Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
Si tratta della copia digitale di un libro che per generazioni stato conservata negli scaffali di una biblioteca prima di essere digitalizzato da Google
nellambito del progetto volto a rendere disponibili online i libri di tutto il mondo.
Ha sopravvissuto abbastanza per non essere pi protetto dai diritti di copyright e diventare di pubblico dominio. Un libro di pubblico dominio
un libro che non mai stato protetto dal copyright o i cui termini legali di copyright sono scaduti. La classificazione di un libro come di pubblico
dominio pu variare da paese a paese. I libri di pubblico dominio sono lanello di congiunzione con il passato, rappresentano un patrimonio storico,
culturale e di conoscenza spesso difficile da scoprire.
Commenti, note e altre annotazioni a margine presenti nel volume originale compariranno in questo file, come testimonianza del lungo viaggio
percorso dal libro, dalleditore originale alla biblioteca, per giungere fino a te.
Google orgoglioso di essere il partner delle biblioteche per digitalizzare i materiali di pubblico dominio e renderli universalmente disponibili.
I libri di pubblico dominio appartengono al pubblico e noi ne siamo solamente i custodi. Tuttavia questo lavoro oneroso, pertanto, per poter
continuare ad offrire questo servizio abbiamo preso alcune iniziative per impedire lutilizzo illecito da parte di soggetti commerciali, compresa
limposizione di restrizioni sullinvio di query automatizzate.
Inoltre ti chiediamo di:
+ Non fare un uso commerciale di questi file Abbiamo concepito Google Ricerca Libri per luso da parte dei singoli utenti privati e ti chiediamo
di utilizzare questi file per uso personale e non a fini commerciali.
+ Non inviare query automatizzate Non inviare a Google query automatizzate di alcun tipo. Se stai effettuando delle ricerche nel campo della
traduzione automatica, del riconoscimento ottico dei caratteri (OCR) o in altri campi dove necessiti di utilizzare grandi quantit di testo, ti
invitiamo a contattarci. Incoraggiamo luso dei materiali di pubblico dominio per questi scopi e potremmo esserti di aiuto.
+ Conserva la filigrana La "filigrana" (watermark) di Google che compare in ciascun file essenziale per informare gli utenti su questo progetto
e aiutarli a trovare materiali aggiuntivi tramite Google Ricerca Libri. Non rimuoverla.
+ Fanne un uso legale Indipendentemente dallutilizzo che ne farai, ricordati che tua responsabilit accertati di farne un uso legale. Non
dare per scontato che, poich un libro di pubblico dominio per gli utenti degli Stati Uniti, sia di pubblico dominio anche per gli utenti di
altri paesi. I criteri che stabiliscono se un libro protetto da copyright variano da Paese a Paese e non possiamo offrire indicazioni se un
determinato uso del libro consentito. Non dare per scontato che poich un libro compare in Google Ricerca Libri ci significhi che pu
essere utilizzato in qualsiasi modo e in qualsiasi Paese del mondo. Le sanzioni per le violazioni del copyright possono essere molto severe.
La missione di Google organizzare le informazioni a livello mondiale e renderle universalmente accessibili e fruibili. Google Ricerca Libri aiuta
i lettori a scoprire i libri di tutto il mondo e consente ad autori ed editori di raggiungere un pubblico pi ampio. Puoi effettuare una ricerca sul Web
nellintero testo di questo libro da http://books.google.com
(^o^> <?<?/H.. </. ^
lLIL t I8l)
^K^v^IlV, 1910
^. ^
>
"^
I^e 6eruiei ieele , ^m 'Iiailil ur loul ee ^u'! ^ 2 <ie eie uu
6 veuelllble, ne Mlxzu p l!e 6eelier I ueri u lalili.
'
rii?io <jl>^n^^
DX r r I I IV H n l) l H^
z, , ncco, 1.1.
WW MV ' 3 i9io
oio^co VIIKI0I.I0 8110
8 0,
,^
5
et moliu nn08 i!I rtium rein oloczuenli in ^oe
Nno 1'urinen8i venitug odmutuit. I'une viclelioet
ille upinionuin verver8ilte8 orle sunt, qne 8eeu!o
xvil itlio8 1itter8 vitiarunt. krte etilnn eei6it , ut
nion8tro8um illucl Carinii in^eniuni per i tempU8 in
line loo 6ventet, ei8que viti toinine8 nu8tr8,
veluti tne8, inv<lerent (1). t)uum ntein in ^tneneo
6e8i6errelur eln<zuentie cloolor, ouiu8 uotoritg in
Iitleri8 valeret, nullu8 in eerrimi iuZieii vir cleer-
rnte8 cl reotuin lrinitem revoestigt. Huorooler 8u-
iIoinornin litterg oenitu8 pe88umcll>te; tque il!
8eriotorum vortent ex8titerunt, qui e tempe8tlte <1
eneluin tollel)ntur, nun vero r>8um oum incl>^ntine
exeilre uun8ueverunt.
Ul><:tenu8 nrrti8 8i ll1nlur extern oell , quio8
iaentieni niiore8 N08tri iklietrentur , et intern lli8-
8i6i, que ouoliom rem mi8eie Inesetrent, nemini
vroleolo miruni villebitur^ nnminiou n8tri8 cl enni
cliein nun liou<88e oum reliqui entil)U8 cle littelrum
lnri in oontenlionein venire.
Illuxit tn6em 8eeulum xvnl; quumque Victoriu8
^mc!eu8, Iiuiu8ee nomini8 8eoun6u8, po8t lue6u8 iotum
I'raieeti 6 Knenum (2) vcein 8un!pini8 ttuli88et,
oinne8 0ur8 et eol;itl!tione8 8U8 eanvertit cl prnvetlen-
<!m eiviu Iiunnittem. lune enimvero, ex vrullen-
ti88imurum virorum eonzilio, ootim8 le^e8 8nxit li-
berl>Iiorinu8 cli8eiv^!ni8 soven6>8; quoclczue enut e8t,
s>eritl88imo8 uniu8ouiu8que 8oienlie vir08 Ilexit, quo-
ruiu cioolrin in eivilte exoo!ien6 uteretur ^3). Inno
videiioet numniorum Iitterrum in8titutione8 in ^tne-
neum tncieni kuerunt revoetae. Ll nrimo czuiclein
Lernrclu8 I^m, nel>politlnu8, uomn 82ne in reei
et latin'l8 Iilteri8 prot>tn8 et nooili8 ^4); mox llnminiou
(<) V. V^I.I.^DI>I , /i Q',/!' /I/ann IN /'iemnnle. I'orinn 8tuift.
Ne!e, l847, iu8,
(I) F<!-a iette d'!>el< ieg/l lu</e <iei /'iem<>?lte, Vol, III,
^
13
eorum^ue 8tui vel upim l>ettu!g fopMsi eon8ue-
veiunt.
<)uicl 8entim 6e ne nnvizgim 8tu6ioi'um plitione ,
<zu nlurimum ni>eoenti<ninu8 (1) lczue eruclilioni ,
Minimum optimorum exemnlsium imiwtioni c!tum
8t, im clixi in czul>cll>m zesintiunoul, nuum evulgvi
iinnino pguco^ menge (2), Uno unum in u>lezen8 53t>8
8it notgre, nzurcle omnino netum sui8e, ut nnno
>uinto nolitiorum littei'ln'um 8tu6io8i, Quorum et nu-
lilieum !tine t<^ue itIioe 8oi'intiuni8 8necimen llgse
tum 8o!ull> tum numer>8 tistsiel optione , n zeno!
itIiee et llitinge elo<^uenlile nenilu8 nzlinegnt , liiz
clizoinlini nnerm clatuii, ninil 8ne <l germoni e!e-
litilu et venu8ttem neitinentitiu8 (3). t)uni'8um tn-
c!em ie8 8it evazui' , nene8 eut08 tc^ue ele^nte8 vii'U8
iuieium 8it. czuiem nu8tra8, <^ui Iigno <liz<:in!inm
nupei- invexerunt, <^u 8tu<iio8i in multl e<1emque c!i-
vei-8 6i8troti rerum non6ei>e olii'uuntul' , cimoneoo ,
ut i>eoentiol'iuu8 , nuo8 uniee enlunt et ot8e>vnt,
<H <)uintilinum (4), clootol-em sv>88imum, iclenliclem
nimum clvertant , ouiu8 nee 8unt vern : ?ueri8
<^ue mgxime innium Int t<^ue nimum
l>uent , nsgele^encil ; ol>eter>8 , que <!
eruclitionem moac nertinent, lon^n et8
(1) V. iiegolamenl t, , 'l, 6, 9,
(3) t)ile?'>>anl onlic^e <i lomm VI!ui'! ,ui /le</nlamelo ^,ei
on<<l Fette ^ette', </el 28 </> iug/in l8i?. loriun, Fliuper! NeIe,
,848, in>8.
(3) V, KeIolamenl i<, , a^t. >3, lt>. t)^H'l>a!0nl e^il. cit.
Huio t2u6m ineommoo nnvizm itum et No^ t.iller>, llali iil
uou uoloore, u. ncoei^I , s>uiou 6ecrluin el, >i! , immut!l>
tu6ioiuni lHtinne, lumni Ieul><>ri8 uc>8t>e lloelrin oel <^'
irieuniuln treuum opeiiu <>ent Iitlei'i ilzei, llini et ine-
ei , liistnri vetuzlinli et leeenlinli evi , poli-emo re!>llo!o>e
tum ^ieol>e tum rcune, <)uo seln !n<^uent>e 8l<i>n> in pu-
tium vl>o>t>uul .enc>> i"!>etor>eluin >ulilut>nnum , i> mel!>-
<lio2 et Iiistnril! voleri pn<I<>nnnle. Iuvt ni exelibei iuzll
veit>2 , quibu Nei Iubri<mun> Kne ieeretnm l oxnln - i,'e/>e-
-len^a </< aieuni an, a^e<i /imo^tialo , eome iu mo/<!/>i>el< <ie//e
ale^ie, /^c^llie ^,ei c H Ze/le /.eitere eoi /le</nlamen<n <iei 38
^/ luali 184?, ilga I/i jill</en<> il tem/> neceas/o />e^ /o ziu</l
</e claiilc e ^7 /''! <ie//o <e<ve , ele,
(4) De lustit, nlt, I, 8, 8.
16
lalinarum oriziiwm piimu a88ur8mu8 ; tum vero notal
saium pioressioilk allzu mplituliine, sneseentsg lzuo-
que et aci nimlum lerme venture, per vaiias rerum
mulg,t>on8, oonlemplemur. ()uprositer ciolzeontibnL,
talinae oloczuenlias 8lu^i08i8, in brsvi veluli tabella litt-
rarum lalinarum vio8 8osotan6a8 xuibsrk cN8litui ; > a-
tu8 m nntimum laelurum, 8i mem commsnlalionem
in czuatunr poti8imum ^art8 izerorsm. t primo quiliew
ni8loriam crilioam breviler per8trin8erem lalinao linuae
et latinorum 8oriptorum ab auliqui88imi8 lsmporibu8 a
8;U6 di<:lilori8 oditum ; 6ein<^6 uream illam aetalsm
expeiierem, qua inter s^llas t ^u^usli mortem inter-
688>l; tum 8equior>8 evi enn6ilionem 8peolarem, quol^
ad ^u^usli 6XCS88U ad arianum perliuet; poslremo
in Ulu 8palium inquirl>rem , quu inter Ilalirianum Kl
Ocioacrem eNIuxit; qua nimirum lempe8tats Ilomanoruw
Mrae cl ocoasum ver^eie v>8ae 8unt.
>v ^^lyM88ll!8 TMlpOIUNlls ^N 8VI.I.XI: 0LIlDl,
YI.I ri.!^ ^XK0 r08^ UNLLU co?<lli^Hzl uci.xxvl.
</! ^s! <!?!/?! ^<<"!c! iiu ni/ ^s<,FU.l<>. /'>><!, <>/iF<o^o <?li/elnnn .
l849, in 8'.
<8 UI8I0NIH cniilc^i:
liosque ex ^zill in liiaeeiam nluilei- lque in Ilaam
lllisg proleclo8 (1).
Nuiu8N0<ii 86ntunlill, qu cloeemur, Useeiae lltque
ItaNue popul8 eociem enere lu>88e pronalo, eerrimum
vinliioem niluuil lueoduium li^elcium (2), viium olim
npuc! Llsvo8 maximae exi8lim<ltioni8, quem eomplures
ex recenlioiibu (3) eouli 8unl. Itino aulem neoe88i'io
eoneilur, lin^uam saeeam et latinam uno eoclemque
lonle lluxi88e, et 8orno inte' e vinoulo conlineri.
lilm illucl quoque veii8im>!limum viclelur, llinm
liuuam , peiinlle e iiaeellm , tlialeoliz live^onim
populomm lu>88e conlwwm si), qui in unm genlem
eoaluerunt. ^uemadmocium vero 6i!ee!i eilius lueiun!
expolitae in i-aeca reione, inzeniis exmomenclis si!i8-
im; il pud Il!l)8 cliulin incullae lque noriicille
perm3N8elunl mler vilae l>a8luii8 8im>,Iicillem, inter
8re8te8 incolium mores s), qui ll linilimis deo <on-
tinenter vexiUi , innumer>8 ie< um ennver8ionil)u8 iae!-
renlur. Lx bis aulem 6i3!eel>8 e pot>88imum mev<l!uit,
<>Ucle in lraolu r<>8ioni8 erat, quam lideii Nnit, euique
I>08tea I^aliu nomen luil.
ksr aliquot aeoul tum igeca, tum !!in nzu 8ie
(1) V. Nrnunai, l , 94. t!. Vi,l.eii ?^?rnc, N>l, ion>. , I, .
pi.1, ll. K, , l , 5. t!s, tln, l!ri.i.^nl! Ue l!> !><;!! Ill!in<>,
pF, 457, ^l>n. ciicl! De sali I, lt,.v,r>> !>>, ll.,
pz;. 3, 3. I. . VV^l^rnii Ml. clit. !!. liu. l.!p> l?Ll , >n.8,
ep. 1,^4, pnz;. 28 et eq, Oun, VV^l,i De reli^ione Nnmnulum
l>nl>gu>im, Partie. 1 , 1'udin l845. <,4l.V4i nn, eil., p^. 3^
e N, , 229 e zeg. , 210.
(2) ^eavn! Nvciill Nizseiwlx, >e plimi ItIie enlnni et >o>
nee ^enlu, l,u6ni 8l>lvnrum l68<i> in-tu!,
'
viFuit, ul nollli quilipiclm 801'01'e mulUcnelur, et 8u!i
unqul>ec>>! vi, id8 tgnlummolln ole^eerel. Hl cium l^eci
<l<?8kMl!88ni8 mm 8iiplonbu8 Noien8, 8ui ipk Ve8l!8>!8
Ml-islei-ol, lillin, eu!U8 neipnuo ex8lai-enl monumenl,
mlial>t)U8 Mll!ll!nuiliu8odn(ixi, 3pri8linil illa lurm 8ic
^iil sl), ut qua lempe8wte ?vs!ku8 in Il1il>m eum
eomis venil, Ilnmani lque Lpiiolae lliversu penilu8 8er-
mine ilm u!i viclerenlui'.
8ecl po8ll>l!m numanios eullu expolili in lillei-ai-um
mi^inem Ilomgin coencrunt incinii'ele, lune enimveio ex
!>iu8quo lin^u^e eulione in82i-uw Mnil8 pl>luil,luNo
<l'mum coniluin 8t, !<i3m lin^lwm c! neolienm nis-
<>< lim lionem ccecleie (2) , laue opinionem illlim cte,
<)!!'nll>!it)U8 in l!!im ls<liec!i8, inm nnmi eimnnn < l
l,<elium <im?nli8 lle celedi lum , inler ni!e8 siibuli^
NUN 88 NMgNllNllllM.
l^eleium communem !>nne ^^ueei et !!ini 8!'m(n^
uiiinem qunluur psileserlim Ziumenl oonl!rmnl; n!-
cum >irimnm eiuill- ex is)8i8 lilleiaium lmmi8, qui!),^
liaque 8 ulel-etur (3); Ileium ex ehmuloi ; ler-
tium ex mu!ti8 veil)U8, lisaeourum et ^inoium commu-
niliu8 !s>ue il^m nlgne kjiulicimlibu ; qumlum cienique
(3) Nlo. 51. , ^n<!l<, lM, IV, 3, 1'^l!,, ^nn, ,1, !4: I^t
lolnie, i>, eli I,l,ni,^u vele^iiiuiZ <,rlecc>lum. Uj>u6 li!!
I'I.!. ll ?I. >>l, < : Ve!ere (!>!!>') iz>l!> <!5 e,!cm >!!>e>>,
qxl! none 5l !l!'>i>e , ini!!,, ei^il ^l>>l>'s !>>!,! ulilzni eii,
>>>,<? el !,<>! in p!l><,, clono I'lineijium , >l>l'lvl! ic! >i
>I!,l>l!!c um >ftliij>!>nn lli ! Il<!.?i!>l:^ ^li^ivou '>^vl?;
30 UI870IUXL 6Nl?l<^r
ex rnmmtiea l'ations, quam e7u>?^v lZraeei voenl.
Oua quiclem pozila n^uarum co^n^lione, boo pmegei-lim
inlellizi voln, si-u8lra nili liNinai-um lillesaium 8luliioo8
ul nlilzuam clocti inas pi-aezlantiilm eou8ecsUHUlu>', 8i rs-
ell ne levites czui^em l^erinl.
^
22 iNloill^ cniric^e
^c! l<ume elatem nnilinenl olim //Mn/Fa/i'me^),
(sui lneu8o Mttio 8lli, Mrl!8 sacerolibus l2), ene-
renlul'. lii quillem ontu8, quo n88im vleses 8oris)lol oz
omine!iuai'nl (3), lomno>'!8 iniusi intei-oillsrunt, 8 nre-
vjzzim lllnilim lwgmeul exoim8, et 8inFulrl que-
l!llin vocl)ul, c>ue nu<i F!mm<llic:<>8 noeui'l'unl (i).
s>< lm?n in is e8t ninmvertenclum , lidi8 nun e88o
<>xn!u>lum, ulmm ni!!U8M!)lji isliquize (l volnzlinreln
titeln peNinsent, nfuesinl lempm i Iv8U intelpolglse.
Iluc unum cn8lill iuler omne, !um cn!u8 ?> l> um ^r-
vnlium et 8Ii(>um, lum reliczu cm min, ll czm'uux
Pia eommemm vi , o i iclo i!la 8luinin numLio fui88^
eun8onnl, euius lorinilm nodiz um Iillliill l'erenlillnu
.VulU8 ^5), nuneiiiius vero Inn8 (ialvunius (6), el>i8
(!) l, 43 et 44.
(2) Ki5i le^Hti Etilen 8p, ?c>tuW!U ^!tu, ^. Nn!iu, I'. 8u!'
^
36 lnsiokNL ciiincxe
l>uae, nun ui-di cunclile quacllinzentLgilno, quarlo el
nonll^sim, (!>iio vuio eonsuli posi! luil in luio, pro-
nleroll c>uocl primo nunico bello maxiin cum laude n-
vIem vietniiam de (^m ll>8inien8idu8 ieluli88el. ^imiiuw
insulilll lillt'Ni'um lrm, di80senn!ium e38uum nexu,
el ot)8olelae lils vno68, <^ue in nisee in8l!linlionibu8
uoouriunl, puerilem lalini 8eimuni8 etatem niodunl,
qu, 8imm3lll.ile 8tudin in uidein nandum inveelo(l),
unu ciibendi lulzuedilzue lex e>'t pnnuli eon8uetudo.
Lx dicti8 iilin illud oonNeilur, ltomano perpelu>8 belli
iaoltuz, U8que d nnum uiui8 oondilae qunFentS8>mum
decimum, quo primum punieum bellum luil ennseclum,
pllium ul nilii! serme de !iUei-i8 oogitasse. lline videlieet
!um<lniari8 eultus initiil npud ltman8 8unt repelend.
