DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/1

PRORAUN GREDA I STUBOVA

gG = b g b = 0.3 0.6 25

g=18.25

p=15.99

p=17.37

p=15.21

g=19.81

p=16.52

g=20.84

p=16.43

g=19.18

g=23.72

g=7.56

g=6.55

p=19.77

p=6.30

p=5.46

7.20

5.40

p=5.40

g=6.48

B
p=16.70

p=15.57

g=19.69

g=20.03

p=19.77
g=18.69

p=20.37
p=16.41

g=23.72

p=5.88
p=5.86

g=7.03

g=24.44

p=5.40

g=6.48

g=7.06

g=19.72

2.40

L2 720
=
= 60 cm
12 12

2.40

dG =

6.00

Pretpostavljena irina greda je 30 cm,

a visina:

6.00

Na emi desno je prikazano raspodeljeno stalno i povremeno optereenje, izraeno u kN/m, koje se sa
ploe POS 100 prenosi na pojedine
grede. Pored ovog optereenja, potrebno je dodati i sopstvenu teinu
greda.

gG = 4.5 kN / m

5.40

1.80

1.1 PODUNE GREDE (OSE A-C)

1.1.1 OPTEREENO KRAJNJE POLJE
p1 = 100 kN/m

L1 = 5.40 m
A=238.5

L2 = 7.20 m

L3 = L1 = 5.40 m

B=331.9

170.1

C=-39.4

D=9.0

M
48.5

L1 = 5.4 m, L2 = 7.2 m L2/L1 = 7.2/5.4 = 1.33 interpolacija tabulisanih vrednosti

L2/L1 = 1.3

M1 = -0.0591p1L12

L2/L1 = 1.4

M1 = -0.0569p1L12

L2/L1 = 1.33

1.4 1.33

2
M1 = 0.0591 + (0.0569 0.0591)
p1 L1

1
.
4
1
.
3

M1 = -0.0584p1L12 = -0.05841005.42 = -170.1 kNm

L2/L1 = 1.3

M2 = 0.0167p1L12

L2/L1 = 1.4

M2 = 0.0166p1L12

L2/L1 = 1.33

1.4 1.33

2
M2 = 0.0167 + (0.0166 0.0167 )
p1 L1
1 .4 1 .3

M2 = 0.0166p1L12 = 0.01661005.42 = 48.5 kNm

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

A=
C=

M1 +

P6/2

p1 L12
100 5.4 2
170.1 +
2
2
= 238.5 kN
=
L1
5 .4

D=

M2 48.5
=
= 9.0 kN
L1
5.4

M1 D (L1 + L2 ) 170.1 9.0 (5.4 + 7.2 )

=
= 39.4 kN
L2
7 .2

B = p1 L1 (A + C + D ) = 100 5.4 (238 .5 39 .4 + 9.0 ) = 331 .9 kN

1.1.2 OPTEREENO SREDNJE POLJE

p2 = 100 kN/m

L1 = 5.40 m
A=-53.3

L2 = 7.20 m

L3 = L1 = 5.40 m

B=413.3

C=413.3

288

288

D=-53.3

L2/L1 = 1.3

M1 = -0.0931p2L12 = M2

L2/L1 = 1.4

M1 = -0.1107p2L12 = M2

L2/L1 = 1.33

1.4 1.33

2
M1 = 0.0931 + (0.1107 0.0931)
p2 L1
1 .4 1 . 3

M1 = -0.0990p2L12 = -0.09901005.42 = -288 kNm = M2

A=D=

M 2 288
=
= 53.3 kN
L1
5 .4

B =C =

p2 L2 (A + D ) 100 7.2 ( 53.3 53.3 )

=
= 413.3 kN
2
2

Zamenom vrednosti optereenja po pojedinim poljima:

prvo polje:

g1 = 11.56 kN/m

p1 = 5.88 kN/m

drugo polje:

g2 = 28.94 kN/m

p2 = 20.37 kN/m

tree polje:

g3 = 28.22 kN/m

p3 = 19.77 kN/m

dobijene su vrednosti reakcija oslonaca i oslonakih momenata grede POS 103 u osi C.
1.1.3 REAKCIJE OSLONACA POS 103 - STALNO OPTEREENJE
A = [11.56238.5 + 28.94(-53.3) + 28.229.0]/100 = 14.6 kN
B = [11.56331.9 + 28.94413.3 + 28.22(-39.4)]/100 = 146.9 kN
C = [11.56(-39.4) + 28.94413.3 + 28.22331.9]/100 = 208.8 kN
D = [11.569.0 + 28.94(-53.3) + 28.22238.5]/100 = 52.9 kN
Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/3

1.1.4 REAKCIJE OSLONACA POS 103 - POVREMENO OPTEREENJE

A = [5.88238.5 + 20.37(-53.3) + 19.779.0]/100 = 4.9 kN
B = [5.88331.9 + 20.37413.3 + 19.77(-39.4)]/100 = 96.0 kN
C = [5.88(-39.4) + 20.37413.3 + 19.77331.9]/100 = 147.5 kN
D = [5.889.0 + 20.37(-53.3) + 19.77238.5]/100 = 36.8 kN
1.1.5 OSLONAKI MOMENTI POS 103 - STALNO OPTEREENJE
M1G = [11.56(-170.1) + 28.94(-288) + 28.2248.5]/100 = -89.3 kNm
M2G = [11.5648.5 + 28.94(-288) + 28.22(-170.1)]/100 = -125.8 kNm
1.1.6 OSLONAKI MOMENTI POS 103 - POVREMENO OPTEREENJE
M1P = [5.88(-170.1) + 20.37(-288) + 19.7748.5]/100 = -59.1 kNm
M2P = [5.8848.5 + 20.37(-288) + 19.77(-170.1)]/100 = -89.4 kNm
Dijagrami momenata savijanja i transverzalnih sila usled stalnog i povremenog
optereenja:
g2 = 28.94 kN/m

