4 5789416899108408129

<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡
≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

≈£î|æŒ* |ü<àä
ø£<∏ä\T
THE LOSS OF INNOCENCE collection of short stories by KUPPILI PADMA
First publication: 14th October 2015. Copies 1000. © Kuppili Padma. Publishers:
MUKTA PUBLICATIONS. Cover design and illustrations LAXMAN AELAY.
Cover printed at PRAGATHI ART PRINTERS. Composed and designed at
AKSHARA CREATORS. Printed at CHARITA IMPRESSIONS. Copies available
at KUPPILI PADMA, 201, Vijayalaxmi Apartments, Methodist Colony,
Begumpet, Hyderabad-500 016. VISALANDHRA PUBLISHING HOUSE,
Vijayawada and its branches in Andhra Pradesh. NAVACHETANA PUBLISHING
HOUSE, Hyderabad and its Branches in Telangana; NOVADAYA BOOK HOUSE,
Kachiguda, Hyderabad.
e book: www.kinige.com.
Rs. 120
kuppilipadma@yahoo.com
kuppilipadma@gmail.com
www.kuppilipadma.com
sT÷ ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡˝À...
<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ... 24
Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T... ªdüTBÛsμ¡ ... 48
Á|òü+{Ÿ d”{Ÿ ... 66
eT<äsVY Qü &é @ ]j·÷©º #Óø˘ ... 80
>±˝À¢ ‘˚*q≥Tº+<˚... ... 96
düVü≤Ádü ... 110
e÷ì« ... 128
ÁuÒø£|t u§πø... ... 148
|ü⁄qï$T˝≤ e∫ÃbıeTàì ... 158
n‘·T\´ ... 170
eTÚq ... 188
eT+∫ #·<Tä e], dù ïVæ≤‘·T\T
Á|üeTTK yÓ’<äT´\T
&Üˆˆ j·T+.$. sêe⁄ >±]øÏ...
j·TXÀ<ä Vü‰dæŒ≥˝Ÿ‡
sTT|üŒ{Ï es¡≈£L...
ø£<∏ë dü+|ü⁄{≤\T
eTqdüTø√ <ëVü≤+ ` |òæÁãe] 26, 1994
eTTø£Ô ` Ä>∑düTº 1997
kÕ\uÛÑ+õø£ ` nø√ºãsY 14, 2001
eT+#·T|üP\ yêq ` nø√ºãsY 14, 2008
yêq #Ó|æŒq s¡Vü≤dü´+ ` nø√ºãsY 14, 2014
<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ` nø√ºãsY 14, 2015
qe\\T
|ü&É>∑˙&É˝À... ` 1995
nVü≤\´ ` 1996
eTVæ≤ ` 2009, 2011
Áù|eT˝ÒK\T
neTè‘·e]¸DÏ ` 1993
eT÷´õ+>¥‡
o‘·yfi˚ ¯ sê˙j·T≈£î ` pHé 1999, 2009
ø£$‘·«+
ø=ìï |üP\eHê\T ø±dæìï
‘˚HÓ#·Tø£ÿ\T ` 2015
qqTï, Hê s¡#·q\˙ Áù|$T+#˚ bÕsƒ¡≈£î\+<ä]ø° ù|s¡Tù|s¡THê...
sT÷ ø£<∏ä\qT Á|ü#·T]+∫q |üÁ‹ø± dü+bÕ<ä≈£î\ø°...
sT÷ ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡øÏ eTT+<äTe÷≥ sêdæq
Mø£åD+ dü+bÕ<ä≈£î\T, Á|üeTTK kÕVæ≤ry˚‘·Ô
j·THé. y˚DT>√bÕ˝Ÿ>±]ø°...
eTTK∫Á‘·+ô|’ ‘·q s¡+>∑T\ì ∫\ø£]+∫q
@˝… \ø£åàDY>±]ø°...
nø£åsê\ì |ü⁄düÔø£+>± bı~–q nø£ås¡ d”‘·>±]ø°...
e÷ eT+∫ $TÁ‘·T\T y˚eTq edü+‘·\øÏÎ>±]ø°,
m.mHé. »>∑Hêï<∏äX¯s¡à>±]ø°, nì˝Ÿ j·Tdt. sêj·T˝Ÿ>±]ø°,
nq+‘·ø£èwüí>±]ø°, Ä¬øfi¢̄ sêCŸ≈£îe÷sY>±]ø°,
ÄsY.j·T+. ñe÷eTùV≤X¯«s¡sêe⁄>±]ø°,
n]|æsê\ dü‘·´Á|ükÕ<é>±]ø°...
sT÷ ∫ìï ø±qTø£ì uÀ˝…&É+‘· yÓTTVü≤e÷≥+‘√ n+<äTø=+≥Tqï
ùdïVæ≤‘·T\T &Üˆˆ j·T+.$. sêe⁄>±]ø°...
Hê Vü≤è<äjT· |üPs¡«ø£ ø£è‘·»‘„ \· T...
ø£e<ä<\\ä∏ ø£T. J$‘êìï
jÓT+<äT≈£î sêdüTHÔ êïqT n+fÒ` ∫qï‘·q+ MT<ä Áù|eT
s√EyêØ Á|ü|+ü #·+˝ÀH˚ sTT+ø=+#Ó+ $XÊ\+>±
J$+#ê* nì ø√s¡T≈£îH˚ Vü≤≈£îÿì e<äT\Tø√˝Òø£ nH˚ #ÓbÕŒ*.
y=ø£ Åd”Ô J$‘êqTuÛeÑ + qT+∫ ì\ã&ç Ä˝À∫düT+Ô fÒ sTT~ j˚T
y=ø£ÿ Åd”Ô Ä˝À#·H˚ ø±<äT. Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± e÷ eTT+<äT‘·s¡+ Åd”Ô
yê<äT\T Ä˝À∫düTqÔ ï nH˚ø£ $wüj÷· \T ns¡eú Te⁄‘·÷ e#êÃsTT.
sT÷ ø£<∏ä\ì Åd”Ôyê<ä düèVü≤ qT+∫ sêdüTÔHêïqH˚ jÓTs¡Tø£, Ád”Ôyê<ä+
≈£L&Ü Á|ü|+ü #·+˝À edüTqÔ ï nH˚ø£ Ä]úø,£ kÕe÷õø£ e÷<Û´ä e÷\
eT<Û´ä ì\ã&˚ ‘·q dü«sêìï $ì|æ+#ê\qï $wüjT· + ˝À‘·T>±
ns¡ú eTekÕ–+~. Åd”yÔ ê<ä+ øπ e\+ Åd”\ Ô øÏ dü+ã+~+∫q~ e÷Á‘·yT˚
ø±<äì |ü⁄s¡Twüß\ J$‘ê\ >∑T]+∫ ≈£L&Ü Åd”yÔ ê<ä ø√D+ qT+∫
Ä˝À∫+#êqT. Åd”Ô\T ≈£L&Ü Ä~Û|ü‘·ésêZ\˝À Ä~Û|ü‘·´ sê»
ø°j÷· ˝À¢ uÛ≤>∑kÕ«eT´+ ø£*– e⁄+{≤s¡ì ‘Ó*ùdø=B› Åd”yÔ ê<ä+ n+fÒ
øπ e\+ Åd”\ Ô ì $øÏyº TY ‡>± e÷Á‘·yT˚ #·÷|æ+#·≥+ ø±<äT nì Äj·÷
sê»ø°j÷· \ì ø£<˝ ä∏ À¢ sêdüTHÔ êïqT.
<ë<ë|ü⁄ nìï ø£<∏ä˝À¢ Áb˛{À>∑ìdtº Åd”Ô.
yÓTT<ä{À¢ ø£<\ ä∏ T sêdüTqÔ ï|ü&ÉT Ä {°HC˚ øŸ Ï dü+ã+~Û+∫q #·÷|ü⁄ì,
y=ø£ {°H˚»sY Ä+‘·s¡+>±ìï, y=ø£ Åd”Ô <äèwæºø√D≤ìï Á|ü‹_+_+#˚
ø£<\ä∏ T ªeTqdüTø√ <ëVü≤+μ˝À, n|ü&É|ü &˚ ≈£î≥T+ã yê‘êes¡D+
qT+∫ ãj·T≥øÏ n&ÉT>∑T ô|{≤º\+fÒ jÓT˝≤ ô|{≤º˝≤ì Ä˝À∫+#·T
ø=+≥÷ ì\ã&É{≤ìøÏ q>∑se¡ TT+<äì q>∑sêìøÏ e#˚Ã ne÷àsTT\÷,
e⁄qï q>∑s¡+ #ê˝≤ y˚>∑+>± e÷]b˛‘·T+&É≥+, dü+øÏ¢wüº+>±
e⁄+&É≥+, sTT˝≤+{Ï#√≥ jÓT˝≤ ì\ã&Ü* nqT≈£î+≥Tqïyêfi¯fl
ø£<\ ä∏ T ªeTTø£μÔ ˝À sêXÊqT. q>∑s+¡ ˝À edüTqÔ ï e÷s¡TŒ\øÏ ø±s¡D+
Á|ü|+ü #·+˝À edüTqÔ ï nH˚ø£ e÷s¡TŒ\T nH˚ $wüjT· + ns¡eú Te⁄‘·Tqï
|ü&ÉT ªkÕ\uÛ+Ñ õø£μ ø£<\ ä∏ T #Ó|Œü ≥+, n˙ï e⁄+&ç ≈£L&Ü jÓT<äT
s=ÿ+≥Tqï jÓTyÓ÷wüq˝Ÿ ejÓTT˝…Hé‡ì ªeT+#·T|üP\ yêqμ˝À,
s¡e«+‘· Áù|eT ≈£L&Ü ãj·T{Ï Á|ü|+ü #·+˝À jÓT˝≤ u≤<Ûëø£se¡ Te⁄
‘·T+<√ ªyêq #Ó|Œæ q s¡V≤ü dü´+μ˝À #Ó|‘æ ,˚ M≥ìï{Ï eT<Û´ä ì\ã&ç
yÓ‘T· ≈£îÿ+≥Tqï #√≥T˝À <ë<ë|ü⁄ nìï$<Ûë˝≤ ø√˝ÀŒ‘√qï ne÷
j·Tø£‘«· + ª~ ˝≤dt n|òt sTTH√ïôdHé‡μ˝À Á|ü‹_+_+#êsTT.
kÕs¡+>∑, e÷]Ã 11, 2015
`≈£î|æŒ* |ü<äà
ne÷j·Tø£‘«· + ø√˝ÀŒ‘·Tqï
ø=‘·Ô J$‘ê\ ø£<\ä∏ T
mHé. y˚DT>√bÕ˝Ÿ
≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\qT Çs¡y…’ dü+e‘·‡sê\≈£î ô|’>±H˚ #·÷düTÔHêïqT.

|ü~ùV≤qT dü+e‘·‡sê\ øÏ+<ä ‘êqT sêdæq kÕ\uÛÑ+õø£ ø£<∏ä #·~$,
düe÷»+˝ÀøÏ edüTÔqï ø=‘·Ô J$‘ê\qT, ø=‘·Ô Jeq $<ÛëHê\qT
ns¡ú+ #˚düT≈£îì sêj·T>∑*–q s¡#·sTT‘·>± >∑T]Ô+∫, n≥Te+{Ï
s¡#·sTT‘·\≈£î Áb˛‘ê‡Vü≤+ nedüs¡eTì n|ü&ÉT H˚qT sêdüTÔqï ˇø£
yês¡+ yês¡+ o]¸ø£˝À Ä ø£<∏ä >∑T]+∫ sêXÊqT. n|üŒ{Ï qT+∫
n&ÉbÕ<ä&ÉbÕ ‘·q ø£<∏ä\ >∑T]+∫ Hê n_ÛÁbÕj·÷\T #Ó|ü⁄‘·THêïqT.
ãVüQXÊ Ä ø±s¡D+ e\¢H˚H˚yÓ÷ |ü<äà á ø£<∏ëdü+|ü⁄{≤ìøÏ H˚qT
Hê\T>∑T e÷≥\T sêj·÷ \ì n&ç–+~.
á ø£<∏ä\˝ÀøÏ yÓfi‚¢eTT+<äT ndü\T Ç≥Te+{Ï ø=‘·Ô J$‘ê\ |ü≥¢,
Ä J$‘· düeTdü´\ |ü≥¢ düe÷»|ü⁄ <äèø£Œ<∏ëìï, Á|ü‘´˚ øÏ+∫ Ä˝À#·Hê
|üs¡T\ <äèø£Œ<∏ëìï, C≤Á>∑‘·Ô>± |ü]o*+#·e\dæ ñ+<äqT≈£î+{≤qT.
12
á ø=‘·Ô J$‘·+ Ç|üŒ{ÏøÏ+ø± ¬s+&ÉT eT÷&ÉT <äXÊu≤›\T >∑&ç∫
q|üŒ{Ïø° kÕs¡«Á‹ø£+ ø±˝Ò<äT. <ëì dü«uÛ≤e+ e\¢H˚ n~ kÕs¡«Á‹ø£+
ø±C≤\<äT ≈£L&É. m≈£îÿe˝À m≈£îÿe n~ m>∑Te eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ì
‘êøÏ, Ä øÏ+~ esêZ\ MT<ä Á|ü‘·´ø£å+>±H√, |üs√ø£å+>±H√ Á|üuÛ≤e+
y˚j·T>∑\T>∑T‘·Tqï~. n~ n\Œdü+U≤´≈£î\ J$‘ê˝À¢øÏ e÷Á‘·y˚T
Á|üy˚•+∫ ñ+&Ée#·TÃ>±ì n+#·T\˝À ñqï<äì ≈£L&É nq˝Ò+.
Á|ü#ês¡ kÕ<ÛäHê\ Vü≤&Ü$&ç e\¢ ˇø£ s¡ø£+>± n<˚ Á|ü<ÛëqÁdüe+‹
nH˚ nb˛Vü≤ ø£\>∑&ÜìøÏ ≈£L&É neø±X¯+ @s¡Œ&ÉT‘·Tqï~.
Çfi¯ó¢, Çfi¢̄˝À edüTÔe⁄\T, n\+ø£s¡D\T, yêVü≤Hê\T, <äTdüTÔ\T, ‹qT
ã+&Üsê\T, dü+ã+<Ûë\T, e÷≥rs¡T, e´ø°Ôø£s¡D\T e+{Ï mH√ï
e´øÏ>Ô ‘
∑ · n+XÊ\ MT<ä á Á|üu≤Û e+ ñ+≥Tqï~. dæìe÷˝À, f…*
$»Hé˝À, |üÁ‹ø£\˝À Ç<˚ ÁbÕe÷DÏø£ JeqÁdüe+‹ nqï≥Tº>± #·÷|ü⁄
‘·T+&É&É+ e\¢ ¬s+&ÉT Á|üe÷<äø£s¡yÓTÆq |ü]D≤e÷\T ≈£L&É #ê|ü
øÏ+~ ˙{Ï˝≤ düe÷»eT+‘ê $düÔ]düTÔHêïsTT. õ\T>∑TyÓ\T>∑T\‘√
Äø£s¡¸D°j·T+>± #·÷|ü&É+ e\¢ n<˚ nqTdüs¡D°j·TyÓTÆq Jeq
Á|üe÷D+ nqT≈£îì, nqTø£]+#·&ÜìøÏ m≈£îÿeeT+~ Á|üj·T‹ï+
#·&+É ˇø£ |ü]D≤eT+ ø±>±, Ä Jeq Á|üe÷D≤ìï n+<äTø√˝ÒeTì
‘Ó*dæ, n+<äTe\¢ ‘·eT J$‘·y˚T e´s¡úeTH˚ q÷´q‘ê uÛ≤eq≈£î
eT]+‘·eT+~ >∑T]ø±e&É+ eTs=ø£ |ü]D≤eT+. n≥T nqTø£s¡D
dü+düÿè‹ nsTTHê Ç≥T Ä‘·àq÷´q‘ê dü+düÿè‹ nsTTHê eTìwæì
‘·q qT+∫ ‘·qqT <ä÷s¡+ #˚ùdy˚. n+fÒ eTìwæì dü+|òüT+ qT+∫,
düeTwæº‘·‘·«+ qT+∫ <ä÷s¡+ #˚ùdy˚. n˝≤ eTq düe÷»+˝À á
ø=‘·Ô J$‘ê\ Á|üy˚X¯+ n+‘·≈£î eTT+<äT ñqï n+‘·sê\≈£î eTs=ø£
ø=‘·Ô n+‘·sêìï ø£\T|ü⁄‘·Tqï~. ˇø£ ø=‘·Ô |òüTs¡¸Dq÷ y˚<äqq÷
düèwæºdüTÔqï~. ˇø£ ø=‘·Ô |üsêsT÷ ø£s¡DqT Á|üy˚X¯ô|&ÉT‘·Tqï~.
á H˚|<ü ´ä∏ +˝À á ø=‘·Ô Jeqs¡+>±\ >∑T]+N, yê{Ï˝À|ü˝≤, yê{Ï
e˝≤¢ düe÷»+˝À ‘·˝…‘·TÔ‘·Tqï |òüTs¡¸D\ >∑T]+N, yê{Ï Á|üuÛ≤e+
13
>∑T]+N eT]+‘· m≈£îÿe>± ns¡ú+ #˚düTø√e\dæq, e÷{≤¢&ÉTø√
e\dæq nedüs¡+ ô|s¡T>∑T‘·Tqï~. á J$‘ê\ >∑T]+∫ kÕqT
≈£L\+>±, Äø£s¡¸D‘√, yÓ÷E‘√, düyÓ÷àVü≤ø£+>± #Ó|ü⁄‘·Tqï <Û√s¡DÏ
ô|s¡T>∑T‘·Tqï+<äTe\¢, yêdü$Ô ø£+>± yê{Ï˝Àì >∑TD<√cÕ\qT, düeTdü´
\qT, Ä+<√fi¯q\qT ns¡+ú #˚dTü ø√e\dæ ñqï~. Ä J$‘ê\˝Àì
eT+∫>±ì, #Ó&TÉ >±ì düe÷»+˝Àì Ç‘·s¡ esêZ\ J$‘ê\ MT<ä
m≥Te+{Ï Á|üuÛ≤e+ y˚j·T>∑\y√ ‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ Ä J$‘ê\
>∑T]+N ‘Ó\TdüTø√yê*, Ä Á|üu≤Û yê\ >∑T]+N ‘Ó\TdüTø√yê*. Ç+‘·
ã\yÓTÆq Jeq Á|üuÛ≤e+ düVü≤»+>±H˚ ø£fi¯≈£L ø£<∏ä≈£L edüTÔe⁄
ø±ø£‘·|üŒ<äT.
Ä n‘·édüs¡yÓTÆq |üìì |ü<äà ‘·q ø£<∏ä\ <ë«sê >∑‘· ¬s+&ÉT
<äXÊu≤›\T>± #˚düTÔqï<äì Hêø£ì|ædüTÔqï~. Ç|ü&çø£ÿ&É dü+ø£\q+
#˚dæq |ü<äø=+&ÉT ø£<∏ä\T ≈£L&É Ä |üì˝À uÛ≤>∑y˚T nqT≈£î+{≤qT.
<ä ˝≤dt Ä|òt ÇH√ïôdHé‡ nH˚ |ü⁄düÔø£ o]¸ø£ á |ü⁄düÔø£+˝À uÛ≤>∑yÓTÆq
ˇø±H=ø£ ø£<ä∏ o]¸ø£ e÷Á‘·yT˚ ø±<äT. á ø£<\ä∏ ìï{Ïø° Ä<Ûës¡u÷ÑÛ $Tø£
nsTTq kÕs¡«Á‹ø£ Ç‹eè‘·+Ô >± ns¡eú +‘·yTÓ qÆ ~. eTs√e÷≥˝À #ÓbÕŒ
\+fÒ n~ eTq düe÷»|ü⁄ ˇø±H=ø£ dæú‹. HÓ’dü]Zø£yÓTÆq, düVü≤»yÓTÆq
ne÷j·Tø£‘ê«ìï ø√˝ÀŒ‘·Tqï dæú‹˝À Çyêfi¯ düe÷»+˝À >∑D˙j·T
yÓTÆq uÛ≤>∑+ ñ+~. á ne÷j·Tø£‘·«+ ø√˝ÀŒ‘˚ <ëì kÕúq+˝À
e#˚Ã~ @$T≥H˚~ #·sÃ¡ ˙j·÷+X¯+ ø±e#·TÃ. ø±ì e\düyê<ä e÷¬sÿ{Ÿ
Á|üy•˚ +∫q Hê{Ï qT+N uÛ≤s¡rj·T kÕe÷õø£ J$‘·+ ne÷j·T
ø£‘ê«ìï ø√˝ÀŒ‘·÷H˚ ñ+~. Ä eT÷&ÉT e+<ä\ dü+e‘·‡sê\ #·]Á‘·
Çø£ÿ&É nedüs¡+˝Ò<äT >±ì >∑‘· ¬s+&ÉT eT÷&ÉT <äXÊu≤›\˝À á
ne÷j·Tø£‘ê«ìï ø√˝ÀŒj˚T Á|üÁøÏj·T y˚>∑e+‘·+>±q÷, $kÕÔs¡+
>±q÷, ˝À‘·T>±q÷ »s¡T>∑T‘·Tqï~. ˇø£ eTìwüsTTHê düe÷»
eTsTTHê ne÷j·Tø£‘·«+ ø√˝ÀŒ‘˚, Ä kÕúq+˝À C≤„qyÓ÷, $y˚ø£yÓ÷
sêe#·TÃ. ˝Ò<ë, ‘Ó+|ü]‘·qyÓ÷, ‘·T+≥]‘·qyÓ÷ sêe#·TÃ. nC≤„qeT÷
14
n$y˚ø£eT÷ ≈£L&É Äø£s¡¸D°j·TyÓTÆq eTTdüT>∑T\T y˚düT≈£îì sêe#·TÃ.
á |ü]D≤eT+ m˝≤ »]–q|üŒ{Ïø°, kÕe÷õø£ ne÷j·Tø£‘·«+
ø√˝ÀŒj˚T Áø£eT+ ÄdüøÏÔ ø£s¡yÓTÆq~. n~ e´øÏÔ>∑‘· J$‘ê\˝À Á|ü‹
|òü*dü÷Ô e´≈£îÔ\T ‘·eT ne÷j·Tø£‘·«+ ø√˝ÀŒj˚T Áø£e÷ìï ˇø£
ø£fi≤s¡÷|ü+˝À ∫Á‹+#·&É+ eT]+‘· ÄdüøÏÔø£s¡yÓTÆq~. ˇø£s¡ø£+>±
#·÷ùdÔ á |ü<øä =+&ÉT ø£<\ä∏ ÷ ≈£L&É ˇø£ düe÷»+ ne÷j·Tø£‘ê«ìï
ø√˝ÀŒj˚T Áø£e÷ìøÏ e´øÏÔ>∑‘·kÕúsTT Á|ü‹|òü\Hê\ ∫Á‘·D˝Ò.
<ä ˝≤dt Ä|òt ÇH√ïôdHé‡˝À $Vü‰Hé ` <äsÙ¡ q\ eT<Û´ä ñqï dü+ã+<ÛëìøÏ
bÕ‘· |ü<äΔ‹˝À |üs¡düŒs¡ qeTàø£+ |ü⁄Hê~ ø±<äT. ãVüQXÊ |üs¡düŒs¡
n|ü qeTàø£y˚T, ne‘·* yêfi¯ó¢ nã<äΔ+ #Ó|ü⁄‘·THêïs¡qï qeTàø£y˚T
|ü⁄Hê~ ø±e#·TÃ. ne÷j·Tø£‘·«+ ø√˝ÀŒe&É+ n+fÒ n<˚. ø±ø£b˛‘˚
<ëìøÏ ˝≤+>¥ ø£$T{ŸyÓT+{Ÿ‡ sTTe«˝Òø£b˛e&É+ n˙, u≤´π>CŸ e<ä›qT
ø√e&É+ n˙, ¬øØsY˝À ôd{Ï˝Ÿ ø±e&É+ n˙ ø=‘·Ô nsêú\T #Ó|ü≈£îH˚
‘Ó*$‘˚≥\T Ç|ü&ÉT e#êÃsTT. ªj˚T |ò”˝Ÿ¶ nsTT‘˚H˚+ πø{Ÿ πsdt˝À
n+<äs¡+... j˚T<√ s¡ø£+>± uÛ≤>∑düTÔ\y˚T...μ nq&É+ n˝≤ ne÷j·T
ø£‘·«+ ø√˝ÀŒ‘·Tqïyêfi¢̄ n+‘·s¡+>±ìø°, ãVæ≤s¡+>∑ düeTs¡úqø° ˇø£
dü÷∫ø£. ndü\T Ä πø{Ÿ πsdt mes¡T düèwæº+#ês¡T, me] Á|üjÓ÷»Hê\
ø√dü+ düèwæº+#ês¡T, Ä πø{Ÿ πsdt˝ÀøÏ yÓfi‚¢yêfi¯ó¢ Çwüº|üPs¡«ø£+>± yÓfi¯ó
‘·THêïsê, kÕe÷õø£ dæú‹ yêfi¢̄qT n≥T HÓ{Ïº, yêfi¢̄ qT+∫ ne÷j·T
ø£‘ê«ìï ø=\¢>=&ÉT‘·Tqï<ë, n˝≤ yÓ[q¢ +<äTe\¢ yêfi‚$¢ T kÕ~ÛdTü HÔ êïs¡T
nì Ä˝À∫+#· & ÜìøÏ |ü ⁄ ]ø=\Œ&É y ˚ T ø£ < ∏ ä kÕ~Û + #· < ä \ ∫q
Á|üjÓ÷»q+.
á ø=‘·Ô ‘·s¡+ ne÷j·Tø£‘·«+ ø√˝ÀŒe&Üìï ìC≤ìøÏ #ê˝≤
s¡+>±˝À¢, ø√D≤˝À¢, kÕúsTT˝À¢ ns¡+ú #˚dTü ø√e\dæ ñ+~. n~ dü+|òTü
|ü]yêsY, U≤|t |ü+#êj·Tr\T #·÷düTÔqï @¬ø’ø£, dü+≈£î∫‘·, |ü⁄s¡T
cÕ~Û|ü‘·´ ns¡ú+˝À e÷Á‘·y˚T »s¡>∑&É+ ˝Ò<äT. dü+øÏ¢wüºyÓTÆq, nkÕ<Ûë
s¡DyÓTÆq s¡÷bÕ˝À¢ »s¡T>∑T‘·Tqï~. HÓ’‹ø£ b˛©düT\T #Ó|ü⁄‘·Tqï
15
dü<√´˝…’+–ø£ dü+ã+<Ûä+, ø±Ee˝Ÿ ôdø˘‡, y…’yêVæ≤πø‘·s¡ dü+ã+<Ûä+,
ùd«#êÃj·TT‘·yÓTÆq Á|ües¡Ôq e+{Ï bÕ‘· HÓ’‹ø£ nsêú\T e÷Á‘·y˚T
á ne÷j·Tø£‘«· $#˚Ã<¤ ä |ü]D≤e÷ìï |üP]Ô>± $e]+#·C≤\e⁄.
ndü\T Ä Á|üÁøÏj·T≈£î Á|ü‹kÕØ Á|ü‹≈£L\ ns¡ú+ e÷Á‘·y˚T ñ+≥T+
<äì ≈£L&É nqTø√˝Ò+. ˇø√ÿkÕ] n<Ûä´j·Tq+ e\¢, düŒ+<äq\ e\¢,
uÛ≤e⁄ø£‘· e\¢ Á|ü|ü+#êìøÏ ø=‘·Ô øÏ{Ïø°\T ‘Ós¡T#·T≈£îì, e´øÏÔ‘·«+
$ø£dæ+∫, Jeq kÕs¡úø£‘·≈£î $q÷‘·ï nsêú\T düTŒ¤]+∫ ≈£L&É
ne÷j·Tø£‘«· + ø√˝ÀŒj˚T |ü]dæ‹ú sêe#·TÃ. Ä kÕqT≈£L\ nsêú\˝À
≈£L&É ne÷j·Tø£‘·« $#˚Ã¤<ëìï ns¡ú+ #˚düTø√e\dæ ñ+~.
ªHê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T düTBÛs¡μ˝À ≈£L&É ne÷j·Tø£‘·«+ ø√˝ÀŒsTT,
|üsêés¡D $<Ûä«+düø£ |ü<∏äø±\≈£î ì<ÛäT\T düeT≈£LπsÃ ñqï‘ê~Ûø±]
n+‘·s¡+>∑+˝À |òüTs¡¸D, Ä |üsêés¡D $<Ûä«+kÕìï Á|ü•ï+#˚
dü«#·Ã¤+<ä dü+düú˝À |üì#˚ùd n‘·ì Äràj·T ùdïVæ≤‘·Tsê* z<ës¡TŒ
Ç‹eè‘·+Ô . n‘·qT #˚dqæ ≈£î+uÛøÑ √D≤\T ãj·T≥|ü&,ç mes√ ˇø£]ì
u≤<ÛäT´\qT #˚j·÷* >∑qTø£ n‘·H˚ï |üø£ÿqô|&É‘ês¡T. n‘·qT n<∏ä'
bÕ‘êfi≤ìøÏ C≤]b˛j·÷qqT≈£î+{≤&ÉT. n|ü&ÉT kÕ+‘·«q |ü\ø£
&ÜìøÏ e∫Ãq ùdïVæ≤‘·Tsê\T, ªÇ~ eTq »qπswüHé Á¬ødÌ dæ μt n+≥T+~.
<ëìøÏ ªøÏ«ø˘ eT˙, ÇHéôdº+{Ÿ Á>±{Ï|òæπøwüHéμ ø±s¡D≤\ì #Ó|ü⁄‘·T+~.
ªyÓTT‘·Ô+ dædüºyYTì ‘·\øÏ+<äT\T #˚ùdXÊø£ »s¡T>∑T‘·Tqï ˝Ò<ë »]–q
bıs¡bÕ≥¢øÏ sTT<ä›]H√ eTT>∑TZ]H√ u≤<ÛäT´\qT #˚ùddæ Á|ü|ü+#·+
eTT+<äT <√wüß\T>± ì\u…fÒº Áb˛ôddt˝À ndü\T Á|ü»\øÏ y˚T\T#˚ùd
$wüj·÷\ô|’ <äèwæºH˚ ô|≥º≥+ ˝Ò<äT. Ä u≤<Ûä´‘·ì jÓTes¡T rdüT
ø=+{≤s¡T? ì»+>± Ä ø=~›eT+<˚ <√wüß˝≤... sTT<ä+‘ê >√¢ã˝Ÿ
jÓTø±qMT düèwæº+#˚ $ø£è‘·+...μ nì #Ó|ü⁄‘·T+~.
yÓTs¡T>¬ q’ Ä]úød£ ‹úæ ñqï eT<Û´ä ‘·s>¡ ‹∑ ≈£î≥T+u≤\˝À n+‘·Øq¢ +>±
m+‘· |æ‘·èkÕ«$Tø£ uÛ≤eC≤\+ ñqï|üŒ{Ïø°, ne÷àsTT\ |ü≥¢
Áù|e÷_Ûe÷Hê\T ø£qãs¡#&· +É , eTT<äT› #˚jT· &É+, yêfi¯¢ ÇcÕºsTTcÕº\T
16
rs¡Ã&É+ ø=+‘· yÓTs¡T>±ZH˚ ñHêïsTT. ø±ì ≈£L‘·T]øÏ ñ+&˚ Ä ¨<ë
n<˚ ej·TdüT˝À ñ+&˚ ø√&É*øÏ ˝Òø£b˛e&É+˝ÀH˚ |æ‘·èkÕ«eT´+
ãj·T≥|ü&ÉT ‘·T+~. ª˙≈£îqï Á|ò”&ÉyYT Hê≈£î ≈£L&Ü e÷ sTT+{À¢
e⁄+&˚~. sTT~ Hê sTT\T¢ n+{≤s¡T. ø±˙ ø±<äT. sTT~ H˚qT ô|[¢
#˚dTü ø=qï nu≤“sTT, n+fÒ Hê uÛsÑ Ô¡ sTT\T¢. nB ‘˚&Ü... ˙≈£îqï˝≤+{Ï
Á|ò”&ÉyYT Hê≈£î sê<äT. ô|’øÏ ø£ì|æ+#·ì s¡÷˝Ÿ‡ #ê˝≤ ñ+{≤sTT.
e÷´πsõ nj·÷´πø Hê≈£î sTTe˙ï jÓTø˘‡|”]jÓTHé‡˝ÀøÏ e#êÃsTT,μ
nì ªÁ|òü+{Ÿ d”{Ÿμ˝À Á^wüà ‘·q Ä&É_&É¶ <Ûëq´‘√ nH˚ e÷≥\T
|æ‘·èkÕ«$Tø£ ìs¡“+<Ûëìø°, ø=‘·Ô ‘·s¡+ j·TTe‘·T\ Á>∑Væ≤+|ü⁄≈£L
ì<äs¡Ùq+. Ç~ ≈£L&É eTs=ø£kÕúsTT˝À ne÷j·Tø£‘·« $<Ûä«+düy˚T.
düs=>∑d” yê´bÕs¡+>± e÷]b˛sTTq dæú‹ì #Óù|Œ ø£<∏ä ªeT<äsY VüQ&é
@ ]j·÷*{° #Óø˘.μ ìC≤ìøÏ e÷‘·è‘ê«ìï ÇHêïfi¯S¢ |ü$Á‘·+>±
Á|ü#ês¡+ #˚dæ, <ëì #·T≥÷º ˝…ø£ÿ˝Òqìï |ü⁄øÏÿ{Ï |ü⁄sêD≤\T n*¢q
eéùdú Çyêfi¯ <ëìï yê´bÕs¡+>± e÷]Ã, >∑sê“¤X¯j·÷ìï n<Ó›≈£î Ç#˚Ã
düs¡T≈£î>± e÷πsÃdæ+~. ªø=Hêïfi¯ó¢ e÷ ø£&ÉT|ü⁄ì n<Ó›øÏ sTTe«≥+μ
nì dü‘´· e‹ #ê˝≤ e÷eT÷\T>± nq&É+>±ì, {°M\ yêfi¯ó¢ düs=>∑d”
MT<ä VüAéTHé Ç+≥¬sdtº k˛ºØ ù|s¡T‘√ ‘·eT Çwüº+ e∫Ãq e÷≥\T
á ªn<Ó› >∑s¡“¤e‘·T\μ H√fi¢̄˝À ô|≥º&É+>±ì, düs=>∑d” ‘·\T¢\ MT<ä
&Ü≈£îýÓT+≥Ø\T rd”, ñ<äé÷\T #˚d” yê{Ïì ≈£L&É yê´bÕs¡+
#˚j·T&É+ >±ì, yÓTT‘·Ô+>± e÷‘·è‘·« uÛ≤eHê, Åd”Ô‘·« uÛ≤eHê, ‘·©¢
_&É¶\ dü+ã+<Ûä|ü⁄ uÛ≤eHê n˙ï ≈£L&É ‘·eT ne÷j·Tø£‘ê«ìï m˝≤
ø√˝ÀŒ ‘·THêïjÓ÷ $e]düTÔ+B ø£<∏ä. ªsTT+&çj·÷ nìï $wüj·÷\˝À
jÓT+‘√ e÷]b˛sTT+~... s√Es√EøÏ #ê˝≤ y˚>∑+>± yÓÅdüºHÓ’CŸ
nsTTb˛‘√+~. sTT+ø± sTT+ø± nsTTb˛‘·T+~. eTq Áù|eT\T,
$\Te\T, ôd+{Ï yÓT+{Ÿ‡, ˝…|’ tò düsº TT˝Ÿ ø£D
å ≤˝À¢ e÷]b˛‘·THêïsTT...μ
nì á ø£<˝ä∏ À ìXÊ+‹ nH˚ e÷≥ ˇø£ <äèø√ÿD+ qT+∫ Çyê[º
dæú‹ì $e]düTÔ+~. düe÷»+˝À düs¡«Á‘ê yê´|ædüTÔqï kÕ«sêú˙ï
yÓ÷kÕ˙ï ∫Á‹+∫q á ø£<∏ä eTT–+|ü⁄ ø±düÔ ‘˚*b˛sTTq≥Tº+~
17
>±ì yÓTT‘êÔìøÏ nedüs¡yÓTÆq, Ä˝À#·Hêk˛Œ¤s¡ø£yÓTÆq #·s¡Ã\q÷,
düìïy˚XÊ\q÷ düèwæº+∫+~.
ø=‘·Ô‘·s¡+ b˛>=≥Tº≈£î+≥Tqï ne÷j·Tø£‘·«+˝À, ‘Ó#·TÃ≈£î+≥Tqï
ø=‘·Ô n\yê≥¢˝À, $\Te˝À¢ n~Ûø±sêìï, dü+Á|ü<ëj·÷ìï Á|ü•ï+#·&+É
nH˚ kÕqT≈£L\ \ø£åD+‘√ bÕfÒ nHês√>±´ìø°, nkÕ+|òæTø£‘ê«ìø°
<ë]rùd n\yê≥T¢ ≈£L&É ñ+≥THêïsTT. eT<ä´bÕHê˙ï, e÷<äø£
Á<äyê´\ yê&Éø±˙ï HÓ’‹ø£ ø±s¡D≤\e\¢ e´‹πsøÏ+#·qø£ÿs¡˝Ò<äT >±ì
n$ eTs=ø£s¡T eT|ü‘·Tqï+<äTe\¢, eTs=ø£] yê´bÕs¡+ ø√dü+,
j·TTe‘·sêìï CÀø=≥º&+É ø√dü+ edüTHÔ êïj·÷ Ä˝À∫+#·e\dæ e⁄+~.
ª>±˝À¢ ‘˚* q≥Tº+<˚μ ø£<∏ä á $\Te\ |òüTs¡¸DqT ∫Á‹düTÔ+~. ªy√
yÓTÆ>±&é... eTMTà ì»+>± qTe⁄« sTTH√ïôd+{Ÿ. Á¬øÌyYT j˚T+{Ï?
˙≈£î ‘Ó\TkÕ 21 @fi¯ó¢ ì+&Éì yêfi¢̄ø° Á&ç+ø˘‡ sTTkÕÔs¡T |üuŸ‡˝À.
VüQø±ÿ ø£¢uŸ‡˝À, |üuŸ‡˝À s¡ø£s¡ø±\ ù|s¡¢‘√ >∑+C≤j˚T ø±<äT, ø=ìï
s¡ø±\ Á&É>¥‡ <=s¡T≈£î ‘êsTT. sTT<ä+‘ê ø±eTHé. Á¬øÌyYT ø±<äT.
M{Ïø=#˚Ã yêfi¢̄+‘ê jÓT©{Ÿ ]#Y ôdø£åHé‡ qT+#˚. M{Ïì s¡Hé #˚ùd~
|üesY|òü⁄˝Ÿ |”|ü⁄˝Ÿ. n˝≤ yêfi¯ó¢ düsY« #˚j·T≥+ Á¬øÌyYT ø±q|ü&ÉT y˚T+
rdüTø√e≥+ Á¬øÌyYT jÓT˝≤ ne⁄‘·T+~...μ nqï düTdæà‘· e÷≥\T
ø=‘·Ô e÷s¡TŒ\qT e÷Á‘·y˚T ø±<äT, Ä e÷s¡TŒ\ yÓqTø£ ñqï, ˝≤uÛÑ
|ü&ÉT‘·Tqï X¯≈£îÔ\qT ≈£L&É #·÷|ü⁄‘·THêïsTT. ªsT÷ »qπswüHé #ê˝≤
n+<äeTsTTq~. ‘Ó*y…’q~. jÓTHÓïH√ï $wüj·÷\ì düTHêj·÷dü+>±
ø£ìô|&É÷Ô ñ+~. sTT<˚ »qπswüHé˝À ø=+‘·eT+~ sTT˝≤+{Ï
n\yê≥¢øÏ u≤ìdü\e⁄‘·÷ sTT<ä+‘ê |òüHé n+{≤s¡T. sTT˝≤+{Ï
yêfi¯ó¢ jÓT≈£îÿe>± &çÅdüºø£åHé y…’|ü⁄ yÓTT>∑TZ #·÷|ædüTÔHêïs¡T. yêfi¢̄ø£dü\T
uÛÑj·T+ ˝Ò<äT. ÁbÕD≤\ MT<ä eTeTø±s¡+ ˝Ò<äT.... qTe«+≥THêïe⁄
s¡÷˝Ÿ‡ ÁuÒø˘ #˚j·T&Üìï sTTwüº|ü&ÉT‘·THêïs¡ì. nìï »qπswüHé‡˝À
s¡÷˝Ÿ‡ì ÁuÒø˘ #˚j·T≥+ e⁄+~. ø±ø£b˛‘˚ n|ü&ÉT jÓT≈£îÿe>± y=ø£
$ø±dü+ ø√dü+ #˚ùdyês¡T. sTT|ü&ÉT n<ä+‘ê y=ø£ $<Ûä«+dü+. n<˚
e÷qdæø±q+<ä+...μμ nì q+~ìøÏ $e]kÕÔs¡T e÷kÕºs¡T.
18
á dü+|ü⁄≥+˝À ªn‘·T\´μ ˇø£+<äT≈£L, ªeTÚqμ eTs=ø£+<äT≈£L
eTTKýÓTqÆ ø£<\ä∏ T. kÕ<Ûës¡D+>± ÄyÓ÷<äj÷Ó >∑ýÓTqÆ , Á|ü>‹∑ o\yÓTqÆ
$\Te\T ñqï dü«‘·+Á‘·T˝…’q, Ç<ä›s¡T j·TTer j·TTe≈£î\ eT<Ûä´
n_Ûs¡T#·T\ e\¢ Áù|eT yÓTT\¬ø‹Ô n~ düVü≤JeHêø±+ø£å <ëø±
|ü]D$TùdÔ, j·T<∏ëdæ‹ú yê<ä $\Te\ #·Á≥+ Ä Áù|eTq÷ düV≤ü JeHê
ø±+ø£åq÷ m˝≤ nqTe÷ìdüTÔ+<√, ‹s¡düÿ]düTÔ+<√ #·÷ù| ø£<∏ä
n‘·T\´. Áù|eT uÛ≤eq HÓ’dü]Zø£yÓTÆqB düVü≤»yÓTÆqB >∑qTø£ <ëìï
ne÷j·Tø£‘ê«ìøÏ ∫Vü≤ï+>± rdüTø√e#·TÃ. Áù|eT˝À ≈£L&É ˝…øÿ£ \÷
eP´Vü‰\÷ ñ+&˚ neø±XÊ\T ô|s¡T>∑T‘·Tqï|üŒ{Ïø° ˇø£ düV≤ü » e÷qe
dü+ã+<Û+ä >± Áù|eT≈£î Ä $\Te mqï{Ïøb° ˛<äT. ø±ì ø=qkÕ>∑T‘·Tqï
$\Te˝À¢ Ä ne÷j·Tø£‘·«+ $∫Ã¤qï+ ø±ø£‘·|üŒ<äT. n~ &Éu≤“,
Jeqdæú‘ê, dæús¡‘·«e÷, ô|<ä›]ø£e÷` @ ù|s¡T‘√ e´ø£ÔyÓTÆHê n+‹
eT+>± n~ j·T<∏ëdæú‹. n+fÒ ˇø£s¡ø£+>± #ÓbÕŒ\+fÒ j·T<∏ëdæú‹ì
ø±bÕ&Ü\H˚ ø√]πø ne÷j·Tø£‘·« $∫Ã¤qï ùV≤‘·Te⁄ ø±e#·TÃqH˚
düTìï‘· n+XÊìï #Ó|æŒq ø£<∏ä Ç~.
Çø£ ªeTÚqμ Ç<ä›s¡T Åd”Ô\ eT<Ûä´ Áù|e÷qTsê>±\T »ì+∫, n~ düVü≤
JeHêø±+ø£å <ëø± yÓ[‘˚ ‘·ù|Œ$T≥H˚ Á|üX¯ï <ä>∑Zs¡ ÁbÕs¡+_Û+∫, Ä
Ç<äs› ÷¡ mH√ï @fi¯ó¢ düV≤ü Jeq+ kÕ–+#êø£, ˇø£ Vü≤sƒê‘·Œ]D≤eT+˝À
ˇø£s¡T n<äèX¯ýÓTÆq|ü&ÉT, eTs=ø£s¡T ¬s+&ÉT y…’|ü⁄\ ≈£î≥T+u≤\
qT+N, kÕe÷õø£eédü\ú qT+N m<äTs=ÿH˚ Á|üXï¯ \<ëø±, Çã“+<äT\
<ëø± mHÓïH√ï n+XÊ\qT #·]Ã+∫q ø£<.ä∏ @ Ç<äs› T¡ e´≈£î\Ô eT<Û´ä HÓH’ ê
Áù|e÷qTsê>±\T, düV≤ü Jeq+ ñ+&Ée#·TÃ>∑<ë, n~ ndüV≤ü »+ m{≤¢
ne⁄‘·T+~ nqTø√e&É+ ne÷j·Tø£‘·«+>± ø£qã&˚ düe÷»+˝À Ä
ne÷j·Tø£‘·« $#˚Ã¤<ä+ m+‘· Væ≤+kÕ‘·àø£+>±, y˚<äHêeTj·T+>±
e⁄+&É e#·TÃH√ á ø£<∏ä #Ó|ü⁄‘·T+~.
$T–*q Hê\T>∑T ø£<∏ä\T` ªdüVü≤Ádü, e÷ì«, ÁuÒø£|t u§πø, |ü⁄qï$T˝≤
e∫ÃbıeTàìμ ≈£L&É ø=‘·Ô Jeq X¯ø£˝≤\qT, Jeq dü+<äsê“¤\qT
∫Á‹dü÷Ô yê{Ï <ë«sê $\Te\ |òTü s¡D
¸ qT #Ó|Œü &ÜìøÏ Á|üjT· ‹ï+∫qy˚.
19
ªdüV≤ü Ádüμ ø£<˝ä∏ À ø=‘·‘
Ô s· êìøÏ düe÷q‘·« $\Te\T, kÕe÷õø£ Ä+<√
fi¯q\T ≈£L&É |ü]Vü‰düeTj˚T´ yê‘êes¡D+ (|òüdtº ôdwüHé˝ÀøÏ
bıs¡bÕ≥Tq yÓ[¢qyêfi¯ó¢ ãj·T{Ïø=∫Ã qe⁄«‘·÷, ªÄ&É|æ\¢*ï eT>∑
|æ\¢*ï sTT+{À¢ y˚s¡T>± ô|+#·T‘ês¡+≥. sT÷ø£«˝Ÿ>± #·÷&Ü\+≥.
Mfi¯øπ¢ + ‘Ó\TdüT, ø±+|üdt ôd˝…øHå£ ‡é ˝À ne÷àsTT\πø jÓT≈£îÿe C≤uŸ‡
edüTÔHêïj·Tì. eTq*ï |ü{Ïº+#·Tø=H˚yêfi‚¢ ˝Òs¡T. jÓT|üŒ{Ïy√ e÷{≤&É
‘ês¡T,μ nì $düTø=ÿHêïs¡T.) m˝≤ ñ+<√, Ä ‘·s+¡ ˝À+∫ ø=+<ä]
HÓ’Hê m{≤¢ kÕe÷õø£ düŒ+<äq\˝ÀøÏ Áù|πs|æ+#·e#·TÃH√ #Óù|Œ
kÕqT≈£L\ <äèø£Œ<∏ä|ü⁄, ÄÅs¡›yÓTÆq ø£<∏ä.
ñqï‘· eT<Ûä´‘·s¡>∑‹˝À ñqï á j·TTe‘·sêìøÏ |ü]∫‘·T˝…’q øÏ+~
esêZ\ e´≈£î\Ô T m≈£îÿe>± |ü]#ês¡≈î£ \T, õyYT˝À Áf…sTTqs¡T,¢ Çfi¯˝¢ À
|üìeTqTwüß\T. yêfi¢̄ J$‘ê\‘√ ‘·eT J$‘ê\qT b˛\TÃø√e&É+
kÕ<Ûës¡D+>± »s¡>∑<äT>±ì ãVüQXÊ Åd”Ô |ü⁄s¡Twü $uÛÒ<ä+, |òüTs¡¸D
düeTdü´˝À¢ kÕs¡÷|ü´‘· ñ+≥T+~. n≥Te+{Ï düeTdü´qT ˝ÒeHÓ‹Ôq
ø£<∏ä ªe÷ì«.μ ªy˚T+ e÷ J$‘ê\ì ì]à+#·Tø=qï|üŒ{Ï˝≤ sTT|üŒ{Ï
MT J$‘ê\T˝Òe⁄. MT$ #ê˝≤ #ê˝≤ ◊kı˝Ò{Ÿ nsTTb˛‘·Tqï
J$‘ê\T. sTTwüº+, Áù|eT, sTTe˙ï XÊX¯«‘·yÓTÆq jÓTyÓ÷wüHé‡ j˚T+
ø±<äT. düV≤ü #·sT¡ \T>± e⁄+&É≥+ jÓT+‘√ n+<äyTÓ qÆ n|ü⁄s¡÷|üyTÓ qÆ
ã+<ÛäyÓTÆHê, nqTã+<Ûë\ìï+{Ï˝À¬ø˝≤¢ #ê\ e\ïs¡ãT˝Ÿ nqT
ã+<Ûä+...μ nH˚ e÷≥\T ne÷j·Tø£‘·«+ ø√˝ÀŒe&É+ Äq+<ä
<ëj·Tø£+>± @MT e⁄+&É&É+ ˝Ò<äì #·÷|ü⁄‘êsTT.
ˇø£s¡ø£+>± |ü⁄wüŒ$˝≤|ü+˝≤ yÓTT<ä\j˚T´ ªÁuÒø£|t u§πøμ ˇø£ y…’$<Ûä´
|üP]‘·yÓTÆq ø£<∏ä. nìï dü+<äsê“¤\ø° |ü⁄wüŒ>∑T#êÃ¤\‘√ ãVæ≤s¡+>∑,
düTdüŒwüº Á|üø£≥q˝Ò ‘·|üŒ, @ nqTã+<Ûë˙ï düTìï‘·+>±, ÄÅs¡›+>±,
Äràj·T+>± Á|üø£{Ï+#·&ÜìøÏ M\Tø±<äqï+‘·>± u§πø dü+düÿè‹
ô|]–b˛sTTq e÷¬sÿ{Ÿ yê‘êes¡D+˝À Áù|eT uÛ>Ñ ï∑ yÓTqÆ dü+<äsê“¤ìøÏ
≈£L&É u§πø Çe«e#·TÃHê? ªÁù|eT b˛e{≤ìï sTT+‘· ne÷qMj·T+>±
20
e´ø£Ô|üsêÃ˝≤... H˚ì+‘·es¡≈£î sTT˝≤+{Ï u§πø |ü+|ü˝Ò<äT... |ü+|üqT
≈£L&Ü,μ n+≥T+~ Ç+ø± ø±düÔ ‘·&ç ñqï u§πø\ <äTø±D+ j·T»e÷ì
C≤dæàHé. ªø±˙ n~ jÓTeT]®+>¥ Áf…+&é... qTe⁄« ˙ _õHÓdtì Ä
Áf…+&éøÏ <ä÷s¡+>± jÓT˝≤ e⁄+#·>∑\e⁄? ˙ ¬s>∑T´\sY ø£¢sTT+{Ÿ sT÷
cÕ|t˝À nìï s¡ø±\ Äs¡s¶ ‡Y sTT∫Ã sT÷ y=ø£ÿ<ëìø√dü+ eTs√#√≥øÏ
yÓfi¢̄˝Ò&ÉT ø£<ë... _õHÓdt˝À |üs¡‡q˝Ÿ |ò”*+>¥‡ j˚T+{Ï,μ n+{≤&ÉT
ùdïVæ≤‘·T&ÉT düTXÊ+‘Y.
ø=‘·Ô J$‘ê\˝À ˇø£ Á|ü<Ûëq uÛ≤>∑+ eT+∫ J$‘ê\+fÒ m≈£îÿe
&ÉãT“ nì ns¡ú+ #Ó|ü≈£îì n~ dü+bÕ~+#·&ÜìøÏ $<˚XÊ\≈£î yÓ[¢,
nø£ÿ&É e÷qe dü+ã+<Ûë\≈£î yÓTTK+ yê∫, e÷qe dü+ã+<Ûë\T
e⁄Hêïj·TqT≈£îqï <ä>∑Z]øÏ sê˝Òø£, á˝À>± ‘·sê«‹ ‘·s¡+ uÛÑ$wü´‘·TÔ
ø√dü+ Ä˝À∫+∫ |òüTs¡¸D |ü&ÉT‘·Tqï yêfiË¢+<äs√ ñHêïs¡T. yê]
|òüTs¡¸DqT ˇø£ düTìï‘·yÓTÆq Åd”Ô bÕÁ‘· <ë«sê ∫Á‹+∫q ø£<∏ä
ª|ü⁄qï$T˝≤ e∫Ã bıeTàì.μ ªqTe⁄« n\yê≥T |ü&bç ˛‘êeqT≈£îHêïqT.
sTTø£ÿ&çøÏ e∫Ãq yêfiË¢e«s¡÷ ˙˝≤ sTT+ø± e÷ ePs¡T, sTT\T¢
n+≥÷ u…+>∑ ô|≥Tºø√e≥+ #·÷&É˝Ò<äT. n+‘ê Vü‰´|”>±, ÁbÂ&é>±
|ò\” e⁄‘·T+{≤s¡T. sTTø£ÿ&çøÏ sêyê\ì, ‘·eT |òPü ´#·sY Áu…{
Ì >Ÿ ± e⁄+&Ü
\ì Á|ü‹s√E nyÓT]ø£Hé MkÕ ø√dü+ sTT+&çj÷· ˝À ≈£L´\T ø£&TÉ
‘·THêïs¡T...μ nì ÄyÓT uÛÑs¡Ô nH˚ e÷≥˝À¢ Ä $\Te\ |òüTs¡¸D düŒwüº
eTe⁄‘·T+~.
|ü<äà uÛ≤wü˝À düyÓ÷àVü≤ø£yÓTÆq, Äø£s¡¸D°j·TyÓTÆq \ø£åDeT÷ ñ+~.
ˇø=ÿø£ÿkÕ] n~ düV≤ü »‘ê«ìøÏ <ä÷s¡yTÓ +Æ <äì nqTe÷ì+#·&ÜìøÏ
ÄkÕÿs¡+ Ç#˚Ã \ø£D å eT÷ ñ+~. ÄyÓT düèwæ+º #˚ düìïy˚XÊ\T, dü+uÛ≤
wüD\T, ∫e]øÏ bÕÁ‘·\ ù|s¡T¢ ≈£L&É ndüVü≤»yÓTÆqeì nqT≈£îH˚
neø±X¯+ ñ+~. ˇø=ÿø£ÿ#√≥ bÕÁ‘·\, dü+uÛ≤wüD\, Á|ües¡qÔ \
W∫‘·´+ MT<ä ≈£L&É dü+<˚Vü≤+ ø£\T>∑T‘·T+~. ø£fi≤s¡÷bÕìøÏ $X¯«
dü˙j·T‘·, dü+uÛ≤e´‘· |ü⁄Hê~ n+XÊ\T. n$ ˝Òeì ˝ÒX¯e÷Á‘·+
21
nì|æ+∫Hê Ä ø£fi≤s¡÷|ü+ Çe«<ä\∫q dü+<˚X¯+ ≈£L&É <Óã“
‹+≥T+~.
á ∫qï ˝ÀbÕ\T n˝≤ ñ+∫ á ø£<\ä∏ >∑T]+∫ yÓTT‘·+Ô >± Ä˝À
∫ùdÔ, ªø£eT÷´ìdüTº bÕØº Á|üD≤[ø£μ˝À e÷sYÿ‡, m+¬>˝Ÿ‡\T ã÷s¡T®yê
es¡Z ÁbÕã\´+, e÷¬sÿ{Ÿ Á|üy•˚ +∫q #√≥ @+ »]–+<äì #ÓbÕŒs√
>∑Ts¡TøÔ =∫Ã+~: ªã÷s¡Ty® êes¡+Z ... eT‘·, sê»ø°jT· ÁuÛeÑ T\ eTTdüT>∑T\T
ø£|æŒq <√|æ&û kÕúq+˝À q>∑ïyÓTÆq, dæ>∑TZ˝Òì, Á|ü‘·´ø£åyÓTÆq, ne÷qT
wüyÓTÆq <√|æ&ûì Á|üy˚X¯ô|{Ïº+~. Ç+‘·es¡≈£L >ös¡e˙j·T+>±q÷,
uÛÑøÏÔ|üPs¡«ø£ yÓTÆq uÛÑj·T+‘√q÷ |ü]>∑DÏ+∫q Á|ü‹ eè‹Ô MT~
Ä#êÃ¤<qä q÷ ã÷s¡Ty® êes¡+Z |”øÏ bÕπsdæ+~. y…<’ Tä ´&ç˙, Hê´j·Tyê~˙,
eT‘·>T∑ s¡Te⁄˙, ø£$˙, XÊÅdüyÔ ‘ ˚ qÔ· ÷ &ÉãT“ø√dü+ ‘·q≈£î }&ç>+∑ #˚ùd
øÏsêsTT ≈£L©\T>± e÷]Ãy˚d+æ ~. ã÷s¡Ty® êes¡+Z ≈£î≥T+ã+ qT+∫
<ëì sê>∑ã+<ÛäTs¡yÓTÆq y˚T*eTTdüT>∑TqT ∫+∫ bÕs¡y˚dæ ≈£î≥T+ã
ã+<Ûëìï πøe\+ &ÉãT“‘√ ≈£L&çq dü+ã+<Ûä+>± ~>∑C≤]Ã+~...
düeTdüÔ kÕe÷õø£ dæú‘·T\qT m&É ‘Ó>∑≈£î+&Ü ø£\‘·ô|≥º&É+, nì•Ã
‘·‘ê«˙ï, Ä+<√fi¯qq÷ ìs¡+‘·s¡ |ü]D≤e÷\T>± e÷s¡Ã&É+
ã÷s¡T®yêX¯ø£|ü⁄ Á|ü‘˚´ø£‘·\T... >∑&É¶ ø£≥Tº≈£îì, ‘·T|ü|ü{Ïºb˛sTTq
dü+ã+<Ûë\÷, yê{Ï‘√ bÕ≥T düHê‘·yÓTÆq, |üP»˙j·T+>± #·÷dæq
<äTs¡_Ûe÷Hê\÷ ‘·T&ç∫ô|≥Tº≈£îb˛‘êsTT. ø=‘·Ô>± @s¡Œ&çq
dü+ã+<Ûë\T >∑{Ïº|ü&Éø£ eTT+<˚ bÕ‘·ã&çb˛‘êsTT. |òüT˙uÛÑ $+∫q
Á|ürB ø£]– >±*˝À u≤wüŒyÓTbÆ ˛‘·T+~. |ü$Á‘·yTÓ qÆ Á|ü‹B eT*qyÓTÆ
b˛‘·T+~...μ
á e÷≥\T sêdæ+~ 1848˝À. Ä ‘·sê«‘· >∑&∫ç q q÷≥ ns¡y’…
dü+e‘·‡sê\˝À Ä dæú‹ eT]+‘· rÁe‘·s¡yÓTÆ+~. Ä ã÷s¡T®yêes¡Z+
‘·q ‘=*Hê{Ï Á|ü>∑‹o\ dü«uÛ≤yê˙ï, düe÷C≤ìï Ç˝≤ düeT÷\+>±
e÷πsÃ u≤<Ûä´‘·q÷ e<äT\T≈£î+~. uÛ≤s¡‘· düe÷»+ e+{Ï düe÷C≤
\˝À bÕ‘·, n_Ûeè~Δ ìs√<Ûøä £ eédü\ú ˝À ‘·q≈£î |üìøÏ ekÕÔjT· qT≈£îH˚
22
#Ó&ÉT>∑T\‘√ $T˝≤K‘·TÔ ô|≥Tº≈£î+~. Ç|ü&ç~ bÕ‘·q+‘ê }&çÃ
bÕπsùd ø=‘·Ô ø±<äT. bÕ‘· ø=‘·Ô\ y˚T\T ø£\sTTø£ ≈£L&É ø±<äT. bÕ‘·
ø=‘·\Ô ø°&TÉ ø£\sTTø£. Çø£ÿ&É &Ü\s¡¢ y˚≥, Ç+–¢wt #·<Tä e⁄\T, nbÕs¡
Á|ü|ü+#·C≤„q+, n+<äsêì JeqXË’*e+{Ï n‘ê´<ÛäTìø£ n+XÊ\÷,
Åd”Ô|ü⁄s¡Twü ndüe÷q‘·, ≈£î\$eø£å, eT‘√Hêà<ä+, eT÷&ÛÉqeTàø±\
e+{Ï ÁbÕNq n+XÊ\÷ kÕeTs¡dü´+>± düVü≤Jeq+ #˚düTÔ+{≤sTT.
Ä bÕ‘·ø=‘·Ô\ ø°&ÉT ø£\sTTø£ dæú‹øÏ dü÷∫ø£\T á ø£<∏ä\T.
ôV’≤<äsêu≤<é, 25 ôdô|º+ãsY, 2015
24 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

eTT <ä T sê≈£ î |ü # · Ã ø=+&É \
<=+‘·s¡¢ ô|’ |üs¡#·Tø=qï eT+#·T
yÓTÆ<ëHê\ |üø£ÿ>± ˙* >∑>∑q+
qT+∫ ˝≤´+&é ne⁄‘√qï $e÷q+
˝À+∫ H˚\ yÓ|’ ⁄ü #·÷k˛Ô+fÒ y√ ∫s¡
|ü]∫‘·yÓTÆq eTH√<˚Vü≤ dü«s¡ |ü]
eTfi¯yTÓ Tø£{Ï <äsÙ¡ qì yÓT\¢yTÓ \¢>±
|ü\ø£]k˛Ô+~. #·Áø£+ H˚\ì ‘êø°
‘êø£>±H˚ n+‘ê Vü≤&Ü$&ç>± ôd˝Ÿ
bò˛Hé‡ ÄHé #X˚ Ês¡T. Áô|ò+#Y, sTT+^¢wt
uÛ≤wü\ ø£\>±|ü⁄\>∑|ü⁄ |ü\ø£]+
|ü⁄\ düe«&ç. <äs¡Ùq jÓT¬s’e˝Ÿ‡
˝≤+CŸ yÓ|’ ⁄ü edüT+Ô fÒ $Vü‰Hé jÓT<äT
s=#êÃ&ÉT. bı&ÉTe⁄>± ô|]–q n‘·ì
<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ 25
E≥Tºì #˚‹y˚fi¢̄‘√ ∫qï>± #Ós¡T|ü⁄‘·÷ ªHÓ’dtμ n+≥÷ n‘·ìï Vü≤>¥ #˚düT
ø=+~. sTT<äs› ÷¡ ãj·T{ÏøÏ e#êÃs¡T.
n‘·ì |üøÿ£ q J|t˝À ≈£Ls¡TÃ+≥÷, ªªy√ uÛ˝ Ñ Ò e⁄+<˚... ôd˝ŸŒ¤ Á&Ó$’ +>¥
ø√dü+ ¬s+{ŸøÏkÕÔsê,μμ n&ç–+~ <äs¡Ùq.
ªeP.μμ
<ë]øÏ n≥TsTT≥÷ y=+|ü⁄\T ‹]–q |ü#Ã· ì ø=+&É\T. ndü˝Ò
eT+#·T ≈£î]ùd ø±\+, ô|’>± sêÁ‹ ∫qï yêq»\T¢. Ä≈£î\T |ü⁄e⁄«\T
ø=+&É\T uÛÑ÷$T ‘·&çdæb˛sTTq düTyêdüq eT‘·TÔ>± ø£eTTàø=+≥T+fÒ
ÄyÓT n‘·ì n‹ |ü\Ãì >∑&É¶+ô|’ #·÷|ü⁄&ÉTy˚*‘√ ≥#Y #˚dü÷Ô, ªªVü≤Ö
y√˝Ÿ¶ sT÷CŸ sTT{Ÿμμ n&ç–+~.
ªªeHé &˚. sêÁ‹ qTy=«düTHÔ êïeì #ÓbÕŒø£ sT÷ s√E e⁄<äjT· + ùwyé
#˚j·T˝Ò<äT,μμ nHêï&ÉT $Vü‰Hé.
ªªy√ H˚ì˝≤ dü&ÉHé>± sêe≥+‘√ ì»+>±H˚ ˙ esYÿ &çÁdüºuŸ
ø±˝Ò<Tä >±,μμ n&ç–+~.
ªHê{Ÿ jÓT{≤˝Ÿ, ìH˚ï wüO{Ÿ |üP]Ô nsTTb˛sTT+~. {°yTé sêÁ‘˚
yÓ[¢b˛sTT+~. |òü⁄˝Ÿ Ä|òt ø£\sY‡‘√ e⁄qï sT÷ ù|¢dt˝À qTe⁄«+fÒ
u≤>∑T+&ÉTqì #ê˝≤kÕs¡T¢ nqTø=Hêï. dü&ÉHé>± qTy=«kÕÔq+fÒ Á~∏˝Ÿ
nj·÷´. k˛ sT÷ M¬ø+&é sTTø£ÿ&˚ ˙‘√ ôdŒ+&é #˚jT· ≥+... ]j·T©¢ ◊
j·÷yéT yÓØ Vü‰´|”,μμ nHêï&ÉT $Vü‰Hé.
ªªy√... <Ûë´+ø˘ j·TT.μμ
J|t jÓT‘ÓqÔÌ ø=+&Éô|’ qT+∫ yÓfió¯ ‘¢ √+~. ì\TyÓ‘T· Ô Vü≤√≥˝Ÿ. |üøÿ£ H˚
bı<ä]\T¢˝≤+{Ï ø±fÒ»dt. s¡÷yéT˝ÀøÏ edü÷HÔ ˚ øÏ{øÏ ø° Ï e⁄qï ˝Ò‘ê≈£î|ü#Ã·
ø£s¬ Hº ‡é ì s¬ +&ÉT #˚‘T· \‘√ s¬ +&ÉT yÓ|’ ⁄ü \øÏ »]|æ+~. jÓT<äTs¡T>± eTT<äT
sê≈£î|ü#·Ã ø=+&É\ô|’ $˝≤dü+>± |üs¡T#·Tø=qï eT+#·T. n‘·qT ÄyÓT
yÓq>±Z ì\TÃì ÄyÓT uÛTÑ »+ô|’ #·TãTø±ìï ÄìÃ s¬ +&ÉT #˚‘T· *ï ÄyÓT
yÓT&É #·T≥÷º y˚dæ ãT>∑Zô|’ ∫ìï eTT<äT› ô|{≤º&ÉT. ãj·T≥øÏ #·÷düTÔqï
ÄyÓT ‘·\ ‹|æŒ n‘·ì yÓ’|ü⁄ #·÷dü÷Ô, ªªsTT+‘· n+<äyÓTÆq Á|ü<˚X¯+˝À
jÓTìï bÕ≥\T wüO{Ÿ #˚XÊs¡T,μμ n&ç–+~.

ªª¬s+&ÉT bÕ≥\T, Hê\T>∑T d”H‡é ,μμ nHêï&ÉT.
ªªÄ Á|ü<X˚ Ê\˙ï ‹]– #·÷&=#êÃ,μμ n&ç–+~.
ªª#·÷<ë›+.μμ
ªª˙≈£î #·÷ùddæqy˚>± nì|ædüTÔ+<˚yÓ÷.μμ
ªnì|æ+#·<Tä <äsÙ¡ q. wüO{Ÿ #˚dTü qÔ Œ|ü&ÉT #·T≥÷º n+<ä+ ø£fi˝ ¢¯ ÀøÏ
sTT+ø£<Tä . ˝…{’ Ÿ $Tdü‡e⁄‘êe÷... sTT~ Ád”ÿHé MT<ä jÓT˝≤ e⁄+≥T+~...
j·T÷ì{Ÿ <äèwü+º ‘ê Áb˛&Éøº˘ MT<˚. n+<äT˝À e÷ &Ós¬’ ø˘sº >Y ±s¡T ˝§πøwüH˝ é À
|üìô|’ ‘·|üŒ sTT+πø $wüj·T+ô|’ <äèwæº e⁄+fÒ ePs¡Tø√s¡T. ø±|ò” ‘ê>∑T
‘êyê.μμ
ªªeP.μμ
y˚&çy˚&ç u≤¢ø˘ ø±|ò” ø£*|æ sTT#êÃ&ÉT.
dæ|t #˚dæ, ªªu≤¢ø˘ ø±|ò” u≤>± Á|æù|sY #˚kÕÔyé,μμ n+<ëyÓT.
ªª<Ûë´+ø˘ j·T÷... ãj·T≥øÏ yÓfi¯<ëe÷,μμ n&ç>±&ÉT.
sTT<äs› ÷¡ ãj·T≥øÏ e#êÃs¡T.
J|t |ü#Ã· ì eT+#·T ‘Ós˝ ¡ À¢+∫ ø=+&É yê\T˝À¢+∫ |üjT· ìk˛Ô+~.
eT+#·T ø£eTTàø=+≥Tqï $Vü‰Hé #·\¢ì ãT>∑Zô|’ <äs¡Ùq eTT<äT›
ô|{Ï+º ~. n‘·ì ãT>∑ôZ |’ ÄyÓT ô|<äe⁄\ Äø£è‹. ‹]– ø£D å +˝À Ä n<Ûsä ¡
∫Á‘·+ eT+#·T‘√ ì+&çb˛‘·T+fÒ ÄyÓT ‹]– n‘·ì ãT>∑øZ Ï y˚>+∑ >± ‘·q
ô|<äe⁄\ì ÄìÃ+~. ‹]– #Ûêj·T. eT∞¢ eT+#·T... ªªìqTï eTT<äT› ô|≥Tº
ø√e{≤ìøÏ Hê‘√ sT÷ y˚fi¯ eT+#·T b˛{Ï|&ü TÉ ‘√+~,μμ qe⁄«‘·÷ n+~
<äs¡Ùq.
n‘·qT n‹ ìX¯Ùã›+>± qyê«&ÉT.
<äsÙ¡ q jÓT|ü&ÉT sTT˝≤H˚ ôV’≤ dæŒ]{Ÿ‡˝À e⁄+≥T+~. b˛sTTqkÕ]
e∫Ãq|ü&ÉT u≤dt‘√ ∫ø±≈£î e⁄+<äì #Ó|Œæ +~. nsTTHê sTT˝≤H˚ jÓTq]®
{Ïø>˘ ± e⁄+~. jÓT+<äTø√ Ø»Hé ‘Ó©<äT.
ªªª˙ Ä|ò”dt Åb˛ã¢yéT kÕ˝Ÿ« nsTT+<ë.μμ
ªªC≤uŸ˝À n˝≤+{Ï$ ‘·|Œü eì ø±düÔ ns¡+ú nsTT+~,μμ n+~.
ªªjÓT˝≤+{Ï$...μμ

ªªe÷ {°yTé ©&És‘Y √ ∫ø±≈£î. Á|ü‹ $wüj÷· ìøÏ ∫ø±≈£î ô|&É‘ê&ÉT.
n‘·qT yÓTT<ä≥Tï+∫ sT÷ jÓTì«sêHéyTÓ +{Ÿ qT+∫ sê˝Ò<Tä . k˛ sTTø£ÿ&É
jÓT˝≤ e⁄+≥T+<√ ‘Ó©<äT. #ê\ ø£H|é Püò ĆŸ¶ ô|ò˝À. n+‘˚ø±≈£î+&Ü ø±düÔ
sTTHé|]”ò j·÷]{Ï ø±+ô|¢ø‡˘ . <ëìï düT|”]j·TsY ø±«*{°>± Å|ü<]ä Ù+#ê\H˚
‘ê|üÅ‘·jT· +. e⁄<√´>±\T e⁄<√´>±˝≤¢H˚ e⁄+{≤sTT. yê{Ï $wüjT· +˝À
jÓT≈£îÿe u≤<äsY ø±≈£L&É<ìä e÷ øöHé‡\sY #Ó|Œæ +~,μμ n+~ <äsÙ¡ q.
ªªnsTTHê ˙ _ùV≤$j·TsY˝À n˝≤+{Ï ∫ø±πø b˛sTTqkÕ] ø£ì
|æ+#·˝<Ò Tä ... sTT|ü&É÷ ˝Ò<Tä . n˝≤ jÓT˝≤ e⁄+&É>\ ∑ yé...μμ
ªªdæ+|ü⁄˝Ÿ $Vü‰. Hê ùV≤|”HdÓ t n+‘ê qTe⁄«. n+<äTøπ $T–*q
∫ø±≈£î˝Ò+ ‘êø£y,é μμ n‘·ì #Ó$˝À eTT<äT› ô|&ÉT‘·÷ n+~.
ªªk˛ j·T÷ ÄsY Vü‰´|æ. >∑T&é...μμ $Vü‰Hé e÷≥\T |üP]Ô ø±≈£î+&ÜH˚
bò˛Hé yÓ÷–+~.
ªªVü‰jYT... d”«{Ÿ Vü‰sYº. wüO´sY.μμ
ªªH˚qs¡®+{Ÿ>± yÓfi≤¢* <äs¡Ùq. sTTø£ÿ&É qT+∫ ø±úŸ ãTø˘ #˚kÕÔqT.
Vü≤√≥˝ŸøÏ yÓ[¢b˛‘êyê,μμ n&ç>±&ÉT.
j˚T+≥qï≥Tº #·÷dæ+~.
ªª◊ ˙&é ≥T >√,μμ nì n‘·qT n+≥T+&É>±H˚ ‹]– bò˛Hé.
ªªø£$T+>¥... ø£$T+>¥,μμ nì n‘·qT Vü≤&Ü$&ç>± J|t ‹|üø=+≥÷
<äsÙ¡ qì ~>∑eTqï≥Tº ôd’>∑ #˚k˛Ô+fÒ ÄyÓT ~–+~.
n‘·qT yÓ[b¢ ˛j·÷&ÉT.
Ä ø=+&É\ j˚T≥yê\T u≤≥ô|’ ÄyÓT y=+≥]>± ì\ã&ç+~.
ÄyÓTøÏ ndü\T n‘·qT ‘·qì e~* n˝≤ jÓT+<äT≈£î yÓ[¢b˛j·÷&√,
ndü\T n+‘· n¬s®+{Ÿ $wüj·T+ j˚TyÓTÆe⁄+≥T+<√qì Ä˝À∫dü÷Ô
ì\TÃ+~ ø±ùd|ü⁄. #ê\ eTTKýÓTÆq $wüj·Ty˚T<√ ø±ø£b˛‘˚ n˝≤
yÓ[¢b˛&ÉT ø£<ë... |æ#·Ãu≤“sTT... yÓqøÏÿ ‹]π>>± yÓfi¯ó‘·THêï&ÉT ‘·qì
j˚T<√ y=ø£ {≤ø°‡ bÕsTT+{Ÿ <ä>sZ∑ ¡ Äbı#·TÃ>±. eTT+<äT n˝≤H˚ nqT
ø=qï≥TºHêï&ÉT... eT∞¢ bò˛Hé e#˚Ãdü]øÏ Ä $wüjT· y˚T eT]Ãb˛sTTq≥Tº
Hêï&ÉT. J|t ≈£L&Ü ~–b˛eTHêï&ÉT. eTT+<äT≈£î yÓ[‘˚ {≤´ø°‡ <=s¡T≈£î

‘·T+<ë... yÓqøÏÿ yÓ[‘˚ <=s¡T≈£î‘·T+<ë... n≥TsTT≥T ≥÷]dt\ º ‘√ yÓfió¯
‘√qï yêVü≤Hê\T ø£ì|ædüTÔHêïsTT. yê{Ïì Ä|æ‘˚... jÓT≥T yÓfi≤¢˝À
n&ç–‘˚... ‹]– e∫Ãq <ëπsï yÓqπøÿ q&ÉTdüTÔ+fÒ ÄyÓT eTqdüT ~˝Ÿ
‘·&|É t ‘·&|É .t ..Vü≤yéT #˚d÷ü Ô q&ÉTk˛Ô+~. sTT˝≤+{Ï n+<äyTÓ qÆ ø=+&É˝À¢øÏ
e#êÃπø ø£<ë eT<ÛäTeT‹ ø£ì|ædüTÔ+~. ÄC≤πs |üs¡<˚dæ... ePVü‰...
n+≥T+&É>±H˚ <äã<äu≤ Hê\T>∑T ∫qT≈£î\T sê\sTT... dü+^‘êìøÏ
jÓT+‘· |üesY e⁄+<√ ø£<ë... sTT˝≤ bÕ&ÉT‘·THêïH√ ˝Ò<√ n˝≤ yêq...
y√ >±&é j˚T+ ø£ì|æ+#·y˚+{Ï... bò˛Hé #˚ùdÔ $Vü‰HéøÏ. y√ >±&é... Vü‰+&é
u≤´>¥ J|t˝ÀH˚ e⁄+&çb˛sTT+~. yÓTTu…˝ ’ Ÿ n+<äT˝À e⁄+~. ÄVü‰... n#·TÃ
dæìe÷˝À V”≤s√sTTHé ˝≤ #˚‹˝À &ÉãT“˝Ò¢yé... bò˛Hé ˝Ò<äT. ø=‘·Ô ù|¢dt.
<ëØ ‘Ó©<äT. dü]>±Z sTT˝≤+{Ï y˚fi‚ V”≤s√ ekÕÔ&ÉT... V”≤s√ ekÕÔ&Ü...
nπs <äsÙ¡ Hê e~* yÓ[+¢ <˚ V”≤s√ ø£<ë... sTT+ø£ V”≤s√ sêe≥+ j˚T+{Ï...
yÓ¬s’{°>± $\Hé ekÕÔ&˚yÓ÷... $\Hé *|òtº sTT∫Ã V”≤s√ <ä>∑Zs¡øÏ rdüT≈£î
yÓfi‘¯ ê&˚y÷Ó ... yÓs¬ {’ ° ø£<.ä∏ .. &ç|s¬üò +{Ÿ \yék˛ºØ... u≤|tsπ {°M #·÷dæ #·÷dæ
ø±yÓT&ç n\yêf…Æb˛sTT+~.
ÄyÓT Ä–+~. sTT˝≤ jÓT+‘· <ä÷s¡+ q&ÉTdüT+Ô ~. ø±fi¯ó¢ ˝≤>∑T
‘·THêïsTT. ø±ùd|ü⁄ <ë] |üøÿ£ q ≈£Ls¡TÃ+~. <ëVü≤+ y˚k˛Ô+~. jÓT˝≤...
sTT˝≤ ø±<äT j˚T<√ y=ø£ yêVü≤Hêìï Ä|ü≥y˚T... Å|üjT· ‹ï+∫ y√ ≥÷]dtº
$T˙ãdüT‡ jÓTøÏÿ+~. ø=+‘· <ä÷s¡+ yÓfi≤¢ø£ ªeT˙ ˝Ò<Tä ...μ n+≥÷ ø°q¢ sY
˝≤+{Ï n‘·ìøÏ yÓT\¢>± $wüjT· + #Ó|Œæ +~. bò˛Hé HÓ+ãsY sTTkÕÔq+~.
n‘·ì HÓ+ãsY sTTe«eT+~. eT˙ sTT#˚ÃkÕÔq+~.
ªªãdüT‡ jÓTø£ÿø£eTT+<˚ #ÓbÕŒ*‡+~... &ÉãT“˝Òe¢ ì,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT q$«, ªªsTT+‘· ø£<ìä∏ nø£ÿ&É #Ó|Œæ $TeTà*ï y=|æŒ+#·≥+
f…ÆyéT y˚dtº ø£<ë... nsTTHê MTs¡T ôV≤˝ŸŒ #˚ùdyê]˝≤H˚ ø£ì|æ+#ês¡T,μμ
n+~.
ÄyÓT &ÉãT“\T sTT∫ÃHê sTTe«ø£b˛sTTHê |üsπ <¢ Tä . ‘·qì bı–
&ç+~ n<˚ #ê\T sT÷ »qàøÏ nì n‘·qT nqTø√˝Ò<äT. sTT˝≤+{Ï
n+<äyTÓ qÆ e÷≥ø±] ne÷àsTT\ì ‘·qT #ê˝≤eT+~H˚ #·÷XÊ&ÉT. eT˙

eTTK´+... nqTø=+≥÷, ªªHê bò˛qTï+∫ ø±˝Ÿ #˚dæ ôd+≥sY <ä>sZ∑ ø¡ Ï eT˙
‘ÓeTà q+&ç,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT $Vü‰HéøÏ ø±˝Ÿ #˚dæ+~. n‘·qT bò˛Hé *|òtº #˚j·T˝Ò<äT. n<˚
n‘·ìøÏ #Ó|Œæ +~. sπ |ü⁄ eT˙ sTT#˚ÃkÕÔqì #Ó|Œæ ‘·q HÓ+ãsYøÏ n‘·ì
yÓTTu…’˝Ÿ qT+∫ bò˛Hé #˚dæ+~.
nø£ÿ&É qT+∫ <ë] ø£qTø=ÿ+≥÷ yÓT\¢>± q&ÉT#·Tø=+≥÷
Vü‰≥˝ŸøÏ e∫Ã+~. ì+&Óq’ ø=+&É\ ÁbÕ+‘·yT˚ yÓ÷ n|üŒ{πø Nø£≥T¢ n\T¢
ø=+≥THêïsTT.
s¡÷yéT˝ÀøÏ yÓ[¢ n˝≤ k˛bòÕ˝À yê*+~. Äø£* ‘Ó\Tk˛Ô+~ #ê˝≤
ùd|ü{>Ï ±. eTT+<äT y√ ø£|ü ø±|ò” ø£\T|ü⁄ø=ì ‘ê–+~.
$Vü‰Hé j˚TeTj·÷´&ÉT... sTT+‘·ùd|ü⁄ jÓT≥T yÓ[¢b˛j·÷&ÉT...
ndü\T j˚TeTsTT+~... s¡÷yéT˝À+∫ ø±˝Ÿ #˚d+æ ~. H√ ]ô|Ì.¢ .. ø±ùd|ü⁄
n‘·ì ø±˝Ÿ ø√dü+ #·÷dæ kÕïq+ #˚d+æ ~. |ò⁄ü &é Äs¡s¶ Y #˚<ë›e÷ nqTø=+~.
jÓT≥÷ø±ì sT÷ f…ÆyéT˝À ‹+fÒ &çqïsY #˚j·T≥+ ø£wüº+. $Vü‰‘√H˚
&çqïsY #Ój÷· ´*. Å|òPü {Ÿ u≤ôdÿ{Ÿ˝À+∫ y√ ÁkÕºuÁ… Ø rdüTø=+~. Ä Á|òPü {Ÿ
#·÷dü÷Ô ªn#·TÃ $Vü‰Hé *|t‡˝≤ e⁄+~,μ nqTø=+~.
{Ï$ ÄHé #˚dæ f…ÆyéT #·÷dæ+~. f…ÆyéT j˚T&ÉTqïs¡. sTT+{ÏøÏ bò˛Hé
#Ój÷· ´*. neTàøÏ e⁄<äjT· + qT+∫ #˚jT· ˝Ò<Tä . HÓ+ãsY >∑Ts¡T˝ Ô <Ò Tä .
ôd˝Ÿ ˝Ò<äT. ªndü\T sT÷ nu≤“sTT j˚TeTj·÷´&√...μ ‹]– ‹]–
Ä˝À#·q\T nø£ÿ&çøπ yÓfió¯ ‘·THêïsTT. nπs n‘·H+˚ {Ï ø£˙dü+ ‘·q ø±˝Ÿ‡øÏ
≈£L&Ü s¬ kÕŒ+&é ø±e≥+ ˝Ò<Tä . $Vü‰øÏ ‘Ó*dæqyêfi¯ó¢ sTTø£ÿ&É ‘·qø¬ e«s¡÷
‘Ó©<äT. ‹]– ø±˝Ÿ #˚dæ+~. H√ ¬skÕŒHé‡. j˚TeTsTT e⁄+≥T+~...
n+‘·≈î£ $T+∫ ÄyÓT eTqdüT ø±s¡D≤\ì yÓ‘ø· ≥ £ + yÓb’ ˛ ˝Ò<ë ePVæ≤+
#·≥+ yÓ’b˛ yÓfi¢̄≥+ ˝Ò<äT.
‘·\T|ü⁄ ‘·{qºÏ X¯ã+› $q>±H˚ #Û+· >∑Tq >¬ +‘·Tø=+≥÷ yÓ[¢ ‘·\T|ü⁄
rdæ+~. u…&é #˚jT· {≤ìøÏ e∫Ãq‘·ìï #·÷dæ eTT+<äT e<äì› #Ó|Œü uÀsTT
‹]– #˚jT· eT+~, ø±ùdô|’Hê jÓTes√ y=ø£sT¡ s¡÷yéT˝À ‘·q Ä˝À#·q
\øÏ n&É¶ø£≥º y˚kÕÔs¡ì.

n‘·qT u…&é #˚dæ, ª>∑T&éHÓ’{Ÿ,μ nHêï&ÉT.
n‘·ìøÏ {Ï|t sTTe«{≤ìøÏ ≈£L&Ü ‘·q <ä>sZ∑ ¡ &ÉãT“\T ˝Òe⁄.
n‘·qT y√ ø£D å + Ä– yÓ[b¢ ˛j·÷&ÉT.
eTs√ ø±|ò” ‘ê–+~.
˝≤;ø=∫Ã+~. ]ôd|ţHéøÏ yÓ[¢ yêfi¢̄ì ôd˝Ÿbò˛Hé n&ç–+~. $Vü‰øÏ
yÓTùdCŸ ô|{Ïº+~. ø±ùd|ü⁄ jÓT<äTs¡T#·÷dæ+~. H√ ]ô|Ì¢... e⁄<äj·TeT+‘ê
Ä jÓT‘ÓÌÔq ø=+&É\T >∑T≥º\T eT\T|ü⁄˝À+∫ q&ç∫+<˚yÓ÷ n\dæ
b˛sTT+~.
>∑~ø=∫Ã n˝≤ u…&é MT<ä yê*+<√ ˝Ò<√ ìÅ<=#˚Ãdæ+~.
Ä |üøÿ£ H˚ eTs√ ¨≥˝Ÿ dü÷{Ÿ˝À eT>∑‘ì· Á<ä˝À e⁄qï $Vü‰ bò˛Hé
ôd’˝…+{Ÿ˝À e⁄+~. Vü≤sƒê‘Y>± n‘·ìøÏ <äs¡Ùq >∑Ts=Ô∫Ã+~. yÓTÆ >±&é...
‘·qì ø±+{≤øº̆ #Ój÷· ´*... nqTø=+≥÷ bò˛Hé rXÊ&ÉT. ø±˝Ÿ #˚XÊ&ÉT.
H√ ]ô|Ì.¢ ìÁ<äb˛sTT+<ë... nqTø=+≥÷ j·TdtjT· +j·Tdt #·÷XÊ&ÉT. y√
>±&é... ‘·q Vü‰+&éu≤´>¥ J|t˝ÀH˚ eT]Ãb˛sTT+<ë. ª¨≥˝ŸøÏ ø±˝Ÿ
#˚<ë›+,μ nqTø=+ ≥T+&É>± eT+∫ ìÅ<ä˝À eT+#·+ MT<ä e⁄qï eTTô|òŒ’ ¤
eT÷&˚fi¢̄ Vü≤˙ ø±düÔ ø£~*+~. n‘·qT |üøÿ£ qTqï s¡÷yéT˝ÀøÏ yÓfi≤¢&TÉ .
¨≥˝ŸøÏ ø±˝Ÿ #˚j·Tb˛‘√+&É>±, ªª&Ü]¢+>¥,μμ eT‘ÓÌÔq dü«s¡+‘√
Vü≤˙ >∑~˝ÀøÏ e∫Ã n‘·ì y=&ç˝À ‘·\ô|≥Tºø=ì |ü&TÉ ø=ì n‘·ì q&ÉT+
#·T≥÷º #˚‘T· \T #˚d,æ ªªqqTï e~* sTTø£ÿ&˚+ #˚dTü HÔ êïyé...μμ n+~.
n‘·qT y=+– ÄyÓT ãT>∑ôZ |’ eTT<äT› ô|{≤º&TÉ . ÄyÓT eT]+‘·>±
n‘·ìï ô|qy˚dTü ø=+≥÷, ªªH˚qT+&É>± H√ bò˛Hé‡ nì #ÓbÕŒHê... H˚H=∫Ã
q|ü&ÉT ˙ s¬ +&ÉT #˚‘T· ˝À¢ e⁄+&Ü*‡+~ H˚Hq˚ ì #ÓbÕŒHê... Hê≈£î <=]πø
f…Æy˚T ‘·≈£îÿe... n+<äTπø>± ˙ wüO{Ÿ ne«>±H˚ düsYÁô|’CŸ>± e#˚ÃXÊqT,μμ
nì n‘·ìï Vü≤‘·TÔø=+~. nÁ|üj·T‘·ï+>± n‘·qT ÄyÓTì Vü≤>¥ #˚düT
ø=Hêï&ÉT.
‘Ó\¢yês¡T‘√+fÒ yÓT\T≈£îe e∫Ã+~ <äs¡ÙqøÏ. yÓ+≥H˚ $Vü‰HéøÏ
ø±˝Ÿ #˚d+æ ~.
dü&HÉ >é ± ÄyÓTøÏ uÛj
Ñ T· + y˚d+æ ~. j˚TeTsTT+~... jÓT+<äTøÏ˝≤.
ndü\T ø±+{≤øº̆ #˚jT· q+‘· |üì j˚TeTT+≥T+~. j˚TyÓTÆ e⁄+≥T+~.
jÓTe]ì n&É>±*... ‘ê$T<ä]› øÏ e⁄qï ø±eTHé Áô|ò+&é‡... yê[¢øÿ£ &É ˝ÒsT¡ .
nø£ÿ&çyêfi¢̄øÏ sT÷ $wüjT· + ‘Ó©<äT. HÓ+ãsY‡ ˝Òy.é ìqï y=ø£ {≤|t˝d… t
J|t˝À e#êÃ&ÉT ø£<ë... s¬ +{ŸøÏ sTTkÕÔsì¡ #ÓbÕŒ&ÉT... n˝≤+{Ï J|t‡
sTT#˚Ãyêfi¯ó¢ sTTø£ÿ&É jÓT+‘·eT+~ e⁄+{≤s¡T. Á{≤yÓ˝Ÿ &ÉdtÿøÏ ø±˝Ÿ
#˚d+æ ~. ìqï $Vü‰HéøÏ J|t sTTø£ÿ&É qT+#˚ ãTø˘ #˚XÊs¡T, nì n&ç–+~.
ªªkÕØ... n˝≤ $esê\T sTTe«˝Ò+,μμ nHêïs¡T.
ÄyÓT ˝≤+CŸ˝ÀøÏ e∫Ã+~. y˚TH˚»sYì ø£*dæ ìqï $Vü‰Hé ãj·T≥øÏ
yÓfi≤¢&TÉ . sTT|üŒ{Ïes¡≈î£ sê˝Ò<ìä .. sTT˝≤ $wüjT· + #Ó|‘æ ˚ ø£+>±s¡T
|ü&=#·TÃ. n‘·qT sTT+¬øe]¬øH’ ê #ÓbıŒ#·TÃ. $Vü‰ì jÓT+Áu≤dæ+>¥ dæ≥T´
j˚TwüH˝ é À ô|≥º≥+ jÓT+<äT≈£î.
ªªJ|t y=ø£{Ï ø±yê*... jÓTø£ÿ&çkÕÔsT¡ ,μμ n&ç–+~.
yêfi¯¢ HÓ+ãsY H√{Ÿ #˚dTü ø=ì, y√ ø±úŸ rdüTø=ì nø£ÿ&çøÏ yÓ[+¢ ~.
nø£ÿ&Ó˝≤ e÷{≤&Ü˝À eTT+<˚ ]Vü‰s¡‡˝Ÿ‡ y˚dTü ø=+~.
ªªìqï e÷ Áô|ò+&é rdüT¬øfi≤¢s¡T... n˝≤+{Ï J|t e⁄+<ë,μμ nì
n&ç–+~.
ªªjÓTes¡T,μμ n&ç>±&ÉT n‘·qT.
ªª$Vü‰Hé...μμ
ªªÄ ù|s¡T‘√ j˚T+ ˝Ò<˚,μμ nHêï&É‘·qT dædüºyéT˝À ãTøÏ+>¥‡ #·÷dæ.
ªªeP... y˚T ;... dæìe÷ ø£+ô|˙ ù|s¡T... ˝Ò<ë Vü≤√≥˝Ÿ ù|s¡T
MT<ë...μμ n+~.
ªªy√... dæìe÷ &Ós¬’ ø£sº Y kÕuŸ... n˝≤+{Ï~ sTT|ü&ÉT ˝Ò<Tä . n˙ï
ãTø˘ nsTT yÓ[b¢ ˛j·÷sTT,μμ nHêï&ÉT.
ªªn‘·qT ]≥Hé #˚ùdXÊ&Ü... nB yÓ[b¢ ˛sTT+<ë?μμ
ªª˝Ò<Tä ... sπ |ækÕÔs+¡ {≤... yêfi¯¢ ndæôdº+{Ÿ sTT+<ëπø bò˛Hé #˚XÊ&ÉT,μμ
nHêï&É‘·qT.
ªy√... <Ûë´+ø˘ >±&é... jÓTes√y=ø£]‘√ j˚T<√ y=ø£ ø£eTT´ìπøwüHé
e⁄+~,μ ÄyÓTøÏ ePs¡≥>± nì|æ+∫+~.

