TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

45
15

60

P=150 kN
P=150 kN
Konstrukciju iji su statiki sistem,
20 35 20
g=40 kN/m
optereenje i popreni presek prikazani na skici, dimenzionisati u karakteristinim presecima prema M i
B
C
D
T. Na delu nosaa A-B osiguranje A
od glavnih napona zatezanja izvriti
2.0 m
2.0 m
2.0 m
vertikalnim uzengijama i koso
6.0 m
75
povijenim profilima. Mesta povijanja usvojenih kosih profila odrediti grafiki, konstrukcijom integralne krive. MB 30 , RA 400/500

Za usvojeni raspored armature, za preseke u ukljetenju i u polju, sraunati napone u betonu i armaturi. Za presek u ukljetenju sraunati srednje rastojanje i karakteristinu irinu prslina.

STATIKI UTICAJI
a. stalno optereenje
Ag = 0.625 40.0 6.0 = 150 kN

Bg = 0.375 40.0 6.0 = 90 kN

Mgosl. = 40.06.02 / 8 = 180 kNm

Mgpolja = 9/12840.06.02 = 101.25 kNm

b. povremeno optereenje
Vrednosti statikih uticaja usled povremenog optereenja su sraunate pomou tablica, prilog 3.3,
str. 496, BAB 87/2. VANA NAPOMENA: u prilogu 3.4 na istoj strani krije se greka - NE
KORISTITI !!!
.
M osl
=
p

3Pa
3 150 2.0
(L a ) =
(6.0 2.0 ) = 300.0 kNm
2L
2 6.0

Ap =

P
150
(2 L2 + 3aL 3a 2 ) =
(2 6.0 2 + 3 2.0 6.0 3 2.0 2 ) = 200 kN
2
2
2L
2 6.0

Bp =

P
150
(2 L2 3aL + 3a 2 ) =
(2 6.0 2 3 2.0 6.0 + 3 2.0 2 ) = 100 kN
2
2
2L
2 6.0

Dijagrami M i T usled stalnog, povremenog i graninog raunskog optereenja su prikazani na skici

1. u prilogu. Kako se trai samo dimenzionisanje u karakteristinim presecima, dovoljno je
razmotriti samo kombinaciju uticaja 1.6G+1.8P.

DIMENZIONISANJE PREMA MOMENTIMA SAVIJANJA

MB 30 fB = 2.05 kN/cm2 ; RA 400/500 v = 40 kN/cm2
a. presek u ukljetenju
Mu = 1.6180 + 1.8300 = 828 kNm
Pritisnuta je donja ivica nosaa, pa je oblik pritisnute zone preseka ili pravougaoni, irine B=75 cm,
ili, za sluaj da je neutralna linija u rebru, oblika T. Pretpostavlja se da je neutralna linija u ploi:
pretp. a1 = 7 cm h = 60 - 7 = 53 cm

PRIMERI ZA VEBE

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

k=

53
828 102
75 2.05

= 2.284 b/a = 3.5/9.641 ; = 21.560% ; s = 0.266

x = sh = 0.26653 = 14.12 cm < 15 cm = dp

Pretpostavka o poloaju neutralne linije je dobra, pa se potrebna povrina zategnute armature
odreuje iz izraza:
A a , potr . = 21.560

75 53 2.05
= 43.92 cm2

100
40
usvojeno:

9 R 25 (44.18 cm2)

b. presek u polju
Maksimalni moment Mu u polju je u preseku u kome je, za odgovarajuu kombinaciju uticaja, Tu =
0. Sa dijagrama Tu u prilogu, jasno je da je to presek na 2.0 m od slobodnog oslonca, gde je:
Mg = 90.02.0 - 40.02.02 / 2 = 100 kNm ; Mp = 200 kNm
Mu = 1.6100 + 1.8200 = 520 kNm
Pritisnuta je gornja ivica, pa je pritisnuta zona preseka pravougaonog oblika, irine b=35 cm.
pretp. a1 = 7 cm h = 60 - 7 = 53 cm
k=

