r

Digitized by the Internet Archive

in

2011 with funding from

University of Toronto

http://www.archive.org/details/ilchroniconfarfe02greg

ISTITUTO STORICO
ITALIANO

FONTI
PER LA

STORIA D'ITALIA
PUBBLICATE

DALL'ISTITUTO STORICO

ITALIANO

SCRITTORI

SECOLI IX-XII

ROMA
NELLA SEDE DELL'ISTITUTO

PALAZZO

DEI LINCEI, GI CORSINI,

ALLA LUNGARA
1903

IL

CHRONICON FARFENSE
DI

GREGORIO

DI

CATINO

PRECEDONO

LA CONSTRUCTIO FARFENSIS
E GLI SCRITTI DI

UGO

DI

FARFA

CURA
DI

UGO BALZANI

VOLUME n

ROMA
FORZANI E

C.

TIPOGRAFI DEL SENATO

PALAZZO MADAMA

1903

HOV

1 7 9^1

/J?o6

DIRITTI RISERVATI

CHRONICON FARFENSE
GREGORIO CATINENSI AUCTORE

Cbron. Farf.

II.

Tricesimus

quoque secundus

domnus Hugo

pastor extitit

hulus

modum

fuit

ingressus, sed post-

digne per Ottonem correctus imperatorem,

j nasterji in utroque

istius

mo-

recuperator et restaurator fore studuit ipse

gloriosus ^^\

denique temporibus domni Gregorii quinti pape

una cum

monachis reclamavit ad Ropertum missum domni

Ottonis

suis

residentem in Rescaniano

imperatoris, in placito

bonis hominibus atque iudicibus, super Gratiano et

IO contendebant

res

casalem

loco

huius

lohannis de

Colle,

et

autem

noluerunt

venire

et

filiis

Monte Aureo,

monasterii in

idem Comes ad eos missum suum

ipsi

192 b

huius in hanc abbatiam pe?^Sp((5^^

('^.

preceptionem iniquus quidem

stolicam

monasterii

venerabilis

cum

eius qui

et in alio

de Pulianisis.

et direxit

ut venirent et

legem

facerent.

cum omnibus

suis

fugerunt.

dantibus autem iudicibus bonisque hominibus consilium, ipse mis15

domni imperatoris per fustem

sus

Hugonem abbatem

de

ipss

bannum coram omnibus

rebus ad huius

mittere

fecit, et

20 sine

ulla

libre

ipsis rebus, in

Incipit
[In

hoc monasterio compositor

hoc

et qui

voluisset,

noluisset, auri

esset*^').

preceptum domni Ottonis imperatoris.

nomine sanct?

imperator augustus.

2\

cunctis licentiam dedit

quocumque ordine idem abbas

calumnia aut compositione.

in

.1.

monasterii opus, et

abbatem eiusque mona-

ut potestatem haberent ipsum adiuvandi

chos pr

eundem domnum

investivit

sentibus et futuris

Otto Dei gratia

et individu? Trinitatis.]

omnibus sanct? Dei Ecclesi? nostrisque

notum esse volumus, quoniam dudum moti

Romanorum

fidelibus pr?-

iuste

super quo-

193

a.

An. 998.
L* imperatore Ot^iie

preghiere

dei

monaci farfensi,re

-'

2}.

Le parole fra parentesi quadrate mancano nel

testo

del

Chronicon

e si suppli-

scono togliendole dal Regesto.

(i) Effigie dell'abbate

(2) Cf.

I,

Ugo.

(3)

48, nota 3.

An. 998; R. F. doc. 423,

p. 5, rr.

-7

32-35.

cf.

CHRONICON FARFENSE.
stituisce

l'abbate

Ugo

governo

al

mouacho Hugoue

darri

qui

assensu regimen usurpaverat,

phcnsis, absque nostro

della badia.

emerat a

pr^tio

Romano

dedecore abstulimus,

imperialis abbati?, monasterii videlicet Phar-

sibi

et,

quod deterius

monasterium

digne nostris ab optutibus eiecimus.

et

est,

quod habere videbatur debito cum

pontifce, id ei

vero ipsum cuidam Hugoni episcopo in beneficium dedimus,

quendam nobis J

et

carissimum Herphonem ibidem manere pr?cepimus.

post h?c vero eiusdem

monasterii religios? congregationi magnis

postulanti

pr^cibus

Hugonem

clementi? accomodavimus eundemque

pr?cipientes itaque im-

canonum regul?que monachic?

regum et imperatorum

deinceps iuxta

iubemus, ut

nostr?

gratiam in nostram rece-

pimus, et in ipsius regimine abbati? confirmavimus.

periali potentia

aures

IO

auctoritatem, et eiusdem monasterii per antiquorum

adeptam pr?ceptorum

liberalitatem, electus quisque ab

eadem congregatione

summo

prius, dein imperiali patrocinio pr?sentatus, gratis roboretur, et a

canonice consecretur.

fce

e,

quod

193 B

aliter

Cumani

iussimus (0,

insignir!

datum

episcopi recognovi.

imperii

actum Rom?,

.11.

Heribertus cancellarius

ij

vice Petri

kalendas martii, anno dominic? in-

.viii.

carnationis .dcccclxxviil, indictione

tis .XV.,

condem-

evacuetur.

posterum diligentius observetur,|| sigilli nostri im-

ut verius credatur et in

pressione inferius

pr?surapserit, imperiali censura

si

de bonis monasterii scriptitaverit omnimodis

netur, et quicquid

ponti-

anno autem Ottonis

.xi.,

amen

feliciter,

tertii

regnan-

20

(2).

Aliud preceptum.
An. 998?

[In

tone"'ilY*f'^^'~d'
speciale menzione
dei beni ceduti al

nomine sanct?

noverit

nos Dcr intervcntum

dilecti

'^

nioHJstero

mate

da A-

figlio

ciie

il

monastero

stesso posto sotto

il

mundiburdio im-

periaie,

omnium

Romanorum

fdelium nostrorum industria, qualiter

Hugonis
monasterium Sancte Marie
^

abbatis

loco qui dicitur Pharpha in nostr? defensionis raundiburdium recepimus,

di

Guerrone, dichiara

Otto Dei gratia

et individu? Trinitatis.]

^"^P^rator augustus.

pr?dns

lllis

qu? Amato

[filius

Gucrronis,]

ii-i-

morte pr?ventus, pr?tat? reddidit

/^
^
r^n
irano, Livitclla,
..

et

mundiburdium

cum matre
quoque

sita

r-ii-T^o
m Ser-

sunt [videlicet]

Coroliauo, vel ubicumque posita sunt.

.....hoc

sine legali iudicio violaverit, sive marchio, comes, vicecomes,

?piscopus, sive aliqua imperii nostri parva

dietatem monasterio cui vis

magnaque persona,

illata est.

[et ut

19.

Kd

testo

del Chronicon

cos

Vedasi

nel

et

hoc v?rius credatur, hanc pagi-

come del Regesto

Regesto la

nota ^

Le parole fra parentesi quadrate mancano nel

togliendole dal Regesto.

teneret

(i)

tone

com- jO
alteram me-

sciat se

nostro pr?cepto notatam nostro sigillo confrmari iussimus]

nifesto errore.

22.

quis igitur

si

positurum auri cocti libras centum, medietatem camer? nostr?

nam

27. queque]

Effigie
III.

cum 25

sua, per scriptum tenens,

?cclesi?,

in

dell'

26. per

si

legge .dcccclxxviii. con ma-

questo
testo del

scriptum teneas]

documento
Chronicon

Ot-

R. F. IV, 102.
e

si

suppliscono

Xel Regesto cum per scriptum

Nel regesto qu?

imperatore

(3;.

(2) R. F. doc. 700.

(3) R, F. doc. 424.

CHRONICON FARFENSE.
Item

aliud.

nomine

[In

Romanorum

sanct? et individu? Trinitatis.

imperator augustus.]

taverimus, divinitus nos

5
"^

notum

Romam

convenimus

ahis nostris

totoque

IO quod

et Consilio

1..

cum

et

esse

fideli

nostri

..,.,..
optimatibus ibidem
in

cum

mnMt'rr""non

volumus, qualiter
nos quadam
T
T

^^" '?*".
commendato iQT*'
be-

cum marcinone

"*^^^' ""^ icuno,

e dichiara di averlo

venerabili papa Silvestro secundo

primadatoincommenda ad Ufjo ve-

-,

tractavimus.

finito

nostro

autem colloquio,

covo, ignorando-

""

'"'" '"""

monasterio sanct? Dei genitricis Mari? non.

Pharpha castrametat sumus.

secum deferens nostrorum pr^decessorum,

Hugo nostram

videlicet

aviique nostri Ottonis, pr?cepta aureis

'

cunque aliquantulum ibidem

adiit

'^^ ^

^'

pr?seniiam,

imperatorum Karoli, Hludo-

cum omni
maximeque in

sigillis bullita, et

gptione prffati monasterii dispersionem lamentatus

I^

to^nenUrdi*n.*?h.

Hugone
^

fuissemus, eiusdemmonasterii venerabilis abbas

vici,

exal-

'

conventu salutato,

dicitur in

sanctorumque eius

quocirca omnibus fidelibus

exeuntes, proli restituenda republica

...
miperii

^"- 999-

Otto divina favente cl?mentia

?cclesias Dei

remunerari credimus.

nostris pr?sentibus atque

futuris
*
die

si

est,

congrenostris

temporibus, quia idipsum monasterium Hugoni episcopo in beneficium conces-

quod ignorantes fecimus.

sinius.

Dei amore
ibi fuit

et

et ibi

hoc vero recognoscentes, pr omnipotentis

pr remedio anim? Herphonis qui

modo mortuus

est,

cum hac

cum

supradicto

episcopo

nostra pr?ceptall pagina pr?dicto

monasterio perdonavimus, ut amplius in ?ternum nunquam detur per nos nec

20

per nostros successores in beneficium, sed semper permaneat reipublic? destinatum, abbati mancipatum, et nulli alteri subiectum vel pr?stitum.

Deum omnipotentem

si

aliquis

unquam memoratum monasterium

cessor

biscum

25

pr?camur, ut

in Christi adventu,

inde reddat, et se

||

dum

papa aut imperator noster suc-

alicuius person? subiugaverit, no-

venerit iudicare sfculum per ignem, rationem

deliquisse pr hac causatione recognoscat.

auctoritatis perdonati perenniter inconvulsa permaneat,

invictissimi.

30

.V.

ctione

.XII.,

anno

aliud.

T^

tertii

Ottonis regnantis

pr^diis in comitatu Sabinensi

quoque Gratianus

et in

.xvi., imperii

...
mvestivimus

Pro salute anim? nostr?

SS Aureo

hanc paginam manu

nonas octobris, anno dominic? incarnationis .Dccccxcviiii.,

abbatem de

et

filii

.1111.

acta

indi-

Rom?.](0

An. 998.
venerabilera

L'imperatore Ot-one id conferma

qu? ad pr?fatura monasterium

posssTd"dcuni

TT

eundem Hugonem

sitis,

L'I

eius iniuste hactenus tenuerunt, in

casale lohannis de Colle, et de Pulianise

Monte
^J^.^

Le parole fra parentesi quadrate mancano

scono togliendole dal Regesto.

23. alicuius]

nel testo del Chronicon e

Cos nel testo del Chronicon

gesto.

(i) K. F. dee. 429.

(2) R. F. doc. 427.

b^ifstamelTd Ora-

"uu

(2).

ziano
ji

2.

194 d

e.

Herebertus cancellarius vice Petri Cumani episcopi recognovit.

Item

pertinent,

[et ut hc nostr?

signum domni Ottonis C?saris

propria corroborantes, sigillari pr^cepimus.

datum

unde

si

suppli-

del Re-

lui.

dai

figli

CHRONICON FARFENSE.
Item
An. 999,

aliud.

...,,.
gentrcis Man?

posSso'*dd suoi

sterium

beni, e annulla

Alberico abbate e
da Ugo abbate per

scovo

ve-

del
go.

abbas

^^jg^i

omm

de

Dei

-j

idem mona-

terra quarti

detinet aut in futurum acquisierit, sive de castellis sive de villis

decrevimus potentia, ut omnia scripta qu?

insuper imperiali

^^^ ^cclesiis.

del monaterre
stero fatte da Adavescovo, da
rao

comedo

modo

rj
j
perdonamus
omnc fodrum

tut^.

delle

donazioni

eiusdem Hugonis venerabilis abbatis monasterii sanct?

Interventu

L'imperatore Ottone 111 conferma

Hugo
orper iussionem

Hugonis
episcopi
r
r
o

fecit,

cuncta que
1

et

^^

ppiscopus
^

et

fecit,

Latinus nuntius, de

'

marchio,

dux,

?piscopus,

io

Teutonicus sive

sive parvus,

pensionarios ad placitum con-

eiusdem monasterii abbas aut cui ipse

pr?suraat, nisi

stringere

iomni contradictione

toUat, aut placitum super terram

monasterii faciat, aut libellarios et

dicti

homo magnus

eodem monasterio fodrum

ad idem monaste-

et

reversa,

nuUus

firmissime, ut

Comes, vicecomes, sive aliquis

iam

ijidubio

procul

in

unde statuimus

remota,

perpetuum exinanita atque confusa,

,,..tmi
Pharpha
Man?

rium Sanct?

donavit de terra ipsius monasterii

qu? Albericus abbas

'

sint annullata et in

Adam

commen-

se

daveritCO.

IJ

Item aliud preceptum.

An. 998.

il

monastero

nomine sanct?

[In

L'imperatore Ottone IH conferma

nel

possesso dei suoi

beni e dei suoi pri-

Romanorum

cum

augustus.
imperator
r
o

rationablibus divini cultus

premium nobis

Otto divina favente cl^mentia

et individua Trinitatis.

petitionibus
i

servorum Dei

amore faverimus ethis oportuna

?tern? remunerationis rependi

non

ac

iustis

beneficia largimur,

diffidimus.

quocirca

omnium 20

Ylegi.

sanct? Dei Ecclesi? nostrorumque fidehum pr?sentium videlicet et futurorum

comperiat soUertia, qualiter

genitricis

qui

semperque

virginis

Hugo

venerabiHs

Mari?

in

Acutianus nostram adiens pr?sentiam

dicitur

eadem pr?cepta nostra

nos vero
e.

195

iustis

postulationibus

monasterio quicquid

Dei amore sanct?que

imperiali ac

assentientes,]

in superioribus

j|

ecclesiam

nensi, idest

Sancti

monte Tanci? [cum omnibus

videtur in

eodem

Le parole

tra parentesi

Regesto,

tatem

(l)

R. F. doc. 431.

jo

pertnentiis suis].

in civitate

quadrate -mancano nel

28.

testo

Hortana ?ccle-

in civitate

suis].

Angeli

Veterbensi

cellam Sanct? Mari?

del Chronicon e

autem manca nel Regesto.

32. et

si

suppli-

manca

Nel Regesto de Tancies

Nel Regesto in comitatu Hortano iuxta
Nel Regesto in comitatu Veterbensi infra civitatem

35.
34.

Sabi-

territorio

integritate], et ecclesiam Sancti

?cclesiam Sanct? Mari? [cum omnibus suis pertnentiis].

17.

confirmaremus.

confirmamus autem iam dicto

siam Sancti Theodori [cum omnibus pertinentiis

scono togliendole dal Regesto.

25

Dei Mari?

Benedicti [cum omnibus pertnentiis suis, et]

curtem Sancti Gethulii [cum tota sua

in

atque

continetur pr?ceptis prout iuste et lega-

possumus, videlicet quicquid habere

liter

facta,

genitricis

auctoritate

pr?ceptali

in loco

ostendit nobis nostrorum

antecessorum regum vel imperatorum pr?cepta eidem monasterio

suppliciter postulans, quatinus pr

Dei

abbas monasterii sanct?

comitatu Sabinensi constructi

nel

civi-

35

CHRONICON FARFENSE.
Minionem cum gualdo suo

iuxta fluvium

Spoletanam ?cclesiam Sancti Marci,

iuxta civitatem

bus].

omnibus ad eam

[et

mitatum ^cclesiam Sancti

9cclesiam Sanct? Mari? in Mediano [cum omnibus

in comitatu Senensi

?cclesiam Sancti Angeli

in

curtem Leoninam,

Firmano monasterium Sancti

torio

IO eorum

nantii.

locis]

de

[et]

curtem de Columnellis.

Caminatis

et

curtem Sancti Maroti.

tiano.

20

Sancti

curtem

in

cti

curtem de Rotis.

25

sitam] in Muris.
geli in [loco]

lestano.
.

curtem Sancti Angeli

Ophida [qu?

est]

iuxta

Pedoniano.

phani in Lucana
et?

cum

Mari? in Graiano

in

gnanicis.

[po-

curtem Sancti Anin

So-

in

in

comitatu

ecclesiam Sancti Petri in

dicitur] in

Monte Fedito cum

in territorio Balbensi
in

in Furfone.

Catilini.

curtem San-

Furconensi territorio curtes

in territorio

[loco qui vocatur] Transaquas.

territorio

Sanctam Mariam

est

comitatu Reatino ecclesiam Sancti Ste-

et Sancti Angeli,

Amiternino

et

curtem Sanct? Mari? in

se.

.xlvii. curtibus.

quartam Sanct? Mari? [positam]

Sancti Leucii in

in

curte San-

Monte super Asulam.

curtem de Mozano.

curtem [qu?

in Ciciliano.

in

cum

curtem Sancti Salvatoris

curtem Sardinari?.

curtem aliam prope

curtem Sanct? Luci?

curtem

Asculano curtem Sanct? Mari?

ipsum castellum.

in comitatu Pinnensi

castello ibidem,

Insula

duas Tinnas.

in valle Veneria.

Aprutiensi curtem de Motiano.

Domini,

curtem de Mollano in qua

Inter

in comitatu

curtem Sancti Angeli

Segiano

in

matris

curtem Sancti Sabini.

in

curtem Sancti Benedicti,

Margiano,

curtem

curtem Sanct? Mari? Interamnes.

Firmanam.

terram de Maceriatinis.

ecclesia Sanct? Victori?.

Modano,

curtem de Blotenano.

curtem aliam Sancti Martini

Martini in Aquatinis.

in

curtem Sanct? Marin? de Orta-

||

monasterium Sanct? Mari?

Pr?torio.

curtem

terram [in

Felicitatis.

curtem de Bresano

Memoriis.

intra civitatem

Silvestri

[et]

curtem Sancti Ve-

in Nlbiano.

curtem Mentis Falconis,

Sancti Antimi,

curtem

in

[et]

terram de Paratinis.

curtem Sanct? Mari?

curtem de Valle.

curtem Sancti Salvatoris

et

curtem Sanct?

fliorum Guazonis.

in terri-

Firmane,

curtem Sancti Desiderii,

loco qui vocatur Murrus,

in

iuxta castellum

civitatis

curtem Sanct? Mari?

de Solario,

per-

Sanct? Marin? [cum omni

curtem Sancti Sigismundi,

curtem Sancti Angeli

[et]

de Raviliano

pertinentiis earumj.

Silvestri, et

curtem Sancti Angeli de Villa Magna,

de Cupresseto,

eam

in

Camerino

in territorio

curtem Sancti Salvatoris sub muro

integritate].

curtem Sancti Gervasii.

SS

pertlnentiis].

pertinentiis].

curtem de Salabona, atquc curtem

Lanciano,

Travenano [cum omnibus

Sancti Gregorii in

30

suis

comitatu Hauximano curtem de Monte Polisco [cum omnibus ad

tinentiisj.

et infra ipsius co-

[cum omnibus earum

Salvatoris

pertinciiti-

et

Sanctam Mariam

.111.

Marsicano curtem

Sanct? Mari?
in Loriano.

in

Api-

curtem

Marci et Sancti Salvatoris

2-5. Nel Regesto in comitatu Spoletano ecclesiam Sancti
Segianum
20. Nel
Regesto
Nel
16.
14. Nel Regesto terras
5. Nel Regesto Pulisco
Sardide
Mozano
Regesto
Nel
50.
Regesto de Sancto Antimo - de Monte Falconis
naria

34.

Nel Regesto Lucania

e.

195 b

CHRONICON FARFENSE.

e.

196 A

de Columento

cum

||

bus earum pertinentiis].

siam Sancti Angeli.

in

in

Reatino eccle-

Corneto

cum

Scorticlaro

integrum cum pertinentiis

criptis [et

earum

et subiacentiis suis et

pr?dictum monasterium pertinere videntur iuste et legaliter, aut ab

nibus

Deum

timentibus acquisierit, aut ab his qui

qu? in

ste tenent, et

[et]

in

ecclesiam Sanct? Mari? et Sancti Benedicti infra

in [loco qui dicitur]

omnia hec

in territorio

Tore curtem Sanct? Mari?.

in

Narnate curtem unam.

urbem Romam

ecclesiam Sanct? Mari?

territorio Interocrino

in

[cum omni-

Sancti Benedicti

et

Sancti Salvatoris in Vallantis.

in Casalicis et

nentiis].

Sanct? Mari?

ecclesia

Romana

civitate

modo

perti-

qu? ad

homi-

aliis

de rebus ecclesi? iniu-

aut in aliqua parte nostri regni Hitalici

io

habere videtur, aut acquisierit, per hoc nostrum pr?ceptum eidem sancto loco

confirmamus una cum

curtibus,

domibus,

terris, vineis,

villis,

monasteriis et subiectis ecclesiis, castellis,

aquarumque

cappellis, aquis

molendinis, mercatis, cultis

et

omnibusque residentibus super

decursibus, piscationibus,

aldiabus

colonis, aldiis,

incultis,

manentibus

terras ipsius monasterii, servis, ancillis,

om- 15

atque pr Dei amore

nique familia utriusque sexus, cunctisque animalibus.

nostr?que anim? salute eidem monasterio

ministrantibus

pr?ceptum perdonamus, ut nuUus eorum

aut

per hoc

nostrum

suorum hominum deinceps

freda aut tributum donet, vel mansiones faciat invite, aut fideiussor sine suo
e.

196 B

donet portinaticum

velie existat, aut in aliquo

aut glandaticum vel pontonaticum,

eorum

||

aut ripaticum vel herbaticum

tam de monachis quam de clericis,quamque

tam ingenuis quam

de hominibus

super terras

quam

ac eossub nostra tuitione recepimus.

ut

et servis,

residentibus,

discurrens, sculdascius, castaldius,

persona

iudicio disvestire pr?sumat,

nullaque nostri

de his

iubemus
missus

aliquis noster

imperii

abbatem vel monachos aut

monasterii

pr?dicti

inquietare, molestare, aut

lbellariis,

pr?cipientes ergo

nuUus dux, marchio, episcopus, comes, vicecomes, vel

fidelem

20

magna parvaque 25
eorum aliquem

qu? suprascripta sunt sine legali

aut aliquam minorationem

facere temptet.

et

quicquid de pr?dicti monasterii possessionibus fiscus noster sperare potuerit,

totum nos pr ?tern? remunerationis pr?mio pr?dicto monasterio concedimus

ut in

alimoniam pauperum

tium nostris

stipendia

futurisque temporibus

concedimus ut nullus
et si aliquo

et

homo

semper

audeat

profciat in

viliores sed per nobiliores et veraciores

parte,

huius autem

medietatem camer? nostr?

observetur,

3.

[et ut

et

homines

componat

diffiniatur

eius.
fuerit,

ex utraque

auri purissimi libras mille,

medietatem pr?dicto monasterio ipsumque re-

h?c nostra imperialis auctoritas firmior habeatur et diligentius

manu

propria roborantes pr?sentem paginam nostri impressione

Nel Regesto qui dicitur Vallantis

hec] Ne! Regesto

centiis suis

insuper

tempore aliqua intentio contra ipsum monasterium exorta

non per

gentibus.

augmentis.

respondere mallaturam advocato

pr?cepti violator

omniaque

3^

monachorum ibidem Deo famulan-

6. criptis]

Nel Regesto mancano

le

Nel Regesto
parole

cum

scriptis

7.

omnia

pertinentiis et subia-

35

CHRONICON FARFENSE.
signum domni Ottonis

inferius iussimus insignir!.

Heribertus canceliarius vice Petri

augusti.

anno autem
5

amen]

citer,

Ottonis

tertii

archiepiscopis,

IO

.dccccxcviii.,

imperii

.xv.,

Hitaliam

decretalis

||

Romanorum

marchionibus,

constitutis,

in

et

tate, et amiciti?

comitibus,

pr

utilitatem

dumque eorum
reipublic?

Ij suarum fcclesiarum pr?dia ab

nobis

non

prolatum

fuerit

atque

obligavit

per libellos vel

alia

desi? revocare,

vinxit,

Cs

8.

et ita ordinare,

per-

domorum Dei

causantur, seque imperata

non

proinde quia status ecclesiarum [Dei]

non minus

patitur

detrimentum,

omnia

scripta, sive

quid de

?cclesiis

nomine

libelli

si

Dei

sive

et

sive

modo

aliquo

eum

nec omnino ad
sit

ei libera

suprascripti
facultas,

damna

omnia qu?

ut|]Deo

et

nobis debitum obsequium valeat

P Q..R.]
.

non
//

liceat, exceptis ?cclesiis,

quomodo

abbatibus et

U'eicnd, non vedo con quanto fondamento, propone

a% in-

Gli editori che lo hanno preceduto

Romanus
L' interpretazione pi plausibile
Consulibus Senatus Populique Romani

terpretare Consul Senatus Populusque

interpretano

mi par quella gi data nel Regesto Consulibus

loque

Romano

nicon

si

16.

(0

forse meglio ConsuliV Senatui Popu-

Le parole fra parentesi quadrate mancano

suppliscono togliendole dal Regesto.

17.

non annullatenus come apparirebbe dalle varianti al

(i) R. F.

(2)

dell'imperatore

tone

III.

Il

zione

ci

stato

Ot-

testo di questa costitu-

conservato qui

nel

et

testo

tomo

p.

50 ^Le^um

codice

ma

codice Laurenziano plut. XVI,

Regesto di cui

Weiland, ultimo editore di esso, pubblicandolo pei Monumenta Germaniae

Chron. Farf

deWe

Constilutiones

scctio,

IV),

si

et rei^um,

giovato

Laurenziano e del Chronon ha tenuto conto del

nicon,

L.

decreta puhlica impcratoriim

del

non

fa

del resto, fuorch per

menzione, e che

due parole, non

differisce dal Chronicon.

*
II.

pubblicato dal Weiland.

Chronicou, nel Regesto (doc. 226) e nel

2.

nel testo del Cbro-

annullantur] Cos nel Chronicon

historica nel

doc 425.

Effigie

0"one in

affini-

regibus et imperatoribus ea qu? regni et imperii sunt

viventibus dare

nisi se

pecuni?

'">"

qu^libet scriptura abalienata fuerint, in proprium ius ?c-

nam cum

exhibere.

per scripta quibusque

et

An. 998.
Coiituzionedecretle dell impc-

nostroque obsequio commoneniur,

pertineant, qui ei in regimine successit, sed

25

197 A

obeunte actore obeat, solusque detrimentum habeat qui se

possit,

eo scripto

iudicibus

non possunt exhibere obsequia, constituimus

debita

imperiali edicto [con]nrmamus, ut

emphitheosis

et

?cclesiarum, sed

detineri

annullantur, nostraque imperialis maiestas

subditi

cunctis

et

successores, et pr

officio

aliis

posse perficere re vera demonstrant.

effici

feli-

comperimus quod episcopi

perpetuuni.

hoc non ad

causa.

ac

restauratione,

si

.xi.

Cs.S.P.Q.R.

imperator augustus.

abbatibus,

sonis atiribuant,

20

indictione

actum Rom^,

.11.

sacre legis domini Ottonis im-

abbates ?cclesiarum possessionibus abutantur,

dum

daium

(^).

Otto Dei gratia

intra

regnantis

episcopi notavi,

(0.

Incipit constitutio

peratoris

Cumani

anno domnic? incarnationis

idus martii,

.II.

invictissimi imperatoris

e.

197 n

CHRONICON FARFENSE.

IO

suorum successorum

episcopis res ^cclesiarum per tempora

distribuere liceat?

quippe ius sive lex sive quodlibet scriptum, vel qu?libet consuetudo,

omne

centra Ecclesi? utilitatem fuerint, in irritum deducenda sunt.

si

nec nostra au-

ctoritate debentur firmari qu? contra imperii auctorem et propagatorem pro-

babuntur

hoc ergo solum scriptum pr lege

inferri,

quod Ecclesia Dei

hanc constitutionem nostram

ei

modo

prosit et nullo

anathema maranatha,

amen,

[djata

Senza

data.

Memoria
contese

papatum ablatum

Aureum

assensum pr^buerunt,

est, in

sive pr?bituri sunt.

anno

.xii.,

pontificatus

.iii.

IO

Contentio igitur quc

qua Mediolanensi episcopo, Ar-

in

Petri qu? vocatur ad

basilica Beati

omnes

et subscripserunt

(0.

rebellis iudicetur et sit

ab universis episcopis qui huic im-

synodo

natis ^cclesi? archiepiscopi, in ea

Celura

aliquis contra

si

promulgata per manus Gerberti sanct? Raven-

domini Gregorii quinti pap?.

nulfo nomine,

tanquam

ire temptaverit,

kalendas octobris, indictione

.xii.

quod

obesse possit.

nisi resipiscat,

perii nostri edicto subscripserunt, vel

in talibus causis habeatur,

qui afFuerunt episcopi

(2).

de cella Sancte Marie in Minione

fuit

15

delle

avute dal

hoc

intet

monasterium Sanctorum Co-

nostruiii iTionasterium et

monastero

pel possesso della cella di

.

Maria

Minio-

fe''rma'^1ittan'da
e

'drpldfi^^por.

Q^
sj^^g
-

riconferma (}).
e.

Mica Aurea

in

exorta est ut

ita

'^

quam

nfcnus refercmus.

maxime,

scedantes, ob id

sesso posteriore aila

Damiani quod ^ponitur

.t

..

huic

his ut auditis,

....

inseruimus ex autenticis

operi

ctoriDus ccnoDu huius, uc

deinceps caveatur a re.

proveniat eventus.

siiTiiiis

obsecra-

IQ A

debentur nel

4.

il

documento

si

Chronicon

testo del

correttamente debebunt

tempore profutura

domni Ottonis

imperii

qui sopra.

gorio

si

(i)

14.

testo

gloriosissimi imperatoris III

margine

in

(2) R. F. doc. 226,

ploma

di

essa e

che

Enrico
si

oltre, col quale

senza data.

Il

di-

menzionato in

II

legger
si

alquanto pi

riconfermano

beni

del monastero di Farfa novellamente

acquistati o rivendicati, e

modo

particolare

indictione

et futuro sed

ad Cellam

si

affermano

diritti

del

mo-

nastero sulla cella di S. Maria in Mi-

etiam pre-

anno

kal. octobris,

.xii.
.xii,

&c.

il

come

resto

mano

Auream ha pure

il

di

Gre-

Regesto.

La memoria non

nione, del 1014.

pu dunque essere anteriore a quelr anno, ma secondo Pietro Fedele

(Carie del monastero

(3) R. F. doc. 439. duesta memoria inserita tra i documenti del Re-

Farja

Data

Weiland

Romanorum

Dei

gratia

legge

si

del

l'edizione

caratteri minuti che sembrano anch' essi di

Regesto reca la datazione nella

di

nel Lauren^iano

Ego Otto

cos:

trova la postilla: vel Cellam Auream_,

Il

ma

secondo

aeternum valere precepi.

et in

in fine.

in

del Regesto,

Lauren^iano

hanc legem non solum presenti

rubrica a capo del decreto invece che

gesto

completamente

chiude piti

imperator augustus constitui

terito

Nel

io.

Damiano

in

dei

Mica Aurea

della

R. Soc. rom. di

474)

non dovrebbe

Ss.

Roma

il

Fedele pone tra

stor. patr.

XXI,

molto
detto che

essere di

posteriore, poich in essa

in

Cosma

in Archivio

vivevano ancora molti i quali

ricordavano la fondazione del monastero dei Ss. Cosma e Damiano che
Vuoisi
della

per

gli

anni 936 e 948.

V autore

osservare che

memoria pu

essersi giovato di

20

CHRONICON FARFENSE.
mus autem omnes

seniores qui audituri

II

estis, ut

pr Dei amore

sanctcque Marie servino diligenter auscultetis acque discrete

scernatis

quam
5

si

unquam

iniustam

plus

absurdamque litem

seniores predicci monasterii Sanctorum

de hoc fecerunt.

Cosmp

ventate, quc Christus

in

quia per centum et eo amplius

de Minione sub iure

annorum

est,

di-

audistis

Damiani

et

vobis dicimus,

curricula fuit predieta

dominio huius monasterii Sanctp Marie, antequam prefatum monasterium Sanctorum Cosme et Damiani fuisset inceptum, quemadmodum in sequentibus audictis.
cella

et

denique pie memorie primus imperator

IO Karolus

lam per suum prcceptum buie monasterio

deinde Hludovicus
firmaverunt W^

qualche

appunto

et

eius et

filius

omnes

hoc monasterium

per

scritto

servire

mentre la lite ferveva, e

che dopo aver menzionato il diploma
di Ottone III dell'anno 999, anche
relativo a questa contesa e che si
pubblica qui sotto, egli aggiunge Ex
in giudizio

quo iam tempore pr?fatus Hugo

bas

eiusque successores

ab-

rante

nuerunt ipsam

condo dal 1027

dallo

stile,

cellam

1035.

al

questa

quiete

giudicar

memoria mi pare

indubbiamente

scritta dall'abbate

Alcune

di

frasi

credere

essa

eh' essa

Ugo.

indurrebbero

facesse

parte o

fosse destinata a far parte di qualche

altro

suo opuscolo

ricordo.

di cui

non rimane

notevole per che Ugo

il

il

An

(i)

801; R. F. doc. 273 e d.

I, 190-191.

An. 8$7? 859? R. F. doc. 500;

(2)

an. 967, doc. 404; an. 981, doc. 407;

an. 996, doc. 413
an. 998, doc. 425;
;

an. IO 14, doc.

tiene poi

rado

II

451.

(an.

questa

memoria,

dovrebbe

scrisse

averla

Cor-

di

1027, doc. 675); di En-

pon-

rico III (an. 1050, doc. 879); del

Leone IX
Enrico IV

(an. 105

tefice

di

(ann.

docc. 976 e 1099).

doc. 884);

1,

1065

1084,

pontefice Gio-

Il

XVIII in una sua bolla data

marzo 1005, confermando al
monastero dei Ss. Cosma e Damiano

vanni
il

29

suoi possedimenti, include fra essi

la cella

sue

le

di S.

Maria

pertinenze:

est edificata in

Minione con

in

ecclesiam que

honorem

sancte Dei

genitricis Marie que supra Minione

lui.

Ugo veramente

Regesto con-

Il

conferme posteriori

di

potesi che se

II,

Chron. Farj.

a barbaricis

l' i-

Guido

teriormente.

fluvio sita est, et

questo indizio trarrei

di

servendosi forse di appunti presi an-

in

Da

e pre-

1035, du-

il

governo abbaziale

sempre nominato
e non nella prima, diversamente
ci da tutti gli scritti che abbiamo

vi

tenuit usque

1027 e

sona

nella terza per-

eam con-

mentre non era abbate

tra

cel-

contulit ^'\

sui successores

cisamente

te-

per
(c.xxxi. anni pene curricula.
Ora ci porterebbe il limite almeno
al 1030, e spiegherebbe la menzione
dei successori di Ugo, cio Guido I
e Guido II che interpolarono coi loro
governi il periodo abbaziale di Ugo,
il primo dall'anno 1009 al 1013, il se

in primis

semper illam

scritta

prcdictam

cum

curte

et

silvis, salectis,
et

aliquando tempore

gentibus destructa

infructiferis

cellis

et

fuit,

porticalis,

arboribus fructiferis
diversi

generis,

et

CHRONICON FARFENSE.

12

dum

divastarunt funditus,
e.

198 B

qui cuncta monasteria extra

Sarraceni venerunt.

absque h abitatore

ut etiam

ita

post cuius

mortem Campo abbas

sterii ^^\

qui ordinavit

tenuit

huius

mo^'\

regimen mona-

huius

unum

predicta cella

abbas Ratfredus

nasterii restaurator precipuus extitit venerabilis

in

.xlviii. annis

post hanc divastationem

et

esset.

hoc monasterium

Romam

prepositum ad

ipsum locum restaurandum, nomine Venerandum, quem acquimonasterii Sancti Insti de Tuscana, ac fecit ei
sivit ab abbate
cella destructa libellum

de predicta

rum

monacho-

succedentibus uno duobus, sicut consuetudo secularium

nachorum tunc

cito

et

apparum

abbas

ipse

incolumem locum

mo- io

apud

restituit.

se

Va-

quoque Centumcellensis episcopus ipsam pcclesiam con-

lentinus

12.

unde

erat.

quo ingressus

retinuit.

personis

in tribus

ingressus] Cos nel testo.

cum

flumen Minionem

atque gualdo malore

aquimoUs

suis,

usque

locum

te

cantum, constitutum

(f

tumcellense

in

piscaria et

qui dicitur Gallo-

sive

CenTuscanense
territorio

Farfa sopra Santa Maria in Minione in

un tempo

di circa

mezzo secolo an-

monastero
Damiano.

teriore alla fondazione del

dei Ss.
In

Cosma

nomine Domini,

domne Tento

ego Donatus peto vo-

Pflugk-Harttukg, Acta poiitifictim

Romanornm inedita, II, 57 JaffLwENFELD, Regesta pontificum,n. 3944.

venerabilis abbas, ut
mihi prestare iubeatis unum petium terre in
gualdo de Minione, in monte qui appellatur

(i)An. 930?-936? Cf. 1, 34. Nell'aprile dell' anno 920 Acerisio di Sintruda habitator castri Centucellen-

terras in iam dicto

sis otteneva in prestarla dall'abbate

Ratfredo

res

monasterii

vestri

Mari?

gualdo Sanct^

quas antea Hermerisius

nus a vestro monasterio

tenuerunt

borandum

Minione

de
et

Stepha-

ad suam

manum.

idest casalinos

vineas

desertas, ad la-

desertos, et

in

et

fruendum,

et

annua-

reddendum pensionem in
mense augusti monet? roman? inve-

liter vobs

ce

desia Sanct? Mari? de Minione dena-

rios .XVIII. .

Largitorio,

e.

xxiii a.

gi l'abbate Tentone, che govern

la

badia tra l'anno 883 e 1*888, aveva

fatta

una concessione che mi par bene

per intero perch dimostra

riferire qui

l'esistenza dei diritti del

monastero

di

bis,

Gosperti, ad casas

vir

editcandum, seu et alias

gualdo, que pertinent ad

cellam Sancte Marie de Minione, quantascum-

que ad manus nostras detinere videmur, aut

nobis oportunitas fuerit peracto tempore suo
ad laborandum, seu cum nostris bestiis pabulandum, et ad pensionem per omnes annos
reddendum ad prepositum ve) custodem iamdicte celle de Minione in mense iulio argenti
denarios .xviii. de moneta sancti Petri qu^
melius in illis diebus cucurrerit, et si necesse
fuerit, guaitas

glexerimus,

ad mare faciamus.

componamus

et si ne-

vobis argenti

mo-

ad vestrum mandatum venire noluero ad iustitias faciendum,

et si filii vel nepotes mei voluerint, teneant
omnia secundum istam ordinationem, et sub
pena suprascripta. quod si noluerint, tollant
medietatem mobilium et frugum anteposito
edificio, et vadant ubi voluerint.
actum in
carte iam diete celle de Minione. -|- Donatus
-j- Sintarus testis.
Gaiderisius.
rogator.
-J-jOdelprandus. -j- Leo notarius scripsit.
netati

solidos

Largitorio,
(2)

e.

.1,.

et si

xviii a.

An. 936?-962?

CHRONICONFARFEXSE.
Venerandus vero iam

secravit('\

Camponi

habitavit, ita obcdiebat

et alii propositi facete

Ij

dictus prepositus, quandiu ibi

abbati suisque successoribus sicut

hoc namque tempore cepit

consueverant.

Benedictus qui dicebatur Campaninus edificare prclibatum mona5

Cosme et Damiani
pene omnes Romani sciunt, et adhuc
sterium Sanctorum

quo completo,

^^\

cordantur

monachum quem

utilem

busdam de

ipso

cepit

in sua proprietate,

supersunt plures qui re-

iam dictus Benedictus querere

abbatem preponeret.

ibi

sicut

Venerando indicatum

cui

cum

a qui-

cum consensu istius

ordinavit eum abbatem.

fuisset,

IO monasterii abbatis cuius erat prepositus,

qui quandiu advixit cellam Minionis sepe dictam tenuit ad ius et

fidelitatem huius monasterii, et

pensionem que

in libello superius

nominato, quod secum portavit, sedebat, annualiter reddebat,

aliud servitium
15

abbatibus

huius

monasterii

quo mortuo, successor suus abbas,

lohannem abbatem huius monasterii

exhibebat.
cui libellum

pensionem quam dare

illam

qua de causa magna controversia orta

debebat.
et

nomine (3),

Silvester

predictum dimisit, cepit suptrahere

libenter

est inter illuni

domni

ante presentiam

Ottonis imperatoris primi in synodo generali que tunc facta

20

in

Sancti

basilica

Petri

malori

(-\

idem imperator lohannem abbatem de predicta

et dedit

suum nuntium usque

sed Lambertus Cecus

13. sedebat]

(1)

illi

ibi

eum

cella

investisset.

qui favebat parti alterius abbatis.

Cos nei testo.

Di Valentino

ha

restitit

qui et

illuc

fuit

qua cunctis videntibus

in

reinvestivit
illi

et

vescovo

Cento-

memoria intorno

notizia tra l'anno 949 circa e

il

973.

sinodo assegnata al 967,

(4)
cui Ottone I in un diploma dato
giorno 11 gennaio di quell' anno a

Calisse, Storia di Civitavecchia, Fi-

favore del monastero di Subiaco dice

cellense

si

Ci Ughelli,

l'anno 940.

X, 57; Gams,
renze,

al-

Italia sacra,

Series episcoporum, p. xi

il

Quest'ultimo

Barbra, 1898.

di

la

che fu tenuta

in

lavoro ha molto pregio perla storia

S. Petri apostoli

dei possessi farfensi nella regione vi-

cina a Civitavecchia.
(2)

Intorno

questa

d. P. Fedele, Carte
Ss.

Cosma

(3)
stero

Damiano,

del

fondazione
monastero dei

XXI, ij^.
Dell'abbate Silvestro del monadei Ss. Cosma e Damiano si ha
e

\oc. eh.

..

gremio

basilicae

.pr utilitate eius-

dem ecclesiae et venerabilium locorum. Ci. Muratori, Atitiq. Ital.

V, 465

Jaff-Lwenfeld,

pontijcum,
fc?;/5^,

rom.

I,

471;

Il

Regesta

Regesto

Suhla-

pubblicato a cura della R. Soc.

di

st.

lodi, doc.

patria da
3.

G. Levi

Lo Hefele

Alchiama

e L.

la

e.

199 a

CHRONICON FARFENSE,

imperator vero ipse

ivit

ad

alias

partes, et tunc ratio ipsa dilata

usque ad tempus Ottonis secundi imperatoris.

est

imperator

abbatiam

motus contra lohannem preFatum abbatem

ira

abiit

Azonem abbatem

ad

germanum, portans secum quedam prpcepta

quas

huius monasteri!, inter

apparum iamdicti

erat

rius

et aliquantas

cartas

Minionis

cella

Ursus mali-

est

Pasci, qui

camera-

et

Sanctorum Cosmp
ad

denariorum.

et

Damiani,

quorum exemplar

fecit sibi facere

||

tempore ceperunt

ab hoc

Hugone.

Hugonis huius monasteri!

tentionem idem imperator

rabilis

legaliter,

pape atque consensu, necnon

cunctorumque iudicum Romanorum

Synode

in

Peterskirche,

deren Details nicht bekannt sind

Cotciliengeschichte,

(i)

bate

gorio
di

der

di Farfa

figlio di

Malepassia

beni

contese

Gre-

questo prete Orso detto

il

possesso

che Gregorio,

di

alcuni

mostrando

due

carte falsificate, sosteneva essere stati

concessi in terzo genere ai suoi genitori dall' abbate Giovanni.

An. 999; R. F. doc. 437. La

importanza del placito relativo a questa contesa tale, che mi sembra in(2)

dispensabile riprodurlo qui in nota.

nomine domini Dei salvatoris nostri
anno Deo propitio pontificatus

Illesa Ciiristi.

domni

nostri Silvestri

summi

pontificis et uni-

versalis secundi pape in sacratissima sede

beati Pelri apostoli primo, et imperanlis do-

mini nostri

tertii

Hugonis

marchionis,

incliti

Ottonis a Deo coronati ma-

.XIII.,

Hugo 20

imperatoris anno .un., indimense decembris, die secunda.

quia sanctos imperatores

habere

sancitum

Deum semper

pre

quicquid

pu-

est,

in

blicum gesta imperialia transtulerint nulla

ra-

tione divelli potest, quicquid imperiali decreto

et

iudicum

firmis sententiis

quicumque destruere

corroboratum

nititur

est,

reus maiestatis

et iccirco hanc brevem memoratoriam de precepto supradicti imperatoris, et consensu domni apostolici sive iudicum, fecimus abbati Hugoni ex monasterio
Sancte Marig quod dicitur in Pharpha, de cella
Sancte Marig in Minione cum omnibus suis

esse devincitur.

pertinentiis, quia ex iure regali ipsius

sterii

mona-

esse convincitur, in eternum possideat.

Karolus quidem sancte memorie imperator

augustus in primis ipsam cellam de imperiali
deditione eidem venerabili
verat,

In

quam con-

abbatis.

Consilio Silvestri vene-

gni et pacifici

oculis

pi innanzi, l'ab-

im- 15

iudicio finivit, ut inferius ve-

ctione

IV, 628.

Come si vedr
Guido

et

iam

tertii

ex quo iam tempore prefatus

raci stilo demonstrabimus^^^).

eine

cum

fuisse

abbates

ipsi

securius ipsam tenere cellam usque ad tempus Ottonis

peratoris atque

inde

et tulit

idem abbas unum falsum preceptum quod dicebat factum

a rege

eiusdem lohannis abbatis('), atque vendidit ea pre- io

triginta libras
199 B

suum

qu^ duo furatus

libelli.

dicto Silvestro abbati

e.

de Aventino

pr^ceptum de

erat

dicebatur de Male

qui

volus presbyter

tulit ei

qua de causa egressus lohannes abbas

dedit.

et alteri

de hoc monasterio

et

qui videlicet

suique

successores

postea vero abbas ipsius

phiteusin

Cartulam

monasterio donacorroboraverunt.

monasterii per em-

delegavit

de monasterio Sanctorum

cuidam

Cosm^

et

abbati

Damiani,

quod est situm. Rome Transtyberim in Mica

Aurea, in tribus abbatibus, diebus vitae illorum
tantum, uno post alium succedente, qua vero

CHRONICON FARFENSE.

15

abbas eiusque successores tenuerunt ipsam cellam quiete,

sub ipso imperatore

Hugone marchione

et

ceperunt abbates Sanctoriim

Damiani a iure et proprietate monasterii Sancte Marie suptrahere et ad illorum
monasterium destinare, qua de causa inter
ulrosque abbates grande litidium et seditio
orta est.
ad ultimum vero supradictus Hugo
abbas monasferii Sancte Marie reclamavit
donino imperatori supradicto, ut exinde le-

dictus

Cosmc

ratoris et

gem

deinde precepil domnus impe-

faceret.

rator

Hugoni

prcdicto

abbati

ire

cum

suis

nuntiis ad Lateranense palatium ante presen-

tiam domni Gregorii pape, qui

erat, ut lex ficret.

rius abbas

monasterii

tempore

ilio in

advocatusque

est Crego-

Sanctorum Cosmc

et

Damiani ad placitum.

tunc ostensa sunt ibi

utraque parte atque relecta. et
apparuerunt quo crant monasterii Sancte Mapostea vero
rie anteriora atque veraciora.
Gregorius abbas suprascripti monasterii Sanex

prccepta

ctorum Cosme et Damiani ostendit unam falsissimam brevem refutatoriani ubi continebatur quod lohannes abbas antecessor Huqonis
abbatis monasterii Sancte Marie refutasset
eandem cellam temporibus beate memorie

domni Ottonis primi imperatori?, quod omtunc Hugo abbas pre manino falsum est.
nibus tenebat capitulum, quod idem Otto imperator
tinebatur

fecerat, de cartulis

con-

ubi

falsis,

Siquis aliquam cartulam falsam

appellaverit, et per
n voluerit, ut ita

cum

abbas una

pugnam eam approbare

quod

discernatur.

suo advocato

Hugo

et

facere

voluit

secundum suam Langobardorum legem.

hi qui

sed

ex parte Gregorii abbatis erant, neque

pugnam voluerunt recipere, neque ipsum brevem ad manus collationis perducere, sicuti
romana. ' tunc supradictus domnus Gregorius papa, propter pecuniam quam
acceperat a Gregorio abbate, iratus est contra
Hugonem abbatem et surrexit et comprehendit
eum et posuit ei suam virgam in manu, ut
refutaret ipsam cellam.
unde Hugo abbas
lex precipit

cepit

fortiter

reproclamare

domne papa, quare michi

facis?

et

dicere

liane

violentiam

tunc ipse iterum atque iierum re-

futare tantum cogebat.

quod

et fecit

Hugo

abbas potestate devictus. insuper tres cartulas ei tulit, et abbati Gregorio dedit incidendas. slatim Hugo abbas reversus ad imperatorem cepit iterum proclamare, et narravit
omnia qualiter ei accidit. tunc domnus imperator promisit se iterum exinde legem facturum.
sed casu accidente dilatatum est.
eodem presenti anno christianissimus imperator Otto cum domno papa Silvestro et cum
Hugone marchione ad eundem monasterium
Sancte Marie in Pharpha pervenit. tunc pre-

per .xxxi. anni pene

Hugo abbas venit in prcsentiam impepape cum preceptis supradictorum

cartiila expleta,
et

scilicet

regum Karoli
dine regum.

et Hliidovici

ceterorumque or-

imperator vero suprascriptus nec

non et domnus papa, iustitia et legali iudicio

commoti, iusserunt eidem abbati venire Roniam ut, quid inde acturi essent, iudicum scntentia diffiniret.
quod ita factum est. abbas
autem ille Gregorius imperialibus nuntiis ad
placitum provociitus, prius per lohannem diaconum Ravennatis fcclesip duabus vicibus, et
per lohannem prpfectum similiter duabus vised

cibus.

ille

fuga lapsus est.

nil se iustum habere,

tunc imperator per consilium

sciens

iudicum investivit Hugonem abbatem de prefata cella, salva querela, et dedit eum in manus Hugonis marchionis, ut simul cum ipso
pergeret ad ipsam cellam et si ibi Gregorium
abbatem invenirent, simul reverterentur ad
placitum.
euntibus autem, invenerunt ibi
Gregorium abbatem, cui domnus Hugo marchio ex parte imperatoris precepit, si suam
gratiam vellet habere, iret Romam ad placitum.
quod se promisit libenter facturum.
tunc predictus Hugo abbas ad statutum ter-

minum

venit ad placitum.

sed ille iterum

de qua causa domnus imperator cogitare cepit, et iterum atque iterum
per suos nunlios usque duodecim vices vocavit ad placitum.
ille autem tot vicibus vo-

venire renuit.

numquam

catus

venit sed in

quadam vero

est.

die,

dum

fugam conversus
resideret

domnus

Otto imperator in palatio, venit supradictus

Hugo abbas ante suam presentiam, prostratusque ad pedes eius cepit fortiter proclamare,

cum

eo domno Leone arRavennatis ecclesie, et

Gaudentio archiepiscopo Sancti Adelberti, et
Benedicto episcopo sancte Portuensis ecclesie,
Letone et lohanne prefecto dativis iudicibus,
Paulo eodem dativo indice, Gerardo gratia
Dei inclito comite atque imperialis miliiie maet residentibus ibi

chiepiscopo

sancte

Gregorio excellentissimo viro qui vode Tusculana atque prefecto navali,

Gregorio viro clarissimo qui vocatur Miccinus
atque vestarario sacri palatii, Alberico filio
Gregorii atque imperialis palatii magistro, Farolfo a Sancto Eustathio, Teufredo et Bene-

gistro,

catur

Hugonis marchionis,

ceteris-

residentibus vel astantibus,

quorum

dicto castaldiis

que

aliis

nomina enarrare longum est.

tunc
domnus Otto imperator illis omnibus;

singula
ait

Date michi consilium de hoc quid faciendum

respondentes iudices dixerunt: Secundum legem, modo investituram perpe tualem dare
debetis huic abbati, et omnia
illa instrumenta
cartarum que ille Grego

sit.

CHRONICON FARFENSE.

i6

reconfirmavit

domno

deinde sub

emendavit.

cito

eam

habet de suprascripta cella evacuare

quia lustinianus imperator
. atque exinanire.
precipit: ' Contumacem tertia vice voca-

tum, datum iudicatum firmum est."

item,

"

Litiga-

in alio loco idem imperator dicit

oapparuerit, inter

non
absentes iudicium datum

firmum est",

his vero diiabus sententiis

se suptraxerit, et tertio acclamatus

si

exoletis

atque

affirmatis, placuit

domno Ot-

imperatori augusto et

serenissimo

illis

omnibus verum, quia experto et approbato a

iudicio iudicum et Consilio illorum omnium,
quod monasterium Sancte Marip in Pharpha
ipsam cellam Sancte Marie de Minione cum
omnibus suis pertinentiis possidere deberet in
perpetuum, et monasterio Sanctorum Cosme
et continuo reinet Damiani nichil pertineret.
vestivit Hugonem abbatem suosque successores de suprascripta cella cum suis omnibus
pertinentiis in

insuper

perpetuum.

bannum super imposuit,

ut

si

et

unquam

voluerit, aut index qui iudicare vel ipsas cartulas damnaticias laudare maluerit,

sed

omnis persona magna

vel

non solum
parva que

hoc facere presumuerit, similiter multetur,

medietatem camere imperatoris et medietatem
predicto monasterio Sancte Marie in Pharpha.
unde pr futura mesic namque finitum est.
moria futuroque testimonio et cautela, hanc

brevem memoratoriam predictus domnus imperator, cum consensu domni nostri apostolici sive

iudicum, michi Petro scriniario san-

Romane

cte

Ecclesie

scribere

Otto

gustus.

Romanorum
-}-

Leo

in

precepit.

mense decembris, indictione suprascripta

-j-

et

niarius sancte

Romane

.xiii.

Dei gratia imperator au-

ferisco

-J-

episcopus interfui et
Gaudentius archiepiscopus

subscripsi.

-j-

il

documento

-{-

Johannes prefectus.

Leo Domini
A-JPaulus Domini
-j-

Gratianus abbas per iussionem domini Hugonis abbatis huius monasterii ordinatus est
abbas in monasterio Sancte Marie de Minione
territorio Tuscanensi quod pertinet huic monasterio Sancte

predictus

Marie Farfensi,

monasterium de Minione diebus vite eius cum

omnibus ipsius pertinentiis, et in toto comitat Tuscanensi et Centumcellensi ad ius et
proprietatem huius monasterii Sancte Marie

gubernandum

Farfensis conservandum,

prefato

domno

Hugoni abbati eiusque successoribus

et mis-

luerit, et

sis

ipsam obedientiam

nostris facere noluerit, aut pensionem per

omnes annos non

dederit,

componat huic mo-

nasterio Sancte xMarie de Farfa auri libras .xx.

actum temporibus Silvestri pape anno .mi.,

mense decembris, indictione .i.

Segue a questo nel Largitorio un

altro documento, pressoch identico,
in data dell'ottobre 1003 (e. ccclxiiib),

ripete

le

stesse

aggiunge quelle
et in civitate

in castello Corgniti

Orde,

-}-

-\-

-j-

Hugo

di

marchio.

Letus Domini gratia dativus iudex.

Gi-

()

pone come

composizione sessanta invece

che venti libbre d'oro.

iudex.

iudex.

cose, salvoch

concessione delle pertinenze nei

comitati Tuscanense e Centocellense

drianus

dativus

et re-

pensione solidorum .xx. et promisit predictus Gratianus

abbas, ut si ipsum monasterium Sancte Marie
de Minione a iure et proprietate huius monasterii Sancte Marie de Farfa suptrahere vo-

gnlarem ordinem faciendum.

pena

dativus

et concessit

domnus Hugo abbas prefatum

gratia archarius sancte apostolice Sedis.

gratia

Largitorio

nazione:

Sancti Adelberti martyris interfui et subscripsi.

del

cccLXiii a) relativo a questa ordi-

(e.

alla

ecclesie

nel decem-

monastero di S. Maria di Minione

da conservarsi nei diritti e nella proRipriet del monastero di Farfa.

che

nolfus

Ugo

(i) Infatti l'abbate

Ar-

et subscripsi.

scri-

qui supra scriptor

bre 1002 ordin Graziano abbate del

sancte Ravennatis ecclesie ar-

chiepiscopus interfui

Kgo Petrus

-j-

(*)

huius cartule, post testium subscriptiones et

traditiones suprascriptas, compievi et absolvi.

ei

tempore predictus Gregorius abbas suique

successores de predicta cella aliqua querimonia removere aut replicare adversus monasterium Sancte Marie presumpserit, aut ipsa
instrumenta superius damnata in placito estendere voluerit, centum quinquaginta libras auri
sive potestas que cogere
cocti componat.

dux.

rardus consul

impe-

in

ipsi,

ac sub

sed neque

rius

riale

suum preceptum,

Romani pontifices, quibus permonasterium ipsum Sanctorum Cosme et Damiani, et ibi

tinet

toni

sed

Heinrico imperatore, qui

huic moaasterio per

Rainerio marchione.

tor

eam Cadulus comes,

quibus mortais, invasit

curricula^'l

Romane]

Cosi nel

testo.

CHRONICON FARFENSE.

17

iuxta habent civitatem Centumcellensem, aliquam

unquam mo-

lestiam abbatibus monasterii Saiicte Marie de ipsa cella fecerunt

preceptum domni Ottonis imperatoris.

Incipit

nomine sanct?

[In
_.

Romanorum

mentia

(').

1.

imperator augustus.
i'

Otto superna favente

individua Trinitatis.]

et

'^

sanctorumque

j'

eius

^
unde
omnium

restaurare studuenmus, divinitus [nos] remunerar! credmius.

fidelium nostrorum pr^sentium atque futurorum noverit universitasjqualiter

Hugo
10

monasterii quod

dicitur in

Pharpha veneranda

genitricis

Dei ac

vir-

ginis

Mari? venerabilis abbas, nostram adiens cl?mentiam, legem v?ram qu?-

sivit

de cella Sanct? Mari? in Minione,

nostri antecessores

diderunt

et

coimperatores per

confirmaverunt, qu?

sita est

^^- 999-

ci?-

?cclesias Dei

si

T^

L'imperatore Ottone ili riconosce

c conferma diritti
i

del

monastero

In^ljnjone^^"'*
c- 200 a

quam Karolus, Hludovicus et c?teri

eorum pr?cepta eidem monasterio tracumque ipsum
in territorio Tuscano.

pr?fatum monasterium eiusque abbates per innumerabiles annos eandem cellam

quidam abbas

tenuissent,
I

pr?fuit dispersor monasterii, qui

cuidam abbati de Sancto Cosma

personarum

et

Damiano

urbe

in

Roma

quo vero scripto

concessit.

tradidit et

memoratam

cellam

per scriptum trium

legaliter expleto, c?pe-

unde

runt abbates pr?libatam cellam suptrahere monasterio Sanct? Mari?,

ambobus autem

Inter utrosque abbates orta est contentio.

missis abbatibus

ad Gregorium papam, ex utraque parte ostensa sunt pr?cepta,

20

runt,

qu? abbatis monasterii Sanct? Mari?

in

et

apparue-

Pharpha fuerunt, antiquiora

et

unam falsissimara refutationis cartam ostendit,

quod et abbas Hugo per pugnam discernere voluit. Gregorius autem papa
extra legem cum sua virtute fecit Hugonem abbatem eandem cellam refutare.
iterum autem s?pedictus Hugo abbas adiit nostram cl?mentiam, et omnia qu?
v?raciora.

25

Gregorius abbas

et

acta fuerunt in nostra enarravit pr?sentia.

diffinita sic esse,

iterum inde legem

rius nostris nuntiis||ad

?cclesi?

me

fieri

nos vero cognoscentes iniuste ea

abbas quoque Grego-

pr?cepimus.

placitum provocatus, prius per lohannem Ravennatis

diaconum, postea per lohannem pr?fectum iterum iterumque vocatus

usque duodecim vices,

sed ipse nostris nuntiis toties spretis, iniusta cogno-

scens facta, fuga lapsus

est.

postea autem per iudicum

sententiam

nostrorum fidelium quamplurium consilium, abbatem pr?dictum

ipsa cella Sanct? Mari? in

nostram imperialem

omnibus

35

et?

pertinentis

Mari?

4.

in

et pr?ceptalera

monasterio

Pharpha.

Le parole

Minione revestivimus

tra parentesi quadrate

per

Hugonem

perpetuum,

et per

de

hanc

paginam confirmamus ipsam cellam cum

eius

et

omniaque

in

et

abbati

scripta de

mancano nel

Hugoni, quod dicitur San-

eadem
testo

cella facta

del

Chronicon

monasterio

si

essendo abbate Berardo

I,

suppli-

scono togliendole dal Regesto.

La contesa tra il monastero dei

Ss. Cosma e Damiano e quello di
Farfa, vedremo che si riaccese pi
(i)

Cbron. Farf.

II.

tardi

definita negli anni

ma

1072 e 1073 a

vore dei Farfensi.

fu
fa-

sul-

e.

200 b

CHRONICON FARFENSE.

l8

Cosm?

Sanctorura martyrum

Damiani

et

perpetuum

sint annullata et in

exi-

nanita, ac monasterium Sanct? Mari? ipsam teneat cura omnibus pertinentiis

qu? ab antiquis temporibus illi pertinere visa sunt, et qu? noviter homines
per cartulas illuc contulerunt aut per libellaria in toto territorio Tuscano aut

Centumcellensi.
quis

si

quis vero dux, marchio, comes, vicecomes, index aut

homo

disvestierit aut

aliam legem eidem monasterio

compositurum

auri cocti hbras .ce,

tem

nocuam

medietatem camer? nostr? ac medieta-

quod

pr?fato monasterio suisque rectoribus in perpetuum.

signum domni Ottonis

pr?cepimus.
201 A

Cumani

vice Petri

ut v?rius cre-

||datum

episcopi recognovit.

actura

regnantis .xvi., imperii .mi.

Rom?,

sigillari

.ni.

nonas decembris, anno

.xiii.,

anno domni Ottonis

[amen]

feliciter,

(0.

vero pontificatus domni Gregorii quinti pape secundo,

Anno

autem domni Ottonis imperatoris

io

Heribertus cancellarius

C?saris invicti.

Qominic? incarnationis .dccccxcviiii., indictione

imperii

inde fecerit, sciat se

datur ab om.nibus, hanc paginam supter raanu propria corroborantes

e.

ali-

magnus sive parvus monasterium Sanct? Mari? de eadem cella

15

similiter secundo, pre-

sbyteri ecclesie Sancti Eustathii site in Platana reclamaverunt ad

domnum Gregorium papam

et

imperatorem Ottonem residentes

Hugonem abbatem

in basilica Beati Petri apostoli super

monasterii, dicentes
ri^

quod contenderet

hortis,

casis, criptis,

cultis

terris

oratorio Salvatoris infra se, vel

Rome

regione nona

Kel

testo ilio

(^\

casu

An. 998;

i^'.

Anche

F. doc. 426.
.

m' induce

a seguir

l'esempio del Muratori e a pubblicarlo

^

^
^
per mtero testualmente
,

come

.1
si

t:

legge
OD

nci Regesto.

omnibus earum
autem accidente,

anno pontificatus domni

Gregorii

pape, in

pontificis

et

universali?

sacratissima sede beati Petri apostoli secundo,

imperii autem

domni Ottonis

peratoris similiter

.11.,

invictissimi im-

indictione

.xi.,

mense

ad laudem omnipotentis Dei

Ihesu Christi simulque
beate et superexaltate Dei genitricis virginis
Marie, ac decreto iudicum, et per imperialem

aprilis, die

.1111.

et salvatoris

et

pertinentiis, sitas
affuit

ibi

Hugo

breve commemoratorium faest contentio Inter pre^l^''' ^"^^'J^'". L^^

sbiteros ecclesie Sancii Eustathu, que sita est
i Catana, qui reclamaverunt ad domnum

Gregorium papam
'^^^ residerent

et

imperatorem Ottonem,

in basilica Beati Petri apostoli.

lune factus concursus populorum clamantium

-^j^
r
,
^
inter quos fuerunt preut legem acciperent.
.

sbiteri predicte ecclesie,

In nomine domini Dei salvatoris nostri Ihesu

summi

columnis

la

videlicet Petrus pre-

Johannes presbiter tertius,

Albinus presbiter .1111., Eustathius presbiter,

sbiter

Christi.

incultis, areis,

cum

preceptionem,

in questo caso la grande importanza

storica del placito

et

con una virgoletta sopra

(1) R. F. doc. 438.

(2)
^ '

duas ecclesias Sancte Ma- 20

eis

Sancti Benedicti edifcatas in Thermis Alexandrinis

et

3.

huius

secundus,

Benedictus presbiter decastorius, (*) et cum

eis cuncta illorum congregatio insimul com-

morans proclamabant qu^rimonii causa, atque

dicebant

Piissime imperator et

omnium

au-

gustorum auguste, supplicamus tuam clementiam, ut legem habeamus de Hugone

nostri

(*) decastorius] Cosi nel

testo.

CHRONICON FARFENSE

qui iussus ad ipsum placitum venlt, et inqui-

predictLis abbas.

Rogo

situs respondit:
te

vos, date michi indutias, quia neque iu-

habeo neque advocatum

dices

abbate monasterii Sanctc Marie quod situm

Sabinis in monte Acutiano et iuxta

tunc voluerunt

si

nflumen Pharpliam, qui contendit nobis duas

ccclesias Sanctc Marie et Sancti Benedicti,
o quc sunt edificate in Thermis Alexandrinis,

cum

casis, criptis, hortis, terris cultis et in-

cultis,

columnis

areis,

et oratorio Salvatoiis

cum omnibus ad cas pertinenRome regione nona in predictis

tibus,

suo advocato

Thermis Alexandrinis,

dentur inter hos

et cripta

quam

fines

detinet

reiacere

sicuti

vi-

ctam Mariam
erat,

Al-

donis, et cripte quas detinent heredes Inge-

quam
cum ne-

baldi et Azonis, ab alio latere cripta

detinet

potibus suis, sicuti definitum est per muros

Theofilactus Neapolitanus

et re-

cum

promiserat,

feria, sicuti

venientes autem

et iudicibus.

ante fores basilice Beati Petri apostoli ad San-

Lambertus

filius

domnus abbas

et abiit

.VI.

ab uno latere curtis

indutia a tertia feria usque

toris data est ei

in .VI. feriam.

versus est

dare ro-

permiseris,

infra se, ve!

sitas

ei

Ego non contradico legem, sed,

guadimonium tibi dabo iuxta
meam legem, donec vadam ad meum monasterium et revertar cum advocato simul
tunc iussu domni imperaet iudicibus .

rum abbas

est in

19

ubi iudicium

in Turri,

tunc cepit dicere

domnus abbas

datum

Ecce

sumus legem facere sicuti promisimus. respondit domnus Leo prudentissiparati

mus

cum Ropperto venediacono etoblationario sancte

archidiaconus, una

rabili etiaudabili

domno lohanne
legum latoribus iudicibus, et dixit
Volumus scire si per legem
romanam aut langobardam vultis defendi .
tunc respondit Hubertus dativus index et

.111. latere hortus quem dede Bonizo et monasterium

Sancti Andreequod situm est in monte Soracte, a .1111. latere via publica . inter hanc
reclamationem, casti accidente, afFuit Hugo

et apostolice Sedis.

predictus venerabilis abbas in

advocatus ipsius monasterii Secundum le gem langobardam volumus nos defendere,

quia per centum et eo amplius annos res
nostri monasterii per legem langobardam

et

columnas, a

tinent heredes

li

basilica Beati

ipsa bora residebat in iudicio

Petri apostoli,

domnus Leo archidiaconus

sacri imperii pa-

una cum
lohanne urbis Rome prefecto et iudicibus romanis, Gregorio primo defensore, Leone arcarlo, Atrocio, Petro, Paulo dativis iudicibus
ex parte domni pape,
tunc statim fecerunt
venire Hugonem abbatem in iudicio, cui et
ex parte domni

lati!

imperatoris

domnus Leo archidiaconus

dixit predictus

Volo ut respondeas istis presbiteris qui que rimonium habent super te .

ille autem respondit Nescio de qua causa . et domnus
a

Leo

Deduabus

cum

ecclesiis

casis et cellis

quas habes in Thermis Alexandrinis .

etiam dictus abbas: Rogo vos, date michi
indutias, quia modo non sum paratus ad
legem, neque iudices meos habeo, neque
suis,

advocatum.
sed dabo
deat;.

michi

dum

etcontra

et

ille:

Nequaquam,

advocatum qui pr

tibi

Volo

abbas:

scire

te

respon-

si

dederis

advocatum romanum aut langobar-

et ille

Romanum dabo tibi

et

abbas: Nolit Deus ut res nostri monasterii

aliquando sub lege romana vixisset, sed sub
a lege langobarda, propterea nolo romanum

advocatum

romanam habes

abbas

et ille:

nullatenus

domni imperatoris

facere .
se

sedere fecit.

de

at coniradicebat

facturum,

audisset.

tercatione, predictus

eum comprehendit

Velis, nolis, legem

ex

ore

autem

al-

nisi

in tali

domnus Leomanibus

suis

per cucullam, et iuxta se

Hodie non exies
legem feceris . et ite-

cui et dixit

isto placito, nisi

Rome

urbis

simulque

prefecto, et
:

defensata est, et precepta regalia exinde ha-

bemus.

sed

si

placet

domno

imperatori

non possumus contradicere . ad

hpc domnus Leo dixit iudicibus romanis
Quid vobis videtur de hoc?
illi
autem
aliter

fieri,

respondcrunt

Certe

ista res

est, sed in providentia sit

nobis in dubio

domni imperato-

ris .
tunc surrexit domnus Leo, et abiit
ad imperatorem, et narravit ei omnia qug facta
sunt, et petiit ab eo Consilio, quomodo ve!
qualiter ei placuisset.
tunc dixit ei imperator: Revertere ad iudicium. et interroga ab batem et advocatum eius, si possunt probare
per scripta aut per
sacramentum aut per

quod monasterium ipsum sub

Langobardoruni defensatum fuisset, et
ego nullatenus a sua lege eum suptraho.

testimonia

lege

et

reversus in iudicium interrogavit

abbatem

et

cerent.

at

factam a
batur

advocatum

eius, quid de

eundem
hoc

di-

ostendernnt confirmationem
Hlothario imperatore, ubi contineilli

quomodo

diftnitum est ante presentiam

domni Paschalis pape,

quod idem monasterium sub lege Langobardo-

predicti imperatoris, et

rum

vivere deberet, et sub

tali

privilegio esse

deberetsicutceteramonasteria infra regna Fran-

corum

Luxoviensium,
Agaunensium, et pontificem
nuUum dominium in iure ipsius mo-

constituta sunt, idest

Lyrinensium

Romanum

et

nasterii haberet, excepta consecratione.

con-

CHRONICON FARFENSE.

20

manum

et abbas:

advocatum.

Res

nostri monasterii sub legc?

romanum advocatum

langobarda viguit, propterea nolo

legem romanam facere habebis.

et

et

hoc se

abbas nuUatenus facturum respondit nisi audisset ex ore

domni

Velis, nolis,

illi:

tra defensores prpsbiterorura

iam dictp ecclesie

Sancti Eustathii voi uerunt reprobare supradictam confirmaticnem. tunc decrevit domnus

in
respondit sicut et antea fecerat.
pacto presbiteri ceperunt accusare advo-

abbatis
tali

catum monasterii ad domnum Leonem, quod

Leo, qui ex parte domni imperatoris erat, ut

si abbas per suum advocatum legem potuisset
facere, quod neque per se ncque per ullam

fallax

submissam personam

dices langobardi, preter ipsum advocatum, ut

ipsa sua confirmatio fal-

sata esset, stabilis permaneret.

catus monasterii, iubente

ad hec advo-

domno Leone, vocum suissacramen-

sacramentum prebere
talibus, quod scripta ipsa falsa non essent, et
quod monasterium prfdictum per ipsam confirmationem per centum et eo amplius annos
inse defensavit per legem Langobardorum.
luit

super per

pugnam

ad

voluit.

erant hoc

et per testimonia probare

hec qui ex parte presbiterorum
recipere noluerunt, quia dicebant

quod non oporteret

n

Me

pertinet,

ad hec domnus Leo

et ad me

eis.

oportet discernere et diffinire,

modo

qui ex parte imperatoris sum.

quod idem monasterium semper fuit sub tuitione regum, et per legem
Langobardorum defensatum est. modo quprite abbatem undecumque vultis, et per suum
advocatum vobis respondeat secundum suam
scio pr certo

legem . ad hec presbiteri quesierunt advocatum qui pr eis qufreret. et datus est eis
Benedictus filius Stephani a Macello sub tempio Marcelli,
et proclamabat ita dicendo
Ego quero Hugonem abbatem de duabus ec

clesiis

cum

casis et

cellis

suis

et

criptis,

pertinentibus ad

ecclesiam Beati Eustathii,

unde ab anterioribus nostrorum presbitero-

rum

carta tertii generis facta est anteriori-

bus istius abbatis, in tribus personis, ad pensionem reddendam, et modo expleta est et

ipse abbas nobis contendit .

tus advocatus respondit

casis suis,

nem abbatem

cellis et

Istas

criptis,

ad hec Uberecclesias

unde

tu

cum

Hugo-

qugsisti, per

quadraginta annos
ipsum monasterium possedit ad proprietatem .
ad hoc advocatus presbiterorum

respondit:

sione tenuit

lex

Volo
.

non precipit

iamdixi.

et

ut

ille

dicas

absque pen-

si

aiitem respondit:

ut aliter dicam,

statim

nisi

Mea

quod

ostendit

capitulum,
ubi continebatur quod de pensione non debet
respondere secundum suam legem sed de possessione, deinde indutiatum est usque ad alteram diem. veniente autem die sabbati, iterum in iudicium affuerunt, et querimonium
fecit advocatus presbiterorum, sicuti
prius
fecerat,

eadem verba repetendo.

et

advocatus

domnus Leo

tunc

esset.

que bono

fecit

eum

bora
tunc

et

quod essent

Consilio, eo

posset veritatem

considerare

de hoc faceret, accepto-

cepit intra se, quid

discernere

inter

ibi

alii

iu-

fallaciam,

iurare per .mi. evangelia, ut ex

illa

deinceps v^rum iudicium iudicaret.

fecit

eum

sedere in iudicio, ut iudicaret

secundum suam legem de hoc. ad hoc abbas

Domne, quare hoc fecontristatus aiebat
cisti?
tulisti advocatum meum, modo pr
:

ci

me

quis respondet?