ªªn$ ˝Òøb£ ˛‘˚ e<äT˝ › +Ò &ç. <Ûë´+ø˘ j·T÷,μμ nì nø£ÿ&É qT+∫
¨≥˝ŸøÏ e∫Ã ¬skÕº¬s+{ŸøÏ yÓ[fl+~. ÁuÒø˘bòÕdtº #˚dæ >∑~øÏ e∫Ã+~.
sπ |ü{Ï es¡≈î£ sê&Ü... jÓT˝≤... sTT+‘·ùd|ü⁄ ‘·qì n‘·H+Ó <äT≈£î
ø±+{≤øº̆ #˚jT· ˝Ò<Tä . sTTìï >∑+≥˝À¢ y√ s¬ +&ÉT ø£D å ≤˝…H’ ê jÓT+<äT≈£î
<=s¡ø£˝Ò<äT... j˚TyÓTÆe⁄+≥T+~. |üHê... ˝Òø£ n‘·ì ôV≤˝ŸÔøÏ j˚TyÓTÆHê
nsTT+<ë... ‹]– Ä<äTsê›. sTT+{À¢ yêfi¢̄ì ø±+{≤øº̆ #˚jT· ≥+ jÓT˝≤.
ôd˝Ÿbò˛Hé˝ÀH˚ düeTdüÔ+ k˛ºsY #˚ùd≥|üŒ{ÏøÏ HÓ+ãsY‡ jÓTø£ÿ&É sêj·Tø£
b˛e≥+... #Û.· .. nqTø=+≥÷ _õHÓdt ôd+≥sYøÏ yÓ[+¢ ~. dædyºü Té rdüTø=ì
ù|òdãt Tø˘ yê˝Ÿô|’ #Ó˝*¢… øÏ »dtº sTTqŒ¤sπ àwüHé b˛dtº #˚d+æ ~. ‘·*ø¢ Ï yÓTsTT˝Ÿ
sêdæ+~. ‘·qT s√p yÓTsTT˝Ÿ #Óø˘ #˚j·T<äT ø£<ë... nqTø=+≥÷,
ªeTMTàøÏ Vü‰jYT #Ó|ü ... ôd˝Ÿ $Tdtù|¢dt nsTT+~,μ nì ‹]– #Ó˝*¢… øÏ
yê˝Ÿ MT<ä b˛dtº #˚d+æ ~. ˙ø√dü+ jÓT<äTs¡T #·÷düTHÔ êïqì |ü+|æ+~.
‹]– >∑~øÏ e∫Ã+~.
|üsT¡ ‡ ˝Ò<Tä ... Á¬ø&ç{øŸ ±sYº ˝Ò<Tä ... bò˛Hé ˝Ò<Tä ... ‘Ó*dæq eTqTwüß´\T
˝ÒsT¡ ... ÄyÓTøÏ ndü\T j˚T+{Ï<+ä ‘ê nì|æ+∫+~. >∑~˝À ≈£Ls¡TÃ+fÒ
sTTy˚ Ä˝À#·q\T nqTø=+≥÷ ãj·T≥øÏ e∫Ã+~.
Ä düqïì #·*˝À Ä n|ü]∫‘· <ës¡T˝À¢ q&ÉTdüTÔ+fÒ $Vü‰‘√
ôdŒ+&é #˚j÷· \ì jÓT+‘·>± ø£\\T ø£+<√ eTqdüT˝À yÓT~*+~. sT÷
#·\ì¢ #·*˝À ˝Ò‘y· # Ó Ã· <äq+ Å|üeVæ≤+#˚ $Vü‰ #˚‘T· ˝À¢ y=~–b˛e≥+
jÓT+‘· Vü‰sTT>± e⁄+≥T+~. ndü\T $Vü‰ düeTø£yå T˚ yÓ÷Vü≤sê>±\ì
jÓT|üŒ{Ï ø£|ü &ÉT ø=‘·>Ô ± Ä\|ædTü +Ô {≤sTT.
ÄyÓT y=ø£ÿø£D å + e⁄*øÏÿ|ü&+ç ~... n<˚ J|t... $Vü‰... ‘·q |üøÿ£
qT+#˚ yÓfi¯ó‘·THêï&ÉT. ‘·qì #·÷düT+&É&ÉT. |üø£ÿq jÓTes√ e⁄Hêïs¡T...
$Vü‰ ‘·q ø√dü+ Vü≤√≥˝Ÿ˝À ø±+{≤øº̆ #˚kÕÔ&y˚ ÷Ó ... sTT|üŒ{Ïøπ ø±+{≤øº̆
#˚XÊ&˚yÓ÷...
ÄyÓT ‹]– ¨≥˝Ÿ s¡÷yéTøÏ e∫Ã+~. jÓT˝≤+{Ï yÓTùdCŸ ˝Ò<Tä .
ìØøÏådüTÔH˚ e⁄+~... eT<Ûë´Vü‰ï+ eT÷&Ée⁄‘·T+fÒ e#êÃ&ÉT.
ªªy√ kÕØ &çj·TsY. düºø˘ $‘Y esYÿ,μμ ÄyÓTì Vü≤>¥ #˚düTø=+≥÷
nHêï&ÉT.

|üs|Y Püò ýéT... n‘·ì Åu≤+&é ø±<äT.
ªªy=ø£ÿkÕ¬s’Hê ø±+{≤ø˘º #Ój·÷´*‡+~. #ê\ f…Hé‡>± nì|æ+
∫+~.μμ
ªªjÓTø£ÿ&É &Ü]¢+>¥... yÓTTqï #˚dæq wüO{Ÿ˝À Áb˛ã¢yéT e∫Ã+~.
n+<äTπø ãj·T≥øÏ sê˝Òø£b˛j·÷qT. sTT|ü&˚ sTT˝≤ sêe≥+,μμ
nHêï&ÉT.
<äsÙ¡ qøÏ n‘·qT ø=‘·>Ô ± ‘√#ê&ÉT. j˚T<√ ‘˚&Ü... n&É>±˝≤ e<ë›...
H√ e<äT.› .. nqTø=+≥÷ ìqï≥Tï+∫ ‘·qT |ü&qç Ä<äTsê›, sTTHéø˙£ «ì
j·THé‡ #Ó|Œæ , ªªìqï≥Tï+∫ qTe⁄« y=ø£ÿkÕ¬sH’ ê qqTï ø±+{≤ø˘º #˚jT· ˝Òì
dæú‹˝À e⁄+&É≥+ ]j·T©¢ Áùdº+CŸ... ˙ dæ≥T´j˚TwüHé Hê≈£î ‘Ó©<äT...
ø±ì jÓT+<äTø√ sTT<ä+‘ê nHéô|¢»+{Ÿ>± e⁄+~. ˙ ø√dü+ ˙ J|t s¬ +{Ÿ
øÏ∫Ãq ù|¢døt Ï yÓfi≤¢qT. n‘·ìøÏ n‘·ì J|t $wüjT· +˝À n|t&{ ˚ Ÿ e⁄+~.
Ä $wüjT· +˝À rdüTø=qï+‘· ÁX¯<Δä ≈£L&Ü qTe⁄« Hê $wüjT· +˝À rdüTø√
˝Ò<Tä ,μμ n+≥T+fÒ ÄyÓT ø£fi˝ ¢̄ À –Ás¡Tq ˙fi¯ó¢ ‹]>±sTT.
ªªjÓTø˘‡Á{°MT¢ kÕØ...μμ –©º>± nì|æ+∫+~ $Vü‰HéøÏ.
ªªsTT≥T‡ y√¬ø $Vü‰,μμ ì]¢|+Ôü >± n+~.
ÄyÓTøÏ n‘·qT e⁄<äjT· + ø£ì|æ+#·≥+ |ü<|˚ <ü ˚ >∑Ts=Ôk˛Ô+~.
ÄyÓT ø±ùd|ü⁄ Ä–, ªªn&É>≥ ∑ + ø£s¬ ø√º ø±<√ ‘Ó©<äT. ø±˙ e⁄<äjT· +
ìqTï #·÷XÊqT,μμ n+~.
n+fÒ ‘·qì Áø±dt#Óø˘ #˚k˛Ô+<ë... Vü≤˙ì #·÷dæ+<ë... n‘·ìøÏ
e⁄Áø√wü+ e#˚Ãdæ+~. n~ ø±kÕÔ ø√|ü+>± e÷]+~.
ªªqqTï #·÷dæq|ü&ÉT #·÷XÊqT nì ø±≈£î+&Ü sTT˝≤ Áø±dt#øÓ ˘
#˚kÕÔyê... nHé ù|òsY,μμ ∫ø±>±Z nHêï&ÉT.
<äsÙ¡ qøÏ $+‘·>∑ nì|æ+∫+~ n‘·ì ∫ø±≈£î.
ªª˙ dü+kÕÿs¡eT+‘ê j˚TeTsTT+~. y=ø£e÷àsTTì #·÷&É>±H˚
sTT˝≤ nqTe÷q+>± _ùV≤yé #˚dTü HÔ êïyê,μμ s¡÷&é>± nHêï&ÉT.
ne÷àj·÷....|üøÿ£ HÓes√ e⁄qï≥Tº nì|æ+∫+~ ø±ì ne÷àjÓ÷
nu≤“jÓ÷ ‘Ó©<äT... nπs sTT˝≤ e÷{≤&ÉT‘·THêï&˚+{Ï... nqTø=+≥÷

ªª˙ |üø£ÿHÓes¡THêïs√ H˚ #·÷&É˝Ò<äT. e⁄qï≥Tº nì|æ+∫+~ n+‘˚...
ndü\T ìqTï øÏj ¢ T· sY>± ≈£L&Ü #·÷&É˝<Ò Tä ... n˝≤ e÷{≤&É‘êy˚+{°,μμ
u≤<Û|ä &ü TÉ ‘·÷ n+~.
ªª<äs¡ÙHê... Hê Åbıô|òwüHé˝À n+<ä]‘√ |üì#Ój·÷´*‡ edüTÔ+~.
sTT˝≤ Áb˛$+>¥>± e⁄+fÒ jÓT˝≤... ìqTï n+‘·ùd|ü⁄ n˝≤ yÓsTT{Ï+>¥˝À
ô|≥º≥+ ø£¬sø˘º ø±<äì H˚H˚ #Ó|ü⁄‘·THêï... ø±˙ qTy˚«+{À e÷{≤&ÉT
‘·THêïyé...μμ eT]+‘· $düT>±Z nHêï&ÉT.
ªª$Vü‰... H˚ #·÷&É˝<Ò Tä . qTe«˝≤ |üì n+≥÷ #Ó|⁄ü ‘·Tqï|ü&ÉT
qTe⁄« ø£ì|æ+∫q $wüjT· + #Ó|‘æ ˚ u≤>∑T+&É<Hä ˚ eTT+<äT H˚ e÷{≤&É
˝Ò<Tä . ø±˙ j˚T+{À˝≤ e⁄+~ qTe⁄« e÷{≤&ÉT‘√+~... n+<äTøπ e÷{≤
&ÜqT... sTT{Ÿ‡ y√¬ø,μμ n+~ <äsÙ¡ q.
n‘·qT ≈£L&É ø±ùd|ü⁄ ìX¯Ùã›+>± e⁄Hêï&ÉT.
ô|òÌ¢{Ÿ f…ÆyéT ne⁄‘√+fÒ ÄyÓT, ªªf…ÆyéT ne⁄‘√+~. jÓTsYb˛sYºøÏ
ãj·T\T<˚sê*,μμ n+~.
sTT<äs› ÷¡ ãj·T≥øÏ e#êÃs¡T. J|t jÓTø±ÿs¡T. J|t˝Àq÷ n<˚ |òsü Y
|òPü ýéT |ü]eTfi¯+.... n‘·ì wüsôºY |’ qT+∫ e∫Ãq |ü]eTfi¯yT˚ .
n<˚ <ë]... ny˚ y˚T|ò÷ü \T... n<˚ eT+#·T... ø±ì sTT<ä]› eT<Ûë´
nqTø√ì sTTs¡T≈£î.
j˚TsYb˛sYº˝À ~>±ø£ ÄyÓT ˝À|ü*øÏ yÓfi¢̄uÀ‘·÷ n‘·ìï Vü≤>¥ #˚düT
ø=+~. n‘·ì #˚‘T· \T ÄyÓTì ‘·≥|ü{≤sTT+|ü⁄>± <ä>sZ∑ ø¡ Ï rdüTø=HêïsTT.
ÄyÓTøÏ <äT:K+ e#˚Ãdæ+~. yÓøÿÏ yÓøÿÏ j˚T&çÃ+~.
n‘·ìøÏ eT]+‘· –©º>± nì|æ+∫+~. ø±ì Ä $wüj÷· ìï jÓT˝≤
Vü‰+&ç˝Ÿ #Ój·÷´˝À ‘Ó*j·Tø£, ªªj˚T+{≤ j˚T&ÉT|ü⁄μ,μ ∫ø±>±Z nHêï&ÉT.
ÄyÓT ø£fi¯ó¢ ‘·T&ÉT#·Tø=+≥÷, ªªu…’,μμ n+~.
ø£fifl¯ sTT‘˚ ‘·T&ÉT#·Tø=+~ ø±ì $ø£\yÓTbÆ ˛sTTq eTqdüTì jÓT˝≤
ø°¢Hé #Ój·÷´˝À ‘Ó*j·Tø£ dü‘·eT‘·eTÚ‘·÷ #ÓøÏHé #˚dæ+~.
j˚TsYb˛sYº qT+∫ yÓfi¯ó‘·T+&É>± $Vü‰Hé yÓTTu…’˝Ÿ yÓ÷–+~.
ªªô|òÌ¢{Ÿ˝À e⁄HêïqT... qTyÓ«|ü&=kÕÔyé...μμ n&ç–+~ <äs¡Ùq.

ªªj˚TyÓ÷... u…’...μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓTøÏ eT]+‘· <äT'K+ e∫Ã+~.
n‘·qT y√ #√≥ J|t ÄbÕ&ÉT... n‘·ì eTqdü+‘ê ∫ø±>±Z e⁄+~.
ª<äsÙ¡ q ‘·q‘√ ôdŒ+&é #˚j÷· \ì e∫Ã+~. ‘·qøÏ #ê˝≤ sTTwü+º <äsÙ¡ q
düeTø£eå T+fÒ. ‘·q‘√ sT÷ s¬ +Á&√E\T >∑&TÉ |ü⁄<ëeTì ‘·qT sT÷>∑s>Y ±
jÓT<äTs¡T#·÷XÊ&ÉT. ø±ì nqTø√≈£î+&Ü Vü≤˙ e∫Ã+~. Vü≤˙ ‘·q ø¬ ØsYøÏ
#ê˝≤ #ê˝≤ sTT+bÕsY+º {Ÿ ]k˛sY‡... ‘·qì sTT>√ïsY #˚jT· ≥+ ≈£î<äs<¡ Tä .
n+‘˚ø±<äT, ‘·qøÏ eTs√ Åd”‘Ô √ dü+ã+<Û+ä e⁄+<äì ‘Ó*ùdÔ Vü≤˙ #ê˝≤
n|tô|{Ÿ ne⁄‘·T+~. <äs¡Ùq ‘·q eTìwæ... n|tôd{Ÿ nsTTHê dü]›
#ÓbıŒ#·TÃ nqTø=HêïqT. ø±ì ‘·qT ‘·qì #·÷dæ+~... Vü≤˙ì #·÷dæ+<ë
˝Ò<ë nqï~ ‘·qøÏ ‘Ó©<äT. ns¡+ú ø±e≥+ ˝Ò<Tä . ‘·qø¬ +<äTø√ sTT<ä+‘ê
–©º>± nì |ædTü +Ô ~. <äsÙ¡ qøÏ »yêãT #Ó|Œü ˝Òø£ dü+uÛ≤wüD bı&ç–+#·≥+
sTTwü+º ˝Òø£ ø±düÔ >∑{>ºÏ ± e÷{≤&ÜqT. #ê˝≤ u≤<Û|ä &ü +ç ~...μ nqTø=+≥÷
ÄyÓTøÏ ø±˝Ÿ #˚XÊ&ÉT.
nyÓT *|òtº #˚j·T>±H˚, ªªe#˚Ã yês¡+ ekÕÔqT,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT #ê˝≤ dü+‘√wü+‘√, ªª<Ûë´+ø˘ j·T÷,μμ n+~.
ªj˚T<√ $düT>∑T˝À n˝≤ _ùV≤yé #˚XÊ&ÉT ø±ì ‘·qT e÷]b˛˝Ò<Tä .
nsTTHê y=ø£ÿ sTTì‡&Ó+{Ÿ‘√ eTqTwüß´\ì n+#·Hê y˚jT· ≥+ ø£s¬ øº̆
ø±<äTø£<ë. n<√ u≤&é f…yÆ Té ... n˝≤ »]–b˛sTT+~. |òsü >¬Y {Ÿ sTT{Ÿ...μ
nqTø=+~.
ÄyÓT ]˝≤ø˘‡ nsTT+<äì|æ+∫+~ $Vü‰Héø.Ï
ªªy˚TyéT... fÒø±|òt...μμ ∫s¡Tqe⁄«‘√ n+~ jÓTsYVü≤√ôdºdt.
ªªu…’... ˝≤´+&é nj·÷´ø£ ø±˝Ÿ #˚kÕÔqT,μμ n+~.
ÄyÓT eTqdüT $e÷q+‘√ bÕ≥T n˝≤ y˚T|ò÷ü \˝À ‘˚*b˛‘√qï
≥Tº+~.
ª|ò÷ü {Ÿ ø±ã{Ïº ø±düÔ ≥sY“˝…H‡é e⁄+~. sTT{Ÿ‡ yÓØ ø±eTHé...μ nqT
ø=+~ <äsÙ¡ q.
◆ ◆ ◆

s√p Ä|òd” øt Ï yÓfi≥ ¢̄ +, sêe≥+. bò˛Hé˝À $Vü‰Hé‘√ e÷{≤&É≥+.
$Vü‰Hé ekÕÔqqï f…yÆ Té øÏ sêe≥+˝Ò<Tä . Ä|òd” ˝ t À u≤dt ∫ø±≈£î jÓT≈£îÿe
>±H˚ e⁄+~.
ªªy√kÕ] n‘·ì‘√ ˝≤+>¥ Å&Óy’ øé Ï yÓfió¯ .¢ .. ˙ø° >√\ e~*b˛‘·T+~,μμ
ø£qTï^≥T‘·÷ n+~ ø=©>¥ $˙‘·.
ªª◊ ø±Héº...μμ n+~ <äs¡Ùq.
ªªy√ yÓTÆ &çj·TsY ˙<ä+‘ê #ê<ädüÔ+. qTe⁄« ˙ esYÿ‘√ e÷Á‘·y˚T
XÊ{Ïdtô|ò’ #˚j·T˝Òyé. y˚TeT~ eTT+<˚ ]j·T˝…’CŸ nj·÷´+. n+<äTπø
sTT|ü&ÉT #·÷&ÉT e÷≈£î s√E yê&ç dü‘êsTT+|ü⁄ e⁄+&É<Tä . ô|’>± s√E
ù|+|üsY #˚kÕÔ&ÉT. y√ ô|>¥... y√ Vü≤>¥ n+‘˚. ˝…’|òü+‘ê ≈£L˝Ÿ,μμ n+~.
ªªsTT~ ø±ø£b˛‘˚ eTs=ø£{.Ï .. M&çø+£ ‘· sTT+bÕ¬sHº ‡é y˚d,ºt μμ n+~
<äs¡Ùq.
ªªÄsY j·T÷ y˚T&é... jÓTø£ÿ&Ó’Hê sTT+‘˚... <ëìø√dü+ eTs√ Äs¡ZHÓ’
CÒwüHéøÏ e÷s¡≥+ y˚dtº... ˙≈£î ‘Ó\TkÕ Hê ø±k˛à{Ïø˘‡ _˝Ÿ y=ø£&çøÏ, Hê
ù|òwjæ T· ˝Ÿ, ôd\÷Hé _˝Ÿ y=ø£&øç Ï sTT#˚ÃdüT+Ô {≤qT Á|ü‹ HÓ\. <äsÙ¡ Hê
sT÷ j˚TCŸ˝ÀH˚ sT÷ eT>∑yêfi¯ø¢ Ï eTqô|’ ÄdüøÔÏ e⁄+≥T+~. ø±´wt sTT{Ÿ...
Ä ‘·sê«‘· ô|[¢, |æ\\ ¢ T. eTq Vü≤;“ ≈£L&Ü eTq eTTU≤ìï Ädüø>ÔÏ ±
#·÷&É&TÉ . n‘·ìøÏ neø±XÊ\T ø¬ ØsY˝À uÀ\T¶+{≤sTT... eTq u≤dt˝≤...
eTq u≤dt yÓ|’ tò jÓT+‘· n+<ä+>± e⁄+≥T+<√... n‘·ìøÏ sT÷ neø±X¯+
e⁄+~ jÓT+C≤jYT #˚düTÔHêï&ÉT. ndü\T ˝…’|òt˝À sTTeìï f…+|ü¬sØ...
M{ÏøÏ jÓT≈£îÿe sTT+bÕ¬sºHé‡ sTTe«≥+ ≈£L&Ü f…ÆyéTy˚dtº,μμ qe⁄«‘·÷
n+~ $˙‘·.
ªªesYÿ ù|¢d˝ t À sTT˝≤+{Ï ôV≤sêdtyTÓ +{Ÿ...μμ sTT+ø± ÄyÓT yêK´
|üP]Ôø±≈£î+&ÜH˚ $˙‘· qe⁄«‘·÷, ªªy√ bÕ>∑˝.Ÿ .. ne˙ï n+<ä]ø° ‘Ó\TdüT
ø±˙ ny˚$ #ê˝≤#√≥¢ esYÿe⁄{Ÿ ø±yé. dæ+|æ˝Ÿ uÒ;... y=ø£ÿkÕ] qTe⁄«
Åb˛ã¢yT˚ {Ïø˘ nì ‘Ó*dæ+<äqTø√ Ä u≤dt C≤uŸ ø±<äT b˛j˚T~... ˙<˚.
n+‘˚ ø±<äT qTe⁄« jÓTø£ÿ&É C≤uŸøÏ yÓ[H¢ ê d”«{Ÿ>± e÷{≤&ç, y√ ø£|ü
ø±|æ∫H√ sTT∫Ã |ü+|æ+#˚kÕÔsT¡ . eTq yê\÷´dt eTq\ì ì#ÓÃq\ì

jÓTøÏÿ+ #ê* ø±ì jÓTø£ÿ{≤ìøÏ ì#ÓÃH˚ ˝Ò≈î£ +&Ü #˚jT· ≈£L&É<Tä ø£<ë...
y=ø£ÿkÕ] Ä˝À∫+#·T,μμ n+~ $˙‘·.
<äsÙ¡ qøÏ qy=«∫Ã+~. ‘·q #·T≥÷º yê‘êes¡D+ jÓT˝≤+{Ï<√ ‘·qøÏ
ì»+>± ‘Ó©<ë... ‘Ó\TdüT... jÓTìï #·÷&É≥+ ˝Ò<Tä ... ‘·eT d”ìj·TsY‡˝À
ø=+<äsT¡ sTT˝≤+{Ï |òHü é j˚TCŸì <ëfÒdqæ +<äT≈£î u≤<Û|ä &ü ≥
É +... j·T+>¥
düºsY‡‘√ b˛{°|ü&É{≤ìøÏ eT]+‘· jÓTø˘‡Á{≤ esYÿ #˚j·T≥+... ndü\T
ne÷àsTT\T>± |ü⁄≥ºq+<äT≈£î nu≤“sTT\T u≤<Û|ä &ü ≥ É +, n˝≤ yÓfi≥ ¢¯ +
y=ø£ sTTwüO´H˚ ø±ì#√≥ n<˚ sTTwüO´>± ‘·HeÓ «]‘√ e÷{≤&ÉT‘·T+~...
$Vü‰ì #·÷ùdÔ eT˝…\ ¢ bı<äjT˚ ´ X¯Øs¡+ eT¬se«]ì #·÷dæHê n˝≤ $ø£
dæ+#·<Tä ... X¯Øsêìï #ê\ ø±Ée˝Ÿ>± rdüTø√e≥+ ‘·qø¬ +<äT≈£î kÕ<Û´ä +
ø±e≥+ ˝Ò<Tä ... n˝≤ ø±ìyêfi¯ó¢ sTTø£ÿ&É qT+∫ yÓ[b¢ ˛e≥+ ‘Ó\TdüT.
ø±+Á|üyTÓ CÆ Ÿ nsTTq yêfi¯ó¢ ‘Ó\TdüT. sTT˝≤+{Ï HêHéôdHé‡ ˝Òì esYÿù|¢ùddt
sT÷ s¡+>∑+˝Àq÷ e⁄HêïsTT. eTq+ jÓTø£ÿ&É ì\ã&Ü*‡ edüT+Ô <√ eTq
#˚‘·T˝À¢ ˝Ò<äT. #Û·... u≤dt qdü kÕ<ÛäýÓTÆq+‘· es¡≈£î ‘·qT uÛÑ]düTÔ+~.
ø±ì ◊ ø±+{Ÿ &ÉT dü#Y ~∏+>¥‡.
$Vü‰øÏ bò˛Hé #˚dæ+~.
H√ ]ô|Ì¢...
sTT+{ÏøÏ e∫ÃHê <äsÙ¡ qøÏ $Vü‰ qT+∫ ø±˝Ÿ sê˝Ò<Tä .
<äs¡Ùq e∫Ãq|üŒ≥Tï+∫ ø±düÔ &É˝Ÿ>± e⁄+&É≥+ #·÷dæq sê~Ûø£,
ªª$Vü‰ jÓT|ü&=düTÔHêï&ÉT,μμ n&ç–+~.
ªªekÕÔqHêï&Ée÷à... ø±ì &˚{Ÿ ‘Ó©<äT,μμ n+~.
ªªyêfi¯¢ ù|¬s+{Ÿ‡‘√ y˚Tsπ CŸ $wüjT· + e÷{≤&É<ëeTì #Ó|ü ,μμ n+~
sê~Ûø£.
ªªy√πø.μμ n+~ <äs¡Ùq.
$Vü‰øÏ ‹]– ø±˝Ÿ #˚d+æ ~.
ªªeP... #Ó|ü,μμ nHêï&ÉT.
n‘·q+‘· bı&ç>± nq>±H˚ ÄyÓTøÏ jÓT˝≤ e÷{≤¢&Ü˝À ‘Ó*j·T
˝Ò<äT.

ªª_õ>± e⁄Hêïyê... eT∞¢ ø±˝Ÿ #˚j·THê?μμ
ªª˝Ò<äT ˝Ò<äT... #Ó|ü...μμ
ªªeTMTà qTe⁄« jÓT|ü&=düTHÔ êïeì n&ç–+~. Ä+{°, n+≈£î˝Ÿ‘√
eTq e÷´πsCŸ $wüj·T+ e÷{≤&É‘êq+~,μμ dü+‘√wü+>± #Ó|æŒ+~
<äs¡Ùq.
ªªe÷´πsCŸ...μμ ∫qï>± q$«, ªª<äs¡ÙHê n|ü&˚ ô|fi≤¢... H√, ¬øØsY˝À
ôd{Ï˝Ÿ nyê«* ø£<ë,μμ nHêï&ÉT.
ªª˝…’|òt ù|sY\˝Ÿ>± q&ÉTdüTÔ+~ $Vü‰.μμ
ªªu≤|tsπ ... Å|üdTü ‘Ô +· ˝≤+>¥ ø£$T{ŸyTÓ +{Ÿ‡ sTTe«˝ÒqT... sT÷ ô|[¢
|æ\\ ¢ T... Å|üdTü ‘Ô +· u≤´π>CŸ e<äT.› Ä+{° n&ç–‘˚ sTT˝≤ #Ó|Œü ˝ÒqT.
k˛... yêfi¯ó¢ Hê‘√ e÷{≤&É≈î£ +&Ü qTy˚« #·÷&ÉT... Ä+{°, n+≈£î˝Ÿ Hê‘√
sT÷ $wüjT· + e÷{≤&ç‘˚ ˙‘√ ndü\T e÷{≤&ÉqT. n+‘˚. sTT|ü&˚
e÷´πsCŸ e<ä›ì qTy˚« b˛dtºb˛Hé #˚düTÔqï≥Tº #Ó|ü,μμ nHêï&ÉT.
ªªn<˚+{Ï $Vü‰... H˚HÓ˝≤ #Ó|ü⁄‘êqT. yêfi¢̄ì H˚HÓ˝≤ Ä|ü⁄‘êqT.
y˚TπsCŸ #˚düTø=+<ë+.μμ
ªªy√... nsTT‘˚ sTT<ä+‘ê ˙ Ä˝À#·Hê.μμ
ªª˝Ò<Tä ... eTMTàH˚ n&ç–+~. nsTTHê jÓTHêïfi¯ó¢ b˛dtbº ˛Hé #˚kÕÔ+.
ìqTï ø£\e{≤ìøÏ Ä ePs¡T¢ e∫Ãq|ü&É+‘ê eTMTàøÏ eTq+ sTT˝≤
ô|[¢ ø±≈£î+&Ü ôdŒ+&é #˚dTü HÔ êïeTì jÓTe¬sH’ ê n&ÉT>∑T‘ês¡ì uÛj Ñ T· +
uÛÑj·T+>± e⁄+≥T+~. ìqTï #·÷&É≈£î+&Ü e⁄+&É˝ÒqT. #·÷&É{≤ìøÏ
yÓfi‘¯ ê q+{≤qT. e<äq› ˝Òø£ |ü+|ækÕÔsT¡ sTT+{À¢. eTq+ ≈£L&É yêfi¯¢ yÓ|’ ⁄ü
qT+∫ Ä˝À∫+#ê* ø£<ë... nsTTHê H˚ì˝≤ jÓT≈£îÿe s√E\T ˙≈£î
<ä÷s¡+>± e⁄+&É≥+ #ê˝≤ ~>∑T\T>± e⁄+≥T+~. ndü\T H˚qT ˙πø
sTTã“+~ ø£*–+#·qT ø£<ë... ˙ ¬øØsYøÏ H˚HÓ˝≤ n&ÉT¶...μμ ~>∑T\T>±
n&ç–+~ <äsÙ¡ q.
ªªeT∞¢ e÷{≤&É‘êqT <äs¡ÙHê... jÓTes√ e#êÃs¡T,μμ nHêï&ÉT.
<äs¡Ùq, ªªy√πø,μμ n+~.
jÓT˝≤ sT÷ sTTwüO´ì ùV≤+&ç˝Ÿ #˚jT· ≥+. <äsÙ¡ qì sTT|ü&ÉT
ô|[¢ #˚düTø=+fÒ K∫Ã‘·+>± ‘·q ¬øØsYøÏ <Óã“. Vü≤˙øÏ sTT+&ÉÅd”º˝À ô|<ä›

ô|<ä› yêfi¢̄‘√ yê´bÕs¡ dü+ã+<Ûë\THêïsTT. ‘·ì+ø± jÓTkÕº_¢wt¶ &Ó’¬sø£ºsY
ø±<äT. ‘·qøÏ sTT+&ÉÅd”º˝À bòÕ´$T* ø£HÓø£åHé‡ ˝Òyé. ndü˝Ò u≤©e⁄&é...
y=ø£ÿ dæìe÷ b˛sTTHê ‹]– jÓTe«s¡÷ sTTHÓ«dtº #˚jT· s¡T. ‘·qøÏ Vü≤˙
düb˛sYº ø±yê*. Vü≤˙øÏ ‘·q sTTs¡yÓ’ Äπsfi¢̄ X¯Øs¡+ ø±yê*. Vü≤˙øÏ ‘·qô|’
ÄdüøÏÔ b˛j˚T˝À>± ‘·q ø√dü+ y=ø£ÿ Ábı&É÷´düsYHÓ’Hê |òæø˘‡ #˚sTT+#·T
ø√yê*. ‘·q J$‘ê+‘·+ sT÷ Vü≤˙ e⁄+&É<äT. Ä $wüj·T+ Vü≤˙øÏ
‘Ó\TdüT. ‘·q J$‘êìø√ ì#ÓÃq y˚sTT+#·Tø=H˚ es¡≈£î Vü≤˙ ø±yê*.
sT÷˝À>± jÓTyÓ÷ wüq˝Ÿ ø£$T{ŸyTÓ +{Ÿ‡øÏ <ä÷s¡+>± e⁄+&Ü*. ndü\T
Vü≤˙ ‘·sê«‘· eTs√ Vü≤˙˝≤+{Ï yêfi¯ó¢ sês¡ì j˚T+{Ï... ‘·q e÷¬sÿ{Ÿ
ø±yê\qTø=H˚ es¡≈î£ ‘·qì e÷¬sÿ{Ÿ #˚ùdyêfi¯ó¢ ø±yê*. sT÷ yÓTT‘·+Ô ˝À
‘·qì ø£eTTàø√{≤ìøÏ eT+#·T‘√ b˛{°|ü&˚ <äs¡Ùqì jÓT˝≤ q$Tà+
#·≥+... jÓT˝≤ y˚TH˚CŸ #˚jT· ≥+. ÄbÕ*... ø=Hêïfi¯ó¢ ‘·qì ÄbÕ*...
y=πøkÕ] e<ä+› fÒ u≤<Û|ä &ü TÉ ‘·T+~. b˛dtbº ˛Hé #Ój÷· ´*. eTT+<äT Vü≤sYº
nsTTHê ‘·H˚ ø=Hêïfi¢̄øÏ eT]Ãb˛‘·T+~. Äs√E˝≤+{Ï dü+|òTü ≥q n<˚
yÓTT<ä{~Ï ø±ã{Ïº <äsÙ¡ q ‘·qì jÓT{≤ø˘ #˚jT· ≈£î+&Ü ‘·H˚ jÓT<äTs¡T
<ë&ç #˚XÊ&ÉT... Ä $wüj·T+ ‘·qøÏ ‘Ó\TdüT. ‹]–‹]– sTT˝≤+{Ï$
eTs√ s¡÷|ü+˝À jÓT<äTs¡T ø±y=#·TÃ. <äsÙ¡ q‘√ sTT˝≤ e÷{≤&=#·TÃ ø±˙
Vü≤˙øÏ jÓT|ü&ÓH’ ê ‘·qT <äsÙ¡ q‘√ ø£ì|æùdÔ, Vü≤˙, <äsÙ¡ q $wüjT· + n&ç–‘˚
Vü≤˙ô|’ <äs¡Ùqô|’ n]∫q≥Tº e÷{≤&É>∑\Hê... ndü˝Ò >±¢eTsY|ò”˝Ÿ¶ ...
j˚T<√s√E j˚T<√ y=ø£ sT÷yÓ+{ŸøÏ Vü≤˙ ø£*dæ yÓfi¯<ëeT+≥T+~.
e<äq› ˝Ò&TÉ . ˝…y’ é f…*ø±dt˝
º À #·÷dæ <äsÙ¡ q n|tôd{Ÿ ø±y=#·TÃ... jÓT+<äT
øÏìï ø±+|æøπ¢ wüH‡é . K∫Ã‘·+>± e<ä+› fÒ.... y=ø£yfi˚ ¯ sT÷ sTT+&ÉÅd”˝
º À düø‡˘ dt
ø±ø£b˛‘˚ n+‘· n+<äyTÓ qÆ <äsÙ¡ q, ‘·qì jÓT+‘·>±H√ sTTwü|º &ü ˚ <äsÙ¡ qì
$Tdt #˚dTü ø√e≥y˚T. y√ yÓTÆ >±&é... sTT+‘· f…qH¸ é nedüse¡ ÷... ‘·qøÏ
‘·q ø¬ ØsY sTT+bÕ¬s+º {Ÿ.
jÓT+<äs¬ +<ä]ø√ nDÏ–eTDÏ– n+<ä] #·T≥÷º ‹s¡T>∑T‘√+~ y√&ç
b˛{≤ìø±... j˚TyÓTHÆ ê &Ós¬’ øº̆sY $Vü‰Hé... nì ‘Ósô¡ |’ dæ+–˝Ÿ ø±sY¶ #·÷düT
ø√yê*.

#Óô|Œj·÷´*...#Óô|Œj·÷´*.... <äs¡ÙqøÏ #Óô|Œj·÷´*.
◆ ◆ ◆
Ä|òd” ˝t Àì øöì‡\sY‡ nsTT‘˚ ‘·eT $wüj÷· \ì ø±ìŒ¤&ìÓ j ¸ T· ˝Ÿ>±

e⁄+#·T‘êsê ˝Ò<ëH˚ nqTe÷q+... eTs√yÓ|’ ⁄ü s√p yêfi¯ì¢ #·÷&Ü* ø£<ë
jÓT+<äTø° jÓT+ãsêdtyTÓ +{Ÿ nì <äsÙ¡ q ãj·T≥ y√ d”ìj·TsY øöì‡\sY
<ä>sZ∑ ¡ nbÕsTT+{ŸyTÓ +{Ÿ |òøæ ‡˘ #˚dTü ø=ì yÓ[+¢ ~.
ªªy√ <äs¡ÙHê... eT[¢ u≤dt‘√ >=&Éyê... #·÷&ÉT u≤dt eTq*ï düb˛sYº
#˚jT· ≥+ ˝Ò<ìä ø=©>¥‡øÏ ‘Ó*dæ+<äqTø√... yêfi¯ó¢ ˝…øÿ£ #ÓjT· ´s¡T. qTe⁄«
jÓTe]‘√ |üì #˚sTT+#ê˝À Ä {°yTé ˙ e÷≥ $qs¡T. sT÷s√E »]
–+~ n<˚. ìqTï y√esY ø£yéT #˚dæ yêfi¯ó¢ ˙ u≤dt <ä>∑Zs¡øÏ yÓfi≤Ôs¡T. ˙
u≤dt yêfi¢̄H˚ düb˛sYº #˚düTÔHêï&ÉT. n~ #ê˝≤ düVü≤»+. n<˚ u≤dt |üesY.
ôV’≤j·TsY y˚TH˚CŸ yÓT+{Ÿ eTq ø£+ô|Ì+¢ {Ÿ‡ì |ü{+ºÏ #·Tø√<äì sTT+‘·≈î£
eTT+<äT #ÓbÕŒqT ø£<ë... eTs√ $wüj·T+ ≈£L&Ü >∑Ts¡TÔô|≥Tºø√. yêfi‚¢
jÓT|ü&Ó’Hê jÓTe«]HÓ’Hê |ü+|æ+#ê\qTø=+fÒ yêfi¢̄ô|’ ø£+ô|Ì¢+{Ÿ e⁄qï
yêfi¢̄ì j·T÷CŸ #˚dTü ø=+≥T+~. n|üŒ{Ïes¡≈î£ |ü{+ºÏ #·Tø√<äT. n+<äTøπ
sT÷ $T&ç˝Ÿ y˚TH˚CŸ yÓT+{Ÿ #ê˝≤ |üesY|⁄üò ˝Ÿ. sTT|ü&ÉT #·÷&ÉT ìH˚ï
|ü]dæú‹øÏ rdüTø=#êÃ&√. ˙ {°yéT qT+#˚ ˙≈£î e´‹πsø£‘·ì ‘Ó#êÃ&ÉT.
sTT<ä+‘ê |üesY π>yéT <äs¡ÙHê... jÓT+<äT≈£î H˚q+fÒ ˝…ø£ÿ˝Ò<äT...
n<Ûë]{°ì sTTwü|º &ü ìÉ yêfi¯ø¢ Ï Ä n<Ûë]{° fÒdºt #·÷|æ+#ê\qTø=+{≤s¡T.
n+fÒ Hê{Ÿ ]j·T©¢ Áπø$+>¥ |òüsY j·T÷. &çC≤düºsY y˚TH˚CŸyÓT+{Ÿ kÕºsYº
#Ój·÷´*... k˛...μμ n+≥÷ sTT+ø± j˚T<√ #Ó|üŒuÀ‘√qï ñ»«\‘√,
ªªsTTìï bÕ*{Ïø‡˘ MT¬ø˝≤ ‘Ó\TdüT,μμ n&ç–+~ <äsÙ¡ q.
ªªjÓTø˘‡|”]j·THé‡,μμ n+≥÷ q$«+~ ñ»«\.
ªªsTTìï bÕ*{Ïø‡˘ , sTT+‘· n<Ûë]{° nedüse¡ ÷ esYÿù|¢d˝ t À.μμ
ªªesYÿù|¢dt j˚T+{Ï <äs¡ÙHê... Á|ü‹#√≥ sTTy˚ Ä|üπs{Ÿ ne⁄
‘·THêïsTT. |üs¡‡q˝Ÿ ˝…’|òt ≈£L&Ü BìøÏ nr‘·+ ø±<äTø£<ë,μμ n+~
ñ»«\.
ª|üs¡‡q˝Ÿ ˝…’|òt...μ e⁄*øÏÿ|ü&ç+~ <äs¡Ùq.

ªªÅù|eT˝À...μμ #·|ü q n&ç–+~.
ñ»«\ ø±ùd|ü⁄ eTÚq+>± e⁄+&ç, ªªj·Tdt... ø=ìï dæ≥T´j˚TwüH‡é ˝À
j˚TM y˚{Ïø° nr‘·+ ø±<äT. n+<äT˝À MT~ ÁuÒø˘ πø u≤<é »qπswüHé.
sTTyÓ÷wüq˝Ÿ &çdæ|”¢Hé ø±düÔ ‘·≈£îÿy˚. ¬øØsY, sTTy˚TCŸ &Ü$TH˚{Ÿ #˚düTÔ
HêïjYT. <˚ìHÓH’ ê ì$TcÕ\ô|’ e<äT\Tø=H˚≥Tº e÷qdæø+£ >± $TeTà*ï
dæ<+Δä #˚ùd |ü]ø£sê\T #·T≥÷º e⁄HêïsTT. sTT+ø√ $wüjT· + #Ó|Œü Hê,
sTT~ jÓT≈£îÿe>± dæ{d° ˝ t À ø£ì|æk˛Ô+~. sTT+ø£ ø±k˛àbÕ*≥Hé dæ{dÏ ˝ t À
nsTT‘˚ eTØ jÓT≈£îÿe>± e⁄+~. sTT˝≤+{Ï$ MTs¡T esYÿ #˚ùd |ò˝ ” ¶Ÿ
ô|’ ≈£L&Ü Ä<Ûës¡|&ü ç e⁄+{≤sTT,μμ n+~ ñ»«\.
<äs¡ÙqøÏ #·|üq $Vü‰Hé Á|ües¡Ôq >∑Ts=Ô∫Ã+~.
n<ä+‘ê j˚T+{Ï... e÷s¡T‘·THêï&Ü...
ªªy√πø... <äs¡ÙHê, &Üy˚TCŸì jÓT≈£îÿe #˚j·T≈£î+&Ü MT u≤dt‘√
y√ dü÷à‘YHÓdt ‘Ó#·TÃø√{≤ìøÏ Åf…Æ #˚jYT... Å|üyêVü‰ìøÏ jÓT<äTØ<ä≥+
nXÊ+‹H˚ sTTdüT+Ô ~. qTe⁄« Ä nXÊ+‹ì jÓT+‘·es¡≈î£ jÓT<äTs√ÿ>∑\y√
#·÷düTø√. ˝Ò<+ä fÒ eTs√ C≤uŸ.. ˝Ò<+ä fÒ _ bÕsYº Ä|òt ø±´{Ÿ sπ dt... <äsÙ¡ Hê.
Ä˝Ÿ ~ u…d,ºt μμ n+~ ñ»«\.
ªª<Ûë´+ø˘ j·T÷,μμ nì ãj·T≥øÏ e∫Ã+~ <äsÙ¡ q.
ø±ØÔø£|ü⁄>±* X¯Øsêìï ePj·T\ eP|ü⁄<ëeTqTø=+{À+~...
eTqùdyÓ÷ $Vü‰Hé e÷s¡T‘·THêï&Üì Ä˝À∫k˛Ô+~.
y=πøkÕ] Ábıô|òwüq˝Ÿ ˝…’|òt˝Àq÷ |üs¡‡q˝Ÿ ˝…’|òt˝Àq÷ &çÅdüºu…Hé‡.
e⁄<√´>±ìï #·|üq e~˝ÒùdÔ jÓT˝≤... y√yÓ’|ü⁄ ]ôdwüHé. e⁄<√´>∑+ #˚dü÷Ô
eTs√{Ï #·÷düTø√yê*... n|üŒ{Ïes¡≈î£ sTT‘·ìï jÓT˝≤ y˚TH˚CŸ #Ój÷· ´*.
#Û· $Vü‰ì düŒ]Ù+∫q eTqdüT, X¯Øs¡+ jÓT<äTs¡T ‹s¡T>∑T‘·THêïsTT.
y=ø£y˚fi¯ $Vü‰Hé ‘·q J$‘·+˝À ˝Òø£b˛‘˚ ‘·qT n‘·ìï |òü¢sYº #˚j·T
{≤ìøÏ ˝Ò<ë |òü¢sYºì y=|üø√{≤ìøÏ y√πøHê... Áùdº+CŸ...ùV≤b˛~Û{Ïø£˝Ÿ
ø£«#·ÃHé‡.
‘·q ø=©>¥‡øÏ u≤jYTÁô|ò+&é‡ e⁄Hêïs¡Tø£<ë... wæ{.Ÿ .. H√ sTT˝≤ Ä˝À
∫+#·≥+j˚T+{Ï...

eTT+<äT jÓTø£ÿ&çø¬ H’ ê yÓfi≤¢*... sTT˝≤ y=+≥]>± e⁄+fÒ sTTy˚
Ä˝À#·q\T... jÓTø£ÿ&çøÏ... sTT<√ <äTs¡<äèwüº+. düs¡<ë>± >∑&É|ü{≤ìøÏ
uÀ\¶+‘· Å|ü|ü+#·+. eTqdüTøÏ ø£wüºy˚TùdÔ #Ó|üø√{≤ìøÏ y=ø£ÿs¡T ≈£L&Ü
˝Òs¡T.
$Vü‰HéøÏ ø±˝Ÿ #˚d+æ ~. H√ ]ô|Ì.¢ sT÷ eT<Û´ä #ê˝≤kÕs¡T¢ sTT˝≤+{Ï
e÷≥˝Ò $Hê*‡ ek˛Ô+~.
sTT{≤*j·THé dæìe÷ì düuŸf…Æ{Ï˝Ÿ‡‘√ #·<äTe⁄‘·÷ #·÷k˛Ôqï
$Vü‰Hé ªsTT|ü&ÉT ÄHé‡sY #˚ùdÔ ô|[¢ n+≥T+<˚y÷Ó ... eT÷&É+‘ê n|tôd{Ÿ
ne⁄ ‘·T+~. ‘·sê«‘· e÷{≤&=#·TÃ˝Ò,μ nì bò˛Hé rj·T˝Ò<Tä .
<äs¡Ùq ø£fi¢̄˝À¢ ˙fi¯ó¢ ‹]>±sTT.
dæìe÷ ‘·sê«‘· dæìe÷ #·÷dü÷Ô n+<äT˝À j˚Tj˚T düìïy˚XÊ\ì
‘·q dæìe÷˝À ô|≥Tºø√e#√Ã ˝Ò<ë jÓT&Ü|tº #˚jÓTT#√Ã Ä˝À∫dü÷Ô,
eT<Û´ä ˝À Vü≤˙ ø±˝Ÿ #˚ùdÔ ÄyÓTì ù|+|üsY #˚d÷ü Ô <äsÙ¡ qøÏ bò˛Hé #˚jT· ≥y˚T
eT]Ãb˛j·÷&ÉT. ÄyÓT s¬ +&ÉT eT÷&ÉTkÕs¡T¢ #˚dHæ ê rj·T˝Ò<Tä .
<äsÙ¡ q eTqdü+‘ê $ø£\yÓTbÆ ˛sTT+~.
jÓT˝≤ e⁄+&˚yêfi¯¢+ jÓT˝≤ nsTTb˛sTT+~ |ü]dæú‹. ndü‡\T
uÛj
Ñ T· + ˝Òì ìwüÿ\àwüyTÓ qÆ nqTsê>∑+ e⁄+&˚~.
sTT|ü&ÉT bò˛Hé #˚ùdÔ rkÕÔ&Ü, rj·T&ÉH˚ dü+~>∑Δ+. |üì˝À e⁄Hêï
&˚yÓ÷ ‘·sê«‘· #˚kÕÔ&ÉH˚ jÓT<äTs¡T#·÷|ü⁄ y√ jÓT+&Ée÷$. ∫ø±≈£î|ü&É
‘ê&˚y÷Ó ... $düT≈£îÿ+{≤&˚y÷Ó ˝Ò<ë j˚T<√ y√ ø±s¡D+ #Ó|Œæ ndü\T
e÷{≤&É&y˚ ÷Ó ... n˙ï uÛj Ñ ÷· ˝Ò... Ä˝À∫dü÷Ô Ä|òd” øt Ï s¬ &û ne⁄‘√+fÒ,
sT÷s√E jÓT˝≤+{Ï ∫ø±≈£î˝À Ä|òd” ˝ t À... nì uÛj
Ñ T· +. ÄyÓTøÏ dü&HÉ >é ±
≈£î&ç#ÓsTT´ ˝≤>∑T‘·Tqï≥ºì|æ+∫+~.
$Vü‰HéøÏ ø±˝Ÿ #˚dæ+~. ìÅ<ä˝À+∫, ªªVü≤˝À,μμ nHêï&ÉT.
ªªìÁ<äb˛‘·THêïyê... y√πø. sT÷$ì+>¥ ø±˝Ÿ #˚kÕÔ,μμ n+~.
$Vü‰Hé bò˛Hé rdæq+<äT≈£î eTqdüT ø±düÔ ‘Ó]|æq|ü&qç ≥ºsTT+~.
Ä|òd” øt Ï e÷Á‘·+ ny˚ uÛj Ñ ÷· +<√fi¯q\‘√ yÓ[+¢ ~.
◆ ◆ ◆

dæìV”≤s√ nyê«\H˚ Å|üjT· ‘êï\˝À e⁄qï eTs√ j·TTe≈£î&çì Vü≤˙
‘·q‘√ dæ+>∑|Pü sY rdüT≈£îyÓ[+¢ <äì ‘Ó*dæ $Vü‰HéøÏ ø£+>±s¡T>± nì|æ+
∫+~. ‘·qøÏ+ø± y√ neø±X¯+ ≈£L&Ü sê˝Ò<Tä . Vü≤˙ sTT+‘· ‘=+<äs>¡ ±
wæ|ºtò nsTTb˛‘˚ jÓT˝≤... ÄyÓT e\q jÓTø£ÿ&Ü ndæôdº+{Ÿ>± |üì#˚jT·
≈£î+&ÜH˚ ‘·qøÏ nk˛dæjT˚ {Ÿ &Ós¬’ ø£sº >Y ± neø±X¯+ sêe≥y˚T #ê˝≤ jÓT≈£îÿ
eqTø=+<ë.... jÓT˝≤... ‘·qøÏ Vü≤˙ $wüj÷· \T j˚T+ ‘Ó©q≥Tº bò˛Hé
#˚dæ e÷{≤&ç‘˚... n<˚ ø£¬søº̆... ø±+{≤øº̆ b˛>=≥Tºø√≈£L&É<äT. Vü≤˙øÏ bò˛Hé
#˚XÊ&ÉT. H√ ]ô|Ì¢.
>±Hé øπ dt.... eT∞¢ sπ |ü≥Tï+∫ ‘·q düb˛]ºyé dædyºü Té ‡ì yÓ‘T· ø√ÿyê*.
n‘·ì eTqdü+‘ê ∫ø±≈£î. <äsÙ¡ qøÏ ø±˝Ÿ #˚XÊ&ÉT... dæ«#Y Ä|ò.t .. jÓT+<äT
ø£ì... y√, Ä|ò”dt f…ÆyéT˝À ôd˝Ÿbò˛ìï rdüT≈£îyÓfi¢̄ìe«s¡T ø£<ë... sTT˝≤
s¡÷yéT˝À ≈£Ls¡TÃ+fÒ neø±XÊ\T sêe⁄... yÓfi≤¢*... |ü]#·j÷· \T ô|+#·T
ø√yê*...
$Vü‰Hé ãj·T≥øÏ yÓfiu¢¯ À‘·T+fÒ s¡÷y˚Tà{Ÿ Äø±wt ˝À|ü*øÏ e#êÃ&ÉT.
n‘·ì eTTK+˝À düŒwüyº TÓ qÆ $düT>∑T. n‘·qT e⁄<äjT· y˚T y√ Ábı&ÉøHå£ é
Vü≤Ödt yêfi¯ó¢ |æ*ùdÔ yÓfi≤¢&ÉT. V”≤s√ nyê«\H˚ Á|üj·T‘êï˝À¢ e⁄Hêï&ÉT.
&Ü´Hé‡ #·øÿ£ >± #˚kÕÔ&TÉ . ùV≤+&édyü Té . ‘·q e÷‘·èuÛ≤ùw ø±≈£î+&Ü Væ≤+B,
sTT+^¢wt |òPü j ¢ T· +{Ÿ>± e÷{≤&É‘ê&ÉT. s√p õyéTøÏ yÓfi‘¯ ê&ÉT. n˝≤+{Ï
yêfi¯ó¢ uÀ\¶+‘·eT+~ sTT+&ÉÅd”º˝À y=ø£ÿ #ÛêHé‡ nqTø=ì ø£\\
øöeTT<äT˝≤¢ ‹s¡T>∑T‘·T+{≤s¡T. n˝≤+{Ï yêfi¢̄˝À¢ Äø±wt y=ø£ÿ&ÉT.
ªªyê{Ÿ &É÷&é,μμ nHêï&ÉT $Vü‰Hé.
ªª wæ{Ÿ... j·T÷ H√... n‘·qT π>.... ø£+ô|˙ ø±yê\+≥... y√πø
nsTT‘˚ πs|ü⁄ bò˛Hé #˚j·TeTHêï&ÉT... j·T÷ ÄsY \ø°ÿ... Vü≤˙ yÓØ >∑T&é
ø±+{≤ø˘º. ◊ &√Héº ùV≤yé π> <Ûë{Ÿ‡... |òüsY ¬>{Ï{Ÿ...μμ $düT>±Z nHêï&ÉT
Äø±wt.
ªª Vü≤˙ wæ|òtº nsTTb˛sTTq≥Tº+~...μμ _≥ºsY>± qyê«&ÉT $Vü‰Hé.
ªªy√... jÓTesê q÷´ ãø£sê,μμ n&ç>±&ÉT Äø±wt.

ªªH˚qT ≈£L&Ü sTT|ü&ÉT nìïs¡ø±\ Å|üj·T‘êï\T yÓTT<ä\T
ô|{≤º*... Ábı&Éø£åHé Vü≤Ödt Ä|ò”dtøÏ yÓfi¯ó‘·THêïqT. u…’...μμ nHêï&ÉT.
◆ ◆ ◆
<äs¡Ùq |üì#˚k˛Ô+~ ø±˙ ÄyÓTì s¡ø£s¡ø±\ Ä˝À#·q\T ø£eTTà

≈£î+≥THêïsTT. jÓT+‘· Äq+<ä+>± e⁄+&˚$ #·<äTe⁄ø=H˚ s√E\T...
eT+∫ e⁄<√´>∑+ nì n+‘ê ‘·qì jÓT+‘·>± yÓT#·TÃø=Hêïs¡T. e⁄<√´>∑+
e#êÃø£ ‘·qô|’ sTT+{À¢ yêfi¯fl ø£+Å{À˝Ÿ ≈£L&Ü |üP]Ô>± ‘·–bZ ˛sTT+~.
‘·qøÏ |üP]Ô ùd«#·Ã¤ì#êÃs¡T. $Vü‰Hé |ü]#·j·T+, Áù|eTì |üP]Ô>± y√πø
nHêïs¡T. ‘·q #·T≥÷º Á|ü‹ y=ø£ÿs¡T uÀ\¶+‘· dü+‘√wü+>± e⁄Hêïs¡T.
jÓT+<äT≈£î ‘·q J$‘·+ y=ø£ÿkÕπs sTT˝≤ y˚<qä >± nsTTb˛sTT+~...
jÓTø£ÿ&É j˚T+ »]–+~... ne⁄qT Äs√E $Vü‰Hé jÓTes√ ne÷àsTT
nHêï&ÉT... jÓTesê ne÷àsTT... V”≤s√sTTHé... eTs√ nk˛dæj˚T{≤...
jÓTes¡T... Ä ne÷àsTT ‘√ e⁄+&ç ‘·qøÏ ø±˝Ÿ #˚jT· ˝Ò<ë... n˝≤ ø£+|”{ ¢ Ÿ
>± y=ø£ ne÷àsTT‘√ e⁄+&çb˛e≥y˚T ø±≈£î+&Ü ‘·q Áô|»Hé‡ì ≈£L&Ü
<ë∫ô|{≤º*‡q nedüs+¡ e∫Ã+<ä+fÒ Ä ne÷àsTTø° $Vü‰Héø° eT<Û´ä
j˚T+ »s¡T>∑T‘√+~. $Vü‰Hé jÓT|ü&ÉT ø¬ ØsYøÏ sTT+bÕsYHº ‡é sTT#˚Ãyê&ÉT.
ø±ì n+‘·≈î£ eTT+<Ó|ü &ÉT $Vü‰Hé ô|[¢ì u≤´π>CŸ nq˝Ò<Tä . sTT|ü&ÉT
n‘·qT e÷{≤&ÉT‘√qï ø=‘·Ô C≤sY>±Hé uÛ≤ey˚T$T ‹s¡TeT˝ÒXÊ...
u≤dt |æ\T|ü⁄.
ÄyÓTøÏ ‘Ó©≈£î+&ÜH˚ >∑T+&Ó˝À¢ ∫ìï <ä&É yÓTT<ä˝s’… TT+~. >=&Ée
|ü&=<äT.› .. ãj·T≥ e⁄<√´>±\T ˝Òy.é sT÷ C≤uŸ ˝Òøb£ ˛‘˚ ô|òH’ êì¸jT· ˝Ÿ>±
sTT+{À¢ yêfi¢̄ MT<ä Ä<Ûës¡|ü&Ü*. n|ü&ÉT ˙øÏ+‘· ùd«#·Ã¤ e⁄+&É<äT.
jÓT|ü&É+fÒ n|ü&ÉT $Vü‰ì ø£\e{≤ìøÏ ô|òÌ¢{Ÿ˝À yÓfi¯¢≥+ ø£wüºeTe⁄
‘·T+~. ø±s¡T sTT.j·TyéT.◊ ø£fi¢̄ eTT+<äT ø£~*+~.
ªª>∑T&é e÷]ï+>¥ düsY... y√... |æø±ø˘ ã÷¢ f….Æ sT÷ ø£\sY˝À f…Ædt
sêe≥+ #ê˝≤ sπ sY. yÓØ HÓd’ ,t μμ n+~ nÅ|üjT· ‘·ï+>±.
ªy√ ‘·q‘√ dü]>±Z ˝Òø£b˛‘˚ ø£wüºeTì ns¡úeTsTT e⁄+≥T+~.
nsTTHê n|ü&˚ ùV≤´|”>± e÷{≤&=<äT.› ©ìj·THé‡ sTT∫Ãq≥Tº ne⁄

‘·T+~,μ nqTø=+≥÷, ªªy√... <Ûë´+ø˘ j·T÷... MT {°yTé ‘√ y√ MT{Ï+>¥
ô|&É<ë+. j˚TyÓ’Hê sTTwüO´dt e⁄+fÒ... ˝…≥dt &çdüÿdt,μμ nHêï&ÉT.
ªªwüO´sY düsY... {° ø±yê*,μμ n&ç–+~ <äs¡Ùq.
ªsTT+‘·≈î£ eTT+<Ó|ü &ÉT sTT˝≤ {° n&É>˝
∑ <Ò Tä ø£<ë,μ nqTø=+≥÷
˝À˝À|ü\ dü+‘√wædü÷Ô, ªªwüO´sY Å^Hé {°,μμ nHêï&ÉT.
ª<=+>∑eTTK+... ˝À|ü\ dü+‘√wædTü HÔ ˚ ãj·T≥øÏ _+ø±\T b˛‘·T
Hêï&ÉT. #·÷&Ésê... ˙‘√ jÓT˝≤ n&ÉTø=+{≤H√... j·T÷ düT|º &æ ,é μ nqT
ø=+≥÷ ˝À˝À|ü\ qe⁄«ø=+~ <äsÙ¡ q.
◆ ◆ ◆
Ä kÕj·T+ø±˝≤ìøÏ <äsÙ¡ q eTqdü+‘ê >∑÷M¢ T>± nsTTb˛sTT+~.

‘·q eTqdüTøÏ e´‹πsø£+>± ‘·qT Å|üe]Ô+#·≥+, øπ {Ÿsπ dt˝À ‘·qT øπ {Ÿ
ne«≥+ ÄyÓTøÏ #ê\ n˙CŸ>± nì|æ+∫+~.
sTT+{ÏøÏ yÓ[¢ n˝≤ {°MøÏ n‘·T≈£îÿb˛sTT+~.
Äs√E $Vü‰HéøÏ bò˛Hé #˚jT· ˝Òøb£ ˛sTT+~.
Vü≤˙ $wüjT· +˝À ∫ø±>±Z e⁄+&ç Ä sêÁ‹ $Vü‰H˚ bò˛Hé #˚XÊ&ÉT.
ø±düÔ u≤>± e÷{≤&Ü&ÉT.
<äsÙ¡ q Ä˝À∫k˛Ô+~... ‘·q˝≤H˚ $Vü‰HéøÏ ø¬ ØsYøÏ dü+ã+~Û+∫q
j˚TyÓH’ ê ø£+|üw¢ Hü ‡é e⁄Hêïj·÷... ‘·q˝≤H˚ dü‘e· T‘·eTÚ‘·THêï&Ü... j˚T<√
n&ÉT¶|ü&ÉT‘√+~...
Vü≤˙ jÓT|ü&=düT+Ô <√ ‘Ó©<äT... neø±XÊ\T jÓT˝≤>∑H˚ ∫ø±≈£î
eTqdüTøÏ. X¯Øs¡+ U≤∞... b˛ì <äsÙ¡ qì s¡eTà+fÒ... K+&Ü˝≤ yÓ[‘˚...
ø±düÔ ]˝≤ø˘‡. jÓT˝≤qT M¬ø+&éøÏ y=ø£ÿ dæìe÷ Ä|òd” t rdüT+&É<Tä .
ªª<äsÙ¡ Hê... ø±düÔ U≤∞>± e⁄HêïqT... M¬ø+&éøÏ M˝…‘’ ˚ sê...μμ nHêï&ÉT
$Vü‰Hé.
ªª#·÷kÕÔqT... M˝…’‘˚ ekÕÔqT,μμ n+~.
◆ ◆ ◆
<äs¡Ùq e∫Ã+~ $Vü‰Hé <ä>∑Zs¡øÏ.

K+&Ü˝≤˝À jÓT≥T #·÷dæHê yêq ∫\ø£]+|ü⁄\T... eT+#·T
<=+‘·s¡ <=+‘·sT¡ >¢ ± ø£eTTàø=+≥÷H˚ e⁄+~.
n‘·qT Å&Óy’ é #˚dTü HÔ êï&ÉT. ÄyÓT eTqôd‡Øsê\T y=ø£|Œü {≤¢ $Vü‰ì
ø£eTTàø√{≤ìøÏ yêq»\T¢\‘√, eT+#·T<=+‘·s‘¢¡ √ b˛{°|&ü ≥ É + ˝Ò<Tä .
n‘·ì eTqdü÷ Vü≤˙ ‹]–e#êÃø£ ‘·qì |ü{Ïº+#·Tø=+≥T+<ë
˝Ò<ëì... ˝Ò<ë ‘·qøÏ neø±XÊ\T sTTe«&ÜìøÏ eTs√ Vü≤˙ <=s¡T≈£î‘·T+<ë
˝Ò<ëì Ä˝À∫düTÔ+fÒ Äø±wtøÏ e∫Ãq≥Te+{Ï neø±X¯+ eùdÔ... Ä
Ä˝À#·qøπ n‘·ìøÏ qy=«∫Ã+~...
j˚T$T≥qï≥Tº n‘·ì yÓ|’ ⁄ü #·÷dæ+~.
Äø±wtøÏ jÓT<äTs¬ q’ sTTì‡&Ó+{Ÿì #·|ü q #Óù|Œdü÷,Ô ªª˝Ò&û nqTø√
j˚T j˚TCŸ nsTTHê neø±X¯+ ø√dü+ y√πø nH˚yê&ÉT,μμ qe⁄«‘·÷ nHêï&ÉT.
ª˙ |ü]dæ‹ú j˚T+{Ï $Vü‰Hé,μ nqTø=+≥÷, ªj˚T |ò˝ ” ¶Ÿ nsTT‘˚H+˚
øπ {Ÿ sπ dt˝À n+<äs+¡ ... j˚T<√ s¡ø+£ >± uÛ≤>∑dTü \Ô y˚T... y=ø£]ì y=ø£sT¡
ns¡ú+ #˚düTø√{≤ìøÏ jÓTe] Á|üj·T‘êï\T yêfi¯ó¢ #Ój·÷´*‡+<˚...
jÓT˝≤+{Ï düb˛]ºyé ~∏+øÏ+>¥ nedüsy¡ ÷Ó ... Ä˝À∫k˛Ôqï <äsÙ¡ q Ä˝À#·q
\ì, ø±s¡T ]ø±sY¶ ù|¢jT· sY qT+∫, ª\yé sT÷CŸ sTTHé ˙&é Ä|òt \yé
≥T&˚μ d”ºyé e+&ÉsY dü«s¡+ ÁuÒø˘ #˚dü÷Ô yÓqTyÓ+≥H˚ ø£+Åôdºø˘º #˚dü÷Ô
eTqdüTì Vü≤yéT #˚k˛Ô+~...
∫qT≈£î e÷dü|Áü ‹ø£, E˝…’ 2013

Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T ªdüTBÛsμ¡

ªdüTBÛs¡ eTT<äT˝› ≤ #ê˝≤ n+<ä+
>± ≈£îs¡Tk˛Ô+~ esê¸ø±\|ü⁄ ‘=*
yêq,μ y˚T&É MT<ä >∑~˝Àì ì\T
yÓ‘·TÔ øÏ{ÏøÏ <ä>∑Zs¡ ì\TÃqï nœ˝Ÿ
eTqdü T ˝ÀøÏ nÅ|ü j · T ‘· ï +>±
e∫Ã+<ë uÛ≤e+.
sT÷<äTs¡T >±* ˝Ò<Tä . yÓTs¡T
|ü⁄\T ˝Òe⁄. e⁄s¡TeTT\T ˝Òe⁄. yêq
e÷Á‘· y ˚ T ≈£ î s¡ T k˛Ô + ~. n‘· ì
eTqdüT˝Àì ‘·TbòÕHéøÏ e´‹πsø£+>±
e⁄+~ ãj·T≥ yê‘êes¡D+. >∑‘·
ø=+‘·ø±\+ es¡≈î£ nœ˝Ÿ y˚T&Éô|’
‘·q >∑~˝Àì sT÷ ì\TyÓ‘T· Ô øÏ{øÏ Ï
<ä > ∑ Z s ¡ ì\TÃ+fÒ eP] #· T ≥÷º
Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T ªdüTBÛsμ¡ ❆ 49

|üsT¡ #·Tø=qï eP<ës¡+>∑T ø=+&É\T, yê{Ï yê\T˝À¢ ‘·&‘ç &· >ç ± yÓTs¡Tk˛Ôqï
X¯óÁuÛyÑ TÓ qÆ |ü#Ã· <äq+ n‘·ì ø£fi˝
¢¯ À¢ ∫\ø±≈£î|ü#Ã· C≤e∞\qT ‹]– ‹]–
|üPsTT+#˚$. sTT|ü&É‘·ì eTqdü+‘ê n\»&ç>± e⁄+~. yêdüÔyêìøÏ
<äT'K+>± e⁄+~. sT÷ y˚T&É ø£+fÒ j˚T|ü⁄>± ô|]–q e÷$T&ç#Ó≥Tº
>∑TãTs¡¢˝Àì ø√sTT\ sT÷ j˚T&Ü~øÏ sTTø£ ôd\e+≥÷ ~>∑T\T>±
bÕ&ÉT‘√+~. j˚T ø=‘·Ô ùdïVü‰ìï $&Ée˝Òø√... ˝Òø£ sT÷ ùdïVü≤+ ˝Ò≈î£ +&Ü
eTT+<äTeTT+<äT jÓT˝≤ ã‘·ø±\H˚ uÛj Ñ T· +‘√H√... düTBÛs¡ ø√dü+ n‘·qT
ÄÅ‘·T‘·>± jÓT<äTs¡T #·÷düTHÔ êï&ÉT. düTBÛs¡ ekÕÔqì #Ó|Œæ q qeTj·T+
ø£+fÒ >∑+≥ eTT+<äT qT+#˚ ÄyÓT ø√dü+ jÓT<äTs¡T#·÷düTqÔ ï nœ˝ŸøÏ
Ä q\¢ì ‘ês¡Ts√&ÉTô¶ |’ y√ bÕ|ü, u≤ãT s¡+>∑Ts¡+>∑T\ >=&ÉT>∑T y˚dTü ø=ì
Ä yêq˝À q&ÉT#·Tø=+≥÷ yÓfió¯ ‘·÷ ø£ì|æ+#ês¡T.
yêH=ùdÔ #ê\T yêøÏ+>¥øÏ ãj·T\T<˚sπ ~ düTBÛs¡ ‘·q ∫qï ‘·eTTà&ç
‘√ sTT˝≤H˚ s¡+>∑Ts¡+>∑T\ >=&ÉT>∑T˝À. ‘·q sTT+{Ï <ä>sZ∑ ¡ Ä– ‘·qì
s¡eTàì |æ*#˚~. yêq˝À yÓ[‘˚ »\TãT #˚dTü +Ô <äì neTà |ü+|æ+#˚~
ø±<äT. düTBÛs‘¡ √ yÓfi≤¢\ì ‘·qøÏ ã\+>± nì|æ+#˚~. yêq ø√dü+ ø±<äT.
düTBÛs¡ ø√dü+. düTBÛs¡øÏ sêì »\TãT ‘·qøÏ jÓT˝≤ edüTÔ+~ neTà
#ê<äd+Ôü ø±ø£b˛‘˚. neTà |ü+|æ+#·<ìä ‘Ó*XÊø£ yêq ≈£î]ùd #Ûêj·T\T
ø£ì|æ+#· >±H˚ sTT+{À¢+∫ yÓ[¢ düTBÛsY e#˚Ã <ë]ø±ùdyê&çì. ªnœ˝Ÿ,
neTàøÏ ‘Ó© ≈£î+&Ü e#êÃyê... neTà <=+>±,μ nì qy˚«~. ªneTàøÏ
»\Tu§düTÔ+<äì uÛÑj·T+. MT neTà>±]øÏ n˝≤+{Ï uÛÑj·÷\T ˝Òyê,μ
nì n&ç–‘˚, ªe÷ neTàeTà #Ó|Œæ q $T]j·÷\ #ês¡qï+ ∫{≤ÿì neTà
bòÕ˝À ne⁄‘√+~,μ nì qy˚«~.
ô|<ä› >=&ÉT>∑T˝À eTT>∑TZs¡+ q&ÉT#·Tø=+≥÷ yÓfi‚¢yêfi¯¢+. n|ü
&É|ü &ÉT Ä ∫qï ‘·eTTà&ÉT e#˚Ãyê&ÉT ø±<äT. ªªyê&çøÏ yêq˝À q&Éyê
\+fÒ sTTwüº+ e⁄+&É<äT. sT÷ ô|<ä›ø£ÿj·T´øÏ ãT*¢ ‘·eTTà&ç ‘√&ÉT.
n<=ø£ÿfÒº ø±<äT˝Ò yêq˝À jÓT+&É˝À #·*˝À sTT˝≤ düs¡«ø±˝≤˝À¢
q&Ée≥eT+fÒ j˚T+{À, jÓT˝≤ q&Éyê˝À e÷≈£î ‘Ó*j·÷\+≥T+~
neTà. Hêqï>±] øπ yÓ÷ sTT<ä+‘ê #ê<äd+Ôü >± ø£ì|ædTü +Ô ~. e÷ ‘·eTTà[¢

<ä]› øÏ {°M˝À¢ dæìe÷\T #·÷&É≥+ sTTwü+º . Hê≈£î Áù|eTø£<\ äÛ dæìe÷
\+fÒ #ê*wü+º nqTø√,μμ n+<√s√E.
ªªsTT˝≤ q&Ée≥eT+fÒ,μμ n&ç>±H√ s√E.
ªª#ê*wü+º . NeT\ø£+fÒ, q‘·\ Ô ø£+fÒ ‘êuÒfi¢̄ ø£+fÒ eTq+ #·÷&ÉT
jÓT+‘· ‘·«s¡‘·«s¡>± q&ÉTkÕÔyÓ÷...μμ
ªªø±ì eTq+ |ü≈£î¸˝≤¢ jÓT>∑s¡˝Ò+ ø£<ë,μμ nHêïqT.
ªªn+<äTøπ eTqøÏ eTqdæ#êÃ&ÉT <˚eTT&ÉT. jÓTø£ÿ&çø¬ H’ ê jÓT>∑s=#·Ã+
≥T+~ neTà. ø±ì |ü≈£î¸\øÏ eTqdüT ≈£L&Ü e⁄+~ ø£<äe÷à n+fÒ,
e⁄+~... ‘·q |æ\\ ¢ øÏ s¬ ø£ÿ˝§#˚Ã es¡øπ ... e⁄+&Ü*‡q <ëìø£+fÒ j˚T~
jÓT≈£îÿe e⁄Hêï nqs¡yΔ T˚ nì |üøåÏ Jeq $<Ûëq+ eTq‘√ #Ó|⁄ü ‘√+~
n+≥T+~ neTà. jÓT˝≤ nì n&ç–‘˚ nqTuÛeÑ + MT<ä ˙πø ns¡+ú ne⁄
‘·T+<ä+≥T+~. ne˙ï j˚TyÓ÷ ø±˙ Hêø° yêq˝À q&Ée≥eT+fÒ sTTwü+º .
#·÷&ÉT sT÷ Äs¡TÁ<ä\ s¡+>∑T,μμ n+<√s√E.
eTs√s√E sTT<äs› +¡ CÀs¡Tq ≈£îs¡Tk˛Ôqï yêq˝À q&ÉTdüTHÔ êï+. e÷
bÕ<ë\ dü+<äT˝À¢+∫ bÕs¡T‘√qï eT{Ïsº +¡ >∑T ˙s¡T.
ªªsT÷ ˙πs+{Ï. b˛<ë+ |ü<ä sTT+{Ïø,Ï μμ nHêïqT.
ªª#·øÿÏ *–+‘·\T>± ˝Ò<÷ä ,μ nì n&ç–+~.
n|üŒ{Ïes¡≈î£ n˝≤+{Ï |ò*” +>¥ j˚T+˝Ò<Tä . ø±ì ∫Á‘·+>± ‘·Hê
e÷≥ nHêïø£ #·øÿÏ *–+‘·>± nì|æ+∫+~.
n˝≤ ø=+‘· <ä÷s¡+ yÓfi≤¢ø£ yêq˙{Ï Á|üyêVü≤+˝À ø=≥Tº≈î£ b˛‘·÷
q\¢ì H˚πs&ÉT |üfi¯¢ düeT÷dü+. ªø±[<ëdüT ø£$‘·«+˝≤ e⁄+~ ø£<ä÷ ,μ
n+~ düTBÛs.¡
Hê ø£+fÒ ¬s+&˚fi¯¢ ∫qï~. y=πø yêqì sTT<ä›s¡+ #·÷düTÔ+{≤+.
y=πø yêq˝À sTT<äs› +¡ ‘·&TÉ düT+Ô {≤+. ø±˙ ‘·qøÏ Ä yêq –*–+‘·\T
>±q÷, ø±[<ëdü T ø£ $ ‘· « +˝≤ ‘√dü T Ô + ~. ny˚ Äs¡ T Á<ä \ T, ny˚
dü+ô|+>∑\T. n$ Hê≈£î yê{Ï˝≤H˚ ø£ì|ækÕÔsTT. ø±˙ ÄyÓTøÏ n$ bısTT
{Ï>±Z nì|ækÕÔsTT. n+<ä+>± ‘√kÕÔsTT. ÄyÓT ùdïVü≤+˝À nyÓT j˚T+
#Ó|Œæ Hê n$ Hê≈£î n˝≤H˚ nì|æ+#·≥+, ø£ì|æ+#·≥+. s√Es√EøÏ
ÄyÓT eTqdüTøÏ #Ûêj·T˝≤ ‘·j÷· s¡e⁄‘√+~ Hê eTqdüT.

|ü<eä ‘·s>¡ ‹∑ |üØø£\ å T ne«>±H˚ sTT+≥Øà&çjT· {Ÿ˝À dæ{˝ ° Àì
s¬ dæ&ìÓ j ¸ T· ˝Ÿ ø±˝ÒC˝ Ÿ À qqTï C≤sTTHé #˚XÊs¡T e÷ Hêqï>±s¡T. ‘·sT¡ yê‘·
jÓT+ôd{Ÿ jÓT+Á≥Hé‡. Hêø=∫Ãq e÷s¡Tÿ\øÏ eT+∫ ø±˝ÒCŸ˝À d”{Ÿ
e∫Ã+~. ø±˝ÒC˝ Ÿ À C≤sTTqj˚T´ eTT+<äT ePs=#êÃqT. düTBÛs¡ ø√dü+
yÓfi≤¢qT. ã+<ÛäTe⁄\ ô|[¢øÏ eP¬s[¢+~. ø£\e≈£î+&ÜH˚ ø±˝ÒCŸøÏ yÓ[¢
b˛j·÷qT. n<√ ø=‘·Ô Á|ü|ü+#·+. &˚dt ÄsY |òü¢sTT+>¥. ¬s+&˚fi¢̄ ‘·s¡Tyê‘·
ePs=#êÃqT.
Ä kÕj·T+ø±\+ ‘·q ø√dü+ sTT+{ÏøÏ yÓ[fl‘˚ C…+&Ü jÓT>∑sπ ùd
Å>ö+&é˝À e⁄+<äì yêfi¢̄eTà>±s¡T #Ó|æ‘˚ nø£ÿ&çøÏ yÓfi‚fldü]øÏ, nø£ÿ&É
yêfi¯¢ Hêqï>±s¡T ‘·qøÏ ø±s¡T Å&Ó’$+>¥ H˚]ŒdüTÔHêïs¡T. |üø£ÿH˚ sTT<ä›s¡T
‘·eTTàfi¯ó¢.
ªª jÓT|ü&=#êÃyé,μμ Ä y˚dü$ kÕj·T+ø±\|ü⁄ s¡•à˝À qe⁄«‘√qï
ÄyÓT ãT>∑Z kı≥º˝À¢ yÓTs¡Tk˛Ôqï Äq+<ëX¯Ãsê´\T.
ªªìqï.μμ
ªª˙≈£î Å&Ó’$+>¥ e#˚Ãdæ+<ë nœ˝Ÿ. Hê≈£î e#˚ÃdæqfÒº e⁄+~. ø±ì
Hêqï>±s¡T ‘·qT |üøÿ£ q ˝Ò≈î£ +&Ü y=ø£ÿ<ëìì Å&Óy’ é #˚jT· ìe«≥+ ˝Ò<Tä .
˝…’ôdHé‡ ≈£L&Ü ˝Ò<äqTø√. |ü<Ó›ì$T<˚fi¯ó¢ jÓT|ü&=kÕÔjÓ÷,μμ n+~
qe⁄«‘·÷.
ÄyÓT sT÷ ¬s+&˚fi¢̄˝À #ê\ bı&ÉyÓ’+~. jÓT|üŒ{Ï˝≤H˚ yÓTs¡Tk˛Ôqï
ø£fió¯ .¢ bı&Éyq’Ó Ä s¬ +&ÉT »&É\T eT]+‘· bı&Ée⁄>±. JHé‡ô|’ eTT<äTsê≈£î
|ü#·Ã ≈£îØÔ.
ªª<ë... qTe⁄« ≈£îs√Ã. Å&Ó’yé #˚kÕÔqT,μμ n+~.
‘·q|üø£ÿq yêfi¢̄ Hêqï>±s¡T. yÓqø£d”{Ÿ˝À H˚qT, ÄyÓT ‘·eTTàfi¯ó¢
≈£îs¡TÃHêï+. u≤H˚ Å&Óy’ é #˚d+æ ~. sT÷ e÷Å‘·+ Å&Ó$’ +>¥ sê≈£î+&ÜH˚ dæ{˝ ° À
ne÷àsTT\T, nu≤“sTT\T yÓTsTTHé s√&Éô¢ |’H˚ Å&Óy’ é #˚ùddüT+Ô {≤s¡T. ‘·eT
ø±s¡¢øÏ jÓT<äT{Ï yêfi¢̄ ø±s¡¢øÏ kı≥º\T ô|fÒºdüTÔ+{≤s¡T. düTBÛs¡øÏ ‘·q Hêqï
>±s¡T |ü]àwüHé sTT#˚Ães¡≈î£ ‘·qT y=ø£ÿ]Ô yÓTsTTHé s√&ÉT¶ MT<äøÏ Å&Ó$’ +>¥øÏ
yÓfi<¢̄ ìä ‘Ó\TdüT. n+‘·˝≤ jÓT˝≤ &çd|æ H¢” >é ± e⁄+≥T+<√. Hê¬øH’ ê, Hê
‘·‹e÷ Áô|ò+&é‡ø¬ H’ ê s¡÷˝Ÿ‡ ÁuÒø˘ #˚jT· ≥eT+fÒ sTTwü+º .
‘·sT¡ yê‘· s√E kÕj·T+ø±\+ sTT<äs› +¡ neTàyê] >∑T&çøÏ yÓfi≤¢+.
neTàyê] kÂ+<äsê´ìï #·÷dæ eTT#·Ã≥|ü&TÉ ‘·÷, ªeTq eP] neTàyês¡T
jÓT+‘· kÂ+<äs´¡ e+‘·Tsê˝À ø£<ë,μ n+~. n˝≤ $wüj÷· \ì #Ó|Œü ≥+
˝À j˚T+ e÷s¡˝BÒ düTBÛs¡ nqTø=HêïqT. nø£ÿ&É qT+∫ ø√H˚sT¡ >∑≥TºøÏ
yÓfi≤¢+. ø±˝ÒCŸ ø£ãTs¡T.¢ sTT+≥Øà&çjT· {Ÿ ‘·sT¡ yê‘· ‘·qøÏ e÷dt ø£yTé
#Ój÷· ´\ì e⁄+<ä+~. Ä y˚deü +‘ê M˝…q’ |ü&ÉT ø£\TdüTHÔ êï+. Äs√E
yêfi¯¢ sTT+{ÏøÏ yÓfi‚¢dü]øÏ sTT+{À¢ yêfi¯¢+‘ê •KsêÁ>∑ düe÷y˚X¯+˝À
e⁄qï≥TºHêïs¡T. qqTï #·÷dæ yêfi¯¢ neTà>±s¡T, ªªqTy˚«Hê #Ó|ü ... »s¡ï*dtº
e⁄<√´>±\T u≤H˚ e⁄+{≤sTT. ø±ì ô|[¢fió¯ ¢ ø£w+ºü ø£<ë. Ä f…$Æ T+>¥‡‘√
n&éd® ºt nsTT jÓTes¡T #˚dTü ø=+{≤s¡T #Ó|ü . ô|’>± e÷eT÷\T »s¡ï*dtº
ø±<ä+{≤... sTTì«sêHé yÓT+{Ÿ »s¡ï*dtº ne⁄‘·T+<ä+≥. jÓT+#·ø±ÿ ôd’H‡é
yÓTsTTHé düuø®… >º̆ ± #·~$ j·T÷|æjT· dt jÓT>±®yTé ‡ sêj·TeT+≥THêïqT,μμ
nHêïs¡T Ä+{°.
‘·qyÓ|’ ⁄ü #·÷XÊqT. ‘·qH˚ düb˛sYº #˚jT· eTì ã‹e÷˝ÀÔ+~. ˝Òøb£ ˛‘˚
|”ø£ |ædøπæ kÕÔqì ôd’>\∑ T #˚k˛Ô+~. ÄyÓTøÏ uÛj
Ñ T· |ü&ç ÄyÓTH˚ düb˛sYº #˚XÊqT.
ªªj˚T+{Ï n+‘·˝≤ düb˛sYº #˚düTÔHêïyé. n˝≤+{Ï y˚fi≤bÕfi≤˝Òì
e⁄<√´>±\T #˚ùd ne÷àsTTì qTe⁄« ô|[¢ #˚dTü ø=+{≤yê,μμ n&ç>±s¡T
Ä+{°.
y=ø£ÿø£Då + eTqdüT‡ Ä˝À∫+∫+~. düTBÛs¬ ‘’ .˚ .. ‘·q≈£î y√¬ø. ø±ì
Ä $wüj·T+ jÓT˝≤ n+<ä]eTT+<äT #Ó|ü⁄‘êqT. eTÚq+>± e⁄+&ç
b˛j·÷qT.
ªª #·÷XÊyê... ‘·q<ëø£ eùdÔø±˙ jÓTe«s¡T ÅbÕøÏøº ˝ £ >Ÿ ± e÷{≤&ÉsT¡ .
sTT|ü&ÉT #Ó|ü ‘·qøÏ »s¡ï*»+ e<äT› ø£<ë,μμ e⁄‘ê‡Vü≤+>± n&ç>±s¡T
Ä+{°.
ªª u≤|tsπ Ä+{° qqTï sTTHê«˝Ÿ #˚jT· ø£+&ç,μμ qe⁄«‘·÷ #ÓbÕŒqT.
n|üŒ{ÏøÏ Ä &ç|ÿü wüHé Ä–+~ ø±˙ ‘·sT¡ yê‘· düTBÛs¡ ‘·qT nqT
ø=qï düu…®øº̆‘√ bıs¡T>∑÷] ø±˝ÒCŸ˝À #˚]+~.

sTT+õ˙]+>¥ nj·÷´ø£ j·T+._.j˚T #·<eä {≤ìøÏ nVü≤à<ëu≤<é
yÓ[b¢ ˛j·÷qT. nH˚ø£ sêÅcÕº\ qT+∫ #·<Tä e⁄\øÏ e∫Ãq ne÷àsTT\T,
nu≤“sTT\T e⁄+&˚yês¡T. jÓT|ü&ÉT jÓTø£ÿ&É yÓTT<ä\sTT+<√ dü]>±Z
#Ó|Œü ˝ÒqT ø±ì j˚T b˛{°˝ÀHÓH’ ê HÓ+ãsY eHé>± ì\ã&Ü\H˚ ‘·èwüí Hê
s¡ø£Ô+˝À uÛ≤>∑yÓTÆsTT+~.
#·<Tä e⁄, |òHü é J$‘·+ C…{dŸ Œ” &é˝À |üsT¡ >∑T*&ÉT‘√+~. j·T+._.j˚T
ne«>±H˚, j·TT.j·Tdt.˝À e÷düsº ‡Y #˚ùd neø±X¯+ e∫Ã+~. |üesY|⁄üò ˝Ÿ
|üs‡¡ Hé>± jÓT<ä>±\H˚ Äø±+ø£å Å|ü‹ø£D å + qqTï jÓT\sY>º ± y˚T<Û√C≤„q+
yÓ’|ü⁄ |üs¡T>∑T˝…‹Ô+#˚~.
jÓT˝≤ |üesY|òü⁄˝Ÿ |üs¡‡Hé nyê«\H˚ |ü⁄düÔø£+ #·<äTe⁄‘·T+fÒ uÛÑ˝Ò
qy=«#˚Ã~. n˝≤ jÓT˝≤ ne⁄‘ês¡T. ‘·|dü Tü ‡˝≤ nìïs¡ø±\ C≤„Hêìï ì+|ü⁄
ø√e≥+ #ê\ eTTKéTì|æ+#˚~. ø±ì &ÉãT“\ì N|t>± dü+bÕ~+#·
≥+ô|’ ÄdüøÏÔ e⁄+&˚~ø±<äT. #ê˝≤ øÏ«ø˘>± dü+bÕ~+#ê\˙ e⁄+&˚~
ø±<äT. sT÷ Á|ü|+ü #êìï nbÕs¡yTÓ qÆ ‘Ó*$‘˚≥\‘√ &ç–ïô|ò&’ >é ± >∑T|æŒ{À¢øÏ
‘Ó#·TÃø√yê\ì e⁄+&˚~. e⁄<√´>∑+ yÓ‘·T≈£îÿ+≥÷ e∫Ã+~. dü+düΔì
HÓ+ãsY eHé˝À ô|{≤º\H˚ <Û̊´j·T+‘√ ìs¡+‘·s¡+ jÓTπøÿ ô|òÌ¢{Ÿ ~π> ô|òÌ¢{Ÿ
q&ÉTeT $»j·T+ jÓT|ü&ÉT Hê JeqyÓTÆ+<√ ≈£L&Ü ‘·s¡∫ ‘·s¡∫
yÓ‘T· ≈£îÿHêï >∑Ts¡TsÔ êe≥+ ˝Ò<Tä .
nø£ÿ ô|[¢øÏ sTT+{ÏøÏ yÓfi≤¢\ì ãj·T\T<˚sT¡ ‘√+fÒ n|ü&ÉT >∑Ts=Ô
∫Ã+~ düTBÛs.¡ #ê˝≤ø±\+ nsTT+~ ‘·qì #·÷dæ. ∫Á‘·+>± ‘ê$T<äs› T¡
j˚T k˛wü˝Ÿ HÓ{eŸ sYÿ ôd’{Ÿ qT+∫ ø£HøÓ º̆ ø±˝Ò<Tä . sT÷ yÓTsTT˝Ÿ ◊&çdt
ùwsY #˚dTü ø√˝Ò<Tä . sTTH˚ïfi¯˝
¢ À ‘·qøÏ ÄyÓT >∑Ts=Ô∫Ãq dü+<äsê“¤\THêïj·÷...
j˚TyÓ÷... yê[¢+{ÏøÏ yÓfi‚¢dü]øÏ düTBÛs¡ sTT+{À¢ ‘·eTTàfi¢̄‘√ πøs¡yéT‡ Ä&ÉT
‘√+~. s¬ &é ø±sTTHé y˚ùd Vü≤&Ü$&ç˝À e⁄Hêïs¡+‘ê. ªH˚H˚ y˚XÊqT. Hê<˚,μ
nì ‘·eTTàfi¢̄‘√ b˛{≤¢&ÉT‘√qï düTBÛs¡ qqTï #·÷dæ ÄX¯Ãs¡´+‘√ ø£[¢+‘·
#˚dTü ø=ì, ªªnπs nœ˝Ÿ, jÓTHêïfi¯ø¢ .Ï &çd‡ü |æjT· sY nsTTb˛j·÷yé. nsTTHê
˙ $X‚cÕ\˙ï Ä+{°, n+≈£î˝Ÿ, MT nø£ÿj·T´ #Ó|⁄ü ‘·T+{≤s¡T. n+<äTøπ
qTe⁄« sTTø£ÿ&ÉTqïfÒº nì|ækÕÔy.é sTT|ü&ÉT ø±˝ÒCøŸ Ï ôd\e\T. ˝Òøb£ ˛‘˚
ø£*ùdyêfi¢̄+ ø±<äT,μμ ∫s¡Tqe⁄«‘√ n+~.

qyê«qT. H˚q˝≤ düTBÛs¡ $wüj÷· \T jÓT+<äT≈£î ‘Ó\TdüTø√e≥+
˝Ò<√... nqTø=HêïqT.
ªª<ë... Hê ã<äT\T qTe⁄« ø±¬syéT‡ Ä&ÉT,μμ n+~.
ªªHê\T>√ eTìwæ ˝Òs¡ì sTT+<ëø£≥Tï+∫ qìïø£ÿ&É ø£fÒºXÊs¡T.
qTe⁄« Hê ù|¢d˝ t ÀøÏ sê. H˚ ø±|ò” rdüTø=kÕÔqT n+<ä]øÏ,μμ nì Ä+{°
‘·q ù|¢dt U≤∞ #˚XÊs¡T.
düTBÛs¡, yêfi¯¢ ∫qï ‘·eTTà&ÉT y=ø£ {°yéT. ‘·q ô|<ä› ‘·eTTà&ÉT,
H˚qT y=ø£ {°yTé . ndü\T ø±´s¡yTé ‡ Ä&ç jÓTHêïfi¢̄sTT+~. Ådüsº TTø£sìY
ø=≥º{≤ìøÏ y˚fi¯ó¢ ø£<ä\fÒ¢<äT. >∑T] ≈£î<äs¡fÒ¢<äT.
ªªÄ≥ u≤>± Ä&É‘êeqTø=HêïqT. sTT˝≤¬>‘’ ˚ y˚T+ y√&çb˛e≥y˚T,μμ
qe⁄«‘·÷ nHêï düTBÛs¡ ô|<ä› ‘·eTTà&ç dü«s¡+˝À ìsêX¯ düŒwüº+>± ø£ì|æ
k˛Ô+~.
düTBÛs¡ eT+<ä*+|ü⁄>± ‘·eTTà&ç yÓ’|ü⁄ #·÷dæ+~. n|üŒ≥Tï+∫
düTBÛs¡ ‘·qT ø=≥º>*∑ >π ø±«sTTHé‡ì ≈£L&Ü n˝≤ n˝≤ e~˝Òùd~.
ªª˙ Å&Ó$’ +>¥ jÓT˝≤ e⁄+~,μμ ndü+<äs“¡ +¤ >± n&ç>±qT >∑‘+· >∑Ts¡TÔ
ø=∫Ã.
Ä+{° sTT∫Ãq ø±|ò” ‘ê>±ø£ ø√yÓ\øÏ ø±s¡T˝À rdüT≈£îyÓfi‘¯ êq+~
düTBÛs¡. ‘·eTTà[¢<ä›s¡T sêeTHêïs¡T.
yêfi¯¢ Hêqï>±]ì n&ç– ø±s¡T ø°dt ‘Ó#T· Ãø=+~. n|üŒ{Ïø° sTT|üŒ{Ïø°
düTBÛs¡ &çdæ|”¢Hé˝À jÓT˝≤+{Ï e÷s¡TŒ˝Ò<äT. #ê˝≤ #·ø£ÿ>± Å&Ó’yé #˚k˛Ô+
<ëyÓT.
ªªn+<äyTÓ qÆ ì+&ÉT #·+<äe÷eT eT]ø±ùd|ü{À¢ $s¡ã÷j·T{≤ìøÏ
uÛÑ˝Ò ‘·j·÷´¬s’ e⁄Hêï&ÉT bı<äT› jÓT|ü&ÉT yê\TÔ+<ë nì,μμ n+~ Å&Ó’yé
#˚dü÷Ô.
ªªdæÿ˝Ÿ|òü⁄˝Ÿ Ábıô|òwüq˝Ÿ Å&Ó’$+>¥ ˙~,μμ #ÓbÕŒqT.
ªªn+‘ê Hêqï>±] ‘·ØŒ¤<Tä . n|ü{À¢ Hêqï>±s¡T yÓ+≥H˚ s√&É¢ MT<ä
Å&Ó$’ +>¥ #ÓjTÓ T´<ä+› fÒ #ê\ n*π><ëìï. ø±ì sTT|ü&ÉT Hê Å&Ó$’ +>¥
#·÷ùdÔ Hêπø eTT#·ÃfÒdüTÔ+~. ◊ j·÷yéT yÓ] <Ûë´+ø˘|òü⁄˝Ÿ ≥T Væ≤yéT,μμ
n+~.

jÓTe¬sH’ ê ø£$‘ê«ìï sêkÕÔsT¡ ... ø±ì düTBÛs¡ e÷{≤¢&≥ É y˚T ø£$
‘·«+˝≤ e⁄+≥T+~. sTT˝≤ n+<ä+>± ø£$‘ê‘·àø£+>± e÷{≤¢&˚yêfi¯ó¢
Hê jÓTs¡Tø£˝À düTBÛs¡ ‘·|üŒ eTs=ø£s¡T ˝Òs¡T.
ªª˙ #·<Tä e⁄ jÓT˝≤>∑T+~,μμ n&ç>±qT.
ªªu≤>∑T+~. ˙ Ábòıô|òwHü é jÓT˝≤ e⁄+~,μμ n&ç–+~ .
ªª#ê˝≤ u≤>∑T+~. eTq\ì ø£\\T ø£qeT+{≤s¡T ø£<ë... Hêø√
ø£\ e⁄+~. M˝…q’ +‘· ‘·«s¡˝À Á|ü|+ü #·+˝ÀH˚ n‘·´+‘· düø‡˘ dt|⁄üò ˝Ÿ _õHÓdt
f…Æ≈£LHé>± Hêô|’ ø£esYk˛ºØ f…ÆyéT‡ e÷´>∑C…’Hé˝À #·÷düTø√yê\qT+~,μμ
nHêïqT.
ªªy√... ]j·T©¢... ˙ ø£\ ì»+ ø±yê*,μμ n+~.
ø±s¡T ø√yÓ\ eTT+<äT Ä–+~ .
sTT<ä›s¡+ neTàyê]ì <ä]Ù+#·Tø=ì e∫Ã ø√yÓ\ ÁbÕ+>∑D+˝À
≈£Ls¡TÃHêï+. ì+&ÉT C≤_*¢ yÓHïÓ \.
ªªÄ _J J$‘·+ qT+∫ sTTø£ÿ&çøÏ e∫Ãq|ü&É+‘ê sTT˝≤+{Ï
y√ ∫qï ePs¡T qT+∫ e∫Ãq y√ ≈£îÅsê&ÉT Å|ü|+ü #·+˝Àì >=|üŒ>=|üŒ
<˚XÊ\ ô|ò’Hêwæj·T˝Ÿ y˚T≥sY‡øÏ dü+ã+~Û+∫q y√ ø°\ø£yÓTÆq b˛dtº˝À
e⁄+{≤&Éì ndü\T jÓTe¬sH’ ê nqTø=ì e⁄+{≤sê... Åùdº+CŸ...μμ nHêïqT.
ÄyÓT q$«, ªª>=|üŒ>=|üŒyêfi¢̄ s¡÷{Ÿ‡ bı<ä]\T¢˝≤+{Ï ePfi¢̄ qT+#˚
e⁄+{≤j·TqTø=+{≤qT. qTe⁄« ø√s¡Tø=qï kÕΔsTTøÏ qTe⁄« #˚sT¡ ø√e≥+
˙≈£î dü+‘√wü+>± e⁄+&É≥+ Hê≈£L dü+‘√wü+>±H˚ e⁄+~,μμ nì Ä–,
ªªy=ø√ÿkÕ] dü+‘√wü+ ≈£L&Ü e´düq+>± e÷]b˛‘·T+≥T+~. eTqeT
˝≤+{Ï dæ‹Δ ˝À ˝Òøb£ ˛e≥eT÷ u≤>∑T+~,μμ n+~.
>∑‘ø· ±\+˝À ‘·qøÏ düTBÛsø¡ Ï q&ÉTeT »]–q düìïy˚XÊ\ì, dü+uÛ≤
wüDì &çÅdüºuŸ #˚dü÷Ô ∫qï #·|ü&ÉT.
‘·\ ‹|æŒ #·÷XÊqT.
ÁfÒ˝À ø±|ò” ø£|ü‘√ |üq‘·qT. fÒãT˝Ÿô|’ e⁄+∫ yÓ[¢b˛j·÷&ÉT.
yê˝Ÿø±¢ø˘ yÓ|’ ⁄ü #·÷XÊqT. düeTj·T+ sTT+‘· ì<ëq+>± q&ÉTdüT+Ô
<˚+{Ï. sTT˝≤ y=ø£ e´øÏÔ ø√dü+ jÓT<äTs¡T#·÷dæ jÓT+‘· ø±\+ nsTT´+~.
j˚TyÓ÷ >∑Tsπ ˝ Ô <Ò Tä . düeTj·TeT+fÒ e⁄‘êŒ<äq. düeTj·TeT+fÒ dü+|ü<.ä

ì$TcÕ\ì s¡÷bÕsTT e÷s¡ø£+ $\Te>±H˚ #·÷dæq e´øÏÔ, ]˝≤ø˘‡
ne«≥+˝Àq÷ ˝…øÿ£ \T ø£≥≥ º +, n+#·Hê y˚jT· ≥+˝À ≈£Ls¡T≈£îb˛sTTq
eTìwæøÏ ø±\+ jÓT˝≤ y˚fi¯¢ dü+<äT˝À¢+∫ C≤]b˛sTT+<√ ‘Ó*j·Tì
e´øÏÔøÏ, sTT|ü&ÉT eTTeTTà+<äT J$‘·+˝À düeTj·T+ >∑&Éeì‘·qy˚T
ø±<äT düeTj·Ty˚T uÛ≤s¡yTÓ qÆ ø±\yÓTTø£{Ï edüT+Ô <äì ndü‡\÷Væ≤+#·˝<Ò Tä .
düTBÛs¡ ø√dü+ jÓT<äTs¡T#·÷düTÔ+fÒ düTBÛs¡‘√ ø£\dæ >∑&ç|æq ø±\y˚T ø£fi¢̄
eTT+<äT ø£<ä˝≤&ÉT‘√+~.
sTT+{À¢yêfi¯ó¢ ô|[¢ $wüj·T+ n&ÉT>∑T‘·THêïs¡T. ô|[¢... ‘·qøÏ
jÓT˝≤+{Ï Jeq düVü≤#·] ø±yê*... #ê˝≤ ∫Å‘·+>± ‘·qπø ‘Ó©˝Ò<äT
‘·qø¬ ˝≤+{Ï ne÷àsTT ø±yê˝À... sTT+{À¢ yêfi¯øπ¢ e~˝ÒùdÔ... yêfi¯ó¢ ø=ìï
dü+ã+<Ûë\ì ‘Ó#êÃs¡T. ì»+ #ÓbıŒ<äT› H˚qT ‹s¡T>∑T‘·Tqï dü]ÿ˝ŸøÏ Ä
ne÷àsTT\T j˚T s¡ø+£ >±qT n+<ä+, #·<Tä e⁄, j·÷´{Ï≥÷´&é, ùdº≥dt`
jÓT+<äT˝ÀqT dü]b˛s¡T. n˝≤ dü+ã+<Ûë\T #·÷düTÔqï düeTj·T+˝À
Ä|òd” t ôd$THêsYøÏ >√yê yÓ[q¢ |ü&ÉT ‘·\eì ‘·\+|ü⁄>± düTBÛs¡ ¨≥˝Ÿ
˝≤+CŸ˝À ø£ì|æ+∫+~. ‘·qT |üì#˚düTÔqï {°M #Ûêq˝ŸøÏ >√yê yê‘ê
es¡D+ MT<ä k˛ºØ #˚j·T{≤ìøÏ e∫Ã+~. Ä kÕj·T+ø±\+ _õHÓdt
&çqïsY nj·÷´ø£ düTBÛsø¡ Ï ø±˝Ÿ #˚dæ ãj·T≥øÏ yÓfi<¯ ëeTì n&ç>±qT.
ekÕÔq+~
Hê C≤„|øü ±\ì bò˛Hé ]+>¥{ÀHé &çÅdüuº Ÿ #˚d+æ ~. ˝≤j·TsY qT+∫
ø±˝Ÿ. sT÷ ø±˝Ÿ e÷{≤¢&≥ É + ne«ø£ eTT+<˚ düTBÛs¡ e#˚ÃùdÔ...
◆ ◆ ◆
ªsTT+ø± jÓT+‘· düeTj·T+ |ü&TÉ ‘·T+<√ nœ˝Ÿ <ä>sZ∑ ø¡ Ï #˚sT¡ ø√

{≤ìøÏ,μ nqTø=+≥÷ ø±s¡T eTT+<äTqï yê#Y˝À f…yÆ Té #·÷dæ+~ düTBÛs.¡
sTT+ø£ ø=+‘· f…yÆ Té |ü&TÉ ‘·T+~. Äs√E >√yê˝À &çqïsY ‘·sT¡ yê‘· nœ˝Ÿ
ø£\T<ë›eTqï|ü&ÉT Ä f…yÆ Té es¡≈î£ jÓT<äTs¡T #·÷dæq|ü&ÉT düeTj·T+
ø£<\
ä ì |ò*” +>¥ ˝Ò<Tä . ÄyÓT eTqdüT øπ Hê«dt ô|’øÏ Ä sêÁ‹ s¡+>∑T\ì
yÓ<»ä *¢+B y˚fi.¯
yÓfi≤¢qT Ä sêÁ‹ nœ˝Ÿ <ä>sZ∑ ø¡ .Ï sTT<äs› +¡ düeTTÅ<ä|⁄ü y=&ÉTø¶ Ï yÓfi≤¢+.
sTT˝≤H˚ \*‘·\*‘·+>± ≈£îs¡Tk˛Ôqï yêq»\T¢ .

qø£åÅ‘ê\ Äø±X¯+ øÏ+<ä düeTTÅ<ä|ü⁄ n\\ô|’ yÓTs¡Tk˛Ôqï z&É\
‘ês¡ø£\ì #·÷düTÔHêï+. n‘·ìyÓ’|ü⁄ ‹]– #·÷dü÷Ô, ªªsT÷ Hê |üø£ÿq
≈£L&Ü s¬ +&ÉT ‘ês¡ø\ £ THêïsTT,μμ nHêïqT.
ªªj˚TM,μμ n&ç>±&É‘·qT.
Hê ≈£î&ç#˚‹ y˚*ø=dü‘√ n‘·ì ø£fi¢̄ô|’ jÓT&ÉeT yÓ’|ü⁄ qT+∫ ≈£î&ç
yÓ’|ü⁄øÏ eTè<äTe⁄>± düŒ]Ù+#êqT.
◆ ◆ ◆
nœ˝Ÿ bò˛Hé e÷{≤&É≥+ nsTTb˛sTT+~. ‹]– n‘·ìì C≤„|ü

ø±\T n\T¢≈î£ HêïsTT. Äs√E sêÁ‹ Hê ø£fiM¢̄ T<ä jÓT˝≤+{Ï eTè<äT‘·«+
yê*+~.
HÓeT©ø£ eTè<äT‘·«+. eTqdüT $T\$T\˝≤&ç+~. düTBÛs¡ #˚‹ì
#˚‘·T˝À¢øÏ rdüTø=HêïqT. sêÁ‹ düeTTÁ<ä|ü⁄ >±* n\¢]øÏ ÄyÓT y=‘ÓÌÔq
E≥Tº eTTdüTs¡Ty˚T|òTü +˝≤ Hê #Ó+|ü\ì, uÛTÑ C≤\ì ø£eTTàø=+~. eTqdüT
X¯Øs¡+ j˚Tø£yTÓ Æ sT÷ ∫s¡|]ü ∫‘· düTBÛs¡ n|ü]∫‘·+>± ‘√k˛Ô+~ ø=‘·>Ô ±.
ÄyÓTì n‘·´+‘· yÓT\¢>± <ä>∑Zs¡øÏ rdüTø=HêïqT. #ê˝≤ ∫ìïeTT<äT›
ô|{Ïº+~ #Ó$ |üø£ÿ>±. yÓ÷Vü≤|ü⁄cÕŒ_Ûùwø£+ eTqX¯ÙØsê\ô|’.
y=ø£]øÏy=ø£s+¡ <ä>sZ∑ >¡ ±... JeqeT+‘· Åù|eT>± y˚TeT˝≤π> e⁄Hêï+.
y˚T$T<ä›s¡+ ø£*dæ ÄHê{Ï dü÷s√´<äj·÷ìï, |ü≈£åî\T jÓT>∑s¡{≤ìï,
|ü⁄e⁄«\T $#·TÃø√{≤ìï, n\ô|’ ø£~*q |ü&eÉ ì ø£*dæ #·÷XÊ+.
‘·sT¡ yê‘· y˚T+ e÷ e÷ |üqT\øÏ yÓ[b¢ ˛j·÷+.
∫Å‘·+>± H˚qT Hê |üì˝À eTTì–b˛j·÷qT. kÕj·T+ø±\+ ô|ò{ ¢Ì øŸ Ï
‹]– &Û©ç ¢ ãj·T\T<π̊sdü]øÏ Hê yÓTTu…˝ ’ À¢ düTBÛs$¡ eT÷&ÉT $Tdt¶ ø±˝Ÿ‡
e⁄HêïsTT. &Û©ç ¢ yÓfi≤¢ø£ e÷{≤&É<ë+˝Ò nqTø=HêïqT. nø£ÿ&É _JH˚.
eT<ÛäéT<Ûä´˝À düTBÛs¡ $Tdt¶ ø±˝Ÿ‡ ø£ì|ædüTÔHêïsTT.
y√s√E sêÅ‹ düTBÛs¡øÏ bò˛Hé #˚kÕqT.
ÄyÓT dü«s¡+, ªªVü≤˝À...μμ nì Ä– yÓ+≥H˚, ªªH˚qT n*>±qT. jÓTìï
kÕs¡T¢ #˚XÊqT,μμ nì q$«+~. ô|òÌ¢{Ÿ jÓTø£ÿ>±H˚ X¯Øsêìï |ü\ø£]+#˚
∫s¡T #·\<¢ qä + .

