Scribd Logo
Carica

Benvenuto in Scribd!

  • XVI Sec. Morieno ROMANO: de Transfiguratione Metallorum, 1559 (NO 1593)

    Caricato da

    Acca Erma Settemonti
    841 visualizzazioni80 pagine
    MORIENUS ROMANUS ‘quondam eremita Hierosolymitanus’ (nato a Roma al tempo delle Crociate) DE TRANSFIGURATIONE METALLORUM, et OCCULTA, SUMMAQUE ANTIQUORUM PHILOSOPHORUM MEDICINA LIBELLUS. Accessit huic nunc primum XPYΣOPPHMΩN sive DE ARTE CHYMICA, … “Nel retro del frontespizio questa epigrafe non priva di interesse ermetico: ROBERTUS VALLENSIS RUGI. Spiritus intus inest, quem fumito, (Corporis haec est Solve Sectio) seiunctis faecibus; Arte Levi. Faecibus ac terra demissis igne be- nigno, Gela Saepius aspersis. Intus Elisir ha- bes. Nino Rota, in un foglietto inserito in questo libriccino, così annotava: ‘Morieno Romano, eremita gerosolimitano: un classico. Chiamato da Re Calid lasciò scritte le famore: Interrogationes Regis Calid et responsiones Morioni, de omnibus, de quibus tota efficacia magisterii Hermetis constare comprobatur’. Queste sono le ‘opera omnia’ di Morienus nella bella traduzione di Robertus Castrensis (da p. 27 a p. 50). Da p. 50 a p. 58 seguono una ‘prima dispositio’e poi una ‘dispositio secunda’ sino a concludere: ‘Sit ergo benedictus Amen, per cuncta secolorum secula. Explicit liber Alchymiae de Arabico in Latinum traslatus, anno millesimo centesimo octagesimo secondo, in mense Februarii et in eius die undecimo’. Malgrado la consistenza storica di questa datazione offerta dal ‘translator’, un alone di leggenda accompagna la figura di quest’alchimista classico. Dice il Ferguson (op. cit., II, 109): ‘For what is known about Morienus’life and adventures we are indebted to his own narrative contained in the present book’ e precisamente nel suo Sermo primo (pp. 9-17), seguito dall’altro Sermo (pp. 17-27) che s’intitola: Sermo Galip servi et captivi Regis Calid, filii Gezid, filii Macova. E da p. 27 cominciano le ‘Interrogationes regis Calid et responsiones Moreni etc.’ alle quali già si è accennato. Comunque si può riassumere la questione intorno alla vita di Morieno con le parole che adopera il compilatore della scheda Morienus nella collezione Mellon: ‘In his youth Morienus Romanus studied under the Alexandrian philosopher Adfar. When Adfar died Morienus became an heremit in Jerusalem. The Aegyptian monarch Kalid engaged him to interpret hermetic writings’. Anche lo Jung cita spesse volte Morienus nei volumi 8, 9 I e II, 12, 13, 14, 15 e 16, e fa notare ‘the apparent derivation of ‘Dr. Marianus’ in Goethe’s Faust II, from this alchymist of the seventh and eighth centuries’. Ci sembra di poter asserire che una medesima mano scriva tutto il trattatelo, ed è mano maestra. La forma è sempre dialogica e i dialoganti talvolta storici, talvolta pseudostorici, talvolta arabeggianti nella onomastica e comunque attinti da una tradizione secolare. Strano è trovare un dialogante chiamato ‘Dantin philosophus’ (in pp. 32, 33, 34, 35, 36). Certamente è anacronistico, eppure ci ricorda il ‘Dantius philosophus’ cui è intestato un medaglione e un tetrastico dell’Hortulus Hermeticus di Stolcius von Stolcenberg. Forse è da supporre piuttosto che quello a cui si riferisce lo Stolcius sia proprio questo, tanto più che lo Stolcius sicuramente aveva letto il Morieno. A noi, alquanto scherzando, nella scheda dello Stolcius è piaciuto pensare ad un … Dante alchimista. Epperò non difettano alcuni elementi. L’opera che segue XPYΣOPPHMΩN sive De arte chimica Dialogus di Autore anonimo ‘non si trova in nessun’altra edizione’ (Rota)".

    Titolo originale

    XVI sec. Morieno ROMANO: De Transfiguratione Metallorum, 1559 (NO 1593)

    Copyright

    © Attribution Non-Commercial (BY-NC)

    Formati disponibili

    PDF, TXT o leggi online da Scribd

    Hai trovato utile questo documento?

    Questo contenuto è inappropriato?

    Segnala questo documento
    MORIENUS ROMANUS ‘quondam eremita Hierosolymitanus’ (nato a Roma al tempo delle Crociate) DE TRANSFIGURATIONE METALLORUM, et OCCULTA, SUMMAQUE ANTIQUORUM PHILOSOPHORUM MEDICINA LIBELLUS. Accessit huic nunc primum XPYΣOPPHMΩN sive DE ARTE CHYMICA, … “Nel retro del frontespizio questa epigrafe non priva di interesse ermetico: ROBERTUS VALLENSIS RUGI. Spiritus intus inest, quem fumito, (Corporis haec est Solve Sectio) seiunctis faecibus; Arte Levi. Faecibus ac terra demissis igne be- nigno, Gela Saepius aspersis. Intus Elisir ha- bes. Nino Rota, in un foglietto inserito in questo libriccino, così annotava: ‘Morieno Romano, eremita gerosolimitano: un classico. Chiamato da Re Calid lasciò scritte le famore: Interrogationes Regis Calid et responsiones Morioni, de omnibus, de quibus tota efficacia magisterii Hermetis constare comprobatur’. Queste sono le ‘opera omnia’ di Morienus nella bella traduzione di Robertus Castrensis (da p. 27 a p. 50). Da p. 50 a p. 58 seguono una ‘prima dispositio’e poi una ‘dispositio secunda’ sino a concludere: ‘Sit ergo benedictus Amen, per cuncta secolorum secula. Explicit liber Alchymiae de Arabico in Latinum traslatus, anno millesimo centesimo octagesimo secondo, in mense Februarii et in eius die undecimo’. Malgrado la consistenza storica di questa datazione offerta dal ‘translator’, un alone di leggenda accompagna la figura di quest’alchimista classico. Dice il Ferguson (op. cit., II, 109): ‘For what is known about Morienus’life and adventures we are indebted to his own narrative contained in the present book’ e precisamente nel suo Sermo primo (pp. 9-17), seguito dall’altro Sermo (pp. 17-27) che s’intitola: Sermo Galip servi et captivi Regis Calid, filii Gezid, filii Macova. E da p. 27 cominciano le ‘Interrogationes regis Calid et responsiones Moreni etc.’ alle quali già si è accennato. Comunque si può riassumere la questione intorno alla vita di Morieno con le parole che adopera il compilatore della scheda Morienus nella collezione Mellon: ‘In his youth Morienus Romanus studied under the Alexandrian philosopher Adfar. When Adfar died Morienus became an heremit in Jerusalem. The Aegyptian monarch Kalid engaged him to interpret hermetic writings’. Anche lo Jung cita spesse volte Morienus nei volumi 8, 9 I e II, 12, 13, 14, 15 e 16, e fa notare ‘the apparent derivation of ‘Dr. Marianus’ in Goethe’s Faust II, from this alchymist of the seventh and eighth centuries’. Ci sembra di poter asserire che una medesima mano scriva tutto il trattatelo, ed è mano maestra. La forma è sempre dialogica e i dialoganti talvolta storici, talvolta pseudostorici, talvolta arabeggianti nella onomastica e comunque attinti da una tradizione secolare. Strano è trovare un dialogante chiamato ‘Dantin philosophus’ (in pp. 32, 33, 34, 35, 36). Certamente è anacronistico, eppure ci ricorda il ‘Dantius philosophus’ cui è intestato un medaglione e un tetrastico dell’Hortulus Hermeticus di Stolcius von Stolcenberg. Forse è da supporre piuttosto che quello a cui si riferisce lo Stolcius sia proprio questo, tanto più che lo Stolcius sicuramente aveva letto il Morieno. A noi, alquanto scherzando, nella scheda dello Stolcius è piaciuto pensare ad un … Dante alchimista. Epperò non difettano alcuni elementi. L’opera che segue XPYΣOPPHMΩN sive De arte chimica Dialogus di Autore anonimo ‘non si trova in nessun’altra edizione’ (Rota)".

    Copyright:

    Attribution Non-Commercial (BY-NC)
    Scarica in formato PDF, TXT o leggi online su Scribd
    Segnala contenuti inappropriati
    841 visualizzazioni80 pagine

    XVI Sec. Morieno ROMANO: de Transfiguratione Metallorum, 1559 (NO 1593)

    Caricato da

    Acca Erma Settemonti
    MORIENUS ROMANUS ‘quondam eremita Hierosolymitanus’ (nato a Roma al tempo delle Crociate) DE TRANSFIGURATIONE METALLORUM, et OCCULTA, SUMMAQUE ANTIQUORUM PHILOSOPHORUM MEDICINA LIBELLUS. Accessit huic nunc primum XPYΣOPPHMΩN sive DE ARTE CHYMICA, … “Nel retro del frontespizio questa epigrafe non priva di interesse ermetico: ROBERTUS VALLENSIS RUGI. Spiritus intus inest, quem fumito, (Corporis haec est Solve Sectio) seiunctis faecibus; Arte Levi. Faecibus ac terra demissis igne be- nigno, Gela Saepius aspersis. Intus Elisir ha- bes. Nino Rota, in un foglietto inserito in questo libriccino, così annotava: ‘Morieno Romano, eremita gerosolimitano: un classico. Chiamato da Re Calid lasciò scritte le famore: Interrogationes Regis Calid et responsiones Morioni, de omnibus, de quibus tota efficacia magisterii Hermetis constare comprobatur’. Queste sono le ‘opera omnia’ di Morienus nella bella traduzione di Robertus Castrensis (da p. 27 a p. 50). Da p. 50 a p. 58 seguono una ‘prima dispositio’e poi una ‘dispositio secunda’ sino a concludere: ‘Sit ergo benedictus Amen, per cuncta secolorum secula. Explicit liber Alchymiae de Arabico in Latinum traslatus, anno millesimo centesimo octagesimo secondo, in mense Februarii et in eius die undecimo’. Malgrado la consistenza storica di questa datazione offerta dal ‘translator’, un alone di leggenda accompagna la figura di quest’alchimista classico. Dice il Ferguson (op. cit., II, 109): ‘For what is known about Morienus’life and adventures we are indebted to his own narrative contained in the present book’ e precisamente nel suo Sermo primo (pp. 9-17), seguito dall’altro Sermo (pp. 17-27) che s’intitola: Sermo Galip servi et captivi Regis Calid, filii Gezid, filii Macova. E da p. 27 cominciano le ‘Interrogationes regis Calid et responsiones Moreni etc.’ alle quali già si è accennato. Comunque si può riassumere la questione intorno alla vita di Morieno con le parole che adopera il compilatore della scheda Morienus nella collezione Mellon: ‘In his youth Morienus Romanus studied under the Alexandrian philosopher Adfar. When Adfar died Morienus became an heremit in Jerusalem. The Aegyptian monarch Kalid engaged him to interpret hermetic writings’. Anche lo Jung cita spesse volte Morienus nei volumi 8, 9 I e II, 12, 13, 14, 15 e 16, e fa notare ‘the apparent derivation of ‘Dr. Marianus’ in Goethe’s Faust II, from this alchymist of the seventh and eighth centuries’. Ci sembra di poter asserire che una medesima mano scriva tutto il trattatelo, ed è mano maestra. La forma è sempre dialogica e i dialoganti talvolta storici, talvolta pseudostorici, talvolta arabeggianti nella onomastica e comunque attinti da una tradizione secolare. Strano è trovare un dialogante chiamato ‘Dantin philosophus’ (in pp. 32, 33, 34, 35, 36). Certamente è anacronistico, eppure ci ricorda il ‘Dantius philosophus’ cui è intestato un medaglione e un tetrastico dell’Hortulus Hermeticus di Stolcius von Stolcenberg. Forse è da supporre piuttosto che quello a cui si riferisce lo Stolcius sia proprio questo, tanto più che lo Stolcius sicuramente aveva letto il Morieno. A noi, alquanto scherzando, nella scheda dello Stolcius è piaciuto pensare ad un … Dante alchimista. Epperò non difettano alcuni elementi. L’opera che segue XPYΣOPPHMΩN sive De arte chimica Dialogus di Autore anonimo ‘non si trova in nessun’altra edizione’ (Rota)".

    Copyright:

    Attribution Non-Commercial (BY-NC)
    Scarica in formato PDF, TXT o leggi online su Scribd
    Segnala contenuti inappropriati
    di 80

    \eiXCl>^

    ffj-

    BOSTON MEDICAL
    LIBRARY

    COLLECTION OF

    EDWIN NEWTON OHL, Ph

    MORIENI
    R O
    Q_V O N D A M EREMITAE HIEROSOLYMITANI, de transfiguratione metallorum & oc-

    A N

    culta,mmmaque antiquorum Philofophorum medicina Li,

    bellus^nufquam hadte-

    nus \n lucem
    editus.
    . .'
    ^'

    y'^

    y^osceviis kfemias caufii, mc^fi f^ulr^i , fiucfe

    -a^^^ix ^

    CVM

    PRiriLEGIO.
    A

    S,

    Apud Gulielmum
    baea
    ,

    Guillard , in via laco-

    fub diuae Barbarae figno.

    EGE REGIA CAVTVM


    ne quis praster Gulielmum lardjimprimat Libellum Morieni Roeft
    5 ,

    GmU

    fl

    mani, dc trasfiguratione Metallorum, Scc. autalibiimpreiTum diuedatintra


    fines

    huius regni , hinc ad decennium*

    w
    Candido Ledori, Salutcm.

    l^ I nunc

    demum

    oculistuisp-offen

    aurifem artis libellus \

    &

    paucis an-

    tea vijuSj&fiepe multis optatusfuitl

    Scnptores tnferioris ^tatis

    a quihus

    ille

    crehro

    laudaturyhoc loco proferrem^Ji breuitatisjiudium

    nonuetaret, Fuit autem (juondam ex ^rabico


    fcrmoneyin Latinum quomodocunque conuerfus.