53
520 102
35 2.05

= 1.969 b/a = 3.5/5.754 ; = 30.617%

A a , potr. = 30.617

35 53 2.05

= 29.11 cm2
100
40
usvojeno:

PRIMERI ZA VEBE

6 R 25 (29.45 cm2)

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

PRIMERI ZA VEBE

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

DIMENZIONISANJE PREMA GLAVNIM NAPONIMA ZATEZANJA

Na prethodnoj skici su prikazani dijagram graninih transverzalnih sila Tu = 1.6Tg+1.8Tp, kao i
odgovarajui dijagram smiuih napona n. Napominje se da je usvojeno za sve preseke zb = 0.9h
= 0.953 = 47.7 cm = const., pa su dijagrami Tu i n afini.
MB 30 r = 1.1 MPa (lan 89. Pravilnika BAB 87)
Na delovima nosaa gde je prekoraena vrednost r potrebno je izvriti osiguranje armaturom
(rafirani delovi dijagrama n).
a. deo A-B
TuA = 1.6150 + 1.8200 = 600 kN

TuB,levo = 1.670 + 1.8200 = 472 kN

An =

600
= 0.359 kN/cm2
35 47.7

nB, levo =

472
= 0.283 kN/cm2
35 47.7

Kako je na itavom delu A-B prekoraena raunska vrstoa pri istom smicanju r, to je duina
osiguranja 1 = 2.0 m. Osiguranje se vri vertikalnim uzengijama i koso povijenim profilima, a
prema dijagramu Ru.
nA = 3.59 MPa > 3r = 3.3 MPa

RuA = nA = 3.59 MPa

nB,levo = 2.83 MPa < 3r

RuB,levo =

3
(2.83 1.1) = 2.59 MPa
2

Potrebno je, radi pravilne konstrukcije dijagrama Ru, odrediti taku preloma, odnosno poloaj
preseka u kome je dostignut napon 3r:
3.59 3 1.1 x
=
x = 0.767 m = 76.7 cm
3.59 2.83
2.0
usvojeno:

m = 2 ; = 45 ; = 90 ; UR10 (au(1)=0.785 cm2)

Maksimalno rastojanje uzengija bie odreeno iz uslova zadovoljenja minimalnog procenta

armiranja uz,min. = 0.20%.
m a (u1)
m a (u1)
2 0.785
uz =
eu
=
= 22.4 cm
b eu
b uz , min . 35 0.2 10 2
S obzirom na oblik dijagrama napona Ru i njegove vrednosti, usvojene su uzengije UR10/10.
u , u

m a (u1)
2 0.785
=
v (cos + sin ctg) =
40 (1 + 0 1) = 0.180 kN/cm2
b eu
35 10

Na dijagramu u prilogu je deo napona koji prihvataju uzengije rafiran vertikalnom, a deo koji je
potrebno prihvatiti koso povijenim profilima ukrtenom rafurom. Sledi:
0.359 + 0.33

0.33 + 0.259

H vu , k =
0.180 76.7 +
0.180 123.3 35 = 939.7 kN
2
2

PRIMERI ZA VEBE

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

usvojeno:
Aa , k =

= 45 ; k = 45 (ugao pod kojim se povijaju profili)

H vu , k
939.7
=
= 16.61 cm2
v (cos k + sin k ctg) 40 (0.707 + 0.707 1.0)
4 R 25 (19.63 cm2)

usvojeno:

Mesta povijanja kosih profila odreena su grafiki, pomou integralne krive (vidi skicu, str. 3).
b. deo B-C
TuB,desno = 1.670 + 1.850 = 202 kN
TuC,levo = -1.610 + 1.850 = 74 kN

nB,desno =
Cn, levo =

202
= 0.121 kN/cm2
35 47.7

74
= 0.044 kN/cm2 < r
35 47.7

Duina osiguranja 2 se sraunava iz dijagrama n na delu B-C kao:

1.21 1.1

= 2 2 = 0.287 m = 28.7 cm
1.21 0.44 2.0
nB,desno = 1.21 MPa < 3r

RuB,desno =

3
(1.21 1.1) = 0.16 MPa
2

Osiguranje se vri vertikalnim uzengijama, iji se razmak odreuje iz maksimalnog napona Ru:
usvojeno:
eu =

m = 2 ; = 45 ; = 90 ; UR10 (au(1) = 0.785 cm2)

m a (u1)
2 0.785
v (cos + sin ctg) =
40 (1 + 0 1) =138.6au(1) = 112 cm
b Ru
35 0.016

Ovo rastojanje je vee od maksimalno doputenog:

h / 2 = 53 / 2 = 26.5 cm

e u , max . = min . b = 35 cm
= 25 cm
25 cm

Maksimalno rastojanje uzengija bie odreeno iz uslova zadovoljenja uz,min. = 0.20%.

m a (u1)
m a (u1)
2 0.785
uz =
eu
=
= 22.4 cm
b eu
b uz , min . 35 0.2 10 2
UR 10/20 (m=2) na duini 60 cm > 2

usvojeno:
c. deo C-D
TuC,desno = 1.610 + 1.8100 = 196 kN
TuD = 1.690 + 1.8100 = 324 kN

PRIMERI ZA VEBE

Cn, desno =
nD =

196
= 0.117 kN/cm2
35 47.7

324
= 0.194 kN/cm2
35 47.7

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

Kako je na itavom delu C-D prekoraena raunska vrstoa pri istom smicanju r, to je duina
osiguranja 3 = 2.0 m. Osiguranje se vri vertikalnim uzengijama:
nC,desno = 1.17 MPa < 3r

RuC,desno =

nD = 1.94 MPa < 3r

RuD =

3
(1.17 1.1) = 0.11 MPa
2

3
(1.94 1.1) = 1.26 MPa
2

Osiguranje se vri vertikalnim uzengijama, iji se razmak odreuje iz maksimalnog napona Ru:
m = 2 ; = 45 ; = 90 ; UR10 (au(1)=0.785 cm2)

usvojeno:
eu =

2 0.785
40 (1 + 0 1) = 18.13au(1) = 14.24 cm
35 0.126

Kako je ovo rastojanje manje od maksimalnog, sledi:

usvojeno:

UR 10/12.5 (m=2) na duini 2.0 m = 3

dodatna zategnuta armatura:

A a =

Tmu
324
(ctg ctg ) =
(1 0 ) = 4.05 cm2
2 v
2 40
usvojeno:

2 R 25 (9.82 cm2)

PRORAUN NAPONA U BETONU I ARMATURI

a. presek u ukljetenju
Pritisnuta je donja ivica nosaa, pa je oblik pritisnute zone preseka ili pravougaoni, irine B=75 cm,
ili, za sluaj da je neutralna linija u rebru, oblika T. Iz praktinih razloga, pretpostavlja se da je
neutralna linija u ploi, pa se poloaj neutralne linije odreuje kao za pravougaoni popreni presek,
reavanjem kvadratne jednaine oblika:
2
s + 2 n (1 + 2 ) s - 2 n (1 + 2 2 ) = 0

