Sei sulla pagina 1di 9

UNITÀ

Operazioni e problemi con le frazioni A8

5 Le espressioni contenenti frazioni

NUMERI
199 A mente Calcola velocemente il valore delle seguenti espressioni.
0 2 3 3 4 6
___
312 __72 ___
325 _1_ _8_ _3_ _5_ _5_ _2_ _2_ _2_ _2_
( 23 · 25 + 4 ) : 3 = (3 · 8) + (4 : 4) = (5) · (5) : (5) − 5 =

200 Associa Collega con una freccia ogni espressione al suo valore.
2 2
__
15 :   _3_ + __
5 − __
13 10 ⋅ (__
11 − _3_ _1_ _2_ _6_ __
14
16 ( 4 12 ) 24 8 4) (2 + 3 + 6 ) (4 − 5 − 5 )

0 __
25 __
64 _3_
4 9 2

201 Caccia all’errore Zoe e Chloé svolgono due espressioni, ma una di loro compie un errore.
Trovalo e correggi il procedimento.

Zoe Chloé
2
13 − _1_ + _3_
__ _3_ __
2
(5 2 2)
= (1 + 4 · 21 ) : 5 =
2
13 − _4_ = 1 :5=
= (1 + __
= (__ 14 )
5 2)
2
13 − 2 = 15 · _1_ =
= __
= (__ ) 14 5
5
2
9 3
= (_3_) = __ = __
14
5 25

202 Chi ha ragione? Quattro ragazze si chiedono quale sia il procedimento per risolvere la seguente
espressione:
2 3
5 − (_1_) · (_1_)
2 2
Letizia: «Bisogna calcolare le due potenze, poi si calcola la sottrazione tra 5 e la prima potenza, e
poi si moltiplica per la seconda potenza.»
Cecilia: «Prima moltiplico le potenze applicando la proprietà: mantengo uguale la frazione e
sommo gli esponenti; poi calcolo la potenza che ho ottenuto e infine trovo la differenza tra 5 e
questa potenza.»
Virginia: «Calcolo il quadrato e il cubo di _1_, li moltiplico tra loro e poi trovo la differenza tra 5 e il
2
prodotto ottenuto.»
Emilia: «Sottraggo 5 al prodotto del cubo e del quadrato di _1_.»
2
Chi ha ragione? Indicalo con una crocetta.
Letizia Cecilia Virginia Emilia

Senza parentesi Completa i passaggi per risolvere le seguenti espressioni senza parentesi.

203 __
25 : __
25 + _2_ =
36 48 3
204 __
15 · __
33 · _2_ − _1_ : 2 =
22 20 3 2
= __
25 · ____ + _2_ = = ____ − _1_ · ____ =
36 3 2
= ____ + = _=
_
2 _ _
6 = ____ − _ = ____ = ____
_1
3 3 4 4

Teoria a pag. A386 A 415


E Esercizi dell’unità A8

Senza parentesi né potenze Risolvi le seguenti espressioni.

205 _3_ · __
45 + __
3 __
5 ⋅ __
18 + _6_ _7_ · _2_ · 6 + _1_ __
57 __13 __15
5 7 14 36 35 7 8 3 4 [ 14 ; 14 ; 4 ]

206 __
16 − _2_ ⋅ _5_ _1_ + __
20 ⋅ _5_ + _1_ _3_ + __
35 ⋅ __
33 − _5_ _2_ _7_
21 3 7 2 15 4 6 2 11 28 4 [ 7 ; 3 ; 4]

207 __
15 ⋅ __
12 − __
35 : __
28 _4_ : _8_ + _3_ ⋅ __
4 _1_ ⋅ _2_ + __
20 : _4_ __
13 __9
8 10 22 11 7 7 2 15 2 3 15 5 [ 8 ; 10 ;  2]

208 __
9 : __
6 − __
15 ⋅ __
12 __
15 ⋅ __
14 + _3_ : _3_ __
33 : __
7 + __
11 − 1 _3_ _9_ __
71
14 35 8 10 4 30 4 2 21 49 6 [2 ; 4 ; 6 ]

209 __
7 ⋅ __
5 + _7_ ⋅ __
2 _4_ + _4_ ⋅ _5_ − _1_ __
25 ⋅ _4_ − _3_ + __
12 ⋅ __
10 − __
1 __
5 _5_ __ 11
10 14 8 28 3 7 6 7 12 5 2 5 9 12 [ 16 ; 3 ; 4 ]

Proprietà distributiva Risolvi le seguenti espressioni in due modi, come nell’esercizio guida.
ESERCIZIO GUIDA

