Sei sulla pagina 1di 44

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
úoHdj
7 fY%aKsh
09 mdvu
wdf,dalh
(Light)
WORK BOOK
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ieliqu-rkaosu pkaøcs;a
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

mdroDYH ùÿre ;yvqj ;enQ wjia:dfõ §


01& Pdhd iy Wm Pdhd we;sùu
;srh u; meyeos,s Pdhdjla o mdrNdil ùÿre
;yvqj ;enQ wjia:dfõ § wmeyeos,s Pdhdjla
o ^fnd`ojQ& ,efí' ldâfndaâ ;yvqj ;enQ
wjia:dfõ § ;srh u;g fnda,fhys Pdhdj
,nd .; fkdyels h' thg fya;=j úÿ,s
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
mkaofuka ksl=;a jk wdf,dalh mdrdkaO
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
øjHhla jk ldâfndaâ yryd .uka
fkdlsÍuhs'

02& mdroDYH" mdrNdil iy mdrdkaO øjH


hkq fudkjdoehs WodyrK foñka myokak'

mdroDYH

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' mdrNdil

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

-1-
mdrdkaO

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 06&

03& jia;= u; iQ¾hdf,dalh jefgk m%udKh


yd ÈYdj wkqj fijke,sj, È. yd ÈYdj
fjkia fõ' Pdhd fyj;a fijke,sj, È.
w;S;fha § ld,h uekSug wNsu; tall f,i
Ndú; lr we;' ksoiqk-(- ysre ;eáh Pdhd
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
fyj;a fijke,s u.ska úúO ks¾udK l<
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
yels h' w;a iy w;aj, we`.s,s u.ska lrk
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
,o ks¾udK lsysmhla my; oelafõ'

fnda,h iy úÿ,s mkaou b;d wdikakj msysá


wjia:dfõ § ;srh u; jefgk Pdhdj
meyeos,s ke;' cdhdj jgd Wm Pdhdj o
04&
ksÍlaIKh l< yels h' úÿ,s mkaou iy
fnda,h w;r ÿr jeäj;au Wm Pdhdj
l%ufhka fkdfmkS hhs' úÿ,s mkaou wE;g
f.k hk úg Pdhdj muKla ksÍlaIKh
l< yels fõ' fï wkqj meyeÈ,s Pdhdjla
,nd .; yels jkafka wdf,dal m%Njh
jia;=jg wE;ska msysgk wjia:dfõ§ h'

07&
05& fijke,s Ndú;fhka lrkq ,nk úúO
ks¾udKd;aul m%ix. kQ;k l,d f,dalfha
ckms%h fjñka mj;S' tjeks m%ix. wjia:d
lsysmhla my; oelafõ'

-2-
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' iQ¾hhd fkdfmkS hhs' fuu isÿùu
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' iQ¾h.%yKhla f,i ye|skafõ'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
;, o¾mK u.ska iEfok m%;sìïn
08& wdf,dal m%Njfhka ksl=;a jk uq¿
10&
wdf,dalh u fnda,h ;=< fldgig
wdf,dalh ,efnkqfha m%Njfha r;= fldgiska
h' tA nj by; rEm igykska yd Tn l<
l%shdldrlfuka meyeÈ,s fõ' wdf,dal
m%Njfhka ksl=;a jk wksl=;a wdf,dal lsrK
ksid ^fomiska ksl=;a jk& Wm Pdhdj we;s
fõ' fï wkqj Wm Pdhdj fldgi we;s
jkafka m%Njfha tla fldgilska muKla
,efnk wdf,dalh ksid nj meyeÈ,s fõ'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
09& iQ¾h.%yK iy pkaø.%yK we;s jkafka '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
fijke,s ^Pdhd& we;sùu fya;=fjks' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

11&

iQ¾hhd iy pkaøhd w;rg mDÒúh meñKs


úg iy fïjd ish,a, tlu ir, f¾Ldjl
msysá úg mD:súfha fijke,a, ^Pdhdj&
pkaøhd u;g jeàu ksid pkaø.%yKhla we;s
fõ'

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

iQ¾hhd iy mD:súh w;rg pkaøhd meñKs


úg pkaøhdf.a fijke,a, mD:súh u;g jeà

-3-
12&

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
13& iqug È,sfik iu;, mDIaGhla ;, '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
o¾mKhla f,i ye`oskaúh yels h' rEm
igykl ;, o¾mKhla olajkafka fufia
h ^9'15 rEmh&

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

14& ;, o¾mKhla bÈßfha ;nk ,o 15&


bámkaoul m%;sìïnh my; rEmfha oelafõ'
;, o¾mKj,ska iEfok m%;sìïn ms<sU`o
fidhd ne,Su i|yd my; oelafjk
ls%hdldrlfuys fhfouq'

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

-4-
;, o¾mKfhka iEfok m%;sìïnhl my; 18&
i`oyka ,laIK ksÍlaIKh l< yels fõ'

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
19&
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

20& nyq m%;sìïn iEoSu

iaj¾KdNrK wf<úie,aj, mdjyka


wf<úie,aj, NdKav ixLHdj lsysm
.+Khlska jeä lr fmkaùu i|yd
16& md¾Yaúl wmj¾;kh
NdKavj,g msgqmiska yd me;af;ka
tlsfklg iudka;rj ;, o¾mK ;nd
ilia lr we;' tajdhska wdf,dalh
mrdj¾;kh ù m%;sìïn rdYshla tljr
ksrSlaIKh l< yels fõ'

;, o¾mK folla fyda Bg jeä ixLHdjla


tlsfklg wdk;j fyda iudka;rj ;nd ta
B, D iy P wlaIrj, m%;sìïnj, ju ol=K w;rska jia;=jla ;enQ úg m%;sìïn tllg
udre ù fmfkkq nj ksÍlaIKh l< yels jvd jeä ixLHdjla iEfoa' fïjd nyq
h' O wlaIrfhys m%;sìïnfhys tfia ju m%;sìïn f,i y÷kajhs'
ol=K udreùula isÿjqj o tys iuñ;sl Ndjh 21&
ksid fjki fkdfmfka'

17& md¾Yaúl wmj¾;kh hkq l=ulao@

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

-5-
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

24& Tng úis;=re rgd ksrSlaIKh l< yels


fõ' tjeks úis;=re rgd we;s jkafka o¾mK
;, o¾mK folla iEfok m%;sìïn lsysmhlska wdf,dalh mrdj¾;kh
w;r fldaKh ixLHdj fya;=fjks' nyqrEfmalaIfhka uefjk
^wxYl& úis;=re rgd frÈms<s " ms`.ka .fvd,a wdosfha
90 fudaia;r ks¾udK i`oyd Ndú;d fõ'
60
45
30