Ituiu8 utem Vk8li8i im denieuendimu8 tum in en-
t80N8uIto de ll<:odN>il)U8, quod perlinet d annum
,IU!N8ente8!MUM, 8<?plimum el 8ex8e8imum (2), tum
vero in rumani8 illiu8 evi 80!ipli-inu8, de quil)U8sumu8
dioluri.
>llli<z. !et. ll, l4. Q^i: 06 <;o?.e, Ne enlumn , nt^. t!. uilii ,
Ilnme lt35. l^lix<',<', >,, <it, p^, 297. l>^li, op. eil., I,
p. !42 el eq. I.ii l!i.Li!c, /) ^'nu?'aui c/l / /lma, p. 79,
(1) V. l>uiuee !i!>li es>ul xil,
(2) I^iv. , xxix, 8 et e<z. 3ei>2tueui>z!i!l! <Ie Leo!>n!>t>u,
5>ve ene^e velnzln <lIu!l>e uiue> t)el> viixlnlioii!!! xp
oliu, uotor UXlill^ro .<rv>?ia K>iul> 1729, i-l!. l6em
pu<l I'oleni nnv 8upf>Ieiuent u!riu8<^ue ll>eul> l>!>^lllulu l
Ml>nli, el l<:,, Ion,, l, p,. 7l. m.is,ri> , t?t/</u /
manue^,^ l/e /a iii/,/<<^ue /e Glenne, tum, I, Vienne l83l, in-4".
II^voi.o, Hulics. inm, inonum. le. n, 3. LnoirrLKv, t?s
/<nc/<e F^amma<,i /u' H</<u/e, loni. i>, ^>l>^. 297 et eq<z.
Iiuei>, np, oil, , p. 126 et eq.
l.uen i. - cii'lii' l. 27
^
28 uizromHL ciuiic^!?
alei/az (1) tnlum eit, b Ogois cceptag, qua ad
llit!'iuN>I)U8 siol ^288 N0N 8t (2).
Omnium ulem piimu8 /^. /,' ^nt/wnil, Zenere
rkru8 (3), laienli nalus, et liboi tuz ^l. I^ivii sanalonL,
>e!i<:l!8 8lll^r>8, qua !>c>uut iam NN08 Nomauoium tu-
lliil tenueint, eomukc!>c>8 sl l!l>F<)6^i!l8 (i) ex raeco in
!tinum 86rmonem ver^ (3) con8orip8!t, iemczus in
8rna notitllvit (6) iw inlis ad anno uidi8 conclitee quin-
enl68im0 quartoeoiwo, po8l 8opnooli8 et l^uripicii8 mo -
lem lere cenle8imo et 8exae8iwn.
Ouinciue nn8t 2nnn8 (7) l.ivii exemplum 8eeulu8 tneil
/Vaem, natione dmpnu8 (8), anilnum anpulil <l lra-
(I) XlellllNllo sl>nu!e,io 6>2l2S l, ^l!!l> Ozonrum muuicinio,
li<znin 5>mi!iluine!U nl>uie videutur cum (ilseenluin 6rn>te
l^iie! une xu6i 1>!n 6ixeiunlliumni <zn6ln st>u!,
q mginridu pelzeli, uoce<1erent, ^l!!n oiu nel>nt 8ut>ilo
l clniibu ini oolm nopulo peewnle, Nmnium priinu soll
on lleri enni^uvit l^, pc>sc>i>m uononien! , nuein ilieiroo
Velloiu I^llls^eulu (il, 9) tennarum inventurem uieit. Uuiuo
?un>nonii, qui luit 8^!! 2e<^u>>, nelc el l>u!n<z>iint enn>6>
numernlur, l>urum exlnt flammen!. In !>ne rein v>6 nrniu
vll^nvi >ln!iii, <^ui inzoribilur : ll I>ue>c> ?ou>nunil> l>c>nnnieni
tI!nlum nnet, w, <i!2Fovi>e 1826, in-8, I) 2lllni
neilini viue Vo,, luslit, pnet,, ll, 35.
(3) In. l,iv., loo. it. V>l>. U^x., !oo, il.
s3) l>r0ii> nntl> uriiuem r^uil nomeii ipzuui '^vs^i,:, <^uo!
II,!, nl virolu viotoi. V. >, I., vl.i.r,vo vil l^. ^u-
jloniei 6ierl, , lloipnli , 1838, in-8",
(4) Lxzwnllii enmue^ii-uiu lituli: <,!6ic>!u-l,v6iu Vi>0.
'lrssoel!il!Niu! veln I>u!umnl>!^ ^r!>i!!e - >6oni - HFill>u
>ix - ^niome - >nti<ip - l!onlul> - L^uu liu-
isnu - Llonll - Neiiuion- Ino - l,ao6m, - ?inle>!u
- 'lelen > 1'u<:el, Ilsluin r>i<zu> vi<1 pu6 Nnvr, Ool-
leetiln, tter, , ^>, 30, . Inler lrFwsnl veleluiu ^ntirum !liii.,
?l!ii 1554, in 8 - pu vei.llil, 8^ntm tln6 wlin. ,
!>uleliii<! pluiziorniu 1619, p 93 et e<z, - in et. veteiuni ll-
ssieolum cum not, 8eriveli> el Vo!l, 1693, in-8 z>u VoillD,
I'oeli! ceniei ^linniuin , II>elzw6 , 1823, in 8. vil^n,
I>, I^ivii ^n6rnnii lrm., to,, Verolini , 1835, in-8", s>^. 18,
(5) 8ve?,, ve iuzli-. ^rminl, , I,
(6) I.iv., loo, eit. (?) Qli.1.,, xvil, 1,
(8) OLi^i., I, 24, I<>umnn8 tgmen ^viun, Komllo ntu>
ltiltul. V. Onei Kl>evi! viw. vezolip, t ei, L, ll!u3nnn, len, ,
>843, i.8.
l.!ek l. - e.^rui in. 29
osdigg (<), oomoed!28 (Z) et sal^mm, c>uium leimu
liwenla pull kleium, 8ervium, ^lacrodium lil>8-
que (3). ^iunl fuizze ^evium Plenum saeelini um et mii e
llicaeilalis in seridenclo (H-): lsuumque eeirime invelie-
i-etur in minoipe oivilati8, in vinoula conieolU8 e8l (3),
et langem Loiua mi>8U8 lllieae odiitauno uidis eonitae
quinMNtesimo, nono et qulli-g^imn (6).
8itoientia (?) et poelica laeultale Livium et ^evium
lonFS zuperilvil <3miu FnmuH, quem vulo z)oeeo8 w-
mauae naientem vneanl, M268eslim quad reelo 8lui-
ni numei, ver8um neioieum liaque (imeeoium met>
psimu3 pu6 Ilumno8 U8urpav>t (8). Xalu8 e3l Itucli>8 in
nnidu (!alltticte nno pust uibem (.ndilgm vzv (9).
^<lo!e8oen8 meiuit piimum del! ^eloeo, Posten veio in
(l) Xlll, 21. s,s, l.!V , xxl, 12; Ulla plllel, I^ielnium Iiunn
pui>!l>m csnen enn<l!6> l> novl>>, vil!,!, enenllum,
(3) yumiil.,, up. -it., L, l, 97. t!t. Unnx?. , Lp. >I, >, 55,
t e<^<z. VLI.I.. ?^?s!., ,1,9, Ne p<iv><, vi<> e!,m 1l^i.l. ,
U ol., I, 58; ll, 37; v llivinzl , I, 57; ll, 4; llrul , i.,!,I,
Llliv; v, nil,. , I, 3; v,I. De Xllin yvii,., ^in. , I, >5, !9,
(3) ^pu6 ^lll.1.. , Do <Iivin., I, 57; ll, 61; 0 lluil, , V, 32; Un
nl>t. Nor. , il, 36, Vz., Ko. , rr^. !><>qu, V, Nc>. el
llln. 8ien. , kll;m. vett. pniill-, !!>n , pr>!> 1564, in-8,
vsil.n. , 8^nt>n lr>f. !t. , l>l>r>i> 1630, iu 4 8^,i>!VLil , l!o>.
!eet. vel. trl>ie. , I<e)<! llO, >n-4. ruiv. II. vc>?L, ?ue!>-,
lt. c!, lr>l>,, luisi, v, i,. 98, 155 <^s, 8?!LOl.ii'l , De peuv.
l<ilc>lel, I^ipziue I83L, >n8". ^^eii,, t>pueu> p!,>!n!nz;. , l, I,
p. 8393, vonn. 1843. <:LN, op. >t. , ,liv, p. !?l7U.
(4) 1>F<e(l!2ruiu !> uut iuzcriplionez i ^ue!>ie - ^linp
Xiinolum iu^ieiuii - ^lI<>i>t - 0!>i^e - U!nsel -
Illmioii - Ilion - Klellu ve! Io6e - >>plr - ?!
> l'erilx, - pzeuo - lnlIu - 's!!! l>! ! - l'eueer
'
32 iiiswnl^ cxnlcz
l.unze inlin l'ueuvii et .^Uii lautem i Iigoeliia 8ul>-
lileiunl ^tti/lUL, <'. /> et <^. /u/m, piioriz enim
^/ec<,nl memoial Iuiu8 (1), e 8unlwe!e mnle convei'-
8m, in llero paium lillicll i^ulias nolal (2) ; in loNio
leniwlem siue ne> vis (3).
^t nobile e tempe8>ll!o inier eoinoein, um erinlore
seiet!!!!' ()umi <n't'//l Fla</u(H-) isul)er, quem n
zi-villlle Illuill IIolaliu(5), (). ?>alea(6), mu (?) ;
PI uolel e /. .i/iatt/ (l^), Vett/ ?Vi/i!lu.5 (u), /. OttmilUF
^itta (1 9), 6'. /l^ulV/u et 7'tt^l/iuH.
?nele oomiei el liuioi, .uos ulletenus memnsvi , i
nei'Nucoz exoisiiaz, lllbulas lueuerunt <!e (iiaeei 8uml28
ae versa, czuocl vel is>e sliliulurum jusoripliolle vli!-
(1) 8un >6em teinl, Koo et nno ni.x,x, <zui suit !ll onl
!^ii obilum, nrim lil>lic>l!>ec in uibe Kom public pituil. V,
Nell5cn,, l>>?t, cl diblintk, ruwn,
(2) 1'ui.i.,, Lrul. , ,v.
(?) X. Lei.1.. , 1 , 3. v ,it, odilu et Zeripti . Xllii pluli
ll>zerlt>oneiu 6><jit l. ?!!.. p^lii in 8U p!ulil>2 fl)u!lum lli-
licin, kii>euf, <64! , in>8", Vic! eliam L^r. 8^>i^^, , Ne
v,ti8 rllwli, 'lerenlii !o. ^!lnb. l?>, in-8", Nuynern?, /)
,
IilLLN l. - L4?K? Ul. 35
viilll! nu!NLlnl, lii quill<zue et viiuli, pili-8 quinqu
et tli^int, vel qua<l!inlH; nee 6e8unl qui eeulen et
li iinlll, ^ < ). Olllim ulem in lantil opinionum i80lep2nlill
niuil omuiun cerli no88imu8 Mimare, 8al<8 il liioere,
elale no8li vi^inti 8upere88e labulas, czuae omnium con-
sensu a ?!auli inzenio proleotae suiise ereclunlui'. In 8in-
z;uli8 enim 0il6em salin siparel. Narum vero tilu 8unl.
/
36 U!8?onl^ cliic^l!
nuslrum ienliclem ocourrant, qu8 ^l^-? 6reei
ppellanl^l), nalivus tamen ie 8ermoni8 oancior in eins
ladulis elueet, quem alibi nequioquam quaera.
!>leo saoil qun Uoraliu8(2) ?>3ulino8 numero8 et 8le8
improuaverit. lloratian Kaec renreuen8>a etati m^i8
eonsentane icen est quam vera. ^uum enim tun
tempore per otia paois zraeoa elezanlia animaclverli
coepla luisset, mirum quanlum immutali oivilalis mores
in linzuam inlluxerint. ftuum aulem qui<ipi3m summe
expotum in poetis requireretur, quo recenlioris aetati
eultum relerret, plaulinan oomoeclia'e in ealumniam in-
e!<1erunl.
3.
^tbliu I'el'eni!.
Ouemaclmoum vi comioa et 8ermon>8 I68livitals ex-
oellit ?Iaulu8 ; 8io arte potis8imum lauatur i^3) ?ub/5
Ts^entm, qui (larlnaine rtus ann urdi8 serme quin-
entesimo, 8eoun<io et 86X28e8im, variis belli oaMus
Nomam luit elaln8. Ibi 8ervitulem serviil lerenlio I.uoano
8enatori,qui on^mlo jiz^z in^niu, rlidu8 liberalibu8
eruienum ouravit, et mox mnum!8it (4). Vit uu8 e8l
llmoum brevi. Mmque vix quinque et lriinla annas
nalu8, quum in ^readiam 80 eontu!i88et, 6raeoorum mor8
in8peoluru8, nunquam poste e8l vi8U8. De ip8ius morte
!ii alia per eonieeluram 8erip8erunl(5). daelerum quam-
m'u linmae vixit, lmiliari88ime utebatur 8oipine ^lri-
oanu et (!io l^aelio. Ilne factum est, ut nonnulli exi8ti-
(1) V. Ulnn, 8ie?ll^i <ls pwuti Ilinitte 6!zelttionin, quam
udlexmt be ve !tiniwle lalzo uzpeet, piiii 1578, in 8.
Lf. Innneno, U!8elt. 6 inenin eriunni ?!utini. llp! <833, in 4.
(2) Lp, 6 ?!,, 270 et <,<z, (3) Uon^i., p, il, l. 59.
(4) ve 'leieui ptli et oon6il!c>ne aoole 6i8lulunt 8. 8etli
(tm. i.v </e/ 6,<n. ^ca<i) et 0, t)v6nuiu (lom. l </I/< l)/,.,
c^?m iv.
DL roii8i uric^.
'
A8 l8?on!^r cnnicxr
lbul8 cloei88e, Oll^eam quoque lalinam eon<liclil (<),
izuM ex Nomero viclelur ile>prellU8. Nuw8 scqui8
ex veteiibu8 lltmml!ci8 collect, et cum loci8 Nomeii-
o>8, unde pl-oseele 8unl, ili^enlei' conlulit Ilermilnnu8,
vir lioc:l!88!mu8 (Z). In ui8 autem, nun 8ecu8 alque in
tllnuli-um si8menl>8, dori-iliu8 ille occurnl et i!!enislu8
8si-mo im n Horlio nollllu8 (3) ; quo factum e8l ut
Cicero (i) I^ivianam 0liv88em cum rudi liquoDaea'ali
opere eompaiarel.
^.t omnium primi ie8 romns8 epici8 vcl-zibu8 eeeine-
iunl tlew ^Vae^iu et O. Fmn'u. Ille eim cirrmen ni-
orieum (5) lueulente qillem,ex luii 8enlenli (6),
8<l min8 polite exrvil cle piimo punico beo, in quo
linenia fecert. Nie vew ni'aeler poem de beo l'unieo
ecunclo, quod die88il ves8il)U8 lroeulici8, cuique ^'/on
nomen lecil, nnalium Iidi'08 xvnl pnxit rmine ne-
>oico(?), in quibu8 Nomanoi-um ni8toiiltm d illiquid-
t,imi8 ttzmno>inu8 c! e!tem 8um it e8l nel8eculu8 (8),
eivilzli lumne lru> elue on2l>i8 8t vll<:c:e. l)!>lil>n. l82I,
l,. V^ucen /)<'<. H' la cnmeck'e lalin, 1829, iii-8.
(1) Neruiei !>uiu8ee ollriuini meulin ooeurrit pu<l Le. lil, l6;
vil, ?; xvnl, 9. > ?ri<:in. vi, 4, 8; v>l, t>, 8; vul, ll; ,x, 6.
- plustere r>5iiu pu6 >n. , ^et. , viomell. lln8^n vetele
^iumlie<>8. V, Hn., op. eit , p;, IlK,
(2) Clement ilnetr, meli,, I, 9, l!29, p. <l?.628.
(3) Lp. ,1, l, S9-75. (4) Nrut.. ivul.
(5) ?<2evi'! l>l>llllin 6 Kell punieo lliuenl e<!i6il L. 8pn-
zeubelg. l,ipige !825, in-8".
(6) Vrut,, x.
(7) I>e l!nni> peribu8 v'ule <ju,ii'!i., , l>e ii>8t, ,!,, x , 1 , 88,
(8) ve !>uiu8oe uperi iumento v'xle pn?ei>?, , lez. ill, 2,
5 l ec><, <^s, 'lul.i,, 1'u<:n!. 6iput, l, l5 nnii llz>ment,
l>ul>e pnzzim Ie<;untur pu Vrronem , ^ium, >. lieluln ,!>oz.
zu, vic! puil Nieron. <^u'.umn,m, Klp<>I> <590, in-4", - l!>!m
ourllut p, ziesul, l,u^6n> Illv. l59H, >n-4". > Nne!> , lle l!n-
ninnrum l>nIiin lrimeilt! p, zle^u! ucli, Nnnn, >839,
>n-8", - ^M8telo6iu!, linnlznle Uee! , l?07, iu-4". - Oper l
8tu6io , 8pl>n^enl,e,-^, l,ip8>e <825, in-8". noen, np, oit, pss,
^lx, !3? et 8<i<z. In irz;meul l,iv. Xullroniei, <). llnnii, ll.Ifevii.
^l, l^ou , l,. ^ttii vil! e8ligt>nne8 et nnll>8 <i lolinn, V8i> ,
^'N5!!<,m> l699, in !n>.
^
l.!Ulin I. - c>l>li5 V. 39
!<l lNMnin quiilein nnbiz, ec! ai-le cio-e!^ >,oe! merilo
lieluz it.
c^riii v.
/'
49 uislolUHL ciliilc^r
euii lu!inil)U8 ll!8linclum, 8e Mulla qulllem l-le 6X'
volilum^l). <)uamquam vorn oU8o!ell8 verbis buuclal,
non paium lamen jsisiu leotio conlert a linZuae lalinae
uberlalem ae proprielalem (2). lluie iultiei 8ussi-aalus
eul>88imu8 ie narum eleganliasum ardiler 2rolu8 ltou-
eneronl^, quum all: l^uerelium, inteiioris oelrinae
poelam, eum S88e, ul qui 8eme! clamaiunl, nunquam feie
S MN!0U8 <ilM!llNl, ot) l6e0Ul!ll08 8LN8U8 Kl 2NliqU!l!i8
emiem, quam in a8nerioie aliuuolinu, neeclum emol-
Iill8 numen8 , relinuit (3).
!^e eui ve> mirum 8lt, I^uerelianum op8 pauciosibu,
quam reliqua liomanoium oaimina, allioii poe8eo8 lu-
miniou nitele. Iloe enim non lm 8eiinlori8 inzenio,
quam ip8l rei naluiae e8t tiibuenum, quam no8ler tra-
clanam 8U8eepil. 8iquiliem ve! lNenio8>88imo viio vix
iieebit loeo8 ex mlima quae8lionum nalusalium 8ul)!ll!tale
pelilo8 , poeliei8 w0snilallou8 exornare. ^cl das quum
^aelsin piouiea, quam I.uoleliu8 psoliletur, veorum
provienliam tque animorum immorlatatem re8puat,
e proplerea nunquam aci8ui'8al e, quae 8ud 8N8U8
non oadnnl, 8ud!ime8 >Ilo8 8plnlu8 ex8l>U8uit, qui oratio'
nem altolluul. l^x quo iam palet, quanlo ?!atonioa 6o-
elrina, et 6ui-i8lina 8apienliaao' noe8iu exeolenam mai8
eonleiant, quam ill pui!o80p!iosum piaeil, quae noliu8-
quam morlalium menlem a eoelum erizant, numi 6eli-
zere ean8ueverunl.