Ego dabo

et ille:

alium advocatum pr eo . tunc prfcepit Petro filio Ramerii de comitatu Reatino, qui
ex parte ipsius monasterii erat, ut ipse advocatus fieret. ad hec abbas Domne, iste advo libi

et domnus
Ego do licentiam priori advocato tuo,
a ut eum instruat qualiter respondeat .
in
tali altercatione dixit domnus Leo iudicibus
romanis Quid vobis videtur de hoc? et
o

catus nescit respondere pr me,

Leo

illi

Ecce querimonium diffinitum

tum iudex Hubertus, qui

a diffiniat,

('

quia nobis non pertinet de hoc iu-

dicium dare

domnus Leo

et

precepit

Ru-

Hubertus dixit:
Ego non indico nisi quod scriptum in manibus teneo . et statim ostendit capitulum

berto, ut

lan-

est.

langobardus,

est

tunc

iudicaret.

quod sancta et venerabilia

secundum legem langobardam per quadraginta annos possunt per sacramentum probare suam possessionem, et nullum aliud iuubi continebatur

loca

dicium dedit predicto abbati, nisi ut iuraret

suus advocatus cum sacramentalibus suis quod
ecclesie

predictf

cum

pertinentiis suis pos-

sessi essent per quadraginta

annorum

curri-

proprium.
tunc
domnus Leo dixit iudicibus romanis: Quid
o vobis videtur?
at illi omnes unanimiter
affirmarunt quod rectum iudicavit secundum
suam legem. ad hec advocatus prcparatus fuit
cula a

cum
at

suo monasterio ad

suis sacramentalibus, et volebat indicare,

contra advocatus presbiterorum:

Ego

tibi

dabo testimonia quod infra ista annorum

curricula pensionem a vestro monasterio accepimus . et Hubertus iudex Nostra lex
non precipit, ut advocatus domni abbatis de
:

pensione respondeat, nisi ut possessionem

ego non indico ut aliud faciat prf-

probet.

dictus abbas, sed

si

placet

domno Leoni

et

CHRONICON FARFENSE.

tunc per cucullam apprehensus ibidem sedit coactus.

imperatoris.

advocato

iudicibus, ut dent presbiteri testimonia qui

probeiit

quod pensionem accepisset

monasterio,

ipsa ec-

desia a

domnus abbas testimonia

pugnamdiscernatur. tunc omnibus placuit,

et

domnus Leo

testimonia,

dicto

et dixit

et

et

per

mdicibusromanis: Vos

quot testimonia
vestram legem .

dum

dabit

ex parte sua,

precepit prgsbiteris ut darent

dicite,

debent esse secunautem responde-

illi

Tres idonei testes . et aliata sunt

tria testimonia in conspectu iudicum, quorum
nomina liec sunt Castorius, lohannes sutor,
runt

Benedctus de Leone subdiacono,

tunc dixit

Leo iudicibus Quid de hoc debet esse ?

illi autem responderunt
Separate eos ab in vicem, et interrogate ut non audiat unusde
a altero quid loquatur
et si dixerint uno ore
:

fi

vpritatem, recipiantur, sin autem aliter

cuti fuerint et

unam

lo-

sententiam non dede-

non sunt
neque ad pugnam debent venire.

fallaces erunt per omnia, et

rint,

recipiendi

tunc interrogaverunt eos sigillatim, et inventi

sunt discordes. et iterum domnus Leo dixit
iudicibus

iniuste

cium

Ne

dicant

forte

iudicetis,

homines quod

veniant similiter ad iudi-

altera vice, et interrogamus eos iuxta

priorem interrogationem, et Deus de hoc di-

scernat veritatem .

quod

et

factum

inventi sunt fallaciores per omnia,

domnus Leo

interrogatus

et iudicibus reversus est.

iam

iudicibus

et iudicaverunt

quo

abiens autem abbas, die

sextam feriam.

in

indutias accepit a terta feria usque

autem domni imperatoris

iussu

21

est, et

tunc dixit

Indicate Inter illos.

iudices et dixerunt

stes falsi essent et abiciendi

quod

ex placito,

et

te-

pre-

autem per

runt iudices ut refutarent presbiteri domno

abbati predictas duas fcclesias cum pertinenet apprehenderunt baculum simul
tiis suis.
etcartam per quam litigabant, et refutaverunt

atque dederunt in manus domni Hugonis abet tenente

et Huberti advocati sui.
domno abbate ipsam cartam in manu, iussu
domni Leonis tulit Leo arcarius sancte Sedis

batis

apostolice cultrum et signum sanctg crucis in

abscidendo per medium, fecit, et reliquit

abbatis in conspectu omnium
ibidem residentium et circumstantium. quod
si in quocumque tempore
a iam dictis pre-

ea,

manu domni

in

sbiteris aut successores

monasterium

vel calumnias inferre

solum cartula ipsa vacua

litigare

temptaverint, non

permaneat, sed etiam composituri existant auri

optimi libras decem, medietatem regi et me-

dietatem ipsius monasteri! rectoribus,

et

quieto ordine detineat, sicuti dictum

usque in finem

est,

Romane

cte

Ecclesie, in

cum

suprascripta

.xi.

dictum

ille dixit:

Non

est lex, sed si vobis placet,

advocatus domni abbatis sacramenad hfc omnes iudices romani concorditer una voce dixerunt, non debere Lan

faciat

tum.

gobardum iurare sine

omnes et dixerunt ut

asto.

et

affirmaverunt

unus ex presbiteris aut advocatus illorum, ut hoc quod quesierant rectum qufsissent, etpostea advocatus
domni abbatis iurasset cum suis sacramentaiuraret

ad hfc noluerunt presbiteri iurare neque advocatus eorum, et inventi sunt fallaces.
impletusque est ille sermo qui dictus est:
Vincat ergo Christus, qui est via, veritas et

libus.

vita,

et

occidat iniquitas.

tunc precepe-

propter hoc su-

seculi.

pradicti iudices michi Benedicto scriniario san-

abbati

advocatus domni abbatis cum suis sacramentalibus deberent iurare de possessione supradicta. tunc interrogavit domnus Leo Hubertum
iudicem langobardum, si esset hec lex. at

post

ptis et parietinis suis, sive oratorio Salvatoris,

securo

scripserunt manibus, in

quod

et

solutam penam hunc brevem memoratorium

in omni robore firmitatis permaneat. unde pr
futura memoria et cautela, ut a modo et usque
in finem seculi predictum monasterium ecclesias duas in integrum cum casis, hortis, cri-

refutaverunt predictas gcclesias donino

suis pertineniiis. tunc iterum dixe-

eorum aliqua cartula

de prgdictis locis inventa aut reperta fuerit,

et cum ea per qualemcumque insurgentem
personam magnam ve! parvam ad predictum

sbiteri

runt, qui ex parte presbiterorum erant,

cum
quam

||iussus est

est.

qua ipsi propriis submense et indictione

scribere prgceperunt, sicuti

Robertus sancte Romang Ec-

clesie oblationarius interfui et subscripsi testis.

-|-

Leo sacrosancti

palatii

archidiaconus et mislohannes prefe-J-

sus interfui et subscripsi.

ctuscomes

palatii atque dativus index,

-{-ego
Gregorius Domini gratia primicerius defenso-

rum

subscripsi.

interfui et

gratia

archarius

sancte

-j-

Leo Domini

apostolice

Sedis.

Adrianus dativus index.

-{Petrus Dei
nutu dativus iudex.
Paulus dativus iudex.
^- ego Hubertus iudex et advocatus

-j-

ipsius monasterii interfui et subscripsi.

Petrus
psi.
j-

filius
-}-

Teuzo

Gualafossa
filius

ibi

fui

et

ego

subscripsi.

Benedicti ibidem fui.

Benedictus scriniarius sancte

sie

-J-

Rainerii ibidem fui et subscri-

qui supra scriptor huius

-j-

Romane
brevis

commecom-

morationis, post testium subscriptiones

pievi et absolvi.

ego

Eccle-

e.

20I B

CHRONICON FARFENSE.

22

se

legem defendere

respondit Hubertus dativus iudex

vellet,

huius monasterii advocatus:

Secundum legem langobardam nos

((

defendimus, quia per centum

monasterii sic defensata

relatum, dixit:

rum

eo amplius annos res nostri

et

quod cum imperatori

est .

fuisset

ipsum monasterium per legem Langobardo-

Si

defensatum, a

fuit

et

eum

sua lege nullatenus suptraho

tunc prefatus abbas ostendit confirmationem factam a Hlothario

quomodo

imperatore, ubi continebatur

tiam predicti imperatoris

et

domni

privilegio sicut cetera monasteria regni

Francorum,

viensium, Lyrinensium et Agaunensium.

et

nullum dominium

domno Leone,
ratoris, voluit

essent, et

confirmationem per centum

et

per legem Langobardorum.

monia probare

et per

suis

et

eis.

se

pugnam

domnus Leo

ad hec

est

fuit

defensavit
per

et

defensatum.

suprascriptis,etdicebat

domnum

quod de

eis

Modo

testi-

nunc

20

pr

regum

querite ab-

tunc advo- 25

abbatem de duabus

pcclesiis

ab anterioribus illorum presby-

carta tertii generis facta fuisset anterioribus

batis in tribus personis

scio

sub tuitione

respondeat vobis secundum suam legem

catus presbyterorum quesivit

terorum

domni impe-

sacramentaUbus quod

eo amplius annos
insuper per

legem Langobardorum

batem

15

quod hoc monasterium per ipsam

quod idem monasterium semper

certo

Romanum

sed presbyteri recipere noluerunt, dicentes

voluit.

quod non oporteret

io

Luxo-

huius monasterii, iubente

sacramentum prebere cum

non

tali

presbyterorum vo-

qui erat archidiaconus et ex parte

scripta ipsa falsa

ide^t

pontifcem

advocati

ad hec advocatus

luerunt reprobare,

sub

monasterii haberet, excepta con-

in iure ipsius

quam confirmationem

secratione.

202 A

quod hoc mo-

Paschalis pape,

debeat Langobardorum, et

nasterium sub lege vivere

e.

diffinitum est ante presen-

ad pensionem reddendam.

eiusdem ab-

ad hec Hubertus

advocatus respondit quod hoc monasterium per quadraginta annos jo

possedit eas ad proprietatem.

et ostendit

capitulum ubi conti-

nebatur quod de pensione non deberet respondere sed de possessione,

secundum suam legem.

teram diem.

28.

Nel

testo

in

et

qua querimonio facto

fuisse

tunc indutiatum est in

sicut prius,

al-

responsumque

CHRONICONFARFENSE.
est ut supra

relatum

advocatum

Petrum

Leo

Leoiiem, dicentes illum esse

utiliori

romanos, quid

iudices

sibi

et dein-

advocatum pr

iudicaret, et dedit alium

filium Rainerii comitatus Reatini.

bora

illa

et inquisivit

videretur de hoc.

fal-

eundem

Consilio, fecit

iurare per quatuor evangelia, ut ex

verum iudicium

ceps

domnum

sed doranus Leo, accepto

lacem.

tunc presbyteri accusare ceperunt no-

est.

strum advocatum ad

23

eo,

domnus

responde-

et

runt: Index Hubertus, qui est langobardus, diffiniat, quia nobis

non

pertinet de

hoc indicare,

tunc Hubertus ostendit capi-

io tulum ubi continebatur quod sancta

et

venerabiHa loca secundum

legem langobardam per quadraginta annos possent per sacramen-

tum probare suam possessionem.

index.

iudicavit

Hubertus

tunc preparavit se advocatus domni abbatis ut

sic iuraret

cum sacramentaUbus
ij

quod

suis.

et

et

omnes

ita
||

romani affirmarunt

iudices

Hubertus secundum suam legem.

recte iudicasset

at contra

advocatus presbyterorum dare volebat testimonia quod infra ipso-

rum

curricula

annorum pensionem

deinde Hubertus respondit:

20

sione respondeat advocatus

domni

abbatis, sed

tantum de posses-

domno Leoni

iudicibus, dent presbyteri testimonia, dabit et

domnus abbas

nec ego

aliter indico.

dederunt presbyteri
rius,

tria

Johannes sutor,

et

tamen

pugnam

sua, et discernatur per

Nostra lex non precipit ut de pen-

placet

sione,
et

accepissent ab hoc monasterio.

si

et placuit

quorum nomina

testimonia,

iudicaverunt iudices quod

falsi

primo

fallaciores.

tunc

essent testes et abiciendi ex pla-

et presbyteri refutarent ipsas

pertinentiis suis.

qui se-

et interrogati, bis, et

quidem, discordes tunc inventi sunt per omnia

et

sunt: Casto-

Benedictus Leonis subdiaconi.

25 cundum legem ab invicem separati

cito,

omnibus,

ecclesias

domno

abbati

cum

iterum pars presbyterorum dicebat ut advocatus

jo domni abbatis de possessione supradicta iuraret cum sacramentaUbus

de quo interrogatus Hubertus respondit:

suis.

sed

((

lex,

mentum

si

iudicibus placet, faciat advocatus

.

domni

Non

est

abbatis sacra-

ad hec omnes iudices romani concorditer dixerunt

non debere Langobardum

sine asto iurare.

tunc affirmaverunt

3j omnes, ut aut unus presbyterorum aut advocatus iuraret eorum,

ut

hoc quod quesierant rectum qupsissent,

et

post

hec advo-

e.

202 b

CHRONICONFARFENSE.

24

e.

203

domni

catus

cum

abbatis iuraret

sacramentalibus

sed ncque

suis,

II

neque eorum advocatus iurare

prpsbyteri

enim

post hec iudicantibus iudicibus, prpsbyteri appre-

fallaces.

henderunt baculum
Huberti
per

modo

quolibet

et si

litigarunt.

componere

medietatem regi

cum

refutarunt

ecclesias

prefatas

luerint vel temptaverint,

optimi,

manibus domni Hugonis abbatis

in

et

advocati

eius

quam

inventi sunt

voluit.

carta

litem removere vo-

se statuerunt libras .x. auri

mo-

medietatem rectoribus huius

et

et

nasterii.

Ipso quoque tempore

nem abbatem

et

litis

ad

usque tunc

retinuit.

domnum Gregorium

imperatorem

cottidie

abstulit ab

vi

apostolicum, et ad

proclamabat,

iuxtaThermas Alexandrinas,
iuris,

in

et infra

in

manu

et refutavit

haberet.

15

urbem Romam,

Sancte Marip que est

pactum

in

convenien-

et

Benedictus 20

coram omnibus apprehendit suprascriptus

Comes virgulam
batem

exinde

legislatorum, iudicum et

ante presentiam
ilios

Ottonem piissimum

legem

ut

intra ecclesiam

nobilium hominum, conduxerunt

tiam, et

hoc monasterio

quapropter prefatus abbas cottidie

tunc ex utraque parte amici surrexerunt

huius monasterii

io

Benedictum comitem de curte huius monasterii

que vocatur Sancti Gethulii, quam

et sibi

domnum Hugo-

erat intentio inter

ad

domnum Hugonem

proprium ipsam curtem Sancti

ab-

cum duobus

Gethulii

unum quem ad laborandum detinuit Petrus

presbyter et aUum quem detinuit Johannes qui dicebatur Sanguinarius, et medietatem eiusdem curtis Sancti Gethulii cum ipsa
casalibus circa se,

C.

205 B

||

ecclesia in integrum.
si

exceptis

ambobus

Tribuci.

castellis

aUquando contra hec agere temptaverit, componere

etiam anno,

hoc monasterio
iuxta

murum

quedam Tederanda

res suas

antiquum.

constituit maledictionem,

territorii

de qua anathema

se in

hoc

Dei

ubi

terribile

optulit in

dicitur

Ripa,

pavendamque

ne quis de hoc monasterio auferre tem-

An. 998; R. F. doc. 428.

(2) An. 998; i^. F. doc, 422. L'anatema suona cos Et qui ipsas su:

anelila

Sabinensis

ptaverit sive per scriptum tertii generis

(i)

et

libras .xx. ^'\

monasterio spopondit auri optimi

Eodem

25

sive

quolibet

prascriptas res

monasterio
sit

modo

(^\

de ipso suprascripto

auferre

anathematizatus

temptaverit...
et

maledictus a

30

CHRONICONFARFENSE.
XVI

Temporibus autem lohannis

abbas in hoc monasterio res

nianus

Adam

fines

Rocce

quarto latere

cum

.vi.

tunc destructa.

item,

quidam
et

et

campum

eam

et

huius campi medietatem.

cdificari

ibi

cum

poterunt et

ec-

domno Hugoni
Natalie cum curte

concesserunt in hoc monasterio et

||

domibus

scandoliciis

criptis ac

duabus circumdatis

cum

lateribus, et

parietinis

horto in circuitu eiusdem ec-

arboribus olivarum et

pomorum pomiferorum

cum

et

interposita pena auri optimi librarum .x. ^^\

clesie, et terra pastinata

20 rum

duabus partibus

latere via, a

nobiles et consanguinei Tyburtine civitatis do-

viri

duobus

antiquis a

huius mona-

terra

et

abbati ecclesiam Beati martyris Adriani atque

ante

qui dicitur Cal-

Pompeic, iuxta fluvium Pharpham, mo-

aquimolis quc

clesia

naverunt

primo

concam-

lateribus rivi, a tertio latere ipsi

rivi coniuncti.

in Gonfienti, ubi dicitur

diorum

hoc mona-

abbatis per cartulam

Rocca

duobus

autem campi

fines

rivi, a

et reddidit in

quarto latere petrp fixc

coniuncti, a

sterii.

15

Sabinensis ubi dicitur Lo-

Azonis refutavit

flius

biationis castellum qui dicitur

vianus.

IO

territorii

manus domni Hugonis

sterio et in

rivi

domnus Hugo

pape, idem

(^).

Item,
5

25

nucum

et

cetero-

fructiferorum vel infructiferorum, et

tetris sementariciis, et

cum

suo

et exitu

introitu

per carrariam viam publicam, et omnibus eius pertinentiis, posi-

tam

infra civitatem

tate

Tyburtina

25 uno

lohannis

dum quondam
2.

abbas

cuiusdam Stephani Gambefracte

heredum

qui dicitur

clerici

Rodonis,

- Sabinensis]

margine^ sembra di mano

Vomme,

Gregorio,

heredum cuiusdam

manca evidentemente qualche parola.

si

et

a secundo latere terra here-

et in ipso latere terra

Cosi nel testo

di

civi-

vocatur Marini, cuius fines sunt: ab

in loco qui

terra

latere

veterem que vocatur Albula non longe a

legge la correlatone Cabianus_,

6-'j.A

anche nel Re-

gesto scritto Cabianus

.cccxviii.

concilio
et cura

qui

patribus

in

sanctos canones

Niceno

pete spesso nei documenti del Regesto.

fecerunt,

(i) An. 1003; R. F. doc. 418.

Il
documento del Regesto contiene la donazione di un terreno situato nel luogo

luda traditore, atque

magistris

Anna

et

Caipha,

suis

Herode

et Pilato, tradatur eterno incendio,

et in

ultimo

tionem.

iudicii

die reddat ra-

un anatema che

Chron. Farf.

II.

si ri-

detto

Loniano,

fatta

Pietro e Francone
(2)

An. 1003; R.

figli

da

Roccione,

di Martino,

F. doc. 419.

2*

e.

204 a

CHRONICON FARFENSE.

26

Benedicti de Ursa, et lohannis Theodor!, a tertio latere carbonaria

antiqua et vinea deserta

heredum cuiusdam

Sergii maioris, et in

quam

ipso latere vinea Stephani Zeldonis, a quarto latere terra

detinet Beati Petri apostoli ecclesia, que ponitur Inter

cuiuscumque esse dinoscitur.

iuris

sementariciis in fundo

portionem suam de

et

fundo Prato Publico.

in

dium unum
e.

204 B

et

in

Ampitheatro.

fundo Persiceta
fundo Ferrata,
rasules

cum

ad modia

Aquacombi,

dium

.1.

in

verialibus

terram ad modia duo

tria

in

fundo Vallis Longe,

foris

cum

antique

locis in
et

muros

.1.

in

et

item,

(^).

et

mo-

fundo Sentiano,

sedimen

terrp

ad

Tiburtine, et medietatem 20

civitatis

Tyburtinam

quidam Petrus comes

nione, quod est cella huius monasterii,

prope Corgnitum

perticam

pedum

.xii.

cum

in

fiUus Gui-

Cum
in villa

autem

Liutprandi regis,

resideret

II

Marsi advocato suo,

comitem de
9.

(i)

ecclesiam Sancti An-

arboribus

in territorio

An. 1003

Marsicano

filius

Rainaldi

et querelatus est

adversus Rainaldum

Marsicano supra

testo.

^- P' doc. 420.

omni

cum iudicibus et bonis hominibus, 30

cum Tebaldo filio Adelberti de supra-

ecclesia Sancti Leucii in territorio

Ampitheatro] Cos nel

et

(^).

Transaquas, in ipsa turre, Oderisius comes

domnus Hugo abbas

dicto

cum

quodam tempore

comitis pr iustitia facienda

venit

unam

mille quingentis perticis de terra ad 25

accessione sua super se habente

terram in fundo

fundo Fortinulo,

modium

15

comitis dedit et tradidit in monasterio Sancte Marie in Mi-

nisii

205

et

parietinis suis intra civitatem

regione Vicus Patricii

geli

petias tres in

fundo Mercorano,

in

tritici

fundo Cesarano Caldane,

terram in tribus

casam faciendum

C.

vinearum

et

terram sementariciam in fundo Cassano,

domus

io

terram vacantem in fundo Noceti, et vinearum

et

et

concesserunt in

et

padulectis et criptis in

et

infra consortes suos.

et

.1111.,

fundo Abenza.

in

sicut antea concesserant in ecclesia Sancti Adriani,

terram sementariciam

et

terram sementariciam ad mo-

modium unum

et

vel

pratum ad modia

et

terram semen||tariciam in fundo Pensioni,

hoc monasterio,

et

et

terris

parentum eorum

Oriali, inter consortes

aliarum partium, trans fluvium Tyberim.

duo

Duos Ludos,

(2)

An. 990; R. F. doc. 421.

CHRONICON FARFENSE.
cum omnibus

civitatem in villa de Atrano

centiis eius,

cium

pertinentiis vel adia-

que pertinet buie monasterio.

iudicis et

27

statim vero per iudi-

bonorum hominum Rainaldus comes

Oderisius

et

Comes per imam virgam revesterunt prefatum abbatem ad

5

tem huius monasterii de

hoc monasterio

territorio Sabinensi refutata est in

Turris suptus ipsam

salis

civitatem (^\

hoc monasterio

est in

IO

Marsicano

eius et adiacentiis in toto comitatu

tiis

qui dicitur

cum

terra

Franconis

<^5).

filius

eius in

15

terra ubi dicitur

et
et

refutata

item, alias

tertio latere rigus et fossatus

res

in

Adam

Bacciano

Azonis

filius

fines: ab

uno

viam

('^).

et

latere

publi-

de monte C^se veniens in Pe-

latere tenentes Mictio et

usque in pedem montis Signantis

cum

venientes in rigum qui pergit a Massa

Johannes et Petrus,

pedem montis

veniens in rigum de Portella, et ab ipso in

fine

Salisani

Campi Longi,

et

item, in Terentiano

^^\

domno Hugoni ab20 bati ^^\

item, Bucco filius Ade refutavit scriptum suum terre
in Salisano, et Grassano, et recepit pretium a domno Hugone
item, Rome de Campo Agonis in
abbate valens hbras .iir. (7).
refutata est in

alia res

hoc monasterio

et

|]

hoc monasterio refutata

est terra inter

hos fines: a tribus

ribus cripte Agonis, a quarto latere via publica

25

ritorio

Sabinensi de Coroliano, et de

Civitelle refutata est terra in

quito

Noccla,

hoc monasterio

huius monasterii, et terram in Plage, casalem

tella, et

30

et res

casalem de Ficu,

et

(i)
(2)
(3)

(4)
(5)

late-

item, in ter-

et

de toto casale

et

terra

de Cer-

comes

primum de

res

Civi-

casalem Sancti Angeli ad Fenoclum,

quas Petrus Espalde in hoc monasterio per cartulationem

dedit; et requirebat in placito

12.

W.

item, in territorio Reatino tenebat Teduinus

(9).

Buco

nel testo,

ma

altrove

An. 999; R. F. doc. 430.

An. 999; R. F. doc. 432.
An. 999; R. F. doc. 433.
An. 999? R. F. doc. 434.
An. 999; R. F. doc. 435.

vinea ubi dicitur Baniolus et ca-

hoc monasterio per hos

tram Casariam, a quarto

item, in

(').

rigus Grassiani, a secundo latere fossatus veniens in

cam, a

pertinen-

Postmontem

item,

item, in Salisano et Grassiano refutaverunt

Buco

cum

ipsa ecclesia Sancti Leucii

par-

omnia hec domnus Hugo abbas

nel Regesto

(6)
(7)

(8)
(9)

Bucco

An.
An.
An.
An.

999; R. F. doc. 436.

999; R. F. doc. 440.
999; R. F. doc. 441.
1000; R. F. doc. 442.

e.

205 b

CHRONICON FARFENSE.

28

ad opus huius monasterii.

confessus est Teduinus comes in

et

coram omnibus non

ipso placito

modo

tenuisse ullo

omnia contendisse nec

ea

se

per fegum ab eius antecessore

nisi

abbate,

domnus abbas Hugo tradidit ei in fegum

ipsas res usque Saltum, et usque Turanum, et usque Sanctum Paternianum, et usque rivum Liciniani quomodo perglt in Tuet rogatus

ranum,

cunctis

integrum;

in

pcclesiam

exceptavit

Agathes

Sanct^

<^').

item, in territorio Sabinensi concessa est in hoc monasterio res

loliannis qui vocabatur
latere via publica, a

sianum, a
iuncti.
e.

206 A

secundo

filii

Roccionis de Salisano: ab uno

iatere rigagines

qup currunt

Sancte Marie, a quarto latere

tertio latere res

et tertio rivus, a

uno

quarto latere res huius monasterii.

latere via

latere rigagines

puMica

latere rigagines

que currunt

in

alium rigum, a

Postmontem

tertio latere rigus

montem

item',

aliorum

item, ubi dicitur

domnus Hugo abbas

suscepit per

ad modia viginti

tria,

gines a

bium

in

cannam pedum

ad

Ponzano
colle

et

item, in Petrorio, in

per

unumquodque modium

.x.

omni loco 25

pr quibus dedit in concamad

modia vigintiduo

iuxta viam publicam et limites ac

13-14. Facciano nel testo

forma Baccianus
(i)

(2)
(3)

17.

anche nel Regesto,

Nel Regesto Brusclitum

An. 1000; R. F. doc. 443.

An. looi R. F. doc. 444.
An. 1002; R, F. doc. 445.
;

muros antiquos
ma
21.

pi sotto

filio

^^\

altrove

(5)

Fa- 30

item,
ricorre la

Nel Regesto Castallia

An. 1002; R. F. doc. 446.

An. 1002; R. F. doc. 447.
(6) An. 1003; R. F. doc. 448.
(4)

(5).

concessa est in

est ecclesia Sancti Petti,

hoc monasterio quarundam rerum medietas a Guidone

rolf

ha-

legitimi cubitalis, iuxta rigula-

castellum Cuphi

quo

tertia

concambium ad opus huius mo-

de Similiano.

iuxta

quam 20
Terria

Sancti Martini et villa

coUis

res in

item,

^3).

casalis

bentes in longitudine cannas .xx. et in latitudine in

.x.

viam pu-

in

hominum

laborandum eiusdem

15

Ote, a quarto

ubi dicitur Scaplianus refutata est terra et vinea

tenuit Martinus Costallia ad

nasterii res

de Fac-

et

suprascripto Bacciano, et in Galoniano, et in Salisano

cannas

con-

rivi

||

que currunt in Bruscitum et veniunt

blicam, et terra Sancte Marip ^^\

^'^\

io

Sancte Mari^, a secundo

et terra

qui decurrit ex aqua Latronis et venit in

pars

in Cras-

de Galuniano: ab uno latere via publica, a secundo

et

ciano: ab

Dodo

CHRONICONFARFENSE.
quidam lohannes Bovis de Carino
monasterio medietatem clausure que
suptus ecclesiam Sancti Petri, et de

investivit

29

hoc

tradidit in

et

Sancte Marip

est iuxta terrani

medietate quartam partem

alia

cum forma aquam continente, pr redemptione anim^ sue et duorum filiorum suorum qui eo die defuncti sunt, et in eadem ec||

clesia Sancti

sepulti ^^\

Petri

item, Transaricus

filius

e.

206 b

Maifredi

dedit et tradidit in hoc monasterio res suas in comitatu Reatino

et castaldatu

Turano, ubi

Morte

earum

fines

primo

Mala

dicitur Puzalia, in pertinentia de

latere pertinenria

Ophiani

et

de Vi-

10 varo, a secundo latere rivus Sciavi, a tertio latere rivus Sancti Martini

descendens in rivum de Cartofago

filiorum Joseph
et pertinentia

Ophiani quomodo descendit

suam

infra

muros

in Plage, et in

conino

Readne,

civitatis

Amitern

in villa

in villa de Pile, et

Roge,

de

et

rivum

in suprascriptum

horum omnium sextam partem.

Sancti Mardni.

15

ascendit in terra

quarto latere filiorum Totonis

Guidonis, a

et

et inde

et

Margarita, et

foris, et in

de Poplito,

et in

portionem

comitatu Fur-

Trebere vocabulo Paterno,

et in

cum portione sua de ecclesia Sancti Gregorii

Liberatoris cum pornone de molendinis de Calcia, et

Petra Lata

et in

Sancti

20 Ceserano,

Camarda

et in Utri, et in

Sancto Chrisanto,

et in

Paganica,

foris
et in

et

in

ipsum castellum,

et in

Collicello,

Mar-

et

in

gine, et in puteo Valentini, et in Civitate, et in Banio, et in villa

Sancte lust^
Incipit

^^\

preceptum domni Heinrici imperatoris.

nomine sanct?

[In

Romanorum

Heinricus divina clementia

et individua Trinitatis].

notum

imperator
augustus.
i
o

II
il

sit

omnibus

fidelibus

sancteI Dei

omniumque nostrorum fidelium presentium seu futurorum noverit

universitas, qualiter Hugo monasterii quod dicitur in Pharpha veneranda
......
Ecclesie,
*

genitricis
3

deprecatus

Dei ac
est,

virginis

Mari? venerabihs abbas nostram adiens clementiam

quatinus ipsius fusis pr^cibus nostr? pietatis accomodaremus

aures, scilicet ut res noviter

dictione excussas

Deo

favente acquisitas seu a

ostra imperiali ac pr^ceptali

vero, quia cunctis iusta poscentibus

tionis pr^cepto

25.

nominatas

Le parole

tra parentesi quadrate

pagina confrmaremus,

pr^bere debemus

et subscriptas

pravorum hominum
nos

assensum, nostr?

sancto confirmamus monasterio.

mancano nel

testo

del Chronicon e

si

Senza data; R. F. doc.

4/19.

(2)

res

suppli'

scono togliendole dal Regesto.

(i)

tui-

An. 1012? R. F. doc. 450.

An. 1014.
Ennco il imperatore conferma il
monastero nel possesso dei suoi beni
novellamente acqus'stati

o rivendi-

cati.

^'

^^

CHRONICONFARFENSE.

30

Grimizo

quas

itaque

filius

Hildeprandi comitis contulit eidem monasterio,

qu? sunt

sicuti in cartula donationis illius continentur,

in

comitatu Firmano

simulque addidimus pr redemptione anim? nostr? ex nostra largitale

sit?.

eidem sancto loco districtum

ministeri! Sparzani

cum omnibus

pertinentiis,

cum Campo Arsicio, quod pr?dictus Grimizo hactenus tenuit, ut quemad- 5

modum ille dominam nostram sanctam Mariam constituit h?redem de proprio,

et

nos facimus de

et

ita

concederemus

ilio

occasione pr^dictas

ea

illud,

ne

ministeriolo publico,

comitatu Novf Gas? castellum quod

forte, si alicui seculari

invaderei

et in pr^dicto

res.

contulit Atto filius

sibi

suis pertinentiis, veluti in cartula concessionis illius leguntur.

e.

207B

cum

Arderadi

et in alio loco

IO

castellum de Anganello, vel alia loca qu? inibi condonavit

ipsius comitatus
jl

Alkerius comes, qualiter in sua cartula referuntur, vel

tempore

in ipso

quas contulit

et res

teli?,

[eas] quas

comitatu acquisita sunt.

Octavianus

[ibi]

sepedicto monasterio
filius

Bezonis

rerum

fatum monasterium,
redeant

sterium
Sancti

et

omni

et

sua in iam dicto comitatu

sua concessione habentur.

et

omnia

[illa] scripta

qu? Gra-

fecit,

confringantur et annullentur, et

obligatione.

monachos

cum

pertinentiis

qu? antiquitus

locavit,

ad

ipsum mona-

earum,

in

quibus comes

ipsius monasterii fuerunt

[pr?cipientes itaque iubemus, ut nullus dux, ?pi-

reacquisit? sunt.

procurator, seu

20

comitatu quoque Balbensi ?ccl?sias

in

scopus, marchio, comes, vicecomes, iudex, schuldascius, aut aliquis rei public?

15

quas Leo

insuper etiam [nostra] imperiali

contestatione, ut

Peregrini et Sanct? Mari?

modo

suis consortibus.

?cclesi? Sanct? Mari? de Minione, qu? pertinet ad pr?-

sine

Oderisius noviter

cum

cum Rogata coniuge

condonavit in loco Moiano.

qu moderno

comitatu Sabinensi in loco Or-

in

lohannes pr?sbiter

optulit, ut in

pr?ceptione iubemus sub

tianus invasor

ibi

ali? res

aliqua

regni

nostri

25

magna parvaque persona audeat

pr?dictum monasterium vel abbatem aut monachos eius ex his omnibus qu?
in
si

pr?senti

pagina

quis vero liane

pr?scripta

sunt molestare aut inquietare

pr?ceptionem

nostr?

vel disvestire,

temerario infringere

constitutionis

conabitur ausu, sciat se compositurum quihgentas libras auri purissimi, me-

dietatem camer? nostr?

fratribus eius.

quod

et

ut v?rius credatur et firmius ab

pr?sentem paginam corroborantes

simus.

signum domni Heinrici

manu

omnibus conservetur,

propria nostro insigniri sigillo ius-

invictissimi imperatoris

dominic? incarnationis millesimo

amen]

augusti regnantis

.xiiii.,

.xii.,

indictione

imperii eius

.xii.,

.1.

Henricus

augusti.

cancellarius vice Everardi ?piscopi et archicapellani recognovit.

imperatoris

datum anno

anno domni Heinrici

actum Rom?,

feliciter,

(0.

(i) R. F. doc. 451.

Gregorio

di

Ca-

cipientes itaque fino alla fine, e la

ha fuso in un solo due diplomi

che qui si leggono un dopo l'altro, e
ha soppresso l'ultima parte di questo

prima parte del diploma seguente

primo(i^.F. doc. 4 51) dalle parole pr?-

grit

tino

30

medietatem suprascripto monasterio aut abbati vel

(i^.F.

doc. 525) fino alle parole noviter ac quisivit . Restituisco nella loro intei

due diplomi secondo

il

Regesto.

^^

CHRONICONFARFENSE.
nomine sanct?

[In

et individua

31

Heinricus pius

Trinitatis.

Romanorum imperator augustus. oportet imperatoriam

libenter annuere easque ad
sublimitatem omnium precibus
iuste poscentium
e
r
quapropter noverit omnium fidelium sancte Dei Eccleeffectum perducere.
^
rissimus Dei gratia

i^

'^

.....

1^

nostrorumque multitudo pr^sentium videlicet

si?

futurorum, quia vir ve-

et

-'

Hugo

nerabilis abbas

Mari?

sito territorio

de monasterio Sanc? Dei genitricis semperque virginis

dei

possesso dei suoi

beni e dei suoi privilegi.

nostrorum iure perpetuo

regali atque imperiali constitutione eiusdem

paginas

donationis

similis

insuper etiam ipsas res quas idem abbas

monasterii vendicaret proprietas.

noviter acquisivi!] vel quas fideles Christi inibi contulerunt seu quas perditas

quomodolibet recuperavit.
et
1 r

idest in comitatu Sabinensi castellum de Tribuco,

cum

alterum de Bucciniano

summus

nedictus

simili

modo

pr?ceptum pr anim? su? remedio

Bucciniano
in

20

cum

suis

omnibus

fundo Mass? de Vestiario

nec non

cepto.

de Plagiano

cum

qu? sunt:

pertinentiis; ?cclesia
pr?diis

per

concesserunt.

cartulas

Campani?

venerabilis pater supradicto

in ipso

Ihesu Christi dedil.

in

loco

in loco qui

pari

oliveiis

nominatur Macri, quod idem

et in

optulit.

aliique plures

comitatu Sabinensi [pr?dia

etiam] terra [de] Ortell? lohannis presbyteri

atque vinetis [a lohanne pr?sbitero

comitatu Reatino terra

quam

et a suis

quam

Domini

Transaricus Sanct? Mari? largitus

a Grimizone

Campo
militer]

filio

Hildeprandi

inibi

quas Adelraodus

et res

data sunt.

omnibus

et

in civitate
suis

Le parole

filius

in

fecit.

coUat?

cum

siculi

Guidonis

in

est,

cum omnibus

suis

Arderadi

cum

filli

habentur in cartula

eodem quoque comitatu

res

ministerio de Sparziano et

ibi dedit, et

Adelmodus

si-

filius

aliquibus eidem Sanct? Mari? de

Pharpha

Oriana monasterium Sancii Theodori cum

?cclesiis

qu?cumque ab

pertinentiis.

Sanct? Mari? de Minione

I.

Mari?

Casa Nova,

?ccle-

Arsitio et de Valli, siculi in priori nostro pr?cepto continentur.

Hildemodis.

et

Salvatoris, [et castello

ipse sanct? ?cclesi? Beat?

cum

consortibus oblata].

comitatu Firmano [qu?dam] res Altonis

in

p'ertinentiis.

?cclesia

3 r

continentur pr?-

modo monasterium

suburbanis Tyburiin? civitatis monasterium Sancii Adriani

3

sita

qu? Oclavianus cum Rogala coniuge sua per cartulas venerabili Mairi domini

siis,

massa de suprascripto

quoque Sanct? Mari?

qu?

illis

|[

terris et vineis, siculi ipse pr?sul universalis

Sancii Laurentii in finibus

contulit,

?cciesia Sancii Sebastiani in Collina [in loco qui dicitur]

sanct? Dei genitrici

loca qu? pr?dictus papa per pontificale

illa

cum

Be-

eidem

nosterque spiritualis pater nostro rogatu

pontifex

lonasterio restituit.

quemadmodum domnus

suis pertinentiis,

[de perditis et requisitis rebus]

cum omnibus

tra parentesi quadrate

scono togliendole dal Regesto,

come tra [] nel rigo seguente.

suis pertinentiis

mancano nel

testo

del Cbronicon e

26. lohannis presbyteri ne/ Cferoncon;

35. Il

primo

monasterium

quod beat? memo-

ma

si

suppli-

nel Regesto

et nel Regesto invece di similiter

men-

nuovi
acquisti, conferma
il
monastero nel

zione

deposcens, ut ea omnia nostri pr?cepti

frmaremus auctoritate, qu?cumque antecessorum

IO per

rico"'^il"7and"o*
particolare

Sabinensi in loco qui dicitur Acutianus nostr? dignitatis

pr?sentiam supplici devotione

adiit

An. 1019.

felix et eia-

208 a

CHRONICON FARFENSE.

32

senior noster Otto

ri?

ibi

de Flumine
c.

208 B

et

de Monasteriolo

rium Sancti Peregrini

et

qufcumque

Summati

in

ipsius monasterii posit? sunt.

comitatu Balbensi monaste-

in

h?c

suis pertinentiis.

reges

pr^decessores

nostri

ecclesia Sancti Silvestri, et curtes

et Portica.

cum omnibus

||

du? ?cclesi? qu? super terram

in Asisio

restituii,

igitur

eidem

imperatores

vel

omnia
^cclesi?

Beat? Mari? de Pharpha per pr?cepta contulerunt, nos per hanc paginam con-

firmamus, ut sancta Dei ecclesia habeat, teneat, ac iure proprietario sine aliqua
molestatione possideat.
pr?cepti fuerit,

si

centum

vero, quod absit, aliquis contradictor huius nostri

libras auri

componat, medietatem nobis

vicario sanct? ?cclesi? Beat? Mari? de Pharpha.

ut igitur

manu

firmiter inviolabiUterque servetur, inferius

et archicapellani

incarnationis millesimo .xviiii., anno

ndictione

.VI.,

.11.,

h?c nostra iussio

[signum domni Heinrici

recognovit.

in-

domni

loco Meresburch,

datum anno dominic?

Heinrici regnantis .xvii., imperii

.v.

Roccionis refutaverunt

hoc

in

ij

idus aprilis (0.

Temporibus autem lohannis XVII pape quidam

filii

io

Peligrimus cancellarius ad vicem Heberardi

victissimi imperatoris augusti].

vero

medietatem

propria firmavimus, ac illam

nostro sigillo repercusso insignir! pr?cepimus.

Pabenbergensis ?piscopi

et

monasterio

germani

viri

et

reddiderunt

scriptum moniminis quod habebant de rebus in Salisano, et Ga-

monte de Ota

loniano, et Bacciano, et

derunt res suas in

suas

dedit res
e.

209 A

Adelbertus

cum

ipsis

flius

dicitur

Lotharii confirmavit

autem tunc

Erat

huius monasterii et
territorii

||

Cupersetus

de-

20

item,

'^*\

ecclesiam Sancti Silvestri

intentio

inter

Emmonem

25

(5).

domnum

abbatem

episcopum Asculanum de rebus

edificatum

est,

capite Cancelli et terra Sancte Marip, a

i^.

Nel Regesto

F. doc. 525.

pede

Meso

piscaria,
et

coUem

et

Vedasi

la

nota

documento che precede, p. 30.

Il
(2) An. 1004; R. F. doc. 454.
papa nominato in questo documento
al

come Giovanni XVII

mona-

vel per eius vocabula et inter hos

ab uno latere rigagines pergentes inter collem de

7. ac]

Hugonem

Asculani et Sumatini ubi dicitur Portica, et ubi

Tembe

sterium

(1)

viri

alii

modiolis viginti duobus in circuitu eius de territorio Ascu-

lano ubi dicitur Sumati, in ipsa valle

fines

item,

item, lohannes Hilderici

vocabulis ^^\

de Bacciano ubi

(^\

dev'essere invece

Giovanni XVIII.

V. intorno a ci nel

Regesto, III, 165, la nota al doc. 452.

(3)
(4)

(5)

An. 1004; R. F. doc. 455.

An. 1004; R. F. doc. 456.
An. 1018; R. F. doc. 457.

30

CHRONICON FARFEXSK.

SS

de Posta, et venientes in piscariam, ab alio latere usque serram

Longi quomodo descendit

Cerreti

pedem Macie Longc

pr quibus rebus iuraverunt honiines

in piscariam.

Aldo presbyter,

licet

in

Johannes

Brettonis,

filius

et venit

vide-

tres,

Martinus de

et

Gaida, quia ipsc res inter ipsos fines ad hoc monasterium perti-

ipsum pertinere non debent.

nent, et ad episcopium
iudicio iudicatum est ut

idem

Emmo

cum

episcopus

soribus exinde quiesceret et tacerei.

et fecit

et in ipso

ex

suis succes-

ipsis

rebus idem

episcopus refurationem et obligationem centra hoc monasterium

IO

domno Hugoni

et

aureorum mille

Tedmarius

15

solidos .ecc. ^'\

hoc raonasrerio

et

a capite via

quc pergit

Sancto Laurentio

singulorura

hominum,

pede

cato,

et

uno

et

Poio Casule,

et

cum

cursu aquarum.

modia

25 fundo Mogiano

monte Givio, quc

modiorum

.cxxx.:

et terra Gualcherii et

latere

usque flumen Luet

.xx.

de

et

et

Orbitulo.

et

in

portionem de

ecclesia

et

Sancti

de

de Leoni,

et

fundo Mogiano.

et

Michahelis in

item, Crescentius prcsbiter concessit in hoc

^^\

Moza

monasterio de castaldato Interocrino ubi dicitur

.V.

res suas

de castello Turricella iuxta flumen Lubricum.

Corneto

tias

item,

Sancti Martini, Sancti Petri et Sancte Marie, et de mer-

de molino

in

in

flumen Etam.

usque

latere

castello Spinitulo.
et

pr quo

removerent.

inter terram et vneas et silvas et salicta

ecclesiis

bizanteorum

interposuit

Tarano, Paterno, Germano, Casule, luiano, Fanale,

bricum, ab alio

20

Gisonis concessit in

Gualdo, Salsule, Paganeco, Quintiano,

sunt

penam

eodem domno Hugone

filius

fundo

in

et

amplius questionem

si

suscepit ab

flicto

abbati,

primam ad Nicblam modiorum

.11.,

aliam

ibi

terre pe-

prope modii

unius, tertiam ibidem modii unius, quartam ubi dicitur Clerosus

modiorum

quintam

.n.,

30 item, quidam

viri

filii

modiis

.XXII.

cum domno Hugone

in territorio
et

monte Palumbo

modiorum

Agie fecerunt confirmationem

nasterio et convenientiam

Sancti Silvestri

in

Asculano, ubi dicitur Sumati,

receperunt per

concambium

quidam Samson

An. 1019; i?. F.docc. 458 6459.

An.
1019; R. F. doc. 460.
(2)

0) An. 1019;

modia

.xviiii. ^^\

(i)

Chror. Farf.

II.

hoc mo-

abbate de ecclesia

item,

nensi

in

.11. (J>.

in

Campo

cum

Flumi-

refutavit in

hoc

R. F. doc. 461.

(4) An. :oiS:R. F. docc. 462 6463.

209 b

CHRONICON FARFENSE.

31

monasterio

ad

et

domnum Hugonem

binensis ubi dicirur Salisanus

piano seu Biicca Gelata

e.

aio A

Adenolfi

hannes

Azonis concessit

filius

item, Octavianus

lisano ^^\

territorii

quem Apo

Joseph

filius

res

cum

tenuit modiola

ecclesia Sancte

rumdem

^^\

et

.e.

anima Crescenti! genitoris

lohannis

patricii

uno

latere

eius, et

Theodore

Romanorum germani

flumen Gurrise

et

cacumina

in

terra monasterii

<^"\

item,

Adam

filius

portione ecclesie Sancti

monte tantum

et

Michahelis

cum omni

Ponte, per hos

montem Mainonem,

pede fluvius

An.
An.
(3) An.
(4) An.
(i)

1004; K. F. doc. 464.

1003; R. F. doc. 465.
1006; R. F. doc. 467.
1006; R. F. doc. 468.

inter

latere

(6)
(7)

20

terram Gampi
a

quarto

Salvatoris et

unum

intra

Arderadi concessit de 25

de Oliano

ipsum montem

||

cum
cum

modo viso et in
Gampo Triciano,

capite via

pergens

Potentinus, ab uno

ad 30

latere

usque ad fluvium Potentinum,

(5)

15

sive se-

secundo

Domini

edificio inibi

fines:

via pergens a cruce Sancti Martini

(2)

montium,

antea faciendo a nobis, in fundo Salustiano, et

Lanciola, et

optimi

Postmontem

montem

infra

abbate

genitricis

illius,

insuper concesserunt casaricium

insula de Aquatino in fundo Danio, et

et

io

Rogata uxor

et

tertio latere rigus currens iuxta

huius monasterii.

ipso

refu-

in giro ipsius ad

cacumina montium,

Tophani quomodo ascendit

castellum Gurrise

^^\

in territorio Sabinensi, ubi

concesserunt in hoc monasterio res suas

fines: ab

cannas duas

et

Octavianus

item, prcdictus

eius pr

et

.v.

Gan-

in

domno Hugone
penam interposut auri

.111.

flumen Gurrise, a

210B

Gre-

filia

pr quibus recepit a

rerum.

librarum

Rogate,

e.

Fulco iuxta alveum Gurrisem, medietatem ea-

prctium argenti solidorum

latere

res suas in Sa-

Rogata

et

Gecilie et terra

sementem sextariorum duorum

dicitur casalis de

hos

item, lo-

(3).

hoc monasterio

in

filia

pronomine Nicto Sproccus vocabatur

item, Benedictus qui

nioris,

Privati

Postmontem ad Sanctam Mariam

Sabinensis,

neto, de casale

trittici

et in

Teuza

item,

(').

Pim-

refutavit in

comitis uxor eius concesserunt in hoc monasterio res suas

scentii

tavit

Qiiinzam

iiixta

res territorii Sa-

Sabbo

item,

(').

Garbo niano

in

refutavit

abbntem

An. 1005; R. F. doc. 469.

An. 1005; R. F. doc. 470.
An. 1006; R. F. doc. 471.

CHRONICONFARFENSE.

35

ab alio latore via pergens a Sancto Stephano in rigum de Salu-

quc sunt modiola ducenta

stiano,
et

Molano

cum

medietatem

cum monte

IO ecclesia
batte

viam antiquam.

in

bos fines

et infra

Campo Longo,

lohannes Zaidonis

et

integrum,

et

medietatem

de suprascripta

et

casalis

abbatem roccam

Petri dederat

filius

filius

quodam autem tempore

medietate; huius fines:

20 viam,

et concacata.

Pensile medietate.

25

rebus iuxta eam,

querelatus est

exinde

viam venientem

in

currit

presbyteri sicut vadit in

moHni.

in

Sancto Marco,

Lobia,

et

in

Spina.

et

in

hos

Inter

sicut

dietate ipsius

\\

et

alias

domnus Hugo
de Ter-

casalis Agulini

castello Letonis, et fossatus de Batet

Fractalem
in

Terentiano

alio loco curtis Sancti

ipsam ecclesiam Beati Petri

et

de

Cisterna, et fossatus qui vadit in

et fossatus qui venit a

talia infecta

fines:

Toranum,
Inter

et

lacum qui pergit

in

Petri in

integrum

Petra Malori

usque

per ipsum in viam, et

casam SatuUi
in

et

casam Petri

Toranum.

me-

et

medietate ipsius curtis et locorum eius

Roboli, et casale Senaldi,

1-2. Xel Regesto Salassiano

21.

et

Le parole

gine in caratteri piic piccoli via, sembraniij di

et

Liciniano, et

curte Sancti lacobi et ipsa

aliis locis

et in

30 ecclesia in integrum usque Toranum,

Pontem Fractum,

et concacata

mano

di Gregorio.

sono

et

viam

aggiunte a mar-

Nel Regesto

si

legge

invece fossatus de Vattalia cuncarata

(2)

An. 1014? R. F. doc. 472.

An. 1008; R. F. doc. 473.

(3)

An. 1007

(i)

in

per-

suas

res

in

Fulconis refutavit tertiam partem

abbas pr rebus huius monasterii, idest

ricla

Ursi Cia-

germani refutaverunt

ecclesie Sancrc Cecilie et de dotalicio eius, et in

res ^^\

Molano

de

Carbonianum cum illorum

Privatim, et

item, Raino

^^\

in

domnum Hugonem

ad

et

plano

ipso

in

Gualafossa

et

item, Adalbertus

tinentiis ^^\

Salisano

de Carro,

Bucco

item,

(^).

monasterio

cum

Mar-

ubi est ecclesia Sancte

consortibus, a quarto latere via veniens a cacuniine montis

descendens

hoc

monte de Carro,

in

fossatus, a tertio limites et tenens

latere

alio

15

Bezonis

filius

ab una parte cacumina montis secus ipsam ccclesiam, ab

garite:

et

Leo

item,

Berta uxor eius dederunt in hoc monasterio res territori! Sabi-

nensis de
5

('\

R. F. doc. 474.

(4)
(5)

An. 1007; R. F. doc. 475.

An. 1008; R. F. doc. 476.

e.

211 A

CHRONICOX FARFENSE.

36

per Pcctorina ad Scalellas, et venir ad Arenarium et in

excepto

portam Interocrinam.

molino suptus

uxor eius

Boniza

suas de Piccarella, idest quartam partem, et iuxta

tiquum modiola

C.211B

torio

tatem
tiam

eius:

cum

casilini

ad

Ampc

Mira

uxor eius

de Goccio,
quesierat

qui

et

partem

et

^>).

terri-

ipsa villa

in

ad Franciscum

et

pe-

casalem filiorum Ampe,

partem

<^^).

et

est ecclesia

Casule, et

et in

20

^^\

domnus Hugo abbas

ad Guini-

Farolfo de Castellione pr rebus que fuerunt

dederat eas

invaserat

eas.

in

hoc

monasterio,

hic

et

bona convenientia

tunc

rolfus ipsas terras et vineas et ecclesiam

et

de

fundo

pula, et Isclita, et

et

iniuste

amica

Petri

Nel

testo

diaconus

suis,

ma

et

et

Lumbricata,

et

Subri-

flumen Ty-

pede flumen Tyberis,

cum 50

portubus ad naves decurrendas

nel Regesto

An. 1008; R. F. doc. 477.

An. 1007; R. F. doc. 478.
(3) An. 1009: R. F. doc. 479.
(4) An. 1005? R. F. doc. 480.
(i)

(2)

que vocatur Sanctus Pan-

tribuni et pergit recte in

a capite ripa et via publica,

litoribus et piscariis
17.

Plataniano,

2)

Fosse: ab uno latere terra Sancti Vitalis, ab

alio terra Totalis et

beris,

15

Sabinensis in

territorii

Postmontem, ubi

in

.v.

pactuatione per iussionem comitis et iudicum refutavit idem Fa-

taleymon,

io

medie-

Leo de Petro diaconus

item,

vero die reclamavit

zonem comitem de

Maia

petiam ad Peretum, tertiam

(5),

omnem decimam

in Lafriniano

Quadam

infra

et

que sunt insimul modiola

refutaverunt

Sancti Gordiani,

Ancarano

rerum suarum

dedit

partem

Lafi^iniano tertiam

Amiconis

Cesam, quartam petiam ad Caphanam,

Fontes;

ad

et

terre

casa, aliam

Fonticellas et

Franco

Muricinum An-

Octi uxor eius dederunt in

et

primam petiam

quintam petiam
item,

lohannis

filius

Asculano ubi dicitur Sumati

vocabulis

filius

filius

res suas de Sixtiliano, idest tertiam

uxor eius dederunt

item, Petrus

item, Guinizo

(*).

tria

ul-

lohannis 5
dederunt in hoc monasterio res

item, Petrus clericus

lam inventam rationem^*^

et

San-

comes quod non eas contenderet per

confcssus est Berardus

Sintonis

curtis

et

de his omnibus predictis rebus

Helic medietare in integrum.

cti

Toranum.

si

legge ego Leo

(5)

(6)

filius

Petri diaconi

An. 1009; R. F. doc. 481.

An. 1009; R. F. docc. 482

e 484.

(7)

(7).

An. loio? R. F. doc. 483.

CHRONICONFARFENSE.
Azo

item, presbyter

aquimoli

unius

dietatem

iuxta fluvium

Leonis dedit

filius

hoc monasterio

in

Sabincnsis ubi

lerritorii

Pharpham cum

ipso alveo

Attonis et Gaido
dicitur

Centum

dietatem unius

Cuccura

Octavianus

IO

loseph

filius

hoc monasterio

in

Taxilo

Nocla

de

terre

refiitavit

refutaverunt

medietatem

et

^^\

quas Arnolfus

Carincio monachus.

tenuit

lohannis Paniscaldi

Johannes

et

et

casamentum

et

(^\

Benedictus episcopus servus servorum Dei.

conveiiit apostolico

ramine pia religione pollentibus benivola compassione succurrere

tium animis

impenire assensum.

devotione

alacri

oportune ordinata,

notum

igitur

scilicet

esse

ad meliorem

atque futurls, quatinus

Mari? quod dicitur

in

iM

r-v

nos divino amore

virginis

T-

Mari?,

et

illustrati,

domin? nostr? Dei

||

gloriosissimi

genitricis vir-

et utilitatem

monasterii perpetualiter permansurum, situm in Sabinensi comitatu.

pr?Jicti

deinde

abbas nostram adiit cl?mentiam, instantis-

simis pr?cbus deposcens, quatinus pr Dei amore et remedio eiusdem venera-

30

bilis

ex nostra

apostolica largitate

districtum de massa
pertinentiis

concedere

Bucciniani, qu? est ante

dignaremur placitum

et

idem castellum, cum omnibus

eidem mass? pertinentibus vel adiacentibus.

cuius pr?cibus an-

nuentes, eidem venerabili monasterio supradictoque abbati suisque successoribus nec

30.

(i)

Lacuna

et

sanct? congregationi servorum Dei ibidem degentium pr?-

di circa

cinque parole nel

An. loio; R. F. doc. 485.

(2) An.
(3)

non

pera

^^^^'

castello di

il

testo.

(4)

loii; R. F. doc. 486.

(5)

An. 1012; R. F. doc. 487.

(6)

31.

Nel Regesto de Bucciniano

An. loii R. F. doc. 488.

An. 1013; R. F. doc 489.
An. 1013; R. F. doc. 490.
;

della

massa

di

ciniano.

ob reverentiam

petitionem

quod super perditum habebat, reacquisivimus ad opus

Hugo

^[^

j^

stero insieme col

distretto e placito

Deum, quando

Pharpha, castellum quod appellatur Buccinianum,

pr?dicti monasterii venerabilis

^^

fuermt sine dubio siatum pcrducta,

nostri imperatoris Heinrici, monasterio

ginis

tunc enim lucri potis-

volumus omnibus ndelibus sanct? Dei bcclesi? pr^sentibus

sanct? Dei genitricis semperque

filii

-1

poscen-

An. 1014.

venerabilia

reponitur
.

Aoca

et

mode-

Bucciniano e lo
concede al mona-

simum premium apud conditorem omnium

25

aliud

Incipit privilegium.

15

20

item,

Rogata senatrix coniux eius dederunt

res suas ad Cerreta,

casamentum quod

suis

fi-atribus

Dominici laborabant, que sunt casamenta duo.

filius

mc-

pedica

in

integrum

in

filius

refutavit

cum

Guinizonis

filius

Do-

casalem Turris ubi

integrum de Burdonaria

saline in

fili

Loterius

item,

212 a

e.

Plana

dicitur

Stephania uxor Ursi

item,

(5).

item,

^'^\

Bone

filius

me-

item, Franco

(').

minici refutavit terram de Pantanula (^\

5

37

212 b

Buc-

CHRONICON FARFENSE.

38

mass? Bucciniani districtum

dct?

adiacentiis, ex largitale beati

vel

cum omnibus

placitum

et

suis pertinentiis

Petri principis apostolorum et sanct? apo-

stoPc? Sedis, cuius ius esse dinoscitur, nostraque apostolica auctoritate con-

cedimus atque confirmamus perpetualiter

omni

pr?dicii venerabilis c?nobii

in

mansurum.

monachi

ut

scilicet

tempore pr nobis delectent ad

Deum

dum eos
apud Deum fi-

funderc preces, et gloriosissima virgo Maria, cui famulari videntur,

quietos, suis sedulis pr^cibus

iuvamine

nostro

conspexerit

nos commendare

liumque suum sua miseratione

e.

quod non credimus,

21JA

||

tcmerarius

privilegium venire aut in

nobis statutum est

ita

quoquam dirumpere pr?sumpserit

et

quis autem,

si

centra hoc nostrum apostolicum

extiterit et

permanere non

Dei omnipotentis

ritate

studcat.

et sicuti superius a

beatorum apostolorum Petri

Pauli atque nostra

et

innodatum esse

qui eius fungimur vicariatione anathematis vinculo

et a

regno

insuper et compositurum se sciat auri optimi libras centum,

Dei alienum.

medietatem in sacrosancti Lateranenss palatio et medietatem in suprascripto

Roman?

manus

scriptum per

monasterio.

Ecclesi?, in

mense

Petri apostoli
et

pacifico

scripta

.111.

(0,

anno Deo propitio pontifcatus domn Bene-

anno

imperatore,

"'

di

monastero

di

S.Lorenzo situa-

Campanno.
c. 215 B

primo,

[in

sede

beati

mense

indictione

et

supra-

domni Benedicti
servus servorum

pape.

Dei.

monacho atque

dilecto

Christo

in

fil^o

^^8"^

religioso presbitero et

Sanctc Dei genitricis semperque virginis Marie domine nostre,

a laterc montis qui nuncupatur Acutianus

in.

pha,

jj

spirituali abbati venerabilis

super fluvium

qui

dicitur

..,,,..,.
nobis

perpetuum.

quotiens

illa

tribui sperantur

conveniunt, animo nos decet libenti concedere

gruum

impertire suffragium.

maremus

siti

Phar-

et

...

petentium

tibi

est in

tuisque successoribus in perpetuum, idest

honore sancti Christi martyris

campis,

pratis,

15. sacrosancti

pascuis et

desideriis con-

Campanino, cum

silvis, sicuti

confr-

monasterium unum

(2)

casis, hortis, vineis,

infra inferius fnes continere vi-

Lateranenss] Cos nel testo del Cbronicon

Benedetto VITI.

et

levit? Laurentii [quod] situm [est]

parole fra parentesi quadrate mancano nel testo del Cbronicon

dole dal Regesto.
(i) Effigie del pontefice

30

atque ideo quia petistis a nobis, quatinus pr

in [loco qui vocatur] Macri, comitatu

terris,

mo-

qu? rationi mcunctanter

omnipotentis Dei amore mercedeque anim? nostr? concederemus

quod

25

tuisque successorlbus abbatibus vestr?que alm? congregationi perenniter

^"

20

Deo cononato magno

nastcrii

to nel luogo detto

Macri nel comitato

eius

sacratissima

in

.XII.] (2).

Benedictus episcopus

dett v^uUonced

Vili

imperante donino Heinrico

Incipit privilegium
An. 1017.

gratia Bosonis episcopi et biblio-

universalis pap?

pontificis et

datum

bene valete.

augusti, indictione .xii.

thecarii sanct? apostolica Sedis,

summi

Petri scriniarii noiarii atque regionarii sanct?

manum Domini

.XV. kalendas augusti per

dicti

io

dimiserit, sciat se, nisi resipuerit, aucto-

del Regesto.
e si

22.

Le

suppliscono toglien-

R. F. doc. 491.

35

CHRONICONFARFENSE.

39

dentur, videlicet: a primo latere via qu? venit a fontana Palumb?, a

viam publicam

rigagines qui perguni in

latere alia via publica

.III.

alia

et

Roman?

Deo auctore deservimus

cui

omnia

stris,

cum omnibus

nendum

ad

vobis, ut servos

Dei monachos qui

aggregare potueritis, sub castitate

sciplina,

;|

in

e.

214 a

e.

214 b

illud pertinentibus, ut superius legitur, a presenti

usque in perpetuum, ea videlicet ratione concedimus

.XV. indictione et

et

autem pr^cibus ve-

inclinati

per huius pr?cepti seriem suprascriptum monasterium Sancti Laurentii

integrum

I J

iuris sanct?

Ecclesi?, vobis ad tenendum, emissa

pr^ceptione, concedere et confirmare deberemus.

10

seu et estera

finis,

longe petiolum reia-

cere et ad suprascriptum monasterium pertinere videtur,

nostr?

exinde pergunt in Arciones, et

et

ubicumque prope

et

latere

latere item alia

.1111.

veniunt in viam suprascriptam fontis Palumb? qu? est primus

quantacumque per diversa loca

.11.

Cerrum lanarium,

qu? ducit ad Balneum Novum, a

vadunt ad Acrifolium,

via et rigagines qui

qii? appellatur

et

eodem monasterio

in

modestia atque regulari

et

deti-

sunt vel quos

monachica

di-

Dei cum timore ut pater familias fovendo, gubernando atque regendo

dispensando, vel

lurainariorum concinnationes et cotti-

in pr^fata ecclesia

Deo omn-potenti omni tempore

dianas laudes

referre faciatis.

unde nostra

apostolica auctoritate constituimus et confirmamus vobis, ut nuUus ?piscopus,

marchio, comes, vicecomes,- sive castaldius, aut

20 persona

nasterio molestare aut disvestire.

domini

auctoritate

nostri

Ihesu

Pauli et nostra maledictum,

compositurum

25

et
et

medietatem

[se sciat]
[in]

et

qui hoc facere pr^sumpserit, sciat se

beatorum apostolorum Petri ac

Christi et

excommunicatum

anathematizatum.

et

mereatur

insuper

qui vero pio intuitu custos

s^pedicto vestro monasterio.

huius

||

sanct?

extiterit,

beuedictionis

gaudia a iusto iudice domino

s^culorum, amen,

in s^cula

notarii regionarii et scriniarii

privilegii

nostri

c^lestis retributionis eterna

et

stro consequi

30

magna parvaque

centum aureos mancosos, medietatem camer? nostr?

ob?diens atque obser\'ator

gratiam

alia qu^libet

audeat vos vel vestrum monasterium de iam superius prelibato mo-

Roman?

Deo

no-

scriptum per manus Petri

Ecclesi?, in

mense

iunii, indi-

kalendas ianuarias, per

manum Domini

gratia Bosonis episcopi et bibliothecarii sanct? apostolica Sedis.

bene valete (0.

ctione suprascripta .xv.

datum

.vini,

His temporibus Teuzo presbyter

filius

Anse

dedit in hoc

mo-

nasterio res suas territori! Sabinensis ubi dicitur Lucciolus, iuxta

ecclesiam Sancte Lucie,

SS

Sienolfi et

Hugone
perunt
4.

Johannes

modiorum

filius

Benedicti

.in. ^^\

Tancia montem ubi

Nel Regesto

ipsi

filius

commutaverunt cum domno

abbate terras in Cesa Veteri

in

item, Siefredus

modiorum

est castellum

pergentes rigagines in Are.

5.

.xxxii.

etrece-

FatucU: a primo

Xel Regesto viam que ducit ad

fontem de Palumba

(i) R. F.

doc. 503.

(2)

An. 1014, R. F. doc 49$.

e nRONIe ON FARFENSE

40

Furcella ante idem castellum descendens in rigaginem et

latere

nctrc fixc, a seciindo laterc petre fixc et terra huius monasterii,

.xv. ^'\

diorum

Benedicta

Boso

Benedicti et

filius

Anna uxor

omni quarta quatuor

Sorbiliano de

ipso castello,

Todora uxor

eius et

tria

item,

(*).

quintam exceptamus

partes,

(3),

filium Attonis per

libellum casalem Peiri grammatici, et Ratini, et Gennonis, et recepit ab

eius dederunt res suas de

domnus Hugo abbas ad Lotherium

item, dedit

mo-

Sabinensis ubi

territorii

Sanctc Marie, modiola

et est ecclesia

dicitur Plana,

Sabini et

filius

Leonis dederunt res suas

filia

Johannes

item,

cum

latere rigus

a tertio latere rigus, a quarto

eo refutationem de Curuliano, modiola .CLxx.

io

item,

<^4).

Guinisius negotians et Saxa iugalis eius dederunt filum salinp in

1-,

pedica Veteri

jtem,

(5).
j|

Lupo prpsbyter

zano, et Ansa et Rosa anelile Dei, et Petrus et

liique Gizonis

stellum de
et in

dederunt res suas

Mozano

territorii

Lupo de Mo-

et alius

Azo germani

Sabinensis

fi-

iuxta ca-

15

ubi dicitur Pes de Monte, et in fundo Curiliano,

fundo Usano,

et

in

Cospiano

^^\

Postquam autem domnus Benedictus pontifex, rogatu

Heinrici, castellum de Tribuco

cum omnibus

hoc monasterio reddidit, quidam

piissimi

suis pertinentiis in

domno 20

inimici Dei suaserunt

omniumque Romanorum senatori, atque

germano domni pontifcis predicti, ut tolleret unam portionem
de casalibus duobus, idest Serrano et Pontiano, quorum fines sunt:

Romano

consuli et duci

ab uno latere terra huius monasterii,

aquc Farfe, a
cti

tertio

casales

Andrec tunc montis

Verruculc

est

de Tribuco.

Siractis, a

primus

25.

et

quam Domnella

Lacuna

An.
(2) An.
(0 An.
(4) An.

(i)

et

latere

Musigianum

medietas
iuris

San- 25

quarto latere casalis Penti

cum

di

una

et

vero fines sunt in circuitu

Romanus suis
una cum carta do- 30

per aliquot dies idem

domnus abbas

religiosa diacona(7)antiquis temporibus de

due parole nel

R. F. doc. 496.
1015; R. F. doc. 497.
1014; R. F. doc. 498.

1015

hi

finis,

detenuisset manibus^ predictus

nationis

Scletum

secundo

et finis Cutri, et medietatis rivi Canalis, et in suprascri-

ptam terram que

castelli

1014; R. F. doc. 499,

testo

del Chronicon e del Regesto.

An. 1015; R. F. doc. 500.

An. 1016; R. F. doc. 501.
Intorno
a Domnella
diacona
(7)
cf. anche I, 334.
(5)

(6)

CHRONICON FARFENSE.
suprascriptis casalibus

pontificem venit,
titer

dans cartam

et

qua perlecta

reclamavit.

displicuitque

hoc monasterio

in

quod

illi

et

frater eius

qua de causa illum ad

eam,

de rebus

ipsis.

fecerat

cum

structi

curtem

eam

commutavit

fecit

Cum

et recepit

vive, et maiori

hoc omnia fuerunt heredum Aldonis

vero

in iudicio resideret

ab

cripta

filie

omnibus

((

Hugo

eius fecerunt in Sancta

pertinentiis

Hugonis, qui

ibi

et

de

ipso

astabat,

filius

et

coram omnibus

Teuzonis

et Seria et

Maria de Minione,

saline.

respondit:

et

iuris

michi pertinent

et

ibi

iste

huius

cum

Astaldus

audiens

Cartule

legibus facte, et ipse res et ecclesie que

Astaldus et eius heredes

et

post

Rainerius dux

monasterii, de ecclesia Sancti Peregrini et Sancti Anastasii

25

eis

^^\

domnus marchio

domnus Hugo abbas

ostendit atque legit cartas quas

et

bone sunt

leguntur nichil

iudicaverunt iudices ut deinceps prefatus

taciti

essent de ipsis rebus

sive ecclesiis
||

supradictum monasterium Sancre Marie eas possideret in pro-

prium.

tunc

domnus

bannum domni

Rainerius marchio

imperatoris, ut

si

quis

et

dux exinde misit

monasterium hoc de

eis

30 disvestire presumpserit, duorum milium mancusos aureorum compositor existat, medietatem camere imperatoris et medietatem huic

monasterio

'^^\

item,

Azo

filius

Ramponis

sterio res suas territorii Sabinensis, ubi dicitur

8.

(i)
(2)

donino Crescentio pre-

medietate oratorii Sancti Symeonis,

in turri de Corgnito, venit

filius

e.

convenientiam pactuationis

sinino opere coopertam, sicut a pariete antiquo circumdata

videbatur.

20 Berta

coram multis

terram in qua sunt parietini de-

eis

domuni cum puteo aquc

et

ipsas

(').

prcsbyteris Sancti Eustathii, iubente

fecto Urbis, et

15

integrum

215 b

cognita ve-

et

pontificis et sua sponte

domnus Hugo abbas

Item,

cum

domni

e.

eum, rogare

monasterium quiete

quo audito domnus Romanus

refutavit ipsas res in

IO

in||iuste

se venire fecit, et corripiens

obedivit iussioni

ritate,

de hac re for-

eius,

veritate cognita, laudavit

cepit ut ab ipsa iniustitia recederet, et

res tenere sineret.

ad prcdictum

fecerat,

manibus

in

41

Nel

testo

del Chronicon ob

edium ma

An. 1015; R. F. doc. 502.

An. 1017; i^. F. docc. 504 e 506.
Chron. Far/.

II.

nel Regesto

(3)

(4

dedit in

hoc mona-

Lanianus, modii aA^\

si

legge obedivit

An. 1017; R. F. doc. 505.

An. 1017; R. F. doc. 507.
3*

16

ClIROXICON FARFHNSE

42

irem, lohannes

Respampino

Petri de

flius

nasterio terram de Terrentiano iuxta cavarti de

Monco,

ecclesiam Sancte Cecilie, ex omnibus tertiam partcm

sbyter Grimaldus et

Teuze refutaverunt terram

filli

Gabis quc vocatur Turris

item, Rodulfus

(^).

hoc mo-

refutavit in

filius

et iuxta

item, prc-

(').

infra civitatem

lohannis dedit in

hoc monasteri de MarciHano medietatem casaHs quem tenuerunt

ad hiborandum Franco Adonis et Berardus gabiliarius

lohannes

et

Stephanus

Stephani

filii

cum

taverunt casalem xAlenianum in integrum

abbas convenientiam

num

et

suos

filios

et

obligationem

atque

cum omnibus

casale

ad

fecit

domnus Hugo

domnum

Octavia-

io

nepotes legitimos de terra et ecclesia

domna Rogata coniux

quantacumque presbyteri

pertinentiis et

acquisierant in ipso vocabulo, et de

ibidem, idest casale

216 B

item,

hoc monasterio concesserat, eodem viro suo consentiente,

eius in

e.

suis consortibus refu-

^^\

Sancte Marie in Massa ad Formellum quas

clesie

item,

(5).

Petri de

aliis

tribus casalibus

de Petroccio, casale Leonis

pertinentiis.

||

ipsi

nec

i)

Sabinensis, et

Leone ferrano, cum omnibus eorum

de quibus omnibus constituit ut nec

ipsius ec-

sui successores

li-

centiam habeant ab hoc monasterio suptrahendi neque dandi per

libellum aut aliquo

quod

si

modo

ad laboratores pr parte reddenda. 20

nisi

emendaverint, tunc suprascriptus

domnus Octavianus

nepotes legitimi predictam ecclesiam

tiis

reprehendere et ad

componat

illi

cum

et

si

aut

filii

vel

casalibus et pertinen-

suam proprietatem revocare

beant sine ulla calumnia.

pserit,

probatum non

alienare vel suptrahere presumpserint, et

licentiam ha-

abbas ipsas res contem- 25

postea

tantum prctium quantum de ipsa

terra

tunc

domnus Hugo abbas fecit

convenientiam cum domno Landuino abbate monasterii Domini

fuerit

estimatum

Salvatoris
totius

(5).

item predictus

de Letenano seu

et

Boiano de placito sve

masse Bucciniani quc acquisierat

a pontifice

ad opus huius monasterii perpetualiter tenendum

ad placitum duceret idem abba

Hugo

Romane

(^\

An. 1017; R. F. doc. 508.

(2) An. 1017; R. F. doc. 509.
(3) An. 1017; R. F. doc. 510.

(4)

ut

Sedis

homines

vel eius successores, sicuti

comites Sabinensis comitatus antea facere solebant.

(i)

districto

rogatus vero

An. 1018; R. F. doc. 511.

1018; R. F. doc. 512.

(5) An.
(6) Cf.

il

doc. a

p.

