PIER DAMIANI

Opera poetica
A.
I.DE ANNVNCIATIONE DOMINI. Ecce parat clausam regi praenuntius aulam. II. DE NATIVITATE. Natus ab aeterno prodit de uirginis aluo. III. DE CENA DOMINI. Qui caput est iustis, uestigia tergit alumnis. Quod uetuit parti Petrus, uult soluere toti. IV. DE APTI!IMO DOMINI. En "luuuis "ontem, mundum lauat unda lauantem. Ablue, Iordanis, a #uo magis ipse lauaris. V. DE IO$ANNE APTI!TA. Praeuia materno uerbum %o& sensit in aluo. VI. DE O 'ATIONE DOMINI. Non capitur caelis, !imeon #uem stringit in ulnis. VII. V I PVE(I DICV)NT *$O!ANNA+. Astra, polus, terra metuunt, #uem portant asella. Voce Deo magna coetus depromit *$osanna+. VIII. T(AN!,I-V(ATIO DOMINI. $ic Deus ostendit, #uod carnis tegmine clausit. I.. DOMINV! DICIT DI!CIPV'I! / *VI-I'ATE+. Quos sopor oppressit uigilum, re& surgere iussit. .. V I IVDA! DOMINVM T(ADIT. ,alsa "ero& blando lupus oscula porrigit agno. .I. DE PATENA. Esum perpetuae pariunt 0aec "ercula uitae. .II. V I C$(I!TV! (O-AT PAT(EM. Patrem, C0riste, rogas, cum #uo simul omnia donas. .III. DE A!CEN!IONE. Ima Deus petiit sed non e&celsa reli#uit. Est ibi, #uo tendit1 permanet, unde %enit.

.IV. DE !ANCTO PET(O ET PAV'O. !perne maris nauem, caeli, Petre, suscipe clauem. Melli"luis omnem Paulus rigat imbribus orbem. .V. DE I''O QVI MO(ATV( IN ODIO. Qui manet in tenebris, nesci uestigia pacis. Coll2rium releuet, cum te glaucoma perurget. Acre suaue creat, tegmen male tecta reuelat. No& reparat lucem, dolor au"ert saepe dolorem. .VI. DE I''O QVI P'ACET DVO V! INIMICI!. Dum placet utri#ue, perdit metoccus utrum#ue. .VII. DE $I'DEP(ANDO. Viuere uis (omae, clara depromito %oce/ *Plus Domino papae #uam domno pareo papae.+ .VIII. DE EODEM $I'DEP(ANDO. Qui rabiem tigidum domat, ora cruenta leonum, Te nunc us#ue lupum mi0i mitem uertat in agnum. .I.. DE I''O QVI OMNIA TIMET VE' NI$I' TIMET. Nil metuens et cuncta timens ridendus uter#ue/ $ic tumet, ille iacet, medius discrimine pollet. ... DE VI(-A MO3!I. Virga uorat magicos in se reparanda c0el2dros. ..I. DE A(CA NOE. Arca dat ecclesiae, baptisimatis unda "iguram. .II. QVOD ME'IV! E!T, VT !C(I A(I! (E. IN ,E((O QVAM !E(VV! IN AV(O. Elige re& "erro #uam scribi seruus in auro1 Clarior in casula re& est #uam seruus in aula. .II. DE I''O QVI P(IV! DONAT ET PO!TEA (EPETIT. ,oedus amicitiae uiolat sua dona reposcens1 Vnca manus retra0it, #uod prius ampla dedit. Qui repetit donum, merito mo& perdit amicum. Munere de uestro gaudia digna "ero. ..IV. QVAM VANA $VIV! MVNDI !INT ONA. Cum cineres regum uideamus et ossa potentum Arida pului"luis congesta iacere sepulcris, Quo libeat carni uigor aut possessio menti4

..V. DOMNV! PAPA !INE ME (EM INCIPIE AT ET CVM COMP'E(E VO'E AT !ICQVE MECVM DICE AT/*!ICVT E(AT IN P(INCIPIO+, CVM MECVM NON

DI.I!!ET/*-'O(IA PAT(I+. *!icut erat+ damno, #uia num#uam *-loria + canto1 Qui caput abrosit, caudam #uo#ue iure morabit1 Ossibus ora terat, #ui sorbuit ante medullas. ..VI. I''I! $OC DICITV(, QVI ,A'!AM PACEM ,ACIVNT. Vt ualeant oris, iungantur et oscula cordis. Pa& dirimit litem, capiunt cum iurgia "inem. ..VII. QVOD !AEPE AMICV! VIDETV( I(A!CI ET INIMICV! ,(AVDV'ENTE( 'ANDI(I. !aeuit amor iusti, liuor blanditur ini#ui. Est amor immitis, dulcis "uror, ira "idelis. !unt etiam blandi sub ouina pelle t2ranni. !ic et amica patres reddit censura "eroces. .VIII. AD PAPAM NE AVA(ITIAE !TVDEAT. !edis apostolicae #ui uult retinere uigorem, Ae#ua libret rigidae pondera iustitiae. Iuris enim pariles nescit suspendere lances, Quem "auor in"lectit, spes uel auara tra0it. Muneribus plenae cui la&at ora crumenae, Iustitia uacuam perdit inops animam. Caeli (oma seras tenet et regit orbis 0abenas1 $is si plura uelit, Tartara sola petit. ..I.. $OC !E(VV! DEI ,ACE(E DE ET. Multa #uidem tollo sed "ratribus omnia trado. Au"ero diuitibus, praebeo pauperibus. .... P(AN!V(I DICIMV!/ *EDENT PAVPE(E!+1 !I'ENTIVM !O'VENTE! DICIMV!/* P(ETIO!A IN CON!PECTV DOMINI+ !icut *Edent+ mensas, reddit *Pretiosa+ lo#uelas. ...I. Insipiens in corde suo *Non est Deus+ in#uit. ...II. DE ODIO. Vt lita pesti"ero perimit catapulta ueneno, !ic animas 0ominum perdit eda& odium. ...III. QVI CA!T(ATV! E!T, NON DE ET EPI!COPA(I. Qui ne#uit abscidi, non debet 0onori potiri. ...IV. DE (OMANI! ,E (I V!. (oma, uora& 0ominum, domat ardua colla uirorum1 (oma, "era& "ebrium, necis est uberrima "rugum. (omanae "ebres stabili sunt iure "ideles1 Quem semel inuadunt, ui& a uiuente recedunt. ...V. QVOD QVI I-NO(AT 'E-EM, VITIO(VM NEQVIT EVITA(E PE(NICIEM.

Qui ius ignorat, uitiorum peste laborat1 Virtutem uitium, "as putat illicitum. Non sit securus #uis iudicis ore solutus1 !unt a lege poli dissona iura "ori. Arbiter internus ligat 0unc, #uem soluit apertus, Nec "ugit esse reus, nam uidet acta Deus. ...VI. DE T(IDVANO IEIVNIO. Quam, triduana, grauem soleas illidere calcem, $ic rudis ignorat, stomac0um #ui sedulus in"lat, Crebius e""lantem reprimit cui "istula uentrem, Vt#ue "abri "ollem uacuat spiramen utrum#ue. ...VII. CADA'OO NON PA!TO(I !ED ANTIQVO D(ACONI. Desinit esse reus, #ui punit "lendo reatum1 !acrilegat coeptam geminata superbia culpam. Caede necans urbem nunc auro destruis orbem1 $eu gladio "erri gladius traculentior auri. Is animam penetrat, carnem "oris ille cruentat, Vim#ue tenet iaculi radiantis uena metalli. Nil di""ert, "erro perimatur #uis#ue uel auro. Quid iuuat, an "uluis "uruisne #uis occidat armis4 $os, 0omicida, uibras miseros et utro#ue trucidas. E caelo rueras, sed ad0unc, draco lubrice, su""las1 Ore nomeus rabiem taetrum di""undis odorem1 ,ractus ad0uc reptas et "lammas naribus e""las1 O""a picis dirum perimat coniecta c0el2drum, Desinat 0orrenda s#uamis attollere colla. Vt populus uiuat, uitam mala bestia perdat, Torua draconteas reprimat iam uipera c0elas. Te super aggestus lapidum cumuletur aceruus1 (udet erit lapidum concors sententia patrum. $aec, scrobis atra, lues, tumido ne gutture su""les, Mille uora& 0ominum crepet insatiabile monstrum. Te super in"ernae sua claudant ora cauernae, Ne reditus pateat, sed mundi bella #uiescant. ...VIII. T(I!TE T(I!TIC$ON CADA'OO. ,umea uita uolat, mors improuisa propin#uat1 Imminet e&pleti praepes tibi terminus aeui1 Non ego te "allo/ coepto morieris in anno. ...I.. CVIDAM ,(A!T(I CVI IEIVNIVM ET VI-I'IAE 'ON-O V!V IN NATV(AM VENE(ANT. Agrigentinum !iculis sal gignitur oris. Quod "luit in "lammis, crepitat, si mergitur undis. Qui naturales tra0it in contraria leges, Congruit auctori, #uantum sibi dissidet uni.

67

65

87

.'. QVOD QVIDAM ENE,ACTI! O,,ENDITV)(, P'ACATV(. O""icium stimulat #uosdam, percussio placat. .'I. Os in corde scius, cor ponit in ore nabaldus. .'II. DE DENTE ET 'ENTE. 'ittera mutetur/ #uod edebat, rursus edetur.

O,,EN!IONE

.'III. QVOD CA(O !INE P(AEDICATIONE P(O(VMPIT IN !I'VAM VITIO(VM. !iluesit uitiis caro uerbi libera cultris. Ditescunt steriles sariente ligone nouales. .'IV. Nouimus $annibalem uscum#ue "uisse Neronem, Quem rame& etiam pressit, cum sceptra leuarent. .'V. DE ACV'O (ECTO(I!. !uscipe diuersum moderaminis arte bacillum/ #uos "errum pupugit, cornu pietate reducit. .'VI. DE MI!E(IA $VMANAE CONDICIONI!. Pro dolor in"eli& 0umanae stirpis origo9 Per traducem carnis "it ad0uc obno&ia morti Et miseros gignit, #uos uitae limite claudit. .'VII. Qui non u&orem nisi prolis tangit amore, Etsi mirandus, non omnibus est imitandus. .'VIII. Non sine membellis ualet esse re"ectio membris. .'I.. !aepe nouercalis "it mens materna pupillis, 'ege#ue peruersa grauis est de matre nouerca. ' V I !PI(ITV! !ANCTV! DE!CENDIT !VPE( APO!TO'O!. Ignit apostolicum linguarum "lamma senatum -erminat et uarias #uasi uo& "ecunda lo#uelas. 'I. DE EO QVI P(EDICAT IV!TVM ET DIMITTIT IMPIVM. ,undit a#uam "luuiis uecors sitientibus 0ortis. 'II. 'AV! E'EMO!INAE. ,enerat ille Deo, #ui sumptum praebet egeno1 (eddere promisit, #ui non mendacia nouit. !oluitur e&pletum grauiori "enore lucrum1 Pro modico magnum, pro cano redditur aurum.

!ic 0emina batum, lucratum dragma talentum1 !ic obolus regnum, c2at0us mercatur Ol2mpum1 Caelica terrenis red0ibentur, "i&a caducis. Ignes unda necat, lapsus elemosina purgat1 Est a#ua mors "lammae, mors est elemosina culpae1 67 $aec replet irriguis lacrimarum corda "luentis, $aec uitiis uacuat, uirtutum "loribus ornat, $aec redimunt ipsum pietatis uiscera C0ristum. 'III. AVA(O DIVITI. Qui cedros olidis scit contignare cupressis, ,undamenta struit nullis obno&ia "labris. Ditior es caeno #uam sis, Pactole, "luento/ Vnda leuat cumulum, "lauescit arena metallum1 5 'ama tulit "ruges, rupes praerupta cacumen. $is uitam regimus, procul 0oc adstare uidemus1 In uidua diues Deus est, in diuite pauper. 'IV. VI(O !VPE( O. Mens scatet in ueras causa per0ibente lo#uelas. Vere licet rubeat, num#uam rosa pulc0ra perannat. Qui stat, praesto cadit, ceu "los caro lapsa patrescit. Vita uolans 0ominis decurrit more "luenti. Te patulum uento "olium pendere memento. Turgida colla suis subigit mors improba plantis. Viuere #ui patitur, "elici morte "ruetur1 Qui "ruitur uita, mortem patietur amaram. Vita breuis pro0ibet, ne longum uiuere speres. Viue memor mortis, #uo semper uiuere possisi. Totus siue Deo, totus tibi mortuus esto. Vita parit mortem, mors uitam parua perennem. Qui sibi nunc uiuit, semper moriendo peribit1 In se #ui moritur, 0unc uita beata se#uetur. !ic re#uies "esso red0ibetur, uita perempto. 'V. 'IVIDO O T(ECTATO(I. Esse "oret panem melius #uam rodere "ratrem1 Corporis una cibus, animae res altera uirus. (osus non moritur, rodens 0omicida tenetur. Non alios capreae, te cernas lumine talpae. Non mi0i des multum promptus tibi uertere tergum,

67

65

5 p. :;

67

Me "aciens speculum, cum sis tibi mantica "actus1 Pol2pus 0aerenti de se non "oetet olenti. '2ncea lu& radios in uiscera "igit acutos1 Cum se non uideat, penetrat procul omne, #uod adstat. Obtunsae cotes acuunt, non caedere possunt, Nec sibi sed uario parent sua iuria metallo1

65

87

scabra polire lima nouit, non ipsa poliri/ Praua manet, sentum scoriis dum leuigat aurum. Num scabiosa canis titulo "it digna "idelis, !i rictu rabido uernam cum "ure lacessit4 Qui #uod uult dicit, #uod non uult saepius audit. Non 0abet os lingua, "rangi "acit ossa sed ipsa, Vna#ue diuersis parit in"ortunia membris. Pone modum linguae, #uam uibras more sagittae, Ne gladii conto re"erantur, sa&a lapillo. 'VI. DVO V! INIMICI! VT AD PACEM (EDEANT. $amat amor uarios, scindit discordia iunctos. Non ibi lu& pacis, ubi "it diuisio cordis. Pa& docet ignaros, discordia caecat acutos, Non status est rebus, "ortunae uertitur ordo, Ceruici rigidae mors improuisa minatur. Turgida colla suis subigit "ebris ignea plantis Ac domat indomitos diuino iure solutos. Qui tumuere Deo, coguntur cedere morbo1 Quod dant languori, uerae uetuere saluti. Vultu saepe trucem, "lammas uelut ore momentem, Ora#ue terribilem, "rendentia uerba tonantem ,unda pere&iguo strauit contorta lapillo. 'VII. AD PAENITENTIAM P(OVOCAT. Cum cruor e&ecrescit, nemitorem uena re#uirit, Vulnus et incolumen "acit, a""ert plaga salutem. Mens "luuidum generat, pia #uod con"essio purgat/ !ic animae sanguis per uenam pro"luit oris. Egere, leti"ero uiolat #uod uiscera tabo. Esto uoma& proprii salubri conamine morbi, Vt mentis stomac0us releuetur mole reatus. 'VIII. CVM IDEM !C(IPTVM I! MITTITV(. Iure notatur, idem #ui saepe rescribit eidem. Non tamen absurdum, cum res 0abet ipsa recursum, Indiga uerborum dumsit geminatio rerum. 'I.. DE C(VCE. Omnibus est una spes 0aec metuenda "igura1 Cernite librata pretium pendere statera, Quod mundum redimit, protoplasti debita soluit. Cru& est uita mi0i, mors, inimice, tibi. '.. ITEM DE !ANCTA C(VCE DVODV! INVICEM INIMICI!. Ecce rubet C0risti cru& sanguine tincta recenti1 $aec caelum terris con"oederat, in"ima summis. $aec iubet, in uobis ut lu& oriatur amoris, 'itibus sedatis succedant oscula pacis. '.I. CANTO(I V! A'TE CANENTI V!.

