MANUALE D’USO

E MANUTENZIONE
USER AND
MAINTENANCE MANUAL
MANUEL D’UTILISATION
ET ENTRETIEN
BEDIENUNGS- UND
WARTUNGSANLEITUNG
MANUAL DE USO
Y MANTENIMIENTO
MANUAL DE USO
E MANUTENÇÃO
PODRĘCZNIK
OBSŁUGI I UŻYTKOWNIKA
ИНСТРУКЦИЯ ПОЛЬЗОВАНИЯ
И ТЕХОБСЛУЖИВАНИЯ
KULLANIM VE
BAKIM KILAVUZU
www.lovatogas.com
Gentile Cliente,
grazie per aver scelto un prodotto realizzato
da Lovato Gas, azienda leader mondiale
nella progettazione e realizzazione di sistemi di
conversione a gas dal 1958.
In questo opuscolo troverà le informazioni
riguardanti il corretto uso e la manutenzione del
suo impianto a gas. Seguendo scrupolosamente
queste istruzioni, Lei potrà mantenere a lungo
l’efficienza e funzionalità dell’impianto.
Le auguriamo buon viaggio.
1. CONDIZIONI GENERALI PARTE RISERVATA ALL’INSTALLATORE
DI GARANZIA
LOVATO GAS S.p.A., tramite il suo DATA DI INSTALLAZIONE
importatore/distributore, concede al Cliente una
garanzia di 24 (ventiquattro) mesi per il difetto di KM DELLA VETTURA
conformità dei prodotti; detta garanzia decorre
dalla consegna dei prodotti e la sua operatività è DATI DELL’INSTALLATORE
subordinata alla denuncia della difformità entro
2 (due) mesi dalla sua scoperta. AZIENDA
LOVATO GAS S.p.A. risponde di eventuali VIA
danni provocati esclusivamente nel caso in cui
questi siano addebitabili a difettosità dei propri CITTÀ
dispositivi. Per poter beneficiare delle condizioni
di garanzia, qualsiasi richiesta di intervento CAP
in garanzia dovrà essere rivolta unicamente
all’Installatore Autorizzato Lovato Gas. TEL.
La garanzia sul complessivo funzionamento
dell’impianto installato sul veicolo è fornita
dall’Installatore Autorizzato che ha eseguito
l’impianto e copre tutti gli interventi necessari
a garantire il perfetto funzionamento dell’auto.
La garanzia decade qualora i dispositivi del
sistema siano stati manomessi, installati o riparati
da personale non autorizzato o non siano stati
eseguiti gli interventi di manutenzione previsti.
TIMBRO DELL’INSTALLATORE
1
2. DESCRIZIONE DEL SISTEMA GPL
2
7 3
1
3
8 8
6
4 5
1 Presa di carica: sistema di aggancio della pistola di rifornimento dotato
di valvola di non ritorno tramite cui viene riempito il serbatoio.
2 Serbatoio: contiene il GPL nella fase liquida e gassosa.
3 Multivalvola: permette il passaggio del gas in entrata ed in uscita dal
serbatoio, misura il livello del gas ed è munita di varie valvole di sicurezza.
4 Riduttore: trasforma il gas dallo stato liquido allo stato gassoso e ne
riduce la pressione.
5 Filtro: filtra il gas dalle impurità. I sensori gas e carico motore possono
essere integrati nel filtro stesso o in una unità separata.
6 Iniettori gas: iniettano la corretta quantità di gas in ciascun cilindro.
7 Commutatore: permette la commutazione da benzina a gas e viceversa
ed indica il livello del gas nel serbatoio.
8 Centralina Gas: riceve i segnali dai vari sensori e calcola la quantità
appropriata di gas da iniettare.
2
3. DESCRIZIONE DEL SISTEMA METANO
2 7
6
1 5
4
1 Valvola di carica: sistema di aggancio della pistola di rifornimento
dotato di valvola di non ritorno tramite cui viene riempito il serbatoio.
2 Serbatoio: contiene il metano allo stato gassoso.
3 Valvola Serbatoio: permette il passaggio del metano in entrata ed in
uscita dal serbatoio.
4 Riduttore: ha la funzione di ridurre la pressione del gas.
5 Filtro: filtra il gas dalle impurità. I sensori gas e carico motore possono
essere integrati nel filtro stesso o in una unità separata.
6 Iniettori gas: iniettano la corretta quantità di metano in ciascun
cilindro.
7 Commutatore: permette la commutazione da gas a benzina e
viceversa ed indica il livello del metano contenuto nel serbatoio.
8 Centralina Gas: riceve i segnali dai vari sensori e calcola la quantità
appropriata di gas da iniettare.
www.lovatogas.com

4. ISTRUZIONI GENERALI
FUNZIONAMENTO A BENZINA
L’avviamento del veicolo avviene normalmente a benzina con commutazione
automatica a gas al raggiungimento delle condizioni di temperatura e
pressione necessarie per il corretto funzionamento dell’impianto. A seconda
della configurazione del sistema, comunque, è possibile impostare la
partenza diretta a gas con motore caldo. Il serbatoio della benzina non
deve mai rimanere completamente vuoto, evitando così cha la pompa della
benzina giri a vuoto. Indicativamente si consiglia di mantenere sempre la
benzina nel serbatoio per almeno un quarto della sua capacità.
o del metano come combustibili comporta una diminuzione della potenza
sviluppabile e quindi un aumento dei consumi rispetto alla benzina di circa
10-12% a parità di prestazioni.
RIMOZIONE TEMPORANEA E RIPRISTINO DEI
COMPONENTI
Se si rendesse necessaria la rimozione o lo spostamento di parti
dell’impianto a gas per procedere a riparazioni meccaniche o di
carrozzeria, è necessario far eseguire queste operazioni ad un Installatore
Autorizzato Lovato per evitare che vengano danneggiati i dispositivi e per
garantire un corretto ripristino dell’impianto.

RIEMPIMENTO DEL SERBATOIO GPL IN CASO DI INCIDENTE

Il serbatoio è dotato di una valvola che durante il rifornimento di GPL limita In caso di incidente, i sistemi Lovato rilevano l’arresto del motore e bloccano
automaticamente il riempimento all’80% del volume disponibile, per evitare la fuoriuscita del gas dal serbatoio. Dopo un eventuale incidente, rivolgersi
la formazione di sovrappressioni. Ad esempio, un serbatoio con capacità ad un Installatore Autorizzato Lovato Gas per la verifica dell’impianto.
pari a 60 litri potrà contenere al massimo 48 litri di GPL. Gli indicatori di
livello sia meccanici che elettronici sono regolati per dare l’indicazione di
pieno all’80%.

RIEMPIMENTO DEL SERBATOIO METANO

Il gas metano è caricato nel serbatoio della vettura ad una pressione
variabile tra 200 e 250 bar. Il gas metano, a differenza della benzina e del
GPL, è venduto al kg, pertanto la capacità del serbatoio dipende dal suo
volume e dalla pressione di carica. Ad esempio, una serbatoio di 100 litri
di volume interno riempito ad una pressione di 220 bar ha una capacità
di circa 17kg. Considerando che un kg di metano equivale a circa 1,7 litri,
abbiamo una capacità equivalente a circa 29 litri di benzina.

CONSUMI DI GPL E METANO

La potenza ricavabile da un motore dipende dal valore della tonalità termica
della miscela aria/carburante impiegata, cioè dall’energia che può essere
sviluppata da un litro di miscela aria/benzina, aria/GPL oppure aria/
metano. La tonalità termica può quindi essere associata alla capacità da
parte di un combustibile di sviluppare potenza. Il GPL ed il metano hanno
una tonalità termica leggermente inferiore alla benzina. L’utilizzo del GPL

3
5. IL COMMUTATORE INDICAZIONE DELLA QUANTITÀ DI GAS NEL SERBATOIO
L’indicazione della quantità di combustibile presente nel serbatoio è fornita
DESCRIZIONE DEL COMMUTATORE attraverso l’accensione delle relative spie secondo il seguente schema:

LED ROSSO LED VERDE DESCRIZIONE

1 PULSANTE DI COMMUTAZIONE. Benzina/Gas e viceversa.
2 LED VERDE. funzionamento a gas. RISERVA

3 LED ARANCIONE. funzionamento a benzina.

4 LED ROSSO. indicatore di riserva gas. 1/4 DELLA QUANTITÀ DI GAS

5 LED VERDI. livello gas.

6 CICALINO INTERNO. 1/2 DELLA QUANTITÀ DI GAS

3/4 DELLA QUANTITÀ DI GAS

FUNZIONALITÀ DEL COMMUTATORE
LED ARANCIONE LED VERDE CICALINO DESCRIZIONE
SERBATOIO PIENO
FUNZIONAMENTO A BENZINA

ACCESO SPENTO
FUNZIONAMENTO A BENZINA. CENTRALINA
PREDISPOSTA AL PASSAGGIO AUTOMATICO
A GAS

FUNZIONAMENTO A GAS
Negli impianti GPL il gas è stoccato
nel serbatoio allo stato liquido;
FUNZIONAMENTO A BENZINA.
È INTERVENUTA UNA DIAGNOSI la quantità presente è rilevata
misurando l’altezza della parte
FUNZIONAMENTO A BENZINA. LED ROSSO E
VERDI LAMPEGGIANO ALTERNATIVAMENTE. LA liquida. Negli impianti a metano,
CENTRALINA HA EFFETTUATO LA COMMUTAZIONE
AUTOMATICA A BENZINA PERCHÈ È FINITO IL GAS
il gas è stoccato nel serbatoio allo
FUNZIONAMENTO A BENZINA.
stato gassoso; la quantità di gas
LA VETTURA FUNZIONA BENZINA E NON presente è rilevata misurando la
COMMUTA A GAS PERCHÈ NON RILEVA
SEGNALE GIRI MOTORE pressione nel serbatoio.
ACCESO FISSO ACCESO INTERMITTENTE LAMPEGGIANTE SPENTO

4
www.lovatogas.com

6. USO DEL COMMUTATORE a gas. A rifornimento avvenuto e non appena soddisfatte le condizioni per
la commutazione, il led di funzionamento a gas 2 diventa stabilmente verde,
PRIMA COMMUTAZIONE A GAS (GPL/METANO) il led di funzionamento benzina 3 si spegne e l’auto funziona a gas.
Per commutare dall’alimentazione a benzina (led arancione 3 acceso) a quella
gas premere il pulsante 1, si avrà l’accensione del led verde 2 lampeggiante COMMUTAZIONE DA GAS (GPL/METANO) A BENZINA
(consenso gas). In questa condizione la vettura sta ancora funzionando Per commutare a benzina è sufficiente premere il pulsante di commutazione 1:
a benzina. Quando tutte le condizioni necessarie alla commutazione il led verde di funzionamento gas 2 si spegne, si accende il led arancione del
sono soddisfatte, la centralina di controllo commuterà automaticamente funzionamento a benzina 3.
dall’alimentazione a benzina a quella a gas. Sul commutatore si spegne il led
arancione 3 e il led verde 2 rimane stabilmente acceso. FUNZIONAMENTO D’EMERGENZA
Nel caso in cui la vettura non possa avviarsi a benzina (es. problemi alla
COMMUTAZIONI SUCCESSIVE pompa benzina ecc.), è possibile avviarla direttamente a gas. Per fare questo,
Se l’auto è stata spenta a gas, quando si accende il quadro, il commutatore si deve premere il pulsante di commutazione a quadro spento e, mantenendolo
indica la quantità di gas presente nel serbatoio, il led di funzionamento gas 2 premuto, avviare il motore.
è lampeggiante mentre quello di funzionamento benzina 3 è acceso. Quando
si avvia il motore, l’auto parte a benzina e l’impianto è in attesa di consenso
dalla centralina elettronica per commutare a gas. Non appena riceve tale ATTENZIONE
consenso avviene la commutazione: il led di funzionamento a gas 2 diventa L’avviamento direttamente a gas è da considerarsi un’operazione di
stabilmente verde e il led di funzionamento benzina 3 si spegne. L’ avviamento emergenza. Il suo ripetuto uso può portare a danneggiamenti del
del motore è sempre a benzina, con motore freddo, e successivamente si ha la catalizzatore o all’accensione della spia check engine. Per evitare questi
commutazione a gas. A seconda delle configurazioni del sistema è possibile danneggiamenti, sono previsti soltanto 20 avviamenti di emergenza, dopo
avere, ma solo con motore caldo, l’avviamento diretto a gas. di che il software bloccherà tale funzione fino a quando un Installatore
Autorizzato Lovato Gas non interverrà per azzerare il contatore.
PASSAGGIO A BENZINA PER ESAURIMENTO DEL GAS
Quando il commutatore è in riserva e la pressione del gas scende al di
sotto di un valore prestabilito (ad esempio a gas esaurito nel serbatoio), la
centralina commuta automaticamente a benzina. Questo viene fatto per
evitare che il motore possa girare con una carburazione troppo magra
danneggiando così il catalizzatore. Il passaggio a benzina per bassa
pressione gas viene segnalato dal commutatore con l’accensione del led
arancione 3 del funzionamento a benzina, il lampeggiamento alternato
dei led 4 e 5 del livello gas e con l’avviso acustico del cicalino interno. Per
spegnere la segnalazione di gas finito, lasciando l’auto in funzionamento
solo benzina, premere il pulsante 1. Dopo la commutazione a benzina,
l’auto continua a funzionare a benzina fino al successivo riempimento del
serbatoio a gas e al successivo azionamento del pulsante 1 per il passaggio

5
7. SISTEMI AD INIEZIONE DIRETTA
Nei motori ad iniezione diretta, gli iniettori benzina essendo posizionati
direttamente nella camera di combustione sono soggetti a temperature
d’esercizio particolarmente elevate. Il sistema Lovato punta alla salvaguardia
degli iniettori originali prevedendo nel funzionamento a gas iniettate
parziali e/o momentanei funzionamenti a benzina. Tali funzionamenti gestiti
automaticamente dal sistema gas non sono avvertibili nella guida e variano
a seconda delle condizioni di utilizzo. Queste strategie comportano un
certo consumo di benzina anche nel funzionamento a gas. A seconda delle
modalità di utilizzo del veicolo e dallo stile di guida il consumo di benzina
può variare tra il 10 ed il 20% del consumo totale di carburante.
8. DIAGNOSI
Nel caso di rilevamento di un’anomalia nel sistema gas, la diagnosi fa
ricommutare a benzina l’alimentazione, segnalando l’errore con l’accensione
fissa del led arancione 3 e facendo lampeggiare il led verde 2, nello stesso
tempo il cicalino integrato suonerà ad intermittenza, per essere certi che
la segnalazione sia recepita dall’utente. Per interrompere la segnalazione
acustica è necessario premere il pulsante del commutatore. Rivolgersi
appena possibile a un Centro di Assistenza Lovato Gas.
ATTENZIONE
Non viaggiare a gas con il serbatoio della benzina completamente vuoto.
Accertarsi che il serbatoio della benzina sia sempre pieno per almeno 1/4
della sua capacità.
6
9. MANUTENZIONE PROGRAMMATA
La manutenzione dei dispositivi Lovato Gas, al pari di qualsiasi altro
componente del veicolo, è una condizione indispensabile per garantire
l’efficienza e la sicurezza dell’impianto. Inoltre l’esecuzione dei tagliandi
di manutenzione consente di prolungare la durata e funzionalità di tutti i
dispositivi contribuendo a ridurre i costi di gestione.
10. TAGLIANDI DI CONTROLLO
Gli interventi di manutenzione sono programmati ogni 15.000 km e
permettono di mantenere in piena efficienza l’impianto. Ovviamente questi
tagliandi non sostituiscono gli interventi previsti dalle Case Automobilistiche che
dovranno comunque essere eseguiti agli intervalli previsti dalle stesse.
ATTENZIONE
A tale proposito, si consiglia di far eseguire il controllo dell’impianto gas
subito dopo aver eseguito l’intervento previsto dalla Casa, evitando così
la ripetizione di alcune operazioni.
11. POLIZZA ASSICURATIVA
Si consiglia di comunicare alla propria Compagnia di Assicurazione di aver
installato l’impianto a gas, in quanto alcune Compagnie lo dichiarano nella
polizza. Questa comunicazione non comporta, di norma, variazione dei premi.
www.lovatogas.com

12. TABELLA CONTROLLI E MANUTENZIONE 13. TAGLIANDI DI MANUTENZIONE

km 15.000 30.000 45.000 60.000 75.000 90.000 105.000 120.000 135.000 150.000 Tagliando di
manutenzione
CONTROLLO GENERALE
IMPIANTO          
CONTROLLO
FILTRO ARIA           Data:

km percorsi:
CONTROLLO CANDELE
ED ACCENSIONE           Prossimo tagliando a km:

CONTROLLO
PRESSIONE RIDUTTORE          
CONTROLLO
CARBURAZIONE          
TIMBRO E FIRMA
SOSTITUZIONE FILTRO
GPL GASSOSO          
Tagliando di
SOSTITUZIONE
FILTRO METANO      manutenzione

SOSTITUZIONE FILTRO
GPL LIQUIDO    Data:

SOSTITUZIONE TENUTE
RIDUTTORE GPL    km percorsi:

Prossimo tagliando a km:

SOSTITUZIONE FILTRO
METANO ALTA PRESSIONE  
SOSTITUZIONE TENUTE
RIDUTTORE METANO  
REVISIONE INIETTORI
MANUTENZIONABILI      TIMBRO E FIRMA

7
 Tagliando di Tagliando di Tagliando di Tagliando di
manutenzione manutenzione manutenzione manutenzione

Data: Data: Data: Data:

km percorsi: km percorsi: km percorsi: km percorsi:

Prossimo tagliando a km: Prossimo tagliando a km: Prossimo tagliando a km: Prossimo tagliando a km:

TIMBRO E FIRMA TIMBRO E FIRMA TIMBRO E FIRMA TIMBRO E FIRMA

Tagliando di Tagliando di Tagliando di Tagliando di

manutenzione manutenzione manutenzione manutenzione

Data: Data: Data: Data:

km percorsi: km percorsi: km percorsi: km percorsi:

Prossimo tagliando a km: Prossimo tagliando a km: Prossimo tagliando a km: Prossimo tagliando a km:

TIMBRO E FIRMA TIMBRO E FIRMA TIMBRO E FIRMA TIMBRO E FIRMA

8
www.lovatogas.com
Dear Customer,
thank you for choosing a product manufactured
by Lovato Gas, world leader in the design and
production of gas conversion systems since 1958.
You will find information in this booklet regarding
the correct use and maintenance of your
gas system. By scrupulously following these
instructions you will be able to maintain the
efficiency and functionality of the system for
many years.
Bon voyage!
1. GENERAL WARRANTY CONDITIONS RESERVED FOR THE INSTALLER
LOVATO GAS S.p.A., through its importer/ INSTALLATION DATE
distributor, guarantees its products as follow:
a) about sales inside EU: on mechanical and KM OF THE CAR
electronic parts of the products of 27 (twenty
seven) months from the date of delivery of the INSTALLER DATA
same product;
b) about sales outside EU: on mechanical COMPANY
and electronic parts of the products of 18
(eighteen) months from the date of delivery of STREET
the same product.
CITY
The efficiency of the guarantee is subject to the
timely reporting of the defects within 8 (eight) COUNTRY
days from the delivery of products for those
defects immediately detectable, and within 8 ZIP
(eight) days from the discovery for the hidden
defects. TEL.
LOVATO GAS S.p.A. will be responsible for
damage caused only if it can be attributed to
defects in its devices. In order to benefit from the
warranty conditions, any request for action under
the warranty must be made exclusively to the
Authorized Lovato Gas Installer.
The warranty of the complete installed system
is guaranteed by the Authorized Lovato Gas
Installer. The warranty covers all the operations
required to guarantee the perfect operation of
the vehicle. The warranty will be forfeited if the
system devices have been tampered with or
installed or repaired by unauthorized personnel
or if the recommended maintenance operations
have not been carried out. INSTALLER STAMP
9
2. DESCRIPTION OF THE LPG SYSTEM 3. DESCRIPTION OF THE CNG SYSTEM

2
7 3 2 7
1
3
8 8
6
6

1 5
4 5
4

1 LPG Filling valve: fuel nozzle attaching system fitted with a device
through which the tank is filled.
2 LPG Tank: tank for LPG in its liquid and gaseous phase.
3 Multivalve: allows gas into and out of the tank, measures level of gas in
the tank and includes various safety devices.
4 Reducer: device through which the gas changes from the liquid to
gaseous phase thus reducing its pressure.
5 Filter: filters impurities from gas. Gas and engine load sensors can be built
into the filter itself or put in a separate unit.
6 Gas injectors: inject the correct amount of LPG into each cylinder.
7 Changeover Switch: allows user to switch from petrol to gas and vice
versa and indicates level of gas in the tank.
8 Gas ECU: receives signals from various sensors and calculates the amount
of gas to be injected.
1 CNG Filling valve: fuel nozzle attaching system fitted with a device
through which the cylinder is filled.
2 CNG Tank: tank for CNG in compressed gaseous state.
3 Tank Valve: allows CNG into and out of the tank.
4 Reducer: reduces to working pressure.
5 Filter: filters impurities from gas. Gas and engine load sensors can be built
into the filter itself or put in a separate unit.
6 Gas injectors: inject the correct amount of CNG into each cylinder.
7 Changeover Switch: allows user to change between CNG and petrol
and indicates level of CNG in the tank.
8 Gas ECU: receives signals from various sensors and calculates the
amount of CNG to be injected.

