Sei sulla pagina 1di 6

Calculà in un triangulu rettangulu

1. Ramenti : u tiurema di Pythagore


Sta parte ripiglia ciò chè n’avemu vistu in classa in u 4ta .

In un triangulu rettangulu, u quadratu di


l’ipotenusa 1 hè uguale à a somma di i qua-
drati di l’altri lati.

U tiurema face a leia trà un ugualità di lunghezze è triangulu rettangulu.


Cunnoscu e lunghezze
Cercu un triangulu rettangulu
Tiurema
Ugualità Triangulu
Lunghezze di
di quadrati rettangulu
Pythagore
Sò chı̀ u triangulu hè rettangulu
Cercu una lunghezza

Ramentu - Metuda : Cumu sapè s’è un triangulu hè rettangulu ?


• Circà l’iputenusa putenziale (u latu u più longu).
• Calculà u so quadratu.
• Calculà a somma di i quadrati di i dui altri lati.
• Verificà s’è sti dui calculi sò uguali :

Iè Innò
Reciproca Cuntraposta
U triangulu hè rettangulu. U triangulu ùn hè micca rettangulu.

Ramentu - Metuda : Cumu calculà una lunghezza cù u tiurema di Pythagore ?


• Identificà un triangulu rettangulu è a so ipotenusa.
• Scrive l’ugalità di Pythagore, cumincendu cù l’ipotenusa.
• Rimpiazzà e lunghezze cunnisciute.
• Calculà u quadratu di a lunghezza circata.
• Calculà a lunghezza circata cù a radica quadrata.

Esempiu 1. Sia u triangulu DEF di manera chı̀ DE = 8, 1 cm, EF = 13, 5 cm è DF = 10, 8 cm.
Hè rettangulu stu triangulu ?
L’ipotenusa putenziale hè . . . . . ..

EF 2 = . . . . . . . . 2 DE 2 + DF 2 = . . . . . . . . 2 + . . . . . . . . 2
= ........ = ..................
= ........

1. hypoténus(e)

1
Dunque EF 2 . . . DE 2 + DF 2 .
D’apressu à . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . u tiurema di Pythagore, un triangulu DEF . . . . . . . . . . . . . . . . ret-
tangulu in . . .

Esempiu 2. In u triangulu quı̀ accantu, calculà a misura GH.


U triangulu GHI hè rettangulu in I.
D’apressu à u tiurema di Pythagore :
2 2 2
.... = .... + ....
2 2 2
.... = ........ + ........
2
.... = ..................
2
.... = ........
.... = ........
.... = ........

Attenti ! Quand’ella si cerca l’ipotenusa, tuttu và bè...


Ma quand’ella si cerca un altru latu, ci vole à stirpà 2 a lunghezza circata cù una suttrazione
(vede esempiu quı̀ sottu).

Esempiu 3. In u triangulu quı̀ accantu, calculà a misura KL.


U triangulu JKL hè rettangulu in . . . ..
D’apressu à u tiurema di Pythagore :
2 2 2
.... = .... + ....
2 2 2
........ = ........ + ........
........ = ........ + ........

2
.... = ........ − ........
2
.... = ........
.... = ........
.... = ........

Eserciziu 1. In ogni casu, calculà a misura dumandata (à nantu à u quaternu, parte esercizii).
a) ABC hè un triangulu rettangulu in B di manera chı̀ AB = 2 cm è AC = 3 cm.
Calculà BC.
b) DEF hè un triangulu rettangulu in F di manera chı̀ DF = 4, 8 cm è EF = 1, 4 cm.
Calculà DE.
c) Calculà a lunghezza di a diagunale d’un quadratu di latu 1.
2. extirper, extraire

2
2. A trigunumetria
Vucabulariu :
Sia ABC un triangulu rettangulu in A.

A B

Esempiu 4. In ogni casu, fà una figura à manu libera è dà u/i nome/i di u latu :
a) U latu [EF ] in u triangulu DEF rettangulu in D.
b) U latu [GH] in u triangulu GHI rettangulu in G.
c) U latu [JK] in u triangulu JKL.

