DIMENZIONIRANJE GREDE

POZICIJA G302
Statika visina
d = 45 cm
Zatitni sloj betona
Cmin =3,0 cm
Beton
C 35/ 45
Armatura
B 500

f cd

y yd

f ck 35 MPa

23,33 MPa
c
1,50
f yk

500 MPa
434,78 MPa
1,15

OSLONAC 1 = OSLONAC 6

M sd
= 1,35 x 124,25 + 1,50 x 37,57+64,1 = 288,175 kNm

sd

sd

M sd
b d 2 f cd
288,175 100 kNcm
kN
40 cm 45 2 cm 2 2,33 2
cm

cm 2
= 0,15

As1

M sd
d f yd
288,175 100 kNcm
kN
0,898 45 cm 43,478
cm 2

As1

AsMAX 0,310

Asmin =

cm 2
= 16,4

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500
As,odg = 15,71 cm

Usvojeno :228 + 312

fyd

lb = 4fbd

2,8434,78
43,4

=89,52 cm- usvojeno lb=90 cm

OSLONAC 2=OSLONAC 5

M sd
= 1,35x122,35 + 1,50x38,3+54,77 = 277,4 kNm

sd

sd

As1

M sd
b d 2 f cd
277,4 100 kNcm
40 cm 45 2 cm 2 2,33

M sd
d f yd

kN
cm 2

cm 2
= 0,147

277,4 100 kNcm

As1

0,901 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

= 15,70

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500
As,odg = 15,71 cm

Usvojeno :228 + 312

fyd
4fbd

lb =

cm

2,8434,78
43,4

=89,52 cm- usvojeno lb=90 cm

OSLONAC 3= OSLONAC 4

M sd
= 1,35x122,77 + 1,50x38,32+55,34 = 278,56 kNm

sd

sd

As1

As1

M sd
b d 2 f cd
278,56 100 kNcm
kN
cm 2

40 cm 45 2 cm 2 2,33

= 0,147

M sd
d f yd
277,4 100 kNcm
0,901 45 cm 43,478

kN
cm 2

cm
= 15,70

AsMAX 0,310

Asmin =

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm
fyk
500

Usvojeno :228 + 312

fyd

lb = 4fbd

As,odg = 15,71 cm

2,8434,78
43,4

=89,52 cm- usvojeno lb=90 cm

POLJE I=POLJE V (dimenzioniranje T-presjeka)

M sd
= 1,35 x 76,77 + 1,50 x 24,08+60,43 = 200,2 kNm
b1 = b2 = 680 / 2 = 340 cm; bw = 40 cm
lo = 0,85 x l = 0,85 x 720 = 612 cm
beff= bw + 20 hf = 40 + 20 x 20 = 440 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
beff= bw + 0,25 x lo = 40 + 0,25 x 612 = 193 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
Usvojeno beff = 190 cm

sd

sd

As1

M sd
b eff d 2 f cd
200,2 100 kNcm

190 cm 45 2 cm 2 2,33

M sd
d f yd

kN
cm 2

cm
= 0,0223

= 0,973

As1

200,2 100 kNcm

0,973 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

=10,52

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500
As,odg = 10,99 cm

Usvojeno: 2 22 + 3 12
fyd
4fbd

lb =

cm

2,2434,78
43,4

=70,33 cm- usvojeno lb=70cm

POLJE II= POLJE IV

M sd
= 1,35 x 64,92 + 1,50x 19,38+56,51 = 173,22 kNm
b1 = b2 = 680 / 2 = 340 cm; bw = 40 cm
lo = 0,70 x l = 0,70 x 720 = 504 cm
beff= bw + 20 hf = 40 + 20 x 20 = 440 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
beff= bw + 0,25 x lo = 40 + 0,25 x 504 = 166 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
Usvojeno beff = 165 cm

sd

sd

M sd
b d 2 f cd
173,22 100 kNcm
165 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