210 a. _7_ · (__ 9 + _1_


3 14 7 )
Primo metodo. Calcoliamo la somma tra parentesi e poi moltiplichiamo:
_7_ · __ 9 + 2 = _7_ · ______
9 + _1_ = _7_ · ______ 11 = __11
3 ( 14 7 ) 3 ( 14 ) 3 14 2 6
Secondo metodo. Applichiamo la proprietà distributiva, moltiplicando _7_ per ciascuno dei due
3
addendi e poi sommando i risultati:
9 + _1_ = 1 __
_7_ · __ 9 3 + __
7 · ______ 7 1 · _1_ = _3_ + _1_ = ___
9 + 2 = __
11
(
3 14 7 ) 1 3 14 2 31 71 2 3 6 6
b. (_2_ − __ 3 : __ 11
5 10 ) 15
Primo metodo. Calcoliamo la differenza tra parentesi e poi dividiamo:
_2_ __3 __
11 4 − 3 __
___ 11 __ 1 __ 11 1 ______
________ 15 3 __ 3
( 5 − 10 ) : 15 = ( 10 ) : 15 = 10 : 15 = 2 10 · 11 = 22
Secondo metodo. Applichiamo la proprietà distributiva, dividendo ciascuna delle due frazioni
tra parentesi per __ 11 e poi sottraendo i risultati:
15
_2_ __3 11 _2_ __
__ 11 __ 3 __11 15 3
_2_ ______ 15 3 __
3 ______
________ 6 __ 12 − 9 __
9 ____ 3
( 5 − 10 ) : 15 = 5 : 15 − 10 : 15 = 1 5 · 11 − 2 10 · 11 = 11 − 22 = 22 = 22
Il risultato è uguale nei due modi. Questo ci permette di verificare che il procedimento è corretto.

211 _7_ _2_ __


10 __
12 ⋅ _1_ − _1_ Attenzione. Nel caso della moltiplicazione _3_ __
1
(4 − 5) ⋅ 9 5 ( 6 )8 [ 2 ; 10 ]
la proprietà distributiva si può applicare
sia se la somma (o differenza) è il primo
212 _5_ _1_ __
11 __
14 ⋅ _1_ + _3_ __
13
(2 + 4) : 8 3 ( 2 )7 fattore sia se è il secondo. [2; 3 ]
Nel caso della divisione, invece,
213 _2_ _3_ _4_ _4_ _1_ _3_ la proprietà distributiva si può __
29 __29
(5 + 7) : 5 (5 + 6) · 2 applicare solo se la somma [ 28 ; 20 ]
(o sottrazione) è
214 _3_ __
1 _2_ _3_ _1_ _9_ _3_ __
41
( 5 + 15 − 3 ) · 15 (8 + 4 + 2) : 4 il primo fattore. [0; 6 ]

Con parentesi tonde Completa i passaggi per risolvere le seguenti espressioni con le parentesi tonde.

215 _3_ _5_ __


1 _1_ ____ ____ __
61 ____
(3 + 4 ) + (5 − 6 ) − (5 + 12 ) − (2 − 6 ) = 4 + 6 − 12 − 6 =
45 + − 61 −
= __________________ = ____ =
12 12

A 416
UNITÀ
Operazioni e problemi con le frazioni A8

25 _5_ __
_7_ __ 35 _2_ +
35 − _2_ = _________
____ + _5_ : __ 35 − _2_ =
216 ( 5 · 28 + 6 ) : 16 − 7 =( : __
6 ) 16 7 12 16 7

NUMERI
25 · ____ − _2_ = ____
= __ 20 − _2_ = ____ = ____
12 7 7 21

Addizioni e sottrazioni con parentesi tonde Risolvi le seguenti espressioni.

217 _7_ _5_ _2_ _3_ _3_ 15 _3_ _2_


__ 55 __
__ 10 _7_ _8_ __
13
(6 + 4) − (3 + 4) + 5 ( 6 − 2 − 3 ) + ( 14 − 7 − 4 ) [ 5 ; 12 ]

218 10
__ _1_ _1_ 5
__
( 6 − 1) − ( 3 − 6 ) + 10 − 1 [0]

219 9 _2_
__ _3_ _3_ __
4 9 __
__ 7
( 12 − 4 ) + 5 − ( 6 − 10 ) − 20 + 10 [1]

220 3 − __
_2_ + _7_ − _1_ − _4_ − _2_ + _4_ − __ 7 [2]
5 3 2 ( 5 ) ( 3 ) 6 10 15

221 7 _2_
__ 17 _3_
__ 10
__ 17 __
__ 5 _5_
[( 24 − 9 ) + ( 18 − 4 )] + 18 + ( 24 + 36 ) [3]

222 _2_ _3_ _5_ _1_ _1_ _1_ _1_ _1_ _5_
(3 + 4 + 6) − (2 + 3 − 4) − (6 + 4) [4]

Le quattro operazioni con parentesi tonde Risolvi le seguenti espressioni.

