A

tctNDEKtLER
_..
,
B J5
C
0 "
87
D
g '"
F '">3,
0
'"
H
, '"
'"
t
'"
K
""
L
M '"
,,,
• ,,,
0
0 ""
'"
p
'"
'"
,
R
,.,
, '"
T
'"
" '"
"
V '"
'"
Y
Z ...
39'

nr
 -A-
ABANOZ " O,,\ Cl . (EBONY) : Orta Arrtlta'dA 8eylan a4aamda VI! lieU
o.lkelerde ~l~n slyah renkli VI! kUo lie sablan sert blr .~~tlr. MIn-
maya dayarnkll oldull:unda.n siirtfu\menln flUla oIdutu yerlerde kulla.

--.
milT. (OIa!.pyroe ebenum)
ABA$O. (LOWER ): Alt, qat> tllIUWILn da kullarulan !.trim. Bak. Alt.-

ABAljO BADAFtNGO SERENt. ( Loll"" T op·,allan t yard) ; I;:lft oIan

babafLngo serenlerinden altla olam(irr. Ourlerlnde bulunduldan ana
dlrek.Ierln \simien De alllilliar. (Pruva atato taba11ngo lereni, Grandi
ab8.¥l babanngo serenE, Mlmna abll.4O ballaflnfo serenl.)
ABA!SO GAilY" SEREN!. ( Lowe r topsa ll yard ): Gabya ~ubuj!"u Uterln-
de bulurum Ik\ gabya sereninden altta olarudlr. Ozerterinde bulunduk-
Lan ana ~klerLn Wmleri lie aruluiar.
ABAljO GADY" YF.LKENI. (r.o.." r Topsail ): X IX. yiIsyllm lklnct }'\In-
smdan 1IOnnt. kullBmlmllya ~lanan VI! a~ gabya senml Ilzer!ne a~l­
lan yelken. tizerierlnde bu!undukJan ana dlreklerln Wmler l Ue amllrlar.
ABAljO YARAS I, ( F."x.): Yel kenlettn giiVf:rte tar1lfma b&kan alt :va-
UJandl1'.
A8 1,1. (Van,): V.nm serenleri 5IIncall: v~ya tskele tarafa pruya et.m~k
veya tam orta.ela Jiablt tut.ma.k h;ln .seren cundllJ!mdan I18.neak ~ \like-
ley!! ahnan ~ Itam~ pal&ngllB.nna blltlJ oIan h.alat Jar.
ABLUKA. (B Loc:kade. ) : Abluka, her tablyetten gemllerln abluka altma
Illman blx IIman ~lnl veya denl! Mh.a.1ILnna glrip ~lkrnal.anru 6nle-
mek maksadJ,yla harp gemUerl veYB di!er harp vlWtalan ile den1zde
meydana geUr<!lkleri karakol hatl.ldlr. Ablukarun muteber olllbl1mesl
l,.tn :
1. Abluka &l.mri&nrun I18.ptanma.s:I.,
2. Ablukanm Illn ve wbllt edllml13l,
3. Abluk&run mUessir olmMl,
4. Ablukanm, taraJmz devletlere alt llmanlara gldqe engel olrnanlMJ,
S. BUtUn devletierin gemllerine eflt biT ;ekUele uygularunllj oIlIlUl,
Abl ukanm ;eklllerl.
1. St.ral.l!jik ~ aBkerl Bbluka,
2. Tlcarl abluka,
3. Klflt \1zerlnde abluke..
4. Uzakt8.n abluka,
S. savq ~Inde abluka.

- 1-
 Blr Ilblulta ~dakl durwnlarm hlUl.! oliTlMl ile.sona. ere!'.
1. Harbin 801'1& ermest,
2. Ablukanm, ablukaYl koyan devltt tarB!Uldan kakilnlm&:ll,
3. Abluka !!dUen illkenin SHahh KuvveUerl tarafmdan ablukaYi koyan
(llkentn kuvvetlerlni wrla umkla.;I.U'ma5I ,
.4. Ablukarun eUdsint ylt.lrmW.
5. Abluka edUen illkenln abluka}'l koyan devlet tanlfmdan ~au.
ABORDA. (Alongalde): Blr denu aracmm (Uier blr denlz iIrIlCma bor·
duuu vutnek .~tlyle yMA~mftll\. Bu ~de yanqmlya Aborda 01·
mak denlr.
ADOSA. (AvRlt): eosaya vur rnanl\SlIlda. kullanlJan blr terlm. Yisa ed11-
mekte alan blr haJatm veya vlra edllmekte alan zlnctrtn lnsa bit mUd-
det tlltlllma$ 1~1n bosaya vuru!nWII .
A6IlA"'lAK. (Til aietr a . hlp): FlrtmalJ havalarda veya k&ba dalplt
denlzlerde geml veya blr dentz arac\nm lyI ble tHUd" kull&!llllnul.
ABRILE. (Clew up the main ..all ): Trinket ve mayLatra yelkenlerlnin
I8t.Inga edibnesl \¢n venlen lI:omuta. Abrill! tlrinket., .briIe 1IIB}'Jat.n.
!}ekllnde komuta edillr.
ACI::NTA j ACENTE. (Areocy) : ~mi n&kliyat ,trketlerlnln, gemllarlnl
1.;1ettlk.ler\ Umanl ania gemllertne navlWl temln etruek ve tlcarl. t.,lerinl
yilrill.mek m,ksadlyla bulUndurduklan yetkiU ~ hJslard.ir.
ACE!Io7A OCR!:."!. (A~My F ee): Llmanlannda taldll1 IIfInce (flDJ-
lerln her lOtIU ~lerlni gOren acentalara verUen ticretUr . VcreUer CemJ
ton&Jma. navluna veya yapLIAn multave1eye gl\:re detilliit olur.
A(:£VELE. (Guy): Sennlerin qmIabUdilt\ tadar pra.tya tdllmesl.
A(:EVELE DOSANIMI. (S prlt RlJrn lt'): B l r y\!re MIlan veya .w IDe-
rlnde bulLlll&ll blr cumin civardfl. bUlunan bit yere, el.:!me veya gemlye
~pmamD.llL h;ln yapllan donan.m.

A(:EVELE GOSDE Rt. (8umplrin) : BumbuL o lmayan yelkenlude, ru.-

gin pupadan alm.aJ[, yelkenleri rilIglTla. doldunnak ve kolaybkla !ley-
retmek t!;ln Y\!lkenln lakota yatalanna takllan VII. btl yakalann dJf&nya
dDtru uzatllmD.llffil saltlayan gOnder.
A(:EVELE TUTMAK. (Tori, ~prl ta) : A~evele donammmi yapma lfI.
A(:IOA (: IJL"VIAK. (To be 011): IWluma ..bonIa veya kt~t&n bxa DIm",
blr geminln bulundult! yerden kallt.a.rak datla w:aktakl bir yne demlr-
iemek I~n sahllden u1.akllUj~l. "'~'lI:a ~Jkmak, fl11ma veyt. dentzler
sebeblyle rahat blr II"kllde bannamall1.8.&ndan veya nhtundakl If!erlnin
bltm~ oltna6l.lldan dB. tier! ~Iebil lr.
A(:IK DENiz. (Open Ilea) : Klt'a1ar ar&.ruldakl bQyii.k denlderdlr. ~r
blr deyimle. denlzln, herhangt blr devletln karu.u1an veya I~ulanna
dahll olmayan bllt iln k\&mlanm lhUva eder. "'~111: denlll&r bllt\ln dev-
ietier1n fa}'(la\anDULlanna a<;I1I:tl1'. H1o;:blr devlet ~ denWerl yalru.J:

- ,-
kendbl faydalanmak tIU:re temelJU); edemez. A~lk denWer kanl.1.ardan
fmh oI&rak millklyetl IktLup ediLmek i1zere fWa.L edllemez..
A~IK OO$M.' K. (To faU ...·ay): Her hangl bir mevklye nazaran bulu ..
nulmM\ amI edIlen me.!areden bir sebep veye. teslr dolaYlSlyla uzakLa
bulunmaktlr.
A~IK KIRALAl\IA (Open cha rter): Yilkiln clnsl He van~ lImanlan tao
ytn edllmeden YlIpllan anlqma.
A~IK KURTAClZI . (Open chock): Ba..k. Kurtalal .
A~ IK WtAS. (Open lIarOOur): Denizlerln ve buzlann gInneslne taqJ
kapah olma.yan llman.
A(:IK LlMAN. (Open J'ort) : Ttcarl mallu ll%erlndekl IfinUil.Ir. vergil&-
rlnln UyguJarunadltl ve sathk kontrollerlnln yaJlilmadlI"J !lman.
A~IKTA EClLENMEK .. (To put about); Gemlnln blr llmana glnneden
llman 6nilnde ve seylr hallnde bulunma&. Llmamn glrl¥l kape.h bulun·
TlULIII veya lena hava tto.jullal"l $abUe doA:ru seyretmlye elver\ljll olma·
dll"J hIIllerde gemller demldemed.en .....Ikta seyrederler. BUlla Travene
~Ikmak, Travel"ll }'lIpmakta denillr.

A~ILUt BAKLA .. (DeUlchabie Link): Zlnc:1r kliltierinl. blr1b1rlerlne elt.

lemekte ve}'ll zlnclr Ilzerlru;le bulunan flrdtIndilniln Ild. uennctakl taIda ..
Ianl takllan ve gerelttlll &8.man kaJay ve .;&buk at;llabUen bakIa.
A~!'tlAK.. (on): Oemlnln lII!ytr emnlyetlnl t.ehllkeye dillJtmcet blr yer ..
den u.w.klqarak daha. emln blr yere l:Iotru .evk ed.Umealdlr.
ADESK (Len$) : Bat. Mereet
ADI DOMEN. (Rudder ): Bak. Dilmen
ADIISKARMOZ .. (Tholepln, Thole.): FllIkalar ve k(lrekIe h&reket eden
t~Uk denlz IU"l(lanndakl Itllreklerln lo.iln!k botallanndan tekneye 1rtI·
batlandlnlma.mu aatlayan ka}'l;lann g~ kilpette ilzmndekl ~
veya madenl ~lllt.Ierdir. Ball. iUarmoI
AOI PALANGA. ( Luff 'hckte): Tomosl.l. ma.lta1"Ul kanea.l.J. olan patan.
ga .. Bu p&langalar armalan germekt.e ve gemkUilin gerekt1rd1l1 blrQOk
yerlen1e lrullaruhr.. Bak .. Palanga
ADI TAN .. (TwIU,ht): Gilnel!in, ufkun alh derece altmda bulunma&
hal! .. Adl tan yerlne genelilkle Alaea karanlik terlrnl kul1arulir . Bak. AI ...
ea karanllk.
ADJ VEK..t: .. (TIU~r. Rudder Tillf,r): FIlIkal&rda ve uta][ l:Ienh ~Ia ..
nnda diimenl latenI.len tarafa baama.k ~In dlimen botazma gtreo:elt Ije-
!dlde blr ueu oyuImU4 ~ veya demlrden YlPlim14 kol
Al)M1RALTI Dt:MIRI.. (Stocl",cI Anchor): Qlpoeu kolla.nna dl.k ola.n de-
mlrlerdir. Clpolar bu tip demlrlerln bi .. Iuurunda aablt., blr klsmJnda be
h.aTcli:et edebilli" ~k:Ilde YlpIhrlar. Bu tip demlrlerln tutma.sJ. dlferlerl ..
ne nazaran daha tazlaclir.

- 3-
AGANTA, (A\'ast): YLs& veya. l!l/ika edilmekte olan halat, veya. vira ve-
ya. hayboci edllmekte olan zincirln !usa blr milddet .9Onra tekrar blra·
kllmak dwre tutulmast 1~1n vertlen komuta.
ACANTA tSKOTA. (All sheet-, aft): Yelkenll geml veya. yelkenle sayre-
den lcti<;Uk denlz ara~lannda ouadan alabanda ile dijn~ 1IULllevrasJ.
yapIhrken l!l/ika e!1!lrnl~ olan IskotaYL volta etmek I~in verllen komuta.
AG. (Net): Bilk. !;IIpka.
AGAC l}A."\IANDIRA. (Wooden Buoy): Geneillkle demIT iJiUllIlndLrasI
olarak kullamlan st!l/itan ya.pllml~ !ja.mamlLralardLr.
AGAC USTURl'+IAI;:A. (Spar Fender): ~lopa, romorkiir ve duba. glbl de-
nlz ara~lanmn blr yere yanaljillllian sll"BSlncIa o;arPlP borda s.u;lanrun
ezllmemes1I~ln hunlann bordalanna asIlan 120·180 santim boyunda ve
15·25 santlmetre kalLnll!j:mda a~ klltllklerdlr.
AGm BUZ. (Heavy ice ): Kalmh!j:I on kademden razla ohm buz.
A(;TR DENtZ. (Heavy Sea): Dalga boylan lie dalga yiikseltllkleri bilyillL:
ve (,:&rpm.B. ba.sm~lan tazla olan deniz1er.
AGIR FIRTINA. (Heavy Storm): Yj\]!Uk dalgalan olU!jturan, uzun ve
tepeJerl ijne d$u devrUmeye ba&layan, denlz dwrtnl beyaz kijpllklerle
kapJatan ve 58Attekl siirati 48-55 mil olan rOzgAr.
AGIR IIUBUBAT. (Heavy Grain): Deniz Tlcaret Kanunull& gore, bug-
day, mLSlr, ca.vdar glbI iirilnlerdlr.
AGIR GEMt,ITEKNf:. (Heavy Lift Ship) : Kaba yapill, denlzde lyi yii-
zemeyen ve az silrat yapan gem!.
AGIRLIK M..::RKEZt. (Center or Gravity): Gemiyi olU!jturan biitiln
zerreler iizerlndeki yer<;eklml etkllerlnden o!u'j&! blleIJkenin uygulama
noktasl. Dlge. blr deyimle geml stlrhl-mm toplamhp nokta.
AGIZ BAGI. (Mousing a hook): Aguo yiiklerln kiIldlnlmam SlJ'II81Jlda
kanea agzlmn a~Iirn!Ul1aaL l(,1n kanca a.l:rzlarma yapllan bal':. Bu bat
aym zamanda kancadald halatm herha.ngl bIr sebeple kancadan ltur-
tuInULf.ana da engel olur.
AGIZ KU$AGI . (Sheer Strate): Borda kapl!Ul1alarmm en iistte olamdLr.
AGIZ Klll}Ala TtRtzt. (Bea<:ling): A!j:lz kUii8f:! ile kiipe.;te kapJa.ma-
Slm blrlbirinden a}'lran tirlz.
A{HZLAMAK. (To reach the entrlUlce of a port): Herhangl bIr §l!yi ken-
dWne alt hir yere 5Okma.k 1<;ln 0 §/'yi yuvasma ge«mek dwre uydur-
rnak. Blr IIman al:zlTu veya g~dinl ortalamaya cIa ag,.zIamak denlr.
AGZINA VOLTA ALMAK. (Chokc" Luff): BoI}u a.i11lll.ll veya. y\Ila olu-
nan bir palanga}'l gergin hir durumcIa bulundurmak ve Urentinln saf:tl-
mllSlm IInlernek ftzere sablt blr halde tutullllMl 1<;10 tlTenUnln pa1anga
kanah al':zma kaptmlmllSldlr.
 AHijAP THKNt: (Wooden Boat); snUm nu.lzemelert ~Ian olan tekne.
AKINTI. (Cu...ent, Strum): Aklnll, d.en1llulanrun yal.ay hareketldlr.
AkinUIar, Met ve cezIr (geli!"I\) Ue meydana plen perlyodlll: aIwlUlar,
meV$lJn riUgVlan lIe meJda.n*. gelen mevalm akmW&n. su1ann de.
Y1lmli ak.o~hlrl lie meyda.na gelen akmtllar Qlmak ~ il~ Bynhrlar.
Denll; aklntllan KUl"Ilfltotraf denilen blr alet U. O~ilU1l'.
AKINTI DEMIRI. (St..,Bm Ancho.-): Bak. Ton~ Demlri
AK INTI IIARITASI. (C uue t chart) : Aluntll&n, dab. idyade met vt
cezlr IIkmtllaruu g~teren harltalandLr. Gmelllkle blr talnm l,.tnde
12 harlta buIunur. Her harlta alt oldutu IIIl8ttekl akmtUlln yilnUnil ve
~Ilratlnl gtleterir.

AKINTJ SEYR1. (C ur",n! Sallln~): AkUlt.nlln rOnU VII. sUnLti hesa.ba.

kaWmalr. lureUyle yapuan blr _pI' usu16.
AKINTI SORATI. (Cu""nt $peH): Aluntmlfl dena mill olarak blr saat-
• Ukl aUratictlr. AkIntl sO".Uert aIwltl y6nlertnl pte",n oklarm i1zerle-
rille yullan raklLmtarla ~rilir.
AKMAlL (DrifU~ by the ..ind or e"'Rnt: Drag,lnlt t he anchor.) : Blr
geml vera dena IlllICmm abonla olmUf buJundutu bIT yerden halatla·
nru fora ederelt riizKtr veya aIwltl etklsi lle 11i&gt.r aJtlll& cJotru sdrUk·
Ienmest veya demlrU bulunan blr gemlnln ayru etkUerle vt: demlrinl
l.aramak l uretUe sarklIl8.Sl, silrilklenme&1dlr.
,
AKOVA . (A .."MII) : Gemllerde demlrtn lundoya hUir vulyette ve demlr
memes1n1n au De temu eder hal(le bulunmast durumu.
AKSlsEDALI tSKANOIL. (Sonic Sounder) : Bak. Elektrikll Iskandil ,
8on1!t lekandll
AKTARMA. (Tl"liIn'!!!hipment) : Gem! dahUindekl e&Yarun blr yerden di-
Rer blr yere. ambarlara t.l41ll!llU1 veya dlter blr Kemtye ~1r11mes1.
D~ndlln eslr a1man Itemlye de akwmll dcnlllrdi.
AL «H.·e Wa~lher. ): Ball:. Al beraber
ALA8ASDA. ( Wlnr ) (Side); Gem! ve denk arao;lanrun su kes1mlnden
yukanda. bulunan 10;. klsml.
ALABANDA ASTAaL (Side Sbee1inr) ; Vah kiltilkleriDden sonra yu -
!tanya dotru konulan tek &11"8 kaplana..
ALABANOA t.'l.'MEK. ( Hard, To put liard ove r) ; Oilrnenln ba.5llablldill
Udar sanak veya lakele tarala ba.5llma&1dIT. oemller ln .;.abuk d6nrne-
111 I~ln verilen bu komuta harp bahrlyealnde Sancak/ iekele A1abe.nda,
Tlcaret bIlhrlyea1nde Alabanda Sancak;tBltele tekilnde saylenir.
ALAUANDA !)IPKAS I. (lia rd Torpedo. NeL); Ambar l<:lndekl e§ya.J.arm
alabandalarla (l!masml onlemek I~ln alabanda ilzerlne gerllen §lpka-
lardlr.
ALAUANDA TAIITAS I. (S"..,ot board ): Bak. Kaplama

-5_
ALABORINA St;\,Rl."TMEK. (To haul t he wind.) : Borlnalan sonuna
kadar lava edip yelkenlerl rilzgllrlR doldurarak miimkiln olduku kadar
riizgAra yakm seyretmek.
ALABORAjALABURA. Bak. Albura
ALACA KARANLIK. (Twilight): Saba.hlan karanillIn bitti~ an ile gil-
n~1n dotu~u, a~mlan gOnel!in batl~' ile kartulhi'Pn be..'jIadIitl an ara-
smdakl zamandlr. Ala.ca kartulhl!:a Tan da deniUr. Ala.ca. karanhk mUd-
deti rasaUa mevk.l tay\nl h,:ln en lyI lmkiuu verdil;lnden bu $ll.rnan sil-
resl Iclnde mevkl tayinlerl yaplhr. Alaca karanhk mUddetlerl g!lne¥n
ufkun altmda bulundu!!"u W;1S8.1 mesafeye Ubi (>Imak Ilzere d6rt kl$lllll.
aynhr , Giln~ adl tanda. alt l, rasadi ta.nd a on, bahrl tanda. onlkl, astro-
nomlk tanda onseklz derece u!kun altmda. bulunur.
ALAMANA. (Ala mana, small luUeT, fishing boat ): Marmara ve Kara-
denlzde aj:l; !Ie bahk tutan bahk<;llann ku1landIklan seklz !;1f1.l! ki1rekil
vI'! yelkenll, 30-40 1'1t boyunda 4-6,5 ton ai!:rruitlndakl ala<; I.I!lrnelerdlr.
ALAMANA SERENt. (Small lugger,): Alama.na yelkenlnln 1U,:11dlitl ve
alt ucundan (seren topugundan) gOverteye delten eJtlk sereno
ALAMANA VI>I,KENt. (Sprit Sail): Seren topug-u dlre~ giiverte IS-
ka~BIlllla dayanacak ljI'!k.lldc meylHi olarak kaldmlan serenln CundBlllll-
dan dlre!!"e alman vento fiurlne IlI;llan kare yelken. Yelkenln ilst yakBllI
vento iizerlnde hareket ederek direit!'! ba.A'lamr.
ALAMETLER. (Mark; beR~'On; sign. ): SahUJere veya $lith k yeriere yakm
olarak seyredcn gem! ve denlz ara~larulln seyir emnlyeUnl sa.ltlayan
karadakl tepe, caml, klllse, bellrll buy{ik binalar lie fenerler ve doom-
dek.l sll!:hk ¥Ullandlmlan tener dubalan glbi birl,:Qk maddelerdir. Bu
maddeler deniz harlialarmda ozel \~etlerl lie belirtilirler. Bak. Sahli
I.§aretlerl
ALAI'ORTEKiZ plVAN BMa. (RackIng Selling): lkl halatm hedm
veya ~unalarmm yan Yl'na baitlanmOlSI ve SlyrlimamaSi I!;ln yapllan
bat. Buna Miirsele bat, da denlr.
ALARGA , (OU; push off; keep away): A~lk, a~lkia mallMmda kulla-
rulan terlm. Bir gem! veya denlz araClmn 38.hlle yanBljlk oImaYlP W;lkta
bulunmasl haline (liarga, alargada dellir. BIr denlz amcmm 0 anda ge-
mlye veya sahl1e yaIUl.'jmRSi lstenmlyorsa ara~ serdfunenine ala.rga de-
nlr. Bunnn manIW <;ajtumcaya kadar a!;lkta bekledlr.
ALARGA¥A I;IKl'!tAK. (S httr Off): Bir gem! vl'!ylL deniz araClDm sahli
fie Irtihatm, ke:serek B<;lkiak.l blr yen demlrlemesldir,
ALAVERE. (Oownhaul ): hlopamar yelkenlnln amora yakIWnl !stlnga
eden 8elvl<;e.
ALAV£RE OONANIMI. (Rigging from one velll>Cl to another _ I to
fllWi human, parcels or other things.) Bir gemlden dij:er bir gemiye

-.-
herhangl bir ~yln nakledilmesll!;ln yapdan OOnanlm. Bak. Varagele
 ALAVERE PALETI. (Paunch Mat) : Yelkenlerin sabit armaJara sUrt{l-
nerek 8.§lnmama.lar! lo;1n Mblt anna lli:erine konulan halattan yap!lm!~
tQylil paleUer.
ALAY SANCAKLARI. (Dressed Fnll): Milli bayramlarda veya anemU
gil.nlerde l.;aret saocak ve flamalanmn blr IlIra ilzerlne eklenerek \sU-
raiya iizertne pruvadan pupaya kadar ,..ekllml.'!l!l I~in kulhu lllan san-
caklann hepsine verilen genel islm. Oemllerin bu ~kllde donatllmak-
nna «gemi aJay sancaklan ile donatJld,. denir. Alay saDcaklan o;eldl-
dill zaman gemlde mevcut dlrekler ln 'i8pkal&nna Milli sanCaklar dR
toka edllir. Alay sancaklan mUll sancakllU"la birllkte !S8.bah $8.9.t seId.I-
de (~I giinlerde daha ewel) taka edlllr ve aklj8.llllan lU"ya sancak
zamarunda beraberce arya edHtrler.
ALBERABER. (Stroke together, Give lI"ay«>gether.): KUrekle hareket
eden blr dentz aracmm yana~Inllj bulundui!;u blr yerden blr kiirek boyu
mesafe a<;11dll1nda ve kiireklerlnl pub. vaziyetlne get lrd1kten sonra kU-
, reklerln suya sokul.a.rak beraberce <;ekllmesl I~in serdilmen tIl.rafmdan
verilen komuta. Suna Al da denilir.
ALBURA. (Capsize; overturn.): Herhangi blr ijeyl aksl tarafa ~evlnnek,
altlIll IIst!!ne get.lrmek manasmda kullanllan blr ter lm. Bak. Albura
et~k, Albura olma.k.

ALBURA ~""TMEK . (CrOiSll a yard ): F llika veya deniz ara~J.a.rnun mata-

fora kalastrasmdan ka\dmhp dl'IBn va'llyete, dL§9.n vazlyetten l~erlye
almmasma denlr. VerUen komuta aracm t lplne gore, Albura fIllka, al-
bura klk l}ekltndedlr.
ALRURA KAMC;ISI. ( Tail, pendant ): Babafingo serenlerlnl albura et-
mek 1~ln kandilisalan kaplama hfI41na celdp bailachktan soma kulla·
mlan yumu'!Bk halatlarolUl yaplhru§ olan kJ.$ll. ka~l.
"
ALBURA OLMAK. (Turn Turtle, ca~be) : Bir gem! veya denlz ara.-
('.Inm herhangl blr llebeple blr Wafa yatarak ters donme,.! ve omurga-
slIlln yukanya dojtru gelmel!ldlr.
ALBURA SAVLOSU. (Hatllard ; Une): Yelken gemllerinde babatingo-
yu albura ederken alt kapelesini ~!karmak I~in gliverteye kadar umb-
Ian savIo.
ALDis. (Aldis, slpat Lamp.)! Gem! ve u(,'Bklarda kullanll an, batarya
veya cereyan lIe (,'Bl~n seyyar ve urak ~t t enerler!.
ALELAm ; Mt:VKI. (Ordinary Po!<ilion ) : Astronomlk 6eylrde kul1lUUlan
Alellde mevki terlml, aralannda birka~ seat farlo bulunan Ikl g!)zlem·
den elde edlIen mevkl hatlan He tayin olunan ke><in mevlddlr.
ALESTA. (Ready): Bir I.§in yapilm&&l1lB. hazll" 01 veya blr ~in yapllma-
sma hazlr olundu~unu blldlren terlm. AIMta albura matafora. Alesla
ferro sancak.
ALESTA FERRO. (Stand by rUr the anchor): Demirtn fundoya hazll"-
lanm!lSl I~in verllen komuta. Bu komutanm verllmesl !Ie lrgat kontrol

-7-
edllir VI' zinclrln serbes* akm9.1HIll temln edecek her ttirlil tertlbat
ahmr. bosB plmJerl serbest hale getlrllir vI' demirln $rllfI yalnlZ bosa
iizerine biner. Demlrln fundoya h.a.zJ.r oldugu ktiprii Ilst\lne Alesta ferro
sancakj 1skele demek suretlyle blldlriUr.
ALESTA GEiUl. ( Promt): Bir gemlnin, 9.llgarI . bIr halta glbi Iosa bIr
~aman I~lnde
yilklemeye hazrr oIdugunu Uade eden blr klralamB terimL
ALESTA LiG.-\ CAlIlADAN. (Red topsail) : Yelkenlerln camadanB vu-
rulmasLna haZir olunmasl 1~1n verilen komutll.
ALESTA TIRAMOLA. (Ready about): Yelkenle seyreden geml ve denlz
ara~l&nnda tl1"amola etmeye haZir olunmasl I~in verllen lromuta. Bu
komutadan klSD. blr siire sanra dilmene ba81ll1" ve donUt ba~iar. Bu ara.-
da hanl(l taraftan d6nil!j yapJlaca)!:UlI bellrtmek 1~1n . Alesta. orsa ala-
banda tlramola veya alesta bocl al&banda tl1"amol&. ijekllnde komuta
edmr.
AU,.-\IIIN 1,,1. (Act of God): T9.l!lY'cllarm Insan gilcil d1~dakl dogal
kudretler yiizOnden meydana gelen kar;a.iardan veya /lnceden olu~umu
dillJ\lniilmeyen diger sebeplerden dola)ll meydana gelecek kaY'P VI' za-
rarlardan sorumiu olmalhklarlfll \fade eden terlm .
ALMA. (Stop rowio g): Ktirekle hareket eden deniz arw;lannda kUrt!k-
lerln ~ekllmemesi 1~1n verllen komuta. Hu komutadan soma kUrekler
sudan o;.tkarUl1" VI' puts vaziyetlne getlrillr. Alma kilrek de denilir.
AL..'IIA KUREK. Bak. Alma.
ALll-IAN.,\K. (Alman ac): Giin~in. a)lln VI' gezegenlerln dotu:J VI' batllj
vakltleri Ue seylrcllerl HgiIendiren dl((er a.'!tronomlk bllgHerl kapsayan
VI' her )lI1 yaY'nianan kltaplar.

ALTA ll A" O. (La" ·.... ): Alt. a""gl anlammda kullarulan VI' geneUlkle
Ab/w! denilen terlm.
ALTABA$O ASTAR I. (St em rabbet ): Yelkenln altaball(l yakasmdakl
yelken bezlni sa~"lamla~tl1"mak fizere yelken bezlnin Uzerine dlkilen en-
s!z bez.
ALTAIIA$ O CA UMI. (Ste rn poo;t.): Seren yelkenlerlnln alt yakalarm-
dak! i~erlye doA:ru olan hafir yuvarlakllklardlr. Burta. Litiralya 9I'Ilml.
bUrslya payt da demUr.
M ,TAUA$O VAKA S!. (Foot or a sail): Bak. Aha.§o yakBSi
ALTAIJA~O VAKASI IIALATI . (Foot ropoe, boltrope): Yelkenlerin alta-
oo'!O yakalarma dlkilen halat .
ALT Il:NECIK. Bak. Topuk Ignecl~.
ALTOKOMOLUS. (AI!.OCumuhu): Kiirrelerln ya.wltllmle hallne ben-
wyen veya par~alar halinde gozilken VI' galgelerl olmayan yagmur bu-
lutlandlr. Sulut par~alan blr veya Ikl yande kftm£!ler, hatlar VI' dal-
galar halinde dlzlllrier. Bulut pan;:alarl u<;lanrun ayn ayn renkler gOs·
termesi bu bUlutlara hIlS oIan 6zelllklerdlr. AltokUmillfu! bulutlan ge-
nelllkle 4000 metre yilksekllkte ~kkftl ederler.

-8-
ALTOSTRATOS. (Al1OtitraIWl): Sis ~ elyat otkl1nde a:II ~t tID veya
renklerdetl buJut.Ludlr. Bu bl1.lutlann arkamulan gi.lnet '4Ul'
tlUlvtrrl$l
Ian ~Ylf bir *kUde g(j;Ukilr. Altast.ratiis bulu1.lannda ya!1;mur o;:ok 01·
dutundlU! kalm ~ $iyah renkte olurlar. oenelHkle bu bulutJar 2000-600O
metreler arasmda olUljurlar.
ALT MERIDVEN . (In ferIor Meridian) : O$t yarlm dairenln (Merldye·
nln) UI1l tara!mdaki yanlll da1re.
ALT PALASARTA. (Uho·tr Chain Plate): Ana ~la dlrelr. ara-
mndaki al<1Y1 bUyOJtmek ve dolaYJ$.yla dlreklerin eanemeslne I!Ilf1I ~.
nuklann dayaru.kltJJl;u1L artmnak ~In dlreklertn hlza&lnda ve bm1a)'JI
dlkey oiaJ"a.k konl1.lmllf ~ au-rlerlnde ooptalan clan diiFklerdlr. BIW
yelken gemilerlnde bu paluartaJar alt alta olmall: UF.ere IIr.t adet yap,-
hrlar. Bunlartlan alttaldne alt palasarta denUir. BaIr;., Palasarta.
AMOAR. (Hold ): Oemllerdeld etyalann, yi1klerln muhafaza ed1ldlkler1
geml dahlllndeid btIlmelerdlr. Kullaruldlklan maksatlara gOre ilirn abr-
lar. Tlcaret gemllerlnde ambP.rlar su gl'l!:1rmez b(llmelerle ayrIlDUl]tlr.
AmbP.rlarm adetlul l(emUerln bUyilklilklerine gOre 2-6 adet olur.
IU1HAHACZI . (Halch) (ll ateh""ay): Geml arnt.lrlanna yilk koymak
ve ~11t:arm.a.k 1~1n gOven.e Ozerlerlne ~ oIan ve BUllf, meu.rnaiL
kale veya dikdOrtgen $ekUncteld bo§lukJanIlr. Boyullan kullamkllklan
maksatllU1l lI:ore ~lk olUl"$ll da genelllkle ~ metreden kii~k olmu.
AAIRAKAGZI AGI . (lIat.eh row:r - Net) : Bak. Amt.lrafzt kafes!.
Ai'oI8ARA(;ZI BRANDASI. Bat. AmbaraP;zl kapeleal
AMBARAGZI KAFES I. (Ol"llied Hatch): Ambarlarda I, gfuiildiltil veya
havalandlnlm.alan Kerektljtl zaman ambarlann aydmhk olnuullru ve
hava a1ma.sJru temin ve herhanlll bir kazaya sebep olmamak i(,'ln ambat
ajtLzlarJrun iizerlerlne konuJan a~ veya demlrden yapllm~ kafelller-
dlt. Ayru maksad.t aatlamak fizere halattan llrOlmllf al;lata ambar ajtzl
fLpkam denlIIr.
A.MSAHAOZl KAI'ELES I. (Tarpa uUn. ): Y~I havaIarda yatmur .su-
lannm, denIzll havaIarda denlz sularuun ambarlara lIirmemesi Io;ln
arntaraJz;t kapaklanmn Uzerlerlne serilen branda veya m~ba.
AlIUIARAGZI i'olU $MIBA.SI . Bak. Ambaral;z:t kapele.s!
AMBARAGZ I I'ALAOQRU. (Hatch Beam): Ambaratu kapaklarma ya-
taklik yapmak \I:tere ambaratJZlanna kcmere ve Olllurga yiinllnde ko-
nulan kahn ata~lar.
Ai'oI8ARAGZ l !jI.PKASJ. Bat. AmooraJz;t katesl
AMBAR DU(oUS U. (Conden .... tion; .$",·eatlnJ) : [)aha. dya.de Ucaret ~
mUer1nln amblU"lannda gOrillen nemli ~i&
AMBAROO. <Embarp): savqm yakm oIdutu .sererberlikte veya sav~
uunarunda limanlard.a bulunan kendi gemller1m1z1e yab&llCL devletltre
alt lIeml veya deniz ara~lanna (levlet taratmdan el konulmas!..

- 9-
A1I-IHAH KAvAt'a. (Hat.ch C<:>ver): Ambarlarm Irullamlmad$ EalllIIn-
Jarda kapatillIDljtem kullamlan kahn iahta kalwar veya kalm sa.c;-
\.an yapllmu; kapaklardlf.
A~mAR PA VI. (U"uoln,): Gemllerdel<i IUl8 d~erln ana guverteden
lS~ya kadar alan klSDU.
AMORA. (kit fall ami set) (th" Lower !lll.ill): TrInket ve maYJ.lltra
yelkenlerinin a~llmalatl j~ln verilen komnta.
A.lVlORA YAKASI. (Tat:k) (,1ewel leech.): van yelkenlerin ba~ !lIt taraf,
cunda yelken1erlnln dllj alt taraf yakalandlr.
AMunl nOMEN . (Vertical Rudd",.): Denlzaltl gemll"rlnde g1!mlnln,
torpltolaroa torpltonun aane&k veya iskel"ye gltmelSlnl $D.f;la}'llll dlkey
dunnndaki dilmen.
ANA CtVADRA. (Bowsprit ): Clvadrarun destlUlloradan ,ska~aya klLdar
olan kl.snumr. Tlca.ret gemilerinde ana clvadraya Bomblres denlr. Bak.
Clvadra.
ANA CtHt: fI.ER. (cardinal POin "'.): Kuzey, Oilney, ~u, Bab ylIn-
lemlr.
ANA l;ARlIUKLAR. (Lowe r RIgging.): Ana. direkleri her IIti borda tara-
fmdan tutan &ablt armalardlf. Ana ~arnuklann Ilz.erleri gIl"cala tie la-
"una. edillr.
ANA DiR EK. (Lower Mast): Ana direklerln en albnda bulunan kahn
dlrek.lerdlr. Bulundukllm yeu glIre 181m ahrla.r. Pruva ana dlre~, Gran-
di ana dlre!!:l, Mizana ana dlrei':l, Kontra mlzana ana direti. Bak. D\N:k
ANAt' OR. (C"nni.tr - Current· Eddies): Bir akinbrun, akl~ yilnilniln ak-
sine dojtru yOn dei':il;tlrmeslne denlr. Anafor sulan daha ~iyade Kirlntl
ve 1;lklntllan fazla olan sahiHerde gorilliir.
ANA OOVt;RTt;. (Main De<:k) : Oemllerln en Ust lusnllnda, kasara gU-
vertelerin aitmda bulunan ve gemlnln ba~mdan kI,,'na karlar nrAllan
gUveTte. Bak. GUveTte
ANA ISTlRALYA. (Stay): Ana direklerln kapelelerlnden pruva. yiinilne
doitru uzablan tel veya llf halatlardan yap'lm~ sablt arm.alardlf. Bak.
btlraIya
ANA KOWNOLAR . (Main p€'ndants.): Ana dlrekJ.eri lstenilen vaziyet-
te tutmak l<;ln ana dlrek.lerin kapelelerinden sancak ve I8keleye uzab-
Ian ",malan radansa 11:8.8&11 kalm tel halatlardrr. Bu kasalara palangn
donatdarak ge~ktl!!:lntle dlrelder Istenilen vazlyette bulundnrulur.
A."'A OMUROA. Bak. Omurga
ANA R OzGARLAR. (Main WIDcb): Ana ylInlerden ellen rilzgll.rlardU".
ANA SALABURtiN. (kllcb Line): Trinket, DlRYJ.lIt.r8. ve loa yelken1erl-
Din gradln yakaJanm se~ne kaldlrmak I¢n yelkenln gradln yakMIIll!.
donatllan selvl~elerdlr. Buluntluklarl ana yelkenin 1smllle amhrla.r.

- 10-
ANA SALABURUN ""TAS&' (Briddle of a bo,,-Une.): Ana IIILlaburunun
batlandltJ. gradin yUam ~rtn(k: Vf! lo:te bulura.n paw·d1r.
ANA SERt:NLF.R. (Lower "".d): Ana dlrek Qzertnde bulumm sereno
lerdlt. Bulunduklan ana dlreklerln lJ!!m1ertlle anlilrla.r.
ANA T RUSA. (I\but trunk) : Ana serenlerl, ana cllrek Ilzerlnde hare-
ket ettlren demlr veya halatwn yapllmL!! ~emberlerdlt. Bak. Truaa.
~mbel"l

ANA YELKENLt:R. (Main Sail) : Ana !lennIer llRrtne a~lIan yelkenler-

dlr. Bu yelkenler a~lidlldan ana serenlerin Wmlert lie arulrrlar. Trtn·
ket ye:lltenl, ma}'\.5t.ra )'dUnI, f~ yelkenl.
ANDRO)tEDA : Bat. Zatlllkllnll
ANELE. (Anchor Rlnr) : Halatlan baitJ.amak veya Ilncltlert klllUerle
k!llUemek 1~ln IIIltlam blr yen te5plt edllmllj rnapalann, demlrlerde
bedenlerlnln Ilst tal"llClllrtn(!a buJUlULIl deUklerden g~ltllm" oynaya-
blllr demiT halka.
ANt:LE BAGI (ANCHOR .FISIl£RMANS. BEND) : Sir halatl andeye
veya aneleye bandyen blr ~re baRlarnak I~ln yapllan b5j!dIl. Saba
veya blla glbl dlkey durumda bulunan yerlere halatlar anele baitJ lie
de batlanabllirier.
ANELE ILum1s1. (Shack le 8olt): Anelelertn ~ olan larananm
kapat.mat I~in tuUamllln demlrden yapllm~ plmlerdlt. Anele harbl-
lert lulavudu veya plmll de olab!llt. BIlk. HaTbi.
AN):LE KtLtDI. (Anchor Stuu::kle): ZlnciTl demlrtn anelesine batla·
yan ve blr ucu anele harblSllle kapotdan blr tara fl yanm dalre ~kUn ·
de dljter taratl antle harbilinin g~1llI!Ii1 1~1n YB.llalIUltp ortaaJ delln-
mlf olan d6kme demlrden yapllnul kUitlerdir,
ANE1I10:\1t."l'RE. ( Anemometer): Rfilginn denlt mill olarak saattekl
sIlr'atlni bUdlren blr aleUlr. Oem1lerdf! /II~len rtllglr $(irati ullin
rOsgtt $uratidlt. Bu he5ap edUmek sun:tlyle hakUd rtlZglr surali bu·
lunrnal1dll. Anemomttnlerin denlzdllkte kuUallllan yaygm ellUl
Dine's anemometresldlr.
ANI;ROIT BAROl\lh'TKI;. (Aneroid Barometer): Madenierln esnekU·
linden yararlamlmak aureUyle yapllmL!! olan barometrelerdlr.
ANTEN, (Antenna) : Elektromanyetlk dalgalarm haplledllmesl veya
toplanmaa> 1~ln yIIksek blr yere gerllm" veya ~ubuk ~kUnde yapUml4
olan tel'tlbatlardll. Antenler i<;ln en uygun maden mlknatl31anm& et.-
klal olrnayan baku ve aillmlnyum gibl madenlerdlr.
A"'"rISIKWS". (Anticyclone) : Barometre bumculln yilksek oldutu at.-
fIIOIIfer sabalamhr. Antlalklonda balIm~. merkezden d~ya ctotru
naill.
ANTtslKwS" ROzoA RLARI . (Anticycloale W ind ): Mmoosfer bum-
emm yilksek oldutu IIIlhalarda meydana gelen rtlq:lrllLrdlr. Antilllk-
Ion rfug!rlan saat yelkovaOl yon!lnde ve dl"rlya dotru ~rler.

-11-
 AI'AZLAIIIA. (A hrea ~t . ..·Ind.): Borda. k~mere yl)rIlIne denlUr.
AI'AZLA..\1A St;ylR. (on board): RlUgin borda, k~mere yanilnden
Ill .....k Y'p!!an yelkcnle seylr lere denUir.
AI'I!)TIRIIIAK . (Tl) Mln1ddl e): Demlrler an....und.kl mtlIafe ve :dndrler
arumdak.l a~l pek yakm olmnmak tizere ~Itte demlr lltmaktlr. Bu te-
kllde demlrlemtkten mamt dar olan IIman sahlllannda geminln ge&-
meslne engel olmak I~lndlr.
AJ>1KO. (Apeak) : VInl demlr e.;nwnnda lIndr uzunluiunun dena de-
rlnlilLne ejlt oldutu andlr. Bu durumda demlr denll dlblne yatmL.t va-
I lyeU.edIT.
AKA LillIAN". (lntemledbLe port) : Ana IlmlUlLllr .rumda kalan ve
wnmlu hallerde jtidllen UmlUI.
ARAP Boclsl; BOCUSU. ( I'arbuckle): F1~1 vey. bldon gibl yuvarlak
olan c~yalan yiiksektekl blr yere ~Iknrmak 1~ln uygulanan bir yiikleme
fleklldlr.
ARAPCEVizi . (Malhe .., ,,'alker Imot) : Halanan yapllllUf boIalann
kolLllnrun IU;dlIUlIlla4l I~ln Ilaladm ~una.ama yapll.LT ve her kolun ken-
dlalnden !IOIl11l gelen IkJ koJun altmdan ge¢rllerek yukanya do(p"u
~ekilmes1 ",ureUyle yaPlhr. Buna gerdel veya plyan ceviEI de denJllr.

AR lvA. (U p aIoU): G.byerlerln, yeJkenle.rl ~k veya sarmaJr;; ~ln

direlr.lere ~ 1lr.malarL malwLd..Lyla venlen kOllluta.
AKln:-r. (Juny); 'iedek IllIUIa"mda lr.ullarullUI bir terlm.. Yelken ;e-
mllerlnd e kInlan dlrek veyll serenlerin yefine konulm.k lUeR gemller -
de bulunan yedek dlrek ve serenlere arlyei dleek, Ilrlyet seeen denlr .
AR IZI lNH1RA .... (~vIaUOll ): ManyeUk pusula y6nil ne mlUlyetlk
merldyen ara.smda kalan a~ld.r. Arlzi Inhiraf gem! puruvlI.Slllm bulun-
d\ilu yOne gOre detlflr.
AlIlzl INHiRAF CETVELI. ( Deviation .... ble): GemI puruvll$UlUl
(Rota) bulundutu muhteur yOnierde elde edllen lrlll InhImflan g(iIJ-
teren blr cetveldlr. ),rtzt lnhiraf cetvell muhakkak surette yapllmah
ve kopril\i.';tllnde bulundurulmal.u1!r.
A~ft\. (Rigrinr ): Oem! gUverteslnden yukanda bulunan dlreklere,
seren!eR, yelkenlere ve bunlarm lUerlerinde bulunan bilt lin hatatlara
ve donammlanna den!.. Bu donarumlaroan sablt olanlanna Annll,
mllteharrlk olanlanna Selvl"" denlr.
ARMA BOZUI\"'TUS U. VUlflan bozulmut ve kuUamlmayan esItI bala1.-
lara denlr. Bu balatlann kWIlen &al;lam kalinlf 011Ul kJ.!llffilan ayrlla-
rak or!ililr ve ~pa.a veya pIlle~ yapmak ~In kUllamhr.
AIlMA BUVAl\IAK. (C. • .,. ..... y same the rtrJinC". ranis and Mils due
10 5tonn): Top a\.efille dll..-nan gemllerlnln dlrek ve yelkenlerinl par-
~atamak.
AlOIA BUDA"rnlt\K. Flftma sebebl ile dire!<, seren ve yelkenlerin lr.op-
mas •.
- 12 -

L
ARMA DURAND". ("luke t he ,,,,,,,muck): Burandalarm (Hamaklann)
yat mak tlzere erat mangalannda bulunan yerJerine kurulma&. Arm.
Burnnda terlml ayru amanda yatrna aaaUnl de Itade eder.
AR.\ lADOR. (Rlfter ) : Armalan donat.an, yerlerlne koyan ye gem.I da·
hillnde annal,rla llgUl hili" tUrlii J.4lerl g6r= yetlfmlt pepsonel
ARMADORA. (P in Kall): SelvtlWl'ieri baRla.mak iizere alabandalara to-
nulan aRag veya demlnien yapllml4 yerler.
Aft,'tADORA ~ ELIQ I. (Belayill{ Pln): Stlvl~lerllIIIIlIdoraJara bagla-
rnak ~ annadoraIar tiurlndekt dellklere ~~ dem1r veya ~.
tan yapllmq t;elikler. Bu ~lik.ler genel olarak 10-18 pus boyumll ve
1,5-3,25 pua kahnlJttnda ya pthrLar.
ARMADORA \iEII-mERI . (S pider Band ): Ana d1reklerin gUverteye ya-
km kuml tizerlnde bullmlln dem1r veya plrln~ten yapllml4 ~emberler.
Bu ~emberlerln ilzerlerlnde yuvalarma geo;rn4 olaxak annadora ~
Uklerl bulunur. Direk dlplerlne baitJanm.&sl 2ereken aelyl~eler bu Qe+
liI<lere vOlta edUir.
ARM.UIOR MACAUS I. (K1n lne loft ): Armadorl.ra alt her tarlil
malzemelertn bulunduRu b61me.
ARl\IA DO LDUKMAK. (Se Wn&" up riff ln,): Direk va dlrekler ilzerln-
deki ~ubuklann !lert rilq:lrlarda eanemelline engel olmak ~In ana
annalann boIr;luklarml almak..
AKMADOIt ME.~GENESI. ( Ri~n ~re .. ): Tel halALIara kua yap-
mak 1<,:1n halaL ~UlIB.$ln\ bedell! iizerlne IIlkan mel yapllml.§ mengene.
ARMA SOYMAK. (To unne): Hankel edebllen armal ann onanml ve·
ya kqm YII!tmur ve kardan ~IlIr gOnnemeleri ~In yel kenlerln .1\1.
ya indlrtlmelert.
AlBIA ~I'.K. (To riA') : Herhangl bll'$tyl kalwnnak , yerlne koymak,
bat\amak, haZll'lamak
ARMA GRA NDI. (Mli in bowling) : Kt1~o.k 1lULll1lkapan ve adl palan-
gMan lbare\ olan bortna, halAt.
AR MOZ. (Seam, jOint ) : Ouverte d~ma tahtalannm veya ~p uk-
neierde borda kaplama tahtalAnrun ulUnlamesma blrl-.Utl ~r.
ARMUZ ACMA K. (S prlnr) : A~p I.tknelertn kalata~ edilmelerl 1~1n
annuzlarda bulunan eAAI kalafllt malzemelertnln ~lkanlm,ulI suretly·
Ie annuzlan a<,:mak.
AJL.)lOT. KAPLAl\lA. (C.~l PLIUlkio,): Borda veya g(i9erte ltaplant.a
l.ahtalaonm uzunlamuma ve kenar kenaIll blrlqUrtlmesi 5W'eUyJe
yap!1an blr kap\ama usuHl.
ARMOZ T OTMAK. (Keep ~h e line): Taburs ge<,:en ptl'$Onelln blr hi·
mda durmalanru ternln 1~ln ayakkab\ burunlanm armU! hiza.!lma ge·
Unneler\.

- 13 -
 ARYl\. (Do..u from aloft): Bir halat va&ll.UIyla ,f\Ikandald blr yen
~mJ4 oJan &eren, yelkm nama, lOlll llandl1l, Ita.ret l\IlIIcati, mllil
sanal!: glb! ¥'Ylerln aptlya \ndlrtlmesl.
ARYA KCREK. (Boa t tba oalll): Pula vazlyetlnde d\lr&n kiirel<1erln
l!:1lrek palalan bq larata gelmek Dzere alahandalar tal1ltma ve otu-
rall:lar (!zerlna konulm.a&L I~ln veriten komut.a.
ARYA SANCAK ZAMANI . ( a~ the 1.IaJ): MllU aancaklarm aQam-
leyin giln~in bat", lie Indlrll!lle$l, arya fldllmell zaman!. Arya san·
call Gmam, !I.~ aimanalll&nndan hel'(i1n It In hesap edllmek 8U-
retJyle bulunllr. 8eyIr hallndek1 gem11er arya aancak o:amam gelmlf
01&& da MIlll l\IlIIcaklanm geml demirleyinceye bdar arya etmezJ.er.
Giindill:lerl m1ill aaneatm arya edilmelli usuillne unun I.6ren1e yapl-
ilr. Arya uncak :r.arn.anmdan .mra demirleyen gem1lerde demlrln
tundOlu lie blrllkte mllli &&neak hlebl! \.Oren yaplimadan arya edUir.
AKYA SOFRA. Yemek masalannm yemek zamanmda yerlerlnden a\l-
narak yemek yemek Uz.ere hall.1rlalUllllSl.
ASKI IzuIKOSU. (Short slin&") : Kiirek, aeren, gOOder glbl lJeylarin
ayak attmda bull1lUla&n yUbell: blr yerde muhatala edllmelert ~in
kullaml&.n bir larafi kasalL dlter ~unaal C!!vl.Ell veya her lid l.a.rafi b -
aah llI:b1rolan1lr. Harp gem]iertnde aakI llI:bLro.u yerine mentetell d&-
mlr lamalar kullarulmaktadLr.
AS KIYA ALMAK. (To hanr 00 buard a alnklnr ,_lin order 10 make
her wove): Herhangl. bit aebeple baUDa tehllkell1ne manlZ bir gemi ve-
ya den.iJ; araclnm bordaya al.l= 5Uretiyle emln bit yere veya ..t
Buya getlrllmem 1~ln uaulline uYK\ln olarak bal!:lanmasl. !..sluya almak
tek veya ,1ft geml lie yapl1tr.
AS LI ClllETLER. Bak. Ana clheUer.
ASMAKOPKC. (Cal" 'ay) : Ka.saralan ka5araiara veya kOpriUert kaM.-
ralara btltlayan ve g~l aattayan gilverte QltQndekl yollanl.tr. Dalla
z:lyade tankerlerde ... rdtr.
ASTAR. (Belly): Sel~elerln doktmdukt;a yelkenlerln mew. gargaftm-
do, aal.aburun ve hamaylt yakaJanru )'lprat.marna.Sl Jcln yeikenlertn
yablanna ~~v.e dlkUnu. olan ikinci kat burandalarthr.
ASTARLAMAK. (To guild): Yelkenin astarlanmUidJr.
ASTARYA MODD!.,.t. (Lay Day.): Navlun mukavelell1nde yiikleme ve
tJooa.ltma 1~ln tah5l& edllmlf olan giinterln uywm lfade eden t.ertm.
Ml.&lya miiddeti uzadttl takdlrde yiikleylcL giinliik blr \aZInIn.flt Mer.
Eter gem! cok uaun blr IIlre hareket.51s kalacak olursa g1lnl\lk talml-
nat mQddeti art>nlabi lir.
ASTROG RAF. Ylldll ytlluekllk etrllertnl hartta Ourtne 1rtl.sam (Ialll-
fOm) eltlren bi T alet. AatroI;raf, enIem. vUlt ve mlkyua glire Iyr..
eCWir. Zaman ayan altt tarafmdan otornatlk o larak tan1im edUir.
ASTROIT. (Asteroid): OUn~ etralmda d6nen kll~llk li:n.egenleroen
her birlllldir. Bunlara Ptanetoit'de denllir,

- 14 -

L
ASTKONlUtlK ARZ. (Aal~ anc") : Yu ~eII.ImI. yOnd iie ek-
vator dililemi anwndakl ~. Yu ~Irlrnt yOnil }'i!rtn tam bir k1lrre
olma)'ltl .sebeblyle dAlm& yery(lseylne dlk detUdlr. Dik olmaNmdan
dolaYl meydana &elen hataya mevki hatu:! denir. Bu h&tlt.nm IllIk.tan
rw:1lren 30 sanlyeyl lI;e!;er_
ASTRONOMLK SllviR. (Ce1e11tlcal Navi¥"tiUD) : 00k ciaimlerlnden
laydalanIlllLk sureUyle mavkl tayinl 1~1n yaPliIn blr .seyir nevl
ASTRONOMlK TAN . (MtrolKlmlcal Twili&bt) : Ollnflll,n u1kun ,Ibn·
!Sa ve 18 derecedeyken bulundutu an. BU. Alacakaranllk..
ASTIlONO;uIK OI;GEN. (Astronomical 'I'rlanJ1e) : YIlk.sek kutup, bq-
ucu va (lIk cWn1nI Ilurlnde bulundumn ve g6k kil.resl Ilurinde ~W1-
dill ran edilen 1i~lI;en. GeneUlkle blr gOk cLsmlnden yapllan g6&lem-
lertn ~ilmiinde lruIlaruhr. Bak. Seyir ~nt.
A!jA(';IYA SEYIR. (CUl'Tent sailing): Atm t l )'lInOne dotru yapllan
seylr.
A§ IRMA KOREK. (Sb,gle banked dan, 8i0ll:11: bar . weep) : Her ot u·
raktll blr k!lrek~1 oturmak ve kilrek~lerin ~apru otunlUllan 5uretly·
Ie ktlreklertn tanz1m edllmeel , Daha ziyade ktklertle bu ~Ilde irOrek
~ldUr.
A§IRMA SUGRA . (Shifting or butts): Borda va IUverte kap!ama t.ah.
talannm dar olan u~ kl.l.U1\Jannm bir ht.zaya geiecek l!ekilde ~e-
11 tekll.
A$IRM..\ YELKEN. (Dippln , 11,1'): RilzgAr dururnuD& gOre sermi l1e
blrllkte dlregtn blr taratmdan dljter tara/lila kavanca f!dIlebHen yel ·
ken. Bu yelkene PH11~lre yelkeni de denUir.
'\ $OZ. (itabboet): Borda kaplama tahtalanmn omurga ve bodMlamaya
glrdl#1 oyuk.
ATNALI IUS" . Balt. Nal baa.
AYADM"LIK. (Tool ): Herhangl bI~yin yapllmasuuta kull.arulan yar-
dllflCl alet ve maiseme.
AVANS NAVLUNU. (Advnnu F..eight) : Mukaveleye c6I'le yiiklenen blr
yilk!ln navlunu, van, Ilmamnda yiik!ln alletlara tallmi !lzeMne tide-
nen peradu.
AVAKA , (Shove orr): Oeml veya sahlle yanal$nll~ blr deniz aracmm
bu radan hareket etmeal 1~ln verllen komuUl .
AVARA KElUuu:.·H. (S tron , Back): Rtlmorkijr ve tahllalye (Kurt.ar·
mal gemUerinin I"'~ tllrafJannd.a bulunan ve klliJe'lteden kllpe.;teye
Udar uzan.an d.alre yaY' ~kllndekl kemere.
AVARA ~lAi\1VELASI . (Clutch) : Vln~ kaldmclsmm ~ maklne\li lie
Il1lbal.1IU k_o manivela.
AVARYA. (Ave""e): Denl. yolculugundakl olaitanil5t!l pderlerln, ge-
ml veya yiikte meydana gelecek bUtiin hasarlan Itade eden teMm. Bak.
BIly1ik avarya. kll~lIk avarya.
AVARYA BOKOSV, (Avuage Bond ): Biiytik avarya tillinln d<:>g:m.Iwna
sebep Wan olakaniistii olaylarda ytik sabiplerinin kendilerine diiien
hisseyl Odemeyl yiikilmlendiklerinde tanzim edilen oono,
AVARYA DlsPEl;iumi. (Avel'!lJte Adju.st.lI1cnt): Deni.t yoleUiu{:unda
ilg!lI taraflar al'Wlmdakl :.arar ve lIUlIlraflan t&k&im ve hang! masraf-
larm kiiCiik, hangJ masratlann biiytik avarya oldugunu tayln eden
ihtisas &ah1bi, tecril.bell ki&iler.
AVARYA TiffiLlll.t. (Average Statement): Avarya dispeo;;lleri taTafm·
dall tanzim edllen ve biiyilk avacyaya. i~tirakl etrafhca gOr;teren tebllit.
AYAK BASTiKA. Bak. Aya.k Torno.
AYAK KAFESt (Graling): Lumba.ratulan veya kopril. iizerlerinde
ayaklarm giiverte lie tellUloSlIll kesmek I~in ata~tan yap'l~ kafesler.
AYAK PALt::T1. (Swab): Ayakkabllarm altlanm siwek l~in eskl ha-
latlarm (Anna bozuntusu) iiriilmesi suretlyle yaplinu.1 paletler. Bun-
lara paspas'ta denlr.
AYAK TORNO. ( Snatcb block) : Donatllan bic halat bedeninin herhan-
gi bir yerinden g~ebllecek lIIlkUde yapllmllj mandalh ve mente§eU ma-
kara.
AYAKUCU. (Na dir): B~ucu noktasmdan 180 derece ~1Sal mesafe
de buluIlAll nokIA,
AYANDON, (St. Anthony Storm): Oeak aymm sonlanna dogru esen
~iddetll ve ~k tlrtma.
AYBOCt/A YLIOCU. (Heave aback) : lrgatl tera cail§l.ll'arak zinelrin
veya fener tizerlndeki halatm denize veya d~rlya dogru yavll4 yavll4
blrakllmasl.
AYDOS VARD1YA , (Dog watch): Vardiya nobetlerinln saal 16-18 ve
lS-20'ye kadar olanlan Oklliiz vardiya da deni!o
AY ISKAKMOZ. Bak. Yanmay 18ka.rmoz.
AYI BACAll. I. (Wmg And Wlrg): Ruzgarm pupadan alarak seyreden
yelken gemilerinde a~evele giinderlerj kul1amlarak iskotalann blrinl
sancak, dlgerini Iskele oordaya. dogru ~mak suretlyle yelkenlerln riiz-
g;hla dolmas!ll1 sai!:lamak ve silraUi gitme ImkAlll1ll veren yelkenle
seyl~ usul!l.

AYKIRI SEYIR, (Cross sailing): Rotalan birlbirlerine nazamn ten

YOnde veya bu yOnlere yakm blr rota I.zleyerek yapl1an seyif.
AYKIRLAl'+lA. (To be in a athwart position): Aklntl veya ril.zg;l.r te-
&irl lie demlr iizerinde yatan bir gemlnin demlr istikametinln ak&l is-
tikametlnde salmasl.
AYNA. (Water Ttlescope): Deniz 1~lnl Incelemek tizere blr iist(Jvane-
nln blr taTarmm su ge<;lnnez ~kUde camia kapat1lmaSl Ile yapllan
g/\Zlem aleti.

~ 16 -
AYSA. OOrbune veri len diger blr i.slm. Bak. Diirbun.
AYSA K II; Ll. (Squa re nen,ed): KH; taratla" 1M"! oI.may,p kernere
I!tlkametlnde dllr. DIan ukne.
AYNALIK. (TnullJom) : FlUb, bot, patalyu. I{Ibl u!ak denlz u.ra<;larm-
da kl~ bodoolruna il.zerlne konu lan dllr. sat.hlardlf. Dilmenln il.st lit-
neelCi aynahk iUerlnde bulunan yuvasma (Irer.
A YNALIK TAHTAS I . (llolekboard ): Ufak denlz ~lar1llln h&v~utun­
da O~uranIarm arkalanru dayamalm ~n kernel'! lstUtametimie Ironu-
Ian alab&ndadald yuvalanna girlp ~'kabilen taM•. Aynallk tahlwll Qze.
rlnde U1lCm, $IUlCI;kla muhaberede lrullamlan ~tInna t.sminl beUrten
~n renk.lllfeklUerl buiunUf.

_ 17_
 '~I

•
f
- 19_
 ji
- 20 -
AdmLralll Delnltl

_ !21 -
 M

c,

Aflrllk Merke.l

AGIZ BAG!

- 22 -
AKOVA

ALAMANA

-23-
AI:unana \,.l~~nl ve Se~nl

-,,-
•

"MaAR

- ,,-
- ,, -
AIle,e Bat,
~2 7 ~
 APtKO

- 28 -
 J
I
- ,, -
- ,, -
 ARMUZ

Armw: Kal)!.am.a

- 31 _

•
 if-- -t--\- -----I'

- 32 -
1 . Bodo olama as t arl.
2 . Bodoslama
3 . Al}oz
..,'"

Ayak t orno
( BA8TlKA)
 -B-
BABA. (Bitt, Sollard): SalaUenn volta edllmesl L~1n lrullarulan VI :t.e-
mine saI:\.a.maI. bal!:lanJrut VI demlrden yaP1lmlt a1llndir ljekllndekl cl-
simler. Babalann ~\4ik ~k1Iler1 vardlr.
8ABAFtNGO. (Top,allanl ): Oabya ~ubultlan (berme liiriilen cubu1r.-
lanD Vl' bu ,.ubuklar lizerlne ~ yelkenlerln genel alit. Buhulduk-
Ian ana dlreklerln 1sl.mlerl Ill' aruheIa ... (Pruva babaflngo. Grandi ba-
batlngo. Mhana babafingo.)
8ABAFtNGO (lARMTKLARI . (TnpI'allaod Shroad ): 8aba.f1ngo !;ubuk-
lanru borda.iar yiinilnde tutan annalar.
BABAf1NGO <iORm;OI. (lla/llard) (1Ia! ya rd) : Babe.tlngo yelkenlnl
)WIne kBldlnna.k \!;\n kull,rotan palangll. Patangarun rut tomosu gU-
vene ilurlndeld. blr mapaya, o,.,t t.omoau I:!e ttrenln kandllil:lwna bIlt-
laruna.k Ilzere \1%un bit sapanl \Ie .;elill olan pe.langatlir.
BABAFiNGO CUBU<;U. (Toppllant mast); OIreklertn «i\veJteden 11.1·
!)arm tlc:tlnell ~ubutudur. Ozerlerinde bulunduklan ana dlreklerln tslm-
Jeri Ue aruhrlar.
BABAf'INOO ISTlRALYAS I. (TopIaUant Stay): Ba.baflngo o;:ubuklannl
~pkRlanndan 1III.'!8 doJnl wtan halatlardlr.

BARA.' INGO KANDtLtSA PALANGASI. B&k. 81lbatlngo r;<)rdell

BA8AFINGO I"ATRtsASI. (Toppllant Uacklltay); Babaf\ngo i;ubutu-
nu .lfl.pkutndan gemlnln bordalan yOniinde ve gemlnln bi;UUl dotru
tutan halatJan:i1r.
UABAl"iNGO PRASYASI. (TopplJant BI"1IeQ:): Babatlngo sereninl rib-
~v1rmek 1~1n seren cunda.SlndM donatilM selvl.;e.
ginn esUlt tanlfa
BABAFINGO RILILERI. (T (lPlallant Futtoc:k:I); 9anakli~ her Ikl ta-
ratma bathUlan gabya ~armiklanmn gerlldllinde ~a.naltl>l:l emetme-
mealli;1n o;armlk boI);atalarmm ~anakhk altlanna gelen kllltlerl lie dlrek
Uzerlndekl rlll ~emberl anullna donatilan kllsa ~atnuklardll".
BABAFiNOO SERENI. (TopPUllnt yard ): Babaflngo i;ubuklan i1zerln-
dekl yatay serenler. Bulunduklan ana d1reklerin laimlerl Ue arulIrlar.
BABAFINOO VELENASI. (Toprallant atlIysa ll): Babattngo latlralyala·
n Ozerlerlne ~ 0.; . .II yelken.
BA.BAFtNOO YF,LKENI. (T oppllant Sail) : Babatlngo serenlerl ilz.er-
lerlne aCllan ~ yelkenier. UieTlerlnde bulunduklan babartngo serm-
lerlnln Il!lmleri lie aruhrlar .
"ACA. (Funnel, Stack) ; KRZIlIllarda. yanan yalut dumanlannm ~lk·
mUi 1~ln konulmU4 ve j~ lee ge¢r\llrl4 Ikl 4Ulndlt<lf:n lbarel o1&n 1Je,.
calar lI:emidek! ka.unlarm adetlerine gOre detl~!k add\<! ol ur. Dlzel Ue
~a1~ OOZl tip remUerde ~ bordadan verUdlllnde gemlnln ~t\tl
bozulmasm diye ya\.ILncl bacalar yaplhr.
DACII nOVAS!. (F"n"el Paint): Baca.lardan ~lkan ytiksek ISldaki gu-
Ian" b!lcalara $iitiUen boyalan ylLkaralr. slk air: boyanll18smm onilne
ge<;mek h;:1n y!lksek !slya dayamkh olarak yaPLillll4 boya.
RA CA ~ARAU(';1. Bak. BaC&. ventow
RAC,. pISTA.'1I. (Fun nel casing): Duman &a1IdljtlIll korumak iizere
baea altI.anrun ~ taraflanna yaptlan muhatua.
BIIC" FORSU. (Funnel pennant): TiClll"et gemUertnde, gemlnln b8tll
oldutu ~lrketln sembolilnil giillteren vc bacanm her lk! yanmda bulu-
nlln renkll §ertt, raslm!er.
HACA KAPELEsl . (Stuck Cont): Kazanlann faYfapta bulunmadJkl ~a­
IlllInlarda yaltmur sulannm l<;eriye glrmeslne man! olmak maksadlyle
baea aj!:1zIannm tlU:r1ertne onillen brandadan yapilllll~ Brtiller. utal<
be.ealJ gemUerle dtzelll gem11erin egy.oz ~klt delUderl tLreri.ne ~
yap1l~ kapaklAr konu lur. Bunl ...... dA bolea (fIlpkA.n) kspe~ dentr.
BACA l)APKASI. Bak. Baca k.apelesi
HACA VErro.'TOSU. (Funntl shroud ) : DenWl havalarda bac1I.lann ~I­
nln bq-klO;: veya Y3lpa yapma.s> IilI1WfidA devl'1lmelel'1ne engel oI.mak
1~1n baca llitlZl arma yakm yerlerlne takillp bq kl~ veya bonia. yOniine
u~tIlan ve giivel'1e veylll sal!;lam bir yerdekl !l1apalara baitlanan urttn
uskurlu tel kOsteklerdlr.
RADARNA. (PllrCeUinr): Devamh olarak lIIym yere gelen hal&t beden-
lerlnIn ~Imp )'Ipra.nmalanna engel olmak ~ln IIalat 11zel'1ne lI&rtlan
"'.
HAC. ( Knot, "",nd, IIllc h) : KullanllcbklAn yel'1n busus.lyeUne g6n
muht.ellJ' ~Uert olano y&p111JUlSl lie o;6rilln'lui kolay ve kuvvet sartull
gerelr.tirmeyen gemld dUtQm6.
RAGLAMA. (MOQrin,r:: ~urin,,): Bir geml veya denlz IU'aClnlD ~man­
dlra. Iokele, rlhtlm glbl yerlere yatmak manatllyla halat vermes\.
BAGLAI\IA LfMANI . (Purl of registery ; hlllne port.) : Tlcaret gemllerl·
nln ka)'lUi oldolu ve her tlUlll tacIl t.,lemlerlnln Y3Jllldlt! ltmanIardtr.
BatlAma limanmlD 1sm1 gemllerin klO; aynahklan Uzerlerlne ve gem]
Islmlerlnin Altlanna YlUllir.
8AIIKI TAN. (NAutiCal ""ili,r: hL) : Oii~n, UfkWl on1kI derece a.!I&-
twnda buluI1lD.ll4l hall. Bak. Alaca karanhk.
HAtlaln:. (Navy): Bir devletin Deniz KUl'YetJ erllle UgIIl bUtiin kuru·
IU4lanna, ve Denb KUl'Yetlerlne denlr.
RAKLA. (Link): Zincirleri olll§tllran oval ve dokme demirden y apllml~
halkalardlr. tokmah ve lokmaSJ.z olmal: Were ik\ ~idi var<ilr.
BAKLA LOKMASI. Bal:. Lokma
HALANI;INE / BALANStNE (Toppinll" IItt): BumbaYl, yan matalorailln -
m ve dikmeleri ii5t taraftan tuum dlk vento.
BAI,AST GK'\II. (Ship In ballast): Ambarlarmda yiik bulunmayan tl-
caret gemisl.
BALK. (Bulb): Gemilerin ~ bodosiamalanrun su l~indekl klSmmda
bulunan ~I~klnllk. Yen! geml InIl3- teknlitl olan Bath'lar, gemlnln lIerl
hareketl Ile rneydana gelen dalgalan kii~iiltmeye ve suyun lI"em! karl-
nllSlDa olan basmcml ualtmaya yarnr.
BAIA;. (BUl.GE): Gernllere ~arpan torpidolarm veya maYlDlarm gemi
karlnasma zarar verrnemesi i~1n GU kesiminln ii5tii.nden ba&laY1P su ke-
~irnln\n altma Kadar deva.m eden ve genelllkle lI:ernl bovunca uzanan
~\~kln Wive kuilm.

BALGARISE. Bak. Davlumba.z ,,'klYlllS1

BALIKI;I BACH. ( FI~hcnuCl1s B.mdfKnul) : YomaYl demlrin aneles\ne
veya blr ha.latJ aneleye ball:hunak i<;1n kullarulan bag. Buna anale bajb.
da denir.
BALIKSIR'l'1 OOVERTE. (ClUIlbered ): Deniz ve ya~ur sularuun gil-
vertede blrikmemesl \~in ana gilverte1er hallf §ekilde W§ bUkey olarnk
yapllrr. BOyle gUvertelere bahk ",rtl gilverl.e denir.
BALONLAMAK. (To balloon out; 10 swell): Riizgll.n pupadan alarak
yapllan yelkenle seyirlerde, yelken J.skotalanmn l!!.Iika edilmesi I!\lre-
Uyle yelkenlerin rilzglI.rla dolup §I§mesl.
B.'\ LON USTURMAQA . (Round fender ) : Eskl halatlarm orillmesi su-
retlyle halon veya KlHndir IiCklinde ynpIim~ 1.l.'!turmao;a. Bun!ann I~er­
lerl YlpranmL1 halat lItleri veya IIUmtar par¢ar! He dolduruiur. Daha
7iJyade ufak denJz a~la.rmda kullamlan halon 1.l.'!turma~alarm giize hDIJ
gorilnmesi l~in Uzerlerlne brranda dikllir ve beyaza boyamr.
BALSA A(H.CI. (Balsa Wood) : GeneUlkle ufal< §aDl&Ildlrn. ve can 81-
m1tlerinln yap,lmo.smda kullanlian atw;. Mantardan daba haflf alan
ballla aP;acmm bir lit kiipii 7-8 llbre gellr . Ufak silrat teknelerlnin ya.-
pilmasmda da ballla a~! kullamhr.
BALTA BA~Ll. (St raIght stemmed) : Tallmarlan olmayan ve ba~ bo-
dooilllnalan su ytizeylne dlk olarak inen telme.
BALYA. (Bale): Ticari t§yanm, branda veya ket.en bezl glbi kuma~­
larla sanlmasl ve '!Critlenmesl suretlyle denk haUnde olmas!.
I~ALYA HAeM!. ( Bal~ Capacity): Bir gemlnin balya haem!, ambar ait z,
haclmlerl dahll gilvertealt ' yilk yerlerinln ayak kUp olarak I!ade 001-
len haemldlr.

- 37-
IJALYA IzulRosu. Bak. 5apa.n.
UA NAYELK Dt:.Ll o, l . (Lubben 1101.,) : Canmklann, selvlQ!!lu1n ~ dlier
annalann g~mesi ve gemlcilmn 1fIl1W.khfa ~lkmalan ~ ~.khkl._
nn ortalll.nna a~llml4 olan dellk.
BAN[)IRA . (Nation al Fla..,.. ~;n";.l:n) : Oemilerin, milllyetlerlni bellrtmek
!Izere kl~ gtinder veya glze ~ektiklertmUll saneak.
DANDO. ( Let &,0, 1A:t II,.) : Tutulmakta ve,. sattlmakta oIan bl.r ta·
JaU anlden koyvermek yeya JndIrllmekt.e olan blr claml, bot, IllOt.oI" ve-
YII rtllkaYl tIIl'mn bIre Indlrmek I~in veriJen Itomuta.
SANDO i!TlIIEK. (Cat:' Olf): M.II.yna edllmekte olan lilika, motor, bot
glb! an<;1&nn ~uya O,S-I met/"!! kala bando komutu! Ue IIUya oI.urtul-
mMldlr. Uurada dlkkM edllecek hU$U$ banda komuW. Ue birlikte her
Ud tlTenUnln aym anda elden blrakllmasul1r.
HANK. ( Bank) : DenU ytlzeylne yakin VII. zaman urna.n tepelerl au yil.
uylne Clkan sljthk ve kayahk yerlerdlr. Deniz hartt.alarmda bu glbll.LlI;·
hklu artl i&&retl konul mak suretlyle bellrtlUr.
BANK ~AIUANDIRA S L ( Bar Buoy): BlUlklann amltlanm veya yerier!-
nl beilrtmek I~ln konulmUO alan ~kh p.mandn..
8ARATAKYA. (Ba rrlt ry): Oemlde bulunan mabn geml pen!OIlelilara·
fmclan kuaya utram.~ glblltl:\5ter\lme:sI. "~1 1 1llQ1 veya d~r bIr labm
hUele:re bq vurullllQ'n! tfade eden terim. Ball. Kaplan B8ra1al}'M1
IIARnARI $ KA . (Stopper hitch): Volta edUmekt.e olan bIr halat.m ka<:;-
mamas. 1000In blr halatla ilutlne meze volta l1.mp hamtln iizertne sanl-
ma!1I ,umiyle meydana getirtlen bosaya den!r.
IJARB.~Rt$ KA TUTMAK. (To pIlSII II stop per): Barber~ lqinln yapd -
mRS!. Buna Booa tutllULk da denlllr.
BA RC;:A. (Ancient t roop _arshlp. ve!M:1): ,uteri nakllye hb:meilerln-
de kullarulan alUan dlls f t u su Qeken yelkenlL t.ekne.

BARKO. (lSark) : Pruva ve grandl dlreklerl kabuorta, miza.na dIrelL

sObye arma lie donll.ttlm", 100 tondan bIlyOk gOvetteli veya gilvutesll
oIarak yapllan yelken geml.sl. Bu Up gemller .. ~ dlrel<ll olabilir. Bu
durumda k:J.~ dlreklerl sUbre armai1 dl~r dlreklert kAbasorta annail
olur.
IIARKOBESTIYA . (Barke nUn t): Pruva dlreA:1 kabll3octa. grand! va ml-
CIUla dlreltleri sQbye arma lie donatilmq ~ dlreltll yelken gemlsl. Navt
de denUir.
BAROCRAt'. (Bal"OJl"rlph ) : Muayyen bIr aman IilmII lelndeki at.mo::.
fer ba&i.nc'n! devaml. olarak kendliltinden kaydeden on bIr saat maki.
n83l Ile cal~n barometre.
B"ROCRAF KAGlI) t. (Bal"OC'rlm) : Barogratlarda kullarul&n &&at lak·
,\math blr hafta ,ilrel1 ~l kAt.l.

- 38 -
 BAKOMETRE. (8uomeltr) : AlmoIIJ'er t.4lnelJU Ok;rnek I~in tuHaru-
Ia n alet. Clvab ve IlUidenl Glm,k iizere IkJ ~Idl .. anhr.
RASADO RA. Bak.. Mal'31pet.
BASADORA AYACH. Bak, MaraJpet ayatl.
DASARNA. ( To lilt with lever): Verde bulunan atlr clamln hlr tararl-
Dm blr mIlDi .. el .. y.nhml lie bldmlma.sJ..
BAStTA. BalL Oiine!l .-aU.
BASTA. (AVMt ) : Tlearet gemlcllllinde Abosa, .pna yerine kullaru-
Ianterlm.
BASTIRMAK. (To I pUee blnll.log .. stra nd): tkl halatm blrbirlne el<-
lenmflld 1~1n h.al&t kol!anmn blrbLrlnin bedHllne dlkl, y.pmak suretly-
~ etJenmesl

DASTIKA. Bak. AYllk torno.

BASTiKA VURMAK. (To Match block) : t'ramOJa edUrnlt ve Ur enUs!
uAtl.lm~ bir palaDra donammmm tirent! kLSrnJnJn herhangi bir ye-
rlnden butlkaya l~rUm~l.
BASTON. (Jiboom): Ana cLvadramn ilserinden Uer!ye dotru IDIltlLmIf
o;ubuklarl& cunda yelkenlertnJ ~ ere serenlerin cundalanndan
IllrQlen ~ubuklar.

BASTON AQt. (Jib N'eUln,) : Fluklaon indJrllmeal e.&nwnda floklann

denlze dotru sarkln"mMl ve clVadra ftzerinoje ~alJ4all gemlenerln de-
nl~ dl1:pnelerln[ (lnlemek makudlYlD. elvadrs altma gerllen at .

BASTON 88AKILI. (11« 1 chain of the jibboorn): Ana cn'wrs (herln·

deki butonun sablt tutulmflSl 1~ln ClvW.rs lie baston ilwrlne sar,lan
llnclr veya halat .
BASTON ROSAS •. ( lied block chain): BilyQk butonu yerlnde tut.rMk
I¢l evadra destamorumdan ahm p blultonun toputundan dolqtInlan
doblin lIIncir. Bak. BQyOk but.on bo5ul.
BASTO!'I GOlI."YF..'l1. (J lbboom Saddle): BQyuk be.stouun topufunu
CLVadn.ya paml.,l tutmak 1~ln CIV&dm Ile butonun ~vfe;!llne gOre oyul.
mut aA:a~ vel'll madenden yap11m~ olan kiMm.
BASTON KlUDt. (Vard Ann Iron ): Kontra ba5tonu bilyi1k baston
Q.ertnde tutan demlrden yapLIm~ t rua&.
BASTON KOSTEOI. (JJbhoum S1.ay) : Bilyilk be..stonun a'lnememealnl
aatlamak 1~1n bilyftk balLtonun cundlwndan ~ butonun eunduma
aJ1IW1 halat.
BASTON MARSI,.!:.....!. (. ' 00( rope &tilTUp) : Bllyilk "' kontra buton·
lal"1l a.,,1an floklan sarmak "' burslarda cal~)'1 kolayh"ltIl"tllak ~I n
be.stonlann altlanna konulan haJatlar.
BASTON "EKE. (Jlbboom yo-ke) : Yekenln ur.atIlm&.$l t.,1n adl yeke~
takilan IIlve yeke.

- ,. -
.
1M3. (Pure): Oeminln bq omusluklannL da ~!ne alan pmv. kwnl.
BAlSALTI. ( Dtck hetld) : 8q kuan.yt meydana getlren kwrun all ta-
rafl. GeneUlkle penlOllel \<;In ayrllan kLlilmdlT.
BA lSA TRII\II.J. Bak. BlI4h.
BAij BODOSI"'," ,\. (SUm ): Oeml ve den" IlJlI(lannLn ~ larana-
nndan yukarlya dotru uzanan d\rekler. Bak. BodosIama.
BA~ BODOSl.Al\lA ASTARI . (Apron): BI4 bodoslamasml ku vvetlen-
dlrmek leln omurgamn l~ tarafma clvatalarla ~lanan kalln a.ta~ .
IJAlS BODOSLAM;\ AliDZU. (Ste m Rabbet), Borda kap1D.m& tahtala-
nmn ucJ.anmn bodoslamaya gl.rmes.l if;1n bodoslama ilzerlne a/;11arl
oyuk.
BAS Bl)(~'u;St. (!lead Ilulkhelld ): Gemllerln b:q Ir.ruzillnna t.esadill
eden VI! !i1nUneden gilverteye udar manan kuvveUI pertlelerle aynl-
mat olan kalm.
"A.iS elVADRA GONDER!. Bak. ClVadra g6nderi.
BA~ OENIZI.£RI. ( llead Stll) : Geminln rowmm altai yOnilnden ge-
len denlzler.
BAli D1REK. Wore ): Oemllertn pruva tanOn &. <':n yakm direk .
8 ,' S FOKSti. ( lJead I)f!n nllnt): Oemllerln balh old uklan I~etme!erin
amblemler!nln bat bodOlililma Qzerlne ~1zIlml$ ve boyanm", fetl\.
IJA'i GONDER. Bat.. Clvadra gOnder!.
8A$ GtlvERTY.. Bak. &4ll$til.

,,<
BA$ HALAD!. { Bow ( ll ead Line) : Geminln bq tararmdan verllen ha·

BASI KI CI UO!j~lEK. Bat. Bel ~nnek.

BA!) Kn;: VtJRMAK. (Pitching): Futmall ha.valarda daigalara dlk ala·
rak yapllan 6eylrlerde t.ekne dalga i;ulruruna girer ve ~d'ar. Bu hare-
tete bat k~ vunna denlr. BIll; k~ vunna. d alp. boyu ve geml fOraU
dlkkate a lmarat asgarf derecede ualt,lablUr.
BA!) KASAftA , (F()re<:aRlle ) : Gemllerln bat Inslmlannda ve ana gilver·
teden yiiksek alarak yapllmL) geml llgatlarInm bulundulu gUvertenln
altInda kalan ve genelllkle per&()Jlelln IstltadelJlne aynlan kwm.
BA S KASARA GO\'tmTl::sl. (Fol'ftllStle Deck) : Ana gUvert.en ln Us-
Ulnde ve baf taraftll buiunan J("6verte.
D,\SALTI . (Deck ~ad): Ba& ka58.ll<nm 1I111nl\ lsahet eden k'51m.
BAS KRtJZ. (I:nlnm«o): Gemllerln sualLmda kalan kmmlanmn bat
tIlratli dolru darallUl kllllU.
IJMjl .ANG II;: "U:RfOYES I. (PI iJUe MeridIa n) : Ingiltere'dekl Greenwich
rasathane.'llnden ge<;tltt kabul edllen merldyen. ~langl~ mendyenl
SItu dere<:e oIarak tabul edillr.

- . -
BA$LL (Trim by the bead ): ~ tarat! kl~ tara!ma nazaran suya daha
fazla olarak giimtilmti§ olan gemllere denir. Seylr halinde bulunan
baljlJ. blr geml diimen dinlemez ve pervane ka.na.tlar! suyun i~tnde 01-
mMhtmdan a~ sUrat yapar. Ba"... tirlmli de denillr.
BA$ ~IODELt. (FlguJ1: H ead): Yelkenll gemilerde clVadramn altma ve
ba~ bodoslamamn on Laratma konulan insan blistti ve heyken.
BA$ OMUZLUK. (Bow ): Borda kaplamalanmn bodoolamaya ve i<; La-
rata d$u meyU almaya ~la(hj:t! klS!mlara denlr. 8ancak tarafa
sancak OO§ omuzluk lskele tarnfa lskele ba§ omuzluk denlr.
BA$ OYMASI. (TraU Hoa rd): Yatlarda ve yelken gemllerlnde tallmar-
larm her Iki tarananna yap!lml~ muhtelit &ekHlerdekl a~~ oymalar.
BA$ PALAMAR. (Bow line) : Bak. Ba§ h8.iatL
BA$ PAlliMAS I. (Bow painkr): F1likalann veya ufak denlz ara~lan­
nm ya~caklarl yere ;'ennek iizere ba.§ tarafiannda bulundurduklan
kU<;iik burgatail halatlar. BaJj parlmalan ba; bodoslamaya veya .tn·
tinOOekl mapalara kUltlenir.
BA$ PiK SARN ICI. (Fore peak) : BIIIi bodoolama.sl ile ba§ miisareme
perdesi arasmda kalan sarm~. Bu saml~larda genelllkle I<;me 5UYU
bulunur ve lilzumu halinde trim samlCL olarak kullarulll".

"""',.
BA$R OZGAR. ( Head ,..lnd ): Geml rolasmm aksl iBtikamet inden esen

BA$ SE R.t;NI,t:R. (Head Yard_ I: Yelken gemilerinde p1"uva diretl ilze·

rlnde bulunan butiin serenler.
BA$UCU. ( z"nith ) : QiiElemclnin ba§ ve ayak dotruJtusunda yere dik
olarak g~tlkl ve gok klireslne ba§ IlLtikametlnden glrdiitl kabul OOllen
nokla.
BAi5UCU MESAFESI. (Zenith Distance): Bir gok c1sminln ba.§ucu
mesafesi, 0 gok cismtnln ba§ucu noktasmclan oian a~llsal mesafesi
veya ba§ucu me:sate.<!tni doksan dereceye tarnamlayan a~lSI\l mesa-
fOOIr.
BA~ OST O. (Fore cast le deck ): Geml ana gUvertesinin geml pruvaSlD-
da kalan kLmlI.
BA~ VENTO. (Forward Guy): FiHka mataforalan i1e yan matafora·
lannm dondliriilmesinde kuHamlan donarumiann baIj tarafta olam.
BAf) YATIRMA SI. ( ~k llook): M;a~tan yapllmL~ tekneleme ba§ ta_
rata en yalun ve v harfi 'fek1inde olan l'O"ta. Bu yatmlla, kaplama t ah-
talannm ba§ bodoslamaya. ba!!;lanmasma yarar.
BA~ Yn.KENL£R. (llead Sails); Pruva direti ile clvadra iizerine ~l-
1M U<;gen yelkenler. Bu yelkenler, Kontra flok , dl~ biiyilk 1I0k, 1<; bii·
yuk tlok ve trinketlne tIoktur. Bak. Flok.
BA$ YELPAZES t. (Knig ht Head ): Ba~ bodOSIamasLru kuvvetlendlrmek
l~in bodoslamanm her Iki tarahna dlkey ola ...... k konulan al!"a~ kiltilk.

_ 41 _
-
HA~TAN AUlAK. (Head llllll ); Riisgir ~ den!&lerin ~

HASTA"'- BULMAK. (To 1l1'J'Ound); Blr deniz araemm omurgasmm ba,

taratmm denlz dlbine dejtmMl.
taraltan alm-

BA~TANKARA. (O l'llvel. Ground ): au.tma t.ehUkeal kafllsmda kalan

biT gem! veya dent% a,..cmm pruvMl I\8.h!1e gel_k tekUde oturmasl.
Buna karaya blndinnekte denlr.
HA~TA :S-KARA YA N~K. (Mbo", stmI on) : Geminln ba411lUl 31'
hUe dLk geleetk ;ekllde bit bkeleye ya.nqmUl.
HATARYA . (BaUery) ; Toplann bulundujtu yer. Otmllerdeki topla.r kul-
1 ~1114 maksatlanna va ~pIanna gOn; AtJ.r. Ori.a. Halll ve U~kSllvar
l)a.tarylllli ol&rak muflandmhtiar. Esk! yelkenU harp gemllerinde denit
seviyeslne en yakm olanta,.. blrlnci. onun ilstUndekine j kln~l. DnUn Us-
tundeklne de U~UneU bataryll denllirdl.
BATI.K. (Wrec k): Batml4leml enbia.
UATIK ~A,)tANDIR AS I . (Wreck Buoy), Dtrtnlltlaz olan sul&nI&kl ba-
Uk gemHerin yerlerln1 belli eunek iDe", batik lemlnln dvanna 1I:00u-
Ian yeljll, ImnuEi ve aiyah renkll IIIlmIl Ddlralan:llt. Le!j fIlIIUUidlraal da
denUir.
UATII ~AMA NDlRA SI. (Auoy wlltcllin&" ): H etlwlg! bit sebepJe hare-
ket kablllyeUnl kaybederek batRn denlz:altl gemllerlnln bir ~ellk haiata
bath olarak au yilirllne blraktd<lan IIWllIIrullralardlf. Bu 'IoIllIlandU'll tlze-
rlnde II"IIULIlo;llraYI bulacaklann ne I14'ldlde hareket edeceklerlne dalt
tailmat ve denlza.ltl leml..t Ue konulJUlablimek 1~ln bIr telelon ahl:te!l
vardlf.
IIATITERl\IoGRAF. ( BalhyhentlOp1lph ) ; Dtnb IUyunun muhteUf de-
tlnllll.lerdeki IlIISJ.DI Ol~n bir alet.
8AYIL.'IIA. (Allst ): Gemi veya denlz Ilra~annm her!langl blr aebeple
saneak veya IIlkel e tarafma yan yatmalan.
HAl'ILTm. (CARE EN): Oeml veya dent% a.r~iannm
urinalanIll mid-
yeo YOilun ve dlif;er denll kabuJdul.B.nndan temizlemek ve Ilo~mak 1~ln
telmenln bHlnerek bit bordaai tarafma ~tlnlmaat.
8Al'IlAK... Bail:. Bandlra.
II EDEL FLAMASI. (Repeater . Substilu u, f1aS) : Oemller al'1lllmda qaret
ancaklan lie yapil.B.n haber ie8ml!Jde alt alta ~i1mlt .sancs.klllrdan bi-
rinln tekrar kuUamlmu1 gerekllif;inde 0 u.ncaA:m yertne ~kllen nama.