(1) Tni.1.., Lp, <1 yuiulum sllleiu, ,1, ll, cs. 0vin., ^mnl.
l, 5, 23.
(2) V, irnezi^o, ve IV l,uell vi! et rmine (in Zuriet, eil.
Vol. I). > L. Ne>, vipul,lt. 6 luii >>umuitli, der l83l,
in 4. Vll.l.Li^l , /) /im </e /.ue^ice, zlelzn, to. il ,
p. 250 (e. iv Lruxe.).
ft)In p!est. 6 I^ueiel, , e<lil. 1'auriu, , u. ncccxxxl.
Iilvrn I. - c^rl!? VI. i<
c^?m vi.
NU 847VN.4.
0^P>U7 VII.
L Nl8?0IlIX.
(1) ve Lllib, I, 3.
(2) lN> ?il>viu al<^n<! nniu, 6s c>ibu upr memnrHvimu,
null! onn>I><lllnt num>> llzlliet nrnnn,
(^3) I^id, I, 44, - !'l>5>m I^ivin memorillu^, V><! >il>, I, 55; il,
40; VliI, 30; x, 37; xx, 7. - s!s. . L^lli;^?. , N y. rKiu
l'ielor 3iili<z>ii5. rom, Kil. p. I V >>>>>, 1842, in-8".
(4) Unluiu leliquil exzlllnt in nro ^nl, Niroobnni <l nislnii,
eum sr^menti Iiizlnlienriim volel, >2lin. L>!es 1579, in^8". -
Ile in llmenl> lzwlienrum n ^8. pupma oneoti luue
iull. m5l!<,, 1620, i.8.
(5) ?rler Nl>nnit>!> Iiiztormm ss!- rmnn erl>wm , uli
N3rlt Ninnv>u llIi<:l>rn. lii> I, orinzit l!ine nil<>lim <ie Lnli
l,enul!>i<>, Iibrum de l3l> , <! onmilii, >!e ennulnm nnte5tl ,
<ie oNlein iuiionnzu!!>, m^l!;<>F!oc>n likln 6u<> , nrn!!! nun
ll verbi nrio>, eniqu lidrn zx <1 re milliri.
(N) I.in, v>>, 3, - cl, >!!>, xxl, 38,
l.!llr.il i. - cl>m vil. 43
8ed nmnibu8 buiu^ce 3et!l8 ilisloricis lon^e exeeuit
V. ?owiu 6aio <^en8oriu8, quo simum liquod srli8
e> iticae lumen romanae Ki8toriae luil udmolum. t^eleber-
rimug liio vir, orlus munioipio luseulo, nno urbis eun-
ditae oxx, obiil oetoenario maior ineunle bello punico
terlio, quod ip8e per8u8erll. ln ownibu8 rebus sin^u-
lllri luit prudenli el induslri. ?fclm et ricolll 8o!er8,
et reipubl!ee perilu8, el iuiisoongullu, el mgnus im-
perutor, et probllbilis orillor, el cuoidi88imu8 lilterarum
suil. l)u3ruin 8tudium elsi 8enior ilrripuorat ; tamen tan-
tum in e<8 pro^ressum leoil, ut non llieile reperire nu88i,8
neque de illeei8, ne<iue de iluei8 rebus quod ei lueril
ineonilum. ^b dolesoenli oonfeeil oralione8. 8enex
8ribere bi8tori8 in8liluil, quarum luere libri 8plem.
?rimu8 oontinebat res e8l8 populi rumlni: seeundus et
lerliu8 nnde que<iue oivitas ort sil itIie; ob quam rem
omnes ^libros) t)nFlns videlur Hs>pel!88e; in quarlo
ulem bellum ?unicum primum; in quinlo seeunclum.
Neliqua bell pari modo perseeulus est usque d nrae-
turam 8er. 6!l)2e, qui diripuit l>u8itano8 ^1 ). 8erip8it
praelere librum de re militari <^2), nrr2l!onem de ex-
peditione Ni8Nllniea, popntne^inlll, seu diel memor-
bilill (3), el carmen </e mnb5 (i).
Nee ulem omni, praeler nonnul! llmenw (5),
(1) t!c>, Mro iu vil l!ln>, iil, l,^rl^, v snnli!,,
I.iv. I, 5 23, i, 42; ,!, H 9, p. l7, IlLLr, 0 snnlil, !'!.
l>-:!>!, p 126,
(2) V. ?!.>, in p!>,est, Iiizt, i>t,
(3) 1^1.,, 0e nw. I, 29,
(4) Nuiu: ermini, qun>l l!>vl!>mc> pnliu c^um m!lo onnzl-
ll, llmentulll exzlt pu6 H, l>Li.i,>iii , I, 2i
^viiti' omni vili !>l>I>l<! pllli>t:
8un>plu<>zu, cup'xlu >?>!;n, viliu,
Illilu i! !>!>t>lul ^- ! !l>6!ilur,
(5) <^2tnninli , iv Hl, l!loni <zu uperzunt lrmntl>, nunc
^riinum enrum ueliu ec!i<!it N, ^, l^in, linttinZ!! l826, in>8'.
- k'rzmenll! ortoluin luiUnorum nl> ^s>s>io in6e l!ee<> et Ol. Pore
l!tnne uc> l! <). ^ni-eum 8vmme!>>>m enr^it l>l<>u iuztlzvil
^
44 uisioiUHt: cnmc^r
uune clezisiNlul'. Ouare ubi velimu8 <le 86em iuilioium
prusene, cl veleies lantummuclo est iuleunum, qui e
legeie. Lx Iii lullium potizzimum aucli3inu8, ouiu8 liaeo
8unt verl): atonem qui nnzlsorum oralnrum , qui
quiclem nuno 8linl, le^it ? ul qui8 novit oiunino?. . .
^u>8 illo i-ilvioi- in lananclo? oerbior in viluperano?
in lloceno ecll88eienllque 8ublilior? lteleNkle 8unt ora-
tione mpliu8 oentum quinqullintll (qu8 quillem llbuc
invenerim et legerim) et verdi8 et rebu8 illu8ti ibu8. Licet
ex ni8 eliMnt e , que nolalione et wulle clizna 8inl,
omne8 osl>t0i iae virlute8 in e>8 lepeiienlui'. lamvero t)^'-'
F'ns eiu8 quem llorem, ut quocl lumen eloquenliae non
ullbenl?. . . Ornaii i-alionem llraeei pulanl, 8i verborum
immuwlionit)U8 ulgulus, qua8 appellllul r/icimu?, et 8en-
lenlillrum orlioni8que fnrmi8, qu8 vocanl <7/7!/u?.
I^ vei-isimile e8l, qugmsil in utruque ^enere o^ebei' et
cli8lin(;lu8 lo (<) - . Inlelli^es, nikil ilus lineameutis,
ni8i eosuin nizmentorum , quae invenla nonllum eignt,
No^em et colorem l1efui88e (2).
Extremis alonis tempnribus ecliti lneiunt Itomae n-
nle8 /.. Fcriboml /./ioni, ^u/' ?otuml ^ibmi, qui cunsu!
luit pul nle bellum punicum lerlium , utque liau il
multu s>al />. t'aipuf'Nll et t?. t?a//iusnl /^onum.
II8 8ut>8eculi 8unt /<. t'a^m Aemma, qui litno8
quatuor nnlium eon80rip8it ; tum 6". /'bm Utlirnn
^plll VIII.
c^pl^i lx.
NL ruii>o8ornl>.
^nle Luerelium , lie quo zup^a memcvi, pni!n8apni
nuum naduorlit lumen litterarum lilllnunim (3). De de
vew nune plluou, cliclum anle mini caciere vienwr que
lialiel I4>llin8 in Iu8culHN!8 Vi8pullllionibu8 (i):83siisn-
lie 8tuium, nil iil, velu8 ii quiliem in nn8ti i8 ^5); eci
lmen ante I.ilei elalem el 8oiuion>8, non renesio quo
unnkIlZsS NN88IM nomingtim. 0uil)U8 luiole8cen!ibu8 8tm-
oum Nio^enem, ^rilolaum nennatetieum et aoaciemioum
(2rneeiu (6) vielen d 8enalum ad ^tnenienzibu8 mi8808
K88 IsHlog: l^ui quum eipublieae nullam unquaiu ps-
lem lliZizsent. . . uunquain pi-oseelo 8elw8 e88eut exoi-
lli, neque cl illucl munu eleeli, nii in czuiduzliaiu prin-
einil)U8, lelnpoiibu8 ill>8, lui88nl 8lui 6oolnue. Oui
quum cHelsi'2 tteiiz m^nciarenl, ,!>! iu8 eivilr, lii or
lione8 5Ull8, !!> monument maiorum; Nllno mnli88unm
nmnium l-lium, dene vivencii dizeinlinam vila m,8
(1) ?r2mnt nrl<-um inn>nnrum l> ^npin in<1e (!l>ee<> et Hl,
Pore! <>oue uzque 6 Xuieum 8vmmenum eo!l, et >!!. U, >le>L.
I'uliei 1832, in.g.
(2) Vie in nane rem l'uium ip8um in Nrut, , xxv, i^xxxvl,
(3) V. I.ucn^, ,v. l-5. (4) iv, 3.
(5) 8oeelnt lull,, n^eo vll> 6 ?^ll>orln, yi fuit in It>jl>
i! temnniibu , <zui!,u l, Lrutu utlim likeillvit. I>u utem
<!c>o!l>nm in lmNin cvilten> nermHUllvizze , zuum eonieolnl
PruoIIe et, lum ^ui!i6l>lu eliw vezlizii inielnr.
(6) V. X, r. VenKn, ve l!ln6e Nomzm lee^lo, ^)lliecl,
l82?. i8".
DK i. - c^pi ix. t9
quam lilleris perseeuli sunt. Itaaue il!iu8 verae elezen-
lisque puilo80pnie, quae <juela soorale in peripaletieig
l^buo perman8!t , null lere unt aut paue moclum
latina monument,8ive pronter maznitu^inem rerum oc-
cupalinnemque nominum , 8ive elim quo6 imneril!8 e
nrobari p88e non arditratianlur.
^d de igitui' le^alione, uue Nomam venit anno usi8
onclitae vxcvnl, roiugnae nnilosopdias inilia et inore-
menla 8nt repelena. lune eniinveio czuum alii alium
ex nisoe nni1o8onn>8 seczuesentur (1 ), 8toieam praesertim
lationem aliamarunt ^c/i?t ^icanu mmol-, Anu ^aeliu
et /^ Fl-lU5 ^in, czui ea temneztate Nomanorum prin-
is>e8 seiedantui'. ()num autem morluo Dio^ene, ?anae-
tium Nuoclium, 8loioum eelebemmum, ullirenl, nuiu8
lllseiplinlle 8ooio8 neeli sunt l7. /'emm'um, 9. M/cum
c^pvi xi.
VL IUNI8?Nl1r?I^.
c^pm xn.
Myr
)llM'lii., Ine. eil, 8vei. ve il!u8ti, lwmt, , IV.
(2) ^r
Xr illlmtle , <zus 2 uoul Neratni 6ieilui, eienti zt
enium , <^<ie poeli, t>itl>liei nrtolioi!a,ue clieunlul a parte
ioi-e. V^il, pu >l3l. Viewr, , 6e melri, e. l. l)f. 8,^^.
lue, eil, V>l.L5. , ve crilie, I, l, 2.
(3) Uoe uoniii! 6!itu luit 2 >!!!<> t!>>io>e u,l>e, in <^ul> ntn
e^t. V. l). r. Weinen , ve u! ^ltc, Uvn l83, in8.
l!r2le nie zlc>le 6ieitur nel?!! el>itlu inveni ul
peileei.
i.ll!ll i. - c^rm xn. 53
min (Ii!ienliu8 relraelare, e le^euc! eommenlanlioque
2>8 sliam not leere. Ll primn quiclem t'. Ociaoms
^amMtli ^aevii kunioum bellum, 9. Va^Fnle'u5 Lnnii
nugles, iiique 82tvr28 I.uoilii ooutinenli eriplnr expo-
zitas , in eerto8 czuo^llam libro 6ie88erunt. Lx so lein-
pore quum in8truxl88enl auxi88entPie o omni parle
sgiumatieam ^e/)Nl t'/auc/ et /^. ^s/l'u Mio, vir
zraeois Iitteri8 el lliliuiz eruili8im8 (!), publice tan-
llem eoepta el lloeeri uonnulli8 , <zuo8 enumeral 8ve-
lanius in opella, quam mo<lo memoravi (2). ^aem'u
ulem ^Vicanof- et ^use/m l)/il7,u omnium primi <lo-
eencl lamgm sunt conseculi; quorum nterque variae
eruiliouis !ibro8 evul^avil. 2elerum et pr2e8l2nli88>mo8
uuiusee aetali8 8eriplore8 in rammatieae stuclium inou-
dui88 vel ex eo palet, qnoci ^l. dato illam parlem exeo-
Iuit,que in veiborum riinelu inquirit, I.uei!iu8 ulem
poeta (3) ^s2-//?flv eonlr librariorum imperilim
primus eon8orip8it (i).
'
^ .".^
l
4b NN urb. euncl, ll0l.il,I , H NN, ncci.1,11 <i>nt ci>rilum n,lum ,>.
c^pm i.
0l! c^I188I8 ?0I.III0lll8 NlI^lI^?I8 ,
F^
UNK ll. - c^rli? I. 5
zime 8enatii8 romnu8 in Lraecos inquirerel, qui persei
7ebu8 sluussNl, oowplure8 Nomam pel<luoenc!8 cur-
verat, ul merilaN ei8 poenaw ilrogarel. In bi8 nounul
6num6l02nlur exeellenli8 inenii et dootrinae viii, ou-
M8wod1 luerunt ?ulvbiu8 ui8toiiou8 et Paneliu8 pnilo-
80pKu8.
()uum izitur zi-lleci pnilo80pki et rnelore8 ludo8 pu-
b!ico8 Itomile pen>i88enl, d qu8 ilaret lolnan luven-
lu8, brevi leio<:e8 Lomanoruin auimi 1ibei'al!oribu8 di8ei-
plini8 lueiunt ewollili.volendum icl quidem, i-e<:o8 illv8
c!o<:wl'e8 Kllull it mull no8t 8entu8eon8u!la ex uroe
eieclN8 lu>88e. ^l Nonmni mox liilm opoorlunilstem na-
eli , lorion nimo ni-obala iam 8>bi 8ludi exeoluerunl.
^lenien8e8, u!i 8unl dictum el ^1), d 8en<llum
romanum ti-68 >lliu8 elli8 nobi!i88imo8 pbilo80pli08 le-
Mveiant, tKl-nelielu ex 3eademia, viogenem 8tioum,
et di'ilolimm peripalelicum, imvelrlum nli mulolam re-
miltereut, quam seoesanl mopter Oropi va8llionem.
lalium virorum 8pienlia rumnae iuventuli8 8ludia 8io
aocendit, ul 6 I08 ssequen8 u^oivlinae ou88 ooneur-
reret. ?rae caeten admir!iuni luit t!arneadi8 v>8 iuere-
dibili8 il! dicendi, qui nuam unquam in 8U>8 di8puts-
tioniou8 rem delendedal, quam nun probarel, nullam
oppuuadllt, quin everleret. Ouamquam vero, adnilente
praeserlim Salons, oelenerrimi ii vnilo8opni in Ll2ecim
luerunl remi88i; llllmen lilecae pnilo8oplne et grae-
ernm lillerlllum 8ludium 1lomnrum nimo8 8io eepe-
rat, ut in8iliva quadam di8eiplina dootioi- in die8 tieret
eivil8.
^d pdilo8apuiil!n quod atlinet, illam pre8erlim par-
lem lsclelHsunl, in qua de bonis rebu8 et mali8, deque
nominum vila et moiil)U8 digpuwlu!'. IIno enim d rei-
et le ieri </'^iugu3l<!, c't />a,ce ^ue la Het ?>!<: <i ^> /</-
en< c^anae ee epue, ^. ,u^,<, </, /)a<, l0 l/ecemb?', <833,
(4) l!p, >I, l, ,5
i.lK . - c^ri^i i. 5?
cotulerunl bibliolliecas, cme in urde fuerunl in8lituw6;
qugi-um pi-im-, uti testawr kliniu8 <^l), Llb ^8>uio kolliune
je NNubiis Lalmatarum luit publioala. Iuliu8 etiam
^es!' <^2), czuum c!e ornana atque inzlsuena uioe on-
illliet, mbliolnec rec8 et Illlinll8, (luas Mctxim8
possel, pubcare cleslinaverat, ala !^l. Vaiioni cur com-
pillanclarum et clierenarum. 8eci talill Zenlem lie me-
cktantem mui'8 nraevenit. landein vero ^,UZU8tu8 <^3),
Wuin lemnlum ^pullini8 in 2ec!idu8 palalini8 excilaret,
iclit poilicu8 cum biblioldec latina et raeca <^i).
Ili3 iZilui' praecinue (iiumenti8, quae naclenu memo-
lllvi, quum inuxl88et uon lenui quiam e lIsaeei rivu-
In in urbem Ilomam, 8eci bunclanli88imu8 amnis illm-um
cj!8cipllui'um et arlium, liomani eo lcmpon8 8pitlio, n,uoci
8^I!e et ^u^u8ti exce88u continelur, 6 lillerarum l-
man, 38urrexei'unl. Ouumque nao Wmpe8tate e!eMuli8-
imu8 lueril Illtinae iiuuae urnlu8, et nrae8wn!i88imi
uwlores, poetae lczue uiztosici ni-2e8e!-lim Noruerint,
laolulu e8t, ut uiea romnuarum lilterai-um 3,el28 ^uzusli
nomine lionaretur.
IInc ellllem oelocieejm praezertim romani 8criptole8
i!Iztl-runt, 6e quidu8 8in8>!l2lim cji88ei-emu8. 8ell anle-
quam nuiu3moi tsc>clationem 33>'e^lmur, uaucl d8 re
enl Ialiu36 eloquentiae 8luio808 moneio, plebem rom-
nm in 8ermone familim'i uibanam 8ive eieganlioiem
lam linA'M non U8uip288e, cjuae in nu!u3 evi 8cri-
(1) u, ,, VII, 30. 0vlll., I'r.zt, I, 1, 71 et 72.
(2) 8vki". , Iu>, t!zl, xmv.
(3) 8vLi,, ^uFiizlu, xxix, Diu, i.I, 1,
(4) tim plivali numine !><: etle uromin eopim it>i enm-
plrunt. <)uoruin nrimu paullu ^miliu (V. pi.uizncn. in ?!!
^emiu) ex ?erei bri oinlinlneeani <zun<im ec>n6>6it, kie e-
leii utem celenri luit et 8p!enc>i6l I^ueulli bibliotnec, in quzin
ueli numiuez, linqulm in Nui'uin Ii<zuo6 iverzniinni, un6i<zue
eunllnebzut ( ?QUi^<:ll, in l.ueu), lll>e <Ie i v!6e l'uere , vizzert,
6 privzli l<^ue il>ullil>linu punliei velerum Kumnsuiu i-
bliulneei, ell^umliue Kli, Lelnni l8Z6,
58 l!l8i<ini^ cn!?il:xr
plonl)U5 elucel, sec! liuaclam nzult U8m lui88e minus
omla, quam ve!ere8 sammalici ermanem i^tieum,
postLsioses bai'ba?- npellare eonzueverunl^l). Lxlr
usbem vi-o 8ermo quillltm Iitinu8 vi^ebat, czui /lewF-
nwpiio nomin <1ic:entui'(2), i)roplere<l quoll lt ginoei
linzu romanll ltliqunlu>um ltbe88el, et pereFrinitHtem
nei-el ^3). <etei-um lauliui-e vi, i non olum oilioni3
elezanliae 8luclebnt(i), 8e<1 in clome3lien 8u et czuoli-
cliano 8esmone linguiun ^i-eom in n>-imi8 llimabnl,
<iuae tuuo lemi)o>!8 Komae et publioe lluoeri et impen-
8iu8 exeoli coeu! e8l. Itn,ue ni! mirum, 8i romani 3ori-
ptores, maximeczue noelae 8e86 cl (ll-aecorum imiwlionsm
oomp08uer!nt.
c^pm il.