cm 2
= 0,0223

= 0,973

As1

M sd
d f yd

As1

173,22 100 kNcm

0,973 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

cm 2
= 9,10

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno: 2 20 + 3 12
fyd

lb = 4fbd

As,odg =9,67 cm

2,2434,78
43,4

=70,33 cm- usvojeno lb=70cm

POLJE III

M sd
= 1,35x65,22 + 1,50x20,74+55,77 = 174,98 kNm
b1 = b2 = 680 / 2 = 340 cm; bw = 40 cm
lo = 0,70 x l = 0,70 x 720 = 504 cm
beff= bw + 20 hf = 40 + 20 x 20 = 440 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
beff= bw + 0,25 x lo = 40 + 0,25 x 504 = 166 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
Usvojeno beff = 165 cm

sd

M sd
b d 2 f cd

 sd

As1

As1

174,98 100 kNcm

165 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

cm

=0,0225

= 0,973

M sd
d f yd
174,98 100 kNcm
0,973 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

12 cm2
=9,

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno: 2 20 + 3 12
fyd

lb = 4fbd

As,odg =9,67 cm

2, 0434,78
43,4

=63,94 cm- usvojeno lb=70cm

DIMENZIONIRANJE PODUNE ARMATURE

Beton C 35 /45

Rd 0,37 MPa
k = 1,6 d = 1,6 0,37 = 1,23

VRd 2 0,5 fcd bw z

0,7

f ck
35
0,7
0,525
200
200

VRd 2 0,5 0,525 2,33

kN
40cm ( 0,9 45 cm )
cm 2

V Rd 2 990,83kN

OSLONAC 1
Vsd=1,35x97,79+1,5x30,18+7=184,29kN
As = 24,5 cm2
Ac = 2000 cm2

Ac

24,5 cm 2

0,0122
2000cm 2

VRd1 Rd k 1,2 40 1 0,15 cp bw d

kN

VRd1 0,037 2 1,23 (1,2 40 0,0122) 0,15 0 34cm 45 cm

cm

VRd1 117,53kN

Vsd ,max Vsd ,a 184,29kN

Vsd ,max
V Rd 2

184,29kN
0,188
990,83kN

Vsd ,max 0,188 VRd 2

Maksimalni razmak uzengija u smjeru glavne armature 0,6 d; 30 cm

S w,max max 0,6 d ; 30 cm max 0,6 45 27 cm; 30

S w,max 27 cm

ODABRANA ARMATURA 8 ASW = 0,50 cm2

Maksimalni razmak uzengija

Sw

m Asw
min bw

Sw

2 0,50 cm 2
0,00122 34 cm

S w 24,1cm
USVOJENO 8 / 15 cm

VRd VRd1 Vwd VRd1

V Rd 117,53kN

VRd 187,95kN

OSLONAC 2

m Asw f yw, d z
Sw

2 0,50 cm 2 43,48
25 cm

kN
40,5 cm
cm 2

Vsd=1,35x78,33+1,50x23,5+7=148,0kN
As = 24,5 cm2
Ac = 2000 cm2

Ac

24,5 cm 2
0,0122
2000cm 2

VRd1 Rd k 1,2 40 1 0,15 cp bw d

kN

VRd1 0,037 2 1,23 (1,2 40 0,0122) 0,15 0 34cm 45 cm

cm

VRd1 117,53kN

Vsd ,max 148,0kN

Vsd ,max
V Rd 2

148,0kN
0,149
990,83kN

Vsd ,max 0,149 VRd 2

Maksimalni razmak uzengija u smjeru glavne armature 0,6 d; 30 cm

S w,max max 0,6 d ; 30 cm max 0,6 45 27 cm; 30

S w,max 27 cm

Maksimalni razmak uzengija

Sw

m Asw
min bw

ODABRANA ARMATURA 8 ASW = 0,50 cm2

2 0,50 cm 2
Sw
0,00122 34 cm

S w 24,1cm
USVOJENO 8 / 15 cm

VRd VRd1 Vwd VRd1

V Rd 117,53kN

m Asw f yw, d z
Sw

2 0,50 cm 2 43,48

kN
40,5 cm
cm 2

25 cm

VRd 187,95kN

ZBOG VEOMA SLINIH VRIJEDNOSTI TRANSVERZALNIH SILA I U OSTALIM

OSLONCIMA, A POTO SE PRESJEK NE MIJENJA, USVAJAMO CIJELOM DUINOM
PRESJEKA UZENGIJE 8 NA RASPONU 25 cm, A UZ OSLONCE PROGUATI NA 15
cm.

