Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
Dettati Volume Unico PDF
Dettati Volume Unico PDF
VOLUME UNICO
(l 0_ 2°_ 3° CORSO)
.. ' .' \ ..
Mario Fulgoni
Parma Febbraio '89
' epettato ', musi~ale: ·~:- .DU::;~~';;:"· ':'~'" ~~«~i>;: c~'r ;+ttY;o";"'···. . ;~ ;-; ....::::.. :ro; ~.,~ .'
';;~~H'~il, L~~corso.comprende i dettati ntmici,'melodici e'~rit.miè07melodici; ·mentrenel 2 ° e 3 °
corso sono compresi solo i dettati ritmico-melodici., c " , ,:;';'.•-'. '
.. I dettati registrati in sei musicassette (da 90 min.), sono suddivisi in due per ogni corso.
Dettato ritmico
Il dettato completo avrà una durata complessiva di otto battute, proposte in forma pro-
gressiva seguendo lo schema:
l° e 2° più 3° e 4° C'B")
A B
ripetizione di B I I
3° e 4° più 5° e 6° ("C")
B C
ripetizione di C
5° e 6° più ]D e go C'D")
C D
ripetizione di D I I
- Si ricava il tempo contando il numero di pulsazioni delle prime due battute (" A") e divi-
dendo per due.
- Nei dettati dello corso (la Serie) le pause saranno pronunciate, contrariamente alla norma-
le prassi.
- Il dettato ritmico è limitato al l ° corso in quanto considerato, all'interno del lavoro, solo
come il neccessario supporto alle realizzazioni delle melodie. Nessuna pretesa quindi di esau-
rire i problemi ritmici, che richiederebbero piuttosto un corso a parte .
- Dal dettato n° 28 (l ° corso Ira Serie) in poi, il Metronomo non è più registrato .
Dettato melodico
Vengono proposti quattro brevi frammenti melodici (A - B - C - D) con un breve stacco
tra uno e l' altro, senza indicazioni ritmiche.
Dopo il primo~mmento, l'allievo interromperà l'ascolto cercando di memorizzare i
suoi1ìCantandoli più volte (dapprima senza'dire il nome delle note) e trascrivendoli successi-
vamenFe. .... .., -.-,..-..
--==~;..;:.-"., _ . • ' ~ - - .. . .... c· ...
--::::::::s;-:- __...; . .' \.... :
Con questa prova l'allievo, che inizialmente troverà maggiori difficoltà, riuscirà a con-
centrare meglio l 'attenzione solo alla parte melodica per cui, non distoJto da problemi ritmi-
ci, si dovrà proccupare solo di memorizzare nel più breve t~mpo un sempre maggiore numero
di suoni . .
..~
I . -~':;.,.~(~ .:. _..: ..'::::~'~\', :;.i·:.-~~ f-n :·.~_ ~~:~,t:~:·t;Jz;:;·.·:.::. !'):.~-.~:[~: -:: .. \":~ ,.JJ!.:.trr~("ti~' t~t.;1-~· i·~J;j'·--1~ti.J..~· ~ t~Ti-.dr.d - ...
l' . - Il dettato completo di ritmo e melodia avrà una durata complessiva di otto battute (dal detta-
to n <> 52 del3 o corso di dodici battute), propost~in .fonna progressi va come per il dettato
ritmico.. '.. _ _ . . .. . ,
- All'inizio di ciascun dettato verrà eseguito il n'o èorrispondente al primo grado della suo
scala (TONICA), dal guale si ricaveranno gli altri suoni ..
-J?al dettato n° 12 in Qoi, la tonalità dovrà essere ricavata partendo dall'ascolto della nota
LA (secondo spazio) alla quale faranno seguito la Tonica e l'arpeggio registrati pri.ma di ogni
~ .
- Prima di ogni frammento verrà ripetuta l'ultima nota del frammento precedente: nota di
collegamento della durata di una pulsazione.
I/ ~ ' .
) IMPORTANTE. La funzione del dettato è anche quella di sviluppare la memoria musi-
_ _ cale, pertanto, riducendo al minimo l'ascolto, si dovrà cercare, con gradualità, di memo-
U
l· .
rizzare'iI maggior numero di suoni riproducendoli più volte, anche mentalmente.