67

Qui p0ilomelinis depromitis organa "ibris, Intima uo& cordis modulis bene concinat oris. '.II. IN!IMV'AT VICEM CA(MINI V! NON (EDDENTEM. Dipt2c0a tot misi, #uot "lumina sunt paradisi, ,onte sed e& uestro nec mi0i stilla "luit. Nunc igitur scriptis totidem nisi scripta remittis, Implebit uacuam penna retunsa tegam. '.III. DE QVI V!DAM ANTIDOTI!. Mors aloen ae#uat, copulat sapor unus utram#ue. $is #uo#ue tu parilem pigra sortiris acrorem/ serapion cunctis "atear praestare uenenis. '.IV. QVOD QVI !VMIT MVN)!, DE ET VICEM (EDDE(E. Alterutrum caros componit munus amicos, !i gerulus re"erat, si dator accipiat. '.V. QVOD VE(MI! E(I! ET A VE(ME VO(A E(I!. Eius, 0omo, #uod eris, datus es, ut et ore uoreris. Cur, cinis et uermis, tumida ceruice superbis4 '.VI. QVI V! ENEDICTIO DE COC'EA(I V)! MITTITV(. Dent alii "uluum trutina librante metallum. !ed mundus uiuit, #uia ligno uita pependit/ !ic modicum magno, lignum pretiosus auro. 'VII. PONTI,ICA'I DE.TE(AE COC'EA(IA MITTVNTV(. Magna, pere&iguum, manus aurea, suscipe lignum. Nolo datum trutines sed dantis uiscera libres. Audeo, #uod parti non est, praesumere toti. p. :: 5 Carmina #uot scripsi, totidem tibi ligna poliui1 C0artula uenalis, donantur cetera gratis. '.VIII. AMICVM TE((ET. Quot digitis scribo, totidem tibi carmina mitto. Aspera uo&/*Ite+1 nimium iucunda/ *Venite+. Congregat 0aec agnos, uo& altera dissipat 0aedos. Perpensae uoces poterunt componere mores. !i regni re#uiem cupimus, metuamus et ignem. '.I.. AD INIMICVM. Inter bella silent leges, in pace lo#uuntur. Tempus adest belli, uenient sua tempora legi. !ic lis obtineat, ne pa& post bellica perdat. Ne uincare "oro, #ui temptas uincere campo. '... DI!C(ETIO INTE( 'EVEM ET -(AVEM.

$orrens praecipitem, noli te "erre limacem1 Cum grauitate leuis, sic leuitate grauis. !ic grauis incessus nec iam #uasi compende ne&us. Nil uitio uitium cedere pro"icuum. '..I. QVI V! ENEDICTIO DE COC'EA(I V! MITTITV(. Marmoribus latomi, "abri dant signa metallis1 !andapilas inopes compingunt uispiliones, Nec nos signa "erimus sed ligna calonum. '..II. QVOD ME'IV! !IT A-(ICO'AE 'A O(ANTI P(OE'IANTI. ella ciet dominus, proscindit rura colonus1 Ille patet iaculis, 0ic "rugum gaudet aceruis. QVAM DOMINO

'..III. DE $I! QVI NON !E !ED A'IO! CA(PVNT. Pol2pus 0aerenti de se non "oetet olenti. !unt, sua #ui palpant, aliena piacula damnant. '..IV. DAMIANO E.O(TATO, VT MONAC$V! ,IAT. Omnipotens agamus docet, ut #uod "ecit agamus. Desumt iura tori, teritur si semita C0risti. Iam pater es, suboli spatium largire se#uenti, Vt tua contiguis pateant uestigia plantis, Et seges erumpat, dum non #uod protulit obstat. !ubdita maternis torpent uitulamina ramis. Praesto "luunt ueteres ad "lorum germina "rondes, $erba#ue sectricem uocat orto semine "alcem. Incipiens igitur terreno caespite uelli, Transplantare polo, spes 0inc animata uirescat1 !ic radi& cordis caeli se trans"erat aruis, Et non lapurus prorumpat in arbore "ructus. '..V. QVOD E!V(IEN! ET !ITIEN! VI'E QVOD'I ET 'I ENTE( !VMIT. ,aucibus atra "ames 0erbas commendat agrestes1 $ausibilem densam reddit sitis ignea uappam1 Esuriens comedit, uacuo satur ore ligurrit. '..VI. DE I''O QVI -'O(IATV)( IN A'TITVDINE VOCI!. Voce satis celsa uocalis rudit asella1 Dulce melos placidis "ormat uo& cignea bombis. '..VII. DE $I! QVI 'O(ICA! INDVVNT AD CA(NEM. $amatae uestes praebent inamabile tegmen1 Vestes 0amatae gemina sunt peste perosae/ Ossa premit pondus, constringitur uiscera "rigus. '..VIII. DE $I'DEP(ANDO Q)I PA(VAE QVIDEM !TATV(AE !ED MA-NAE VIDETV( E!!E P(VDENTIAE.

67

Parua tigris missas ae#uat properando sagittas1 Vile #uidem "errum tamen edomat omne metallum, !ed tra0it 0oc %alidus sua post uestigia magnes. $unc, #ui cuncta domat, !is2p0i mensura coartat, Quem#ue tremunt multi, nolens mi0i subditur uni. '..I.. DE PAPA ET $I'DEP(ANDO. Papam rite colo sed te prostratus adoro1 Tu "acis 0unc dominum,te "acit iste deum. '.... (OMANO A(C$IDIACONO QVI MI$I MEDICVM PI!CEM MI!IT. Non mirum, Petrus si sit mi0i semper egenus, Cum generent medios "lumina pisciculos. '...I. V( ANE -(ATV'AT)(, QVI (OMAE ,ACTV! E!T PAVPE( EPI!COPV!. Quod sibi et0saide, nunc est mi0i Petrus in urbe/ $oc, cum sceptra tenet, #uod erat, cum retia neret1 !emper lina lauat, pelagi mi0i caerula sulcat1 Me premit in terris, #ui pressus egebat in undis1 Me sili#uis recreat, modicus #uem piscis alebat. '...II. DE I''O QVI ,I'IVM $A ET. Cum superest suboles, uiuunt de morte parentes, Et uelut una caro uiret in radice propago. '...III. VT $I QVI P(AEDICANT, INVICEM NON DI!CO(DENT. Non sapiens stulto, non bos societur asello1 Qui diuina docent, a se non prorsus oberrent. '...IV. DE !TE(CO(E TV(DI ,IT VI!CV!, VNDE TV(DV! IP!E CAPITV(. Podice digeritur, pede #uo turdela tenetur. '...V. I''I CVI E-O P(O'I.AM MI!I EPI!TO'AM, ET IP!E MI$I PA(VAM. Non obolus solidum, non ae#uat libra talentum1 Plane gomor modio cedit, et iste coro. Non licet e&iguum compensat epistola librum, Contrutinet lances pendula libra pares. '...VI. DE ,'O(ENTIA IN QVA PAPA !TEP$ANV! O IT, ET NICO'AV! PAPA E. EADEM P(OCE!!IT. Parua uirum uiduae debet ,lorentia (omae1 Quae tenet e&stinctum, cogatur reddere uiuum. !ic nona et0leis lu& mundo "ulsit ab oris. '...VII. DE I''O QVI !EMETIP!VM !V IV-AT, VT !VA (ECIPIAT. Nil sibi prorsus emit, #ui se sub "enore uendit.

'...VIII. QVOD (OMA MVNDO P(AE,VIT, O OEDIVIT. Prae"uit urbs orbi, "uerat dum subdita legi1 Iustitiae spretis regnum contra&it 0abenis.

DONEC

'E-I V!

'...I.. QVOD P'E(IQVE CA!TI !VNT TENACE!. Vi& opibus largum uideas et corpore castum. .C. DE I''O QVI NVT(ITV! A((ETII, POMPO!IAE A ,VIT. Qui solet insipidis uentrem satiare lupinis, -utture nunc epulas ructat turgente marinas. .CI. DE DOMNO $VM E(TO A(C$IEPI!COPO QVI !EDE(AT AD DE.TE(AM PAPAE ET E-O AD !INI!T(AM. !ortior 0aedinam, tu sedem tollis ouinam1 'aeuus 0abet de&tram, de&ter #uando#ue sinistram. .CII. !VPE( !AECV'A(I V! E'E-IDIA. 'ugeo uos, miseri, #uibus est mens dedita carni1 Caelum despicitis, #uaestus bona summa putatis. Quid uos 0orter ego, #uid uos optare monebo4 Nunc male iucundas mundi sorbete medullas, E&ta replete cibis, artus onerate saginis, Ne pereant uermes macie, uos semper edentes1 ,ontibus irriguas gelidis e&endite uillas. Non numerus nummis, non sit mensura metallis. Post erit angustum possessio uestra sepulcrum. At #uos spes "uluo ditat prestiosior auro. Quorum diuitiae uerae sunt praemia uitae, Quas "ur non temerat, nec eda& male tarmula sulcat, Vana repentinis obno&ia lucra ruinis !pernite1 lapsuro cedant sua munera mundo. !u""iciant C0risti "amulis patrimonia caeli1 Pectoris e&imium "idei tegat arca talentum. !it studium rutilas uirtutum condere gemmas Et male nascentes uitiorum uellere sentes. Turbida "luctiuagi uitate negotia mundi. Incubet elo#uiis iugiter mens libera sacris1 iam modice gustet mel, #uo post plena redundet1 Ad sua sic nostra redeat primordia "orma. $ae cumulentur opes, isti #uaerantur 0onores1 $is 0omo iure potens, 0is "it per saecula diues. .CII. PA(ACTE(ICVM CA(MEN !ANCTAE C(VCI!. 6. Vnica spes 0ominum, cru& o uenerabile signum, Omnibus esto salus, unica spes 0ominum. 8. aiula tu pretii, #uod mundi debita soluit, Quo meruit redimi, baiula tu pretii. Vnica A!

67

65

87

;. Tartara uicta tuis spolium cessere triump0is1 'ugent ue&illis Tartara uicta tuis. <. Pandis et astra piis, proprio #uos stigmate signas1 Das re#uiem "essis, pandis et astra piis. 5. C0irograp0um uetiti, pepigit #uod cautio, ligni, Diluis et pomi c0irograp0um uetiti. :. 'u&, 0onor, imperium, laus, gloria, do&a per aeuum. !ic tibi, trine Deus, lu&, 0onor, imperium.

