Sei sulla pagina 1di 26

Grupa A Liczba punktów ..........

/ 100
Imię i nazwisko .................................................
Klasa ...................................

Zadanie 1 ( .... / 3 pkt)

Na ilustracji przedstawiono bryzę


nocną. Zapisz numery 1–7,
którymi oznaczono na ilustracji
elementy (A‒G).
A. Niż ___
B. Wyż ___
C. Chłodne powietrze ___
D. Ciepłe powietrze ___
E. Suche, zimne powietrze ___
F. Ciepła woda ___
G. Chłodny ląd ___

Zadanie 2 ( .... / 5 pkt)

Na rysunku przedstawiono schematy niżu barycznego (cyklonu) i wyżu barycznego


(antycyklonu). Uzupełnij schemat układu niżowego.

A. Wpisz literę N w środku schematu przedstawiającego niż baryczny.


B. Dopisz brakujące wartości izobar.
C. Narysuj we właściwych miejscach groty strzałek.
D. Dorysuj strzałkę obrazującą opadanie powietrza lub jego wznoszenie.
E. Zaznacz podpunkty zawierające prawdziwe informacje na temat niżu.
a) Siła nacisku słupa powietrza się zmniejsza, wskutek czego powstaje obszar obniżonego
ciśnienia.
b) Siła nacisku słupa powietrza się zwiększa, wskutek czego powstaje obszar obniżonego
ciśnienia.
c) Ciepłe powietrze się unosi i ulega ochłodzeniu, w wyniku czego pojawiają się chmury
i opady.
d) Chłodne powietrze opada i ogrzewa się, co zapobiega powstawaniu opadów
i zachmurzenia.

Grupa A | strona 1 z 13
( )
Zadanie 3 ( .... / 3 pkt)
Na podstawie mapy monsunów nad Półwyspem Indyjskim i Oceanem Indyjskim
oceń, czy podane informacje są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P, jeśli informacja
jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.
a) b
)

A. Monsun zimowy jest chłodnym i suchym wiatrem, który kształtuje suchą i słoneczną
pogodę. P / F
B. Monsun zimowy wieje znad Półwyspu Indyjskiego nad Ocean Indyjski. P / F
C. W porze monsunu zimowego nad ocean, który długo magazynuje ciepło, przesuwa się
strefa wysokiego ciśnienia. P / F
D. W porze monsunu zimowego nad szybko wychładzającym się lądem powstaje niż
baryczny. P / F
Zadanie 4 ( .... / 4 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Wiatr to przeważnie poziomy ruch powietrza, występujący w dolnej warstwie


troposfery. P / F
B. Wiatr wieje zawsze od obszarów o niższym ciśnieniu atmosferycznym do obszarów
o wyższym ciśnieniu. P / F
C. Siła Coriolisa, na półkuli północnej powoduje odchylenie kierunku wiatru w lewo.
P/F
D. Siła tarcia powietrza o podłoże może spowodować zmianę kierunku wiatru. P / F
E. Wiatr, który wieje z zachodu na wschód, to wiatr zachodni. P / F
F. Wiatr, który wieje z zachodu na wschód, to wiatr wschodni. P / F
Zadanie 5 ( .... / 1 pkt)

Skreśl błędne stwierdzenie dotyczące poruszania się powietrza.


A. Wśród prądów konwekcyjnych wyróżnia się prądy wstępujące i prądy zstępujące.
B. Prądy wstępujące powstają nad silnie nagrzanymi obszarami, gdzie przy powierzchni
ziemi powietrze się rozpręża, wskutek czego unosi się ono, a nad obszarem powstaje
ośrodek niskiego ciśnienia.
C. Wiatr to poziomy ruch powietrza.
D. Konwekcja jest powodowana różnicą gęstości powietrza wynikającą z jego
ochładzania się.

Grupa A | strona 2 z 13
( )
Zadanie 6 ( .... / 3 pkt)

Skreśl błędne informacje tak, aby zdania były prawdziwe.

Chociaż rozkład ciśnienia na kuli ziemskiej jest jednolity / zróżnicowany, to wykazuje


pewne prawidłowości. Najniższe / Najwyższe ciśnienie atmosferyczne występuje w strefie
zwrotnikowej. W strefie równikowej oraz w umiarkowanych szerokościach
geograficznych jest już ono wyższe / niższe. W okolicach równika podwyższone / obniżone
ciśnienie utrzymuje się przez cały rok / pół roku.
Zadanie 7 ( .... / 4 pkt)

Uzupełnij zdania. Wpisz brakujące wyrażenia i podkreśl właściwe informacje


spośród podanych.

Ciśnienie atmosferyczne (inaczej _______________) to siła, z jaką słup powietrza naciska


na określoną powierzchnię na Ziemi. Wartość ciśnienia mierzy się w _______________
(hPa). 1 hPa jest równy naciskowi 100 ____________ (N) na 1 m2. Za normalną wartość
ciśnienia atmosferycznego uznaje się 1 013,25 hPa / 1 031 hPa przy temperaturze
powietrza 0°C / 10°C na szerokości geograficznej 0° / 45°,
na wysokości 100 m n.p.m. / poziomie morza.
Zadanie 8 ( .... / 2 pkt)

Oblicz, ile wynosi temperatura powietrza w Karpaczu (885 m n.p.m.), gdy na


szczycie Śnieżki (1602 m n.p.m.) wynosi ona ‒10°C.
Zadanie 9 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Dobowa amplituda temperatury powietrza to różnica między maksymalną a minimalną


wartością temperatury powietrza w ciągu doby. P / F
B. Na obszarze pustyń strefy zwrotnikowej do podłoża dociera bardzo duża ilość energii
słonecznej, dlatego w ciągu dnia temperatura powietrza przekracza 50°C. P / F
C. Średnia roczna amplituda temperatury powietrza to różnica między średnią temperaturą
powietrza najcieplejszego i najchłodniejszego miesiąca w roku. P / F

Grupa A | strona 3 z 13
( )
Zadanie 10 ( .... / 3 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Na obszarach sąsiadujących z wielkimi zbiornikami wodnymi obserwuje się mniejsze


wahania temperatury rocznej niż w głębi lądu. P / F
B. Na obszarach sąsiadujących z wielkimi zbiornikami wodnymi obserwuje się większe
wahania temperatury niż w głębi lądu. P / F
C. Podczas ciepłej pory roku woda nagrzewa się wolniej niż ląd, dlatego chłodniejszy od
otoczenia zbiornik wodny powoduje obniżenie temperatury powietrza na obszarach, które
z nim sąsiadują. P / F
D. W chłodnej porze roku nagrzana w lecie woda ochładza się wolniej od lądu, przez co
wpływa na wzrost temperatury na obszarach nadmorskich. P / F
E. Ciepłe prądy morskie wpływają na wzrost temperatury powietrza na obszarach, które
opływają. P / F
Zadanie 11 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz podpunkty, w których wymieniono czynniki wpływające na rozkład


temperatury powietrza na Ziemi.