ªªeT]|ü&ÉT e÷≥&É≥+ jÓT˝≤... n\ø£˝À e⁄+fÒ... n\ø£ ‘·>±Zø£
#Ó|ü,μμ nHêïqT.
ÄyÓT q$«, ªªn\ø± jÓTø£ÿ&Ü... qTe⁄« e÷{≤&É>±H˚ bÕ]b˛
sTT+~>± . #·÷&ÉT ˙ |üøÿ£ q ≈£Ls¡TÃì e⁄+≥T+~,μμ nì q$«+~ .
ªªj·TT.jÓTdt.øÏ sê. eT+#·T ≈£îs¡Tk˛Ô+~. ˙øÏwüº+>±,μμ nHêïqT.
ÄyÓT q$«, ªªsTT|ü{À¢ sê˝ÒqT. HÓø˘º‡ yÓπøwüHéøÏ. qTyÓ«|ü&=
düTHÔ êïyé sTT+&çj÷· øÏ,μμ n&ç–+~.
ªªÁ|üdTü ‘Ô +· j·Tdt.sT÷.C…&‡é øÏ eT+∫ ã÷yéT ø£<ë. ny˚ø±≈£î+&Ü
#ê\ Áb˛C…ø˘º‡ e⁄HêïsTT. e÷ bò˛ø£dt ¬s+&ÉT ùdº{Ÿ‡ ô|’ e⁄+~. j˚T.|æ.
n+&é >∑T»sê‘Y. k˛... sTT+&çj÷· øÏ sêyê*. eT] jÓT≈£îÿekÕs¡T¢ |òõæ ø£˝Ÿ
jÓT|”s¬ Hé‡ ≈£L&Ü nedüs+¡ ˝Ò<Tä . ø£eT÷´ìπøwüHé dædyºü Té jÓT+‘· ô|]–+~.
qTe⁄« jÓT|ü&=kÕÔy√ #Ó|ü . Ä f…yÆ Té ˝À Hê &Ó]’ jÓT˝≤ e⁄+<√ #·÷düT
ø√yê*. bÕ¢Hé #˚<ë›+,μμ nHêïqT.
ªªÁùdº+CŸ nœ˝Ÿ. qTy˚«yÓ÷ yê{ÏøÏ jÓT˝≤ |ò+ü &é #Ój÷· ´˝À, jÓT˝≤
sTTHé&$ç &É÷´˝Ÿ Á>√ nyê«˝À nqï<ëìøÏ |üì #˚dTü +Ô {≤yé. H˚Hy˚ ÷Ó sT÷
ÁbÕC…ø‡º˘ Á|üøè£ ‹˝À jÓT˝≤+{Ï $<Û«ä +kÕìï ÁøÏjT˚ {Ÿ #˚dTü HÔ êïjÓ÷, nø£ÿ&ç
Å|ü»\ì jÓT˝≤ ìsêÁX¯jT· T*ï #˚dTü HÔ êïjÓ÷ k˛ºØdt #˚kÕÔqT. y=ø£ dü]jÓTÆ q
düº&û ˝Ò≈£î+&Ü n&É¶>√\T>± kÕ>∑T‘√qï uÛÑ÷eTT\ |ü+<˚sêìï H˚qT
n+{≤yé. eTq+ eTq |üqT\øÏ yÓ[q¢ |ü&ÉT nø£ÿ&É nqTø√≈£î+&ÜH√,
nqTø=H√ eTq$T<äs› +¡ ø£*dæq|ü&ÉT #ÓÁØ uÀ¢dyü Té ˝≤ $s¡ã÷kÕÔ+...
]j·T©¢ Áùdº+CŸ,μμ n+~ düTBÛs¡ .
#ê˝≤ ∫Å‘·+>± H˚q+‘·es¡≈£î e÷ |üì˝À e⁄+&˚ yÓ’s¡T<Ûë´ìï
>∑eTì+#·H˚ ˝Ò<Tä . ndü\T n˝≤+{Ï Ä˝À#·H˚ sê˝Ò<Tä . düTBÛs¡ ≈£L&Ü
#ê˝≤eT+~˝≤ bÕ‘· n_Ûeè~Δ Ä˝À#·q˝À¢ ø=qkÕ>∑≥+ ø£+{À¢ q\TdüT
|ü&çq≥Tº nì|æ+∫+~.
ªdüTBÛsê, ˙~ Åô|C…+{Ÿ »qπswüHé ~Û+øÏ+>¥ ø±<äT. Á>√ düTBÛs¡...
Å|ü|ü+#·+ ◊ _¢+ø˘ #˚ùd+‘· y˚>∑+>± e÷]b˛‘·T+~. #Ó’Hê˝À #·÷&ÉT
j·Tdt.sT÷.C…&‡é e\q <ë<ë|ü⁄ eT÷&ÉT \ø£\ å e⁄<√´>±\T e#êÃsTT.
ndü*|ü&ÉT Ábı&ÉøHå£ é &çCì’… +π> e÷]b˛sTT+~. ø£q÷‡éTsY fÒdºt #ê˝≤

bòÕdtº>± e÷]b˛‘·T+fÒ jÓT|üŒ{Ïø£|ü&ÉT ∫qï∫qï e÷s¡TŒ\T #˚düT
ø=H˚˝≤ $TwüqØ &çCH’… é ≈£L&Ü e÷]b˛sTT+~. sTTe˙ï ˙≈£î ‘Ó\TdüT
ø£<ë. sTT+ø£ yê‘êes¡D+ |ü]s¡øD å£ +{≤yê $TìÅd”º øÏjT· s¬ Hé‡\ì C≤Á>∑‘Ô·
>±H˚ sTTdüT+Ô ~ ø£<ë. ìC≤ìøÏ qTe⁄« sT÷ ÁbÕC…ø‡º˘ ˝Ò<ë sT÷ jÓTdt.sT÷.
C…&é‡ rdüTø=#˚Ã n_Ûeè~Δô|’ dü¬ø‡dt k˛ºØdt #˚ùdÔ Á|ü»\øÏ y˚T\T »s¡T>∑T
‘·T+~. yêfi¯¢øÏ jÓT+bÕ¢sTTyÓT+{Ÿ edüTÔ+~. sT÷ ôV’≤ dü]ÿ˝Ÿ‡˝À ˙
Áô|C…H‡é bÕõ{Ïy>é ± e⁄+≥T+~. qTyê« $T&ç˝øŸ ±¢dt <Ûë{Ÿ Áb˛ôddtì ø±düÔ
e~*+ #˚düTø√ düTBÛsê,μ nì qe⁄«‘·÷ #Óù|ŒùdÔ...
n|ü&ÉT, ªsTT<ä+‘ê qTe⁄« qy˚Tà e÷{≤&ÉT‘·THêïyê,μ nì ÄyÓT
‹]– n&ç–‘˚...
Hê Ä Ä˝À#·qπø ÄyÓT yÓT\¢yÓT\¢>± bòÕ]Hé u≤&û ôdH˚‡wüHé˝≤
Hê eTqdüT˝À yÓT<ä\kÕ–+~.
Äô|’ e÷ sTT<ä]› eT<Ûë´ dü+uÛ≤wüDì H˚qT ô|s¡>ì∑ e«˝Ò<Tä .
Ä ‘·sT¡ yê‘· Hêø=düTqÔ ï dü+ã+<Ûë\ì Á|üb˛»˝Ÿ‡ì d”]j·Tdt>±
#·÷dæ C≤Á>∑‘>Ô· ± Hê Á>√‘Yì ø±+|æy¢ TÓ +{Ÿ #˚jT· >∑*>π düTqj·Tqì jÓT+#·T
ø=HêïqT. ‘·qT Hê |üìì Á|ü•ï+#·<ìä |æ+∫+~. uÛsÑ >Ô¡ ± Hê qT+∫ ‘·qøÏ
e#˚Ã ôd\Á_{Ï ùdº≥dtì #ê˝≤ jÓT+C≤jYT" #˚düTÔ+<äì|æ+∫+~.
düTqj·Tq #ê\ #=s¡e>∑\~. eTqTwüß\ì sTTfÒº Äø£]+¸ #·>\ ∑ H˚sT¡ Œ,
#êø£#ø· ´£ + e⁄HêïsTT. ÄyÓT ‘·+Á&ç H˚qTqï s¡+>∑+˝ÀH˚ e⁄+&É≥+ e\¢
ÄyÓT bòÕ´$T* ≈£L&Ü Hê Á>√‘YøÏ |üd¢ t ne⁄‘ês¡ì|æ+∫+~.
ô|[¢øÏ düTBÛsì¡ s¡eTàì |æ\e˝Òø£ |æ\e˝Òø£ |æ*#êqT bò˛Hé˝À.
düTBÛs¡ eTqdüT˝À j˚TeTqTø=+<√ j˚TyÓ÷ ‘Ó©<äT ø±ì ô|[¢øÏ
e∫Ã+~. ÄyÓTì ô|[¢øÏ e∫Ãq nH˚ø£eT+~ ‘Ó*dæq n‹<∏äT˝À¢ y=ø£
n‹~∏ ˝≤H˚ Á{°{Ÿ #˚XÊqT .
n+‘˚ Ä ‘·sT¡ yê‘· yÓT\¢yTÓ \¢>± y=πø eP]yêfi¢̄+ kÕúsTTπø ÄyÓT
eTqdüT˝À ì*∫b˛sTT+~. ø±˙ eTè<äTyÓq’ yêq ˝≤+{Ï ÄyÓT eTT<äT›
Hê eTqdüT˝À ‘·qTe⁄˝À dæsΔ +¡ >± ì*∫b˛sTT+~. Ä ∫qïHê{Ï ùdïVü≤+
‘=\ø£] »\T¢˝≤ qqTï n+{Ïô|≥Tºø=H˚ e⁄+~.

qqTï n¬sdtº #˚jT· ≥+ nìyês¡éTH˚ $wüjT· + Á|ü‹s√E ô|òH’ êì¸
j·T˝Ÿ esêZ˝À¢ u≤>±H˚ ns¡úeTsTT+~. ù||üsY‡˝À q÷´dt ôdŒø˘˝Ò{Ÿ
ne⁄‘·TH˚ e⁄+~.
dü]>±Z n˝≤+{Ï düeTj·T+˝À düTBÛs¡ bò˛Hé #˚d+æ ~. ø£\TkÕÔqì
n&ç–+~. ndü\T sTT˝≤+{Ï yês¡\ Ô T sêe{≤ìøÏ eTT+<˚ #ê˝≤ <ä>sZ∑ ¡
dü]ÿ˝Ÿ‡˝À HêMT<ä $ì|ædüTÔqï y=ø£ Á|ü<Ûëq n_ÛjÓ÷>±ìï u≤>±H˚
e÷{≤&ÉTø=Hêïs¡T. yÓ+≥H˚ n+‘ê <ä÷s¡+ »s¡>≥ ∑ + yÓTT<ä\Tô|{≤ºsT¡ .
n˝≤ &çd‡ü k˛dæjT˚ {Ÿ ø±e≥+ düs«¡ kÕ<Ûës¡D+. jÓT|ü&É÷ yÓ÷>∑T‘·T+&˚
bò˛Hé ìX¯Ùã›+˝ÀøÏ HÓ{yºÏ j ˚ T· ã&ç+~. sTT+{ÏøÏ e#˚Ãyêfi¯ó¢ ‘·–bZ ˛j·÷s¡T.
Å|ü‹HÓ˝≤ Hê kÕΔsTT˝À e⁄+&˚ $$<Ûä s¡+>±˝À¢ì Á|üeTTKT\+‘ê ø£*dæ
#˚dTü ø=H˚ øÏ{º° bÕØºøÏ |æ\T|ü⁄˝ÒBkÕ]. jÓT|ü&É÷ bò˛Hé #˚ùdyês¡T, bÕØº\T,
$<˚oj·÷Á‘·\ì ø£*dæ #˚ùd Åd”\ Ô ãè+<ä+˝À yê¬se«s¡T bò˛Hé #˚jT· ≥+
˝Ò<äT düTqj·THêøÏ. dü&ÉHé>± y√ yÓ* e÷ ≈£î≥T+u≤ìï #·T≥TºeTT{Ïº
q≥Tº+~.
ù|s¡T Á|üU≤´‘·\‘√ ‘·T\‘·÷>π düeTj·T+˝À Hê j˚T >√¢Ø˝Àq÷
Hê‘√ jÓT|ü&ÉT ◊&Ó+{Ïô|ò’ ø±ì düTBÛs¡ sTT|ü&ÉT ekÕÔq+~. ÄyÓT ekÕÔ
qqï|ü&ÉT Vü≤è<äj·T+˝À pø± düe«&ç. n|üŒ{Ïπø H˚qT sT÷ eP]øÏ
e#˚ÃXÊqT. sTTø£ÿ&çøπ ekÕÔq+~.
düTqj·TqøÏ düTBÛs¡ edüTqÔ ï $wüjT· + #ÓbÕŒqT. ÄyÓTøÏ düTBÛs‘¡ √
ùdïVü‰ìï ô|fiËÌ¢q yÓTT<ä{À¢H˚ #ÓbÕŒqT.
n|ü&ÉT düTqj·Tq n+~, ªª◊ j·÷yéT C…\dt.μμ
jÓT+<äTø£ì n&ç>±qT.
ªªdüTBÛs¡ >∑T]+∫ qTe⁄« #Ó|⁄ü ‘·Tqï|ü&ÉT ˙ s¬ +&ÉT ø£fió¯ ¢ |ü≥qº +‘·
$T\$T\. Hê $wüjT· +˝À H˚H|Ó ü &ÉT n˝≤+{Ï Åu…{ ’ HŸ dÓ ìt #·÷&É˝<Ò Tä ,μμ
n+~ qe⁄«‘·÷.
ªªsTT|ü&ÉT düTBÛs¡ jÓT+<äTø=k˛Ô+<ä+{≤yé, ˙ J$‘·+˝À
sTT˝≤+{Ï Å¬ød’ dæ t e∫Ã+<äì kÕqTuÛ÷Ñ ‹ #·÷|æ+#·&Üìø£+{≤yê, y˚\÷´
»&éy® TÓ +{Ÿ #˚dTü +Ô <˚y÷Ó ,μμ n+~ düTqj·Tq .
ªª&√+{Ÿ eÁØ... ÄyÓT düTBÛs.¡ Hê u≤\´$TÁ‘·Tsê\T,μμ nHêïqT.

‘·\T|ü⁄ô|’ #˚‹ y˚fi¢̄‘√ ‘·{Ïºq düe«&ç Hê >∑‘·ø±\|ü⁄ Ä˝À#·q\ì
ÁuÒø˘ #˚dü÷Ô.
yÓT\¢>± ‘Ós¡T#·Tø=qï ‘·\T|ü⁄. ≈£îÁsê&ÉT.
yÓqπø düTBÛs¡.
≈£îÁsê&ÉT yÓ[¢b˛j·÷&ÉT.
#·|üq <ä>∑Zs¡øÏ yÓfi≤¢&ÉT nœ˝Ÿ. sTT<ä›s¡T y=ø£]H=ø£s¡T Vü≤>¥ #˚düT
ø=Hêïs¡T ùdïVü≤+>±.
ªn<˚ |ü]eTfi¯+... ny˚ #·÷|ü⁄\T... n<˚ ∫s¡Tqe⁄«... ne⁄qT
düTBÛs.¡ .. Hê ùdïVæ≤‘·Tsê\T,μ e⁄<˚«>∑+>± nqTø=Hêï&ÉT nœ˝Ÿ.
ªsTT‘·HH˚ ê nœ˝Ÿ... yÓ*–b˛‘·Tqï #√≥T ø£fi˝ ¢¯ À¢ #ê\ø£ #Ó+|ü\ô|’øÏ
e⁄‘ê‡Vü≤|ü⁄ ø±+‹‘√ <Û>ä <∑ >äÛ ˝
∑ ≤&˚ nœ˝Ÿ sTT‘·HH˚ ê... jÓT+‘·˝≤ ø£è+–
b˛j·÷&ÉT,μ nqT≈£î+<ëyÓT.
n‘·qT sTT+<ëø£ ì\ã&çq øÏ{øÏ ° <ä>sZ∑ ø¡ Ï yÓ[¢ ÄyÓT ãj·T≥øÏ
#·÷k˛Ô+~. n‘·H=∫Ã ÄyÓT yÓqø£ ì\TÃHêï&ÉT. |üdæ‘·q+ C≤„|üø±\
»\¢jTY ÄyÓT yÓqøÏÿ ‹]– q$«+~. n‘·qT ÄyÓT jÓT&ÉeT ø£qTu§eTà
∫es¡ï eTT<äT› ô|{≤º&TÉ . ÄyÓT ∫s¡Tqe⁄«‘√ ‹]– ãj·T≥øÏ #·÷k˛Ô+~.
n‘·qT qe⁄«‘·÷ ÄyÓT uÛTÑ C≤\ MT<ä qT+∫ yÓT&É #·T≥÷º ≈£î&ç#‹˚ ì
y˚dæ ÄyÓT‘√ ø£*dæ ãj·T≥øÏ #·÷düTHÔ êï&ÉT.
ªªeTq ∫qï|üŒ{Ï˝≤ ≈£îs¡TdüT+Ô <˚ yêq,μμ n+~.
ªªne⁄qT. n˝≤π> e⁄qï≥ºì|æk˛Ô+~ e⁄<äjT· + qT+∫,μμ nHêï&ÉT.
ªªndü\T j˚TeTsTT+~ nœ˝Ÿ,μμ n&ç–+~ düTBÛs.¡
n‘·qT ÄyÓT qT+∫ ø±düÔ $&çe&ç yÓ[¢ k˛bòÕ˝À ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT.
ÄyÓT ≈£L&Ü e∫Ã n‘·ì jÓT<äTs¡T>± ≈£Ls¡TÃ+~.
ªª˙≈£î ‘Ó\TdüT ø£<ä düTBÛsê... >∑‘· ø=H˚ïfi¯ó¢>± |üì »]π> rs¡T
jÓT˝≤ e÷]b˛sTT+<√. ‘=+<äs‘¡ =+<äs>¡ ± |üqT\T »s¡>±*. ˝Òøb£ ˛‘˚
Áb˛C…øº̆‡ Ä–b˛‘êsTT. n+<äTø£ì ‘=+<äs¡‘=+<äs¡>± ìs¡íj·÷\T rdüT
ø√yê*. ˝Òøb£ ˛‘˚ sTTHéydÓ yºt TÓ +{Ÿ y=ø£#√≥ qT+∫ eTs√ #√≥øÏ yÓ[b¢ ˛
‘·T+<äH˚ Ä<äTsê› e⁄+≥T+<ä+<ä]˝À. n~ yÓ[b¢ ˛‘·T+~ ≈£L&Ü. ô|òø¢ ‡Ï
ãT˝Ÿ>± e⁄+&Ü*. Á&ÉyÓTÁø£{Ï>±Z e⁄+&Ü*. nøö+≥ãT˝Ÿ>± e⁄+&Ü*.

sTTe˙ï dü]>±Z e⁄HêïjÓ÷ ˝Ò<√ #·÷düTø√yê\+fÒ ã÷´s√Áø£d” ô|s¡T>∑T
‘·T+~. ìs¡j í ÷· \T rdüTø√e≥+ Ä\X¯´+ ne⁄‘√+~. n+<äTø£ì yÓTT‘·+Ô
ã÷´s√Áø£d”ì ø£{Ÿ #˚dæ ù|s¡Tqïyêfi¯ó¢ eTT>∑TZs√ q\T>∑Ts√ ìs¡íj·÷\T
rdüTø√yê\ì ìs¡sí TT+ #˚ø£ rdüTø=H˚ ìs¡j í ÷· \˝À Á{≤Hé‡|üØ‡ jÓT+‘√
‘Ó©<äT. sTT˝≤ ìs¡j í ÷· \T rdüTø=+≥Tqï|ü&ÉT &ÉãT“\ dü÷{Ÿøπ düT\T
e÷s¡T‘·T+{≤sTT. ˝Ò<ë eTs√ bòÕyéT˝ÀH√ »s¡T>∑T‘·T+~. Áb˛‘ê‡Vü≤+
nìyês¡éTe⁄‘√+~. #ê˝≤ kÕs¡T¢ øÏ«&éÁb˛ø√ »s¡T>∑T‘·T+≥T+~. ndü\T
Ä ìs¡íj·T+ dü]jÓÆTq<ë ø±<ëì ≈£L&Ü düŒwüº+>± ‘Ó©≥+˝Ò<ä|ü&ÉT.
j˚T<√ ø=+‘· ‘˚&Ü ‘Ó\TdüT+Ô ≥T+~ ø±ì n+‘· Ä˝À∫+#˚ düeTj·T+
e⁄+&É<Tä . øÏ«ø˘... øÏ«ø˘... n+≥÷ ‘·\+‘ê ‘=+<äs¡ ì+&çb˛j·TT+≥T+~.
|ü]dæ‘ú T· \T e÷s¡‘êsTT. y=ø√ÿ kÕ] eT+∫ #˚<ë›+ nqTø=+{≤+. y=ø√ÿ
kÕ] yÓ÷dü+ #˚jÓTT#·TÃ. y=ø√ÿkÕ] ô|<ä› <=+>∑‘·q+ #˚düTÔHêïeTì
e⁄+&Éø£b˛e#·TÃ. |üì #˚<ë›eTH˚ yÓTT<ä\Tô|{§º#·TÃ. sT÷ ìs¡íj·÷\T
rdüTø√&ÜìøÏ eTT+<äT #·{≤º˝À¢ ≈£L&Ü ô|<ä› e÷s¡TŒ\T #˚ùd+‘·
düeTj·T+ e⁄+&Éø£b˛e#·TÃ. #˚dæHê n<˚eT+‘· düb˛]ºyé>± e⁄+&Éø£
b˛e#·TÃ. rdüTø=qï ìs¡j í ÷· \ e\q y˚˝≤~eT+~ ìsêÁX¯jT· T\e⁄ ‘ê
s¡qTø√, J$‘ê\T ‘·\øÏ+<äT\e⁄‘êj·TqTø√, yês¡+‘ê y=ø£ÿkÕ]
Á|ü•ïkÕÔs¡T. yÓTT‘·Ô+ ≈£L*b˛‘·T+~. ≈£L˝Ò es¡≈£î ô|ò¢øÏ‡ãT*{Ï jÓT+‘·
uÛ≤s¡+>± e÷]b˛sTT+<√ ns¡+ú ø±<äT. jÓTÁsYsY Ä|òt »&çy® TÓ +{Ÿ jÓTø£ÿ&É
»]–+<√, ndü\T sT÷ yÓTT‘·+Ô ˝À ]dtÿ jÓT+‘·T+<√ ns¡+ú ø±<äT. ndü\T
y=ø£ Áb˛C…øº̆ ˝Ò<ë j˚T<√ y=ø£ ô|≥Tºã&çøÏ dü+ã+~Û+∫q y=ø£ ìs¡j í T· +
rdüTø=qï|ü&ÉT sT÷ yÓTT‘êÔìï C≤Á>∑‘·Ô>± sTTyê\÷´{Ÿ #˚ùd Áb˛ôddt,
|ü<‹›ä ˝Ò≈î£ +&Ü b˛sTTq|ü&ÉT, y=ø£ÿkÕ]>± |ü]dæ‘ú T· \T e÷]b˛sTT
q|ü&ÉT jÓTe] ìs¡íj·÷\øÏ jÓTes¡T <√wüß\T>± ì\ã&ÉT‘·THêïs¡T.
y√ eTT>∑T]Z H√ q\T>∑T]H√ <=+>∑\ì sT÷ yÓTT‘êÔìøÏ u≤<ÛTä ´\ì #˚ùdùdÔ
j˚T+ e÷{≤&Ü˝À ‘Ó©<äT. ndü\T j˚T<√y=ø£ Áù|òyTé esYÿ˝À ô|<ä› yÓTT‘·+Ô
˝ÀH√, ∫qï∫qï yÓTT‘êÔ˝À¢H√ øÏ«ø˘>± &ÉãT“\T #˚dTü ø√&ÜìøÏ neø±XÊ\T
edüTÔHêïsTT. e+<√ yÓjÓ÷´ ø√≥T¢ n+{≤s¡qTø√ Ä yÓTT‘·Ô+ ô|<ä›<√
∫qï<√ ns¡+ú ø±<√kÕ]. ˝Àø£˝Ÿ >√¢ã˝Ÿ ø£\>∑*dæb˛j·÷ø£ ndü\T sT÷

yÓTT‘·Ô+ #·Á≥+˝À jÓT˝≤ sTTs¡T≈£îÿ+≥THêïyÓ÷ ˝Ò<ë jÓT˝≤+{Ï
‘·|ü \T #˚dTü HÔ êï+ ‘Ó*d” ‘Ó*j·T≈£î+&Ü,μμ nì Ä>±&ÉT.
ªªndü\T sTT+<äT˝ÀøÏ qTyÓ«˝≤ e#êÃyé.μμ
ªªsTTø£ÿ&É |ü]dæ‘ú T· \T, $wüj÷· \T ‘Ó\Tdüì qìïø£ÿ&çøÏ |ü+|æ+
#ês¡T. sTTHé«dtyº TÓ +{Ÿì y˚Ty˚T jÓT≈£îÿe>± ô|{≤º\H˚ Ä<äTsê›, |ü+<˚s+¡
˝À eTT+<äT+&Ü\qï |üsT¡ >∑T. n+‘˚,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT ø±düÔ Ä–, ªªsTT|ü&ÉT yêfi¢̄+‘ê n+≥Tqï |üqT\˙ï qTe⁄«
#˚XÊyê...μμ n&ç–+~ yÓT\¢>± .
n‘·qT qyê«&ÉT ì]¢|+Ôü >±. ø±ùd|ü⁄ Ä–, ªªndü‡\T Hê sTTHéyê˝Ÿ«
yÓT+{Ÿ ˝Ò<ìä nq˝ÒqT. ø±ì Ä |üqT\T n|ü&ÉT #˚dqæ |ü&É+‘ê yê{Ï
e\q ø£ì|æ+∫q n_Ûeè~Δ, ô|òH’ êwæjT· ˝Ÿ es¡˝˝ ¶Ÿ À H˚H√ ˝…C+… &éì. ‘·«s¡
‘·«s¡>± ô|’øÏ jÓT~–q H˚qT n+‘˚ y˚>∑+>± øÏ+<äøÏ ‘√ùdj·Tã&Ü¶qT.
ndü\T #˚dTü +Ô ~ nHê´j·T+ nqTø=+fÒ jÓTe«s¡T j˚T+ #˚jT· ˝Òsq¡ T
ø=+{≤qT . n+‘ê y=ø£ &çH˝ ’Ó Ÿ yÓ÷&é˝À ã‘·T≈£î‘·T >√¢]ì jÓT+C≤jYT"
#˚dTü +Ô {≤+ e÷˝À #ê˝≤eT+~... sTT+‘· jÓT+<äT≈£î ø±˙ ˙≈£î e÷Á‘·yT˚
H˚qT #Ó|Œü >∑*>π $wüjT· + #Ó|Œü Hê... j·Tdt n+<äT˝À ø=ìï #˚XÊqT. Ä
f…yÆ Té ˝À sTT~ eT+#ê #Ó&Ü nH˚ Ä˝À#·q ≈£L&Ü ˝Ò<Tä Hê˝À. »]–
b˛sTTq <ë+{À¢+∫ ãj·T≥|ü&É{≤ìøÏ e⁄qï e÷sêZ\ìï+{Ïì »˝…¢&˚
düTÔHêï+. #·÷&Ü*.μμ
düTBÛs¡ eTÚq+>± e⁄+&çb˛sTT+~.
ªªsTT~ »]–q|üŒ≥Tï+∫ Hê eTqdüT˝À |ü<|˚ <ü ˚ edüTqÔ ï $wüjT· +
j˚T+≥+fÒ H˚qT Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* #Ûêj·T>±H˚ e⁄+&Ü*‡+~. n˝≤
e⁄+&ÉT+fÒ ˙‘√ e⁄qï|ü&ÉT ˙≈£î ‘√∫qfÒº ‘√#˚$ yêq, ø=\qT, sT÷
ePs¡T n˝≤H˚ ø£ì|æ+#˚$. ˙ &çdæ|”¢HéøÏ eTT#·Ã≥|ü&˚yê&çì ø±ì
jÓT|ü&ÉT Ä $wüj÷· ìï J$‘·+˝ÀøÏ Á{≤Hé‡˝Ò{Ÿ #˚dTü ø√˝Òøb£ ˛j˚Tyê&çì.
ø±˙ ˙‘√ e⁄+fÒ jÓT|üŒ{Ï¬ø’Hê sTTHé Á|æHé‡|ü˝Ÿ &çdæ|”¢Hé>± e⁄+&˚yê&çì.
n˝≤ ˙‘√ sT÷ Å|ü|+ü #êìï #·÷düT+fÒ ìdü‡+<˚V≤ü +>± sTT˝≤ n<Û'ä bÕ‘ê
fi≤ìøÏ C≤]b˛j˚Tyê&çì ø±<äì|æk˛Ô+~. j˚TeT+{≤yé,μμ nì n&ç>±&ÉT.

ÄyÓT n‘·ì yÓ’|ü⁄ ìX¯Ùã›+>± #·÷dü÷Ô, ªqTe⁄« Hê‘√ dü+‘√wü+>±
e⁄+&É˝øÒ b£ ˛j˚Tyê&ç$ nœ˝Ÿ,μ nqTø=+~.
ªªqTe⁄« qqTï jÓT+<äT≈£î ø£\yê\qTø=Hêïyé düTBÛsê... <ë<ë|ü⁄
Hê‘√ sTTH˚ïfi¯ó¢ ¬s>∑T´\sY ø±+{≤øº̆˝À e⁄qïyêfi¢̄+‘ê <ë<ë|ü⁄ qqTï yÓ*
y˚XÊs¡T,μμ nì n&ç>±&ÉT.
ªªeTq »qπswüHé Å¬ød’ dæ t øÏ«ø˘ eT˙. sTTHéôdº+{Ÿ Å>±{Ï|øπæò wüH.é #ê˝≤
$wüj·÷\˝À j˚T~ eT+∫ #Ó&ÉT ns¡ú+ ø±<äT. y˚T+ e÷ |üìø√dü+
y=ø=ø£ÿkÕ] Áô|dtMT{Ÿ‡øÏ yÓfi‘¯ ê+. n+<äT˝À ø=ìï kÕºsVY ‰ü ≥˝Ÿ‡˝À »s¡T>∑T
‘·T+{≤sTT. \+#Y , &çqïsY sTTdüT+Ô {≤s¡T. yπ̊s #√f…HÆ ê \+#Y ÁbıyÓ&’ é
#˚dTü +Ô {≤s¡T. ø=ìïkÕs¡T¢ –|ò‡ºt sTTdüT+Ô {≤s¡T. ø√¢C¶Ÿ ø£esY‡ sTTkÕÔs=ø√ÿkÕ].
Ä yês√Ô sT÷yÓ+{À¢ sêkÕÔ+ . jÓT+<äTøÏ~ n+fÒ sTT+bÕ¬s+º {Ÿ n+{≤+.
ì»+>± sTT+bÕ¬s+º {≤ n+fÒ y=ø√ÿkÕ] ø±y=#·TÃ. ø±ø£b˛e#·TÃ. ø±ì
<ëì yÓqTø£ ù|¢ #˚ùd$ e⁄+{≤sTT. yÓTT‘·+Ô dædyºü Té ì ‘·\øÏ+<äT\T>±
#˚ùdXÊø£ »s¡T>∑T‘·Tqï ˝Ò<ë »]–q bıs¡bÕ≥¢øÏ sTT<ä]› H√ eTT>∑T]Z H√
u≤<ÛTä ´\ì #˚ùddæ Å|ü|+ü #·+ eTT+<äT <√wüß\T>± ì\u…fºÒ Áb˛ôddt˝À
ndü\T Á|ü»\øÏ y˚T\T#˚ùd $wüj·÷\ô|’ <äèwæºH˚ ô|≥º≥+ ˝Ò<äT. Ä
u≤<Û´ä ‘·ì jÓTes¡T rdüTø=+{≤s¡T. ì»+>± Ä ø=~›eT+<˚ <√wüß˝≤...
sTT<ä+‘ê >√¢ã˝Ÿ jÓTø±q$T düèwæº+#˚ $ø£è‘·+...μμ nì Ä–, ªªH˚qT
jÓT+<äTø=#êÃHê... Hê ùdïVæ≤‘·Tì ù|s¡T nœ˝Ÿ,μμ nì q$« n‘·ì
qT<äT{Ï ô|’ Äràj·T+>± eTT<äT› ô|{Ï+º ~.
Ä eTT<äT› n‘·ì˝Àì n\»&çì πs¬ø‹Ô+#˚ nìïs¡ø±\ <äTeTTà
<Ûä÷[ì X¯óÁuÛÑ|ü]∫, ‘·q eTT+<äTqï J$‘·+ jÓTø£ÿ&ÉTHêï X¯ó∫>±
X¯óÁuÛ+Ñ >± J$+#˚ Äø±+ø£ìå |üPsTT+∫+~.
bÕ\|æ≥º e÷dü|Áü ‹ø£, @Á|æ˝Ÿ 2013

Á|òü+{Ÿ d”{Ÿ

ªªMT e~q sTT+{À¢+∫ yÓ[¢
b˛sTTq≥Tº+~ <ÛëHê´,μμ nì $ì
|æùdÔ ÄHé˝…’Hé˝À y˚dü$ ø£˝…ø£åHé>±
e∫Ãq ø=‘·Ô ø±≥Hé ≥÷´ìø˘‡ì
Äs¡¶sY #˚düTÔqï <Ûëq´ ‘·\ ‹|æŒ
#·÷dæ+~. >∑~ >∑TeTà+ <ä>∑Zs¡ ‘·*¢
MTHêøÏå ì\ã&ç e⁄+~. Äs¡¶]#˚Ã
Äq+<ëìï ‘·*¢ &çÅdüºuŸ #˚j·T≥+
ndü‡\T q#·Ã˝Ò<äT <Ûëq´øÏ. ‘·*¢
#Ó | ü ⁄ ‘· T +<˚ + ‘· ˝ À¢ ø Ï <ä ÷ s¡ ≥ +
˝Ò<äT.
MTHêøÏå>±]øÏ ‘Ó\TdüT ˝≤|t
{≤|t eTT+<äT+fÒ ≈£L‘·Ts¡T #Ó$
˝ÀøÏ j˚T $wüj·÷\T dü]>±Z $q
Á|òü+{Ÿ d”{Ÿ ❆ 67
|ü&Éeì. ≈£L‘·Ts¡T ≈£Ls¡TÃqï eT+#·+ <ä>∑Zs¡øÏ e∫Ã, ªª$wüj·T+ #ê˝≤
d”]j·Tdt. ø±düÔ Ä dædüº+ Ä|òt #˚dæ H˚qT #Ó|æŒ+~ $+{≤yê,μμ nì
sTT+^¢w˝ t À n&ç>±s¡T. ÄyÓTøÏ Ä<äTsê› ô|]–Hê, ø√|üyTÓ T∫ÃHê sTT+^¢wt
˝ÀH˚ e÷{≤&É>\ ∑ s¡T. ‘·*¢ j˚T uÛ≤wü˝À e÷{≤&çHê, ndü\T jÓTe«]‘√
HÓH’ ê <Ûëq´ sTT+^¢wt Væ≤+B ø£*ù| e÷{≤&ÉT‘·T+~.
ªªÄ" y=ø£ÿ ì$Twü+,μμ n+≥÷ ‘·q |üìì |üP]Ô #˚j·T≥+˝À
ìeT>∑ïyÓTÆ e⁄+~ <Ûëq´ .
<Ûëq´ |üì nj˚Tés¡≈£î y˚∫ #·÷&Ü*‡+<˚ ‘·|üŒ j˚T+#˚d”
≈£L‘·Ts¡T jÓTf…qì¸ ï kÕ~Û+#·˝eÒ Tì MTHêøÏ>å ±s¡T ìdü‡Vü‰j·T+‘√ nø£ÿ&˚
ì\ã&ç e⁄Hêïs¡T. ≈£î&çbÕ<ä+ ∫{ÏøÏq y˚\T ø±düÔ e+ø£s¡ ø±kÕ–+~.
sT÷ eT<Û´ä j˚T e÷Á‘·+ Ä<äTsê› e∫ÃHê Ä y˚\T n˝≤ ne⁄‘√+~.
yÓTT<ä{À¢ uÛj Ñ T· |ü&ç &Üø£sº Y <ä>sZ∑ ø¡ Ï yÓfi≤¢\qTø=+≥T+fÒ Ä&É|&ü TÉ #·T n~
Ä<äTsê› e\H˚ ø±yê\+fÒ >∑eTì+#·T nì dü\Vü‰ sTT∫Ã+~. ÄyÓTøÏ
HÓ{Ÿ |ü]C≤„q+ jÓT≈£îÿe. ø±ì >∑eTìùdÔ ÄyÓT #Ó|Œæ +~ yêdüeÔ +>±H˚
nì|æ+∫+~. nsTTHê düsπ &Üø£sº øY Ï #·÷|æ+#·eTì n‘·>Ô ±s¡T n+≥÷H˚
e⁄Hêïs¡T.
‘·q |üì |üPs¡Ôj·÷´ø£ <Ûëq´, ªªkÕØ, j˚T+≥+≥THêïyé,μμ nì
ì<ëq+>± n&ç–+~.
ªªÁ^wüà sTT+{À¢+∫ yÓ[¢b˛sTTq≥Tº+~,μμ eT+#·+ jÓT<äTs¡T>±
e⁄qï k˛bòÕ˝À ≈£Ls¡TÃ+≥÷ nHêïs¡T MTHêøÏå.
ªªyÓ[b¢ ˛e≥eT+fÒ,μμ ì+bÕ~>± n&ç–+~ <Ûëq´.
ªªeTq qT+∫ $&çb˛<ëeTqTø=+≥Tqï≥Tº+~. Á^wüà sTT+{À¢+∫
yÓ[b¢ ˛sTT+~. ‘·q yÓTTu…˝ ’ Ÿ Ä|òt #˚ùddæ+~. qTyÓ«˝≤¬>H’ ê ‘·qì ø±+{≤ø˘º
#˚j·T>∑\yê?μμ n&ç>±s¡T MTHêøÏå .
ªªHêπø+ ns¡ú+ ø±e≥+˝Ò<äT... ø±ì ‘·qì qTe⁄« ø±+{≤ø˘º
#Ój÷· ´*, n+‘˚>±...μμ n+≥÷ <Ûëq´ ‹]– ˝≤|t{≤|t ÄHé #˚d+æ ~ .
ªªsTT|ü&ÉT eT∞¢ n<Ó+<äT≈£î,μμ ndüV≤ü q+>± n&ç>±s¡T MTHêøÏå .
<Ûëq´ ù|òdãt Tø˘ ˝≤–Hé nsTT Á^wüà b˛dt˝ º ÀøÏ yÓ[+¢ ~. nøö+{Ÿ
&Ée⁄Hé .

ªªe~q nøö+{Ÿ ø√¢CŸ #˚ùddæ+~. $wüj·T+ j˚T+{À $es¡+>±
#Ó|ü . Hêπø+ ns¡+ú ø±e≥+ ˝Ò<Tä ,μμ n+~ <Ûëq´ .
ªªMT e~q ìqï ‘·q ùdïVæ≤‘·Tsê* ô|[¢øÏ yÓfi¯ó‘·÷ y=ø√ÿ |òü+ø£å
q|ü&ÉT Ns¡\T e÷s¡TÃø√yê*>±, e÷s¡TÃø=Hêïø£ yê{Ï MT<äøÏ e⁄+&Ü\ì
<ë<ë|ü⁄ nìï q>∑\ ôd{Ÿ‡ |ü≥Tº≈î£ b˛sTT+~. sTTyêfi¯ kÕj·T+Å‘êìøÏ
sTT+{ÏøÏ ekÕÔqì #Ó|Œæ yÓ[+¢ ~. sTT+<ëø£ ‘·H˚ bò˛Hé #˚dæ sTTø£ÿ&çøÏ
sTTø£ sêqì nqïj·T´øÏ &Óe’ sY‡ |ü+|ækÕÔqì #Ó|Œæ +~. H˚ e÷{≤&˚˝À>±
bò˛Hé &çdÿü HÓ{Ÿ #˚ùddæ+~. yÓ+≥H˚ MT nqïj·T´ bò˛Hé &Û©ç ¢ qT+∫. Hê‘√
e÷{≤&˚XÊø£, Á^wüà bò˛Hé ø£\e≥+ ˝Ò<äT, bò˛Hé #˚dæ+<ë, ô|[¢ qT+∫
e∫Ã+<ëì n&ç>±&ÉT. ‘·qøÏ sT÷ $wüj·T+ ‘Ó©<äì ns¡úeTsTT+~.
n+<äTøπ e∫Ã+<äì #Óù|ŒXÊqT. nqïj·T´ e#˚Ã˝À>± eTì<äs› +¡ Å^wüàì
yÓ‘ø· ±*. sT÷ $wüjT· + eT¬se«]øÏ ‘Ó*j·T≈£L&É<Tä ,μμ nHêïs¡T MTHêøÏ.å
ªªe~q y˚T»sY ø£<ë. yÓ[b¢ ˛e≥+ ‘·q $wt ø£<ë. e~q #Ó|Œæ q
$wüjT· y˚T nqïj·T´øÏ #ÓbÕŒ*‡+~. qTyÓ«+<äT ôdHê‡sY #˚dTü HÔ êïyé. eTq+
yÓ‘ø· ≥ £ + j˚T+{Ï... nu…‡sY,¶ μμ n+~ <Ûëq´.
ªª˙≈£î sTTe˙ï ns¡+ú ø±yé. qT$«+ø± ∫qï|æ\$¢ . sT÷ $wüjT· +
jÓT{Ïº |ü]dæΔ‘·T˝À¢qT MT nqïj·T´øÏ ‘Ó*j·T≈£L&É<äT. ˙ <ä>∑Zs¡ Á^wüà
Áô|ò+&é‡ HÓ+ãsY‡ e⁄Hêïj·÷?μμ
ªª˝Òyé... ø±˙ H˚ ∫qï|æ\¢H˚+{Ï HêøÏ|ü&ÉT |ü<Ó›ì$T<˚fi¯ó¢,μμ n+~.
ªªjÓT˝≤... Hê <ä>∑Zs¡ ø£˙dü+ yêfi¢̄ neTà>±] HÓ+ãsY ≈£L&Ü ˝Ò<äT.
|ò+ü ø£Hå ‡é øÏ |æ\yê*‡q|ü&ÉT Á^wüà yÓTTu…˝ ’ Ÿ qT+#˚ e÷{≤&Ü+. sTT|ü
&Ó˝≤... y=ø£ |üì #˚<ë›+. ‘·qT |üì#˚düTÔqï Ä|ò”dt <ä>∑Zs¡øÏ yÓfi¯<ë+,μμ
nHêïs¡T MTHêøÏ.å
ªªj˚T+{Ï ôV’≤f…ø˘ dæ{Ï <ä>sZ∑ ø¡ ±... nø£ÿ&Ó˝≤ yÓ‘T· ≈£î‘ê+,μμ Ädüø>ÔÏ ±
n&ç–+~ <Ûëq´.
ªªj˚TyÓ÷ ‘Ó©<äT. ø±ì yÓfi≤¢*. nø£ÿ&çøÏ yÓ[‘˚ ‘Ó\TdüTÔ+<˚yÓ÷,μμ
nHêïs¡T MTHêøÏ.å
sTT<˚<√ ∫Á‘·+>± e⁄+~. ‘·qT #·÷ùd dæ◊&ç d”]j·T˝Ÿ˝Àì
bÕÁ‘·\T >∑Ts=Ô#êÃj·÷yÓTøÏ. n+‘· ô|<ä› ôd’ãsêu≤<é˝À Ä >∑T+Á&Éì
Á|òü+{Ÿ d”{Ÿ ❆ 69
_*¶+>¥ <ä>∑Zs¡ ‘·q ‘·*¢ ø√&É*ï yÓ‹πø düìïy˚X¯+ #·÷&Ü\H˚ ≈£î‘·÷Vü≤\+
ø£*–+~ <Ûëq´øÏ.
<Ûëq´ ø±s¡T Å&Óy’ é #˚d÷ü Ô yÓT{≤*ø±ì $+≥T+~. eTs=ø£ÿ|ü&Ó‘’ ˚
Ä dü+^‘êìï ÄkÕ«~+#˚yêπs MTHêøÏå>±s¡T. sTT|ü&ÉT ÄyÓTøÏ e⁄qï
Ä<äTsê› e\q Ä dü+^‘·+ ÄyÓTì Ä˝À∫+#·Tø√ìe«≥+ ˝Ò<Tä . n<˚
düeTj·T+˝À ≈£L‘·Ts¡T sTT+‘· kÕ<Ûës¡D+>± sT÷ |ü]dæú‹ì jÓT˝≤
rdüTø=+<√ ns¡+ú #˚dTü ø√{≤ìøÏ Á|üjT· ‹ïk˛Ô+~. j˚Tø£ø±\+˝À sTTìï
$wüj·÷\T ÄyÓT ‘·\˝À ‹s¡T>∑T‘·T+fÒ y=πøkÕ] nH˚ø£ »qπs≥sY‡ì
ÄHé #˚dqæ |üŒ{Ï s=<ä ‘·\˝À.
jÓT|ü&ÉT ôV’≤f…ø˘ dæ{Ï <ä>∑Zs¡øÏ #˚s¡Tø=Hêïs√ ≈£L&Ü MTHêøÏå>±s¡T
>∑eTì+#·˝Ò<äT <Ûëq´ #Óù|Œes¡≈£î. nø£ÿ&Ées¡≈£î sêe≥+ nsTT‘˚
e#˚ÃXÊs¡T ø±ì ‘·s¡Tyê‘· j˚T+ #˚j·÷´˝À ÄyÓTøÏ ‘Ó©j·T≥+˝Ò<äT.
ø±˙ ÄyÓTøÏ Ä _*¶+>¥ #·÷düT+Ô fÒ e÷Á‘·+ ‘·qT Å^wüàøÏ <ä>sZ∑ ˝ ¡ ÀH˚ e⁄qï
|ò”*+>¥.
‘·*¢ j˚T+ #Ó|⁄ü ‘·T+<ëH˚ ÄÁ‘·+ ˝Ò≈î£ +&Ü <Ûëq´ {Ï«≥sY˝À, ªe÷
neTà>±]‘√ ôV’≤{Ÿø˘ dæ{Ï <ä>sZ∑ ø¡ Ï e#êÃqT e÷ e~qì ø£\e{≤ìøÏ.
yÓqøÏÿ yÓfi‚¢≥|ü&ÉT #êø˘˝…{Ÿ s¡÷yéTøÏ yÓfi≤¢*,μ nì b˛dæº+>¥ #˚dæ+~.
ªªqTyÓ«[¢ e~q ø√dü+ e#êÃeTì #Ó|ü⁄‘êyê,μμ n&ç>±sêyÓT.
ªªH˚Hê... H√ y˚. ndü\T n˝≤ sêìe«s¡T>±. ôd≈£L´]{°... n<ä+‘ê
y√ ô|<ä› Åb˛ôddt,μμ n+~ <Ûëq´.
ªªqTyÓ«[¢ Å^wüà e⁄+<˚yÓ÷ n&ç–sê,μμ nHêïs¡T MTHêøÏå.
ªªnπs, ˙πø+ ns¡ú+ø±e≥+˝≤. ‘·qT ø=‘·Ô>± C≤uŸ˝À C≤sTTq
sTT+~. jÓTe]¬ø’Hê n|ü&˚ ‘Ó*ùd neø±X¯+ ˝Ò<äT. nsTTHê n˝≤
jÓT˝≤ n&ÉT>∑T‘ê+. ôd≈£L´]{Ï yêfi¯ó¢ #ê˝≤ Á|üXï¯ \T y˚kÕÔsT¡ . ø±yê\+fÒ
qTe⁄« yÓfi¯ó¢,μμ n+~ <Ûëq´.
ªªH˚Hê...μμ nì ÄyÓT y√ ø£D å + Ä–, ªªyÓfi§¢#T· Ã, ø±ì e∫Ã+~ H˚qì
‘Ó*ùdÔ Á^wüà ˝Òqì #Óù|ŒdüTÔ+<˚yÓ÷qH˚ uÛÑj·T+,μμ n+≥÷ MTHêøÏå>±s¡T
ø±s¡T ~– sTTHé >π {Ÿ yÓ|’ ⁄ü yÓfió¯ ‘·T+&É>± <Ûëq´ yÓTTu…˝ ’ Ÿ ]+>¥ nsTT+~.
ù|s¡T ˝Òì n+¬øì #·÷dæ jÓTesêqTø=+≥÷, ªªVü≤˝À,μμ n+~
<Ûëq´.
ªª<Ûëq´, H˚qT Á^wüàì. qTeP«, Ä+{° jÓTø£ÿ&ÉTHêïs¡T,μμ nì
n&ç–+~.
ªªMT Ä|òd” t <ä>sπZ∑ . ˙ ø√dü+ e#êÃ+. MT¬sø£ÿ&Ü?μμ n&ç–+~ <Ûëq´.
ªª˙ {°«{Ÿ e÷ Áô|ò+&é #·÷dæ+~. ‘·H˚ Hê≈£î j·Tdt.j·T+.j·Tdt.
|ü+|æ+~. sTT|ü&˚ Ä|òd” t nsTT+~. qTyÓ«˝≤¬>H’ ê Ä+{Ïì sTTø£ÿ&É
qT+∫ rdüT¬ø[¢b˛yê. |”¢CŸ,μμ n&ç–+~ Á^wüà.
ªªneTà $TeTà*ï ø£\yê\qTø=+≥T+~. MT yÓTTu…’˝Ÿ HÓ+ãsY
≈£L&Ü e÷]b˛sTTq≥Tº+~.μμ
ªªne⁄qT. ˙‘√ ‘·s¡Tyê‘· e÷{≤&É‘êqT. sT÷ HÓ+ãsY ≈£L&Ü
jÓTe«]øÏ sTTe«≈£î,μμ n+~ Á^wüà.
<Ûëq´ e÷{≤¢&˝ É <Ò Tä .
ªª|”¢CŸ,μμ n+~ ø£q^wüà.
ªªy√¬ø. ø±˙ neTà $TeTà*ï ø£\yê\ì &çdŒü sπ {Ÿ>± e⁄+~,μμ n+~
<Ûëq´.
ªªH˚ ‘·s¡Tyê‘· e÷{≤&É‘êqT. |”¢CŸ,μμ n+~ Á^wüà.
ªªy√πø,μμ nì <Ûëq´ ‘·*¢øÏ bò˛Hé#˚dæ, ªªbÕ]ÿ+>¥ ˝Ò~ø£ÿ&É. qTe⁄«
e#Ó’Ã ‘·«s¡>±,μμ nì Vü≤&Ü$&ç #˚dæ+~. sTT+‘· <ä÷s¡+ e∫Ã Á^wüàì
ø£\e≈£î+&É yÓfi¯¢{≤ìøÏ ÄyÓT eTqdüT y=|üø√e≥+ ˝Ò<äT. n|üŒ{Ïπø
ôd≈£L´]{° yêfi¯ó¢ Ábıd”»sY |üP]Ô#˚dæ Á^wüà yÓ[¢b˛sTT+<äì #ÓbÕŒs¡T.
eTs√yÓ’|ü⁄ <Ûëq´ #Ó|ü⁄‘√qï bÕ]ÿ+>¥ düeTdü´ ì»y˚Tqì|æ+∫+~.
jÓTe]ì sTT+πø+ n&É>≈∑ î£ +&Ü e#˚ÃXÊsêyÓT.
MTHêøÏ>å ±] Ä˝À#·q\T |ü\Ts¡ø±\T>± |ü]>¬ &ÉT‘·THêïjYT. Á^wüà
sTT˝≤ jÓT+<äT≈£î #˚d+æ ~. ø£˙dü+ ‘·qø¬ +<äT≈£î #Ó|Œü ˝Ò<Tä .
ªª#êø˘˝…{Ÿ s¡÷yéT <ä>∑Zs¡ Ä>∑T<ëe÷,μμ n&ç–+~ <Ûëq´.
MTHêøÏ>å ±]øÏ uÛ˝ Ñ Ò ∫ø±πødæ+~. ‘·ì+‘· Ä<äTsê›˝À e⁄+fÒ sT÷
|æ\øπ¢ + |ü≥<º +˚ {Ï. $q<äT. n+‘˚, Ä ãTÁs¡˝ÀøÏ j˚TyÓTTùdÔ n<˚. j˚TeTq
˝Òø£ düsπ q+≥÷ ‘·\÷bÕs¡T. sTT<äs› ÷¡ ˝À|ü*øÏ yÓfi≤¢sT¡ . MTHêøÏ>å ±]øÏ
˝À|ü\Tqï e´≈£î\ Ô ì #·÷dü÷,Ô ‘·qT ne⁄{≤|òt <ä ù|¢dt nqT≈£îHêïs¡T,
‘·H˚düT≈£îqï dü˝≤«sY ø£MTCŸì yÓ’|ü⁄ #·÷düTø=+≥÷. ‘·qT dü÷º&Ó+{Ÿ>±
Á|òü+{Ÿ d”{Ÿ ❆ 71
e⁄qï|ü&ÉT ùV≤yé yÓ÷sY ‘·eT n&Ü¶>± e⁄+&˚~. Ä bÕs¡¢sY sTT|ü&É÷
e⁄+~. ø±˙ n~ sTT|ü&ÉT <ë<ë|ü⁄ bòÕ´$T© ne⁄{Ï+>¥>± nsTTb˛
sTT+~.
Á^wüà sTT˝≤ jÓT+<äT≈£î #˚d+æ ~. yê[¢<]›ä eT<Ûë´ $Tdt n+&ÉsY
kÕº+&ç+>¥‡ e⁄Hêïj·Tì ‘·q¬ø+<äTø£ì|æ+#·˝Ò<äT. ndü\T n˝≤+{Ï
Äqyê˝Ò ø£ì|æ+#·˝Ò<˚... j˚TyÓTÆe⁄+≥T+~... Ä˝À∫düTÔHêïsêyÓT.
<Ûëq´ ‘·qT ≈£Ls¡TÃqï ù|¢dtì yÓTTu…’˝Ÿ ¬øyÓTsê˝À |æø£ÃsY rdæ Ä
|æø£ÃsY‘√ bÕ≥T ‘·qT jÓTø£ÿ&ÉT+<√ {°«{Ÿ #˚dæ+~. ‘·s¡Tyê‘· ø=‘·Ô>±
˝≤+#Y nsTTq j·÷|t˝À >π yéT Ä&ÉTø=+≥÷ ‘·q {°«{ŸøÏ edüTqÔ ï s¬ kÕŒHé‡
#·÷düTø=+≥÷ ‘·q˝À ‘·H˚ qe⁄«ø=+≥T+~. sTT<ä+‘ê >∑eTìdü÷Ô
jÓT<äTs¡T>± e⁄qï ‘·q‘√ e÷{≤¢&Ü\ì <Ûëq´ jÓT+<äT≈£î nqTø√e≥+
˝Ò<äT. ‘·q Ä+<√fi¯q $wüj·T+ jÓT+<äT≈£î |ü≥º&É+˝Ò<äT. ‘·HÓ|ü&ÉT
sTT˝≤H˚ e⁄+≥T+~. ø±˙ sT÷s√E ÄyÓT Á|ües¡Ôq ‘·qì u≤<Ûäô|&ÉT
‘√+~. sTT+‘·≈£îeTT+<äT #ê˝≤kÕs¡T¢ ∫ø±≈£î|ü&ç+~, jÓT|ü&ÉT Ä
bò˛H˚Hê nH√ ˝≤|t{≤ù|Hê nH√... ø±˙ u≤<Û|ä &ü ˝ É <Ò Tä . sTT|ü&ÉT sTT˝≤
jÓT+<äTø£ì|æk˛Ô+~. Á^wüà sTT+{À¢+∫ yÓ[¢b˛yê\H˚+‘· ndü+‘·è|æÔì
ø±<äTø£<ë ∫qï ndü+‘·è|æÔì ≈£L&Ü ‘·HÓ|ü&ÉT #·÷&É˝Ò<˚...
sTT<äs› ÷¡ ãj·T≥øÏ e#êÃs¡T.
H√{À¢ qTe⁄«–+» ≈£L&Ü <ë>∑ì ‘·q uÛsÑ øÔ¡ Ï sT÷ $wüjT· + ‘Ó*ùdÔ
eTT+<äT ø=&ÉTøÏÿ #Óù|ŒkÕÔsT¡ . sT÷ $wüj÷· ˝Ò+ MT Hêqï>±]øÏ #Ó|Œü ≈£î
nì <Ûëq´ì ôV≤#·Ã]+#ês¡T MTHêøÏ>å ±s¡T.
◆ ◆ ◆
f…kÕ‡s√C≤ ø±|ò”cÕ|t k˛bòÕ˝À ≈£Ls¡TÃqï Á^wüà qe⁄«‘·÷, ªªj˚T+{Ï

H˚qT sTT\T¢ e~˝Òdqæ $wüjT· + Ä+{° MT nqïj·T´øÏ #Ó|Œü ˝Ò<ë. nπs
e÷ bÕ¢Hé n+‘ê y˚dºt nsTTb˛<ä÷,μμ nì ‹]– qe⁄«‘·÷, ªªndü\T Hê
Áb˛u…¢yéT sTT˝≤ kÕ˝Ÿ« #˚jÓTT#·ÃH˚ ◊&çj·÷ Hê Áô|ò+&é sTT∫Ã+~,μμ
n+~.
ªªj˚TyÓTsÆ TT+~... Hêπø+ ns¡+ú ø±e≥+ ˝Ò<Tä ,μμ n+~ <Ûëq´.
ªªHê≈£î Ä sTT+{À¢ Á|ò”&ÉyéT ˝Ò<äT,μμ n+~ Á^wüà.

n+fÒ j˚T+≥qï≥Tº #·÷dæ+~ <Ûëq´..
ªªe÷´πsCŸ nj·÷´ø£ MT sTT+{ÏøÏ e#êÃHê. MT nqïj·T´ u…&é
s¡÷yéT˝ÀH˚ Hê ã≥º\T, $T–*q edüTeÔ ⁄\T düsT¡ ø› =HêïqT. Hê wüO sπ ø˘
ô|≥Tºø√&ÜìøÏ ≈£L&Ü Ä >∑~˝À ù|¢dt ˝Ò<äT. Hê s¡÷yéTì H˚qT $Tdt
ne⁄‘·THêïqT. y√¬ø. ô|fi≤¢j·÷´ø£ u…&és¡÷yéT ùwsY #˚düTø√yê\ì
‘Ó\TdüqTø√. Ä u…&sé ÷¡ yéT e⁄+≥÷H˚ Hêø£+≥÷ eTs√ s¡÷yéT e⁄+fÒ
jÓT+#·ø±ÿ e÷ sTT+{À¢ e⁄qï|ü&ÉT H˚H˝ Ó ≤ Hê edüTeÔ ⁄\˙ï ô|≥Tºø=H˚
<ëH√ï n˝≤ ô|≥Tºø=+{≤qT ø£<ë. Hê f…&u¶û sÒ ‡Y , sTTwüyº TÓ qÆ b˛düsº ‡Y sTT˝≤
Hê edüTÔe⁄\˙ï nø£ÿ&˚ e⁄+&çb˛j·÷sTT. MT nqïj·T´øÏ sTTwüºyÓTÆq
edüTeÔ ⁄\‘√ ô|[¢øÏ eTT+<˚ ì+&çb˛sTTq >∑~ n~. n$ rùddæ Hê$
ô|≥º˝qÒ Tø£<ë... sTT+ø£ |ò⁄ü &é j˚T+ #Ó|Œü eT+{≤yé. Hê≈£î Åô|òd’ t n\yê≥T.
MT sTT+{À¢ #ê˝≤ dædyºü T˚ {Ïø>˘ ± y=ø£ |üP≥ |ü⁄\TdüT, eTs√ |üP≥ |ü|ü
sTT˝≤ &Ó{ ’ w° j
æ T· Hé #ÛêsY˝
º ≤ kÕ>∑T‘·T+≥T+~ yÓTq÷. ‘√≥≈£Ls¡ ‹q˝ÒqT.
‹Hê*‡+<˚. ;s¡ø±j·T, |ü∫ÃJ&ç||ü ü ˝§≥º˝dÒ Tü ø=ì ‹+≥T+{≤s¡T. e÷
sTT+{À¢ ≈£L&Ü sTTe˙ï #˚kÕÔsT¡ . ø±˙ H˚qT ny˚+ ‹qì s√E y=ø£ Åô|ò’
#˚kÕÔsT¡ . MT nqïøÏ HêHéyCÓ Ÿ ˝Òøb£ ˛‘˚ ‹q&Éì ‘·qøÏ ø±e*‡q$ #˚kÕÔsT¡ .
qTe⁄« ‘√≥≈£Ls¡ ‹qeì ˙ø√dü+ ˙≈£î q∫Ãq$ #˚kÕÔsT¡ . qH˚ï+ n&É>s∑ T¡ .
sTTø£ÿ&É Hêπø+ ‹Hê\ì e⁄Hêï sTT~ ø±yê\ì #Ó|üŒ˝ÒqT. eTs√
$wüjT· + j˚T+≥+fÒ Hê≈£î \+#Y u≤ø˘‡ sTTkÕÔsê Hê≈£î dü]|ü&qç +‘˚
ô|&É‘ês¡T ≈£Ls¡\T. \+#Y nesY˝À n+‘ê ø£*dæ ‹+{≤+ ø£<ë. y=ø£ÿ
dü÷ŒHé ≈£L&Ü jÓT≈£îÿe ô|{≤ºsê u≤ø˘‡˝À. y√ sT÷ ≈£Ls¡ u≤>∑T+~.
eT∞¢ #˚sTT+#·T≈£îsêyê n+{≤s¡qTø√ Áô|òï+&é‡ ø±˙ ø=©>¥‡ ø±˙,
sTT+{À¢ #Ó|Œü ˝ÒqT. n|ü &É|ü &ÉT ãj·T≥ ø£ÁØ bÕsTT+{Ÿ‡ qT+#√,
e÷ ô|<ä› y˚Tq‘·HÔ √ j˚T<√ y=ø£{Ï #˚jT· eTì n&ç– |ü≥Tºø¬ fi¯≥ ¢ +. Ä|òd” øt Ï
yÓfi¢‚ <ë]˝À Ä– sTTe«˙ï ø£˝ø… º̆ #˚dTü ø√e≥+ jÓT+‘· ø£wyºü ÷Ó Ä˝À
∫+#·T. e÷ sTT+{À¢H‘’Ó ˚ yês¡+˝À eT÷&ÉTkÕ¬sHÌ¢ ê |”C≤\ì Äs¡s¶ Y #˚dTü
ø=H˚<ëìï. Hê >∑~˝À H˚qT Hê ˝≤|t{≤|t˝À #Ûê{Ÿ #˚dTü HÔ √, eT÷´õø˘
$+≥TH√, dæìe÷ #·÷dü÷ÔH√ Vü‰{Ÿ |”C≤ì jÓT+‘·>±H√ jÓT+C≤jYT
#˚ùd<ëìï. ndü\T ‘Ó\TkÕ, H˚qT e÷ Áô|ò+&é‡ Hê s¡÷yéT˝À #˚] jÓT+‘·
Á|òü+{Ÿ d”{Ÿ ❆ 73
u≤>± ôdŒ+&é #˚ùdyêfi¢̄yÓ÷. >√&É\˙ï Á>±|òæ{°‘√ ì+&çb˛j˚T$. ‹]–
jÓT|ü&√ n+‘ê ø£*dæ ô|sTT+{Ÿ #˚ùd yêfi¯+¢ . kÕ+>¥, &ÜHé‡ y=ø£ÿfÒ+{°
sT÷ ô|[¢‘√ Hê ˝…’|t˝À |òüHé n+‘ê &ç©{Ÿ nsTTb˛sTT+~,μμ n+~
Å^wüà.
jÓT+‘√ sTTwü+º >± Äs¡s¶ Y #˚dqæ ∫¬øHé e÷éT÷dt ‹q≥+ eT]Ã
b˛sTT Á^wüà #Ó|⁄ü ‘√+~ $+{À+~ <Ûëq´.
ªªsTT+ø± ‘Ó\TkÕ e÷ s=y˚THé‡, ‘·>±<ë\T n˙ï Ä Hê\T>∑T >√&É\
eT<Û´˚ . >∑~ <ë{Ïq yÓ+≥H˚ y˚T+ jÓT|ü&É÷ ô|<äe› TqTwüß˝≤¢ e⁄+&Ü*,μμ
n+≥÷ q$«+~ Å^wüà.
ªª|”C≤ Äs¡¶sY #˚düTø=+{≤qT. Hê Áô|ò+&é‡ ekÕÔs¡T. MTs¡T #Ó|æŒq
|òüHé Hê ˝…’|òt˝À ≈£L&Ü e⁄+~ ø£<ë. e÷ Áô|ò+&é‡ ø±yê\ì n&ç–q$
neTà #˚ j · T ≥yÓ ÷ n*y˚ \ T‘√ #˚ s TT+#· ≥ yÓ ÷ #˚ d ü T Ô + ~ ø£ < ë.
MTø±ÿe\+fÒ MT≈£î sTTdüT+Ô ~ ø£<ë...μμ n+~ <Ûëq´.
ªªj·Tdt <ÛëHê´... ˙≈£îqï Å|ò”&ÉyéT Hê≈£î ≈£L&Ü e÷ sTT+{À¢
e⁄+&˚~. sTT~ Hê sTT\T¢ n+{≤s¡T. ø±˙ ø±<äT. sTT~ H˚qT ô|[¢
#˚dTü ø=qï nu≤“sTT n+fÒ Hê uÛsÑ Ô¡ sTT\T¢. nB ‘˚&Ü... ˙≈£îqï˝≤+{Ï
Å|ò”&ÉyéT Hê≈£î sê<äT. ô|’øÏ ø£ì|æ+#·ì s¡÷˝Ÿ‡ #ê\T+{≤sTT. e÷´πsCŸ
nj·÷´πø Hê≈£î sTTe˙ï jÓTø˘‡|”]j·THé‡˝ÀøÏ e#êÃsTT,μμ n+~ Á^wüà.
ªªnqïøÏ #ÓbÕŒsê...μμ
ªªqTe⁄« cÕ{Ÿ‡ y˚düTø=Hêï, d”¢yé˝…dt y˚düTø=Hêï sTT+{À¢ MT nqï
nuÛÑ´+‘·s¡+ #Ó|üŒs¡T ø£<ë. n<˚ H˚qT cÕ{Ÿ‡, Árbò˛sYÔ JHé‡, d”¢yé˝…dt
y˚dTü ø√≈£L&É<Tä . yÓÅdüHº ‡é MT<äøÏ u§≥Tº j˚T+ u≤>∑T+≥T+~ #Ó|ü . u§≥Tº
nìï{Ï MT<äøÏ ô|≥Tºø√yê*. E≥TºøÏ K∫Ã‘·+>± øÏ|¢ t ô|≥Tºø√yê*. sTT˝≤
#ê˝≤ sTTwüO´dt e⁄HêïsTT. n≥Te+{Ï MT nqïøÏ H˚qT $Tdt ne⁄‘·Tqï
ùdŒdt >∑T]+∫ jÓT˝≤ ns¡eú Te⁄‘·T+~. sTT+ø√ $wüjT· + #Ó|Œü Hê, Ä|òd” t
yêfi¢̄‘√ \+#Yø¬ H’ ê &çqïsYøÏ nsTTHê düsπ MT nqïj·T´ |ü]àwüHé sTTùdÔH˚
yÓfi≤¢*. ˝Òø£b˛‘˚˝Ò<äT. Hê ø=©>¥ y√ ne÷àsTT ‘·qT ‘·q Áô|ò+&é‡‘√
|üuŸøÏ yÓ[¢q bò˛{À j·T|òt_˝À b˛dtº #˚dæ+~. ÄyÓTì nHé Áô|ò+&é #˚j·T
eT+{≤&ÉT. eTì<ä]› eT<Ûë´ s¡V≤ü kÕ´˝ÒeT+{≤jYT" nì ô|fi¯s¢ TTq s¬ +&√

s√EH˚ ‘·qT Hê bÕdtesYì¶ rùddüTø=Hêï&ÉT. y√kÕ] eT+&ç Hê bÕdtesYì¶
e÷s¡TÃø=HêïqT. #ê\ >=&ÉyÓ’sTT+~. Hê qT+∫ j˚T<√ <ëdüTÔHêï
eHêï&ÉT... j˚T+ ˝Òì<ëìøÏ jÓT+<äTø=∫Ãq >=&Éeì bÕdtesY¶ sTT#˚ÃXÊqT.
˙ bò˛{À n+<ä+>± e⁄+~ ø£<ë n+<äTøπ qTe⁄« ô|{Ïqº yê{ÏøÏ nìï ˝…ø’ ‡˘
e#êÃj·T+{≤&ÉT. C…\dt...μμ nì q$«, ªªsTT˝≤ #ê\THêïsTT... düπs
n˝≤+{Ïyê{ÏøÏ jÓT˝≤H√˝≤ jÓT&ÓH® ºé ne⁄‘ê. jÓT{Ÿ ©dtº Hê≈£î ø£˙dü+
Hê sTT\T¢ nH˚ ø£+|òst ºY e⁄+fÒ nì|ædTü +Ô ~,μμ n+~ Á^wüà.
ªªn+fÒ &Ó’esY‡?μμ n&ç–+~ <Ûëq´.
ªªø±<äT... nì qe⁄«‘·÷, ªªMT nqïj·T´ì u…~]+#·{≤ìøÏ.
n|ü&ÉT ‘·H˚ Ä+{Ïì ø£ì«Hé‡ #˚dTü ø=+{≤&ÉT. H˚ì˝≤ yÓ[flb˛j·÷qì
#Ó|üŒ˝Ò&ÉT>± nqTø=Hêï+, H˚qT Hê Áô|ò+&é. sTT>√ ø£<ë. ø±˙ ô|<ä›>±
Ä˝À∫+#·≈î£ +&Ü Ä+{ÏøÏ H˚H˚ #Óù|ŒXÊqT. Hê Áô|ò+&é n+{ÏøÏ #ÓbÕŒ
q+fÒ H˚H√ düT|º &æ é q+~,μμ n+~ Á^wüà.
ªªsTT˝≤ u…~]+#˚ ø£+fÒ e÷{≤&=#·TÃ>±.μμ
ªª#Ó|æŒ #Ó|æŒ yÓø˘‡ nsTTb˛j·÷qT. yπ̊s sTT+{À¢ e⁄+fÒ Hê >∑~
Hê≈£î+≥T+~. øÏ#HÓ ˝ é À *ãπswüHé e⁄+≥T+~. sTT+{À¢ n+<ä] |ü]àwüHé
rdüTø=ì Áô|ò+&é‡ì |æ\eø£ÿs¡˝Ò<äT.ô|<ë›fi¯ó¢Hêïs¡ì sTT+{À¢ cÕ{Ÿ‡
y˚düTø√e≥+ e÷H˚qø£ÿs¡˝Ò<äT. y˚T+ πø&ç˝…’{Ÿ &çqïsY #˚j·Te#·TÃ.
sTT\¢+‘ê |ü]>¬ ‘·eÔ #·TÃ... ‘·Hy˚ ÷Ó ‘·q ù|¬s+{Ÿ‡ì e~* sê&É+≥. H˚qT
e~* sê˝Ò<ë... n˙ï e<äT\Tø√˝Ò<ë. sTT|ü&˚ ø£<ë Á^wüà jÓT+C≤jYT"
#˚ùd~. ø=Hêïfi¯ó¢ b˛‘˚ øÏ&‡é ... &Ó|’ sü ‡Y e÷s¡Ã≥+‘√H˚ f…yÆ Té >∑&∫
ç b˛‘·T+~.
nB ø±≈£î+&Ü |æ\\ ¢ T e#êÃø£ H˚qT C≤uŸ #Ój÷· ´\ì nqTø√e≥+˝Ò<Tä .
Hê f…yÆ Té n+‘ê uÒ;øπ sTTyê«\qTø=+≥THêïqT. ndü\T ˙ø√ eTTK´
yÓTqÆ $wüjT· +, ø±s¡T Á|ò+ü {Ÿ d”{Ÿ bÕ*{Ïø‡˘ #Ó|Œü Hê. eTq+ bòÕ´$T©
yÓTT‘·+Ô ãj·T≥øÏ yÓfi‘¯ êe÷. MT nqï Å&Ó$’ +>¥ d”{˝ Ÿ À ≈£Ls¡TÃ+{≤sê...
Ä |üøÿ£ q jÓT|ü&ÉT MT neTà>±s√ HêHêï>±s√ ≈£Ls¡TÃ+{≤s¡T. qTe⁄«,
H˚qT jÓT|ü&É÷ yÓqø£ d”{À¢H>˚ ± ≈£Ls¡TÃ+{≤+. jÓT|ü&ÉT MT nqï |üøÿ£ q
≈£Ls√ÃeTì y=ø£ÿs¡÷ nqs¡T. M¬ø+&é‡ n+<äs+¡ ø£*dæ ãj·T≥øÏ yÓfi≤¢*.
˝Ò<ë MT nqï ‘·q Åô|ò+&é‡‘√ ‘·qT y=ø£ÿ&ÉT ãj·T≥øÏ yÓ[b¢ ˛‘·T+{≤&ÉT.
Á|òü+{Ÿ d”{Ÿ ❆ 75
ndü\T e÷ sTT<äs› y¡ T˚ ãj·T≥øÏ yÓfi<¢‚ ˚ e⁄+&É<Tä . Hê Áô|ò+&é #Ó|Œæ +~˝Ò
‘·q jÓTø˘‡|”]j·THé‡, ‘·q n‘·>Ô ±]+{À¢ ‘·q nã®sπ «wüH.é sT÷ yÓ÷Á&ÉHé
&˚d˝t À n‘·eÔ ÷eT\øÏ ‘·eT bÕ‘·ø±\|ü⁄ ô|‘·qÔ +‘√ bÕ≥T Áô|ò+&ûH¢ dÓ t
ù|s¡T‘√ sT÷ yÓ÷Á&ÉHé Vü‰´|” bòÕ´$T© ø±HÓ‡|t{Ÿ˝Àì$ ø±yê\+≥.
ì»y˚T qì|ædTü +Ô ~. kÕØ. jÓT+‘ÓH’ ê MT ù|¬s+{Ÿ‡, nqï ø£<ë,μμ n+~
<Ûëq´.
ªªsTT{Ÿ‡ y√¬ø... #ê˝≤ Åùdº+CŸ>± nì|ædüTÔHêïsTT ô|fiËÌ¢q ‘·s¡Tyê‘·
dæ≥÷´j˚TwüH‡é . sTT|ü&ÉT H˚H+˚ #Ój÷· ´*,μμ n&ç–+~ <Ûëq´.
ªªndü\T qTe⁄« #Ó|ü Hê ÁbÕu…¢yéT ˙≈£î ns¡úeTsTT+<ë...μμ
ªªH˚H|Ó ü &É÷ Ä sTT\T¢ MT≈£î sTTã“+~>± e⁄+<äì nqTø√˝Ò<Tä .
ìC≤ìøÏ Ä Ä˝À#·q\T ≈£L&Ü Hê≈£î ˝Òy.é .. ø±˙ sTT|ü&ÉT MTs¡T #Ó|⁄ü
‘·T+fÒ ø=‘·Ô ù|¢dt˝À πs|ü⁄ Hê |ü]dæú‹ sTT+‘˚Hê nì|ædüTÔ+~. Hê <ä>∑Zs¡
≈£L&Ü #ê\ f…&û¶uÒsY‡ e⁄HêïsTT,μμ Ä˝À∫dü÷Ô n+~ <Ûëq´.
ªªjÓT>±®ø©º˘ . ø£s¬ ø˘>º ± ˙≈£î ns¡+ú nsTT+~. jÓTeπsHê ø=‘·Ô ù|¢d˝
t À
ø£+|òüs¡ºãT˝Ÿ>± e⁄+&É˝Ò+ ø£<ë...μμ n+~ Á^wüà ‘·qì <Ûëq´ ns¡ú+ #˚düT
ø=qï+<äT≈£î dü+‘√wü+>±.
ªª◊ n+&ÉskY Õº+&é...μμ n+~ <Ûëq´.
◆ ◆ ◆
Vü‰˝À¢ {°M d”]j·T˝Ÿ #·÷düTHÔ êïs¡T MTHêøÏ>å ±s¡T. n‹Ô+{Ï qT+∫

y˚sπ yÓ[b¢ ˛sTTq ø√&É\T. n‘·Ô ‘·q ø£fi˝¢¯ À¢+∫ XÊ|üHês¡Δ u≤D≤\T $düTs¡T
‘√+~.
ªª˙ ô|fi¯¢sTTq ø=‘·Ô˝À qTe⁄« jÓTø£ÿ&ÉT+&˚<ëì$,μμ n&ç–+~
<Ûëq´ ‘·*ì¢ .
ªªsTT+¬øø£ÿ&Ü MT HêqïeTà sTT+{À¢...μμ
ªªnø£ÿ&É ˙≈£î Á|ò”&ÉyéT e⁄+&˚<ë,μμ ‹]– n&ç–+~ <Ûëq´.
jÓT|ü&É÷˝Ò+~ sTT˝≤+{Ï Å|üXï¯ \T y˚dTü +Ô <˚+{À. d”]j·T˝À¢ d”Hé
e˝Òy¢ ÷Ó nqTø=+≥÷, ªªjÓT+<äT≈£î?μμ nì n&ç>±s¡T MTHêøÏ>å ±s¡T.
ªª»dtº ≈£L´]j·Tdt...μμ

ªªj˚T+ Á|ò&” yÉ Té ... e⁄<äjT· + qT+∫ |üH.˚ .. MT HêqïeTà yÓ÷ø±*
|”≥ y˚dTü ø=ì |üÁ‹ø£˝À¢ d”]j·T˝Ÿ‡ #·<Tä e⁄ø=+≥÷ Hê‘√ |üq+‘ê #˚sTT+
#˚~. sTT+{À¢ #ê˝≤eT+~ e⁄+&˚yêfi¯y¢ T˚ yÓ÷ Ä |üìøÏ n+‘·T+&˚~ø±<äT.
MT˝≤ ø±<äT... ô|[¢ #˚ùdHê{Ïøπ nìï |üqT\T sêyê\ì ∫qï|üŒ≥Tï+∫
|üqT\˙ï H˚]Œ+#˚yês¡T...μμ
ªªdæìe÷\øÏ yÓfi‚¢yêfi≤¢?μμ
ªªHÓ\ø√ dæìe÷. n+<äØï rdüTø√ì bı˝ÀeTì yÓfiy¢‚ ês¡T MT ‘ê‘·
>±s¡T. jÓTe]øÏ q#˚Ã dæìe÷øÏ yêfi¯ó¢ yÓfi¢̄&ÜìøÏ e⁄+&˚~ ø±<äT...μμ
ªª yÓfi≤¢\ì|æùdÔ...μμ
ªªnì|æ+∫Hê yÓfi≈¢̄ L£ &É<Tä . y=ø£kÕ] j˚TeTsTT+<ä+fÒ MT Hêqï
>±]ì eTì<äs› y¡ T˚ ø£*dæ dæìe÷øÏ yÓfi<¯ ëeTì n&ç>±qT. jÓT˝≤>√ y=|æŒ+
#êqT. yêfi¢̄ neTà>±]ì |ü]àwüHé n&ç>±s¡T. n˝≤π>˝Ò MT Hêqï>±]øÏ
#Ó|⁄ü ‘êqT nHêïs¡T. Ä #Óù|Œ˝À>± ÄyÓT sTT+{À¢ yêfi¢̄+<ä]øÏ n<˚<√
∫Á‘·yÓTÆq ø√]ø£˝≤ qe⁄«‘ê qe⁄«‘ê #Óù|ŒXÊs¡T. sTT+ø£ ô|<ä› e~HÓ’‘˚
sTT~ MT Ä˝À#·Hê e~q>±s¡T nì n&É>≥ ∑ +. sTT+{Ïø=∫Ãq #·T≥º+
yÓTT>∑T&çï ø=+>∑Tq u≤>∑H˚ eTT&ç y˚dTü ø=+≥THêïyé nì qe⁄«˝≤≥\T...
sT÷ >√\+‘ê #·÷dæ #Ûê... sTT+¬ø|ü&É÷ j˚T+ n&É≈L£ ÿ&É<ìä >∑{>ºÏ ±
nqT≈£îHêïqqTø√... MT Hêqï‘√ sTTø£ÿ&É yê´bÕs¡+ ô|{Ïùº dÔ u≤>∑T+≥T+
<äì MT ‘ê‘·>±]øÏ Ä˝À#·q sêe≥+. n˝≤ sT÷ ePs¡T e#êÃ+.
n|üŒ{Ïπø nqïj·T´øÏ |üHÓï+&˚fi¯ó¢. ˙≈£î Hê\Tπ>fi¯ó¢... n|üŒ{ÏøÏ sTT+πø+
düs<¡ ë\T+{≤jYT...μμ e÷{≤&ÉT‘·THêï ÄyÓT eTqdüT˝ÀøÏ <Ûëq´ sTT˝≤
jÓT+<äT≈£î n&ÉT>∑T‘·T+<ëH˚ nqTe÷q+ #=#·TÃø=dü÷HÔ ˚ e⁄+~.
<Ûëq´ {°M #Ûêq˝Ÿ‡ì ]yÓ÷{Ÿ‘√ e÷s¡Tdü÷HÔ ,˚ ªªÁ^wüà e~q e÷{≤
&ç+~...μμ nì yÓTT‘·+Ô dü+uÛ≤wüDì #Óù|Œdæ+~.
MTHêøÏ>å ±s¡T ÄX¯Ãs¡´b˛j·÷s¡T. ÄyÓTøÏ ø±düÔ ]©|ò>t ± ≈£L&Ü nì|æ+
∫+~. ‘·ì+ø± Á^wüà y˚sπ yêfi¯ì¢ sTTwü|º &ü +ç <ë... ˝Ò<ë ‘·q ø=&ÉTøπ eTs√
ne÷àsTTì sTTwü|º &ü Ü¶&Ü... sTT˝≤ |ü]|ü]$<Ûë\ nqTe÷Hê\T. ø±˙
‘·qø¬ |ü&É÷ sTT˝≤+{Ï $wüj÷· ˝Ò ‘·≥˝ º <Ò Tä . Á^wüà ùdŒdtì ‘·qT ˝≤≈£îÿ+
≥THêïqì ‘·q¬ø|ü&É÷ nì|æ+#·˝Ò<äT. e+≥>∑~˝À |üìì Á^wüàøÏ
Á|òü+{Ÿ d”{Ÿ ❆ 77
#Ó|Œü ø£b˛‘˚ ÄyÓTøÏ |üì uÛ≤s¡+ e⁄+&É<qä Tø=HêïqT. bòÕ´$T© n+‘ê ø£*dæ
yÓfi≥¢̄ +˝À dü+‘√wü+ e⁄+~. ø±˙ Á^wüà nqï≥Tº ø±s¡T eTT+<äT d”{Ÿ
sê»ø°jT· + ≈£L&Ü yêdüeÔ y˚T ø£<ë. H˚qT ≈£L&Ü jÓT|ü&É÷ Ä yÓqø£ d”{Ÿ
˝ÀH˚ ø£<ë ≈£Ls¡TÃH˚~. yÓTT<ä{À¢ n‘·Ô>±s√, e÷eT>±s√, Ä ‘·s¡Tyê‘·
|æ\\ ¢ T... sTT˝≤ eTT+<äT d”{˝ Ÿ À ≈£Ls¡TÃ+fÒ u≤>± efi¯óe¢ T+&˚~. ø±ì
H˚qdü\T Ä $wüj·÷H˚ï eT]Ãb˛sTT Á^wüàøÏ yÓqø£ d”fÒ>± sTT∫Ã+~.
sTTe˙ï ∫qï∫qï>± ø£ì|ækÕÔsTT ø±˙ #ê˝≤ H=|æŒkÕÔsTT. sTT]fÒ{Ÿ
#˚kÕÔsTT. n˝≤ y=ø=ø£ÿ{Ï>± Ä˝À∫düT+Ô fÒ MTHêøÏ>å ±]øÏ Á^wüà jÓT<äT
s=ÿ+≥Tqï sTTs¡T≈£î ns¡eú Te«kÕ–+~.
ªÁ^wüà‘√ e÷{≤&Ü*,μ nqTø=+≥÷ |üø£ÿøÏ #·÷ùddü]øÏ <Ûëq´
˝Ò<äT. j˚TyÓTÆsTT+<äu≤“ nqTø=+≥T+&É>±, ªª e÷yéT" u≤>∑T+<ëμμ
n+≥÷ ø=‘·Ô ≥÷´ìø˘ #·÷|æd÷ü Ô yÓT]ùd ø£fi‘¢̄ √.
ªªjÓTø£ÿ&ç~?μμ
ªªyÓTTqï ÄHé˝…’Hé Äs¡¶sY sTT#êÃqT>±... &Ó*eØ #˚düTÔqï≥Tº ø±˝Ÿ
#˚XÊ&ÉT. sT÷>∑Ø¢ yÓsTT{Ï+>¥. sTT|ü&˚ &Ó*eØ #˚XÊ&ÉT. qTe⁄« d”]j·T˝À¢
sTTHê«˝Ÿ nsTTb˛j·÷yé. ø±*+>¥ u…˝Ÿ $ì|æ+#·˝<Ò Tä ˙≈£î. u≤>∑T+<ë...μμ
{°HC˚ Ÿ dü+ãs¡+.
ne⁄qT... Á^wüà ≈£L&Ü sTT˝≤H˚ ô|]>=∫Ã+~ ø£<ë... ndü\T ø±ùd|ü⁄
ÁøÏ‘+· ‘·q‘√ e÷{≤&çq d”]j·Tdt $wüj÷· ˝Ò >∑Ts¡T˝ Ô qÒ +‘·>± Ä ø=‘·Ô
ã≥º\ s¡+>∑T˝À¢ eTTì–b˛sTT+~ <Ûëq´. sTT˝≤+{Ï dü+‘√wü|⁄ü >¬ +‘·T*ï
Á^wüà y˚jT· ≥+ ‘·H|Ó ü &ÉT #·÷&É˝<Ò Tä .
ªªÁ^wüà‘√ e÷{≤&Ü*,μμ nHêïsêyÓT.
ªªj˚TyÓTHÆ ê n+{≤yê?μμ
ªª|tÃ... jÓT|ü&ÉT yÓTTu…’˝Ÿ, {°«{Ÿ‡, j·T|òt_j˚THê sTT+{À¢
eTqTwüß´\T |ü≥sº ê nì $TeTà*ï n+{≤+ ø±˙ y=ø√ÿkÕ] y˚T+ ≈£L&Ü
düTì•‘·yTÓ HÆ ê #·÷|ü⁄ì ø√˝ÀŒ‘·T+{≤+. e÷]b˛‘·Tqï ùdŒdt sT÷πø«wüìï
|ü≥Tºø√e≥+˝À H˚qT ô|òsTT˝Ÿ nsTTq≥Tº,μμ nHêïsêyÓT.
<Ûëq´ ø±˝Ÿ #˚dæ+~ Å^wüàøÏ.
ªªkÕØ Á^cÕà. sTT+{ÏøÏ sê. Hê ø=&ÉTøπ ø±˙ eT>∑|˝ æ ≤¢&>˚ ±. sTT>√

edüT+Ô ~. n|ü&ÉT &û˝Ÿ #˚jT· ˝Ò+. <ë sTT+{Ïø.Ï jÓTe] eTqdüT ø£wôºü |≥º
≈£î+&Ü ˙≈£î q∫Ãq sTT+{À¢ ˙‘√ bÕ\T bı+–+#˚ u≤<Û´ä ‘· Hê~...μμ
nHêïsêyÓT.
ÄyÓT bò˛Hé ô|fÒXº Êø£, ªªe÷yéT, H˚ì+‘· ø±+|æøπ¢ wüìï ù|òdt #˚jT· ˝ÒqT.
&û˝Ÿ #˚jT· ˝ÒqT. Hê≈£î sTT˝≤+{Ïe˙ï eTT+<˚ e÷{≤&ç ô|[¢ #˚jTY "μμ
n+~ <Ûëq´.
ªªjÓTìï #·÷dæ #˚dæHê ∫ìï∫ìï ÁbÕã¢yéT‡ edüTÔH˚ e⁄+{≤jYT.
˙≈£îqï e+≥ ã<äøΔ ±ìøÏ e+≥>∑~ì Vü‰˝Ÿ# ¶ ù˚ d n‘·>Ô ±πs q#·Ãe#·TÃ. ˙≈£î
e+≥ sêø£b˛e≥+ ÄyÓTøÏ q#·Ãø£b˛e#·TÃ. ìqTï y˚sπ ô|{≤º\qTø√e#·TÃ.
n|ü&ÉT ˙≈£î yÓfi≤¢\ì|æ+#·øb£ ˛e#·TÃ. #Ó|Œü ˝Ò+. H˚qT #ÓjT· ´>∑*–+
<=ø£ÿfÒ, M˝…’q+‘·>± ns¡ú+ #˚düTø=H˚ n‘·Ôe÷eT*ï yÓ‘·ø£≥y˚T. nB
j˚TeT+‘· düT\Te⁄ ø±<äqTø√,μμ nHêïsêyÓT.
ø±*+>¥ u…˝Ÿ düe«&ç.
Á^wüà ˝À|ü*øÏ e∫Ã+~.
ÄyÓT #·÷|ü⁄\T yÓTs¡TdüTÔHêïjYT... Ä yÓTs¡T|ü⁄ì #·÷düTÔ MTHêøÏå
>±s¡T ‘·HÓ|ü&ÉT sTT+‘·≈£î eTT+<äT Á^wüà˝À #·÷&Éì yÓTs¡T|ü⁄...
y=ø£|ü &ÉT ‘·qT ø√˝ÀŒsTTq yÓTs¡T|ü⁄. <Ûëq´˝À ì‘·´+ $]ùd yÓTs¡T|ü⁄.
∫qT≈£î e÷dü|Áü ‹ø£, nø√ºãsY 2013
Á|òü+{Ÿ d”{Ÿ ❆ 79
eT<äsVY Qü &é @ ]j·÷©º #Óø˘

y=Hé... ≥÷... Ár...
ôd’\Hé‡ ÄHé <ä bò˛¢sY... kÕºsYº
¬øyÓTsê...
ªªMT ù|s¡T...μμ
ªªdü‘·é‹.μμ
ªªej·TdüT‡...μμ
ªª26.μμ
ªªMT ePs¡T...μμ
ªª∫+‘·ù|≥.μμ
ªªj˚T õ˝≤¢...μμ
ªªeT~Ûs¡ <ä>∑Zs¡.μμ
ªªsT÷ ePs¡ T jÓ T |ü  &É T
e#êÃyé...μμ
ªª◊<˚fi¯¢sTT+~.μμ
eT<äsYVüQ&é @ ]j·÷©º #Óø˘ ❆ 81

ªªjÓT+<äTø=#êÃyé...μμ
ªª|üìø√dü+.μμ
ªªô|fi¯¢sTT´+<ë...μμ
ªªÄ"μμ
ªªjÓTHêïfi¯¢sTT+~...μμ
ªªj˚T&˚fi¯¢sTT+~.μμ
ªªMT Äj·TH˚+ #˚kÕÔ&ÉT...μμ
ªªMT¬ø+‘·eT+~ |æ\¢\T...μμ
ªªy=ø£ u≤ãT.μμ
ªªqTe⁄« sT÷ |üì #˚dTü qÔ ï≥Tº MT sTT+{À¢ jÓTe¬se]øÏ ‘Ó\TdüT...μμ
ªªn+<ä]øÏ ‘Ó\TdüT.μμ
ªªn+<äs¡÷ n+fÒ...μμ
ªªMT n‘·Ô>±]øÏ.μμ
ªª‘Ó\TdüT.μμ
ªª‘Ó\TkÕ... yêfi‚¢+ nuÛÑ´+‘·s¡+ #Ó|üŒ˝Ò<ë...μμ
ªª˝Ò<äT.μμ
ªªjÓT+<äTø£ì...μμ
ªªsTT+<äT˝À nuÛ´Ñ +‘·s+¡ #Ó|Œü {≤ìøÏ j˚TeTT+~ y˚T&ÉyTé ...μμ
ªªsTT+<äT˝ÀøÏ jÓT+<äTø=#êÃyé...μμ
ªªsT÷ |üì u≤>∑T+≥T+~.μμ
ªªu≤>√≥+ n+fÒ...μμ
dü‘·é‹ |òü≈£îÿq q$«+~. H√{ÏøÏ Ns¡#Ó+>∑T n&ÉT¶ ô|≥Tºø=ì
‹]– ‹]– q$«+~.
ªªø£{Ÿ ø£{Ÿ ø£{.Ÿ ..μμ s¡÷<Ûsä Y n]#ê&ÉT. s¬ +&ÉT #˚‘T· \ y˚fiì¢¯ s¬ dt˝
º d… t
>± q\T|ü⁄ø=+≥÷, ªªj˚TeT&ç>±yé... jÓT+<äT≈£î qe⁄«‘√+~... j˚TeTe⁄
‘√+~,μμ ¬sdtº˝…dt>± n&ç>±&ÉT.
dü‘´· e‹ #Ó|⁄ü ‘√+~ Á{≤Hé‡˝Ò{Ÿ #˚dTü qÔ ï dü+B|ü, ªªeP]πø ‘·qøÏ
qy=«∫Ã+~. sTT+‘·ùd|ü⁄ d”]j·Tdt>± ø¬ yÓTsêì ù|òdt #˚jT· ≥+ yêfi¢̄øÏ
n\yê≥T e⁄+&É<Tä ø£<ë,μμ n+~.