37.

30

CHRONICONFARFENSE.
eodem Landuino

ab

abbate perdonavit

illi

43

ab ipsa bora in antea

placitum et districtum de cunctis suis hominibus

suam manum

nebat ad

fodrum de
gere solent,

homines

non

||

et eius

villa

et

perdonavit

quod comites

excepto pr imperatore, pr quo dent

nostri,

querat.

eius pertinentiis.

Bucciniano

castello

et

illis

colli-

sicut et

ipsi

e.

217 a

perdonavit prccum ut per consuetudineni illum

promisit

et

te-

vel deinceps acquifere poterit in curte sui

monasterii de Meiana vel

j

quos lune

omnes

adiuvare et defendere contra

illos

homines, sicut proprios huius monasterii iiomines, omni tempore

hec omnia promisit doranus

IO quotiens oportuerit.

pr se suisque
nore,

perpetualiter

predictus abbas Landuinus

ut

et

permanenda,

abbas
te-

tali

eius successores

omnes

homines suos de iamdicta curte Meiana omni tempore

faciant in

omnia

sicut ahi

castello

15

successoribus

Hugo

Bucciniano castellare,

perficiant ibi

et

ipsum castellum.

castellani de guaita, et laborent ad

his

legem

faciant, idest

et

de culpis

de homicidio, de homine vulnerato, de

incendio, et traditione eiusdem casteUi, de adulterio mari-

furto,

tate et anelile Dei,

legem semper

si

infra

ipsum castellum commiserint.

et

abbas Domini Salvatoris aut eius nuntius.

sit

ad
et

20 de compositione culpe perdonet abbas noster ad abbatem Domini

Salvatoris medietatem.

Domini

fregerit,

quod

25

abbas huius

si

suos

homines

monasterii aliquid

non emendaverit, componat

et

faciat

ad fiduciara stare abbatum huius monasterii

Salvatoris

Sancte Marie.

omni tempore

qui

Domini

et si abbates

auri libras duas.

abbati

Domini

Salvatoris

Salvatoris

non adimple-

verint ut superius legitur, hec obligatio fiat inanis et vacua

emendaverint,
perius

et

lohannis militis et

30

Anna

^^\

Sancto Theodoro

cti

Petri apostoh positam in

cum

Nel

testo

iuris

mi

An. 1018; R. F. doc. 515.

Benedictus presbyter fiUus

et

Hortanam ecclesiam San-

fundo Riolo, quam

ipse edificavit et

unum petium cas^ in regione

privatorum, et omne in eum con-

tota eius pertinentia, et

29, militis]

non

dederunt in hoc monasterio

intra civitatem

prima, et criptam sub ea

(l)

item,

iugalis

in

fecit,

si

abbates huius monasterii recipiant quicquid su-

perdonaverunt

eis

horum

e.

217 B

CHRONICON FARFENSE.

44

quisitum in fundo Riolo

tavit

item, Lotharius filius Attonis refu-

(').

portionem siiam de castello Bucciniano de intus et de

de loco ubi dicitur Sala, reccpto pretio solidorum.

Cando

sbyter

Berardus
dicitur

Guinisii dedit res suas de territorio

filius

Mala Morte: caput

Sancti Martini, de

uno

Puzalia et in Macie

ritorii

et

rigum Sancti Martini

pertinentiam Ophiani in Puzalia

alias res iuxta

Roccionis

pergit in

("\

item,

Tedemarius

item, lohannes

filius

iuxta

cum

carro

territorii

idest

casalem

miniano

et suptus

Arcum

||

.11.

et

^^\

item. Franco

Valle et Balbiniano

capite via et per

filli

Romp

ter-

ipsam

uno

in

15

viam publicam,
exitum

dedit res suas

et alias res

ibidem

Frasie dedit res suas de Fla-

20

item, Petrus presbyter et Be-

suas

de Aspra: a

Cloccium, a pede

latere similiter, ab alio latere re-

summum montem

gines pedis.

et

alias

filius

<^").

vertentem in

in

Anastasio W.

in regione Scor-

filius Petri

Ampc dederunt res

in summum montem

rigagines et petre fixe, ab

medietatem

et

Pietatis, et introitum et

item, Sabinus presbyter

(9).

nedictus et Godius

Cloccium

et

venientem

in riga-

25

res ibidem, et alias ubi dicitur Baccaricia,

integrum

('^).

item, Valentinus prpsbyter et

nachus atque custos ecclesie Beati Antimi

et

mo-

Sancti Silvestri ac

Symeonis comitatus Narniensis, consentientibus monachis

ipsa-

ccclesiarum, dedit in hoc monasterio res suas in cuncto co-

An. 1018; R. F. doc. 514.

An.
1018; i?.F. docc. 515 e 516.
(2)
(3) An. 1018; R. F. doc. 517.
(4) An. 1022? R. F. doc. 519.
(5) An. 1022? R. F. doc. 520.
(i)

(6)

io

Anastasii Neapolitani et Stephania iugalis de-

Sabinensis ubi dicitur Barilianus.

modiorum

rum

et

et alias res in

Sancto Vincentio

Thermas Alexandrinas de terra usque

que pergit ante

218 A

^^\

lohannis dedit res suas

filius

derunt in hoc monasterio portionem suam

e.

in rigo

Sabinensis ubi dicitur Legaranus, iuxta confinium Reatinum,

viam de Murellis quc vadit

ticlari

(^\

Mala Morte,

res in

et alias

(^).

Reatino ubi 5

de alio latere serra

latere fossatus Stephani,

quomodo

montis de Portica

item,

^^\

pedem

Vivaro,

terra de

in

item, prc-

Amaro

Stephani dedit res suas de

filius

e. (^\

foris, et

An. 102)? R. F. doc. 521.

(7) Circa an.

1022? R.

F. doc. 522.

An. 1019; R. F. doc. 523.

An. 1019; R. F. doc. 524.
(io) An. 1019; R. F. doc. 526.
(11) An. 1020; R. F. doc. 527.
(12) An. 1020; R. F. doc. 528.
(8)

(9)

3^

CHRONICONFARFENSE.

45

mitatu Narniensi et ccclesiam Beati Antimi positam in Colle,

et

pede montis Rotundi, ubi dicitur Sancti Rupti, terram ubi ipse

in

ecclesie constructc sunt.

in

tenore, ut

tali

nullus abbas huius

monasterii licentiam habeat easdem res et ccclesias vendendi aut

5

ro

commutandi

aliam ecclesiam

vel in

tuum

in

item,

Romanus

hoc monasterio conservandi

Formosa uxor

et

res suas et ccclesiam Sanctc

cum

Domini

oratorio

Salvatoris,

Marie sub colle Baiano

Sancti

et

modiorum

et

aliam ibidem modii

dium.

et

luvenalis,

Sau-

et

et solidi

.1.

medium,

et

Collis Carbonis

modiorum

modiorum

et in

tali

ubi

et

.v.

modiorum

fundo Casalis

cum

tenore, ut ipsam ecclesiam

modiorum

e.

210 B

e.

219 A

et

.11.

Ca-

res ubi dicitur

Malus modia

dicitur

et in

.111.

et

Morianus

me-

et

.11.

et

ValHs

aliam terram solidorum trium.

et

dicitur iMurianus et Cripta

ubi

alias

et

.1.

et ubi dicitur Collis

.n.

'|

ipsa ecclesia constitit, et aqui-

aliam terram ibidem

ibidem modia

Paca modium
et

.1.

modiorum. II.

salis

quam

super

.v.

(').

eius dederunt in

Angeli, et Sancti Benedicti, et Sante Lucie, et Sancte Crucis,

cti

molum molentcm.

20

ccnobitarium faciendi

et

hoc monasterio

terram

15

Adenolfi

filius

in perpe-

suffragandi, nisi

et in

.v.

fundo

fundo Furcella ad Murelia

solidi unius

et

rebus quas

dedimus abbas

medii.

in

huius monasterii non habeat licentiam vendendi nec donandi nec

commutandi nec
in

in

aliam ecclesiam suffragandi, sed in perpetuum

hoc monasterio conservandi

Gaido

filius

et

ad c^nobitale faciendi

Bone cum consortibus

suis refutavit

in

^^\

item,

hoc mona-

25 sterio casales de Albuciano, idest casalem Liutoni, casalem de Petro

Rotrude

et

casalem Merconis.

casalem de Petro Anglerie, casalem

salem lohannis Sclantati, casalem

siam
30 gelo,
fiUi

Sancti lohannis
et

cum

Truncamanticum,

Benedicti Madonis, et

casalem lohannis de Adone

et

^^\

item,

eccle-

item. Tinto et Boninus

in

Materno,

quidam homines

Sabinesis dederunt res suas in Cosce

cum

.xii.

ecclesiis^J).
j|

et

in

terri-

item,

An. 1021; R. F. doc. 532.

(5) An. 1020; R. F. doc. 553.
(4)

ca-

casalem Leonis de An-

Leonis refutaverunt terram Postmontem

An. 1019; R. F. doc. 329.

(2) An. 1019; R. F. doc. 550.
(3) An. 1020; R. F. doc. 531.
(i)

Ursi

suis dotis,

Lafriniano, et in Cassiano ^^\

torii

casamenta in Criptule,

alia

et

4^

CIIRONMCON FARFENSE

Leo prcsbyter

et

hoc monasterio

in

trum

germani

AJelbertus
suas

res

Adam

vestivit

npud Collcctarium

Amiternini

territori!

Bartholomei de rebus huius monasteri!

cti

rum

usque rivuoi

fines sunr:

tcrram filiorum Guitemanni,

ad monasterium San-

in

vocabulo Cupulo, quaet

usque

rigulagines, et venit in fontem,

et

has res iniuste tenebant

tinentis.
suis, idest

Dodo, Aifredus,

et

Roffredi, et

fili!

sunt

Adam

priorem huius monasteri!

situm Sancti
dicitur

ipsum

in

in

et venit in

item, Ofredus

filius

infra castaldatum

Troniano,

et

rigulaginem

in

hoc monasterio

Alberici concessit in

Cella,

(j

et

et in

Lanzatora,

de Sicprandiscis, ab alio latere

lem Carnacilis, quomodo venit

Tolosee pergens ad cellam

et per eius

cti

Martini

nis, et

(4).

.e.

item, Ildebaldus

de

rigum

in

mons

modiorum

res suas

Vallem

Gelatam

Fieli et vadit in col-

Riguzani

et

viam usque

portionem

filius

de

mons

in casas de

San-

ecclesia

Sergio, et Rapizo

Atto- 30

filius

Eusebia relieta Raineri!, et Atria uxor suprascripti Ildebaldi

An. 1021 ? 1022 ? K.

(2)An./02i? 1022? A*.

Cf.

I,

F. doc. $34.

F. doc. 535.

292 e R. F. doc. 601.

(3)

An. 1021

1022? 1023

R. F.

doc. 536.

(4)An. 1022? 1024?

25

vadit in

Cornelle, a quarto latere

et

dederunt in hoc monasterio res suas comitatus Reatini ubi dicitur

(i)

20

tenentia de Figli:

et in

villa

cnsas Cornellc, a tertio latere

Sicprandiscis,

(3\

territorium Narnatinum, idest in

ab uno latere via publica que pergit contra

casis

per

fossatum terrp Zarfonis

et revertitur in

Equanum

et in

fossatum, et

in

et

15

in

currit

Furcellam,

in

et

prepo-

Reatini ubi

territori!

usque rivum qui

collem de xMacla Longa

viam antiquam,

doranum

Classani ad

filli

(^\

Temmarii,

fili!

domnum Petrum

ad

et

Octavus, quarum fines sunt:

et

Raineri!, et

atque

noluerunt

venire

et

Angeli res huius monasterii

terram Zarfonis

vallem

filli

x\delberti,

fili!

io

Ingoberti, et Giso filiique Adel-

fili!

item, in alio placito refutaverunt

et

Adenolfi cuni nepotibus

fili!

hi ad placitum ter vocati

berti.

219 B

et

pergit per vallem et per scrimen castelli huic monasterio per-

et

e.

Heinrici re-

terram nostri congrui,

et

Ala-

dicitur

monasteri! residens in placito

huius

prepositum

ubi

domni imperatoris

item, Arnostrus missus

<'\

Reatini

territori!

dederunt

lohannis

filli

i^.

F. doc. 537.

Grecie

II

ONIeON

ARFEN

S E

47

item, Bonizo prcsbyter, et Benedictus et iterum Bo-

(').

nizo presbyteri, et Leo, et Franco dederunt in hoc monasterio ccclesiam Sancti lohannis comitatus Narniensis, ubi dicitur Torelius,
cuni cartulis .xl. do eius possessioni bus
5

Leonis

Ingerlada uxor eius dederunt

et

item, loliannes

<^*^.

hoc monasterio res

in

suas territori! Sabinensis in Cesa Veteri modii

nolfus

Marie

filius

cum
IO

hoc mona-

in

Sabinensis de Rescaniano, et

sterio res suas tcrritorii

portione ecclesie Sancti Martini

Ade-

item,

.i. ^'^\

uxor eius dederunt

Sergia

et

iilius

in

Acutiano

item, Berardus iudex

^'^\

dedit in hoc monasterio res suas territorii Reatini,

fiHus Dodati

prima petia

ubi dicitur Noveri, in Capitigiano, et in Paganico:

est casarinus

in Greci,

Piscinas, quarta

ibi

secunda

fine

in

Sancti

Campo

prope, quinta in

Sabini,

Riano,

sexta

tcrtia

ibi

ad

prope,

septima in prato de Paganica ad rigum Cosarium, octava inter

15

fractas de

undecima
Petrus

prato,

Rainerii dedit in

filius

filius

modia

.11.

Saxonis dedit
et

res

alias

in

.xx.

cum

ipso CerritoW.

Casa Librici

ibidem modii

territorii

Teuzonis

statini per
filiis

Maroze

et

nepote eorum

hoc monasterio.

(i)
(2)

cum

huius

iussionem comitum

30 x^donis res huius

dulfi

res

suis

cum

fratribus

et

1022; R. F. doc. 540.

(4) An. 1022; R. F. doc. 541.

et

Petrum

Crescentii qui

refutaverunt

eas

item reclamavit de

Beraldi qui tenebant in

Campo

similiter refutaverunt

eas in

refutavit

cum

An. 1022? R. F. doc. 538.

An. 1020 ? 1022? iv. F. doc. 339.

(3) Ali.

iudicum.

et

qui

eis

et filio

monasterii, et

filio

monasterii,
et

Azonis

Sabi-

ipso tem-

(7).

.1.

comites de

et filiis

Monte

et alias res in

domnus Hugo abbas ad Oddonem

tenebant in Feclinis

ipsum co-

infra

pore reclamavit
filiis

item,

<^5).

latere rigus Alatri, a quarto la-

tertio

que sunt modiorum quinquaginta.

item, Petrus

.1.

ab uno latere Caneria, a se-

Nigro iuxta Cesam Reatinam modiorum

25

modium

hoc monasterio res suas quas aqui-

dicitur Quintilianus:

20 cundo latere Tremulum, a

nensis

Rabicella Grecula,

in

commutationem ab episcopo Reatino

mitatum ubi

tere via,

decima

in Rapinali,

Riano, de qua exceptatum est

in

sierat per

nona

Matilda

(S)

filius

Lan-

eorum.

re-

Crescentius

matre

An. 1022? 1026?

i?.

F. doc. 542.

(6)

An

(7)

An. 1024; R. F. doc. 544.

1023; R. F. doc. 545.

e.

220

A.

CHRONICON FARFENSE.

48

lohannes

etiam

futaverunt

Roccio

et

de

prcsbyter de Ingn, et Franco et Ropertus

e.

220 B

cum coniuge

Stephanus

et

filiusf

refutaverunt res

notarius

Tedemarius

item,

Georgii cuni suis

filius

fratribus,

refutaverunt

bus

cum

et

Tebaldi, et

hlii

fratri-

Matilda matre eorum, et Bernengarius de Urbana, et

Boniza mulier Tebaldi,

Barbanum autem
tribus suis.

et

refutarunt

filii

auri

suis.

filiis

Senioricti, et Aldebaldus, et Rai-

comites miserunt

unumquemque reum

cum

Raptis mulier Gozonis

et

cum
bannum

matre

Matilda

nerius de Maroza, et filius Landulfi

per

suis

An-

Sancti

cum

Landulfi

filii

et

Oreclanium

de Cusiano.

vero, et Muricentum, et Licianum, ubi est ecclesia

geli,

Petrus

et

lohannis de Inga,

filli

sua Benefacta.

Rodulfi, et Rodulfus

Johannes

Arifuso,

io

et fra-

pr suprascriptis rebus

optimi libram

.1.

item, Sico

(').

presbyter dedit in hoc monasterio res suas de Rescaniano iuxta

rigum Calentinum
alias res

minicus

portionem de ecclesia Sancti Martini,

et

de Agutiano iuxta rigum de Rescaniano

Petri et

filius

Lupa uxor

sale ubi dicitur Agelli iuxta

et

Isa

uxor eius dederunt

^^\

cum

hoc monasterio

ciscum, quarta vero secus terram filiorum

territori!

prima petia
tertia

Odemundi

est

supra-

scripto territorio ubi

Odemundi dederunt res suas in

dicitur Mocarca, quarum fines sunt:

Negia,

et

et

Gulganus,

filii

gone abbate librarum

lohannis et

Doda uxor

triginta

item, Petrus

(^).

filius

viani territori! Reatini foris

ibidem

(i)

(2)
(3)
(4

(^).

argenti

eius dederunt in

pertinentie Scandrilie iuxta

culi

(5).

An. 1024 R. F. doc. 545.

An. 1024; R. F. doc 546.
An. 1024; R. F. doc. 547.
An. 1024? 1025 ? R. F. doc. 548.

et

Sigizo

filius

res suas

rigum Ca-

ecclesie Sancti Fla-

tertiam partem et alias res

(5)
(6)

(7)

filius

25

domno Hu-

hoc monasterio

Tophanii dedit

Pontem

item,

Marmoream

Fontera

item, lohannes presbyter

fluvius

pertinentia Macie, et fluvius Trointus, et

pr quibus pretium receperunt a

20

ad Franitem,

sunt modia .cl.

221 A

Petri

^^\

Rainerius et Conius

C.

filius

suas

res

secunda ad Fonticellas,

casa,

Do-

item,

Adam

item,

Asculani ubi dicitur Sumati, et villa de Carano

ad Ca'sarinas

15

eius dederunt res suas de ca-

Rigianam
in

^^\

et

Maionis dedit de

ter-

An. 1024 ? 1025 ? R. F. doc. 549.

An. 1023; R. F. doc. 551.
An. 1022? 1027? i?. F. doc. 552.

30

CHRONICON FARFENSE.
Asculano ad Farbezanum per diversas pezias modiola

ritorio
et

filius

Gualafossa

Nonvoli^ dedit

quo

Fistula, in
et

Frassum totum

alias res

integrum.

tini

in Fala, seu sub casale

rius

(3).

itera,

alibi

raodiorum

dicitur Parrara

Anno

.vii.

de Puzalia, casalem

alias res

eiusdem

Maioranus

tenuit

Rea-

territorii

petiam

et

et

Adelma-

Cesa Cardosa

in

terre

Cottifredi dedit de territorio

filius

modiura

sextarium

et

.1.

.1.

.v.
(4).

Reatino ubi

<^5).

antera dorainice incarnationis raillesirao .xxvii., iraperii

domni Chuonradi

vero

quem

Sancti Blasii

Aldebaldus dedit de Grecia res suas modiorum

Maifredus

itera,

et

item,

res suas territorii

est ecclesia

ad Faldum iuxta rigum Carri,

in

partes ^^\

hoc monasterio

in

.xxiii.

Totonis dedit de Pa-

filius

de castello Totonis duas

et

Sabinensis ubi dicitur

IO et

15

itera,

ad Maceras

Franco
5

^'\

co amplius

zalia

49

prirao,

mense

iulii,

indictione

.x.,

Berardus

Attonis fragiliiatera huraani generis pertiraescens et ultime

filius

terapus vite, ne sine aliquo boni operis respectu migraret a seculo, sed prepararet sibi

titudinera perveniret,
dilectissirai

20 dedit

et in

||

viam

salutis

per quara ad pternam bea-

iccirco pr reraedio anirae sue et Rainerii

sui et ut veniara delictorum consequi raereretur,

filii

perpetuum concessit atque de

suo

iure

in

ius et

do-

minationera huius raonasterii Pharphensis donavit unura raonasteriura Doraini Salvatoris ducatus Spoletani inter

rarananura

et

Reatinum coraitatum ubi

oranibus ad ipsura pertinentibus

25

ceps acquirere

poterit.

et

sic tradidit

confinium Te-

dicitur ad Marraora, cura

que

modo

habet

dein-

et

suprascriptum raonasteriura

Doraini Salvatoris ad proprietatem huius raonasterii Sancte Marie

et

per

coram
filio

30

cartulara

donationis

his testibus: idest

lohannis, Benedicto.

confirraavit, sicut

superius

Riconis,

Eddo Valentino

et ipse suprascriptus

Berardus confir-

Rolando

raavit et nianu sua subscripsit

tarius coraplevit et clausit ^^\

filio

^.

Adara quoque index

itera,

Johannes

et

et

no-

Petrus presbyteri

reddiderunt quandara prestariam et refutaverunt res

I.

legitur,

ibi

descriptas

pezias] Cosi nel testo.

An. 1024; R. F. doc. 553.

(2) An. 1026; R. F. doc. 555.
(3) An. 1026; R. F. doc. 556.
(i)

Chron. Farf.

II.

(4) An. 1025? 1028? i?, F. doc. 557.

(5)An. 1026? 1028? /?. F, doc. 558.
(6) An. 1028; R. F. doc. 559.

e.

221 6

CHROKICON FARFENSE.

50

ecclesia Sancii lacobi et eius pertinentiis

cum

datus presbyter

Mollicc dedit duas partes ecclesie Sancii Ruf

cum

Benedicti territorii Novenini ubi dicitur Paganicus

et Sancii

modiorum

terram

et alias res ibidem, et

totum campanile.

et

.XII.

libris

filius

Deo-

item,

(').

item, Tebaldus, et Sebia, et Lavinia dede- 5

.xxx. ^^\

runt in hoc monasterio res suas comitatus Reatini ubi dicitur Grecie,

et

marus
e.

222 A

suas

Rote,
filius

et

Cesa Cardosa modiorum

Tedemarus

Rainerii et

Reatini

territorii

filius

Monte Nigro

in

item, Tede-

.viii. (3).

Tedemari dederunt

Cerrito modio-

in

et

res

II

rum

item, Atto

.XX. (^\

Spoletani casialdati Equan ac

zatoria

modium medium

Veneric dedit

filius

territorii

et sextaria

.1.

W.

.11.

item,

unam,

et

in

et

Adam

lohannis et Gi-

filius

terre

citur

Mala xMorte ad Maclas

Totonis

et

primo

tinentiam

summum montem,

summum montem Ornectam

Ofiani, ab
et

20

ipso

ascen-

et inde venientes in per-

Vivari et descendentes in rigum Sancii Angeli et in

omnibusque

pertinentiis ^^\

Liotolfijs presbyter filius

Bubitam,

et

cum

terre case filiorum

cenali, et aliam

item,

aquimolis

Johannes

filius

lohannis dederunt res suas

ecclesiam Sancii Stephani

nentia, et petiam terre

cum

et

ecclesiis

Remedii

territorii

cum omni

25

et

Narperti-

casa ubi ipsi habitabant, et de peiia

lohannis Amizonis partes

a prato filiorum

An. 102S; /?. F. doc. 560.

(2)An. 1026? 1027? /^.F.doc. 561.
(3) An. 1028; R. F. doc. 562.
(4) An. 1030; R. F. doc. 563.
(i)

tenentibus

rigum Sancii Martini

suprascriptum rigum Sancii Martini,

natini ad

quam

latere pertinentia terrp

descendentes in pertinentiam

fossato Sculcule descendentes in

dentes in

et in

Guinisii dedit res suas comitatus Reatini de Puzalia ubi di-

filiis

222 B

Sancium Geor-

filius

tenuil Sinebaldus ascendentes in

C.

ad Cretaiam

Campo Maris terre petiam

petiam unam (7).
item, Samson

casam,

Campoliscum

Petti

et

ronta uxor eius dederunt intra civitatem Reatinam ad

gium casalicium unum

filii

ad Bubitam

villa

io

Narnatini ubi dicitur Lan-

item, Johannes et Traso

^^\

dederunt in eodem territorio in

modium

suas ducatus

res

Morenti,

(5)
(6)
(7)

(8)

et

.11.,

et

petiam a Se-

petiam a Puzo,

|1

et

An. 1034? 1036? /^. F.doc. 564.

An. 1034? I036?/^.F. docc.565.
An. 1036; R. F. doc. 566.

An. 1056: R. F. doc. 567.

30

CHRONICON FARFENSE.

51

ad Coniolos suptus casas fliorum Veneric, que sunt modia .cJ^\

Hugo

item,

Ophiani ubi

castaldati

quo
5

prcsbyter

Donati dedit res suas

filius

dicitur casalis Petri

Sanctorum Vincentii

est ecclesia

tam ccclesiam dedit

et

medietatem

tiones de alia medietate; et alias res

item, Transaricus

monis germani

Ophiani

pertinentic

suam

et

Furconino,

portionem

et

cum

Mala Morte,

pertinentia de

de Vivaro,

et

omnem
San-

ecclesia

harum rerum

suis pertinentiis.

cum

ad Turres

foris, et

pertinentiam Montis Pesclosi, et in monte ubi est

lohannis

Salo-

et res

IO suis pertinentiis, et ad rigum de Angri, et ad Vespulum, et

cti

to-

omnium rerum et tres porubi dicitur Campus Coniuli ^^\

castellum vel a

infra

martyrum

et Anastasii

comitatu Reatino

sui in

Reatini

Asonis iuxta fontem, in

Maifredi dedit terram

filius

territorii

fines

sunt

Berardi comitis

et

filii

Rainaldi, et filiorum Herimanni, et de Ciculanis, et filiorum Gui15

Totonis.

donis, et filiorum

Treveri.

et ubi dicitur

aquimola.
in

et in

20 Sancti Gregorii.
terno,

25

infra

et

Margarita

res

rum

^4).

.XX.

Ophiano,

et

suas

et in Vutri.

Azo

filius

territorii

Lidinus

Banio.

et in

Reatinam.

in

et

de

filius

in

||

Plage.

Maifredi

integrum

dedit
Cs).

res

item,

filius

dreas

filius

pertinentiis

mo-

modiode

suas

Deoda-

lohannis de-

derunt in hoc monasterio duas partes ecclesie Sancti Rufi

cum omnibus

in

et

hoc

in

Monte Nigro

Mollicc et alter Deodatus

Novertini in Paganico

et

Ami-

et in

Berengarii dedit

Reatini

sextam partem

tus presbyter filius

Camarda.

ad puteum Valentini suptus ecclesiam

civitatem

item,

idest

et in

ad Civitatem.

item,

(3).

nasterio

et

quo sunt

Liberati ubi dicitur Calicla, in

Paganica.

Sancto Chrisanto.

in

Paternus, in quo est ecclesia Sancti Gre-

et ecclesia Sancti

gorii.

Furconino.

comitatu

de

et

(^).

territorii

item,

An-

Ursi dedit res suas de Grecie et ubi dicitur Gualda-

30 tura modiorum

.v.

<^7).

item, Berardus et

Guido

filii

Oldebaldi

mohoc mo-

dederunt in suprascripto vocabulo de casale lohannis Curti

dium

.1.

W.

item, Octavianus fiUus

Joseph dedit in

An. 1036; R. F. doc. 568.

(5)

572.

An. 1030? 1036? R. F. doc. 569.

An.
1038; R. F. doc. 570.
(3)
An.
1038; R. F. doc. 571.
(4)

(6)

574.

(i)
(2)

An. 1017? 1020? R. F. doc.

An. 1023 ? 1032? R, F. doc.
(7) An. 1033? 1038? R. F. doc.
(8) An. 1025? 103 1? R. F.doc.

575.

576.

e.

225 A

CHRONICONFARFENSE.

52

nasterio res suas ducatus Spoletani territorii Nocerini, idest duas

portiones Caballi Albi, videlicet curtem que

a consortibus

cuius

suis,

secundo

terra curtis Acillionis,

portionem evenir

desuper serra

sunt:

fines

ei in

de Pila

latere terra fliorum

et

Daddonis

Lctonis recte venientes in clusam Sancti Victorini, 5

a tertio latere mons Sancti Angeli ad Camillianum, a quarto laet

Hugonis

et

tere Camillianus et Seraonclaria recte venientes ad

et

duas portiones Sancti Euticii

eiusdem

Comes

et

curtis.

sunt modiola ducenta ^^\

Reatinum ubi

suas infra territorium

tercentorum

.l.,

quarum

Pusanum,

latus.

Sancti Donati et de casamentis

Teudini comitis commutavit

flius

Corvini, et

et

primum

fines sunt:

in

dicitur

item, Berardus

hoc monasterio

res

io

Veranus modiorum

Calcarola, et terra filiorum

et terra filiorum

Aldonis.

et

alias res

in

vocabulo Sancti Laurentii iuxta fluvium Mellinum modiorum .clx.

C.223B

modium

ad

teatinum.

et'u

medietatem duaram ecclesiarum in 15

cum podio quod ibi fuit.

domno Hugone abbate res

unde

rebus de Verano, et

commutationem

territorii

Teatini

Sangrum

ubi Fara edificata

Aldebaldus

filius

infira

fines Atisse,
fuit,

huius

modiorum quingentorum (^).

Sergie, Rainerius et Rapizo

filii

ibi

prope modiorum octoginta, et

molo
sbyter

filii

de Grecia

^^\

cum

terris

item, Gan-

portionem suam de aqui-

Rainerii dederunt

in suprascripta curte
filius

unum molinum

item,

Attonis dederunt 20

hoc monasterio ecclesiam Sancti Cassiani in Grecia

Johannes

monasterii

sub monticello super fluvium

in

cio et

recepit in

(4).

item, Hildegerius pre-

Azonis de castaldato Falagrinensi ubi dicitur Bacunius 25

dedit in hoc monasterio ecclesiam Beati Petri ubi dicitur ad

Gollem

cum rebus suis ibidem (5).

item, Hilperinus qui cognominabatur
Bonhomo vendidit in hoc monasterio res suas in Sumati ad Hilica
modiorum .lxx. et recepit pretium a domno Hugone abbate mobilium rerum

soHdorum

.ce. ^^\

item, Johannes presbyter filius

Benefacte dedit res suas de Sixtiliano

(7).

Attonis et ahi Tribucani refutaverunt ad

An.
(2) An.
(3) An.
(4) An.
(i)

1024; R. F. doc. 577.

1015; R. F. doc. 578.

1015; R. F. doc, 579.
1016; R. F. doc. 580.

(5)

item, Lotharius fiUus

domnum Hugonem

An. 1014? 1018? 1024?

ab-

R. F.

doc. 581.
(6)

(7)

An. 1022? 1025 ? i^. F. doc. 582.

An. 1025 R. F. doc. 583.
;

30

CHRONICON FARFENSE.
batem de

Tribuco a Petra

castello

Malori que est super cecie-

usque carbonariam antiquam quc

slam Sancte Lucie

et

ipsum castellum,

ipsam roccam, ut nullo

et

SS

modo

compositionis posuerunt auri purissimi

librarum

item,

.viii.(').

hoc monasterio

item, Franco

<^^).

territorii

filius

Pons Marmoreus

medietatem

cum

ecclesiis et

Romana,

224 A

e.

224 b

cum

omnibus

territorii Ponticelli, idest

pertinentiis, alia vero

Sancta Barbara ^^^

loco qui vocatur

in

rivus Bubita,

dietas erat Crescentii olim prcfecti suique germani, et

15 res in

e.

item, Marinus nobilis vir de Turre

^^\

hoc monasterio portionem suam

dedit in

Nonvolie dedit

Sabinensis ecclesiam Sancte Eugenip

IO rebus suis ibidem, quarum fines sunt: via

et

Rome

||

terrineam scanduliciam in regione nona non procul a

Thermis Alexandrinis

Riana

pcnam

et

Fresa relieta cuiusdam Roccionis dedit in hoc monasterio

domum suam

super

aliquid amplius

contendant infra ipsos fines centra hoc monasterium.

5

est

sunt ipse

Beno

item,

me-

filius

Guidonis vendidit in hoc monasterio res suas de Sixtiliano pretio

solidorum
nasterio

item, Guarinus

.x. ^^\

locum molendini

filli

Dominici dederunt

portionem suam de podio

sterio

Ansefredi et

filius

Alfredi dedit in

in Currisio in casale qui fuit

item, Martinus et Sabinus

co

filius

Anna uxor

in Sorbiliano

de Caimo

eius dederunt res suas territorii Sa-

cabulo quod dicitur Mogianus W.

hoc monasterio

25 pana,
et

in

Amato

Raino

quo

est

filius

filius

item. Falco

filius

alio vo-

Arnulfi dedit

Cam-

res suas territorii Sabinensis ubi dicitur

ipsum castellum

Remedii dederunt

Itte, et

Merco

item.

<^7).

(9).

res suas

Johannes presbyter

item, Lucia

filia

Prode,

de Lafriniano

^'\

item,

et

Simeon

filli

Rainonis

dederunt res suas de Calviniano qui cognominatur Vallis

mundella

30 dedit

in

(").

^^\

hoc mona-

in

binensis in Leiano super castellum de Cantalupo, et in

in

hoc mo-

item, Johannes qui

Gra-

cognominabatur de Georgio
territorii

ColU-

pertinentia, et

eccle-

hoc monasterio ^cclesiam Sancte Marie

||

nensis in fundo
(i)
(2)

(3)

(4)
(5)
(6)

An,
An.
An.
An.
An.
An.

Mandano cum omni

1026; R. F. doc. 584.

1029; R. F. doc. 585.

1029; R. F. doc. 586.

1036? R. F. doc. 587.
1036; R. F. doc. 588.
1036; R. F. doc. 589.

illius

An. 1036; R. F. doc. 590.

An. 1037; R. F. doc. 591.
An.
1037; R. F. doc. 592.
(9)
(io) An. 1037; R. F. doc. 593.
(7)

(8)

(11) An. 1037; R. F. doc. 594.

CHRONICON FARFENSE

54

Lucip quc posita

siain Sanctc

cum aqua

a fossato in fossatum et fistula

Rainerii et
in

item,

(').

Adelberti, consentiente Bonefatio

flia

res suas

hoc monasterio

Pico

monte Marciano,

est in

de Cornazano

flio

fines vero:

Aza

relieta

eius, dedit

modiorum .mS^\

item,

mo-

Benedicti et Boniza uxor eius refutarunt in hoc

fiiius

Cesam Arnonis, et recepit preRomanus presbyter fiiius lohannis

nasterio res de Castellione iuxta

tiumsolidorum

Castellionis

dicitur

sbytcr

res suas territorii Reatini de

hoc monasterio

dedit in

item,

.xxiii/^'.

modiorum

Sextiliano, et alias res de

Nazano

hoc monasterio

refutavit in

monasterio

suam de io

Arnulfi dedit in hoc monasterio portionem

fiiius

cum

ubi

item, Benedictus prp-

<^4).

.vili.

Ophiano

item, Johannes Tiniosus

(5).

unde scriptum acceperat ab hoc

res

portione ecclesie Sanctp Marie in Pisile,

ibidem

et

tertiam partem unius molini ^^\

Eratautem tunc temporis contentio

nachos

et

nepotes Hilderici ac

huius monasterii

curtem de Puplito
prata.

in

campo

cum

225 A

stum concambium,

Campo

Treforco,

et

in

casalem Optuli,
et

Ciculano terram

suorum.

de

quam

quod tenent per

prope constitutis.

ibi

prefati

casalem

(i)

(2)
(3)

testo

|;

in

in Reatina

et

curtem Sancti Gregorii.

25

et in

perdiderunt sua negligentia et parentum

quoque

del

locis

vendiderunt parentes eorum

censum vero

ancillis.

pr his denique

Adam

et

aliqui

Chronicon; nel Regesto inceasum

An. 1038; R. F. doc. 595.

An. 1038; R. F. doc. 596.
An. 1043 ^- F- ^oc. 597.
;

et

Maximum.

Hugonis abbatis non dederunt.

censum] Cos nel

20

iniu-

gunldum de

culpis reclamaverunt huius monasterii prcpositus

29.

il-

et

de prcdictis rebus, etiam servis et

tempore

cum

et Vallantis,

Paterno, et Moza, et Ponte, atque

et

foris.

plurimis

in

servis et ancillis.

Cesonis Cerretum Monaciscum,

in

de intus

civitate

et ipsi

montibus

in

Sextuni

curtes,

est castellum lanul^

Ancillarum Dei.

Arturano.

cum

Fingiani, et in Termine, et per alia loca et vo-

larum pertinentiis, unde

c.

15

et in Civitate terras et

servis et ancillis.

in Interocro duas

cabula.

mo-

eius qui tenebant has curtes

curtem de Marruce

idest

filios

inter huius monasteri!

(4)

An. 1043

R. F. doc. 598.

(5) An. 1043; R. F. doc. 599.

(6)

An. 1044;

R. F. doc. 600.

30

CHRONICON FARFENSE.
monachi super

55

ad Hernostrum nuntium Heinrici imperatoris,

eis

qui reinvestivit eos de ipsis rebus, quas tenuerunt per plures dies.

redeuntem vero prefatum abbatem

cum eodem

Troia, ubi ierat

imperatore, ceperunt prcdicti per se suosque amicos et parentes

5

cum

nimis rogare, ut

cum

tem de Paterno,

Domini

cum duobus

Salvatoris

omnia

liec

cum

molinis, et

medietatem Mentis

et

tem Grossum,

molendinum

toto tenimento

Passiniani, et trivium de

Campo

Paternum me-

cum

res

alias

.i.

an-

per

retinuit per istos fines

terram Domini Salvatoris,

et

ecclesiam

et

prcdictus abbas

tenuit

manum

suam

prcdictis ecclesiis ad

et

medieta-

\^allanti et

post hec iterum ipsis rogantibus reddidit

.1.

dium

cum

medietatem de Monte Divino,

et

IO Andree presbyteri.

num

ipse abbas

nolentibus monachis suis, in hanc convenientiam, qua

illis,

refutarunt ecclesiam Sancti Nazarii

illi

15

tandem venit

fnem.

eis faceret

Limi-

et terram filiorum

||

quomodo

Ancillarum Dei

vadit

per viam publicam ad pontem Sancti Sebastiani et descendit inde

ubicumque Ursus presbyter tenebat

in flumine, et

planitiebus.

nanque finitum

sic

Item, Mainerius

20 monasterio

modiorum
quartana

filius

item, Berardus

tria ^^\

pr anima Rainerii

nasterio

modia

.ini.

Attonis dedit in hoc

et

mo-

que pergit ad

via

res San-

lohannis, et ad fontem Ansarici, et ad torrentem, et ad terram

cti

filiorum Hilderici, et

Crucem

pergit ad

Johannes Crassus
lellas

de Osano,

30 Sancti Maronis
6. nolentibus]

(i)

R.

1285.

data,

ma

parola

svolte tra

l'impero

Il

et per

costara Montis Ponzuli, et

et

pedem montis Lest^

et venit

ad Sanctum Fortunatum

venit ad

Monumentum

ad

quem

per collem

et

flumen Mellinum

tenuit, et venit in

et

et in Sca-

per

et

vadum

montem

de Pararla.

Cos nel testo.

al

documento non ha

tutte

le

in

esso

trattative di

1014 e
d'Enrico

il

limitem

ad

doc. 601, e ripetuto

F.

doc.

fa

hoc

res suas ducatus Spoletani,

sui

filii

in

de Barisiano ad colles

villa

filius

comitatus Reatini, quarum fines sunt

25

commutationem

dedit per

recepit ibidem post limitem

et

et

est^').

de Furcone in

res suas
.viii.,

Ote

montibus

in

debbono
il

cui

si

essersi

1024, anni del-

II,

pi

preci-

samente
cui

intorno

l'abbate

peratore a
a ci

I,

all'

anno 1022

Ugo and

Troia.

con

Vedasi riguardo

77, 292, e in questo

volume

a p. 46.
(2)

An. 1004;

iR.

in

l'im-

F. doc. 701.

e.

22^ B

CHRONICON FARFENSE.

5^

harum omnium rerum medietatem, quas ipse tenuerat

antequara Transaricus germanus eius moreretur, dedit
mavit

in

hoc monasterio^').

commutaverunt

fratres eius

226 A

et

receperunt

modiorum
modii

.1.

villa

et

suas territorii

res

Terria

confir-

et

Roccionis

filius

hoc monasterio

in

Sabinensis ad collem Sancti Martini in

e.

Roccio

item,

die

tertia

modiorum

.xxiii.

donino Hugone abbate collem iuxta castellum Cuphi

||

item, Johannes

.xxii. ^^\

Luponis dedit

filius

ubi dicitur Acutus et Furcilla

res suas

item, Petrus et Gli-

(3).

letruda et Benedictus qui Piro vocatur dederunt in hoc monasterio

et in

Sancto Adriano

antique Tyburtine de fundo Marini

civitatis

portionem suam ^4).

io

date sunt etiam in suprascripto Sancto Adriano

portiones Leonis qui vocatur Bioccus et Constantie iugalis eius

ipso monasterio

non longe ab
Vicus

domus

Patricii

terranea

piano vinea ordinum

cum

.1.,

nione ubi dicitur Turris

dedit in

modiorum

Plage modiorum
filio

suo

et

.11.

W.

.11.

eam
et

res

de Pater-

filius

Gregorii

ecclesia Sancti lohannis

item, Hildebaldus

filius Itt^

et in

cum Attone

Adelberga uxore eius dedit res suas de suprascripto

modiorum

item, Adelbertus

modiorum

.111.

et

.viii.

item, in Satriano

filius Silvestri

commutavit

suas de fundo Collis Balani iuxta

Laiam

in

<^\

dimidium.

modiorum

226 B

diorum
22.

(i)

et alias res

.vii.

ibidem

||

modiorum

et in

.xvii.

hoc monasterio
item,

.111.

C9).

res

mo-

et alias res

Nel Regesto Bosco

An. 1023

/?.

F. oc. 702.

(2) An. 1002

R. F.
(3) An. 1022; R. F.
K- F(4) An. 1003
(5) An. 1006; R. F.
;

doc. 703.
doc. 704.
doc. 705.
doc. 706.

An. 1007; R. F. doc. 707.

R. F. doc. 708.
(7) An. 1012
(8) An. 1034; R. F. doc. 711.
(9) An. 1038? 1039? ^-F- ^oc. 712.
(io) An. 1024; R. F. doc. 713.
(6)

25

Leo de Roc-

cio dedit res suas de pertinentia Catini in Miliano et Biliano

c.

20

comitatu Asisinato ubi dicitur Val-

ad Basco modiorum quatuor.

comitatu ubi dicitur Silvule

Satriano

in

15

Sabini, re-

filius

hoc monasterio

hoc monasterio portionem suam de

Ferrata

monachi que vo-

presbyteri et

item, Johannes presbyter

(7).

terra et vinea iuxta

lefreda

de fundo

et portio

refutavit in

fundo Lip-

et in

curticella.

nonaginta.

que ;VOcatur

in regione

item, Benedictus presbyter

catur de Erma(^).

cum

cum

ecclesia sicut fuit lohannis

cepto pretio libre

et

(5).

30

CHRONICON FARFENSE.
ibidem modiorum quatuor(').
in

item, Bencdictus prpsbyter

devota femina dederunt

et

Paichi Folgia

Sicci

modium

modiorum
et

.i.

Gallita terre petias .in.

Maroza uxor

Longulc,

eius dederunt in

domnus

item,

Duranti

Or-

domno

et

et Sancti Benedicti co-

cum

mitatus Narniensis ubi dicitur Taizanus in ipso monticello

omnibus
15

pertinentiis,

quarum

fines sunt: a fossatu pergentes in

viam euntem ad Montem Maiorem,

et inde

aquilonis latere et tenentes heredes Maifredi

viam publicam sub monte

20 fundo Stilgiano.

numento

et

ad Fontanam.

Gualdiciolo modia .vini.

et in

diorum

.III.

Galbano.

Tundo Quarta
et in

Plenasella

medietatem

modia

fundo
et in

.11. |

ecclesie Sancti Gre-

Sanctam Crucem.

monte Taizano modia

de ipso monte.

et in

et

et
et

in

Mo-

de

.11.

fundo Latrongiano.

et in

et in

pertinentiis.

fundo Valle Cupa solidorum quatuor.

et in

et res

Campo

fundo

.v.

eius

et

ecclesiam

fundo Terentiano modia

ubi dicitur ad

30

et in

fundo Ticciano modia

cum

et in

vadit in

fundo Carboniano petias qua-

et in

25 fundo Facciano modia .xl.

et

vinea circuitus eius.

terra et

ecclesiam Sancti Benedicti

gorio

quomodo

ibidem.

res

alias

et

petias quatuor.

et in

tuor.

cum

ab

fossatellum

in

suprascripti monasteri! et pergit in fos-

satum prime coherentic.

Sancti Benedicti

et

Petrus et Adrianus

hoc monasterio

in

monasterium Sancti Angeli

abbati

filius

hoc monasterio res suas de

nepos eius simul abbates dederunt

Hugoni

fundo

et in

.i.

fundo Collis Baiani ad

et in

item, Crescentius

(3).

ubi dicitur Barbianus (^\

telle, et

res suas de Colie Sicco

ibidem modii

res

alias

Dominica

fundo suprascripto CoUis

et in

.v.

ras suas in

filius Petri et

hoc monasterio

in

Albanetta, et ubi dicitur

io

lohannis dedit

filius

hoc monasterio de massa Toccie ad Antiscanum

integram W.

item, Petrus

57

in

et

ibidem petias

aliam petiam

et

et

.x.

mo-

fundo Castanea modia

de fundo Orilgiano.

de fundo Plagiano.

tres

.vi.

de fundo

de fundo Columelle.

et

ecclesiam Beati Martini in civitate Narniensi regione Sancti Severini,

et

in

fundo Agelli ad Lumbricitum modia

fundo Pastina solidorum

(i)
(2)

.vi.

et

An. 103 3-1044; R. F.doc. 715.

An. 1036; R. F. doc. 716.
Chron. Farf.

II.

medietatem

et

.v.

ecclesie Sancte

Marie

Au. 1036; R. F. doc. 717.

(4) An. 1037; R. F.doc. 718.
(3)

4*

de

e.

227 A

CHRONICON FARFENSE.

58

de fundo Ortiscano.
cura terrls

licitatis

Flaminea modia
et terras

tini,

et terras

modiorum
et in

.iii.

ibidem,

fundo Aqua Puzola.

ecclesiam Sancti Sabini in integrum.

Amerino ubi

Sancti Viti quc eis pertinebant.

fundo Stiphoni duo aquimola.

Criptas.
in
227 n

integrum

dicti et

Rome

et in

filii

^^\

de fundo 5

de fundo Colle.

et

integrum.

in

et

et

de

de fundo Bobio quod nominatur San-

et

siam Sancti Stephani

de fundo Tabula,

et

Capitone.

in comitatu

Valentini.

fundo Fracta suptus via

fundo Flaganello ecclesiam Sancti Mar-

et

de fundo

et

et in

.x.

de fundo Fraxineta.

Verulc.

cti

fundo Fabriciano ccclesiam Sancte Fe-

et in

dicitur

et in

colle

Gallorum

eccle-

Macie de curte

de fundo Corbiano.

et

et

de

io

fundo Corentiano ad

et aliud in

regione nona ecclesiam Sancti Benedicti

item,

Dodo

Probonis

filius

Amiconis commutaverunt

in

et

Aio

Bene-

filius

hoc monasterio de Col-

II

Icctario

ad Zesea Pratellc

runt ibidem modia

modiorum

et semodialis, et recepe-

item, Franco et

^^\

.11.

.11.

Bonus

filii

Saxe

15

cum

uxoribussuisdederunt in hoc monasterio ressuas de Rescaniano<^5).

Emmonis dedit in hoc monasterio res suas

territorii Furconini ad Cornelia modiorum .xl., et recepit in commutationem de Ceserano terram incultam modiorum triginta^^^ 20
item, Gualkerius

item, Johannes

filius

Gaidonis refutavit

filius

tiones de castellis et podiis et

commutavit

nini petias

.11.

in

item,

Aldo

filius

.111.,

et recepit

.v.,

et recepit

res suas

Sabinensis

territorii

Furco-

vadum de Paganica, 25
ad PetramLatam modia .x. W.
.viii.

Andree commutavit

Aquilentrum modia

territorii

item, Gualkerius supra-

<^5).

hoc monasterio

primam modiorum

secundam modiorum

hoc monasterio por-

omnibus rebus

quas pater eius per scriptum tenuit

dictus

in

ad

in suprascripto territorio ad

in colle

mo-

Sancti Moronis

monasterio territorii Amiternini res de Tisingano ad Sanctum Nereum

medietatem terre, idest modia .x. cum medietate eiusdem ecdia

.1111. (").

clesie

(i)
(2)
(3)
(4)

W.
An.
An.
An.
An.

item. Atto qui vocatur Martius dedit in hoc

item, Atto fiUus Senioricti dedit in suprascripto

1036; R. F. doc. 719.

R. F. doc. 720.
1057
1022; R. F. doc. 722.
;

1023

R. F. doc. 723.

terri-

An. 1037; R. F. doc. 724.

(6) An. 998; R, F. doc. 725.
R. F. doc. 726.
(7) An. 998
R, F. doc. 727.
(8) An 998
(5)

CHRONICONFARFENSE.
Maclas modia .mi.

torio ad
et

ad Sanctum Heliam modia

item,

Dodo

index

Manfredus

et

monasterio res de Collectario

5

rum

.xx.,

modiorum

et

.x.

Domnus
cessit res

filii

Azonis commutaverunt in hoc

modiorum

Hugo

pr

.xxx.

solidis

a pede ripa, bine rigus, inde tenet

Casa Pauli,

et

et

concessit

Viaro

pr

Ortisano.

lidis

solidis

.xx.

concessit in Puliano

.e.

Iviano

in

et

summum

in

montis,

suis consortibus.

et

Agutiano, in quo est ecclesia

in

nonam partem

solidis sexaginta concessit

in Baniolo.

concessit

quasdam

Viti

pr so-

res et ecclesiam Sancti Be-

eodem

nedicti.

item, pr solidis .xxx. concessit in

solidis .e.

concessit infra antiquam civitatem Turris et de foris,

clausam, et

aliam

et

alias

res.

Antiquas, et in Centu, et alias

25 bus

.vili,

in

Campadoni.

et in

de castello Cuphi
lidis

30 concessit

res.

alias res

item,

ad Criptas

et

pr

alias.

Muricentum.

Coxiano.

et in

Helene.
et

pr librabus duabus concessit

de eius ecclesia partem quartam.

Campo

libra-

Oreclanio.

ad Cerquitum.

pr so-

pr librabus duabus

in Serrano, ubi est ecclesia Sancti Valentini,

Pantano suptus Serranum,

ecclesia, et in
cessit in

et

concessit in

.X.

item,

pr

loco.

concessit in Barbano, ubi est ecclesia Sancte

et in Liciniano ubi dicitur

cum

ipsa

pr solidis .xxx. con-

lobiano decimam sextam partem et modia

pr so-

.11.
||

lidis

.e.

concessit in Salisano et Grassiano:

Grassianus, ab alio fossatus venientes in

(i)

An. 1050

R. F, doc. 728.

228 a

pr

lobiano.

Urbana suptus ecclesiam Sancti

et in

e.

Sabinensis iuxta

in

a capite

Azo cum

medietatem de duobus aquimolis pr

20

territorii

de bis omnibus medietatem et

alterius medietatis.

in

aliam ibidem prope

abbas prctio solidorum sexaginta con-

solidis quatuorcentis concessit in

Sancti Sabini.

mo-

tertiam

.xiiii.,

pr solidis .xxx. concessit

item,

in Calviniano,

.x.,

Pantano modio-

receperunt in ipso vocabulo per diversa loca

huius monasterii in Bariliano

Monte Aureo.

15

in

<^^).

itaque

Paccianum.

(').

recepit in

primam petiam

aliam ad Pratella

modia sexaginta

IO

commutationem

.i.

.in.

secundam ibidem prope modiorum

.XVI.,

diorum

campo Lavareta modium

in

et

59

(2)

ab uno latere rigus

viam publicam,

An. 1016

a tertio

R. F. doc. 729.

j..

228 b

CHRONICONFARFENSE.

^0

mentis Cese venientes

latere t^us et fossatus

rigum

riam, a quarto latere venientes in

montis Salisani usque

Longi venientes

quam

monte ad quartam reddendum

et

opera atque

solidis

.XX.

concessit in

pr solidis
a capite

xenia

concessit in Bocciniano

quam

tenent

Salvatoris,
in

terre de curte
e.

229 A

tione

et

ecclesia Sancti

pr

solidis

quoque huius

et

terra

Campo

omnem

15

in

Sancti Benedicti
ipsa

quenobis

et petia

medietatem,

dande.

libelli libre tres

la-

concessit

.lx.

dimidiam de medietate

Gethulii

Andrec:

Ingebaldi Franci et petre

ab alio

io

Monte Aureo.

aquimolo, insuper de castello ipso

Sancti

.lx.

lohannis Baronis, ab uno

filli

integrum.

unciam unam principalem

pr

pr solidis

.vi.

cum

pr librabus .xl concessit in

pertinet, excepto

sub ipso

montis Sancti Cosme, a pede limite

Domini

Turano,

modia

lobiano

pr solidis .lx. concessit in

medietatem

pr so-

.xv.

homines huius monasterii.

Turano,

huius monasterii

fixe,

alii

do- 5

mundo medietatem

vino

de

et

in

summum

cum

et alias res

concessit

.L.

tere terra

sicut

modiorum

ipsius

Postmontem,

concessit sub castello

.XX.

lidis

Campi

ex omnibus medietatem, excepta

medietatem rerum

suis et

finis

hoc monasterio reservavit

in

pedem

Portelle, et inde in

pedem, cum assimilatione

rigum Masse,

in

ecclesia Sancti Petri

taliciis

in

Petram Casa-

in

una

in renova-

20

pr solidis triginta
||

concessit ubi dicitur Molle iuxta

lam atque rigum Siccum.

Massacium

pr solidis

Bassiano vel Casa Librici unciam

cessit in

Scintilla

concessit
ctc Marie,

in

que pertinent

Cassiano

casalis

vel Bobaria

pr solidis .VL con- 25

pr solidis .xxxv.

medietatem, excepta ecclesia San-

mundi medietatem

et

pr soHdis .xx. concessit in

ad quartam reddendum

vineam pastinassent, post annos

dietatem.

.1.

in Bassiano,

xenia et operas sicut homines nostri,

si

pr solidis .xx. con-

ad quartam reddendum et vini

Aqua Calida

et Insu-

concessit in Anzano.

.l.

pr solidis .xxx. concessit in Sorbiliano.

cessit in

Rianam

et

.vi.

et

operas

redderent vini

pr librabus quinquaginta concessit in

.il, et

monte Cisterne
et
et

descendit in fossatum Cancelli, et inde venientes ad cerrum Crucis,

et

ascendentes in cesam

Coppari, a capite

30

mundi me-

quod vocatur Faldus: ab uno latere fossatus inter Mianam

Carbonianum quomodo assumptus est in furcam ipsius Faldi

rigagines

quomodo

S5

CHRONICON FARFENSE.
cacumen mentis

assumitur in
tertio latere

eiusdem

vallis

descendit in

et

cum

operas sicut nostri homines.

citur

salem

Sancta Maria

Lacu.

solidis

medietatem

similiter.

pr

solidis

pr

.x.

concessit

solidis

modia

concessit in Coroliano

terram cuoi

silva

cessint in Petroriolo

15

de

et

olivis et

integrum, et

in

modium

ecclesie Sancti Sebastiani,

dendum

medietatem

et

et

vini

pr

.x.

et

.1.

Fedine,

solidis

dimidium,

et

triginta

et

229

in

con-

medietatem

quartam red-

duas petias terre ad

mundi

et

e.

ibidem modiorum .xxx.

.ex., et alia

modiorum

ca-

pr solidis .xx.

Paterno.

in

et

de Co-

et

.in.,

concessit in

.l.

xenia

concessit ubi di-

.e.

Cerquitus, et de medietate Noclc partes

!|

IO rollano

et

pr

Pisi le

in

viam,

et in

orto iuxta eam, ad quartam

mundi medietatem

et vini

minorem

pr solidis .xx. concessit in Cassiano,

Murella.

excepta ecclesia Sanctp Marie

reddendum

rigura Cavalli, a

venientes in Canalem, et assu-

rivi

mitur in aliam vallem, inde in Cisternam

a quarto latere

6i

pr

xenia.

solidis .l.

concessit in curte secus vallem Bulimarzi et Rianam, et alias res

in Criptula,

Curano,

et in

iuxta atrium Sancte

20

pr

cline.

reddendum
cessit

iuxta curtem

pr solidis

.XII.

terre in casale

25

pr solidis

Balbine.

solidis .xx.

Postmontem

Saturano, qui

et in

concessit

in

.vi.

concessit in

concessit in F-

Area Vetula ad

medietatem de rebus

et

.e.

con-

et ecclesiis.

Quinza casalem Remedii,

lohannis Longi,

quintam

pr solidis

Sancti Gethulii.

in Ciciniano

Fonte Putida,

et

petiam

et

ecclesiam Sancti Philippi.

pr

solidis .XX.

concessit in Privati ecclesiam Sancti Cipriani, et alias

res ibidem,

et in

Miana,

et in

Campo Longo.

concessit casalem Roccionis de Angelo, et ad

et

ad

Aquam

Calidam.

pr

ad Sanctum Laurentium.

solidis

.xxx.

pr solidis .xv.

Ventum

concessit

et in casale

denarii

maioris

.1.

et

ubi

dicitur

pr solidis .xx. concessit in Teste iuxta

30 castellum Postmontem cum ecclesia Sancti Andrej, et

eam,

alias res,

Caniano modium

.1.

alias res

suptus

ad reddendum pensionem

medietatem oblationis omnis Natalis Domini, Pasche

et sancti

pr solidis .xx. concessit in Centu

Andrej.
||

casalem Ursi ad quartam reddendum

35

et

xenia et operas.

solidis .L.

concessit

pr solidis

.e.

et vini

mundi medietatem

concessit in Piniano.

Postmontem casalem Scaplianum.

pr

pr so-

e.

230 a

CHRONICON FARFENSE.

62

lidis

concessit

.L.

quod vocatur

colle

in

ctum Martinum modiorum

medietatem.

montem

in Ciciniano

lidis .XVI.

concessit iuxta casalem Sancti Gordiani,

et ecclesia

concessit in Albuciano, exceptis

tam reddendum

pr solidis

pr

concessit in Ficlini, et alias atque alias res pr

pr solidis

cessit ibidem.

pr

ciano.

solidis

ecclesie Sancte

de Bacciano,

Lucie

monasterio

Pascha

cum mortuorum

Scaplianum absque

Domini

et

et

nuculis

Pascha malori

et

pr

pr solidis

.11.

oblationibus

.x.

ij

Natale

in

unam

et

datis,

clausuram,

parte

et tertia

concessit in Paterno.

Turano

ad Fontanam Putidam,

et

oblationum

medietate

solidis .XL.

fundo

de

.XV.

dendum

concessit in iMusileo
et vini

mortuorum

Turano modia quatuor.

et alias

et

atque

alias res

ibidem,

pr

de olivis et xenia

so-

alias res,

et operas.

ubi est ecclesia

pr solidis .xx. concessit in Molatiano.

solidis .XX. concessit res in Grassiano.

ciliano, et in

pr

pr solidis .xx. concessit in 25

pr solidis .XX. concessit in Petriolo, et

Urbana.

datis.

medietatem rerum ad quartam red-

mundi medietatem

Sancti Sebastiani.

Natale

in

ad quartam reddendum et medietatem musti mundi.

in

Ga-

pr solidis .xxx. concessit in Pe- 20

pretio librarum trium concessit in

lidis

in

et

io

duas partes rerum et medietatem ecclesie Sancti Sebastiani,

exceptis olivis
250 B

concessit in Bac-

pr solidis .xx. concessit in

Muciano medietatem rerum.

e.

de

reservavit

excepto oliveto domnico.

triolo

.x.

cuius medietatis partem ter-

dietatem ecclesie Sancti Sebastiani,

tiam in hoc

pr

pr solidis .xxx. concessit in Petriolo me-

concessit ibidem.

et

con-

res in Galoniano.

et

modia

concessit in Bacciano

.XX.

Domini

solidis .xx.

pr solidis .xx. concessit medietatem

in Salisano.

loniano, et

solidis

.xx.

pr solidis .LX. concessit in Bacciano,

parte tenia.

.xir.

solidis

et Cervariola.

casalem

concessit

.l.

illic

pr solidis

concessit ubi supra.

.XX.

solidis

concessit

.x.

pr so-

molinis, in integrum, ad quar-

mundi medietatem.

vini

et

ad San-

Terria

pr solidis x. concessit Post-

.xxiii.

de rebus

Villa

30

pr

pr solidis .xl. concessit

pr solidis .CLX. concessit in Tribiliano, et in Mar-

Monte Aureo medietatem rerum.

concessit in Baniolo ad

quartam reddendum

dietatem et de olivis

xenia et operas.

et

pr solidis .xxx.
et

vini

mundi me- 35

pr solidis .xx. con-

CHRONICON FARFENSE.

concessit

Serrano, et

in

pr

solidis

.xx.

concessit

concessit in Curano.

pr so-

pr solidis .xx. concessit in

xenia

mundi medietatem

et vini

et

xenia et operas.

operas ut supra.

et

pr solidis

pr solidis .xl. concessit

suptus

reddendum

Caniano ad quartam

vinum

Campo

pr solidis .xx. concessit in

niano, et Salisano.

et

item, concessit in Lu-

xenia et olivas ut supra.

IO et operas et

pr so-

vinum

concessit in

.xii.

red-

et

concessit in Baniolo ad quartam

.XX.

Ripas.

cti

quatuor

argenti librabus

pr solidis .xx. concessit in Quinza ad quartam

dendum
et

.xx.

concessit in Scapliano.

.XX.

Casule.

lidis

pr

Cerquito.

pr solidis

suptus Ripas.
lidis

modia duo.

Salisano

in

cessit

6}

San-

Benedicti, et alias atque alias res ibidem ad quartam et cetera

pr solidis .xv. concessit in Caniano ad quartam

ut supra.

et

Il

pr solidis

cetera ut supra.
15

.xii.

vocatur Quinza ad quartam

cum

aquimolo

dotaliciis et

et terra

quam

concessit in

.XV.

20 tam reddendum
pr solidis
et

.XII.

de nucibus.

et

vini

et in

Campo

mundi medietatem

concessit in

pr solidis

xenia et operas.

et

et cetera ut

concessit in Centu.

Rianam casalem unum ad quartam

pr

Abbatini ad quar-

Quinza ad quartam
.l.

ipsa ec-

Romanam.

et

supra

pr solidis .xx.

item, concessit in colle iuxta

concessit in Hircule.
et secus

Quinza

.L.

tenent presbyteri.

pr solidis .XXX. concessit ad Frassum iuxta viam

solidis

quod

pr solidis

cetera ut supra.

Angonis ad Sanctum Vitum, absque

concessit casalem
clesia

et

concessit in Casalamantis

Pomarolum

cetera ut supra.

25 item, concessit in Pompeiano seu Bucca Gelata iuxta Quinzam,

et alias res

ibidem in

Campo Tophani

ad quartam reddendum.

pr solidis .XX. concessit in Paterno ad quartam et cetera.

solidis .XXX. concessit in Terejitiano
et

ecclesie Sancte Cecilie.

30 scripto Terentiano
tertie

et in

montem,
et

pr solidis

.xl.

tertie partis

Peneta modia

.xx.
.111.

concessit

in

.11.,

pr solidis .xx. concessit Post-

modium

exceptis olivis, ad quartam et cetera.

S5 concessit in Privati casalem Sabini Gualde.

casalem Liuneperti.

partes

Prepi medietatem

ubi est ecclesia Sancti Gordiani, iuxta olivas

ibidem m^odia

rerum

concessit in supra-

rebus et supradicta ecclesia duas

pr solidis

partis.

rerum,

de

duas partes

pr

et in

.1.,

item,

Carboniano

pr solidis .xx. concessit in Prepi medie-

e.

251 a

CHRONICONFARFENSE

^4

modia

tatem, et in Peneta
c.

ijiB

pr solidis .XL. concessit in Te-

.111.

rentiano de rebus et ecclesia Sancte Cecilie

pr

partis.

tertic

solidis

.xii.

concessit

roccam

Salisani,

in Salisano

secundo

latere fossata coniuncta,

qui decurrit iuxta

fossatus.

et in

iuxta ipsam

rocce et ecclesie Sancti Angeli.

ab uno latere cacumen

Portelle, a

terra

latere

temporaliter

aquam

in

Pharpham,

Cipriani

venientes

in

Pharpham,

et

fluentes

quomodo

excepta ecclesia

Sancti

SaUsano modia

.xxxviii. et

solidis

.xxx. concessit in Bucciniano.

cessit

in

Pantanula,

et

dote sua

in

monte Ote.

concessit in Bacciano, et in

rigum
tertio

inde

ascendit iuxta Maranellam

cum

Marcelli

io

quarto latere rigagines

cacumen montis, quartam partem

in suprascriptum

concessit in

venit in Bacca-

latere via a Portella in

rigum iuxta Carbonianum,

ascendit in

item,

quomodo

et Privati:

venientes

et

Sancti

secundo

roccam medietatem

inde

Carbonianum,

iuxta

montis Veli,

a quarto latere

Carboniano

et in

a tertio latere rigus

montem Pompeie,

Campo Longo

rigum

pr solidis quatuorcentis

ab uno latere petre fixe et pes montis

et fossatus

riciam et in

Postmontem casalem

concessit

Roccari ad quartam et cetera ut supra.

ibidem duas partes

||

in integrum,

Carboniano.

pr

sohdis

ibidem modia

.11.

librarum

.v.

pretio

15

.e.

pr

con- 20

Sangriniano, et casalem qui nominatur

Casarina, et res in Meiana, et super Albucianum vallem

molendinos cum aquimolis, excepto uno,

et in

super

monte Ote

ter-

tiam partem: a capite rigus Scalatus qui pergit in rigum Sancti Anc.

232A

geli,

pede rigagines venientes a Cisterna

||

in

rigum

Cancelli,

25

ab alio latere via Cisterne venientes in rigum Sancti Angeli, ab

alio latere lacus

in

Furcellam

tere

rigagines

venientes in Calvisiam Maialini et exinde suptus

rigum Scalatum.

et in

inter

roccam

rigum Sancti Angeli,

latere

Furcella de

et

et in

castellum

secundo

latere

Cava venientes

latere riga coniuncta venientes in

in

Tancia: ab uno

la-

venientes

in

Fatucli

rigus

aquam

Scalatus, a tertio

30

Nucelle, a quarto

rigum Sancti Angeli,

et res

ad Cisternam: ab uno latere Cisterna et via que venit in rigum

Sancti Angeli, ab alio latere res Guanizonis, a tertio latere rigus
Cancelli, tertiam
lidis .XII.

partem de

omnibus

concessit in Bacciano res ad

pr

so-

quintam reddendum.

et

et

castellum.

^^

CHRONICONFARFENSE.
ibidem modia

unum.

xeniuni

aliam petiam

et

.il,

pr

stelli,

solidis

.X.

Canali modia

in

et in Leganillo, et in

concessit in Mazano.

concessit in

.XX.

clausuram domnicam,

et

ibi

solidis

.xx.

prope

me-

modia

modia

(|

Felicem,

pr librabus

20 ab uno

Massensis,

Pharpham.

in

Sancte Agathes,

Remundati,

secundo

Collis

zano,

et

Fontis Ansarici, et Aree Baie,

25 scam,

et

molinum maiorem,

terram Frigie,

et

Ansarici

.1.

et

ad

Cantarum

et in

Tezano

et intra

cessit iUic

concessit

modia

petiam
et

.1.

et

oHvas

.vi.

concessit in ipso loco

II.

terram de

Ta-

duas petias ad

Britti-

ad

et

.1.

et

in valle ad

Fontem

Sanctum

lo-

in suprascripto Monticello.

modia

.vini,

pr so-

pr solidis .xxx. con-

.xiii.

pr solidis .xxx. concessit ubi supra modia

eodem

dis .LX. concessit in suprascripto loco

Cbron. Farf.

Rea-

Carnarilis, et de

vinee

unam

ibidem modia

pr solidis .XXX. concessit in

35

tertio

civitatem duas petias vi-

pretio solidorum .xl. concessit in Coroliano

.Lx.

Basche, et tres petias ad viam Scainam a rigo

30 hannem usque ad limitem.

lidis

Sta-

medietatem de Lacu Malori,

et

Zoculi, et terram a Padule.

et

pretio

et in territorio

Monumenti

et

et

Pharpha,

Sancti lohannis, et

et

.e.

Pompeie montem Cellonis

Clio,

nearum.

pr solidis

.11.

casamentum lohannis

concessit in

Rocca venientes

curtem

tino

.l.

terra

latere

rigus sub

unum.

Quinza ad curtem iuxta vallem Bulimarzum.

librarum trium concessit in Quinza

bilis.

suptus

et

15 concessit in Albiniano ad quartam reddendum et xenium

concessit in

pr

pr solidis .xv.

.vini,

pr solidis .XX. concessit in Bucciniano modia

.111.

medium.

,v. et

Quinza ad Sanctum

et in Cavallaria

Vulpiniano

Bucciniano

pr solidis .XX. concessit in Baniolo modia

solidis

pr

.111.,

pr solidis .XX. concessit in

.1.

pr

.11.

tertiam partem eiusdem ca-

foris, et

aquam de Nespulo modia

IO concessit ad

dium

Nazano,

modia quatuor

in castello

pr

et cetera.

casalem Luponis de Sancta Re-

pr solidis .XXX. concessit

solidis .XXX. concessit in

et

Pantanula modia

quartam reddendum

solidis .XXX. concessit in Petriolo

parata,

.i.

concessit in Prcteriolo, et alias atque

.xviii.

alteras sive alias res ibidem, ad

ad quartam et opera

pr solidis .xx. concessit in

pr solidis

quatuor.

ibi

6$

modia

.111.,

loco

modia

modia

.viii.

.vii.

pr

.v.

soli-

pr soHdis .xxx.

et foris ipsa clausura

modia
S

.11.,

e.

232 B

CHRONICON FARFENSE

(^?

modium

et in Silva
e

brarum trium

ad Cerritum sextaria

et

.r.,

concessit in supradicto loco

modia

concessit in prcdicto loco

in

modia

prelibato loco

modia

dicto loco

li-

pr

.x.

Coroliano modia .xx.

pr so-

modia

.mi.

.in.

pr solidis .xxx.

modia

concessit in prefato loco

dis .XX.

modia

concessit itidem, et in Carpineta

solidis .XL. concessit in suprascripto

lidis .xxiiii.

pretio

.vi.

pr

soli5

pr solidis .xxx. concessit

.x.

pr solidis .xl. concessit in iam-

.v.

pr solidis .xv. concessit in Buccinianome-

.111.

dietatem rerum, et ecclesie Sanctorum Philipp! et lacobi sextam

portionem.

pr solidis viginti uno concessit in Loriniano.

solidis .XXVI.

concessit

Campo

in

filiorum Angeli duas partes ad

partem tertiam

et

medietatem rerum,
pr solidis
dree

pr solidis .xx. concessit in

pr solidis

concessit in Turri

.xii.

concessit

Postmontem cum

Nycolai

quartam

Sancti

et

solidis

.XII.

.XXX. concessit in

partem

Coroliano quartam partem,

modia

et

.viii.

et

operas

modia

et

pr

.111.

pr

xenia.

solidis

et

partem

reddendum
lidis

.XII.

mundi

quintam,

et vini

concessit

mundi
in

et

in

una

Sancti

pr solidis

ad Teste alias

aliis

et

de

et

Stephani

.xii.

res

alia-

25

in

parte

concessit in

ad

Mosoleo ad quartam reddendum

Casule ad quartam ut supra,

tertiam

concessit

tertiam et operas et xenia.

tertiam et de olivis et operas et xenia.

tatem, de

plurimis rebus 20

Bassiano,

libra

ecclesie

concessit ibidem ad quartam ut supra.

in

cum

concessit in Terentiano

pr

quarta, et aliam petiam ibidem.

Cerquito

pr solidis

.11.

mundi partem

vini

concessit

.1.

cum

Feclinule, et aliam petiam

255 B

pr

concessit in Cavallaria, et

solidis .xl.

rum rerum ibidem modium

e.

integrum.

in

15

pr solidis .xv. concessit in

.111.

.xx.

.1.

An-

atque alias

solidis .xl.

Cranica ad quartam reddendum

modium

pr solidis .lx. concessit in

et alias

aliarum rerum ibidem modia

Casule

ecclesia Sancti

Monte Aureo modia

quatuorcentis concessit Petriolum.

ibidem.

mundi

et vini

pr solidis .xxx. concessit in

.1.

io

ad collem

Benedicti

quintam reddendum

operas et xenia.

modium

Sextiliano

Sancti

pr

quartam
pr so- 30
et vini

pr solidis

.x.

pr solidis .xx. concessit

olivis

pastinandis

medie-

vero partes duas, et nec angarias, nec xenia, nec ^^

glandaticum, nec vascaticum.

pretio librarum .v. concessit in

CHRONICONFARFENSE.
Quinza casamenti Leonis Gondonis
cii

casalem Guesi

modium

Leganillo

Tuliano,

salis

in

alibi

modia

et

pr solidis

.xii.

.XII.

ad quartam
Veneri,
et

et

et

concessit

modia

et alibi

.v.,

.l.

.111.,

et

.vi.

Agutiano cum cc-

et in

concessit ad Testes suptus castellum

Postmontem

pr solidis .xl.

concessit in

ad Criptellam iuxta rivum Vallis Transarici ad quartam

pr solidis

quo

in

est

rocca ipsa

concessit

.e.

cum

Viaro, et

in

in

pertinentiis, et in Grassiano,

Muscini tertiam de his quc tenuit per scriptum Petrus Rai-

et in

25

Campadoni

pr solidis

ut supra.

cetera ut supra.

et

Tegora

nerius, et in

in

ad

in Capriolo

.l.

pr solidis .xx. concessit ibidem modia

cetera ut supra.

20 Tancia,

aliis

Antimi, et in Agutiaiivillo, de omnibus partem sextam.

clesie Sancti

pr solidis

cum

concessit in Turri medietatem ca-

Cesa Alpari modia

.xiiii.

in

pr solidis .xxx. con-

pr solidis .xL. concessit ad Nucellam,

15

concessit

.xl.

pr solidis .xx. concessit in

Crescenti! ad quartam

Campadoni

pr solidis .xxx.

solidis

.x.

Angano.

et in

pr solidis

.jii.

pr

modia

Alpari

Butum aquimolum.
IO modia

casalem Domnari.
.iir.

concessit Post-

.e.

pr solidis .xx. concessit ibidem

Cesam

rebus, et ad

pr solidis

pr solidis .xx. concessit in Campadoni et

.1.