A. Szerokość geograficzna.
B. Długość geograficzna.
C. Odległość od oceanów.
D. Charakter podłoża.
E. Prądy morskie.
Zadanie 12 ( .... / 3 pkt)

Przyporządkuj każdej z definicji (1–3) właściwe pojęcie wybrane spośród A–B.

Średnia arytmetyczna wyliczana z maksymalnej A. Temperatura aktualna.


1 i minimalnej wartości temperatury w ciągu doby
. oraz wartości z godzin 7.00 i 19.00 (lub 8.00 B. Średnia dobowa temperatura
i 20.00 czasu letniego). powietrza.

A. Średnia miesięczna
Średnia arytmetyczna obliczana na podstawie temperatura powietrza.
2
średnich miesięcznych wartości temperatury we
. B. Średnia roczna temperatura
wszystkich miesiącach w roku.
powietrza.

Promieniowanie obserwowane przy A. Promieniowanie rozproszone.


3
bezchmurnym niebie z niewielkimi zakłóceniami
.
wynikającymi z działania cząstek atmosfery. B. Promieniowanie bezpośrednie.

Grupa A | strona 4 z 13
( )
Zadanie 13 ( .... / 3 pkt)

Atmosfera jest podzielona na 5 warstw głównych i 3 warstwy przejściowe. Ich


maksymalną wysokość przedstawiono na wykresie kolumnowym.
Zadanie wykonaj na podstawie informacji odczytanych z wykresu.

a) Wymień główne warstwy atmosfery.

b) Wskaż te spośród warstw głównych,


między którymi nie występują warstwy
przejściowe.
c) Uzupełnij zdanie:
Warstwa, która pochłania docierające ze
Słońca szkodliwe dla organizmów
promieniowanie ultrafioletowe, sięga do
wysokości ___ km i nosi nazwę
_______________________.

Zadanie 14 ( .... / 2 pkt)

Skreśl zdania zawierające nieprawdziwe informacje.

A. Troposfera skupia ok. 80% masy atmosfery oraz prawie całą zawartą w atmosferze parę
wodną.
B. Mezosfera skupia ok. 20% masy atmosfery oraz niewielką ilość wody.
C. W troposferze odbywa się krążenie wody.
D. Ozonosfera rozciąga się na wysokości 55‒100 km nad powierzchnią Ziemi.
E. W jonosferze występują zorze polarne.
F. W termosferze krąży większość sztucznych satelitów.
G. Meteorologiczna granica atmosfery znajduje się na wysokości 50‒55 km.

Grupa A | strona 5 z 13
( )
Zadanie 15 ( .... / 4 pkt)

Na wykresie liniowym przedstawiono zróżnicowanie temperatury w poszczególnych


warstwach atmosfery. Odczytaj informacje z wykresu i uzupełnij zdania.

A. Jedna z warstw głównych atmosfery ‒


__________________ – charakteryzuje się
spadkiem temperatury o ok. 0,6°C na 100 m.
Przy górnej granicy tej warstwy temperatura
osiąga zimą minimalną wartość ok. ___°C.

B. Temperatura powietrza w jednej z warstw


przejściowych wynosi ‒80°C. Tą warstwą
jest ________________.

C. W najwyżej położonej warstwie


atmosfery ziemskiej ‒ ______________ –
temperatura spada do ok. ___°C.

D. Temperatura powietrza w górnej części głównej warstwy atmosfery ‒


____________ – sięga 0°C. Wzrost temperatury jest spowodowany
występowaniem ozonu powstającego
w reakcjach, podczas których wyzwala się ciepło.
Zadanie 16 ( .... / 2 pkt)

Uzupełnij zdania. Wpisz brakujące wyrażenia i podkreśl wszystkie właściwe


informacje spośród podanych.

Atmosfera to ___________________Ziemi stanowiąca mieszaninę __________________


zwaną powietrzem atmosferycznym. W powietrzu występują trzy rodzaje składników:
W powietrzu występują trzy rodzaje składników: składniki zmienne / składniki suche /
składniki stałe / składniki metanowe / aerozole atmosferyczne.
Zadanie 17 ( .... / 4 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.
A. Stężenie zmiennych składników atmosfery zmienia się w czasie. P / F
B. Na zawartość w atmosferze składników zmiennych wpływają nie tylko procesy
naturalne, lecz także antropogeniczne. P / F
C. Zawartość tlenku węgla(IV) ulega dość dużym wahaniom. Jest go najwięcej
w warstwach atmosfery znajdujących się blisko powierzchni Ziemi. P / F
D. Zawartość tlenku węgla(IV) ulega dość dużym wahaniom. Jest go najmniej
w warstwach atmosfery znajdujących się blisko powierzchni Ziemi. P / F
E. Aerozolami atmosferycznymi są zarówno substancje ciekłe, jak i stałe. P / F
F. Do aerozoli atmosferycznych należą m.in. pyłki roślin, popioły czy kryształki soli
morskiej. P / F

Grupa A | strona 6 z 13
( )
Zadanie 18 ( .... / 3 pkt)

Zaznacz cechy klimatu miejskiego.

A. Jest to klimat strefowy.


B. Duże miasta odznaczają się znacznie większym zanieczyszczeniem atmosfery gazami
i pyłami niż ich otoczenie. W związku z tym zalegające nad miastami masy powietrza
zawierają dużą ilość jąder kondensacji, które zwiększają zachmurzenie i sumę opadów
atmosferycznych.
C. Zjawisko miejskiej wyspy ciepła polega na tym, że średnia roczna temperatura
powietrza w centrum miasta jest niższa niż na terenach podmiejskich.
D. Do powstania zjawiska miejskiej wyspy ciepła przyczynia się przewaga asfaltowych
nawierzchni ulic, które szybko akumulują energię słoneczną w ciągu dnia i wolno oddają
zgromadzone ciepło w nocy.
E. Do powstania zjawiska miejskiej wyspy ciepła przyczynia się emisja ciepła
pochodzącego z ogrzewania budynków.
Zadanie 19 ( .... / 3 pkt)

W każdym z podpunktów (1–4) zaznacz cechę klimatu monsunowego.