- ., -
BEDEN. (Shank) : Demirln .nelm ile memesl 'I"Umda kalan klA/lli.
HataUlnn lkl ~UIIIllII anwnda ulan lusnuna tla Beden denlr.
SEDEN HAG I. (R"lU ltl ll lleh): Ku~uk burpt8h blr halill ouyilk bur-
gatali blr b.alatm bedenlne bRitlama k i~1n yap.lan balchr. Buna kam~1
batJ. da den!r.
SEDEN KtLlDl. (BlJ M lSh,h le): Zlnclr karamuaala vuru!urken zinclr
dobllnlni klC&dRn I~ri almak 1~ln kullanllan t elln ~II"lUUllnda bulunan
harblU klllt.
HEDEN !l:lA!-""SALI. (Cro"11 0f lI,e aIleoor) : Demir kollanrun bedene Ir-
tibllUandmldlfl oynak klSlm.
8EL (Mllbblp body ): Oeml ve den'" 1il1I~lanmn mIllSton ]'X)!;Ullan hl_
luma gelen en geniI kLSllU .
BELVERl'!1E (Sa&"Jln1") : B'4I. k"<l dii~nll~kte denlr. DIlha ziyatle a~
teltnelerde giiriilur. Oemllertn etalga tepelerlnde kalmaal veya gernl bq
kl~ ambarlanna fada yUk ahndlil:mda gem] biinye.sl delormMyona nt_
~ ,.

BERMUDA AR!lIA. (Denn uda rl&"): Daha ziyade kotralann donatlldiil:l

Ikl dlre:kU ve elvadrab tekne.
8ERMUDA YELKENI. (Be rm ..... ritJinr (MIl» ; Bennuda annal! tek -
nelerde (Were aettan d(jrtk~1I yelken.
8t:z FAI;UNA. (Servine a ro"" wltb \aJ"pauLln) : Su lie te!Il..a!l eden ha-
lattann kl$ll zamanda harap olnuunna manl olmak I~tn halat li.zerlne
sanlan beze dentr.
BEZ MAN t KA. (Wind sail): Cephanelikleri veya gemlnln I~ kllilmlanlll
hava landlIll1llk Ieln l<.aportalardan I~enye uUltllan ve dlprda kalan
afIl Iusnu !""il..qArl\.I;tiine ~vtlJere:1t I~ lnmmlanl. havanm g lrmeslnl sat-
layan be:lden yaptlnu., ma.n lka.
BEZ tJST UR;,!IA/VA. (Clo o "U Fender) : urall: dena a~lannda kuJl.alll·
Ian kaJ.m burandadan yaptlm .. ve ~rlert iiSlli.b(i ve eskI. halat Jm~a ­
Ian lie doldurulmllf lIU1ndir bl~lrulndek.l ununna~a. Burandalann
II.zerlerl gilzel gi:iziikmeslnl IIIllamak 1~1n beyasa boyanll". BaIr.. Balon
usturma ....
HIRAKIUA. (Aband(lnmtnt ): Deniz sigorta te.r lml. Oemlnln kaybl ha·
linde, 81gortall olan kaybl ya tam kay,p olllr8k kabul eder ve gemlyl
Ilgortallyana devreder veh~,~;nl Itaybl kabul eder ve geml Kendi 1I.ze.
rtnde kallr. Bu durumda Lar &1gorta tArarmdan y&pthr. SIgorUlnm
tam uybl kabul etmeatne bllvanll denlr.
81YlK. (Martlllpk-Dolphm IIn.ter) : Bllyil.k ve kon~ra baston vento-
J.aruu 00 bIIlItonlardan ~1It OOlundunna.k 1~1n ana elvadranm her Ikl
!.aralma destamoraya yakm oJma.k ve kemerelere -paralel oillnk OOlun·
mak ilzere: konan serenlerd!r. Blyotm CIv&dI"aya gelen tllral! ~talh olup
~at.albal1 yapllmak lIuretlyle clVadrays ballamr.

-"' -
BlnK KOS'l'wi. (i\larhn&:a le boll&tI.y): BIYI&m Cundalanndan al1rup
ullmann her Iki uraIlndakl ma~lara batlanan Ilalalbl r.
DIY", I\tANTILYASI. (ManlDp.le rur-) : BIYJtm cundatanru Wst. tara·
!Lndan ~uttnak 'tin cundalan Ile dest.amoraaJ aruma donatllan sel~.
BIYIK VENTOS U. (i\larlmgale hIIekl'Obet JObline): Bl)'lklann euruta·
lanndan ahnarak gemlnin bq OIllu1Jukla.nna bal!;lanan halatlar.
aILAR. (Blare): ... ~ t.eknelerin kalaf&t ed llmeW1de kull&rulan katran-
h m&eun.
BINO IKlUKK. (Strike) : Blr gemJ veya <tenLt &lacmm <tIger blr geml
veya denil aracma bruj tara fmdlm bor<i&Slnm her hangi bir yerlne vur·
maSL.
U1NOhlME KANCABAOI . (Blach",aU hitch ): Kancabatuun dlgu blr
fdlUdlr. Kavelya veYlL muhendLsbali d& denUir.
B1NOiRME KAPLA'UA. (Clinker Planlt.lnJ): Borda kaplama lahtala.
nmn dl¥nmealnde kullarulan bll U3uldUr . Kaplama tahtalanndan
a.ue oJanm all tarall, alt... QIarun (ist l.aratma gelecek §ekllde kona·
rat p;l&talara baJur ~vUerle ~lnlen1r. Bu tuUdeki kaplamalar daha
zlyade klklerde ve ufaJr. denir. anu;lannda kuU&rullr.
HINMEK . (o.:..IOOe): Bir &iklet veya kuvvetln blr h&lat veya donanun
u~rtne ge(:mesl.
BiKAGO. Yelken gemllerindekl t.opl&r m seylrdimlnl harifletmek I~ln
t.opun kuyrotu lie &Iabanda arUlIla donaUlan donarum.
Ullt SANTllU BATMA TONASI . (Tvn.\l IM!" Inch Immersion ): OemJyl
paralel olarak blr santim batlI'IllAX veya blr aantlmetre yllkseltmek
1~1n konulmasL veya ~Wnlma.!ll gereten allr hk mlktan .
... (WL)
"'l1rhtlll mlttan T = x 1,025 tonniilii tie bulunur,

""
Burada T, bIr !!&Iltlmetre batm& ton .... , ... konulaefLII: veya t;lkanlacak
.... rhp. (WL) metrekare olarak $\I IIIIIthmlll meaahutru, 1,02~ denlt
suyunun yotunIutunu glisterir.
BI.sMIlJ..J\JI FUNOO. (In the marne or roo,
let go): Demirin, demir·
lemek Otere denlze bjJ'llklimaN 1~1n ~erl len komuta.
BIT.... (Bin ): Oemi ~'eya yelkenll gemiJerde hal&tlann veya yeltenle·
rln I&kotalanm volta elmek ilUre gQverte (berlne konulm~ to.~lik
tabalar . Genel oJ arak kurt apzIarlllm gerlainde bulunur. Bltalann
a.t kwmlan halatlann kayarak ~Lkmalanm Onlemek ma!tsadlyla all
tarafianna nazaran daha gen ~ olur.
ULOKLAMA . (Blocking): Herhngi blr denie geo;ldlnln diipnan tara tUl'
clan kuliamlllUlJlma engel olmak m&ksadlyla kapatllm&illdlI'. Bu mak·
sat 1~ln genelilkle eskJ tlcaret gemUeri ku UanlllI'. Bloklama gem\lerJ
kapatllaeak g~ltln atuna geti rlllr ~ bu r-ada batmhr.

- « -
UOCAt..A.\lAK. (To ..·.,.. r ): Gemlterln fl r\mah ve deniJ.l1 havalanla i1~r·
leyemeylp yalps yapmamn Onlem~1r. ve uygun blr umanda ak5i rota-
ya dOnmek aureuyle denizlerl IuCtaD a lmak.
ROC!. ( RWI rift): Yellr.enIi tekDelerde pruVlUlm I11zglralt1l\ll dOD-
dilrQlDlIm ve rilJginn Iu~tan alInma31 1~1n verllen kornuta.
DOCI Al,.A BANOA TRAl'IIOLA . (GVBE ): KUlII u.rnanda 00n~ yapmak
I~ln t.eknenln pruVIl4Ul1 rUzglraltma ~evlrmek Uzere verllen komuta.
Bu komuta lie Iskotalar hemen fora edlllr ve dOmene haSllarak don~
yapillt.
BOCKUM. ( M1ZZ~N MAST ): Ydkenll teknelerde klC IIIynallfa yakm
veya kl~ aynahk llzerlnde bulunan dlrek.
BOCRUl\1 RUMBASI. ( Jin"" Boon.): 80crum yelkenlnln a~lldlp bum-
bo.
BOCRUM o lzl. ( Jintr OaU) : Bocrum yelkenlnln ac;LldJl! VI! yelkenin
ae~n yakasmlD bai!;lAndJp dlrek.

BOCK UM V.:I.JU.:Si.
(JIw r ): Boo::rum I{lzl ve bumblllli il2:erine ac;1l&n
c1Ortk* yelken. Bocrum yeLkenl genel olarak rantla yelkeni lie blr-
ILkt.e mlltalaa ediUr ve ~ ZIlman randa yelkenl oekllnde royJenir.
BOCU .:rM~K. (Ca nl ): Herh&ngi bll1t!yln alt \.ararml fist tarat1l\ll Ite·
t lrmek.
BOCU rOSTA SI. (Cant Timber): Teknclerln bat ve kl~ bod06lamala·
rma yakm ohm yerlerlndekl po!Stalar.
BOCUKUM. BIlk. 8Qcrum.
BOCURGAT. (Capstan) ; K~iik tonaJdakl gem! veya t.eknelerl luiraya
~kmek. allr cilsimlerl siirllklemekt.e kullanl1an al!;a~tan ya.pl\ml~ )'8'
tay tollu trgattardIr.
BOOOSLAMA. « P OIIt ) (Sn;M fSa$ Bodwl'ma) (STERNPOST K>o;
80110$'11"'11) : nkne omurgalannrn bat. Iu~ tanlfl&nndan yuk&nya
dcJtru uzanan cellk. dOvrne dcmlr Vl!ya ap~tan yapillllli kUlimlardIr.
Bunlardan bat taraftaklne bat bodoslama, kl~ taraftaklne Iu~ bodOB-
lama denlr.
BOOOSLAl'+IA ASTA RI . (A pron ): BodOlll&maYI kuvvetlendlrmek m&k.
!&dlyla bodOillamllmn I~ taratma ve bodoBiama ilzerlne ClV!!.talarl&
ballanan ata~.
HOOOSLAMA A!jOZU. Bat. A~.
BOFOR MIKYASI . ( BEAUFORT SCALE) : RClzglI.r kuvvetlnl rakam_

.-
larla Ifade edllme8ldir. Bafor mlkyaslan

-
*~da gOIIterllml~Ur.
 R ll ZGAB X V YY E TI
SCRATI MIL
lIofer ~'I
o- Saltln ~nb I.)'I1.II. gIbI.
1- HAFtf' HAVA. CtrPlllu. _ Tepelomle topOt 10k.
2 _ IiAFtFCK BRlz. UI. t da....""tl••. ttpelerl um Ilbl
bnlm. )"01;.
J _ HAl-1F BRlz. BUyOt dalf"",klar. ttpele.1 .",lmo7l'
b"fl'YQr. 7 - 10

• MUTEDII, Tlftlz . KOCO. d~lllaLa. u~may. bal hyo,

.,k beYHhkla, bellrlYQr.
~ - BERT SRlz. Or\.a dalgala r . blt~ok ~Y~~hkJ ~r ve b;w
.. rl)in~, . 11 _11
• - KUVvm-LI ftOZGAR. Boyttt daleala, .dllltnme~
bqh,-Dr. bey... t 6p<lkl!r tit. Jere
,,,.,.
dJ.tlhJ1>l" ye bo-., lIe.plnllJer 10t1I·

1 _ F1RTlNA ROWARI. DoII"loc )1lUeUyor III"l.n dal·

p.Iatdan be7*>- _6pOkler ~hll 711'
)'11m&p. bo$l" .... ZI - JJ

• - PlRTINA. U..,nlutu dab_ bilYG-t olan. """ :JUt;oet·

litl.e datiuar. ~a lepeeltlw
...-rul .... to])ttkltr bo-rla teltJer ho,.
lind, r1Iq-l. iallkll.metlne u.-rulur.
8 _ KtiVVETLI ~'IRTlN"'. Yn)yt dal,.13. rnq-lr IoU-
tamnlnd. t ..ll t~pO. terlUe., Itr-
plntlle • • oril", tell . edebUl • . 41 • 41
10 _ TAM FIRTLNA. (,'ot yllbo!. dall.la •. denll )'Uu)'l
bey"" bI, r . nk .~r, dal,al ... a,,,
101'll4 allIt'. 48 • r.Ii
II _ ORKAN IIEKWNDE FIRTIN"A. MQstean. 7U_kllkte
da!pla. k~t " on. bCI)'IIkltltte
•• mlle. umn ptrlyOdlat \(in J6rIlI-
ten tuboh••.
12 _ ORKAN (KARIRGII) . IUq t6pOt we lerpinUierle
""p'" .II~ " on. ~_
tqaz bIr hal ..... 00rIIt eot tIddI
....... u,e ..., ..
" • 11
IS _ KA81ROA n-~

14 _ KASlROA 81 ·"
I~ - KASIROA ............... " ................ .. ..................... . ~-"
Ie _ KAlUROA 100 - I~

11 _ KASlROA ............................. , ......................... . llO_ll!

- --'--- ---'

- .-
 BOFOR CETVF.LI

Botor S""tteld
_ -"".'-_ _-'~
"JM"" llI
H... U.nlzcllikteld
Ad. Denl.., 0Ia.n Tnlrl

• I den at
,. ,
Llmanhk

Gayel hallf
Denl>: ayn~ gl bl d !l~ .

.!lzd,
, ••• Halll riI.,.ir It,.,. ... k u~nk dslgslsr ,sUsk
ydk .
, 1 - 10 Latil r!l:Q;~r [)algsla, bIlyO, tepe)e,1 ~atlar ,

• II _ 15 MUIMU rfI.d, [)alula. u ZIInla51r.

ie! , OrUlrn.ye balla,.
""y~" kOp(l.k-

• 11 - 21 Orta. bllyllklOltte dalf:alar. boflan

UZIIn "" pln tl iOt1l11lr.

• 22 - 2'! Kuvve l!! riI",.. BUy!Jk dal u l a. olu,u! , t6pQk1!l

dalla ba~. dana . e n~ lr .
, MulMll l.rI",a 0.1.8'.' bin blrl utzrlne J'li,llT.
Catlayan d a1is1a.m k6pQlderl
UO""rnll)"d ballar.

• Ft't>n~ Uzun ~ e yl1tJek or,"" d a l~Blar olu -

,ut. CalJatlar ijne dotru kln11 • .
K6pQ1<Ie, uc u ~ur .

• U _ 41 Ku"". W f,,,,,,,,, Dal!calar Yilbellt.

"""la,. 8e.pInWe,
yuva r l~
g6~Q sullil.
AI " !trUnK Pet y~t d a lgala • . <!alga lepe -
le rl devrlle<:et ~Ibl U1.un vo k ..11
1<6pQ" aahaiarl oIUIIU!, Denl> yIloU
bey... ~ 6 r!l)1lr. 06~ kablllY"ti
ook aod1r.
n Pet ~l l r 1m",,, Cok YfitJet da!u !a, olu!, K(kQt
~cml1or dallta!ann arasmda OOzen
K6.Qlmc • . Do:nl. yIlzU beY8' t o-
pOt le,lo kaphdlt. GlIt11; ~ot bo -
.uttur.
Jlllva t ~pOi
.e "', plnt! lJe d~lu .
~I> bombeys .. ~6r n, tamo.men
k"ybolmU3tut.

- 47 -
BOGATA, (Dead Eye), Agru;1an yapllml§- ve her Ilti YlUUIj:':1 §iljkin ve
yanaklarilla ii~er dell);; 1I~11Jru§ dlIsiz makara . Bog:at.aIar genellikie ~ar­
!D.1klann gerilmesinde kullllnlhr.
BOC::~IAK. (Extingui!h); Kuyvetli rtizgar\a.r<1ll. yelkfmierin a1a.nIanru
k!l<;il1tmek 1~1n yelkenler\ Istlng1il\arla dlrek veya serenlere SIlrmak, Yel-
kenlerl \.stlnga etruek de denir.
UoGMA SALABURUN. (Reef Tackle) : T lrlnket ve mayl8t.ra yelkenle-
rini istinga .,tronk 1<;ln k ullaruian saJaburunlardan serenin cunda.<lma
yakm olam.
BoGMA SALABURUN P .\TASI. (Red TaeJtle Oringl.,) : B<$na sala-
burunu yelkene baltl!unak I~in yelkenln gradln yakalannda bulunan
halattan yapllnllij pat.alardJr.
BOMBiKES. Bak. Ana clvadra.
BONAVELE . (wbber 1101£1;); Carrmklarla aelvl<;eJertn icinden ~bU­
mesl 1~1n ~anak1lj!;rn ortasmda hlffikllan kare ~lndeki dellk.
BOSeUK. (Deade)'e with ooe hole. ): Tek deli!:1 olan ufak ~t.a.
ROSeUK TORNO. (Jevel block) : Toroolom palangWil ile pruva ve kant-
ra iskotalanmn dom.rum1Qrmda. kulhuulan bir nevi t.omodur. Kana·
1m alt kwnu hizaslndlOki ~lkInWa.rda hallltm girecel:l delilr. vardIr. Bu
§elr.ilde yapllIIllllilndan maksat, kabaoorta donammda halat borJ bualul-
dIjp. zaman bonculr. tornonun tumba olmamasnm ve dil He veta ara.sma
filasa veya ba§ka bi.r §eyin .,h~mal:llMIlla yarar.
BORDA. (Board): Gemilerln veya teknelerln dI; taralta ve su ke&rnin·
den yukanda kalan }'lUI kIsnnlan. Sancllk tara.ftaklne sancak bonia,
iskele taraftaklne i.skele borda denlr.
BORDA BORDAYA. (FaD aboard): G:wli ve denl.z llIll'Ylaruun bordala·
fUll blrlblrlerlne vererelr. }'lUI yana yat.masl.
BORD,' Dt;(.ll$TUllU&. Bak. Tnunola.
BORDA BOTU. ( Punt): GemlIerln 8U kesimlerine yakm olan borda kl'
SImian He karlna.larUll temWemede, la$tra. etmede ve taca boyasJ. ~ek·
mede kullamlan 10· 15 flt boyundaki al':a~ teknelerdir.
BORDADA TESLtM. (Free Alongside) (Free on board) : Liman MetIerl
ve til.zi1klerl aksini emretmedlg1 siirece mukavelede bordada I.e$llm kllydI
oldu!j:u zaman yil.kiin. gem; donarumlarllllD yet~tijtl. yere klldlU' tesli·
mldir. Bordada teslim yiikleyic1ye alttlr. muslar&r8.SJ. kIsa adl FOB·tur.
BORDA Ft;NeRLt;JU. (Side Lights): Seyir fenerlert Iclnde yer alan fe·
nerlerdir. Gemilerln sancak ve \skele taraClarUll beUrtmek iIzere yab·
Ian ve hl1.'lusi yerlerlne tak!lan seylr fenerlerlrulen sancalr. taraftaki ye-
§il. Iskele tarattaki kIrmI.zl renkt.edir. Borda fenerlerl, pruvadan kemere·
nln lId kerte gertslne kadIu' ~ gbst.erecek ve IkI mil mesafed.en g ijrli.
lebllecek nitellkte olacaklardIr. Her hangl blr sebeple bor& fenerlerlnln
L~lk gilstennemesl hallnde kullarulmak i1zere g&Z veya dlter blr madde
Ue lljLk gasteren aym evsattllki fenerler KOprll iistilne ya.km blr yerde

- .
halaf bulundurulmahdIr. 100 vat ve Ikl flamonl! Iamba Irullaruhr.

-
BORDA FENERLiKLERt. (Side light screen, Light board) ; Borda lljIk-
lanmn pruvarun mukabll taratl!ldan, kemerenln Iki kerte gerlslnden
glirillmelerinl iinleyeeek §ekUde yapllm!~ slperl1kle:rdlr.
BORDA IIALATLARI . (Bnast F.... t): Sahlle veya blr gemlye aborda
olmlllj blr geminin botdas] IsUkametlnden vet"Il"I4 oldul';u halatJar.
Bak. Parlma.
BORDA iSKELEs t. (Gangboard, Gangway); P ersonelln gemlye glrlp
~)kmAlarJ 1~1n gemllerin l<l~ taranarma yakm yerlere ve hordalara Jro.
nulan IlSkele. Sancak Iskeleslnden fu;t rlitheH $ubD.ylar Iskele iskelesin-
den dllter per30flel Istlfade ede:r.
BORDALAMAK. (Abl"U5t): Denlzdeld blr gemlnln veya sahlldeld blr
mevklin, seyretmekt.e olan blr gemlnln keme~l veya 090-270 nlspi !.sU-
kametlnde bulunmasICilr.
BORDA MATAFORASI. (Uoom ); Demlrli gemllerln denlze Indlrdlkleri
deniz ar~lannm hai!"Iaru.e.lan l~in K1Iprlili3tii clvannda hordalara dik
olarak uutIlan ve ventoIar yardlml Ue tuUur ulan dlkmeler. Biiyiik itc-
mllerde blr bordada Ikldcn lazl\l. matafora bulunur.
BORDA PATALYASI. Bak. Borda hotu
BORDA !jIPKASI.j AlH (Scmmblc net): PerilOllelln gemlye ~abuk girlll
~lk:mall1.n I~in bordalarmdan sarklttJ.klRrJ alt. Daba ziyadc amfibl hare-
kitta ~IkartJUl. gem1lerlnde bulunan pe1"SOnclin ~lkarma anu;lanna in-
meIer! 1~ln kullanIlrr.
BORDA TIRtz!. Bait. Tlri~
BORDAYA ALMAK . Bak. Bordalamak
RORINA. (Bo,,·lln e): DOrt k1l§e yelkenlerln grad1n yake.larmm Iskota
yakruima yakm yerle:rlnde bulUIUln horlna pata.slD& tzbar~o kaAa Ue
Ilo.tlanan halat.
BORiNA KAI(MA. (To he on t he bowllne): Tekrlelerln kend! kendl.slne
orsa&na ka~masma denir. Orsasma ka~lYor da denlilr.
BORINA PATA SI. (Bowline bridle): Kate yelkenlerln gradln yakalarm-
dakl matatyonlara balattan ya.1l11an w ayaklan.
RORtNATA . (Bo"·linc): Trinket yelkenlnln borlnasm.a verilen lsim.
BORNO. ( I"ID): Mak&r8larda tabla Ile dllin merkC2.l.nden ge.;en demlr
veya plrin~ ~ubuk. Buna porno'da deniUr.
BOSA. (Slip Stopper); Demir lo.;aya oturduktan veya :ainclre yeterl ka-
dar kaloma verildikten soma .zlnclr veya demifin atJ.rh~m rrgat iize-
rlnden kaldlrmak i~1n giivert.e ureriodeki ma.pa.iara. kllitlenm!lj U~l&fl
IIl1I.¢Il kllltli klsa zlnclr.

BOSA cEvlzl. (Stopper knot) : Zlncir hosalarm yerlnde kulla.rulan klsa

halatlann ~lma.sma yapJIan ceviz.

- ,, -
 lIOSA f;:EMllt:R1. (SlInS" hoop) : Ana &erenlerln hamayWanru lnqal8.n
demlnlen yapllml, 9tmber . Serml t utacall: olan bosa :nnelrt bu ~mber
Uzerlndekl a.ne\eye kllltlenlr. Bat.. seren
I.IOSA KtLIDt. Bak. Ma<;a kUldl.
BOSALI KANCA. (Stopper boolt): Kanea I~lne ,,~lrllmlJj ollUl halat
veya zlnclri kolayea ~lkarmak l~ln kulla.n,lan OIel Upteld kana.
ROSA rAY! . Ba.k. Ofiverte ptl)'l
ROSA SA PANI. (Rope -'IVp): Bo5a ~mberi yeTIne kul1anila.n halat ve-
ya tel halatta.n yaPIlml.$ 1I*pBn.
BOSA TUTMAK. (Stropperi nr): BIr halat yeya dnelrl bedenl fuerlne
boaa. vura.rak t utmak .
8OS,\ ZINCIRI. Bak. Zlnclr Bo5a
BO!? (Slack (rope) ; JiKhl. unJoaded ): lI erhlUlgl blr yere yerilm14 olan
haiatm gergln vazlyette buJunm.aYl~ma ye bIT gemlnln yUkl(l ollnaY' -
;ma denir.
ISO!) AG IRLIK. ( U ght Weljl"ht): Ytilr., lI:umanya, Dl.IlIz.eme VI! ~me I UYU
ha~ maklnarun, kamnlann ve kazanlard.a huhmaD suyun, ~ek par-
.... lann UAveslyle tamamen donablmLt olan blr te.ll:nenln atu htJ· BOIl
1tu'1lk, 224ll llbrellk !.On lie ttlde edllir. Ball:. BOIl ck-plasman
BOij AI.. (Take I n the lIlatk ): Bir yere verUml4 olan halatm gergln VI_
zlyette durrn&'11 leln nrkan lusmmm ahnmasl 1~ln yerl1en komut.D..
HO~ALTMA. (U nloadlnK): Mal nakll leln blr geml ldJ"lLlayan blr kim-
sewn yUkleme veya ~ltma iljlnl, yapllan SOtlepnede ~er .@lepne
yow mahalll kUl'1llial'1l gilre uygun blr sQrede yapnlMldrr.
BOij Dt:PLASl'tlAN. ( U,M Disple<:ement ) : OemlnIn yilkJerune(len ey-
¥elkl atulltJ. Genel olarak ~ atrrhk ck-nlr.
BO~ l'tIAIl'ttAHRE~ TONAJI. Bak. Hafit malmahre<;
80ij SU C;;t:KIMI. (U gM Orltt ): So!} depla.sman durumunda.kl blr lI:e-
mlnln 8U ceklmlne den!r.
HO!jtrNU ALMAK. Bale. ~ almak
BOl) V~R. (Slaek away): Volta edilm~ veya tutulmakta oIan blr hlia·
t m genokt\llnde saflllllUI leln yerUen komuta.
BOT. (Boat ): Blr veya lid I;lrte kUeekle haeeke\. eden, giivertelll alma-
yan ayna kll;h ufat tekne_ Ata~ veya Flberglu glbI maddelerden ya-
])Ihr.
BOT KALASTRAS I. ( Boat Chock) : Ollyer1.eye almlln den ll araelan mn
Czerine oturmalan 11;10 karinallllll kavl'1lyacak ~);Ude yaPllnll~ VI! gU-
yerleye sa.~lamca tesplt edllmllj kahn ata~.

-., -
I
80T KAPELESt. (Boat Cover), urak denlz ara~larl Ile flllkaia.nn gil-
vertede vey&. mataforadll. bulunduklarl zaman yaitmur ve denlz su-
tannm I~lne doilll&lllBSl veya giin~ IBL'Il Ue armuzlarmm a<;ffiama8l
I~in iizerlerlne sert!en huranda ortl1.
BOT MATAFORASI. (Boat Davit) ; Botlann gUverteye almm .. l .. n i~
bot kal! ayakl&nn.m aneleslnden ballamp kaldmlmasmda kullamlan
utak mataforB.
BOT PUSULASI. (Boat Compas): Fllllla gibi atak denlz ara.,rarmda
kullamlan ell e t&i1mabillr seyyar, kil~iik milmatilli pusula. Buntam
!ilika pusu]1\SI da denlr.
BOT TENTESt (Boat A"-.ting): mak denlz a~larmda oturaniann
giln~Um koronmalan I~ln bw! ve klC tara!a konulan T §eklindekl
punteller ilzerine a¢llan tente . Tentenin a~lldl!l puntellere !stalyoz
denlr.
BOYLAM. (Longitude): Blr mevklin boylaml, 0 mevldden geeen boylam
Ile balilangu; boylaml arasmdakl datuya veya bab ya alan ekvator yayt
veya a~"lldJr. ~langlC boylaml SlfLT derece ol up Greenwlch'ten g~­
tit! kabul edlJlr. Boylamiar dotuya dotru eltsl degerde olup 0 derece-
den 180 dereceye. Batlya dotru art, dej!:erde ve 0 dereceden 180 dere-
ceye Kadar iji<;U1Ur. 15 derecellk Ik\ boyiam aras, blr Sll.at olarak kabul
edllir.
BOYLAM FARKI. (Dilfcrence of Longitude): t kl mevklden ge<;en boy-
lamlar arasmdakl en k,SII. ekvator yay,dU". Mevkllerln her Iklslde do-
tuda veya batlCla olursa boylam tark, boylamlar arasmdak! adedl fark ,
mevkllerden blrl c!okuda dlger i batlda olursa boylam fark, boylamlarm
toplamma eljittlr.
1I0YLAM KEMERJo!. (Longitudinal beam): Gem\lerln guverte1erlnl
sajt"laml8.ljtll1llak \<;\n gijverte altlanna konulan ve gemlnin ba.!J' ve
kip lstlkametlnde uzanan kemerelerdlr.
UOYNA . (Steering Oar, 5<:u ll ): urak denJz ara<;lannda. dumen yenne
kullamlan ve kl~ aynalJjta kaYI§la baj\"lanarak gerlye doi\"ru sarklt llan
kurtk. BoynaY1 sajta sola sallamak suretiyle ufak tekneler Uerlye dot·
ru glder. Bunt boyna kilrej\"1 de denlr.
BOYNA KVREO-I. Bak. Boyna.
BOYUNDURUK. (Yoke): Sltalara, kemere lstikametinde g~~lrllen de-
mlr <;ubuk.
BOYUNDUR UK YEKE . (Yoke): Ekserlyetle kiklerde ve ~rpllerde kul·
lamla.n dalre yaYI ¥,kllndekl yeke.
BOLME. (Bulkhead, Watertl/iht ): aemller!n dUrl14 kab!llyetlerlnl ar_
t"DlAk 1<;ln gem! dahlllndeki mubtellf yerlerl blrblrlnden aY!T8n tam
8U ge<;lrmez bI:Ilme perdeler] arasmda kalan bo§luklar.
BOLMf<: DAYAKLARI. (S ubd]vlsiollll): Btilrnelerl tnkviye etmek mak-
SII.<:hyla kullamian ata<; dayaklar. Bu OO13klar bI:Ilmelerin 1<;lnde mu-
hafaza ed.I11r ve yandakl bI:Ilme 8U aldlitmda bOhneyl tnkvlye etmek
(1zere kUllaml!r.

-51-
HOLME KAPORTASI. (Watertlht Door): Bir bOlmeden dlgerIne ~­
mek ICin su g~lnnezlitl temin edilm\.ii olan ge<;ltlerLn kaPIIan.
BOUIE PERDt:I..t.:RI. (Watertight Bulkhead): nlr gemin1n maklne
dalresi Ile yiik ambarlanOl vera dl~ yerleri blrblrlnden aYlmlak ge-
mlnln d~ giicii.nil VI! a.=n (enln!!) saj:':lamllj!'1Ill artlfmak, yangm
vUkuunda yangmm biT bOlmeden dl!!:erlne ge<;mesine man! olmak ilzere
yapllmUj alan arzani au g~irmez perdelerdir. Perde1erden blr dljterlne
ge<;i§ler, perdel!!r lizerlndeki su ge<;lrmez bOlme kaportalan vllSltawyla
Mglanlt.
RRAGO/ BRAGA. Bak. Birago.
BRAGDT. (Brncket) : Seren cundalanndakl prasya tornolan.
BRAKtL. Bak. Baston brakill.
BKtGANTIN. (Brigantin e): PruVD. dlre!':1 kaba.'lorta arma, grandl dl-
ret! siibye anna alan VI! brlk tipi yelkenll gemllerden daha k~k ge-
ml Bunlara uslruna brU.. de denlllr.
BRIO/ BRlK. (Brig): tJd. dlrekll vI! kaba.sorta annal! yelken geml.sL
Bunt} TAMAMI. (Departure) : Kerle hattlmn doA:u veya batJya dog-
ru mil yiinilnden hllSll ettlgi mellafe.
BULUT. (Cloud): Su buharmm atmosfer I~lndekl gtirilnttisildftr. Bu·
lutllLr bulun(l.uklan yilksekllklere gOre 1l~ sIDlfa aynhrlat. 1. Y(il<$ek
buiutlAr. SlrillI, Sirostratiis, Sirokilmillilil. 2. Orta bulutlar. AltostratOs,
Altokilmiiliis. 3. Al~ak bulutllll'. StratokiimUlUs, Nlmhostratils, KUmil-
liill. KUmUIo nimbilil, Stratiis.
BULUT TAVAN I. (Delling): Buiutlann yeryiiztlnden Dian yiiksekllg!.
SUMBA. (Boom) : Genel lllAllada yatay alarak kullaruilln serenlere
denir. Van yelkenlerln allabaljO yaka1anru gerlp H.l;m&k ilzere kulla-
mhm s.eren/ere de bumba denlr. Sumbalar a~ildlklan yelkenlerln i1;1m-
lerl lle amilr.
SUMBA I)ATALJ. Bak. cat.al.
BUl'!mA l;EMBERt. (Spider hoop ): Sumballll'ID dlk ventosunu ve arsa
pupa pailLngalanru takmak ilzere burnbalara gec;lrIlrn~ ailLn blr veya
blrden fa.zla DlILpasi alan demir ~ember. Sumba ~emberlne Orlill Pupa
.yemberl de denlr.
BUMBA YARIMAYI. (Oaff cleat): Ozerine bumbanm catal! oturan.
dlrege mlhlanm~ yarlIllay ljekllndekl ata.;.
BUNKt.:R. (Bunker ): Geml ambarianna verllen genel 1s1m.
BURAK SANCA(;. I. Bak. Tehllke sancajt:l.
BURANDA. (Sailnr's hammock) : Pel'S<lnelin yatmalarJ I~in dlkdOrtgen
~kUnde buranda bezlnden yaplhrulj yatak altlIli:l.
BURANDA BAOI. (Marting hitch): Yelkenleri ve hurandalarl sarmak
i,in mezevoitalarrlan lbaret alan bat.

- 52 -
BURANDA KASAVELES1. (Glrtbline brunmocl<): Burand" ~lpkalatl­
nm baj!;iIlnmMl I<;Jn erat mangalanrun alabandalanna veya puntel-
lertn. ilzerlerine konulan demir cubuklar veya butalara getllen h.a.lat.-
lar. Bak. Kasavele .
BURANDALIK. (S towing place tor brumnocks): BUl"1LI1dalarm gilndUz·
lerl muhataza edlldiklert gemi 1<;lndeki bOlmeIer, aynlm", olan yerler.
Burandallklann gtiverte iizerlnde olanlarma Prampet veya Metre!!
denlr.
BURANDA !)IPKASI. (HlI.DlDlOOk clue): Buranda. bezlerinin iizerinde-
ld matafyonlal"1l. batlanmak ilzere bir anele i~lnden ge<;l:rIlerek yaPl-
Jan ~pl<a.
8URt;;: LAR. ( Zodiaco.l oonstallatlons): Ekllptll!:1n her lki taralma 80
derece uzayan gO); ku.§atma bun;lar nuntlKa.s1 denlr. Bu mmhkada,
gUne:j, ay ve seyre elveriljll gezegenler (Mevld taylnl i<;in irti!a alma-
ya yarayan gezegenler ) bulunur. Bun;lar mmtlkasl 12 klsma bOliln-
miilj olup lslmlerl Arapo;a ve Tiirkee olmak {jzere ~yledlr
K~-Hamal, Rota-Sablr, tklzler-Cevza, Yeng~-Seretan, Anlan-Eset ,
Ba;ak-Stimbfile, T erazi-Mlzan, Akrep-Akrep, Yay-Kavis, otlak-Cedl,
Kova- Bahk-
BURGATA. (Inch) : IJt halatlann kalmhklan burgat.a lie lfade edlllr_
Blr haiatm <;evreslnln uzunlutu 0 halatm burgatasm. glisterlr. Bir
burgat.a 1 pus veya 2,S4 santlmetreye tekabtil eder.
aUROATAM£TRE. (Sou.nding rod): IJt halatlarm burgatalanm 01<;-
mekte lrullanl\an taksimath blr kompa..stlr. Tel halatiann kalmhklan
da burgatametre lie 1I1~(lliir. Ancak tel haiat18.rda til<;iilen kwm hala-
tm ~evresl def;1I halatm t;ap!dJr. Tel balat burgatam etrelerinde tak.s1-
mat bu esasa gllre yap!lmlliur.
•
BURtNA_ 8ak_ Borlna.
BURtNATA. Bak. Borinata.
BURMALI KANCABA(;I. (Calspaw ) : Blr ha lau hed.eninden ltancaya
batlam&k l<;In yapilan balt.
BOKtlM. (Laid ) : Bir halatm tmall suasmda. hala t kollannm $ll.lta ve-
ya sola dojl:ru luvnlnULludlt. Kolian sata klvnh balatlaro. sala bftkilm-
Iii sola kIVnh halatlanl sola bftkilmHl halat denlr.
BCLaCL. (Reekel ) : Palanga rlgavolanrun hatlanmaian I~in m akara·
!arm alt nlhayeUerinde bulunan nldailsa veya kasa .
BfiYCK AVABYA. ( O~nerai Average) : Denlzde blr tehUkeden korun·
mak 1~1n yapllan mii~terek masrnf ve tehllkooen dolay! hasll ola.n u -
rar. Biiyiik avarya sebeblyle meydana gelen rnasrarlar gem!. navlun ve
yilk araBmda takslm e-dillr. BlI.l!hca bUyiik avarya t lpl eri ~unlar<hr.
Gemlyl karaya oturtma , gemiyi haflfl etme, denlze mal atma, bann-
ma, geml savunmas•. t evki r \"e dispe<; l~in bo11;lanma.
ROVOK AYNA. (Ind ex minor ); 8eQentta uzade kolunun (ist nlhaye·
tine va aletln yiizeylne dlk oJarak konulmll4 ayna. Bale. Sek$ant.
BOYtlK BASTON. (J lbboom ); Ana Clvadra iiz.erlne .tirill~ buton.
BU. Clvadra.
n OYOK B,\ STO!o1 ROSAS). (Jiboo,,", &I.Op~.,): Bllytlk boutonu Clvadra
frzer!nde sablt tutmak ve gerlye d~ru kayma.slnl Onlemek I~ln clvadra
dl!$tamorllllmdan alman Ye bUyfik b8.stonun toputundan dolDJjtmldlk-
tan $Onra tekrar clvadra de!lt.amOnLIIUUl alman !:Inelr.
BOYtJK BASTO!o1 KOsTECI. (Martlntalr, :.tartintalr Stay); Bllyllk
ba.ston cundasmffi yukanya dotru ul\UnamaSl Itln btr o;u:tlUI san-
tm eundasma bellanan halat.
UOYCK UASTO~' MARS lpETI , (Jlbboom foot TOpe) : Ftoklarm ~itI­
ya Indtrllmelerl ~lrMmda personeUn rahat !i:Bi>&abllmelerl 1<;ln blr <;1-
mas! bilyfik baston dest.amol'BSlJla diter ~lmaSI ventolara ballanan ve
dablln blrakllmllj halatla.rdlr.
BDl."1IK BASTON VENTOSU. (Jib t uy); Ba.stonun &alta ve IIOIa oyna·
IIllWlIlC!nlemek l,.tn bl r (;I.malil butonun cundlUnna dlter clmalan
wY!A:m her Ik! cundasma baklanan halatlardlr.
RCVOK DAIRK (Creat Clr<:!e): Yer kUruln ln merkezlnden I\'~en dUz·
lem!n kesltlnde meydana gelen dalredlr. Blr bOyQk dalten!n bat nok-
t.a.s1 kutube. en. yakln bulunan noktUldlf.

BOYCK DAIRE SEYRI. (Great Circle Sallllll:) : Oiinya iizerlnde, Ikl

mevkl aramndakl ~ yakm mesafe bu Ikl mevk:lden gecen. bllyQk dal-
re yay! ol duj!;u neden! 11& Okyanuslarda vapIlan Ulun mesafell IleYlr-
lerde. daha kiM yoldan &eyrt tamamlamllk Icln. kalklll ve varJf mevkl-
lerlnden ge<;en. bQyilk daln yayl Ilserlnde yaptlan blr ..eylr'dlr.
HCY() K f'LOK. (Jib, Outer j ib ); Pruva gaby_ dlrettnln bpeleslnden
t:iiviik bastonun cunda.slna Relen larmonun lizerlne _o;tIan 1M; k!!tell
yetken. Bunll dUi bilytlk tlok'ta d~nlllr. Bak. FtOk.
BOYCK I'I,OK LARMCSU, (Jib Stay. Outu Jib Stay): ~uva Kabya
~ubu#unun kapelealnden btiytik baatonun cundul arMlfla donalilan
ve i1zer!ne btiyilk rlok IlCIlan ist.!ralya.
HCV1l K TOS. (Lou&" ton) : 2240 UbreUk bl r atIrllktlr.
BCYCK TOSOZ. (Stream Ancho~): Harp gemllerlnln kl~ taratlannda
vty"a omuliuklarmda kllCtik gemUerde lo~ ilstilnlln uygun blr yerinde
bulunan ve genelllkle ocakhk demlrierlnln Il~te Ikls! al!rhj;nda olan
demlr. Tllnoz demlr! de denlr. BQyUk tonoz demlrleri llIA:hta oturmut
gemllerl yilzd.(lrmede, demlrll gemUerin demlr mevkUerlnl d~tlrme-­
de ve salmlly! onlemek 1~ln kullalllhr ,

-,,-
8 ACA

- ,,-
Bal<l& (Loi:mul3, Lokmal1)

- 56 -
 ,

Balta Sqll

-57 -

"
- OB -
 dJi
lJlll
- ,, -
- ,, -
- 61 -
 I. ~ .... r. Dot
1. Do! 101,... no;;
). ~ ....... 1IDt
• . TJtoh .... !lot.

-62 -
.m><
 - .
Dlndlrme Kaplama

-
BOOATA Bonclll< TcmQ

-65-
 .." , J
I ,
., I
J I
i" I

, ,.
.,.
,
I
fT,H=Jj(
\\'lh\!1
", ' I
"'--I ''. \!,
- .
\ ,
"-
r
J
L
l-
i!
-
- ,,-
-,,-
 ,
i
•
•
,• ,!
•
!,
~
1
••
~
•
• I
!
.,
L •~
11 •i•
t
-68-
 I

- ,, -
BOlm~ Kaporl.aa,

-70-
8r". "U" IUllln"lI. Bnlt>

'RlK

-7 1 -
 -n _

l
 -c-
CAMADAN. (Red), FIrtmah havalarda ye1kenlerin saUum kti~Ultme

"om!.
CAMADAN ASTARI. (Reef BIuId) : Yelkenlerln gradin y&kalan arastlIlL
VI! Canladan halaUanrun ge<!me& 1~1n ~an matatyonlann yelken be.zl
ilzf:rInde daha sal!lam durmalan ve yelken bezini ~ 1~1n
matafyonlann konula.ca.{:l k.lBunlann ilzerlerlne dik:llen bez ~.

CAMAOAN 8A01.. (Re<:f Knot, Square Knot): YelkenJ.erl cam"dana

vunnalt l¢n kullamlan ca.madan haI.a.tJarmIn seren ilzerlne ge\en Iu·
MIIl1annda veya ayru burgatadakl ikl hlliatl blrblrlne eklemek !~in ya-
pilau bait.
CAMADAN HALATI. (Reef PtJint, Reef line): Yelkenlerl camodana vur-
ma.k 1~1n camadan ulan ilzerlne lI.!iilnu~ alan matatyon.I.a.rd&n ge~Ir!·
len ve yelkenln her Uti tanl.fma ~lm.ahm sarlum halatlanlIr. Ca.madan
halat.mm matatyon \¢lden kaytp dilljmemesl i~1n camada.n halatmm
matMyona del!en kwmlarma blrer dutUm yaplilr. Camadan halatlarl
!Sert'D tiurlne canuu:llln bat! yapllabUecek uzunlukta olma.hdlr.
CAMADAN KAM(:lSl. (Red p!'nd.mt): YelkenIerl camadana vunnak
gerelr.tltlnde, camadana vurulacak camadan a.m.an htmsmda ve yelke-
nin gradln yaka.sl. ilzerlndekl mortze pata.larmdan 5erenin c!llldMl.na
alman ve yelkenln kaldlrlimasl suretlyle baj!:lanan ucu ~elik1i halatlar.
CAl\tADAN I\tATAFYONU. (Red cnngle): Crunadan astan Uzerlne a~I1-
Illl4 de1lk1erln iizerlne ge~1r1lm1§ madenl veya halat tan ynpJ..!Jru.lj ma-
taryonlardlr.
CAMADAN PATASI. (Reef Crln(le): Ye!kenlerln gra.d.in yakalannda
ve ca.madan astarlar. hlzasmdald gmdin halatmm kruz InnllllWll 5ure-
tlyle yapll.ml§ ane1elerdlr. Bak. MerlZl': palJw, Camadan halatl.
CAMADANA VURl\tAK. Reef ( to): Yelken sathml Irli~ltme 1~lemin1n
(Camadan) yapllmaSl.
CAN HALATL (lJfe Line)": F1Uka matatcr!Uartmn cundalan amSID-
dakl mat.a1cra {ala kaS! !1zerlnden sarlablml.f ve ilzerinde ll~ ka.demde
bir do.tnmlerl bulunan halatlanhr . FilIka veya denlz arao;larl mayna.
veya yin edileeetl zaman prUWCl ve hamlacl (E~r rllib. bilt\ln per.
sonell lie ylBa veya mayna edlliyorsa kllrek~ilerln heplli), mctorlarda.
kaneacl, serdiimen, Jll()torcu bu haiatlarn tutunarak hem kendl a#U"-
I.i.klanm V1I81tamn iizerlnden kaidinrlar ve dola)'L'liJe trent ller herhangi
bIr sebeple ke:sllecek olursa. k endller1 bu halata tutWlduklanndan muh·
temel biT kazaom Boilne ge.;1I1llilo elur.

-73-
CAN IIALATI . (Life Une ); Cankurtaran tlllkalanrun ve &allarulln bor-
dalanndan doblin haUnde sarkltllan iiC kadem uzunlu,tundaki halat .
Bu halatlarm ortalarmda. klizazedelerin tutunmalan l~ tahtadan ya-
pilimll tutamaklar vard!r. Gankurtaran simitlerinin kenariarmdakl ha-
latlara da eM halatl denir.
CANKUR"rAHA N FILiKASI. (U fe Boat); Denlzde, cankurt.arma. mat-
saUan icin all:a~ veya sao:;tan yapllInill yiizil.cii giicii fazhL Olan tekne.
Bu t.eknelerin yiiz(icu gii~lerini artumak lew tekne I~lnde hava sar-
m~lan bulunur. Cankurtaran ltUkalan veya motorlarmm I~erlerindc
teknede bulunan ka.>.azedelerin ~m IhtlYa.<;lanru karqliayacak mik-
taro« yiyecek maddelerl He kazazedelerin yaralanru tedavl lcin tIbbi
malz.eme ve i:j8J"et tabancalan gibi di(:er liizumlu malzemeler bulunur.
Cankurtariill fIlikalan kiirekle yiiriitU!dugu gibl motoria da. <;'8.l1lpriar.
Sa"" fillkalaroa pervaneyi dondiinnek I~in pedal lertlOOb bulunur.
CANKURTARAN ROKET!. (LUe Rocket ) ; K1YIya yakm bulunan kaza-
zede gemidek\ personelln kurtanlI!1aS1 iCin gerekll varagele halatIru
donal;mak I~in kllavuz halatm! sahilden gemiye veya gemlden sahIle
atmak i~1n kuliMilan roket .
CA NKUHTAHAN SAL! . (Life Raft ); Denlzdeyken ka7;aya u(:ramll! bir
gemidekl personelin kurtarllmas! lew s~tan veya yil%ilcii g(icU fazla
olan all:a~lardan yap!lml~ sal. Cankurtaran sallan gemilerin denl:re 00-
kan taraflannda bulunurlar. Bunlann denlze blJ"akllmalan ya mekafiiki
bir tertibatIa veya Remi battJll:l uman killt ki.smmdakl klmyevi mad-
denin erimesl suretiyle fora kancas! atllir ve sal sephlyesl $ebebiyle de-
nlz sathma ~lkar. Cankurtaran sallanmn h;e rlerlnde, kapalJ kutular
IQwde ylyecek maddeJeri VI"! dike. IUzumiu maizemeler bulunur. Sallarm
elraImda daha <;ok per~lin kurtanlmam ICin can halatlan va«ilr.
C,\NKURTAHAN s btiDI. (Life Buoy) ; Mantar wya yUziicii kabillyeti
!azla olan ham a.ga~lardan .slmlt IlCkllnde yap1lrru~ ve iizerl saglam bez-
Ie kaplanm~, etraflnda can halab bulunn kurtarma va.'!!Uw. tyi blr
cankurtaran slmld! 14,5 klloluk demlri 24 sa.at 5U iizerlnde tutabllme-
IIdir.
CANKURTARAN stMtDt FESER!. (Ufe buoy U ght) ; Geceleyln can-
kur!.aran ~Imltlerlnln yerlerlnl bell! etmek i(,'\n p!\ veya oot.arya lie ~­
h'llln feneT. Bu tenerler cankurtaran simltlerin!n iizerler ine bal!:h oIarah
hulunurlar.
CAN SIMIDI . Bak. Cankurtaran s1midl.
CAN YELEC!. (Ufe belt) ; Yiizilcii kabillyetl f8.Zla alan maddelerden
yapllmlll olan ve insallln beli ile omuzlan arasuu saran, yelek glbl p _
yIlen veya kerner glbl bel He koltuk a!tmll. sania.n kurtarma. araci. Muh-
tellf ljeklllerde ve muhtellf maddelerden yapllan lyi bir can yelel!:I.
7,5 kilo atIrhgmdakl hir demlr pa~a.suu 24 saat au Uzerlnde yiizdUre-
bilmelldlr.
CAYRO HATASI. (Gyro error): Haklkt kuzey He cayro pusulanm gO$_
tertligi kuzey arasmdaki Il.~l.

-74-
CAYRO I'USUt.A. (Gym Compass) : Cayrooskop esamnd.B.n faydallllUla·
rak yapilml4 ohm 'Ie haklkl kuzeyl gOsteren pWlula. Cayro pUllulalar
ar:zm miknatlslyetinden 'Ie PWiUla yakmlnda bulunan madenlerin I.e-
aLrtnden w elektrlk aklmtarmdan mflkoeSSlr oImDd'lll(ln da.1ma h.akUd
k\Qeyl gtlsterlr. Ana ea.yrodan alman koIlar lIe gemLn ln muhtellf yer-
IerIne yavru cayro (Repelter) pusulalar konulabUIr. Bu faydllltl.n do-
l.yllnyla gemllenl.e kullamlrnasL fa yd&. aatlar.
CENOt:R£ BACH. (Shear l.ep, Shea.. ) : .-.po;: malWllarm ~ taraf·
Janna yap)iln bat.
CEPIIANEUK. (lK.,uiue) : Gemlde bulunan paU&Y1CL 'Ie IBClay.CI
maddelerln muhafua edlldLti ve geneUlkIe su lreMm.leriniro alLmda bu-
lunan bBlmeler. Makine 'Ie Kazan dalrtlerlnln unr.k blr b(llilmUnde bu-
lunan cephanellkler geneUlk le gemldcltl top t&retlerlnln altlannll. llIIl-
bet eden Iuslmlarda bulunurlllr.
Ct;vtz. (Knot): Ha.l&llal'm l;unaIanna, halat kollanmn 0rillmeI;\ su·
retiyle yaptlan dfilUmler. CevWerin kullaruJdlkl&n yerlere gOrt muh-
tellf ~klilerl vanhr.
CEZA ViR TRAMOLASJ . (BOX HAUUNG): Mesafe kaunmak 1~1n (\.fU'
auIarrta yaplhm tmmola manevra..'ll.. Bu manevra, rilr,glr pruvadan ge-
Up floklar yaprakla.nmllya ba.;JawitJ. anda ctlreklerdc bulunan serenlert
blr andll praaya ed.lp kuntra detl1t1rmek lunt iyle manevra yaplhr .
CEZiR. (Ebb) : Giineo VI!. an; ~ltirnlertn1n te5lri altmda k8Jan sularm
normal $eVlyt.leri nden qalJya Inmf!$\ ola)'l. Yen! tetlm olamk Oelgtt
olaymda OIt'l Ifade etlmkte I5e de bu terlm yt.rlne genelllkle cexlr IA!rI-
ml kuUamlmaktadlr.
CEZtR AKINTISL (Ebb Curren t . Ebb Strum) : Bulann, cezir zarna-
runda aahllden ~p. dotru olan yatay hacekeUerldir.
CI~AR_ Bak, Kuntra ml!ana loa yetkenl.
C1RGINA. ( To II sh ): Klnlan blr dlrek veya serenl yanlanna kalaalar
koyup balatla samrak saltlaml~tl!Tnak .

C rVADRA . (Bowsp rit) : Oem1!erin 00, tara!lannda !Iertye dotru uza·

tIhlIl ~ubuklara denlr. CLvadraIar genel olarak. Ana cLvadra, BasL.On ve
KonL.ra basL.on olma.k ilzer8 ~ kwmI;lan ~kkii.l eder. Tlcaret. ~­
Ierlnde clvadraya esklden Bomb1res denlllnll.
C rVADRA ARMADORASI . ( Uow~prit plnmek): F10klann selvi~lerlnl
baltlamak t~ln yelpazelcrln her ik\ tarananndakl alabandalara konul·
mu., olan armadoralanllr. se..tvi~eler alabandalanla bulunnn deliklerden
gec:irildikt.en aonra bu annadora ilzerlndekl ~Iilde~ oo,tlamrlar.
ClVADRA 8ASTO~'U. (J ib boom): Bat. Buton
CIVADRA ~ANAKLI(a. ( fl,oWllprit bed. ): Cmldra de!lt.amorasmln hf>-
men gerllllru:le bulunan V(l ana clvadrtlya saltll~llu tesplt edUml.; olan
ata~ kilUlkler.

~ 75_
CIV,\DKA DESTAMORASI. (Bow5prit ClIp): Bily1lk bu\onu ana Clvad-
raya baflayan ata~ vera deDlirdm yapl\DUf deoItamon..
CIVADRA oof:jECiI. ( BolI'lIjIrit Bed): Ana CIY&d.nuun bat bodoJlama.
illerlnde lstlnat ettlti yer.
CIVADRA GOND~'RI . (Jack Staff) : Yelkenl1 gemUOfde veya Clvadrall
yaUarda clVadramn cUlldasUlB. dikllen k~tuc blr gt'lnderdlr. ClVadl"1l3l'
gem!lerde pruva gljndetlne de C1V&dra (Onderl dellir. C1vadnl, gOndetl-
Ile harp gem.llerinde gem! d.emlrllykm k~ blr mlill aa.ncU ~.
8u.saneata Demir sancail denlr. Harp ge.ml1erlnde Clvadra gOnder! top
a~da atl$l manl oImamaiI: lern yerlnden ~1bn11r.
CIVADRA SANCACI. BaIt. Demir sancatL
CIVAORA SERENI. BAt. BIJlk
CIVADIlA SEREN K()STE~ I . C1V&dra ser=ltrlnln CWldalanndan all-
mp taUmarm her Ikl tarafmdakl mapala.ra ballanan halAtlardJ.r.
CIVADRA Si:REN VENTOSU. Bat. 8J)'lk ventoau
CIVADRA f:jIPKASI. (J lh Nettinr): Bilyil.k flotun t.oplanmalS! W"MIllda
llotun qatlya doi!;ru sarll:lIl&SJru Qnlrmek ve rJotun topIanrnasl I~in
~a.1!4an personelln emnlyetinl ~ ~In bO,yi1k buton clUIdasl Ue
bJ)'lk 1U"aSl1l3. gerUm tlPka.tbr.
CIVAORA VARDEvt;I...\ S I. (Spritpard ): ClVildra ilzerinde yilri!yen
penone11n tutWlmallm 11;ln emil olan balal.
C1VADRA YATACI . (Pillow): Clvadra topuf\lnWl oturdutu sallAm
ata~.
CI VADRA Yt~LK.;NI. (Sprlt_ II): Cn,adra \l.zerlndekl serene a¢an dOrt
k&te yelken. Cok eskl yelken gemiletlnde. bllhassa ltalym.lanla IrulIJl.-
mhrdl.
CINBLOK. (Gin Block ) : Vlni; bumbalaruun cund.a.l.annda bulunan tel
veya W"il'lrlmn gec;t\lt tomoJu.
CIVARiNA. Zaman &Ilman esen riizj;lrlar sebebiyle durgun IlU ydze-
ylnde W;u~ !u t&neclll:lerl.
COCRAFI MEVKI. (aeo,raph"'a1 location); O6k ci3m1nln bqucund.&
oldulu kJl.bul edllen yer \l.zerlndeki blr ook18 .
CVNDA. ( Peak) : Yat&)' $8ffillerln her I1tl tarat ~an lie direk, 1;ubuk
ve gMer1erln u~ taranan .
CUNOA BASTlKASI. (Gin bloclo;) : ClInd.I..... kana! D.(:Ilarnk ortamna
yerlqUrllen dUden meydana gelen .mbit makara.
cmmA FE~t'RI. SCrenlerin cundalannda bulunan ve beya..r. J.41k gl:\&-
teren tmer.
cmm .o\ IIALATI. Bak. Mlyama haJatJ

- 76 -
CUNDA KILiDt. Cunda serenlednl, ana ve gabya serenlerl tizerlnde
tutnw.k ve Icabrnda serenlerln dJl}&rlya siiriiimelerlni koiaylllljt umak
I~in ana ve gabya serenlerl tizerlndc bulunan demlr !;emberlerden cun·
daya yam olanl. Bu kIlitlerden kaphuna. hWjma yakin olamna. topuk
kUidl den!r.
CUNDA MARS lPETt. (Flemish hOfSe): Seren cundalarma yaptlan mar·
sipet.
CUNDA SERENI. t:ld . (Studding Sail Yards): C unda yelkenlerinin ~ll·
lD.Il.Sl 1~1n ana dlreklerle gabya ~ubukl!m ilzerlnde bulunan serenlerden
d~ya dogru siirillen seyyar serenler. Cunda serenlerl, bulunduklan
serenlcrln ilzerlerlne ~ilan \lunda yelkenlerinin iIllmleri lie nru\lrlar.
Pruva iskopomnr sereni, pruva kordelisa serenl, pruva kordellcln sere-
nl. V,s glbl
eUNDA YAKAS I. (I'tlak) : Yelkenll'rin seren cundalanna gelen yaka..
"m.
e llNDA VHJ{t:SI. (Stndding sail ) : Serenlerln cundalanndan sUriilen
bastonlann iizerlerlne a~lian yelken. TrInket serenl i1zerlne silriilen ba.s.
ton i1zerine at;dan yelkcn e iskopomar, gabya serenl He trinket serenl
arW!lna ve gabya seren\ne $iiriilen bBston i1zerlne a~ilan yelkene Kor·
dellsa, ba.bD.flngo lie gabya seren l aruma ve babafingo serenl Uzerlne
silr illen bBston i1zerlne at;llan yelkene Kordell~ln den!r.
CUNDA Y ELKESI BASTONU. (St uddinK Sa1J Boom ): Cunda yelken·
lerlnln ru:;i1ma.sl IC1n TrInket, MaylStra, Faa ve Gabya serenlerinln ilze-
rlnden di§a d$u silriiicn bastonlar.

_n_
Cama4t.n aaal

- 79 -

J
I

t]j
f\ \,L e:,
Ca.nJr.urta'all Sal!

-80 -
CJ.nkurtaran BtmlU
(Can SlmlU)

- 81 _
CA fRO I'USlIl.t :
earrv KaUllnl.,,,,. Urum1u Ola""". fer t;:eklml ve DlInyarun D<lnlll
S\lrallnln. Illi Cayro Slsteml O""l1l1dl OIurturdutu lUll Sonuen.
Cayro Eluenlnln HalJl[1 }to,or Cuney Ootrultlllunu Almas, ve Bn
Y~nU MuhaflWl Etmesl Ooullltlndtn Yar.rlan'l ..... k Oel16UI11m!t
Blr Oeml Beyl1 Yan:llmewd.,...

-82 -
Oend ... Baj;.

-,,-
~"' --

Cf RQ IN A

-8 < -
erN IlLOK

- ,, -
 -~-

I}ABUK $~~Et((,1 f'ENER. (Qulek Flasbln, Light); Daktkada SO'tan

&I Olma}'1Ul ~k g6lteren lener,
CAKAK. 8ahlllere veya tehllke1l SIlt; sulara kan ulan ve klsa arailklllria
ramp men ufO. fenerlere denl r.
CAKI CEVUI. (I.;n, lIsh Dian.ood Knot) : SILl4tnlerl, rlrreleri ve poe-
sImlann ~kllanm taltlamak va boyunlannda >Wli bulundurmak ~ln
yapLlan va bir kolu mUtehanik olan ~vI • .

.""""".
I}ALThI. Yelken yapraklannl l.efkll eden burandal&nn meyiUl olarak

CALl~I. GemiJertn su ke&mlerlnden ~da bulunan klslmlanmn ba.t

ve In~ bodOl!.hunaya doRru darlll4ffi&lll.. B qa dotru olan darlqrnaya
Calun. Kl~a d~ru olan darlalp1l&Ya. Kruz denlr.
CAUI\II,I. Yap1Sl dar va ha4 tararlan II"~ I.ara11anIUL nauran yuuek
olan teknelere ~lLmh tekne <knlr.
(,:ALKANTJ SACl . (S ,,'IlSh P Lal e) : KLI'Imen doldurulmUf tanklanlakl
mazot, mowrin, su rlbl maddelertn ajtJr denlzlerde yalpalardan dolsYI
ha"eketln! ""garl dereceye Indlnntk i~ln tanklsnn 1~lne lulanl olal'9.k
kOllulm~ sac levhalaf.

CALPARA. GemUerin 1<; kL&lllllarl lie lrtlt..tl alan deUkleroen dtnk

~uyun un lcerlye glrmemes1 l<;tn dellll.lerin a!tu:lanna konutan ve blr
tarnfian mente§ell $8.C kapak .
CAl'+I CAK . urak denl z ara~lanmn s1ntinelertndc toplanan .ulan ~It­
mak 1~ln ~lan yapllml~ $8.ph kep<;e.
CAN. Bak. Kampana.
I;ANAKUK . Top: \'e lkenll gemllerde gabya ~ubutu kapelesinden gelen
flrmallmn yapllmMmda pel"llOl1elln l~lerinl kOJayhkJa yapabHmelerl
i~tn flna dlrek Iberindcki mauna ve gurcaUilar ll.zerine konulan ve et.-
mt. korkuluk punWllleri Ue cevrUm..l.!j pla tfonn. Canakllklar gmciliOk
ve tarassut maksatlan l~ inde kullamhr.
CANAKLIK ASTA RI . Canakhp deten yelkenlertn "-tUlip Ylpranma-
mllJn 1<;ln yelkenlerln k.~ tara/a bakan yUrle r lne dlkllen Ikincl kat
ular.
CANAKLJK CALI;\II. Rim : Canakhjtm ,.evre.sinl olll4turan dalrev1 kl·
5.m.
CANAK LIK FENERI. Komulan gemislnl bellrtmek I<;\n <;anakllk be·
rind" yakIian fener. Daha ziyade yelken gem11erinde kullD.mllrol .

- 87 -
I;ANLl ~""'A""'IRA . (lleU Buoy ): Deni.!:lerdek! Sllliklan veya bank-
Ian bel1rtmek llze1'1l konuilln ve tizerle rlnde blr ~an bul unan 4lman-
dut!..
t;;APA. (ANCHO R): Gentlleri su ilzerlnde sablt tutmak ~In bir tlaJat
veya zlncire balll oJarak denize blMlk ilan ve muhtellt $ekll ve Item!-
lerin allrhklarma gU1'1l degJ$ik a~rhkt.a olan demlrlerdlr. Oenetllkle
ca pa yerlne demir terlml kullamlmaktad.r. BaIL Demir .
I;APARl z . Yapllmakta Dian bir 1,ln veya manevram n yap.1m8.llLm en-
geUeylC\ biT dununun a rlaya ~Iluna81 &uret!yie wn veya manevnuun
yapilmUUlII'l geclkmeslnl veya biT bqka manevranm yapilnWllm ge-
rektl1'1ln durum.
I;APA TAIITASI . Ahfap teknelerin borda kaplamalanm ~lam1att.lr­
male t~n au keslmlnln blnu altmdan blujlaYlP t.op lumbarlannm alt
hizalanna kadar uzanan ve gemlnln boyunca devam eden him at:a~
kaplama tahtalanna denlr.
I;APRAZ KERTERlz. ( CI"06S Bearinp ) : 8a.hlle yakln seyreden gem!-
lerin mevkllerlni tayln et.met I~ ln aahUdeld bellrI l Ikl mevtiden . Ylll
anda a lman pusuJa keneriu. Bu IIfkUde mevld tayln etmeye Capraz
keTterizle mevkl taylni denlr.
CARES lz IJASTIKA. Oemllerde d llmen yekeluini gerektlt i hallerde,
bllhaslia flnmali havalarda veya dilmen anzalarl ubebi lie dl1mene
kumanda edUemedJll tlaUerde dllment blr taraftan dtter tarata ~
vlnnek i~Ln kullarulacak donanlllliann donatllmul ~in aLabandalara
konulan butlkalara denlr.
I;ARMIK . (Shroud ): Ana direkleri ve gabya. ~ubuklarlm borda !.st ika·
metlnde tutmak 1~ln kendlr veya tel haiatlardan yap.1DUI donanun.
CARMIK BASTlKASI . (SIsler Block): Bir dIllnden ,abya mant il)'UI.
dij:!er dllinden tonolom halatl donallian ve yekpal'll ~n yapllm14
lid adet bastlkadir. Suna Iklz bast ika da den1llr .
').-\ RMI K BOOATASI . BoI$alan ~lk!an doldunnak k;1n ,.anrllklann
gUverte tarafmdaki kunmlanna baj:!lanml~ ve dellkl erlnden fliadora
ge<;1rI1m~ olan botatalamlr .

C;ARI\IlK 80NCUGV. ArmaooraJara gelen selvl~eleri d\l.zgil;n tutma k

ve nela bulundunnak 1~1n It(l~t.eye konulm~ bl r veya lid aeUkll
boIatalardir.
CARMIK ROSA SI. Canmklan doldurmakta kUllamlan blr taratl ce-
vi~1. dl~er tarafl kaMh hosa. Kasah ~lmaslDda filadorluk olarak ku!·
lamlmak bere blr aalvo bulunur.
I;ARI\I1K BOK 0 l\1 0 IIALAT. Ortasmda kendir halattan blr nUll bulu-
nan ve ...... billdlmIQ olarak yapllm14 dOrttollu halat lardJr.
I;ARM IK CEVtZI. Bak. Pat.risa cevlu.
CAKMlK pILADORV. Carmlklan germek 11;1n ku!li mlan botatalardan
g~enhalat.

- 88 --
I;ARMIK PALANO AS I. All makaI1lllI Ikqer d1llJ ve II.&ncab lid mak&.
radan yapllm14 olan ve ~nnlklann gerilmeslnde kllllarulan palanga.
(:ARMlK PAU:rl. Berwlerln, praaya olduklannda yelkenlerln !;lll'lIlIk·
lara delten kwmlanmn Ylprarunanllw 1~ln ~.rn\lkl .. nn Ilurlerine sa·
nll.n pelel..
CARMlK PtyAN1. Canmklarm canaklik altlanna gelen ~lmalanna
yapllan plyan.
CA RPI $MA. Balr.. Qa,tl.lmB.
CARTER llIUKAVEl£S1. ~mInin tama.mmJ veya bit bOliimiinii veya_
hut muayyen bir yertnt t.a.tltana tatws ederek qyafl denbde talilll'Ll-
11 \.&&hhUI. eden mukavele.
!;ARTER PART!. CUter mUkavelesln1 ~lgeleyen ve ta~ly.n !Ie I.a4ltan
. raamd.a yapllan lapat veslkul.
OATAL. (Jaw): Yanm l!erenlerln, glzlerin ve bumbalann provay. ba-
un tarallann. gelen k181mlarma yaPllmllj yanm yuvarlak oyuk.
C"TAL HMJI . Bilk. t;a\.al yalta.!;l.
CATAL ISTINGA. Bak. Randa bumbtw. dik ventosu.
C;:ATAL KASA. Bir nalaun ~lInMl1l& yspllan bnytlk~ bit ka.5arun Of-
t.aamdaD kesildikten .IOru1I halat.m lkl. ~lInum. yapl!.n bir ka.5adan
meydana gelen ,.atal IjekUndekJ usa.
CATAL [UAPASI. Yanm Mrenlerle glzlerln catallanndll. bululliln ve
Uzerlerlne catal palangasu'u n taklldltJ mapa. .
I;ATAI, PATAS I. Cat.al yll.kaslDl 5l'renin topU~1l& batlamak 1~1n gra.
din halatlnln krus yap,lnuull lle meydana gelen halat anele.
CATAL PUfrro-n;l~ Ana serenlertn gUverteye baklm. 1.amlr gibl sebep-
lerle Indlrtldiklerlnde IlRrlertne oturmalan lo;tn kUpe$teler iizerlerin·
dekl 1IkIlc-Ianna oturtulan. u~lam yuunay tekllnde ve seren o;aplllda
ol&n punteUerdir . Randa yelkenl sereninln oturmaSI lr;ln kl ~ larda,
morlldar lizertne tekll blr puntel konulu r.
CA'I'AI. YAKASI. Van yelkenlertnln reren yalu,larmm catal taralma
gelen k.1. Bu k~ye C;:atal BU4l'da den!r.
CA'I'LAK . (S urf ) : Dalgalarm sahll ve kayalara ~arpmasl veya sl!thkla.
ra Yll1lma'" lle o;auaylp kOpUnnesl.
CATMA. ( Cellision) : Blr! denls aracl olmak il.zere Ik.i veya daha fula
denla aracllUll birblrlerl lie c-rpqrnasl. Kusurlu. kusursuz ~ klyuen
olmak Qzere lie kmn" "ynhr.
C t:K.EK YER!. K~iI.k denll arat;lanrun urlna ve dJler abamlannm
sualtl baklm1anrun yapdmaal lCin tunenln denlz l~lne irnIirilmif kl_
zak Uzerlne oturlul"rak sah!le ~kl1dttl haflf meyllll yer .

- 89-
t;EKTict SUo OMlllertn 11,1 keslml~rinde omurgalan I5tikarnetln~ ka-
dar olan di1¥:y mesafe. GemtnIn ~ktJt:I $ 1,1 ~ta, vuat ta VI! k1~ta ayn
ayn olduturutan bun lan I:\lcmek ii7.ere gemllerln bat, VB.Sat ve k1~ bor-
dalar ma Romen rakamlan lie markalantrlaf. 8u rnkaml aJ"ll Kana ta-
kamlan d~nlllr.
c;I::LiK. (Uela)'lng I'ln , Tug!: le): ikl kasay! blrblrlne ve blr kasaYl bl.
halata tutturmak 1~ln ba, taraflan yuvarlal!lm~ Ortasl oyuk ~ubuk.
4;EUK HA.!}1. (Nook) : Velelstralya, Pdkru"Il, Randa yelkenlerlnln st-
ren yakalanntn seren taraflna gelen kOrrelerl. Bu yakalllTll ~atal yaka -
I! cia denilir.
~E LIK IIALAT. ( Armortd Rope): Alir yilklerin ka ldmtm:wnda, dil -
men donammLannda, malllforalarrla, vln~ ve sablt armaiania kulla-
m Ien galvanlzlenm\.fl ~eUk l.el halatlardlr.
~ELtKU;Mt:K. Catai kallamn kasalarrndan blrlnJ dlterinin I~lnden
geo;lrerek g~lrllen kuamn Iovine ~ellk geo;:lrmeye ~ellklemek denlr. Ce-
llgln ~ekllmesi lJe kasalar aynldlitlndan bll1;ok yerlel'de bllhassa seren
ve dlreklero makara donatmakta kullamhr.
4;EMBER. Ma.s\.alya. gerdel ve bu maksatla r 1~ln kUUanllan bu tip et-
yalann tahtalanm kuvvetlendirmek I~n etraflanna aanlan ~rit I.e!.
CENY.. ~ bodoi!Lamamn omurgaya yakm kl3lll!nda meydana gelen
hallt yuvarlakllk. Bak. Bodoelama.
~I::N"EKENT. Al1lj8.p teknelerde OOdor;lama lie omurga)'I birblrlerine
kuvvetUt:f! haglamllk 1~ln hodQllla.m.!l enlnde ooyo:tan boya konulan de-
mir , baku ve pirln~ten yapllmUj klUJllk.
4;E V!RMJ-' SAFAN. (Grommet , Grommet Ring, U rummet): Dlkilj ya-
p!lmadan yapllan makara sapam. Oe kollu ha1atlarm hlr, dort kollu
halaUann lkl kolunu, kolJ.atln biikiimU IsUkametl nde ~evlrmek &u -
reUyle yaplllr. Bu IIIlpllna Slmll sapan'da denlllt.
4;I KRIK B ilK OMO IIAI.AT. Kullanllm~ ve Y1pranmUj bir halatln SRi-
Lam oLan tellerin1n ~lknkJa sata biikillerek yapl1an yumu'lollk kil~Uk
burgatah hala!..
e IMA . ( t.:nds): WI veya tel halat1ann her ikl ueuna denir. Baz.en blr
ill birbuovuk metre uzunluR;undllkl halaUara. da Clma denir.
~ IMACI. Gemilcrin iskelelere yallll.!jmalan slMUinda. halatla.n Iskeleye
veren geml personeli.
~IMA. DIKIl)1. (Short ~plke): tkl halatrn ~lmalanmn birblrine eklen-
mllSl 1~ln yapilan dUll.; . 8 u ",kllde yaplJ.an dlkl~li haJ.aUa r ma kar-a ve
boj!:ataLardan ~emJyectt:l I~ln bu dlkilj yerlne Mat tz dll<i~l yap,lma·
hdlt.
CIM" KA"EL" ES t. Halat 4<Imalannm li:ollanmn a~llm .. m9Sl ve ~Ima­
lann herluUlg1 blr yerden koLayhkla lte1;melerl leln ~Hnada.kl nllllllla _
nn al.mmll&l 5ute ~ly le ~un.aya konlk bie1m vererek iil:erine orgil yaPlt-
mUl auteUyle halat ~lmasrnm s\vrl bit $ekl1 almnl,

- 90 -
e lM" V!YANI. Halatlar ke6lldlti zaman tuna koUannw .~mall\Ul
~In ~unaya Ina: lapavlo veya gtJ'C1la Ue yapilan sarma. Bak. b Uran·
KUla.
CIMARlvA. Yelken gemH.rtnde pe.-sonelln annaya !;,kmalan I~in ve·
rtlen kamuta. Pe!'3O.DeUn btr meraslm ~In bellr ll blr d(1zen I~inde gem.!
ilzerinde mevki a\m&la rma da C;:lmar1va denll".
ClRCIL F1~1, bldon va vartl rib! cls1mleri kaldlrmak I~Ln Iltl .yath va
ayaklannm u\;l&rma ltanes veya demlrden yapllmlf tlmaklan buill.
nan tel veya irlncir sapan.
C1KCUl At>r eisimlet1 kaldumu i\:in dneIr donAmmh ve demlnIen
yaP11nut makaral&n aLan palangalar. BunIan c..yrukal'da denlr.
CIFTE DEMIR ATMAK. Oemlnln dar sularda vtya ' azla geml t.oplu·
lulu bulunan llka~ Llmanlarda devamil dqlten a klllu va ruzglr Ie-
bebiyle gemilerin demll' OUr lnde dalre t~rek salmalanrn 6nlemek
m&Ma.dIyla Ikl demlrtn blrden attimllSJ.. Demirler atlldlktan &lnIll
zlnc!rlerln birblrlerlne santmalannI onlemek mak.$a.dlyla zlnelrlerl ka·
rarnusaia vunnak gereklldlr.
CIPTi; to'LASA BAol. (KOpe Yam Knot): LJgadota va mfimel yapmak

....
~In kuUamlan hal.a~ Uflerlnl blrbirine '-llamak l\tln yapllan diltuml

ClfTE IZBARCO 8A(k ( Bow line 011 the IIII'M ) : b~o bajtuun da·
ha kuvvttll OimlLSlJll Lnedll\ml:t zaman vtya ha latm ~l.lll&al. ellm1:tde
olmadill zaman yaJlllan tatrur. 8 u bafa dabUn I!ba~ bajtl'da de-
nUll.
CIFTt-: tSKQTA 8A GI . (DoubLe Sheet Ikod , I>ouble ae..kct u.,nd ):
lakota bal:mm dAha kuvve~lI 0lm4ll1 1~1n yapllan ve I$kota batmm
kullaruld'gl yerlerde kullamlan bag. Burgat.alafl farkll alan Utl hala-
tl birblrlne tklemekte de k ullamhr . yULe Sanellk batl'da denlr.
CII'T.: KANCA. (Clip 11001<, Sisler !look ): Altlz ajtlZll kapandlll ZIl_
man tek bit kanea meydana getlren ve oul .$ekUde YtlPIIIIUlj kana.
CIt'Tt-: KANCA 8AOI. ( I>ouble llIack..-all IIIl ch ): Kanca bagU\l kuv.
vetlendlnnek ",In kana II.zerlne (lfte volta Ue yaJIIla n bal. Bu bats.
(tIne Kanca. Krum'da denlr.
(tIFTE KAZIK 8AGI. ( Kolllnl' hitch) : Kallk balml kuvvetlendlrmek
1"ln kaZlk baf;1Il&. hlr volta Uhtl$l lIe yllpllan bat,
CIFT~;U'MF..K, "'rtlnall havaJarda 11k a tllan demlrl l!atlamla~tlrmak
~1n !kIne! demirln atilmul.
CIPTE PATRtSE c~:vlzl. tltl h&Jat! blrblrlne eklemek lo;ln k ullafllilln
cevl~ A~lan kollar ka'llhkh ola rak birblrlerlnln arasmd&n geoylrlldlk .
ten 30nra lki tarafa bl~r gertlel cevld }'tIplll!' ve kalan ~mlala r halat
Ourlne dUrllir,
ctFTE SANCAK 8 AOI. Bak. Cine Iskola tat!,
CinE TIKFIL PALANGA. Blr kuvvetin ~ katm! elde etmek lein blrl
U~ dlterl ItI tomodan IOOrtt makara/ Palanga.

- 91 -
c,; lt'TE YO:'!IA llAt"a. (Dc>uble C"rrlk Bend) : Yom&. ~tllU k uvvetlen-
dlnllek I¢n YJ.pll&n ball:.
(fIPO. (An<:hor SlOek ): Demlrin kollanna dtk ol&rak deml r bedenlnln
fist \.anIma. va anelenin altmda bulunan ko!. Admlraltl dem1rlulnde
~lpolar aablt veya oyneyabUir ;.ekllde, Martin demlrltrlnde sa bit o la-
rail: yaplllriar.
t;:tPO 8A~LI(l,I . (Nuu of tbe anc=hor stock): S&bit olm.B.yan rrlpon un
u~ Ulrafla-nnda bulunan kunlar. KO relerden ~lk tara!ta oJaru yerlne
vldab ola".k \.akillmljt,r.
e lPO ()I,!l\tBt:K1. ( Anchor atoelr. hooks): Sablt olarak Uti Jl&rcadan ya-
pllnut olan ~LpoIan blrblrtne tuttunnak I(;In ~w iUerine g~ rllen
demlrden yapllmlf ~berlec.

1;11'0 PABUCU. Mata foraya U l lItll demiT i;J posunun geml bordaama
deA:en ucunun bordey! l«ielememe5i i(;1n bardaya detdlt\ yere kOllu-
Ian ata~ t.&ko&.
Cll"O Slt'l.Il.1. ( Fordock of t~ ancho r sloek) : Sabit olmayan <;lponun
yerlnden ~lkmam8.S1 ICln ~lponun ON lusmmd .. va demlr bedenlne ya-
km yerinde bul.man dellkten geo;lrtlen demlr ,"ubuk.
c;:t POSUZ GOZ DE.U.lRI. ( S I ~ a nrhor ): Clposu olmayan ve geneJ·
IikJe gemilenn demirleme demirl o lal"8.k kullanLlan demlrler. Bak. 06z
demlr !.
';ISE L£l\tE. (Orin!e): C;:Ok IDee ve toz hallnde yatan yatmur.
(:<lfl DEK. Yan yelkenlert \·e fIoklan yerlerlne kakllran halatiara de-
nlr. MBnUlya'dll. denlli r .
\lO RD~;K TORNOSU. COrdeklerln donatildlll kolomblrler uzerindeki
demir sapanh tnrno. Bunlalll Kapeledora tornOllu da denlr.
COR DEK PATAS I. ( li tad e rina:Ie) : COrdek yakamu serenln cund.a&·
na bIlCI8.JJUI.k 1~ln gradln hIllatmm kru& k]nhllllSl. sureUyle yapllan
anele.
c;ORo.:K VMCASI . (Pellk) : tal: 'Ie yan yelkenlerde seren yakaalmn
gizln cundasuUl ~Iand~ o;Wdek pIIbLlnlllll bulundutu yaka/ kOte.
c;OROt:K VAKA SI. (Hcad ) : Yan yelkenlerln seren yakalanmn seren
cundasma baClandlCI k~. Velena ve floklann yukan 1;ekllen ilst kO-
telerl.
\lU BUK. (TOllinasl ): Ana dinkler iizerindekl lk1nc!. il1;Unctl 'Ie dOt ·
dilneil dln:kl~ denir. Cubuklar iizerinde bul undukJan ana d lrekleriD
!almlerl Ue anlhrlar. Prun gabya. 1;ubuCu , PruVII. bahMlnga, Pruva.
kontra baba.llngo ~ubuCu glbl. Bak. Dlrek.
c;:OROK BAGI . Bak. Margarita batJ.
c;:OR() K SUo Pervanelerln devrlnden hasJl olan 'Ie diimeMuyu lie 11.11.'
rUlan BU.

- 92 -
CANAKLIK :
Yolk.nll Gemll. rd. , Gem! Dlreklert O,..,rlnde G6 .. tleme MevkU
Olarak KullaruJ.o.n C:!.n.a.khklann An& Yap,"ldu. 6el<lld. G6rOle n
No . . 4 llon&v. l. Dell.lr.lertnden. YelUn ve Dlnk DonarumlBrtrun
Solvicelert ~irmr .

QANhKLIK
1 _ Qanak1Jk C&lUIll.
2 _ Mavun.uar.
J - Gure.talar.
4 _ Bon avel. Dell.lr.lert.
~
,"•
'E~
'.=.
!~
~i
g~
H
'0
.,
o.
., '0
••
••
U
·,
o "
••
o ,
,z
<.
"...o.
• •
;,
i [0
."• "1
••
'5
'< &
.
iB
,0
o!
.. <
•• ••
!'
U
...0
•• R•
~~
- 94 -
I
 1;ATAL

l
- 97 -
 CUte " . . a••,

-98-

l
- 99 -
 C'lft.o Yoma Ball

can!! ijamand1nl

- 100 -

•
 -D-
DABIL BATm l . ( Doubl e Bottom): Ge.lllilerln dun"! kablllyetlerinl !l.I"-
tumaK Ilzere &intlne dii§eklerl uzerindekl kaplama sacian Ue dO!!ekleri
yanlanndtm ve boydan boya kaplayan saclarla karina Sll(.lan I\fMln-
da kalan ve perdelerle blr COk oolmeiere aynlllll§ gemtnln 1~ Immu.
Bu bOlmeler safrasuyu, yag ve akaryalnt saml~lan olarak kul1amhr.
DAIMll\lIKNATISlyt;T. ( Pern'an e n t Magnet) : Gemilerin maden! aIt-
.'I&IIl1ndan ve inlloi\ klzagmda bulundugu y(jnden aldl!!:l ve gemlnln bUn-
yesinde devamh olarak kalan rnlknatlslyet. Uzun siire bir tstlkamet·
I.e kalan gemiler'in daimi rnlknatlslyet ~Ierlnde degi§ikHk meydana
gellr.
DAIREY! AZIMF,. Bak. BUytik dalre.
DAlREYf AZtME SEYRt. Bak. BUyilk dalre seyrL
DAUlA. (Wave): Denb yilzeylnin do9;a. etklnleri veya sun! hllI'eketler-
den kaynaklamm, tepe ve ~ukurlardan olu~n periyodlk hareketlerldir.
Eu doga. ethnler; ve sunl etkenler :
a) RiizgArlar.
b) Ckmller!n harekeUnden kayna klanan.
c) Denizdek! yer sar&lnhsmdan dogan.
d) MOO/ Ce ru (CkI/Git) olaymdan dogan akmtllarm dof:urd.uj:u denl-
zln hareketlerldlr.
DAI..GA HOl"V. (Wave Leng-ht) : Ikl dalga t epe.si lU"asmdaki kadem
clnsinden uzunluk.
DAI .GA ~UKURU. (W ave " (lli(l..-): ikl dalga tepesl arasmda ka lan
o;.ukurluk.
DALGAKIRA N. Bak. Mendirek.
DALOA StJRATI . (Wa"e Speed): Dalga '!Cklin tn deniz mill cinslnden
llerlOOijtl surat.
DALGA TEPESt. (Wave Crest) : Dalgalarm en yiiksek yerL
DALGA Y O KS ~: K.Llli i . (He ig ht (It Wave) : Dalga tepesinin , dalga o;.u-
Imrundan olan kadern cinslnden rnesale:si.
DANA YATMAK. ( Ne~ t of Sh ips) : U>:un bir ~iire denize ~lkmayacak
ohm yelken gemUer lnln yelken ve serenlerlnl lndlrerek blr yere kI~­
tan kara olarak Ust (i"te ya t masl .
DAN EC. ( Dunnage): Ticaret gemilerinde yiikiin has&l"B. Ultram.alllilSl
Io;.in kullamlan haslr , tahta kanlwl~e ve hezaren bribl maddeler.

- 101 _
 I
DAR BOOAZ. (St .... it): OemUerin serbcllt.ce harekel etmelerine ulanak
vermeyen I U g~ltleri.
OAR GEc;: IT. Ball.. DlIr 1:Jotlu..
Oi\ VLUlIIIIAZ. ( PlHldlebox) : Gf!mlyl yilriilen ~rklann bordalatd.ll.n
t;,1uu! $aft Ye ~arkl&nllln ilzerlerLnl orten yanm dain ~kllndekl ~Ikm·
lliarn denl t .
DAVLUMUAZ FENERI . (Pa ddlebox UCht) : Borda feDerieri yerine tul·
lamian ve davlumbazlar ilzerlne konulan lenerler.
DAVRANMAK. De nWer Wiri lie yalpa YlIpmakta olan bit gem1nin,
yalpa vauyetlnden b1tdenb~ kalkmuL, ~.

IlAVUL !)A.\ IASDIRA . (Drum Buoy) : c;eVTe5inde mllaademe UrJzlerl

bulunan slUndlr ¥,kllndek l ~mandlra .
DAVAK. (S upporters): Havum ahnrn" geml1erln veya karaya ~ekU·
m~ Leknelerin omurgaliln (W,rinde dotru dllrIIlllian 1~ln gem.l ve tek-
ne!erin bordalanna dayanan kahn ata~lar.
DIillVJ;VT TONAJI . (Dead ..'el8:hl): Bit ,em1nln t.q11l1& kapasit.eatdlr.
Uzun ton lie Ifade edUlr VI geminin yilkl!! maimahrecl lie hant mal-
mahrecl arumdRki fB.rkl ~terir.
D"KVAC. ([)eek Watch) : Q(lk eWmlerlmten yapllan rasatlann Ulma ·
nm. tapl~ etmek ve umuml seylr maksallan l~1n kullarulan hassu
~,.