POZICIJA G301
Statika visina
d = 45 cm
Zatitni sloj betona
Cmin =3,0 cm

Beton
C 35/ 45
Armatura
B 500

f cd

y yd

f ck 35 MPa

23,33 MPa
c
1,50
f yk

500 MPa
434,78 MPa
1,15

OSLONAC 1 = OSLONAC 6

M sd
= -194,24 kNm

sd

sd

As1

As1

M sd
b d 2 f cd
194,24 100 kNcm
40 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

= 0,103

= 0,928

M sd
d f yd
194,24 100 kNcm
0,928 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

kN
cm 2

cm 2
= 10,70

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

Asmin =

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500
As =10,99 cm

Usvojeno : 222 + 3 12
fyd

lb = 4fbd

2,2434,78
43,4

=70,33 cm- usvojeno lb=70cm

OSLONAC 2=OSLONAC 5

M sd
= -198,70 kNm

sd

sd

As1

As1

M sd
b d 2 f cd
19870 100 kNcm
40 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

= 0,105

= 0,928

M sd
d f yd
198,70 100 kNcm
0,928 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

cm 2
= 10,94

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno : 222 + 3 12

As =10,99 cm

fyd
4fbd

lb =

2,2434,78
43,4

=70,33 cm- usvojeno lb=70cm

OSLONAC 3= OSLONAC 4

M sd
= -196,27 kNm

sd

sd

As1

As1

M sd
b d 2 f cd
196,27 100 kNcm
40 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

= 0,104

= 0,928

M sd
d f yd
196,27kNcm
0,928 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

cm 2
= 10, 92

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno : 222 + 3 12
fyd

lb = 4fbd

As =10,99 cm

2,2434,78
43,4

=70,33 cm- usvojeno lb=70cm

POLJE I=POLJE V (dimenzioniranje -presjeka)

M sd
= 98,18 kNm
b1 = 680 / 2 = 340 cm; bw = 40 cm, b2= 0 cm
lo = 0,85 x l = 0,85 x 720 = 612 cm
beff= bw + 8 hf = 40 + 8 x 20 = 200 cm < b1 + b2 + bw = 380 cm
beff= bw + 0,25 x lo /3 = 40 + 0,25 x 612 /3 = 91 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
Usvojeno beff = 90 cm

sd

sd

As1

As1

M sd
b eff d 2 f cd
98,18 100 kNcm
90 cm 45 2 cm 2 2,33

cm 2

= 0,0231

= 0,971

M sd
d f yd
98,18 100 kNcm
0,971 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

cm

=5,17

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
f yk
500

Usvojeno: 3 16

lb =

kN
cm 2

fyd
4fbd

As,odg = 6,03 cm
1,6434,78
43,4

=51,15 cm- usvojeno lb=55cm

POLJE II= POLJE IV = POLJE III

M sd
= 80,18 kNm
b1 = 680 / 2 = 340 cm; bw = 40 cm, b2 = 0 cm
lo = 0,70 x l = 0,70 x 720 = 504 cm
beff= bw + 8 hf = 40 + 8 x 20 = 200 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
beff= bw + 0,25 x lo/3 = 40 + 0,25 x 504/3 = 82 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
Usvojeno beff = 80 cm

sd

sd

As1

As1

M sd
b d 2 f cd
98,18 100 kNcm
80 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

cm

= 0,026

= 0,971

M sd
d f yd
98,18 100 kNcm
0,971 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

cm 2
= 5,16

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno: 3 16

As,odg = 6,03 cm

fyd
4fbd

lb =

1,6434,78
43,4

=51,15 cm- usvojeno lb=55cm

DIMENZIONIRANJE PODUNE ARMATURE

ZBOG MANJIH VRIJEDNOSTI TRANSVERZALNIH SILA U ODNOSU NA GREDU POS

G302, A KOD KOJE JE ZAHTJEVANA MINIMALNA PODUNA ARMATURA, I U OVOJ
GREDI POS 301, USVOJIT EMO ISTU ARMATURU, TJ
U POLJIMA 8 / 25 cm
A UZ OSLONCE 8 / 15 cm.