22& ;, o¾mK Ndú; jk wjia:d i`oyd


WodyrK lsysmhla fokak'

''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 25& ;, o¾mKj,ska isÿjk wdf,dal


''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' mrdj¾;kh Ndú; lrñka ksmojk ,o
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' WmlrKhla f,i mÍlaIh ye¢kaúh yels
h';, o¾mKj,ska isÿjk wdf,dal
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
mrdj¾;kh Ndú; lrñka ksmojk ,o
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
WmlrKhla f,i ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ye¢kaúh yels h'
23& nyq m%;sìïn iE§u m%fhdackhg .kakd
wjia:djla f,i nyqrEfmalaIh ye¢kaúh
yels h' nyqrEfmalaIh ks¾udKh lsÍug
my; ±lafjk l%shdldrlfuys ksr; fjuq'

my< uÜgul isáñka by< uÜgul isÿjk


fohla ksÍlaIKh i|yd mÍlaIh Ndú; l<

-6-
yels h' iíueÍkj, yd nxlrj, fuh 31& wdf,dal loïnhla iE§ we;af;a wdf,dal
Ndú; fõ' lsrK iuQyhla tl;+ ùfuks' iudka;r
wdf,dal loïn" wmidÍ wdf,dal loïn yd
jl% o¾mk u.ska iEfok m%;sìïn
wNsidÍ wdf,dal loïn my; wdldrhg
26& ksrEmKh lrkq ,efí'

27& m%Odk jl% o¾mk j¾. fol fudkjdo@

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

28& W;a;, o¾mkh

29& wj;, o¾mkh

wj;, o¾mk

32& wj;, o¾mkhlg iudka;r wdf,dal


loïnhla m;kh ùug ie,eiajQ úg
30& wdf,dal lsrKhla ir, f¾Ld u.ska o wdf,dal lsrK j, yeisÍu we`o fmkajkak'
tys .uka ÈYdj f¾Ldj u; we`os B ysilska o
ksrEmKh l< yel'

-7-
37& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' o¾mK
wdf,dalh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' lsÍug
fhdod .; yels h'

38& wj;, o¾mkh u.ska iEfok m%;sìïn

33& wdf,dalh wNsidÍ ùu f,i


ye`oskafjkafka l=ulao@

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

34& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' o¾mK


wdf,dalh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' lsÍug
fhdod .; yels h'

35& W;a;, o¾mkhlg iudka;r wdf,dal


'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
loïnhla m;kh ùug ie,eiajQ úg
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
wdf,dal lsrK j, yeisÍu we`o fmkajkak'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

36& wdf,dalh wmidÍ ùu f,i


ye`oskafjkafka l=ulao@

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

-8-
39& by; l%shdldrlug wkqj iEfok 40& tÈfkod Ôú;fha § wj;, o¾mK Ndú;
m%;sìïnfha ,laIK mokï lrf.k my; jk wjia:d
j.=j mqrjkak'
²'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
bá m%;sìïn Wvql=re m%;sìïnf '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
mkaou h $ ha m%udKh
²'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
;enQ ;srhlg hál=re
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ia:dk .; yels nj
h $ ²'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
fkdyels '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
nj ²'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

²'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

W;a;, o¾mK

41& W;a;, o¾mkhlg iudka;r wdf,dal


loïnhla m;kh ùug ie,eiajQ úg
wdf,dal lsrK j, yeisÍu we`o fmkajkak'

-9-
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' úg iEfok m%;sìïnfha iajNdjh fjkia
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' fkdjk nj meyeÈ,s fõ'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
43& W;a;, o¾mKj,ska iEfok m%;sìïnj,
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
úYd,;ajh ms<sU`o wOHhkh
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

42& by; l%shdldrlug wkqj iEfok


m%;sìïnfha ,laIK mokï lrf.k my;
j.=j mqrjkak'

bá m%;sìïn Wvql=re m%;sìïnf


mkaou h $ ha m%udKh
;enQ ;srhlg hál=re
ia:dk .; yels nj
h $ '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
fkdyels '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
nj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

44& tÈfkod Ôú;fha § W;a;, o¾mK Ndú;


jk wjia:d

²'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

²'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

45& idrdxYh

² tÈfkod cSú;fha § fijke,s fyj;a Pdhd


ksr;=reju jdf.a ksÍlaIKh l< yels fõ'

² mdrkaO jia;=j,ska wdf,dalh .uka


W;a;, o¾mKhla bÈßfha ;enQ jia;=jl fkdlsÍu fya;=fjka Pdhd we;s fõ'
jia;=fõ isg o¾mKhg we;s ÿr fjkia jk
² jia;+j wdf,dal m%Njhg wE;ska msysgk
wjia:dj, § meyeÈ,s Pdhd we;s fõ' Wm

- 10 -
Pdhdjla oelsh yels jkafka wdf,dal m%Njh
jia;+jg wdikakj msysá úg h'

² iqug È,sfik mDIaG o¾mK f,i ls%hd


lrhs'

² wdf,dal lsrK hï mDIaGhl m;s; ùfuka


miq tu udOH Tiafia u wdmiq yeÍ .uka
lsÍu wdf,dal mrdj¾;kh f,i y÷kajhs'

² o¾mKj, m%;sìïn iEfokafka wdf,dalh


mrdj¾;kh fya;=fjks'

² iEuúgu ;, o¾mK bÈßfhka jia;=jla


;enQúg ;srhlg ,nd .; fkdyels" jia;=fõ
m%udKhg iudk" Wvql=re m%;sìïn iEfoa'

² wj;, o¾mK u.ska iudka;r wdf,dal


loïnhla wNsidÍ l< yelsjk w;r W;a;,
o¾mKj,ska iudka;r wdf,dal loïnhla
wmidÍ l< yels fõ'

² jia;=fõ isg o¾mKhg we;s ÿr wkqj


wj;, o¾mKj,ska iEfok m%;sìïnj,
iajNdjh fjkia fõ'

² jia;=fõ isg o¾mKhg we;s ÿr wkqj


W;a;, o¾mKj,ska iEfok m%;sìïnj,
iajNdjh fjkia fkdfõ'

² tÈfkod cSú;fha § úúO lghq;= i`oyd


o¾mK Ndú; fõ'

- 11 -
mdi,a úoHd.drfha fujeks ,laIK iys;
úoHdj WmlrKhla f,i
7 fY%aKsh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' y`ÿkd .;
10 mdvu yels h'
wKaùlaIfha ksjeros ir, wKajSlaIh
Ndú;h 03& W;a;, ldphlg rduqjla iys; ñgla iú
(The Correct Use of the
lsÍfuka w;a ldph fyj;a ir, wKaùlaIh
Microscope)
ksmojd we;'
WORK BOOK
ieliqu-rkaosu pkaøcs;a