D~I1R (Anchor) : Oeml ve deniJ a~lanm ute!lllen yerde sablt tutr

mak l~ln halat veya blr linclre bath ala",,'" denlze bl""ttlk.ian !izel
bl~lmde d6kme demir veya ~ellkten yapllmllj al!:lrhklar. Demlrler ge-
mller ln bilyllklii klerln e gore del!:i~1k b1~lm ve al!:trbkta yaPlhrl&r.
DJ0TiR At..\tA K. ( Il "'~e Up Ancbor) : DenIR bl1"U;.ImUj olan demlrin
'rg:II\ V8.$ltaslyla dents dlblnden kaldmlal'1lk g emlye ahlUJUllLJdlr. SUnil
demir kaldmnak'ta den lr.
DEMIR ANELI-::S l. Halal veya zinclrln demire takilmasl i,.-in clemlr
bedenlnln lilt tarafma a~! !ml ~ olan cleUkten gel;lrllen yuvarlak halka
veya harb!il klllt.
DEi\IlR AI.-'1AK . Bllk. Demlrlemek.
I>t:llLlR BIRAKftlAK. (Cut lin the ancbor): Deml rll blr gemlnln de·
mlrlnl, bUinen blr sebep le dndr kllltlertnden ton. edllmek ~e denll
taralmdak! zlndr ln klHdlne ~andlrah blr tel halat battamak !u-
ret lyle zlncl r ve de mlrln denbe blrakllmuldu·.
DE:"iR FEl'a;R i. (Anchor Light , Rldln, UI"ht ): Demir!! gemUertn
ba.t gl)nder veya lsUrlllya u..rtnde arya. IW1cakla blrUtt;, yakllkian
ve uf\:un her tarnfmdan gtlrQlebllen bey" b lr fenerdl r. Oeceleyln g.
ml boyunu belU etmek IlRre aym eY$&tta btr fener ~mlnin tK; ta-
raflmla da yakill r. Geceleyln seylrden dllnilp demlrleyen blr geml , d e·
mi rln lundo edllmesl Ile b!rllkt.e de mir (entrlerln! yakar. Bu renuler!
liman renerleri'de denl r .

- 102 -
IlUI IR FUNOOYA !IAZIR. (The IIno;:ho. dra r a,,'ay): Vim edllen bl.
deml. yerine oturduktan ve boaaya vuruldukt,an tonra, demirln mll-
tea.klp fundoya haZlr oldult'unu kOprilil"tiine blldlrmek l~ln so3yienen
terlm.
Ilt,:." IR GOR ONU O. (S lght tbe A...,hor): Vlra edUmekte olan demlrln
au L~lnde gOrnndfi~nil k/lprfia.stQne hlldl~n terlm .
D}'.MiR GURCA-TA . (c......su",) : Gaby. <;ubuklallmn armalJlnm yap-
mak \<;In ana dL~k ilul.lndekl mauna!,.. ilurine konulan demlr(len
yapIlml' gureatalarchr.
DEMIR IRGAl'I , (Anchor WlndhtM): Demlrler! lundo vey,. vlra et-
mek !~In gemlLerln bqllstilne konulmu~ yatak veya dlkey olarak ~a.
1J.48.ll JTgat. Bak. Irgat.
DEMIR KAJ.llIKMAK. Bak. Demir .Ima.k.
DEIIlIR KESTIRJIEK . (CUI of! the anchor) : Herhangi hI! d'$ tail
lie geml Ilnclrinln herhangl bl. yerlndekl bIIklUlnm kesllerek dernl·
rln ve ~\nclrln denlu Ji;itmeiJIdlr. 86yle bl. anda demlrln yerinl belll
etmek ilf.ete hemen denlze a!t lrhkh bl. ~I!.nd]ra atllmahdlr.
DE.'liiR K OHt::S 1. (Ano;:hor lIa ll): Demlrll gemJlerln gUndUzlerl prova
g/lnderl veya i.!Itlralya.s1 ilulrine ~tkUklerl 61 5Ilntlmetre <rIlpmda. bran-
da ~ya sactan yap.tlm~ slyah kll~.
Ut:.\tIRL£\\I£ K. (""o;:hond , Ca$t lI"o;:hor, let gl» : Limana gelen gemt·
lerin hi. yf;rdt sablt olano.k tutulmalan I<;In demlrltrlnln U!Iulllne uy·
gun olJlno.k dent:re mrak,lmasl.
nUllR '\1£1'o1£s l. (Cro..-n) : De ml r kol lanmn bedtn1t bl.lc~tijtl yerln
l\lt kHllllndakl ~lkmtl veya Yllvarlakh k.
ut:l'!liR sOBI:."TC;lsl. (AndlD' WatCh ): Demirln denizde ld dllrumunu
kontrol et.mek ve ba.$il.st ilniin emnlyetln\ .... jtlilmak {bere ~il.sto.nl!
konn!&n sHahh nObetc;1.
llt:l'IIiR RE S~II . (Anchor Ours): Bir devletin limanlanna giren VI! dt·
mirley!!n g~mllerden Jl;"eminln tonllllLolsuna gore alman ve".1.
Ot:MIR SANCA(a . (Jack): Demlrll gemllerin gi.1ndilzl(>rl I>Wj gOnder
Uze.lne <;ekUkltri mllli ..nneak. Tlcaret gemllerl kendl ol.ketlerlne alt
ulak bayraklan ~ke.ler.
DE~liR SAPM~ I.I TQRXO. (Iron boo"d.bl""k ): Bir tam!' kancah ve
aapanlan demlrden yap' 1m" torno.
DEl'IIiR -SAMANOlHAS t . (AnchQ. lIuoy ): Demirln denlroekl yerlnl
belli eden ve demlr aneleslne ba~1l b!. halat ucundl\kl ~mandlradlr.
Bu ~mand]ralar !l/lctan yap.tldlRl Io:lhl af:a~tan da yaplhr. AI'~t,an
yapllm" olanta'] he.hangl bIt elamln !;!lrpml\S1 ..:mucn balmaYRC&k-
la.ondan daha. kuHan~dlrlar. DemIt talllfmdiraian 5IIncalt VI! !&kele
demlrl~ g/IIit.ermek l¢n sancak demlre alt ~mand]ra y~lle. l5kelt
remlre all olan $$mandll"1l kJrmlllya boyanlr.
_ 103 -
D!,;~liR TAItAMAK. (" (tId Ih ~ anch(tr.flounder) : Demlrin, COk ku\ -
vetil flrtllla. veya akmular sebebiyle zinelrin dest.e elmesl ve demlrln
deni! d1b1ndekl yer!nden kurtularak gem! Ue birllkte auriiklenmeald!r.
Taramaya manl oimait: Irln zlncin verllecek kalama mlktan yeterl!
tutulmall. ve geml demlrlerken usulUne uygun olarak linelr denlz di·
blne d ~nmelldlr. Z!neltin (i$l fiste flltll"/"lUl tanlmaYi kola,yllllitmf.
Dt:MiK "ATACt. (Ane hur Scd): 1«:a kovammn borda tarafmda bu-
1unan ,-e demlr fizerlne uygun 81 IjCkUde oturacak bl~lmde yapllm1l
dilkme demll"t'.en yaplil kl~lm.
OE~llR VERi. (Ilerl h ): Sir lIman I!;-Inde gemilerin demlrlemeye mO·
salt oldugu yer lere demlr yeti denlr. Deniz haritalannda bu gtbi yerler
blr ~lpa lie gOsl-eIiUr.
DEMIR YERI. (Anchorage): Seyirden IImana gelen blr gemi nln he-
saplanan demir yerlne geld!tlnl belirtmek i1ure vardlya aubBYI tara-
fmdan -SOylenen t.erlm.
DEMiR \,ERI N ~; OTtIROU. Vim edl.len blr demlrln lo!;-adakl yeline
oturt!uj:!-unu k!ipr\liistQne bUdin'n ter!m. Bu haUn olmul lie komutan
abosa komutunu I'erir ve ~nelr bosaya vu fUlur.
DEMiRU;Jln: \ 'EUI. Bak. Demir yerl .
D!';JlliR ZINCtR!. (Anehor Gllble. AnChor Chain) ; Gem! demil:lerlnln
batlanditl zlneil:. Demir linelrlerinln lmInlugu t Illtlll1lerde 15. Amerl·
kahlarda 12.5 kula", olarak kabul edllmLttlr. Demir linelrl~rlnin her
PIIIta&1 blrblrlne zlnclr kUld! denllen blr killtle kliltlenir. Seher demlre
alt toplam I!ndr uzunlult"u ~emlllp!ne g(I~ 5·il killt alUmda dekllir.
DF:Ntz Ot:JI1ht!. ( Drag, Drog ue): 9atlaklann taUs oldutu sahllierde
karaya dotru aeyreden blr denls aracmln ki~ tarafmdan denize buak-
tIlt! koni ~kllndekl brandadan yap!lm~ torba..
IlEXiz Din!. (Sea BottUlU): Deniz suyunun en aiL klslm . Deniz dlple-
rlnln kaJ"llkterleri denlz haritalannda klaa1tlEml~ hllrClerle belirtillr.
DENiZ}; ~: LVEld $Lt GEM!. ( St>a ,,·onhy ve!<$el) : Tekne, umuml do-
natlIIl.. maklne. kazan glbl e:sa.'i k1wnlan tlIlklmllldlln yaPII~l yol-
culugun (Annrmal ve beklenmeyen tehllkeler ha~) denb tehllkelen-
ne kafll kOYllbUecek dunundll ohm gemldlr.
DEN iz!'; ~: I.".:RI!tLI L I K. (Sea Worlhlu Ul): Blr gemlnln jlf:l ybnden
sal\:lamhk, su !Ilzdmnllzhk, maku l tehllkelere kal"!il emn!yetli ve ta~l'
nacak yUkUn ~l~mctle nllkJl IC1n her tOrUl tedblrln ahnm~ "e IlT"lU
edllen ..efer 1~ln hazlr oldllj:!-unu W~de eden blr terlm.
D~:NlzE F.LVERI!tslzLIK. (Uns..a"orlhlne.): Bir gemlnin, balnm ttl·
tum nobanllp, tamEr!. penonellnin nok.u.n ol",u. leChl&aurun seyre
elveri¥ll olu&u. yilk11n gerekll ~kilde bur edllmeml, olma," sebeblyle
denlzin alelAde tesirlerlne kal"11 durmaya uygun olmadlpm Irade eden
telim.

- 104 -
OE NIZt: vO" ATMA. (Jdlio;on ): Gemiyl hatUletmek IlULksadlyla K"-
mklen den!Je yil.k a~lh1WUdlr. Gem! ~vertes!nde bulurum yUklerin.
atllrrnm mll,terek mcnfaall ka~dltmdan bilyilk avarya .!IaYlhr. ~'ena
hava ~rtlan dolaY1lilyla gIlvertede bulunan ytlkiin kayln ise kO<;ilk
avarya ""Ylllf.
DENI.Z FtLiK,\SI. (,\ ceidenl Bo.at): Seylr eanasmda herhangl blr de-
nil kavuma arunda mlldahale elmek iW;re matafoi"U1 ilzerlnde denl-
ze d~ albura erlilml!j ve personell filikanm elvannda bulunan fllIka.
DE.... !Z ttAKIMlvETI. Denlzleroe t.alillvvur ecIllcn harbin !levk ve Ida·
resl ~In hhumlu gOrtllen denlz yollannA h.lklm oirrUlk.
m ; slz IIARI 'rA SI. (Na utical Cha rt ): Denis aahalan lie ""hlllerl g6s-
teren ve denlzeller tarafmdan kuHamlan <luI harltalardlr. Tehllkeli
olan yer ler , !I#!iklar, kayal1klar oUI ~rttlerl He dIll karakt.etleri
harlterle, kula~ hatlan nOkta ve kl.Sa haUatla. akml,lar oklarla g&t.e.
rlllrler. Aynea seyir leln yardunci maddeler, feneder, ~dLralar
(lfIkh. canil. dildiiklii) III karaktemtiklerl bellrtillr. Denlzde kullam·
Ian haritalar Renelllkle Merka-tOT IrtisamL lie yapllmL; harltahudlr.
DENiz IIAV,\ KUVVETI. (i'liaritlme Air ..•... roe): Deniz Kuv.eUerlnin
h&rek1tml deat.ekleyen ve Denl!. Kuvvetlerl Ile birllkte harekAt yaJl&ll
Hava KuvveU.
DENiz KAZAS!. (Cas ua lty): Oemlyl kuUananlann elinde olmaYilll
sebeplerd~n dolay, blr gemlnin kLsmen veya tamamcn haMra ul!:rsm&-
31. Ball:. AliaI")'&, Calma.

DENiz KAZAS I R,\POIW. Deniz kazasl vukuunda geml kaptam t.aT1l-

tmdan tandm edilen T1Ipor.
O}:Nlz KII .A \'UZLARI. (S,.Il in1" Di.-.:clion) : UmanJar. Umanlafll yak -
J"4fll&. limana girme, UDU\n1aroakl kolayhklar He 3IIhll hattarl, .y-
ril.sefer lein tehUkeler, rUzglr ve ak\ntllarJa met ve cuir glbI deniI·
cUer! Ilgilendlren blr~ok bllgiler! I~lnde Loplayan ve Htdrografl Oal·
reJerlnce nl!llredllen kltaplar.
DENiz KUDKt.'T1. (S EA POWER ): Denif. yolu lie yapLian nakllyn ve
denlz allka ve menfaatlerlnln sava;anlara bIIhJ!ettl~ kolayhkJardan
harp zamamnda faydalanmaktlr.
DENiz KU\'yt.""Tl (Navy): Sir devletln, denlzdekl asker! kuvvetlerl lie
bl,l kUVVf:lIerin tt¥1I ve kullllrullTLlL!Llna mUt.ea.llik siyaaetlne den1r. De-
niz Kuvvctlnin unllurlan. Oonanma, Deniz (bIer! ve (levlelln denh sl-
yn.setldlr .
m :s lz MILl . (Naut iCII.l lUile): Yer kiirC!lI iiurlndekl blr biiyiik daln--
nln blr daklkalik yaYlnJn boyu olup 6080, 2 kadem. 2000 yarda. 18S2
met re uwnlutt. lekabiil erler.
D}; Nlz IUILI. (Knol): Demilerln blr saat I~lnde aldlklllr\ denlz mill
mesafesine tekabiil eden siir'atlerl.
_ 105-
nt:Nlz SIYASETi. (Nautica l poJiey): Bir iilke, ylyecek ve hiUll madde
glbi l!lZllmiU VI! zarurl Ihtly~lanm denlz YOillU'l vallIta.slyla tedarik ct-
mek zorunda oldugu takdlrde bit Deniz KuweUne sahip olmam leap
eder. Bu kuvvetln ve(,'hesinl tayln i~ln d~l.i;meyen bit siyasete IhUya!;
vardll" . I~te bu siyasete dcnlz ~iyaseti den ir.
IJENiz STRATEJtSt. (Nautical stra 1.erY) : Deniz Kuvvetlertnin, ban~
zamamnda olduj!"u glbi sav8.§ hallnde de denl.o:lerden kendl isteklerlne
gore faydalanrna.rum saj!"layacak surette sevk ve Idare~ldlr.
DENiz TI::RTIBi B,\(a.AMAK . Ji'l.rtmall ve denlz1l haYalatda gemll<;ln-
de ve giivert.ede bulunan ara~ ve gere:;lerle diger malremelerin yalpB.lar
sebeblyle yerlcrinden oynamamalan 1~1n bunlarm halaUar v8.&J.taSlyla
ba!\"lalll1ll\Sl.
DENK. (Bale): MWltazam bIT ~ki1de toparlalUlJ..l§ ve ~elik ~erltlerle ve-
ya saglam blr iIIlklide baj!"lanarak t.opp.r lall1JU§ e!jya.
DEN K iZBiROSU . (Bale slin g): Toparlanllllij ve denk haline getlrllrnl.i;
e!JyaYL gemlye almak ve ya gemlden ,!karma!< 1~1n kulhullian izblro.
UEl'L.o\ S-'lAN. (Uisplacemcllt ): Gemi tara!mdan \.I4mlan suyun kadcm
kiip olarak ha.cmi vcya ta~lI"dl~ suyun miktarmm 20 cwt Uk t.onIarla
ifade cdi1cn aj!"lrh!\"l veya 2240 libreHk tonlarla hiitiin gemlnln a!':lrlt-
~ma *"lit olan a!l;lrll~m Ifade edcr.

DERECE. ( Degr~): Dalre !;emberlnln 360 "'lit klsma aynlml~ par9"-

lanndan herbiri.
OERIN" SUo (Deep sell): Onbc~ k ula~tan daha derln olan SUo
m :RIN SU ISKANDiLi. (Deep sea sonnding mllchine ): Deniz derlnll-
ginin 15 kula~tan fazla oldogu yerlerde kullamlan Iskandillerdir. Decin
~u id.andlllnln ku~ununun a;:tIrhfl 3D-loo kilo, Lskandll .saviQ.'lu da el
IskandUine nazaran daha kahndlr . Kula~ nIijllnlan her be!j kulru;t.& blr
d utumlii iplc , son u slhrla hiten kula;;lar ise 20 kul~ IkI dii!':il.mlil. ip.
30 kola<; ii~ diiglimlii ip, 40 kula~ di:irt diitumlti vb. Iplerle l§aretlenlt-
le r. Bir klSlm tlcarct gcmilcrlnde kullamlmakta ise de yerlerlnl mald-
nalt ve sonik clck1ronik clhazlara blrakml&lardlr . .
DESTE t: r.l1EK. (Bar taut): Kaloma verilmekte olan zinclrin tutul-
mruu Ile, demlrll blr geml zlnclrinin veya nhtlma ve y.!. bIT gemlden
dlger bir gemlye verllm~ ohm h a latlann riizgAr. akm t l glbl sebeplerle
gerllmesine denir.
DESTEMORA. (Cap. Collar): Blr dln:gl n iio;erine veya clvadra Ilerlslne
siiri11en ~Ubllk veya ba.stonu yerindB sahlt tutmak 1~ln dlTek veya CI-
"adra Zlvanasma ge<;iri1en alta~ veya demirden yapLlmLil Ik! dellkll
"ember.
UESTt; MORA PUNTt;I.t. (Ca l' pillar): Destemora lie gUr<;atamn ara-
~makonulan puntel.
DEVAJULI Stl"R·,\T. (I'ernument s peed): Blr gemLnln, orta derecedeki
denlz ~rtlarmda 8uya gore yaphgl sur'at.

- 106-
DEVIH . (C)de) : Bir glIk cismlnln ybrunge1l! iizeriIldeki hal"ckcti.
D~;vlH DAIRES I. (Turning Ci rcle ): Bir geminln devlr merke~ nokta ·
smm. gemi 360 derecelik bir dOnU~ yaptIitt zaman ~!zdil:1 daire $ekUn-
deki 1'I<I\r. Geminln ba.Ij tara!l bu dail"enin I~ tara!mda, kl~ tara!! dl~
tarafmda bulunur.
Dt:vlR GOSTEH(;t:SI. (Hcvolu UOll indica !"r): Gemi ana rnakinele:rl-
nin bir dakik a I~lndcki '!Bft dcvrlnl elektrlki olRrak kilprUUstilne IntikaJ
et tiren gilsterge. Her ana makine \~In ayn blr gilst.erge bulunur.
DEV1R MERKEZi. (Pivoling Poinq : Oem! diimenlne basildJ!l:mda de·
vir dalre8inl ~i'l<lltl kabul ed.llen nokt.a.. Devlr merkezl, gemlnln Ilo§
olup olmadJittna, bB.§1i ve ya k.J~h olmasma gore omurgo. hath ilzerlnde
der:~1k yerlerde bulunur.

DEVtR MOl)'iRt. Bak. Devlr giist.ergesl

OIHA Vt:Ct: Bt;.zl. (Table): Yelkenlerlc f10klann ve tcntelerln yakala-
r ml saJtlamlll.litlrmak 1~ln boydan boya dikllen erIlllz bez.
DlRA VECE DEMIRt. (Sheer Pole ): C;armildarm baslldJj!"mda blrle~­
memeleri 1~1n boA"atalar iizerindekl Ilk basamaklara ve yu kanya dogru
uygun arahklara konuJan demlr ~ubuklar.
Dll)AHI R OzoAH ( B reeze) : Sahillerden denizlere dogru escn riizgar.
Yaz aylarmda esen bu rilzgArlara Meltem denlr.
Dl§i DOYOK FLO\(' (Outer Jib) : Dl~ bilyiik Ilok i~tiralyD.lll Uzerine ~l_
Jan U~ k~lI yelke n.
D1§i BOVOK FLOK iSTi HAI, YASI . (Outcc Jib Stay): Dl~ biiyiik flojl;un
iizerine a~lldlitI larmo (I~tjralya ) .
Ol!) (lEZtXlEN. ( Su~rio r plane t): Gilne~tcn en uzakta bulunan ~
bUyiik gezegenden blr!.
DI §i UMAN . (Ouler Iiaroour): I~ 1<;(, aym mevklde yapllmu; liman te-
slslerlnden , i~ lImam da kap.o;ayan I~ine alan buyiik limamn kapla<hA"
liman sahwildlr.
DI§i l'ERVANE. (Outer propeller); DOrt pervanel! gemHerde , omurga
hattma nazaran en dl~ta bulunan pervane.
D1~TAN TAKlI-IA i\IOTOR . (Out board lUo1.or): Daba ziyade kil~ilk de-
ni~ ar~larmda k.J~ aynahk tahtas\ iizerine blolan yiikMlk devlrll motor.
DIKtNE INMER . (To approach dirftlly): Bir llmana, kiirleze veya de-
mlf yerlne, llman glfl~ hat tlna dlk blr rota taklp ederek gelmek.
D1KIl). (Splice ): Bir halatm ~\masml kendl beden l iirerin e kasa yap-
mak 1~ln kendl kollan Valllta.-slyia tutturmak vel'a ik i halatl birblrine
eklemek 1~1n halat Irnllanm beden i iizerlne muhtellf usullerle tutwr·
maya dik i~ denir.

- 107-
DlKHj Li RASA. (Spliced eye): Bir halatm ~unasml kendi bedeni t4e-
rlne d1kerek ka.sa yapmak. Diki~ll kasalar genellikle Kasa di ki~i ile
Yllplllr •
DIKMK (Derrick): Aglr bir cisml yukanya dogru kl&ldll"mak i<;in al t
ueU blr mapaya killtlenml~, ust ucundlUl alman \kl venw lie eglk blr
duruma getlrilmi§ ve cunda.smda cin blok bulun an donatllml~ dlrek.
DtK RUZGAR. (Vert ical Wind ): Takip edllen rotarun aksI Lstikame-
tine dogru eren rllzgilr. Bu l}ekilde riizgi\r e.stll:l zaman yelkenle ya))J.-
Ian sey\rlcrdc Ilerleyebllmek. leln volta .'Ityrt yapmak mecburlyet! vardJr.
DiK VEN TO. (Topping I,lft ): Van matafornlan He dikmelerl !stenUen
durumda bulundurmak l~\n cundalarmdan ahnarnk geml u7.erindeki
bir mapaya ba{:lannn palanga donaruml.
nil. (Sheavc): Makaralann ve bastikalarm kanaHan i~\nde bulunan
ve ortasmdan ge~lrlk n blr mll iizerinde donen, ~vrelerl halaUarm otu·
racagl 'i"kilde oyulmlq tekerleklerd!r. Makara diller! pelesenk akacl,
demir veya pirin~ten yaplhrlar.
DlNG!. (Ding h y): Tell. ~Ifte kiirekle hareket eden 9 kadem boyundaki
tekne. Dlng\ yerine Pataiya terlml kullamhr .
DiNU:;"iuIR;\IE TA N"KI. (SeWing Tank ): Motorin ile ~all.lj!l.n dlzel ma-
kineli gemilenlcki sarru<;larda bulunan yakit su !Ie kan§lllI§ olablleee-
I:inden motorlann ~ah.'imaSlilil \.es\r eder. Suyun motorinden aynlma-
SInI ~Iamak i~in san:u~lanlaki moWrin ufak sarm~lnr I~ine almll". Bu
saml~larda bir sUre kalan motorln i~indeki su dibe <;:ijkcrek motorin-
den aynhr. Mawt (Fuel Oil) ile ~ah'l!l.n gemllerde de bu tertlbnt vardlr.
n tl' KAPI~UIASI. (Garbuard Slrakc, Sand Strakr): Omargamn iki ta o
rll.!mda ve tel'menin boyunca umnan m§ kaplama.

DiREK. (Spar): Gemilerin gihertesinden yukanya dogru dikllcn ve

serenlerlc yclkenlerln ve annalarm don.atlldli!:1 ~ubuklllrdir. Direkler
pruvadlill kl~1l dogru slrlllamrlar ve ayn ayn !slm allrlar. tl"~ dlrekll
gemilcrdc bu dlreklere, Pruva, Grandi, MiUUla . norl dlrekll b<emilenle
Pruva, Grandi, Mizana , Kontramizana. Be~ direkll gemllenle Pruva,
Grandi, Mlzana, Kontramlzana, Kontrata Mizana. Altl direkll gemller·
de Pruva, GrandI. Kontra Orandl, Mizana, Kontra M1zana, Kontra.!.a
Mizana Ycdl dlrekli gemllerde, PrUVll.. Orandl , Kontra Orandl, Komala
Orandi, Mi7,ana, Kontra Mbana, Konlrata Mlzana islmlerinl ahrlar.
DlREKBI\~ 1 ACIS I. (i\1a~thead angle): Direk l;apkaSI lle 0 gemiden
her hangl hlr mesatede bulunan dlj:!;er blr gemldekl g6z1emclnin bu-
lundu~u noktadan ge~en hattm ulukl,. hasl l ettigl a~ldlT. Bu a~l. seks-
tant denllen bir alet V81<l l.llIilyla bulunur. Direkba'il ~lsmm ol~iilme·
slnden maksat Ik! gem! anUlmdakl mesafeyi bulmaktlr. Bu mesafeyi
hulma.k i~ln Ste~ln Kiper denllen biT aiel. kullamh r .
DiREKB,\ ~1 KIRMIZISI . Bak. 'Jar>ka klTmlZlSI .

- lOS
otR~:K t,:uIUUti. ("''''" lloup, /lla!1t Rin.,: A~taD yapllmlf olan d!.
rekJerl sat\amJ.a.itumak ~In dlreil: Uzerine konulan enU demir ~bef.
Demlrden yapilml, olan bu ,.emberler wtJlarak genltleWlr ve direiI:
Uz.erlne g~!ri!dil<ten aonra qutulur. Sotuyan dem1r utahr ve ataCl
Iylee slkar. FAklden dkeklere dernir ,.ember yertne hfJat sanlmh.
!)tRE K DlEl MAYM UNCU KLARI. (Fi"crall ): 14a,ret ve sanco.k II&vlo-
Ian !Ie yelkenll gemUme Kabya yelkenlerinln \.skotalanrun volta ed11·
melerl 1~1n dlreklerln o;evresinc konulm~ Iskarmozlar ve basUk&h bl.
taiarcllr.
Oln EI\ t' ISTANI . (Tllhemllel.".): Sulann I~ye glrmemesl 1~1n dire-
!tIn Ituverteden gec;tltt lsk~nm etl'1lfma su 1[e(;1rmtT. ~klIde konuJan
tahta .;ember.
DIR EK ISKACAS I. (Skp) : Dire!!. lOpuklanmn omurga Qzerine otur·
dutu kare !jeklindek\ nyuk.
ntREK SAI'ANI (Mas t ~Ihl ll'): Silyon palangl!.!ll lie hcrhangl blr cillm\
kaldll'lTUI.k 1<;ln kullanilacak pa.langamn takllllUL'll Icln dlrek iizerlne
unlan ..apan.
OiR EK YOKSEKLI(:1. (l\l alli h.. I,II'hl ): Oireklerln !\&pkalarmdan su yil.
Rylne kadar alan y\ik$eklltt. Olrel< yiibekllCl gemllet &r'IL8J.ndakI me·
il&feyl 0l~1r. lem stenin klper ilzerine tatbllr. edUIr.
DIRIS,\ . (Shihin,"): Bir cllmln i.!Itlkametlnln det\¥rlesl, d~tlrlhnesl.
DlnlSA t."TIlEK. (To . hlft): Blr cl&min, .seren bumba glbI *y1er1e too-
\.ann Istlkametlerlnl de#Wlrmek . Riizgann eel, i.!Itl kametlnln delt~e­
sine de Rilzglr dlrla ettl denlr.
OI SI'EC \'OK. (t' ..,., Ols plltch ): Yiikl.eme veya bc¥-llmarun mukave·
lede bellrtUen sUre IClndc bltlrllmell\ hallOOe dlspec Ucretlnln /ldenme·
yecetlnl ifade eden terlm.
DI~ I I(:SECIK. (Rudder ll run): DUrnenln kiC bodosl'ma IU:erlnde
dunn&aL h;1n kiC bodoalama ilurind!! bulunan va erkek I,lneelklerln ga;o
meal 1oo;In ortalarl dellk oJan maderu YUYB_ Bat.. DUrnen
OOIlI.IN. (I.oop ): Ikl ~lInasmdan gergln allTUl.yacak ",kUde tutulan ve-
ya bit yere verilml, alan halatm orb kwrunda meydana gden kavla.
DOOLIN AL'IAK. (Double Up ): Hlr gcmlden hethangl blr yere verUe"
halatm Ikl ~1IlllLSl da gemlde kalaco.k ¥'kUde hllillt verme usulil.
DOOLIN IZII."-RCO RAel . (lkndlne on the bltrM) : eunUi doblln ha·
line RetlrUm~ alan blr halatm dobllnlnde )'Bpl.lan bat.
DOOR ULTUCU KOI. (RltrhUng Arm) : Atu"Wr. merkezllle}-eni sephlye
merltWnl blrle!ltlren dlk 1<01.
IX)(;RULTUCU VEl.Nln:T . (RIKhting Moment): Oem! yat\J.tllRflUll1
gemlyl tekrar e:!Jd durumuna ReUnnek ~n yenl sepblye merkez1nden
yukanya d~ru telli. eden vetniyet.

- 109 -
OOKUZ OTURAK 0TUR1UAK. (S lrandlng hard lind fast): Bir gemi ve-
ya denlz aracmm blr slkhk ,-eya kaya1l~ battan kant olarak oturma·
lSldlr.
OOLDURMAK. (To fill ; w ta nten ): Uygun ri1zglra alarak yelkenlerl
rlizgirla doldw'lnak. I,;armlk boIjluklarllll, palanga veya !!ftin uskur·
larla gldermeye de doldurmak denlUr.
oo:'.mz ARABJ\SI. A~rr ve haclmIl clslmlerl bIr yerden blr yero gotilr·
mek I~in WI surette at~ Vf:ya demIrden yapIlmlli 1l1lIba..
DOM UZ DAl'+l1. (Pig roof): CiirUyen geml dlTeklertnl saglamla§t!rmak
i<;ln cilrii}"lln yerin etraIma kalm a~lardan yapllan cer~ve.
oo:o.mz TIRNAOI. (Devll's clew); Bir tarat, anele, mapa veya bakla
iizerlne takllmak iCin lki tlrnak.ll ~atal olarak., diger tara!, anelell de·
mir kanca
OONANIM. (Tackle): Gemilerin dlrek, seren, halat, l.&tlralya gibi ~.
hlzatmm tllmil.
OONJ\N.\-tA. (Nal'Y' F led ): Devletlerln denlz alika ve menfaatlerinl
korumak mak.sadlyla denlz savaljlarmda kulla.ruJmak ilzere, deJ!:~lk
maksat ve hlzmetlere uygun, askerl gemIler topluluj:":udur.
DON,\Ti\N. (Tackl er): GemI!tin1 dcniz t1caretinde kulllllllLl1 "eml sahlbl
I'eya ba.&kasma alt bir gemiy; klralayarak kullanan kinlBl!.
[)()KME BOZMAK. (Break Bulk ): BIT yilk g1lmislnde ambar kapakla·
rmm a..;Ilarak. yiikiin ~Itllmaya ba&lanmasl.
[)()KONTU . (Ledge): Deniz saOuna yalun SJ.tllklarla kaya kilmeleri.
oONIl$. (Rotatioo ): Muayyen blr dUmen !l<;1Sl kullanarak gemlnin biT
dalre yay. ilzerinde Uerleyerek ylinilnil de~~tI=i.
[)()8T KO$E n ;LKt:N. (Square sail ): AIL Vf: iist kenarlan blTbirine
paralel olmayan yan yelkeni. Bak. Van yelken. Randa yelkenl
DRAFT. (Draft): Gemlnin ~ktlltt suo Bak.
DO~EK JI.I\!:i1 ISTIKALYASI. (Bilge k""""'n ): Istiralyalann en I~ tara·
fmda olam. Dirsek balil istlralyalll da denillr.
DRAM. (8",,\): Kullanllmad~, zamanlarda hala.tla.rm veya halat gibi
matzemelerln sanldlj!":l ve bir mil etrafmda eUe veya elektrlk motoru
vasttas.yla ,.evrllen Iplik makara& IItlklindeld sUindiTler.
DUBA. (House boat ): Yilk \.a.§lID&k ve kOpriilere a.yakllk yapmak gibi
genel hizmetlerde kuilaruia.n $<; veya sa~ta.n yaptlnu~ ara~lar. Yiik
\.i4llllak. i~in yapllanlan motorsuz olduj!":u gibl motorlu olarak. da ya·
ptlrrlar.
DIDlAN SANDlCa. (Fin: bux) : Dumanlann hacaya lrirmeden evvel top-
landt.{:. sandlk.
DURG UN SUo (Sla.ck Wawr): Met ve rezlT akmtlianrun brujlama ve
bitme oamanla,., a.rruundakl zaman i~lnde sularda yatay blr hareket
olma.:. Sulann bu haline durgun su denlr.

- lHl -
DURGUN SUO (Ikad Wa u,r): Rtizgar '"e akmt lhmn tes1rlnde olma-
yan suo
DODUK. (Wh ls~le)! SelIle Ii!&ret verme k ilzere OOsm~h hava veya stlmle
~al~ '"" en az lkj denlz mill mesafeden duyulabllecek nltellkteld clhaz.
DODCK. (Blast): Ik1l.Z mahlyetinde kullamlan ve nefesle res ~karan
diltlilk.
DllDCK CE\'tZI. Bak. Cak, cevin.
n On UKLU !;AMANDIRA. (Whistle Buoy), Denizin tehlikell yerlerlne
konulan ve sulann hareketl ile !jaItlandua ilzerlndekl BeS maklnesln!n
~ahijIll!l.S1 suretlyle ses ~'karan i!&mandlra. Bak. ~dll'a

DtlGtlM. (S ingle Knot, Th umb Knot, Owerhaod knot): Bir halatm be--
denl l1zerlne YlIPIIan krozun l~lnden halat ~unasmm ge.,;lrllmesi lie ya_
pllan bat.
DULGER BAG L (Tim ber lliteh) , Halat ~lmalanm direk. seren ve baba
glbl clslnllere batlamak 1~1n yapIl&n bat.
D()~U:N. (Rudder, lI elm): Denl~ ~anrun rol.a1&nnl del\:ilJtirmek
i~ln teknelerin ki~ tarallannda buJunan dlkey satIhlardlr. Diimenler
kil~ilk telmelerde telll donarumia, bO.yilk gemilerde dilmeni (,'evireblle-
cek gU~teki makine1erle hareket etUrlllrler. Bu makinelcre dUmen ma-
klne1erl denlr. Oene! olarak geml dilmenlerl U~ kisma aynhr. Miiteva-
zln diimen, yan miltevarln dllmen, adi dUmen. BunJardan adi dilmen
kullamlm&S.l en wr olan dilmendlr,
Utl ME N Ac,;IS I. ( Rudder Ang le): Dilmen yelpaze.slnln omurga hattl Ue
yaptll\:l &<;!dlr. Oilmen ortadayken a~l &lflr derece, alabandaya baslldlki
zaman be a~l otuz derece olur. Oenelilkle diimen a~lsmm ernredUilJ!
derece rakamlan Ile olur .Saneak (lskele) 10" glbl. Alabandaya bwnl-
dlf1nda derece rakanu siiylenmeylp .Sancak (Iskele) alabanda. !jI!.k-
llnde kornub> edUIr.
n OMEN HOOOSLAMA S I. (Sl.t:rn Post), Dilmenln taluldJf1 VII. ilzerlnde
dl,p ll\:neciklerln bulundul\:u bod081Ilma. Bu bod08lamaya kl~ bodooJama
da denllir.
D()l\IEN BOOA ZI. (R udder nw k) , Dilmenln, dilmen yelpazeslnln iillt
tarafmda Kalan VII. iU.erlne yekenln taluldl~ kisttll.
DOMENCt P USULASI . (Steering ComJNWi)' Serdiimenln rotaYl kontrol
edebHmesl I~ln dilmen dolabmm on taratmda bulunan mIlmatllli veya
cayro pU3uJa.
DO M.t:: N OOLABI . (St.ttrl ng Wh""l} , ~rn!lerin sancak veya iskeleye
diinil§lcrinl &al\:1ayan dilmenlerin komuta tertlbatlanrun buJundutu do-
laplar. Bu dolaplar gemlnln blr~ yerlnde bulunur. DUmen dolaplan
ilzerlndc bulunan ve yekenln harcketlni saglayan yuvarlak daire bi~l­
mlndeld tutamakh kLsma dilmen denillr. Dilmenlcr bllyiik. gemUerde
sert ~, kU~k gernlierde madenden yaplhrlar. Modem gemllerde
dilmen yerine, dumen rnaklneslnl elektrlki olarak <;I!.h~tll"lln bit kol bu-
lunur.
_ 1111 _
Dt)~It;N DOLABI MU~AMBASI. (Rudder coat) : Giiverte uzerlnde ve
~lkta bul\man diimen dolapla.rmm su ve rutubetten korunrn~lan 11;ln
lizerlerine iirtiilen brandadan veya mU§<IJllbadan yapIlmllj ijrtu.
OUl\IEN DONANIMJ . (S te.,.ing gea r): DUrneu yekesine kamuta eden
hldrollk elektriki veya mekanikl tert ibatm, DUrnen dolabmd&n diimen
maklne.o:lne kadar olan klSIllllldakl boru tertlbatl lIe elekt irlkl iftirak-
lef ve tellerle z;inciderln ve bunlara ait makaralarm tUmline diimen
donarum.l denlr.
nVMION EVi. (Wht ll J-I ow;e) : Diimen boI!:aZllllIl tekne i~lne girdi~1 ve
yeke dalre.o;ine ka.dar uzanan slUndlr *kllmlekl klsml.
n OMEN KU~A(lI . (Rudder Arm, Rudde r Stay): Dilmen yf!\paze:slnl
5&tlaml~t.Lrm.ak ve itnedklerl diimene baihunak 11;in r,lpa.zenln ber
lid tarafmda bulunan demir k~k1ardlr. Bu ku;ak1ara !tnecik k~
da denilir.
OVMEN MO~ lRi. (Rudde r AIl!:ie tndicRl<lf, Helm lndicator ) : Diimen
yelpazcsinln omurga hatt l ile ne kadarllk blr !U;I yaplljtml g&!teren
e1ektrikl veya mekanlki alet. Diimcn milijlri genel olarak serdiimemn
ijn tarnfmdakl blr yerde bulunuf.
DOMt:N !\IAKJNES1. (Siet'ring }:ngine); Eille hru"eket etwilmesi gii~
olan dfunenlerin hareketlnl sa.klayan maklneler. Diimen makineJeri n~
tlptir. Stirn!!, elekt.romekanik, E lektrohidrolik. Bunlardan stimJi olan-
Ian bir klslm eskl gemilerde, Elektromekllllik olanlan daha ziyade til·
~iik gemJ ve teknelerde, Eleklrohidrolik olanlarl ise modem gemllerde
kullamlrr.
I>OllEN SUYU. (Wilke ); Hareket halindekl blr geminin pervane sula-
nmn denlz ftzerinde brraktl~l lz. Dilmen suyu hareket ha.lindeld bir su
oldu~unda.n dllmen suyunu t.aklp eden a.rkadakl gemlnin sfu"atlnde a.z
da olsa bir a.zalma meydan& getlrtr.
DOl'llEN SUVU FEN ERI. (Wilke LI ght); Oemlnln dfunen suyunu ay-
dmIatmak I~in kH; tarafa genelllkle kl~ aynahk i1zerine konulan ....e be-
yaz 1§lk veren fener. Bu fenerin ~lgJ. gemInln ~klI. blr yerlnl aydm-
latmayacaktll".
D O ~IEN YATAC I . (Rudd er hoearlng); Kii~iik deniz ara~hmrun diimen-
lc.rlnln topuk Ijtnecigtnin oturdugu kontrR omurgarun kl~a dotru uza-
yan klsnu.
n OMl:N YEKESI. Bak. Yeke.
DOMEN YELPAZESI. (Rudder Frame) ; Dfunenlerln, dOmen bolula-
nndan D.§D./!lda olan JIa&Sl. klIDmlan.
n ORnON. (nlnGC:ular); UW mesafelerdeki cillimieri gormek ~In mer-
eek ve pirlzmalardan yapllml~ yak.la~tJ.rma. alet!. Tl.'kll ve ~l!tlI Olanlarl
VllI"d,r.
D O ~E TAIITASI . (Gang board): K1~t.ankara olm~ kil~i1k doom anu;-
lanna glrip ~Ikmak i~in sahUe UZIItlilln eJ1.llI~ tahtalac. Bak. Kl~ta.nka.rs
ilIkelesl.

- 112 -
UIl$ME. ( Drift ): Seylr hallnde bulunan hI! geminln r1lzP r, a.kintl veya
dilmenc:1nln dikkat4h:ce dOmen tutma& sonuc:u taklp edllme!il I{I!reken
rotarun ll&llcak ~"tlya Wteleslne dotru IIfiriiklenmealne dmlr.
DIl$ME ACISL (Drllt Angle) : Devlr dalreslnln herhMg1 blr noktal51n.
dakl telet lie gemlnln omurgll hattl arasmdakl &<;1. Ball:. Devlr dalresl
l) ()$M I~ Q:'+IURG,\ . Bak. Yalpa omurgaJIl.

l) OZ GOVERTE. (Flush d1'(:k ): Oz.erinde kaporta, kamara, ambar me-

mnwn glbl yiibek kwml&n olIlU1yDn giiverte.
oOZ KICLI. Bak. Ayna kl~lI .
l)OZELTlcl VEzs-lvt::T. Bak. Dotruimcu vnnlyet
O() Z I·IYA..~ BAC I. (n at .wbu.,): Ozerlerlne fa~a bMm~ blnmeyeeek
olan kll..$8.lara yaplian bat.

- 113 -
 - ~ . ..

D"UR

- II~ -
 t 'i.!'

l-ta.f!f 'n" Geml Oemlrlerl

- 116 -
10' o·

•
~
u !
'. j

- 117 -
Deltamo.&

- 118 -
.,
I
I
I
..........·T··············
I
I
··i·.... ··
-
I
I
~:----J-/:;/
- 1-

D1K.!IJ (Bqlama)

_ 119 _
 ""
-"
~
<
-
• - • -
•
• -
" " "
•
•••,
0
,
l
•
Q
0
" -- • -
0
• •
-
• •
•
•
/-
0
0
" V
- 121 -
 { .. .. . . . . .. . .)
• •
• j
• •
!
• •
•
•
• i
•
•
•••,
• •
• • • . .. . . . . }
- 122 -
 Doblln

_ 123 _
 •

w w

1
..---::M.----
I
w
------r-----.
,.
o·

, ,
w
OO(;JllIl.TlICli ~IO:w£NT (GZ) : KOLI}.
H~r".",l air Ne<leru •. a..JI.U HI. At,<Ia J4~11~ ooton Der»;eU lilt Geminln. T .... _
ra. _ . I>\I.UIII"". o.,Lm...u.. Yard1lD0l OIan. Geml),! Dotrultan G~Q 01",.
luun Momenlllr.

- 1206 -
 DuaUN

D(ljl er Batl

- 125 _
- 126 -
 i
••
•
[
·
- 127 _
 -
--..,..----,

- - ---1------.>;

,--.... ,... -~:---------~

Modem Ooml Dllm.n I)ola1)1

- 123-

•
- 129 -
CIIUl DQrbllft

Tel.U DQ,bIIn

_ 130 -
 -E-
EOLENMEK. (Heaving to) : Hareket haUnde bulunan blr gemlnln
herhangl blr sebepJe maklnelerinl stop ederek dUl'IllMl veya. pek a!,r
yolla seyretlllesi.
EKLlPTtK. ( Ecliptic ): Giine~ln blr Yll zarfmda do!j:udan bat,ya doj!:ru
ilzerlnde hareket ettij"1 hiiyiik dalre. Ekllptik'e tut ulmll dairesl de de-

"""
EKSIK TUTUL"-A. (Short ",,!ipse): Ay ve gil.n~ tutulmasmda sy ve-
g(ine:; kulmen goriiliiyorsa bu
jill ~kllde t ut ulmaya eMik tutulma veya
pa.rcah tutulrna dentr.
EKVATOR . (Equawr ): Kutuplan blrle:;t lren ~Izgllere dlk ohm yerkii-
renln biiyUk ~ emberi. Yer ilzertmleki blr noktarun koordinatbm Ek.
vatom gilre beUrlenlr. Eh-atorun kuzeylndekl noktalarm ~retlerl
anI, gilneylndekl noktalann lo:;aretl be eksl dei::er dedir.
EL DONANIl\U . (liand gear) : Maklne, motor ve elektrlkle <,;ah~i~m ve
kulJandlIUL'i1 zaruri giirUlen lrgat, dilmen glb! gem! akse.mmm gerek-
tl!lnde elle kullamlacak *kllde lilzwnlu malzemelerlne, palanga ve rna-
nlvelalan n& denir.
EL DOM:ENI. ( Hand 8tee rlng): Oilmen donammmdB.kl blr anza sel»
b! lie kumanda edlletneyen dilmeni, bu donammdan aYlrarak mekan! ·
ki blr §ekllde ve !nolan gUcii lIe kullanacak bi~lmde yapIim~ dllmen
don amml. El dllmenlcrl genell1 kle kl~ tarafa yakm bit yerde bulunur.
ELEKTRtKLI ISKASDtL. Bak. Sonlk IskandU.
ELEKTRtKLl PAKAKETK (F.ledrie log): Gemln!n ~iiratlni devamh
olarak giisteren ve elektrikle ~ah~n alet. Gemlnln ~ilrat!nl ve glttiil"i
mesaleyt gnsteren bn aletten alman elektrlk! kollar vaSlt.a.&yla muh·
Lellt yerle", konuJan :r\ plt.erlerden faydalanmak mllmkilndfir.
EL FLAMASI. Bak. Sima!or saneatl.
EL FLEY~[NI . (Aldili ~Ignal light ) : Elde t.a~mabllen ve elektrlkle <,;&.
l1§Rn u fak !§aret fener!. I~l~n uzak mesafelerden gl.iriilmesl arru edll·
meyen b.8.ller de yakm mesateler l~ln knlJamilr. Bak. Aldis.
EL INCESt. ( Ha uUng Line, Bolo Line): Gemlden gemlye, MhUe veya
sahilden herhangl blr yere verllmesl gii~ olan ve mesalai fazla alan
yerlerde kahn halatlan vermek 1~ln at,l&n I, 1.5 burgata kailnhJ~m­
dakl halat. EI incelertnln ayn! istlkamet t.e ve uzak messfeye gltme-
lenni sst lama k I~in &tllan tar aftakl ~'mas'na yet.ert kadar a~rilk
konulur (Genelilkle 1,5 Ubre atuh!!:mda kum). Bir torba i~lndeki bu
kum torbasmm {berl glfClla He or Uierek yuvarlak hale getirilir.
EL ISKANDiLI. (Hand !..,ad): Derinlik ijl~mekte kullamlan baldt bir
aiel. EI lskandill 7-14 paund a~lrh~nda blr IlIkandll kUnjunu lie o:ze·
_ 131_
rI kulaQ l~retlerl ile l~r~tlenm\:j yetert kadar uzunluk\.8.kl
biT LUan-
dU halatl ndan meyda na geHr.
EL ISIL\S DILI HALATI . (lland LudlilM!): tskand ll kuqun unun
bat-
an 1-1,5 burga\ .8.hk 2:5-30 ku·
landlt l v~ iiurln de kulaQ ~reUert bulun
la, uzunlu gunda kl lit halat.
ele
ELLEMEK. ( UMID OVt;R UA.~D): Hatat bedent nl blr elden dlR"er
gel,1nnek sureUyJe balMI ~ekme1 <.

EL r .-\LANGASI. (Watch tackle ): GemlcUit\n gerektlrd:t\ bireol!:

yer·
de kull.ru lan bit makar a ve bl r tomod an ibaret ba.sJ.l palang a.
EL ViNCI. ( llaod cmne) : Urak botlan ve attrhk lan IIaldm
n.d. Iml_
lamlan ve ene ~evri1en vine.
~l\INIYt.,. FILIK ASI. (Safel y hoot) : Beylr hallnd e bulun
an gemlle rde
heTan deni.ze Indlrll meye haZlf oIan 11110. Seytr esnam nda tJllka per-
Deniz nUIIa! l da denUir.
$OneU Cillum n yakml Dda bit yerde bulunu r.
rlerinl n
El\lZlftlllE KASA. (Cut Splice ) : Itl haLau n CllnaJ anru blrbl
bedenl erl ii~rlne dlkq yapoa k sureUy le meycta .na ~Ien k:asa.
genl,·
EN. (Seam , Brend th) : Blr gemln ln masw rl pooIIt.a.lan arumd akl cia den!r.
tlti. Olter blr deytm le gemlle rln en genq yeri. Buna geml ani

ulan Ikl
EN AlC;AK SUo ( Lo..· ..... ter) : B!r ay (liniin de blr yerde vukub
D.l~ak sudan daha al~ak alan SUo

ENL.F.~I. (Latlt ute): Blr mevkl ln ekvato ra

nazara n uukh lt. Buna an
da denlr. Enlem dairele rt ekvato nm kur.ey lne 60tru po:z:Itlf, gtlney tne
dotru ncgaU f del!:er ahr.
ar-
RSLEM DAIRF..SI. (Latit ude) : Ekvat ora pamle l alan bOUrn noktal
dan g~en dalre.
da
ENLEM F.-\HKI. (Difference of latilud e): Blrblr inden farkh durum yayml D
hulun an lki noktadll.n ge<;en enlrm ler ILrMlD dakl merid yen
~I urunlu tu.
bat-
ENL.F.M KE.\1ERE. ( LaLl~ude oc"llm): Gem! po&ta lanm birblr lnt
tahtal an dBtene n demlr potreH er.
layan ve ilzerlne gUver tt sac veya
dekl dill
Y.RKEK I01lo' ECIK. (pIn''' ' of n.dder ): KlC bodOiSlama Or.erln an plmler .
!ltIeel klere ~mek Il~", dllmen kll4Sl mm geri.lln de buiun
Bak. DOmen.
ESAS SEl\IT D,\iRl.'.s1. Urlrun d $ ve batL nokt.a lannda n Ii:~en
dikey
aemt dalres lnln diizlem l. merld yen Vt ufuk dllJ1.e mine
dalrel&r. Emu
dlkt!r.
olumlu
EVET SANCAGI. (A lfirmaLi" e Flag) : Sanca k muhab ere$ln de,
c:evabL gtister en I4aret aancat adLr.
erin
ESNElI-IEK. KuvvetU Iilqlr tlebabiyle yel kenJer ln dolmU l ve dlrekl
hallt~ bel vermes\..
jtl rula
ETlJ zlscl R. «(jnk of chain) : Bakla smm boyun a gtire kalmh
olan linclr.
_ 132 _
 Sural >< .'01.,...[.
''''''''I<I<fi

Konucl
o
ku,u,u 'L?O
DID

Slinl. V< Mesal.

Tr&lUmilrn
~uIU'_ v .11

Plink.,.
kohn
Mu~.I",.a. ,

Ilcri .. ,.1
•
EI<ktrikU Parak .. t.e

- 133 -
 it;

'"

~ dillmli mqin
13 kula(:

detikli mqin
10 kulac

~
,
dilimll mqin

iki . mqin

" "'"

I!l blu.ndm

- 134-
 -F-
FACA. (,\bil.ck ): Serenlerl pl'l\sya ederek yelkenlertn Wplanrna.sl.
FACA. (IJoot Toppin,) , Gemlnln y!lk)U ve ~ Btl kea/mler! anl.lllnd.ld
vera her Iltl durumda denl.z suytilll.ln blrdada blrakUt! Iller .Mlam-
dald dlk muafe. Denl,.;lekl plalikler .ebeblyle ~ klrlenecettnden
bu klrutltl (lrtmek I~ln r~, bordaya nuar.n !lalla koyu blr boya lie
boyam r.
I'AC;:A HQVA SI. (Antlfo ullnr Paint, Boot 'TOllllln, P ain t): Faca, ge-
minln yUklU ~'eya boll Olnuul durumuna g(lre ha.vll ve au He devamh
olarak tema.sta bulunacaktlT. Bu hal lie !.elme sa.clllnmn cilrfuneslne
sebf:p "1ac,,ktIT. Bunu 6nlemek I<;In sac Uzerlne koroayona ma.ni otueu
boya ve bu lIoyarun aurlne de ~. boYiSl s\irlll!lr.
FACUNA IITl\ UX. ( Lash) : Halatlann (uta silrtilnmeye maruz olan
klSlllllar lmn Ylpranmllianm /:Inlernek 1~ln bu kl.'mnlar U~r ine gJ\'CLI~
veya m(lmel I18.Tarak hlllati korumaya denlr,
. 'AC;:UNALIK. (Coach ",hi ppinc): Halallan f~una etmekt.e kuUam-
tan gm:Jla , mQrnd veya tel gibi !noe hl.latlar.
FA CUNA TOK..\"'(H . (""rviILIl! l'I1l1 l1~I) : Ji'a(:unaht halatlllnn. haiat
nunne !11<!Ca I!8nlmlllarlnl temine yarayan biT tarat! oyuk tokmak.
PA I. AKA . (SJNlIl): HerhanfO:l blr dlkmeyl. I!f!:rt!nl veYll rna-tafomy! Is--
tenllen durumda bulundunnak ve I!8ta !lOla diinrneslne manl olmak
I<;ln yapllan donanlm.
FAI.AKALl KASA.. Bal<. N.t kIWI .
~·A I..\,E. Alludan cIolma toplann hanu~tanru a~lemek I~in kuyruk
lummlannd. bulufllLn dellk. Buna ~"alye dellgl de den! r.
FARl). (Celllna:): 8lnUneler ilurme konulan elllli. tahtalar. Tlearet
gemllerlnde datnlbatuml.r {benne konuLan Wm k.iaslal1l dB. P'all
denlr.
f'AR $ TAItTASI. ( FOOl. S par. Bottmn IxNt rds): FlUka glbl urak denlz
llra~lannda pOStalardan dolaYI meydana fi:elen !~ blIkeyllA"1 ortadan
kald,rmak ve dilz blr umln ternln etmek 1~ln llintineye konulan dOz
~-e ensiz tahtalar.

PAYDALI VOK AO IRI.IOI . (S el burdm): Bit tleart1. gemlslnde bul u-

nan VI! para fi:etlrecek ytlklerin tilm alttrltll.
FJ:o:L~'K. (Cnuldle) : Urak denllara~lan He flIlka ve klklerln sahlle ~e­
kUmesl leln omurgalan altma komllan yuvarlak kiltllkler.

- 13!1 -
Ft; NI::R. ( WaU k.t'Ol): ilII1at ~lIllalanna yap,1an "evizler blUlktcn eon·
ra geriye kalan halat Kollanna yap11an dutil.m.
Ft;I'OER. (Cal'ltt~ n ): Gemlden bl r yere verllmlt olan halatlann botunu
almak veya rora edllml~ biT halatl gemlye almak I~ln hala t m gem Ide
ka la.n klSlnffim sarildikl 8.lt ve o.st taraflan ,l~ln<;e slllndirler. Fe-
nerler, dikey ve yatay olmak Uuno tkl ~~Ittlr. Bak. Jrgar..
F~:':ER TABI.ASI. ( Ligh t tllble ): IrgatllLrm an.u. yapmaJu hallnde ,r-
gat1 dOlldfinnek 1~ln fener iizerinde bulunan ve ,rgat manlvelalannm
g~ml!lll l~1n yanlarmda oyuk.lan bulunan tabla.
pENER. ( Light ): Geml1erln seylr enmiyetlerinl 5IIl1:lamak II.zere sahU-
lere ve t.ehlikell yerlere konul&n I"kh ana.;lann genel adl.
FENER DUBASI. ( LIght House Tender ): Ozerlnde blr deniz teneri
bulunan al!"a~tan veya sactan yap,lm~ dubB..
n :SER Gt;.."\lIs l. (LIght Ship) : Fener kuleal yapmaya elverqU olma-
ran .,ghklar lie t.ehlikell )'erlere demlrlenen ve iir.erlnde fenerl lie ba·
k,cl pel"$Qnelln lhtiY\Wla.nm kartllayacak lmk!nlan alan ufak gemL
Fener gemller\nln iizerlerlnde sill dUdilkleri lie radyutarlarda bulunur.
Genentkle lrmm'Dya boyanm~1 r.
pt;"'ER KULESI. ( Light lIouse) : Ozerinde denlll teneri bulunan tq.
tull:la veya demlrden yaplltn1§ olan kule. Oardlyan\l o]an rener ku le-
ler lnde renerclnln Ihtlyw;lanm kaflliamak o.zere blr blna. da ya.p11m'~­
tu.
t"ENt:H. RISAI.ESI . ( Ll,!:ht lbt) ; O!Inya iiRrindel<.1 fenerlerln karakUr-
lerlnl ,~ yapllanrun evsafl.anl\l g6I5l.eren kltap]af.
FENt; K RUS Uft-Ill. fl.J~h( tlu","): Deniz fenerlerlnin baklm. tutum ve
Id.amelerlnl sallal1lllk II.zere gemllerln t.onaJlan ilzerinden ve \.q!yan-
dan alman bellrll vergl.
1'..::on;R ~A.\lA"'D1RAS I . (!.I,;:ht Buoy): Demlrden yapllm~ bir ItSman-
d,ra (lzerlne k()11ulan denlz feneri. Fener l}amand'ral ar, genelllk ic 8'#·
lIklara. batik Remilerln elvanna. ~hl.ike1\ .ualtl ~ngeUerlnln bulun-
dutu yerlere, kanallan ve g~lL 1~ln ta.ranm~ olan su yollanmn hu·
dutlann.a konulur. Bak. e.amand.lra.
FENt:RLtK . ( I..a mproom ): Geml elektrlk dev!"elllndekl blf anza !ll!be-
blyle fenerlerin sCinme.s1 (lurlne kullarulacBk gazh fenerlerin muhafa-
.za ecllldlf;! yer.
FERIBOT. (Ferry Hoat ): Iki sahli BrB3mda yolcu VI! kara aracl t.a.!i'-
yan /luI surette yapLlmll geml.
FERSAH. (League) : O~ denlz mlllne e!l1t 1llC5Bfe ot~il$o., 18240 yarda
veya ~56 metreye tekabill ecler. Bu uzunlukla r. rnUletlerin kabul et--
tlf;! ayn By" uJunlukta olabilir.
pi CI. (83 ......1) : Al!"a~ tahlalardan yaPll~ VI! etrafl aemlr ~mbe r lerle
takvlye eclllm~ $IV! madde doldunnaya yarayan alt ~ 68til dilz kap.

- 136-
 F'l.4;1 BAGI. Bal;. ~I iJb1Iw11.
"'Ie l HAe M!. (Haml Bulk ): ~ lit l;\lplUk hacme mllllavi 01&11 blr
h&elm ol~fisU.
FI~ I lZB,\R~OS U. ( Ilarrti a1inl): Atu;lan ~tk Olan f'~llan kAldumak
~In t~. ilUrine yapllan bal.
~' I ~ I tzuiuOsu. (C."k Sling): Fli;llan yan olarak kaldLrmak 1~1n
11i;1 Uz.erinll yapLlan Lzblro.
10"14;1 SArI\NI. (Clln lloo1r.): FlI;I, varU ve bkioo gibl clalmleri yatay
Olarak kaldmniLk Il;ln Ikl ayakh ve ayaklannm ul;lanna kanca veya
demlrden yapllml.$ t,rnaklan bul.man tel veya zlncl r lapan. Bak.
CLl~1l
FLROO~'D O. (Swlvd ): Birl ®mIiilU uman d1R'eri dOnmeyen Ikl bak·
lao F"uuondUier daha zlyade gemi demlrlcrlnln zinclr!e blrlCljtll1 zln·
dr ~'ma$,na konur. F'lrd(indU, gem! demlrUyken tinelrln gamba al-
mama.&Llll "'liar. Bak. Karamu&D.! flrdlindilsQ .
"' IROOND OLO 8 ,\ STlKA. ( KOlle . chock): Ku.rt atwarmm I~ tlLrafma
konulan ve blr ekaen etrafmda donen !Ulnd[rterden yap'lIru~ balitlka.
Kurt atIZlarmdan gec,;irllen ha.latlann, gemlnln hareketl Ile kU ..ta.t,-
:lInm Ie kenanna siirtUnmel.l sure~lyLe }'lpranmasm. tinltr.
FtKOOSDOLO KAS CA. (S"I.,. I b ook ): Makaralann lilt veya iI.IItlert·
ne takIlan ve blr ekeen etralmda donen kanea,
vmDONO OLO K URT ACZI. Bak. F'lrdilndiiJii ba.stlkA.
F1RI S KA . (l.lgbt br1)e"l.e): HIEI sanlyede lH2 metR olan ham rilzglr.
VIltTlNA . (S1oml): Orta yilkaekllktekl dalgalan olru;turan ve hlz, sa·
nlyede 12·20 metre olan rllqtr.
HUTISA I!jARETU~RI. (S tonos si~I): Clkmam muhtemel olan hr.
~",alan denlr.cllere dam evvelden blldirmek l~ln II!"Rt il<l.a3yonlan
clvanna yeya kJYllann bellrll yerlerlne konulan dlreklere ~ekllen ilzel
ItareUer.
FlRTINA KOPE.ljTt:S1. (S lo n " A"ulUlel): Ufak denlz ara~lan lie KU'
yerte <;alnnlan az alan yelkenll ve mowrlu teknelel'(!e, denizll havll'
lllrda denll !ulannm leertye glrmemesl i~ln kQpE!ljte iir.erlne dlkllen
punt.ellenl tutturularak teknenln boyunca KeriJen branda bell.
FIKTlNA YELK.l : JI,' I. (Storm !lU.1I) : F'lrtmab havlLlarda kullaDlllln ve
normlLl yelkenlere oranla daha kii~tik ebattli ve daha kahn branda
bezlnden yaptlJ:nL4 yelken.
FI!JKA ASI::LESt. ( I'\sh taekk): Fttka donanUDlnl demlre tuUurrnak
I~ln demlr bedenl iizerlnde bulunan &!lele.
FI!jKA DONANnu. ( Fish W kl c): Demlrln tlrnaguu demlr pabucuna
oturtmak 1~1n kulLarui&n fl4ka matlLfonw ilzerlndelct danan.m.
FI $ KA K A,:; 'U; ISI. W loIh mackk!): F1$KA lclncuma ball! olan anna-
da iannllda halatl.
_ 137_

L
I'I!)KA MATAFORAS I. (f'WI): Onva matafOrlainm gerialnde bulunan
IllII.tafora. Grivil ve fI,u matafonL ~kUltl eskl yelkenll gemllenle
kullanllirdi. Zamamrniwa daila ~yade yelkmll okul gt'mileri lie OUI
bQyiili: yatlardll kullllmlmllkt.ad,r,
~· ILAOOR . (Lanyanl) : CarmlkJan doldurmak ve bunlafl IstenUen VII-
~Iyette bulundurmak 1~ln botatalann gorJerinden dQJa~tln!an halatla.r.

Fil.AOOR BA(;I , (Hor;e lulling): ttl lta$l.yl blrblrtne veya biT halat
kau.4lm 5erM glhl herrumR'i bil¥ye bo.itlamak if.ln yaPllan bat. au
b&ta marsipeL batJ da denlUr.
FILAOORLU IUSA. &It. eatal Usa.
I'II..AN DRA. (Shunter) : Ui;kur luk klSll1I dar ve uca dotru lnef!lerek
darlqan Wlun bez. Flandralar, TUrk bahrlyea.lnde gemUeTin komutan.
suba.y oldutu zaman t.ek dlrekU gemilerde pruva dlrej!:lne, ~jft dlrekll
l,'emUerde grandl d1ntlne ~kllen kmmu tIlllden yapllml~ ve u~kur­
luk t.arafmda ayyJldlz bulunan a lAmettlr.
FILARI. (Sev""'lloo~ a t th e e nd 01 a rope): Blr haillt ~llll.iiJ;mm. kua,
anele ve dlrek glb! yerlerden blrka<; ken dolattumak.
~·ILASA. (Yarn) : Ma lat kollanm meydana Ketlren ve birm", telln blr
araya geUrllerek ve bil.kOlerek yaplian ll.almea tel. Sata biikillerU.
yapLlan kmnapl&ra da F'Ilua denlr.
F ILASA BAGI. ( Ro"" )'lO rn knot): Miimel veya Ugadora }'1lpmak I~in
blrblrlne bagIanacak kLSa halat fllaMIannm dUzglln oIamk birblrlne
bat1anma.smda kuJIamlan biT baJ; ;eklldlr.
t' IU':"$l l'I. (VA Iti)AKlH llUNKINO LIGHTS): Oeceleri 1~lkla muha·
beN! yapmak 1~ln dUek f&pkalanna veya JletomlerJn cundalanna ko-
nulan va maniple vaSLta.!llyla yakIhp oondtirilJen tener.
~'ILIKA . (Ship!! bt..t) : Eakl gemllerde peraonelln Ahlle gldip gelme-
leri ve Ikmal ~lert I<;in kullaruian ata.ctan yapLlmJf kurek va yelkenle
hankel eden WyOk tekoa. Flilkalar her oturakl.a lid ldtl va her kil·
~ blr IrlP o;ekmek auraUyle h&reket !!deT. O\urt.k. AY'Ianna gOre iii;
~Ute, bq ~Ute "R ~edl ~Itte olmak !izera iIIImlendlriUrler. Yedi elrt.eden
bQyilk olanlanna ~kampavya denir.
fllLIKA BIRAKIL z INCI HI . ( Boot lashill.c) : Geml gilverteslndeld 0·
lasuralan llurlne oturmu, olan flUb. vtya denlz araeianmn denlzl!
havalarda devrHmemeletl leln bit flllb.nm kilJX'4tesine oturacak ;e.
kilde YUSL va kivrLk dller ucu gllvertedekJ mapnya lakliacak $ekUde
kancalL ve germek Io,;ln Illtlll.llkurlu zlnclr.
FILIKA ROSAS) . (IIoIt. t brake): Mauforaya LWIan flUllalann palan·
plat Ozerlnde kalIll8.SLnL i>nlemek lo,;in mal.atOl1lllann c:ulldalannda
bulunan ,"e sinUne mapasL Io,;lnden geo;;irllerek palangalar iizerine Ia·
nlan ve t1nntllerin Iao,;ka edllmes.llle al1rhtm berlne blndlli halauar.
I'ILIKA DEMlR!. (Ora j.lnt'l); FlUka ve \Ltak denl, arac1a.nnm demlr·
lenmesl 1o,;1n kuUamlan dtlr~ko]ll.l demir.

- 138-
F1L1KA F1LAM.ASI. (Boat fiB.g): Fillk .. lann, motorlu ve mownlUz
uf .. k denlz .. ra~l .. nnm sane .. kl .. ~ .. ~rm .. !Slmlerlnln k!~ ..yn .. hk tah-
tas!' il:t.erlne y.. pIiml§ boyah reaimlerL
t'ILlKA KANCASI. (lloat hook ): l''1llkalann hlr yere yanl\ljlrken veya
....am ederken kullandlklan ueu kancah giinder. B!I..'!ta ve kI~ta olmak
ilzere Ikl Wedir.
F1L1KA MATAFORASI . ( Boat da~ll ): FiJikalann ~udan kaldmlarak
"emlye ahnma ..! I~in kullamlan malafora. Bak. Matafora.
FILIKA l'ttATAFORA VEKTOLARI . ( Boat davit g uys): FlUka matato-
ralanru istenllen vazlyetU': bulundunnak l~in matatora eundalannda-
kl mapalara donatllm~ uzun halatlar. Bunlardan ba$I. komuta ede-
nine ba., vento, kl~a komuta edenlne kl<; vento denlr. Bak. Vento.
F1LIKA PALETI. (G rlp") : Mataforaya aslh bulunan fillka veya denlz
aral;larmm denizll ha .... larda sallanmama.mu saglamak iizere blr ueu
malafora cunda&ma bagh kahn brandadan yapllml§ }'assJ palet, Fl-
lIka D.SJ.ldlktan ve tIHka bosaama vurulduklan sonra bu paletler cap-
raz olarak dI§ tarattan dola§tmllr ve gerUerek matafora (izer!ndekl
koo;boynuzlarma volta edlilr.
FtLtKA ['USULAS I, Bak. Bot pUSU1SS1.
FiL1K,\ USTUKMA~AS I . ( Pudding fender): Filika ve ufak denlz ara~­
larmm bir yere yanaotlklarmda borda klslmlarmm ezllmemesl veya
boyalannm slyrllmamwn I~ln bordalarmdan sarklttlklan brandadan
yapllml& utak ustunna~alar.
FlLO. (Fleet): Bellrll sava~ maksadma yonellk sava§ gemllerl !\lotU-
Ialar mm olu~turduitu takdlk kuvvet . Harp Fllosu, Maym F11osu, De-
nlzaltl Filosu vs. glbl.
Ftl,O ETMEK. (Round in ): Yelkenlerln !~Iemesl istendigt zaman gtmi-
nln pruvasmm rO..zgArtistiine ahnllliL'll ~uretlyle yelkenlerln silndiiriil-
me8.l.
!'tLOT1LLA. (Fllltllla): Muhrlp ve muhrlpten daha kii<;iik gemUerden
te§ekkill eden taktlk blrUk,
F1KAR YOLU. (Escape trunk): Blr U':hllke anmda maklne \eya kazan
dalrelerlnde bulunan personelln gilverteye ~ikmalan 1<;ln bu daireler
lie gilverte arasmdakl slllndir ~kllndekl dik yol.
!'IRAR KAPOR'fASI , ( .~pe hatch) : Flrar yolunun gilverteye a~ll·
dljtJ. kaporta.
F1RAR lUF.RDIVEN1 ; lsKEU:SI. Flrar yolunda.n ~lkaeak personelln
basmalarl I~ln demlrden yapIlml~ dlk ba&amaklar,
FIRA~KON. (Three loJd pu rchase): (,":ok a~r malzemelerl kaldlrmak
i~in kullamlan i1~ dill! iki makaradan lbaret palani;a,
_ 139-
FiHt:NOI DELi(;.l. (Sc upper, Scupper hole): Gemilerin yalpa vurmaSI
He giiverteye gelen sulann. ya!':mur s.ebeblyle giivertede topJanan 811-
wm veya giivertenin ytka.runasl sJnI.5Inda kulhuulan .IIularm denioo
IIkmallln ~ln yah kiitiikleJinden veya bir atZl giivertt'de diger atzi
bordada olan ve gemi i~inden ge<;en borunun bordadaki a~.
~'IRt:NGt I;:AI.PAK,\SI. (Scupper ...ah~, S1.o.m waive): Gemilerin yal-
paya dili;tiiklerlnde flrengi dellklerinden i~erlye su glrmemesi i~in fl-
nmgHerin denize aplan tararlanna konu!an blr ueu menl.e$l! kII-
paklar. Fireng! "alparaJan daha ziyade he!1/., banyo gibl gemlnln Ie
klSlmlarmdaki yerlere alt firengi deUklerinln aglZlanna konu lur.
~'iH.;NG I LmmARI. (Frt:ei ng port): ~ddet!i drnili:lerde gemi guver·
tesine toplanan COk miktaroakl suyun Iosa zamanda denize akmam
i~ln kiipe~tenin alt kunmlanmla a~'lan genilj ~uklar. Modern ge.
mileroe bu ~uklar hemen hemen gem! giivertesi boyunca devam
eder.
FiRENOi ~IANiKASI. (Scnpper pipe ) : Bordadakl firengiJeroen akan
sulann boroa boyaianm kirletmcmelerl 1<;1n borda aklzlanndan au
keslmlne kadar uZlman ve bordaya kaynat!lm~ U ,.eklindeki madenl
kapak . Modem gemUerde flrengl manlkalan genii I<;inden geo;irillr.
t'IRU.;Qj OLUC U. Bak. Firengi manikaru.
FlsTAN. (Funnel casing) : Giiverteye dlk olarak konulmw; direk. 00·
ca gibl !Lksamm giiverl.eye gJren kuumlarmdan ~erlye $U girmemesl
i<;1n gftverte lie temas eden yerlerinin etrafma ~e~evre konulmu~ ve
!wnazl1jp. temln edllmilj aj:":a~ veya demirden yapLl~ ~er~eve . BIl.k.
Baca fist.aru.
pl'l'IL. «:ore): Tel halatJarm elastikiyetinJ saglamak J~in kollan ara·
sma konulan kendlrden bilk iilmii~ Inte lif halat . KonuJan bu filUle·
rin kalmhkJan, tel halatlann kahnhklan 111.' orantlh olarak degj~ir.
~'I_O K. (J ib): Pruva dire!!:i He cwadra arasmdak! larmolar (btiralya-
Jar) uzerine ....,)an ii~ kO!j.ell yelken. F lokJar III;lldlklan larmolarm
islmlerl lie amhrlar. Kontra flok. D'~ buyiik nok. i~ biiyiik flok, 'rI-
rlnketlna flok .
FI .OK LARMOS U. (Jib Ntay): Fioklann a~ild'A:' ve prUM dimti ile
cwadra ararundakl gergin tel veya halatlar.
FDA ISKOTAS I. (CI"O&ljaci< sheet): FOIl yelkenlnln Iskota yakllianna
donlltlian ve gemlnin k,,; taratma . bonlaJlln iIItlkametine ~ ali-
nan haJaUar.
FDA KUNTR.I\S I. FOIl yelkenlnin rilzgirii.stii lskota yaka.sJm pruva ta-
rafma dotru tutan ve kil~tedekJ mapasma baglanan halat.
FDA MANTI LYASI. FOIl s.ereninl giiverteye paralel bulundurmak I~in
setenin cundalarmdan dJrei!:e alman halatiar.
~'OA lI-IARSil''';TI. FOIl s.erenlndeki manipet ayaklarmm bagland!k'
halatlar.

~ lofO ~
1'0,\ Mt:ZOI,ARI . (C1'OIlIIJ nek BllntJinc ): Foa yelkenln\n alta~ yl'
kMlm serene kllldtrmak 1~ln donattLan hala tlar.
f'OA PR.t\ SYAS I. (CnlMJaek hraee): Foro serenini rihgtra dotru ~evir·
met 1~1n seren cundalanndan donatllan halatlar.
)o'OA S.IU" UJ URUNU. (Cl'OlIOijack LeecUne): F OIL yelkenlnln gradln ya·
kAlanm IItrtne kald.nnRk 1~ln bu yaka!ara donatllan halatlae.
FaA SEREN!. (Cl'Ol'I$jack Yard); Mizana d\rettnln an altmda bulunan
IItren. GenelHkle Faa sermlcri uzerlne yelken ll.I;'inUll.
"' OA YELKENI. (Cl'OMjack) : FoIl seren! lI~rlne a~!I&n It&re yelken.
FORA. ( Let co): Ble yere batlanllllt vera k!WLll' geo;irtlm14 blr halatm
balmln QljzUlmul veya kasumm ~lkan!mML. GenelUkle komuta ola·
I'\lk kulllllllhr. HaJj halat fora glb!.
"'ORA EDiLDi. (Casl off) : Fora ~nln ya plidLtm-L bUdi ren terim. 8af
haLat fora edlldl gtbl.
)o'ORAVEL£ . Yaitmurdan LSla/Ullq olan yelkenlert II@ren Qzerine lI!;4ralr.
kurutmak i~ln verilen komuta.
"·ORS. (Pennant) : t~lnde devlat bUyO,klerl, General va Amlrallerin
bulundutunu belirten ufak ve (iZerinde giln"" ylIda ve diRer ~retler
bulunan bay rak. Fo~lar gem11erde. uk dlrekll Lse pruva, ~Irt dlreldl
1M grandl dl.tel:lnin ppwtna, arBi;larda gOndere .,ekIUr.
FORSALAMAK. ~ ait ble deni.J; ~!dinl zor ILulianarak geo;.
mek.
FRANSIZ IZIlAR(:OSU. Wrench LIo"lIne): Halat bedenlne yapIian
kruzdan halat ~muulllun IILI kere geo;lrllmest lIuretlyle yapLl&n Izbar·
~ bag •. Bu durumda dobUnlertlen blrl mlluharrik olur.
)o'RANSIZ RODAS ). ( Flake) : Halat veya Ilnclr!erin gOverte Qzerlne ve
omurga. l.sUkametlnde olmak Ilzere d~nmesl.
F RiOoRO. ( Freeboard ): Gemlnln vaaatllldaki gilverte &evlyesl Ue
azaml su ~eklml smrrma kadar alan d\l~y mesa!e.
f' ULi\. (liand ,laM) : £Sklden kullamlan IJmdI kulLanllmayan kum
santi
FU~·DA / I'UN DO. (Let In the anchor): Blllf:Yl den!z.e atmak, blrak·
mak.
~' UNDA ETMEK . (To let go) : Demlrlemek. dcmlr lemek 1i;ln demlrin
denlze bU'akllmaa.
I'USDALIK . (Range of cabLe) : Oerln blr yere demlrleoecetl zaman fun·
do edilen demlrio birdenblre Ilnclr iizerlne binerek dnclrl k~eme.l
leln zlnclrUkten giiverteye ~.ka nlan ve gIlverte fizerlne FranslZ. rodasl
!jekllnde yerl~t!rllen ~Inelrler. Buna Snlyaforahk dnClrtle denillr.

- 141_
- ttl -

•
 rAR$ TAHTASI : GmIl veya FIlIILLluda, 61nUnede Pott.. n K.mereln O...-rlne
Konm"" PtrJOMltn DoI&5/D. .."nda Knloyhk Sa,layan Bir PI.llorm Ol"'llturan
TlIhla ...., . Sad..,.",.,

- 14-4 _

•
y,....,. KulMl
 •

_ 146 -
 ..
..
-.-
:'-.
.
"

""
"

..
"lei BACH

- 147_
 - loCS -

.
 oa
""--'-==-'-
OJ !
!
1I j
• I OWl
- 1.49 _
~BAO I

- 150 _
 FI!lka

Can I'Ulku I MaI.l.IO I'UI

- 151 -
' 1""'... » Il ... : /larl> •• Aattfl Gt-mlle rtn Qnndl ~tI.erll'lt
Ct'tIkn _ v.
U'~n ~l ~tlin<l«l Sancat lan1lr. ~ml KQmu\anlanm TtlD.!<ll Edfll gu Flln,
Valnlt Sl.ncak a'mll'n no CetU ......

FIHKNO I LUMI:lA HI : f'u1.Ina h Havala tda Qijytrl .eft Golen

Denlzle
Pltrden .ullin... Y enllem emame Kal1>I't. Fula GellOl\ II<I\M>n K .... rtn f'IJ'en.
Z..... anda
Denm Aknuo 'n' lIa,lay an. 00."1. 0 Se.tyealndo KOpe,lelo. O.erlno
Olan DlU6rt .1m /u;,lm"
~tllndeltl Dellt .. n1lt•

.--1 I=--
= =L _-=-=-_.../--:;-II-~/
;?

- ,,, -
A. I(MvIa , ok ..... ... ....
a. 1.\ ..... _ .........
C. " ...... ,n... .....""
I. Kor\IIO_
t. ~""'-·
1 . ......-,.... .......
f, h' '''oIat
1. Iok"',...-
l . u.-
1 .......
.ok_ ....'
,.kooo_'
1. 1 ( -
t~'-"_
IG. lllP'oltI ,... ... ~., /
I!. ,,"'.... _

_1~ -
- 1S4 -
- IM -
 F
:.-." ,.""

F REItBOARO :
Gem1nl rI Ik»'una ...."hl:: !>leTt", HaUln "" !lu YlUO)1r>(1m
Ana e n.ute
Kadar OIan 1d.... leCllr. BI. SaPa OeYlmJ" Geml1l GQ.tnl lkte valdOr HUu.na
w Sepb!ye
I~ln Sudan DlP"Ila Ko.lJnall (ler,.kU Ror""
YUbtk lltldl •.

- 1!i6 -
 -G-
GA IIYA. (Top) : Ana. c1lnkler tlzerlnde buluIlIUl dlreklere ve bu dtrekler
Uzerlndekl serenicre denlr.
G,\8VA CUBUlW / DIRECi. (Topmast ): Ana direk brine siiriilen ,"U-
bu k. Gabya ~ubuklan ilUrlnde bulunduklan ana (tln;klerln l$I.mletl
Ue anilirlar.
CAllY" CARMIKLARI . (Topm .... t chrouds): Qab)" ~ubuklanruJlltape­
lelerinden alInara.k ~anaklLta getlrllen ryanruklar.
GA n" " DESTAl'IIORASI. (Topmll>l t cap): Oabya ~ubulu Ue babatlngo
~ubutunu saran destamora.
GADYA GARGA FUNOOSU . (Bun lline): Gabya yelkenlnln al\.B.bll.¥l
ya1\:8.SIm $Cre nin hamayllSlna kaldmnak ve )1llkenln .sarllm.aslru kolay-
la,tLTllUlk l~in donatLian haillt.
GAR l '" ISKOTAS L Oabya )"'lkenlnin lskota yab.lanru IdIiLn! ctInel!:
l~ln \.skota yakalan lie l.lU.akt lIl'renin cundalan Ilruma donabiall ha·
laUar.
GADY" t STIRALYAS I. ( T OPmASt ~lD.y) : Gabya ~ubUfunu kapeles.ln-
den puruva tarnfma dotru tutan sablt arm&.
G/\RVA KOI.O~lBtRl. (Top"UllIt head): Gab)'a guteaWI lie gab)'a
del;tamorwn aramnd.a kalan klSlm.
GADYA KOSTRA iSKOTAS I. Onbya IskotaJanru ldare el mek ilzere 00-
natJlan nuncl bit IMot.a.
GAR\'A :\lANTILYASI. r r opsa ll lirl~ ): B&k. Ma n Ulya.
GA8Y,\ PRASYAS I. (Uppu Wpwl braces) : Bak. Pruya
GAIlYA S~:KEl'i 1. (Top5ll1l , .. n1lI): Gabya ~ubuklan (U;erlnde bulunan
llerenler. Oabya aerenleri btlyilk yelken ~mUerlnde .:;lIt ollll1lk yaplhr-
ler. Bunllll'rtlln ilitte olanma gllbYII, 1I1tta ohmme. ebe.¥> gabya llerelll
denlr.
GA IlY A T OKSO W.'I' PAl.M/GAS I. (Red tackle) : Qabye. yelkenln\ ca-
nuu:lana vurmak ~ Krenlere ~Ikan penonelln cam.e.dan k.e.mr;i1annll
yeti¥blimelerllc;1n yellr.enin gradln yakalanru eundlOJ.9.n. yak!Rljtrrmak-
ta ve yelkenln atrrbtml aultmalr.ta kullarulan palanplar.
GABYA YELKENI. ( Lonou los-ll ): Ana yelkmlerln {\zerlndek.l yel -
lr.enltl'rtLr. l id gabya IIOI!renli olanlarda Usttek.lne pbya, alttaldne Ilha¥l
pbya yelkenl denIr.
GAB\'t:R_ (Topman) : Yelken gemtkrlnde yelken, lleren. arma. ve bun ·
Ian. alt her tfuli! 1,leri yapan personele ver!len yelken devri terlml.
_ 157 _
GA DEBOS. (fIcoam " nd$ a l port and Marboard 51d., 01 • small ..·00<1"'0
,·fMC! just. alle r 1Ill' ~nd 01 Ih e lorecasU~, us! n , t.n pul t he vosel 0"1,,
"ho",): Taka ve bemrerl tekneleM !OahUe t;ekmek l~ln bq Qmusluklan
I.stlkametinden ve gUverU seviyesinden d'4MIya dotru uzatllan kahn
kiltilkler. Irgata vurulan halatlan n ~lmale.n bunle.ra ba#lamr.
OAOA. (Bill. Pea): Demir brnakllmmn list kl&lInhmnda bulunan alvrl

""""
GAGA BUKUN. Bak.. Oagal!.
OAGALI. ~ tanlnan gaga)'! luuhran, lr.1~ taranan aynahkh aj!:~ Uk·
Ile. Karadenlz<ie Irollamlan bu lekneLeMn bq ye kl~lan yiikselr. ortalan
al.;ak olup 5().80 Wem boyunda ye takrlben 300 ton aRl rhl'ndadlr.
OA:.'IB,\ . (Kink): Tel veya III halatwm bedenleli IUerlnde bilkillme-
lenne denir. Zinclrln denl~ 1~lndckl dol~mMma da pmba denlt. Tel
halattann gambalanm usulUne uygun oIank ~mak genklldir.
OAROA. (Turn upllide .t own ): Bir ~yln normal durumunu kaybederek
ba4 awl gelmw.
GAKG" BAJjO. Van yelkenlerln iskota yakalarlm kaldlran istingalar.
GARG" eUS-DA. (Toppin,): Bir serenln yatay Ye.z:IycUn1 kaybederell:
bIr taral cundamull ~ya dolru inmeaI. Yelken gemUerlnde Il1aUm
\4an:Un1 gOsternlek l~ln aerenler bu duruma getlrtllrdl.
CAR G." CUNDA ASTAKI . Olll1!a lundolann yelken bezinI zemlememe-
al l<,ln yelkene dej!:dlkierl yere dlkilen kaIm be~ ku~.
GAKG ,\ CUND.>\ ~Il LICI . (Topping lift) : Oabya ye babaIlngo yeiken-
lctlnin ai~ yakRlanna garga fUndonun kMalimm takllma.sl i~ln
ltonulmu~ alan ceUkler.

G:\KGA ETMEK . (To Wp): Uzun bir ~fire kullarulmayan tulumtBla.nn

kuru}'1ln kOBelelelinl wiumba hazne!llne ~u doldurarak yum~tmak ve
~ah~lr hale gellrmek.

GAKOA FUNDO. (HunU lnes): Oabya ye babafingo yelkenlerlnln &lta-

~ yakalarnu .aere.nln hamaywl1l.8 kaldllln&li: ve sanlmalanm koIl.y-
la4t&rmak 1~1n donaUJmI~ hl.latiJu". Oarga fundolann blr ~nna&l alta-
\:le.4O yakasllldaki ~l!te ~lalllr dlj!:er ~lmaaJ lie gabya kapclestnde
bulunnn makarala..rdan ge<;lrllerek gUYerteye ahmr.
GARGAn!. (Da\\"n llllui ): Yan yelkenierln IndIrUlp kaldmimaillnrll &&.1:-
layan halatJ&ra ye bu yclkcnlerln !stlralyalar !l.zerlnde kolayhkla hare-
ket etmelerl I~ln yelkenin one. yakMlnll dlkllen ve ioylnden lstlralya J[e-
"",n demit haJkalara denlr.
GAYRISAI-' l TOS. Bak.. Oros ton
GAZSOFISKI (Chrislnlll.l IretO): Say.. gemllcrindc seren ilz.erlne ~kl­
len ve ~tl~ kullamlan list iiste ~kUmlt klrmw, beyaz ve ~i
renkU fener ler.