g1 = 11.56 kN/m

L1 = 5.40 m

Ag=14.6

g3 = 28.22 kN/m

L2 = 7.20 m

L3 = L1 = 5.40 m

Bg=146.9

Cg=208.8

L1 = 5.40 m

Dg=52.9

Ap=4.9

125.8

89.3

99.5

99.1

p3 = 19.77 kN/m

L2 = 7.20 m

L3 = L1 = 5.40 m

Bp=96.0

Cp=147.5

Mp
70.0

69.2

Tg

Tp

4.9

47.8

Dp=36.8

89.4

59.1

Mg

14.6

p2 = 20.37 kN/m

p1 = 5.88 kN/m

26.8

52.9

36.8
77.5

109.3

TGB,l = 14.6 11.565.40 = -47.8 kN

TPB,l = 4.9 5.885.40 = -26.8 kN

TGB,d = -47.8 + 146.9 = 99.1 kN

TPB,d = -26.8 + 96.0 = 69.2 kN

TGC,l = 99.1 28.947.20 = -109.3 kN

TPC,l = 69.2 20.377.20 = -77.5 kN

TGC,d = -109.3 + 208.8 = 99.5 kN

TPC,d = -77.5 + 147.5 = 70.0 kN

1.2 POPRENE GREDE (OSE 1-4)

p = 100 kN/m

L1 = 6.0 m = L2
L2/L1 = 1
M1 = -0.0625p1L12

L = 6.00 m

L = 6.00 m

M1 = -0.06251006.0 = -225 kNm

M
225
C= 1 =
= 37.5 kN
L2
6 .0

A=

M1 +

A=262.5

B=375

C=-37.5

225

100 6.0 2
p1 L12
225 +
2
2
=
6 .0
L1

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/4

A = 262.5 kN
B = p1 L1 (A + C ) = 100 6.0 (262 .5 37 .5 ) = 375 kN

Zamenom vrednosti optereenja po pojedinim poljima:

prvo polje:

g1 = 24.22 kN/m

p1 = 16.43 kN/m (polje A-B)

drugo polje: g2 = 24.19 kN/m

p2 = 16.41 kN/m (polje B-C)

dobijene su vrednosti reakcija oslonaca grede POS 105 u osi 2.

1.2.1 REAKCIJE OSLONACA POS 105 - STALNO OPTEREENJE
A = [24.22262.5 + 24.19(-37.5)]/100 = 54.5 kN
B = [24.22375.0 + 24.19375.0]/100 = 181.5 kN
C = [24.22(-37.5) + 24.19262.5]/100 = 54.4 kN
1.2.2 REAKCIJE OSLONACA POS 105 - POVREMENO OPTEREENJE
A = [16.43262.5 + 16.41(-37.5)]/100 = 37.0 kN
B = [16.43375.0 + 16.41375.0]/100 = 123.2 kN
C = [16.43(-37.5) + 16.41262.5]/100 = 36.9 kN
1.2.3 OSLONAKI MOMENTI POS 105
M1G = [24.22(-225) + 24.19(-225)]/100 = -108.9 kNm
M1P = [16.43(-225) + 16.41(-225)]/100 = -73.9 kNm
Proraun statilkih uticaja je ovde sproveden korienjem tablica za proraun oslonakih
momenata kontinualnih nosaa sa 2 i 3 polja nejednakih raspona optereenih jednako
podeljenim optereenjem (Prilog 5.3, Prirunik za primenu PBAB 87, Tom 2, str. 519, 520).
U zaglavlju poslednje kolone donjeg dela tablice na str. 520 (oslonaki moment M2)
uinjena je tamparska greka: umesto oznake za optereeno polje L1+L2 treba da stoji
L2+L3.
Proraun statikih uticaja e u daljem biti vren pomou nekog od uobiajenih programa i
nee biti detaljno obrazlagan.
1.3 PROVERA PRETPOSTAVLJENIH DIMENZIJA GREDA

Maksimalni moment savijanja i transverzalna sila se javljaju u gredi POS 103:

maxMu
maxTu

usvojeno:

= 1.6125.8 + 1.889.4 = 362.2 kNm

= 1.6109.3 + 1.877.5 = 314.4 kN

MB 30

fB = 20.5 MPa = 2.05 kN/cm2 ; r = 1.1 MPa

RA 400/500

v = 400 MPa = 40 kN/cm2

pretp. a1 = 6 cm

k=

b/d/h = 30/60/54 cm

54
362.2 10 2
30 2.05

= 2.225

b / a = 3.5 / 8.882
= 22.883%

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

Aa = 22.883

P6/5

30 54 2.05

= 19.00 cm 2
100
40

usvojeno:

5R22 (19.00 cm2)

usvojeno: z = 0.9h = 0.954 = 48.6 cm = const.

n =

> = 0.11 kN / cm 2
314.4
= 0.216 kN / cm 2 r
2
30 48.6
< 3 r = 0.33 kN / cm

Ru = 1.5 (0.216 0.11) = 0.158 kN / cm2

usvojeno:

m=2 ; = 90

=45:

2 au(1 )
eu =
40 = 16.83 au( 1 )
30 0.158

UR10 eu = 16.830.785 = 13.2 cm

usvojeno:

UR10/12.5 (m=2)

Detaljno dimenzionisanje greda e biti sprovedeno nakon sraunavanja uticaja od

horizontalnih dejstava (vetar, seizmika).1
1.4 PRORAUN SEIZMIKE SILE

Sprovodi se prema Pravilniku o tehnikim normativima za izgradnju objekata

visokogradnje u seizmikim podrujima (u daljem: Pravilnik).
Ukupna horizontalna seizmika sila S se odreuje, prema lanu 21. Pravilnika, kao:
S = KQ = KoKsKpKdQ

gde je:

K - ukupan seizmiki koeficijent za horizontalni pravac

Ko - koeficijent kategorije objekta (Ko=1, objekat II kategorije, lan 4.
Pravilnika);
Ks - seizmikog intenziteta (Ks=0.1, IX zona MCS skale, povratni period 500
godina, lan 24. i lan 6. Pravilnika, ovde zadato zadatkom);
Kp - koeficijent duktiliteta i priguenja (Kp=1, savremena konstrukcija od armiranog betona, lan 27. Pravilnika);
Kd - koeficijent dinaminosti, prema lanu 25. Pravilnika odreen relacijom:
0.47 K d =

0. 7
1
T

za tlo II kategorije (u skladu sa lanom 9. Pravilnika). Ukoliko se ne vri

proraun perioda slobodnih oscilacija T, moe se usvojiti maksimalna
vrednost koeficijenta Kd (lan 26. Pravilnika).
Q - ukupna teina objekta, odreena u skladu sa lanom 19. Pravilnika, kao
suma ukupnog stalnog i verovatnog povremenog optereenja (G+P/2)