In un triangulu rettangulu, u raportu di duie lunghezze ùn dipende chè di a misura di l’anguli
acuti 3 .
Pudemu dunque definı̀ i raporti trigunumetrichi chı̀ seguitanu :
latu Aghjacente à l’angulu
cos(angulu) = Cosinus d’un angulu = CAH
(H)ipotenusa

latu Oppostu à l’angulu


sin(angulu) = Sinus d’un angulu = SOH
(H)ipotenusa

latu Oppostu à l’angulu


tan(angulu) = Tangente d’un angulu = T OA
latu Aghjacente à l’angulu

Per ritene e formule, si ritene : CAHSOHT OA.


Esempiu 5. In ogni casu, scrive a formula dumandata :
A
cos(A)
b = sin(A)
b =
a)
cos(C)
b = tan(C)
b =
B C
3. aigu

3
D
tan(E)
b = tan(Fb) =
b) E
cos(Fb) = cos(E)
b =
F
D C
cos(DAC)
\ = sin(DAC)
\ =
c)
tan(BAC)
[ = sin(ACB)
[ =
A B

3. Calculà cù a trigunumetria


a) Una lunghezza

Metuda : Cumu calculà una lunghezza cù a trigunumetria ?


• Identificà un triangulu rettangulu è un angulu cunnisciutu di stu triangulu.
• À nantu à una figura à manu libera, dà i nomi di i lati per raportu à l’angulu sceltu.
• In a formula CAHSOHTOA, sottulinea i lati cunnisciuti è u latu circatu.
Sceglie a (o una di e) forumla(e) chı̀ hè cumpletta.
• Scrive a formula scelta.
• Rimpiazzà e misure cunnisciute.
• Calculà a lunghezza circata cù un pruduttu in croce.

Esempiu 6. In ogni casu, calculà e lunghezze dumandate.


[ = 35◦ è AB = 6 cm.
a) In u triangulu ABC rettangulu in A, ABC
Calculà BC è AC.
Calculatrice
Per calculà cos(35◦ ) à a calculatrice,
si face :

4
b) In u triangulu DEF rettangulu in F , DE = 4, 2 m è F
\ DE = 67◦ .
Calculà DF è EF .

c) [ = 37◦
AB = 10 cm è ABC
H Calculà BC, AH è AC.

A C

5
b) Un angulu

Metuda : Cumu calculà un angulu cù a trigunumetria ?


• Identificà un triangulu rettangulu è l’angulu circatu di stu triangulu.
• À nantu à una figura à manu libera, dà i nomi di i lati per raportu à l’angulu sceltu.
• In a formula CAHSOHTOA, sottulinea i lati cunnisciuti.
Sceglie a (o una di e) forumla(e) chı̀ hè cumpletta.
• Scrive a formula scelta.
• Rimpiazzà e misure cunnisciute.
• Calculà l’angulu circatu cù arccos, arcsin è arctan.

Esempiu 7. In ogni casu, calculà l’anguli dumandati.


a) In u triangulu ABC rettangulu in A, AC = 4 cm è AB = 5 cm.
Calculà ABC.
[
Calculatrice
Per calculà arctan(0, 8) à a calculatrice,
si face :

b) In u triangulu DEF rettangulu in F , DE = 5, 8 m è DF = 3, 1 m.


Calculà DEF
\.

Eserciziu 2. A nantu à a figura quı̀ accantu :

P E = 4 cm ; ES = 6 cm è P I = 2, 3 cm P
I
S
a) Truvà a misura di l’angulu P[EI attundulitu à u gradu.
b) Calculà u valore esatte di EI in cm.
c) Deduce ne a misura di l’angulu IESd attundulitu à u gradu.
d) Hè rettangulu u triangulu EP S ? Ghjustificà.

Potrebbero piacerti anche