- 158 -
GEe.: Tt;S i.Ri. (N il ht effec l ): Giirle4in doI:Uf VI! laUf vakitlerlne ya.
km zamaniar'da radyo I.uli.amet buluculanndald kertertzlerln doitruiu-
turuU. bir hAtarun rneyd&1Ul ~lme&l.
OEM!. ('5./llp) : Tahaia edildlt' gayeye uygun olarali: Ir.u.llarulan, denizde
hB.reket imkA.runa Mhlp bulunan ve pek kii~iik olma}'lLl1 her tiirlii \.elIDe.
O~;MI ASLAN t. Hair.. Bilf modell
GEM le i CAKISI. ( KnUe. J ack knife): HaJaUan kesmek iizere blr ta-
raflnda lreskln bir twnrn lie kavUye yu\ne kUlIsmlmak ilzere kavU)"C)"C
belUl!r b1r pan;IW bulunan bl~k /o;alu.
OEllu c l ~·URU. (Corpll.<;al1t) : Flrtmall ve rulubeUl haval&rda I1lrdI.
",pkalan lie ,...,n.mlerln cundallll'mda giirillen "III..
Gp.1'tIi KURTAR1'+lA. (Sill .... ' .. ): Herhangl blr sebeple tehllke durumullIl
Kelm~ blr geml veya gernldeki yilklerin kurtanlmUI Itt.
OEMl SAlllpL~:kl. (Shl l) holtl ~r, sh.ip ovn er.): Blr gemlnln reamen
teJcll edllm~ Ij8.hwan veye. OI'Uklan.
G ~;l\tI StMSARI. (Sh ip b~r) : Gemi SImslu'WI, y(ikleylcller, gOOde-
rllenler ve gemf sahlplerl UUlnda arBel olarak ~a1~n klmselerdlr. Go-
mI Ilmmrlan yiik alma tesllm etme, navlun bedellerlnl tahsil etrot.
kumanya temlnl, gi1mrllJr. realmleTlnln Menmesl, gM'lllerin nhtlIna yr..
IlB4lIUllanru wmln ~in t.erUt.t alma glbI. giirevlerl yr.pa.:rla.r.
GEMl TAST1 KNAlIU:SI. (Certlfl(ate of repstry): Blr gemlnln ad.!, bail;·
lama Ulllam, tiI<;me belgealnde yau!! bllgUeri. menllO tata!latlfll, sahfp
veya sahlplerlnin ad ve sanlnrl He pay mlktarlllnm ve bayrax !;Ckme
hakkull beUrten beige.
(J~: MI VASATI. (Amid!lhlp): Oeml ve denl.z ara~la.nnda en genl~ ke-
merlnin bulurulll~ orte. kJllmiar ve clvan.
GE."I v(1KO. (Carp): Sir Umandan d~ blf UIllIlIla n.a..kledilmek
Qzere gemlye yflklenen t!earl Illallar.
GEROEL (P ail) : Oeml l<;in<Ie t.em1zlik mJ.k$allan it;in 8U ta.;l.maya
yanyan ve tahtalann ran yana getlrlLmesl ve d'4 taratl&rma demlr ve·
ya plr~t.en ~mber g~IfUm~ kOValarn denlr. Halen ~mllerde bu ~
i~ln sa~tll.ll veya naylondan Yllpll~ kovala.r kllllamimakta ve gcrdcl
lIml lie andma.ktadl1".
G~:ROEL cEvtzl. (Wall knot) : OerdeUerln t.a.;mmaal 1<;ln takllan ha.·
Ia~lar)n, g~t11:1 dellklerden ~lkmamalarl I(in yapllM c:evb. Genlel ceo
vlJ;\ halat ~lIII&I.arma yapllan yaygm bir c:evl% Ulrildur. Oerdel cevlidne
plyan c:evW de denillr.
GEZOIR/lU::K. ( To " ....,: Sir gemlnin bltenUen rot.a iaerlnde gllme-
yerek rota.nUl devamh olarak u.ncak veya illllelesine <;1klna&l.dJr. B6yle
nallerde vard\ya IUbaYl Jerdllmenl Ik&z 1<;ln .aetdJrme gemlyi. dlye
Iku eder.
_ 159_
GEZI-; G EN. (Plllllel)! O\inetin eU'1lflnda bit eUps ~~k devreden gilk
cldmlerl Wlnen gezegenler: Merklirl, Ven(\!, An. Mars, J iiplter , Sa-
t.Um, Oranib, Neptun, P luton'dur.
GlLAI>O IL\. (T",~n d eck ) : Tlcarel gemUerinde Umara Wleti olmaYi!.n
yolculann a1mdJitl a11lbanda1.ar8 yakln IQ.slmlar.
OINDAZO (1\1alIt rope): Gabya ve b&ballngo ~ubukJIlnIlI yerlerlne sUr·
mek veyll bunl&n tlJ}8.tlya Indinnek 1~ln dona1.ll.e.n i!elvi~er.
O INDAZO BASTIIUSI . (Top block): 9ubukla.rm topuk tara1mda, blrl
ka4kaval dellil i\mrlnde dij:erl altmda bulull.lUl ve gmdamlarla donat!·
Ian Ik1 blutlkadir. Bunlan:llill ilBtteklne g mdazo dIU. alttaldne patakill.
ye dUl denlr.
GINDAZO OtLI. Bak. Gmdazo basllkll.!ll
OIS0,\ ZO TO K~OSU. Gmdazolan do!ulUnak I~in 1lIUl destamoral&nn
kl~ tararmda bul\m;m mapalara takllan t.on\olar .

OIRC,u.A (Marline): t yl cins kendl.tden lki ve dllr\. koUu ol&rak bu·

kulmUf mlirnel KaU'1lna battrtlnllf olanlanna Katranli gm::ala den1r.
Kalin halaUann fii~una edIlInWnde ve gemicilltln gerektinlij:l daha
~k yerlerde kullarullr.

GlKCALA HAU·)'!. ( Nelt lell) : lrgada kotulan el manlvelaianrun yet.

lerlrnlen ~ Ilunamilian I~in bu manlvelalarm cundahmndan dol~unJan
halat.
all>Os. (Bur(ee): U~kurluk kemu-mm kIlr;.wna gelen kenILn il~gen
-tekUnde oyulmu; kii~iik sane&!<:. Bak. Fora.
Oil,ADOI-t,\ . BiLk: , gIladora
OI RCALA . Ball.. GITCllla
OIl-t OAI". <Whirl pool): lstlkametlerl blrl blrlne nazanln ters olan lid
alanlmm veytl blr akmtl lie anaJor suyunun o;arpLtffiSSL !IOIlucunda
meydana gelen ,.evrlnU. Buna Ayoa da denilir.
01 7_ (Oa ff): Van yelkenlerin lleren yakalannm batiandJll ana dlrek·
Jer (lzertndeld yarLDl i!erenler. OWer (lzerine ~dlklan J'IUl yelkenlert·
oJn I3Imlerl lie LUUhrlal'. OemlIertn seylr hallndeyken milll sancakla-
nOl Qekt!k!ert yanm serenlere de giz denlT.
O l z c,:ATALI. BIlk. c,:ata l
GIZ YARIMAY I. Bal<. Bumba yanma)'l
017. YELK.:NI. Bak . Van Yelken
GO~H: NAf(iO!\IINA. (cable): Blr denb mllInin onda blrlne ~It alan
u!unluk. Oom!nalarm uzunluklan her milletln kabul ettlil Ol~fi1ere g6-
re deitltlk oIur. Alman ve IngUWer 165.2 metre. 200 yarda. 608 tit, Arne·
rikahlar. 2111 metre, 720 fit, Fran.m. ve tapanyollar 200 metre e.56 fit,
Portekt.r.. 2.5a metre. 848 fit oIarak kabul etml;lertilr.

- 160 -
GO)U: N/\. Bak. bbBr~jna bakama halflt.
GmU'N ATA. Bak. 1 zbe.~Lna bilkilmii yom&.

GO:uI/lo' /\ BAGI. (Ca ble knoll: Ancle baA"lnlll kuUaruldltl yt!rlerde)'ll'

pilan baR. Bu oota Anele bBj!l da. dentlir.
CONKLU $ A!\IANOIRA. (Conk buoy): Bir ~mand1l1l. Ilzerlne yap!lm~
madcnl ~~IIC kule)'!! yer1ett.irllml, gook'tan [baret- ~ndJn..
COli: O,\UJAS I. (Cele$tial ..-ne) : lyonosfer t-J,bakasme ~arpan clcktlo
manyt!tlk clal2ailmn kmlmas>ndan ~ meydana gelen clalga.
GOK EK\,ATOltU. (Cd~.tial }:qllator) : Her lkl noktasl kutuplardan
90 dertce u1.8.kta. bulunan gilk kUteSindeld. bOyOk claire.
OOK K UTUPLAIU . (~Ie:.tial pa-le): Ku~uphmlan ~n yer ebenlnln
gok kUreslnl kestlgl noktalarthr .
OOK KORESI. (Ce le~tJal spheN!); Butiin g6k cl!lmlertnln I~ klSmlllda.
bulunduklan tasavvur edllen ve merker.lcrt an lie m~terek ya.n ~pl
IIOIlIlIU. olan ~.

GOK lIu:RIOYENI. (~lestlal meridian): OOk kilrea1nde, gOk lrutup-

lanmlan, an: fizerlnde bulunan blr rMltm (06z1emclnln) ~ucu nok -
tasmdan .Ii"~en bilyilk da.lredlr.
OOKSEt AR~/ENLE"'. (CeIe:.tJal lat itude ): Blr gok elwlntn, ekllptl-
tin lruzey IIC giineytnde oIan a~ mesafesi.
GOKS EI, TUL/ I«>YLAIII. (Cele$llai lon,;Utllde): Bir gOk cl$m.lnln Ha·
mel (tlk bahar) nokta.~mda.n dotuyu. d~ olen ~l me:safesl olup
360 dercccye kadar 610;\11ur.
OOKTA!lI. (Aerolite): Herhangl blr sebeple dahll oIduklan =1Ue-
den kurtularak an: !;I!klmlne kapllan gOk dslmll'line alt J:*rcalann an
Ilzertne d~n1erlne denlT.
GOK UFKU. (C~le8tla] horbon) : lIer blr noktasJ. ~ ve a)'llk u~la.nn­
dan 90 dere<:e uzakhkta bulunan blr bU}ll.k da.lredlr. Bu, UQlyda h wl
ufuk lie haklkl uftun ke:.l~meslnden mcydana gelen utuktur.
GO~"l)ER_ (Spar): Genel manada, ufak deniz ~Jannda kullamlan
UCURa kanca talnh, kUUamldlklan mabada gOre d~~1X ~p ve ulun·
luktak! yuvarlak a#at;tan yapllml~ ~ubuklardlr. Genelllkle ufak dentl
IIra~lannda. ve gemlden 5uya dil4en cllllmltri tutmaktll. 1rullamiJr.

GONDER. (STAFF): Gilverteye d lk ollU1lk tesplt edIIen ve ~ka4Jna

mllli saneak ~kllen yuvarla.k ~ubuk. Bq ta""fta bulunan gondere C1-
vadra gOnderi demUr Vl! ilzerine demlr sancaJ1 ~lr. Kl~ taraJ'ta ala.
mna kl~ g/lnder den!r IIC ilzerlne bllyilk mlllI IJIIncak ~ekll!r.
GONDl:R !SAIIIAN])]RA . (Spar bllo,·): SlllndlT ~kllnde ve btl.wn un
taraflan konIk bh;tm(l.e <.>Ian ve denlz 1~1nde ILiUanndald allrli.k do!a.
ytSlyla d1k vazlyette duran sa~tan yapilmlf tfI1"!W\dlra- KullanlldlkJan
)'!!re gtire muhteUf renk ve ~kllde boyamrlar.

- 161 -
GON \ 't : I'OSTASI . (~tidship (nomOI) : Gemilerln en genl~ yerlndeJd poa-
tao MMtori postasl da denIr.
GORO~. (Visi bility): Urkun. aydullik ve gOtilleblllr nltelikte olmMl.
G()ROS MIKYASI. (VisIbility _It) : Denlll1zerlndeki biT yerden d o.
nlzdekl blr cl$mIn veya kIlranm gOriilebUllle mesrJelertnl bellrt.en eetvel.
o Keslf lila cillim 50 ya.roadan giirillmet..
1 Koyu al.s • 200' •
2 Sis . 400"
3 Ham al.s • 1/ 2 Mllden •
4 tnce aill, pus • 1 • •
5 Za}'1f g1ir~ • 2 ' •
6 Ham gijrili} • 5 • •
7 Jyi ~ • 10. •
8 <;ok \yi f(6~
9 MIl5tema g6~
. !IO.
•
•
MUdcn daha u.taktD.n goruliir.
3(l

G6TORO KiRALAMA . (Lump Sum Charln): Blr gemlde. ldractlar ta-

n.hndan klralanan uzun too. veya ayak Ililp kapullel!.ldlr_ KlraCI. It\rIl-
larlljl;l bu ha.em1 doldurop doldurmamakta serbestllr. G£-ml oIl1n1k tall·
mIL tahllye masrafian kiraClya a1ttlr
O()Z M .Tt . Ufak telmeler1n klU1l.ya cellUdll1 Il$tlert ve yanillf1 kJIpah
cellek }'ert.
OOZCtJ". ( Lookoul~): Uzak _redelll gemllert. u~B.klan veya denlz
t1zertndckl herhangl blr clsml haber vermeil 1~1n !lemllerin yIllwlk yer-
lerlne konulan ptT30neL G6zclller auU3t(l ve h8.va f(6zcillert olmak Ute-
re lkl k)sma a~"l"lhr. Bunlardan ~uo.st(l gl)zclllerl ufuk sevlYe9inl. Hava
gi5zcUleri \se Im.demeli olarak havay) gilzlcrler.
G()?, DF.lIIRI. (Il-ower anchor): BIT Iru"a!mda ikl demiT bulunan de·
mlrlerden pruvaya yakm olan ve ocakhk demlrlnin llerWnde bulunan
ve oe.khk demlrl Ue aym cvsatta alAn demiT. OemUer demirlerken dal-
rna f(6II demlrlerlnl kullanITlD.r.
G()Z LO<;AS I. (BOWER HAWS I'll'.;): Gas demJrlnln yerine oturdutu
loea.
G()Z yl)KSEKLiGI. (Heipht or .,~): Gaslem yapan giizlemclnln denll
_vlyes\nden olan yfiksekliitl.
GRADIS /\ STARI. (Leech belly): Yelkenlerln JlT8dln yakll.lanndakl vel-
ken bezlnl _klllmlllljtmnak 1~1n yclkenln bu yakalan nr.ertne dlk.llen
lklne' kat ell!b bez.
GRADIS IIALATI. (Leech 1'0,..,) : Yelkenlerln yakalanna cepe<;evre eIl-
kllen hillat.
GRADIN VAKASI . (Leech): Kare yelkcnlerln j!"Uverteye dlk ohm yaka.
lanjKenarlD.T1.
GRIVA MATA"ORASI . Yelken gentlle,'1 lie e.skl gemllerde, gOz demlrlnl
kaldmnakta kullamlan ve pruvayt. yakin olan rnatafora .

- 162 -
GRANDI AlIA!jO HAIIAI'I NGO PIRA S VA S I. (Lower mlli n topgalllUll
bl""Mel: Or9.ndl a~ babe.llnll:o oserenlnl rtlzg~nn esUltl tarlLla cevlr-
m"k ve yelk"nl riizglul& doldunnak l~ln aet"en c\l1Idalanna ckmatilan
selvl~eler.

G RA-"ml ABA~O BARMlsOO SER ENI . (Lo.....,r malo IoPcaUa nl yard):

Orandt &bf.tn batatlngo yelkenlnln a~l1d!.tt ve ~Itt oIan be.be.fingo senn-
ler!nden altta olllnl.
GRANDI ABA ~ O BABAI'ING O VELKENI . (Lo .... er ma in t opgalla nt
gal!, ): Orandl al"JA¥! baba.rlngo $eTenlli:rerlne ~llan yelken.
G RA..,-ol "llA~O GABYA O ARGAFIDo"DOS U. (Lo"u main topsail bunl·
li ne!J): A~ gabya yelkenlnln alta.l>qo yabl&nm ee",nln hamayh.ll1lll
kaldrnnak lie .anIma_sin! kol&ylll4tumak 1~1n ckmat>lan eelvl~.

GRANDI AOA$ O GADYA I'IRAS YAS I. ( LoII'er ru.u.ln tol1l'l&1I braee):

Grllndi abqo "abya !lerenlnl riliglum tatl~1 tarala c;evtrmek I~ !Ie",n
cundalanndan donablan ae!v1~ler.
(:RANDI ABA ~O GADYA SE RESt (Lowtr main lopIIali yard ) : Grandi
gabya ~ubua-u dzerinde bulunan Iki gabya ",renlnden .Ina olam.
GRAl'o' Ot AnA \jO GABYA YEI, KENt . (LoII'er main topsail): Orandi abe.-
'JO gabya seren! ilzerlne a~llan yelken.
GRANDI ANA CA RM1KLARI. (l\l al n rlcrl nr): Grandi ana dlretinl JIM
t&l11f1annd&n tutan ~k1ar.
GRAS OI ANA OESTAMO R.AS I. Grandi ana dlregt llzerinde bulunan
gabya ~ubutunu sablt tutmllk 1~ln grandl ana dlretlnln ba:! taralma
konulan destamora.
GRANDI ANA OtR.:G I. (lIl lIl .. mast ): Pruva ana dlrftlnden soma ge·
len lkincl dlrek.
G R AN Dt ASA ISTi.lU,LVA SI. ()Ia in l tay): Grandi ana ~I ba4
tarafmdan pruvllya do!tru tuum kalm halati&r.
ORANDI ANA ISTIRALVA Vta,ENAS I. (Main sta)'llll ll ): Orandl ana
~UralYBS\ Ozerlne ~n Ue k6:se yelken.
GRAJ\""D I ANA S ERENI . (Mlli n ya rd ): Grandi direl:! Ilzerlndekl seren.
M.aYl.ltra seren! de denilir.
GRASO I UA IIAf'IN"GO CARMIKLAItI . (Main iopgllUn n1. shroud,):
Orandi b&batlngo cuhu~nun i<9.PI!le.s!nden alman ve ~anakhga baa-Ia-
nan ~lImllklar .
GRANDI UAUAt1N(:(} CUHUGU. (lUal n Ulppl lan t mllst ); Orandi d!·
~In gilverteden lU~n il<;ilncil ~ubutu.

G RAl'o' Ot 8A8AI'ISGO O ESTAMORA SI. (Milin topgall ant cap) : Grandi

babatlngo ~ubutu ilz.erlnde bulun.B.n kuntnl. ~ubutunu sablt tutmak
I~!n babaflngo cubugunun kapelesine konulan d~moJll.

- 163 -
OItA /wl BABAt' i SGO Q,\RGAt"VNOOL-tRI . (l\I';n top&allapt bunUl-
nes): Grandi baballngo ~lken1nln altabqo yakaauu llenm hamaylwna
kaldmnak &utetlyle I5Ilnlrruwru t.emln I~in yelkenln altablqo yakB.slna
donatlian halatlar.
GRANDI BABAli lN GO OURCATASI. (lI-l,.h, topgllllRnt cru:.... treell ):
?ruva babafingo ~llbu~u Uzerlnde bulunan ve kun~ra <;ubutunun af-
malarm! donatmak VI! ~anakhk kunnak 1~ln konulan omurga. battma
dlk k!l.tlikJer.
GKAl'.'D1 BARAFINGO ISTI.RALYASI. (Mllin WPfllllant slay ): Gmndl
baballngo <;ubuitunu JIIpltalllndan prllvaya doitru tul.an kahn halat.
G RANOI BABAFINGO MANTtLVASI . (Main top,allan l liIla): OrMdt
babaflngo senmlnl gitverteyt! paralel bulundunnak 1<;1n seren cundaLa-
nndan yukanya do(;ru ahrup dlrege baA:lanan halatlll1'.
(lR,\NDi IIABMiNOO PIRASYASI , (Main !.(Ipgallan! brtl«): Grandi
babafl ngo yelkenlerlnl rilzglrm estlgt tarnf. <;evlrmek l<;ln seren cunda-
lannclan alman halatlar.
GRANbl BABAJ.',SOO SALAIIURUNU. (Main toppllant ~h line):
Grandi baIJat1ngo yelkenlnln gnadln yakalanm sen!ne kaldrrmak I~ln
gradln yakalanna donatLlan halaUILI".
GRANDI BABAPISGO SERDa . (i'lal n t<lpga llant yard. ): G...ndl ta-
taf lngo ~ubujtu \herlnde bulunan fkl serenden il3t taraftll olaru.
GR.t\NOI HABAFINGO "}:LENASI . (l'oIain top.rallant ~laysaU): Grandi
bLlbAflnj!,"o l;ubutunun kape!eslnden pruvtl dlreA1ne allfllln Istlralya Ute·
rlnel,l lan ill< k~ yelken .
GRJ\NOI RABAFINGO Y}:I.KENI. (l'oIaln IOPltlllanl ..ail): Orandl ba·
ba/lngo S{!r(!nl Ilzetlne acLlan kart! yelken.
GRANDI OiRWI. ( ~"In ma.d): Oterlnde ana dink. gaby&. ve baba-
lingo (:ubuklan oIan ve pruvadan ltibaren Iklncl durumda bulunan
d'"
GRANDI GABYA 4;:A R:vIIKLARI. (Topma" rI~ln,): G...ndl xabya
eubuP;unun kapelf!f!;lnden ahna rak I!:f1lIIdi ana d:l~ QRTlndeki eanalt·
hRa kape!e olunan ve <;ubulu yln tsraflanndM tutlln hllaUllr.
GHANOI OABYA 4;:UBU(lU. (l'oIain lopmll$l): Orandi 9llll dlret! fu:er\-
ne silrillen l;ubuk.
GRANDI GARY"' SERENI. (UPI"'T main topsail ya rd) : Grandlll:abya
~ubulu \herlnde bulunan Ikl serenden ilstte olam.

GRANDI GABYA Vt:L"NASI . ( ~Iain middle slaysa.ll ): Grandi gabya

(:Ubu~UD kapeleWiden prullD dJntine alLllan I.!Ltlral.ya \herlne ~IM
U~ k!:¥ yelken
GRANDt GARYA YI:!LKENI. (UPI"'T main topsail): Grandi gaby&. Ie-
n!nlllzerine aclilln Un! yelken.

- l&l-
GRANDI K USTRA (:U BUO U. (Mill o ",yaJ milllt ): Orand! b&b&lIngo
~ubufu ilzerine silriil"n ~ubuk..

GRANDI K UNTRA SERENt . (Main royal yard ): GI1LIld! kuntnl ~llbu­

gu Uzerln de blilurlan ae~n.

GRA..'1DI K UNTRA YELK}:NI. (MaI n royal ll8Ll): Ol"1Llldl kuntra aerenl

ilzerlne B<:;'1a.n k.are yelken.
GRAlIo'"Di KUSTRATA SERENI . ([\Ialn . k y\&11 ~.. rd ): Ornndl kuntra
.-erenl tisHlnde bulunan seren o
GRANDI K UNTRATA YE I,Kt:SI. (Main uysaU): O .... ndl kuntrata se-
rent Qzerine w:;.lan kart yelken.
ORMWI LA OER SERES!. Lai! yelk.enleri He donatllrru~ yelkenU tek-
nelerde grandl dlret!ne b&.nlan Lltren. La!!: Lltreni de den!r.
GRANDt LAO YELKENI. (Main bale ya ... I): LaI; Mnnl tizerlne a~Llan
d6rt k~1I yelken. Bak. 1.81" ~lkenl.
GRANDt MA YISTRA S t:RENI. Ba k. Mayll!tnr. .serenl
GRANDI PAY!. Pruva dlrefi ile grandi dtrql al"Mlndakl yal.ay m_fe.
GRAl\""Dt plKI. (Mai n p t( topPlI l: Sllbye annah uskunalarda pokn-
va yelkenl ilzeflne a~ilan 11" k~U yellten.
GRANDI ZIFOSU. (MaI n ~k~1I role): Grandi kuntra paY' lie ~ubu·
itun ~pkasl anwndakt mesafe.
GRh'A 1'I1ATAFORASI. (Main d a .·II ): Yelken gemllert Ue eu.1 gem! ·
lerde, giit demlrlni kaldmnakta kullamian ve pruvaya yakm oIan rna·
tafora .
(: ROS TOS. (Gross lon, 1kgi5le r ton ): 100 fit kilplilk veya 2.83 meue
k\iplilk kapulteyl gast.eren ton.
G URCA'rA. (CrOOoSl rre1I ) : Ana dlrek Uzerlnelekl ~ubu!!:un arlIUL.'llOl }'liP-
mak ve fUerlerlne ~anakhk kl,lrmak t~in mauna kollarmm iUtUne ve
om l,l rgB.}'lI a ykm konulan a~ kQ~Ukl"r. Bak. Mauna.
OIJRCATA K OLU. Ol,ltrln:e t (I): Ourcatanm her !k! ~arafrndan ~.kan
kolllir.
GRUI' HUSlW LU F ENI::M. (G roup ""cul tl" J lig h t): OUzgIln aralLk-
larla Iki Ye}'ll da.ha futa hU5unarla blr grup g<l5te~n fener lerdlr Deniz
haritalannda Gp. Oce. harfler; I1c bellrtillrJer.
CRU P $ L'lI!;t:KI.I n ;S£ R. (G rol,l l) !lashing Ug h !): Dilzgiln arahklar·
la Ikl vera daha fazla tlm.,klerden blr gurup giillteren fenerlerdlr. De-
niz h arttalA.nnda Gp. n . harnerl lie bellrtillrler
O ODtl K TOItNO. (Clump ): KLSa. kahn yckpare makaralard.t. 81,1 rna ·
karallmn ellHer! geneUlkle tun~'\.an }'lIpllm~ 011,111 dll ~apla.rl dl.ter ma-
karalanr. namran daha kllcilktllr.

- 165-
nONLOK IMTA. (Dall)· rate): Kronometrelerln 24 saat zarrmdaki tier!
veya gefl kal~ mllnarldlr. OUnlUk hatalar, herg1ln blr yeN: kaydedlllr.
ve bUb-hara toplanarak )l"Un adedine bO](inmck suretlyle bulunur.
OOVERT}:. «()eck ): Bir geminin l~lndek.i ve dl~lndald diiz \ru;lInlar<hr.
OUverteler gem! i~lndcld ve d.l~mdakl yerlerlne giiN: Wm alrrmr. Esrus
gUvem dcyiml, geminin ba~ ve k1~ bodoolamalan ilramnda ka lan list
klSIJUndald diiz yilzeydlr. Bak. Ana gUverte, B9Jj kaMro. giivertesi. KIC
kasarn giivertesl. tl"st )l"Uverte. Ust yaP! gUvcrt.e&i, tkinci )l"llverte, Yanm
gilverte. Platform gtiverle.
GtJ"VERTt:ALTI TON"tUTOSU. (Uncterdeck tonnage): Oeten fllllia gU.
ver tell gemllercte altt<Ln iklnc!, tieten az giivertell gemllerde en list gu-
verte altmda kalan gem! kISlmlarmm hacmldlr. Bu haemin 61~illme­
sine esas olan giiveTteye t.onl\ato gftvertesl denlr.
GOVERTt: 1I0YASI. (I)e.,k paint): OuveTte sw;lan ile a~ kaplama·
larml au ve havanm tesirlnden korumak leln kullanllan ve ~abuk ku·
ruyan ozel ., urette yapIlm,§ boya.
OOVt;RTt; ISKA~ASI . (Peck beam): Gtiverle Ilzerlndekl dlreklerin
geCmeler! i~ln gtiverte werlne 1U<!lan dellk.
GIlVERTE I$IKLAHI. (Deck light): Oiivemlerln aydmlat llnta.Sl leln
konulan ve gtiverteye dotru Ujlk vCren lambalilr.
GIlVERTE 1..oC;:ASI. (Dcck 1)111e): Demir ~inclrlnin zinclrllte girmesl
i~in gtiverteye ~lan dellk.
GOVERn; 1.1Il1offiUZU. (Cabin skyllght ): Borda Illmbuzlarmdan l§lk
almayan gem! Ie klSlrnlanru aydmJatmak lein gilverte i1zer!ne konu-
Ian lumbuzllU". Bu \umbllZlann kOT kapaldan yolctur ve carnian ~'lmu.
GO Vt:UTJ:: MA(;.AZASI. (Deck "tores): Gilverte iizerlnde kullamimasl
gerekli malzemelerie ltizumlu aietlerln konuldlltu kapal1 yerler.
GIlVERTE MAKI.Nt:!.t:RI. (Dcck machines): GUverte ilzerine yerle:j·
t lrilmilj olan Ir~at. vine vb. glbl gUverte perwnell tararmdan kullan.-
Ian makineler.
GOVERTE VOKO. (!)eek cargo): T9Jj!tamn milsaade ve muvafakatl
ahnmak suretJyJe gem! guvertesinde \.rujman yUk.

- 166-
r

GAIlYA vt;UCKNI
,, M~ R .... "
• Tono:Jlum Pat.u>
lsJtota PatW
Cr.dln ltala"
"
,, K.,
•• AIU.b_ lUo.Iat'
MIYBm .. A,(.Rro "U.
U.
81r1ncl K al C&mRd,... AlIta"
\tlno! Camudan An,,,,
Qra<lln Alita" U~!lncQ K at C.mOldan AlItlO"

,• MIf*III.I.
Altallqa Altaro
". Tonal"m Alta"
Kup.t AsUn

"."
Pal.ul
Morbe Plltal ... Oarp.lundo AMan
••

_ 167 -
G.u..""FI!>K I;: : Sa.~", ~eIDUer_. ceee J6ro.tlllr mutu.bHe .btemlru!c tuUallllan.
bIr .. _10 tberIne d.l.dlm" de,1$Ik n .... ,~UI'HI t~M<~' dltllmlt bIr ~ .,.,..
<",h... BulUntti lDOdern cemllerdt. bu ten ...lu dint nt.rlne .. bI~ olaral monU
«ILlmlflerd!.

,
, ,-
,
,

OIDON : I..,n $Ioneaklannda ve boo., lo"'-,,.t. tull.omlan ~ ~"taL ~klln­

d.k.I uncatlanllt.

- 168-
Denlzaltl Ge!JlW

Yaiou Gcmllll

YIlt ~ m1.8 1
( !?ll ~ p)

- 169-
Muha..,"" O~mlll

- 170-
 Gelnlcl (;akllil

Glt. : Oem! <I!~klerl ili:.rinde ,.,.

,enle,e <I!k dili:le m<!e ve omLUU
y;;nllnd<: ~onm\lll ~ubu~iard". Yel _
kenll II_Uerde. dlrek lie by <;ubUk
a..."",Q Gi. yelken! texllirdl.

GON"IlER G.mllord. ve den!' a,atlallnda lmllanllan. Ince dllz ,-e yuvu!ak

o lar ~k
tel;lImll; a~at tubuklardlr. G<lmllorln bit ~erden avant. etm",,!nd •• 1>1:0-
l04en a~m.k 1~1n dafanmak l1J!e~ kullanl!an!",ma. Av .... Oi!nderi denl'. KU-
ctlk denl. a r a<;lallnda Ise. UtU madenl kanta.u ulanIar h<'rn fana"""da, hem de
avara Il;lemlnde kul!amrnlar.

II i!I ~ )

" i'

Oi!nder ~mandlta

- 17 1 -
 - 172 _

.
 -H-
"ACERI SEI'lAVI. (Mc\.eroi u): Bak. Qtikt&!il.
ItAt' ll" !lIAIl\lAllRE\(. (Light Pisplae<:ment ): Gem.i her ve<;hUe hizmete
hazlr vaziyette tam, Fakat gemlde; cephane, arubar ~ywn. \~me suyu,
akaryaklt , yedek fitsuyu ve kazanlarda su yak, Trim sarm~Ian lie da-
blibatumlarda. au yok, perronel ve e~yalan geminin dlljmda oldujtu za-
mankl maimahr~.

IIAI>-I I' ItOZOAH. (Ught air): Ku~Uk dalgaclklan olu~tunnaya ~la­

yan ve sanlyede 4-6 mil aUntie ellen rilzg~r.
1IAK1Kl iRTiF .... (True height) : Bir gUll; clsmlnln, goiUemclnln haklkl
ufkunun ilsUlndekl a<;1Sa1 mesafe.o:;i. Oik dalre Uzerlmle 90 dereceye b -
dar 61~tiliir.
IIAK1KI KERTERiz. (True bearing) : Bir maddenin hakikl ~lmale gore
kerterlzL M1lmatl.Sl pusula He ahnan keIter!.zler haklki kllZeyl gOster-
mez. Bunun l"in alman kerterlze, pu.sulamn arW ve tabU lnhlratlan,
llllHetine gore i1ll.vc elmek veya ~lkarmak suretlyle hakikl kerteriz bll-
lllnur. Cayro pw;ula Ile alman kerterl.zler, e{:er cayronun ar! ve sUrat
hatalan tatblk edllmilj Ise haklld kerteriz olur.
HAKiKt MEVKI. (True positlon ); Bir geminln, dllnya ilzerinde. enlem,
hoylam olarak mevkileri belli maddelerden alman kertuWerle, tel;plt
etmilj oldugu mevkldir. Bu mevkl gemlnin hakiki coA"rari mevkl! OIUT.
HAKtKI ROTA . (T rue course); Pruva pupa hattl !Ie merldyen IlItika·
metl arasmdaki aCldlr . Sir gemlnln hakikl roWI c~rari kuzeyden olan
I.stlkametldlr ve haritaya bn rota olarak iljlenlr.
HAKtKI KOZGAR. (True Wind); RiUgArm pusulaya gilre esUitt haklki
yon. Seyir hallndeyken gemide hlsBedllen rtizglr zahlr! rilzgi\.r oldultun-
dan haklkl ri\zgi\.n bulmak 1~1n hesap yapllmahdlr.
HAKtKl UFUK. (True hori2on) : Yerln merkezlnden g~n ve ~ucu­
ayakucu hattma dlk olan dtizlemle gok kfues1nln ~1.m1es1nden mey-
dana gelen uluk.
HARLKI VOKSfo;KLiK ( IRTIFA). (True heigh t): Blr got cillminln,
gijzlemc!nln hakiki ufkunun ilstilndeki a~lsal mesafesi. Bu mesa!e dlk
daire uzerinde 90 dereceye k::adar olCU1ii r.
IIAKiKI ZAMAN. (True time); Blr gemlnln bulundu~ mevklde. Gre-
enwich vaktine gore tesplt ettl!:1 vaklttlT.
HALAT. (lWpe, line) ; Oenel olaIRk bIT burgatadan kahn olan halatlara
denlr. Halat lar lit ve tel oJmak ilzere lkiye aynlu. Lit halatlar nebat·
lann veya sentetlk maddelerin lIflerinden, mlerln ve kollann IloIIb veya

- 173-
sola biikiilmeleri 8uretiyle yaplhrlar. Saga veya sow. biikiimlil halal
olarak isimlendinlirler, Lif halatw.r yapllcllklan bitki lslmlerlne gOre,
kendir. manila, sillal. Sentetik halaUar!Be genell1kle nayion halat olarak
adlandmhrlar. Bak. LIt halat. Tel hal"t.
IlALAT BOS.-\.. (S wpper) : Yelkenli teknelerde ve ufak deni:z ar&<;lann-
da demir atlld,ktan ve yeterl kadar kaloma verlldikten sonra zinclr
altlIllA:mm lrgat tizerine binerek lrgat, zedelememesl I~in bir ~lmaSl
gtiverte tizerindekl mapaya, ki1itlenm~ vI,' dii':er ~llnasmda bir cevlz
bulun1lll kisa ve kahn hahlt. Simdl halat hosalar yertne zincir booalar
ku!lAIulmaktadJr .
IIALAT OOLABI. KulJamlmadlkl zamanlarcla halatlarm uzerine lIRnl-
dJltl sIlindir ¥,klindeki ma karalar. Halat clolaplan genelUkle halatlann
venlecei':i yerlenn yaklnmda bulunur.
IlALA'f MATAF1'ON. (Rope eyelet ) : Morlze ve horlna patalarulln ge<;.
mesl VI.' wrsolom palangaJanmn hlitlanm8.S.1 1~1n yelkenlerln yakalan·
na yap1!~ olan halat halka.
lIALA'f ~IERDtVEN. (Jac(lb ladder): Borda Iskeleslnl indlnneden geml-
ye glrlp ~1kmak 1~1n bordadan sark,t,lan veya mataforaya bal\'layan
am~ personelinln gemlye g1nnesi veya araca Inmesl k;ln mataforadan
sarkltlian yanlan haJattan. basamak yerlerl enll veya yuvar lak tah·
talardan yapl1m~ merdlven. Buniara ¥,ytan ~armlltl da denlr.
IIAL.-\'T SAPAN. (Rope sling): tid ~unasl dik~le bir birine blrle~tirilmi§
dalre ¥,kllndekl ve 12-24 tit uzunlugundakl lif haiat. F1~I, bldon glbl
cilllmlul kaldJnnada ve gemlclli~n gerektirdi~ blr~ok yerlerde kui·
lamur. Bak. Ublro, sapan .
UALAT SARDlRI\L\. Herhangl bir sebeple blr ~lIllaSl suda kalml~ ha-
latm manevm slI'Rsmda gem; pervanes!ne sanlnl!'lS1.
HAL\'f US'I'URMACA. (Rope fend ~r) : Eski halatlB.rm liriilmesl VI.' I~I­
ne eski halatlarm konulmasl Ill' yap!lan u.stu rma~a.
JlALA'f VERlIlEflI'IANE\'RASI. (Warp) : RlhtJma aOOrda olmWj bir ge-
miyl halatlan VDSllllSlyla l1erl veya gerlye dojtru hareket ettlnnek.
Rl,htuna yanalj!ll3kta olan gemiyi makinelerlnl kullanmadlill nhtuna
vcrdi~l halatlan Vall1talllyla yallaljtlr mak.

IIALAT ZiNCiRi. (Rope cltain): Bir ve blr burgatadan k!i~lik halat·

lann hoylanm IollRltmak maJusadJyla halatm bedenl uzerine yapllan
Iimlklerden meydana ge!en dnelr.
HALK (1Ia1(1): Aym elIa!mda iWriiien dalre 'l"'klindekl yaygm ~l k.
Ay etmfmda hale giiriilmesl yakm blr %allUlllda flrtma ~lkacall:Ina ~.
retti r.
!lALIe. (Bay): Uzunlultu g enl~lIltine namnID fazla olan ve karalann
i~\ne d~ru uzayan denlz k1llIll1. Ha!i~lerde su lar durgun old$ndan
gemUer i~ln Iyt blr IIman SIIYlIII.

- 174 ~
IIALKAI.I MAPA . (Rin g-bolt): GUVeTte, alabanda, boma ve blr~()k yer·
lerde, halat ba!":lamak veya kanca geo;;irllmek I~ln bulunan mapalarm
halkah olanlan.
HAI..KALI T Ul'ULl'IlA. (Circled eo;:li pse) : Klsml giintllj tutulma.smda,
aym kenanndan b>ii.ne§ ~evresinln pek Ince bir klsrmnm gijliilmesldir.
IIk'IAK . ( lI an"uock): Gemllerde personelin yatrna&! 1~1n kullarulan
asma yatak. Kahn brandadan yaplian hamaklarm boyu altl, enl il~
fit uzunlu!":undadlr. Dar yerinda bulunan matafyonlarn muvazeney!
saglayan ~lpka hala tlanmn ~Imalan baA-lamr. Bu halatlann en dv;ta
olanla nmn arasma hamali;m a~l k dUrm&S1 ;~In u~larl oyulmu~ blr
tahta (Traka) konu!ur.
IIA,) I,\ \'LI. (Bunt ): Serenlerin ve serenlere bagu yelkenlerln mlyama
yakalarmm tam ortaSJ.. Yelken .o;anldJgl zaman torbalanan orla Io!!-
rnlm kaldlran selvi~e.
IIA1,\IAYLI ASTAIU. (Strain band ): Yelkenln hamayh selvl~cslnln bat-
lanchi:J kism' kuvvetlendlnnek 1~1n dlkllen !i~ k6§e bez. Hamaylmm
~lmllSl bunun uzerine a~'lan matatyona ~!rUm!~ ~el!j!"e ba!":lamr.

H,UIAYLI YAPRAl:I. Seren yelkenlerin!n tam ortasilldaki yelken bezi.

IIAIHEL KOKT,\SI. ( llamal j>Oinl) : 21 Mart"ta gUnef1in giiney yanm
kiires.inden kuzey yanm kiir/;Slne geo;tili;i g6k ekvatoru iizerlndekl nok-
tao Hamel noktasilla tlkbahar noktasl da deniJir .
HMIL,\ . (S t roke): KUrek palalarl.llm pruvaya dogru getlrUip suya
daldmlmwH ve kl~ tara/tan ~Ikanlma.sl. Kiireklerin pruva lie kl~ ara-
smdak! mesales! uzun olursa buna u:run hamla, \usa olursa slk hamla
denlr.
HAI\IL ..\CI . (I-'i"'l oa",man): Blruen lazla kUrekle hareket eden tek-
nelerde kl~a en yakm olan kilre!":i ~eken kUrek~1.
IIAMLA KOOECt. (First oar): Hamlacilarm ~ektigi ve diger kiireklere
na~ran daha k1sa olan KUrek.

IL\MLA OTURAC I. (Strokesman thwart): Hamlactlann olumu!!:u

oturnk.
IIk'1L.A S IVIRY A. (Second oar ): Hamla oturai:Jnm arkasmdald oturak.
IIAM!.A SIVIRYACI. (Second oarsman): SlVuya k!1reg!ni ~eken ve
hamlacmm Il.rkllSlnda ot uran k!irek~1.
IIMIULK (Cargo): Bak. Gem! yllkll.
HAP ETI'+IEK. (TnlmmJng , levellnx): DOkme hamulenin Iyl IstIf edi-
lerel( ambarlarda l>ooo yer blrnkllmakslzlIl tamamen t1oldurulmas,.
IIARI' C.E RID~~Si. Sava~ SlI"aslDdakl Olaylafl giin{i giiniine ve saat!
saatine yazmak I~in tutulan basill cetvel.
HARI' HASTA,.'\IESt. (War hospital): Sava~ta yaralanan p€l"lIOnelin
tedavtlerlnln yapllma.'a !~in gem! dahllinde. subay salonu, rnanga glbi
yerlerde hazlrlanan yer.

- 175-
ilARDI. (Shackle boU): Kllltlerln a~lk taraflarmda blilunan yuvalar-
dan ge~lrilen oval veya yuvarlak ~ubuklar. Bu ~ubuklarm bir taraflan
vida dl§ll veya pim oyukJu oilip vlra edilmek veya plml sokulmak su -
reUyle harbinin ~Ikmamrull sa~Jamr.
IIARP ISKELESI. (Pilot ladder) : Gemlnin e$IIa lskelelerl indirlJmeden
I~eriye glrlp ~lkmalan sa!':layan ve bordadan sarkltIian halattan ya -
Pllml§ tahta oosamakli i5keleler. Halat merdlven.
HARP S,\NCAGI. (War flaj;"): Ban devlet\er tata fmdan kullamJan ve
kendi mllil bayra};Jarmm esruI renklerinl hav!, baM !lao';e :jekH ve de-
senlerl bulunan ve yaJmzca harp gemllerl tarafmdan ~ekllen saneak.
HAREKAT ALANI. (Operation rield ): Bir komutan emrindeki savlI§
gemUerinln harekll.t yaptlkian deniz sahasi.
IIAREKAT ARAIjTIK~IASI. (Operation researoh ) : En iyi ve en eJve-
rl.§lI neUceyl sa~layacak kararJann alinm8.Slm ve bu kararlarm naSlI
almacai':ml a~tlran billmsel metot.
IIAREKET IIALINDE. (Under......y): .Blr geminin, denill aracmm de-
midi, karaya bal":iI veya karaya oturmamu; =andakl hali.
IIAR,UU,.:T NOKTA5 1. (Point of departure) : Bir geminin seyre ba.j;-
layacajtJ zaman sahil maddeJerl veya intetlleptle !.ayln ettlf:\ sa.bit
nokta. Seylr lcin hareket ediJen liman.
HARI::KKJ' S,\NCAGI . (81ue peter) : Tlcaret gemllerinin harekete ha-
Zlr oldutunu belirten ve serene (Jeldlell mavl zemin tizerinde beyaz
dikdortgen buJunan sancak. Sanca.kla muhaberede kullaruian P, (Poy-
raz sanca!':l) sanca!':t.
IIARtTA. Bak. Deniz harlta&.
IIARITA DERiNLtGt. (Chart datum); Deniz haritallm tizerine kula~
veya metre oJarllk konuJan ve al<;ak cezlr sevlyeslne gore bulunan de-
rinlikler.
IIARtTA FOLYOSU. ( F"liI.) : BelirU blr btilgeye alt deniz haritalannUl
nWllaralan sU'aS!tla ..<Ore i!ltillendll';i dosya. Bu dosyalar harita do-
laplannda muhalaza edllir.
IIARITA IRTIS_UlLARI. (CIIART PROtECTIO~ S): KilreseJ ytizeyJe-
rin blr dilzlem iizerine ge.;lrilmes1. Bu Jilin yaPllmll!;l l~ln kulJamlan
met.otlara harltll Irtisamlan denlr. En .;ok kullarulan metotJar; Mar-
kator irtlsanll, Ters Markator trtlsalnI, Nomonlk t rtlsam, Lambert
l:rtlsaml, PoUkonik trtlsam.
IIARtTA KAl\lARA51. (Chart room, Chart hou.se): Seylr maksatlan
I~ln kullarulan harltalarla seylr yardunCI aletlerillln, kilavuz kit.aplan
Ue dljl;er blr~ok malzemelerln muhllfam edUdl~ ve seyir hesaplannm
yaptldljtJ kopriliistUniln gerl.sinde veya clvannda bulunan kamara.
HAHITA NUJUARASI. (C hart number) : Harltalann twmlt ve tamnma-
51 1~ln harltaJann sa!': alt ve sol iist k~lerin~ yaZllan (l~ veya dort
maml! numaralardlr. Soldan Ilk veya Iki rakam harltanm alt oldu-
l';u folyoyu, sanra gelen rakamJar harltanm folyo I~Jndekl Sll'L'IIru g\18-
teriT.

~ 176_
IIARiTA KI::MIZ VI<: l"AtlETLERI. (Sym oolll and abbrevialio"-,): Ha-
ritalar llzerlndekl bUgllerl goosteren remit ve ltaretler. Bu !$ret H~ re-
mlzler kolayllkla hatm1a 1uI1abllecek ~k1lde ha~lrlandLtlJldan tam,,-
men ezberlenmeUdlr. Buna mUJ'Bham.at't. denll1r.
HARl\L4.lII'LAMAK. (Tumlnr . ship ..-llh lonl\' round ): BIr gemi ve de-
nil Ill'8CUlLU ko.~nk blr clQmen lI.~lSI kullanarllk bilyQk blr devir dalresl
c\:r;rnesl !ureUyJe seyretmesl.
IIASAR AVAR'VASI . (AveTllce loss ): YUkleme veya hauket anmdan,
vanna veya bo!pltma annUl, karlar Iteml veya y{1kiln ulrad.iI hMar.
IIASAR RAPOR U. (Darwoge repon ): Calma. otunna, denim y Uk alma,
yangm ve dl~r benr.erl sebeplerle tekne ve yilkte meydana Kelen IlaIar
ve Eiyanm sebep ve !IOf\1I ~ lan lie ilglll alarak gemJ penone1l ve dller 11-
I!:lHlerce haZlrlalULn r apar.
IIASIR H,\LAT. (~lat rope) : Gombar'da denllen ve Hlndi'ltan Cevl~l
.toemm IIflerlnln sa!::a b(lk(ltm&l IJUretlyle yap'\"n halat. ~h!I.
mtmra na:t&rlln daha 81 mull:avemeilL olan bu h&latlar y(Lrlieil IuIbl·
Ilyetl ~beblyle ""lamar h&lalL olarak kullanllLrtar .
HASIR Vt:LKEN. ( Balc fa..'.): Adl kare yelkenler gibl serenlere bat·
lanan d"rtk!5ge1l yelk enlertll r. Kamllllsaltln serenlerln O~te birllk kill·
mmdAn bajtlanamk bulhr VII. tramolalartla a~j:tl Indlrllerek dlretln
dlter tarafma kavanea edlllr. au yelkenlere maynah la tin veya pm·
~Ile yelkenl de denlilr.

HAVAU DODOK. (Orp.h t'I'hlsllc): OemUertle $tllle l~ret vermek l~in

blUm~h hava tie ca~n dQdQk. ! yl blr hawl! dudtlR"Qn _I $akIn ha·
vada en az tkl mil mesafeden net olarak duyulmah, !!eSt tI~ olmaIL ve
arka arkaya ~lkan se!ler bl rblrlne kal14mamal!d'T.
IIAVlJZ. (Well deck) ; Gemllerln ba4 kaaa ras. Ile kilprii(istO, kopnlil!l-
til ile kit: kuarasJ anwnda kalan ~Iuk.
RAVUZ C;OVERTELI. (Well deck ship) ; BaE! ~emUerde kOprllihtfi Ue
kl~kasara blrlet/k olarak YLlp11m~lll". Bu l!ekllde I~ edllml~ gemllere
havuz gtIvertell p;eml denlr, Son zamanlarrla bu tip R"emllerln yap)l·
masma daha fazla I~ hllelm eld e etmek sebep olmU4tur.
HAVHAY. (AYE, AVE S IK ) : Verllen bi r t omutun MI~lhhj!;llu ve
ierasma geI;Ilecettnl anlatan terlm.
HAVBOCI . Bat. Aybocl.
IIAZlRLlK ItIBAHlj Mt;Kl'UBU. ( NoUce of readInCM): Oem! kapt.a·
mnln, gemblnln yfiklemeye veya ~ ltmaYLl hazLr olduli:unu klraclyli
veya g6nderUene yaZlh olarak blldlrdlli yan.
IIAZmOL. (S tandby): F1m olarak yapLllflUl emrinln 'era edilmeslne
hazIr olunIllQI 1~1n verlten komuta.
IIEKTO;\R"I'REj IlEKTO. Vtlz metrellk blr mesareyl Ilade eder, DaM
z.\yade toplara m_reyl blldlrmede kullamlir.

- 171 -
!IEI. vos'rAT. ( II t:LlO!>lE'n:R) : Oiintlj ~Ittm blr ayna vll5ltas.yla
yalUl~mak luretlyle haberle§ll1eyi saltayan alet.
IIES/\Ot INT IFA. ( Heigh t calc ulcllnr): B lr g6k dsmlnln, ltabul edilen
mevkLde hatlk! ufuk IstjkameUn~k1 RelSa] mesafesl. lIesahl inlr. dlk
claire tlZerlnde 90 dereceye kD.dar OlcQlU r.
'1}:\,8£ TORSOSU. (Snatch bm.,k) : Datamoralarm sancak ve llJi:eJe
tarlltltmndakl mllpalara MIlan !.Ornotar.
IIIRQA l\IAPAS I. ( mtt~rn end) : Zlnc!rln. Z1nelrllkte kaJan ~lmaslOm
kU!Uendlltl olnurgay. konulmu~ mape.. K.sa olarat Hm;a. denHir.
IIIDltOGK IU 't (lIydrog ra]lhy) : K1YIlarm bl~ lmlnl. denidcrin derlnU-
tlnl, met VII' cezlr yilksekUj!:lnl. denl~ akmillan glbl denizlerle \lgUl
hu!ullan ineeleyen blllm dah.
UIDROMtrrRE. ( Hydromrtu ): Met vecezlr O]lIymm lAtik&metinl VII'
yOkstkUl!nl ol~mekte kullllnlian alet.
nloftOllETRK (llygromelu): Havada , aUnOllfen:le bulWlan Den! Itllk·
tanru 61~en alet.
1111...\1.. (C~ l moon ): Yenl ay lie Ilk l.e:rbl ~~ya yen! ay lie I50fI
l.e:rbi al'Ulllda aym yay ~kllndekl ~r1lnQmQ.
IIISA. ( li obt IIway) : Herhang! bl,¥,yl yukar!ya kaldlrmak. ~kmek.
IIlsA KOREK. (TO!I8 your OlIn): Puta vadyetlnde duran kUreklerin
topll~lanna be.!Ularak palalanmn yukanya gelecell: ~kilde kaldmlma.
!I 1000In velilen komuta. Bu tomutun verllmesl Ue kQ'Ck topru;llln 8..111-
gtya ballliarak taIl! tahtailln ilzerlne otuTtulur ve palalan yukanya
kaldmhr.
III SA SANCAK. Bak. Toka SILlICIlk.
IIl s A SA-NCAK ZA)IANI . Bak. Toka saneak zamam.
HI SSl UFUK. (Sensible borium ) : YeT il&ertnde bululWl giitle~lden
gtl;tn teA;et dUzlem lie gOt tUmllnln tesJ.tmesinden meydana gelen
utu~

1101'. (Avast ): Herhanlti biqeyln kaJdmlma&llun veya cekllmeslnln

durdurulrn.e..u I~in !liylenen ttrlm.
II UBUB,\T Vt}K O SERTtFi.KASI. t o .... n calX" ccrtific:att ): Gemlnln
hut:Jubat yUkleroiye uygun oldutunu bellrten ve Ilmandakl yetklll biT
.Ulveyan tarafmdlrn verilm bel"e.
IIUR I. (DUGOUT): KiiUlklerin oyulmas! suretlyla yaPIlrul Inca yapl-
11, karet veya yelkenle hareket eden tekna.
nURI VEI.KI>NI. (Spencer): Kl$8. dlrekler Ozerine siirillen serenler
i1zerlne ~Ilan i1~kO§ell yelken. Bumbasll clan t:Ju yelkenle", Moda
veya Pena yeltenl de denk

- 178-
II USUFLU ..}:IO ;R, ( o...ult in g U,hl ); D(i.<g\in arahklarla ani VI'. tam
karanllk g&teren renerler, au lip renerlerde l~lk mUddeU klu'rmhk
m(lddeUnden ~ok veya hlrhlrlne ~lttJr. Denll hR.rita.l11rtnda Oce hR.rr-
lerl lie giistermr,
II UTUTU ANKI;;8UT1Y.E:. (CIVIlII ... l r o:ll); Sel<&ant VI'. benzerl raslit IIlet-
lerl He t.oplann teleuoplannda. ve dil.tbllnlerin ~ klSlmlarmda. bulu-
nan blrblrlne dlk teller,

-179 -
 ,
•
, ,
,,,
,,

Hat1ll1 Kerlerlt

KAK I KI KOTA : (TRUS C'OUR -

Sli:) \lUI1Me I)Uhll\ulan morlel-
)'tnl'. ~tro\ j)l'Un.11DIll n p'It'
&4;1411' .

,
JL

Halkal.l Mapa

- 181 -
 I
,I I i \

Ha.". ver.en

Hun YelkenU TekM

- 182 -
 -I

\finn', (Seine): Balt. nUka clemlli.

JRGA'f . (\Vludla.,. ): Demlrll gemllerln uncirinl almada, sah!ie veTil-
ml.$ hallltJann boIjunu almada kullamlan ~tlm. motor, clcktrlk veya
eDt! ~aJl4an gOverte maklnal Elektrlk lie ~1..L¥n IrgaUann IJ8.ttlan
giI."erteye dLk, stiml\! ~al148n uxatlann $tIttlan I.se gOverteye paraleJ
olur, daha dyad\! ;Ueplcrde kullllnlhr.
nUJA'r DhI IU;S!. (Wlndl aAA room): 1rll'at motorunun. !rgat c\ k.Bst.on-
yalalaruun bulundu~u gOvertc altmdakl klll1m.
IROAT MAN IVELA S I. (C .. ~tan bar): lrgllt maklnelerinln anza yap-
lIlIIlIl IIOnucunda Einclrl gemlye alnuk VI! ll'Xatm lnan gilcil Ill' call"
tmlmasl 1~ln Irgat manlvtla yuvalarLna !IOkulan demlr ve:,ra aj!M;t.an
yapIlm\.t kollar.
!ROAT PAL/UtAH IIAnA SI. (ea""t",, ): sahile ver\Jml~ halaUllnn bo-
~unu alarak haJab germek I~in ha latm gemide kalan lusmmm un!-
dIll 'rgat Qr.erindek\ yanlan ~ll"ntlll yatay veya dlkey va.z1yet1.ekl
allmdir.
IR'\lIK IIALA11. (1'''''''-011''): RUJp.r kaldlitJ zamanlarda yelten Reml-
lerlnln kendllertnl ~ktlrmek h;\n ~eklet Hllkaya verdlklcrl halat.
ISITMA KANGALL,\RI . ( lI cRtln g coll ~): Ncbati yaii" ve akaryaklt ta-
~lylUl Remllerde maim akw.hf;tm ve pompa.lamada kolayhltl !l8.g1amak
ilr.ere tanklann 1~lne yerlqUrllml~ sUm kangallan.
I S KA(:;' /Isk.a~a. ( 11",,1) : Dlrek ve clvadra topukIan l1e tente ve varde-
vele puntel!erinin otUrduitJI kiip vey1I yuvarlak oyukla r.
IS KALARYA. ( KRtilne): Yelke nll gemJlerde d!reklere ~Ikmak leln ~ar­
mlklann amlanna ylltay olamk ba!":lanml~ !nee halat veya demlr ~u·
buklar .
ISKALAR'iA BAG •. (C Ia" e hile h ) : l skalaryalan camuklan. ba.l\;lamak
I~ln yamlan bat. Kazlkba.tJ .

ISKAR(:A. ( f oul berth ): Blr liman \(;Inln Kemllerle dolu ve manevm

.'Iaruumm pek a z olduttu IIman halt.
I SKARMOZ. (Rib or a . . -1) : A~p teknelerde ;J03t.aya ,·edl., n \.sJm.
IS KARMOZ. (Thole pin ) : Ktireklerln ~kllmesl 1~ln k(Irek kay~lanmn
~Irlldlll kQ~teye dlle olanlk sokulmut ata~ Cubuk. Ad! lwl"1TIOX da
denlr.
ISKAIlM OZ II00AZ I. Yanmay lskamlOzlarda, kilrelln kaylP ~lkma­
IIl8.lII leln yanmaym da ralan uat Insml.

- 183-
ISKAR,\IOZ VATAla . Kii~teyl tak\-Iye timet i~ I.I;karmo~n glr-
dltt Jere konulan ala~ takviye.
ISKOPO)IAR. Bak. Cunda yelkenl.
IS KOPO)IAK 8 ,\Sl'ON"U. Bak. CUnda yelkenl butonu.
ISKOPQ)IAR M.\TAFORASI . I,kopom.r yelkenlnln altabAliO yawlnl
geren bumba..
ISKOTA. (Sheet) : '{elken. !Lot ve velenalann I.skota y.kalanna do-
natllan seyvice. Iuota\ar yelkenlertn durum.lAnna gilre donaWll. Gab-
ya yelkenlerlnde ,skoUt. yakalanrun altmdakl se~1n cunda.'lma, Trin-
ket ve mayutra yelkenlerlnln !Mota yakD.larmdan gemlnln bordala-
nna. not ve yeltn, yelkenlerl lie }'Dn yelkenlerinde I.$kota }'IIk'lann-
dan ahnan halatlar geminln sancak ve L51tele taraflll& It1 adet halat
ol.rak donatLhr.
ISKOTA ASTARI . (Shut ~Uy): Yelkenlerin LSkota yakalannl ullam-
l"'turmak ~tn bu yakalal'1l dlkllen Iklnd kat bn..
15KO'£A8,\(;I . (S h eet bend, W~a\'er's knol) : Yelkenlerin lBl<o(.a ya-
kalar ma Lskotay! ballnmak l~ln yapllan bilk. Suna 8ancakbalti den!r.
ISKOTA l\IATAFORASI. (Shcel davit ): Kabuona armah gernllerde
kl<: omu.zlukla.n1an yawy oinu d¥nya dotru ~Ikan Ye cundalarm-
da makara bu!unan al!:a~ kfitilkler. Su makarnlardan may!slrn yelke-
nlnln pnuyalan donatLiu. Sa, omu:dukta bulunan ve bu maksat 1~1n
kuJiamJan matatoraya kuntn. matarOfUl denlr.
ISKOT,\ PAT,,"SI. (Clew crlnete): Floklarda ve velena yelkenlerlnde
l~otalarm, !Skota yakalanna baA"lanmul 1~1n halattan yapllnu, a.nele.
KAre yelkenlerln I~otalannm baltlandlkl anelelere de Iskota "'\.aS1
denlr.
ISKOTA VAKASI . (C lew): Flok ve \·elena yelkenlerlnln I8kotalatmm
balland\fl yaka lie yan yelkenlerln kIt tara!a bakan k&je yakalan.
IZ8AR(: INA. BOK(lMO ItAUT. (Cable laid) : 5ala bilklhnlii. il~ yoma
haLatm yanyallil Ketlrllenk fi~1hlo.n blrden IIOla bilkl1lm~ !uretiyle
yap!1an halat. Gomena d.a denJr.
IZBAR4;(IN,\ BOKO\'lIO \(O~tA. ( Ilawser laid) : lu.a~lna bilkilmll1 ha-
lattan daha Ince olan ve yedekleme l4lerinde kUllamLan yoma. Buna
Oomenala'da den)r.
IZBAK(:O BA(';I . (Uo,,·line knot . Bowline btl.ch ): Dlrek ve ann.Jar
I1J;erlnde caJl4flC8.k ptl"llOneli Qlurtmak 3uretlyle yukany. ~ek!nek i(in
yapllan bal!:. Halnl ~lmasmm beden lizerlne yaplJan kruz I~lnden ge·
CIr1tm~1 suretiyle ya pIlan bu balm Ozerinde allthk oldujtu Il1rece
.u;ilma.ai o;ok 101", yilk ollIwhl1 zaman Ise ~hnesl ~ koJaydlr. Oe-
mlellltin gerektirdll1 bl~ok yetterde kullamhr .

- 1114 -
lZBARC;OLU YO.\IA BAt-I. (Bowline M-nd) : Iki yomay' birblrine bag-
larnak i~in yap,ian hag. lzhar<;o ~l yapllan bit ha latLn ka&a8Lndan
g~lrlien dl~er ha latLn pmallLnm kendl bedcnl iizerinde yapllan di!':et
\.Zhar<;o hag, lie rneydana gellr, Uzun yedek ha latiannm blrbirine ek-
lerunesinde yap,lJr.
l ZB.~R C;O TAHT"~S l . ( Uoats ... ai ,, "s cbair): D1rek ve amlalarda ~ah·
I!lInlarm daha rahat otur malan I~ in 60 llantim boyunda ve 2,5 santlm
kahnhklnda, dlirt k('ioje..inde delik bul umm ve bu deJikletden g~lrllen
hn latlarm terazllcnme.<;i suret lyle kullamlan tahta.

- 185 -
- 187 -
 IS KAIlMO)';

Yarunay lskarrnol Cu~u~ ltb.rJIloz

- 188_
_ 189 -
1I~ TahI.Ul

- 190-
 •

- 191 _
 - 1-
It; BQOO!H,AMA . Bak. ~ft bodooIamaSI.
If,; BOVOK FLOK . (1 0 0(-[ lib); t~ bQyUk flok Iarll105u ii:r.ertn
e ~Il an
~ ~ y~lken.
IQERU E VIC D(!jARD,\ TESI.t M. Bale. Borda da tC3.Um .
If,; KU!jAGI. ( Inn er st ra p): Otul'lLk tahUUJ. bil4lan nm Uzerlne
Ian olurm a-
l~in fIIlka ve botlar m 1l1aband.&larma bali'lamm~
klca uda r uzana n eMIl tahtal ar. alan ve biqtan
I e U:'IIAN. (Inn ..! ba rbour ): Her tUrlil Ilman kolayh klanru n
(lutu, h.va t.eslrlerlne bulun·
ka~l korunmll.li denlzden uzak Iiman.
te; OltUR GA, (Kul!ion): AJ;a~ t.ekneJenle d~kler va Iuc Y'1tma-
Ian Ii:r.erlne blne" ve baltan klt;a. !tadar amna n lklnel bq
omurga.
tOARE Dt:N Aclz GEM!. (Obab lfil I hlp ): MakIn .. veya
delcl bLr anzad an dolay' denl2. ii:r.erlnde manev ra yapamd{lme
ayacak
nlerin·
rumda buluna n gemL
du-
10,,"E. Dlrekl erin kl<; tarafa bakan kllLmlan Ill' yanm sereol
taLIan nm iizerln de hartke t eUllti
erl" '<ll'
~IU; ~buk.
1<'il'a;c lK. (IJ.elIrlng pintle) : DUmenl kl~ bo<!O$lamaya bartlay an
ve d4I Utneclkler. Bunla rdan dllmen yelpaz esinde klne erkek erleek
ltneel
kU; bodosl arna ilterin de buluna n, Ortll.$l. dellk olamn a d141 Ijtnecl k.
nlr. DIlme n yelpazeal erkek IAneeJklerin ~tlA"1 d~1 Ijtned kler k de-
de hareke t eder. ilzerln-
IONECIK KUijAlH . ( Plnl ie batte n ); Bak. DIlme n ku!\8.p .
Ilnmc lK VAK,\ SI. Van yelken lerinln direk wratm da bulun an yaka.!l.
Itll'llA L IIOD I O. (NejI; ll, euce dalllle ): DenIz $lgo!U \.enml
. Kapla mn,
denlzeUertn, kllavu zlann Ihma! ve d(1~ilnme hatala nndnn , bzan
lamasl , ~rl kmima lll, IllAklna anu.~! glbi lhllma m gOsterlimem pat·
den olmay an hasar ve kaYlpLar. Bunla rdan dolaYI t.qlya n IOrum esln-
tulma&. lu tu-
h IT!VAT DEMIR. CS,,....,ho"'er ancho r) : Odt. demirl eri vulmd
va gemUertle Rerek tllinde kullar ulmak Gzete bulun an yedek a olan
demlr.
IIITtV ,\T Loc;A . Bak. Oeakl lk 1~1.
IKi:'olcl StL\'ON F¥.S ERI. (AFTI ," RA.'JOE UGlI'I ' ): 80yla
metre (l:loO kadem ) den fazla olan gemlle rtn t.q!dlk Lan (Boyla n 4~, 75
olan gemile rln ~t.erlel'8e t.q!yabllt<:eklerl) ve blrlne i silyon tenerin az
u t mdakl bit tener . l kind &JIron feneri. IIndekl fenerl n en az 4.51 ev-
..., (15 kadem ) yukar wnda ve en az 45 kadem gerlsln de bulun met-
aeakt, r.
- 193 -
IKl z BASTtKA. Bak. t;:al'1lllk buUkul.
IKTIRANI MED. CEZlR. (S prinr): Yen! ay De dolulUlY safhl.lannda,
giinq v, aym mlliltenk tmrl lie meydana gelen en yllk5ek ve en al~ak
,",

IKTIRAN I SORA-T, p lean ~peed): lkllnml met ve cezir vullndekl

med ve cezlr ak.!ntliannm siln'ltlertnln On.alamasldlr.
IKTl sA UI SORAT. (Jo:conomie 8peed ): ArmatOrler \~In. bir ton y(lltiln
en UCU! t.a~mmrullm ..glayacat. olan aOrat,
IU:RLJo:M E PAYI. (Ad,'an",,): Oem\n!n, dUmene blwldl!i:l noktadan
Itlbaren ellM rota lize.rlnde aldlA'! mesa!e. Oem! 90 defeee dijndOtu
zaman bu meade, en uzun mesafe oluT. TakaddUm de denlr. Bak. De-
vir dalresl.
ILYO)lj KA S A. Halat gemUertnln ~lnclre ballanacak ~lmalanna yap,lan
ka.sa ¥k.1Idlr.
tLKO.u1AR NOKTASI. Bak. Hamel nokW I.
IUI EK. (Sli pped olO erNmd !mol ): Blr halatm t;1lllIW lie kend! bedeni
ilzerlne k.r\Iil yaptlktan IiOIlra bedenin ctobUn olarak bu kru%Un ~er·
~Inden 1t:et;lrlmeai sonunda meydana gelen bal. Bak. Halat zInelrI.
I:'IIIIAT. (~a brr:ne) : Yaz aylannda denblerden karalara ctotru e&en
mev.lm rl\zgA n .
tM OA T I$ARETI. ( Olstr~ algnal): TehUke anmda geml t.elsitieri lie
verUen S.O.S .. \.elsa telefon lie venlen MAY·DAY ~retJen.
IMTlYAZLI I'ARAKETE. (Screw log): Geml1 etln silratlnJ ij\(;mek I~in
kl~ 1.arananndan denize birakllan paraket.e 1lBAt!, pAl'lIkete Mvlosu ve
pervaneden Ibaret olan alet. Paraket.e IIlvlOllunun. geml pervane au·
lanndan mOteesslr olmamaS! 1~ln mUmkUn oldu~ kad&r uzun olmiJI!
ve f*rakete pIlbucunun k!~ omulluklar t.r.rarlna konulma.51 lbundlr.
INC£. Bat. El Incest.
INDEKS IIATASI. Bak. Urade hal.aal..
INDEKS KOLU. Bak.. Ur.ade tolu.
INOI Llz CEVlZl ( lmp"rlai knol l: Haist boealann ~lanna y8.pllan
«<IL
INO IL l z TOSU, au . Uzunton .
tN IIIR ,\ f'. Bak. Sapma.
INll lRoU' 1 TABI!. aak. TabU !ll! pme. ,
INlit RAFI TABI! CETV}:LI. Bak. TabU IIlpma cetvel!.
IN IIITAT. (Dep.....,.lon, Dip); HIM; uruk I\e g6riinen uruk arumdakl
~I vey. ,!W.emcinin gtiziinlln yeryQEe)1nden ytlksekte bulunmasl do-
layl!Jyla zahlrl ufl<un a1~alltlU!d!r.

- 11M -
IXS .... tvE BeLGES!. ( Dulld"n certi(kale): Otmlyt lnJa eden UI1IIlIle-
Itr tarafmdan geml sahlplertne ~rUen ve I~lnde, t.ahmln edllen toni-
lUI dotru oldutu. sahlplerinln adlan lie m.-
edIldltl yul ve larlhlnl
blldlren resml bIT beige.
ISTEIISEP. ( Inlercep): Hesabl LrUfa tie haklkt Irma IrtL1Imdaki fark.
INTIKAL. (Transfe r ): DUmen .. bfLsmaYl takU>en gemlnln 90 der~
dtlndtllt1lnde geldltt noktadan wi rotay. alan dlk mesa!e. Bak. De-
vir darrell!.
tPTAL. (Frustno.tlnn): Her Ikl tarahn kontrolll dl4mdak! blr olaym
vukubulmMI hallncle donatanla klrl\layan ara~mdakl mukavelen\n
fwh olmaal. Myle blr durumda her Ikl tllfaCta iptal.. yelklllt1lr.
IRTlt'A. ( Altitud e): Bir gOk clsmlnln uluktan DIan a~us.al mesaful.
0 111: claire I1zertnde 90 dereceye Udar ~111Il r.
tUTI I''''' I'''R ,\L£LI. (Aililude paraU", I) : IrtLralan ~l olan gOJI: c1s1m·
lerlnln fiurlnde hulundul\> claire, Bu yer kOrffi i1zerlndekl an para-
Jellne ~lttlr.
IS KAND IL. (Sound ind : Denisln dertnlLklerinl Gl~mek 1~1n kullarul&n
ate1.. Bak. Adl bkandi!. Maklnell bkandU. Etektr\ll.ll !standU.
ISKANOi L. (Ilea..., the lead): Denlzln derlnUtlnln Oh;;Olmesi i<;;1n \&.-
kandllclye vernm tomut.
IS K,\NOII. AC tltLl QI. (Lead ): lAkandH halatmm ueuna bal!'lanan
7·14 Ubl't! IIjt1r llll;mda. dlp taral, oyuk genalUkle kUl'1undan yap.tlnll,
atll'hk. Dlptekl oyula donyal!'1 konuJur. I~kandll dlbe dell;dlj!inue yata
yap';an dip maddeleri V8.SIt.a.!l1yla denl! dlblnln ka rakter! ogrenillr.
ISKANOII. nORUSU. (Sounding pipe): Oeml !WLrm~lannd&ld ~u ve
yakLllarm mlktanm bulma}; \<;;In .sa.mL~lann 1~lne umtllan born. Sar-
m~la.nn tekllne gOre hesa.pla.nml.!! haclmleri blr terit Qurlne ~ret1en­
ml,Ur. Su terlt kkandtl borusund..an qalLYa. Indlrlllr ve yatm bUD:-
\.IR'J II okunarak L!lLmL.l!takl yakll mlkt.a.n bulunur.
IS KA.NOIL IIALATI. (Leadlint): Oerlnllklerl g&lennek uzere kkan·
dll kUllununun bAl!;1a.ndifJ ve ilzerlnde IakandU ~retler1 bulunan
otUl kUla~ munlull;undald tullat. Oerln IU IakandUlerlnde t&k:rIben
100 kul~ uwnlulunda. I;\!llk tel ha.1a.t Kullamh r.
ISKA.NOIL IIATLARI. (Une of .... und lnr) : Aym derlnutl g&teren nok-
talan bl r lelltlren hatlAl'. Bu hatlar dentl harltalennda derinllklere
gOre det~lk hat ve noktalarla g&!teriUrler.
ISKANUIt. KUR$UNU. Bait. tskandll all;1rhtl .
ISKANOIi. MAKINESI. (Sounding ruu chln c): ~ok derln sulann de·
rinllltln\ bulmak leln kullamlan. b1r drama tIlnh e&lek ve takrloon
100 kulac uzunlull;unda tell ve bu telln ucunda 31)..100 libn~ aj!lrhl'1
bulunan maklne. Elektrikll iakandlllerln bulunmumdan sonn. bu
maklnelerln kullamlmasmdan vazg~l1m~t1r.

- ''' -
tsKANDIL MASTALYASI El iskandlllnin konu]lIlASI ~in kenarlan IJIt
olan maat.alya. lskandll a~lhrkm hat.tIn kotayca satllmlW i..,tn haltt,
muLaI,. I~lne claire ~kllnde yerle!iUrlllr.
IS KA!'o IL TAVASI. CU,adsman'.' p.... t!onn): laltandUdnin, IskandlU
atnuull It;ln i1zerine bo.st'itl bq omu1iukta v. bordaya dik olarak ~I'
lip kaplUlabilm hfes platform.
iS KANDIL T ()P O. (Soundio« tu be): l.undll maklnelerinin iskandU
kU'lununa yakm bit yeline bajtlanan I~lnde, dertnUjte lndik~e renk
det~tiren bit kimyevl madde bulunan bl r ueu kIlpatI1ml~ maden; bit
muharull 1~lndekl cam boru.
ISKEU:. (Port): Gemlnln bB.§ tara(lna d(lnilld iltil zaman gemlnln.
&01 taratta kalan ImmI.
ISK";I.£' (klty): Gemllerln yilk ve ahp vermelerl io;.ln bit uell &ahile
Inlbath ap~ veya demir kaZlklar uzerlne veya beton bloklB.r Ilurlne
oturtulmll4 ~i.lr.mtllar.
ISKELK Qemllerde gUverteler anullndakl lrtlbatl sajtlayan merdiven·
leT oIdutu gLbl. geml lie sahli Yllya geml lie va4lta araamda girq t~
sallayan mertllv~nlerdlr. Ata~ veya madenl oJarak yaplllr, gemlde
kuUanildif!. yeTe g6re lsIm allr.
t SKEU: ALAIJA!'IOA. (Ha rd on r 10 pvr1. ): Oemlnln W<~l~y~ dOnmesi
1~1n dl1mtnln gidtbUdit\ kadllr ukele taraf. ba4lIII1ll.Sl 1~1n verilen ItO-
muta.
t SKELF.: nO ROA FE/Io'ERt. (Port.sldt ng h t ) : Gemlnin Iskele bordum-
da unwn 112,5 derecelik (10 R erteUk) blr yaYI Uzerlnde Iceslkl;h ~lk
g09terecek ~kllde yapllml~ ve tam pruvadan Itlbaren !sleei e leemere-
nin 22.5 derece (2 R em) geris!ne Iuldar 1,11e gOIlteren ve en az lltl
mil meaafeden g6rillebilen kmruZl fener.
ISKEU: "'RAf;:O LLAR J. ( Laddu fb hbon.,) : Borda lskelelerinln alt
tavalanru Q.st tava hlzaSUlda buiundunnak ve yalllllilln al1l~lann !s-
keiey! bordaya ~rpo.rak ef;meme5! 1~ln alt lav.l.nn .ltla nna konu.
Ian bir ucu lavadakl yerlne dil;er ucu bordadak! yuvasma otur1uimll4
oynar kollar.
ISPANYOL ClRGINASI . (Spanb h ,,·lndlllSl): Gergtn durumda bulu-
nan lkl halatm bedenlerlni blrblrine yakl~tH1nak ~In halat ii:r.erina
sanlan daha Inee blr halatl kavllya va ~ellk yardllm lie S1kal1lk yak-
la~lnnak ~In kullarulan u~ul.

IS PA~OL pIVANI. tkJ halBli bJrlestinne veya tasa yapmada kulla-

mlan blr plyan ~lldlr. Normal plyan I~lemlnden BOnn. halatm bede-
nt ne ~lmaSl numdan pJyan Ulr-v)OIunun alllUln voltalan lie ya pthr .
ISI'ARMA CA. (CROSSED ANCIIOIl, ~'OULEO IIAWSE): Deniz i~lnde
bulunan blr gemlye alt I1d veya d iRer lIeml1ere alt zlnclrlerln blrb!r lne
do)l\4mul.
ISP,\R CES A. (S PUN YARN ): Halathmn I14mmamalan J~1n i1Zl'Tlerlne
sanlan Inee Ip.

-196-
 1
ISl'flRC;:I::NA I;"TMEK. Bat!:. Fa~l,Ina eunek,
ISF,\ S A. ( Unreevj : Bir palaDgarun esklmJ.f olan rigavoosunu ~rek
donamm UUrinden ahp ~Ikarmak ve tlcentlslnl rlgavo, rigavoauIlu
tlrentl yaprnak.
ISPAVLO. ( Sail h,-ine): Piyan yaprnak ve ~lken1erln Y1pranlUl ~r·
lenni onarmak !~ln rlasalardan yapllml.1 Inee Ip.
t SpIK"I.VA. (Cabin ~kyllght) : BQrdayo. a~11an lumbuidarl olmayan
geml I~ klIlmlanm aydlll.latrnak OllCre gOverU! lIzerlne a~llmll! yuvar-
lak va aablt clI.mh lumbu~.

t STAU' A. Bak . hurya.

ISTALVOZ. (A"'ning stanchion ): F!lIka ve botl&n giinq ve yaf:mur-
dan korumak 1«1n a~llan tentenln gc rlLmHlnl IIIIllaYlin ba~ \-e kl~ta
bulunan T ~kllndekl punte1. Bak. Bot tentes!.
ISTANCII. (Jill) : Tlcaret gemUeri personeUnln noklara V1.'rdi!:1 Wm.
ISTARYA. (LIly days); 1"icare~ gemllerlnln yQklerlnJ alma!!: vt'ya bo-
,...
4&!tmak 1~1n herhangi bir liman4a Beret. lIdemeden kalacakJan m(ld·

ISTARVA ,\KC;:ESt. tstarya gUnlerlnln dl$lIlda geo;irilecek gUnler 1<;ln

verllmeai geffken para.
ISTll' AKALlt"H. (Broken s~... ace): Kan;1k y(lJr.lerin Iyllstif ed.llme·
meslnden dolaYi kayhed.!len haclm.
tSTIJ.' !'LASI . (Cargo plan) : YUklerln btl! edUml4 olduklan gemil~
klSLmlarlllL ve varacaklarL limanlan bellrten plan. Yilk p lanL da denlr.
b t U planL a;eml trim hesaplllnmn yapLlmasL 1~lnde liizl.lmludur.
IST IKA)tt:T. (COURSE ): Bu]undu!tumut mevkl lie varmUim anu
ettltImlz mevkU bir lel/t iren dotrunun. bu!undutumuz mevklden ge-
,.en merldyen lie yaptlitL 11<;1. Bu a~L saat yelkovam lsLlkametlnde 000
dereceden 360 dereceye kadar olc;O.lllr. l$tlkamet Bot.a"Yl bellnlr.
ISTINGA. (Bnoll) : Yelken!eri toplamada kullamlan selvl<;eler. Seren
yenkenlerinln Istlnplan. Mazo, Oargafundo, Salaburun, Kuntra h--
kot.&, Van Yelkenlerln!n btlngalan. Cunda, Cat.al, Bel, Etek Islmlerl
He ayut edUlr.
ISTIRAI.YA . (St.ay): Dlrek ve <;ubuklan ~ t.aralla rmdan gem! omur·
gasl istlkametlnde tut.an !labll annalarOLr. iatlralyalllr II! veya tel h.a.
lalla«ian yaplhrlar. Ana dlrek (lterlndekl I.stlralyaya Ana lstlralya.
Oabya ~ubuitu llurlndeklne GabYB iatlralyul, Babaflngo ~ubutunda'
kine BabafJngo lstlralyasl denlt.
ISTIKAI,YA BOlMTAL\ Rl. (St.ay deadeycs): lstlralya!an i.lJtenllen
gerginllkte tutmair. 1~1n kullllmlLUl bo!tat.alar.
ISTI RA-LYA 'V ALJ,'\tI. Hair.. Altabli¥l ~ahml.

- 191 -
ISTJRALYA izBAR~OSU. htiralyaJar ilurlnde ~ah.lla.cali. peI'llOneiln
kollanmn serbest kalacak ~knde bulunmalan ~In yap,lan ba.I!:. Bait.
llbarw ball.
ISTIR,\ LYA PAY •. (Roach): Bait.. Altah&¥> ~ahml.
ISTIIlALYATA. (Stay) : Babafingo <;ubultu Uzer1ndekl kuntra paYlll-
dan a lman hUmlya.
ISTIKANGULA. (Palm and n~le whlpplnr): Halat ~Jmas! lizerlne
yap!\an ~Lma plyanmm. halat kollan yuvaJan ilterinden teTII olarak
yaril~fitmt$1 sureUyJe yapl]an plyRn. Bu ¥,kllde yaptlan ~una piyanJa-
nna btlrangulah ~lIna plyaol deni •.
ISTIRI SE. (Main hal,'ant) : YelkeDU ~lIerde t rinket ve ntaYJ$trll
seren]crlnl ~'erlerlne k.aldlllln kandlUsalara denlr.
ISTIRl s..: MAKARASI. Trinket VI' maYL'ltr&. serenlerlnln hamaylilarma
baltla.nan hliyiilr. makaralar. Bu makaru.lara serenll.st{l maltaralan da
denlt .
ISTISNA HOKfu1LERI. (Exceptfli ""rllM claulIC): Blr kin. mulmvele-
~Inde veya navlun mukavelealnde, nakllyecUeri Allahm \t!. yangm,
dl1.$man Ilbl ",Ide olmayan aebeplerden dolaYi sorumluluktan kurtaran
mukavele hilldimlerl.
I!jARET. ~ll"":): 06rerek veya ~Iterek haber!~meyt sa~layan san·
eat, slmafor. dfidfik glbl valutalar.
' $A RJ.: r(:I. (Signalman) : JJl-B.ret va5,talanru kuUanan personel
I$.~RET OOLAB I. (Sltn.lehu l ): I~ret sancaklannm I$ret kliprl1!ls-
lUnde mUhalao:a edlldlklerl dolap.
I$ARET FI~t;l: 1. (Rocket ~Ipal ): IJlllret tabancASl lie atllan. kInnlz,.
y~!l.beyaz t*kler.
'$ARET KARANFtLi . Vzennde .-neak salvolanmn makanllanmn bu·
1undutu ve blr dlrek lie k6prUfistt\ndeJd biT yer ara.sUla ~kllml~ tel
haJat.
I$ ARET SANCA KLARI . (Code nag) : Sancakla muhaberede kullamlan
ayn renk ve desenlerde yapllm., urak u ncak ve namalar.
I!jARET SAVLOSU. Bak. saneak saviOllU.
ISARIIT SERF-NI. (S\gnal yanI): haret sancnklnnmn ~ekllmeBl I~ln
prova dlreklerl fiurlne yatay v... lyette konulan ve Uterlnde yeterl ka·
dar laneak /l8.VIOlIl dOTUl l tlml, makaralan bulunan $tJ't!l).
ISt(Al\IPAVYA. (Launch) : Yedt elfle kiirekten daha Ima kfirekl ... , mo.
tor veya yelkenle aeyreden Il1Ikadan bilyilll: ttlme. Bilyilk harp geml·
lerlnde penlOllel ta;unada ve gerektlt!nde demlr atmada lrullaruhr.
Iz. (Trajec:lory) : Yer ii.... rlnd'" doj!:rudan dotruya olan roa. Rantala·
ra veya pilot kltillanna ~tr;!l"'n rotada da rZ denlr.
IzaIRO. Bak. Sa~n.
_ 198-
tllne~

.00 -
- 10<: -
...

- "" -
 -K-
KABAD,\ LO,\ , (Roug h sea): Dalga yiikseklii;\:l 5-9, da.lga boyu 7-14 fit
ulan ve gemlyl rahawz eden dalga.
KABA KO~' l'A S. (Dead ""'koning): Yapllmas! gereken bi r I~in Itlna
gOOtertlmooen, balitan I<aVffia yaplldlj;\:ffil bellrten terim.
KAnAK l\U; LTEMI . MaY"~ aymm SOn haftasmda esen mevslrn rllzglrJ.
KAnA-SORTA. (Gun ~k1e): Birl sabit, diken muteh!UTik ikl adet tor-
nodan lbaret pahmga.
KABASORTA ARMA. ( Squan rigged): Direklerl S\!Ienll, serenlcrl lize-
rine a~llan yelkenlerl kare yelken olano clvadrah ve ii~ direkll yelk"n
gemisi.
KABASORTA ,\Kll,,,.' GMd . BILk. TIillI armah gem!.
KABASORTA ARMA LI US K Ul'rlA. (Square rigJl"ed !lCboooer); Prava di-
rel!:lnln ya.lnl~ Gabya. ve Babafingo yelkenlerl kabasorUl, Grandi direlt1
siibye yelhnlerle donatIlIl1l~ tekne. K&baoorta annal! uskunalarda trln.
ket yelkeni yerine genelllkle veleilltiralya yelkenl ~lhr.
K.I\III/'1K (Cabin): Kamararun klU'!jll!tI olarak tlcaret gemller lnde kul·
lllnilan terim.
KARLO G&'IISI. (Cabl e s hip) : Denizllltma kablo ~mek maksadille
wei $urettc in§<L edilm!§ ve ~hlmllllndltllllll4 gem!.
KARLO I~ARETl. (Cable mark): Sualtma ~nm~ ohm blr kablonun
sahlle ~Ikl~ noktalarml ve kablonun dentz l~indekl istlkAmet inl bellrt-
mck fuere kablonun sahlldekl ~lkl.§ yerlerlne konulan siyah zemln
ilzerlne ters olarak ~Izilm~ beyaz renkli, ge<:eler\ "ilkla lIydmlalllan
levha.
KABOTAJ . (cabotage): Blr dcvlclln kend.lllmanlan arasmcla yolcu ve
yUk I.Wjlffill hakln.
KAB URGA. (Rib): Blr gemlnln giivdeslnl meydana getlren poIltalann
(lskarmozlann) t!imil.
KA(': INMA . (,\ VOIDI NG COLLISION ): KaI11~1\an tehllkell blr d urum-
dan kurtulmak ~In lti:lUm goriilen manevralann yapllmasJ.
KA(,:IR. (Le t run): Manevra veya herhangl bit ilj\ yapmak I~ln verllml§
olan halat l veya donatllml~ olan palangarun ilzerine blnen t.a.zylkl azalt·
mak 1~1n halatm yaVIII:I yava:j. Uzerlne yilk bindlk~e blra.kllma.sl 1~1n
verllen komut.
KAI(MA. (Don't yaw. K"" p ber close. Steady 110.): Serdilmenin dalgm.-
llkla dilmen\ oynatm9.$1, veya. herhangl blr sebeple gemInln taldp et-
mesl gereken rotadan aynilllllSl. hallnde serdilmenlere dlkkatU olma-
lar!, rotadan ~lkma.malan veya ~lklldl \sf! rotaya glrmelerl i~ln vardiya

- 203 -
sube.yJan tarafmdan ~erllen lkaz komutast. ~ma $an.c$/lrJr;ele),,!
gtbt.
KADiK. (Magnitude) QUk clshnlerinin nispl pe.rlAkhl1. Kadirleri 0,1-1.5
aT'll.5mda ol an gak c!.slmlerl blrinci. 1,6-2,5 II.tIWnda nla.nlar Iklncl,
2.6-3.~ IIJ1I-Smda olanlar Ise ti~Oncil kadirden olan gOk eI.slmJeridir.