I Questo sforzo mnemonico risulterà utilissimo nel corso dello studio.
i- -
!
~~7~~~0;·~···~~~~~~~:-::·:-:·~::=-~··-;-:-·-~'
~.:: ; . '- ' .
~~:_:.~oz: :;" CAflITQLQ .I ~ . ~::-:-:~-: ,Tempi semplici ~' f5mdaIE~I1.tali, (~Z~~ ::__
~ (1)cQ~ ,facjli -figura-
~,::-c)""i::;1j~:,;b j.;ry.t,~;~f~!c:"~"·~.;i'~,' ;~lÉzioni' ritmiche>e~~r~lative ; pause~~=~Iiffi!ijJh:,t";s;7i~ti;:'," -,
' ,' ;,~; "', , -'
, . Dettati melodici: primi tre gradi della scala di DO Maggiore .
. -: "' " . .
1 ° CORSO IP Serie
r CORSO P Serie
~.2o CAPITOLO XIIo Dettati melodici : Tonalità Maggi~ri (DO - FA - SOL) con
alterazioni cromatiche.
Tonalità Minori (LA - RE - MI) scala ARMONICA e ME-
LODICA
2° CORSO IP Serie
3° CORSO IP Serie
CAPITOLO IO
Tempi semplici fondamentali (2/4 - 3/4) con facili figurazioni ritmiche facili
tive pause.
(J - J )e rela-
CASSETT A N o l
Lato A
Dettato ritmico
Dettato melodico
A B 0 c D f.\
... Il
\
$
\
Dettato ritmico-melodico
B
$ C
f j: l \
J
D
C. i
IJ
l
J lJ l )
Il
I
tf 3 ~ J èz vi
\
J j I J I
--J.-
1
J è J
I J I J D Ili
o /;) o /.\
$1 11 JJJ\jJjJ J J J11) \J J) ;}\\
-+-
\ J \ J H J
I
J -< , '
j e [.1
!
&2 j J \ j; ) é· )
\
J I
-e-
\ Il
·3
1f-':"-l±J jIJ;; J J I) J J J J I; J; J2 11
(1 ~ -#-
\
J \ J J \ j J !J ;
'-----""
i
l il
* ~ J t\
~
I
J tI
'----'"
J 1 \1
4~-4J--~~~lh,J~~j~~~l~~~~j-4J~~-I~J~~J--~
I et ~ J Id· I J d I cl· Il
l) ;":) f.) ~ )
$ ±J j J J \J J 1 1J \J J ; 1 J IJ j .J ~o I 11
~
\ J
l . \J J \J J IJ lO Il
C' De~ti melodici: primi cinque gradi deÙa scala di DO' Maggiore.
»~~ n I J ID ~ ID J
I B ) I J j I_I) D,d Il
j lj j 3 Ij
n \J \n ~ ~ I j.
n nld' Il
# \
1 i ) \ J J \ i J J !J J
i
;
q?
=
J J
-#-
I j
I
J J \
J il J J .'
~
\
I
I
...
\1
5
o 0 n 0
$ \ ; J J J ; JI j
.~ . .
J j J j J 2 \ J; j J
. '" .
I \
. -+--#-
J \JJ ; J J; 1 Il
I,J
l I .
JJJ1J
...-
I fJ J ci IJ Il
CAPITOLO IYo
8~~J--~~--~1-7~,~r~.~\--~\~rl~~~~r~l~d4-----~
17 f7 r!~ ~ \~ '7 rliO J II
o ~ 0 0
(~ -l ; l ~ J ; : I J J J J j 1 j ! j J J J J J J \ j J Jl J Ji Il
,
I r
I ~ 3 j I
\
I J) J J l J (t.
; J I j ~ ]i \
\ ; J J
I
I, I
I ~
I .' " ,-4}-
,
,
j
1
;-~ ..
r- - .• ,. _ _ .._'... . -. ~_... ....... ~ .. __ o, .._, •
Cf ~ 1-: J J I FJ J
I J J Il
CASSETTA N° l
Lato B
I
J
10
I
b.lr
W
j
'7 '7 r!
n In
J
J
J I n;
I J
J \?