POZICIJA G303
Statika visina
d = 45 cm
Zatitni sloj betona
Cmin =3,0 cm
Beton
C 35/ 45
Armatura
B 500

f cd

f ck 35 MPa

23,33 MPa
c
1,50

y yd

f yk

500 MPa
434,78 MPa
1,15

OSLONAC 1 = OSLONAC 7

M sd
= -169,65 kNm

sd

sd

As1

As1

M sd
b d 2 f cd
169,95 100 kNcm
40 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

= 0,09

= 0,938

M sd
d f yd
169,65 100 kNcm
0,928 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

cm 2
= 9,35

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno: 2 20 + 3 12
fyd

lb = 4fbd

As,odg =9,67 cm

2,0434,78
43,4

=63,94 cm- usvojeno lb=70cm

OSLONAC 2=OSLONAC 6= OSLONAC 5= OSLONAC 4= OSLONAC 3

M sd
= -179,37 kNm

sd

sd

As1

As1

M sd
b d 2 f cd
179,37 100 kNcm
40 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

= 0,095

= 0,934

M sd
d f yd
179,37 100 kNcm
0,934 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

cm 2
= 9,61

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno: 2 20 + 3 12
fyd

lb = 4fbd

As,odg =9,67 cm

2,0434,78
43,4

=63,94 cm- usvojeno lb=70cm

POLJE I=POLJE VI (dimenzioniranje -presjeka)

M sd
= 107,99 kNm
b1 = 680 / 2 = 340 cm; bw = 40 cm, b2= 0 cm
lo = 0,85 x l = 0,85 x 720 = 612 cm
beff= bw + 8 hf = 40 + 8 x 20 = 200 cm < b1 + b2 + bw = 380 cm
beff= bw + 0,25 x lo /3 = 40 + 0,25 x 612 /3 = 91 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
Usvojeno beff = 90 cm

sd

sd

As1

As1

M sd
b eff d 2 f cd
107,99 100 kNcm
90 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

= 0,0254

= 0,971

M sd
d f yd
107,99 100 kNcm
0,971 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

kN
cm 2

cm 2
=5,68

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
Asmin =
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno: 3 16

lb =

fyd
4fbd

As,odg = 6,03 cm
1,6434,78
43,4

=51,15 cm- usvojeno lb=55cm

POLJE II= POLJE III= POLJE IV= POLJE V

M sd
= 90,53 kNm
b1 = 680 / 2 = 340 cm; bw = 40 cm, b2 = 0 cm
lo = 0,70 x l = 0,70 x 720 = 504 cm
beff= bw + 8 hf = 40 + 8 x 20 = 200 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
beff= bw + 0,25 x lo/3 = 40 + 0,25 x 504/3 = 82 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
Usvojeno beff = 80 cm

sd

sd

As1

As1

M sd
b d 2 f cd
90,53 100 kNcm
80 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

cm 2

= 0,024

= 0,971

M sd
d f yd
90,53 100 kNcm
0,971 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

cm 2
= 4,76

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno: 3 16
fyd

lb = 4fbd

As,odg = 6,03 cm
1,6434,78
43,4

=51,15 cm- usvojeno lb=55cm

DIMENZIONIRANJE PODUNE ARMATURE

ZBOG MANJIH VRIJEDNOSTI TRANSVERZALNIH SILA U ODNOSU NA GREDU POS
G302, A KOD KOJE JE ZAHTJEVANA MINIMALNA PODUNA ARMATURA, I U OVOJ
GREDI POS 303, USVOJIT EMO ISTU ARMATURU, TJ
U POLJIMA 8 / 25 cm
A UZ OSLONCE 8 / 15 cm.