Preliminarnim proraunom najoptereenijih preseka greda za uticaje gravitacionih optereenja pokazano je

da su pretpostavljene dimenzije dovoljne, odnosno da se sraunata koliina poprene i podune armature
moe bez problema smestiti u pretpostavljeni presek. Ukoliko ova faza prorauna pokae da su preseci
armirani izuzetno velikom koliinom armature, potrebno je izvriti korekciju dimenzija preseka u skladu sa
ogranienjima proisteklim iz arhitektonskih ili tehnolokih zahteva.
Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/6

1.4.1 PRORAUN UKUPNE TEINE OBJEKTA

2

Ly = 26.0 = 12.0 m

2.4

Lx = 25.4+7.2 = 18.0 m
C

6.0

povrina ploe:
A = 18.0(12.0+2.4) + 1.86.0 = 270 m2
rezultanta jednako podeljenog optereenja:

6.0

G = 6.0270 = 1620 kN
P = 5.0270 = 1350 kN
teina greda:

2.4

L = 3(5.4+7.2+5.4) + 4(6.0+6.0) = 102 m

A
5.4

Gg = 0.30.625102 = 459 kN

5.4

7.2

1.8
4

teina stubova (polovina e biti pridruena tavanici, odnosno temelju):

L = 126.0 = 72 m

Gs = 0.30.32572 = 162 kN

Q = G + P/2 + Gg + Gs/2
Q = 1620 + 1350/2 + 459 + 162/2 = 2835 kN
Ukupna horizontalna seizmika sila u nivou ploe POS 100:
S = 0.11.01.01.02835 = 283.5 kN

U podunom pravcu ovu silu prihvataju tri, a u poprenom etiri rama jednake krutosti,
spojeni krutom tavanicom koja obezbeuje njhova jednaka pomeranja. Sile koje deluju na
jedan poduni, odnosno popreni ram su:
S1X = 283.5/3 = 94.5 kN
S1Y = 283.5/4 = 70.9 kN
22.34

H=100

22.34
22.34

dx

22.34

H = 6.00 m

22.34

[mm]

grede: b/d = 30/60 cm

stubovi: b/d = 30/30 cm
L1 = 5.40 m

L2 = 7.20 m

L3 = L1 = 5.40 m

Na skici gore je prikazan dijagram pomeranja podunog rama usled dejstva horizontalne
sile H=100 kN u vrhu. Usled seizmike sile S1X = 94.5 kN pomeranje vrha konstrukcije je:
dx = 94.5/10022.34 = dx = 21.1 mm > H/600 = 1 cm
Doputeno pomeranje konstrukcije u podunom pravcu je prekoraeno.

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/7

Na narednoj skici je prikazan dijagram pomeranja poprenog rama usled dejstva

horizontalne sile H=100 kN u vrhu. Usled seizmike sile S1Y = 70.9 kN pomeranje vrha
konstrukcije je:
dx = 70.9/10030.12
dx = 21.4 mm

30.12

H=100
30.12

30.12

30.12

Kao i kod podunog rama, doputeno pomeranje konstrukcije u poprenom pravcu je prekoraeno.

dx [mm]
grede: b/d = 30/60 cm
stubovi: b/d = 30/30 cm

H = 6.00 m

dx > H/600 = 1 cm

Seizmiku silu je moguL = 6.00 m

L = 6.00 m
e smanjiti sraunavanjem vrednosti koeficijenta dinaminosti Kd (u preliminarnom proraunu usvojena je njegova maksimalna vrednost Kd=1). Period oscilovanja konstrukcije u prvom tonu se moe priblino sraunati pomou pojednostavljene Rejlijeve relacije:

T1 = 2 d
gde je d pomeranje u metrima vrha konstrukcije usled optereenja horizontalnim
silama jednakim teinama spratova.
Ukupna teina konstrukcije je Q=2835 kN i potrebno ju je ravnomerno rasporediti na etiri
poprena rama (prvi ton oscilovanja konstrukcije e biti translacija u Y pravcu pomeranje
u tom pravcu je neto vee), pa je traeno pomeranje:
Q1Y = 2835/4 = 709 kN

d = 709/10030.12 = 213 mm = 0.213 m

T1Y = 2 0.213 = 0.924 sec

Kd =

0 .7
= 0.758 2
0.924

Na isti nain sraunava se i period oscilovanja konstrukcije u podunom pravcu:

Q1X = 2835/3 = 945 kN

d =945/10022.34 = 211 mm = 0.211 m

T1 X = 2 0.211 = 0.919 sec

Kd =

0. 7
= 0.762
0.919

Sa sraunatom vrednou koeficijenta Kd pomeranje vrha konstrukcije i dalje prekorauje

doputenu vrednost odreenu lanom 15. Pravilnika. Potrebno je poveati krustost ramova
u oba pravca3.
Usvojena je dimenzija stubova 40/40 cm, a greda 40/60 cm. Sa tim vrednostima
korigovana je ukupna teina elemenata konstrukcije, a zatim u potpunosti ponovljen
proraun horizontalnih pomeranja.
Gg = 0.40.625102 = 612 kN
Gs = 0.40.42572 = 288 kN
Q = G + P/2 + Gg + Gs/2 = 1620 + 1350/2 + 612 + 288/2 = 3051 kN
2

Proraunom u programskom paketu Tower 6, dobijene su vrednosti T1Y=0.925 sec i T1X= 0.920 sec.
Naravno, pomeranje konstrukcije se moe smanjiti i projektovanjem dodatnih elemenata
(armiranobetonskih zidova, spegova i sl.). Takva mogunost ovde nije predviena, odnosno nisu predviene
intervencije u usvojenoj dispoziciji konstrukcije.
3

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/8

H=100

54.5

109.0

88.8

d = 0.0778 m

M [kNm]

T1Y = 2 0.0778 = 0.558 sec

Kd =

88.8

54.5

88.8

d = 763/10010.2 = 77.8 mm

H = 6.00 m

Q1Y = 3051/4 = 763 kN

88.8

1.4.2 POPRENI RAMOVI

0 .7
> 1 usv . K d = 1
0.558

31.7

36.7

101.1

SY =10.1113051 = 305.1 kN

L = 6.00 m

111.1

31.7
L = 6.00 m

B=0

A=-23.9

101.1

C=23.9

10.2

Seizmika sila u vrhu jednog poprenog

rama:

H=100
10.2

10.2

10.2

S1Y = 305.1/4 = 76.3 kN

dx [mm]

maksimalno horizontalno pomeranje:

grede: b/d = 40/60 cm

stubovi: b/d = 40/40 cm

dx = 76.3/10010.2 = 7.8 mm
dx < 10 mm = H/600 = dxdop.