Fontana Forme.

cessit in

et

Urbana modia

concessit in
5

tertiam, excepta ecclesia San-

Philipp!, ad quartana ut supra.

montem

67

territori!

Reatini, et in

Turrita, excepta ecclesia Sancte Marie

Pascano,

et in

Campadoni,

pr librabus

.x.

cum

Massacio

et

domnus Johannes abbas

petias

30 sano de

valle

solidis .e.

ribus

et

.III.,

domnus Hugo abbas

aliam ibidem.

lohannis Caronis

concessit montis

.x.

modium

et

.1.

Pharfam, a capite

Monumenta Antiqua

et

Pompeie

ipsis

in

suprascriptum rigum.

in Coroliano, et suptus

fundum

Cici-

ecclesia,

concessit in

medietatem.

Pompeie medietatem:

curritur

rebus.

aliis

cum eadem

pr solidis

in

^^ sicut currit

atque

concessit in Feclinule terre

Aqua Garrula que vocatur Pharpha,

sicut ab

aliis

concessit

lianum, in quo est ecclesia Sancti Donati,

pr solidis .XX.

pr solidis .lx.

Carsule.

Spelturano, et in

concessit in

Campo Cavallaro,
cum modiolo .1., et

in

inter

pr

duobus

a tertio rigus

Sali-

late-

pergens

montem Masse

Pharpham, ab aha parte

pr librabus .xx. concessit

viam alium modicum casalem,

et

me-

234 a

CHRONICOXFARFENSE.

6S

dietatem ecclesie Sancte Marie in Pisile, et medietatem aquimoli

iuxta Currisem, et

de

quartam

partem decimam,

Tribuco

castello

tatem, et in Sorbiliano
c.

2J4B

cum

Paterno modia

modia

.v.,

lidis

alias

Marcelliano modia .xxv.,

et in

Sancti

ut supra.

niano modia

pr solidis

.111.

Nazano modia

Caniano ad quartam

pr

.11.

ut supra.

modia quatuor.

niano, .excepto podio.

ecclesie

ibidem.

Casalicto tertiam.

quartam ut supra

in
;.

2JSA

concessit

non

tertiam,

pr solidis

in

15

autem

concessit in

.xii.

pr solidis .xx. concessit suptus

pr solidis .xx. concessit

pr librabus .lx. concessit in Ali- 20

et alias

et

modium

atque alias

cum

Lafriniano
aliis

rebus

medietatem olivarum.

Bucciniano modia

.11.

excepto
II

Sancti Benedicti
casale lohannis

pr solidis .xx. con-

pr solidis .xxx. concessit suptus

et

aliarum

solidis .XX. concessit in Salisano

Campo

pr solidis .xx. concessit 25

.1.

pr solidis .xxx. concessit in Hircule ad

Ripas Piniani super Pharpham

pr

.xx.

pr solidis .xx. concessit in Valeriano, sive Can-

nituro, et in Bucciniano

cessit in

.iiir.

pr solidis .xx. concessit suptus Ripas casalis Amponis

medietatem.

in

modia

pr solidis .xx. concessit in

Sanate Lucie quintam,

Luponis

pr solidis .xx.

solidis

Ripas casalem Amponis medietatem.

in Sorbiliano

io

concessit in Pusti-

.viii.

mundi partem

et vini

glandaticum nec operas nec xenia.

Quinza ad quartam

.vi.

pr so-

casalem

concessit in Bucciniano

pr solidis .Lx. concessit in Turri modia

concessit in

Agutianillo

supra.

ut

Gethulii

pr solidis
.x.

pr

res.

pr solidis .xx. con-

tria.

ad quartam

.i.

.XXX. concessit in curte

Anse ad quartam

me-

pr solidis .xx. con- 5

||

Quinza

Serrano clnusuram

cessit in

Cerquito medie-

et in

et in

Rescaniano modia

et in

et

pr solidis .xx. concessit casalem

.11.

ad Sanctum Felicem medietatem,

solidis .LX. concessit in

Nocla,

ecclesia Sancti Antimi, excepta

dietate oliveti et canneti suptus ipsam.

cessit in

ad

ante illum, et

terre

modia

rerum
.11.

quarumdam rerum

item, concessit

30

partem,

tertiam

pr solidis

Sabinensis.

medietatem.

concessit

.e.

casalem Ursi Morici tertiam, excepto casale lohannis Sabinensis.

pr solidis .XV. concessit in Cavallaria, et in

Cerquito

partem.

Sancti

pr solidis .xl. concessit

quod vocatur Campus

Brittonorum

in

ad

curte

quintam

tertiam

Benedicti

reddendum.

^^

CHRONICONFARFENSE.
item, pr

rum

solidis

Pantanula modia

Domnari modiorum
5

concessit

.1.

tiano.

pr solidis .lx. concessit ad

modium
IO Mandrili,

colle

Antiquo.

librabus

.x.

ecclesia ipsa et Sancti Valentini

olivarum medietatem

et in

concessit res in Cosce.

pr

quartam portionem.

et

de

pr so-

pr solidis .xx. concessit in Fisi-

Turri.

quartam

niano, et in Terentiano ad

in

et

.11.

Sanctum Stephanum,

concessit in Laniano ad

.XL. concessit in

iuxta

pr solidis .xx. concessit in Ba-

pr solidis .xx. concessit in xMontorio modia

riliano.

lidis

Galoniano

in

Cranica, excepto horto secus aquimolos,

et in

'

in

et

Aquam Calidam

pr solidis .xx. concessit ad

et in

Moranula

Aquam Latronum,

pr solidis .xx. concessit

.1111.

in

pr solidis .xxx. concessit in Teren-

et sextaria .vi.

.1.

Bobariam,

pr solidis .xx. con-

pr solidis .xx. concessit

.vi.

modio-

res

alias

et

pr solidis .XL. concessit casalem

.11.

modium

Pantanula modia

15

ibidem

item, concessit in Criptule.

.XLVir.

cessit in

.lxxx.

69

Pascha xenium
pr librabus

mundi tertiam

vini

et

et

pr librabus .xx.

.1.

collem

concessit

.xviii.

Ursi Morici tertiam partem, excepto casale lohannis Sabinensis.

pr solidis tercentis

20 dia

pr

.e.

solidis

in

Casule,

et

ad tertiam vini mundi

operas et

et

pr

xenia.

Postmontem ad Sanctum Cordianum,

concessit

Lafriniano.

pr

solidis

.e.

in

Lafri-

Postmontem

pr solidis .xx. concessit iuxta castellum

niano.

in

concessit

.xl.

Carbonianum, mo-

Privatim, et

concessit

librabus

.viii.

in Casule, et

et

concessit in Centu.

pr so-

II

25

lidis

.LXXX. concessit

terram

et

silvani

in

maiorem.

montem

ad

lidis .XL.

concessit in Canali

omnium frugum,
tertiam,

operas.

et

de

pr solidis

et

modia

luliano,
.xx.

cetera ut
.vii.

et

alibi,

concessit

et

Post-

pr so-

supra.

pr solidis

.xii.

con-

de casale Domnici ad quartam reddendum

excepto panico

olivarum

casale

pr solidis

Ventum ad quartam

cessit in villa Sancti Viti

30

Turri

et

medietatem,
.xx.

pr librabus .xL. concessit

semunclo,
et

concessit in

et

musti mundi

quintam de

lanistero,

Montaniano modia

Petrolum, casalem Petti

et

.xiiii.

Pulcre, ca-

salem Gambalii, casalem Trasonis, casalem Petri Alboni, casalem

35 Sabini Prodonis, casalem Luponis de Sancta

Petri Altrude, casalem

Reparata, casalem

Miccirini, et ecclesiam Sancti Sebastiani,

e.

2553

CHRONICONFARFENSE.

70

casalem Ferrarii, casalcm Gabelle, casalem Crescenti!

Postmontem

.XX. concessi:

solidis

pr

concessit in Sorbiliano.

concessit in Casalamantis, et iuxta

Marinianum ad quartam

et

concessit in colle

pr solidis .xl. concessit in

modia

item

et

.11.,

Carboniano modia

modia .11.

Grassiani

modia

modia

.vii.,

pr solidis

concessit in

.l.

Nazano modia

et

pr

.11.

pr solidis .xx. concessit in Cesa

pr pretio librarum

.vili,

predictus

Hugo venera-

abbas concessit in Sorbiliano, excepto medietatem ipsius podii,

quartam partem

ecclesie Sancti Antimi.

insuper alias res in

Cerquito, in Serrano, in Coroliano, in Noccla, in castello

buco, de

Amici partes

pone Lantrude partes

tres,

Lupone Lantrude

lohannis de

casale

casale lohannis

tres,

de

.111.,

de casale Teuzonis

partes

casale in Coroliano

partes tres,

res in

terrp

colle Attonis

partes

ibidem

ibidem modiolum

concessit in

modia

.1.,

pr

partes

de ipsius vineis
de

tres,

silva.

alia

et

librarum

partes

tres,

de

et

concessit

modiola quatuor,

alibi

modia

pretio

.1111.,

de

Gui-

casale
.111.

et

25

et petia

Acutianillo

in

modia

et alibi

.11.,

pr solidis triginta

.11.

et

.111.,

.111.,

de medietate molini

.xxx.

de 20

Facciano

de

Sabini

casale

de casale Noccla partes

.111.,

monte de Ota modia

dimidium.

et

et

.111.,

de

de Lu-

de casale Franconis Sorractati partes

pr solidis

tres.

modiola .mi.,

cum

Tri-

tres,

Nictonis

Lantrude

Luponis Anse partes

donis Taberneccle partes

partes

15

Luponis Miciliani partes

casale

casale Marini partes

et

de casale

tres,

de casale Franconis de lohanne

partes tres, de casale

2j6b

io

j|

bilis

e.

pr solidis .ce. concessit

.1.

.cl.

Acutiano.

solidis .L. concessit in

fundo

et

Pantanula

pr solidis .xx. concessit in

Montorio.

Veteri

modium

in

Marcilian,

in

quatuor.
alibi

Lega-

in

.vi.

pr solidis

.xii.

.x.

pr solidis

Bascano.

in Privati et

256 A

concessit

item,

cetera ut supra.

et

concessit

.xx.

soiidis

pr solidis

pr solidis .xxx. concessit in Acutianillo.

nillo.

e.

Mazano.

in

pr

Picti.

ibidem modia

duarum

concessit

in

.vii. et

30

Quinza

pr solidis .xx. concessit in Coroliano modia .xvi.

.1111.

dimidium,

et

ad

Peritura

modiola duo.

pr

solidis

.xx.

||

concessit in Valle Ceneraria ad quartam

similiter ad

mundi pr

quartam reddendum concessit

solidis

.1111.

in

Quinza

ad Ventura

reddendum.
et tertiam

partem vini $S

similiter concessit

ad tertiam

CHRONICONFARFENSE.
vini

mundi

reddendum pr

ad quartam

et

modiola

triolo concessit

.xii.,

concessit modiola .un.

5

amplius pr solidis .xx.

pretio equi

solidorum

et

in

Quinza concessit

res

in Moricello, et

et

eum.

ex omnibus bis quartam portionem.

campum

ad

Gethulii

Coroliano,

et

mundi pr

lidis

.vili.

solidis

20 pretio librarum
tiam partem,
et

alias

ordei et spelte

modia

.x.

et

res pr solidis

quartam

.xv.

et

Casule

in

in Ortelle concessit
||

modia

.11.

modia

reddendum

.xx.

pr so-

pr solidis .xx.

.1111.

pr solidis

et

.x.

et

modiola .xxv.

ibidem de ecclesia Sancti Laurentii

pr

illic

solidis

.1.,

musti lacunas

partem concessit pr

pretio

concessit

medium

librarum

.1111.,

.1.,

Cuphe

de castello

.xx.

ter-

octavam

et

Miana

in

.lx.

ad reddendum pensionem grani

modium

et tertiam

concessit res

de ecclesia Sancti Benedicti quartam

res

.iir.

Staberano iuxta res Leonis Scortia-

in

concessit tertiam partem ad quartam

vini

terra

et

curte San-

in

magistri lohannis concessit

pretio solidorum .xx.

Tribuci,

de aquimolo in Currise

iuxta

in

Cerquito, et

Cutri, et de castello

in

et

ibidem concessit

25

et in

Nocla,

partem,

quasdam pr

item, ad pretium auri boni

et in

lupum

vel

ibidem, et octavam portionem de podio in Sorbiliano,

in Serrano,

15

.1111.

ubi ecclesiam apostolorum Philippi et

IO et de ecclesia Sancti Antimi quartam portionem,

cti

olivetum huius

et

concessit medietatem ecclesie Sanctc Marie in Pisile,

.1111.

et alias res

Pi-

in

ibidem infra casalem Petri Altrudp

lacobi in hoc monasterio reservavit.

librarum

.xx.

Bucciniano concessit modiola

in

.xl.,

solidis

excepto ecclesiam

monasteri!, pr solidis .xx.

71

aliam

et

quartam concessit pr pretio duarum librarum,

et

pr pretio librarum duarum.

Magise concessit

quasdam

res,

de ecclesia

30 ecclesia
res pr

unum

in Petriolo

excepto castello Cuphi, pr pretio librarum duarum.

Sancti

Sancti

Laurentii

in

solidis .lx.

in

35 sionem

.xii.

musti

de casale

tertiam

partem

Benedicti quartam

et

partem, et de

octavam,

et

alias

fundo Turano concessit casales duos,

ipsius castelli, et de eius rebus

in

Ortelle

Carincionis et alium Puliani.

librarum

et

aliam quartam

in Bucciniano

duodecimam partem, pr

Loriniano quartam

mundi lagenas

medietatem

.xx.

Lani:no octavam partem rerum

pr

pretio

pretio

partem ad pensolidorum .xxx.

et ^cclesiarum Sancti

Stephani

e.

257 a

CHRONICONFARFENSE.

72

Valentini, et de alia quarta parte quartam portionem,

et Sancti

in

monte Cisterne duodecime

e.

257 B

pr solidis .ce.
et

partis

Urbana suptus ecclesiam Sancti

in

xenia

in

||

medietatem,

partem

et

sextaria

et

pretio librarum .x.

et

medietatem pretio solidorum .xxx.

modium

troriolo

dimidium

et

niano ad Salam modia

pardi pr solidis

modia

in

pr

.V.

Bucciniano

in

duarum.

librarum

et

dimidium pr

et

pr

.x.

quartam

et

xenia

modia

pr solidis .Lx.

.11.

Miana

res

in

in

.xx.

ad

villa

res pr pretio librarum

quasdam pr

ripa
in

a ripa

mundi

||

et in

rigum Grassianum, medietatem pr

.v.

pr solidis .xx.

pretio librarum
lidis .xl.

.v.

in

in Scappliano

solidis .XX.

Grassiano

in Salisano
et

in

in

et

pr

in

et in

in colle

et

Coniolum
in

a
et

Centum 30

Hominis Mortui

modiola .lxxxvi.
res

pr

pr so-

quarumdam rerum tertiam partem pr

similiter.
in Usano quoque similiter.
quasdam

25

monte super ipsam

Cerro de Cruce quasdam

Salisano

in Tri-

et dimidie.

solidis .ce.

Canali

xenia

res

rigum iuxta Roccam

in

20

Albuciano casalem Lu-

Salisano in

Corvara venientes

solidis .x.

duarum
in

solidis .xx.

concessit res pretio librarum duarum.

in

vini

Caprara venientes in ripam Ferularam

modia

operas

et

Sanctum Laurentium

Loreniano modia .xiL pr

ponis Ceci et Isonis Pazi,

Roccam,

Serrano

item, ibidem

Monte Aureo quasdam

quasdam

15

casalem Sabini Lu-

et operas pr solidis

biolo

in

curte Sancti Benedicti ad quintam pr so-

solidis .lx.

in

.xx.

in

solidis .xl.
et

Achi-

in

solidis

Pe-

in

pretio solidorum .xx.

et tertiam

.LX.

io

Monte Opuli

casalem Ramponis ad quartam

solidis

in

Noclam

ad

res, et

Caniano

casalem Andree,

et

item, ibidem

lidis .XX.

in

in Teste res ad

.e.

pr solidis .XV.

238 A

.iir.

Hominis Mortui modia

casalem Leonis Parre,

tertiam

pretio solidorum .ecce.

et alias res

.1.

mundi

.x.

alias

Canali casalem Omari, et super Canali

in

casalem Gennonis

Pharpha

in

Postmontem con-

et vini

pretio

.x.

Leonis de Cesa

Serrano casalem

c.

in

xenia et operas pretio solidorum

modiolum unum

in Grippe, et

et

Agello terre petias tres concessit ad quartam

operas pr^tio solidorum .xx.

et

ipsa ecclesia, et

aquimolum

Viti

casalem Ursi diaconi ad quartam

cessit

colle

cum

AtrianOj ubi est ecclesia Sancti Blasii,

et in

res pr solidis .e.

item,

3^

CHRONICON FARFENSE.
in

Bacciano quasdam res

portionem pr

quartani
5

pr solidis

.i.

vineam

et

solidis.

Nazanum,

ad

gines, et

et

ad quartam
xenia

pr solidis .xx.

Fabruciano concessit quasdam

IO

Sanctum Alexandrum

ad

niano modia

.in.

in

15

Guinelde

colle

Morazano concessit quasdam

res

mundi

ad

[i]n

Loritulum,

et

unum

et

modium

.xvi.

pr

res

amplius pr

20

lidis

.XX.

niano

et

solidis

in

Miliano

in

Pantanula modia

in

Mariniano pr

pr solidis .XL.

in

solidis .xx.

25

montem

ad

item, ibidem

tiam

quartam

et

de olivis medietatem

et

in

pr solidis .XX.

in

lidis

.XXX.

Sancti

in

modium .1. et
modium .1. pr

eo

pr

iuxta ipsum

Bucciniano con-

in

solidis

.xxvi.

et vini

de operis

tertiam

.xl.

item,

ibidem modia

Mazano Postmontem pr

Stephani et Sancti Valentini in

so-

in Lor-

Post-

in
solidis

.xx.

mundi

ter-

et

de xeniis

.111.

in

pr so-

de ecclesia

solidis .x.

Laniano

in

.x.

Cripta Terentiana pr solidis .lxxx.

Bucciniano pr solidis

30

res

Mozano

ad quartam

et

tertiam

quasdam

mundi tertiam pr

vini

res concessit

alias

mundi

Canali modia duo pr solidis

Quinza ad Sanctum Valentinum

in

.xl.

solidis

pr solidis .xxx.

.vili,

castellum, et in Coriliano, et in Cospiano.

cessit

quasdam

pr solidis .xx.

in Pustiniano

ad Tres Virgines

.xii.

in Pi-

.x.

casalem qui nominatur Arci,

et xenia.

pr solidis .xxx.

.1.

in

Privati, ubi est ecclesia

tenentis lohannis Panis Calidi, ad quartam et vini

pr solidis .XXVI. et operas

et

Monte

in

ipsa ecclesia concessit

quasdam

operas

olivis et

pr solidis .lxxx.

res

cum

concessit

||

de

et

Monte Aureo modia

in

Rigum Siccum

Teste ad

res

pr solidis .xx.

res pr solidis .xxx.

ad Tres Vir-

et

concessit res pr solidis

Sancti Cipriani, et in Meiana

Lucie

Sancte

concessit

Frasso, et

in

item,

.l.

quasdam

tertiam partem vini

et

Turano,

in

in

solidis

ecclesie

et

Leganillo

in

pr prctio librarum trium.

et

Bacciano quasdam

in

.x.

medietatem ecclesia Sanctc Lucie pr

res et
in

modium

Salisano

73

et

aliis

rebus

Miana concessit

ibidem quartam portionem pr

solidis

.e.

quasdam

mundi

tertiam et operas et xenia

et

res

ad quartam

et vini

de olivis pr solidis .xx.

4.

in

in

Mosileo Postmontem pr so-

pr solidis] Cos nel testo, sen:^a la cifra rispettiva.

Cbron. Farf.

IL

5*

e.

238]

CHRONICONFARFENSE.

74

Bucciniano quarundam rerum

in

.XX.

lidis

sextam partem pr
e

2?9A

res ibidem, et

Coniolo

in

aliarum rerum

tria et alias

Rugiano,

ubi dicitur Cese, et in

Rustica minore

ibidem, et Villa

Bucciniano modia

in

pr solidis .XX.

||

Lumerano modia

in

ecclesie

et

de ecclesia Sancti Salvatoris in Capriolo,

pr solidis ,xxx.

alibi

et

solidis .xv.

ipsius

et

.xii.

medietatem

pretio librarum trium.

Monte Aureo quarundam rerum medietatem, et casalem

in Turano casalem
lohannis lacta Coppa pretio librarum .v.
in

Azonis Scarpa Veccia

et

res pr

alias

niano quasdam res pr solidis .xxx.

solidis

Pantanula pr

Coroliano

in

solidis .L.

ecclesie Sanctc

Lucie, ubi

terram in Buto.

busdam rebus duas portiones quarte

Ade

Fixiniano,

Currisio

cum

in

et

Casalicclo,

ad Tres Virgines

medium pr

medietatem

ibidem

Barlianum
solidis

in

in

Lafriniano

.XV.

Campus,

||

sextaria

solidis

.vi.

.xx.

Cavallaria

[i]n

quasdam

et

in Bariliano

de

I.

et

in

et

res pretio

li-

pr solidis

in

.e.

.vi.

et

25

in Ortelle
.1111.

Fulconis Ferrarli

ad

pr

duas

octavam partem, 30

Postmontem suptus castellum Antiquum mo-

sextaria .xi. pr solidis .xv.

Mariniano modia

.11.

pr solidis .xx.

in

Cranica res pr

mundi

et

de olivis

.11.,

et

in Casule res pr so-

quartam omnium frugum ^^

in
medietatem et operas .vi.

in Serrano pr solidis .xx. ad

et tertiam vini

20

Gabiniano

de casale Sancti Stephani in Laniano modia

solidis .XX.

.X.

.v.

Albiniano modia

casale

.i.,

pr solidis .xxx.

pr solidis
in

modiuni

pr solidis .xx.

.11.

Lafriniano pr solidis .xl.

et in

pr

res

solidis .XV.

diolum

lidis

ij

casalis

Baniolo modia

partes ad quartam, et de olivis et vino ac frugibus

in

qui-

porriones aquimoli in

vocabulo Hirculi modia

in

ubi dicitur Bassianus

pr

cum

et

in Tribiliano, et in Castel-

Casule quarundam rerum medietatem

alias res
259 B

Pisile

in casale Sancti Stephani

.xxx.

in Fiorano, et ubi dicitur

e.

et tres

pr solidis .xv.

solidis

brarum trium.

in

partis et

terra pr solidis .cl.

lione pr solidis .lxxx.

et

in

.e.

medietatem

et

Marie in

io

Mallia Vacca, et ad Mirtetum, et in Formillo, et in Centu,

in

et

et in

duo aquimoli communales,

sunt

ecclesia Sancte

de

solidis

casalis,

Bucci-

vocabulo pr

ipso

Nocclam pr

ad

et

medietatem unius

curte Sancti Gethulii

in

in

ibidem

et alias res

et alias res

solidis .lx.

.xl.

CHRONICON FARFENSE.
Campo
unum,

Centu casalem

Arsicio, et in Casarina, et in Calcarla, et in

de silva

et

nis, et in castello

et

de colle Augusti,

Tribuco,

et in

Serrano de casale Burro-

et in

Fisiniano de silva et arboribus pr

Sabbonis quar-

casale Sancti Laurentii de casale

in

solidis .L.
5

75

tam partem pr

solidis

.xv.

in

Hugo

Paterno quoque domnus

abbas prefatus concessit quasdam res pr solidis

.l. ^').

Item, relatio constitu tionis domni H[ugonis]

abbatis^*).
Audite, fratres dilectissimi et domini mei amantissimi, quod

IO

modo coram Deo omnipotente et domina

nostra Maria perpetua vir-

denique

gine profiteor vestrp sanctitati.

cupiditate honoris captus venire auderem,

pape

15

et studui

eam

cum

hanc abbatiam

in

pecuniam

hoc ingemiscens cogitare

monasterii redintegratione,

si

et per

fructum

ut plures

20 carnem

iste

monachi

in refectorio

locus in

omni

si

aliquem

cum maxima

seculariter et

manducantes

religione pene destitutus,

perrexi igitur

lascivia forent,

viventes.

et irreligiose

vesti-

suum libitum
primo ad Sublacenses monachos et huc

menta quoque non monachica sed quasi

ferentes.

hoc misereretur

possem ad huius cenobii recuperationem.

Erat enim tunc

ita

forte michi propter

de huius

et

sue sanctissime Genitricis intercessionem

efficere

me

post h^c, recognoscens

acquirere inique.

graviter deliquisse, cepi de

Deus

domno

optuli

ad

laicalia

inde sustuli aliquos quia michi aliquantulum videbantur incedere

melius.

sed non multo post

Le concessioni elargite dall'abnel Larc^isono registrate

bate Ugo
^
'^
^
(l)

torio dalla e.

evi b

alla e.

eorum cognita

ut

nepta esse videtur, in

Deo vero

spiritualis

filia,

^"^^^ ecdesiam Sancte Marie

in

Graiano

Per questa relazione e

per la

cum omnibus

eius pertinentiis.

CLXXxvii a

una aggiunta del monaco Todino

e. ccclviiia
Tra
largiqueste
alla c.cccLXXiiB.
zioni aggiunte si trova alla e ccclxviia
il documento seguente, senza data, che
mi par bene di riferire:
e in

nipote di Gregorio dalla

Ad

non

religione,

laudem summi Dei. ego Hugo abbas

monasterii Beate Marie siti Sabinis, quod et
Farfe nuncupatur, Consilio et consensu fratrum nostre congregationis,cuidamabbatisse,
Orie nomine, que secundum carnem nostra

(2)

Exceptio relationum, vedansi

osservazioni

che

leggono

si

le

nelle

note i,p. 55, e i,p. 6r del voi. I. Qui

poi vuoisi aggiungere che questa R e-

latio non di mano di Gregorio di

Catino,ma scritta a caratteri pi grandi
^|^^

imitano

la scrittura d

Gregorio, e

alquanto posteriore ad essa.

ceptio invece

_
La Ex..

scritta da Gregorio.

240 a

CHRONICONFARFENSE

'jS

e.

240 B

desiderabam

II

properavi

sinense

cenobium

inveni

similiter

monasterium regularem tramitem observaret plenius.

ceu sitiens

abii,

et

quosdam

illinc

quorum me etiam

sivi.

quod non

tunc relatum michi est quod Ravennate

commodum.

cernebatur

quo

in

dein ad Ca-

perfectionem.

in eis reperi regularera

ego autem

qui religiosi videbantur acqui- 5

incondite ferocitati in tantum subdidi,

eorum

ut frequenter ab eis disciplinarer indiscrete pr

cottidiani

victus aliqua defectione.

Que omnia

iccirco

daretur et mei exemplo

quidam sanctissimi
cenobium, qui

alii

viri

meum

et

michi venia peccaminum

erudirentur.

inter ea supervenerunt

sustinebam ut

et

io

patres Cluniensis monasterii in hoc

desiderium de huius monasterii recuperanda

perfectione cernentes, valde edificati laudaverunt, et quali':er ad

magnum

pervenire possem proficuum, utillimum spiritualiter michi

consilium dederunt.

15

Quorum postremo compunctus

hanc abbatiam amitterem
perem.

itaque ut

et

penitentiam ab

e.

241 A

omnimodis

michi sanctissimum consiUum

meam

libentissime suscepi, et quaHter

nasterii

eis

congruam

susci-

dignam penitudinem perficerem me admonue-

runt et ne abbatiam dimitterem

Quod

admonitione, dedi operam ut

interdixerunt.

discrete illatum ab eis

salvajtionem et huius

20

mo-

recuperationem possem adimplere precipuorum ortamine

confratrum

et

suffragio fultus, sicut infra scribitur exercere et or-

omnes

dinare studuimus, adiurantes et optestantes nostros

succes-

sores et huius monasterii futuros fratres et seniores per tremendi

modo communiter

examinis terribilem diem ut quod

25

statuimus non

ducant in aliquam minorationem aut violari temptent, ne exinde

in die iudicii

nem

et in

In

rationem reddentes pavendam recipiant damnatio-

hoc seculo Deus

nomine Domini.

Pharphensis cenobii

dum

illis

inferat

debitam ultionem.

ego

Hugo humihs

per

Dei omnipotentis pietatem reco-

et

gnoscerem gravissimum crimensymoniace hereseos

indignus abbas

me

incurrisse,

data pecunia pr huius honore abbatie, digne confessus

penitentiam suscipiens

eandem abbatiam

in

30

sum

et

manibus sanctorum

patrutn presentium Odilonis et Guilelmi Chiniensis aUiii

mona- }^

CHRONICON FARFENSH.
me

refutavi et deinceps

sterii

77

quiescere et continere ab ea

fdeli

sponsione promisi.

Tunc

Cluniensis

prefati

||

in

in

monasterii sanctam

consuetamque religionem

hoc nostro monasterio introducerem,

vaierem iuxta huius

et

le

eis suscepi, et

viriliter

tamquam

e.

342 A

ab ore

atque constantissime studui per-

unde presente venerabili sanctissimoque episcopo A. sanctp

ficere.

Romane

Ecclesie

^'^

convento, statuimus

et prefatis patribus

confirmamus

et

gionem Cluniensis monasterii

moribus
15

241 B

quam

facerem retinere.

loci possibilitatem

e.

proutcunque plenius

iussionem, a nostris ortatus precipuis senioribus,

divino ab

futurum utentes

hoc peccato hanc michi indixerunt penitentiam, ut

Consilio, pr

magis congruo buie monasterio

iili

et

in

omnique nostro

religioso

eandem predictam

ut

reli-

ecclesiasticis et dignis

officiis

confratrum cultu vestium sive copia victus cottidie

in sanctis soliemnitatibus, in

quantum huius

et

Deo

loci possibilitas

administrante exigerit, in hoc monasterio deinceps sagacissime et

constantissime

teneamus

nostro successore vel

omnimodis observemus,

et

huius monasterii prelato in

quam

struatur aut transgrediatur.

omnia

dinos totius alvei

Pharphp,

Que omnia

manualia Tornane

gualdum Catini cum gualdo

si

de-

et libentissime obser-

totius abba'tie oblationes et decimas, et

Sancti Viti, et

25

quoquam

omnes mortuorum

et

nullo

sancimus eius regimini

custodiat, confirmantes

||

vero nostrani constitutionem ut

20 omnis noster conventus voluntarie suscipiat

vans per

et

et

molen-

Granice ac

circuitus huius loci.

quis abbas aut prelatus vel subditus causa ty-

rannice damnationis aut favore sublimitatis secularis destruere aut

in aliquo

minuere quocumque ingenio presumpserit, vel consilium

dederit, aut

chilum

submissionem

deveniat,

et in

fecerit,

iram

prelatura eius defciens ad ni-

incurrat

Dei omnipotentis donec

30 vixerit sub perpetuo permanens anathemate, et in tremendo iudicio

cum Inda

tionem

nisi

imbeciUitas
II.

(i)

sacrilego et Dei traditore eternam recipiat

digne penitens emendaverit,

vel loci

Romane]

impossibiUtas sive

Cosi nel testo; prohahilmente

Anuilfo Remensi ;

cf.

et nisi

damna-

forte aut fratrum

temporis aliquid remitti

Remensis

Jaff-Lwenfeld,

Rt^g.

pontificum, n. 3908.

CHRONICONFARFEKSE

yS

OD

quod tamen nullo modo

cooerit eeestas.
et

equa concordia

communi

coram

earum observatores

assensu

constitutiones

cum vene-

G[uilelmus]

et

corroborarunt,

se editas

optantes

ut

eternam percipiant remunera- 5

paradiso

in

vero

has

fiat.

0[dilo]

patres

A.

episcopo

rabili

discretissime

sanctissimi

predicti

nisi

tionem.
e.

Sed

242 B

et Silvester

secundus apostolicus postea collau|jdans sua

auctoritate confirmavit, et penitentiam pr

quemadmodum

canonice indixit

e.

eodem peccato adhuc

eius habetur decretis.

in

relationum domni Hugonis

quas dehuius monasterii diminutione

Incipit exceptio brevis

245 A

abbati s,

pdere

curavit(').

Iterum iterumque compellor

pueque

miseria

quam

a spiritualibus senioribus,

preci-

iugiter patimur, aliquid disserere

adhuc

de

de nostri monasterii diminutione.

et

nunc de

sculo

quantum

in

contigit,

ista

bono incepto proposito

hominem iustum

Omne

gaudium

incideritis

quia

ille

temptatio

^^\

figuli

opu-

priori

mecum

declinetis, sed illud

Vasa

vos

quod
quod 20

probat fornax,

itemque lacobus apostolus

existimate, fratres,

cum

ij

distuli,

nullo pr hoc titubetis, neque tedio,

Scriptura dicit prc oculis habeatis:

et

prius

antiquitus

non

parere

illis

verumtamen

differam.

fratres, ut in

absit, defecti

Deus,

largitus est

enim que

illa

que noviter pululavit, ipso opitulante,

non

inserere

admoneo,

io

in varias

temptationes

volo etiam vos absque ulla ambiguitate credere,

^5).

qui dispersa, ut nuper audistis, huius monasterii a pes-

simis Paganis redintegrare dignatus est ad statum

quem

25

cernitis,

bene poterit congregata custodire a pravorum Christianorum insidiis.

tamen

si

non

egerit,

quod

absit, culpis facientibus nostris,

non miremur, cum sciamus scriptum: Ecclesia Dei

decrescit .

ipse

enim creator

celi

et

terre,

gubernet suo potentatu, tamen pre cunctis

e.

243

ri

dilexit,

de qua

Psalmographus

{i) V. la nota 2 a p. 75

volume.

di

questo

j;

dicit:

(2)

aliis

crescit

et

quamvis omnia 30
locis Hierusalem

Deus autem rex noster

Ecc.

XXVII,

(3) Iacob.

I,

2.

6.

CHRONicoN

operatus est salutem in medio terre

um-

ipsa quippe est

^').

79

caput terre repromissionis

totius orbis et

biliciis

farfensj:.

de ipsa elegit

patriarchas, prophetas, apostolos, evangelistas, et

quod maius

omnibus, ipsam honoravit sua sancta

morte ac resur-

sepulcrum

rectione, ut eius

etiam
et

et

nativitate,

usque liodie

ascensione

testatur.

adventu Sancti Spiritus eandem nichilominus

cum tantum eam

nis, peccatis

dum tempus

dilexerit,

habitantium

est

illustravit.

venit eius consumatio-

in ea facientibus, funditus permisit everti.

nullus etenim locus desolatur, nisi ob malitiam in eo habitantium.

IO in hoc denique cognoscere possumus quod Deus amplius dihgat

salute

animarum

cum infernum

penetrasse

eterna

quamtemporaha, magisque curam gerat de

quam

de caducis et transitoriis rebus,

dicatur propter salutem

expoliato, cunctos

animarum ibidem degentium.

inde iustos

abstraxit et

omnes

iccirco autem, fratres, hec dico, ut in

15 reliquit.

Dei exempla sequamur,

et

inferno
ibi

enim

peccatores

quantum valemus

non tantum de damno secularium do-

leamus rerum, quantum de perditione animarum.

quapropter

recurramus ad Christi

auxiiia,

itaque prelibasse sufficiant;

I
20

Johannes

si

eius sequi

dictum,|| deditque

ei

ei

Theoderandam uxorem

antecessor

gubernabat

hoc

monasterium, ut
prefata

tibus.

ipsi,

(i) Psahn.

LXXIII,

12.

sciunt
cibariis

per se suosque fideles

et eius

filiis

sicut a

aliisque consortibus.

manum

abbas, et que

prioribus acquisierant abba-

quotiens abbas proficiscebatur longius,

rehnquebat ad custodiendum,

multi

Theoderanda de

roccam vero desursum tenebat ad suam

tenebant

comitatum Sa-

abbas autem tenebat tunc castellum

30 Tribuci, cum Martino Riconis

est

et

qui veniens Sabinis, habi-

et deliciis diversis familiariter serviebat, et

deorsum

nobilem, fHam

tunc temporis lohannes abbas no-

secularibus actibus deditus; cui

frequenter loqui satagebat.

satis

marmoreo

et plures alios.

25 tare cepit in castello Arci.

ster

maior, ingressus pa-

est

quendam nepotem suum nomine Bene-

Crescentii qui vocabatur a Caballo

binensem dedit

hec

vestigia,

tandem veniamus ad causam.

igitur papa, qui appellatus

paticum*^^) satis exaltavit

volumus

et recipiebat

(2)

cum

An. 985.

suam partem
reverteretur.

illis

ipsi

e.

244 a

CHRONICONFARFENSE.

8o

autem erantvalde asperrimi

et in diversis malis nequissimi,

eundem abbatem dedecorantes

depredabantur, et

viatores sepe

ideoque

qua commotus mestitia centra eos, suasusque

contristabantur.

veneratione et obsequio prefati comitis eiusque coniugis, sperans

unum ornamentum

etiam
ab

nem monachum
244 B

et

Ursum canonicum

Lupo-

sciente preter

qui de Male Passia dice-

ornamentum

dare ut promiserant

ipsi

missale, quod, ut fertur, mirabile erat valde, pretii triginta libra-

cum

idem scriptum corroborare

tunc ipse comes

voluit.

sua uxore cepit callide moliri ut illud acquireret castellum,

quia per vim nequiverant, eo

astuti erant.

itaque

fecit

runt, eosque

quod

cum

eis

qui tenebant feroces et nimis

sacramenta qualia

capientes, in

ima

acceptis pecuniis dimiserunt.

Sancti'Gethulii, cui

apprehendit; et a
aliis ibi captis,

fliis

sufFulti,

in

acquisivit predi-

Lotharii scriptum de

illi

autem qui reman- 25

unum annum

245

predicto comiti eiusque coniugi.

quo

propinqui sui

duraverunt.

vero, accepta pecunia, prefatus Seniorictus dedit

e

quod

quia terram censualem nullus po-

adiutorio cuiusdam Senioricti

per

post hec

ipsum castellum

ingressi,

||

cuncta vicinia

Romanorum
Deo permissa

nostrique monasterii predia et Sancti Andrec atque

sibi

quc omnia non sine causa

subiugarunt.

Omnis

sunt; dicit

enim Scriptura:

tur

que audiant divastatores ecclesiarum

))

(^).

(i) Intorno ad
si

veda

alle

pp.

Orso
14

di

e 95

Male Passia
di

20

diaconi de castello Tribuco, et

Gregorii

interdicit,

Arduini,

curte

abbas concesserat pr stupro ubi illum

licentia patroni alieni dare.

Tribuco,

filii

fliis

ut fertur,

qui ab hoc monasterio scripta habebant.

factum lex omnino

serant

Adam

qua captione

in

Comes cum sua uxore ab

test sine sui

15

carceris mise-

runt et vinculis ferreis religaverunt, aliosque triginta,

ab

quesie-

ipsi

ad castellum Arcis ubi habitabant venire fecerunt.

quorum prudentiores duodecim

ctus

io

avunculi eiusdem comitis, nec

rum, quia fuerat pape lohannis

ipse abbas

dicunt tertium genus de

solummodo, nullo

sed cum||nollent

batur(').

promissum accipere

sibi

officii

Romani

scriptum quod

eis, fecit illis

predicto castello Tribuco

c.

misse

questo

qui se exaltat, humiliabi-

volume
(2)

et

e nel R. F.

Lue. XIV,

il

11.

persecutores

documento 658.

30

CHRONICON FARFENSE.
pauperum,

defensor illorum.

et

predia vero que a supra scripto

nostro abstracta sunt monasterio h^c sunt

comite

thulii,

quam duces

Spoletani Faroaldus

integrum, quod Milo

nasterio

concesserunt.

fundum

Cutri.

IO

et

fundum

scentius: ex quibus lohannes

voti causa per

fundum

Ser-

Domnella diacona buie mo-

fundum Verrucule.

Canali.

autem comitis Benedicti fuerunt

Predicti

quodam anno

lohannes

filii

Cre-

et

in vigilia sancte

suum missum mandans duodecim

Marie

solidos fecit po-

nere super altare ipsius, quos sacristanus assumpsit et inter

vota reposuit, nichil interrogans.

ij

cens

Dicite

non debui

abbati, ut solidos

alia

duos

autem

faciat

die

alia

mandavit

di-

michi reddere, quia

decem pr pensione dare.

nisi

Ge-

mo-

fuerat, nostro

domini Thome.

nasterio contulerunt temporibus

in

curtis Sancti

eiusque successor, dato

concambio episcopatui Reatino cuius proprietas

ranum

Deus

custodiant se a depredationibus corum, quia

et

advocatus est

8l

hoc ingenio

frau-

dulento ab hoc monasterio ablata sunt prefata loca usque ad no-

strum ingressum.

ipso denique

Comes iussu Ottonis

20 nimis

anno

interfectus est Crescentius

||imperatoris et Gregorii pape, ut audistis, qui

districte placita infra

Romam

quorum

exercebant.

territus

pavore prcfatus comes qu^sivit nobis pactum, imperatore ac papa

scientibus,

com duobus

thulii
et

et refutavit

ego rogavi

quo

25 buco,

illi

facto

medietatem

casalibus,

curtis

et

ecclesie Sancti

unde brevem testatam habemus(');

tertium genus de

Rome, prelibatus

alia

medietate

cum

castello Tri-

Crescentius venit illuc levitatis

quem imperator et papa capientes, iusserunt

redderet Cerem illis quibus abstulerat, quorum fuit.

patri eius,

causa.
ut

presentia

eorum promisit

quo

ilio.

30 runt,

et

cum

ipsam civitatem,

(i)

ire

ad Cere, eo pacto, ut

flium eius

29.

me

Sopra

irati

eum

si

comes Benedictus

o di ilio

si

propera-

reddiderit michi

recipiat flium et stet finis inter vos

tibi

sin

autem,

restituam Tribu-

vede un lieve segno come d'blreviaxione

illos ?

An. 998; R. F. doc. 428.

Chron. Farf.

II.

fugiit

Veni me-

precepit, dicens michi:

suspendi faciam ipso vidente, et

la

post

tunc in

Roma,

se facturum; et egressus de

viso imperator ac papa nimis

papa seenni

G-

e.

245 B

CHRONICON FARFENSE.

82

cum.

246 A

cum

ad furcam duceretur

manibus oculisque panniculo

strictis,

videns

civitatem et liberavit filium.

co die

Romam

cum
e.

tunc

et

die sequenti Sabinis venissemus,

comes

illud prefatus

appare ab

et

quoniam numquam

verumtamen

appare.

biscum

donec

stetit,

nobis fecit;

eum

sumus.

et

firmavimus

nostris

legatos, ut acciperet

advixit, et

tertium genus

stat

nuUam molestiam

non audebat, quia

in

sine

legaliter

comes no-

de prpdicta curte

regno imperator

lohannem

et

Crescentium

comitis uti dilectos consanguineos amare cepit.

erat.

predicti

filios

completis vero

post hoc duobus annis, Crescentius supra scriptus abstulit nobis

eandem curtem, nec

eius fecerat ex corde,

unquam

si

mala ipse ac

nedicti tulerunt

est recordatus

anathema quod pater

suus heres a nostro monasterio

castellum

casales tres.

partem tertiam

libellarii.

duas nostri

Sancti Be-

quoque Buccinianum 20

est nobis,

et alias

Campo

Johannes, de

frater eius

supra scriptus Crescentius furatus

quo tenebamus

de

cuncta etiam ultra

Farfam redegit dominio suo, etiam nostros molendinarios.

Buccinianum delegavit quondam

stellum vero

nomine Theoderanda,

per cartam una matrona

sulis

Romani, pr anima mariti

Romanorum

pore Alberici

comitatum
e.

246 B

!|

modo

de curte Sancti Petri,

finem

et latus

iUi

Romano

An. 939;

/?.

Gratiani con-

ei

25

tem-

Sabinensem

vero dicunt adversarii nostri quod

proxima, qup Salla vocatur.

Sancti Petri, ut

F. doc. 372.

Cf.

I,

si

vero

modo

65, nota

quodam factum papa

af-

domnus Crescentius

dicit,

I.

sit

ad quod

de ipsa Salla, quod dat Buccinianum,

ad ipsam curtem.

illud sciebat esse

(i)

flia

qui dederat

refellendum acquisivi antiquum privilegium a

nobili

huic monasterio

sui Ingebaldi Francigenp,

principis,

ca-

quod castellum Campo abbas genero suo Azoni

(0.

ludeo postea dedit;

cuidam

15

post hoc nobis nostrisque hominibus multa

abstrahere vellet.
inferentes

io

ipso imperatore, Johannes Crescentii filius ordi-

natus est patritius; qui

turpiter

frmatum nobis mandaret.

in supra scripto pacto prefatus

licet vellet,

Mortuo vero

reversi

quapropter ab omnibus legem scientibus non

sed facere noluit.

ignoratur,

ilio
||

pater, reddidit

talia

manibus

tertium genus, et nostros direximus ad

post tergum

ligatis

cur de

ilio

cartam

30

CHRONICON FARFENSE.
Adam

acquisivit ab

nostro libellario,

dentibus cunctis Buccinianensibus

Interea contentio

omnes

quod

anno

annum; quo minime

tertium

gratis fecerunt consecrare a

memori^

papaC*), qui

15

et

omnia

fliis

et

fecistis

in

illis,

preter

sancte

dixit,

Mari^

Deo

Quoquo

per triginta

habemus de

teri ipse et

illa

deinde

vos

nisi

per

caritatem

unde prpdictus papa contra

illa

obses-

sed displicuit

Itta

predicto abbati Guidoni

cum

ilU

pacto ego teneam terram alicuius

hoc enim nos

et

pater noster factum

tandem vero rogatu Grimaldi presby-

confirmaverunt eandem refutationem

autem Crescentius firmavit ipsam brevem

16. sollenitate]

venit

annos absque pensionis redditione, mea

curte .

uxor eius

de aha medietate

(?)

renuntiavit medietatem ipsius curtis, ut vo-

^^\ et

postea erit proprietas.

stea

Petri

tunc venit Crescentius in assumptione

placuit.

hoc, et iratus dixit

ecclesia

30

||

revelatum fuisse cui-

verat, et misit fratri suo, ut et ipse confirmaret.

Tribucum

Crescentii obsidebatur in

post hec vero eruitur frater eius ab

est.

sione, prout

triduo ieiunastis.

et

^^\

comitis.

servo Dei quod suus frater lohannes non evaderet

vos iratus

25

Rainerius

Benedicti

eorum

orationem monachorum Sancte Marie.

20

et

domnus Benedictus bone

est

frater

ad nos supra scriptus Crescentius,

di-

vos autem

tunc in sollenitate sancti

turribus Penestrini montis.

ipso

usque in

et

lohannes patricius

castella

Buccinianum; lohannes etiam

dam

quem

et altero

ilio

contrarius extitit

ablata itaque sunt ab eis

rogavit me, ut

papa lohanne, pr nostro amore

quoque mortuo, ordinatus

patricio

ubi, cooperante

veniente, dimisi illam.

domnum Guidonem, quem

IO elegistis

prestolarer,

illuni

expectavi autem

esse.

multum

qui

me

istam abbatiam

refutavi

illi

scitis.

usque ad suum huc adventum

cebat

qua

orta est nobis in Marchia, pr

alia

vi-

Deo, rege omnino placato, occulte

pr peccato

Azonis ludei,

prcdicti

filio

montem ad Heinricum regem;

oportuit ire ultra

5

83

(5)

et ipse

po-

refutationis etdedit

abbas firmavit tertium genus

castello et dedit

illi;

et

taUter fecimus

Cos nel Usto.

(i) Cf.

I,

66, nota

i.

(4) 15 agosto.

(2) Cf.

I,

67, nota

I.

(5) 22 agosto 1012; R. F. doc. 628.

(3)

29 giugno.

e.

247

a.

CHRONICON FARFENSE.

84

finem.

me minime

quo

in

Marip monachus non

nasterio, Sancte

mo-

qua de alio existens

subscripsi,

fui, et

dimissa abbatia extra-

neus factus sum.

dum

In hoc stetimus, usque

e.

247B

imperator venit

et

^^\

coronatus est

cui obvius fui

Papiam; cumque venissemus Ravenne, imperator

cum omnibus

cogere

||

me

maxime

cepit, et

Odilo abbas, ut reciperem abbatiam

Romam ad
nam

sinodum

sed non acquievi usque

^^\

venit, prpcepit cunctis abbatibus et episcopis,

res perditas
vel a

suarum pcclesiarum,

quod

quibus detinerentur.

nisi

ab ipso Guidone, qui

a nullo abbate

preceptum.
runt:

ego

deinde venimus

et

feci.

coram iudicibus romanis,

donum

donum

nullo

aut

abbas

modo

valet

deinde

acquirat.

monasterii castella .

predictus

ab imperatore non habuit nec

qui

date michi vestros milites, qui

et

inter alia vero pro-

haberent scriptum de prpdicto castello,

manos

et

15

tunc ab imperatore iudices interrogati, uno ore dixe-

Episcopus

pontificali,

scriberent

quando perdiderint io

enarravi omnia, qualiter scripta sunt hic.

quod

ut

qualiter et

ante prpsentiam imperatoris et pape

tuli,

domnus

autem imperator ex quo Raven-

predictus

^5).

pre cunctis

pertinet

facere scripta,

nisi prius

dixit imperator:

cum

imperiali vel

palatio

ab ipsis

Domne

papa,

meis vadant, ut capiant mei 20

subito autem orta est seditio inter Ro-

Teutonicos, que die sequenti

Johannes, ne a papa

timebat vero

sedatur^'^).

caperetur consensu

imperatoris,

quia mentitus fuerat de Penestrino monte, nolens illum reddere

sicut promiserat.

et suasi

neret illum abire.

imperatori ut ad locum securum

tertia rediret ipse aut eius frater, et

ceret.
c.

248 A

sed die tertio ut promiserat

sensu||predicti papp et

Al passo equivalente

(i)

14 febbraio

(2)

Gennaio 1014.

I,

68,

r. i,

non

castellis

per errore

1014.

(3) Febbraio 1014.

(4) Nel documento 492 del Regesto
(III, 199) dove si narrano diffusamente

tali

di

questi

Consilio reinvestivit

me

suis pertinentiis, et

stampa fu omessa

fatti,

fa-

tunc con-

est reversus.

cum

detto:

la

parola usque

Motio

facta est

Romanos et imperatoris plebem, et eam legem quam imperator

inter

inde facere malebat, adimplere

poterat .

25

tenore, ut die

legem aut convenientiam

cunctorum iudicum

imperator de ambobus pr^dictis

4.

cum

qui reverti permisit

si-

non

30

CHRONICON FARFENSE.
commendavit me
diligerei,

manu papp

in

venimus

dutias nec super ipsa

5

eis

volebam

miserunt, et

libentissime.

finem facere

quia

castella,

ipsi

postmodum

si

interea triginta diebus fecimus in-

papa,

venerabilissimus

ipse

animam suam
postmodum complevit

in sua fide, ut

quod strenue

michi restitueret.

85

cum

autem subdola frauda prius pro-

respuentes, etiam terribiles minas nobis

intulerunt, quia ausi fuimus super eos imperatori reclamare.

more autem

ti-

inermes monachi, fecimus tandem ve-

perculsi, uti

nire super eos prpdictum seniorem.

denique qui erant intus,

illis

IO per viginti dies et eo amplius arefactis pre nimia aque siccitate

quadam

ablatc,

die inundatio

ipsius castelli, ita ut rivuli

erupit ex

pluvie

omnibus partibus

tunc ceperunt

essent turbidi.

va-

scula et pannos extra mansones ordinare, ut aquis replerentur; sed

tantum non
15

hoc

impleri posset.

minimum

ipsum castellum, ut aliquod

pluit infra

vas

videntes pavidi, Dei cognoscentes vir-

illi

tutem, sequenti die in manibus domni papp etiam ipse Crescentius

omnes

et

se tradiderunt et castellum ei reddiderunt.

timque domnus papa Sancte Marip

et

michi

restituii

sta-

cum omnibus

post aliquantos autem dies

qui intus erant, et redit Romam<^').

||

20 venit iterum Sabinis prope Tribucum,

cum

adhuc sedebat,
mandavit

iudicibus tantum

et

paucis hominibus,

ipsum castellum quod

familiariter, ut aut

ei

quo predictus Johannes

in

et

iniuste te-

nebat Sancte Marip redderet sicut imperator preceperat, aut me-

cum
25

staret

ad legem.

et si eius

carbonariam ipsius

castelli

iudicibus et paucis

aliis

absque iuditio toUere.

autem

ibi

voluit.

me de
Romam.

30 vestivit
est

exiens in sua virtute staret, et

inter

nos

sed hoc

stetimus, et cottidie

legem facere

illi

ille

cum

quoniam nolebat

omnino

ei

triduo

rennuit.

nuntios misit, sed nullo

modo

deinde per iuditium ipsorura iudicum rein-

completo vero anno

il

rediit illuc,

reddidit Sanctp Marie, sicut

(i) 18 luglio 1014; R. F. doc. 491.

Jaff-Lwenfeld,
credono che

fieret lex

ibi

ipso castello ac fecit breve testatum<^^), et reversus

illud castellum ac

cutriy

pr^sentiam timeret, usque ad

doc. 491 debba at-

stesso:

ma

io

non

pla-

prestar fede

note cronologiche del documento

alle

non vedo

reacquisivit

domino Deo

sufficiente ragione per

nei Regesia pontifi-

tribuirsi al 18 agosto,

et

datum.xv.kalendas augusti

(2) 2 agosto 1014; R. F. doc. 492.

e.

24 B

CHRONICON FARFENSE,

8^

imperator rogavit,

cuit et prpdictus

domnus papa finem cum

postea autem

domnus papa

et ipse

absque nobis, non

eis fecit

quod

tamen cum bona voluntate, ut sciunt plurimi,

consensu ac Consilio Piligrimi archiepiscopi

mus,

predicti imperatoris('),

e.

249 A

iunximus nos cum Oddone

Octaviani, et dedimus

filiis

nos ab

pertinentiis, ut

quod usque hodie

ipsis

defenderent, nullo

lohannem

Tricesmus nempe

An. 1009-1013.
e.

249 B

Guido nepos
cibus,

tertius extitit in

sclicet suprascripti

et

Crescentio

sicuti

postea

voluit inter nos et ipsos

hoc sancto cenobio abbas

domni Hugonis

(^\

huius pre-

modum

Sergius papa quartus ^didit apices in hunc

bitatoribus in castello et civitate Corgnito salutem

An. 1022.

karissimam cum benedi-

Intorno a Piligrimo

una guida sempre pi sicura per

arcivescovo di Colonia e bibliotecario

cronologia degli abbati Farfensi, per-

di

S. R. C.

cf.

Intorno

(2)

I,

alla

dell'abbate Guido

Mi pare anche
che

si

76, nota 2.

eh' egli entr nel

durata del governo

la

I, cf. I,

Regesto

monastero quando

Ugo

Il

((

dubbio circa alla ipotesi del Muratori

Chronicon

((

dissipato dalle indicazioni biogra-

utile ripetere qui

annota nel

memoria

la

e dei suoi contemporanei era ancor fresca, trenappena dopo che l' insigne
t' anni
abbate era morto.
Del resto ogni

66, nota

di

i.

ce

quello

Farfa

(IV, i) riguardo a questo abbate:

d'

Muratori

ff.

Farfense (col. 565) stima verosimile

fiche

che questo Guido abbate sia iden-

che Gregorio stesso ci d dei

due Guidi. Il primo d' essi, certa-

tico

mente

V all'

al Guido II di cui troveremo

menzione pi tardi, ma questa
ipotesi non ci pare accettabile in al-

la

accettare e tenere per alcuni

ce

cunmodo.

nelle

note

al

Chibenconsideralaserie

uscito di nobili natali, nipote

abbate Ugo, e che non dubit di

governo della badia

degli abbati Farfensi quale apparisce

invece,

nato

dai

rimesso

d'

cataloghi compilati da Gregorio

di Catino e dai documenti del Re<f.gestOy pu facilmente osservare che

Gregorio fu assai minutamente e precisamente informato riguardo a que sti abbati i cui governi s' innestarono,

ce

a cos dire, nel

teme governo

torno a questi

lungo

ma

intermit-

abbate Ugo.

di

1'
;

altro

anni

il

Guido

umili parenti e cos

animo

che

parendogli

"huius pr^lationis indecenter portare

onus, " supplic i suoi compagni ed

<(

ottenne d'essere sostituito da un altro

abbate (Chron. Farf.

differenza tra

1'

vien fuori cos

uno

col. 565).

1'

altro

La

Guido

manifesta da questo

In-

paragone, che non possibile am-

tempi Gregorio diventa

mettere la identit loro e fondere in

dell'

io

noluerunt.

ipsi

Sergius episcopus servus servorum Dei, Gradano abbati et omnibus ha-

(i)

Oddone, quando

et

Crescentium legem facere; quam

et

cancellarii

accepto prptio,

alio

||

eodem papa

domnus imperator

tunc

et

divinum auxilium;

imperatori intimavimus, audiente

nos interrogavit.

ut audivi-

sortem de ipso Tribuco eiusque

eis

faciunt per

complevit.

15

CHRONICON FARFENSE.
cura pastoralis

nostra

apostolica.

elione

Christo favente, ut di-

talis est,

scordantes clericos vel laicos ad concordiam revocemus.

pr?dicte Gratiane abba*, et

ideo

monemus

te,

secundum pr^ceptum regul?

ut

humilies te sub Guidone abbate monasterii Sanct? Mari?,

Benedicti

sancti

omnino iubemus,

87

quod ponitur in Pharpha, et quicquid contra pr^libatum monasterium iniuste

egisti citius

emendes,

quas iam dicto abbati contendis, videlicet

et ?cclesias

cum omnibus

Sancti Peregrini et Sancti Michahelis,

quod

illi.

mandamus omnibus

similiter

IO hanc

hoc facere nolueris, ab omni

si

officio sacerdotali

hominibus, vel

pr^dictis

reddas

suis pertinentiis

aliis

maneas
qui

alienus.

contra

libi

iussionem adiutorium prestare voluerint, ut extra ^^clesiam

nostrani

maneant usque dum per satisfactionem emendaverint

(0.

Hic autem domnus Guido abbas una cum Ruberto iudice ad-

domnum Ottonem

vocato huius monasterii reclamavit ad

tem simul cum Rainerio Sabinensi episcopo

15

dentem

in placito

et

Romanis possessa

annos

.xx.

dicens:

regis

poterit, ut

Ubi

res

ecclesiastica

unde

ecclesia

per inquisitionem
aliquis,

inveniri

sed re-

post hec iussu

ipsa res est .

mo-

comitis et iudicum refutata et restituta est ipsa res in hoc

nasterio

sub huius quoque domni Guidonis abbatis cura re-

(J).

25 giminis, donata est in hoc monasterio quedam res

binensis in Galoniano ^^\

Dalle parole

i-ii.
scritto

da Gregorio

di

nostra cura pastoralis

Catino

ma

di

mano

_/Imo

alla fine, questo

strare

nota

sicuti

An. 1009-1012; R. F. doc. 603.

Cf. anche la nota i a p. 16 di questo
volume.
(i)

Il

testo originale nel Regesto ri-

porta cos

le

parole dell' avvocato che

difendeva

gli

avversari del monastero:

Ipsam terramet vineamquaseismon-

Sa-

et in

documento non

posteriore, del secolo XII.

una le due persone . Vedasi anche

Galletti, Gahio, p. 119 sgg. e I, 73,
I.

territorii

Leiano, et in Lumerano,

et in

(2)

<^^).

capitulum domni Caroli

libro

in

non excludat eam per possessionem

stituatur in ipsa

legem eorum

est||iuxta

Langobardis per .xxx. annos

et a

tunc Hubertus index ostendit

20

resi-

advocatus eorum qui ipsas res

respondit

Ipsa res a

quiete per

iudicibus

pr rebus huius monasterii in Rescaniano et

ostenderunt eas.
tenebant:

et

comi-

per

fecisti,

.xx.

ipsi

qui sunt

Romani

annos possiderunt quiete,

eorum

lex

est,

et

ipsi

qui

sunt Langobardi possiderunt eas per

Gli avversari che
.xxx. annos.
erano diversi

e di diversa famiglia vi-

vevano evidentemente alcuni a legge

romana, altri a legge longobarda,
(3) An. 1009; R. F. doc. 604.
(4) An. loio; R, F. doc. 605.

e.

250

a.

CHRONICON FARFENSE

88

Valeriano, et

Postmontem

et in

Silvestri

cti

Ruiano

in

Rescaniano

in

et

quidam autem Constantius

(').

derat sine iudicio et

malo ordine.

pora, et in Abbatini ^^\

Mutella ad Sanctum

250B

Angelum

zam,

et in

et in

Meiana cum quarta portione

ibidem refutata

Meiana

in

et

celli.

est alia res

cum

casalis

super Albucianum

^^\

filii

his

^5).

Camad Fontanam Puin

et

res in

Pantanula W.

io

et

^9).

aquimolis iuxta rigum Sancti Mar-

Luponis magistri.

et in
||

et in

Sancti Silvestri.

dotalicii ecclesie

item,

ecclesia Sancti Silvestri

nula alius casalis et terra atque vinea.

pars

quedam

Curiano, et

et in

^^\

Cannetuli

casalis

etiam diebus donata est in hoc monasterio

c.

rebus transvendi-

ipsis

quapropter convictus in pia-

medietatem

refutaverunt

Ingezonis

^^\

quasdam

acquisierat

ipsam terram per idem scriptum

refutavit

Lacu

et in

lohannis Miccini, ubi est ecclesia San-

casalis

scriptum a Guidone abbate et ex

res per

cito,

('\

Panta-

Sanguiniano quarta
Casarina in valle

et in

ij

(^\

Ipso tempore iterum reclamaverunt prpsbyteri Sancti Eustathii

super Guidone abbate

lohannem patricium

ad

pr^fectum pr ecclesia Sancti Benedicti

Crescentium

et Sancti Blasii

de Ther-

una cum Ruberto iudice 20

tunc ipse abbas

Alexandrinis.

rais

et

advocat huius monasterii ostendit breve factum quod continebat

quondam

qualiter

pam

diffinitum fuerat

iudicum
runt

et

ipsi

siam,
et

ante

presbyteri in

patri cii

domnus

deinceps ipsam

una

abbatis

cum

ecclesiam litigarent

prefecto

(3)

An. loio
An. loio
An. loio

An.
(5) An.
(6) An.
(7) An.
(4)

eandem

auri optimi librarum .v.,

R. F. doc. 606.

R. F. doc. 607.
R. F. doc. 608.

loii

R. F. doc. 609.

loii

R. F. doc. 610.

loii

aoc. Oli.

loii

R. F. doc. 012.

eccle-

constituit,

ut

si

Eustathii,

medietatem Late(").

interea qui-

An. loii; R. F. doc. 613.

R. F. doc. 614.
(9) An. loii
(io) An. loii; R. F doc. 615.
(11) L'importanza di questo giudizio
m' induce a riprodurlo qui per intero
(8)

Yn

nomine domini Dei salvatoris nostri

anno Dee propitio pontificatus

Ihesu Christi.

25

incis^ sunt.

presbyteri Sancti

ranensi palatio et medietatem huic monasterio

(i)

iudicio

atque prefecti, iterum refutave-

manus Guidonis

patricius

componerent ppnam

(2)

Gregorium pa-

quo audito omnes,

querimonium.

domni

et

dup carte per quas litigabant per medium

et

sic

iussu

Ottonem imperatorem

jo

CHRONICON FARFENSE
dam Otto

Octaviani donavit atque confirmavit in hoc mo-

flius

vineas in Piccarelia iuxta furcellum Melleti modio-

nastero terras

et

domni

summi

nostri Sergii

pape

versalis IIII

Petri apostoli
nii,

die

.1.

.11.,

in

89

uni-

pontificis et

sacratissima sede

beati

mense

indictione .vini.,

ad laudem omnipotentis Dei

iu-

et sal-

iroitu

suo a

exitu

et

lateribus curtis et cripta de suprascripta ec-

vatoris nostri liiesu Christi simiilqne beate et

desia Sanctp Marie que appellatur

superexaltatp Dei genitricis virginis Marie, ex

pha, a .HI. Intere curtis

decreto iudicum et per patricialem preceptionem, breve memoratorium factum qualiter orla

donis. a .mi. latere via publica

inde

est contentio inter presbiteros fcclesif Sancti

adesse prcdictum abbatem

Easlathii,

verunt ad

Rome,

Rome

et

que

sita est in

Piatana, qui reclama-

domnum lohannem

patricium urbis

Crescentium gloriosum

prefectum.

dum

istius urbis

resideret infra

domum

predictus domnus patricius, una cum

iam dicto domno prefecto, simulque cum eis

suam

optimates

et

iudices

Romanorum,

videlicet lo-

et

lex

cum

Langobardorum

berto

in

PharAl-

filli

tunc iussit
hora ibi

itaque

contigit

fieri,

Lamberti
illa

suis

advocato predicti monasterii,

monachis

scilicet

Hu-

indice, et ceperunt di-

cere: Ecce nos parati sumus legem facere.

continuo prfdictis prfsbitcris datus est advocatus Sicco flius Ingebaldi ut pr eis ageret
contra predictum abbatom et advocatum eius.

tunc cepit predictus Sicco conqueri iam dictum

abbatem et advocatum eius de prgdicta eccle-

hannes Dei providentia primicerius, Gregorius

primicerius defensorum, Benedictus sacellarius, Georgius arcarius, Petrus et Leo sive
Johannes atque Gregorius dativi iudices, Leo

tus iudex:

protoscriniarius sacri

Belizo inclitus

Comes, Amalo Campanie comes, Octavianus

et Otto Comes flius eius, Marinus germanus
suprascripti prefecti, Leo Curtabraca et Berardus suus germanus, Bonizo flius Franconis, Bulcio flius Gunzonis, Franco a Sancto Eustathio, Franco de Britton, Leo de
Calo lohannis, Maraldus, Rolandus flius Guarnolfi de comitatu Viterbensi, Ardicho Domini
gratia dativus iudex, Franco Langobardorum
index de comitatu Sabinensi, et alius Franco
iudex flius Alberti iudicis. Rainerius flius Arduini de comitatu Sabinensi.
in istorum
omnium presentiam venerunt presbiteri suprascripte eccclesie Sancti Eustathii una cum lohanne diacono sacrosancti Lateranensis palatii

palatii,

cum

via publica, et

omnibus ad ipsam pcclcsiam et domum pcr tineiitibus, quod est inter affines
a duobus

sia et

domo,

ste teneret.

tu dicis,

sicuti superius legitur,

quod

iniu-

tunc respondit prpdictus HuberIpsam ecclesiam et domum, quas

isti

presbiteri alia

vice in

placito

domni Ottonis imperatoris et domni Gregorii

pape refutaverunl antecessori istius abbatis,
videlicet Hugoni abbati, secundum iudicium
Romanorum et Langobardorum iudicum, et

nos ad proprietatem monasterii nostri tetunc predixerunt prgdicti domni

nemus.

patricius et prefectus et iudices:

runt predictus

abbas

et

advocatus

memoratorium factum temporibus

peratoris

et

nem

brevem

predicti im-

pape, ubi continebatur qualiter

diffinitum est inter prcdictum

teros

oVolumus

statim ostende-

scire si ita est ut dicitis.

abbatem et presbi-

secundum diligentissimam examinatioet

magnam

discretionem,

et

corroboratum

erat ex toto a senioribus et iudicibus qui ilio

qua

et rectore

atque dispensatore suprascripte ecJohannes

prgsbiter de Polla secundicerius, Eustatius

in

clesie, scilicet Petrus archipresbiter,

perlecta et obscultata,

presbiter de Benedicto presbitero de Castorio,

verunt quod nulla ratione posset removeri nec

deberet illud iudicium quod semel tam diligen-

Johannes presbiter, Silvester presbiter, Petrus

presbiter, Adrianus presbiter, Sigizo presbiter
cum cuncia illorum congregatione, et ceperunt
proclamare super Guidone venerabili abbate
monasterii Sancte Marie domine nostre quod
dicitur in Pharpha. nam ita dicebant Domne
patrici et prefecie et iudices, Dei et vestra
misericordia habeamus legem de isto Gui done abbate qui contendit nobis unam ecclesiamque est editcata in honore sancti Be:

tempore videbantur iudicia exercere.

omnibus placuit,

et af-

frmaverunt cuncti predicti iudices et iudica-

tamque consulte diffinitum est, et maxime

quod iussu regis et pape tam frmiter et indeinde iterum
violabiliter terminatum est.
Ubertus iudex dixit contra Siconem advocatum prcsbiterorum De hac diffinitione que
tam iuste et legaliter, sicuti superius dixi mus, fnita est, de iam dieta ecclesia et domo,

ter

quid dicis, aut quid tibi videtur ?

responSicco et dixit Usque modo putavi quod

dit

domus

nedicti et sancte Marie et sancti Blasii infra

iam dieta

Thermas Alexandrinas positam ,Rome

Sancto Eusthatio pertinerent et sue esse de berent.

sed modo scio pr certo et proba tum
habeo, quia predicti monasterii San cte Marie sunt, et Sancto Eusthatio nichil
pertinet, et ego amplius non contendo .
ad
hec cuncti iudices iudicaverunt et preceperunt

re-

gione .vim. ad Scorticlarios. cumunadomo

iuxta se invicem coherente solarata tigulicia,
cum yliaco suo et scala marmorea et infe rioribus et superioribus suis a solo terre usque
ad summum tedi, et curte ante eam et in

Chron. Farf,

IL

ecclesia

et

suprascripta

CHRONICON FARFENSE.

90

rum

et in

.e. ^').

vocabulo ubi dicitur Macia Felcosa iuxta

tradidit pr

nentiam de Spongia

anima Dodp uxoris sue

perti-

in

hoc

monasteriomodiola quadringenta consentiente genitore suo,quorum

e.

251 A

fines sunt

Lupe descendentes

a furca Vallis

in

Vallem

||

Nucis,

Maclam Longam et Petram Fixam, deinde semita pergens

ipsam Maclam in Maclam Petrosam et in caput Callatorum,

deinde in
per

et venientes in

viam antiquam, deinde scrimen montis descendens

Petram Ream,

in

Currisem,

in

et

Meso

deinde serra montis de

fossatum serre Populi,

et in

venientes in caput Pollecclc et de-

scendentes in suprascriptam furcam Vallis Lupe,

amplius fuerint infra istos

si

ciendum iuxta Currisem,

Fabriciano res

ut predicti presbteri

cum domo,

fcclesiam

cum

et

fines,

patricii et prefecti et

cum

cunctis predictis et

iam dictam

sapra legitur, pre-

cum

Sicone

prefato

advocato suo et refutaverunt ipsi abbati et

suo advocato predictam fcclesiam et pr^no-

minatam

domum

integro

manu

per affines et pertinentias et

sicuti

supra

scriptum

est,

et

in

predicti abbatis et advocati reliquerunt

illieo iussu domni patricii et prefecti

cunctorum iudicum tulit Gregorius primi-

cartas.
et

cerius defensorum cultellum et eas per

abscidit

similitudine

manu iam

terram ad aquimolum

crucis,

dicti abbatis reliquit

et

medium

iterum in

modo et usque in finem seculi predictum

monasterium iam dictam ecclesiam Sancti Be
nedicii cum prefata domo et omnia illorum
ut a

pertinentia securo et quieto ordine

simul

tricius

et

de supra-

domo cum omnibus eorum

pertinentiis

suprascripti iudices

pr^ceperunt.

Romane Ec-

in

indictione suprascripta .vini.

mini gratia

Romanorum

patricius.

Johannes Do-}- Crescen-

Domini gratia Urbis prefectus. -}- Belizo

Comes. Amato comes. -f- Arduinus Domini
gratia dativus iudex. -J- Johannes Dei providentia primicerius. -}- Gregorius Domini gra-}- ego Georgius
Dei provitia primicerius.
dentia arcarius. -J- Benedictus Domini gratia
tius

saccellarius

cartula de iam dieta ecclesia sive

omnes

scriniario sancte

quo et ipsi
omnes manu propria snbscripserunt. in mense
scribere

clesie

nutu iudex.

eorum aliqua

et

Romano

michi

ac dimisit in

successon'bus

detineat,

dictum est, usque in finem seculi. propter hoc supradictus domnus prefectus et pasicuti

conspectu omnium ibidem residentium etcircumstantium.

quod si in quocumque tempore a iam dicto lohanne diacono aut predictis presbiteris vel

fa-

secus casalem Dominici Furis, et in

suoque advocato. mox iussu

cunctorum supradictorum iudicum iam dictus Johannes diaconus et defensor predictf ecclesia Sancti Eustathii tulit duas cartas in manus per quas
iitigabat centra sepedictum abbatem simulque
abbati

domni

et

portione ^cclesip Sancti Silvestri sicut tenuit

refutarent
sicuti

libato

ex

insuper tradidit

hoc monasterio pr anima sua modiola mille quingenta vel

in

iudex.

-J-

iudex.
tivus

-j-

apostolice Sedis.

-j-

Petrus Dei

^ Leo

Domini gratia dativus

Johannes Domini gratia dativus
ego Gregorius Domini gratia da-

iudex.

-}-

Leo

protoscriniarius

sacri

sed etiam compositores existant

-} Leo
Johannes de Benedicta.
Curtabraca. -|- Marinus. -j-RoIandus. -{- OFranco de Britto Curtabraca.
ctavianus.
-i-j-}Bonzo filius Franconis.
Maraldus.
-}- Otto
comes,
Arduini.
-j- Rainerius filius
ego Romanus
Engibaldi.
filius
Sicco
-ff
scriniarius sancte Romane Ecclesie, qui supra
scriptor huius memorie brevis post iudicum

libras quinque,

subscriptiones compievi

scripta

ex integro, sicuti superius

reperta fuerit, et

gente persona

cum

magna

legitur, inventa aut

ea qualicumque insurvel

parva predicto mo-

nasterio litigare vel calumnias inferre temptaverint,

non solum cartula ipsa vacua permaneat,

auri optimi
medietatem in sacro Lateranensi palatio et medietatem predicto monasterio.
et post solutam pfnam hoc breve
memoratorium in omni robore frmitatis permaneat. unde pr futura memoria et cautela,

palatii.

-f

et absolvi.

An. loii; R. F. doc. 616.

(i)

An. loii; R. F. doc. 617.

io

CHRONICON FARFENSE.
lohannes Miccinus

molum

predictus

Acutianum

(*\

ubi dicitur Collis dedit

et

Octo comes

in

ecclesia

Sancti

autem Guido abbas

predictus

(*-\

91

unum

aqui-

Martini super
quas-

acquisivit

et revicit in quodam placito

dam res in Nazano Sabinensi (J).
unam curtem ad Flumen in vocabulo Sumati territorii Asculani

ad Macerianum

Terentiano in quo

in

nario

que

quoque donata

fuit

quandam convenientiam de rebus

et accepit

(^\

ecclesia

est
est in

15 dietatem

de Ar-

^^^\

Nocla pre-

res in

quidam vero Samso donavit

<^7).

et refutavit

comes

Crescentius

quondam

monte de

res in

et

lohannes marchio

quidam vero Franco

curtis Sancti Gethulii ^^\

An. loii; R. F. doc. 618.