Dl: >0L5I vllxx?ic^.
'
linen li. - c^?i il. 59
ni imilllii8 il ut riclieuluN llloillt. Hoc ulem
poli88imnm ilseredanl cowoellia et mimu8 inter8e;
czuod ill in erls czuom aetu8 ciivierelur , quibus
eonnexio et 8oluliu aliouiu8 nenlii oonlinebcltur ; die
uerpetuZlN uaoerel etionem, neque eerluiu ullum labulae
exilum (l): praetele ab mw tanlum erelur, nullo cii-
oil linieine ul eutu. .^lczue illu in primi8 iuval ni-
iuclverlere , miiuo8 obleelanliae niaesertim v!eueeu>2e
C2U8 in8liluln8, illenilii ioei 8clepenumem incll8i88e,
nequs verni8 et e8li!)U8 ubscenig ^2) ad8tiuui88e. ()-
propler eilo in ealumniam ineiclerunt, et labenlibug nni8
in 6e8uelu<jineiu adiere.
Wmornm 8eriptore8 nrae8t3Nti88imi naditi sunt Cnasu
.VattwL et /lecimu /,abem/ czuorum n>imu8 lmquam
vir eru<iili88iwu3 (lellio (3) Iclu<itu8, in uniniainnis 8ui8
nun d8ur6e neque bsone nov quaecigm voeanula lin-
xit(H-); llllernm vero equileiu romanum 8pe>-ae Iibertali8
ppelll ^laerodius (5), narr3N8 queina^mouN 8exa8>nt
nno8 nt8 a lulio <ae8re eoaelu tueril miluo8 publice
in 8oen 8^6- ^uno 8epiu8 memorat Lellius (6), eiu8-
lzue versus ex Hsl'ons (7) eproiul08, 8ti3 mun6e et
rapdioe solo8 Illu^al; euncleiu tamen renrebenliit, quocl
nimiuin lieenter verba novaveril (8), inullque ex 80>tli-
lliore vuli usu po8uerit (9).
(1) 'llll.i.. in ol2t. pro l)el. xxvil
(2) 0v,o., 1>it, N, 497, 515. (3) Knol, ^tlie. xv, 25.
(4) l!xzwnt zltt>! 0ment pu6 0e!Iiuln et llc:i<!i>in , <zus
in um oolleil iidit I'. Lurmi>uu in ^ntbol, It., t, l, p. L3N.
(5) 8wrnI. li, 7. Ll, 'lui.l.. p, 6 iv. xl, 18. 8vLio,,
In!. 082l. xxxix.
(S) 0p. oil. I,?;lil, 12; vul, 15; x, 1? ; xvl, 7. s. llc^l.,
8,hr. I, 10, L. (7) 0p. oil. x, 17. (8) xvl, 7.
(9) l,untnl piin pu vetele oriptore I^belii mimnluni
sr^ment, ^norum ui unllitu: ^Ixl>n6re - ^nn ?eionn2
- Xczuae el>!>6e - ri - ^u^ui^- ^n!Ir> - 8!Innitr>
- Laeomneiunn - (!!> - Lllueei'- l^llioel - Oztuliiu
- sntonii u3 > (!!2X - t!olnitc>l - l!ompitl>!i - On-
pllinu . Lronle - NpneKu - suil - 0!ii - Lemel -
60 M8WNI4I! cnliiczn
I^Iimoz etigm sonpliwvit /'bim 6^su, et teste 6ei-
lio(1) iznuZ Kaditus luit, qui I.berio anteponeretur.
Iliiius 3vri senlenliae lerunlur pleraeque lksiidae, et
oommunem usum oommoMl88lMlle , qucl8 memoranl
6e!!iu8 (2) st Ueroliiu8 (3).
''.
unr ii. - cz?m m. 65
Oviai maiore 2nimaliver8ione inum villetur, quam eins
xzilium. ^imirum yuum qu!n<zua8e8imum iam aelaliz
nnum e88et preterZre88U8, t!e8llri8 ^uU8l! otlen8m
inourren8, lomon in oppicium Zle8ie inlerioris,
ponlum Luxinum rels3lu8 luit ; ubi novem terms po8t
zuu8 eoe88it (1). ^lulli mulw 6i8putrunl (2) e eu88ll
ex8ilii Oviiani; t qui lanclem Kao <ie re 8enlienum
il nobi8 non S8l comperluiu.
0viciiu8 prseeipuam 8ibi eupiae, laoililat!8 lque eis-
^utiae lauem o,uae8ivit Mlamo^ozeon Iibri8 xv, ver8U
bexamelro eoc>8(:ripl!8. Mmque innumew8 w^lll08,null2
inler 86 eognalione evinolo8, wm eominoclo arliLeio
eumpo8uit, ut unum et oontinuatum poem eonlioerel,
quo wuncli oriine uzque c! lulii t!a682ri8 mortem no8
lleciuoit. l)uo in ermine moo!o Iii8lorioi, moclo <ll2mtiei
zeriptoris pl'le8 2^en8, l2nt2 lloelrinae varietale, totque
M8i^nit)U8 verborum et 8enlentiarum !uminit)U8 oralionom
ciizlinxit, ul M2xim2 voluplate 2sfjoi2ulur Ieolore8 (3).
^llicl vero 8i puelae ex8ium non ob8lili83el, quominu8
extrem duie poeuiati M2nu8 coecieret (i), o,uae luxu-
nanl!8 ingenii lerli!i!tem C28l!82ret ?
praeter melamorptw8e8, liu etiam Oviclii poem ex-
io luit inlermi88um, n2r>2tionil)U8 pariter 20 e8cri-
plionibu8 inlexlum; /'ato'um nempe libri, quorum 8ex
wntuiumoo exrvit, quum in 2i>imo naberel o'uuciecim
oon8eridere, qui lotiem nni mensiI)U8 re8ponclerenl.
(1) Nviiu ipze (^nt. i, 10) pali-iM um et euu et vitam
<leeril>it.
(2) Vicle 0v,,, 1>>t, il , 103, 20? ; I , 5, 49. <F. Kocziikrc)? .
Fl', zu? /'Hui <i't)>lck, lUauug 1743, iu-8<>, LLl, ^Hame
c^pui iv.
c^pm vi.
<-
"
72 uisionizr cninczr
<zui 2 pulcri sensu abnnrrentes , lumorem quem<iiu vsr-
borum, alque iimnem senlenliarulu slrepilum aciamarent,
^ie pravn iztorum exemplo caelei-i eosrumpesenlui-, Uo
ralius I.. (nurniuin ?>8onem eiusque Nos cieleil,
quns uane epislnlliw millerel, in qua pi-aeceM <i rlem
poelioaiu speelanli null cerlo nrine conessit; quem-
clluoum in em'8tolis solemus, in quibus Iiberiu8 coi-
lall)ne8 no8ll8 cum 2miei8 oommuniellNus^).
t^etei'uin Nol2t!nll seribencli ratio tum in 83l^ns, tum
in ep!8lo8 in universuill lenu>8 qui6em est e pene pe-
clesll-is, seci naturalis, eie^ans, pura, venusla, liuens
equadllei (2), uti sei-iploseiu lieoebat, qui ouw in-
genio s-2eitu8, et mullo i-ei-um usu subaelus, veri88imi
calosibu8 omni reserret (3).
c^pm vil.
^
Linien u. - c^rlii vli. ?6
tidog, in lzuo plan Nodularis dio6Nl!u8 est, ivs orlioni8
Isuoeinium peoles, ive 86nlonli8 nootioo ol 8uavi88imo
quodam !pors cl>8linow8, 8>vs emum exiiuium llNisioiuiu,
quo in divers^ ldu8 inter 8S conneolsni8 U8U8 e8t.
volsuum 8U6, quo no8lor lidei-iu inzenium 8uum
860utu8, eompluril in 6s)ii'3mmHl!8 minus vereound,
nonnu oliam ob^oen in8ruk>il, olu-minum nilore et
venu8tlts omnino bnoi-renlia. l^eu cle8>inl qui poelam
N08lrum oliminontur , quoll in clim^ioniduz et comp-
Mionibn8 nimius, lonioribus sliam st c!ui'ioi'il)U8 vo>'di8
p!8 aequo inu^si-il (1 ). l)ue quiclsm pareiu8 omnino
el cisoum8n6oliu8 in (!atu1!o cuis>nlia, mrito impro02N-
lur, n,uuN ineplu8 iinilatos ea 8tuclio8lU8 con8sotetur.
2.
^
I.IULN l>. - cxrdi vm. ??
c^?ui vm.
2.
3.
>>ero>eo uu gt.
(3) 8unt qui puleut, czunt i beroisidu 0v'!i2M, Xu<o 8dil>o
l.lur ii. - cz?m ix. 8!
/'. ^a/Fl'u ^/z sl), Cmns/w 6a//m a Vii-io lanc!-
luz(s), t'. /'stlo Xibmovanu^ l3) aique, l>uu>um opein
!!!l<?,'e!li<.>I'l!Nt (i).
c^?^i ix.
ll K n I 8 ? Ii 1 .< .
'-
^
82 u>8ior.!^l) cnliiczr
aci necem, mutala ve8le, nneturno tempore Koma elapzus
e^t. <)uum aulem, oomno8ila eiiilione eivili, in urdem re-
liizzet , ac! eloczuenliae lamani im' eomparanciam , l^or-
neum Ilolabellam, virum oon8ularem , reoelunclaruin
>>o8tulavil (1); eoczue ali8o!ulo, liuocium ececlere 8>awi!,
et all clcelinanciam invicliam, et ut per olium ^pooniu
Mloni, e!ar!88>mo luno 6>cen(!i ma>8lro, operam <!arel.
linmam rever8U3 lrinunalum mililum et u.uae8luram pe>
^ssra^ia populi a<ionlu8 e,<l. l)uae8tori ulterior Hi8nan>i>
uvenit; quumque manciato praetnri l>acie8 venire! ,
lmilNlivei-8 2mui Ilereuli templum ^lexanri Hla^ni
ima^ine, inMmuit; et lu8i i^ngviam uam perlaezu8,
locl niuil a e memoranile actum e88el ilm aelate(2).
<1a ^lexancier orliem lerrarum iam 8l!ue!88el, mi88>u
nem oonlinuo esNa^ilavil aci c!as>lanll8 quamnrimum ma-
iornm rerum occazme in urbe.
l!)i aelli erealu8, praeter comilium et forum et o-
8i!ic23, tapitolium etiam urnavil portieidu cl lemp8
,'X8lruoli8. Venalmne aulem et lulio et^Iaclialorium in-
uz un eum eol'^i et 8epralim ecliit. (^oneiliilto ic
popu lavore, lenlavil, ut ibi ^e^plu8 provineia llare-
!>. 8ecl qnum Imno, aclvei8anle oplimatium saelione.
non ol)linui88el, ponlilioalum Maximum peliil, et noi>
.^ine prosu8i88ima larzitiune 68t eon86oulu8.
praetor renunlialu, 6etecta eoniuralione tatilinae,
enaluque unive>80 in 8ooio8 saeinori8 ullimam 8laluel!>
jnienam, 8o!u mumeipatim ciivicieno cu8toclienc!o8c>ue,
plidlieali Koni, een8uit. I'o8l praeluram eum !^l. Libulu
:<c! cn8ulalum hveelu8, n,uamcliu liuno ma^lralum es-
8>t, uu8 omnia in repuolica acl arditrium af1mini8lravll.
suli iclem tempus l^alpurniam, 1^. Pi8oni8 liliam, lluxit
iixorem, et luliam Nam ^n.?ompeio eoNoeavit; quorum
(<) V. N>l>!n, >le cl>ui ecl, Ioc>. xxxiv.
I.jl^li !l. - c.^pl^I !X. 83
K t6nipe.8tate Maxime vaiedal ueloi ila8. Ni3 po38imun!
llclnitent!l)U8, t^ae8ar ex omni provineiaium copia Laia^
elezil, mbu8 navem annoz cum exerc'itu praesuit. dom-
plura ibi 8^88il, ul all Ve!leiu8 Patereu!u8 (!), vix multi^
va!um>m1)U8 expcana.
(!on8u! ilerum, alliuia iam mec1i!ai>8 et 8pei p!enu8,
ullum Iar^itioni3 aul Nieiorum Fenu8 in oive8 ut in
mi!il63 pudlies privalimque m>8>t. I>'ee minore tuclio
ezez alque provineia per terrarum orliem allioieb!.
llisce rlibu8 (!ae8ar, clum in ^II8 e886t, quum emnium
lavorem eapla.88et, 8>!)i acutum ac! ciominalionem aperuit,
quam vel elale prima im eoneupiverat.
?8tea vero , Review pompei muIli8Hus belli8 oonle-
o!>z, quin<iie8 trinmpnavit. Nino iolator perpelun8,
Pium cle ornancla in8truenclaslue urde, em e orinann
mplianlloque imperio eompiura in c!ie8 zaret; qua-
li-iennio p08lczu3m I'ompeium de0 ?dar8a!ieo eviceral
et rempublieam oppre88eral, in euria a eoniurali8 eon-
<N88U8 periit i6ibu8 marl8, nno ui!)l8 ennclilae eplin-
Zen!68imo clecimo.
Lt8i lol lanli8line neFoliis <1i8lentu8, animum an' litlera.^
exen!enc!ll8 ila aiunxil, ul8ve!an!u8 (2) le8!aretur, (!ae-
rem eloquenlia et re militari ut aequavi886 prae8lan-
ti8imorum ioriam, aul exee88i88e. In re rammalic
eliam ver8aw8, 8crip8il i)e ana/yF/a Iibro8 lluo8 (3), prae-
lewa ^ntl'caione (i) totillem, oarmina et libro8 quo8clam
a^/>icil)'m et eMio/a^um s). l)uae tamen <^ae8ari8 opera
nune cie8ic!erantur, 8i liazmenta quae^am exeipi8, quae
^!) N'>5t, rum. ,1, 46. (2) I.no, eil,, i.V. t!s. ym?. x, l, l14.
ll?) Yu,ni., !,?, 34. 6l. 'llii.i.. in Ni-nt, , i.xxil. 8vr-r. ,Iul. i.vl,
!^) u rnnne unt, quibu ve!ul> <l >6>ce Lalonein Uli
>enem c<:>!v!l ^ve^zuz 'lu liblum , c>u<> uneni !u<ti!iu 6
^e!m lulernt, 8ve?, p. oit, l,vl. 0!'. Lni.1., l!p. 6 ^lli:. , xil,
V; l'upie. , ,xv. ^cn. ^n!., iv, 34. ^i^!!.. , i>I, 3, -28. X
ll.!.., iv, 16.
15' 8vri. , loe. eil. ^ Lri.l. , ivil, 9.
8i ui8ionizL cillilc^r
lii!iZenli88ime F>mmtiei eoeZerunt. Veium lwlliequ
8uper8unl (^ilezaiiz As bsi/o Faiilsa t'ommenlal'l'ttt'um libn
Septem , Quorum inuli 8inu!i'um annorum res comp!-
eluolui", item De be/io cim'i iit i tres. Hui autem coeunt
limi ^s ieiio ale^anl/nno , /iico ei ^/iamenH, omnium
conssnzu, ^lliio M tio lribuuntur, <2e82ri8 lltmiari, qui
uetavum eliam libl um ^IIiei dei impeileelum 8UppIev;
elillwsi 8veloniu8 (!) 8ci'ip8e!it, su>886 clubitalum, llis-
liu8ne n l)pp>U8 lorum auetor luenl.
Huol viitulibu niteaul d2e82ii8 commentlii neiti-
8ime le8ttui- Iul!iu8 in Li ulo (2) : Ltiam commentanui
quo8m , it ille , 8ciip8it Caesar > ei um 8urum , vallle
quiclem psobanas. ^lulli 8unt, reell et venu8li, omni o>-
natu omtionis, l3Ml>um ve8le, cleliaelo. 3ecl lium voluil
li8 nadeie pai-al, une 8umereul qui vellenl 8eribere
lu8lonm , inepli8 lHlum foilH88e leeit, qui volenl ill
olilm<8lii8 innrere; 8ano8 quiclem liomine8 ll 8oribenl!u
clelerruit. I^iml enim e8l in ni8toria pura et illu8lri brs-
vitale liuloiu8. De 8clem IIir>iu8 (3) ita praeielll: ^<!en
nrndnlur omnium iuclieio, ut nraerenl uon nrsebi!
seu!t28 8orinlorit)U8 villeitlur. duiu8 lamen rei mai!
i!08lia, cm! reliczuorum est mirati. ^eteri enim
quam dene etquo emenclale, nos eliam, quam laeile al(>>,^
oeleriler eu per8erip8erit, 8oimu8. 0uibu8 vertm volui!
Nirtiu8 8iniKere, polit>88imo8 Iiuiu8mcli commentriu>
dae82re innumeri3 euri8 lii8lrctelo, lque inter bellorum
(1) l,oo. eil, IlLNin, <l Ll>e, Ke, l!>. p. 602, 8<M>>:!I1^
l)ip. e >n<!n<l<> belli liizp, zeriplore, Vrlll>!v., 1837, in-4 .
Iuvt Iiio <ln>m<lv>'lr , nounun !>lilr!o inznezto elroi'e prie
er<pi8e uoiuen Xu>> Uiitii l'?, !<2M<zue Ilii-liu et t'^n^>
l!uu ivei> vi luerunt, c>u> eonzullllu unt lunoli nun >!>!'
eun<!lte vccxl.
s2) Lp. >,v.
st) In pil, li!>r> vul 6e l, llll, Os. llLL No t^^
inum e Fe8tillm geriptule <l>5, Lousz;e et pllli, l845, in-8
>luei, 0rt, 6 vi e l>, t>-llen, llizcizi!, Vo>, >I, c>lt, 2l.
I.ILN !l. - c^!>m IX. 85
tnmullu3, ublwri 8oriplione in mi!itribu8 lentoriiz
luisse exar2t8.
Ouemamocium vero iure msntoizue ob 8entenliarnm
^ravitatem et e8ti88imum 8ermonem laullgulur ^lle8ar>8
oommenlarii; it acl res narrg.l8 quoci ltinel, ob quan-
<!<lm ne^Iizenliam cuipantur. Ll ^8ir.iu8 quiclem koio
gpucl 8vetnium(1) parum cliliZenler parumque inlezr
verilale eomp08ilo8 pu!t, czuum t!e8lls pieraqne, et que
per lio8 erant 8S8la, temere ereiclerit, et quae per e.
ve! oon8u!to v! etiam memoria Ip3U8 perperam eciie-
ril: exi8timatque re8criplurum et eurreelurum su>88e. 8ecl
quae eritiei p88im not^i nnl, 8U8peel2m quiclem ni8lorioi
liclem saeiunt; <U 8eripturi8 lauclem in i>8, quae aci or-
lionis ele^NliM perlinenl, ninil penil8 imminuunl,
<)u3libel vero ae!te Iuliu8 ^ae8<ir iuzenii nimique vir-
tute inter piae8lNti88imo8 viro8 l>llb!lu8 e8l, qui po8l Im-
minum memoriam Noruerint ^2).
2.
6. H'izz) 8lluiiui>.
I5x communi eruclilorum 8enlen!m prinoinem loeum
inter lu8torico8 Ilino8 obtinet t'. Cnpm ^ai/uim (3),
plebeio enere ntn8 ^milerni in 8bini8 mn urb. conti.
ocl.xvnl, Mrio et <inn<>, oon8uliliu8. ^lloie8oenlu!u8 o-
mam patre mi88U8, animum iu Iilleri8 itvit (i). ?o-
zlea vero c^uum 8e ci rempub!iem turbuienti88im2 lem-
pe8lts conlu!i88el, eiviiibu lluel!bu8 8e brini n88U8
(1) l>ne eil., i.vl, l!f. !U, L, Nni, ve t!. Iu! t!el> 6
Kizlorie. ki-eib!^, 1837, in-4". ltai^i., ve liiie el lluewliwl
Loium. tlel>. lri!,ul, , 1833, >n-4.