.I
rJ
I '7 r.l
11
li, I
I $ ~ ; ~ .\+ + J \ J 2 ; J J l J l I \
f:\ f.) n
~ J J J J-#-\ j \ J J 2. J j -I--#-'
\ Il
0
i,
-+
I
I $t l -+-
$ J =;1 [131 j
I
I
I
I
7
# I ;
-*- -+-
I Jl Il
-*- -+-
I ~ 1J l j j IJ l ~ J ~
-+-
I JJIj 1 J J J ~ Il
2 \;
Il
!
\ l
----t- ,A/t;: ......!- C;J 12-..._,:> {,vi i: ..
CAPITOLO VO -
J c o {:< -So -;::-, --v,
Dettati ritmici: combinazioni ritmiche con l'impiego del Punto e della Legatura (.L!1= J. I ,
.~~rJ = I.j J)
Dettati melod.ici: Tonalità Maggiori (DO - FA - SOL), primi cinque gradi.
Uso del DIAPASON: si ricava la tonalità partendo dal LA del pianoforte.
"'-",
12~--~J----~j--+J~I~.~r=J~--~J-----+~.~\~,------~r__~*~\, _~_~,I_t~::_~{_'_'_'~
I ~, r.~) ,\ O -j I \'"'I
• • .'
\
\1
J ;. r •
!
J
$. ::: J ;. Il
,,: :.:.,. . '--:". '.; . - ~~_ : .. .. '- .- :;. ;.. ~- -~~.~ >_.. ,., .:. .
.. .':.-
~. - ,.~ . - i;7~-~'''- ''''·~·'~_ · ~· ~':'-~~'-- .-"',:;~;.- ...,.__ . ... -. " -~ .... ~ -~ ~. -,~--~--~"",~~ ~_:.;..::... . .~. ; ..,. ..-.,. - _ . . " ".--. --".~ .. .~. _- -
-- --
ij 1 J j J j J 2 J\ J J J l J J J
n 0
\j Jj JJ j
1'7\
J \ J J j; J j J H
- 0
I
!
i
~
T'''; ~
\ J'l
$
\
i
ti
i. J j I J J J \
J J ; I
I
r J •
\
($ 9 r ; J J .., rJ l J J
)
I
;
~ !J \ J Il
14 2.
"
\
r I J , \
,.. I r J ,r I J 6
I
f . · 4 r \ ,11, •l I ~ J f, J It
/;'\ n 0 0
fl \ J -l \l, f J j I J J dì
\'7 J J J J ~ \ r: \ -#- -tr-
Il
\. . n \.--. \~
~ I ( 1 , !'
115 ~ ~~ ,--""r=-J \J ~ \ ~,
- \~ J ~ JI~ ~Jlr - J
I
-
t..,
;
......,.-
.
I -
«,.
;
I
I ,
F
J \
J ~ \
J ) B " \
i
i r è/ I,
I 6/ i
r r r I
I
:--: J IJ J , F
J \
j J Il
i
vr ~ '\
I r \' i
ÌI' \
I
9
"" ..
.. ' , ', ', ' :-' :",,_:. . •••• , ~ . " '0 "
- " .. -- ..... --_ ." -~_. __.._-_......_ ._._._.-.--_
. '
•.. ,. ,
•...
16 ~ J! "r ~ I~:J J I J J I r I J
l'7JJ;JJ,J· r~ I~ " fJ fl J I
f'
I \fJ i" +- 1 1 i J , J
I \; 2- J \ ~t J J "l lì J l! Il
I
17 ~ ~ D ~D J \? J J J I J. rl
I IJ J lDJ ,rJ rlr~J
'---...---
I " 0
~
~ ~
#b J~ ;~ ; j ; \JJ; @ J j J \ j J J ; J J j IJ Jj J J J j I
I
\ J. J J J \ j J" J 2
I J ; F)
J JI • I J 'Il
I
I
I
I
. - . f.\ .. - é.\ <:-
~ ..~
Il
lO CORSO IP Serie
CAPITOLO VIlo
CASSETTA N o 2
Lato A
t
" / .' .'
I ; -
•
I
rl i ~ \ :; j l \
•
19 "~ r-
I \ '7 ~ • I J: _~ J \I
I
I
~ ~ -- I \ 51 J . j \jj J
I
,
!