1. Występuje cyrkulacja monsunowa. Występuje cyrkulacja pasatowa.
Występują dwie pory roku: ciepła Występują dwie pory roku: ciepła
2.
i umiarkowana. i chłodna.
W porze ciepłej znad oceanu napływa W porze ciepłej znad lądu napływa
3.
ciepłe i wilgotne powietrze. ciepłe i wilgotne powietrze.
4. Monsun zimowy wywołuje obfite opady. Monsun zimowy jest wiatrem suchym.
Zadanie 20 ( .... / 4 pkt)

Oceń, czy informacje dotyczące klimatu górskiego są zgodne z prawdą. Zaznacz


literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Temperatura powietrza wzrasta wraz ze wzrostem wysokości. P / F


B. Natężenie promieniowania słonecznego wzrasta wraz ze wzrostem wysokości. P / F
C. Występuje duża zmienność warunków pogodowych. P / F
D. Poszczególne elementy pogodowe odznaczają się dużą zależnością od ekspozycji
stoków oraz układu dolin i grzbietów górskich. P / F
E. Często występuje zjawisko odwrócenia temperatury. P / F
F. Średnia prędkość wiatru maleje wraz ze wzrostem wysokości. P / F
Zadanie 21 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz cechy charakterystyczne dla klimatu morskiego.


A. Niewielkie dobowe amplitudy temperatury powietrza.
B. Niewielkie roczne amplitudy temperatury powietrza.
C. Duże opady atmosferyczne w ciągu roku.
D. Nierównomiernie rozłożone opady atmosferyczne w ciągu roku.
E. Równomiernie rozłożone opady atmosferyczne w ciągu roku.

Grupa A | strona 7 z 13
( )
Zadanie 22 ( .... / 3 pkt)

Uzupełnij tabelę. Określ, których stref klimatycznych dotyczą opisy (A‒C).


Następnie wpisz właściwe typy klimatu wybrane spośród podanych.

zwrotnikowy suchy, umiarkowany ciepły morski, równikowy wybitnie wilgotny,


umiarkowany chłodny kontynentalny, polarny
Strefa Typ
Opis
klimatyczna klimatu
• Średnia roczna temperatura powietrza powyżej 20°C.
• Roczna amplituda temperatury powietrza poniżej 5°C.
A
• Roczna suma opadów atmosferycznych od 2000 mm
.
do 3000 mm.
• Brak wyraźnej pory deszczowej
• Roczna amplituda temperatury powietrza poniżej 20°C.
• Lato chłodne, zima łagodna.
B. • Roczna suma opadów atmosferycznych od 600 mm do
1000 mm.
• Opady całoroczne z przewagą jesienno-zimowych.
• Średnia temperatura powietrza najcieplejszego miesiąca
poniżej 0°C.
C.
• Roczna suma opadów atmosferycznych do 150 mm,
opady wyłącznie w postaci śniegu lub brak opadów

Zadanie 23 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz podpunkty, w których podano prawdziwe informacje dotyczące ilości stref


klimatycznych na świecie.

A. Dwie strefy równikowe.


B. Dwie strefy zwrotnikowe.
C. Dwie strefy podzwrotnikowe.
D. Cztery strefy umiarkowane.
E. Dwie strefy podbiegunowe.

Grupa A | strona 8 z 13
( )
Zadanie 24 ( .... / 1 pkt)

Zaznacz nieprawdziwą informację dotyczącą rzeźby terenu jako czynnika


klimatotwórczego.

A. Układ wielkich form rzeźby terenu wpływa na przemieszczanie się mas powietrza.
B. Obszary nizinne umożliwiają swobodny przepływ mas powietrza.
C. Obszary górskie stanowią dla mas powietrza barierę, co powoduje między innymi
zróżnicowanie ilości opadów atmosferycznych po obu stronach pasma górskiego.
D. Suma opadów jest niższa na stokach dowietrznych niż na stokach zawietrznych.
E. Często zdarza się, że po jednej stronie masywu górskiego panuje słoneczna i ciepła
pogoda, a po drugiej występują opady i jest znacznie zimniej.
Zadanie 25 ( .... / 1 pkt)

Wskaż nieprawdziwą informację dotyczącą oddziaływania prądów morskich jako


czynnika klimatotwórczego.
A. Masy powietrza powstające lub zalegające nad ciepłymi prądami morskimi mają
wyższą temperaturę niż masy je otaczające.
B. Gdy masy powietrza znad ciepłych prądów morskich napływają nad obszary lądowe
w umiarkowanych i wysokich szerokościach geograficznych (w chłodnej porze roku),
powodują wzrost temperatury powietrza.
C. Ciepłe prądy morskie przyczyniają się do zwiększenia wilgotności powietrza, a tym
samym – do wzrostu opadów atmosferycznych na obszarach będących w zasięgu ich
oddziaływania.
D. Zimne prądy morskie przyczyniają się do spadku temperatury powietrza oraz
zwiększenia sumy opadów atmosferycznych.
Zadanie 26 ( .... / 1 pkt)

Skreśl nieprawdziwą informację dotyczącą szerokości geograficznej jako czynnika


klimatotwórczego.

A. Jest to czynnik strefowy.


B. Jest to czynnik astrefowy.
C. Zależna od szerokości geograficznej ilość energii słonecznej docierającej do
powierzchni Ziemi decyduje o strefowości klimatycznej.
D. Zależna od szerokości geograficznej ilość energii słonecznej docierającej
do powierzchni Ziemi wpływa m.in. na roczny rozkład temperatury powietrza, który
jest jednym z najważniejszych kryteriów wyznaczania granic stref klimatycznych.

Grupa A | strona 9 z 13
( )
Zadanie 27 ( .... / 3 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Klimat lokalny to klimat w małej dolinie rzecznej lub śródgórskiej kotlinie. P / F


B. Klimat lokalny może obejmować większy teren (np. powiatu), jeśli występują na nim
jednorodne warunki. P / F
C. Klimat lokalny to klimat wielkiego miasta. P / F
D. Klimat lokalny jest zależny od położenia terenu względem zbiorników wodnych. P / F
E. Klimat lokalny jest zależny od ukształtowania terenu. P / F
Zadanie 28 ( .... / 4 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Dane zebrane ze stacji i posterunków meteorologicznych przekazuje się do biur


pogody, gdzie są analizowane, przetwarzane, a następnie publikowane w postaci map
topograficznych. P / F
B. Pomiary i obserwacje meteorologiczne prowadzi się w naziemnych stacjach i na
posterunkach meteorologicznych, na statkach meteorologicznych oraz za pomocą
satelitów meteorologicznych. P / F
C. W Polsce badaniem pogody zajmuje się Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej
(IMGW). P / F
D. W stacjach meteorologicznych systematycznie dokonuje się pomiarów elementów
pogody, np. temperatury gruntu, ciśnienia atmosferycznego, wilgotności powietrza,
wielkości zachmurzenia. P / F
E. W stacjach meteorologicznych dokonuje się pomiarów co najmniej osiem razy na dobę,
o godzinie 3.00 UCT, a następnie co trzy godziny. P / F
Zadanie 29 ( .... / 1 pkt)

Skreśl zbędne określenie tak, aby zdanie zawierało prawdziwe informacje.