Vnica

Vnica

.CIV. PA(ACTE(ICVM CA(MEN !ANCTAE MA(IAE. !cala t0ronus#ue Dei, nitor orbis, ianua caeli, Mater, aue, C0risti, scala t0ronus#ue Dei. Tu nona stella maris, #ua lu& est reddita terris, Ortus et es solis, tu nona stella maris. 5 Concipis abs#ue uiro, tu sola puerpera uirgo, Quae uerbum uerbo concipis abs#ue uiro. Tartata #uod metuunt, tellus pauet, astra uerentur, Pectoris antra "erunt, Tartara #uod metuunt. Virgine uita redit 0omini, #uem uirgo peremit1 67 Mors nece uicta perit, uirgine uita redit. Tu super astra leua, petimus, #uos subruit Eua1 Illa grauat culpa, tu super astra leua. -loria summa patri, genitae sit gloria proli ,lamine cum parili, gloria summa patri. Amen. .CV. EPITAP$I)M 'ODOICI !ANCTI P(E! 3TE(I. Vir Domini clauso iacet 0oc 'adoicus in antro, Cui sine carni"icum "it nece mart2rium. Vinum respuerat, panem non prorsus edebat1 $ebdomas binum sic dabat una cibum. 5 Ordine diuerso pictor "uit at#ue sacerdos1 Obtulit e& ae#uo munus utrum#ue Deo. 'u& oriens urbi, lu& omni claruit orbi1 Arsit et incendit, iuit et ire dedit. Ecclesiae speculum, uiuus lapis, 0ostia, templum, 67 Nos precibus releua, #uos mala nostra grauant. .CI. A'VID EPITAP$I)M. Quod nunc es, "uimus1 es#uod sumus, ipse "uturus. $ic sit nulla "ides, #uae peritura uides. ,riuola sinceris, praecurrunt somnia ueris1 !uccedunt breuibus saecula temporibus. 5 Viue memor mortis, #uo semper uiuere possis. Quic#uid adest, transit1 #uod manet, ecce uenit. Quam bene prouidit, #ui te, male munde, reli#uit, Mente prius carni #uam tibi carne mori. Caelica terrenis, pre"er mansura caducis. 67 Mens repetat proprium libera principium. !piritus alta petat, #uo prodit "onte, recurrat1 !ub se despiciat, #uic#uid in ima grauat. !is memor, oro, mei, cineres pius inspice Petri1

Cum prece, cum gemitu dic/*!ibi parce, Deus+. Vt tibi mella "luant epulae, pigmenta rubescant, Ampla#ue conditos praebat olla cibos. 5 !cabra "it ut nostris desint uel cantabra mensis. Dum tibi seruo dapes, me manet atra "ames. .CVIII. VE(!V)! PAVPE(I!. Vlceribus uacuus sed paupertate repletus 'a=arus ecce uenit, #ui micis uiuere #uaerit. Absunt ora canum, non desunt rostra pedonum1 Illa cutem lambunt, 0aec membra scatentia rodunt. .CI.. Ariminum, luge, lacrimarum "lumina "unde1 'aus tua enno "uit, pro dolor ecce ruit. enno decus regni, (omanae gloria genti, Ipse pater patriae, lu& erat Italiae. $unc socium miseri, durum sensere superbi1 'apsos restituit, turgida colla premit. ,it leo pugnanti "rendens, tener agnus inermi1 $inc semper iustus perstitit, inde pius. $ic "idei dum iura colit, dum cedere nescit, ,irma tenens rigidae pondera iustitiae, (eticolae iugulus prauorum pertulit ictus. Per #uem pa& uiguit, bellica sors perimit. Obsecro, tam diram sapientes "lete ruinam Et pia pro socio "undite uota Deo.

67

C. VE(!V! DE !IMONIACI!. Incudem !imonis "abrilis et antra monetae Damnat pesti"eras Deus euertendo cat0edras1 Nam postica latro per diuerticula repit1 Peruia gratuito pastor petit ostia gressu. 5 Ast ubi mangorum scelerata negotia desunt, Nec graue corbina turget uenale talentum, Non distractor obest, #uia non commercia sordent. Nam #uid mummati, ne#ueunt ubi laedere nummi4 Immo #uid arboreis manus obsit s#ualida plantis4 67 !aepe saluti"eram medicus dedit aeger or2=am1 Mancipites pugilem, caeci genuere uidentem1 Clinica procerum peperit, male "oeda uenustum, Nec suboles no&is est addicenda paternis. Quis#ue sua premitur, socii nec labe tenetur. CI. !egnes rumpe moras, torporis "range catenas. CII. VE(!V!. Vltio diuina, populi, Cadaloe, ruina, Te manet, ut diro medium transuerberet ictu. Altipeta&, !imonem se#ueris, !imon, astra petentem.

Te #uo#ue Tartareus simul absorbebit 0iatus. CIII. Non canonem soluit, #ui psallens nocte redormit. Ne tamen 0oc passim ponat caput ante s2na&ium.

B.
6. ($3TMV! !ANCTAE MA(IAE VI(-INI!. 6. O geniti& aeterni, Virgo Maria,uerbi, Quae uo&, #uae lingua carnis Par erit tuae laudis4 8. Tu noua maris stella, Celsa poli "enestra, !cala, #uae caelum terris Iungis, ima supernis. ;. Immensum concepisti, Parentem reperisti1 ,it "actor e& "actura, Creans e& creatura. <. Quem mundus "erre ne#uit, Totum uulua concepit1 Quo circuitur aet0er, Puellae clausit uenter. 5. !erui "orma indutus, Diuina non e&tus !uscepit #uidem tua !ed non amisit sua. :. Oritur ortus rerum, ,it anti#uus dierum. Orbis origo coepit, ,actus e& 0is, #uae "ecit. >. Conceptus "ecundauit, Natus non uiolauit. Intrauit et e&iuit !ed clausam dereli#uit. ?. Tu Aaron es uirga, ,ecunda licet sicca, Quae germen protulisti !ed uirgo permansisti.

@. Tu rubus praelucebat, Qui ardens non ardebat, Quae sine aestu mentis ,ructum dedisti uentris. 67. Es ante partum uirgo !ed post uirginum uirgo1 Creuit in ortu prolis Integritas pudoris. 66. Est angelorum cibus Tuo lacte nutritus1 Qui mari praebet undas, Papillae sugit guttas. 68. -eris in sinu prolem, Qui terrae librat molem. ,oues a #uo "oueris, !eruas a #uo tueris. 6;. landire, mater, caro, Qui te creauit, nato1 Oscula grata "ige, ,asciis membra cinge. 6<. Amplectere caelestem, Quem genuisti, regem, Cui seruit sol et luna Et omnis creatura. 65. C0ori uirtutum tremunt, Quem uiles panni tegunt1 Pauet caelum et terra, Quem baiulat puella. 6:. Vagit in sinu matris, (egnat in t0rono patris. 'egem matris obseruat, Mundi iura gubernat. 6>. Tu "ontis "ons uiuentis, Oriens orientis, 'iber ille signatus 'ectori uiro datus. 6?. Tu porta templi clausa, !uperni regis aula, Aerarium talenti, Per #uod sumus redempti. 6@. $ortus deliciarum, Odor suauitatum,

Tu ager ille plenus, Cui benedi&it Deus. 87. E& te botrus egressus, Qui crucis prelo pressus Vino rigat arentes !ancti !pritus mentes. 86. Es et terra caelestis, ,era& lactis et mellis, E& #ua ueritas orta Tollit errorum dogma. 88. Arcem nobilitatis De prolis stirpe tra0is, ,ilia #uidem regum !ed mater regis regum. 8;. !alue iam, uirgo "eta, Aue, gratia plena1 Nostrum *Aue+ digneris Vt illud -abrielis. 8<. Ille dum te salutat, Euae nomen commutat. (educ nos, uirgo sancta, Vnde est ne#uam lapsa. 85. Tu solue, #uod debemus, Auerte, #uod timemus, Impetra, #uod optamus, Per"ice, #uod speramus. 8:. !it salus trinitati, !it decus unitati, Cui le& et ordo rerum Per omne paret aeuum. Amen.

8. ($3TMV! DE -AVDIO PA(ADI!I. 6. Ad perennis uitae "ontem mens sitiuit arida. Claustra carnis praesto "rangi clausa #uaerit anima, -liscit, ambit, eluctatur e&sul "rui patria. 8. Dum pressuris ac aerumnis se gemit obno&iam, Quam amisit, cum deli#uit, contemplatur gloriam, Praesens malum auget boni perditi memoria. ;. Nam #uis promat, summae pacis #uanta sit laetitia, Vbi uiuis margaritis surgunt aedi"icia,

Auro celsa micant tecta, radiant triclinia4 <. !olis gemmis pretiosis 0aec structura nectitur, Auro mundo tam#uam uitro urbis uia sternitur1 Abest limus, deest "imus, lues nulla teritur. 5. $iems 0orrens, aestas torrens illic num#uam saeuiunt1 ,los purpureus rosarum uer agit perpetuum1 Candent lilia, rubescit crocus, sudat balsamum. :. Virent prata, uernant sata, riui mellis in"luunt1 Pigmentorum spirat odor li#uor et aromatum1 Pendent poma "loscidorum non lapsura nemorum. >. Non alternat luna uices, sol uel cursus siderum1 Agnus est "elicis urbis lumen inocciduum1 No& et tempus desunt, aeuum diem "ert continuum. ?. Nam et sancti #ui#ue uelut sol praeclarus rutilant, Post triump0um coronati mutuo coniubilant Et prostrati pugnas 0ostis iam securi numerant. @. Omni labe de"aecati carnis bella nesciunt1 Caro "acta spiritalis et mens unum sentiunt1 Pace multa per"ruentes scandala non per"erunt. 67. Mutabilibus e&uti repetunt originem Et praesentem ueritatis contemplantur speciem1 $inc uitalem uiui "ontis 0ariunt dulcedinem. 66. Inde statum semper idem e&sistendi capiunt/ Clari, uiuidi, iucundi nullis patent casibus1 Absunt morbi semper sanis, senectus iuuenibus. 68. $inc perenne tenent esse, nam transire transiit1 Inde uirent, uigent, "lorent1 corruptela corruit1 Immortalitatis uigor mortis ius absorbuit. 6;. Qui scientem cuncta sciunt, #uid nescire ne#ueunt Nam et pectoris arcana penetrant alterutrum1 Vnum uolunt, unum norunt, unitas est mentium. 6<. 'icet cui#ue sit diuersum pro labore meritum, Caritas 0oc suum "acit, #uod amat in altero1 Proprium sic singulorum commune "it omnium. 65. Vbi corpus, illic iure congregantur a#uilae1 Quo cum angelis et sanctae recreantur animae1 Vno pane uiuunt ciues utrius#ue patriae. 6:. Auidi semper et pleni, #uod 0abent, desiderant. Non satietas "astidit, ne#ue "ames cruciant1

In0iantes semper edunt et edentes in0iant. 6>. Nonas semper 0armonias uo& meloda conrepat, Et in iubilum prolata mulcent aures organa1 Digna, per #uem sunt uictores, regi dant praeconia. 6?. ,eli&, caeli #uae presentem regem cernit, anima Et sub sede spectat altam orbis uolui mac0inam, !olem, lunam et globosa bini cursus sidera. 6@. C0riste, palma bellatorum, 0oc in municipium Introduc me post solutum militare cingulum1 ,ac consortem donatiui beatorum ciuium. 87. Praebe uires ine&0austo laboranti proelio, Vt #ietem post procinctum debeas emerito, Te#ue merear potiri sine "ine praemio. Amen.

;.($3TMV! PA!C$A'I!. 6. Pascalis "esti gaudium mundi replet ambitum. Caelum, tellus ac maria laeta promat carmina Et *Alleluia+ consonis modulentur organis. 8. !olus ululet Tartarus rapta praeda uacuus, ,ractos uectes et "errea strata ploret moenia, Quae subruit re& gloriae cum laude uictoriae. ;. !tupenda le& m2sterii, nouum genus proelii9 'igatus ne&os liberat, mortuus uiui"icat, Dum#ue uita perimitur, mortis mors e""icitur. <. !tatera crucis pendulum mundi librat pretium1 Quod dum e&actor petiit, ius anti#uum perdidit1 Escam gluttire nititur sed 0amo trans"igitur. 5. Composuit c0irograp0um protoplastus 0ominum, Quod C0ristus post in alia soluit ligni tabula1 Quae primus Adam scripserat, secundus oblitterat. :. Cum auctor uitae moritur, orbis et commoritur. !ol radios operiut, lugens terra tremuit1 Templi uelum diuiditur, uis sa&orum scinditur. >. reui sepulcro clauditur, #ui caelo non capitur. Praeda uallatus diuite uicto mortis principe Triump0ali potentia surgit die tertia.

?. (eddite C0ristum, uigiles, #uem seruastis, milites. Vel mortuum ostendite uel in uiuum credite. Cur gratis uera dicitis, empti "alsa "ingitis4 @. Mo& intonat angelicus sermo muliribus, Apostolis ut dulcia 0aec de"errent nuntia/ *In -alilaeam pergite, ibi C0ristum cernite.+ 67. Iam regis Aeg2ptiaci seruitute liberi Post Maris (ubri transitum nouum demus canticum1 Mortis soluit legibus C0risto consurre&imus. 66. Colite, noui populi, rite pasc0a Domini, Pasc0alis agni sanguine pestes domus tingite, ,ermentum uetus pellite, a=2ma comedite. 68. Totis, C0riste, uisceribus tibi laudes reddimus, Qui resurgens a mortuis ultra iam non moreris. !it patri laus et parili decus omne "lamini. Amen. <. ($3TMV! IN EO! QVI DE (E-I! V'TIONE !ECV(I !VNT !ED C$(I!TVM EVADE(E NEQVEVNT. 6. Iucundantur et laetantur simul omnes reprobi, Qui regis aduentum prius e&spectabant territi, ,remunt, caedunt, intumescunt et insultant miseris. 8. Qui#ue sunt lugendi totis lacrimarum "ontibus, In superbiae sublimes e&tolluntur cornibus, P0renesim robur putantes sanis rident "lentibus. ;. !ed #uid iuuat, o peruersi, o -e0ennae "ilii, Non uitare sed mutare tribunal iudicii4 !ub mortali rege tuti C0ristum non euaditis. <. Ecce ueniet ut "ulgur, mina& ac terribilis. !olis ardor, lunae candor inuoluentur tenebris1 Ima terrae petent stellae caeli uulsae cardine. 5. Terra "unditus ardebit, caeli trement climata, Elementa turbantur, rugient tonitrua, Ignei micant corusci, creba cadunt "ulmina. :. In "urore uenientis "it tempestas ualida. Tota mundi treme"acta con#uassatur mac0ina, Aestuantis "lammae globus uastum per"lat aera. >. Tunc #ui eum pupugerunt, cernunt omnes impii T0rono igneo subni&um specie terribili. (ogant montes, orant colles, postulantes obrui.