I j \1
I
I
I
Il
,0 ~ j J J~ J j I J J. l ~)""l J J ~ J' . I
.1 J n :tn!J ~ ò l [ j rfffi\d' Il
n .
/.ì ~ ; r.-. '"
$2JjJj~ j IJJJJJJ: \2JjJJJ IJJ;l~$jJl
j
i-"- I C",--
El' lo ~ J f 1 15""3 J Ii 3 J ] Ir ò I
llJ J J J IfJ II) ~ Il
I ; f.'\ -l'
n
f.\
r:'\
(
I $ .I ; J ; j = } \J j ~ j i l: J \ J J J J J j j \ J j ; j ~ J 14 il
. -.- ""41-
f
, f J J J J \;;
, \ '2 \1
TI!] J
-r- \.:==
- J .. J 1~;::;:J=jj~,
\l''r ti\ j
f\ n
r \.,7T!
j
J
Il
ò
~
. /,ì 0 0 /:\
I .$ hl 7~ i _I . 1-. J i P] f J I f71 j I
I 0% F ;
- -l
r
r - ' '---'-
I TJ J i 8 nl J JJ 1= I :1
I
I
23 ~~J--~j~n~l~rJ~~J---+I+J~
, ----~r-IHJ~a~~~~
l? J [ 1,,5] J ! ) , n'd fl
1 J J \ El r \1 [)
24 2, Dj , ì \ CJ J \ J:;JJ ! ~ n J
l '~ JJ ! J. j~ I D --
J·H '--"
I J :- :,
~ ~
~ . n "-:ì ' .'
Er ~
-+
~
; fI j tj r l
-
\ ;. ~ I rs l Il
-
L
\1
"' 14 "
. -;... - .: , .-,' ~
CASSETTA N° 2
Lato B "
"
r '
, •• 0
7
r'-
I~ ~ B1J :Bj
I fJ l El I J :a J \I
"~$~V~+~~\
~ =+: -;-
~ff~n~\j~,~r~J§!§\~E~l§,J~,~;~\~~~J~J~!
J -+- -#-
$~ J j alJ. -rJ Il
ti
-- 'l
J ) \E ì 1 I
-#-
i;
i ~ . j tJ j ! \1
15
Tempi Composti.
30 Co j J j
~
~ r\ J. ~. l~ r~ f\JJJ j.
r l ,!. r I)
.
I J. ~ . !J JJ ~ J J J J, Il
J\
f l ~
r
. ,.
I
,.
$r i J fin);!, l ~ 1
Il
31 S~ rj J J I j J J J; I ,re j rJ \j .
I
!~ j ~ J r\ '? ,Ij J. \J r n \~
c., r ~. It
j , \J ) J J J J 1\ r c==. E L-; ~l
; \J r J.
32 ~ J j J J. ì J \j f J. \J.:JJ. l~ J±9J.
l fJ r.J IJ· rHJ, I~ 11 J r I J. 9 J J, . \1
* -+- . • •
rE; r-~i :~ r
I r J
}
/ ',/;;,.,) / l';
"
33~
~
D
l 7 J
\ \
!
t 1 I2 -#-
r iJ J
7·
\ J ii J
J I ;
.- ]
J \
;a ; /IlO
J \
\
J J \1
34 ~ j, r J, , I J n J jrj j J J\WJ é
I•
~
\
.
\
" ;Im
0
•
\
J (lnfJ
""
fiO d
-....!/ It
;,
i
\ \ i
\\
"0 ...
17
tX ~ ~
,5
~ •
i""'i
• J I j JJ ~ In J ~Im ,r- ?
I ~
'" nl J J r~
~ I J. ~D IJ j ; J Il
$i J. "5 J I J j• J I ;.
t- -+- il -r. ..... T
«
I i i
I 2
--
I I ~ I I
::j:..
-
~
~ :;
J I ; , ,~ "7 Il
~ J -, ....... f I J . ; , IJ ; •
I
!
I
-+-
- ";'1 ..
.,.