01& wKajSlI
a hla hkq l=ulao@

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
04& mqj;a m;l wl=re w;a ldphla
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
Ndú;fhka ksÍlaIKhg ,la lrkak' fuys
02& § w;a ldph;a wei;a w;r ÿr fkdfjkia j
;nd f.k jia;=j ^wl=re& muKla iSre udre
lsÍug j. n,d .kak'

tys § wl=re yd w;a ldph w;r mr;rh


jeäj;au wl=re l%ufhka úYd, fõ' tla;rd
iSudjl § th Wmßuhlg <`.d fõ' ÿr ;j;a
jeä lsÍfï § wl=re wmeyeÈ,s jk nj Tng
ksÍlaIKh lsÍug yelsjkq we;'

fï wkqj w;a ldphlska jia;=jla


ksÍlaIKh lsÍfï § ldph;a jia;=j;a w;r
ksh; ÿrla ;sìh hq;= nj Tng jegfykq

msg;g fkrd .sh ljdldr mDIaÁh iajNdjh we;'


l=vd foa f,dl= lr n,k WmlrKj, fmdÿ wKAùlaIhl úYd,kh yd úfNaok n,h
,laIKhla f,i Tng y`ÿkd .; yels jkq
05& wKaùlaIhl úYd,kh $úYd,k n,h
we;' fufia ljdldr u;=msgla iys;
hkq l=ulao@
mDIaGj,ska l=vd foa úYd, lr ne,Sug
fhdÞ.; yels nj Tng jegyS hkq we;'

- 12 -
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 08& mqj;a m;l j¾Kj;a mska;+rhla w;a
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ldpfhka ksÍlaIKh lsÍfï § wod< rEmh
l=vd ;s;a rdYshlska iE§ we;s nj;a mshú
06& w;a ldphla fhdod .ksñka úúO øjH
weig jvd w;a ldpfhka ksÍlaIKfha § th
ksÍlaIKhg ,la lrkak' Tnf.a ksÍlaIK
jvd;a fyd`Èka meyeÈ,s jk nj;a Tng
my; mßÈ j.=.; lrkak' tA idïm,j, we;s
wjfndaO jkq we;' fuhska fmkS hkafka
mshú weig meyeÈ,sj fkdfmfkk foa fjka
mshú wefia úfNaok yelshdjg jvd w;a
lsÍug W;aidy lrkak'
ldpfha úfNaok yelshdj jeä njhs'
ksÍlaIKhg ,la ksÍlaIK
09& l%shdldrlu
l, øjH
1' mia idïm,h úúO m%udKfha je,s
leg" fndr¿ olakg
,enqKs' lDñ i;=ka
lsysmfofkl=
olakg ,enqKs'
2'

3'

07& wKaùlaIhl úfNaokh hkq l=ulao@

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
tl <`. msysá ,laIH folla mshú weiska '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
n,d fjkalr y`ÿkd .ekSug wju jYfhka ,laIH fol w;r mr;rh jeäfhka ;sfnk
tu ,laIH fol w;r mr;rh fia ksÍlaIKh jQfha;a úYd,kh Wmßu
'''''''''''''''''''''''''''' la muK úh hq;= h' tkï jQfha;a w;a ldp folla fhdod.;a úg § nj
mshú wefia úfNaokh '''''''''''''''''''''''''''''''''' Tng meyeÈ,s jkakg we;' fï wkqj jeä
muK fõ' úYd,khla yd jeä úfNaok yelshdjla ,nd
.ekSu i|yd w;a ldp folla tkï W;a;,

- 13 -
ldp folla fhdod.; hq;= nj Tng 13& ixhqla; wdf,dal wKaùlaIhl fldgia
jegfykakg we;' y`ÿkd .ekSu

úYd,k n,hkaf.ka jeä W;a;, ldp


folla fhdod .ksñka ixhqla; wdf,dal
wKaùlaIh ksmojd we;'

ixhqla; wdf,dal wKaùlaIh

10& by; WmlrKh ixhqla; wdf,dal


wKaùlaIh f,i ye`oskafjkafka wehs@

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

11& w;a ldphlska laIqø Ôùka ksÍlaIKh l<


fkdyels kuq;a ixhqla; wdf,dal wkaùlaIh
wdOdrfhka laIqø Ôùka ksÍlaIKh l< yels
h'

12& jeä ÈhqKq l< ixhqla; wdf,dal


wKaùlaIhl Wmßu úYd,kh
'''''''''''''''''''''''''''''''''' jdrhla muK fõ' tys
Wmßu úfNaokh
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''^''''''''''''''''''''''''''''''&
muK fõ' ^mshú wefia úfNaok yelshdj
fuka 500 .=Khls&'

- 14 -
14& wKaùlaIfha tla tla flgi ms<sU`o
fláfhka úia;r lrñka my; j.=j 15& b;sydifhka ì`ola''''
iïmQ¾K lrkak'
ixhqla; wdf,dal wKaùlaIhla m%:u j;djg
wKaùlafha úia;rh ksmojk ,oafoa iefÉßhia cekaika
fldgi ifydaorhka úisks' tys Wmßu úYd,k n,h
x9 ls'

kuq;a wKaùlaIh uq,ska u ksmoùfï


f.!rjh ysñ jkafka ´,kao cd;sl wekagka
fjdka ,Sjkayqlag h ^1632-1723&' tf;la mshú
weiska kqÿgq f,dalhla wkdjrKh jQfha
Tyqf.a WmlrKfhka ùu Bg fya;=jhs'

- 15 -
16& ixhqla; wdf,dal wKaùlaIhla Ndú; 5' oEiu újD;j ;nd myiq wei Wmfk;g 1
lsÍfï ksjerÈ ms<sfj< mshjr 9lska" cm muK ÿßka ;nd .ksñka wjn, wjfk;"
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' o< iSreudrej Ndú;fhka meyeÈ,s
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' m%;sìïnhla ,efnk f;la by<g /f.k
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' tkak'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
6' ishqï iSre udrej Ndú;fhka m%;sìïnh
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
jvd;a meyeÈ,s lr .kak'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 7' wjYH kï ueÈ n, yd wê n, wjfk;
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' fhdod .ksñka iSre udrej wdOdrfhka ;Sj%
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' meyeÈ,s m%;sìïnhla ,nd .; yels h'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 8' ksÍlaIKfhka miqj r¿ iSre udrej u.ska
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' wjn, wjfk; by<g /f.k tkak'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
9' kso¾Ylh bj;a lr msßisÿ úh<s lmq frÈ
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' lene,a,lska ldp yd fõÈldj msi oukak'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
17& wKaùlaIh Ndú;fha § ie,ls,su;a úh
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
hq;= lreKq
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
1' m<uqj wKaùlaIh ;sria fïihla u;
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ia:djrj ;nkak' ^oeä ysre /ia fkdjefgk
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ia:dkhl ;nkak&
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
2' o< iSreudrej Ndú;fhka wjn, wjfk; '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
my<g /f.k tkak' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
3' o¾mKh yd m%dÖrh iSreudre lrñka myiq '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
wei Wmfk;g ;nd oEi újD;j ;nd '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
.ksñka meyeÈ,s wdf,dal ,mhla ,nd .kak' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
4' ms<sfh< lr .;a lodj fõÈldj u; la,sm '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
u.ska iúlr .kak' 1' wKaùlaIh /f.k hdfï § yqre w;ska
ndyqfjka w,a,df.k wfkla w; wKaùlaIh