ªªy√πø... y√πø... kÕºs.ºY ..μμ s¬ +&ÉT #˚‘T· *ï $~*dü÷Ô nHêï&ÉT s¡÷<Ûsä .Y
ªªy=Hé... ≥÷... Ár... ôd’\Hé‡ ÄHé <ä bò˛s¢ .Y .. kÕºsºY ø¬ yÓTsê...μμ nHêï&ÉT
s¡÷<ÛäsY.
dü‘·é‹ qe⁄«ì n‹ø£wüº+ MT<ä Ä|ü⁄ø=+≥÷ ¬øyÓTsê yÓ’|ü⁄
‹]–+~.
ªªndü\T ˙≈£î sT÷ |üì $wüjT· + #Ó|Œæ +~ jÓTes¡T...μμ
ªªe÷ sTT+{Ï |üøÿ£ q e⁄+&˚ #·+Á<ëe‹ #Ó|Œæ +<ä+&ç...μμ nì Ä–
eT∞¢ e#˚Ã qe⁄«ì Ä|ü⁄ø=+≥÷, ªªy˚T&ÉyTé , j˚T+ #ÓbÕŒ˝À ‘Ó\TdüT...
MTs¡T Á|üXï¯ \T n&É>≈∑ î£ +&ÜH˚ #Óô|’ŒHê... ‘=+<äs>¡ ± nsTTb˛‘·T+~,μμ
n+~ dü‘´· e‹.
dü+B|ü yÓ+≥H˚ Á{≤Hé‡˝Ò{Ÿ #˚j·T≈£î+&Ü j˚T+ #ÓbÕŒ˝≤ nì
Ä˝À∫düT+Ô &É>±H˚ s¡÷<Ûsä Y ‹]– ndüV≤ü q+>± j˚T+≥ì n&ç>±&ÉT.
dü‘´· e‹ #Ó|Œæ +~ dü+B|ü s¡÷<Ûsä øY Ï #Ó|Œæ +~.
ªª#Ó|üŒeTqT.μμ
#Ó|Œü eT+~ dü+B|ü.
ªª#·+Á<ëe‹ sT÷ |üì #˚jT· ø£eTT+<äT ôV’≤f…ø˘ dæ{˝ ° À y√ s¬ +&ÉT
bòÕ{
¢ ‡Ÿ ˝À e+≥ #˚dTü +Ô &˚~. ‘·H˚ H˚˙ ePs¡Tø=∫Ãq ø=‘·˝ Ô À y√ s¬ +&ÉT
sTTfi¯˝ ¢ À¢ e+≥|üì sTT|æŒ+∫+~. ‘·qT e+≥|üì #˚d÷ü HÔ ˚ ø=Hêïfi¯ó¢ sT÷
|üì #˚d+æ ~. e+≥|üì ø£+fÒ sTT+<äT˝À &ÉãT“\T jÓT≈£îÿe e⁄Hêïj·Tì
sT÷ |üì˝ÀøÏ e∫Ã+~. ªdü‘ê´, ˙≈£î #ê˝≤ u≤<Û´ä ‘·\THêïsTT, e+≥
|üì˝À e#˚Ã &ÉãT“\T dü]b˛e⁄. sT÷ |üì #˚ùdÔ Hê\T>∑T &ÉãT“˝§kÕÔsTT,μ
n+<√s√E. Ä˝À∫ùdÔ ì»y˚Tqì|æ+∫+~. ‘·q‘√ sT÷ Vü‰dæŒ≥˝ŸøÏ
e#êÃqT. ∫qï &Üø£sº e¡ Tà nìï $wüj÷· \T #Ó|Œæ +~. sTT+<äT˝À Hê<˚+
e⁄+&É<Tä . jÓTe«]‘√qT |ü&TÉ ø√qø£ÿsπ <¢ Tä . ‘=$Tà~ HÓ\\T yÓ÷ùdÔ Ä
_&Éì¶ yêfi¢̄øÏ sTT#˚ÃkÕÔ+. &ÉãT“\øÏ &ÉãT“\T... e÷ ø£cÕº\T rs¡T‘êsTT.
j˚T<√ _&É\ ¶ T ˝Òìyêfi¢̄øÏ |æ\*¢ ï sTT∫Ãq |ü⁄q´+... e÷ Äj·TqøÏ #Ó|Œæ
∫qï &Üø£ºs¡eTà <ä>∑Zs¡øÏ rdüTø=#êÃqT. ∫qï &Üø£ºs¡j·T´ e÷ Äj·Tq‘√
e÷{≤&Ü&ÉT. e÷ n‘·eÔ TàøÏ #ÓbÕŒ+. ≈£L‘·T] ô|[¢øÏ \ø£å sTTeTà+~.

düsπ qHêï+. n+‘˚... y˚T&ÉyTé . j˚TeT+‘· ô|<ä› $wüjT· + ˝Ò~+<äT˝À...μμ
nì ‹]– q$«+~ dü‘´· e‹.
dü+B|ü Á{≤Hé‡˝Ò{Ÿ #˚d+æ ~ $ì, ªªyê«... y√...μμ n+≥÷ HêHê
s¡ø±\T>± ÄX¯Ãsê´ìï Á|üø£{Ï+∫ s¡÷<ÛäsY, ªªsTT+&çj·÷˝À bòÕ´$T©
yê\÷´dt #ê˝≤ sTT+bÕ¬s+º {Ÿ n+{≤s¡T. ôd+{ÏyTÓ +{Ÿ‡, yÓ÷s¡˝‡Ÿ #ê˝≤
jÓT≈£îÿe+{≤s¡T. |”|ü⁄˝Ÿ »&ç®yÓT+≥˝Ÿ n+{≤s¡T. MTs¡T eT<äsYe⁄&éøÏ
#ê˝≤ sTT+bÕ¬sºHé‡ sTTkÕÔs¡+{≤s¡T. eT] Mfi‚¢+{° sTT<ä+‘ê #ê˝≤
dæ+|ü⁄˝Ÿ nì #Ó|⁄ü ‘·THêïs¡T... ô|ò+’ &Í{Ÿ... sTT+ø± sTT+ø± &ç>¥ #˚jTY "...μμ
nHêï&ÉT s¡÷<ÛäsY.
dü+B|ü eTT+<äT ‘Ó\¢uÀsTT+~. ne˙ï n&É>±˝≤... n&ç–‘˚
j˚TeTqT≈£î+{≤s√... ndü\T n+‘· ô|<ä› $wüj÷· \T ns¡+ú ne⁄‘êj·÷...
ªªyêfi¢̄ nedüsê\T düsπ ... ø±˙ sTT~ |æ\\ ¢ ‘√ eTT&ç|&ü ç e⁄+~
ø£<ë... MT #·T{≤º\T, MT #·T≥Tº|øü ÿ£ \ yêfi¯ó¢ j˚T+ nq˝Ò<ë,μμ n&ç–+~
dü+B|ü.
ªª|æ\¢\T ˝Òìyêfi¯¢øÏ |æ\¢\T e#˚Ã≥Tº #˚j·T{≤ìøÏ ôV≤˝ŸŒ>±
e⁄+&É≥+ eT+∫<˚ nHêïs¡T... ndü\T sT÷ eT+∫|üìì <˚eTT&ç∫Ãq
neø±X¯+>±H˚ #·÷kÕÔ+ y˚T&ÉyTé ...μμ n+~ dü‘´· e‹.
ªªMT¬øìï &ÉãT“\T sTTkÕÔsT¡ ,μμ n&ç–+~ dü+B|ü.
ªªe÷ ‹+&çøÏ HÓ\øÏ |ü~y˚*kÕÔs¡T. eT+<äT\øÏ, |üØø£å\øÏ yêfi‚¢
ô|≥Tº≈î£ +{≤s¡T. sTT$ø±ø£ &Ó*eØ nj·÷´ø£ eT÷&ÉT \ø£\ å T sTTkÕÔsT¡ ,μμ
n+~ dü‘´· e‹.
dü+B|ü sTT+^¢w˝ t ÀøÏ Á{≤Hé‡˝Ò{Ÿ #˚d+æ ~.
ªªMTs¡˝≤ ‘=$Tà~ HÓ\\T yÓ÷kÕø£ _&Éì¶ sTT#˚Ãj·T{≤ìøÏ u≤<Ûìä
|æ+#·<ë...μμ
ªªu≤<Ûë... u≤<Û̊eTT+~...μμ
ªªnHêïfi¯S¢ MT˝À uÛ≤>∑+>± e⁄+&ç...μμ
ªªeTT+<˚ #Ó|ü⁄‘ês¡T>±... n+<äT˝À e÷~ nH˚~ j˚TeTT+~.
ø=Hêïfi¯ó¢ e÷ ø£&ÉT|ü⁄ì n<Ó›øÏ sTTe«≥+ ‘·|üŒ,μμ n‹ e÷eT÷\T>±
#Ó|Œæ +~ dü‘´· e‹.

n+‘˚ kÕ<Ûës¡DyÓTqÆ dü«s¡+‘√ Á{≤Hé‡˝Ò{Ÿ #˚d+æ ~ dü+B|ü.
ªªsTT˝≤ sTT|üŒ{ÏøÏ jÓT+‘·eT+~ì ø£Hêïyé.μμ
ªªyπ̊syêfi¢̄ ø√düe÷... sTT~ ¬s+&√~.μμ
ªªyÓTT<ä≥ ø£qï _&É¶ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T jÓTes¡T.μμ
ªª‘Ó©<äT. e÷≈£î yêfi¢̄ì #·÷|æ+#·s¡T. sTT|ü&ÉT ≈£L&Ü yêfiË¢e«s√
e÷≈£î ‘Ó©<äT... ndü\T |ü⁄{Ïqº |æ\\ ¢ ì e÷≈£î #·÷|æ+#·sT¡ . |ü⁄{Ï+º ~
Ä&√ yÓTT>√ ≈£L&Ü ‘Ó©<äT,μμ n+~ dü‘´· e‹.
ªªjÓT+‘· ø±<äqT≈£îHêï ø±düÔ u≤<Ûä e⁄+≥T+~ ø£<ë n˝≤ _&Éì¶
sTT#˚Ãj·T{≤ìøÏ...μμ s¡÷<Ûsä Y ø√dü+ n&ç–+~ dü+B|ü.
dü‘·é‹ eT∞¢ ô|’≥#Ó+>∑Tì H√{ÏøÏ n&ÉT¶ ô|≥Tºø=ì qe⁄«‘·÷,
ªª_&Éì¶ sTT∫Ãq|ü&ÉT #ê˝≤ u≤<Ûä e⁄+≥T+~... |æ\*¢ ï sTT∫Ãq|ü&ÉT
#ê˝≤ j˚T&ÉTkÕÔ+... ù|<ä]ø£+ e\¢ sTT˝≤+{Ï |üìø=#êÃ+. &ÉãT“
H√ïfi¯ó¢ eTeTà*ï, e÷ ù|<ä]ø±ìï yê&ÉTø=+≥THêïs¡T, <√#·Tø=+≥THêïs¡T
nì #Ó|Œü eT+{≤sê... b˛sTTqkÕ] y√ {°Myêfi¯ó¢ sTT˝≤H˚ #Ó|Œü eTHêïs¡T.
e÷πø+ u≤<Ûä ˝Ò<+ä fÒ n˝≤ø±ÿ<äT... #ê˝≤ j˚T&ÉTkÕÔ+... e<ä˝ø¢Ò £ e<ä˝ø¢Ò £
|æ\\¢ ì e<äT\TÔHêï+... u≤>± >∑Ts=ÔkÕÔsT¡ ... y=ø√ÿkÕ] _&Éì¶ sTTe«eTì
>=&Ée #˚kÕÔeTì, ø=ìïkÕs¡T¢ |æ\¢*ï |ü≥Tºø=ì bÕ]b˛‘êeTì #Ó|üŒ
eTHêïs¡T. sTT˝≤ |æ\*¢ ï ø£q&ÜìøÏ e#˚Ã Ä&Üfi¯ó¢ sTT˝≤+{Ï >=&Ée\T,
yÓ÷dü+ #˚kÕÔsì¡ , j˚T&ÉTkÕÔsì¡ j˚T+fÒ+{À #Ó|Œü eT+{≤s¡T y˚T&ÉyTé ...
sTT˝≤ #Ó|æ‘˚ ø±˙ Áb˛Á>±yéT #·÷&És¡+≥. j˚T<√ nHêïs¡T y˚T&ÉyéT...
j˚T+fÒ n~ Hê>∑\ø°Î... j˚T<√ sTT+≥s¡d+ºæ >¥...μμ nì sTT+≥s¡÷«´dt
sTTe«&ÜìøÏ e∫Ã |üøÿ£ q ≈£Ls¡TÃì sT÷ sTT+≥s¡÷«´ #·÷düTqÔ ï yêfi¯y¢ |’Ó ⁄ü
#·÷dü÷Ô n+~ dü‘´· e‹.
nø£ÿ&ÉTqï q\T>∑Ts¡T y=ø£] yÓTTø±˝§ø£s¡T #·÷düT≈£î+≥÷,
ªªn<˚H˚... k˛ºØ... j˚T+ k˛ºØ... j˚T<√ nHêï&Éu≤“,μμ yêfi¢̄˝À¢ yêfi¯ó¢ Ä
e÷≥ì >∑Ts¡TÔ #˚düTø√&ÜìøÏ Á|üj·T‹ïdüTÔ+fÒ, ªªVüAéTHé sTT+Áf…ôdº&é
k˛ºØ,μμ nì n&ç–+~ dü+B|ü.
ªªÄ" n<˚ e÷≥... n˝≤+{Ï<.˚ .. Ä" n<˚ n<˚...μμ

s¡÷<Ûsä Y dü+B|ü Á{≤Hé‡˝Ò{Ÿ #˚jT· ≥+ ˝Ò<+˚ {≤ì, Á{≤Hé‡˝Ò{Ÿ #˚jT·
eTì ôd’>∑ #˚XÊ&ÉT.
ªªBìøÏ dü+ã+~Û+∫+~ ø±<äT. b˛sTTqkÕ] {°Myêfi¢̄øÏ sTT∫Ãq
sTT+≥s¡÷«´ #Ó|⁄ü HÔ êïs¡T,μμ n+~ dü+B|ü.
ªªMfi¯ó¢ sTT+‘·≈î£ eTT+<äT {°M sTT+≥s¡÷«´ sTT#êÃsê...μμ
ªªeP"μμ n+~ dü+B|ü.
ªªn<Ó˝≤... H˚ jÓT|ü&É÷ j˚T sTT+≥s¡÷«´ sTTe«ì Áô|òwt ù|òôddt
ø±yê\ì ø√Ä]¶H˚≥sYøÏ #ÓbÕŒqT,μμ ø√|ü+>± nHêï&ÉT s¡÷<ÛäsY.
wüO{Ï+>¥ Ä|æ ø√Ä]¶H˚≥sY düT<ÛäøÏ bò˛Hé #˚XÊ&ÉT.
$wüjT· + #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªn+<äs÷¡ ø±<äT, jÓTes√ y=ø£s√ sTT<äs› √ sTT#êÃs¡T. nsTTHê
yêfi¯ó¢ n|ü&ÉT ù|òôddt #·÷|æ+#·˝<Ò Tä . sTT|ü&ç~ bòÕs¬ Hé ø£+Á{°dt ø√dü+
ø£<ë n+<äTø£ì ø=+‘·eT+~ ù|òôddt #·÷|æ+#·{≤ìøÏ y=|üø=Hêïs¡T...μμ
n+≥÷ n‘·ìï XÊ+‹+|üCdÒ ,æ ªªÁô|òwt ù|òôddt n+≥. ndü\T sT÷ &Ü≈£î´
yÓT+Á{°dt yêfi¯ó¢ sTT#˚Ã &ÉãT“˝Ò ‘·≈î£ ÿe. sTT+≥s¡÷«´dt nì e#˚Ã yêfi¯+¢
<ä]øÏ ø=‘·Ô ù|òôddt n+fÒ jÓT˝≤... n+‘·≈£îeTT+<äT sTT+≥s¡÷«´dt
sTTe«ìyêfi¯ó¢ ø±yê\+fÒ jÓT˝≤... n+‘·eT+~ düs=π>{Ÿ eT<äsY‡
e⁄+&=<ë›... ø=+‘·eT+~ &Üø£ºsY‡ ndü\T sTT+≥s¡÷«´dtH˚ jÓT+ø£πsCŸ
#˚jT· s¡T. j˚T<√ sT÷ &Ü≈£îýÓT+≥Ødtì ø=+‘·eT+~ bòÕs¬ qsY‡ì nÁ{≤ø˘º
#˚jT· {≤ìøÏ j˚T<√ yêfi¢̄ _õHÓdt ø√dü+ M{Ïì jÓT+ø£sπ CŸ #˚kÕÔsT¡ ø±˙,
düs=π>{Ÿ eT<äsY‡øÏ yêfi¢̄ Áô|’ed” eTTKý˚T ø£<ë...μμ ‘·qì s¡÷<ÛäsY Á|ü•ï+
#·≥+ ‘·≥Tºø√˝Òì düT<Ûä ô|’øπ sT÷ e÷≥\T n+≥÷ $düTø=ÿ+~.
jÓT<äTs¡T>± ≈£Ls¡TÃì n|òw” j æ T· ˝Ÿ yÓTsTT˝Ÿ‡øÏ »yêãT\T sêdüTqÔ ï
ÄeTì, ªªMfi¢̄øÏ yêfi¯ó¢ ù| #˚kÕÔsê, sTT+≥s¡÷«´ sTT∫Ãq+<äT≈£î,μμ nì
n&ç–+~.
ªªù| #˚j·Tø£b˛‘˚ y=ø£ÿs¡÷ sês¡T e÷{≤&És¡T,μμ n+~ düT<Ûä.
ªªMfi¢̄+<äØï qTyÓ«˝≤ ø±+{≤øº̆ #˚kÕÔy,é μμ ≈£L´]j·Tdt>± n&ç–+~
ÄeTì.

ªªHê e⁄<√´>∑yT˚ n~ø£<ë... jÓTes¡T j˚T düuø®… º̆ ô|’ &Ü≈£îýÓT+≥Ø
nsTTHê, |ò˝ æ àŸ nsTTHê, {°Myêfi¢̄ k˛ºØdtø¬ H’ ê sTT˝≤ Äj·÷ eTqTwüß´
\ì ÁbıyÓ’&é #˚j·T≥y˚T>±...μμ n+~ düT<Ûä.
ªªy=ø√ÿ j˚T]j·÷ jÓTHÓïìï s¡ø±\T>± jÓT+‘Ó+‘·eT+~øÏ C≤uŸ‡
ÁbıyÓ’&é #˚k˛Ô+<√ ø£<ë...μμ n+~ ÄeTì.
düT<Ûä q$«, ªªC≤uÒ‡ ø±<äT, M{Ïô|’ e⁄<äé÷\T ≈£L&Ü _˝Ÿ¶ #˚kÕÔsT¡
‘Ó\TkÕ... yê{ÏøÏ ≈£L&Ü |ò+ü &é‡ ekÕÔsTT,μμ n+~.
ªªø£<\ä∏ T ≈£L&Ü ekÕÔsTT... ì»+>±H˚ sTT+<äT˝À yÓ÷dü+ e⁄+<ë,μμ
‘Ó\TdüTø√yê\H˚ ìC≤sTTr>± n&ç–+~ ÄeTì.
ªª#·÷ùd #·÷|ü⁄ã{Ïº e⁄+≥T+~. Hê¬ø‘’ ˚ sTTHéyw˚ ìü ï jÓT˝≤ &çHj ’Ó TY
#˚kÕÔsì¡ |ædTü +Ô ~. #ê˝≤eT+~ Bìe\q Vü‰´|”>± e⁄qï|ü&ÉT jÓT+<äT≈£î
jÓTe¬sH’ ê Bìì ÁøÏ{ôÏ d’CŸ #Ój÷· ´*. e+&És|Y ⁄üò ˝Ÿ ø£<ë |æ\\¢ T ˝Òìyêfi¯ø¢ Ï
|æ\\
¢ T ø£\>∑≥+,μμ n+~ düT<Û.ä
‹]– s¡÷<ÛäsY bò˛Hé.
ªªMfi¢̄ sTTfi¯ó¢, sTT+{À¢ yêfi¢̄ì sTT+≥s¡÷«´ #Ój·÷´*.μμ
ªªeTT+<äT MTs¡T n&ç–q bÕ´πøCŸ˝À sTT~ ˝Ò<äTø£<ë. yêfi¯¢ì
y=|æŒ+#·≥+ ø£w+ºü ø±e#·TÃ. y√πø Áf…Æ #˚kÕÔqT. bò˛Hé˝À ø£H«Ó dt #˚jT· ˝ÒqT.
nø£ÿ&çøÏ ekÕÔqT. sTTø£ÿ&˚+ yÓVæ≤øÏ˝Ÿ ˝Ò<äT. MT <ä>∑ZπsyÓTÆHê e⁄+<ë...μμ
n&ç–+~ düT<Û.ä
$+≥Tqï düT<Ûøä Ï qy=«∫Ã+~. düT<Ûä ø±s¡T sT÷ Ä|òd” t bÕ]ÿ+>¥
˝ÀH˚ e⁄+~. ø±˙ ‘·q ø±s¡T˝À yÓ[‘¢ ˚ yêfi¯ó¢ ô|Á{À˝Ÿ &ÉãT“\T sTTe«s¡T.
yêfi¯¢ |üìø£<ë... ‘·H+Ó <äT≈£î Ks¡TÃ #Ój÷· ´\ì e⁄+≥T+~. yêfi¯ó¢ yÓV≤æ øÏ˝Ÿ
|ü+|ækÕÔeTì #ÓbÕŒs¡T.
düT<Ûä wüO{Ï+>¥ ˝§πøwüHéøÏ e∫Ã+~.
dü‘·é‹, Hê>∑\øÏÎ sTT+{Ï <ä>∑Zs¡ wüO{Ï+>¥øÏ y=|üø√˝Ò<äT.
ù|yÓT+{Ÿ sTTkÕÔeT+~ düT<Û.ä ø±düÔ yÓT‘·ãÔ &ç+~ Hê>∑\øÏÎ.
dü‘´· e‹ Ä˝À#·q˝À|ü&+ç ~. ‘·q n‘·Ô ePs¡Tï+∫ yÓTTH˚ï e∫Ã+~.
Mfi¯ó¢ eùdÔ ‘·qT #˚dTü qÔ ï |üì ãj·T≥|ü&bç ˛‘·T+~. sTT+{Ï <ä>s¬Z∑ ‘’ ˚ eT]
ø±dæìï &ÉãT“\T ekÕÔsTT. yê{Ïì b˛>=≥Tºø√≈£L&É<Tä . Ä" sTT\T¢ wüO{Ÿ

#˚düTø=+fÒ j˚TeTe⁄‘·T+~. ‘·q n‘·ÔøÏ sTT+~s¡eTà sTTfi¯ó¢ >∑T]+∫
dæìe÷ nì #Ó|‘æ ˚ dü]... ø±˙ sT÷ Á{≤Hé‡˝Ò≥sY y˚T&ÉyTé e⁄+~ ø£<ë...
Ä$&ÉøÏ eTT+<˚ #ÓbÕŒ*. ‘·q n‘·ìÔ sTT+{Ï ˝ÀHé, bÕe˝≤ e&û¶ sTT˝≤
j˚Ty√ n&É>e∑ Tì #ÓbÕŒ*. yêfi¯ø¢ Ï sTT+^¢w˝ t À sT÷ |üì eT+∫<˚, _&É\ ¶ T
˝Òìyêfi¯¢øÏ _&É¶\ì sTTe«≥+ eT+∫<˚ nì #Ó|üŒeTHê*. düT<ÛäøÏ
$wüjT· + #Ó|Œæ +~ dü‘´· e‹.
düT<Ûä Ä $wüj÷· H˚ï dü+B|üøÏ #Ó|Œæ +~.
ªªH˚q˝≤ #˚jT· ˝ÒqT,μμ n+~ dü+B|ü.
ªªnπs sTT+<äT˝À qTe«+‘· #˚j·T˝Òì<˚eTT+~...μμ ÄX¯Ãs¡´+>±
n&ç–+~ düT<Û.ä
ªªe÷ ø£q«πs‡wüHé n+‘ê n+<äT˝À ]ø±sY¶ ne⁄‘·T+~. ‘Ó\T>∑T
‘Ó*dæqyêfi¯ó¢ jÓTe¬sH’ ê $+fÒ Hê Á¬ø&ç_*{° j˚TeTe⁄‘·T+~... kÕØ ◊
ø±Hé.º ..μμ n+~ dü+B|ü.
ªªe÷ Äs¡ZHÓ’CÒwüHéøÏ ô|òdæ*fÒ≥sY‡ ø√dü+ #ê˝≤eT+~ ø±+{≤ø˘º
#˚kÕÔsT¡ . MT ø±+{≤øº̆ HÓ+ãsY sTTe«+&ç,μμ n+~ düT<Û.ä
‘·qT eTqTwüß´\ì jÓT˝≤¬>H’ ê <ë]˝À ô|≥º>\ ∑ qì düT<Ûøä Ï >=|üŒ
qeTàø£+.
dü+B|ü ‘·q ø±sY¶ sTT∫Ã+~.
ªªj˚T j˚T ˝≤+π>«C…dtøÏ ô|òdæ*fÒ≥sY‡>± e⁄+{≤s¡T,μμ n&ç–+~
düT<Ûä.
ªªÁô|ò+#Y, kÕŒìwt...μμ n+~ dü+B|ü.
s¡÷<ÛäsY ndüVü≤q+>±, ªªj˚TeTHêïs¡T... yêfi¯¢ sTTfi¯¢øÏ yÓfi¯ó
‘·THêïe÷,μμ n&ç>±&ÉT.
ªªø£ì«Hé‡ #˚düTÔHêï+...μμ n+~ düT<Ûä.
ªªù| #˚kÕÔeTì #Ó|ü.μμ
ªª#ê˝≤ n&ÉT>∑T‘·THêïs¡T s¡÷<ÛäsY,μμ ø±düÔ n‘·ìyÓ’|ü⁄ dæ+|ü~∏{Ïø˘>±
#·÷dü÷Ô.
ªªe÷{≤&ÉT,μμ nHêï&ÉT s¡÷<ÛäsY.

ªªy√πø...μμ nì dü+B|ü yÓ|’ ⁄ü ‹]–, ªª˙ bÕ´πøCŸ˝À Mfi¯¢ sTTfi¯¢ jÓTôd’Hé
yÓT+{Ÿ ˝Ò<Tä ø£<ë... MT~ e÷{≤&ÉHê,μμ nì n&ç–+~ düT<Û.ä
ªª<∏ë+´ø˘ j·T÷... e÷{≤&É‘êqT,μμ n+~ dü+B|ü.
ªnuÀ“ #ê˝≤H˚ e⁄+~,μ nqTø=+~ düT<Û.ä
düs=π>{Ÿ eT<äsY‡ #Ó|æŒ+<ëìøÏ ø±düÔ ‘·q f…ÆyéT yê\÷´ì ø£*|æ
jÓT+‘· &ÉãT“\T ne⁄‘êjÓ÷ #Ó|Œæ +~ düT<Û.ä yêfi¯ø¢ Ï sTTyê«*‡q$ sTT∫Ã
$T–*q$ rdüTø=+<ë+ nqTø=+~. sTT|ü&û dü+B|üì y=|æŒ+#·øb£ ˛‘˚
dü‘´· e‹ sTT+≥s¡÷«´ e⁄+&É<Tä . Ä y˚Ts¡≈î£ &ÉãT“\T b˛‘êsTT. ø±˙
eTØ uÛj Ñ T· düTsÔ ê*˝≤ e⁄+~. sT÷ |ò˝ ” ø¶Ÿ Ï ø=‘·qÔ Tø=+{≤... jÓT˝≤ y=|æŒ+
#·≥+...
Hê>∑\øÏÎ sTT+{ÏøÏ eTT+<äT yÓfi<¯ ë+ nqTø=Hêïs¡T.
dü+B|ü ‘·q s¬ eT÷´qπswüHé $wüjT· + e÷{≤&ç+~.
ªª&˚ ø±©¸{Ÿ ø£<ë... jÓTø˘‡Á{≤ jÓT˝≤ ne⁄‘√+~,μμ n&ç>±&ÉT
Ábı&Éø£̧Hé y˚TH˚»sY.
ªªjÓTì$T~ >∑+≥\T ø£<ë... ø±©¸{Ÿ. sTT|üŒ{Ïπø ôdeHé nesY‡
nsTT+~. nø£ÿ&çøÏ yÓ[¢ sTT+≥s¡÷«´dt |òìæ wt #˚jT· {≤ìøÏ jÓT+‘· f…yÆ Té
nsTT‘˚ jÓTsTT{Ÿ nesY‡ ‘·s¡Tyê‘· qT+∫ y√{° ne⁄‘·T+~. MTs¡T
ne⁄{Ÿ&√sY e÷{≤&É˝<Ò Tä ø£<ë. sTT~ ne⁄{Ÿ&√sY,μμ düŒwü+º >± #Ó|Œæ +~
dü+B|ü.
ø±ùd|ü⁄ ‘·sq®¡ uÛsÑ q®¡ |ü&Ü¶ø£ ø±düÔ uÒs+¡ Ä&Üs¡T. dü+B|ü ‘·q s¬ eT÷´
qπswüHé ‘·–+Z #·{≤ìøÏ y=|üø√˝Ò<Tä .
ª>∑{Ïº<˚... ‘·qT |ò”˝Ÿ¶˝ÀøÏ e∫Ãq ø=‘·Ô˝À #ê˝≤eT+~ ø±+{≤ø˘º‡
ø√dü+ Á|ò”>± |üì#˚ùd~. sT÷ ø=‘·Ô|æ\¢\T >∑&ÉT>±ZsTT\T. MfiË¢e«s¡÷
ø±+{≤øº̆‡ ø√dü+ bÕ≈£î˝≤&É≥+˝Ò<Tä ,μ nqTø=+~ düT<Û.ä
dü‘´· e‹ $wüjT· +˝À sT÷ dü+B|üì jÓT˝≤ ø£ì«Hé‡ #˚j÷· ˝≤
nì Ä˝À∫k˛Ô+~ düT<Û.ä eT˙ esöÿ{Ÿ ø±˝Ò<Tä . ø±+{≤øº̆‡ MT<ä >∑T]
˝Ò<Tä . ‘·qT esYÿ #·÷|æ+#·>\ ∑ qì #Ó|Œü {≤ìï d”]j·Tdt>± rdüTø√˝Ò<Tä .
jÓT˝≤... b˛˙ s¡÷<ÛäsYπø $wüj·T+ #Ó|æŒ dü+B|ü n&çπ> sTT+~s¡eTà
sTTfiÀ¢, bÕe˝≤ e&ûH¶ √ n&É>{ ∑ ≤ìï dü‘´· e‹ n‘·>Ô ±] Á|üXï¯ \ì, »yêãT

\ì ]ø±sY¶ #˚j·T≈£î+&Ü dü+B|ü #˚ùd Á{≤Hé‡˝Òwüìï e÷Á‘·y˚T ]ø±sY¶
#˚jT· eTì #Ó|‘æ ˚ n|ü&ÉT dü+B|üøÏ j˚T nuÛ´Ñ +‘·s+¡ e⁄+&Éøb£ ˛e#·Ãì
|æ+∫, n<˚ $wüjT· + dü+B|üøÏ #Ó|Œæ +~.
düT<Ûä #Ó|æŒ+~ $+≥Tqï dü+B|üøÏ dü&ÓHé>±, ªnπs s¡÷<ÛäsYøÏ ø±e
*‡+<˚ n~. sTT+{À¢yêfi¯ø¢ Ï ‘Ó©≈£î+&Ü »s¡T>∑T‘√+<äH˚ $wüjT· + n‘·ìøÏ
ø±yê*. jÓT+<äT≈£î s¡÷<Ûsä øY Ï Ä neø±X¯+ sTTyê«*. ‘·H˚ ø=+‘· ø±+Á|ü
yÓTÆCŸ ø±e#·TÃ. ø±˙ sT÷ $wüj·T+ düT<ÛäøÏ ‘Ó©ìe«≈£L&É<äT. yêfi¢̄‘√
n˝≤ e÷{≤&ç+∫ ‘·qT eT]ìï &ÉãT“\T #˚dTü ø=+≥T+~. Mfi¯ø¢ Ï sTT#˚Ã
<ëì ø£+fÒ $T–*qyêfi¯ó¢ #˚dTü ø=H˚ &ÉãT“˝Ò jÓT≈£îÿe>± ø£ì|ædTü HÔ êïsTT.
sTT+‘·˝≤ Ä˝À∫k˛Ô+<˚+{Ï... sTT<˚eT+‘· ô|<ä› $wüjT· + nqT
ø=+~ düT<Û.ä
ªªyêfi¢̄‘√ jÓT+<äT≈£î˝…+&ç... y˚TH˚CŸ #˚kÕÔqT,μμ n+~ dü+B|ü.
Hê>∑\øÏÎ sTT+{ÏøÏ yÓfi≤¢sT¡ .
düT<Ûä sê˝Ò<äT.
ªªwüO{Ï+>¥ n+fÒ |ü]àwüHé e⁄+<ë,μμ n&ç>±&ÉT Ä ãd”Ô˝Àì
≈£îÁsê&ÉT.
ªªb˛sê... e÷ sTT+{Ïπø ø£<äsê,μμ n+~ Hê>∑\øÏÎ.
ªªMfi¯¢ì eP]πø e<ä\≈£L&É<äø±ÿ... eTq+ jÓT+‘· ù|<ä\yÓ÷
#·÷|æ+∫ eTdüT>Ô ± &ÉãT“\T, nyês¡T\ ¶ T ‘Ó#T· Ã≈£î+{≤s¡ø±ÿ,μμ nì, ªªH√
|ü]àwüHé H√ wüO{Ï+>¥,μμ nHêï&ÉT.
Ä ≈£îÁsê&çøÏ ø=+#Ó+ &ÉãT“\T sTT∫Ã Hê>∑\øÏÎ sTT+{ÏøÏ yÓfi≤¢sT¡ .
#ê˝≤ ∫qï sTT\T¢. sTTs¡Tø¬ q’ Ä sTT+{Ïì ø¬ yÓTsê˝À ã+~Û+
#ês¡T.
Hê>∑\øÏÎ n‘·ìÔ #·÷dü÷,Ô ªsTT+‘· eTTdæ*>± n‘·>Ô ±πs+{À,μ nqT
ø=+≥÷, ªªMT ø√&É\T sT÷ |üì #˚j·T≥+ sTTwüºy˚THê,μμ n&ç–+~
dü+B|ü.
ªªÄ"μμ n+<ëyÓT.
ªªMTπø+ nuÛ´Ñ +‘·s+¡ ˝Ò<ë,μμ ‹]– n&ç–+~ dü+B|ü.
ªªjÓT+<äT≈£î...μμ n+<ëyÓT.

ªªMTø° $wüjT· + #Ó|Œæ q|ü&ÉT j˚TeTì|æ+∫+~.μμ
ªªj˚T+ nì|æ+#·˝≤.μμ
ø£{Ÿ ø£{Ÿ... nHêï&ÉT s¡÷<ÛäsY.
ªªn˝≤ cÕsYº Äq‡sY‡ sTT+Áf…dæº+>¥>± e⁄+&Éyé. jÓT˝≤ÁuÒ{Ÿ #˚j·T
eTqT,μμ nHêï&ÉT.
Hê>∑\øÏÎøÏ #Ó|æ‘˚ q$«, ªªH˚q+‘˚ #Ó|üŒeTHêïqT. sTT+ø± #Ó|üŒ
eT+fÒ Ä$&É #Ó|Œü <äT. HêøÏ∫Ãq <ë+{À¢ ‘·qøÏ ≈£L&Ü ø±dæìï &ÉãT“\T
sTTkÕÔq+fÒ y=|üø=+~,μμ n+~.
ªªjÓT+<äT≈£î #Ó|üŒ<äT,μμ n&ç>±qT.
ªª‘·qøÏ Hê≈£î ‘Ó*dæq+‘· $wüjT· + ‘Ó\e<äT,μμ n+~.
ªªndü\T ‘·qT MT n‘·>Ô ±πsHê,μμ #·|ü q n&ç–+~ dü+B|ü.
ªªHê yÓTT>∑T&ÉT qqTï, ≈£L‘·T]ï e~* jÓT{À b˛j·÷&ÉT y˚T&ÉyTé .
Hê u≤jYTÁô|ò+&é y˚Tq‘·Ô. j˚T<√ düT<Ûë y˚T&ÉyéT #ÓbÕŒs¡ì...μμ Ä–+~.
s¡÷<Ûsä Y ndüV≤ü q+>± n≥÷sTT≥÷ ‹s¡T>∑T‘·THêï&ÉT.
ªªÄyÓT ôV≤˝ŸÔ u≤>±˝Ò<äT. n+‘·ø£+fÒ e÷{≤&É˝Ò<äT,μμ #Ó|æŒ+~
dü+B|ü.
ªªn˝≤ n+fÒ jÓT˝≤... sTT~ #ê˝≤ eTTK´+ ø£<ë...μμ eT]+‘·
ndüVü≤q+>± nHêï&ÉT.
ªªyêfi¯ó¢ #Ó|æŒ+~ #Ó|üŒ≥+ ‘·|üŒ H˚H˚+ #˚j·T>∑\qT.μμ
ªªyÓ÷{Ïy˚{Ÿ Vü≤sY.μμ
ªª◊ ø±Héº... Hê j˚T]j·÷ ø±<äT.μμ
ªªy√ yÓTÆ>±&é... f…ÆyéT nsTTb˛‘√+~... øÏ«ø˘...μμ
dü+B|üøÏ ∫ø±≈£î e#˚Ãdæ+~.
ªªsTT+<äT˝À ]dtÿ e⁄+~ ø£<ë... Áô|¬>ï˙‡ ]dtÿ ø£<ë... sT÷
Ábıô|òwHü ˝
é ÀøÏ jÓT+<äT≈£î sêì#êÃs¡T MT ø√&É*ï,μμ n&ç–+~.
Ä$&É njÓ÷eTj·T+>± Hê>∑\øÏÎ yÓ|’ ⁄ü #·÷dæ+~.
ªªø±˙ sTT~ eTs=ø£] dü+‘√wü+ ø√dü+ MT Äs√>±´ìï, J$‘êìï
]dtÿ #˚jT· ≥+ ø£<ë,μμ ‹]– n&ç–+~ dü+B|üì.

ªªy˚T&ÉyTé ... e÷ Äj·Tq... n<˚ u≤jYTÁô|ò+&é Ä{À q&ÉT|ü⁄‘ê&ÉT.
j˚Ts√E jÓTø£ÿ&É j˚T+ »s¡T>∑T‘·T+<√ ‘Ó©<äT. s¡‘ï· + yêfi≤¢jT· q ô|<ä›
ô|<ä› _*¶+>¥‡øÏ s¡+>∑T˝ÒkÕÔ&ÉT. jÓT|ü&Ó’Hê øÏ+<ä |ü&=#·TÃ. ˙\y˚DÏ
eT>±fi¯‘¢ √ yÓfió¯ ‘·T+~ sêÁ‘·Tfi¯ó.¢ j˚T ‘ê>∑TuÀ‘√&ÉT j˚T+ #˚kÕÔ&√ ‘Ó©<äT.
e÷ø√dü+ |æ\¢*ï ø£+{≤+ ø£<äe÷à. |üe÷<ä+ nqTø=+{≤e÷...
jÓT+<äT˝À |üe÷<ä+ ˝Ò<äT... ã‘·Tπø |üe÷<ä+...μμ qe⁄«‘·÷ n+~
Hê>∑\øÏÎ.
dü+B|üøÏ sTT+πø+ e÷{≤&Ü˝À ‘Ó©˝Ò<Tä .
s¡÷<Ûsä Y Hê>∑\øÏÎ yÓTT>∑T&ÉT >∑T]+∫ n&ç>±&ÉT. dü+B|ü n&ç–+~.
ªªeP¬sfi≤¢&ÉT,μμ n+~ Hê>∑\øÏÎ.
#Ó|Œæ +~ dü+B|ü.
ªªô|[¢ bò˛{À #·÷|æ+#·eTqT. Ä $Ee˝Ÿ‡ rdüTø=+{≤+.μμ
ePs√¢ e⁄Hêïj·T+~ Hê>∑\øÏÎ. dü+B|üøÏ qy=«∫Ã+~.
ô|<ä>› ± ì≥÷º]Ã Ä sTT+{Ï$, düy¢ Té $ $Ee˝Ÿ‡ rdüTø=ì nø£ÿ&É
qT+∫ ãj·T\T<˚sê&ÉT s¡÷<Ûsä .Y
eTsêï&ÉT dü‘·é‹ sTT+{ÏøÏ yÓfi≤¢\qTø=Hêïs¡T. düT<Ûä ÄyÓTì
y=|æŒkÕÔqì #Ó|æŒ+~.
s¡÷<ÛäsY ¨≥˝ŸøÏ yÓfi≤¢&ÉT.
dü+B|ü Vü‰düº˝ŸøÏ e∫Ã+~.
s¡÷y˚Tà{Ÿ ìXÊ+‹ bò˛Hé˝À _J>± e⁄+~. kÕïq+ #˚kı∫Ã øÏ#HÓ ˝ é ÀøÏ
yÓ[¢ &Ó{
’ øŸ √ø˘ì ‘Ó#T· Ãø=+~ dü+B|ü.
n|üŒ{ÏøÏ bò˛Hé e÷{≤¢&≥ É + |üPs¡sÔ TTq ìXÊ+‹ jÓT˝≤¬>+’ ~ ˙
wüO{Ÿ nì n&ç–+~. #Ó|üŒ>∑*–qìï #Ó|æŒ+~ dü+B|ü. ìXÊ+‹ y√
j·T˙®y√˝À C≤uŸ #˚k˛Ô+~. >∑‘· Äs¡THÓ\\T>± sTT<äs› ÷¡ sTT<˚ e]ÿ+>¥
e⁄yÓTHé‡ Vü‰düº˝Ÿ˝À e⁄+≥THêïs¡T.
ªªsTT+Áf…dæº+>¥... n˝≤ ˝Ò&ûdt y˚T+ düs=π>{Ÿ eT<äsY‡eTì #Ó|ü⁄
‘·THêïsê... ø¬ yÓTsê eTT+<äT≈£î edüTHÔ êïsê...μμ ø±düÔ ÄX¯Ãs¡´+>± n&ç–+~
ìXÊ+‹.

ªªsTT+<äT˝À n+‘· ÄX¯Ãs¡´b˛e*‡+~ j˚TeTT+~... ø¬ yÓTsêøÏ ù|òdt
#·÷|æ+#·˝qÒ +‘· ø±ì |üH+˚ #˚dTü HÔ êïs¡T,μμ n&ç–+~ dü+B|ü.
ìXÊ+‹ ø±ùd|ü⁄ Ä˝À∫+∫, ªªsTT+<äT˝À jÓTø˘‡bÕ¢sTTfÒwüHé
e⁄+~. jÓTe]¬øH’ ê uÒ; ø±yê\qTø√ düs=π>{Ÿ eT<äs‡Y >± yêfi¢̄ sTTfi¢̄˝À¢
yêfi¯ó¢ sês¡T. n+fÒ yêfi¯¢ nø£ÿ#Ó˝fi¢… ó¯ ,¢ e~q\T, eTs¡<fiä ó¯ .¢ .. sTT˝≤ <ä>s¬Z∑ q’
yêfi¯ó¢, #·T{≤º\T, Áô|ò+&é‡ sês¡T. ‘Ó*j·Tìyêfi¯ó¢, nB sTT˝≤ ∫qï∫qï
|üqT\T #˚düTø=H˚yêfi¯ó¢ e÷Á‘·y˚T ekÕÔs¡T. jÓT+<äTø£ì...μμ
ªªyêfi¯øπ¢ + nedüs+¡ ... nsTTHê ‘=$Tà~ HÓ\\T, n+‘·≈î£ eTT+<äT
f…dtº\øÏ yÓfi≤¢*, sTT<ä+‘ê f…ÆyéT ø£q÷‡´$T+>¥ Áb˛ôddt. ndü\T y=ø£
uÒ;ì ø£q{≤ìπø uÀ\¶ìï jÓTπs+CŸyÓT+{Ÿ‡ #˚düTø√yê*‡ edüTÔ+~.
eTs=ø£] ø√dü+ uÒ;Hê... n+‘· eT˙ ˙&é j˚TeTT+≥T+~ #Ó|ü .μμ
ªªjÓT>±®{°¢... n<˚ bÕsTT+{Ÿ... eT˙ sTTe«>∑*–qyêfi¯¢ ø√dü+
sTT˝≤ sT÷ e⁄yÓTHé ‘·eT Äs√>±´ìï |üD+>± ô|{≤º*. ˙ø√ $wüjT· +
‘Ó\TkÕ! eT˙ dü+>∑‹ e~˝…’. eTq y√Hé dædüºsY ø√dü+ ≈£L&Ü eTq+
sT÷ |üì #˚j·T+. jÓT+<äTø£ì... Vü≤C…“+&éì y=|æŒ+#ê*. yÓTT‘·Ô+
#·T{≤º˝À¢H˚ sT÷ $wüjT· + {≤øÏ+>¥ bÕsTT+{Ÿ ne⁄‘·T+~. ndü\T sT÷
Vü≤C…“+&é, #·T{≤º\T e~˝….’ kı+‘· dædsºü Y ø√dü+ eTq+ sT÷ düs=π>{Ÿ
eT<äsY‡>± e⁄+&É{≤ìøÏ sTTwüº|ü&É‘êe÷... |ü&É+. e÷ sTT+{À¢H˚
sTT˝≤+{Ï dæ≥T´ j˚TwüHé e∫Ã+~. e÷ e~q ø√dü+. j˚T y=ø£ÿs¡÷
j˚TyÓ|’ ⁄ü qT+∫ eTT+<äT≈£î sê˝Ò<Tä . Áù|eT\T, s¡ødÔ£ +ü ã+<Ûë\ ø£+fÒ
k˛ø±˝Ÿ¶ $\Te\T #ê˝≤ ô|<ä› s√˝Ÿ ù| #˚kÕÔsTT. yêfi¯ó¢ e÷ ùdº{Ÿ˝ÀH˚
y√ j˚ T C… ˙ ‡ qT+∫ dü s =>∑ d ” ø Ï yÓ fi ≤¢ s ¡ T . sT÷ e⁄yÓ T Hé #˚ d ü T Ô + ~
kÕ<Ûës¡DyÓTqÆ |üìø±<äT. yêfi¢̄øÏ Áô|’ed” nH˚~ e⁄+≥T+~ ø£<ë. sTT˝≤
‘Ósø¬¡ øÏÿ+#ê\H˚ >√˝Ò$T{À...μμ n+~ ìXÊ+‹.
ªªy˚T+ #ê˝≤ u≤<Û|ä &ü ‘É ê+ |æ\*¢ ï sTTe«{≤ìø£ì #Ó|Œü eT+{≤&ÉT.
yêfi¯ó¢ n<˚+ ˝Ò<+ä {≤s¡T,μμ qe⁄«‘·÷ n+~ dü+B|ü.
ªªnC≤„q+... >√¢]ô|ò’&é eT<äsYVüQ&é n‘·ì ãTÁs¡˝ÀøÏ jÓTøÏÿ+#·T
ø=Hêï&ÉT. sTT+&çj·÷ nìï $wüj·÷\˝À jÓT+‘√ e÷]b˛sTT+~...
s√Es√EøÏ #ê˝≤ y˚>∑+>± yÓÁdüºHÓ’CŸ nsTTb˛‘√+~. sTT+ø± sTT+ø±

nsTTb˛‘·T+~. eTq Áù|eT\T, $\Te\T, ôd+{ÏyTÓ +{Ÿ‡, ˝…|’ dtò sºü TT˝Ÿ
ø£ å D ≤˝À¢ e÷]b˛‘· T HêïsTT... sTT+ø± jÓ T |ü Œ {Ï ø±\+ qT+#√
sTT+&çj÷· ì #·÷&É≥+ Mfi¯ó¢ e÷qTø√yê*...μμ
ªªø±˙ sTTø£ÿ&É #ê˝≤ ù|<ä]ø£+ e⁄+~...μμ n+~ dü+B|ü.
ªªù|<ä]ø£+ y˚Ødt... kÕº+&É&Ü|òt *$+>¥˝À #ê˝≤ #ê˝≤ e´‘ê´kÕ
\T+{≤sTT... n$ eT]+‘· jÓT≈£îÿee⁄‘êsTT... dü+B|ü, Ä ne÷àsTT
\ì |ü]#·jT· + #˚kÕÔyê...μμ n&ç–+~ ìXÊ+‹.
ªª#˚kÕÔqT... jÓT+<äT≈£î...μμ
ªª#ê˝≤ø±\+>± y√Hé j·T˙®y√ kÕºsºY #˚<ë›+ nqTø=+≥THêïqT. j˚T
j˚T]j·÷˝À |üì#Ój·÷´˝≤ nì Ä˝À∫düTÔHêïqT ø=+‘·ø±\+>±...
sTT~+ø± nHé≥#Y¶ j˚T]j·÷... sTT+&çj÷· düs=>∑d” Vü≤uŸ ø±uÀ‘√+~.
#ê˝≤ <˚XÊ\T Bìï uÒHé #˚XÊsTT... j˚T|” jÓT˝≤qT yÓT&çø˝ £ Ÿ Vü≤uŸ ø£<ë...
#ê˝≤ k˛ÿ|t e⁄+~... |ò+ü &é‡ ≈£L&Ü ekÕÔsTT...μμ n+≥÷ ˝≤|t{≤|t y√ô|Hé
#˚dæ >∑÷>∑T˝À¢ düs=>∑d” ˝≤, |òü+&ç+>¥ jÓT»˙‡dt #·ø£#·ø± sTTqŒ¤πsàwüHé
yÓ‘T· ≈£î‘√+~ ìXÊ+‹.
ìsêÈ+‘·b˛sTT+~ dü+B|ü.
sTT+<äT˝À sTT+‘· bı≥ì¸jT· ˝Ÿ e⁄+<ë... ‘·q nø£ÿ ≈£L&Ü y√
j·T˙®y√˝ÀH˚ |üì#˚düTÔ+~... ‘ê$T<ä›s¡T sTT˝≤+{Ï Äs¡ZHÓ’CÒwüìï bò˛¢{Ÿ
#˚ùdÔ... bò˛Hé rdüTø=ì s¡÷yéT˝À+∫ ãj·T{ÏøÏ e∫Ã+~ dü+B|ü.
n<˚ düeTj·T+˝À s¡wt #·÷düTø=+≥÷ s¡÷<Ûsä ,Y sπ |ü⁄ jÓT˝≤¬>H’ ê
eT]+‘· ôd+{ÏyTÓ +{Ÿì ø=Hê*... dü+B|ü ø£s¬ øº̆ |üs‡¡ Hé ø±<äT... düT<Û.ä ..
j·Tdt düT<Ûä... ù|<ä]ø£+ eT<äsYVüQ&éì jÓT˝≤ u≤<Ûä ô|&ÉT‘·T+<√
#ÓbÕŒ*... n‘·ì ø£fi¢̄ eTT+<äT s¡ø£s¡ø±\ ø±¬sŒ{Ÿ‡... sTTHé≈£L¢&ç+>¥ ¬s&é
ø±¬sŒ{Ÿ...
Äs√E Hê>∑\øÏÎ dü+bÕ~+∫q &ÉãT“\T rdüTø=ì ÄyÓT u≤jYT
Áô|ò+&é <√düTÔ\‘√ |üuŸøÏ yÓfi≤¢&ÉT.
n+<äs÷¡ ‹q>± $T–*q ∫¬øHé _sê´˙ì Hê>∑\øÏÎ ø√dü+ bÕ]‡˝Ÿ
#˚sTT+#ê&ÉT.

sTT+#·T$T+#·T>± n<˚ düeTj·T+˝À, ªªb˛sTTqkÕ] &ÉãT“\˙ï
qTy˚« yê&ÉTø=Hêïyé... sT÷kÕ] ã+>±s¡+ |ü⁄ôdÔ\‘ê&Ó’Hê #˚sTT+#·T
ø√yê*...μμ n+≥T+~ dü‘´· e‹. Äs√E e∫Ãq &ÉãT“\‘√ yÓTT>∑T&çø,Ï
n‘·øÔ Ï ø√&ç≈L£ s¡ e+&ç+~.
ø√&ç≈L£ s¡ì ‹+≥÷, $d”ÿì ‘ê>∑T‘√qï n‘·qT, ªªø±düÔ Ä>∑y,˚ μμ
nHêï&ÉT {°M˝À dæìe÷ #·÷dü÷.Ô
ªªø£&ÉT|ü⁄˝À _&É¶,μμ n+~ dü‘·é‹ yÓT\¢>±. ãj·T≥ |ü&ÉTø=qï
n‘·Ô bıs¡bÕ≥Tq ≈£L&Ü $q≈£L&É<ìä .
ªªeT]Ãb˛j·÷H˚... jÓTe] _&ÉH¶ √ >∑Ts¡T+Ô &É≥+ ˝Ò<Tä . düsπ ... sT÷
eTTø£ÿ ‹qT,μμ nHêï&ÉT.
ªªHê ã+>±s¡+ >=\TdüT,μμ ‹]– n+~ dü‘´· e‹.
ªªqTy˚« ã+>±s¡yT˚ ... sTT+ø£ ã+>±s¡+ jÓT+<äTøπ ,μμ n+≥÷ ãT>∑Z
–˝≤¢&ÉT.
ªªÄ" sT÷ e÷≥\πø+ ø±˙ sT÷kÕ] Ä &ÉãT“\T Hêπø...μμ
ªªeT+∫ |ü\‡sY ã+&ç e⁄+<˚...μμ #Ó|ü⁄‘·÷H˚ e⁄Hêï&ÉT.
sT÷kÕØ &ÉãT“ ‘·q~ ø±<äT... dü‘´· e‹ eTqdüT ì≥÷º]Ã+~.
eTs√kÕ] _&Éì¶ yÓ÷kÕÔq+fÒ sT÷ &Üø£sº e¡ Tà y=|üø√ø£b˛e#·TÃ...
eTs√ sTT˝≤+{Ï ÄdüT|üÁ‹ì yÓ‘ø· ±˝≤... Ä" <=s¡T≈£î~›... nqTø=+~
dü‘´· e‹ ‘·q yÓT&Éy|’Ó ⁄ü #·÷düTø=+≥÷, ã+>±s¡+‘√ $T\$T˝≤ yÓTs¡e
uÀ<ë...
bÕ\|æ≥º e÷dü|Áü ‹ø£, pHé 2012

>±˝À¢ ‘˚*q≥Tº+<˚...

ªªy√ yÓT>Æ ±&é... e÷e÷ ÄsY j·TT
ÁπøJ... sT÷ Vü‰©&˚døt Ï eTqeT+‘ê
Ä eP]ø±... H√ y˚... sTT~>√ e÷
Áô|ò+&é‡+‘ê ø£*dæ q÷´ sTTj·TsY
ôd\ÁuÒwüHé‡øÏ >√yê yÓfi≤fl\ì bÕ¢Hé
#˚düT≈£îHêï+,μμ n+~ düTdæà‘·.
ªªn~ø±<äT düTdæà... eTq+
q÷´ sTTj·TsY qT+∫ dü+Áø±+‹
es¡≈£î eTq÷]˝ÀH˚ e⁄+{≤eTì
nø£ÿ&É+<ä]øÏ #ÓbÕŒ. eTqMTkÕ]
yÓfi≤fl*‡+<˚. Áô|ò+&é‡‘√ sê˝Òqì
#Ó ô |’ Œ ,μμ jÓ T +‘· e<ä › q T≈£ î Hêï
q+~ì dü«s¡+˝À n<∏ë]{° <Ûä«ì
k˛Ô+~.
>±˝À¢ ‘˚*q≥Tº+<˚... ❆ 97
ªªã{Ÿ Hê‘√ e÷{≤&ç #ÓbÕŒyê? ˝Ò<äT>±. ˙¬ø|ü&√ #ÓbÕŒ >√yê
Áô|ò+&é‡‘√ yÓfi≤fl*, yÓfi¯ó‘·THêïqì. ø±ì‡˝Ÿ #˚düTø√˝ÒqT. nsTTHê H˚
sêø£b˛‘˚H˚+... &Ü&û, B|ü⁄, qTeP« yÓfi§fl#·TÃ>±,μμ #·÷&ÉT H˚HÓ+‘· ‘˚*>±Z
düeTdü´ì |ü]wüÿ]+#˚XÊqqï uÛ≤e+ düTdæà‘· >=+‘·T˝À ø£~*+~.
ªªn+‘ê yÓfi≤fl*‡+<˚ düTdæà,μμ ‹]– K∫Ã‘·+>± n+~ q+~ì.
ªª]j·T©¢, j·TT _ø£yTé ÁπøJ. yÓTTHêïeT<Û´ä $»j·Tyê&É rdüTø¬ fi≤flyé.
|üse¡ T uÀ]+>¥ ù|¢d.t sTT|ü&˚y÷Ó sê»eT+Á&ç. sTT~>√ ˙ø£+‘· H=kÕº
*®>±Z yÓfió¯ fl. ã{Ÿ qqTï bò˛sY‡ #˚jT· ≈£î,μμ n+≥T+&É>± j·Tdt.j·T+.j·Tdt.
n\sYº $ì|æ+∫+~. yÓTùdCŸ #·<Tä e⁄‘·÷, ªªu…’ eTe÷,μμ n+≥÷ yÓTùdCŸøÏ
]ô|Ì¢ sTTdü÷HÔ ˚ q\¢ì bı&Éyê{Ï u≤´>¥ #˚‹˝ÀøÏ rdüTø=ì #Ó+>∑Tq >∑~
˝À+∫ ãj·T{ÏøÏ <ä÷øÏ+~ düTdæà‘·.
q+~ìøÏ y=ø£ÿkÕ]>± ∫ø±≈£î ô|]–b˛sTT+~.
j˚T+ |æ˝À¢. sT÷ |æ\¢øÏ ‘·*¢qqï >ös¡e+ ≈£L&Ü ˝Ò<äT. Áô|ò+&é‡....
Áô|ò+&é‡... jÓTø£ÿ&ÉTï+∫ |ü⁄≥Tºø=kÕÔs√ sT÷ Áô|ò+&é‡... nsTTHê yêfi¯flì
nqTø√e≥+ jÓT+<äT≈£î, sT÷ |æ\ø¢ Ï ãT~Δ ˝Òøb£ ˛‘˚... jÓT˝≤ sT÷ |æ\ì¢
<ë]øÏ ‘Ó#T· Ãø√e≥+... nqTø=+≥T+&É>±H˚ q+~ì ø£fifl¯ ˝À¢+∫ ≥|ü≥bÕ
˙fi¯ófl sê˝≤sTT.
$»jYT‘√ e÷{≤¢&‘ç .˚ .. $»jYT... |tÃ... HêHé d”]j·Tdt. nsTTHê
$»jYT‘√ e÷{≤¢&ç jÓT˝≤¬>H’ ê düTdæàì sê»eT+Á&ç rdüTø¬ fi≤fl*. bÕ]
b˛‘˚... Áô|ò+&é‡‘√ >√yê bÕ]b˛‘˚...
q+<äìøÏ Ä+<√fi¯q ô|]–+~.
ôd˝Ÿ yÓ÷–+~. ‘·*¢ ns¡$+<ä.
ªªdüTdæà e⁄+<ë,μμ n&ç>±s¡T ns¡$+<ä.
ªªyÓTùdCŸ\ MT<ä yÓTùdCŸ\T. j˚T<√ bÕØº e⁄+<äì bÕ]b˛sTT+~.
sT÷ ~≈£îÿe÷*q VüQø±ÿ ø£u¢ ‡Ÿ øÏ |ü]àwüHé jÓT+<äTøÏkÕÔs√. nø£ÿ&É VüQø±ÿ
y=ø£fÒ ø±<äT, >∑+C≤sTT sTT+ø± j˚TeTTHêïjÓ÷... u≤>± n\yê≥T|ü&ç
b˛‘√+<äe÷à... j˚T+ #ÓjT· ´qT,μμ j˚T&˚Ãdæ+~ q+~ì.

ªªq+<ä÷... ePs¡Tø√. q#·ÃC…|ü<ë+˝Ò. <ë]øÏ ‘Ó#·TÃ≈£î+<ë+,μμ
nHêïs¡T.
ø£fi¯ófl ‘·T&ÉT#·Tø=+≥÷, ªªjÓT˝≤ q#·Ã#Ó|ü⁄‘êeTe÷à. u≤jYT
Áô|ò+&é‡, ‘ê>∑T&√ nsTT‘˚ #ÓbıŒ#·TÃ. Á&É>¥‡ n˝≤ ø±<äTø£<ë. ø±yê\H˚
ùdºCŸ qT+∫ e⁄+&Éøb£ ˛‘˚ ã‘·ø˝ £ ìÒ dæ‹ú øÏ rdüT≈£îb˛‘êsTT. sêÁ‹ u≤‘Y
s¡÷yéT˝À n–Zô|f…,º dü>+∑ ‘ê–q dæ>s¬∑ {Ÿ ø£ì|æ+#êsTT. düTdæàì n&É>±˝À
e<√› n&ç–‘˚ j˚T+{À n&É>ø∑ b£ ˛‘˚ j˚T+{À? Hêø£d\ ü T düTdæàì jÓT˝≤
&û˝Ÿ #Ój÷· ´˝À ‘Ó*j·T≥+ ˝Ò<Tä ,μμ njÓ÷eTj·T+>± n+~ q+~ì.
ªª#·÷<ë›+˝Ò. düTdæàì u≤>∑T#˚<ë›+. neTTà\T yêfi¯fl >∑èVü≤Á|üy˚X¯+
e⁄+~>±. Ä s√EøÏ q>∑\T rdüT≈£î+<ëeTì #ê]àHêsYøÏ e#êÃqT. ˝≤˝Ÿ
eTs√ ø£deºü TsY‘√ e⁄Hêï&ÉT. E≥TºøÏ ø£\sY y˚sTT+#·Tø√yê*. qTy˚«eTHêï
#˚sTT+#·T≈£î+{≤yê. bÕs¡s¢ ˝ Y À nbÕsTT+{ŸyTÓ +{Ÿ rdüTø=+{≤,μμ nHêï
sêyÓT.
ªª{À≥˝Ÿ u≤&û |üqT+~. nbÕsTT+{ŸyTÓ +{Ÿ rdüTø√. sTT˝≤+{Ï
|òü+ø£¸Hé‡øÏ s¡eTàHêï sêB |æ\¢. ndü\T ã+<ÛäTe⁄\T, |òü+ø£¸Hé‡ sTTy˚+
|ü≥yº +˚ ≥e÷à sT÷ |æ\ø¢ ,Ï μμ ~>±\T>± n&ç–+~ q+~ì.
ªªj˚T+ #˚kÕÔ+ eTq Ks¡à. sTTyêfiÀ sπ b˛ MT n‘·>Ô ±s¡T sT÷ |ò+ü ø£H¸ é
ø√dü+ ekÕÔsπ yÓ÷. Ä$&É eTT+<äT ãj·T≥|ü&øÉ +£ &ç. |æ\¢ ‘ê>∑T‘·T+~,
VüQø±ÿ |”\TdüTÔ+~, Á&É>¥‡ ≈£L&Üqì ‘Ó*ùdÔ sTT+πøyÓTÆHê e⁄+<ë.
ePs¡+‘ê #Óù|ŒdüTÔ+~. πsbıŒ<äT›qï düTdæàøÏ |æ˝≤¢&Óïe]kÕÔs¡T. nsTTHê
u…+>∑|ü&Éø£e÷àμμ ≈£L‘·T]øÏ <ÛÓ’s¡´+ #Ó|ü⁄‘·T+&É>± ˝≤˝Ÿ eùdÔ eT∞fl
e÷{≤¢&‘É êqì Ä$&É bò˛Hé ô|fÒXº Ês¡T.
Á&Óø’ ì¢° +>¥ qT+∫ e∫Ãq ã≥º*ï ‘·eT ;s¡Tyê˝À¢ dü]› düTdæà ã≥º\T
rdüTø=ì düTdæà‘· >∑~˝ÀøÏ e∫Ã+~ q+~ì.
ã≥º\T düsT¡ ‘› √+fÒ y√ bı≥¢+. nqTe÷qyÓTT∫Ã rdæ #·÷dæ+~.
bı&ç...
j˚T+{Ï~? >∑+C≤j·÷?! ø=¬ø’Hé!... n+‘·ø£+fÒ |üesY|òü⁄˝Ÿ Á&É>±Z...
q+~ì #˚‘T· ˝À¢ eDT≈£î.
>±˝À¢ ‘˚*q≥Tº+<˚... ❆ 99
Ä ∫ìï bı{≤¢ìï rdüTø=ì ‘·eT >∑~˝ÀøÏ e∫Ã+~.
$»jYTøÏ ø±˝Ÿ #˚dæ $wüjT· + #Ó|Œæ +~.
ªªsTT+πø+. jÓT$&ÓH‡é <=]øÏ+~>±... düTdæàì n&ç>¬ .’ düsπ q+<ä÷...
eT˝Òwj æ ÷· qT+∫ &Ó*>π {Ÿ‡ e#êÃs¡ì #ÓbÕŒqT>±. yêfi¯fl‘√ &çqïsYøÏ yÓfió¯
‘·THêï. sêÁ‹ sêø£b˛e#·TÃ sTT+{Ïø.Ï y√¬ø. eT∞fl e÷{≤¢&<É ë+,μμ nHêï&ÉT
$»jYT.
q+~ìøÏ $düT>=#˚Ãdæ+~.
Vü‰˝À¢øÏ yÓ[fl ì\TyÓ‘·TÔ øÏ{Ïø°≈£îqï ˝…eTHéjÓT˝À¢ |ü\Ãì ø£¬sºHé‡ì
|üøÿ£ øÏ ˝≤–+~.
‘·fi¯‘·fi¯˝≤&ÉT‘·÷ ôV’≤f…ø˘ dæ{°.
ô|fi¯flj·÷´ø£ $»jYT‘√ nyÓT]ø± yÓfifl¯ ≥+, e⁄<√´>∑+, nø£ÿ&˚ |æ\¢
*<äs› ÷¡ |ü⁄{≤ºsT¡ . düTdæàøÏ eT÷&˚fió¯ flqï|ü&ÉT ‹]– sT÷ dæ{ø° Ï sêe≥+.
n|üŒ{ÏøÏ >√¢ã˝Ÿ jÓTø±q$TøÏ ‘·\T|ü⁄\T |üP]Ô>± ‘ÓsT¡ #·T≈£îHêïsTT.
$»jYT ø£+ô|˙ bò˛{ ¢ Ÿ #˚jT· ≥+ ùwsY e÷¬sÿ{Ï+>¥˝À ùws¡T $\Te #·ø£
#·ø± ô|’øÏ ô|]–+~. ‘·q÷ Ä ø£+ô|˙˝À &Ós¬’ ø£sº >Y ± |üì#˚d÷ü HÔ ˚ eTs√|üøÿ£
]j·T˝Ÿ jÓTùdº{Ÿ yÓTT<ä\Tô|{Ï+º ~.
sT÷ |üHïÓ +&√ n+‘·dTü ˝ Ô À ì\ã&ç ‘êyÓT|ü&É÷ ô|’øπ #·÷ùdyês¡T,
n+<äTø√e*‡q •Ksê\ yÓ|’ ⁄ü .
ø±˙ sTT|ü&ÉT uÛ÷Ñ MTà<ä ì\ã&Ü\ì|æk˛Ô+~. eTqdüT ã\+>±
ø√s¡T≈£î+≥T+fÒ sTT+{À¢+∫ ãj·T{ÏøÏ e∫Ã *|òºt yÓ|’ ⁄ü yÓ[fl+~. *|ò˝ ºt ÀøÏ
sê>±H˚ ‘·\T|ü⁄\T eT÷düTø√>±H˚, |üesY b˛‘˚... sT÷ *|òtº Ä–b˛‘˚ bò˛Hé
|üì#˚jT· <äT. ‘·qT sTT+<äT˝À e⁄qï≥Tº jÓTe]øÏ ‘Ó©<äT. qT<äTs¡+‘ê
#ÓeT≥\T. *|ò˝ ºt À sTTs¡T≈£îÿb˛‘˚ eP|æ] Ä–b˛‘·T+<äH˚ Ä˝À#·q‘√
q+~ì e⁄øÏÿ]_øÏÿ¬s’+~.
*|òºt Ä–+~.
q+~ì *|ò˝ ºt À+∫ ãj·T{ÏøÏ #·|ü q e∫Ã+~. #·\ì¢ >±*. y=ø£ÿ
kÕπs uÀ\¶+‘· ÄøÏ‡»ìï |”\TÃø=qï nqTuÛ÷Ñ ‹.
ªkÕº+&é u…’ »qπs≥sY e⁄+~. ndü*+‘·ø±\+ ‘·qø¬ |ü&ÉT sTT˝≤
*|ò˝ ºt À sTTs¡T≈£îÿb˛‘êqH˚ Ä˝À#·H˚ sê˝Ò<Tä . jÓT+<äTø£+‘· bÕìø˘>±
nì|æ+∫+~. düTdæà‘· $wüjT· + ‘·qì e÷qdæø+£ >± sTT+‘· ã\V”≤qT
sê*ì #˚düTÔ+<ë,μ ÄyÓT ˝≤Hé |üø£ÿqTqï bÕ‘Y y˚ ô|’ q&ÉTdü÷Ô Ä˝À∫
k˛Ô+~.
ªsê˙ sTT+{Ïøs° √E. jÓT$&ÓH‡é #·÷|æ+∫ >∑{>ºÏ ± ì\Bj·÷*.
ndü\T ‘·H=#˚Ã es¡≈î£ jÓT+<äT≈£î yÓsTT{Ÿ #Ój÷· ´*. bò˛Hé #˚dæ n&ç–‘˚
dü].μ düTdæàøÏ ø±˝Ÿ #˚d+æ ~. H√ s¬ kÕŒHé‡. ‹]– ‹]– #˚d+æ ~. düe÷<Ûëq+
˝Ò<äT.
yÓ[‘˚... jÓTø£ÿ&çøÏ yÓfió¯ ‘·T+~. j˚T bòÕyéTVü≤Ödüì #·÷düT+Ô ~. j˚T
ø£¢uŸ nì yÓfi¯ó‘·T+~.. j˚T Áô|ò+&é sTT+{À¢HÓ’Hê ø£\y=#·TÃ. ˝Ò<ë j˚T
ø±s¡T˝ÀHÓH’ ê ‹s¡>=#·TÃ. jÓTø£ÿ&çøì£ yÓfi≤fl*. jÓT˝≤ ø£ìô|&ÉT‘·T+~.
‘·q ø£fifl¯ eTT+<˚ ø£<ë düTdæà ô|]–+~. dü&HÉ >é ± ‘·qT Hêø£d\ ü T
‘Ó*j·Tì ne÷àsTT>± jÓT+<äTø£ì|æk˛Ô+~.
q+~ìøÏ <äT'K+ e#˚Ãdæ+~.
yês¡+ s√E\ øÏ+<ä≥ düTdæà‘√ »]–q dü+uÛ≤wüD >∑Ts=Ô∫Ã+~
q+~ìøÏ.
ªªÄ"... eTMTà... Á&ç+ø˘ #˚kÕÔ+. j·Tdt... n|ü&É|ü &ÉT k˛àø˘ #˚kÕÔ+.
sTT{Ÿ‡ yÓØ ø±eTHé. qTyÓ«+<äTø£˝≤ n|tôd{Ÿ ne⁄‘·THêïyé,μμ #ê˝≤
e÷eT÷\T>± #Ó|Œæ +~ düTdæà‘·, y√s√E sêÁ‹ ‘ê>=∫Ãq+<äT≈£î ì\
BdüTqÔ ï ‘·q‘√.
ø£˙ïfi¯ófl ‘·T&ÉT#·T≈£î+≥÷, ªªqTe⁄« #ê˝≤ j·T+>¥ HêHêï. ˙øÏ+ø±
|ü<äVü‰πsfi‚fl. qT$«˝≤ #˚j·T≥+ ø£¬søº̆ø±<äT. nsTTHê ˙ø£s¡ú+ ø±ì<˚+
≥+fÒ Ä\ÿVü‰˝Ÿ, dæ>∑¬s{Ÿ‡ #ê˝≤ &˚+»sY. qTyÓ«+<äT≈£î yê{ÏyÓ’|ü⁄ yÓfi¯ó
‘·THêïyé. ndü© j˚TCŸ˝À ‘ê>∑≥+ Á¬øy’ Té ‘Ó\TkÕ,μμ M˝…q’ +‘· eTè<äTe⁄>±
#Ó|Œü {≤ìøÏ Á|üjT· ‹ï+∫+~ ‘·qT.
ªy√ yÓT>Æ ±&é... eTMTà ì»+>± qTe⁄« sTTH√ïôd+{Ÿ. Á¬øy’ Té j˚T+{Ï?
˙≈£î ‘Ó\TkÕ 21 @fi¯ófl ì+&Éì yêfi¯flø° Á&ç+ø˘‡ sTTkÕÔsT¡ |üu‡Ÿ ˝À. VüQø±ÿ
ø£¢uŸ‡˝À, |üuŸ‡˝À s¡ø£s¡ø±\ ù|s¡¢‘√ >∑+C≤j˚T ø±<äT ø=ìï s¡ø±\ Á&É>¥‡
<=s¡T≈£î‘êsTT. sTT<ä+‘ê ø±eTHé. Á¬ø’yéT ø±<äT. M{Ïø=#˚Ã yêfi¯fl+‘ê
>±˝À¢ ‘˚*q≥Tº+<˚... ❆ 101

jÓT©{Ÿ, ]#Y ôdø£̧Hé‡ qT+#˚. M{Ïì s¡Hé #˚ùd~ |üesY|òü⁄˝Ÿ |”|ü⁄˝Ÿ. n˝≤
yêfi¯ófl düs«Y #˚jT· ≥+ Á¬øy’ Té ø±q|ü&ÉT y˚T+ rdüTø√e≥+ Á¬øy’ Té jÓT˝≤
ne⁄‘·T+~. sTT˝≤ sT÷ |üu‡Ÿ , ø£u¢ ‡Ÿ , VüQø±ÿ bÕs¡s¢ ‡Y s¡Hé ne⁄‘·THêïj·Tì
n+<ä]ø° ‘Ó\T‡,μμ n+~ düTdæà‘·.
ªªjÓTsTT{°Hé ì+&Éìyêfi¯fløÏ ndü\T n˝≤ Á&ç+ø˘‡ jÓT˝≤ sTTkÕÔsT¡ ?
jÓTeØï yêfi¯fldü\T j˚TCŸ n&É>s∑ ê?μμ n&ç–+~ ‘·qT.
ªn|ü&É|ü&ÉT yêfi¯fløÏ jÓT≈£îÿe {Ï|t‡ ø±yê\qT≈£îqï|ü&ÉT
◊&Ó+{Ï{° ø±sY¶ #·÷|æ+#·eT+{≤s¡T. y˚TH˚CŸ #˚ùdkÕÔ+. n~ yêfi¯flø° ‘Ó\T‡.
y=ø=ÿø£ÿkÕ] ãj·T≥ ø=qTø=ÿì ‘êπ>dæ d”kÕ\T s√&ÉT¶ |üøÿ£ q bÕπsdæ,
|üuøŸ Ï yÓ[flb˛‘ê+. sTT˝≤ #ê˝≤eT+~ #˚kÕÔsT¡ . n|ü&Éd\ ü T uÛ˝
Ñ Ò eTC≤
e⁄+≥T+<äqTø√, Mfi¯flì |òPü ˝Ÿ‡ì #˚dqæ +<äT≈£î,μ qe⁄«‘·÷ n+~ düTdæà‘·.
ªªMT]˝≤ #˚düTÔ+fÒ jÓT|ü&√ y=ø£|ü&ÉT |ü≥Tºã&ç‘˚, •ø£å |ü&ÉT
‘·T+~ ‘Ó˝≤‡,μμ
düTdæà‘· >∑{Ïº>± qe⁄«‘·÷, ªy√ yÓTÆ>±&é... eTMTà ˙j·T+‘· |ò”j·TsY¶
eTìwæì #·÷&É˝<Ò Tä . sêÁ‘˚eTsTT+<√ ‘Ó\TkÕ, eT˙wt Á&Óy’ é #˚dTü HÔ êï&ÉT.
yÓTT‘·Ô+ ‘·q‘√ ø£*|æ ◊<äT>∑Ts¡THêï+ ø±s¡T˝À. ¬ø_ÄsY bÕsYÿ <ä>∑Zs¡
b˛©düT\T Ä|ü⁄‘·T+&É>±H˚ eT˙wt >±¢dt ~+|æ yÓsTT´ s¡÷bÕj·T\ H√≥T
yêfi¯fl #˚‘·T˝À¢ e⁄+#ê&ÉT. dü˝≤+ ø={Ïº <ë]#êÃs¡T. y˚TeT+‘ê |ü<äVü‰s¡T
|ü~ùV≤&˚fifl¯ yêfi¯fly˚T>±. Á&ç+ø˘ #˚dTü Hêï+. ø±ì dæ+|ü⁄˝Ÿ>± &û˝Ÿ #˚ùdXÊ+.
qTy˚« sTT˝≤ nìï{ÏøÏ uÛj Ñ T· |ü&TÉ ‘·THêïyé,μ n+~.
sTT˝≤ e÷{≤¢&TÉ ‘·T+fÒ j˚T+ #Ój÷· ´*. s¡÷˝Ÿ‡ ÁuÒø˘ #˚jT· ≥+
n+fÒ j˚T+{Ï düTdæà <äèwæ˝ º À. |æ\*¢ <äØ› ï eT+∫ ø±s=Œπs{Ÿ dü÷ÿ˝Ÿ‡˝À
C≤sTTHé #˚d+æ ~.
ndü\T ‘·q ø£fifl¯ eTT+<˚ ø£<ë düTdæà ô|]–+~. dü&HÓ >é ± ‘·qdü\T
Hêø£d\ ü T ‘Ó*j·Tì ne÷àsTT>± jÓT+<äTø£ì|ædTü +Ô ~? sTT<˚ Á|üXï¯ ‘·qì
|ü<|˚ <ü ˚ yÓ+{≤&ÉT‘√+<˚+{Ï? ‘·q˝À e⁄qï ˝À|üyT˚ +{Ï? e⁄<äjT· + düTdæà
dü÷ÿ\TøÏ yÓfifl‚ f…yÆ Té øÏ ‘·qT ìÁ<äb˛‘·T+&˚~. düTdæàøÏ dü÷ÿ˝À¢H˚ ÁuÒøb˘ Õò dt,º
\+#Y, sT÷yÓì+>¥ kÕïø˘‡ ÁbıyÓ&’ é #˚kÕÔsT¡ . düTdæà dü÷ÿ˝Ÿ qT+∫ e#˚Ãdü]øÏ
‘·qT Ä|òd” ˝ t À e⁄+&˚~. sêÁ‹ yêfi¯fl &çqïsY f…yÆ Té øÏ ‘·ì+ø± sTT+{ÏøÏ

#˚sπ ~ ø±<äT. n+‘ê sTT+{À¢ e⁄+&˚ e+{≤yÓT #·÷düTø=H˚~. ndü*|ü&ÉT
Ä˝À∫ùdÔ nì|ædTü +Ô ~, ‘·qT, $»jYT yêfi¯fløÏ sTTyê«*‡q+‘· düeTj·T+
sTTe«˝Ò<ìä . düTdæà jÓT|ü&É÷ e⁄<äjT· + |üP≥ kÕïq+ #ÓjT· ´<äT. #ê˝≤
eT+~ |æ\¢\+‘˚. kÕj·T+Á‘·+ dü÷ÿ˝Ÿ qT+∫ e#êÃø√ ˝Ò<ë sêÁ‹
|ü&TÉ ≈£îH˚ eTT+<√ kÕïq+ #˚kÕÔsT¡ . j˚TeTsTTHê ‹H˚ eTT+<äT #˚‘T· \T,
ãj·T{Ï¬øfi§fl#êÃø£ ø±fi¯ófl ø£&ÉT≈£îÿH˚ n\yêfÒ ˝Ò<äT. yÓTT˙ï eT<Ûä´
ôd«sTTHé |òPü ¢ e∫Ãq|ü&ÉT ìyês¡D≈£î |ü<|˚ <ü ˚ #˚‘T· \T ø£&TÉ ø√ÿ+&Éì
j·÷&é‡ edüT+Ô fÒ, ªeTq bÕ‘· n\yê≥¢ qT+∫ eTq+ <ä÷s¡+>± yÓ[fl
b˛sTT düeTdü´ e∫Ãq|ü&ÉT eT∞fl yê{Ïì >∑Ts¡TÔ #˚jT· ≥+ y√ ô|<ä›
e÷¬sÿ{Ÿ,μ nì neTà q$«+~.
sTTe˙ï ∫qï∫qï $wüj·÷˝≤¢ ø£q|ü&=#·TÃ. sTTø£ÿ&É qT+∫
J$‘·+ sT÷s√E jÓTø£ÿ&çø=∫Ã+<ä+fÒ ‘·q ø£qï≈£L‘·Tsπ |ü<Vä ‰ü sπ fi¯fl bÕ|ü
‘·q¬ø+‘√ |üsêsTT~>± ‘√k˛Ô+~. ndü\T $»jYTøÏ sT÷ e÷Á‘·+
Ä˝À#·q e⁄qï≥T¢ ˝Ò<Tä . $»jYT düTdæà Á&ç+ø˘ #˚dTü +Ô <ä+fÒ ô|<ä>› ± q$«,
n˝≤+{Ï Áô|ò+&é‡ e⁄Hêïs¡qïe÷≥ nHêï&ÉT. ‘ê>=<ä›ì düTdæàøÏÏ #Ó|üŒ+fÒ,
ªn˝≤ #Óù|Ô eTq+ y√\¶sY »qπswüHé nqT≈£î+≥T+~. ø=ìï{Ïì #·÷d”
#·÷&Éq≥T¢ e~˝Òj÷· *. ‘·q Áô|ò+&é‡, yêfi¯fl bòÕ$T©dt e⁄qï≥Tº eTq+
e⁄+&ÉeTì ∫ø±≈£î |ü&Ée#·TÃ. #·<äTe⁄≈£î+≥T+~. e÷sYÿ‡ u≤H˚
edüTHÔ êïsTT. sTT+¬ø+<äT≈£î eÁØ,μ nHêï&ÉT.
e÷s¡Tÿ˝§ø£fÒ #ê˝≤... sTT+ø± ‘·H<˚ √ ø√s¡T≈£î+≥T+~. yê\÷´dt,
ø±+|æfÒ{Ïyé dæŒ]{Ÿ, ne⁄{Ÿ|ü⁄{Ÿ e⁄+&Ü\ì, y=ø£ »qπswüHé qT+∫
eTs=ø£ »qπswüHéøÏ eT]+‘· n+<äyÓTÆq J$‘·+ Á|üeVæ≤+#ê\ì. ø±˙
sTT|ü&û |æ\*¢ ï #·÷düT+Ô fÒ uÛj
Ñ T· y˚TùddüT+Ô ~. Äs√>∑´+ j˚TeTe⁄‘·T+<√
qH˚ Ä+<√fi¯Hê e⁄+~. ndü*+{À¢ sTT˝≤+{Ï |æ\\ ¢ T+fÒ jÓT+‘· dü+|ü<ä
e⁄Hêï j˚T+ dü+‘√wü+ e⁄+≥T+~... dæø˘ |ò*” +>¥.
‹]– sTT+{À¢ø=∫Ã $düT>±Z {°M ÄHé #˚d+æ ~ q+~ì. ]yÓ÷{Ÿ
ô|’ y˚fi¯ófl ø£<äT\TÔHêïsTT. eTT+<äT¬ø[fl dü&ÉHé>± ãTÁs¡˝À j˚T<√ bòÕ¢wt
nsTT yÓqøÏÿ e∫Ã+~.
>±˝À¢ ‘˚*q≥Tº+<˚... ❆ 103

q÷´dt #·÷k˛Ô+~. ÄyÓT ø£fió¯ fl yÓT]XÊsTT.
bò˛Hé yÓ÷–+~.
ns¡$+<ä>±s¡T.
ªªq÷´dt #·÷XÊyê? Á&É>‡¥ e÷|òj æ ÷· ˝À #ê˝≤eT+~ì |ü≥Tº≈î£ Hêï
s¡+≥. #·÷XÊyê...μμ Vü≤&Üe⁄&ç>± #Ó|ü⁄‘·THêïsê$&É.
ªªeP" #·÷düTÔHêï. sT÷ <Óã“øÏ sTT+ø£ sTTø£ÿ&É Á&É>¥‡ <=s¡ø£ø£b˛‘˚
Hê Áb˛u…¢yéT kÕ˝Ÿ« nsTTqfÒº,μμ ø±düÔ ]©|òt q+~ì dü«s¡+˝À.
ªªH˚ #Ó|üŒ˝≤ düTdæà e÷eT÷\T nsTTb˛‘·T+<äì,μμ <ä>∑Zs¡T+&ç
yêfi¯fl+<ä]ï ‘·H˚ |ü{Ïº+∫q+‘· BÛe÷>± #Ó|ü⁄‘·Tqï ‘·*¢ e÷≥\T
$+≥T+fÒ q+~ìøÏ qy=«∫Ã+~.
sT÷ $wüjT· + #ÓbÕŒ\ì $»jYTøÏ ø±˝Ÿ #˚d+æ ~ q+~ì.
H√ ]ô|Ì.¢ j˚T<√ MT{Ï+>¥˝À e⁄+&ÉT+{≤&ÉT.
ÄyÓT Vü‰˝À¢øÏ e∫Ã øÏ{Ïø° ø£¬sºHé‡ |üø£ÿøÏ ˝≤–+~. jÓT|üŒ{Ï˝≤
‘·fi‘¯ fi· ˝
¯ ≤&ÉT‘√+~ ôV’≤f…ø˘ dæ{.°
ÄyÓT ô|’øÏ #·÷k˛Ô+~. |”#T· $TsƒêsTT ˝≤+{Ï Ä˝À#·q\T.
sTT|ü&ÉT dæ{˝ ° À ]j·T˝Ÿ jÓTùdº{Ÿ u≤>± |ü&bç ˛sTT+~. yÓC’ ≤>¥˝À
ø£HéÁdüºø£̧Hé yÓTT<ä\Tô|{≤º*. e⁄<√´>∑+ #˚düTÔH˚ ]j·T˝Ÿ jÓTùdº{Ÿ _õHÓdt
#˚k˛Ôqï ‘·qì, ªMT eT]~>±s¡T ˙˝≤ |üì #Ój÷· ´\+{≤s¡T. HêπøyÓ÷
e⁄<√´>∑+, sTT˝Ò¢ dü]b˛‘·T+~,μ nqï ô|<ä› #Ó˝*¢… e÷≥\T >∑Ts=Ô#êÃsTT.
ø±düÔ >∑s«¡ +>± nì|æ+∫+~.
‘·q eTqdüTì |ü{Ïº |”&çk˛Ôqï s¡T>∑à‘·øÏ |ü]cÕÿs¡+ <=]øÏ+<äqï
dü+‘√wü+˝À q+~ì ‹]– ‘·q |üqT\ô|’ <äèwæº ô|{Ï+º ~. bÕ¢Hé #˚k˛Ô+~
dü¬ø‡dt ø√dü+.
q+~ì |üqT\T #˚dTü ø=ì düTdæà >∑~˝ÀøÏ yÓ[fl+~. ˝Ò<Tä . sT÷
&É÷ô|¢ø˘‡ sTT+{Ï‘√ sTT<√ >=&Ée. jÓTe¬sø£ÿ&ÉTHêïs√ ‘Ó©<äT nqT
≈£î+≥÷ øÏ+~øÏ e∫Ã+~.
e+{≤$&É #˚|\ ü |ü⁄\TdüT #˚dTü qÔ ï≥T¢+~. y˚sTT+∫q yÓT+‘·T\
yêdüq ø£eTà>±.
ªªbÕ|ü>±πs],μμ n&ç–+~ q+~ì.

ªªsTTÁ{≤˝Ò<äeTà>√s¡T.μμ
düTdæàøÏ ø±˝Ÿ #˚dæ+~.
H√ ]ô|Ì¢. ãj·T{ÏøÏ yÓ[flb˛sTT+<ë. #Ó|üŒ≈£î+&Ü yÓ[flb˛e≥+
n\yêf…Æb˛sTT+~.
ª#Ó|æŒ yÓfi§fl#·TÃ>±μ n+fÒ, ªy√ >±&é... j·÷yéT Hê{Ÿ >√sTT+>¥
|òsü Y &Ós’ TT+>¥. jÓTø£ÿ&çøÏ b˛‘ê, ekÕÔqT>±,μ nì ns¡e≥+ e÷eT÷˝…b’ ˛
sTT+~.
|æ\\ ¢ +‘ê jÓT+#·ø±ÿ #·<Tä e⁄≈£î+≥THêïs¡T. u≤>∑T+≥THêïs¡T. Hê
≈£L‘·Tsπ jÓT+<äTøÏ˝≤ ‘·j÷· s¬ s’ TT+~. uÛj Ñ T· +˝Ò<Tä . j˚TyÓTHÆ ê n+fÒ
Hê sTTwü+º , Hê ùdŒdt n+≥T+~. ø=+‘· ‘·q j·÷{Ï≥÷´&é, ø=+‘· sT÷
Á&ç+ø˘‡, Á&É>¥‡. düπs b˛©düT\T Á&É>¥‡ e÷|òæj·÷ì |üfÒºXÊs¡T>±. sT÷
n\yê≥T <ëq+‘·≥~ b˛‘·T+~. Á&ç+ø˘‡ ‘·|Œü <äT. sT÷ Á&É>‡¥ ‘√ b˛*ùdÔ
Á&ç+ø˘‡ u…≥sY. Á&É>‡¥ øÏ jÓT&çøº˘ nsTTb˛‘˚ u≤|tsπ J$‘·yT˚ e⁄+&É<Tä . düsπ ,
|ü<ÓΔì$T<˚fi¯fløÏ ‘ê>=#·Ã+{≤s¡T. düTdæà |ü<äVü‰πsfi¯fl qT+#˚ ‘ê>∑T‘√+~.
n+‘ê ø±düÔ eTT+<äT. ô|<ä› ^‘· eTT+<äT ∫qï ^‘·˝≤ jÓTHÓïìï jÓT&Ód® ºt
yÓT+{Ÿ‡... düTdæà >∑~ì #Óø˘ #˚ùdÔ sTT+ø± j˚TyÓTHÆ ê Á&É>‡¥ <=s¡T≈£î‘êj·÷
nqTø=+≥÷ >∑~ ‘·\T|ü⁄ HÓ{+ºÏ ~.
sê˝Ò<Tä . sTT<˚+{Ï ‘·qT sTT+<ëø£ e∫Ã+~. n|ü&ÉT ˝≤ø˘ #˚dæ
˝Ò<Tä . sTT|ü&˚+{Ï? q+~ìøÏ Ä+<√fi¯q yÓTT<ä\sTT+~.
>∑{>ºÏ ± ‘·\T|ü⁄ì ø={Ï+º ~.
rj·T˝Ò<äT.
‘·qT ô|’øÏ øÏ+~øÏ ‹s¡T>∑T‘·Tqï|ü&ÉT düTdæà >∑~˝ÀøÏ yÓ[fl ˝≤ø˘
#˚ùddüT≈£îì ìÁ<äb˛sTT+~. eT‘·T>Ô ± ìÁ<äb˛‘·T+≥T+~. Ä ìÁ<ä #·÷ùdÔ
uÛj Ñ T· y˚TdüT+Ô ≥T+~. ˝≤ø˘ #˚dTü ø=ì |ü&TÉ ø√e≥+ düTdæàøÏ n\yê≥T.
&√sY ˝≤ø˘ #˚jTÓ T<ä+› fÒ $q<äT. ˝≤ø˘ì rsTT+#˚ùdÔ u≤>± >=&Ée #˚d+æ ~.
ôd˝Ÿb˛ò Hé jÓT≈£îÿe yê&É<H›ä êï, ãj·T{ÏøÏ jÓT≈£îÿe yÓfi§fl<äH› êï, ndü˝+Ò
#Ó|Œæ Hê >=&Ée, >√\. sTT+ø± >∑{>ºÏ ± j˚TeTsTTHê #Óù|Ô j˚T+ #˚dTü
≈£î+≥T+<√qH˚ uÛÑj·T+. sT÷eT<Ûä´ ∫qï ∫qï $wüj·÷\ ≈£Lÿ&Ü
>±˝À¢ ‘˚*q≥Tº+<˚... ❆ 105

ÁbÕD≤\T rdüTø√e≥+ #·÷düT+Ô fÒ |æ\\ ¢ øÏ j˚T+ #ÓbÕŒ\Hêï uÛj Ñ T· y˚Tùd
düTÔ+~.
düsπ b˛©düT\T yêfiËflHÓes√ï |ü≥Tº≈î£ Hêïs¡T ø£<ë. Hê ø£cÕº\˙ï rs¡T
‘êsTT. ndü\T &ÉãT“\T #˚‹ ø£+<ä≈î£ +&Ü #˚dHæ ê n+‘·+‘· KØ<Óq’
eéVü‰sê\˙ï ìsê≥+ø£+>± kÕ–b˛‘·÷H˚ e⁄HêïsTT. ‘êeT+‘ê Ä
ej·TdüT‡˝À Áô|ò+&é‡‘√ eHé u…’ ≥÷ {° ùwsY #˚dTü ≈£îqï≥Tº Mfi¯ófl M≥
ìï{Ï˙ ùwsY #˚düTÔHêïs¡qïe÷≥. sTT|ü&ÉT ø=ìï ùdïVü‰\T sTT˝≤H˚
e⁄HêïjYT.
sTT+<ëø£{Ï es¡≈î£ #˚dæ Ä|æq |üqT\ì ‹]– yÓTT<ä\Tô|{Ï+º ~.
y√ >∑+≥ >∑&∫ ç +~. ôd˝Ÿ yÓ÷–+~. neTà ns¡$+<ä.
ªªj˚T+≥e÷à...μ
ªªÁ&É>¥‡ e÷|òæj·÷ì |ü≥Tº≈£îHêïs¡T ø£<ë. yêfi¯fl <ä>∑Zs¡ #ê˝≤eT+~
ô|<ë›fifl¯ HÓ+ãs¡T¢ <=]ø±j·T+≥. düTdæàø° yêfi‚fl düô|Ì¢ #˚dTü +{≤s¡+{≤yê!
düTdæà HÓ+ãsY j˚TyÓTÆHê e⁄+≥T+<ä+{≤yê,μμ s¡Vü≤dü´+>± n&ÉT>∑T
‘·THêïs¡T ns¡$+<ä.
q+~ìøÏ ‹]– ∫sê≈£î yÓTT<ä\sTT+~.
#˚düTÔqï |üì Äù|dæ+~. ¬sdtº˝…dt>± ‹s¡T>∑T‘·÷ Á|òæCŸ rdæ+~.
eT÷‘·\T rdæ #·÷dæ+~. y√ –HÓï˝À u…\+¢ bÕø£+ >±¬s\T ø£ì|æ+#êsTT.
y=ø£{Ï ‹+~.
sT÷ $»jYT jÓTø£ÿ&ÉTHêï&√...
ªªbò˛Hé #˚dæ ˙ø√ j˚T.dæ.|æ. Áô|ò+&ÉT e⁄Hêïs¡T ø£<ë, yêfi¯fl <ä>∑Zs¡
sT÷ *dtº j˚TyÓTHÆ ê <=s¡T≈£î‘·T+<˚y÷Ó n&ÉT>∑T,μμ n+~ q+~ì.
ªªMT&çj·÷ <ä>∑Zs¡ HÓ+ãs¡T e⁄+fÒ ø£+>±¬s+<äT≈£î. yêfi‚fl eTqøÏ
ø±˝Ÿ #˚dæ uÒs+¡ ô|&É‘ês¡T˝Ò,μμ n+≥÷ >∑Tø£ÿ‹|üø√≈£î+&Ü qe⁄«‘·÷,
ªªq+~˙, eP]πø düTdæà >∑T]+∫ Ä˝À∫+∫ |üì bÕ&ÉT#˚dTü ø√≈£î. düTdæà
y=ø£ÿsπ Ô n˝≤ ˝Ò<Tä >±. e÷{≤¢&ç e÷ì|æ<ë›+. #·<Tä e⁄, ø¬ ØsY, _ùV≤$j·TsY
nì ôV’≤sêHê |ü&‘ç ˚ e÷Á‘·+ j˚TeTe⁄‘·T+~. sTT~>√ sT÷ ø±|æ≥˝Ÿ
sTTHÓ«düºsY‡ &û˝Ÿ‡ nj·÷´ø£ yêfi¯ófl yÓ[flb˛>±H˚ düTdæà MT<ä ø±HédüHéÁfÒ{Ÿ
#˚<ë›+,μμ nHêï&ÉT $»jYT.
$»jYT sTT+‘· ≈£L˝Ÿ>± jÓT˝≤ e⁄+{≤&√. sTT˝≤ jÓT˝≤
kÕ<Û´ä yÓ÷... Ä˝À#·q*ï ø£+Á{À˝Ÿ #˚dTü ≈£î+≥÷ |üì˝À |ü&+ç ~ q+~ì.
ø±ùd|ü⁄ |üì #˚d+æ ~. Ä ‘·sT¡ yê‘· yÓ[fl |ü&TÉ ≈£î+~.
düTdæàøÏ ‘Ó*y=∫Ã+~... ‘·\+‘ê eT‘·TÔ $&çb˛sTTq eT>∑‘·.
Vü‰˝À¢øÏ e∫Ã+~. &Óì’ +>¥ fÒãT˝Ÿ ô|’ –HÓï\THêïsTT. nqï+ ‹H˚ y√|æø£
˝Òø£ Á|òCæ ˝
Ÿ À+∫ Á{≤|æø±q Ä¬s+CŸ p´dt &Éu≤“ rdæ jÓT‹Ô ô|≥Tºø=ì
‘ê>∑T‘·T+fÒ ìÁ<ä˝À+∫ yÓT\≈£îe e∫Ãq q+~ì ‘·q >∑~˝À+∫
ãj·T{ÏøÏ e∫Ã+~.
Vü‰˝À¢ì düTdæàì #·÷dü÷,Ô ªªj˚TeTsTTHê ‹+{≤yê HêHêï,μμ n+~
f…ÆyéT #·÷dü÷Ô.
‘Ó˝≤¢] Hê\T¬>+’ ~.
ªªH√ eTMTà, <∏ë+ø˘‡,μμ nì >∑~˝ÀøÏ yÓ[fl ˝≤|t{≤|t eTT+<äT
≈£Ls¡TÃ+~ düTdæà‘·.
q+~ì nqï+, ≈£Ls¡ y˚&ç #˚dæ ø£*|æ düTdæà >∑~˝ÀøÏ yÓ[fl ‹ì|æ+
∫+~. s√p sTT˝≤H˚ y˚fiø¯ ±ì y˚fi¯ ˝Ò∫ ‹+≥÷ e⁄+≥T+<ë, j˚T+{À
Hêø° ø£cÕº\T. b˛˙˝Ò ‘·«s¡˝ÀH˚ r]b˛‘êsTT. yêfi¯flì |üfÒºdüTø=Hêïs¡T>±.
◆ ◆ ◆
ÁuÒøÏ+>¥ q÷´dt... ôV’≤ ô|ò’ ø±˝Ÿ>∑sY¢‡... ôV≤M u≤´+>¥‘√ {°M Ád”ÿHé‡

MT<ä q÷´dt bòÕw¢ t ne⁄‘√+~.
dü<ë e÷eT÷˝Ò... ìqï{Ïes¡≈£î MT&çj·÷ bòÕ¢wt q÷´dt Á&É>¥‡...
Ä $wüjT· + >∑T]+∫ sT÷s√E y=ø£ÿ eTTø±ÿ ø£ì|æ+#·≥+ ˝Ò<Tä . j˚TyÓTÆ
e⁄+≥T+~. sT÷ düe÷»+˝À ø±˝Ÿ>s∑ ‡¢Y e⁄Hêïs¡ì sTT|ü&˚ ‘Ó*‡q≥Tº
ÄX¯Ãs¡´b˛‘·÷ #·sÃ¡ \T, n_ÛÁbÕj·÷\T... >√\... >=&Ée... jÓTe] s¡øD å£
ø√dü+ ne÷j·Tø£+>± sT÷ q÷´dt ãT*¢‘sÓ ¡ ø¬ øÏÿ+~... Ä˝À∫düT+Ô fÒ
ìdü‡‘·TÔe Äe]+∫+~ q+~ìì. njÓ÷´, ndü*|ü&ÉT Hê düeTdü´
jÓT˝≤ |ü]cÕÿs¡eTe⁄‘·T+~. jÓTes¡T #˚kÕÔsT¡ .
$»jYTøÏ bò˛Hé #˚dæ $wüjT· + #Ó|Œæ +~.
>±˝À¢ ‘˚*q≥Tº+<˚... ❆ 107

ªªq+<ä÷, n+‘· düT\uÛÑ+>± eTq dædüºy˚T$T #Ó&ÉTì øÏ¢j·TsY
#˚jT· <äT. qTy˚«<√ ø=Hêïfi¯ófl sT÷ eP]ï+∫ düTdæà‘·ì <ä÷s¡+>± |ü≥Tº
¬ø[flb˛‘˚ n\yê≥T ‘·|ü‘·T+<äì nqT≈£î+≥THêïe⁄>±. düπs, Ä
Á|üj·T‘·ï+ ≈£L&Ü y=ø£kÕ] #ÓsTT´. düTdæàì MT ePs¡T sêe&ÜìøÏ
y=|æŒkÕÔ,μμ nHêï&ÉT.
◆ ◆ ◆
∫qï|üŒ≥Tï+∫ #·<Tä e⁄ #Ó|Œæ , ‘·qì r]Ã~~›q e÷kÕºsT¡ <ä>sZ∑ ¡

≈£Ls¡TÃì düTdæà >∑T]+∫ <äT'K|ü&TÉ ‘·÷ #Ó|Œæ +~ q+~ì.
Äj·Tq düTBs¡È+>± #·÷dü÷,Ô ªª˙ u≤<Ûä Hêø£seú¡ Te⁄‘·T+~. ø±˙,
eTqy˚T+ #ÓjT· ´>∑\+. sT÷ »qπswüHé #ê˝≤ n+<äeTsTTq~, ‘Ó*yÓq’ ~.
jÓTHÓïH√ï $wüj÷· \ì düTHêj·÷dü+>± ø£ìô|&ÉT‘·T+~. sTT<˚ »qπswüHé
˝À ø=+‘·eT+~ sTT˝≤+{Ï n\yê≥¢øÏ u≤ìdü\e⁄‘·÷ sTT<ä+‘ê |òHü é
n+{≤s¡T. sTT˝≤+{Ï yêfi¯ófl jÓT≈£îÿe>± &çÁkÕºøH¸£ é yÓ|’ ⁄ü yÓTT>∑TZ #·÷|ædTü Ô
Hêïs¡T. yêfi¯flø£dü\T uÛÑj·T+ ˝Ò<äT. ÁbÕD≤\ MT<ä eTeTø±s¡+ ˝Ò<äT.
n+‘ê Á~∏˝.Ÿ ndü© »qπswüH˝ é À ø=+‘·eT+~ #ê˝≤ uÛj Ñ T· +ø£se¡ TsTTq
yê‘ê es¡D+˝À ô|s¡T>∑T‘·THêïs¡T. yêfi¯fløÏ sT÷s√CÒ eTTK´+. ‘Ó\Tk˛
‘Ó*j·Tø√ yêfi¯flì sT÷ |ü]dæ‘ú T· ˝À¢øÏ HÓfdºÒ qæ sT÷ bÕ|ü+ eTq‘√ düV‰ü
jÓT+<ä]<√. n+‘Ó+<äT≈£î qTeP« $»jYT" MTMT yê´bÕsê˝À¢ |üqT˝À¢
\+#·+ sTTkÕÔsT¡ . rdüT≈£î+{≤s¡T ≈£L&Ü. n<˚eT+‘· ø±ì |üqì MTs¡qT
ø√e≥+ ˝Ò<Tä >±. n+‘ê n+‘˚. n+<äTøπ Á|üø±å fi¯q nkÕ<Û´ä eTe⁄‘√+~.
qTe«+≥THêïe⁄, s¡÷˝Ÿ‡ ÁuÒø˘ #˚j·T&Üìï sTTwüº|ü&ÉT‘·THêïs¡ì. nìï
»qπswüHé‡˝À s¡÷˝Ÿ‡ì ÁuÒø˘ #˚j·T≥+ e⁄+~. ø±ø£b˛‘˚ n|ü&ÉT
jÓT≈£îÿe>± y=ø£ $ø±dü+ ø√dü+ #˚ùdyês¡T. sTT|ü&ÉT n<ä+‘ê y=ø£
$<Û«ä +dü+. n<˚ e÷qdæø±q+<ä+. düTdæà düeTdü´øÏ nH˚ø£ s¡ø±\ |ü]
cÕÿsê\T e⁄HêïsTT. y=ø£{Ï ôd’ÁøÏj·÷Á{ÏdtºøÏ #·÷|æ+#·≥+. yêfi¯fl ôV≤˝ŸŒ
rdüTø√. X¯Øs¡+˝À jÓTø£ÿ&ÉsTTHê y=ø£ uÛ≤>±ìøÏ s¡T>∑à‘· eùdÔ, eTqy˚TMT
dæ>∑TZ|ü&É+. #Ó|üŒ&ÜìøÏ uÛÑj·T|ü&É+. n˝≤H˚, y=ø£ s¡T>∑à‘·>± <ÛÓ’s¡´+>±,
|üs¡Te⁄ b˛‘·T+<äqTø√≈£î+&Ü &Üø£ºs¡TøÏ #·÷|æ+#·T,μμ #ÓbÕŒsêj·Tq.