223 12 :(_1_ + __
1 _2_ _5_ _1_
2 10 ) (1 − 5 ) ⋅ 6 [20; 2 ]

224 _3_ _4_ _1_ 15


__ _1_ _2_ _3_ 18
__ _1_ _3_
( 2 − 3 + 5 ) ⋅ 22 ( 2 + 3 + 4 ) ⋅ 46 [4 ; 4]

225 1 : _3_ + __
__ 13
2 − __ _2_ _3_ _3_ 15
__ _2_ _3_
21 ( 7 21) 42 ( 5 + 2 − 4 ) ⋅ 46 [9 ; 8]

226 _3_ _1_ _1_ _1_ _1_ _5_ _5_ __


1
( 4 + 2 ) + 2 ⋅ ( 2 − 3 ) − ( 6 − 9 + 18 ) [1]

227 _4_ _9_ _1_ _8_ 14 _1_ _3_


__ _4_
(3 ⋅ 8 + 6) − 9 + ( 6 − 4 : 8) − 9 [2]

228 _6_ __
15 _3_ 25
__ 14 __
__ 15 __9
( 5 ⋅ 16 + 4 ) − 24 + ( 3 − 14 : 21 ) [3]

229 8 + __
__ 7 _5_ __
11 _7_ 7 ⋅ _7_
__ 11
__
15 ( + ):( − ) −
15 3 3 6 15 5 [ 15 ]

230 _5_ _5_ 11 __


__ 9 _3_ _3_ _3_ _5_
( 2 + 4 ) ⋅ ( 13 − 26 ) + 4 : 4 − 8 [2]

231 _1_ _2_ _1_ _5_ __


1 _5_ __ 13 _5_ _3_
( 2 + 3 + 6 ) + ( 4 − 12 − 8 ) : 16 − 4 [4]

232 12 __
__ 35 _5_ 11
__ _9_ __
24 __16 23
__
( 7 ⋅ 18 − 4 ) − 6 + ( 5 − 25 : 15 ) [ 20 ]

233 _4_ + _5_ : _9_ + _3_ − _2_ − __


7 + __
1 [2]
5 2 ( 8 ) (
4 ) 3 15 15

234 _4_ __
7 _1_ __ 5 1 __
__ 3 _1_ __ 2 _1_ _1_
( 5 − 10 + 2 ) · 24 + ( 10 + 20 − 5 ) : 25 − 4 [2]

235 _1_ _7_ _1_ _3_ _2_ __


7 _1_
(1 − 5 ) · ( 4 − 1 + 2 ) − ( 4 + 3 − 12 ) [6]

Teoria a pag. A386 A 417


E Esercizi dell’unità A8

236 _1_ _6_ _3_ 13 __


__ 5 _1_ 13
__
(5 + 4 ) ⋅ (2 − 7 ) + 4 − ( 2 − 12 : 2 ) [ 12 ]

237 8 __
__ 7 _1_ __ 25 11 _1_ _4_
__ _7_
( 15 + 30 − 6 ) ⋅ 9 + ( 21 − 7 ) : 7 [3]

238 15 _3_
_2_ __ 1
__ _7_ _6_ __
12 _3_
( 5 ⋅ 8 − 4 ) + 12 + ( 6 − 5 : 5 ) [4]

239 _1_ _1_ _1_ _1_ 21 __


__ 3 _3_ __
1 7
__
( 2 − 3 ) ⋅ ( 2 + 3 ) + ( 20 − 10 ) : 2 − 18 [ 12 ]

240 7 _1_ __
__ 1 26 __
__ 3 2
__ _2_
( 12 − 4 ) ⋅ 10 + ( 35 − 70 ) − 15 : 2 [3]

241 _1_ _5_ _7_ 7 _2_ __


__ 5 __ 1 3
__
( 4 + 6 ):(3 − 4 ) − ( 10 + 5 ) ⋅ 11 − 15 [ 10 ]

242 _1_ _1_ _1_ _1_ _1_ _1_ _2_ _1_ _5_
( 2 + 3 + 4 ):(2 − 2 − 3 ) − ( 7 + 7 ⋅ 4 ) [7]

243 _7_ _1_ _7_ _3_ _3_ _2_ _3_ _1_ 1


__
( 6 − 2 ):( 6 + 4 − 2 ) + 5 ⋅ ( 4 + 2 ) − 10 [2]

Con potenze 1 Completa i passaggi per risolvere le seguenti espressioni con le potenze. Quando è
possibile, applica le proprietà.
2 5 6 2 2
244 8 · _3_ · __
__ 5 +1= 246 _6_ _6_ _6_ _1_ _3_
5 2 2
2 3 (5) · (5) : (5) − (2) · (5) =
8
= ____ · _3_ · ____ + 1 =
2 5 6
2 = (_6_) − (_1_ · _3_) =
5 2 5
= ____ + 1 = ____
10 = (_6_) − ( ____
3
) =
5
2
245 _1_ _1_ _2_ 6 − _____ =
(2 − 3) + 9 = = ____
2
=( ____ ) + _2_ = −
6 9 = ___________ = _____
100 100
= ____ + _2_ =
9
= ____ = ____
36