- 16 -
mdoh háka ;nd we`. foig u`ola we,fjk
fia ord isáh hq;= h'

2' Ndú;fhka miq ldp yd fõÈldj msßisÿ


19& wKaùlaIfhka lodjla ksÍlaIKh lr
lmq frÈ lene,a,lska msi oeóu
f¾Çh igyka we`§fï § úYd,kh my;
3' È.= l,la Ndú; fkdlrkafka kï ldp wdldrhg i`oyka l< hq;= h'
.,jd is,sld fc,a fyda ks¾c,Sh le,aishï
laf,darhsâ wvx.= fvisflagrhl nyd<Su'

4' wKaùlaIh ¥ú,s fkd/f`ok fia isriaj


.nvd l< hq;= h'

5' ksÍlaIKfha § msßisÿ lod yd jeiqï fm;s


Ndú; lsÍu
20& ixhqla; wdf,dal wKaùlaIh u.ska Ydl
6' wKaùlaI lsysmhla we;s úg tAjdfha ldp
yd i;a;aj mgl ksÍlaIKh
lÜg, udre fkdlsÍu
my; olajd we;af;a frdaysfhda m;%hl há
18& wKaùlaIhl úYd,k n,h .Kkh lsÍu
wmsp¾óh mglhla wdf,dal wKaùlaIfhka
ksÍlaIKh lsÍfï § olakg ,efnk
wdldrh iy tys f¾Çh igyk hs'

.eg¨j (- tla wKaùlaISh ksÍlaIKhl §


Wmfk; «10 f,i;a wjfkf;a «40 f,i;a
igyka ù ;snqKs' wKaùlaIfha úYd,kh
fldmuK o@

- 17 -
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
muK fõ' fuh ksfrda.S weil úfNaok
yelshdj fuka ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
.=Khlska by< fõ' ffjria wdf,dal
wKaùlaIfhka ksÍlaIKh l< fkdyels
w;r bf,lafg%dak wKaùlaIfhka
ksÍlaIKh l< yels h'
ñksidf.a fldmq,a ffi, wdf,dal
wKaùlaIfhka ksÍlaIKh lsÍfï § olakg
,efnk wdldrh iy tys f¾Çh igyk
my; ±lafõ'

22& bf,lafg%dak wKaùlaIh Ndú; jk


wjia:d lsysmhla i`oyd WodyrK fokak'

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
bf,lafg%dak wKaùlaIh
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
21& bf,lafg%dak wKaùlaIh wdf,dal lsrK '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
fjkqjg bf,lafg%dak loïnhla Wmfhda.S '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
lr.kq ,efí' fï i|yd iÔù kso¾Yl '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
Ndú; l< fkdyels h' bf,lafg%dak '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
wKaùlaIhl Wmßu úYd,k n,h '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' .=Khla muK '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
fõ' tys Wmßu úfNaokh

- 18 -
² wdf,dal wKaùlaIhg jvd jeä úYd,k
n,hla yd úfNaok yelshdjla bf,lafg%dak
wKaùlaIh i;=j we;'

23& idrdxYh

² W;a;, iajNdjhla iys; mdroDYH jia;=


u.ska l=vd foa úYd, lr ksÍlaIKh l<
yels h'

² w;a ldph" wdf,dal wKaùlaIh yd


bf,lafg%dak wKaùlaIh hkq l=vd foaj,a
úYd, lr ne,Sug fhdÞ .kakd m%ldY
WmlrK ;=kls'

² wdf,dal wKaùlaIhl úYd,kh Wmfkf;a


úYd,kh yd wjfk;a úYd,kh w;r
.=‚;fhka ,efí'

² hï lsis wkqhd; ,laIH folla fyda jia;=


folla meyeÈ,sj fjka lr y÷kd .ekSug
;sìh hq;= wju ÿr úfNaokh f,i ye¢kafõ'

- 19 -
iriq, kdo lr fmd,siaghßka fnda,h
úoHdj iómhg f.k wdúg th hka;ñka p,kh
7 fY%aKsh jk nj ksÍlaIKh l< yels fõ' iriqf,a
11 mdvu lïmk we;sjk wjia:dfõ § muKla
èjksh fmd,sig
a hsßka fnda,fha p,k we;sjk nj
(Sound) meyeÈ,s h'
WORK BOOK
ieliqu-rkaosu pkaøcs;a

èjks ckkh

01& èjksh ksmofjkafka flfiao@

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
fifuka l;d lrk wjia:dfõ § W.=frys
02& lïmkhla hkq l=ulao@
we;sjk lïmk weÕs,sj,g oefka' Yío
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' k`.d l;d lsÍfï § tu lïmkh fyd¢ka
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ±fka' lïmkhla oefkkafka W.=frys we;s
iajr ;ka;% f,i ye¢kafjk mg, lïmkh
ùu ksid h' fï wkqj wfma lgy~ we;s
jkafka lïmkhla fya;= fldg f.k nj
;yjqre fõ'

Yíoh ksmojk WmlrK

03& Yíoh ksmoùfï § lïmkh jk oE wkqj


Yíoh Wmojk WmlrK my; wdldrhg
j¾. l< yels h'