(2) ?.,!,,, U. ,, vil, 25.
(3) zl^nn^i.. , llpil. XIV, <9l. Ls. n,nxr, in Ki!,!, clllie,,
?, iv, p. 49 t 50.
(4) 8^l.i., lp, il, ep, ll 6 l)5, <!e ropuli!, urciin.
6 ui8ioni>r 0ll!i!c,^
68l. Lt Nlimo quillein qu83tui', (leinte piaetur rsuuN'
t!tu8, nobi!itg,li8 fileliuni PIM ooepit lldversa! i , Iqus
ceiiimas cum Nilone inimloili piaezertim exereuil,
'secl neque llmbilioniz aeeuMlio , neo silli tium 8luciia ob-
stitesunt, quoininu8 miUwnm'um moiil)U8 ii^eiviiet, el
loecliz se liuidinilinz inczuinai'et, ftuo laolum e8l, ul inl-
!N!cl!i liloe nowlu, ex 80N:lai'UM NUNerU 06N80!'e 6X-
nunzeretur (1). l)u6 tami'n eoutumeiia non fiezil eum,
86ll erexit. .>'m^ue c! 8Ux.I> 86 refeien8, czuibus mbiti!
ium delinuei'ut, !08 M8l8. populi lomklni, ut czuaeque
memoria clina vilieuantui-, nei^oi'idei-e i>^i6z8U8 s!,
()uum aulem ttu5 088l in nizlmii exai-llno8 , <S32ie
8UsslllNle, l^3S8I0!' ilerum 0relU8, ut Kone8lll8 ei lll
86N3lur>2ili cii^nilillem isc!ilu8 naterel; ll lanem proeon-
uli8 nomine IVumiciine sn'ovincme luil ni-aeleeU!8. In ur-
dem revei-zuz, in^ente ooe, prueon8u!illu8 zpoli (2),
^eeum altulit, et m2Fnilieenti88imi8 2e6ii)U8 in s)uiliuil!i
monle (3) ex8ti'ncl>8, se ad soridsncli Indium revooavit.
Obiit anno urbi3 coittwe uccxlx, quum czuinczuazeziwum
<letllli8 nnum noncium exee88i88et.
t!on8lt 8U8t!lim sex bioz oono!i<ii886 /ianaf-um
/ic)/)l</' ?-<i,ni 8^!!<le exoessu d llilinae oniuilliio-
nem; czui annomm loi-me duocle^im 8palio eonlinenlur.
8ecl 8>'> <8suuo imins lsloiwe nuuua tntum 8npel3liul
li-amontll (i). ?^ ,ennlilio lezuntm' elimnune Feiinm
^
^)uum aulem vel liuilliiorum ignoinlia, vI alm qil-
vi lompm'um iniuna in iliqulim lwilizeu nsicis pill-lm
cumplur menclii ii>6p8i88nl, liuic c8li^llnc!a impsuse
tulju6sunt L3lu8 1lllNNU8, l^<lu!lmliu8 Viiil, 8j0N!U8,
l^onovius, vi'acli6ndo!-0iu8, el memo! n8t! >vl!'
obiu8^), l2Lud8iu8 (2) liilzuci. 8cl umnium maxim
Iaul!anu8 1oanne8 ?!eiu8liemiu8, vir 8ns immuilaliww
m'znu8, qui oo!l6cti8 unc^iqu mnnumenli, ciuluui 8UsA
centum l.ivi<in8 libiog l!sne>c!iln8 suunlkvil, n>m<u ui-
zloriei 8lilum lltc^uL ele^nliam, l^Uclulum lilni nus^t,
imiltu8 ^3).
Ouanlae mo1i8 6886tKom3N0!'um >68 univei-8U8, an in be
nclitu, ullm 8l>nliFeut<?8imum nnum clumi s('i8qU6
M8l8, P08tl0ium memnlio manciuik, cm!8quli ll>(!
xi8limadil, qui maZniluciinsm imneiii, ot inumi'll8 >-
um c!lve>8io!i68, et oivium virtutem, el beurum !l
vntuum Vii6!al(,chi neisiLncilll. l)uiiliimn in iL itu ver-
82ll!8 63l l/>viu8, ut 0MN68 l>!8ll)I!l:i UUM6I08 al)i>880 vi-
clsillui'. Iul'6 iilui 0uinliIi<lNU8: nun inliiNLtU!', inquil,
ini Sl'oatn8 kliuai-i I. Livium, cum in ngiiUllo mir2
iueunciilli8 o!a!i83imiqus oancluii8, tum in e0nc!iuniuu8,
!>>)! quum LIM! !il! i pul63t, eluquLnlem : illl qu8 (iicun-
",
(!) cremuliu O'ilu !>pi! ^e. , ni,!. iv. 34. l!s. Llnfli
et iu<>!<>!> l!e l. I^iv. in vn>. I !>>t, I^vii!>, <^ui>m evulll^il I^u-
!o!ie l>l>i-i,>>, I.^^,) V. Li.
(2) Op.eit.x, l. 33.
(3) Ne 1'rnssn pompeio vie Iutin. , ?resl,t. ; !>>,. xi,iil, l et o,
>55U. Nc>K<;^n. L.Vn!i. , I>t>. I, l9. 6e Iiizlnr. lt. 4,
N. 1^. NMf,^, De 'lrni ?<i>nel> eiu^ en>tmlnl> sunlinu et
urloriwle, >i> vc>>. ^v Onmment. 'siel, liullin^; item u enit,
I,i!!ni, >>il, .X. "sliulin. >84s, i'8".
Me>, mpliavit. 8eci Iwrum librorum tanlummock ex8!<ll
Ksiiloms a lustiiw f < ) enneinnal. ve^ei-antur etim U.
c.^s^i x.
o L D I. o L l L > l I H .
2.
, ilosiell, iii^o /muce aelali salow ei ,/<<,
(!) I.il,.iv, ep, 13. cf. lu>! ep. ,c> l>ep!m (6 sm. vi, !8))
DL rli.8orllii.
<W, in-4.
s4) V, I, !>'. 8xs,nL, <)ul><> e !>l-. Li. <^u> unt 60 ulc
><>! nl<zu piupuzilo. (^uelinbur^, <82, iu-4".
(5) V. li. Ni^ni'Lil, U !u6. et viluper. in Illirn Lie. enecl
tl!!!!, !8N3. in-8",
(6) V. zlunllL^?, ?lo>oF0M, in <^ie, P3l!>6uxl>, lloipzl, l8<9.
I.ILLK II. - c^pil? XI. 10?
zznxei-unl; czuibuz mullae !!iin2l!vei8!0ne8 li(!eec!unt ex
p!>ilozas>l>!3 et oivi piuclent! cieninmle. Omuil) Iu>-
>ini8 opei >du8 s>nilc8<)pll!e!8 lwe e88e iilepuuen^um 00-
corcle teztantur erilici iioc!l8imi. Dnlendnm i^ilui, n!il>u:l
iumlaxl figmenl, uuo epe inter 6 vincnlu oon8n-
ei!, ^ n8 ^rvonizz (1).
Hio si qu>8 forte seczuiigt, iniimm fnenllulkmae pl-
loznpdiae s<iN8 pn>ecis,uu8, io, ^i(!eionem a piima iiilie
s!!6 nci 3UMMM 8eneelutem, moium ineeuium nlii-
!nzos>!wi'um 8lu6i08!88im,!m, ?!<tnnem >'>,(' 0lletei!8 uciu-
M288?, lllque ci lleilliemiel'NN! llnellium 8 in Nl'lM!8
l>D!ioi88, l>uuc! l>3 l<i!olen> muxime !i liiuv!i<nie
3!'Iill!s6lul' s2). Ou2 lmen in I eu nrne^ilim vi^elul
Wl88e, ul 6uotnne v<u'iellem, liliiuit iucrin t
cleiselu , d ele^nlem vi! et i>l!ilo80ii!mncli 8um 20-
e,!mmnc!>'el. s^ileleium <>uum nl>>!o8<isi!>ill i>8<<ue ci lu!-
anamaewlem nclum su>88el !<il!ni8lil!e!'!8exs>!!ect(3),
l^ieew pi'inni8 em ieete i!!u8tlv>t, et lummiiius eli^m
N>0N!8 U8U8, MN6N! (il'eenium cii3m et ele^anlianl
s)>e88it; iliilgn! ex>8lim<lN8 inleie88e c! c!eou8 et lauden
iviwli8, i-08 !m ><lve8 tamque ii>ee!3i8, !2lini8 elillm
>>t!e,i8 conlineri (<^). Hmim ulem, ul mocl memniavi,
Meeorum mniuin i>lli!8lpl!Usum rtiane8 plane pei'zpe-
ctg loderet n8te>', et 8um (ie i!!>8 8ententil>insuc!en!e>'
>>e liliere sei-rel, im >)l>.tet quanlum eivil)U8 8u>8 simluerit,
et quan! Iioceque 8int eiu8 in >>ni!8opnilllu meiila (!,).
2.
^
i^lnen ii. - cvl>m xi. ION
mci'SlbLM 8>'^>lltem, qum erat n nnluril 80sllln3,
^spelua cun8tntii>, sie i-odoravit, ul toioil ootrine
M'6liwtm et vit paiilei' et morlk isfoirkl ^1). praeloi'
<.illnnom, ulIio8 milLlermillam, loiois 8unl<lnum6!iilli
i^. ^e/tz, sques rcmanu8 ^), l?. F/o,'^ <umnu8, et
soei, quem IuNiu8 in libi-is lio liiviuatione (3) inlkl- ii-
>nz memosat, qui sil'ozoztieoi-um ou883 8uut pw36c:ul!,
>sc ni'aelei'initlencli nonnulli, qui aliuruin nullo80'
plwium cH8eipIinM 86 elintuleiunt. 8>L tolum 8 pei-in-
leliei lsH^iclil^/. />/) /'o, enznomenta 6a//)urm'anH,
<iukiu (oew cie ioi um oellin cli88erentem incluoit iu
bw v <ie ^lbm bonomm s< nnioium/ svlngnsei3 nu-
wen eclil Z'. ^VlFl't/ ^u/l, vii- zuum olei'i8 !libu3
ni'!lu8, czukle lliznae linew e836Nl, tum cu>' inv8liZ2toi'
et cIi^LN earum remm, czua n, nalum involul^e viclen-
lu>' ^). ?c8t iXiziclium vero t), ^e^im, qui pv!nF0lM>
Me liil ciullciam i-^linns exncai-e eounlu8 <>8t (5).
8ocl pi-36 osleri lat!88!m gnncl Ilomno8 natuit epi-
euwomm cjuolnna, 8>V6 ^uud ei'2t cFnitu nerfaoili3, 8>v<>
ljuml namine8>nvll3i'!'nlui-i!!scebi'!8 !i>3ncl3e voluntl!8(6),
p^eeipu vorn Kilo etat pioui-oao ilio!8 emuli nn-
mii!nUli' 7'. />m/)oml ^liieu <^7), i7. Vs//em5 ^8) et /,.
^a/m, in Pia tu>886 clicuntui' nlurimae tterau, nc
eo viiiFM'ez, 3ed intLi'ioiS8 qulledam st !'oon(iile, llivin
I>) l)o (!tone loiou V. 1'u. in nr>, pro Uurn, XXIX t ze>><i,
^ Ls. 6e linib, bnnor. t uililnl, ul , 18; pre!2t. <! pr<!ox, ;
<! ine. I, 31.
(2) V. 1^11.1., iu Nrut. , l.v>. 8vL?. , ve iulr, zrmmt, ul,
lc >6m il>e et I,. ^!i8 8l>!, quem in l>nm>'>t>c> illin
memnrllvimu I>il>. I, e. l2,
(3)l. 8; >, 2l,
l^) 1^1.1.. in ssNFiNt. 1ill>l>i rwt. I.
(5) V. 8ees), Lp. nviil; 6e ir, ul, 36; ntur. qut. vil , 32,
^l>1 ^111.1.. 1uzou!. llizput. iv, 3,
(7) V. 'lul.i.. Vp. d lliverz. xnl , <; 6 Xttie.v, 19; <Ie n>>). bu,!,
ol m,!.I, 5; V, l ; <Ie 1l,'i>). I, ?.
I) e nn>. Den,-. I, 6; 6e ll>>. I, 2l
memoria, 8ummu veiborum et lvilas et legiMti ^l)^
quil>u8 liiun^endi 8unl ?. ^/bcu, s. Ca, ^/. /'bm
6a/in, /<. ^li/e!u aliiaue nounulli. !>'e nluia cle plu-
In8Ni>K>8 Iiuiu8ee e!ali8, ex c>uil)U8 ezn'ium quemque
Minute, zuNieiul.
c^plil xii.
5 8cN!i'!<)KINI18 IlLlll^,! l^7!!s.>l.^1!c.<N!..V
ri .iilinzi.iii.
8 2.
3.
^
Futurum !iblN8 quaclillZinl poisosipsil, fzuai-nm nonnul!
exzlnt si^zmenla s ! ) , knei-e etmm et i7. ?>ebatl< /'ezia (2),
et tce/l'u vtll/u ^3), et <). /le/m /ube/'l), et Vem'm
/Vaceu^, uliic>ne eomplureg viii piAsMlizzimi, qui iu>>
0!vil>8 coZnitionem tczue intei pi'olationc'm in s>8>le3!0M>
u retinuerunl.
8ll qnum iurispruilenlm venemenler op?8 uzen-
<18 et ll Fwliam pei-tineiel, plurimi, uli s,t, qui eq"
inzenio neque uoiai'iwte valei-ent, 8ene8eente renublic,
8e >U8 ^esnonclencium cleclerunt. Ouare in maximal
lemnosum oonluzione, 8iuti llonoi'05 et omneZ cliZniwli
i'2<1u8, 8io nuiu8 8eienlie 8nlencj0>' serme lleleln 8l (i).
Inno enimvew ^u8U6lu8, ul nr>8linam iui-i8p!-uc>e!Ni
tli^niwleni leslitneiet, piuc!enl>88imu euiciue elpei'il!88im
i8 lilnlnmmocl esse voluit pudliee ie8ponc!encli (3). l!t
sluo <ii6em, /Vuzu^lo imnerante, si>0 caetei'is eniluerunt,
^am /ltten 6a/)iio ^6) et viniluz /<bsa ^?); snosum
s>uum van m,ximLcie lli8er<'p,inte8 e8ent l^e iuse en-
!entie, lactin e8t, ul iu^iseonzulli ex illarum <ji8einlin
nroseeli in clul>,8 eliLlliemque ivelsa smi!ig8 ci>8oec!-
,-enl (8).
czplii xiv.
(<l>p.ix. z>,
(2) x t>!ee bri, ex Ignluiu le!i<^u> 5unl, >n <^Ull>u8 6lilll vel-
!>nr,n uc>ttioue miuule r>er<>^uilui Vll, sli>6u inteium l<>u
ineotu vi^etur; et, <^ui esu<iilnrum muz et, ^x^^" lu6iniu!>
nzeel^tur, <)>ipl<,s>ter dum mullipliei erudiliun e eommeud!,
l>6 !^I> lellulillm prum ennleit Vlfc>i!!um noe opu.
(3) >v, 9; x,x, ,4,
(4) <jl!li'iQ. m>n<ii'2t pll>erlim zl!Il>e Ii!ium de 8 liltel
>u liin l, 5, 23, de iuzt. n,l>t, - s.!. l, 5, l5, 35,
(5) lnleroideiunt dno l.ieei'nniz 6 !>ll>reum >im eo>tn!lum
!>>-!, Quorum puon>2 nlum sr,i<;menlli ^rummlleiz lseluulu,
Ixvlit vern in nnne rem ndire er>itIm ll 'lirnnem (cl smi!.xvl,
<?^, in zu l'uiu eum !>uc l!e uu vc>> lideliler expuzlu!!,
(U) il!utr. i-imllll, (?) Nur,^?, , l!^. >I , <, ?>,
^8) Qp, ix, ^ 5.
116
Xb 2NNU uil>. cuncl, oce,ll <2 CKrlllo Nl>l<> ,!, ) <! nnum Ulk.cuns, nccci,!!
c^rlii i.
0.^l^I II.
lin^ll, l78!1,
(3) Ilerouleg sliln. 1!>^ele, I'liylilli >ve pllue-
n>, Ui spo!) lu, Oelli^u, ^l02<lo, ziel!, ^^-
memnun, Ilerou! l1leu, Oolllvi.
(4) II 8enec!l l!>lore vi,! cp. xill, ^ l. <
I.IULN in. - cz?n? l>. <2!
^l. .^nnaeu I^ucan (1), n lii euipiam zinl lnduenllne.
l)u2invis aulem in lm cliveisiz l<lmc>ue l!i8cien3nliliN8
llooturumliuminnm onin!onibu8^2)nin>! omni ceili i<>m
poszit eu!>8l!!ui; !I!l>ium lamen 8enleli!im maxime s''
bHri viclea, qui, nulul 8tv!i cli88imi!ilu!ne, urbwnl!',
nc>n unum eunt'mczue na^um liAue^iarum uolorem
lui886, 86t! 3, tlivei-8i8 i'Zenleae elalis 80>ipluridu8 ein-
eudit atque in unum corn^ Iil)ill>8 enne8>8,
vul^n 8eneee nomine innolui88e (3).
8enecan<l8 li Foecliils, Oelvi exeepl, ex 8osiunc!ei8
utque Kurinic!i8 llu^, peineiam Iu!iu8s!ie8!'8e!i8ei'
ulti FiLOium vim tque ele^nliilm extollere eon-
lur(^). !Vinque nraeleiquamsiuoc! lllbnl^e prle8 nium
ple inttzs 86 oonileient; inlllum ae lumiclnln clieentii
enu8, eieb!iorll)U8 8enlenl8 el c!e8ciinlioniliu8 I8oi-
vieu8; tum eoncit2>i8emnei sse(:lu8, vel quum milioribus
opU8 838el, fuclum illum uiloiem paiiunl, qui ex i-de-
tui-um olliuini8 ex>8lere t'onguevlt, quemque eNinzenclis
mcibu8 b8ui-cium, !nlel!>8enli8 iullieii nninine s8tillio8e
seiiciunt(5). ^)uac! lmen anum inleli, qu8i ne^em,
quilinilim in ui8ee l> il^elI8 po88e lauclari. 8iquiciem brevi
ciiola et euleal, ineilat lliveibi, iminum rnil8,
alque !liluc!o8en>euliruin, lezentium iniim<i8 neselllunl ,
et vim quanclgm lqne lclmirbilit2lem l>uiu8molli 8ori-
ptinil)U8 ooneilianl.
(1) >l. ^nneu l.ucllnu >!l srill, Liiz l^uoii 8enece plii!-
opni, >!! >p?, Hui ?nl>>m cecinil, <! H vl<!e e.is'. i>I. ^ I
(2) V,6 l>k^>, 8^i>l<;m liie. !l>l!n. llio^l!, l'ic>!uz,o <!>>
.^nuliec 8neoi>,ui>n tlFoei!llrun, , qun uperzunl, omuiumurloie,
Vilebe^,, <8N2, in-Z", DlDLnoi, tN'/^e,,, lnm.vol, !>!>,!, H !2L,
(3) 8ioc>. ^ec>i.!.ln. , Lrm, ix , v. 231. Vo8. , In!, p''!. ,
Iib.il, ep.l2, H ll; c!e puel! !l, cp. >il; 6 !>>wl. !<>t, , !>!i. l,
ep. xxx.
(4) puelio,, vi, L. <^s. ll^LoFr,!, Fi,! </c//a ietti?'. >l/, ,
!nm. ,1, b. I, o.2, 5 37.