KAI' ES. (Gratmg): EMiz ~lt.a lann blrlbirlerine dlk va g~e yaPlimak
aureUyle o;a.k1lma.<il IIOnucu yaPli&n ~ plaUormiu. KaleBler, iizerinde
u~un siire kallnmasI. gereken yerlerde, nfibet mahallertnde, kOprO UI-
tilnde ayak1ann, ~la Irtibe.tlnln ke&lmeal 1~1n konulur.
KAI..AFAT. (Caulkins:. Ca ulk ): Su ge.;irmeal1t1nlltaybeden giivene dO-
$l!me Ulhtalan lie borda kapIama 1.IIht.a.Iannm armuz ve sugnt..la.nna.
ii3tilbil 51kt~t.Inla.rak i1:r.erlerine kat.nln dOkillmelline denLr.
KAI.,\FAT Dt:r.tlKI. (Caulking iron) : KlUafat edllmes1 gereken ferler·
dekl listllbiilerl yerlertnden 'YIk&nna.k I<;in ka.la!ll~llarm kullan::IJklarl
altll taraflan enll madenl ken!.
KAI.,U ·,\T TOKi\IACI . (Ca ulking maUet): Armu~lar IlrllsmdAki Ultti·
billert ~lkarmak 1~ln kulhu1llan ke.sklye vurmak i~1n yapIimJ~ aga<;
\Okmak.
KA LAFAT Vt:RI. (Calftn , .... und): Oem.i ve teknelertn tamirlerinln
yapllthl1 ~bk Yl.'rlert lie ahU kwmlan.
KALASTIRA. Gradle pla&.e (Crutch ): Ru;vet giiven.e, gfiverte veya)te-
mlnin bql<a. blr yertne a1m.an !I1lka, patalya veya motorlann oturduk·
lan, teknenin dUj kJ.SDllnl kavrayaea.k 'iCklide oyulm~, iizert kOsele lie
kapllllUllI.!j ve g{hwteye aplamal&rla tesplt edl1ml, a~ veya dem1rd.en
yaPll1ru~ yuvalar.
KA!.Ct::TE. (Pla it): Ayak palet!. paspa.s yapmall: 1~ln eski halat Il!1ertn-
den yapllan miirncllerln M.~ tlrgilsu 'iCk1Inde tll'uimeal !uretlyie yapllan
pe.let.
KALlIDlRlo:OI. (Goal P"'It mIL'lt· Kin): l'(lllt): OemUerin direk sistem·
Ierlndm oIup. U'k dlrek yerine bordollU"1l. yakm ayro dtwemde konan
ikl dlregin, list kWIllndan baCla/Uru~ .ljeklldlr. Qenelde yiik gem1Ierlnde
kuUarulan bIr lIisU'mdlr.
KALKA~. (SPlJRr.·WA·n:R): ))enizU havlI.larda bqtan gelen deniz 8U'
iumm gerllere dotru gelme!linl onlemt:k \¢n gcneUlkle rrgatm gerI.slne
konulmu~ ulan V I!Ckllndekl yilksek klSim.
KA I.ol'llA. (Scope uf Cltble)! Demirll blr gemlnln denlzde buJunan lin-
tlr1nln uzunlu!':l.I. Kalomll miktan denlzln der!nlll!:lne gOre hesap edillr.
Genel olara.k derln yerlerde dcrinlitin be~ mI.s1l. derln olma.yan yerler-
de dertnllitin ti~ mI.sll kaloma olarak hesap edillr.
KALO)1A ~UNU Al..I\lAK. (PayiIll' out the .,h aln ..,.bk.): Oem1ler1n,
hareket etmeden evvel denlze btrakm.I~ oIduklatl ;dnclrln bir ktsmml
gemiye 1I.1maJan veya ,emUer demlrlerken deruze heaaplanan kaloma
mlktanndan fazIa :rIneir ~rler twa d<I$I!nen zinchin alirmuunna !Sa
kaloma OO§unu almak denlr.
KALO)IALIK. BIlk. Fundoluk

- 204 -
KALOMA \ 'EHMEK. (Ease): Gemi demirliyken havarun blrtlen bite
sertleljlllUi hallnde ,-erllrnl§ olan kalomaYl artrrmak i~in denlze blr mlk-
tar zinclr Inrakmak.
KAMARA. (Cabin): Gemi ~ubaylanrun yatmalan ve miistakil olarak
~ah~malan I~in geml dahllindc aynlIlUlj mllstakll odalar. Tlcaret gemi-
lerlnde Zablt ve yolculara aynlml~ alan l<arnara\ara Kabin denlilr.
KAMC;I. (Pend ant): Blr ~lmasl bir yere bagia.nmllj, dlger ~lmasl her·
hangi blr mak.sat I~ln kullarulmak fu:ere serbest alan halal.
KAMC;lHAU I. Bak. Bedenbagl.
KAMC;UAl.,"IAK.. (Whipping) : Kuvvetll riizgiu" tesirl Ill' yelken Iskota-
lanmn ka~mlmD.lH SOIlUcU yelkenln yapraklamasl ve dolaYl51yla iskota-
lann serto;e saga sola savrulmas,.
KAMC;ILl PALANGA. (Tall block): Sapanlanna kanea takllmaYlP 1"0.
iowgaYi gerekU~inde blr yere ba~layabllmek I~in sapamn blr ~lIllll8l
serbest olara!< bll"aktlnu§ palanga.
KAi\II ~ j}ODOut). ( need horn) : Stim veya tazylkll hava Ill' ~allljfln
tiz &elIli, i'!itilme me:safesi fa.zla t;>lmayan genelllkle sLsll zamanlarda kul-
lanl!an diidiik.
KAlI-IPANA . ( lIeLl) : thcrinde geminln ad>, hizmete glrdttl Yll yazIh alan
bronzdan dokUlmti~ btiyiik zil. Eskidom gemllcrde <;ok~8. kullamlan kam-
panalar, dahlli muhabere slstemlerlnin tekamillil sonucu eskl6nemlni
kaybe~tir. Buglin ancak. Denime <;ah'lffili.yt Qnleme Tii.ziigu gere-
glnee bulunmakt.a.dlr.
KANA I,. (Swallow): Halatlann, makara l~lnde rahat hareket etmesl
i~1n dll iizerine a<;llml~ oyukluk.

KANAL. (C ONTLlNE (S): Halal kollan arasmdakl ~ukurluklar.

KAN.o\L. (CHANNE l,): tld deniz! blrle:jtlrmek l~ln suni o\a.rak a~'lan
dar t:e~ltler.
KAN,\ L yt)ftOTMEK. (WURl\-UNG): Halatlann kollan arasmdaki boIj-
luklan, miirnel veya glrcila ill' doldurrtUl.k.
KANA KAKAl\ll.ARl. I'LlMSOLL !\lARK (OR LIN,,") : Oemilerln &U ce-
kImlerinl g6l!teren ve gemilerln ba§ ve kl~ bodosla.malanmn her iki ta-
,·aflarma yazilan rakamiar. Boylan llZllIl olan gemilerin bordalanna da
yaz.Lltr. Kana rakamlanmn boylan altl pus, 15,24 santimetre, 1ki rakam
ar>Io'Il 12 pustur. Oenel olarak romen rakamian ill' gosterilen kana ro-
kamlanrun alt kenarlan esa.s su «eldmlnl g6l!terlr.
K.,\N ,\RYAJ.lK. Eski Il"emilerde komutan kamarasmln dl~ tarafma ya-
pllan balkon . Yelken gemllerlnde pek sllslii ola1"ak yaPllan kanaryahk-
lar, bllhassa tngUizler tarllfmdan uzun senelcr ku!lanlimL§ ve Blrlncl
Cihan Harbinden sonra tamamell kaldtniInJ.ljtrr .

_ 2115 -
KAN e A-. (Honk): Hcrhang\ blr ~yI tMJd1rmaJc
veya tutmak ~in blr
\arab analeli, dill!!' taratl claire ~kllnde VI! u,.: ~llr. demk veya
taratl
plrtn~\.en yapllmi!j a~. OemicHlkle kullanllan ~ltJ.I kanca tlplerl
v.nb r .
KANCABAGI. (S mgle blackwaU hitch) : Kancalara halatm pmam ve.-
ra bW.~1 lie yaP'iILn ba,t. Kane&ya vurulan halatm ~lmRSI bedenin 101-
tmd" kalaca~dan, bedene blnen aj!:lI'lik ~llnaY1 Slkar vI! fora olma.ama
manl oinT. Bu bate. Kanctl. KtUIU da denlr.
KANCACI. (OOW"1..\.'1 MANNISO Til E BOAT llooK ): Deniz araClarL
lie blr }'ere "borda oIurken ilql ~kmeIr.. A~ ederken ba4t II.!:;mall: I~ln
araem ba; tamflIlda bulunan ve kanca.Y' kullanan penoneL
KANeA c.osm;JlI . (Pok); Bir ucunda madenden ya~ kILnca.5J bu-
lunan yul'tU"Jak ve yet.erll uzunluktaki at~. Kanca gOndert yerlne Ite-
ne1l!kle kanca ter lml kullamhr.
KANeA KURUZU, Bat. Kanea ba.l!'1.
KANCAU lZBtRO. Ball:. CITCI\, tzbiro
KANf,(ELLO TARlid . (Canceling dllte): Dooatanlar ile tlracJ.!ar ara-
Slnda arda~maya. vanlan ve geminin yilkJemeye ha:lll' oI&ea~ en Ke(;
LarlhL !fade erler.
KANoil,lSA. (llalyard, Ua/liard): 'iatay serenlerle }'all yelkenlerlnl

r:
rlerine kaldll'lnakla kullalUlan halatlar. KullalU ldlkla n ~rlere gOre,
nlrke, MIlntl. C(lrdek, Silonga glbl Ialmler .h r.
KANDlLtSA BAG I. (lJ al)'llrd bend , HallilU"d bend ): Se~nlerl, makara.
ve bMt lkala nl daha yakm bulundurmak l~ln yaplllUl ve Sllongo batl
da denllen bag.
KANOIIJs.o\ LA VRAST. Sa.k. LaVTll.
KAN01LlSA PALANGASI . (ll aIJ·anI tackle) : Alt tomosu giivertedekl
mapaya belh, Ug torooeu be.bD.fingo IIl'renlnin kIlndIliaasl. ilzerlne t;e-
Uklenen palanga..
KANDILlsA SAPAN I. (Tripping line): Sllbe.ftngo ve kontnl serenlerl-
nln kandUlMlarun bal1amak {bere kuUarulan rada.nu.il 1IIlpa.ll.
KAN"DILISA TAIITAS I. Ball:. IzbarCO tahWI
KANOILlsA vtNCI. (II AI, VAHO WINCH ): YelkenU bilyllk yatlarda
yelkenleri I>a&mak l~in el veya elektrlk mot.oru He ~all4llI' direk dlple-
rin(lekl utak vlnCler.
KAN"GAL. (lIank): lnce llalaUann da1re I!e.ll:Unde blr arada. topllllUD.a-
Ian. El incelerinin aUlllUldan evvel sol elde toplanm&ll. glbl
KAPAKL4.N1tL-\. (CapsWng): l}lddetJi rllzClrlar sebebi Ue bir tekDenin
albura. olIIll\Sl..
KAPALI HAVA. (V"*<! .. eathcr) : GOkyil.znnnn, be..ttan baiill buluUllrla
kapah olllUlllI ve gOr!IJ mesafelllnin cok a.z oln1ll.l1 hall.

- 206 -
KAPAI. I K()I'R OOSTO. Bak. Kopriiililtu
KAI'ALI KURTAGZI. (Closed chock ): Kw:taRl~lannm, iliItU kapal1
o!anland>:r. B8.IJ. kurt.aj:wEt.nnm Ust klSlffilanmta halEt.tm herhangl blr
sebeple ~lkm.Et.!llD.lI1 1~1n rutile olan klSJIll kapatf<cak ljekllde mentqell bir
kapak vartllr.
KAPALI LL'fAN. (Closed barbour): Ge<;lcl blr slire 1~1n deniz ul~lmllUL
kapal! bulundw:ulan lJman.
KAI'MiTIl 1'1.1\.." 1. (Capacity plan): Bir gemlnln biitiin yill< \.8¥illa
yerleri lie tanklanrun, sarm~lannm kapaslt.elerlnl giiBteren plan.
KAI'AT1'+IA/KAPANIUA. (Overlapping): Denl~ (If;er lndekl ik1 madde
Et.rnsmdakl rnesalenin azaImasl, kert.erlz! alman Ud mevklln blr kert.e-
riz batt! ilzerine d<*ru bilelPlle.'li hallne denir. Mesate kapamyor, Ker-
terlz kaparuyor.
KAPATl\IAK. Orsasma yapllan seylrlerde geml pruvasmln rUzglra. la~
laca yakl"'itmlmasJ. sonucuncla yelkenlerln akslne dotru i~leme!l!.
KAI'ELE. (Truck)! Sablt arma ka.salannm dlrek ve ~ubuklarclan ge<;'
t1!":I, ~ubuklann Ust klSlmlan, tepeleri.
KAI'ELU)ORA TORNOS U. Ba.lL yordek tomosu
KAPELE ETl'!"l.EK. (To cap) : Sahlt arma kasalaruun kapeleye ge<;lr\I-
mesl, yerlne takm.Et.k. koymak.
KAPEl.t: lIlU!jA1'+IBA. (Hood) : Ya(:mw:lu havalaroa yatmurun ~la­
masl Ue veya acya. sancaktan $Onta giiverte ilzerlnde bulunan top, pu-
sula ve ilzerlerlnin kapaIllllMI gereken aiel ve e§yalarm iizerlerlnln
brancla veya mUij3mba He kapatlllIl!lSl i~1n verllen komuta.
}(APELE \'AST IG I. C;anmk ve patrJsa.lann kasalanm zed~lememek 1~1n
maunalann ilzerlerlnc konm~ ve Uzerlerl katnmli bezle sanlmllj yu-
varlak kutiikler.
K,\PLA!\lA. (Side pie.:e): Ana dlre!":in yan tara.flar1IUL !;SkIlan ve Uze-
rine mauna tahtalan konulan a!":a~ veya demir klitUkler.
KAPLAMA. (St.nlk~ ): Gemlnln paltalan (If;er lne vurulan ve su Jie<;lr-
mezlil:! .'!lI!":layan en lerl dar ve llllun tahtalar. BWllardan teknenln d~
tarafma Konulanlacma dl~ kaplama, I~ taranarm.a Konulanlanna i~
k.e.plama denlr. DI~ta olanll!.[m su keslmlnden yukarcla. olanlanna ~pa,
H¥-tlda olanlanna karlna tahtalan, k kIllImdakl tahtalarclan su kesl-
minden yukanda olanlanna a1abanda, lI'}aRlda olanlanna r~ tahtaJan
denillr. Bak. Karavele, Bindinne, Annu~ kaplama
KAPLAMA 8~1 . (Quarter iron): Serenlerln hamayillanm IruvvetJen-
dlrmek 1~ln serenlere vurulan aslar kapJamaJann seren cumlam tara-
fmda kalllon klSlmlan. Klllt brujl cla denlr.
KAPLAMA GOVERTE. ( Plat ed de.: k); Sa~ teknelerln, gUverte S1U)lan
iizerlne konulmu; olan kaplama tahtalan lle ya.pIim~ gUverte.

- 207 -
KAI'lJI.1UA TAlITAS I. (WllIr - Pl.a.n.k.ou,. Snakes) : Ka plama tahtasl ola-
rak kull.amlan, au ~ havarun talrlerine dayanJkb olan Tik, Mavun VB
Me¥! rib! ata~lardan }"3pll..tnq unm. ve dar enll tahlalar.
KAPLU~IBAOA. (Bow >!topper. Conlr(ll~r) : Daha. idyade eskI tip gem!-
Jerde kullaruJan, ~ lIe rrgat ar&$Ulda butunan blr nevi kastonyola.
KAPOK. ( Kapok): Yurucu kabiliyetl futa wan ve Ja\"3da yet~ bir
bttklnln l.Ohumlanndan ~kanlan Hf. Kapok denUen bu liflerden can
yelet! yaplhr. Tathsuda kendl atJrhA1ntn 2~ ml!ll nfu"htl yuzdfu"eblUr.
KArO~ . (Stopper ) : Bir cismi aM::Jda tutmak ve gerektitinde ~rbcst
blrakmak 1<;ln bir ~unaSJ. i:iivertedckl mapaya kUIUI dlter ~lIllll81 cismin
bedenlnden dola.;tmldlktan wnra. lIuvert.edekt kaponun tetli';1ne bai';h
ilIJe!eye taklllUl donalllm.
KAl'OKTA . (S kylight): Gemi i~lne *k ve hava glrmesl i~in giiverte
u:terlne a>;111lU4 etrafJ mezarnah ve ii.stierl a~lhr kapanJr !;e~ve lie ka.
paUlmLf botJuklar.
KAPORTA. (Companion " 'a)'): Per80nelln gem! dahUIne girip Clkma.-
Ian letn g\!verteier iizerine ~ kare "eya dikdiirtgen ~k!inde et-
raf! mezamail ve gerektJginde Slklea kapaUIrt\U.L !¢l sactan kapatJ
buiunan g!rl~ yerierl. Geml 1~Iru:le bir bi)lmeden dlier bi.ilmeye ~mek
leln b/:Ilmeicr i1:terlne a<;Jlml$ ge.;ltlere de kaporl.a denlilr. Balt. SOlme
kaportul.
KAPORTA ISK.:J.ESI. (Compollion Ipdder) : t~ klSunlar& Inmek Itln
kaporta 6nilnde buluna.n demlr merdlven.
KAPORTA KAFESI . (Skylighl g' ''llnK): Oemi I~ lusunIanna llI!k \'e
ha.v. l1irlllC81 Itln i:ilvcrtcye ~l lan kaportalann kapaklannda buluna.n
eamlarm, uzerlcrlnc bir '!Elyler dii~rek kmlmamalan 1~1n kapaklar ilze-
rine demiT veya plrin~ten yaplhmlj kafellier.
KAI'O IITA KILlel. Kaporta kapaklanmn hal'. glrmek lein ~tllllll8llll
ve BIIblt dUl"IlWIIm ~lama..k fize I~ taratlarma kon ulan daire }"3}'l §eII:.
IIndekl y&liSl \:ubuk.
KAl'OltTA n:~Tl:; P UNTJ:I,t. yag-mudu havaJ.arda III,'lk olan bpor.
talardan ~rlye IOU ginnerne&l leln kapocl.a ilzerine konula.n tMtenin
durmas! 1~1n kaporta ki¥lerlne konu/an madenl punteUcr.
KAPTA."- HAKATAJ{VASI . (CapUlin "',...try): Barataryarun yalnlZ
kaptan tarafmdan )"lIpllma&.
KAI'TUtlUAK. (To"," caught by the wInd or eurn: nl ); Seyir hallndeld
bLr gemlnin vey.. deniz aracUlm b8$uun, rilzglr veya denlzler sebeblyle
rotaat ilzerlnde tuUu.rulama}'lp bir tarafa dojtru aykmiam.a&.
KAHAKOI.A. Bak. eln blok
K,\RAMAN IIALA 'I'I. (JerJ.:iug rope) : Kara.ya otUrnIUIj gemiler! kuv-
vet il IllklnU darllelerl lie yerlnden oynatl p eekmek 1~1n k urtarma ge.
mlsinden kurtanlaeak gemiye verllen aa.tla.m tel veya llf halatlar.
KAnAMAN KANC.\SI . (kr.kinz:: hook ): Karaman hB.latlllm kurtarma

..
gcmls1 tarafmdakl ~Jm!ll\lrun gec;irUdlltl kasa tertlbat.l!. kanca.
KARA~tASlJl.MAK. Sail. Karaman vunnak.

- -
KARAi\lA." VURIUAK. (Jerk ): Herhang! bir yere bag!! hailltm, doblin
vaziyet teyken har!ci bir teslr He anl olarak gerilmel!i, sllklntl yapma-
sma denir. Karaya oturmUlj hlr gemiye verllen karaman halatmm, ha-

-.
lat doblin vazlyetlndeyken kurtarma gemiBlnln maklneierlnl tam yol
lleri ~ah~t\TInasl sonucunda halabn blrden gerilme.s! ve ~Ilklntl yap-

K,\RAi\IUSAL. (Mooring S"i"el), Cifte demir a~ bir gemlnln zln-

clrlertnfn, gemlnln salma.s, sebebiyle birhlrlne dola,.mamasl lein Irul-
lamlan, ilususi surette yapllm,~ bir fm;lono;luye oo.gl!. olan ve don tldet
lokmRSlZ baklas, bulunan tertlbat . Kammusal flrdondfu;ii de denlilr.
KARAi\IUSA LA \'URi\lAK. (To moor): Cifte demiT atm"l blr g()Illinln
zinc!rlerlnl usuJiine uygun olll1"ll.k k&ramusal'a oo.glamak.
KARANFtL. (Cap stay): Czerlne bit *y batlamak vcya asmak 1~ln IkI
yer arll.sma gerllen h8.1at. Matafora cundalan araslIla gerilen ve fize-
rlne can halatlanrun baj!"landltt halat.
KARANFtL l'ALANGASL (Spuil;b b11l"1ou ): t kl ~l1llaSI kancah bir kaza-
yagl Ill.' halabn ortasma ba(:h bir palangaY' h1Lvi tertlbBt. KW'.ayajtJm
ol~turan kancaiar ~hkh takllmak suretlyle attr eljya.ls.nn kaldml-
ma.smda ku llamilr .
KARANT i"" A. (Qua rantine) : Sari hastahkh personell bulunan gemlle-
rl. ge<;icl blr stire i~ln tecrlt etmek.
KARANTINA SANCAGI. (Quarantine rlag): Saglik kontrolil yapIlma-
ml~ olan gemllerin salt"hk kontrollerinln yapllmasl I"in ~ektlk.lerl san
renkli sancak. Bu sancak ~eklll oldup;u stirece geml, sahli lie t elllll8
kummaz. Gemlde sari hastahk olmad'~ anllll!)ldl~nda bu sancak arya
ediUr.
KARARSIZ n OzGAn . ( lla ffling wind ) : Dalml olarak blr cihet ten esme-
yip devamh olarak Istlkamet degl~tlren rlizgAr.
KARASUYU. (Turitorial waten): Blr devleUn. Iuyllanndan Itlbaren
haklmlyetl a1 tmda bulunan ve u~unlu(:u bir kanunla. t.esplt edUrnCI olan
ve iu)llian boyunca uzayan su 'it'ridi. Met ve cezlr olaY' olan sahlilerde
klYlllln brujlang'Cl, en du.,iik ce:>.lr hattmdan ~Iar .
KAR .o\S UVU Ot:.:;IDI. (T erri torial s trai t..): Bir dev]etin Han et~ 01-
dultu karll.'lulan I"inde, wusll1l"tll"8.Sl DenIz tr aflttne 1Io\'1k tuttutu, kara-
., u]arJ i~!nde beHrlenml§ denlz geo;;l tlerldlr.
KARA VELE. (Cara,-ele): Herilangl bir '!i!y1n veya. durumun I~lnden
"lkllamaz blr hal allllll.'!llll bellrten terlm.
KARAVEI.E KAPL..ulA . (Diagonal plank Ing): Omurgadan kilpe§teye
dogru 45 derecellk a~l yapacak 'I1.'k!lde birlnci kat, blrlnct kat kapla -
rna taht alan ile 90 dcreccllk blr RO;I yapacak *kllde aklll Ist!kametl.e
d6'l1.'nen tahtalarla yapllan vI! Slzmazh~ tern!n I~in Ikl kaplarna arUma
katr anh hranda bed konulan kaplama 'l/!k\!.
KARAYA BI NDiH~n:K. (Aground): Derln suda bulunan bir teknenln
batmasm, onlemek maksadJ.yla sahlle dogru seyrederek ~ taralmdan
omurgasl deniz diblne de!l"ecek §ekUde otunn&lll.

- 209-
KARA \ 'A 01'URMAK. ( A GROUND ): Bak. Karaya blndlrtnek.
KARE YELK I:; S. (Sqlla re sail ): Mlyama yakasi Ue altabqo yakasl blr-
blrlne JlIl1a1el olan ve seren yelken lerl dlye aOlIan dOrt kC¥1I yelken.
KARG AYUVAS I. (Cro""s ndo) : OlkcWOl< mabatlan I~ln gemllerln
pruVlL dlreklerinln Ilr.erlnde bulunan pUeme yerlerl. Eski gemllerde
kullamh«ll.
KARIN'fI . (Becalmed ): AkmltJarm. anafor sulanna kan~mll1l1ndan do-
Ja)'! ~uda meydana Kelen dOnmeler. Olroap da denlllr.
KARINA . (Bottom of t h e \'e\;MI): oemllerin. au ke.slmlerinin alt.mda
bulunan d~ kwmlan.
KARINA ETMEK. (Careen ): Geml veya ufak teknt lerin karlna1annl
lemlz.lemek 1~1n geml 1~lndekl ag,rhkhmn blr tarda ahnmasl !uretlyle
leknenln bit tarILfa yatlTlle1'llk karinllmn suiilltUne ~l kmBS1.
KARINA F1RCAS I. (Caree n brush ): Karinalann temldenmesi 1~1n kul-
larulan _rt kllh ve ID\In ..ph 111'\$.
KARINA VAllLAMAK. Suyun I<ilrtilnmeslnl azaltmak I!;In karinamn
I!; rag. lie ya~lanm8Jl1.
KARINA Zlsc lRl. ( U Il~,;l llg linc): Gemt, su ker.lml altmdan veya IU
ker.lmlne yaJun bir verden YBnL aldlJ1 caman yanr.Y1 kapatmak 1~ln
kuUarulacalt YBnL p&1etlnl ballamak I~ln geminln alt.mdan dola$tlnlan
ve Clmalan $Al1C11k ve I.ske:ledekl mapalanna klllUI Olan zInclr. Bu tin.
drier gemHerln blr veya Ikl yerinde balunur.
KARPUZ Fl:NER. (OI" lIul ... lanum ) : Ce~vre 1,lk verecek * kllde
yapllnu~ (enerler. Cam1an kuUarulaCllklan yerler~ rore k1mll.!J, mavt,
~I ve beyaz olur.

KAR$ILA, ( M eeL Ihe '-elm): Yenl rotaya glrmek 1~1n verIJen diimen
komul.Ulndan $OfU'8 gemlnln j'l'nl to'.a)'l ~ I!;In ortata komu -
tasJ veriUr. Buna raJmen gemi prUVMtntn yen! TOtay! '$ac"l;i anlll4l -
hl'$!l vardlya $UOO}'1 tarafmdan dOmenln .Iuo;l tara!a hMllmwll 1~1n ve-
rllen komuta. KMlllllmada dOmen 10 dereeeden !Iltl. ba.&Ilma.z.
KAR U....' . (Tack): Yan yelkenlerln karola yakalannl batlPmak I~ln
karola pet.asmda bulunan 1tamo;:I.
KARUW. KA"''DILI SAS I. (Tack t it:) : Karuia yai<1.II11U tr.aldmnak I~n
karula y.ku! lie glz ~atahmn al'8.S1na vurulan palanga.
KA RULA PALAN"GA S!. (Tack flll n:hll5e ) : YIUl yelkenlerin karula ya-
kalann ! germek I~ln yelkenln kanlla ystr.aJllndan a1marak gOver1eye
i;ellklenen palanga .
KARULA PATAS I. (Tack ert",Ie) : Karula yabslm bumbluun ~tahn­
dakl yerine ba~lamak 1~ln (IlLdln halatmm kurul kin\nllllil 8uretJylc
yap"an pIlta.
KARULA VAKAS!. BIli. Amora yaWl

- 2 10 -
KASA. (Eye. S pliced 1001' of a roP"' ): Halatlarm ~1ll13lanna veya be-
denlert iizertne yapllan kapah yuvarlak. KMalar genelllkle halatlann
~lmalanna ozel dikI§1 lie yapllulu.r.

KASAC;EL1Gt. (Tonic): Kasa I~lnden doblln olarak g~lrllen halu.t be-

deni lIe kal5anm kenarlar' ara8ma konulan ~llk.
K;\S,\ D1Ki ~l . ( t;~'~ Splice): Halat ~Imalanna gen~lllkle yap,lan dlkI~.
KASAI.I IznIRO. Bak. FJ.~l Izbi!U'5u
KASARA . (ea.<;lle): Gemilerln ana Kllvertclerlnin illIt killlInlannda. bu-
lunan giiveJte. Kasaralar genet olank gemilerln ~, VlIMt, kl~ taraf-
lannda bulunur. Kasaralar bulunduklan yerlere gOre; B!l.§ kMara, k:J.~
ka.sara. vasat kasara dive Islmlendirtlirler. Modern gemllerde \·asat ka..
sarn ile kJ~ kasarnlar blril:l!tirilml~tir.
KASARAALTI. (Lo",,,r "astle ): Kasara giiverteslnln altmda bulunan
klSlmlar.
KASAVELE. (Clothsl1ne): Oeml yelken ve tentelertlle personele alt '<11.-
~l1"lann kUrntulmalll l~in pruva giinderi Ile geri tara!mdakl bIT yere
gerllen halat.
KASAVt;l.f; PAI ..\NGASI. (Clol h.~lIn e tackle): Gabya ve kontra seren-
lerinl indlrip kalchrmak ieln kullamian paiangu.. Kasavelelerin gertl·
mesl h;ln de kullamlan palangu.yu. denir.
KASmGA. (Tornado): GOril~ mesafeslnin pek fazla derecede kaVbol·
dutu, deniz iizerlnln rilzg!\.r Ile ta§1nan kOpilklerle bembeyaz ve rOzg&.r
hlZlllln sau.tte 66 mllden fada oldutu COk kuvvetll rtlzglr.
KASKA. (Holdin g fa.,I): Sir halatl . teli veya )ljnclrt gertll vulyette
tutmak.
KASTA"''YOLA . (Brake): Demir funclo edildlklnde denize akan rlnclrln
aklljm, yav!l.§lat mak I~in giiverte loo;asmm u.ltmlL konulmu~, palanga-
larla kontrol edllen demir kol . Bu palangalardlLn zlnclri s,kan palan-
gaya suga palangB.lll, gev§eten pa.langaya rota palangasl denlr.
KASTANYOLA . (Ralchet): Dlkey fenerlerin, vlra edlllrken hayboclol·
mamasl I~in Kastanyola yat~ leine glren madeni kollar.
KASTANVOLA YATAGI . (IlI'ak~ bearing): Kal<tanyolanm glrdlgt ve
fcncrln <;evreslni kU'}D.tan iizertnde oyuklar bulunan demir <;ember.
KAI}. (Brow. Eye brow ): Ya~murlu havalarda bordadan akan 8ularm
lumbuzlardan I""rt glI'memesi I~ln lumbuzlarm Ilst tarafiarma konulan
yanmay *kllndekl oluklar.
KA$KAVAI.. (t'id): Ana d1rekler iizerlne silrillen gabya ve baba!lnJl:o
cubuklannUl topuklanru sablt tutmak ve yerlnden oynamahuuu onle-
mek lcin bu ~ubuklarm topuk tarananna 1l<;!lan dellkten Jl:ecirllen ve
maunalar iizerine oturacak uzuniukta olan demlr veya al!"!l.C slklller.
KA!)K;\VAL DEllGI . (FIr! hole ): Ka~kaval'm gecmesl iCin Cubuklarm
topuklanna B<;,ian yuvariak veya kaTe ~k1lndekl deUkler,

- 211 -
 KA~KA\',u. TOKM A(; l . ( Fid h anlUlU ); K!L'iu vab
yerlne soIunallO ~ya
~!lt8.rmak
i(,in k uJlaml an atlLl; I.Okmak.
KASKAVAL YUVAS I. Bak. K~kaval deHtl
KAT'I "n;vK I. ( FIX): BIr gemln ln an flu-rinde bulun dutu
mevkl .
KATHANLI IIAI.A T. (Tarre d roJ>e) : Teller l katranllUllIlll! halat.
latlar geneT olarok rutul:letli yerler de \'e su I~lnde na1al bulun.tnBu ha·
gereke n yerlerd e lmllao ilir. a.!I.J.

KATRANSlZ IIAIA T. Toiler:! kat.ran lamad an yaplllln H! halat.

KAVALt:TA/KAVY.LETA. ple!IK ncer) : EskI gemlle rde demirl
erl vInl
eunek j~1n gem! I~ne yapllan donarum.
KAVA SeA. ( Jibe) : Bir !leyl bl. tarafta n dlger tarat .. aktarm
a);. Velk en
bumbl wmn dOn04lerde blr tanllL an dlger tanla g~.
KA\'Al'i"CA ISKOT .\ . (ShUt lh e sheelll .): DOntt,lerde. lskota
\.IU1l.ftan dlj\:cr tarara aktan lmllSl.
lann blr

KAVELYA. (Splic ing fld ): Halll\ lua dlk\4 yapar ten, t ollann anam
kol lann tlm&l annl gtlI<irmek 1,.1n kollan n IU'MlRa sokula n lieu dan
slvrl ve
gerl lam!l gittlk~e kahnla,.a.n af:a~ veya demir den yapllm q 30-60
tim uzunlu guncla ve 2,5-7,5 santlm kahnl ltmda alttl. llan-
KA\'E L\'A 8 ,\ 0 1. (~larhnet;plke hitch ): hmek aramn a kavely
a 8Oku-
larak yaPlla n bBl.
KAVELVA OROOSO.LJ f halati ann ~lDlIIlanna aib mRkoad'yla
yapl1an
\Iehalat ko.llan mn ¢zQ1i1p iirllimeal sW'Ctlyle meyd&na getlrU en
ya bl~lmlndeki 6rgi1. kave.l-

KAVU!PlAK. Bl\k, Minde olmak ,

KAVU UM A\'I . Bak. SInodI k a)'
KAZA \',\(a. (Crewfool ): urak denlz ara~hlTlm dlkme ve)'a tH
fora lie gemi)'l' alma veya lndlrm elr; i~n bIr anele ila'rln e taV mata-
lm,. dOr1.
trakad an lha.ret ,btem . Traks llrdan hlrl aracm pruva. !ma, blrl
Ia~ ta-
rnfma dlA-cr Ikl5l alaban dalard akl Yl'rl eMne kUlUc bag-lamr.
KAZA ZEDE OE.'l1 . (Illarln e . -"ally ): Tel<nik ve IdarI
blr hata
dBn blr gemin ln denlJ; ilzerlndeyke n ~[rditI, \.abii lretler den olnul·
dol a),!
kazaya u(;ram'~ gem\.
KAZIKJJAGI. (Clove hlkh ): Ters oIarak yapllm l,lklm ezevo ltallin
yan
ya.na lI:etlrllmeslyle Yl\pllan ~. l;abuk yapllm ast. ~Ime gil~liltil,
fore edllme.-sindek! kola)'hil;! .ebebl yle gemlc lllktc en ~ok kullam
lan
~d'r .

KJIDtv OLU, (Ca l ,,'alk) : Kas&r alar al'llSlm blrblrl ne ballay

gi\vert edcn yilksek te olan ve yan yanD, lk! kl~lnln g~ebUecetian, lUla
IIktekl yoJ. Kedl yoUan daha s.lyade alUl. !Cuvert enln yal1ar ve lI:eni~,
&ebebl)'1e kayga n oldutu lanker .lUufl gemU enle kullar uhr . yalll:lUar

- 212 -
KE)!J\.... E. (Clipper 00..' ): Oemllerln Pnlva 1.ataflanndakl IUya yakin
oIan Iwrru Ue u~ mml arasmdakl I.. bllkeyllk. Ba4 taranan bu ~kUde
yaPLiml4 olan t.eknelere kemane ~h t"kneler denlr. Oenel\lkle yaUa.rda
clvadm kemanenln ilzerlne oturtulur.
KK'IAN~; PAYI . ( lleadboo&.rd~)! Kemanenln her Ikl tarafrnda kalan
i1llC1'ine oyma veya rulmler yap!lml~ olan a~ kaplruna klMlu.
Ki:MERE. (Beam ): Gemlnin kBburgll&ru meydana I!:etlren postailll'ln
karphkll. olani&rUlln un taraflanru blTle§tlren ve (1zerlne g(lverte Iulp-
lama lahtalan veya ~l&nmn diioiendlti at~. demir kiit(ikl!l'. B&k.
Boylam kernere, enlem kernen!. /jb!l.z kernere.
Kl';M ERE ISTI.KAM£TI. (Aboeam ): Deniz fizertnde veya karad.a bulu-
nan bIT cbmin gemlye I!:ore. gemlnln tam kerneresl yanl borda.sJ Istlka_
metlnde oldutunu bellrtmek. Kemende. kernere. L!ltlkametlnde. kernere
Uerlslnde glbl sliylenlr.
K t::) lt; Ki:: f'AII UCU. (Bcnln !hoc:): Gemilert!e &ablt o\m&.yan \'eya ambar
stirme kemerelerinln iUllbar II.Czma konulabllmell\ \~In yaplinu& pabu~­
lar<tLr.
K .;~U;R E I'RA<:OLU. (Ru m kn~): Kemereler\ postalara batlayan
a~ veya sa~tan yaplhn14 ~l.
KE/lIER E ROZO ARI . ( 1~lI m " 'Iod): Kernere btlk.ametlnden veya bu
IsUkamele yakm blr yonden esen riizgh.
K~: MER ESI NDt:, Bat. Kernere Istlkametinde.
KENOiR " AIAT. ( 11" ",p r(lpe): Kendlr nebatlnm lIlier/nden yapllan
i1~ kollu beyaz halat. Kendlr halatlar manila hala~lara nazaran daha
kuvvetlldlr. SL<5,aldan yap!ian kendir halat tu~lu suya kaf'lL mukavemet-
slz oldutu ndan dah&. dyade gilverteii'!Ul donammlannda kuBanll'r.
KEI'C; v.. (8uUork): Gemllerde, dumen evl'nln bulundugu gemlnln kl~
kLSml .
K I'~.; KI GLI . KI~ tararlan kepo;;e dL~L glbl yanm kure ~klInd~ olan
gem!.
K~:RTE. (Po in', Rhu !I1 h) : PwLula kal'1.mm a)'1'llmL' oIdugu 11 derece
15 daklkahk 32 kIlLjmd~n blr tanCl<I.
Kt:ltT E IIATI'l. (Rhu LU h line): Yer yi1zeylndekl blitun merldyenlerle
aym a~lyl yapan hat. Kerte hath merldyenle aLf!r derC(:cllk blr ~L ya_
pLyoraa bu. Tul (Boylam) dairelli. doksan dere<:e1!k blr a~, yap!)IOraa
Arz (Enlcm) dalresldil'.
KEltTERtZ. (Bearin,,) : Denlzde veya k&rada bulunan bIT clsmin, gtoz-
lcmclden olan a.;lSBl yOnQ Kert.erIzJer geml pruvam 000 derece olmak
ilzere &aal yelkoVllnl Istlkametlnde 360 dereeeye kadar OI,.olilr. Bazl
hal1erde SIIllca); veya ilIltele terlmlerl kullamlmalt suretlyle 180 d~ye
k.adar da trade edl11r.
K EKT~:Rlz ALETt ( ~arlu, tool ): Kerterb almak ~In gem! pusula·
Ian \'cya yavru pillJulalar Uzerlnde bulunan alet.

- 213 -
Kf:lt'rt; Klz ALM.AK. (TO mke a hearinr': Herhangl blr maddenln geml
pruvuma gOre a~lslm IIICmek.
Ki:KTf;ld z KOYM.AK . (Tu CrtIM lIt.rlnr': En at: lkl kerteriz a1mak
suretlyle gemlnln mf!\l'kllnl harltaya koymak.
KERYE. ( Wi '" rope kUps): Tel halatlann 4;unaiartrUl diiz kasa veya rt.-
damab kas& yapmak 14;ln kuUamlan madenl kmtlerdlr . HaLat (,:lm8.8lruL
k.asa dlk~1 yapmaya IUzum kalmadan halat \il1lU1.3l baden Ilzerlne yatl-
nhr ve Ikl veya ii~ yerlnden kerye konularak slk14tmhr. Keryelerln 10-
munlan hep aym tarafa gelmelldir.
K".sI I.OI. I'artm (rope par!.cd.. ehaln ~ ): HalaUarla zinclrlerln btr
Luylk JOnunda kOpmUI. HaJat keslldl, dnctr keal.ldi. HBlat ~tI.rd.l,
zinelr kes«.lrdl.

-.
KESTlllDI . Bak. Ke51ldl.
KIC. (S tem ): Teknelerln genelllkle k1(;' omuzlukla.nrun gerlsinde ulan

KU;;.-\LTI . ( .......er stem ): K.JC tarattakt ana gijvertenln aitma gelen

"=m.
KI((AKM.ASI . (E.wo "bh eon): Bllyiik yelken gemUerinde ve yatllU"da kl~
aynahk tllhwl ilzerlne yaplian ubutma IIrmalar, r eslmler.
KJ ((A TIRI~lIj . Bak. K.J~i1.
K1 CAVSALIK. BIlk.. Aynahk
KIf,;.'I.,'SALIK TAU 'USI . Bilk.. Aynallk lah\.alil.
Klf,;1I01)QSl-IlMA. (Ste rn poll\., Stern frame) : Geml ve deniz ar~hm­
nm klC tarafl&nndan yukarlya dotru uzanan atac; ve)'ll demirden )'11-
p'imI4 kAhn dlrek.
KI(,:BOL.\II-:. (Stem con!pBrtrnent ): KI4; tarafta. dilmenln tis! klSlnmda
buillllan '"e l~ klslmJara su ge¢rmeyecek ~kllde yapllml4 bOlme.
KI f,;t'ENEnl. (S tern II l1" hl ): Bak. Pupa fenerL
Kl(,:FIi.lKASI . (Stem heal): BUI kllf\:Qk gemilerle yelkenll t.elmelerln
kl~ tararlarmdakl Il1iitaforal&r iizerlne astIAn kij~nk bot, patalya,

KI COCtNDER.. (FIq" l uoff ): Gemllerln ku; larafiarmd& gti~ dlk

vcya dike yakln blr mcyUlc konu1m~ vt iizerlnde .tanc:ak IIIlvlolan, U-
man fenerl, rota renerl erlnln buJundutu gonder. Baneak glinderl de de-
nlllr.
KICOtJVt:.RTK (After deck): Oemlnln kJ~ tarafmda kalAn ana gOver-
I.e kWIlL.
KIc,:HALATLAK. (SLCrn ropes) : aemlnln k'~ taraf! lie k it;&. yak'n lra-
,mTllanndan kuliamJlln halatlar. Bak. Palamar.
KI ClIAV UZ. Oemlnln vUllt klL'lllrBlll lie k'~ kll.Sl\rul arasmda kalan
boI;luk.
 Kl I;KASA HA. (Poop ): oemUertn kIt,; tan,flarm'" ve an. g(iveru Ua-
Ulndekl b6Jiim. Modem gemilerde ambar haelmlerlnden Lstlfade I~ln
v,sat kasara Ue kl~kau.ra blrlett1r1lmektedlr.
KI C KASARA GOVERTE SI. (POOp <kelt): Kit; \.IIrafta ana gilvertenln
itzerlndekl g(lverte. SU gUvcrte aym zamandll kl~kasaranm zemlnln!
tqkU ecleT.
KI4;KOPR OOSTO. (AJo"'TER OECKHOVSE ): Blr hllsar sonunda e3U
kOprtlUstii kullamlmayacak oluna gern1y1 l!evketmek Q!O!re ku;kuara
Gurlnde Y'P1Im~ alan "e pusula ile d(imtl\ tertibatmm buJundutu
k~~

K I f;iKRUZ. ( Run): T eknelerin ILl.. tarananmn Ill~Urga}'ll dotru da·

ralllUl$l lie meydana gelen IU81ffi.
KI CLI. (Trim by the slC~m ): K L~ taraf, hap nazaran daha fazla IUY.
balml§ Dian gemUere denlt. Su durumdfl olan gtmUer Iyl dUmen dln-
lerler. Kl~a trlmll de denlt.
K IC LIMA""FENERI. (STERN ANCHOR !.IOIIT): Oemller !lmand.
demlrllyken k u; gtinderin tapk.lt$mdB. yakUklan ufkun her taraf'nd&n
gOrQIebilen heyu r~ner. Bu fene~ diter liman fener lerl glbl arya san-
aIda blrlllr.te yakIlir . I18bahleytn lIOndilrillilr. Bak. Llman fenerl~r!.

KI(,!MATAFORASI. KI~ fLIlb ve botlanmn ulJdlll k~ tanlta. bulu-

nan lekll vera ~Ittll matafora.

KH,:O~ruZLUK. Bak. Omuzluklar.

KI CP,\ LAJ-IA R/ I,AR. (Stem IIn e'~); SahHe aborda olan gemlle rill kl~
taraflarmtlan vertllkle rl paiamarlan n genel adl . Bak. Pa lamar.
KI t;: ['IK SARN ICI. ( A!ttl peak): KI~bod06lallUL lie kl~ilsademe
perdesl arasmdakl saml~. Genel olal"llk l~me IUYU samlCl olarak kul-
• lam.hr. KI~bOlme'de denl1lr.
KI CTA/ KIc;I'ARAFTA . ( AbAlt. AU ): Gemillill kl~ Ultafmdan dabs
uaakUl bulunan bl,,¥yi hellnmek Ir;tn kullalllian lertm. K,(,:ta bIt ge-
m !. Kl~tal1l.fta bIr CI.$]m.
KIc;r,\RAt·. (Aftrrbod y); Gemllerin kl~ latafta. kalan gem! klsml.
K1 CTANKARA. ( Slen! fnM) : Oemilerin ~ t arnll.e.n demlrleyerek klQ
taratlan n htlllUL g~lecek ~klltle yana.:;malatl. K I~t.ankara olan bit
geml rilzg/lr veya akmtl ~beb!yle salmama.lll I~ln ~\rte deml. atmak
:r;orundadu.
K Ic;r ......'HlARA lSKY-LESI . (GASGWAY): K1Qt.ankara OlmU4 bulunan
gemUeR: girtp Qlkmak IQln gemUertn Iu~ t.araflanndan sahJle veri~n
"e Yllnlan korkutuk punlellel1 tie Irnpatll11Ulj alta~ veya ham maden-
den yapltml~ lskele.
K ICTENTE. (Slenl a\\·"III I): Gemilerln k,~a.stlerlnl gOntljten korumak
\~ln lI'erilen tente .

- 215-
KI ~OST {i. ( Poop dttk): KI~ taraIta kalan ana gilvene komu.
KIf,,!VESTO. (Arler ~y): F1Uka mataforalan Ile yan mataforaIanrun
dGnd(lrlllmtsinde kullanllan donammlarm kL~ta o]am.
K] ~V"LKt;S I ,t:RI. SUbye donammh yelkenll gemllerde. grandl veya
vana mlmna dlrekll'fl Uzerlne a~I1an, yelken]erdlr, Bocrum yelken] de
aym $lmfa glror.
KILAVU"A (P ilot): BtllgcseJ tehUkelerden, aeylr yoUan ve g~ltlerl
hakkmda genl.ij bllg1s.l Dian va gemllerl bOyle yulerde !levk VI' ldare
eden ehUyetll ~s
KIIAVUZ IIALATI. Wuide ....."") : Dalgl~ ve be.hkadamIann gem! Ue
haber]~me]erinl saI]amak Ozen; bir ~LIIlUl bellerlne bat" di~r ~I­
ITIIlSl gem Ide olan hala~.

KII,AVUZ tS Kt; l,t :SI. ( !'Uot ladder. Jae" ladder) : Kllavuzun , kllavuz
a.lacak lIemlye Clkmll.$l 1~ln bordatlan sark,t,lan halaUan yapllml~ mer-
dlven. !$eytan Carmlgt da denUir.
Kll.AVlIZ I!iAR~:T1. ( .. not Signalll) : Gemllerln klIavUlla Ilgill olarak
cektlklerl ~ret .'!a1lcaklan, KllaVUI \steyen gemi aerene G (Gahya)
~l1!t .neakIn' t.oka eder. Kllavuz gemlye geldltjncte bu sancakl Arya
ederek yerine Gemlmde kllaVUI var I.!jaretJ Dian H (HaIat) iljaret .!IILn-
eatml tok1l eder.
KILAVUZ KiTAPLARI . ( Pilots, Coas~ pUOUI): Deniz haritalanruIa te-
ferrual! lie gnst.erllmesl Imklm olmayan bOlgeler ve liman!ar hakkm-
till. genl~ bllgHer! havl ve IIIdrografl dalrelerlnee bastlnhp dajtl tllan
/lui kltaplar.
K IL AVUZ SEYRl. (Imhou lInvll:"at lon): Sahli maddeleri ve seylr yar-
dlmCllan Vluutasly!a sahlUete yuan olarak yaptlan sey\rlere denlr.
KINNAP. Bak. bpavlo.
KIRII.JI IA_ ( Reh aeliou) : Yolunluklan farkll ohm Ikl orLamdan ~n
("-tin flim!dlr. A!.mOllferik kmlma gok cl.slmlerlnln IrtJfa!&nnl zahlrl
olarak t;Otan,r.
KIRII ..\ IA. A~lk denlzden sahUe yuva.rlanarak gelen dalgillarm, 5lthk
yerlere geldlklerinde dalgo. yuvarlair-nm al t klsmlmn dibe ~arpmlLlll
Il~ hlJ!armm azalmasl, buna mukabll a..t klSlmlarmm Ueriye doRru
atdarak daR;Ihp kopUrmes! .
KIHKA;\lUAR JIUKA".:u;Sl. (GENERAl. CA RG O o\GREEr.tt:NT):
Pa~a mal olan muayyen qyayl denizde tqlma)'l ..... hhiit eden mu-
kavete,
KIR;\IA nACA. KOprii guzlerinden g~k Dian gemllerln bacaIanrun
k6prllniin iist tararma ~a rpnlJ..na5J. 1~ln l.au:amn alt kl.Slmlanndaki
nlell,"*ler hlZlL'lmdan kmlarak yatmllIlll.Sl gerekir. Bu liIlklldekl ba-
calara Klfma Ba.ea denl r.
_ 216 -
KIKMA DIK~;K.. Kuma bllca maksadml sallamak iiure dlrcklerln gfi-
verteye yat!nlabUlr IIt!kUde Yllplilm~ olruu.
KISA DOn OR. (S hon hIMI): Geml dlldilgu voya sl.s dildiltii lJe cali-
nan bIr sanlyeden az siireli diidiik.
K ISA SEFE lt . (Sho .... run ): Uman sere r ~m," 84l1mllk sureUyle klaa
sefer slnlrilln I~inde Yllpdlln sefer.
KI SA SEf'}:K BOl.(iI::S1. (S hO" run .... lt~): Llman smm $Onu lie ya -
km serer ~mmrun bqla.ngJCI arumda kalan bOlge.
K IVI AKINTlSI. (COlIStal eu.....,n! ): Kly!lara eylk gelen denlzlerln
ol~turdutu a)nntl lie blr gUndeki hi!! 12 denlt mllinl a~mayan klY'
akmtlSl.
KIV) CATLAKLAR I. (s.rI) : Su derlnlitinin dalgabo}-unun yarll!Ula
~l\ oldutu yerlerde dalgalllnn boylan atahr ve derlnliitln Willie dotru
Ilzalma&l sebeblyle de dalga tepelerl yUkselmeye ba!}lar ve ~atlllr. 8(ly-
Ie callak.lara KlYI Catlaklan denl,.
KI VI C~'Ki\lESI. (IUI,Lk ""elhlll) : Ulun, dar ve dlk klYlll blr Ir.analda
seyretmekt-e olan blr gemJ l1erl yol lie seyrederkcn pervanelerin suyu
gerlye IImesl $Onucu yakmmdakl k'YI lie genllnln k'~. af'll.l<mdllkl su
Rvlyeslnin al~aJ.m.a.s' sebehlyle k'~ tartlrm yuan tarnflskl k.}'Iya dot-
ru "tmesl.
KJVI VA ST IOI. ( 8 unk cushion ): Uzun, dar ve kl}'lll bir kllrmlda seyret-
mek te olan blr gemlnln ~ektlj:1 IU Ile kanalin derlnll!tl a~ oluna ge-
mlnln pruvUl yalun k')'1dan at;lP dotru ItUir. Buna KIY, Vastlll veya
V&SIlk Suyu denlr.
KIYI s~: l'ld . (COIllltuJ IUlVIgutlon): Llmanlardan ve gemlJerln demir-
lemeye elver"li suJanndan ~.kmayan her tonaJdakl geml lie bath bu-
lundutu limandan 100 rnllden fazlll uu.kla;.mayan en fula 300 net
tonluk gemUerln yedekt... ~ekUtl iiIliopa IJImf! teknelertn yapt!kllln .-
ylr.
KIK. (Gig ): Ba~' ve k l~' aym olan ve kll rek veya yelkenle nareket eden
Inee yapJl. a~ tekne. Kiirek..,Uer ..... rmah ola rnk oturu r lar.
KtLIT. (Shackle): Blr tararl yuvatlak diger LRrab a~'k demit veya
~ellkten yapllmUj U I!I!kllnde va a~lk olan tarafllldaki deJiklerden ge-
~Ir\len vldah blr ha rbl lie kapa\,lan. gemlcillkl.e ~kca kullamlan bat-
la~.
KILIT. Bak. Zlndr kUiti.
KILITBMjl. Bak. KapJamaba~l.
KILIT · i ~ARETI£RI . (Gable marking): Geml demlrlerken denlze akan
alnelrin ne kadanmn aktl!tllll anillmak I~in Ilneirlerln kUltlerlnln
uzertne yapI]an tel ve boya llIIlretlerl, Demlrln Imaleslne kUlt!enm~
Ilk zincir klUdln sonundakl a~.hr baklanlll her lkl yamndaki JoJunah
bIIklalar heyata boyamt ve bu bAklalann lokmalanna baklr tel san\ll".
llr.lnd klIIdin sonundakl a~'lIr baklanln her Ikl yanmdak! lkl adet
lokmah baklala r beyau. boyamr Ve baklalllnn lokmalllfllla bak,r leI
!lMlhr. DllI:er kilitlerde Ikl, (j~, • .. olarak l¥Lretlenlrler.

- 217 _
KiJ.lT ZiN CIH!. Sal:. Zinclr kUlti.
KIKALAMA MUKA\,ELESI . (Cont ract of carriage) : Df:niz \:.a.iilmaelll-
j!:mda. blr yUkG geml Ue \.rujJt.an ve (e/ p) ta~lyan nraamda, Deniz TI-
caret Hukuk u ve kuraUannR I/:!lre yapllmllj olan. t.lL41mn vllya geml k1·
raJarna mul:aveluldlr.
Kl llAJAiUA S IMS,\RI . (Chartering broker ): OemUeri 1i;ln navlun ara-
yan, donatanlar tle geml kirala),!cllan arwnnda arabuluculuk yapan
,.",.
KOCBOVNUZ lJ. ( I.leck d ea t. Belay ing cleat ): Halatlnnn ""Ita edllme-
lerl I~ln li:erekU yerlere konulall madenden yapllml$ boynuz ".,kUndekl
llra~.

KOFEROA,ll. (Correrdam) : Oemllerln I~ kl.!llllllllnm blrblrinden ayuan

ve bi~ bordadan dller bordaya kadar uzanan au g~lrmel bO\meJer.
KOI .. (S lnmd ) : 'ian yana get.IJ1lm~ b~k \If ve UUerin hep blrden
blr tamfa buk(llmesl Ue meydana ge\en halat kl,ml. Kollann blrlef-
~lrlUp abl tarala bUkiilmelerl lie halatlar meydanll li:eUr .

KOI,. (Arm) : Df:mlrln, beden!n!n IIOllund an Ikl La raIa doitru dlrsek

~kll eden kl81rnlan.

KOL ATMAK . (U nla}"): llir yen verl!mq 01&11 halaLln, bir ta..r:y\k 10-
nucunda kollanndan blr veya Iklslnin kl!SllmML.
KOLBASTI DIKi!jl. (Sbort " pl ic<!): Makaralar glbl Oaf olan yerJerden
~mesi dO,unQlmeyen balatlann birblrlne eklenmesl I~in yapl\an
dlklt·
KOL O,\STIRMAK. (T" m"k ~ Hilorl ~pllce ) : KolbasU dlki§1 yapmak .
KOLAV SJ:::VIH . ( Ellsy n.llVil"ltlon ): Riizglm kl~ omu.tluklardan IIla-
rak yapllan .$el'lr.
KOI-OMBIR. (/llut head ): Di~k ve CUbuklaflll armalannm kapele oJ-
duklan yerlerle iis~ bal;!anndakl delltamoralar araatnda kalan ktalm.
Sulundukllln dlrel: ve ~ubuk lann Islmleri lie amllrlar.
KOLONA . (Mooring post ): GemHetln sahlle verdlkleri pnla.rnarlnn
baj!:Jamak veya ka.salanm li:e.clrmek i~in sahli ve rlhtlmlara konulan
II~~. demlr vel'a tJ4Lan yapllmll babal&r.
KOLONA. A!tlrhk kaldlrmak \·eya tarnukl&n doldurmak I~in ana dl-
rek veya gabya ~utrutuna g~lrllen ve blr ~1IlUI&l radasah kam",.
KOI,ONA "ALINDE. (Colu",n): Velken li:emUertnde Rren ve yelken·
lerin indlrilmeal sureUyle teknenln yaJnlZ dlreklerl lie b'ralnlml, hall.
KOLONA },ALANGASI. Kolonalara takllarak altr qyalan ka.ldlrmak_
ta kullamlan Ikt dllU ve alt makaraSI kancail olan palanga.
KOI.ONA PA'iI. (lioundin,): Ana dlreklerin g(Ive rtey~ glrdlkJeri yer
Ue ana armarun kapele olduiu yerier ara.5lndakl dlkey mesale. Velken
pa)'! da denillr.

- 218 ~
KOl.TUK IIAL<\TI . (St olll"'r ): Ckmlle.rln ha4 I'e kl~ tararlarmdan sa -
hlle verdikleli halatlar. KI$8. olarak koltuk denIHr.
KONIK ~ AMj\NDlR.<\ . (Slm buuy): Su yuzeyJerJ ustunde ;,;alan Iusm.J
konl :;ek linde olan 'I'lmandlra.
KONtlj~lE.l'i"TO/KO S& IM l:r.:TO.
(HIl.L OF LADING B/ L ) : Konl§men-
to, mali nakledenln namma kaptan veya selilhlyetll hlr ~ka ~hlS
tarafmdan lmzalanml~ olan ve gemlde bulunan mallar i~ln mallan
ve Iki tar a! arasmda t84mUl; ~artlanm tarl! eden bir senettir.
KO:.lTRABA.l';D. (Contraband ): Sava~ zamanmda tlcaret gemllerinln.
Deniz Kuvvetlerince kullarulmalarml salj:layan ve organize eden. mu-
hasamatla Ileraller daha evvelce planlandltl gib\ faallyete g~en, as-
ker! maksath, bOlgesel kumanda ve kontrol makamldlr.
KOSTKA. (Tack ): Trinket ve maYlstra yelkenlnln riizglllii.stit iskota
yakMmm mapa.~ma veya kontra mataforasma balj:lamakta kullanIia.n
selvl~e .

KONTR.<\ BABAFtNGO. (Ro~·"1 mast): Babalingo ~ubuklarmm iizeri-

ne silrillen ~ubu k
KONTRA BASTON. ( t'lyi ng jibboom): ClVlldrll iizerinde bulunan bii -
yill< baston itzerinden lIeriye
d~ru siirillen baston.

KONTKA BASTOr.: KOSTt:C i. ( !-'Iylng jib boom stay): Kontra basto-

nu biiytlk bastan iizerlnde sabit tutan ve oynal1lU.'lUlll man l olmak
il.zere vurulan zlnclr veya halat kootek.
KONTK,\ HA STON PA VI , Kontra bastan tapulj:unun biiytlk bastonun
cundasma oturdulj:u klSlm.
KOSTRA ~UBUhU. Rabatingo «ubui:u ilzerlne suriiJen ~ubuk.

KONTKA FWK. (Flying jib): Kontra Ilok larmosu Ilzerlne a~llan ij~­
k;;.,ell yelken.
KOSTKA FLOK ISKOTASI. ( Fl)'ing jib rope) : Kontra fiofi;u rllzgArla
doldurmak \~In bkota patasmdan Illman halat.
K01'.~RA FLOK LARMOSU. ( t'lying jitlstay): Kontra fiok yelkenJnin
a~lldl~1 larmo.

KONTKA FOA YELKE.'''1. Bak. Kontra mizana foa yelkenJ.

KOSTR,\ GR,,,,mt DIRECi. (MaIn royal): Altl dll"{lkll ye lken geml-
lerlnde pruvadan ltibaren i1~unctl., yed! dlrekll yelken gem!lerlnde dilr·
dilncil d1r ek.
KOSTKA GOVERTE. (Spar dc.'Ck ): Vasatt.aki kasaralarm (istiinde ve-
ra aym sevlyede demlr keme.relerden I.el!kll olan "e iizerlerlne can·
kurtaran flI1kalll.n veya mowrlan konulan d6llemeslz yerler. Arlyet.
Rliljvet Gllverle de denlllr.

- 219 _
KON'I'KA iSKOTA. ( T... ck ): Gabya, babl\llngo ve kootra yelkenierinin
\Skota yakalarlm diregln kU; tarafmdan 5enn aUm. kaldlI'lllak l~ln
kullamian donamm. TrInke~ ve maYlatra yelkenlerinln kootra lakota·
lanna Punya cia denir.
KO~THA KOlU)EI.t\ils. (Studding saU ): Kontn serenin in cunduma
a<;llan eunda yelkenl.
KONTHA KORDEL.h:;;iN BA S'rONU. (Eluddlllg !Ian b<IOm ): Kontra
kordelh;in yelJr.enlnln alta~ yak.lwnl denis taralma dotru Kermek
t~1n babafingo SCnninln eundasmdan ailriUen baston.

KONTRA KOSTHAT,\. (Kite): Kontrata yelkenlnln ii~rlne a~llan

yelken.
KOSTRA Ktlt'E&TE. (STO RM GUN WAI.E) : Esa3 kil~U:nln UUrine
konulan ikind kil~te. BaIr.. f"lrtma kilpellte.sl.
KOSTRA MA STILY.\. Beren tundalanna kooulan cunda paiangaSI lie
kaldmlacak biT atlrhl1;1n manWyal ar Uurlne blnecek olan atlrhJtml
azaltmRk mak$lldlylll seren cundasJ. lie dlrekoo,.ma dOlllltilan takvtye
halah.
KOSTRA 1IIATU·ORASI . (l i"cr davit ): Kabasona aonall yetken ge-
mUerlnde trlnkn yel kenlnln kontrnslnm donallldJtl ve gemllerin hq-
omuzluklllrmdlln dl'l"flYR dot"' yata}, olarnk UZIltllml~ k!ltilkler.
KOSTR,\ JU1ZASA. (liner ): Dtirtdlrekll yelken gemllerinde en kI~ta
bulunan dinlk. ~ dinlkll gemUcroe dOrdlincii dlrek mlzilna, belJlncl
dlrek kont.ra mtz.na direltldlr.
KO~TRA .UIZAN.\ ABA~O O,\ BYA PI.RASYASI. (Lul\u ji!:gcr tOllSllil
hra~'(:): Kontra mlzana abafo gabya serenlnl rilzglnn esU!:1 tarala ~e­
vlrmek ve yelkenl riizgi.la doldurmak i~!n 'lerenin cundalarma dona·
tdan selvl~eJer.
KOSTRA MIZA~A A8A~ (lADYA S":RESI. (I..o,,·er jiggu lO.-i1
t aro) : Kontra mll:llna ~ubutu liurlnde bulunan Ikl serenden altta
olam.
KOSTRA i\IiZAN,\ ABAljO OABYA YEUO;Ni. ( Lo ....,. IIggc.r tO IJl'llIl):
KOllU·. mizan. abqo gallya sereni iizerine a~l1an yelken.
KO:r.'TR.-\ MIZAS,\ ANA DIHI;GI. (JIJgu ""'-"I) : MI~na ana dlrelin ·
den aonrn gelen dlrek.
K ONTRA MtZANA AKA ISTIHA I.YASI . ( JIK!:~r alay) : Kontrn mj1,8na
dlrettnl balj tarafmdan pruvaya oogru ~utan kahn halal.
KOSTRA MIZASA IIAIIAf'INGO CUIIU(:U. (JigKtr lOppJlan1 mast):
Kontra mizana dlreJtinln gtivert.eden iUbaren fi~Uncfi <;ubultu.
KOSTRA MlzASA 8 ,\DAF'ISOO G,\RGAJo'lIKDOSU. (Jig!:'" IOp,.I·
lanl bunlline): Kontra mlzana babalingo yelkenlnln alta~ yakaauu
seren hamaylllll.na uldmnak luretlyJe ..nlmasul1 t.emin I~ yelkenin
altabqo yakulna donalllan 5elvl~e.

- 2:2() -
KOSTRA M1ZANA BABAl'ISGO PRAS YASI. (JJggu topgallant bra'
ee) : Kontra mlzana bIlbatingo !lereninl ri,izglnn estlitJ tarata ~evlrmelr.
ve yelkenJ ntq;/l.ria doldurmak I~in Mren eundaLanna 00natJ.1an MM·
~Ier.

KO:o.TRA MIZANA B,\8,\F'II(OO S"..... UURUI....J. (Jlner Iopgalant

If:eChline): Kontra mlzana bIloofingo yelkeninin gr~ln yakalannl
serene kaldmllllk f~ln yelkenln ,radln yak.alanna donatllan selvl~eler.
KONTRA 1\lIZANA B,\8,u'iNGO SERESI. (Jigger IqHalliWl yard):
Kontra mlzana baooIingo ~ubutu Ilurlndekl 111.\ &'renden WItte olan
sereno
KONTRA i'ollZANA BA8AFISGO YELK£SI. (Jiner toppllanl saUl :
Konlra mlzana oobaflngo &erenl (izerlne a~!lan yelkm.
KO.:o,,.1I:A l'oilZA."A ntH!':OI . (Jigge r DUI.~I) : DOrt dlrekU yelken geml·
lerlnde mlzana dlreitlndm !IOnm gelen d(lrdiineii dlrek.
KOl\TRA MI7.ASA FDA SEH.ENi. (Ji Un yard ): Konln. mlmna ana
dlregl iizennde bulunan sereno
KOl\,.RA MI7.ANA FOA \·ELKE:S I. (JIlIIer): Kontra m!zana foa serenl
ilzerine a~llan kareyelken. Cigar Yelkenl de denlilr.
KOSTRA M1ZASA GAB\' A CUBUGU. (Jln:n lopn1W!t) : Kantra mila'
na ana dlrett iizerlne a!irillen ~ubuk.
KOI'OTRA l'otlZ,\NA GAB\'A GARGAYUNDOLARI. (Jlrrer topnuut
If:eCbline ): Kantra miZana gabya yelkenlnln altabqo yakMIru serenln
hamayh.sma kaldll"mak 1~ln yelkenln aJt.abaljO yakasma danatllan set-
v!~eter.
KONTRA J.\tIZASA GAB\'A IST1HALYAS I. (Jigger tOPmB.'It ~tay);
Kontra mlzana gabya ~ubutunu bat tarafmdan pruvaya dogru lutan
k.alm hillat.
KO~'TItA ~IIZANA GABYA PRASYASI. (UPP"'t Jlj;gcr topMil bnlee ):
Kontra mbana gabya serenlnJ ruzgQrm estlitl tarata ~ev!rmek VI' yel·
ken l rilzglrla doldurmak J~ln serenin eundalarma donatllan selvl~eler.
KO~"TRA lllZANA GAIIV,\ SERESt. ( Upper jlO'er IO~ ya rd) :
Kontnl mlzana gab)'. ~ubuitu ii"i.'rtnde bulunan lkJ pbya serenlnden
(!sUe olaru.
KOSTRA i'oIIZANA OADYA YELKEN!. (Upper jigger topsail ): Kontra
mlzana gabya serenl Qzerlne a~Ilan yelken.
KOSTRA MIZANA KONT"A (,:UBUGU. (JIj;&"er royal ma.st) : KQntra
mlmna babalinKO ~ubuj!:u iizetine siiril.len ~UbuL
KO~'TRA i'oII7.ANA KONTRA SERENI. (Jin er royal yard ): Kontra
mlZana. kontra ~ubutu (lzerinde bulunan !eren.
KONTKA !'lIIZANA KOSTRA YEUU:NI. (Jlgg.,. royal Mil) : Kantra
mizana kontra !erenl (llerlne a~llan yelken.
_ 221 _

I
KONTR,\ I\UZA.'1A KOSTRATA tSTtRALYASI. (Jigger skysaiJ ltay):
Konua mizana. kontra cubul!unu kontrata serenl ilzerlnden ptuvaya
d~ru tuum kalm halat.

KOI\"TRA MtZANA KONTRA'I'A PRAS¥A/II. (JIgger skyllaiJ brace ):

Kontra ml~na kontrata yelkenlni riizga.rm esti!!:1 tarat a ~evlnnek va
yelkeni riizga.rla doldurmak I~ln ooren cundalarma donatilan selviceler.
KOSTRA MJZANA KOSTRATA SERENi (Jigger skyllail yard ): Kont..-
ra mizana. kontrata sereni lizerlnde bulunan sereno
KONTRA I\UZANA KONTRATA YELKENt. (Jigger skyllai l): Kontra
mizana kontrata .sereni iizerine a~Ilan yelken.
KOI\"TRA O;\1URGA. (Sliding keel): Omurgarun 5U iCindekl dlkey mesa-
feslnl, dolaYllIlyla sathllU bliytiltmek ilzere omurgaya IlAve edllen kl-
sun. Dllha zlyade yelkenll geml ve tekneleroe kullamlan kontra omu!-
ga, yelkene yapllan ruzglr ba:imcl Ile teknenln bayllmaS1nl onler. Bak.
Salma omurga.
KONTRA PALASARTA. Bak. Alt palasarta.
KONTRA PAYI. (Skysail mast) : Babafingo ~ubultunun, babaflngo dl-
reg! kapeJeslnden ~pkaya kadar olan kUlllU. Kontra seren! bu paym
lizerlne kaldmilr.
KONTRA SERENt. (Skysail yard): Kontra paY!. ilzerine ka ldlnlan
sereno
KOSTR!\ YEKt:. (Spare )·oke) : Deniz ara~lannda bulunan yede!< yeke.
KOSTRA YELKESI. (Skysail): Kontra serenl uzerine IU':lJan yelken.
KONTRATA GRANDi. (lIlaln akysail ): YOOI direkll yelken gemllerlnin
dordlincil dlr~1.
KOSTRATA ;UIZANA DIREGt. (Skysall lllR!It): Alt! direkll yelken ge-
mllerin!n altmCl direg!. Yedl dlrekll gemllerde alt mcl dlref:e kontra
mhana, yOOinei direge kontrata mizana d!reg! den!r.
KOSTRATA YELKENI. (Royal): Kabasorta annail gemilerde kontra
yelkenlnin iistiine ve babaflngo zirosu !1zerlne yahut babafingo ~ubu.
!!:una siiriilen ve kontra ~ubugu denllen ayn blr ~ubuk ilzerlne a~1lan
yelken.
KONVOY. (Com·oy): Harp zarrummda dii'lffilUlm, 5uiist il, denlzaltl ve
hava hficumlarma kal"ljI haxp gemlleri tarafmdan korunan gemller
wplulu!':u.
KORDELEN"A. (Crow foot) : Randa yelkenlnln gizlnilndirip kaldumali:
!~In glz ile direJ':in kolomblr paY!. iizerlne donatiian palanga.

KORD.' U,:NA BOOA'I'ALAIU . (Crowposls) : Omu~lan halattan ya.

pllml~ olan tentelerln &§!Igtya dogru sarkmalanru IInlemek Icln ~ok
S3.y>da. ayagt olan kazayajt"mm ayaklarmm g~til:l uzun dellkli tahta.
Bu tahtanm deliklerlnden g~en ayak!ar tente omurga halatma ba!!:-
lamr.
_222 _
KORDi;LI~ I N. (StuddIng will: Babaflngo serenlnln cundasma ~llan
yelken. Sale. Cunda yeJkenl.
KORDELI Cls UAS TOXU. (SluddinC sail boom ): KOTdeU~1n yelkenlnln
altabqo )l8k~m germek l~ln gabya serenlnin eundasmdan denlz 14-
"'tma dotru ailraJen ~ubuk.

KQRDELI SA. (T opma.. t st udd ing .... 11 ): Gabya serenlnln cundasma

. "llan cunda yelkeD!. Bak, CundD. yelken!.
KORDEI.lSA BAS'J'O NV. (Ta lllllMi. ..t uddl njt Mil boom) : Korde11aa
,.,lkenlnln alabqo yakUUlI gennek ~ln ana serenleMn cundasmdan
deniL tarahnA dotru silrlllen ~ubuk.

KORKULUK, (Ralls and M.Ilnchion.oJ: Kllpe!ltesi olmayan gemUerde

kilpeste yerlne kullamlmak i1url! pllnte! ve arulIla donatilan donamm.
KORKVLUK I' UNT f;LI. Bak. Varnevele puntell.
KORKUI.U K TLR l zl . Vardevelelerin en Ustte bulunam ,.eMe konulan
al~·
KOROZYON. (ColTO'lioo) : Oem! ilzerinde buJunan demlr VI! ~ellk ak-
8&IIIm, oksiJen, havadakl oem ve dena luyundakl karbonlkasit Belle·
blyle kimyevl detl!;ikllte utrllYllrak pa!illnrnllSl.
KOVU!S. (. "our cornered baulk of timber ); ¥uvarlak olmayan, dOrt-
kt¥ll olarak yap.tlan III!renlere verllua !aim.
KOY. (Co"e) : Ufak teknelerln demlr leyerek bannabllmeierlne yara·
ylln, ribgAr ve denblere kalll muhafazal!. kllnllann I~lne doWu glr.
ml~ olan k{j~Uk. tabU lIman.

K(}RTER UZ. (Caul kill ~ Ir<ln ): Borda ve gUverte k.&.plamalanrun ar·

mU71annl temizlemek i~1n kullandlkla.n demirden yapllmL.\ alet.
KOPRtJ1JsTO. ( Rrid~e): Oeminln >;evil: ve ldare edild\l1, bu mabaUar
i~1n her tilrlil elhaz ve aleUe(le done.tI\nu" gorillj Imldm blr engel
ill' kapatllmaml, gemlnln yilki'll'!k yeri. Kijprilil.stlerl B~lk ve kapah 01-
mak liura Ik\ kl.SJIllI aynhr.
KORBASTON. Bak. Salta.!.
KORKAPAK. ( Orad Ugh,",) : ~milerln k.&.rartllmaslJIda geceley1n dl·
fUlya l.tlk SlzmamilSl, herllangl biT sebeple lumbuzealW IonldItmda
l~erlye 5ulBrm glnnemesi 1~ln geml !~Inden lumbuzun tlzerlne kapa-
tllan maden l kapak.
KOR TIKAl\t OL'\.. (M~,. ~tlIY): Yelkenle yapllan aeylrlerde orsadan
<SOnti.l yapilmak tstenirken htrhangl blr aebeple tell:nenln oraya gel·
meylp wi y6ne gll.metli ve dolA}'l5lyJa Llramolamn yaptlAtnanuIJIl ba·
line denlr.
KORFEZ. (Uay, Gutr, F irt h, Loch); Karamn i~lne sokulrnu, bUyUk
denlZ klum. Ktlrfezi olufturlln Ikl burun ara.smdakl rnesafenln on
mllden fll1la olma& lil.zm«lIr.
KOST£K. (Bobstay); Cwadra lIe Clvaara lberlne aQrillen OOstonlann,
IsUralyalann ~ltmeai VI! \stiralyalar iizerlne ~Ian ye:lken ve nokla-
on ru.l£ir baalnCl lie yukanya dotru !talkmama" I~in ClVo.dra V!
baIl\.OJl lie baf bodOllIama bordalar a ruma danablan tel veya melr
donamm. M1s~ cia denillr.
KKITI K SORAT. (Critical speed): Gem! maklneluinin muayyen blr
~aLJ4m9.$l &1l"aslllda gem1 b!1nyulnde meydana gelen tJtl't§lm-
dev!l'le
lerm auunl oldutu devir VI! bu devrln gerektlrdigl sUral. KriUk sil-
ratten dola.YI meydana. gelen t1t~lmln gemi biinyeslne zaIll!' verme-
mesl I~in krltill: sliraLin altmda veya uallindekl bir siirate <;lki!lIUUl
gerekUdlr,
KIII'I'IK TORNA. (Cri tical clrouhltlon) : KrtUk sUral! gerektiren per-
vane dev:l.
Kltoso)n::'l'Ktc, (Marine Chron<.>me l,tr): lyt l.,;ilIkJe yap,Lmu; VI! gtln-
Hilt haWIl llzerlne teslr eden I$l etkenlert a.sg&t1ye lndirillnit bulunan
hAssa.I ve her yanm saniyede blr vuran saat.
KKOSO)lI:."TRE DEFTERi. (Chronomelu record book) : Her krono-
metrenln blr derterl _nilr. Kronometre hliktmda bllgUerin }'UlI1
oldutu bu delt.ere hatalan, gfullll.k larklan YlIZllir. Kronometre de-
paya kaldmlacatJ RlIJUU1 deft.ef'de bltllkte veriHr.
KROSOlIETRE HATASI. (Chronometu err"r) : Kronometrenln p
tenUlt1 vUltle GMT III'lIlImdakl fa rk, Kmnometrenln g6sterdlll vaklt
grinvl~ten Uerl Ise F, ger! lse S harflerl He beUrtllir. Kronometre ha-
ta&I malum oldutu siirece bu hatamn GMT'ye nauulln biiyiik mkilm
gBstermesl mUhlm deji;ildlr. Iyl blr kronometrede gUnliik hata mlktan
snnlyenln 1/ 10'11 Kadar ollllll.hdJr.
KROplnA01. ( . 'Igum eight knot) : Makaralardan donatJ!m't halatla_
nn ~Imalannm. makara oluklarmdan ~Ikmamlllli leln halatlann ~I­
maJarma yap' Ian bat.
KJtUV,\ZOR KI t;:. (Cruiser stem ): (Ka.pUI kl() ; OemUerde telmenin
k,,; yap! fdUlne veri len blr 1s1mdlr. Oemlnln kl~ tararmm kiit'eliel bl-
~lmde oldutunu belliler.

KR UZ. Bak. Kuruz.

KULAC, (Fat hom) : Bir gemlnln onda blrlne ~t Dian ve 1115 IIIUlIJm
veya tl kademlik lmIIllutu trade ede •. Halat ve linclrlerln uzunluklan
kula~la III~UIUr.

K UI,AC IIATLARL (Fathom line, l 5Obath): DenlJ: hu.titalanndll. denl

lin derlnllklerlnl bellnen nokta. hat ve noll:tab batlardan ol~n ~Iz..
gller. Bq noktah gruplar be4 kllla~ dertnlljtl. hat ve noktalardan olu·
"n baUar on kula~ derlnlljtl, hM Ikl noktadan olu$llfl hallar 20 kulaci
(Hattan sonra. gelen her nokta on kulu, Ilade eder).
KU)IANDO. (Rill cord) : Kal~ete yapnulk ve pale! ormek I~in kulJaru-
Ian be; veya on kat utmnsil telln sola bllkUlmesl lie yaptlan balat-
kolu.

- "'-
r
KUM8A"'~KI. (Bar): DenIz lcinde DI~D kum l.eptlerl. SUI banklann
~ Slit olUl!u seytr emnlyetLnI t.ehlikeye !IOkar.
KUMPAS. (Cylinder mlcromet<!. ): Deniz harlt.alan nda meMof" ij]~mek
I~!n kullamlan her lk! ayal'! maden nlan perge!. Kllr Pergel de denlli •.
KUM SAATI. Bak. Fu ll!..
KURl c ASAPANI. CLvadranm cundllliLna kapele olunan aapan. TaUma·
ra bail:1t ~atadan Usdor donatllarak 'tIo$u slim •. Bu donarunnn hel>-
!!ne b1nlen Mlsta<;o denlUt.
KURTAOZ I. (Chock), Halatlann babalara volta edllmeden evvel l<;ln-
den g~lrildlit'1 giiverte User1ne sat1amca bql&nmllj demlr veya dOk·
me demltden YSpilmllJ, I~ kUllmlan haiatlann Y1pranmarn.a& i~Ln )'\I-
vsrlatllln14 stu kmmlan a~lk veya kapah yuvarlatllm. gflverteUstil
ara~l11n. Apk kurtaf!~lan en ~k kulh,mllumhr. Dliter tip Ise kapa.1.l
kur t.altz!dlr . Ban kurtsl!zlarmm I~ k l!.mlllnna hal.Usnn kolay ilk·
malllnm saj:':lamak !~ln blr mil etrafmda donen t.e.mburatalar knnul-
mU4t ur.
K URTAR:\tA KANeAS I. rulmorkorlerde baD ¥lmllndll'alarda kulla.m·
Ian otomat1k bir kanca t1pldlr. Bu kD.ncaya takLlan halat ka.sa.sl bir
anda serbN\ lmakl1ablllr.
K URTAIt~IA KERTER lzl. (Clean", lille): Gemlnln blr aLtllk veya
dller blr t.ehlikeden emnlyetle a~Lk ge.ymeslnl &alla.yacak olan ve sa-
hUde bulunan sabl~ bl. maddenln 5LmrlandlnlmL, kerterld.
KUR UDIR£K Gln IEK. (To Ill! under ban: !Mlle): FLrtmah havalarda
yelkenlerln aCllmayarak. rlJ.zgAn pupadan almak auretlyle seyredH-
mut.
K UR UHAVUZ. (Dry dock): Gemllerln havuzlarunalan 1~1n sahlle dlk
olarak yaPllan ve derlnllli gem!\erln 5U Iclndekl derlnlllinden fula
olan, getnllerln glrlp ~Lkmalan 1~1n !Ill g~lnnez blr kape.~ buluruul
~tan veya b&ondan yapllmlt havuz.

KURUP USULA. (Dry COmJ)llll): Gene! olarak k{lCiik den!1 ara~lann­

da ve can fIllkalannda kuUanIlan blU<lt yap!1I blr mlknat~ PU5Ula U·
pldlr, Norma! pu.o;ula yapulnda olup pu.sulat.a41 t~lnde au bulunmaz.
KUR US EREN. (Dry ya rd ): tlze rlne yelken a~llmayan sereno
KURUZ. (Tuck): Geml tekneslnln kl~ta ve au ke$lm!nLn a ltmda yap-
tLll Inhlna.
KVRVZ. ( Loop): H.a.latm bedenl ilzerinde blr dllire ~Itm~i lie balll
olan $ekll.
K VRVZ KASA . (1IIonke)'" lall, Cliuf:b ) : Halaun bedenl ilzerlne kuruz
kmldLktan sonra (bl Uat.e gelen tkl halat beden! Uzerlne plyan yapmak
luratlyle meydana gelen ka.....
KURUZ pIVA/Io' 1. (Cross ~bln,) : Kuroz kasa le!n YIP!IJUl plyJUl.
_ 225-
KUSlI-IA. Boya altmda kamn saclann zamanla pas yapma51 VI'. pasm
kabararak boyanm dl~ma ~)kmaSl VI'. ~~ dogru a kmMI.
KUiiiAK. (Middl e band) ; Y~lken !>ezinl kuvv~tlend1rmek l~ln camadan
astarma paral!'.l olarak gradln yakalan arasma dlkllen bez. Altaha§o
yakasma yakm olan ku~k iizerlnde camadan halatlan bulunmaz.
KUTRANI KAPLAI\IA. Bak. Karavele kaplama.
KUTUP. (I'olar) ; Yer kiireslnln ekvatordan en uzakta bulunan VI'. yer
ekslmlnln yerkilreden ~lktltl kabul edllen lkl noktasi.
KUTUI' DAIRES !. (Pola r circle); Kuzey ve g(lney yannl klirede 66 de·
reel'.VI'. 33 daklkalik enlem dairelerl.
KUTUP MESAFESI. (I'olar dist ance); GOk cismlnln saat dalresl lire·
r lnde yiik.sek klltllptan oian a~1Sa1 mesafesl. 180 dereceye kadar dere·
ce, daklka vI'. saniye ytinilnden 61~Ullir.
KUVVETLE Yt)ROT()LEN GEMI. (I'ower driven VeMel); Hareket ka·
butyetlnl maklne ltiicii Ile sakIayan gem!.
KUVVETI.I FlRTlNA. (Strong storm): Dalplan yUkselten VI'. yuvaI-
lakla!;tlfmaya ba~layan, serplntiler sebebiyle gi}r!ili kablUyetlnl azal·
tan VI'. saaUe 4 1-47 deniz mut siiraUyle esen rIlzgtr.
KUVVt::nl Rt)ZGAR. (St rong " 'lnd): Dalga boylanm artmm VI'. dal-
galarm tepelerlnde kopiikler olU!jturan VI'. sUraU saatte 22-27 denlz
mill alan rilzglr .
KUYRUK lI-IAPASI. ( Padeye) ; Yelken gemilerlnin toplanmn kuyruk
tar atlannda bulunan VI'. blrago halatl donatdan mapa
KUYU. (Basin ) ; An kabutunun ~ijkmesi sonucunda deniz i~inde mey-
dana gelen ~ukurluklar.
KuzINE. (GaUey): GernUerde yemek pl§lrUen yer.
KOeOK AVARYA. (Partieular avarnge): Fena hava 'i-Utlan dolaYiSly-
la hasara utraml~ bir geminin veya nakll esnasmda hlll<llrl! ukralD.l~
olan yiiklerin sahiplerl tarntmdan y\lklenUen zararlan lfade erler .
KOeOK AYNA. Bak . Ufuk aynasl.
Ktl1'EiiiTE . (Bulwark) : Rtizglrli VI'. denizll havalarda denizlerin gii-
verteye glrmemesl 1~1n bordalann ana giiverteden yukan dotru uza-
tlimasl suretiyle meydana gelen VI'. gemlnln etrafml klsmen ku~tan
yilkBekllkler.
K-oPEiiiTE TtRlzl. (Gunwale): Kiipe§te kaplamalarmm en iist iine
konuian enll al!:a~ kUtlik.
KOPE~TE VARDt::VI-:LA S I. Oeml giivertelerlnde peroonelln emniyetl
1~ln.kUpe§lelere konmu; vardevela pllnteUerl Gzerlne donatllan halat
veya zinclrlerdlr.
_ 226_
KtJ Pt;!;iTE YARIMAY PUl'iTELLERt. ~r:,Ya. alman trinket ve maYlst-
ra yelkenlerlnln kilpe§te iizerlne oturmaian 1~1n kilpe~teler ilzerindekl
yuvalanna g~rtlen u~ tara!lan yanmay §ekllndekl punteller.
KtlREK. (Oar): KiI~ilk denlz ara~lanmn Buda hareket etmelerlnl Mr:-
layan, denize girecek taratlan yaM! ve enll , tekne tarafma dojtru In-
celerek yuvarlak hale gelen ar:a~t.an yapllmllj gonder,
KtJREK LENTIYEst. (GriPl'ing ro~): Kilreklerin lskannozlardan
kurtu larak den\ze d~memelerl I~in kilrek paIJwndaki dellkten ge~\·
rillp tekne l"lndekl bIT yere bag-Ianan halat.
K()REK LUMBARl. (Oar look, Rowlock) : Fillkalarda Ictireklerin ~ekll­
mesi 1~1n kiipe§te tahtasJ ilzerlne a~llIm~ yanmdaire §ckllndekl oyuk·
lat.
KtlREK LVMBARKAPA(;l. ( I'op~t.s "hutler): Kilrekler fIllka l~ine
ahmhkt.an l\Onra ",,<lk kalan kiirek lumbarlanm kapatmak leln lumbar
10000nc geo;irllen kapaklar. Kapaklar Ince bir glrclia lie baglamriar.
KtlREK TOPACI. ( Handle. Grip ): Kiireklerln ~ekllmelerll~ln eUe tu-
tulan Imllmlan.

_ 227_
- "' -
 I~

\LJ
4 \ I (,

""NCA LI OONDER (,,1l.lKA ~ ,

~
0. .... FlILkaW1 "' JtQo;1lt DrnI.J. Ara4;1&I'uIda. Ill. Yert "bonia Olur ftn A......
~'bn TekJIlnln Yanqma v~ 8&hllden A'lIIIWnda Y""'mel OIan tkll KuI -
uh OIIQder\ennr.

~ ....,
-!Z30_
Kand!11.Sa

_ 23 1 -
Kur,,"U1!al l"Itd~nd(\.(\

Kanvele Kapi1ma

-"'-
Yelken ISTtNGA DclLO.l1unlan (BtlV1eelerl)

- 234 _
Kare Yelten
"'" .,..,.

- "'-
- 23 7 -
- "' -
- 239 -
- 2.0 -
 Ketnane

- 241 -
 •

/
>./
...
I
/
~{<-
- /
JY
F.H"TOR

Kel'1.e lUllI
- 2062 _
I

-,., -
 - ... -
I
K '~ Bod""lama
KOC BOYNUZl.AR!

- 244; -
 K6prl1Ds1.0

KOII!k §amamll ..

_ 247 _
"",all Krop\ Oa'l

- 2<8 -
 I
I ---- ---- ~
I
,,I
I
I
,
I
I
I
I ,, ------- ---- -- - - --- - ----
l... ___ __
I
I
------, ,
,
,
<
,,
---- --------
I
I ,, - !•
I
,, , ,-
I
,, --
,, --
I
I
,-- --- ---- --;
Ir---- ---- - ----
-
------. --. -- ----.
,,
__L --- ----- -
, ~
------ - --
L_ _____ _
1 -- , ,,
I
,,
,,
I
,,
, ' -,,
,,,
- 2411 -
KUl1.&/'ma KIltltall Matara

- "' -
 KURUZ

- 2.51 -
 •,,,
•••
,,
,,
,,
,
I,
,
,,
,
,,
,
,,
,,,
,,, ~,
,
,,
! ,,
, ,,
,
,,
,,,
, ,
1,,
! •
- "' -
 -L-
LA~ K" . ( l.ooee): Herhangl blr ye~ ver11m4 olan hal.un boIf blrakll·
mD.4l. gevijetllmea1, IllralnlmML !~ln verilen komuta.
LA~KA BOru!'1A KULLANMAK. (To be on th~ ooll$lIl1e)~ BorimJann
kuUamlmasllUl gerek kalmadan Itt,.. OIIluzJuktan gelen ri1qt.r lie seyrel.-
~,

LA$KA ETi\U:K. (Slack 810'11.)'): ~ \)Irakmak, ge~tmek.

I.A$ KA t SKOTA. (Lel my) : tskotolann boIf verllmesl, blrakIlmA5I..