?. Mo& occulta singulorum cunctis patent cordium1 Verba, "acta, mens uidentur uelut corpus solidum Et amarum in auctores reddunt testimonium. @. Ipsi spiritus ini#ui probra, #uae suggesserant, 'ongis e&arata tomis relegentes e&plicant1 'oca, tempora gestorum et modos enumerant. 67. Irascuntur cuncta prauis angelorum agmina1 Aduersantur elementa, caelum, terra, maria1 Omnis rerum creatura imminet contraria. 66. Ecce caput ini#uorum, "ero& illa bestia !ub cunctorum denudata tra0itur praesentia. Patent artes, "urta, doli, "raudes et ingenia. 68. O #uam dura, #uam 0orrenda uoce iude& intonat, Cum paratis mergi "lammis maledictos imperat. Mo& degluttiens uiuentes !t2gis olla deuorat. 6; Vaporantur in"elices intus et e&trinsecus1 Crepitantes strident "lammae uelut ardens clibanus, Ore, naribus et ipsis pro"llunt luminibus. 6<. Immortalis mors occidit nec omnino perimit1 Ignis urit, non consumit nec de"ectum recipit1 Vita moritur, mors uiuit, "inis semper incipit. 65. (ediuiua septem plagae renouant supplicia/ ,umus, "oetor, algor, ardor, "ames, sitis ignea, Vermes num#uam satiantur, #ui corrodunt uiscera. 6:. Illic dolor, cruciatus, "letus, stidor dentium, Adsunt "remitus leonum, sibilli serpentium, Quibus mi&ti con"unduntur ululatus "lentium. 6>. Molis trabeae dracones la&a pandunt guttura, Quorum oculi sagittas iaculantur igneas, Caudae c0elas scorponium, plantae produnt uiperas. 6?. Tendunt #uidem ad nos esse sed non esse desinunt. Viuunt morti, uolunt mori sed omnino ne#ueunt. Qui male ui&ere, uitam pro tormento per"erunt. 6@. $aec prae oculis, uesani, "ormidantes ponite1 $aec subtili pertractantes studio reuoluite Et prauorum uinclis morum colla mentis soluite. 87. Nam paratus est conuersis indulgere ueniam, Qui peruersis ad0uc premit uindictae sententiam. !alus, 0onor pio regi per aeterna saecula.

Amen. 5. ($3TMV! DE DIE MO(TI!. 6. -raui me terrore pulsas, uitae dies ultima1 Maeret cor, soluuntur renes, laesa tremunt uiscera, Tui speciem dum sibi mens depingit an&ia. 8. Quis enim pauendum illud e&plicet spectaculum, Cum dimenso uitae cursu carnis aegrae ne&ibus Anima luctatur solui propin#uans ad e&itum4 ;. Perit sensus, lingua riget, reuoluuntur oculi, Pectus palpitat, an0elat raucum guttur 0ominis, !tupent membra, pallent ora, decor abit corporis. <. Ecce diuersorum partes con"luunt spiritum, $inc angelicae uirtutes, illinc turba daemonum. Illi propius accedunt, #uos inuitat meritum. 5. Praesto sunt et cogitatus, uerba, cursus, opera, Et prae oculis nolentis glomerantur omnia1 Illuc tendat, 0uc se uertat, coram uidet posita. :. Tor#uet ipsa reum suum morda& conscientia, Plorat apta corrigendi de"lu&isse tempora. Plena luctu caret "ructu sera paenitentia. >. ,alsa tunc dulcendo carnis in amarum uertitur, Quando beuem uoluptatem perpes poena se#uitur. Iam #uod magnum credebatur, nil "uisse cernitur. ?. At #uae mens in summae lucis gloriam sustollitur, Aspernatur lutum carnis, #uo mersa prouoluitur, Et ut carcerali ne&u laetabunda soluitur. @. !ed egressa durum iter e&peritur anima, Quam incursant "uriosa dirae pestis agmina Et diuersa suis locis instruunt certamina. 67. Nam 0ic incentores gulae, illic auaritiae, Alibi "autores irae, alibi superbiae1 Vitii cuius#ue globus suas parat acies. 66. Iam si cedat una turma, mo& insurgit altera. Omnis ars temptatur belli, omnis pugnae mac0ina, Ne ad 0ostium pudorem sic euadat anima. 68. O #uam torua bellatorum monstra sunt "eralium9 Taetri, truces, truculenti "lammas e""lant naribus, Dracontea tument colla, uirus stilant "aucibus.

6;. !erpentinis armant spiris manus doctas proeliis1 $is oppugnant aduentates telis uelut "erreis, $is #uos attra0unt, aeternis mancipant incendiis. 6<. Quaeso, C0riste, re& inuicte, tu succurre misero !ub e&tremae sortis 0ora, cum iussus obiero. Nullum in me ius t2ranno praebeatur impio. 65. Cadat princeps tenebrarum, cedat pars Tartarea. Pastor, ouem iam redemptam tunc reduc ad patriam, Vbi te uiuendi causa per"ruar in saecula. Amen.

:. ($3TM)V! PAENITENTI! MONAC$I. 6. Quis in"elicis "letus a#uam capiti, Quis lacrimarum "ontem dabit oculis4 ,lendo, pupillae, tenebras obducite. Vae mi0i lapso9 8. Nam guttae maris, non arenae litoris Ae#uantur meis scelerum "lagitiis1 E&cedunt stellas pluuias#ue numero, Pondere montes. ;. Nam #uibus non sim uitiis obno&ius, Qui prauis semper deseruiui moribus4 Deo solutus carnis ui&i legibus ,lu&us in ima. <. !preui praecepta, ausus sum pro0ibita, Plures euerti praua per indicia. No&ius mi0i, aliis inutilis Artor utrim#ue, 5. Non caelum dignus oculis aspicere, Non Dei nomen labiis e&primere. Pro0ibent aedis sacrae limen terere Culpa remordens. :. Nunc #uo#ue sacris deditus obse#uiis Veteris uitae stimulor illecebris, Vt "ugitiuum repetunt in "amulum Iura t2ranni. >. Conor in "letu, riget cor lapideum1 Precibus insto, uagus abit spiritus1 'umen in#uiro, tenebrae p0antasmatum Protinus adsunt.

?. E""erum ira, tumidum superbia, Edacem gula, uanum cenodo&ia Omnium "rendens criminum barbaries !ubdere temptat. @. !aepe resisto arma#ue corripio, Mi0i congressus mecum ipse dimico, !ed legi carnis le& dum cedit spiritus, Praeda "it 0osti. 67. !aepe diuino igne cor accenditur, !e#ue trascendens mens in alta rapitur !ed genuinae corruptelae labitur Pondere pressa. 66. 'u& inaccesa micat ut per rimulas, Cui mens intenta sitienter in0iat, Cuius obtutus ecce carnis obuians Vmbra retundit. 68. $ostis anti#ui telis mille sauciam Ploro peremptam in peccatis animam. Qui uacuasti mortis iura mortuus, Tange, resurgat. 6;. Palma iustorum spes#ue paenitentium, Da, C0riste, manum et pro"undis erutum !olue peractis, 0inc ab imminentibus Eripe no&is. 6<. Tu peccatrici lacrimas non respuis1 Tu publicanum paenitem recipis1 Vitam latroni iam in morte posito Te dare spondes. 65. Per 0aec te #uaeso pietatis uiscera/ Et me de uinculis tot culparum libera. Mereor iram, e""unde clementiam, ,ons pietatis. 6:. Da tuis semper obse#uar imperiis !ic#ue supernis dignum redde praemiis. Qui patri compar !ancto#ue !piritui Cuncta gubernas. Amen. >. ($3TMV! !ANCTII VINCENTII. A a. Caelum, terra, pontus, aetra, Pariter Elementa cuncta promant Triump0alem

!ummi regis gloriam, b. Qui leonis rugientis (abiem Per robustum bellatorem Mo& %ictorem Conculcauit Vincentium. 6 a. Ille nempe Datiani !preuit iram iudicis, Truces minas et "urorem Ceu susurros culicis, Vincla, "lagra, carcerales Tenebras. Ipsae plagae uulnerantur, Mortes mortibus adduntur, !ed domus !upra "irmam "i&a petram Ne#uit sterni Vi uentorum uel "luminum. b. ,ame corpus maceratum Cernitur Velut epulis nutritum !umptuosis Ac cibis regalibus. c. Angelorum #uippe cibus (e"icit Ventrem mentis se #uarentis, Quae nil sitis Praeter Deum uel esurit. 8a. !aeuit, "remit, e""eratur Mo& cruenta bestia, ,eruet, "rendet, mouet cuncta Tormentorum genera/ ,errum, ignes, eculeum, Testulas1 Tor#uet, torret et compages Diuidit articulorum, Imprimit Ignitarum laminarum !ectis membris Caecus "uror cauterium. b. C0risti miles premit uires Viribus1 Cordis igne carnis ignes E&tinguebat !ancto plenus !piritu. c. Caesus "lagris, "ossus plagis Iubilat1 Desides 0orret tortores, !olam timet 'enitatem carni"icum.

; a.

b.

c.

ella "remunt, 0ostes cedunt, $aec est le& uictoriae. Pugna surgit, palma crescit Et corona gloriae. Clarus C0risti triump0ator Curiam !ummi caeli purpuratus Introiuit comitatus Niueo !plendidorum angelorum Dulce carmen Modulante collegio. Mo& in latos corpus agros Iacitur Insepultum1 pauent canes, Tremunt aues Proprius accedere. Diues aruum "ert t0esaurum Nobilem1 Non praedones, non latrones, Vt occultent, Valent illud e""odere. Nam uesanus Datianus !uit 0unc erunculo, Velut in parricidali (eum claudat culleo, Et marinis iubet mergi ,luctibus1 Ne#uit pontus sacrum pondus Co0ibere, sed ad litus Caelitus -ubernatum deportatur Et "estinos Praeuenit uelo& remiges.

< a.

b.

c.

Nunc serenum uictor caelum Possides, O beate, coronate Post triump0um, Mart2r inuictissime, In aeterni luce regni (adians 'apis uiuus, clarum sidus Cum ignitis Angelorum agminibus. Post sudorem et laborem, Post peractum stadium, Tribuente iusto rege, ,ers promissum brauium

5 a.

b.

c.

Trabeatus stola candiA dissima. !olis ardor, lunae candor Tuae cedunt claritati. Omnia !uperantur, #uae mirandum !ui praebent In 0oc orbe spectalum. (ector caeli, nate Dei, Petimus/ 'eua mersos, solue ne&os Magnis sancti Meritis Vincentii. Tu #uos multae premunt culpae, !uscita, ,ige nostra sursum corda, Quo nil ament Praeter sola caelestia. Da terrenis in e&tremis Caeli celsa scandere, Quos misertus redemisti Pretioso sanguine, Qui per aeuum iura rerum Ordinas, (e& immensum et aeternus, Cuius nutum cuncta tremunt Condita, Qui cum patre !piritu#ue !ancto regnas In"inita per saecula. Amen.

C.

?. $3MNV! !ANCTI -(E-O(II PAPAE. 6. Anglorum iam apostolus, Nunc angelorum socius, Vt tunc, -regori, gentibus, !uccurre iam credentibus. 8. Tu largas opum copias Omnem#ue mundi gloriam !pernis, ut inops inopem Iesum se#uaris principem. ;. Videtur egens nau"ragus, Dum stipem petit angelus1 Tu minus iam post geminum Praebes et uas argenteum. <. E& 0oc te C0ristus tempore !uae prae"ert ecclesiae1

!ic Petri gradum percipis, Cuius et normam se#ueris. 5. O ponti"e& egregie, 'u& et decus ecclesiae, Non sinas in periculis, Quos tot mandatis instruis. :. Mella cor obdulcantia Tua distillant labia1 ,raglantum uim aromatum Tuum uincit elo#uium. >. !cripturae sacrae m2stica Mire soluis aenigmata1 T0eorica m2steria Te docet ipsa ueritas. ?. Tu nactus apostolicam Vicem simul et gloriam, Nos solue culpae ne&ibus, (edde polorum sedibus. @. !it patri laus ingenito, !it decus unigenito, !it utrius#ue parili Maiestas summa "lamini. Amen. @. $3MNV! !ANCTI ENEDICTI AD VE!PE(VM. 6. -emma celestis pretiosa regis, Norma iustorum, uia monac0orum, Nos ab immundi, enedicte, mundi !ubtra0e caeno. 8. Tu solum spernens, cor in astra "igens Cogis 0eredes "ieri parentes. Vas Deo plenus reparare "ractum Promeruisti. ;. Magnus in paruis eremita membris Vincis aetatem, superas laborem, Arta districtae rudimenta uitae ,eruidus imples. <. !trage sa&orum puerum sepultum, Mo& ut orasti, prece suscitasti1 !ensus 0inc carni, caro sanitati (edditur ae#ue. 5. Iure sub blande specie columbae Nesciam "ellis animam sororis

!umma stellati penetrare caeli Culmina cernis. :. Ipse post clarum re"erens triump0um Celsa deuicto petis astra mundo. 'uce "lammantem radiante callem Pallia sternunt. >. 'aus, 0onor patri parili#ue proli, Vna maiestas, eadem potestas, Cum #uibus !anctus simul implet omnem !piritus orbem. Amen. 67. $3MNV! AD NOCTV(NVM. 6. !igni"er inuictissime !acra#ue du& militiae, Nos, enedicte, ualido Precum de"ende brac0io. 8. $is armis e&secrabilem 'eonis uince rabiem, Quibus olim taeterrimam Pellis ab ore merulam. ;. Vrticae iunctae uepribus Vulnus curant uulneribus1 ,lammata mens diuinitus Ignes e&tinguit ignibus. <. Crucem mittens ut lapidem Veneni "rangis calicem1 Non ualet mortis uasculum Vitae "erre signaculum. 5. ,rater #uem tunc ne#uissimus Vagum raptabat spiritus, Dum tua uirga caeditur, !tabilitati redditur. :. !it patri laus ingenito 66. IN 'AVDI V! 6. Aurora surgit aurea ,esta restaurans annua, Cum enedictus arduum Caeli scandit palatium. 8. Quanta in summis accipit, Qui sic in imis claruit, Cuius micant prodigia

Per ampla mundi climata9 ;. Eius carentum gratia Tellus uomit cadauera1 Deuotis unda li#uida !icca lambit uestigia. <. Totius orbis ambitum Per solis uidet radium Mens in auctore posita !ubiecta cernit omnia. 5. Te, pater alme, petimus Pronae mentis uisceribus, Vt caelum des ascendere, Quos terram doces spernere. :. !it patri laus ingenito

68. $3MNV! !ANCTI VITA'I! IN 'AVDI V!. 6. Insigne decus mart2rum, Astrum Vitalis aureum Per gloriam certaminis Orbem per"undit radiis. 8. Ense praecinctus "idei C0risti succurrit militi1 Dum lapso manum porrigit, $ostem calcare docuit. ;. Eculeo suspenditur, !ed poena paruipenditur. Amoris ardor intimi Non sentit uim supplicii. <. Terrae mersus in"onditur !ed super astra tollitur1 Obruitur ruderubus, (adiat in caelestibus. 5. Nos, mart2r inuintissime, Da post ruinam uincere Digne#ue post uictoriam Ad caeli trans"er gloriam. :. !it patri laus ingenito 6;. $3MNV! IN A!CEN!A DOMINI IN 'AVDI V!. 6. Clara polorum culmina 'aeta mirentur lumina,

Quae penetrat re& gloriae Cum triump0o uictoriae. 8. Qui moriturus uenerat, Perempta morte remeat Victor ad astra nobilis (aptis -e0ennae spoliis. ;. Acclinis ut erigeret, Venitus ut redimeret, !pretis errantem pascuis Ouem reportat scapulis. <. Iam, caro, lutum despice, Caelum, tellus, ingredere, Nam membris uia sternitur, Quo caput ire cernitur. 5. Iesu, decus angelicum, Dulcendo, desiderium, Et nos totis uisceribus Te "ac ambire, #uaesumus. :. Da nobis in te uiuere, Ad te cor nostrum dirige1 Accedat nostra pectora Tuus amor in saecula. Amen. 6<. $3MNV! !ANCTI PET(I APO!TO'I. 6. !enatus apostolici Princeps et praeco Domini, Pastor prime "idelium, Custodi gregem creditum. 8. Per pascua uirentia Nos uerbi "ruge recrea1 (e"ectas oues praeuius Caulis in"er caelestibus. ;. !upernae claues ianuae Tibi, Petre, sunt traditae, Tuis#ue patent legibus Terrena cum caelestibus. <. Tu petram uerae "idei, Tu basim aedi"icii ,undas, in #ua cat0olica ,i&a surgit ecclesia.