(2) U. d, p<i.<;i>zii. N!el>. <I vi!i! I>k>Fec>!r. Hue 8eneel>n
Ilibuunlul. Lullin , !'65, in 4,
l 22 u!5?om4L enine^e
lioliuoz l'enteae ael<l8 li3giel>8 memeial soiivo-'
> iu8 (l ), ?! cete> i ulem clllli suisze vilienlui', libeiio
Inisteililuls, Mimecu .4t>ml/m ^t-au^u ^2) et ?t/ionll
^ecllNt/, queiu l)ninli!i<lnu3 (3) nmniuin lizieorum.
czunz vicii8et, longo piineipem l^ixil ; Vespasiani vero
letale i7u/ailli ille Mlinu, cui in limine 6e eau88i,<
l'oiiunllte eloquenliae coIIolZlienli n<iile8 sunt lil6.
c^?m lll.
or P0L8I L ? I e H.
3. '
c^pui iv.
/^
l 28 !!i.<loiuzi! cilinc^l!
suae vili inseclillur. !>imi! um quum esset nosler b du-
leseenli latus lid severilalem eomposilus, el ravissimil
sloicoruin di^oisilin innutrilus (l), in sal^ris suis rriu8
indulsil salius, o Zenerosa quadam bile exl>rdeseen8,
perdilos nomiuum mores aoerbius perslrinxil. Kl, am
iuvenum mos esse solet, iw se liu^naeem in seribend
c veliemenlem orgeslilil, ul ve! IVeronem ipsum peterel,
qui rerum omuium summam oblinebat.
persii sts randis est, udilciorious lrilnsllionid!
lrequens, oanoisus, durior inlerdum lque bscuru!,,
^ul^ czuidem odseurilas non lm metui ^'eroniange do-
minglionis lriduend, uli l'also uounulli exislimrun>,
quam soribenlis inzenio, e! recandile bstrusaeque er-
dilioni ().
/^
l ^0 ll!8?t>!!l^ cllI^,VL
equeztri ^enero nilluz. II>0 >)roenzui piimum llillnniHs,
et mnx eonsul viSntsN so plirem negotii ztenclil.
Dein revolutus ll vili, inter nuenz linniannm ^uiuni
iulxumstlus est eleganlilie m bei (l)^ InIem vein. quum
invicli IlMllini, l'iinoinis F!'2H excil^el, seelis veui,-;
vllam Nnivlt.
l?!xztt pelrunii ^a/^/con, ber poelicil et niuzil >-
lioue congorintu, secl luulus et llelrunealns, in >iu 8i
leinnon probr, et I^uronis silnosei-lim Nazitia 8uli omi-
ninu exnlelorum lemin, umque notavit. l^t, nisi oaznie^
'es rerum oosoenitztn ssencielentul-, niui! lorlasse ve-
>lUl>llU8 ezzol Nile l'elronii onell, in czu, nl>8 omnim
verbis multnquo aoumine, lwminum innres et inzenill lle-
oribunlul', eaqus dietioniz elez^nli nilel, quam in re-
czui aiZenleao aetlllis zointoi-ious siusli- leliuii'38 (2).
(!llelerum si ciuem s>!e luvet lres niaeeinuo8 8lvi! un
< unclilorez , <>ui nu^I liomanys Nui'uerunt, no ut Iteru
veido io ^leninzeio, ul nle intei' se ^i^ciminentur, !><!
llnsuldum eiil lliceie, llni-zlium s'<les, persium -
<lil, luvenalem tiecili/s. prinrem nll'cui virum n
peilvoris, Ilerum c/toiaz<<'em , terlium /l>snlem (3).
c^plli V.
/^
l 32 uizioili^L cnliic^l:
opus liieerel. 8e p08leri merilam Ibreioio noelae lauem
non invierunl (^). Ouum enim primum, exeunle 8ae-
oulo p3l ^ri8lum nalum 8exloc!eeimo, ?!>3eliri sanula
a?etro pillmeo luerunt vu!^! ^uU8tuuni Iriea88ium,
in^eniogi et intelligente viri 8ummm in eo 8lv!i laoi-
talem et purilatem lauarunl; magnopere av>8i, quocl
polil>88imu8 linzuae lalinae auelnr no8l <iiulurnam obli-
vionem qu8i revivi8cerel.
c^?m vi.
i> u p i n ^ v ? l: ,
c^?ui VII
5 UI8?0IlIH.
^
!3i uisioilize Lninc^r.
quo slsl)3t ul <Ia38i'e8, (lum viveient f!<> lauclali, posl-
quam 020>cl8!ant, ine mocio m!)sFlialzun vitupeiai'Lnlul'.
.^ tillo c>llis, lm insensi viiluli lemnc)sibu8, voiitalsm
invezliglli'L , eamqus in lueem i>sose>> usus e8set, quum
omn ci-imon oliam paueosum gimsilieiumqu vsiooium
nro emt!i eszel nooi)tum (!)? czuum aoeuzaretu!' s!ift-
lnuliusdaicius, quociecliti^mwalinuz, lauclaloquo .^l. Liuto,
l^, <ll88ium ^oma/l'm l/<//im c!ix>88Sl(2)? quum 8ll-
VU8 p<inokN8 sZ) I. I.ivii ni^lasillM ex omnibuz liililiotllLci,
clmoven lUNLILl? quum li l.znieni l (!8z 8ev6li 30si-
^lli 86nluzoai>3ulli boleienlui (i)?
I^e siiiilei-mtn^Ia qua nadst iclom Iaoilu8 in libw
^nnalium quaito (5), uni queiilui' quocl in iclo 8ibi et
lNZ>0!'iu8 883Lt lllnoi'; quum mullo MMU8 i!Iu8t!'ill 8>ni licl
nllrranllm olloui^reiN, quam czuae n veluslioribus ni-
8tonoi8 eszent rolatll. l)uion anuci ios inMnlill bell ,
xnuznationoz ui'Iiium, lusi ellnliqu re^s , i8cnr<^ie
cnnsulum llclv6!8z Uidllnoz, plelii ol ptimatium esi!-
minll iILnlium nimnz m<;>s leneuiint, quam in nn-
Iinu8 8ui8 83SV3 pl ineipum iu83,, continuile 200U8ll!ion8,
<l!,oe8 mioili , nsi-niei, innoosntium aliaque ic! e-
nu8, quas neipsluz eiuin 8imi!iluclin8 llliolalem n<?s> >>
l^nnzusvei-unt (6).
^
1 36 uizionizk ciuilcz
ol!, nuunua, elim oiilieiz p88im !em6N6nclun!li, :
N>K8S> linl vow c>U0c! nozlsr lem>w> um et !co> um nul-
liuiwm LliMNlius o8l pki'seoutus, nel>L lucl clicli,'
exaeczullv. iXmque nimiu3 inlonlum in llomanoi-um vi>-
tut exloenc!, Iwslium glniimn ol res ze^las 8al>3 m-
>)l8 et m38illc8 odseuit. Huae tamen vilig, mnn>3 zun!
einend! vii-lutius. ()uum enim eomplum ^I>anle>',
^mn>ioz>!<; ntqn inMios in uao epilam iul oonseiipla!
llN s!'U<j6Ntis8imU5 l8tttl'ieU8 clieeml8 08t N08l0!', PIUIN
8et!il!onunl ut immutt3 reipuulie^u eu8823 npsi,
piaeleie vir p!ne 8inFulH!-i8 ouilibsl viclsbitui- cnn8i-
lei lluli, ZUilM 80LI'!!' M!NUti88!M ciu^0c>u 3NSI'N!llU8,
l><tt>ue lllnlum notclNlln, ciuL memaiili, >wli88!,num diu
vicioreulu!- , ieiuniwwm naiiler lquo ulisom'ilalem ls-
^erit in onLl law comnenciioso, qunI c! 8en!inMnwll
0t MNU8 NN08 nelnet,
8 2-
^4) I/,!ili ^>r,mi inilium, <^>ll>e nunc ex3>t, nnki ex>>,!>o! l')
I.ILKN III. - <^l>lil VII. 137
I.ilm ni-ioi- res ge-jlgg mullium gentium breviler pei'
zlmi, c>ue ante Ilumam eon^Iilam lluiueiunt; pnsteri
!>>la>im lomanam in minre iuelwalilm, d uibi exonlio
M>uitui' U8^o l! I.ivie, libeiii niittiig, exeessum,
lHU(ilUI' VeI!e<U8, <^U0ll 168 oiNlls ve! b ulm
Miqmlale renelen8, orevi et apella naii-atione cumple-
xu8 8il ; et praeeipue cmocl nominum mare8 et ingeni
Ilei-ler clen llemnxeril. l)ua in i-e non minoiis e8l d-
biluz ssum8lll!u8tiu8,2<l euiu imitalienem 8e tolum com-
sinzusiilt. 6il>8 ictio e!e82N3 el, 8l><lvis et plane roman;
IvIuZ lamen Noiiciior, qui oiatorilim soliu3 quam ni8t<i'
>iein 8ese relerill ralionem. ^cl liaeo seslivae cutaeque
onlenliae 8luc!io8>u8 lVecluentawe. 8e^ lloe p0li88imum
Veeius lepieenclilm-, c>uci in posteriore nperis parle
.e acl numilemlilieriiel8eiani a6u!alionemclemi8eril(!).
8i enim ei vera solidere nnn oedal, falsa eerle nen cle-
!)erl.
^.
(2) IlizI,. I, ,,
!.!LN in. - c.^rii? vn. l 3!1
eimus l lluo postronii (1). plaelsi- 8e>'i>)8il liuellum
</e 5lil, Moni et^o/iltii 6e> anlas, et vi!m t7n. /uli,
.lF^l'co/as (2).
In K>ze onei'!Nll8 laoilus eln^iem aniini 8i liinnioi
6xpi-88it. Ouum vlcisliokl Leiliinu inMni valbret, o
vodsmonlissiino ociia se^elui' in lsianno, si.ui ea lems>6-
8late impeiium wmanum Igbokllowbant, viviclis clso co-
lorinus 8llvg,z imnLicintium li!lS8 (ieninxit, iilyue in vili
3tli3 8^e 8peik inveolu8 68l. llinc 2eo!'I)ilcl8 ia, qu6
in lacit junlinatur, !ne Ilituclo 8knl6nlillsum, ninc?
I 6bl 36 I-6s>I LU6N8i0I!S8t quenm<>ni2<>,ll.u!tlll8 llm 8l!ll!U
^uaclilmmocio eunil, quaeczne UliZicum >>on0 ciix0!!m
loloiein il!!u8 operinl^ inuonnt; Kinn Finnin 2MU8illu<i
<!ie6N(ii N6!V08l!M, N!088llm, Ignlnni, 8nl6!>lin8l!m, sjllc
toilis M!i^nis>u6 nimi leotoi^ Minimum lnnentnl' (3).
IclUum, ntnoln 8><ivi88imum 8L! l>)!o!em, 6l oiviliz pru-
slnlias psHoolgrum in nl imissi), inoi ilu !am^nt vi,i 6>6-
HNtioie8. ^ima nim Mus im^ei ltieana tpi-inci^um
ocmzi s)si8s)Lxil; nemn aptinz, quum 6 sv^nln cliceiel,
eu5sa8 UMN68 exneuit ve! c8U8, vel 8niknli<l6, vel le-
!NLl'it.U!8(5). II<1 unum in nistoi ioo NU8t!-0 I-Lni'snsnun!,
<1c)6 eiu8 cliolia ilnisuL i^tas o8lila!N nnn p!ne ie-
(1) Ne uzz, n! ^m 17eil>iz prtem nperi 8ui nnalium,
prtem vo,o nomine !> i lni-iaru in clnnzverit, mulli mu!l e>>-
p8rnnl. X!>!8 pln!>lt>>!ini- vnlstur !>o <Ie re /^. (,ei.^i! (v, 18)
Slilenti lez'.nuli, nuil!8 nneari ern>u leruin narlHlinnem ,
<^uz>8 8ori>>tnr nn,n viilil; !ii 8> nri ni vorn narrnnnem inrum ,
l^uiliu 8rintnr in inlersuil, Hl revei !>>lnr>2 <jiell 08t l> >^re>:<
vei-nn i??,ii, ^u,! el >>8en6n N8llere, nieei-e, t!s.
1'lll.i., ve nrt. <I, 12.
(2) Inler 1ei!> nner <^ue inIereiclLlunl, enumerlu^ unt eo,-
plure orI>lle, c^ux: !'!>n,c> iuniur p^8im !u>!i>lu>', V. l'i.iiv,
15p. il. I; il, II; vil, 20
(3) F. ^!>I!. Wen,!',. De einen! Ion 1^:'l!i, "rilov. , 823, in.'!".
<4) V. licnc>c>, ,8nu!Iinno!! Iii^l. et nl. uper lueit , ^m-
!e>nH,, 1742, vn>. il in-8". ll^niv. I>e enn<li!in, c>un 1'neil,
<!e>mn>3in eonzorinzerit , el <io li^Ie ei lrinuencl^ Lernn ,
1825, in8^.
(5) Vie 1'>^,!^. Iliz^I, 4.
! 40 lll8lol^r niiic^
lest, et siIu8Pi2in 8a!!u8llna brkvilaz, cui sot!88imum
inciulzel, od8ouiit2t6 intLidum Iborel (1).
8 6.
<?ttll< t)!'l!!< /t/l<,
l)e 0, t7si, illllte 6iznulllnt8 vii-i eiucliliszimi in 6i-
vei-828 omnino bierunt sulontill (i). weo clesuere qui
nuno 8(inloi(>m anquilali invidenll!, eisclesent, ip8iu8
!!!l!-!ilm H vir quoc!m llkllo s08l >enl8 !ittel-N8 lu>88e
coneinnatam (5). Ouum utem in tnl om'ninnum (!i80>e-
>i3nl! nun! 061 !i N3L cle >o s088!tssei-ri', s! odlldilioi' wmen
illorum 8enlLn videtur, cjui mbilianlui', Iiizlni-ieum nunc
N08t!'UM (Uio ul Ve8>)N8!NN !MN6!N,Nlil>U8 V!X!88S<)).
^xlliV'it ck /e>b,^ Fe/l .4/eH!ssnck'i Mn</i !id>'<i8 X (?),
(1) I. >, Kn^uzi:, Ue t!, 8vewn>> Ii-nn^u>>!> sunlit, et u!-!u>,!le,
Ne^nn , l83l, in 8>.
(2) lluni'.iieno!'!. in pl!llt 8vlcu,, 6il, 'lurin, iu<,<:<,xx,>!,
(3) V. 8zuiunvn?6?!'t!nil5illz, LnrnIllium 6e enere liiceui 8vet,
l >e inssnllinu , c^u in in erin oeeurrnl, solmi l<rm-
<llliei. In wm, ul 8,et ,, p, ?l3 6it.1niin, !826,
^4) V. (j, ^m?n !>!,. x, ep, 9 ul> init. Noi.l.eil, , Nizgerlnn
<Ie Luitio. IXnliml, , l?26. zionilar,, pol^tiizt. littor. ,v, o>>. !2,
n ' 4. 6. !>', Vz<;0l.u, i)ei/a genl l!u,l<i ck/i'ela <ii t), (!i'!,
ilolnn, >?4<, in 8. 8. I>.Ue<i, lliswri erilie, <^, l'.uri Nus>,
lil)>plli^ l>!c! , !802, in4,
(5) 6i?>i>, p^-rmu, l!nit, xxvil,
(6) Iulu I/ipziu, Nrizznniu, Iu, Kut^r>u (leetiunez vriu),
Vnzziu, ic^ue enmnlure,
(?) I^iori 6uc> psiose et pr <^u!ilim <iec>w> , lem^osi iniuiil
z>iielunt. <)uo nmn! le^linler. mnre zun ^^si!l>v!! !!><' I''>!>m>
in quib3 non Ulm !>!8turioi, qulll N!3lli! !8 n!-le3 eit, ut
Hlil8iin naliii8 sdulim, quam zeimanam !>l3lorimc0U'
6ilji!>ze videHlui'. )uoll quidem le8tnlli>' inane^ exonisus,
oreberrimHe desoi ipliones , <Ieel3M3loile eonoione et
niininm zlxcliuni in ^lexandsi virtulinuz exlnenclis, po-
sli-kmo 3l^Iu8 Nuiillus, iniituz, si-equelil)3 .cnli^qu
8entenlil3 dl8linelu8, et nimii8 inleiduin l^i^Illonidu
V!ll8U8 (!).
(1) De <). Ou> lii etille, ile eoncliliane, in>;enic> et erintiz 6ne!e
6ieru!t b'nm. 8c!Lne in >ilru qui iueril>ilur i ^oinmenwriu
perpeluu in <). Oullii Kn 6 rebu egti X!exn6ri Kl. linro,
oUinge, l84, in-8". Ll. ci.enic. .^ orilie, p. lll , eet. 2,
ollp. 1, 4. I. I. 8^n?aml Lurliu lVulu csuuruu. renreneuziuu,
s>es5u. l5rln, l'?73?4, in 4. I. II. l!nell , Il8Ulpl
l!uilin in nurlieuliz Iilinil, I^ip8. , l?l9, in-8",
(2) In !loe inen!, e nr<!>"> nrrn!ur, <>ue !> unn urlii
eonliit nl.xl u XuFuztum venerunt,
(3) <)u>?ll., x, l, lN3. ?i.i., lp. iil, 5, L, Nillluss. 6e eu,
eorl. e!oc>, , xxx.
(4) <^u,?ll.. x, l, l2. l^ri?. , >uul>>, x>v, 19, Il.i?< ,
l^p. I, l3, 3. IliI<>", lle cuz. cnrr, e!uc> Ine. eil
ueejite sl). 8ecl !>orm ope>'2 lemnaiiz inini-i cle8ie-
Nlur. (elemm ex iis, que n88im (lieta 8^nl <ie K>-
sloriois, Quorum mnnum^nt <inue 8une>8unt, im lucl
siwuum e8l ctilli^!', Inslni'illm n8t ^uU8lum, maelei-
liuam u luoilo et svetouio, pplll>oi6 8tv!n et oratoric
maziz ciam veie liilelllri enentam lui88S. ()uum enim
!niiusl)o uetiiz l>i8t!iei 8uneiinium s<lLnc!l2m nequiienl
exnequai-e, Iteiiim lni vi!in8lim et 8>lieiu 8eiiuenlli
mlinnem 8ie lenuei-unt, ut in Net i-umento inzeniun
Micli!!'! , nun >8 naisili-e villeientui- (2).
c^rki viil.
n.mvcccxxv,
(3) V. luve. 8t. vil, l50-l??.
luleiunl; 5,0 llomae in iil loi-i v8litale, iqui liieel!>
sluciium owNleienlu!-, non nticzno8 im uemulai-i , zecl
in eo^um 8e!-i>)li8 oommen!n'i8 omnem inuslilam po-
neie eoepeiunl. Ilinc lucl snetu^um enu8 nsolluxil, in
<Il>iI)8 8lu<jium et eumen vicle8, natuigm cle8i6ei8,
extennalll veluti ourpora, que iuvenile8 rlu8 velint imi-
lari. pi-aelerea quae poslnemil e8enl in ite, p> ima Imdesi
oueM 8unt, et i-aloie,^, ne^ee! omni uu!i>3le, unum
voluolati nice 8lucl6b3nt. I<! vom quantum e!oliuenlie
olseeesit, nunc! mul!i8 opU8 S3t <^emon8lrai'e. l)uum enim
cluae nlimociuni narle8 osatori8 8int, el vinceucli et c!e!e-
ctlln^i, nemo non viilel, prineipem iam et puznaeio!!
lli e88e, ul 8i e8it, ne eloquenlia czuiclem po^gil inte!-
li^i. Ouare psHe8lnl!88imorum eloquentia cleelamLlu-
> ibus soee luit eon unta , 8ive quo ll rel)U8 civililiu
remoli in Ncti8 !umenti3 eon8eu68eerent, 8ive (>!
leleolllni egu8 per Noiic! noelarum loe lieentiuz ex-
eni'i'ei'ent. ^c vix lliei pote8t quam mulw8 lalsa ^uai-um
iiNium 8imi!itul!o cleoepent. ^ui<1 autem mzi8 cli8>zl,
<zum noetb oiatoie? Ouum ie clmiiadilglsm fciI,
liie liclem -, ie, ve! lienam ne>8nm imauu, b ipso
seribeni m'lilieio lauem qugeigl; Iiio optinn>8 Kllbe!u>,
8i i<! nenitl!8 lli88imuwveril. llnu'e im ptet, quoo! in !-
!ew vii-tu 8il, ic! ltei-! vilio e8se t> ibueucium, pweoisiue
i neseio (iicl clepielum el piooul <zue8ilum nimil>m
uilionis ouiam nroo'iclei'it,
^l iiu il6lati8 ostoie8 nim! iam nensi Ulldenw8, No-
lidum t^luin usuiMdlint, u!)i ^ro ibilrio !a8oivi>'enl
l)uocl p!as8e>!im reoitlianit)U8 (<) oeeptum el releien-
8 2.