ªªdüTdæà u≤>∑T|ü&TÉ ‘·T+<ä+{≤sê,μμ Ä+<√fi¯q>± n&ç–+~ q+~ì.
ªªÄ+<√fi¯q #Ó+<äøe£ ÷à. düTdæàøÏ sT÷ Á|ü|+ü #·+˝À eT{Ï,º yÓHïÓ \,
#·*eT+≥\T, |ü⁄e⁄«\T, bÕ≥\T, eTqTwüß\T e⁄+{≤s¡ì sTT|ü
&ç|ü&˚>± |ü]#·j·T+ #˚düTÔHêïyé. #·÷<ë›+, ˙ sT÷ Á|üj·T‘··ï+ ≈£L&Ü
˙ eTqdüTøÏ y√ yÓ\T>∑TìdüT+Ô <˚y÷Ó ,μμ eTè<äTe⁄>± #ÓbÕŒsêj·Tq.
e÷kÕºs¡T <ä>∑Zs¡Tï+∫ ãj·T{ÏøÏ edü÷Ô+fÒ, #êeT+‹ eHê\ô|’
Äe]+∫q |ü⁄wüé÷dü|ü⁄ bı>∑eT+#·Tì #·÷dü÷Ô, ªy√ yÓTÆ>±&é... \M¢...μ
n+≥÷ ‘·q u≤¢øu˘ Á… Ø˝À øÏø¢ e˘ Tì|æd÷ü Ô ø£ì|æ+∫+~ düTdæà‘·.
øöeTT~ n+‘·sê®\ |üÁ‹ø£, |òÁæ ãe] 2011
>±˝À¢ ‘˚*q≥Tº+<˚... ❆ 109

düVü≤Ádü

ø± H=«πøwüHé |üPs¡ÔsTT yÓqøÏÿ
edüTÔ+fÒ y√ e´øÏÔ Hê yÓ+fÒ q&ÉT
k˛Ôqï |ò”*+>¥. |ü<˚|ü<˚ #ÓeTà–\T¢
‘√qï ø£fió¯ .¢ sTT+{ÏøÏ edü÷HÔ ˚ ˝≤´|t
{≤|t y√ô|Hé #˚düTÔ+fÒ, ªªedüTÔH˚
y√ô|Hé #˚XÊyé. ø±fi¯ófl ø£&ÉT≈£îÿì
uÛÀ»HêìøÏ sê,μμ {Ï.$. d”]j·T˝Ÿ ô|’
qT+∫ ‘·\ ‹|üŒ≈£î+&ÜH˚ n+~
neTà.
#Ó|Œü ≥+ es¡øπ ‘·q u≤<Û´ä ‘·
nqT≈£î+≥T+~. eTq düe÷<Ûëq+
‘√ ÄyÓTøÏ dü+ã+<Û+ä e⁄+&É<Tä .
yÓTsTT˝Ÿ y√ô|Hé #˚XÊqT.
düVü≤Ádü ❆ 111
&çj·TsY düVü≤Ádü,
Äs√E MTs¡T y˚\y˚\ #˚‘·T\‘√ qqTï øö–*+#·Tø=ì e⁄+&ç
e⁄+&Éøb£ ˛‘˚ sT÷s√E J$‘ê+‘·+ |ü]eT[+#˚ sT÷ Äq+<ëìøÏ H√#·T
ø=H˚<ëìï ø±<äì K∫Ã‘·+>± #Ó|Œü >∑\qT. <∏ë´+ø˘ j·T÷.
sT÷s√E HêøÏ∫Ãq sT÷ &çÁ^ì, bı+~q >ös¡yêìï MTπø n+øÏ‘·
eTì #ÓbÕŒqT ùdºCŸ MT<ä.
Ä M&çj÷Ó ì n{≤#Y #˚dTü HÔ êïqT.
kÂ‘Y ÄÁ|òæø± jÓT˝≤ e⁄+~. q÷≥jÓÆTuÛ…’ j˚Tfi¯ó¢ |üP]Ô #˚düT≈£îqï
e⁄‘·‡yê\øÏ $TeTà*ï |æ\e≥+‘√ Hê sT÷ ø±q«πøwüHéøÏ e⁄+&ÉeTì
|ü≥Tº|ü≥º˝Òø£b˛j·÷qT.
MT,
|üè~Û«.
yÓTsT÷˝Ÿ |ü+|æ+#êø£ bÕ‘· bò˛{Àdt bò˛\¶sYì y√ô|Hé #˚XÊqT.
◆ ◆ ◆
ìœ˝Ÿ, n*, ◊X¯«s¡´, ‘·qT |üu˝ Ÿ À, ø±|ò” cÕ|t‡˝À, ˝≤+>¥ Á&Óy’ ‡é ˝À,
Á{≤yÓ*+>¥˝À rdüT≈£îqï |æøÃ£ sY‡. $XÊ\yÓTqÆ qe⁄«. |òHü é jÓT≥T #·÷dæHê
|òHü .é jÓT˝≤+{Ï s√E\$. jÓT|ü&ÉT ôd˝Ÿb˛ò Hé˝À f…d+ºæ >¥ #˚dTü +Ô &É≥+.
ù|òdãt Tø˘. ˝Ò<ë jÓT|ü&É÷ ãj·T≥ ‹s¡>≥ ∑ +.
ªªqTyÓ«|ü&Ó’Hê Á&ç+ø˘ #˚XÊyê,μμ n&ç>±&√ s√E ìœ˝Ÿ.
ªª˝Ò<äT,μμ nHêïqT.
ªª#Û·˝À,μμ n+≥÷ n+<äØï ≈£Ls¡TÃqï ø±|ò” &˚ qT+∫ ãj·T≥øÏ
rdüT ø=#êÃ&ÉT.
ªªjÓTø£ÿ&çøÏ uÒ,μμ n]∫ n+<ä] yÓ’|ü⁄ #·÷dü÷Ô, ªªø=‘·Ô>± $Hêïsê
Ä ‹≥Tº. ø£¬søº̆>± j·T÷dt #˚XÊHê,μμ |üø£|üø£ qe⁄«‘·÷ n&ç–+~ ◊X¯«s¡´.
ªªsê... ˙øÏ+ø± ø=‘·Ôø=‘·Ô ‹≥T¢ H˚]ŒkÕÔ. ˙ ø√düy˚T H˚s¡TÃø=#êÃ,μμ
sTT+ø± >∑{>ºÏ ± qe⁄«‘·÷ nHêï&ÉT ìœ˝Ÿ.
◊X¯«s¡´øÏ Å|ü|ü+#·+˝Àe⁄qï ‹≥¢ìï H˚s¡TÃø√yê\ì ø√]ø£. yê{Ïì
yê&É≥+ eT]+‘· sTTwü+º .

ìœ˝Ÿ ◊ 20˝À n+<äs+¡ jÓTø±ÿ+. s¡jTY eT+≥÷ |òsæ +¡ – bÕìøÏ
yÓfi≤¢+. >∑T+&Ó˝À¢ bÕ|t ù|*+~. n&ÉT>∑T rdæ n&ÉT>∑T y˚j·T˝Òq+‘·
eT‘·TÔ.
sTT˝≤ sTT+{ÏøÏ yÓ[‘˚ j˚TeT+{≤s√ ‘Ó©<äT. ◊X¯«s¡´øÏ ‘ê>∑≥+
n\yê≥T. eTØ øÏ+<ä |ü&É≥+ ˝Ò<äT. sTT+{ÏøÏ ø±˝Ÿ #˚dæ, ªªÄ+{°,
|üè<ä÷ì e÷ sTT+{ÏøÏ d”¢|t y√esYøÏ |ü+|æ+#·sê,μμ >±sê\T b˛‘·÷
n&ç–+~.
{°M d”]j·T˝Ÿ Vü≤&Ü$&ç˝À neTà y√¬ø n+~. e<ä›+fÒ ‘·qì
yÓ÷Á&ÉHé ø±<äqT≈£î+{≤s¡ì uÛj Ñ T· +. neTàøÏ sTT˝≤+{Ï uÛj
Ñ ÷· \T jÓTH√ï.
n˝≤ yÓTT<ä˝q’… Á&ç+ø˘ #˚jT· ≥+, d”|¢ yt √esY n\yê≥T>± e÷]b˛sTT+~.
sTT+õ˙]+>¥ ø±˝ÒC…dt dæ{°øÏ <ä÷s¡+>± e⁄+&É≥+‘√ e÷ y˚sY
nuÖ{Ÿ‡ sTT+{À¢ yêfi¯¢øÏ ‘Ó*ùd neø±X¯+ e⁄+&É<äT. |òüdtº sTTj·TsY
jÓT>±®yéT‡ ø=~› s√E\T e⁄HêïsTT. ø±˝ÒCŸøÏ ô|<ä›>± yÓ[¢+~ ˝Ò<äT.
|ü⁄düÔø±\T ‘Ó]∫+~ ˝Ò<äT. n©, ìœ˝Ÿ eT˙ sTT∫Ã ø£«#·ÃHé ù||üsY,
Äq‡sY‡ ‘Ó|Œæ kÕÔeTHêïs¡T. n+‘ê ]˝≤ø˘‡ nsTTb˛j·÷+.
Äs√E n+<äs+¡ j·T÷ìes¡‡˝Ÿ uÒøs£ ‡Y ˝À ≈£Ls¡TÃHêï+. >π yéT Ä&ÉT
‘·THêï+. uÒø]£ #ê˝≤ s¡w>t ± e⁄+~. y√ ne÷àsTT ˝À|ü\øÏ e∫Ã ˝…H’ ˝ é À
ì\TÃ+~.
ªªø£‹˝Ô ≤ e⁄+~,μμ nHêï&ÉT n©.
ªª◊ \yé j·T÷ #Ó|Œü sê. ˙ ø=~˝ÒkÕÔ. ø±+|æfwÒ Hü øé Ï sêqT,μμ nHêï&ÉT
ìœ˝Ÿ.
n© yÓ+≥HÓ̊ yÓfi˝ ¢̄ <Ò Tä .
ªª&˚sY ˝Ò<ë #Ó|ü. H˚ ˝…’Hé˝À ô|≥Tºø=+{≤,μμ #Ûê˝…+CŸ #˚XÊ&ÉT
ìœ˝Ÿ.
ªªuÛj
Ñ T· + j˚T+~,μμ |üsT¡ e⁄b˛‘·T+<äì n© ˝Ò∫ ÄyÓT <ä>sZ∑ ø¡ Ï yÓ[,¢
ªªj·Tø˘‡≈£LĆŸ $T,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT yÓqøÏÿ #·÷dæ+~.
n‘·qT n&ÉT¶ ˝…eTà+≥THêï&˚y÷Ó qqTø=+<˚y÷Ó |üøÿ£ øÏ »]–+~.
n‘·qT ‹]–, ªªj·Tø˘‡≈£LĆŸ MT,μμ nHêï&ÉT. ÄyÓT ‹]– #·÷dæ+~.
ªª◊ \yé j·T÷,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓTøÏ n‘·qT j˚TeT+≥THêï&√ $ì|æ+∫+~, ø±ì y√ n|ü]
∫‘·T&ÉT n+<äT˝ÀqT y√ {°H»˚ sY sTT˝≤ j˚T˝≤ #Ó|⁄ü ‘ê&ÉT. ‘·qT bıs¡
bÕ≥T>± $HêïqH˚ &Í{Ÿ‘√ n&ç–q≥Tº>±, ªªj˚T+{Ï?μμ n+~.
n‘·qT ‹]–, ªª◊ \yé j·T÷,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT ÄX¯Ãs¡´+‘√ #·÷düT+Ô &É>± qe⁄«‘·÷, ªªMTs¡T #ê˝≤ n+<ä+>±
e⁄Hêïs¡T,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT eT]+‘· ÄX¯Ãs¡´+>± #·÷düTÔ+fÒ n‘·ìøÏ |üP]Ô>± <ÛÓ’s¡´+
e#˚Ãdæ+~. j˚TyÓTHÆ ê nH˚<‘’Ó ˚ sTT|üŒ{Ïøπ j·T÷ sT÷&çjT˚ {Ÿ nH√, düT|º &æ é
nH√ $s¡T#·T≈£î|ü&~˚ . ‹]–, ªªj·T÷ ÄsY ]j·T©¢ ôdø°‡,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT n© yÓ|’ ⁄ü #·÷k˛Ô+~ n|üqeTàø£+>±.
|üø£ÿ fÒ_˝Ÿ <ä>∑Zs¡ ≈£Ls¡TÃqï e÷≈£î düŒwüº+>± ø£ì|ædüTÔHêï]<ä›s¡T.
n© e∫Ã ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT. ÄyÓT j˚T+ ø=q≈£î+&ÜH˚ ãj·T≥øÏ yÓfifl¯
uÀ‘·T yÓqøÏÿ #·÷dæ+~. n|ü&˚ ìœ˝Ÿ, n© #˚‘T· ˝À¢ #˚‘T· ˝Òdæ qe⁄«‘·÷
#·|üŒ≥T¢ ø=&ÉT‘·THêï&ÉT. y˚TeT+‘ê $s¡>∑ã&ç qe⁄«‘√+fÒ ÄyÓT e÷
fÒãT˝Ÿ <ä>∑Zs¡øÏ e∫Ã+~. y˚T+ n‹ ø£wüº+>± e÷ qe⁄«*ï ø£+Á{À˝Ÿ #˚düT
≈£îHêï+.
ªª˙ ù|πs+{Ï?μμ n&ç–+<ëyÓT.
ªªn<√ π>yéT. $Tdt n+&ÉkÕº+&ç+>¥ #˚düT≈£î+≥THêïπsyÓ÷...μμ
nHêï&ÉT ìœ˝Ÿ.
ªªsT÷ >π yéT ‘Ó\TdüT. ˙ ù|πs+{Ï?μμ ‹]– n&ç–+<ëyÓT.
ªªnœ˝Ÿ,μμ ù|s¡T ø±yê\H˚ e÷]Ã #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªdüü+kÕÿs¡+ nH˚ |ü<ä+ jÓT|ü&Ó’Hê $Hêïyê,μμ n&ç–+<ëyÓT.
ªªjÓT+<äTø£+‘· d”]j·Tdt ne⁄‘ês¡T. sTT{Ÿ‡ |òHü μé μ nHêï&ÉT ìœ˝Ÿ.
ªªnsTTHê MT¬s+<äTøÏ˝≤ ø±¢dt |”ø±\qTø=+≥THêïs¡T. e÷ sTTwü+º
e∫Ãq ø±yÓT+{Ÿì y˚T+ nqT≈£îH˚yêfi¢̄øÏ #Ó|ü⁄‘ê+,μμ πøsY˝…dt>± nHêï&ÉT
n©.
ªªj˚T+Á{≤ n© jÓTø˘‡|üH¢ w˚ Hü ‡é sTT#˚Ã~,μμ ∫ø±>±Z nHêï&ÉT ìœ˝Ÿ.
ªªj˚TeTHêïyé... ˙ sTTwü+º . ˙ø£d\ ü T sTTwü+º n+fÒH˚ ‘Ó©<äT. ˙
ì»yÓTqÆ ù|s¡Tì ≈£L&Ü <Ûs’Ó ´¡ +>± #Ó|Œü ˝Òì ˙≈£î ˙yÓq’ sTTcÕº\T+&Éy.é

j˚T<√ y=ø£ ø±«*{Ï <ÛÓ’s¡ýÓ÷, ô|+øÏ‘·qyÓ÷, sTTwüºyÓ÷.... ndü˝Ò+˝Ò<äT
˙˝À. n+<äTøπ ˙ ø±yÓT+{Ÿø√, ø±|æy¢ TÓ +{Ÿø√ $\Te ˝Ò<Tä ,μμ nì dü&HÉ >é ±
HêyÓ’|ü⁄ ‹]–, ªª˙ ù|πs+{Ï. j˚T+ #·<äTe⁄‘·THêïs¡T MTs¡+‘ê,μμ n&ç–+
<ëyÓT.
ªª|üè~Û«. sTT+õ˙]+>¥ |òüdtº sTTj·TsY,μμ >∑ã>∑u≤ #ÓbÕŒqT.
ªªnqT≈£îHêï... ndü\T |ü˙bÕ{≤ ˝Òì u≤´#Y,μμ nì ÄyÓT yÓ[flb˛
sTT+~.
y˚T+ |ü>\ ∑ ã&ç qe⁄«≈£îHêï+.
|òdü ºt sTTj·TsY jÓT>±®yTé ‡ nsTTb˛j·÷sTT.
◊X¯«s¡´ X¯ìyês¡+ |üuŸ qT+∫ y√ ns¡ΔsêÁ‹ ø±˝Ÿ #˚dæ, ªªyê&Ó+‘·
NÛ{Ÿ #˚XÊ&√ #·÷&ÉT. sT÷&çjÓT{Ÿ. dü+»Hê‘√ &˚{Ÿ #˚düTÔHêï&ÉT.
j˚TeT+fÒ Hê sTTwü+º n+≥THêï&ÉT. $XÊ«dtì u≤>± ‘·qïeTì ìœ˝ŸøÏ
bò˛Hé #˚kÕqT,μμ n+~.
ªªìC≤sTTr ˝Ò<äT. ù|s¡\˝Ÿ, Áø±dt, eT*º|ü⁄˝Ÿ ]˝ÒwüHé‡, &˚{Ï+>¥.
#Ó‘·Ô yÓTTVü‰\T,μμ ‘·qT yÓ÷düb˛sTTq ø√|ü+, e⁄Áø√wü+‘√ ns¡Tk˛Ô+~.
j˚T&çÃ+~.
_‘·Ôs¡b˛j·÷qT.
◆ ◆ ◆
Ä~yês¡+ ≈£L&Ü ø±ØÔø˘ bò˛Hé #˚jT· ˝Ò<Tä . rj·T˝Ò<Tä .

k˛eTyês¡+ ø±ØÔø˘ ø±˝ÒCŸ <ä>sZ∑ ¡ ø£ì|æùdÔ ø±˝Ÿ rj·Ty˚+≥+fÒ q$«,
ªªuÛ Ñ j · T |ü & Ü¶ y ê. H˚ #Ó | ü Œ ˝Ò < ä T ... y=ø£ ÿ s√E ≈£ L &Ü e⁄+&É ˝ Ò < ä T
#·÷&É≈£î+&Ü,μμ nì |üø£ÿqTqï ùdïVæ≤‘·T\øÏ #ÓbÕŒ&ÉT.
y˚T$T<äs› +¡ |üøÿ£ H˚ e⁄qï >∑T&çøÏ yÓfi≤¢+. e÷ ø±˝ÒCŸ yêfi‚¢ jÓT≈£îÿe
eT+~ e⁄Hêïs¡øÿ£ &É. Ä ÁbÕ+>∑D+˝ÀH˚ >∑T&ç eT÷ùd es¡≈î£ ≈£Ls¡TÃHêï+.
‘·sT¡ yê‘· ø±˝ÒCŸ ø±´+{°H˝ é À ∫¬øHé 65, ãs¡sZ Y ‹ì, ø√ø˘ ‘ê>±+. y√
˝Òdt bÕ´¬ø{Ÿ, sTT+ø√ ø√ø˘ rqTø=ì <ä>sZ∑ √¢ e⁄qï ‘√≥˝ÀøÏ yÓfi≤¢+. nø£ÿ&É
e÷˝≤ ø±¢dtdt ã+ø˘ ø={Ïºq yêfi¯ó¢ jÓT+<äs√. ø£ãTs¡T¢, n\>∑{≤\T,
ã‹e÷\{≤\T. y=ø£]ô|’ eTs=ø£sT¡ yê* #Ó|ü ø=H˚ e÷≥\T... Áù|eT
Á|üyêVü≤+‘√ ì+&çb˛sTTq |ü]düsê\T. s√p dæ{° qT+&ç y√ ¬s+&ÉT
>∑+≥\T ø±˝ÒCŸ ãdüT‡˝À Á|üj÷· DÏ+∫ ø±˝ÒCøŸ Ï sêe≥+. s√p <ë<ë|ü⁄
sTT˝≤H˚ >∑&|ç ,æ ‹]– eTs√ s¬ +&ÉT >∑+≥\T Á|üj÷· DÏ+∫ ‹]– sTT+{ÏøÏ
yÓfifl¯ ≥+. ù|òdãt Tø˘, f…d+ºæ >¥, M¬ø+&é‡˝À bÕØºd.t Ä Áô|ò+&é‡ sT÷ Åô|ò+&é‡
y˚s¡T. H˚ yÓfi‚¢ ø±˝ÒCŸ˝À Åô|ò+&é‡ sTT+‹+‘· &ÉãT“\T ôdŒ+&é #˚j·T˝Òs¡T.
Ä dü]ÿ˝Ÿ‡ y˚sT¡ . sT÷ dü]ÿ˝Ÿ‡ y˚sT¡ . >∑T&é\TøÏ+>¥, sTT+^¢wt e÷≥¢&É
>∑\>∑≥+, ø±düÔ #=s¡e e⁄+&É≥+‘√, jÓT˝≤+{Ï dü]ÿ˝À¢ø¬ H’ ê yÓ[b¢ ˛>∑\>∑
≥+‘√ ô|<ä›>± &ÉãT“\T Ks¡TÃ ô|≥º≈£î+&ÜH˚ ôV’≤ô|ò’ J$‘êìï fÒdtº
#˚jT· ≥+. ˝Òøb£ ˛‘˚ yÓTÆ >±&é, sT÷ $T&ç˝Ÿ ø±¢Hé uÀ]+>¥ ˝…|’ ˝ tò À ã‘·ø≥
£ +
#ê˝≤ ø£w+ºü nqTø=H˚<ëìï #ê˝≤kÕs¡T.¢
ø±ØÔø˘, ‘·qT ø±¢dty˚T{Ÿ‡. yêfi¯¢ Hêqï @y√ ∫qï∫qï ø±+Á{≤ø˘º‡
#˚dTü +Ô {≤&ÉT. ø±ØÔøø˘ Ï yÓkÕŒ e⁄+~. y˚TH˚CyŸ TÓ +{Ÿ d”{Ÿ ø=qT≈£îÿHêï&ÉT.
ìœ˝Ÿ jÓT+‘· y˚TH˚CŸ #˚dHæ ê |òdü ºt sTTj·TsY bÕdt ø±˝Òøb£ ˛j·÷qT. ø±ØÔø˘
ndü\T |üØø£̧˝Ò sêj·T˝Ò<Tä .
|üØø£˝
å À e∫Ãq e÷s¡Tÿ\T #·÷dæ Hêqï>±s¡T cÕø˘ nsTTb˛j·÷s¡T.
sT÷kÕ] u≤>± sêkÕÔqì #ÓbÕŒqT. ø±ì J$‘·+ jÓT|üŒ{Ï˝≤H˚ |ü]>¬ &ÉT
‘√+~. ¬s+&√ j˚T&Ü~ |üØø£¸˝§düTÔ+fÒ jÓT˝≤ sêj·÷˝À ns¡ú+ø±ø£
ø±ØÔøì˘ n&ç>±. Ä jÓT>±®yTé ‡ $wüjT· + eT]Ãb˛sTT ˝…|’ ìtò jÓT+C≤jYT
#˚jT· eTHêï&ÉT. qqTï b˛wæ+#˚~ ‘·H˚ ø±ã{Ïº eÁØ ø±e<äH› êï&ÉT. u≤H˚
nì|æ+ ∫+~.
y√ s√E ø±ØÔø˘ y√ ne÷àsTT‘√ yÓfió¯ ‘·÷ ø£ì|æ+#ê&ÉT u…ø’ ˘ MT<ä.
yÓ+≥H˚ ø±˝Ÿ #˚XÊqT. rj·T˝Ò<Tä . y√ >∑+≥˝À |ü~kÕs¡T¢ #˚XÊqT. rj·T
˝Ò<äT. #˚j·T˝Ò<äT. Ä<äTsê›. Äs√E sêÁ‹ ø±ØÔø˘ ø±˝Ÿ #˚dæ e⁄<äj·T+
qT+∫ Vü‰düŒ≥˝À¢ e⁄HêïqT. jÓTes√ <ä>∑Zs¡ ã+<ÛäTe⁄øÏ u≤>∑T˝Ò<äì
#ÓbÕŒ&ÉT. eT] Ä ne÷àsTT jÓTesêì n&É>±˝≤ e<ë›ì ø±ùd|ü⁄
Ä˝À∫+∫, ªªqTe⁄« j˚T<√ y=ø£ |üì MT<ä ãj·T≥øÏ e∫Ãq|ü&ÉT
#˚jÓTT#·TÃ>±μμ n&ç>±qT.
ªªndü\T ãj·T≥øÏ eùdÔ ø£<ë,μμ nHêï&ÉT. efi¯ó¢ eT+&çb˛sTT+~.
ªªnã<ä›+,μμ n]#êqT.
ªªj˚T+{Ï,μμ n&ç>±&ÉT.

ªªìqTï #·÷XÊqT. qTe⁄« ã÷¢ {° wüsºY y˚dTü ø=qï ne÷àsTT‘√ yÓfió¯
‘·THêïyé,μμ ø√|ü+>± n]#êqT.
ªªy√ n<ë... yÓT&çdHæ ‡é øÏ yÓfi≤¢qT. n+<äTøπ sTT+‘· >=&Éyê. jÓT+
‹wüº+sê H˚q+fÒ... ◊ \yé j·T÷ yÓTÆ d”«{Ÿ Vü‰sYº,μμ nHêï&ÉT.
ì»e÷... ø±<äì|æk˛Ô+~. eTqdüT s¡>T∑ ˝ÀÔ+~.
◆ ◆ ◆
Äs√E e⁄<äjT· + y˚fi¯ jÓT|üŒ{Ï˝≤ e÷e÷ Áô|ò+&é‡‘√ e÷{≤&ÉT

ø=+≥THêï+.
Ä yês¡Ô ˝≤yê˝≤ ø£eTTàø=+~. ìs¡à\ô|’ j·÷dæ&é n{≤ø˘. cÕø˘.
n+‘ê >∑T+|ü⁄\T >∑T+|ü⁄\T>± |ü]¬>‘êÔ+ ø±˝ÒCŸ˝ÀøÏ. nôd+;¢
Vü‰˝À¢øÏ yÓfi≤¢+.
ÁuÒø+Ï >¥ q÷´dt... Áù|$T+#·˝<Ò ìä y√ eTè>±&ç øÏsê‘·ø+£ ... jÓTÁs¡ì
uÀsY¶ô|’ q\¢ì ô|<ä›ô|<ä› nø£̧sê\T yÓqøÏÿ eTT+<äTøÏ ø£<äT\÷Ô.
ªªÁù|$T+#·˝<Ò +ä {≤πs+Á{≤... Hê\Tπ>fi¯ó>¢ ± dürwt‘√ ‹s¡T>∑T‘√+~
ø£<sä ê,μμ jÓTes√ n]#ês¡T.
ªªsT÷eT<Û´ä dürwtì e~˝Òd+æ ~sê. $H√<é‘√ ‹s¡T>∑T‘√+~. dürwt
jÓT+‘· Áã‹e÷˝≤&√. $q˝Ò<Tä . #ê˝≤ Vü≤sYº #˚d+æ ~sê,μμ sTT+¬øes√
nHêïs¡T.
{°M˝À¢ Åd”\Ô T ≈£Ls¡TÃì $X‚w¢ D ü #˚dTü HÔ êïs¡T. #ê˝≤#ê˝≤ e÷{≤&ÉT
‘·THêïs¡T. ndü\T |ü]#·j·T+ ˝Òì y√ ne÷àsTT $wüj·÷ìï yêfi¯ó¢
jÓT+‘√ ø£q‡sYï‘√ e÷{≤&ÉT‘·THêïs¡T. ‘êyÓT+<äT≈£î ø±˝ÒC˝ Ÿ À ]j·÷øº̆
ø±˝Òøb£ ˛j·÷+. u≤jYT‡ e÷Á‘·+ #ê˝≤H˚ e÷{≤&Üs¡T.
#ê˝≤eT+~øÏ uÀjYTÁô|ò+&é‡ e⁄Hêïs¡T. ø=ìïkÕs¡T¢ uÀjYT‡ N{Ÿ
#˚kÕÔsT¡ . >∑s‡¢Y e÷]b˛‘·T+{≤s¡T. ø±ì sTT˝≤ j·÷dæ&é b˛j·T≥+ ‘·eT
ø±˝ÒC˝ Ÿ À jÓT|ü&ÉT »s¡>˝ ∑ <Ò Tä . ø±˙ yπ̊s ø±˝ÒCd… ˝ t À $Hêï+. sTT+‘·
|òTü Às¡e÷ nì ãj·T≥yêfi¯fl+‘ê nHêïs¡T ø±ì e÷ ø±˝ÒC˝ Ÿ Àì #ê˝≤
eT+~ nu≤“sTT\T e÷Á‘·+ nqTø√˝Ò<äT. ne÷àsTT\T j˚T<√ y=ø£
e+ø£‘√ ‘·eT Vü≤è<äj÷· \‘√ Ä&ÉTø√e≥+ e÷H=#·ÃqT≈£îHêïs¡T.
Äs√E {°M #·÷düT+Ô fÒ sT÷ $wüjT· +ô|’ e÷{≤&ÉT‘√qï y√ e´øÏìÔ
#·÷düTÔ+fÒ jÓTø£ÿ&√ #·÷dæq |ò”*+>¥. >∑Ts¡TÔ≈£î sêe≥+ ˝Ò<äT. ø±ùd|ü⁄
‘·sê«‘· eT]Ãb˛j·÷qT Ä $wüjT· +...
dü&HÉ >é ± >∑Ts=Ô∫Ã+~. j·Tdt, Ä s√E n© ◊ \yé j·T÷ #Ó|Œæ q
˝Ò&û. <ë<ë|ü⁄ ¬s+&˚fi¢̄ ‘·s¡Tyê‘· #·÷düTÔHêïqT. n+‘˚ n+<ä+>± jÓT+‘·
u≤>∑T+<√... Ä$&É ù|πs+{À... {°M Ä|òd” øt Ï j˚T+ ø±˝Ÿ #˚kÕÔ+.
y√ |ü~s√E\ ‘·sê«‘· e÷ ø±˝ÒC˝ Ÿ À y√ j·THé.õ.y√. y√]j·T+
fÒwüHé ø±¢dt ø£+&Éø˘º #˚düTÔHêïs¡ì H√{°dt uÀsY¶˝À #·÷XÊ+. yÓfi¯fl{≤ìøÏ
jÓTe«s¡÷ ÄdüøÏÔ #·÷|æ+#·˝Ò<äT.
|òüdtº ôdwüHé˝ÀøÏ bıs¡bÕ≥Tq yÓ[¢qyêfi¯ó¢ ãj·T≥ø=∫Ã qe⁄«‘·÷,
ªªÄ&É|\ æ *¢ ï eT>∑|\æ *¢ ï sTT+{À¢ y˚sT¡ >± ô|+#·T‘ês¡+≥. sT÷ø£«˝Ÿ>±
#·÷&Ü\+≥. Mfi¯¢πø+ ‘Ó\TdüT, ø±+|üdt ôd˝…ø£¸Hé‡˝À ne÷àsTT\πø
jÓT≈£îÿe C≤uŸ‡ edüTÔHêïj·Tì. eTq*ï |ü{Ïº+#·Tø=H˚yêfi‚¢ ˝Òs¡T.
jÓT|üŒ{Ïy√ e÷{≤&É‘ês¡T,μμ $düTø=ÿHêïs¡T.
dü&ÉHé>± sTTHé‘·÷´wüHé |üsY|òüPýéT Á|òüÁ>∑Hé‡ n˝≤ n˝≤ ÅôdŒ&é
ne⁄‘·Tqï≥Tº>± ‘·sT¡ yê‹ ôdwüH˝ é ÀøÏ ã÷´{Ï|⁄üò ˝Ÿ ˝Ò&û e∫Ã+<äH˚ q÷´dt
ø±˝ÒC˝Ÿ À, ãj·T≥ yê´|æ+∫+~. Vü‰\+‘ê ì+&çb˛sTT+~, jÓT≈£îÿe
eT+~ nu≤“sTT\‘√. &Éj÷· dt MT<ä #·÷ùdÔ ÄyÓT. Hê ø£fifl¯ ì H˚H˚ qeTà
˝Òø£b˛j·÷qT.
yÓTøÆ ˘ eTT+<äT ì\ã&ç ÄyÓT, ª◊ j·÷yéT düV≤ü Ádü...μ n+≥T+&É>±H˚
ø=+‘·eT+~, ªdüV≤ü ÁkÕ...μ nì BÛsÈ¡ + rXÊs¡T.
ÄyÓT Ä–, ªª>∑T&é MTs¡+‘ê dæìe÷\T u≤>± #·÷kÕÔsq¡ ïe÷≥.
dæìe÷˝À¢ MTπø+ u≤>± sTTwü+º ,μμ nì n&ç–+<ëyÓT.
ªª#·+|ü&É+... ô|ò’{Ÿ‡.... kÕ+>¥‡... ø±yÓT&û.....ø±yÓT&û...μμ
ªªj·Tdt... j·TT ÄsY ¬s’{Ÿ. dæìe÷˝À¢ì Væ≤+dü, eT÷´õø˘, ø±yÓT&û
q#·TÃ‘·THêïsTT. >∑T&é. eT] MT≈£î ù|¬s+{Ÿ‡ô|’, {°#·sY‡ ô|’ dæìe÷˝À¢
e#˚Ã ø±yÓT&û q#·TÃ‘√+<ë,μμ nì n&ç–+<ëyÓT.
n+‘ê qyê«s¡T.
ªªMT ø±˝ÒC˝ Ÿ À MTs¡T sTTwü|º &ü ˚ ù|¢dt j˚T<ÓH’ ê e⁄+<ë... MT sTT+{À¢
MT≈£î q#˚Ã ù|¢dt j˚T+{Ï,μμ nì ÄyÓT n&ç–+~.

Ä˝À∫ùdÔ Hêπø+ ‘·≥º˝Ò<äT. Hêπø ø±<äT jÓTe«]øÏ j˚T+ >∑Ts¡TÔ
sê˝Ò<äT.
ªªMTs¡T Åù|$T+#·≥+ n+fÒ j˚T+{À ‘Ó\TdüTø√&ÜìøÏ Å|üjT· ‹ï+
#·+&ç...μμ nì ÄyÓT e÷{≤&É≥+ yÓTT<ä\Tô|{Ïº e÷{≤&ÉT‘√+fÒ jÓTe]øÏ
j˚T+ n+~+<√ ø±ì, Hê ‘·\ ‹]–b˛sTT+~. eTTK´+>± H˚ìHêïfi¯ó
¢ |ò ü H é nqTø=+≥T+~, Áù|eT nqTø=+≥T+~ e⁄‹Ô >±* nì
nì|æ+∫+~.
düV≤ü Ádüì yÓ‘T· ø=ÿ+≥÷ ãj·T\T<˚sêqT.
ªªkÕØ, Äs√E $TeTà*ï uÒø£]˝À...μμ nì e÷≥\T ‘·&ÉTeTT
ø=+≥T+fÒ ÄyÓT q$«, ªªj˚T+ #˚dTü HÔ êïs¡T MT Åô|ò+&é‡,μμ nì n&ç–+~.
qyê«qT.
ªªø=ìï dü+<˚Vü‰\THêïsTT,μμ nHêïqT.
eTÚq+.
ªªì»+>±H˚ njÓ÷eTj·T+>± e⁄+~. sT÷ s¬ +&˚fió¯ >¢ ± j˚T+ #·<eä
˝Ò<Tä . jÓT>±®yTé ‡ dü]>± sêj·T˝Ò<Tä . jÓT˝≤ sT÷ dæ≥T´j˚TwüqTï+∫
ãj·T≥|ü&Ü*,μμ n&ç>±qT.
ªªndü\T qTy˚«+ #˚düTÔ+{≤yé &˚ n+‘ê,μμ n&ç–+<ëyÓT. n˙ï
ìC≤˝Ò #ÓbÕŒqT.
ªªsTT+≥Øà&çjTÓ {Ÿ˝À j˚T+ #˚ùd<ëì$,μμ n&ç>±sêyÓT.
ªªj·T+ôd{ŸøÏ Á|æù|sY nj·÷´qT.μμ
ªªeT+∫ sê´+ø˘ e∫Ã+<ë?μμ
ªª˝Ò<äT. n+<äTπø sT÷ &=≈£îÿ ø±˝ÒCŸ˝À d”{Ÿ <=]øÏ+~. dü¬s’q
bòÕ´ø£©º ˝ÒsT¡ . j˚Ty√ ˝Òu‡Ÿ . sTT+Áf…d+ºæ >±H˚ e⁄+&É<Tä ø±˝ÒCŸ ,μμ #ÓbÕŒqT.
ªªy√πø... ndü\T ˙ø° |ò”˝Ÿ¶ sTTwüºy˚THê?μμ
ªª‘Ó©<äT. #·<äeeTHêïs¡T. sTT+<äT˝À |òüP´#·sY e⁄+<äHêïs¡T.
C≤sTTHé nj·÷´qT. ndü\T #·<äTe⁄ n+fÒ e⁄<√´>±ìπø ø£<ë,μμ
n&ç>±qT.
ªªsTT+<äT˝À ø£H|é Püò ´wüHé j˚TeTT+~... ˙ ø±˝ÒCŸ ˝≤+{Ï ø±˝ÒCd… t
sT÷ sêÅwü+º ˝À uÀ\T¶HêïsTT. ø±«*{Ï, jÓT{Ÿe÷dæŒj ¤ T· sY j˚THê&√ >±*øÏ
jÓT–]b˛j·÷sTT. sT÷ e÷Á‘·+ #·<Tä e⁄ #Óù|Œ ø±˝ÒCdŸ t jÓTìï e⁄HêïsTT.
eTqøÏ #ê˝≤#ê˝≤ eT+∫ ø±˝ÒC˝ Ÿ À #·<Tä e⁄ ø±yê\+fÒ b˛{°˝À yÓTT<ä{Ï
es¡d˝ ü À ì\ã&Ü*. ˝Ò<ë eTq ù|¬s+{Ÿ‡ d”{ìŸ ø=q>∑*>π dæ‹ú ˝ÀHÓH’ ê
e⁄+&Ü*. n+<ä]øÏ y=πø $<Ûyä TÓ qÆ ø±«*{Ï jÓT&ÉT´πøwüìï sTT#˚Ã dædyºü Té
ø±<äT eTq~. #·<Tä e⁄ø√yê*... ns¡+ú #˚dTü ø√yê\H˚ Äø±+ø£å ˙≈£î+fÒ
ìdü‡+<˚V≤ü +>± <ës¡T\T ø£ì|ækÕÔsTT,μμ n+~ düV≤ü Ádü.
|ü⁄düøÔ ±\T rXÊqT. n>∑eT´>√#·s+¡ . ø±ì ÄyÓT sTTk˛Ôqï <Ûs’Ó ´¡ +‘√
eTT+<äTøπ q&ç#ê.
ªª#ê˝≤ <∏ë´+ø˘‡,μμ #ÓbÕŒH√ s√E.
ªªø±˝ÒC…dtøÏ y√]j·T+fÒwüHé ø±¢ôddt sTTe«&ÜìøÏ |æ*ùdÔ yÓfi¢̄≥+
sTTwü+º . n+‘·eT+~ |æ\\ ¢ ‘√ e÷{≤&ç‘˚ y=ø£ÿfi¯H¢ êï Ä˝À∫+#·sê nì
|ædüTÔ+~. n˝≤HÓ̊ qTe⁄« e#êÃyé,μμ n+~ düVü≤Ádü.
ªªqTy˚«+{Ï n˝≤ $Tdt ø=≥º≈î£ +&Ü ø±¢ôddtøÏ yÓ[b¢ ˛‘·THêïyé. s√EøÏ
◊<äT ì$TcÕ˝À, |ü~ ì$TcÕ˝À ø£\TdüTHÔ êïyé. sTT|ü&É+‘· #·<eä ø£b˛‘˚
j˚T+{Ï. qTe⁄« s¬ >∑T´\sY>± ø£\yê*,μμ nì s√p ø±ØÔø˘ >=&Éy.˚
sT÷ f…yÆ Té ì y˚dºt #˚jTÓ T<äT.› ø£\T<ë›+ ø±ì ø±¢ôddt jÓT>=Z{ºÏ e÷Á‘·+
e<ä›HêïqT.
|ü\Ts¡ø±\T>± $e]+#êqT. n‘·qT ns¡+ú #˚dTü ø=H˚ dæ‹ú ˝À ˝Ò&TÉ .
ø√|ü+. $düT>∑T, #·÷|æ+#˚yê&ÉT. n‘·ìï ø£\yê\+fÒH˚ e÷{≤&Ü\+fÒH˚
uÛÑj·T+ y˚ùd |ü]dæú‹. n‘·qT n˝≤ _ùV≤yé #˚j·T≥+‘√ eTqdü+‘ê
$ø£\yÓTbÆ ˛j˚T~. ‹]– #·<Tä e⁄ ô|’øÏ j˚Tø±Á>∑‘· sêyê\+fÒ #ê˝≤ ø£wºü
|ü&Ü*‡ e#˚Ã~.
$XÊ˝Ÿ e÷ ø±¢dyt T˚ {Ÿ. >∑T&é dü÷&º +Ó {Ÿ. u≤>± jÓTø˘‡ù|¢Hé #˚ùdyê&ÉT.
n‘·ì‘√ e÷{≤&É≥+ ø±ØÔøø˘ Ï sTTwü+º e⁄+&˚~ ø±<äT. sTT|ü&ÉT sTT<√
f…q¸Hé.
ªªnπs n‘·qT #·<Tä e⁄˝À ôV≤˝ŸŒ #˚dTü HÔ êï&ÉT. »dtº Åô|ò+&é,μμ #ÓbÕŒH√
s√E.
ªªH˚qT jÓT≈£îÿe... ‘·H≈Ó î£ ÿyê?μμ ì\BXÊ&ÉT.

ªª|”C”¢ ,Ÿ n˝≤ e÷{≤&É≈î£ . ø±yê\+fÒ qTeP« sê. sTT<äs› +¡ ø£*dæ
#·<Tä e⁄ø=+<ë+,μμ nHêïH√ s√E.
ªªH˚qT sêyê˝≤... ‘Ó*e⁄+&˚ e÷{≤&ÉT‘·THêïyê. yê&ç <ä>sZ∑ ¡ #·~y˚
<˚+{Ï. qTe⁄« e÷H˚kÕÔyê ˝Ò<ë. j˚T+ nqTø=+≥THêïyé,μμ ø£#Ã· >± e⁄+<ä
‘·ì >=+‘·T.
jÓT˝≤ &û˝Ÿ #˚j·÷˝À ‘Ó©ø£ düVü≤ÁdüøÏ #ÓbÕŒqT.
ªªMT ø±˝ÒCŸ˝À j·÷dæ&é j·T{≤ø˘ »]–+~ ø£<ë... n|ü&É‘·qT
jÓT˝≤ ]j·÷øº̆ nj·÷´&ÉT,μμ n&ç>±sêyÓT.
ªªìs¡à\<˚ ‘·|ü nHêï&ÉT. dürwtì ìs¡à\ NÛ{Ÿ #˚dæ+<äHêï&ÉT.
y=ø£ÿ ø±ØÔπø ø±<äT #ê˝≤eT+~ u≤jYT‡ n˝≤H˚ |ò”˝Ÿ nj·÷´s¡T.
ne÷àsTT\T e÷Á‘·+ n˝≤ n+‘· <ës¡TD+>± _ùV≤yé #˚jT· ≥+ #·÷dæ
#ê˝≤ uÛj Ñ T· |ü&Ü¶sT¡ . nHê´j·T+ nHêïs¡T. sTT|ü&û ø±ØÔø˘ Hêô|’ n{≤ø˘
#˚kÕÔ&Ü,μμ uÛÑj·T+‘√ j˚T&ÜÃqT.
ªª|üèBÛ«, {≤\¬sHé‡ ˝…e˝Ÿ‡ #ê˝≤ ‘·≈£îÿe>± e⁄qï|ü&ÉT s¡ø£
s¡ø±\T>± _ùV≤$j·TsY e⁄+&˚ neø±X¯+ e⁄+~. n‘·qT ˙ u≤jYTÁô|ò+&é.
n‘·ìï ø£ì«Hé‡ #˚jT· ≥+ n+‘· ‘˚*ø£ ø±<äT sTT|ü&ÉT. Á|üdTü ‘Ô +· #Ûê˝…+CŸ
#˚j·T≈£î.
ªª$XÊ˝Ÿì ø±ìŒ¤&ÓHé‡˝ÀøÏ rdüTø√. ø±˝ÒCŸ˝À ø±≈£î+&Ü MT
sTT+{À¢H√ yêfi¯¢ sTT+{À¢H√ ˝Ò<ë eTπs<ÓH’ ê ù|¢d˝ t ÀH√ MT sTT<äs› T¡ ø£*ùd
neø±X¯+ e⁄+<˚y÷Ó #·÷&ÉT. jÓT>±®yTé ‡ nj˚Tés¡≈î£ sTT˝≤ M\T ne⁄
‘·T+<˚yÓ÷ #·÷&ÉT. ø±ØÔø˘ øöHé‡*+>¥øÏ e#˚Ã≥Tº #·÷<ë›+,μμ nHêïs¡T.
ªªn<˚+{Ï... sTT~ Hê J$‘·+. Hê sTTwü+º . $XÊ˝Ÿ‘√ e÷{≤&ç‘˚
‘·ù|Œ+ e⁄+~,μμ ø√|ü+>± n&ç>±qT.
ªªì»y˚T... jÓTe] J$‘·+ yê[¢wyºü T˚ . ø±ØÔø˘ ≈£L&Ü n˝≤H˚ nqT
ø=+≥THêï&ÉT. dürwt n˝≤H˚ nqT≈£îHêï&ÉT. Hê sTTwü+º nH˚~ jÓT<äT{Ï
yêfi¯¢ J$‘êìï u≤<Ûä ô|&ÉT‘·THêï, HêX¯q+ #˚dTü HÔ êï eTq+ Ä˝À∫+#ê*.
Ä Ä˝À#·H˚ ˝Ò~|ü&ÉT. X¯Á‘·Te⁄ eT÷s¡Tâ&Ó’‘˚ eTq+ C≤Á>∑‘·Ô>± e⁄+&Ü*.
‘·|Œü <äT. |üØø£̧\ eTT+<äT >=&Ée\T |ü&‘É êyê... jÓTe«]ì j·÷õfÒ{Ÿ
#˚jT· ≈£î+&Ü eTT+B yê>∑T <ë≥T‘êyê. Ä˝À∫+#·Tø√,μμ #ÓbÕŒs¡T.
Ä˝À∫ùdÔ sTT|ü&û düeTj·T+˝À ø±ØÔøì˘ y=|æŒ+#·≥+ ø£weºü Tì
|æ+∫+~. $XÊ˝Ÿ‘√ e÷{≤&ÜqT.
ªªy√.¬ø. H˚H˚ MT sTT+{Ïø=kÕÔqT. jÓTe«]øÏ #Ó|Œü qT. e÷ sTT+{À¢
e÷Á‘·+ #Ó|⁄ü ‘ê. ø±ØÔø‘˘ √ >=&Éy+Ó <äT≈£î. ndü\T ˙≈£î ‘Ó\TkÕ dürwtì
ìs¡à\ ]»ø˘º #˚dæq|ü&ÉT dürwt u≤<Ûä|ü&Ü¶&ÉT. n|ü&˚+ #˚j·÷\qT
≈£îqï≥Tº ˝Ò&TÉ . ø±ì s√p Áô|ò+&é‡ #ê˝≤ yÓøÿÏ ]+#˚yês¡T. #˚‘ø· ±ìyê&ç
eHêïs¡T. n<˚ y˚TyÓT‘Æ H˚ ê... sTT˝≤ #ê˝≤ s¬ #·Ãø=fÒyº ês¡T. ìs¡à\ì j˚T+
#˚j÷· ˝≤ nì n+‘ê s¡øs£ ø¡ ±\T>± bÕ¢H‡é y˚ùdyês¡T. ‘·q eTT+<˚ ìs¡à\
n˝≤ eTs=ø£]‘√ ‹s¡>∑≥+ n‘·qT uÛÑ]+#·˝Òø£·b˛j·÷&ÉT. ndü\T
ne÷àsTT\T Áù|$T+∫q yêfi¯flì ‘·«s¡>± eT]Ãb˛‘ês¡ì, yêfi¯¢øÏ
Vü≤è<äj·T+ e⁄+&É<äì, &ÉãT“\T+fÒ #ê\ì nqT≈£î+{≤s¡T. n+<äTπø
y=ø√ÿkÕ] n˝≤ yÓ˝ ’ +… {Ÿ>± _ùV≤yé #˚kÕÔsT¡ . ø±ØÔøø˘ Ï ‘Ó©≈£î+&Ü e⁄+fÒH˚
˙≈£L Hê≈£L eT+∫~. nHéHdÓ ‡ü düØ ø±+|æøπ¢ wüH‡é n+fÒ HêøÏw+ºü e⁄+&É<Tä ,μμ
nHêï&ÉT $XÊ˝Ÿ.
ªªqTe⁄« yêfi¯fl˝≤ jÓT+<äT≈£î ˝Òyé,μμ #·|üq n&ç>±.
ªªe÷ ù|¬s+{Ÿ‡ Hê≈£L e÷ #Ó*ø¢ Ï |ü⁄düøÔ ±\ì |ü]#·jT· + #˚ùdyês¡T.
Ø&ç+>¥ ùV≤_{Ÿ e⁄+~. ôd˝Ÿbò˛Hé sTT∫Ãq|ü&ÉT e÷sTT<ä›]øÏ y√
$wüjT· + #ÓbÕŒs¡T. ø£eT÷´ìπøwüH˝ é À #ê˝≤ eT+∫ sTTHéyqÓ H¸ .é Bì
j·T÷ùdCŸ |ü≥¢ MTø√ jÓT]ø£ ˝Òøb£ ˛‘˚ sTT~ MT f…yÆ Té ì |üP]Ô>± ø£u≤®
#˚düTÔ+~. sTT˝≤ yêfi¯ó¢ Á|ü‹ $wüj·÷ìï e÷‘√ &çdüÿdt #˚kÕÔs¡T
n+<äTøπ H˚y÷Ó ...μ n+≥÷, ªªy˚T _ H˚qT sT÷ ø±\|ü⁄ dæìe÷ V”≤s√ì
ø±<˚y÷Ó ,μμ n+≥÷ qyê«&ÉT.
e÷ sTT+{À¢ n˝≤+{Ï ø£\Ãπs+ ˝Ò<Tä . ˝Àø£+ yÓ+ã&ç Á|üø≥ £ q\
|üs¡Tπ>.
‘·q e÷≥ $ì $XÊ˝Ÿ‘√ e÷{≤&É≥+ e÷H˚XÊqqTø=ì ø±ØÔø˘
Ä $wüj·T+˝À $dæ–+#·≥+ ˝Ò<äT. ø±ì n‘·qT Hêô|’ y√ ø£H˚ïùd
e⁄+#ê&ÉT. düVü≤Ádü ø±˝ÒCŸ yêfi¯¢‘√ e÷{≤&ç ‘·s¡#·T>± u≤jYT‡øÏ y√]
j·T+fÒwHü é ø±¢ôddt rdüTø√e≥+ yÓTT<ä\Tô|{Ïº ø±ØÔø‘˘ √ ø±düÔ |ü]#·j÷· ìï
ô|+#·Tø=+~. ne÷àsTT\ $wüj÷· \˝À jÓT˝≤ Ä˝À∫+#ê˝À yêfi¯fl‘√

&çdÿü dt #˚jT· ≥+‘√ ø±düÔ <Ûs’Ó ´¡ +>± |ò\
” j·÷´s¡T ø±˝ÒC˝ Ÿ À ne÷àsTT\T.
H˚HÓ’‘˚ u≤>± eP|æ] |”\TÃø=HêïqT. jÓT>±®yéT‡ nsTTb˛j·÷sTT.
ô|òsTT˝…q’ yêfi¯ó+¢ fÒ ø±˝ÒCøŸ Ï #Ó&¶É ù|s¡T edüT+Ô <äì y˚TH˚CyŸ TÓ +{Ÿ jÓT˝≤
>√˝≤ sTT˝≤+{Ï yêfi¯¢ì bÕdt #˚sTT<ë›eTì Å|üj·T‹ïùdÔ ø=+‘·eT+~
>∑føº… ±ÿs¡T. ø±ØÔø˘ n˝≤ ≈£L&Ü bÕdt ø±˝Òøb£ ˛j·÷&ÉT. bÕdt nj·÷´qT.
ø±ØÔø˘ ô|fi¯flì >=&Ée yÓTT<ä\Tô|{≤º&TÉ . J$‘·+ ÅbÕs¡+uÛ+Ñ ˝ÀH˚
nsêø=sê Hê˝…&é®‘√ sT÷ Áù|eT˝Ò+{Ï. ‘·|ü #˚XÊHê nì n&ç>±qT
düVü≤Ádüì.
ªªsT÷ Åù|eT\÷, Äø£sD ¸¡ \÷ MT‘√H˚ yÓTT<ä\Tø±˝Ò<Tä . MT‘√H˚
ÄKs¡T ø±<äT. <ë<ë|ü⁄ nìï Åù|eT\÷ y=ø£˝≤H˚ yÓTT<ä\e⁄‘êsTT.
jÓT{§∫Ã Á|üø+£ |üq e∫Ãq|ü&˚ Ä qwü+º rÁe‘· ]ø£sº Y ùdÿ˝Ÿô|’ ‘Ó\T
düT+Ô ~. sT÷ Áù|eT ì\TdüT+Ô ~, sTT~ ì\e<äT nH˚ >±´¬s+{°ì sTTe«
˝Ò+. ø±ø£b˛‘˚ jÓTyÓ÷wüq˝Ÿ ø£$T{ŸyTÓ +{Ÿ |ü≥¢ &çd|æ H¢” é nedüs+¡ . nqe
düs+¡ >± jÓTes¡÷ j˚Te] Vü≤è<äj÷· \ì >±j·T|üsÃ¡ ≈£L&É<Tä . sTT|ü&ÉT
˙ø£‘·ìï Áù|$T+#ê\ì ø±˙ ô|[¢ #˚düTø√yê\ì ø±˙ nì|æ+#·≥+
˝Ò<Tä ... jÓT+<äTø£ì,μμ n&ç–+<ëyÓT.
ªª#·<äTe⁄ ø£+|”¢{Ÿ #˚j·T˝Ò<äT. e⁄<√´>∑+ sê<äT,μμ #ÓbÕŒqT.
ªª_õHÓdt #˚kÕÔ&ÉT. ˝Ò<ë sTT|ü&ÉT #·<äTe⁄ ø£+|”¢{Ÿ #˚kÕÔ&ÉT.
n|ü&ÉT...μμ
ªªnsTTHê e<äT,› μμ nHêïqT.
ªªjÓT+<äT≈£î?μμ
ªªø±ØÔø˘ qqTï $XÊ˝Ÿ $wüj·T+˝À uÛÑj·Tô|{≤º&ÉT. n‘·qT nqT
ø=qï≥Tº H˚ e⁄+fÒH˚ n‘·ì‘√ J$‘·+. H˚qT #·<äTe⁄ø√e≥+ n‘·ìøÏ
q#·Ã ˝Ò<Tä . ndü\˝≤ Á|ü‹ ø£D ¸ + uÛjÑ T· |ü&TÉ ‘·÷ ã‘·ø≥
£ + #ê˝≤ ø£w+ºü ,μμ
#ÓbÕŒqT.
ªªqT$«|ü&ÉT n‘·ìøÏ <ÛÓ’s¡´+>± ˙ $wüj·÷\T #Ó|üŒ>∑\yê?μμ
ªªuÛÑj·Ty˚T... >=&Ée #˚kÕÔ&Éì. qT$«|ü&ÉT sTT+ø± #·<äTe⁄
≈£î+{≤yê, C≤uŸ˝À C≤sTTHé ne⁄‘êyê n+{≤&Éì uÛj Ñ T· +. sT÷ e÷s¡Tÿ
\øÏ j˚T<√ y=ø£ C≤uŸ edüT+Ô ~. ø±ì H˚qT j·T+._.j˚T. eT+∫ ø±˝ÒC˝ Ÿ À
#˚j·÷\qTø=+≥THêïqT,μμ #ÓbÕŒqT.
ªªeTT+<äT Ä Á|üjT· ‘êï\T #ÓjTY ,μμ nHêïsêyÓT.
◆ ◆ ◆
Äs√E ø±ØÔø˘ <ë] ø±dæ ì\ã&Ü¶&TÉ .

ªª˙‘√ e÷{≤&Ü* sê,μμ nHêï&ÉT.
ªn‘·ì‘√ jÓTø£ÿ&çøÏ y=+≥]>± yÓfifl¯ ≈£î...μ düV≤ü Ádü #Ó|Œæ q e÷≥\T
>∑Ts=Ô∫Ã, ªªe÷ sTT+{ÏøÏ yÓfi¯<ë+ sê,μμ nHêïqT.
ø±ØÔø˘ $wüjT· + sTT+{À¢ sTT+‘·≈î£ eTT+<˚ #ÓbÕŒqT. n‘·ì e\¢
ÁbÕu…¢yéT sêy=#·Ãì #ÓbÕŒqT.
ªªMT sTT+{Ïø±... yêfi¯fløÏ H˚ ‘Ó\TkÕ?μμ
ªªeP"μμ
n‘·qT sTT+{ÏøÏ e#êÃ&ÉT. neTà ˝À|ü* >∑~˝ÀHÓ̊ e⁄+~.
ªªeTq+ ô|[fl #˚dTü ø=+<ë+,μμ nHêï&ÉT.
ªªø±ØÔø,˘ eTq+ sTTwü|º &ü qç e÷≥ ì»y˚T. ø±ì HêøÏ|ü &ÉT ô|[fl
#˚dTü ø√yê\ì ˝Ò<Tä ,μμ nHêïqT.
ªªj˚T+, jÓT+<äTø£ì. sTT+¬øe]HÓH’ ê Åù|$T+#êyê?μμ n&ç>±&ÉT.
ªªn≥Te+{Ï<˚+ ˝Ò<äT ø±ØÔø˘. eTq+ ø±˝ÒCŸ˝À #˚]q s√E˝À¢
sTTwü|º &ü Ü¶+. ø=+‘·ø±\+ >∑&∫ ç +~. sTT|ü&ÉT Á|üdTü ‘Ô +· #·<Tä e⁄ø√yê\qT
≈£î+≥THêïqT. |”¢CŸ, ns¡ú+ #˚qTø√,μμ yÓT\¢>± #ÓbÕŒqT.
ªªNÛ{Ÿ... jÓT+‘·>± Áù|$T+#êqT. sT÷ Ä&Éyêfi¯¢H˚ Á≥dtº #˚j·T
≈£L&É<Tä ,μμ ø√|ü+>± n]#ê&ÉT.
Hê ø±fi¯ó¢ eDT≈£î‘·THêïsTT. j˚T+ »s¡>u∑ À‘√+~.
ªªsTT+<ä T ˝À yÓ ÷ dü + j˚ T +˝Ò < ä T ø±ØÔ ø ˘ . eTì<ä › ] øÏ
≈£î<äs<¡ ìä |æ+∫~. n+‘˚,μμ uÛj Ñ ÷· ìï ~>∑$T+>∑T‘·÷ #ÓbÕŒqT.
ªªHêπø+ ‘·≈£îÿe... #·<äTyê...μμ
ªª˙ #·<Tä e⁄ ˙ sTTwü+º . n+<äTe\¢ ø±<äT. e<äì› |æk˛Ô+~ n+‘˚,μμ
‹]– #ÓbÕŒqT.
neTà {° rdüTø=ì e∫Ã+~.
n‘·qT neTà yÓ|’ ⁄ü #·÷dæ, ªªô|[fl e<ä+› ≥T+~,μμ nHêï&ÉT.
ªªne⁄qT u≤ã÷, #·<äTe⁄ø=+{≤q+≥T+~. e÷≈£Lÿ&Ü ô|[fl
#˚j÷· \H˚ e⁄+~. ø±ì |æ\*¢ ï j˚T $wüjT· +˝À bò˛sY‡ #˚jT· ≈£L&É<ìä

düVü≤Ádü #ÓbÕŒs¡T. n<˚ ì»yÓTÆq Áù|eT+≥. e÷≈£Lÿ&Ü ì»y˚Tqì
|æ+∫+~,μμ n+~ neTà.
sTT<˚+{Ï neTà sTT+‘·˝≤ e÷{≤&˚k˛Ô+~. n‘·ìøÏ ≈£L&Ü
yêfi¯ó¢ ô|[fl #˚j÷· \qTø=+≥T+~ n‘·ìøÏ#êÃ... eTs=ø£]ø± nì ns¡+ú
ø±˝Ò<äqTø=+{≤.
n‘·HÓø£ÿ&É eT÷s¡â+>± jÓT{≤ø˘ #˚kÕÔ&√qì uÛÑj·T+. b˛©dt\øÏ
#Ó|æŒHê yêfi‚¢+ J$‘ê+‘·+ ø±|ü˝≤ ø±kÕÔsê... ndü\T sT÷ ø±ØÔø˘øÏ
jÓTe] e÷f…HÆ ê $H˚ n\yê≥T+<ë...
n|üŒ{ÏøÏ n‘·qT yÓfi≤¢&TÉ sTT+{À¢+∫ ø√|ü+>±, ˙ n+‘·T #·÷kÕÔ
q+≥÷.
düVü≤ÁdüøÏ #ÓbÕŒqT.
ªªMT ù|¬s+{Ÿ‡ì n‘·ì ù|¬s+{Ÿ‡‘√ e÷{≤&ÉeTqT. n‘·ì
eT÷yÓT+{Ÿ‡ì >∑eTì+#·eTì #Ó|ü . n‘·qT e÷eT÷\T>± rdüT≈£î+fÒ
y√.πø. ˝Ò<+ä fÒ eTq+ rdüTø√e\dæq C≤Á>∑‘\ Ô· T rdüTø=+<ë+. b˛©dtøÏ
]b˛sYº #˚sTT. qTe⁄« e÷Á‘·+ ø=~›s√E\T ãj·T≥øÏ yÓfi¯fl≈£î. sTT|ü
&É‘ì· øÏ |æjT· sY Á>∑÷|t Á|üwsü Y ô|<ä>› ± e⁄+&É<Tä . ø±˝ÒCŸ ˝Ò<Tä ø£<ë, $T–*q
ùdïVæ≤‘·T\T jÓTø£ÿ&ÉTHêïs√ ø£qTø=ÿ+<ë+,μμ nHêïs¡T.
yêfi¯fl ù|¬s+{Ÿ‡ n‘·qT j˚T+ |æ∫Ã|üqT\T #˚kÕÔ&√qH˚ uÛj Ñ T· +‘√
n‘·ìï >∑eTì+#·≥+ yÓTT<ä\Tô|{≤ºsT¡ . yêfi¯ó¢ düV≤ü Ádüì ø£*XÊs¡T. n‘·ìøÏ
y=ø£ u≤<Ûä´‘·ì n|üŒ#Ó|üŒeT+~. yêfi¯ó¢ n‘·ìøÏ yêfi¯ó¢ #˚düTÔqï _õHÓdt
$wüj÷· \T ø=ìï n|üŒ#ÓbÕŒs¡T. n‘·ìøÏ q\T>∑T]˝À y√ sTT+bÕsYHº ‡é
sêe≥+ n‘·ìø√ sTT>√ kÕ{Ïdùt |òøH£̧ .é n‘·ìøÏ |æ\ì¢ kÕÔeTì ã+<ÛTä e⁄\
qT+∫ y√ Hê\T>∑T dü+ã+<Ûë\T sêe≥+‘√ n‘·ìøÏ ‘·qT #ê˝≤ $\T
yÓ’q e´øÏÔ>± ‘√#·≥+‘√ Hêô|’ nf…q¸Hé ø±düÔ ‘·–Z+~.
düVü≤Ádü j·T+>¥ _õHÓdt |üs¡‡Hé‡ ø√dü+ y√ b˛Á>±yéT yÓTT<ä\T
ô|{Ï+º ~. <ëìøÏ n‘·ìï jÓTf…+&é ne«eTì |æ*∫+~... n‘·qT nf…+&é
nj·÷´&ÉT.
düVü≤Ádü #Ó|æŒq $wüj·÷\T n‘·ìøÏ sTTHé‡ô|’]+>¥>± nì|æ+∫
ÄyÓTì |üs‡¡ q˝Ÿ>± ø£\e{≤ìøÏ nbÕsTT+{ŸyTÓ +{Ÿ n&ç>±&ÉT.
n|ü&ÉT düV≤ü Ádü e÷ n+<ä]ì |æ*∫, ªªMT¬se«s¡÷ MT J$‘·+˝À
n‘·ìï e÷eT÷\T eTìwæì #˚jT· {≤ìøÏ sTT˝≤ eTqeT+‘ê sTT+õ
˙]+>¥ #˚XÊeTì #ÓbıŒ<äT›. n‘·qT |ò”\yÍ#·TÃ. ìC≤ìøÏ &Ó’¬søº̆>± øöHé‡
*+>¥ #˚jT· ≥+ ø£s¬ øº̆. ø±˙ #ê˝≤eT+~øÏ eTqdüTøÏ nHês√>∑´+ #˚ùdÔ
u≤>∑T #˚sTT+#·Tø√e≥+ |ü≥¢ #ê˝≤ e´‹πsø£‘· e⁄+≥T+~. sTT‘·ìï
sTT˝≤ y√ bÕõ{Ïyé <ë]˝ÀøÏ rdüT≈£îsê>∑*>±+. sTT|ü&ÉT n‘·ìøÏ Hêô|’
y√ >∑T] ≈£î~]+~. n‘·ì˝À sTT+ø±düÔ e÷s¡TŒ rdüT≈£îsêe#·TÃ,μμ nì
#ÓbÕŒs¡T.
ªªH˚ì|ü&ÉT ãj·T≥øÏ yÓfi§¢#êÃ. j·T+_.j˚T.˝À C≤sTTHé ne⁄<ë
eTqTø=+≥THêïqT,μμ n&ç>±qT.
ªªqTe⁄« ø±ØÔø˘øÏ sTT˝≤ C≤sTTHé ne⁄‘·THêïqì #Ó|ü,μμ nHêïs¡T.
ªªjÓT+<äT≈£î... >=&Ée #˚ùdÔ... ‹]– Hêô|’ ÄX¯\T ô|+#·Tø=+fÒ...
eT∞¢ H˚H˚ jÓT+<äT≈£î ø¬ \ø£≥+,μμ uÛj Ñ T· +>± e⁄+~ Hê dü«s¡+.
ªª$wüj÷· \ì jÓT+‘·ø±\+ n+&ÉsY ø±¬sŒ{Ÿ e⁄+#·T‘ê+,μμ nHêïs¡T
düVü≤Ádü.
ø±ØÔø˘øÏ ø±˝Ÿ #˚dæ #ÓbÕŒqT.
ªªÄ˝Ÿ ~ u…d.ºt H˚˙ HÓ\˝À eT˝Òwj æ ÷· yÓfió¯ ‘¢ T· HêïqT _õHÓdt |üì
MT<ä,μμ nHêï&ÉT.
ªªy√ ]j·T©¢. Vü‰´|æ »Øï,μμ #ÓbÕŒqT.
ªª‘·qT eT˝Òwæj·÷ yÓfi¯ó¢‘·THêï&É+≥.μμ
ªªne⁄qT. n‘·qT ˙‘√ jÓT˝≤ e÷{≤&É‘ê&√ ‘Ó*j·÷\H˚ e÷{≤&É
eTHêïqT. n‘·q+fÒ ˙≈£î uÛj Ñ T· eTT+<äqTø√ qTe⁄« jÓT|üŒ{ÏøÏ dü+‘√wü+
>± e⁄+&É˝yÒ .é qTe⁄« y=ø£ÿ{Ï e÷Á‘·+ u≤>± >∑Ts¡TôÔ |≥Tºø√. n‘·q+fÒ
˙≈£î ˝Òì j˚T |ò*” +>¥‡ì qTe⁄« düs<¡ ëøÏ ≈£L&Ü e´ø£|Ô sü Ã¡ ≈£î. sTT‘·ì‘√H˚
ø±<äT jÓTe]‘√HÓH’ ê düsπ . nìï $wüj÷· \øÏ s¬ kÕŒHé‡ãT˝Ÿ>± e⁄+&É≥+
H˚sT¡ Ãø√. n<˚ y=ø£ ì»yÓTqÆ $ø±dü+,μμ n+~ düV≤ü Ådü.
jÓT+Á≥Hé‡ sêXÊqT. yÓTT<ä{ÏkÕ] d”{Ÿ sê˝Ò<äT. ¬s+&√kÕ]
sêdæq|ü&ÉT e∫Ã+~.
#·<Tä e⁄ø√{≤ìøÏ düs<¡ ë\øÏ f…yÆ Té ì jÓT˝≤ u≤´˝…H‡é #˚jT· e#√Ã
‘Ó*dæ+~|ü&ÉT.

ø±ØÔø˘øÏ H˚H˚ $<ÛäyÓTÆq sTTyÓ÷wüHé ø±≈£î+&Üb˛sTT #ê˝≤ø±\+
nsTT+~. n‘·ì ô|[fl b˛sTTH˚&Ü~ n‘·ì ã+<ÛTä e⁄\ ne÷àsTT‘√
»]–+~. ø±´+|üdt ôd˝…ø£¸HéøÏ ÄdüøÏÔ #·÷|æ+#·ø£b˛e≥+ #·÷dæ e÷
Ábıô|òdsü Y jÓT+<äTø£ì n&ç>±s¡T. {°∫+>¥ yÓ|’ ⁄ü yÓfi≤¢\qTø=+≥THêïqì
#ÓbÕŒqT.
ªªÅùdº+CŸ. jÓTe«]øÏ n˝≤+{Ï ÄdüøÔÏ e⁄&É≥+ ˝Ò<Tä . HêHé >±¢eTs¡dt
C≤uŸ nì ø£<ë sT÷ »qπswüHé n_ÛÁbÕj·T+. nBø±ø£ n+‘ê j·TT.j·Tdt.
yÓ[b¢ ˛yê\H˚ ‘·V≤ü ‘·V≤ü ˝À e⁄+{≤s¡T ø£<ë,μμ nHêïsêj·Tq.
ªªj·Tdt düs,Y MTs¡qï~ ì»y˚T. Hê≈£L y=ø£|ü &ÉT n˝≤H˚ e⁄+&˚~.
sTT|ü&É˝≤ ˝Ò<Tä . Hê ‘·sT¡ yê‹ »qπswüH‘é √ sTTø£ÿ&˚ q&Éyê\ì e⁄+~,μμ
nHêïqT.
sT÷s√E ø±H=«πøwüHé nsTT+~ nì sêdæ bò˛{Àdtì n|t˝À&é #˚dæ
˝≤|t{≤|t ø√¢CŸ #˚dæ sTT+{À¢ qT+∫ ãj·T≥øÏ e#êÃqT.
ø±ØÔø£|ü⁄ o‘·\>±\T˝À¢ ø£eTTàø=k˛Ôqï |ü⁄Hêï>∑|üP\ |ü]eTfi¯+...
düV≤ü ÁkÕøÏ jÓT+‘√ sTTwüyº TÓ Æ düT>∑+<Û+ä ... jÓT˝≤+{Ï yÓÁ]‘·q+, jÓT≥T
e+{Ï uÛj Ñ ÷· +<√fi¯q\ qT+∫ sT÷s√E sTT˝≤+{Ï düT>∑+<Û|ä ⁄ü <ës¡T
\˝À q&ç#˚ Ä‘·àBbÕìï yÓ*–+∫q düVü≤ÁdüøÏ H˚H˚+ sTTe«>∑\qT...
Ä yÓ\T>∑Tì Hê ‘·sT¡ yê‹ »qπswüHøé Ï Å{≤Hé‡˝Ò{Ÿ #˚jT· ≥+ ‘·bÕŒ.
øöeTT~ n+‘·sê®\ |üÁ‹ø£, »qe] 2011
e÷ì«

sêÅ‘·+‘ê yêq... >∑uÛÑ>∑uÛ≤ ≈£îs¡
e≥+... Ä>∑≥+... eT∞¢ >∑uÛÑ>∑uÛ≤
≈£îs¡e≥+... n˝≤ sêÅ‘·+‘ê ≈£îs¡T
k˛Ôqï yêq. Hê\T>∑T ∫qT≈£î\T
|ü&É>±H˚ n<˚ b˛‘·T+<√, &çbÕsYº
yÓ T +{Ÿ yê¬ s e¬ s ’ H ê rùdkÕÔ s √
‘Ó©<äT, |üesY b˛‘·T+~. ◊<äT ì$T
cÕ˝À¢ù| e÷ sTT+{Ï yÓqø£qTqï,
jÓT&ÉeT yÓ|’ ⁄ü qT+&˚ s¬ +&ÉT nbÕsYº
yÓT+{Ÿ‡˝À »qπs≥sY‡ <ä&<É &ä ˝ É ≤&É
‘êsTT. n+‘˚ sêÅ‹ ìX¯ÙãΔ+ ∫≥T¢
‘·T+~. yêq bÕ≥ n|üÅX¯ó‘·T\‘√
∫+<˚ d ü T Ô + ≥T+~. ndü ˝ Ò sêÅ‹
eTj·T÷sY dü]>±Z e÷{≤&É˝Ò<äT.
e÷ì« ❆ 129
|üì y=‹Ô&ç e⁄+<äHêï&ÉT. n˝≤+{Ï eTè<äT s¡V≤æ ‘· yêqsêÁ‹ dü]>±Z ìÁ<ä
|ü≥º˝Ò<äT. ‘Ó˝≤¢s¡ø£≥º jÓT|ü&ÉT ìÁ<ä|ü{Ïº+<√ j˚TyÓ÷ ñeT ø±*+>¥
u…˝ìŸ yÓ÷–+#˚ es¡≈î£ ‘Ó*y˚ sê˝Ò<Tä .
ªªj˚Te÷à... sêÁ‹ ìÁ<ä|ü≥º˝Ò<ë... ô|<ä›eTà>±s¡T ˝Òsêe÷à,μμ
n+≥÷ ñeT bÕ\bÕ´¬ø{Ÿ, q÷´dt ù||üs‡Y |ü≥Tºø=ì ˝À|ü\øÏ e∫Ã+~.
ñeTøÏ ø±|òì” düeTø=\‘·\‘√ dü]>±Z ø£eTà>± ø£\|ü≥+ sê<äT.
ø±|ò” ø£*|æ ‘·qø√ ø£|ü sTT∫Ã, Hê ø±|òø” |£ ü rdüTø=ì ô|s¡{À¢øÏ e#êÃqT.
H˚\+‘ê ìqï |üPdæq ‘Ó\ì¢ sπ ø£q+~es¡HΔ ê\T. |ü#Ã· ì #Ó≥Tºø=eTà\
ì+&ÉT>± sTTyêfi¯ |üPdæq q+~es¡HΔ ê\T. >∑‘y· ês¡+ Hê{Ïq eT+<ës¡
#Ó≥TºøÏ >∑T˝≤_s¡+>∑T eT+<ës¡|⁄ü e⁄« |üPdæ+~. sTT+‘·˝À #ê˝≤ sTTfi¢̄
˝À¢+∫ ãsYãsYeT+≥÷ $Tø°‡\ X¯ã+› . s√p e⁄<äjT· + jÓTì$T~ qT+∫
|ü~ es¡≈î£ |üesY ø£{.Ÿ Á|ü‹s√E sT÷ düeTj·÷ìøÏ ñeT $Tø°‡ ø=fÒº
Vü≤&Üe&ç˝À e⁄+≥T+~. ø±˙ sT÷s√E n≥Te+{Ï <Ûä«qT˝Ò+ $ì
|æ+#·≥+ ˝Ò<Tä . neTà, Hêqï>±s¡T Á|ü‹ j˚T&Ü~ Áø£eT+ ‘·|Œü ≈£î+&Ü
#˚sTT+#·Tø=H˚ ôV≤˝ŸÔ #Óø£|tøÏ yÓfi≤¢s¡T. ø±ùd|ü{À¢ e#˚ÃkÕÔs¡T. n|ü&û
e+≥>∑~ u≤<Û´ä ‘· e⁄+&É<Tä . >=|üŒ ]©|ò.t ø±|ò” ‘ê– e+≥>∑~˝ÀøÏ e#˚Ã
dü]øÏ ñeT #˚‹˝Àì ø£|ü ˝À ø±|ò” #·˝≤¢]b˛‘·÷ n˝≤H˚ ì+&ÉT>± e⁄+~.
ªªñeT ø±|ò” ‘ê>∑T, #·˝≤¢]b˛‘·T+~,μμ nì Ä|ò”düTøÏ yÓfi¢̄{≤ìøÏ
s¬ &û ne«{≤ìøÏ yêwts÷¡ yéT˝ÀøÏ yÓfi≤¢qT.
|üesY b˛sTT+~. Áô|òwt nsTT &Ó’ì+>¥ fÒ_˝Ÿ <ä>∑Zs¡øÏ e#˚Ãdü]øÏ
fÒ_˝Ÿô|’ jÓTeTs¡˙® ‡ ˝≤´+|t yÓ\T>∑T‘√+~.
ªª$Tø°‡ ø=≥º≥+ Ä\X¯´+ nsTT+<äe÷à. ø£s¬ +{Ÿ b˛sTT+~. #·{ï°
˝Ò<eä ÷à,μμ H=#·TÃø=+≥÷ n+~ ñeT.
bı>∑\T ∫eTTà‘√qï sTT&û¢\ |ü]eTfi≤ìï >∑T+&Ó˝À¢øÏ |”\TÃ
ø=+≥÷, ªª|ü+#·<ës¡‘√ ‹+{≤qT,μμ nHêïqT. |ü+#·<ës¡ jÓT≈£îÿe
‹+fÒ uÛ$Ñ wü´‘Y˝Ô À Á|üe÷<ä+ n+≥THêïs¡ì ø±˙ ˝Òøb£ ˛‘˚ sTT&û,¢ e⁄bÕà,
<√XË sTT˝≤ nìï+{Ïì |ü+#·<ës¡‘√ ‹q≥y˚T HêøÏw+ºü . |üesYø{ £ Ÿ sTT∫Ãq
neø±X¯+>± uÛ≤$+∫ sT÷s√E sTT&ûì¢ |ü+#·<ës¡‘√ ‹HêïqT.

ñeT |üìøÏ e∫Ãq|üŒ≥Tï+∫ ndæ$Δ T‘·+>±H˚ ø£ì|æ+∫+~. ø±|æ‡
ø£yTé ≈£Ls¡ #˚dæ n+<äT˝À <Ûìä j·÷\ bı&ç y˚jT· ≥+ eT]Ãb˛j·÷qì
≈£Ls¡ jÓT˝≤ e⁄+≥T+<√qì ø=~›>± yêb˛sTT+~. Ä|ò”dtøÏ ãj·T\T
<˚sT¡ ‘·÷ \+#Y u≤ø˘‡ j˚T<äì n&ç–‘˚ ªªnj·÷´,μμ nì ‘·\ô|’ y=ø£ÿ{Ï
#·sT¡ #·Tø=ì e+≥>∑~˝ÀøÏ e&çe&ç>± q&ç∫+~.
ªªj˚TeTqTø√ø£e÷à,μμ n+~ u≤ø˘‡ n+~dü÷Ô ø£fió¯ ¢ ‘·T&ÉT#·Tø=+≥÷.
ñeT yÓ’|ü⁄ #·÷XÊqT. ø£fi¢̄ ì+&ÉT>± ˙fi¯ó¢. \+#Yu≤ø˘‡ eT]Ãb˛sTT
q+<äTøπ ... u≤|tsπ ... sTT+‘· jÓT|òøt º˘ nedüse¡ ÷ nqTø=+≥T+&É>±, ªªHÓ˝§
∫Ã+<äe÷à,μμ n+≥T+&É>±H˚ ÄyÓT ø£fi˝ ¢¯ À¢+∫ <ÛësêbÕ‘·+>± ø£˙ï{Ï <Ûës¡.
ø£D
å +˝À jÓTÁs¡u≤]q ø£fió¯ .¢
ªsTTyê[¢+ø± |ü<Vä ‰ü s√ ‘êØπø ø£<ë... n|ü&˚ HÓ˝§∫Ã+<ä+≥T+
<˚+{Ï... HÓ\ sê>±H˚ sTT+{Ï n<Ó,› bÕ\ Ks¡TÃ nì J‘·+‘√bÕ≥T eT]
ø=+‘· &ÉãT“ n|ü>± sTTe«eTì, Ä yÓTT‘êÔìï e#˚Ã HÓ\ J‘·+˝À ø£{Ÿ
#˚dTü ø√eTì Á|ü‹HÓ˝≤ &ÉãT“\T n&É>≥ ∑ + ñeTøÏ n\yê≥T. ñeT <ä>sZ∑ ¡
n˝≤ n&Ü«Hé J‘·+ e⁄+≥÷H˚ e⁄+≥T+~. eT] sT÷kÕ] j˚T+{À
sTT˝≤ HÓ\ eT<Ûä´˝ÀH˚ HÓ˝§∫Ã+<äì yÓTT<ä\Tô|{Ïº+~. düπs neTà
edüT+Ô ~>± ‘·qT e÷{≤&ÉTø=+≥T+~,μ nqTø=+≥T+&É>± neTà ˝À|ü*øÏ
e∫Ã+~.
neTàì #·÷dæ, ªªHÓ˝§#˚Ãdü]øÏ ÄX¯\˙ï b˛‘êj·Te÷à. sT÷kÕØ
ø£&TÉ |ü⁄ |ü+&É˝<Ò eä ÷à. |æ\\¢ T ˝Òì ã‘·T≈£î j˚T+ ã‘·Tø£e÷à... jÓT+‘·>±
Ä <˚eTTDÏí ÁbÕ]Δ+#êqT. jÓTìï e⁄|üyêkÕ\T #˚XÊqT. ne÷à, Á|ü‹
HÓ˝≤ sTT+‘˚qe÷à... HÓ\ e∫Ã+<ä+fÒ #ê˝≤ j˚T&ÉTbıdüT+Ô <äe÷à...μμ
ñeT ø£fi˝ ¢̄ À¢+∫ ø£˙ïs¡T. ‘·H˚ ‘·qì ‘êqT ø£+Á{À˝Ÿ #˚dTü ø=+≥÷, ªªe÷
Äj·TqøÏ yÓ≥ø±s¡+ jÓT≈£îÿyÓ’sTT+<äe÷à. e÷ n‘·ÔeTà #·÷dæq
dü+ã+<Û+ä #˚dTü ø=+{≤q+≥THêï&ÉT. ˝À|ü+ jÓTe]˝À e⁄+<√ |üØø£\ å øÏ
s¡eTà+fÒ sê&ÉT. |üØøÏ+å #·Tø=ì eT+<äT\T yê&É<ëeT+fÒ $q&ÉT. e÷
ãd”˝ Ô À ‘·q ùdïVæ≤‘·T\T, |æ\\ ¢ T ˝Òøb£ ˛‘˚ jÓT˝≤ yπ̊s ô|[¢ #˚dTü ø√eTH˚
n+≥THêïs¡T. yêfi¯ó¢ e∫Ãq|ü&ÉT {° ø±dækÕÔHê... ‹+{≤ìøÏ ô|&É‘êHê...
e÷ì« ❆ 131
$XÊ«dü+ ˝Òì Hê ø=&ÉT≈£î\T... yπ̊s ô|[¢ #˚dTü ø=+fÒ Hê ã‘·Tøπ +≥ì
˝Ò<äe÷à... #˚ùddüTø√eT+≥THêïs¡T. Ä&Üfi¯ó¢ n+‘˚qe÷à... |æ\¢\T
˝Òø£b˛‘˚ ã‘·TπøeTT+≥T+~... #˚düTø√ì, ìq÷ï kÕø√ÿeT˙ #Ó|ü⁄‘ê+
n+≥THêïs¡T. Hê yÓTT>∑T&Ée÷à... yêfi‚+¢ {Ï kÕø√ÿeTì #Óù|Œ~. ‘·q ø£+fÒ
H˚H˚ jÓT≈£îÿe dü+bÕ~kÕÔqT. ø±ì yÓTT>∑T&ÉT e~˝Òdqæ Ä&É<ëìøÏ >ös¡e+
j˚TeTT+≥T+<äe÷à. ø£&TÉ |ü⁄q ø±j·Tø£b˛‘˚ u≤<Û.˚ .. ø±˙ qqTï e~˝ÒkÕÔ
q+fÒ jÓT˝≤>∑e÷à... sêÁ‹ ‘ê>=∫Ã sT÷kÕØ ÄX¯ b˛sTT+<ëì u≤>±
>=&Ée #˚XÊ&ÉT,μμ ñeT #Ó|ü⁄‘·TH˚ e⁄+~.
neTà $+≥TH˚ e⁄+~. Ä|òd” Tü øÏ f…yÆ Té ne⁄‘√+~. s√&É˙¢ ï s¡B>› ±
e⁄+{≤sTT. ñeT #Óù|Œ~ |üP]Ô>± $q≈£î+&ÜH˚ ‘·«s¡‘«· s¡>± ãj·T≥ø=∫Ã
ø±s¡T kÕºsYº #˚XÊqT.
ñeT e÷≥\T >∑Ts=ÔdTü HÔ êïsTT. yê{Ï‘√ bÕ≥T l\‘· >∑Ts=Ôk˛Ô+~
Á|üdüTŒ¤≥+>±.
õyéT˝À Hê |üs‡¡ q˝Ÿ Åf…qÆ sY n©. bò˛s¢ Y jÓTø¬ ‡’ CŸ, ø±]¶j÷Ó #˚dTü HÔ êï,
$TwüHé‡ #˚düTÔHêï n+<ä] yÓ’|ü⁄ y=ø±yÓT ø£fi¯ó¢ |ü]o\q>± #·÷düTÔ+&˚$.
Ä #·÷|ü⁄\˝À j˚TeTT+<√ ns¡+ú nj˚T´~ ø±<äT. n©‘√ ø±ì $T–*q
Åf…qÆ sY‡‘√ ø±ì ÄyÓT ô|<ä>› ± e÷{≤&˚~ ø±<äT. ø£s¢ TT+{Ÿ‘√ jÓTø˘‡ôd’»dtì
#ê\ u≤>± #˚sTT+#˚~ ‘·|Œü yêfi¢̄‘√q÷ e⁄cÕs¡T>± e÷{≤&É≥+ e÷≥
n≥T+∫ ndü\T e÷≥˝Ò e⁄+&˚$ ø±<äT. ô|qTuÛ≤s¡y˚T<√ yÓTTdüTÔqï
≥Tº+&˚ l\‘· e⁄qï yÓ|’ ⁄ü n|ü&É|ü &ÉT #·÷düT+Ô &É≥+ n\yêf…sÆ TT+~.
n© yês¡+s√E\T ôd\e⁄ô|’ yÓfió¯ ‘·THêï&Éì Ä s√E\øÏ eTs√ Åf…qÆ sYì
n˝≤{Ÿ #˚kÕÔeTì bò˛¢sY ©&ÉsY #ÓbÕŒ&ÉT.
Äs√E ÄyÓT, ª◊ j·÷yéT l\‘·...μ n+≥÷ sTT+^¢wßü ˝À ‘·qì
‘êqT |ü]#·j·T+ #˚düTø=+~. sT÷yÓT‘√ õyéT... Áô|ò+&û¢>± e⁄+&É<äT.
sT÷ yês¡+ jÓT˝≤>√˝≤ ø±ì#êÃ˝≤... eTs√ Åf…qÆ sYì n&É>±˝≤... Ä˝À
∫+#êqT. yês¡yT˚ >± ... düsT¡ ø› =+fÒ nsTTb˛‘·T+~.
∫Á‘·+>± eT÷&√s√E l\‘· ‘·ìdüTqÔ ï Åf…ìÆ +>¥ jÓT˝≤ e⁄+<äì
n&ç–+~. ÄyÓT ô|<äe⁄\ô|’ ∫s¡Tqe⁄« e⁄+&É<Tä ø±ì õyéT˝À y√ b˛düsº Y

e⁄+≥T+~` ªwü{|Ÿ t Åf…HÆ é n|tμ nì . n#·TÃ Ä b˛düsº øY Ï |üsê´j·T |ü<+ä ˝≤
‘·ØŒ¤<Tä sTTdüT+Ô ~ l\‘·. qe⁄«‘·÷ Ä $wüjT· y˚T #ÓbÕŒqT.
ø±ùd|ü⁄ eTÚq+>± e⁄+&ç, ªªì»y˚T... j˚T+{À qe«{≤ìï eT]Ãb˛
j·÷qT,μμ n+~.
ªªj˚T+... j˚T+<äTø£ì,μμ nì n&É>∑˝Òø£b˛j·÷qT. |üs¡‡q˝Ÿ
$wüjT· + ø£<ë.
eTsêï&ÉT l\‘·, ªªMTs¡T C≤sTTHé nsTTq|üŒ{Ï qT+∫ #·÷düTÔ
HêïqT. Åô|ò+&û>¢ ± e⁄+{≤s¡+<ä]‘√. MT˝≤H˚ sTT+ø± ø=~›eT+~ ø£s¢ TT+{Ÿ‡
e⁄Hêïs¡T. H˚q+<ä]ì >∑eTìdüT+Ô {≤qT, Hê nedüsês¡+ú . H˚H=ø£{Ï #Ó|⁄ü
‘êqT. MT≈£î M˝…’‘˚ y=|üø√+&ç. MT≈£î Hê Åf…Æì+>¥ q∫Ã+~ ø£<ë.
sTTø£ÿ&É |üs‡¡ q˝Ÿ Åf…qÆ sY‡>± eTeTà*ï rdüTø=Hêï, neø±XÊ\T jÓT≈£îÿe
>± eT>∑yê]πø yÓfi‘¯ êsTT. e÷ es¡≈î£ sêe⁄. |üs‡¡ q˝Ÿ Åf…ìÆ +>¥˝À jÓT≈£îÿe
ø£s¢ TT+{Ÿ‡ e⁄+fÒ Åf…qÆ sY‡øÏ jÓT≈£îÿe &ÉãT“\T ekÕÔsTT. ø£s¢ TT+{Ÿ‡ ≈£L&É
C…+{Ÿ‡ nsTT‘˚ u≤>± Ábı|òwt qü ˝Ÿ dæÿ˝Ÿ‡ e⁄+{≤j·TqTø=+{≤s¡T. yêfi¢̄H˚
Á|æ|òüsY #˚kÕÔs¡T. |üs¡‡q˝Ÿ Åf…Æì+>¥øÏ e÷≈£î neø±XÊ\T ‘·≈£îÿe. MTs¡T
MT |üs‡¡ q˝Ÿ Åf…qÆ sY e<äì› #Ó|Œü +&ç. bò˛s¢ ˝
Y À »qs¡˝Ÿ Åf…qÆ sY‡ Åf…HÆ é #˚dTü +Ô
{≤s¡T>±. H˚qT MT‘√ |üP]Ô>± nìï jÓTø¬ ‡’ C…dt #˚sTTkÕÔqT. MTs¡T Á|ü‹
HÓ\ Hê≈£î Hê\T>∑Ty˚\T sTTe«+&ç. MTs¡T Äs¡Ty˚\T ø£<ë ù| #˚dTü HÔ êïs¡T.
MT≈£î s¬ +&ÉT y˚\T $T>∑T\T‘êsTT. sTT<ä]› øÏ ˝≤uÛyÑ T˚ ø£<ë,μμ n+~.
neTà <=+>∑eTTø±ÿ , ô|<ä› ãTÁs¡ nqTø=HêïqT #·|üq. ÄyÓT
sT÷ $wüjT· + jÓTø£ÿ&Ü #Ó|Œü e<äì› ø±ì, sT÷ $wüjT· + ãj·T≥øÏ eùdÔ
‘·q e⁄<√´>±ìøÏ eTT|ü nH˚˝≤+{Ï ôV≤#·Ã]ø£\T j˚T+ #˚j·T˝Ò<äT.
n+fÒ ÄyÓTøÏ Hê MT<ä qeTàø£e÷... H˚HøÓ ÿ£ &Ü #Ó|Œü qì. ˝Ò<ë Ä"...
j˚TeTe⁄‘·T+~˝Ò ãj·T≥øÏ sT÷ $wüjT· + eùdÔ eTVü‰ nsTT‘˚ e⁄<√´>∑+
b˛‘·T+<ä+‘˚ ø£<ë nqTø=+≥T+<ë. ÄyÓT Ä˝À#·q j˚T<ÓH’ ê ø±ì sT÷
$wüj·T+ e÷Á‘·+ jÓTe]øÏ #Ó|üŒ≈£L&É<äì nqTø=HêïqT. ø±˙ ÄyÓT
#Ó|Œæ q Ä|òsü ìY y=|üø√yê˝≤... ‹s¡dÿü ]+#ê˝≤... õyéT j·÷»e÷Hê´ìøÏ
qeTàø£Á<√Vü≤+ #˚j·T≥+ düããT ø±<äT ø£<ë... qeTàø£Á<√Vü≤+ eTØ
ãs¡TyÓq’ e÷≥˝≤ ‘√∫+~. ø±düÔ ‘˚*ø£ e÷≥ì yÓ‘ø· ±*.
e÷ì« ❆ 133
ndü\T sT÷ dü+uÛ≤wüD »s¡T>∑T‘·Tqï+‘·ùd|ü⁄, ªne⁄qT... qe«≥+
eT]∫b˛j·÷qT,μ nì l\‘· nqï e÷≥ >∑Ts¡TøÔ =dü÷HÔ ˚ e⁄+~.
qe«≥+ jÓT+<äT≈£î eT]Ãb˛sTT+<√... j˚TyÓ÷... ÄyÓT Á|üb˛»˝Ÿì
yÓ+≥H˚ e<äq› ˝Òø£ e÷{≤&É≈î£ +&Ü ePs¡Tø=HêïqT.
eTs√ s¬ +Å&√E\ ‘·sT¡ yê‘· n© ˝Òq|ü&ÉT ‹]– ‘·qT n&ç–q
$wüj·÷ìï >∑Ts¡TÔ#˚dæ+~. n|ü&ÉT H˚H˚+ e÷{≤&É˝Òø£b˛j·÷qT.
‘·sT¡ yê‘· s√E ôd’ø˝ Ï Ÿ ‘=≈£îÿ‘·T+fÒ e∫Ã |üøÿ£ H˚ ì\ã&ç, ªª&ÉãT“\T
#ê˝≤ nedüs+¡ y˚T&ÉyTé . ô|[¢ nsTT ◊<˚fió¯ ¢ nsTT+~. |æ\\ ¢ T ˝ÒsT¡ .
&Üø£ºsY <ä>∑Zs¡øÏ yÓfi≤¢qT, |ædæy√&ç düeTdü´. Ä]º|òæwæj·T˝Ÿ sTTHédü$TH˚wüHé
Å|üjT· ‹ï<ë›+ nHêïs¡T. #ê˝≤ &ÉãT“\T ne⁄‘êsTT. n+<äTøπ n&ç>±qT.
e⁄<äj·T+ Äs¡T qT+∫ Hê &˚ yÓTT<ä\e⁄‘·T+~. bÕe⁄ ‘·≈£îÿe Äs¡T
ø£˝≤¢ e+≥#˚dæ e÷ Vü≤C…“+&éøÏ u≤ø˘‡ s¬ &û #˚dæ s√&é HÓ+ãsY 44˝À $Tdtdt
sƒê≈£LsY sTT+{ÏøÏ yÓfi‘¯ êqT. nø£ÿ&É jÓTì$T~ es¡≈î£ Åf…HÆ é #˚kÕÔqT.
‘·s¡Tyê‘· ôV’≤{Ÿø˘ ˝≤+CŸ˝À nk˛dæj˚TwüHé ôV≤˝ŸÔ ø£¢uŸ˝À 10 qT+∫ 12
es¡≈î£ |üì#˚kÕÔqT. nø£ÿ&É qT+∫ sTTø£ÿ&çøÏ ekÕÔqT. ‘Ó#T· Ãø=qï \+#Y
#˚dæ 2 >∑+≥\ qT+∫ sêÁ‹ 9 >∑+≥\ es¡≈î£ |üì#˚kÕÔqT. sTT+‘· ø£wºü
|ü&Hç ê yÓTT‘·+Ô HÓ\øÏ ø£sêƒ ø£]>ƒ ± sTTs¡y’Ó ◊<äTy˚\T ≈£L&Ü ø±e≥+ ˝Ò<Tä .
n<˚ Hê˝≤ j·T+_j˚T #·~$qyêfi¯ó¢ ôV’≤{Ÿø˘ dæ{˝ Ï Àì Ä|òd” ˝
t À¢ e⁄<√´>∑+
#˚dTü +Ô fÒ HÓ\øÏ ns¡y’Ó qT+∫ \ø£˝ å À¢ dü+bÕ~düTHÔ êïs¡T. e÷ j·T+_j˚TøÏ
j˚T+ $\Te⁄+≥T+~. ‘Ó\T>∑T MT&çj·TyéT˝À, ø=Hêïfi¯ó¢ sTT+^¢wt
MT&çjT· yéT˝À. ù|s¡TøÏ ø±HÓ«+{Ÿ. sTT+^¢w˝ t À y˚T+ <ëØƒ>± e÷{≤&É˝+Ò .
yêfi¯¢˝≤qT e⁄+&É+ #·÷&É{≤ìøÏ. e÷¬øe]kÕÔs¡T nø£ÿ&É e⁄<√´>±\T.
sTTH˚ïdæ >∑+≥\T |üì#˚dæHê e÷ nedüsê˝Ò rs¡yé. ô|’>± sTT|ü&û
|æ\\ ¢ T ø£q≥+ ø√dü+ dü+bÕ~+#ê*,μμ n+~ l\‘·.
ªªMT Vü≤C…“+&é j˚T+ #˚kÕÔsT¡ ?μμ nì n&ç>±qT.
ªªÄj·Tq j·T+_j˚TH˚. ôd’ÿ*|òtº e÷˝À¢ Áu≤+&Ó&é wüO cÕ|t˝À
ùd˝Ÿ‡yÓTHé. e⁄<äj·T+ |ü~ qT+∫ sêÁ‹ |ü~ es¡≈£î e⁄<√´>∑+. ‘·qøÏ
yπ̊s sTTHéøy£ Té ˝Ò<Tä ,μμ n+~ l\‘·.