- 20 -
èjks m%Njh lïmkh jk oE

- 21 -
èjks iïfm%aIKh fuys § >Kagd irdj ;=< jd;h we;s úg
muKla iSkf
q õ Yíoh wefik nj meyeÈ,s
fõ' jd;h ke;s ysia wjldYhl § ^ßla;hl
§& úÿ,s iSkqfõ Yíoh fkd wefia' fï wkqj
èjksh .uka lsÍu i`oyd udOHhla wjYH
nj meyeÈ,s fõ' mka;s ldurfha § .=re;=ud
l:d lrk Yíoh wefikafka jd;h yryd
wfma lk fj; Yíoh .uka lsÍu ksid h'
tfy;a wNHjldYfha § wNHjldY.dóka
03& mka;s ldurfha § .=re;=ud l:d lrk
fofokl= w;r idudkH l;dny tlsfkldg
Yíoh Tng fyd¢ka wefia' tfy;a
Y%jKh l< fkd yelafla wNHjldYh ;=<
wNHjldYh ;=< § wNHjldY.dóka
jd;h fkdue;s ùu ksid Yíoh .uka fkd
fofokl= fld;rï iómfha isáh;a Tjqka
lrk neúks' fï wkqj ysia wjldYhl §
l:d lrk Yíoh tlsfkldg fkd wefia'
Yíoh .uka fkdlrk nj;a Yíoh .uka
óg fya;=j l=ula o@
lsÍug udOHhla wjYH nj;a ;yjqre fõ'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
05& èjks iïfm%aIKh hkq l=ulao@
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
04&
06& èjksh jd;h yryd muKla fkdj øj
yd >k udOHh ;=<ska o .uka lrhs'

>Kagd irdj ;=< jd;h msÍ we;s úg úÿ,s


iSkqfõ y~ fyd`oska weish yels fõ' tys we;s
jd;h l%ufhka bj;a jk úg úÿ,s iSkqfõ
n÷fka c,h ;=< we;s l< Yíoh A yd B
y`v l%ufhka wvq fõ' jd;h iïmQ¾Kfhka
mqkS,j,ska fyd|ska Y%jKh l< yels fõ'
u bj;a jQ miq úÿ,s iSkqfõ y`v fkd wefia'
c,h jeks øj ;=< yels fõ' c,h jeks øj

- 22 -
;=<ska Yíoh .uka lrk nj thska meyeÈ,s jvd >k øjH ;=<ska Yíoh fõ.fhka .uka
fõ' .xj;=rg my;a ìï hg ù we;s lsÍu thg fya;=jhs' c,h ;=< isgskáfhl=g
wjia:dj, § ta wi, uyd ud¾.j, .uka fvd,aFska i;=ka c,h ;= oS § y`v k.k úg
lrk jdykj, Yíoh fjkodg jvd b;d Wia y`vla ^;Sj% y`v& f,i th wefia'
jeäfhka wefia' Bg fya;=j jd;hg jvd kuq;a c,fhka msg;g wd úg tu y`v
fõ.hlska øj ;=<ska èjksh .uka lrhs' wefikafka b;d isyk
s a y`vla ^fl`Èßhla&
f,i h' c,h ;=< § jd;hg jvd fõ.fhka
Yíoh .uka lsÍu thg fya;=jhs'

hy¿jd l;d lrk Yíoh Tng fyd¢ka


wefikq we;' kQ, ;=<ska èjksh iïfm%aIKh
jk nj fuhska meyeÈ,s fõ'

09& >k" øj iy jdhq hk udOH ;=<ska


Trf,daif
q õ ála ála Yíoh idudkH jd;fha èjksh iïfm%aIKh jk fõ.h tlsfklg
§ wefikjdg jvd jeä y~lska fïih u; fjkia fõ' >k øjHh ;=<ska øj yd jdhq
lk ;enQ úg wefia' udOHj,g jvd jeä fõ.hlska èjksh
iïfma%IKh fõ' èjksfha fõ.h wvq u
07& wu;r oekqug
jkafka jdhq udOH ;=<oS h'
² ffjoHjre frda.Ska mÍlaId lsÍu i|yd
udOHh èjksfha fõ.h
Ndú; lrk fjo k<& Yíoh wkqj lïmkh
^;;a;amrhg ñgr&
fjñka ls%hd;aul jk WmlrKhls'

² w;S;fha § úYd, f.dvke.s,s ;=<" keõ


;=<" ñksrka wdlr jeks ia:dkj, isg Yíoh
wE;g iïfma%IKh lsÍu i|yd l:d kd<
Ndú; lr we;'

08& wE; tk ÿïßhl y~ jvd;a fyd¢ka wl=Kq .eiSul § wdf,dalh yd .s.sreï y`v
Y%jKh lsÍug f¾,a mS,a,g lk ;eîu we;s jkafka tl u fudfyd;l § h' kuq;a
w;S;fha ñksiqka úiska lrk ,§' ^fuh wdf,dalh wm fj; blaukska <`.d jk w;r
wkdrlaIs; l%shdjla nj i,lkak'& jd;hg Yíoh wefikqfha Bg iq¿ fõ,djlg miqj

- 23 -
h' Yíoh .uka lrk fõ.h wdf,dalfha
fõ.hg jvd wvq ùu thg fya;=jhs'

10& ld, ;=jlal=jlska fjä WKavhla ksl=;a


ùfïoS fjä y`v yd ÿudrh tlu fõ,dfõoS
msgjqjo" wE; isákafkl=g fjä y`v
wefikafka ÿudrh fmkS iq¿ fõ,djlg
miqjh'

11& idrdxYh

² jia;= lïmkh ùu u.ska èjksh ksmofõ'

² mg, lïmkfhka" ;ka;= lïmkfhka yd


jd; l`ola lïmkfhka èjksh ksmojd.;
yel'

² èjksh iïfm%aIKhg udOhla wjYHh fõ'

² udOHh fjkia jkúg èjksfha .uka


lrk fõ.ho fjkia fõ'

² øj yd jdhq udOHhka j,g jvd >k


udOHhkaj, èjksfha .uka lrk fõ.h
jeäh'

- 24 -
úoHdj
7 fY%aKsh
12 mdvu
ffcj l%shdj,s
(Biological Processes) 05& we;eï cSùkaf.a foayh ;ks ffi,hlska
WORK BOOK hqla; fõ' tksid Tjqkaf.a foay
ieliqu-rkaosu pkaøcs;a l%shdldß;ajh ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' h'
fï wkqj cSjfha ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
cSjfha ixúOdk uÜgï tallh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f,i
01& ye`oskaúh yelsh'

fujeks cSùka
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' cSùka
f,i ye`oskaúh yel'
02& cSù foay iEoS ;sfnkafkao by;
wdldrhg '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' rdYshla
tl;= ùfuks' tu ;ekqï tallh
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f,i ye`oskafõ'

03& cSjfha ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' tallh


cSù foayfha ixúOdk uÜgï
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' hs'
06& tal ffi,sl cSùka yer wfkl=;a cSùka
04& i;a;aj foayfha jHqyuh tallh
iEoS we;af;a '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f,i;a " Ydl
lsysmhla fyda ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
foayfha jHqyuh tallh
talrdYS ùfuka' tksid Tjqka
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f,i;a
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' cSùka f,i
ye`oskafõ'
ye`oskafõ'

07& jvd;a ir, uÜgu jk


'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' isg ixlS¾K uÜgu
jk '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' olajd
ixúOdk uÜgï ms<sfj<ska my; oelafõ'