Con potenze 2 Risolvi le seguenti espressioni. Quando possibile, applica le proprietà delle potenze e, se
necessario, lascia il risultato sotto forma di potenza.
2 3
247 _5_ _1_ 5
2 + __
__ 23 _1_
__
(4) − (2) 32 18 [ 16 ; 2 ]
2 2
248 _6_ ⋅ _5_ − __
11 3 + _1_
__ : _8_ 8 _2_
__
5 ( 2 ) 6 ( 10 2) 5 [ 15 ; 5 ]
2
249 20 ⋅ (_2_ ⋅ _1_) __
2
5 : __
35 10
_4_ __
5 2 12 24 [5 ; 7 ]
2 2
250 _2_ _1_ __
1 _2_ 3 · _2_
2 3 − __
__ _1_ __
22
( 3 − 4 − 12 ) + 9 5 10 ( 3 ) [ 3 ; 15 ]
2 2
251 __ 3
27 − __ 5 − ____
___ 100 9 __
__ 25
4 2 8 6 62 [ 16 ; 18 ]
4
252 10 − __
__ 3 +2 2
_2_ 32
__ 103 __
___ 25
23 46 (3) + 92 [ 46 ; 81 ]

A 418
UNITÀ
Operazioni e problemi con le frazioni A8

3 3 5 5 5 15 25
253 14
__ _6_ 2 + _1_
__ _4_ _1_
[( 9 ) · ( 7 ) ] [( 3 2 9) ] [( 3 ) ; ( 3 ) ]
2 2 2
_4_ 27 63 1

NUMERI
254 __ __ ___
( 3 ) · ( 64 ) : ( 8 ) [ 196 ]
2
255 __ 1 − _5_
1 + 44 ⋅ __ 1 3 __
__ 12 _5_
36 33 (6) + 2 : 2 [3]

Con parentesi quadre e graffe Completa i passaggi per risolvere le seguenti espressioni con parentesi
quadre e graffe.

256 8 − _3_ − _1_ + __


_4_ − _1_ + __ 3 _4_ _1_ ____ − _3_ − ____ =
5 ( 5 ) [
20 ( 5 )] = − ( +
10 5 5 5 ) [ ] 5 5 10
− 6 − 1
= _4_ − ____ − [ ____ ] = __________ = ____
5 10 10 10

2 2 5 2 4 5 4
257 1 − {[(_7_) · (__
2 1 : __
+ __ 10 = 1 − {[(_7_ ⋅ ____ ) + ____
1 10
__
6 21 ) 3 2 ] ( 81 ) } 6 ] : ( 81 ) } =
2 5 4 5 4
10
= 1 − {[( ____ ) + _1_] : (__ 10
= 1 − {[ ____ + _1_] : (__ =
9 81 ) } 9 81 ) }
5 4
10 = 1 − ____
= 1 − ( ____ ) : (___ ____ = ____
81 ) ( ) =1−

Addizioni e sottrazioni con parentesi quadre e graffe Risolvi le seguenti espressioni.

258 _5_ ___


7 _1_ _2_ _6_ __
1 _3_ _6_ 13
__
( 8 + 10 − 4 + 5 ) − [( 8 − 10 ) + (1 + 8 − 5 )] [ 20 ]

259 6 − _1_ − _3_ − _1_ − _5_ − __


__ 5 + _1_ 5
__
16 [ 4 ( 4 2 )] [ 8 ( 16 4 )] [ 16 ]

260 23 − __
_1_ + __ 37 − __
10 − 1 − _1_ − 1 + __
3 [5]
2 4 [ 20 ( 4 ) 4] ( 20 )

261 _9_ _1_ _5_ _2_ 10 __


__ 10 _1_ _1_ 14
__
( 2 − 4 − 6 + 3 )+ [( 3 − 6 ) − (1 − 6 )] − 4 [3]

262 10 + __
__ 16 − _1_ _3_ 8
__ _6_ _6_ 18
__ _1_
14 7 { 7 + 5 − [ 10 − ( 5 − 7 )]} − 7 [7]

263 _7_ _3_ _2_ _5_ _1_ _1_


( 8 + 4) − { 4 + (5 − 4 ) − [2 + 6 − ( 3 + 1) − 8 ] + 1} [0]

264 6 + __
4 − {__ 10 + 1 + _1_ − _6_ + 1 − _1_ − _3_ + _1_ [1]
14 7 2 [7 ( 4 ) ( 4 2 )]}

Tutte le operazioni con parentesi quadre e graffe Risolvi le seguenti espressioni.

265 _2_ + _4_ · 3 + _1_ − 2 · _5_ _3_


3 [5 ( 8) ] 3 [2]

266 21 _5_
__ _5_ 14
__ _2_
[( 50 ⋅ 3 + 3 + 6 ) − (2 + 15 )] : 5 [4]

267 _3_ 6
__ _1_ _1_ _3_ _7_ _9_ 13
__
[(2 − 4 ) ⋅ 15 ] ⋅ 2 + ( 2 + 8 ) − ( 6 − 8 ) [ 12 ]

268 _1_ 5 __
__ 1 24 __
__ 4 8 __
__ 7 17
__
[(3 + 4 ) ⋅ 26 − 10 ] ⋅ 35 − 25 + ( 21 ⋅ 32 ) [ 60 ]

Teoria a pag. A386 A 419


E Esercizi dell’unità A8

269 11
__ 11
__ _8_ 4 _2_
__ _2_
[(2 − 6 ) + (3 − 4 )] ⋅ 3 ⋅ (1 − 15 : 3 ) [3]