I
'""'"
:lt- " <
~ ~
36 ~~.~\~ri_.~.~DJ~!~d~--~~~~~7~J~J~·~J~J~J~I~Dl~~r3~I~\~
IJ ~ f .D5 I ~ , Jj I m J. r 1 m d \I
# 1
!I . . fl r J
J 1m3 n j. 9 \J
-
---r
f~
,..uE
',I
-.!!
Ill:
Co R7:-.., ,"'" j è.
18
CASSETTA N° 3
Lato A
2 iii t l
q? ~ J? t =:-1$;9 il Ij Jl J 3 \ d
# i
' Il
i
~
,p-
3 $tt J f: J\:,ìJ 1JndllPl
$k f j l TI eg I J 1"7 f j ) J J ! J, \1
j J J \jj;jJ
'§
IF J r \~ J Il
"
19
f ~ \,
(i \
~.
l-
I (l J \ El FJ I
~r
~
ti) +F-r
4= •
11
+.
rj 1 ìD J r \ r J f
\; J r J I t;'
9 $~ i v [r ti l J. \j
j !J TI)
_ _ rf
$1 r J EU \j . J. \j r J. 5 J I J o \1
- · ~'· · f~~~~~fj;~~~~~~~a~';·~ i~:·;t~:=~S'J~~;:~~~
." ." D~tciti mel~dici: Tonalità Maggiori (DO ~. FA- - SOL) con alterazioni cromatiche.
Tonalità Minori (LA ': ·. RE _ ~ MI) sulle_scale -ARMONICA e MELODICA _---- -,~ - - -- 0 ' --
. .. -... - - ~..:.. .... -- ; . -" ..
11 $ t J l I~
=4
j bnJ , 9 j J \L J r
Cf t J 1;; \ J ii J Il dE] I~+4- I Il
12 $ ~ J 7 3
l'7 J J J \ J I) J
~ @l; J J \j J J f) ,.d'; iJ ;
13 tf~~ J I fQ J. bE I J
{$ b Tl a; i J J j.
f
T- j
I (; . Il
I
, 14 &7 \, ~
f J Iwl J J j l J. j f J I; r
I $t ~ t r ~b/ I f" j J Id] ~ li I \l
'i' ç _
ì--.:
...._-_ ..
I -.~- ---.::~
I
I Il
"
l
17 $ i +lf
i li 't
~ T
\ r I r 11 l
T .
\
J . rJ ; l f VMJ
I j 1
,.
if j J. 1J:11) !11
~
i J \ FJ J }
~;: 1f!5j FJ
CASSETTA N o 3
Lato B
, 20 $~ ìl
~ ij?~ r ir
I "
I
:2
'.' . . '~.' ..~.'- ". " ;:- .•...':- ,. - ".' :" .
23
29 ij ~ ~ j. ; I 2'
~
4i r t ir
o ~0 E ;Iwl J - Il
b J,., r-~
31 (&f i~ ~ 53, \
__ o
.. 9 \
(f c 2 ; J ;.: J \ f *f j,
~-
ci Il
35 ?jJ!t €J r
ij!f a E r \1
~6 ($ 1) ~
fblo
J
J pLrru IIP, J.
38 $I.à ;. -
:\n J. . r :,J[j
l!
J
,.
25
, - - - - - - - - - - - , - , -_ o o.': 'o, ..
CASSETTA N o 4
Lato A
,
39 $t J
,.. ) F1 li I ~ . S- I r -4 l · I [ z:::J~ r
=4
- - §
lr If~
;;::
* ~J -J J
.....
~.~ \
J Jj
$ J t J \1
I
\ J ì •t4 \ J il, *
I"
l 9p
• -f-
m\ I I
•
j; Il
.,
CAPITOLO XnI o
41
42
•
I ", ' ~'C" -'+'~' ~' " ';~", e":',:;2;'; i0+R,;i: ., , ~, ,', ,.' " ,,-' ", ~ ,<":!~-l,*' "'~ 4:", ~.fc~ ~.<;>,f ,
,','~, '
.. .. ,:"..;~' - '~~~ , ':,: , ' :
(ICZ t::r f
( J ~ bkl' id Il
47 $~ ~ j f J J" IFil J \ r. r dr
M tI j #J. j
48 q7k ~ Fj Jil ! I j
f* ~ l ; J. ~J I; ~ .