5. Vmbra tua, dum graderis, ,it medicina languidis. Te&trinis usa uestium !preuit Tabit0a "eretrum. :. Catena uinctum gemina Virtus soluit angelica1 Veste sumpta cum caligis Patescunt "ores carceris. >. !it patri laus ingenito. 65. $3MNV! !ANCTI PAV'I APO!TO'I. 6. Paule, doctor egregie, Tuba clangens ecclesiae, Nubs uolans ac tonitruum Per amplum mundi circulum, 8. Nobis potenter intona (ura#ue cordis irriga Caelestis imbre gratiae1 Mentes uirescant aridae. ;. O magnum Pauli meritum9 Caelum conscendit tertium, Audit uerba m2sterii, Quae nullis audet elo#ui. <. Dum ueri spargit semina1 !eges surgit uberrima1 !ic caeli replent 0orreum onorum "ruges operum. 5. Micantis more lampadis Per"undit orbem radiis, ,ugat errorum tenebras, Vt sola regnet ueritas. :. !it patri laus ingenito 6:. IN !ANCTI APO'ENA(I! $3MNV! AD VE!PE(VM. 6. Consul aeterni trabeate regni, Mente deuota petimus, labora Curiam caeli reserare plebi, Apolenaris. 8. Ianitor summi pius 0oc Ol2mpi Annuat tanti "amulis alumni, Qui tuas gaudent resonare laudes

Dulcibus 02mnis. ;. Intimis pressam tenebris (auennam Daemonum uanis in0iando sacris Clarus Eois ueniens ab oris 'uci"er intrans. <. Caesus orbati puer $irenei Te probat de&trum rutilare sidus, Qui patri cordis suboli#ue "rontis 'umina pandis. 5. Nil potest aegrae medicina Teclae, Nil pro"anorum numerus deorum. Tu cor ad caelum "acis at#ue laetum Tollere uultum. :. 'aeta Classensis mouet ora ciuis Viribus sacrae reserata linguae1 Patris aeternum reparata uerbum Verba "atentur. >. Morte de"unctam duplici puellam (eddis utri#ue miserando uitae1 ,latus 0inc carnem, Deus inde mentem Protinus implet. ?. -loriam patri re"eramus illi, Tanta #ui dignis tribuit ministris1 !it decus nato "lamini#ue sancto Omne per aeuum. Amen. 6>. AD NOCTV(NVM. 6. C0orus e&ultet caelitum, Turba plaudat "idelium1 Apolenaris passio Mundi sit e&ultatio. 8. $ic in "eruore spiritus Dum praedicat gentilibus, Quae eius membra per"erunt, (e"erri lingua ne#ueunt. ;. C0ristum in igne positus !ummis testatur uocibus1 Alter nimirum co#uitur Et alter est, #ui lo#uitur. <. Eculeo suspenditur,

Torta caro diuellitur1 Iam poena poenam cruciat, Et uulnus plaga uulnerat. 5. Igne iam membra torrida Eli&at a#ua "eruida1 !ic duo sacri"icia E& una "iunt uictima. :. Tanta (auennae gloria ,ertur ab Antioc0ia, $aec mittit, illa recipit1 $aec gignit, illa perimit. >. !ic trinitati gloria, Quae sic disponit condita, Vt anti#uorum scelera Noua lucrentur saecula. Amen. 6?. IN 'AVDI V!. 6. Dum caeli sp0aera uoluitur, Praeclara dies oritur, Quam mart2r apostolicus 'uce per"undit obitus. 8. Quam gloriose moritur, Qui moriendo oritur9 Tunc uere uitam inuenit, Cum morte carnis interit. ;. !ancto e&utus corpore !tola uestitur gloriae1 Carnis e&it ergastulum, Caeli scandit palatium. <. E&ulta iam, metropolis, (auenna uere nobilis1 Quod (oma in clauigero, Tu 0abes in discipulo. 5. Te, summe praesul, poscimus Cordis oris#ue uocibus, Vt nos uenturo iudici Commendes prece supplici. :. -loria sit ingenito Patri et unigenito, !ancto simul !piritui, Deo indiuisibili. Amen.

6@. IN NATA'I !ANCTI APO'ENA(I! !EQVENTIA. 6. Clara nobilis praeconia 8 a. Apolenaris caelica 8 b. Omnis et orbis #uadrua Mart2ris laetis promat Dramatum dulce melos uocibus agmina, resonent climata. ; a. E&tultent merito nimis alumna Tam egregii ciuis Antioc0ia !acro eius cruore purpurata. < a. O uirtus noua uinci nescia, O turris Dauid inuictissima, Cuncta pro ni0ilo deputans Tormentorum genera, 5 a. Carcerales 0inc tenebras, 'onga "erens e&ilia ,amis #uo#ue pertulit inopiam, !ustinuit eculei suspendia. : a. Euiscerans claustra Tartarea E&aminem patricii suscitauit "iliam. > a. Petimus, ecclesia radians !idus et lucerna, Ponti"icum nitida Mart2rum#ue gemma, ?. Et C0ristum nos cernere "ac in saecula. ; b. Plaudat praecipue "eli& (auenna < b.Alta uiscerum ridens ulnera, Dura uerberum spernens stigmata/ A#ua re"rigerat "eruida Membra "lammis torrida. 5 b. Catenarum mo& uincula !acra uinciunt brac0ia, Contundere non timet os rabida Iam lapide carni"icis insania. : b. Quis re"erat, #uot caecorum lumina, Quot languida diuinitus reparauit corpora4 > b. Pectora nostra precesedula Vitiis emunda, Virtutibus robora, Cor in astra leua Amen.

87. $3MNV! !ANCTO(VM DONATI ET $I'A(IANI. 6. -loriam clari canimus triump0i Quo polum %ictor petiit Donatus Compar et ponae simul et coronae $ilarianus. 8. $i uelut binae radiant lucernae Orbis et taetras remouent tenebras, Dum tonant uerbis rutilant#ue signis Prodigiorum. ;. Daemones captis spoliant rapinis, Quos precum duris cruciant "lagellis, (obus aegrotis reparant#ue caecis 'umen utrum#ue.

<. Mensibus clauso tribus e sepulcro Prodit in"ossum mulier talentum1 ,uncta sic uiuo tribuit marito, Ne moreretur. 5. ,ragmen obtriti calcis priorem !urgit in "ormam, peruente parua Parte, sed nullus li#uor inde stilla, (es noua mundo9 :. Quaesumus, celsi proceres Ol2mpi/ Nos simul uestris precibus paternis Erigat lapsos solidet#ue "ractos De&tera C0risti. >. 'aus, 0onor patri parili#ue proli 86. 6. Donate, sidus aureum, Mart2r et proles mart2rum, !ed #uos ad "idem praeuenis, Mart2rio praecederis. 8. Nobis, praesul egregie, Decus et lu& ecclesiae, Tibi "esta colentibus !acris succurre precibus. ;. Qui das trimenstri mortuae Viua uerba depromere, (esuscita per spiritum !epultos mole criminum. <. Vita lu&it et moribus $ilarianus monac0us1 Iure "unctus 0ospitii ,it consors et mart2rii. 5. Vos, clarae mundi lampades Caeli#ue uiui lapides, Nos in"elices meritis Vestris adscite praemiis. :. !it patris laus ingenito 88. IN A!!VMPTIONE !ANCTAE MA(IAE $3MNV!. 6. -audium mundi, noua stella caeli, Procerans solem, pariens parentem, Da manum lapsis, "er opem caducis, Virgo Maria.

8. Te Deo "actam li#uet esse scalam, Qua tenens summa petit altus ima. Nos ad e&celsi remeare caeli Culmina dona. ;. Te beatorum c0orus angelorum, Te prop0etarum et apostolorum Ordo praelatam sibi cernit unam Post deitatem. <. Aula caelestis speciosa regis ,ulta septenis sop0iae columnis, Quem ne#uit totus co0ibere mundus, Claudis in aluo. 5. Quem tremunt caeli, metuunt ab2ssi, ,luminum guttae maris et procellae, 'audat occasus, ueneratur ortus, !tringis in ulnis. :. 'acte nutritur cibus angelorum, ,ertur innuptae gremio puellae, Qui sua latae dicione terrae Pondera librat. >. !it decus summo sine "ine C0risto, Virgo #uem sancta genuit Maria, Qui patri compar "lamini#ue sancto (egnat in aeuum. Amen. 8;. AD NOCTV(NVM. 6. Terrena cuncta iubilent, Astra laubibus intonent1 Virginis ante t0alamum 'audes alternent dragmatum. 8. $aec uirgo uerbo grauida ,it paradisi ianua/ Quae Deum mundo reddidit, Caelum nobis aperuit. ;. ,eli& ista puerpera Euae lege liberrima Concepit sine coitu, Emisit abs#ue gemitu. <. Diues Mariae gremium Mundi gestauit pretium, Quo gloriamur redimi

!oluti iugo debiti. 5. Quam patris implet "ilius, !anctus obumbrat !piritus. Caelum "iunt castissima !acrae puellae uiscera. :. !it tibi laus, altissime, Qui natus es e& %irgine, !it 0onor ine""abili Patri sancto#ue "lamini. Amen. 8<. IN 'AVDI V!. 6. Aurora uelut "ulgida Ad caeli meat culmina, Vt sol Maria splendida, Tam#uam luma pulc0errima. 8. (egina mundi 0odie T0ronum conscendit gloriae Illum eni&a "ilium, Qui est ante luci"erum. ;. Assumpta super angelos E&cedit et arc0angelos. Cuncta sanctorum merita Trascendit una "emina. <. Quem "ouerat in gremio, 'ocarat in praesaepio, Nunc regem super omnia Patris uidet in gloria. 5. Pro nobis, uirgo uirginum, Tuum deposce "ilium, Per #uam nostra susceperat, Vt sua nobis praebeat. :. !it tibi laus, altissime 85. $3MNV! !ANCTAE C(VCI!. 6. Cru&, orbis salus perditi, Perempti uita saeculi, Quam uicta tremunt Tartara, Caeli uerentur agmina, 8. In te dum uita moritur, Mortis catena soluitur. Aeg2pti iugo liberi

Verae sunt lucis "ilii. ;. Te ponit iude& omnium, Cum iudicatur, solium. Iam tunc 0aedos ab ouibus !egregat in latronibus. <. Tu mundi ludis principem, Dum punis impassibilem1 (eos o""erre solita Quem nunc das, au"ert spolia. 5. In te mactatur uictima, Quae mundi purgat crimina1 Tibi talentum creditur, Adae #uod soluit debitum. :. Nos, uitae signum, protege, Quo re& triump0at gloriae. Per te ad regnum proue0at, Quos seruitute liberat. >. !it patri laus ingenito 8:. IN 'AV IV!. 6. Cru&, mundi benedictio, !pes et certa redempio, Olim ge0ennae baiula, Nunc clara caeli ianua, 8. In te leuatur 0ostia, Ad se #ui tra&it omnia1 Quam mundi princeps impetit !uum#ue ni0il inuenit. ;. Tuae legis articulus Vetus cassat c0irograp0um1 Anti#ua perit seruitus, Vera libertas redditur. <. Odoris tui copia Cuncta uincit aromata1 Tui dulcendo nectaris (eplet arcana pectoris. 5. Per crucem, C0riste, #uaesumus/ Ad uitae trans"er praemium, Quos ligni "i&us stipite Dignatus es redimere. :. !it patri laus ingenito

8>. $3MNV! !ANCTI AND(EAE APO!TO'I. 6. Captator olim piscium, Iam nunc piscator 0ominum, Tuis, Andrea, retibus Mundi nos rape "luctibus. 8. -ermanus Petri corpore Nec mortis dispar ordine1 Quos una caro genuit, Cru& caelo "ratres edidit. ;. O germen uere nobile, O par corona gloriae9 Ecclesiae patres pii Crucis sunt ae#ue "ilii. <. Ad Iesum "ratri praeuius, Inde&#ue uitae strenuus, Et nobis esto miseris eati du& itineris. 5. !it patri laus ingenito 8?. 6. Andreae "estum colitur, 'u& clara piis oritur, Per #uem tenebras deserunt, Ad uerum lumen redeunt. 8. Egeas in apostolum Minaci "rendet spiritu, Per #uem Ac0aiae populum Cernit ire post Dominum. ;. Nescit minas pauescere, Ne#uit tormentis cedere1 ,lammantis ardor "idei Non sentit uim supplicii. <. Crucis uinctus patibulo 'aetus pendebat biduo1 In ipsa morte positus Vitae manat elo#uium. 5. 'uce delapsa caelitus (epente circum"unditur1 Qui sic obire meruit, 'ucis auctorem petiit. :. !it patri laus ingenito