MB 30 Eb = 31.5 GPa (lan 52. BAB 87) n =

a1 =

Ea 210
=
= 6.67
E b 31.5

5 4.5 + 4 10
= 6.94 cm h = 60 - 6.94 = 53.06 cm
9

a2 = 4.5 cm

d
a2
4.5
15
=
= 0.085 ; = p =
= 0.283
h 53.06
h 53.06

Aa1 = 9 R 25 1 =

PRIMERI ZA VEBE

A a1
44.18
=
= 0.0111 = 1.11%
b h 75 53.06

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

Aa2 = 2 R 25 2 =

Aa 2
9.82
=
= 0.0025 = 0.25%
b h 75 53.06

Vana napomena:
Pretpostavljeno je da se neutralna linija nalazi u ploi, odnosno da je pritisnuta zona preseka pravougaonog oblika, koga karakterie SAMO JEDNA irina. Stoga itav proraun treba sprovesti sa tom,
jedinom, irinom (u konkretnom sluaju, b=75 cm), bez obzira da li je u optim izrazima za proraun
napona kod pravougaonog preseka oznaena malim ili velikim slovom (B, b).
Ova napomena je sutinski izlina, ali se eksplicitno navodi zbog uoenog velikog broja greaka pri izradi
godinjih i pismenih zadataka.

s2 + 26.67(1.11+0.25)10-2s - 26.67(1.11+0.250.085)10-2 = 0
s2 + 0.181s - 0.151 = 0 s = 0.3086 > = 0.283
Pretpostavka o poloaju neutralne linije nije zadovoljena, pa se presek mora proraunati kao T
presek. U ovom sluaju poloaj neutralne linije se sraunava iterativno, reavanjem kvadratne
jednaine oblika:

F( s ) = n (1 + 2 ) s J Ib + n (1 + 2 2 ) = 0
pri emu je:
J Ib =

B s 2 B (s )2
1
b 2 b
2

1 =

A a1
44.18
A
9.82
=
= 0.0238 = 2.38% ; 2 = a 2 =
= 0.0053 = 0.53%
b h 35 53.06
b h 35 53.06

Sugerie se iterativan postupak reavanja zbog uoenog velikog broja raunskih greaka pri
eksplicitnom reavanju kvadratne jednaine F(s) = 0. Kod izbora pretpostavljene vrednosti s, neophodno je uoiti da je s > 0.3086 (dobijeno iz odgovarajueg izraza za pravougaoni presek irine B=75
cm), pa se pretpostavlja npr.:
1. korak:

s = 0.32

75 0.322 75 (0.32 0.283)

1
= 0.109
J Ib =
35
2
2
35
2

F(s) = -6.67(2.38+0.53)10-20.32 - 0.109 + 6.67(2.38+0.530.085)10-2 = -0.0094 0

F(s) < 0 0.3086 < s < 0.32
2. korak:

s = 0.31
75 0.312 75 (0.31 0.283)

1
= 0.103
35
2
2
35
2

J Ib =

F(s) = -6.67(2.38+0.53)10-20.31 - 0.103 + 6.67(2.38+0.530.085)10-2 = -0.0010 0

F(s) < 0 0.3086 < s < 0.31
3. korak:

s = 0.3088

PRIMERI ZA VEBE

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

75 0.30882 75 (0.3088 0.283)

1
= 0.102
2
35
2
35
2

J Ib =

F(s) = -6.67(2.38+0.53)10-20.3088 - 0.102 + 6.67(2.38+0.530.085)10-2 = 0

F(s) = 0 s = 0.3088
Vana napomena:
Iz prethodnog primera je potpuno jasno da je numerika razlika u poloaju neutralne linije odreene iz
izraza za pravougaoni, odnosno T presek izuzetno mala. Bez obzira na to, eventualne greke u proraunu
(pogrean izbor oblika poprenog preseka) se NE TOLERIU, jer rezultiraju velikim razlikama u
naponima u betonu.