76.9

d = 76.3 mm = 0.0763 m

T1 X = 2 0.0763 = 0.552 s
0 .7
Kd =
usv . K d = 1
T
SX =10.1113051
SX = 305.1 kN

76.9

M
23.8
75.4

[kNm]

26.2

80.0
L1 = 5.40 m

A=-21.8

67.7

H = 6.00 m

67.7
67.7

d = 1017/1007.5

67.7

H=100

50.1
26.8

Q1X = 3051/3 = 1017 kN

26.8
50.1

1.4.3 PODUNI RAMOVI

26.2
L2 = 7.20 m

80.0

23.8

75.4
L3 = L1 = 5.40 m

C=-14.4

B=14.4

D=21.8

7.5

H=100

7.5
7.5

S1X = 305.1/3
S1X = 101.7 kN

dx

dx = 101.7/1007.5

7.5

[mm]

7.5

grede: b/d = 40/60 cm

stubovi: b/d = 40/40 cm

dx = 7.6 mm < H/600

Pomeranja su u doputenim granicama, pa su pretpostavljene dimenzije elemenata i
usvojene kao konane.
1.5 PRORAUN SILE OD VETRA

Vetar u podunom pravcu

AX = 26.06.0 = 72 m2

WX = wAX / 2 = 2.072.0 / 2 = 72 kN

W1X = WX / 3 = 72.0 / 3 = 24 kN - sila koja deluje na jedan poduni ram

Vetar u podunom pravcu
AY = (5.4+7.2+5.4)6.0 = 108 m2

WY = wAY / 2 = 2.0108.0 / 2 = 108 kN

W1Y = WY / 4 = 108.0 / 4 = 27 kN - sila koja deluje na jedan popreni ram

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/9

1.6 MERODAVNE KOMBINACIJE UTICAJA

Pri odreivanju merodavnih kombinacija za dimenzionisanje, treba voditi rauna o

sledeem:
-

uticaj stalnog optereenja MORA biti uzet u obzir u svakoj kombinaciji;

vertikalno povremeno optereenje p i vetar predstavljaju dva nezavisna povremena

optereenja, koji mogu, a ne moraju delovati na konstrukciju;

optereenje vetrom i seizmiko optereenje su alternativnog znaka. Ne uzimaju se

istovremeno i ne kombinuju sa istim uticajem u dva ortogonalna pravca (ne
kombinuju se uticaji Wx i Wy, odnosno Sx i Sy);

u kombinacijama uticaja koje sadre seizmiko optereenje razmatraju se sva ona

optereenja (u odgovarajuem intenzitetu) koja su koriena pri proraunu masa. U
konkretnom sluaju, radi se o ukupnom stalnom i polovini povremenog optereenja.
Pri dimenzionisanju se koristi jedinstven koeficijent sigurnosti u = 1.3 nezavisno od
dilatacije zategnute armature i ne uzima se u obzir povoljno dejstvo stalnog
optereenja.

1.6.1 POS 103 - DIJAGRAMI PRESENIH SILA

131.3

95.3

104.6

Mg

17.6

11.9

1.35

52.6

84.3

52.9

89.0
59.0

104.6

Tg
3.52

114.6
69.9

69.2

Mp

Tp

4.9

2.1

0.84

34.4

58.4

26.8

3.53

Ms

36.9

3.40

77.5

68.8

51.5

55.9

3.44

Ts

26.7

7.4

26.7
51.5

68.8

16.2

12.2

Mw

22.3

22.3

Tw

6.3

1.8

6.3
12.2

16.2

5.3

5.3

1.7 DIMENZIONISANJE POS 103

1.7.1 PRESEK U OSI 3 (GORNJA ZONA)

Pored momenata savijanja od stalnog i povremenog optereenja, u proraun se uzima
vea vrednost momenta savijanja od vetra ili seizmike za presek 3levo ili 3desno koja zatee
gornju ivicu (vrednosti za presek 3desno, za smer uticaja suprotan nacrtanim, tj. -X).
Mu1 = 1.6Mg + 1.8(Mp + M-W) = 1.6131.3 + 1.8(89.0 + 12.2) = 392.2 kNm
Mu2 = 1.3(Mg +0.5Mp + M-S) = 1.3(131.3 + 0.589.0 + 51.5) = 295.5 kNm < Mu1
pretp. a1 = 6 cm

k=

b/d/h = 40/60/54 cm

54
392.2 10 2
40 2.05

= 2.469

b / a = 3.025 / 10
= 18.104%

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

Aa = 18.104

P6/10

40 54 2.05

= 20.04 cm2
100
40

usvojeno:

6R22 (22.81 cm2)

1.7.2 PRESEK U OSI 2 (GORNJA ZONA)

Analogno preseku 3, sa uticajima od stalnog i povremenog optereenja se kombinuju
uticaji vetra i seizmike za presek 2levo, za nacrtani smer uticaja, tj. X:
Mu1 = 1.6Mg + 1.8(Mp + MW) = 1.695.3 + 1.8(59.0 + 12.2) = 280.6 kNm
Mu2 = 1.3(Mg +0.5Mp + MS) = 1.3(95.3 + 0.559.0 + 51.5) = 229.2 kNm < Mu1
pretp. a1 = 5 cm

k=

b/d/h = 40/60/55 cm

55
280.6 10 2
40 2.05

Aa = 12.122

= 2.973

b / a = 3.138 / 10
= 12.122%

40 55 2.05

= 13.67 cm 2
100
40
usvojeno:

4R22 (15.21 cm2)

1.7.3 PRESECI U OSAMA 1 I 4 (GORNJA I DONJA ZONA)

Mu1 = 1.8MW = 1.816.2 = 29.2 kNm
Mu2 = 1.3MS = 1.368.8 = 89.5 kNm > Mu1
S obzirom na alternativni znak momenta savijanja, presek treba armirati obostrano.
pretp. a1 = 5 cm

k=

b/d/h = 40/60/55 cm

55
89.5 10 2
40 2.05

Aa = 3.723

= 5.266

b / a = 0.99 / 10
= 3.723%

40 60
40 55 2.05

= 4.20 cm 2 < Aa ,min = 0.2

= 4.80 cm 2
100
100
40

2R22 (7.60 cm2) - gornja zona

3R16 (6.03 cm2) - donja zona

usvojeno:
1.7.4 PRESEK U POLJU 2-3 (DONJA ZONA)