I
I
27
nJJl
~ ~ Ea 2: I- j
. '3 n~ J . I f1 J li J 1\
n
.;w. . )~~...to
~ o $ i J :- J. ©~J IIl j J L? I r ca r l
rl Lv =+J
\
-,
#
r
I $r IIl)1 J j ~ j
I ~
J es
Il
"
28
CAPITOLO XIV o
56 Cf i l q: If!i9 J \J .. j;:12b j lJ J
{f [ r fiJl rJ J
I f ii Il1 14 ± ± ~
CASSETTA N° 4
Lato B
I 57 $ll ,8 n I J =;}
I $ J • J J iO I J. r j cl \\
I
I 58 $ t : l l. j131 g J. 7j If] c d t j I ,l ~ j e.
lI $'~ r li t ~ ti 0 ~
m,) i n il
C' 1 I j. j J 111 .
1
I
L. '1
[$r r j 1 rf Il
r
rj;'\; i r J d fil. J. .
~
[62 '--/
I {fil (W\fJj)IJ. C r . l r ci ) fiiJ ~J ~ cl. ~
I
63 ifh ~ r ~ n ba 1J
r--3---,
J J ) J \J r r r 1 r §r fJ
sJ1 \ r J Jj \ Il
. . LfJ =t
I
68 (jJ t i f1 Pì I F J r:a I FQ fj nttiJ J
(17 Il r J !j I~ J r: r J i r i, ~r r I r ~
;i . '- <
r'7<J \
:lI
~~~~~~~J-
I fii ~ II r J ; I re J . f I J ii h JJ I J '= r '711 · .
{3$:;
I
~J nI~ J. ~ ; J I±. J :; I fffl J
$ r J fil 11 li J' ~J \ '2 J lì l J J l I<P ;J Il
I .
I
L
32
I CASSETTA N° 5
Lato A .
l,
I. 1 (jJI' t r D f? I~ j ; hl h J aJ JtI i:n re J
{*'e ( i DlwJ Jf j l J, ,Én!V-l; d ~
»113JSB R ICiOJ
I f1 f@ Jjj \iJ J Il
3ijq ~ J O I F ii J If a J,I)
$Ma ~r; dì I~) 'j C I IJ f li IwJ J
~.
4= \ j .
j
F;JiJ \ f!J *J
1 [r r C\ Ù t II
f \J r: J
El f tlj
'---"
I r"" Gr ~I\rn f Il
j
fJ JI
I
I
. I , - .. i J \ J l'h) aJ I
CASSETTA N° 5
Lato B
l l Ir J r nlQ ~ ~
I~. t!r [ .r::r I1;J\
t:G !' Il.
I
I
I ",
I
37
. 2a=~rlJ.
I $k )\l
l
8
3° CORSO IP Serie
CASSETTA N°· 6
Lato A
11~ pJIJ
f1 g,f'\ l ~
I
137 i$~ ~ J l J JlO (l;
~
l'i t rJ l] 1&[1 j .~
J W*J J ~; I 1. EJ] Il {J 0J r lil d ~
J .,
L __. ________._.--__...
nr i
39 iji U't t l
\J1 8 I j, ~
I
I 43 q;i!l Z J \
I <rnc J
J
I
~ -Il II I yl lr ['
I
J "
I .es •
41
[
~
I CASSETTA N° 6
Lato B
I
B ~
~
D JlJ'j J
D
1'-;7
I
F
~
)
l ~ \ tI) r
E r I t F iJ J I ~
\ rP i
J Il
~
j. f ;;5 \ A ,J \ 'J J ~ ) J J \ Cr r f
r 4tr I(ì r . B t 1 \~ CJ . r, [ l $ e
~
J $1I# R J r \~J;1 j Il
I "
I
I
.+2
I
f4 ~lfl'ft J, l fiJI0 J II) J :\ffl'r'
~
Il
,'I
t4
Il
. 57 ~~ m j l n I ] JJ ~J I J t; CjlfE'! r 5 cl
'#~ E' ll"C:rlWJ J \~J. lìfJ11Qf' I
tf
e« l
j
Il
I 43
l!f1wJ ~J J lj J3J r
\ 1 j ; l fiO f'
Il
-4- .
1$ f J co \ D ~ \r J c\y J Il
I
I