    Duoperuetufla iUius exemplaria ^non itaprideni

    nadifumus quorum alterum^


    :

    interpretis nomeri

    pr^fertialterum^fuppnmit. Loquedimodo tranf


    latores longe dtfident
    ,

    ^t in eorum

    collatione de-

    ^rehendimus :
    njcrbis

    &

    quauis neuterfatis dexterey^

    hene Latints Morient fententiam aperiaty

    incerti certe

    magis efi incoctnna loquela :&y(jUod

    plurts intereflyin hoc etiam pleraquc deflderantury


    qu( in
    tllo

    nequaquam ottofa reperiuntur ^lio.

    qut re congruunt: exceptis aliquot locisyfortefcri-

    larum ^vitio deprauatis

    Caflrenfls igitur eonueremifl-

    flonemyUtmtnus malam^ ac magisgratam

    mus

    alterius

    tamen

    in

    margme

    afcripta difcre-

    pantiay ^uoties agitur de re ahcuius momenti.

    Faxit DeuSy vt hic quatulufcunque lahory


    fltfluduofus.

    tihi

    J^iue&vale.

    Irrifori,

    Sapicntiam^

    ChyJopceU lihm OMnes nuUo


    diojos
    y

    ^ftmul
    .

    &

    flu-

    dijcrimine rides

    Qjij gra-

    tia f

    Nam intempcfiiuu^
    ei

    ifie rifus aliis

    videatur^jtdejit caufa.quam

    obtcndas.Nonne

    tu in chemi^profelforihus pecuni^ ahundantiamy


    eir injcriptorihus

    formularum veritatem dejide-

    rasf Scilicetyvniufcuiujque

    &

    vniuerjorum num:

    mos tra^aJHyCorumq} numerum Juhduxijli quin


    etiam^euoluifii omniajcripta authorum eiufce artijictj
    :

    fefie

    immo verojtngulas tUorum Jententias perinteUexiJii at^ue adeo yfolerti quoAam ex:

    perientia

    infidas ejjeprohafli. Sic iuflus es deri-

    for: tuocjue circunf^eflo iudiciOyMorienus etiam

    Romanus^ vtin

    chemiflis^ ita in

    nugatorihusmn

    infmum locum ohtineatSedheus tu^nohis i^not^


    funt ijliujmodi rationes : atq; equidem,quod inter
    nos dicere liceaty nolim tihi priusfuhfcrihere^ qua

    ahditum ipfius Morienifenjum^quemyjidiispla"


    cet^pulchre caUeSyapertofermone ojlendas^
    fallaciaSy experimentorum, aut
    illiu/q;

    argumetorum vi-

    rihus couincasSihocpraJtiteris^meritifimo certe^

    nohifque approhantihus

    eum

    rideas :Jin minus.tu

    quidem^ quatum coniefiura auguramur^fanitate


    eges
    :

    acfme audias y antequam morhus amplior

    fat^ anticyras nauigahis.

    *^^'
    I

    ?|i,LIBER

    DE COMPOSITIO-^

    ne Alchymixjquem edidit Moricnus Romanus^Galid Regi -^giptiorum. Que Robertus Caftrenfis de Arabico. in Latinum tranftulit..
    ]

    PR^EATIO CASTRENSISC
    Egimus in hiftorijs vcterum autoru^ tres fuifle philofophos, quoru vnufquifque Hermes vocabatur.Primus aute illoru fuit Enoch^qui alio
    <lus vero fuit Noe,

    nomine Hcrmes,

    & alio nomine vocabatur Mercurius.Secuqui fimiliter alio nomi-

    ne Hcrmes, &alionomine Mercurius eft nucupatus.Eorum aute tertius/uit Hermes qui poft diluuium in JEgypto regnauit & cins rcgnum diu obtinuit* Ifte autem a nollris anteceftoribus di6tus eft triplex propter trinam virtutum coileftionem/ibi vi,
    ,

    delicet a
    ten;i

    domino Deo attributam.Erat au-

    iftcRexSc philofophus

    & propheta.

    Ifte

    vefo fuit Hcrmcs^qui poft diluuium oninium artium & difciplinarum, tam libe-

    rdiium, qua ctiam mechanicarum^primus'

    A.

    fuitt

    fuit inuentor Sc editor.

    Omnes namque

    qui poft ipfum fucre, fuo itinere incedere fuis veftigijs inhserere nitebantur. Quid

    &

    plura?longum
    tanti ac

    efTet

    nobis

    & etiam difRciie,

    tam magni viri virtutum ornameta & adus, inmemoria ad pr^fensreducere. Cum & hocgenus dicendi inhuius libri diuini traflatione non fufcepimus: nec etia
    noftri ingenij tenuitas, aut ftudium vel fcri

    bendi ocium, nobis ad ha^c explicanda pof fint fufjficere Sed idcirco eius nome in huius lib. prologo introduximus, quoniam
    .

    illehunclibrumprimus inuenit Scedidit.

    Hic eft namque liber diuinus & totus diuinitate pleniffimus. In eo enim duorum teteftamentorum( veteris lcilicet & noui )co
    tinetur vera probatio. Si quis
    fioc libro

    namque in multum ftuduerit, & eum ple-

    narie intellexent, vefitas vtriufque tefta-

    menti, necnon

    &

    vtriufque vitx
    latere

    modus

    & fufficientia, illum


    Hic
    eft

    non poterunt.
    .

    autem

    liber,

    qui nominatus cftli-

    ber de copofitione Alchymiae

    Et quonia

    quid fit Alchymia & qux fit fua compo fitiojnondum fere noftra cognouit latinitas,

    2
    nitas, in prxfenti

    bum,

    licet

    fermone pofui iftud ver ignotum &: admirabile, vtfub

    diffinitione clafefcet.

    Hermes ver6,&alij
    .

    qui poft ipfum fucre^hoc vocabulu ita diffiniuntjVtinlibro defubftantiarummutatione. Alchymiajcft fubftantia corporea^;,^;^^

    vno,& per vnum compofita fimpliciter, preciofiora ad inciicem per cognationcm & effedlum coniungens, & eadem naturali
    ex

    comixtione in genus melioris naturaliter coucrtcs.In fequetibus vero hoc quod dixi-. mus,explanabitur, vbi & de eius copofitionc ad plenum tradlabitur. Sed nos, licet in
    ,

    nobistenue fitingenium,

    &

    latinitas per-

    modica, hoctamentantum actammagnu opus ad transferendum de Arabico in latinum fiifcepimus. Vnde & de fingulari gratia nobis a deo inter modernos collata, jfummo illideo viuo , qui trinusextat &
    vnus,gratesreferimus.

    Nomeautemmenon
    pla-

    um

    in principio prologi taceri

    hunc noftrum laboremfibi aftumeret, & etiam eius laudem & mo^ ritum fibiquafi proprium vendicaret. Quid amplius^ humilis omnes rogo & ob^
    cuit,ne aliquis

    Aij

    fccro.

    fecrOjnc quis noftrorum crga mcutn no-men mentis liuore (quodfaspe multisco^
    fueuit) tabefcat. Scit

    namque deus

    ommu

    cui

    fuam conferat gratiam, &

    fpiritus

    ex gratia procedit^qui quos vult


    infpirat . Merito igitur gaudere

    ',

    debemus, quum omniu creator & conditor omnibus


    quafi particulare fua
    ;

    monftret diuinitatemjllla

    j
    ^

    ^nostotano
    iateat.

    fltMORIENI

    ROMANI^
    HIE-

    EREMITAE
    Sermo.

    rorolimytani.

    jMncs PhilofopRi^ partes/mens Hermetis diuina plenarie attigrt. lQuum autem ille per annos mulitos

    in magifterij fuperioris inuen

    tione &: editione ftuduiflet, tande hoc


    frifterium

    ma-

    inuenitprimus & edidit^ac de eo

    ibrum compofuit^quem fibimet proprium deputauit, & poft fuum obitum fuis difci-^ pulis in haereditate dereliquit. Poft obitum
    evero illius, difcipuli eius in hoc libro iuspraeceptis,permulta tem_pora ftuduere,

    &

    vt fcilicet eius effeftum adipifci poffent. Poftquam ergo fuum confequuti funt effe-

    ftum,de eo varia & etiam innumerabilia dedere pr^cepta.Quod idcirco feceruntjne ipfi quipoft ipfos hanc adepti fuiffent fcictiam,eam quafi vulgarem infipientibus detegiffent.Poft multum vero temporisapaf
    Jione D.noftri lefu Chrifti/urrexit quidam

    iij

    homo

    MOHIENI

    RO

    iM.

    B,

    fiomo diuinus^donisfpiritualibus pr^editus^qui quum in diuinitate permultum tcporisftuduifTetjintcr libros diuinos hunc lib. inuenit.Fuit autem vir ifte ab Alexan^. UUf A/cdriaoriunduSjVndefuonomine Adfar Alc X4fl^nj.xandrinus vocabatur. Hic vero poflquam librum prxfatum inuenit, mente peruigili atque induftria in eo ftudere no definebat. Poftquam vero in eo ftuduiffet diu^ elus effc6lum atque fcientiam ad plenum eft adeptus.Ex hac igitur fdentiavir ifte diuinus
    multa5varia5& innumerabiliadeditprxcepta.Qua^ quum fub fuo nomine per vniuer
    fas

    noftrx regionis partes diuulgata fuif-

    fcnt^mihi tunc temporis in vrbe


    .

    Roma mo

    rantij

    huius viri nominis

    &

    illius fcientia:

    fama quafi volando peruenit.Namin eo tcmpore fui ego Romx (vnde & ortus fueram)conftitutus.Eram autcm tunc iuuenis, cuiusvidelicetmentumprima lanugo no-

    dum

    obduxcrat.ftudens fcilicet,

    &

    doftri-

    "t

    na Chriftianusa primx xtatis gradu ab vtroque parSte cfFcduSjCui etiam fe tota iam
    latinitas detexerat.

    Audito crgo huius viri


    feftinus

    nomine Sc fama^parentes & patriam fimul

    N
    i

    DE

    TRANSFICV. METAL.

    feftinusdeferui^nccquietinimix meos artus cxhibuijquoufque

    Alexandriam deue-

    niiTem. IngrefTus vero

    fum

    ciuitate, ac tan-

    diu per vicos & calles nouus hofpes incefsi, donec huius viri domum inuenifTem. Tan-

    dcm vero illius domum inueni & eam in'greflus fum: quam quum ingrefTus fuiffcrn,
    ,

    hunc virum in fuo oratorio fedentem,& in fuis libris ftudentem iuueni. At ille poftqua
    oculos (uos in

    me defixit
    .

    intuens

    me

    ait,

    amice huc accede Accefsi autem ad illum, & iuxta eum fuper ftramentum quod ibi
    ,

    fuerat appofitum^confedi.Erat vir iam

    mul
    ftre-

    tum aetate decrepitus/cd adhuc vultu

    nuus,& facie &c ftatura corporisdecorus.Na

    & eius vultus omnia

    qux in illius mente la-

    tebant, fe diligcnter intuentibus indicabat.

    Poftquam autem confabulati fumus, quxfiuit, illequo nomine nuncuparerj&vndc


    eflTcm

    & qua^ meae via^ cau/a extitiflet. At ego refpondi & dixi. Ego Mo^
    oriundus,
    illi

    rienus vocor,natione
    delicct tui

    Romanus, quemvicoegit
    .

    nominis & fcientix fama, de pa-

    rentibus
    -

    & patria difcedere


    Quasnam
    -

    At

    ille

    fubiunxit .

    cft fides tua,

    aut cuius

    deorum

    3 H

    RO M

    A.

    B r
    :

    deorum cultor cxiftis?At ego refpondi

    Fi-

    dem meam Chriftianaproiiteonnam Chrifti fumcultor5&: illum deum trinum & vnu

    Bonum eft aute te.me inueniife, & adhuc me homine munadoro Poftea
    .

    dixit Adfar,

    d^no feptum

    inuenifire.Propalabo

    namque

    tibi totius diuinitatis fecreta,

    qux fere om4

    nibus hadenus detcgere recufaui

    Tu vero

    mihi totismentistuaeviribus intentus ade* fto:nam&egotefaciamtotius mex difci-

    pUn^ filium.His igitur altrinfecus didis, ni mio gaudio fum gauifus. Q^id plura?Lon-

    <

    gum eflfet nobis in huiusoperis inftitutis fin


    gula de quibus adinuicem trailauimus^enu
    mjerare

    & dicere.Remanfi tandem cum illo,


    amabile exhibui, quod

    & me ilU intantum

    illemihi totius diuinitatisfecreta detexit..

    PpfteamortuuseftAdfar:Et egopoft eius obitumjpoft dies pauGos^ab Alexandria recefsi&Hierofolymamdeuenijin cuius etiam finibus mihi eremu elegi in quo vita mcx fidei & profefsionihabilem ducerepo
    :

    tuiflrem.Ante,ver6

    non multis

    annis furre

    xitquida rex in iEgypto,


    -

    nomine Macoya.

    Hic autegenuitfiUum^nomine Gezid,qui ._^._o._^ ^^^^

    TE TRANSFIGV, M E T

    A L.

    poftmortcmfuipatrisin ^Egypto regnauitj&c illiusregnum obtinuit.Gczid autcm


    genuitfiliam
    tc fui patris,

    nomine Calidjquipoftmor-c^Wr^i.

    diu in

    ^gypto rcgnauit Fuit

    autem Rex ifte fapicns & prudens vir^&c in omnircientia perfpicuus: diligcbat enim

    multum fapientes & philofophos^propter difciplinam communc^fcd maximepropter huius libri fcientiam.Ifte vero non finebat incefTanter pcr prouincias notas , ac
    ignotas inquirere , fi aliquc inuenifTet , qui
    fibi

    huius libri documeta reuelare potuif^

    fet.Hoc igitur amore copulfus multos fa-

    pientum & philofophorum fecum rctxne-feat,qui

    huius libri magifteriu fe fcire pro-

    fefsi efTcnt,

    cum

    penitus ignorarent

    Hos

    quoquemultis&maximis ditabat donis^ in eorum verbis diu cofifus. Me itaque dic quadam in cremo cxiftente, fama huius

    quodam percgrino delata eft: quam quum audifTcm eremum dimifi, & quam citius potui ad fux rcgionis fincs
    regis

    mihi

    tranfmeaui:
    feu

    Non fcilicet vt ab co diuitias,


    inftruerem.Poftquam vero

    dona inquirerem, fed vt dilcitum do-

    nis fpecialibus

    fuos

    MORIENI ROM.
    fuos fines
    iii.Qu^em

    LIB,

    fum ingreflus, loca quamplurima eundo lufl:rauij& tandem regem inue-

    cum inuenifTem, & de

    quibufda

    fecum contuliffem^inueni illum magnx fa


    pienti^ virum^&c

    omnium virtutum orna-

    mento prudentifsimum.Dixi ergo ad illu, OboneReXjdeustead melius conuertat. Voloaute vtiubeasmihi domum,&:meo
    magiftcrio habilem prxparari. lufsit ergcj

    Rex mihi domum prae^parari

    ad meum libitumornari.Jntroiuiautem hanc domumjneque ab illa exiui^donectotum c6pleui magifteriu5& copletu in domo appo
    ,

    &

    fui,& circa vas in quo fuerat pofitum, hxc

    verba depinxi:Omnes aute qui fecum

    om-

    nia habent^aUeno auxilio nullatenus indi-

    gent.Poftquam hsec fcripfi verba, ab vrbe, &pmniipfaregione clam difcefsi,& ad

    meum eremum
    ro

    fumregreflfus.Pofteave-

    ego dimiferam^eft ingrelfus5& magifterium perfedum vti illud dimiferam inuenit Qjiod cum magis
    .