10
www.lovatogas.com

4. GENERAL INSTRUCTIONS TEMPORARY REMOVAL AND RESTORATION OF THE

COMPONENTS
PETROL OPERATION If it is necessary to remove or move parts of the gas system to carry out
The starting of the vehicle is normally in petrol mode and the switch to gas is mechanical repairs or bodywork, these operations must be carried out by
automatic when the conditions of temperature and pressure necessary for the an authorized Lovato Gas installer to ensure that the devices do not get
proper functioning of the plant are reached. Depending on how the system is damaged and guarantee that the system is put back correctly.
configured, it is however possible to set gas-assisted start when the engine is
warm. The petrol tank must never be left completely empty, thus avoiding that IN CASE OF ACCIDENT
the fuel pump works without load. As an indication you should always keep If an accident occurs, the Lovato system detects that the engine has stopped
the gas in the tank for at least one quarter of its capacity. and blocks the flow of gas from the tank. After an accident, contact an
Authorized Lovato Gas Installer to check the system.
FILLING THE LPG TANK
The tank is fitted with a valve which, when filling with LPG, automatically
limits filling to 80% of the available volume, to prevent overpressure. For
example, a tank with a 60-liter capacity will be able to contain a maximum
of 48 liters of LPG. Both mechanical and electronic level gauges are adjusted
to indicate full at 80%.

FILLING THE CNG TANK

CNG gas is filled into the car tank at a pressure that varies between 200
and 250 bar. Unlike petrol and LPG, CNG is sold in kg, therefore the
capacity of the tank depends on its volume and on filling pressure. For
example, a tank of 100 liters of internal volume filled to a pressure of 220
bar has a capacity of about 17 kg. Considering that one kg of CNG is
equivalent to about 1.7 litres, we have a petrol capacity of about 29 litres.

LPG AND CNG CONSUMPTION

The power that can be obtained from an engine depends on the heating
value at stoichiometric mix of the air/fuel mixture used, i.e. the energy that
can be developed by a liter of air/ petrol, air/LPG or air/CNG mixture.
The heating value at stoichiometric mix can therefore be associated with
the ability of a fuel to develop power. LPG and CNG have a slightly lower
heating value at stoichiometric mix than petrol and therefore the use of LPG
or CNG as fuels entails a drop in the developable power and hence an
increase of about 10-12% in consumption with the same performance.

11
5. THE FUEL SWITCH INDICATION OF GAS QUANTITY IN THE TANK
The fuel quantity in the tank is indicated by the associated LEDs which light
DESCRIPTION OF THE FUEL SWITCH up according to the following plan:
RED LED GREEN LED DESCRIPTION
1 SWITCHOVER BUTTON. Petrol/Gas and viceversa.
2 GREEN LED. Gas operation and diagnostic signalling. RESERVE

3
ORANGE LED. Petrol operation.
4
RED LED. Gas reserve indicator. 1/4 OF THE GAS QUANTITY

5
GREEN LEDS. Gas level.
6 INTERNAL BUZZER. 1/2 OF THE GAS QUANTITY

HOW THE FUEL SWITCH WORKS

3/4 OF THE GAS QUANTITY
ORANGE LED GREEN LED BUZZER DESCRIPTION
LIGHT LIGHT
TANK FULL
RUNNING ON PETROL

ON OFF
RUNNING ON PETROL.
READY TO SWITCH TO GAS

RUNNING ON GAS

The gas in LPG systems is stored

WORKING ON PETROL. DIAGNOSIS HAS
FOUND AN ERROR IN GAS RUNNING
GAS FINISHED. THE LEVEL AND RESERVE
LED LIGHTS FLASH ALTERNATELY. PRESS THE
BUTTON TO SWITCH OFF THE ALARM
WORKING ON PETROL. WHEN SWITCHING
THE ENGINE OFF IT REMINDS THAT A SERVICE
IS NEEDED. THE CAR IS WORKING CORRECTLY
in the tank in the liquid state; the
quantity is gauged by measuring
the height of the liquid part. The
gas in CNG systems is stored
in the tank in the gaseous state;
the quantity of gas is gauged by
measuring the pressure in the tank.

ON ON INTERMITTENT BLINKING OFF

12
www.lovatogas.com

6. USING THE FUEL SWITCH
INITIAL SWITCHOVER TO GAS (LPG/CNG)
Press the button 1 to switch over from petrol operation (orange LED 3 on)
to gas operation. The green LED 2 will start flashing (gas enabled). In this
condition the car will still be running on petrol. When all the conditions
necessary for switching over are in place, the control unit will switch over
automatically from petrol operation to gas. The orange LED 3 on the switch
goes out and the green LED 2 will be on.
SWITCHING OVER FROM GAS (LPG/CNG) TO PETROL
Simply press the 1 switchover button to switch to petrol: the green gas
operation LED 2 goes out and the orange petrol operation LED 3 comes on.
EMERGENCY OPERATION
If the car cannot start with petrol (for example if there are problems with the
petrol pump etc.), it is possible to start it directly with gas.
To do so, push the fuel switch and hold down while you turn they key to start
the engine.

SUBSEQUENT SWITCHOVERS
If the car has been switched off while running on gas, when the dashboard ATTENTION
lights up the switch indicates the quantity of gas in the tank, the gas Starting directly with gas is deemed to be an emergency operation. Its
operation LED 2 will flash while the petrol operation LED 3 will be on. repeated use can lead to catalytic converter damage and cause the
When the car is started, it initially runs on petrol and the EASY FAST system ‘check engine’ indicator to come on. To prevent such damage, only 20
will wait to be enabled by the electronic control unit to switch to gas. emergency starts are envisaged. After this the software will block this
The switchover occurs as soon as the enabling signal is received: the gas function until the Lovato Gas Authorised Installer resets the counter.
operation LED 2 lights up (green) and the petrol operation LED 3 goes off.
The engine always starts on petrol, when the engine is cold, and it then
switches to gas. Depending on how the system is configured, but only when
the engine is warm, the car can start directly on gas.

CHANGEOVER TO PETROL BECAUSE THE GAS HAS RUN OUT

When the switch is in reserve and the gas pressure drops below a preset
value (for example when the gas runs out), the control unit switches
automatically to petrol. This occurs to prevent the engine from running
with a mix that is too lean and which could therefore damage the catalytic
converter. When switching to petrol occurs because of low gas pressure, the
orange petrol operation LED 3 on the fuel switch goes on, the gas level LEDs
4 and 5 alternately flash and the buzzer sounds. To turn off the signal of
gas ended, while the car runs on petrol, you must press the button 1 once.
After switching to petrol, the car will continue to run on petrol until the gas
tank is filled again and the switchover button 1 is pressed again to switch
to gas. Once the tank is filled and all the conditions for the switchover are
placed, the green led 2 lights up firmly, the orange led 3 goes off and the
car runs on gas.

13
7. DIRECT INJECTION SYSTEM
In direct injection engines, the petrol injectors are positioned directly in
the combustion chamber and are therefore subjected to particularly high
working temperatures.
The Lovato Easy Fast D.I. system aims to protect the original injectors,
enabling partial injection and/or momentary petrol operation during
gas operation. These operations, managed totally automatically by the
gas system, cannot be sensed while driving and vary depending on the
conditions of use. These strategies mean that a certain amount of petrol is
consumed even when the car is running on gas. Depending on how the car
is used and driven, petrol consumption will vary from 10 to 20% of the total
fuel consumption.
8. DIAGNOSIS
If an anomaly is detected in the gas system, the diagnosis will switch to
petrol power, the error signalled by orange LED 3 and flashing of green LED
2, plus intermittent buzzing, to make sure the driver is aware of the problem.
You must press the switch button to stop the buzzer signal. You must contact
as soon as possible a Lovato Gas service center.
ATTENTION
Never travel on gas with the petrol tank completely empty. Check that the
petrol tank is at least ¼ full.
14
9. SCHEDULED MAINTENANCE
The maintenance of Lovato Gas devices, like that any other component of
the vehicle, is an indispensable condition for guaranteeing the efficiency
and safety of the system. Furthermore, execution of the maintenance checks
makes it possible to prolong the life and functionality of all the devices and
contributes towards reducing running costs.
10. CHECKS
Inspections are scheduled every 15,000 km and make it possible to maintain
complete system efficiency. These checks obviously do not replace the
operations recommended by the car manufacturer and these must be carried
out in any case at the intervals recommended by the same.
ATTENTION
In this regard, you should check the gas system immediately after
completing the operations envisaged by the car manufacturer
so as not to have to repeat some of the operations.
11. INSURANCE POLICY
We recommend that you notify your Insurance Company that you have
installed the gas system as some Companies declare this in the policy. As a
rule, this notice does not entail any change in the premium.
www.lovatogas.com

12. TABLE OF CHECKS AND MAINTENANCE 13. MAINTENANCE CHECKS

km 15.000 30.000 45.000 60.000 75.000 90.000 105.000 120.000 135.000 150.000 Maintenance check
GENERAL SYSTEM CHECK-UP
         
AIR FILTER CHECK
          Date:

km travelled:
SPARK PLUG
AND IGNITION CHECK           next check at km:

REDUCER PRESSURE CHECK

         
CARBURETION CHECK
         
STAMP AND SIGNATURE
GASEOUS LPG FILTER
CHANGE          
Maintenance check
CNG FILTER CHANGE
    
LIQUID LPG FILTER CHANGE
   Date:

REDUCER LPG SEAL CHANGE

   km travelled:

next check at km:

REPLACE HIGH-PRESSURE
CNG FILTER  
REDUCER CNG SEAL
CHANGE  
MAINTAINABLE INJECTOR
REVISION      STAMP AND SIGNATURE

15
 Maintenance check Maintenance check Maintenance check Maintenance check

Date: Date: Date: Date:

km travelled: km travelled: km travelled: km travelled:

next check at km: next check at km: next check at km: next check at km:

STAMP AND SIGNATURE STAMP AND SIGNATURE STAMP AND SIGNATURE STAMP AND SIGNATURE

Maintenance check Maintenance check Maintenance check Maintenance check

Date: Date: Date: Date:

km travelled: km travelled: km travelled: km travelled:

next check at km: next check at km: next check at km: next check at km:

STAMP AND SIGNATURE STAMP AND SIGNATURE STAMP AND SIGNATURE STAMP AND SIGNATURE

16
www.lovatogas.com
Cher Client,
Nous vous remercions pour avoir choisi un produit
Lovato Gas. Notre société, présente sur ce secteur
depuis 1958, s’est affirmée au niveau mondial dans
la conception et réalisation de systèmes pour la
conversion à l’alimentation au gaz.
Cette notice contient les informations nécessaires
pour utiliser et entretenir correctement votre
installation au gaz. En respectant ces instructions,
vous assurerez une durée de vie prolongée à votre
installation et son fonctionnement optimal.
Nous vous souhaitons donc un bon voyage
1. CONDITIONS GENERALES DE SECTION RESERVÉE À L’INSTALLATEUR
GARANTIE
DATE D’INSTALLATION
Par l’intermédiaire de son importateur/distributeur,
LOVATO GAS S.p.A. garantit ses produits comme KM PARCOURUS PAR LA VOITURE
suit :
a) pour les ventes au sein de l’UE : sur les parties DONNÉES DE L’INSTALLATEUR
mécaniques et électroniques des produits,
garantie de 27 (vingt-sept) mois à compter de la SOCIÉTÉ
date de livraison du produit ;
b) pour les ventes hors de l’UE : sur les parties RUE
mécaniques et électroniques des produits,
garantie de 18 (dix-huit) mois à compter de la VILLE
date de livraison du produit.
PAYS
La validité de la garantie est subordonnée à la
déclaration des défauts éventuels : sous 8 (huit) jours C.P.
à compter de la date de livraison des produits, en
cas de défauts immédiatement décelables, et sous 8 TÉL.
(huit) jours à compter de la date de constatation des
défauts, en cas de vices cachés.
LOVATO GAS S.p.A. ne répond des éventuels
dommages provoqués que lorsqu’ils sont imputables
à des défauts de ses dispositifs. Afin de pouvoir
bénéficier des conditions de garantie, les demandes
d’intervention sous garantie doivent être adressées
exclusivement à des Installateurs Agréés Lovato Gas.
La garantie sur le fonctionnement du dispositif
installé sur le véhicule est fournie par l’installateur
agréé qui a réalisé l’installation et couvre toutes les
interventions visant à garantir le fonctionnement
parfait de l’automobile.
CACHET DE L’INSTALLATEUR
17
2. DESCRIPTION DU SYSTÈME GPL
2
7 3
1
3
8 8
6
4 5
1 Prise de charge : système d’accrochage du pistolet de ravitaillement
muni d’un clapet anti-retour avec lequel le réservoir est rempli.
2 Réservoir : il contient le GPL en phase liquide et gazeuse.
3 Polyvanne : elle permet le passage du gaz en entrée et en sortie du
réservoir et la mesure du niveau du gaz ; elle est munie de différentes
vannes de sécurité.
4 Détendeur : il permet le passage du gaz de l’état liquide à l’état gazeux
en réduisant sa pression.
5 Filtre : filtre les impuretés du gaz. Les capteurs du gaz et de la pression
d’admission peuvent être intégrés dans le filtre ou dans une unité séparée.
6 Injecteurs de gaz : ils injectent la quantité correcte de gaz dans chaque
cylindre.
7 Commutateur : il permet la commutation de l’essence au gaz et vice-
versa et indique le niveau de GPL dans le réservoir.
8 Calculateur d’injection : il reçoit les signaux depuis les différents
capteurs et calcule la quantité appropriée de gaz à injecter.
18
3. DESCRIPTION DU SYSTÈME GNV
2 7
6
1 5
4
1 Prise de charge : système d’accrochage du pistolet de ravitaillement
muni d’un clapet anti-retour avec lequel le réservoir est rempli.
2 Réservoir : il contient le gaz naturel à l’état gazeux.
3 Vanne du réservoir : elle permet le passage du gaz naturel en entrée
et en sortie du réservoir.
4 Détendeur : sa fonction est de réduire la pression du gaz.
5 Filtre : filtre les impuretés du gaz. Les capteurs du gaz et de la pression
d’admission peuvent être intégrés dans le filtre ou dans une unité séparée.
6 Injecteurs de gaz : ils injectent la quantité correcte de gaz naturel
dans chaque cylindre.
7 Commutateur : il permet la commutation du gaz à l’essence et vice-
versa ; il indique le niveau de GNV dans le réservoir.
8 Calculateur d’injection : il reçoit les signaux depuis les différents
capteurs et calcule la quantité appropriée de gaz à injecter.
www.lovatogas.com

4. INSTRUCTIONS GENERALES calorifique légèrement inférieur à celui de l’essence. L’utilisation du GPL ou

CARBURATION ESSENCE
Le démarrage du véhicule s’effectue à l’essence avec, ensuite, la
commutation automatique au gaz quand les conditions de température et
pression nécessaires pour le fonctionnement correct de l’installation sont
atteintes. Selon la configuration du système, il est toutefois possible de
paramétrer le démarrage direct au gaz avec le moteur chaud. Le réservoir
à essence ne doit jamais rester complètement vide, de façon à éviter que la
pompe à essence tourne à vide. Indicativement, il est conseillé de toujours
maintenir le niveau d’essence dans le réservoir sur au moins un quart de sa
capacité.
du GNV comme combustibles comporte une diminution de la puissance
développable et, donc, une augmentation des consommations par rapport à
l’essence d’environ 10-12% à performances égales.
DÉPOSE TEMPORAIRE ET REMISE EN PLACE DES
COMPOSANTS
En cas de nécessité de dépose ou déplacement de parties de l’installation
gaz afin de pouvoir procéder à des réparations mécaniques ou de
carrosserie, ces opérations doivent être exécutées par un Installateur Agréé
Lovato, afin d’éviter que les pièces soient endommagées et pour garantir un
remontage correct de l’installation.

REMPLISSAGE DU RÉSERVOIR GPL EN CAS D’ACCIDENT

Le réservoir est équipé d’une vanne qui, pendant le ravitaillement de GPL, En cas d’accident, les systèmes Lovato détectent l’arrêt du moteur et bloquent
limite automatiquement le remplissage à 80% du volume disponible, pour la sortie du gaz du réservoir. Après un éventuel accident, s’adresser à un
éviter la formation de surpressions. Par exemple, un réservoir ayant une Installateur Agréé Lovato Gas pour effectuer un contrôle de l’installation.
capacité de 60 litres ne pourra contenir qu’un maximum de 48 litres de
GPL. Les indicateurs de niveau, aussi bien mécaniques qu’électroniques, sont
réglés pour fournir l’indication de plein à 80%.

REMPLISSAGE DU RÉSERVOIR GNV

Le GNV est chargé dans le réservoir de la voiture avec une pression variable
entre 200 et 250 bars. Contrairement à l’essence et au GPL, le gaz GNV est
vendu au kg, c’est pourquoi la capacité du réservoir dépend de son volume,
mais aussi de la pression de remplissage. Par exemple, un réservoir de 100
litres de volume intérieur rempli avec une pression de 220 bars contient
environ 17 kg. Sachant qu’un kg de méthane équivaut à environ 1,7 litre,
nous avons une contenance équivalente à 29 litres d’essence environ.

CONSOMMATION DE GPL ET GNV

La puissance que l’on peut obtenir d’un moteur dépend de la valeur du
pouvoir calorifique du mélange air/carburant utilisé, c’est-à-dire de l’énergie
qui peut être développée par un litre de mélange air/essence, air/GPL ou
air/GNV. Le pouvoir calorifique peut donc être associé à la capacité d’un
combustible de développer la puissance. Le GPL et le GNV ont un pouvoir

19
5. LE COMMUTATEUR INDICATION DE LA QUANTITÉ DE GAZ DANS LE RÉSERVOIR
L’indication de la quantité de combustible présente dans le réservoir est fournie
DESCRIPTION DU COMMUTATEUR au moyen de l’allumage des témoins correspondants selon le schéma suivant :

LED ROUGE LED VERTE DESCRIPTION

1 BOUTON DE COMMUTATION : Essence/Gaz et vice versa.
2 LED VERTE : carburation gaz. RÉSERVE

3
LED ORANGE : carburation essence.
4
LED ROUGE : indicateur réserve gaz. 1/4 DE LA QUANTITÉ DE GAZ

LEDS VERTES : niveau gaz.

6 AVERTISSEUR. 1/2 DE LA QUANTITÉ DE GAZ

FONCTIONNEMENT DU COMMUTATEUR
3/4 DE LA QUANTITÉ DE GAZ
LED ORANGE LED VERTE AVERTISSEUR DESCRIPTION
INTERNE
RÉSERVOIR PLEIN
CARBURATION ESSENCE

ALLUMÉE ETEINTE
CARBURATION ESSENCE. CALCULATEUR
D’INJECTION PRÊT AU PASSAGE AU GAZ

CARBURATION GAZ

Dans les installations GPL, le gaz

LE DIAGNOSTIC A DÉTECTÉ UNE ERREUR DANS
LE FONCTIONNEMENT À GAZ
GAZ TERMINÉ. LES LEDS DE NIVEAU ET DE
RÉSERVE CLIGNOTENT EN ALTERNANCE.
PRESSER LE BOUTON POUR ÉTEINDRE
L’ALARME. CARBURATION ESSENCE
CARBURATION ESSENCE. QUAND LE
MOTEUR S’ÉTEINT, SIGNALE QU’IL EST
NÉCESSAIRE D’EXÉCUTER L’ENTRETIEN. L’AUTO
FONCTIONNE CORRECTEMENT
ALLUMÉE ÉTEINTE CLIGNOTANTE ETEINTE
est stocké dans le réservoir à l’état
liquide ; la quantité présente est
mesurée en détectant la hauteur
de la partie liquide. Dans les
installations GNV, le gaz est stocké
dans le réservoir à l’état gazeux ;
la quantité de gaz présente est
mesurée en détectant la pression
dans le réservoir.