(2) An. loii; R. F. doc. 619.
(3) An. loii; R F. doc. 620.
(4) An. 1012; i^. F docc.621 e 622.
(5) An. 1012; R. F. doc. 623.
(6) An. 1012; R. F. doc. 624.
(7) An. 1012; R. F. doc. 625.
(8) An. 1012; /^.F. docc. 626 e627.
Ri(9) An. 1012; R. F. doc. 628.
produco qui in nota questo documento
notevole per la importanza dei personaggi che vi sono menzionati e per
la storia del monastero
nomine domini Dei salvatoris nostri
anno Deo propitio pontifcatus
nostri

Benedicti

summi

pontificis

et

universalis Vili pape in sacratissima sede beati

Petri apostoli
sti,

die .XXII.

.1.,

mense augu-

indictione .x.,

licet in

bone

me-

fidei

solo

verbo

optineat conventio firmitatem, oportet tamen

ut ea que inter se parles conveniunt per scri-

pture testimonia roborentur, ne prolixitas tem-

porum aliquid oblivionis abducat, ut quandocumque expedit et recensita aut ostensa fuerint,
totius litis amoveant questionem.
omne vero
pactum quod homines faciunt, placitum vocatur; placitum vero dictum est eo quod ambobus partibus placeat. et ideo qui fidem
pacti non servat, subscriptam penam persolvat.
iccirco hoc breve memoratorium et diffinitionis
sive refutationis factum, qualiter

litis

contentio

filius

Guidonem Domini gratia religiosum presbiterum et monachum atque abbatem venerabiiis monasterii SancteDei genitricis
semperque virginis Marif domine nostre quod
ponitur territorio Sabinensi in loco qui dicitur
Acutianus, et inter lohannem Domini gratia

ducem atque marchionem, nec non et

Crescentium Dei nutu honorabilem comitem
germanum ipsius, de curte una in integrum
que vocatur Sancii Gethulii que pertinens est
de suprascripto monasterio, unde bonp memorie Benedictus comes genitor suprascriptorum
emphyteusin cartulam habuit ab antecessoribus

inclitum

abbatibus predicti monasterii

et

ctum convenientie medietatem

postea per pa-

in

integrum de

monatempore

suprascripta curte refutavit in predicto

Hugoni

sterio et

Ihesu Christi.

flii

horta fuit inter

domni

||

comitis refutaverunt in hoc monasterio

(i)

In

hoc

in

.e. ^^\

Ipso tempore
Benedicti

qucdam

et

monasterio quasdam res in xMiana

Velo modiola

Cecilie

hoc monasterio pars decima octava

Crescentii Bonizonis ^^\

io dicto abbati refutata est

Sancte

abbati qui

ilio

in

regebat iam dictum monasterium

predicti

filli

sui, videlicet

Crescentius comes,

(*).
deinde
lohannes marchio et

iniuste

et

non

legaliter

disvestierunt predictum monasterium et

pre-

dictum abbatem de iam dieta curte de ipsa

medietate, sicuti superius legitur, et ad suum
opus tenuerunt per longum tempus.
postea
vero inspirante Deo venit prpnominatus Crescentius comes ad iam dictum monasterium
in assumptione sancte Marie et celebravit di.

vinum

officium

ibi

noctis et diei,

et

post pe-

ractum officium venit ante sacrum altare corara

iudicibus et nobilioribus homlnibus qui subscribendi sunt, et pr redemptione ani'ie su?
et parentum suorum, scilicet bong memorip

() V.

Il

doc. n. 4j8, Regesto, III,

141.

e.

251 B

CHRONICON FARFENSE.

92

Nonvolie

quasdam

refutavit

Agello, et super Albucianum, et in

genitoris

Benedicti comitis

prflibati

Theodorand? matris

sui

et

iam dicto

sue, refutavit in

Pompeie,

in

res

Conflenti,

et

Postmontem.

designari possunt.

et

et in civitate

quam

vero refutationem

licet divisi essent suprascripti fratres et

domna

prf-

predicto Guidoni venerabili abbati successori iam dicti Hugonis abbatis suisque successoribus in perpetuum medietatem

quando fecerunt, tamen

inferius nominandi testes ad ambas refutationes fiierunt, quorum nomina hec sunt Cre-

integrum, eo ordine quem supter dicturi sumus, et tunc repromisit de iam dicto fratre suo lohanne mar-

scentius

monasterio

et

de iam prenominata cune

chioue,

quod

in

sicuti ipse refutavit, ita et ille

dicta

Hitta

filius

Octaviani, Joseph et Boninus

Guidonis, Taiprandus
filius

filius Petri,

Berengerii, Stephanus

filius

filii

Taiprandus
Rofredi, Ci-

Leo Malustalentus, Franco dativus iudex

alius Franco dativus iudex filius Huberti

rinus,

cum suo nuntio, videlicet

et cum testimoniis subpredictus Hugo, qui quondam

suprascripti iudicis, Raineriusde Maroza, Sie-

abbas, et Johannes presbiter et monachus, qui

nes fratres eius, Gualafossa, Franco de Guido,

olim prfpositus, usque ad Penestrinam civitatem, ubi tunc erat suprascriptus marchio Johannes, et sicuti antea refutatam habebat suprascriptus Crescentius comes medietatem de

Gualabrunus, Rainerius filius Johannis, Lotharius, Arduinus, Seniorittus, et alii plures

deinde

faceret.

Grimaldo presbitero,
ivit

scriptis,

prfdicta curte, qualiler inferius dicturi sumus,

in manu iam dicti Guidonis abbatis et Rubarti
iudiciset advocati ipsius monasterii,

ita et

pre-

dictus Johannes marchio refutavit in manibus

suprascriptorum

monachorum Hugonis

et Io-

monasuprascripti Huberti iudicis. hoc

bannis, et Franconis iudicis et advocati

sterii et

filii

fredus, Benedictus de lannia.

Guido

et

Johan-

quorum nomina enarrare longum est. ante

istorum omnium suprascriptorum presentiam
refutaverunt
dentes

toti tres, sicuti

post legitur, spon-

repromiltentes suprascripti germani

et

et comes nec non et suprascripta dutam pr se quam pr cunctis heredibus

illorum sive ab eis submissa magna parvaque
persona, quod si aliquo in tempore de suprascripta medietate de iam dieta curte in in-

marchio

catrix,

ambo refutaverunt. predictus

Crescentius comes refutavit sicuti sfpe

tegrum, sicuti superius legitur, agere aut cau-

domnus Johannes marchio iam direfutavit simul cum sua coniuge domna

invadere aut retollere vel minuere pr^sumpse-

videlicet ordine

domnus
dictum
ctus

et

est,

sare, contendere vel litigare sive molestare vel

rint ipsi

suprascripti Johannes marchio

cum

iam predictus Cre-

Hitta illustrissima ducatrice (*), consentiente

coniuge sua predicta,

refutaverunt
hoc predicto viro suo.
predictam medietatem de suprascripta
curte que vocatur Sancti Gethulii, excepto
ipsum castellum quod vocatur Tribucum in

scentius Comes tam pr se quam pr suis

heredibus, tunc daturos promiserunt Guidoni

sibi in

toti tres

integrum,

cum

fdifciis et

constructura

ripis et appendiciis suis, et

illius in

cum

integrum, quod

nam cfteram medietatem de

exceptaverunt.

suprascripta curte que vocatur Sancti Gethulii

cum

medietate de fcclesiis

salibus

cum

et

casis, ca-

vineis, terris, pratis, campis, pascuis,

et

abbati vel suis successoribus aut in suprascri-

pto monasterio auri optimi libras .e. et post

pgnam absolutam hoc breve memoratorium
sive conventionis atque refutationis

nichilo-

minus in sua maneat firmitate usque in persic namque finitum est.

unde pr
petuum.
futura

memoria et cautela futuroque testimomemoratorium seu diffinitionis

nio hoc breve

arboribus fructiferis vel infru-

sive refutationis ex iussione suprascriptorum

aquimulis aquarumque decursibus, et cultum vel incultum, vacuum et plenum, mobile vel immobile, et cum omnibus
ad eandem medietatem de predicta curte generaliter et in integrum pertinentibus, excepto
iam dictum castellum, sicuti superius legitur.

hominum scripsi ego Petrus scriniarius sancte Romane Ecclesie in mense et indictione

silvis, salictis,

ctiferis, aquis,

quf

est posita ipsa curtis territorio Sabinensi

in suprascripto

vocabulo Sancti Gethulii vel

vocabulis nuncupatur. affines

quibus aliis
vero eius, sicuti ab origine fuerunt vel
si

modo

marchio
scripsi.

il

Muratori

riferendo imper-

nicon Farfense, col.

nali,

ad an. loia, considera Itta

di Crescenzio.

al

Chro-

Ancome moglie

$09, e citandolo

negli

signum

-J-

manus

suprascripte Hittj
signum-}- manus supra-

Dei nutu honorabilis comitis

atque refutatoris.
signum -|- ma-

scripti Crescentii
et rogatoris

nus Grimaldi

presbiteri.

Octaviani ibidem fui

et

-}-

Crescentius

manu mea

filius

subscripsi.

-}- Boninus filius Guidonis

Franco iudex interfui. -j-ego
Gaido manu mea. -f ego Gualabrunus inter"
fui.
-j- Tai-{- Taiprandus filius Petri interfui.

Joseph interfui.

interfui.

() Per errore

in

illustrissimg femine.

-j-

fettamente questo documento nelle note

-jJohannes Domini gratia

hoc breve refutationis a nobis facto

suprascripta .x.

-}-ego

prandus filius Bernengeri interfui. -}- Stephanus filius Rofredi interfui. -}- Cirinus interfui.
Leo qui vocor Malustalentus ibi fui. -j- Rai-f-

CHRONICON FARFENSE.

93

Reatina molendinum lanaticum quod est de Cantaro.

tem Sancte Agathe.

iorem.

in

montem

ubi

monasterio
et

hoc monasterio

res

alia

dicitur

et in

Martini prptio solidorum

res

cum

fuit

.xii. (J).

IO monasterio quidam Adelbertus

sedium

de

Columbe

modiorum

res

Benedictus

San-

contulit in

hoc

in Puzalia vero collate sunt

^4).

molinum Todici

iuxta

^^\

quasdam

Capitiniano

in

monasterio iuxta Sanctam Agnen

molendinis

hoc

res in

in suprascripta ecclesia

quarta parte de ecclesia Sancte

res huic

item, Post-

(').

Martini super Acutianum

Sancti

ecclesia

ibidem venundata

quedam

hpc omnia

Maternus donate sunt qupdam

cti

alias

Guidoni abbati

et

Lcum Ma-

Romanam.

petiam vinee iuxta portam

et

restituit

et res in Frigie, et Basche, et

et cur-

.xvn. pr solidis .lx.

unum

et

(5).

^^\

et

ibidem

(7).

episcopus servus servorum Dei.

dilecto in

Domino

loi^.

filio

papa Benedetto vni concede

Il

Ij

Guidoni [religioso presbitero

..

rr-

monastern [banct?

moiiacho atque] coangelico abbati venerabilis

et

T>

domin? nostr?] quod

...

superexaltat? Dei genitncis

et

dicitur in

cessoribus in perpetuum.

semperque

Pharpha de loco Acutiano

[cum magna nobis

sustineant, sed

magis propri?

utilitatis

tuisque sue-

sollicitudine insistat cura pr

stipendia

necessitatis ia-

consequantur, ideo

convenit nos pastorali tota mentis aviditate eorundem venerabilium locorum

maxim?

stabilitatis

conferre, ut

illic

honore etiam

2C

libus

et

nos certum

integritatem procurare et sedule

Deo

sancti nominis

laude atque gloria eius divin? maiestatis eiusque venerabiest contulisse locis, sitque acceptabile nobis et

feratur arcibus remuneratio.]

15.

utilitatum subsidia

nostro omnipotenti, id quod pr eius

cupletissimam misericordiam dignum

et

huiusmodi

operis in sidereis con-

religiositati in

Le parole fra parentesi quadrate mancano nel

scono togliendole dal Regesto.

pii

ad eius lo-

igitur quia petistis a nobis quatinus

nostroque dono concederemus vestr?

largitale

eorum

17. de]

filius Marozg,
Siefredus interfui.
-JBenedictus qui vocor de lannia inter-j- lohannes germanus Gaidonis interfui.
fui.
f Gualafossa interfui. f Franco de Guidone

testo

Nel Regesto

ex nostra

fundo Massa:

del Chronicon e

si

suppli-

in

nerius

chiesa di S. Martino di cui avanzano

^^^^^^

interfui.

mane

-j-

Ego Petrus

scriniarius sancte Ro-

Ecclesie qui supra scriptor huius brevis

refutationis post

omnium

subscriptiones com-

pievi et absolvi.

(i)

(2)

An. loii; R. F. doc. 629.

An. 1012; R, F. doc. 630.

^^jl^

.^_

mediatamente superiore a Farfa apal monastero Farfense.

^^) An. I0I2; R. F. doc. 631.
f.\ j^^ I0I2* R F doc 6^2
/ n
\ n
^ j
r
(5) An. I0I2? R. F. doc. 653.
(6) An. 1012? R. F. doc. 634.
(7) An. 1012? R. F. doc. 635.

parteneva

'

La

^^

^^^-^^^ ^

^^

al

monastero

la

chiesa di s. Maria
e

[sito]

universis Dei ?cclesiis ac piis locis vigilandum, ne aliquam

20 cturam

...,,.
Mar?

virginis

fondoiUssa
eh' essi

re

Te"*mede-

s' fondo.

CHRONICON FARFENSE.

94

[videlicet]
c.

252 k

ornata ipsius [?cclesi?] atque

Il

vineis, terris, sicuti

nominibus, qui
et

cum omni

loco qui dicitur Formellus,

in

cis]

fcclesiam [qu? edificata est in honore] sanct? Mari? [Dei genitri-

olim detinuerunt duo

modo

cum omnibus

sibi

presbiteri Benedicti propriis vocitati

generaliter et in integrum

introitu et exitu

quoque iam

mona-

dicto

integro [in supradicto fundo Massa], scilicet casalem

ex

de Petrocio, et casalem Leonis Sabinensis, et casalem Petri de

cum

denique casales]

[istos

suo

concedimus J

pertinentibus.

vobis insuper [vestrisque successoribus, venerabili

sterio] casales tres

cum

videntur esse vestri monachi,

casis, vineis, terris,

Leone ferrano,

campis, pratis, pascuis,

silvis,

arboribus pomiferis, fructiferis vel infructiferis diversi generis, cultum vel in-

cultum,

vacuum

et

plenum [omnibusque

suprascriptis tribus siquidem casalibus

generaliter et in integrum pertinentibus, constituti territorio Sabinensi, in

pr?dicto fundo qui appellatur Massa.]

nunc sunt

vero

affines

eorum

et termini

iam

sicuti

quemadmodum in vestr? acquisitionis conheredes supradictorum hominum ad laborandum suis

manibus.
omnia iuris sanct? Roman? cui Deo au-

ab origine fuerunt et

et

tinetur cartulis et sicuti

modo

IO

videntur detinere

tenendum emissa pr$ce-

ctore pr?sidemus atque deservimus Ecclesi? vobis ad

ptione concedimus [concedere deberemus.

inclinati pr?cibus vestris per huius

cum suo
cum eorum 20

pr?cepti seriem suprascriptam ?cclesiam Sanct? Mari? in integrum

ornatu et pertinentiis atque tribus supradictis casalibus in integrum

pertinentiis, ut superius

successoribus absque

nendum.

legitur,]

omni

presenti indictione

e.

252 B

et

anathematis interdictionibus,

unquam nostrorum successorum pontificum

rumque successorum ac
si

qus

esse et a

regno Dei alienum,

huius nostri privilegii

nam

sanct?
valete.

Roman?
>J<

at

extiterit,

a misericordissimo

lorum, amen.

et

||

magn? 2 e

dicione vestra vestro-

quoquo modo

autem temerario ausu magna parvaque persona contra hoc

condemnatum.

ac supplicio

vel ali? cuilibet

vestri monasterii auferre vel alienare

nostrum privilegium agere pr?sumpserit,

datum

vestrisque

statuentes quippe apostolica censura et auctoritate beati Petri apo-

parv?que person? ipsa pr?nominata loca a potestate

liceat.

vobis

reddito vel censu perpetualiter [concedimus] deti-

stolorum principis, sub divinis optestationibus

ut nulli

.xi.

et

sciat se

anathematis vinculo inno-

cum omnibus

impiis ?terno incendio

vero qui pio intuitu custos

observator

et

gratiam atque misericordiam vtamque ?ter-

domino Deo nostro consequi mereatur

in s?cula s?cu-

scriptum per manus Benedicti regionarii notarli et scriniarii

Ecclesi?, in

datum

.viii.

mense

aprili,

indictione suprascripta

kalendas maias per

manus

Benedicti

.xi.

Domini

bene
gratia

episcopi sanct? Silv? Candid? ?cclesi? et bibliothecarii sanct? apostolic? Sedis,

8.
testo

dito]

Nel Regesto de Leone Savinense quam

Petri]

Nel Regesto de Petro

Leonis che corrisponde alla forma del Regesto de Petro Leonis ferrarlo
Cosi nel testo del

Chronicon

magna parvaque persona

magnf parvfque personp
28.

20

del Regesto.

nel Regesto,

ma

nel

Nel
22. red-

27. quoquo] Nel Regesto aliquo

Chronicon

scritto

erroneamente

35

CHRONICON FARFENSE.
anno Deo

propitio pontficatus

sedentis primo, [in

Orta

mense

autem

est

domni

intentio

litis

filium

Gunzonis de

neis, terris

atque

silvis

abbas

nostri Bencdicti sanctissimi Vili pap

et indictione suprascripta .xi.] (0.

Buccionem

quam idem

et quiete

ecclesia

omnibus per circuitum

et

hoc monasterio

in

detinuit

suum

clamavit ad

acquisivit per cessionem

||

tunc venit suprascriptus abbas

Benedictum pontificem.

quod

fessus est

per

et pr-

ipsum,

ita

domni

Alberici

ducti

ut quater ipsam

sunt

hoc monasterio usque

que heredes,

si

librarum

(^K

.111.

in

sales

(0

duos

foris

Bona

(3)

Ursi

filius

iniuste

placitum

terram com-

et

tunc studio
et refutavit

abbatem

et obligavit se suos-

penam componete

pontem Salarium

R. F. doc. 636.

miliario

auri optimi

presbyteri qui dictus

plus

minus decimo-

(che altrove nel Regesto e a pp. 14, 80

e 97 di questo volume chiamato de

Bona non appamenzione alcuna

nel documento, e Gregorio vi

Male Passia

risce

oltre

traccia

apparisce

) e di

questa

come unico

donatore.

Pro-

babilmente Gregorio di Catino trascrivendolo nel Regesto per inavvertenza

scrisse
di

(*) Cosi ntl Usto.

sibi

contulerunt in hoc monasterio ca-

(2) An. 1013; R. F. doc. 637.

(3) Nel Regesto il testo del documento dice Certum est me Grego rium nobilem virum, et Ursum pr? sbiterum qui dicebatur Bene Passia
ohm filium (*), seu Bona qu? dicitur
Peff (*) hac die do, dono atque trado &c. . Dei nomi di Orso prete
:

perpetuum,

litem removerent,

Passia, seu

vineam

ipsas res ad suprascriptum

Gregorius autem nobilis vir

Bene

magnum

quam exinde gessit.

ad bonam concordiam,

20 suprascriptus Buccio omnes

et in

tantum quod

ad hec

detinebat.

ponere deberet propter vim

quomodo

deinde proprio ore con-

nichil sibi pertinuisset, nisi

vim usque nunc

cecidit super

est

eam

qui iussit inde

ubi interrogatus Buccio quid vel

pertineret, nesciebat quid respondere.

25

Farulfo ipsius ge-

manibus, in cuius terram suprascri-

suis

opus.

domnum

torura iudicum.

et

et

filio

lex ante prcsentiam Alberici consulis et ducis et legumla-

fieri

15

eius positis

per audaciam et vim introivit et iniuste cepit

ptus Buccio

IO detinere ad

Guidonem abbatem et
Sanctc Columbe cum vi-

Inter

venditionis a Tederada et Albino eius

nero

95

Ursum

pr?sbiterum invece

Ursi presbiteri

Cf. la nota

a p. 14 di questo volume.

e.

253

9^

CHRONICON FARFENSE.

quinto in fundo

Campo Rotundo.

alium

Gypzo

qui vocatur Nerinus

unum
cum

tenuit Framiscitus et

suis fratribus

dom-

(').

nus autem Benedictus papa contulit in hoc monasterio ex pro-

torum suorum quasdam

vineam

iano, videlicet

cum Pecculo
c.

2S5 B

domni Gregorii atque Marie

substantia pr animabus

pria

res in territorio

et

CoUinensi

suo qui fuerunt famuli eius W.

flio

Farolfi

Sancti Martini

in Arnario duas partes ^^\

<^^).

trono et medietas casalis lohannis Prode

natur Fistula ecclesia Sancti Blasii

cum
et

W.

in loco au-

in Scandrilia casalis totus ubi di-

(3).

loco qui nominatur Bulcianus sive Sala casalis

^^\

in

loco qui nomi-

in

cum centum

modiolis

^^\

in

Lavinia

casale Ursi presbyteri, et medietate casalis lohannis de

Firmo,

alias res

de castello Currisio portio

portione curtis Sancti Benedicti

et res Gisolfi

monte Ote

Sancti

clesia

infra

Romam

urbem

Benedicti

oratorio

et

Gattum Secuta novem uncip

ad aquimolum construendum

15

in Pustiniano alias res ('\

^^\

in Salisiano et in Sectiniano et in

(''\

io

Luponis de Pe-

domne

Pontiano

res Crescentii et

||

Gebbonis fliorum

fundo Fla-

terram quas tenuit Benedictus Saxonis

tem qui vocatur Maternus Postmontem quedam

citur Collis

in

geni-

et in

Stephanie de ec-

portio

Domini

Galoniano

Salvatoris ("\

ad

principales de aqua alvei Tyberis

20

item, de suprascripta ecclesia

^'3),

Sancti Benedicti et Sancte Marip ac Sancti Blasii, et horto atque

medietate porte Maioris,

in

hoc monasterio

collata est

in

quedam

et

de

manus Guidonis

res in

abbatis

hoc monasterio

minus nono de

miliario Urbis plus

(i)

An. 1015; R. F. doc. 638.

gorio

An. 1013; R. F. doc. 639.

An. 1013; R. F. doc. 640.
An. 1012? ioi3?/^.F.doc. 641.
An.ioi2? ioi3?i^.F.docc.642

acquisti

(3)

(5)

^ ^43-

in

di questi

Capitiniano 25

Sancte Columbe
promiscuamente

raccolse
e,

in Lafriniano

<^'4).

^'5).

ecclesia

(2)

(4)

facta est refutatio

salinario

filo

due abbati

in

un solo gruppo.

An. 1028; R. F. doc. 645.

(8) An. 1028; R. F. doc. 646.
(9) An. 1030; R. F. doc. 647.
(io) An. loio; R. F. doc. 648.
(7)

(11) An. loio; R. F. doc. 649.

dell'anno

(12) An. loii; R. F. doc. 650.

tamente

posteriori,

sembrano

attribuiti

da notare che
da Gregorio di

Catino all'abbate Guido

ma

invece da attribuirsi a Guido

che sono
II.

Gre-

gli

come vedremo, le elargizioni

(6) An. 1027; R.F. doc. 644.

Per
questo acquisto e per altri la cui data

1027 o di anni immedia-

et

An. loii; R. F. doc. 651.

(14) An. idi i 7?. F. docc. 652, 653
(13)

e 654.

(15) An.

loio; R. F. doc. 655.

CHRONICON FARFENSE.
medietas

casalis

ipsius

domus

reinvestita

est in

contendebat Gregorius
5

marmorea

scala

Urbem etiam una

hoc monasterio cum curte ante se et
integrum.

in

infra

porlam Sancti Andrec

curte ante

alia

^'\

et

domus quam

alia

eam

medietate putei aquc vive,

et

porta introitus et cripta malori et duabus atteguis.

Campum

res ad

quoque Rogata

ginta
cti

ferrarli ^^\

in

abbas Guido
(4).

et

Gampi Longi,

domna

(^).

et

loco Formelli, et

casalem

et

Petri

concambium modiola quadra-

per

accepit

res in Sectiniano,

monte Maialine,

Roccam cum

15 et Salisiano, et

quedam

Maceriano autem vocabulo Sumati pre-

quasdam

Stephani, et in

e -2544

Grescentii et uxor Octaviani contulit in hoc

filia

IO casalem Petrocii, et casalem Leonis Sabinensis,

dictus

et

Sancti Benedicti in Valle Generarla

monasterio ecclesiam Sancte Marie in Massa

Leonis

cum

Ursi presbyteri de Male Passia

filius

curte fante

et

97

ubi est ecclesia San-

Gerquito Plano,

et

ecclesia Sancti

Thome

et

Bacciano,

et pertinentia

cuius fines sunt: scrimen montis Maialine, rivus

Atriani qui venit in

Roccam quam

tenent Bucco et Gualafossa,

deinde rivus Ponticelli, inde venientes in rivum Cancelli

in

et

Portellam, et per viam in rivum Sancti Marcelli, exinde in res

20 huius monasterii quas tenent

et

res

alia

Meiana ubi

in

Ortelle terra et vinea

nedicti
et

Undam

ad

Sintari

Tebaldi

unum
et

filli

et

^9).

venientes in rivum.
q

(5).

ecclesiis Sancti Laurentii et Sancti

Gampum Liscum modia

de

et

in

Gesonis W.

curte

portio

alia

Gozano

in

(7).

ad Gattum Secuta de aquimolo

lohannis primicerii

et

Sancti Silvestri

est ecclesia

Reatino ad

casalicium

25 portio lohannis

Roma

cum

in territorio

(^).

filli

et

aqua

et

Be.xx,

Luniano
in

urbe

sandali portio

Leonis dativi iudicis de

||

Maximo
et

(').

Azonis

de

iuxta

et

Thermas Alexandrinas domus Lamberti

Spampina

(").

30 quondam lohannis portiones

in

An. 1012; R. F. doc. 656.

Ann, loii, 1012 i^. F. docc.657
e658;cf. pp. 14 e 95 di questo volume.
(i)

(2)

(3)
(4)

(5)
(6)

(7)

(8)

An. 1012; R. F.
An. 1012; R. F.
An. 1012; R. F.
An. 1012; R. F.
Chron. Farf.

II.

doc. 659.
doc. 660.
doc. 66

r.

doc. 662.

Ortelle de rebus et

.vii. ^^^\

in colle

Baiano

ecclesiis
territorii

An. 1013; R. F. doc. 663.

An. 1013; R. F. doc. 664.

(9)jAn. 1013; R. F. doc, 665.

(io) An.

1013; R. F. doc. 666.

(11) Ann. 1013 e 1014; K. F. documenti 667, 668 e 669.

i^

(12) An.

1013; R. F. doc. 670.

7

e.

254 b

CHRONICON FARFENSE.

98

Narniensis in fundo Galler terre petias

fundo Stablata
scus alias res

^^\

in

'^^\

Sabinis ubi dicitur Cerreta, et ubi dicitur

in

dicitur Peretus,

ubi

ubi dicitur

et

(*).

Chuonradus divina favente clementia

Romanorum

augustus pr Dei amore sancteque genitricis

hoc monasterio quicquid

firmavit in

cum omnibus

Marie con-

ipsius

eodem

territorio Sabinensi

idest ecclesiam Sancti Benedi-

pertinentiis suis.

curtem Sancti Gethulii

imperator

superioribus continetur

in

preceptis, et quicquid habere videtur in

cti.

res in

et alias

comitatu Narniensi ubi dicitur Ronconi-

Ccse, et ubi dicitar Bali, et

Conca

.v. (').

cum

castello Tribuco.

io

^cclesiam

cum gualdo.
castellum Bucintegrum cum massa quam pie memorie Benedictus

Sancti Angeli in Tancia in integrum

cinianum

in

papa contulit.

et

terram de Ortelle.

in

comitatu Ortano in

capite ipsius civitatis ^cclesiam Sancti Theodori.

Veterbensi infra civitatem ecclesiam Sancte Marie.

cte

tatu

Spoletano ecclesiam

Sancti Pauli in

||

ipso comitatu.

curtem de Monte Polisco.

in

Trevenano.
Petroso
partes.

et

Sancti Abundii.

comitatu

et

de

nisterio de Sparzano, et Valli.

in comitatu

et

cum

Albo duas 25

Pinnensi curtem Sancte Lucie.

mitatu Teatino monasterium

et

alias.

in

Stephani

in

Cupresin

et alias.
in

de monte Pedito.

Sancti

mi-

castello ibidem, et

curtem Sancte Marie

comitatu
co-

in

Lucania

cum

concambio Attonis comitis de phara filiorum Guarnerii,

(0 An. 1028?

1029?]^. F. doc. 671.

(3)

An. 1029? 1030? R.F. doc. 672.

(4)

et

atque

Sancti Benedicti,

Asculano curtem de Solestano

de

in castello

castello Caballo

comitatu Aprutiensi curtem de Sardinaria et

(2)

curtem de

Sancti Viti.

et

20

comitatu Ausimano

Firmano monasterium Sancte Marie,

Sancte Marie iuxta fluvium Clentis

ipso

Asisio ecclesiam

comitatu Camerino curtem de Salambona.

Sancte Victoric in Matenano monte,

seto.

ecclesiam

in comitatu Senogalliensi

curtem Sancte Anti^.

in

in

comi-

in

Sancti Salvatoris, et

comitatu

in

Sancti- Bartholomei, et Sancti lohannis.

Luzano.

gualdo suo.

Sancti Marci, et

15

cellam San-

^cclesiam Sancte Marie in Mediano.

Sancti Viti.
255 A

cum

Marie iuxta fluvium Minionem

comitatu

in

An. 1027? R. F. doc. 673.

An. 103 1; R. F. doc. 674.

et

30

CHRONICONFARFENSE
podio Ortonella.
Pinnensi.
iano.

in

Marie

mam

Sarzano.

in

et

Campo

Agonis.

Sancti Adriani.
rentii

in

cum

Colline

in

et

criptis

Tyburtina monasterium

e.

255 b

Campanie monasterium Sancti Lau-

in finibus

Macri.

civitate

in

urbem Ro-

infra

ecclesiam Sanctc Marie, et Sancti Benedicti

muris

Marsicano

comitatu

in

curtem de Transaque.

curtem Sancti Leucii.

5

comitatu

in

comitatu Balbensi ccclesiam Sanctc Marie in Gra-

Sanctc

et

Sanai Clemcntis

ccclesiam

et

99

ccclesiam Sancti Sebastiani.

in

comitatu Reatino monasterium Sancti Angeli, et ccclesiam Sanie

cti

lacobi, et Sancti Georgii

res noviter acquisitas.

Lodano.

in

in comitatu

cum

Furconino ecclesiam Sanctc Marie

de

et

Narnate.

comitatu Balvensi ccclesiam Sancti Peregrini

15

omniaque

monasterium construxit.

risius

monasterio pertinere videntur iuste

minibus

Deum

in Puzalia

et

aliis.

Amiterno ecclesiam Sanctc Marie

curtem de Turrita.

fone.

diversis

in

Fur-

in

suprascripto

quo comes Ode-

in

integrum quc huic

in

aut ab

et legaliter,

timentibus acquisierit, aut ab

rebus Ecclesie iniuste tenent, aut in

in

his qui

aliqua parte

aliis

modo

regni

hode

Hitalici

habere videntur, aut acquisierit, per hoc preceptum confirmavit

20 huic monasterio*^').

Quidam vero Benedictus

flius

nasterio per cartulam donationis et

Hubaldi concessit in hoc mo-

Guidoni abbati omnes

sive castella et ecclesias in cuncto territorio Sabinensi

liter

post hec

contulit huic

25 prascripti Benedicti
pertinebant

et

monasterio de

filia

uxor su-

quecumque

Ingelrada uxor Grimaldi

SusanTia etiam

^3).

simi-

^^).

rebus

ipsis

Landolfi concessit

pertinentia sibi a suprascripto Landulfo et

res suas

Taxia

sibi

omnia

genitoribus suis
||

in cuncto territorio Sabinensi, videHcet in

in

Mozano,

30 finium cum

in Bacone, et Cottanillo.
suis

pertinentiis

W.

in

Tarano,

in Asiniano,

insuper et castellum Con-

Ophiano autem

territorio

Reatino quidam Johannes fihus Todori contulit in hoc monasterio

omnes

res suas

(5),

in civitate vero

Reatina donata sunt huic

27. Landulfo nel testo e nel rigo precedente Landolfi

(i)

An. 1027 R. F. doc. 675. V.

a p. 96 di questo volume.
;

nota 6
(2)

An. 103

1; R. F, doc. 676.

la

(4)

An. 103 i;R.F. doc. 677.

An. 1027; R. F. doc. 678.

(5)

^"- 1031

(3)

^- ^- ^^^- ^79-

e.

256 a

CHRONICON FARFENSE.

100

monasterio
due.

et alie res

casalicia .v.

ibidem,

ad Sanctum Clementem.

et

scinam Grifonis.

et in

ad Tufos.

et

et

Campo

vero

Hugo

flius

Alberici

omnes

buie monasterio

tatum Perusinum,

et in territorio

horum

fines sunt:

hannis

in

in

Tudertino,

fundo Meriti,

coniolum,

et

e.

2)6

et in

10

inter montes, deinde in

in

montem Alium,

saltum, et in Sigilla, et in Lu-

quedam

item, in

(^).

Pe-

civitatis

et

portionem de fundo

Reatino ubi dicitur Grecie

collate sunt

Cesa Cardosa

^^ ^n

Obianum

in territorio

ctum Cassianum

comi-

fundo Bagnaria.

et in

iterum in alveum Tyberis.

Seragano<^5\

fundo Monte Ca-

portam Sancti Angeli

in

plebem Sancti lohannis

Maternum,

qui-

iugali sua optulit

in

plebem Sancti Sabini de lacu Perusino, recte

et in

.xviii. (^\

alveus Tyberis venientes in plebem Sancti lo-

campo, deinde

rusine, deinde in

una cum Tedirada

in

('l

res suas mobiles et inmobiles infra

fundo Agello,

priolo, et in

Reatino ad Pi-

ad Sanguinianum

comitato Asisinato ubi dicitur Satrianus modiola

dam

Castaniola petie

et in

et

ad San-

15

res Oldebaldi et Rapizonis.

Ophiano

et ubi dicitur Porcili

II

alia res

Marco

in

(5).

Decii et Aza iugalis huic monasterio, et quidam Grifo

filius

portionem suam
biano, et in

de Purea,

Perusino optulerunt res suas quidam

territorio

monte Melino,

in

Cordano,

et in lacu

in

tem Perusinam,
sicut venit in

num primum
sbyteri qui

in

mare,

et in

deinde in

Pantanum,
latusW.

vocatur de

et recte in

Pilam,

et in

Vallem de Pot, ^t

lacum Ariolum,

montem

^7).

ubi

in

civita-

dicitur

lohannis pre-

Rescanianus,

et alias res in Casule ^^\

cum

et alias

Nel Regesto Cesule

An. 1032; R. F, doc. 680.

An. 1030; R. F. doc. 681.
(3) An. 1029? 1031?/?. F. doc. 682.
(4) Ann. 1025, 1033 R. F. docc. 683
(1)

(5)
(6)

An. 1033
An. 1033

(7)

An. 1033? 1039

R. F. doc. 68$.

R. F. doc. 686.
?

1046?

doc. 687.
(8)

2^

Bituris, et in Afria-

in territorio Sabinensi res

Christa,

et in

et

montem Teuzon

in

(2)

e 684.

et in castello

Faltonianum,

recte in

Monticellum,

et in

medietate ipsius ecclesie

30.

Teniano,

Perusino ad Fonteianum, quarum fnes sunt:

Sanctum Archangelum,

Sanctum Pontium,

Oclinione, et in Catra- 20

et in Afriano, et in

Afrianus, deinde venientes

exinde

et in

Ar. 1033

R. F. doc. 688.

i^.

F.

30

CHRONICON FARFENSE.
Campo

fundo

in

res

alias res in

et

fundo Longoic

in

Campum

item, in Ofiano ad

Prepi<^^).

Montem Aureum

suptus

Buxos

ad

Minori

et in Puzalia

lOI

et

(5).

alias res in Sextiliano,

Donadei

Azonis

filii

^5)

eiusdem
et

super rivum

Attonis fliorum

et

Azonis, et de ipsa ecclesia Domini Salvatoris W.

Mannonis.

res

et

in

Aviano

Castellionem quasdam res

IO

de podio Vulpiniano^^).

tianum

collata sunt in ecclesia Sancti

abbas

^').

cepit per

Furconino ad

commutationem

diola .XL. (^5\

petias

quinque

('5).

.III. (*7).

tias

petias duas

20

in

medietatem

Martini super Acutianum

molini suptus pontem

Campum
<^'*\

Fractura

(").

de Ophida quasdam res

re-

Amiterno ad Stibilianum mo-

in

Campo Armori

quinque petias

et in Collectario petias .vi.

et alibi

quatuor

petias

^^^\

^'^\

(^^).

et

et

alibi

et alibi pe-

Silva

in

Plana

^'9).

Retulimus preterea acquisitiones varias sub domni regimine

Guidonis huic monasterio

mus iam

eiusdem abbatis

editas, libet ut

concessiones diversas.

in Casarina

257 a

comitatu quoque Reatino prcdictus Guido

refutationem

accepit

in territorio

in

e.

Postmontem ad Torti-

et

et

casalem

Ophiano suptus

in territorio Sabinensi

castelli

modiola duo

15

||

^^\

et alibi

item, in

^7).

et

(^).

partem cuiusdam

castelli tertiam

portionem Azonis

et

de Asti et

Angri, ubi est ecclesia Sancte Crucis, et ubi dicitur Palpa

j

^^\

itaque concessit in Salisiano et

quod vocatur Crassianus,

An. 1019 ? 1023 ? R. F. doc. 689.

An. 1034; R. F. doc. 690.
(3) An. 1035 R. F. doc. 691.
(4) An. 1035? R. F. doc. 692.
(5) An. 1035 R. F. doc. 693.
(6) An. 1036; R. F. doc. 694.
R. F. doc. 695.
(7) An. 1035
An.
1035; R. F. doc. 696.
(8)
R. F. doc. 697.
(9) An. 1035
La
(io) An. 1039; R. F. doc. 698.
donazione fatta alla chiesa di S. Martino senza menzione dell' abbate che
non poteva certamente essere uno dei
due Guidi. Nel 1039 Guido II non

et in

Tancia, iuxta castellum

documento 699

(i)

R. F. doc.

(2)

del Regesto non ha alcuna

governava pi il monastero.
(11) An. 1009-1013? 1027-1035

refera-

nologica

699.

ma

nato in esso
bate

deve

il

di

nota cro-

menzioGuido ab-

trovandosi

nome

attribuirsi

uno
questo nome.

governo

Il

dei

di

agli

anni

due abbati

del
di

(12) An. 1012; R. F. doc. 730.

(13) An. 1028; R. F. doc. 731.

(14) An. 1030? 103 l R. F. doc. 732
(15) An. 1030? lo^i R. F. doc. 733
(16) An. 103

1 ? 1032 ? R.F. doc. 734

An.
1033 ? 1034? R. F.doc. 73$
(17)
(18) An. 1034? 10)5? R-P- ^o<^- 736
(19) An. 1032? 1033? 1034? R.F.

doc. 737.

e.

257 b

CHRONICON FARFENSE

102

Fatuclum, quasdam
vini

mundi

medietatem

et

operas et xenia prctio solidorum .xv.

et

Aureo modiola

prctio solidorum .xx.

.v.

quartam

res ad

ad quartam reddenduin

res

et vini

de olivis pretio solidorum

.xxv.

Monte

Centum quasdam

in

mundi medietatem

in

operas et xenia et

et

Meiana casalem Luponis

in

magistri ad quartam et medietatem vini mundi, et de olivis presentibus tres partes, de futuris medietatem, et de bis quc allevantur

duas partes,
ciano

et

modia

xenia et operas pretio solidorum .xxxvi.

et

.v.

quartam partem

monte Ota medietatem montis,

ecclesie Sancte Luci^ pretio

Miana

et

xenium unum

quartam

concessit res ad

annuatim operas

Bacciano concessit quasdam

et in

in

et

Nati vitate Domini, spallam

unam

tres,

ad arandum,

Cerquito pretio solidorum .xv.

lumbum,

et

aliam ad

et

^5

metendum,

in Cavallaria et in

Meiana modiola

in

.l.

mundi medietatem

vini

tertiam ad zapandum, pretio solidorum .xx.

258 A

solidorum

in Fixiniano concessit res pretio

hoc monasterio.

in

io

Liudp pretio rerum suarum quas commiserunt

res Gisolfo atque

e.

Bac-

in Salisiano, et Sectiniano, et Galoniano, et in

solidorum .xxx.

in

in

.xiiii.

pretio

II

solidorum
et in

rum

Galiniano pretio

Miana

in

.XX.-

solidorum

.e.

integrum,

et

in

Turano

Mirteto, et

Centum,

Urbana,

iuxta

est

vino

ecclesia

ibidem

et in

dorum

.XX.

in

.e.

alia

Gordiani,

in Abbatini res et

Privati

cum mo-

et

solidis

.l.

quasdam

et
.l.

res

et tertiam

aliam septimam pr

solidis

.xx.

30

Postmontem, ubi
ad

quartam
olivis.

de vino pretio

Carboniano pretio

molinum pr

.L.

item, aliam

.L.

operas et xenia et de

et

.vi.

Ortisiano prctio solidorum

septima solidis

Casule ad quartam
in

ad Noclam, et

super Albucianum,

aliam septimam pr solidis

mundo medietatem

et

in Terentiano pretio solidorum

.e.

solidorum

Sancti

et in

Currisium, pretio solidorum tercen- 25

partem septimam ibidem pr

et

Fixiniano,

in

et

et Casarin^, et

pr parte septima, et pr

solidis .L.

in Cavallaria pretio

prope casalem Criptule,

in

prctio

Casule pretio solido- ^o

in Pisile, in

solidorum

lino, prctio

in

.e.

et in Salisiano,

Postmontem ^cclesiam Sancte Marie

medietatem aquimoli
in

solidorum

pretio solidorum .xxx.

alias res

in Fornello, et

torum.

monte Cese,

in Crassiano, et in

.l.

in

et

item,
soli-

solidorum

Serrano

de

.L.

mo-

3S

CHRONICON FARFENSE.
dia

pr

.vili,

lidis

in Sectiniano,

.XX.

monte Maialino,

Roccam cum
S

Longi,

Mazano pr

in

Bacciano,

et

Thome,

Sancti

et Salisiano, et

Roccam dederant

Campi

pertinentiam

et

Meiana, hcc omnia concessit Azoni

Adelberti, qui ipsam

so-

ubi est ecclesia Sancti Stephani, et in

Cerquito Plano,

ecclesia

in

et

et

Postmontem

.xxx.

solidis

103

Farulfo

et

filiis

per cartulam donationis

e.

258B

||

in

monasterio, quarum rerum fines sunt:

hoc

scrimen montis

quam

qui venit in Roccam,

iMaialini, et rigus Atriani

Gualafossc, deinde in res huius monasterii,

tenent

filii

descendentes

et

in

IO rigum Ponticelli et in rigum Cancelli, et venientes in Portellam,

viam

et per

quas tenent

rigum Sancti

in

Marcelli, et in res huius monasterii

Tebaldi, et venientes

filii

in

rigum, pretio hbrarum .xx.

in Pantanula, et Sangriniano, et Casarina, et super

cum
15

aquimolis et valle

super eos,

montem Otam, quarum

et

fines sunt: rigus Scalatus qui pergit in

Albucianum,

rigum Sancti Angeli, deinde

rigagines venientes a Cisterna in rigum Cancelli, deinde via Cisterne et venientes in

rigum Sancti AngeU, deinde lacus

Calvisiam de Maialina,

nientes in

et

inde suptus in Furcellam,

exinde in rigum Scalatum, de quarta parte portiones

20

lidis

in Bassiano et
lidis

.Lxxx.

2j Plana

et

Monte

omnem

lidis

.l.

pr solidis .XL.
lidis

XII.

in

jo quasdam res
hdis .XX.
ciolo res

infra
i

Pantanula modia

quartam partem

que huic monasterio

.e.

so.xii.

in Ali-

librarum

.lxxx.

Sabini.

in Salisiano

casarinas

in

pr

.11.

FeUcem pr

ad Sanctum

.11.

pr solidis

ecclesie Sancti

in

.l.

so-

collate sunt a

in

famulo

in ^\llpiniano

Teste suptus

so-

Quinza

Phihppi pr so-

in Cerquito et in Cavallaria pr sc^idis .xx.

solidis

.l.

quarundam rerum portionem septimam.

nostro Massone pr solidis .xx.

Ruta pr

filii

ipsum castellum

in Cavallaria, et

et

Quinza pr

res pr solidis .xx.

Morici res pr pretio

Ortisano

in

pr so-

iuxta res Sancti Alexandri pr solidis

clusam, et res Bosonis

res pr solidis .l.

tres

res pr solidis
in

solidis .xx.

cum molino quasdam

colle Ursi

quasdam

\^iti

Casalibrice pr

in

in Abbatini

niano

Sancti

in territorio

.e.

et ve-

et

castellum

et

in

Luc-

confratre

in casale

de

Postmontem

35 quasdam res ad quartam reddendum et vini mundi tertiam partem

pr solidis .VI.
in Pead Sanctum Felicem pr solidis .xx.

e 259 a

CHRONICON FARFENSE.

104

modia

teriolo

.mi. pr solidis .xxx.

Serrano concessit ad quartam

medietatem de

Centum

olivis et

pretio librarum

ad Sanctum

ibidem

rentium pr

solidis .xxx.

modium
.xxx.

pr solidis

259 B

.1.

in

xenium unum

et

Monte Aureo modia

solidis .lx.

in

pr solidis .xx.

in

Terentianopro
ad Sanctum

pr solidis .lx.
et ad

Salvatorem,

et

Bambano

ad Curtem res

pretio librarum .xx.

.1.

rebus pr solidis .lxxx.

Guinelde

modium

et

in Mutella et

.11.

et

xenium

est ecclesia Sancti Blasii,

et in

.vn.

Mari-

Curianopro

solidis .xxx.

quo

est ecclesia

in Valle Ceneraria ad

.1.

et vini

pr solidis

illic

quasdam

phani.
cte

.vili.

in

in

et

in Prato

Bambano

Helene, modiola

et in

.e.

in Fistula,

quartam 25

quo

in

mo-

in Casalibrice

solidis .e.

Oriolo ad Cerquitum ad quartam

et

operas et xenia pr solidis

cum

dimidium.

in Ortelle, in

quo

Sancti Laurentii, ad pensionera in

.e.

.xii.

30

item,

medietate ecclesie Sancti Ste-

fundo Miniano, ubi

.xxiii. et

in

ad Sanctum Vitum, et

item, ibidem pr solidis

solidis .xx.

res,

pr solidis .LX.
et

pr solidis

mundi tertiam partem

Fedine pr

in

pr solidis .xv.

Urbana pr

in via Malori, et in

dium

.1.

.1.

Postmontem, 20

ad Casaliclum,
in

modia

in Serrano

in Flaminiano, in

.e.

Liciniano pretio librarum trium.

operas

15

Ru-

Sancti Gregorii, et in Valle, et in Babiniano pr solidis .xl.

et

li-

pr solidis .lx.

Tribiliano, et in Villa

Angelum

ad Capriolum,

pr solidis

aliis

solidis .xl.

niano quasdam res pr solidis .ecce.

in

et

io

Turano, ipsarum rerum medietatem

stica, et in Castellione, et in

concessit.

dimidium pr

Paternione res pretio

in colle

in Marciliano, et in

pr solidis .XV.

ad quartam et

et

in curte Sancti Gethulii casalem

Quinza ecclesiam Sancti Philippi cum

et illic alias res

.vi.

ad

solidis .vii.

in Peteriolo

.vi.

res pr solidis .xii.

Antiquo pr

brarum quatuor.f
in

pr solidis

Quinza

in

.e.

in Petrolo et in
c.

ad Sanctum Lau-

.lx.

Guineldp pr

in colle

mundi partem tertiam

solidis

et in

Postmontem

pr solidis .xx.

pr solidis

alias res

et

vini

.11.

et

portionem Sigizonis.

in Scandrilia

.111.

tertiam

Paternione

in

in

alias res.

Gordianum, et in Casule, et in Lafriniano pr so-

lidis .XX.

Hirculi

xenia.

et

Sanai Benedicti modia

in curte

Mariniano

mundi partem

vini

et

operas

in

in

est ecclesia

San-

Campo Adonis

est ecclesia Sancti

res

Benedicti

mense septembris laguenas

.lx.

35

CHRONICON FARFENSE.

"'

modium .1.,
Salisiano modium

must mundi, grani

lidis .XX.

in

Moranula modia

in

.e.

modia

modia

et alibi

solidis

modiorum

stito

.viii.

.xi.

ad pen-

de grano

et

de inve-

.11.,

.1.

iustas et operas

.x.

in iMarciliano et portu de Cerris, et in Tribiliano, et in

tres.

ad Sanctum Ste-

Castellione, et ad Sacerdotes pr solidis

.e.

phanum,

.1111.

et in

Moranula

pretio librarum

pensionem de musto mundo laguenas

.11.

Loriniano ad

in

pretio solidorum .xiiii.

ibidem ad pensionem in mense septembris musti mundi

guenas

modia

ad Sanctum Vitum

pr solidis .XXX.

.X.

pr solidis .xxx.

.xi.

Ripas

ptus

pr solidis

20 ibidem pr

in

Loriniano pr

in

in

.x.

solidis .x.

operas pr solidis .xx.

in

Serrano pr

Monte Aureo pr

in

Fossa Martore,
Tricesimus

Le

(i)

nome

di

Vulpiniano,

testo

largizioni concesse

ccxiii A

e.

ccxiiiB,

ma

in

sotto

una

alla

aggiunta alla

da notare che

il

ero-

non distinse nel Largitorio Guido

Cbron. Farf.

II.

il

registrate

r.

electus.

regimine
qui

non

promiscuamente

e riun

un gruppo solo

l'uno e dell'altro.

le

concessioni del-

Come

gli acquisti,

cos le largizioni indicate qui,

attribuirsi parte al

secondo

260 b

.xl.^').

28 via Maiori

II

in Moranula,

Archisiano pr solidis

da Guido
in

in

.xx.

de ecclesia

huius sacri cenobii

in

a p. 104,

clxxxvii a

e.

et in

et

.e.

Guido presbyter

venerabilis

Guido abbate sono

e.

nista

et

Maie] Cos nel

nel Largitorio dalla

solidis

casalem Mannonis,

aquimolis pr solidis

autem quartus

extitit a fratribus

17. via

cum

lubiano

Urbana

in Paterno pr so-

Sancte Lucie octavam partem pr solidis .lx.

et res

in

et

tertiam et de olivis et xenia et

Monte Aureo quarumdam rerum

in

.xxiii.||

Su-

solidis .xl.

solidis .xii.

Villa Rustica et in Tribiliano pr solidis .e.

lidis

Maie

via

in

la-

Ortisiano pr solidis .xx.

mundi partem

ad quartam et vini

et

ad

Quinza modia

vindemia musti mundi laguenas

in

.1.,

soli-

modia

in Mandrili

in

pr

.11.

pr solidis .xxx.

.xii.

.xii.

pr solidis .xl.

.11.

10 sionem in mense augusti

25

^^^

Centum

in

Leganillo modia

in

ad Sanctum Vitum modia

Sanctum Laurentium pr

et

^'

Fixiniano

in

.x.

pr solidis .xx.

.111.

pr solidis .xxx.

.111.

dis .XX.

15

pr solidis

.1.

pr so-

.1.,

item, in Fixiniano et ibidem ubi supra res pr so-

solidis .XXX.
lidis

modium

Terentiano de ecclesia Sanctc Cecilie partem septimam pr

et in

de investito

||

105

primo

sono da

e parte

di questi abbati.

7*

al

An. 1027-103'

CHRONICON FARFENSE.

10^

de sublimibus sed

non posse huius

cerneret se

prelationis decenter portare

obnixis precibus rogavit fratres ut

quod vix potuit

pastorem.

mine

seposito,

runt.

gravissimum
lariter

cum

quidem

non

non nocuis

acquiescerent,

spernere, ut virge regiminis,

ram trahens
fratres

An. 1039.

regiraret, et

remoto autem

nerabilem Supponem.

illi

in

secu-

nisu preesse.

sed

tantum prelationem

gestabat, altiora ad ter-

hoc quod petierat assensum

in

hoc ab

ipsa electione, elegerunt ve-

qui

nobilis

seculari prosapia, et doctus

I,

prelatus vero electione fra-

(*).

tare di questi abbati,

governi

cui

si

abbate Ugo.

questo volume.

innestano in quello

nunzi

Egli infatti nelle sue notizie biografi-

al

fu ripreso

Ugo come

abbate

dall'

chiaramente indicato dai documenti e

Lo

dal catalogo del Regesto

talogo pone

do

Il al

la

stesso ca-

morte dell'abbate Gui-

1038 e quella

d'

Ugo

al

1039, e

su queste date obituarie di abbati Farfensi cos vicini di

tempo

Gregorio

ci rende oscuro quello che

appresso nel Chronicon.

racconto, che dopo

ci,

alla

di

Bonifacio e

di

Ugo

di
i

Guido

I,

loro go-

senza interrudi Ugo,

metodo, mi

parte

di questo

par da credere che

probabilmente

la

elezione riuscita vana di Bonifazio, e

di

dopo

no-

volte a

ma

la

il

ritorno

governo e la elezione di Suppone avvenuta dopo la

sua morte (*).
A me sembra che

Ugo.
Suppone

di

fu

per due

capo del monastero.

Eletto
prima volta nel 1039, la sua elezione, come qui sopra detto, non fu

le

al

morte

la

(2) L' abbate

Guido,

come si detto, contraddice

evidenza certa dei documenti e
abbate

altri

da

riprese

Tenendo conto

Suppone,

dei cataloghi che indicano

dell'

gli uni agli

zioni

se

fossero succeduti immediata-

si

mente

Ugo, poi

come

certo quella di Suppone, avvenissero

Parrebbe, dal

ritiro

verni

di

II,

Tutto

immediatamente

succedessero

mine

il

si

che parla prima

poi di Guido

dell'

narra qui

dlCatinonon pu cader dubbio.

approvata da Enrico
r abbate

stitu

abbate
al

dur

chiudersi

ciare

del

1047,

sua

gli

dignit

1046 o

so-

Questo

Almerico.

nella
del

che

III

al

^^ vedremo

fino

cominche fu

metodo

deposto a sua volta, e Suppone torn

tenuto da Gregorio di Catino nel trat-

monastero fino alla sua

avvenne poco appresso.
La indicazione che di lui d Gregorio
di Catino chiamandolo nobilis seculari prosapia, m'induce a ritenere

questa oscurit provenga dal

a reggere

morte

() An. .Mxxxvi.

.v.idusiuaiia.

Hugo abbas

reordinatur

An. .Mxxxvtii Guido abbas

An..Mxxxviiii, Ugo abbas

6 .

Suppo abbas.

io

quod

et

66 e la nota 2 a p. 86 di
Nel 1035 Guido II rigoverno del monastero che

Vedasi

assuetus,

eius ad sublimia exaltaret.

videbatur doctrina ecclesiastica

(i)

cepit

quam manu

ima

intuentes, coacti sunt

prebere.

omni

itaque rennuebat

ei

maxime

studiis

malue- 5

eligere

tam sublimi regimine

in

si

onus,

denique hoc a regi-

optinere^').

fore videbatur

sibi

occuparetur.

fraires

in

vero

utiliorem pre se eligerent

sibi

quendam Bonifatium Dei servum

ipse

et

cum

parentibus fuerat humilibus.

de

che

il

15

CHRONICON FARFENSE.
trum ad imperatorem

quod

legatos.

se presentare vultui

ctionem sprevit.

erat

egregiam imperii

sui

statimque

presentavit

eruditum

et

suo

abbatiam

dirigerei

eundem imperatorem

monachum quem
Romanis

in

Almericum,

apices

liberales

optime

imbutum, qui
edocere.

studuerat

continuo Ictus imperator de hac illum abbatia investivit,

huius monasterii legatis

illic

cum

et

qui aderant, et imperialibus missis,

huc honorifice dirigere curavit

locum regiminis cedens

electus

ad

partibus.

litteris

magnifice

doctrinis

ecclesiasticis

innuit imperator

buie

cenobio

domnum

ei

neglexit, eius ele-

electus

tunc in curia quidam abbas mona-

forte

||

ut sibi utillimum offerret ex

IO etiam

huius monasterii

dirigit

Cclum Aureum.

ad

Sancti Petri

sterii

pr abbaila

factum moleste accepit imperator H[einricus].

et quia imperiali

mox

107

^^\

Suppo nuper

cui prcfatus

et ipse desinit prpesse ^^\

probabile eh' egli discendesse dalla fa-

tolse

miglia dei Supponidi che aveva dato

duchi a Spoleto, due dei quali col

huius

r abbazia ad Almerico e

la ri-

Suppone.
Di un Suppone,
contemporaneo al nostro e che fu ab-

Suppone.
Il termine del
governo abbaziale d'Almerico dunque contemporaneo alla dimora di
Enrico in Roma e deve porsi tra

bate della celebre abbazia diFruttuaria,

il

fanno menzione

del

tre

nome

che

di

lo

chiama

il

Chronicon Divionense

Subpo Romanorum

diede

del

finire

a cui

1047
si

'^-

fa

1046
^^

cominciare

il

documento

cenno

R. F. 757
in questa nota del

G. Calliga-

porta la data dell' anno 1039

e la menzione dell' abbate Almerico

Ris,

Un' antica cronaca piemontese ine-

(dono... vobis, Almerice humilis ab-

dita,

Torino, Loescher, 1S89, pp. 78,

Cljronicon ahha-

patria exortus , e

il

tiae Fructuariensis.

Cf.

100, 129; e cf. anche I. Malaguzzi

Valeri, 1 Supponidi, Modena, 1894.
(i) Intorno alla
di

data

del

governo

questo abbate, riferisco quanto se ne

annot nel Regesto (IV, 166). Gre gorio di Catino nel suo catalogo dece

gli abbati

rico al

pone

1040,

1'

ma

accessione d'Alme-

le

note cronologiche

del documento 757

biosi e ci

te

ci

inclinano a

tengono dubcredere che

Almerico fosse invece eletto sullo

scorcio del 1039.
Ci quanto agli
inizi del suo governo, e quanto al
termine poi vuoisi osservare che secondo il Chronicon Farfense V impe-

ratore

Enrico

III

mentre era

in

Roma

Regesto,

bas, qui

ma

modo

pr?sens esse videris ),

anche da notare che

documenti

R. F. 751 e R. F. 755 sono rispettivamente del febbraio e del maggio 1040

contengono la menzione dell'abbate

Suppone, il quale si trova pur nominato come abbate e fa atto di governo,
e

in

un

documento del

Largitorio,

Almerico
Farfense

fu riconosciuto

fin dalla fine

in

Severamente

data del febbraio 1040.

come

abbate

del 1039, certo

sua nomina non tolse ogni autorit

prima dell' anno seguente.
Suppone
a
(2) Suppone non cedette il suo poUn
tere abbaziale senza compenso.
documento del Largitorio in data della

l'

ottobre

1040

riferisce

l'elenco

dei

e.

261 a

CHRONICON FARFENSE.

I08

autcm domni Supponis

hoc monasterio susceptas acquisitiones

in

ideo hic prius inserere curavimus,

Almericum curam huius

quoniam ante prcdictum domnum

ccnobii,

et

non

si

tamen canonica regularique

tione, optinuit

imperiali corrobora-

fratrum electione.

et

Denique incarnationis dominice anno millesimo ac trigesimo

nono, Longinus

filius

quondam Azonis

optulit in

hoc monasterio

sub regimine domni Supponis res suas infra territorium Firma-

num

ubi dicitur Ginestretum, et in Casis, et in Floriano, cuius

fines sunt

262 A

que vadit

a via

Sancto Petro de Galenano in Mino-

clam, et rivus inter Malisim et Occanianum, et rivus fontis

in

rivum

||

Orie 10

Malisi, et ad Pretitulum castellum Rodaldi, deinde

vus de Rofiniano

currens

Cavule, que sunt modiola

in

ri-

.e. ^'\

Ophidam cum ecclesia Sancte Marie.

et
cum ecclesia Sancte Crucis.
et castellum

item, optulit castellum

castellum de Iscla

Gosianum cum

tinentia Ofide, Melesiano,

silva

que omnia sunt

ecclesia Sancte Marie.

monte Ophide, Granariolo,

15

Apuliola,

de Macia, SaUt Macina, Posseta, Lammule, colle Gualdoni,

Gimilliano, Cese, Caprilia, Gualdo, casale Apreniano,

Ponticello, Valle Cupa.
nisco, et Hilice.

et

et in Fretiano

Rofeliano.

cum

et

Guido-

ecclesiam

Do- 20

portionem ecclesie Sancti Emin-

portionem podii de Tophano

et

Gusiano,

lacu, et in

ecclesiam Sancti Pantaleonis.

mini Salvatoris in Caprilia.

dii in

in per-

flio

Azonis

super Cimbriano,et de ipsa ecclesia, et de castello Cimbriano sex-

tarium unum, et

Aqua

Viva.

et

de ipsa ecclesia.
de castello Porchp.

portionem de

et

et

castello

que 25

de castello Ripa.

sunt in Artiano, et Congionillo, et in montibus de Cimbriano, et

beni

che

Almerico

concesse:

gli

Domnus Suppo

Almerico abbate in comitatu Perosino monasterium Sanct? Mari? in

Diruta,
et aliud monasterium vocatum in Sancto Montano, et curtem

suscepit

Sancti Apollinaris.
et in Monticello.

domno

et in

et in
et in

Valle Lupina.
comitatu Assi-

ecclesiam Sancti Bartholom^i.

et Sancti

lohannis

Satriano.

et

Sancti lohannis suptus cvitatem

As-

sisinatem.

in

pensione solidorum

mense

.1111.

et Sancti Blasii.

actum

Ceriano.

ne .vini., tempore Benedicti Villi

pap9 ; Largitorio, e. ccclxxiiia.

et in

Romangella. et in Plausia. et
monte Veroniano. et in Baniara.
in Montone,
et inCorigiliano.
et

curte Merit?.

sinato

Agello.

in

in Catraviana.
et in

monte Milino

octobris,

indictio-

et

in

et

(1) An. 1037? 1059? R. F. doc. 738.

Le note cronologiche del documento
sono discordi fra loro.

in
et

CHRONICON FARFENSE.
Cimbrianillo.

vocabulo Collis.
res

de Cornano

Ardisco
5

et

ecclesia Sanctc

et res suas

Marthe quod

Cimbriano,

in

cum

Luxemo,

de

et

Vocaliano,

et

Marie

de Plano de Aso

et Astatiano.

Pasiano,

et de castello
cti

de

et

109

et

de colle Canni,

et

Dussemo,

et

molinis.

et

Torpeliano.

et

dicitur Cosenianuni, et ecclesia San-

Leonis, et de ecclesia Sancii Petri ibidem.

que sunt

||

in

Co-

e.

262 b

e.

263 a

seniano, et in Casi, et in Talmoniano, et in Marciano, et in Mura,

Castratiano, et in Occlaniano,

et in

Sancti

Thomp

IO valle.

et

podio

in

de Floriano

Sancti Martini,

Ripul.

et

colle

Anse.

Sancti

castello

et

de Fontorisi

res

et

cum

Ripule,

in

et

et

15

Marie

quc

Valentina

de Beneventulo

cum

ecclesia Sancti Bartholomei.

pteniano, et Sancto Lazaro, et in Collido.

cula medietatem, et de ecclesia

Sancti Angeli in Copresa.

de

ipsis

podiis.

et

monte Tano.
20

torli

et in

et

cum

et

cum

clesie Sancti

Petri.

piscatione et ipso portu.

Occlaniano.

et

medietatem

25

ecclesie Sancte

et

medietatem

et

in Philecta terri-

ecclesie

cum

portione ec-

Sancti

Georgi! in

de Ripa

cum

medietate

medietatem

turris.

et

portionem

Lucie in Coseniano.

Georgii in Ventiano.

et castellum
et

de Insula iuxta
ecclesiam San-

ecclesiam Sancri Angeli

ecclesie Sancti Martini in Extrada.

||

30 siam Sancti Angeli in Philecta.

Lucido.

et

ecclesiam

et

et

portionem

Sancti Benedicti in

castellum de Colmare

35

Sancti Michahelis.

cum

ecclesie

ecclesiam Sancti Sabini.

Sancte

et

Sancte

Apreniano.

ecclesiam Sancti Pauli

Marie

ecclesia Sancti Blasii.

ecclesiam

et eccle-

ecclesiam Sancti lohannis

ecclesiam Sancti Laurentii in Sextiniano.

in Ripalda.

in Loreto.

et ecclesiam

Sancti Blasii in podio super trivium Madelandiscum.

in colle

de podio

cuius res sunt in Philecta,

flumen Tesinum cum ecclesia Sancte Marie.

cti

et

et

castellaris

medietatem

ecclesie Sancti Salvatoris, et

Se-

de ecclesia

et

de podio Monte Cretaceo.

monasterium Sancti Angeli

et

res de

de castello Scul-

et

Marte, quod dicitur Cusinianum,

castello

portione
castellum

et

et

Sancti Runtii.

Asculani iuxta flumen Tesinum.

ipsa

res sunt in

ecclesie Sancti Venantii.

et

et

portionem de curte

curte Sancti Valentini, et in Magisi, et in Meziano,

ecclesie Sanctp

ecclesia

in
et

Collido,
ecclesiam

Marie in Nebiano.

et

molina de fluvio Tesino, qu^ sunt

CHRONICON FARFENSE.

no

Paterno,

et

in

Philecta, et in Aventiano, et

in

ipsa

Anteniano,

in

et in

de Colmare in podio Albetretp,

de terra Onciaria.

et in

Caprilia, et

Nebiano,

et sunt ipse res

Insula.

podio de Carro.

in

et

suprascripto

in

et in

et res

Campistrini, et in Ote-

ctiano, et in Balaneto, et in Anteniano, et in Piacciano.

cum

dietatem ecclesie Sancti Gregorii de Colonia

me-

et

ipsa terra.

sunt suprascripta castella et monasterium Sancti Angeli,

et

cum

su-

prascriptis ecclesiis et pertinentiis, inter terras et vineas et silvas

modiorum quadraginta milia, habentia fnes montem de Polesia,

et Clarum quomodo currit in fluvium Trontum, deinde montem
de Nove quomodo vadit per Galianum in fluvium Asum, a pede
:

mare cum piscatione

e.

263 B

Tronti, ab alio

||

latere

etiam Transmundus

ab uno latere medietatem

et portu,

medietatem de fluvio Aso

filius

fluvii

quidam

(').

Hilperini optulit ipso tempore res suas

buie monasterio in territorio Asculano ubi dicitur Acqui.

cum

castellum de Fociano vocabulo Turris

omnibus

et

in Salit

cum

ecclesia Sancte lust^.

Sacti Yppoliti.

et in

Sancti Valentini.

et

Sancte Marie.

clesia

que sunt

eius pertinentiis,

Macina,

et

Acqui, in Fotiano, et

et

pede Lesianum

et

cum

Ripa

portionem de Sancto Petro de

vineam modiorum

ecclesia Sancti Georgii.

a capite rivus qui currit de

et in

Tufule, et in Netiano

ubi dicitur Granuli terram et

fnes sunt

15

cum ecclesia
Ariola.
et in Popeniano cum ecclesia 20
ad Ninum.
et res de Gottaria cum ecet in Sancto Montano.
et in Aliano cum
et in

ducentorum quinquaginta cum

rerum

in

idest

ecclesia Sancte Lucie

ecclesia Sancti Angeli.

portione de Sancto Petro.

Groliano.

io

Luco

in

usque Rofenianum quomodo vadit

quarum 25
Trontum,
in

fluvium

Castellanum, ab uno latere flumen Castellanum usque verticem

montis, ab alio latere rivus qui vocatur Lanoxia

Fluvionem.

in
filii

omnes

res sunt

quomodo

modiorum septem milium

^^\

quoque Taselgardi quondam comitis contulerunt buie mo-

nasterio res suas quas receperant per

nasterii Beati Martini iuxta

mare

in

concambium

An. 1039; ^' P-

'ioc.

739.

(2)

a parte

curte de Brezano.

ecclesiam Sancti Angeli in Villa Maine, et tenentes

(i)

currit

An. 1039; ^-

-f-

cum

moidest

ecclesia

^^^- 740'

3^

CHRONICON FARFENSE.

Ili

Sanai Angeli, que sunt||modiorum tercentorum, habentes

a capite et pede terra Sancti Martini, ab

eisdem
5

tem Hilpcrimus

cum

filius

dicitur Acqui.

ecclesia Sancti Angeli,

que

Macina,

cum

et

Sancte luste,

Cangiano cum

Sancti lohannis, et in PolHano.

campo de

Saxo Pensile,

Reatinum,

que

lanum,

in Cavallariam et in

rum decem milium.

20 Hirclo.

et

Aqua Puza.

unum

^^\

et

filli

stellum de

omnia qup

portionem de

que

usque

eis

et

comitatura

flumen Tron-

flumen Castel-

quomodo venit
sunt omnes modio-

pertinebant

sive comitatu

quod

de

castello

et

molina de

est

sextarium

medietatem cum portione

res sunt inter affines:

Firmano.

a capite rivus de Ascareto qui

in

flumen Trontum,

alio rivus

Rangiolus

cum

et

sicuti

pede
venit

per ipsum

ad litora maris

portis

(3).

comitatu Asisio ubi dicitur ad Pratum collata sunt in hoc

nasterio

(i)

(2)

quedam

res

modiorum quatuor

An. 1039; ^- P- ^^' 74^ 742An. 1039; ^' ^' ^^'^- 743-

de

Aron-

ecclesie Sancti

30 a Raviolo ad casam Ade prpsbyteri suprascripti,

et

et

Trivium ad casam Ade pr^sbyteri

mare, ab uno Iatere Trontum, ab

pergit in mare.

idest ca-

ecclesia Sancti Ny||colai.

Luponis Confecte, recte venientes

vum

in

montes,

vero Guidonis qui et Leporis dicebatur contu-

pergit in Capitectianum, et in
filli

et

castello Philecto

Monte Prandonis cum

castello Sculcula
tii.

de Geziano, et in

portionem ecclesie Sancti luvenalis.

et

et

usque Sallum

montem Ruptum.

lerunt res suas in territorio

25

et res

montem Cardetam,
alio

ecclesia

Salvatoris

et in Pito, et per ipsos

Pizum de Sena, ab

et

Salit

res sunt in Starna, et in

pede usque Clarum quomodo pergit

tum, ab uno Iatere usque

Luco

in

et

cum

Ripa

de Sumati, que habent fines: a capite

et res

15

et in

Villa,

Sancti

ecclesia

Plagie de Cocosia, et in Septeniano.

Pomario,

res suas

idest castellum de

ecclesia Sancti Angeli, et in

et in

ec-

res sunt in Villa, et in Canale,

Padule, et in Tufule,'et in

et in

264 a

quidam au-

solidos .oc. ^'\

Tiburgc contulit buie monasterio

Asculano ubi

in territorio

IO

domnus Suppo abbas

viris

Firmane

iatere

e.

pr quibus omnibus rebus dedit

ab alio Sancte Marie.

clesie,

uno

fines:

^*\

quidam autem

(3)

An. 1039; ^- P- ^^- 744-

CO

^^^' 1039' ^' P' '^^- 745-

ri-

in

molo-

e.

264 b

CHRONICON FARFENSE.

112

hannes refutavit
nedicti

hoc monasterio portionem de curte Sancti Be-

in

omnibus que

et

quasdam

Siefredus refutavit
in

filius

gentorum,

cum

et

cum

in territorio

Gazano.

et

Pinna.

in

et

Sancti Poli.

de

cambiationis

ei

monte

Amico

de Oliano.

et in

cum

in

et

cartam

confirmavit.

et

cum

torum,

cum

et

tulum.

terra

trium

pertinentiis

confirmavit.

quam

alteram

Valentera.

et

et

mo-

cartam

con-

et

castello Pinniole

partes

tres

intra
et

12.

(i)

(2)

Colle

et

trecen-

Martini in

et

cum

et

quartam

quartam partem de

quarta parte ecclesie Beati Michahelis.

Ripam ipsum podium cum

podium de

Longo

et

cum

et

de Sancto Petro 25

castello Sextirano,

de omnibus pertinentiis.

casa

Amonis quartam partem.

(3)

et

quarta parte
et ubi

nel Usto del Chronicon; nel Regesto Colle

An. 10J9; R. F. doc. 746.

An. 1038? R. F. doc. 747.

20

castellum Spini-

tribus partibus de ecclesia Sancti

quartam partem de

singulis

de castello

modiorum

ubi dicitur Allegano ad

de Ripa.

eiusdem Insule

cum

15

quam

aliam

acquisivit

quarta parte ecclesie intra castellum Sancti lohannis.

partem Turris

castellum

hominum,

ecclesia Sanct^ Trinitatis

cum

in Casule, et

Petri

filius

Rainaldi et singulorum

partium

collibus

sexaginta

et

portionem de Sancto Demetrio,

et

et in

per

io

ad Sanctum Demetrium terram

hominibus modiorum ducentorum.

Insula, et

Emmo

de

Asinarii.

colle

cum

et

et

Rapuniano.

Asculano

territorio

pertinentiis

suis

confirmavit.

ei

in

et

fiiiorum Ocpaldi.

et

Mainardus per

ei

de Carro.

castellum quod episcopus

et

quam

in

ecclesiam San-

et

de monte

Patrinione.

in

et

confirmavit.

Spinitulo

diolis.

j|

et

quin-

Asculano ubi dicitur Cazanus.

et

et res

in territorio Fir-

et

de Monte Sicco.

Firmano

modiorum

vineis

et

portionem de ecclesia quam Guido

et

per cartam

terris

de Gaveniano.

et

GoUe Longo.

et in
265 A

castelli

Luponis Marcisi.

et res

quoque Ascu-

in territorio

ecclesia Sancte Marine.

mano medietatem
Marie

Grecie vero oblate sunt

in

res ^^\

Turano quoque

in

Aimeradi contulit huic monasterio castellum

quod nominatur Podium

e.

res ^^\

hoc monasterio quedam

lano Tophanius

cte

pertinent ^^\

ei

An. 1039; ^- ^' ^oc 748.