POZICIJA G304
Statika visina
d = 45 cm
Zatitni sloj betona
Cmin =3,0 cm
Beton
C 35/ 45
Armatura
B 500

f cd

y yd

f ck 35 MPa

23,33 MPa
c
1,50
f yk

500 MPa
434,78 MPa
1,15

OSLONAC 1 = OSLONAC 7

M sd
= -233,54 kNm

sd

M sd
b d 2 f cd

233,54 100 kNcm

sd

As1

40 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

= 0,124

= 0,916

M sd
d f yd

As1

233,54 100 kNcm

0,916 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

cm

= 13,03

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno :2 25 + 3 12 As = 13,21 cm /m
fyd

lb = 4fbd

2,5434,78
43,4

=79,93cm- usvojeno lb=80cm

OSLONAC 2=OSLONAC 3=OSLONAC 4=OSLONAC 5=OSLONAC 6

M sd
= - 317,22 kNm

sd

sd

M sd
b d 2 f cd
317,22 100 kNcm
40 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

= 0,168

= 0,916

As1

M sd
d f yd

As1

317,22 100 kNcm

0,916 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

cm 2
= 17,70

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno : 3 25 + 3 12
fyd

lb = 4fbd

As = 18,12 cm

2, 5434,78
43,4

=79,93 cm- usvojeno lb=80 cm

POLJE I=POLJE VI (dimenzioniranje T-presjeka)

M sd
= 1,35 x 76,77 + 1,50 x 24,08+60,43 = 176,61 kNm
b1 = b2 = 680 / 2 = 340 cm; bw = 40 cm
lo = 0,85 x l = 0,85 x 720 = 612 cm
beff= bw + 20 hf = 40 + 20 x 20 = 440 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
beff= bw + 0,25 x lo = 40 + 0,25 x 612 = 193 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
Usvojeno beff = 190 cm

sd

M sd
b eff d 2 f cd

 sd

As1

As1

176,61 100 kNcm

190 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

cm

= 0,0197

= 0,975

M sd
d f yd
176,61 100 kNcm
0,975 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

kN
cm 2

cm

=9,26

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
Asmin =
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno: 2 20 + 3 12

lb =

fyd
4fbd

2,0434,78
43,4

As,odg = 9,67 cm

=63,94 cm- usvojeno lb=70cm

POLJE II= POLJE III = POLJE IV= POLJE V

M sd
= 150,02 kNm
b1 = b2 = 680 / 2 = 340 cm; bw = 40 cm
lo = 0,70 x l = 0,70 x 720 = 504 cm
beff= bw + 20 hf = 40 + 20 x 20 = 440 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
beff= bw + 0,25 x lo = 40 + 0,25 x 504 = 166 cm < b1 + b2 + bw = 720 cm
Usvojeno beff = 165 cm

 sd

sd

As1

As1

M sd
b d 2 f cd
150,02 100 kNcm
165 cm 45 2 cm 2 2,33

kN
cm 2

= 0,975

M sd
d f yd
150,02 100 kNcm
0,975 45 cm 43,478

AsMAX 0,310

Asmin =

kN
cm 2

cm 2
= 7,87

fcd
23,33
b d 0,310
40 45 299,42cm 2
fyd
434,78

0,6bdy
0,610045
=
=5,4 cm/m'
fyk
500

Usvojeno: 2 20 + 3 12

lb =

= 0,0193

fyd
4fbd

2,0434,78
43,4

As,odg = 9,67 cm

=63,94 cm- usvojeno lb=70cm

DIMENZIONIRANJE PODUNE ARMATURE

ZBOG SLINIH VRIJEDNOSTI TRANSVERZALNIH SILA U ODNOSU NA GREDU POS

G302, A KOD KOJE JE ZAHTJEVANA MINIMALNA PODUNA ARMATURA, I U OVOJ
GREDI POS 303, USVOJIT EMO ISTU ARMATURU, TJ.
U POLJIMA 8 / 25 cm
A UZ OSLONCE 8 / 15 cm.