20
www.lovatogas.com
6. UTILISATION DU COMMUTATEUR
PREMIÈRE COMMUTATION AU GAZ (GPL/GNV)
Pour commuter depuis l’alimentation à l’essence (LED orange 3 allumée),
appuyer sur le bouton 1, la LED verte 2 clignote (autorisation gaz). Dans
cette condition, la voiture fonctionne encore à l’essence. Quand toutes
les conditions nécessaires à la commutation sont atteintes, le calculateur
d’injection commute automatiquement de la carburation essence à la
carburation gaz. Sur le commutateur, la LED orange 3 s’éteint, tandis que la
LED verte 2 s’allume de manière fixe.
COMMUTATIONS SUCCESSIVES
Si le moteur a été arrêté alors qu’il fonctionnait au gaz, quand on tourne la
clé de contact, le commutateur indique la quantité de gaz présente dans le
réservoir, la LED carburation gaz 2 clignote et la LED carburation essence
3 s’allume de manière fixe. Au démarrage, la voiture fonctionne à l’essence,
tandis que l’installation EASY FAST attend l’autorisation de commutation au
gaz transmise par le calculateur d’injection électronique. La commutation
a lieu dès que le signal d’autorisation est transmis : la LED carburation gaz
2 s’allume de couleur verte fixe, tandis que la LED carburation essence
3 s’éteint. Le démarrage du moteur se fait toujours à l’essence, avec le
moteur froid, puis la commutation au gaz se produit par la suite. Selon les
configurations du système, il est possible d’avoir, mais uniquement avec le
moteur chaud, le démarrage direct au gaz.
COMMUTATION À L’ESSENCE À CAUSE DU MANQUE DE GAZ
Quand le commutateur est en réserve et que la pression du gaz descend
sous un seuil déterminé (par exemple : il n’y a plus de gaz dans le réservoir),
le calculateur d’injection commute automatiquement sur essence. On évite
ainsi le risque que le moteur tourne avec une carburation trop maigre, ce
qui endommagerait le catalyseur. La commutation à l’essence pour basse
pression de gaz est signalée par le commutateur à travers l’allumage de
la LED orange 3 carburation essence, le clignotement des LED 4 et 5 du
niveau de gaz et avec un son émis par l’avertisseur interne. Pour désactiver
l’avertisseur de gaz terminé, en laissant la voiture au seul mode essence,
appuyez sur le bouton 1. Après la commutation, la voiture continue à
fonctionner à l’essence jusqu’au le prochain remplissage du réservoir de
gaz et l’actionnement du bouton 1 pour la commutation à gaz. Quand le
ravitaillement de gaz est terminé et quand l’autorisation de commutation au
gaz confirmée par le calculateur d’injection électronique a été transmise, le
LED 2 à fonctionnement au gaz s’allume de couleur vert fixe, le LED 3 de
fonctionnement à essence s’éteint et la voiture fonctionne à gaz.
COMMUTATION DU GAZ (GPL/GNV) À L’ESSENCE
Pour commuter à l’essence, il suffit d’appuyer sur le bouton de commutation
1 : la LED verte carburation gaz 2 s’éteint et la LED orange carburation
essence 3 s’allume.
FONCTIONNEMENT DE SECOURS
Si la voiture ne peut pas démarrer à l’essence (par ex., suite à une panne
de la pompe à essence, etc.), il est possible d’effectuer le démarrage
directement au gaz. Pour ce faire, il faut presser le bouton de commutation
avec le tableau éteint puis, sans le relâcher, faire démarrer le moteur.
ATTENTION
Le démarrage directement au gaz est une procédure d’urgence.
L’utilisation répétée de cette procédure peut provoquer l’endommagement
du catalyseur ou l’allumage du témoin check engine. Pour éviter ces
problèmes, seulement 20 démarrages d’urgence sont autorisés ; ensuite,
le logiciel bloque cette fonction jusqu’à ce qu’un Installateur Agréé
Lovato Gas intervienne pour remettre à zéro le compteur correspondant.
21
7. SYSTÈMES À INJECTION DIRECTE
Sur les moteurs à injection directe, les injecteurs d’essence, qui sont
directement positionnés dans la chambre de combustion, sont soumis à des
températures de fonctionnement particulièrement élevées. Le système Lovato
Easy Fast D.I. permet de protéger les injecteurs d’origine en prévoyant dans
le fonctionnement au gaz des injectons partielles et/ou des moments de
fonctionnement à l’essence. Ces fonctionnements automatiquement gérés
par le système au gaz ne sont pas perceptibles dans la conduite et varient
selon les conditions d’utilisation. Ces stratégies entraînent une certaine
consommation d’essence, même durant le fonctionnement au gaz. Selon les
modalités d’utilisation du véhicule et le style de conduite, la consommation
d’essence peut varier, à raison de 10 à 20% de la consommation totale de
carburant.
8. DIAGNOSTIC
En cas de détection d’une anomalie dans le système au gaz, le diagnostic
commute de nouveau l’alimentation du gaz à l’essence et signale l’erreur au
moyen de la LED orange 3 qui s’allume fixement et de la LED verte 2 qui
clignote ; en même temps, l’avertisseur intégré sonne par intermittence, afin
de s’assurer que l’utilisateur reçoit bien le signal. Pour interrompre le signal
sonore, il faut presser le bouton du commutateur. S’adresser dès que possible
à un centre d’assistance Lovato Gas.
ATTENTION
Ne pas rouler au gaz avec le réservoir de l’essence complètement vide.
S’assurer que le réservoir de l’essence est toujours rempli au moins pour
1/ de sa capacité.
22
9. ENTRETIEN PÉRIODIQUE
Comme pour les autres composants du véhicule, l’entretien des dispositifs
Lovato Gas est une condition indispensable pour garantir l’efficacité et la
sécurité de l’installation gaz. De plus, l’exécution des révisions périodiques
permet de prolonger la durée de vie de tous les dispositifs et d’assurer leur
fonctionnement correct, en contribuant à réduire les coûts de gestion.
10. RÉVISIONS PÉRIODIQUES
Les interventions d’entretien sont programmées tous les 15.000 km,
elles permettent de garantir le fonctionnement correct de l’installation.
Naturellement, ces révisions ne remplacent pas les interventions prévues par
les Constructeurs Automobiles, qui doivent être exécutées aux échéances
prévues.
ATTENTION
À ce propos, nous conseillons de faire exécuter le contrôle de l’installation
gaz immédiatement après avoir effectué la révision prévue par le
Constructeur, de façon à éviter la répétition de certaines opérations.
11. POLICE D’ASSURANCE
Il est conseillé de communiquer à sa Compagnie d’Assurance que l’on a
monté une installation gaz, car certaines Compagnies en tiennent compte
dans leur police. Normalement, cette communication n’entraîne pas une
variation de prime.
www.lovatogas.com

12. TABLEAU CONTRÔLES ET INTERVENTION D’ENTRETIEN 13. RÉVISIONS PÉRIODIQUES

km 15.000 30.000 45.000 60.000 75.000 90.000 105.000 120.000 135.000 150.000 Révision périodique
CONTRÔLE GÉNÉRAL
INSTALLATION          
CONTRÔLE FILTRE À AIR
          Date :

km parcourus :
CONTRÔLE BOUGIES ET
ALLUMAGE           prochaine révision à km :

CONTRÔLE PRESSION
DÉTENDEUR          
CONTRÔLE CARBURATION
         
CACHET ET SIGNATURE
REMPLACEMENT FILTRE GPL
GAZEUX          
Révision périodique
REMPLACEMENT FILTRE GNV
    
REMPLACEMENT FILTRE GPL
LIQUIDE    Date :

REMPLACEMENT JOINTS 
DÉTENDEUR GPL    km parcourus :

prochaine révision à km :

REMPLACEMENT FILTRE GNV
HAUTE PRESSION  
REMPLACEMENT JOINTS 
DÉTENDEUR GNV  
RÉVISION INJECTEURS
MAINTENABLES      CACHET ET SIGNATURE

23
 Révision périodique Révision périodique Révision périodique Révision périodique

Date : Date : Date : Date :

km parcourus : km parcourus : km parcourus : km parcourus :

prochaine révision à km : prochaine révision à km : prochaine révision à km : prochaine révision à km :

CACHET ET SIGNATURE CACHET ET SIGNATURE CACHET ET SIGNATURE CACHET ET SIGNATURE

Révision périodique Révision périodique Révision périodique Révision périodique

Date : Date : Date : Date :

km parcourus : km parcourus : km parcourus : km parcourus :

prochaine révision à km : prochaine révision à km : prochaine révision à km : prochaine révision à km :

CACHET ET SIGNATURE CACHET ET SIGNATURE CACHET ET SIGNATURE CACHET ET SIGNATURE

24
www.lovatogas.com
Liebe/r Kunde/in,
wir danken Ihnen für die Wahl eines
Produkts von Lovato Gas, einem seit
1958 weltweit führenden Unternehmen im
Bereich der Entwicklung und Herstellung von
Gasumrüstungsanlagen.
In diesem Handbuch finden Sie alle
Informationen bezüglich eines korrekten
Gebrauchs und der Wartung Ihrer Gasanlage.
Bei genauer Beachtung aller Anweisungen
können Sie Effizienz und Funktionstüchtigkeit der
Anlage auf Dauer gewährleisten.
Wir wünschen Ihnen gute Fahrt.
1. ALLGEMEINE VOM UMRÜSTER AUSZUFÜLLEN
GARANTIEBEDINGUNGEN
EINBAUDATUM
Die LOVATO GAS S.p.A. garantiert durch ihren
Importeur/Vertreiber ihre eigenen Produkte wie folgt: KM-STAND DES FAHRZEUGS
a) für Verkäufe innerhalb der EU: bei mechanischen
und elektronischen Teilen der Produkte, Garantie UMRÜSTER-DATEN
27 (siebenundzwanzig) Monate ab dem
Lieferdatum des Produktes; FIRMA
a) für Verkäufe außerhalb der EU: bei mechanischen
und elektronischen Teilen der Produkte, Garantie STRASSE
18 (achtzehn) Monate ab dem Lieferdatum des
Produktes. ORT
Die Gültigkeit der Garantie unterliegt der
rechtzeitigen Meldung eventueller Defekte: LAND
innerhalb 8 (acht) Tagen ab dem Lieferdatum
der Produkte, bei sofort feststellbaren Defekten, PLZ
und innerhalb 8 (acht) Tagen ab dem Datum
der Feststellung, bei verborgenen Defekten. Die TEL.
Lovato GAS S.p.A. haftet für eventuelle Schäden,
die ausschließlich auf die Schadhaftigkeit der
eigenen Bauteile zurückzuführen ist. Um die
Garantieansprüche geltend machen zu können,
darf jede Anfrage auf einen Eingriff in Garantie
nur an einen von Lovato Gas autorisierten
Umrüster gerichtet werden. Die Garantie für den
Gesamtbetrieb der bei dem Fahrzeug installierten
Gasanlage wird vom autorisiertem Umrüster, der die
Anlage ausgeführt hat, erteilt und deckt alle Eingriffe
ab, die erforderlich sind, um den einwandfreien
Betrieb des Fahrzeugs zu gewährleisten. Der
Garantieanspruch erlischt, falls die Einrichtungen
des Systems durch nicht autorisiertes Personal
beschädigt, installiert oder repariert worden sein
sollten, sowie bei Nichteinhaltung der vorgesehenen
Wartungsintervalle. STEMPEL DES UMRÜSTBETRIEBS
25
2. BESCHREIBUNG DES LPG-SYSTEMS
2
7 3
1
3
8 8
6
4 5
1 Füllanschluss: Kupplungssystem der Füllpistole mit Rückschlagventil,
durch das der Tank befüllt wird.
2 Tank: Enthält das LPG in flüssiger und gasförmiger Phase.
3 Multiventil: Ermöglicht den Durchfluss des Gases im Ein- und Ausgang
aus dem Tank, misst den Gasfüllstand und ist mit verschiedenen
Sicherheitsventilen ausgestattet.
4 Druckreduzierer: Verwandelt das Gas vom flüssigen in den gasförmigen
Zustand und reduziert den Druck.
5 Filter: Filtert das Gas von Unreinheiten. Die Gas- und Motorlastsensoren
können im Filter selbst oder in einer separaten Einheit integriert werden.
6 Gasinjektoren: Spritzen in jeden Zylinder die richtige Menge Gas ein.
7 Umschalter: Erlaubt die Umschaltung von Gas auf Benzin und umgekehrt
und zeigt den Gas-Füllstand im Tank an.
8 Gas-Steuergerät: Empfängt die Signale von den verschiedenen
Sensoren und berechnet die benötigte Gaseinspritzmenge.
26
3. BESCHREIBUNG DES ERDGAS-SYSTEMS (CNG)
2 7
6
1 5
4
1 Füllventil: Kupplungssystem der Füllpistole mit Rückschlagventil, durch
das der Tank befüllt werden kann.
2 Tank: Enthält das Erdgas in gasförmigem Zustand.
3 Tankventil: Ermöglicht den Durchfluss des Erdgases im Ein- und
Ausgang aus dem Tank.
4 Druckreduzierer: Hat die Funktion, den Gasdruck zu reduzieren.
5 Filter: Filtert das Gas von Unreinheiten. Die Gas- und Motorlastsensoren
können im Filter selbst oder in einer separaten Einheit integriert werden.
6 Gasinjektoren: Spritzen in jeden Zylinder die richtige Menge Erdgas ein.
7 Umschalter: Erlaubt die Umschaltung von Gas auf Benzin und
umgekehrt und zeigt den Erdgas-Füllstand im Tank an.
8 Gas-Steuergerät: Empfängt die Signale von den verschiedenen
Sensoren und berechnet die entsprechende Gaseinspritzmenge.
www.lovatogas.com

4. ALLGEMEINE HINWEISE
BENZINBETRIEB
Der Start des Fahrzeugs erfolgt normalerweise im Benzinbetrieb, um
danach automatisch bei Erreichen der erforderlichen Temperatur- und
Druckbedingungen für den ordnungsgemäßen Betrieb der Anlage auf
Gasbetrieb umzuschalten. Je nach Konfiguration des Systems kann jedoch
der direkte Start mit Gas bei warmem Motor eingestellt werden. Um zu
vermeiden, dass die Benzinpumpe trocken läuft, darf der Benzintank niemals
leer gefahren werden. Im Allgemeinen wird empfohlen, den Benzintank stets
mindestens zu einem Viertel seiner Kapazität gefüllt zu haben.
BEFÜLLUNG DES LPG-TANKS (FLÜSSIGGAS)
Der LPG-Tank ist mit einem Ventil ausgestattet, das während des LPG-Tankens
automatisch den Füllstand des Tanks auf 80% des verfügbaren Volumens
begrenzt, um die Bildung von Überdrücken zu verhindern. Zum Beispiel
kann ein Tank mit 60 l-Fassungsvermögen maximal mit 48 Liter LPG betankt
werden. Die mechanischen und elektronischen Füllstandsanzeigen sind so
ausgelegt, dass bei 80% Tankinhalt die Anzeigen „Tank Voll“ anzeigen.
und Erdgas haben einen Heizwert, der etwas geringer als Benzin ist. Die
Verwendung von LPG oder Erdgas als Kraftstoff führt zu einer Verringerung
der entwickelbaren Leistung und somit im Vergleich zu Benzin zu einer
Verbrauchssteigerung von etwa 10-12% bei gleich bleibenden Leistungen.
ZEITWEILIGER AUSBAU UND WIEDEREINBAU DER
KOMPONENTEN
Sollte es aufgrund von mechanischen oder Karosseriearbeiten nötig sein,
Bauteile der Gasanlage auszubauen oder umzusetzen, müssen diese
Arbeiten durch einen von der Firma Lovato Gas autorisierten Umrüstbetrieb
durchgeführt werden, um zu vermeiden, dass die Einrichtungen beschädigt
werden, und um eine korrekte Wiederherstellung der Anlage zu
gewährleisten.
BEI UNFALL
Bei einem Unfall erkennen die Lovato-Systeme den Motorstillstand und
blockieren das Ausströmen des Gases aus dem Tank. Wenden Sie sich bitte
nach einem Unfall an einen von Lovato Gas autorisierten Umrüstbetrieb, um
die Gasanlage überprüfen zu lassen.

BEFÜLLUNG DES ERDGAS-TANKS

Das Erdgas wird mit einem Druck zwischen 200 und 250 Bar in den Tank
des Fahrzeugs gefüllt. Im Gegensatz zu Benzin oder LPG wird das Erdgas
in Kilogramm verkauft, sodass das Fassungsvermögen des Tanks von seinem
Volumen und vom Fülldruck abhängt. Zum Beispiel hat ein Tank mit einem
internen Volumen von 100 Litern, der mit einem Druck von 220 Bar befüllt
wird, ein Fassungsvermögen von etwa 17 kg. Wenn man berücksichtigt, dass
ein Kilogramm Erdgas etwa 1,7 Litern entspricht, haben wir eine Kapazität,
die etwa 29 Litern Benzin gleichkommt.

LPG- UND ERDGAS-VERBRAUCH

Die Leistung eines Motors hängt vom thermischen Heizwert des verwendeten
Luft-/ Kraftstoff-Gemischs ab, d.h. von der Energie, die von einem Liter
Luft-/ Benzin-Mischung, Luft-/ LPG-Mischung oder Luft-/Erdgas-Mischung
entwickelt werden kann. Der thermische Heizwert kann daher der
Fähigkeit eines Kraftstoffs, Leistung zu erzeugen, zugeordnet werden. LPG

27
5. LE COMMUTATEUR ANZEIGE DER GASMENGE IM TANK
Die Anzeige der Kraftstoffmenge im Tank wird durch das Einschalten der
DESCRIPTION DU COMMUTATEUR entsprechenden Kontrollleuchten nach folgendem Schema geliefert:
ROTE LED GRÜNE LED BESCHREIBUNG
1 DRUCKKNOPF FÜR DIE UMSCHALTUNG. Benzin/Gas und Umgekehrt.
2 GRÜNE LED. Gasbetrieb und Diagnose-Anzeige. RESERVE

3 ORANGEFARBENE LED. Benzinbetrieb.

4 ROTE LED. Anzeige der Kraftstoffreserve. 1/4 DER GASMENGE

5 GRÜNE LEDS. Kraftstoff-Füllstand.

6 INTERNER TONSIGNALGEBER. 1/2 DER GASMENGE

FUNKTIONALITÄT DES UMSCHALTERS

3/4 DER GASMENGE
ORANGEFARBENE GRÜNE TONSIGNALGEBER BESCHREIBUNG
LED LED
TANK VOLL
BENZINBETRIEB

EINGESCHALTET AUSGESCHALTET
BENZINBETRIEB.
FÜR UMSCHALTUNG AUF GAS VORBEREITET.

GASBETRIEB

In LPG-Anlagen wird das Gas im

BENZINBETRIEB. DIE DIAGNOSE HAT EINEN
FEHLER BEIM GASBETRIEB FESTGESTELLT.
GAS ZU ENDE. FÜLLSTAND- UND RESERVE-LEDS
BLINKEN ABWECHSELND. DURCH DRÜCKEN
DER TASTE SCHALTET SICH DER ALARM AUS.
BENZINBETRIEB. BEIM ABSCHALTEN DES MOTORS
WERDEN SIE GEWARNT, DASS DIE WARTUNG
DURCHGEFÜHRT WERDEN MUSS. DAS FAHR-
ZEUG FUNKTIONIERT ORDNUNGSGEMÄSS.
EINGESCHALTET AUSGESCHALTET BLINKT AUSGESCHALTET
flüssigen Zustand im Tank gelagert;
die vorhandene Menge wird dabei
anhand der Messung der oberen
Grenze der Flüssigkeit abgelesen.
Bei Erdgas-Anlagen wird das Gas
im gasförmigen Zustand im Tank
gelagert; die vorhandene Menge
wird durch das Messen des Drucks
im Tank abgelesen.