Kada je odreen poloaj neutralne linije, sraunava se bezdimenzioni koeficijen JIIb:

J IIb =

B s 2 s B (s )2 s + 2
1
1 1

3
2
b 2 3 b

75 0.30882 0.3088 75 (0.3088 0.283)2 0.3088 + 2 0.283

1
1

1
J IIb =
3
2
3 35
2
35

JIIb = 0.091
a zatim i naponi i dilatacije u betonu i armaturi:

b =

Ma
s

b h 2 J IIb + n 2 (s 2 ) (1 2 )

Ma = M = Mg + Mp = 180 + 300 = 480 kNm

b =

480 102
0.3088

= 1.53 kN/cm2
2
2
35 53.06 0.091 + 6.67 0.53 10 (0.3088 0.085) (1 0.085)

a1 = n b

1 s
1 0.3088
= 6.67 1.53
= 22.78 kN/cm2
s
0.3088

a 2 = n b

s 2
0.3088 0.085
= 6.67 1.53
= 7.38 kN/cm2
s
0.3088

b =

1.53
b
=
= 0.484
E b 3.15 103

a1 =

a1
22.78

7.38
=
= 1.085 ; a 2 = a 2 =
= 0.351
3
E a 21 10
E a 21 103

b. presek u polju
Pritisnuta je gornja ivica nosaa, pa je oblik pritisnute zone preseka pravougaoni, irine b=35 cm.
Poloaj neutralne linije odreuje reavanjem kvadratne jednaine oblika:
2
s + 2 n (1 + 2 ) s - 2 n (1 + 2 2 ) = 0

PRIMERI ZA VEBE

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

a1 =

4 4.5 + 2 10
= 6.33 cm h = 60 - 6.33 = 53.67 cm
6

a2 = 4.5 cm

a2
4.5
=
= 0.084
h 53.67

Aa1 = 6 R 25 1 =

A a1
29.45
=
= 0.0157 = 1.57%
b h 35 53.67

Aa2 = 2 R 25 2 =

Aa 2
9.82
=
= 0.0052 = 0.52%
b h 35 53.67

s2 + 26.67(1.57+0.52)10-2s - 26.67(1.57+0.520.084)10-2 = 0
s2 + 0.279s - 0.215 = 0 s = 0.345
Kada je odreen poloaj neutralne linije, sraunava se bezdimenzioni koeficijen JIIb:
J IIb =

2
2
s 1 s = 0.345 1 0.345 = 0.053

3
2
2 3

a zatim i naponi i dilatacije u betonu i armaturi:

b =

Ma
s

2
b h J IIb + n 2 (s 2 ) (1 2 )

Ma = M = Mg + Mp = 100 + 200 = 300 kNm

b =

300 102
0.345

= 1.68 kN/cm2
2
2
35 53.67 0.053 + 6.67 0.52 10 (0.345 0.084 ) (1 0.084 )

a1 = n b

1 s
1 0.345
= 6.67 1.68
= 21.34 kN/cm2
s
0.345

a 2 = n b

s 2
0.345 0.084
= 6.67 1.68
= 8.50 kN/cm2
s
0.345

b =

b
1.68
=
= 0.535
E b 3.15 103

a1 =

a 1
21.34

8.50
=
= 1.016 ; a 2 = a 2 =
= 0.405
3
E a 21 10
E a 21 103

Napomena:
U praktinim zadacima NIJE OBAVEZNO uvrstiti u proraun povrinu pritisnute armature u preseku
(ukoliko nije raunski potrebna). Za sluaj Aa2 = 0, sledi s = 0.364, b = 18.6 MPa, odnosno a1 = 216.1
MPa. Dakle, napon u zategnutoj armaturi se malo poveava (1.03%), uz znaajno poveanje napona u
betonu (10.29%). Isto se uoava, dodue u manjoj meri, i kod preseka oblika T.