    Rexdomum,quam

    ac magis diUgentius intueretur, vidit verba 5 qux circu vas fcripta dimiferam qui:

    busperledis ac bene intelledis , ilico

    me

    abfen-

    DE TRANSFIGV. METAt.

    tem deflcuit5& omnibuSjquos huius magiftcrijcaufapcr multos annos fccum rcti-

    nucratjiursitcapitaamputari.Dixitpoftca

    ReXjAduocatcGalipmeum reruum
    fibi

    Rdc-Galipmdn-

    lcm.Erat autem Galip fuus captiuus,quem^'^'''"'


    fuus patcr Gezid ante eius obitUjob
    .

    Tui'^

    J ^{]^J^^

    fidclitatcm dederat

    Confidebat autem in eo Rex multumjqui dixit ei,0 Galip fcrue mi^ncfcio quid mihi a modofit agendum. Dixitautem Galip ad regcm:Domine mi,
    deus prouidcbit quid deinceps fimus ad:u-

    ri.Triilatus eft

    autem rex multum,

    &: vltra

    quam
    quot,

    credatur die ac no6le condoluit.


    efl:

    Faftum

    dum
    1

    autem deinde poft annos alirex quadam die ad locum qui

    diciturDirm.aramjVcnandi ftudio

    Galip captiuus^hominem quenaam ^^r^^ d^


    terrogauit eum
    estu,aut

    ...
    .

    exiret,
    ,

    ^* ^^^^
    nus nnrrd'
    ^^

    in fi^litudinibus errantem inucniftet.In-rfrofarrwj-

    & dixit ci.Amice quis nam^^^^''"^^'"


    HierofoIimytanuSfl?f/rfAf?j-

    vnde venisjvcl quo vadis? At illejf cwf^"

    homo rcfpondit Ego

    fumrnam ego in Hienifalcm natus fum, & ^''""^*


    per multos annos in montibus Hierofolimitanis cum quodam eremita conuerfatus fum:me

    autem

    ibi

    moratc^audiui quo-

    ij

    modo-

    MORIENIROM.
    modo Rex

    LIB,

    Calid inccflranterperquireret,

    qui fibi magifterium Hermetis demoftraret.Poftquamautemhoc de regc audiui,

    moxameapatria
    hoc magifterio
    :

    dirccfsi^vt &:

    hoc Regi

    Calid nuntialTem. Scio enim

    hominem in doftifsimum quem Regi


    ,

    demonftrare valde derydcro.Tunc ait Galip Tace fratcr^tacc, hucufque tibi dixiHe
    fuffidat.MaIo autem te viuerc

    quam mo-

    ri:nam multi ad rcgem vcnerunt, qui hoc magifterium fe fcireprofitcbantur, qui ca

    ad fux profefsionis exitum peruenire non potuiftentja regc intcrfe6li funt.Timeo ergo & tu fi cum huiufmodi fcrmonc in con
    rpe6tu regis aftiteris,ne interficiaris.

    Tunc
    con-

    homo ille ait.Noli timerc hoc:fed in


    igitur dicitjhoc mihi

    fpefturcgis mevcnire ne difFeras.Galip

    iam placet, fed caue ne moriaris. Adduxitergo Galip huncho mincm, & ftatuit eum coram regc, & ait: bonc rcx, ecce homo qui mori non metuit.Vtergo rexfuosoculosineu defixit,
    intucns illum aitjQuis

    nam

    es

    tu?At ille rc-

    fpondens ait, Hierofolymitanus fum, qui quum in montibus cum quodam heremitacon-

    DE TR ANSFIG V. MET A t.
    tia

    conuerfatus fuiflrem, audiui a multis tui

    nominis&cbonitatisfamam5& quomodo
    tu indefinentcr qu^ras fapientes & do6los, quividelicetmagifterium Hermetis fenis
    tibi oftendifTcnt
    -

    Vcni ergo adte 6 bonc


    efficiaris
    .

    rex,& vt tu meis acquiefcas confiliis5& tui


    defyderij

    compos

    Scio

    namquc

    virum in montibus Hierofolymitanis habitantem,cuiomnis fapientia a domino

    Deo reuelata eft. Nam in fua fide firmifsimus a Deo & hominibus iudicatur Die namquequadam,quumin fuo ercmode
    .

    rebus quaplurimis tentaremus , cotigit cafu

    quod mihi diceret,

    fe

    hoc magifterium
    ,

    pofte perficere.Quo auditOjquu in fua veritate fxpius

    mihi cognita cofifus tum ex hoc quod in omni anno multa auri & argenti pondera vti ego fxpius vidcram,ad Hierufalem ciuitatem tranfmittcbat^fui fermone certifsimus mecum fxpius confe rebam,quodfiegoinconfpe6lu tuo afsiftcrem,multis me ac magnis ditares donis,
    ,

    & nunquam a tua gratia m e feparares.Tuc


    Quis eft huiufmodi fermo,quem tu dicis?autqux mens integra hucufque te^
    rex
    ait:

    iij

    venire

    MO RlE N t RO M

    A.

    tl B.

    venirepcrfuafit^Nefcis ftultifsime, nefcis quot &: quales propter huiufmodi fermo-

    nem a me interfedlifunt.Sed & fi ea cjux tu


    (quod non opinor) vera fuifrent5& multis tu ditareris donis, & nunqua a mea
    dicis

    gratia a

    modo feparareris.Nam fi vera non fuerint, maximum fcias te fubire tormentum.Tunc homo illeait, O bone rex vtroquetui promiflfo fum placatusrtu tamen meis acquiefcas coliUis.Item rex ait, O ho- mo de qualitate huiufmodi viri & eius ha bitu mecum pauca coferas venitnamque ad me annis pra^teritis vir quidam, qui, vt
    :

    verum
    fed

    tibi confitear,mihi

    hoc magifteriu
    dimifit,
    :

    perfecitrqui

    cum perfecifTet^rem effedam,

    non eius fcientiam mihi


    efl a^tate

    & cla

    fecefsit

    & abiit.Tuc homo ille ait

    nimis
    vultu

    Vir ifle decrepitus^flatura magnus,

    & facie praeclarus^moribus ornatus, cuius etiam vita & habitus deo non difpli
    etfi

    cent:Efleninlin montibus Hierofolymitanis eremita.Sed


    fcire defideras,

    nomen eius multum

    Morienus Romanus/enex, cremita nominatur Tunc conuerfus Rex ad fuum feruum GaHp, dicit hic vere eft
    .
    :

    homo

    DE TRANSFIGV.METAt.
    lui.

    homo ille^de quo hadtenus tecum condoDixit autem Gaiip:0 bone Rex
    ita eft,

    vt ego exiftimo.Gauifus eft rex multum,&: vltra quam credi poteft, hunc homine benignius accepit.Iufsit ergo rex huic
    ni

    homiijic

    dona dari quamplurima, & in fimul ma


    Haec
    eft igitur hiftoria
    dhru^
    ^'"/"^^

    iora ei promifit.

    MorieniRomani:quomodo

    fciiicet ipfe^'^

    magifterium Hermetis eft adeptus. ^^^0^?^%Incipit Sertno Galip ferui & captiui Re r inepte
    ,

    gis Calid,

    fili)

    Gezid^fili)

    Macoya.
    quide

    ^^'^

    Dlxit Galip captiuus.Poft paucos


    jiunciata fuiflfent
    tit
    ,

    111^^^^^^

    diespoftquamhascabeo homine regi


    venit hic

    homo & fte-

    coram rege &

    ait.

    O rex

    bone, Deus ad

    bonum te couertat. Nolo autem vt ea quac


    tibi

    promifimus diutius difFeramus Aduocaergoo^s tuos homines natu meliores & ex eis mihi aHquos accommoda, qui
    .

    mecum vadant&mecumfimul
    tur grandis
    :

    reuertan.

    enim nobis reftat via At rex

    vultu placido illum intuens ait^bene dicis:


    fiat.Tunc iufsit me rex feftinater

    coram

    fc

    aduocarirqui
    xit

    quum coram fe ftetiifem^di^

    oGalip ferue bone congrega omnes meos

    IVIORIENI

    ROMA*

    LIB.

    meosnatu nneliorcs tecum, & ex illis quot & qualeshuic homini placuerint elige^qui videlicet vobifcum fimul vadant & reuertantur:

    nam

    ille dixit,

    grandis nobis reftat

    via . Feci igitur iuxta quod rex pr^ceperat:

    Et poft paucos dies iter noftru incepimus. Hierufalem quidem iter incepimus, &: per multa loca inuia &c deferta eundo^multos dies confumpfimus^&c tandem Hierofoly-

    mam
    nibus

    deuenimus Qui quum in folitudi.

    montium errando fatigaremur inuenimus neremuminquo Morienus Ro,

    manus Senex eremita vitam fuam duceingrcderemur , inuenimus ibi quedam virum fenem ftatura.longum^in corpore macru, vultu & facie pr^clarum^de cuius etiam fitu & habitu, multum fumus admirati. Eius namque tota cU
    bat
    tisab afperitate
    cilicij
    ,

    Qucm quum

    quo

    erat indutus,

    rugofa exiftebat. Tunc dixit nobis homa ille qui nos fecum huc adduxcrat O focij,
    :

    hic

    eft

    Morienus RomanusSenex eremi-

    ta.Ategodummagisac magis illum diligentius intuerer^cum ilico agnoui:Quo agnitOj illum ex parte regis Calid falutaui.

    Cuius

    DE TRANSFIGV. W E T A
    vir

    L.

    fubrifit, Cuius audito nomine 5 & nos propius iufsit accedere Gauifi fumus ergo & Ixti cum eo confedimus . Interrogauit aute nos vir dei , & de ftatu no-

    bonus
    .

    ftri

    regis

    & de ftatu regni

    quse

    quum

    illi

    nuntiarem,vix noftrx caufam fibi propalaui.At ille ad fe conuerfus ait:multum

    gaudeo filij quoniam me inueniftis . Ibo enim vobi/cum vt & Rex Calid me diu exoptatum videat & quae fit mira creatoris potentiaame recognofcat Poftquam
    ,
    :

    igitur per dies aliquot artus noftros labo-

    re itineris fatigatos recreauimus


    tes iter

    redeunpatriam

    incepimus

    & in noftram

    regrefsi

    Quiquum coram rege veniflTemus^vidit rex virum Dei: quem quum vidiflet ilico eum cognouitjSc me recipies
    fumus
    .

    Galip ferue bone , hic eft vere vir propter quem tecum diu condolui Volo
    ait
    .

    autem vt ea quse vobis

    in itinere obuiaue.

    rutjmihi protinus edifteras

    At ego totam

    rem a fuo principio fibi ordine dige/si. Agnouit ergo Rex virum Dei,quem adduximus,
    ci
    ;

    & eum iuxta fe federefecit, & dixit


    ,

    O fenex

    ego volo vt tu

    nomen tuum

    mihi

    MORIENI RO M.
    Didkgus
    C4/i^/jer
    :

    B.

    mihi dicas, & tnx profefsionis modu panj^g Non enim in altera vice licuit hxc o^ mniaateinquirere.De tuis namqueverbis adhuc diffidebam.Tuc vir Dei refpondit. Ego Morienus Rom anus vocor Mea autem profefsio, fidei Chriftianx eft Mea
    . .

    quoque religio & habitus funt eremitas. Tunc Rex ait: OMorienequottranfierunt anni poftquam vitam & habitum eremitx elegifti ? At ille refponditrPoft quatuor '^rf/.H/V. quidem'annosa morte"^ Herculis Regis, cal eremita incedo Placatus eft igitur mul^IIutImo^^^ Rexfuper huius viri prudentiam, 8c
    , , .

    ucni-

    eius humilitatem,

    & eius patietiam

    &:

    ve-

    recundiam ac venuftatem. Non enim erat ille lingua verbofus, aut mente elatusierat

    autem

    & beneuolus, vti talem efte decebat. Poftea dixit Rex.O Mo


    humilis, prudens,

    ricne , none eflettibi melius tibus

    cum conuen-

    quiDeum

    orant , in

    ecclefiis confi-

    ftere^quam folus in montibus


    folitudinibus habitare?

    &

    eorum
    di-

    At Morienus
    ,

    RextBonum quod nuc habeo, & in futuro expedo ex Deo eft, & in eius manu coUocatu Ipfe autem quod
    xit.Bene habeas mi
    .

    veiit

    DE TRANSFIGV. METAL.
    ter conuentus

    10

    velitfaciat.Ncc ego dubito, quin miHi in,

    & coetus maior inueniatur


    &:

    requies5& infolitudinibus,
    labor 5 fed

    montibus

    nemo

    metit, nifi qui feminat:

    Et quod feminaueritjioc etiam metet.


    Spero itaque quod diuinitatis bonitas^irr
    vita huius

    mundi me no derelinquat: nam


    eft

    requiei aditus nimis

    coardtatus , neque

    ad illam quifquam poteft ingredi, nifi per anima^ affli6lionem Dixit ergo Rex. Om.

    niaquidemqux
    /iint ^
    :

    dicis

    indubitanter vera
    ^dfidepe

    Sed quas ex fideli procedut animo,

    videntur.Hoc autem dicebat Rex,^'''''^^''^^^ quoniam adhuc cultor idolorum erat. [[^^Jrc\!hoc Refpodit autem Morienus. Si ea quxpro- aHteo-c
    falfa

    fero^tu vera effe concedis,


    illa

    animum

    quo

    pf ocedunt,te verum

    efte &:

    veridicum

    concedere necefte eft.Nam ex veris,& vera procedut,& ex falfis, fal/a^ex aeternis, a^terna^ex tranfitoriis, tranfitoria, ex bonis,bo-

    na

    & ex

    malis , mala . Dixit itaque Rex.