30

CHRONICON FARFENSE.
quartam partem podii cum

dicitur Fustinianus

Sancte Crucis ibidem,

clesie
et

et

cum

quarum rerum finessunt:||a

de Marzanello.

Trontum, de
in

milia(').

alio latere rivus

de Velo

quidam

de Faida quasdam res

a se

res

in

quidam vero

Girardus
.xx.,

ad Casalinum

^^\

aHe res in Urbana,

et in

Nazano, sive

hoc

comiiatu Asisinato

Asisinati

rum

ad Cerqueta, sive ad Calcina,

et per

namque

Iste

Folge nel

An.
(2) An.
(3) An.
(4) An.
(5) An.
(i)

||

cum

Al-

eorum, com-

ad Pratale,

et

ad

aUa vocabula, quorum

Poplum

filio-

exinde in Tessin, deinde

testo

domnus Suppo

pr^libatus

del Chroncon; nel Regesto Folie

1039; R. F. doc. 750.

1040; R. F. doc. 751.

gere pr?vidisse pr ipsa culpa

filium lohannis

memetipsum
Chron. Farf.

commisi,
II.

W.

venerabilis abbas, sicut

8.

Nel Regesto Vilo

An. 1039; ^- F- ^oc 754.

(7) An. 1047 R. F. doc. 755.
(8) An. 1039-1047; R. F. doc. 750.
documento non ha note cronolo;

hoc

rardum

lateris

(6)

1039; ^- P- *^o^- 752-

((

rivum primi

festa causa valente solidos viginti

1039; ^- P- ^^- 749-

Il
1040; R. F. doc. 755.
documento dice: Constat me G-

per

aliis

Adenolfi et ad ecclesiam Sancti ApoUinaris recte in serrani de

Silvulas, indeque in Tessin, et tunc in

6.

et

fossatus de Vallefreda, inde pergentes ad

25 Satriano, deinde ad fossatum de Varico,

in

de

videlicet de rebus de Satriano, seu

silvam de Vallefreda, seu in Silvule,

fines sunt:

de

deinceps litidium vel molestationem aliquam

si

libras viginti.

et

res (^\

hoc monasterio convenientie obliga-

in

contra hoc monasterium fecerint ipsi aut heredes

ad Pianella,

et

comes, fiUus quondam Attonis, una

suo, ut

20 ponant argenti

monasterio

in Sextiliano ^^\

autem Sancti lohannis comitatus

tionem x\lbericus

tria

monte

in

hoc monasterio quedam

in

fecerunt

in
in

(5).

sunt

filio

sunt modiola

lohannis, pr culpa

filius

coliate

rebus ibidem

flumen

26$ b

Azanus donate sunt

dicitur

composuit

Viarum

ecclesia

currit in

hoc monasterio, recepto pretio librarum

commissa solidorum

berico

et

fluvius

Hieronimi presbyteri

res suas in loco ubi dicitur

et

[5

de Raviolo.

capite

de curte Sancti Benedicti refutavit Johannes

alie res ^^\

IO quatuor<^4).

quomodo

massa quoque Folge ubi

huic monasterio

quarta parte ec-

rebus de Maiano, et de Fano,

Tesinus, de uno latere Lava Lutosa

5

IH

II

giche e non certo se appartenga a

quam

primo o al secondo periodo del governo di Suppone che nominato in

mani-

esso.

affi-

e.

266 \

CHRONICON FARFENSE.

114

supri retulimus, quia imperialem confirmationem de hac abbatta

primo minime habuit,

iccirco huius monasterii

modo

vel aliquas exinde facere locationes nullo

enim
An. 10^9?
1040? -1046?
1047?
e.

266 B

vero

Tricesimus

huius

sextus

domnus Almericus,

maxime

batur

qui

in Fisiniano tertia pars

niano medietas

infra

^5).

mas Alexandrinas

mitatu Spoletano et castaldato

Naricum
(i)

<^'\

collata est

del libro alcune aggiunte che sono, in

dino nipote

di

mano

del

aggiunte,
l'

monaco To-

Gregorio di Catino

tinuatore del suo Regesto.

oltre

e con-

Tra queste

concessione

la

del-

Almerico a Suppone, pub-

abbate

blicata qui sopra in nota a p. 107,

una

trova

largizione

Ther- io

res iuxta

apostoli

si

dall' ab-

fatta

alie res

et

Seram

iuxta

et

Sabinensi casalem de Viaro

in territorio

parte almeno, di

(9).

Teramnano

Largitorio contiene sulla fine

Il

Romam quedam

quod

Postmontem quecum hoc monasterio W.

in Sorbiliano

hoc monasterio

res in

de castro Vulpi-

et

de castello vero

^'^\

obligatio facta est

quedam

res in Moza(3),

monasterium Sancti Andree

^^\

Bisano

est in

urbem

(4).

vide-

sub cuus

^^\

quedam

^^\

abbas 5

extitit

quod corpore

pr eo

vocatus est etiam Ursus

pilosus,

Postmontem,

dam

nos

presumpsit.

cenobii

sacri

cura regiminis collate sunt huic monasterio

positum

scriptitare

huius monasterii membranis potuimus reperire

nil tale in

venerabilis

terras

de co-

flumen

<^'').

et

An. 1042; R. F. doc. 761.

An.
1042; R.F. docc. 762 e 763.
(7)
In
(8) An. 1042; R. F. doc. 764.
questa obbligazione l'abbate Almerico
concede a Loterio di Loterio e a Bonino di Franco del terreno situato nel
(6)

castello de

Postmontem

per

edifi-

carvi le case per s e pei figliuoli.

Lo-

terio e

Bonino

figli

si

obbligano a

ce

derunt solidos .xxx. Supponi abbati

non tentar di sottrarre il castello al

monastero e, se alcuno di loro incri minatus fuerit quod voluerit supra-

pr rebus in monte de Velo ... et

scriptum

monasterio suptrahere per quodlibet

cf

ingenium,

bate

Suppone

in data del febbraio 1040:

Sabinus

Petrus et

alias res ibidem,

a

filii

modium unum

et

medium, et in Salisano ad Sorbellum

qu? sunt modia .iiii.or, pensione denariorum .111. actum mense
.

februario, indictione

Merconis de-

.vm., tempori-

bus Benedicti Villi pap?

torio^

(2) V. la nota
(3)

Largi-

CCCLXXIII A.

e.

An. 1059? 1040?^. F. doc. 757.

Vedasi

la

nota

a p.

107 di questo

volume.
(4)

An. 1042; R. F. doc. 758.

())

An. 1041

se

R. F. docc.

759

e 760.

si

probare voluerit defen-

unusquisque qui

fuerit per pugnam... et

criminatus
si

per pu-

gnam declarare non potuerit aut no-

ce

luerit,

tribus

a p. 107 di questo voi.

dat

castellum de suprascripto

purificet

se

propinquis

cum

parentibus

An. 1041 R. F. doc. 765.

(io) An. 1027? R. F.doc.766. Questo documento non porta menzione
Vedasi la nota redi verun abbate.
(9)

lativa alla sua data nel Regesto^ IV, 173.

(11) An. 1042; R. F. doc. 767.

15

CHRONICON FARFENSE.
podium

Campo Brictonorum

in

Tuscanensi quasdam

in territorio

quoti dicitur

Sanai Benedicti^'^

res Sancti Peregrini etSancti

que posit^ sunt prope castellum

stasii

IIJ

et

turrem de Corgnito

in territorio Sabinensi ubi dicitur Turris alie res ^^\

domnus Almericus

prclibatus abbas

Treigum.

Sabinensi

Ophiano

in

(4).

sterio

in comitatu

tum

Moranula
15 tiano

alia res ^^^\

et

ad Ferrarios

tas

('4).

castello

Gualdaturum

Grecie ad

in

pede San-

vallis in

qucdam

hoc mona-

res in

Mojnumentum Album alia res W.

dicitur Mala Morte quoddam tenimen-

Sabinensi ad Pinianum

territorio

alia res(''\

filli

(5).

refutata est

Reatino ubi

in

<^9).

Cornicia

Gabiniano ad

in

(7).

appellatur

collata est ipsa

monasterio

in Viaro

alia res ^^\

autem

casalem qui vocatur Collis Longus in territorio

lohannis buie

cti

IO

et

dedit

(^).

argenti libras triginta et emit

terram atque casales ex corpore masse que

et

Ana-

in

ducatu Spoletano

in territorio

alie res.

Sabinensi ad

et

res(*).

in

curte de

Me-

alie

et in

Lanianum

de ecclesia Sancte Marine medie-

autem Bucconis dederunt buie monasterio

Bucciniano

et

alia res ('3\

res suas de

eius pertinentiis, et de Sala, et Rocca, et

receperunt

prptium a

20 domno Almerico abbate argenti librarum centum^'5).

fecerunt

Cornazano,

in

et

Sectiniano, pr quibus

etiam obligationem pr se suisque heredibus, sub pena auri boni

et

optimi librarum centum, de omnibus

medietate Rocce, et medietate

pertinentiis,

25

(i)

(2)

(3)
(4)
(5)
(6)

(7)
(8)

cum

suis

vocabulum Cornazani, montem Ocellionum, Car-

bonianum, Privatim, Sectinianum,

Bucciniano

voluerint

Sancti Donati

castelli

de

scilicet

qup sunt Pipilianum, Sanctum Donatum, pertinentia

Sancti lohannis,

castello

ipsis rebus,

et Sala,

Casarine,

aliquid in eis causare vel litigare

si

quedam etiam

^^^\

Campum Longum,

res in suprascripto

Cornazano huic

An. 1044; R. F. doc. 776.

An. 1042; R. F. doc. 768.

An. 1043; R. F. doc. 769.
An. 1043; R. F. doc. 770.

(9)

An.
An.
An.
An.
An.

(12) An. 1045? R. F. doc. 780.

1043

R' F- doc. 771.

1042? io43?R. F. doc. 772.

1042? 1043 ^ R'F- <^oc. 773.
1044; R. F. doc. 774.
1044; R. F. doc. 775.

(io) An. 1044; R. F. doc. 777.

(lO An. 1045;

(13) An.

R. F. doc. 779.

1046', R.

F. doc. 781.

(14) An. 1046; R. F. doc. 782.

An. 1046; R. F. doc. 783.

(i^) An. 1046; R. F. doc. 784.
(15)

e.

267 a

CHRONICON FARFENSE,

11^

Asculano vocabolo Pe-

in comitatu

est CO.

monasterio collata

recce alias res commutavit suprascriptus abbas (0.

in

comitatu

cum
hoc mo-

Reatino ubi dicitur Turrita quarta pars ecclesie Sancte Marie

quadraginta duobus modiolis prope
c.

267 B

nasterio ^^\
valle ubi

diola

eam

reddita est in

monte de Cisterna

Sabinensi in

in territorio
\\

dicitur

Sambucetus donata sunt

Cornazano modia

in

.XIII. (4).

in

.l.

domnus Almericus abbas

lidorum centum

medietas ecclesie

et

om-

dedit fihis Gualafosse pretium so-

qui etiam refutaverunt in hoc monasterio

(5).

hoc monasterio mo-

Sancti lohannis vendita sunt in hoc monasterio, pr quibus

nibus

et

io

domnus quoque abbas Almericus

Campo Longo quasdam res prptio solidorum .xvi. (7).

castellum Sancti Donati ^^\

emit in

in comitatu Reatino
late

sunt

num
et in

quedam

ubi dicitur Grecie

W.

res

dictum molinum
alia res

molini

et

('5).

qasdam

res suas

receperunt a

tanula, et in

filii

et alia res ante pre-

partes

duodecim

quedam

vocabulo

C^^).

et in curte

BariHanus

^^^\

et

portio de sedio

Sala

quedam

res

Grecie aUa res

alia res (*\

<^'9).

de Re-

Gualafossp in hoc monasterio quasdam

domno Almerico

abbate

concambium

Casarina, et in tenimento de Viaro

ecclesie Sancti Martini, et rebus in

An. 1046; R. F. doc. 785.

An. 1045 ? 1046? K.F. doc. 786.
(3)An. 1045? 1046?]?. F. doc. 787.
(4) An. 1046; R. F. doc. 788.
(5) An. 1046; R. F. doc. 789.
(6) An. 1046; R. F. doc. 790.
(7) An. 1046; R. F. doc. 791.
(8) An. 1040; R. F. doc. 792.
(9) An. 1041 ? 1042? R. F. doc. 793.
(io) An. 1040-1042? R.F. doc. 794.

Rescaniano,

in

Pan- 25

pr portione

et colle

Lacu-

(1)

(12) An. 1045? 1046? i^.F.doc. 797.

(2)

(13) An. 1040? 1042? R.F. doc. 798.

(i i)

An. 1040? 1042

15

ad Sanctam Reparatam, ubi

in

<^^7).

in territorio Sabinensi ubi dicitur

scaniano refutaverunt

moli-

Johannes de Georgio donavit huic mo- 20

oblata est in hoc monasterio

res, et

et

in territorio Sabinensi

dicitur rivus Tenebellus,

(^^\

mohno

de ipso

et

^9).

col-

ad Sanctum Cassianum("\

de Moricla

ad Sanctum Cassianum

(^^).

nasterio

et alia res

et in casale
('3\

hoc monasterio

et in casale lohannis Curti

in Grecie curte (^\

Gualdaturo,

in

R. F. doc. 796.

An. 1043? R. F. doc. 799.

(15) An. 10446 1043? 2^ F.docc.800
(14)

e 801.

(16) An. 1043

(17)

(18)
(19)
(20)

? 1044? iR.F. doc, 802.

An, 1044; R. F. doc 803.
An. 1046; R. F. doc. 804.
An. 1046? 1047?^.^. Joc.805.
An. 1046; R. F doc. 807.

CHRONICON FARFENSE.

item, prefatus lohannes de Gergie con-

lano, et AgutianilIo<^').
cessit in

monasterio res suas de cune Sancte Reparatc,

hocjj

casalem de Parrucia,
chisianis,

et

casalem de Ansardis,

et

casalem de Alberto Caput Pazo

^^\

et

Hucusque domni Almerici

II7

et

e.

268 a

e.

268 b

casalem de Mar-

mo-

abbatis temporibus buie cditas

nasterio acquisitiones retulimus, cuius etiam deinceps concessiones

de huius monasteri! rebus referre studebimus.

Denique

in territorio

quasdam

gise, concessit

unam pretio libre unius,

podium cum terra datum per com-

Muranulas,

cum

siano

Arduini.

filio

Campo

et in

ecclesiis

solidis .LX.

de Ruta super Cisternam,

pr solidis

Nazano pr

Sistiliano et in

do

.vili.,

lidis

.XX.

in Iviano

et

et in

Sancte Marine medietatem pr solidis

Merconis

25

valentibus solidos

.ce.

Sanguiniano,

Pantanula pr

dianum,
ciniano

et

et in

in

Miana pr
.x.

pr solidis .LX.

Loroniano pr

Ciciliano,

24, 26.

quod
Lacuna

et

est

di

in

in

item, in Buc-

Bezano,

et Civitella,

pretio argenti librarum .x.

Rufiniano

Minori,

et in

Amaria

in Salisiano pr pretio librarum .xxx.

ad pensionem

ibidem modiola

.vii.

ad Sanctum Donatum,

una parola nel

An. 1046; R. F. doc. 806.

Prepi, et

in

ad Sanctum Gor*

in

solidis .xii.

solidis .xl.

guenas quatuor.

(i)

in Lafriniano *

.l.

res et de ecclesia

et

solidis .l.

Canali, et Verrucule
solidis

soli-

in Petriolo in casale

.e.

Mianam,

in *

modia quatuor pr

Criptule, et

in

Casule, et

in

et

30 modia

!!

modio-

Prodonis a via supter pr rebus

Sabini

casale

in

et

pretio

Casule, et in Lafriniano

quasdam

in loco ad Ferrarios

pr solidis .XXV.

.xi.,

Sentiano modiola quatuor pr

in

in

in Paternione pr so-

cernitur.

ad Sanctum Gurdianum,

dis .XX.

.xx.

ad pensionem laguene

solidis .xx.

idem castellum

ubi

pr solidis

Campo Brictonorum modia

in

pr

.vii.

in Feclini

solidis .ce.

.x.

et inter

Marghi-

et

Quinza modia

in

.e.

modiorum

15 et in Ripalda quasdam res

rum

Vulpiniano sextam partem,

in

ibidem modia .xlv. pr

et

de musto.

clausuram

res et

IO excepto castellum Cuphi et

mutationem

Ma-

Sabinensi, ubi dicitur Petriolum et

dandam musti

pr solidis .xxx.
et in

in

Cornatiano mo-

testo.

(2)

la-

An. 1047; ^' ^' ^^- ^o^-

CHRONICON FARFENSE.

Il8

diola .XXVII. pretio

dam
et

ad pensionem redden-

spelte

unum, operas

vero quartam partem.

olivis

in Tribiliano,

.X.

.vi.

unum,

ordei

Canali pr solidis .xl.

et in

in

medium unum,

grani

xenium unum, de

iidis

librarum

argenti

et in

in Peterolo

Aquiniano modium

in

tres

pr so*

.i.

Marciiiano, et in Villa Rustica, et

.e. ('\

Castellione pr solidis

Hic vero memorandus ac domnus abbas Almericus huius bona

monasterii intus vel extra

omnia conservator

per

extitit

fidelis,

nec ea alicuius aura favoris in aliquo divastavit, sed pio affectu

ac opere benigno

magnaque

sagacitate mirabiliter ampliavit.

quoque ornamenta

clesiastica

c.

269 A

io

mogramma-

librorum volumina in hoc

et

nasterio studiosissime auxit.

ec-

autem quod

fertur

artis

quadraginta duos maiores minoresve

tice et Scripture divine libros

||

de vestimentis autem

hic accumulare curavit.

trum

sic honorifice

et

et cibis

confra-

decentissime ac sollemnissime studebat, ut

15

nemo cirpersecutionem aUquam vel

nullus inter eos indigens aut despicabilis videretur.

cum morantium comitum

aut aliorum

divastationem presumebat inferra in bonis abbati^,

quibus etiam

bona huius monasterii male aliquando petentibus omnino dene-

donantem enim bona

gabat.

inutihter et absque

tyrannis fraudulenter et
ecclesiastico proficuo,

asserebat morte

etiam

secundum

dignum,

vestimentis

ecclesiastica histrionibus et seculi

non

et

erat-

maximo

lud^ perdito comparandum.

non etiam

et

quidem

Deum

fore,

et

florebat in utroque

giminis temporibus, et abundabat

c.

269B

ceterorum seniorum religionem

quam Dei
7.

(i)

Dei

hoc cenobium

et

ipsius re-

ubicumque 30
predicti patris

innocuam prelationem, tam||et

ut Christi apostolus

testo.

Le concessioni

torio dalla e.

ccxin b

elargite dall'abbate
alla e.

ccxxa.

25

pauperum pessimos ne-

bonis omnibus.

angelus in itinere adorabatur,

bona] Cos nel

his

allatas,

autem horum quisquam fratrum obviabatur, propter

et

delicatus.

sumptibus lubrice expendentes,

servis auferentes, vel in secularibus

catores.

in suis

superfluus nec renovator frequentis-

pr mortuis quoque oblationes huic monasterio

apud

decentique

sanctissimi Augustini sententiam,

simus, sed parcus ac religiosus in omnibus,

referebat sacrilegos

20

Almerico sono

registrate

nd

Largi-

CHRONICON FARFENSE.
inestimabiliter venerabatur.

II9

quando autem comites

si

inter se

dissidebant, et invicem deprcdationes exercebant, etcontigeret pr^-

dam

aliquam infra terram abbati^ recuperare,

mebat, sed ac
5

non

si

evasam tremendo

divinitus

defuit tunc invidia diaboli,

qua mors

in

nemo

insequi prcsu-

orbem terrarum

Denique cum domnus imperator H[einricus] Romani

adversarii

bonorum emulantes accusare

sed

iudicio dimittebat.

illum apud

eum

introiit.

venisset,

et detestar!

pernimiumstuduerunt,dicentes eundem personam exiguam habere,

et

10

magnum

ad tam

quam

litteris

regimen inscium

et

impotentem

eruditus et prudentissimus videretur.

ratione cor imperatoris contra

magnum

post collectum

eum

fore,

sed

quam-

cum

nulla

possent commovere, non multo

per totam abbatiam fodrum, qui

Rome

ferebant, ut regio consignarent vultui, ex toto fraudarunt et disper-

gere atque ad nichilum illud deducere curarunt, ut saltim hac incuria

15

animus imperatoris indignaretur,

et benivolentia illius circa illum

factumque

hac de causa offenderetur.

est.

itaque eo imperator

perviso paucissimo fodro, iratus obstupuit, et se derisum vel con-

temptum ab eo
gnatibus

20

et

tunc plurimis comitum

^stimavit.

ma-

imperatoris suadentibus, hanc ab eo abstulit abbatiam,

domnum Supponem quem

domnus Suppo

Itaque

multo

et curie

post,

haud anni

supra libavimus in ea constituit.

reordinatus, egritudine invalescente,

circulo

scilicet

expleto, moritur.

non

An. 1046? 1047?

e.

270 a

pre-

domno Almerico conceditur ecclesia Beati Martini in

hoc monte sita Mutilla, cum mansis et terris ac molendinis suffidicto vero

25 cientibus,

in

qua postmodum, quandiu

vixit, in

Dei

servitio quiete

ac pacifice permansiti*).

Tricesimus denique septimus huius sacratissimi c^nobii pastor

extitit

domnus

et

abbas Berardus,

noster ab annis primevis hic

receptor ac nutritor diligentissimus.

30 annotare veridica

et

fdeli

cuius actus

acquirendis

relatione breviter curavimus.

vero laborandis
vandis,

et

ardentissimus

digne

106

di

domibus reno-

defcientium extraneorum recupe-

questo volume.

270B

fuit

sagacissimus, in intimis

utiliusque utendis, vel

haud valde strenuus.

(i) V. le note a p.

atque

e.

moresque hic

quippe in causis venturis suptilissime providus, in exterioribus

rebus

An. 1047-1089.

CHRONICON FARFENSE.

120

rator benignissimus

monachorum.

dulgentissimus, nec

unquam

diu suspiciosus.

minorumque virorum

lector promptissimus,

equitum

et

et visu

non nimis

nivolus, in benefaciendo vero suis propriis

amator

adherentium familiarius,

sibi

valde suppli-

et flexibilis

pidus, in utroque etiam proposito aptissimus, moribus

271 A

soUicitus.

favorum hominum boneque fame

cantibus se rationabilius.

c.

be-

observantium propositiones bene reverentissimus, credulus

rectas

digne comptus, castus ipse,

actis

col-

blanditor humillimus.

ad extraneos etiam et potentes nimis benignissimus,

et

bone

religionis et

bonorum hominum

consuetudinis amantissimus,

in suis sibi peccantibus in-

simus.

et in causis custodiendis

autem avidus,

acquisitor

quoque

cuet

io

cautis-

et distributor largifluus.

in-

Il

considerate nanque et improperanter dator assiduus.

temporibus eruit

suis

huius

omnia amantissimus, quam, Christo pro-

ecclesie et libertatis per

tegente,

iuris

oppressionibus,

variis

et

ditavit

15

maximis honoribus.
Electus

quidem

a cunctis

mortem, iam iuvenis

et plus

minus

mox

post

triginta

pape quod

in festivitate sancti Calixti

ad ultramontanas partes

unanimiter

est

missus ad

.11.

domni Supponis'

habens annos

etatis,

idus octobris ^'\ et

domnum

Heinricum im- 20

peratore'm tertium, a quo abbatie huius accepit corroborationem

dominice incarnationis solemnitatem,

investitione, altero die post

scilicet in

Stephani

anno vero Christi

nuarii,

octavo

nex

beati

^^\

et vixit in

plenus dierum

et

nativitatis

est

obiit

kalendas ia-

.vii.

millesimo ac quadragesimo

hoc regimine annos

iamque

.xlii.

.Lxxxviiii. nocte

feria,

ad nocturnas ipsius

se-

diei festivitatis

omnium precipuarum rerum

iam nobis

videlicet

ingressis^^).

hic nobis sub

acquisitiones

nominatim

brevitate placuit inserere, ut plenius et

sciant qui fa-

stidiunturprolixa lectione hanc perspicientes brevissimam subnota-

tionem.
c.

271 B

verumtamen

prius ipsius describimus electionem cun-

ctorum seniorum munitam nominibus confratrum]

et

una cum eo

directam ad imperatorem.
(i)

14 ottobre

(2) 26

incomincia l'anno dal 25 decembre.

1047.

decembre 1047.

25

dominice incarnationis anno mille-

kalendarum novembrium, quinta

simo

cuius

quod

festivitate,

Gregorio

(3)

novembre

1089.

30

CHRONICON FARFENSE.
nomine sanct? individu^quc

In

121

nos omnes fratres c?nobii

Trinitatis.

fensi

Pharphensis Beat? Mari? semper virginis post obitum domni abbatis Supponis
.

domnum Berardum nostrum monacnum

t->

elegimus uno voto panque consensu

nutritum a puero in nostro cenobio, quo digniorem atque honestiorem Inter

nos ncminem invenire quivimus.

domine imperator, vestram

quaproptcr,

flagitamus exccllentiam, quatinus corroborare ac confirmarc dignemini.

str? igitur sponsionis

quam

reminiscimini

donino Supponi pastoralem virgam

nostris fratribus

dedistis.

et ut

auguste, habeatis absque scrupulo dubietatis, nos

promisistis

ve-

cum

certum hoc, venerande

omnes

propriis

manibus h?c

IO nomina subscripsimus.

Huic vero

electioni

lohannfs propositi,

diaconorum

duorum

.xv.,

par bene

et

erant

sacerdotum

monachorum

.xv.,

nomina confratrum,
.xl.,

videlicet

diaconorum trium, sub-

conversorum

.viiir.,

puerorum

(*\

An. 1048; R. F.

(i)

inserta

doc. 809.

Mi

riferire qui in nota, toglien-

subdiaconus

et

monachus consensi

missa conscripsi.

-j-

et

manu

ego frater Divizo

et

monachus manum misi, -j- ego

lohannes Francus qui utinam monachus manu.
-j- ego
frater Cono monachus manu scripsi.
-j- ego
frater Lupo presbiter et monachus
manu. -j- ego frater Johannes sacerdos atque
monachus manu mea. -j- ego frater Petrus
-j- ego frater
presbiter manu mea subscripsi.
lohannes clericus et monachus manu mea.
-)- ego
frater Guido diaconus manum misi.
presbiter et

dolo dal Regesto, l'elenco completo dei

monaci che

sottoscrissero questo do-

cumento.
Ego lohanncs
-{-

manu mea subscripsi.

ego Flomanu mea.
manu mea. -J- ego Rim-

propria

ego Azo presbiter

presbiter

rentiiiiis

fredus monachus manu.

-}-

-}-

ego

Adam

pre-

monachus manu mea. -f^go Sabinus

ego
presbiter et monachus manu mea.
-J-}- ego Teuzo
Atto monaclius manu mea.
-}ego
presbiter et monachus manu mea.
Liotolfus prgsbiter et monachus manu mea.
ego Libertinus presbiter et monachus manu
Jmea. -j- ego VitaHs monachus manu mea.
-j- ego
-}- ego Rodulfus monachus manu mea.
frater lacobus presbiter et monachus manu
sbiter et

ego frater Hieronimus presbiter et

-j- ego
frater Atto monachus manu mea. -}- ego frater Dato presbiter
-j- ego frater Adam
et monachus manu mea.
-|- Berpresbiter et monachus manu mea.

mea.

-}-

monachus manu.

nardus presbiter et monachus consensi et manu

mea. -f- ego frater Ledericus presbiter et mona-j- ego
chus manu.
frater Lupo monachus
manu mea. -J- ego frater Teuzo monachus manu
-}- ego
frater Maio monachus manu
mea.

ego frater Odimundus monachus

lohannes diaconns et monachus
manu mea. -j- ego frater Petrus sacerdos et
monachus manu. -|- ego frater Maino clericus
-{- ego frater Azo
et monachus manu mea.
subdiaconus et monachus manu. 4" ^8 frater
Adam presbiter et monachus manu mea.

mea.
manu.

f-

-]-

-}-

ego frater Leto subdiaconus et monachus

-j- ego
frater lohannes
et consensi,

manu

Chron. Farf,

II.

ego
ego Franco presbiter manu mea.
Gyrardus presbiter et monachus manu
mea. -|- ego frater Andreas presbiter et monachus manu. -}- ego frater Adelbertus pre-j- ego
frater
sbiter et monachus subscripsi.
Petrus presbiter et monachus manu mea.
-{- ego
frater Traso presbiter et monachus
manu mea. }- ego frater Atto clericus manu
mea. -J- ego frater Sabinus clericus manu
-}- ego
frater Adelbertus prfsbiter et
mea.
monachus consensi. -}- ego frater Cono cle-1- ego
frater
ricus manu mea subscripsi.
frater

lohannes presbiter
-{- ego
subscripsi.
et

et

monachus consensi

frater

Signolfus

monachus consensi

frater

et

et

Benedictus presbiter

et subscripsi.

-f-

monachus consensi

ego
et

ego frater Mainardus et moego frater

nachus consensi et subscripsi.
-fego
Alkerius et monachus manu mea.
-Jfrater Siolfus subdiaconus et monachus manu
-}- ego
lohannes subdiaconus manu
mea.
mea. -j- ego frater Berardus subiaconus manu
mea. -J- ego frater Petrus subdiaconus manu
subscripsi.

-j-

mea. ]- ego frater Gozo subdiaconus manu

mea. -j- ego frater lohannes puer manu mea.
-j- ego frater lohannes subdiaconus manu mea.
-{- ego.frater lohannes subdiaconus manu mea
subscripsi. -J- ego frater Albertus subdiaconus
8*

monaci Farannunziano

imperatore
elezione di Berar*ii'

do I
*"

ne doman"^'"*'
* '^

CHRONICON FARFENSE.

122

Hcc sunt autem

abbns

castella

que huic monasterio acquisivit domnus

Berardus primus, tempore suo

et studio

suo.

idest ca-

stellum de Tribuco, castellum de Sculcula, castrum Phare, castellum

Salisanum, castellum Marcilianum, castellum Terranianum,

Catinensis duas partes de quinque ex quibus
e.

272 A

fabricavit

podium, castellum Aque Vive,

castelli

postmodum ibidem

castelli

de Frasso

por|;

tionem Alberti
Garbi

et

casalibus

quondam Gebbonis,

filii

castelli

de Bubelano

Laia pattern Huberti Nordonis, castellum de Arci

.xiiii.,

podium

Monte Aureo,

in

et

cum

castellum Montis Opuli,

Furanum, castellum de Guphi, 10

castellum Tribilianum, castellum

castellum de Gurrisio, castellum Limisanum, castellum Vulpinia-

num, castellum de
trem,

podium

Alatro, castellum

Lunianum, Aspram, Gana-

Herasmum,

Sancto Maximo, Sanctum

lanule,

Fundi, castellum Repastum, Tregionem, Vallem Lucidam, Ilicam,

castellum de Pile, villani Sancti Xisti, Gaput Pharphe, Gerretum

Malum, Mogianum, roccam de

driliam,
et

Salice,

Ophianum, Montalianum,

15

Petram Demonum, Scande Leto partem Taxonis,

castelli

de Turricella similiter, de Bibaro partem Transmundi, de

Mu-

scino et Oliveto et Garsule et Tanci^ partem Gencii Taibrandi,

Trebule castellum de

Ginestram,

Hilperino,

podium de Gauda Moza, castellum de Hugo.

Gaphaium, castellum
Mariano.

podium de Pizo, 20
in

Pinne castellum

de Atri, castellum de

Pretetule, castellum

medietatem cum portu marino ibidem.

Givitatis Vetule

pr quibus singulis qup pretia dederit pr^fatus

domnus

25

in locis, qui voluerit, reperire poterit.

e

Item, vocabula^cclesiarum.

272 B

ecclesia Sancti Gangolfi in Goscia,

Sancti Petri in Gatino, Sancte Marie in Formello, Sancti Silvestri

manu mea. -J- ego frater lohannes subdiaconus manu mea.

-}- ego
frater Benedictus
consensi etmanummisi. ^ ego frater Guido
puer et monachus manu mea.
+ ego frater
Transmundus

clericus

manum meam

misi.

frater

frater

-f-

ego frater Benedictus presbiter manu.

ego frater Florentius presbiter subscripsi
atque consensi, -j- ego frater lohannes prp-

-]-

-j-

Amico

-j-

presbiter

monachus,

-j-

ego

frater

ego frater Bonifaiius

prgsbiter manu mea.
ego frater Gauden-Jtius presbiter manu mea.
-}- ego frater Sigezo
subdiaconus manu subscripsi. -f ego frater
scripsi.

-j-

Ambrosius diaconus manu

subscripsi.

-{-ego

ego
ego
ego
ego

manu mea.
frater lohannes presbiter manu mea subscripsi.
ego frater Gualterius presbiter manu mea.
ego frater Adam presbiter manu mea.
ego frater Azo subdiaconus manu mea.
ego frater Gualterius subdiaconus manu

-}-

et

-j-}-

-f-

sbiter

Franco clericus manu mea.

manu mea.
Franco clericus manu mea.

frater lohannes presbiter

frater

Fidelis

clericus

-j-

-]-

mea.
ego

-}-

scripsi.

mea.

abbas, suis

-}-

frater Atto presbiter manu.

Traso presbiter manu mea subego frater Dato subdiaconus manu

ego

frater
-}-

ego

benti animo.

frater B.

manu mea

scripsi

11-

CHRONICON FARFENSE.
et Sancii

Sancti

Nycolai in Cerrito Malo, Sancti Martini in Ponticello,

Cantalupo, Sancti Nycolai ad

Salvatoris in

Sancte Cecili^ in Cerrito Malo, Sanctc Marine

in
5

et

Martini

Sancti

Cencii Taibrandi.
et
et

Marip

Vaccaricia, Sancte

Lacu,

123

et

et

Sacerdotes,

Sancti Anastasii

Andrec

Lupicinis, et Sancti

in

Sancti

Petri in Carsule

in

portionem

in territorio Reatino, ecclesia Sancti Leopardi,

Sancte Agathe, et Sancti Helie,

Sancti Clementis,

et

et Sancti

Thome,

Sancti

et

lohannis
Sancti

Tazano,

in

Gregorii, et

aquam

Sancti lohannis in Asera, et Sancte Agathe in Plagie, et

IO de Manicone, Sancti Benedicti ad Tres Casas, Sancti Benedicti

in Asisio, Sancti iMariani in
et

plebem Sancti

rini in

Camerino, Sancti Salvatoris

in

Asculo,

Qui-

Flabiani, Sancti Laurentii in Picte, Sancti

fundo Celle, Sancti Angeli, Sancti Clementis, Sancte Marie

in Minione, Sancti Angeli in Corneto, et Sancti Petri, et Sancti Pere-

15 grini, Sancti Laurentii in Gerflumen, Sancte Severe iuxta mare,

Sancti Angeli de Scoplo, Sanct^ Marie in Ocriclo, et Sancti Laurentii,

et

Sancti

Stephani, et Sancte Crucis, et Sancti Silvestri,

Sancti Angeli in Sabelli, Sancti Viti in Griano, Sancti Salvatoris

Interamnes, Sanctp Marie ad Saltum, Sancti Euticii in Vepia,

20

cte Crucis in

lentin! in

Aqua

Sicca, in Pisa

Burgo Sancti Martini

peiano, Sancti

Benedicti

Sancti lohannis

in

in

Campum

San-

Sancte

Marie

Pom-

in Diruta,

Sumati, Sancti Angeli in Capistrello, San-

cte Trinitatis in Marsi, et Sancti Vincentii, Sancti Potiti, Sancti

25

geli in

Tupho,

et Sancti Salvatoris, et

tini in

Galliano, et Sancti

Sancti

Thome

Lacu, Sancti

Bivaro,

in

Va-

in Kinzica, Sancti

in Perusia, Sancti Petri in

Satriano,

||

Sancti Stephani, Sancti Mar-

Benedicti, Sancti

Sancti

An-

Cesarli,

Silvestri

Sancti

in Perito,

lohannis

lohannis in

Laurentii in Balba, Sancti

in

Vennari,

Sancti lohannis in Barri ^'\

Collate sunt etiam huic monasterio temporibus eiusdem dorani

30
et

venerabilis

territorii

memorie

abbatis Berardi res

Sabinensis in Tribuco, et Serrano, et Postmontem,

in Fisiniano

et alle res in

(^).

niano, et ad Tres Virgines

([)

(2)

quorumdam virorum

Ann. 1047-1089 i^. F.

An. 1048; R. F. doc.
;

(5).

Laniano,

et Sorbiliano, et

et alie res in

doc. 809.

(3)

810.

(4)

et

Achi-

Sala ().

An. 1048; R. F. doc. 811.

An. 1048; R. F. doc. 812.

e.

273 a

CHRONICON FARFENSE.

124

Provocatus

abbate Sanctorum

pr

vero idem abbas Berardus a

est

Cosmc

et

de Minione, iniuste

cella

Damiani quod

quam

Hugone

prcsentiam
c.

miserat

275 B

i!

omnes

Girardi

cellas et terras

tibus iudicibus fecissent

vero prcparatus

ut, constituto

sed supradicto abbate Rainerio

'

falso antea

intelligi

secundum

et

Rescaniano

optulit res suas buie

^3).

partem de ecclesia

e.

274 A

regalia precepta huius

(''>.

et

Damiani ceno- 20

subiecta buie cenobio

territorii

et alius presbyter

'^^\

Sabinensis in

Benedictus nomine 25

monasterio in loco qui nominatur Sancti Va-

Johannes vero

et Crescentius

taverunt in hoc monasterio quicquid

Tribuco

quoniam

tempore quidam presbyter Petrus contulit buie

monasterio res suas

lentini

de Minione

item, collata est

quedam

qui dicitur Canalis et in Cerquito

filii

eis

comitis Ottonis refu-

pertinebat de castello

res buie monasterio in loco

modiorum ducentorum

qui-

(5).
||

dam autem
monasterio

quem
(1)

viri

germani Suavis

casalem

quem

tenuit Nicto de

et

tenuit

Berardus contulerunt in hoc

Guido

presbyter

lohanne Ade cum molinis

An. 1048; R. F. doc. 813. Vevolume.

An. 1048; R. F. doc. 814.

dasi a p. io sgg. di questo

(2)

15

(').

etiam

et

qui

illam cel-

reclamabat.

fuit

fuisset, cella

io

sapientibus

non presumeret

bium fundatum

Ponzano

eis defuisset,

comite atque epi-

minime veniente,

Cosme

Ipso

ex

mane usque ad vesperum.

monasterii quod antequam Sanctorum

Beat^ Marie

termino, iudican-

et qui

iudicibus et

amplius

quam

quidem aperte dabatur

Hugo com-

B[erardus] ad terminum con-

scopis et plurimis hominibus expectavit a

lam reclamare suam,

in

cellam teneret absque ulla alterca-

cum

iudicibus, ut

quas habemus in marchia Tuscana,

domnus abbas

stitutum preparatus, et una

iudicatum est

Silvestrum,

recapitulare illam controversiam.

fuisset, illam

venit itaque

tione.

papam

et ante

secundum legem.

non amplius presumeret

finita fuerat

Rainerii, cui abbas

filii

dederunt invicem guadimonia

et

que causa

venerunt autem utrique abbates

abbate.

comitis

Aurea

dicebat debere esse subiugatam

Ottonem impcratorem iuvenem

presente

Rainerio

dicitur in xMica

suo monasterio prcdictus abbas Rainerius.

ante

quodam

(3)

(4)
(5)

et
et

casalem

aquimolis

An. 1048; R. F. doc. 815.

An. 1048; R. F. doc. 816.
An. 1048; R. F. doc. 817.

50

CHRONICON FARFENSE.
et

medietatem

tatem

casalis

quem

casalis

lohannes Becca

tenuit

Stephano, eo

de

Petri

et

que-

ut

rivulum Calentinum

eorum non vendant nec donent

vel hcredes

medie-

et

tenore,

videlicet

CLimque habent Inter fluvium Currisem

ipsi

125

aut

commutent

mo-

aut quolibet ingenio alterius potestati submittant nisi huius

nasterii;

quod

hoc monasterio vendere voluerint, prptiuin

in

si

accipiant .cxx. librarum

autem huic monasterio

Pinti,

Verrucule

et

nummorum

suptilium

quodam

^^\

viro alia

collata

(').

res

Serrano,

in

est
et

comitatus Reatini ubi dicitur

et alia res

IO Alacele, idest casalem filiorum de Silvo, et casalem Franconis Fo-

quidam vero Berardus

(5).

sceli

portionem,

turrem
15

monasterio res

huic

concessit

et

et

Mozano,

in

et

Montoni super

Perella, et ad Faringeta ^^\

a

sterio

suas,

idest

cum

uxore sua

casahs Passari

Capriano, et

sextam partem eiusdem

rocca in pede

Tedimarii

filius

suam

de Sculcula

castelli

suam portionem de

castelli, et

Laia, et in

Cusiano ad montem de

res

donata est huic mona-

et

alia

Benedicto archipresbytero in Pinti,

Verrucule, et Ca-

et

et in Sextiliano ^^\

nali,

Quadam autem
20 ratus

esset

die, scilicet tertio

domnus abbas Berardus

kalendas maii,

cum

prppa-

de Corgnito,

infra civitatem

cum Hugone indice advolegem faciendam cum Rainerio abbate

in platea iuxta pcclesiam Sancti Martini,

cato suo ad iustitiam et

Sancti

Cosme

de

Roma

trans

Tyberim

tur de intentione ecclesie Sancte

Marie

Mica Aurea poni-

qui in
in

Minione,

et Sancti

Ar-

cum earum pertinentiis,

et ipse Rainerius abbas ibidem noUet accipere, et cum taliter audisset qui ibi aderat domnus Adeibertus missus domni Bonefatii
ducis et marchionis, una cum Ingelberto episcopo Blede ac misso

25 changeli Michahelis,

domni Leonis papp,

et

Sancti Peregrini

iussit

ad suprascriptum

domnum Berardum

30 abbatem huius monasterii ut ipsas res firmiter teneret ad

proprietatem huius ecclesie Sancte Marie, donec
tius

dux

An.
(2) An.
(3) An.
(4) An.
(i)

iusserit

1048? R.

quid inde facere debeat

F. doc. 818.

1050; R. F. doc. 819.

1050; R. F. doc. 820.
1050; R. F. doc. 821.

(5)
(6)

domnus Bonefa-

'^^\

An. 1050
An. 105 1

?
;

io$i

? i?.

F. doc. 823.

R. F. doc. 824.

dasi a p. io sgg. e p.

volume.

ius et

124

di

Ve-

questo

e.

274 b

CHRONICON FARFENSE.

126

quidam

Ipso denique tempore collata est huic monasterio

res

modiorum quatuor in rivo Cavalli ('\

quidam quoque Ascharus filius Adammonis optulit huic monasterio
res suas ducatus Spoletani territorii Teramnani ubi dicitur HistriaSabinensis

territorii

Campus Lanius: a primo latere

venientes in Tesinum quod est secundum
nus

ctum Petrum
c.

275 A

num

in Ponticello

Teramnanum,

primum

idest

casalinis, sanctis

Anno autem
nis

est

lacum Histriani quod

et in

stello,

quod

atque

cellis

latus,

deinde ad San-

tertium latus, exinde in Moza-

est

latus,

Teramnanus,

fluvius

et

quartum

omnia

in

et in

latus,
||

integrum

flumen

cum

ca-

io

<^*).

millesimo et quinquagesimo secundo incarnatio-

dominice quidam Martinus pr^sbyter religiosus optulit huic mo-

nasterio, consentiente sibi Rainerio

filio

Crescentii advocato suo,

per cartulam donationis res cuiusdam lohannis qui vocatur Tinto,

Liotonis

et

quondam

filii

eius, et

Liotonis, pr anima sua et ipsorum virorum

coniugum, quas idem

terram

Gervise uxoris Tintonis, et Hitte reliete

ipsi

pr animabus suis

castellum Phare

et

cum omni

15

eorumque

ilU tradiderant.

idest

pertinentia territorii Sabi-

nensis: a primo latere Riana, a secundo flumen Currisium, a tertio

res

bui US monasterii, a quarto pertinentia Ponticelli, et venientes

in

furcam lohannis de Dominico

in

Rianam.

sed

et

et in

cacumen montium

paravit

cum eodem

pertinentiis

et castelli

predictus

solidorum

.xii. (*).

commutationem

omnibus

castello Fare et

(3).

in pertinentia

quoque

montem

275 B

ipsius

ipsumque castellum Salisanum

a Baroniscis

cum

eius pertinentiis
<^^).

qui

montis

Salisani coni-

domnus abbas Berardus quasdam

rano autem acquisivit res Donati presbyteri

e.

et recte

idem Tinto per sue cartulam donationis

concessit huic monasterio et confirmavit terram et

Butio vocatur

20

res

25

pretio

acquisivit per
<^5).

et

in

Ser-

Stephano

abbate Sancti Andrej apostoli recepit per com||mutationem quas- 30

dam

res in

Cesa Arnonis cum podio de Palumba

insuper collem de Gaza, et Musinianum, et

(i) An.

105

1;

R. F. doc. 825.

An. 1050? 1051 ?i^. F. doc. 826,

(3) An. 1052; R. F. docc. 827
e 845, an. 1050? 1054?
Vedasi la
(2)

nota
(4)

(5)
(6)

Cavam Altam:

documento
An. 1052; R.
An. 1052; R.
An. 1052; R.

al

et aquimolis,

845

a via

nel Regesto.

F. doc. 828.

F. doc. 829.
F. doc. 834.

CHRONICON FARFENSE.
Petram Aldonis,

publica venientes in

rivum Cancelli,

gines, et inde in

in

Vallem Cupam,

et

in

et in

Andrep

Sancti

et

revertitur

Sancti

riga-

fluvium Tyberis, deinde

finem Castellionis, deinde

viam publicam, quc

ecclesiis

in Stafilem, et in

et

et in

127

in

Pharpham

Petram Aldonis, cum

ad

pr

Blasii.

omni-

quibus

bus rebus recepit ipse abbas Stephanus in commutationem quas-

dam

domnus abbas Berardus

suis habitantibus in

filiis

valentem argenti

civitate

tam sortem suam de

1

fundo Portilione

scripto tertii generis in pertinentia castelli de

hoc monasterio

Benefactus

quidam Necto

Postmontem

filius

rivum Tortum

Terraniano quomodo

tionis a

locum qui

filius

in

domno

integrum,

Gregorii vendiderunt
nentia castelli Currisii

30 tatem

ei

suam portionem de

casalis

ca-

morgincap dona-

per

pertinebat

quem

domno

.xii. ^^\

triginta(^).

item,

item.

Cono

et Sicco

filli

B[erardo] abbati res suas de perti-

quod tenebant

filli

Bucconis, idest medie-

tenuit Johannes Itte ad laborandum, et quar-

tam partem clausure maioris quam

lohannis Ceci,

et

quartam

An. 1052; R. F. doc. 835.

An. 1053; ^- P' ^^^' ^36'
An. 1053; ^- P' ^oc. 837.

Guido Ardemann,

tenuit

quartam partem iuxta casalem lohannis de

casalis

anno quedam Nera

ipso etiam

(4).

Heldebaldi refutavit sortem suam de castello Sa-

lisano ad pretium solidorum

(3)

tertiof qui-

dicitur Salita sicut

Demetrio viro suo ad pretium solidorum

Bernardus

(2)

tra-

ubi dicitur Albinia-

nominatur Marcilianum

Rainerii concessit in hoc monasterio

stello

(i)

lohannis

per viam a capite silve et venit in vallem Crescentii Sa-

binensis et in
filia

filius

Berizonis optulit huic monasterio et

inter affines: a rivulo Calentino per

vadit

25

et

res suas

B[erardo] castellum quod

20

Puternioso

quo etiam tem-

(').

anno autem Domini millesimo quinquagesimo

nus(5).

dam

et lacu

Leonis refutavit in hoc monasterio to-

Frasso a Tophila insuper <^^).

didit in

et a

unum aquimolum

Nepesina, et

comitatus Ortani, insuper argenti libras .XL.

filius

lohanne Atric

Crescentii de

filia

libras .x. in

pore quidam Tinto

sicuti

acquisiverat per cartulam venditionis a

Dalia nobilissima femina

IO

fundo Ponzano

res positas in territorio Collinensi in

Itta, et

casalis de

(4)

(6)

quartam partem

Bobihanis, et tertiam

An. 1053

(5) '^"-

et

".

^53

R- P- ^oc- 838.

P- ^^- ^40.

An. 1053; ^- P- ^o^- 84 r.

e 276 a

CHRONICON FARFENSE.

128

quam

clausure

qucm

Bruno

tenuit

dictum castellum,
e.

276B

et

laborandum,

tenuit Carfo ad
ferrarius,

casalis

medietatem aquimoli ante prc-

et

medietatem

et

quartam

et

terre

quam

tenuerunt Leo Pazus

Johannes Luponis, quc fuerunt Guidonis Ardimanni,

||

et tres

portiones quas tenuit Necto de lohanne Petri, ad pretium argenti

librarum

anno vero Domini millesimo quinquagesimo

(').

.xviii.

quarto quidam Tinto

B[erardo] abbati

Phara

dicitur

filius

vendidit res suas

cum

pertinentia eius^*).

item, suprascripta

Nera

commutationem

B[erardoJ abbati per

item, Guinizo

.viii. (4).

Petri dedit

filius

.xvi.

Azonis optulit 15

filius

de territorio Asculano contulerunt

viri

.XX.

W.

item,

generis in

tertii

Aqua Viva,

item,

Criptule/7).

cum

Bezano,

in

et

terris

mo-

medietatem

Civitella, et in

20

mona-

optulit huic

Sabinensis in Mgian, et in Caminata,

mdirum

Milian

et in

refutavit

quidam pr^sbyter Franco

steri res suas territorii

et in

Bona uxor Hugonis

item,

<^^).

huic monasteri

ecclesiam Sancti lohannis in Sumati inter piscarias

diorum

et re-

et edificatum ca-

huic monasteri res suas in Serrano, et Cutri, et Cerreto

quidam

io

res suas in territorio

prope ubi dicitur Habitaculm coUem

modiorum

stellum

Terraniano

castello

Reatino ad Turritam ubi dicitur Casalis modiorum

cepit ibi

domno
quod

item, Taibrandus

.xx.^J).

et

castello

qui Buzius vocatur

modiorum trium propinquius

ad pretium solidorum

domno

Leonis optulit huic monasteri

montem

omni

et

.xvi.

item quidam Girardus

(^).

filius

Beraldi ptulit huic mnasteri res suas in Sectinian, et in per-

277^

tinentia castelli de

Gebbnis

fihus

25.

Dalla

e.

Lue,

||

ptulit huic

2/ y

fino alla

et

monasteri

met della

tissima a quella del cronista Gregorio,

(i)
(2)

Vedasi

la

(3)

(4)
(5)
(6)
(7)

An.
An.
An.
An.
An.

et

2S0

e.

sembra per

An. 1053; R. F. doc. 842.

An. 1050? 1054? i^. F. doc.845.
nota a questo documento

nel Regesto.

item, Albertus

de Buccinian^^).

(8)

(9)

qui

il

B
di

domn

B[erard] abbati

la scrittura,

mano

di suo

sebbene somigliannipote

Todino.

An. 1048-1054? R.F.oc. 852.

An. 1055; ^- F. doc. 853. Fin
Chronicon fu scritto quasi esclu-

sivamente da Gregorio
1054; R. F. doc. 847.
1054; R. F. doc. 848.
1054; R. F. doc 849,

d'ora

mani,

e la scrittura di

1054; R. F. doc. 850.

1055; R. F. doc. 851.

dicher, procedendo,

il

di

codice

innanzi

Catino,
di

Gregorio

terna frequentemente con altre.

scritture.

il

ma

diverse
s'

al-

In-

variare delle

25

CHRONICON FARFENSE.
de castello Frasso totani sortem suam
a

affines:

primo

Romana,

et via

et

129

de pertinentia eius, Inter

Pharpha, a secundo rivus Subita

latere fluvius

venientes in caput fluvii Riianp, a tertio latere

et

Riiana, et a quarto latere castellum et tenentes heredes Bonihoj

Pharpham.

minis, et venientes in

cum

de Phara

Currisius, a

secundo Carpinianus

et

hoc factum

est

suam

latere fluvius

per serrani Mutellc descendit

et

Riiana, a quarto latere furca montis

tertio latere

sicut vadit iuxta terram Sancte

IO

primo

eius pertinentia, inter affines: a

Riianam, a

in

insuper et portionem

Marie

Currisium.

et revertitur in

anno Domini millesimo quinquagesimo

anno autem Domini millesimo

.lvi.

quidam Tebaldus

quinto^').

filius

Bucco-

cum Theodora uxore sua, et Gislerius filius suprascripti Bucconis cum Pamphilia uxore sua, et Berardus filius Bruzonis cum

nis

Giburga uxore sua,

15 Tebaldus

et

et

Bona uxor eiusdem Bruzonis,

Johannes germani

filii

quondam

cum

plano lohannis

B[erardo]

Romani

Puteum,

et in valle

item, Rapto

<^3).

item,

res suas territori! Sa-

binensis in Castellione, in valle Gisonis, ad

et in

domno

tota pertinentia eius^*).

Johannes Guinizonis optulit huic monasterio

20 Gaidonis,

cum La-

Guiderolfi,

vinia uxore ipsius, optulerunt buie monasterio et

abbati castellum Currisium

Girardus,

et

filius

Petri

concessit huic monasterio res suas in ducatu Spoletano et castal-

datu Pontano ubi dicitur Pisa

MoHni

alveo
et

filii

^^\

Rainerii, et

modiorum

.v., et

tertiam partem de

eodem quoque anno quidam

filii

Tebaldi, atque

et

Girardi,

contule-

Sancti Bene-

cum

eius

pertinentiis comitatus Sabinensis, et Utriculani, sive

Nar-

monte Coscia

omnibus

filii

Tedimarii

filii

25 runt huic monasterio ecclesiam Sancti Gangolfi

dicti in

viri

et

Sardone

item, Rainerius

territori!

Sabinensis

Tedemarii optulit

in ecclesia

niensis

(5).

Sancti

Angeli de Tancia in portione huius monasteri! res suas

30 in Agutiano
optulit huic

territori!

filius

Sabinensis

W.

item.

Rocco

filius

Nicolai

monasterio res suas quas vel per tertium genus vel

per cartulam habebat inter rivulum Calentinum et fluvium Curri-

(i)
(2)
(l)
(4)

An. 105$; R. F. doc. 854.

An. 1056; R. F. doc. 856.
An. 1056; R. F. doc. 857.
An. 1056? 1057? i^. F. doc. 858.
Cbron. Farf. H.

(5)

Per

An. 1052? 1056?

la

data

di

i?.

F. doc. 859.

questo e del documento

seguentecf. lenoteinR. F. IV,25 5,256.

(6)

An. 1057; R. F. doc. 860.

e.

277B

CHRONICON FARFENSE.

ijO

item, Atto

sium^'l

filius

Merico Baldonis,

Siche, et

et

lohnnnes

Leonis contulerunt huic monasterio res suas de castaldatu Fontano

Pizum Sanctc Marie modiorum

ubi dicitur Nursia ad

in

Rapinule modia

et in

.11.,

autem Domini millesimo

e.

278 A

Gaidone

sterio a

modiorum

Valle Cardarla modia

.lvii. facta

Guittone

et

.xlii. ^^\

item,

Teramnano

modiorum centum

in loco

^^\

item,

lohannis optulit huic monasterio res suas

filius

Aqup Viv^

ji

cuiusdam Petri Maionis optule-

filli

qui dicitur Sancti Angeli de Scoppio

torli

hoc mona-

est refutatio in

runt huic monasterio res suas de castaldato

Dominicus

anno

.vi. ^^\

Sicconis de rebus

filiis

trium, et

terri-

io

item, Petrus Luponis optulit

Sabinensis ubi dicitur Pingia^^).

huic monasterio res suas de castaldatu Pontano ubi dicitur Vallis

modiorum

Cardarla in Piala a fonte Vessano

Is^ concessit huic

in

Campo Lurano modiorum

Albertus Gualafossp et Johannes

et

item, Guittones et Gaido

res suas in Sorbiliano et

Azo

et Aiulfus

ctp Marip, et

quinque
278 B

petias,

filli

filli

Verrucule

Scleta

Nectonis

simo

alias

.LViii.

de

item, Adenolfus presbyter 20

^^\

cum una

data di questo

et

Antezano,

viri

ibi ('^).

documento

(").

et

cf.

R. F.

(4)An. 1055? 1057? i?.F. doc. 864.

(5) An. 1057; R- F- doc. 865.

de San-

Calcarla, et

Campum Nursinum

Petrus presbyter

anno autem Domini

germani Ascharus

I.

et

San-

25

filius

res suas territorii Sabinensis ubi

clausura

res optulit

quidam

[|

1057; R' F- doc. 861.

An.
(2)
1057; R- F- doc. 862.
(3)An. 1058;^?. F.doc.863. Circa
IV, 259, nota

ecclesia
et

ca-

in

item, Franco presbyter

Filecta'^'^).

(i) Ali.

la

hoc

refiitarunt in

Rodi optulerunt huic monasterio

Sabini optulit huic monasterio

dicitur

15

Sicconis optulerunt huic monasterio

Valle Abincino, et ad

et in
et

item,

quodcumque monimen scripturarum W.

cta Cruce, et de Cerquito, et Puro,

e-

Dononis

filius

de Sancto Laurentio, et Sancto Stephano,

Precumato,

Bonus

.111. (7).

Pontano ad Ocricclum portionem suam de

staldatu

in

item,

subiacentias ecclesie Sancti Petri in Catino quas

tenebant per scriptum vel

et

^^\

monasterio res suas in castaldato Pontano ad

Sanctum Peregrinum
monasterio res

.11.

et

filius

mille-

Marco contulerunt 3^

An. 1058; R. F. doc. 866.

(7) An. 1058; R. F. doc. 867.
(8) An. 1058; R. F. doc. 868.

(6)

(9)

An. io$8; R. F. doc. 869.

(io) An. 1058; R. F. doc. 870.

(11) An.

1058; R. F. doc. 871.

(12) An.

1058; R. F. doc. 872.

CHRONICON FARFENSE.

Ijl

cum

huic monasterio ecclesiam Beati Michahelis Archangeli

modiis

terre

Compeniuli modia .lA'\

in circuita eius et in

qucdam Davinia uxor quondam lohannis

Johannes atque
5

Rainerius

iuxta fluvium Currisium casalem

fantis prius,

quem

huic monasterio

tenuit Berizo Leonis In-

postea Johannes Tiniosus:

et

item,

Ottonis, et Otto,

filii

eius optulerunt

filii

tribus

primo

latere rivus

Carbolanus, a secundo terra Sancte Marie, a tertio casalis de Ba-

sabovem, a quarto fluvius Currisius

(^\

item, Albericus

Gualabruni optulit huic monasterio res suas

Sabinensis

territorii

IO in Terraniano: a primo latere via publica quc dicitur

venientes in

Hmitem

et in

rigaginem

tere rigagines et venientes in

tinum;

alias res

et

inter

rivum Calentinum

et

et

^3).

ad Caput Aque

^'^\

domnum papam Leonem.

pap? domino suo Leoni,

pontifici et universali

Agutianello

suam de omnibus rebus

fluvium Currisium,

Epistola congregationis huius ad

Summo

in

et

la-

predictum Calen-

et in

et Tricasio,

item, Berardus fiHus Tebaldi refutavit sortem

^

Crucetum

Calentinum, ab aho

et in

rivum Tortum,

Ruiano,

in

filius

admodum

... summo

spirituali

theorie
* inherenti, humilis congregatio in cenobio Sancte Dei genitricis perpe'

Deo

tu?que virginis Mari?

militantium, quicquid exigui servi

a^^^

summ

liqueat

clementi? vestr?, sanctEcclesi?prmceps, quoniam assidue nostra

fraternitas gratanter

contulit sollertiam,
et

vobis a

Deo
quo

vestram nobis

refert gratias, qui ab occiduis partibus

scilicet ecclesiastica

Deo augeatur

adhuc vigent

tranquillitas et vestra

sed ut

fastigia.

sancta impleantur desideria,

quatinus mater Ecclesia in pristinam reformetur lineam, nostra efflagitare

25

neque hoc vos

desinit humilitas.

latere

(i)An. 1057? 1058? R.F. doc. 873.

Circa
la

la

nota

data di questo

al

doc. stesso in

documento

cf.

F. IV, 268.

An. 1058; R. F. doc. 874.

(3) An. 1059; ^- P- ^0^- ^7^
(4) An. 1058; R.F.oc. 876. Q.uesta refutazione fu fatta da Beraldo di
(2)

Tebaldo

iuxta

fluvium qui

dicitur

mediatamente

la

nel Regesto im-

lettera

considerazioni

dei

monaci

Pi mature

Farfensi {R.F. doc. 878).

m'inducono ad accet-

^^^'^ ^^ ^^^^ gi proposta dall' Ughelli,

Mansi

dal

gare
di

e dal Muratori, e a colle-

la lettera

Giovanni

ed anche

vescovo

il

querimonio

Sabinense col

Tyberis, ad portum qui nominatur

doc. 884 dell'a. 1051, riprodotto a p.

Petra Periura.

di questo volume, nel'quale sono specificatamente confermati al monastero

S. Angelo
il possesso della chiesa di
in Tancia cum gualdo et omnibus

Questo docucronologiche
note
ha
mento che non
(5) R. F. doc. 877.

fu

non

volumus, quod quamvis, peccatis

del 1049, che segue

dagli editori del Regesto

attribuito

all'anno 1049 perch parve ad essi che

si collegasse col privilegio di Leone IX

pert'nentiis e tutti

i ($).

gregazioneFarfen-

domino,

se

ai

Leone

20

105

Lettera della con-

diritti d'

36

immu-

nit da ogni giurisdizione episcopale.

pontefice

IX

chie-

dente la conferma
ri*tfi

e privilegi go-

""^^ ^"""'^'

CHRONICON FARFENSE.

132

nostrls exigentibus, venerabilis noster locus ab ^cclesi? vastatoribus undique

multetur, sed

vestrorum

pr?decessorum

tuitione

nccnon regum simulque imperatorum semper

dem
279 B

fuerit detensus.

rccordationis Adrianus, Paulus, Johannes

sanct? siqui-

aliquanta

pontifices

pr?dia

tanta quippe aviditate Anastasius papa

Sabinis nostro cesserunt monasterio.

e.

venerabilium pontificum,

pr?fatum dilexit locum, ut etiam ex trabibus, qu? ad restauranda

||

sarta tecta

matris ^cd^si? ex Appenninis conducuntur alpibus, nostro sancto cenobio ex

quinque concesserit unam.

habit?

moderno

coUatis pr?diis.
stella

possessionis largiti

habitur?

vel

etiam divino

plures

succensi

amore

omnem

sunt decimationem, innumeris

ante

pr^terea tempore venerabilis Benedictus papa ca-

atque pr?dia a quibusdam perversis hominibus pertinaciter possessa,

atque ut eius memoria in assi-

strenue invigilans, sancto restituit loco.

duis nostr? fraternitatis haberetur orationibus, frater ipsius

integro pontificale
universi

tandem

ornamentum cum proprio baculo

omnem

pontifices

Johannes papa ex

simili concessit

modo,

eidem canonicam sanxerunt libertatem,

cunctamque auferentes publicam regum atque pontificum reddibitionem.

cratissim?
reges,

etiam

religionis

necnon

successores,

et

institutores,

defensores,

cooperatores,

principes,

imperatores Karolus, Pipinus, Hludovicus, c^terque eorum

Germani, Salichi Langobardique reges sive imperatores, unus-

sionem, venerabili loco innumerabilia pr^dia sua contulere

e.

280 A

vel

publica

aliqua

exactio

||

immunia

regum

et

sperare potuisset, pr^taxato

Thom?

priorum.

regum non

Dei Genitrice ortante ac du-

et

ratum

est,

quoniam

quam

vere oporteret permanere libertas.

absque labore quoslibet

difficile

quippe

borum abundantia.
quingenti vestri

ideo vestram

pr Dei

cfterorumque pontificum, ducum, regum

29, restauratore]

munere.

non namque pluribus

honerare veremur prudentiam ver-

^^

ne aliquorum vos perversa compellat opinio, in

oratores,

a sancti

est

unicuique decre-

quapropter obsecrantes rogamus, sumus enim plus minus

Dei aliquo modo sevire famulos.

amoveat

^O

pontifices et imperatores

qui statuerunt episcopia, ipsi etiam et monasteria, et

verbis indigent sapientes,

280B

iuxta con-

venerabihs pontifex, tantorum pon-

igitur,

vivere, sed divina gratia vario suos dispensat

e.

ibi,

aliqua vos persuadeat adulatio infiringere velie statuta

scimus denique

25

tenore cuncti decreverunt, quatinus

abbatis, sancta

cente, constiterant restauratore.

tificum et

omni

imperatorum eorumque actionariorum perpetim

ad portam monasterii colligerentur ad pauperum alimonias, qui

stitutionem sanctissimi

col-

liberalitate.

oblata igitur atque offerenda ab

de decimis eodem

statuerunt.

modo

aliquo

cenobio omnimodis non imponeretur.

publica funccione

20

decreverunt libertatem, ut quicquid eorum

deinde munificentiis hanc

fiscus

15

sa-

quisque secundum terriporis posse, sanct? Dei gcnitricis exequentes promis-

latis

io

loci

dilectione.

Cos nel testo

Cos nel testo del Chronicon

et

namque amore
imperatorum

||

vestr?que anim?

salute, nullus

vos

neque siquidem putamus impune posse

del Chronicon e del Regesto.

del Regesto.

34. vario suos]

4^

CHRONICON FARFENSE.
transire qui

pr vobis
stra

sed

Ijj

tantorum patrum eiiam voluerit statuta infringere.

Deum

postulamus.

veruntanien quanto

l?tius

igitur assidue

ve-

tanto largius.

quippe provideat solertia, ne aliquorum pr?valeat importuna clamositas,

agite, ut collata a

ita

Deo

gratia augeatur et

niumque ?terna gaudia subrogetur.

vestr?

valeat in

aucta corroboretur,

Domino

de-

pr?sulaius sanctitatis

tempore longo.

Erat autem rune temporis lohannes Sabinensis episcopus qui

monasterio

huic insidiabatur

et

pr decimis et pr

mortuorum

oblationibus quas ab initio cunctorum pene pontificum largitione

IO

in

pauperum alimoniis

maxime

confratrum stipendiis suscepinius,

et

et

pr ecclesia Sancti Angeli in Tancia, de qua olira fecerat

iniquam convenientiam cum donino Hugone abbate qui eandem

ecclesiam Sancti Angeli

ribus

possedit

in

dominium huius

iniquam convenientiam ideo diximus, quia tempo-

monasteri!.
15

tenuit et

domni Adriani primi

pontifcis

Hildebrandus gloriosus dux

suum preceptum huic monasterio concesserat gualdum Tancie

in integrum cum ipsa ecclesia Sancti Angeli, sed et Stephanus
quartus apostolicus per suum privilegium confirmavit eundem
per

gualdum Tancie.
20

tarius
j|

Karolus quoque,

et

Hludovicus, atque Hlo-

imperatores per suorum paginas preceptorum similiter con-

frmarunt.

hec omnia ignorabat prefatus

domnus Hugo abbas

monachus monasterii,

utpote alienigena et alterius

iccirco predi-

ctam convenientiam ab episcopo suscepit nescienter.

pradictus episcopus post hec insurrexit, et ad

25 Sancti Angeli armata

struxit, et reliquias

ex

manu
ilio

eandem ecclesiam
amovens de-

perrexit, cuius altare

abstrahens,

secum

itaque su-

asportavit.

et

cum

inde ad episcopium reverteretur, subito cplo optime serenato orta

est aque, grandinis et fulguris

scopus secessit a via in

30 aliquantulum

ibi

cum

maxima

quendam locum
ipsis reliquiis

quo

tempestas.

viso, epi-

ubi dicitur Area, et

fecit.

accidit

autem tunc

grande miraculum, ut in ipso loco ubi reliquie manebant,

vie vel grandinis ibi cecidisset.

ad episcopium
audiret

8.

cum magno

et pr decimis

la

nil plu-

cessante vero tempestate, rediit

pavore.

altera

autem

domnus Berardus abbas cognomento Ortanus,

Dalle parole

moram

scrittura cambia di

diversa, sempre per del principio del secolo XII.

nuovo

die

cum

elegit

hec

quen-

ne incomincia una

e.

281 A

CHRONICON FARFENSE.

134

dam episcopum,

de ultramontanis partibus,

cum maximo

litibus,

magnis

altare,

hoc monasterio,

qui tunc forte hospitabatur in

abbatie viris et fidelibus mi-

et collatis

triumphi honore rehedificare studuit ipsum

quam rem

super

et prccipuis ibi reconditis reliquiis.

predictus episcopus valde condoluit Sabinensis ecclesie.

ipsum destruxerat

altare

cussus

unum

est, et

ad

reliquias asportaverat, ipsa nocte per-

et

donec

totius latus corporis obstupescens in eo,

quam domnus

dolens pr edificatione
281 B

quia 5

post hec veritus et pavens super hoc, et nimis

advixit, periit.

e.

et

eundem locum episcopus

illic

studuerat,

fieri

perrexit, et abstractis inde novis quas

||

invenit reliquiis, priores

abbas noster

de

honorifice recondidit.

ipsis

io

vero

novis reliquiis in suo episcopio altariolum construens consecravit,

et

demum

mationem
An. 105

rar Jo* ^nn'an^z^i'^^a

Leene IX e ad una
smodo romana, di
i
avere usurpato
sulla
suoi diritti
chiesa di s. Michele Arcangelo in
Tancia, d'avere attentato alla
sua

vita e d'altre vio-

*"^**

editam

sic

Audiat dominus

1.

vescovo Sabinense Giovanni

Il

domnum

adversus

fecit

abbatem nostrum

et totius legis retinaculi

j-^
a jScdis ^piscopus auQiatquc

cum

moderator ?qulssimus Leo prim?

^-.^

proclamationem quam facio super abbatem Pharphensem,

pjssus

sum

inuras.
et patior
'

'

meo, qu?

cuius

est,

non

est veritus

abbas

-n
ille

ecclesia
in
*

altaris

et

ausu temerario

abbatem Hugonem

auctor et dedicator ere-

macenam

quadragesimali

et in

et si

ibi

unquam abbas

medietatem suam, tunc ad

proprietatem.
clesi?

qu?

est

et si

ego

quia neque ministrum

arsii prfterea

meo,

et post

et

medietatem suam

?cclesiam

unam

tale fecissem,

domnus

ecc&
ita

illuc

in

tria

modo

tempore

xenia in

iste

30

ipsius ?c-

successorum deveniret

meus de medietate

||

ipsius ?c-

tunc ipsa medietas ab-

abbas in his omnibus

tractavit ut decuit,

neque promissa

benefcium duobus Dei ancillis dedit.

de episcopato meo,

combustionem duxit

semper

una cum suo minister sederet,

meam meorumque

in

me- 25

sed ex his medietatibus

benefcium aut quoquo

meum

quam

ipse est,

aut aliquis successor eius aut ven-

ille

mei episcopatus aliquid

xenia misit, sed

ibi

vel aliquis successor

batis deveniret proprietatem.

cecidit,

cantare, nullo

nescio per

suus sederet minister, a quo

deret alicui aut donaret aut propter

282 A

illa,

obligatio facta est, ut

mense maio meus

vero temporibus solus

anno haberem

clesi?

20

ai-

addere, et supra tanti

monachos suos

de ecclesia autem

talis

et

sancii Mi-

...

dietatem vero alteram ^piscopatus possidet meus.

c^teris

honorem

medietatem optinet ecclesia Sancte Mari? cuius abbas

iustitiam,

me

quo multas

alm? sedis episcopus, super quod

consecratoris violatam consecrationem missas per

inter

ditur fuissc Silvester beatissimus huius

tare

dicitur Tancia, videlicet in episcopatu

Vf
f

,..,.,

mei fpiscopatus

iuris
_

quedam

est

monte qui
^

sita in
chahelis Archangcli
^

lifc sancta synodus, percipiat ut lustum est

CO

vel faciente vel iubente episcopo.

e.

sinodo procla-

in

immo

nostri senioris

episcopum Simphroniensem,

quam

et,

me

jj

CHRONICON FARFENSE.
cum vero una dierum

consecravit eam.

nolente et nesciente,

IjJ

sciret

me

iturum forc ad quendam locum, mei senioris iussionem implendam, paravit

me

adversus

domum
5

insidias et

ut

tales,

me

si

possct occideret, aut,

qua ipse nocte iacerem incendio concremaret.

in

monachus

ventionis extitit auctor Petrus

si

non posset,

cuius nefari? adin-

qui dicitur de Laurentio et

cum eo

Dato de Uhberto, Teuzo de Berizo, Albertinus Adulterinus, Barocco, Petrus

Raino

Castellanus,

de Crescentio, Follia, lohannes ferrarius, Rainaldus de

lohanne de Guidone pr^sbytero, Azolinus.

teri

IO

valuit
se

meum

silvam incidit, ob hoc quod

quam centum

meum

esse, abstulit ei

equum

fdelem illum cognovit, qu? non minus

quendam servientem meum,

c?pit

libras.

omnia vestimenta

et

mationes qu? michi pcrtinent nec non

ubicumque
et aliis

15

et

maxime tamen

valet contendit,

unius deniquc mei archipr^sby-

partem

quam meam,

His

et

||

sinatis

?cclesiam

bis

super illum, qu?-

meam, immo vestram

gravar! tantisque molestiis molestari, sed

tantis adversitatibus

potius liberata

reddamus

non

Vulpiniano.

et

me

ab eo abbate pressus adversitatibus, proclamo

rens misericordiam vestram, ut

de bonis mortuorum

Bucciniano

in

quia dixit

pr^terea deci-

eius.

meam

et

a perturbationibus tanti perturbatoris, grates inde

maximas Deo

vobis (0,

ita recitatis,

quesitum

est

ab advocato domini abbatis ut

20 domnus papa, sancta sinodo concedente, indutias permitteret ad

singula, que Sabinensis ppiscopus conclamaverat, verius et suptilius

investigandum

permissum

est.

veraciores

et

respondendum.

et

aderant autem

ibidem utriusque partis amici

ipsas res canonice inda-

insectatores, qui

pacifici

25 gantes retulerunt domno pape, quia

nones iudicare vellet, ambp partes
devenirent.

tunc benigna largitione

si

per legem vel sanctos ca-

in

detrimentum gravissimum

videlicet propter violationem et destructionem altaris

et eius reliquiarum,

quam primo idem

episcopus Sabinensis pre-

sumpsit, et propter depredationes sive incendia, que

jo domni abbatis militum exercitus

siarum per acquisitionem
anterior
hioc

per omnia

summus

potuit sedare
jj

proprietates pccle-

autenticam possessionem antiquior

inventa est huius

nostri

fecit, et edidit

Uhberto] Cos nel

(i) R. F. doc. 583.

testo

V.

data di queeto documento.

huius monasterii

del Chronicon,

nota

proutcumque

monasterio huic mirabile privilegium

omnium

la

et

monasterii fuisse.

presul certius discernens, litem ipsam

sue pie confirmationis de

6.

et

nam

fecit.

postmodum

ma

a p. 131

nel Regesto

di

bonorum

acqui-

Ruberto

questo volume relativa alla

282 b

CHRONICON PARMENSE.