Zdjęcia satelitarne ukazują przebieg frontów atmosferycznych, / zasięg mas powietrza, /


zasięg pokrywy śnieżnej, / stan zachmurzenia, / dokładną wielkość opadów.
Zadanie 30 ( .... / 1 pkt)

Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Strefowym czynnikiem klimatotwórczym jest


A. rozmieszczenie lądów i mórz.
B. szerokość geograficzna.
C. pokrycie terenu.
D. wysokość nad poziomem morza.

Grupa A | strona 10 z 13
( )
Zadanie 31 ( .... / 1 pkt)

Zaznacz definicję pogody.

A. Chwilowy stan atmosfery w danym miejscu i czasie.


B. Obserwowana i mierzona przez co najmniej 30 lat na określonym obszarze.
Zadanie 32 ( .... / 3 pkt)

Skreśl zbędne określenia tak, aby tekst zawierał prawdziwe informacje.

Najbardziej wiarygodne są średnioterminowe / krótkoterminowe prognozy pogody.


Prognozy krótkoterminowe, które opracowano na 1‒3 / 1‒14 dni, sprawdzają się w
ok. 75% / 90%. Natomiast prognozy długoterminowe, opracowane np. na 1‒7 / 1‒21 dni,
sprawdzają się maksymalnie w 30‒40% / 60–70%.
Zadanie 33 ( .... / 1 pkt)

Zaznacz nieprawdziwą informację dotyczącą trąb powietrznych.

A. Trąba powietrzna to gwałtowny wir powietrza.


B. Trąba powietrzna rozciąga się między chmurą typu cumulonimbus a powierzchnią
gruntu.
C. Trąbie powietrznej często towarzyszą intensywne opady deszczu lub gradu.
D. Trąby powietrzne nigdy nie wystąpiły w Polsce.
Zadanie 34 ( .... / 1 pkt)

Skreśl nieprawdziwą informację dotyczącą tworzenia się piorunów.

A. Wewnątrz chmury burzowej, w wyniku zderzeń małych cząstek lodu, powstaje


ładunek elektryczny. To oznacza, że chmura burzowe jest dla piorunów jednocześnie
prądnicą i akumulatorem.
B. Większość piorunów ma długość ok. 50–60 km oraz szerokość zaledwie kilku cm.
C. Powietrze otaczające wyładowanie ma temperaturę ok. 20 000°C.
D. Iskra elektryczna przemierza powietrze z prędkością ok. 100 000 km/s.
Zadanie 35 ( .... / 1 pkt)

Zaznacz nieprawdziwą informację dotyczącą szkwału.

A. Szkwał to długotrwały, ale gwałtowny i osiągający bardzo dużą prędkość wiatr.


B. Szkwał powstaje, gdy stykające się masy powietrza znacznie różnią się temperaturą.
C. Szkwał wieje najczęściej w sąsiedztwie chmur burzowych.
D. Najbardziej tragiczny w skutkach szkwał w ostatnich latach w Polsce wystąpił na
Mazurach w sierpniu 2007 r.

Grupa A | strona 11 z 13
( )
Zadanie 36 ( .... / 1 pkt)

Skreśl nieprawdziwą informację dotyczącą cech chłodnego frontu atmosferycznego.


A. W czasie przechodzenia frontu temperatura powietrza szybko się obniża.
B. Przed przejściem frontu ciśnienie atmosferyczne podwyższa się.
C. Przed przejściem frontu i w czasie jego przechodzenia wzrasta siła wiatru.
D. W czasie przechodzenia frontu pojawiają się m.in. chmury rodzaju cumulonimbus.
E. Przed przejściem frontu i w czasie jego przechodzenia widoczność jest ograniczona.
Zadanie 37 ( .... / 1 pkt)

Skreśl nieprawdziwe stwierdzenie.

A. Do opadów atmosferycznych zalicza się śnieg, deszcz, mżawkę, mgłę i grad.


B. Opady atmosferyczne powstają na skutek procesów zachodzących w chmurach.
C. Kropelki wody i kryształki lodu, z których składają się chmury, są bardzo małe
i dlatego unoszą się swobodnie w powietrzu.
D. Gdy poniżej podstawy chmur temperatura jest dodatnia, śnieg topnieje i pada deszcz.
E. W chmurach zbudowanych z kropelek wody i kryształków lodu przechłodzone
kropelki wody zwiększają objętość poprzez zamarzanie na kryształkach lodu. Następnie
zaczynają opadać.
Zadanie 38 ( .... / 4 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Kondensacja to przejście wody ze stanu gazowego w stan ciekły. P / F


B. Procesy resublimacji rozpoczynają się, gdy powietrze jest nasycone parą wodną. P / F
C. Procesy kondensacji i resublimacji mogą zajść tylko wtedy, gdy temperatura powietrza
nie osiąga wartości temperatury punktu rosy. P / F
D. Jądra kondensacji to mikroskopijne cząsteczki stałe lub ciekłe, na których może
osadzać się woda. P / F
E. Jądra kondensacji mogą mieć pochodzenie naturalne (np. cząstki soli morskiej). P / F
F. Produktem kondensacji i resublimacji pary wodnej są opady atmosferyczne. P / F
Zadanie 39 ( .... / 2 pkt)

Wymień przynajmniej pięć elementów meteorologicznych, które określają chwilowy


stan atmosfery w danym miejscu i czasie, czyli pogodę.
Zadanie 40 ( .... / 2 pkt)

Wskaż obszary Ziemi, na których występują najwyższe opady atmosferyczne.

A. Azja Południowo-Wschodnia.
B. Strefa równikowa.
C. Obszary delty Nilu.
D. Obszary nad rzeką Missisipi.
E. Obszary górskie.

Grupa A | strona 12 z 13
( )
Zadanie 41 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz czynniki wpływające na rozmieszczenie opadów atmosferycznych na Ziemi.