    ,

    Moriene multa quidem mihi de te &


    :

    tua conftantia,

    & tua fide, funt relata vnde vehemeter admiror^cum & illa videam
    elTe

    &audiam iam

    vera Hasc itaque fuit

    ij

    cauia

    MORI ENI RO M.
    caufa^quare
    .

    B.

    multum & te videre/imulquc

    audire diu exoptaram Volo naque vt inter

    quxdam ( de quibus erimus traftaturi)

    mequibufdamaliis quafi documentisinftruas/imulque edoceas.Tuc dixit illi


    rienus.
    lius

    Mo-

    O Rex^omnipotens Deus te ad mc:

    conuertat

    Nam ego non fum de quo


    .

    multLi debeas admirari


    exifto
    .

    Ex filiis Adx vnus Omnes quide ex vno procefsimus,


    ,

    & iterum ad vnum

    iicet diuerfo tramite,

    reuertemur. Temporu quidem longa mutatio, hominem fub tempore conftitutum

    confundit5& mutat-Nec ego adhuc intantum fum mutatus^quod ahj multi, qui ante

    me fuerunt magis non mutentur. Vltimamautem mutationem^mors dira fub,

    fequitur 5 qua videlicet nulla poena deterior iudicatur


    .

    Nam ante corporis & ani,

    mx cojiiundionem & poft


    lutione, poena

    eorum dilfo-

    omni morte crudelior ani-

    mam expedat.Sed & omnipotenscreator,


    qui omnia ex feipfo creat & format , femper fit in noftro auxilio. Tuc dixit iUi Rex.

    O Moriene, ex his qux modo

    dicebas , vi-

    deo quod tu exiftimes me tevelle deridere.


    luxta

    DE TRANSFIGV. METAt.
    luxta crgo hanc opinioncm , licet fenex &:

    II

    prudcns videaris,potius es dcridendus qua laudandus Poftha^c aduocauit me Rex, &: dixit mihirO Galip fcrue bone^vadc &c
    .

    quxrchuichomini domum intuSjfcilicct &c pulchram & multo ornamento omatam/itque vicina palatio fimul quaeras &c hominem fux fidei profefTorem doftum

    fcilicet

    fencm ac moribus ornatum, cuius didis & monita confolctur & eius animus in pace refideat.Video enim illum quafi deterritum & in me minime confi, ,

    &

    Feciigitur iuxta quod Rex dentcm. mihi prxcepit. Rex vero ad eum quotidie
    veniebat,
    fidebat
    .

    & cum illo per horas aliquot reAlloquebatur enim illum & con.

    fortabat, nihil

    tamen de fuo magifterio eum interrogabat Poftquam autem inter illos magna notitia creuit,& amor^Morienus fe Regi multum credidit,& in eo confidit Interrogabat autcm Rex, de Romanorum legibus & vtrum fecundum temporis crementum,eorum leges mutarentunde Regum,& confulum confiaetudine, nec non & Graecorum hiftoriis fimul in.

    terro-

    MOK.IENI
    illi

    ROMA.
    .

    LIB.

    terrogabat . Et Morienus in his omnibus

    deccnter refpondebat Dilexit igitur

    Rex Morienum,intantum, inquantum antea neminem dilexerat Fad:um eft igitur, dum quadam die, in vnum fabularentur, quod Rex Morieno diceret, O fenex fapientifsime omnium Scito quod ego diu
    .

    a multis quxfmi magifterium Hermetis,

    fcd

    neminem hadenus inuenire potui,qui


    eius

    rem

    veram mihi panderet. Ob hoc igi tur in altera vice, quando tu a noftris fini^ bus clam difcefsifti,poftquam literas, quas circa vas in quo pofitum fuerat magifterium/cripferasjegiifem, &c earum intelleftum accepilTem omnibus, quospropter hanc fcientiammecumper annosmultos
    5

    retinueram , ilico

    iufsi capita

    amputari.

    teo fenexbone5& omnium fapientifsime quatenus eius rationem veram, atquc eius fpcciem, & fubftatiam mihi edifTeras^vt mea diuturna expeftatio, gaudenter per te compleatur Quod quidem fi feceris , & me ipfum & omnia quae

    Rogo

    igitur

    mecum pofsideo, acquires: & fi libuerit,in


    tuam patriamjVna reuertemur.Nolo enim

    amoda

    DE TRANSFIGV. METAL.

    12

    amodotein me quoquomodo

    dubitare,

    neque tuo animo, vllum timorem ex vlla opinione conferas.TucMorienus refpondit.O bone Rex &c fapiens^Deus te conuertat ad melius Nunc autem bene intelligo quapropter ad me mififti indigebas enim me multum:& idcirco mififti Ego autem ad te gaudenter adueni, vt & te hoc magifterium edoceam & qux fit mira Dei virtuSjmanifefte demonftrem Timorem autem^de quo paulo ante dicebas no timeo,
    :

    jnec

    detehaitenus defpero .Omnis enim


    eft

    qui timuerit^ in veritate non

    perfeilus.

    Et maxime fapientem timere aliquid non

    decet.Nam

    fi

    timuerit^cito defperabit:

    Quod

    fi

    defperauerit , eius animus vacila-

    bitinec vUatenus fnx intetionis confeque-

    tur effedlum

    Et quonia iam nunc

    intelli-

    go te me nimio amore ampledri^videoque te multum in tua inquifitione feuerum


    moribus
    eflTe
    ,

    & aftu pium, &

    patientem,

    non decet me diutius hoc magifterium tibi recondere vel celare.Iam nuc ad tuum propofitum & tuam longam inquifitio,
    5

    nem

    facilius

    omnium

    peruenifti

    Sit

    no-

    men

    MORIENI ROMA.
    .

    B.

    men domini, per fecula feculorum bcncdi6tum Ad hxc ergo fubrifit Rex & ait: Nuc vero fcio quod .omnis homo cui non
    ,

    prxefl: patientia, feftinatione crudeli

    con-

    funditur. Feftinatio enim ex parte diaboli


    cft . Ego autem^ fum nepos MachoyajSc ^dirumfi Uus Motay filius Regis Gezid . Et non eft aliqua fortised anted

    tudo

    nifi

    cum fummo deo^qui


    .

    vnuseft
    .

    p^7fi hlk altifsimus


    cefidfuiffe

    Dixit autem Morienus

    O bo.

    ne Rex 5 Deus ad mehus te conuertat Efto filiumiHius u^odo ad iudiciu huius magifterij , & fcies ^/^^^^"illud bene, & intelHges.In iUius veroincrprf/rmtroitUj&exitUjmultum ftudere memencalidis.

    ^Q

    quoniam omnia qua^ ilH pertinent, annuente domina, facilius confequeris.


    .

    Ha^c enim

    res,

    quam iamdiu quxfmifti,

    per vim aut iram non accipitur, nec perpetratur Accipitur enim per patientiam, & humilitatem5& amorem certum^acpcr.

    Do

    Dci.

    fediiifsimum

    Confert enim Deus hanc di,

    uinam,

    & puram fcientiam

    fuis fidelibus

    & feruis: illis fcilicet quibus eam a primxua rerum natura conferre difpofuitjfua mirabili fortitudine Quae quum alicui ex fuis fidelibus coUata fueritjdecet ipfum
    .

    prius

    DE TRANSFIGV. WETAL.
    prius praeuidcre , cui poftea
    tat
    .

    I3

    eam commit--

    & detegat Nam hxc res nihil iudicari,


    donum Dei altifsimi poteft: qui prout

    nifi

    iidevult5& etiam cui vult^ex fuis feruis monftrat Decet libus illud committit^

    &

    &

    igitur eos, quibus

    hoc donum comm-iittitur, omnipotenti Deo efte in omnibus humiles, & omnino fubicdos Tunc Rex ait: nosquidem verc fcimus&: cognofcimus, quoniam nulla eftreru perfeitio abfque.
    .

    diuinitatis auxilio

    Sc eius

    demonftratio-

    ne.Ipfeenim eftaltifsimus & impermutabiUs. Poftea aduocauit me Rex , Sc mihi dixit O Galip ferue bone, fede cito,
    :

    omniajde quibusamodo ad inuicem traftabimus, mcmoria^ comimcnda.Tunc dixitMoricnus Omnipotes dominus,& omnium creator^ex omnipotentia fua feruos impotetes crcauit: quoniam ipfinequeunteius ordinem tranfmutare:
    ftilo
    .

    &tuo

    id

    eft

    nequeunt poftponere
    .

    ea^^quae ipfe

    praeponit, aut praeponere ea

    qux ipfe poftillis,

    ponit Nec
    niii

    eft

    aliquid fcire pofsibile

    per illius dcmonftrationeminec etiam


    nifi ille
    .

    aliquid confequi potcrutj

    eos confeq^ui

    MORIENI RO

    M. L

    B.

    fequi illud pra^iudicauerit:

    Ncc qiiicquam
    j

    retin ere valebunt , nifi per fortitudinem a

    fummo

    Dcofibi diuinitus collatam .Scd


    eft

    admirandum ) animos fuos etiam ipfi regere non poffunt diutius, nifi vfque adterminumjquiaDco fuper eosconftitutuseft.Prseponit enim domi(

    &

    vnde magis

    nus ex fuis feruis quos vult,& eligit, vt hac icientiamdiuinaaDcofibi delatam quserant, & qua^fitam fecum retineant.

    Hxc enim fcientia eft qux dominum


    ,

    fuum
    ducit.

    abftraliit

    ab huius

    mundi

    miferia,

    & ad fcicntiam

    bonorum futurorum reIn tcmporibus^verpra^LcritiSjf cmfi:

    per vnus poft alium hanc fapicntiam


    bi haercditabant
    fuit anullata
    .

    &

    poft

    ifta

    fcientiafcre

    Scd hbri multi vctcrumMi-

    uinorum rcmanfcrunt, in quibus illa continetur tota vcraj&c fme mendacio:nee tamcn quifque inucnicbatur^qui videlicet
    ohfcuritd-'

    tiscAufd.

    ipfam tunc adcfFc6tum pcrduceret:prop^^j. nomina multa & diucrfa quas rebus
    ,

    ei

    attinentibus a fapientibus antiquiori.

    bus iamdudum fucrant impofita Sed e^o huius rei veritatem^vt olim,tu cognouifti,

    DE TRANSFIGV. METAL. J^ perfc6leretineo.Noftri quidem antecetibres,huius magiftcrij nomina multipli^


    cata &: variata tradcbantjgrauifsimis fcien
    tiis

    circumtedta, fed

    dica

    &

    omnia tamen verifxpius comprobata Quod totum


    .

    cgiile

    arbitramur propter ftultorum


    ,

    infi-

    pientiam:vt di6la fua non inteJligerent, nifiqui tali&tanto magifterio digni iudicarentur.Si quis ergo eorum di6ta inuenerit,ini]Iis diligenter

    ftudeatjdonecea

    re6to

    modo
    ,

    intelligat.

    Non enim

    decet

    qucquam
    fcd debet

    fe

    ab hoc magifterio retrahere:


    ,

    fuam fidem

    & fua

    fpem in Dco

    altifsimo firmiter configere5& illum inceftantcr

    ad hoc

    efflagitare,

    quatinus iftud

    diuinum

    & admirabile opus pofsit perpe-

    deu omnipotentem5& eius auxihu implorare^vt eum Deus ad res meliorcs pulchriori modo conuertat,8c fatrare.Similiter
    ciat illum

    huius m.agifterij fcientiam fu-

    per lineam re6lam abfque

    ne foeliciter adipifci. libet 6 Moriene, hxc di6la atque mandata dici fufjficiant. Ego enim illa bene retineo,

    omni deuiatioTunc rex ait^iam fi

    & rctentapro pofle obferuabo: & maximc D quum


    ij

    WORIENI ROM.
    ,

    LIB.

    magifterium iriihi propalare non negligas.Ex plana igiturmihihoc quod diu exopto , explanatione facilim.arne eius ftudij grauitas in hac re me diu confuudat In primis igitur
    .

    quum tu fenex & fapics hoc

    abeius exordio mihi eam edifferas & dicas,yt omnis ordopr^pofteruSjprocula


    noftra difputatione abiiciatur
    .

    Ad hxc

    Morienus refpondit Rem quidem ex 6rdine digeftam tibi edicam.Tu vero ea qux
    velis a

    modo inquirere non differas.


    I

    NC

    VNT

    Nt

    R R O-

    gationes Regis Calid,


    efficacia magifterij
    ftare

    & re/ponfiones
    Hermetiscon-

    Morienijde omnibus de quibus tota

    comprobatun

    ^
    &:

    ^ A L

    Moriene, primum quxrerelibet^qu^&qualis fit huiufI

    Rex

    modi reiprincipalis fubftantia & materia:


    vtrum multas aut pkires
    fint
    ,

    aut ex vna

    tantummodo conficiatur. morienvs. Omnis autem res, vfque dum per fuum effedum dignofcaturjmultorum teftimonio

    DE TRANSFIGV. METAL.

    IJ

    nio verior comprobatur . Sed antequam antiquiorateftimoniatibi inpracfens educam, hoc quod nos de eius principali fubilantia & materia fepe comprobauimus,

    autem ea qux tibi dixero, &c .teftimonia antiquorum re6le infpexeris^ bene aperte cognofces nos omnes in vno conuenire & omnia qux dicimus, vera
    ^xplicabo
    .

    Si

    proferre.

    Quod igitur interrogafti

    fic

    ac-

    cipe.Huiusreiprima
    ftantia

    &c principalis

    fub-

    & materia eft vnz^&c de ea eft vnum


    .

    & cum ea fit,neque aliquid fibi additurvel


    minuitur Ecce iam Iiabes quod interrogafti.Nuncvero teftimonia antiquorum
    tibi

    educam,vtomnes invnum concore

    r c v l e sveroquidamRex fapiens ScPhilofophus^quuma <juibufdam fuorum interrogaretur^dixit. Hoc autem magifteriumexvna primum radice procedit qux poftmodu in plures res expanditur, & iterum ad vnum reuerdareiudicemur.H
    ,

    titur : Et fcito fore neceife recipcre aerem.