ôd’ø˝
Ï Ÿ ‘=ø£ÿ≥+ nsTTb˛sTT+~.
sTT+‘·˝À bò˛s¢ ˝Y À sTT+≥sYøy£ Té yÓTT–+~. l\‘· n≥T yÓ[+¢ ~.
Ä s√EøÏ ‹]– l\‘· Hê <ä>sZ∑ ø¡ Ï sê˝Ò<Tä .
ÄyÓT n&ç–q $wüj·T+ Hê≈£î ÄyÓ÷<äyÓ÷ ø±<√ j˚T<√y=ø£{Ï
ÄyÓTøÏ #Óù|ŒùdÔ u≤>∑T+≥T+~ ø£<ë... ÄyÓT n&ç–q <ëìøÏ y=|üø√˝Òqì
Hê≈£î ‘Ó\TdüTHÔ ˚ e⁄+~. Ä $wüj÷· ìï ìs=àVü≤e÷≥+>± #Ó|Œü &ÜìøÏ
qe⁄«ì ø√˝ÀŒsTTq ÄyÓT eTTK+ n&=¶k˛Ô+~. n<˚ düeTj·T+˝À õyéT
yêfi¢̄ Á≥dtºì ÁuÒø˘ #˚j·T{≤ìøÏ Hê yê´\÷´dt n&ÉT¶edüTÔHêïsTT. ÄyÓT
ø±s¡D≤\T jÓT+‘· ã\yÓTHÆ êyÓH’ ê ø±y=#·TÃ. sTT~ |ü<‹›ä ø±<äì #Ó|Œü
{≤ìøÏ eTqkı|üŒ≥+ ˝Ò<Tä . ø±˙ sT÷ ]bòÕyéT >=&Ée Hê¬ø+<äT≈£î. jÓT˝≤
#Ûê˝…+CŸ #˚kÕÔ+.
neTàøÏ sTT+{Ïì #·÷düTø√e≥+, j·T÷ìe]‡{°øÏ yÓ[¢ bÕsƒê\T
#Ó|üŒ≥+, M¬ø+&é‡˝À j·T+>¥ ~∏j˚T≥sY Á>∑÷|tøÏ Åf…Æì+>¥ sTTe«≥+
sTT˝≤ düeTj·TeT+‘ê _õ>± e⁄+&É≥+‘√ õyéT˝À C≤sTTHé ø±˝Ò<Tä .
ø±ì sTT+{ÏøÏ e⁄<äjT· y˚T jÓ÷>∑ {°#s· Y e#˚Ãyês¡T. neTà, Hêqï>±s¡T
jÓ÷>± #˚ùdyês¡T. Ä {°#s· øY Ï ô|fi¯j¢ ÷· ´ø£ sTT+{Ïø=∫Ã jÓ÷>± #Ó|Œü ≥+
e÷H˚dæ y√ H˚#s· ≈Y L£ ´sY ôd+≥sY˝À {°#s· >Y ± #˚sês¡T. n|üŒ≥Tï+∫ eTs√
{°#·sY ≈£î<äs¡˝Ò<äT. jÓ÷>±øÏ, bò˛¢sY jÓT¬ø’‡C…dtøÏ l\‘·ì sTT+{ÏøÏ e∫Ã
neTàHêqïøÏ #Ó|üŒeT+fÒ...
neTàì n&ç>±qT. düsπ q+~.
◆ ◆ ◆
Ä kÕj·T+Á‘·+ õyéTøÏ yÓ[q¢ |ü&ÉT l\‘· Hê <ä>sZ∑ ø¡ Ï e∫Ã+~.

ø£fi¯ó¢ e⁄_“b˛sTT e⁄HêïsTT.
ªªe÷ ù|¬s+{Ÿ‡øÏ sTT+{Ï <ä>∑Zs¡ Åf…ÆHé #˚j·T{≤ìøÏ sê>∑\sê.
ekÕÔq+fÒ MT HÓ+ãsY e÷ neTà>±]øÏ sTTkÕÔqT. $T–*q $wüj÷· \T
MT sTT<äs› T¡ e÷{≤&ÉTø√e#·TÃ,μμ nHêïqT.
ªª<Ûë´+ø˘‡+&ç. ekÕÔqT. sêÁ‹ e÷ n‘·eÔ Tà ePs¡T qT+∫ e∫Ã+~.
ô|[¢ nsTT sTTHêïfi¢̄sTTHê |æ\\ ¢ T ˝ÒsT¡ ø£<ë , sTT˝≤ jÓTHêïfi¯ó¢ |æ\\
¢
ø√dü+ jÓT<äTs¡T#·÷kÕÔy.é eTs√ ô|[¢ #˚dTü ø√, |æ\ì¢ ≈£L&Ü #·÷XÊeT+~.
e÷ì« ❆ 135
ø=Hêïfi¯ó¢ Ä>∑e÷à, |æ\\¢ ø√dü+ &ÉãT“\T »eT #˚dTü HÔ êïeTì e÷ Äj·Tq
#ÓbÕŒ&ÉT. sTT˝≤ jÓT|üŒ{ÏøÏ b˛>∑jT˚ ´qT. Ä &Éu“Ò <√ e÷ sTT+{ÏøÏ b˛sTT
ne÷àyêfi¯ì¢ n&ç– rdüT≈£îs¡eTà+~ n‘·eÔ Tà. e÷ sTT+{À¢yêfi¯ófl n+‘·
&ÉãT“ sTTe«˝Òs¡ì #ÓbÕŒqT. &ÉãT“ ô|≥º˝Òs¡ì qTy˚« #Ó|ü⁄‘·THêïyé,
$&Ü≈£î\T sTTe⁄«. e÷yê&çøÏ y˚πs ô|[¢ #˚ùdkÕÔq+≥T+~. Hê uÛÑs¡Ô
qHÓï+‘√ Áù|eT>± #·÷düTø=+{≤&ÉT. yêfi¯¢eTàì ø=Hêïfi¯ó¢ Ä>∑eT+≥T
Hêï&ÉT. ø±ì K∫Ã‘·+>± eTs√ ô|[¢ #˚dTü ø√qì yêfi¢̄eTàøÏ ø±˙ Hêø±ÿ˙
#Ó|Œü ≥+ ˝Ò<Tä . uÛjÑ T· y˚TdüT+Ô ~,μμ n+~ l\‘·.
ndü\T sTT˝≤+{Ï düeTdü´\T jÓT<äT¬s’q|ü&ÉT Ä eT>∑yêfi¯ó¢
j˚TeTqT≈£î+{≤s¡qï~ Hê¬ø|ü&É÷ ‘Ó\TdüTø√yê\ì e⁄+≥T+~.
n+<äTπø, ªªeT] MTs¡T MT uÛÑs¡Ôì sTT<˚ $wüj·T+ n&ç>±sê. j˚TeT
Hêïs¡T,μμ nì ≈£î‘·÷Vü≤\+>± n&ç>±qT.
ªª‘·H˚+ nq>∑\&ÉT. n≥T neTà, sTT≥T H˚qT. yêfi¯¢ neTà
eTqdüTøÏ ø£w+ºü ø£*–‘˚ #·÷&É˝qÒ +{≤&ÉT... ô|[¢ nsTTb˛sTT+~. sTT+ø£
n<˚ ˙ sTT\T¢. n‹Ô+{Ïyêπs ˙ yêfi¢̄ì, Á|ü‹<ëìøÏ ‘·eTyÓ|’ ⁄ü #·÷&=<äì›
e÷ neTà ô|[¢Hê&ÉT n|üŒ–+‘·\|ü&˚ #Óù|Œdæ+~. e⁄<√´>±\e\¢ sT÷
dæ{˝ Ï À n<Ó› sTT+{À¢ e⁄+≥THêï+. ø±ì e÷ Äj·TqøÏ yêfi¢̄ eP]˝À
kı+‘· sTT\T¢, bı\+ e⁄+~. e÷ n‘·ÔeTàyêfi¯ó¢ ø±düÔ düVü‰j·T+
#ÓjÓTT´#·TÃ. ø±ì Ä$&É j˚TeT+≥T+<ä+fÒ $&Ü≈£î\T rdüTø=Hêïyé
nqTø√, MTyêfi¯ó¢ sTT+{À¢ ìqTï J$‘ê+‘·+ n{Ïº ô|≥Tºø√˝Òs¡T>±.
eT∞¢ ô|[¢ø¬ H’ ê, ìqTï #·÷düTø√&Üì¬øH’ ê n+‘√ sTT+‘√ &ÉãT“ ô|{≤º
*‡+<˚>±. n<˚<√ sTT|ü&˚ sTTùdÔ ˙≈£î |æ\\ ¢ T |ü⁄≥º{≤ìøÏ ø±e*‡q
|üØø£å\ø√, eT+<äT\ø√ |üìø=düTÔ+~>±. ˙ J$‘·y˚T>± u≤>∑T+&˚~
n+≥T+~. Hê uÛsÑ Ô¡ ≈£L&Ü yêfi¯e¢ Tà #Ó|Œæ +~ ì»y˚T ø£<ë n+≥T+{≤&ÉT.
e÷yêfi¯ó¢ qHÓï+<äT≈£î sTT+{À¢ ô|≥Tºø=+{≤s¡T. Hê >√˝Ò<√ H˚H˚|ü&Ü¶,μμ
n+~ l\‘·.
nπs... sTT<˚$T uÛsÑ .Ô¡ J$‘·+ |ü+#·Tø=+<ëeTH˚>± ô|[¢ #˚dTü ø=+~.
y√|üøÿ£ l\‘· e÷Á‘·yT˚ s√»+‘ê Ä &ÉãT“ ø√dü+ ø£w|ºü &ü TÉ ‘√+~. Ä&É|\ æ ¢

sTT+{Ïyêfi¯ó¢ Ä Ä&É|\ æ ø¢ Ï ô|[¢ #Ój÷· ´*... ø£≥ï+, ø±qTø£\T sTTyê«*.
|ü+&ÉT>∑\øÏ ã≥º\T, ø±qTø£\T ô|{≤º*. |ü⁄s¡T&ÉT¢ bıj·÷´*. sTT|ü&ÉT
|æ\\ ¢ T |ü⁄≥º{≤ìøÏ yÓT&çø˝ £ Ÿ ôV≤˝ŸŒ ø±yê\+fÒ Ä &ÉãT“ uÛ≤s¡´ |ü⁄{Ï+º {Ï
yêfi‚¢ düeT≈£LsêÃ*. ˝Òøb£ ˛‘˚ s¬ +&√ ô|[¢ #˚dTü ø=+{≤&É‘q· T. $&çb˛yê\H˚
ìs¡j í T· + jÓTe]<ÓH’ ê n~ düùV≤‘·Tø£+ nsTTHê ø±ø£b˛sTTHê Ä »+≥ì
ø£*|æ e⁄+#·≥+ kÕ<Û´ä e÷... n‘·qT Áù|eT>±H˚ e⁄+{≤&É+≥T+~. |æ\\ ¢ T
˝Òøb£ ˛j˚Tdü]øÏ Áù|eT+‘ê b˛sTT+<ë...
ªª$&çb˛e≥+ n+fÒ #ê˝≤ u≤<Ûä ø£\T>∑T‘·T+~ ø£<ë. eT] MT
uÛsÑ øÔ¡ Ï n˝≤ u≤<Ûìä |æ+#·≥+ ˝Ò<ë,μμ n&ç>±qT.
ªªu≤<Û˚... ø±ì n‘·qT e÷Á‘·+ j˚T+ #˚kÕÔ&ÉT. |æ\¢\T ø±yê*.
|æ\\ ¢ T ˝Òøb£ ˛e≥+ #ê˝≤ ô|<ä› u≤<Û.ä J$‘ê+‘·+ ˝À≥T y˚T&ÉyTé .
sTT+ø=Hêïfi¯ó¢ b˛‘˚ |æ\¢\T |ü⁄≥º≥+ ‘·q≈£Lÿ&Ü ø£wüºy˚T ø±y=«#·TÃ. Hê
eTT+<äTqï <ës=ø£ÿfÒ. jÓT˝≤ nsTTHê &ÉãT“ dü+bÕ~+∫ &Üø£sº Y <ä>sZ∑ ø¡ Ï
yÓfi¯¢≥y˚T. e&û¶¬ø’Hê rdüTø√yê*. eT÷&ÉT s¡÷bÕsTT\ e&û¶¬ø’Hê düπs.
MT¬øe¬sH’ ê e&ûø¶ Ï &ÉãT“\T n|ü sTT#˚Ãyêfi¯ó¢ ‘Ó\TkÕ. n|ü&˚ sTTø£ÿ&É
ø=+‘·eT+~ì n&ç>±qT,μμ n+~ l\‘·.
ÄyÓT jÓT˝≤¬>H’ ê ‘·q J$‘·|⁄ü ndæ‘Δ ê«ìï ì\T|ü⁄ø√&ÜìøÏ nedüs¡
yÓTÆq &ÉãT“\ì dü+bÕ~+#·Tø√&ÜìøÏ |üPqø£|ü⁄ #·÷|ü⁄\‘√ #·T≥÷º
#·÷k˛Ô+~.
Ä esYÿW{Ÿ sT÷ esYÿW{Ÿ #˚dü÷Ô ndü\T l\‘· sTT+‘·>±
‘·q+fÒ sTTwü+º ˝Òì uÛsÑ ‘Ô¡ √, |æ\\ ¢ øÏ e÷Á‘·yT˚ ÁbÕeTTK´+ sTT#˚Ã uÛsÑ ‘Ô¡ √
jÓT+<äT≈£î+&Ü\qTø=+≥T+~. sT÷yÓT sTT+‘·>± Ä dü+ã+<Ûëìï
ì\T|ü⁄ø√yê\ì jÓT+<äT≈£î ‘·|qü |ü&TÉ ‘√+~. u≤<Û´ä ‘·+‘ê ‘·qô|’ y˚dTü
ø=ì s√»+‘ê jÓT+‘√ n\»&ç>± >∑&TÉ |ü⁄‘√+~. ÄyÓT uÛsÑ øÔ¡ Ï sTT˝≤+{Ï
eTq'dæú‹ e⁄qï≥Tº ø£ì|æ+#·≥+ ˝Ò<äT. jÓT+<äTø£ì n‘·qT n˝≤
e⁄+&É>\ ∑ T>∑T‘·THêï&ÉT. n<˚ ÄyÓTì n&É>±\ì|æ+∫+~. ø±˙ Ä s√EøÏ
n&É>∑˝Òø£b˛j·÷qT.
◆ ◆ ◆
e÷ì« ❆ 137
Ä sêÁ‹ neTàøÏ l\‘· $wüjT· eT+‘ê #Ó|Œæ Hê sT÷ dü+<˚V‰ü \˙ï
#Ó|æŒ, ªª|æ\¢\T |ü⁄fÒº $wüj·T+˝À ôd’Hé‡ jÓT+‘·>± n_Ûeè~Δ #Ó+~Hê
&ÉãT“\T ˝Òøb£ ˛‘˚ nìï+{≤¢>π Ä Á{°{yŸ TÓ +{Ÿ n+<ä]øÏ <=]πø neø±X¯+
<=s¡ø<£ Tä ø£<ë,μμ nHêïqT. neTà ÁX¯<>Δä ± $+~ ‘·|Œü j˚T+ e÷{≤&É˝<Ò Tä .
neTà jÓT|ü&√ø£|ü&ÉT Hê dü+<˚Vü‰\ >∑T]+∫ e÷{≤&ÉT‘·T+<äì
‘Ó\TdüT. >∑‘+· ˝À ≈£L&Ü j˚Ty˚Hê $wüj÷· \T n&ç–q|ü&ÉT yÓ+≥H˚
ø±ø£b˛sTTHê ‘·sT¡ yê‘ÓH’ ê neTà Ä $wüj÷· \ >∑T]+∫ e÷{≤&˚~.
neTàì Åf…HÆ é #˚jT· {≤ìøÏ l\‘· sêe≥+ yÓTT<ä\Tô|{Ï+º ~.
HÓ\s√E\T ne«>±H˚ neTà l\‘·øÏ |òC” Ÿ ù| #˚d+æ ~. sTT+‘·≈î£
eTT+<äT˝≤ l\‘· õyéT˝À Hê‘√ |üs¡‡q˝Ÿ $wüj·÷\T e÷{≤&É≥+
˝Ò<Tä . ÄyÓT $wüj÷· \T ô|<ä>› ± >∑Ts¡T≈Ô î£ sêe≥+ ˝Ò<Tä .
nsTT‘˚ ÄeT<Û´ä ø±\+˝À H˚qT n&ç–q dü+<˚V‰ü \øÏ neTà y√s√E
sêÁ‹, ªªl\‘· ˝Àø£+b˛ø£&É u≤>± ‘Ó*dæHêyÓT. e÷eT<Ûä´ ‘·q e´øÏÔ>∑‘·
$wüj÷· \T edüTHÔ êïsTT. qTe«&ç>±e⁄ #·÷&ÉT ÄyÓT jÓT+<äTø± uÛsÑ ìÔ¡
düVæ≤düTÔ+<äì... l\‘· j˚TeT+<ä+fÒ ª‘·q uÛÑs¡Ô |æ\¢\T |ü⁄{ÏºHê |ü⁄≥ºø£
b˛sTTHê s¬ +&√ ô|[¢ #˚dTü ø√qì yêfi¢̄ neTà‘√ jÓT+<äT≈£î K∫Ã‘·+>±
#Ó|Œü &ÉT. n+fÒ n‘·ìøÏ ‘·q‘√ e⁄qï dü+ã+<Û+ä ø£+fÒ |æ\\ ¢ T #ê˝≤
eTTK´+. n~ ‘˚≥‘Ó\+¢ . y=ø£yfi˚ ¯ |æ\\ ¢ T ˝Òøb£ ˛e{≤ìøÏ n‘·qT ø±s¡D+
nsTT‘˚ ‘·qT eTs√ ô|[¢ #˚dTü ø√yê\qTø=+≥T+<ë. n˝≤+{Ï Ä˝À#·q
‘·qøÏeùdÔ ‘·q Ä ìs¡íj·÷ìï ‘·q n‹Ô+{Ïyêfi¯ó¢, n$Tà+{Ïyêfi¯ó¢
düeT]ΔkÕÔsê. sT÷ uÛÑs¡Ô‘√ e⁄+&Éø£b˛‘˚ j˚TeTe⁄‘·T+~... n‘·qT, ‘·q
sTT+{À¢yêfi¯ó¢, n‹Ô+{À¢yêfi¯ó¢ ‘·qì jÓT+<äT≈£î ◊k˛˝Ò{Ÿ #˚düTÔHêïs¡T.
sTT˝≤+{Ï Á|üXï¯ \˙ï ÄyÓT y˚dTü ø=+~. yê{ÏøÏ düe÷<ÛëHê\T ‘·H˚ ø=ìï
#Ó|ü ø=+~. Hê uÛsÑ Ô¡ qT+∫ $&çb˛‘˚, #ê˝≤ düV≤ü »+>± #ê˝≤j˚Tfi¯ó>¢ ±
e÷ Äj·Tq ≈£î≥T+ã+‘√ e∫Ãq ã+<ÛTä ‘ê«\˙ï e÷j·TyÓTbÆ ˛‘êsTT.
e÷≈£î dæsú y¡ TÓ qÆ sTTs¡T>∑Tbıs¡T>∑T ˝Ò<Tä sT÷ dæ{˝ Ï À. e÷ e⁄<√´>±\˝À
ø=©>¥‡ ‘·s# ¡ T· >± e÷]b˛‘·T+{≤s¡T. e÷≈£î f…+|üsØ¡ >± eTqTwüß´\T

‘Ó\TdüT+Ô {≤s¡T ‘·|Œü ã\yÓTqÆ ùdïVü‰\T e#˚Ã neø±X¯+ ˝Ò<Tä . jÓTe¬sH’ ê
∫qïHê{Ï ùdïVæ≤‘·T\T+fÒ <ë<ë|ü⁄ n˙ï yÓTTu…’˝Ÿπø |ü]$T‘·yÓTÆq
ùdïVü‰\T. sT÷ uÛsÑ ,Ô¡ n‹Ô+{Ï Ä˝À#·q\øÏ u≤<Û|ä &ü ç e⁄Áø√wü+‘√H√, Ä‘·à
>ös¡eyÓ÷ nqTø=ì ≥T|ü⁄≈£îÿì &Ó’esY‡ sTT#˚ÃùdÔ ‘·s¡Tyê‘· H˚qT
y=+≥]>± $T–* b˛yê*. ‘·\H=|æŒ e∫ÃHê, ø±˝À¢ eTT\T¢ >∑T#·TÃø=Hêï
jÓTes¡T #·÷kÕÔsT¡ . jÓTe¬sH’ ê #·÷kÕÔsì¡ ÄX¯ ô|≥Tºø=ì yêfi¯¢ nedüsê\ì
#·÷kÕÔ+. eTq nedüsêìøÏ yêfi¯ó¢ ì\ã&=#·TÃ. ì\ã&Éøb£ ˛e#·TÃ. eT∞¢
eTs√yÓ|’ ⁄ü #·÷kÕÔ+. sTT+‘˚ $T–*q J$‘·eT+‘ê. eT∞¢ ô|fi¢̄+{≤sê...
nø£ÿ&Ü sTT˝≤+{Ïy˚ j˚Ty√ düeTdü´\T. nsTTHê ãj·T≥ dü+|òTü Ø‹øÏ
_Û q ï+>± Ä˝À∫+#˚ eT>∑ y êfi¯ S ¢ jÓ T ≈£ î ÿe>± ˝Ò s ¡ T . y=ø£ | ü  &É T
e⁄+&˚yês¡qT ø=+{≤qT. n+<äTπø Ä<ÛäTìø£ f…ø±ï\J eTqøÏ∫Ãq
neø±XÊ\T ◊$m|òt, düs¡>=d” j˚T<Ó’Hê düπs |æ\¢ì ø£+{≤qT. sT÷
yÓTT>∑T&ÉT qT+∫ ãj·T≥øÏ e∫Ã |ü&˚ ∫ø±≈£î\ ø£+fÒ sT÷ Á{°{yŸ TÓ +{ŸøÏ
nees¡eTj˚T´ &ÉãT“\ì düeT≈£Ls¡TÃø√e≥+ ‘˚*ø£ì|ædTü +Ô ~... sTT˝≤
#ê˝≤ $wüj÷· \ì l\‘· #Ó|Œæ +~,μμ n+~ neTà.
ÄX¯Ãs¡´+>± $+≥Tqï qqTï #·÷dæ neTà, ªªãj·T≥ø=ùdÔ düe÷»+
j˚TeT+≥T+<√qH˚ uÛÑj·T+ qT+∫, ãj·T≥ø=∫ÃHê J$+#=#·ÃH˚
düe÷»|ü⁄ uÛsÑ √kÕ qT+∫, düe÷»+ yÓ|’ ⁄ü #·÷&É˝ìÒ e´øÏ>Ô ‘∑ +· >± $T–*
b˛‘√qï j˚Tø±øÏ B«bÕ\T>± ‘·j·÷¬s’b˛j·÷eTì|æk˛Ô+~. l\‘·
ô|˝À|æjT˚ Hé ≥÷úŸ‡ e÷Á‘·yT˚ eT÷düT≈£îb˛j·÷sTT. n$ |üì #˚jT· ø£
b˛‘˚ n$ #˚ùd |üìì #ÓjT· ´{≤ìøÏ ◊$j·Tbò˛, Ä]º|wæò j æ T· ˝Ÿ sTTHéd$ü T
H˚wHü √ e⁄HêïsTT. nH˚ø£ e÷qe dü+ã+<Ûë\˝À, eT¬sH√ï $wüj÷· \˝À
eT÷düT≈£îb˛‘·Tqï sT÷ düe÷C≤ìï ‘Ós¡e{≤ìøÏ jÓT˝≤+{Ï $C≤„q+
ø±yê˝À,μμ n+~ neTà.
sTT<ä+‘ê $Hêïø£, ªl\‘· ô|fi¯¢sTT+~ ø±ã{Ïº j˚TyÓTÆb˛sTTHê
düsπ sT÷ uÛsπÑ ,Ô μ nH˚ n_ÛÁbÕj·T+‘√ ø±≈£î+&Ü sTT+ø± ˝À‘·T>±H˚ sT÷
Jeq dü+ã+<Û+ä >∑T]+∫ jÓ÷∫düT+Ô <äì|æ+∫+~.
◆ ◆ ◆
e÷ì« ❆ 139
s¬ +Á&√E\ ‘·sT¡ yê‘· Ä|òd” t |üì ô|’ ø±qŒ¤s¬ Hé‡øÏ eT÷&ÉTs√E\
ø√dü+ ø£+uÀ&çj÷· yÓfi≤¢qT.
n≥T qT+∫ e#êÃø£ yês¡+s√E\T ôV’≤f…ø‡˘ ˝À eTs√ ø±qŒ¤s¬ Hé‡.
H˚ yÓfi¢‚ õyéT Áu≤+#Y n≥T ≈£L&Ü e⁄+&É≥+‘√ nø£ÿ&˚ esYÿW{ŸøÏ yÓfi¢‚
<ëìï M˝…’q|ü&É+‘ê. ø±]¶jÓ÷ #˚dæ e#˚Ãùd<ëìï. l\‘· õyéTøÏ yÓ[¢
q|ü&ÉT jÓT|ü&Ó’Hê >∑Ts=Ô#˚Ã~. eT∞¢ |üì e‹Ô&ç˝À ÄyÓT Ä˝À#·q
jÓT{À yÓ[b¢ ˛j˚T~.
ªªl\‘· j˚T<√ ePs¡T yÓfi≤¢*. s¬ +Á&√E\T sêq+~. ø±ì #ê˝≤
s√E\T>± sêe≥+ ˝Ò<äT. bò˛Hé ≈£L&É dæ«#Y Ä|òt. qTe⁄« õyéTøÏ yÓ[¢
q|ü&ÉT n&ÉT>∑T,μμ neTà #Ó|Œæ +<√ s√E.
ªª¬s>∑T´\sY>± yÓfi¢‚ Áu≤+#YøÏ yÓ[q¢ |ü&ÉT n&ÉT>∑T‘êqT˝Ò,μμ nHêïqT.
y√ |ü~ s√E\ ‘·sT¡ yê‘· jÓT|ü&ÉT yÓfi¢‚ Áu≤+#YøÏ yÓfi≤¢qT. l\‘·
ø£q|ü&É˝Ò<äT.
‘·sT¡ yê‘· s√p ø£ì|æ+#·øb£ ˛‘˚, ªªl\‘· ø£ì|æ+#·≥+ ˝Ò<+˚ {Ï,μμ
#Û̊+õ+>¥ s¡÷yéT nf…+&ÉsY düs√»ì n&ç>±qT.
ªª‘Ó©<äT y˚T&ÉyTé ,μμ nì nø£ÿ&É qT+∫ yÓ[b¢ ˛sTT+~.
Á{≤ø˘d÷ü {Ÿ e÷s¡TÃø=ì õyéT øÏ{Ÿ düsT¡ ø› =+≥T+fÒ düs√» ‹]–
˝À|ü*øÏ e∫Ã nø£ÿ&É kÕº|tò jÓTe«s¡T ˝Òsì¡ ìsêΔ]+#·Tø=Hêïø£, ªªl\‘·ì
e⁄<√´>∑+˝À+∫ rùdXÊs¡T. #ê˝≤ ô|<ä› >=&Ée »]–+~. ÄyÓT #ê˝≤
ô|<ä› ‘·|ü&ÉT |üì #˚dæ+~. jÓT+‘Ó’Hê &ÉãT“ eTVü‰ #Ó&É¶~ y˚T&ÉyéT.
&ÉãT“ø√dü+ >∑&¶ç ‹+~ l\‘ê y˚T&ÉyTé ...μμ sTT+‘·˝À jÓTes√ sêe≥+‘√
sƒ≈¡ î£ ÿq {≤|æø˘ e÷πsÃdæ+~ düs√».
ãj·T≥ø=∫Ã ø±s¡T kÕºsY º #˚XÊqT.
j˚T+ #˚düT+≥T+~ l\‘·... ø£¢sTT+{Ÿ‡‘√ ˝≤\÷N\T ‘Ó*dæ
b˛sTT e⁄+{≤j·÷... jÓTe¬s’Hê ø£+ô|Ì¢+{Ÿ #˚düT+{≤sê. j˚T+ »]–
ñ+≥T+~.
◆ ◆ ◆
sTT+{Ïø=#êÃø£ neTàøÏ #ÓbÕŒqT.

ªªe⁄<√´>∑+ b˛sTT+<ë... ø±ì sTT+{Ïø=∫Ã #Óù|Œ ø±¢ôddt qT+∫
e#˚Ã sTTHéøy£ Té ≈£L&Ü jÓT+<äT≈£î b˛>=≥Tºø=+≥T+~. j˚TeTsTT+<√?μμ
n+~ neTà.
ªªe⁄<√´>∑+ b˛sTTq+<äT≈£î jÓT+Áu≤dæ+>¥>± |ò”\e⁄‘·T+<˚yÓ÷,μμ
nHêïqT.
ªª‘·q $wüjT· eT+‘ê eTqøÏ ‘Ó\TdüT ø£<ë... eTq+ y˚sπ ˝≤ jÓT+<äT
ø£qT≈£î+{≤+. nsTTHê ‘·He˚ TqTø=+≥T+<√ eTq+ jÓT˝≤ ePVæ≤kÕÔ+,μμ
n+~ neTà.
◆ ◆ ◆
‘·sê«‘·sê«‘· l\‘· e÷ eTqdüT‡˝À¢|\ ü jÓTø£ÿ&çø√ yÓ[b¢ ˛sTT+~.

Ä y˚dü$øÏ n~ ‘=* edü+‘· y˚T|òüT>∑s¡®q. ∫qï »\<ä]+|ü⁄
X¯Øs¡+˝À. õ$¬ø e÷˝Ÿ˝À¢ì Vü‰sY¶sêø˘˝À ø±|ò” ‘ê>∑T‘·÷ HÓ{ŸãTø˘˝À
n$T‘êuŸ |òüTÀwtì #·<äTe⁄‘·THêïqT. sêuÀ‘·Tqï yêq sTTe«uÀ‘·Tqï
uÛ÷Ñ düT>∑+<Ûëìï eP|æ] ì+&Ü |”\TÃø√e{≤ìøÏ yÓ+≥H˚ nø£ÿ&É qT+∫
ãj·T≥øÏ yÓ[b¢ ˛yê\ì|æ+∫+~. _˝Ÿ ù| #˚d,æ ôd¬ø+&é ˝…y˝ Ó Ÿ bÕ]ÿ+>¥
˝À ø=∫Ã ø±s¡T ø√dü+ #·÷ùdÔ ø£ì|æ+#·˝Ò<äT. n|ü&ÉT >∑Ts=Ô∫Ã+~ <ÛäsY¶
˝…e˝À¢ e⁄+<äì. nø£ÿ&çøÏ yÓT≥¢ô|’ yÓfi¯ó‘·T+fÒ, Ä yÓT≥T¢ jÓT≈£îÿ‘·÷
ô|’ø=düTqÔ ï y=ø±yÓT, ªªVü≤˝À y˚T&ÉyTé ,μμ nì |ü\ø£]+∫+~.
b˛\TÃø√&ÜìøÏ ø=+#Ó+ f…yÆ Té |ü{+ºÏ ~. l\‘·. ÄyÓT #˚‹˝À fÒ_˝Ÿ‡
ô|’ ô|fÒº Áô|òwt |òü¢esY‡‘√ ø£fi≤‘·àø£+>± neT]Ãq u§πødt.
sTT<˚+{Ï sTT˝≤ ãø£ÿ|ü\Ã>± nsTTb˛sTT+~. E≥º+‘ê |”#T·
|”#T· >± e⁄+~. qT~{Ïô|’ ø=‘·>Ô ± ‘·–qZ <Óã“ ‘ê\÷≈£î eT#·Ã. n|üŒ{À¢
qe«≥+ eTs¡∫b˛sTTq ÄyÓT, sTT|ü&ÉT q$«Hê |”≈î£ ÿb˛sTTq #Ó+|ü\T
Ä $wüj÷· ìï eTqøÏ ø£ì|æ+#·ìe«q+‘·>± <ä+‘ê\øÏ n‘·T≈£îÿ b˛sTTq
#Ó+|ü\ #·sà¡ +.
ªª>∑Ts¡TÔ|ü≥ºq+‘·>± düqï>± nsTTb˛j·÷qT ø£<ë. neTà>±s¡T
u≤>∑THêïsê. Hê ø=‘·Ô HÓ+ãsY $Tdtø¶ ±˝Ÿ sTTkÕÔqT. MT HÓ+ãsY #Ó|Œü +&ç,μμ
n+~ l\‘·.
e÷ì« ❆ 141
‘=* ∫qT≈£î H˚\ MT<äøÏ sêø£eTT+<˚ ãj·T≥øÏ yÓfi≤¢\H˚ ÄÅ‘·T‘·>±
e⁄Hêï ÄyÓTì n˝≤ #·÷&É>±H˚ u≤<Û>ä ± nì|æ+∫ Ä– Hê HÓ+ãsY, neTà
HÓ+ãsY #ÓbÕŒqT. $Tdt¶ ø±˝Ÿ sTT∫Ã+~.
ªªsTTø£ÿ&É ø£ì|æ+∫q≥Tº eTq õyéT˝À jÓTe«]øÏ #Ó|üŒø£+&ç.
HÓ+ãsY sTTe«ø£+&ç,μμ n+~.
eTs√ >∑s¡®q... es¡¸+ e#˚Ãùd˝≤>∑T+~...
ªjÓT+<äT≈£îμ nì n&É≈î£ ÿ+&ÜH˚ <Ûsä ¶Y ˝…e˝Ÿ bÕ]ÿ+>¥øÏ e#êÃqT.
ø±s¡T rdüTø=ì ãj·T≥øÏ e#êÃqT.
eTØ s¡B›>± ˝Òì s√&É¢ yÓ’|ü⁄ yÓfi≤¢*. ˝Òø£b˛‘˚ yêq˙{ÏøÏ s√&ÉT¶ô|’
∫øÏÿ‘˚ eT{Ïº |ü]eTfi¯|ü⁄ Äq+<ä|ü⁄ ePj·T˝ÒyÓ÷ ø±˙ Á{≤|òæø˘, Å&Ó’H˚CŸ
ø£+|ü⁄øÏ n&É+¶ >± <=]øÏb˛‘ê+.
sT÷ M¬ø+&é˝À sT÷ yêH=∫Ã+~ . ø±˙ n<˚ e]ÿ+>¥ &˚dt˝À
eùdÔ sTT˝≤ sêe≥+ ø£wüº+. y˚T|òüT>∑s¡®q ˝Òø£b˛‘˚ yêH=düTÔ+<äH˚ ‘Ó©<äT.
Á|üøè£ ‹ ‘·q Ä>∑eTHêìï uÛ˝ Ñ Ò #Ó|⁄ü ‘·T+~. ˝Òø.£ .. bò˛Hé yÓ÷–+~. #·÷XÊqT.
neTà.
ªªl\‘· bò˛Hé #˚dæ+~. &ÉãT“ ø√dü+ j˚T+ #˚dæ+<√ ‘Ó\TkÕ... u…’
jÓT˝…øHå£ ‡é ˝À #ê˝≤#√≥¢øÏ &ÉãT“ì ‘·s*¡ +#˚yês¡T ø£<ë. n˝≤ ‘·s*¡ +#˚
yêfi§¢øs£ T¡ l\‘·ì y√ ø±s¡T˝À yÓfie¢¯ THêïs¡+≥, Ä&Éyêfi¯ó+¢ fÒ b˛©düT\T
‘·ìF\T #˚j·Ts¡ì. y=ø£y˚fi¯ |ü≥Tºã&çHê n<ä+‘ê Å&Ó’$+>¥ #˚düTÔqïyêfi‚¢
#·÷düT≈£î+{≤s¡T. |ü≥Tºø=+fÒ ªU≤∞>± yÓfió¯ ‘·Tqï ø±s¡T , ÄyÓT <ë]˝À
~–b˛j˚T bÕdæ+»sY , &ÉãT“˝§kÕÔjT· ì jÓTøÏÿ+#·Tø=HêïqT,μ nì Å&Óe’ sY
#ÓbÕÔ&ìÉ #ÓbÕŒs¡+≥. ùd|òbt ÕùdCŸ˝≤ nqïe÷≥. sT÷ |üì #˚ùdÔ |ü~y˚\T
sTTkÕÔeTHêïs¡+≥. jÓTì$T~ >∑+≥\T j˚Tdæ ø±s¡T˝À bÕ≥\T $+≥÷
Å|üj·÷DÏùdÔ |ü~y˚\T ekÕÔj·Tì ô|<ä›>± Ä˝À∫+#·≈£î+&Ü y=|üø=+
<ä+≥. e´≈£î\ Ô $esê\T $es¡+>± #Ó|Œü ˝Ò<Tä l\‘·. Hê\T>√ #Óø˘
b˛dtº <ä>∑Zs¡ #ÓøÏ+>¥ #˚ùdÔ &ÉãT“ <=]øÏb˛sTT+~. ÄyÓTì b˛©düT\T
$esê\T n&ç–‘˚ ø£+>±s¡T˝À ‘·q uÛsÑ Ô¡ ù|s¡T, #˚dTü qÔ ï e⁄<√´>∑+ #Óù|Œdæ+
<ä+≥. yêfi¯ó¢ jÓT+¬ø«’ Ø #˚kÕs¡+≥. b˛©düT\ qT+∫ jÓT+¬ø«’ Ø nq>±H˚

õyéT yêfi¯ó¢ e⁄<√´>∑+ qT+∫ rùdXÊs¡T. ìC≤ìC≤\ø£+fÒ ePVü‰>±Hê\T
#ê˝≤ |ü]>¬ ‘êÔsTT. ndü\T Á|üe÷<ä+ ÄyÓTøÏ ‘·q uÛsÑ Ô¡ qT+∫ jÓT<äT
s¬ +’ ~. n‘·ìøÏ ùdïVæ≤‘·Tsê*+{À¢ |ò+ü ø£Hå øé Ï eTs√ ùdïVæ≤‘·Tsê*‘√ ø£\dæ
dæ{Ï ne⁄{Ÿdÿü {Ÿ‡˝À e⁄qï ePs¡T yÓfió¯ ‘·THêïqì, ‹]– sêÁ‹πø e#˚ÃkÕÔqì
#Ó|æŒ+<ä+≥. sT÷ b˛©düT\ bò˛Hé‘√ n‘·ìøÏ #ê˝≤ nqTe÷Hê\T
e#êÃsTT. ùdïVæ≤‘·Tsê\T ˝Ò<äT. j˚Tdæ ø±s¡T. Å&Ó’$+>¥ #˚ùd y=ø£ eT>∑
e´øÏÔ ‘·|Œü eTs√ eTìwæ ˝Ò<Tä . n‘·ìøÏ #ê˝≤ ø√|ü+ e∫Ã+<ä+≥. u≤>±
ø={≤º&É+≥. n|üŒ{Ïπø yêfi¢̄ neTàì s¡eTàì bò˛Hé #˚XÊ&É+≥. yêfi¢̄eTà
˙‹˝Òì<ëì$. yê&Óe«&ç‘√H√ dü+ã+<Ûä+ e⁄+<äì #ê˝≤ e÷≥\+
<ä+≥. |æ\\ ¢ ø√dü+ &ÉãT“˝§kÕÔjT· ì yÓfi≤¢qT ‘·|Œü n‘·HeÓ s√ ≈£L&Ü
‘Ó*j·T<äT. n‘·ì‘√ j˚T dü+ã+<Ûä+ ˝Ò<äì #Ó|æŒHê yêfi¢̄ n‘·ÔeTà, uÛÑs¡Ô
qeTà˝Ò<+ä ≥. l\‘· yêfi¢̄ neTàì |æ*|æ+#ês¡+≥. yÓTT‘·eÔ T+<äs÷¡
l\‘·ì u≤>± ì+~+#ês¡+≥. Ä >=&Ée˝À l\‘· uÛsÑ Ô¡ ÄyÓT bı≥º˝À
y=ø£ ‘·qTï ‘·Hêï&É+≥. ≈£îØÃøÏ n&É+¶ >± |ü&≥ É +‘√, ≈£îØÃ≈£îqï y˚T≈£î
bı≥º˝À ~>∑ã&ç bı≥º˝À >±j·TyÓTsÆ TT ∫qï Ä|üsπ wüHé #Ój÷· ´˝§‡∫Ã+
<ä+≥. sTT+‘·>± l\‘· ø£w|ºü &ü Hç ê ÄyÓT uÛsÑ Ô¡ l\‘·ì $&ç∫ô|fÒdº ,æ
eTs√ ô|[¢ ≈£L&Ü #˚ùddüT≈£îHêï&É+≥,μμ n+~ neTà.
ªªeT] l\‘· n‘·ìô|’ πødt ô|≥º˝Ò<ë... nìï >±j·÷\T #˚ùdÔ...μμ
ÄX¯Ãs¡´+>± n&ç>±qT.
ªªn<˚ Á{≤»&ç . b˛©düT\ ¬s’&é˝À |ü≥Tº|ü&ç+<äH˚ Å|ü#ês¡+ ‘Ó>∑
»]–+~. n+<äs÷¡ <ëìøÏ eT]ìï nyêdüyÔ ê\ì n~› e÷{≤&É≥+‘√
ÄyÓT #ê˝≤ nee÷q|ü&+ç ~. ndü\T uÛsÑ øÔ¡ Ï #Ó|Œü ≈£î+&Ü yÓfi≥ ¢̄ y˚T ‘·qT
#˚dqæ ô|<ä› ‘·|Œü ì ã\+>± qeTTà‘√+<ëyÓT. #ê˝≤ –©º>± |ò\ ” e⁄‘√+~.
sTT|ü&ÉT ÄyÓTøÏ |ü⁄{Ï\º T¢ ˝Ò<Tä . n‹Ô\T¢ ˝Ò<Tä . yÓTT>∑T&ÉT ˝Ò&TÉ . ePs¡T
˝Ò<äT. ù|s¡T ˝Ò<äT. ‘·ì|ü&ÉT y√ u§πø cÕ|ü⁄˝À u§¬ø &Ó*eØ >∑sY¢>± |üì
#˚k˛Ô+~. Á|üdTü ‘Ô +· ÄyÓT ù|s¡T e÷ì«. ePs¡T eTT+u…,’ μμ n+~ neTà.
e÷ì« ❆ 143
neTà yÓ+≥H˚ sT÷ $wüj÷· \T #Ó|Œü ≈£î+&Ü e⁄+&É˝øÒ £ bò˛Hé˝ÀH˚
#Ó|æŒ+<äì|æ+∫+~.
jÓT˝≤¬>H’ ê &ÉãT“ dü+bÕ~kÕÔqT, J$‘êìï ì\u…≥Tº≈î£ +{≤qì
Ä‘·à $XÊ«dü+‘√ #Óù|Œ l\‘· ø£fi¯¢ eTT+<äT yÓT~*+~. eTqdü+‘ê
~>∑T\T ø£eTTàø=+~. Áô|òwt |òe¢ü sY‡‘√ jÓT<äTs¬ q’ l\‘· #·÷|ü⁄˝À¢øÏ #=#·TÃ
ø=∫Ã+~. jÓT|üŒ{Ïø¬ H’ ê ÄyÓT eTqdüT˝À $cÕ<ä+ Ä |ü⁄e⁄«\ dü«#·Ãy¤ TÓ qÆ
>±*‘√ Ä$¬sb’ ˛‘˚ u≤>∑T+&ÉTqì|æ+∫+~.
ø±˙ n˝≤ »s¡>˝ ∑ <Ò Tä . Ä |ü⁄e⁄«\ <äTø±D≤ìøÏ Äs¡s¶ Y sTTe«{≤ìøÏ
e∫Ãq y=ø±yÓT, y=ø£|ü &ÉT l\‘· |üì#˚dqæ õyéT ø£s¢ TT+{Ÿ. l\‘·ì
#·÷dæ, ÄyÓT ù|s¡T e÷ì« ø±<äì , ÄyÓT Á{≤ø˘ ]ø±sY¶ u≤>∑T˝Òø£
õyéT yêfi¯ó¢ e⁄<√´>∑+˝À+∫ rùdXÊs¡ì #Ó|æŒ+~. n+‘˚ l\‘· C≤uŸ
b˛sTT+~. ‘·sT¡ yê‘· ÄyÓT j˚TeTsTT+<√ ‘Ó©<äT.
õyéT˝À jÓTHÓH√ï jÓTø¬ ‡’ C…dìt jÓT+‘· u≤>±H√ H˚]Œ+#˚ l\‘·,
ø±e*‡q Äø£è‹ì ‘·q ø£s¢ TT+{Ÿ‡øÏ sTT#˚Ã l\‘·, ‘·q J$‘êìï ‘·qøÏ
q∫Ãq≥Tº r]Ã~<äTø› =H˚ Á|üjT· ‘·ï+˝À jÓT|üŒ{Ïø¬ H’ ê dü+‘√cÕìï bı+<äT
‘·T+<äì|ædüTÔ+≥T+~.
sTT|ü&û ñeT |æ\¢\ düeTdü´ #Ó|üŒ>±H˚ l\‘· u≤>± >∑Ts¡TÔ
ø=∫Ã+~. &çÅdüuº >Ÿ ± nì|æk˛Ô+~.
ø±s¡T bÕsYÿ#˚dæ Ä|òd” ˝ t ÀøÏ yÓfi≤¢qT. yÓ+≥H˚ |üì yÓTT<ä\Tô|{≤ºqT.
ñeT >∑Ts¡TÔ≈£îsê˝Ò<äT.
kÕj·T+ø±\+ sTT+{Ïø=düT+Ô fÒ, sπ |ü⁄ e⁄<äjT· y˚T ñeT e∫Ã ‹]–
sT÷ $wüj÷· \T e÷{≤&ç‘,˚ u≤|tsπ ... M{ÏøÏ <ä÷s¡+>± e⁄+&Ü*. ˝Òøb£ ˛‘˚
eTq'XÊÙ+‹ e⁄+&É<Tä . kÕj·T+ø±\+ sTT+{Ïø=#êÃø£ ù|òdãt Tø˘ ø±ùd|ü⁄
#·÷XÊqT. eTqdüT˝À+∫ ñeT yÓ[b¢ ˛sTT+~.
‹]– e⁄<äjT· y˚T ñeT neTà‘√ e÷{≤&ÉT‘√qï e÷≥\T $ì|æ
düTÔHêïsTT. ªª|æ\¢\T jÓT+<äT≈£î ø£\>∑fÒ¢<√ ‘Ó\e<äeTà. &Üø£ºsY |üØø£å\øÏ
&ÉãT“\T e÷ neTàq&ç– ‘ÓeTà+≥THêï&Ée÷à e÷ Äj·Tq... Ä≥˝≤

e⁄+<ë... ô|<ä\ › eTT+<äT |ü+#êsTTrøÏ ePs¡T b˛<ëeTHêïqT. sêq+≥T
Hêï&ÉT. jÓT˝≤ sê&√ #·÷kÕÔqT. >∑T+E≈£îb˛‘ê. Hê\T>∑T s√E\y=«#·TÃ.
|üìøÏ sêqT...μμ ñeT #Ó|⁄ü ‘√+~.
Hê ø£fi¯¢ eTT+<äT #·s¡à+‘√ e÷Á‘·y˚T jÓT<äT¬s’q l\‘·... ˝À|ü
\Tï+∫ Ä+<√fi¯q.
>∑‘· ø=+‘·ø±\+>± Hê≈£L neTàøÏ eT<Û´ä , eTj·T÷sY >∑T]+∫
Hê Á|ües¡qÔ $wüjT· +>± s¡øs£ ø¡ ±\T>± dü+uÛ≤wüD\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT.
eTj·T÷sY‘√ ô|[¢ì sTT+{À¢yêfi‚¢ ìX¯ÃsTT+#ês¡T. ô|fi¯s¢ TTq ‘·sT¡
yê‘· eTj·T÷sY j·TT.j·Tdt yÓfi¢‚ eTT+<äT ‘·q‘√ qqTï ≈£L&Ü s¡eTàHêï&ÉT.
n|üŒ{ÏøÏ Hê |æôV≤#Y.&ç |üP]Ôø±˝Ò<äT. #·<äTe⁄ |üPs¡Ôj·÷´ø£ ekÕÔq+fÒ
düsπ qHêï&ÉT. ‘·sT¡ yê‘· e⁄<√´>∑+ e∫Ã+~ . ø=~›ø±\+ C≤uŸ #Ój÷· ´\ì
e⁄+<ä ì #Ó | æ Œ q|ü  &É T eTj· T ÷sY y=|ü  ø√˝Ò < ä T . nø£ ÿ &ç π ø
e#˚Ãj·TeTHêï&ÉT. neTà ≈£L&Ü qqTï eTj·T÷sY <ä>sZ∑ øπ¡ yÓ[b¢ ˛eT+~.
ø£w+ºü MT<ä eTj·T÷sYì y=|æŒ+∫ sT÷ C≤uŸ˝À #˚sêqT.
ªªqTe⁄« ]dtÿ rdüTø=+≥THêïyé. eTj·T÷sY <ä>sZ∑ øπ¡ yÓ[b¢ ˛ $uÛ≤‘·,μμ
n+~ neTà.
ªªø=~› HÓ\˝Ò ø£<äe÷à.μμ
ªªsTT|üŒ{Ïøπ #ê˝≤ Ä\X¯´+ nsTT+~. eTqTwüß´\T jÓT|ü&ÉT
y=πø˝≤ e⁄+&ÉsT¡ . eTj·T÷sYøÏ ∫ø±≈£î ‘Ó|Œæ +#·≥+ jÓT+<äT≈£î. n‘·qT
nø£ÿ&É y=+≥]>± e⁄+≥THêï&ÉT. ø¬ ØsY<e˚ TT+~. nø£ÿ&çøÏ yÓfi≤¢ø£ ≈£L&Ü
C≤uŸ #˚jTÓ T#·TÃ,μμ n+~ neTà.
ªªqTe⁄« jÓT|üŒ≥Tï+#√ C≤uŸ #˚dü÷Ô qH=ï<ä›ä+≥THêïyé j˚T+{Ï.
eTj·T÷sY ≈£L&Ü C≤uŸ ø√düyT˚ yÓfi≤¢&TÉ ø£<ë. y=ø£kÕ] nø£ÿ&çøÏ yÓ[‘˚
j˚TeTT+≥T+~+ø£... sTT\T¢, øÏ&‡é sTT˝≤H˚ J$‘·+ _J nsTTb˛‘·T+~.
sTTe˙ï ôd{Ï˝Ÿ nj˚T´dü]øÏ C≤uŸ #Ój÷· ´\H˚ ÄdüøÔÏ ndü\T e⁄+≥T+<√
˝Ò<√. ø=Hêïfi‚¢>± sTTø£ÿ&É e⁄+{≤qT. eTj·T÷sY‘√ e÷{≤&ÉT. qTe⁄«
n&ç–‘˚ e<äì› K∫Ã‘·+>± nq&ÉT,μμ neTàì ]¬ø«dtº #˚XÊqT.
e÷ì« ❆ 145
ªªe<äT› $uÛ≤‘·. y˚T+ e÷ J$‘ê\ì ì]à+#·Tø=qï|üŒ{Ï˝≤
sTT|üŒ{Ï MT J$‘ê\T ˝Òe⁄. MT$ #ê˝≤#ê˝≤ ◊kı˝…{ ’ Ÿ nsTTb˛‘·Tqï
J$‘ê\T. qTe⁄« sTT|ü&ÉT e÷‘√ e⁄Hêïyé. n+<äTøπ ˙πøeT+‘· y=+≥]
‘·q+ nì|æ+#·<Tä . MT sT÷ ô|[¢ qT+∫ eTj·T÷sYøÏ j˚Ty√ ø=ìï jÓTø˘‡
ô|πøºwüHé‡ e⁄+{≤sTT. &çdübÕsTT+{Ï+>¥>± e⁄+≥T+~. nø£ÿ&É qT+∫
∫ø±≈£î\T, f…q¸Hé‡ yÓTT<ä\e⁄‘êsTT. yÓfi¯ó¢, ø=Hêïfi¯ó¢ n‘·ì‘√ ôdŒ+&é
#˚sTT. n|ü&ÉT Ä˝À∫+#·T j˚T+ #Ój÷· ´˝À,μμ n+~ neTà.
ªªn‘·ìøÏ H˚q+fÒ #ê*wüº+. j˚T+ f…q¸Hé‡ ekÕÔsTT?μμ
ªªsTTwüº+, Áù|eT sTTe˙ï XÊX¯«‘·yÓTÆq jÓTyÓ÷wüHé‡ j˚T+ ø±<äT.
düV≤ü #·sT¡ \T>± e⁄+&É≥+ jÓT+‘√ n+<äyTÓ qÆ n|ü⁄s¡÷|üyTÓ qÆ ã+<Ûyä TÓ HÆ ê
nqTã+<Ûë\ìï+{Ï˝À ø¬ ˝≤¢ #ê˝≤ eqïs¡ãT˝Ÿ nqTã+<Û+ä ...μμ sTT˝≤
kÕ>∑T‘·THêïsTT e÷≥\T e÷ sTT<ä]› eT<Û´ä .
n˝≤+{Ï düeTj·T+˝ÀH˚ Hê eTT+<äT ñeT, l\‘· J$‘êqT
uÛyÑ ê\T ì\ã&Ü¶sTT. dü+<äsê“¤\T y˚s¬ H’ ê, sT÷ nqTã+<Ûëìï ì\u…≥Tº
ø=H˚ u≤<Û´ä ‘ês¡÷|ü+ e÷s¡T‘·÷ ‹]– ‹]– eTq uÛTÑ »düÿ+<ë\ ô|’H˚
e⁄qï≥Tº+~.
J$‘·+˝À ø±+|æøπ¢ wüH‡é ekÕÔjT· H˚ nqTe÷q+ e⁄qï|ü&ÉT ny=#˚Ã
es¡≈î£ jÓT<äTs¡T #·÷dü÷Ô ≈£Ls√Ã≥+ jÓT+<äT≈£î... sT÷ sTTHéôd≈£L´]{ÏøÏ
eTqdüT˝Àì y√ bıs¡ ∫{Ï+¢ ~. nsTTHê düsπ ˝…≥dt ùdyé yÓTÆ dæÿHé...
Ä sêÁ‹ uÛÀ»Hê\T nj·÷´ø£ yêø˘øÏ yÓfi<¯ ëeTì neTàì n&ç>±qT.
#ê˝≤ ∫qï yÓHÓï˝À¢ sTT<ä›s¡+ q&ÉTdüTÔHêï+.
ªªeTj·T÷sY <ä>sZ∑ ø¡ Ï yÓfi<¯ ëeTqTø=+≥THêïqT. ø±˙ jÓT+<äTø√ Hê
eTqdü+‘ê n\»&ç>± e⁄+~. düeTdü´øÏ sTT<˚Hê |ü]cÕÿs¡+... H˚qT,
Hê˝≤+{Ï neTàsTT\+ y˚T+ ù|òdt #˚dTü qÔ ï düeTdü´\ì jÓT<äTs√ÿ˝Òø£
|ü]dæ‘Δ T· \‘√ sêJ|ü&bç ˛‘·THêïe÷... j˚T+{À #ê˝≤ ∫ø±≈£î>± e⁄+~...μμ
nHêïqT.
neTà ìX¯ÙãΔ+>± q&ÉTk˛Ô+~.

j˚T+ e÷{≤&É<˚+{À nqTø=+≥T+&É>±, ªªn˝≤ jÓT+<äTø£qT
ø√yê*. j˚TyÓ÷, ˙ sT÷ n\»&ç sT÷ düeTdü´\ì yÓTT‘·+Ô >± jÓT<äTs√ÿ
e{≤ìø√ ˝Ò<ë ø±dæìï |ü]cÕÿsê˝…H’ ê rdüTø=düTø=#˚Ã Ä˝À#·H√, M{Ïì
|ü+#·Tø=H˚ ùdïVü≤yÓ÷ <=s¡ø=#·TÃ ø£<ë... eTqøÏ eTqTwüß´\|ü≥¢ ø£q‡sYï
e⁄+&Ü* ø±ì j˚T <˚X+¯ ˝À e⁄+fÒjT˚ +{Ï...μμ n+~ neTà.
ªªn+‘˚q+{≤yê?μμ n&ç>±qT.
ªªH˚HÓ|ü&ÉT n+≥T+{≤qT #·÷&ÉT, e÷qe dü+ã+<Ûë\˝À,
eT¬sH√ï $wüj÷· \˝À eT÷düT≈£îk˛‘√qï sT÷ düe÷»|ü⁄ ø£fió¯ ¢ ‘Ó]|æ+#·
&ÜìøÏ j˚T ˝Ò»sY ∫øÏ‘‡· ø±yê˝Àqì... n<˚<√ yÓ‘T· ≈£î‘êy˚y÷Ó ... y=+≥]
>±H√, kÕeT÷Væ≤ø£+>±H√... ˙˝≤H˚ Ä˝À∫düTÔqï eT]ø=+<äs¡T ˙≈£î
jÓT<äTs¡ y=«#˚ÃyÓ÷...μμ n+~ neTà.
j˚TyÓ÷... neTà n+≥T+<˚ »s¡>=#˚ÃyÓ÷...
qe´ Mø°,¢ 27 |òÁæ ãe] 2013
e÷ì« ❆ 147
ÁuÒø|£ t u§πø...

eTj·T÷K sπ K\T eTeTà*ï |ü\
ø£]+#˚ ø£åD≤˝À¢ e÷ eTqdüT˝À¢
e⁄‘ê‡Vü≤+ e⁄s¡ø˝ £ kÒ ˛Ô+≥T+~. eT]
ø±ùd|ü{À¢ y˚TeT+‘ê C≤dæàHé |ü⁄wüŒ
>∑ T #êÃ¤ \ <ä T ø±D+˝ÀøÏ #˚ s ¡ T
ø=+{≤+. |üdTü |ü⁄, jÓTs¡T|ü⁄, ˙\+,
‘Ó\T|ü⁄, Ä≈£î|ü#Ã· , eP<ë, yÓ+&ç,
ã+>±s¡T esêí\‘√ dü«#·Ã+¤ >± $T\
$T\˝≤&ÉT‘√qï eTeTà*ï dü+‘√
wü+>± C≤dæàHé ‘·q ‘˚HÓs¡+>∑T ø£fi¢̄øÏ
n<äTø› =H˚ Ä ø£D
å ≤\T n‘·´+‘· |ü]
eTfi¯e+‘·yÓTÆq$... y˚T+ Å|üø±X¯
e+‘·yÓTÆq s¡+>∑T\˝À Äø£]¸kÕÔ+
ø±ì e÷ jÓTe«]øÏ dü«uÛ≤edæ<yΔä TÓ qÆ
ÁuÒø˘n|t u§πø... ❆ 149

|ü]eTfi¯+ ˝Ò<Tä . ø±˙ C≤dæàHé düV≤ü » düT>∑+<Ûä düTyêdüq\‘√ e÷ n+<äØï
yÓ÷Vü≤|ü⁄ <=+‘·s¡ eT‘·T˝ Ô À ùdÿ{Ï+>¥ #˚sTTdüT+Ô ~.
eT]ø±ùd|ü{À¢ ìqï sêÁ‹ es¡≈£î e∫Ãq Äs¡¶sY‡ Å|üø±s¡+ e÷
n+<ä]ï n+<äyÓTÆq |ü⁄wüŒ>∑T#êÃ¤\T>± eT\TkÕÔs¡T, sT÷ <äTø±D+˝À
|üì#˚ùd ne÷àsTT\T nu≤“sTT\T. s¡+>∑Ts¡+>∑T\ ]ã“Hé‡‘√, eTT∫Ãø£
ø±–‘ê\‘√ n\+ø£]kÕÔsT¡ . e÷ MT<ä #·\ì¢ ˙fi¯ì¢ ∫\ø£]kÕÔsT¡ . sêÁ‘·+‘ê
eT+#·T˝À Ä&ÉTø=qï≥Tº e÷ πs≈£î\ô|’ eT+#·T_+<äTe⁄\T. Äô|’
ø£deºü TsY‡ sTT∫Ãq yÓTùdCŸø±sYì¶ düqïì ]ã“HéøÏ |æH# é d˚ æ e÷MT<ä y˚˝≤&É
BkÕÔsT¡ , n+<äTø=H˚yê]øÏ ø£ì|æ+#˚˝≤. n|ü&ÉT ‘Ó\TdüT+Ô ~ e÷≈£î...
y˚T+ |ü⁄{Ïqº s√E X¯óuÛ≤ø±+ø£\ å yÓ÷... $yêVü≤~H√‘·‡|ü⁄ n_Ûq+<äq\yÓ÷...
Áù|eTì e´ø£Ô|ü]#˚ ‘=* |ü\T≈£î\yÓ÷... ùdïVü‰_Ûq+<äq\ yÓTÆÁr
ã+<ÛäqyÓ÷... $»jÓ÷‘·‡e|ü⁄ n_Ûq+<äq^‹ø£\yÓ÷... |ü⁄{Ïºq>∑&É¶øÏ
edüTqÔ ï+<äT≈£î kÕ«>∑‘ê+»\T \yÓ÷, $<˚Xj ¯ ÷· q|ü⁄ düø\ £ X¯óuÛÑ M&√ÿ
\TyÓ÷... sTT˝≤ y˚T+ jÓTe]yÓ÷ ‘Ó*dæq ø£D å ≤˝À¢ e÷ »qàkÕs¡øΔ y£ TÓ qÆ
‘·\+ù|<√ e÷≈£î ‘·è|æìÔ düT+Ô ~. n˝≤H˚ y=ø√ÿkÕ] ô|’ ˝Àø±\øÏ Á|üj÷·
DÏ+#˚ yê]ø√düeT÷ <äT:KdüeT÷Vü‰\øÏ yÓfi≤¢*‡ edüT+Ô ~. Ä‘·àøÏ ∫e]
ø±qTø£\yÓTÆq+<äT≈£î $qÁeT+>± qeTdüÿ]kÕÔ+.
Äø±X¯+˝À y˚T|ò÷ü \˙ï yÓ+&ç n+#·T\ì n<äTø› =qï Ä e⁄<äjT· +
j·÷|æ˝Ÿ Á^Hé ù||üs˝ Y À jÓTÁs¡jTÓ Ás¡ì >∑T˝≤;\ì #·T{Ïº d”Á^Hé ]ã“Hé‘√
düT‘ês¡+>± eTT&çyd˚ æ neT÷\ýÓTqÆ Áù|eT>∑T#êÃ¤ìï <ä>sZ∑ T¡ +&ç #˚sTT+
∫+~ C≤dæàHé. ‘·q yÓTTu…˝ ’ Ÿ ø¬ yÓTsê˝À Ä |üP\>∑T#·Ã+¤ |æøÃ£ sYì rdæ+~.
ne⁄q÷ yÓTùdCŸ sTTe«˝Ò<+˚ {À nqTø=+≥÷ Äs¡s¶ Y sTT∫Ãq düMT|tøÏ
ø±˝Ÿ #˚d+æ ~.
ªªy√ yÓTÆ &çj·TsY düMT|t... yÓTùdCŸ H˚qT sêj·÷˝≤... ˙ Åù|eT
Åbıb˛»˝Ÿì H˚H˝ Ó ≤ Hê e÷≥˝À¢øÏ Á{≤Hé‡˝Ò{Ÿ #˚kÕÔqT... qTy˚« #ÓbÕŒ*...μμ
n+≥T+~ C≤dæàHé.
n≥T|üøÿ£ yêfi¯ó¢ j˚TeTHêïs√ ‘Ó©<äT ø±˙, ªªsTT+‘· ã<äø› y£ TÓ ‘Æ ˚
jÓT˝≤... y√¬ø... sêkÕÔqT. ø±˙ MTs¡T $ì jÓT˝≤ e⁄+<√ #ÓbÕŒ*,μμ
n+<ëyÓT.

ÄyÓT yÓTùdCŸ sêdæ n‘·ìøÏ $ì|æ+∫ b˛\ÿ&Ü{Ÿ‡ e⁄qï uÒ_|æ+ø˘
düqïì ]ã“HéøÏ |æHé #˚d+æ ~. Ä |ü⁄wüŒ>∑T#êÃ¤ìï &Ó*e] u≤jYT" #˚‘T· ˝À¢øÏ
rdüTø√>±H˚ jÓT˝≤¬>H’ ê y=ø£ÿkÕ] Áù|eT Á|üb˛»˝Ÿì n+‘· n+<ä+>±
sêdæq C≤dæàHéì Vü≤>¥ #˚dTü ø√yê\ì|æ+∫+<ä+≥ Ä >∑T˝≤_ >∑T#êÃ¤ìøÏ.
cÕ|ü⁄˝À+∫ ãj·T≥øÏ e#˚Ã >∑TeTà+øÏ |üø£ÿH˚ e⁄+≥T+~ ]ôd|ü¸Hé
øö+≥sY. nø£ÿ&É ì\ã&ç C≤dæàHé |ü⁄wüŒ>∑T#êÃìï ø£qT˝≤sê #·÷düT
ø=+≥T+~. &Ó*eØ u≤jYT" #˚‘T· ˝À¢+∫ ÄyÓT yÓ|’ ⁄ü ‘=DÏø+Ï ~ |ü⁄wüŒ
>∑T#êÃ¤+. C≤dæàHé ¬s+&ÉT #˚‘·T\‘√ Ä j·÷|æ˝ŸÁ^Hé Á{≤Hé‡|ü¬s+{Ÿ
ø±–‘·+˝À #·T{Ïqº >∑T˝≤;>∑T#êÃ¤ìï |ü≥Tºø=ì y=~›>±Z Vü≤èj·÷ìøÏ Vü≤‘·TÔ
ø=+~. |ü⁄wüŒ>∑T#êÃ¤|⁄ü |üPsπ ≈£î\˙ï düTdü+uÛsÑ +¡ >± eT]+‘·>± eTT&ÉT#·T
ø=HêïsTT. sTTø£ n+‘· Á|ü‘´˚ ø£yTÓ qÆ Áù|eT‘√ neT]Ãq ‘·qì n+<äTø√
uÀj˚T ne÷àsTTì #·÷&Ü\ì |ü⁄wüŒ>∑T#·Ã+¤ øÏ Äsê≥+>± e⁄+~.
nìï uÛÅÑ <ä‘êe\j·÷\ì <ë≥Tø=ì ÄyÓT bòÕ{ ¢ Ÿ eTT+<äT ì\ã&ç
sTT+{Ï ø±*+>¥ u…˝Ÿ H=ø±ÿ&ÉT &Ó*e] u≤jYT". |üHêyÓT ‘·\T|ü⁄ rdæ+~.
dü+‘·ø+£ ô|{Ïº |ü⁄wüŒ>∑T#êÃ¤ìï n+<äTø=ì neTj·T >∑~ ‘·\T|ü⁄ MT<ä
∫qï>± ‘·{+ºÏ ~.
ªªj·Tdt... ø£$THé,μμ nì düT‘ês¡yTÓ qÆ dü«s¡+. >∑~˝ÀøÏ yÓ[q¢ |üHêyÓT
#·T≥÷º #·÷dæ+~. >∑~˝À ÄyÓT ˝Ò<Tä . u≤Á‘·÷yéT ‘·\T|ü⁄ <ä>sZ∑ ¡ ì\ã&ç,
ªªjÓTø£ÿ&É ô|≥ºeT+{≤s¡T,μμ nì n&ç–+~.
ªªsTTÁ{≤,μμ ‹]– neTj·T düT‘ês¡yTÓ qÆ dü«s¡+ |ü*øÏ+~.
|üHêyÓT yÓT\¢>± ‘·\T|ü⁄ HÓ{+ºÏ ~.
u≤‘Y≥uŸ ì+&ÉT>± ˙fi¯¢ô|’ ‘˚\T‘·Tqï jÓTÁs¡ì >∑T˝≤;πs≈£î\T.
Ä ≥uŸ˝À neTj·T. ÄyÓT eTTK+ e÷Á‘·+ u≤‘Y≥uŸ ô|’u≤Û >∑+˝À ÄìÃ
≥uŸ˝À |ü&TÉ ø=ì e⁄+~. y√ |üøÿ£ >± ∫ìï Á{≤Hé‡|üs¬ +{Ÿ >±E uÖ˝À¢
yÓ\T>∑T‘√qï bò˛¢{Ï+>¥ πø+&ç˝Ÿ ˝…yÓ+&ÉsY |ü]eTfi¯+ eTè<äTe⁄>±. |ü⁄wüŒ
>∑T#·Ã¤+ n+<äTø=+≥Tqï neTj·T yÓ’|ü⁄ #·÷düTÔ+fÒ nì|æ+∫+~...
>∑T˝≤;|üP\ Äø±X¯+˝À #·+<äe÷eT.
|ü⁄wüŒ>∑T#êÃ¤ìï #·÷k˛Ôqï ÄyÓT ø£fi¢̄˝À¢ yÓTs¡T|ü⁄\ bòÂ+f…ÆHé.

Äs√E yÓTT<ä\T neTj·÷øÏ nH˚ø±H˚ø£ n+<äyTÓ qÆ |ü⁄wüŒ>∑T#êÃ¤\T
edüT+Ô &˚$ düMT|t qT+∫... ÄyÓT n‘·qT Á|üb˛CŸ #˚dqæ Áù|eT $wüjT· +
Ä˝À∫kÕÔqqï+<äT≈£î ø£è‘·»‘„ ê|üP]‘· |ü⁄wüŒ>∑T#êÃ¤+ |ü]j ¸ T· Hé |æ+ø˘‡‘√...
ÄyÓT yÓTT<ä{kÏ Õ] n‘·ì‘√ &˚{+Ï >¥øÏ ekÕÔqqï s√E ÄyÓT ø√dü+ y√
u§πøì Äs¡¶sY #˚XÊ&ÉT düMT|t. Äs√E C≤dæàHé |üdüT|ü⁄|ü#·Ãì ÁøÏkÕ+‹
eTyéT‡ì |üs¡TŒ˝Ÿ ø£\sY <ë*àj·÷dt‘√ neT]Ã u≤{Ï˝ŸÁ^Hé ù||üsY˝À
πs"|t #˚dæ+~.
C≤dæàHé sTTø£uH… é ø√s¡T‡ì #˚d+æ ~. n+‘˚ø±≈£î+&Ü ‘·q ù|¬s+{Ÿ‡‘√
ÄyÓT »bÕHéøÏ Vü‰*&˚øÏ yÓ[q¢ |ü&ÉT nø£ÿ&ÉTqï|ü&É÷ ÄyÓT sTTøÏuH… ˝ é À
Áø±wtø√sY‡ #˚dæ+~. ÄyÓTøÏ |ü⁄düÔø±\T #·~y˚ n\yê≥T e⁄+~. ‘·q
ø£deºü TsY‡ yÓTùdC…dt Á|ü‘´˚ ø£+>± e⁄+&Ü\qTø=H˚ Á|ü‹kÕØ ÄyÓT sêdüT+Ô ~.
q>∑s+¡ ˝Àì dæìe÷, ø±s¡Œsπ {Ÿ s¡+>∑+˝Àìyêfi¯ó,¢ sê»ø°jT· Hêj·T≈£î\T
sTT˝≤ <ë<ë|ü⁄ ôd\Áu…{d° t n+‘ê ÄyÓT ø£deºü TsY‡. $TìeTyéT eT÷&ÉT
y˚\T qT+∫ u§πødt <=s¡T≈£î‘êsTT. n+‘·ø+£ fÒ ‘·≈î£ ÿe⁄+fÒ ÄyÓT cÕ|t
yÓ’ù| #·÷&É˝Òs¡T jÓTe«s¡T. ÄyÓT u§πødt‘√ bÕ≥T bò˛¢{Ï+>¥ πø+&ç˝Ÿ‡,
ùV≤+&éy˚T&é ù||üsY‘√ #˚dæq Á^{Ï+>¥ ø±sY¶‡, yÓTùdCŸ ø±sY¶‡ ‘·q k˛ºsY˝À
neTTà‘·T+~. ÄyÓT j˚T+ #˚dHæ ê ÁX¯<>Δä ± Áù|eT>± #˚dTü +Ô ~.
C≤dæàHé yÓTùdCŸ sêdüT+Ô &É>± ÄyÓT u≤jYTÁô|ò+&é düTXÊ+‘Y e#êÃ&ÉT.
nø£ÿ&ÉTqï u§πøì #·÷dü÷,Ô ªª\M¢... jÓTes¡T jÓTe]øÏ...μμ nì n&ç>±&ÉT.
ªªkÕØ &É÷&é... #Ó|üŒ˝ÒqT...μμ
ªªj˚T+?μμ
ªªÅô|’ed” bÕ\d”.μμ
ªª y√... qT$«˝≤ bÕ\d” y˚T≥sY‡ n+≥T+{≤yé ø±˙ n+<äTø=qï
yêfi¯ó¢, |ü+|æ+∫q yêfi¯ó¢ sTT|ü&ÉT ì$TcÕ\˝À b˛dtº #˚ùdkÕÔs¡T>±...
jÓTìï ˝…’ø˘‡ e#êÃj·Tì #·÷düTÔ+{≤s¡T μμ nHêï&ÉT düTXÊ+‘Y.
ªªÁ|üdTü ‘Ô +· Á|ü|+ü #·+ eT÷&ÉT ˝…ø’ ‡˘ Äs¡T b˛dæ+º >¥‡>± »s¡T>∑T‘·THêï
H˚H˚ Åô|’ed” s¡÷˝Ÿ‡ì yÓ’˝…¢{Ÿ #Ój·T´˝ÒqT,μμ qe⁄«‘·÷ n+~ C≤dæàHé.
u§¬ø düMT|t &Ó*eØ #ÓjT· éTqï ◊<äT qø£Åå ‘ê\ Vü‰≥˝ŸøÏ ãj·T\T
<˚]+~.

neTj·T ø£+fÒ ø±düÔ eTT+<äT>± Ä Vü‰≥˝À¢ì |üP˝Ÿ ôd’&é &Óe’ T+&é
Vü≤e⁄dtøÏ yÓ[¢ ÄyÓTø√dü+ jÓT<äTs¡T #·÷düTHÔ êï&ÉT düMT|t. ÄyÓT e∫Ã+~...
sê>±H˚ n‘·qT ÄyÓTì øÏ+<ä qT+∫ ô|’ es¡≈£î #·÷dü÷Ô, ªª>±]®j·Tdt,μμ
nHêï&ÉT.
ÄyÓT ∫ìï dæ>∑TZ‘√, ªª<Ûë´+ø˘ j·T÷,μμ n+~.
ÄyÓTøÏ |òe¢ü sY‡ n+~+#ê&ÉT.
ÄyÓT yê{Ïì ø£Hêïs¡Œ≈£î+&Ü #·÷dü÷,Ô ªª qTe⁄« |ü+|æ+#˚ |ü⁄e⁄«\T
jÓT+‘√ n+<äyTÓ qÆ $. sTT+ø£ Ä s¬ ≥’ |t‡ jÓT|üŒ{ÏøÏ eT]Ãb˛˝Òì$. <Ûë´+ø˘
j·T÷ k˛ eT#Y,μμ ì+&Ó’q yÓTÆeTs¡|ü⁄ ÄyÓT dü«s¡+˝À.
n‘·qT q$«, ªªyÓTÆ |ü¢»sY,μμ nHêï&ÉT.
ªªsTT|ü&˚+ #˚düTÔHêïyé?μμ
ªªj˚T»ì‡øÏ ôd’Hé #˚kÕqT.μμ
ªª #ê˝≤eT+~ Åô|òï+&é‡ e⁄Hêïs¡T nìï sTT+&ÉÅd”º˝À... μμ
ÄyÓT q$« ªªMT~ #ê˝≤ ô|<ä› bòÕ´$T© _õHÓdt ø£<ëμμ n+~.
n˝≤ sêÅ‹ |üHïÓ +&ÉT >∑+≥\ es¡≈î£ e÷{≤&ÉTø=Hêïs¡T... nø£ÿ&É
qT+∫ ãj·T\T<˚sπ eTT+<äT n‘·qT ÄyÓT jÓT&ÉeT#˚‹ì ø±düÔ #=s¡e>±
n+<äTø=ì ÄyÓT düqïì #˚‹y˚*øÏ &Óe’ T+&é ]+>¥ ‘=&ç>±&ÉT.
ªªy√... ]j·T©¢ ≈£L´{Ÿ... <Ûë´+ø˘ j·T÷,μμ n+<ëyÓT.
sTT<ä›s¡T ˝≤+CŸ es¡≈£î e#êÃø£ n‘·qT n&ç>±&ÉT, ªª˝≤+>¥ Å&Ó’yéøÏ
yÓfi¯<ëe÷μμ
ªªeTs√kÕ]. e÷yéT jÓT<äTs¡T#·÷düT+Ô ≥T+~,μμ n+~ C≤dæàHé.
ªªj·TTesY $wt,μμ n+≥Tqï|ü&ÉT n‘·ì ≈£î&ç#ÓsTT´ ø±düÔ ô|’øÏ
˝Ò∫ #˚‹ y˚fi¯ó¢ yÓTT‘·Ô+ $#·TÃø=HêïsTT.
sTT<ä›s¡T jÓTe] sTTfi¢̄øÏ yêfi¯ó¢ yÓ[¢b˛j·÷s¡T.
ÄyÓT n‘·ì∫Ãq |ü⁄wüŒ>∑T#êÃ¤ìï ‘·q >∑~˝À ‘·q eT+#êìøÏ
jÓT<äTs¡T>± e⁄qï |üP\ fÒ_˝Ÿô|’ e⁄+∫+~.
yÓT&É es¡≈î£ yÓT‘·ìÔ s=C≤sTTì ø£|ü ø=ì Ä |üP\ì #·÷dü÷Ô ìÁ<äb˛
sTT+~.
◆ ◆ ◆

yê]<ä]› eT<Û´ä s√E ˝…øÿ£ ˝Òqìï j·TdtjT· yéTdt\T yÓ÷>∑T‘·T+&˚$.
Äs√E neTj·T ‘·*‘¢ √ e÷˝ŸøÏ yÓ[+¢ ~ cÕ|æ+>¥ø.Ï #Ó|ü \ cÕ|t˝À
ôV’≤V”≤˝Ÿ‡ì y˚düTø=ì yê{Ï ‘·q ôd˝Ÿ‘√ |æø£ÃsY rdæ düMT|tøÏ |ü+|ædü÷Ô
˙ #ÛêsTTdt j˚T+≥ì yÓTùdCŸ ô|{Ï+º ~.
n‘·qT »yêãT sTT#êÃ&ÉT. ÄyÓT yê{ÏH˚ ôd˝…øº̆ #˚dTü ø=+~.
ªªjÓTes¡‘q· T,μμ neTj·Tì ÄyÓT ‘·*>¢ ±s¡T n&ç>±s¡T.
ªªdüMT|t. #ê˝≤ sTTwü|º &ü TÉ ‘·THêï&ÉT. Ä sTTwü+º #·÷k˛ j˚TyÓ÷
Hê≈£î #ê˝≤ sTTwü+º e#˚Ãdæ+~,μμ n+~ neTj·T.
ªªn‘·qT jÓT˝≤+{Ïyê&ÉT,μμ n&ç>±sêyÓT.
ns¡+ú ø±ø£ njÓ÷eTj·T+>± ‘·*¢ yÓ|’ ⁄ü #·÷dæ+~ neTj·T.
ªªn+fÒ bòÕ´˙‡ Áô|ò+&éwæ|t #˚düTÔHêï&Ü... ˝Òø£ d”]j·Tdt |üs¡‡Hê,μμ
n&ç>±sêyÓT.
ªªÁô|ò+&é‡ bòÕ´˙‡>± e⁄+{≤sê,μμ ø±düÔ ÄX¯Ãs¡´+>± n&ç–+~
neTj·T.
ªªø=ìïkÕs¡T¢... πøsY|òü⁄˝Ÿ,μμ eTØ jÓT≈£îÿe>± n&ç–‘˚ neTj·T
nee÷q+>± |ò˝ ” Ÿ ne⁄‘·T+<˚y÷Ó qì n+‘·ø+£ fÒ n&É>˝ ∑ <Ò Tä ÄyÓT.
◆ ◆ ◆
Áù|eT˝À C≤Á>∑‘HÔ· ~˚ yêHêø±\|ü⁄ Á|üyêVü≤+˝Àì ø±–‘·+ |ü&eÉ

e+{Ï+~. neTj·T düMT|t Áù|eT˝À nìï C≤Á>∑‘\ Ô· ì eT]Ãb˛sTT+~.
Vü≤˙eT÷Hé f…yÆ Té nsTTb˛sTT+~.
düMT|t sTT|ü&ÉT ÄyÓT ø±˝Ÿ‡ì |ü{Ïº+#·Tø√e≥+ ˝Ò<äT. ÄyÓT
j·TdtjT· +dt\øÏ »yêãT sTTe«≥+ ˝Ò<Tä .
neTj·T n‘·ì ø√dü+ jÓT<äTs¡T #·÷dæ#·÷dæ ø£˙ï{Ï¬øs¡≥+
ne⁄‘√+~.
Äs√E n‘·ìï jÓT˝≤¬>H’ ê ø£\yê\ì <ë<ë|ü⁄ e+<äkÕs¡T¢ ø±˝Ÿ
#˚d+æ ~. n‘·qT »yêãT sTTe«˝Ò<Tä . Äs√E n‘·qT C≤dæàHéøÏ &˚{øŸ Ï
yÓfi¢̄&ÜìøÏ y√ u§πø ø±yê\ì Äs¡¶sY #˚XÊ&ÉT. yÓTùdCŸ sêj·TeTHêï&ÉT.
sTT+‘·≈î£ eTT+<äT ù|s¡T sT÷ ù|s¡T y=ø£{Ï ø±<äT. k˛ eTs√ wæ|ºtò nqT
ø=+<ëyÓT. sTT˝≤ ø=+‘·eT+~ ne÷àsTT\T nu≤“sTT\T wæ|ºtò nsTTb˛
e≥+ >∑‘· ø=H˚ïfi¯ó¢>± C≤dæàHé #·÷düTÔH˚ e⁄+~.

Áù|eT #ê˝≤ es¡ïsYãT˝Ÿ jÓTyÓ÷wüHé jÓT+<äTø£e⁄‘·T+<√...
◆ ◆ ◆
düMT|t,
nH˚ø£ dü÷s√´<äj÷· ˝À¢ #·+Á<√<äj÷· ˝À¢ì yÓ\T>∑Tì eTq+ ø£*dæ
ø£qTï˝À¢ ì+|ü⁄ø=Hêï+. |ü⁄e⁄«˝À¢ì nH˚ø£ s¡+>∑T\‘√ eTT#·Ã{Ï+#·Tø=Hêï+.
∫ìï ∫ìï düsd¡ Tü ‡\ |üøÿ£ q eTì<ä]› øÏ e÷Á‘·yT˚ dü]|ü&+˚ ‘· fÒãT˝ŸøÏ
n≥TsTT≥T ≈£Ls¡TÃì yÓH’ ‘é √ yÓT]dæb˛‘√qï ô|<äe⁄\ì #·÷|ü⁄&ÉTy˚*‘√
qTe⁄« MT{Ïq|ü&ÉT Hê ‘·qTe⁄ yÓ÷Vü≤»\bÕ‘·yTÓ +Æ <˚.
qTe⁄«... qTe⁄«... qTe⁄« ‘·|Œü eTs√ <Ûë´ùd˝Òq+‘·>± ˙˝À y=~–
b˛sTT+<˚ eTqdüT... sTT|ü&ÉT ø£˙dü+ qTe⁄« Vü≤˝À nì ≈£L&Ü
jÓT+<äT≈£î nq≥+˝Ò<Tä . H˚H+˚ #˚XÊqT... ˙ eTqdüT Hêe\¢ j˚TyÓTHÆ ê
u≤<Û|ä &ü +ç <ë... qTe⁄« j˚T<√ y=ø£{Ï e÷{≤&ç‘H˚ >˚ ± ‘Ó\TdüT+Ô ~.
ÄX¯Ãs¡´+... Hê düeTø£+å ˝À H˚qT ‘·|Œü eTs√ dü+‘√wüyT˚ ˝Òq≥Tº+&˚
qTe⁄« sTT|ü&ÉT sTT+‘· ø£]ƒq+>± jÓT+<äT≈£î e⁄+≥THêïyé. y=πø
Vü≤è<äjT· + n‘·´+‘· Áù|eT>±, n‘·´+‘· ø£]qƒ +>± Hê Vü≤è<äjT· + |ü≥¢
jÓT˝≤ e⁄+&É>\ ∑ <äT. Ä Áù|eT dü‘´· e÷... sT÷ ø£]qƒ ‘·«+ dü‘´· e÷...
Hê sT÷ dü+<˚V‰ü \øÏ »yêãT sTTkÕÔeì jÓT<äTs¡T#·÷düT+Ô {≤qT.
neTj·T.
#·<$ä q ‘·sT¡ yê‘· #˚‹˝Àì yÓTTu…˝ ’ Ÿ qT+∫ ‘·˝‹… ,Ô ªq÷´ôdHé‡˝≤
‘·j÷· ´s¡sTT+~,μ nqTø=+≥÷ C≤dæàHé cÕ|tøÏ bò˛Hé #˚XÊ&ÉT.
ªªy√ ÁuÒøn ˘ |t u§πø neTj·÷ nÁ&Ódøt Ï &Ó*e] #ÓjT· ´+&ç,μμ nì
#ÓbÕŒ&ÉT düMT|t.
ªªyÓTùdCŸ,μμ bò˛Hé nf…+&é nsTTq ne÷àsTT n&ç–+~.
ªªÁuÒøn˘ |t... n+‘˚... <ëìπø+ yÓTùdCŸ e⁄+≥T+~,μμ >∑{>ºÏ ± qyê«&ÉT.
Äs¡s¶ Y sêdüTø=qï ÄyÓT Ä Äs¡s¶ Y yÓ|’ ⁄ü #·÷düTÔ ÁuÒøn
˘ |tøÏ j˚T |òe¢ü sY‡
u≤>∑T+{≤sTT nì nqTø=+≥T+&É>± C≤dæàHé cÕ|t˝ÀøÏ e∫Ã+~.
ªªÁuÒø˘n|t u§πøøÏ j˚T |òü¢esY yê&ÉeT+{≤s¡T,μμ n&ç–+~ Ä
ne÷àsTT C≤dæàHéì.
ªªÁuÒø˘n|t...μμ n+≥÷ jÓTÁ&Édt #·÷dæ C≤dæàHé ø£fi¢̄˝À y=ø£ÿkÕ]>±
düMT|tô|’ ø√|ü+ e∫Ã+~.
düTXÊ+‘Y e#êÃ&ÉT jÓT|üŒ{Ï˝≤ e⁄cÕs¡T>± qe⁄«‘·÷. ªªVü‰jYT"
j˚T+≥˝≤ e⁄Hêïyé,μμ n&ç>±&ÉT.
ªªÁù|eT b˛e{≤ìï sTT+‘· ne÷qMj·T+>± e´ø£Ô|üsêÃ˝≤...
‘·ì+‘·es¡≈£î sTT˝≤+{Ï u§πø |ü+|ü˝Ò<äT... |ü+|üqT ≈£L&Ü,μμ n+~
C≤dæàHé.
ªªqTyÓ«+<äTø£+‘· &çÅdüºuŸ ne⁄‘·THêïyé... nsTTHê ˙~ _õHÓdt
ø£<ë,μμ nHêï&ÉT düTXÊ+‘Y.
ÄyÓT ø±ùd|ü⁄ eTÚq+>± e⁄+&ç, ªª_õHÓùd‡ ø±˙ jÓT~Ûø‡˘ e⁄+{≤sTT
ø£<ë düTXÊ+‘Y. ndü\T ˙≈£î n˝≤ |ü+bÕ\H˚ Ä˝À#·H˚ ∫ø±≈£î>± ˝Ò<ë,μμ
n&ç–+~ C≤dæàHé.
ªªÁô|C…+{Ÿ Áf…+&é. yêfiËe¢ «s√ |ü+|æ+#·Tø=+fÒ eTq¬ø+<äT≈£î ∫ø±≈£î.
Hêπø+ ns¡ú+ø±e≥+ ˝Ò<äT qTyÓ«+<äT≈£î n|tôd{Ÿ ne⁄‘·THêïy√,μμ
nHêï&ÉT düTXÊ+‘Y.
ªªÁù|eT>± |ü+|ækÕÔs¡T. wæ|òtº nsTTb˛‘ês¡T. y√¬ø... ÁuÒø˘n|t u§πø
˝Ò+{Ï. jÓT+‘· Vü≤sYº ne⁄‘ês¡T. Áù|eT˝À+∫ eTT+<äT ãj·T≥øÏ e∫Ãq
yêfi¢̄øÏ j˚TeT+‘· u≤<Ûä e⁄+&Éøb£ ˛e#·TÃ. ø±˙ sTT+ø± n+<äT˝ÀH˚ e⁄qï
yêfi¯¢øÏ sTT<ä+‘ê jÓT+‘· <äT'K+>± e⁄+≥T+~. n+‘· Vü‰´$T˝ÒwüHé
nedüs¡e÷... M{Ïì #·÷dü÷Ô #·÷dü÷Ô eTq+ jÓT˝≤ Áf…+&é nqTø√
>∑\+...μμ n+~ C≤dæàHé.
ªªø±˙ n~ jÓTeT]®+>¥ Áf…+&é... qTe⁄« ˙ _õHÓdìt Ä Áf…+&éøÏ
<ä÷s¡+>± jÓT˝≤ e⁄+#·>∑\yé... ˙ ¬s>∑T´\sY ø£¢sTT+{Ÿ sT÷ cÕ|t˝À
nìï s¡ø±\ Äs¡s¶ ‡Y sTT∫Ã sT÷ y=ø£ÿ<ëì ø√dü+ eTs√#√≥øÏ yÓfi˝ ¢̄ &Ò TÉ
ø£<ë... ô|’>± qT$«˝≤ M{Ïì ]»øº̆ #˚kÕÔeì e÷¬sÿ{Ÿ˝À ‘Ó*ùdÔ ˙≈£î
#ê<ädüΔeTì, yê´\÷´ »&ç®yÓT+{Ÿ nì ìqTï Áu≤+&é #˚kÕÔs¡T ø£<ë...
n~ ˙ ¬øØsYøÏ j˚TeT+‘· eT+∫~ ø±<äTø£<ë... qTe⁄« Ä u§πøì
sTTe«ø£b˛‘˚ eTs=ø£sT¡ sTTkÕÔsT¡ . nsTTHê _õHÓd˝ t À |üs‡¡ q˝Ÿ |ò*” +>¥‡
j˚T+{Ï,μμ nHêï&ÉT düTXÊ+‘Y.