PRIMERI ZA VEBE

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

10

PRORAUN KARAKTERISTINE IRINE PRSLINA

Karakteristina irina prslina bie odreena za presek u ukljetenju.
Odreivanje momenta pojave prslina
Moment savijanja pri kome nastaje prslina Mr odreen je izrazom:
M r = f bzs Wi1 f bzs Wb1
Wi1 - otporni moment idealizovanog preseka (beton+armatura) za zategnutu ivicu preseka
Wb1 - otporni moment bruto betonskog preseka za zategnutu ivicu preseka
Radi jednostavnosti se savetuje da se proraun momenta Mr sprovodi po priblinom izrazu
(sa karakteristikama bruto betonskog preseka), pri emu se doputa da se proraunom tretira
SAMO REBRO poprenog preseka, dakle Wb1 brd2/6.

fbzs

- vrstoa betona pri zatezanju savijanjem, odreena izrazom:

0.4
0.4

f bzs = f bz 0.6 + 4 = 0.7 f bz , m 0.6 + 4 f bz = 0.7 f bz , m

d
d

Napominje se da se visina poprenog preseka d u izraz za odreivanje fbzs unosi u

METRIMA. Takoe se naglaava da se, u skladu sa lanom 51. BAB, kod prorauna irine
prslina usvaja da je fbz = 0.7fbz,m

fbzm - srednja vrstoa betona pri aksijalnom zatezanju - videti tabelu u okviru lana 51.
Pravilnika BAB 87, odnosno odreena izrazom:
f bzm = 0.25 3 f bk2

; fbzm i fbk u [MPa]

Zamenom konkretnih numerikih vrednosti u prethodnim izrazima, sledi:

MB 30 fbz,m = 2.4 MPa fbz = 0.7fbz,m = 0.72.4 = 1.68 MPa
0.4

2
f bzs = 1.68 0.6 + 4
= 1.77 MPa = 0.177 kN/cm
0.60

Wb1 =

35 602
= 21000 cm3 Mr = 0.17721000 = 3720 kNcm
6

Mr = 37.2 kNm < M = Mg + Mp = 180 + 300 = 480 kNm

Srednje rastojanje prslina
e

l ps = 2 a 0 + + k1 k 2
10
z1, ef.

U prethodnom izrazu su upotrebljene sledee oznake:

a0

- ist zatitni sloj betona do armature

- osovinsko rastojanje profila armature, ne vee od 15 ni od 30 cm

PRIMERI ZA VEBE

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

11

k1

- koeficijent koji obuhvata uticaj prianjanja armature (k1=0.8 za glatku armaturu GA

240/360, k1=0.4 za rebrastu armaturu RA 400/500)

k2

- koeficijent koji obuhvata uticaj naponskog stanja - oblika dijagrama napona

zatezanja po visini preseka pre nastanka prslina (k2=0.25 za centrino zatezanje,
k2=0.125 za isto savijanje)

- prenik upotrebljene armature

z1,ef. - efektivni procenat armiranja zategnutom armaturom, odreen izrazom:

z1, ef. =
Aa1

A a1
A bz, ef.

- povrina zategnute armature u poprenom preseku

Abz,ef. - efektivna povrina zategnutog betona, za sluaj pravougaonog oblika zategnute zone
preseka odreena kao:
A bz, ef. = b h bz, ef.
pri emu je visina sadejstvujue zone zategnutog betona hbz,ef. odreena kao
minimalna od sledee dve vrednosti:
h bz, ef.

a ( i ) + 7.5 (a)
= min .

I
d x d / 2 ( b)

a(i) -

poloaj najudaljenijeg od zategnute ivice reda zategnute armature u

preseku

xI -

visina pritisnute zone preseka pre nastanka prslina (stanje I)

S obzirom na uobiajene dimenzije preseka i prenike upotrebljene armature, uslov (a) je najee
merodavan kod prorauna grednih nosaa, a uslov (b) kod ploa.
a0 = a1 - /2 = 4.5 - 2.5/2 = 3.25 cm
= 25 mm = 2.5 cm

k1 = 0.4 (RA 400/500)

e = 6.5 cm

k2 = 0.125 (isto savijanje)