    ARsrcANvs^ quoque

    phiiofophus

    ait^ M^jj^yC

    quatuor autem elementa, id eft, calor, fri- unfis. -gus^ humiditas,& ficcitas.cx vno fote pro-

    iij

    '

    cedunt

    MORIENI ROMA.
    cedunt
    ,

    LIB.

    & eorum quxdam ex iifdem con-.

    ficiuntur

    Ex his vero quatuor quacda funt

    quafi radices:

    & quxdam quafi ex his radi^.

    cibus compofita Quas vero funt radices,

    funt aqua&ignis-.qux vero ex his


    "^dUrrt,
    un'*s.

    com-

    pofita, terra &c aer.

    Item a rs

    c a n v s^ad

    AR

    A M. Noftrajinquit, aqua^fuper no-

    ^^^^^^^"^ftramterram
    "^ai
    Ct di'

    habetfuperamen^qux eftma

    &^^

    jlucida,

    & pura Nam & de grolsitix


    .

    xit ahus.i.

    aqu3s terra concreatur. h e r


    E

    e s^

    quoque
    :

    ^^oyfes.qS ^[^.^^ owrjia de

    tenaproce
    dunt

    mater clementorum dc 1.^1. ^^^^^ procedunt & ad terram reuertutur,

    R R A

    eft
    ,

    '^

    eam rcuer-yj^Q

    o-ddHcrmcs iterum ait:Quomodo omniaex procedunt , fic meum magifterium ex vna fit fubftantia5& materia.Etquomodo dhci^Mer-^ mes sicut clemcta quatuor, in corpore humano con
    .

    omntd ex
    '
    '

    tinentur,

    fic

    De^us creauit

    illa fita

    & diftin-

    6ta,& coniun6la,colle6laquoqueacper totum corpus ciifFufa:quoniam vnum corpus illaconiungit^&invnum retinet5& tamen vnumquodque illorum efficit opus
    ab opere alterius difsimile Et licet in vna fint corpore tamen diuerfum habent co.

    lorem & diuerfum dominium. Eodem igi tur modo de hoc magifterio intelligen-

    dum

    DE TR ANS
    .

    V.

    M E T A L,

    l6

    dum eft Multa quoque


    :

    huiufmodi teftimoniajphilofophidehoc magifterio dixere quorum qua^dam in fcquentibus dicemus. REX c alid. Quo modo, &qua rationefieri poteft^quod huius magifterii vna fitradix & vna fubftantia & vna materia quum apud Philofophos eius ra,

    dicis nomina multa,

    & multiplicata inue-

    niantur

    m o r i e n v s. Multiplicata qui-

    dem funt eius radicis nomina^fed ii ea quas


    fupradida funt^refto ordinc infpexeris, vnam eius radicem & fubftantiam & materia inuenies.Quodvtfacilius accipias, adhucquaedam antiquoruteftimoniatibi
    referabo.

    rex c a

    d.

    PerficCjmihi nar-

    rando huius operis magifterium. m o r i eN V s. Hcrcules quidem ad quofdam difci- *a/. ucrhd pulorum dixit Lapillus autem da61:ili,ex palma nutritur^5& palmaexfuo lapillo,^^^- /"'^cx cuius etiam radice plurimi Ram uli con crefcunt, qui fuum numerum muhiplicant & augent propter eam. h e r m e s au:

    temait:RefpiceRubeum completumj&: Rubeum a fua rubedine diminutum omfiemque rubedinem Cofidera quoque ci,
    :

    trinum

    MORIENI ROMA,
    ,

    B.

    trinumcompletum5& citrinumafua citrinitate diminutum omnemque citrinitatem & nigrum quoque completum &nigrum a fua nigrecline diminutum om-,
    :

    nem.que nigredinem Similiter fpica ex grano procedit & multi Ramuli ex vna arbore exeunt^licet arborafuo germine
    .

    ortum aiTumat. Quidam quoque homo fapiens qui proptef Deum totum mun,

    confimilenobis adducit. Ait enim^Prima liominis crca tio , eit fperma & de vno grauo centum
    ,

    dum dimiferat^exemplum

    grauaprocreantur^&de germine magna concrefcit arbor & de vno homine fimi,

    liter

    mulier extrahitur
    filij

    ex quibus fsepe
    ,

    multi

    & filix in colore & alpecfhi

    vel

    apparentia nafcutur difsimiles.Iteru idem


    fapiensdicit. Confidera fartorem, qui fcilicet veftesfuere

    confueuitjquoniam de panno interulam fiue veftem quamlibet aiiam componit , cuius fcilicet partes di,

    nomina fortiuntur, qux etiam fi naturaliter confiderentur, ex ipfo panno for


    uerfa

    matae inuenientur

    Nam

    torale ,

    & maniteSj^

    cx^&c gironesjicet^quantum ad veilis par-

    DE TRANSFIGV. MBTAL.
    tcs,

    I7

    tamen principalis eorum materia efl: pannus Nam &c de ipfo panno fila,quibus partes ipfius ve, .

    diucrfa habcant nomina

    non quodipfepannus alioafediuerfoad hoc


    ftis

    in

    vnum iungantur

    extrahuntur,

    indigeat . Simili igitur

    modo hoc
    ,

    magi-

    fterium eftvnum perfeexiftens^ncc alio


    indigct.

    Q^oniam apud philofophos hoc


    eft

    inagifterium

    teclum

    vbicunque

    fucrit,

    abrconfum &c mille nominibus nomi,


    :

    &

    natum

    Eft etiam figillatum^neque nifi fa-

    quoniam fapictes hoc magifterium multum quxrunt,& quxfitum inucniunt & inuentum fimiul amant & ornant: Stulti vero eurti dcridct5& apud illos pro minimo^aut^quod verius,pra nihilo reputatur. Ignorant enim quid hoc fit & hxc multa nomina fJnt illa, quce fapientibus apertum
    ,
    :

    pientes nominaucrunt in lib. fuis.quorum

    vnumcftfperma,quod quando
    in fanguine

    vcrtitur,

    mutatur ac
    :

    dcmum coagula-

    tur,&fitquafifruft-u carnis commixtum,.

    & tali modo


    fuccedcntc
    liis

    fit,

    donec vna altera creaturx


    fieri

    hominem

    necefteeft.Ex

    q^uoque nominibuSjcft aliquod nom cn.

    vt

    H O K. I E N I R O
    vt
    eft

    M. L

    B.

    palma,
    ,

    quemadmodum

    ex colore

    pomoru eius
    cius 5 antequa
    -

    atque ex colore naturarum

    ad fuam perfedionem perueniant Aliud quoque nomen eft , vt arbor malorum granatorum & veluti triti:

    Gum, & lac atque alia nomina quampluj

    rimajquorum.

    omnium
    ,

    eftvna radix:fcd
    ,

    fecundum diuerfos efFcdus diuerfos colores diuerfas naturas nomina multa atquediuerfajipfireiimponunt, vtH e r i'^^f.A/rai-Z A RTF M^ ait philofophus Ego veritaficm. tem dico, quod nihil aliud huius magiftc5
    ,

    rij

    adtores in errores detrufit , nifi varietas


    fi

    & eius nominum multitudoiSed


    te cognouerit, q\iod ha?c
    nifi

    quis re-

    nomina no funt
    f

    colores in conmndlionc apparcntes,

    in huius magifterij via non deuiabit. r

    A L
    5

    D.

    Multum autem inteligere defiifti

    dero vtrum

    colores , de quibus paulo

    ante dicebas^eos fcilicet devnoinaliud


    mutari,in vna difpofitione vel c6fe6lione,
    vel in duabus , feu piuribus
    fic

    mutcntur.

    N V s. In vna fola confe6tione vel fpecicjfic materia mutaturrSed quanto ma gis ei ignis colorem innouat, tato magis ei
    I

    MoR

    pluri-

    DETRANSFIGV. METAL.

    l8

    plurima nomina imponuntunvnde d a vTiN^philofophusaitad e vxi c en. Ego^^^- ^^finusdd tu^ "^^ tibi oftedam quod fapientes huius magi*lam dit fterij difpofitiones vel cofediones alia de caufa non multipHcauerunt, nifi vt fapien
    ,

    teshoc magifterio inftruerent, & infipientes penitus excxcarent.Qjioniam hoc ma^

    vnum nomen habet & hocproprium fibi dcputatur fic etiam vnam hagifterium
    :

    betdifpofitionem^atque etiavnam viam hnearem.& hoc modo.licet fapientes eius

    nomina &: fua di6la mutarunt tamen noluerunt nifi rem vnam intelligere, & vnam,

    viam5& vnam difpofitionem.Sufficiat igi^ tur tibi 6 bone Rex de huiufmodi hadte,

    nus inquirere ac perfcrutari. Nam fapientesquiante nosfuerunt^multas nomina-

    uerunt confediones

    & multa pondera &


    :

    multos colores:&

    fic

    fua allegorizauerunt

    fupervulgus did:a neque tamen funt

    quod eisbonum videbatur,& fecundum quod


    mentiti, fcd loquuti funt fecundum

    ad inuicem intelligebant, vt etia hoc alios lateret. r e x c a l i d. De eius natura at-

    que fubftantia tibiiam

    dixifife fufficiat.

    ij

    Nunc

    MORIENI RO

    M. L

    B.

    Nunc vcro de eius


    cdifTere quia
    :

    colore mihi manifeftc

    A jLr.'

    nolo vt fub allegoria autfimilitudine aliquid mecum inde conferas. M o R I E N V s. Mos autem erat fapientum, quod fuum afTos de eo & cum eo fem per faciebant.AfTos arabice, alumen interpretatur Latine Sed & hoc faciebantjan.

    tequam aliquid cum eo tingerent. O bone


    Rex^fufficiunttibihaecqux ego profero:

    an ad antiquiorareuertemur teftimonia? Qjiodfi excplumdefideraSjdidla d anti philofophi fic accipe. Ait enim: nofler quidem l a t o,quamuisprimumfitRu_ beuSjtameneftinutilis: fedfipoft^Rubea '^^^^^^Y\tn\ m album vertatunmultum valebit. fter hoc dt xit KofinusOb hoc itaquc idem d a n t i dicit ad Eu<t^ f*r/>e.ticem: o evtice iftareftcntficiirma&c
    '
    . .

    ^Hlffcimusalhc-

    ^^"i^o bene

    credita:

    nam

    fapientes de

    hocficdixerunt.Iam abftulimusnigredi-

    dinem cum j-^em

    & ^ cum falc &c anatron.id cft fale ni,


    :

    jaiccra-|-j.;

    g^^lnij^adir, cuius complcxioeftfri-

    gida & licca hximus albedinem quare ei \^fr^,^rl^QCj^QjYienimponimus borrez A^quod


    ^
    id
    f/?,/i/

    '^cf^rctd'

    ^rabicctincardicitur.Dicta autcD
    ,

    anti
    batun

    tku

    phiiofophi per diclu Hermetis compro-

    Ip DE TRANSFIGV. METAL. In primis batur.Dicit autem h e r m e


    :

    nigredo poftea cum fale anatro fequitur albedo, & in primis fuit Rubeum^Sc in
    cft
    :

    vltimis

    album

    &c fic fua

    nigredo omnino

    aufertur,ac

    demum

    vertitur in

    ruborem

    lucidum&nimisclarum. M a r i a quo-M-rri^/aque dicit Quando aute Laton cum allze- ^^^^''yf^^


    .

    bric.i.fulphure coburitur^Sc moUicies fup liferlnt cum funditur , ita vt feruor illius tollatur^ imem[fe

    tucomnis
    ab
    illo

    eius obfcuritasatque nigredo/''^"^"'^.,

    autcrtur ,

    & Iic in auru puriisimum turuari^.

    conuertitur . Item Dauti philofophus ait:

    Siautem Laton cum fulphure comburatur,

    & molUcies fuper eum frequenter fun

    datur, eius natura de

    bono in melius auxilioDeiconuertetur. Alius quoque dicit. Quando autempurum laton tamdiudecoquitur^donec veluti oculi pifcium elucefcat, eius vtiiitas

    Et tuc fcito^quod ille ad fuam naturam atque colorem reuertetur Et alius fimiliter dicit, quod quato magis aliquid abluitur tanto magis limpiJius hoc&meliusapparebit:
    erit
    .

    expedlanda

    ablutum no fuerit Jimpidum non ,apparebit neque ad fuum colorem reuerfi


    ,

    Quod

    iij

    tetun

    MOK.IENI
    tetur Et item

    ROMA,
    :

    LIB.
    eft,

    Maria dicit

    nihil

    quod

    ^Jeji.y^t
    qi4td<tmiH-

    alatone fuam obfcuritate , vel fuurn poCSed Azoc^eft quafi fit auferre colorem
    ,

    f^m^ tegumctum. Primum videlicet quadecoquitur nam & eum colorat & altur, ar. yi, ^o
    :

    fcilket 4-

    bum

    reddit:ac iterum dominatur laton

    qu^lato.

    AzoCjid eftjvinum^velRubeum reddit. Alius quoque philofophus ait. Dicit enim quod Azoc nequit fubftantialiter latoni

    eum mutare nifi quantu ad vifum feu laton ab Azoc/uam


    fuum
    auferre colore^vel
    , ,

    auferre fubftantiale albedinem

    quoniam

    ineft ei mirabilis fortitudo^qu^ fuper


    "^al.

    om-

    Qua nes colores apparet.


    om-

    "^

    Nam ex quo colores


    immun-

    fdcit

    abluuntur , & fua nigredo atque

    quod album appareat, laton quide azoc dommatur & eum red^4/. B4- ditrubicundum. d a vt m quoqne phiP^' lofophus ait, quod omnis res, non eft nifi de eo & cum eo: & quod omnis tin6lura,a ^^ ^ confimili procedit Adarmath ^ fiminuch
    ''^^^'"^''"ditiaaufertur.ita
    ,

    ^^^'

    liter fapies

    & philofophus ait Quod omnia harum rerum nomina, & earum fimi:

    litudines 5 nulla alia

    didaab
    nifi

    antiquis nevt vos intelligatis

    gantur^neque variantur,

    DE TRANSFIGV. METAL.
    gatis^quod huius rei principiu fuper fuum fuus finis, fuper fuum finem teftificatur ,

    20

    &

    principium Et vt fciatis quod hoc totum noneftnifi vnareSjqux fcilicet habetpa.

    trem

    & matrem:& eius pater & mater eam


    non quod
    ipfa a

    nutriunt, atque pafcunt,


    pofsit. Euticen.^

    fuopatreautmatre aliquo mododifTerre^^A/.E-

    quoque dicittQuomodo

    '^''P-

    quod fpecies a fuo genere tingatur D A V T I N ^ quoque philofophus fimihterdicit:vnde eft quidem quod ex oprocefsit,& ineum reuertetur. r e x c ALiD. Ha6lenus&de huiufmodi lapipoteft fieri,
    ?