8@. $3MNV! !ANCTAE (EPA(ATAE. 6. Clarum puellae meritum C0ori promant "idelium, Cum saeptum carnis e&iit, Et uictri& astra petiit. 8. Calcat insignis "emina Noua poenarum genera. 'i#uescens plumbum tepuit, Camini uis de"erbuit. ;. !ed (eparata mediis Dum psallit in incendiis, Mac0aera mo& ad0ibita !ecantur eius uiscera. <. $inc decaluata ducitur C0risti sponsa per publicum1 Non turpe, non ignobile, !ed est corona gloriae. 5. -loria sit ingenito ;7. 6. O uere uirgo nobilis Magnis digna praeconiis, Quam dura "rusta "eriunt, Mulcere blanda ne#ueunt. 8. Virile pectus uirginis Nullis cedit suppliciis1 Per ignes, "errum, uulnera Caeli conscendit culmina. ;. Neci "eli& addicitur, !acrum caput absciditur. Ore columba deuolat Palam#ue caelum penetrat. <. Te, sacra uirgo, petimus Mentis pronae uisceribus, Vt nos uenturo iudici Commendes prece supplici. 5. -loria sit ingenito ;6.$3MNV! IN NATA'I PONTI,IC)M. 6. !acri ponti"icis annuus emicat

Natalis. Celebrans plebs pia gaudeat Et laeto resonet pectore carmina C0risto, #ui regit omnia. 8. $ic spernens proprii gaudia corporis, 'ongum sustinuit mart2rium crucis. Tormentum grauius uulnere pertulit, Qui tortor suus e&stitit. ;. !acrae militiae signi"er inclutus Virtutum "uerat "orma se#uentibus Accendens ualidis pectora uocibus, Praeclaris #uo#ue moribus. <. is senos lapides pectore detulit, is tinctae tunicae tegmine splenduit, Tintinnabula cui dulciter obstrepunt, Mala Punica de"luunt.

5. Ipsius precibus, conditor omnium, Dimersos releua pondere criminum, Cui laus, imperium summa#ue gloria !it per omnia saecula. Amen. ;8. IN 'AVDI V!. 6. C0riste, sanctorum gloria, Certantium uictoria, Nos con"essoris precibus Culparum solue ne&ibus. 8. ,ac nos imitabilia Eius se#ui uestigia Tu sis commune praemium, Qui "actus est et pretium. ;. Nam 0ic in imo positus Celsis praestabat moribus1 $umilis erat ordine, Claro sublimis opere. <. Intenta mens caelestibus Mundanos 0orret strepitus1 Nil iam delectat an&iam, Quod non ducit ad patriam. 5. Accensus illuc spiritus Totis an0elat nisibus. Iam cernit in aenigmate. 'umen inaccessibile.

:. !it patri laus ingenito ;;. $3MNV! !ANCTI IANVA(II EPI!COPI ET MA(T3(I! 6. Clare "amosi titulis triump0i, (aptor aeterni uiolente regni, !it tuis per te uia, Ianuari, Ianua caeli. 8. ,unde pro nostris pia uota no&is, Vt Dei iusta reprimatur ira, (eddat amissam merito coronam -ratia C0risti. ;. Te #ueunt nullae superare poenae. Membra discerptis patuere neruis, Carcerum taetrae co0ibent tenebrae !idus Ol2mpi. <. ,lamma succensi triduo camini Cessit ingenti "idei calori1 Dum uapor carnis "urit, inde mentis Aestuat ignis. 5. !enserat "renum rabies "erarum, Praepes ut sacros laniaret artus1 eluae blandos imitantur agnos Vertice prono. :. Terminus longae datur ense pugnae ,lante "elicem iugulo cruorem. !plendidus rubra rutilante stola Tendis ad astra. >. 'aus 0onor patri parili#ue proli ;<. AD NOCTV(NVM. 6. Caelum, tellus ac maria, Mellita promant carmina1 $is nempe dignus laubibus Est praesul Ianuarius. 8. $ic mart2r inuictissimus Diuinis "ultus uiribus Minas contemnit principum, Manus nescit carni"icum. ;. 'aetus adit supplicia Ieiunus ut conuiuia. Noua poenarum genera Mens transit imperterrita

<. Praesens, #uem ini#uissimus Corde caecarat spiritus, Carnis etiam lumine Deo priuatur iudice. 5. Cui mart2r ut egregius ,usis medetur praecibus, Multi tenebrans deserunt, Ad uerum lumen redeunt. :. -loria sit ingenito ;5. IN 'AVDI V!. 6. 'u& alma sacri mart2ris Orbem per"undit radiis, Qua purpuratus "ulgidam Caeli conscendit curiam. 8. Abiecto carnis onere !tolam suscepit gloriae, Prostrato mundi principe Palman re"ert iustitiae. ;. -aude, "eli& Arretium, Tantorum aula principum9 Donatum, decus mart2rum, Claudis et Ianuarium. <. Vt "rons duorum luminum, 'ucerna, "ulges, urbium. Caelo sanctorum merita eata tollunt moenia. 5. Te, mart2r alme, petimus Mentis oris#ue precibus, Vt tua soluant merita, Quos sua ligant debita. :. !it patri laus ingenito ;:. $3MNV! !ANCTI AM (O!II EPI!COPI IN 'AVDI V!. 6. Ambrosi, sidus aureum Orbis illustrans ambitum, Tu nostris lumen mentibus !acris in"unde precibus. 8. Tu uerbi uibrans iaculum Vt "lumen sternis Arrium. ,ugas errorum tenebras,

Vt mera cluat ueritas. ;. Clangor tubae terribilis, Coruscas et prodigiis/ Quem de"let mater mortuum, (eddis uitae Pansop0ium. <. Tuae uocis imperium Pauescit agmen daemonum. ,lent spiritus ne#uissimi !olutum ius 0ospitii. 5. Qua ui procellas meriti, E&periuntur aemuli1 Qui te laedunt uel detra0unt, Vltore Deo pereunt. :. !it patri laus ingenito ;>. $3MNV! !ANCTAE MA(IAE AD VE!PE(VM. 6. !idus, Maria, splendidum, Te laudat omne saeculum, E& #ua sub mundi uespere !ol ortus est iustitiae. 8. Da cor tenebris eripi, Da uera luce per"rui, Quae noctem uitae ueteris Nouis illustret meritis. ;. Per te purgemur uitiis, !oluamur culpae uinculis, Mens uulsis spinis eruta Virtutum "erat germina. <. !it tibi laus, altissime ;?. $3MNV! AD P(IMAM. 6. eata Dei genetri&, Nitor 0umani generis, Per #uam de seruis liberi 'ucis#ue sumus "ilii, 8. ,ac tuum nobis "ilium Pia prece propitium1 Quem grauiter o""endimus, Tu mitem redde, #uaesumus. ;. !it tibi laus, altissime ;@. $3MNV! AD TE(TIAM. 6. Maria, decus 0ominum,

(egis aeterni solium, !eptem columnis edita Domus a sapientia, 8. Tu nos uenturo iudici Commenda prece supplici/ Tuis intentos laudibus Mitis cernat ac placidus. ;. !it tibi laus, altissime <7. $3MNV! AD !E.TAM. 6. Maria, templum Domini, Dei mater et 0ominis, Tunc uere uirgo uirginum, Cum peperisti "ilium, 8. Da nobis 0unc in "eruido Mentis gestare gremio1 E& tua carne genitus Nostris regnet in sensibus. ;. !it tibi laus, altissime <6. $3MNV! AD NONAM. 6. O singularis "emina, !ola uirgo puerpera, Praeclara uitae ianua, Quia caeli patent atria, 8. Tu nos culparum ne&ibus !acris absolue precibus1 Tua promentes merita Ad caeli trans"er praemia. ;. !it tibi laus, altissime <8. $3MNV! AD COMP'ETO(IVM. 6. Maria, uirgo regia, Dauid stirpe progenita, Non tam paterna nobilis Quam dignitate subolis, 8. Tu nos auulsos ueteri Complanta nouo germini1 Per te sit genus 0ominum (egale sacerdotium. ;. !it tibi laus, altissime

<;. $3MNV! !ANCTI V(!ICINI. 6. Dulce mart2r e&imius ,estum praebet Vrsicinus, Quo uictus uictor e&stitit Et clarus astra petiit. 8. Nam poenas post 0orri"icas Carnis pauet in"irmitas !ed mo& ad cor reuertitur Et laetus ense caeditur. ;. Digne raptor erabuit, (apinae cum succubuit, Et 0oste lapso perdidit, Qui stanti uulnus intulit. <. Et nos inter certamina, Mart2r insignis, adiuua, Da di""identes "idere Victos#ue rursum uincere. 5. !ic, animarum medicus, A""er opem languentibus/ $austu caelestis gratiae Aegrae curentur animae. :. !it patri laus ingenito <<. $3MNV! !ANCTI (VP$INI. 6. Magnum (up0ini meritum Turba canat "idelium, Quo mundi uictor e&stitit Et liber astra petiit. 8. ellator inuictisssimus Praebet ora lapidibus, !ed uerbis grando uerberum Non indidit silentium.

;. Plumbatis inde caeditur, Iamiam obisse creditur !ed #ui putatur mortuus, !urgit in arma promptius. <. Detruditur in clibanum ,urentem "lammis ignium, Caminus sed incendii ,it nemus re"rigerii.

5. Nam "lammis crepitantibus Clarus immersit angelus, Ad cuius mo& imperium Perdit uires incendium. :. Certat mart2r egregius Vt leo uinci nescius1 Cuncta poenarum genera Mente calcat intrepida. >. !a&um collo suspenditur, !ic "luctibus immergitur1 Quem a#ua C0risto genuit, Per 0anc ad ipsum peruenit. ?. Nunc carnis liber onere (ubro uestitur podere, Corona ple&us capite De pretioso lapide. @. Te, mart2r alme, petimus Mentis pronae uisceribus/ Nos tua soluant merita, Quos nostra grauant debita. 67. !it patri laus ingenito <5. $3MNV! EIV!DEM !ANCTI ,IDE'I!. 6. Magna ,idelis merita !ancta promat ecclesia, Qui morte mortem perdidit Et uictor astra petiit. 8. Abiecto carnis onere !tola uestitur gloriae1 Tersis ab ore lacrimis Veris potitur gaudiis. ;. Vt ense caesus moritur, !aeua tempestas oritur1 !ic intentatur impiis Vindicta iusti iudicis. <. Quendam e& carni"icibus Malus inuadit spiritus1 Mo& sacrae glebae iungitur, Dira pestis e&cluditur. 5. Cordis oris#ue precibus Te, mart2r alme, petimus/

Nos tua uestigia Ad uitae ducas praemia. :. !it patri laus ingenito <:. $3MNV! !ANCTI IO$ANNI! AD VE!PE(VM. 6. Virginis uirgo uenerande custos, Magnus aeterni logot0eta uerbi, Dele seruorum "acinus tuorum, !ancte Io0annes. 8. Tu patrem carnis subito reli#uis !ic#ue caelestem se#ueris parentem1 Piscibus spretis 0ominum iuberis Claudere turbam. ;. ,onte prorumpens "luuius perenni Curris, arentis satiator orbis1 $ausit e& pleno, modo #uod propinat, Pector pectus. <. Tu decus mundi iubar at#ue caeli, Impetra nostris ueniam ruinis, Da sacramentum penetrare summum, Quod docuisti. 5. Patris arcanum speculando uerbum Tollis errorem "idei per orbem. Nos ad aeternam speciem "ruendam, Du& bone, trans"er. :. 'aus, 0onor patri parili#ue proli <>. $3MNV! AD NOCTV(NVM. 6. ,idelis plebs cum angelis ,estiuis plaudant gaudiis/ Natiuitati Domini Occurrit laus apostoli. 8. Dilectus 0ic prae ceteris Apud magistrum tenuit Ob uirginale meritum Amoris priuilegium. ;. $ausit e& C0risti pectore ,luentia sapientiae1 $inc arua cordis irrigat Et uerbum patris intonat. <. $uic et in cruce positus

Matrem commendat Dominus1 ,it mater uirgo uirgini, Quem "ouet uice "ilii. 5. Te pronis, alme, cordibus, Caeli senator, poscimus/ Da uerbi uultum cernere, Quos uerbum doces credere. :. !it patri laus ingenito <?. $3MNV! IN 'AVDI V!. 6. Magna Io0annis merita !ancta promat ecclesia, Quam tenebris euacuat, Vitae uerbis irradiat. 8. $uius cor in sublimibus !anctus suspendit !piritus, Vt pro"unde latentia Cernat alta m2steria. ;. En illa "eli& a#uila Ad escam uolat auida, Quae caeli ciues uegebat Et nos in uia recreat. <. $ic in c0oro tot milium Primatum tenet uirginum, ,it agno sic pedisse#uus Vt matris indiuiduus. 5. !it patri laus ingenito <@. $3MNV! !ANCTI ANTIMI. 6. Insigne decus mart2rum 'aus nostra promat Antimum, Cuius testantur omnia Elementa uictoriam. 8. ,urores calcat principum, Manus ridet carni"icum1 ,undatae robur "idei Non #uassat uis supplicii. ;. Post carcerum custodias, Post uerberum uictorias !a&um uincto suspenditur, Et sic in "luctus mergitur.