270 3 + __
_1_ ·
__ 15 − _1_ + _1_ · _5_ : __
13 · 1 − _2_ 7
__
2 { 26 [ 8 ( 5 2 ) 7 ] 4 } ( 3) [ 78 ]

271 _3_ + _8_ _5_ _1_ _1_ 17


__ _5_ 1
__ 31
__
5 { 3 − [( 4 + 2 ) + (2 + 5 + 15 − 2 )]} · 30 [ 10 ]

272 _2_ + _5_ _5_ _7_ _1_ _9_ _5_ 32


__
3 { 9 + [ 3 + (1 − 9 ) + 3 ] · 4 } : 9 [3]

273 _7_ __
11 37
_1_ __ 1
__ _1_
(2 − 9 − 12 ):[(3 − 2 − 60 ) − (1 − 30 )] [3]

274 _3_ : __
11 _4_ _7_ 23 · _1_
9 − __
__ _1_
2 [ − + − (1 +
4 3 )] 3 10 5 4 [2]
2 2 0
275 5
__ 9 _1_
__ _1_ _3_ __
20 _6_ _1_ _1_
( 10 ) : [( 27 + 2 ) : 2 − 4 + 5 · ( 7 + 7 )] [4]

276 _5_ __
22 __25 _7_ _7_ _2_ _2_ _1_
[( 6 + 15 ⋅ 33 ) : 9 − 4 ] ⋅ ( 3 − 9 ) [3]

277 7 _2_
__ _1_ _1_ 19
__ _1_ _7_
[( 10 + 5 ) ⋅ (1 + 2 ) − (1 + 2 ) + (4 − 5  )] : 4 [5]

278 13 _1_
__ 1
__ _2_ 14 _1_
__ _1_ 2
__ _1_
[( 15 − 6 + 1 − 10 ) ⋅ 3 + ( 15 − 5 )]:(5 + 5 ) + 13 [2]

279 10
__ 3
_1_ __ _1_ _1_ _2_ _1_ 13
__
[ 7 · 5 − ( 2 + 14 ) : 5 ]:(2 + 2 ) − 3 − 7 [ 21 ]

280 _1_ _1_ _1_ _1_ _1_ __


9 _4_ _3_ _1_ 1
__
[( 2 + 4 )·( 3 − 6 ) + ( 2 − 32 ) · 7 ] · 4 − 8 [ 16 ]

281 15 __
__ 5 7
__ 13 _2_
_1_ _1_ __ _5_ _3_
[( 8 − 12 ) : 12 − ( 2 − 4 + 12 + 3 )] : 3 − 2 : 5 + 2 [2]

282 10 : _3_ : _4_ − _1_ · _1_ − __


__ 7 : _7_ − 1 − _6_ _5_
18 [ 2 ( 3 2 3 ) 28 4 ( 7 )] [9]

283 3 −
__ _3_ _1_ _3_ _1_ _9_ __
2 _1_
10 {[( 5 : 3 + 7 )·( 2 + 4 ) − 2 · 30 ]: 3 + 5 } [0]

284 _3_ __
7 _4_ _2_ __
1 __ 18 _7_ _3_ _5_
(2 − 2 + 10 ):{ 5 + [ 3 − 81 · 5 ] : 9 − 5 } · 6 [1]

285 _4_ _1_ _6_ _4_ _3_ _1_ _5_ _1_ _1_
[ 5 − 8 : (1 − 8 ) + 8 ]:[ 5 + (2 − 3 ) : 6 − 5 ] [3]

286 _5_ _2_ 11 _4_ __


__ 12 21 __
__ 17 16 _4_
__ _5_
[( 4 + 3 − 1) : 6 : ( 5 : 5 )]·[( 10 − 20 )·(2 − 21 : 7 )] [4]
3 2 2
287 _1_ · _4_ + _3_ : _4_ − ___
1 : _2_ · _1_ : _3_ [1]
[( 4 5 5 ) ( 5 ) 125 ( 5 2 ) ] 5

288 15 −
__ _7_ _1_ _3_ _1_ _4_ _3_ _1_ _8_ 113
___
2 {( 5 − 4 ):( 4 + 5) − 5 + [( 3 − 5 ):( 5 + 2)] + 9 } [ 18 ]
2 2 2
289 _5_ − __
11 · __
17 − _1_ − _1_ : __ 6
11 − _5_ − _2_ : __ 1
__
[( 2 6) (6 4 3 )] [( 3 3 5 ) ( 15 ) ] [ 16 ]
2
290 _1_ _5_ _3_ 3 _1_
__ _1_ __14 _7_
(4 + 6 − 3 ) · 2 − [( 10 + 2 ) − 2 ] : 25 [2]

A 420
UNITÀ
Operazioni e problemi con le frazioni A8

16 − _5_ − _1_ : _1_ : _1_ + __


291 {[24 : __ 7 − _3_ : __
12 + __ 8 : __
5 [20]
3 (8 8) 8] 9 ( 5 40 ) 5 11 } 16

NUMERI
292 {(_54_ + __
13 · _3_ − _7_ + _3_ + _1_ + __
3 − __
20 ) ( 2 6 ) [( 5 6 ) ( 10 15 )]} 2
4 : _1_ 43
__
[ 15 ]

