Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
Equazioni cardinali
dL A
= τ A + M vC × v A
dt
APPLICAZIONI DELLA SECONDA EQUAZIONE CARDINALE:
CONSERVAZIONE DEL MOMENTO ANGOLARE
(a) (b)
(a) Schema di giroscopio. (b) L’asse di rotazione di un giroscopio non
soggetto a momenti rimane fisso nello spazio e pertanto ruota rispetto alla
Terra.
Infatti:
dL d dL duˆ P dL dφ
= ( L uˆ P ) = uˆ P + L = uˆ P + L uˆ N = τ
dt dt dt dt dt dt
∆L
θ = arctan
L
dω
I = τ (2)
dt
τ
ω = ω0 + ∫ dt
I
dϑ dϑ
ω = ω zˆ = zˆ ⇔ = ω
dt dt
ϑ = ϑ0 + ∫ ω dt
dLz
= τz
dt
d ( Iω )
= τz
dt
dω
I = τz
dt
τz
ω = ω0 + ∫ dt
I
dϑ
= ω
dt
ϑ = ϑ0 + ∫ ω dt
I x′ x′ I x′ y ′ I x′ z ′
ℑ = I y ′ x′ I y′ y′ I y′ z′
I I z′ y′ I z ′ z ′
z ′ x′
dove:
I x′ x′ = I x′ I y′ y′ = I y′ I z′ z′ = I z′
sono i momenti d’inerzia del corpo rispetto agli assi solidali x′, y′
e z′. Gli altri elementi della matrice sono detti prodotti d’inerzia e
sono del tipo:
I x′ y ′ = I y ′ x′ = − ∫ x′ y ′ ρ dV
e simili.
Con un’opportuna scelta la terna solidale risulta costituita da assi
principali d’inerzia. In tal caso:
I x′ 0 0
ℑ = 0 I y′ 0
0 0 I z ′
L = I x′ ω x′ xˆ′ + I y ′ ω y ′ yˆ ′ + I z ′ ω z ′ zˆ′
τ = τ x′ xˆ′ + τ y ′ yˆ ′ + τ z ′ zˆ′
dω x′ dω y ′ dω z ′
τ = I x′ xˆ′ + I y ′ yˆ ′ + I z ′ zˆ′ + ω × L
dt dt dt
Equazioni di Eulero:
dω x ′
τ x′ = I x′ dt + ( I z′ − I y′ ) ω y′ ω z′
dω y ′
τ y′ = I y′ + ( I x′ − I z ′ ) ω x′ ω z ′
dt
dω z ′
τ
z′ = I z′ + ( I y ′ − I x′ ) ω x′ ω y ′
dt