    ^'^^'''^*

    disnatura^&eiuscolore fatis difputauiinus Nunc vero de iUius naturali compofitionc, eius tatu & nec non & ilUus pondere & guftu, diiferamus. m o r i e n v s. Ta^ftus autem huius lapidis moUis eft & niaior molHcies eft in eo, quam in fuo cor pore.Pondus vero ilHus multum eft graue:
    :

    & eius guftus


    aerea
    ^.

    dulcifsimus
    poft
    s.

    &

    eius natura

    rex calid. Quis eft

    ergo fuus ^ ^i^ dcrts*

    odor ante

    &

    fuam confedionem ?

    Anteconfedtionemnimis cft grauis & foetidus: & poft confedionem


    I

    MOR

    N V

    iuxta

    MORIENI ROMA.
    iuxta

    B.

    hoc quod fapiens dicit Ifta quidem aqua acorpore mortuo & iam inanimato tollit odorem.Nam & eius odor eft malus, & odori repulchrorum afsimilatur vnde etiam ait fapiens. Quicunque anima dealbauerit 6c eam furfum afcendere fecerit,
    :

    corpus bene cuftodierit, & ab eo bmnem obfcuritatem abftulerit, & odorem malum ab illo extraxerit ip/am in corpus
    ,

    &

    ponere poterit.Etinhora coniunftionis maxima miracula apparebunt Vnde quidam philofophorum dum coram Maria
    .

    fimul conueniftent^adilla dixerunt. Beata

    Maria, quoniam diuinum fecretum occultum & femper ornatu tibi reuelatum
    es
    eft.

    X c ALiD. Exponemihinaturas

    ^aL mu' mutantes^^^id eft^quomodo id quod eft inuus. qua rationejSc feriuSjfuperiuSjafcendit,

    &

    hoc quod fuperius


    qualiter

    inferius defcendit

    &

    vnum eoru alteri coniungitur,ita


    ea faciat mifceri
    :

    quod ad inuicem mifceantur.Quid etiam


    fithocquod
    etia veniat

    quomodo

    aqua benedida , ipfa adaquare & rigare^Sc a fuo ordore foetido mundare. Hic enim eft odor qui afsimilatur odori
    ,

    fepul-

    DE TRANSFICV. METAL.

    21

    fepulchrorumjin quibus ctiam mortui fepeliuntuF. mo r ienvs. Iftaquidemres eftdequameritonitetphilofophus az iN A B A M.^ Aitenim Ofizanbejquibusno-^^^AilM^r. minibus potefl: hxc res naturaHter appel-if'"; ,^
    lari? At

    iUe dicitjnaturaliter hasc res vlphi^ tuffi.


    .

    id

    eft,

    animal appellatur Et poftea


    fuauis

    fit

    eius

    bonus,nec remanetineo quiccjuam obfcuritatis neque foetoris.

    odor

    &

    RFx

    c A L

    i>.

    Hxcamododehuiuf.

    modicommuni inquifitione nobis fufficiant. Nunc autem quxrere libet, vtrum


    hxc

    multum vilis^an cara inueniatur ? Tu ergo inde mihi verum refpondeas. M o R I F N V s. Vide quid dixerit fapiens, ^ ^^ ^ ^^ quod videlicet hoc magifterium ex ynz phur,cr
    res

    fola re fieri confueuit.

    Hoc igitur tuo ani- 'i^^ripigme


    !'''''

    moadhibeaSj&tecum inde conferasrneque fit ahquid quod tibi in hoc contradi- ^ comhL cat Scito igitur quod fulphur zarnet, i^l^ioncnom cftjauripigmentumcito comburitur.&a
    "^
    .

    "^""^*

    ^'*'^^^'**'

    combuttione cito conlumitur: SedAzoc/fwpfr^/i#


    diutius fuftinet combuftionem
    fpecies citius ^ igni
    :

    Omnes e- ^''^'

    ^^

    nim applicatx confu- ^^^'^^^^^ Biuntur.Quomodo crgo expedabis bo- V/.ma! F nura

    MORIENI ROM.
    num ab eo quod
    confumitur ,

    B.

    cito ab ignis cobuftion:!


    ,

    & ab igne comburitur


    Hoc

    &c in

    carbonem

    redigitur?

    etiam te fcire

    conuenit^quodinillis neque gramen vel


    lapishuicmagifterio conuenit.Sed con-

    rem puram atque mundif{imam refte dirigere fin autem tua opera ineficax ceftet Sapientes autem difporueruntj&c dixerunt, quod fi hoc quod quxris
    fidera
    fi

    poteris

    -^

    in fterquilinio inueneris^illud acciperfi

    vero in fterquilinio non inuenerisjtolle

    manum a marfiipio Omnis enim res quae


    .

    magno emiturpreciojinhuiufinodi artificio mendax,& inutilis reperitur. Hxc


    igitur expofitiojin

    hoc loco tibi fiifficiat. Sed caueneinhoc magifterio quicquam expendasiquoniam poftquam completum
    expedio nonindigebis.VndeDan-:
    .

    fuerit,
    ^

    a/ D4U' ti ^

    philofiDphus ait

    Ego autem tibi com-

    fi^'

    mendo^ne in fpecierum ponderibus quicquam expendas & maxime in auri magi<fterio Item ait quicunque ad hoc magifterium aliud ab hoc lapide quxfiuerit^afi^ .
    :

    fimilabitur viro per fi:alam abfque gradi-

    bus nitenti afi:endere , quod quum nequiuerit,

    DETRANSFIGV. METAL.
    ucrit,

    22
    ^fu^^^JLj

    c-

    lupcr luam taciem pronus in terram

    :o^.>^t^

    Hocquodtu ^^^''^ dicis eft ne rarum^aut multum de eo inueiT^^Cj l^Sl^/3^ E N V s. Non eft hoc nifi, ^*'^"*^^*^*r*^"7-:? nitur? M o R
    dccidit.

    c A L

    D.

    '-'^'-^^-^r^^-hs^

    licut fapiens dicit

    ad

    diuitem

    iciiicet &:

    "^^ed ad.

    ^^jluh^u^^ ^yz'

    PiHE^XyH) Sc ad largurn & ad auarum^uji ^7^^*^ '^'<J^ tem quoque &: fcdentcm Nam hoc in viis J^IX^ i<)^^ /ij:- ^^, proiicitur & in fterquiliniis fuis calca- -W'^^^ ,^s:y^*vXv
    .
    ,

    tur,&multiiaminilerquiliniis foderunt,

    vthocab
    pti funt
    :

    eis

    extraherent,

    & in hoc

    ^zcz-'

    ^ :^^(S^^^f^JX^
    -

    T^^^^t^c^

    Sed fapientes ipfam rem cogno- p*^

    uerunt,
    ucre
    :

    & eam

    rem vnam fxpius probacontinet quatuor

    qux

    fcilicet in fe

    r e x c a l i d. Quoinloco velin qua minera qua^ritur^'^*^'* haec res donec mueniatur l Ad hoc Mo- faa ^Deo ricnus obmutuit, & fronte demilTajdiu^^^^^^^^^e^
    elemeta
    ,

    & illis dominatur.

    cogitauit quid regi pofTet refpodere

    tan-

    ^^'^^"^^^

    dem erexitfe,&dixit:ORex verumtibi ^frrerww


    quod haec res ^ diuino nutu in fua i^fip^rdta creatione magis configitur Omnis enim '^'^"^'; f^ qui a deo creatur hne ea perliltere no po- cYedm^k
    cofiteor
    .

    ALiD. Explanandumeflhoc?*^ ^^^ quod dixifli. M O R I E N v s ait Difci- ^'^t''' puli autem hercvlis^ ipfum interro- morttur. F ij gauerunt
    tcfl.

    REx

    MORIENI ROM.
    ^'A/.Hrr-gauerunt
    ^^^'

    LIB.
    magiftsr,'
    ,

    dixerunt.O bonc j^pientes qui ante nos fueruiit


    ,

    &

    iibros de

    hoc magifterio expofitos fuis filiis&dif^ipulis dimiferut Prascamur tc m igifter,


    :

    quatinushuius magifterij expodtion^nobis

    non taceas fed hoc quod ab antiquis quafi obfcurum relinquitur, nobis propalare nofi differas. At ille dixitiOfilij fapientiac, fcitote quod Dcus creator altifsimusbenedidtuSjmundumexquatuor ele,

    mentis difsimilibus creauit,pofuitque hominera inter ipfa elementa maius orna-^

    mentum. r

    x c a l

    d.

    Adiungemihi

    adhuc fuper hoc (quod modo dixifti ) explanationem. m o r i e n v s. Quid tibi multa referam H.xc enim res a te extrahltur cuius etiam mincra tu exiftis apud te namque iHam inueniunt, & vt verius con^fiteara te accipiunt:quod quum proba?
    :

    ueris,amor eius

    Et fcias hoc manere. r f x c a l i d. Nouifti nevnquam alium iapidem qui fciUcct huic lapidi afsimiletur, & cuius eiFedtu & potentiajhocidempofsitperpetrariJM o r
    i

    & dilcLtio in te augcbitur. verum & indubitabile per-

    e^
    s.

    N V

    ji

    V s. huic lapidi afsimiletur, neque qui illius habeat efFedum In hoc enim lapidc quatuor continentur elementa afsimilatur.
    :

    DE TRANSFICV. METAL. 2j Nonnoui egoalium lapidem qui

    quemundo, & mudi compofitioni. neque

    inmundo

    alius lapis inuenitur

    qui huic

    afsimiletur^increatura fciiicet vel natu-

    ra . Qu,icunque igitur alium lapidem ad

    hoc raagifterium

    quxfieritjeius opera

    om-

    nino fruftrabitur. Adhuc etiam eft tibi aliquid addifcendum , fcilicet huius magifterij principium. Nam & ego ab omni errore te auferam Vide ergo ne hanc radi- cem praetereas , neque aliquando quxras cius mutationes quoniam proficuum neque bonum tibi quxfitum poteris inuenire Item te moneo , vt ea qux di6ta funt
    .
    :

    fupcrius^ penitus obferues.

    rex calid.
    ediiTere quali-

    O Moriene
    Egoeam

    mihi

    modo

    tatem huius difpofitionis.Deus enim in noftroiameritauxilio. m o r i f n v s.

    dicam fecundum quod ab antiquis eft mihi traditum Bene cnim


    tibi
    ,
    :

    interrogas.In diredione igitur huius con^

    fedionis , has difpofitionis partes in fuo

    iii

    ordine

    MORIENI ROMA.LIB.
    ordinc rationabiliter conftituaSj
    tus

    & nullaeft

    tcnus prxtermittas. Prima earum


    :

    coi-

    fecunda

    eft

    conceptio: tertia prcegna:

    tio
    Si

    quarta, ortus quinta , nutrimentum.


    ,

    non fuerit igitur coitus non erit conceptio & fi non fuerit conceptio non erit prsegnatio & fi non fuerit pra^gnatio, ortus vllo modo non fequetur. Hxc eft
    5
    ,
    :

    enim huius difpofitionis diredio^quse fcilicet hominis creationi afsimilatur Omnipotens enim creator altifsimus^magnus,

    cuius
    uit

    nomen femper fit benediftumjCrcadomus qux ex


    ,
    :

    homine, non ex partibus conftitutiuis,


    fuis partibus

    vt

    eft

    conftat

    conftitututiuis

    mini

    efte

    Non eft enim res qux hoconftituat Domus autem con.

    ftat ex fuis

    partibus conftitutiuis

    vt

    eft

    paries,ted:um,&:fundametum: Hxc enim funtpartes domus, &res inuentse dicnn^


    tur.

    Homo vero non fic conftat quoniam creatura eft Nam & homo ex quo muta:

    tur eius eftentiajdere ad


    tranfire videtur
    :

    rem meliorem

    & fic femper perfiftit ho:


    .

    mo in creatione,qui a rebus inuentis multum diftare videtur & fic procedit de die
    in di em

    DE TRANSFIGV. METAL.
    in diem

    24

    & de menfe in mefem, vfque dum


    fcilicet certo
    ,

    creator altifsimus magnuSjfuam compleat

    creaturam , in tempore

    in

    diebus diffinitis . Quia licet quatuor elementa prius in fpermate fuinfent , creator

    tamenDeuSjpofuit

    illius

    tempus

    diffini-

    tum

    compleatur: quod quumfinitumfuerit,firmantur,& ipfa.


    ,

    in

    quo

    fcilicet

    Talis enimefl: fortitudo


    alti/simi
    .

    &

    Scire etiam tibi

    Dei couenit, 6 bonc


    fapientia

    Rex^quod hoc magifterium nihil aliud eft nifi arcanum & fecretum fecretorum Dei altifsimi & magni. Ipfe enim hoc fecre^ tum fuis prophetis commedauit quorum
    ,
    :

    fcihcet animas , in fuo paradifo collocauit Si

    autem fapientes qui poft

    illos

    fuevafis

    runtjfuas expofitiones de qualitate


    in

    quo conficitur non inuenifitnt,nunqua


    .

    ad huius rn^gifterij perfe6lionem perueniiTent Ergo ha^c tux commendamemorix.Oftcndi namquefuperius,quod hoc magifterium non multum diftatab hominis creatione

    nuc quoque tibi dico^quod nunquam fuitanimatumaliquid znt nz-Putrcdo. tiuitate creatum neque crefcens, nifipoft
    :

    putre-

    MORIBNI ROMA.
    putredincm5&
    flcrij
    ,

    B.

    eius

    mutationem.Vnde ait
    .

    lapienSjquod totafortitudo huius magi-

    non

    cft nifi

    poft putredinem

    Ait e-

    nim/iputridum nofucritjfundi autfolui

    non potcriti&fifolutum non


    nihilum rcuertetur. r
    I

    fucritjad
    i

    c a l

    d.

    Quidnam erit hoc poft putredinem? M o R E N V s. Poft putredinem vero ad hoc deueniet cum quo omnipotens Deus,

    & omniu creator alti/simus magnus


    ficiet qua^fitam

    pcr-

    compofitionem. Scito ita-

    que quod iftud magifterium^binis indiget


    creationibus, atque binis confedionibus:

    qux itaad inuicem


    quado vna earum

    funt connexa^jquod

    perficitur , altera

    earum

    tunc incipitur:& quando

    altera perfici-

    tur^totum magifterium terminatur. r e x

    c A

    D.