293 3
__ _3_ _1_ _1_ _5_ _1_ _2_ _1_ _1_ __
1 _1_
[ 10 + ( 5 − 2 )]:{ 2 + [ 6 + 4 − ( 3 − 4 )] + ( 3 + 10 )} [4]

294 16 ·
__ 27 _3_
__ 7 __
__ 1 103 _9_ __
_1_ _1_ ___ 11 _1_
5 {[ 4 : 2 − ( 16 + 16 ) : 8 ] : 2 + 40 − 5 · 24 } + 5 [9]

295 14 :
__ _2_ + _5_ − _1_ : _4_ · 4 : _1_ + _1_ : 3 : __
9 _3_ _3_ _2_ 1
__
30 {[ 5 ( 8 2 3 ) ] [ 6 4 ( 16 : 4 + 5 : 5 : 6)]} [ 12 ]
2 22
296 _4_ _3_ + _6_ − _5_ : _1_ − _1_ _3_ _3_ _3_ 107
___
( 5 ) [( 5 5 3 ) ( 3 5 ) ] + ( 2 − 5 ) : 5
: [ 50 ]
2 2
297 5
1 − [(1 − _1_):(1 + _1_)] − [(1 − _1_):(1 + _1_)] − __ _1_
3 3 2 2 36 [2]
22
298 1 + [(_1_ + _2_ − _4_ · _3_) · __
15 − _1_ : _1_ [4]
{ 2 3 5 4 17 2 ] } ( 2 )
2 3
299 _3_ __
7 _4_ 1 _6_ _7_ _3_
_2_ __ _6_ _6_
(2 − 2 + 10 ) : [ 5 + ( 3 − 27 · 5 ) : 9 − 5 ] : 5 [5]
3 2
300 6 · __
__ 6 + __
2 9 + _1_ : _3_ + _2_ + _1_
: __ : _2_ + _1_ [1]
{[( 10 12 10 ) 16 5 ] ( 5 3 ) 3 } 3 3

301 {[_19_ + 1 : 2 :(__


27 : __
9 + __ 4 · _1_ : _2_ + _5_ + _4_ : __
9 : __ 14 : _5_ · __
27 [3]
64 16 25 25 6 )] [ 5 ( 7 3 3 ) 3 ]} 5

302 5 :(_3_ + 3 − _5_) + {[(__


22 + _5_ · _5_ − __
11 − _7_ : _5_ : __
19 : __ 6
2 · __ 29
__
4 2 5 2) 3 ( 6 4 ) 6 ] 2 } 15 30 [5]

303 _1_ _1_ _1_ _1_ 15


__ _5_ 20
__
[(4 + 4 ) + (1 + 4 )] : 4 + {[(5 − 2 ) : 4 ]·[( 4 + 1) · 9 ]} [28]

304 45 _3_ _4_


__ 14
__ _5_ _5_ _4_ _1_ _1_ _7_ __
2 _7_
[( 16 : 2 − 3 )·(2 − 13 ) + ( 6 + 4 )·(2 − 5 ) + 3 ]·( 2 + 5 · 14 ) [3]

305 {[_12_ − (3 − __ 3 − _1_ + __


29 : 1 − __ 1 5 : _1_ − 14
: _4_ + __ [2]
10 )] [( 10 ) ( 5 10 )]} [( 3 18 ) 9 ]

306 {1 :[(_23_ + _54_ − _32_):(_34_ − _13_)] + 1 :[(_34_ + _16_ − _23_):(_32_ − _14_)]}·(_16_ + 2) [13]

307 {[(_94_ − 1)·(_43_ − 1) + _25_ : __ 15


22 · _7_ − 1 − _1_ + _9_ · __ 1
__ _1_
25 ] ( 2 ) 8 4 27 }:(10 − 11 ) [3]

308 2 __
__ 1 _3_ 1
__ 26 _5_
__ _1_ _3_ _1_
[(2 + 13 : 13 − 2 : 18) · 3 − 12 · 102]:[2 · ( 4 − 2 : 15 + 6 )·(2 − 2 )] [2]
2 2 2 3 2
309 9 · 2 − _4_ · _4_ + _4_ · _1_ + 1 − _2_ · 2 − _3_ : 3 − _1_
__ 5
__
[ 16 ( 3) (3) 9] (2 5) ( 4) ( 4) [ 18 ]
4 2 3 2 3 2
310 : (_3_ − __
_1_ 7 8 : _1_ 2
: (_1_) : (_2_) : (_2_) + __ _1_
(
{[ 6 ) 4 12 ] ) 6 } {[ 7 7 21 ] ( 3 ) } [6]
2 2 3 34 2 5
311 _7_ − _1_ · 7 + 1 + _3_ − _2_ : _1_ : _1_
__ · _2_ : _2_ − _1_ : _1_ − _2_ _5_
[( 4 3 ) ( 17 ) (4 3) 3 (2) ] (3) (3) (3) (3) 3 [9]