^"
1 i8 u!8?oluze cnincil:
insplizzimllz lnen!i38 non est per8eeulu8, quibus nonnulli
pusro nuno vellenl li Iillei-28 inslilui (1), neque inane
lanlum o nuciulas sii'eeeplione8 llislorio uuo oonlulil;
se6 vir cloolus in pnnnz, !n^enia8U8, et cliuluin U8i>z
experienli , nominem illum vei'L oivilem soi-n^re Wie-
<^tur, et pubcHsUln nnvalgsumque lerum llmini8tlllo>
nceamNocialum , qui re^sie oon8ili>8 urbeg, lunllare Ie-
8>Iis, emsnliclre iu^iciis p88ll (2).
!>'oque 8o1um0u>ntiliclnee >nzlill>l!n68 suturi olim sg-
Wii3 !e>e laeunillm vo85unl; t elen8 qu>8<^uL linei-
!ium 8luiornm 8neet2tol' nlunm l>ine Kauiiel, quibu
ei lieegl <^e Filleo>8 et lalinis !illei'i8 vei->88ime iuiom'e,
Numque 8!Nernm wmaui zei'moni8 8>mnli<:il2lsm piod-
l)il(3), gcerrimum czuoczue rbelori8 iuioium et 8apien-
am inii-abitur , qui in Iumni8 8u8 non eximiain 8Ium
clooliinM, 8e6 umne8 etiam nimi virlut68 exizors non
lwditavN.
8unt qui pdia ckciama/l'tineH qu8am Mnant, qu-
lum unlleviinli maili?-^, alwo vero oenlum quinque et
quadiliiulH minowL gnneantui'. Lx u>8 aulem el8i !ie
I!!8niticlioi'e8ele8luuioi'e8quevi83,e8unl,erilioorum!l>,m6n
llooll88imi eiu8mocli non 6886 i-bitsNlur, nt nobili8zim
uuie ilielon, euiu8 nomen piaelerunt, no88iul attribui (5),
Hie du ad8 ie eril eila/oFum nlemorare <is usalor/bu^,
z'ivo </e cau cossuptas e/o^uenliae , quem lii laoilu,
!ii ?Iinio iuniori, pr8 vero^uintiliano, lioel nullo pro-
3.
6, />// ^eeiiiu 8eeuf!<iu.
Inler ^uinliliaui lii8einulo8 omnium maxime eniluit
<7. /'iml'u^ Caeci/lUH F'ecunl/u, ui!u8 Hovi (!omi cl i^aiium
laeum, quuin IVeio, 8epleni im nno8, erum uotiietui',
kliniu8 nie, iumc- lliolu8, ul clistinZuglur ?Iinio maio/'e
vuneulo 8U, quo lliil cloplalu8, 8ti8 malulv acre
ingenium Iitleri8 cleclit, et lullii ve8t<8ii8 in8ie88U8, cl
eloqunliae loriam contenllit. .^6ole8en8 in 8^ri mili-
lvil; mx in sr coepil iesrs, et per omnem iletateui
C2U8828 e^it tum pull eenlumvii'8, tum in8en2lu nobi-
U38!M8. Ouum Utem maxim pu<l Iiij!ium lllli
valel-el, per omne3 Konoium scclu8 ci cn8ul3tum et
auFurglum 28eeuclll) et tanclem Litn^niae nraoon8u!ri
portale luil p!-llelec:lu8 ^3).
(1) In lluiuze 6iI<>>;! ulxzuitlllem eur>c>iu in^uizivit, umuizque
lument, zuibu <)u>i>tiliu<, v! I'llcitn ut tribuilur nt blu-
iicIur, llientor exvon6it Oenr. l!ut. keboln in Luevelu
pei nliuloio. Vrati!,, l?98, in-8, lpz bnno clilllouin
ne<Zll 1<:ili, neque^uintilmni, ec! ineerli ueloi-i lluit, <^ui
luil 1eili ut <)>nt>!>ni e^uIi, t!l. Ili.c>l^!!f , ?lc>!ezc>lu. in
6iIn, I e!. Nl!c>ri!>u, Vlli>2v, , !8l9, in-8. Lcxzi'M, ?i-I,
in ^laeiti, qui vul^u lerlur, 6iI<ini 6 ltor>l,u, Hau 8xon,,
l835, in-4" N. O. ^V, Lini^i>?, <jueti<>n. pni!,,!. Lpeciinen vi
6 <2>n^>, <zui inerit>ilur ^0 lzluriliu, len. l839, in-4.
(2) V. ^. LciLi!>l, vi. l!e illlni 6s ollllitu plel2Nti,
!.>><:, <829.
(3) 0. pn ooun^i iunioii vil ele. 8lu6io lo. IU^o, ^,m-
leloc!,, 1709, >u.8.
!n I8?oit!xe cnlric^r
Lx ?!inii urali<iniou8 80>U8 oxsll /'ansM ,'cu Iiiin
lictus, czuum eonzul luisset cle8ignlu8. ^luptimu liltera-
rum llllu ellltem lulerunl Hilioia/'Uln libri deoem, in
<iuibus plurima leunlur, que cum eximiam ?!iii na-
lliram to^lantur, tum vero mxim nerlinent c! ni8turim
illiu elatis eclnianlliim. Im in nane^ricu, quam in
,'pizlolis kliniani inzenii nrae^lanlia, et iuvenilis qugeilgm
berlas laualur. Deleelal criuoni genu8 acutum, Nn-
riclum, limlitum, expolilum ,^louiuzc!m !8ojviae Nosouli,
poelicus lleeur et oumina Piaeliain enlenliarum nassim
neeuinml, li>i<> enezoenlem illam etalem nruliunl, qu
plus i'ti st ourae, qu<im inilffeclali onclnri8 8c> iploi ibus
ine88l (<).
I'raeler nu8ee lre8, o,uu8 mudo memni2vimu8, luerunt
!ii mulli 6iz<?rli, quib8 ill lempe8lnle sui um >!Ii>8l!re-
!ur. Kl On!Nllli>nu8 (2) quidem /)om,ium .^/rum laulial
st /ull'um ^/sl'eanum, euruin qu8 vi<ierat lun^e nraeslan-
l>88iino8 aralrk8, ?>ac/lalmn nraelerea sublimem et 3l>5
oerlum, et /uiiu ^eeune/um eui, 8> lunziui' eonlii88et
el8, c!ari88>mum numen or3luri8 ou pnsleio lui88st.
iVee praelermilleiuli Cn/) ^lbm Veses/ienn el^/i,
.Va-cei/u^, quc>8 auelur tiialuzi cle omio^lb s3) nuten-
li38imu8 eivi!al,8 et nrincines fori ciiceie nun clubilavit.
c.^p^i ix.
IL ?IllI.080rU!^.
(!) V, Li?,, Disput. <I plinii pne. (in eit. ?!in). Qs,
l.^Kxnrk, i,^coe lv, p, 3?2, , 15. L. Ue?I.!lL, Lniuiuent. <i
loeutiun l'nii min, ver !><: , <^uin vocllnl, nnnniliil I.
ini-renlo. Up,!, 839, in4.
(2) U int. sllt.v, l, N8.
(3) l)p. Vl,I.
^
l.lnrn III. ' e.4?l IX. 1 i> !
8<?li vulluin et Iiislim et cl'!88enlienlem eaeteli lidi
U>m pezzimis ulUl-jnu8 nrelenu'eonl (l). Lt 8enec (2)
lzuilienl snerum illuium cullum memurl, e< inlo^um
canul, et nelizenlioiem d>din, et inioluln nigenlu
o<ilum, et eubile lmmi p08>luin, et quidquicl liucl mbi-
linem nerven vi 8equitu>-. x quo iiu iuli Mel,
Iniiusmocii Kumine8, nun musicere, se<l eunzpiei cumen-
l8, plilu8upnim non cl 8eeltoi-u!n u!i!lltem, secl <!
vnm 08lenl!ionem relull88e. Iln,ue recuium 8Ulin>-
lai-um mure, non viveie, 8ecl liizputai-e clocebnl, nun
iiltioiem illgin !erulunumni-um etcilvinHium 8cienlim,
e6 innem qnc!ni pnilo8onuie peeiem 8eeuli, in
vn38 lle veidi8 cli8een!liune8 Iiibnl, ul que /)//o^>'
/i/'a <uei'l , jm lel e8el /M/o/ogl'a (3).
Nue oeeclit, qunc! i!!iu8 elli8 inzeni rvidu8 nln-
lu8onl>iae 8!ucli>8 lesiu^ngi-ent. ^'emn enim leie cl i!I 8e
eonfeieNl, ni8i cmum lucii inlescairenlur, ul liquid
pmviu8 inlelveni^zet clies.czuein verliere Iiee>'el(4).8i qui
veio 88>clue n!n!u8unko3 uclirenl, I>>8 uilozunlii 8eno!
l!lve!8oriuin olii e> l. llue eonveniebant nun ul lliseeienl,
nun ul 2liqum vite le^em ooipei ent, cl quam more8 8uns
xiMi-enl, 8ecl ul o!)Ieetmenlo uiium neili-ueienlur (5).
Iliuo letum e8l, ul pni!o80pni ioerel, qum lullius
p3ul!u 8uuei'!U!'e memni i 6i eci8 c! liomno3 linz-
lule>l; ut enclemiei, pe>inletiei, !ieque s>InIu8Ui)dU'
uiu smilie 8>ne 8ueee88Uie clelieerenl (6), un 8tuieo-
um excenl, cui .^tta/u (1), /'all'au /'/) (8),
.
<5i M8?oluzr cniric^e
in ^^iCM in8u!m lui88et se!elu8. 3 <?onziat/l) ne/
/^bium (lluclii lilieilum, ob fi-iUris moilem 8e 86 Mi-
clilnleiu. ^ t'on^oialio acl />/awlam in luolu Netilii lilii.
5" He /^omckn<?'n <ld I^ueilium. 6 /)e an/n' i nn</u/iiiate
cl ^unaeum 8erenum. ? /)e conlaiiia a/>/en/i ll
eunclem 8erenum. 8 i)e clomentt'a libi i nl li IVeronem,
x quiou8 mimu8 tllnwm 8upolt>8t, et p>8 8eeuni. 9 e
,'elil/aie liitae <! puiinum, lialiem l'ulinae, uxoii 8uae.
10 /^e Ma benia ad lIgionem siatiem. 1 1" ^s ol/o ai
w!l </>!>/'. 12 /)e iene/lc linri v>l ml .^ebutium
liberalem, l 3" Fpio/as cxxiv ad l.ueilium, 8icilie nro-
cuialurem, quae in s^umenlis pi!o8onluei8 ves83nlui'.
! H> ^niu^aiiunl ^uaell'num libri v>I. 1 5 Deinum ^?i2-
/.?X2^v?lu?lg,8ivsI.uu8inmoilemIlun6!illn!i8(!!au<1ii(1).
In I>!80 o^eiinuz, Uli 8UPI innuebllm, loicmm do-
ti inm N!2e8!!im sequilui' n<>8le> -, l nlluim nud eum
le^unlur modesliae, iavitali, iu8>i!ike, eoutinentiae,
liiumque virtulum pilleeepl, quae ll oniizlianas 8-
Iiieuliae lnlil)l!8 >>enilu8 m<m8se videnlui-. ^d illiu8 u-
lem 8e>idendl >-IioemquodNlnet,meonlimumfllelu!um
exixlimavi, 8i ninka>i88imum nao de >e OuinliIini (2)
iudieium in medium ploleilem: Lx indu8li'icl, it ille,
8eneeain in omni zenere eloquenlige di8luli simples vul-
8l3m s>80 cle ine opinionem, lwia damnaie eum, el in-
vi8um quoque liabeie 8um emdilus. Ouod ecidi! mini,
dum eoiruptum el nmniuus vilii8 siilelum dioendi 8eU8
>'evoo!'e (! severioi' 8ludi oonteudo. lum ulem 8olu
!>ie feie in manibus do!e8eenlium luil. <)uem non equ>
dem omnino eonlldlli- exouteie, 8ed uotiolit)u8 nraelerri
on inebiim, quo8 ille nun deslilerat inee88ele, lzuum
divei^i 8>l)i con8oiu8 zenel'i8, pleere 86 in dieendo n88e,
"-
i^inrn m. - c>rr ix. <55
s^uibus illi plaeeienl , cklliei'et. .^msbanl aulem euu
mgig quam imital)nlur; lanlumque nb so llelluebant,
quantum ilie b nliquis cie8cen^ei-l. kret enim onla-
tum, nse8, ul 8Ilem pi-oxim<i8 ii viio Neri. 8ecl pla-
cebal pwpter 8o!a vili, et a6 ea 86 qnisque cliiiMbat
ellmzenda, que potei-.it: cleinlie quum 8S iaclaisl enem
moc! lliceie, 8eneem inlam3bat. <uiu8 et muitae lioczui
et in^znae vii lutes suerunl: in^enium fei!e et eopinsum,
nlurimum 8>uii, mullll rerum eo^nitio: in qu lwen
<l!ic>uclnclo ab bi8, auibu8 inquiiencia lzimeclam M3nc!l)t,
<1eceptu8 est. Iigctllvit eligm omnem leie zwclioi'um mn-
leriam, >!m et ornlione eiu8, et poemat, et enistnlue,
et (lillla^i leluntui'(l). Bullae in eo elaieque 8enlen!iile^
mult eliam worum 8>'lll>a lezend-, 8ecl in elnquencln
eoi-suiil plerque, tczue, en pemiciozi^ima, czuocl dun-
<1l linleibus vitii8. Velle8 snm 8uo inz^ni llixi8e, nen
imlieio.
l)uae aulem lluloill anpellal t)uintiljk>nu8 8eneee vi,
naee seime 8unt: euiios nnlilnel, 3ucl<:ior68 tran8l>i-
tiones et senlsntiae, 8ine mn 80i'!Nli<inibu8 8ui8 inlextue,
in8o!il6 diolinne, vei nosum eumincl, suliae et minu-
l!88!lN uialioniz memt, null 8iie>>e vineulo inler 88
cnnnex (2).
Ilaeo quiclem iliMnlei' 8lnclio8i8 noliorum litlera-
i um velim mimaclverti. ln nnnnu!li8 enim elli8 nosti^
8erintl'inu8, qui lamen 8eneoe in^enio et oclrin
!ni88ims bznnt, iein piane ljominlllui' sFuliarum 8tu-
liiuiu, eclem Iignslationlim inlemnei'anlm, iclem ilxet!
cielelu8, quo lit ut si-i8i6>8 8a!idu8 lque euliz 8entenlii,^
^ucieant M3zi8 quam ven8.
c^?m x.
8 2.
3.
. 8 5-
c^pm xi.
c^rm xn.
c^plll I.
/'
c^rlii iil.
vi: ?0L8i iv^ciicx.
<^?UI IV.
vL rL8i ncoi.ic^.
?. /uliu llal/iunuz. - Dseimu H/agM! ^nmu.
l^arinu et IXumeriano 1mneiloi'ibii8 Noruit T'. /uiiu
tlllipurmuH, 8iculu8, euiu8 nciliuc le^unlur Fc/oFas xl,
<!liuini8 i'lilicia l<iue ele^nli igtion!8 lorina lauanae.
l)2mqugm vei-o cllneociilum pai-ilei' alque 2 Virium
s3pexil; in linenis tamen pll8lorum muridu8 zwecum
noliu8 czullm romNUN poewm videlur expi-e^i^e.
^cl nauilo pa8le!-ioi-em aetatem portinel Feeimu M-
0H?I1I V.
vi: P0D8I I^illc.4.
c^pi vi.
^
,
c^pl.i vu.
L r.4Ul.!8 II.i:8ll8
c^?lii vm.
DL n I 8 ? o n I ^.
1.
(1) V. IiD Lr^U, Fu? i'e </'^ i'^ullie (^!/<!m, ck Z'^c^, </<<
/<!,. tum. xxxiv, s>. 48),
(2) V. LznLzi6 tAuw, lle ?^e!!<!, llibulH.I'Illlonie. zlizen,
,835. in4.
(3) Ue luzlinn "li-ogi opil, criozil I, II. 8?. Nir5!!>5Ki, l!li!! . ,
l2L, iu-8".
1 70 ulzrom^i! cnliic^l:
usquo cl <3,e8iom ^uFU8lum (1). l)uil)U8 libl i8 1u8linu8
8>6l:2z et totius olliis dizloii in epilomen eoezit, (iu3
per MullH llll?U83,8 VoillMlNl, IrN^U8 ?0MN<?iu8,IIle0N0Mpi
exemplum 8eeutU3, ^U8U8t6lI etle Iclline ner3e> !N8eral.
Iuvl omnino in N2NC rem Iu8linum ls8um iluclire. l5x Il!8C6
Iro^i vo!uminibu8, il ille, pe>' olium, qua in urtw
ver8abg,mur, eo^niliouo quaeque c8ni88>mll exeeip8i, et
omii-zis I)i8, que nec eo8N08oenc!i volunlate iuouncla, nee
exemplo oranl neee83riii, nrevo veluti Norum corpu8eu-
lum feoi (2). Unde iam iuci cniFilur, qunam cju8i
vs>2"/lv ex Irozi I3trii3 lui88e a Iu3lin oonltm.
Ll rever nlnliluils na88im in ulio enilome narriUione-;
uccui runt ouni08e et crnlite, in csui!)U8 nu3ter non mnclu
sentenliaz, 8e et voe8 ip83 viclelur Iro^o si83o mu-
tualuz.. Uulta vero lu8!U8 ab in narriU dreviler 6eo
per8lrinxit, ut nexu narilloni^ l,itum 8ervalu 3^1 >iil
prorecleretur (3).
^uum izitur Iu8tinu8 Iro^i dlclione3 ut nlurimum re-
linueril, et8i nun ec!em udique ^uclet uralioni8 venu-
3w!e, uieuin tamen ,^u8U3tei 8ueouli culurem plerumque
reterl, ntque omnium nuiu8ce aelli3 30>iptorum ele^an-
l!33!MU8 lldetur. ^<1 Iiaeo quum nemo llpu vetere8 Nn-
M3,no8, >iret(!r Iu8tinum, tuliu8 lerme urdi3 l>!8turiilm
nol)!8 exliiliuerit, iure meriloque viri crliore8 nmc
^pilomen nluiimi leeeiunt, acj cuiu8 lmotorilalem si) in
tantii requoruin 8crintorum illetuia lmu rro nol)>8 e3l
snzienclum.