28
www.lovatogas.com
6. BEDIENUNG DES UMSCHALTERS
ERSTE UMSCHALTUNG AUF GAS (LPG/ERDGAS)
Zum Umschalten von Benzinbetrieb (Orangefarbene LED 3 leuchtet
permanent) auf Gasbetrieb den Druckknopf 1 betätigen, dabei schaltet sich
die grüne LED 2 ein und blinkt (Bereitschaft für Gas). Unter dieser Bedingung
läuft das Fahrzeug noch im Benzinbetrieb. Wenn alle erforderlichen
Bedingungen für eine Umschaltung der Betriebsart erfüllt sind, wird das
Gassteuergerät automatisch die Umschaltung von Benzin- auf Gasbetrieb
vornehmen. Am Umschalter schaltet sich die orangefarbene LED 3 aus und
die grüne LED 2 leuchtet permanent.
DARAUF FOLGENDE UMSCHALTUNGEN
Wurde das Fahrzeug im Gasbetrieb abgestellt, zeigt beim nächsten Start
der Schalter die Gasmenge im Tank an, die Kontrollleuchte des Gasbetriebs
2 blinkt, während die des Benzinbetriebs 3 permanent leuchtet. Bei jedem
Motorstart startet das Fahrzeug zunächst im Benzinbetrieb und die Anlage
EASY FAST wartet auf die Zustimmung des elektronischen Steuergeräts, um
auf Gasbetrieb umzuschalten. Sobald sie diese Zustimmung erhält, erfolgt die
Umschaltung: Die LED des Gasbetriebs 2 leuchtet permanent grün und die LED
des Benzinbetriebs 3 schaltet sich aus. Der Start des Motors erfolgt immer mit
Benzin, bei kaltem Motor, und anschließend wird auf Gas umgeschaltet. Je
nach den Konfigurationen des Systems kann jedoch der direkte Start mit Gas
eingestellt werden, allerdings nur bei warmem Motor.
UMSCHALTUNG AUF BENZIN, DA DAS GAS ZU ENDE GEHT
Wird am Schalter die Reserve angezeigt und der Druck des Gases sinkt unter
einen voreingestellten Wert (z. B. weil kein Gas mehr im Tank ist), schaltet
das Steuergerät automatisch auf Benzin um. Dies geschieht, damit der Motor
nicht mit einem zu magerem Gemisch betrieben wird und dadurch der
Katalysator Schaden nehmen könnte. Der Übergang auf Benzinbetrieb wegen
niedrigen Gasdrucks wird von folgenden Signalen gezeigt: dem Umschalter
durch das Einschalten der orangefarbenen LED 3 des Benzinbetriebs, dem
abwechselnden Blinken der LEDs 4 und 5 des Gasfüllstands sowie durch das
akustische Signal des internen Tonsignalgebers. Um das Signal des versiegten
Gases auszuschalten, während das Fahrzeug im Benzinbetrieb läuft, muss
der Druckknopf 1 einmal gedrückt werden. Nach der Umschaltung auf
Benzinbetrieb, funktioniert das Fahrzeug weiterhin im Benzinbetrieb bis zur
nachfolgenden Gasversorgung und anschließenden Betätigung des Druckknopfes
1 für den Übergang zum Gasbetrieb. Nach der Gasversorgung und sobald
alle erforderlichen Bedingungen für eine Umschaltung der Betriebsart erfüllt
sind, wird die LED des Gasbetriebs 2 permanent grün, schaltet sich die LED des
Benzinbetriebs 3 aus und das Auto fährt wieder im Gasbetriebes.
UMSCHALTUNG VON GAS (LPG/ERDGAS) AUF BENZIN
Um auf Benzinbetrieb umzuschalten, muss nur der Umschaltknopf 1
betätigt werden: Die grüne LED des Gasbetriebs 2 schaltet sich aus und die
orangefarbene LED des Benzinbetriebs 3 schaltet sich ein.
NOTBETRIEB
Sollte das Fahrzeug nicht auf Benzin starten (z. B. Probleme mit der
Benzinpumpe usw.), ist es möglich, direkt auf Gas zu starten. Um dies zu
tun, muss der Umschaltknopf gedrückt werden, ohne Kontakt zu geben, und
während er gedrückt gehalten wird, muss der Motor angelassen werden.
ACHTUNG
Der Startvorgang direkt mit Gas ist nur für Notsituationen gedacht. Die
wiederholte Verwendung dieser Funktion kann zu Katalysatorschäden oder
auch zum Aufleuchten der „Check Engine“-Kontrollleuchte führen. Um diese
Beschädigungen zu vermeiden, ist es nur 20 Mal möglich, diesen Notstart
durchzuführen. Danach wird diese Funktion durch die Software gesperrt,
bis der Zähler durch einen von Lovato Gas autorisierten Umrüstbetrieb
wieder zurückgesetzt wird.
29
7. DIREKTEINSPRITZSYSTEME
Bei Motoren mit Direkteinspritzung unterliegen die Benzineinspritzventile,
dadurch, dass sie direkt in der Verbrennungskammer positioniert sind,
besonders hohen Betriebstemperaturen. Das System Lovato Easy Fast D.I.
soll die Original-Einspritzventile schützen und sieht bei Gasbetrieb partielle
Einspritzungen und/oder momentane Benzinbetriebe vor. Diese automatisch
von dem Gas-System verwalteten Betriebe können beim Fahren nicht bemerkt
werden und variieren je nach den Einsatzbedingungen. Diese Strategien
führen auch beim Gasbetrieb zu einem gewissen Benzinverbrauch. Je nach
Verwendungsart des Fahrzeugs und nach Fahrweise kann der Benzinverbrauch
zwischen 10 und 20% des gesamten Kraftstoffverbrauchs variieren.
8. DIAGNOSE
Im Falle der Erkennung einer Anomalie im Gassystem lässt die Diagnose die
Versorgung auf Benzin umschalten und meldet den Fehler durch das feste
Einschalten der orangefarbenen LED 3 und lässt die grüne LED 2 blinken.
Gleichzeitig ertönt der eingebaute Tonsignalgeber intermittierend, um
sicherzustellen, dass die Meldung vom Benutzer empfangen wird. Um das
akustische Signal abzuschalten, muss der Knopf des Umschalters gedrückt
werden. Wenden Sie sich sobald wie möglich an einen Lovato Gas-
Kundendienst.
ACHTUNG
Fahren Sie nicht mit komplett leer gefahrenem Benzintank auf Gas.
Vergewissern Sie sich, dass der Benzintank immer mindestens zu 1/4
seiner Kapazität gefüllt ist.
30
9. PROGRAMMIERTE WARTUNG
So wie auch bei anderen Fahrzeugkomponenten ist es auch für die
Bauteile der Lovato Gas-Anlage nötig, gewartet zu werden, um eine gute
Effizienz und die Sicherheit der Gasanlage zu gewährleisten. Darüber
hinaus verlängert eine regelmäßige Wartung die Lebensdauer und
Funktionsfähigkeit aller Vorrichtungen und verringert so die Betriebskosten.
10. KONTROLLABSCHNITTE
Die Wartungsintervalle sind auf 15.000 km ausgelegt und ermöglichen
den Erhalt der vollen Effizienz Ihrer Gasanlage. Diese Wartungsabschnitte
ersetzen natürlich nicht die vorgesehenen Wartungsabschnitte der jeweiligen
Fahrzeughersteller. Diese müssen weiterhin nach deren jeweiligen Intervallen
durchgeführt werden.
ACHTUNG
In diesem Zusammenhang empfiehlt es sich, die Überprüfung
der Gasanlage unmittelbar nach der Ausführung des von dem
Fahrzeughersteller vorgesehenen Eingriffs vornehmen zu lassen, wodurch
die Wiederholung bestimmter Arbeiten vermieden wird.
11. VERSICHERUNGSPOLICE
Es wird empfohlen, der eigenen Versicherungsgesellschaft mitzuteilen, dass
eine Gasanlage im Fahrzeug installiert wurde, da einige Gesellschaften
es in der Police erklären. In der Regel führt diese Mitteilung nicht zu einer
Änderung der Beiträge.
www.lovatogas.com

12. WARTUNGSTABELLE UND NACHWEISE 13. WARTUNGSABSCHNITTE

km 15.000 30.000 45.000 60.000 75.000 90.000 105.000 120.000 135.000 150.000 Wartungsabschnitt

         
ALLGEMEINE DURCHSICHT DER
GASANLAGE

ÜBERPRÜFEN DES LUFTFILTERS

          Datum:

Kilometerstand:

         
ÜBERPRÜFUNG DER ZÜNDANLAGE
UND ZÜNDKERZEN
Nächster Wartungsabschnitt (km):

         
KONTROLLE DES DRUCKS DES
DRUCKREDUZIERERS

         
KONTROLLE DER
GEMISCHZUSAMMENSETZUNG

STEMPEL UND UNTERSCHRIFT

ERSETZEN DES LPG-GASFASEFILTERS
         
Wartungsabschnitt
ERSETZEN DES CNG-FILTERS
    
  
ERSETZEN DES
LPG-FLÜSSIGFASEFILTERS Datum:

  
ERSETZEN DER DICHTUNGEN DES
Kilometerstand:
LPG-DRUCKREDUZIERERS

Nächster Wartungsabschnitt (km):

 
ERSETZEN DES HOCHDRUCK-
CNG-FILTERS

 
ERSETZEN DER DICHTUNGEN DES
CNG-DRUCKREDUZIERERS

    
REVISION DER
INSTANDHALTBAREN INJEKTOREN STEMPEL UND UNTERSCHRIFT

31
 Wartungsabschnitt Wartungsabschnitt Wartungsabschnitt Wartungsabschnitt

Datum: Datum: Datum: Datum:

Kilometerstand: Kilometerstand: Kilometerstand: Kilometerstand:

Nächster Wartungsabschnitt (km): Nächster Wartungsabschnitt (km): Nächster Wartungsabschnitt (km): Nächster Wartungsabschnitt (km):

STEMPEL UND UNTERSCHRIFT STEMPEL UND UNTERSCHRIFT STEMPEL UND UNTERSCHRIFT STEMPEL UND UNTERSCHRIFT

Wartungsabschnitt Wartungsabschnitt Wartungsabschnitt Wartungsabschnitt

Datum: Datum: Datum: Datum:

Kilometerstand: Kilometerstand: Kilometerstand: Kilometerstand:

Nächster Wartungsabschnitt (km): Nächster Wartungsabschnitt (km): Nächster Wartungsabschnitt (km): Nächster Wartungsabschnitt (km):

STEMPEL UND UNTERSCHRIFT STEMPEL UND UNTERSCHRIFT STEMPEL UND UNTERSCHRIFT STEMPEL UND UNTERSCHRIFT

32
www.lovatogas.com
Estimado Cliente:
Gracias por haber elegido un producto realizado
por Lovato Gas, empresa líder mundial en
la producción y la realización de sistemas de
conversión de gas desde 1958.
En este opúsculo encontrará información
acerca del correcto uso y mantenimiento de su
instalación de gas. Siguiendo detenidamente
estas instrucciones, podrá mantener la eficiencia
y la funcionalidad de la instalación durante
mucho tiempo.
¡Le deseamos buen viaje!
1. CONDICIONES GENERALES DE PARTE RESERVADA AL INSTALADOR
GARANTÍA
FECHA DE INSTALACIÓN
A través de su importador/distribuidor,
LOVATO GAS S.p.A. garantiza sus productos de KM DEL AUTOMÓVIL
la siguiente manera:
a) en caso de venta dentro de la UE: para las partes DATOS DEL INSTALADOR
mecánicas y electrónicas de los productos, aplica
una garantía de 27 (veintisiete) meses desde la EMPRESA
fecha de entrega del producto;
b) en caso de venta fuera de la UE: para las partes CALLE
mecánicas y electrónicas de los productos, aplica
una garantía de 18 (dieciocho) meses desde la CIUDAD
fecha de entrega del producto.
La validez de la garantía está supeditada a la PAÍS
denuncia inmediata de eventuales defectos: en
un plazo de 8 (ocho) días desde la fecha de CP
entrega de los productos, en caso de defectos
inmediatamente observables, y en un plazo de TEL.
8 (ocho) días desde la fecha de recepción, en
caso de defectos ocultos. LOVATO GAS S.p.A.
responde sólo de los eventuales daños causados
por defectos existentes en los dispositivos de
su producción. Para que sea posible aplicar
las condiciones de garantía, las solicitudes de
intervención bajo garantía deberán dirigirse sólo
al Instalador Autorizado Lovato Gas. La garantía
del funcionamiento general del sistema instalado
en el vehículo es suministrada por el Instalador
Autorizado que ha realizado la instalación y
cubre todas las intervenciones necesarias para
garantizar el perfecto funcionamiento del automóvil.
La garantía pierde vigencia si los dispositivos del
sistema han sido alterados, instalados o reparados
por personal no autorizado o si no se han realizado
las intervenciones de mantenimiento previstas. TIMBRE DEL INSTALADOR
33
2. DESCRIPCIÓN DEL SISTEMA GLP
2
7 3
1
3
8 8
6
4 5
1 Toma de carga: sistema de enganche de la pistola de abastecimiento
dotado de válvula antirretorno por la que se llena el depósito.
2 Depósito: contiene el GLP en fase líquida y gaseosa.
3 Multiválvula: permite el paso del gas que entra y sale del depósito,
mide el nivel de gas, consta de varias válvulas de seguridad.
4 Reductor: pasa el gas del estado líquido al estado gaseoso y reduce su
presión.
5 Filtro: Filtra el gas reteniendo las impurezas. Los sensores de gas y carga
del motor pueden estar incorporados en el filtro o constituir una unidad por
separado.
6 Inyectores gas: inyectan la cantidad de gas correcta en cada cilindro.
7 Conmutador: permite la conmutación entre gas y gasolina y viceversa e
indica el nivel de gas en el depósito.
8 Centralita de gas: recibe las señales de los distintos sensores y calcula
la cantidad de gas adecuada a inyectar.
34
3. DESCRIPCIÓN DEL SISTEMA DE METANO
2 7
6
1 5
4
1 Válvula de carga: sistema de enganche de la pistola de abastecimiento
dotado de válvula antirretorno por la que se llena el depósito.
2 Depósito: contiene el metano en estado gaseoso.
3 Válvula depósito: permite el paso del metano que entra y sale del depósito.
4 Reductor: tiene la función de reducir la presión del gas.
5 Filtro: Filtra el gas reteniendo las impurezas. Los sensores de gas y carga
del motor pueden estar incorporados en el filtro o constituir una unidad por
separado.
6 Inyectores gas: inyectan la cantidad de metano correcta en cada
cilindro.
7 Conmutador: permite la conmutación entre metano y gasolina y
viceversa e indica el nivel de metano contenido en el depósito.
8 Centralita de gas: recibe las señales de los distintos sensores y calcula
la cantidad de gas adecuada a inyectar.
www.lovatogas.com

4. INSTRUCCIONES GENERALES
FUNCIONAMIENTO CON GASOLINA
Normalmente el encendido del vehículo se produce con gasolina, con
conmutación automática a gas al alcanzar las condiciones de temperatura
y presión necesarias para el funcionamiento correcto de la instalación. De
todas maneras, según la configuración del sistema, es posible seleccionar el
arranque directo a gas con el motor caliente. El depósito de gasolina nunca
debería quedar totalmente vacío, para que la bomba de gasolina no gire en
vacío. Se recomienda mantener el depósito lleno de gasolina hasta al menos
un cuarto de su volumen.
LLENADO DEL DEPÓSITO DE GLP
Este depósito está dotado de una válvula que limita el llenado de GLP
automáticamente al 80% del volumen disponible, para evitar la formación de
presiones excesivas. Por ejemplo, un depósito de 60 litros de capacidad podrá
contener al máximo 48 litros de GLP. Los indicadores de nivel mecánicos y
electrónicos están regulados para dar la indicación “lleno” al 80%.
tonalidad térmica ligeramente menor que la gasolina. El uso del GLP o del
metano como combustible conlleva una disminución de la potencia y, por
ende, un aumento de los consumos del 10-12% a paridad de prestaciones
respecto de la gasolina.
DESMONTAJE TEMPORAL Y RESTABLECIMIENTO
DE LOS COMPONENTES
Si es necesario desmontar o desplazar partes de la instalación de gas
para efectuar reparaciones mecánicas o de carrocería, estas operaciones
se deben encargar a un Instalador Autorizado Lovato Gas para evitar
que se produzcan daños en los dispositivos y para garantizar el correcto
restablecimiento de la instalación.
EN CASO DE ACCIDENTE
En caso de accidente, los sistemas Lovato detectan la parada del motor y
bloquean la salida de gas del depósito. Después del accidente, dirigirse a
un Instalador Autorizado Lovato Gas para hacer revisar la instalación.

LLENADO DEL DEPÓSITO DE METANO

El metano se carga en el depósito del automóvil a una presión de 200 a
250 bar. A diferencia de la gasolina y del GLP, el metano se vende por
kg, de modo que la capacidad del depósito depende de su volumen y de
la presión de carga. Por ejemplo, un depósito de 100 litros de volumen
interno llenado a una presión de 220 bar tiene una capacidad de 17
kg aproximadamente. Considerando que un kg de metano equivale a
aproximadamente 1,7 litros, tenemos una capacidad equivalente a unos 29
litros de gasolina.

CONSUMOS DE GLP Y METANO

La potencia de un motor depende del valor de la tonalidad térmica de
la mezcla aire-combustible empleada, es decir, de la energía que puede
desarrollarse a partir de un litro de mezcla aire-gasolina, aire-GLP o
aire-metano. La tonalidad térmica se asocia, pues, a la capacidad del
combustible para desarrollar potencia. El GLP y el metano tienen una

35
5. EL CONMUTADOR INDICACIÓN DE LA CANTIDAD DE GAS EN EL DEPÓSITO
La cantidad de combustible contenida en el depósito se indica mediante el
DESCRIPCIÓN DEL CONMUTADOR encendido de distintos testigos conforme al siguiente esquema:
1 TECLA DE CONMUTACIÓN: Gasolina/Gas y viceversa. TESTIGO ROJO TESTIGO VERDE DESCRIPCIÓN

2 TESTIGO VERDE: funcionamiento con gas.

RESERVA
3 TESTIGO NARANJA: funcionamiento con gasolina.
4 TESTIGO ROJO: indicador de reserva de gas.
1/4 DEL VOLUMEN DEL DEPÓSITO DE GAS
5 TESTIGOS VERDES: nivel de gas.
6 TIMBRE INTERNO.
1/2 DEL VOLUMEN DEL DEPÓSITO DE GAS

FUNCIONES DEL CONMUTADOR

3/4 DEL VOLUMEN DEL DEPÓSITO DE GAS
TESTIGO TESTIGO INTERMITENTE DESCRIPCIÓN
NARANJA VERDE

DEPÓSITO LLENO
FUNCIONAMIENTO CON GASOLINA

ENCENDIDO APAGADO
FUNCIONAMIENTO CON GASOLINA.
PREDISPUESTO PARA CONMUTACIÓN A GAS

FUNCIONAMIENTO CON GAS

En las instalaciones de GLP, el gas

FUNCIONAMIENTO CON GASOLINA. EL se almacena en el depósito en
DIAGNÓSTICO HA DETECTADO UN ERROR
EN EL FUNCIONAMIENTO CON GAS. estado líquido; el nivel se mide por
la altura de la parte líquida. En las
GAS TERMINADO. LOS INDICADORES DE NIVEL
Y RESERVA PARPADEAN DE MANERA ALTERNA. instalaciones de metano, el gas se
AL PULSAR LA TECLA, LA ALARMA SE APAGA
almacena en el depósito en estado
FUNCIONAMIENTO CON GASOLINA. AL gaseoso; el nivel se mide por la
APAGADO DEL MOTOR, INDICA QUE ES
NECESARIO REALIZAR EL MANTENIMIENTO. EL presión interior del depósito.
AUTOMÓVIL FUNCIONA CORRECTAMENTE