    Quonam modo
    ,

    indiget hoc

    magifterium binis creationibus, atque binis confedlionibus

    quum antea dixifTcs eius rem,aceius viamvnam & linearem perfiftere? m o r i e n v s. Vcrum eft hoc quod dixi nam totum hoc magiftcrium
    :

    ex re vna^Sc via vna conftat . Eius

    namque

    vna

    difpofitio talis

    eft,

    qualis 6c aitera.

    DE TRANSFIGV. M E T

    A L.
    illa

    25

    REX CALiD.

    Quxnam eft igitur

    difpofitio^cum quapaulo ante dixiftito^

    tumpofTeperficimagifterium? m o r i e^ N V s. O Rcx bone, Deus ad melius te conuertat . Hasc


    eft illa

    difpofitio, quae fcilicet

    manibus perfici non poteft. De illius namque difhcultate^quamplures fapientes con


    per fuam fcientiam^difpofitionem lianc inue^ nerit, facile totum magifterium^fua fcienqu3efti funt.
    :

    Dixerunt namque

    Si quis

    tia

    perpetrabit

    Qui vero
    ,

    illam per

    fuam

    fcientiam

    non inuenerit totum magifterium illum latebit. rex calid. Quxnam cft igitur hxc admirabilis difpofitio ? M o R E N V s. Si fapientum dida diliI

    genterinfpexerisjfacile illam fcire poteris:de ipfa

    namque dixerunt.Hasc namque


    :

    naturarum mutatio & earum naturarum calidi & humidi, cum frigido & ficco, fubtili difpofitioneadmirabilis commixtio. r ex c alid. Quum
    difpofitio eft

    ha^c difpofitio

    hominum non
    m o r
    fit
    i

    fiat

    bus, qua^nam igitur


    perfici pofsit?

    eft res ipfa,

    n v

    s.

    manicum qua Ha^cau<qai

    tcm

    diipofitio

    iuxta

    quod

    ait fapiens^

    MORIENI ROM.

    LIB.

    qui dicitjquod Azoc & igniSjLatoncm abluunt atque mundificant, &: eius obfcuritatem ab eo penitus eripiunt. Nam &c fapiens ait . Si redle ignis
    ris^Azoc

    modum difpofue-

    & ignis in hac difpolitione^dante


    ,

    Deo,tibi fufiicient.Vnde Albo interfedtor

    latonem & libros rumpite, ne corda veftra corrumpantur. R E X c aL I D. Hxc autem difpofitio eftante, vel poftputredinem? m o r ienvs. Difpofitio putredinem prxcedit:fed talis difpofitio nulla penitus eft. r e x c a l i d.
    ait : Dealbate
    ,

    Q^idnam eft ergo


    operatio noftra, non
    <S:io

    morienvs. Tota
    eft

    aliud nifi extra-

    aquse a terra ,
    ,

    & huius aqux

    fuper ter-

    ram

    dimifsio donec ipfa terra putrefcat.

    Hxc enim terra cu aqua putrefcit5& mundificatunquse quum mundatafuerit, auxilio diuinitatistotum ma^ifterium diriaetur.

    Hxc

    eft

    enim fapientum
    fi

    difpofitio,

    quxefttertia parstotius magifterij.

    Hoc
    ,

    etiam te fcire couenit quod


    ,

    corpus im-

    mundaueris & illud non deficcauerisjneque ipfum bene dealbatum reddideris & in illud animam

    mundum perfefte non

    non

    DE TRANSFIGV. METAL.

    26

    non miferis
    abftuleris,

    & eius omncm foetorem non


    ,

    donec poft fuam mundificationihil peni-

    nem tindtura in iJlud decidat


    te Tcire decet
    ,

    tushuiusmagifterii dircxifti.Hoc

    quoque

    quod anima

    cito corpus

    fiium ingreditur^qux cum corpore alieno

    nullatenusconiungitur.

    rex calid.
    fit

    auxilio.Tu verofecundamdifpofitionem mihi edifferervtrum fcilicet illafitfinispriorisdifpofitionis. M o R I E N V s. Itaeftvtdicis Nam quando corpus immundum fe.

    Creator,innoftro femper

    cundum quod iam

    didlurn eft^direxeris,
    .

    mitteineo poftea de fermento quartam fui partem Fermcntum enim auri^aurum eft ficut panis fermen tum panis eft quod
    :

    quum in eum miferis, depone eum in fole


    ad decoquendum donec hxc duo in vnum corpus redigantur.Inde vero fub Dei
    ,

    benedidiione

    eum

    ablucre incipias.

    Ad il^

    liusergo ablutionem,
    dies

    partemvnam dcre
    fuis

    mortiferaaccipiaSjqua videlicct per tres

    decoquas:& caue nede

    diebus

    aliquem autobliuifcaris, autminuas.Eius quoq; ignis indefinenter xqualiter ardeat:

    ij

    ita

    MORIENI ROM.
    ita fcilicet
    i^f-

    LIB.

    quod neque
    .

    inualefcat , nequc^

    dcbilior exiftat Sit ergo eius ignis blan-

    dus &c mitis , qui per fuos dies ardendo aequalis perduret Sin autem maximum fe:

    quetur damnum. Poft x viLnoftes,vas in quo hxc omnia coquuntur vifiteSjSc

    aquam quam in eo inuenies extrahas &c alteramei imponastquod fcilicet tribus


    ,

    Vas autem prxdidum, fornaci fux femper immobiliter adhasreat, donec totum tempus fermentationis ^aZ/W. Ad ^^^[ compleatur, & donec^ad o6taua parmedictdte r n t auartafua^^^ lux tmdturx dirigatur quod quum
    vicibus agendu
    eft.
    '

    '

    coaurarc^poi\,
    di?atpir.
    ^

    X X. nodles extriiftumlitjdeindebe-

    j^^
    *

    deficcatum fuerit, Arabice hoc vexir *,

    nuncupatur. Inde vero corpus ablutum &c

    prxparatum accipias^&c fuper fornacem


    artificiofe

    eum adaptes

    vt ibi in fuo vafe,

    quotidiecum quarta parte rei mortiferx, quam fciUcet tunc tecum habeas irrigetur cauendo etiam ne flamma ignis prxfatum vas attingat nam in damnum omnia verterentur His igitur omnibus edi(ftis, prxdiitum vas in fornace magna ar,

    tificiofe locetur

    & ignis fuper os eius

    ac-

    cendatur:

    DE TRANSFIGV. MEtAt.^
    ccndatur qui fcilicet duobus diebus ac totidem nodtibuSjibidem a^qualisfine aug
    :

    2j
    ,

    mento aut fui diminutione^ardeat.quibus omnibus expletis, a fornacejcum omnibus qux in eo funt, tollatur quoniam auxilio Dei expleta eft artis iteratio. r f x <: a l, Hocmodo quodtudiciSj&nos fimili:

    teragemusifitquenomendominibenediftum. M o R I E N V s.* ORexbonCjfcirc ctiamteoportet,quod omnis huius magifterij perfe6lio,in captura (^orporu coniun6lorum5 6c concordantium conftat.

    Na & \yxc corpora naturaii


    ftantialiter

    artificio

    fub-

    ad inuice coniungutur5& concordant &funduntur5& etiam ad inuiccm recipiuntur Nam femetipfa ad inuicem emendant & dirigunt vt fuper forti.

    tudine ignis,pulchriora appareant.Ex quo

    enim inquifitor fapientia^, horum corporum capturam & eoru decantationem eorumque folutionem atque difpofitionem neceftariam & eorum mixtionem atque decodlioncm perfedle cognouerit, Sciat poftea eorum ignis quatitatem, & fux for5
    ,

    nacisconftitutionem3&

    fui ignis
    iij

    accen-

    fionem,

    MORIENI ROMA.
    ,

    LIB.

    fionem in quo fcilicet loco fornacis accendi debeat ignis^numerum quoque die-

    rum fuorum
    .

    eorum ponderum menfuram Nam fi haec omnia prouidentia &: ratione tradlauerit.auxilio diuinitatis impleta erit eius intentio. Omnis igitur fefti,

    &

    natio procul ab ipfo artifice pellatur3&:

    prouidentia ,

    &c ratio

    & firma
    :

    expeilatio
    ^ viuifi-

    adhibeatur
    ^Al.Etille.

    Quod aute haec

    corpora mailla
    iftis

    xime coaptat fanguis efl: nam


    cat atque coniungit,

    &

    ex

    omnibus

    ^i^^'

    vnum

    Quapropter ignis blandus diutius apppnidebetjqui infuis diebus femper duret asqualis Nam calore
    corpus
    efficit.
    .

    ignis in corpore cito ferpente/eftina

    com
    fi

    buftione ipfum corpus confumit


    ^idefljex
    "^'^^^^'

    Nam

    eudica^eis apponitur^ipfa corpora in ter-

    ram mutata,ab omni combuftione


    bit
    .

    cura-

    Nam corpora poftquam fuas iam non

    retinent animas^cito

    comburuntur.Eudica quide bene omnibus corporibus con

    nam ea viuificat &: aptat5& ab omni combuftione defendit: immittit, namque quxdam eorum in aUis &: ifta fimul poft
    uenit:
    ,

    immiffaanimio calore poft defendit.Et quando


    '

    DE TR ANSFIGV. MEt AL.


    ,

    28

    quando eudicam qusererc volueris in vitreis vafis eam quxre:quam quum inueneris,eam reconde, neque quicquam cum ea facias vfque dum^id cft^expeda doncc acidum fiat azima non exiftat quoniam tua
    ,
    :

    intcntiopenituscaflrarctur.Terraquoque
    foetida^cito recipit albas rcintillas,&: vctat

    fanguinem^neille in dccodlione damnetur vis


    :

    namque fanguinis & eius fortitudo nimis efl magna quamobrem fanguis
    :

    eft

    frangendus ne impediat aut proficiat:


    ,

    quxquidem

    poftquam fuerit dcalbatumjhoc quod dc coloribus rcmanfit^nigrcdincm occupar.coloribus inquam


    frad:io,fiat

    venaru ^ prius cfFufaru, cx nouo cfie.quod ^''"''^; rarunu quidem huic magiftcrio pertmct: in cums
    initio veritatcm
    .

    non vidcris cft omnino fallax & inutile Illud quoque huius magiftcrij fccretu eft quod hic in vnum bre,
    :

    uiter co]Icgi5& collc6lu tibi

    expofui:quod videlicet huius rei pars vna , millc partcs argenti, in aurum purifsimum conuertit. Hxc crgo quae iam dida funt ad hoc ma,

    giftcrium tibi fufficiant.Scd adhuc rcftant

    quxdamjfmcquibusrcpelli non

    poteft.

    Scd

    MORlENl ROMA.

    B.

    Sed & te fcire couenit , quod intentio Rominis hanc fcientiam diuiriam & puram quxrentis 5 aliud arbitrari nondecet^nifi

    magni,qui eam fuis commendat Cuius nomen femper fit benedidum Sed & tu bone Rex,nunc totus fis mihi mente vt audias & intelhgas ea^qux tibia modo dicam. r e x c aL I D. Dicvtlibet:nam&ere6tis auribus
    altifsimi &:
    ,
    .

    donum Dei

    tibi afsifto prxfcns.

    morienvs. Dicit de nominibus fpecierum O bo-^l


    .

    ne ReXjCtiam perfedlifsime in primis td fcire decetjquodfumusrubeus & fumus


    citrinus,

    AiAmdU

    fumus albus & leo^iridis & Almagra ^5& mortis immuditia & limpidum, & fanguis, & eudica3& terra foetida,
    , , ,
    :

    &

    funt ea in quibus tota huius magift.conftat efjficacia

    qux fine his, nullatenus re<3:c

    r e x c a l i d. Explana mihi \\xc nomina. m o r i f n v s. In fine Ubri exponam ea: quoniam ad praefens de iUiSjquorum h^c nomina coram te magifterium conficiam , vt ea qux iam diximus^pcr ipfiusrei efFedum comproben^ tur Eft enim hxc huius fcientiae radix , vt
    tradtari poteft.
    .

    fcilicct

    DE TRANSFIGV. METAL.
    fcilicet illcjqui
    ;

    2^

    eam dare volueritjcius do,

    ftrina prius a magiftro rufcipiat

    & poftea

    "i

    M
    II

    fuOjeam frequcnter pcrtra6tet. Sunt autem quidam, qui hanc fcientiam m vcnis diu quxrunt nequetamen illam inueniunt.Tu autem femperinhisfecundum quodmeoperari videbiSjOperare. Nec illudabhocinhoc
    magiftcr coram difcipulo
    maoifterio quxrasrquoniam fi feceris^pro-

    culdubio errabis.Sunt autem multa huius


    fcientix obftacula.

    Nam,vtait

    fapicnSj
    ,

    Multa diftantia

    eft

    inter fapientem

    & in^

    fipicntem,& inter cascum, &: videntem: neque enim ille qui difpofitioncmhuius magifterij etiam probatione perfede co, ,

    ignouit,eftvtiIIequi adhucin eiusinquiIfitioneperlibros pcrfiftit. Sunt


    libri

    namque

    rum

    fub figura de hac arte copofiti , quopars maiorjmultum obfcura videtur,^

    ac fcicntia

    connexajnec

    nifi
    .

    afuis

    comeft

    pofitoribus poteft intelligi


    fcictiaquaeinteralias

    Scd hxc

    maxime inquiridc-

    bet^quum per illam^adaliam magisadmirabilcm peruenire pofsimus. r e x c A L I D. Omnia autem qux profero

    H
    i

    veraL

    vera pofitione florefcit,


    ccfcit.

    MOR.IENI ROM. LIB. liquent5& eorum veritasin

    fua ckallu-i

    &

    admirabiliter

    aS^INCIPIT DISPOSITIO
    fapietum,ad aptatione corporis im*
    a/.

    mun-i

    daKc^u

    mundi ^, antequa elixir ^ fuper illud nondum durum efFedum ponatur,

    rc^J^eum fic es cr
    al

    ^ autcquam album efficiatur, & antequam anima in eo mittatur.