LAGER. Lat yelkenInl kulJanan Ltkne.
l."Ot:RTA. Har!! ~m a~emdan yll.plllIlllj aiM ~ U3turma.ca.
LAGOltA. Gi!V¥'rni4 oIan .na ,.a.nruklann gerllme&l, doldurtnaBI ~In ve-
rllen kOlllut.&.
LAG VELKENI. ( Bale yawL): 8erI!nlere batlanan t.areye bemler yelten.
Bu ye!kenlerin IIerenlerl he r tmmOlada ~tlya Indlrlllr vI! dlrekten
a~U'llarak tekrar bo.s.h r. Bu yelkenlere maynali Ia.tln, h&sIr ve pra<;Ue de
dentr.
L\LE 11AL.4.TI. (TlUer prnenlu): F'lLlka ve geo;me dtlmenll ku.;Uk va·
slta dilmenlerinln Ilr tmalL ve denlzll havalarda ltnedklerden ,..lkarnk
denlze dilipneler1ne m&n! olmak 1... ln dtlmen yelpazesindek.l d elikten !!:l'-
,..lrUlp am,.. l(1ndekl blr yere bollanan halat.
LAU': IIALKAS I/ ANELESI . (Rudder pendant); Eskl Up gemllerde d O-
men yelpazeslnln Ikl tarafma takllan ve lale z1nclrl bal'lanan anele.
LAt.t-: ZL-';CIRI. (Rudd er chain); D(1men, dumen bolaz,Indan a n za
yaPUtl mm&Jl pe.\anga dotat1lmak lIureUyle kul\.aIlIlm.&4l ~ lale an&-
leslne kilitlenip her ikl omulllujta alman zlnel r.
LAMOEkT tRTISAMI. (LAlImERT rROJECT ION ) ; Yer eksen t Ue \1.0-
runln ellsenl ~~n ~ yerl lki mlyar pIlno.lelde kesen konl yiU.eytne
yapllan lrt.1samd1r. lambert harltalan dah.a zlyade h.avaolar tanlfUl-
dan kulIarullr.

LAMOESAj LAlIffiASA. (Va rd !:>ane n ): Ag~ dlrtk lerl .$&{: lamlatt.J.r1nU:

Uz.e", dlrekler ilzerlnde buhman demlr o;emberler\n, aerenlerin mAyna
veya hba edllmelerl ISlrumda huara utmmam&lll ~In d\reltler ln pru-
va tarafma '<e demir ~mberie£ ilzerine konulan mun ~ trlz. Seren
tirlzl de dentr.
LANDA DOIlftl. (Chain plate): Pat rl&B.lan ve ~muk!an batla.rnak
i ..ln bordalano. konulan demir <;ubuklar.

- ""-
I
LA NDA I'ABUCU . (Chain pia..., sh oe): Landa demlrlerinl sagla.mla~tlr.
mak i~in alt u«lanna eklenen klSa demlr lama.
1...4. NSA PA'I"HISALAIU . Kontrn <;ubuklanm bordalar lstlkametlnde ve
gerlye dotru tutan annalar.
LARMO. (Stay): FlokJann iizerine W;:lldlA:!IlIUralya Larmolar. iizerleri-
ne ~LldJklan fJoklarm IlIlmleri lie amllrlar. Bilyiik flok lannosu. Kont-
ra !10k lann06u glbL
LAHMO ASTARI. (Stay belly): lanuo yakasma c1ik.I.len Iklne! kat en·
slz bez astar.
LAHMO YAKAS I. ( Luff): Fl~n Janno tarafmdaki yakl!.Sl.
LAfL'IO YAKASI HAUTI. (Luff rope ): Larmo yakasml kuvvetlendir·
mek j~ln dikUen halat.
l.oAljl N. (La.sh ln,): FJr1.mali havalarda gemllo;indeki yiikleri.n yerlerin·
den oynamall18.Sl l<;ln bunlarm geml biinyesine batlanmasl.
L,\TtF R.OZGAK. (Light b,.".,.,e): DalgaJann tept!lertnde ,.atlaklarm
01U¥IUlY1' ba§ladJA:! ve luzJ. saaUe 7·]0 denlz mill olan rili'.glr.
LATI N ·n;LK.t:NI . ( I..ateen sail): Orsa yakas, klSD, /l<lren yak.a.sl uzun
ohm ve prn~i1e yelkenlne benzeyen yelken. Bak. Yanm latin yelkenl
1...4. VA. ( l'ulI ): Bir yere ~ alan kilrekl! ve kUrekalz bIr teknenln
kUrek wya motorunu lrullanmadan ve buJundutu yerden a~llmada.n
biraz lleriye veya geriye akma.sl i<;in verilen komutl!..
l oA \,A ISKOTA. (Flat in ): Yelkenle yapllan seyirlertle teknenJn daha
fazla orsalamas' l~ln riizgiraltl lskote.smm ~ekilmeJIl l~ln verUen ko-
muta.
LAVfL4. . (Plug): Matafo raya a$lla.n veya karaya ~ekllen !U1I<;lann sln-
tlnelerinde bulunan suyun akltllma.sl j~in omurgaya yakm kaplama
tahtaslIla w;:Ilan dellk.
LAVRA.. (Peak lye): Kand.isalarm donat,lmalan i~1n ~ubuk\ann \lZ.er.
lerine "~Ilan dilll ba.stika.
L4.\JtA ETl'+lE. ( Round in ): Ana annalann doldurulmalan, yelkenle·
rln ril.zgA.rla dolmalan !~In bo!:ilannm ahnmaSl. BIlk. Fllo etme.
LENGER. (Anchor): Geml demlrlne vcrllen eskl Isim.
LEN1'1YE. (Gripping rop" Or chain): Bir dlkme vl!.S.ltas.yla kaldmlmak·
til. veya indlrllmekte olan blr cismln sallamp herhangi blr yere ~arpma·
IlI8.S.L 1~1n bir kW; yerlne baglanlp elle kontrol edilen haJat.lar.
u;~ . (Wreck): Sig suda bat~ olan blr gemlnin enkaZl veya su ilze·
rinde yilzen par~a\an.
LE" HAC I. (Running bowline): tz:bar~o yapildlktan sonra halat bede-
nlnin, !J:bout;onun dobllninden ~rllmek ~uretiyl e yaplla.n ve kement
glb\ suga ed!1ebllen bir bag'. Bu tap sugall Izbarv> baA:! d.a demUr.

- 254-
LE!) !)AMANDlRllSI. Bak.. Batik §oiUlllllldlra&!.
LEVENT PALA.I'i"G. \SI . (Port Lift.:r) : Yelken gemllerindekllop lumbllr
kapakla.nnm "",dip kapabiIllMl ~In kapaklAra donatllWl palanga.
LEV. ( L umU; a 1I0LE): Sintinede toplanan suyun Iavra delltlnin bu-
lundul!:u yere <iotrn akmasl k;in post&lann kaplarna tahtasl tara!lll.a
a~IlWl dellk.

l, i.-l' HALAT. (Coi t rope): Hi.nd!3t&n cevizlnln lIfIertnden yapllan u~

veya don. kollu, yiizme k&bi.liyetl fazla, dayanma sii.re& az halal.
LIJ.~l'INSKUR. (Turnbuckle ) : Qarnuk ve !3tlralya gllli donarumian ger-
mek I"ln dl¥1 bI:r kovan Iclne g~lrIlml§ viral! ~uouk.lann saga. ve lSOia
~evriJme.si. He donammlan gtlren alet.
I, IGA. . ( Lea,"e) : 0" deniz mill, 556(1 metre veya blr fersah boyundakl
~uruuk

LiGA.. (Take a relf) : Yelkenlert camadana vurmak i~ln camadana vur,

manasmdaki terim. Liga bir kat cakadan gibi.
L1GADDRA. (Spun yarn): {j~ lIa dokuz adet telin ~a dogru biikUl·
mesl lie yapllan mume!.
UMAN. ( Har ooa r): Gemilerin yilk ve yolcu allP vennelertne elveri¥i
tesi!I ve kolayl!kl&n bulunan tabli ve sunl oLarak riizgAr ve denlz t.esir-
icrlnden korunm~ .IahII LesIsI. Biiyii\r. llmanlar m hlr kisnu asker! llUlk·
saUar i~in Silahh Kuvvetle", tahsls edlllr.
LL'lA..... FENERLERI. (Harbour light~) : Demlrll gemllerin limanda ~ek.
tl.klerl fenerier. Bak. Demir fenerl.
LIMA"'; I!1AJU,.,LY.tfl. (llaroonr signals): Qemllerln dar ve kapal! ll·
manlara g\r1§ ~~lanru tanzim eden, llman makarnlannda tesplt ed.Il·
m~ gundilz g6rfinUr 4&retler (Saneak. kilre V8.) gKe bellrJi "Ilk !$ret·
lerldlr.
LThIANLIK. (Calm sea): Denizin \'8.ikantlll'" ve siikunet halinde oldu-
!!:unu beUrwn tenm.
LtMUO. ('fTa.rlMhlpm ent): Oeml yiikilniin gemlden sahlle, hit gemlden
dJ.ger bir gemiye veya bordasmda bulunan bir dena arnema kendl 1m.
klinlan lie aktanlmasl.
1,tl\1II0. SJg ve durgun sularda kuUarnlan tekne.
L()(;A. (Hqwse): Bodoslamanm her jkl tarafmda hulunan ve Ilt"'risine
zinclr ve demlr bedcninln g1rdIj":1 oyuk. Buyiik harb gem:llerinde sancak-
ta iki Iskele tarait& ok b;;a bulunur. Saneakta bulunWl Iklloo<adan Ix>-
do&lamaya yakm oianma gQz demit! loo<as!, geride bulunamna ocakhk
demlrl lo<;asJ. deniilr.
LCW;:A KAPA(a . (Blind buckler): Denlzll ha'-alarda suyun loo<aJardan
l~eriye glrerek g1Iverteye yaY'lmamaSI 1."In iO!;alann gliverte taralm-
a~lanm kapamak ilzere zinclrln ge<;ffieai gereken kism.J a<;lk bl-
dakl
ra~ sa" kapak. Kapaklann su basmci ile <;lknuunas! I~ln kapaklar
giiverteye civata lie te.splt olunur.

- 255 -
LOC;:A KOVANI . (llawse pipe): ID;aIlln I.; tarafma ge.;lrUml.lj dokme
demlrden yl!.pllnu~ siJindlr ,...klindeki k<}lll!.n.
LOKl'III . (Stud. Stay pin, Stud Lin ks): Zinclrlerl t.e§kiI eden bakill.lann
arzanJ mukavenletinl Il.rtJrmak maksadJyla baklalann ortalarma 11.0-
nulmll4 demlr pa.rca.'!J. ILlkmalar, sabil ve o;.IkanlabUir olmak tizere Uti
§ekllde yaplllriar. Ball.. A(,'lilr bakla.
LOKI\lALI HAIU.A.. ( Enlargl'd link): Ortalarmda lokma buiunan zin·
clf baklalandJr. Bu lokmalar baklarun OOyl.a.ma$ma ~jJdltinde zlnclrin
kesilmes1ne mani olur ve bakillnm ml!kavemetlni artmr. Genel ola-
rail: biiyUk gemllexin z.lncirlerlnde lokmah bakla kuJlarullr.
LOf(.,\MSIZ BAKLA. (Common link): Zincir baklalannm lokm.El..!HJ:
olanlamur. Oenel oJarak zlnclr k.IlItlerlnln ~mll!.lanm blrbirine bir-
le!jtlren kllltlerln her iki taraflanna konulur.
LO!\1UAR. Hal<;. Lumbar
LOKOOZ. ( De<:ps) : Denlzlerde blrden blre ~ukur~n derln kISWl.
LOSTRA IlTi'!IEK . (To paint ): Kirlenmil;. olan boyah k:I&mlan yeniden
boyamak.
LUMBAR. (Port) : Yelk.en gem1Jerinde loOp namlulanrun bordadan dl-
§1lrlya ~Jkmalan I~in ~ olan kare fjekllndekl kwm. Gem.J.lerln i~
klSUlllarma L§lk ginnesl 1~1n a~llan dlkdortgen 'i"kliudeki ",<,k kWm-
lar.
LmmAR AC Zl. (Gang way) : OemUerin /;ancak ve J.skele taraflannda
bulunan borda Iskelelerinin Wi~ tavanlanrun bulund$ yer hlZll.!Wl-
dakl gUV1'rt.e kJ&m.l. Oem1lere ~ ve ~ikl§ yerinl belinen llllllhar agu
t.erimi kara blrliklerlncede benlmse~ ve blrllk ve kurumIarm girl:}
ve ~lkL§ kap,larmada lumbar aku denJ~tir. Lumbar aj!:l.zlannclan
sancak taralta olam binbwp. ve daha yiiksek riillJedekl subaylarla /;an-
call: subaylan ve AnJlraller tarafmdan Wr;ele taraftakl lumoor atZl
ise BIn~1 riltbesine karlar olan subaylarln astsubaylar ve erler tara.--
fmclan kullamhr. Kruvaror '"e daha buyuk hatb gemJlerirnle il;kele ta-
raft« ba.§ t.arafa yalun olmak i1z.ere Iklncl bir Iskele daha bulunur ve
bu Iskeleden A~tsubaylarla erler gemlye glrlp ~Ik&rlar.
Lu~mAR KAPAOI . (Port lid ): Lumbarlan kapl.yan kapak. Top Jum·
harlan gilverteye pl.ralel gUverte lumbarl&n i.5e gilverteye dik olarnk
a~llIp kaparurlar. Ouverte lumbar kapaklannm. tizerlerinde gUverte 51-
bIla J.§1k glnnesi 1~1n camil Moil lumbuz bul'.mur.
LmmUZ. ( Bulls eye, Deadilghl, porth ole): Oemllerln ~ klsunIarml
aydJnlatmak l¢n borda.lara ve giivertelere ~1Im,* olan yuvarlak dellk-
ler. Lumbuz wriml bu deliklerln etrafma oturacak ,!",kllde pirln~t.en yu.-
pdIlllli l~erlye dotru ..... ,!ma& saglanan cam kapa.~ ve I~ taraftan cam
ka~ kapatan ve madernlen yapllml.lj kor kapakllLnn t Wnlinu !fade
eder.
LUMBUZ CAl'U. (Bulls eye glass): Lumbuzlardan l~erlye "i,k glrm.esl_
nl satlayan en az bir santirn kahnlJ.t!ndaki cam.

- "'-
Lm m u z KA ~I. Bal!.. Ka~ ,

I .u~muz KOR K,u'AC I . Bak. Kor kapak

l.I)iUB UZ MANtRAS I. (Wind catche r): Gemlnin !~ lusunlanna hava
glrmesl l~ln lumbu~lara l~ tarn!tan wkulan ve dl~ tara!a d~ru ~tlmn
kcpc;e ~kilndekl boru.
LUMBUZ SULUCU. Lwnbu~ kapaklannm iyl kapatllmadljl:l veya ka·
pak lastlkler1nln bozuk Oimasl hallerinde bordaya ?rpIl.n deniz sumn
il", y...gmur suiannm gemlnln i~ taratma 8lZIIUI81 hillnde 5ulann top-
lanmasl i~in lumbuzlann l~ tarallanmn alt kUilmlanna konan plrinr,
veya bakndan yap11mll} kap.
Lu~muz YARIMAYI. (E}·ebrow): Bak. K%.

_ 257_
J..A TIN YllLKSN'1

- 259-
.... Ye!ktn!

- 260 -
 ".....
Kihdi
Llfun.~ ur

- 261 -
->62 -
- 263 -
LUMBUZ

-"' -
 -M-
MACUNA . ( t1oa linlt" crane): 350-400 ton arasLDdak! aitlrhk!an ka!dl-
fBbUen ve b!r ponton Uwrlrle konu!mUf d!kme!erden lbaret blr nevI
I'ln~.
MAONETIK INUlRAF. (Magn etic decl1naUou) : Magnetik kU2.eY 1st!-
kametl l1e haklki kuz.ey IsUkameU IlTMmdak! a~l. MagneUk kuz.ey ha-
klkl kuzcyin aafmda be lnhlraf dotu. $llunda I.se bah'dlt.
ilIAGN ETI.K POSULA. (Ma&,nelik C(>mpus) : Tevclh ImvveU lUZlll mag-
neUk alamna tabl olan pusula. Oemllerde blrl mJyar pusula diierl
dil~nd puaulatl. olm&ll: iiz.ere ild &det pusula bulunur. Bunlardan
mlyar pusula Rylr penonellnln her zaman bUlade et~ pusuiadll'.
GenelUkle bu pwlulalar gemlnln magnetlk leSIrlerinln a.z oldutu ye-
reo kOprUtlstQniin tlstiindekl blr yere ve OffiUtgIL haltl iizerln~ konu·
IUf. Bak. TabU Inhlmf, Ann t nhlrat.
illAlIALLI SAAr ACl.SI. (Local h Ollr a n«Ie): 00k merldyenl lie gOk
Clsminden get;en saal dairesl. II;Taljlnda, gl\lI:: kutbunda meydana gelen
a~1 veya bu a~lya mukabll bu dalreJer ara&l.nda talan ek"ator yayl
u:runlutudur. Oak merldyeulnden batlya doll:ru 360 dereceye kadar
ij]~lllllr. Oreenwlc h'ln gOt mer!dyen!nden OI~lllen mahalJi saat a~sma
GreenWIch saM a~J.n denir.
MAIlALLt z ,\n l n1 VAKlT. ( Local Helnl;"e tlme): HlLklld veya zahl ri
giln~ln mahalli saat 11<;151 art! 12 saatt!r. Mahalll saat a~l9I. Green·
Wlch merldyenlnden ol~iili1rse buna mahalll zahlrt vaklt den lr.
l\L\II:'!I UZ. (Ram ): Dii4man gemllerlne bqtan blndlrmek suret!yle
blrdumda yara a~mak Io;In eskl harp gemllertnln bqbodoslama.unm
su keslml dvumda bulunan ve Uertye doAru slvr! ~de uzat,]m"
~Ikmu.

Mi\lIIlUTI $AMAN()(RA. (Co nical buoy): Konl bl~lminde I!3ctan >nyl

I~t.an Ylptln:u..t ~ra .

MAIMAIIHE<;. (DispI.a<:ftllClJt ): Blr gemlnln ~I(dllt luyun ton oJa-

rak al1rlltL . Blr matmah~ tonu 22.0 lIbre olarnk kabul edllir.
MAKAllA. (8Ioxk ): AtJr e!}Yalann kaldmlmumda kullarulan ve az bie
ku,·vct alLrflylll ~ok ~ yapmay, IIIllayan, Ik! tabla arasmda d6nen blr
veya daha faz.la dll bulunan mekanlkl alet.
MAI(AI'" 011.1. (Sh......e) : Bak . DU.
MAK,\RA ROL.E. (Sister block): B!r! dlj:terlnden biiyO.k olmak Uzell!
yekpllll! yapl.mu. lid t.ornadan Ibll.ll!t makara. Makara rule lie dona-
tllm" palangalllra Planga Rule veya. Yalpa Palangl\aJ. da denHir.

- ,., -
MAKAK" SA.PANI . (Strot'): Makara tablasml kUljalan ve bo~zlan
piYiUlbajtl He baglanml~ ve doblin tarafma ka"ca g~ir!lml~ olan &1\-
pan. Planga Sapam da denir.
MAKARA T ,\IiI ,AS I. (tY",ne ): Ma.lulla dllinin i~inde dondliji;ii, ma ka-
ra sapamnm g~tlg:i a~~ veya madenden yapllml§ klSlm.
)tAK.'\KA YANAGI . (C heek): Makara dilinln dl~ yan yilzii .
MAKAS . (S hear lel:"'): Agu ~yalarl kaldlrmada kullamian alt topuk·
Ian kaymaYllCak ij'lkilde yere otunulan iistba~lan ~apraz olarak biro
blrlne bag-Ianan, on tarata dog-ru hafir meyllll vaziyette dura" \'e ven-
tolar vasltaslyla durmasl saglanan kalrunna arael.
MAKINE DA1RESI . ( I<:ngi ne room ): Ana ve yardlmcl makmelerinln
bulundugll geminin i~ klsml.
MAKtNE JURNALI . ( Engin ~ room log): Gemi ana ve yardmlCI mllki-
nelerlne ait her liirlii bllgllerln yazlldttl, maklne ve yardunCllann
~aiJ.¥naya ~Iadttl saatlerle durdurllidlij!:u saatlerln, bunlara all an-
zalann nedenlerl He yapllan diker her turHi ~erin kaydedlldl~1 balnh
defter .
)lAK1 NE ~B.G.\Z.\SI. (Engine room store;) : Geml makinelerlne alt
oaklm ve Onarlm mal.emelerinln. biT k151m yedeklerlnln ve gerekll
aletlerlnin blliundu[;u yer.
MAKINE TELGRAFI. (Engln" telegraph): Ktipriiiistiinden verllen sii-
rat kademelerl lie !leri veya geri yollan makine dai re&ine iletmek lire-
re k6prtliistli lie maklne ctalresl arnsmda irtlbath elektrlki veya me-
kanlki olarak ~alllj8.n alec
MALAnos.\. Serenlere sanh olll.n gabya yelkenlerinin a~llarak IskoLa·
larmm ahnmasl 1~ln veriJen komuta.
,\lALAHTAR. (Pitch mop): Gemllerln karlnalanm boyamak i~in kul-
lamlan uzun sa.ph [m.a.
MALinORDA. (Cargo boonl ): Yiiklerin gemiye ahnmumda veya ge-
miden ~Ikarllma.slnda bordaya ~arPl'rak borda boyasmIn kirlenmes1ne
veya. boyalann SlynlmD..Sl.na manl olmak i~in bordaya sarkltllan uzun
kalasJar.
,l IALlnOKDA AGI. (Port sail): SapD.1UI. vurulan yilklerin 'lll.panm ke-
.,.
atlmesi ha!lnde denize dii~memesl 1~1n geml lie nhum arnsma d~nen

C\lANCANA. (nreaker) : t~erlerine l~me suyu konlllmaSl 1~ln lahtadan

yapllml!j ufak yassl [I~l.
MANCAN.'\ YELKt:NI. (Jigge r): Flrtmal! h.avalarda l'anda yelkeni ye-
rine II.<;l1iUl ufak yelken.
MANI}AIlURUN L<X;A. (Bull nose) : Bak. Pruva kurtagZi.
MANDAR. (Tie 01 a yard ): Van yelkenlerl dlrde ~ekmek I~in kulla-
mliUl kii~fik makara.
i\tANOOZ. (Pulley block): Gemlde kullilmlan tellerin gerllmesl \~\n
kullamlan alet.
i\tANDOZ "'AKARASI . ('I'ye block ), BllyUk ¢rdek makaralanna VI"
rllen dl!!"er !slm.
MANEVRADAN Aclz GE.tl-11. ( Oisttbled ship): Seyir hllllndeyken her-
hangl blr sebeple seyir kablllyetlni kaybetm~ VI' manevrn yapmaya·
cak durumda bulunan gem!. Manevradan acu gemller gllndilzleri se-
renlerine 1,83 metre arailkla 1k.1 slyah kllre, geeelerl 1,83 metre ara·
ltklD. ufkun her t.arafmdan VI' en az iki dena mlil mesaIeden gUrule-
bileeek nlU!llkte Ik! kl rmlzl fener ~ekerler.
"'IAN~;VRA KUTRU. (Tactical diameter) : Bak. Taktlk kutru.
MANEVRA LEVHAS I. (Maneuve ri ng boanI); Nl.spl hareket problem-
lerinln <;Oo:Urnienmesinl kolayla~urmak l~ln kullamlan basIl! kii.j!1t.
MAN"EVRA SO RATi . (Maneuver speed): Yaklt tasarrufu maksatlan
1~ln mevkl de!!"l~timlede veya almad!l kuHamlan silrat.

MANGA. (1\1"",,): Geml perllOneUnin otunlutu, yemek yedlti VI' yat-

tItl giivertea ltl bOlmelcn. Bilyiik gemllerde yatma yerlerl ayrlllm~tlr.
MANlt·ESTO. (ManlIest ): C;e§ltli varl§ yerleri l~ln gemlye yuklenen
maUann tam t.afsllltmi gUsteren vesika. Manllestolar yilkl~me l\man·
lanndll. acenU!ler tarallndan kOll§lmenlolara @re t!lnzlm ed!!lr.
"'l.'\:"01FOLD. (lI-lanilold) : t~lnden , yaklt VI' ~u oorularmm ge~tltj ve
bunlara alt vaJnarm bulundutu S&ndlk.
MANtKA. (Wind catc her): Gemllerln I~ klSlmJanm, mak.ine ve kazan
dalreler!n! h&valandlmlak !<;!n gilverte !lzertne konulan al!1Zlan ge·
nil; ve !stenllen derlnl\ke Kadar uzalllan, maden! barular. G!lverte
ilzerinde bulunan bir yatalr. etrlllmda ~evrilmek sureUyle riizglfill
esUJtI tarllfa ~evIilebHir. Modem gemilerde manika yerine elektrlk
motorlu lanlar kullamlmaktadlT.
MANIKA I)Al\1PERI. (WlND C,\ TCllER DAMPER) : Oerektitinde ma-
nikadan g~en havaYI kesmek j~!n manlkanm I~ ~apma gore yapllml.'j
dl.'jtan komutah yl\.'l51 kapak.
lUANtLA IIAL,\"fI . (l\taniJa rope), Yabani muz lltacmm elyafmdlln
yapIlan yumu~ak ha lat. GlluClj VI' suya kan;I dayamkh olmayan bu
haiatlar elll.8t!k.l olmalan sebebiyle dllter clns halatlara terclh edillrler.
MANI!jKA. (GIn tackle) : Birt lkl dlgeri il~ dilll Ikl makaradan yapll-
ml§ olan ve !litlr e~yalan kaldmnada kullamian palangalar.
lUANIVELA . (lJandspike): Atlr dslmlerin biT ta.rafml kaldlrmak, 1~1n
kullanllan at~ veya demlnlen yapllml; k1'lll ~ubuklar.
l\1.'\ N'lVELA. Bak. lrgat manivelll.'ll.
l'!IANIVt;I,A MANDALI. lrgat ei manlvelalarmm hcrhangl bi r sebeple
yuvalanndan <;lkmalanna manl olmak 1~ln demlr veya plrln~ten ya-
pIlml~ pim. Manivela Pim! de denUIr.

- 2167 -
)tANTI. (Ty,,): Gabyl _",nln kakhrmalt Iize", gUTClltanm attUldakI
bas~i.kadan v"ya hertumgl bll¥yi kaldlnJlak 1(ln tomodan donatliin
hallt veya :d.neir.
MA NT I KAYAR (Tic block ) : Patangaya t.akllmak ilsere bir t.omuya
donatllml§, bi r ~!m!uu rndan.u.h halat.
JUANTU. YA. (Dead lift): Serenler! duek ve ~ubukJara asmak ve seren-
lerl giiveneye paralel tutmak 1~1n seren cundllanndan diree;e alman
halallar. Bulunduklan dlrek ve ~ubuklann Islmleri lie IllUhrlar.
lIIAl\'T1LYA DOGaULTJIIAK. (To adjUM lifu): Herhsngi. bir sebeple
g:U\'erteye oIan paralellitt bcmllmW} oIan se",nleri, mantUyalafln bo-
,unu almalr. &W"eUyle paralel hale getJrmek..
~lANTILYA YALANOA S I. (Bull line tackle): ManUlyalann donatddl'
Itl pa.langa..
MANTI TORNOSU. (Sln; le block): Gabya serenlerlnln hamayillarma
batJanan ve 1~lnden manti donatlhm tomo.
l IA!'''. (Padeye) : GemlcWjl:1n gerektirdltl bl~ok yerlerde kuUamlan
gilven.eye, al.banda ve OOrdalara veya nhtumlar (lurlne satlam blr
~kllde 1apit alllen va blr dellk I~inden g~en serbest hareketll rna·
dent halka dan lbaret Ilst.em.
) IAHOAHITAM(R (Slu:t'p ..ru..n.k); Blr halatln OOyunu lwialtmak
veya haJat Oedenlnde bulunan ~ilriik klSffi] halall ke$IDed.en kullan-
mak ilure yapllan ball:. I;(lriikbol da. denillr.
MARKA ljAl'ItANDIRAS I. (!\tarklng buoy): Blr denlz sahasml veya
dentl gec;ldln! bellrtmek iiure atllan ~mandlralar.
MARKATOR HAR ITAS I. (:\l ercal<>r's chart) : Markator Irtls..nu Ue
yapilan bu hBrltaiarda meridyenler blrblrlne paralel ve e§lt arallkla.r-
la, enlem dairelerl Ise ekvatora paralel ve kuluplara dotru glttlil:~e
aralanndaki me5Bleleri ,.ap.1an \'e merldyenltre dik ~lq1I.er hallnde
gOrtllen harltaianhr. seylf makmtlan I~Ln IOOtUnlukli markator ha-
ritalan kullomhr.
MARKATOH iRTI SAM I. ( Mtrcator projection ): Ekvat.orda yere tete!.
ve aym mmanda yerln kulbi eksenine paralel oimak uzere yerln et-
ralma sanldilJ larzedllen blr "mnd ire ~Ikan harit.a Irtlll!umdu. Me-
rJdyenlcr dii'iCY ~I~ller, OOyla.m dalrelerl ekvatora po.tralel ~izgller ha-
Hnde gorilJiirler.
)IAHKATOR s~: YH I . (Mcrcatnr ..ailing ): Kem haUl ilzerlnde yap.tlan
aeylr usulu.
~tARKtZ. (l'Illitn mldd lt Sta)'sail ): O~ dlrekll Barko tlpi yelkenU ge-
mlde lil:lncl mImna veya mlzana vclena yelkentne verllen ad.
!\L\RKoxi Altl'llA . Bak. Iknnuda anna.
MAR)IAHA ~:Ti\It:K . (U n .... lIll11t): Oeml dahlllnde blrikmi& ol an su-
lann t.ahliye edUmes!.
 ~il", ~&IJ.. -
MARNJ::L (OLl) HAN D, OLO STAG t:K): Denlzl erde uwn
mill t.t<:rilbell gemlc ilere verUm est.l gem1ctJ1k terLmL
hamay -
l\IARS Il'l:."T. (foot ro~) : Serenl erin cunda lannd an all/UU1lk ayak-
iLllUla donatI lnn ve yelken lerin aanlm alan SlfUtn da gabye rlerln
ianni butIll lan halaU ar. Basad ora da denUir .
e-
l\lARS I I't::TAVAOI. (S Urrup ) : Marsipet1er Uzerinde ~J',an penon
amrun I~ln biT ~Illlu\
lin e.lbrht l Ill': mar.;l petln a.tal1ya dotru sarlan
marsfp ete dlter ~lIIIaSI $l:!Ttn Uz,erlne baA"lan an k\.<;a halatl ar,
ta raflJl ·
1'IIARSl pt.'TBAO I. ( ~Iz!n&" '"-I : Marslp et ayakl annm seren
d. kalan ~lmal anmn serene batlan mUl 1(ln yt\ p1!an bag:. Buna FUa.
dorball:l da denUir.
arullll
lU ARSlr ETCt. :vlzl. (Stand int Turlo.'f head) : Manlp et aya.lr.l
mampeL tar&ftn dakj ~Jma.lanmn ueuna yapiJan kBsalann Ikl tarat.
oynamamasl 1~ln kasan m ber lkl tarahn a yapJlan cevlz,
"IASKAI' AVAK\'ASI .
~In yaplla n Il'\Ul1 Iflar.
(A,~ .. ,e e>:pelU e!l) : Hasar avarya suu ilnlem ek

r.
M.'\SRAFLAR. (Disbu rsemen I8): Oeml .. cenule rl tarafm danr,armaW kuman ·
ler namm a tidenen llman rii5wn lan, rUmor k6r kiralll, banke
ya v..a. glbl m.a.ua fian !fade eden teTim.
MASTA]. YA . ( Uuckc l ); Eski gemlle rde craUn CD-IIJ84Irlann
l ytklUllllk
lU I alc;ak lti:en.
1C;1n yaPll.m.vj el.l"&flarl dernlr ,.embe rlerle ~1lmi4 kenarl
"'lAST OR!. ("'tkbh ip !!eCtion ); Gt-mllerln en gen~ yeTi.
rmm en
I\lAS'! 'ORt POSTA S I. (l\Iid~hLp frame ); Gt-ml ve denl1 arll.'>la
genS, }wtne Isabel eden posta. OOnye poi!Ita5 I cia denUi r.
MATM' ORA. (l)avi l ); Oeml ara~l.annm gem1~ aImm aJan
veya denlze
lndlrllmeLeri I~ln kuUam lan demlr den yapIlm l" bq tarafi& rl dalrev1
~ldekl kIl1dltma a.racl. BIlk. FlliluJ. rnatafO
l"Ul, Bot matafO f8.l\l..

I\lATA t'ORA KILlD i. ( Davit lock) : Borda mataf oralan nm

borda tara·
fmdak .i ucunu , gemln in bord&smda bulun an mapay a ba!tlam ak l~ln kul·
larulan fU'dOndlllil klllt.
lWllllI~ olan
"'lATA f'ORA USK UNOU RAS I. (Slron~ back) : MataloraJlU1I. otalar a ~lI.1".
tllikall l.rm veya denb ~la nnm yalpal ar doiaylS lyla mataf
para.k OOrdal.a.rmm zedele nmem esl i~ln tkl mat.atora.
an\.lIlna ve IU1lCUl
kilpqt e$l hl%a.snldan yatay o\a.rak UU\.11 an ve Oz.erle rine yum1J1skh!t'
tem!n 1~ln halat1 ar !!Il.rlln u~ olan sereno
: Ha.l.atl.a.rm
i\IATAf'YO:-O . (GroUlme~ Laclui: e)·ta. "'Ieta\ ,romm da)
Ic;lnden ~meleri veya batlan malar l l~ln yelken lerin yaka ve k6:teler!·
De, t.ent.elerin kelULl"larma 1ll;1!.an deUkle rin etrafm
a I$pavlo !Ie dlklle nk
yaplla n veya maden l matat yon kapsill il !Ie yaptla n dellkle r.
tlmele lerlnl
i'llATAf'YON UAC;]. (Doub le blacb 'Idl hitch ); Yelke nlerln
ve g6verte t.ent.elerinln matatyon halaU anmn ~,mal anru varde\ll!leye
baA:lamak I~ln yaplla n bat.

- "" -
c
MATAF'IOS " AI.AT •. ( ....,1", line): Gilverte tenteJerlnln matalyonla-
nna balJanan ve direr ~Imalan vardeveley.! vera I[!l\wteye kadar UD.-
nan ve gerektltlnde tenl.e puntelleri arB.$lndakl tere
gerilerek ballanan

"""
!\lATALI. (Right MCt':nslon ): Hamel nokta:undM ge~en uat dalrellille
gOk clsmlnden ge.;en saat dalresl ar&.'lJfida va kulopta meydaIJa gelen
~I veya bu saat dairelerl arasmdakl ekvator ya)'l.

;\IATIZ Dhd ~t. (Lone ~IIUce): Mak.IlnI gib! dar yerlerden g~me$l \.s-
tenUen Ikl halaU, <1ikl; yulmkk1 burgala.:li b\ly\lJneden birbirine ekJ e-
mek lo;ln yaPlian dIk1t. UNn dikitte den1llr.
MAUNA. (~tloes 11'ftS1: Ana direk kB.pelelerlnln .sancak ye iskele ta-
raflanna omulf;Il hatuoa panIlel oIarai konuJan ve ilzerlertne canakhk
Ue gureatala.r oturtula.n kaim ve satlam ~Jar.
MAUNA PR.\COLU. (llounds) : Maunalara yatakllk eunek il7.ere ana
dl~kler il'lerine kQnuJan pfalVoIlar.
MAYISTRA. (Maln bourn) : Tek omrak kullamlwtlnda grandi ana dire-
~ iizertne ~llan kan yetken! Ifade eder. Umumlyetle bu yelkenl gO&-
termek 1~1n maYUltnl yelkenl. yelkenin ~lldltJ. Itrene d~ ma)'lStra se-
tenl aenlr.
MAYI STKA ISKOTASI . (Main IiliHt): Ma)'lS~ra yelkenJnin Iakot.alan-
oa donablan ve gemlnln k~ tamfma ve bordalan IstlkameUne dolru
alman halallar.
MA\'ISTAA KUNTRAS I . (Main tark); MayuMa yelkenlnin riiz.gt.ri1atil
lakota yakaslm pruva tarafma dogn, tutan ve kU))e1t.e ilzerlndekl rna-
pBlSma batlanan halat.
MAYISTRA l\lAN'rILVASI . (Main lower 1111&): Ma)'lStra 5eN!nlnl gU_
verteye parnlel bulundurmak ~in seN!nin cundalarmdan d1rete .. lman
halaUar.
MJI,YISTRA l\lARSlpETI. (Main loot ropes) : Ma)'UItra serenlnln f:'un-
aalanndan allru.p serenln hf.naylwnIl dona~lian ve ma.nipet aya.klan-
nm blltlanwi!;L h.a..lat.
MA VISTRA MEZOLAJU . (~laln bnntlioes): Ma.}'I&tra yelkenlnin alta-
ba.$O yakulnl serene kaldlrmak i~ln donatl1an halatlar.
;\lAVISTRA PRASYASI. (Main b...",, ) : Ma}'l$tra. serenlnl rilzgl1ra do!!;ru
~evlnnek l<;In seren cumllllarmcian donatllan halat.

A-IA YISTRA SALABURUNU. (Main ~h nne) : Mayutra yelkenlnln

gradIn yakalanru lererH!! kaldJnnak i~ln gT&dln yakal .. nna don.D.\Jlan
l\alaUar.
MAVISTRA SERESI. (A-Ialn )1lnl): Orandl ana ~ en attmda
bulunan en umn seren.
MAYISTRA YELKENI . (Main un): Ma)'lSlra. BeN!ni ilzerine IUp.lan bi!·
y(lk kart yelken.

_ 270_
 MAYMUNCUK. Bak. Direk dibl mayrnuncuklan.
MAYJ'lA. ( 1'"..-""" Pause): AsIlIDL'j ohm bir ljeyin indirilmes\h;ln verUen
komuts..
MAYNALI LATIN YELKENt. Bal!:. H8.'llI' yelken.
MEL'l'El'l. Bak. D!ij8.I'l riizglr.
MK\It:. (Crown): Balo. Demir memesi.
i\olENDIREK. (IHole ) : Umanlan ve limanlar l",lndeki gemUerin denlz..
Jerden zarar gormemclerll<;ln 0 llmanda "sen hllkim riizglrla.m dik 018.-
rnk yaPllan yaplllLr.
Mt;NDIR~: K 8"~1 . (Pie rhead): Sir ueu karadll olan mendlre~ denlz
taratrndaki ueu.
l\U;RC~:K. ( ~:yepicce)! Optlk goriint iUer eide etmek i~ln temlz va.<llfh
camdan yapll~ yuvarlllk yii~lii disk. Yllkm ve umk mereek olmak
tizere lit! ~~Ittir.

MERIDYEN. (Meridian): Yer kilrenin kutuplllrmdan gel)en biiyiik dai-

reler. Bak. Bf4langl~ merldyen\.
l\lRRinYEN A~ISI . (Joleridian lingle) : GOk meridyeni ile golt cismln-
den ge.;en saat dlliresl arasUlda. VI! golr. kutbunda. meydllnll gelen 1!.(,:1
veya bu dalreler llrasmda kalan ekvawr yay! Uzerlndeld mesate. DoltU
veya bauya 18(1 dereceye kadar veya 12 saate kadar ol<;iililr. OOk cil;mi
gok mertdyeninln dogusunda veya blLtl.Smda oldul\"una gore Datu (E)
bat l (W) liiI'Mini alIT.
MUtluYt:s IlA1Rt:Um.l . (Meridian ciules): Yerln kutupl&rmdan ge-
~nbtiyUk dalrelerdir.
MI>RIDY"N KISIl\lLARI. (Meridiollci parts): Bir marklltor harlta.sm-
da verlien arz He ekvator amsmdaki bir merldyen ilzerlnde ol<;Ulen blr
daklkahk ekV1!.!or yay!.
~1t; RKt;Zi II1 UVAZF.NK Bak. Muvazene merkeo.l.
MERKt: Z UAT'fI . (Center line.): Gemlyi simetrlk oIarak sancak ve !.s-
keleye a}'lrdlg. kabul edllcn dili;ey hat.
MERKEZ HATTI [,ERDESt. (Center linc bulkhead ) : Hububat l.a§l.yan
j!;emlleI"de bOlme perdelerinden ambar al;lZiarma kadar yilkselen ve ge-
minin omurgW'il isUkamet lndeki sablt perde\er. Bu perde\er tulani sait-
lamhtl a rtmbw. gibl denizll havalarda geminln yalpa.sllldan dolaYI hu·
bubatlll blr taraftan di!':cr tarafa akllULSUUI man! olur. Biilmeler. pan-
yol tahtalannm kullarulmasuu gerektlrmez.
MESAFE AC;:ISI. (Distance angle): Yerden bakJld.J~a gUne!} Ue geoo·
gen amsmda meydana gelen ap.
MESAFE FENERI. Bak. iklncl sUyon fenerl.
_ 27] _

c
~n::T. (1I1Jh tide) : Aym ve ~n l;eklm kuvnUerlnden dolB.Yl IRI Ie·
vlyt.Slnln d(qey olarak yilkselmesl.
Ml:.'T AKISTISI. (Flood c:urrenl): Sulann karaJara dogru olan yatay
hareketl dolaywyla meydana gelm akmt.l.
Mf.TR I.K TON . (l\Ietrir ton): 1000 kllogram veya 2204,6 paundluk atu"-
lik Ol~fisll.
MEVK I ACISI . (Position angle ): AU, YlLpan gemlnln hOOetten Dian
ni.spl kerterlzldlr. Hlldefln prllvwna gOfe saga <1otru 36t1 de~ye kadar
OI~lllllr.

MEVKi DAIRt::SI. (e irel" of posltJo;m): Malum blr gOk cillminin yilt·

aekllll:lnin aym bulunduj:!u herhangi blr noktadaJd ve Y"!f iizerlndekl
daire.
MEVKI IIATTl. (P06ltloo line): Geminln lizerlnde bulundutu dotru
veya ~
hat.
MEVLANA cEv1zl. (Turk's head) , Halat boea1'nn ~Lmalanna yapllan

.
ve genle\ cevW i1zerlne tomer yaptllbktan ICIrLn. bedene dotru sanlDut
oIan kollan yukanya dotru blr dera daha yUrtl\l1lek 5Uretiyk! p-p.tan
~,

MEvtL (Ott:llnat>on): 001r. c1smlnln IJUt dalresi tw!rInde, giit eJ<....•

torundan oIan ar;1$II.l me.se.feal(lir, 90 dereeeye kadar derece, dpkl ku VI!
sanlye y6nQnden Ol~illilr VI! gilk cl.smlnln ekvatonm kmey veya gOne·
yinde ot:na.sma nll-UU"llIl k uzey \'ey& guney l!lBretlnl ahr. Meyll lttlzlem.
clnln llnIM ~Ittlr.
MEV II. l>A lllESt. (Circle of decllnll.tlon): Blr gOk cl.5mlnln gilk ekvlI-
torunll paralel ve meyll II~Jlil kadar gok ekvll.torundlln uzak, tizerlnde
bUlundul!;u gilnlUk nispi ha..uet y6rt1ngesldlr.
!lawl1- HATA SI. (Error <>1 Detollnatlon) : Manye\.lk pu.'lula.lann bulun-
dukla.n enIeme gOre. uluk dii2J.emi Ue anln manyeUk kuvvet hlltlan-
mn yaptlt! il;lya uyumlu ol&rak. etllmelert hat.a.&ldlr. Dlkey rrukn8.bSl
~ubukJa tashlh edillr.
MEVIL I"AHALELI. (Pantlltl 01 ~lInallon) : Bir gtlk ci&minin g(lnIUk
zan1rl Izl. MeyU pjLl1l1e1i iW:rInde bulunan her nokt.a.nm ekvatordan
utakliJl gtIk cl&mlnln meyllnt! ~ulr. Meyll pan-Iell yeT kllnW iboerln·
dekl an paralellne de IlI!itt.lr.
i\lI'.zARSA. (Si ll ): Flrtmah havala.rda denll !ulanrun giivert.eyl yaJa-
dlt\"!, yatmur aLllan III' giiverte )'lkamrken lulann giiverte tizerlne ac;!I-
~ ambar ajtLZlan III' kapona ve lumbarlardlln ~Y'l gmnemes1 1~1n
giiverte Uzerlne yapllml~ ohm yiibek kllumlar.
MEZK (Ihll l): Tam yukanya kaldl1"llmul gereken blr ~y1n yanda bu-
lunlTllllll. Van, yarlda, yanya mllnasmdll kullamlan tertm.
MEZJ<; ASTA.H I . Yelkenlerin toplanlTllllllnd.1I kullllru.lan mezo ve g&rgB.-
fundo gelvl~elerlnln yclkenlerle ternu eden yerlerlnin ytprnnma.ma.!ll
~In yelkenbed tizerlne ve selvl,.eJer i.l5Uk&.metlnde dlkUen iklnei kat

"".
-m _
Mt:ZE:GOVERTE. ( Half deck) : Alandan istifade etmek L~1n IkI ~Vffle
IU'UIna y1IPllan ve bOtmeler arumda kalan giiveTte. Ba.Ir.. Giiverte.
ME:ZESTRE. (Dip. II I1If nutSl ): Tam toka edllmeal gereken bir 9tyLn
takA edUmeytp yanda bulundurulmasl. Matern gilnlerlnde mUll Moca·
tm yanya Irndar o;ekllmesL. Bak. Meze
MEZESTRI> t..,J\n;K, Mczeat.re t,lntn yap,ll11Ul .
~lEZEVOl .TA . (llaIf hlteh )! Blr hillatm ~nwn (U~r blr luLiat veya
aerenln U7.ertne II:roti yap,ldiktan wnra ~I lie bedenln o;ekJl~1 IU-
retJyle y1Ipllan bat.
~l"Z t;VOLTALI DOWER 1J,-\( i1 , (111111 hikh lind tlm .... r blll;b ): Seren
veya kallllllan denb 1~1ncIe veya kanlda ~ilrilklemek 1~1n dlllger ball lie
merevolta'dan IhlLret bat.
Mt:ZEVOLTALI KA7.IK IIA (H. (Clo.'c h lt.ch lIod h all hll.cb ): KaZlk ba·
tm1 kuyvetlemlinnek I~in kUlk ~l yaplllilktan IIOlU'a ~lIll8.SlllIn beden
Uzerlnde bir wya Ikl mezevolt.a ahnmrun sureUyle yaplllUl hIlf:.
Im :ZEVOLTALI YO.\ tA IlAO I. (Reeving lint) : tit! yoma)'l blrbirlne ck·
lemek 1<;111 ha.la.t <;!IIUltanrun Itarp.iLklI olarak bedenltr1 ilzerlne yap!lan
mezevoltalardan lb9.ret bat.
MEZO. (Bunlllne) ; Trinket. ma~t.ra VI' foa yelkenlerinln a1t.!l.bqo ya-
kalaruun serenlere kaldinlnuw ve 5erenler lherlne .santJItMlIl1 koIa:;-
1~lran seJvl.;eler.

~IEZO "STAHl. (Bun~Jlnl! bfclly): Mew VI! largafundg selvl!;elerlnin

yelkenlere del!;dlt' yetler! Ylprandmnanuw 1.;ln yellcenln a.lta~ ya-
kalllndan yu kanya. dcttu dlkUen ernslz bez.
MINT"KA VAKTI_ (Zonl! time): 15 dereeeye bijliinmet\l milmkiin olan
en yakm merldyenln mahalU ottalama VlLklldtr,
MiCACO_ (Jack): "til' et.slmler\n kaldInlrnalImda ltullarulan ltrlltoya
benzer alet.
MIL. ( lti le): BRk. Omlz mi ll.
MlsDE OL.\IAK_ Ullock lind block) : Yiirya ed.ilmekt.e alan blr palan-
KllfIm ma.k&ralanrun blrblrlne dej!:ecek IjIlkUdll yakl~l halL Bu du-
rumda rnakaralar arll.l!mda halat.m veta p8Yl kalmaz. Palangamn bu
~kll alma..ml& cPalanla minda oldu> denlT.

MI STA C;:O. (Bobstay) : ClvadraYl gemlnln tallmanna b&tlamak I!;ln CI-

vadta 1111 talimar aruma donatllan halal veya dnelr.
Miv""'1A ASTAHL (TA BLIN G): Kare yeUu:nlertn serene J:atlanan mi -
yama yaka.lanru sal1amlft.l:t.mnak I!;in ),\,]ken bezl i1aerlne dlkilen en-
s]z beI;.

M.lvAlllA II,\LATI. ( Inner lu ma): Yelkenlerin mlyama yakaJanna d1-

kllen halat. Cunda halatl da denlr.

- 273-
MtYAMA KAI-cETESI. (Rollands) : Miyama y",kas.tru scren Ur.erlndekl
vlU'develalara bag-lamak l~in kullarula.n klI.l~eteler.
Mh'AMA KA!'oU;:ISI. Bak. Miyama kal~etesl.

M!V.UIA MATAFYONU. Bak. Mlyam'l paWl.

MtYAM,\ PATAS I. (faring of a sail ): Miyama halatlanrun ba.gla.ndltI
yelkcn iizerlndekl anele. Miy!UlIa patasma batlanan miyama haiatl se-
r&min cunda8ma baglarur.
,
MIYAM.I\ SAPA1'i"T. Yelkenin mi~""ama yaka.8ml serene batlamak I~ln
8(!rnnln cllndasmda bllillflan radansal! sapan. Miyama haiatl rada.nsa.
i~lnden ge.;lrilerek serene batlll.rur.

!'otiY&"\IA TtRNELESt. Bilk. Mlyama kal~etesl.

MtYA,"\IA YAKASI.
raftaki dfu: kllUm..
(U~ad ): Kare yeikenlerin serene ba.gianru!!:1 iiBt ta-

lI-dYAR GEM!. (Standard ship ) : Bi rlik dahllindek! gem!lerln nlsp! ha_

,
reketlcrlne nazaran harnkct eden geml.
!'oIlYAR Gtl"V~: RTK (Standard compass deek) ; cn.mi mlyar puSul!l.SlJun
bu!undug-u kapah ktipriliiBtiiniin iiBttindek! ~verte.
MIYAR PUSULA. (Slandart compa",,) : Te.-dh kuvveti urzm magnetlk
alanm a ba!!:il o lan ve gemldeki magnetlk tcslrlerden uzak blr reme ge-
nelUkle mlyar ~vcrl.t! iizerlnde bulunan pwmla
MIYAR VAKtT. (Standatt time): HW!usi bir alan I~ln mlya:r merldyen
ol8.rak kabul edllen merldyene gOre olan IIlDhalli ortalama vaklt.
!'odZANA. (Minen ): Gene! olarak gemllerin fi~ilncll dlret\ ve bu dlrek
ilzerlndekl annalann tilmilnll kapsayan terlm.
MIz.O\NA A8A$ 0 BABAFtNGO SERENt. ( Lo",~r mizun topgall.a.ot
)'ard ): Mizana dlreg-l ilzerlnde buJunan ve ~ift olan babafingo serenle-
rlnden aitt.. 01a1l1.
MlZ.O\NA ABA$O BABAFtNGO YELKENI. ( Lower mizzen wpgaUant
sai l): Mlzana aba§o baba!lngo Soereni fizerlne a~ilan kare yelken .
MtZA..'IA ABA$O GA In'A S lm~: NI . (Lo"'l'r mluen t opsail yard ): Mi_
Ulna gabya ~ubug-u IIwrlnde bulunan Ikl gabya sereninden altta olll.m.
MlzANA ABA~O GARYA YELKEN"t. (Lo ... ~r mllzen topsail ): Mlzana
aba'lO gabya sereni tizerlne 8.Q.lan yelken.
MIZAN"A ABA$ O VELENASI. (Jigger sta)·saU) : Mizana !Ina direg-I lie
kuntra miUlna ana dlreg-I arllSlfIa ~llan ve gliverteye en yakm olan
veiena yeikenl.
MlllNA ANA I;i\RMIKLARI . (Mizzen rigging): MIzana ana dire!!:lni
yan taraflanndan borrlalar lstlkametlnde tut an ~anfllkl'lr.
!'oltZANA ANA DIRECt. (!'olizzen nlRSt): Grandi ana dJrejf:lnden soma
gelen gemlnln il~ilneli dJreit\.

- 274 -
i\ dZANA ANA tSTIRALYASI. (Mizzen .'!tay): MIzana aruo. direg"ini ba:;
taratmdan pruvaya do{:ru tuUm halat.
MI7.ANA ANA SERENl. Bak. Foe. sereni.
MtZ .-\NA IIAIIAF1NGO ((ARMlKLARI. (l\lben topgallant rigg1Dg)
( :Ui~en topgallant shroud s): Mlzana baba!lngo ~ubugunu ba:; tara!1n-
d<ln bordalar Istikametlnde tutan ve o;;anakl.Jga kapele olan annalar. MI·
%ana baba!1ngo sartlyesl de denillr.
i'tiU.NA BAB,u'!NGO CUBUGU. (l\-Uzzen topgallant mll.~t): Mizarut
dlregtnln giiverteden Itlbaren il~iincii ~ubultu.
J\lIZANA IIA8A~'I N(lO Ot;STA_\IORASI . (Mizen to"gaIlall~ cap. ): MiZil.-
na babafingo ~uhu!l:u U:rerinde bulunan kuntra (,'ubugunu sahlt tutmak
i~in haha/ingo (,'ubu!l:unun bill; tarafma konulan d<.lmamom.

"'.IZANA HAHAFINGO GARGAFUNDOLARI. ("linen top!!allant bunt-

line.): Mizana babaflngo yelkcnlnln alt.aba'lO yaka$Ull seren hamaylw-
na ka ldlrmak I~in altaba.ljo ya.kastna donat llan !!elvl(,'eler.
MlzANA B.'\ BAFINGO GtJ RCATASI. (Mizzen topgallant cross Iree.!l):
Mizana babatlugo ~ubugu iI~r1nde bulunan ve kuntra ~ubull:unun ar·
ma.snu yapmak ve ~ana kh k kurmak 1~ln konulan omurga hattma dik
kUtilkler.
:\ltZAN.<l. BABAFIN"GO ISTtRALYAS I. (Miueo topgallant ~tay): MIza-
na babaflngo ~ubugunu ~pkasmdan pruvaya dojtTu tutan kalm halat.
MiZANA BABAt' lNGO l\L\NTh.YASI . (Mluen topgallant IIf"'): MIza-
na habaringo serenlnl giiverteye paraJcJ bulundurmak 1~ln seren cun-
dalarmdan dlrete ulman halatlar.
Mlz .-\NA BABAPINGO MARSiPETLERi , {!\Iizen topgallant (ootrope.):
M!zana baOOlingo serenlnln cundalanndan aillup seren!n hamaybsma
donat!lan ve mars!pet ayak!armm ba~landJiI:I halatlar .
MlZANA BAIIAFIr.'GO P<\TRISALARI. (!\Iizen lopgallant backstap):
Mizana baba /lngo ~ubuitunu bordalar istikametinde, kl~a dogru tutan
armalar.
lUiz.<l.NA BABAF1NGO I'IRASYASI. (lUizRn topgallant bratt!l): MIza-
na babaflngo serenini rilzglrm esti!l:i tarafa ~evlrmek ve yelkeni rllz.-
gli.rla doldurmak 1~1n ..,renln cundalanna donatllan selvl~eler.
MlZANA BABAFtNGO SALABURUNU. (lUil:zcn topgallant icc<:h line.):
Mlzana babaflngo yelkenlnln gradin yakalanm serene kaldlnnak 1~1n
gradin yakalanna donahlan selvl~clcr_
MIZANA BABA~1NGO SERENI .(MiElen topgallant yard. ): Mizana 00-
batlngo ~ubultu i1rerInde bulunan iki ""renden ihtte oianl.
lUlZANA IIA8AFiNGO Vt;U :NASI. (Miu:en wpga.llant staysail) : MIza-
DB OObafingo ~ubuitunun kapele.~lnden grandi dlrei!:lne aiman illtlra1ya
il~rine a<;llan i1<; ko,e yelken.

l\ ltZANA BABM' INGO Yt; LK~;NI. (,\li nen wPll"llllant Mil) : Mizana
bab.aflngo serenl il.erine a~IJan yelken.
MlZA'iA <,iAH1IIIKLAKI . (l'IiEUn rinlnc) : Mlsana alUl diretin l bot·
dalar I.$tlkamet lnde tUUln armalar .
MIZASA ollu:OI. (l\!lnen mast) : Ozerinde ana dlrek, gabya ve baba·
lingo eubuklan olan ve prnvadan itlbaren U~(lne(l durumda bulunan
dlrek.
",IZANA t·O.o\ iSKO'rA SI. Bak. FOIl lskot.ul.
MlzANA GMJYA "ARMIKLAKI , ("line n IopnUlSt rigglnc. !limen
l opmasl shl'OudJI ) : Mlmna gabya eubut;unun kape!es1nden ahnarak
mluna ana diTeltI (lzer1ndekl canakllta kape!e o!unan ve ~ubutu yan
UlT1Itlanndan tutan ha!aUa r.
MIL\SA GARYA f;URUCU. (Mizun lop,...,;t ): M1cana ana dlregi (lEe-
rine silrQIen ~ubuk.
MlzAN" GABYA GAftGAYUNl>OLARI. (lIUnell t.op<;all buntlineIJ ) :
Mlmna gabya yelkeninln alt.abai!jO yakasml sercn hamayl!sma kald,r·
mak lein a!tab&¥> yakalma donattlan Belvlo;eler.
MIZANA GABYA GUR CATA SI. (Mizun to,'lIL' t CI"Ollll tre8) : Mlu.na
gabya tubufu Uzerlnde bulunan ve babBllngo tubutunun Ilrmu\nl
yapmllk ve canllkhk kurmak Itln konulan omurga hattma dlk kll·
~ijkler .

MlZASA GABYA ISTIKALYAS I. (Muzen wpnuost . Iay): Mlz:ana gab-

ya o;:ubuitunu pruvaya dotru tut.an kalm halatlar.
MI7..ASA G,\BYA 1I1AN'rtLYASI. (Minen tGp<I.ut IIfl.8) : Ml zana !tab-
ya serenlnl gilverteye para\el bulundurmu I~tn Beren eundalanndan
direjte alman halaUar.
MI7.ANA GABY,\ MARSlpETLERt. (Miuen 10pnuut footrope ): Mlm-
!l!1 babaflngo serenln]n eundalanndan almlp serenln hamayh~)na do-
natllan ve mal"llipet ayaklanrun baj!:land.lt halatlar.
MI7.ANA GABYA PATRISALA RI . (MizKn topnuu t hackstays): Mig .
boldala r I5tllwn~lnde, kll,a o:totru tutan annalar.
III. gabya ~butunu
lIIlZANA GAilY,," pIRA SYAS I. (Upptr mlDen Ulpl'IliJ bra_I ; MIzana
gabya. Berentnl t1izgtnn estlltl tarata eevlnnek ve yelkenl l1lJ:gula dol·
durmak i~in Berenln cundalanndan donatllan selvl~eler.
MlzANA GABYA SAI,AIIVRUNU. (Mizilell tfillfll/lljt 1.,.,<'1. lill e): MIg·
na gabya yelkenlnin gradln yakalarml serene kaldl rmak i~ln gradln
yakalanna donattlan HlvIceler .
MIZANA GABYA SER~: NI. (Mizzen IfIpm.. s~ yard): Mlzana gabya ~u·
bujtu ilu:rinde bulunan Ikl gabya serenlndtJ1 nstte olan,. Lat yelken·
lerl He don.a~ olan teknelerde lager serenl i1zerlndekl IIl"rene de
MlAna Gabya. Sel'@nl denl r.
MIZA..'i,\ GABYA VIlU:NA SI . (Mizun to,,,,,..,, 5ta,..,...II ): MizallA gab-
ya ~utmtunun kapeleslnden grandl dlreilnln ~anakl'l!"ma alman tsll·
ralya Gzerin! a~'Ian iI~ktl4e yelken.

- m -
MI "ASA G." 1IVA \ ' EUU:NI. (Mb:te'l. WVnuost lIII. lI. Upper nUzUll top-
sa il): Ml.z:ana pbya serenl iUerlne a~11an yelken. Lag yelkenlerl lie do--
natllm~ teknelerde mizana lait yelkml iizerlne aClIan yelkene de MI·
zana Oabya Velkenl denlr.
MlzANA tSTIKALYATASI. (MIzu:n ...,~'al 5Uoy): MlZiln& kuntra pa..
ylndan provaya dotro uzanan Ila\llt.
MlzAN" K UNTR,\ C;;UBUGU. (!'tlnen ro~'.l ma~t ): Mltana babatlngo
~\lbutu fizerlne sunllen ~ubuk.

lUUNA KUNTRA SERt:Nt (i\lbu:n ...,y,,1 ya nl ): Mlzana kuntra ~u·

butu Qzerlnde !)ulunan sereno
MIZANA KU,,""TRA YELKF.NI. ()o!lnen roYII I ): Mizana kuntra se~nl
uu:rlne lU;11an yelken.
i\lll"ANA KUNTRATA SF.RENt. (Mllzen ~ II yard ); Mlzana kuntra
~buIu Uzerlnde !)ulunan seren.

",IZAN" KUNTRATA VE:LKI!:NI. p Tlnen $ky"", II ): Mlzana kuntrata

ser enl ilzerlne a~l1an yelken.
MluNA Li\GEIt SERI':SI. ()1l ~n bale ya rd) : Lag yelkenlerl lie (10,
natllllUlj yelkenli teknelerde mi>;ana di~e blwlan lat yelkenlnln
a~lIdll"l se~n.

MtUNA LAO Vt:LK.ENI. ( Mizzrn bale yawl); Mi>;an& lager III!Tenl

~rlne a'VIlan ka~ye benur yeolken .

MIZANA PA \ ' 1. Grandi dlreA:i lie ml~ dlrel! arumdakl yat.ay me-
ufe.
l'tLl7.ANA rlK I. (Minrn , aff topsa il ); Randa yelkenl Ilzerlne &~llan
~k,*1i yelken.

MIZANA SJ-; RENt Bak. FOIl seren\.

MIZANA VEL t:NASI. Hak. Mark!!.
IIII ZANA YELK ENI. Ball. Foa yelkl!nt
MIZ,\NA ZIFOSU. ( Mb~e n s ky",,11 pale); Mluna kuntra kapele61nden
~ubutun ppkasma (Genel ol&rak dlrek I18-Pkuma) kadar olan kilim.

!IIODA YEI .KENi. (Spencer): Dlrekler Uurlne $urillen ve ~a ckltru

h.atlf~ meyUli olan serenlere a~lIan. bumbail veya tJumbasu. oJarak
kulilimian u~ka.e yelken. Huri veyll Pena Velkenl de denllil.
MOLA. (Cact tori ); Blr yere verl1m~ olan blr halatm koyverilmesl 1~1n
verUen kornllt.
!IIOLA. (I.et .ro); Gerg1n ulmayan halatm _rkan kuumndakl oo.luk.
MQ}u' IDAR. (Tafrail); Geminin aila gIlveru duzeylnde bordalarm
blrblrlne paratel oldutu yere kadar umnan kIt; !!tim!.

- 277 -
:\tORiLE. (Conical wooden plug): Herhangl bif sebeple gem! veya de-
nia aracllllfI su keslmlne yakm borda veya kariruu.mda a~ilrrut 01&0.
deUkleri Wtamakta tunamlan tonI ,.ekllnde yontulmUf, iizeri yaith
tisttibil lie aanlml~ ate .. takoz.
MONtLE rrM.EK . Su keslmlne yaklll yerlerde a«lin}" olan yaraYi mo-
rile Ue tlkayarak k;:kletmek.
MORtLE ET,\IEK . Babaya b1r~ kere vol ... edllmJ4 halatm botalul-
InUl ItIn voltalannm teker teker 1~leUlerek gev~UIm~.
MONlzE. (Reet earing): Yelkenlerin. camadana vurulacali zaman
gradln yakelanm camadan utan hl~mdan serene tatlamat Ir;ln
kuUamJan ~llkl1 halatlar.
MORlzE I'ATASI. ( Reef raring): Yelkenlerln eamadan ut&rhtn hiza ·
slnda ve gradln yakalarmda gradln halalmm kUruz km'maSl He mey·
dana gelen analeler. Bunlara Cama.dan PaWl da denUlT.
MORS f"ENERI. ( M otlle lamp) : Gemilerin direk veya .eren cundala-
noda, manlpJeye batli Jambalanilr. GOrilnUr l~reUe yap' Ian yalnn
mesafe muhaberesinde kuIl amhr. Muhabere MoTS al fabesl Ile yaplh r.
l\IUIIABER~; 1I0RUSU. (S peaking tu~, VoIce lube): Elekt rlkll muha-
bere sJ.o;temlerhUn ana yapmasL hallnde k6prililatil lie iinemll mer-
keller al"Ulndakl muhabereyJ temln etOlek tbere geml dahlline dona-
tl[ml.l plrlnt veya balnrdan yapLlml.l bondar. Su barula rm alttl kwm-
Iannda !Slik sesl t lkeran tapalar vardLT. Herhangl biT yerle konUfu-
lacatl zaman konLLj.aCak k.l~1 bu ta.-Y1 «lkntLr ve ajtzLm deute dayar
\"e kuvvetllce titler. BoN lelndekl have baaUlCl dijteT tarattalr.l dildiikU
6ttilrilr. 8u lkez {jurine d\l:er tararta tapQyl elkartarak konu~ma silr.
dOrWilr.
MUNI !{ASA. Sak. Emzlnne kasa.
l'IIURAIIA.'LIAT. Bak. Harita n"LnIJ ve ~reUeri.
1I.1 U$"'-'lBA. (Ta rpaulin): GUverte \iUTlnde VI' ilt1kta buhman Pusu -
la, Dilmendolabl. Maklne Telgra',,, Irgat glb! alet ve elhazJarl yal-
mUrdan ve ~ltden korumak !~In ya~li havalarda ve geceleyln Oaer-
Jerine oTtilien brandll. bellnden yap!lm~ IIrtildUr.
l"UTEVIL ROZGAR. (i\lod.,..ate b..-u) : Tepelerinde ldipiik.Jer gOrii-
nen ~e dll.lgll. boylan uzayan, saa~lelr;l .ruratl 11·16 mil olan rilzgtr.
MUVAZENy''''ERKEZI. (Metacenter): Oemly] SU Uzerlnde taf'yan
sephlye kuvveUerinln OrtalamaaL dlkey sephiye merkut noktasmdan
yukanya dolru t.esir edet. Gem! blraz. yatacak oJuraa &U aibndakl B
noIF:tasl 8 . I noktasma ""reket eder. Gemlnln meyUlI hallnde .ephlye
kuvvetlnln teslr istlkametlnl gillLten"n hat. dikey vazlyettekl tealr Is-
t1kllmetlnl g&teren halt! M nokta~Lnda bolunur. Su noktaya mUVIl-
zene merkezl veya noktaSL denlr.
MUVAZE..."E .'LIERKEZI VCKsEKI ,IGI . (:'Ilel.8<:entric hei, bt): Gemlnln
IIlLrlik merkezl (0) Ile muw""ne merkezl (M! anwndakl ytikaeklikl.lr.
(0) noktam dalma sabnUr. Ancak (8) "Il 1M) noktalan geml ya lpe
yaptl~ sephlye merkell (8 ) lie muvaune merkezl 1M) dalma yer
dell~t!rITler.

- 218-
l\roH~:NDlsIM.(H. Bak. Blndlr me kancabaA:L
l\1 0 KERR ER IIALAT. Kullt, mlmay acak derece de ylpran mllj mlmaya-
ohm dort
burga taya leadar ol.n ha!a.t!a.ra. denlr. Yenl halat! a.nn lr.l1il&
caitJ yerler de palet, Wltunna,.a v ... gfbl lItyle.n n yapllm a8mda kulla-
ntbr. Bak. Arma bozuntUllU.
~I1l'R SEL. ( Knitt k!s) : Kollan evvelA /IOJa, blLAha
ra (j~ Itol ble araya
getlrUerf:k ala bfikfilmek sumly le yapda n Ince ipler.
l\IORs EI.t:BA(a . Balt. Alapo rtekll p\yant :.tJ.
l\I OSA Dnu:. Ball:. CatJ¥lUl.
boT-
MOS.4.DEME ..ALET !. (Collb ion mat): Muhte llf sebepl erle gelnlr1 ge-
dumd a, au kesiml yakuu n da veya a1t l.arafm da aplan dellkle
lnl azaltm ak mak"",d,y_
~ie\ olarak kapatm ak ve suyun l~er1ye gtnn~
\a kullar ulan ve karina !Inclrl va$It.a. 81yla yara (lzerln e getlrll cn blr
dekl palet.. Modem ~mlle rde yara. paletle rl
tarafl tuylll kare !leltlln
pek kullar ulmam Bktad lf.
Mtl'SADElUE .. ERDE S!. (CoIHsJon bull<be ad): tkl gemln ln
catJ,malU
hallnd e !5Uyun gemJ i~enlne glnnes lnl onJem ek mak.sa dlyla gem! boo
yunun % S'I mesaf ealnde lintlne den gilver teye leadar utana n au geo
~lrmez perde\ er.

l\I OSTAl\tEL IIALAT. OOrt burgal .adan daha bilyilk burga

tadakl kul -
lamlm ayaca k de~e Ylprtln nu.$ h8lat . Palet, pII.!pa.3 v ... pbl 'iCYle·
fin yaplim aslOda kUllam hr. Bak. Arma bozun tuau, Mi.lker rer hlliat.
Lq-
;<,I OTEIf ARRIK IZlM,R C0I;I.AGI. ( Runni ng bowlin e bil.l':h ): Bak.
baiI:J. SugaIJ Izba~baitJ.
~IOTE HARRtK TORNO. ( Rullni n( hl~k ); ikl
makar tldan lbaret blr
palang anm aablt otmaYlP harek et eden rtuIIkarul. tomos u.
Mt:rT~: NA"tl' PENER. (,\ lterna tin.r light ): 1~lk
rengln ! zaman zaman
deti4U ren denlz fenerl e"'.
MOTE VAZIN OO ~IEN. (RalilIlCM rudder ): DUrnen yelpe.ze
.o;lnln u~te
lk! klllnU kl~ tara.fl.a
blr kwm di.lmen ekaenl nln ha~ turarm da lict e
oilln dumen . Bak. Oilmen.

- 279 -
l

_ 281 -

L
 !
I
!
~
l I ~
i•,,
I
,I'
,, i
.l
~
••
•
,
~,
I i! '
,
 •

., - ,.... ...
....
~

,...... --@
....
~
I

,
- .~
«PCO
.'I ... ", ~;h

IklJbOJ \

- 283 -
- 28< -
-.
Marptlta 1laI'

MaUbc",d" At.

- 286_
Ilol dl~

.11'"1'

a.:....."....ror.
bI>}·.1I

--
M .... i"'.

-
M",aJ ...

- 281 -
 ~
•
~
~

,
F

- "' -
- 289-
- ,., -
~ 291 _
 z
•>o
.,""
_ 292 _
Ollt IMLAT CLHAliI.-';A FF.Hf.R YAI'IIMA!iI : IlaLat>n Kollar>. VarundaJd KoLun
OOlnnckn At&t. Do'. . "hn mall Sure,.,.'" OIU$turuLan Dun Ill. Com ijekUdl,.

~";VLAl'(" CEvtzl : BIt Hilla, I;tIllUl Ua<rltte Vapdatl O!RDBI. CEv l Zl "" lSI,
I'fllH Vap>lmak SW'1!Uyle OI~uruJan IlIr CevII ~L<Il OLup M...... no Ka~un~
Andln:hautd<tn lIu lsLmLe An>".

_ :193 _
- 2S4 -
MF:LF. \ 'O LT"" r I) tlLG~ H,\ G r : Bt. 0I""t1 ~el'~ BIr Giind.rl Bir Y."" "aId,,"
mak. f;:. km.t Makt.ad\yla Yapllan Emnl)'elll Hir Baid\c

- 295 -
w,
c,

- "' -
 -N-
NAKKA~ . (Pain ter ): Gemllerin hoya ~erille me:wu1 olan V~ boyala-
lin bulUndugu nakkathanenln 80rumlusu durumund;& bulWllln peno-
nel.
NAKKAlj HA."'£. (h int locker): Geml l~in liizumJu alan boya, vemik,
sillyen.
fL~ vs. gibl boya lie lIgUl malzemelerin muharaza edilditl yer,
Nakk.qhaneler genelllkle bq kuara &Ihnda ve atntlneye yakln yerler-
dedlr.
SAL KJ\ SA. (Horse sh ne ~pl ttc) : Doblin ya pllmlt blr ha1at m Ikl tara-
fmd .. k\ bedenl Uzerlne I3tenUen uzunlukLatl blr hillatm ,Im .. la., He
yap,lan taM. Pan;a]!kasa \'eya Falnka!! ka.u'da denillr.
SAv l . Hak. Barko bestl)'a.
NAVI.UN, ( Frei,hl ): BIr yerden bIr ye~ \.qmmak {lure blr oozlqme
(Navlun so.:l~e!II) lie gemlre alm!III qyalutn tUmii.
/'IA llLUN ;\IUKAVELESI. ( Affreil:hl~~) : Donatan lie IdI'8.C1 arum-
cia bit yQkiin deni%den l.a¥nmam ~In muayyen hlr navlun ficre1.inln
Odenmesine 1rn~Wr. gemlnln ta.ma~ veya kl4lTlen Idnll8ylc.ya laMIa
(dlldJtlnl beUrten multl...."l".
NAn.o1'i "AI..AT. (Nyloll Line, " ylon fflt>e) : Uf halatlara nll28rn.n dll.
hll elverl'!ll olan sentetlk haJattlr. Aym evlloaltakl bIr manila halata
IULAran Il&ylon halat n~ dela daha k uvvetll ve ~ dela uzun iimilr .
lfidliT.
NETA. (Clel&n TIdy) : ~rtlp ve dUz;en manumda kullan,lan t.erlm.
NETA IlATAIt\'A. (1'1 pt' dO" 'n Ih .. ro~"' ) ; oem\ personellnln bu·
lundukJan yatrna VII. I, yerlertnl temizlemell!rI ve bu .... lanm dilzene
sokmalan.
St."'A EnlEK. ( To make d ear): DaA'lmk ve dill'!eMiz blr yerl (en.lp
ve dUten" sokmak.
S t:r IIAC1M. ( Nel ~~~(cr tonug~): Oemlnin glW hlldm veya tonUa·
t.osundan 0 gemInin y!1rt\melllne ve yilriitenlerln Iht lyacma ayr,lan yer·
lere alt hadmlerln ~lkanlma.smdan $Ofll'8. kala.n hlldm,
SET KAPAS 1T£. (Sea C>lpaelty) : Bir gemlnln tusJu Juda ruhsath su
~eklmlne kad.ar yilklendlJ:l zaman banker, su VI! dlger malzemeyl h_.
b& kattlktan llOIl1'& uzun ton oIarak yilk kapuitesLnI trade OOl!r.
NJ:r KIRA . ( Net charier) ; Blr b>em.l net kira lle klralanmlljS9. gemInin
yQkleme ve lJooialtmD. limanlarmdaki bO.tiin IlUIMIIfiannm kiraillyUla
alt oIduaunu Ifade eder. Gem!. y(ik ~lr.ml\ tinlamnda tamamen bo-
p.1tLldl kt.ln sonra armatOre lade edl!lr.
_ 297 ~

•
Nt.:T TOSILi\TO. INn «Hmage): Bir gP.IIIlnln tum .u.~h ~rlertn1n
tonall olan GROS tondan; Geminin tieari lul.lancmda yeri olmayan Ita-
pah mahAlierin haelmlerl topilumnm <;lkan l llllW lie elde edilen 10-
lI<1JdlC. Bir ba.l;ka deyl,le. gemlnin yiik aldlitl nllvilm Itetlren kapeh yer·
ler!nln hacimlerl toplamldlc.
I\E\'U:'I'. (Can..as lin e): Eratm yat.ak ve diRer e~yalf!.nm koyduklan
brandaYI baitlamak !~ln kulJnnllan Inee halat.
S ISt'i tn;HTt:Rlz. (Relat ln bearing) : KaI'1l veya denluleki bic mad-
denln, gemlnln pruvuma nazaran olan I$Uk.Ilmett, Bu maddeden ge-
~n kert.eriz haUl lie gemlnln omw-ga haiti al'1lllll<laltl a<;. olup gem!
pruvulndan ((10(1 dereceden) 360 dereecye Iwd&r aaat yelkovaru \.$11.
kametinde bl~iiliir. 8aun IIIncak ve i.5kele bel1Ttlimek luretlyle ISO de-
receye kadar da trade edmr.
S IIIA i KUTUK. Hak. SOn kutur.
NO.\ lONIK H"KIT,\. (Gno monic charte ): Nomonl k irtisamla yeryil-
~On(ln ble kL'lmml glloeteren bu haritalar daha tlyade biiyiik dalre 5e.
ylrltrlndc ImllallLhr.
NOltOl\ lK IlIT ISM.], (Gnomm.ic projeelilHl ): Yeryibilniin bit kwm·
m gOlllermek ilure kullallLlan bir irt1sam meUldudur. Bu metodda, te-
tet blr diizlem !lurlne yerln merkezinden yapLlan lr11aamdlT. Merld-
yenler kutuplara dogru blrlblrine yakllL$n blrer dotru ~U:g1 haUDde
ve an: paralellen tete! noklU. kutuplar o/mIIdLlJ llilrece blrIblrlne pD_
ralel olmayan eA:rller hallnde gfui1lilrler. ~LLar dotru olarak gilsterile-
mel. l)lr biiyiik dalre bir doAru ~!zgl hAlInde I.rtlrOliir,
i'iOlCMAl. MA1MAHRE(,: . (Nonnal di.'plat elllcllt): Oem!n!n her v~h.l·
Ie hlzmete haur olnrak tam. k9zanlarda fayrap se~lyexlne kadar IU
mevcut. personel ve c,yalan I\'emide. normal cephanesl, akaryakJl.L.
yedek malzemesl. i~me ve fit suyu mevcut oldull:u haldekl mailllllhrecl.
Bu mal~te tiJm 6llnu<;J.ar. ihUyat lit SlUnCI ve dabLlbatum IIIt_
1IL~larL bali blrakllarak kabul edlleeektic.

i'i(l H ~ I ..\L StiJL\T_ (Service ~I!eed): Aksl emredllmedltl silrece blr ge-
mlnin yap~ slll'1lt..

~OIl ET . Bak Vanllya,

NUCUMl AY. (Sidcral ): Vjldl~lara nar.aran aym yer etrafmda blr dev·
rlnl t.amamlarn ..... , 1~ln ge<;en miiddet. Bu mUddet takrlben 27 1/ 3 giin-
dUro
NVCIJM! GUN. (S ldera! day) : Giln~ gllnilnden blr denee veya dOrt
$&Q\daldklJ.S) daha lu5a olan gilrL
NIJCmll SAAT A~ I S I . (S lderal haur a n g le): Hamel noktasmm 58.&t
dalres!yle gok dsmlnden gecen SlLat dalresl araoSlnd. kUIUpta meyda-
na gden LU;I veya bu au dalrelen ara&LIldakl ekvator Ylly>dlJ'. Hamel
nokt.asL saat daireslnden bIll1ya dagro 360 dereceye kadar ol<;illilr .

- 298-
 I'uculUi VAK.IT. (Sldern! time ): Yerln e\!sen! clrafmdakl d6nI4Un!l
ylld.l.lll. ... nazaran ijl~mekl" bulumln vaklt. Nucuml vaktln b&tjJ&ng,~
nokta.'ll IIkbahar nokU.s,d .... Ylldl~ann mevkllertnl tayln etmme nu -
cuml vaklt kuUamhr.
KUClJl'+Il VIL. (Shleral yenr): Y,ldlJlaTil naza r an yerln g(lne~ etrurm·
dakl devrlnl t&mamJamasl 1~l n get;en muddct Nueuml Yll troplk Ylldan
W dakika daha uzundW'.

- 2!19 -

•
- 301 ~
,. ,. ."
"

- 3()2 -
 , -,
,
" ' -,

.. ---
"

Nueuml San Atlll

 -0-
OCAKLlK DEMIR!. (Sheet anehur): B1r tanfmd.a. 111:\ de:rn1r OO1l1l1.n
demlr ltrden klt;:a dotru olan vt p dtmlrlnln gerlsinde bulunan, gO:! de.
mlrtyle ayru VlL!IIfta Dian yeIIek demir.
OLTA BA.GI. (f'W\ennan'. knot): Bir daha ¢aQ1.meslne ,trek duyul -
mayan halatlann bIrtbtrlne t.A:1anma5I h,1n yaplan bat.
OLUK . (8"... 11..... ) : HfJaUann dil iizel"im I'1Ih~ oturm.~1! ~In <lil
lizerlne tu;11an yanm yuvarlak oyuk.
OMllRGA. (Keel): Oem! poItalanmn .It Il4;lanrun UJ.eT\nde blrl~utl
pruvadan pu paya kadar uzanan ~Hk vaya en aatlarn ata<;tan yapllm~
otan gemJnin en $8.itlam lusml
O:mJRGA AJ}OZU. (Rabbet): Kaplama tahtalanmn omurpy& glnnesl
l~n c.nurp iiRrinde ~11ml4 ol&n girlnUle r. B&k. Ap.
OMURGA IlATTI. (Kdl line): Oem! va dmJ.J; ara.;lanrun ~ ve lu~
bodosIamalanru birleljUren ve ornurga lIe aytU ditzlem berinde bulu-
nan hat.
OmJZt.UK. (Qual'kr): Borda kaplamala.rtmn tbq ~ kl~ bodoslama·
lara dotm eitimlenmJye ba,ladltl yet Ile bodoI!Ilamalllr ILra.&lrui& kalan
k_.
OMUZLUK PAlAMARJ.. SPRJNG LINE (5) : Aborda oImllll gemllerln

-.
t,.. ve kU; omu~uk1.nndan &aMe vermq olduklan halat!ar .
OMUZLUK RUZGARI. (Qu.drantal wind ): Kl~ omuElukl&nl&n ~

OPSIVOSLU YVK. (Opllllal carro): MUayym bit llml.nda. taUm i<;ln

aatilmaml4 mall&!' opsIyontu yilk ()/&l'a.k gemlye y6.tlenlTler. Yilkleyl.
cUer veya mal! alaeak oIanlar nlhal V>Il"1I lLmarurun Isminl enu. ytr.
ml dOrt !!Alit evve1!nd.en bUdlnnek meo::burlyetlndedlrler.
ORKOZ. (Unddow) ; Altlntl)\1n aklll clhet.indm e3en IiiZgAr sebeblyle
akmt l llstlluunetln ln 9.kslne dotru glde n yQzey IIkmtll!lrl. Glrtntlll ve
~lklnUh uhlllerde blr ~lkU\tlya ~rak akmtlnm aQI elhetlne dotrn
aun altlntl)'8.da ork<s denlr .
ORSA. (Wind sid e, the ... e- I-her aide): Yelken Lskotalanru miimkUn 01·
dutu kad.ar ia.va ederek ye!ken utturu r1.btglnn estill tarafa dolns
,.otalt.mak lIuret.1yle yaplian aeylr.
ORSA ALABANDA ECLE!Io'MF.K. ( Hea ~e to): Valdt ~nnet makgd,y.
ta en ugarl lI1lratle etlenmek. doIa9"ak. Eilenmekte &nllir.
ORSA ALABM"DA TRAMOLA. (Wl'&J"): Yelkenll gemllertn Jiizglr (l.s.
tU tAra fmdllll. dOnerek rote. de~lrmelerl.

- 305-
 ORSA ALAB,\ NDA YA'I'M.-\K . Bak. Orsa ala-banda e!!:lenmek.
ORSADA KAZANMAK. Bak. Yii kse!mel<.
ORSA SI"'A KAI;J\IAK. (Wealber Helm) : Teknelerin in~ batalan ve
geml dahlllndeki yiikierln iyilstlf edllmemeie r! sebebly!e rilzglr iistilne
d~ru ka~malan .

ORSA SINA SEYRF.Ti\-n~K. (Ply): Seyir Istikametinin rilzgiinn estl!!:1 ta.-

rala dogr u oimas!.
ORSA PUP,\ CEMBERI. (11001' on Ih e hoom !O whi ~h t he hoom·guy 18
rllStened): Bumbala-nn cundahmmla lJuluna.n ve iizer!nde orsEI. pupa.
palangalan takllmak tizere Ikl mapasl buJunan demlrden yap"m~ ~em­
"',.
OIlS A I'UPA I'ALANGAI .ARI . (lJ.oo", ·gu y \.ac ~ Je ) : Van yelkenierin
bumba.!anm Is!.enilen istlkametl.e tutmak iizere blr ueu OrsEI. pupa ~em­
ber!ndekl mapa.ya. dlger u~u kiipe§t.edekl 'blr yere baglanan ild adet pa._
mn..
ORSAYA KACMAK . Bak. On;a.s.ma k~mak .

PRSA YAKAS I. (Luff ) : DOrt k~ yelkenlerin riizgAr iistiinde kalan .

ii~ kOlie yelkenlerln istiralya t arntmdan kalan yakalan_

OR.'I'ALA . (Mhbhlp): DUrnen yelpa.zes!nln omurga hat tl lstlkametinde

oimas! I~!n serdtimene verUen komuta.
ORTAI.AMA AU;AK SUo (Meun low water): Bir ay giinO nde blr mev-
klde bulunan Uti al~ak suyun dahA alc;ak Buyudnr.
OR'I''''..AMA ARZ. (Melin lat itude) : Ekvatmun aym tararmda buJu ·
nm fkI ayn mevldln arzlarmm ubi,.,..,l topla.mmm yans!. (Lm) klM.1t-
masl !ie gilst.erlUr. Ekvawnm her Ikl ta rnfmda bulunan arzlan n orta·
lamlLSl olIIUI.~.

ORTA-LAMA DENiz S t:vIVl-:St. ( !\oJ ea n s.. .. level): E§lt vakll arahkla-

n lie elde edllen bir !;Ok saylClaki rasaUardan elde edllen denl~ sevlye-
slnin OrlAlaIllll.8l.
ORTALAI\lA EN ALI;AK SUo (Mean lo"'e<t wal er): Bir mevkldekl en
al~ak aleak suI ann ortalama yiiksekHgJ .

ORTALAI\L\ GCNFJj. (i\lean ~1lIl): Ekliptik fizerinde harekel eden ha-

klkl giin~n bir yI\hk siiratlerinin ortalamasma e§lt ve munt.aza.m bir
&{iratle giSk yiiziinde doi!:uya dogru hareket eden mevhum hlr gUn~.
ORTAI.AMA IK'I'IRANt ALC;AK SUo ( ~leIiU1 spring tide): Bir mevkideld
Iktlrani a!~ak sulann ort.alama yiikseklJtI.
OTURAK (Th,..JUt) : Kiirekle har eket eden teknelerde ktirek~!lerln
oturarak kiirek cektlklerl aJabandadan alabo.ndaya. uuman tahtalar.
OTURAK PANI;,\LU. ('I1nurt knl'e): Dturak lann alabandaya ge\en ta-
rnnanm alaoondaya ooglllyan ala~ veya madenden yapllml~ il~ klilje-
11 prru;ollar .

- 306 -

L
- 307 -
I. IlwDbo.

2. Ono pupa
-~,
1. Or$.a JIIlpa

-"'"
 ,
0
•
•
,
•,
il. •
,
• 6

<
~
,
6 ",
•
,
5
_ 309 ~
 -0-
OKSOZ KL"ERE. (ItaU be<o'n) : Amt. r at.s)an ve giiverteler i1urlnt
a~lI~ Itapanalar doIaywyle alabllndad.e.n 1.1abandaya ltadar uza·
mayan ve hlr u~l.n amOOr veya kaporUi hllt9Jllnda k",silen ktmeteler.

OK S()Z VARDIYA. (Dolt watch) : O~ vard!y. He tutuhm nBbeUerde blr

vardlyaya hep .Yn! Matlenn KelmEmes! i~ln 16-18 ve 111·2I} MaUer! &11\-
smd&. tut uilLfl Ik\¥r IMtllk nObetler.
OI.f)DESlz. (S,.-rll ); F'l r tmalann dlnmesl Ue den lidn .... tlalull.l'dalga_
h hall. R~r oI.nwIilt hald", flrtllUl sebeblyl", oIu;.mlq bulunal') (\.al-
gala r devam ecler.
OL OSAVLUN. ( ~ad freqhl): Blr geml)'e bllflll yilklenmeyen nav -
lundur. ~r kJrtlCl taatlhilt ettJtl yilki1n tamamlnl gemll'e yilkleme·
m~ yiiklenmeyen yilkede olil flavlun denlr,

- 311-
 -p-

PABVC. (Shoe): ~. pun~l rib! teyJerill yerlerlnden 0}'lllWlIl1DUI

~In oturduklan zemln ilzerlne ~Ilan yuva lar.

t'M.A. ( Wub, Blade) : K l1reklenn denbe gIren enll ve yUIll kwm.la!1.

PALA CEVtRMP.K, (FEATHER BLADES): K Urek ~kUlrken ~ud&n
C1kan kllreklerin \klnc! ham\e leln palalanru bat tarMa dotrll glItll-
rtlrken palalann tnU t.&raflllnm au ar.tlun& pII.IIllel cturuma gdirmek
~In kUrtk topaclannm eJ lie ~evrllmesl

PALAOOR MEZARNA81 . (Head ledp) : AmblUapl ~\adorunun otut·

tulmU; oldutu VI! ambar alUlanmn ~ Vf: k lC tarallanna konmU;
~~.

PALAMAR. (Moo,ln, line) : Bit nhtuna aborda vera kl~tan !tara 01·
mUf gemUer ln, geminln y&nqtltl bordMmdan !l&hlle yerm~ oldutu
kahn halatiu. Palamarlar verHdlklert yerJere gIIre det~jk Lsim ahrlar.