- 25 -
ilia jQ ixúOdk uÜgu
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f,i ye`oskúh yel'

10& mglj, my; oelafjk ,laIK we;'

ffi,h

08& ffi,h" cSjfha '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' yd


lD;Huh tallh f,i ye`oskaúh yel'

tkï" cSjfha ''''''''''''''''''''''''''''''''''''' tallh


ffi,h jk w;r l%shdldß;ajfha
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' tallh o ffi,h fõ'

wjhjh

11& hïlsis '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''


fyda ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' bgq lsÍu i`oyd
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' lsysmhla
tl;= ù ilia jQ ixúOdk uÜgu
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f,i ye`oskaúh yel'

12&

mglh
09& hï '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' bgq
lsÍu i`oyd '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' talrdYS ù

- 26 -
13& wjhjhl ,laIK"

15& moaO;shl ,laIK my; mßosh"

moaO;sh
14& hï ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' fyda
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' bgq lsÍug
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' iuQyhla 16&
iïnkaO ù ieliqkq ixúOdk uÜgu
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f,i ye`oskafõ'

Ydlhl m%Odk moaO;s 2la we;"


1& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
2& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

- 27 -
cSúhd 19& fuu cSj l%shd i`oyd
17& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' wjYH fõ'
ish,a, tlg tl;= ù ''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 20& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''"
iEfoa' ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' l%shd isÿlrk
úg fukau wm ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
isák úgo YßÍh ;=, m%;sl%shd rdYshla
isÿfjñka mj;S' ta i`oyd
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' wjYH fõ'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ,nd.kafka wm
,nd.kakd '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''"
'''''''''''''''''''''''''''''''''' ;=,oS
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' iu`.
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' lsÍfuks'
^'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''&

21& by; mßos cSj l%shdldrlï i`oyd wjYH


Yla;sh ,nd.ekSug ''''''''''''''''''''''''''''''''''' yd
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' wjYH fõ'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ,nd.kafka
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' moaO;sh
u.ska '''''''''''''''''''''''''''' wdydr "

udkj foay moaO;s '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ix>gl njg


m;alsÍfuks' Tlaiscka jdhqj ,nd.kafka
18& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''" ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' moaO;sh u.sks'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''"
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''" ñksidf.a wdydr cS¾K moaO;sh

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' jeks úúO 22&


'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' rdYshla ñksia
foayh ;=, isÿ fõ'

23& kuq;a wm ,nd.kakd ish¿u wdydr tla


wjhjhla ;=,oS iïmQ¾Kfhka u

- 28 -
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''' fkdfõ' wdydr cS¾Kh 26& udkj cS¾K moaO;sfha tla tla wjhj"
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' isÿfõ' tajdfha ''''''''''''''''''''''''''''''''''' yd
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' my; mßos fõ'
24& ñksia wdydr cS¾K moaO;sh m%Odk
ld¾hh 2la isÿlrhs' uqL l=yrh

1& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''


2&'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
25& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

.%iksldj

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

wkakfi%da;h ^.,kd,h&
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

wdudYh

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

- 29 -
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

l=vd wka;%h ^''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''&

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
28& cSùkaf.aa ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
l%shdj,sh u.ska '''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ckkh
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
fõ' tu Yla;sh ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
i`oyd fhofõ'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 29& '''''''''''''''''''''''''''''''''' wdydr

''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' iu`.

''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''' lsÍfuka


^'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''& Yla;sh ksmoùfï
uydka;%h
l%shdj,sh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f,i
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ye`oskafõ'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
30& Yajikh i`oyd wjYH jd;h
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''' hs'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 31& Yajikh u.ska Yla;sh ksmoùfï oS
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
.=oh
'''''''''''''''''''''''''''''''''' yd
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''' hs'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
32& fufia
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' lrk
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
moaO;sh ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
moaO;shhs'
udkj Yajik moaO;sh
33&
27& cSùka Yajikh lrkafka wehs@

- 30 -
34&

- 31 -
35& wu;r oekqug ² Yla;sh ksmoùug wjYH Tlaiscka ,nd
uqLfha isg .%iksldjg meñfKk wdydr .ekSu;a" ldnka vfhdlaihsâ yd c, jdIam
.=<sh Yajdikd,hg fkdf.dia wkakfi%da;h neyer lsÍu;a Yajik moaO;sh u.ska isÿ fõ'
fj; .uka lrkafka wmsðyaúldj u.ska
Yajdikd, fÞrgqj jeiS hdu ksid h' ² ir, wdydr Tlaiscka iu`. m%;sl%shd lr
Yla;sh ksmoùfï l%shdj,sh Yajikh f,i
ye`Èkaúh yels h'
36&

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

37& idrdxYh

² Ôùkaf.a jHqyuh yd lD;Huh tallh


ffi,h fõ'

² ffi, mgl wjhj moaO;s Ôúhd f,i


foay ixúOdk uÜgï ilia ù we;'

² wdydr ÔrK moaO;sh u.ska wdydrh


foayhg wjfYdaIKh l< yels mßÈ ir,
;;a;ajhg m;a flf¾'

- 32 -
- 33 -
05& hï ia:dkhlg
úoHdj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' isg Wi
7 fY%aKsh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' hkqfjka
13 mdvu y`ÿkajkq ,efí'
jdhqf.da,h 06& Wkak;dxYh wkqj jdhqf.da,fha úúO
(Atmosphere) uÜgïj, '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''o
WORK BOOK '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''o fjkia fõ'
ieliqu-rkaosu pkaøcs;a fuu fjkialï mokï lrf.k jdhqf.da,h
m%Odk ia;r ''''''''''''''''''''''''' fnod we;' fuu
jdhqf.da,fha ia:r ia;rj, udhsï ksYaÑ;j lsj fkdyel'
01& osjd ld,fha fukau rd;%S ld,fhao by, fmdf<dj uÜgfï isg by,g tu ia;r
wyi iy wyfia jQ úúO oE wmg ms<sfj<ska my; mßos fõ'
fmfkkafka '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
1& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
;=,sks' kuq;a ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' wmg
^''''''''''''''''''''''''''''''''''''''&
fkdfmfka'
2& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
02& jdhqf.da,h hkq
^''''''''''''''''''''''''''''''''''''''&
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' hs' 3& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
^''''''''''''''''''''''''''''''''''''''&
03& jdhqf.da,h fmdf<dj uÜgfï isg
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' muK wE;g úysoS 4& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
mj;S' ^''''''''''''''''''''''''''''''''''''''&

04& jdhqjlg '''''''''''''''''''''''''''''' we;' wmg 5& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''


by,ska we;s jd;fha nr ksid wm YÍrh u; ^''''''''''''''''''''''''''''''''''''''&
o wjg we;s ish¿ foa u;o
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' l%shdlrhs' tu
mSvkh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' kñka
ye`oskafõ'