Preseci sa maksimalnim vrednostima momenata savijanja usled stalnog i povremenog

optereenja se gotovo poklapaju, dok su odgovarajue vrednosti momenata savijanja
usled vetra i seizmike praktino zanemarljive. Odreivanjemaksimalnog momenta Mu u
polju za merodavnu kombinaciju uticaja (G, P, +Wx) iz nulte take odgovarajue
transverzalne sile bi bilo lieno svakog praktinog smisla, pa se usvaja:
Mu = 1.6Mg +1.8Mp = 1.684.3 +1.858.4 = 240.0 kNm
40 + 20 16 = 360
usvojeno: L0 480 cm B = min .
= 160 cm
40 + 0.25 480 = 160
Pretpostavlja se da e se neutralna linija nai u ploi:
pretp. a1 = 6 cm

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

B/b/d/h/dp = 160/40/60/54/16 cm
PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

k=

54
240 10 2
160 2.05

P6/11

b / a = 0.801 / 10
= 6.313 s = 0.074 x = 0.074 54 = 4.01 cm < d p = 16 cm
= 2.575%

Pretpostavka o poloaju neutralne linije je tana, pa se potrebna povrina armature

odreuje za pravougaoni presek irine B = 160 cm:
Aa = 2.575

160 54 2.05

= 11.40 cm 2
100
40

6R16 (12.06 cm2)

usvojeno:
1.7.5 PRESEK U POLJU 3-4 (DONJA ZONA)

Slino kao za presek u polju 2-3, usvaja se da se mesto maksimalnog momenta Mu

poklapa sa mestom maksimalnog momenta Mg, odnosno Mp. Sledi:
Mwodg. = 16.2 - (16.2+12.2)1.88/5.4 = 6.3 kNm
Mu1 = 1.6Mg +1.8(Mp+Mw) = 1.652.6 +1.8(34.4+6.3) = 157.4 kNm
Msodg. = 68.8 - (68.8+51.5)1.88/5.4 = 26.9 kNm
Mu2 = 1.3(Mg +0.5Mp +Ms) = 1.3(52.6 + 0.534.4 + 26.9) = 125.7 kNm < Mu1
Tano odreivanje maksimalnog momenta Mu
Iz priloenih dijagrama momenata usled pojedinanih dejstava oito je da se maksimalni
moment u krajnjem polju javlja pri istovremenom dejstvu stalnog, povremenog i optereenja
vetrom u pravcu -X. Druga mogua kombinacija uticaja (stalno, povremeno i seizmika u pravcu
-X) zbog manjih koeficijenata sigurnosti daje manji uticaj, to je pokazano i u priblinom
proraunu. Sledi:
Tu = 1.655.9 + 1.8(36.9-5.3) = 146.3 kN
g = 0.40.625 + 23.72 = 29.72 kN/m ;

p = 19.77 kN/m

qu = 1.629.72 + 1.819.77 = 83.14 kN/m

x0T = 146.3 / 83.14 = 1.76 m
Mu,max = 146.31.76 - 83.141.762/2 + 1.816.2 = 157.9 kNm
U razmotrenom sluaju odreivanje tane vrednosti maksimalnog momenta savijanja u polju je
bez ikakvog praktinog smisla.

40 + 20 16 = 360
usvojeno: L0 380 cm B = min .
= 135 cm
40 + 0.25 380 = 135

pretp. a1 = 5 cm
k=

55
157.4 10 2
135 2.05

B/b/d/h/dp = 135/40/60/55/16 cm

b / a = 0.619 / 10
= 7.938 s = 0.058 x = 0.058 55 = 3.21 cm < d p = 16 cm
= 1.619%

Pretpostavka o poloaju neutralne linije je tana, pa se potrebna povrina armature

odreuje za pravougaoni presek irine B = 135 cm:
Aa = 1.619

135 55 2.05

= 7.30 cm 2
100
40

usvojeno:
Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

4R16 (8.04 cm2)

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/12

1.7.6 PRESEK U POLJU 1-2 (DONJA ZONA)

Kako su momenti savijanja usled stalnog i povremenog optereenja praktino jednaki nuli
na najveem delu raspona, usvojena je ista koliina armature kao u preseku u osi 1
(merodavno seizmiko optereenje).
3R16 (6.03 cm2)

usvojeno:

1.7.7 DIMENZIONISANJE PREMA GLAVNIM NAPONIMA ZATEZANJA

Vertikalno optereenje grede POS 103 po poljima
Dodajui korigovanu sopstvenu teinu grede g0 = 0.40.625 = 6.0 kN/m optereenju koje
se sa ploe POS 100 prenosi na gredu POS 103 sledi:
stalno optereenje:
polje 1-2: g1 = 6.0 + 7.06 = 13.06 kN/m
polje 2-3: g2 = 6.0 + 10.04 + 14.4 = 30.44 kN/m
polje 3-4: g3 = 6.0 + 9.32 + 14.4 = 29.72 kN/m
povremeno optereenje:
polje 1-2: p1 = 5.88 kN/m
polje 2-3: p2 = 8.37 + 12.0 = 20.37 kN/m
polje 3-4: p3 = 7.77 + 12.0 = 19.77 kN/m
granino raunsko optereenje:
polje 1-2: qu1 = 1.613.06 + 1.85.88 = 31.48 kN/m
polje 2-3: qu2 = 1.630.44 + 1.820.37 = 85.37 kN/m
polje 3-4: qu3 = 1.629.72 + 1.819.77 = 83.14 kN/m
S obzirom na odnos vrednosti transverzalnih sila usled vertikalnih optereenja i seizmike,
kao i manje vrednosti koeficijenata sigurnosti, seizmike kombinacije nisu merodavne.
Maksimalna transverzalna sila se javlja u preseku 3levo, za kombinaciju stalnog,
povremenog i optereenja vetrom u smeru +X:
Tu3L = 1.6114.6 + 1.8(77.5+1.8) = 326.1 kN

3.82

=1.31

Nulta taka dijagrama transverzalnih sila:

x0,T = 326.1 / 85.37 = 3.82 m
usvojeno:
n =

z = 0.9h = 0.954 = 48.6 cm = const.