A. Globalna cyrkulacja atmosferyczna.
B. Oddziaływanie Księżyca.
C. Wysokość nad poziomem morza.
D. Prądy morskie.
Zadanie 42 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz czynniki, które wpływają na ilość pary wodnej w powietrzu.

A. Temperatura powietrza.
B. Długość geograficzna.
C. Odległość od mórz i oceanów.
D. Ukształtowanie powierzchni.
E. Pokrycie terenu.

Grupa A | strona 13 z 13
Grupa B Liczba punktów .......... / 100
Imię i nazwisko .................................................
Klasa ...................................

Zadanie 1 ( .... / 3 pkt)

Na ilustracji przedstawiono bryzę


dzienną. Zapisz numery 1–7,
którymi oznaczono na ilustracji
elementy (A‒G).
A. Niż ___
B. Wyż ___
C. Chłodne powietrze __
D. Ciepłe powietrze __
E. Wilgotne, chłodne powietrze __
F. Chłodna woda ___
G. Ciepły ląd ___

Zadanie 2 ( .... / 5 pkt)

Na rysunku przedstawiono schematy niżu barycznego (cyklonu) i wyżu barycznego


(antycyklonu). Uzupełnij schemat układu wyżowego.

A. Wpisz literę W w środku schematu przedstawiającego wyż baryczny.


B. Dopisz brakujące wartości izobar.
C. Narysuj we właściwych miejscach groty strzałek.
D. Dorysuj strzałkę obrazującą opadanie powietrza lub jego wznoszenie.
E. Zaznacz podpunkty zawierające prawdziwe informacje na temat wyżu.
a) Siła nacisku słupa powietrza się zmniejsza, wskutek czego powstaje obszar
podwyższonego ciśnienia.
b) Siła nacisku słupa powietrza się zwiększa, wskutek czego powstaje obszar
podwyższonego ciśnienia.
c) Ciepłe powietrze się unosi i ulega ochłodzeniu, w wyniku czego pojawiają się chmury
i opady.
d) Chłodne powietrze opada i ogrzewa się, co zapobiega powstawaniu opadów
i zachmurzenia.

Grupa B | strona 1 z 13
( )
Zadanie 3 ( .... / 3 pkt)
Na podstawie mapy monsunów nad Półwyspem Indyjskim i Oceanem Indyjskim
oceń, czy podane informacje są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P, jeśli informacja
jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.
a) b
)

A. Monsun letni jest chłodnym i suchym wiatrem, który kształtuje suchą i słoneczną
pogodę. P / F
B. Monsun letni wieje znad Półwyspu Indyjskiego nad Ocean Indyjski. P / F
C. W porze monsunu letniego nad Półwyspem Indyjskim powietrze ogrzewa się i unosi,
ponieważ powierzchnia półwyspu jest silnie nagrzana. P / F
D. W porze monsunu letniego nad chłodniejszym Oceanem Indyjskim powstaje wyż
baryczny. P / F
Zadanie 4 ( .... / 4 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Wiatr jest wywoływany przez różnicę ciśnienia atmosferycznego wynikającą


z nierównomiernego nagrzewania się powierzchni ziemi. P / F
B. Siła Coriolisa, na półkuli północnej powoduje odchylenie kierunku wiatru w prawo.
P/F
C. Prędkość wiatru jest tym mniejsza, im większa jest różnica ciśnienia atmosferycznego.
P/F
D. Siła tarcia powietrza o podłoże sprawia, że zmniejsza się prędkość wiatru. P / F
E. Nazwa wiatru zawsze pochodzi od kierunku, z którego wiatr wieje. P / F
F. Nazwa wiatru zawsze pochodzi od kierunku, w którym wiatr wieje. P / F
Zadanie 5 ( .... / 1 pkt)

Skreśl błędne stwierdzenie dotyczące poruszania się powietrza.


A. Ruch powietrza występuje między obszarami jednolitego ciśnienia atmosferycznego.
B. Turbulencja to nieregularny ruch powietrza.
C. Prądy zstępujące tworzą się nad obszarami o niskich wartościach temperatury, gdzie
nacisk na podłoże, wywoływany przez opadające zimne i gęste powietrze, powoduje
wzrost ciśnienia atmosferycznego i powstanie wyżu.
D. Konwekcja to pionowy ruch powietrza.

Grupa B | strona 2 z 13
( )
Zadanie 6 ( .... / 3 pkt)

Skreśl błędne informacje tak, aby zdania były prawdziwe.

Chociaż rozkład ciśnienia atmosferycznego na kuli ziemskiej jest jednolity / zróżnicowany,


to wykazuje pewne prawidłowości. Ośrodki ciśnienia atmosferycznego nad lądami /
morzami są trwałe (całoroczne), a nad lądami / morzami ulegają sezonowym zmianom.
Latem tworzą się nad nimi wyże / niże, z kolei zimą – wyże / niże.
Zadanie 7 ( .... / 4 pkt)

Uzupełnij zdania. Wpisz brakujące wyrażenia i podkreśl właściwe informacje


spośród podanych.

Im wyższy słup powietrza, tym mniejszy / większy nacisk na powierzchnię ziemi. Dlatego
ciśnienie atmosferyczne w ______________ jest znacznie niższe / wyższe niż na nizinach.
Wartość ciśnienia atmosferycznego maleje / zwiększa się wraz ze wzrostem wysokości. Na
mapach ciśnienie atmosferyczne przedstawia się za pomoc izobar / izohips, czyli linii
łączących punkty o ____________ wartościach ciśnienia atmosferycznego. Za normalną
wartość ciśnienia atmosferycznego uznaje się _______ hPa.
Zadanie 8 ( .... / 2 pkt)

Oblicz, ile wynosi temperatura powietrza na szczycie Pilska (1557 m n.p.m.), gdy w
Korbielowie (634 m n.p.m.) wynosi ona 2°C.
Zadanie 9 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Zwykle w ciągu dnia temperatura powietrza stopniowo wzrasta, żeby osiągnąć


maksimum po 1‒2 godzinach od momentu górowania Słońca. Następnie powoli spada,
by ostatecznie osiągnąć wartość minimalną tuż przed wschodem Słońca. P / F
B. Najwyższe dobowe amplitudy temperatury powietrza na Ziemi występują na obszarach
pustynnych w strefie zwrotnikowej, co wynika ze znaczących różnic temperatury w dzień
i w nocy. P / F
C. Średnia roczna amplituda powietrza osiąga najwyższą wartość w północno-wschodniej
Azji, co jest rezultatem bardzo niskich wartości temperatury powietrza zimą. P / F

Grupa B | strona 3 z 13
( )
Zadanie 10 ( .... / 3 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Na obszarach zwartych kompleksów leśnych notuje się niższe dobowe i roczne


amplitudy temperatury powietrza. P / F
B. Na obszarach zurbanizowanych notuje się wyższe dobowe i roczne amplitudy
powietrza. P / F
C. Ciemne powierzchnie pochłaniają najmniej promieniowania, dlatego nagrzewają się
najsłabiej i oddają najmniej ciepła atmosferze. P / F
D. Albedo jasnych powierzchni jest wysokie. P / F
E. Nad dany obszar w krótkim czasie (nawet kilku godzin) może napłynąć masa
powietrza, której temperatura będzie się różnić od obecnej o nawet kilkanaście stopni
Celsjusza. P / F
Zadanie 11 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz podpunkty, w których wymieniono czynniki wpływające na rozkład


temperatury powietrza na Ziemi.