<. !ed o "elicem nau"ragum9 Mo& clarum cernit angelum, Deponit praesto uinculum, 'iber redit 0ospitium. 5. Caput caesus interiit !ed uictor astra petiit1 Dum mortis "ert atrociam, Vitae mercatur gloriam. :. Magnis uotorum laudibus Dignus est mart2r Antimus, Qui signis et miri"icis Tot claruit prodigiis. >. $ic Piniani languidam Carnem simul et animam Cunctis morborum ne&ibus !acris absoluit precibus. ?. Vesana daemon "uria Quendam ue&at in uulnera1 Pacis 0ostis e&pellitur, !ic mens pacata redditur. @. Te, mart2r alme, poscimus Cordis oris#ue uocibus, Vt nos tremendo iudici Commendes prece supplici. 67. !it patri laus ingenito 57. ($3TMV!. 6. $eu sedes apostolica, orbis olim gloria, Nunc pro dolor e""iceris o""icina !imonis1 Terunt incudem mallei, nummi sunt Tartarei. 8. Iusto Dei iudicio "it ista condicio, Vt #uis#uis apostolicam sedem semel comparat, (edimere non desinat, donec male pereat. ;. Cat0edram pestilentiae pressus anat0emate Tenet cum sacerdotibus C0risti peremptoribus1 ,it sibi terra "errea, caeli sedes aenea. 56. DE !ANCTO IANVA(IO. 6. Auratis Deum cit0aris laudet et in c2mbalis Cum Tuscia, Italia, nobili monarc0ia, !anctorum domicilium #uam sacrat Arretium.

8. In #ua lucerna praesulum, uia, "orma, speculum, Donatus mart2r inclutam obtinet basilicam1 !eruat et Ianuarium, caeli sidus aureum. ;. Quem non 0umana studia, non linguae "acundia Digne ualet e&tollere pro merito gloriae1 Nam #uae per"erre potuit, #uis re"erre poterit4 <. Caminus per continuum uaporatur triduum, Vt, #uo crematur longius, cremet post uelocius1 $unc mart2r dum ingreditur, nec capillus laeditur. 5. !olante mo& angelico gaudet contubernio1 Dum globi strident ignei, crescit ardor "idei1 !ic "lamma desiderii perit uis incendii. :. Victor ab igne tra0itur, ad tribunal rapitur1 Consulitur, impetitur/ eadem uo& redditur, Nam "i&a super stabilem domus uiget lapidem. >. Dum caro poenis cingitur, mens in astra "igitur1 Tormenta reddunt leuia uisa illic praemia1 !ic poenas mille mortium dulce credit otium. ?. !aeuae manus carni"icum neruos uellunt uiscerum, Compages la&a soluitur, post#uam ne&us tollitur1 ,it per diuersos e&itus multiple& interitus. @. $inc traditur "erocibus beluarum morsibus, ,erae sed indomabilem deponentes rabiem Dimissa colla caelitus sacris "lectunt precibus. 67. O luci"er $esperiae, o decus ecclesiae, Quis tua possit omnia promere praeconia4 Nos 0oc implere nitimur sed gaudendo uincimur. 66. Te pronis ergo mentibus supplicantes petimus/ Nos culpae nostrae debitis tuis solue meritis Et electorum coetibus sacris iunge precibus. 68. !it patri laus ingenito, eius unigenito, !it utrius#ue parili decus omne "lamini, Cuius una potentia cuncta regis saecula.

C.
D.6 VE(!V! PET(I EPI!COPI IN -E!TI! APO!TO'O(VM. Continet 0oc corpus, C0ristus #uos lumna pandit B !al mundi pariter B esse sacrata Dei, Omnia "alsorum per #uos "igmenta deorum B Ecclesia "ulgent B diruta ualde iacent, 5 Eligerit mundo Domnus #uos ante creator

67

65

87

85

;7

;5

<7

!aecula praenoscens esse Dei suboles, Pectora repeuit #uorum pia !piritus almus Dans uariis linguis alta tonare Dei. Trans"erri montes soluendi iure ligandi Terris ac tribuit 0is pietate polis B Istorum imperio "ugiunt daemonia saecli, Corpora sanctorum uel rediuiua %igent B Mentibus 0is sacris dans intima cernere cordis Caelitus et "ieri mira patrante Deo. $os uocitant caelos, uates nubes#ue uolantes, Arida #ui sancto dogmate corda rigant. 'anguores uarios depellunt "amine solo Corporis ast animae per pietatis opem. 'ector, apostolicas bene prudens perlege palmas, Credere ne dubites, #uas tenet alma "ides9 Istorum "ines nescit, #ui neglegit istas, Qualiter aet0eria regna beata tenent. Coetus apostolicus Domini praecepta se#uendo Per "idei dogma clarus in orbe nitet. $ic code& retinet Petrum Paulum#ue beatos Et geminos Iacobos art0olomaeum#ue, T0omam, Andream sanctum, !imoneon T0adeum#ue, P0ilippum, Euangelistas #uattor et proceres, Matt0iam, pariter arnabam, regia uasa. CCCCCCCCCCCCCCCC $i lapides nitidi "ulgent in stemmate C0risti, Climata per mundi #uos uenerare licet. Vna "ides tenuit, #uos nunc tenet alma corona, Vna #uidem in C0risto gloria semper 0abet. Mart2riale decus con"essorum#ue beatum E& 0is incipiunt uirgineus#ue pudor. C0risticolae cuncti, 0os semper celebrate patronos Tempore solemni uoce canendo Deo9 Cum #uibus adueniens iude& in lumine saecli (eddere laeta bonis, tristia rite malis Omnipotens Dominus donet consortia nobis Omnibus in sanctis luce perenne "rui. D.8. CVIV! !VP(A. !piritus alme, ueni per"lando dind2ma nostra, Ad nostrum uotum, !piritus alme, ueni, Templa dicata tibi ualeam #uo e&tollere digne, 'audibus e&altem templa dicata tibi,

67

Quae sine "ine tenent caelorum gaudia celsa, *-loria+ cum meritis #uae sine "ine tenent. Ore Dei subolem cecinerunt rite prop0etae, Coetus apostolicus ore Dei subolem. Virginis 0ic genitus purgauit crimina mundi, Tartara conteruit uirginis 0ic genitus. Damna poli Dominus restaurat morte perempta,

65

87

85

;7

!anguine restituit damna poli Dominus. (e& pius ipse pios praecepit mergere l2mp0is, Ve&it ad alta poli re& pius ipse pios. !emina parua sator cumulauit "ructibus amplis, Centuplicare dedit semina parua sator. E""era corda nitent istorum "lamine sancto, Per uarios "lores e""era corda nitent. 'ilia mi&ta rosis uiola#ue per ae#uora "lagrant, !ancta "ides retinet lilia mi&ta rosis. Aurea regna poli dispensat C0ristus ubi#ue, Discipulis tribuit aurea regna poli. Primitus alma "ides per Petrum clarior e&stat, Eius odore nitet primitus alma "ides. (oma beata, nites, Petri de corpore sancti Dogmate de#ue suo, (oma beata, nites. Alma tropaea crucis pro C0risto pertulit ille, Vertice uersus agit alma tropaea crucis. !plendet ubi#ue potens Paulus, mirabilis auctor, Abscisus capite splendet ubi#ue potens. O ueneranda nimis Petri Pauli#ue decore, (omula, #uos retines, o ueneranda nimis. ,acta salutis agens Iacobus per cuncta necatur, -alliciae recubans, "acta salutis agens. Idola caeca colens '2caonia Armenia nec non Vertitur ad Cristum idola caeca colens. E&coriate, nites in mundo, art0olomaee, Vertice praecisus, e&oriate, nites. Optima gesta canit Macedonia rite B Mat0aeus In Persis passus B optima gesta canit. In cruce, Petre, tuus germanus praedicat orbem, Ac0aiam saluat in cruce, Petre, tuus. Eripit ille !imon cruci"i&us "amine saluans Aeg2ptum#ue simul eripit ille !imon. Milia multa uirum T0addaeus contulit auda&, Pontus et Armenia milia multa uirum. Dogmata multa tulit T0omas trans"ossus in orbe, Persis et Medis dogmata multa tolit. !e super astra "erens purgauit sc0isma Io0annes, Quem tenet Ep0esius, se super astra "erens. ,artus amore Dei lapidatur nempe P0ilippus, Conuertit -allos "artus amore Dei. Iacobe, ecce nites, Domini sanctissime "rater, Praecipitatus obis, Iacobe, ecce nites. Inter apostolicas numeraris sorte, Mat0ia, Iudaeam saluans inter apostolicos. Vritur igne Dei arnabas dogmata dando Dum#ue crematus obit, uritur igne Dei. Quam speciosa micas, Ale&andria, sanguine Marci, Constantina simul, #uam speciosa micas9 Te retinendo nitet "ulgens it02nia, 'uca, Vrbs #uo#ue regalis te retinendo nitet.

;5

<7

<5

57

55

:7

:5

Carmina parua dedit "amulus pro munere supple&, Paruus, iners, tenuis carmina parua dedit. Culmen apostolicum, dignater suscipe munus, Vota preces#ue pias, culmen apostolicum.

D.;. VE(!V! VTI'E! CONT(A TEMPV! NV I'O!VM. O miseratri&, o dominatri&, praecipe dictu, Ne deuastemur, ne lapiddemur grandinis ictu. Est tibi latus ponti"icatus, mater, ab aeuo1 Ergo precamur, ne moriamur turbine saeuo. 5 Turbida leni da#ue sereni temporis usum, (edde serenum sidus amoenum, nube reclusum. Virgo, rogamus, ne pereamus peste uel ira1 Taetra diescant, at#ue #uiescant "ulgura dira. D <. IN PV(I,ICATIONE EATAE MA(IAE VI(-INI!. 6. 'aetur omne saeculum ueritatis reditum, Diei penset pretium, retractet m2sterium/ Templo Deus pro 0omine praesentatur 0odie. 8. Magnus ante luci"erum et mundi principium ,it paruus, "it in"antulus uerus, non p0antasticus1 E& casta Deus uirgine "actus est miri"ice. ;. Diues re& sine tempore "it pauper in tempore1 Caeli sedens palatio nascitur in stabulo1 Virgo, mater et baiula, nulla ibi altera. <. Nutritur et uiui"icat, crescit, #ui magni"icat1 Datis oboedit legibus subditus parentibus1 Deus creator omnium iussa complet 0ominum. 5. Mira 0aec dispensatio, mira 0aec dignatio9 Non lucens sed lucibilis, Deus inuisibilis Videtur in praesaepio, uirginis in gremio. :. 'egem seruat purissimus, ne oblatret impius/ !icut in lege scribitur, in"ans circumciditur, !eruantur dies prouide et complentur 0odie. >. Maria, sancta "emina, uirgo integerrima, Nullis tacta e&cessibus ni0il debet legibus1 Iussa seruat legalia pro peccatis 0abita. ?. In templo mater puerum laeta ducit plurimum, Praesentat Deo "ilium, ipsum Deum inclutum, Columbas at#ue turtures o""ert Deo supplices. @. In columba dilectio mutua perpetuo,

In turture est castitas gemina#ue sanctitas1 $aec #uia uirgo meruit, 0aec o""erre debuit. 67. $unc !imeon ut aspicit iustus, ulnis accipit, *Dimittite+, dicit, *Domine, me in pace 0odie1 Viderunt oculi mei salutare Domini, 66. Paratum omni populo longin#uo et pro&imo, Omnium lumen gentium, gratia et praemium, 'umen et plebis gloria Israel non modica.+ 68. Omnes gentes, accedite, cernite et credite/ 'umen inaccessibile, lumen inuisibile Apparet et illuminat et in templo rutilat. 6;. Vidite, omnes populi, omnes C0ristum Domini, Deum, lumen de lumine accurentes sumite, Accedite, precamini et illuminamini. 6<. ,ert lumen in cordibus 0oc diebus omnibus B 'uceat corpus actibus B "erte lumen manibus1 Candelas manus teneant, ut obscura pereant. 65. $oc lumen cor illuminet et 0oc corpus rutilet, Vt mente at#ue corpore clare"acti optime 'audetis Deum plenius uestris in operibus. 6:. $oc lumen est altissimus summi patris "ilius1 Puer iste tenerissimus Deus est interminus, Dierum anti#uissimus, primus et nouissimus. 6>. $oc lumine castissima genetri& dignissima $oc lumen uentre pertulit, 0oc intacta peperit, Istud ad templum detulit1 !imeon 0oc e&tulit. 6?. Quibus te, uirgo, laudibus e""eram in talibus, Mens nescit1 sermo de"icit, stupor sensum e&imit, ,ilium 0abens, domina, non per uiri opera. 6@. Moti sunt dialectici, uicti sunt 0aeretici1 Concubuit, sic peperit/ s2llogismus periit1 Mundana sapientia uicta est a "emina. 87. !ion, adorna t0alamum et intende canticum, !urge, appare "ulgide, C0ristum regem suscipe, Quem uirgo mater genuit, uirgo mater peperit.

D.5. DE OMNI V! O(DINI V! OMNIVM $OMINVM IN $OC !AECV'O VIVENTIVM (V (ICA. 6. Episcopi, attendite,

Dei uerba discernite1 Vobis praecepit Dominus Pro uestris mori ouibus. 8. !i bona, #uae lo#uimini, Operibus "eceritis, E&empla bona dabitis Vestris commissis "iliis. ;. Presb2teri, diaconi, Qui "ertis uasa Domini, Estote semper nitidi In conspectu altissimi. <. Qui uult esse canonicus, !it bonus et idoneus, Oboediat episcopo Vt seniori indito. 5. Ad matutinum ueniat, Cum signum 0orae resonat1 Postposita pigritia ,estinet ad o""icia. :. Plebani recte audiant, Quod sancti patres clamitant, Vt ac#uisita praedia (elin#uant in ecclesia. >. Magister doctus litteris ,lagella det discipulis, Vt docti ab in"antia Doctrinam bene sapiant. ?. !criptores recta linea Veraces scribant litteras, Distinctiones proprias Vs#ue ad "inem compleant. @. Illitteratus clericus Elationi deditus, Despiciens m2steria, Vt stulta iacet bestia. 67. Discurrit per basilicam Pro uanitate nimia1 In loco si permanserit, Ceruice torta respicit. 66. Verba Dei non nuntiat, Priuatim semper mussitat Et recitat parabolas Inanes at#ue uacuas.