ENCENDIDO INTERMITENTE INTERMITENTE APAGADO

36
www.lovatogas.com
6. USO DEL CONMUTADOR
PRIMERA CONMUTACIÓN A GAS (GLP / METANO)
Para conmutar de la alimentación de gasolina (testigo naranja 3 encendido)
pulsar la tecla 1; parpadea el testigo verde 2 (asenso gas). En esta
condición, el automóvil aún está funcionando con gasolina. Cuando se
dan todas las condiciones necesarias para la conmutación, la centralita
de control conmuta automáticamente de la alimentación de gasolina a la
alimentación de gas. En el conmutador, el testigo naranja 3 se apaga y el
testigo verde 2 permanece encendido fijo.
CONMUTACIONES SUCESIVAS
Si el automóvil se apagó mientras funcionaba con gas, cuando se encienda
el cuadro, el conmutador indicará la cantidad de gas contenida en el
depósito, el testigo de funcionamiento con gas 2 parpadeará y el de
funcionamiento con gasolina 3 estará encendido. Cuando el motor arranca,
el automóvil funciona con gasolina y el sistema EASY FAST espera el asenso
de la centralita electrónica para la conmutación a gas. No bien recibe el
asenso, se produce la conmutación: el testigo de funcionamiento con gas 2
queda verde fijo y el testigo de funcionamiento con gasolina 3 se apaga.
El encendido del motor siempre se efectúa con gasolina, con el motor frío, y
luego se produce la conmutación a gas. Según la configuración del sistema,
es posible tener, pero sólo con el motor caliente, el arranque directo a gas.
CONMUTACIÓN A GASOLINA POR GAS TERMINADO
Cuando el conmutador está en reserva y la presión del gas desciende
a un valor inferior al umbral preestablecido (por ejemplo, cuando se ha
terminado el gas del depósito), la centralita conmuta automáticamente a
gasolina. Esto ocurre para evitar que el motor gire con una carburación
demasiado fina y dañe el catalizador. La conmutación a gasolina por baja
presión del gas es indicada por el conmutador mediante el encendido del
testigo naranja 3 de funcionamiento con gasolina, el parpadeo alterno de
los testigos de nivel de gas 4 y 5 y el aviso acústico del timbre interno.
Para apagar la señal de gas terminado, dejando el automóvil funcionar con
gasolina, es necesario pulsar una vez la tecla 1. Después de la conmutación
a gasolina, el automóvil sigue funcionando con gasolina hasta el siguiente
llenado del depósito y el siguiente empulse del testigo 1 para el pasaje
a gas. Tras el llenado y cuando se dan todas las condiciones para la
conmutación, el testigo verde 2 de funcionamiento con gas queda verde fijo
y el testigo de funcionamiento con gasolina 2 se apaga.
CONMUTACIÓN DE GAS (GLP / METANO) A GASOLINA
Para conmutar a gasolina es suficiente pulsar la tecla de conmutación 1: el
testigo verde de funcionamiento con gas 2 se apaga y el testigo naranja de
funcionamiento con gasolina 3 se enciende.
FUNCIONAMIENTO DE EMERGENCIA
Si el automóvil no puede arrancar con gasolina (por ejemplo, por problemas
en la bomba de gasolina, etc.), es posible hacerlo arrancar directamente
con gas. Para ello, pulsar la tecla de conmutación con el cuadro apagado y,
sin soltarla, poner en marcha el motor.
ATENCIÓN
El arranque directamente con gas debe considerarse una operación de
emergencia. El uso frecuente de esta opción puede causar daños en el
catalizador, así como el encendido del testigo “check engine”. Para evitar
estos daños, se han previsto sólo 20 arranques de emergencia, después
de los cuales el software bloquea la función hasta que un Instalador
Autorizado Lovato Gas intervenga y ponga el contador en cero.
37
7. SISTEMAS DE INYECCIÓN DIRECTA
En los motores de inyección directa, los inyectores de gasolina, ubicados
directamente en la cámara de combustión, se someten a temperaturas de
ejercicio particularmente elevadas. El sistema Lovato Easy Fast D.I. apunta a
proteger los inyectores originales previendo durante el funcionamiento a gas
inyecciones parciales y breves momentos de funcionamiento con gasolina.
Estos momentos, que son gestionados automáticamente por el sistema
gas, no se advierten durante la conducción y varían según las condiciones
de uso. Estas estrategias implican cierto consumo de gasolina durante el
funcionamiento a gas. Según el modo de uso del vehículo y el estilo de
conducción, el consumo de gasolina puede variar entre el 10 y el 20% del
consumo total de combustible.
8. DIAGNÓSTICO
En caso de detectar una anomalía en el sistema gas, el diagnóstico hace
conmutar la alimentación a gasolina y señaliza el error con el encendido fijo
del testigo naranja 3 y la intermitencia del testigo verde 2; al mismo tiempo,
el timbre incorporado suena intermitentemente, para asegurar la recepción
de la señalización por parte del usuario. Para interrumpir la señal acústica
es necesario pulsar la tecla del conmutador. Dirigirse lo más pronto posible
a un Centro de Asistencia Lovato Gas.
ATENCIÓN
No utilizar el funcionamiento con gas si el depósito de gasolina está
totalmente vacío. Asegurarse de que el depósito de gasolina siempre esté
lleno hasta al menos 1/4 de su capacidad.
38
9. MANTENIMIENTO PROGRAMADO
El mantenimiento de los dispositivos Lovato Gas, al igual que el de cualquier
otro componente del vehículo, es indispensable para garantizar la eficiencia
y la seguridad de la instalación. Asimismo, el cumplimiento de los plazos de
mantenimiento permite prolongar la duración y la funcionalidad de todos los
dispositivos, contribuyendo a reducir los costes de gestión.
10. REVISIONES
Las intervenciones de mantenimiento están programadas cada 15.000 km
y permiten mantener la instalación en plenas condiciones de eficiencia.
Obviamente, estas revisiones no sustituyen las intervenciones previstas por el
fabricante del vehículo, que de todos modos deberán ejecutarse respetando
las frecuencias establecidas.
ATENCIÓN
Con tal propósito, se recomienda hacer ejecutar un control de la
instalación de gas inmediatamente después de la revisión prevista por el
fabricante del vehículo, para evitar la repetición de algunas operaciones.
11. PÓLIZA DE SEGURO
Se recomienda informar la compañía de seguros acerca de la instalación
del sistema de gas, ya que algunas compañías lo declaran en la póliza. Esta
comunicación no suele implicar una variación de las primas.
www.lovatogas.com

12. TABLA DE CONTROLES Y MANTENIMIENTO 13. MAINTENANCE CHECKS

km 15.000 30.000 45.000 60.000 75.000 90.000 105.000 120.000 135.000 150.000 Revisión de mantenimiento
CONTROL GENERAL DE LA
INSTALACIÓN          
CONTROL DEL FILTRO DE AIRE
          Fecha:

Km recorridos:
CONTROL DE LAS BUJÍAS Y
DEL ENCENDIDO           Km hasta la próxima revisión:

CONTROL DE LA PRESIÓN
DEL REDUCTOR          
CONTROL DE LA
CARBURACIÓN          
TIMBRE Y FIRMA
SUSTITUCIÓN DEL FILTRO DE
GLP GASEOSO          
Revisión de mantenimiento
SUSTITUCIÓN DEL FILTRO DE
METANO     
SUSTITUCIÓN DEL FILTRO DE
GLP LÍQUIDO    Fecha:

SUSTITUCIÓN DE LAS JUNTAS

DEL REDUCTOR GLP    Km recorridos:

Km hasta la próxima revisión:

SUSTITUCIÓN DEL FILTRO
METANO ALTA PRESIÓN  
SUSTITUCIÓN DE LAS JUNTAS
DEL REDUCTOR METANO  
REVISIÓN DE LOS
INYECTORES CON
MANTENIMIENTO      TIMBRE Y FIRMA

39
 Revisión de mantenimiento Revisión de mantenimiento Revisión de mantenimiento Revisión de mantenimiento

Fecha: Fecha: Fecha: Fecha:

Km recorridos: Km recorridos: Km recorridos: Km recorridos:

Km hasta la próxima revisión: Km hasta la próxima revisión: Km hasta la próxima revisión: Km hasta la próxima revisión:

TIMBRE Y FIRMA TIMBRE Y FIRMA TIMBRE Y FIRMA TIMBRE Y FIRMA

Revisión de mantenimiento Revisión de mantenimiento Revisión de mantenimiento Revisión de mantenimiento

Fecha: Fecha: Fecha: Fecha:

Km recorridos: Km recorridos: Km recorridos: Km recorridos:

Km hasta la próxima revisión: Km hasta la próxima revisión: Km hasta la próxima revisión: Km hasta la próxima revisión:

TIMBRE Y FIRMA TIMBRE Y FIRMA TIMBRE Y FIRMA TIMBRE Y FIRMA

40
www.lovatogas.com
Prezado Cliente,
agradecemos por ter escolhido um produto
fabricado por Lovato Gas, desde 1958
empresa-líder mundial no projeto e na realização
de kits de conversão para gás.
Neste folheto poderá encontrar as informações
relativas ao uso e à manutenção correta do
seu kit de gás. Seguindo rigorosamente estas
instruções, poderá manter a eficiência e a
funcionalidade do equipamento durante um
longo periodo de tempo.
Desejamos boa viagem.
1. CONDIÇÕES GERAIS DE GARANTIA PARTE RESERVADA AO INSTALADOR
LOVATO GAS S.p.A., através do seu importador/ DATA DE INSTALAÇÃO
distribuidor, garante os seus produtos conforme
a seguir: KM DO VEÍCULO
a) para as vendas dentro da UE:para partes
mecânicas e electrónicas dos produtos, DADOS DO INSTALADOR
garantia de 27 (vinte e sete) meses a partir da
data de entrega do produto; EMPRESA
b) para as vendas fora da UE:para partes
mecânicas e electrónicas dos produtos, RUA
garantia de 18 (dezoito) meses a partir da
data de entrega do produto. CIDADE
A validade da garantia é subordinada à
comunicação imediata de eventuais defeitos:no PAÍS
prazo de 8 (oito) dias da data de entrega dos
produtos, no caso de defeitos imediatamente CEP
identificáveis e no prazo de 8 (oito) dias a
partir da data de detecção, no caso de defeitos TEL.
ocultos. LOVATO GAS S.p.A. responde por
eventuais danos causados, exclusivamente no
caso em que estes sejam devidos a defeitos dos
próprios dispositivos. Para poder beneficiar
das condições de garantia, qualquer pedido
de assistência durante a garantia deverá ser
apresentado somente ao Instalador Autorizado
Lovato Gas. A garantia sobre o funcionamento
geral do kit instalado no veículo, é fornecida
pelo Instalador Autorizado que executou a
instalação e abrange todas as intervenções
necessárias para garantir o funcionamento
perfeito do automóvel. A garantia é anulada
se os dispositivos do sistema tiverem sido
adulterados, instalados ou reparados por
pessoal não autorizado ou não tiverem sido
realizados os trabalhos previstos de manutenção. CARIMBO DO INSTALADOR
41
2. DESCRIÇÃO DO SISTEMA GPL
2
7 3
1
3
8 8
6
4 5
1 Bocal de enchimento: sistema de engate da pistola de abastecimento
equipado com válvula de retenção através da qual se enche o tanque.
2 Tanque: contém o GPL na fase líquida e gasosa.
3 Multiválvula: permite a passagem do gás na entrada e na saída do
tanque, mede o nível do gás e é munida de várias válvulas de segurança.
4 Redutor: transforma o gás do estado líquido em estado gasoso e reduz a
sua pressão.
5 Filtro: filtra as impurezas do gás. Os sensores do gás e carga motor
podem ser incorporados no próprio filtro ou numa unidade separada.
6 Injetores de gás: injetam a quantidade correta de gás em cada cilindro.
7 Comutador: permite a comutação da gasolina para gás e vice-versa e
indica o nível do gás no tanque.
8 Unidade de controle do Gás: recebe os sinais dos vários sensores e
calcula a quantidade apropriada de gás a injetar.
42
DESCRIÇÃO DO SISTEMA GNV
2 7
6
1 5
4
1 Válvula de carga: sistema de acoplamento da pistola de abastecimento
equipado com válvula de retenção através da qual se enche o tanque.
2 Tanque: contém o metano no estado gasoso.
3 Multiválvula: permite a passagem do gás na entrada e na saída do
tanque.
4 Redutor: tem a função de reduzir a pressão do gás.
5 Filtro: filtra as impurezas do gás. Os sensores do gás e carga motor
podem ser incorporados no próprio filtro ou numa unidade separada.
6 Injetores de gás: injetam a quantidade correta de metano em cada
cilindro.
7 Comutador: permite a comutação de GNV para gasolina e vice-versa e
indica o nível do GNV contido no tanque.
8 Unidade de controle do Gás: recebe os sinais dos vários sensores e
calcula a quantidade apropriada de gás a injetar.
www.lovatogas.com

4. INSTRUÇÕES GERAIS térmica ligeiramente inferior à gasolina. A utilização do GLP ou do

FUNCIONAMENTO COM GASOLINA
O arranque do veículo normalmente é realizada com gasolina com
comutação automática a gás quando atinge as condições necessárias de
temperatura e pressão para o funcionamento correto do sistema. Conforme
a configuração do sistema, de qualquer forma, é possível configurar o
arranque direto a gás com motor quente. O tanque de gasolina nunca deve
estar totalmente vazio, evitando assim que a bomba da gasolina trabalhe
em vazio. A título indicativo recomenda-se manter sempre gasolina no
tanque, no mínimo um quarto da sua capacidade.
ENCHIMENTO DO TANQUE GPL
O tanque tem uma válvula que, durante o abastecimento de GPL, limita
automaticamente o enchimento a 80% do volume disponível, para evitar
a formação de sobrecarga de pressão. Por exemplo, um tanque com
capacidade igual a 60 litros poderá conter no máximo 48 litros de GPL.
Os indicadores de nível mecânicos ou eletrônicos são regulados para dar a
indicação de cheio a 80%.
GNV como combustíveis causa uma redução da potência desenvolvida
e, portanto, um aumento dos consumos em relação à gasolina de
aproximadamente 10-12% com desempenhos iguais.
REMOÇÃO TEMPORÁRIA E RESTAURAÇÃO DOS
COMPONENTES
Se for necessário remover ou deslocar partes do sistema a gás para
executar reparações mecânicas ou de carroçaria, é necessário que essas
operações sejam realizadas por um instalador autorizado Lovato para evitar
que sejam danificados os dispositivos e para garantir a restauração correta
do sistema.
EM CASO DE ACIDENTE
Em caso de acidente, os sistemas Lovato detectam a paragem do motor e
bloqueiam a saida de gás do tanque. Após um eventual acidente, contate
um Instalador Autorizado Lovato Gas para inspecionar o sistema.

ENCHIMENTO DO TANQUE GNV

O GNV é carregado no tanque do veículo com uma pressão variável entre
200 e 250 bar. O GNV, diferentemente da gasolina e do GPL, é vendido
por Kg, portanto, a capacidade do tanque depende do seu volume e
da pressão de carga. Por exemplo, um tanque de 100 litros de volume
interno, abastecido com uma pressão de 220 bar tem uma capacidade
de aproximadamente 17Kg. Considerando que um kg de GNV equivale
a aproximadamente 1,7 litros, temos uma capacidade equivalente a
aproximadamente 29 litros de gasolina.

CONSUMOS DE GPL E GNV

A potência que um motor pode alcançar depende do valor da tonalidade
térmica da mistura ar/combustível utilizada, isto é, da energia que pode
ser desenvolvida por um litro de mistura ar/gasolina, ar/GPL ou ar/ GNV.
A tonalidade térmica, portanto, pode ser associada à capacidade de um
combustível de desenvolver potência. O GPL e o GNV têm uma tonalidade

43
5. O COMUTADOR INDICAÇÃO DA QUANTIDADE DE GÁS NO TANQUE
A indicação da quantidade de combustível presente no tanque é verificada
DESCRIÇÃO DO COMUTADOR através das luzes piloto conforme o esquema a seguir:

1 BOTÃO DE COMUTAÇÃO. Gasolina/Gás e viceversa. LED VERMELHO LED VERDE DESCRIÇÃO

2 LED VERDE: funcionamento a gás e sinalização diagnóstico.

3 LED LARANJA: funcionamento a gasolina.
4 LED VERMELHO: indicador de reserva de gás.
1/4 DA QUANTIDADE DE GÁS
5 LEDS VERDES: nível de gás.
6 AVISADOR ACUSTICO.
1/2 DA QUANTIDADE DE GÁS

FUNÇÕES DO COMUTADOR
3/4 DA QUANTIDADE DE GÁS
LED LARANJA LED VERDE BUZZER DESCRIÇÃO

FUNCIONAMENTO A GASOLINA TANK FULL

FUNCIONAMENTO A GASOLINA.
PRONTO PARA A PASSAGEM ACESO APAGADO
AUTOMÁTICA A GÁS

FUNCIONAMENTO A GÁS

FUNCIONAMENTO A GASOLINA. Nos sistemas GPL o gás é

O DIAGNÓSTICO DETECTOU UM ERRO
NO FUNCIONAMENTO A GÁS armazenado no tanque no estado
líquido; a quantidade presente é
SEM GÁS. OS LEDS DE NÍVEL E RESERVA
PISCAM ALTERNADAMENTE APERTANDO detectada medindo a altura da
O BOTÃO O ALARME DESLIGA parte líquida. Nos sistemas GNV
FUNCIONAMENTO A GASOLINA. QUANDO o gás é armazenado no tanque no
DESLIGA O MOTOR, ESTE AVISA EMITINDO
DOIS BIPS, SIGNIFICA QUE É NECESSARIO
estado gasoso; a quantidade de
EFETUAR A MANUTENÇÃO. O AUTOMÓVEL gás presente é detectada medindo
FUNCIONA CORRETAMENTE
a pressão no tanque.
ACESO ACESO INTERMITENTE FLASHING APAGADO

44
www.lovatogas.com

6. USO DO COMUTADOR do botão 1 para comutação a gás. Após a conclusão do reabastecimento e

PRIMEIRA COMUTAÇÃO A GÁS (GPL/GNV)
Para comutar com a alimentação a gasolina (LED laranja 3 aceso)
apertando o botão 1, acende o LED verde intermitente 2 (consenso gás).
Nesta condição o veículo ainda está funcionando a gasolina. Quando todas
as condições estiverem satisfeitas para a comutação, a unidade de controle
comutará automaticamente da alimentação a gasolina para gás. No
comutador apaga o LED laranja 3 e o LED verde 2 permanece aceso fixo.
logo que as condições para troca para gás sejam satisfeitas, o LED 2 torna-
se verde, o LED 3 de funcionamento a gasolina apaga-se e o carro volta a
funcionar a gás.
COMUTAÇÃO DE GÁS (GPL/GNc) PARA gasolina
Para comutar a gasolina basta pressionar o botão de comutação 1: o
LED verde de funcionamento gás 2 apaga, acende o LED laranja do
funcionamento a gasolina 3.

COMUTAÇÕES SUCESSIVAS FUNCIONAMENTO DE EMERGÊNCIA

Se o veículo for desligado a gás, quando acende o painel, o comutador Se o veículo não conseguir arrancar a gasolina (por ex. problemas na
indica a quantidade de gás que tem no tanque, o LED de funcionamento bomba de gasolina etc.), é possível por o veiculo a arrancar diretamente
gás 2 está intermitente, enquanto que o de gasolina 3 está aceso. Quando a gás. Para isto, deve-se pressionar o botão de comutação, com o painel
se liga o motor o veículo funciona a gasolina e o equipamento EASY FAST desligado e, mantendo o botão pressionado até o veiculo começar a
está à espera da indicação da unidade de controle eletrônica para a trabalhar.
comutação a gás. Quando recebe essa indicação ocorre a comutação:
o LED de funcionamento a gás 2 torna-se estavelmente verde e o LED
de funcionamento gasolina 3 apaga. O arranque do motor é sempre a ATENÇÃO
gasolina, com motor frio, em seguida ocorre a comutação a gás. De acordo O arranque diretamente a gás deve ser considerada uma operação
com as configurações do sistema só é possível o veiculo trabalhar a gas de emergência. O seu uso repetido pode levar a danificações do
quando o motor estiver quente. catalisador ou ao acendimento da luz piloto check engine. Para evitar
esses danos, são previstos somente 20 partidas de emergência, e depois
PASSAGEM A GASOLINA SE O TANQUE ESTÁ SEM GÁS o software bloqueará essa função até um Instalador Autorizado Lovato
Quando o comutador indica a reserva e a pressão do gás descer abaixo Gas intervir para ajustar o contador a zero.
de um valor preestabelecido, por exemplo, quando o tanque está sem gás,
a unidade de controle passa automaticamente a gasolina. Isso é efetuado
para evitar que o motor possa virar com uma carburação muito magra
danificando assim o catalisador. A comutação para gasolina, devida a
baixa pressão do gás, é indicada pelo comutador com: a ignição do LED
3 laranja do funcionamento a gasolina, o piscar dos LEDs 4 e 5 do nível
de gás e com o sinal sonoro do buzzer interno. Para desligar a sinalização
do esgotamento do gás, deixando o carro funcionando no modo gasolina,
pressione o botão 1.
Depois da comutação para a gasolina, o carro continua a funcionar na
gasolina até o próximo enchimento do cilindro de gás e após o acionamento

45
7. SISTEMAS DE INJEÇÃO DIRETA
Nos motores com injeção direta, os injetores de gasolina por estarem
posicionados diretamente na câmara de combustão são sujeitos a
temperaturas de funcionamento muito elevadas. O sistema Lovato Easy
Fast D.I. tem o objetivo de proteger os injetores originais prevendo no
funcionamento a gás injeções parciais e/ou funcionamentos momentâneos
a gasolina. Esses funcionamentos gerenciados automaticamente pelo
sistema gás não são percebidos na guia e variam conforme as condições
de utilização. Essas estratégias implicam um certo consumo de gasolina
também no funcionamento a gás. Conforme as modalidades de utilização
do veículo e do estilo de guia o consumo de gasolina pode variar entre 10 e
20% do consumo total de combustível.
8. DIAGNÓSTICO
No caso de detecção de uma anomalia no sistema gás, o diagnóstico faz
comutar de novo a alimentação a gasolina, indicando o erro com o acender
fixo do LED laranja 3 e o intermitente LED verde 2, ao mesmo tempo o
avisador acustico incorporado tocará com intermitência, para ter a certeza
de que a sinalização seja percebida pelo usuário. Para interromper a
sinalização sonora é necessário pressionar o botão do comutador. Logo que
possível entre em contato com um Centro de Assistência Lovato Gas.
ATENÇÃO
Não viaje a gás com o tanque da gasolina totalmente vazio. Verifique
se o tanque da gasolina esteja pelo menos no mínimo,isto é, 1/4 da sua
capacidade.
46
9. MANUTENÇÃO PROGRAMADA
A manutenção dos dispositivos Lovato, como qualquer outro componente
do veículo, é uma condição indispensável para garantir a eficiência e a
segurança do sistema. Além disso, a execução das revisões de manutenção
permite prolongar a duração e a funcionalidade de todos os dispositivos,
contribuindo para reduzir os custos de gestão.
10. REVISÕES
As operações de manutenção são programadas em cada 15.000 km e
permitem manter o sistema em eficiência total. Obviamente essas revisões
não substituem as intervenções previstas pelos fabricantes de automóveis
que deverão ser sempre executadas nos intervalos previstos pelos mesmos.
ATENÇÃO
Para tal fim, recomenda-se efectuar o controle no sistema a gás logo
depois de ter executado a intervenção prevista pelo Fabricante, evitando
assim a repetição de algumas operações.
11. APÓLICE DE SEGURO
Recomenda-se a comunicação à própria Companhia de Seguros sobre a
instalação do seu kit de gás, pois algumas Companhias o declaram na
apólice. Essa comunicação não implica, de regra, a variação dos prêmios.
www.lovatogas.com