04& ld,.=Kh ms<sn`o lghq;=j,oS jdhq


mSvkh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' keue;s
tallfhka ukskq ,nhs'

- 34 -
07& by; oelajQ mßsos jdhqf.da,fha m%Odk ia;r f.da,h
ia:rj, ,laIK ieflúka úia;r lrkak'
• uqyqÿ uÜgfï isg
mßj¾;S f.da,h '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' muK isg
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''' olajd by,g
• mDÓú f.da,fha
ia;rf.da,h msysgd we;'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' jkqfha
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' • fuys ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' we;af;a
b;d iq¿ jYfhka ksid
• ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' úh,s
wdikakfha aoS
iajNdjhla .kS'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' isg
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''' muK Wilg • ia;r f.da,fha '''''''''''''''''''''''''''''''''''''
úysoS hhs' fkdue;'

• O%ejdikak m%foaY j,oS • tfukau ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' fyda


''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f.da,fha Wi ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ke;'
'''''''''''''''''''''''''' muK fõ' • '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' fuu ia;rh
• jdhq f.da,hg wh;a uq¿ jdhq ;=, .uka lrhs'
m%udKfhka ''''''''''''''''''''' la muKu • ia;r f.da,h ;=,
mj;skafka mßj¾;S f.da,fhah' ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' fyj;a
• jdhqf.da,fha we;s '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' msysgd
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' iy we;' tu.ska iQ¾hhdf.a isg wys;lr
'''''''''''''''''''''''''''''''''' wxY= j,ska jeä lsrK mDÓúh u;g meñKSu j<lhs'
m%udKhla we;af;ao fuu fldgfiah' • '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
• ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ish,a, '''''' uqÿk me;,s yevh;a .kafka ia:r
isÿjkafkao mßj¾;S f.da,fhah' f.da,hg ,xjQ úgh' tfia jkafka
ia;r f.da,fha tlaosYdjlg yuk
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''"
iq<x we;s ksidh' fndfyda úg fujeks
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''" yd
j<dl=¿ we;s ùu;a iu`.
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
wdosh .uka lrkafkao fuu
''''''''''''''''' wfmalaIdl, yelsh'
ia:rfhah'

- 35 -
;dmf.da,h

• uqyqÿ uÜgfuka
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' muK isg
'''''''''''''''''''''''''''''''' muK olajd by,g
msysgd wef;af;a
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' hs'
• fuu m%foaYfha we;s
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' wxY= u.ska
uOH f.da,h
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' Wrd.kS'
tu.ska fuu ia;rfha WIaK;ajh
fnfyúka by, w.hla .kS'
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
^'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''&
fuu ia;rh ;=, r`ojd we;'
• W;a;r O%ejhg wdikak m%foaYj,
olakg ,efnk
• uqyqÿ uÜgfuka
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' kï
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' muK isg
o¾Ykho" olaIsK O%ejhg wdikak
'''''''''''''''''''''''''''''''' muK olajd by,g
m%foaYj, olakg ,efnk
msysgd wef;af;a
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' kï
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' hs'
o¾Ykho yg .kafka fuu ia;rh
• jdhqf.da,fha ia:r j,ska
;=,h'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ia:rh fuh
fõ'
• fuysoS c, jdIam"
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f,i
ñfohs'
• ysre nei.sh úg fuu j,dl=¿j,g
ysre t<sh jefok ksid iuyr
wjia:dj, rd;%S wyfia fuu j,dl=¿
oelsh yel'

- 36 -
nys¾f.da,h by; j.=fjka meyeos,s jkafka Wkak;dxYh
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' úg
• uqyqÿ uÜgfuka
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''' fukau
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' muK isg
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' o
'''''''''''''''''''''''''''''''' muK olajd by,g
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' njhs'
msysgd wef;af;a
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' hs' 10& fmdf<dj uÜgfï isg by<g hdfï oS
• jdhqf.da,fha b;du;a jdhqf.da,fha tla tla ia;rj, WIaK;ajh
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ia:rhhs' fjkia jk wdldrh my; rEm igyfka
oelafõ'
• fuu m%foaYh
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' olajd
úyso mj;S' kuq;a wNHjldYh iu`.
tlajk udhsula ksYaÑ;j lsj
fkdyel'

08& jdhqf.da,Sh ia;r ksrEmKh lrk


wdlD;shla iEoSu'

11& by; rEmigyk weiqßka ,nd.; yels


f;dr;=re my; mßos fõ'

• mßj¾;S f.da,fha by<g hk úg


WIaK;ajh l%ufhka ''''''''''''''''''''''''
fõ' thg fya;=j iQ¾h ;dmh ksid
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' yd
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' r;a fõ' tksid
jdhqf.da,fha ia:rj, WIaK;ajh iy mSvk
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' WIaK;ajh
fjkia ùï
''''''''''''''''''''''' h' f.dvìñka
09& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' hk úg
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' l%u
l%ufhka wvqfõ'
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f.da,fhka
by,g hk úg WIaK;ajh
''''''''''''''''''''''' fõ'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f.da,h ;=,

- 37 -
we;s '''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ia:rfha jdhq j¾.h mßudj m%;sY;hla
l%shdldÍ;ajh Bg fya;=jhs' f,i
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ia:rh u.ska
iQ¾hhdf.ka ,efnk
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
^''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''&
Wrdf.k ''''''''''''''''''''''''''' ksid ia:r
f.da,fha
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
fõ'

12& uOH f.da,fha by< m%foaYfhys h' fuys


WIaK;ajh RK 900 C (-900 C) muK fõ'
fuu WIaK;ajh mDÓúfha YS;, jeä u
m%foaYh jk wekagdlaáldfõ WIaK;ajhg o
jvd wvq h' fuu m%foaYfha we;s jdhq wxY=
u.ska iQ¾h Yla;sh wêl f,i Wrd .ekSu
Bg fya;=j hs' ;dm f.da,fha by<g hk úg
kej;;a WIaK;ajh jeä fõ' nys¾f.da,hg
<`.d jk úg ;j ;j;a WIaK;ajh jeä fõ' 14& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' iy
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' mßj¾;S f.da,fha
jd;h yd tys ix>gl
wvx.= m%Odk ix>gl fõ'
13& mDÓúfha cSùkag jvd;a jeo.;au
15& khsÜrcka - khsÜrcka idudkH ;;a;aj
jdhqf.da,Sh ia:rh jkafka
hgf;a m%;sl%shdYS,s;ajfhka wvq jdhqjls'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''hs'
jd;fha ixhq;sh ie,l+ úg jeä u mßud
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f.da,fha jd;fha
m%;sY;hla we;af;A khsÜrcka jdhqjhs'
ixhq;sh my; mßos fõ'
Tlaiscka - Ôùkaf.a Yajikh i`oyd wjYH
jdhqj Tlaiscka jdhqjhs' øjH oykh i`oyd o
Tlaiscka wjYH fõ' tneúka Tlaiscka oyk
fmdaIl jdhqjla f,i y`ÿkajhs'
jdhqf.da,fhka Tlaiscka fjkalr f.k
úúO m%fhdack i`oyd fhdod .efka'