Teoria a pag. A386 A 421


E Esercizi dell’unità A8

2 3 2 4 3 5
312 _2_
· _5_ + _5_ − 3 · _1_ _1_ _1_ __
1 _3_ _3_ _1_ _7_
( 2 ) ] ( 2 ) }:{ 6 + 12 : [( 4 ) : ( 4 ) + ( 2 ) · 2 ]} : 2
3 2
:
{( 5 ) 2 [ 8 [5]
3 3 2
2 2
313 2 − _5_ : 1 − _1_) · _1_ : 1 − _1_ − __
1 + _1_ : _1_ + _6_ + 1 _4_
[( 4) ( 4 ] {[( 3 ) ( 3) 10 6 ] ( 8 5 ) } [3]
0 6 5 2 2 2
314 _8_ − _4_ + __
30 : _1_ : _1_ + _1_ · _1_ : _1_ + (_5_ − _1_) − (_1_) __
11
3 {8 4 ( )
[2 4 4 ]} [( 3 ) ( 3 ) ] 3 2 6 [3]
2 2 3 2
315 __
3 · __
13 + _1_ − _1_ : _3_ − _1_ : _1_ + 1 − _1_ · _5_ + _7_ · __
9 : __
13 − _1_ [2]
{ 13 2 (2 5) (5) (2) (2) [ 2 ( 6 8 ) 41 ] 16 } 4
2 3
316 _2_ − _1_ _1_ _2_ _1_ __
7 _1_ _6_ _2_ _2_ _1_ _4_ _1_
{3 ( 3 ) − [(3 − 3 ) · ( 3 − 6 ) + 12 − 9 : (2 − 5 ) − 9 : 5 ] + 2 } · 5 : 3 [2]

2 2 2 2
__
27 _5_ __
14 _9_ _3_ _2_ _3_ _5_ __
36 _4_ __
19
317 ( 9 ) − { 2 − [( 5 − 1) : 5 − (1 − 5 ) : 5 ] + 5 − 6 + ( 7 − 5) · (49 : 7) + 5 }
2
[3]
2 2 2
2
318 1 + _1_ : 1 − _3_) · (_1_ + __
3 + __
1 · _4_ · __
1 : 1 − _5_ · __
3 _4_
{[( 4) ( 4 5 10 20 ) 5 ] 22 } ( 6 10 ) [9]
2 3
319 2 − __
39 · _5_ + 5 − _1_ − _3_ : _2_ : __
10 − __
22 · _1_ − _2_ − __
16 − __
29 : _6_ + __
23 _2_
[( 20 ) ( 4 ) ( 2 2 5 ) ] {[ 3 ( 7 4 3 ) ( 5 20 )] ( 7 21 )} [3]
2 3 2 2 2
320 1: _5_ − __
1 : __
24 · __
25 − _9_ : _1_ + __
10 + _1_ + __
1 · _6_ − __
8 : _2_ _8_
{[( 3 15 ) 15 ] [( 14 7 ) 2 ( 21 4 42 ) ( 5 15 ) 3 ] } [5]
2
321 __
69 __23 __
3 _1_ _9_ _1_ _3_ _2_ _5_ _1_ _5_ __
15 _9_ _3_
( 4 : 2 )·{[( 16 + 8 ) · 2 + ( 2 + 4 ) : ( 3 + 6 − 4 )] : 8 − ( 2 − 4 − 4)}: 3 [2]

322 _1_ _1_ __


4 _3_ __
5 __
8 __16 __
4 __
1 _1_ _5_ _8_ __
13
(1 + 2 ) + { 6 + 19 · [1 + ( 4 − 12 ) − 15 : 21 ] − 15 } : 10 + ( 3 + 9 ) : 3 [6]
2 4 3 2
323 __
9 : _3_
: __
13 + __
16 − _3_ : _4_ − __
3 − 5 + (_5_ − _5_):(__
10 − __
5 + __
4 : _3_ [1]
{( 25 5 ) [( 44 11 4 ) ( 5 10 ) ] 2 4 3 24 ) 25 } 5
2 3
324 1 − __
9 + 2 − _6_ : 5 + _2_ · 3 + 6 : __
36 · _1_ − _3_ : 5 : 1 + _9_ : 15 : 1 − _1_ _1_
( 10 ) {[( 5) (9 5 ) ( 2 2 )] ( 4 )} ( 5) [5]
3 2
3 2
325 _1_ + 1 : _4_ − _5_ − __
· __ _7_ 9 : _3_ + _1_ : _3_ + _3_ − 1 − (_3_ − 1) + __
1 [1]
2 {[( 2 ) 7 2 ( 3 6 ) ( 10 4 5 )] ( 2 5 )} [ 2 ] 22
2 2 2 2 3
326 ___
· __
100 1 · _3_ + __
25 + __
1 · _2_ + _3_ − _1_ · 4 : [(__
5 + __
1 · _3_ + _3_ − _1_ : _2_ [5]
[( 4 ) 25 ] {[( 7 84 42 ) 3 ( 4 2 ) ] 24 12 ) 7 ( 4 2 ) 9 ] }
2
327 __
11 · __
13 − __
9 · _4_ + _5_ − __
9 : __
7 : __11 + __
13 − _7_ · _3_ − _1_ − _1_ __
11
[ (
12 { 15 20 5 ) ( )
4 10 10 [ 12 ] ( 6 3 ) ( 2 6 )] 9 } [ 12 ]