12. TABELA DE CONTROLES E MANUTENÇÃO 13. REVISÕES DE MANUTENÇÃO

km 15.000 30.000 45.000 60.000 75.000 90.000 105.000 120.000 135.000 150.000 Revisão de manutenção
CONTROLE GERAL DO
SISTEMA          
CONTROLE DO FILTRO DE AR
          Data:

km percorridos:
CONTROLE DE VELAS E
ACENDIMENTO           próxima revisão km:

CONTROLE DA PRESSÃO DO
REDUTOR          
CONTROLE DA
CARBURAÇÃO          
CARIMBO E ASSINATURA
SUBSTITUIÇÃO DO FILTRO
GLP GASOSO          
Revisão de manutenção
SUBSTITUIÇÃO DO FILTRO
GNV     
SUBSTITUIÇÃO DO FILTRO
GLP LÍQUIDO    Data:

SUBSTITUIÇÃO DAS  VEDAÇÕES

DO REDUTOR GLP    km percorridos:

próxima revisão km:

SUBSTITUIÇÃO DO FILTRO
GNV ALTA PRESSÃO  
SUSTITUCIÓN DE LAS JUNTAS
DEL REDUCTOR GNV  
REVISÃO DOS INJETORES
PASSIVEL DE MANUTENÇÃO      CARIMBO E ASSINATURA

47
 Revisão de manutenção Revisão de manutenção Revisão de manutenção Revisão de manutenção

Data: Data: Data: Data:

km percorridos: km percorridos: km percorridos: km percorridos:

próxima revisão km: próxima revisão km: próxima revisão km: próxima revisão km:

CARIMBO E ASSINATURA CARIMBO E ASSINATURA CARIMBO E ASSINATURA CARIMBO E ASSINATURA

Revisão de manutenção Revisão de manutenção Revisão de manutenção Revisão de manutenção

Data: Data: Data: Data:

km percorridos: km percorridos: km percorridos: km percorridos:

próxima revisão km: próxima revisão km: próxima revisão km: próxima revisão km:

CARIMBO E ASSINATURA CARIMBO E ASSINATURA CARIMBO E ASSINATURA CARIMBO E ASSINATURA

48
www.lovatogas.com
Szanowny Kliencie,
Dziękujemy za wybranie produktu wykonanego
przez firmę Lovato Gas, światowego lidera w
projektowaniu i realizacji instalacji do konwersji na
gaz od 1958 roku.
W niniejszej broszurze znajdują się informacje
dotyczące właściwego użytkowania i konserwacji
instalacji gazowej. Postępując dokładnie wg tych
instrukcji, będzie Pani/Pan w stanie zachować przez
długi okres czasu sprawność i użyteczność instalacji.
Życzymy szerokiej drogi.
1. OGÓLNE WARUNKI GWARANCJI CZĘŚĆ ZASTRZEŻONA DLA INSTALATORA
Za pośrednictwem swojego importera/dystrybutora DATA INSTALACJI
firma LOVATO GAS S.p.A. gwarantuje swoje produkty
w następujący sposób: PRZEBIEG POJAZDU
a) w przypadku sprzedaży na terenie UE: gwarancja
na części mechaniczne i elektroniczne produktów DANE INSTALATORA
wynosi 27 (dwadzieścia siedem) miesięcy od daty
dostarczenia produktu; FIRMA
b) w przypadku sprzedaży poza terytorium UE:
gwarancja na części mechaniczne i elektroniczne VIA
produktów wynosi 18 (osiemnaście) miesięcy od
daty dostarczenia produktu. MIEJSCOWOŚĆ
Ważność gwarancji jest uwarunkowana terminowym KRAJ
zgłaszaniem ewentualnych wad: w ciągu 8 (ośmiu)
dni od daty dostawy produktów, w przypadku wad KOD POCZT.
zauważalnych natychmiast, i w ciągu 8 (ośmiu) dni od
dnia wykrycia, w przypadku wad ukrytych. TEL.
Firma LOVATO GAS S.p.A. ponosi odpowiedzialność
za ewentualne szkody spowodowane wyłącznie
wadliwością swoich urządzeń. Aby móc skorzystać
z warunków gwarancji, wszelkie roszczenia z tytułu
czynności objętych gwarancją muszą być skierowane
wyłącznie do Instalatora Autoryzowanego przez
firmę LovatoGas.
Gwarancja na ogólne funkcjonowanie urządzenia
zainstalowanego w pojeździe jest udzielana
przez Autoryzowanego Instalatora, który wykonał
instalację i obejmuje wszystkie czynności niezbędne
do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania
samochodu. Gwarancja ulega unieważnieniu, jeżeli
urządzenia systemu zostały naruszone, zainstalowane
lub naprawione przez osoby nieuprawnione lub
nie zostały przeprowadzone wymagane czynności
konserwacyjne. STEMPEL INSTALATORA
49
2. OPIS INSTALACJI LPG
2
7 3
1
3
8 8
6
4 5
1 Wlew paliwa: układ sprzęgający dyszy paliwowej z zaworem zwrotnym,
przez który zbiornik zostaje zatankowany.
2 Zbiornik: zawiera LPG: w fazie ciekłej i lotnej.
3 Wielozawór: pozwala na przepływ gazu na wejściu i wyjściu ze zbiornika
oraz jest wyposażony w zawory bezpieczeństwa.
4 Reduktor: przetwarza gaz z fazy ciekłej w fazę lotną i zmniejsza jego ciśnienie.
5 Filtr: Oczyszcza gaz z zanieczyszczeń. Czujniki gazu i obciążenia silnika
mogą zostać zintegrowane w tymże filtrze lub w oddzielnej jednostce.
6 Wtryskiwacze gazu: wtryskują odpowiednią ilość gazu do każdego cylindra.
7 Przełącznik: pozwala na przełączanie zasilania z benzyny na gaz i odwrotnie
oraz wskazuje poziom gazu w zbiorniku.
8 Centralka Gazu: otrzymuje sygnały z poszczególnych czujników i oblicza
właściwą ilość gazu, który ma zostać wtryskany.
50
3. OPIS INSTALACJI NA METAN
2 7
6
1 5
4
1 Zawór do tankowania: układ sprzęgający dyszy paliwowej z zaworem
zwrotnym, przez który zbiornik zostaje zatankowany.
2 Zbiornik: zawiera metan w stanie lotnym.
3 Zawór Zbiornik: umożliwia przepływ metanu na wejściu i wyjściu ze
zbiornika.
4 Reduktor: redukuje ciśnienie gazu.
5 Filtr: Oczyszcza gaz z zanieczyszczeń. Czujniki gazu i obciążenia silnika
mogą zostać zintegrowane w tymże filtrze lub w oddzielnej jednostce.
6 Wtryskiwacze gazowe: wtryskują odpowiednią ilość metanu każdego
cylindra.
7 Przełącznik: pozwala na przełączanie z zasiania gazem na benzynę i
odwrotnie oraz wskazuje poziom metanu znajdującego się w zbiorniku.
8 Centralka Gazu: otrzymuje sygnały z poszczególnych czujników i oblicza
właściwą ilość gazu, który ma zostać wtryskany.
www.lovatogas.com

4. INSTRUKCJE OGÓLNE paliwa w porównaniu z benzyną o około 10-12% przy analogicznych osiągach.

ZASILANIE BENZYNĄ TYMCZASOWE WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIE

Pojazd jest zwykle uruchamiany w trybie zasilania benzyną z automatycznym KOMPONENTÓW
przełączaniem na zasilanie gazem po osiągnięciu warunków temperaturowych Jeśli konieczne jest wyjęcie lub przemieszczenie części instalacji gazowej w celu
i ciśnieniowych wymaganych dla prawidłowego funkcjonowania instalacji. wykonania napraw mechanicznych lub blacharskich, operacje te należy zlecić
W zależności od konfiguracji systemu, można jednak nastawić bezpośrednie Autoryzowanemu Instalatorowi firmy Lovato Gas, aby uniknąć uszkodzenia
uruchomienie gazem przy rozgrzanym silniku. Zbiornik benzyny nie może nigdy urządzeń oraz w celu zapewnienia właściwego zamontowania instalacji.
być całkowicie opróżniony, zapobiegając w ten sposób jałowym obrotom pompy
benzynowej. Orientacyjnie zaleca się, aby zbiornik zawsze zawierał benzynę w W RAZIE WYPADKU
ilości odpowiadającej co najmniej jednej czwartej swojej pojemności. W razie wypadku, instalacja Lovato wykrywa zatrzymanie silnika i blokuje
ulatnianie się gazu ze zbiornika. Po ewentualnym wypadku należy skontaktować się
TANKOWANIE ZBIORNIKA LPG z Autoryzowanym Instalatorem firmy Lovato Gas w celu sprawdzenia instalacji.
Zbiornik jest wyposażony w zawór, który podczas tankowania LPG automatycznie
ogranicza tankowanie do 80% dostępnej objętości, aby zapobiec powstawaniu
nadciśnienia. Na przykład, zbiornik o pojemności 60 litrów może zawierać
maksymalnie 48 litrów LPG. Wskaźniki poziomu tak mechaniczne, jak i
elektroniczne są wyregulowane na zasygnalizowanie napełnienia rzędu 80%
pojemności.

TANKOWANIE ZBIORNIKA METANU

Gaz metan jest tankowany do zbiornika pojazdu pod zmiennym ciśnieniem od 200
do 250 bar. Gaz metan, w przeciwieństwie do benzyny i LPG, jest sprzedawany
na kg, w związku z tym pojemność zbiornika zależy od objętości tegoż zbiornika i
od ciśnienia tankowania. Na przykład, zbiornik o objętości wewnętrznej 100 litrów
zatankowany przy ciśnieniu 220 bar posiada pojemność rzędu około 17 kg. Biorąc
pod uwagę, że jeden kg metanu odpowiada około 1,7 litrom, mamy pojemność
wynoszącą około 29 litrów benzyny.

ZUŻYCIE LPG I METANU

Moc uzyskiwana z silnika zależy od wartości opałowej zastosowanej mieszanki
powietrze/paliwo, tj. od energii, która może zostać wytworzona z litra mieszanki
powietrze/benzyna, powietrze/gaz lub powietrze/metan. Wartość opałową można
więc powiązać ze zdolnością wytwarzania mocy przez dane paliwo. Wartość
opałowa LPG i metanu jest nieco niższa niż benzyny. Zastosowanie LPG lub metanu
jako paliwa prowadzi do zmniejszenia wytwarzanej mocy, a więc wzrostu zużycia

51
5. PRZEŁĄCZNIK OKREŚLENIE ILOŚCI GAZU W ZBIORNIKU
Określenie ilości paliwa w zbiorniku jest sygnalizowane zapaleniem się odnośnych
OPIS PRZEŁĄCZNIKA kontrolek zgodnie z następującym schematem:

1 PRZYCISK PRZEŁĄCZNIKA. Benziną/Gaz i udwrotnie. CZERWONA DIODA LED ZIELONA DIODA LED OPIS

2 ZIELONA DIODA LED: zasilanie gazowe i sygnalizacja diagnostyki. REZERWA

3 POMARAŃCZOWA DIODA LED: zasilanie benzynowe.
4 CZERWONA DIODA LED: wskaźnik poziomu gazu.
1/4 ILOŚCI GAZU
5 ZIELONE DIODY LED: poziom gazu.
6 BRZĘCZYK WEWNĘTRZNY.
1/2 ILOŚCI GAZU

FUNKCJE PRZEŁĄCZNIKA
3/4 ILOŚCI GAZU
POMARAŃCZOWA ZIELONA BRZĘCZYK OPIS
DIODA LED DIODA LED
ZBIORNIK PEŁNY
ZASILANIE BENZYNĄ

ZAPALONA ZGASZONA
ZASILANIE BENZYNĄ.
PRZEŁĄCZONY NA ZASILANIE GAZEM

ZASILANIE GAZEM

W instalacjach LPG gaz jest

ZASILANIE BENZYNĄ. DIAGNOSTYKA WYKRYŁA
BŁĄD W ZASILANIU GAZEM
GAZ WYCZERPANY. DIODY LEDÓW POZIOMU
I REZERWY MIGAJĄ NA ZMIANĘ. NACIŚNIĘCIE
PRZYCISKU POWODUJE WYŁĄCZENIE
SYGNALIZACJI ALARMOWEJ
ZASILANIE BENZYNĄ. PRZY WYŁĄCZANIU
SILNIKA OSTRZEGA, ŻE TRZEBA PRZEPROWADZIĆ
KONSERWACJĘ. SAMOCHÓD FUNKCJONUJE
POPRAWNIE
ZAPALONA MIGA NA MIGA ZGASZONA
przechowywany w zbiorniku w
stanie ciekłym; ilość obecna w nim
jest określana na podstawie pomiaru
wysokości cieczy. W instalacjach
metanowych gaz ziemny jest
przechowywany w zbiorniku w stanie
lotnym; ilość gazu jest określana
na podstawie pomiaru ciśnienia w
zbiorniku.

52
www.lovatogas.com

6. OBSŁUGA PRZEŁĄCZNIKA
PRZED PRZEŁĄCZENIEM NA ZASILANIE GAZEM (LPG/METAN)
Aby przejść z zasilania benzyną (zapalona dioda led pomarańczowa 3) na
zasilanie gazem, nacisnąć przycisk 1; zielona dioda led 2 zapala się i miga
(przyzwolenie na zasilanie gazem). W tych warunkach pojazd jest jeszcze zasilany
benzyną. Gdy wszystkie niezbędne do przełączenia warunki zostaną spełnione,
centralka sterująca przełączy automatycznie zasilanie benzynowe na zasilanie
gazowe. Na przełączniku zgaśnie pomarańczowa dioda led 3 i pozostanie
zapalona na stałe zielona dioda led 2.
KOLEJNE PRZEŁĄCZENIA
Jeśli samochód został wyłączony w trybie na gaz, po włączeniu deski rozdzielczej
przełącznik wskazuje ilość gazu w zbiorniku, a dioda zasilania gazem 2 miga,
podczas gdy dioda zasilania benzyną 3 jest zapalona. Po uruchomieniu silnika,
samochód rusza w trybie zasilania benzyną i instalacja EASY FAST oczekuje
przyzwolenia z centralki elektronicznej na przełączenie na zasilanie gazem. Gdy
tylko otrzyma to przyzwolenie, nastąpi przełączanie: dioda zasilania gazem 2
pali się na stałe na zielono, a led zasilania benzyną 3 gaśnie. Uruchomienie silnika
zawsze odbywa się w trybie zasilania benzyną, przy zimnym silniku, po czym
następuje przełączenie na zasilanie gazem. W zależności od konfiguracji systemu,
ale tylko przy silniku nagrzanym, może nastąpić bezpośrednie uruchomienie w
trybie zasilania gazem.
wszystkie warunki do przełączenia są spełnione, zielona dioda 2 zapali się na stałe
a pomarańczowa dioda 3 zgaśnie i pojazd będzie pracował na gazie.
PRZEŁĄCZANIE Z GAZU (LPG/METAN) NA BENZYNĘ
Aby przełączyć zasilanie na benzynę, wystarczy nacisnąć przycisk przełączania
1: zielona dioda LED 2 zasilania gazem wyłącza się, włącza się pomarańczowa
dioda LED zasilania benzyną 3.
ZASILANIE AWARYJNE
W przypadku niemożliwości uruchomienia pojazdu w trybie zasilania na benzynę
(np. problemy z pompy benzynową itp.), można go uruchomić bezpośrednio w
trybie zasilania na gaz. Aby to uczynić, należy nacisnąć przycisk przełącznika przy
wyłączonej desce rozdzielczej i trzymając przycisk wciśnięty, uruchomić silnik.
UWAGA
Uruchamianie bezpośrednio w trybie zasilania gazem należy uważać za
czynność awaryjną. Częste stosowanie tej czynności może doprowadzić
do uszkodzenia katalizatora lub włączenia kontrolki “check engine”. W celu
uniknięcia takich uszkodzeń przewidziano tylko 20 uruchomień awaryjnych, po
czym oprogramowanie zablokuje tę funkcję aż do chwili, gdy Autoryzowany
Instalator firmy Lovato Gas nie zainterweniuje zerując licznik.

PRZEŁĄCZENIE NA BENZYNĘ Z POWODU WYCZERPANIA GAZU

Kiedy przełącznik osiągnął poziom rezerwy i ciśnienie gazu spadnie poniżej
określonej wartości (na przykład wyczerpanie gazu w zbiorniku), centralka
automatycznie przełącza się na zasilanie benzyną. Taki sposób działania
służy uniknięciu pracy silnika na zbyt ubogiej mieszance i wynikającego z tego
uszkodzenia katalizatora. Kiedy nastąpi przełączenie na benzynę z powodu
niskiego ciśnienia gazu, zapala się pomarańczowa dioda 3, oznaczająca prace
na benzynie oraz diody wskaźnika poziomu 4 i 5 migają na przemian iprzełącznik
wydaje przerywany dźwięk. Aby wyłączyć sygnał braku gazu należy raz wcisnąć
przycisk 1. Po przełączeniu na benzynę samochód kontynuuje pracę na benzynie
dopóki zbiornik nie zostanie ponownie napełniony gazem i zostanie wciśnięty
przycisk 1 aby przełączyć na zasilanie gazem. Kiedy zbiornik jest napełniony i

53
7. INSTALACJE WTRYSKU BEZPOŚREDNIEGO
W silnikach z wtryskiem bezpośrednim, wtryskiwacze benzynowe, będąc
umieszczone bezpośrednio w komorze spalania, są poddawane szczególnie
wysokim temperaturom eksploatacji. System Lovato Easy Fast D.I ma na celu ochronę
wtryskiwaczy oryginalnych poprzez zastosowania podczas zasilania gazem
częściowych i/lub chwilowych dotrysków benzyny. Te operacje automatycznie
sterowane przez instalację gazową nie są odczuwalne podczas prowadzenia
pojazdu i ulegają zmianie w zależności od warunków użytkowania. Strategie takie
powodują pewne zużycie benzyny również podczas zasilania gazem. W zależności
od sposobu korzystania z pojazdu i stylu jazdy zużycie benzyny może wynosić od
10 do 20% całkowitego zużycia paliwa.
8. DIAGNOSTYKA
W przypadku wykrycia błędu w systemie zasilania gazem, diagnostyka powoduje
przywrócenie zasilania benzyną, sygnalizując błąd stale palącą się pomarańczową
diodą led 3 i miganiem zielonej diody led 2 przy jednoczesnej przerywanej
sygnalizacji dźwiękowej brzęczyka w celu upewnienia się, że komunikat dotarł do
użytkownika. Aby zatrzymać sygnalizację dźwiękową, należy nacisnąć przycisk
przełącznika. Jak najszybciej skontaktować się z Ośrodkiem Serwisowym firmy
Lovato Gas.
UWAGA
Nie należy prowadzić pojazdu w trybie zasilania gazem z całkowicie pustym
zbiornikiem benzyny. Upewnić się, że zbiornik benzyny jest zawsze napełniony
do co najmniej 1/4 jego pojemności.
54
9. KONSERWACJA PLANOWANA
Konserwacja urządzeń firmy Lovato Gas, jak każdy inny element pojazdu, jest
niezbędnym warunkiem dla zapewnienia efektywność i bezpieczeństwa instalacji.
Ponadto, przeprowadzanie przeglądów okresowych zapewnia przedłużenie
żywotności i sprawności wszystkich urządzeń, przyczyniając się do zmniejszenia
kosztów eksploatacji.
10. PRZEGLĄDY OKRESOWE
Czynności konserwacyjne są przewidziane co 15.000 km i pozwalają na
utrzymanie pełnej sprawności instalacji. Oczywiście przeglądy te nie zastępują
czynności przewidzianych przez Producentów Samochodów, które w każdym razie
muszą być wykonywane w odstępach czasu określonych przez tychże producentów.
UWAGA
W związku z tym zaleca się, aby przeprowadzić przegląd instalacji gazowej
bezpośrednio po wykonaniu czynności planowanych przez Producenta pojazdu,
dzięki czemu unika się powtarzania niektórych operacji.
11. POLISA UBEZPIECZENIOWA
Zaleca się powiadomienie swojego Towarzystwa Ubezpieczeniowego o
zainstalowaniu systemu gazowego, ponieważ niektóre Towarzystwa deklarują to w
polisie. Indormacja ta zwykle nie wpływa na zmianę wysokości składki.
www.lovatogas.com