    ^

    um

    fd'^

    gJonL

    D^-^ -L^^xir

    MORiENVS. Quoniam

    eli-

    acorpore bene mundificato, neque foetido, vt eius tindura quando fuper eum introiuit formofior appareat n5 recipitur Et haec prima difpofitio eft Incipe ergo fub Dei auxilio & primum fac vtfumusrubeus,fumum albumcapiat^ac deorfum ambos efFundeacconiungCjita fcilicetjVtin eoru commixtioneexvtroque^par pondus apponatur. Quibus cotnnifi
    ,
    . .

    mixtis, in vafe fpiflbjiuxta menfuram ferc

    vnius librx perfede ponantur , cuius


    cet oSj

    fcili-l-j

    cum bitumine
    .

    couenienter obtuneis

    4atur

    Sunt enim in

    venti , qui fi infra


    vas

    DE TRANSFIGV. M
    vas dctenti
    1!

    TA

    L.
    fic

    3O
    ma-^
    fit

    non

    fucrint5Ciiadcnt,&

    /Icrium anihilabitur.Bitumcn vcro


    in libris

    philofophorum luquo vidclicet ante contum appcllatur.ln modicum falis apponas vnde clufioncm
    ]liud,quod
    ,

    niagis

    confirmctur.&i^nis combuilioni diutius pofiet rcfiftcre. Inde vcro fornaccm calcfacias^jSc ca iam calcfaita, vas^i4//of:
    ,

    pr3cdi6tum
    tio
    I

    cum omnibus qux


    :

    in fe

    con- ^^'"^p^^^^
    wo,

    tinct in eo fublimctur q fcilicctfublima-^^^^'^^^^^^^^

    % poft folis occafum


    cxtrahas,

    fiat

    & ibi donec


    .

    xeUum

    dies frigcfcat^dimittatur. Poftca vas ip-f^(fo^^^^-

    fum
    \

    & eum confringas Quod


    vnum
    ,

    fi

    +^^A/lr^-

    ea quae intus pofucras in

    modum
    quum

    corpus ad- hum^tio, lapidis commixta inueneris Ac- ^A^^'

    cipc iliud

    & tcre bcne atq; tatarila

    ^:

    quoa -^../x^r^.
    {\ttdnuyifa.

    fcceris^aliud vas cuius fundus

    rotundusaccipe,&hoc iam benetritum atque bcne tantarifatum intus pone & os vafis cum bitumine philofophorum vndique claudas: inde vero fornaccm philofophorum conftruas,in qua igncm philofophicum more philofophorum accendas qui etiam fpatio x x i. dierum a^qua,
    ,

    lis

    perduret exardando Ignis vero philo.

    ij

    fophicus

    MORIENIROM.

    LIB.

    fophicus talis eft , quod eius materia biiia partitionepartitur. Aut enitn eius mate-

    ouino erit copofita aut ex foliisoliuarainiliil enimeftquod ignem in combuftione asqualem faciat perdurarc^
    ria ex ftercore
    ,

    melius his
    faftis,

    Igitur diebus praedidlis tran&c.

    pracfatum vas a fornace extrahas ,

    quodintus inueneris exficca ipofteavero cxeavnam partem accipias5&: eam cum decem partibusmundati commifccaSjSc iterum vnam partem mundati affumas, &c. eam cum decima parte mundijfimiliter mifceas & fic deinceps, iuxta hunc ordinem &: numerum eorum alteri appona.

    tur^vt in

    vnum mifceatur.quibus in vnum,

    commixtis fac ex eo eUxir hoc


    ,

    eft illud

    difsipa,

    &

    fi

    in eo

    album remanferit,Sc be-

    ne firmatumjneque propter ignis aduftionemrecelfum inueneris,iam duas partes


    huiusmagifteriiexplcuifti.

    Hic

    eft igitur

    modus, quo album cum immundo recentifsime coniungitur:neque praeter iftum

    modum aUus inuenitur. Anima enim cito


    corpus fuum ingreditur,

    quam
    ,

    fi

    aheno

    corpori coniungere ftudueris

    incanfum
    labora-

    DE TR ANSFIG
    laborabis.
    cida.

    V.

    MET AL.

    3I

    Nam

    ipfa veritas magis eft lu-

    X c A L I D. Omnia qux dicis vera funt^vt iam nos vidimus: Et deus ani-

    mas fuorum prophetarum


    recipiet.

    in

    manu

    fua

    ^INCIPIT DISPOSITI O^Ali/sGi^


    fecunda ex didtis Morieni Romanij/^^^-M/*^ quam cum Calid rege filio Egezid \ J^^^f^
    filij

    Madoya

    "^

    habuit.

    eft.

    Y\ IX iT MORIENVS5 fume fumum ^^-[^lffjMd^


    -*--^bum
    ,

    & leonem viridemjSc Almagracw^^iwltt/. rubeum & immuridiciam mortui & hxc
    omnia
    diflfolue
    ,

    afcendere

    &
    :

    quibus diflTolutiSjfac ea poft afcenfionem in vnum


    ,

    coniungere

    ita fcilicet

    quod in vna qua-

    que parte viridis leonis, tres partes de im-^ munditia mortui apponantur. Simiiiter de fumo albo vnam facias partemj&dc Almagra duas,qu3^ in vafeviridi,omnia ponantur &: in eo coquantur Os autem
    ,
    .

    fecundum quod praediilum eft, claudatur.Poftea vero hoc in fole ponatur,& deficcetur ibijSc quando deeius vafis firmiter,

    iij

    ficcatum

    MORlBNl ROMA.

    B.

    ficcatum fuerit , elixir fibi appone ac de:

    pone fuper eum aquam fanguinis, quanta fupereum natet. Poft tres diesfimiliter&nodles^^rigaeum

    mum

    cum

    aquafoe^

    tida^cauendo nede fuis diebus aliquem minuas^ neque fuus ignis extinguatur aut ardendo inualefcat , aut minuendo eiuai aduftio minuatur. Trafadtis igitur ^ x v 1 1.
    ,

    no6libus praediftum vas aperies,

    quam

    intus inueneris extrahas

    & aquam & iterum


    1

    alteram foetidam^aquam in eo reponasr


    quodfcilicettribus no6libus agedumeft,

    cauendo etiamnevas vllatenusafua fornace remoueatur:appofitio vero aquse foe-" tidx, femelin vnaquaque noftium trium^ iiat. Inde vero tranfa6lis x x i. nodibus^vas a fornace extrahas^&c elixirjquod in eo
    fuerit 5 deficces , poftea corpus
    5

    album fumas in quo videlicet album iam fixifti, & ponas eum invafe paruifsimo^quod eft
    iuxta quantitatem fornacis magifterii,qua

    poftquam

    conftruxerisfiat. Inde vero vas

    illud, firmiter fornaci

    flam-ma ignis
    Elixir

    coniunge , ne eum> comburat, velcontingat.


    in eo dixi-

    quoque quod fuperius

    mus

    DE TR ANS

    FI G V.
    ,

    MET AL.
    de albo

    32

    mus dcbere proiici


    corpore partem
    per

    fit

    talitcr^vtCi

    de elixir, ^//4^. xl "'^'^^' partesx I. proiicias, quibus commixtis ^u- ^^j

    * ei proieccris

    vnamquamque

    huius corporis

    com-

    mixti vnciam , quarta partem vnius drag-

    matis de eudica folum proiicias.

    Hoc ita

    fa6lo,inmagnafornacehocvas ponas, 8c perduosdics, &totidem noilcs eum ibi


    dimittas fuper cuius caput^ignis , qui per
    :

    tot dies &:

    nodcs,non

    extinguatur. His
    ,

    igitur diebus &:

    nodibus completis

    Hoc

    quodin vafeinucneris extrahaSj&c lauda


    creatorem altifsimum

    magnum

    fuper ea

    qux

    tibi tribuit.

    NC

    T EX

    P O-

    fitio

    fpecierum.

    DixiT
    rum

    MORiENVS. ORexbone5&:
    hxc eft expofitio
    fpecie,

    fapictifsime ,

    rumjqux huic magifterio pcrtincnt quafcilicet anteccflorcs noftri,

    multis at-

    que diucrfis nominibus nominabant, vt eosquihoc magifterium indigne quxrerent , contra ipfius veritatcm pcnitus errarent.

    rent.

    MORlENl ROMA. LIB. Scitoigitur quod immundum corplumbum,quod


    alio

    pusefl:

    nominc

    af-

    frop interprctatur. Corpus vcro mundum eft ftannum , quod alio etiam nomine are*^''^^**^'na^nuncupatur.
    ^al ^mal^rd.

    Lco viridrs eft vitrum Almagra quoque cft laton, licct fuperius cam cfle tcrram rubeam dicercmus. San,

    guis quoquc,

    cft

    auripigmcntum

    &

    tcrra

    fbetidacftrulphur foetidum.

    Scd&Eudi-

    ca^omnium horum cftfecrctumjquod fcilicetalionominc Mofzhacumia dicitur, quod quidem Latine fcx vitri vel vitri
    ,

    *snf

    eriim

    immundicia^dici potcft ^. Fumus vero ru-

    cftauripigmentumrubcum. Fumus mm.o^ quoquc aibus^cltargcntum viuum.Etrumus citrinus cft fulphur citrinum. Ecce rkbekm. iamnomina fpecieru tibi cxprimo^quarum tamen trcs ad totum magifterium tibi fufficient Id eft, fumus albus, & leo viridis 5 & aqua foetida Habcs igitur tres fpecics, nec fuam confeftionem ncmini dicas vel detegas: fed fmc ftultos circa hoc magifteriu quxlibct alia qua^rcrc, & quxrendo crrarc^quoniam ad cius cfFeLtum,
    ^''^^'"^<?^bcus,
    5 :
    .

    xion peruenicnt vlquc

    dum

    foi

    & luna

    in

    vnum.

    DE TR ANSFI G

    V.

    MET
    .

    AL.

    55

    vnumcorpus rcdig^ntur^quod

    ante Dci

    prxccptum euenirc no poteft Exiftimant enim quidam^quod fecrctum Iiuius magifterij fit terra aut lapis autvinum ^, aut
    ,
    ,

    "^

    dl.ouum.

    fanguis^aut vrina,aut etiam

    acctum:&

    per fe

    ^ haec

    omnia terunt.& coquunt,


    ,

    &

    a*'*''^'^^^*

    lua decodione extrahunt


    :

    &

    extrad:um

    fcpeliunt quia iuxta opinionem

    fuam

    fa-

    cere credunt , vt fuus error magis confor-

    dc hoc quod quxruntinuenire.Sedfcioquod terra Sclapis,


    tetur,
    ,

    & nc dcfperent

    & hxc omnia ad magifterium


    lia,&

    funt inuti-

    malum exitum habentia. Hoc etiam te fcire conucnit^quod maxima huius ope ris efficacia^in fuo igne perpenditur nam cum eo minerix aptantur & malx animae
    :

    in fuis corporibus retinentur.eius


    ignis,
    efl:

    quoque

    tota eius natura , huius rei natura

    atque perfcdla probatio . Quicquid etiam ad hoc magifterium effeccris^in cuius prin

    cipiovnum non inueneris inutile eft. Quod namque bonu fperari poteft^ quum ipfa res non faciat neque fecum in mundo conficiat?Ita fcilicetvtinvnum corpus redigatur. Siautem fecundum quod
    ,
    ,

    dixi-

    MO R lE NI RO M.

    LI

    '

    diximus ifta tradaueris , auxilio Dei tu^ complebitur intentio, Quod ergo dixi^ mus, tu bene intelligejSc intelleda tua^ c6-

    menda memorix

    &: iuxta

    fuum ordinem.
    difpofi-^

    illamdifporitionem^&ineorum
    tione frequenter ftude.

    Nam eius frequens

    ftudium^viam
    .

    eius reftiorem tibi often-

    det. Similiter fcias,


    ris eft in

    maior radix huius ope


    ,

    inquifitione fpecierum

    qux funt

    melioresadhoc magifterium. Namvnaquxqueminerajmultorum eftgenerum. De hoc quoque, quod defumo albo interrogafti
    5

    fcire te

    conuenit quod fu*m us al, ,

    anima horum cor& porum folutorumj & etiam mortuorum, quorum videlicet animas iam extraximus,
    bus
    eft

    tinftura

    etia

    &

    iterum

    cas, fuis

    corporibus coniunxi-

    corpus^quando anima caruerit tenebrofum & obfcurum erit:; & fumus albus eft qui in corpus,veluti animus.
    5
    5

    Namomne

    ma defluit, vt eius nigredinem


    ,

    atque eius

    immudiciam ab eo penitusauferat5& cor-> pora in vnum cofolidet & eorum aquam


    "^^lued

    ^ultiplicet^.
    eft
    5

    Nam immundumjnigrum
    fua
    aufer-

    w Jr/f //fer.

    &

    multum leue:Scideo quando

    DE TRANSriCV. METAL.
    aufertur nigredo/uaalbedo confortatur,

    34

    & fua aqua multiplicatur


    ,
    .

    ac fua pulchri"^

    tudo magis erit apparens & tindura tunc magis in co apparabitur Q^id piura ? Si hxc omnia bene tradata fuerint tindura ineo bene operabitur^&c exibit eius aurum purifsimum & rubicundum^ quo fcilicetnullum melius,atque magis purum
    ,

    ^l^f^pcrd^.
    '^"'^*

    inueriirepoteris.
    a

    Obhanc

    igiturcaufam,

    hoc aurum quibufdam aurumjVcl ethees

    Romanum
    fcire
    ,

    folet appellari.
    fi

    Hoc etiam te

    volo quoniam

    fumus albus non


    ethees alchymiac

    eiTetjnullatenus

    aurum

    purum
    ^ft

    fiue vtile perpetrari poffet.

    Hoc
    ,

    etiam huius magifterij capitulum

    &c

    quafi tota fua direcStio. Qjjodfi

    quando

    alchymia confe6ta fuerit, eius vna pars inter

    noue partes argenti ponatur, quoniam ^ al.super totuminaurum purifsimum couertetur.'^' '^^^^* Sit ergo Deus benediclus Amen per cun,

    tafeculorum fecula.

    alchymix de Arabico in Latinumtranflatus.anno millefimo centefimo oduagefimo fecundo,in menfe Februarij, & in eius die vndecimo.
    Explicit liber

    '

    ROBERTVS VAL
    ^

    LENSIS RVGL.

    Spiritus intus ineft,

    quem fumito
    :

    Cor-

    poris hxc
    sofue.

    eft

    Se<5tio) feiundtis

    fxcibus Arte leui.

    Faecibus ac terra demifsis igne benigno,


    cf/^.

    Sxpius

    afperfis. Intus Elixir habes.

    COUNTWAY LIBRARY OF MEDICINE

    QD
    25

    Potrebbero piacerti anche