A. Wysokość nad poziomem morza.


B. Odległość od mórz.
C. Rzeźba terenu.
D. Długość geograficzna.
E. Cyrkulacja atmosferyczna.

Zadanie 12 ( .... / 3 pkt)

Przyporządkuj każdej z definicji (1–3) właściwe pojęcie wybrane spośród A–B.

Promieniowanie docierające do A. Promieniowanie bezpośrednie.


1. powierzchni Ziemi, rozproszone
przez cząstki atmosfery lub chmury. B. Promieniowanie rozproszone.

Wartość obliczana na podstawie A. Średnia miesięczna temperatura powietrza.


średniej arytmetycznej dobowej
2.
temperatury powietrza wszystkich dni
w miesiącu. B. Średnia roczna temperatura powietrza.

Wartość temperatury powietrza A. Temperatura aktualna.


3.
zmierzona w danym momencie.
B. Średnia dobowa temperatura powietrza.

Grupa B | strona 4 z 13
( )
Zadanie 13 ( .... / 3 pkt)

Atmosfera jest podzielona na 5 warstw głównych i 3 warstwy przejściowe. Ich


maksymalną wysokość przedstawiono na wykresie kolumnowym.
Zadanie wykonaj na podstawie informacji odczytanych z wykresu.

a) Wymień warstwy przejściowe atmosfery.


b) Wskaż warstwy, które na wykresie
przedstawiono w odwrotnej kolejności.
Podaj poprawną kolejność.
c) Uzupełnij zdanie: Wysokość troposfery
jest zróżnicowana ‒ od ___ km nad
obszarami okołobiegunowymi do ___ km
nad strefami międzyzwrotnikowymi,
ponieważ na obszarach podzwrotnikowych
powierzchnia Ziemi jest silniej nagrzewana,
wskutek czego ciepłe powietrze unosi się
wysoko.

Zadanie 14 ( .... / 2 pkt)

Skreśl zdania zawierające nieprawdziwe informacje.

A. Troposfera otacza bezpośrednio powierzchnię Ziemi i podlega silnemu oddziaływaniu


jej podłoża.
B. W troposferze powstają chmury i tworzą się opady atmosferyczne.
C. W dolnej części troposfery występują bardzo silne poziome ruchy powietrza (prądy
strumieniowe), które osiągają prędkość nawet 370 km/h.
D. Największe stężenie ozonu występuje na wysokości 5 km nad powierzchnią Ziemi.
E. Jonosfera jest częścią termosfery.
F. W termosferze krąży większość kosmicznych stacji naukowych.
G. Meteorologiczna granica atmosfery znajduje się na krańcu egzosfery, na wysokości
1500 km.

Grupa B | strona 5 z 13
( )
Zadanie 15 ( .... / 4 pkt)

Na wykresie liniowym przedstawiono zróżnicowanie temperatury w poszczególnych


warstwach atmosfery. Odczytaj informacje z wykresu i uzupełnij zdania.

A. Jedna z warstw przejściowych atmosfery


‒ ___________ – jest izotermiczna w całej
miąższości, co oznacza, że charakteryzuje się
stałą temperaturą, wynoszącą ok. ___°C.

B. Warstwa przejściowa atmosfery ‒


_____________ – charakteryzuje się stałą
temperaturą ok. 0°C.
C. Mezosfera charakteryzuje się spadkiem
temperatury wraz z wysokością, co sprzyja
intensywnemu mieszaniu się ___________.

D. Jedną z głównych warstw atmosfery ‒ _________________ – cechuje stały wzrost


temperatury powietrza, nawet do 1500°C przy górnej granicy tej warstwy.
Zadanie 16 ( .... / 2 pkt)

Uzupełnij zdania. Wpisz brakujące wyrażenia i podkreśl wszystkie właściwe


informacje spośród podanych.

W __________________________ atmosferycznym występują składniki stałe, którymi są


________________. Do wysokości ok. 100 km na powierzchnią Ziemi nie zmienia się
stężenie tlenu / azotu / argonu / neonu i helu / kryptonu i wodoru.
Zadanie 17 ( .... / 4 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Stężenie zmiennych składników atmosfery nie zmienia się w czasie. P / F


B. Składnikami zmiennymi atmosfery są głównie para wodna, tlenek węgla(IV) i ozon.
P/F
C. Stężenie pary wodnej ulega największym wahaniom. Jest jej najmniej nad obszarami
biegunowymi. P / F
D. Stężenie pary wodnej ulega największym wahaniom. Jest jej najwięcej nad obszarami
biegunowymi. P / F
E. Aerozolami atmosferycznymi są wyłącznie substancje stałe. P / F
F. Do aerozoli atmosferycznych należą m.in. bakterie i sadza. P / F

Grupa B | strona 6 z 13
( )
Zadanie 18 ( .... / 3 pkt)

Zaznacz cechy klimatu miejskiego.

A. Zjawisko miejskiej wyspy ciepła polega na tym, że średnia roczna


temperatura powietrza w centrum miasta jest wyższa niż na terenach
podmiejskich.
B. Jest to klimat strefowy.
C. Do powstania zjawiska miejskiej wyspy ciepła przyczynia się przewaga betonowej
zabudowy, która szybko akumuluje energię słoneczną w ciągu dnia i wolno oddaje
zgromadzone ciepło w nocy.
D. Do powstania zjawiska miejskiej wyspy ciepła przyczynia się emisja ciepła
pochodzącego ze spalania paliw.
E. Do powstania zjawiska miejskiej wyspy ciepła przyczyniają się zanieczyszczenia
atmosferyczne, które ułatwiają wypromieniowanie ciepła.

Zadanie 19 ( .... / 3 pkt)

W każdym z podpunktów (1–4) zaznacz cechę klimatu monsunowego.