328 Svolgimento a castello Completa i passaggi per risolvere la seguente espressione contenente
una frazione a termini frazionari.
2
_2_ _2_ ____ − _2_ ____
(3) − 9
______ ________9 ____
·2= ⋅2= · 2 = ____ : ____ ⋅ 2 = ____ · ____
3 · 2 = ____
_4_ __
4 __
4 3 3
3 3 3
INVALSI

329 1 − _1_
Calcola l’espressione ___ 7 e scrivi il risultato sotto forma di un’unica frazione.
1+ __1
7
Risposta: (INVALSI 2016-2017)

A 422
UNITÀ
Operazioni e problemi con le frazioni A8

A castello Risolvi le seguenti espressioni contenenti frazioni a termini frazionari.


2
_1_ _1_ _2_ · _3_ + _1_
(3 − 6)

NUMERI
330 _____ +1 _6_
[5] 332 __________________
3 4 2 _3_
[7]
__
5
3 · 3 − · 5 − _1_ + __
[
_
1 _ 12 : _1_ − __
35
36 2 ( 2 )] 8 2 12
_4_
331 ___ 1 − __
7 : __ 5 _5_
[4]
_1_ · 1 + __
4 (
15 − _3_ · 1 − _1_
12 ) 4 ( 2)
100 5 2 _8_
5
333 ___________________ __
3
[ 50 ]
_9_ · 2 − _1_ − _1_ · _5_ − _1_ · _5_ − __
3
5 [ (2 3) 4 8 (9 27 )]
__
4 __ 7 __ 1 _5_ __
1 _1_ __ 7 _9_
( 15 − 90 − 18 ) · 3 + ( 10 + 6 + 30 ) : 2
334 ____________________ [16]
_5_ − __
5 + _1_ · _1_ + _1_ : _7_
[8 ( 16 4 )] ( 3 4) 4

__
17 _4_ __ 14 _3_ __
5 _5_ __
11 _4_
( 15 − 5 ):( 15 − 5 ) + ( 12 + 6 − 1):( 6 − 3 )
335 _______________________ [1]
_3_ + 1 : _1_ + _3_ + _5_ − 1 : _8_ − 2 · _1_
[( 4 ) (2 8)
(3 ) (3 )] 2
⎡ _3_ _1_ _1_ _3_ ⎤2
+ −
⎢ ⎥
2 2 (2 4 6) 2 :
336 _3_ _2_ _5_ __
13
(2 · 4 + 2) : ( 4 ) ·
_________ − (_3_ − __
2
2 − _3_ : __
11 4 )
5
11
__
9
[ 16 ]
__ __
5 9 __
5
⎣ (4 − 4 − 5 ) · 9 ⎦
⎛ 2 − _2_ ⎞
2

6 + ___
1 ⎜2− ___ 5
_2_

6 − _1_ ⎝ 2 +
337 3 − _____ 4 ___
130 338 _______ 5⎠ _1_
___ [ 67 ] ⎛ [4]
2 − _2_ ⎞
6− 1 2

6 − _1_
4 ⎜2 + ___ 5

⎝ 2 + _⎠
_2
5
Linguaggio matematico Traduci le frasi in espressioni matematiche e risolvile.
339 Moltiplica _3_ per _1_ e aggiungi _7_ al risultato.
4 6 8
343 Sottrai dal quadrato di _5_ il cubo di _1_.
3 2 __
[1] 191
[ 72 ]
340 Eleva al quadrato la differenza di cinque 344 Dividi il quadruplo di _5_ per la somma
2
terzi e _1_. _9_
[4] di _1_ e _2_. ___
210
[ 17 ]
6 7 3
341 Moltiplica la somma di _1_ e _7_ per il
6 8
345 Somma _5_ al prodotto di _1_ e __
8 5 8
15 , poi calcola

quadrato di _3_. _3_


[8] il quadrato del cubo del numero ottenuto.
5
[1]
342 Calcola il doppio della differenza tra 2 e il
quadrato di _1_. _7_
[2]
346 Trova quanto vale la frazione che ha per
2
numeratore _3_ e per denominatore il
5
quadrato della somma di _1_ e _1_. __
60
[ 49 ]
5 2
347 Numeri e variabili
a. Calcola il valore dell’espressione a : _9_ − _1_ sapendo che a = _2_. __
7
[ 27 ]
5 9 3
_1_ __
3
b. Calcola il valore dell’espressione ( + 2 − ) + __
3 __
14 sapendo che b = 5. [3]
b b 25 b
348 Incognita Scrivi il numero che puoi mettere al posto della x, in modo che l’uguaglianza sia vera.
_1_ _1_ __
21
( 2 + 5 ) ⋅ x = 10 x=

Teoria a pag. A386 A 423

Potrebbero piacerti anche