12. TABELA PRZEGLĄDÓW I KONSERWACJI 13. PRZEGLĄDY KONSERWACYJNE

km 15.000 30.000 45.000 60.000 75.000 90.000 105.000 120.000 135.000 150.000 Przegląd konserwacyjny
PRZEGLĄD OGÓLNY
INSTALACJI          
KONTROLA STANU FILTRA
POWIETRZA           Data:

przebieg km:
PRZEGLĄD ŚWIEC I UKŁADU
ZAPŁONOWEGO           następny przegląd w km:

KONTROLA CIŚNIENIA W
REDUKTORZE          
KONTROLA UKŁADU
PALIWOWEGO          
STEMPEL I PODPIS
WYMIANA FILTRA LPG STANU
LOTNEGO          
Przegląd konserwacyjny
WYMIANA FILTRA METANU
    
WYMIANA FILTRA LPG STANU
CIEKŁEGO    Data:

WYMIANA USZCZELEK
REDUKTORA LPG    przebieg km:

następny przegląd w km:

WYMIANA FILTRA WYSOKIEGO
CIŚNIENIA METANU  
WYMIANA USZCZELEK
REDUKTORA METANU  
WERYFIKACJA WTRYSKIWACZY
PODLEGAJĄCYCH OBSŁUDZE      STEMPEL I PODPIS

55
 Przegląd konserwacyjny Przegląd konserwacyjny Przegląd konserwacyjny Przegląd konserwacyjny

Data: Data: Data: Data:

przebieg km: przebieg km: przebieg km: przebieg km:

następny przegląd w km: następny przegląd w km: następny przegląd w km: następny przegląd w km:

STEMPEL I PODPIS STEMPEL I PODPIS STEMPEL I PODPIS STEMPEL I PODPIS

Przegląd konserwacyjny Przegląd konserwacyjny Przegląd konserwacyjny Przegląd konserwacyjny

Data: Data: Data: Data:

przebieg km: przebieg km: przebieg km: przebieg km:

następny przegląd w km: następny przegląd w km: następny przegląd w km: następny przegląd w km:

STEMPEL I PODPIS STEMPEL I PODPIS STEMPEL I PODPIS STEMPEL I PODPIS

56
www.lovatogas.com
Уважаемые клиенты,
Мы благодарим Вас за выбор нашей продукции
фирмы Lovato Gas, которая является мировым
лидером в проектировании и реализации систем
перевода с традиционного топлива на газ с 1958 г.
В этой статье Вы найдете информацию
относительно правильного использования
и обслуживания Вашего газобаллонного
оборудования.
Внимательно следуя этим инструкциям, Вы
сможете значительно продлить срок его службы
и получить качественную и эффективную его
работу.
Мы желаем Вам приятной поездки.
1. ОСНОВНЫЕ УСЛОВИЯ ГАРАНТИИ СТРОКА ДЛЯ ЗАПОЛНЕНИЯ УСТАНОВЩИКОМ
Фирма LOVATO GAS S.p.A., через своего ДАТА УСТАНОВКИ
импортера / дистрибьютора, обеспечивает
гарантию на свои изделия следующим образом: ПРОБЕГ АВТОМОБИЛЯ В КМ
a) для продажей в страны EC: гарантийный
срок на механические и электронные детали ДАННЫЕ УСТАНОВЩИКА
изделия составляет 27 (двадцать семь)
месяцев со дня их производства; НАЗВАНИЕ ФИРМЫ
b) для продажей вне стран EC: гарантийный
срок на механические и электронные детали УЛИЦА
изделия составляет 18 (восемнадцать)
месяцев со дня их производства. ГОРОД
Срок действия гарантии зависит от
своевременного сообщения возможных СТРАНА
дефектов, а именно: в течение 8 (восемь) дней
с даты поставки изделий в случае немедленно ПОЧТОВЫЙ ИНДЕКС
выявленных дефектов, и в течение 8 (восемь)
дней с даты выявления в случае скрытых ТЕЛЕФОН
дефектов. Фирма LOVATO GAS S.p.A. несет
ответственность за возможные повреждения
только в случае, если не исправны её изделия.
Для поучения таких условий по гарантии
необходимо направить заявку исключительно
установщику, имеющему разрешения фирмы
Lovato Gas.Гарантия на комплект оборудования,
установленного на автомобиль предоставляется
уполномоченным установщиком, который
выполнил установку. Она включает все
необходимые доводки для обеспечения
правильную работу автомобиля. Гарантия
не будет действовать, если было допущено
несанкционированное вмешательство в систему
или в установленные узлы не уполномоченным
персоналом, и если не выполнялись
предусмотренные меры техобслуживания. ПЕЧАТЬ УСТАНОВЩИКА
57
2. ОПИСАНИЕ СИСТЕМЫ LPG
2
7 3
1
3
8 8
6
4 5
1 Узел заправки: система закрепления заправочного пистолета с
невозвратным клапаном заполнения баллона.
2 Баллон: содержит LPG в жидком и газообразном состоянии.
3 Мультиклапан: обеспечивает поступление газа на входе и выходе из
баллона, измеряет уровень газа, и имеет различные клапаны безопасности.
4 Редуктор: переводит газ из жидкого состояния в газовое и уменьшает
давление.
5 Фильтр: фильтрует газ от загрязнений. Датчики газа и нагрузки двигателя
могут быть встроены непосредственно в фильтр или в отдельную секцию..
6 Инжекторы газа: обеспечивают правильное количество впрыскиваемого
газа в каждый цилиндр.
7 Коммутатор: обеспечивает переход с бензина на газ и наоборот и
показывает уровень газа в баллоне.
8 Блок управления подачей газа: получает сигналы от различных датчиков
и вычисляет необходимое количество поступающего газа.
58
3. ОПИСАНИЕ СИСТЕМЫ МЕТАНА
2 7
6
1 5
4
1 Узел заправки: система закрепления заправочного пистолета с
невозвратным клапаном заполнения баллона.
2 Баллон: содержит метан в газообразном состоянии.
3 Запорный клапан баллона: обеспечивает поступление газа на входе и
выходе из баллона.
4 Редуктор: его функцией является снижение давления газа.
5 Фильтр: фильтрует газ от загрязнений. Датчики газа и нагрузки двигателя
могут быть встроены непосредственно в фильтр или в отдельную секцию.
6 Инжекторы газа: обеспечивают правильное количество впрыска
метана в каждый цилиндр.
7 Коммутатор: обеспечивает переход с метана на бензин и наоборот,
показывает уровень метана в баллоне.
8 Блок управления подачей газа: получает сигналы от различных
датчиков и вычисляет необходимое количество поступающего газа.
www.lovatogas.com

4. ОСНОВНЫЕ ИНСТРУКЦИИ в качестве топлива приводит к уменьшению развиваемой мощности и,

РАБОТА НА БЕНЗИНЕ
Запуск двигателя происходит обычно на бензине при автоматической
коммутации для перехода на газ при достижении условий температуры и
давления, необходимых для правильной работы установки. В зависимости
от конфигурации системы, тем не менее, возможна установка прямого
запуска на газе при горячем двигателе. Бак бензина никогда не должен
оставаться пустым, во избежание работы бензинового насоса вхолостую.
Рекомендуется иметь заливку бака бензином не менее чем на четверть его
объема.
ЗАПОЛНЕНИЕ БАЛЛОНА ГАЗОМ LPG
Баллон оснащен клапаном, который во время заправки сжиженным газом
ограничивает автоматически заполнение на 80% от физического объема,
во избежание образования избыточного давления. Поэтому баллон,
например, емкостью 60 литров может вместить максимум 48 литров газа
LPG. Индикаторы уровня, как механические, так и электронные, настроены
на показания окончания заливки на 80%.
следовательно, к увеличению расхода топлива по сравнению с бензином на
10-12% при одинаковых рабочих характеристиках.
ВРЕМЕННЫЙ ДЕМОНТАЖ И ПОВТОРНЫЙ МОНТАЖ УЗЛОВ.
При необходимости временного демонтажа или смещения узлов газовой
установки для механического ремонта или кузовных работ, необходимо,
чтобы это производил уполномоченный установщик фирмы Lovato Gas для
избегания повреждений узлов и для гарантированного восстановления
правильной работы установки.
В СЛУЧАЕ АВАРИИ
В случае аварии системы Lovato определяют остановку двигателя и
блокировку подачи газа из баллона. После такого аварийного случая
необходимо обратиться к установщику, уполномоченному фирмой Lovato
Gas, для проверки всей установки.

ЗАПОЛНЕНИЕ БАЛЛОНА МЕТАНОМ

Газ метан заправляется в баллон автомобиля при давлении 200-250 бар.
Метан, в отличие от бензина и LPG, продается на килограммы, поэтому
заполнение баллона зависит от его вместимости и от давления заправки.
Например, баллон внутреннего объема, равного 100 литрам, заполняется
при давлении 220 бар примерно на 17 кг. Принимая во внимание, что один
килограмм метана равен примерно 1,7 литра, мы получаем емкость, равную
примерно 29 литрам бензина.

РАСХОД LPG И МЕТАНА

Мощность, получаемая от двигателя, зависит от термического значения
используемой смеси воздух \ топливо, т.е. от энергии, которая может быть
получена из литра смеси воздух \ бензин, воздух \ LPG, или воздух \ метан.
Термическое значение может, следовательно, ассоциироваться с
мощностью, развиваемой топливом. Газ LPG и метан имеют теплотворную
способность немного ниже, чем бензин. Использование LPG или метана

59
5. КОММУТАТОР ИНДИКАЦИЯ КОЛИЧЕСТВА ГАЗА В БАЛЛОНЕ
Индикация количества топлива в баллоне показывается зажиганием
ОПИСАНИЕ КОММУТАТОРА соответствующих сигнальных лампочек по следующей схеме:

1 Кнопка коммутатора - δeнзин/гaз переход c одного топлива на другое. СВЕТОДИОД КРАСНЫЙ СВЕТОДИОД ЗЕЛЕНЫЙ ОПИСАНИЕ

2 Светодиод зеленый - работа на газу. ЗАПАС

3 Светодиод оранжевый - работа на бензине.
4 Светодиод красный - индикация запаса газa.
1/4 КОЛИЧЕСТВА ГАЗА
5 Светодиод зеленый - уровень газa.
6 АКУСТИЧЕСКИЙ СИГНАЛ.
1/2 КОЛИЧЕСТВА ГАЗА

ФУНКЦИИ КОММУТАТОРА
3/4 КОЛИЧЕСТВА ГАЗА
ОРАНЖЕВЫЙ ЗЕЛЕНЫЙ ЗУММЕР ОПИСАНИЕ
СВЕТОДИОД СВЕТОДИОД
БАЛЛОН ПОЛНЫЙ
РАБОТА НА БЕНЗИНЕ

ГОРЯЩИЙ ПОТУХШИЙ
РАБОТА НА БЕНЗИНЕ.
БЛОК УПРАВЛЕНИЯ ПОДГОТОВЛЕН ДЛЯ
ПЕРЕХОДА НА ГАЗ.

РАБОТА НА ГАЗЕ

В установках LPG газ хранится в

РАБОТА НА БЕНЗИНЕ. СИСТЕМА ДИАГНОСТИКИ
ОБНАРУЖИЛА ОШИБКУ В РАБОТЕ НА ГАЗЕ
ГАЗ ЗАКОНЧИЛСЯ. СВЕТОДИОДЫ УРОВНЯ И
ЗАПАСА ТОПЛИВА ПООЧЕРЕДНО МИГАЮТ.
НАЖАТИЕМ КНОПКИ ОТКЛЮЧАЕТСЯ
АВАРИЙНЫЙ СИГНАЛ
РАБОТА НА БЕНЗИНЕ. ПРИ ВЫКЛЮЧЕНИИ
ДВИГАТЕЛЯ ПРЕДУПРЕЖДАЕТ О
НЕОБХОДИМОСТИ ОБСЛУЖИВАНИЯ. МАШИНА
РАБОТАЕТ ИСПРАВНО
ГОРЯЩИЙ МИГАЮЩИЙ МИГАЮЩИЙ ПОТУХШИЙ
баллоне в сжиженном состоянии;
действительное количество
определяется по уровню жидкого
состояния. В установках метана газ в
баллоне находится в газообразном
состоянии; действительное
количество определяется по уровню
давления в баллоне.

60
www.lovatogas.com

6. ИСПОЛЬЗОВАНИЕ КОММУТАТОРА
ПЕРВЫЙ ПЕРЕХОД НА ГАЗ (LPG / МЕТАН)
Для перехода с бензина (оранжевый светодиод 3 светится) на газ нажмите
кнопку 1, загорится мигающий зеленый светодиод 2 (согласие на газ). При этом
автомобиль все еще работает на бензине. Когда образовываются все условия,
необходимые для перехода, блок управления автоматически произведёт
переключение с бензина на газ. На коммутаторе погаснет оранжевый
светодиод 3, и зеленый светодиод 2 будет постоянно светиться.
заполнен, и кнопка переключения 1 нажата снова для перехода на газ. После
того, как баллон заполнен и все условия для перехода выполнены, загорается
зеленый светодиод 2, оранжевый светодиод 3 гаснет и автомобиль работает
на газе.
ПЕРЕХОД С ГАЗА (LPG/МЕТАН) НА БЕНЗИН
Для перехода с газа на бензин достаточно нажать кнопку 1 на коммутаторе:
зеленый светодиод 2 работы на газу гаснет, загорается оранжевый светодиод 3
работы на бензине.

ПОСЛЕДУЮЩИЕ ПЕРЕКЛЮЧЕНИЯ АВАРИЙНАЯ РАБОТА

Если машина была выключена при работе на газе, когда загорится панель, В случае, когда автомобиль не может завестись на бензине (например, из-за
коммутатор покажет количество газа, имеющегося в баллоне; светодиод проблем с бензонасосом и т.д.), его можно запустить непосредственно на газе.
работы на газе 2 будет мигать, тогда как светодиод работы на бензине 3 Для этого при выключенной панели необходимо нажать кнопку переключения
будет включенным. При запуске двигателя машина придет в движение на и, удерживая эту кнопку, завести двигатель.
бензине, а система EASY FAST будет находиться в ожидании подтверждения
от электронного блока управления для перехода на газ. Как только такое ВНИМАНИЕ
подтверждение будет получено, произойдет переключение: светодиод работы Запуск непосредственно на газе считается чрезвычайной аварийной
на газе 2 загорится постоянным зеленым светом, а светодиод работы на операцией. Повтор этой операции может привести к повреждениям
бензине 3 выключится. Запуск двигателя всегда осуществляется на бензине, катализатора или к зажиганию аварийного диода check engine. Во
при холодном двигателе, а затем происходит переход на газ. В зависимости от избежание таких повреждений предусмотрены только 20 аварийных
конфигурации системы возможен, но только при горячем двигателе, прямой запусков, после чего программа управления заблокирует эту функцию,
запуск на газе. и только уполномоченный установщик фирмы Lovato Gas может
перепрограммировать счетчик таких включений на ноль.
ПЕРЕКЛЮЧЕНИЕ НА БЕНЗИН ПО ПРИЧИНЕ ОКОНЧАНИЯ ГАЗА
Когда коммутатор находится в состоянии резервного запаса, а давление
газа падает ниже установленного значения (например, в случае окончания
газа в баллоне), электронный блок управления производит автоматическое
переключение на бензин. Это производится во избежание работы двигателя
на слишком бедном топливе, что могло бы вызвать повреждение катализатора.
При переключении на бензин из-за низкого давления газа, зажигается
оранжевый светодиод бензина LED 3, светодиоды 4 и 5 уровня газа
поочередно мигают и раздается звуковой сигнал. Для того, чтобы выключить
сигнал «газа закончился», в то время как машина работает на бензине,
необходимо нажать на кнопку 1 раз. После переключения на бензин, машина
будет продолжать работать на бензине, пока газовый баллон не будет снова

61
7. СИСТЕМЫ ПРЯМОГО ВПРЫСКА
В двигателях с прямым впрыском инжекторы бензина, будучи
расположенными непосредственно в камере сгорания, подвержены особо
высоким рабочим температурам. Система Lovato Easy Fast D.I. направлена
на защиту оригинальных инжекторов, предусматривая при работе на газе
частичные впрыскивания и/или моментальный режим работы на бензине.
Такой режим работы, регулируемый автоматически газовой системой,
не заметен при вождении и варьируется в зависимости от условий
использования. Данная стратегия приводит к определенному расходованию
бензина даже при работе на газе. В зависимости от способов использования
транспортного средства и от стиля вождения расход бензина может
колебаться между 10 и 20% от общего расхода топлива.
8. ДИАГНОСТИКА
В случае обнаружения аномальной работы в газовой системе диагностика
производит переключение питания на бензин, сообщая об ошибке
включением постоянного оранжевого светодиода 3 и миганием зеленого
светодиода 2, одновременно включиться прерывистый звуковой сигнал
встроенного зуммера для обеспечения гарантии получения пользователем
сигнала. Для прерывания звукового оповещения необходимо нажать кнопку
коммутатора. Как можно быстрее обратитесь в сервисный центр Lovato Gas.
ВНИМАНИЕ
Не пользуйтесь автомобилем на газе с пустым бензобаком. Убедитесь, что
бензобак всегда заполнен хотя бы на 1\4 его объема.
62
9. ГРАФИК ТЕХНИЧЕСКОГО ОБСЛУЖИВАНИЯ
Техническое обслуживание изделий Lovato Gas, как и остальных деталей
автомобиля, является необходимым условием для гарантии эффективной
и безопасной работы установки. Кроме того, использование купонов
техобслуживания позволит продлить срок службы и функциональность всех
узлов, что уменьшит расходы по эксплуатации.
10. КУПОНЫ КОНТРОЛЯ
Техническое обслуживание предусмотрено через каждые 15.000 км, что
обеспечивает полную эффективность работы установки. Конечно, эти купоны
не заменяют обслуживание, предусмотренное автомобильными заводами,
которое, в любом случае, должно быть проведено в сроки, предусмотренные
самими заводами.
ВНИМАНИЕ
Поэтому рекомендуется осуществлять контроль газовой установки
сразу же после проверки заводом во избежание повторения некоторых
операций.
11.СТРАХОВОЙ ПОЛИС
Рекомендуется сообщать Страховой компании о монтаже газовой установки,
поскольку некоторые компании указывают об этом в полисе. Такое заявление,
как правило, не приводит к изменению премий.
www.lovatogas.com

12. ТАБЛИЦА КОНТРОЛЯ И ОБСЛУЖИВАНИЯ 13. ТЕХНИЧЕСКОЕ ОБСЛУЖИВАНИЕ

km 15.000 30.000 45.000 60.000 75.000 90.000 105.000 120.000 135.000 150.000 Техобслуживание
ОСНОВНОЙ КОНТРОЛЬ
УСТАНОВКИ          
КОНТРОЛЬ ФИЛЬТРА ВОЗДУХА
          Дата:

Пробег в км:
КОНТРОЛЬ СВЕЧЕЙ И
ЗАЖИГАНИЯ           Следующее техобслуживание в км:

КОНТРОЛЬ ДАВЛЕНИЯ
РЕДУКТОРА          
КОНТРОЛЬ КАРБЮРАТОРА
         
ПЕЧАТЬ И ПОДПИСЬ
ЗАМЕНА ФИЛЬТРА ПАРОВОЙ
ФАЗЫ ГАЗА LPG          
Техобслуживание
ЗАМЕНА ФИЛЬТРА МЕТАНА
    
ЗАМЕНА ФИЛЬТРА ЖИДКОЙ
ФАЗЫ ГАЗА LPG    Дата:

ЗАМЕНА ПРОКЛАДОК
РЕДУКТОРА LPG    Пробег в км:

Следующее техобслуживание в км:

ЗАМЕНА ФИЛЬТРА МЕТАНА
ВЫСОКОГО ДАВЛЕНИЯ  
ЗАМЕНА ПРОКЛАДОК
РЕДУКТОРА МЕТАНА  
ПРОВЕРКА (И КАЛИБРОВКА)
РЕМОНТИРУЕМЫХ ФОРСУНОК      ПЕЧАТЬ И ПОДПИСЬ