ªªndü\T ˙ Ä˝À#·q\T eT]+‘· ∫ø±≈£î>± e⁄HêïjYT"... |ü⁄wüŒ
>∑T#êÃ¤\+fÒ Hê¬ø+‘√ sTTwü+º . qH˚ïyÓTHÆ ê nqTø√ì sT÷ Væ≤+dü˝À H˚qT
bÕsYº ø±˝ÒqT,μμ nì düTXÊ+‘YøÏ #Ó|æŒ, ªªÄ ÁuÒø˘n|t u§πøì &Ó*eØ
#˚jT· ≥+ ˝Ò<ìä Ä ø£deºü TsYøÏ sTTHébÕò yéT #˚sTT... eTT+<Ó|ü &ÓH’ ê jÓTe
¬s’Hê ÁuÒø˘n|t u§πø Äs¡¶sY‡ sTTùdÔ rdüTø√ø£+&ç,μμ nì cÕ|t˝À yê]øÏ
#Ó|æŒ+~ C≤dæàHé.
C≤dæàHé e÷≥\T $+≥T+fÒ y˚T+ e÷qMj·T $wüj÷· \øÏ Äq
yê\T>± e⁄+&É{≤ìï Äq+~kÕÔ+ ø±˙ ne÷qMj·T $wüj÷· \øÏ >∑Ts¡T>Ô ±
e⁄+&É{≤ìøÏ sTTwüº|ü&É+ ø£<ë... n+<äTπø y˚T+ C≤dæàHé |ü⁄wüŒ>∑T#êÃ¤\
<äTø±D+˝ÀøÏ sêyê\ì ‘·|kæ ÕÔ+... ø√s¡Tø=+{≤+... Á|ü‹kÕØ e÷ Äø±+ø£å
rs¡<Tä . HÓsy¡ ]˚ q|ü&ÉT e÷ eTqdüT y˚\y˚\ esêí\ |üP\düeTTÁ<ä+˝≤
e⁄bıŒ+>∑T‘·T+~.
qe´ BbÕe[ dü+∫ø£, 2013

|ü⁄qï$T˝≤ e∫ÃbıeTàì...

eT∞¢ e#êÃqT. sT÷ eTeT‘·\
‘√≥øÏ sê˝Ò ø £ b ˛‘˚ e⁄+&É ˝ Ò ì
edü+‘·ø√sTT˝≤¢... ø=+&É\ø£e‘·\
˝Àj·T˝À¢+∫ ‘√≥\ MT<äT>± $ì
|æk˛Ôqï |üPs¡«u≤\´ j·Te«q ~H√
‘·‡yê\ düTdü+uÛÑsêìï #ÓbÕŒ*‡q
düeTj·T$T<˚.
#· T ≥÷º #· ÷ XÊqT. n<˚
ÁbÕ+>∑D+. ø=‘·Ô s¡+>∑T\‘√, ny˚
jÓT‘ÓÔÌq ns¡T>∑T\T. y=ø£|ü&ÉT
qï+‘· eT{Ïº˝Ò~|ü&ÉT. jÓT≈£îÿe
y˚Ts¡ ã+&É\T |ü]#ês¡T. n|üŒ{Ï
H˚ π s &É T #Ó ≥ ÷º , y˚ | ü # Ó ≥ ÷º ˝Ò y é .
n|üŒ{À¢ sT÷ sTT+{À¢ e⁄qï+‘·
eT+~ eTqTwüß´\÷ e⁄+&É≥+
˝Ò<äT.
|ü⁄qï$T˝≤ e∫ÃbıeTàì... ❆ 159
ndü© sTT\T¢ jÓT˝≤ e⁄+&˚~!
j˚TyÓ’|ü⁄ qT+∫ #·÷dæHê ø£ì|æ+#˚ jÓT‘ÓÔÌq sTT\T¢. #·T≥÷º |ü]
|üPs¡yí TÓ qÆ ‘√≥. jÓT|ü&ÉT |ü⁄e⁄«\T, ø±j·T≈£Ls¡\T, |ò˝
ü ≤\‘√ düyT˚ à[‘·
yÓTqÆ düTyêdüq\T MdüT+Ô &˚$. sTT+{À¢, yêøÏ{À¢, ô|s¡{À¢ jÓT≥T#·÷dæHê
eTqTwüß´˝Ò. Ms¡+<ä]ì ô|qy˚dqæ nqTsê>∑|⁄ü Hês¡T neTàeTà ø±<ä+
ã].
ªô|fi¢̄j·÷´ø£ ø±|ü⁄s¡yÓTÆ‘˚ bıs¡T>∑÷s¡T˝À ô|{≤ºs¡+&ç neTà>±s¡T.
ø±ì X¯sê«DeTà>±¬s|ü&ÉT neTà>±]+fÒ e⁄+{≤s¡+&ç,μ neTà >∑T]+∫
;ÛeTT&Ó|ü&É÷ sTT˝≤H˚ #Ó|ü⁄‘·T+&˚yê&ÉT.
ì»y˚T ø£<ë... ePVü≤ ‘Ó*‡q|üŒ≥Tï+∫ sT÷ sTT\T¢, Ä ø=+&É\T,
Ä ø=+&É\ô|’ sêÁ‹|üP≥ ø£ì|æ+#˚ dü‘´· <˚e⁄ì Ä\j·TBbÕ\T. sT÷
sTT+{À¢ ì ‘ê‘· > ±s¡ T , ô|<ä › e Tà\T, |æ q ïeTà\T, u≤u≤jY T \T,
e÷eTj·T´\T, u≤e\T, e~q\T, nø£ÿ\T, ‘·q ej·TdüT‡ |æ\¢\T
jÓT+<äs√... sTT<˚ sTT+{À¢ jÓTHÓïìï dü+Áø±+‘·T\T »s¡T|ü⁄ø=Hêï+.
ndü\T dü+Áø±+‹ e∫Ã+<ä+fÒ ø=‘·ãÔ ≥º\ ø√˝≤Vü≤\+. n|üŒ{À¢
dü+Áø±+‹øÏ, |ü⁄{Ïqº s√E\øÏ, jÓTe]yÓH’ ê ô|[¢fió¯ +¢ fÒ ø=‘·Ô ã≥º\T ø=H˚
yês¡T. sTT|üŒ{≤¢ jÓT|ü&ÉT |ü&ç‘˚ n|ü&ÉT ã≥º\T ø=H˚yês¡T ø±<äT.
ø=‘·Ô _j·T´+ <ä+∫, Ä |æ+&çì ø=‘·Ô u…\+¢ ˝À ø£*|æ #˚dqæ n]XË\
|òTü TeT|òTü TeT\T. ã+‹, #êeT+‘·T\T, eT–Zq sπ –|üfi¢̄ düTyêdüq\‘√
sTT\¢+‘ê s¡øs£ ø¡ ±\ r|æ>±\T\T.
∫≥º‘·Ô ∫{Ïº #êeT+‘·T\‘√ »&É\˝≤¢\ì |æ\¢\+<ä] yÓ+≥
‹s¡T>∑T‘·T+&˚~. y˚dü$˝À ∫≥º‘·Ô‘√ »&É ≈£î{Ïº+#·Tø√{≤ìøÏ b˛{°|ü&˚
yêfi¯¢+. ø±ì sT÷ #êeT+‘·T\ ãs¡Te⁄HÓ{≤¢ yÓTTj·÷´˝≤ì yêb˛j˚T
yêfi¢̄+. nsTTHê n|üŒ{øÏÏ Hê\T¬><’ Tä »&É\T ÄyÓT eTT#·Ã≥ì rπsÃ$.
kÕj·T+ø±\eTj˚T´dü]øÏ n+‘ê sê<Û‘ä Ô· #·T≥÷º #π̊syêfi¢̄+. j˚T
bÕf…HÆ ê n&É>≥ ∑ + Ä\dü´+ #Ó+>∑T#Ó+>∑THê n+<äT≈£îH˚~. ∫qu≤e‘√
≥÷]+>¥ {≤ø°dt˝À dæìe÷¬øfi‚¢ |ü<∏äø±˝§ø£yÓ’|ü⁄, ∫qï|æ\¢\øÏ πs>∑T
|üfió¯ ¢ b˛dæq|ü&ÉT j˚Ts¡Tø=+fÒ <=]πø ∫\¢s¡ &ÉãT“\‘√ &Éu≤“ ◊dtÁ|òPü {À,
|”#·T$TsƒêjÓ÷ ‘˚\TÃø√˝Òì ‘·s¡®quÛÑs¡®q\T. sTT|ü&ÉT e÷˝Ÿ‡˝À bÕ¢dæºø˘

&Éu≤“˝À¢ |”#T· $TsƒêsTTì n+<ä+>± bÕ´ø˘ #˚dæ neTà≥+ #·÷dæ |”#T·
$TsƒêsTTπø+ eTVü‰<ë“¤>´∑ + nqTø=Hêï. ø±ì jÓT|ü&É÷ Ä &Éu≤“˝Àì
|”#·T$TsƒêsTTì s¡T∫ #·÷&Ü\ì|æ+#·˝Ò<äT. eTT>∑TZ\T y˚j·T≥+,
jÓTø£ÿ&É qT+∫ ePπsy√ ø±ì n+<äs¡÷ n+<ä]‘√ ‘Ó>∑ e÷{≤¢&˚düT
ø√e≥+. düT˝À#·HêsêDÏ>±] MTHê, Äs¡&TÉ >∑T\ sê»X‚KsY\ >∑T]+∫
#·~$qyêfi¯ó¢ #·<ä$qyêfi¢̄πø #Óù|ŒdüTÔ+&˚yêfi¢̄+.
e÷ n+<ä] eT<Ûë´ e⁄+&˚ Äràj·T‘·ø,Ï ùdïVü‰ìøÏ nqTã+<ÛëìøÏ
Äj·TTe⁄|ü≥T eº ÷ neTàeTà, ‘ê‘·>±s¡T.
&çÁ^ |üØø£å\T sêdæq yÓ+≥H˚ ô|[¢ dü+ã+<ÛäyÓTT∫Ã+~. n‘·H√
kÕ|òtºy˚sY sTT+õ˙sY. yêfi¢̄~ >√<ë]øÏ n≥T|üø£ÿ |ü˝….¢ $y˚ø˘ e⁄<√´>∑+
ø√dü+ e⁄+≥T+<˚y÷Ó bıs¡T>∑T sêÁwü+º .
ªª#êeTT+&˚X¯«]ì #·÷&=#·ÃHêï, eP{Ï bı>∑eT+#·Tì ø£|üø√e
#·ÃHêï neTàøÏ, neTàeTàøÏ <ä÷s¡+>± yÓfi¢̄qT. yÓ[¢ e⁄+&É˝ÒqT. e⁄qï
eP]˝À j˚T ∫qï e⁄<√´>∑y÷Ó , eékÕj·T+ #˚dTü ≈£îH˚yêfi¢̄HH’Ó ê #˚dTü
≈£î+{≤ ø±ì $y˚ø˘ e<ä+› fÒ e<äT,› μμ e÷ej·T´øÏ #ÓbÕŒqT.
ªªn˝≤ n+fÒ jÓT˝≤>∑e÷à. eTq ã+<ÛäTe⁄˝À¢ sTT+õ˙sY‡
e⁄Hêïs¡T. ø±ì kÕ|òyºt s˚ Y sTT+õ˙sY‡ ˝ÒsT¡ . |òdü ºt »qπswüHé kÕ|òyºt s˚ Y sTT+õ
˙sYøÏ uÛ≤s¡´$ ne«≥+ jÓT+‘· n<äèwü+º ,μμ nHêï&ÉT e÷ej·T´.
sT÷ e÷ej·T´øÏ j˚T+ #Ó|Œæ Hê ns¡+ú ø±<äT. neTà‘√H√, neTàeTà
‘√H√ e÷{≤¢&Ü*.
Äs√E ø=+&É\ø£e‘·\ ù|<äsê• ô|<äe› Tà ≈£î+≈£îeT Äs¡b˛k˛Ôqï
y˚fi,¯ ªªneTàì, ìq÷ï e~* <ä÷s¡+>± e⁄+&É˝qÒ T. jÓT|üŒ{Ïø° MT≈£î
<ä>sZ∑ √¢H,˚ M˝…‘’ ˚ neTà sTT+{Ï |üøÿ£ qTqï sTT+{À¢H˚ e⁄+&Ü\ì e⁄+~.
MTs¡÷ qqTï e~* e⁄+&É˝sÒ T¡ ø£<ë,μμ neTàeTà‘√ #ÓbÕŒqT.
neTàeTà ∫qï>± q$«, ªª˙ u…+>∑ Hêø£seú¡ Te⁄‘√+~sê. qTe⁄«
<ä÷s¡+>± e⁄+fÒ e÷≈£î u…+>π . ø±˙ eTq J$‘ê˝À¢ eTqøÏ <=]πø ‘√&ÉT
nìï+{Ïø£Hêï eTTK´+. eTqeT+fÒ sTTwüº+, >ös¡e+, eTq eTqdüT
H=|æŒ+#·≈£L&É<äH˚ dü+kÕÿs¡+, ns¡ú+ #˚düTø=H˚ ‘·‘·«+ e⁄+&˚ eTìwæ
eTqøÏ <=s¡øø£ b£ ˛‘˚ eTqXÊÙ+‹ e⁄+&É<eä Tà&É÷. sTT˝≤+{Ï \ø£D å ≤\ì

$y˚ø˝ ˘ À #·÷XÊqT. jÓT˝≤>∑q+{≤y˚y÷Ó , yêfi¯¢ ≈£î≥T+ã+ eTqøÏ ndü\T
‘Ó*j·Tì~ ø±<äT. eTq˝≤H˚ ø£*dæyTÓ \dæ e⁄qï ô|<ä› ≈£î≥T+ã+. eT+∫øÏ
#Ó&TÉ øÏ <äqTï>± ì\ã&É‘ês¡T. ne÷àHêqï, nø±ÿ#Ó˝fi¢… ó¯ ,¢ nqï<äeTTà
\‘√ eTqTwüß´\T ø£*düT+&Ü*. n˝≤H˚ #·T≥Tº|øü ÿ£ \yêfi¢̄‘√ ã+<ÛTä e⁄
\‘√ ùdïVæ≤‘·T\‘√ ø£*$&ç>± e⁄+&Ü*. sTT˝≤H˚ $y˚ø˘ e⁄Hêï&ÉT.
eTqTwüß´\øÏ <ä÷s¡+>± e⁄+&˚ e´≈£î\ Ô ‘√ J$‘·+ Á|üe÷<äøs£ +¡ . sTT+ø£
<ä÷s¡+ n+{≤yê... #·÷<ë›+. $y˚ø˘ sTTø£ÿ&É <ä>sZ∑ √¢ _õHÓdt yÓTT<ä\T
ô|{§º#T· Ã. eékÕj·T+ #˚jTÓ T#·TÃ. ˝Ò<ë nø£ÿ&˚ e⁄+&=#·TÃ. jÓTø£ÿ
&ÉTHêï ˙ J$‘·+ dü+‘√wü+>± e⁄+≥T+~,μμ nì Ä– #·T≥÷º j˚T|ü⁄>±
ô|]–q ‘√≥ì #·÷dü÷,Ô ªªsTT~ e÷ neTà>±] sTT\T¢. neTàøÏ eT>∑
|æ\\ ¢ T ˝ÒsT¡ . ‘·q sT÷ sTT+{Ïì bı˝≤ìï #·÷düTø√{≤ìøÏ y=ø£ÿ eT>∑
|æ˝≤¢&ÉT+fÒ u≤>∑T+&˚~. Ä&É|æ\¢\T eTT>∑TZs¡T ô|[¢fi¯ó¢ #˚düTø=ì yÓ[¢
b˛j˚Tyêfi‚¢ ø£<ë nqT≈£îH˚~. MT ‘ê‘·>±]‘√ Hê ô|fi¢̄sTT+~. neTàøÏ
e⁄qï ∫+‘·ì #ÓbÕŒH=ø£kÕ]. Äj·Tq Ä˝À∫+∫ yêfi¢̄ sTT+{À¢yêfi¢̄‘√
e÷{≤¢&ç sT÷ sTT+{À¢H˚ eTqeTT+<ëeTHêïs¡T. e÷ neTà Äq+<ëìøÏ
n+‘˚˝<Ò Tä . n‘·ìøπ + ÄdüT\ Ô T ˝Òø£ ø±<äT. neTàøÏ ø=&ÉT≈£îqe⁄<ëeTqT
≈£îHêïs¡T. n+‘˚. ‘ê‘·>±] eT+∫ eTqdüT, dü+kÕÿs¡+ e˝Ò¢ ø£<ë sT÷
sTT\T¢ sTT˝≤ ø£fiø¯ fi£ ˝ ¯ ≤&ÉT‘√+~. ˝Òøb£ ˛‘˚ H˚H+˚ #˚jT· >∑\qT. y=ø£ÿ
sêÁ‹ Á|üj·÷D+ #˚ùd <ä÷s¡y˚T ø£<äsê. $y˚ø˘øÏ qTe⁄« #ê˝≤ q#êÃyé.
jÓT˝≤¬>H’ ê sT÷ dü+ã+<Û+ä ≈£î~πs≥Tº #·÷&ÉeTHêïs¡+≥. ìqTï sTTwü|º &ü ˚
eTìwæ <=s¡ø≥ £ + n<äèwüyº T˚ ø£<sä ê,μμ sTT˝≤ neTàeTà ô|[¢øÏ y=|æŒ+
∫+~.
ª$y˚øø˘ Ï qTe«+fÒ sTTwü+º ...μ nqï neTàeTà e÷≥\T >∑Ts=ÔdTü +Ô
&˚$. y√ n|ü]∫‘· j·TTe≈£î&ÉT sTTwü|º &ü ≥ É + n+fÒ jÓT˝≤ e⁄+≥T+~.
n‘·ì s¡÷|ü+ ndüŒwü+º . ≈£î‘·÷Vü≤\+ yÓTT<ä\sTT+~. ô|fi¯s¢ TTb˛sTT+~.
$y˚ø˘ Áù|eT>± #·÷düT≈£îH˚yê&ÉT. e÷ n‘·Ô>±s¡T eTs√ e÷
neTàeTà˝≤ Äràj·T+>± e⁄+&˚yês¡T. $y˚ø˘ ‘·s# ¡ T· >± neTà, neTàeTà
<ä>sZ∑ ø¡ Ï |ü+|æ+#˚yê&ÉT. sTTø£ÿ&çøÏ e∫Ãq|ü&ÉT ‹]– $y˚øì˘ #·÷&Ü\ì
|æ+#˚~. nø£ÿ&ÉT+fÒ Mfi¢̄ô|’ u…+>∑. sTT~>√ sTT˝≤ e<äH› ˚ ne÷àyêfi¢̄øÏ

<ä>sZ∑ >¡ ± e⁄+&Ü\qT≈£îHêï. sTT˝≤ H˚ |ü⁄{Ïqº |üŒ≥Tï+∫ e⁄qï Äràj·TT
\øÏ, sT÷ ø=‘·Ô Äràj·TTìøÏ eT<Û´ä Vü≤è<äjT· + u…+>∑‘√ ePj·T\\÷π>~.
‘·*ì¢ ø±uÀ‘·THêïqì ‘Ó*j·T>±H˚ nìs¡«#·˙j·TyÓTqÆ e⁄<˚«>∑+.
neTàeTàì, neTàì #·÷&Ü\H˚ e⁄<˚«>∑+. yÓ+≥H˚ ePs¡T Á|üj÷· D+.
Ä |ü˝…¢, Ä |üPØ«≈£î\ sTT\T¢ sT÷ q÷‘·q Jyêìï Äos¡«
~+#êsTT.
HÓ\\T ì+&ÜsTT.
bÕ|ü |ü⁄{Ï+º ~. ù|s¡T e÷<ÛTä Ø\‘·.
eT<Ûä÷øÏ eT÷&√ HÓ˝§#êÃø£ $y˚ø˘ <ä>∑Zs¡øÏ |ü+|ækÕÔeTHêïs¡T. $y˚ø˘
qq÷ï bÕ|üì e<ä˝Ò¢ø£ e<ä˝Ò¢ø£ yÓfi≤¢&ÉT.
kÕj·T+ø±\+ ‘√≥˝À ø=+&É\øÏ sTT≥T yÓ|’ ⁄ü qTqï ÁbÕ+>∑D+˝À
#Ó≥¢ #·T≥÷º ø£{qºÏ #·bÕº MT<ä e÷<ÛTä Øì y=fiÀ¢ ≈£Ls√Ãô|≥Tºø=ì neTàeTà
Ä ø=+&É\ yÓ|’ ⁄ü , Äø±X¯+ yÓ|’ ⁄ü , q~bÕj·T yÓ|’ ⁄ü , ‘√≥\ yÓ|’ ⁄ü #·÷düT+Ô &˚~.
Ä #·÷|ü⁄\T #ê˝≤ ˝À‘Óq’ $.
ªj˚T+ Ä˝À∫düTÔ+{À+<√μ.... n&ç>±H√s√E.
ªªe÷ neTàì, neTàeTàì, neTàeTàyêfi¢̄ neTàì, MT neTàì,
ìqTï, ˙ ≈£L‘·T]ï #·÷XÊqT. jÓTìï ‘·sê˝À #·÷&ÉT. sT÷ nqïes¡+,
dæ+Vü‰#·\+, ‹s¡T|ü‹, sê»eT+Á&ç, $XÊK sTT˝≤ sT÷ #·T≥Tº|øü ÿ£ \
sTTfi¯ó¢, ePs¡T¢, eTqTwüß´\T sTT+‘˚ H˚ #·÷dæq Á|ü|ü+#·+. M{Ï‘√H˚
Hê J$‘·+ ô|qy˚düT≈£îb˛sTT+~. |æ\¢*ï eTè<äTe⁄>± ô|+#·≥+˝À
Hê¬ø+‘√ Äq+<ä+ <=]πø~, sTT|ü&ç|ü &˚ sT÷ sTT+{À¢ì |æ\\ ¢ T
ô|[¢fió¯ ,¢ #·<Tä e⁄\T |üPs¡jÔ ÷· ´sTT. e⁄<√´>±\ì $XÊKø√, ôV’≤<äsêu≤<éø√
y=ø=ø£ÿs¡÷ yÓfió¯ ‘·THêïs¡T. Á|üyêVü≤+ Je\ø£D å eTì ‘Ó\TdüT. sT÷ eT<Û´ä
j˚TeTì|ædTü +Ô <ä+fÒ sT÷ sTT+≥ sT÷ ø√˝≤Vü≤˝≤ìï jÓTes¡T düJe+>±
e⁄+#·T‘ês¡T. sT÷ sTT+≥ BbÕìï jÓT|ü&É÷ jÓTes¡T yÓ*–düT+Ô {≤s¡T,μμ
n+≥÷ ìX¯Ã\+>± Hê yÓ’|ü⁄, e÷<ÛäTØ yÓ’|ü⁄ #·÷dü÷Ô, ªªsT÷ sTT+{À¢ì
|æ\\ ¢ +<ä] ø£+fÒ ˙πø sTT\¢Hêï, eTqTwüß´\Hêï Äù|ø£å jÓT≈£îÿe. sTT\T¢
<˚eTT+~ eTqTwüß´\T eTTK´+. sT÷ sTT+{Ï u≤<Û´ä ‘· qTe⁄« rdüT
≈£î+{≤yê. $y˚ø˘ ]f…sÆ Y nj·÷´ø£ sTTø£ÿ&çøÏ ekÕÔyê ‘·©.¢ .. n|üŒ{Ïes¡≈î£

H˚qT, ‘·sê«‘· MT neTà sT÷ sTT+{Ï yÓ\T>∑Tì sTT˝≤H˚ e⁄+#·T‘ê+,μμ
n&ç>±sêyÓT.
‘·s¡‘·sê\ Je+ ìøÏå|üÔyÓTÆq ÄyÓT H˚Á‘·<ä«j·÷ìï #·÷dü÷Ô, ªHê
Jeq kÕ|ò˝ ü ≤´ìï nH˚«wæ+#˚ e÷s¡$Z T<˚Hy˚ ÷Ó ,μ nqTø=+≥÷ e⁄<äsTT
düTÔqï #·+Á<äTì kÕøÏå>± ÄyÓTøÏ e÷{Ï#êÃqT.
neTàeTà q$«+~ n<äT“¤‘+· >±. u≤+<Ûeä ´|ü⁄ ø£+{ÏqT´{Ï <=]øÏq
dü+‘·è|æÔ #·÷XÊHêyÓT ø£fi¯fl˝À¢.
Ä j˚T&Ü~ dü+Áø±+‹øÏ e÷<ÛäTØ\‘·øÏ uÛÀ–|üfi¯ó¢ b˛düTÔHêï+.
|üfi¯ó¢, #Ós¡T≈£îeTTø£ÿ\T, ô|’dü\T j˚Ts¡Tø=H˚ dü+<ä&ç. $y˚ø˘øÏ bò˛Hé
e∫Ã+~. e÷{≤¢&=#êÃ&ÉT.
n‘·ì eTTK+˝À ø√{Ï dü÷s¡T´\ yÓ\T>∑T. ªnyÓT]ø±˝À e⁄<√´>∑+
e∫Ã+~,μ #ÓbÕŒ&É+<ä] eTT+<äT. ªnyÓT]ø±Hê...μ ÄX¯Ãs¡´+>±, n<äT“¤‘+·
>± nHêïs¡T ø=+<äsT¡ .
neTàeTà yÓ|’ ⁄ü #·÷XÊqT.
#·÷|ü⁄\T ø£*XÊsTT.
Ä sêÁ‹ $y˚øì˘ , ªªqTe⁄« nyÓT]ø± yÓ[‘˚ H˚q÷, bÕ|ü,μμ n&ç>±qT.
ªªeTT+<äT H˚y[Ó ¢ nìï neTs¡TkÕÔqT. ‘·sê«‘· qTe⁄« bÕ|üì rdüT
ø=ì e#ÓÃjYT,μμ nHêï&ÉT.
ªªn+‘·<÷ä s¡+ sTT+‘·eT+~ì e~˝Òd.æ Ä C≤uŸ n+‘· eTTKé÷.
sTTø£ÿ&É eTqπø+ ‘·≈î£ ÿe,μμ n&ç>±qT.
ªªeT+∫ neø±X¯+. Hê≈£îqï Hê˝…&ø®é ,Ï n|æøπ¢ wüH‡é øÏ >=|üŒ neø±X¯+.
sT÷ |ò˝ ” ˝
¶Ÿ À H˚H+Ó ‘√ >=|üŒ>± ì\ã&Ü*,μμ nHêï&É‘q· T.
ªªsTT+‘·eT+~ì e~˝Òdæ sê˝ÒqT. n˝≤ì ˙≈£î <ä÷s¡+>± e⁄+&É
˝ÒqT. |”C¢ Ÿ $y˚ø,˘ Ä Ä˝À#·q e~˝…˝ ’ yÒ ê,μμ n&ç>±qT.
ªªn<Ó˝≤... sê≈£î+&Ü jÓT˝≤... H˚H˝ Ó ≤ e⁄+{≤qT. s¬ +&˚fió¯ ¢ n+‘˚.
‹]– e#˚Ã<ë›+. |”¢CŸ,μμ n&ç>±&ÉT $y˚ø˘.
HêøÏw+ºü ˝Ò≈î£ +&Ü Hê Á|üyT˚ j·T+ ˝Ò≈î£ +&Ü ìdü‡Vü‰j·T+>± Hê
J$‘·j·÷Á‘· yÓTT<ä\sTT+~.
nø£ÿ&˚ u≤ãT |ü⁄{≤º&TÉ .

Vü‰dæŒ≥˝À¢ $y˚ø˘ Hê‘√H˚ e⁄Hêï&ÉT.
¬s+&˚fi¯ó¢ ø±düÔ sTTs¡yÓ’ ¬s+&˚fi¯ó¢ nj·÷´sTT.
|æ\*¢ <ä]› #·<Tä e⁄\T nyÓT]ø±˝ÀH˚. sT÷ sTTs¡y’Ó s¬ +&˚fi¢¯ ø±\+˝À
neTàeTà b˛j·÷s¡T. ÁbÕDeT+‘ê Áù|yÓTÆq neTàeTàì ∫e]#·÷|ü⁄
#·÷&É˝Òø£b˛j·÷qT.
Á|üuTÑÛ ‘ê«\T e÷sêsTT. >√¢ã˝Ÿ jÓTø±q$TøÏ ‘·\T|ü⁄\T ‘Ó]∫q
ø±\+. j·TTjÓTdtøÏ sTT+&çj÷· qT+∫ eTqTwüß´\ Á|üyêVü≤+. #·T{≤º\T,
ùdïVæ≤‘·T\÷ e⁄Hêïs¡+<äT˝À. ôd˝Ÿb˛ò Hé, sTT`yÓTsTT˝Ÿ ‘·«s¡‘«· s¡>± #˚sT¡
≈£îH˚ uÛ≤yê\T, e÷≥\T. yÓuŸ ¬øyÓTsê e#êÃø£ eT]+‘·>± ô|]–q
#·÷|ü⁄\T. sTTìï sTT˝≤ $|ü¢yê‘·àø£+>± <˚X¯<˚XÊ\ì ø£*ù|düTÔHêï Hê
eTqôd|ü&ÉT s¬ ˝ ’ «Ò bÕ¢{bŸ Õò yéTô|’ kÕe÷qT´\‘√ ì\ã&çq≥Tº+≥T+~.
jÓTø£ÿe\dæq Áf…ÆHé edüTÔ+~, Hê eP]øÏ yÓ[¢b˛yê\H˚ ÄÁ‘·+˝ÀH˚
e⁄+&˚~ eTqdüT.
$y˚ø˘ ‘·q |ò˝ ” ˝
¶Ÿ À $»j·÷\ MT<ä $»j·÷\T kÕ~Û+#ê&ÉT. <˚X¯
<˚XÊ\øÏ |üìMT<ä ‹s¡T>∑T‘·T+&˚yê&ÉT. |æ\¢*ï ô|+#·T‘·÷ sTT+{À¢H˚
e⁄+&˚<ëìï. |æ\*¢ ï #·÷düT+Ô fÒ dü+‘√wü+>± nì|æ+#˚~.
Äs√E sTT+&çj÷· qT+∫ bò˛Hé. Hêqï>±]øÏ Äs√>∑´+ u≤>√˝Ò<ìä .
yÓuŸ ¬øyÓTsê˝À Vü‰dæŒ≥˝À¢ e⁄qï Hêqï>±]ì #·÷|ædüTÔHêïs¡T.
düŒs¡Ù˝Òì sT÷ f…ø±ï\J Hê eTqdüTøÏ ePs¡≥ìe«≥+ ˝Ò<Tä .
Äs√E #ê˝≤j˚Tfi¯¢ ‘·sê«‘· $y˚ø‘˘ √ e÷{≤¢&ÜqT... eTqdüT $|æŒ.
ª H˚H|Ó ü &É÷ sTT˝≤ ã‘·ø±\qTø√˝Ò<Tä . ˙ ø√dü+, ˙ >√˝Ÿ ø√dü+
sTTø£ÿ&çøÏ e#êÃqT. ˙ Áù|eT, |æ\\ ¢ +fÒ e⁄+&˚ Áù|eT‘√ e⁄HêïqT. sT÷
sTT\T¢, sT÷ >±* n˙ï n|ü]∫‘·+>±H˚ e⁄HêïsTT. MT Hêqï>±]øÏ u≤>∑T
˝Òq|ü&ÉT |üø£ÿqT+&É>∑*>±yê. ˙ $»jÓ÷‘·‡yê\|ü&ÉT eTqyêfi¯ó¢
jÓTe¬sH’ ê ˙ |üøÿ£ qTHêïsê. s¬ +&˚fió¯ ¢ nHêïyé, jÓTH˚ïfi¯ó¢ nsTT+~ $y˚ø,˘ μμ
nHêïqT.
ªªnπs... qTe⁄« n\yê≥T|ü&bç ˛‘êeqT≈£îHêïqT. sTTø£ÿ&çøÏ e∫Ãq
yêfiËe¢ «s¡T ˙˝≤ sTT+ø± e÷ ePs¡T, sTT\T¢ n+≥÷ u…+>∑ ô|≥Tºø√e≥+
#·÷&É˝<Ò Tä . n+‘ê Vü‰´|”>±, ÁbÂ&é>± |ò\ ” e⁄‘·T+{≤s¡T. sTTø£ÿ&çøÏ sêyê
\ì. ‘·eT |òPü ´#·sY Áu…{ ’ >Ÿ ± e⁄+&Ü\ì Á|ü‹s√E nyÓT]ø£Hé MkÕ ø√dü+

sTT+&çj·÷˝À ≈£L´\T ø£&ÉT‘·THêïs¡T. sTT|ü&ç˝≤ jÓTø±q$T øÏ+<ä
|ü&Hç ê C≤uŸøÏ Á‘Ó{Ÿ ˝Ò<Tä . eTqyÓT+‘· ]#Y>± jÓT~>±+. kÕ|òyºt s˚ Y |ò˝
” ˝
¶Ÿ À
sT÷ s√E ◊j·÷yéT düyTé ~∏+>¥ n+fÒ jÓT˝≤ M\sTT+~. sTTø£ÿ&çøÏ
sêe≥+ e˝Ò¢ ø£<ë eTq |æ\\ ¢ øÏ sTT+‘· eT+∫ jÓT&ÉT´πøwüHé e∫Ã+~.
sTT<ä+‘ê ˙≈£î ‘·è|æÔ>± ˝Ò<ë,μμ n&ç>±&ÉT.
ªª˙ $»j·÷\T, |æ\\ ¢ #·<Tä e⁄\T ì»y˚T. ndü\T sT÷ yÓTT‘·+Ô ˝À
H˚H+˚ {°? yÓTT<ä{À¢ dü+e‘·‡sêìøÏ y=ø£kÕ] sTT+&çj÷· øÏ yÓfi≥ ¢̄ + sêqT
sêqT ‘·q |üì _J ˝Ò<ë |æ\¢\ #·<äTe⁄, eT÷&˚fi¯ó¢ Hê\Tπ>fi¢̄ >±´|t
e#˚Ã~. ndü\T H˚H˚e÷Á‘·+ ø√s¡Tø=ì, sTTwüº|ü&Éì sT÷ J$‘·+˝ÀøÏ
H˚H˝ Ó ≤ e∫Ã|ü&Ü¶qT. sTTø£ÿ&É e⁄+&É{≤ìøÏ sTTwü|º &ü y˚ êfi¯ó¢ e⁄+&=#·TÃ.
yê[¢w+ºü , n˝≤ sTTwü+º ˝Òìyêfi¯S¢ e⁄+&=#·TÃ ø£<ë.μμ ÁãsTTHé Á&ÉsTTHéô|’
yê´kÕ\T #·~$, yê´düs¡#·q eø£è‘·«|ü⁄ b˛{°˝À¢ bÕ˝§Zqï »qπswüHé
qT+∫ e∫Ãq eTìwæì. >√¢ã˝Ÿ dæHê]jÓ÷˝À ô|]–q |æ\\ ¢ T j·TTj·Tdt
˝À neø±XÊ\ ø√dü+ yÓ‘T· ≈£îÿH˚≥Tº yêfi¢̄ e÷qdæød£ ‹úæ e⁄+≥T+~. sT÷
‘˚&Ü $y˚øø˘ Ï ns¡+ú ø±<ë. ndü\T ns¡+ú #˚dTü ø√≈£L&É<qä T≈£î+≥THêï&Ü...
eTTuÛ≤e+>± e⁄+&çb˛j·÷&ÉT.
$y˚ø˘ sTT+‘· ø±\+ y√ Vü‰s¡T˝À ø=≥Tº≈î£ b˛j·÷&ÉT. n‘·ìøÏ dü&HÉ é
>± sTT+&çj·÷˝À y√ kÕ|òtºy˚sY ø£+ô|˙ì bò˛¢{Ÿ #˚ùdÔ u≤>∑T+&ÉTqH˚
Ä˝À#·q e∫Ã+~.
ªªeTq+ sTT+&çj÷· yÓfi<¯ ë+,μμ nHêï&ÉT.
njÓ÷eTj·T+>± #·÷XÊqT.
ªª|æ\¢\øÏ nø£ÿ&˚ ô|[¢ #˚<ë›+. q\uÛ…’ ◊<˚fi¢̄ $y˚ø˘ sTT+&çj·÷˝À
ø£+ô|˙ ô|&ç‘˚ #ê˝≤ dü¬ø‡dt #˚j·T>∑\&ÉT,μμ qe⁄«‘·÷ nHêï&ÉT.
ªªì»+>± yÓfi<¯ ëe÷,μμ nø£ÿ&çøÏ yÓfi>¢¯ ±H˚ Ä sTT+{Ï|ìü , bı\+|üì
#˚sTT+#·≥+, ‘√≥*ï #·÷düTø√e≥+, e#˚Ãb˛j˚T eTqTwüß´\T y√
ì+&Óq’ qBÁ|üyêVü≤+ eTqdü+‘ê.
|æ\¢\‘√ ‘·H˚ #Ó|ü⁄‘êqHêï&ÉT $y˚ø˘. ø±ì j˚T+ #Ó|üŒ≈£î+&Ü
yÓøπ wüHé ˝À e÷ n+<ä]ï sTT+&çj÷· øÏ rdüTø=#êÃ&ÉT. y˚T+ sTT+{ÏøÏ
e∫Ãq eTsêï&ÉT ôd’ãsêu≤<é yÓfi≤¢&ÉT.

nø£ÿ&çøÏ yÓ[¢q sêÁ‹ bò˛Hé #˚dæ, ªªy√ yÓTÆ >±&é! ePVæ≤+#·˝Òq+‘·
ø£s|¡ Hü̧ .é $q≥+ y˚sT¡ , nø£ÿ&ÉT+&É>± #·÷dæ+~ y˚sT¡ . sTTø£ÿ&É j˚T<ÓH’ ê
ô|{≤º\+fÒ eTT+<äT \+#ê*e«≥+, rdüTø√e≥+ H˚sT¡ Ãø√yê*. dü|øπüò
{Ï+>¥,μμ nHêï&ÉT.
ªªn+fÒ eTq$Tø£ÿ&É,μμ Ä–b˛j·÷qT eT<Û´ä ˝À.
ªª&ÍfÒ,μμ nHêï&ÉT.
y=fi¯ó¢ eT+&ç+~. sTT+&çj÷· qT+∫ nø£ÿ&çøÏ yÓ[¢ ø=Hêïfi¯ó+¢ &ç
sTTø£ÿ&çøÏ e∫Ãq yêfi¢̄+‘ê n<˚ yÓTT<ä{kÏ Õ] $+≥Tqï+‘· ÄX¯Ãs¡´+>±
sTTø£ÿ&ç $wüj÷· \ >∑T]+∫ e÷{≤¢&‘É ês¡T. ø£eT÷´ìπøwüHé sTT+‘·>±
ô|]–q ø±\+ ô|<äô› |<ä› e⁄<√´>±˝À¢ e⁄qï Mfi¯ø¢ Ï ì»+>±H˚ j˚T+ ‘Ó*j·T
≈£î+&Ü e⁄+{≤j·÷ sTTø£ÿ&É |ü]dæ‘ú T· \T. Ä ∫ø±≈£î˝À e÷<ÛTä ] ô|[¢
$wüjT· + ø£~|æ+~ neTà. sê»eT+Á&ç˝À eT+∫ dü+ã+<Û+ä e⁄+<äì,
nu≤“sTT kÕ|òyºt s˚ Y sTT+»˙sY, ø±´+|üdt ôd\ø£Hå é e∫Ã sTTH√Œ¤ddæ ˝ t À
C≤uŸ e∫Ã+<äì #Ó|Œæ +~.
eT<ÛäT‘√ e÷{≤¢&Ü\qT≈£îHêïqT.
#ê˝≤ dü+e‘·‡sê\ ÁøÏ‘+· neTàeTà eT<ÛTä ì y=&ç˝À ô|≥Tºø=ì
≈£Ls¡TÃq dü\ ú +˝ÀH˚ ≈£Ls¡TÃì Ä˝À∫düT+Ô &É>± eT<ÛTä e∫Ã+~.
ªªeT<ÛTä ˙≈£î y˚Tsπ CŸ #˚<ë›+ nqT≈£î+≥THêï+. ˙ <äèwæ˝ º À jÓTe
¬s’Hê e⁄+fÒ #Ó|ü, ˝Ò<ë ˙ #ÛêsTTdt j˚T+{À #Ó|ü,μμ n&ç>±qT.
ªªy√ yÓTÆ >±&é! e÷MT ndü\T Hêø£+‘· r]ø£ jÓTø£ÿ&ÉT+~. ˙≈£î
‘Ó\TdüT>± H˚ì|üŒ{Ïes¡≈£î eHé&˚ ≈£L&Ü jÓTe«]‘√ &˚{Ÿ #˚j·T˝Ò<äT.
Hêø£dü\T u≤jYTÁô|ò+&é ˝Òø£b˛e{≤ìï n+‘ê $+‘·>± #·÷ùdyês¡ì
jÓTìïkÕs¡T¢ #Ó|üŒ˝Ò<äT ˙≈£î. n<=ø£ Áô|òwüsY... ˙≈£î Áô|ò+&é jÓT+<äT≈£î
˝Ò&+É ≥÷. qTy˚« yÓ‘T· ≈£î,μμ n+~ eT<ÛTä qe⁄«‘·÷.
ªªn~ #ê˝≤ ô|<ä› |üì ‘·©.¢ ˙ #ÛêsTTdt j˚T+{Ï?μμ n&ç>±qT.
ªªjÓTe¬s’Hê |üπs¢<äT e÷MT. ˙≈£î q#êÃ*. ˙ #ÛêsTTdt u≤>∑T+
≥T+~. ø±ø£b˛‘˚ H˚H=ø£ÿfÒ nqT≈£î+≥THêïqT. MTs¡T j·TTj·Tdt˝À
ôd{Ï˝Ÿ nsTTq f…ÆyéT˝À ø±ì n+‘·≈£îeTT+<äT ø±ì ôd{Ï˝Ÿ nsTTq

yêfi¯¢ sTTfi¯¢˝Àì |æ\¢*ï #·÷&É+&ç. nø£ÿ&˚ |ü⁄{Ïº ô|]–q nu≤“sTT
nsTT‘˚ ø±+|æøπ¢ wüH‡é #ê˝≤ ‘·≈î£ ÿe>± e⁄+{≤sTT,μμ n+~ eT<ÛTä .
ªªn<˚+{Ï?μμ njÓ÷eTj·T+>± n&ç>±.
ªªne⁄qT... sTTø£ÿ&É |ü⁄{Ïº ô|]–, sTT|ü&ÉT e⁄<√´>∑+ ø√dü+
nø£ÿ&çøÏ e#˚Ã nu≤“sTT nsTT‘˚ e÷ sTT<äs› +¡ ô|]–q yê‘êes¡D+
y˚sT¡ . y√ sTTs¡y’Ó ◊<˚fió¯ >¢ ± n‘·ìøÏ sTTø£ÿ&É y√ J$‘·+ e⁄+≥T+~.
yê{Ï qT+∫ dü|sπü {Ÿ ø±e{≤ìøÏ n‘·H+Ó ‘· s¬ &ûH√ ‘Ó©<äT. qTe⁄« qHÓï+‘·
sTT+&çjT· Hé>± ô|+∫Hê Hê j·÷dæŒsπ wüH‡é nyÓT]ø£Hyé .˚ Ä ‘˚&Ü e÷
sTT<ä]› eT<Ûë´ e⁄+&=#·TÃ. eTs=ø£{Ï eTq sTT+{À¢ ìqTï, ˙ jÓTyÓ÷
wüq˝Ÿ Á¬ød’ dæ ìt #·÷kÕqT. sTTø£ÿ&ÉTqï ˙ &çjT· sY n+&é ìj·TsY ø√dü+
qTe⁄« |ü&qç Äsê≥+. neTàeTà, HêqïeTà\ ø√dü+ eTq+ sTT+&çj÷·
sêe≥+. ‹]– yÓfi¯ó‘·Tqï|ü&ÉT yêfi¯ó¢ eTq*ï $Tdt #˚dü÷Ô |ü&˚ u≤<Ûä,
yêfi¯¢ì e~* yÓfi¯ó‘·÷ ∫qï|æ\¢\T>± H˚qT, ‘·eTTà&ÉT |ü&çq u≤<Ûä...
sTT<ä+‘ê ô|<ä› Á¬ød’ dæ t e÷MT. e⁄qï <˚X+¯ ˝À j˚T e÷s¡TeT÷\ e⁄Hêï
sTT+‘· yÓ*‹ e⁄+&É<äT. ã{Ÿ uÖ+&ÉØdt jÓT|ü&É÷ n&É¶y˚T. e÷≈£î
neTàeTà, HêqïeTà, ‘ê‘·>±s¡T¢, e÷eTj·T´\T, nqï\T sTT˝≤
ã+<ÛTä e⁄\+<ä]‘√ e⁄+&Ü\ì e⁄+&˚~. sTT+&çj÷· ˝À e⁄qï+‘·eT+~
e÷ø£øÿ£ &É ˝ÒsT¡ . n+<äTøπ MTs¡T nø£ÿ&˚ e⁄+{≤s¡T. nø£ÿ&É nu≤“sTT
nsTT‘˚ HêqeTà, ‘ê‘·>±s¡T, Ä $T–*q bòÕ´$T* yÓT+ãsY‡ e⁄+{≤s¡T.
|æ\¢*ï rdüTø=ì Á|ü‹ sTTj·Ts√, ≥T sTTesY‡ø√ y˚T+ n≥÷sTT≥÷
Á{≤yÓ˝Ÿ #˚j·Tqø£ÿπs¢<äT. &ç|òtHÓ{Ÿ>± ø=+‘· ùdºãT˝Ÿ jÓTyÓ÷wüq˝Ÿ ˝…’|òt
e⁄+≥T+~. nBø±ø£ Ä nu≤“sTT sTTø£ÿ&çyê&ÉqTø√, eTT+<äT nø£ÿ&çøÏ
e∫ÃHê, ù|¬s+{Ÿ‡ì sT÷ <˚XÊìï e<ä˝ì¢Ò yê&ÉqTø√ sTTø£ÿ&çøÏ e#êÃ<ë›
eT+{≤&ÉT. n|ü&ÉT Hê J$‘·+ j˚T+{Ï? H˚ìø£ÿ&É e⁄+&É˝qÒ T. n+<äTøπ
sTT˝≤+{Ï yÓTdt ˝Ò≈£î+&Ü nø£ÿ&É ôd{Ï˝Ÿ nsTTq bòÕ´$T©˝À+#˚
nu≤“sTTì #·÷&ÉT,μμ n+~ eT<ÛTä düŒwü+º >±.
HÓ‹Ô MT<ä _+<Ó&TÉ #·\˙¢ fi¯ó¢ >∑TeTà]+∫q≥T¢ eTqdü+‘ê ˙fi¢̄
<Ûës¡. bı≥º˝À ‹|ü‘√+~.
CÀ|òüsY... CÀ|òüsY... e÷Á‘· $T+–‘˚ ø±ì ‹|ü&ÉT ‘·π>Z≥Tº ˝Ò<äT.

jÓT|üŒ{Ïø¬ H’ ê sTT+&çj÷· yÓ[b¢ ˛‘ê+. nø£ÿ&˚ ôd{Ï˝Ÿ ne⁄‘êeTì
|æ\¢\‘√ ùwsY #˚ùd<ëìï. ø±ì yêfi¯ó¢ d”]j·Tdt>± rdüT≈£îqï≥T¢ ˝Ò<äT.
sTT|ü&ÉT eTq$Tø£ÿ&˚qì #Ó|‘æ .˚ .. yêfi¯ó¢ sTTø£ÿ&É sTTeT&É˝sÒ T¡ .
sTTs¡y’Ó j˚Tfi¯ó¢ u≤\´j·Te«q C≤„|øü ±\‘√ Hê Jeq+ sTTø£ÿ&É
yÓ*–+~.
n˝≤H˚ sTTHêïfi¯ó¢ yêfi¢̄ Jeq+ nø£ÿ&É yÓ*–+~.
$y˚øø˘ Ï sTTø£ÿ&É j˚T<ÓH’ ê #˚jT· ≥+|ü≥¢ ÄdüøÔÏ ‘·>T∑ ‘Z T· +<ä+≥T
Hêï&ÉT. n‘·ìøÏ nø£ÿ&˚ sTTwüº+. |æ\¢\ø° nø£ÿ&˚ e⁄+&Ü\ì e⁄+~.
Mfi¢̄+<äØï nø£ÿ&É e~˝Òdæ ‘·ìø£ÿ&É dü+‘√wü+>± e⁄+&É>\ ∑ <ë...
sTTs¡y’Ó j˚Tfi¢̄ Jeq|ü⁄ kÕs¡+ e÷Á‘·+ sTT+øÏq eTqdüT Hê~. Ä
‘·sê«‘· J$‘·+ kÕ>∑T‘√+~, n+‘˚. Äs√E yÓfi≥ ¢̄ + Hê #ÛêsTTdt ø±<äT.
sT÷s√E ‹]– yÓ[¢b˛e≥+ Hê #ÛêsTTdt ø±<äT. jÓT|üŒ{Ï¬ø’Hê
sTT+&çj÷· øÏ yÓ[b¢ ˛‘êqH˚ ÄX¯ sTT+ø£ ˝Ò<Tä ìdü‡+<˚V≤ü +>±.
ªªdüπs eT<ÛäT,μμ <äT:U≤ìï XÊ«•dü÷Ô nHêïqT.
sT÷ eTeT‘·\ ‘√≥øÏ H˚H√ edü+‘·ø√sTT\H˚ XÊX¯«‘·+>±.
qe´ BbÕe[ dü+∫ø£, 2011

n‘·T\´

˝Òe+&ÉsY y˚T|òüT+ ‘·q uÛÑTC≤\
yÓqTø£ qT+∫ eTTK+ô|’øÏ ∫\ø£
]+∫q »˝Ò¢<√ eTqdüT˝ÀøÏ C≤]
q≥ºì|æ+∫, H√{ŸãTø˘ô|’ ìeT>∑ïyÓTÆ
e⁄qï #·÷|ü⁄\ì ‘·q ≈£î&çuÛÑTC+ô|’
qT+∫ yÓqøÏÿ ‹|æŒ #·÷XÊ&ÉT dü‘´·
<˚yé.
#˚‹‘√ H˚dæq eTT<äTsê≈£î
|ü#·Ã yÓT‘·Ôì q÷\T #·T˙ïì ø£|ü
ø=qï qTqTô|’q uÛTÑ C≤\ô|’ n‘·T≈£îÿ
b˛sTTq ‘·q #·÷|ü⁄\ì n‹ø£w+ºü ô|’
ÄyÓT eTTK+ô|’ ì*bÕ&ÉT. ÄyÓT
eTT≈£îÿ|ü⁄&Éø£ s¡e«ô|’ |ü&ÉT‘√qï
n‘·T\´ ❆ 171
$<ä÷´BΔ||ü ⁄ü ø±+‹ ∫ìï∫ìï dü|eÔü sêí\T #·Tø£ÿ˝…’ ô|<äe⁄\ô|’ yÓTs¡Tk˛Ôqï
yÓTs¡T|ü⁄ì #·÷dü÷Ô nÅ|üj·T‘·ï+ >±, ªªVü≤˝À,μμ nHêï&ÉT dü‘·´<˚yé.
‘·qyÓ|’ ⁄ü #·÷&É>±H˚, ªø=ã“] ˙fi¯ófl ì+&çq ø=\qT˝À q\¢ìø£\Te
|ü⁄e⁄«\T $#·TÃø=qï≥TºHêïj˚T #·÷|ü⁄\T,μ nqTø=+≥÷, ªª◊ j·÷yéT
dü‘·´<˚yé,μμ nHêï&ÉT.
ã+‹|ü⁄e⁄« s¡+>∑T ø±≥Hées¡˝¶Ÿ dæy¢ Té |ò{
æ Ÿ ≈£îsêÔ. j˚T|ü⁄>± ˝ÒjT· sY‡
˝ÒjT· sY‡>± ô|]–q q\¢ì y=‘ÓqÔÌ E≥Tºì #·÷dü÷,Ô ªj˚T+ cÕ+|ü⁄ yê&É
‘ês√ uÛ˝ Ñ Ò dæ©ÿ>± yÓTs¡Tk˛Ô+~,μ nqTø=+≥÷, ªÅ|üdqü ï >√<ëe] n\
˝≤¢+{Ï #·÷|ü⁄\Tqï sT÷ ≈£îÁsê&Óes¡Tμ?! ª_*¢+>¥ øö+≥sYøÏ |üøÿ£ H˚ ∫ìï
fÒ_˝Ÿô|’ ≈£Ls¡TÃì sTT+‘· Vü‰sTT>± |üì #˚düTø=+≥THêï&É+fÒ sT÷
cÕ|t y˚TH˚»sY nsTT e⁄+{≤&ÉT. yÓTT‘êÔìøÏ Vü‰+&édyü Té Åô|ò+&û¢ y˚TH˚»sYì
nbÕsTT+{Ÿ #˚dTü ø=qï≥TºHêïs¡T. bÕ‘· y˚TH˚»sY ø±düÔ ]»sY«&é. sTT‘·ìøÏ
#=s¡e e⁄+~. Ä e÷Á‘·+ #=s¡e ˝Òøb£ ˛‘˚ sTT˝≤+{Ï Ä\ºsπ ï{Ïyé <∏ë{Ÿ
Åb˛ôddt‘√ ô|{Ïºq ÄsêZìø˘ k˛ºsY‡ì q&É|ü≥+ ø£wüºy˚T,μ nqTø=+≥÷
ªªVü‰sTT, ◊ j·÷yéT n‘·T\´... HÓd’ t MT{Ï+>¥ j·T÷,μμ n+<ëyÓT.
ø£+~|ü|ü, y˚s¡TXËq>∑\T, |ü+#·<ës¡, u…\¢+, ø=Ás¡\T, ÁuÖHé¬s’dt
sTT˝≤ #·ø# £ ø· ± ‘·qøÏ ø±e*‡q$ y=ø√ÿ sπ ø˘ qT+∫ rdüTø=+≥T+fÒ,
ªk˛... sT÷yÓTøÏ sT÷ k˛ºs‡Y |ü]#·jT· y˚Tqqïe÷≥...μ nqTø=Hêï&ÉT »j·T
<˚yé. ÄyÓT Ä yÓTT‘·Ô+ düs¡T≈£î*ï _*¢+>¥ fÒãT˝Ÿô|’ e⁄+∫, k˛|t‡ e⁄qï
sê´ø˘yÓ’|ü⁄ yÓfi¯ó‘√+fÒ n‘·q÷ ÄyÓT yÓqπø yÓfi≤fl&ÉT.
y=ø√ÿ k˛|tì yêdüq #·÷dü÷Ô ‹]– rdæq#√fÒ ô|fÒdº Tü +Ô fÒ, ªªMT≈£î
jÓT˝≤+{Ï k˛|t u≤>∑T+≥T+<√ H˚qT #Ó|⁄ü ‘êqT ø£<ë,μμ n+≥÷ y=ø£
k˛|t rdæ sTT#êÃ&ÉT.
Ä k˛|t yêdüq #·÷dü÷Ô uÛÑ˝Ò e⁄+<ä+≥÷ ø£qT¬s|üŒ\T jÓT>∑πsdü÷Ô
‹]– eT∞fl Ä |ü]eTfi≤ìï >∑T+&Ó\ es¡≈î£ XÊ«dæ+∫+<ëyÓT.
ªªsT÷ jÓTôdì¸j·T˝Ÿ ÄsTT˝Ÿ‡ ≈£L&Ü #·÷&É+&ç. sTT~ |üP´sY
˝…y+Ó &ÉsY ÄsTT˝Ÿ. MTs¡T Ä*yé ÄsTT˝À¢ y=ø£{À s¬ +&√ Á&Ü|t‡ y˚dTü ø=ì
yê&ç‘˚ #ê˝≤ u≤>∑T+≥T+~,μμ nHêï&ÉT.

ªª<˚ìøÏ yê&ç‘˚.μμ
ªªu≤&û eTkÕCŸø.Ï .. dæÿHé‘√ bÕ≥T eT÷&é ≈£L&Ü ØEqy˚{Ÿ ne⁄
‘·T+~,μμ nHêï&ÉT.
‘·qT u≤&û eTkÕCŸøÏ yê&ÉT‘·÷ ≈£L&Ü sTT+‘· düTº|æ&é ø£«X¯ÃHé y˚XÊ
H˚+{Ï nqTø=+≥T+&É>±, ªªsT÷ cÕ+|üP #ê\ u≤>∑T+≥T+~μμ nHêï&ÉT.
ªn~ ‘·qT yê&˚ cÕ+|üPH˚Hê? n‘·qT yê&˚ cÕ+|üP j˚T$T{À...
n&ç–‘˚... j˚T+ u≤>√<äT... |üsπ <¢ Tä n&ç>π¬ ùdÔ... Ä cÕ+|üP Åf…Æ #ÓjTÓ T´#·TÃ.
ø±˙ n˝≤ n&É>≥ ∑ + j˚T+ eTsê´<ä>T∑ +&É<Tä ø£<ë...μ nì nqTø=+≥÷
ªªeP" u≤>∑T+≥T+~,μ n+~ n‘·T\´.
ªª◊ d”. q∫Ã+<ë cÕ+|ü⁄,μμ nì yÓ+≥H˚ eT{Ï‘º √ #˚dqæ ø=y=«‹Ô
B|ü|⁄ü ˝≤+‘·]ï #·÷|æd÷ü ,Ô ªªsTT+<äT˝À ˙fi¯ó¢ b˛dæ MT≈£î q∫Ãq jÓTôdì¸
j·T˝Ÿ ÄsTT˝Ÿ ¬s+&ÉT #·Tø£ÿ\T y˚dæ, sT÷ øÏ+<ä qTqï sT÷ ∫ìï
ø=y=«‹Ôì yÓ*–+∫‘˚ MTs¡Tqï s¡÷yéT s¡÷eT+‘ê hkbòÕ>¬ ï+dt ÅôdŒ&é
nsTT, MT eT÷&éì #ê˝≤ jÓT*y˚{Ÿ #˚dTü +Ô ~,μμ nHêï&É‘q· T.
ªªsTT+hk≥dæ+º >¥... y=ø£{eÏ «+&ç,μμ n+~.
ªªsT÷ dæøº ‡˘ ì |üPC≤eT+~s¡+˝À yÓ*–ùdÔ <˚eTTì Vü≤è<äjT· eT÷,
|ü⁄düÔø±\ >∑~˝À ô|&ç‘˚ nø£åsê\ Vü≤è<äj·T+, dü÷ÿ˝À¢ e⁄+∫‘˚ {°#·s¡¢
Vü≤è<äjT· eT÷ eT]+‘· eTè<äTe⁄>± yÓ\T>∑T‘êsTT,μμ nHêï&ÉT.
ªªMTs¡T MT ø£deºü Ts¡¢ Vü≤è<äj÷· \ì uÛ˝ Ñ Ò <√#·Tø=+≥THêïs¡T MT
fÒd‘ºt √,μμ qe⁄«‘·÷ n+{Àqï ÄyÓT qe⁄«ì #·÷düT+Ô fÒ #·\ì¢ ˙fi¯ófl ∫\ø£
]+∫q e{Ïyº s˚ ¢¡ |ü]eTfi¯+ ‘êøÏq≥ºì|æ+∫+~ n‘·ìøÏ.
∫qï>± q$«, ªª≈£î+≈£î&çø±j·T\‘√ #˚dæq sT÷ bÂ&ÉsY sTT~.
yêwæ+>¥$TwüH˝ é À y˚dæ ã≥º\T e⁄‹πødüTø√e#·TÃ. eT∞fl Ä ˙fi¯flì yÓTTø£ÿ
\øÏ b˛düTø√e#·TÃ. ny˚ eTq+ &ç≥s¬ +® {Ÿ‡ yê&çq ˙fi¯ófl b˛ùdÔ yÓTTø£ÿ\T
ã‘·ø£yé,μμ nHêï&ÉT.
ªªyÓØ Áb˛j·÷øÏºyé y˚TH˚»sY. HÓ’dt. ˝≤dtºMø˘ e#êÃqT.n|ü&ÉT ˝Òπs.
jÓT|ü&ÉT C≤sTTHé nj·÷´s¡T,μμ n&ç–+~.
n‘·T\´ ❆ 173
ªy˚TH˚»sY!? Vü‰"Vü‰"... H˚qT... nì n‘·qT sTT+ø± j˚T<√ #Ó|Œü uÀ
‘√+&É>± |üø£ÿ >∑~˝À¢+∫ sT÷ >∑~˝ÀøÏ e∫Ãq sT÷ k˛ºsY‡ y˚TH˚»sY
˙˝Ÿ,
ªªVü‰sTT y˚T&ÉyTé , MTs¡T n&ç–q ‘·T\dæ Vü≤˙, bÕ\≈£Ls¡ $‘·HÔ ê\T
e#êÃsTT. MT≈£î ø±˝Ÿ #Ój÷· ´\ì sTT+<ëπø nqT≈£îHêïqT,μμ nHêï&ÉT.
˙˝Ÿ sT÷ k˛ºs‡Y ˝ÀH˚ e⁄+fÒ eT] sTT‘·qT jÓTes¡T? n‘·ìyÓ|’ ⁄ü
#·÷dæ+~.
ø£fi¯fl‘√ qe⁄«‘√qï dü‘·´<˚yé ø£fi¯flì #·÷dü÷Ô yêq∫qT≈£î\øÏ
eTT&ÉT#·Tø=H˚ C≤õ|ü⁄e⁄«\˝Ò¢ e⁄Hêïj˚T nqTø=+≥÷, ªªy√ MTs¡T sTTø£ÿ&É
ùd˝Ÿ‡ y˚TH˚»sê,μμ n+<ëyÓT.
ªªMT¬sø£ÿ&Ó’Hê ôV≤ÄsY˝À |üì#˚düTÔHêïsê, b˛dtº\ ù|s¡T¢ uÛÑ˝Ò #Ó|ü⁄
‘·THêïπs,μμ n&ç>±&É‘·qT.
ªª˝Ò<äT. Hêø√ ∫qï U≤B k˛ºsY‡ e⁄+~. s¡+&=ø£kÕ]. ◊&çj·÷dt
ùwsY #˚düTø=+<ë+. C≤uŸ #Û̊+CŸ nyê«\qT+<ë? Hê Áô|ò+&é ø°s¡Ôq ôV≤#Y
ÄsY˝ÀH˚ e⁄+~. H˚qT #Ó|æ‘˚ ù|¢dtyÓT+{Ÿ #·÷düTÔ+~. sTTø£ÿ&Ó+<äT≈£î
C≤sTTHé nj·÷´s¡T,μμ n&ç–+~.
ªªÁ|üø£è‹øÏ <ä>∑Zs¡>± e⁄+&=#·Ãì,μμ nHêï&ÉT.
ªªyê«yé... <ä{‡Ÿ HÓd’ .t .. sT÷ k˛ºs‡Y n+fÒ uÛ˝
Ñ Ò sTTwü+º Hê≈£î. Áb˛&Óø‡º˘
u≤>∑T+{≤sTT. y√qsY>±] kı+‘· sTT\¢+≥. jÓT+‘· sT÷dü{ Δ øÏ >˘ ± neT
sêÃs√... #·T≥÷º #·÷|ü⁄\T ‹|ü‘·÷, ªªsT÷ sTT+{Ïì j˚T &Ée\|t
yÓT+{Ÿø√ sTT#˚Ãj·T≈£î+&Ü #·øÿ£ >± sT÷ k˛ºs‡Y ô|{≤ºs+¡ fÒ MT ˝≤´+&é
˝≤sYø¶ Ï n+<äyTÓ qÆ fÒdºt e⁄qï≥Tº+~,μμ n+~.
ªª<Ûë´+ø˘ j·T÷,μμ nHêï&ÉT.
ªªsTTø£ÿ&É jÓTø˘‡|”]j·THé‡ e#êÃø£ MTs¡T ≈£L&Ü jÓT|üŒ{Ï¬ø’Hê
sTT˝≤+{Ï k˛ºs‡Y ô|≥º+&ç. MT≈£î #ê˝≤ eT+∫ fÒdºt e⁄+~,μμ n+<ëyÓT.
ªªyê«yé... <∏ë+ø˘ j·T÷,μμ nHêï&ÉT.

ÄyÓT _\T¢ ù| #˚dæ ãj·T≥øÏ sêuÀ‘√+fÒ, ªªsTTø£ÿ&É dü+&˚
e÷¬sÿ{Ÿ e⁄+≥T+~. $TeTà*ï Á|” Äs¡s¶ Y *dt˝ º À C≤sTTHé #ÓjT· ´Hê,μμ
nì n&ç>±&ÉT dü‘´· <˚y.é
ªªÄ˝Ÿs¬ &û yÓT+ãsYì... MT u≤dtøÏ ø=‘·Ô yÓT+ãsY‡øÏ ÄsêZìø˘ ø±j·T
≈£Ls¡\ì |ü]#·jT· + #˚XÊqì MTs¡T #·÷|æ+#ê*‡ e⁄+fÒ sêdüTø√+&ç,μμ
qe⁄«‘·÷ nì, ªªy√¬ø... u…’,μμ n+≥÷ yÓfi¯fluÀ‘√qï ÄyÓTøÏ ‘·q HÓ+ãsYì
ù||üsY MT<ä sêdæ sTT#êÃ&ÉT.
ªªk˛ºsY‡ HÓ+ãsY e⁄+~.μμ
ªªã{Ÿ... sTT~ Hê |üs¡‡q˝Ÿ HÓ+ãsY,μμ ÄyÓT ø£fi¯fl˝À¢øÏ #·÷dü÷Ô
nHêï&É‘·qT.
ª|üs¡‡q˝Ÿ HÓ+ãsY... jÓT+<äTø√... &√sY &Ó*eØ ø√dü+ Äs¡¶sY #˚dæ
q|ü&ÉT k˛ºsY HÓ+ãsY _J eùdÔ sT÷ HÓ+ãsYøÏ Åf…Æ #ÓjT· é#·Ãqï e÷≥...
eTØ &Ó&çπøf…&é |üsY‡Hé˝≤ e⁄Hêïs¡T e⁄<√´>±ìøÏ,μ nqTø=+≥÷ ÄyÓT
ãj·T≥øÏ sêuÀ‘·÷, ªª˙˝Ÿ, j·÷´|t e⁄+fÒ u≤>∑T+≥T+<äì #ÓbÕŒqT>±.
MT u≤dtøÏ #ÓbÕŒsê? ÄsêZìø˘ k˛ºs‡Y ø£<ë, j·÷´|tì ‘·≈î£ ÿe ø±dtøº Ï #ÓjT· ´
eTì e÷ j·÷´|t ôdŒwü*dtøº Ï #ÓbÕŒqT,μμ n+~ n‘·T\´.
dü‘·´<˚yé yÓ’|ü⁄ #·÷dæ ˙˝Ÿ j˚T<√ #Óù|Œ˝À>±, ªª>∑T&é ◊&çj·÷...
s¬ +&ÉT HÓ\˝À¢ sêuÀ‘√+~,μμ >∑ã>∑u≤ nHêï&ÉT dü‘´· <˚y.é
ªªÁπ>{Ÿ... MT u≤dtøÏ ◊&çj·÷ q∫Ã+~ ø£<ë... ôdŒwü˝Ÿ &çkÂÿ+{Ÿ
sTTyê«\ì ]ø£eT+&é #ÓjT· ´+&ç,μμ n+~.
ªªMT ◊&çj÷· øÏ &çkÂÿ+{Ÿ j˚T$T{Ï, sT÷ cÕ|t˝ÀH˚ bÕsYqº sYw|æ t
sTTy=«#·TÃ MT≈£î,μμ qe⁄«‘·÷ nHêï&ÉT dü‘·´<˚yé.
ªªMTs¡T ô|{Ïqº |ü&ÉT sTTe«+&ç. <Ûë´+ø˘ j·T÷,μμ n+<ëyÓT.
ªªsT÷ k˛ºsY‡ düsY<˚>±,μμ njÓ÷eTj·T+>± nHêï&ÉT ˙˝Ÿ.
ªªyê«{Ÿ,μμ nì Ä– dü‘·´<˚yéì #·÷dæ, ªª#ê˝≤ ø±+|æ¢yÓT+{Ÿ‡
ø=fÒkº Õs¡T... ◊&Ó+’ {Ï{Ï ]M˝Ÿ #ÓjT· ´≈£î+&Ü... jÓT+‘· düV≤ü »yÓTqÆ <=+>∑
MTs¡T,μμ n+~ qe⁄«‘·÷.
n‘·T\´ ❆ 175
ªª<=+>∑‘q· + e⁄‘ê‡Vü‰ìïdüT+Ô <äì sTT|ü&˚ ‘Ó*dæ+~,μμ nHêï&ÉT
qe⁄«‘·÷.
◆ ◆ ◆
>∑<+ä ‘ê ø£eTTàø=+≥Tqï ˝…eTHé Á>±dt |ü\Ãì e>∑sT¡ kÂ>∑+<Û+ä .

ª‘·q y=+{Ïø,Ï >∑~øÏ dü]|ü&≥
˚ Tº kÂ+<äsê´ìï, Äs√>±´ìï n~›q
Ä dü‘·´<˚yé >∑eTà‘Ó’q eTìwæ,μ nqTø=+≥÷ n‘·ìøÏ Ä $wüj·Ty˚T
yÓTùdCŸ #˚<ë›e÷ nqTø=+~ n‘·T\´. Ä |üs‡¡ q˝Ÿ HÓ+ãsY Äs¡s¶ Y ø√dü+
ø±<äT nì ‘Ó\TdüTHÔ ˚ e⁄+~ ø£<ë. ø±˙, ªsTT+‘· sêÁ‹y˚fi¯ u≤>√<˚y÷Ó ,μ
nqTø=+≥T+fÒ, ªMT >∑~˝À sTT|ü&ÉT jÓT≥T #·÷dæHê Hê fÒùdº ø£ì|æ
düTÔ+<ë+&û... Åu…’≥Hé ~dt es¡˝Ÿº yÓ÷sY n+&é yÓ÷sY ã÷´{Ï|òü⁄˝Ÿ $‘Y
j·TTesY <Ûë{Ÿ‡. <Ûë´+ø˘ j·T÷,μμ nì dü‘·´<˚yé qT+∫ yÓTùdCŸ .
>∑~˝À yÓ\T>∑T‘√qï ø±+&ç˝˝ Ÿ {
’… ìŸ |æøÃ£ sY rdæ n‘·ìøÏ yê«{Ÿ‡|t
#˚d÷ü ,Ô ªÅ|ü‹s√E Hê >∑~ì sTT˝≤H˚ kÂ+<äs´¡ e+‘·+ #ÓjT· ´+&ç,μμ nì
|ü+|æ+~.
n~ yÓTT<ä\T jÓT≥Te+{Ï ÁøÏ$Tdü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT\÷ »\¢ì
düV≤ü »yÓTqÆ y˚T*$T|ü+≥˝≤ yêfi¯fl #Ó*$T ô|]–+~ Äs√>∑é+‘·+>±.
◆ ◆ ◆
ÄcÕ&É+ eT* ~Hê\T. dü‘´· <˚yé bòÕyéTøÏ yÓfi≤fl]<äs› ÷¡ . ‘√≥˝À

sT÷ d”»HéøÏ e#˚Ã ∫e] e÷$T&ç|fiü fl¯ ì ~+|ü⁄‘·Tqïyêfi¯fl‘√ dü‘´· <˚yé
e÷{≤¢&ÉT‘·THêï&ÉT.
eTãT“|ü{ºÏ e⁄+<˚y÷Ó #·\>¢ ± Mk˛Ô+~ >±*. jÓTÁs¡ _fi¯flô|+≈£î\‘√
ø£{qºÏ bòÕyéTVü‰dt es¡+&Ü˝À ì\ã&ç ‘·sT¡ eTTø=düTqÔ ï q\¢ì y˚T|ò÷ü \ì
#·÷k˛Ô+~ n‘·T\´. {° ø±düTqÔ ï n\¢+u…\+¢ ø£\>∑*|æq ø£eTàì yêdüq.
jÓT≥T #·÷dæHê HÓeTfi‚fl. C≤õ|üP\ |ü+~]ô|’qTqï HÓeT* n≥÷
sTT≥÷ ‘·\ ‹|üŒ≥+˝Àì kı>∑düTì #·÷düTÔqï n‘·T\´ì #·÷dæ
e÷≥\T eTT–+#·Tø=ì e∫Ãq dü‘´· <˚y,é ªªã÷´{Ï|⁄üò ˝Ÿ,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT q$«, ªª HÓeT˝≤,μμ n+~.

ªªHÓeT*ì #·÷düTÔqï ø£fi¯ófl ≈£L&Ü,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT qe⁄«‘·÷, ªªyê{Ïì >∑Ts¡TÔ|ü{Ïºq ø£fi¯ófl #ê˝≤ eTT<äT›
>∑THêïsTT,μμ n+~.
sTT<äs› T¡ qe⁄«ø=+≥÷ ø£|ü ˝À¢ {° b˛düTø=ì {° ‘ê>∑T‘·÷ ‘√≥˝À
ô|]–q Ä≈£î≈£Ls¡\ì #·÷düTÔ q&ÉTdüTHÔ êïs¡T. ô|<äô› |<ä› Ä≈£î\T, <ä≥yº TÓ qÆ
s¡+>∑T\T ˝Òy.é jÓTs¡Te⁄˝Òì¢ Ä yÓTTø£ÿ\T düV≤ü »+>± jÓT+‘· e⁄+&Ü˝À
n+‘˚ e⁄HêïsTT. nø£ÿ&Éøÿ£ &Ü ø=ìï ø√fi¯ófl ‹s¡T>∑THêïsTT. y√ |üøÿ£ >±
n|ü&˚ eT&ç˝À+∫ rdæ es¡Tdü>± Áø£eT|ü<‹›ä ˝À Hê{Ïq e+>∑yTÓ Tø£ÿ\T
‘˚eT\÷s¡T‘·THêïsTT.
|üP\yÓTTø£ÿ\øÏ jÓT<äTs¡T>± >∑&‘¶ç √ H˚dqæ >∑T+Á&Éì bÕø£. #·T≥÷º
#·bÕº˝≤ e⁄qï ns¡T>∑T\ô|’ eTT#·Ãf…Æq eTT>∑TZ\T. bÕø£ MT<äøÏ j˚T|ü⁄>±
ô|]–q ;s¡bÕ<äT. kÕj·T+ø±\|ü⁄ eTdüø£ yÓ\T>∑TøÏ $#·TÃø=+≥Tqï
#·+Á<äø±+‘·\T.
ªª◊◊{Ï˝À #·<Tä e⁄ø=ì, j·TTdt˝À j·T+j·Tdt #˚d,æ y=ø£ eT+∫
ù|s¡Tqï ø±s=Œπs{Ÿ dü+düΔ˝À #˚düTÔqï C≤uŸì e~* sT÷ |ò”˝Ÿº˝ÀøÏ ekÕÔ
q+fÒ MT sTT+{À¢ j˚T+ nq˝Ò<ë,μμ n&ç–+~ n‘·T\´.
ªª&çd‡ü bÕsTT+{Ÿ nj·÷´s¡T. ø£˙dü+ ô|[fl nj˚Tés¡ø¬ H’ ê C≤uŸ
e÷H=<äH› êïs¡T. sTT˝≤ e⁄+fÒ jÓTe«s¡÷ |æ\ì¢ sTTe«s¡ì. ô|[¢, *yé
sTTHé j˚T<ÓH’ ê düsπ J$‘ê+‘·+ e⁄+&˚ ùdïVü≤+ ø£<ë. Ä e⁄<√´>±ìøÏ
yÓT∫Ã e#˚Ã ne÷àsTT ‘·s¡Tyê‘· sTT˝≤ #Ó≥¢+{≤ >∑≥¢+{≤ ‹]–‘˚
HÓ‹Ô MT<ä s¬ +&˚dæ yÓ[flb˛e#·TÃ. ˝Ò<ë s√E Hê #Ó$ yÓT˝Òd÷ü Ô düsT¡ ø› =+≥÷
≈£L&Ü e⁄+&=#·TÃ. jÓT+<äTø=∫Ãq ]dtÿ,μμ qe⁄«‘·÷ nHêï&ÉT.
ªªÄ y=ø£ÿ ø±s¡D≤ìπø MT sTT+{À¢ e<ä›Hêïsê,μμ n&ç–+<ëyÓT
qe⁄«‘·÷.
ªªø±<äT. sTT+<äT˝À düø‡£ dt ø±˝Òqì ≈£L&Ü. $\TyÓq’ #Ûê˝…+CŸdìt
ù|òdt #ÓjT· ´≥eT+fÒ ∫qï|üŒ≥Tï+∫ sTTwü+º . #·<Tä e⁄ Hê Á|ü|+ü #êìï
#ê\ $XÊ\+ #˚d+æ ~. eT{Ïyº êdüq+fÒ sTTwü+º . eékÕj·TeT+fÒ ÅøÏ$T
n‘·T\´ ❆ 177
dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT\T, jÓTs¡Te⁄\T, $‘·ÔHê\T sTT˝≤ jÓTH√ï ø√≥¢
s¡÷bÕsTT\ yê´bÕs¡+. n$ e<ä›ì düVü≤»‘ê«H˚ï qeTTàø=qï ¬s’‘·TøÏ
e÷¬sÿ{ŸøÏ eT<Û´ä y=ø£ j·TT<ä$Δ T~. sTT+<äT˝À düø¬ ‡dt e⁄+&É<ìä yêfi¯fl
qeTàø£+. düsπ jÓTe]øÏ q∫ÃHê q#·Ãø£b˛sTTHê sTTø£ÿ&˚ Hê düeTj·÷ìï,
$C≤„Hêìï ô|{Ïº Bìï qy˚Tàyêfi¯fl‘√ ø£\dæ |üì#Ój÷· ´\qTø=HêïqT. sTTø£
sTT+{À¢ sTT|üŒ{Ïø°Ï H˚qT sTT<ä+‘ê e~˝Òdæ ‹]– j˚T ø±s=Œπs{Ÿ
ø£+ô|˙ø√ yÓ[flb˛‘˚ u≤>∑T+&ÉTqqTø=+≥T+{≤s¡T. sTT|ü&ÉT Ä+Å<Ûë˝À
#ê˝≤ ø=‘·$Ô sêuÀ‘·THêïsTT. yÓfifl¯ eT+≥T+{≤s¡T. n_Ûeè~Δ $wüjT· +˝À
e÷ #·÷|ü⁄\T y˚s¡T,μμ nHêï&ÉT.
bòÕ´wüHé |òü¢esY‡, sê<ÛëeTH√Vü≤sê\ >∑T‘·TÔ\T>∑T‘·TÔ\ì #·÷dü÷Ô,
ªª˙‘√ sTT˝≤ jÓT|ü&ÉT q&ÉTdüTHÔ êï uÛ˝ Ñ Ò s¡+>∑T\T ø£ì|ækÕÔsTT. #ê˝≤
sTTwü+º >± nì|ædTü +Ô ~ ˙‘√ q&Ée≥+,μμ n+~.
ªªjÓT|üŒ{ÏøÏ° q&ç#˚ sTTwüeº TT+<ë,μμ eTè<äT‘·«+ nqTsê>∑+ ∫+<äT
‘·THêïsTT n‘·ì dü«s¡+˝À.
˙*y˚T|òTü + y=ø√ÿ ∫qT≈£îì düT‘ês¡+>± yÓT\¢>± uÛ÷Ñ $Tô|’ ∫\ø£
]k˛Ô+~.
q&ÉTdüTqÔ ï ÄyÓT Ä–, n‘·ì yÓ|’ ⁄ü ‹]– ‘·q bÕ<ë\ eTTìy˚fifl¯ ô|’
ì\ã&ç düqï>± ˝Ò∫ n\T¢ø=+≥Tqï uÛ÷Ñ düT>∑+<Û+ä ˝≤ ÄyÓT n‘·ìï n\T¢
ø=+≥÷ n‘·ì ø£fifl¯ ˝À¢øÏ #·÷dü÷,Ô ªªj·Tdt, sTT+‹wü+º >±,μμ n+~.
ªª<Ûë´+ø˘ j·T÷,μμ n+≥÷ ÄyÓT øÏ+~ ô|<ä$ y=+|ü⁄ yÓ|’ ⁄ü #·÷dü÷,Ô
ªªôw˝Ÿ ◊,μμ nì n&ç>±&ÉT. ÄyÓT q$«+~ n+^ø±s¡+>±.
qT~{Ïô|’ ùdïVü≤|ü⁄ eTT<=›ø£{Ï... ô|<ä$ô|’ yÓ÷Vü≤|ü⁄ eTT<=›ø£{Ï,
#Ó$˝À ø±+øå±|üP]‘· eTT<=›ø£{Ï ÄyÓTøÏ ø±qÿ #˚düTÔ+&É>± ≈£î]dæ+~
$bÕŒ]q y˚T|ò÷ü ˝À¢+∫ $]»\T¢ yÓ÷<ä+>±. n‘·ì E≥Tº˝À¢+∫ qT~{Ï
MT<äô|’øÏ C≤s¡T‘√qï es¡_¸ +<äTe⁄\ì Hê*ø£ ø=q‘√ düŒ]Ùdü÷,Ô ªªne⁄q÷,
ìqTï #·÷dæq|üŒ{Ï qT+∫ n&É>±\qTø=+≥THêïqT qTy˚« cÕ+|üP
yê&É‘êyé...μμ ‘·&çdæq y=‘ÓÌÔq n‘·ì E≥Tºì #˚‹y˚fi¯fl˝À #Ó˝≤¢#Ó<äTs¡T
#˚d÷ü Ô n&ç–+~.

n‘·qT |òü≈£îÿq qe⁄«‘·÷, ªªj˚T+ f…Æ$T+>¥,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT uÛÑTC≤\ #·T≥÷º #˚‘·T˝Òdü÷Ô bÕ|æ{À¢ eTT<äT› ô|&ÉT‘·÷, ªªMT
sTT+{À¢ #Ó|Œü >∑\yê eTq $wüjT· +,μμ nì n&ç>±&ÉT.
ªªeP". e÷ sTT+{À¢ $wüjT· y˚T<ÓH’ ê •KsêÁ>∑ düe÷y˚X+¯ ˝…e˝À¢
#·]ÃkÕÔsT¡ . n˝≤+≥|ü&ÉT #Óù|ŒkÕÔqT. eÁØ j˚T+˝Ò<Tä . e÷ sTT+{À¢
Hê sTTcÕºìï jÓT|ü&É÷ ø±<äqs¡T. e÷ Hêqï>±]øÏ H˚qHêï e÷ nø£ÿHêï
#ê*wüº+. ªôd©Œ¤¤ $‘Y &Ü≥sYμ |ü+|æ+#ês¡T ‘Ó\TkÕ,μμ n+<ëyÓT.
ªªne⁄Hê,μμ ÄyÓTyÓ’|ü⁄ nqTe÷HêdüŒ<ä+>± #·÷dü÷Ô, ªªì»+>±H˚
qeTàø£+ e⁄+<ë y=|üø=+{≤s¡ì,μμ nì n‘·qT n&ÉT>∑T‘√+fÒ, ‘·&dç qæ
n‘·ì E≥Tº‘√ Ä&ÉTø=+≥÷ e⁄+<äqï≥Tº ‘·\÷|æ+~.
◆ ◆ ◆
ªªn<˚+{Ï &Ü&é... n˝≤ sƒ¡ø£ÿì H√ #Óù|ŒkÕs¡T... MT¬s|ü&ÉT H√

#Ó|üŒs¡T>±.μμ
ªª#·÷&ÉT d”«{°, ˝…’|òt˝À ÁbÕøÏºø£˝Ÿ>± e⁄+&É{≤ìï qeTTà‘êqT.
sTT|üŒ{Ïes¡≈î£ n˝≤H˚ e⁄HêïqT. n+~πø Hê düø‡˘ dtÁ>±|òt y√ sπ +CŸ˝À
e⁄+~. MT ∫qï y˚Tq‘·Ô ˙s¡» Ä<äsêÙ\T #ê˝≤ >∑+;Ûs¡´+>± #Óù|Œ
≈£îÁs¡yê&çì ô|[fl #˚dTü ø=+~ e÷ sTTcÕº\øÏ e´‹πsø£+>±. nqï>± ‘·q
ø£w+ºü #·÷&É˝øÒ £ MT neTà J‘êìï >∑‘· |ü~ùV≤H˚fió¯ fl>± yêfi¯fløπ sTTdüTHÔ êï.
MT ne÷à n&ÉT¶ #Ó|üŒ˝Ò<äqTø√. C≤uŸ ôd≈£L´]{° ˝Òìyêfi¯fløÏ #·÷dü÷Ô
#·÷dü÷Ô Hê ≈£L‘·T]ï sTT∫Ã ô|[fl #ÓjT· ´qT. #˚dTü ø√ìe«qT. ndü\T
qTe⁄« ˙ ˝…’|òt bÕsYºqsY>± jÓT+#·Tø=H˚ e´øÏÔøÏ j˚Ty√ ø=ìï \ø£åD≤\T
e⁄+&Ü\qTø=+{≤yé ø£<ë. n+<äT˝À Ábıô|òwqü ˝Ÿ ùdº≥dt ≈£L&Ü e⁄+&Ü*
ø£<ë. y=ø£ ø±s=Œπs{Ÿ dü]ÿ˝Ÿ˝À y=ø£ dæsTTy√H√ ˝Ò<ë ø£˙dü+ n˝≤ jÓT<ä>∑
&ÜìøÏ neø±X¯+ e⁄qï ≈£îÁs¡yê&√ ˙ Á|üj·÷]{° jÓT+<äT≈£î ø±˝Ò<äT.
sTT˝≤+{Ï bòÕ´˙‡ ◊&çj÷· \ yêfi¯ófl ùdïVæ≤‘·T\T>± u≤>∑T+{≤s¡T. qTy˚«+
e÷{≤&Éy+˚ \‘ê,μμ nHêïs¡T n‘·T\´ ‘·+Á&ç nì˝Ÿ .
n‘·T\´ ❆ 179
ªªe<äT› n‘·T\´... sTT˝≤+{Ï Ä˝À#·q\T. dü‘´· <˚yé u≤>± #·<Tä e⁄
ø=Hêïs¡T. yêfi¯fl bòÕ´$T©øÏ eT+∫ ÁbÕ|üØdº t e⁄HêïsTT. n‘·qT s¡Hé #˚dTü qÔ ï
k˛ºsY‡ n‘·ìøÏ ‘·qøÏ sêe*‡q ÄdæÔ˝À uÛ≤>∑+>±H˚ e∫Ã+<äì #ÓbÕŒyé.
yêfi¯fl nø£ÿøÏ ô|fi¯fl|ü&˚ sTTyê«*‡q ùwsY sTT#˚ÃXÊs¡Hêïyé. n‘·qT
ø=Hêïfi¯ófl eT+∫ C≤uŸ˝À e⁄+&ç dü+bÕ~+∫q eT˙ sTT+<äT˝À sTTHÓ«dtº
#˚XÊs¡+≥THêïyé. k˛... u≤<Û´ä ‘· ‘Ó*‡q e´πø.Ô n‘·qT jÓT+‘· Ädæ|ú sü T¡ &ÓH’ ê
ø±˙ y=ø£|Œü {Ï˝≤ ∫sêdüT\ ú ì qy˚Tà |ü]dæ‘Δ T· \T jÓT|ü&√ b˛j·÷sTT.
jÓT|ü&ÉT j˚T _*¶+>¥ j˚T s√&ÉT¶ yÓ&’ ìç +>¥˝À b˛‘·T+<√, eTq *$+>¥
Vü‰˝Ÿ j˚T ô|òy¢Ì √esY ne⁄‘·T+<√, j˚T |ü+≥ bı\+ j˚TsYb˛sYº ne⁄‘·T+<√
‘Ó©<äT. jÓTe«s¡÷ uÛÑ÷eTT\T, sTTfi¯ófl >∑es¡ïyÓT+{Ÿ‡øÏ sTTe«ø£b˛‘˚
&Óe\|tyÓT+{Ÿ jÓT˝≤ nqïB &ç|òü¬s+{Ÿ {≤|æø˘. j˚T<Ó’Hê eTq HÓ‹Ô
MT<ä<√, ø±fi¯fl øÏ+<ä<√ e⁄qï uÛ÷Ñ $T ø£~˝Ò es¡≈L£ Ä |ü]dæ‘Δ T· ˝À¢ì
qwü+º j˚T$T{À ‘Ó©<äT. qTe⁄« sTTwü|º &ü TÉ ‘·THêïe+fÒ ìdü‡+<˚V≤ü +>±
MT sTT<ä]› eT<Ûë´ j˚T<√ ø£*dæq yÓT+Æ &éôd{Ÿ e⁄+&˚ e⁄+≥T+~. H˚H√
kı\÷´wüHé #Ó|ü⁄‘êqT. Ä˝À∫+#·T. n‘·ìï ‹]– C≤uŸ˝À C≤sTTHé
nsTTb˛eTqT... ˙≈£î sTT˝≤+{Ï$ s¡Hé #˚jT· ´≥+ sTTwü+º ø£<ë yê{Ïì
qTe⁄« #·÷düTø√,μμ nHêïsêyÓT.
‘·*¢ n+≥T+<˚$T{À y=ø£ÿø£D å + ‘·sT¡ yê‘· ns¡+ú nsTT´ ne«
>±H˚ |ò≈ü î£ ÿq q$«+~.
‘·qT jÓT>∑‘ê[ #˚dTü +Ô <˚y÷Ó qH˚ nqTe÷q+ ‘·*¢ ø£fifl¯ ˝À yÓT<ä
\≥+ #·÷&É>±H˚, ªªkÕØ e÷yéT, dü‘ê´ eT<äsY ô|[fl nj˚Tés¡πøHê
C≤uŸ #ÓsTT´, ˝Òøb£ ˛‘˚ |æ\¢ <=s¡ø<£ Hä êïs¡+≥... n~ >∑Ts=Ô∫Ã+~,μμ n+~.
ªªÄ ≈£îÁsê&ÉT jÓT+#·Tø=qï |ò˝ ” ºŸ u≤>∑T+~>±... j˚T<√ sê»ø°jT·
bÕØºyêfi¯s¢ TT‘˚ qTe⁄« ‘·>±<ë|ü&=#·TÃ,μμ nHêïs¡T ‘ê‘·>±s¡T Äq+<é>±s¡T.
ªªÄ nu≤“sTT nø£ÿ&É ≈£Ls¡TÃì s√»+‘ê düsT¡ ≈£î\T neTTà≈£î+{≤
&ÉqTø=+≥THêïyê? ‘·¬øÿ&É eTT+<äT n\T¢&ÉT... n˝≤+{Ï <äèXÊ´\T
j˚TyÓTHÆ ê ø£ì|æ+∫ ˙πøyÓTHÆ ê nuÛ´Ñ +‘·s+¡ >± e⁄+<˚y÷Ó . n‘·qT n‘·T\´øÏ

|ü]#·jT· + nsTTqs√E nø£ÿ&˚<√ |üqT+&ç nø£ÿ&ÉTHêï&ÉT. n‘·qT Ä
k˛ºsY‡ì <˚X¯eT+‘ê #Ó’Hé>± kÕºsYº #˚kÕÔ&É+≥. k˛... n‘·q÷ dæsT÷y√H˚...
>∑T&é,μμ nHêïs¡T HêqïeTà ñe÷<˚$>±s¡T.
ªªne⁄Hê! ˙ n|tôd{Ÿ #·÷dæ n‘·T\´ j˚T kÕÿyéTdüsº Y ø=&ÉT≈£îHÓH’ ê
Áù|$T+∫+<˚y÷Ó qì ø£+>±s¡T|ü&Ü¶qqTø√. jÓTø£ÿ&É j˚T ÄsêZìø˘ ◊≥yéT‡
u≤>∑T+{≤jÓ÷ ø£ìô|≥º˝øÒ b£ ˛‘·THêï... ìø±s¡‡sTTq ÁuÖHé s¬ d’ t <=s¡T≈£î
‘êj·Tqï e÷≥ eTqøÏ,μμ nHêïs¡T y˚Tq‘·Ô <˚$ø£.
ªª$Hêïyê ˙ #ÛêsTTdt jÓT+‘· ø±$T&û nsTTb˛sTT+<√,μμ sTT]fÒ
{Ï+>± nHêïs¡T nì˝Ÿ.
ªªHêπø+ yêfi¯fl e÷≥\T n˝≤ nì|æ+#·≥+ ˝Ò<Tä . MT≈£î, eTMTàπø
jÓT≈£îÿe nuÛ´Ñ +‘·s+¡ e⁄+&É≥+‘√ MT]<äs› ÷¡ n˝≤ |ò˝ ” Ÿ ne⁄‘·THêïs¡T,μμ
n+~ n‘·T\´.
ªªMT n‘·j Ô T· ´ rdüTø=qï ìs¡j
í ÷· ìøÏ Ä bòÕ´$T©ì sTT|üŒ{Ïø°
y˚Ty˚T ô|ò’Hêwæj·T˝Ÿ>± #·÷düTÔHêï+. yêfi¯ófl düe÷»+ ø√dü+ |üì#˚kÕÔs¡T
ø±ã{Ïº yêfi¯flì y˚T+ #·÷&Ü*... ˙≈£î ô|òH’ êì¸jT· ˝Ÿ>± nedüsy¡ TÓ qÆ |ü&ÉT
n˝≤ ôV≤˝ŸŒ #˚ùd nqï<äeTTà\÷ ˝ÒsT¡ . MT nø£ÿ, u≤e nyÓT]ø±˝À
e⁄+{≤s¡T. nø£ÿøÏ ˙≈£î ôV≤˝ŸŒ #Ój÷· ´\ì e⁄Hêï, MT u≤e y=|üø=+fÒH˚
#ÓjT· ´>∑\<äT. sTT<ä+‘ê e<äT.› qTe⁄« sTT+õ˙]+>¥ #·<eä qT k˛wü˝Ÿ
ôd’H‡é dt #·<Tä e⁄ø=+{≤qHêï, qTe⁄« qs¡‡Ø q&ÉT|ü⁄‘êqHêï, ø±≥Hé Ns¡\
<äTø±D+ ô|≥Tºø=+{≤qHêï y√πø nqTø=Hêï+. jÓT+<äTø£+fÒ qTe⁄« j˚T
Ábıô|òwüHé˝À e⁄Hêï n*ºy˚T{Ÿ>± ˙ ùdº≥dt &çôd’&é #˚ùd~ ˙ Vü≤C…“+&é
#˚ùd C≤uŸ. n‘·ì≈£îqï |üesY. qTy=«∫Ã sTT˝≤ ndü\T *dt&º é ø£+ô|˙øÏ
yÓfifl¯ {≤ìπø ô|<ä› neø±X¯+ ˝Òì yê´bÕs¡dTü D ú íÏ jÓT+#·Tø=Hêïyé... sTT+‘·
nHéÁbÕøÏºø£˝Ÿ>± e⁄+fÒ jÓT˝≤,μμ nHêïs¡T nì˝Ÿ.
ªª&Ü&é, y˚T _ MT nqTuÛyÑ ê\T MTø° Ä\ºsHY { ˚ yÏ é Ábıô|òwHü ‡é MT<ä
qeTàø£+ b˛>={Ïº e⁄+{≤sTT. H˚Hê d”]º jÓ÷ f…|Æ t J$‘êìï >∑&|É ˝ ü qÒ ì
∫qï|üŒ≥Tï+∫ #·÷dæq MT≈£î ns¡eú Tj˚T´ e⁄+≥T+~. K∫Ã‘·+>± Hê
n‘·T\´ ❆ 181
J$‘êìøÏ nedüse¡ Tj˚T´ &ÉãT“\T H˚qT dü+bÕ~+#·Tø√>∑\qT. dü‘ê´øÏ
ô|òH’ êì¸jT· ˝Ÿ>± jÓT<ä>≈∑ L£ &É<Hä ˚ <∏ë{Ÿ j˚T+˝Ò<Tä . ã{Ÿ Hê≈£î ns¡+ú ø±ì
<˚+≥+fÒ qqTï, nø£ÿì MTs¡T #ê˝≤ Áù|eT>± jÓT˝≤+{Ï ãj·÷´dt
˝Ò≈î£ +&Ü ô|+#ês¡T. jÓT|ü&É÷ MT≈£î eT>∑|\ æ \
¢ T ˝ÒsH¡ ˚ ~>∑T\T ø±˙
eTs=ø£fÒ+ #·÷&É˝Ò<äT. ø±˙ e÷≈£î ùdº≥dt y˚T+ #˚düTø√uÀj˚T
nu≤“sTT\ qT+∫ edüT+Ô <äì MTs¡T qeTTà‘·THêïs¡ì sT÷ s√E ‘Ó*
j·T≥+, ]j·T©¢ düsÅY ô|’C&Ÿ ,é μμ n+~ n‘·T\´.
ªªnπs ˙≈£î ns¡+ú ø±efÒ<¢ Tä ... y=ø£|Œü {Ïø+£ fÒ sTT|ü&ÉT &ÉãT“ #ê˝≤
eTTK´+. eTTKý˚T ø±<äT, sTT|ü&ÉT &Éu“Ò J$‘·+. H˚qT $TeTà*ï
nHê´j·TyÓTqÆ |ü<‘›ä T· ˝À¢H√, nÅø£eTyÓTqÆ e÷sêZ˝À¢H√ &ÉãT“ dü+bÕ~+#·
eTq≥+ ˝Ò<Tä . MT #·<Tä e⁄ø=qï #·<Tä e⁄øÏ e#˚Ã e⁄<√´>±˝À¢ &ÉãT“+~.
ùdº≥dt e⁄+~. sTT|üŒ{Ï ˝…|’ dtò sºü TT˝ŸøÏ ø±e*‡q &ÉãT“\ ø√dü+ eTVü‰eTVü‰
˙‹|üs¡T˝Ò <ë<ë|ü⁄ nìï yê´\÷´dtì, ˙‹ì e<äT\Tø√e*‡ e∫Ãq
sT÷ ø±\+˝À, eTeTà*ï sTTC≤\T bÕ&ÉT#˚XÊj·Tì Ä|òt <ä ]ø±sY¶
yêb˛‘·T+&˚ yêfi¯flì Hê Åô|ò+&é‡˝ÀH˚ #·÷XÊqT. n|üŒ{À¢ j˚T >∑es¡ïyÓT+{Ÿ
jÓT+bÕ¢sTT jÓT+<äT≈£î ø±ø£b˛j·÷e÷ì ˝Ò<ë nyÓT]ø±øÏ jÓT+<äT≈£î
b˛˝Ò<ëì yêb˛j˚Tyêfi¯ófl ‘Ó\TdüT. sTT|ü&Ó’‘˚ Á|ü‹yêfi¯ófl yêfi¯fl |æ\¢\T
nyÓT]ø±H˚ yÓfi≤fl\ì ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T. k˛ n+‘ê &ÉãT“, |üeπs
eTTK´+. yÓTT>∑T&ÉT qT+#˚ sTT|üŒ{Ïø°Ï MT ndæú‘·«+. _ $‘Y <ä bò˛¢...μμ
nì Ä–, ªª˙øÏ∫Ãq ùd«#·Ã‘¤ √ y=ø£ Å|üj÷Ó »≈£î&çì jÓT+#·Tø=+{≤eqT
ø=HêïqT. ]j·T©¢ ◊ j·÷yéT n|tôd{Ÿ,μμ ìø£ÿ∫Ã>± #Óù|ŒXÊs¡T.
ªª&Ü&é, MTπseTHêïs¡T Á|üj÷Ó »≈£îDÏí jÓT+#·Tø√yê\ì ø£<ë. y=ø£
eT˝…¢|ü⁄e⁄« |üPdæ+<ä+fÒ <ëìMT<ä »*¢q eT+<äT\T, jÓTs¡Te⁄\
ø£+ô|˙\ yêfi¯ófl sTT˝≤ #ê˝≤eT+~ ˝≤uÛ≤\T bı+<ë*. sT÷ ôd’+<Ûeä ⁄
\+<ä]ï <ë≥Tø=ì |ü⁄e⁄«ì |ü⁄e⁄«˝≤ |üPsTT+∫ <ëì |ü]eTfi≤ìï
>∑T]Ô+#· >∑*–qyêfi¯ófl, <ëìï Ä#·]+#ê\qTø=+≥Tqï yêfi¯fløÏ jÓT+‘·
‘Ó*$ ‘˚≥\T, |ü≥Tº<ä\, ø£èwæ e⁄+&Ü*. M{Ï‘√bÕ≥T e÷¬sÿ{Ÿ˝ÀøÏ

e#˚Ã ˝≤uÛ≤\T s¬ ‘’ T· øÏ jÓT+‘· es¡≈î£ n+<äT‘·T+<äH˚ Á|üXï¯ øÏ dü]jÓTÆ q
»yêãT <=]πø <ëØ #·÷&Ü*. ÁøÏ$Tdü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT\T, jÓTs¡Te⁄\T,
$‘·ÔHê\T sTTe˙ï ø√≥¢ yê´bÕs¡+. Ä e÷¬sÿ{Ÿì #Ûê˝…+CŸ #Ój·T´
{≤ìøÏ, nø£ÿ&É ì\ã&É{≤ìøÏ Ä<äs¡Ù+ e÷Á‘·y˚T #ê\<äT. _õHÓdt
n+&ÉskY Õº+&ç+>¥ ‘·|Œü ìdü]>± e⁄+&Ü*. ne˙ï dü‘ê´øÏ e⁄HêïsTT,μμ
nì Ä–+~ n‘·T\´.
ù|¬s+{Ÿ‡ yÓ|’ ⁄ü y=ø£ÿø£D
å + #·÷dæ, ªªø±˙ MT]<äs› ÷¡ n+≥T+<˚+
≥+fÒ ªnìï y˚\ø√≥¢ yê´bÕsêìï ‘·HÓ{≤¢ #Ûê˝…+CŸ #˚kÕÔ&ÉT... n+‘·
ô|<ä› e÷¬sÿ{Ÿ e⁄qïyêfi¯Ù eTT+<äT y√&çb˛‘ê&ÉT. n+<äTø£ì y√&çb˛j˚T
yêfi¯fl‘√ #˚]b˛,μ n+≥THêïs¡T MTs¡T. MTs¡T eTT+<˚ y√≥$T y=ù|ŒdüTø√
nì y=‹Ô&ç #Ój·T´≥+ j˚T+ Hê´j·T+... ∫qï|üŒ≥Tï+∫ ¬>\TeP
¬>\TeP nì #Ó|æŒ sTT|ü&ÉT y√&çb˛‘êyé ø±ã{Ïº eTT+<˚ y√≥$T
y=ù|ŒdüTø√ n+≥THêïs¡T. H˚H+Ó <äT≈£î y=|üø√yê*. n‘·ìø£+fÒ Á|üj÷Ó
»≈£îDÏí H˚qT Hê ∫ìï Á|ü|+ü #·+˝À #·÷&É˝<Ò Tä . n‘·ìø° Hê˝À q∫Ãq$
e⁄HêïsTT ø£<ë. MTs¡T e÷ sTT<ä]› uÒdøæ ˘ ø√sYH˚ e÷πsÃdüTø√eT+≥THêïs¡T
MTs¡T. H√ y˚ e÷yéT... H˚H˝ Ó ≤+{Ï ø£+&ûwHü ‡é ô|≥º˝qÒ T,μμ n+~ n‘·T\´.
ªª◊ j·÷yéT Hê{Ÿ ø£ì«Hé‡&é. ˙ yÓT&É\T y=+∫ ˙≈£î sTTwü+º ˝Òì
ô|[fl #ÓjT· ´+. ø±˙ ˙ #ÛêsTTdt sTTÁs¡kÕŒHé‡ãT˝Ÿ nsTT‘˚ ≈£L&Ü H˚qT
y=|üø√qT,μμ eT]+‘· sTT]fÒ{Ÿ ne⁄‘·÷ nHêïs¡T nì˝Ÿ.
ªsTTÁs¡kÕŒHé‡ãT˝Ÿ #ÛêsTTdt Hê<ë... j˚T ø±\+˝ÀHÓH’ ê ù|¬s+{Ÿ
ù|¬s+fÒ... &Ü&é u≤<Û,ä ø£q‡sYï ns¡+ú ne⁄‘·THêïsTT. ø±˙ &Ü&éøπ Hê~
¬s’{Ÿ #ÛêsTTdt nì ns¡ú+ ø±e≥+ ˝Ò<äT... ª˙~ ¬s’{Ÿ #ÛêsTTdt uÒ;,μ
nì &Ü&é, e÷yéT nH˚˝≤ yêfi¢̄øÏ ns¡+ú nj˚T´≥Tº jÓT˝≤ #ÓbÕŒ˝À,μ
Ä˝À∫k˛Ô+~ n‘·T\´.
◆ ◆ ◆
ªªsTT+{À¢ #ÓbÕŒyê... j˚TeTHêïs¡T,μμ n&ç>±&ÉT dü‘ê´.
n‘·T\´ ❆ 183
jÓT|ü&ÉT eT+∫ $‘·HÔ ê\ì e÷Á‘·yT˚ yÓ<»ä ˝≤¢*. H˚\ MT<ÓH’ ê
eTqdüT‡˝À¢HH’Ó ê nqTø=H˚ n‘·T\´ ‘·eT dü+uÛ≤wüDì #Ó|Œü ˝Ò<Tä . n‘·ì
Ábıô|òwüHé |ü≥¢ ‘·q ù|¬s+{Ÿ‡øÏ qeTàø£+ ˝Ò<äì #Ó|æŒ ‘·q ù|¬s+{Ÿ‡ì
‘·≈î£ ÿe #Ój÷· ´\qTø√˝Ò<Tä . n‘·ìøÏ u≤<Ûä ø£*–+#˚ $wüj÷· \T #Ó|Œæ
_≥ºsYHÓdt ô|+#·≥+ ≈£L&Ü ø£¬sø˘º ø±<äqTø=+~. uÛÑ$wü´‘Y˝À ‘·q
#ÛêsTTdtì ‘·q ù|¬s+{Ÿ‡ y=|üø=qï|ü&ÉT yêfi¯ófl dü‘ê´ ø£\TdüT
ø=qï|ü&ÉT, dü‘ê´øÏ yêfi¯ófl ‘·qì qeTà˝Ò<äH˚ $wüj·T+ >∑Ts¡TÔ+&çb˛‘˚
j˚T+ u≤>√<äT ø£<ë.
ªª#ÓbÕŒqT, ø=+‘· f…yÆ Té ø±yê* dü‘ê´,μμ n+~.
j˚T<√ sTTã“+~ e⁄+<äì n‘·ìø° ns¡+ú nsTT+~.
ªªø±e*‡q+‘· rdüTø√... n|üŒ{Ïes¡≈£î sTT~>√ ˙ø±ÿe*‡q
cÕ+|üP,μμ nHêï&ÉT.
ÄyÓT ø£fió¯ fl yÓT]XÊsTT ‘·q »≥Tº eT]+‘· ì>∑ì>∑˝≤&ÉuÀ‘√+<äì.
◆ ◆ ◆
Ä~yês¡+ e⁄<äjT· y˚T >√˝ŸŒ¤ ø£u¢ ˝