136

denique post longum tempus,

sitionibus Uberrime possidendis.

nostris scilicet diebus, ita

tissime testantem

vidimus

audivimus referentem

et

et cer-

quendam Romanum episcopum nomine Petrum,

iam nimis vetulum, qui Rome morabatur apud Sanctum Vincentium, iuxta sanctam ecclesiam Beati Petri apostoli, omnia ut supra

diximus coram se examinata

editum

lx*"*co"

Leone
il

monastero

possesso
di
tutti j suoi beni e

et

"i^tris

Beat? Mari? qu? ponitur

privilegium

et

sic

?cclesi? venerabili sanct? virginis

Pharpha,

in

intrantibus tuis succcssoribus

j^igf-g

fuisse

Leo episcopus servus servorum Dei.

An. 1051(1).

ferma

diffinita

in

per

et

eam Berardo

perpetuum.

abbati, et

initium sapienti? timor

"^

nel

reverentia commoniti, pr glorioso Filio

cuius timore ac debita

Domini.

IO

privilegi.
c.

283 A

et

casto glorios? Matris simul et cast?

honorem

libenter exhiberaus pia de-

cupimus sufFragium,

votione et sus servitoribus necessarium ac regalare

dum

nostro auditorio bene deserviunt, participes pr?mii, corporis

scipiamus

commodum.

inter h?c siquidem pure ad

nostr? voluntatis beneficia volumus,

nominis fama,

sicut inter c?teras

et

libenter

devotam

et

15

ut

rebus gloriosius exaltetur

argentum enim

et

qui nobis hoc tribuil

ei

angelorum ac nostr? Domin?^ reddimus,

bonam voluntatem

humile,

cor

cundum

et necessariis

ut
su-

quam maxime desideramus,

et

quod autem habemus

domino Deo nostro

gratis,
licet

est nobis,

anim?

serviendum Deo viventi

humilitatem sanata Pharphensis ?cclesia.

per nostram

aurum non

ita

immo

et

sci-

20

ut oportet servitutem se-

solebant semper ?cclesiis bona sua

nostr? fragilitatis possibilitatem.

immo et confirmantur adhuc, per apostolica summ? Sedis priviqu? Deo largiente non refutabit ex nostra parte humiliter suscipere spespirituum et homnum regina mater humiiitatis domina nostra, pia et 25
ac bona Maria.
suscipe igitur sancta Virgo, sancta Parens cum Filio

confirmari,'
legia,
cialis

mitis

bona tua non

cum
e.

283 B

a nobis data sed nostro tibi firmata privilegio,

benedictione

omnes

mulieres.

unquam

liceat.

tui

Filli

tua

||

vice

et

nasterii huius abbati,

nullus auferat.

sua

tibi,

in bonis tuis te oflfendere nulli

Berarde in Christo

fili

non

et

omne bonum

loco habet ?cclesia confirmamus et corroboramus, sicuti

3.

tibi

sancta itaque apostolica auctoritate omnia qu? supradicta in

initio infra possedit et extra.

eam

dilecte, fideli

Romanum]
19.

Nel

3^

del

modo

commis-

eodem

possidet et ab

videlicet quicquid habere videtur in territorio

Cos nel testo.

testo

mo-

hoc sacr? pagin? scriptum concedimus ad observandum,

ut simul et scriptum ?cclesi? reserves nec

sum.

benedicta quidem es inter

posside qu? possides.

tibi

tene qu? tenes,

9.

Chrontcon aut

(i) R. F. doc. 884.

V. la nota
data di questo documento.

Nel

ma

testo

del Chrontcon ea,

nel Regesto

a p.

ma

nel Regesto

autem

131 di questo

volume

relativa alla

^^

CHRONICON FARFENSE.

I37

Sabinensi, idest fcclesiam Sancii Benedicti, et curtem Sancii Geihulii, el ca-

slellum de Tribuco, et podium fiiiorum Palumb?, et alveum Pharph? totum.

et

cum omnibus

h?c omnia

geli in

Tancia cum gualdo

Roccam

in

et

omnibus

cum Massa

integrum

papa Benedicto

terram de Ortelle.

subiacentiis.

integrum,

in

modo cum omnibus

suis pertinenliis et

Oriana ?cclesiam Sancii Theo-

civitate

scano cellam Sanc? Mari? iuxia fluvium Minionem

et

Ripa Al velia,

monasterium Sancii Angeli,

niensi

de Bucciniano, et

monaslerio collata, ca-

ipsi

in

Tu-

cum

ipso

Vilerbe ?cclesiam Sanc? Mari? in integrum.

in

IO monte Gosberli, seu

?cclesiam Sancii An-

integrum.

pertinenliis, casiellum

h?c iterum omnia simili

strum Phar?.

dori in

suis pertinenliis, in

et

cum

gualdo, et

marino portu.

el

comitaiu Nar-

in

?cclesiam Sancii Antimi in integrum.

in comitaiu Perosino cellam Sanc? Mari? in Diruta, et Sancii Apollinaris,

el

pertinenliis et adiacentiis suis.

15

cum

Sancii Blasii, et Sancii Montani

suis pertinenliis.

cum

toris

in

et

criptis

et

omnibus

Tyburtinam civitatem ?cclesiam San-

?cclesiam Sancii Andre?

cum omnibus

Roma ?cclesiam Sanc? Mari?, et

muris, et Campum Agonis in integrum.

Sancii Salva-

Adriani in integrum.

eli

el iuxta

?cclesiis, castellis, villis

in Collina

urbe

in

||

Asisino cellam Sancii Benedicti in integrum.

comilalu

comilalu Firmano cellam

in

Sanc? Mari? in Clienti, et monasterium puellarum quod dicitur Sancii Sai-

20

omnibus earum

pertinenliis et adiacentiis.

Sancii Salvaloris iuxta

integrum.

in

in

earum

cum omnibus

pascuis el vineis,

aquis,

cellis suis

aquarum decursibus,

maio-

Romana Sede

pisca-

quanliscumque

et liltoribus, et universis

cum omnibus qu?

pertinenliis, el

etiam

aliis

castellis, vicis et oppidis,.terris culiis

silvis,

porlibus maris

et piscationibus,

qualibuscumque

comilalu de Camerino curtem

supra dictis et

cum

?cclesiis minoribus,

el incultis, praiis,

in

in

principalem Sanct? Dei genitricis ac virginis Mari?

et

?cclesiam in Pharpha,

riis

Ophida,

comitalu Ausimano curtem de Monte Pulisco in integrum.

in

hanc ergo maiorem

30

in

comitalu Teatino cellam Sancii Slephani in integrum.

in

de Salabona.

ribus et

comilalu Asculano cellas,

fluvium Asum, alieram Sanc? Mari?

comilalu Senogalliensi curtem de Luzano.

2)

cum
unam

vaioris, el ?cclesiam Sancii Benedicti in Ripa, et cellam Sanc? Victori?

obtinet

per apostolica privilegia, vel ab imperaloribus et regibus per pr?cepta, im-

molam

inquieiam ab omnibus esse sancimus.

et

quibuscumque

55

si

concessum

fidelibus Christi

est

vel in

el

quodcumque

quis

si

luniaiem

Filii

omnino non

I.

testo.

Ne/
19.

enim piam Matrem Domini

eius

unigeniti

33. inquietami

II

Regesto

Cbron. Farf.

II.

ha

Clienti
38.

scienler

la

minuat vel sup-

offenderit,

bonam

vo-

primogeniti Salvaloris nostri habere

mortuorum

nia nel Regesto

scritto secondo

Cos nel testo.

et

et oblationes

del Cbronicon enne,

Era prima

resse in Clienti

decimas

poterli.

testo

immo

perpeiuum concedetur,

divin? pietatis respectum desiderai, nullus invadat, nullus

irahat.

sibi

forma
31.

curtem

consueta Olenti^

quiete

8.

ista

teneat

Viterbe] Cos nel

ma

lo scrittore cor-

qualibuscumque manca nel Regesto.

omnino manca

nel Regesto.

9*

e.

284

a.

CHRONICON FARFENSE.

IjS

nec ordinatio monachorum vel pr^sbyterorum huius monasterii

ecclesia,
e.

2848

vel cellarum eius a quovis ibi

aut,

non

si

quem

episcopo, nisi

fiat

synodum

Pauli pap?.

abbas invitaverit,

scilicet quia ita

adest, suo pr?cepto eius congregatio.

bon? memori?

privilegio

||

habetur

in

ut nulius hic celebret ?pi-

scopus, nec alio venire constringat pr?sbyteros totius abbati?, quoniam ab ipso
hic locus per privilegium optinuit, nos
tiones ?cclesiarum
et

autem

communis consensus

sit

maxime

qu?

sibi

bona

cesset Ecclesia,

maxima enim excommunicatio

exaitata super choros

angelorum Maria,

Filii

matris Virginis

exaltet

conservantem

pr domin? su? reverentia, princeps apostolorum Petrus ditet

sua.

illum semper benedictione apostolica,

annuente hoc

ginis Matris Dei omnipotentis gratia.

Roman?

diaconi sanct?

Frederici

manni

universa

archicancellarii

noni pap?

.iii.,

et

data

.111.

virginis Patris

Ecclesi? bibliothecarii, vice

Coloniensis

manus

domni

Heri-

anno domni Leonis

archi?piscopi.

20

mo-

In alio quoque privilegio idem venerabilis pontifex huic

c.

285

quo

fundum

Septiniani.

tres.

in alio privilegio confirmavit

dicitur Sancte

Marie

in

bona quedam

in

Leo

firmavit huic monasterio

ecclesiam
2.

Dalle parole

torna la mano
9.

petitio]

(i)

Sancti

di

^^\

Massa

in loco qui

fiat

unum

Romanorum

impe-

imperiale preceptum concessit et

quasdam

res.

Cos nel Regesto,

poi di nuovo

ma

la

mano

che ha scitto

nel testo del Chronicon

An. 1049: R. F. doc. 878,

(2)

con-

in territorio Sabinensi

cum

episcopo /ho alle parole sine dilatione excommunicentur

e

qui

30

Benedicti, et curtem Sancti Gethulii

Todino,

item,

ferrarius ^^\

Heinricus autem tertius rex et secundus

suum

fundum 25

Agelli.

casales,

scilicet tres

fun-

alterum de Leone Sabinensi, tertium

qui dicitur casalis Petri qui et

rator augustus per

Va-

fundum Paternum||in

fundum Albuciani

Formello,

dicitur casalis de Petroccio,

est ecclesia Sancti

fundum

Pipiliani.

fundum Larinianum.

Mutellp.

quo

in

fundum Carbonianum.

Sancti lohannis.

est ecclesia

dum

fundum Massam

ex fundo Muciani uncias

lentini.

I5

ac vir-

idus decembris, per

indictione .v.

nasterio confirmavit

IO

dicata tenet beata Maria, cui qui aufert sua, incur-

timeat anathema.

est indignatio.

scriptum est

impleatur petitio fratrum.

necesse est ut omnis invasio in

in locis

simul

habeat,

Invasores ?cclesiarum sine dilatione excommunicentur.

in canonibus:

cuius rei gratia

rere

et

consecra-

eligendum, secundum sancti Benedicti

ad idoneum abbatem

chrisma.

rcgulam

et

qu?rit abbas religioso episcopo

quovis

nolumus.

infringere

le

(r.

1;

io)

pagine precedenti.

scritto petio

An. 105

ca-

R. F. doc. 882.

CHRONICON FARFENSE.
de Tribuco

stello

integrum.

in

et

139

alveum Farphc totum.

^ccle-

cum giialdo et omnibus pertinentiis.

Roccam in integrum cum Massa quam

siam Sancii Angeli in Tancia

castellum de Buciniano et
pie
5

memorie Benedictus papa

strum Pharc

in

hoc monasterio

integrum cum omnibus

strum Biterbense pcclesiam Sancte Marie,

in IVIinione

cum

marino portu.

in

lam Sancte Marie

Ripa Albella,
IO

et

lohannis.

villis, sicuti

in

Hugo
in

Satriano.

Sancti

cel-

et

comitatu Narniensi monasterium

comitatu Perosino cellam Sancte Marip

cum

cti

||

comitatu

in

ecclesiis,

Spoletano ecclesiam

Sancti

Mediana,

Fortunati, et terram et

dedit.

et

Salambonam,

et

Marci, et
cellam

^cclesiam Sancti Antonini, et San-

vineam

et

omnia

sicut

Adam

filius

Trevenano,

et

25 nasterio dedit.

in

Sancte Victorie

sicuti

Ro-

in

Came-

Sancti Abundii, et Sancti Viti,

de castello Albo

et

Octavianus per cartulam

in

hoc mo-

comitatu Firmano monasterium Sancte Marie,

cum

castellis, cellis,

nano cum

castello et ripula,

in Casule

cum

castello de

et

aquam deducere

et

portione de Sala.

Ara Antiqua,

in Strata,

de Tarlano, et

et castello

cum

suis pertinentiis

Sanctam Mariam

in

Pan-

cum castellis, ^cclesiis, molendinis,

necesse est, cum portione de Lumerano,
curtem Sancti Martini cum medietate de

in Clenti

ubi

colle BonelH, et medietate de

portionem de Rote.

curtem de Piote-

curtem de Cerestano, Sanctara Mariam

Sanctam Mariam

Sanctam Mariam

et

villis,

portionem de Morta, castellum de Agnanello

molina.

comitatu

in

Petroso curtem Sancte Antie.

Cavallo duas partes

tana,

Sancti

Auximano curtem de Monte PoUsco.

in comitatu

et in Castello

et

comi-

in

Pauli, et Sancti Martini.

comitatu Senogaliensi curtem de Luzano.

et

et

pr redemptione anime sue in hoc monasterio per chartam

dulf

rino

castellis

Sancti Bartholomei, et Sancti lohannis in

Salvatoris, et

Sancte Marie

35

Tuscano

Alberici in hoc monasterio dedit.

tatu Asisio ecclesiam

30

infra ca-

monte Gosberti,

gualdo, et in

in Diruta, et cellam Sancti Apollinaris

20

terram de

pertinentiis.

in territorio

ca-

Sancti Angeli in Massa, et cellam Sancti Antimi, et Sancte Marie,

et Sancti

15

contulit.

Ortana ecclesiam Sancti Theodori.

in civitate

Ortelle.

in

et

Morru,

et quarta parte

ex aha.

portionem de insula de Verano

ecclesiis et edifciis suis ceterisque pertinentiis.

in

et

cum

Troliano ter-

e.

285 b

CHRONICONFARFENSE.

140

ram

vineas

et

Rolandi

cum

cum

cum

maris, et

litore

Benedicti de Ripa,

in

mo-

monasterium San-

et

Asum

comitatu Asculano iuxta fluvium

monasterium Sancti Salvatoris cum

filiis

curtem de Talusano.

castello et ecclesiis.

nasterium Sancti Salvatoris in Cantalupo,

cti

curtem de

portu.

Furcie,

castello

Cymbria-

num, Gallianum, castrum Ophidam, Isclam, Beneventulum, San286 A

ctum Valentinum, montem Agusianum, insulam

Helisei,||

medie-

tatem dePorke, quintam partem deRipa, Cosennanum, Asignatium,

montem

Cosi, Spinetulum,, Aiulanum,

DuUianum, Octavum,

Post-

montem, Colmari, Podium, Montem Prandonis, montem Creta- io

ceum, Sculculam, medietatem de foce de Tronto, Sexum Pesilem.
curtem de Sardiniaria

in comitatu Aprutiensi

Pinnensi curtem Sancte Lucie,

et

et alias,

de Monte Pedito

pertinentiis suis, ecclesiam Sancti Clementis.

tino

monasterium Sancti

ctum Clementem.
Graiano,

in

Forfone.

et

in

Sancte Marie in Sarzano,

urbem

infra

Campum

Romam

rium Sancti Laurentii

et

San- 15

Sancte Marie in

et

in Macri.

Sancte x\ndree.

in

et cur-

ecclesiam Sancte Marie,

de Agonis.

monasterium Sancti Adriani,

bastiani, et

Podium,

et

comitatu Marsicano curtem Sancti Leucii,

Sancti Salvatoris, et

tina

rebus et

comitatu Tea-

in

Pharam,

cum

comitatu Balbensi ecclesiam Sanctp Marip

in

tem de Transaquas.
et

Stefani, et

in comitatu

in finibus

in civitate

Tybur- 20

Campanie monaste-

in Colline pcclesiam Sancti

Se-

comitatu Reatino monasterium

Sancti Angeli, et ecclesiam Sancti lacobi, et Sancti Georgii, et

in

Puzalia terram

que noviter acquisita

Loriano

clesiam Sancte Marip in

de Torrita, et de Narnate
pertinentiis.

in

cum

suis

Amiterno

adiacentiis,

cum omnibus earum

ec-

25

curtem

adiacentiis atque

comitatu Balbensi pcclesim Sancti Peregrini in

qua Comes Oderisius monasterium construxit

seu

in

est.

^'^

Quidam autem Franco nobilis vir qui vocatur de domna Rosa, 30

Guido, ambo socii et fideicommissarii cuiusdam lohannis

Muti, pr eius anima confirmaverunt per chartam donationis in

II.

Sexum

Pesilem] Cosi nel

testo.

(i) An. 1050; R. F. doc. 879.

Intorno alla data di questo diploma ve-

dasi la nota che vi

gesto,

IV, 274.

si

riferisce nel

Re-

CHRONICONFARFENSE.
hoc monasterio quasdam
Serranus

citur

hoc monasterio sortem suam de

tavit in

Aqua Viva totam

5

Tinto

res ipsius in territorio Sabinensi ubi di-

quidam etiam Paganus

(').

integrum,

in

Gaidonis refu-

filius

quod nominatur

castello

de castello de Tribuco

et

^^\

item,

Leonis refutavit in hoc monasterio omnes res quas

filius

ad Sanctam

Ma-

item, Landulfus

filius

per scriptum habebat a fluvio Currensi usque

riam in Cassiano, ab

Riana

alia parte

cum Nicolao

Adelberti

I4I

^^\

suo concessit

filio

||

huic monasterio res

monte de Velo,

suas in Salisiano, Sectiniano, Colle,

Maialini,

et

IO modia septuaginta, et recepit, commutationes, res in Tribiliano,

et

Verrucule, et ad rivum Gleronis

vocatur

monasterio res suas

in

lohannis de Veccia
15

et

de Garbi W.

quod

est

cum

Munaldi,

filius

et in

de Sigizo

Planum de Polo,

comitatu Narniensi de castello de

portionem suam ex casale Serrano

item,

domna Maroza

relieta

que

ei

Laia

filius

Arduini con-

territorii

Sabinensis ^^\

item, Crescentius

^'^\

cessit

res suas

casalem

et

portionem suam de castello Bubelano,

quondam domni

Gregorii

domni Octaviani, per consensum lohannis germani

20

Maco

item, Beraldus qui

uxore sua, concessit huic

Guilia

Sabinis ad

(^\ et

^^\

et

filia

concessit

sui,

evenerant a suprascripto Gregorio viro suo in co-

mitatu Campani^, videlicet sex principales uncias totius substantie

eiusdem

viri

Martini, et

sui,

filii

huic

monasterio

Adelberti, et

item,

^9).

Senioricti, et

filii

quidam

filii

Bonini, et

Crescentii concesserunt in hoc monasterio res suas

2^

Farolfi

lem

cum Azolino

in Sabinis qui

Berardus
9.
si

Dopo

la

(2)

(3)
(4)
(5)
(6)

An.
An.
An.
An.
An.
An.

filio

filius

suo concessit in hoc monasterio casaet

de Genzunis

(").

item,

concessit in hoc monasterio sortem

parola Maialini apparisce nel

Forse una

filii

ecclesia

item, Crescentius

ad Cisternam('\

nominatur Pinea,

filius Farolfi

legge bene.

(i)

et

cum

filii

confessorum Christi ubi dicitur

Beati Silvestri et Sancti Nicolai

Cerretum Malum,

viri

testo

la

col segno di ahhrevia\ione

1052; R. F. doc. 885.

1055; R' F- ^oc. 888.

una

lettera

che

non

per sunt

(7) An. circa 105 5-105

cumento 889.

1049; R. F. doc. 880.

1050; R, F. doc, 881.
1053; R. F. doc. 886.
1053; R. F. doc. 887.

traccia di

suam

R. F. do-

An. 1056; R. F. doc. 890.

(9) An. 1056; R. F. doc. 891.
(io) An. 1057; R. F. doc. 892.

(8)
'

(n) An. 1059;

R. F. doc. 895.

e.

286 b

CHRONICONFARFENSE.

142

Tancia

in

celli

Sectiniano

et

primo

latere rivulus episcopalis

qui vadit in castellum Fatuccli,

mentis Maialini descendens

secundo

rivulum Atriani,

in

287 A

totani sortem de castello Salisano

a tertio latere ri-

cum Doda uxore

sua

Adelbertus presbyter

et

et refutavit

(');

Azo

item,

<^^).

cacumen

latere

vulus Atrianus, a quarto latere pertinentia Salisani

e.

Can-

lohannis 5

filius

Petri

filius

con-

cesserunt buie monasterio res suas ducatus Spoletani in castaldatu

Fontano ubi
Sancti Viti

nem
et

item,

(5).

portiones suas

Anastasii comitis

filli

obligationem buie monasterio

et

non

ut

Griianus, idest

dicitur

tollant

neque contendant

de ecclesia

fecerunt

sponsio-

domno Berardo

et

abbati,

heredes eorum ecclesias

ipsi et

monasteria, idest Sancti Benedictiin Satriano, et Sancti lohan-

nis in Valle Frigida, et Sancti

rint,
filius

componant argenti

Munaldus

Adenolfi, et

ipsi

si

bras

.X.

quinque

similiter

(^4).

et Gislerius

comites

presumpse-

si

filli

promiserunt
Anastasii; et

componant buie monasterio

presumpserint,
<^5).

libras

Bartholomei; quod

item, Johannes presbyter

filius

argenti

nentia castelli de Ponticello ad collem Aimonis ^^\

nerius

Ardemanno,

Guidonis de

Johannes

filius

et

Johannes de

lum quod

dicitur

Johanne Pagano,
sales

casales de

Lupo Pazo,

domno
Arci cum

287 B

rivus

Rapinianus

a latere
(7).

An,
(2) An.
(3) An.
(4) An.

primo Currense,

item,

castel-

Rainerius

Martino,

Johanne Feltrano, ca-

omnes conclauduntur
a

filius

secundo vero
Ottonis

||

latere

concessit

testo.

1059; ^- P- doc. 896.

1059; R- P- do'^- ^971059; ^' P- ^oc. 898.
1059; ^- ^- ^o^- 900-

(5)
"

25

Johanne Anastasie, casales de

de Bucca Lupo, casales de Jobo: et hi

23-29. casales] Cos nel

(i)

est

casales de Stilluto, ca-

casales de Carincio^ casales de

inter fines istos:

20

Petro presbytero, casales de

Pane Caldo,

casales de

et

et

de Crescentio Stilluto, casales de Crescentio de

casales de Theoderico,

sales

Johannis de Nazano ubi

Arci, casales de

perti-

Guidone,

Berardo abbati portiones suas de territorio quod dicitur

casales

li-

item, Rai-

Paulonis concesserunt in hoc monasterio

casalibus suis, idest

15

Alfredi concessit huic

monasterio quartam partem de ecclesia Sancti Martini in

e.

io

(^)
(7)

An. 1059; R. F. doc. 901.

^^- ^059' ^- ^- ^^- 9^^An. 1059; ^' ^' ^^* 93'

3^

CHRONICON FARFENSE.
res suas et

sortem de

Carbulanum

primo

et

fluvium Currensem,

in

et

lohanne

casale de

latere tota ipsa cripta de

rivulus Carbu-

Currensis, a tertio latere

fluvius

latere

Currensem

Arci Inter fluvium

Aquam Vivam,

Fera, venientes in

secundo

podio

143

lanus, a quarto latere fluvius Sabinensis, et de ecclesia Sancti Petri

in

Albiano, et de

sub se usque ubi coniungitur Car-

aliis ecclesiis

item, Theodora relieta Crescentii de

cum Currense ('\
Octaviano cum lohanne Cencio et Guidone filiis suis concessit
huic monasterio et domno Berardo abbati totum castellum Arci
cum octo casalibus, idestcasalis lohannisde Nazano, casalis lohan-

bulanus

IO

nis de Rodulfo, casalis Crassi, casalis Lucii, casalis lohannis de

Stepho, casalis de Paracaseo, casalis Crescentii Martino,

Gattini secus rivum;
castello

15

refutaverunt quicquid

et

pertinebat de

eis

Tribuco cum rocca sua; pr quibus receperunt pretium

denariorum suptilium papiensium argenti librarum .cxxxvi.

Crescentius igitur Octaviani
nasterii
abstulit.

in ea

filius

quod nominatur Tribucum,

et

donec

contumacia

monacho

et

reliquit,

inter ea predictus

dum,

iuste et legaliter acquisivit, propter

bona Sancte Marie, incendere

homines occidere,

Stepho anche nel Regesto.

An. 1059; R. F. doc. 904.

An. 1061; R. F. doc. 905.
torno a questo documento e al

manu

et

domno

di

quella occasione

il

insidias

preparare.

monastero, e conferm

privilegi pei quali

monastero stesso

era posto sotto la protezione imperiale

lu-

Nicol II si rec
Farfa e consacr i

principali altari della sua chiesa.

abbati

se-

glio dell'anno 1060,

monastero

ceperunt super omnia

dei beni del

ed

immune

vi

al

magna

IV, 91 e Jaff-Lwenfeld, Regesta

4430

viri

In-

tificia.

Nel

prefati

edifican-

Nel Regesto Crescentii de Martino

guente 906 cf, Ficker, Forschungen

:^ur Reichs und Rchtsgeschichte Italens,
e 4434.

quod

ibi

domnus

ecclesias et villas, arbores et vineas

(i)

(2)

castrum

ad

Arci,

dolositate succensi equitare armata

pontificum, nn.

invento nares

domni Leonis pape usque

ab introitu

quendam locum vocatum

12.

ibi

mo-

vixit in ipsa violentia permansit, et filios suos

abbas

incidere,

(*).

invasit castellum huius

20 ad introitum domni Nycolai pape.

25

casalis

In

pontefice percosse

d'anatema gli invasori ed usurpatori

il

dalla diretta autorit pon-

Alquanto pi tardi Nicol

II in-

come suoi legati a Farfa il cardinale

Umberto di Selva Candida, Pietro ve-

scovo

di

Gubbio, e Agilardo vescovo e

abbate di S. Paolo che rinnovarono

scomuniche contro

legi e diritti della badia.

ratori, Antiq.

Ital.

le

gl'invasori dei priviCf.

anche Mu-

mcii aevi, V, 1039.

CHRONICONFARFENSE.

144

quem cum
e.

288 A

cecaverunt,

festationem

linguam

nares,

||

et

quam

et auriculas absciderunt.

molestiam domnus abbas per suum nuntium

domno pape

mavit

quendam monachum comprehenderunt,

persequerentur,

qui tunc erat Florentie.

facerent, et venientes ante

papam

domno

legem 5
super hoc

abbati

indutias petierunt, ut

dierum

consiliarentur, et date sunt indutie

inti-

cum Romam

qui

reversus esset, misit ad eos suos legatos ut

iterum indutias

.x.

acceperunt dierum .xx.

tunc obligavit se Johannes de Crescentio

domno

isto

pape,

ut

in

si

termino

.ecc. libras argenti componeret.

ad

presentiam

pontifcis

prpfati

legem non

abbati

quem terminum
domni

post multos vero dies advocatus

luit.

episcoporum

et

faceret,

venire no-

monasterium

contra hoc

eius,

papa consilium

perpetrata.

a iudicibus quesivit.

iudicum,

et

Codicis lustiniani

runt hoc capitulum

his

qui

cepit

domnus

omnes simul ostende- 15

Eius qui per

dicentis:

contumaciam absens, cum ad agendam causam vocatus

condempnatus, negotio prius summatim perscrutato, appellato

non

potest .

rium detinebat,
ut secure

et

consilium dederunt

et legaliter

ut faceret investituram

domno

ex quibus

omni tempore

filii

abbati

iudicandi

inferre,

.e.

et

possideret.

libras auri

rebus

et

domnus Nicolaus

pape,

quia perpetrati fuerant

haberent potestatem

et si ipsi vel

prelitigare

heredes eorum

voluerint, aut molestias

optimi componerent, medietatem Latera-

nensi palatio et medietatem huic monasterio.

ctus

re-

Crescentionis molestias inferebant,

quoquo modo possent.

de predictis castris

domno

esset

de his que hoc monaste- 20

sacrilegia, homicidia, incendia, divastationes,

288B

auditis

filiis

((

cipi

pontifex

quod

et predi-

fecit(').

II

25.

Nel

testo

del Chronicon prgditigare

(l) An. 1060; R. F. doc. 906.

Mi
pare opportuno riferire per intero qui
in nota questo documento
In

nomine Domini,

anno

.11.

domini Ny-

secundi pape, indictione .xni., mense

.xxviii.
inter omnia qug huius
mundi sunt gesta vel gerenda, nicliil melius
nichilque honestius quam Ecclesip Dei subve-

colai

aprilis, die

io

abbatis stans ante

cuncta referre mala superius scripta, vel a Crescentione et

c.

in-

nel documento del Regesto

nire in his

qu?

ei

ampHus

litigare

necessaria sunt, et iustis pe-

titionibus legale impartire suffragium.

Cre-

scentiusigiturOctaviani;filiusinvasitquoddam
castellum ecclesie Sanctc Marie que dicitur in
Pharpha quod nominatur Trebucum, et monacho ibi invento nares'.abstulit ad iniuriam
servitorum eiusdem monasterii. qui dum vixit
predictum castrum violenterdetinuit et in ipsa
violentia filios suos tenere dimisit.

qui con-

25

CHRONICON FARFENSE.
Item, lohannes

prcsbyter

suam de
Le

I.

ecclesia Sancti

carte

2S8 B,

Guicconis concessit in

filius

monasterio ecclesiam Sancti Petri

145

fundo Collis,

in

et

hoc

portionem

Quirici in fundo Petriolo, et aliam cc-

a cominciare da Item, lohannes, e

289

sembrano

scritte dal

monaco Tadino.
tumaciter persistentes, ab introitu domni Leopape qui eos appellavit ut legem abbati

nis

ei

Pharpliensi facerent, usque ad iiitroitum do-

pape ut

mni Nycolai pape

num

clamavit

et

cui Pharpliensis abbas re-

Icgem ab

super hec omnia

eis

minime habere

potuit.

abbas acquisivit
locum in quo olim edificatum fuerat castrum,
et nomen loci dicitur Arce, in quo loco, dum
acquisisset illum ab heredibus Guidonis Ardimanni, quibus iuste pertinebat per successionem parentiim suorum et confirmationem
Ottonis imperatori?, cepit edificare castrum.
qui nullam requirentes iustitiam neque expectantes, ncque aliquam domino pape reclamationem facientes, equitare armata manu ceperunt super omnia bona Sancte Marie, incendio
prcdictus

concremare ecclesias, villas, arbores et vineas

incidere, homines occidere, et, quod peius est,
abbati insidias preparantes, persecuti sunt

et

quendam monachum comprelienderunt, sanum atque incolumem, quem

ante presentiam eorum ductum Cfcaverunt,
in ipsa

pcrsecutione

nares absciderunt, linguam videlicet et auriculas.

cum autem hec omnia

non

tantam

posset

ferre

agereiitur, et abbas

molestiam, direxit

nuntium suum domino pape, qui tunc erat

Florentie, pr hac causa,

qui misit ter pre-

usque ad .xx""'". diem.

indutias

prehensa virga
et

manu

in

obligavit se

et ap-

domino

ad illum diem non veniret termi-

si

abbati legem non faceret, .ecc. libras

dcnariorum argenti componeret.

ad quem
terminum in sua persistens contumacia venire
noluit. post multos vero dies stans abbas ante
presentiam prefati pontificis et cpiscoporum,
prefecti scilicet et indicum subscribendorum,
cepit Comes advocatus abbatis Sancte Marie
cuncta referre quc superius scripta sunt, vel
a Crescentione et

tanta mala ab

filiis

eius gestf et

qnomodo

Sancte Marie esexinde legem dominus

eis ecclesie

scnt perpetrata, ut

si

papa faceret, vita una cum bonis deberent publicari,

hoc audito dominus papa qufsivit
consiiium a iudicibus, quid super hac re fieri
deberet.
qui omnes consona voce dixerunt
capitulum libri Codicis lustiniani ita dicentis
Eius qui per contumaciam absens, cum ad
:

agendam causam vocatus esset condemnatus,

negotio prius summatim perscrutato, appel latio recipi non potest .
et hoc dicentes legaliter consiiium dederunt domino pape ut
w

faceret investituram abbati de his

cum

servitoribus Sancte Marie

de quibus eis a

filiis

qne abbas

detinebat, et

Crescentionis

ut secure ac quiete

molestie

omni tem-

fecto per epistolas ut mittereteis ex sua parte,

fuerant

ut nullam servitoribus Sancte Marie inferrent

pore detinerent servitores predicti monasterii.

et quia perpetrati fuerant sacrilegia, homici-

molestiam, quia

adversus abbatem aliquid

haberent, post reversionem suam exinde eis
legem facerent. quod et factum est. qui non
solum iussis pape non paruerunt, sed etiam
postmodum in bonis Sancte Marie suisque
si

servitoribus peiora

ac piura inire

ceperunt.

domino papa revertente, misit ad eos

Sinebaldum comitem et Farulfum Dentutum
fdelem eorum, ut octavo die postquam ipse

illate,

dia, incendia, devastationes, haberent potesta-

tem vindicandi
quidem tenore,

quoque modo
ut

si

possent,

eo

aut heredes eorum

ipsi

ecclesie prediate suisque servitoribus de predictis castris vel

ex omnibus rebus aliis ammolestiam inferre,

post hgc

plius litigare voluerint vel

reverteretur,

libras auri optimi componerent, quarum

medietas intro sacro Lateranensi deveniat palalio, altera vero medietas ecclesie Sancte Ma-

ad

facerent.

Romam

venirent et abbati legem

quem terminum abbas

.e.

suisque servitoribus competat. quod et

fecit.
deinde precepit hoc

et lohannes de Crescentio venientes, ante presentiam

rie

domini pape steterunt, et ore suo dominus

papa eum appellavit, ut legem abbati faceret.
qui dicens se de hac causa consiliatum non
esse, proinde si domino pape placeret, alium
sibi certum terminum daret.
qui petitioni sue

eremodicium una cum prefecto et iudicibus

pr victoriali memoria et secundum tenorem legis dicentis Acta que sunt translata
in pubiicis monumentis perpetuam volumus
habere firmitatem.
nec etiam morte cogni toris perire publica fides .
quod iussum
est michi Alexio scriniario scribere a prefato
pontifice, et lohanne divina gratia prefecto,

annuii

quem

et

dedit

ei

terminum decem dierum. ad

utrique venerunt.

nes priori

modo

rere indutias.

sed predictus lohan-

cepit alias

domino pape que-

cui iudices resistentes, hoc iu-

stum non esse dixerunt, quia presentibus reis

non licet quin respondere non debeant. set
tamen precatu multorum similiter abbas dedit
Chron. Farf.

II.

predictus pontifex

fieri

scilicet et

iudicibus,

suprascripta

.xiii.

tres dies misit

in

cui

mense

et

indictione

domnus papa post

Saxonem iudicem cum

iitteris

bulla sua irapressis, ut veniret et legem pre-

IO

CHRONICON FARFENSE.

i/\6

clesiam Sancti Angeli in fundo Collis ad Menefolgetum, et casam

Sancti Gemini, et terras et vineas atque silvas modio-

in castello

rum

et

.XXIII.

cum

eo amplius,

portione ecclesie Sancti Angeli,

medietatem ecclesie Sancti Quirici,

et

Sancti Petri in fundo Casamurata

Beliarda

germana sorores

domno Berardo

sterio et

fundo Portelle

et in

fundo Venetiano,

ecclesiam Sancti Salvatoris in

abbati

cum omnibus

rebus suis

fundo Meleteiano,

in

et

fundo Oliano,

et in

fundo Sclariano,

et in

fundo Ornetulo,

et in

in

et

et

fundo Clusa

Lunta, et in fundo Prato, et in fundo Sorecciano, et portionem

de ecclesia

Sancti

Stephani in loco Celle infra ministerium de

Nel Regesto Moleteiano

9.

qui ut priori

dicto abbati faceret.

contumacia,

sua persistens

venire

modo

in

rennuit.

ego Nycolaus sancte Romane Ecclesie decernens conscripsi et subscripsi. -j- ego Dominicus Gradensis patriarcha interfui, laudavi
-J-

et

subscripsi.

manf

-f

ego Heldibrandus sanctf Ro-

Ecclesf licetindignusarchidiaconussub-

ego Bonifatius Albanensis dictus

ego Petrus Gabinen-}- ego Humbertus
sis (*) episcopus subscripsi.
dictus episcopus sancte ecclesie Silve Candide
interfui, cognovi et subscripsi.
ego Stephanus sancte Romane Ecclesie cardinalis presbitertituli Sancti Grisogoni subscripsi. ^ego
Gaudentius sancte Romane Ecclesie cardinalis
pr^sbyter subscripsi. -J- ego Bernardus sancte Romanf Ecclesie subdiaconus subscripsi.
-j- ego Dodo Rosellanus licet indignus episcopus interfui et subscripsi. -j- lohannes Do-{- ego
mini gratia Romanorum prefectus.
scripsi.

{-

episcopus

subscripsi.

Saxo Domini

gratia secundicerius sancte apo-

-f ego Petrus Domini

primus defensor interfui sancte apostoSedis. -J- ego Crescentius Domini gratia

stolice Sedis interfui.

gratia
lica

arcarius

sancte

apostolice

Sedis

interfui.

ego Petrus Domini gratia saccellarius san-

proto () interfui et confirmo.

cavi iudicatumque confirmo.

prefecto.

}-

scripsi.

-j-

Guidone.

Cencius Fraiapane
Beno de Maroza.
Rainerio de Curte. -{-lohan-j- Berardus de
nes de Balduino subscripsi. -j- Leo de Azo.
-}Petrus de Alberico, -j- Octavianus filius
Alberici. -|- Gregorius flius Gregorii. -{-Ber-{lohannes
nardus de Torena subscripsi.
de Tusculana subscripsi. -}- Ratterius adul-{terinus subscripsi.
Genzo de Siginulfo
dictus

Episcopo,

de

subscripsi.

-{-

lohanne de Stefano

spinge

1'

e 154.
Il Galletti reipotesi proposta da altri che possa trat-

di un Petrus Eugubinus
e la lettura
chiara del testo sembra dargli piena ragione.
Vuoisi per notare che il vescovo Petrus Eu-

tarsi

gubinus fu, con Umberto di Selva Candida e

Agilardo abbate di S. Paolo, legato di Nicol II
a Farfa.

Rifice subscripsi.

roncellus gener de iMaiza subscripsi.

trus Obledanus

j-

Galletti, Gobio, pp. 37

de

-{-Piro
subscripsi.
-{- Monticellus subscripsi.
de Hermerado subscripsi. {- lohannes de Faida
subscripsi. -{- Durantus de lohanne de Atria
-{- Petrus de Anastasia subscripsi.
subscripsi.
-{- Be-{- lohannes de Petro Vitioso subscripsi.
rardus filius lohannis de Berardo subscripsi.

-{-

cf.

-j-

Petrus

-|-

-{-

Cencius de

Albertus de Otto Curso. -{-lohan-}- Conte de lohanne

-{Bertramo frater eius. y Bene-

subscripsi.

Petrus Gabinensis

-}-

nes tiraciuto subscripsi.

subscripsi.

Gregorius

Leo de Benedicto Christiano sub-

lohannes Dei gratia sanctf

(*) Intorno a questo

-}-

Domini gratia dativus index confirmo, -j- ego

Georgius Domini gratia dativus index indi-

cte apostolica Sedis interfui et confirmo, -fego

apostolice Sedis

mona-

Adelberti dederunt in hoc

fundo Celle,

in

et

fundo Planomaio,

in

item, Caritia abbatissa et

(').

vocabulo Cantalupo

et

fundo Nuce,

in

flic

suprascriptam ecclesiam

et

subscripsi.

-{-

-{-Ba-

Pe-

Gutitimannus

Conte Tegrimus de Tuscana

Guido neptus eius subscripsi.

Sarracenus de Sancto Eustathio subscri-{- Gregorius de Franco de

Sancto Eu-

psi.

-{- Bonofilius
lanista subAlexius scriniarius sancte
Ecclesie compievi et absolvi.

stathio subscripsi.
scripsi.

Romane
(l)

-{-

ego

An. 1059; R' ^' ^^- 9^-

() Cosi nel testo.

io

CHRONICON FARFENSE.
Nuce,

et

curtem de Lumitiano in fuiido Luminano,

et in

fundo

fundo Tremane,

et in

fundo

Asiniano, et in fundo

Solemniano,
fundo
5

Sala, et in

fundo Metctiano,

et in

in

Solemniano,

et

portionem de ecclesia Sancte Marie

fundo Monte Alperti cum

in

stri

fundo Alviano,

ministerium

infra

in

et
[|

de

Ausimum cum

IO tatum

et

Clenti, et curtem de

modiorum

quas Longinus

filius

Paniolo infra comi-

.L.^'\

item, Bernardus

cum

abbate Berardo de

Aczonis dedit

in

hoc monasterio, ut

decima terrarum quas manuales laborant ad suas manus,

et libertini

15

de

aliis

et coloni

vero

terris

et incartulati,

permaneat

ex quibus antea contempserunt dare ad prc-

hoc monasterium.

presbyteri

filiorum Longini

non

quoque omnes

abbatis, aut ipsi sua

presbyteri pergant ad

cimam vero quam

synodum

et

medietatem

ipsum episcopum,

nisi forsitan

sponte.

contempserit

decimam, adiuvent
et

bonam
omnes

episcopi sicut lex precipit.

inter se dividunt, neuter

25 item, Johannes presbyter

per

reliqui

eorum

se

per rectam

Sergia germani et

de-

alienent in ullam

personam, neque per scriptum, neque per beneficium.

qui

de ca-

capellanii

reclinent caput ad

neque adsynodum, neque ad ullam causam,

20 voluntatem domni

et servi

hoc monasterio.

in

dictum episcopum, medietatem habeat episcopatus

stellis

et in

castelli,

fondo Toreliano

in

et

episcopus Asculanus fecit convenientiam

terris

curtem Sancti Silve-

portione ipsius

fundo Mantatiano,

terris

et in

portionem de ecclesia San-

Asiniano infra ministerium de Ulmo,

in

fundo Poppleto,

et in

Pratellc, et per alias casalias, et

Marie

cte

I47

filii

et

de eo

fidem

France con-

cesserunt in hoc monasterio res suas in territorio Sabinensi

Bilianum

et

ad Caminatam modiorum undecim

minicus presbyter

filius

Benedicti et Johannes

(3).

filius

^^\

itera,

ad

Do-

Dodonis con-

cesserunt in hoc monasterio res suas comitatus Reatini ad Ala-

30 trum

et

in curte Grecie

modiorum

item, Boniza

.v. ^*\

que

vocatur Maximila concessit in hoc monasterio per cartulam venditionis res in territorio Sabinensi ubi dicitur

10.

(i)

(2)

Ausimum]

Cos nel testo.

Verrucule ad pretium

22. alienent nel Regesto,

An. 1046? 1049? i^. F. doc, 909.

Senza data; R. F. doc. 910.

(3)

(4)

ma

nel

Chronicon alinent

An. 1049; ^- ^- ^oc. 911.

An. 1049; R- P- ^oc 912.

e.

289 a

CHRONICON FARFENSE.

148

librarum trium

arofenti

289 B

lohannes

eius et

tius filius

(').

item,

Dato

filius

Hugolini fecerunt obligationem

filius

Raineri! et Crescen-

de podio Burdella quod per scriptum tenebant ab

rio ^^\

Benedictus presbyter

item,

hoc monasterio

Elperinus et Aczolinus germani fratres

in

hoc monasterio

in
filli

Pontiano^^).

item, Albericus

(^'^^

et

Limisano,

clausuram in Aguzano,
casale Limisano,

item,

pula(5).

et

idem

de casale Sacerdote,

Aguzano,

casales in
et

et in

Molge,

suam de duobus

Ruiano

et in casale

scentii refutavit in

tinentia de

et tertiam

de portu Cerri medietatem,

et

15

et

item, Be-

^^\

Berardi comitis concessit in hoc monasterio

hoc monasterio

modia

.e.

item. Franco

(7),

filius

Gre- 20

res territori! Sabinensis in per-

item, Leutherius

domno

ecclesia

quarum rerum

dree, et res in Ruiano, et Tricasi,

pubUca de Gruce Sanctp Antie usque

in

filius

B[erardo] abbati res

Terranianum cum

et in rigaglne, et

terre iuxta

dicitur Gollis Ferrarli, et in Nocla, et

de Tribuco W.

Sabinensis, et castellum

rivum

io

et in

partem de ecclesia Sancti Nicolai,

de silva tertiam partem

et

vendidit huic monasterio et

capite via

Prodonis,

et

Castellione, et Cesarano, et quinque

in

et

Musiniano ubi

in pertinentia

et Tricase,

hoc monasterio sortem suam

vineam modiorum trium

et

ca-

ipse refutavit in

pcclesiam Sancte Trinitatis in Avezano, et

Fucinum,

Gua-

filius

ibidem, et res in Valle Cu-

de gualdo medietatem,
filius

fossam

unum hortum

clausuram lohannis de Sico,

rardus comes

in

et res

Sifredi concesserunt

labruni concessit in hoc monasterio sortem

Terraniano

item,

res territori! Sabinensis in Puzalia, ad

de Maceri, modiorum duodecim

stellis

hoc monaste-

Nectonis concessit in

filius

res territori! Sabinensis

Leutherii
territorii

Sancti

An- 25

fines sunt:

in limitem, et in

Galentinum, a quarto

latere rivus qui

descendit inter Ortisanum et Terrania;ium usque in rivum Torc.

290A

tum
3.

Tadino

in

et

Nel
e

Galentinum.

t:sto

torna la

tenebat

Dalla

e.

28^

alla

292

la scrittura

cessa

del

913.

(5)

914.

(6)

915.

(7)

doc. 916.

(8)

An.
An.
An.
An.

1061

106 1

1061

R. F. doc. 919.

105

R. F. doc. 920.

;||

monaco

mano precedente.

An. 1060; K. F. doc.

An.
1061 ? R. F. doc.
(2)
(3) Aa. 1062; R. F. doc.
(4) An. 1061 ? 1062 ? R. F.
(i)

rerum ibidem

item, fines aliarum

R. F. doc. 917.

R. F. doc. 918.

3^

CHRONICON FARFENSE.
Sanctum Cesarium, veniens

capite via iuxta

149

puteum de Ga-

in

biniano, et in rigaginem, et in rivum Mercoris, et rivum Scarna-

Calentiniim, deinde via per Colliclum ad

toris, et in

sarium
5

argenti librarum .xxxir. et per

Abbo

item,

filius

^^\

obli-

Te-

item,

hoc monasterio

in

terra laboratoria territorii Sabinensis

in

.xii.

et

septem.

Macie modia

Berardi comitis

filius

Terraniano

in

v. ^^\

casale de

item, Sige-

Carsulani concessit

territorii

hoc monasterio ecclesiam Sancti Vincentii

filius

15

cum

Malum modiorum decem

Montanariis modia

in

castello

Cononis concesserunt

filii

ecclesiam Sancte Cecilie

Comes

.xx/').

Teuzonis promisit in hoc monasterio per

baldus et Johannes

IO ad Cerritum

prptium

castello recepit

omnem libram habentes solidos

gationem portionem suam de

nolfus

cum

pr quibus omnibus rebus

Sanctum Ce-

item,

^'^\

Oddo

lohannis Oddonis, committens se sub patrocinio tuitionis

domni

B[erardi],

abbatis

concessit in hoc monasterio ecclesiam

Sancti Cesarii et Sancti Benedicti in comitatu Tiburtino ^^\

Benedictus Prode concessit in hoc monasterio res

Campo

foris

item,

Pontem

Aqua Viva modia .villi. (^).

item, Senebaldus comes refutavit in hoc mona20 sterio et investivit totum castellum de Terraniano cum omni perFractum modii

.1.,

tinentia, obligans

Dato

filius

et

se

pena

25

filius

optimi librarum

^^\

item,

Tedemarius

hoc monasterio sortem suam de

quem

casalem

auri

Mori, et in

tenebat Johannes de Ferrano

filius

Tedemarii

castello Salisano, et

item, Rusticus

(9).

Crescentii de Octaviano refutavit in hoc monasterio totum

castellum Arci,

quod domnus abbas Berardus

predictus Crescentius

cum

fratre

suo

casalibus, idest casalis lohannis de

30 Rodolfo,

casalis

construxit, sicut olim

Oddone

Nazano,

divisit,

casalis

cum

(2)
(3)
(4)
($)

ma

An.
An.
An.
An.
An.

octo

Crassi, casalis Luni, casalis lohannis de Stepho,

a p. 14^,

1061

||

lohannis de

14. tuitionis] Cos rettamente nel Regesto, ina nel Chronicon studitionis

nel testo,

(i)

item.

.x. C^).

Rainerii concessit in hoc monasterio res suas intro

castellum Terranianum
refutavit in

in

r.

11,

Lucii

R. F. doc. 922.

1062; R. F. doc. 923.

1062; R. F. doc. 924.
1062; R. F. doc. 925.
1062; R. F. doc. 926.

30.

Stepho anche nel Regesto.

An. 1062; R. F. doc. 927.

(7) An. 1062; R. F. doc. 928.
(8) An. 1062; R. F. doc. 929.
(9) Aq. 1062; R. F. doc. 930.
(6)

Luni

e.

290 b

CHRONICONFARFENSE.

150

de Paracaseo, casalis Crescii de Martino,

casalis

secus rivum, et refutavit quicquid

et

cum

Rusticus una

riorum suptilium

brarum

quorum

pr

prccepit;

refutatione castellorum recepit

item,

Carbulanum,

idem

idest:

furcam lohannis de Nazano,

salem lohannis Tiniosi,
et in

pretium valens

libras

brarum

.CL.

Carbulanum,

et in

et revertens in per-

pr quibus rebus recepit

quem

item, Gregorius

partem^J).

li-

Senioricti et Petrus filius

filius

Gregorii concesserunt in hoc monasterio res suas

nensis in Ponticello de casale

io

et in ca-

.e, sub obligatione pene argenti optimi

item, Boninus

veniens in

et

rivulum Rapinianum,

et in

Fonte Marmorea,

Nerule

(^)

latere pertinentia Nerule,

fluvium Currensem

in

li-

Sabinensis Inter fluvium Cur-

primo

hoc

ipse Rusticus refutavit in

territorii

Fons Marmorea, vadens

tinentia

idem

sub obligatione pene auri optimi

libras XL.,

triginta 0).

et

pertinuit de castello Tribuco,

genitrice sua et fratribus suis papiensium dena-

monasterio quasdam res

rensem

Gattini

domnus Nycolaus papaexhinde

confirmavit breve victoriale quod

fieri

et

ei

casalis

territorii

15

Sabi-

tenuit Seniorictus Pazus sextam

mo-

Rodulfi concessit in hoc

filius

nasterio res suas territorii Sabinensis ubi dicitur Antiquus, ut per-

maneant

in ecclesia Sancti Angeli de

Rodulfus

et

Antiquo
291 A

nisii

filii

item, Stephanus,

('^\

et

^^\

item,

Dodo

filius

Bezo

Bernardi et Johannes

filius

lohannis

||

eodem vocabulo
filius

Gui-

concesserunt in hoc monasterio ec-

clesiam Beati Laurentii in territorio Balbensi in pertinentia castelli

Bephi

Laniano

^7).

item, Guinezo

filius

monasterio ecclesiam Sancti Angeli

et

Corbo

concesserunt in hoc monasterio res suas

bini
in

item, Nycolaus presbyter et

(^).

medietatem unius mole

concessit
I.

ma

r.

12,

(i) An. 1062

/^. F. doc. 931. V. sopra a pp. 143-44 di questo volume.
;

(2) An. 1062; R. F. doc. 932.

(3) An. 1062; i?. F. doc. 933.
R. F. doc. 934.
(4) An. 1063
;

Bruno

filii

25

Sa-

Sabinensis

concessit in hoc

territorii Reatini in Capistrello,

item, Benedictus fihus Beraldi

^^\

a p. 14^,

et

territorii

Berardi

res suas territorii Sabinensis in

Crescii nel testo,

20

lohannis concesserunt in hoc monasterio

prpdicta ecclesia Sancti Angeli res suas in

et in

e.

Petrus

Tancia

Crescentii

Caminata
3.

^9).

item,

exhinde] Cos nel testo,

(8)

An.
An.
An.
An.

(9)

An. 1063; R. F. doc. 939.

(5)
(6)
(7)

1063; R. F. doc. 935.

1062? 1064?

/?.

F. doc. 936.

1063; R. F. doc. 957.

1062? 1065 ?/?. F. doc. 938.

30

CHRONICON FARFENSE.
Johannes

et Petrus

Odonis

filli

runt in hoc monasterio et

Nicohii in

cti

item, lohannes

filius

Doda mater eorum

domno Berardo
castelH de

pertinentia

Sabini concessit

filius

et

omnes

Ebbonis

15I

refutave-

abbati ecclesiam San-

Maccla

item, Franco

<^').

de Catino

res suas in pertinentia

(^^\

concesserunt in hoc

et Berta iugalis

monasterio res suas intus vel extra civitatem Tiburtinam, idest quar-

tam portionem de una mola,

et

et

unam

criptam, et sortem de orto

de clausura in Limara supra pontem Lucanum,

silvis in

Cesarano,

medietatcm

Fussi, et

et in

campo Limite

in

nerius

Azonis concesserunt

filius

monte de Catino,

15

item, Petrus

^5).

commissarii

^^\

monasterio

et

sicut prefatus

medium

domno

Longizonis et Rai-

tenuit, cuius

fuerunt fidei-

isti

lohannis concessit in hoc

filius

Berardo abbati et lohanni proposito casa-

lem unum comitatus Tiburtini ad Lacum

item, lohannes

(^\

Franconis concessit in hoc monasterio res suas in Lacu co-

filius

mitatus Tiburtini in casale Franzellioni modii dimidium

item,

(^).
||

Rainaldus comes concessit in hoc monasterio ecclesiam Sancti

20

cum

de Perito

blicam circa eam,

et in

etSanctp Marie,

ecclesiam Sancti Mari,

et

Campo Longo,

.e.

campo Catino ecclesiam Sancti

ninus

fiHi

deinde Macia Rotunda,

Teutonis,

Atto et Elperinus

domno

et

et

Tento

Nel

testo

Tiburtina

Rainadus nel

testo,

ma

.v.,

11.

Transmundus

per medieta-

filii

Gisonis, et

Thome

in

et

Bivivaro ^^\

temporibus domni Alexandri secundi

Longi gizonis nel

1065

aquam de

item, Massarus et Bo-

^'^\

nel Regesto Rainaldus

An. 1064; i?. F. doc. 940.

R. F. doc. 941.
(2) An. 1065
An.
R. F. doc. 942.
1065
(3)

An

usque

Domini millesimo sexagesimo septimo,

(i)

(4)

fines sunt:

et revertentes

B[erardo] abbati ecclesiam Sancti

30 mense maio, indictione

19.

et

Salvatoris,

Azolinus concesserunt in hoc monasterio

item, anno incarnationis

6.

quarum

revertentes per rivum usque

tem campi Catini ad finem Rocce

Sil-

modiis de terra ad virgam pu-

vestri in territorio

Roccam quam exceptamus,

25

pra-

res suas territorii Sabinensis in

Azo

item, Helperinus

filius

terris et

terre in Africano,

IO et sortem de vinea ibidem, et in castello Flacci, et

tum

de

et

R, F. doc. 943.

testo,

ma

28.

nel Regesto Longizonis

Xel Regesto Bivaro

())An. 1062?
(6) An. 1062?
(7) An. 1066?
(8) An. 1066?

1065?
1065

F.doc. 944.
R. F.doc. 945.
i?.

1067? R. F. doc. 946.

1067? R. F. doc. 947.

e.

291 B

CHRONICON FARFENSE.

152

quidam Dono

pape,

didit et tradidit in

cum Rogata uxore sua(') venhoc monasterio et domno Berardo abbati res
filius

lohannis

suas territorii Sabinensis, idest quintam partem castelli de Catino

cuius fines sunt: a primo latere rivus Calen-

et eius pertinentie,

secundo fluvius Tiberis, a

tinus, a

tertio fluvius Farfa, et venientes

per rivum Bucciniani, et pergentes in Cisternam, a quarto latere,

quod

via ipsius Cisterne venientes in

est a capite,

rivum suptus

castellum Fatuccli, et in rivum Tancic, et in Calentinum, qui est

primum

portionem

et

latus,

de castello Luco,

et

portionem de

rocca Furcelle, et portionem de podio Ciciliani, et portiones de

eosdem

pcclesiis infra

clesia Sancti

de ecclesia Sancti Xisti, de ec-

fines, idest

Benedicti, de ecclesia

Sancti Pangratii, de ecclesia

Sancti Martini, de ecclesia Sancte Marip que

e.

292

fuit

liberti iudicis,

jg ecclesia Sanctp Lucip, de ecclesia Sancti Stephani,

Sancti Valentini, de ecclesia

io

Sanctorum Cosme

et

de pcclesia

||

Damiani,

et

de

15

ecclesia Sancti Eleutherii, et portiones de molinis rivuli Tancie,

Calentini,

et

Rescaniano,
ptos fines

portionem de

et

portionem de rocca Tancie,

possunt, et

ecclesie, cuius fines sunt: a

Gemina,

Vallis

cem, a quarto

in villa de Paterno,

primo

latere rivus Tancie, a

a tertio Acquapendente, venientes in

via

latere

ecclesiis

castellis,

(1)

Dono

Rogata furono

Gregorio

di

di

Catino.

Gregorio furono Giovanni

Bove

di

geni-

Avi di
Giovanni

Susanna di Berlengerio.
A
(2) An. 1067; R. F. doc. 948.
j* /^
^.^ 1^
^
r^
questo documento
Gregorio
di Catino
^

viata dei

Regesto la

documenti

..

nota

relativi

abbreai

pos-

sedimenti di Dono padre di Gre/^jj/^_

gorio
e di Giovanni
di
Giovanni
"
Bove e Susanna di Berlengerio avi

premettendo queste parole

suoi,
j^Q^^

alla

t^r^ :^^:^:
item,

.-.

incipiunt acquisita veli

secundo 20

in

cacu-

pr quibus

rebus suprascriptis recepit pretium

aggiunse nel

Fatuccli.

item Benedictus

argenti librarum .ce. ^^\

tori

et

eius

et

Sanctam Cru-

eiusdem Sanct^ Crucis usqua

mina montis Cardonis, descendentes in rivum

omnibus

de

et

de omnibus podiis que infra suprascri-

et portiones

fieri

datis

_ quf suempta

prascriptus

filius

genitor

Boni cum Cia- 25

meus Dono,

sive

pater

iHius lohannes et mater Susanna, utrique avi

mei. a quibuscumque acquisiverunt

possederunt,

super

illa

et

luste

que ex quinque

eis

partibus, una a suis consortibus iure evenit,

totius

pertinentie

Catinensis

castri,

et rei i-

vocabulorum,
quorum
" locorum variorumque
4
,
^ ^
que omnia ego frater Gregoruis ultimus monachorum omnium illiusque filius et huius
voluminis exarator fidelissimus variis cartulis
fideliter collegi, veracique stilo transtuli, et
huic utilissimo libro inserui penes cartulam
. ^
,
u
iv
aetiectam.
in
beate
Marip
suam suprascnptam
.

et tempora et loca ac testes personasque vendentes, nec non et accepta pr(?tia, sub
brevitate addere curavi, etiam p^nas annexas
et notariorum nomina.

qujbus

CHRONICON FARFENSK.
uxore

riza

sua

concesserunt in

rardo abbati res suas

de suprascripto castello Catino

sicut supra scripsimus.

hoc monasterio

domno Be-

eius pertinentic, et ceterorum

et

sive ccclesiarum,

omniumquc rerum

quibus omnibus recepit prctium

pr

militer argenti librarum .ce.

et

Sabinensis, idest quintam partem

territorii

castellorum, et podiorum,

153

si-

(').

Heinricus autem divina favente clementia quartus rex, precatu

domni

abbatis Berardi, et optentu

domni

archiepiscopi, per sui pnginas precepti

10

statum regio moderamine reduxit,

Adelberti Amaburgensis

hoc monasterium

reformavit edicto regali

et

gibus et usibus antiquis, nullique hanc ccclesiam

gulariter dicioni subiacere sanxit, et

priorem

in

omnia bona

regie sin-

nisi

illius

immobilia confrmavit, etiam nominative castrum

le-

mobilia

et

Arce,

et

de

castrum Terranianum, monasterium Sancti Benedicti in comitatu

15

Camerino, cellam Sancti Sal-

Asisinato, cellam Sancti Mariani in

vatoris in civitate
tatu Narniensi

Teramnana, cellam Sancti Clementis

iuxta

in

comi-

rivum Lagiam, ecclesiam Sanctc Marine,

et

II

ccclesiam Sancte Instine, et ecclesiam Sancti Anestasii in Vacca-

pcclesiam

ricia,

20

in Poli, cellam Sancte Marie in Minione, cellam Sancti

sarii

geli

Sancti Nicolai in Maccla, ecclesiam Sancti Ce-

An-

sub Ripa urbis Corneti, cellam Sancti Peregrini penes eandem

urbem

^^\

item,

Remedius

et

Teuzo

filii

Crescentii, et Johannes

lohannis concesserunt in hoc monasterio res suas

filius

territorii

Sabinensis in Biliano, et in Montio quod nominatur Costa, ubi-

25 cumque podium
baldi et

cdificari oportuerit

Tebaldus

concesserunt in

filius

eius et Rachisus et

hoc monasterio

excepto molino de Lophoniscis

cessit in

hoc monasterio

res

17.

Dalla

e.

2C)2

alla

e.

2C}6

suas

res

suas

An. 1067; R. F. doc. 975,

(2) An. 1065; R. F. doc. 9766 cf. anche I. Giorgi, Il Regesto di Farfa e le
Gregorio di Catino in Arch.
U.

filii

Te-

Cononis

pertinentia

item,

^5).

eiusdem

Laci,

della

(3)

(4)
(s)

Laci

Guido presbyter,

la scrittura somigliantissima

(i)

Chron. Farf.

in

in pertinentia

Todino ina non par che possa identificarsi con

altre opere di

Boninus

filius

item, Petrus de Pontio con-

^'^\

10 super vineam Tebaldi de Maniseo

naco

item, Manases

(3).

a quella del

mo-

certe:;j:^a.

Soc. rom. di storia patr. II, 409.

An. 1066; R. F. doc. 977.

An. 1067; R. F. doc. 978.
An. (067; R. F. doc. 979.
IO*

<^-

292 b

CHRONICONFARFENSE.

154

Leo de lohanne,

et

lohannes de Benedicto,

et

Johannes de

et

Petro concesserunt in hoc monasterio ecclesiam Sancti lohannis

Gomitata Tiburtino,

in

filius

cum uxore

Deodati

Laci

et pertinentia

sua

Raimburga concesserunt

monasterio res suas in ducatu Spoletano

quartam partem

platea ipsius ecclesie et

Marie unam casam

cte

conem clausuram cum vinea

vinearum super

e.

293 A

et ad

via,

cum

ad Strun-

sub Scoppio,

et

duas pezias

aquam Palumbi casam

et

clausuram.

et terra

et

de ecclesia Sancte Marie in Ocricclo partem duodecimam,

in

Valle Cardaria, et

Caput Rotundum,
et

ad Gurga,

et in

ad Casarinas,

Sancte Marie ad Sistuin

et

et in Saliora

item, Tetaldus

filius

ubi

primo

cum

Reatini

latere portus

niens in

campum

ipsum campum,

Teudoni] Cos nel

(i) An.
(2)

partem
et

modia

dicitur

cum

casa-

de Pratu et ornamentis

quarum omnium rerum

in

et

item, Gaido

.vii. (^\

in

Antiquus (^

inter

20

monte

filius

Te-

Coroliano

(?).

res suas

Oderisius 25

item,

Tendoni

filli

commutaverunt huic monasterio

castello

et

de ecclesia

duas casas

et

15

res suas

de Repastu, quarum fines sunt: a

de Tabula vadens per vallem

et

recte

ve-

de Rusclo, a secundo latere via que vadit per 30

a tertio latere Flexi

9. pezias] Cosi nel icslo,

26.

Pratis

in

et

.xxvi.

Berardi comitis, et Berardus et Herbeus

comitis concesserunt et
territorii

cum

casas

Hugonis concessitin hoc monasterio

Sabinensis

filius

modia

hoc monasterio quandam silvam

baldi refutavit in

Comes

.ni.,

et

ad Valles,

et

.111.

exadunata sunt modiola quatuorcenta.

de Caballara,

territorii

.xvi^"".

suam portionem.

ipsius ecclesie

adunata

in Sabelli

habentes modia .xxv.

suis,

ad Semones,

Valle Oteramisca, et in Sabelli

medietatem unius molini.

mentis

et

||

io

Prata, et ad

ad

et

de ecclesia Sancti Andree quartam partem.

et

.III.

campo de Nursia,

unumquodque habens modia

casamentis suis,
petias

et

in

platea San-

in

illius.

hoc

in

duas clausuras

suam portionem.

de silva

et

index

Fontano

castaldato

et

in colle Sancti Silvestri

ubi dicitur Ocricclus.

Adam

item,

(').

21. adunata]

Nel

et finis

testo

aduna

inter

22.

curtem Grecie
Nel Regesto Soliora

testo,

1067; R. F. doc. 980.

(3)

An. 1067; R. F. doc. 981.

(4)

An. 1066? 1067?

An. 1067? 1069?

i?.

F. doc. 982.

2^.

F. doc. 983.

CHRONICON FARFENSE.
quomodo

et Repast,

latere

venit in Salecla et pergit in flumen, a quarto

ipsum flumen veniens per medietatcm Laci

portum de Tabula.

pr quibus rebus

Sancti Andrec suprascripti

5

155

in

castello

et

supradictum

cum

ecclesia

rcceperunt ab hoc monasterio et

viri

domno B[erardo] abbate in commutationem castellum de Aqua

Meza cum sua pertinentia, insuper prctium librarum .lx. (').

item,

Helperinus

Guaza uxor

filius

eius,

Maginardi

Petrus

et

Adelberga quc

et

Siolfus

et

Siolfi,

filii

et

vocatur

Aderada

II

eorum concesserunt

genitrix

in

10 rardo] abbati res suas comitatus Asculani

tino, idest castellum

de Tregione,

podium de Fagezone,
Soppe,
15

et

Magina,

in Marte, et in

et in Pastina,

et in

de

que res sunt

Ilica.

Canaliccle, et in Villa

et in

Summati,

Plagiano, et in Pe-

et in

eorum nomina

troniano, et in loco qui dicitur Hilica, et per

vocabula

terras,

et

habent fines:

vel

mensuram mo-

vineas, querqueta et silvas per

diorum decem milium,

in

Cornelio, et in Petra, et in

et in

Bazano,

in

et

castellum Vallis Lucide, et

et

et castellum

Canniano,

Villa Frigida, et in

domno B[eterritorio Summa-

hoc monasterio

primo

latere serra de

Mollionico vadens per Perillum et veniens in lacum Overniva,

20

secundo

latere

inde vadens

in

montis qui vocatur

verticem

Pictio de Sinu, a tertio latere Asenaricum, vadens per

rivum de

Spineta in Trontum, a quarto latere a Tronto vadit in flumen

Pedis de Matrice,

de MoUianico
25

et in

rivum Commusta,

et revertitur in

serra

item, Bernardus venerabilis episcopus Ascu-

^^\

lanus confirmavit in hoc monasterio

omnes

res

quas infra

terri-

torium Asculanum vel Firmanum per cartas commutaverat

domno

abbate Berardo, idest monasteri um

plebem Sancti Flaviani,

et

omnes

Domini

ecclesias

centiis huius monasterii, vel eius plebis,

cum

Salvatoris, et

que sunt

cum omni

in

subia-

decimatione

30 quantacumque pertinet vel subiacet huic monasterio, vel supradicte plebi, et

omnia mortuorum,

illarum parrochias et
concilii,

ulla

sic

quicquid

ei

pertinebat per

nomine de quibus consuetudo nobis

fuit, et

confirmavit ut ad partem huius monasterii sint sine

contrarietate.

(i) An.

et

1068? 1069

et

confirmavit ad partem huius monasterii

R. F. doc. 984.

(2)

An. 1068

R. F. doc. 9S5.

e.

293 b

CHRONICON FARFENSE.

156

294 A

promissiones

cum

et

obligationes

in territorio

||

castello qui vocatur Guischetta, et

episcopatum pertinent infra

pergentes in verticem
terra

latere

filiorum

item, Berardus

filius

Montano

omnia quantacumque ad
ab ipsa aqua de Clarino

istos fines:

pede flumen Trontu, ab

montis, a

Odemundi usque
Pintonis

fundo Hilica

in

concessit

montis

(').

monasterio

et

verticem

in

hoc

in

alio

vendidit res suas in castello de Pile, et de villa Sancti Xisti, pr

quibus recepit in pretium merces valentes libras .xxx. W,

item,

Bonushomo filius Arimanni, et Bonushomo et Arimannus et

Dodo et Johannes filii eius concesserunt in hoc monasterio
ecclesiam Sancti Angeli in

Grimaldus iudex

filius

Tufo

Carsulani

territorii

cum Ota coniuge

Ribertonis

sua concessit

hoc monasterio res suas in comitatu Asisiensi

in

Sanctum Christoforum, que sunt

Sansi, et ad

item, Rainerius

Castellane

cum

comes

filius

qui

vocabulo

casamenta

^4).

Saxonis comitis de comitatu Civitatis

iuxta

in

comitis

Carcari, comitatu

territorio

mare magnum,

vulgo dicitur Gerflumen

Girardi

et

ij

Stephania uxore sua concessit in hoc monasterio

ecclesiam Sancti Laurentii

tucellensi,

tria

io

item,

^^\

vocatur Heriflumen,

in loco qui

item,

(5).

Cen-

Girardus

concessit in hoc monasterio et

comes

filius

domno Berardo 20

abbati ecclesiam Sancte Severe, et castellum iuxta ipsam eccle-

siam, et .XV. casalina in ipsa suprascripta civitate, et medietatem

de portu eius, et quintam partem de vineis et

tenimenti eiusdem civitatis W.
cessit in

hoc monasterio

liano, et Pantana, et

item,

res suas

Montopulo

Azo

territorii

terris pertinentie et
filius

Honorie con-

Sabinensis in Sorbi- 25

item, Girardus

(").

filius

App

concessit in hoc monasterio res suas territorii Sabinensis ubi di-

e.

294B

citur

Conche

filius

Petri concesserunt in

Maiori

(9).

item, Candolfus

^^\

item,

||

hoc monasterio

Letaldus

catus Spoletani in castaldatu

(i)
(2)
(3)
(4)
(5)

An.
An.
An.
An.
An.

Petonis

fihus

filius

et

Johannes

res suas in Puzalia

Letonis concessit res suas du-

Equano,

1069; R. F. doc. 986.

(6)

1069; R. F. doc. 987.

1069; R. F. doc. 988.

(7)

1069; R. F. doc. 989.

1066; R. F. doc. 990.

(9)

(8)

et

in

rivo de Viti, et in

An. 1068; R. F. doc. 991.

An. 1055; ^- ^' '^^^- 992An. 1038? 1044 ? /^. F. doc. 993.
An. 1038? 1045? i?. F. doc. 994.

30

CHRONICON FARFENSE.
Staquanu modiorum
Cuiano,

et in

presbyter

soHdorum

pretio
5

rum

Aggei duas portiones

Aponis concessit

flius

Steno quartam partem de podio

in pertinentia Tribuci

et

vendidit

Malamortem modiorum duo-

hoc monasterio

cherii concessit in

Marie

in

Aderami con-

flius

res suas territorii Sabinensis in Antiquo^*),

Totonis concessit

filius

Monte OpoH

io sterio res suas in

mona-

de Palumba iuxta Farfam

collis

item, Berardus

^3).

item, lohannes presbyter

cte

item, Johannes

hoc monasterio

in

res suas in

.xx.

^'\

item, Franco fHus Frankicti concessit in hoc

^^\

cessit in

ad Romaianum,

viginti, et in Maltiniano, et

et in

IJ?

item, Guinisius

(5).

hoc monasterio

Oritino suam portionem

Veterani, et in

casale

item, Saxo index

(^^.

No-

fih'us

Castello Alto, San-

res suas in

Orienne, Nerfe,

Bereccle,

hoc mona-

in

romanus

et filius

Elpiczonis concessit in hoc monasterio res cuiusdam Cencii, cuius

15

erat fideicommissarius, in territorio Sabinensi in

lice, et in

Dodo

Lumerano,

filius

et in

Moiano super Cantalupum

Bonihominis concessit

Carsoli, et in

Tufo

^^\

item.

hoc monasterio

in

Lupo

hoc monasterio

Berto concessit in

filius

Azonis concessit

Sancti Adriani de Marsi res suas

terr^

modiorum

res suas in

.1.

de

civitatem

res suas intro

item, lohannes

<^9).

hoc monasterio

in

item,

(7).

Benedicti qui vocatur

filius

20 Teramne prope Sanctum Angelum modii

index

vocabulo de Si-

in Paterno,

et

idest

in

ecclesia

duas petias

.v. ^'\

Temporibus autem domni Alexandri secundi papp, domnus

25 Heldebrandus sancte

Romane

Ecclesie venerabilis archidiaconus,

audita controversia que per longa

hoc monasterium

Sanctorum Cosme
cte

Marie

in

temporum

spatia fuerat inter

Sancte Marie domine nostre

et

Damiani

Minione,

in

constituit

30 dissensionis querimoniam.

in

et

Mica Aurea, de

monasterium
ecclesia

San-

diem ad discutiendam huius

quo utriusque abbates cum

pre-

ceptis et privilegiis apostolicis et imperialibus in Lateranensi pa-

An. 1036? 1037? i^.F.

(2) An. 1036? 1038? i?.F.
(3) An. 1059; R. F. doc.
(4) An. 1070; R. F. doc.
(5) An. 1070; R. F. doc.
(i)

doc 995.
doc. 996.
998.

An.
(7) An.
(8) An.
(9) An.

999.

(io)

997.

(6)

1071

R. F. doc. 1000.

1072? 1073? i?. F. doc. looi.