2
326.1
kN > r = 0.11 kN / cm
= 0.168

40 48.6
cm 2 < 3 r = 0.33 kN / cm 2

0.11

= 3.82 1
= 1.31 m
0.168

3L
Ru=0.87
r =1.1
3L
n =1.68

3RuL = 1.5 (0.168 0.11) = 0.087 kN / cm2

usvojeno:

m=2 ; = 90 ; =45:

eu =

2 au(1 )
40 = 23.09 au( 1 )
40 0.087

UR8 eu = 23.090.503 = 11.6 cm

usvojeno:
Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

UR8/10 (m=2)
PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/13

Na isti nain sprovodi se proraun i za presek 3desno, za istu kombinaciju optereenja:

Tu3D = 1.6104.6 + 1.8(69.9+5.3) = 302.7 kN

3D
n =1.56
r =1.1

x0,T = 302.7 / 83.14 = 3.64 m

usvojeno: z = 0.9h = 0.954 = 48.6 cm = const.
2
302.7
kN > r = 0.11 kN / cm
n =
= 0.156

40 48.6
cm 2 < 3 r = 0.33 kN / cm 2

3D
Ru=0.69

0.11

= 3.64 1
= 1.07 m
0.156

3D
Ru

=1.07

= 1.5 (0.156 0.11) = 0.069 kN / cm

3.64
2

m=2 ; = 90 ; =45:

usvojeno:

eu =

2 au( 1 )
40 = 29.16 au(1 )
40 0.069

UR8 eu = 29.160.503 = 14.7 cm

Maksimalno rastojanje uzengija, sraunato iz uslova zadovoljenja minimalnog procenta
armiranja uz,min = 0.2%:
m au( 1 )
2 0.503
eu =
=
= 12.57 cm
b uz ,min 40 0.2 10 2
usvojeno:

UR8/10 (m=2)

Na isti nain se osigurava i presek 2desno, za merodavnu kombinaciju stalnog, povremenog

i optereenja vetrom u smeru -X:
Tu2D = 1.6104.6 + 1.8(71.0+1.8) = 295.2 kN
usvojeno:

UR8/10 (m=2)

Sledea po veliini je transverzalna sila u preseku 4:

Tu4 = 1.655.9 + 1.8(36.9+5.3) = 165.4 kN
n =

165.4
kN
= 0.085
< r = 0.11 kN / cm 2
40 48.6
cm 2

Kako nije dostignuta raunska vrstoa pri istom smicanju r, nije potrebno osiguranje
armaturom. U presecima 1 i 2levo transverzalne sile su jo manje, pa ni u tim presecima
nije potrebno osiguranje.
Konano usvajanje uzengija e biti izvreno u skladu sa lanom 60. Pravilnika o tehnikim
normativima za izgradnju objekata visokogradnje u seizmikim podrujima:
... razmak uzengija u grednim nosaima ne sme biti vei od 20 cm, dok se u
blizini vorova, na duini 0.2 od raspona razmak uzengija dvostruko smanjuje i ove
uzengije zatvaraju preklopom po itavoj kraoj strani ("torzione" uzengije) ...
usvojeno:

UR8/10 (m=2) na =150 cm (polje 2-3 uz ose 2 i 3)

UR8/10 (m=2) na =100 cm (polja 1-2 i 3-4)
UR8/20 (m=2) na ostalom delu nosaa

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/14

1.8 DIMENZIONISANJE POS 104

1.8.1 DIJAGRAMI PRESENIH SILA

57.0

Mg

2.24

2.27

31.3

Tp

12.0

13.4

2.23

15.3
67.8

Ms

2.27

29.6

46.9
2.29

25.1

48.6

2.24

33.6

Mp

2.23

Tg

27.9

2.29

21.8

13.4

20.4

Ts

41.6

18.2

41.6

18.2

67.8

Mw

Tw

24.0

14.7

6.5

14.7

24.0

6.5

1.8.2 PRESEK U OSI B (GORNJA ZONA)

Mu1 = 1.6Mg + 1.8(Mp + M-W) = 1.657.0 + 1.8(25.1 + 14.7) = 162.8 kNm
Mu2 = 1.3(Mg +0.5Mp + M-S) = 1.3(57.0 + 0.525.1 + 41.6) = 144.5 kNm < Mu1
pretp. a1 = 5 cm

k=

b/d/h = 40/60/55 cm

55
162.8 10 2
40 2.05

Aa = 6.875

= 3.903

b / a = 1.438 / 10
= 6.875%

40 55 2.05

= 7.75 cm 2
100
40

usvojeno:

4R16 (8.04 cm2)

1.8.3 PRESEK U POLJU B-C (DONJA ZONA)

Mu1 = 1.6Mg + 1.8(Mp + M-W)

Tu = 1.629.6 + 1.8(13.4-6.5) = 59.8 kN

g = 0.40.625 + 7.03 = 13.03 kN/m

p = 5.86 kN/m

qu = 1.613.03 + 1.85.86 = 31.40 kN/m

x0T = 59.8 / 31.40 = 1.91 m
Mu,max = 59.81.91 - 31.401.912/2 + 1.824.0 = 100.1 kNm
Mu2 = 1.3(Mg +0.5Mp + M-S)

Tu = 1.3(29.6 + 0.513.4 - 18.2) = 23.53 kN

qu = 1.3(13.03 + 0.55.86) = 20.75 kN/m
x0T = 23.53 / 20.75 = 1.13 m
Mu,max = 23.531.13 - 20.751.132/2 + 1.367.8 = 101.5 kNm > Mu1

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

usvojeno: L0 420 cm

pretp. a1 = 5 cm
k=

P6/15

40 + 8 16 = 168
420
B = min .
= 75 cm
40 + 0.25 3 = 75

B/b/d/h/dp = 75/40/60/55/16 cm

b / a = 0.487 / 10

55
101.5 10 2
75 2.05

= 9.892 s = 0.046 x = 0.046 55 = 2.55 cm < d p = 16 cm

= 1.038%

Pretpostavka o poloaju neutralne linije je tana, pa se potrebna povrina armature

odreuje za pravougaoni presek irine B = 75 cm:
Aa = 1.038

75 55 2.05
40 60

= 4.68 cm 2 < Aa ,min = 0.2

= 4.80 cm 2
100
40
100

3R16 (6.03 cm2)

usvojeno:

1.8.4 PRESECI U OSAMA A I C (GORNJA I DONJA ZONA)

Mu1 = 1.8MW = 1.824.0 = 43.2 kNm
Mu2 = 1.3MS = 1.367.8 = 88.1 kNm > Mu1
S obzirom na alternativni znak momenta savijanja, presek treba armirati obostrano. Kako
je moment savijanja manji od momenta u polju, i ovde je merodavna minimalna armatura:
pretp. a1 = 5 cm

k=

b/d/h = 40/60/55 cm

55
89.5 10 2
40 2.05

Aa = 3.723

= 5.266

b / a = 0.99 / 10
= 3.723%

40 55 2.05
40 60

= 4.20 cm 2 < Aa ,min = 0.2

= 4.80 cm 2
100
40
100

usvojeno:

3R16 (6.03 cm2)

1.8.5 DIMENZIONISANJE PREMA GLAVNIM NAPONIMA ZATEZANJA

Maksimalna sila na nosau se javlja u preseku Bdesno za kombinaciju stalnog, povremenog
i optereenja vetrom u pravcu -Y. Sledi:
TuB,D = 1.648.6 + 1.8(21.8+6.5) = 128.7 kN
n =

kN
128.7
= 0.066
< r = 0.11 kN / cm 2
2
cm
40 48.6

Kako nije dostignuta raunska vrstoa pri istom smicanju r, nije potrebno osiguranje
armaturom. U skladu sa lanom 60. Pravilnika o tehnikim normativima za izgradnju
objekata visokogradnje u seizmikim podrujima usvojeno:
U8/10 (m=2) na =120 cm od oslonaca
U8/20 (m=2) na ostalom delu nosaa

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/16

1.9 DIMENZIONISANJE STUBOVA

Poduni ramovi - dijagrami momenata savijanja i reakcije oslonaca

68.8

78.2

78.2

68.8

H = 6.00 m

S=101.7

MSx
24.3

26.6

L1 = 5.40 m

81.4

L2 = 7.20 m

B=14.6

A=-22.2
W=24.0

26.6

16.2

81.4

24.3
76.7

L3 = L1 = 5.40 m

C=-14.6

18.5

D=22.2

18.5

16.2

H = 6.00 m

76.7

MWx
5.7
18.1

6.3
L1 = 5.40 m

19.2

A=-5.2

6.3
L2 = 7.20 m

B=3.4

19.2

5.7
18.1

L3 = L1 = 5.40 m

C=-3.4

D=5.2

Popreni ramovi - dijagrami momenata savijanja i reakcije oslonaca

67.8

83.2

67.8

H = 6.00 m

S=76.3

MSy
31.7
77.2

36.7
L = 6.00 m

A=-18.2

L = 6.00 m

B=0

24.0

77.2

C=18.2

29.4

24.0

H = 6.00 m

W=27.0

84.8

31.7

MWy
27.3

L = 6.00 m

A=-6.5

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

30.0

B=0

L = 6.00 m

27.3

C=6.5

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/17

1.9.1 SILE U STUBOVIMA USLED VERTIKALNOG OPTEREENJA

Grede su za vertikalno optereenje tretirane kao kontinualni nosai preko etiri, odnosno
tri oslonca, optereeni sopstvenom teinom g0 = 6.0 kN/m (za usvojene dimenzije 40/60
cm) i optereenjem sa ploa prema emi datoj na poetku priloga. Tako vertikalno
optereenje u stubovima izaziva samo normalne sile, jednake zbiru odgovarajuih reakcija
podune i poprene grede. Reakcije oslonaca su prikazane tabelarno, sraunate najpre za
podune grede (POS 101 - 103), zatim za poprene (POS 104 - 107) i konano sabrane,
ime su dobijene odgovarajue vrednosti sila u stubovima usled stalnog i povremenog
optereenja.
G
103
102
101

1
17.6
48.0
64.9

2
157.5
184.9
149.6

3
219.1
181.4
86.1

4
55.9
45.8
25.4

P
103
102
101

1
4.9
30.3
44.3

2
96.0
118.8
89.4

3
147.4
115.9
36.5

4
36.9
28.5
11.4

G
C
B
A

104
27.9
95.5
29.6

105
58.0
192.5
57.9

106
58.6
189.1
55.3

107
63.8
144.2
23.1

P
C
B
A

104
12.0
42.2
13.4

105
37.1
123.0
37.0

106
37.6
120.2
34.8

107
41.9
82.8
8.0

2231.8
C
B
A

1
45.6
143.5
94.5

2
215.5
377.4
207.5

3
277.8
370.5
141.4

4
119.7
190.0
48.5

1350.1
C
B
A

1
17.0
72.4
57.7

2
133.0
241.8
126.4

3
185.0
236.1
71.2

4
78.8
111.2
19.4

1.9.2 ODREIVANJE DUINE IZVIJANJA STUBOVA

Efektivna duina izvijanja predstavlja rastojanje prevojnih taaka deformacione linije
pritisnutog elementa, odnosno razmak nultih taaka momenata savijanja II reda, i odreuje
se metodama elastine analize konstruktivnih sistema. Parametar nazvan vitkost opisuje
osetljivost sistema na poprene deformacije i odreuje se kao odnos:
i =

Li
i

i=

Ib
Ab

gde je: i - poluprenik inercije poprenog preseka, momenta inercije Ib i povrine

preseka Ab.
Prema lanu 108. Pravilnika za beton i armirani beton vitkost se, u sluaju viespratnog
okvira sa pomerljivim vorovima moe odrediti prema priblinom obrascu:
i =

12 k Ab
h

gde je:
k - relativno horizontalno pomeranje posmatranog sprata u odnosu na donji,
usled dejstva horizontalne sile H=1 koja deluje na vrhu konstrukcije, raunato sa
modulom elastinosti betona Eb=1,0
Ab - zbir svih poprenih preseka stubova posmatranog sprata
h - teorijska spratna visina
Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/18

S obzirom da su ranije sraunati dijagrami horizontalnih pomeranja usled sila H=100 u

vrhu rama, sraunatih sa stvarnom vrednou Eb, jasno je da treba aplicirati silu H=Eb u
cilju odreivanja traenog pomeranja. Sledi:
poduni pravac
Ab = 40.40.4 = 0.64 m2

(etiri stuba dimenzija 40/40 cm)

lk = h = 6.0 m; k = Eb(7.5 0) = 31500/1007.5 = 2362.5

i =

12 k Ab
12 2362.5 0.64
=
= 55.0
h
6 .0

popreni pravac
Ab = 30.40.4 = 0.48 m2

(tri stuba dimenzija 40/40 cm)

k = Eb(10.2 0) = 31500/10010.2 = 3213

i =

L
12 k Ab
12 3213 0.48
=
= 55.5 = i
i
h
6. 0

Efektivna duina izvijanja je:

i=

Ib
b
40
=
=
= 11.5 cm
Ab
12
12

Li = ii = 55.511.5 = 640 cm

1.07h
Kako je i 75, konstrukcija spada u umereno vitke, pa se dokaz nosivosti moe sprovesti nekim od priblinih postupaka, npr. metodom dopunske ekscentrinosti.
1.9.3 DIMENZIONISANJE STUBA 1-C
Statiki uticaji za stub u preseku osa 1 i C su:
vertikalno optereenje:

G = 45.6 kN

P = 17.0 kN

seizmika, X pravac:

MSx = 76.7 kNm

NSx = 22.2 kN

seizmika, Y pravac:

MSy = 77.2 kNm

NSy = 18.2 kN

vetar, X pravac:

MWx = 18.1 kNm

NWx = 5.2 kN

vetar, Y pravac:

MWy = 27.3 kNm

NWy = 6.5 kN

Kako su uticaji alternativni, presek e biti armiran simetrino, a potrebna povrina armature
odreena pomou dijagrama interakcije za simetrino armirane preseke.
Uticaji su gotovo podjednaki u oba ortogonalna pravca, a usvojena dimenzija stuba
kvadratna, tako da e dimenzionisanje biti sprovedeno samo za Y pravac, a ista kolilina
armature biti usvojena i za X pravac.
a.

kombinacija sa seizmikim optereenjem

Mu = 1.3 77.2 = 100.4 kNm mu =

100.4 10 2
= 0.076
40 40 2 2.05

17.0
46.7

18.2 = 46.7 kN nu =
Nu = 1.3 45.6 +
= 0.014
2
40 40 2.05

a
2.05
0.1 1 = 0.083 Aa1 = Aa 2 = 0.083 40 40
= 6.83 cm 2
d
40
Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

b.

P6/19

kombinacija sa vetrom

Izvijanje se ne mora uzeti u obzir ukoliko je zadovoljen makar jedan od uslova:

< 25
e1
3 .5
d
e1

3 .5
d
75

za 75
za > 75

Kako je vitkost =55.5 > 25, prvi uslov nije zadovoljen.

Ekscentricitet po teoriji I reda odreen je izrazom:
e1 =

27.3
27.3
M =
=
= 0.395 m
N 45.6 + 17.0 + 6.5 69.1

e1 0.395
= 0.988 < 3.5
=
d
0.40

Kako je e1/d < 3.5, nije ispunjen ni drugi uslov pa se izvijanje mora uzeti u obzir.
Ekscentricitet usled imperfekcije (netanog izvoenja) se odreuje kao:
e0 =

l i 2 cm

300 10 cm

li = 6.4 m e0 =

640
= 2.13 cm
300

Za pomerljive sisteme ekscentricitet usled netanog izvoenja se odreuje kao odstupanje

od vertikale za ugao definisan kao:
tg = 1/150 - za jednospratne okvire
optereenjem
tg = 1/200 - za sve ostale sluajeve
e0 = h tg =

600
= 4 cm
150

optereene

preteno

vertikalnim

usvojeno e0 = 4 cm

Ekscentricitet usled efekata teenja betona

Ng /N = 45.6/69.1 = 0.66 > 0.2

= 55.5 > 50

e1 / d = 0.988 < 2

efekat teenja betona se mora uzeti u obzir

Potrebno je najpre sraunati Ojlerovu kritinu silu izvijanja stuba NE:

2
2
NE = E b I i 2 E b I b 2
Li
Li
S obzirom da je povrina armature nepoznata, a da se ne oekuje da ona bitno utie na
vrednost momenta inercije preseka (cca. 5%), doputeno je i preporuivo Ojlerovu kritinu silu
izvijanja sraunati sa karakteristikama bruto betonskog preseka.

Ib =

b d 3 40 40 3
= 213333 cm4 ; Eb = 31.5 GPa = 31.5106 kN/m2
=
12
12

NE = 31.5 10 6 213333 10 8

E =

Ng
NE

45.6
= 0.0028
16192

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

2
= 16192 kN
6.4 2

eg =

Mg
N

0
=0
69.1
PRIMERI ZA VEBE

DIMENZIONISANJE GREDA I STUBOVA

P6/20

Za element srednje debljine dm:

b/d = 40/40 cm d m =

2A
2 40 40
=
= 20 cm
O
2 (40 + 40 )

pretpostavljenu starost betona u trenutku nanoenja optereenja t0=28 dana, za element

"napolju" (rel. vlanost sredine 70%), sledi konana vrednost koeficijenta teenja = 2.6
(l. 59. Pravilnika BAB 87). Ekscentricitet usled teenja betona e se sraunava iz izraza:

1E
2 .6
100.0028

e = (e0 + eg ) e
1 = 0.03 cm
1 = (4 + 0 ) e .0028

Dopunski ekscentricitet
Kako je 75, (oblast umerene vitkosti), mogue je koristiti metod dopunske ekscentrinosti za uvoenje u proraun efekata teorije II reda. Zavisno od odnosa e1/d, dopunski
ekscentricitet ed se odreuje iz jednog od sledeih izraza:
0

e1
< 0 .3 :
d

ed = d

e
25
0 .1 + 1
100
d

0 .3

e1
< 2 .5 :
d

ed = d

25
0
160

2 .5

e1
< 3 .5 :
d

ed = d

25
e
3 .5 1
160
d

e1
55.5 25
= 0.988 ed = 40
= 7.61 cm
d
160

Ukupan raunski ekcentricitet:

e2 = e1 + e0 + e + ed = 39.5 + 4.0 + 0.03 + 7.61 = 51.14 cm

Za pretpostavljeno a1 3, koeficijenti sigurnosti imaju minimalne vrednosti, pa sledi:

Nu = 1.645.6 + 1.8(17.0+6.5) = 115.3 kN

nu =

115.3
= 0.035
40 40 2.05

Mu = Nu e2 = 115.351.14 = 5895 kNcm

mu =

5895
= 0.045
40 40 2 2.05

a
2.05
0.1 1 = 0.034 Aa1 = Aa 2 = 0.034 40 40
= 2.78 cm 2 < 6.83 cm 2
d
40

Ovako sraunata armatura manja je od vrednosti dobijene za kombinaciju sa seizmikim

optereenjem, pa je usvojeno:
usvojeno:

4R16 (8.04 cm2)

Kako nije dostignuta raunska vrstoa pri istom smicanju r, nije potrebno osiguranje armaturom. U skladu sa lanom 191. Pravilnika za beton i armirani beton, vezano za objekte
visokogradnje u seizmikim podrujima, usvojeno je:
U8/7.5 (m=2) na =100 cm od vorova
U8/15 (m=2) na ostalom delu stuba

Projektovanje i graenje betonskih konstrukcija 1

PRIMERI ZA VEBE