1. Występują dwie pory roku. Występują cztery pory roku.
W porze chłodnej znad oceanu napływa W porze chłodnej znad lądu napływa
2.
powietrze suche i zimne. powietrze suche i zimne.
Występuje monsun letni i monsun
3. Występuje tylko monsun letni.
zimowy.
Monsun letni wywołuje bardzo obfite
4. Monsun letni jest wiatrem suchym.
opady.
Zadanie 20 ( .... / 4 pkt)

Oceń, czy informacje dotyczące klimatu górskiego są zgodne z prawdą. Zaznacz


literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Ciśnienie atmosferyczne spada wraz ze wzrostem wysokości. P / F


B. Średnia prędkość wiatru wzrasta wraz ze wzrostem wysokości. P / F
C. Do pewnej wysokości wzrasta wartość opadów atmosferycznych. P / F
D. Występuje duża stabilność warunków pogodowych. P / F
E. Poszczególne elementy pogodowe odznaczają się dużą zależnością od ekspozycji
stoków oraz układu dolin i grzbietów górskich. P / F
F. Często występuje zjawisko inwersji temperatury. P / F
Zadanie 21 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz cechy charakterystyczne dla klimatu kontynentalnego.


A. Duże dobowe amplitudy temperatury powietrza.
B. Duże roczne amplitudy temperatury powietrza.
C. Nierównomiernie rozłożone opady atmosferyczne w ciągu roku, najczęściej
przypadające na miesiące letnie.
D. Równomiernie rozłożone opady atmosferyczne w ciągu roku.
E. Zazwyczaj niewielkie opady atmosferyczne w ciągu roku.

Grupa B | strona 7 z 13
( )
Zadanie 22 ( .... / 3 pkt)

Uzupełnij tabelę. Określ, których stref klimatycznych dotyczą opisy (A‒C).


Następnie wpisz właściwe typy klimatu wybrane spośród podanych.

podrównikowy suchy, umiarkowany ciepły morski, subpolarny,


umiarkowany chłodny kontynentalny, śródziemnomorski
Strefa Typ
Opis
klimatyczna klimatu
• Roczna amplituda temperatury powietrza powyżej
10°C.
A. • Roczna suma opadów atmosferycznych od 500 mm do
1000 mm.
• Jedna pora deszczowa.
• Średnia roczna temperatura powietrza powyżej 15°C.
• Lato gorące, zima łagodna.
B. • Roczna suma opadów atmosferycznych od 500 mm
do 900 mm.
• Opady deszczu głównie zimą.
• Średnia temperatura najcieplejszego miesiąca
nieznacznie powyżej 0°C.
C.
• Roczna suma opadów atmosferycznych do 250
mm, opady głównie w postaci śniegu.

Zadanie 23 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz podpunkty, w których podano prawdziwe informacje dotyczące ilości stref


klimatycznych na świecie.

A. Jedna strefa równikowa.


B. Dwie strefy zwrotnikowe.
C. Cztery strefy podzwrotnikowe.
D. Jedna strefa umiarkowana.
E. Dwie strefy podbiegunowe.

Grupa B | strona 8 z 13
( )
Zadanie 24 ( .... / 1 pkt)

Zaznacz nieprawdziwą informację dotyczącą pokrycia terenu jako czynnika


klimatotwórczego.

A. Szata roślinna, pokrywa śnieżna i lodowa oraz zabudowa miejska modyfikują warunki
klimatyczne.
B. W porównaniu z obszarami pozbawionymi roślinności lasy odznaczają się niższą
temperaturą powietrza w lecie, a wyższą w zimie.
C. Latem rozgrzane zabudowania i nawierzchnie dróg powodują wzrost temperatury
powietrza na terenach miejskich.
D. Materiały, z których powstaje miejska zabudowa, powodują, że albedo większości
miast jest bardzo niskie.
E. Budynki, budowle i nawierzchnie ulic pochłaniają 5% promieniowania słonecznego,
więc emitują znaczną ilość ciepła.
Zadanie 25 ( .... / 1 pkt)

Wskaż nieprawdziwą informację dotyczącą wysokości nad poziomem morza jako


czynnika klimatotwórczego.

A. Wraz ze wzrostem wysokości spada ciśnienie atmosferyczne.


B. Wraz ze wzrostem wysokości spada temperatura powietrza.
C. W efekcie wzrostu ciśnienia i temperatury powietrza spada ilość opadów
atmosferycznych.
D. W efekcie spadku ciśnienia i temperatury powietrza wzrasta ilość opadów
atmosferycznych.

Zadanie 26 ( .... / 1 pkt)

Skreśl nieprawdziwą informację dotyczącą rozmieszczenia lądów i mórz jako


czynnika klimatotwórczego.

A. Powierzchnie lądowe i powierzchnie wodne nagrzewają się i ochładzają


nierównomiernie.
B. Różnica w nagrzewaniu i ochładzaniu powierzchni prowadzi do zróżnicowania
wyłącznie temperatury mas powietrza, które kształtują się nad tymi powierzchniami.
C. Kontynentalne masy powietrza są suchsze.
D. Masy powietrza formujące się nad morzami zawierają więcej wilgoci.

Grupa B | strona 9 z 13
( )
Zadanie 27 ( .... / 3 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Klimat lokalny to klimat występujący w niedużym mieście lub na osiedlu. P / F


B. Klimat lokalny obejmuje zwykle warstwę powietrza sięgającą do wysokości dwóch
metrów. P / F
C. Klimat lokalny może obejmować większy teren (np. powiat), jeśli występują na nim
jednorodne warunki. P / F
D. Klimat lokalny jest zależny od wysokości nad poziomem morza. P / F
E. Klimat lokalny zależny jest od pokrycia terenu. P / F

Zadanie 28 ( .... / 4 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Prognozowaniem pogody zajmuje się synoptyka. P / F


B. W każdym z krajów świata obowiązują inne zasady obserwacji meteorologicznych.
P/F
C. Obserwacje meteorologiczne na świecie nadzoruje wyspecjalizowana agenda ONZ –
Światowa Organizacja Meteorologiczna. P / F
D. W stacjach meteorologicznych systematycznie dokonuje się pomiarów elementów
pogody, np. temperatury powietrza, kierunku i prędkości wiatru, wielkości opadów
atmosferycznych, usłonecznienia. P / F
E. Na posterunkach meteorologicznych pomiarów dokonuje się trzy razy na dobę,
o godzinie 9.00, 15.00 i 21.00 UCT. P / F
Zadanie 29 ( .... / 1 pkt)

Skreśl zbędne określenie tak, aby zdanie zawierało prawdziwe informacje.