- 38 -
ksoiqka(- ² Yajikh wmyiq frda.Skag ,nd '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
§u jdhqj ,efnkafka jdhqf.da,fhks'

² Tlais - weisá,Ska ±,a, u.ska f,day • Ydl j¾Okhg w;HjYH uQ,øjHhla


mEiaiSu jk ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' mig
,ndfok m%Njh jdhqf.da,hhs'
² lsñÿïlrejkag yd wNHjldY.dókag
• iQ¾hhdf.a isg mDÓúhg jdhqf.da,h
Yajikh i`oyd ,nd §u
yryd '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' yd
wd.ka - jdhqf.da,fha mßud m%;sY;h wkqj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' muKla fkdj
;=kajeks jdhqj wd.ka fõ' fuh ksIal%Sh ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ,`.dfõ'
jdhqjls' tkï fjk;a uQ,øjH iu`. m%;sl%shd ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
fkd lrhs' tu .=Kh ksid fuu jdhqfjka bka tlls' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
,nd .kakd m%fhdack lsysmhla we;' ia:rh u.ska
² iQ;%sld úÿ,s n,an msrùug '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
isÿúh yels ydks j<lhs'
² ;eô,s mdg wdf,dalhla ,ndfok úÿ,s
• mDÓúfha we;s WKqiqu
myka ksmoùug
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ldnka vfhdlaihsâ - ldnka vfhdlaihsâ j<lajkafka jdhqf.da,h u.sks'
yß; Ydlj, m%NdixYaf,aIKh i`oyd wjYH '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' fkdue;s
wuqøjHhls' .sks ksùu i`oyd o fhdod .kS' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f.a oyj,
jdhqf.da,fha fuu jdhqj ;sîu ksid '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
mDÓúfha WIaK;ajh m%Yia; uÜgul mj;S' hqla;jk w;r rd;%sh
wm wdYajdi lrk jd;hg jvd m%Yajdi lrk '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
jd;fha ldnka vfhdlaihsâ m%;sY;h jeä h' hqla;'
16& jdhqf.da,fha lD;H my; mßos fõ' • ''''''''''''''''''''''''''''' pl%h l%shd;aul ùu
i òyd jdhqf.da,fha
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' yd
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' w;HjYH
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' j,g
fõ' cSùkaf.a meje;aug
''''''''''''''''''''''''''''''''''' i`oyd
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' w;HjYH
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' jdhqj imhhs'
fõ'
• Ydlj,
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''o we;eï
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' i`oyd
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' jeks
wjYH
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' lrk

- 39 -
i;=kag o mshdir lsÍug jd;h wdOdr 19& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''g fya;=jk
fõ' ix>gl fldgia '''''''''' lg fnosh yel'
• ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' tajdkï"
wjYH udOHhla f,i l%shdlrhs' fï
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ksid wmg ''''''''''''''''''''''''''''''''''''' wefia'
Wod(-
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' jeks
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' jia;=
fmf<djg jeàug fmr
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ksid tajd
Wod(-
.eàfuka isÿjk ydksh wju jkafka
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ksidh' 20& nia r:hl .ukla f.dia wdmiq meñKs
ú.i iqÿmdg f,akaiqjlska uqyqK iy fn,a,
msi oeuQ úg f,akaiqfõ
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' wmøjH ne`oS
;sfnkq oelsh yel'

21& jdhq ¥IKh isÿjk l%u lsysmhla my;


oelafõ'

17& oS we;s ,ehsia;=fjka jpk f;dard iqÿiq


mßos ysia;ekaj, fhdokak'

^54 msgqj fmr,kak'&

jdhq ¥IKh

18& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' hï hï 22& jdhq ¥IKh ksid we;sjk wys;lr


'''''''''''''''''''''''''''''''' tlaùu ksid tys m%;sM, lsysmhla my; oelafõ'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' cSùkag
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f,i fjkia ùu • mDÓúh u;
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' f,i '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ye`oskafõ' we;sùu'

- 40 -
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''' yd l=àr idod we;' jdhqf.da,h ¥IKh fkd lr
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' wdY%s; frda. wdrlaId lr .ekSu" iEu mqrjeishl=f.a u
we;sùu hq;=lula yd j.lSula jkafka h'
• ''''''''''''''''''''''''''''''''' jeis we;s ùu' 25& idrdxYh
• mßir '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
² fmdf<dj ugÜfï isg by<g hdfï §
'''''''''''''''''''''''''''''' hEu'
WIaK;ajh yd mSvkh fjkia fõ' tu
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' meyeos,s nj yd fjkialï mokï fldgf.k mDÓú
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' nj jdhqf.da,h ia;r mylg fnod we;'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''' ùu'
² mßj¾;S f.da,h" ia;r f.da,h" uOH
23& jdhq ¥IKh wju lsÍug .; yels f.da,h" ;dm f.da,h yd nys¾f.da,h f,i
l%shdud¾. lsysmhla fufia oelaúh yel' jdhqf.da,fha ia;r kï lr we;'

• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ² jdhqf.da,h u.ska ndysßka we;s úh yels


iqir lsÍu úúO Wjÿrej,ska mDÓúh yd tys isák Ôùka
• ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' bkaOk wdrlaId flf¾'
Ndú;h wju lsÍu' ² mßj¾;S f.da,fha jd;fha ixhq;sh ie,l+
• mßir ys;ldó ''''''''''''''''''''''''''''''''''''' úg khsÜrcka yd Tlaiscka m%Odk ix>gl
Ndú;d lsÍu' fõ'
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
² jdhqf.da,fha we;s jdhqj,ska ñksid úúO
mßirhg msglrk jdhq"
m%fhdack ,nd .kS'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' yryd
ksl=;a lsÍu' ² jdhq ¥IKh wm ish¨ fokdg u fmdÿ f,i
n,mdk .eg¨jls'
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ms<siaiSu
fjkqjg ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
lsÍu'
• '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' wdrlaId
lsÍu''
• kej; ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' j.d
lsÍu'

24& jdhq f.da,h ¥IKh jQ we;eï k.rj,


Yajikh myiq lsÍu i`oyd lD;%su Yajik

- 41 -
wu;r igyka '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

- 42 -
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

- 43 -
- 44 -

Potrebbero piacerti anche