PALAMAR LUMBARI. (lIa_ bole) : Odverteden sahUe vertlen hala.t·

lann Clkmalan leln kQ~te!erln rtlverteye yalrul klSunlannda ~mn
Vf: gerWnde ha\atlann volta ed\l[Mier1 ~In babalar bulurum lum-
bartar.
PALAMAR !)Al'oIANDIRASI. (Moonnr buoy) : Llman 1~lnde tazla -.aha
lWei etmemelerl le!n gemllerln b'4t.an ve kj~tan palamar vermek
8uretlyle bRtladlklan ~and.JrallLr.
J>AJ.ANGA. (Taekle) : tid makara ve bu makaral.l.rdan donatll&n h&lat
lie I.qkil edllen don&nUD.. KuvveU rulalqtJ.ran pt.!an&:allLr gemLcIlIlIn
gerektirdl~ bl~ yeroe kull.l.1uhr. PaJangalar malLaralar fizerlndek l
dlllerio. adetlertne gljre detqlk lslmler ahr.
PALANGA R UU: . (RoIllo.C tackle) : Alt makarul adl torno. WIt na·
ksrain mak.r a ruledeo. lbatet palsnga. Yelken gemllerio.de. denlll1
havalarda 5erenlerln sallanrn&nUlll 1(:10. seren He dlrek ara.sma do-
natlhr. Yalpt. PalanKUI d& d~U1r.
PALANGA tl ZEKINE PALA...'OGA VUK:nAK. (Luff upon Itdf) : Itl pa-
langa.nm kazancmdao. Istilade etmek ~In esa.a palangamo. UrenUsl
yanlunCl palangarun kanc:.ll5Ulll IxItllLnmak aureUyle Y'Pllan donanlm.
PALASARTE. (Channel): Ana dlreklerle ~anmkl.l.r al"Bsmdaki ~Iyl
btlyilltrrlek va kti~telerl serbellt bu·akmak 1~1n dlrekler hlzaamd&
bordalardao. dl4llnya dotru uzatlillll4 ve bordalara "tlamea balIan-
m!; aita~ klltilkler. Bak. Alt Pal..... rte, Ost Pal..... rte.
PALASIRTI . ( BLADE EDGE): Kilrek palaluulIn ensl, Olan tarafl.

- 313 -
t'Al.IIT. Deniz erlcrlnln ceketlertnfn yaka kUlmJa.rma takukJa.n mavl
renkll ve ilzerlnde ii,. alra beyn $erlt bulunsn kum.&ljlan yap'lrru, ya-
kahk
I'Al.I':"I'. (Ma l, I'aun ch Mat): Sa.pan veya izbiro yertnde kullarulmak
(lzere Ince halatlarm OnUme$1 5uretlyle yapllan ensb kUJ}ak.
!',\U;·r. (Swab): Kul!amlml~ halatlarm tellerlnden veya m(lmelden
yap1hm orgUlerle meydana galen ve ayakl .. rm altlarml sllmek 1~1n
lumbarajtlzlan lie klllnllra yapl1annm iinl~rlne konulan paspas.
l'AJ'oIUK IIALAT. (Cntlon I"Opt) : Parakete. Iskandl1 ve halal mal.alyo-
nu lie ufak denlz ara~lanmu IJ.'Il urma~ala n m urmek i~in kuJllUllian
pamukUUl yap'lm~ ham ve e$nek hala~.
l'AN\'OL TAiITAS I. (Shlfti", boards): Geml ambarJannda bulun&l1
dukme hububat m denl!l! havalarda kayma.sml dnlemek maksadlyl a
ambnrJara konulan tahtalar. Yeni hububat nakllye gemilerlnde pan_
yol tahtasl yerlne sabll MC levha la r kullamJmaktad,r. Bak. Merkez
hattl perdesi.
I'AK,\KETK (Lo!,:) : Blr geminln suratinl ve denlz 1~lnde katettikl me·
saleyl deniz mm y/)ntlnden 61~en elektrlki ve mekaniki aieL. Gcnel
olarak kuliamllUl ii" tlpl; ImUyazb Parskete, Eltktrikll P3 rskete. Plto
Stallk Parekele·dlr.
l'AHAK):rt; HES,\ IJl . (Dead reckoning ): son tayln wilen me~kIden
(Hllkiki 'l"eya aJelade me~kl) geminin seyn:ttlll rota ve pa rakele veya
makinc devir saymyla l.ayin editen mesafe v&.liltal!lyla geminln mel"
kUnln buhmmasl u.~u!U. Ptraketc hesab>nda ak>ntl dlkkate al>nmal.
I'AIL\K ETE S,W LO SU. (Log line): Bir ~llJlUSl pcrvaneye d!i:er ,lmaSl
J"lfakel e saatinln Kerl~!nde bulunan mapaya takllmak sureUyle kUI-
lanllan orel surette rtokunmu~ hala!.
j' ,\RAL.\K S. ( Para l"'~ ): lIakiki ulnk ill' hiM! u!ukU\n ol<;illen Irt!ra·
lar arssmdaki la rk.
I'AHAI .F.. Al:lr malzemey! kaldmnada kuliluulan dOmer dilli palanga.
1' ,\lIA I.El, K OKK ( PMr..11e1 ~phe""): Kutupll1 bulunan bir raslda gon:
gilk cj~!mleMnin ul'kn paralc! harekl'"t etUkler! Koliilen gok ktire:li.
I'A"A~IPET. (('r ullllW\I ): Snb;J.hlarI. ",,-nUUl brondalllrm konduku ge·
ml lelnde veya dl~mdakl (Iohl plar.
I'AReAl.! Kl\S.-\. flak. N~l kas.l
I'.-\IU; AI.I TUTUDIA. Hak Eksik tutulma.
"AS. ( HIISI ): Demir '·e ~Uk Mclarlll uMilt.mmesl sonucunda meyllaJUI
gclen klmllzl. kahvereugi madde. Pasrn onLIne lI~mek i<;1n milmkim
uldu!:u kadar demlr lie I1lmosterin temUml k~mek libundlr.
J',\ SAI'AHOLA. (Pass; n!,: " "al.·h,...,rd ): SQ,z1t! cmlrlerin ukt~lmlmasl
l~ln g~mi i~inde kullanllan er.

_ 3 14 -
PASP,\S. Bak. Ayak palet.!.
ln
PATA. (Cring le): Yelken lerln yakala nna dlkilen halatl ann. yelken
kO§eler1nde kllru~ lunlm aSi l1e rneyda na gelen halat anele.
PATAK OLYE Diu . Bak. Omda zo b&$UkasI..
kallua -
p ,\TAL.YA. (Wher ry ): K{l~{lk gemile rln denb arael Ihtlya cml l; ulak
kijrekU ata~t& n yapum
yan 12 kadern boyun da 'Ie ikl ~lfte akllld it.
tekne. Palaly a glbl ufak teknel er arUk Flberg l83S'ta n yaplim
PATENT,\. (Chart er): Yaban cI llman lardan gelen gemHe re, "ant U·
slhhly e dalrele rlnce yaplla n brant Ina muaye nesln·
manm dakl iIIIhU
dan sonr,. verUen MhUe ~lkl& belges!.
k l~ln
PATt.AK , ( Bue kH): Soya va boy. glbl alu4ka n maddeler1 koyma
Metan yapIlml~ sli!ndl r 1If!kllndekl taplar .
lan
p,\TRI SA. ( BIlc k Slays) : Ana dlrekl er ilzerin de bulun an ~ubuk armal ar.
bordal ar istikam etlnde 'Ie ged)'e dotnl meyill i olarak tutan
ne ekle·
PATRISA CEvlz l. (Shrou d knol) : Ke&llen patrls alan blrblrl
mekte kullam lan cevlz. Buna Camu k Cevizl de den;r.
kalll'
PEKSIM,t;T. (Ship blscuiL ): UIUn !leylrle rde ekmck Ihtlya cmlk mad-
rak !lerUe lJtJ ~ ylyece
lamak I~in undan yapdm~ ve l$Itlla canaal ·
des!. Pekslm etler ~lmdi ek$er!yetle canku rlllml l flUka lari lie
lannd ,. bulunm akllld lt.
PES A \' ELKE Nt Bak. Hurt yelken .
yll.j)ll.
PEIlN O. ( Pin): Makara. dlllerl nln merke zinden g~en ~e!ikt en
ml~ mil. Bak. Makar a.
hare-
Pt:R\'A NE. ( Prupe llu): Geml ve denl! ara~ l annm Uerl ve getl
malr.in e \l&Slta alyla dimen bit mlUn ueu·
ketlerl nl aaj:lllmak ilzere bit eler geml·
na t.akllm~ IkJ 'Ie daha fUla kanat tan lbaret par~. Pervan
olur.
lerln b{ly(ikli!k·kii<;iikl(llu lie tonajl arma gore btr III dort adet
USkur da denlllt .
ara~­
P£RVANE 8000SL.A.,\lASI. (Propeller post): Oeml veya dena
lanrun kl~bodoalanuw. Bu bodOlJ .&mad an pervan e ~rnm dl$&lly a ~l'
bulund ujtund lln pervan e bodol! lamaal ism! ~rllm~tlt.
karan dellk
Dlimen BodOf,larnaal da denll!r .
u<;lann·
PERVANt; CAI'I. (¥rope lltr diame ter) : Pervan e kanaU anmn
dan g~tlli kabul edllen dalten ln ~ap1.
bo-
P£RVANE t;VI. ( Propel ler apertu re) : eaft bodoallUJllW lie dilmen
l~lnde dl5ndil ltii bo!!luk. Bal<.
doslam ul araalIl da kalan ve pervan enln
OOmen.
P~; RVANt; p iC I. (Phch 0'I'lOl'ellcr): Pervan e kanat lannm ,.aft mlUne
nazara n ettml.
5uda
PERVANE SUYU. (Screw curren l ): ~rvan enln devrtn den dola)'1
meyda na gt:len h.areke t.

- 3U -

I
 P£$. Bak. t;ahm.
PIKA(: IRE. ( fla k: }'3" 'I); Bq t.arllllan dlk t.allmarlJ. kl~ taillflan ku-
ruzlu ufak ~p ve lk\ direkll, yan yelkenll ahf/lp ukne.
PlRA (:IRt; YEI.KENt (LUG SAil,)! P1rw;ir eleu .... >111.0 al>rmulZ 111-
bit yan yeJkeni .
PIK.A(:OL. (Knee. Lull'. Lug piece): Kemere1erl alabandalalll baitlayan
ve muhtellf ~klUerde yapllllll ~ yeya maden! levbalar.
PIKAS YA. ( Bruce): YeJkeolerf rilzgA.nn estl(!;i t.arata ~evlrebUmek i~1n
yelkenlerin ~,ldljt1 serenlerin cuodaJa.nndan doIl.ll.tllan .selvl~eler. [)().
Il.II.uJdlkJa.n .serenlerin LllmJeri lie anlliriar.
PIKASYA }''TMEK. (Shar p): 00n~ maneVlllS1 yaplhrken serenleri
puasyalar vasltaSlyla ~evirmek.
plK YAKAS I. Bak. COrdek yakalll .
PiK YELKENI. (Gaff topsail): Silbye armah uUunalarda yan ye!.ken-
lerinln serenl lie dink ppkalan aruma a~ l lan ii~kl'.ltell yelken. Our-
lerlne a~i1dlklan dlreklerln \simlerl lie aIllhrlar.
plK S,\RNI i;L.\RI . Bak. P\k tanklarl.
ptK TAl\XLAKI. (Pr:Ilk tank ) : GemUerin bllIj ve kl~lannda, txldOllla-
malardan mUsademe perdelerine kadar ruan bc:4luklardlr, Ba& plk IIIlr·
m~1 gene! olarak I~me IUyunU depo etmekte, kl~ pJk tankl lse trim
samici olarak kullaruhr .
f'I NE L (1Joor ..an e ) : RUtgtnn estlel LltikameU gilIItermek iizere haflf
madenlerden yap'lm'~ ve dlrek ~pkalarl 11e .erenler Uzerine konui lln
ve blr mil etrMlllda raha\{1l dfuJeb11en gii.lltergeler.
pIRIM.t:(:K Bak. Piinne<;e.
f'ITO:\IETlU! PARAK}''''I·ESt. (PiUlme1.er log) : Gf:mlnln seylr halln.
deyken siimtlnl ve seyrettlti mesafeyl go.teren elektrlkll p3.mkete.
PiTOSTATtK PARAKET E. (Pitot I lnlle 10«): Pttometre pIlmketeallle
BendlkB paraketelertnln blrl"1t1rilmesl .ureUyle yapllm\f olan para·
kete.
pIYA N. (Whip ): Halat cnlllllanmn a~llmamUl 1~ln halaUann ~Ima·
larm," gu'Clla veya !lpIlvlO lie IIIlrtlllmk bal!:lanma!.l. Ptyanlar muh·
tellf ~k1llenle yaplllliar.
piYAN'CE\'izl. Bak. Gerdelcevi%t.
plYAN KAS ,\ . (Monkey. tail, Clinch) ! Fazla basm~ glirecek yerlerde
kullamlan ve hillatm bedeninde doblln yaplbp birletllrlldlkten IOnm
.....
i1zerlne piyan Yllpllmak auretiyle meydanll gelen kllM. Bak. Kuruz

PLATFORM G () VERTK (P!attonn d""k): Bilk. OUverte.

PLI"ISOL l'+IARKASI. Bak. Yilkleme slmrlan,

~ 3 16 ~

I
1
J'OCA. Bak. Boc!.
rOCALAMAK. Bak. Boealamak.
POKRUVA. (Maln try l1li11 yard) : Orandl ana dIreRlnln gerillinde bu-
lunan yan yelken!.
rOKK UVA BIDIBAS I. (MaIn try sal[ boom ): Pokruva yelkeninln aI-
labalJO yakalHnI gerlp a~maya yanyan gUverteye pe. ralel &eren.
"OKK UVA BV)tIlAS I DIKV':STOSU. Pokruva bumbulnl gilverteye
paral!.'l tutan vI,' bumbBmn tum;laamdan ana dlrtfe ailllllfl silbyl! do-
nannn.
"OKR UVA GIZ CO llD F.KLERI. Palmlv. yeLkenln1n kandlllsuL
PQKR UVA Gtzl . (Main t ry ",. il ,atl): Pukruv a yelkenlnln a~ild"!
grandl ana dlreti uze rlndekl yanm !Seren.
f'OLIKOSIK HARtT,' , ( 1'0Ilcon1c chart): PoUkonlk Inbam usulU Ill.'
yapihm harltalar.
POL1KOsiK IRTlsAl'!I. ( Polleon lc Prujedlon ): Yere teA;et olmak (be-
rt bl rkai; kon; Uzerine yaptlan IrUi'l8mdan meydana gelen !larlt.alann
yapunmda kuUarulan blr Irt~ Wiwfi. Bu h&rlt41]arda merkez me-
ridyenlnden maada dlg"er mertdyenJer etrI ~I.zg1Jer haHnde giirilnilr-
ler. An paralelJerl m~t.ertk olmayan dain:ler h&lInde olup merkez..
leri, merkez merldyen\ boyunca bulunurl.ar.
I'O~TOS . (Pontoon ): Dubalann kuUanJldlkl yerlerde kuUamlan 'laC,
tan yapllml~ ktipler. Bu kUpler yan yana getirHm ek ve klC taraflanna
motor takllmak BUretiyle seyyar ha le getirUlr.
POSVA . Bak. Kont ra ISkota.
PORIN(:INE. (BI...,); ): !>emonun makara dJllnl &4mdlIlIuunam I~!n
maJulranm merknlndekl delltl klqatacak ~ekUde konulan ve i,.inden
perno ge<;en madenl ~lItndlr. Bak, Makara.
"ORSUS. ( Boats.nun): Gemllerde, gem1ctlil< \ljlerl lie me:;guI Dian, ar-
malan kontrol eden ve gemlcUlk bilgbi Dian penonel.
POllSUS Al'Il8ARI. (BoaUwaln l...,ku): GemlcUlkle Ilglll alet , malu-
me ve dlker malzemeler ln muhafau. ed.lldiil arnbe.r.
i'ORSUN CAKISI. (Jack knife): Bak. GemJcI ,."kISI.
POSTA . (Fnune, Timbe r ): Gem! ve deniz aracl.annm d l, kllllllllanru
¥!kUlendJren &ae veya atactan yap'lnu~ ve alt uclan omurgaya bat-
l.anan etr1.ler. Bunlara Iskann~ da denillr.
PHUVA. (t 'o"" Head ): Sir geml veya deniJ: aracmm bq tarafl..
PRUVA ABAljO BABAt' lNGO PlRASYASI . (Lo\\'er (ore toppllant
braee): PruVll. a~ babatlngo &eren!n! rilz.gtnn estllt! tarafa ~evlrmek
ve yelkenl r(l%girla doldunn"k l.. ln seren eundalanna donatLlan sel-
vl~eler.

_ 317_
paUl'A ABAljO DARAFINOO SER£,.... 1. (Lowtr fore lopp.JJant Yll rd ):
PruVII dintl iiurtnde bulunan ve ovift olan be.be.tlngo serenlerinden
altta olaru.
pnUVA A8A~O BA8".' INOO YELKEsl. (Lower fore topgallant Mil) ;
Pruva a~ babaflngo serenl tizerine a~llan yelken .
•' RUVA ABA~O OABYA OAKGAFUNDOSU. (I.ower lore topsail bWlt·
Iln~); Abqo gabya yelkenlnln altabqo yaka.slnJ seren hamaylLatna
kaldmnak lo;m altabe.fO yalwllnA donatJlJnlf selvl~e.
I'RUVA ARASO 0 ,\8V,\ PIRASYASI. ([.a.'er fore topsail bra~) ;
Pruva abqo gabya aerenlnt r\lzglnn eIIU11 tan.fa ~evirmU ve yel-
kent r\l:qp.rla. doldurmalt 1~1n Rl'en cundaJanndan donaW&n selv~er.
PRUVA ABA$O O,\BVA S}:BENt. ( Lo .. e. fOnl! toplall yard) ; Prnva
gabya ~ubutu ihlerinde bulunan Iki gabya serenlnden altta olam.
rBUVA ABAljO GAUl'A VELKESI. (Lower lore 10pull) ; Pruva alla-
110 gabya seren\ iiurlne a~llan yelken.
rRUVA ANA CARMIKLAR) . (Fore rigging) ; Pruva ana diretlnl bor·
dalar lsUltameUnde tuan armalar.
rRUV" ANA DESTA.MORAS L (Fore knn. ma5t cap); Pruva ana dl ·
nt! Q~rlnde bulunan gabya ~ubutunu .. bit tulmak lo;:in pruva ana
dlrettnln ~ tan.flna konulan destamon..
PRUVA ANA D1R}:(;1. ( Fore IIWIt); Oemlnin pruvaa.tnda bulunan Ilk
dltek.
!'RUVA ANA ISTIRALl'ASI. (Fu. e stay): Pruva ana dlrejl;ln l ba; tara-
ttndan pruvaya dotru ~utan kahn halat.
PRUVA ANA S,.; REN I. (I'oft: )'lI rd ); Pruva ana dlrett lizerinde bulu-
nan Iff! trinket &ereni de denllen sereno
PRUVA BABAF1NOO CUBUGU. (Fore LOPcaila nt roaM ); Pruva dire-
ttnJn
gilverteden \tlb&n!n O~cii ~ubutu.
PRUl'A RABAFINOO Ot;STAltIORASI. ( Fo.>re 10I'Pilant cap ); Kunt-
ra ~ubu~nu yerlnde IIIlblt tutmak !~in bRballngo ~ubutunun be.t a·
tarafma konulan destamora.
PRUVA BAIIA-I'INOO GAltGA ....JNDOSU. (Fore topgailant buntUn",,) ;
PrUV& babltfingo yelkeninln &ltabqo yakaslnl seren ham.o.yll$lna tal·
dirmak I~in 1l1tabqo yakasma donatlian selYl~e.
PRUVA DADA-l'iNOO OUItCATASI. ( Fore I&pp\lant c""'" t l'eCll) :
Pruva bRbe.ringo ~ubutu fizrtrlnde bul\man kunt.ra o,:ubutunun anna·
&IllI yapmak ve ~ak1Lk kurmak ~in omurga ha.tlma dik olarak to-
nulan kiitukler.
paUVA BABAFiSGO ISTIRALYAS). (.'ore top,alJan t stay): Pruva
b/lbaflngo ~ubujl;unun I18pkMmdan pruvayil. dotru alman ka hn halat.
_ 318_
l'RUVA BABAFtNGO l\lANTiLl'AS I. ( Ft)~ topgallant Iifb): Prova
babaflngt) sereninl giiverteye paralel olarak bulundurmak i~1n seren
cundalarmdan dlrej:(e donatJian halallar.
1'I\UVA SABAFIN"GO I' IR!\Sl'ASI. ( Fo~ topgallant brace): Prova
babafingo !SCl"Wini riizgllrm estlj:(1 tarnfa ~evlrrnek ve yelkenl rU.zgiula
doldurmak i~ln seren eundalarmdan donallian selvl~eler.
PRUVA H.o\IIAt'il'H;O S.o\LABU It UNU. (Fon: topgallant Ie«:h lines) ;
Pruva babaftngo yelkenlnln grad\n yaluJ.lannt serene kaldrrmak 1~1n
gradin yakalanna donatllan selvi~el~r.
PRUVA B,\BAf'tNGO S.:R.:N I. (.'o~ topgallnnt yard): Pruva baba-
flngo ~ubutu iizerindeki lk\ ~e renden Ustte ollUll.
PRUVA BAllA.·tN"GO Yt:LK~; NI. (Fore topgnl.lant 1Illil): Pruva baba-
flngo sereni ilzerine a~lhm yelken.
PRUVACI. (Bowman ): Fillka\arda pruvaya en yakm olan oturaklarda
otunm kiirek~ll~r.
PRUVA I(tZGisl. (Lubber lin e): Pusu!a tasmm i~ tarafma ~Izllen ve
omurgadan geo;en diiziem illerlnde bulunan ~izgl. Bu ~lzgl pllllulada
pruva pupa hattml bellnlr.
l'RUVAD,\ . (Ahead) : Denizdekl blr clsmln veya gemlnln veya karada-
k\ beUrIi blr maddenln pruva veya pruvaya yakm bir yerde bulunma.sl.
l'RUVA nlnElil. (Fore mast): Gemilerde pruvadan ItlOOren Ilk durum ·
da bulunan dlrek.
l'RUVA GARVA I(ARcmKLARI. (Fore toplllllllt rigging ): Prova gabya
~ubul!:unu ba~ t&mfmd&n ve bordalar Istlkametinde tutan annalar.
PRUVA GABYA I(UBuliu. ( .-o~ topmast): Pruva gabya ~ubuj:(u (lze-
rinde bulunan Ik\ gabya ~ubugundan iistte alam.
PRUVA GAIJVA St:R~;NI. (Uppe . fore topsail ~anI): Pruva gabya ~u­
buil:u uzerlnde bulunan llti serenden iistte olanl. Lal!: yelkenlerl Ill'
donatllnu§ alan tekne!erde lager serenl (lzerlndekl serene de Prova
Gabya Berenl denillr.
l'RUVA GABl'A l'ELKJ,:Nt. (U Pller fore topsail): Pruva gabya seren!
!Jzerlne ~lian yelken. Lail: yelkenlerl ill' donat1iml§ alan yelkenll tek-
nelerde pruva la!!: yelkeni (jzerine a~lian yelkene de Pruva Gabya Yel-
kenl denillr.
PRUVA ISTtKAMETt. (Ship heading, heading) : Herhang! blr anda
gem! pruvaslnm bulundul!:u istikamet. Oem! omurga hattmm merld-
yen ill' yapul!:1 a~ld.Jr. Prova Istikameti rota ill' karlljl.mlmamalidlJ".
Prova lstikametl hakiki, magnetlk ve pusula ill' olmak Ilzere il~ §e-
kllde irade edllir. 000 dereceden 360 dereceye kadar ol~lll(jr.
PRUVA ISTIRALYATAS I. (Fore royal ~ta)"): Pruva kuntrn paYlDdan
pruvaya uzanan halat.
PRUV,\ KO~"TRA I(UBUClu. WO~ royal mast): Prova babaflnga ~u­
bultu iizerlne sllrillen ~ubuk.
_ 3!9_
PItIJVA KIJN1'RA SERENI. ( For~ royal yard ): Pruva kuntra 1;ubu~u
uzerinde bulunan .wren.
PRUVA KUNTRA YELKENi. ( Fore royal sail ) : Pruva kuntra seren;
ilzerin~ a~Ilan yelken.

PltlJVA KIJNTItATA s~:n~:NI. (Fore Rky""U yard ): Pruva kuntra 1;u-

bu~u ilzerinde bulunan sereno

['RUVA KVNTR-'lTA YEl, KENI. (Fo", sky....;I ) : Pruva. kuntrata seren;

u.zerlne a~Ilan yelken.
PRUV,\ KORDELt~tN YELKIOSi. (Fore studd in g ",,;1) : Pruva b9.ba -
lingo serenlnln cundasma a~llan cunda yelken!.
"ltUVA KORDELlsA YELKENi. (Fore topmast studding sail): Pruva
gabya serenlnin cundasma ru;llan cunda yelk en l.
PR UV!\ KURTA(iZI. (llullno;;e ) : Pruvada, ba§bodOOlama ilzerinde bu-
lunan ve pruvadan verilmes! gereken ha!at1ann g~!rlld1l1:1 kapali
kuftagzl.
PRUVA LAGER SERENt. (Fore bale yard): Lag yelkenleri Ile donat i!-
ml ~ yelkenU teknelerde pruva dlreKine baJ;llan la g yelkenlnin a~ildl~
sereno
PRUVA I..AO V1:LKt:si. ( t 'ore bla c ya"'I): Pruva lager seren l !izerine
a~llan kareye benzeyen yelken.

PRUVA NOBETc;: l s!. Bak. Demir niibd~is!.

PHUV.", PAYi. BrujbodoolallUl Ue pruva direj!i arasillda kalan yatay
mesafe.
PRUVA Pi Ki. (Fore ga rr WlNlll ) : Siibye armali uskunalarda veleis-
tlralya yelkenl iizerlne aplan ii~kii§eli yelken .
PRUVA PUP,\ IIATII. (Fore and aft ) : Oemlnln ba.:;bodoolamasl He k.J~­
bodoslama.s, ara.sJ.Ul blrle§tlrdi~ kabul edllen h at .
PltUV.-\. HOl-OARI . Bak. Ball rilzgAn
PRUVA T1RINKET SEREN!. Bak. Tirinket seren!.
PR UVA TIRINKh'T Y';:UU:NI. Bak. T1r!nket yelkenl.
PltIJV.'\. Zi FOSU. (Fore skysa iJ pole) : Pruva kuntrn kapelesinden ~u·
bugun .j8.pkasma kadar olan killun.
PUNT. (Position or a vessel at ""a): Oeml me vkiin! harlta iizerindc
gttsteren l¥-ret.
PU:.ITEL, (Bulwark stanchion): Tehllk~ slmrlulll l belirlmek iizere
kiipeljteler hlzasma ve d1j:ter yerlere konulan dlkmeler.
PII NTt~ l, ISKAI;ASI. (Stanchion socket ): P untellerln yerlerine otur-
ma!an !~in giiverteye konulan oyuk klSlmla r .
PU:''YA. Bak. Kontra tsk ota.

- 320-
 I'Vi'A, (Mt .): Blr geml veya denl. aracmtn k'~ kl.mll.
PUPADA. (Adem): Gemlnin kl~ t.lLraftnlfl UeMilncta olan blf1eyl be-
Htmek I<;!n kullantllln terlm.
PUPA FENt:RI. (S tem lI,ht ) : 8eyJr Ilallncte bulunan gemllerln kH,
taratl&nnda I.8..IlInaya mecbur olctuklan jCeCeleyln veya pllBlu Ilava-
Lama yakt,kla" fener. Bu tener, uttun 135 der«ellk (12 ken.elik) blr
yaY! iizetlncte kestksll bit" Iflk gt\$ter«et aurette yapllnu1l ve Lam pu_
padan Itlba~n gemlnln her It I borduLna (lUi derece (6 kenellk) ya
kadar Iflk gdsterecek ve en at Ikl mil mesafeden gorillebUecek ni!.ellk-
te blr beyu If'kll fener olaeaktlr,
PUPA GOSDERt. Bat, Kl~ glinder.
PUS. ( lillie) : Hava J<;lndekl su buhannm, nem'ln tau. olma.s,
biyle glirU~ mesafeslnln ,.at 81 olduRu hal1l durumu.
PUSUL4.. (CO.llpau): Oemlnln Qzerlnde ~ttlli Istlkameti gesteren
aIel. Bat:. Cayro PWlula. Mlknatlsl Puau 'a, Mlyar Pu$Ula.
PUSULA OOLAIlI. (COlllplUS) ( Blnnackle): Pusulalann ilzerlne otur-
duitu ve Ozerlnde ge~kll tashlh tubuklannm bulundul\! .sehpa. Pu-
sula SehpB$! da denUlr.
PUSUL\ GOLO. (Comll'IM ro.<;e): Har!talara OO$l\nll~ ve a bOlgenln
magnetlk sapma.il lnl ve haklkl kuzeya gOre yllllk azallp <;ogulma.stnl
gi:i.st.e~n da!rev! !letll.

I' USULA IIATASI . (C<l "'IJII.~ error) : Ariz! lnhlmf (sapma) He magne-
Uk In hlratm ceblrsel toplaml.
I'USULA HEDE~'ESI. (,hlln u!h ~Igllt "ane ): Kcrterlz alma k i~1n pu-
sula taSl ilzerlne oturtulan \'e mlknatlsi olmayan madenlerden yaJllI-
mlf ve iizerlnde aymlSI vc kerterlz levhll.Sl bulunan aiel.
PUSUL,\ KART I. (Comp.a$ll card ): PulIula lui l~lndekl mlimatlSlann
aSlldl!I, aliimlnyumdan yapllmllj \'e (lzerlne Ylldiulan 000 dtn<:eden ,
&&.at ytlkovam 13UkameUnde 360 dereceye ltadar derece va daklka tat-
&!maHan bulunan yuvarlak kart. Mlltnatls.l PWlulalarda kart (lzerlnde.
PUSUL-\ KOTASI . (Compau cour&e): Oeml aeyrl nde; seyredllmest
ge~k,m Ilaklk! rotamn taklbt 1~ln denIz, rfu:glr ve aktntlLann etklleri
dikkate ahn&rak. vertlmesl gerekU iinleme verllmek 5u~tJyle pusula-
ya uygulanan rotadl r.
PUSULA S£IIPAS I. Bali:, PulIUIa dalah! .
PUSUL\ SUYU. ( l.Iquld COln ,IUS): I~lnde yIlzde 45 alkOl ve yiizde 55
sabu bulunan k.arq,m, Yenl pusulalarda kar,.un yerlne Varnol de-
nllen blr ~It yat kullamil r,
PUSULA TANZIMI. Dlgavt:\n d~lerlnIn magnetlk pU5ulaya olan Ie-
sirlnl DOtr yapm.k 1~1n uygulanan "Iem,

- 321 _
PUSULA TAsntHt. (Compa ..~ adjustm~l1t ): PwsulB.dak! anli sapma-
Ian asgurl dereceye !ndirmek i~in pulIula dolabl tizerlnde bulunan
mlknatlll ~ubuklan ve kiireler V!!.&ltaslyla yapllan diizeltme. Bu du-
zeltme 1~1n aahlllere tesls edllmiJj /lzel konumlu dlreklerden istirade
edllir.
PUSUL-\ TASI. (Compass bowl): Pusula suyunu. pusula kartml, pusu-
la mllln! ve gem! pruvD.'llm gfuteren ~retJ l\:lnde bulunduran ve (lze-
r! kalin blr cam Ue kapatllmi§ ola.n yanmkure ijekUndek\ tDS. Pusula
tasian mllmatJsi olmayan madenlerden yaplhrlar.
PUTA. (Oars down ); Verine koymak, donatmak manasmda kullamlan
tertm.
PUTA K()REK. (Out 001"'1): Hlsa durumunda alan kiireklerln palala-
lim suya paralel olaeak ~ekHde fHlkamn bortlalarl Istlkametinde In-
dlrmek !Cln verllen komuta.
PUVANTAJ. (Tally); Yiikun teslim! sll1umda gemJye yiiklenen balya.
paket veya bunlar glb! par~alann puantorler va.'llta.lllyia sayllIllWlJ.
Paro;a adetlerl Ilzer lnde puantaj rarkl varsa bu hwsUll kon§lmentolara
yazilmalidir.
PORMt:(:E. (Spring) ; Demir Ilzerinde yatan blr gemlyl Istenllen ta-
rarta sabit tutmak lCln gemlnin kl~ taro.fmdan zinelre verllen halat.
PORJl.lECE TUTJUAK. (Jl.looring chain spring): DenWi havalarda de·
mlrll buluno.n blr gemiye yaJla.l!lln ara~lara sakin su sag-lamak ve ge-
mlye gtrilj ~1k.J§ml ko\aY\alltlfJllak 1~ln punne<;enln zincirt! kilitlendlk-
ten sonrs zinclre biT mlktar kaloma. verilmesi suretlyle geminln rUz-
g~stl1 bordasuun denl.z ve riizgtJrm geld.l~1 tarafo. dol!:ru ~evrl\mesl­
ne denJr.

_ 3.22 -
- 323 -
Pal ...... rte
Pa.atet<o su.u

- 325-
 ,
,, "
,
,/ ,
,
,," ,~ •
j
,
,
•
•
- 326 -
- 327 -
 I'W EI.

P!.YAN

_ 3.28 -
- 329 -
 Pu, ula OIIiU

,
,.•

- 330 -
 -R-
RADANSA. (Thimble) ; Ha!lIt ~JJD.aJatma yapllan ka5alann ~ taralla·
nn& konulan ve halaUn Y1pran~ma man! oIan madenden yapllm!4
damla ¥kllnde oluklu halk •. Dalre ~kllnd.e olanlan dB. vanilr.
HAND,\. (Spanker): ·) (!ana ana d.Iretfnin geri&iru1e bulunan VI! r1lnda
bumbulile randa gW llIenne ~\an dOrt. ki5lfelL yellr.en.
HANDA HIDtBASI. (Spa nker boom ): Randa yeJkenlnln altabl40 18-
kUHU g!'rip at;maya yarayan ve (a1.3h mizana dlrettne dayanlUl gUver-
teYI! pIlralel sereno
RANDA 8 Ul'ol8ASI OIK V£.'o'TOSU. (SJIIUlkrr boom lopln, 00) : Randa
bumba.!lmt gilveruye para1el tutsn ve bumbanm cundMlnda.n B.na dl·
~te ahrum sfibye donamm. <;o.t.al istlngada dl!mllir.
RANDA G1zl . (Spanker 11'11) : Randa yelkenln IIJ;lldl#l mlmna ana
d~tI (lurlndekl yaflm .5e1'f!Il.

RANDA YELK}: s l lSTISOALARI. (Spanker bralls): Randa yelkenini

sarmak ictn kullarulan VII blrblrlerlndf!n cuncla, ~tal. bel, euk !aim.
Jeri lie lI}'1rt edlt..n .elvl(eler.
RAN DA YELKY.NI. Bak. Randa.
KASZA. (BWlk ): Oem! personellnln yatakJanmn serUdlt! yerler. Yer-
den ta5arrul 1~1n nuu:a!ar ~t ~te yap.hrlar.
RA SA '" TAN. «()bsarvaUOllal. twilig h t): Oii~Ln, urkun 10 denIC~ aJ -
tmda bulunmaJI hall. Bak. Alaca ka ranhk.
RASAD. (S ight): GOk cllimlerinllneeleme.
HASA I)( MEVK.I. (OlMo:rved pooltiOIl ): AsLn:momlk gazlem ve heap.!ll).
nueu buhman geml mevk1L
RASAD ALETLI:ill.I. (Ob$erva.t.iOll tools) : Oemlnln mevkllnl tIIyin d -
mek I.. ln kulla.nilan Sebant, ~leskop 'Ie kl'onometrelerie dekv!U;la r gl-
bI aleUer.
RA SrA. (Semper ): Kaba.ran boyaJan veya pash yerlen kUl}'lP lema.
lemek leln blr u~lan klvnk L ljekllndekl veya ~elti.. gibl ,.ellk aletler.
RlImM. (Wharf): Gemllenn yllk ve yoIcu allp vermeler1 l.tln sahile
~ralel 'Ie bitlfllr. olarak yapllan tealalerdlr . lbh tJrnlanla pallUl1&l'lann
ball.anmaall..ln babalar. yilklertn ahmp ver1lmeler1I .. ln v~ler 'Ie dl~r
yardunci v&!lllalar bulunur.
RIGAVO. (Simple dineh ): MakaranLn b(ilbUltlne bBglanlLn halatm ,.1-
m&alll& denlr.

- 331-
 l

RIOAVO !'itA" AS I. ( Becket) : RlgavOTI\lrt batllUlfI'IIW ~In makaranm

a lt t arafmda bulunan mapa.. BillbO.L'de. denlUr,
RILl QAR.'IIIKLAHI . (FuUod' ~hroud5): Gabya ~arrmkhlnm ana dl re-
h b<lglayan kU18 ~arnnkhlr. Klsa oIa rall: R111 den!llr .
RII.! QE.-'IB EHI . ( t"llttuc:k hoop): R1l1lerin jist (Ullalanmn be.g:lanma.sl
l<,:ln ,.anakhl'n alL tan.fmd..a ve dlrek iizerlnde bulunan ~ember.
RII.! TlnINGAt.AR1 . (Yu llOO':k rln1ng) : RIll ~emberl yerlne kullamlar.
ve direll: i1zerlne sanlan bir veya Iltl "Ta sinelr.
RODA. (Coil. fa ke): FabrtkallU'da yaptlan ve diiqUn tekUde iisI. nate
sanlan hlliat yumaitl. BIr roda halatm umnlutu 200 yardadl f. Su
umnluk halaUllnn burgatalan lle dett~lr.
ROOA EnIEK . Bal<. ne.t.e etmek.
ROU:. ( MUlIter) : GemLde olmaaL muhtemel detqiJr. durumlara veya
tehl!kelere r.amamnda ve yerinde mildahale elme); maksadlyle pel*:)-
nell.' ~rllen detl~1k gorevler.
nou-: CETVEU. (Mustcr list): Oemlde bulunan peraooelln adlanm
ve det~k durumJarda . LacakIan gOrevlert gIJostenm llste..
ROU: KAIt'rI . (lUuster card): Hl!r personelln yamnda tqldl~ ve role
cetvellnde yazlh giirevlerln gtlst(:rlldlCI kart. Personel bu ka rttakl gl).
revlerl 8111; slk okuyarak role g6nv yerlerinl etberler.
ROLE TAU"U /E(;ITI"It. (Muster InLirn", ); RDlede bellrtilen ~v.
lerl pekil;tlrmtk mak.s&<:hyle $\Illi durumlar ya.ratilmak luretlyle yap!'
Ian ellUm.
ROTA. (CourK) : Seylr luIlinde bulunan gemlltrin liIledJltl hat .
KOTA ACIS I. (CoUrK anl: le) : RoI.a hattmln meridyen lJe yaputl 11.1;1.
ROTA FEN I:-:RI . (Steering light) ; Diimenclnln (lndekl gemlye nazarlUl
dilmcn tutrnlUU !eln kl~ g6nder Uzerlne konU!lIn ufak tener.
HOTA V.;""\I£K. (Shape t he 00lI1'!le) ; Geminln takip edeeetl istlkllme-
11 he.p ed.erek serdiimene derece oIarak bUdlrmek.
RUHU IMIR[V IARiZI INIl IRAt'. (Deviation ): Pruva IatikameUnln
her 90 derece defl~me!llnde dofu veya bstJ. alan c:!hetlnl d~tlren ari·
z! inh!raftJr.
RUD U l>AmEVI IIATA . (Roor error); GemJnln bq k~ vunnaatndan
veya yalp&!;lndan dolaYI meydana gelen blr pusulll luItasldlr. Gem! pu,
rUVa/ll tabU yOnlerde oldu~da hata miktan en 8.Z oJur.
HUSUM TOS ILATOSU. Bak. Safl tonllato.
RO$VET GU\'ERTI:. (Uoat deck , Spar deck): O(lverte ilUrtrKle yer
gal etmemelerl 1~ln rIlakalann veya aerenlerln konulmul l~in giiver·
J,'
teye latlnat eden punteller iizerlne yap!lan VI alabanci.alara YUill otan
ufak gih-erteltr.

- 332 -
KOWAll . <Wind) : Atmnsfcrdekl 1.51 dell:~1 l\Onucunda yer dell:~t!Rn
havamn meydana getltdl~ ealntl. EstJ.tt yOnJere gOre I.slm ahr lar.
KOZGARALTI. (t-l : RO~ rm estiti t.arafm aksl clhetl.
ll OwARAI.TI ASTARI. Riilgiraltl yakuinl uttamlqurmak 1~1n
yah Uzerlne d1kUen enaa bez.
llOwARAI.TI IIAL1\TI. (Leec hrolle): R(i~gAraltl yakasl ilzerlne dl·
kHen halat. Bak. Gradin tullatl.
ll OWAn ALTINA 8AYIL/lI,ui . (1_ .... rd ): ai r gem! veya denl! ara-
cmm ri,lzK'r tesl rl He rilqlraltl tarafma dotru yat.m.u!.
KOWAR Al.TISOA . ( A l~): Rill(inn e:lti#i taratm alt.$l tarafmda bu·
lunmak.
ROZGAR,\LTI TARAFI . (Lee ~Ide): Blr clMllln. rilll.(lraitl tararm-
da bulunan t.arall. Gemlnln rilzglraltl tarafl, yelkenlerln riizgiraltl
Tarafl ' Yalta$! .
l1 0 7.GARALTI \ 'AKASI. ( I.eo:ch ): F lak, velena ve yan yelkenlerlnln
It.1~ tarafa tJ.,kan yakalan.

ROZG,\R llOKOZU. (WEA'l'IIHWOC)( ): Panelin horoz ~kUnde ya·

p11lI1L5 olaru.
ROZGARI t(;SEOEN ALltAK. ( Ha"'inc " 'Ind Just from a ft <li ....d ..... ):
Riizgin t.am pupo.dan alarak yap!lan seylr.
KUWAR K UV\'ETI . (Wind force): Rillilnn blr matl.tkl ,urat!. HOI .
gar kllvvetl Bolor olarak g6sterlllr. Bilk. Botor m1kylW.
R OZGARI.1K. ( ~mp<)ravy $t.ay5 10 a ,·u1.lca] sp... r or boom In orden to
kH p its mju ln'd I_itkln) : At;:lk kOprtlUsttlndeld pe:rsonelen rilzglr·
dan korunmalan ~in koprtll15tiiniin etmflll.]i yaptllln I~I boll ve klvnn-
Ull sa<; klSLm.
RUZGAR OKU . Bak. Pinel.
RUZGAK SORATI. (Wind ~peed): RiizgArlil blr sanJyede kat ~tti~i me.
asfenln met re yQniinden Irade edilmesL ROzg1lr siiratl Allemometre He
())~iitiir.

<>-> Metre Sanlye Haflf Rfizgir

$- 12 • ~~ka Ril:l;gir
12- 20
,"--',
.
ROZGARCSTO.
•
•
• yukan
(Weat h~r
""..
Flrtlila

Kaslrga
"Jde): RiizKil.nn esmeit\.e oldulli:u taraf.

- =-
12 Put.. RADAR stow

~ 33S -
- 336-
 .... --
--- Ir;w _

_ 337-
",\ Ll KCI DOOOMil : lid MlsIno.y. ""Y. lk! In •• Halal' C6zQlmeyeou ~kUd.
mr~!rln" Dall.mada K ullantlan Sir u.t P;lekUd!r.

~...
~.
----...--
, .-. ....

Lumular

- "' -
_ 339 -
 -s-
SAAT ACISI . (Hoor _nrle) : Blr mevklden veya biT gOk clsmlnden gt-
~n meMdyen Ile Glftnwieh merldyenl IlfUlnda kaLan VII lxi.tLya ootru
Glt;Olen I.l:;l(hr.
SAAT D;\IRESI. (lfo)ur drde) : 00k kutuplanndan ve gilk cisminden
veya hamel nokta.5mdan ~n bQyiik d.lre. saat a.lresl gOk claml lie
beraber hal1.'ket eder .
SAntI! IIAVUZ. Bak. YOUI' haVla.
SAulT ARMA . (Standill /! rln ln,): Geml Uzerlnde devarnb ohnal; sa-
bit durumda bulunan dlrek, carmlk glz seren va. ,Ibl donamm.
SAllIT "'E!'lER. ( flxcd ligh t): Devamll olarak: aablt blr I41k gi'lsteren
fener. Deniz harttalarmda F harn lie g6sterlllr.
SMUT HAVUZ. ( Dry dock) : Qemllerln alt klll\mlanrun baklmlannm
yaptlllUl$l l<;ln ur.sanelerde ltanmm oyularak YtlpttlllA3l.
SA-HIT I'RAC)U :RA \ 'ELKESI. (Standin .. lUI): Kandilisasi serenln
dOrtu bifine bag-Ianan ve tramolalama karulMI ""nlmayan. karul8..$l
dlrek dlblne batlanan yelten.
SA UlT I}ll'+I$~;KLI t'EN f: R. (Ftxed a nd f\aJjhlng li ght ); Dtizgilil arabk-
larla tek veya daba r>llla, nlspet.en daha pe.rlak veya fBTklL renkt.e ve·
ya farkh renkte veya her Ikl&lnl blr arada ~jmtekle detI¥:n sablt I4Ik·
IL fenerler. ~I~k. LfLR"m azalmasmdan veya blr hU5uftan evvel vera
soma olur. Deniz harltaiannda F. F l harflerl Ile g6Btertlir.
SAt; OROtlSO. Bat.. 'I1mele 6nnek.
g AP OllNLER. (Clear dIIYI): Klralayarun lehine oIarak yilkIeme lIma·
nmdakl Ilk ve son gtlnlerln milhlet.e d3h.1l oiml.dL81m Irade eden urlm.
SAn TO:'Oil.ATO. (Ne' Lonnage) : BIr gemlnin net kazan .. temin eden
tonllato8Udur. Bu tonllatc, gayrl safJ tonllatodan maklne ve kazan daj ·
relerl, komilrlilk veya yakl1 samL~ilm, ~lt tUnel! , llIt1raha t yerler!, ge·
ml Idare yerlerl glbl kaz.an .. &a.g:lllmayan yer lerln ~LkanImasI He bulu·
nut.
SAt"'RA. (Rallan): Yilkaila oIank ~LIrm'" gereken gemllerin denge duo
rumlanru arI.lnnak Ye pervanmJ.n 1/ 3 n(ln auyun I~lnde bulunma&UlI
t.emln el.Jnl:k ~n geml ~Ine abrtan a81rrhk veya tanlr:)ara doIdurutan
".
SAt""RA SARNiC l. (Ballo.'It tank): Sarra luyunun alindltt sintinelerde·
Itl samL~l.ar.
_ 341_
 SA(}A DI':\' IRLI I't:lWM....:. ( Ripl hand propc:Ller) : KIt taraltan ~Iu._
dill aman sanca.k tarara dofru devreden pervane, T tk pervaneU gmtl·
Ierne pervanet.,r dalma Mncak tarafa dotru d!>ner. CUt pervaneU ge-
mllerdeyse sancak taraftakl pervaneler saga devirl\, Iske!e taraftakl
pervane!er I.se sohl devlrJldlr.
SAO LlK LI STI:s l . (11111 or he:lll): Gem! ke.ptanma Uman olQrltelerl
tara/mdan veril.,n ~e bulunduA:u liman He .!oeylr l.s\.J.kametlerlnde ulra·
yacaklan limanlann ulhk durumlanm g6sterm Une. auna sajtllk ~­
trntu1'da denillr.
SAGLlK PATI:'..'\'TAS I. Bak. Saltllk list.e.5l.
S,\(; I<i"AK. (Gust ): RUzglnn arada bl!' kuvveUI o!arak esm.es! hal l
SAIfIL FEI<i"EKLERI. (LlJhLS and s hapes) : Oemllerin mevkllerlnl tao
yin etmeleri 1"ln $Bhlllere konulan detl;ik !\I!kllde I~lk gtlsteren fener
ve Ituleler.
SAIIII , I$ARt."I'l.t:ai. (Lund mark): Sahlllere yakln seyreden Kemlle·
rin mevkl !.aym e!.melerll"ln uhlllerde bulunan Tepe. Caml, Kule. He.-
rabc va. rib! alametler.
SAKA L. (/llartinplc boom, Dolphin striker): KOStekler ln ~ni4 bIT !U;I
lie gern! Wnye$Ine batlanmlli&n ~In cl~adnlnm a1tlndan denlu dot·
ru uatllan seren KOt Buton'da denlr,
SAKAI .. (/llarine 1t'",,,,U. on the bottom plalin,u) : Gemllerln brinala·
nnda meydana gelen )'OISunlara den!r. Bu yoIunlar gemlnin silratlnl
ualttlt'lndan sik Ilk temlxlenmelldir.
SAI<lN Df;NIZ. (SmUOlh sea): 'Ozerinde hl.;:blr karllj.k gi:irilnmeyen
ayna glbl dilzgiln blr durumdakl den!z ..,klldlr ,
SAI.AnURUN. (Lft<:h 1I.I1e) : Yelkenler1n gradln yakalannJ serene lull·
dlrmak Itln gradln yakalanna donatllan selvt1;eler. Bak. Botma salabu-
rn,.

...
SAl.AlIURUN ASTARI. ( Leech ""lIy): Salaburunlann )'elkene
relken bez!nl qmdu'lluullNI
""
S.~LABUnUN
1~1n
detdik~
yelken1n mlaburunlaf h1zasma dlkl·

I'ATASI . Bak. Botma salaburu n patUI.

SAI.DlRMAK. (To make 8wingll1 g) : Dar mlarda demlr ailrken gemlnln
pruva5ln\ hareket Istlkametlne dotru maktne yardUIl,),la t;e~lnnek,
SAL:\tA O.\tUIWA . ( Drop k~I ): Ufak yelkenll t.eknelerln rilr.gllr test: l
llt baYllmalanna manl olmak l~in omurp latlkametlnden denlze lndl·
rtlen sa~tan yaPllmll kunU'll omurgala ndlr. Tekne 1~lne au glrmeme.sl
1~1n salma omurp.run etl'1ln ayn blr muhafa:. tertll:au lie kapatlbr.
SALI'A. (Short st.,·) : Vlra demIT esn&!Unda deml r memeslnln deni% dlbl
lie \.emA$\n\ kmlti an, Demlrln salpa d1.lrumunu alml.l'a lie g~ . de-
mlrll geml dururnunu kaybederek sey1r hallndekl geml dururnuna ge,
IIr. Sal; giinderdekl demlr saneait! arya edUir .
_ 3-42 _

L
S AlJ>,\ KOREK. ( ~l l nd your ... D ): Kilreltle harekel eden bir tekne-
nln klln:k ,.ekerek dar blr yerden ~esI. milmkiln olmadltJ, hallerde
ki!rek~lIerin, kGr eklel'1nl topa~lanndan tuterak ve blleklerlnllumt.rla·
nndan d~ma ootro tutmalan ve kG.reklerln boordalara paralel dUrll1la
gelmeierl ~ln ve rUm komuta .
SALT,\ ETMEK. Bak. Bot ver.
SALVO. ( f'l I't): Gernlde bulWUUl toplarm blr IaUkamete hep blrden
a~ elmes!.

SAU' ", UASTOS'. Cunda yelkenlerinin ~IIDJUI ~In .senm1er IlJierinde

bu!lUlan cunda butonIanmn serenier IlJierinden dl4*nya ootro 5IlriI1·
melerl ~In verilen komuta.
S,\LYA ET;\It;K. ( 11.,,1 In) : Blr ~yi blr tarattan bl r terata "'IlrmaJ<
~uret!yle ~ekmek.

SALYAFORA. (IIaul OUI ~ urnden chain sabl e on the loItCK!lUed eck):

Zincirl lrge.\.a. vUl'IllIlk veya lrge.ttan fora etmek 1~ln yeteri kadar Iln-
cirln Il ncirlikten ~lluLnlmUl.
S AL\ 'At"ollA IIALATI. (Chain nOlle): Salyaforallk tlncl rleri zlnelrilk·
!.en ~Ikal'lllllk ~In kullamlan kLll& ~I&r.
SALYAFORA KA.' l 4JIS I. BIlk. Salyafora halat!.
SALYAFOIL\ KANCAS I. (C hain hook ): Salyalorallk zlndrleri gUvene-
ye ~lkannAk l!;1n kuUalulan blr tarah k&nca IjI!kJ!nde klvnk dltu tao
ratl tutmak lo;ln yuvarlallln\l ~ demir ~ubuk. Bak. 5alya lora halau.
SA I. YAFORALIK Zi NCIR. Bak. Fundoluk.
SA I .YA~·ORA PAL.UOGA SI. (Cha in tacklc): BUytlk ve iif!r baklalaroan
lbaret Unclrlerin gUverttye ~Ikan!malan 1i;ln donatlian plIlangll..
S ASCAK. BIlk.. Sandlra.
S ANCAK. (Sta rboard ) : Pmvaya dtinilldiitiinde gemlnin sat taraflllda
kalan kwm,
SANCAK ALABA1·... DA. BIlk.. Alaoonda tlmek.
SANCAK BA(;I. (S hM t M'nd . s ingle ~Ild ): B-ancak VI I.t&-ret sancakla-
rmm u~kurluk halatlatlnl MlnC/l.k S/lvlola,nDa t)a#larnak 1~1n yap.lllln
bill. Bak. Clfte $anenk blllt1.
SAXCAK BA$ O)IUZLUK. (S tarhoaurd 00... ): Pruvalian IUbaren san-
ca k t.alllta d<Jtru 4~ dereee I$Ukametl
SANCAK -HORDA Jo"E." ERJ. Ba.k. Borda fenerlerl
SANCAK DOLAHI . ( ~'lag cha t , ~'ag bag): ltare~ .sancaklanmn mu ·
Ilafull edllmeleri 1i;ln kOprllll&tilniin veya !taret kOpriisliniin IIIlllC8k
ve lakele alabandalanna konulan ylrml ukl!: glIzlU sa~tan veya .p~.
t.an yapllnwj dolap.
 SAN CAK Guti S I. ("'110, !I.b;p): Blrllk komutanmm 1~lndt bulundl,ltu
gemi, aksi emredHmedlt1 .~ 51neak gemlsl birllttn b84 tarafmda
burulUUl gemldlr .
SANCAK GONI)ERi. (Flail" staff) : MIllI sancakillfl loks etmek 1~ln ge-
rnllerln kl~ taranannda bulunan demlr veya ~tan yapllm1§ g6nder.
Bat. K I~gOrlder .

SAl'iCAK KU,."Ol\fUZLUK. (Starboard quarter): Pruvadan itlbaren san-

cak ta rafa Cloj!:ru 135 derece lstlk ametJ.
SAl'iCA KLA SELAMLAl'Il ,\ . ( Flag $al ute) ; seylr haUndt Yf!ya demlrll
bulunan bIr harh gemlalnln, yalumndan geo;tn blr tlcaret gemlsl tara-
lmdan tend] rnllll sancatmm meloe!t~ edUerek !;elamlanma.sldlT, Harb
gemlslnln bord&$l IsUkametlne g!:len tlcant gemisl mlUl aanca~Lm me·
zestre eder, Bunu gonm ham gtmlllldt: kend! mUI! sancallru. mezestre
ve bilahare I.Oka ederek selama mukllble eder. Sorna tlcaret gemlslde
sancattm toIla ecler.
SANCAK I, Ur.mARA(;Zl . Bak. L umbarapl .
SANCAK SAVLQSU, (Sirna! halyanb) ; sancaklanf] lleun!, xtlnclere
ve gize tyekilmelerl 1~1n bun la r Uzerlndeki mal:aralardan donatllan ' / 4.
1.1/ 8. U 4 burgatahk ve sek lz kollu 6nne halallllr.
SANCAK SU IIA VI . (Flag officer) ; Rillhe ve gorevlerlne a ll for61arl
~ekme yetk.1slne hai% Dom.nma. Fllo. {.Is KOI"r.ut.anlan Ue Komodorlar.
SANCAK !)ALtSI. (R!lOll"'): MIllI ... ncaklarda ilP-ret lIanCllklannm
yaplkhl1 boyalan ~,km.ayan kumaf.
SANCAK TARAf'. (Sta rboard ~ide); Gemllcrln 004 tarafma dBnl1ldil-
tunde gemlnln omurga haltma nauran sat t.arafta kalan kl~'m .
SANDAL. ( ",*1) : Yoicu Ia.tJIILad& ve gezmede 1<ullanllan ilq, kl~1 bir
ap~ tekne.
SANSAIIOS,\ . (TI) ride eMr): Flr t manm ~lklllil~lllln muhte mel oldutu
vera flri1I1&ll havalarda l.ek demln;le yat.arken demirln taramUi IhU·
mallne kanl' Iklnel demlrln denl, dlbine oturaeak ¥k llde atllmutdlr.
Bu durumda Iklnd demlTln zinclrl bossy.. vuroll1l.R.%..
SAPA]I,' . (St .... .,. Stro.,): Makara ve tornohl nn t.ablalannm etraflill r;e-
vl ren demlr veya halattan ya pLlmlf k usak.
S,lPAN. (Slint) : F!~I, bldon. sandllt glbl ytiklerl kalwnnak 1~ln kulla-
rulan 12-24 fit u~utundakl tel veya ]if halalt.an yapllml~ ve ~l ma ·
Ia n blrlb lrlne dlk!!} yapllmak suretlyle eklenml4 !!blroIar. Ha k. hblro.
fl~l Itblroou. ka n ca h \z;blro. <,:1n;11.
SAP",lA. ( Oevl. ,lon ): Oeml1erln deniule mal ve can kurtannaJan mak-
sadlyla mutad alan seylr yohmd.an aynlm.aal. Nak.llyec:l1er sap madan
dolay, vuku bulacak Amr doIaYUlyla !lOruml u tUl ulamazlar. Aneak
5IIpmanm makul almaSl ve nakliyeeln ln lehlne olllUl.IllUI la l!JlIldl r. sap.
rna haUnde algorta !lOrumluluktan kurtulur.
SAP;\IA. ( Devlalloo ): Bak. Andinhlraf.

- 344 -

l
-.
S ARAVELF.. ( Furt): Yelkenlerln &eren IW!rlne 11~Ing.

SARTin. (Top pllanl shroud ); Babaflngo ~obuklanmn kapeielerln·

den almarak gureal.a kollarmdin g~lrilip flljekllk ~emberlne batla-
min ~arnlLk.lar.
edlllp tOplllll-

SA VI,o. (Cord ) ; M!UI sane.klann gnndere, IIjAr(lt aancakhmmn sereno

lere o;ekUmesl I~in donatllan [nee halatlar. Ulr burgat.ahk halatlarada
denlr.
!:I ....HIL. ( Pn:e d ist ribulion o f ,,-akT, public ' ..." -ntaln ): Penonelln $U
~me IhtlyaclDI ka",lamak i1aere muhlellt ye r lue konulan au ~.
lert.
SEKS'I'ANT. (Suanl) : Maddeler\n goriinti1aGyle ken dlalnl blrblrine ta-
kllurmak auretlyle ikl madde &.nWIl.dakl d1kfY veya yal.ay ~Iyl o~en
ve genelUkle giik Cl.$1mlerinln gilrilnen ufukt.an otan yliksekllklerlnl III·
~en alet. Seksant: tl'n;eve, yay, uzade kolu , bi1y{tk arna veya uzade ay·
nUl, ktlcUk ayna vcy. uruk ayna." ve t eleskopWln [baTetUr.
st-:LAl'+ILA.'IA. (Salllle): Don.run& Kcmllerinlll llm.olnlan zlyaretJerin.
de veya devlet rlea/lnln. donarunay, zlya~t ve denetlemelerinde bellI
protollol kumllanll.l. uygun olarak ien. roIlen 6elamlama ¥!klldlr . (Top
MI4I. <;;lIJl&I'iva. bando .;;alma. boru lie dlldUkle Yf.) Bu uygulama d.
nlJde kal"ll'iqan gemller &tIl3Inda ria, I'ndem esas, dlkka\.e almaralr. uy-
gulamr.
S ~: I.VI"E. (Running. Kler ln,") ; &bit olmayan, hareket eden halatJ3C11
ve bu rteklldekl halatJardan meydana gelen (Ionammlara denlr. Sel·
vice olarak manila halat" kendlr ve pamuk halatlarla flekslbll olan lei
halaUa r ku11ambr,
Sl.:LvICt; BONCUGU. ( Shroud truck ): seM~eler\n clonatIld't> t.ek de·
IIkll botatalar.
SE'\IT. (Azimuth ): OQk eJ.srn lnln gOzlemclden olan Istikamell veya tu ·
zey nokla&l Ue 10k clsmlnden g~en dik dalr~ arasmdak.l uluk yay,d,r.
Hakl.lrr:1 kuzeyden SIIat yclkovam Istikametindf! ii<;; rakamh olarak ol~U ·
JU r.
SEIIlT AYNASI. (A1Im"th mirror): Kara maddelerlnln kerterizler\nl,
gllk cWmlerinln !SI!mtlerlnl \.II.yln et meye yaraylln aIel , Sem t llyn&.S' pu_
8ula lMmm literlne g~irJllp rahau;a 1s\.enllen inlkamete ~evrtlebillr.
Pusulanm t esirinde kalmamas, lein DllknatlS olmayan madenden ya.
p,lmJ41, r. semi veya kerterlzlerin dotm olacllk t.esplt edllmeleri h;ln
Uterine lkl adet te5v\ye ruhu konulm",lur.
SI::MT CETVELI. (Azimuth table); GOk cWmJerlnln herhan,gi blr ta·
mandakl semtJerini gtlateren eetveUer.
SEl\IT DAIREsI. (Azimuth tlrcle) : BIIltllcuyla lIyakucu noktalanndan
g~t1ltl tan edl1en bilyilk dalre.
_ 345 -
SV..\IT l)iYAGH.A~U . (Azimut h diagram): sem~ ~ilanm grant ~lLIIde
veren dlyagramlar. Dunlardan elde edlJen 5em~ ~Ilan mevkl h.aUlIWl
~I~mlnde de kullanlbr.
SV. ... II!yK (t1oolage) : BIt gemlnin su Ustilnde dunnUim saglayan yilt-
(!(lrtlc(l kuvveltir. Du kuvvet Afllmet kanunun. gOre. geminin su I~Jn­
de kalan klSmmrn haem! kadar ta.ljlrdJgl suyun a~rhtm a e,ittlr.
St:t'II!Yt; KUVVt;TI. (. ·ora. 01 buoyaney) : Oemllerln ai!:'chtma ttlt
olan Buyon kaidlrma. yilzdBrme kuvvetl.
SIi:PUiYt: IIIERKEZI . (c..IIIU o f bIlOYIlIICY ): MalmahTet; hacminln ken-
d! IlfIrhk mnkezi nokt.amhr. au nokta, gemlyl su iberinde tutmak.
ytlzdilnnek ~In 10 l.aratmdan karinamn her noktuma yapllan tuyI-
kin tatblk nokta&l.dir. Du nokta CB "1!}'1l raJ",:!: B harfllle giisteri llr. Oe.
mllertn biinyeleri mutteanls oimadIl' VII!! ~uyun illUlndede bUyilk bir
kUII11I bulundutu k;ln geneUlkle G n"kt.asmdlLn ayrl bit yerde hulunut,
St:UO";ST VOLl CK (tloaHn,l; 1J(llicy): Gemlnin adml ve dlr:er lilzumlu
t~r~ lIl1.tl, milteakiben yapllaea.k beyanlarn blr/lkan ve genel olarak yil .
ke alt poil~e.
S ~:RI)OJ\lK'i' . (ll elmSinan. S tursnlan): urak denlz aratltmnda yekey!,
gemUerde kopril ibt{lndekl dilmenl Imllanan, yet.e.rJl seylr bllgilerin! bl·
len penoneL
S.:K.:N. (Yanl .): Gem! dlrekleri ilEerlne yellcen ac;mak, ~ret saneak.
Ianni ~kmek l~!n dlrek OJerine au yiizel'lne paralel olmak ilzell! konu ·
Ian gfulderler. Serenler (I-'<!rlerinde bulunduklan ana dlrek ve ~ubuk·
linn Islmieri l1e anlhrlar.
SE ltE.'i' ROSASI. (S II IIl: of 11 l'DIlrd): Serenl harnaylwndan direte as-
mak 1~ln bir ~unlllll kllitle ~rEnin hamRylWndaki mapal'R kJJ!tlenen
~nclr vel'a halat.
SE llEN KAl'L.UL\S I, (\ 'anl sheeting ); Serenlerin hamal'hlanm kuy ·
vetlendlrm~k i~ln buralara kooulan atac;lar.
SEll EN T1RlZl. (\ 'ard aatun) : Oill!k ~mberlerlnln, sell!n1erin &:fIll1
ve yukan hall!ketlerlnde serenlerl Y1prandlrmamul i~in ~berlerln
bqtarafa bakan kl$lmlln Ozerlne konulan -tac; Unller. Bunlara Lam ·
baIe'de deniHr.
SERES' VARDEVELESI. (Jack stay): Yelkenlerln seren yakallTlru se·
rene bat1amak !~!n aerenin blr cundasmd!l;n <UCCrine kadar seren we·
rindekl mapalardan donatliln halat veya demit ~ubuklar. Ye lkenler!
sarmak ilzere mars.lpttlere basan peT$()nel ellerl Ile 8etenln vardevelesi·
ne tutunurh!.t.
St:JU'.N YARASI . ( Head) : OOrtktl¥! yelkenlerin serene, l'lU! yelkenlerln
glze batlanan yakaJandlr. M-lIlafyon yaklWda denillr.
St:\' I~"1 ! Sitimll gemllerde kazandakl $lUm bulncuun emnlyet. !111I1t·
Ja.n1l1 L!jlI1IllII 5Ol1.UCU bit tehllke yarnt.rnamuJ i~1n J<u;an ilzerlne kon·
mUf, ayarlanmlf blr blWnea gOre otomatlk GIanI a~llan ve fa.rJa slUml,
haca slUm oorusundan d~Tl atan emn lyet valfldlr.
_ 34fi -
st:vlR. (Slliling ): BIr gem! veya ctenlz 1l1'IlCUUll lion; iI:rerlndeki blr mev·
kiden gldllmesl. l.s1.enUen dlter bi t m evldye emnlyeUe gOt(lrtUme&i Urnl-
dir. 8eylrler. Parakel.e Seyrt, K.Llavuz $ern. Markator 5eyrt 'Ie Bilydk
Daire 8eyrl olmak Qzere dOrt tek.llde )'tipllir.
SEVIR IMI.INOK (Vnder ....11 ): Blr gemlnln maklne veya motorlan),l ..
yelkenll gemlnln yelkenlerl vUlta.!lyla hareke~ haUnde buiunmllJllnfl
denlc.
SEVIR REIIIU'.RI£RI. (SaUln, dlft.ctiotu): HldrografJ c1alrelerl tara·
fUldan bullan 'Ie denl% h.arltalanndald bligliere yard.uncl clan Sahli,
Uma n 'Ie denlzsuyu hareket lerlne dalr btlrlIer! kap&ayan kltapl&r.
SEVtR AI.t:TLERI. (Nav!ptJoo equiponenUi) : Oemller1n denl?; Q~rln­
deld eotrafl mevkllerlnL bulmaya ve gemlyl emnlyetle g6Ulrebilmek ~In
gerekll olan .. Ittlere Seyk Ales.lerl denlt Bli aletJer; C&yro Pusul ..,
Mlkna\.l$l Pusula , iskandillt'r, Radarlar, Ter:tlm MaLtemeleri, Pantel ,
Sewnl 'Ie bunlar glbl muhtelll mabemeletdlr.
SEYtR ~·n"ERLEKI . (Runninl ligh4): Geml VI' den!, anu;laruun /le-
ylr hallnde bulunduklan zarna.n .... kmek ve yakmak JI()nUl\uiutunda
oIduklan _Den bde catl¥'UlYI Onleme TmutUnde BeUrtL1m~. renerler.
81:YIR JUR.'1AL1 . ( ~k ...... lAIr book) ; BQtfin gemJlenie seylrde ~
lin,anda bulunduklan $U~ l~lnde olay la!!n ve finemli ~lemlerl n gUn·
IUk olarak ka)"t edlldJlI kaptan t.arafindan tutulan ~e deneUenen hu-
kukl geoyerillill olan blr kaylt dett<!rldlr. Bu derterler IlglU makamla-
n tararmdan tuttI< edllmlt oJ.arak gemllere vuillrler.
SEYIR Kk"IARASI . (Chart room ): Seylrle llgili he.5ap\ann yaplldlgl
icinde harita mll3lU' ve dolaplan (Folyo dolaplan) He lllzwnlu n~rl­
yatm ve lleylr malr.emelerinln hulum!utu Jr.upriHbttimln gerj~ndekl
kamara.
SEYtR Of,/GENI. (ASTROSO~lI CAL TRIANGLE) ; Blr gUk dsm1n1n
semUnl "e ha&abllrtlfal1l1 tayln ve ked bOyilk claire aeyri I~in lculiaru-
Ian kUresel ii~gendlr. Bir gOk eLsmlnden yapllan ruadm ~ozilmil l~ln
kuLlaruldltt ZIlman Ast,ronomlk tt~gen, bIlyUk dalre !!eyrl problemlerl
~In kullamldI~ uman Seyir Ocgeni adml al>l' ,
SEYtR YARDlMCILARI . (Aid 10 Navlptlon ); GemUerin seyir emnlye·
tin! satlamak ilsere klYI ve aahlllerie tehllkell bOlgeJere konulmu, r~
nerler , fIUl1.and,ralar, rener geml1eri ve fener dubalandlt. Bunlar deniz
harlt.alannda fize! t;aretlerLyle g61:teriU rler.
S~VllE EL"lilllljLl Ot:ZEGF.NI.J.; K. (lII'avL~le piIlnets): MeYkl hat·
tmm t&yLnJ i~1n kUllamlllll Ven(ls, ~. JQplter guegenlerLdir.
SEYVAK SEvtR Ft:NERLERJ. (Portable U,IIU): Gemi elektrik d~·
lerindeltJ anxa .sebebJyle $ijnen seyir fenerlerlnln yeflne ~ekHmek ve
konulmAk ,uretiyle gemInin geee .seylr emnlyetlnl iI.ltla.yan ve gazyatl
veya baULrya He I4llt gtlsteren aym evaattak l fenerlerdir. Bu fenerler
IOOpnl UsUlndekl dolablnda guyatlan dolu ve bataryalan '!&fJII olarak
bulunurla r.

_ 347 -
 51CL1K. (Shoa l): 5ey\r emnly ttl ,-<I<lmuu\an tehllkeU oIan ve
alb ku·
~n III olan derinU kler.
S IGUK ~AM."/Io·DIRASI . Sa'll Uftnk lj.IUllandu:ul.
S IK 1I.'IIIl. r\. Bak Hamla..
S IRA BI': KLEM~; KSlZIN. ( t' ..,., or tum ): Gemln ln yiUde mt ve
maya ha%U" olmul ~Lyla &.Starya mildd etlnln geml yiUl.lem botalt-
pltma .llmam na vanr varma.r. IIqlay acatlm \fade eden klrala ma ve bo-e
ttrlmi .
S IKLI;'T l\1ERKt~7.I . Bak. Al!:lThk merke&!.
S IRII'ol II ALAT. (Cable laid ): Inee !nee keaUm all"IT derlsln den
\!ban;;I-
na bO.kilmii. !jtklln de bilkiilert:k yapila n halat .
S I\' lRV,\ . (no",·" ,a,,) : Hamla cJlarm arkum da, pru\"ll.Cllann
~ <'Imln-
de oluran kilrt~Uer. Hamla cllann arkUt ndakl lert hamla SlYLrya
pruvad aklleri n iiniinde oluran lara lse pruva SlYlryaclSL denlr. CISI
SIVIHY,\ . (Conti uually ): Blr ~l ~eya harck etl devam h olarak yapma
k.
S I\' lRl'M Vt:U{E N. MOda yelken lerl glbI serene balil oImaY
lp &ert:n
i1zerLndekl ~emberlerin qat. yubn Indlril ip "Lkan lmally la kui!an
moda relken l !jtklin dekl yelken. ilan
5 11\. (,\"'pi itude) : 00'11 timlin Ln dotuf ~e batLf ookta lan lie esaa
daiu&! arasm dakl uruk yayu1Jr. oak cl5min in esaa .vmt dalrea semt
olan cthatln e hajtl! olarak ala'mn Oniine E veya W. ~nullA N vera lnden
S I!j&·
rellerl Itonulu r.
StCIL . (\\'~l:eJ : Herha ngl blr clalnln biT tan.fLn I otUml lLf oldujtu
den kaldlr mak veya araJan nda 1X>fluk ola n aA-IThk al t mdakl yer·
c\.siml
daha ruia Ilkma k 1~1n kuJlam ln btt ueu YlwIlltllmlt ve aivrlltllmlll eri
\.ab-
la veya demird en YlIpllm" tako:la.r_
SILtN DlH .$ . \MANDIRA . (Cyllndtlca.l buoy) : Demlr den yap1lm
l4 !~lert
bOlmel1. d"lan lse ajta~ kilttik lerle takvly e I!dllmil oIan ve genell
pIIlamar f8.mandm.S! ola .... k kUllan l\an alllnd ir ttkllnd ekl ~mandl ikle
11l­
lar.
SILlSTR.£. (llOltil iwaln pipe) : VerUen bir emrt gem! I~IU! yayma
vard.ly alann emrl telcrar lamad an evvel perwn elln dlkkat lertnl lt 1~1n
I.. ln <ittard ilkltrl Oml .urett e }'1lJllImI4 dUdille . Gem! ve birllk ~"me"
tanlan nm gem!ye g1rlf ve <;'k'~lnnnda selaml a.ma maba dlyla komu·
rlne ,!Ire geml komu tanlan 1~ln u:run, kLSa, uzun. komod orlar l~ln rtitl)ele.
u:run,
klall. kIM. U%Un, Ami ..... Uer 1~1n unm. klt&, 'litre, Iosa. U%Un oImak
re~l
iize..
r.

SILMt; GCiVEH.TELI G~:MI. (}'lllsb deek "'~""I) : Oilver tW ilr.erin

kasaTllian olmay an geml de
SILONGO. ( li ce] rope): CUnda yelken lerlnln serenl nl cunda lannd
kllidlr an kandlllS1l . an
S ILOSG O RAC] . Ba.t.. Kandi lia balL.

- "' -
SILOSGO HEl'B I?U :RI. SllongoIan donatmak 1~1n gabya ve babarln·
go kolomblrlerlnln sanca!!: ve bkele t.alllfianna. baA'lanan tornalar.
S IWGO 1'ORNOSU. SIUngoian donatmak i~in gabya ve babat!ngo
serenlerlnin cund.a.Janna baA'1anan tomolar.
s rLVOS F~: S"ld . (M....thead UrM) : Borda fenerlerlnln OrtMlnda ve
yukarwnda bulunan fener genel olalllk puruva. dlreti il.Urlnde bulu-
nur. Bey&z l~>k. 22~ derecelik bir yaYI aydmlalacak ttkUde btr muha-
fam 1~lne allnttUlj oIup kernerenln Ud kerte (22.5 dereee) Iterlsine ka-
dar Uilk venr. Fener 1~lndekllamba 50 vathk ve ~lrt namanbdIr. Boylan
4~.'!i metreden daha uzun olan gemller Iklnct (GrandI) dlrekler! iize.
rlne a~711 evaafta ve pruvadakl lIilyon fenertnden 15 kadem yukarda
oImak u7.ere Iklncl blr .sllyon renerl ~ekmek mecburiyeUndedirler. Bu
lid {ener anunndakl yat.ay mesa.fe dlqey mC$llfenln en u i1~ katl 0111.-
caktlr. Sllyon fenerler! a.sgarl be; mil masefeden gOrOlmeUdlr.
S ILVOS PAIANGAS I. ( Luff upen lu ff) : Attr rnalzemeyi ~kmede ve·
ya kaldlnnada kuUanlian ve .eklJi mlaIl bIr iruYVet elde edIlen manU-
kapen ve el palangalllnm birl~es\nden rneydana gelmlt pe.hmgadlr.
S IMAFOR. (Seetuaphore): KoUann vUcuda gore aldLA'! durumlann
harfiere ~evrtlmesl lle yaptlan muh.abere il'kli.
S Il'+1AFOR SA.... cACa. (Hand flaJ:) : SJma.torla haberlqmede vardaban-
dna.lann kullan<bklan Iosa. gljntier U kare ~ldJndeld sanca.k. Sancak,
~pra.z olarak tan ve klrtnLzIl!8-l l kUrn&.1jt.an yapoiml.1Uf.

S I)liT SA PAN . Bak. Cevlnne I&pan

S IMSARLlK OCn ,,'1'1. (I!roke"'ll"~) : Slmsarlalll verllen ve navlunun
muayyen blr yilz.deslnl kap5l!.yan ilcret.
S LNODIK AY. (Synodic month ): OGfleIII! nuaran aym yer et.r&fmda
hl r devrinl. t.amarnlama&l I(:ln get;en 29.5 giinlUk m!lclde~.
SL'I/TtN"E. (Bilge): Gemi m.aklne ve kazanlannm buiundutu lwmm
zemlnlnln altmda, geneUlkle ambar g1Iver"tesinin altmda kalan ve gemJ
I~lnden SWln l ularla makine ve !mzan dalrelerinden akan yat yaklt.\a-
rm topland'l1 en al~ kt.Slm.
S ISTiNE GOvt:Rn:sl. (Bilge deck): Slntlne aulannm i\.Zerlnde top-
landljtl gO.verteden a~ya dotru ~nct gtlverte.
S I1lo'TINE SUYU. (B1 l3:e ... " I u ): Slnt.lnede top\anan 1\1, yat ve yaklt-
lann oIU$turdutu pI.$ au.
SINTiI'I' E TULUMDASI. (Bilge pump): 81ntinelerde toplanan sintlne
sularmm t.ahllyesl 1~1n kullamlan tulumoo. Stirn, motor veya elle calt.
~lrll!.r.

SIS. (Fog) : Su zerec\k!erlnln haVa 1~1nde yotunlAfmUt Ue mey<Iana

gelen ve g6r(lfo. ualtan. tabtlru yer ytl.zeyinde veya dents \l.zertnde bu·
lunan stllltilit bulu tu.

- 349 -
sls RORUSU. (t 'og hom): Denlzde ~atl.lJm.ayl onlenm tuzag. geregince
bulundurulmasJ. gereken ve mil havalarda geminln yerlnl belirtmek
!lure oltiirillen horu. Sis horusu baslm;h hava lle .. allljan basit biT ara~-

""
sls DODO(;O. (Fog horm): SigU l1avalarda, sah!Uerdeki istasyonlarda
ve fener duhall1nnda kullamlan ses verle! elhaz.
slS I§ARETl. (Fog signal): Gfuiil} mesafeslnin <;ok azaldlgl zamanlar-
da gemllertn yerler1nl h1Jdlnnek 1.. ln .. aldJklan kampana lie verdlklerl
~ret.

sis KAIUPANASI. (Fog ben): Sisll havalarda gemllerln siB ~retl ver-
mek tizere "111dJklan tun .. tan yap1lmI§ kam!XlJIl1.
SIS ~AMANDJRASI. Wog buoy): Slsll havalarda. seyreden gemllerln
arkadan gelen gemlleri lkaz etmek iizere hlr hl1lata bath oll1mk ge_
m1lerin pupa.lanndan .. ekliklerl ufl1k §B.ffiIlJldlrn.
sis TOI'U . (Fog gun): Sisli havalarda tehlikell geo;it ve seylr yolll1nm
gemllere blld1rmek 1.. ln kLSll I1rahklarll1 sahllden ablan top.
SlTEY~lN KiPER. (S t.adlllleter): Yiiksekllkleri 50-200 kadem !L1"IlSIn -
da bulunan maddelerln 200-10000 yardaya kadar olan mesafelerlnl ijle-
mekte knllanIlan alet.. Blrllk halind... yaJIIliUl seyirlerde gemller arasl
rnesafeyi til...,.ede kullllmlIr.
StTEY~tN POINTER. (Station poinkr) : Sahllde bulunan ii.. madde
l1I"asmdl1kl a"llann seksantll1 tespit edllcn miktarlanmn alet ilzerlne
tatblkl ve alet iizerlndeki kollann sahli maddelerlne intibak ettlrllme.
sl suretlyle mevkl tayln eden alet. Bunll mevki mli~'ir 111etide denillr.
SIYA. (Held water) : Kiirekle hareket eden denlz a"...larmm yoUarml
kesmeleri ~ln kiireklerinIn suya batmlrn.as.l ve wpa~la.nmn kI~ tarala
d~ru ltilerek telrnenin dlUlllaSl veya devamll slya kiirek ~ekerek gerl-
ye dogru glt.mesl.
SIYA K OREK. (Back oars): Teknenln devll.'llh olarak geriye gitmesl
l~ln kilreklerin ters o;a~tmlmasl.

SOLA Dt;V1RLI PIo:HVANK (Left hand propeller): KI .. taraftan halul-

dIg. zaman l!lkeie tarafa dotru devreden pervane.
SOSBAHAR NOKTASI. (Equinox points): Giine§in gOk kiiresinde i§-
gal ettlgl bIr mevkl veya takriben 23 Eyltil'de gOk elrvatorunda gUn~n
kuzeyden gilneye ~tlrt nokta.
SONiK tsKANUtL. (Sonlc "OIInder ): Denizin derinllrtnl res dalgalan
i1e bulan ve elektrik Ue o;aiJ¥.1l alet. Bak. ElektrlkU il!kandll.
SON KUTUR. (F1nal dhuneter) : Gemlnin 180 ve 360 derecelik devlrle·
r lnl t.amamladIgI nokt alardan devir dlLiresine tetet olarak ~izjlen ..!a-
giler arasmda kalan ve rotaya dik olan me1lllfe. Son kutur, taktlk kn·
turdan daJma k~iikttir. Bak . Devir dairesi.

- "" -
STAOI",lETRE. (StadImClCr) : Deniz sevlyeslnden olan yOk,...klltl 50-200
kadem anmnda bulunan madde.lerln 200 Ita 10.000 yan:laya kadar olan
yauy mesafelerinl olcmtk 1~ln kullllwian wet.
STANOAHT i\lA.I"lA IIH I<;~. (Standard dispIBcemenl): Maltine ve teo;-
hlzau dahll. In'll\lItl dtnlte '<lkmaya halYr bit hilide tamam olduktlln
sonra personeli, sllahlan, cephanesi, erzak ve .suyu, muhteUf arubat 511-
ytll ve gem! i~\nde bulunmuL gereken yedek mall1emesl (Yaklt ve fit
.uyu harl~) nln allrhklan dahll olan malmah.reo;,
STOftVAC (S lOp ,,'al(:b ): 0011; cillimlerlnden Yllpilan ruaUarda ve te-
nerleTin <;akma silrelerinl tayln etmede kullarulan, J.stend1il t::alll.IIu ~­
Iqtlnian ve durdurulabllen hassas saat..
SU f,(EKI1Hi. (Draft ): Gemlnln su keos.Im.Iyle omurp.5l araaandakl dill:ey
m_Ie Su <;f:kiml mlktanm gIloItermek iiure bIIO ve 11:1<; bodosiamarun
her lkl tlI.rafma rnkkamJar konuiur. Bu rnkkamiara Kana Rakkamill n
denlt .
S U IIATII. (Wate rline): Oemj bordaSlnm $U yilzeyille kesL,titl ~lzgl
Bot ve yO.klii olmak ilUre Un au h&ttl vardlt,
StJ KEStltd . BaIt. Su batt'!.
SUOA E'rnlEK_ ( To lighten . nope or a ,... re",) : Blr lItyt annuna kadJ.r
.. kmak, akJ~ml durrlurmak.
SUGALI tz8ARCO BAGI. Bak. Lq bIIltt-
S UGA"I KIGAVO 8AOI. ( In"de dlncb) : Bit haiatm <;UlUUlnl bIIllamak
1~ln halatm ~llllIISlmn bedenlnln altmdan geo;ltllmesl suretlyle ya plian
bat .
SUOA l'ALANGASI . (Rat.eh et): Zlnclrln akl¥ru dutdurIIl8.k veya ya-
v141atmak i~1n kMtanyolaya donatllan palanga. Bak. Kutanyola.
SUGARI t."'1'MEK. Irgat renetlne vurulm~ olan halatm glkiiien IIlmm
i1serine geV¥ltlle~k akltillWlSl.. Bu terim yerme ka<;1r terlmide kulLa·
DlUr.
SUGRA/SOKRA. (8utt): Kaplama tahtalannm u~Lan anwnda kaLan
Ix:4luk.. Bu bo§luit:lat kalafat edilmek suretiyJe kapetlht ve $U swnaz.
haL temln edl1lr.
SUNt LIMAN. (Artiflcill ha rbour ) : TabU olarak korunmaSl mumkdn
olmayan yerlerde rnendJrek ve dalgakJranla.r yapl lmn k suretlyle geml-
lerl yilk ve yoleu ahp vermelerini salLaytcl kolayl1l1:larLa clonatllnu;
Um&Il.
SUNi UFUK. (Autilk lal horiA.ll) : Kronome~lerin hataLanm dOzelt-
mek \<;In karada yaptLan rasatlardll kuIJaruIan bit up l~lne konuLan ct-
va lie meydana ge~lrllen utuk \<;In IrullAnlian ara<;. Ufku Suni'cle cleni_
Il>.
SUYALi . Ba.ijtarnfL illt gtlverteden au kewnlne dotru etlmli olan gem!
pruvaSi. BWjtaraflan bu IItkllde olan gemllet e suyalL geml denlt .

- 35 t -
 1

slffiv y.. (Single ,,-hlp) : FuIa kuvvet sarfllU gerektlnneyen ~rlerde

lruIlamlan ka.m,,11i sablt biT tomodan g~lrilm" blr halattan lbalfl pa-
lang• .
sOny!:: ARM". (t'ore and aft nnw) : Yalna yan yelkenleri!le doIlatIl ·
mlf yelkenll gem!.
SORAT. (Speed ): Deniz dlblne gtire blr gemlnln blr aaat i~lnde kat tt.-
tf~ mesafeye ~It hill. Oemllerln ~UraUeri mIl ol.mk Ifade tdllir. Bait.
MIl.
SURAT IIATASI. (Speed error): Yerln etrt yiluylndeld lraverslu &lbt
g~'Illlntn etri Izi VUllaSI.yla carro pusulada meydana reten ve gemlnin
rot.&, aiinlt ve bulundutu ymn anma tabl oJan hal.a.
SORAS TARYA . (o...mur ra Je ) : Klraclnm 1t000troIU dlllmda oImayan hal·
ler hariC bie gemlnln mukavelede belirtUen sQre 1~lnde yUkleme verI!.
bcofaltma yapmalllUl hallnde mukavelede beUftUen aUre d'fmdakl gUn.
ler leln donatanm tBllmlna.ta hak ka.mnmML
SOKME (lUBUK. Bait. Baston.
SORliE t SKELE. (G ang boa rd J angwa y): Blrblri OUrine aborda o1m~
gemUer Ill'llJiUlda Kldlp gelmeyl sagIamak {lu r e uzatllan eoll tahta\a.r-
dan yapllmq blr.ele.
S OROKI..E.."8IEK. ("-drill): Herhangl bl r aebep dolaYll5lyla Mreket
edemeyen teknelerln rtUglr Ire akmtlYlL tabl olarak .nliiklenmesl.

_ 352 _
- "'-
 ~ ...,
Clf" Sancall: Bal'

Gr===~==O

-"'-
I
 M

Sephlye Merke2il

- 355 -
 ,
I
-/- / L ~
\ " ""- .. ""' - -
%
•
i
/ / ~
-/
.. , \
..- ,
- /
.- /
I
J I - \
V
- "' -
h k,1< borda
r'ntri
 ,

Oa.me!W.t l.ain1)aaJ (SeN l ...."",...)

OemU~rd~ Ouo! I~H Vtrmtlt ICIn K ullarulan "I! Sancu Sav)O!u He DIn ••
\1('1. ~ne Qek!1~n Rtnl<ll LamboJardlr_ Btr Nevi ffilrUnnr I""",t MullabUe
l .. m l)o,l .... 'dlr.

