Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
&œ œ bœ
+1 +3
Inversione
&œ bœ œ
-1 -3 Retrogrado
&œ œ bœ
+3 +1
Retrogrado dell'inversione
&œ
#œ nœ
-3 -1
Trasposizione
&œ #œ œ
+1 +3
Permutazione delle altezze
&œ bœ œ
+4 -3
Serie dodecafonica della Suite per pianoforte, op. 25
di Arnold Schönberg
O & nw nw bw bw nw nw nw bw
nw bw bw nw R
+1 +2 -6 +5 -3 +5 -6 +9 +1 -3 +1
(-3)
nw nw
I &
nw bw bw nw nw #w nw bw nw bw RI
-1 -2 +6 -5 +3 -5 +6 -9 -1 +3 -1
(+3)
& nw nw #w nw #w nw #w nw
nw #w nw #w
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
O R
RI
Serie dodecafonica =
"successione ordinata di classi d’intervalli
comprendente le dodici classi di altezze della scala cromatica"
(cfr. Carl Dahlhaus, Was ist eine Zwölftonreihe,
in: Schönberg und andere, Mainz 1978, pp. 197-198)
1. Successione ordinata
Forma base Inversione Retrogrado Permutazione
&œ œ bœ œ bœ œ œ œ bœ &œ bœ œ
+1 +3 -1 -3 +3 +1 +4 -3
2. Classi d’intervalli
nœ
Complementari
&
nœ nœ nœ #œ nœ & nœ nœ
nœ
#œ
nœ
nœ
+5 +5 +17 -7 -7
-19
Quarta giusta Terza eccedente Undicesima Quinta giusta Sesta diminuita Dodicesima
giusta giusta
3. Classi d’altezze
Definizione numerica della altezze: Do = 0
& nœ #œ nœ #œ nœ #œ nœ
nœ #œ nœ #œ nœ
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
nœ #œ ∫œ
&
? nœ #œ ∫œ & nœ #œ ∫œ
nœ #œ ∫œ
0=
Alban Berg, Lyrische Suite per quartetto d'archi
Serie dodecafonica
nw bw
nw nw nw bw bw
& nw nw bw bw
nw
-1 +8 -3 +10 -5 +6 -7 +2 -9 +4 -11
nw nw #w
& #w nw
nw
n w +3 b w +4 +4 +3 +3 +4 +4 +3 +2 +2 +2
La minore Mi maggiore
Re maggiore Toni interi
Sol minore
nœ #œ œœ #œ#œ
n œ œ œ œ œ
& n œ #œ nœ & œ œ #œ #œ
nœ bœ œ œ w bœ bœ w
Anton Webern, Sinfonia, op. 21
Serie dodecafonica
& nw #w nw bw nw bw nw #w nw bw
nw nw
-3 +1 +1 -4 +1 +6 -1 +4 -1 -1 +3
Anton Webern, Concerto per nove strumenti, op. 24
Serie dodecafonica
nw nw #w nw
& nw bw bw nw #w #w nw nw
-1 +4 +4 -1 -4 +1 -1 -4
-11 +2 +7
Anton Webern, Variazioni per orchestra, op. 30
Serie dodecafonica
bw nw nw bw bw nw nw nw bw
& nw bw nw
+1 +3 -1 -1 +3 +1 +3 -1 -1 +3 +1