Zdjęcia satelitarne pozwalają szacować wartość temperatury powietrza, / szacować


wartość wilgotności gruntu, / szacować wysokość fal oceanicznych, / przewidywać burze
i cyklony, / przewidywać tornada.
Zadanie 30 ( .... / 1 pkt)

Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Strefowym czynnikiem klimatotwórczym jest


A. rodzaj prądów morskich i ich oddziaływanie.
B. rzeźba terenu.
C. szerokość geograficzna.
D. rozmieszczenie lądów i mórz.

Grupa B | strona 10 z 13
( )
Zadanie 31 ( .... / 1 pkt)

Zaznacz definicję klimatu.

A. Obserwowany i mierzony przez co najmniej 30 lat na określonym


obszarze.
B. Chwilowy stan atmosfery w danym miejscu i czasie.
Zadanie 32 ( .... / 3 pkt)

Skreśl zbędne określenia tak, aby tekst zawierał prawdziwe informacje.

Zmiany pogody można przewidywać na podstawie obserwacji przyrody. Na przykład


systematyczny spadek ciśnienia oznacza zbliżanie się wyżu / niżu, a co za tym idzie –
nadejście opadów deszczu i silnego wiatru. Natomiast wzrost ciśnienia zapowiada
nadciąganie wyżu / niżu i pogorszenie / poprawę pogody. Czerwonopomarańczowe niebo
o zachodzie słońca czy wieczorne wzmaganie się wiatru zwiastują poprawę / pogorszenie
pogody. Z kolei pionowa smuga dymu unosząca się z komina oznacza nadejście
dobrej / gorszej pogody.
Zadanie 33 ( .... / 1 pkt)

Zaznacz nieprawdziwą informację dotyczącą trąb powietrznych.


A. Trąby powietrzne w Polsce osiągają prędkość ok. 300 km/h.
B. Trąbie powietrznej zawsze towarzyszą opady śniegu.
C. Trąby powietrzne występują w Polsce, najczęściej latem.
D. Trąba powietrzna rozciąga się między chmurą burzową a powierzchnią
gruntu.
Zadanie 34 ( .... / 1 pkt)

Skreśl nieprawdziwą informację dotyczącą prognozowania pogody.

A. Prognozowanie pogody polega na przewidywaniu jej przebiegu na podstawie


aktualnego stanu jej elementów.
B. Prognozowanie pogody polega na przewidywaniu jej przebiegu na postawie informacji
o warunkach pogodowych występujących w przeszłości.
C. Im więcej analogii do minionych okresów, tym prognoza jest mniej dokładna.
D. Prognozowanie pogody pozwala przewidzieć wystąpienie ekstremalnych zjawisk
atmosferycznych.
Zadanie 35 ( .... / 1 pkt)

Zaznacz nieprawdziwą informację dotyczącą białego szkwału.

A. Biały szkwał stanowi odmianę szkwału.


B. Biały szkwał nie jest gwałtowny.
C. Białego szkwału, w odróżnieniu od szkwału, nie poprzedzają chmury burzowe.
D. Biały szkwał poprzedzają białe grzywy fal na wodzie, występujące mimo pogodnego
nieba.

Grupa B | strona 11 z 13
( )
Zadanie 36 ( .... / 1 pkt)

Skreśl nieprawdziwą informację dotyczącą cech ciepłego frontu atmosferycznego.


A. W czasie przechodzenia frontu temperatura powietrza szybko spada.
B. Przed przejściem frontu ciśnienie atmosferyczne obniża się.
C. W czasie przechodzenia frontu wiatr chwilowo słabnie.
D. W czasie przechodzenia frontu występują niskie chmury rodzaju nimbostratus.
E. W czasie przechodzenia i po przejściu frontu widoczność jest ograniczona.
Zadanie 37 ( .... / 1 pkt)

Skreśl nieprawdziwe stwierdzenie.

A. Kropelki wody i kryształki lodu, z których składają się chmury, są bardzo małe i
dlatego unoszą się swobodnie w powietrzu.
B. Aby pokonać opór powietrza i spaść na ziemię, kropelki wody i kryształki lodu muszą
zwiększyć swoją objętość oraz ciężar.
C. Gdy poniżej podstawy chmur temperatura jest dodatnia – śnieg topnieje i pada deszcz.
D. Do opadów atmosferycznych zalicza się śnieg, deszcz, mżawkę, rosę i grad.
E. W chmurach zbudowanych wyłącznie z kropelek wody duże krople powstają w
wyniku łączenia się mniejszych kropel. Kiedy są zbyt ciężkie, by móc się unosić,
wypadają z chmur w postaci deszczu.
Zadanie 38 ( .... / 4 pkt)

Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Procesy kondensacji rozpoczynają się, gdy powietrze jest nasycone parą wodną. P / F
B. Procesy kondensacji i resublimacji zachodzą tylko wtedy, gdy w powietrzu występują
jądra kondensacji. P / F
C. Resublimacja to przejście wody ze stanu gazowego w stan stały. P / F
D. Jądra kondensacji to mikroskopijne cząsteczki (m.in. stałe), na których może osadzać
się woda. P / F
E. Jądra kondensacji mogą powstawać w wyniku działalności człowieka (np. dymy, pyły).
P/F
F. Produktem kondensacji i resublimacji pary wodnej są chmury. P / F
Zadanie 39 ( .... / 2 pkt)

Wymień przynajmniej pięć elementów meteorologicznych, które określają pogodę,


czyli chwilowy stan atmosfery w danym miejscu i czasie.
Zadanie 40 ( .... / 2 pkt)

Wskaż obszary Ziemi, na których występują najniższe opady atmosferyczne.

A. Pas pustyń zwrotnikowych.


B. Wyspy Brytyjskie.
C. Obszary podzwrotnikowe Azji Środkowej.
D. Obszary polarne.
E. Azja Południowo-Wschodnia.

Grupa B | strona 12 z 13
( )
Zadanie 41 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz czynniki wpływające na rozmieszczenie opadów atmosferycznych na Ziemi.


A. Rzeźba terenu.
B. Odległość od mórz i oceanów.
C. Pływy morskie.
D. Pokrycie terenu.
Zadanie 42 ( .... / 2 pkt)

Zaznacz czynniki, które wpływają na ilość pary wodnej w powietrzu.

A. Odległość od mórz i oceanów.


B. Temperatura powietrza.
C. Długość geograficzna.
D. Pokrycie terenu.
E. Ukształtowanie powierzchni.

Grupa B | strona 13 z 13

Potrebbero piacerti anche