- 358 -
 OO<lil

,
\_-----

,,
,, ,,,
,, ,,
.- )( ~

&lrrlk t.kandll

- 359 -
- 360-
- 361 -
 - s-
S"." . (Shalt ): Of:m1 makinelerlndekl gr&nkm ,.evrlmsel hareketlnl
pervaneye Heten ,.ellkt.en YII.PLimJ, slllndir I!ek1!ndekl ~ubuk.
I?'U 'T HOOOS I.AMA S I. (Prope ller ,_t) : Ourlntle IjIIrf kovam bulunan
bodoliluna.
,,""'T G O IJ £ (;I . ( !'ropeller 110M ): Pervane IjIIftmm Clkmasl
Jama Uzerlne "'Vl lan delik.
i~in bodos-

!jAFT KOVA NI. (Shaft pipe): &aftm donmesl l1e hodos!amamn qm.
mantW LCLn 480ft g6~ne geIWlril"n kovan.
!5AFT YATA(i I. (Sha ft hoearin&"l: ~ftln gem l l~lnde im'rlne otutdugu
ve dOndQtu yataklar.
$A.,. "OLU. (Shaft ..nr,") : Maldne dalruinden 48ft gObegine kad&r
olan ve blr insanm rahat(:a h&reket elm~1 gen>ken gen~llk ve yiik-
sekUkte olB.n su ,,,,,,Innez kapah yol.
ljALI . (Bun Un". ) : MIllI sancak!arla IljIIrcI. I18 ncak \"" flamaian",n ya-
plldlll yUn kUJlUl.1.
!jALOPA. (Shll llop): Fllikadan bilytlk kUr ek ve yelltenle hareket eden
tekne.
$ALOI' A. (Sloo p) : Ambanm , \kl dlrekU ve on lIti topl u yelken gemlsl.
$AMA""DlHA , ( Buoy ) : Kullamlllj IJekUne gor e det~lk bl~lmlerde ya-
Pilmllj ve su geo;lnne.zlii!1 t emln edUerek yUztne kAblllyeti B.nln lmllj
sac verB. B.lta~tan YB.PIimuJ saml~lar, Kullanlld,klar, yerlere gore de-
mir, sb, pe.lam&r, fener ~dlI'&ll1 glbl l$lmler ailrlar,
$A-'IASDIHA CCRETl (!looy dues ) : Samarnl1rayB. baitlayan gemUer
taratmdan Ilman ba.§kanI1k1a.nn!l &!enen ikl'et.
!}APKA, (In asl tmd ): Direk ve gtlnderlerln tl.st tarallanrut konulm~
va ikl tal'llflllda ..ancak savioianmn ~11U!$1 I.;ln ddlklerl bulunan
ata~ tabla,

ljArKA KI .H~ II ZI S I . (Hed truck lig ht (S)): Oemlle rin en yilksek yeo
rinl bellrlmek i~in ~p ka iioorlne veya pplt:aya yakm bir yere veye.
koprllUsUlnden yjnnj~ fit yilk1;ekll kteki bir dlIek o.zerine kon ulan
ve ufkun her taraf'ndan goriilebllen klrrnlzi Iljlk1l blr fenerdi r. ~ pk a
klnnl~ 1 1arl arya " neakla blrUkt e veya gljrtl1 me!lll! e~ lnln cok az 01-
dut u zamanlaro a emir le yaklhr. U~ak Ikaz :Fenerl de denilir
SEMSIY E DEnlHI. (Mushroom ) : !,>amandll'llian ""bit tutmada kulla-
mlan I~ tarannn bclOJ yanm Ii:(lre tekllndekl demlrler.

- 363 -
~~:YTA-'1 CARMI C I./CARM lHl. ( I' Uo~ ladder): Van yana getlrllm~
U<I I1alatlJl D.faSma a~ basamaklar konulma k sun:tlyle yapllan mer·
d iven,
~IPK,\ . (~etU"g): Hal at.tan ottllmu§ alt. aak. Ambaraf:zl ~lpkRlll,
AlRbIlnda ~lpkas!.

~1,\I$"KLI FENEK. (Flashh,&" light) : DiizgIln IU1lhklarla tek ~k

gijllteren rener. Bu tenerlerde ayt1lJlhk siirefll kllranllk sO reslnden da-
ha [lull r. Den iz haritalannda Fl harflerl He g(jsterUlr.

- 3&4-
-'-
Silindiri k konl~

dOdilklO

ipr6 ~anc",..lan

- 365 -
 -T
TAUAN. (HH I): Bak. Topuk.
TARII INHiItAF. (V...bulun, ~11I&"llrtle deelillation) : MagneUk lr.uwy
istlkamell Ue baklki lI:uzey latlkamet i arMIndaki a~ldlt. Magnetlk ku-
zey lIakild kuzeyln aat tantmda ise \.!Ibll sapma datu. aoIunda lie
bau'dlr. Salt. Maltnetlk lnhlnt.
TABII iNlliRAF lIAK ITAS I. (Variation C hart ): IXIl'lya uzerindekl,
manyeUk kuvvet haUanmn, defl4lk nedenlerle lXIlgesel Ola.rak dett-
tim g55tennesl nedenl Ue. genel olarak ortalama deterlere glIre ha.zl.r-
lanmll. hariw.lardlr. ootru dejl:erler seyredlJen llaha lll rl;lakl, pa~a h.-
rltalardan ahnablllr.
TAlILA . (Sbell): Man,. dIHerlnln I~inde dOndilgii maklLl'lIom d~ Itl-
I lm!an. Tabla sert. ~tan YlljlIlLr.
TADII.! ZAMAN . (t :.quaU,... , 01 linle): Haklkl ve vaaati giinqin sut
1li;ltan arumdakl tark.
TAIiLlvE. (D ;';"W.fle) : Gem! ~lndeki yiiklln, ma\Jiemenln d~nYI
~Ikanlnuul!.

'fMIM1L. (wadiD&", lIhJpm ent) : Gem! dujmda bull.lIlatl yilklin 1ll&W!-

mel'llI'! gemlye aimmul.
TAIiMiNI MIOVKI . ( Estimated ,lAAl tion): Kal'l veya lyl hesap edllm~
alellde mevkl tayln edllemedlitl zamanlarda elde edUen mevkidlr, Bu
mevir.1 eldekl en Iy\ malumat ve .o;eylr penoneUnln bUgl ve muhake-
mes.ine dayarur,
TA IITABA GI (Scaffold hlteh ): Gemi borda1annm t.elnWenmesl veya
boyanlJl8.!J !IlrnSlI1da penonelln mha~ .... 1~bUmesi h;1n bontaya
llarklt\lan bir tabu!' kalae.m Iler ltl ncnna yapl1an bill.
TAKADD OM. Bak . lierleme pRYI.
TAKARROP AI; IS1 . h i mevkl ara..smdakl bilyUk d alre lie kerte hllttl
sral!mdak! !ark.
TAKATUKA, (A..ntray) : Slgam kulleriniIl konullJl8.!J l~in aRa~tan ya-
Pllm~ kil Ullk.

TAKTIK KUTUR . (Tattk.al diameter ): 00lil4 manevIllSl. yapllfl blr

gemlnln 180 dereeeUk dl!nil4Q bltlrdltl and. geml lie esas roUl arum-
dalr.1 uza..ir.lJk.
TAKVlvE KR\lEH ESI. (Su pport bftun): Orerle rlne ruta yiik b1nen
gUverte itlSunlanm sagl/lml~urmak mal<&lu;hyla gilvel'\e lIit,"a ko-
nulan lIlve kemereler.

- 367 -
TALAZl.IK . (Wushboord ): Ba~bodOilamadan, kl~bodoolamaya kadar
uzanlln ve Uzerlerlne kUrek lumbarlafl ll~llan sert altll~tan ya pllml~

......
k.&plama lflhtalarma. paralel olarak konulm~ k{lpe.jte ilzerlndeki

TALAZLJK. (Billow ) : Postalann il.stlerl IJe kaplllma Lahlalllrll11!1 en

il.stilnde bulunan kaplama t.IIhtasuun ilzerlne konulan laMa.
TAI.lM . (DrIU ): Muht.ellf geml hlzmetlerlnln g6riUmesi 1~ln personel
t.araflndM yapdan efltlm.
TALlMAN . (Culwa lu) : Clvadraya destekllk et.mek 1~ln grunilerin bali·
bodoBlamaamdan omurg"BSma kadat uunan ve bodOlilamaya l<;e dot·
ru meyn ve~n kJ&Un.
TAL1MAItLi . (naked Jlem ): ~bodoslama&' ilorlye d~ru tallmar &ek ·
Unde uuyan gem!. Dalla zlyade yallarm bal}bodoslamalan bu $ekU de
yapllir. Ball.. Kemane \:IaIj.
TtU.\'EG 1I1\TII. (Thlltwe,, : Bogal ve nehlrlerln ort.aJanndlln g~tltl
farzolunan hayali hat.
TAM ;\I1."lIA I.1 GEM1. (Full rigged "hlp): 0" direkH ve clvadrah, yel·
kenlerlnln hePlii ka!'e yelklml olan yelken gemi3!.
TAMBURA. Bat.. Halat dolam.
TAMBURATA. (Cboek roller): t~ luammda tek veya ~1r1. fll'dOndil bu-
tika bulunan kurtaPl.
TAMlR£ DEG"'lEZ GI:: MI. Tamlr mural" gemlnln eaki ve yenl farkl
gii7.etlhnekslJin Oncekl dcterinln d6rtuil~Unil Il.!-Iln gem!.
TAM..IK GEM!SI. (lkptllr !!hlp): SahUdek\ tamir merkezlerinden uzak.
ta bulunan gemilen:le ~I\ul.n anzalllnn glderilmesl l~in gerekli maklne
VI! aletlerle donatI~ olan ve yeter l! personell bulunan gem!.

TAMilt KABUL t."TMt:Z GUli . U ... eparlble shi p) : Tamirl hl~ milm·
kiin olmayan veya bulundutu yerde tarnlrl hl~ m{lrnktin olmayan ve
tamlr edllebUecegJ blr IImana giitUrtllemeyen gem!.
TAM VOK MaRLI G •• ( !'ull cartO welCh !): Bir geminln ~Iyablll!(:eti
biitiin yOklerln atlflli:l.
TA..~lVOKLO "'tA l:\IAIIREC. (Full cargo dilIptaftmenl): Oemi ye Vet;-
hile hl:!:met.e hurr blr halde tarn, kazanlarda fayrap sevlyesl.ne \ul.dar
au meveut, personel ve ~yalaCi gemlde, cephane, yodek malzeme, akar·
yalut lam. Trim ve IhtlYllt fit sarm~lan, dab!lbatum sarm"lIIn boIJken
olan malmahrec;.
TAN. (1'\I111, hl ): Balt. A!acakanmhk.
TAo'" SORES t ('lb~ ptrlood ~t .. ~ n the nenln, lwll1ght and the
monnlnr twilight): Akljamieyln gtineqln hatl.§.! Ile karanlJkm bqlan·
gJCI VI sabahleyln karanbltm bittmi !Ie gilneqln cl0tu4u arallmdakl
silre.
TARA-'lA ISKM"DILt. (S"'",p;n~ llOllDder): DemirU geml.lerin rmUlI,
veya akmb ... beblyle tal"l)'lP tarallU\d1kuu antamak 1~1n bif NlIll
UCUIl.II tablan 14·23 kilo atJrhtmdald ilIkandll kUl1ulllUldan lbare~
Ilkandll. Taram.a Iskandl!l lumbara~dan veya I!lluIndil taV1L'lmdan
aarkltLhr . KUqWl (llbl bulunca hir Ik! kula" kaloma vtrillr 'Ie geml-
dek! <;lIlWIl hir yere batJall1r. bkandil halatl ~ tarafa dattn gidlyor-
sa gemlnln tara.d1t' anl~\hr.

TA.RII I IIATTI. (Dnte line): 180 derecedekl merldyenl lie gti:sterilen

hattlf. MukabU tarafiara g6~ tarih blrgiln farkeder. Tarth. geceyafUl
haUl LIe deltil;titlnden bit anda diinyanm her t.arahnda Ikl tarih ola-
bllle.
TAV ..... PlaUonn. (Ower pla Uonn. (,o,,-er pla tfom ,) : Borda Iskdelert·
I'Iln alt 'Ie list taraflannda bulunan diiz kwmla r. Dalgalann ilIkeley\
laval.ra <;arparak kaidmuamalan i~in tavalar L~aI1l ~kLlnde yapl-
lit!ar. Altta buhman tavaya AI~ 1'l1\'a, fu;t\eklne tile Oat Tava denlr.
TAVI,ON. ( I"'wer deck): Ost K(lverteden f4at1ya d~ru ohm ~!nel
gOveTte. Bak. GUveTte.
TAZMINAT IItEK'nlB U. (Leuer of Indemnity) : Y(lklenen maliann
d14 gOrt\n{qJertnln Iyl bt r durumda Olma$l hallnde verUen mektup.
Bu me:ktup temlz kOrl,llmento lie alllkahdir. Ejter yiiklenecek malla·
nn d14 gi,iriin(qle:rt Iyl dqllR nakUyedler1n bu huauau kon~lmenw.
larda bl!Urtmesi faydah oluf.
TEltEVvtl'R. ( R"r~on): Giln~!n meydana getlrdltl met ve emf.
aym meydana getlrdltl met ve cezir'den :wmrn vukubulursa buna Te·
hevvUr denlt.
Tt; PAVOTO ARZt;\ ' N. Bak. Enlcm fark!.
TEPA-VOTO TUU!YN. Bak. Boylam farkl.
TEYAZOLI PALAN'GA . (DHren.ntiltl pure~ ): "tIt yilklerln bldl-
nma.tnda kullamJan blr manfUL tek, dlter makafMI iOllt dUl l ve
sapanlanna kana takllmL!j olan ~ncir donantmh palanga. Makara
dlLlert Qzer lnde zlnc!r baklalannm otunnD.Sl 1~ln yuvalar varthr. Bu
palangalara Veston PalangUL da deniUr.
T£ItI.1KE AI;:ISI . ( Dlln ge r ulI/:le): Gemllertn t.ehllkcll bit yertlen em-
n\yetle ger;mesl 1~ln sahlldekl Ikl ayn m!!.ddc arMlmlakl yatay &<;1
veya yQksekllgl bilinen blr madden!n tI!key Il~LSL.
TEHUKE F'EN'ERJ. ( Wa rnlnlt lirht ): GemUerln seylr emniyetinl sat-
Iamak tlz.ere denlzlerdekl tehUkeU yerlere . .\uihklara ve kayahklal"/l
konulan fener.
T£II LIKE HATTI. ( Kurtam,a KtrterUi) (C,",arlng bea rinr): OemlJe:rt
lII!yir ~lXUldan te:hllke:ll blr mevklden uzak tutmak 1~1n. btllrll blr
nokt.adan ger;en (esplt edllml, blr kerterlz hamdlr. Gemller bu hattm
tehtlkeU olan tarafmdan. lleyretrne~ler.

- "'-
TEIII.. iKt: 11)101. ( Oblmlll Ue bt): Su g~lnn~ kUIUlarda buJunan ve
bevOz mumdan .. ].\lk kudrtU olnui.yu.n ve uprt Ikl !lakika silre lie
kmmll ve parlak blr \.flk kulllLllLlaeal! zaman kutu Qzertnd~k.l kapak
!U;lhr ve suya bH·aklhr. C.nkurtaran flllklll.rmd. bu kutulardan 0/"[.
Ikl .det bulunma.'i! meebUf!dJf.
TEIILIKJ! SANCA('lI. (!'owd er flag): intlJ&k edicl veya yame! madde-
lerl Ililln veya vertn blr geminin pruva dlre1;lne ~ekUj!:i uius.laral1lS1
burak (a) Mncal!.
n ; IILlKE $~'lANOlRASI . (Danler booy) : Oemller 1~ln seylr sahlwn-
Ita c.ehllke tqk1J. eden, sualtl engellertnl (Kaya. alltld<. ba\.lk geml v.a.)
gg.t.erm ~dlr&lanl1r,

TEllLtKE TOPU, ( D llItreM guo): Tf:hUkede bulunan blr gemi taraf,"-

dan her dakikfl.da biT .tJ.l1Lll top.
TEULIKEI,I BATIK, (Dangero,,-, ""eek): On kula~tan daha az derin,
1!kt.e bul un an batm~ geml le~J.
TEKADOtnl. (Advan ce); O{]n~in meydana getlrdlltl met ve ceuln .
• ym meydana getlrdlil met ve cem-den bir mUddet e.'vel olmwn.
T£KN.E OEVIR Mt' RKt;ZI. &llr;, Devlr merkezi,
TEK PATRisE CEvlzl. ( Olamend knot ): Kullen patrisalarl blrbJrtne
ekiemek ~in yapilan dlkl,1! diltUm,
TEL (Wire): aJrka~ !.ane halat lehnln blramy. getJr1lerek ,'e salta
bUk(llenk yaplhm Ince Ip.
TEL. ( Wires); Tei halo.tlann kollanm meydo.na getl ren teller!n her-
blr!.
TEtBOSA. (Win! ~Ioppe r) ; O:r.erinde yUk bulunan t.elhalatI.arm ak1'
1-101 dunluran ve onlan lnenlldlltl gerglnllkte Iutan wi yapilm!~ bo-
sala..rcilr, Omek olank tKarpenler aosa gibl) _
T~; LDIK1$I . (S PLJ CING WIRE ROPV. ): TeIhaIa~lann tunalar-ua kIl-
sa yapmada ~"t!}'ll
1111 lelhalatl blrbirine eklemek 1~ln yaptlan dlllJ.t.
TV-UIAIAT. ( WIn: rope) : Madenden yapllm!t lellenn bilkiilm~ .u-
n:Uyle YSpilan halatiaT. Telhalatlarlll kollo.nnlll ara8111da elasUkI-
yeti t.emln iCIn IIthalst bulunur. Llthalatiara nauran daha umn
dmiirli1 ve daha sajtlam olduklarmdan blff;Ok yerlerde kullarulirlar.
Tt;L IzoIRO. Bak. Telsapan.
TEtMENGENt;SI, (Wire vice) : Tf:1 ~lmalarll"UI kl\.l8 yaplIlada kulla'
mlan (luI ~kiJde yapl1m~ mengtne.
TF.I..SAPAN. ( WIn: aUne); Ltthaiatlum kullamlamayaeal! yer lerde
kullanLlan Itlden yapllm~ sapan. Bak. Sapan.
TEM!Z KIRALAMA . Bak. Ternlz mukavele.
_ 370_
T£Mlz MUKAVELE. (Clean e h.artu): KlrrJama mubveleslnde uk
t.arlfli hilkilmlerln bulunmadl,tm. !fade e<ler. Mukaveledl!, s1msarilk
il~U lie komJ.syondan ba4ka blr Indlrme yapllma.JlU4.'l1l bu Ifack kul·
lMIlIt.
Tt!NTE. (A ...nlnlf) : ~ml gUvertelerlnl g1ln~ VI! ya.A:murdan korumal<
~tn g1lverteler Ilzerlne muayy<!ll yfiksekUkte .seMien VI! elekIeri tmte
puntel1ertne baltlanan bnlllda l'irtil.
TENTEBOScvllU. (Ao"'ning deadeye) : Tentt kulaklannm donatli-
mMI I~ln vaMevelelel'f! batlanml~ tek dllli boIata.
TENTEGONDERI. TenUltrln orta kJ.5lmlanm yukanda tutInak 1~1n
omurga h.ttl i1urlne konulmu~ punteller.
TENTf.:KEMERESI. (Awning beam ): Tentelerln &4&11:1 dotru sarkma·
11m IInternek I~ln blr Ueu tente gljnderl Uzertne dlter UCu alabandadakl
\.ente punteU i1zerlndeki yuVUIllJl. oluran, omurgaya d lk alae kiiUikler.
TENTEKULAOI . (AWNING ROf>t:S) : (RIOGEROFE ) : Te.ntelerl get-
gin tutmak L~1n tentelerln ~lerlnde bulunan kam~llar.
TENTv. LENTIYES I. F1likaJarlB. boUilnn Ozerlerlne ~Ilan tentelerln
dilzg(1n durm.alllnm temln h;ln tenttlerin kenarlanna bIoI:lIIrup lila·
bandllya IIlman Ince SIIvlolar.
TENTE MATAI'YONU. (A..-nint eyekt) : Tente tlmelelerlnl tente var·
develeslne baltlamak I<;;n tentelerln eteklerlne a~llmlll dellklere ge<;l·
rllml4 mll.tafyonlar.
Tt:NTt;OMURGASI. (A"'Illne boom) : Tent.e lerln otta kl51mlanmn
a~t!ya dtlfmemeleri i~ln tente ganderlen IIzerlne konulan ata<; kO·
tilkler. Bu klltilkler yerlne kl~ gOnderle gemlnln v~t kJ.Smmda bu·
lunan blr yere ge rllen tel halat!a . kulilmllmaktad,r.
TENTE PUNTELI. ( A..-niDe stanchion ): Tent.e vardevelesinln borda
etrafmdll dolll4tlnlmul 1c1n mllayyen arahklar!a Jfilverteye dlk olarak
konulm", punteller.
T£NTE TIftN"ELES1. (A ..-nint knttt le) : Tentelerln If'rgln durmalan
lo;1n bit 4;11IlUI tente matafyonuna. dller ~lmll.$\ tente V&tdecelesine
bIIllanmak IlRre tente Ilzerlne IlBtlanmu, klSll ve [nee halallar.
TERK . Bak. BLrakma.
TERKEDIL.Mlrs GEl'Itl. (Dt:,..,lic:t) : Geminln herhangl bit sebep1e bat·
rna tehUkesi gec;lnnesl haIinde l~lndekl pertOn elin gemlyl terketmesly·
Ie hl~bl r canhmn buhmmad>lI gem!.
TE:RSANf-:. (Shipyard) : Harp va ticaret gemllerlnln in~31 l4;in k;lnde
InlJll kLZlLklan lie havu.zJan, inljl\ lie tlglll fah rtkalan ve aWlyeleri bu·
lunan denlz va rilzgArlardan korunm us yer.
TI::RSMAV'MUN. (SpIOct.acles): Donatllan halBtlann aksl taranara ko-
mllta etmek U~re ba~ taratlan blr araya gelecek sekUde yapt~ 111:1
adel tomod.an yap,!ml~ makara .

- 371-
TERSR VZGAR. Ball.. B8.l! rilzgan.
TIRAKA . ( lJammoock bau ~n): Hamald!!;nn bwj VI! ayak 1o$!mJarmm
gergln dunnalan l~ln konulan ikl ucu ~talh lnre tahta.
TIRAKA TUTMAK. (To """ II 51111111 rop"- to " hoisting Or Icnrering
",rig'bt In order to !.a d o r pull it ot the proper din:c:llon): Kaldmlmak-
ta vera Indlrllm..kte olan bir clsml IstenUen tarafa ~ekmek veya her.
hang! biT )'ere ~lIrpm8masml temln tlmek ICIn cl$me vay!!. C!&Illln
bath oldugu hlilata IIksl taraflura kumanda edecel!. $ekllde halatlaT
hallamak. F'alalta dll denlllr.
TlBA...)fOLA. (Tact ): Rilqin blr kuntMldan aluk en gemiyi ,.evLrerek
I"Ilzgin dlCer kuntradan almak . Bal!. . Boef alAbll.nda tlmmol .., Or-.
alabRnda t1ramoJa.
TIRAMOI,A "'''rMI>K . (To tllck ): Tlmmola manevta.. ml tera ederek
gemly! dondlir mek. Minda olmu~ makaralan a~mak ,
TlRPlL. Bal!.. Fetal!..
TIRFiL I'ALANGA SI. (Span ish burton ): Tomolanndan birl kanah
VI! hankel. edeblUr, dljteri IIlbit "e kamc;lh 1111 tomodan lOOret pallln -
gao Palang_ iiu-rine palanga vurulmu l gereken yerlucle kullamht.
TIRNAK. ( Pa lm. Fluk e, Anchor blade): Demir kollarlmn u~ taranann .
dB. bulunan yasa, ve uca dotru slvrllen klsunlan ,
TiRPA"TO. Tet halaUar fi>:ertne vu rulll.n palanga s&panlanrun tel
iirerlncle UytrlllIIl&Sl I~ln halat ilzerlne sanlan lp.
TlcARET G~;l'i1lsi. (McR:bll.nt .. hlp): Denllcle kaZll.n~ elde elme mak-
sadlyla tahsl.. edllen veya fillen hOy le blr ma ksat I~ln kuJiamlan gem!.
T1K AGACI. (Trail): Guney Asya Ulkelerlnde yetl.$en ve bir kilp mi·
run a~htt 4.5·.52 pound olan suya ve rutubl:te dayanLkh kahverengtn-
dekl a~.
TiRA8£Z. Bak. !wara kcmeresl.
TIRBOI.. Bak. Elvlne!.
TiRENTI . ( t'all) : Halat lann makarlllanian ~Ikan \'11 ~ekjJen kWIll .
TRIO OVF.KTE. Gemk:llIt\n atu' alan ~lerinln yapll(lilt yer.
TIRllIl. ( Trim ): Bq ye kl~ IU kesLmJerillrasmdB.kl rark.
Ttnli\u.I . (TrirnmiIl Jf): Baf ve kl~ 8U ~eklmlerl araaLllda fark alan gem!.
TlRu,ls lz.. ( UpwrlJfhl): Ba4 ve Iu~ 'u ~eklmlerl ar&3lnda. fuk olma-
ran geml.
TiRtz.:OA. (Gammonlng) : YeLkenll teknelerde clvaciraYL tallmar ilze..
rlnde ..bIt tutan ve tallmarla clvadra ilrerlne sanlan zlnclr.
TlRINKt."T SF.RENI. (l<"ore )'ard ): Pruva dlre1':i Ur.erlnde en alUa bu-
IU1lIUl biiyiik sereno

~ 313-
TiHiNKI':T Y£LKENI. (I'D", saiL, Coo..".,) : Pruva direltl !lzerindeki
TrInket serenl lirerlne a~llan kareyelken .
TIRINK.ETINA FI.OK. ( I'D", topmast stay sail): Prnva gabya istlral-
yasl ilzerine a~llan ii~k~li yelken.
TIRlz. (lkading ) : t;arpn!a sebebiyle hasar glinnemelerl I~in urak
teknelerin ve ij8.mandlralarm et.rarma konulan esas yiHden d~nya
~ru ~Iknu§ yanm yuvarlak alta~ kiltilk veya bu I~I gormek !lure
konumn kahn urhalat.
TOeA. (Toee) (Rope Is foul ): Halat veya zlnclrlerin kanij8.rak a~tla­
maz hale ge\mes1.
TOKA. (C los.e up): Herhangl blr~eyl yerine kaldlnnak, ~ekmek .
TOKA SANCAK. (Hoist the oola,.,,): MIIII aancaltm gondere veya gire
<;ekllmes1.
TON. (Ton) : 2240 librellk veya 1016,05 kilogramhk ai:trhk.
TONAJ . (Tonnage): Bir tlcaret gemlsinln I~ haemlnln hesaplanmaslY-
la bulunan t&.$lma kapasitesl.
TONtL\TO G"OVE RTE St. (Tonna pe deck): O~den az tll.m gtivertesi
olAn gemllerde, iistgilverte, tklden razla gtivertell gemiJerde. omurga-
dan It!baren Iklnei devamh gUvertedlr.
TONOZ DEMIR!. (Kedge anchor): Qiomllerl bellrli hi! Istlkanrette tut-
mak I~in gemllerin kl~ tarafiarmdan bit tele bai:h olamk attlklan
demlr. Tonoz demirleri goz demlrl"rinln il~te blri ai:lrhjl;mdadlr.
TONOZLAMAK. (Ked ging ): Tono! dernlri atmak suretlyle bir gemlyl
bulundu~ demiT yerinden kald,rarak diger blr demiT yerlne got!lr-
mek.
TOPAI';:. (H.. ndle. Grip): Kilreklerin. teknelerin I~ taraflannda kalan
yuvarlak ve elle tutulan klsunlan .
TOP PAI,AS(iASI . (Doubl e lufr): Aglr il!1eI""de kullamlan lki dllli Iki
makaradan yapllmL1 palanga.
TOPUK. (H""I) : Dik vazlyeUe duran direk ~ubuklann giiverteye ba-
kan alt taraflarJ. Kanea gODller!erin in kanClI..'!lZ olan tarall.
TOI'UK ATLA.MAK. Seylr hallndekl blr j!."ernlnln bir Sljl;hktan ornur·
gasmm slgllj!;a silrtilnerek g~mesi.
TOPUK I()NECI()I . ( 11",,[ gudgeon): Oilmen iizerlndeki Igneciklerden
en alUa olam.
TOPUK KILlol . Bak. Cunda k.I11dl.
TOPUZ..(Masth ead fiR,,): Mill! ve din! bayrarniarda alAy sancaklan
ile blrllkte dlrek ~pkalarma ~ekilen ufak ebattakl mlll! saneak.

- 373-
TORBALANMA. 1akotalanmn ooolan ahnmadan evvel yelkenln rils-
glrla dolarak ,lfmesl.
TORNA. (On e Nlvolut!on): Oem( pervane IjB.ftmm tam blr devlr yap-
mILSI. Gemllerin suratleri toma adetlertne gon Ifade edlilr.
TORNACA RK. (Tli rning g UT) : GemUerde buhman matinelerln ba-
kllll onanm glbl sebeplerle ,.evr1.lmesl.
TORXA GOsT EKG ESI. (.t:nglne u volulion Indlea lor, Tubometer ):
Maklnelerin daktkadatl devir adeUerinl beUrten ve biT devre lie tOp-
rtlilsUine de ahnahUen gi.i6terlte.
TORNlsTAN . (Tun , Mien, ): Oeml veya teknelerln makineleri nl ~a·
l~tlr&Iak gerlye dojtru gltmelerl.

TORNO. (S ill!!,le block): t~inde blr dll! bulunan makarala r.

TORSOLO:\I As ·r Aftl . ( Red belly): Velten be:zinln mukavemeUnI ar·
tlnnali: 1~1n torso]om patas, hlZ1L3ma dlkllen enslz ~
TORSOLQ)I BF'..zi. Bak. Torsolom astan.
TORSOLOM I'AI.ANGASI . ( R~ t tllckle): Yelkenlerl ser ene &armada
veya camadana vunnada kulJamlan alt torn.Q5U torsolom patasma fist
tom()Su serenln cunduma ballanan pe.langa.
TORSOLQ)I PATAS I. Toniolom ~iangas.l alt tol'l1(l&unun takilmui
~In gradln yakfl.lllnda bulunan ve R'llIdln halatunn kuruz kmlmUl
aureUyle yapilan halat matafyon.
TRANSiT. (T ra " lJl t ): Blr got clsmlnln blr mevklln merldyenlnden
g~tltl an. Ook clsml fist merldyenden ge<;ince I1U trarudt. alt merld-
yenden ge<;lnce alt tr8.1ls.it denlT.
TRANS iT (T ransit): Blrblrlnden farkh mevk.llerde bulunan Itl m,ad.
denln baluldltJ aman bir dotru Ozerlndf! bulunmfl.3l.
TRANSiT KERTt; RI7.1. (T I'1IMlt bea ring); Deit\41k Ikl meyk:\ de bu]u-
nan madde!erln blr dotru tlzerinde bulundugu an bu Ikl maddeden
alman kertf:riz.
TRAVl:RSE CIKMAK . Bak. A~'ktR eltlenmek.
T HAn;RS YAJ'MAK . (To put about ): Bak. ""'''kta etlenm~k.

TROPjK l ' IL. lla k. Nueonl Y' 1. Ilkbahar nokta.sma nazaran yerin gil.
nCOI etraflndakl devrinl tamamlamasl ~In gleO;ef\ sUre,
T UCA. (T UCl: ): Halallarm. merkezd.en ~evreye dotru tek kat o!.·
f1Ik roda edllme teklldlr.
T UL DAtRESI. (C lrdr. or lon gltud~): Bak. Boylam dalrt$!.
TUROSA . (T rUlll) ; Blr serenl. dlrek dzerinde serbe.st(e harek~t ettire·
.....
btl_t ~kllde dlrek. ilRrlne ~itlanan halat veya madenden yaplimlf
 TunOSA C;:IlMB lmi . (Trns.s hoop, Trus.~ hand): Turosa I~lnl gormek
iizere dlrek iizerlne ge<;lrllen ~ember.
TORKC~~ \'lzl. (Turk'S head): Her kol yanmdakl kolun iistiinden ve
dljl;er kolun altmdan yukan almdlktan sonra her kol yam ndak\ kolun
bedeninl takip ederek blr deCa yiiriitUlmek suretlyle yapilan cevlz.
TUTSULE:\IE. (Fumig">ltion): Gemllerin fare, bUcek, kakalak ve bun-
lar glbl hD.§erelerden korUlll1lll.lan l~in klmyev\ maddeJer kullarularak
llal'lanmasldlr. A~lk denlz t lcaret gemlierl en az altl ay I~in muteber
olan bit belgeyl bulundurmak mecburlyetlndedirler .

- 375 -
 !

Traka Bat,nln Yap.l",

_ 371-
Tunburalal, Kapah K\IJ'UllU
T"MDUR"TA

_ 378_
Te1halU (Roda lIaUncle)

- 379 -
 fitHi

, ., ~ " 12 b !~
, "
Tel H:l.la Ua rm Yapls]

~1

- ""-
Tam Arm~' G<!IIIl

Tuce E4U~ Halal

- 381 -
 -u-
1I1;:AK fKAZ n :Nt;RI. (11£0 TRUCK LIGHT): Bat. $apka klnnllilal.

~ret sancaklan
UCKURLUK. (Bell)' 101" halliard III a fla,) : M Ull ve
ite fora ve flandlralann ,!~lnden u~kurluk aav}Olanmn ~tltl dlrek
I.anlfmdaki bey~ Ilumql.ao ya~ kwm.

U(.'KURLUK SAVLOSli. (Lanyard Ihroul:b tbe beUy of alia,:) : lie-

kurluklann i<;inden g~en "f: ~lmalannda ~ret sancst!: 1I:1lIdi bulunan
kiM Bavlolar.
lICKURLUK YAKASI. Bak. U~kurluk.

UFKJ DOl'llEN. (Horizolll.aJ rudder): Denlr.o.1U gemUerl l1e torpldolA-

rill denlz 1~lmle qat. va yuhn haN:keUerinl satlaylUl va denlz yO-
urine paralel durumda buiunan dfimen.
lIt' KI I.R(lAT. ( Uoril.Qnlal ..'lndlass) : YardllllCl cemlJer le t1caret ge-
mUertnde kuIWuIan ve .. CUan g(lverteye pa.raiei olan ugaLlardlr.
DemIr va y(lk ll'p tl Dlam kullamian bu U'pltlann her I.k.l IaI'IItmd.
ayn kumandalJ fenerierl bulunu r.
Ut ' UKAYNAS I. (Horizon alllM, lIorizon mllTOr) : 8ekstant ilzerindeld,
kii~Uk llyna'da den lien eynll. Uzadekolu $lflr nOktasmda bulundutu
=8n raaat hattl sekat.ant dlizlemlne parnlel olur.
USKUFA . 'funoz dtmlrlnl a~mak h,:!n kullamIan tlUkat1&n daha. kO.~llk
~kn.

USKUNA. ( Pinnace) : Pruva dlnIi kabasorta, grand.! dlrql silb~ do-

na.rumlJ olan iki dlrekll yeikm gemis1. Bak. Oabyah U&kuna..
USKUNA BRIK. Bak. Br1gantln.
USKUNCA. 'fup mikeflerlnl temlzlemek i~ln blrblrlne v\rah olara.k ge·
~en ve bl r ucunda tel tl~asl bulunan gOnder.

USKUNDURA. (Propeller IUlud) : 91ft pervanell gemiltrln pervane!e-

rl hlza.sJ.nda ve $U keslmlnln blrnz yukarumda. buhmllll ve ki1~i1k de-
nls ara~lannm $U ~el<mesl aebeblyle pervanelere yakl8.4ffilllanm onle-
yen yarun daln ~kllndekl ~lkmtllar.
USKUNDURA CIVADKA. ClvadrasIJ: teknelerde. fIlman<llraya bal;1&n.
dltl zaman fIlmand lranm rUzglr ve akmtl &ebeblyle gemlnln borda$l'
na ~rpm&llU\.S1 ve vardlyan halatlrun donatllmam !~In pruvadan 1Je-
rlye dotru uzatLlan ve clI'tIdra yerlne kullamlan a~~ kutilk.
USKUR . Bilk. Pervane.

l
USTURl'!1A CA. (Ferder); Abordil olan Ikl geminin bordalan arasma.
nhtmla y~n bir geminin bordas, Be nhtun ara.sma konulan ve
~arpma Ile gemlnln borda sac1anrun hasara utramamasl i~in branda·
dan veya haiattan oriilmu§ l~erlerl esnek maddelerle (Eskl halat. man·
tar. plastik v,s.) doldurulmu~ blr tarafmda yeterl kadar uzunlu kta
halab bulunlill torba.
USTURMACA TUTlUAK. (To fen d): Yana!j.O.n blr geminin bordwnndan
rlhhmm yeten kadar altmda u8turma~aYl elle lutnrak lndirmek.
UZADE AYNASI . (Index m irror ): Bak. BiiyUk ayna.
UZA DE IIATASI. (Ind e,. error): Ap slflr oldutu zaman selu,tantm g&-
terdlitl ~ret.
UZ .... DE KOLU. (Index arm ) : Sekstant yaymm uzennde hareket eden
ve yaym merkeDne irtibatlandJ.nlm~ ko!. Kol U:eerinde, yay ii:eennde
bulunan dereceleri ve takslmati!mru okumak i~in gootergcsl ve verni -
ye tertibatl vardlr.
UZAK SEFER. (Far navigation) : Yakm seier Slnm lI.'Illmak suretiyle
yapllan ticaret gemtsl .efen.

-,
UZUN DiKt$. Bak. Matiz dlkl§1.
UZUN DCDCK. (I'rolonged blast):

UZUN IIAMLA . BRk. Hamill..

DOrt ill. altl sanlye slirell dUdlik

UZUN TON. (Long ton. Engllst Ion ) : 2240 pIlund veya 1016 kilogram·
lIk al(1rlIk . Genel olarak tnglllz Tonu denlilr.

- "'-
 -0
Ot;DIRt:KLl GABYALI USKUSA. (Triple mMt topsail ""hoonrr):
?run dlrell:lnde gabya ve babafingo ~lkenlerl lie vele\3tiralya yelke·
nl, grandl VI' mlmns direklerl yan yelkenlerl Ill' donatllm\~ ytlken ge-
ml!!.
OCDjKt; KI.t SOBYE ARlI-tALI USKUNA. ( Trlpl~ mll8t fon: and nft
rLUed sehooncr): O~ dlregi de yan yelkenleri Ill' donatllml~ yelken
gemilli.
OC};RL!;ME. Blrblrinln arkasmdan gelen Q~ bilyO.k clalga. Genelllkle
ill: dalgamn toplam boyu, uzunlujtu 180-200 mdn: arn.!'mda olan blr
gemlyl ilzerlne oturt.abillr. Boylan kUo;l1k olan gtmUerln i1~erlemelere
yakalanmaian t.eh.IikeU oldutundan b6yJe ha.valarda dl:"katll olun·
mahdlf.
OSTGOVEKTF.. (V pp"-r dttk ) , AIUI gilvertenln Q!t kl$lTlmda vevaaatm-
da bulunan gQverte. Bat. Gilverte.
OSTM,Y.RIOYEN. (Up"", meridia n ): AIL yanm dalrenln (merldyenin)
mukabll tarafmda bulunan yarlm dalre (mendyen) dtr.
O!lTPAI,ASARTA. Bak. t'alasarta.
OSTTAVA. (Upper platform): Borda lakelelerlnln giiverte hlza.smda
bulunan dllz killml.
OSTOnO. (Oakum): Su Slzmazli~ml t.emln le!n kaplllInil talltalan
al'83ma konulan l<alafat malumem. En Iyl IhtUbO RUli ve ltalyan
kendlrlnclen yaplhr.
tlSTOVASI $,uIANDmA. Bait. Palamar 6Ilmandll'83L
OZERll'rI' E IlO!jME. RiizgiLr ve altmU te4lrI veya YllpIla.n yanl~ blr
maneV1'& seheblyte blr gem1n1n vt'ya denll araemm d11er blr geml veYIl
dents arael lie ~rpJ4flll.Sl.

- "'-
 -v-
VAMGEI.Y.. (To ll:a~f l bel..-ef:D 1,,'0 poinu through II. rope) : bJ r-r
arumd. gldlp gelmek.
VARAGEU: IJOTU. (/\ boat traweil ing between t"'o POIDtII thraugb
.. rope): tJd yet' aramnda gidip gelmeyl ,w.tlayan bot..
VARAGELF. ItAlATI. ( P_ rope) : Vangel, iCln I1d yet' aram.na gnlleD
Vi! Qzertnde tell: dllli m&karalar bulunan halat.
VAKUABANDlKA. (SIf!1A1rnan) : ~mlden gemiye. gemlden sahli\! veya
sahUden gemiye slmafor veya pmidak.la verilen mesajlan olrumak, yaz-
lIUI.k ib:e~ yetlltiril~ ve gemlnln sancakla muhabe", 1I1erinl yilrQten
personel.
VARDAKOVA. (Ouest rope.): Yan m&t&foralBl'l lIe borda ilIkeielertnln
1I.1~ tavalan 1U'lLSm.a donatllan ve lskeleye ya~n arat;lann bq t.araf-
lanoda bulunan kancaeilann. aracm gemiden ~I 1~1n kanealan
lie tuttuJdan Mlltaforaya bail:lJ olan D.ra~lann rii2gir ve aJnnU _be-
biyle ayklnlamamalan II;1n k1~ p&l'unalarml bB.j:!IadJklan IL4&tt dopu
sarklk halat.
V,\RDAJi:ORDA. (Chaffin, board): Ana ~Itlara .UrtOnen seM~
lerln "'I,mI' koprn&malan ~In ~amllklar iizertne konulan oluklu ~.
VMlOMIANA. (l\l llIU'Ope) : Borda Lskelelertne yu.na.$n ara~1ardan ge-
m1ye ~l kacak lann t utunmailln I~ln al t ta.vooak! punt.elden iIIIrklt LIan
halat .
VAROMllANA CE V1zt. (Double Wa ll and ..ro..... , !mot., Manropo' !mot.) :
Her kol yamndaki lid kolun Ilzerlnden ve (l~o.nctl kolun aibnct.n blr
defa ge.;lrllmek auret\yle )'IlpLlan cern. Vant.amanalaTln ~Lmalanna bu
cevl~ yaptlLr .

VAKOASiW. (A,ming eurt.ain): OOvertenln ~t.en korunmasL 1~1n

tente vardeveleai lie kilPfl"te ~""ya va.tdevele tellen an.&na ve gtlverte~
dlk oluak genlen tente.
VAllDEVELE. (Guam rail): seren yelkenJ.ertnt $e%'l!ne bollt'lam&k l~ln
senmlerln eund.alan B.I'NlI'lll donatLlan h&la~ veya demtt ~ubuk.lar.
VARDEVELI::. (liand rail ): OilvmUde bulunan iplhllL1ann korunma.Ian
l~1n yah k{UQkle!'! ilzetine konuIan punteller (be!'!nclen ~pe ~evre do-
La.ojiLnian tel ~lnclr veya ata~ kutOkler/tIrItler.
VARDEVELE PIDiTELI. (Guard mils): Vardevcle halatlarLrun ~esI
l(in ya..lL kiltQkleri fiUrlndeld jltl.b~lllnL. g~1riIen ve ilzerlnde deUklerl
bulunan puntel.
VAItDEV£L£ TELl. (G uard ....ire ): Vardevele puntellerl Qzerindekl de-
Ilklerden il~IrUen tel.

- 381-

-
VARDF.\'ELE T1R11.1 . (BREAS'I'WORK): Va.rdevele punrellerlnln en
iisttinde buJuruUI tel veya zjnclr. Tel veyn zlnclr yerlne bam gemUerde
ata<; kiltl1kJ.er kull .. llIhr.
VAHDEVl:Lt: ZINCtRl. (Gu nrd c hain): Vardevele punt.e:lIeri ilrerindeki
dellklemen g~lrilen r;\ncir.
VAlt DIYA. (Wnt..:h): Gcmllarln liln.lLn va seylr hlzmetl ertnin gOrtilmesl
I~in geml pefSOneli \.anI,hndan dijrcicr :;alit !fue ile tutulan nObet. Var-
diynlar 1)8..12, 12-18, 111-18. 18-21), 20-24. 24-04, 04-08 .... tlert am&1Ild ..
tutulur. Bak. OksU% vardlya..
V.-\RDt YA SUBAYI , (Watch oUl cer): Geml1erde geml komutarunm ver-
di!!:1 Beylrla lIgiU gllrevleri yerlne getiren, gcminln seylr emnlyctl 1~1n
gerekll teylr hesaplanm yapan va vllrolyada bUl\lllaD penonelJ kont.roi
eden Ilubay. Bu aut.ylardan gllverte hlzmeUcrinI yilrlltene Oilverte
vardLya subayt, MaJdne lie HgUl hlzmetlerL yOriitene Maklne vardlya
subaYl denlf. Van1Iyalar gemldekl personel durumuna gare ik1 veya il~
vardlya Drerlndcn tutulur.
VARDh'AN. (\'oICMen a:er ): Komutan veyn vardlya ve n!Sbt~1 sut.yLan
watmdllLll verllen eml rlerl UgtlUere ula~tmnak 1<;in seylrlerde kbpnl.
iistilnde, llmanda demirliyten lumbar apmda bulunan penonel. Bale.
-"",,,
VARolvAN IIAI.I\TI. (Bull r(l1It): UskundUTIl clvadraclan tB-nlIlmlirt.-
ya verllen halat.
VARI ~ NOKTAS I. (Point of dcstlnnlion ): Seylr m1kMdmm sonunda
\'1U1Ian yer .
VAKI L ';iA.\lANDIRA. (Ca..k buoy): Utak geml ve denJz ara~anrun bat-
lama Ian I~ln varU veya mancanaLarda.n yapl11ll1§ ,...mandlra.
VASAT. Ball:. Gem.l vasab.
V,\SAT1 V,\K!T. (Mean lime.): Vasa~i giincfin meridyen &Iundan~­
tttl and .. ot.cillen ve vasal! saat IU;lSIndan onlk! saat gerl alan vllklt .
VELEDIIIAKKA. (Fore lo pmD.llt slay sail ): Pruva ana I.st lralya&l (lzerl-
ne IU;IIan Q~ Iti¥ yelken.
VELEI STIKALYI\. (Yore ptl) : Pruva dJreglnln gerl.slnoe bulunan ve
Uzerlne velellll!ralya yelkenlnln a~lld.ltt yanm &eren.
VELEI STIRJU ,YA \,ELKl;Nt. (Fore soli): Velelstiralya ilzer\ne ~1111Ll1
dOrI. kti.1ell yelten.

\ 'ELESA. (Stn )"sai l) : Oirekler &n\.5Indak.I Istlralyalar ilurine ~Ian ve

~!ldJ.kIan direk ve ~ubuklann I.slmlerl Ue IILlIILan il~ k~ll yelkenler.

VENTO. (Guy): Miltaroralar Ue bumbal lU"Ul sablt bir IsUkamette tu·

tulmMi 1~1n cundalanndan baj vc kl~ tarata a1man sUb)'\! veya kalla-
sorta donammlar. BunJardan ~ tara ta kwnanda edenlne . Bq vento.
1m,; tanla kumanda edenine . Ki~ vento.. denl1Lr.

- 388 -
VET,\ . ( Pari or II lackle); Pahmgadllid haltmn maknraJar arasmda Ita-
Ian kulHnlan.
\'IGI..K Bak. Karga YUVaIll.
\'INIi. (WInch); Atlr ~yltlarm ve yiiklerln blr yerden blr yere \.a.Ijm·
veya yukanya kaldlrllmlUll leln kullamlan sablt veya hareket ede-
l"lUISl
blUr ara.y.
\'INCFENERI. (Cll p!!Utln ): Gemllerde Mhlle veya ItIlmandm..ya vernen
halatm IW-nldljp. vln .. mlllne teaplt edllml4 maklU1l -I-tkllndekl 5i1indlr.
Vlncler kulllUuldlklan yerlen gl'\", ayn ayn Lsim &lutar . Balt. Fener
\ 'IRA. (IIrllve): l rgat, vtne glbl maklnelerln ~letllme:sl ~ln venlen ko-
m,'"
VillA DEMiR. (Hca,'e up the anchor ): L1mandan ha",ket edllecetl za-
man dcnlzdekl demlrln gcmlye alm~l leln l!"galm eah~tmlarak zln-
elrln ve demtrtn almmUI.
VIVA. (S teady ): OOmenle dijrulfu"iil.mekte olan blr gemlnln istellilen
rotaya gclindtglnde dUmenln bu rotada tutUlmaJll lein verllen komuta.
"01..TA. (Round t urn) : Verllm~ alan bir halatm gemldc Kalan klllmHu
babayn sarmak..
VOLTA Al.,UAK. (To lake II lum): 11<1 1:ineLr vera halahn birblrlne
kaJ1¥U"9.k sanlIllaSl.
VOLTA AT)IAK.. (To h'UlllM'r ): Halat ;"eya dnclrlerl baba veya ko<;
boymuu gibl yerlere blrka.!; kere sararak ballamak.
VOLTAI..I nOWt:R u"Ca . (Timber hitch ): Dillger baA1nm lIaba kuv-
vetl! olmas, h;ln yapllan volt ah bak.
VOLTA SE VRi. (Tra" ~n;e $II llIng): Dliz blr rota ilxerlrule seyretnoeye·
rek ada. kayallk, rilzgir gtbl sebeplerle detflllk r otalar ilzerinde Yllpilan
seylr.

_ 389 ~
Blr Ha/a"n K<><;boynuruna VOIla F.dilVi *kU

V.l. dibarka Yolk.ni ve C.l<1Idltl Yer

- 391 -
 I
I
_ 392 -
 VOLTA

- 393 -

•
 -y-
VAG KUI,LANMAK . (USE OF 011.): Dalgall havalarWi. gem! ve deniJ
ar~l.annm da\ga\ardan iW"ar gi)nneden raha~ aeyretmeiert 1~ln l~·
lerme yaA: doldurulmUf vartl Yflya bez t£Jrbalann bordalardan dtnlU
~kU.lilnUl. Vag: daJgaiL aulan durgunlqtmiltmdan gereklltl hal·
Jude Y'i!: kullanilir.
YAGM UR TENTESt. ( Rain r:",,-u) : Mataf0l1l1an uilln fUlka ve mo-
rorlann ya!tmurlu havalarda l~erlerlne Sulann gtnnemesi 1~1n U~r·
Jerlne ISertlen branda. A~Lk olan ambarlann l~lne ya.tmurlu havalllrda
su glrmemtsl 1~1n ambarlarm tiurlerlne aer1len tentelt", de Yajtmur
Tent.e$\ denlr.
YAKA . (Corner IH' edge of a sai l ): Velkenlertn kenarlan lie ~lerlne
denir.
YAKI N Sfo:I'ER. (S lu)r1. "oyagl'): RIlla seIer Slmr! a;ilmak $uretlyJe
Akden\$'de SUve~ Kanll! dahll olmak {\len! CebeUt.an!a kadar ya-
ptJan serer.
,{ALANel BACA. ( Dummy fann,",); Motorlu gemilerde geminin esteU-
tInJ boanamak lo;in konulan bP.ca. Valanel bacalann ~lerinden muh·
!.elit mak8atlar 1<;1n I3t1fade edillr. Motorlann epoIlanda. ~et bord.-
dan ~IlOlllYOrsa bu bBca j~lnden ~lklInllr.
YALIK OTOGU. (W .. ~r",aYI): Gllverteden alLan !ularm geml OOrd&I&-
nm kirletmemes! ve kemereleri kemere lL'Jtan ilzetinde IIIItlami&Itlr-
mak 1~ln gem\nln rllYelU5lnln bordalarla birlqtlti yere konulan gU-
verteden yiiltsek~ ata~ veya madenf ku.p.k.
YALFA. ( Lurch): Denl.llerln bord.la.r I$tlkametlnden gelmesl IOIlU·
cunda lemlnln kemereleri IstikameUru:le hareket etme.!i.
YALI'A QJ>MBERt. (GIm bals ): Barometre, pUSl.lla. kronometre lib!
hat.sa3 &letlerln yalpa 'it ba.t-kJ.~ vunnallLr sebeblyle bozulmamalar>
1~1n kart11lkll. ~plan blrbh1 iizerlnt t.elIplt edllmlf Ikl ~mberden lba-

I
rf!I. slst.em.
YALFA IUU!:l1R1. ( Inellnomelrr): &ak. Valpa raklc&Sl.
YALPA OlHJRGASI. (BUge keel) : Gemllerin yalpalama&ru onlmnek
m&k~.(hyla slntlne dilnllmUne yakm d" kaplamaya IIlkey olarak ko-
nulml\f. baIj Vf! kJ.~ Istlkametlnde uzayan kanat ttkllndekl ~'kmtllar.
YALPA I'ALtL"GASI . ( Rolling" tackle): Bat.. PaJanga Nle.
YALPA I'ALETt. (Dell ,ripe): Malatoralar iberlne allnm.,. olan rtJlka-
!ann reml yalpaya d(l,l(lk~e bordalanrun zedelenmemes\ ve saUanm.-
mllSl 1~ln mata!oralann cundalanndan almarak mukllbU tarartakl
matatoranm beclenl ilzerinde bulunan koc;ooynuzuna baj!;lanan bran-
dadiLn yaPll1lll4 f!!Ul1% palet-lex.

-"' -
YALI'A RAKKAS I. (Inclinometer) : Oeminin yalpu. mlktanlll lU;l yO-
nilnden gilst.eren ve geminln kOprilUilu. maklne da.lral gtbi yerierlne
konulan derece tak&lmatll bir yay lie bir mil etmfmda hareket eden
gilstefgeden lburet alet.
VAS l\MTA ... ORASI. (SI de boom): Bat. Borda mataforasl.
\ ' A.."I VY.:<'"TO. (Vang): Bak. Venl.o.
YAN \ 'ELKt:S I.ERI. (t'o,"", lind aft Milil): Oemllerin omurgalan I1Itl·
kameLinde a~llall Flok, VeJene ve Seren YelkenlerL
YAI'RAK. (Cloth): Velkenleri olu.tturan branda be2:.lerlnln ve sancalt·
Ian olu,tumo piUerin beher enine denlr. M.llIr sanca.t.lann buyiltlllk-
lerl yapmk adeUeri ile 1:II~Il!Ur, biT Ikl ve Ii~ yaprakl.l glbl Ifade edlUr.
YaprakJIU"Ul Kcnlqllklerl yatlarda va ufak teknelerde 14-2() pus. btiyuk
yelken gemilerlnde 22 pus'tur.
¥APtlAKLAA1AK. (To rIap In tbe .. Ind ): ROzglnn yataya paralei o]a-
mk esmesl slMwnda yelkenln rilzglrla dolmayarat dalplanlllUl .
YAKA I'ALE'l"t. (Collis;on mat): Bak. Mii&ademe pillet!.
I
¥ARDI.'lCI i\lAKINt:.. ( ,\ lUiliary l1Iachlncl)') : Clemiierin ana malr.lne-
lerinln (ahlma]anna yardUllCl oian akaryalut tuiumba]an. hava to-
ruk]erl, BU lu]umbalan, JenemtOrler gibi maklneler.
YA1Ui\lAY ISKAKi\IOZ. (Oar sOI'in!): Kiirek.lerln ~ekUmes1 1~1n ktl-
pqte {lurlndekl dellklere ge<;lriIen ve u~ kwmlan hllil teklinde olan
lSkal"lDl):&. Bak. lakarmol..
\'AIUi\! BAS1'l!iA . (Chock roller) : Gerektltl hallerde kullamlmEl.k
ii.zere gemilerln muhtelif yerlertndekl mapalara takilmUi ayak torn ....
lar.
YARIM G(hlEllTE. ( Ualf dnk): BaIt. M.e~ ~vert.e.
YARIM K,I-;lI1t:RE, Bak, Obitz kemere.
YARIM LATIN n :LKESI. ( Ilalf I.\I.teen mil): On.a yatalan l'.tln
yelkenlne nazaran biraz IWJn ulan ve genelllkle B.!imnah ohullk tul·
landan yelten.
Y,\Rli\1 OTUR,\K . (Stuk:h~r ): Oturaklam otu ran kilrekcllerin ktirek
.... kerten kuwet almal&n l~ln ayaklanm dayadIklan, alabandalarda·
ki yuvalanna oturan enslz tahtalar.
¥ASL,UIAK, (To fall snto a lllay or "essel duet.o 1I'ind or Curntlt) :
Geml ve "mClann rilzglr vc aklntl tealrl lie nhum veya hlr gemlye
bordasUll vererek yanlllllTlll8l.
YAST1KSVYV. Ball:. Klfl yasbjb.
l'ATlloL (RAKE) : Geml dlreklerinln kIC tarafa dotru Olan meylt.
Y,\T)l.1A, (LbUnK): Yilklerln Iyl utlf edllmemelerl veyll. sarmclardatl
su ve yalutlann ~t aevlyede bulunmamaal sebeblyJe gemllertn bi r
tarafianna doCru roeyletmesi.
-396 _
 - "' -
'l Ullljldu.\: ; 13:11) 1I'8W10
n~l[~D aA HQl(lIW 'a.l1Il( UIU~l{I~A 'l'Bl' l\lUU "II j.la\WIIil UJl"l-la.< U'I
"l[IPlln "UI-iWO ;04 nll ll!:" ~11Ul1V1 'aI~~ 't.I~nqn~ ';an~
-IP UI~".\ 'RI~ tntO ..p.nraIJ~lq l[1~ aJgJ 1ll~.n.( iJtPlltBl
-flIl[ aA llWIJ.ll\ai 1HlVJ)bw u;jp.r.l~ "Wli'llP 'B U'B AIllIA: Uj)j 1I11W'B1dO'i
Ulhtl-l :JP,IOillWaa uap; '''l(~trQ "11 ]..lIn:! ly.hn H ; (i11orsl 'N3)1" " A
'alia.!: >[runpun.(oq '''lid IPV
'"VB "'''''luVUl tmr[id1lA tRpuapwl ......." ~1I WIJ.lP<o' eutZ~uaWllp
1lI~1 l[~1f;) 'BJ1I.IV'I u"n~1q JUawoo : (l Ol1ll1 JOipp"a ""111.1.) 1OI3 ,\
-':»1 ul1Utllnq ~UJ.l~ 1nUII(lOpOqhq ~PIJ.lI~'
U1Ul111'[wt{ )lOOp''' UJUjtwlll l(;J;);IU~;IJliI'" : (>90ullnn ) ' I S"~ }l3Q3 A
" HllIap In *l(",!l!J IQ aaa~A' 'l(aUl [PIa!l
uaptnJ'IIJ I/l gmX 'lq '1~l\a~ l[apa}, : (MOl Ul aq D.L) ' )I:U iN3'DI3 0 3 A
.,r lllu"" V1 o:.lI1IlUlV
~paA' 'I(OIWl(a!l "'[Woo, l[lDllU1ll1 ~A : ( .... 01 0,1,) ')I:n~"3'1}1::Ja3A
·u~U1.Il[ !1(apUI-I;)ZO u lJUntnq '6pa 'J1U'l\ !l1l1 u\-lal'Ql(lOUlOJ
all U1nlnlnq 111Ktlllat lIWl 'llpn" UJ~I lI aWla lllGj l,'IIIIll( apuJ.~l1l(ala'
'r31PP'I1I\ UIUlI'8S'IIli UI\f!111111tt l(apoilA : ( '100'1 .... 0.1.) ' ISV:>SV}( ll3a 3 A
'Jnro nn01tll. If'ltrld.mq ../ C'8-1 iWJ ~'f1\.!
-Wln~ 'lfll't'ld.lnq t~~ n118'(1tlUl'l 'l't]'ttU!I ttA~,\ 'fl lflln83mq 'J(n,.\:
-oq U~ UlI(o nlunJoz MrW[lUnpUntnq ap.I~fTUI;jf ~" UlI(I Ullfln:ll ~lf~WlI~
IAjllr.Il U~U~I'I~~A :(;KIn,I ," OJ. 'J..s.".,q i u !.IW.1. ) "'.1.V'lVH )I:4a:4,\
'l1ll11h1 law,!, 1,'<. 1I'1U31 IlttA,g P[iPU'W'~
",q ,uOll 1JI~ I ,q 1Ilhdv.( iU(Jlqllq U'II1118O;'lI1 a" UlIlO wapvl[ PI! U'lIIdr"
JUla) ua .. ~ lfipaA: iWJ 'tins Ui p;i.ll iUt £11', n1nJUTlm lI~.{ '\-lif%{)PUUO
"J i,J iuiJ t'fllm n£aq ~ WA flIl apUJIt'fllu \-Iaua) uo.(l~ Il1IUTIJTlq ilJ'"
..auf artilW NI z lIUa 'tllUU'l[UlI aA ll VU.m ilptl\-l;nu 1'tq llq .{illIlP mrp
"1I1)1LI'l11 Iwill IJQ uallil~ JlilpqA :(lq Jtn J III"'O,L) ', 8 ] 'UI 3N 3'<I }(30a A
'ITWilP n.{l1Q, ''''liS: (J oq J tm ~vdS) '1:1.11\' 30 }(3'O iX
'~JfiilW A1I'Iti UV[1I1[ 1Iptlln.nt lfmq tllUlwillJ IIi1Ui1[lIapgA
.n t:ll'l U)UlwiIJ UOIlI» lIapqA :(M Q.L..tO IUDS:", ) ·n .\OlI }(3 Ql l
"1I'Ilq IfrpuBrt-l UlunBr1l1.l. 'J(a~.{ 'lOA
IIl!1mrnq 1IpU1JILI'lI1 ~11I UIJa[Jo'lIOlU9a :(." IQ i U[_.. o,L ) ' , S V.1.llI lfimlA
"vqvq III ~WIIP'l ~,d~ U~W1l1~W iI.{~JaA
-GlI UI~I lnwU1Il~\Iq UIUll'l'",( " aPi A : ( n ", a.zwdS ) ' I SVOVlI }(1I0 llA
"'~[l{aI»A ' l{1II! ; (aol " 1 ;''1'" OJ.) ·}(Vl\1.... V 3'Q303 A
".nlnuo'! ilUJJil11ilA "OOl [q U\-liI,
-TWillJ JB",nwnd IUAv.( 1I!.{tll1.<'1I1Gp l~mi119 UI!1Ul:11I,nmd 0.1.(110 ' B, nmd
UV[nUOl[ ,uu '1J1!..I1I1 a!illflll ill< lf1lJ~ uDUll1~n!).ldQlI u'~1 lI' IU[' Z11~
-JillI ilp.Jill1"1l1 qf,PllWIo ' tI'flIUI1 , wI' ~Ja,.nlf Il'tllllnind l '.\tUl ill Alqaq
~ U1r[tdu D~ilI<DO : (J~v;od~ nvdUlOO OJ ..!)) "V'1f1Slld flHAVA
YELJ(t;N UEZI. (Canva,): Yelken yaplrnmda kullamlan ve haricl te-
sirlen dayanlkh olan ke~enden dokunm\l4 t.akrlben altrnUjblr san~lm
enindekl bel kUlll.lU].
YELKEN sOsnOIDIEK . (Dowor) : FlrtmalJ havalard& ytllkenlerl t.a.
mamen sarmak veya ClImadana vurarak yUzeJllerinl ualtmak. Yelken
k6rletmekte den11ir.
YELIQ:NLI GEMi. (SaUlng vessel): Denlzdekl h"nkeUn l Ii~rinde bu·
lundurdutu yelkenlerl Vil.Sltaslyla sai!:layan gem\.
YELKEN I'AYI . (Houndlu,): Ana dlreklerln gUverte hizaal lIe ana ar·
manm kapele olundntu yer ar&lImda ulan dik mesare. Kolona PaYI
d" denlllr.
YELKt:N SAIiASl. (Sail al'U): YelkenU blr gemlde bulunan biltiin yel ·
kenlerln kepladll1 toplam aIm.
VELKES l) ZERlNUE. (S,uLlNG VESSEl. USDERWAV) : Yelkenlerlnl
~rak seyreden yelken gem1al.
YIITI~ES GEM1. (Ih·ert.llklng) : Bir gemlye. kemel'Uinin Uti ktrteden
daha lazla gerLsmdekl herhangl blr yOnden y&kJB.¥.rl gem!.
YETI!)iU,:N GBII. (Ves.sei overtaken) : Yetll;en gemlnln onllnde bu·
lunan gem!.
visA. (lioist a,,-ay): Blr halall topluca ~kmek. Verine kaldtrmak.
Bak. TUka.
ViSA HEKABER . (Aliogelhu pull ): Hep herakr, !.Opluc&.
YlSA KOREK . (TOOSII your ....111) : Kllreklerin topa~lanna basarak kil·
nk palalanmn yukarlya gelecek ~kUde kaldmimaal l~!n venlen ko-
mut.a.
ViSA SASCAK. ( Uolst the flaS-) : Bak. TUka saneak.
VOl.A ELl' ERI!)I,j G ..~tl. (Sea ...orthln~): Denlze elve~li oIan gem!.
T~ki1AtI, yOkleme durumu, yaDtl, kumanya.sl, gemladamlanrun ye-
t erlikl Ye aaym baklmlanndan yape.eatl yolcului!:un l.ehl!kelerlne kar·
~ koyabilmek l~ln genkll nlteliklerl bllnyeslnde bulunduran gem!.
YOL J\K"MEK. ( Reduce the 5peed): Pervane devIlnl amllarak geml·
nIn hlZUlI a.za!tmak.
YOL "EKIIIEK. (To ,h'e ..lOy), Pervane devr\nl c;otaltarak gemlnln
hmnl artlrmak.
VOLUNO,\II( ~UOIAK. (To lin ",ay) : Bir gemlnln, herhangi blr se·
beple taklp ettlli rot.anm /IIlncak veya iskelesine dotru aykmlamul.
YOltA . (1111" M!r), 5-24 burgalallk, t1~ veya dOrtkollu, lata b{lktlmlll
oIarak yapllm" Illhalat. VomaLar. nhum ve '!I>JllMdlralara batlama
da ve yedek halat, olarak kulla.rullr.
VOltA BACH. (CIlr1"lk bend, Anchor bend): tkl yomaYl blrbirlne etl.
mekte kullanllan bal. Datta zlyade blr yen verilen halatlll uzunlutu
kAfi gelIned!!,:! hallerde k1S& gelen halaUn gemlde kalan tlm&sma dI~r
yomamn ~lInasuu ba#lamak 1<;1n ynplhr.

- 398 -
 YO~IA BOK()MO UALAT. (lilt"'''''. laid rope.): K ollanrun sata biikiil-
rues! "uretiyle yapllan ti~ kollu l!rhalat.
Y<:iN. (Direction ): Yer yllzeyindeki biT noktadan gec;en blr h att m ytinU,
o DOktadan gec;en meridyenden alan ~klIt>dJr. 000 dereceden 360 de-
reeeye kadar ve saat yelkovam istikametinde i.ll~illilr.
YUJURU. (S ide fender) : Deniz a~lanmn blr yere ~rken borda-
ia.rmln Ylprarunamas1 1~1n bordalanna konulm lL1 olan ar:a~ tlri~. Bak.
TkU.
yOK. (Cargo) : Bak. Gemi yii.\cti.
VOl{ A(lI. (Cargo net) : Ufak paket, ba.lya. sandiir. gibl ~ yiiklertn
toplnca gemiye ahnnul.'U veya gemlden ~Ikarllmas! 1~1n kahn halattan
ijrillm~ sA".
WK KANCAS I. (cargo hook ): Yuklere vurulan sapanlann ane1eleri·
Din veya halatlarm kasalarmm taluldlitl vin~ tell lizerlmlekl OzeJ ya-
pm1l1 kanca.
l 'O K KAPORTAS I. (Ca rgo door.): Yiiklerln bordaJardan allrup ~lka­
nlIIlaSl 1~1n gemUertn bordalarmda ve 5U kesimlerinin yukarlllmda ~li·
mil! kaportalar.
vtlKLEME. (Load ): Ticarl yiiklerin yllkleme plaruna uygun olarak ge-
m! ambarlarmn almmasl.
y()KLE~1E HAtTl MARKAS I. (Plill1llOli line.): Gemln1n emniyetlnl
sa(:lamaya ye~k miitebaki yedek sephlye yiilldesinl temln edecek Qlan
geminin ~ekeceil:l su mlktanm gOsteren :narka. Gemilerin genellikle
oo.-dll.larmda bulunan markarun iizerlmle yaz. kl& ve tath ve tUlllu sutla
~ekeceil:i azam1 BU mlktarlan giisterilmi&tir. Yiikleme hattl mark!l.Suun
15(1 gayrl san tontlan biiyiik biittin Ucaret gemiler\ntlc kullamlmruu
mecburltllr.
YtJ"KLEME I"MAN I. ( Loading harbour): Gemlnin ta§lyacai!:t yiikleri
ald.Ji!:t; ruacag, liman.
YUKU",U: SORES!. (Ocmurrage): 0emin1n yiiklemeye hRZlJ" o\tluJtu-
nun ~ltana bUdirllmesinden blr giln sonra ~ayan ve mukavelede
belirtllen ~iire. Gerektlil:lntle ~lyan ~yH.lHm beklemeye mecburdur.
Bak. Siirastarya
YtJ"KLti MAiMAIIRt:(;. (Loild displacement) : Bir geminln; her han,,1
bir yiike gOre belirU bir drattta yiizerken ta§Irnu§ oldultu suyun \.On
olarak ag-lrbg-mm deg-eridir. Bu deler It> veya M3 olarak bellrlenlr.
Yt)KLO SUIL\Tl'I. (Load line, Load Waterline): Geminln alabllece(:l
azarni yiikUn de(:erlnl bellrleyen ve gemlnln bordasrnda. markaJan~
olan MUir 8 . . .. ..... WL olarak gOsterllmi§tlr.
YtlK PLANI . (Loading plan): Bak. 1st lf planl.
YOKSEKDESi7.. (lIIgh sea): Dalga yiiksekliil:i 15·24 fit ve botor gOs-
tergesl a.ltL olan denlz durumu .

- 399 -

l
Ytl"KSI>KSU. (High Wakr ) : Met! halinde denlz sevJyesinin en yUksek
yiiksekH{:e 1;i.kmasl.
YtlKSELMEK. (Close hauled): Bir yelken gemisinln yaptI{:1 ona.4IllB.
seyirierde riizg;!.mllm.a dWjmeyip ist.en!len tamfa dotru seyretmesi
BRk. Orsada \uwl.runa.k.
y OK 1'IRIZLERt. (Cargo batten) : ytiklerin jXlIItala.r ve aIabanda kap-
lamalan He \.etnastlU 6n1emek i~ln bunlann ti2erlerine konulan aIt l pus
gen~llkinde ve bir bu~uk pUll kahnh{:mdakl tahtalardrr. BWj 10(,: dogrul·
tusunda konulan ytik titlzleri arasmdaki lllllSRJe onikl pustur. Yil.k tlrlz·
lerl, gemJ io;Jnde meydana gelen t.erlemeden dolay! ambarlard1l.kl mal·
zemelerln bowlmalanru da tini er.
YOREK BOC::A1'A. (BuU·s eye): Demlrden yapllan ve Iladorlan doldur-
makta kullarulan t.ek dellkll ~ta. Manda goz botata da denlr.
Y1l"RYA. (Haul away): Bir halalJ veya. bir palangarun tIrentillini arahk
vermeden devamh olarak ~ekmek.
Ytl"RYA BERAllER. (HAUL AWAy) : Yiirya ~inln yapllmalll Icln veri·
len komuta.
Ytl"zDO R~m:K. (Refloat ): Karaya oturmu~ veya klrunen ba\.llU1j bIr ge·
mlyl yamlarllli kapatlp I~indekl suyu tahUye ederek yil.zer hale geUr·
~,.

yOZER HAVUZ . (Floating dock) : Gemllerin karina. ve slnt lne bakim·

larmm ve dli!:er tamirlerinln yapllabllmesf 1~1n gernllerin 1~lne girdikle·
ri ve bOlmeierine au alarak dalan ve suyu tahllye ederek su fizerJne
~lkabUen SRl'tan yu.pli11ll§ yapl. Yuzer havuz!ar blr yerden bIT yeN! ceJd·
leblldiklerlmlen har ekAt maksatlan 1~1n elve~1l onanm ImkAru saito
larlar.
 j
!
- 4(l 1 -
},UKENTlpL£Rl : Kabasona YelKen (4 K(i&e) /ton d " Y~lk. n (BO hy. Donan)m) )
t10k ,ey' Vele rut. O~len Yolken.

- 402-
 ,
~
,
i
•
~
~
I
,!•
"
- «>3 -
 I

Y*/I yltD:en Ut..... dl1 ¥elbn _IIUDye OonlofUMl1

- ... -
I
\
Y al1m Lati n V . lkon!

- "" -
 VO)!" s.t.(; 1 , lid Ayrt Bur~
.a\alb. HalaU Blrblrln. BIr;-
lemtk\e K~U.n'I",

yllt K ill!""'"

- .,. -
I
 "
,•
• •~
, " 0
~
, >
•
••
- -'07 -
Ynkleme ag,mn M.rmi ve hanul' yii klcmek
i~in 'He yIl .l.me platformu He ~ra~r hila-
ml, ...

YUkletlle l'laUormu

- .. -
 - z-
Z llarli. UluslararUJ ~r!t aancakl&rmdan . Z. har!! .ROmork3r lilt!·
yorum. veya. b&hk I.\.a.nlarmll }'lLkln oolgelerde ba.l!.~ ~ert warm-
dan g{Jst.er1ldl~nde "AtJaruru atlyonmu anlanuru1&. kullaruhr.
Zq. (Elenlion of mfAUl sea lenl U 00" d ill" datlllD J: Ortal.lun.a denlZ
y\lzI!yinin tlarlta datumWldan olan yiikaeklttt anlamUlda. kullaruhr.
ZABtr (Subay). (OWeu ): Rarp ama.o;l IcIn bellrlL ytintemlerle relit·
Urllen ve riltbele11 deYle~ ~n belldenen her .,ru t astetmenden
~Ia kadar olan rU\be satdpl\'rine denlr,

ZAIIIRI GONE!! . (Apparent 5un ): G6kyiizilndc g6rilnen gUne:l!t!r.

ZAIIIRf RuzaAK . (Apparent ... Ind): Hakik! rllzglnn 51flf oldujtu blr
ort&mda h.areketln ak.doe blr ri1zglr oJUljur. Seylr hallndeki biT gemlnln
banket1yle ol~n bOyle riizgira geminln riizgln denlr. Oemlnin ~
gin lie h&klii rilzglnn bllqlml Ue olll4M ve gemlde h\.!.sedilen rIl.r,gln.
da (ZAHtRf ROZOAR ) de~.
ZAHlRl UP UK ( Mer'l ufu);, ,orUMn ('evrell). (Appan.nl horl _ ): Yer
yQ:rlI.nden belir U blr y\Utsekllkt.ekJ (rullm) 06zcUnlln, yer kiire lie g6-
RUn keslm nokt.a.IJ. oIa.rak giirdiltu ufuktur. Buna (O()RONOR UFUK)
ta. denlT.
ZAIIIRI VAKtT. (AIiPllre nt Lilne): Gilne~ln uhlrl harekeUne gore olan
vakl~. Bu ijekllde elde edUm glinter bIT birlne eftt degtldlr.

, ZAMAN ARAS I. (Period ): F enerlerde bir ~madan ya cia karanh ktan

direr ~kmaya. ya cia k&ra.nl.IP kad&r g~n uun&ru tarumlar.
ZA) IAN C!"'TVELI. ( '\ppa .... nt ~heet ): 1st.arya sQresLnl hesap .rum:k I~ln
yapllan cet~l .
:f..ATOLK()RSI. ( And romeda) : (C~le \"eye Camptie) . Fr. And ·
ro~u:

Aitl ytld!zdan olu~ ve d6rt!ii blr dortgen ~,kll eden kuzey yan gok
kUreslnln blr taklm y!ld!r;! (bIT ytldlZ kllmeal) dlr.
A~l k blr gecede, ~Ipl.ak goale veya herhangl bir IlI'UI dllrblinil lie giinl-
lebllen en uza.k g(lk cWnJ bu taI<l.In yaidmndlL bulunur.
Androm ..... a'run en parlak ~ y1Idwna. (SlrTah) , (MIrrak) ve (Almak)
adLan verlllr.
Andromeda, yuyiizil.nden 800.000 ~k yall uzakhktadlr. l~gt ydd!.
gruplanrun adLan l16yledlr.
~ 409_
SADR I ZATOLKORsI : tTak.m yoldLzJ. i~inde en yuksekte bulunan.)
FAHZl ZATOLKORsf :
ROKEBETTOLKORsI :
SAKI ZATtn.KORSI
ZAlI-lAN MUKA YELI>SI. tTlme charte r): Tayin edllen blr zaman sUre·
sInce blr gemiyl klralayan He klraya veren ar asmda yap. Ian ve I-=lnde
kllJll.hkll hiikiimJ.er bulunlln II&.riI~me (muka~le) dlr.
ZAMAN DENKLEMI. Her hangl blr anda sahlrI vakltle ortalama vaklt
a",mdakl f&rlr.ur. Eter uhlri vakit Uer!. be ~retl (arU). ortala.ma.
vakIl Hert be ~ (ekal) olur.
7,,\l\IA N I$ AII.ETLF.HI. (nn>e ~ignal5): t,...n:t .-ncaklan lie zamaru biI·
dlrmektir.
ZAMAN POLJC;ESI. ( Time p<>l ley ) : Bellrll blr sure ii;ln yardan slgorta.
polt~ldlr.

ZAMB VK. (Dh,.... ): K.zlldenlz'de ve Basra Kllrfezlnde Weyen latin yel·

kcnll blr $Imf k&}'IkdU".
ZAII. VRET NA"\-L VNU. (Dbtm;,; frei,hl ): Gemlde 1XIIj kal9n yerlert dol-
dunnak 1~1n d~iik navlunda yilk almakdlJ".
7..\TI I\ YII'. (i nherenl vice): Bu> yIikler y(lklln oaelUllne gOre ~una
esna&Inda hasara utrv veya bozulabilir. Bu dununda ~I}'lC' lIDrUID.Iu
tutulamu. Buna (BlUnen kusur) dB. denillr.
Zi\VIYEI IIUR UC;. (C;.Iu., a~5') : Merml yolumm ~Iad'l> noktadan;
merml yoluna paralel olarak clzUen hattm ufukla meydana. getlrdlltl
a~ldlr.
Z,\VIYEI ISABET. (Vu ru, a~I~I ): Menni yolunun yatay hedef sath! lie
yaptll> a.~ldlr.
701\ VI"1:1 MEY \'!TE (Olii ~I ): Hedefe dotru yertn alo;al",nm, rnennl
)'OlulUian daha dill: olmast hiueblyle; mennlnln ulqamad..ll> arazl kIs-
nuna denlr.
ZAvl,,!':1 KOZ(iAR. (Rii~,il r ai;llII): Bir yerden dlter bIT ~.re g itmek
~In taklp oluIlIlIJW gereken yOniln ftz.ertnd,m ~n meridyenIerle yap-
t'l! ac.d.r.
ZAVIVE! SUKUT. (Dii~iI3 a~ISI): Mennlnln dU;tiitU noktadan merml
tzlne paralel ollirllk g~n hattm ufuk lie olan a~ulld.r.

-,.
Zl;;lIlKLI UOVA. (AntllOtitl n, paint): DenIz yaratlklarmm geml kart·
IUIlIma. tutunmalarull. Ilrtmelerl.nI &llernek li;ln kullamlan boya.
ZY.lIIK LI "Y-1.. (Si rocco) : Halk dllinde . Sam yell . ola.n..k bilinen rih·

ZEVI\ L. ( Noon ); otle :uunanHhr.

ZlftlllA. elvatalan ve uvelelerl ve kllit harbiler\ n l SOkmek l~in kullanl-
Ian konlk ~lik keskUere denlr.
_ 410_
I
ZIi\IJlA I;:EKI CI. CIVlI.lal&t, ~lkann.kt& kulla.mlan bIT tarafl bqjl dlter
tarar, "'1m biT ,..ekl~t.lr.

ZIMBAI,Ai\lAK. Oerekll gWiilen ~Ivt ba4lanm wnba. Ill' g6mmek veya

her hang! bIT aathm her hangi blr nokta&nll~ret 1~1n ~unba. lie ~ukur­
latmaktrr. Z,mbalan ~akllmk dcllk a~lD1lk anlamma dll. kullarulJr,
ZIMBA V,\R:\KOLASI . Z,mJw.lan ~.kmada kullarulan bllyilk blr nev'I
~k~tir.

ZlMf'ARA KAOIDI (Sand l'oper) : Madenler Uzerlnde bulunan pMl"'"

Clkanll.ll..kta ve haftt clziklerl gklermekt.e ve ~ ullhlan perdah et.-
mekte kullamlan iberlerlnc c&m veya :rnnpara tozu mvarum~ bel veya
kll1t tabakalara denlr.
7.U'KIN. (I"".)IOOn) : Ballna, Yunus. Ada bal!£tl glbl, b(lyUk bahklat\ av-
lamakt.a kullamlan ; blrer u~lan damakh dlter u<ylan halkah kargllara
denlr.
ZIPKISCI . BayUk ballk aviamada ZIpkIn atanlBra denlT.
ZII'I(IN SAVI,QSU. Z'pkmhmn halkah u~lan na bajl:lanan Iplere den lr.
ZIHII. Esneklltt ve dayamkllllb yiikaek blr elna ce1ikUr
ZIH II GOn :RTE. Savt.f gemllertnln kazan, makine. cephanellk. glbi
onemU ytlrlerln ilzerine cli'¥nen ztrhtan gUvertelere d enlr.
ZIKII K U!)A K . Sav~ gemllerlnin 3U kesimtnden ili!tiinde va lMmen al·
linda borda kUlunlarlna kaplanan Iltrh kaplamalara denlr.
ZJRHI,I. Genelllkle; hayatl ~rlerl n rhla korunmll4 blr will 11&1'&4 ge-
milIldlr.
ZIVAN,\. (Tenn<>n, h ~hen uoo ): Olk olarak dlUma&I gereken dlrek vey ..
d1kmelerln topuk klSlmlanrun Un! veya yuvarlak ~kUde yontulmUI
Ile meydana gelen iru.,rn . ZIvana!ar Wuu;alara ge<;lrlimek $lUellyJe olur·
lulurlar.
ZIVASALI TOP. Birt;Ok lllVlLl1lLla.rm I~ io;e gec:lrllerekt.en yapilml~ top-
lara denlr.
ZIRII KULE ; SaVWj gemllerinde tlrhl.. ku~tl lDu!j kuielere !lenlr.
:l.IIUI DELICllUERl'iIl. (Annol Plerd ng) : Zlrhh hedellere atllrna.k iizere
dlu.yn edUml, riizgltr ba.;litl (RilZKlr Kepi) buluna.n dip tapah va lUlu
dc1dlklen $Oflra panllayan blr metml llpldir.
zln~ . (Pole); Direk ~pkSlll lIe kontra ka.pele51 arasmd .. kalan ve ge-
mllerde genelllkle beyaza. boyanan kuum.
Zb'T. (Pileh) : cam
va k6tnar ~lan Ile katnwdan ~Ikan kara umk·
tan kaynalLlarak elde edllen slyah blr madcle oIup eriUlerek kalal.lt.&.
kullamhr.
7.1~'T KA7..A."' . Sltli Isml de verllen va zltt ka.ynatma.kta kullarulan
kulplu bBkr~lara denlr.
zlrrLI VERNIK. Suya \.emu eden 'Ie IU l.. lnde bulunan borulara 'Ie
ah¥-p jl:emtlerln klll1nalanna ~ilrUlen blr nev'l vernlktlr.
z iPI' TESl."KESI . ArmuzJan. aUt dOkmek [¢II aI;Is Latafl btw.t, oluk
$l'kUne konm~ wneke ~l.ara denlr. ZonmIu durumlaTda kat.. ki-
~ttan da }'llplhp kullarulmaktadll'.

z1K7.AK SEVlR. Harp r.amanmda, hal-p ve ttearet. gemUerinin diqrna-

run u~a.k 'Ie denlza!lI jl:emllerlnden korunmalan I<yIn detl~lk rotaIania
ve &ralIkh 5ilreler I~]ndl! yaptlklan bir seylr lil!klldlr.
zISClt"RE. ClVadan elde oIunan ve >tellak vemlkle~ katllan kll'mull
renkte bI. tozdur.
zl sc lR. (Ch ain): Baklalann blrblrlne eklenmes! suret\yle meydana ge-
len ve ~tU makaatlllT k;ln kullarulan ,.ekme glieu ku ...... eUI madenl
halkal&r dWal..
Zlsc lR BAKLAS I. ( Link ): Zlncl.! olu,turan 6g'elerdlr.
ZIN CIR BiTAS I. Demir localllTlyla g(lverte lo<;a1an e.rMmda bulunan
demlr i\$tilvanelere denir. Altr olan demlrlerln suraUi aJo,lanru hartl-
letrnek l ..in I1nelrln volta edlll1ll!lilne yan.r.
ZINCIK BOSA. (Chain brake, CblLin ~tupper) ; Demlrledlkten.!lOON lin·
elr atlrhl~mm lrge.t.a binmemul lein blr ~l!TlllSl g{lvertedcld blr mapa-
y&. sa.j:lamca kmtlenm~ (lZ(lrtnde IIftin uskl,lrU ve bola kUldl bulunan
k1sa dnclr. Demir Io!;aya oturdukian I!IOfU'a ve :dnclrLn tu.erinde yaP!-
lacak \4lemler k;ln bu toad'n yararJaruIIl'. Ba.t.. Bolla
ZiNc lK nov... Ifj ARETLEKt. Her killt zlnclrln lOIlunda bulUlUUl ~lhr
bakle.la.nn her lid tarafmdllkl bu.klalara vurulan beyaz boy&.. Blrlnel kl-
Ud.!n aonundakl aelhr baklanm her lIti tarafmdakl blrer bllkl ... Iklncl
kllld.!n lIOJIundakllU;lhr baklanm her ikI yamndaki I~r bakIa ...... \Ih.
Beyua. boy&.mr. Denlze hWa akan :nnclrln ne kadanrun denize glttlttnt
bilmek leln gelen kllit ilzerLndekt bu beyaz haklal&r _Y'lll'.
zlN CIK DIKI $. Blr halRtle. llnclrl blrblrtne eklemtkte ku.lla.mlan blr
nev'l dlk~tlr.
ZI NC IK FIBOONO OSO (Ch .. tn . ... ivel): Demir lie zlnelr klUd, IU't.aLllda
bulunan bu rm:lOndii sayeslnde demlr dlmilnce zlnctr pmbB. almas.
ZI NC IK GOMi NA. (ChLlin cable); Oemllerde, demlrleme zinclrl ollll'llk
ku!ilUl!lan !izel yapuml~ 'Ie c!enenml~ zlnelrlerdir.
ZINCIK G ti V£lI.T E L04;;AS I. (Chain pi pe): Demir ztnclt1nln zinclrl\l:e.
upttan ~ lnerken io;lnden ~tJtI saj:Jam yaplh borudur.
ZtNCIS K ... LOM .... (Scope): Demir iiurlnde bu.lunan gemllerln deniz·
de bulunan z!nclr mlktarUlll den!r. Kaloma, demlr mevk\'lne gOre verl-
IIr. Bu da genel olarak ~ok derln olan yerlerde derlnUt!n be~ mI.sIl, pel<
derln olmayan yerlerde derlnllll:ln i1~ mI.sI\ olazak .kal:Iul tdilmI~tlr. Bu
olelUenle verllen kalornaya (Tam KrJorna) lIZ olan& (KIM Kaloma)
denillr.
_ 412 _
ZINCIR KASTAN\'OI..AS I. Bak. Kastanyola
ZINCIR KlLlDt ZlnclrleMn bakmuanna ve gerektl1lndc ~lirUme­
lerlnl kolayla:jtum.a.k &maCl Ue ~kpa.re zincir ~Mne . kullAmlan 12,5 va-
ya 15 kulao;hk uzunluta aynlllUf rinclr IXllUmi.lne (BIR KHAT ZlNCIR)
denlr . Bu ki1lt zlnclrlerl birblMne eklcyen aym bll.kla boyutumla olan
r.Clh r baklalara da (Z INCIR KtLtOt) denlr.
zINCIRLIK. (Chil in locker. hln): Demir zlnclrlnln hulu ndutu slnttne·
ye yakm MImed!r.
z l x CiR :'oIA",ASI. (S Up st opper) : Zincinlen yapLlmq &el maCmhr.
ZINCIIt MlsTACO. (eIMI S BOBSTAV): Z lnelrden yaplillUf m.l$I.a(O-
\.an. denir. BIlk. MtSTAJ;O
ZINC iR PER((IN. (Rivet tin&" chain ): BlI" perClnlcme yi)ntemldir.
ZINCIR SAPAN. (C haIn slln,): A~ yUkleMn kaldmlma81 1~1n yapdm14
M"""
ZINC IHI SALVA ETIlIEK. (Fl~t a cable): Dcml rleme zlndrlni. lI"gat
illerinden kurl.anp gllverteye salya etmeye dtnlr. Uzun zaman zinclr-
lIkte duran zlnclrlcre VII ztndr1i~ ba1um teln bu uBUI yapllJr.
Z!VAU !jAlltANl)kA. (LI, htni bvay): I~lkh ;amMdradlr.
zlNCIR TEL i\IA.RKAI.AK I. Zlnclr boya markaJanrun zamanla boyala-
nmn Clkmasl sebebllle beyaza boyanm'4lokmall baklalann lokmalanna
sanlan tellere denlr.
ZINCIR YUVAS I. (Wild cat) : Yal.ave ksenll Irgatlr.rda e!<senln her Ikt
taralllla, dil$y cksenl\ !rgaUarda e!<sene takllnul ve il.NI.,.ine zillclr
baklalan nm oturmUI 11;ln ao;l llllUJ oluldard,r. F..skl gemllerdc kullamlan
kapl um~amn g6revlnt gtlren zlnclr yuvalan ~ndr!n denize dotru
akllUL'511ll orner.
ZIR\'E. (Sumnlil. Peak): DaR ve t.epelerln en yUkstk nolltalanna denlr.
ZOKA . KUIlunlu ballk it:nelerine denlr.

_ 413 _
_ 415_