Ÿ À >√˝ŸŒ¤ Ä&ç nì˝Ÿ, \‘· n\dæ
ø±´+{°Hé˝À ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. Áô|òwt Ä¬s+CŸ p´dt Äs¡¶sY #˚düTÔ+fÒ yêfi¯fl
bòÕ´$T© Áô|ò+&é $y˚ø,˘ ø£u¢ ˝
Ÿ Àì eTs√ yÓT+ãsY ~H˚wt e#êÃs¡T. ªª~H˚w,t
H˚qT Áô|ò+&é ùdº≥dt qT+∫ $j·T´+≈£î\T ø±uÀ‘·THêï+. e#˚Ã X¯óÁø£yês¡+
sT÷yÓì+>¥ ¨≥˝Ÿ ÄyêkÕ˝À eTq ø°sqÔ¡ jÓT+π>CŸyTÓ +{Ÿ. MTs¡+‘ê
‘·|üŒ≈£î+&Ü sêyê*,μμ nHêïs¡T $y˚ø˘.
$y˚ø˘ ‘·q #Ó˝…¢* ø=&ÉTøÏÿ ø°s¡Ôqì sTT∫Ã ô|[fl #Ój·÷´\qT
ø=+≥Tqï≥Tº $y˚ø˘ sTT+‘·≈£î eTT+<˚ Mfi¯fl‘√ #ÓbÕŒs¡T. eT] ~H˚wt
ø=&ÉT≈£î‘√ ô|[fl j˚T$T≥ì Ä˝À∫k˛Ô+~ \‘·. ÄyÓT eTTK+ #·÷dæ
ÄyÓT˝À sT÷ $wüj·Ty˚T yÓT<äT˝ÀÔ+<äì ePVæ≤+∫q $y˚ø˘, ªªMT≈£î
‘Ó\TdüT >± e÷ #Ó˝*¢… ø=&ÉTøπ ÿ ø°sqÔ¡ ì eTT+<äT sTT<ë›+ nqTø=Hêï+.
ø±˙ ø°sqÔ¡ øÏ j·T÷j·Tdt˝À nø£ÿ&˚ ôd{Ï˝Ÿ nyê«\ì e⁄+~. e÷ #Ó˝*¢…
ø=&ÉT≈£î dæ$˝Ÿ‡˝À {≤|t sê´+ø£s.Y ‘·qøÏ sTTø£ÿ&˚ e⁄+&Ü\ì e⁄+~.

düVü≤»y˚T ø£<ë. ø°s¡ÔH˚ n+‘· eT+∫ bıJwüHé˝À e⁄qïyê&çì e<ä›+~.
yê&ÉT ÁbÕøÏøº ˝
£ .Ÿ ø°sqÔ¡ e<ä+› fÒ y√πø nH˚XÊ&ÉT ø±˙ y=|æŒ+#˚ Á|üjT· ‘êï˝Ò+
#Ój·T´˝Ò<äT. ø°s¡Ôq kÕ|òtºy˚sY sTT+õ˙sYì #·÷&ÉeT+~. \ø°ÿ>± n˙ï
‘Ó*dæq ~H˚wt ø=&ÉT≈£î‘√ ô|[fl ≈£î~]+~. e÷ #Ó˝\ ¢… T #ê˝≤ n|tôd{Ÿ
nsTT+~. |æ\*¢ <ä]› øÏ ˝Òì $Tdæ‡+>¥ |ò*” +>¥ MT sTT<ä]› ø° jÓT+<äTø£Ásê
nì e÷ neTà>±s¡T ‘·q ø√bÕìï ‘·–+Z #ês¡qTø√... eTq+ Ä j˚TCŸ˝À
e⁄qï|ü&ÉT eTqøÏ J$‘·+ô|’ sTT+‘· ø±¢]{° ˝Ò<qä Tø=+{≤qT. sTT|üŒ{Ï
|æ\¢\øÏ #ê˝≤ ø±¢]{° e⁄+~ J$‘·+ |ü≥¢... Mfi¯fl |æ\¢\øÏ sTT+ø±
jÓT≈£îÿe e⁄+≥T+<äqTø=+{≤,μμ nHêïsêj·Tq.
ªªj·Tdt j·Tdt... |æ\¢\T #ê˝≤ ÁbÕøÏºø£˝Ÿ. yêfi¯fl dü+‘√wüy˚T
eTTK´+... >∑T&é &ÓdæwüHé. HÓ’dt... ‘·qyÓ’ù| ø£fi¯fl|üŒ–+∫ #·÷düTÔqï \‘·ì
#·÷&É>±H˚ n‘·ì e÷≥\T Ä–b˛j·÷sTT.
ªªy√πø d”j·T÷,μμ nì $y˚ø˘, ~H˚wt yÓ[flb˛j·÷s¡T.
ø±s¡T Å&Óy’ é #˚dTü qÔ ï \‘·ì, ªªn‘·T˝≤´ $wüjT· +˝À eTq ìs¡j í T· +
dü] ø±<äì|ædTü +Ô <ë,μμ n&ç>±s¡T nì˝Ÿ.
ªªHê≈£Lÿ&Ü ns¡+ú ø±e≥+ ˝Ò<Tä . ‘·H+˚ eT∞fl e÷{≤&É˝<Ò Tä . y˚T
_... eTq+ ø±düÔ dæ$ú T‘·+>± Ä˝À∫+#·Tø√&ÜìøÏ f…yÆ Té sTT<ë›+ nqT
ø=+<äqTø=+{≤qT. y=|üø√+&Éì ‹+&ç e÷HÓ≥ ’ +, sTT+{À¢+∫ bÕ]b˛e
{≤˝≤¢+{Ï |æ∫Ã |üqT\T #ÓjT· ´<äT ‘·qT. ‘·q ìs¡j í T· + ≈£L&Ü j˚T+
e÷s¡TÃø√ø£b˛e#·TÃ. eTq+ y=ø£kÕ] dü‘ê´‘√ e÷{≤&ç‘.˚ n‘·ìï #·÷&ÉH˚
˝Ò~+‘·es¡≈î£ ,μμ nHêïs¡T \‘·.
ªª#·÷&É≥+ nH˚~ ô|≥Tºø=+fÒ sT÷ ô|[fløÏ eTq+ y√πø nqT
≈£î+fÒH.˚ u≤>± Ä˝À∫+#·T.μμ
ªª◊ H√... nì ∫qï>± ì≥÷]Ã, ªªnB ì»y˚T... düsπ , MT neTà
Hêqï>±]‘√ ≈£L&Ü e÷{≤¢&ç n|ü&ÉT &çôd’&é #˚<ë›+,μμ nHêïsêyÓT.
◆ ◆ ◆
n‘·T\´ ❆ 185
ø±|òc” Õ|t˝À ø√˝Ÿ¶ ø±|ò” Äs¡s¶ Y #˚dTü qÔ ï n‘·T\´ì, ªªdü‘ê´ì Ä+{°
n+≈£î˝Ÿ y=ø£ÿkÕ] #·÷ùdÔ y=<ä›qs¡T. jÓT˝≤>√˝≤ yêfi¯ófl #·÷ùd≥Tº
#ÓsTT´,μμ n+~ ø°sqÔ¡ .
ªªjÓT˝≤ #ÓjT· ´>∑\qT... e÷≈£î ø±eTHé Åô|ò+&é‡ ˝ÒsT¡ >±,μμ n+~
n‘·T\´.
ªªyÓTÆ VüQ Hê... Hê jÓT+π>CŸyÓT+{ŸøÏ |æ\TkÕÔqT. MT bòÕ´$T©
n+‘ê y=ø£ÿkÕπs #·÷ôd’e#·TÃ.μμ
ªªNÛ{Ï+>¥.μμ
ªªHê≈£î dü‘ê´ì |ü]#·jT· + #˚XÊyé. n‘·ìï jÓT+π>CŸyTÓ +{ŸøÏ |æ\yê
*‡+<˚ ø£<ë. sTT+<äT˝À NÛ{+Ï >¥ j˚TeTT+~. jÓTes√ y=ø£sT¡ ◊dt ÁuÒø˘
#Ój·T´ø£b˛‘˚ jÓT˝≤... qTe⁄« jÓT˝≤>√˝≤ yêfi¯¢ì y=|æŒ+#·ø£b˛‘˚
MT]<ä›s¡T Ä e÷´πsCŸ ]õdüºsY˝À dü+‘·ø±\T ô|fÒºyêfi¯ófl ‘·|üŒ jÓTe«
s¡T+&ÉsT¡ MT ô|[fl,μμ u…~]düTqÔ ï≥Tº n+~ ø°sqÔ¡ .
ªªb˛... H˚HÓ+<äTø£˝≤ #˚düTø=+{≤qT... e÷$T&Ü≈£î\T. eT˝…¢
|ü⁄e⁄«\T, ø£s÷¡ Œs¡+ |ü⁄\¢\T, >√]+{≤≈£î, ns¡{Ï #Ó≥T¢ sTT˝≤ ô|[flì
jÓT+‘√ ô|òdyºæ é \Tø˘‘√ #˚dTü ø=+{≤qT. ÄsêZìø˘ ø±j·T≈£Ls¡\‘√H˚. |ü∫Ã
J&ç||ü ü ;s¡ø±j·T, |üqdübı≥Tº ≈£Ls¡, ã÷¬s\T, ø=Ás¡ bÕsTTdü+ ôdŒwü˝.Ÿ
n+<äs¡÷ ÁuÖHé¬s’dt ‹q˝Òs¡T>±. yÓ’{Ÿ ¬s’dt ≈£L&Ü ô|&É‘ê+,μμ qe⁄«‘·÷
n+~.
ªªyÓTq÷ ≈£L&Ü s¬ &û... ne÷à ‘·©¢ Hê ◊&çj÷· ì neT\T|ü]#˚
neø±X¯+ sTTe⁄«,μμ qe⁄«‘·÷ n+~ ø°sqÔ¡ .
ªªe<äT˝› Ò eTqøÏ ‘Ó\TdüT ø£<ë ø±yê\H˚ #˚XÊeTì... eTq eTqdüTøÏ
u≤>√<äT. yÓsTT{Ÿ #˚kÕÔqT. yêfi¯ófl y=|üø=H˚ es¡≈î£ ... ndü...μμ nì ÄyÓT
e÷≥\ì &çÅdüºuŸ #˚dü÷Ô bò˛Hé yÓ÷–+~.
ªªdü‘·´<˚yéì e÷ n+<ä]øÏ y=ø£kÕ] #·÷|æ+#=#·TÃ>±... y˚T+
j˚T...μμ HêqïeTà #Ó|⁄ü ‘√qï e÷≥\T ‘·qT ø£s¬ øº̆>±H˚ $HêïH√ ˝Ò<√qì
eT∞fl n&ç–+~ n‘·÷\´.

ªªsTTHéyÓ’{Ÿ Væ≤yéT,μμ ø°s¡ÔqøÏ #Ó|æŒ+~ n‘·T\´.
ªªyê«yé...μμ n+≥÷ ø°s¡Ôqì Vü≤>¥ #˚düTø=+≥TH˚ dü‘ê´øÏ ø±˝Ÿ #˚dæ
|æ\TdüT+Ô fÒ eT<Û´ä ˝À n‘·T\´ bò˛Hé rdüTø=ì, ªªø°sqÔ¡ øÏ #ê˝≤ |ü]eTfi¯
uÛ]Ñ ‘·yTÓ qÆ ø±qTø£ sTTyê«*. Ä kÂs¡u≤Û ìøÏ Hê bòÕ´$T© bòÕ´$T© eTqøÏ
y√πø #ÓbÕŒ*,μμ n+≥T+fÒ, ªªnπs Hêø√dü+ ø±<ë Ä –|òtº...μμ qe⁄«‘·÷
n+~ ø°sqÔ¡ .
ø±<äqï≥Tº ‘·\‘√ #Ó|ü⁄‘·÷, ªªy√πø... j˚T düTyêdüq MùdÔ sT÷
Å|ü|+ü #·+˝À jÓTe«s¡T jÓTe«]øÏ H√ nqs√ Ä düTyêdüq |üÁ{≤... ndü\T
n˝≤+{Ï~ j˚TyÓTHÆ ê e⁄+<ë,μμ n&ç–+~ n‘·T\´.
ªªe⁄+~.μμ
ªªj˚T+≥~ dü‘ê´.μμ
ªªÁù|eT.μμ
Ä~yês¡+ Ä+Á<ÛCä À´‹, 26 E˝…’ 2015
n‘·T\´ ❆ 187
eTÚq

y√ ∫¬øHé ÅbòÕ+ø°ì, y=ø£ >±¢düT
ì+&Ü ã≥sYkÕÿ#Y $T˝Ÿÿùwø˘ì
ù|s¡T ‘Ó*j·Tì ÄyÓT ø√dü+ e⁄+∫
Ä s√E e∫Ãq ø±´wtì ˝…øÿ£ ô|&ÉT
‘√+~ ø£$T*ì. cÕ|tì ø°H¢ é #˚dæ ø√¢CŸ
#˚ùd n‘·qT e÷Å‘·y˚T e⁄Hêï&ÉT.
$T–*q kÕº|tò yÓ[b¢ ˛j·÷s¡T. dü]>±Z
sTT˝≤+{Ï düeTj·T+˝ÀH˚ y=+≥]
>± e∫Ãq ÄyÓ T ‹+{≤ìøÏ
j˚TeTT+fÒ n~ ô|≥ºeTì n&ç–+~
yês¡+ s√E\ ÅøÏ‘·+ ø£$T*ìì.
n|ü&ÉT kÕ*&é |ò⁄ü &é j˚T+˝Òø£ ã≥sY
kÕÿ#Y $T˝Ÿÿùwø˘ dü«j·T+>± #˚dæ
sTT∫Ã+~, Äs√E cÕ|t ˝ À
eTÚq ❆ 189
eT¬se«s¡÷ ˝Òøb£ ˛e≥+‘√. sT÷ yês¡+ s√E\T>± ÄyÓT <ë<ë|ü⁄ sTT<˚
düeTj·÷ìøÏ ø±düÔ n≥TsTT≥T>± edüTHÔ ˚ e⁄+~. ÄyÓT s¬ +&ÉT s√E\T
es¡Tdü>± sêe≥+‘√ eT÷&√ s√E qT+∫ ÄyÓT ø√dü+ y=ø£ ÅbòÕ+ø° ≈£L&Ü
e⁄+#·T‘√+~ ø£$T*ì. ÄyÓT sT÷ s√õ+ø± sê˝Ò<äT. cÕ|t eT÷ùdùd
düeTj·T+ nsTT+~.
ªndü\T ÄyÓT >∑T]+∫ sTT+‘·>± H˚H+Ó <äT≈£î Ä˝À∫düTHÔ êïqT,μ
nqTø=+~ ø£$T*ì.
dæ{Ï eT<Ûä´˝À e⁄qï Ä e÷˝Ÿ˝À y=ø£ bò˛¢sY yÓTT‘·Ô+ |òü⁄&é ø√s¡Tº‡
e⁄HêïsTT. s√E #ê˝≤eT+~ edüT+Ô {≤s¡T. s¬ >∑T´\sY ø£deºü TsY‡ Ä ∫ìï
ÅbòÕ+øÏ C≤sTT+{ŸøÏ sêe≥+ ‘·≈£îÿy˚. bò˛¢{Ï+>¥ bÕ|ü⁄˝ÒwüHé jÓT≈£îÿe.
ÅbòÕ+ø°dt, &√q{Ÿ‡, πøs¡$T˝Ÿ ø£düºsY¶ , s¡ø£s¡ø±˝…’q $T˝Ÿÿùwø˘‡ e÷Å‘·y˚T
düsY« #˚kÕÔs¡T.
ªø±düÔ n˝≤ s¬ >∑T´\sY>± e#˚Ã yêfi¯˝ ¢ À Ä sTT<äs› e¡ ÷àsTT\T ø£*dæ
e#˚Ãyês¡T. Hê˝≤H˚ yêfi¯fløÏ eTTô|’Œ¤◊<äT ˝À|ü˝Ò e⁄+&=#·TÃ ej·TdüT‡.
jÓT|ü&É÷ yêfi¯¢ #·T≥÷º eTs√˝Àø£y˚T ˝Òq≥Tº e⁄qï+‘·ùd|ü⁄ ø£ãTs¡T¢,
qe⁄«\‘√ |òPü ´»Hé eT÷´õø˘ ∫$Tà+#˚yês¡T sT÷ ne⁄{Ÿ˝{ … Ÿ n+‘ê.
sT÷eT<Ûä´ y=ø£ÿ ne÷àj˚T edüTÔ+~. &çÅdüºuŸ¶>± ø£ì|æk˛Ô+~. j˚TyÓTÆ
e⁄+≥T+~. Ä s¬ +&√ ne÷àsTT j˚TeTsTT+<√? sT÷ ne÷àsTT sT÷
s√õ+ø± jÓT+<äT≈£î sê˝Ò<√,μ nì ø£$T*ì nqTø=+≥T+&É>± ÄyÓT
e∫Ã+~.
˝À|ü*øÏ yÓ[¢ ÄyÓT ø√dü+ e⁄+∫q ÅbòÕ+ø°, $T˝Ÿÿùwø˘ ‘Ó∫Ã
sTT∫Ã+~. ÄyÓT ùV≤+&é u≤´>¥˝À+∫ &ÉãT“\T rdæ sTT∫Ã+~. ÄyÓTøÏ
$T–*q &ÉãT“\T, _˝Ÿ ø±|” sTT∫Ã+~ ø£$T*ì. ÄyÓT jÓT|üŒ{Ï˝≤H˚
≈£Ls¡TÃì ‹+≥÷, yÓT\¢>± $T˝Ÿÿùwø˘ ‘ê>∑T‘√+~.
ø√¢CŸ #˚ùd f…yÆ Té ø±ã{Ïº ÄyÓT ‘·«s¡>± ãj·T\T<˚]‘˚ u≤>∑T+&ÉTqì
ÄyÓTyÓ|’ ⁄ü ø£$T*ì #·÷ùdÔ ÄyÓT jÓT{À X¯Sq´+˝ÀøÏ #·÷k˛Ô+~.
ªªjÓTø˘‡≈£LĆŸ $T,μμ ø£$T*ì n+~.
ÄyÓT ‘·˝‹… Ô #·÷dæ+~.
ªªkÕØ, ø√¢õ+>¥ f…ÆyéT.μμ

ªªH˚ìø£ÿ&É e⁄+&=#êÃ,μμ nì n&ç–+~ #·|ü q.
ªªsTTø£ÿ&Ü,μμ njÓ÷eTj·T+>± n&ç–+~ ø£$T*ì.
ªªkÕØ,μμ nì ÄyÓT ˝Ò∫ yÓT\¢>± q&ÉTdü÷Ô yÓ[b¢ ˛sTT+~.
bÕ]ÿ+>¥˝À+∫ ø±s¡T rdüTø=ì yÓfi¯ó‘·÷ dæ{Ï ôd+Á≥˝Ÿ <ä>∑Zs¡
dæ>ï∑ ˝Ÿ |ü&‘ç ˚ Ä–+~ ø£$T*ì. Á^Hé ˝…{ ’ Ÿ yÓ*–+~. s¬ {’ øŸ Ï ‹s¡>u∑ À‘·T+fÒ
ÄyÓT ì<ëq+>± q&ÉTdü÷Ô yÓfió¯ ‘·÷ ø£ì|æ+∫+~.
ÄyÓT ‘·qì, ªsTTø£ÿ&É e⁄+&=#êÃ,μ nì jÓT+<äT≈£î n&ç–+~
sTT+<ëø£. ÄyÓT jÓTø£ÿ&çøÏ yÓfi¯ó‘·T+<√ ø£qTø=ÿì <ë]˝ÀHÓ’‘˚ *|òtº
sTTy=«#·TÃ. ø±ì ÄyÓT ‘·q ø±s¡T jÓT≈£îÿ‘·T+<ë! ‘·qT |üP]Ô>± Åùdº+»sY
ø±<äTø±˙ sêÅ‹ |ü<øä =+&ÉTqïs¡øÏ ‘·q‘√ e#˚Ã+‘·ø±˙ ‘·qT *|òºt sTTkÕÔqì
n&ç>π +‘·>± ≈£L&Ü y=ø£]øÏy=ø£s+¡ ‘Ó©j·T+ ø£<ë. nqTe÷q+, nuÛÅÑ <ä‘ê
f…+{ÏøÏ˝Ÿ‡˝≤ yê´|æ+#˚düTÔHêïsTT J$‘ê˝À¢.
Ä˝À∫düTHÔ ˚ Å&Óy’ é #˚dTü HÔ êï, ˝À|ü˝ø… ÿ£ &√ –©º>± ≈£L&Ü nì|æ+∫+~
ø£$T*ìøÏ.
ªÄ ne÷àsTT e÷qdæø+£ >± e⁄‘ê‡Vü≤+>± ˝Ò<ìä ‘Ó\TdüTHÔ ˚ e⁄+~.
Hê˝À+∫ ≈£L&Ü jÓT<äT{Ïyê]ì |ü{+ºÏ #·Tø√H˚ eTqdüT yÓ[b¢ ˛‘·T+<ë.
jÓT<äT{Ïyê]ì |ü{Ïº+#·Tø√ì‘·q+ n+≥Tyê´~Û˝≤ Hê≈£î k˛øÏ+<ë,μ
nqTø=+≥T+&É>± ~>∑T˝Òdæ+~ ø£$T*ìøÏ. nÁ|üj·T‘·ï+>± yÓqøÏÿ
yÓ[fl+~.
Ä ne÷àsTT n|üŒ{ÏøÏ ø±Ø« <ë{Ï yÓfió¯ ‘¢ ÷· ø£ì|æ+∫+~. s¬ { ’ Ÿ
j·T÷≥sYï rdüTø=ì ÄyÓTøÏ ø±düÔ <ä÷s¡+˝À Ä|æ, ø±s¡T ~–, ªªjÓTø£ÿ&ÓH’ ê
Á&Ü|t #ÓjT· ´Hê. H˚ìfÒ yÓfió¯ fl‘·THêïqT,μμ nì n&ç–+~.
ÄyÓT ø±düÔ njÓ÷eTj·T+>± #·÷dü÷Ô, ªªH√ <Ûë´+ø˘‡,μμ n+≥÷
Ä– ø£eT*ì yÓ|’ ⁄ü ‘·≥|ü{≤sTT+|ü⁄>± #·÷dü÷,Ô ªª MT≈£î nuÛ´Ñ +‘·s+¡
˝Òøb£ ˛‘˚ ø¬ _ÄsY bÕsYÿ es¡≈î£ *|òºt sTTe«>∑\sê,μμ nì n&ç–+~.
ø±¬sø±ÿs¡T. e÷≥˝Ò+ ˝Òyé. bÕsYÿ <ä>∑Zs¡øÏ e#êÃø£, ªªjÓTø£ÿ&É
Ä|üqT,μμ nì n&ç–+~ ø£eT*ì.
ÄyÓT #·T≥÷º #·÷dü÷Ô, ªªsTTø£ÿ&É |òü⁄{ŸbÕ‘Y MT<ä #ê˝≤eT+~
|ü&ÉTø=ì e⁄+{≤s¡T>± s¡ø£s¡ø±\ Vü‰düŒ≥˝Ÿ‡ |üìMT<ä e∫Ãqyêfi¯ó¢. ø±düÔ
nø£ÿ&É Ä|ü⁄‘êsê,μμ n+~.
eTÚq ❆ 191
ªªjÓT+<äTø£øÿ£ &Éμ,μ n&ç–+~ ø£eT*ì Ädüø>ÔÏ ±.
ªªnø£ÿ&Ó’‘˚ ùd|òt.μμ n+~.
ªªùd|òt n+fÒ? y√¬ø. ◊ j·÷yéT ø£$T*ì. MT ù|πs+{Ï.μμ
ªª$eT\.μμ
ªªMTs¡T j˚T<√ $wüjT· +˝À &çÅdüuº >Ÿ ± e⁄Hêïs¡ì ‘Ó\Tk˛Ô+~. MTø°
sêÁ‹øÏ e⁄+&É{≤ìøÏ ù|¢dt ø±yê\+fÒ Hê‘√ s¡+&ç. $T–*q $wüj÷· \T
bı<äTH› ï˚ #·÷düTø=+<ë+. Hê≈£î ìÅ<=k˛Ô+~,μμ n+~ ø£$T*ì.
ÄyÓT ø£fi¢̄˝À¢+∫ ≥|ü≥bÕ ˙fi¯ó¢ e&É>∑fi¢̄˝≤.
ø£$T*ì ìÁ<ä ‘˚*b˛sTT+~.
ªªkÕØ... n+≥T+&É>±H˚ ÄyÓT ø£fió¯ ¢ qT+∫ <ÛësêbÕ‘·+>± ø£˙ïs¡T.
sT÷ ø=~›bÕ{Ï |ü]∫‘·Tsê* u≤<Û̊+{À, jÓT˝≤ y√<ësêÃ˝À ‘Ó©ø£
njÓ÷eTj·T+>± ø£$T*ì ÄyÓT #˚‹ì #˚‘·T˝À¢øÏ rdüTø√uÀ‘·T+fÒ
$eT\ ‘·q #˚‹ì #·|üq yÓqøÏÿ rdüTø=+~. jÓT≈£îÿe #=s¡e
#·÷|æ+#êHê nì dæ>T∑ >Z ± nì|æ+∫+~ ø£$T*ìøÏ.
ªªkÕØ... qqTï MT‘√ s¡eTàHêïs¡T. eTq+ y=ø£]ø=ø£sT¡ j˚TeT+‘·
‘Ó\Tdüì. #ê˝≤ $ø£\+>± e⁄HêïqT. MT sTT+{ÏøÏ s¡eTàì |æ*#ês¡T.
MT≈£î Hê >∑T]+∫ ‘Ó©<äT. sπ |ü⁄ H˚qT jÓTe]H√ ‘Ó*XÊø± MTs¡T |ò˝ ” Ÿ
ø±≈£L&É<Tä . H˚HeÓ s√ ‘Ó*XÊø£ MT≈£î y√¬ø n+fÒ ekÕÔqT,μμ n+~.
ªªj˚T<√ y=ø£ sêÁ‹ ø=ìï >∑+≥\T e÷ sTT+{À¢ e⁄qï+‘· e÷Å‘êq
MT Åô|’ed”˝ÀøÏ H˚qT jÓT˝≤ jÓT+<äT≈£î #=s¡ã&É‘êq+&ç. sTT~ Å¬øy’ Té øÏ
dü+ã+~Û+∫q $wüjT· + ø±q+‘· es¡≈î£ Hê≈£î y√¬ø. MTπs Ä˝À∫+#·Tø=ì
#Ó|Œü +&ç,μμ n+~ ø£eT*ì.
ªªHê≈£Lÿ&Ü ns¡ú+ ø±e≥+ ˝Ò<ä+&ç H˚ #˚dæq H˚s¡y˚T+{À. ø±˙
qqTï n+<äs÷¡ H˚sd¡ Tü sÔ ê*>±H˚ #·÷düTHÔ êïs¡T,μμ nì Ä–, ªª eT+∫˙fi¯ó
¢ e⁄Hêïj·÷,μμ nì n&ç–+~.
|üøÿ£ q e⁄qï ˙fi¢̄ u≤{Ï˝Ÿ n+~+∫+~ ø£$T*ì.
$eT\ ˙fi¯ó¢ ‘ê– ø£$T*ì |ü]àwüHé ≈£L&Ü n&É≈î£ ÿ+&ÜH˚ y=ø£
Å{≤Hé‡˝À e⁄qï≥Tº #Ó|Œü ≥+ yÓTT<ä\Tô|{Ï+º ~.
◆ ◆ ◆

n$ H˚qT j·T÷ì]‡{°˝À C≤sTTHé nsTTq s√E\T. y˚dü$
yÓ[flb˛sTT+~. yêq*+ø± yÓTT<ä\T ø±˝Ò<Tä .
s√p yês¡˝ Ô À¢ yêq\T sêø£b˛e≥+ MT<ä ø£<Hä∏ ê\T edüTHÔ êïsTT.
Ä eT<Ûë´Vü‰ï+ ø±¢dt nsTTb˛sTT+~. qqTï sTT+Á{≤esYº nH˚yês¡T
&çÁ^˝À e⁄+&É>± ˝…ø£Ãs¡sY‡. <ëìøÏ ‘√&ÉT n+‘ê ø=‘·Ô>± e⁄+~ø£ÿ&É.
sTT+ø± jÓTe]‘√ ùdïVü≤+ ø±˝Ò<äT. ø±´+|üdt˝Àì Vü‰düº˝Ÿ s¡÷yéTøÏ
y=+≥]>± ãj·T\T<˚sêqT.
#Ó≥¢ eT<Û´ä qT+∫ q&ÉTdüTHÔ êïqT, Hê˝À H˚H˚ Ä˝À∫+#·Tø=+≥÷,
e÷{≤&ÉTø=+≥÷. ªôd’ø˝ Ï Ÿ ø=qTø√ÿyê* sT÷ X¯ìyês¡+ yÓ[fl. Äs√E
jÓTe]HÓH’ ê ‘√&ÉT s¡eTàHê*.μ n|ü&ÉT $ì|æ+∫+~ Vü≤sƒê‘·T>Ô ± y˚T|òTü
|òTü s¡q® esê¸>e∑ Tq|ü⁄ dü+øπ ‘·+˝≤. #·\<¢ qä + bÕ≈£î‘√+~ y=fi¯+¢ ‘ê. n|üŒ{Ï
es¡≈£L jÓT+&É ø±dæq yÓ’qy˚T ˝Ò≈£î+&Ü sƒ¡|üsƒ¡bÕ »\T¢. n+‘·es¡≈£î
jÓT+&Éø±dæq Äqyê\T>± uÛ÷Ñ düT>∑+<Û+ä yÓ#Ã· >± ‘ê≈£î‘√+~ e⁄#êÃ¤«dü
ìXÊ«kÕ\ì.
n|ü&ÉT $ì|æ+∫+~, ªªã÷´{Ï|⁄üò ˝Ÿ,μμ nì.
‘·\ ‹|æŒ #·÷XÊqT.
JHé‡ MT<ä cÕsYº wüsYº , u≤jYT"ø£{Ÿ‘√ qe⁄«‘·÷ #·÷k˛Ôqï ÄyÓT
#·÷|ü⁄\T yêqøÏ ‘·&çdæ X¯ØsêìøÏ n‘·T≈£îÿb˛sTTq Hê #·T˙ï ô|’H˚
e⁄HêïsTT.
ôd’øÏ˝Ÿ øÏ kÕº+&é y˚dü÷Ô, ªªsT÷ d”»HéøÏ yÓTT<ä{Ï yêq ø£<ë,μμ n+~
sTT+^¢wüß˝À.
‹]– ÄyÓT ≈£îs¡TdüTÔqï yêq yÓ’|ü⁄ #·÷dü÷Ô, ªª yÓTT<ä{ÏkÕ] ≈£î]ùd
yêq˝À ‘·&TÉ düT+Ô fÒ e⁄+&˚ eTC≤H˚ y˚sT¡ ,μμ n+~.
‹]– Äø±X¯+ e⁄]$T+~. uÛj Ñ T· +‘√ ªns¡TH® ê bòÕ\TZD≤μ ˝À˝À|ü\
|ü]kƒ ˛Ô+~ Hê eTqdüT.
ªªj˚TeTsTT+~ n˝≤ _>∑TdüT≈£îb˛‘·THêïyé? yêq+fÒ sTTwüº+
˝Ò<ë,μμ n&ç–+~.
ªªsTTwüºy˚T.μμ
eTÚq ❆ 193
ªªeT].μμ
ªªe⁄s¡TeTT\+fÒ uÛÑj·T+,μμ #Óù|ŒXÊqT.
ÄyÓT q$«, ªªk˛ ˙ ø√dü+ e⁄s¡TeTT˝Ò¢ì yêq*ï sTTe«eTì
y˚T|ò÷ü \øÏ #Ó|⁄ü ‘ê˝Òμμ nì sTT+ø± qe⁄«‘·÷H˚ ªªuÛj Ñ T· |ü&≥
É + e\q
n$ Ä–b˛yé ø±˙ #ê˝≤ø±˝≤ìøÏ e∫Ãq yêqì jÓT+C≤jYT" #Óμ’ μ n+~.
ÄyÓT sT÷ j·T÷ìe]‡{Ï dü÷&º +Ó {Ÿ nì ‘Ó\Tdü÷HÔ ˚ e⁄+~. ÄyÓT
e÷≥˝À¢H˚ ø±<äT Á|ü‹ ø£<ä*ø£˝Àq÷ ø£ì|ædüTÔqï yê>∑Ty˚>±ìï #·÷dü÷Ô,
ªjÓT+‘· ø£*$&ç>± e÷{≤&ÉT‘·T+<√. ‘·qT jÓT|üŒ{Ï¬ø’Hê sTT+<äT˝À
dü>∑yÓTÆHê e÷{≤&É>∑\Hê,μ Ä˝À∫düTÔHêïqT.
jÓT+‘· Vü≤&Üe⁄&ç Áù|eT˝≤ e∫Ã+<√ n+‘˚ Vü≤&Üe&ç>± yÓ[flb˛
sTT+~ yêq.
ÄyÓT yÓfifl¯ uÀ‘·÷, ªªHê ù|s¡T eTÚq. #·÷XÊsê J$‘·+˝À jÓT+‘·
ø±+Á{≤dtº e⁄+≥T+<√... Hê ù|s¡TøÏ Hê ˝§&É˝§&ÉøÏ j˚TyÓTHÆ ê dü+ã+<Û+ä
e⁄+<ë,μμ nì Ä–, ªªMT ù|s¡T,μμ qe⁄«‘·÷, ªªq~ nsTT‘˚ ø±<äT>±. eTØ
ìX¯Ùã›+>± e⁄Hêïs¡T. ìC≤ìøÏ MT≈£î Hê ù|s¡T ø£s¬ øº̆>± dü÷{Ÿ ne⁄‘·T+~.
MT ìX¯Ùã›+ #ê˝≤ n+<ä+>± e⁄+~ qBrs¡+˝≤,μμ n+~.
ÄyÓT e÷≥˝À¢H˚ ø±+|æ¢yÓT+{Ÿì jÓT+‘· u≤>± #Óù|ŒdüTÔ+<√
jÓT|òsü ˝ºY d… >t ±. eTÚq Hê≈£î q∫Ã+~. ø±˙ ‘·q‘√ y=ø£ÿ e÷{≤ e÷{≤&É
˝Òø£b˛‘·THêïqT. sTT<˚, sT÷ e÷{≤&É˝Òì‘·Hêìï e~*+#·Tø√yê*.
jÓT˝≤...
ªªVü≤˝À, ù|s¡T #Ó|üŒ{≤ìøÏ n+‘·˝≤ Ä˝À∫+#·ø£+&ç. eTq+
eTÚq+>±H˚ e÷{≤&ÉTø=+<ë+. sTTø£ÿ&É |æôV≤#Y.&ç #˚dTü HÔ êïqT. sTT+^¢wt
*≥πs#·sY dü÷&º +Ó {Ÿì. MTs¡T,μμ qe⁄«‘·÷ n&ç–+~.
ªª$eT\. j·T+.j·Td”‡˝À #˚sêqT,μμ nHêïqT.
ªªVü‰dü˝ º À¢H>˚ ± e⁄+&˚~. sTT|ü&ÉT {° ‘ê–‘˚ uÛ˝
Ñ Ò e⁄+≥T+~. ∫+‘·
#Ó≥Tº øÏ+<ä e⁄qï ø±´+{°HéøÏ jÓT|ü&Ó’Hê yÓfi≤¢sê,μμ n&ç–+~.
ªnqï+ Äø£˝ÒdüTÔ+fÒ sTT|ü&û {° j˚T+{À,μ nqTø=+≥÷ Ä
ø±´+{°Hé ‘Ó©<äqï≥Tº ‘·\÷bÕqT.
ôd’øÏ˝Ÿ jÓT≈£îÿ‘·÷, ªª<ë,μμ n+~.

yÓqø£ ≈£Ls¡TÃHêïqT.
$∫Å‘·yÓTÆq |ü]eTfi¯+ ‘·&çdæq #Ó≥¢ Ä≈£î˝À¢+∫. n|ü&É|ü&ÉT
>±*øÏ ∫qï>± ‘·>∑T\TÔqï ÄyÓT wüsYº ∫es¡\T ø=~›>± –*–+‘· ø£*–
k˛ÔHêïsTT.
◆ ◆ ◆
n˝≤ yÓTT<ä˝+’… ~ e÷ ùdïVü≤+.

ôd’ø˝ Ï Ÿ ø=qTø√ÿyê\ì #Ó|‘æ ˚ eTÚq rdüT≈£îyÓ[+¢ ~.
‘·s# ¡ ÷· ø£\TdüT+Ô &˚~. jÓT|ü&ÉT ø£*dæHê j·T÷ìe]‡{°˝Àì ø=‘·Ô
ø=‘·Ô ˝À˝À|ü* Á|ü<X˚ Ê\T #·÷|æ+#˚~.
ªª˙≈£î u≤jYT Áô|ò+&é‡ e⁄Hêïsê,μμ n&ç–+<√ s√E.
ªª˝Òs¡T.μμ
ªªsTTø£ÿ&É ø±<äT. sTT|üŒ{Ïes¡≈£î.μμ
ªª˝Òs¡T.μμ
ªªj˚T+.μμ
ªªj˚T+ n+fÒ...μμ
ªªÅùdº+CŸ. j·TT ÄsY yÓØ >∑T&é \TøÏ+>¥. #ê˝≤eT+~ Å|üb˛CŸ #˚dTü +
{≤s¡T>±. sTT{Ÿ‡ H˚#s· ˝ ¡ ,Ÿ μμ n+~.
ªª˙≈£î,μμ n&ç>±qT.
ªªe⁄+&˚~ y=ø£e÷àsTT. ø=~›ø±\y˚T. j·T+.j˚T. ne«uÀ‘·Tqï f…yÆ Té
˝À |ü]#·jT· +. ‘·sT¡ yê‘· j·T+.|ò˝ æ Ÿ #˚dTü qÔ ï|ü&ÉT ≈£L&Ü ø=+‘·ø±\+
Åô|ò+&é‡$T. ‘·s¡Tyê‘· ‘·qøÏ eTs√ Áô|ò+&éwæ|t e∫Ã+~. n|üŒ≥Tï+∫
eT¬se«s¡÷ ˝ÒsT¡ ,μμ nì #Ó|Œæ +~.
eTÚq sTT˝≤ ne©\>± $wüj÷· \T e÷{≤&˚ Å|ü‹kÕØ jÓT|üŒ{Ï
˝≤H˚ ÄyÓT Hê≈£î ÄX¯Ãs¡´+>± ‘√düT+Ô ~. n+<äs÷¡ #ê˝≤ <ë∫ <ë∫
e÷{≤¢&˚ ùdïVü‰\ì, ªHê≈£î u≤jYT"Áô|ò+&é‡ ˝ÒsT¡ ,μ nì H˚qT #Ó|Œæ q+‘·
e÷eT÷\T>± #Ó|æŒ+<ëyÓT.
#ê˝≤eT+~ Á|üb˛CŸ #ÓjT· ´≥+ ì»y˚T ø±˙ Hê¬ø+<äTø√ yêfi¯ófl
e÷{≤&çq+‘·ùd|ü⁄ u≤H˚ e⁄+≥T+~. yêfi¯fl #ÓsTT´ e÷eT÷\T>±
‘·–*Hê ≈£L&Ü j˚T+{À˝≤ e⁄+≥T+~. y=ø£ Á|ü‘´˚ ø£yTÓ qÆ ø±+ø£‘å √H√,
eTÚq ❆ 195
yÓ÷Vü≤+‘√H√, ÄdüøÏÔ‘√ ‘êøÏ‘˚ eT]+‘· ∫ø±≈£î>± nì|ædüTÔ+~. n~
yêfi¯¢|ü≥¢ e⁄qï e´‹πsø£‘˚+ ø±<äT. n<˚+{À yÓT\¢yÓT\¢>± ns¡úeTe«
kÕ–+~. eTTK´+>± eTÚq |ü]#·jT· +‘√ s√Es√EøÏ ô|s¡T>∑T‘·Tqï Ä
ùdïVü≤+˝À Ä $wüjT· + eT]+‘· ‘˚≥>± ‘Ó\Tk˛Ô+~. ø±˙ düV≤ü »+>±H˚
jÓTe«]‘√ ‘·«s¡>± e÷{≤&É˝Òì‘·q+ y√yÓ’|ü⁄. eTs√yÓ’|ü⁄ $wüj·T+
eTqdüTøÏ dü+ã+~Û+∫+~. düTìï‘·yÓTÆq~.
◆ ◆ ◆
Ä s√E yÓTsTT˝Ÿ #·÷düT+Ô fÒ eTÚq |ü+|æq b˛sTTyéT ø£ì|æ+∫+~.

yêq ≈£î]dæq Ä eT<Ûë´Vü‰ï+
jÓT<äTs¬ q’ eTs√ yêq
<ä|æŒø£ø=qï eTs√ Vü≤è<äj·TuÛÑ÷$Tô|’
yêq ≈£î]dæq|ü&É+‘ê eTqdüT düT>∑+<Û+ä
eTs¡\eTs¡\ jÓT>∑dæ ∫eTTà‘·T+≥T+~
|ü⁄düÔø£+˝Àì HÓeT*sT÷ø£
nqTø√≈£î+&Ü ø£ì|æ+∫q≥Tº
eT]Ãb˛sTTq sTTwüyº TÓ qÆ bÕ{§ø£{Ï
Vü≤sƒê‘·TÔ>± j·T|òtjÓTyéT˝À $ì|æ+∫q≥Tº
jÓT<äTs¬ q’ yêq
‘Óse¡ ì >∑~ ‘·\T|ü⁄\˝À¢+#√
‘ÓsN¡ ‘Óse¡ ì øÏ{øÏ ° s¬ ø£ÿ\ qT+#√
Jeqø±+‹ì ∫\ø£]kÕÔ<˚yÓ÷qH˚
jÓT<äTs¡T #·÷|ü⁄...
jÓT+‘· u≤>∑T+<√... eTÚHêøÏ »yêãT sêXÊqT.
◆ ◆ ◆
Ä s√E e⁄<äjT· y˚T eTÚq Hê s¡÷yéTøÏ e∫Ã+~. #˚‹˝À y=ø£ ∫ìï

eT{Ï≈º î£ +&û˝À eT˙bÕ¢+{Ÿ. Ä ≈£î+&û øÏ+<ä ô|≥º&ÜìøÏ Ä¬s+CŸ ø£\sY

ÁfÒ. n˝≤H˚ øÏ{øÏ Ï ePdüøÏ y=ø£ ∫ìï u…˝Ÿ ø£{+ºÏ ~. >±*øÏ Ä ∫ìï>∑+≥
yÓT‘·>Ô ± yÓ÷>∑T‘√+~.
ø±ùd|ü⁄ nMsTTM e÷{≤&Üø£, ªªkÕj·T+Á‘·+ ˝≤eTø±Hé˝À Hê≥ø£+
e⁄+~. yÓfi<¯ ëe÷,μμ nì n&ç–+~ eTÚq.
sTT<ä›s¡+ ù|¢ #·÷dæ nø£ÿ&çøÏ <ä>∑Zs¡˝ÀH˚ e⁄qï e÷˝Ÿ˝Àì ÅbòÕ+ø°
ne⁄{Ÿ˝{ … øŸ Ï e#êÃ+. s¬ +&ÉT ∫¬øHé ÅbòÕ+øÏd,t s¬ +&ÉT &√HÓ{‡Ÿ , y=ø£ ã≥sY
kÕÿ#Y $T˝Ÿÿùwø˘ Äs¡s¶ Y #˚d+æ ~ eTÚq.
n$ ‹H˚XÊø£ $T˝Ÿÿùwø˘ e∫Ã+~.
y=Hé u… ≥ ’ ÷ nqTø=ì jÓTø˘‡Á{≤ >±¢dt rdüT≈£îs¡eTàHêïqT.
>±¢dt e∫Ã+~. Ä >±¢d˝ t ÀøÏ y=+|ü{≤ìøÏ Ä $T˝Ÿÿùwø˘ >±¢dt n+<äT
ø√uÀ‘·T+fÒ, ªªeHé ôd¬ø+&é,μμ n+~ eTÚq.
ªªeTì<äs› +¡ bÕs¡qº sY‡>± e⁄+&É≥+ ˙≈£î sTTwüyº TÓ HÆ ê,μμ n&ç–+~
eTÚq.
ÄyÓTyÓ’|ü⁄ #·÷|ü⁄ #·÷XÊqT. ø£fi¢̄˝À¢ j˚T+ #Ó|ü⁄‘êqqï ≈£L´]j·÷
dæ{Ï. ∫qï Ä<äTsê›.
j˚T+ #Ój÷· ´˝À ‘Ó©ø£ qyê«qT.
ªªÄ qe⁄« Hêπø+ ø£H˚« #Ój·T´˝Ò<äT $eT\. Hê≈£î Hê bÕsYºqsY‘√
ôd{Ï˝Ÿ nyê«\ì e⁄+~. y√ ≈£L´{Ÿ sTT\T¢ ø±yê\ì|ædüTÔ+~. sT÷
Vü‰dü˝º Ÿ J$‘·+ sTTø£ #ê\ì|ædTü +Ô ~. eTØ jÓT≈£îÿe Ä\X¯´+ #ÓjT· ´
≈£î+&Ü ìqTï n&É>∑≥y˚T eT+∫<äì|æ+∫+~. qTe«+fÒ sTTwüºeTì
sTT|ü&ÉT Å|ü‘´˚ ø£+>± #ÓbÕŒ*‡q nedüs+¡ ˝Ò<Tä . eTì<äs› +¡ bÕs¡qº sY‡>±
ùV≤´|”>± e⁄+&É>\ ∑ eTH˚ nì|ædTü +Ô ~. ˙≈£î n˝≤H˚ nì|æùdÔ, ˙≈£î sTTwüº
yÓT‘Æ ˚ $T˝Ÿÿùwø˘ì Ä s¬ +&√ >±¢d˝ t À b˛j·T´≈£î+&Ü s¬ +&ÉT ÅkÕº\T sTT+<äT
˝ÀH˚ y˚sTT,μμ n+~ eTÚq.
n|üŒ{Ïπø sT÷ $wüj·T+˝À ø±düÔ Ä˝À∫+#·Tø=ì e⁄HêïH˚yÓ÷
jÓT≈£îÿe ‘·≥|ü{≤sTT+|ü⁄ ˝Ò≈£î+&ÜH˚ $T˝Ÿÿùwø˘˝À ¬s+&ÉT ÅkÕº\T
y˚kÕqT.
ªª<Ûë´+ø˘ j·T÷,μμ n+≥÷ Vü≤>¥ #˚dTü ø=+~.
◆ ◆ ◆
eTÚq ❆ 197
Ä ‘·sT¡ yê‘· y˚T+ sTT<äs› +¡ Vü‰dü˝
º À¢ y=πø s¡÷yéT˝À e⁄Hêï+ ø=+‘·
ø±\+. ‘·sT¡ yê‘· y√ sTT+&çô|+&Ó+{Ÿ sTT+{À¢ y=ø£ b˛s¡H¸ é n<Óø› Ï rdüT
ø=Hêï+. Ä sTT+{ÏøÏ ø±e*‡q$ y=ø=ø£ÿ{Ï>± jÓT+#·Tø=ì ø=qT≈£îÿH˚
yêfi¯fl+. e÷ e+≥ >∑~ì, *$+>¥s÷¡ yéTì, u…&sé ÷¡ yéTì e÷≈£î q∫Ãq≥Tº
ø£\sY|⁄üò ˝Ÿ>± n\+ø£]+#·Tø=Hêï+. e÷ sTT+{ÏøÏ e⁄qï es¡+&Ü˝À y=ø£
ePj·T\ ø£{≤º+. e⁄<äjT· + Ä ePj·T\ ã\¢ô|’ H˚qT ≈£Ls¡TÃ+fÒ eTÚq
jÓT<äTs¡T>± y√ yÓ<äTs¡T yÓ÷&Üô|’ ≈£Ls¡TÃH˚~. sTT<ä›s¡+ ø£ãTs¡T¢ #Ó|ü
ø=+≥÷ y˚&yç &˚ ç |ò\
æ sº Y ø±|ò” ‘ê>∑T‘·÷ Ä ns√e÷ì ÄkÕ«~dü÷Ô ø£ãTs¡T¢
#Ó|üø=H˚yêfi¯fl+. eTÚq ‘·qT sêdæq ø=‘·Ô ø£$‘·H√, q∫Ãq eTs=ø£]
ø£$‘·H√, ø£<∏äH√ #·~y˚~. bÕ≥\ì $q≥+ sTT<ä›]øÏ #ê˝≤ sTTwüº+.
e+≥ jÓTe]øÏ M˝…‘’ ˚ yêfi¯fl+ #˚ùdyêfi¯fl+. e÷ e÷ e⁄<√´>±\øÏ yÓfifl‚
yêfi¯fl+. M¬ø+&é‡˝À dæìe÷\øÏ yÓfi‚flyêfi¯fl+. cÕ|æ+>¥ #˚ùdyêfi¯fl+.
–{≤sY sTTwüeº Tì H˚sT¡ Ãø√&ÜìøÏ C≤sTTHé nyê«\qT≈£îqï|ü&ÉT
–{≤sYì Hê≈£î #Ó|Œü ≈£î+&Ü eTÚq ø=qTø=∫Ã #ê˝≤ ÄX¯Ãs¡´|ü]Ã+~ qqTï.
n˝≤ e÷ sTT<äs› +¡ dü+‘√wü+>± e⁄+&˚yêfi¯fl+.
e÷ sTT+{À¢ sT÷ $wüjT· + #Ó|Œü ˝Ò<Tä . eTÚq ‘·ì+{À¢ #Ó|Œæ +~.
yê[fl+{À¢ yêfi¯ófl, ªsTT+‘·≈î£ eTT+<äT ne÷àsTT ìqTï ‘·q ne
düsêìøÏ yê&ÉTø=ì e~˝Òd+æ ~. sTT|ü&ÉT dü+bÕ~düTHÔ êïyé ≈£L&Ü. yÓ÷dü
b˛‘êyé. sT÷ ùdïVü‰ìï sTT˝≤H˚ ô|≥Tºø=ì ô|[fl #˚dTü ø√,μ nHêïs¡+~.
n|ü&ÉT yê[fl<ä]› $wüjT· + $es¡+>± e÷{≤&ç+~ eTÚq.
ªªqqTï ‘·H˚+ ‘·q nedüsê\øÏ yê&ÉTø=ì e~˝Òj·T˝Ò<äT. e÷
sTT<ä]› J$‘êìøÏ dü+ã+~Û+∫q #·T≥÷º e⁄qï düeTdü´\T ‘·qøÏ, Hê≈£î
≈£L&Ü ÅbÕøÏºø£˝Ÿ>± ns¡úeTe«kÕ>±sTT. ‘·qT ‘·q bòÕ´$T©ì, sT÷
kıôd’{ì° jÓT<äTs√ÿ˝Òq+~. n+‘˚. sTT+{À¢yêfi¯ófl #˚ùd ô|[fl #˚dTü ø=ì
≈£L&Ü yπ̊s>± eTs√ ne÷àsTT‘√ e⁄+&=#·Ãqï~ ÄyÓT Ä˝À#·q. n_Û
ÁbÕj·T+. <ëìøÏ H˚qT y=|üø=+fÒ eTì<äs› y¡ T˚ n|ü&É|ü &ÉT ø£\e#·Ã+~.
e⁄+&=#·Ã+~.
ªªø±˙ Hêπø n˝≤+{Ï ˝…’|òt sTTwüº+˝Ò<äT. n<˚+ J$‘·+. eTq'
X¯ÙØsê\T j˚Tø£eTyê«*. e÷<Óq’ y=ø£ sTT\T¢+&Ü*. e÷ |æ\*¢ ï y˚T+

ô|+#·Tø√yê*. <ä‘·Ô‘ê, düs=>∑d”j·÷ ne˙ï ‘·s¡Tyê‘·. Hê≈£î ø£+|”¢{Ÿ
sTT\T¢ ø±yê*. ndü˝Ò e÷ J$‘ê\T nHé H˚#·Ts¡˝Ÿ n+≥THêïs¡T.
e÷πøyÓ÷ sTT˝≤ ‘·bÕŒ eTs√˝≤ e⁄+&É˝eÒ Tì|æk˛Ô+~. ndü˝Ò s¡V≤ü dü´+.
eT∞fl n+<äT˝À düuŸ s¡Vü≤dü´+. n+‘· ø±+|æ¢πøwüHé nedüs¡e÷ nì
nì|æ+∫+~. nsTTHê düV≤ü »yÓ÷ ndüV≤ü »yÓ÷ Hê≈£î n˝≤H˚ J$+#·≥+
e#·TÃ. Hê≈£î Hê<Óq’ bòÕ´$T© ø±yê*. e÷ sTT+{À¢ yêfi¯fløÏ sTT$ ns¡+ú
ø±e⁄. n|òøt √sY‡ jÓTe]øÏ ø±eqTø=+{≤qT. ø±˙ yêfi¯fløÏ H˚qT ‹s¡>ã∑ &É‘ê
qì ø±düÔ uÛj Ñ T· + e⁄+<äqTø=+{≤qT. eP]˝À n+<ä]øÏ ‘Ó*dæb˛‘·T+<äH˚
|üsT¡ e⁄ uÛj
Ñ T· eT÷ e⁄+~. nBø±ø£ H˚qT sTT+{À¢yêfi¯ófl n&ç–q &ÉãT“
düVü‰j·T+ ≈£L&Ü #˚düTÔHêïqT ø£<ë. ìC≤ìøÏ yêfi¯fløÏ nø£ÿπs¢<äT. ø±˙
&ÉãT“øÏ H√ nH˚~ e⁄+&É<äT ø£<ë. sT÷ bòÕ´$T* bÕ*{Ïø˘‡ ns¡úeTe⁄
‘êsTT. ø±˙ ø=ìï+{Ïì d”]j·Tdt>± rdüTø√≈£L&É<äT. Hê sT÷ J$‘·
$<ÛëHêìï |üP]Ô>± yêfi¯ófl y=|üø√˝Òs¡T. n+‘·e÷Á‘êq H˚qT yêfi¯flì
|üP]Ô>± e<äT\Tø√˝ÒqT. ◊ \yé <ÓyTé . MT sTT+{À¢ yêfi¯fløÏ #Ó|Œü ø£b˛‘˚
˙ MT<ä ô|[fl #˚dTü ø√eTH˚ y=‹Ô&ç ô|s¡T>∑T‘·T+~ ø£<ë,μμ n+~ eTÚq.
ªªe÷ sTT+{À¢Hê? nyÓ÷à Hê e\¢ø±<äT.μμ
ªªeT] qTe⁄« jÓT˝≤ &û˝Ÿ #˚kÕÔyé.μμ
ªªj˚TyÓ÷... sTT|ü&˚ #Ó|üŒqT,μμ nHêïqT.
◆ ◆ ◆
Ä ‘·sT¡ yê‘· ø=+‘·ø±˝≤ìøÏ e÷ sTT+{À¢ yêfi¯fløÏ sT÷ $wüjT· +

#Ó|üŒ˝Ò<äT ø±˙ ô|[fl #˚düTø√˝Òqì #ÓbÕŒqT. ø±˙ yêfi¯fløÏ yÓT\¢>±
$wüjT· + ns¡eú Te«kÕ–+~. yÓT\¢>± Hê≈£î yêfi¯fløÏ eT<Û´ä e÷≥\T u≤>±
‘·>±ZsTT. ‘·q C≤‘·ø+£ ˝ÀH˚ ô|[fl nH˚~ ˝Ò<ìä sTT˝≤ yêfi¯fl ø£cÕº\T
yêfi¯ófl |ü&Ü¶s¡T sTT+{≤ ãj·T{≤ Hê≈£î jÓT+<äT≈£î ô|[flø±˝Ò<√
#Ó|üø√˝Òø£.
eTÚqøÏ yÓTTø£ÿ\ì ô|+#·≥+ n+fÒ sTTwü+º . Ä sTT+{Ï >∑\
yêfi¯ófl eTqTwüß´\πø ˙fi¯ófl dü]b˛e≥+ ˝Ò<Tä . yÓ÷≥sY y˚dTü +Ô fÒ ø£s¬ +{Ÿ
_\T¢ jÓT≈£îÿe ne⁄‘√+<äì >=&Ée #˚dTü +Ô fÒ y˚T+ Ä _\T¢ì ùwsY #˚kÕÔ+
eTÚq ❆ 199
nì #Ó|Œæ +~. &ÉãT“\T rdüTø=ì ≈£L&Ü qdü ô|&ÉT‘·T+fÒ uÛ˝ Ñ Ò $düT≈£îÿ
H˚~. sT÷ ∫ø±ø£+‘ê |ü&˝ É +Ò ø±˙ eTqy˚T y=ø£ sTT\T¢ ø£≥Tº≈î£ +<ë
eT+~. eP]øÏ <ä÷s¡+>± y=ø£ ∫ìï dü\ ú + ø=qT≈£îÿHêï+. n|üŒ{Ïes¡≈î£
<ë#·T≈£îqï &ÉãT“\T eT]ø=+‘· ˝ÀHé rdüTø=Hêï+. ∫qï sTT\T¢ ø£≥Tº
ø=Hêï+. Ä n|ü\T ø£*ùd rsêÃ+. y˚T+ <ë<ë|ü⁄ |ü~ùV≤H˚fi¯ófl>±
e⁄+≥THêï+.
b˛sTTq HÓ\ sTT<äs› +¡ Vü‰*&˚øÏ yÓfi≤fl+. nø£ÿ&É dü&HÉ >é ± e∫Ãq
es¡<˝ ä À #ê\eT+~ ø=≥Tº≈î£ b˛j·÷s¡T. #Ó˝≤¢#<Ó Tä s¡j÷· ´s¡T. #Ó˝≤¢#<Ó Tä
s¡sTTq yêfi¯fl˝À eTÚq ≈£L&Ü e⁄+~. >±*+|ü⁄ #·s´¡ \T #˚dTü +Ô fÒ nø£ÿ&˚
e⁄HêïqT. eTÚq ø√dü+ s√p nø£ÿ&É j˚TsêŒ≥T #˚dqæ ø±´+|t‡, Ä|òd” \ t
#·T≥÷º ‹s¡T>∑T‘√+≥T+fÒ, ªMTπøeTe⁄‘·T+~,μ nH˚ Á|üXï¯ jÓT<äTs¡jT˚ ´~.
jÓT˝≤ #ÓbÕŒ* bÕsYqº sY‡ nì. Åô|ò+&é nì #Óù|Œ<ëìï. bòÕ´$T* yÓT+ãsY‡
jÓTe«s¡÷ sTTø£ÿ&çøÏ sê˝Ò<ë nì n&ç>π yês¡T. bòÕ´$T* yÓT+ãsY‡ nì
n&ç–q Å|ü‹kÕØ H˚qT, ‘·qT jÓTe«s¡+? n|üŒ{Ïø° eTÚq sTT+{À¢yêfi¯fløÏ
yÓ+≥H˚ sTTHébÕò yéT #˚XÊqT. ø±˙ yêfi¯ófl sêe{≤ìøÏ nø£ÿ&ç <ës¡T\˙ï
ø=≥Tº≈î£ b˛sTT e⁄HêïsTT. $wüj÷· \T #Ó|⁄ü ‘·T+&ÉeTHêïs¡T. nø£ÿ&É n<Ûë
]{°dt j˚TyÓTHÆ ê ‘Ó*ùdÔ #Ó|⁄ü ‘ê+ nì qqTï yÓ[flbıeTHêïs¡T. e#˚ÃXÊqT
<ÛäT'K+‘√.
H˚qT sTTø£ÿ&çøÏ e#˚Ãdü]øÏ eTÚq sTT+{À¢yêfi¯ófl eP] qT+∫ e∫Ã
e÷ sTT+{À¢ e⁄Hêïs¡T. e÷ u…&sé ÷¡ yéT˝Àì ;s¡Tyê ‘êfi≤\ì rsTT+
#ês¡T. y=ø£ÿ e÷≥˝À #ÓbÕŒ\+fÒ yêfi¯ófl sTT+{Ïì Ä≈£î´ô|’ #˚düT
ø=Hêïs¡T. sTTø£ÿ&É $wüj·÷\T, eTÚq $wüj·T+ #·÷düTø=+{≤+ nì
qqTï sTT+{À¢+∫ yÓ[flbıeTàHêïs¡T. ìsêÈ+‘·b˛j·÷qT.
ªªsTT~ e÷ sTT\T¢,μμ nHêïqT.
ªªsTT~ eTÚq sTT\T¢. n+<äT˝À ìqTï e⁄+&Éì∫Ã+~, n+‘˚.
yÓ[flb˛,μμ nHêïs¡T.
j˚T+ #Ój÷· ´* H˚qT?
düe÷»+ y=|üø√<äT. e÷ø£+≥÷ #·{≤º\T ˝Òe⁄. ø±˙ y˚T+ ì»+.
e÷ J$‘ê\T ì»+. e÷ nqTã+<Ûë\T ì»+. ≈£î≥T+ã+, düe÷»+,

ùdïVæ≤‘·T\T, #·≥+º n+&É>± e⁄qï yêfi¯fl J$‘ê˝À¢H˚ uÀ˝…&+É ‘· Væ≤+dü
e⁄+~. nHê´j·T+ e⁄+~. uÛÁÑ <ä‘· ˝Ò<Tä . Ä dü+ã+<Ûë˝À¢H˚ n˝≤ e⁄+fÒ
j˚T y=ø£ÿ <äq÷ï ˝Òì, Ä<Ûës¡+ ˝Òì e÷ô|’ »]π> nHê´j·÷ìï jÓTø£ÿ&É
jÓT˝≤ n&É>±*. sTT|ü&ÉT e÷ $wüjT· y˚T rdüTø√+&ç. Ä sTT\T¢ eTÚq
ù|s¡T MT<ä e⁄+~. ø±˙ n~ e÷ sTT<ä›s¡+ ø£*dæ ì]à+#·Tø=Hêï+.
sTT<äs› +¡ ø£*dæ ≈£Ls¡TÃì ø±|ò” ‘êπ> ePj·T\ ã\¢, ø£$‘·«+ #·<Tä e⁄ø=qï
nH˚ø£ düú˝≤\T, ô|+#·Tø=qï yÓTTø£ÿ\T sTT˝≤ C≤„|üø±\THêïsTT.
sTT\¢+fÒ Hê\T>∑T >√&É\T y√ ø£|ü e÷Á‘·yT˚ ø±<äTø£<ë. nqTã+<Ûë\
>=&ÉT>∑T ø£<ë.
eTÚq sTT+{À¢yêfi¯ó¢ ø£≥Tºã≥º\‘√ qqTï ãj·T≥øÏ |ü+|æ+#ês¡T.
eTÚq ø±qTø£>± sTT∫Ãq Hê¬ø+‘√ n|ü⁄s¡÷|üyTÓ qÆ –{≤sYì sTTeTàHêïqT.
sTTe«˝Ò<äT. Hê ø£fi¯fl eTT+<˚ yêfi¯fl neTà>±s¡T <ëìï $]#˚dü÷Ô, ªªHê
≈£L‘·T] J$‘êìï HêX¯q+ #˚dqæ <ëì$. qTy˚« ‘·qì |ü≥Tºø=ì e⁄+&ç
e⁄+&Éøb£ ˛‘˚ ‘·qT n+<ä]˝≤ ìπø|å +ü >± ô|[fl #˚dTü ø=ì e⁄+&˚~. ∫e]øÏ
Hê ≈£L‘·Tsπ ‘·|Œæ b˛sTT+~. qTyÓ«+‘· &ÉãT“øÏ eT]–q<ëìy√ H˚qT ø£ì
ô|≥º˝HÒ ê? eTÚq eTqdüT ø£wôºü |≥º˝øÒ £ y˚T+ e#˚Ãyêfi¯fl+ ø±˙ sTT<ä+‘ê
q∫Ã ø±<äT,μμ n+≥÷ ÄyÓT ø£&ÉT|ü⁄ ‘·s¡T≈£îÿb˛sTTq≥Tº ô|<ä›>±
j˚T&çÃ+~. Hê eTqdü+‘ê $ø£\+ nsTTb˛sTT+~, ÄyÓT y˚<qä #·÷dæ.
eTeTà*ï n+<ä ] øÏ _Û q ï+>± ‘· j · ÷ s¡ T #˚ d æ + ~ jÓ T es¡ T ?
jÓT+<äT≈£î sTT+‘·eT+~øÏ e´‹πsø£+>± e÷ e÷qdæø£ XÊØs¡ø£ dæú‹
e⁄+~. sTT˝≤ eTeTà*ï düèwæº+∫q|ü&ÉT eTeTà*ï e÷eT÷\T>±H˚
#·÷ùd≥Tº yÓTT‘·Ô+ düe÷»+ jÓT+<äT≈£î ˝Ò<äT? n˙ï Á|üX¯ï˝Ò. e÷´πsCŸ
#˚dTü ø=qï yêfi¯ófl sTT˝≤+{Ï |ü]dæ‘Δ T· ˝À¢ ãj·T≥øÏ >¬ +≥y˚jT· ã&ç‘˚ Ä
ne÷à sTT\T ‘·eT Vü≤≈£îÿ\ ø√dü+, Hê´j·T+ ø√dü+ ø√s¡T\ º øÏ yÓfifl¯ ‘ês¡T.
{°M˝À¢, ù||üs√¢ e÷{≤¢&‘É ês¡T. y˚T+ n$ j˚T+ #ÓjT· ´˝Ò+. e÷ Áù|eT
ìwæ<+Δä . e÷ nqTã+<Û+ä ìwæ<+Δä . ∫e]øÏ e÷ ÁbÕD≤\H˚ ìùw~Û+#˚kÕÔ
πsyÓ÷ nqï+‘· uÛÑj·T+‘√ ã‘·T≈£î‘·T+{≤+. ndü\T #·≥º+˝À e÷ø√
#√≥T+fÒ ø£<ë sTT~ e÷ Vü≤≈£îÿ nì n&É>∑Z\+. e÷˝≤+{Ïyêfi¯ófl
n&ÉT>∑T ‘√qï #·≥ãº <ä‘Δ · edüT+Ô <√ sê<√. n|üŒ{Ïes¡≈î£ e÷ J$‘ê\øÏ
eTÚq ❆ 201
ùd«#·Ã¤ ˝Ò<äT. j˚T+{À #·≥ºã<äΔ‘· ˝Ò<äì sTT˝≤ ã‘·ø±\ì e⁄qï
yêfi¯ófl sTT˝≤ e⁄+&É≥+ e÷H˚kÕÔsê? #·≥ºã<äΔ‘· e⁄+<äì sTT˝≤+{Ï
yê{ÏMT<ä ÄdüøÔÏ ˝Òìyêfi¯ófl ekÕÔsê? eTÚq ø√dü+ <äT'œ+#˚ M\T≈£L&Ü
˝Ò<Tä . j˚T&Ée {≤ìøÏ #√≥T˝Ò<Tä . sTT<˚+ Å|ü|+ü #·+. jÓTe]HÓH’ ê >∑{>ºÏ ±
Vü≤‘·TÔø=ì j˚T&Éyê\qT+~.
ì»y˚T f…øïÏ ø£˝>Ÿ ± Ä sTT\T¢ eTÚq ù|s¡TMT<˚ e⁄+~. e÷ ã+<Ûë
ìøÏ nqTã+<ÛëìøÏ jÓT≥Te+{Ï #·≥ºã<äΔ‘· ˝Ò<äT. kıôd’{° ÄyÓ÷<ä+
˝Ò<äT. jÓTes¡T e÷yÓ’|ü⁄ e÷{≤&É‘ês¡T. eTÚHê $Tdæ‡+>¥ y=ø£yÓ’|ü⁄ Hê
eTqdüTì n‘·˝≤≈£î‘·\+ #˚dTü +Ô fÒ ì\ã&˚ #√≥Tø√dü+ H˚H˝ Ó ≤ yÓ‘T· ø√ÿ
>∑\qT. y=+≥]>± ì\ã&Ü¶qT. MTø√ $wüjT· + #Ó|Œü Hê e÷ sTT<ä]› øÏ
e⁄qï ùdïVæ≤‘·T\T |ü\ø£]düTHÔ êïs¡T. ø±˙ yêfi¯fl sTT+{À¢ ø£˙dü+ y=ø£ÿ
s√E ≈£L&Ü e⁄+&ÉeTì n&É>˝ ∑ <Ò Tä . sT÷ $wüj÷· ˝À¢ ø£*Œ+#·Tø√e≥+
yêfi¯flø° sTTã“+<˚ ø£<ë. ø±s¡T ≈£L&Ü rùddüTø=Hêïs¡T. n<äTHêï n+<äT˝ÀH˚
e⁄+&˚<ëH˚ïyÓ÷. Ä|ò”dt nj·÷´ø£ MT <ä>∑Zs¡øÏ sêe≥+ jÓT+<äTø£+fÒ
nø£ÿ&É e÷ sTT<ä]› øÏ dü+ã+~Û+∫q C≤„|øü ±\THêïsTT,μμ n+~ $eT\.
ÄX¯Ãs¡´+‘√ $+≥Tqï ø£$T*ì ø±ùd|ü⁄ ìX¯Ùã›+>± e⁄+&çb˛sTT+~.
ÄyÓT eTqdü+‘ê y=ø£˝≤+{Ï ìùdÔ»+ Äe]+∫+~. ‘·qøÏ sTT˝≤+{Ï$
ndüVü≤»+ nH˚ n_ÛÅbÕj·T+ e⁄+~. d”]j·Tdt>± Ä˝À∫+#ê*‡q
nedüs¡+ ≈£L&Ü jÓT|ü&ÉT ø£ì|æ+#·˝Ò<äT. ÄyÓT #Óù|Œes¡≈£î ndü\T
yê[fl<äs› ÷¡ n˝≤+{Ïyêfi¯ófl nì ‘·qøÏ nì|æ+#·˝<Ò Tä .
ªªMT≈£î Ä\X¯´+ ne⁄‘·T+~. H˚ìø£ÿ&˚ jÓTø£ÿ&√ e⁄+{≤qT,μμ n+~
$eT\.
ªªe÷ sTT+{ÏøÏ yÓfifl¯ <ë+,μμ n+≥T ø£$T*ì ø±s¡T kÕºsºY #˚d+æ ~.
ªªMT sTT+{À¢ sTT+¬øes¡T+&Ésê,μμ n&ç–+~ $eT\.
ªªe÷ Vü≤C…“+&é, H˚qT e⁄+{≤+. |æ\\ ¢ T Vü‰dü˝
º À¢ e⁄+{≤s¡T. e÷
sTTHé˝≤dt e∫Ã yÓfió¯ ‘·T+{≤s¡T. jÓTe]øÏ &çÅdüuº H… ‡é ˝Ò≈î£ +&Ü ãj·T≥
qT+∫ ˝≤ø˘ #˚kÕÔqT.μμ
sTT+{À¢øÏ yÓfi≤flø£ $eT\ |ü&TÉ ø√&ÜìøÏ s¡÷yéT #·÷|æ+∫, ªªHÓ{ ’ Ÿ
Á&Ódt ø±yê˝≤,μμ nì n&ç–+~ ø£$T*ì.

ªªH√ <∏ë+ø˘‡,μμ nì, ªª]j·T*¢ <∏ë+ø˘‡. kÕØ |òsü Y ~ Á≥ãT˝Ÿ,μμ n+~
$eT\.
ªª>∑T&éH{
’Ó ,Ÿ μμ n+~ ø£$T*ì.
‘·q >∑~˝ÀøÏ yÓ[fl+~ ø£$T*ì. ìÅ<äb˛‘·Tqï ‘·q uÛsÑ Ô¡ |üøÿ£ q
#·|ü&ÉT ø±≈£î+&Ü |ü&ÉTø=ì n‘·qT ø£|üø=qï u≤¢+¬ø{Ÿ˝ÀøÏ yÓT\¢>±
<ä÷s¡T‘·÷ n‘·ì MT<ä #˚sTT y˚d+æ ~ ì<ëq+>±. n˝≤ y˚dæ |ü&TÉ ø=+fÒ
jÓT+‘√ ôd≈£L´sY¶>± Äràj·T+>± nì|ædüTÔ+~. n‘·qT Ä ìÁ<ä˝ÀH˚
ÄyÓT #˚‹ì ‘·q #˚‘T· ˝À¢øÏ sTTeTT&ÉTÃø=Hêï&ÉT. y=ø£ ø£+|òsü .ºY
sTT<˚, sTT˝≤+{Ï y=ø£ ø£+|òüπsº>± eTÚq, $eT\ ø√s¡Tø=+~.
bı+~+~.
◆ ◆ ◆
ªø£+|òsü >ºY ± e⁄+&É>*∑ >π <ëHêï Ä |ò⁄ü {ŸbÕ‘Y MT<ä. ø=‘·Ô sTT\T¢ rdüTø√
yê\+fÒ n<Ó› n&Ü«Hé‡øÏ &ÉãT“\T ˝Òe⁄. nsTTHê y=+≥] Ä&É|\ æ \
¢ øÏ
sTTfiËfle]kÕÔsT¡ . kÕ|òyºt s˚ Y e⁄<√´>±˝…‘’ ˚ ø±düÔ sTT#˚Ã #ÛêHé‡ e⁄+~. Vü‰dü˝º À¢
s¡÷yéT rdüTø√yê*. Ä|ò”dtyêfi¯ófl n&Ü«Hé‡ πsô|’Hê sTTkÕÔsê? ndü\T
sTT<ä+‘ê j˚T+{À? sT÷s√EøÏ sTT˝≤ >∑&ç∫+~,μ Ä˝À#·q\T
jÓT≈£îÿeùd|ü⁄ yÓ+ã&ç+#·ø£ eTT+<˚ ìÁ<=#˚Ãdæ+~ $eT\øÏ.
◆ ◆ ◆
eT∞¢ yÓT\≈£îe e#˚Ãdü]øÏ >∑~˝Àì øÏ{øÏ \ ° qT+∫ n‹ |ü\Ãì

yÓ\T>∑T ˝À|ü\øÏ ©\>± <√ã÷#·T˝≤&ÉT‘√+~.
ø=ìï ø£D
å ≤\ ‘·sT¡ yê‘· ÄyÓTøÏ ‘·qT sT÷ ø=‘·Ô >∑~˝À jÓT+<äT≈£î
e⁄+<√ >∑Ts=Ô∫Ã+~. >∑~˝ÀøÏ e∫Ãq ø£$T*ì >∑T&é e÷]ï+>¥ #Ó|Œæ ø±|ò”
j·÷, #êj·÷ nì n&ç–+~.
ø±|ò” nì #Ó|⁄ü ‘·T+&É>±H˚, ‘·qT, eTÚq ø±|ò‘” √ |ü]eT[+|ü #˚dqæ
nH˚ø£ düeTj·÷\ |ü]eTfi¯+ eTqdüTì #·T≥Tºø√>±H˚ $eT\ ø£fi¯fl
ì+&ÉT>± ø£˙ïs¡T. jÓT+‘·˝À J$‘·+ e⁄|üŒ>± e÷]b˛sTT+<√...
Ä|ò”dtøÏ ãj·T\T<˚s¡T‘·÷, ªª<Ûë´+ø˘ j·T÷. eTÚq $Tdæ‡+>¥ ‘·s¡T
yê‘· ø±ùdô|’Hê ø£+|òüsYºãT˝Ÿ>± ìÁ<äb˛j·÷qT. e]ÿ+>¥ e⁄yÓTHé‡Vü‰düº˝À¢
eTÚq ❆ 203
sTTyêfiÀ sπ b˛ #˚sT¡ ‘êqT. ‘·sT¡ yê‘· yÓT\¢>± Ä˝À∫+#·Tø=+{≤qT sT÷
J$‘êìï ‹]– jÓT˝≤ #·øÿ£ ~<äTø› √yê˝À... Ä uÛ>Ñ e∑ +‘·Tì <äjT· e\¢
j˚T n&ç$˝ÀH√ ∫≈£îÿø=qï eTÚq ‹]– e#ÓÃj·Te#·TÃ jÓT|üŒ{Ïø¬ H’ ê,μμ
nì Ä–, ªªHêø° ø£wüº+ e#êÃø£ yÓTT<ä{ÏkÕ] y=ø£ e´øÏÔ <ä>∑Zs¡ Hê˝Àì
yÓTT‘êÔìï #Ó|ü ≈£îHêïqT. eTÚq ùdïVü≤+˝À H˚qT Hê sTT+Å{≤esYº ùdº≥dt
qT+∫ j˚TeT+‘· ô|<ä>› ± e÷s¡˝<Ò Tä . ã{Ÿ sT÷ <äT'K+ MT <ä>sZ∑ ¡ e÷≥
\T>± ãs¡dºt nsTTq≥Tº+~. n+<äTøπ $TeTà*ï ø£*bÕ&Ü uÛ>Ñ e∑ +‘·T&ÉT.
<∏ë+ø˘ j·T÷,μμ n+~ $eT\.
ªªe÷ ne⁄{Ÿ˝…{ŸøÏ edüTÔ+&É+&ç. MT sTT<ä›] ù|¢dt n˝≤H˚
e⁄+≥T+~. eTÚq ‹]– kÕ<ÛäýÓTÆq+‘· ‘·«s¡>± sêyê\ì <˚e⁄DÏí
ÅbÕ]ΔkÕÔqT. sTT~ Hê yÓTTu…˝ ’ Ÿ HÓ+ãsY,μμ n+~ ø£$T*ì.
◆ ◆ ◆
$eT\ Ä sTT+{À¢+∫ ãj·T≥øÏ e∫Ã *|òºt yÓ|’ ⁄ü yÓfió¯ ‘·T+fÒ ÄyÓT

bò˛Hé ]+>¥ nsTT+~. Ä HÓ+ãsY #·÷dæ jÓTesê nqTø=+≥÷, ªªVü≤˝À,μμ
n+~.
ªªjÓTø£ÿ&ÉTHêïyé... H˚qT ìqTï ø£\e&ÜìøÏ e#êÃqT.μμ
ªªne÷à,μμ ÄX¯Ãs¡´b˛‘·÷ n+~ $eT\.
ªªne⁄qT. H˚qT nqïj·T´ e#êÃ+. Vü‰≥˝À¢ e⁄Hêï+,μμ n+~ neTà.
ªsTTHêïfi¯fl˝À y=ø£ÿkÕ] ≈£L&Ü #·÷&É{≤ìøÏ sêì ‘·q ‘·*,¢ nqï
sT÷s√E sT÷ $wüjT· + ‘Ó*XÊø£ e#êÃs¡T. n|ü&É|ü &É÷ ‘·eTì #·÷&É
&ÜìøÏ e#˚Ã eTÚq sTT+{À¢yêfi¯ófl sTT|ü&ç+‘· _≥ºsY>± ‘·q|ü≥¢
Å|üe]ÔdTü HÔ êïs¡T. j˚T+{À sTT<ä+‘ê,μ nqTø=+≥÷ yêfi¯ófl jÓTø£ÿ&ÉTHêïs√
ø£qT≈£îÿì nø£ÿ&çøÏ yÓ[+¢ ~ $eT\.
|ü\ø£]+#·Tø=Hêïø£, ªªsTTHêïfi¯ófl sêì qTe⁄« sTT|ü&Ó˝≤ e#êÃyé,μμ
≈£î‘·÷Vü≤\+>± n&ç–+~ $eT\ ‘·*ì¢ .
ªª˙ >∑T]+∫ y˚T+ sTT+{À¢ n|üŒ{À¢ #ê˝≤H˚ e÷{≤&ÉTø=Hêï+.
e÷ n+<ä]øÏ ô|<ä› cÕø˘ ˙ Á|ües¡qÔ . e÷≈£î #ê˝≤ u≤<Ûìä , Ä+<√fi¯qì
ø£*–+∫+~. ˙≈£î <ä÷s¡+>± e⁄+fÒ qTe⁄« e÷s¡‘êyé nqT≈£îHêï+. ø±˙

qTe⁄« e÷s¡˝<Ò Tä . sTT|ü&ÉT ˙ sT÷ ø£w+ºü ˝À y=ø£kÕ] ø£\T<ë›eTì|æ+∫
e#êÃ+. sTT+{ÏøÏ yÓfi<¯ ëe÷,μμ n+~ neTà.
yêfi¯fløÏ sTTø£ÿ&É $wüj·÷\˙ï #ÓbÕŒ\ì|æ+#·ø£, ªªeTÚq yêfi¯fl
ù|¬s+{Ÿ‡, yêfi¯fl nø£ÿ, nqï ≈£L&Ü e⁄Hêïs¡T. sTT|ü&ÉT nø£ÿ&çøÏ yÓfifl¯ &É+
ne«<äT. H˚qT Ä|òd” øt Ï yÓfi≤fl*. MTs¡T s¬ dtº rdüTø√+&ç,μμ n+~ $eT\.
sT÷s√E nô|Ì¢ #˚dqæ n&Ü«Hé‡ XÊ+ø£̧Hé ø±y=#·TÃ. eTT+<äT e⁄+&É
{≤ìøÏ y=ø£#√≥T yÓ‘·Tø√ÿyê* nqTø=+≥÷ Ä|ò”dtøÏ ãj·T\T<˚s¡T
‘·T+fÒ, ªªyêfi¯ófl ìqTï ãj·T≥øÏ ¬>+fÒXÊsê,μμ ì<ëq+>± n&ç>±s¡T
$eT\ neTà >±s¡T.
ìX¯Ùã›+>± e⁄qï ≈£L‘·Ts¡T yÓ’|ü⁄ #·÷dü÷Ô, ªªsTT˝≤+{Ï~ j˚T<√
»s¡T>∑T‘·T+<äH˚ nqT≈£îHêï+. Hê eTqdüT˝ÀøÏ e∫Ã+~ ì»y˚T ne⁄
‘·T+~. ìqTï ne÷j·T≈£îsê*ì #˚dæ yêfi¯ófl Ä&ÉTø=+≥THêïs¡T. nìï
\ø£\ å T <ëìπø b˛XÊyé... ndü\T,μμ ‘·*¢ e÷≥\ì eT<Û´ä ˝ÀH˚ ø£{Ÿ #˚d÷ü ,Ô
ªªne÷à, sTTHêïfi¯ófl Hê $wüj÷· \T jÓT˝≤ |ü{+ºÏ #·Tø√˝Ò<√ sTT|ü&ÉT
n˝≤H˚ e⁄+&É+&ç. #·÷&Ü¶ìøÏ e#êÃe⁄. <Ûë´+ø˘ j·T÷. eTÚq >∑T]+∫
e´‹πsø£+>± e÷{≤&=<äT.› ‘·qT Hê eTìwæ. ‘·q ø√dü+ H˚qT yÓ‘T· ≈£î‘·TH˚
e⁄+{≤qT,μμ n+~ $eT\.
ªªqTyÓ«|üŒ{Ïø° e÷≈£î dü+‘√cÕìï sTTe«˝Òy.é jÓT|ü&É÷ ‘·\H=ù|Œ
˙‘√. ˙ e÷≥ sT÷kÕ] y˚T+ $q+. Ä sTT+{À¢ ˙ ø£cÕº]‘® +· e⁄+~,μμ
n+≥÷ ÄyÓT ø£fifl¯ ˙fi¯ófl ô|≥Tºø=+~.
ªªÄ Ädæ˝Ô À ˙≈£î yê{≤ e⁄+~. jÓT˝≤ e<äT\Tø=+{≤+. sTT|ü&ÉT
Ä j˚T]j·÷˝À ˝≤´+&é <Ûsä ¡ #ê˝≤ ô|]–+<ä+≥>±. ø£qT≈£îÿHêïqT.
eTq sTT+{À¢q÷ |æ\\ ¢ THêïs¡T. Á|ü‹ ô|’kÕ eTTKý˚T. qTe⁄« e÷{≤
&É≈î£ . yêfi¢̄ì jÓT˝≤ Ä&çkÕÔH√ #·÷&ÉT,μμ nHêï&ÉT $eT\ nqïj·T´.
ìdü‡Vü‰j·T+>± yêfi¯flì #·÷dü÷Ô $eT\ Ä|òd” øt Ï ãj·T\T<˚sT¡ ‘·÷,
ªªneTàì, nqïj·T´ì ã‹e÷˝…’Hê düπs sTT+{ÏøÏ |ü+|æ+#Ój·÷´*
kÕj·T+Á‘·y÷Ó sπ b˛. yêfi¯fløÏ ø±e*‡+B Ä sTT˝Ò.¢ .. #Ûê... j˚T$T e÷qe
dü+ã+<Ûë\T...μ nì nqTø=+≥T+&É>± ÄyÓTøÏ ø£$T*ì >∑Ts¡TÔ e∫Ã+~.
eTÚq ❆ 205
ÄyÓTøÏ ‘·H+˚ ne⁄‘·T+~. dæ+|ü⁄˝Ÿ ø£deºü TsY... ø±˙ ÄyÓT ‘·q‘√
jÓT+‘· dü÷à‘Y>± e⁄+<√... e÷qe dü+ã+<Ûë\ô|’ ÄX¯ì ø£*–+#˚≥Tº>±...
ªeTÚHê <ë] yÓ‘·T≈£îÿì sê eTÚHê...n˝≤ø±<äT H˚H˚ yÓfi¯‘êqT.
yÓ‘T· ≈£î‘êqT. ˙ ø√dü+ sT÷s√CÒ ‹]– nø£ÿ&çøÏ ãj·T\T<˚sT¡ ‘êqT,μ
$eT\ q&Éø£ y˚>e∑ +‘·yTÓ sÆ TT+~.
◆ ◆ ◆
‘·qøÏ ndü\T sTT˝≤+{Ï $wüj÷· \ô|’ ne>±Vü≤H˚ ˝Ò<Tä . Ä eTÚq,

$eT\ #·÷&É{≤ìøÏ Hê˝≤H˚ e⁄Hêïs¡T>±... n˝≤+{Ï yêfi¯fl J$‘·$<Ûëq+
ndüVü≤»+ nqTø√e{≤ìøÏ ‘·HÓes¡T... nqTø=+≥T+&É>± j˚T<√
#·÷#êsTT>± >∑Ts=Ô∫Ã ‘·q #˚‹˝Àì bò˛Hé˝À yÓTôd+»sY y√ô|Hé #˚d+æ ~
ø£$T*ì. s¡ø£s¡ø±\ $wüj·÷\ô|’ dü+‘·ø±\ ø√dü+ ÄHé˝…’Hé˝À e#˚Ã
yê{Ïì yÓ‘ø· ≥ £ + yÓTT<ä\Tô|{Ï+º ~ ø£$T*ì.
‘·qøÏ #ê˝≤ s√E\ ÁøÏ‘+· eTÚHê, $eT\˝≤+{Ï Jeq$<Ûëq+˝À
e⁄qïyêfi¯ófl, ‘·eT Vü≤≈£îÿ\ ø√dü+ dü+‘·ø±\ ùdø£s¡D #˚düTÔqï y√
Äs¡HZ C’Ó wÒ Hü é yÓTôd+»sY˝À |ü+|æq &Ü≈£îýÓT+{Ÿì yÓ‹øÏrdæ+~ ø£$T*ì.
dü+‘·ø+£ ô|{Ï+º ~. Ä &Ü≈£îýÓT+{Ÿì ‘·q f…yÆ Té ˝…H’ é MT<äøÏ ùwsY #˚d+æ ~.
$eT\ ‘·qT eTÚqì yÓ‘·ø£{≤ìøÏ ãj·T\T<˚s¡T‘·THêïqì
j·TdtjT· +j·Tdt |ü+|æ+∫+~ ø£$T*ìøÏ.
]ô|Ì¢ sTT∫Ã+~ ø£$T*ì, ªªÄ˝Ÿ <ä u…dtº.μμ
∫qT≈£î Á|ü‘´˚ ø£ dü+∫ø£, pHé 2015

4 5789416899108408129

Caricato da

Informazioni sul documento

Titolo originale

Copyright

Formati disponibili

Condividi questo documento

Condividi o incorpora il documento

Opzioni di condivisione

Hai trovato utile questo documento?

Questo contenuto è inappropriato?

Copyright:

Formati disponibili

4 5789416899108408129

Caricato da

Copyright:

Formati disponibili

<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡

≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\qT Çs¡y…’ dü+e‘·‡sê\≈£î ô|’>±H˚ #·÷düTÔHêïqT.

24 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

26 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ 27

28 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ 29

30 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

32 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ 33

34 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ 35

36 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ 37

38 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ 39

40 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

Ä|òd” ˝t Àì øöì‡\sY‡ nsTT‘˚ ‘·eT $wüj÷· \ì ø±ìŒ¤&ìÓ j ¸ T· ˝Ÿ>±

<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ 41

42 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ 43

44 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

<äs¡Ùq |üì#˚k˛Ô+~ ø±˙ ÄyÓTì s¡ø£s¡ø±\ Ä˝À#·q\T ø£eTTà

<ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ 45

Ä kÕj·T+ø±˝≤ìøÏ <äsÙ¡ q eTqdü+‘ê >∑÷M¢ T>± nsTTb˛sTT+~.

<äs¡Ùq e∫Ã+~ $Vü‰Hé <ä>∑Zs¡øÏ.

∫qT≈£î e÷dü|Áü ‹ø£, E˝…’ 2013

48 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T ªdüTBÛsμ¡ ❆ 49

50 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T ªdüTBÛsμ¡ ❆ 51

Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T ªdüTBÛsμ¡ ❆ 53

54 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T ªdüTBÛsμ¡ ❆ 55

56 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

ªsTT+ø± jÓT+‘· düeTj·T+ |ü&TÉ ‘·T+<√ nœ˝Ÿ <ä>sZ∑ ø¡ Ï #˚sT¡ ø√

Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T ªdüTBÛsμ¡ ❆ 57

nœ˝Ÿ bò˛Hé e÷{≤&É≥+ nsTTb˛sTT+~. ‹]– n‘·ìì C≤„|ü

58 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T ªdüTBÛsμ¡ ❆ 59

60 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T ªdüTBÛsμ¡ ❆ 61

62 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T ªdüTBÛsμ¡ ❆ 63

64 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

Hê ùdïVæ≤‘·Tsê* ù|s¡T ªdüTBÛsμ¡ ❆ 65

66 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

68 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

f…kÕ‡s√C≤ ø±|ò”cÕ|t k˛bòÕ˝À ≈£Ls¡TÃqï Á^wüà qe⁄«‘·÷, ªªj˚T+{Ï

72 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

74 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

Vü‰˝À¢ {°M d”]j·T˝Ÿ #·÷düTHÔ êïs¡T MTHêøÏ>å ±s¡T. n‹Ô+{Ï qT+∫

76 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

78 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

∫qT≈£î e÷dü|Áü ‹ø£, nø√ºãsY 2013

80 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

eT<äsYVüQ&é @ ]j·÷©º #Óø˘ ❆ 81

82 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

eT<äsYVüQ&é @ ]j·÷©º #Óø˘ ❆ 83

84 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T

eT<äsYVüQ&é @ ]j·÷©º #Óø˘ ❆ 85

86 ❆ <ä ˝≤dt Ä|òt sTTH√ïôdHé‡ ❆ ≈£î|æŒ* |ü<äà ø£<∏ä\T