(l) I'nili ppio ppc>l>nlur luzlini luztnrie l> potior zu, parle,
Iwe et reuuz HIl>lle<ic>n,c>, <>u nru vil d xxxxl Iiizlnrieuz
perze^nitur,
(H) X'. luzlini prelt,
(li) 8un! <^u> in^ulnruin lirnrum prn!o<;<i veleri ouipiiu l;rm-
mntic lrinullnt. Vi<!e in Ilno rm: I'ruAl ?nmpeii llizlori-
rnm I>!>i>>pr>, prului emll6, 6, <i. II, Ln^K^?, ^lU2tei,,
l89^, in 8,
(4) v "lroi ?nmne!> eiuzque epit<>mzlc>r>8 luzlini lonlibu !
inilllori! >li> vic! cnlNii><>n!l>!!ll!!m .X, !l, l^, !Ii:eilL?i!l, zull luzliuunl
l.<nrn n. - c^?li? vi. 1 ?l
8 3.
8X<u ^re/iu Victor,
8 8.
-^
176 U!8iom^e cnmc^
<),oiu, qnoiuni utei'^uo clactrinam el>si3lian3m prokeL-
zu, in eaclem izumenlo elalioravit. ?iioi' nempe nalione
Uilllll soripzit //lHiunas ac/'as l'bw il ab cbs cll<illu
uti anilum c/lnil'anum /e/le aua</'MFeniel'mllm (1 ); alter,
vom l.u!tunu vel H>8pllnu8, ^'tona/um /bw vil ab
o/^e conti/il) aei annum c^n'ianlm ccccxvil (2).
<)uum 8u!piciu8 in 8allu8lii leetione plui-imum lui88el,
eii>8 colnrem quoclammod lelerl in I,i8loria (3), cm ple-
ril^ue maxiiuam liclem lliungunt. llaee 8gne, el3i vitii8 nun
cili et, Ii2u ineleZanli tameu 8ls!o e3l consoi-ipl. Ouare
8i il!m eommenclavero piae quibu8clam reeentioribu3 li-
oelli3 (i), czuo8 audio nueri8 no8tn8 nwvoni, latinao lin-
8uae 8lucli08<8, mne3 milii tacile a58en3uro8 eonNcl.
^ 8u!picli nra68tanlim nn aecellil l)ro8>U8, quem
iwnnulli tamczuam oieuluni eaipunl. l3iu8 8t^lu8 nee
plane ineullu8, ne<^ue omnino latini eimoni vennstati
repunan8 (5),
c^pui ix.
c^?^i x.
8 1.
i, ^)ulsiz et tNlei<iil<.
XuIIos pmlecw peiu8 meieri cle omnidu8 moi-l^Iidus
iuclie, s>l!<liu qui plnlosonlliiim, veiuli liciuo lliliNeium
venale iicerunl, czui nler vivunt, s>uam vivencluin esse
plaeeipiunt. Lxempla enim 80 ipsos inutis isoinlincle
eiieumleiunl, nulli iw vilio qun in8eczuunlur odnoxii.
liaeo vsrdll, quibu8 8eeea (1) I^ucilium suum clocedil!
^uinlU plnlosopni sinl ucliencli, ermllnnm pnosoplw-
rum Kuiusee llel3ti8 iingineiu nodi8 exllibeut; quorum
M3ximu8 pwventus ex8lilil U. ^ntonino impeianle, ul
?<lncis>!8 wtmm oaptaisnt, qui stuioorum doetnne lld-
liielus ^/<l'/<<)/iH ooznomento luil clonatus^Z). ^t nuius-
nwi nedulonum, c>ui 8ano!>8zimlle isoin! inae noinen
ementii-eutui, nullit monumeiUcl lilteiis 8untpi-oilH.l)u3ss
unus /i/)u/sl' luit, <zui lmo leinneslate pllosopni i^ni-
lalem lueietus, illilln ooliin3m prulessus, czuam ^inmo-
niu8 ^lexanliiinus mimum anucl(,!lleeo8 invexit, qu^eque
/)/l'i<i5l)/i^l'n ^isH?nne/nna , 86 /Vso^/aionica tuit npellaw,
proplerea ciuocl ^lexancliias ort, klalonis plilci! cum
leeenliorum unerslilionibuz eoniun^ei-et (3). lluins 6oo-
tnnae 8neeimen cleclil ^nuleius in oneiibus suis He De
Foc/'ati,' Fs ck</mnis /^/a/onl dii ul; /)s unt/o ber
8ingu!cli'l8 , ea usus sci idkncll nttione, czuam alibi nota-
vimu8, quum seiiuo esset cle filbuli8 Nesiis (i).
(1) lp. cvul. 35.
(2) Xaec tuclii nllnzopliil! suit 6ec!ilu8 l, H.ntnniuu8, ut >i-
eilu igm in imoitorim li^nilalem, linen <I iomuiu ^pnlln!!,
>I>8<:en6i oul>, veniret, Illi., O^ril. in vi! l. ^ntunini pn>!uo>il><
(3) V, IIn,i:lli) , Komment. c>L vi! el erint, ^nnleii (in
l'ruleom. 6it, ^nuleiiu ).
(^j) I^ib, iv, e2p. ?.
189 mziokizi! clunczk
^pulei comes aeeedit 6^/ci</,uL, qui quai l saeoulo
olliisliano narlem piimem ?'i)?lael /'/atonl'cl laline est
inlel'pi-eltus, et commentltiiis luzUavi!.
8 2.
tVtt'iltionae a/xenlias l^iass.
^
^'t"
l82 M8iani,li5 cnrliaHr
piomelum. I^!iM8i in seiiuendo iomni sermonisc-
slilale bellvoiinl, re wmen bene peinenz, littewruln
ltinai-lim 808Nltl>ln>6 csulimmcdn 8unl dicencii. i>'imi-
um eczuioie >!! eliUe in piolaniH 8<:i'int<>!i!)us nidli
iam !ii liumoinbllntu!', nisi >luli quillaw deolawllloles
al^ue inne3 8opid8llle. (^Iui8lin3 8o!um cloeli in orlc>-
168 et pI>!lo8oMo8 enulrieiill, uucle nnvu5 8nient!e n>
vulu8, qull8! inooiiiinlu li!ii<iim 8UC0U8 kl 8anZUl8, in
lalinas litlei3 inlluxil. Onumlzue l^nii8lino!UM studio
et eui luliua linzli in i'eliMni mvsleri, saeiilicia et
eelimulz so!Vc>8ei!t, f<ieluin est, t, eliamsi lubentibu
Unis nonuli seimone uzuinaii 8>l desil, re!l8!<in!8 di-
seei^Iue ^nUi Iwmincs d Iibw3 cliient, llzue Imo po-
!l88imum de enu8 ci line U8czue ewleni nionaztNn-
lei et (1).
t!rleium s'e cluiztianis 80i'is)!oi'lUl!8, s>uo3 suni me-
moluvi, lalini 80> moni8 eleilntill nomen 8uum nnslenwti
pson^^>l Iluell>iu8, <^ui Ilame nt>!8 ex 2Ntiqui88im
samili nnnn olu'isliim cs.cc:i.v, ciole8eentinm ^l!ieni8,
lideialiolidu- lli^ei^Iinis inlenln8, linnseil. ploiente in-
vent oli exee!!en8 inzenium et 8in8ul>em doelrinlim
i'e^i ieodoi'lou miiiliee llileclus, cl iiiecipu reinul)!!-
02L inuner fuil slmoln. 8oc! lertio im eN3u!tu pes-
sunotu8, im^wdornm invi<Iim nou elsuzil. ^nrnlUe^
02U8H indiel, nruclitionis dlimniUus, lieinum in earcei em
luit cl6lluelu8, e tainlem iznno8 ntu8 unum et 8ontu-
gin!, Ilieolloi'ioi iu88u 8eeun neic:u83li8 (2).
Unit upel'sunt Loetnii ner de re llieoloie et sKi-
(!) IIo <<e luziu dixi in oi-lln Un !lini nrizlil^
<: apientilil! ori^lnli !>,<8 , !>!>!>,! lu6z li! us,!cl>nt!>!>
in >i6!!<>r><> lNAximn N, Xreluz) mnzii 1urin, I nnn. nnvembl,
nn, !nct)^i.v ; oo<3e!uc>ue uno ev!^! Ii N., oloin lul>l!n>.
^>
enumei'anlui', c!e vi wntum izserit, quam 8l>g, in mor-
lalium vililw ei loilunM exercerent. elenim cl ma-
//ien zierlinkt Fwma/lea^l) lllsoiplin, lle q comwen-
t2i!<)8 80ii^8eiunl A'c/u /^/aec, viFFenu l/^b/cu, /s^-
F<'nz F^omaiiel liiczue. Ilem eisn iei militil8, czuam
M)t/eil et /Vat>'<5 ^eFeim ^ena/u (2) iu8l!'llN!Nt; ille
quidem etlito libi'o <ie ocablt/i ^e mM'// bio aulem
eon8Ciipli8- libiiz v e/e ^s mMm' llc! VIenUninum II,
quo8, ul ip86 te8lli!ui' (3), ex oummenllliii8 <tun>8, (!elsi,
1'rnnlini , ?lel'ni, illque ex eun8lilulionil)U8 ^ugu8tl,
IiililUli, lllldiigni Minimum <!p!-om3!t. Li ullil 8<ine e8l
^ec Ve^etii eommenwlio, Nli<iuiltt8 8tucl!U8l8 peiquam
u!i!>8, neque Iioiiic! ciiolione omnino impi-obltndll.
Po8l>eino acl in3>Kem3lio<i8 czeii)Iin8 pwxime lleeeclil
^l^2l, euiuz pelpauca ex8lnt monument uane
elalem neilinenlill (^). In Iil8 enumeranlur /ime^al-l'a
quae6m /eszc^^iin (5), ^si/llc^/zin't'ci^noZ'l'a/i^m, Vib/i
Fe^ue/'/ IideIIu8 eie /?umbl, /ontibuz, incbm, lemo-
Hl/, ^aiuMu, mtmiibM) Fenil'b, czuoium llsiucl poe!ll8
mentio lit, lillque nonnu!!, quae cum komnonio !>Ielll
<ii con8ueve>uut,
(!) <)> vi^elieet ssrurum t oa^lrorum menzur! joeel reeo
>>/^il, c^uo intru>neulu>n ><>ni!!et ^li men,,, <zuo ^ie Uexne
cl lineain irizunlur. Iteeentiore '/?iv nnel!ut, V. Ll'iim ,
Institut, n, 46, 3i5, Uei ^ri-ie erinlui-e lezezczue villi cur
>V. 6<>eii, ^mlloH., tL?4, in^i.
(2) 7<nn ennsun^eiiu cum ?!>^io Veetio Nento, 6e c>u
unr memlvimuz in erinlurinu cum ulul!iu<n.
sI) l.iu. I. cp, 8.
^4) V. 8c!!iii>i.i?l, Omni, qu nzlen'Iilur, velere lnmnn <1e
pruieleui ulinu z;eu"!'nl>>e liniliu upliiue ee meriluz, We
,ll,r., ,844, in4.
(5) llupliciz eneil lu<>>-unt pu6 Knmnl> ilineroli. Kimi-
sliin nerzerinl, in <^ui!>u lue, euluinnuu c!>!uli 6i>o>>
lillnlur, cuiuzmc>6i et Itiue ruriu >lnini et Uie>nu.
1 ^inilHnu m ; iio! , <j>ie in lue >u> len!ezei!lrnt, u!i
'l'!! t'enlin^olian !> ioimu cn/l ^^F^/lV/ie, l)o vs>
leriliu linmNniuin >!ieliii vi,ie 6inu!!iouen> ?. >Veei.l.ic!!i,
<?<litm ^mzle!n<lmi n, !?35, 0! I'. itin, l'lulin^ 6nuu cu,
<>ni<!n^, el nuv t!, inne>lii inlincluel. inzlrucl zluili et uner
^c<t, !il, rez;, llnnuceuz, l^,i>i , l82<, in suj.
i
1 8N I1I8?0M>L cnirlc^l:
^?UI Xll.
(!) V, lrnp, VII>, >?. -.^, <!. 8, rnvKClii'., l><! e^icln ?lelnr,
>-!>, p>nl>e>^m nes^e!, I!i!,, <830, in 4, l^. ^, LlL!<?.il, U
8i>!vii I!inr!> inei,!,^ <i rclirw l'ret^li rile ,ie8li,n2N<!>8, l^in,,
1.181:1! IV. - czpl.'r xiil. 18?
>', 7Visotie)!anu (1), /^n/aneu, cl c^uoi iim nni-
mm w8 ei populo seddeietul-, nci quem unum, 8lnle
wpublioa, ius le^um onnclen^i-um sierlineual ^2).
0^P(1I XIII.
^
188 ni87onixr cinncxl:
lioae u8ce eommenllione8 lllees-e exorsuz suil. l)uum
utem mu!l in ll>8 pnoloica, ciilic, lnslorieg , pnilo-
8opnica , liaque lnemoralu clizn ex innumeiis brig
raeoiz et lalinig eolleZiszet, jp8i8 82epe 8U8 veleruiu
8<:iinlol'um lliolionibuz ; 8lilu8 incle orlu8 e8l cii8p3i-i!i8,
puru8 inlercluiu elooncinu8: in quo wmen liquol vilia
nolanlur, alque in p> imi8 in8n!ele8 ciue<l2m voce8, quu
oeilllm 8equinii8 etli8 nolam relerunl. Itoe i^ilur no-
mine Uellii Inoubslione praegeitim 8nt !auclllncl2e ,
quoll in ni8 3uliquil2l!8 t!>e8U>u8 veluli <le!i!e8cit.
^lullum quoque c! auliquilali 18loi iin conkeN dellus
tenzonnl 8>'2minaiio! e e/is naiail, 8eu </e uma os-
Fl'ns, 8illi8 nililio 8li!o s!nzc!-iptu8. Velerum pni!o8opul3m
el nniloloillm i!!u8ts3nl /iureiil ^/aesob Commenianol'um
libri il in F'onlniunl H'cl/i/tim', elullino pere cieeerpluin
cle l-epulilie, Faillla//tum lidii vI, et Iibel!u8 s til/-
^ese<lil ei Hte/eta/ibu F-aee iaiml^us vsbl/ neo sirus-
lei milteuc!l!8 Ml^/ianu Mneu /'e/H? l?a/>e//a, cu>U8 is-
ilnr Fa/Fn'eon novem libni, con8wn8, N3i-lilu 8olutl,
>rlim Numeri adztsiol or!ione. x bis cluo >iiiore8
sl)ulam nui rant M/iil'amm /'ni/oioAl'ae et H/el'clini ,- reliqui
86ptem Inucies oonlinenl grammiliioae, clialeoticae, l nelu-
026, eomeli-iile, mitumelicge, glionomiae etmu8>cn.e.
In le aulem i-ammatie ni>ie8eilim elaboi-ai unl, nrae-
tes /^onlonem, cle quo 8uprH ciiximuz(l), ^/anu Vici.
nnu, ^ <?// /)ona<u, ^e/iu ^l<F!lml<, /inl!< Ca/iei,,
F'eH!/! /hm/ion /<etu, ^Vomu ^/awe//u, Vel/u /,cFu,
.^ssol'u ^/nus //onsi, /Vam' Foti/,a<es l?a'<l,
/)/o/ns</e, /'/ci'anil, l?onent/al!ique, quoium stera in
unum coisU3 eon^la ni imum ecliit LIi8 ?ul8euiU8 (2) ,
nnpeisime veio l'iic1eiieu8 Linliemannuz (3).
/^
2^,> '., -
190
rrivilei ne inruznto.
Kexo oluto, lorti nli iremp iu ew.
^,3^!.'^,
19t
8l iu<lex ldilerve iure <ltu od rem iu<iien<l2M pecnnilun
t)pit , opit! eto,
Us opile elvi uii per Maximum eemiliglum ne lerunto.
^uneztorez pIlioi6I, qui 6 renn epit!it>U8 zuSlNt, pu
nule eregntor,
8i quin urbe enetu noeturnu it28it, egpit! eto.
8i ui nl6uel.em eoneit28it eivemque perauel, trsnzuit, e-
p>tl etu.
6 iureiurauu
de piznere
8i <zui rem, 6e qu tu liet, in gerum <Iec!ie28it, unlione <le-
ci<!>!<>,
l>> vinclj^igm tl8m tulit, ?leter lei ive tliti lbilro tri
c!t: eei om snillio lrueti cluplinne 6eei<!ite.
8> 5<>!vuz zi ioUe llominu furtum lxil, noximve noxit, noxe
c!e<iiw.
195
!8cI?N0 ?KI!z 8LI>l!I.cI 8cil>l0IIl,
Lurue!iu8. l,ueiu. 8eipio. Ll'blU8 ^N2!VUli. ulre p!0nlU8
soi-ti, vir. pienzau c>uniu3. lurm virlulei prium luit
conzol ceu80i'. i6il>8 czuei. luit. pucl. vo8 ^2ur8l. L>82un
8mnl<i. eepit 8<iKiA, omn l,ouen, op8l<le8que. nulloueil,
<
196
nisei pr. urbnum <iisent, ipze <le 8entuas 8ententi<l, 6um no
minn8 8enwribu8 t! <le8ent, quum e re8 eo8leretur, innsi-
ent, (l, iousi8et) een8uere; 8eerc!o8 nequis vir eset, maxister
neczue vir neque mulier quisczum eset; neve peeuuiam <zui8<zui!l
earum eomoinem ^u1bu>8e velet, neve maislratum, neve pro
M3zi8lrtuo neove (l. neque) virum neque mulierem quizquain
tecise velet; neve pnstnso iuter secl eoniour8e, neve oomvnvis,
neve enn8pon6i8e, neve eomproluezize velet, neve <zuisqu<lm ii-
6em inter ecl leize velet, er in qveltncl (l. oquoltncl) ne
(sui8<ium leei8e velet, neve in poplieoH, neve in preivlc>6, neve
extr6 urbem 82er <^uiqum fee>8e velet, n>8ei pr. urbsuuiu
6iset, isczue 6e sengtuos sententi!, 6um ne minus 8entorjl,ns
l! 6e8eut, quem e r8 eonzulerelur, iousiseut (l. inu8i88et),
eensuere; nomines plcu8 V uinvorsei virei taue iuuliere8 83er
ne quisqugm leeise velet, neve interibei virei plou <luobu,
inulieribus plnus tribus rluise volent, ni8ei 6e pr. urbni sen>
tuosque sententi! , utei supr<l scriptum est^ Niee utei in eon
vntioni6 ex6eietis ne minus trinum nounclinum; 8entuo8qus
sententism utei seientes esetis, enrum sententi it luit. 8ei que
esent qusi rvnrsum e6 leoi8ent, quam supr6 scriptum est,
eeis rem eputIem leien6m eensuere ; lque utei noee in w-
bolgm nenm ineei6eretis , it entus inuem eensuit, uteiczue
em liier ioubegtis, ubei lei!umecl gnoseier pot>8>t; tque utei
e b0n2li, 8ei au 8unt, extrd qum 8ei uicl ibei eri est,
iti utei 8upr6 scriptum est, in liebus X quibus vunei tbeli
6ti erunt, sloi>i utei ciismow ient in ^ru leursno.
19?
NX
7alo?ei il>.
l!^ri7l VIII. ve loquenlill 45
l!^ri7i IX. De pbilnsupbi 48
L^rvi' X, v eiiptoribu lerum ntuiIium 50
^/. /'<'<!., l!at<> ib.
l!em XI. ve iurizpruenti ib,
l!^l>n^ XII. v lmmtien ^ 5l
I^ILDK 86cvNNU8.
il, 2NU0 urbi eunil oclvl, a nnum ori.x,il <p5l cl>rilum Nlllum li>
^
198
crn? ii lle pnezi 6liml>e ?, 58
t!n. H/attlu, i). /.aiefil, Z'. H^u, mimn-
!pl>! in.
j2.
liei 60
x?u? III N puzi epic 8l
Hl, 2nu uit>. Ulla, ccil < obrilw nw ll> s unu uib. oixl. :
<pnl cliri!. nal, vil>.
^
200
I^IlltM yl1>U1K5.
>
.
^
/"
'