10 + 7.5 2.5 = 28.75 cm

h bz, ef. = min .
= 28.75 cm
I
d x d / 2 = 60 / 2 = 30 cm
z1, ef. =

A a1
44.18
=
= 0.0439 = 4.39%
A bz, ef. 35 28.75

6.5
2.5

= 10.65 cm
l ps = 2 3.25 +
+ 0.4 0.125
10
4.39 10 2

Odreivanje napona u zategnutoj armaturi

U prethodnoj taki su odreeni naponi u betonu i armaturi u ovom preseku:
a1 = 22.78 kN/cm2 = 227.8 MPa a1 = 1.085
PRIMERI ZA VEBE

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA

12

Napomena:
U praktinim proraunima se moe, ukoliko se eksplicitno ne trae vrednosti napona u betonu i armaturi,
sa dovoljnom tanou koristiti priblian postupak odreivanja napona u armaturi. Pojednostavljenje se
sastoji u usvajanju pribline vrednosti za krak unutranjih sila zb 0.9h, pa sledi:
a1 =

Ma
Ma
N
N
d

; M a = M + N (y b1 a 1 ) = M + N a 1
z b A a1 A a1 0.9 h A a1 A a1
2

Za sluaj istog savijanja, poslednji izraz se svodi na oblik:

a1 =

M
M

z b A a1 0.9 h A a1

Na ovaj nain se eliminie potreba tanog odreivanja poloaja neutralne linije. U sluaju pravougaonog
preseka optereenog na isto savijanje to nije naroito znaajno (reavanje kvadratne jednaine), ali u
sluaju sloenog savijanja, kada je potrebno reiti jednainu treeg stepena, ili u sluaju T preseka, moe
znatno skratiti proraun uz zadovoljavajuu tanost.

Odreivanje karakteristine irine prslina

Karakteristina irina prslina (fraktil 95%) se odreuje iz izraza:
a pk = 1.7 a a1 l ps
2

2

M 1.0
a = 1 1 2 aII1, r = 1 1 2 r
M 0.4
a 1

- koeficijent kojim se uzima u obzir prianjanje armature (1=0.5 za glatku armaturu

GA 240/360, odnosno 1=1.0 za rebrastu armaturu RA 400/500)

- koeficijent kojim se uzima u obzir dugotrajnost optereenja (2=1.0 za kratkotrajno

optereenje, odnosno 2=0.5 za dugotrajno ili viestruko ponovljeno optereenje)

Mr

- moment savijanja pri kome nastaje prslina

Zamenom konkretnih numerikih vrednosti u prethodnim izrazima, sledi:

2
1 = 1.0 ( RA400 / 500)
37.2
= 0.994
a = 1 1.0 1.0
2 = 1.0 ( t = 0)
480

apk = 1.7 0.994 1.08510-3 10.65= 19.510-3 cm = 0.195 mm < apk,dop. = 0.2 mm
Kako se pretpostavlja da se element nalazi u uslovima umereno agresivne sredine ("napolju"), doputena vrednost karakteristine irine prslina je apk,dop. = 0.2 mm. Dakle, sa aspekta graninog
stanja prslina, element je korektno dimenzionisan.
Komentar:
Maksimalna irina prslina se, naelno, dobija u preseku sa MAKSIMALNIM NAPONOM u zategnutoj
armaturi (dakle, to nije nuno presek sa maksimalnim uticajima). U konkretnom primeru su u oba
razmatrana preseka dobijene priblino iste vrednosti napona a1. U tom sluaju, redovno je merodavan
presek sa MANJOM POVRINOM ZATEGNUTE ARMATURE, jer se raunski dobija vee srednje
rastojanje prslina (posledica manje vrednosti koeficijenta z1,ef. pri istim ostalim parametrima). Tako se za
presek u polju dobija lps = 12.5 cm, odnosno apk = 0.213 mm > apk,dop.
Ovaj komentar ima vie retoriki karakter. U praktinim zadacima prsline treba raunati u presecima sa
ekstremnim uticajima, odnosno u presecima koji su zadatkom precizirani.
PRIMERI ZA VEBE