68. Abbates semper uigilent Ab omni nam#ue crimine1 Non pro mundi asutia !ancta relin#uant studia. 6;. Non potest esse monac0us, Qui uagus est et prodigus1 !it uiuit sine regula, Peribit morte pessima. 6<. Deo deuotae monac0ae, !eruate legem optime1 Viuentes casto corpore Terrena cuncta spernite. 65. Potestas est in populo A summo data Domino1 Ei cum "ide seruiant, Qui sacramenta "ecerant. 6:. Pro nullo modo merito B Vel placitato pretio Aut ali#ua amicitia B Vertant uera iudicia. 6>. Iude& sedens in placito Non speret de b2=antio !ed Deum recte timeat Et legem cito "iniat. 6?. Testes, pro nullo munere ,alsa lo#ui praesumite !ed uera uerba dicite Praesente uero principe. 6@. Veraces sint notarii Tenendo "idem animi Nec um#uam pro denariis ,alsa scribant in c0artulis. 87. Castaldiones populi Et omnes uicedomini Ne tor#ueant iustitiam Nec manducent seruitia. 86. Tenentes ministeria Cum malis non conueniant1 (ecta cum "ide seruiant, Ne bona perdant merita.

88. Aduocatores placita Ne "raudent arte ali#ua1 (ela&ent cordis uitia Et e&#uirant iudicia. 8;. Nullus consiliarius Aut auricularius Propter mundana prospera !e con"idat in gloria. 8<. Missus prudenter sapiat Enarrare missatica, Ne stupe"actus publice Verbum dicant inutile. 85. Nutritus at#ue sapiens, Timens Deum ueraciter, Amandus est a domino, 'audandus est a populo. 8:. Deceptor calans uitia Vt "alsa canit "istula1 (idendo uerba recitat, In corde mala seminat. 8>. $2pocrita se simulans Multa abscondit uitia1 Vultum demonstrat placidum, In corde portat glaudium. 8?. Ebriosi miserrimi In"remunt ut p0renetici, Mentis perdunt memoriam, Ni0il boni e&ogitant. 8@. Audite, omnes laici, Qui C0risti estis "amuli/ Pro ullo um#uam crimine Pastores non despicite. ;7. Dum uobis in ecclesia Diuina uerba praedicant, Operibus per"icite, In cordibus describite. ;6. Ante#uam mors adueniat, Deo donatae decimas1 !ecuri 0inc e&ibitis Et caelum possidebitis.

;8. V&ores uos diligite, Natos uestros corripite1 !eruos, ancillas regite, Opus eis impendite. ;;. Qui timet Deum omnium, Non iuret per negotium Nec pro concupiscentia Vllius "raudet pretia. ;<. Diues cum bene"iciis, !tet pauper cum seruitiis, Ad inuicem conueniant, Deo cum "ide seruiant. ;5. Miles ad pugnam peragrans Deum in mente teneat1 ,illones semper caueant, Ne dicant plus #uam audiant. ;:. Placentes per mendacium Peccatum agunt ma&imum1 Viles appparent saeculo Et sunt in uituperio. ;>. Potestas mundet uitia, ,urta et latrocinia, Vt ceteri perterriti Timeant poenam conse#ui. ;?. O coniugate "eminae, Tenete "idem prouide, Domos uestras disponite, Ad templum Dei currite. ;@. Mutate uestem, uiduae, In castitate uenite, 'u&uriantes "ugite, Ne possint uos decipere. <7. Puellae se custodiant Ab omni uana gloria, Ne iuuentute "eruida Cadant in adulteria. <6. Meretrices, conuertite, Veniam uobis #uaerite1 Qui semper solet parcere, E&pectat uos cottidie. <8. !erui, cum recto animo Vestro seruite domino1

Ancillae et utiliter Deseruiant similiter. <;. In prosperis laetitiam, In aduersis tristitiam !upra modum non 0abeat Vlla "idelis anima. <<. Qui uiuitis in saeculo Omnes, seruite Domino, Vt iuti sua de&tera (egnetis semper aet0era. Amen. , D.:. I!TI !VNT VE(!V! QVIDAM !ANCTI!!IMI DAMIANI (AVENNATI! A(C$IEPI!COPI. 6. 'uget, plorat, lamentatur sancta nunc ecclesia, Cum suorum tantam uidet abbatum miseriam Et eorum contemplatur diuersa pericula. 8. Nullus paene abbas modo ualet esse monac0us, Dum diuersum et nociuum sustinet negotium Et #uod nolit, sustinere uelut incus cogitur. ;. Monac0orum tam#uam seruus intus "ert superbiam Et multarum "oris rerum sustinet molestiam1 $anc abbatis collum portat seruitutem geminam. <. !piritaliter abbatem uolunt "ratres uiuere Et per causas saeculares cogunt illum pergere1 Per tam ita#ue diuersa #uis ualet incedere4 5. Nam dum e#uitat, mo& esse dicitur uagatio1 Eius nam#ue 0ebetudo est claustralis statio1 Quic#uid semper miser "acit, "it inde detractio. :. Delin#uentes dum emendat, omnes clamat impium1 !i #uando#ue illis parcit, dicunt esse tepidum1 Quis portare ego ualet uulgus tam ambiguum4 >. ,inees si imitatur, "ugit uel e&pellitur, !i $eli, tunc irridetur at#ue paruipenditur1 Odiosus, si est "eruens, et uilis, si tepidus. ?. Valet "orsan emendare "acta, si sint laeuia, Et #uae duas tantum poscumt siue unam ueniam1 -rauoria #uae sunt, abbas supprimit, ne pereat. @. Nam si uelut de immundo lo#ui #uaedam uitio,

Monac0orum intestina oritur seditio, Et occulte statim eius tractatur proditio. 67. !i #uando#ue uel ieiunat uel tenet silentium, Vanae laudi mo& abbatem dicunt esse deditum, Et si lo#uitur uel mandit, ut "ur repre0enditur. 66. !i sermonem "acit abbs, denotatur garrulus, Et si tacens nil e&ponit, accusatur "atuus1 $uc se uertat, illuc pergat, semper erit an&ius. 68. Intus, "oris si contingat #uaelibet aduersitas, $oc incuriae abbatis "ratres omnes deputant1 Illum rodunt at#ue produnt et appellant bestiam. 6;. Domus sancta si non crescit, in abbatem inue0unt1 !i decrescit, mo& abbatem uelut 0ostes e&petunt1 Vt incudem sic abbatem simul omnes "eriunt. 6<. O beatum tale caput, #uod a membris roditur9 onus pastor, #uem depascunt saeui dentes ouium9 ,eli& pater "iliorum morsus timet omnium. 65. Istud malum monac0orum intus abbas tolerat !aecularium et "oris simul portat onera1 An&iatur et tristatur, #uem sic premunt omnia. 6:. Noctem nam#ue curis pressus uerbosus dimidiat Et auroram, ut lo#uatur, saepius anticipat1 Totum diem in lo#uendo postmodum continuat. 6>. $aec et alia praelatus sustinet #uam plurima/ !aeculares "oris pungunt, intus "ratres uulnerant1 Illi corpus perse#uuntur, 0i corrodunt uiscera. 6?. Dic, praelate, rogo, care, #uae est ista dignitas4 Intus dolor, "oris labor, 0inc, inde calamitas1 Corpus, "ateor, 0is malis perditur et anima. 6@. Quis enim abbatum ualet "erreo nunc tempore Inter tot calamitates uirgas "erre "ertiles4 Praelatorum certe modo sunt 0onores steriles. 87. $is 0onoribus, abbates uenerandi, cedite, -raue pondus et inane ultro iam abicite Et de cetero #uieti ac securi uiuite. D.>. ADVE(!V! !IMONIACO!. 6. Mundi turba turbolenta, error et diuisio, $aeresis !imoniana, =elus et ambitio In lamentum nos compellunt stili sub o""icio.

8. E&arentur ergo cuncta strictim a principio, E& #uo summae sedis praesul !ancto doctus !piritu !celestorum proba coepit emendare li#uido. ;. Cuius uo& erat ut patris corrigentis "ilios1 Vt apostoli uo& erat mitis ad Corint0ios, !ic se mitem e&0ibebat erga coepiscopos/ <. * !citis, "ratres, uos pastorum suscepisse regimen1 $inc uos decet ut doctores primum recte uiuere, Obsecrare, increpare, postmodum arguere, 5. Non elatos, non in"latos, non e& uino turgidos, Non in ueste pretiosa sed uirtute "ulgidos, !ine causa non laedentes, castos at#ue sobrios. :. !int in promptu gesta patrum sint#ue sancti canones1 Cibis uestris recreentur debiles ac pauperes, Orp0anorum mater plorans ante uos non clamitet. >. Cedant e#ui p0alerati, cedant scac0i rabulae, Cedant canes uenatores ac minorum "abulae Et accipitres rapaces nec non aues garrulae. ?. Ad 0aec !imonis leprosam e&secrate 0aeresim !acerdotum simul at#ue scelus adulterii1 'aicorum dominatus cedat ab ecclesis.+ @. Ecce papae gloriosi monita -regorii, Ecce uerba summae sedis praesulis cat0olici, Quibus irruunt in eum ciues ab2lonici. 67. $inc#ue Caesaris e&arsit itra in ecclesia, Inde tumuit in eum praesulum superbia1 !acerdotum, populorum surgit insolentia. 66. E& #uo !imon contra Petrum turrim stu&it magiae, Inde cecidit percussus angulari lapide, Contra cuius ictum plane ni0il est durabile. 68. Quorum re& est alter C0ristus, alter est 'euiat0an1 Ille uitae, iste mortis regnat super agmina1 Ergo #uorum #uis sit uictor, nemo sanus ambigit. 6;. (esipiscant inde cuncti et ad corda redeant, Qui non pure, non sincere sed mente maleuola !acerdotem populorum rodunt at#ue lacerant. 6<. Illi uero #uos cibauit "ides apostolica, !olidentur et "undentur Petri petra solida, Vt post pugnam conse#uantur pleniter uictoriam.

Amen. D.?. ($3TMV! DEVOTV! !VPE( !A'VATIONE AN-E'ICA. 6. Aue, Da%id "ilia, sancta mundo nata, Virgo prudens, sobria, Dosep0 desponsata, Ad salutem omnium in e&emplum data, !upernorum ciuium consors iam probata. 8. Maria, miseria per te terminatur, Et misericordia per te reuocatur1 Per te nauigantibus stella maris datur, 'umen uiae panditur, portus demonstratur. ;. Gratia te reddidit cunctis gratiosam, Te uestiuit lilio, sparsit in te rosam, Te uirtutum "loribus "ecit speciosam, Intus et e&terius totoam luminosam. <. Plena medicamine, abundans unguentis, Terge sordes criminum, plagam sana mentis $uius tui supplicis in te con"identis Et 0os sacros r02timos coram te psallentis. 5. Dominus, re& omnium, e& te sibi "ecit Cellam pigmentarium, #uam cunctis prae"ecit, In #ua miras species saluator con"ecit, Quibus omnes dulciter electos re"ecit. :. Tecum tota trinitas "acit mansionem, Pater, uerbum, !piritus "i&it sessionem, Propter #uod nunc largius ad deuotionem Te ipsam "idelibus praebes lectionem. >. Benedicta, benedic te benedicentes, ,ac in tuis laudibus sint pro"icientes, In"ige dulcedinem in tuorum mentes, Vt in bonis actibus semper sint "eruentes. ?. Tu in mulieribus optima "igura, Quae regis es gloriae mater, uirgo pura, Quo probaris dignior omni creatura, $oc agente Domino singulari cura. @. Et benedictus Deus, #ui cuncta creauit, Qui matris in utero te santi"icauit1 enedictus "ilius, #uem tuus portauit Virginalis uterus, #uem ipse "ormauit. 67. Fructus tuus, domina, "ructus est caelorum, Quo pascuntur angeli coetus#ue sanctorum1 C0risti meditatio cibus est eorum,

Qui per uiam ambulant eius mandatorum. 66. Ventris 0abitaculum re& regum intrauit, Cuius tabernaculum sibi dedicauit Condens ibi gladium, per #uem 0ostem strauit, Et manna dulcissimum, #uo "ideles pauit. 68. Tui sapor germinis nostrum est solamen1 Per te uiae sumpimus aeternae libamen, Quam det nobis Dominus per tuum iuuamen, Qui uiuit in saecula saeculorum. Amen. D.@. Cernite, uiuentes, uestri similes morientes, Cernite, mortales, lapsus depingi uitales. Mortua leti"eris uita sit auEspicFiis. Maesti"icet uultum mortis maerore sepulcrum, Vitam morti"icet E#uFae modo laeta uiget. E&pedit 0unc pontem necis ut pertranseat1 EamnFem $inc pertransibis, cuius amara bibis. Petrus, #uem cernis, tumuli re#uiesco tenebris, Peccator monac0us, sed premit 0unc obitus Qui multis premitur, nullis sublime leuatur, No&is ualde reus. Dic, peto/ *Parce, Deus+ $oc GamensGcarnem uolui conte&ere carmen, Vt #uasi iam morerer, dum sic #uererer. Nunc prece "raterna "aciem deposce paternam, Vlla sit ut re#uies, sit satis ulla #uies. !um meritis nudus, scelerum #uo#ue sordidus udus, Pauper inops#ue bonis1 nulla metreta malis. $is igitur posco, "rater dulcissime/ *Nostro In tumulo lacrimas cum prece "unde pias. At memor esto tui, te plasmatis esse caduci1 Actibus ergo sacris sit tibi uita patris. Quod mortale ue0is, super immortale reuoluas, Quod miserum toleras, pace perenne ue0as, -audia sed pacis mi0i, pascua posce #uietis. 'u&, pa&, uita, Deus sis sibi, C0riste, pius. Deditus 0is uanis nec te "rusteris inanis. E&ulis immo polus "ac sit amoena domus. $aec non semper erit ne#ue lu& diuturna manebit. Transit et esse perit, cui cito "inis erit. !emper uiuentem lucem per#uire manentem. Pa&, lu&, uita tibi certa domus sit ibi.+ Amen.

67

65

87

85

;7