63
 Техобслуживание Техобслуживание Техобслуживание Техобслуживание

Дата: Дата: Дата: Дата:

Пробег в км: Пробег в км: Пробег в км: Пробег в км:

Следующее техобслуживание в км: Следующее техобслуживание в км: Следующее техобслуживание в км: Следующее техобслуживание в км:

ПЕЧАТЬ И ПОДПИСЬ ПЕЧАТЬ И ПОДПИСЬ ПЕЧАТЬ И ПОДПИСЬ ПЕЧАТЬ И ПОДПИСЬ

Техобслуживание Техобслуживание Техобслуживание Техобслуживание

Дата: Дата: Дата: Дата:

Пробег в км: Пробег в км: Пробег в км: Пробег в км:

Следующее техобслуживание в км: Следующее техобслуживание в км: Следующее техобслуживание в км: Следующее техобслуживание в км:

ПЕЧАТЬ И ПОДПИСЬ ПЕЧАТЬ И ПОДПИСЬ ПЕЧАТЬ И ПОДПИСЬ ПЕЧАТЬ И ПОДПИСЬ

64
www.lovatogas.com
Sayın Kullanıcı,
Lovato Gas tarafından üretilmiş bir ürün tercih
ettiğiniz için teşekkür ederiz. Şirketimiz 1958’den beri
gaz dönüşüm sistemleri tasarımında ve üretiminde
dünya lideridir.
Elinizdeki belgede gaz sisteminizin doğru kullanımı
ve bakımı ile ilgili bilgileri bulabilirsiniz. Bu talimatlara
titizlikle uyduğunuz takdirde, ürünün uzun süre hizmet
etmesini sağlamış olursunuz.
İyi yolculuklar dileriz
1. GENEL GARANTI KOŞULLARI BAYİYE AYRILMIŞ BÖLÜM
LOVATO GAS S.p.A., ithalatçısı/distribütörü aracılığı MONTAJ TARIHI
ile ürünlerini aşağıda açıklandığı gibi garanti eder:
a) AB ülkelerinde yapılan satışlarda: ürünlerin mekanik ARACIN KM’SI
ve elektronik kısımları, ürün teslim tarihinden
itibaren 27 (yirmi yedi) ay garanti kapsamındadır. BAYI BILGILERI
b) AB ülkeleri dışında yapılan satışlarda: ürünlerin
mekanik ve elektronik kısımları, ürün teslim ŞIRKET UNVANI
tarihinden itibaren 18 (on sekiz) ay garanti
kapsamındadır. ADRESI
Garanti geçerliliği, olası kusurların gecikmeden ŞEHIR
bildirilmeleri şartına tabidir: derhal farkına varılabilen
kusurlar halinde, ürünlerin teslim tarihinden itibaren ÜLKE
8 (sekiz) gün içinde ve gizli kusurlar halinde, farkına
varma tarihinden itibaren 8 (sekiz) gün içinde POSTA KODU
bildirilmelidirler.
TEL.
LOVATO GAS S.p.A., sadece ürünlerinin
kusurluluğundan kaynaklanan hasarların neden
oldukları olası zararlardan sorumludur. Garanti
koşullarından faydalanabilmek için, garanti
kapsamındaki her türlü müdahale başvurusu, sadece
Lovato Gas Yetkili Bayilerine yapılmalıdır.
Sistemin üzerine monte edilmiş olduğu araçla uyumlu
çalışma garantisi, montajı gerçekleştiren Yetkili Bayiler
tarafından verilir ve aracın mükemmel işlemesini
garanti etmek için gerekli tüm müdahaleleri kapsar.
Sistemin parçaları; yetkili olmayan personel tarafından
müdahale edildiğinde, monte edildiğinde veya
onarıldığında veya öngörülen bakım müdahaleleri
yaptırılmadığında garanti kapsamı dışında kalır.
BAYI KAŞESI
65
2. LPG SİSTEMİNİN TANIMI 3. CNG SİSTEMİNİN TANIMI

2
7 3 2 7
1
3
8 8
6
6

1 5
4 5
4

1 Dolum noktası: Tanka LPG Dolumu için ikmal istasyonunda dolum tabancasının
takıldığı nokta.
2 Tank: Sıvı ve gaz fazda LPG içerir.
3 Multivalf: Tanka gaz giriş ve çıkışını sağlar; gaz seviyesini ölçer ve çeşitli
emniyet valfleri ile donatılmıştır.
4 Regülâtör: Gazı, sıvı fazdan gaz fazına dönüştürür ve gazın basıncını azaltır.
5 Filtre: Gazdaki kirleri süzer. Gaz sensörleri ve motor yük sensörleri filtreye veya
ayrı bir üniteye entegre edilebilir.
6 Gaz enjektörleri: Her bir silindire gerekli gaz miktarını enjekte ederler.
7 Komütatör: Benzinden gaza ve gazdan benzine geçişi sağlar ve tanktaki gaz
seviyesini gösterir.
8 Gaz ECU (elektronik kontrol ünitesi): Çeşitli sensörlerden sinyalleri alır
ve silindirlere gönderilecek gerekli gaz miktarını hesaplar.
1 Dolum valfi: Tankın doldurulduğu, çek valfi ile donatılmış dolum tabancasını
kenetleme sistemi.
2 Tank: Gaz fazındaki sıkıştırılmış doğal gazı (CNG) içerir.
3 Tank valfi: Tanka giriş ve çıkışta CNG geçişini sağlar.
4 Regülâtör: Gaz basıncını düşürme işlevini görür.
5 Filtre: Gazdaki kirleri süzer. Gaz sensörleri ve motor yük sensörleri filtreye veya
ayrı bir üniteye entegre edilebilir.
6 Gaz enjektörleri: Beher silindire doğru CNG miktarını enjekte ederler.
7 Komütatör: Gazdan benzine ve benzinden gaza komütasyonu sağlar ve
tankta bulunan CNG seviyesini gösterir.
8 Gaz ECU (elektronik kontrol ünitesi): Birçok sensörden sinyalleri alır ve
enjekte edilecek gerekli gaz miktarını hesaplar.

66
www.lovatogas.com

4. GENEL TALİMATLAR PARÇALARIN GEÇİCİ OLARAK SÖKÜLMESİ VE YENİDEN TAKILMASI

Mekanik onarımların veya kaporta işlerinin gerçekleştirmesi için gaz sisteminin
BENZİNLE ÇALIŞMA parçalarının sökülmesinin veya kaydırılmasının gerekli olması halinde, cihazların
Aracın çalıştırılması normalde benzin ile gerçekleşir ve sistemin doğru işlemesi zarar görmesini engellemek ve sistemin tekrar doğru yeniden düzenlenmesini
için gerekli sıcaklık ve basınç şartlarına ulaşıldığında otomatik olarak gaza geçer. sağlamak için bu işlemlerin yetkili bir Lovato Gas Bayisinde yaptırılması gerekir.
Her halükarda sistemin yapılandırılmasına göre, motor sıcakken gazla direkt marşı
ayarlamak mümkündür. Aracın benzin pompasının kuru çalışmasını önlemek için yakıt KAZA DURUMUNDA
tankı hiçbir zaman tamamen boş bırakılmamalıdır. Yaklaşık olarak tanktaki benzinin Kaza durumunda Lovato sistemleri, motorun durduğunu algılar ve tanktan gaz çıkışını
asla çeyrek seviyenin altına düşürülmemesi tavsiye edilir. kapatır. Olası bir kaza sonrasında sistemin kontrolü için Lovato Gas Yetkili Bayisine
başvurunuz.
LPG TANKININ DOLUMU
Aşırı basınç oluşumunu engellemek için tank, LPG ikmali esnasında dolumu mevcut
hacmin %80’inde otomatik olarak sınırlandıran bir valf ile donatılmıştır. Örneğin
60 litre kapasiteli bir tank azami 48 litre LPG bulundurabilecektir. Gerek mekanik
gerekse elektronik seviye göstergeleri, %80’de tankı dolu gösterecek şekilde kalibre
edilirler.

CNG TANKININ DOLUMU

CNG, 200 ile 250 bar arasında değişen basınçlarda aracın tankına doldurulur.
CNG, benzin ve LPG’den farklı olarak kilogram bazında satılır, bu doğrultuda tankın
kapasitesi, tankın hacmine ve dolum basıncına bağlıdır. Örneğin 220 bar basınçta
doldurulmuş 100 litre iç hacimli bir tankın kapasitesi yaklaşık olarak 17kg olacaktır.
Bir kg CNG’nin yaklaşık 1,7 litreye eşit olduğu göz önünde bulundurulduğunda,
yaklaşık 29 litre benzine eşit bir kapasiteye sahip olunacaktır.

LPG VE CNG TÜKETİMİ

Bir motordan sağlanabilir güç, kullanılan hava/yakıt karışımının kalorifik değeri yani
bir litre hava/benzin, hava/LPG veya hava/CNG karışımı tarafından geliştirilebilir
olan enerji ile ilişkilidir. Bu doğrultuda kalorifik değer, bir yakıt tarafından güç
geliştirme kapasitesi ile ilişkilendirilebilir. LPG ve CNG’nin kalorifik değeri
benzininkine göre biraz daha düşüktür. Yakıt olarak LPG veya CNG kullanımı,
geliştirilebilir gücün azalmasına ve bu doğrultuda aynı performansta tüketimin,
benzine göre yaklaşık %10-12 artmasına neden olur.

67
5. KOMÜTATÖR TANKTAKİ GAZ MİKTARININ BELİRTİLMESİ
Tankta mevcut yakıt miktarının belirtilmesi, aşağıdaki şema uyarınca ilgili ledlerin
KOMÜTATÖRÜN TANIMI yanması ile gösterilir:

1 KOMÜTASYON DÜĞMESI Benzin/Gaz ve tersi. KIRMIZI LED YEŞIL LED TANIM

2 YEŞIL LED gazla çalışma. REZERV

3 TURUNCU LED benzinle çalışma.
4 KIRMIZI LED gas rezerve göstergesi.
1/4 GAZ MIKTARI
5 YEŞIL LED’LER gaz seviyesi.
6 DÂHİLİ SESLİ UYARICI.
1/2 GAZ MIKTARI

KOMÜTATÖRÜNİŞLEVSELLİKLERİ
3/4 GAZ MIKTARI
TURUNCU LED YEŞIL LED SESLİ UYARICI TANIM

DOLU TANK
BENZINLE ÇALIŞMA

YANIK SÖNÜK
BENZINLE ÇALIŞMA.
GAZA GEÇIŞ IÇIN DÜZENLENDI.

GAZLA ÇALIŞMA

LPG’li sistemlerde gaz, tankta sıvı fazda

BENZINLE ÇALIŞMA.
TANI, GAZLA ÇALIŞMADA BIR HATA ALGILADI. stoklanır; mevcut miktar, sıvı kısmın
yüksekliği ölçülerek belirlenir. CNG’li
GAZ BITTI. SEVIYE VE REZERV LEDLERI DEĞIŞIMLI sistemlerde gaz, tankta gaz fazında
SIRA ILE YANIP SÖNÜYOR. DÜĞMEYE
BASILDIĞINDA ALARM SONA ERER stoklanır; mevcut gaz miktarı, tanktaki
basınç ölçülerek belirlenir.
BENZINLE ÇALIŞMA. MOTOR KAPATILDIĞINDA
BAKIM GERÇEKLEŞTIRMEK GEREKTIĞINI BILDIRIR.
ARAÇ DOĞRU ŞEKILDE IŞLIYOR

YANIK ARALIKLI AÇIK YANIP SÖNEN SÖNÜK

68
www.lovatogas.com

6. KOMÜTATÖRÜN KULLANIMI GAZDAN (LPG/CNG) BENZİNE GEÇİŞ

İLK DEFA GAZA GEÇIŞ (LPG/CNG)
Aracı benzinden (turuncu led 3 yanık) gaza geçirmek için düğmeye 1 basınız; yeşil
led 2 yanar söner duruma gelecektir (gaz onayı). Bu durumda araç halen benzinle
çalışmaktadır. Komütasyonla ilgili tüm şartlar yerine getirildiğinde ECU, aracı
benzinden gaza otomatik olarak geçirecektir. Komütatör üzerindeki turuncu led 3
sönecek ve yeşil led 2 sürekli yanık kalacaktır.
Benzine geçmek için komütasyon düğmesine 1 basmak yeterlidir: Gazla çalışma
yeşil ledi 2 söner, benzinle çalışma turuncu ledi 3 yanar.
Acil durum ÇALIŞMASI
Aracın benzinle çalıştırılması imkânsız olduğunda (ör. benzin pompası arızası,
vb.) aracı direkt gazla çalıştırmak mümkündür. Bunu yapmak için, kapalı kontak ile
komütasyon düğmesine basılmalı ve düğme basılı tutularak motor çalıştırılmalıdır.

SONRAKİ KOMÜTASYONLAR
Eğer araç gaz konumunda iken kapatıldıysa, kontak açıldığında komütatör tanktaki
gaz miktarını gösterir; gazla çalışma ledi 2 yanar söner durumdadır, benzinle
çalışma turuncu ledi 3 ise yanık durumdadır. Marşa basıldığında araç benzinle
çalışır ve EASY FAST sistemi, gaza geçmek için ECU’dan onay beklemededir. Söz
konusu onayı aldığı anda geçiş gerçekleşir: Gazla çalışma ledi 2 sürekli yeşil olur
ve benzinle çalışma ledi 3 söner. Motorun ilk çalıştırılması, soğuk motor ile daima
benzinle yapılır ve bundan sonra gaza geçiş gerçekleşir. Sistem yapılandırmalarına
göre, sadece sıcak motor ile gazla direkt ilk çalıştırma mümkündür.
DİKKAT
Aracı direkt gaz konumunda çalıştırmak bir acil durum operasyonudur. Aracın
sürekli direkt gazla çalıştırılması sonucunda katalitik konvertör zarar görebilir
veya motor arıza lambası yanabilir. Bu riskleri ortadan kaldırmak maksadı
ile yazılım sistemi sadece 20 defa acil durum çalıştırmasına izin vermektedir;
sistemin sıfırlanması sadece Lovato Gas Yetkili Bayileri tarafından yapılabilir.

GAZ TÜKENMESI NEDENI BENZİNE GEÇİŞ

Komütatör rezervde bulunduğunda ve gaz basıncı önceden belirlenmiş bir değerin
altına indiğinde (örneğin tanktaki gazın tükenmiş olması) ECU, otomatik olarak
benzine geçiş yapar. Aksi takdirde, gaz azalırken motorun fakir karışımla çalışması
katalitik konvertöre zarar verme riski doğurur. Düşük gaz basıncı nedeniyle benzine
geçiş komütatör üzerindeki turuncu 3 renkli benzinde çalışma ledinin yanması,
4 ve 5 seviye göstergesi ledlerinin sıra ile yanıp söndürülmesi ve öten bib sesi
ile gösterilir. Öten bib sesini susturmak için aracın çalışmasını benzin modunda
brakarak 1no. düğmesine basınız. Benzine geçtikten sonra, araç gaz tankının bir
sonraki dolumundan sonra gaza geçişi için 1no. düğmeye basılana kadar benzinle
çalışmaya devam eder. Gaz doldurulduktan ve gazla çalışma koşulları yerine
getirildikten sonra 2. gazda çalışma ledi sabit yeşil yanar ve 3.benzinde çalışma
ledi söner.

69
7. DİREKT ENJEKSİYONLU SİSTEMLER
Direkt enjeksiyonlu motorlarda benzin enjektörleri, doğrudan yanma odasında
konumlandırılmış olduklarından aşırı yüksek çalışma sıcaklığına maruzdur. Lovato
Easy Fast D.I. sistemi, gazla çalışmada kısmi enjeksiyonlar ve/veya benzinle anlık
çalışmalar öngörerek orijinal enjektörleri korumayı amaçlar. Gaz sistemi tarafından
otomatik olarak yönetilen söz konusu çalışmalar, sürüşte hissedilmez ve kullanım
şartlarına göre değişir. Bu stratejiler, gazla çalışmada da belli bir benzin tüketimine
neden olurlar. Aracın kullanım şekillerine ve sürüş tarzına göre benzin tüketimi,
toplam yakıt tüketiminin %10 ile 20’si arasında değişebilir.
8. TANI
Gaz sisteminde bir anormallik algılanması halinde tanı, turuncu ledin 3 sabit yanması
ile hatayı bildirerek ve yeşil ledin 2 yanıp sönmesini sağlayarak aracı yeniden
benzine geçirir; aynı zamanda sinyalin kullanıcı tarafından anlaşıldığından emin
olmak için dâhili sesli uyarıcı aralıklı olarak çalacaktır. Sesli sinyali kesmek için
komütasyon düğmesine basmak gerekir. En kısa zamanda bir Lovato Gas Teknik
Servis Merkezine başvurun.
DİKKAT
Benzin tankı tamamen boş olduğunda, gazla yolculuk etmeyiniz. Benzin tankı
kapasitesinin, en azından hep 1/4 dolu olduğundan daima emin olunuz.
70
9. PROGRAMLI BAKIM
Lovato Gas ürünlerinin bakımı, aracın diğer parçalarında olduğu gibi, sistemin
emniyetli ve sorunsuz çalışması açısından şarttır. Ayrıca programlı olarak öngörülen
bakım dönemlerinde bakım yaptırılması, işletme maliyetini düşürmeye katkıda
bulunarak tüm ürünlerin kullanım ömrünü ve işlevselliğini uzatmayı sağlar.
10. PERIODIK BAKIMLAR
Sistemin performansından ödün vermemek için bakım müdahaleleri her 15.000
km’de programlanmıştır. Tabi ki bu programlı bakımlar, her halükarda Araç Üreticileri
tarafından öngörülen aralıklarla gerçekleştirilmesi gereken, söz konusu üreticiler
tarafından öngörülen müdahalelerin yerine geçmez.
DİKKAT
Bu bakımdan Aracın üreticisi tarafından öngörülen müdahaleyi gerçekleştirdikten
hemen sonra gaz sistemi kontrolünün gerçekleştirilmesinin sağlanması tavsiye
edilir; bu şekilde bazı işlemlerin tekrarı önlenir.
SİGORTA POLİÇESİ
Bazı Sigorta Şirketleri gaz sistemini poliçeye yazdığından, aracınıza gaz sistemi
monte ettiğinizi Sigorta Şirketinize bildirmeniz önerilir. Bu bildiri, normalde primlerin
değişmesini gerektirmez.
www.lovatogas.com

12. KONTROL VE BAKIM TABLOSU 13. PERİODİK BAKIMLAR

km 15.000 30.000 45.000 60.000 75.000 90.000 105.000 120.000 135.000 150.000 Periodik Bakım
SISTEMIN GENEL KONTROLÜ
         
HAVA FILTRESI KONTROLÜ
          Tarih :

Mevcut km :
BUJI VE ATEŞLEME KONTROLÜ
          Gelecek bakım km’si:

REGÜLÂTÖRÜN BASINÇ
KONTROLÜ          
KARBÜRASYON KONTROLÜ
         
KAŞE VE IMZA
GAZ FAZINDAKI LPG FILTRESI
DEĞIŞIMI          
Periodik Bakım
CNG FILTRESI DEĞIŞIMI
    
SIVI FAZDAKI LPG FILTRESI
DEĞIŞIMI    Tarih :

REGÜLÂTÖR DIYAFRAM 
DEGISIMI GAZ    Mevcut km :

Gelecek bakım km’si:

YÜKSEK BASINÇLI CNG FILTRESI
DEĞIŞIMI  
REGÜLÂTÖR DIYAFRAM 
DEGISIMI CNG  
SERVİS EDİLEBİLEN
ENJEKTÖRLER BAKIMI      KAŞE VE IMZA

71
 Periodik Bakım Periodik Bakım Periodik Bakım Periodik Bakım

Tarih : Tarih : Tarih : Tarih :

Mevcut km : Mevcut km : Mevcut km : Mevcut km :

Gelecek bakım km’si: Gelecek bakım km’si: Gelecek bakım km’si: Gelecek bakım km’si:

KAŞE VE IMZA KAŞE VE IMZA KAŞE VE IMZA KAŞE VE IMZA

Periodik Bakım Periodik Bakım Periodik Bakım Periodik Bakım

Tarih : Tarih : Tarih : Tarih :

Mevcut km : Mevcut km : Mevcut km : Mevcut km :

Gelecek bakım km’si: Gelecek bakım km’si: Gelecek bakım km’si: Gelecek bakım km’si:

KAŞE VE IMZA KAŞE VE IMZA KAŞE VE IMZA KAŞE VE IMZA

72
 190970440 REV.3 – 10/2016
LOVATO GAS SPA
STRADA CASALE, 175
36100 VICENZA (ITALIA)
TEL. +39 0444 218911
FAX +39 0444 501540
info@lovatogas.com
www.lovatogas.com

FOLLOW US ON:

COMPANY WITH CERTIFIED QUALITY SYSTEM