1060? 1062? /^.F. doc. 1002.
1072; R. F. doc. 1003.

An.1072? 1073 ?i^.F. doc. 1004.

e.

29$ a

CHRONICON FARFENSE.

158

Litio

et assidentibus

convenerunt.

nalibus

prefecto

et

cum

perlecta sunt et audita

iudicibus

cpiscopis, presbyteris cardi-

Romanorum

ac

maioribus,

utrarumque partium monimina.

niam huius monasterii precepta

quo-

et

et privilegia antiquiora videbantur,

visum

et iustitia ex maiori parte favere videbatur buie ecclesie/

est clericis, prefecto, iudicibus et sapientibus qui aderant viris, ut

predictam ecclesiam in Minione

cum gualdo

marino portu, ceterisque bonis

seu Ripa Albella,

et

apud Cornetum

Centumcellensem urbem

et

hoc Farfense monasterium quiete

omni

litis

calumnia, haberet

Sanctorum Cosme

et

et

querimoniam de

domni

rum
e.

295B

videbatur habere, centum libras denariorestitutionis

ab omnibus laudato,

prefata ecclesia Minionis

domnus abbas

huius

domno

archi-

Odmundus

ij

abbas prefate

omnem

coram omnibus

litem et

manu

in

B[erardi] abbatis huius monasterii, sub pena viginti libra-

precepta autem et privilegia que apud se de

auri.

Sanctorum Cosme

prefati

ha- 20

illa

que omnia congregatio mona-

bebatj reddidit|| ei pr^sentaliter.

sterii

io

quam secundum

iustitie

pr se et suis successoribus

ecclesie refutavit

absque

ecclesie vero predicte

huius itaque pacti tenore a

monasterii attribueret.

diacono prolato,

intus et extra positis,

et possideret.

commutationis vel

vice

sibi collatis

et tranquille perpetuo,

Damiani, pr parte

posteriora instrumenta

rum

monte Gosberti,

et

et

Damiani audiens laudavit

et

scriptum vero istud pr perpetua securitate huius

confirmavit.

monasterii Durantus scriniarius legaliter edidit, sicut divus lusti-

nianus

imperiali

translata in

mitatem.

((

fides ('\

Item,

sanctione inquiens

indidit

nec

Ugo

enim morte

flius

cognitoris

Rimanni concessit

duini que fuit uxor de

perire

in

Maco

debet

item, Guilia

concessit et confirmavit

Garbi, et de castello

(i) An. 1072; R. F. doc 1006.

Intorno a questa controversia vedasi a

IO

sgg.

di

sunt 25

questo

volume

colle

Bobelano
note relative
(2)
(3)

fir-

publica

hoc monasterio

castellorum sive ecclesiarum portiones suprascripti

de castello

p.

Gesta que

pubUca monimenta, perpetuam volumus habere

suas in Marsi ubi dicitur Secretianus ^^\

et

e qui

Ar- 30

filia

omnes

res

viri sui, idest

item,

(3).

res

AzoHnus

appresso

p.

159.

An. 1073 R. F. doc. 1007.

An. 1072; R. F. doc. 1009.
;

CHRONICONFARFENSE.
filius

Landini

cum

hoc monasterio

suis consortibus de castello

duas

in

cum

Anno autem primo

domnus B[erardus] abbas
pr refutatione ecclesie

15

foris

portam

molino ibidem

ipso

^^\

domni Gregorii VII pape,

Romam, ut pignora recolligeret quc

xMinionis domno Odmundo abbati habueivit

dum

carta

eiusdem

abbas

eam

cepit

impugnare, dicens se non refutasse

diffinitionis

domnus vero abbas

ecclesiam Sancti Petri.

eam

ftumen ad

et

10 rat obligata.

Odmundus

pontificaius

super

Benedicti concessit

hoc monasterio res suas iuxta civitatem Reatinam

Interocrinam, ubi dicitur Ossianus,

in

Barri iuxta

item, Siginolfus filius

(').

Barri concessit in

Sancti lohannis

secundam suptus

Barri ad radices montis,

collem Probonis

primam

ccclesias,

I59

ei

tunc legeretur,

resistens asserebat,

confirmatione marchionis Hugonis pertinere Sanctc Marie

que controversia pervenit ad aures pape, episco-

xMinione.

porum,

iudicum.

prefecti et

visum

mentis,

est

et

utriusque

lectis

omnibus, ut quia ipsa

partis

instru-

ecclesia, vel eiusres,

non

Il

Cosme
nec etiam aliquo modo

Damiani

videtur monasterio Sanctorum

et

vel congrua,

lucrosa sicut huic Farfensi

monasterio,

licet

videatur maioris

20 pretium esse videtur

iussu

hac

ita

tamen predictum

compensatione utrique

domno papa et reliquis omnibus laudata,

eiusdem pontificis predictus Odmundus abbas, consentiente
complacita,

parti

potioris.

pretii, utilitatis

esse in confinio,

et

cuncta suorum confratrum caterva, refutavit ecclesiam Sancti Petri

25

cum omnibus suis pertinentiis

quam inde habebat redidit, et

huic monasterio Farfensi, et cartam

promisit, ut,

inde paruerit, similiter reddat, et

non

si

ipse

si

cum

unquam

aliqua carta

suis successoribus ita

observaverit, vel aliquam litem vel requisitionem inde fecerit,

componat huic monasterio pr pena sexaginta denariorum

Item,

Salomon

filius

Raineri promisit et obligavit se

30 heredibus huic monasterio

cessoribus, ut ab

monachi
6.

(i)
(2)

Nel

illa

et

domno

libras^^).

cum

suis

Berardo abbati eiusque suc-

bora non esset in facto neque in Consilio ut

vel laici de pertinentia Sancte Marie in Rancione, et qui

testo

Intero crina

An. 1073; ^- P- '^o^- JOiOAn. 1073; R. F. doc. loii.

(3) ^'^cf.

1073

^-

P- ^oc.

qui sopra a p. ii8.

1013, e

e.

296 a

CHRONICON FARFENSE.

1^0

sunt infra comitatum Perosinum et deinceps laborant vcl congre-

gant super ipsas terras quas nobis per cartulam idem Salomon de-

ut nos vel

tiat

perdamus de

illi

nostris bonis infra

unum annum

emendet per caput

missis nostris
si

neque consen-

duos solidos valens;

aliquid supra

fuerit; et

divastet,

neque predetur, neque

derat, nobis tollat,

infra dies triginta

e.

296 B

Marie

non observaverit, una cum heredibus

solidos .e, et terram

quam

calumpnia

Comes
naldi,

una cum uxoribus

et

Ophiano quod

dicitur

rentum suorum
latere res

suis,

ipsa suprascripta res pr

comitum Marsicanorum
Tedaldi

item, Oderisius

Martini, et

res huius

et

et

domno

filius

e,

296

res

rivum San- 25

in

Senebaldi

filiorum

unam partem

in

hoc

de castello

de ecclesia Domini Salvatoris,

la scrittura catnhia di

An, 1074; R. F. doc. 1014.

(2) An. 1075; R.
I
dee 1019.

(i)

de

Arimanni, de

Bonohominis concessit

casales, et in territorio

.III.

fines sunt:

20

Guidonis, a quarto latere

B[erardo] abbati
et

suis et pa-

filiorum Attonis, a tertio

monasterii, et

item, Nerinus

(5).

Dalla

15

de mona-

est

animabus

Cane Mortuo quomodo veniunt

ctum Potitum, cum portione de

IO.

Rai-

suas et castellum in

de ecclesia Sancti Stephani sextam partem,

Licetta

flii

vendiderunt in hoc

et filiorum

est res filiorum

Luculo quod vocatur Tufus,

et

res

et

pr-

medietatem autem suprascripti monasterii

latere res filiorum

monasterio

concesserunt

io

suis heredibus

Montalianum, cuius medietas

Paganicum quod

comitis

nostra habeat
similiter

hoc monasterio; quarum rerum

in

rivus qui venit a

cti

.e.

quod supervalet

latere

^^\

abbati ^^\

donino Berardo abbati

pretium librarum

secundo

Berardo

||

lohannis in monte Sancti lohannis, unde receperunt

sterio Sancti

uno

domno

Rancione;

in

Berardi comitis, et Berardus et Oderisius

filius

monasterio

et

factum

componat nobis

cum

Bernardi

obligavit se Petrus filius

buie monasterio et

suis

in alia dederit ecclesia,

ecclesia ad proprietatem sine ulla

misit et

cui

illi

pr anima sua aliquando terram vel vineam in aliqua

ecclesia dare voluerit, det in ecclesia Sancte

et si ita

nobis vel 5

et si fecerit, inquisitus a

Marsorum
ripa

(3)

e.

Ann. 1074

menti IDI

alias res

ad San-

de

ecclesia

Fucini,

nuovo fino a

5,

ad roccam de 3^

et

et

^08

1016.

1075

R. F.

docu-

CHRONICON FARFENSE.
sextani portionem

Sancti Victorini

Bezonis

concessit

in

Bernardus

itcm,

^').

i6i

hoc monasterio quartam

partem ecclesie

Sancti Laurentii de Bephi ubi dicitur Sictianus ^^\

vianus
5

lohannis

filius

concessit

Ingizonis

filii

||

item, Octa-

hoc monasterio res suas

in

Marzulano pertinentie de Caminata

nasterio

IO

Viva

^5).

concesserunt in hoc monasterio pr anima patris

supra Sanctum

15

dicitur Pusti-

mores positas in pertinentia Castellionis ubi dicitur Aqua

item, Albertus filius Liotonis concessit in hoc monaitem, Johannes

Nictonis refutavit in hoc

filius

Auretino, ubi dicitur Nolanus

sterio in territorio Marsicano, in

unum,

in

item, Rusticus et Ubertus

(3).

sui suprascripti res suas in territorio Sabinensi ubi

nianus W.

filius

et in

Severinum modia

Cantalupo quartana

bentis

modia quatuor

fiHus

Berardi, et

monasterio
de

lohanne Luponis

cta

Maria que

in

Or-

item, Aifredus fiHus lohannis, et

Azo

.v., et

Auretino

suprascripto

in

ad Molinarios,

lohannis concesserunt

filius

concessit

Rome

Gualdum modium

ad

et in

Bonucius

res suas

est

^^\

et

.x.,

in

in

hoc

item. Berta

<^7).

hoc monasterio

Therma Alexandrina

in

et

San-

suas foris

res

pontem Salarium, in massa de Vestario domnico, et unum petium

item, Tebaidus, Johannes et Cono filii Cononis con20 vine^ W.
cesserunt res suas in pertinentia Cerreti Mali ad

Sanctam Ceciliam

cum

por-

item, Teudinus comes

cum

casalem de Martino presbytero modiorum tercentorum

tione suprascripte Sanct^ C^cilip

(9).

Oria coniuge sua concessit in hoc monasterio res suas

25

torio de Galliano, et in Valle

sicano,

cum

portione de

Superequana,

medietatem
aquas

cum

30 Gorgianum,

ipsius palatii;

cum

fines sunt:

Mar-

de ecclesia

portione ipsius

quarum rerum

castelli,

et

usque Trans-

portione piscarie, et usque Cretino, et Piscinam, et

et

flumen Calidum,

revertitur in priores fines ^^\

An. 1074; R. F. doc. 1017.

An, 1075 R. F. doc. 1018.
An.
R. F. doc. 1020.
1075
(3)
(4) An. 1074? 1076? i^.F.doc. 1021.
(5) An. 1077; R. F. doc. 1023.
(i)

(2)

et in territorio

ecclesia Sancti Martini, et

Sancti Benedicti in Galliano, et

in terri-

Chron. Far/.

II.

et

Bufanum,

item,

Dono

et

Cedeci

filius

quomodo

Crescentii con-

An. 1074? R. F. doc. 1024.

An.
1074? R. F. doc. 1025.
(7)
An.
1079; R. F. doc. 1026.
(8)
An.
1075? 1076? R.F. doc. 1027.
(9)
(6)

(io) An. 1076; R. F. doc. 1028.

II

e.

297 A

CHRONICON FARFENSE.

l62

e.

297B

res suas de

hoc monasterio

cessit in

quarum

fnes sunt:

duobus

Calentinus

rivus

San-

rivus

et

Catino,

ati

Angeli, inde venientes in rivum Pedis de Fatuclo, et in viam

et

||

puplicam Cisterne, descendentes in rivum Canalis,

nianum,
in

(^\

Bucci-

in

et

ab ipso castello vadens in Limisanum

et via publica

Calentinum

cum

item,

filii

Aifredi presbyteri et

filii

et

Equano, ubi

Sanctp Crucis
geliste et

et

Guidonis

Bezano,

cum

Acutianam

modiorum

terris

pcclesiam

coilem Amponis,

et

lohannis

.xxx., et

de Recanata modia

et in plaia

.x.,

ad Scopplum

et

Aquam Siccam

Sancti lohannis Baptist^ et Sancti lohannis Evan-

Sancte Margarite,

inter vallem

Bezanus, ad

dicitur

ipsam ecclesiam modia

Veneri

ad

et

modia

prope

Taurum

de

.xv.,

ad

et

domno

B[e-

rardo] abbati ecclesiam Sancti Petri in Pompeiano, et iuxta

eam

lenda coniux eius concesserunt in hoc monasterio et

modium

.1.,

et

ibidem modia .xx/3).

item, Raino

flius

io

et

.v.,

Cambia de Manisis modium .1., et ad Purum de Manisis sexitem, Guarengo comes flius Lamberti et Ardetaria .xi. W.

terre

consortibus suis concesserunt in hoc monasterio res suas in

castaldato

Luco

castellis, idest

15

Rai-

nonis de Crescentio concessit in hoc monasterio res suas in Arnario territorii Sabinensis
concessit in

item, Carboncellus

(4).

hoc monasterio

Morini concessit

territorii

Sabinensis

W.

in

Senioricti

20

res suas territorii Sabinensis in Trivi-

liano, et in pertinentia Tribuci

flius

flius

modiorum

item, Johannes

.xxx.(5).

hoc monasterio

res suas in

item, Johannes presbyter

Acquiniano

flius

Martini

concessit in hoc monasterio res suas territorii Sabinensis, in per- 25

tinentia de Furano, ad Barilianum

item, Johannes

^7).

flius

Dode

concessit in hoc monasterio res suas in castello Terraniano territorii

in

Sabinensis W.

hoc monasterio

nata

(9).

flius

Hominisdei concessit

res suas in pertinentia

de Catino ad Gami-

item,

item, Petrus

res suas de

flius

Petrus

Sabini concessit in hoc monasterio

Vulpiniano ad Rufnianum

An. 1077; R. F. doc. 1029.

An.
(2)
1077; R. F. doc. 1030.
(3) An. 1074? 1075? 1077? R. F.
(i)

doc. 1031.
(4)
(5)

An. 1078; R, F. doc. 1032.

An, 1078; R. F. doc. 1033.

^^\

item, Oderisius

An. 1078;
(7) An. 1080;
(8) An. 1079;
(9) An. 1080;
(io) An. loSo

f-

R. F. doc. 1034.

(6)

R. F. doc. 1035.
^- ^- ^^^' ^03^-

R. F. doc. 1037.
;

R. F. doc. 1038.

30

CHRONICON FARFENSE.
cum Tederanda uxore

Arnolf

lius
II

Gabiniano

res SLias de

nedictus

meonis

homo

item, Be-

cum

consortibus

Nectonis

filli

hoc monasterio

Pontiana

et in Valle

sua concessit in hoc monasterio

de castello Terraniano<^'\

Johannes

presbyter et

suis concesserunt in

et

cum

fihus Erimagni,

163

res suas in

et Crescentius filius

modiorum

Turricellam

cacumen montis,
de

sticus

et

15

et in

.x.,

(3).

hoc monasterio

in

Plage portionem

res suas

ad

suam usque

in

de Catino

(^\

item,

Ratterius

filius

filius

.v.,

et

Spinosa, et in Manisi modia

20 gianensis cum
et

domno
et

de

redibus suis,

pretiis

tria

W.

Ipso tempore,

.vi.

denariorum annualiter

.xii.

et si ita

.vi.

solidos septuaginta

dum

precedente.

e.

2C}^

unum-

<^9).
||

item, Azolinus
res suas de

domna Matilda marvenit domnus B[erardus]

A fino

quella del

1$. Stercoriolum nel

An. 1079; ^- P- ^^- ^39An. 1078? 1079?!^. F. doc. 1040.

(3) An.1072? i079?i^.F. doc. 1041.
(4) An. 1079? 1080? R.F. doc. 1042.
(5) An. 1079; R. F. doc. 1043.
(1)

(2)

per

resideret in iudicio

2^8 A-B e le prime righe della

mano assai somigliante a

mano

relaxent

hoc mona-

^^\

(r.2y) sono di una

tura della

in

non observaverint, cum he-

chionissa in castello civitatis de Corgnito,

e.

Purum

item, Gregorius index Fla-

Amiterno concessit huic monasterio

prato ad SaHcitum

La

ad

ad Cerreta super Taze, et in Valle

macinarum parium

componant

fiUus Azolini de

I.

et

B[erardo] abbati, ut in festivitate sanctp Marie aut in

quodque par denarios

25

298 b

Letonis concessit huic

consortibus suis promiserunt huic monasterio

aliis

eius octava dent solidos

sterio,

Ratterii

rivum Sterco-

monasterio res in castaldatu Equano ad Bezanum,

Campanum modiorum

Ru-

huic monasterio quasdam res in Sa-

item, Arduinus presbyter

<^7).

item,

(5).

concessit huic monasterio res suas in Puzalia ad

riolum

e.

item, Johannes

de ecclesia Sancti Eleutherii

Anna coramutavit

liano pertinentie

moitem, Azo
hoc mona-

Miccio concesserunt in

Hugonis concessit

filius

item, Bonus-

consortibus suis, concessit in hoc

sterio res suas in Sala territorii Sabinensis^^^).

IO presbyter

298 \

colle Sancti Si-

territorii Sabinensis^^*).

nasterio ecclesiam Sancti Potiti sub ipso castello

Mancinus,

e.

alle

parole

territorii

Sabinensis

monaco Tadino, poi torna

testo,

ma

la scrit-

nel Regesto Merdariolum

^^^ ^- ^^' ^- ^- '^^^' ^44(7)An. 1078? 1080 ?K.F.doc. 1045.

(8) An, 1080; K. F. doc. 1046.
(9) An. 1080; R. F. doc. 1047.
(io) An. 1080; R. F. doc. 1048.

CHRONICON FARFENSE.

164

abbas

et

proclamavit de ecclesia Sacti Petri iuxta ipsum castellum

dudum acquisierat pr^cepto domni

Sancti Cosme omne ius quod mona-

sitam, et professus est, quia

Alexaiidri pape ab abbate

Cosme

sterio Sancti

pertinere

Sancti Petri habere deberet.

et

et

Sancti Petri atque

domna Matilda propter Deum

bannum suum supra domnum B[e-

successores eius,

illi

et

pertinentes res, et ecclesiam Sanctp Marip

modo

molestare aut

inquietare presumat hoc monasterium^'^

item,

Berardus pre-

Primum Casum

ad

^^\

Johannes

item,

monte

res in

de Canale modiorum quatuor^^).

item, Beraldus presbyter

Bucciniano

Isonis concessit huic monasterio res in castaldato

299 A

filius

Guidonis concessit huic monasterio

cum

io

Faidonis concessit huic monasterio res suas in castal-

filius

dato Pontano

nisi, et

supra ipsam ecclesiam

in Minione, ut nullus* disvestire vel aliquo

sbyter

e.

^cclesiam

tunc

anim^ sup remedium misit

rardum] abbatem

sepedictam

videbatur,

ad Plaiam, et alibi

modia

et in

filius

Equano ad Ma-

15

item, Aldo et Paganellus

.x. ^^\

domno

consortibus suis concesserunt in hoc monasterio et

B[erardo] abbate monasterium Sancti Benedicti in Su|lmati ad Tres

item, Benedictus prpsbyter

Casas^5).

huic monasterio res in

Petrus

filius

sicani in

Nazano

territorii

^7).

.xv.

W.

item,

Bariliano

res

in

filli

Letonis et nepotes

item,

territorii

item, Benedictus presbyter

concessit huic monasterio

concessit

Sabinensis W.

lohannis concessit huic monasterio res

Seconsano

modiorum

lohannis

filius

filius

Mar-

Teuze

Sabinensis

territorii

cum

suis

con-

sortibus concesserunt huic monasterio ecclesiam Sancte Marip in

ministerio

Equano ad Saltum

(9).

item, Johannes

20

filius

25

lohannis

concessit huic monasterio res in Ponzanillo territorii Sabinensis(').

item, Nicto

filius

Ingebaldi concessit huic monasterio res suas in

Bucciniano sextariorum .vi.("\

item, Anastasius

An. 1079? 1080?/?. F. doc. 1052.

(5) An. 1080; R. F. docc. 1053,
(4)

1054, io$5, 1056.

(6)

An. 1080; R. F. doc. 1057.

(7)

doc.
(8)

lohannis

Agozano

concessit huic monasterio in Agutianello et in

(1) An. 1080; R. F. doc. 1049.
(2)An. 1080? io8i?R.F.doc. 1050.
(3) An. 1080; R. F. doc. 105 1.

filius

An, 1073? 1081

res suas

1088? R. F.

1058.

An. 1081

R. F. doc.

1059.

(9) An. io8r; R. F. doc. 1060.

(io) An. 1081; R. F. doc. 1061.
(11) An. 1081; R. F, doc. 1062.

3^

CHRONICONFARFENSE.
modiorum
quasdam

.xxvi.

item, Petrus

(').

hoc monasterio

res in

nianum sextariorum

cum uxore
5

ministerio

Stephanus

item,

Equano ad Maltiniano modiorum

lohannis

filii

de Acquiniano

concesserunt

huic

cum nepotibus et
et domno Berardo

monasterio res suas

.vi.

tulam concessit in hoc monasterio.

abbati

omnem

et

et eredes

de Nordo

hoc monasterio

castello infra su-

insuper firmaverunt

faciant.

suprascriptum abbatem quod non faciant finem nec pacem

20 Transarico de Rodulfo, nec cum hpredibus de Flodoico,

sensu domni abbatis

non observaverint

et

fratrum huius monasterii.

sicut supra scripta sunt,

25

in

hoc monasterio

Casalem modia

tria,

modia

item,

.v. (^).

componant

Bonushomo

monasterio res suas in pertinentia

sine con-

omnia

si

hoc mo-

in

Adam-

res suas in Villa de

Vico ad

Azo

item,

super ipsam viam modia

et

et

cum

filius

nasterio auri optimi Hbras viginti ^^\

monis concessit

et

castellum a civitate Narnia usque in Bo-

tinum sine hoc monasterio, nec acquisitum de

prascriptos fines sine

rebus quas

et

adiuvent nos ad tenendum

defendendum contra omnes homines,

||

per car-

insuper firmaverunt per sa-

concessit huic monasterio, ut

de Tebaldo non faciant

portionem

Nordo

cramentum domnum Berardum abbatem de portione

15

item,

<^4).

consortibus suis refutavit

rebus quas Ubertus de

et ecclesiis et

Terande

.e, et in

Sabinensis sextariorum

territorii

IO in hoc monasterio

Maco

Ottonis

filius

item, Benedictus et Odolinus et

Petrus fiHus Pinzonis

de casteUis

de Luco ad Calvi-

sua Onorelda concessit huic monasterio res suas in

ad Vallem modia quatuor(3).

Johannes

Teuzonis commutavit

filius

in pertinentia

(^).

.vini.

1^5

filius

duo, et

alibi

Cervini concessit in hoc

castelli

de Tocco, quarum fines

sunt: flumen de Piscaria, et Mortula, et Arullum, et rivum Diaboli, et

Cantalupus, et castellum Pedarea, et revertitur in priorem

30 finem, modiorum

cum
3.

(i)
(2)
(3)
(4)

item,

.e. ^7).

Giso

et

Guelto

filii

consortibus suis concesserunt in hoc monasterio

Nel Regesto Attonis

An.
An.
An.
An.

1081

15.

R. F. doc. 1063.

(5)

1068.

loSi
1081

res

suas,

eredes] Cos nel testo.

1081; R. F. doc. 1064,

Gualkerii

R. F. doc, 1065.

(6)

R. F. doc. 1066.

(7)

An. 1082; R. F. docc. 1067 e

An. 1082? io83?R.F.doc. 1069.

An. 10S5 R. F. doc. 1070.
;

e.

299 b

CHRONICON FARFENSE.

l66

idest pcclesiam Sancti lohannis Baptiste et Evangelista in comitatu

Balbensi, Superpquana, in Valle Vennari, cuius fines sunt: flumen

Calidum, serra de Candida, Gorgianum,

et

Bufanu,

que omnia commutaverunt buie monasterio

in priores fnes.

receperunt portionem de ecclesia Sancti Benedicti

Comes concessit

hoc monasterio

in

item,

(').

conis concessit in hoc monasterio res

Turricellam

Sabinensis

territorii

rardi de Bonifatio concessit in

hannis

pertinentia de

in

Johannes

presbyter
in
e.

Monte modia

filius Petri

Laniano

tertio,

et

Rainerius

rardi abbatis

.1111.

cum

ipso

incarnationis

Guido

detinebant

ipsi

ipsi

soliti

omne

bonis
ius

homines hactenus

omnem

Be-

et

fece-

20

violentiam

erant facere in pertinentiis eiusdem ecipsa ecclesia eiusque rectore

similiter refutaverunt de locis et finibus Biterben-

pr^dictum

vel heredes aut

domnum

penam

homines eorum
argenti optimi

sionibus et obligationibus

abbatem, ut

singuli,

Ubrarum

domnus abbas

tum, idest ad Rainerium

de pr^fatis eccle-

si

dedit

componant
.e.

obUgaverunt 25

fecerint ipsi
in

Nel

testo

quasi

23.

An. 1083 R. F. doc. 1071.

An,
(2)
1083 K. F. doc. 1072.
An.
1083; R. F. doc. 1075.
(3)
;

hoc mo-

pr quibus spon-

B[erardus] fecit

eis

anulum de auro unum,

predictum Guidonem similiter anulum de auro unum,

(i)

.vi.

octogesimo- 15

manu domni

quibuscumque bonis earum aliquam molestiam

20. quas]

io

Guidonis comitis,

filius

nostris ecclesiis pertinentibus, et promserunt et

nasterio

item,

quocumque ingenio de

aut sui

quicumque requisierant ab

et proposito.

siis et

Be-

item, Raino

^^^^

millesimo

Roccionis refutaverunt in

quantum

divastationes quas

se adversus

ad

.viii.

casale ^^\

Sabinensis

runt contra ipsam ^cclesiam, et albergarias et

sium

Fran-

Cs),

Girardi, et

filius

filius

territorii

Sabinensis

malam consuetudinem quas

clesie, et

hoc monasterio ecclesiam Sancti lo-

pertinentibus ecclesie Sancte Mari^ in Minione, et

et

filius

concessit in hoc monasterio terre sextaria

territorii

Rodilandus

Bonus

item, Benedicta uxor

^^\

Ginestra

Anno autem dominice

300 A

quam Teudinus

modiorum

suas

et

lohannis concessit buie monasterio in Miliano, et

filius

Biliano, et

et revertitur

quicumque] Cos nel

et

meri- 30
et

ad

ad pre-

testo.

An. 1082? 1083 ? R. F.doc. 1074.

(5) An. 1082? 1083 ? R.F. doc. 1075.
(4)

CHRONICONFARFENSE.
fatum Rodilandum spatam unam.

urbem

Romam

domni Henrici

quondam
5

regis, prpsentia

(').

Boni commutavit buie monasterio

flius

Acquiniano

res in

Nova-

Sabinensis

territorii

item, Necto

(*).

Morini concessit huic monasterio res suas in Amaria mo-

lo diorum

Girardi

Rainerii,

Aureliensis, et Tertonensis, et reliquorum ho-

Item, Baro ferrarius

territorii

.vi.

Johannes

et

quondam

Saxonis

prope

tentorium

intus

Gregorii, et archiepiscopi Bremensis, et episcopi

norum virorum

flius

facta sunt

iuxta pusterulam ad Pertusum,

riensis, et episcopi

quasdam

quc omnia

l6j

Sahinensis

lohannis,

filii

et

||

item, Benedictus preshyter

(3).

Rusticus

Azonis concesserunt

filius

huic monasterio et commutaverunt res suas in Atriano, quod vocatur Urbana, territorii Sabinensis (^\
raldi concessit huic

15

et castella sive

domno Berardo

et

podia in comitatu Reatino,

flius

abbati res suas

et castaldatu Interocrino,

Canatrem, Sanctum Herasmum, quartam partem lanulp,

tam partem de rocca Fundi; quarum

pergens in Arrianum,

20 Verzano,

et in

losep, a quarto latere

cum

Nel

testo del

il

il

Muratori

di

at-

copia al 1085,

osservando

le

pa-

prope urbem Romam...

tentorium domni Henrici regis , vide
intus

role

II, 11,

601.

tre

ed annot: Haec ergo acta fuere, ut

rico
Cf.

(2)
(3)

Script.

(5)

reges,
;

monasterium

et

comes

Correggo Ter-

Rer.

It.

Ma

il

testo del Chronicon

Regesto indicano

Roma.

Kilian, Jtinerar Kaiser HeinrichsIVy

(4)

IV trovavasi certamente

Romam

obsidione pressit

latus

giugno, nel qual mese ed anno En-

possumus, anno 108 1, quo

inter

Cornu

chiaramente l'anno 1083, anzi i documenti indicano anche il mese di

doc.

IV

latere terra

a tertio latere

documenti del

Karlsruhe,

Henricus

secundo

nel Regesto Tretonensis

Arrigo IV non fu mai presso Roma,

coniicere

macclam de

in

et

item, Teudinus

l'errore di questa data, perch nel 1085

flumen Mellinum

Muratori.

Nell'apografo usato dal

tribuite per errore

primum

est

An. 1083; R. F. docc. 1076,

1077, 1078.

et quar-

venientes in roccam Sintariscam,

reliquis ecclesiis^^).

Muratori queste refutazioni erano

onde

et

Chronicon Tetonensis

tonensis come gi fece

(i)

Rasinum,

flumen Mellinum, quod

Sancte Crucis
5.

Vallem Tinam,

montem Cinnum,

Sancti Quirici et vadit in

et in

fnes sunt:

cacumen montis Burguli,

et per

Be-

Lunianum, Aspram, podium Sancti Maximi,

castellum

scilicet

monasterio

Teudinus

item,

Gutsch,

1886,

R. F.

1098.

An. 1082? 1083 ? R.F. doc. 1079.

An. 1082? 1083? R.F doc. 1080.
An. 1082? 1083 ? R.F. doc. 108 1.
An. 1083; R. F. doc. 1082.

e.

300 b

CHRONICON FARFENSE.

l6S

Berardi comitis cutn Zita genitrice sua et Gaita uxore sua con-

filius

cessit huic

monasterio

et

domno

B[erardo] abbati res suas, idest

medietatem monasterii Sancti Laurentii

Caput Farfa,

castello

ecclesiarum que

et

medietatem de rocca

Salicis, et

medietatem de Scandrilia,
item, Johannes presbyter

casam

cum

et in

301 A

se||contra

per

litis

Deum

et

medietatem de Petra Demonis,

et

^'\

lohannis concessit huic monasterio

et

quatuor pezias terre

fundo Marscano,

Matrem

et

medietatem

monasteriis et omnibus pcclesiis

filius

Eodem autem tempore

et

medietatem de podio Molano,

casalinum in Stroncone,

et

fundo Cripte,

et

medietatem Cerreti Mali,

pertinent, et

illi

medietatem de

in Piet, et

et in

Leiano,

fundo Candidano

Rusticus

filius

eius ultra

modum

quam plurima dampna

in

^^\

io

agnoscens

Crescentii

peccasse, occasione

aliquanto tempore contra hoc

mo-

nasterium exercuerat pr castello Fare sito in hoc eminenti monte,

timens etiam propter hoc perpetuam incurrere mortem, prpdictum

castellum,

quod

cum

iniuste tenebat,

suis diffinitis terminationibus,

utrique parti placentibus, legaliter refutavit

Domini millesimo
cepit ab

.lxxxiiii.

hoc monasterio

et a

anno ab incarnatione

pr qua commutationis nomine

domno

Berardo abbate, cui refuta-

cum

super castellum Currensium, et alterum casalem

alterius casalis in pertinentia

de Phara

domnus etiam abbas

Ciciliano.

permisit

cum molendino iuxta Currensem.

castelli Phare ab eodem Rustico laudati et
a

medietate

ad Sanctam Mariani in

Planis

illi

unum

finales

autem termini

positi, isti

Rigiana flumine ascendendo inter Pharam

casalem in

et

sunt

lem Bezonis
usque in

dum

et Val-

ad

Mari^ de Sanctis, deinde

incipit ascensus, et post

Lupam usque
in

in

ascensum

Crucem, inde

flumen Riianam.

et

viam antiquam

in

incipit

per

qua 30

descensus per Vallem

rimam qu^ Currus

obligavit se,

si

dicitur

contra hec qu^

15. Nel testo incurre

(i)

(2)

25

pedem montis Rotundi per pratarias Sancte MaPesclulos, inde transit per pedem montis usque gual-

et

Sanctp

usque

vide-

Tophyam

usque in cacumen montis et inde descendendo per Melleta

rip

re-

ipsum castellum ad opus huius monasterii, casalem de Pinco 20

verat,

licet

15

An. 1083; R F. doc. 1083.

An. 1084? R. F. doc. 1084. Per

la data di

nota

questo documento vedasi

al doc. stesso nel Regesto,

la

V, 79.

CHRONICONFARFENSE.

removere voluerint,

statuta et definita sunt ipse aut heredes eius

componant

hoc monasterio penam auri optimi librarum

in

maneat perpetua

et difinitio ista

Item, Carbuncellus
5

filius

omni

anno

triginta,

stabilitate ('\

Petri et gener Landulfi et Rusticus de

Ramiano promiserunt||huic monasterio

bati

1^9

in festivitate sancte

donino B[erardo] ab-

et

Marie aut

octava

eius

in

dare sex solidos denariorum et de duodecim paribus macinarum

per singula paria

componant

solidos relaxare

.ii.

hoc monasterio solidos

in

commutavit huic monasterio

IO Rainerii

modia

Sabinensis

territorii

.vini,

et si

non

ita

.e. ^^\

item,

res suas

et sextaria

observaverint,

in

duo

Azo

fihus

Cesa Vetere

^^\

Domnus autem Heinricus adhuc Dei gratia quartus rex in civitate Reatina cum iuxta ccclesiam Sancti Leopardi in iudicio resideret, venit ante eum domnus B[erardus] abbas et proclamavit
15

de quibusdam hominibus qui sine legaU iudicio abstulerunt de iure

et

potestate

huius monasterii

Sancti

ecclesiam

mentis, Sancti

Thome,

Sancti Gregorii, Sancti lohannis in Asera,

item, ecclesiam Sanctp Agathes in Plage, et

in

aquam de Manicone

flumen Mellinum, cum aquimolis, molendinis

molendinum suptus portam Interocrinam, cum

terram de Parrara

tesca, et

San-

Sancti EHe, Sancti lohannis in Tazano, Sancti Cle-

cte Agathes,

20 usque

Leopardi,

ostendit legalia

cum molino

monimina

uno.

tota terra de Brit-

de quibus omnibus

instrumenta cartarum.

et

aliud

et

tunc beni-

gnissimus rex, quia proclamati ad placitum qui ipsas res conten-

25 debant, noluerunt venire ad iustitiam facendam, ideo investivit

predictum B[erardum] abbatem de omnibus supradictis

bannum suum,

ut

si

quietare, molestare aut disvestire

de

eis

et rebus, et misit

componat

iudicio,

30

.1.

in

quis hoc monasterium in-

prcsumpserit sine legali

auri optimi hbras ,c.^-".

Item, Berardus

modii

ecclesiis

filius

Antiquo

Ade

concessit huic monasterio res suas

territorii

Sabinensis

^^\

item, Teudinus

16. ecclesiam] Cosi nel testo.

(i)

An. 1084; R. F. doc. 1085.

la data

la

nota

V,

79.

di
i

Per

questo documento vedasi

al doc.

Chron. Farf.

1084 nel Regesto,

II.

An. 1084; R. F.
(3) An. 1084; R, F.
(4) An. 1084; R. F.
(5) An. 1084; R. F.
(2)

doc.

1086.

doc.

1087.

doc. 1088.
doc. 10S9.

Il*

301 b

CHRONICON FARFENSE.

lyo

e.

302 A

Comes
clesia

hoc

filius

Randuisi comitis concessit huic monasterio et in

Sancd lohannis de

Superequana,

valle

et in villa

||

ec-

Vennari,

omne servitium quod ei pertinebat de hominibus villp qup

item, Transmundus coines filius Attonis
Onuphulum (').
concessit huic monasterio et domno Berardo abbati infra

est

vocatur
comitis

comitatum Pinnense castellum de Cafaio, castellum de Pretetole,

castellum de Atri

cum

modia decem milium, habentes

pede

centii, a

flumen

uno

et

omnibus

ecclesiis et

fines

pertinentiis

aqua sua

^^\

Vin-

a capite terra Sancti

latere terra Sancti lohannis, de

Gomanum cum

que sunt

alio

latere

Teudinus comes

item,

fihus

San-

Randuisi comitis concessit huic monasterio et in ecclesia

cti

lohannis de comitatu Balbensi

item, Cencius

moUnum

.1.

Taibrandi concessit huic

filius

io

Aquam Vivam ^^\

monasterio et domno
ad

B[erardo] abbati de castro Muscini octavam portionem, et de castello

Oliveti octavam, de castello Tancie, et

terris

infra

territorium

suam portionem de

Sabinense

Marie

in Lupicinis

Pacum

de Milo, et de ecclesia Sancti Andree ad

nensis, et Sancti Martini, et Sancti Petri in Carsule;

rerum

fines sunt:

Romana,

primo

de Sino,

Reatino

et piscaria

et

Otulo, a tertio latere inter

pergit in

Trontum,

ctam Victoriam,

Asculano: a

de Cose,

terram in Petra de Alegie,

502 B

de

15

et

ad Vallem

territorii

Sabi-

harum omnium
a

secundo via 20

a tertio tlumen Farfa, a quarto Bibuli de Tancia; et alias

res in territorio

e.

pons Reatinus,

latere

et

comitatum Reatinum,

et

ecclesia Sanctp

Monte Nigro,

mons

et

latere

filios

in Andalla,

Batergio ad

Odemundi
vadit

et

clarinum montis

de Laci qui pergit

et vadit a parte

quarto latere via

.1.

et

per

vadum de

Camponiscos,

de xMilobono in

et

2^

San-

Sancte Victorie pergens in

Pantana de Urreco, |et inde rivus qui pergit in vadum de Otulo;

infra

quos

Garda quartam portionem,

fines concessit de castro

de castello Rivo,

et

de

Furcella^^).

item,

Gisonis concessit huic monasterio de Bibaro

toto ipso castello

monasterio

et

^5).

item, Herbeus

domno Berardo

An. 1084; R. F. doc. 1090.

An.
(2)
1085; R. F. doc. 1091.
An.
^- P- '^oc. 1092.
1085
(3)
(i)

'>

abbati

filius

Transmundus

et

fiHus

suam portionem ex

Todini concessit huic

suam portionem de

castello

(4) An. 1085; R. F. doc. 1095.

(5)An. 1084? 1085 ? i^.F. doc. 1094.

30

CHRONICON FARFENSE.
Dpmonis,

Petra

et

de

Scandrilia,

Caput

castello Sancti Angeli, idest

Salvatoris in Scandrilia,

Sancte

et

harum autem omnium rerum

5

nicaria pergentes in

de

et

Crucis,

Sancti

et

in

et in

Canem Mortuum, et in Porcili, et

Montem Aureum, et in Ponticellum,

et in

et in

Frassum,

Rivum Nigrum,

item, Saxo

Fornicariam(').

comes

de

lohannis.

latere cripta For-

Turano,

liam, et in

et in

et

de ecclesia Sancti

primo

fines sunt: a

in

Malo,

Cerreto

Farfe, et

roccam Senebaldi

171

et

inde in Puza-

Macclam Felcosam,

Vicum Novum,

suprascriptam criptam

et in

Rainerii

filius

ex

comitis,

IO precepto et iudicio eiusdem patris sui, concessit huic monasterio

domno

et

monasteriis, excepta ecclesia Sancti Silvestri (^\

siis et

cupiditate deceptus, huic cartule contradixit et

qua de

tinere cepit.

15

eumdem Saxonem

abbati

et ecclesiis

illius
||

zica, qui

Consilio, acta est inter eos ami-

et

oWigavit se suosque heredes, ut

componant

domno

libras .e.

dum
blica,

est

denariorum

serenissimus rex con-

Berardo abbati

Campum

cum uno

caput

petium

terre est

ad Revolta,

mensuram

ad iustam

p. i']6,

(0 An. 1084;

r.

sextaria

unum

Arno.

secun-

caput tenens in via pu-

R. F. doc. 1095.

cronologiche:

.vi.

quod

tertium petium est in Pu-

)i Alarevoluta

R. F. doc. 1096.
(2) An. 1072
(3) An. 1084 ;R.F. doc. 1097. Questo
documento, Actum civitate Romana,
apud Capitolium, porta queste note

orti,

latere tenens in via publica, et aliud caput

et latus in terra Landulfi, aliud latus in terra Bellonis,

27.

Kin-

in

antea vinea domnicata regis, et tunc cassine et

fuit

terra Ursi de Paulo, et aliud latus in fluvio

in

et

ante presentiam impera-

domnus autem Heinricus

^^\

huic monasterio et

unum

abbatem

domno Berardo
totam ipsam medietatem prenominate civitatis, cum omni

papiensium
cessit

res vi re-

prelata est disceptatio; sed assensu im-

contra h^c aliquando egerint,

si

post hec,

easdem

domnum Berardum

eccle-

compositio, qua refutavit huic monasterio et

20 usufructus

25

litis

multorum prudentium

periali et

cabilis

re inter

orta est intentio, et

H[einrici] huius

toris

cum

Berardo abbati medietatem Civitatis Veccl^

Anno Deo

propitio

pontificatus

pontficis

domni Clementis summi

et

unversalis terti

pap?

primo; et imperante domno Heinrico

a Deo coronato summo imperatore,

anno primo imperii

die

eius,

.xxvmi., indictione

mense aprili s,
.vii.

)>.

e.

303

CHRONICON FARFENSE.

172

quod vocatur Plage, unum caput tenens

tignano,

cum uno

aliud caput

latere in terra

nens in terra que

unum

Confo,

est in

quam

silva

fuit

sibi

reservavit,

aliud

iustum sextarium modia duo.

latus in terra Rainaldi, et est ad

quartum petium

quam

in via publica,

cum uno

caput

latere

reservavit, aliud

sibi

te-

caput

cum alio latere in terra * * qud est modiorum .xiiii.(*>.

Anno autem dominice incarnationis millesimo .lxxxii.
quinta feria mensis martii, die

.xvii*.,

^^\

prima videlicet ebdomada

quadragesime, domnus Heinricus quartus gloriosissimus rex Deo-

que coronatus piissimus Augustus imperator

tertius

ad hoc Far-

io

fense devotissime veniens c^nobium, a cunctis fratribus nobilis-

sime valdeque honorifce

omnibus

qui ante ab
locutus,
e.

303 B

et

cum

fuerat desideratus.

est,

quocumque tempore

et

nimis

quibus pacifice

coram omnibus abbatem nostrum venerandum

B[erardum] de castro Phare

bus,

amantissime susceptus

domnum

de omnibus istius monasterii re-

legaliter acquisitis,

||

et a

15

quibuscumque

iniuste aliquando inimicis sanctp Ecclesie invasis et contra ratio-

nem

cunctaque bona sibique pertinentia prefati

retentis, investivit,

monasterii

camere

se restituere spopondit, et velut proprie regalisque

illi

omnibus

ius in

cum

se defendere promisit.

senioribus ac fratribus benignissime in societatem atque

ctis

mitatem perpetue orationis devoto pacis osculo

et

vero a cun- 20

nomen

illius

vel

memo rato rio

quorumdam suorum

predict^ Phare castrum.

contra

stico Crescentii

quondam

filio,

direxit

quo

eum

qui

fuisset susceptus,

fidelium in

foret ascriptum, statim

fir-

Libro com-

exercitum

suum

eiecto expulsoque

Ru- 25

iniuste possidebat, ipso

die restituit huius monasterii regimini et potestati ad proprieta-

tem perpetui
post

iuris.

quoquo pacto

quo

Lacuna

6.

testo del

di

sibi,

cum adhuc

ma

nota

93, e la

al doc. stesso nel Rj^i^5/o,

notai a

p. 167 d

eamque paulo

mu-

Gregorius papa septimus 30

nel Regesto.

7.

.Lxxxii.j

Cosi nel

nel Regesto XXXXIII.

(i) An. 1083 ; R. F. doc. 1098.

Intorno alla data di questo documento
cf.

perrexit

Sancti Angeli tueretur.

una parola nel Chronicon

Chronicon,

Romam

capiens, eius nobiUores maioresque cives

neribus vel vi subiugavit

in presidio Castelli

facto

V,

questo volume.

(2)

Nel Regesto dopo

1'

anno sono

aggiunte queste altre note cronologiche:

Indictione

concurrente

.v.,

.v. .

epacta

.xviii.,

CHRONICON FARFENSE.
nomine sanct?

[In

Heinricus divina favente

et individu? TrinitatisJ.

Romanorum

173

ci?-

imperator augustus.
cum petitionibus servorum Dei

rationabilibus divini cultus amore faverimus ut his oportuna beneficia lar-

mentia

'

'

giamur, premium nobis ?tern? remunerationis rependi non

omnium

circa

monastero

nel

possesso

tutti

mona-

comitato Sabinense, constructum in loco qui dicitur Acutianus,

situm est

in

nostrani

adiens pr?sentiam ostendit nobis nostrorum antecessorum

II

IO imperatorum pr?cepta eidem monasterio

Karoli imperatoris [et] Hloduici

quibus continebatur,

quomodo

et Rathgisus, Haistulfus, Desiderius

patris nostri

Heinrici,

non

Hlotharii nec

et

ipsi et

ratorum parentum nostrorum,

facta aureis sigillis

et

regum

bullata,

vel

e.

304 a

e.

304 b

scilicet

Hloduici alterius, in

antecessores eorum, Liutprandus scilicet

Langobardorum

scilicet

Chuonradi

non

reges, nec

pr?dictum monasterium propter

impe-

et

memori?

avi nostri et beat?

divinum amorem

et

reverentiam sanct? Dei genitricis semperque virginis Mari? domin? nostr? sub

ob firmitatem tamen

sua semper tuitione tenuissent.

abbas, ut

20

eorundem imperatorum pr?cepta nostra

rei postulavit pr?dictus

auctoritate confirmaremus

immunitatis pr?ceptum monasterio suo dare iuberemus.

temporibus per instru-

in superioribus continetur pr?ceptis et] quicquid futuris

menta cartarura vindicare

qu?cumque habere

licet
cti

Benedicti

contigerit, prout iuste et legaliter

et aliud

Pharph? totum

in integrum.

omnibus

suis

suis pertinentiis,

castellum

castellum de Arci

nomine Tribucum

in

integrum.

pertinentiis,

sicuti

cum

et

tota

alveum

cum gualdo

?cclesiam Sancti Angeli in Tancia

totis subiacentiis sibi pertinentibus.

3

et

Hildebrandus dux per sua confirmavit

castrum Phar?

castellum de Buciniano totura in integrum.

pr?cepta.

possumus, vide-

videtur in territorio Sabinense, idest ?cclesiam San-

cum omnibus

sua integritate,

et

nos vero eius

confirmamus iam dicto monasterio [quicquid

iustis postulationibus assentientes,

castelli

cum

quod vocatur Caput Pharph?

et

Sancti Angeli cognomine, et castelli Cerreti Mali, et Scandrili? alterius ca-

D?monum, et rocc? Salics dict?, istorum quinque totam

medietatem, cum podii Moiani medietate et toto gualdo eius. castellum Vulpinianum cum omni sua pertinentia.
castellum de Marciliano [cum sibi peret

stelli,

Petr?

tinentibus].

jj

||

castellum

Catino [cum sua adiacentia].

cum

suis

pertinentiis.

Sanct? Helen? [cum suis

I.

castellum. de

Cuphi

32.

8.

1099.

testo

Nel Regesto constructi

Nel Regesto de Molano

dium] Nel Regesto castellum

(i) R. F. doc.

castellum de Furano

?cclesiam

in civitate [H]ortana ?cclesiam Sancti Theo-

Le parole fra parentesi quadrate mancano nel

Dfmum

et

curtem de Lori [cum sua pertinentia].

dotis].

scono togliendole dal Regesto.

nicon

podium de

de Terraniano [cum sua pertinentia].

eius

manca

del Cbronicon e
51.

Xel

suppli-

si

testo del

nel Regesto.

Cbro-

34. po-

di

suoi beni e

Sanct? Dei genitricis semperque virginis Mari?, quod in ducatu Spoletino

steri!

et

()

in^pcraiore

Enrico IV confer-

sanct? Dei Ecclesi? nostrorumque fidelium pr^sentium videlicet

ac futurorum comperiat soUertia, qualiter B[erardus] venerabilis abbas

IJ

quo-

diffidimus.

An. 1084?

CHRONICON FARFENSE.

174

[cum

dori

Siam Sancti Valentini

Burgo [cum omnibus

in

[seu]

Ripa Albella,

et

cum

Laurentii in Gerflumine

et?

Sever? [cum sua pertinentia], medietatem Civitatis Vetul?

Rainerii

quam

sibi pertinentibus],

mitis pr remedio

suis pertinentiis],

dedit Rainerius

comes

et

Saxonis co-

quam

cti

librarum denariorum

.e.

muros

civitatis

h?redum

habere videtur.

geli

sub Ripa [in integra

Leoninam.

in

hannis

cum earum

Sancti Salvatoris

proprietate sua].

et

Sancti

infra

Fortunati

cum

Sanct? Mari? in Mediano, et

in

in

comitatu Senense curtem

civitatem

in

cellis.

cum

suis

pertinentiis,

medietate ipsius castelli quod

et

?cclesiam

ibi

situm

est.

sibi

sub-

cum omnibus

comitatu Asisio ?cclesiarii Sancti Bartholomei,

et

tatu Spoletino ?cclesiam Sancti Marci, et Sancti Salvatoris, et

et

305 A

cum earum

Sancti Martini

in

pertinentiis.

eam

de Monte Polisco [cum omnibus ad

nogalliense curtem de Luzano.

comitatu

in

comi-

Sancti Pauli,

Osimano curtem
in comitatu

pertinentibus].

comitatu Camerino

in

curtem

||

de

Se-

et in castello

Petroso curtem Sanct? Anti?.

duas partes,

sicuti

de

castello

Octavianus per cartam in ipso monasteri

monasterium Sanct? Mari?,

monte,

cum

et

Sanctam Mariam

in

cum

et]

molendinis,

Sanctam Mariam

Area Antiqua,

castello de

Sanctam Mariam

in Clenti

deducere ubi necesse

vestri intra civitatem

I.

8.

fuerit.

cum

in Strata,

et alibi

primo

et

cum

castellum de

[suis pertinenin

Pantana,

molendinis et

curtem Sancti Sabini.

5.

aquam

et

curtem

Nel Regesto iuxta fluvium Minionera

Nel Regesto eiusdem

manca nel Regesto.

16. Il primo
Regesto Auximano
36. Nel Regesto Clienti
15. Il

et

12.
et

manca

Nel Regesto Chronetane

nel

30

castello,

item, contra fluvium Clientis curtem Sancti Sil-

Firmanam.

nel Regesto.

Matenano

castello, cur-

Sanctam Mariam

castellis et ?cclesiis et

Nel Regesto infra castrum Biterbense

quam manca

est in

cum

curtem de Cerestano cum

Tarlano, et portionem de Morta, castellum de Agnanello

tiis

comitatu Firmano

in

curtem de Plotenano

castello in Ripula,

Casule

dedit.

Sanct? Victori? quod positum

castellis, cellis, villis, et

tem de Cannitulo cum

Albo Caballo

25

Sa-

labona, et de Trevenano, et Sancti Habundii, et Sancti Viti.

et

20

Sancti lo-

hannis in Satriano, et Sancti Benedicti [cum earum pertinentiis].

e.

jc

Interamnensem ?cclesiam

comitatu Perosino cellam Sanct? Mari? in Diruta

iectis

Angeli [cum tota

cellam Sancti Antimi, et Sanct? Mari?, et Sancti lo-

pertinentiis,
et

?cclesiam San-

quicquid infra ipsam civitatem vel

comitatu Narniense monasterium Sancti

integritate sibi debita],

io

?cclesiam Sancti Peregrini, et ?cclesiam Sancti An-

foris

et

et

deinde

refutavit,

papiensium p?na.

Cornetane,

eius

flius

per cartam ipsi monasteri confirmavit irrevocabili sua suorumque

Petri extra

[cum

portus

et

flius

anim? su? pr?dicto c?nobio Sanct? Mari?,

Saxo [eandem medietatem] ante pr?sentiam nostram

sententia, sub

ipso]

?cclesiam San-

cti

omnibus

in terri-

[cum

gualdo, et

marino portu, ?cclesiam San-

et

[cum omnibus

[et] ^ccle-

suis pertinentiis].

torio Tuscano cellam Sanct? Mari? in Minione,

monte Goisberto,

Sanct? Mari?,

in Biterbio ?cclesiam

suis pertinentiis].

Regesto.

24.

Nel

35

CHRONICON FARFENSE.
qu? vocatur

cum

tini

ex

Moliano,
5

qua

in

Verano [cum

cum

cum

maris

litore

rium Sancti Salvatoris

et

et

pertinentiis.]

portionem de Insula de
Troliano

in

cum

Rothlandi

castello et ?ccle-

monaste-

de Lurito.

castelli

e.

305 b

[monasterium] Sancti Benedicti de

in

cum

comitatu Asculano iuxta fluvium

Cim-

castello Furci?, Galliano et

castrum Ophid?, Isclam, Beneventu-

suis pertinentiis.

lum, Sanctum Valentinum,

curtem de

et

medietatem de castello Montis

et
filiis

medietatem

Sancti Salvatoris

cum omnibus

briano,

et

jj

Cantalupo.

in

IO Ripa [cum omnibus eorum

Asum monasterium

et portu.

curtem de

suis pertinentiis.

curtem de Talusano.

siis.

portionem de Rote.

et

Sanct? Victori?.

ecclesia

est

curtem Sancti Mar-

sibi pertinentibus.

medietate de Morru, et quartam partem

^cclesiis et ?dificiis suis c?terisque pertinentiis.]

terras et vineas

Alberti

Collis Bonelli, et

castellum de Bubeta.

et

alio.

cum omnibus

in Pretorio

medietate

I75

montem Auguscanum, insulam

Helisei, medieta-

tem de Porch?, quintam partem de Ripa, Cosennanum, Asinnanum, montem

15

Spinetulum, Avilanum, Dullianum, medietatem podii Sancti Emindii,

Cosi,

castellum de Carru, monasterium Sancti Laurentii in

[cum

Roteilo

Montem

suis pertinentiis,]

Prandonis,

Sessu Pesile.

de foce de

comitatu Aprutiensi curtem

in

de Motiano, curtem de Samaria, ?cclesiam Sancti Petri in Pedoniano.

Pinnensi curtem

comitatu

ct? Luci? in
suis,] et

25 quod

qu? dicitur

curtem aliam prope

edificato,

se,

Ciciliano, ?cclesiam Sancti

Sancti

Heli?.

in

pertinentiis

concambium pr portione de

per

tem Sanct? Mari?

cti

lohannis,

et

omnibus

suis pertinentiis,

curtem Sancti Leucii,

nici,

et

et

in

sicut Atto

Angeli, et Sancti Laurentii, et San-

acquisivit.

curtem de Tresaqua,
in

comes

comitatu Balbense cur-

Mariam

in

et

Amiternis

in

Forfone

Samnii

in

quod sanctissimus Thomas Pharphensi

curtem Sancti Adriani.

phara

et adiacentiis suis, et

Sanctara Mariam in Sarzano.

Gisulfo per pr?ceptum

in
ibi

curtem San-

Vulturnum flumen, monasterium Sancti Viacentii cum

duce

sterio

omnibus

Attissa dedit.

pertinentiis,] et

castello

monasterium Sancti Stephani

Sanctum Glementem

in Graiano, et Sancti

30 [cum omnibus earum

partibus, super

in Catilini,

?cclesiam Sancti Peregrini, et Sanctara

et

cum

Peditto

Clementis [cum cunctis appendiciis

comitatu Teatino

cum

ponitur in Lucania

Monte

in

curtem Sanct? Mari?

filiorum Guarnerii, et podio Hortonell?,

^^

castello

octavam Postmontis, collem Marii, Podium,

montem Cretaceum, Sculculam, medietatem

Tronto, curtem de Mozano,

20

cum

Polesio,

castellis
i|

mona-

comitatu Marsicano

Sanctam Mariam

in Apinia-

castellum quod vocatur Pe-

trorium [cum omnibus suis pertinentiis], ?cclesiam Sanct? Mari? in Loriano

cum

servis et ancillis suis [et

stello

CoUemente cum

La menzione

Regesto Esculano
zione di S.

M.

suis pertinentiis],

in

del castello di Lurito nel Regesto

11.

Xel Regesto Aso

Sariano

curtem

in ca-

?cclesia Sanct? Mari?, et Sancti Benedicti [cum suis

territorio Interocrino ?cclesiam Sanct?

pertinentiis].

8.

cum omnibus

notata

piii

20.

si

Mari? in Casali [cum

trova pi sopra.

Nel Regesto Sardinaria

sopra nel Regesto,

39.

io.
30.

Nel

La men-

Nel Regesto Casalici

e.

306

CHRONICON FARFENSE.

1^6

sua pertinentia], curtem [etiam] de Vallantis [ubi est] cclesiam Sancii Sal-

curiem Sancii Martini [cum sua pertinentia], mo-

vatoris, et Sancii Sebasiiani,

nasterium puellarum [quod nuncupalur] Sancii Georgii

sub

muro

civilaiis Reatin?],

eandem

iuxta

Diula acquisivit, [cum omnibus

cum

valoris

Sanct? Agath?,

gorii, et

et

Acu

turre de

Aspram,

et

Piet, et ?cclesiam Sancii Leopardi, et Sancii Gre-

Sancii Heli?, cclesiam Sancii lohannis in Asera,

et

cii

Thome

et

[cum omnibus

cum

apostoli

et

suis pertinentiis,

castrum v?ius

cum omni

sua

Narnaie [cum omnibus earum adiacenliis].

Tore curtem [unamj Sanc? Mari?

in

Cornetum.

in

Tyburtina

civitate

?cclesiam Sanc? Mari? cognomento Sancii Adriani [cum omnibus suis peniin

nentiis].

urbe

Roma

Agonis],

cum

earum

Sanct? Mari? in Formelle [cum omni pertinentia sua,

cum

fundis]

et
Il

murum

Collinense ?cclesiam Sancii An-

in territorio [etiam]

positam, ?cclesiam Sanct? lustin?,

et alibi

?cclesiam Sancii

unam petiam

Sanc? Mari? iuxta Pisiam,

in

aliam petiam iuxta flumen

modiorum

Arnum

.xxiiii.

[ad sextarium pisanum,

item, in territorio Reatino

in comitatu

Firmano curtem

curtem Sancii Gervasii

omnibus rebus

Magna,

suis].

et

Repastum castrum.

perti-

terram de Paratinis.

8.

Le parole

Revoluta; cf.p.i'ji,

r.

27, i questo

et

Alarevoluta,

Gonpho

in

muro

[adhuc autem]
civitatis

Firman?.

[cum

31.

volume

curtem Sancii Angeli de

curtem de Cupresseto.

turre de

3^

vinea domnica,

curtem Sancii Sigismundi

in integrum.

nel testo del Chronicon, ina nel Regesto quos

la

suis

quam nos dedimus San-

Sancii Salvatoris sub

curiem Sancii Desiderii.

Nel Regesto ecclesia

dicitur

Campus de

ubi dicitur Plaia de Putiniano,

ct? Mari?],

I.

?cclesiam Sanc? Cri-

Thom? [cum

loco ubi

aliam petiam iuxta flumen Arnura, qu? vocatur

Villa

et

in Pisia civitate, [territorio Tusci?,]

suis pertinentiis].

insuper etiam per istud nostrum pr?ceptum confirmamus terram

nentiis].

et

^5

?cclesiam Sancii Blasii, et Sancii Sebastiani, et Sanc? Mari? iuxta

castelli extra

?cclesiam Sancii Petri.

terram

criplis et

quod Leo papa nonus [bon? recordationis Sanct? Mari?]

[cum omnibus

stin?

20

et ?ccle-

pertinentiis, ?cclesiam

dre?.

306 B

cripta

[in

in loco qui dicitur Scorticlarii,

misericorditer coniulit.

e.

cellam Sanc? Mari?

siam Sancii Benedicti

et

IJ

monasierium Sancii lohannis

et

^cclesiam Sanc? Agnetis

perlinentibus],

sibi

item,

pertinentiis.

Carzulano fcclesiam San-

in territorio

castellum de Monteliano,

curtem de Turrita,

integritaie.

IO

predicto elenim Interocrino territorio cur-

suis pertinentiis.

Vincentii, et Sancii

de Ophiano,

in

?cclesiam Sancii lustini,

et

castellum quod vocatur Lunianum, et

pertinentiis].

?cclesiam Sancii Petri in Pinsile.

cum

aquam de Maniclione,

podium Sancii Maximi, cum omnibus eorum

tem Canaire

integritaie

perlinentibus], ^cclesiam Sancii Sal-

sibi

fcclesiam alteram Sancii lohannis in Tazano,

[cum omnibus earum

cum omni

civitaiem

sua], et ?cclesiam Sancii lacobi, et Sancii Georgii, et

sicut

constructum

?cclesiam Sancii Michaelis Archangeli [posi-

et

Mellinum

lam super fluvium

est

[et

mancano nel Regesto.

Nel Regesto

Ah

R. F. doc. iop8.

Revoluta

et cur-

24.

quod

Forse

35

CHRONICON FARFENSE.
tem Sancti Angeli
Colummelli,

Mari?

ct5

curtem Sanct?

et

terram

pertinentiis.
in

Niviano,

in

[in

Motiano.

curtem de Brezano

et

de Raviliano,

tem Sancti Salvatoris

Antimi.

IO [cum

et

in

curtem
Il

in

Murgiano.

siturum ab

aliis

hominibus

bannum

sorum

regum

vineis, monasteriis

et

vel

in

Mura

et

aliam

Angeli

in

Antiano.

Sanct? Mari?

307 a

pertinere videntur seu et in futuro acqui-

Roma

nec non etiam

et

ea qu?

vel in c?teris totius regni

hoc nostrum pr?ceptum eidem sancto

iussionem nostram nostrorumque anteces-

imperatorum auctoritatem una cum

terris,

curtibus, domibus, villis,

sibi subiectis, ?cclesiis, castellis,

aquarumque decursibus,

piscationibus, molendinis, mercatis,

manentibus omnibusque supra terram

ipsius monasterii residentibus servis, ancillis

cunctisqife animalibus, atque pr

e.

h?c autem supradicta

cultis vel incultis, colonis, aldiis, aldiabus,

capellis, aquis

25

et

curtem San-

?cclesiis duabus, idest

iniuste ab aliquibus possidentur, aut in urbe

[vel successorum]

Sancti

iuste et legaliter acciderit,

loco confirmamus, et per

Guini-

et cur-

curtem Sanct? Mari?

et

pertinentiis.

nostri Italici partibus habere dinoscitur, per

20

filli

curtem Sancti Maroii.

curtem

cum omnibus earum

omnia qu? ad pr?dictum monasterium

I

castellum

curtem de Blotenano.

curtem de monasterio Lumento cum

et Sancti Benedicti,

integrum

curtem San-

curtem Sancti Angeli inter duas Tennas.

Angeli

Sancti

in

curtem Sanct? Mari? de Ortatiano.

Memoriis.

curtem de Monte Falcone,

suis adiacentiis].

item,

de Solario.

et

loco qui vocatur Seranianus.

in

earum

de

curtem de Caminatis in loco qui vocatur Murrum.

curtem [qu? vocatur] de Valle.

cti

universis

curtem Sanct? Mari? matris Domini.

zonis.

Venantii, et curtem

Sancii

cum

Felicitatis,

locis]

et

curtem

177

omnique

familia utriusque sexus

Dei amore nostr?que anim?

nastero ministrantibus perdonamus, ut

nullus

eorum

aut

salute

eidem mo-

suorum hominura

deinceps freda seu tributa undecumque exigenda aut mansiones vel paratas
faciendas vel fideiussores tollendos aut homines eiusdem monasterii tam in-

genuos quam servos

libellarios sive clericos vel

cartulatos aut

offertos

om-

nesque sub ditione ipsius monasterii commanentes distringendos vel ad pu-

30

blicas excubias

compellendos aut ullas reddibitiones vel quaslibet occasiones

requirendas nostri vel futuri temporis diebus ingredi audeat,|| aut in aliquo loco
det portunaticum aut ripaticum aut glandaticum vel herbaticum vel pontana-

ticum tam de monachis

omnibus supra

35

privilegia

terras

Romanorum

quam

eorum

de

monachabus, quam

quamque de

confirmamus eidem monasterio

residentibus.

pontificum Adriani

clericis

et

Pauli,

pr?decessorum vero

et

eorum successorum, simul cum omnibus rebus sibi collatis a diversis hominibus, commutationes, donationes seu et omnia qu? per instrumenta cartarum,

ut pr?diximus,

suis pertinentiis.

40

illi

de

largita aut largienda sunt

theloneis

vero-

portam monasterii dare iubemus.

8-9. Nel Regesto de Sancto

ma

Antimo

mercatorum

monasterio
et

cum omnibus

pontium decimas ad

precipientes ergo iubemus, ut nullus ar-

17.

Nel

testo

del Chronicon si legge ualici,

nel Regesto Italici

Chron. Far/,

II.

12

e.

307 b

CHRONICON FARFENSE.

lyS

comes, vicecomes vel

chiepiscopu";, episcopus, dux, marchio,

noster discurrens, sculdasius, castaldius, nullaque nostri imperii

missus

aliquis

magna parvaque

persona pr?dicti monasterii abbatem vel monachos seu aliquem fidelem inquietare, molestare aut de his
stire prfsuraat aut aliquam

fidelitatem vestram, ut

dem

qu? supra scripta sunt sine

cum iam

fatus abbas vel

nobium

monachi aut advocatus

in

quorum ducatu

personam vim aut invasionem aliquam

moratam ?cclesiam

ausus

et nullus

pertinent.

commutationes

starias vero et
irritas esse,

lumus

iniuste

fuerit vel ex

ut

eius,

||

sit

qualibet causa a parte ipsius monasterii

IO

me-

recipere sub sua iussione

prf-

volumus

fuerint, liceat abbati qui

monachis ad monasterium revocare;

inquiratur et finiatur.

potestatis

offertos pr^dicti monasterii no-

ubicumque inventi

personas sed per nobiliores homines

nullius

malo animo discedentes.

Comes eiusdem temporis eos ad monasterium

vfritas

vel comitatu pr^fatum c?-

factas vel iniuste acquisitas

absque p?na ligationis solutas.

in siculo vagari, sed

tempore
aut

duces seu

inferre permittant in his qu? ad

aut tuitione eiusdem monasterii fugitivos vel

308

eius-

aliquid possidere dinoscitur, defensores atque adiutores ai existant in

omnibus tam pr?fato abbati quam successoribus

c.

unde monemus

monasterii in vestra ministeria iustitias requirendas venerit,

comites qui pr tempore fuerint

A.

legali iudicio disve-

minorationem facere temptet.

opus

si

fuerit,

reverti faciant.

orta fuerit

intentio,

si

pr

dux

vero de

non per

viles

et

v^raciores sicuti ad partem nostram rei

nulla

denique mallatura ab advocato ipsius

20

monasterii penitus requiratur, nec etiam bannus noster pr qualibet causa a

parte

memorati monasterii aliquo modo exigatur, sed

cessoribus

eius

res

possessiones

et

atque tuitionis ordine possidere.

iam

et si

dicti

liceat

monasterii

abbati

et

suc-

sub imtnunitatis

fotrum vel aliquid de eiusdem mo-

nasterii possessionibus fiscus noster sperare potuerit,

25

totum pr ftern? remu-

nerationis premio ipsi monasterio concedimus, in alimoniara

pauperum

et sti-

monachorum ibidem Deo militantium nostris futurisque temporibus

proficiat in augmentis, quatinus memoratos servos Dei liberius pr nobis et

pendia

stabilitale nostri imperii

Domini cl^mentiam exorare

delectet.

quidem abbas eiusdem monasterii de hac luce migraverit,

ipsis

et

quando-

inter se

30

mo-

nachis unanimiter consentientibus, secundum reguiam sancti Benedicti, sicut

eorum edocet ordo

et

rectum

habeant eligendi abbatem.

quandoque violator

est,

si

extiterit vel

quem digniorem

quippiam eorum qu?

pr^nominatum monasterium facere temptaverit,

c.

308 B

tionem domni

sibi

invenerint licentiam

quis igitur huius nostri confirmationis pr?cepti

et genitoris nostri Heinrici

||

fieri

sciat se

prohibuimus contra

secundum

2 e

constitu-

imperatoris augusti aliorumque im-

peratorum qui huius monasterii roboraverunt pr?cepta ac nostram pr?ceptio-

nem
et

mille libras auri purissimi esse compositurum, medietatem camer? nostr^

medietatem pr?dicto

}. Nf.l

testo dtl

monasterio ipsumque regentibus.

Chronicon monache

[signum domni

aq

CHRONICONFARFENSE.
Heinrici quarti regis,
cellarius

tertii

Romanorum

carnationis millesimo .lxxxiiii., findictione

Romanorum

tertii

gni .XXVIII., imperii

Cum
lentini

data anno dominic? in-

anno autem domni Heinrici

.vi.,]

imperatoris augusti,

[actum

.1.

Burchardus can-

impcratoris augusti.

vice Sigeguini archicancellarii recognovi.]

quarti regis,

179

in Christi

ordinationis

.xxx.,

re-

nomine, amen.]

autem idem Heinricus imperator

burgo Sancti Va-

in

maneret audiretque pr certo ipsam pcclesiam huic mo-

nasterio pertinere, eo iubente, Rainerius Vercellensis ^piscopus per

hostium

et

clavem

domnum

investivit

B[erardum]

abbatem de

IO ipsa ecclesia Sancti Valentini ad proprietatem huius monasterii,

sicut continetur in precepto imperatoris maioris Ottonis, et ban-

num suum

misit librarum

anno primo

pontifcatus

quarta mensis
15

maii

huic monasterio

domni Clementis
item,

(').

quod

optimi auri.

.e.

Gonzo

III pape, die

est

vigesima

Abundii concessit

filius

Fontanu ad Vepia cum

res suas in castaldatu

portione ipsius ecclesip Sancti Euticii

factum

item, Rainerius filius

(^).

Attonis concessit huic monasterio res suas in comitatu Narniensi,

fundo Longoia, ad

in

Mincius

filius

Buxum

item,

^5).

Dominicus qui vocatur

Donati qui vocatur Picinellus concessit huic mo-

20 nasterio ecclesiam Sancti Martini

infra civitatem

Perosinam, in

regione que nominatur Porta Sancti Petri, in loco Fortuno, cuius

duabus partibus via antiqua,

fines sunt: a
res

de Baruncio, a quarto latore casa sua

cum suo

militer dedit

edificio:

primo

similiter

et

casalinum quod

si-

a tertio
et

latere ipsa ecclesia

25 platea iuxta ipsam ecclesiam, a secundo via antiqua, a

Fusconis castaidi, a quarto Baruncii;

alterum casaHnum ibidem,
Puscille, et

et

ad rivum Colonie

fani concessit huic

30 item, Sabinus

filius

Nel

testo

e scritto

cellatura che per non

(i)

aliam casam ibidem, et

et

duas petias terre ad Puplitum, et

^^\

item, Petrus de Berardo Ste-

monasterio res suas in massa de Formello

pertineret,

ma

sull'ultima

par che

et in

vi sia un segno di can-

distingue bene.

e cf.

(5)

335.

(4)

An. 1085 R. F. doc. 1102.

An. 108$; R. F. doc. 1103.

An. 1084? 108? i^.F.doc. noi.

(5)

An

4046

nel Chronicon,

^^\

concessit huic monasterio res suas in

Anne

An. 1084; R. F. doc. 1100

R. F. doc.
(2)

si

et

tertio casa

comitatu Narniensi in fundo Petra Montana ad Petrarum,

8.

||

I,

1084; R. F. doc. 1104.

e.

509 a

CHRONICON FARFENSE.

l8o

fundo Calvaia petias quatuor modiorum trium

nezo

cum

Burrelli

filius

Cantalupo

tinentia de

consortibus suis concessit res suas in per-

^^\

concessit huic monasterio

quod vocatur

item, Petrus pr^sbyter

casam

fundo Torritulo quod vocatur

fundo Leciole,

et in

cacumen montium,
cerqueto Azano,
et Albericus

et

et

et

in Flaccegano,

et in

filii

castello

et in villa

Campo

Marip in

milium,

que rerum

duas

quarum

in

Morr,

portione

Pharphe,

Tasso
de

portiones

fines sunt: a

Doda uxor

quarto

latere

.x.

latere terra de

et

Turri-

et de

Camponiscis, a 25
ve-

res Bernerii,

tertio

pertinentiam

Tedemarii Gezonis

castelli

Caput
item,

<^5).

Crescenti! concessit huic monasterio res suas subtus

(^).

item,

Giso,

Ilperini concesserunt huic

Palio,

Azzo

mo- 30

(2)

(3)

Bonushomo

et

monasterio res suas

Trebule, castellum de Ilperino, castellum

(i)

20

huic

concessit

castellum de Luco, et in rivo Cavallo territori! Sabinensis

diorum

et

mensuram modiorum

Letonis,

castello

primo

res

Pingia, et

in Mateniano,

et

Donadei

filius

rivum Sanctp Victoria,

a

Borriano, et

ecclesiarum et podiorum aliarum-

secundo pertinentia rocce Senebaldi,

nientes in

et in

Capitella, et in Letiano, et in

item,

<^4).

monasterio
cella,

cum

ij

Malta, et de Captiano, et de

Martini, et in Cocina,
||

Dominicus

Gisonis dederunt huic mona-

Breliano, et in Collido; que, sunt per

duum

item,

<^3).

de

et

de Orta portionem de ecclesia San-

in Capbiano, et in Cisiano, et
in

de fundo Tabernule,

et

de fundo Petrilegolo

Atto monachi

eorum,

io

de fundo Pilionum, et de fundo Strionum

poriionem suam de

ecclesiis

309 B

ec-

de fundo xMonte Aureo usque in

et

de fundo Prato,

petias duas, et

e.

de Petriolo duas

et

Monte Aureo cum

de fundo

et

.i.,

Sancte Mari^, et duas partes de ipso vocabulo, et in fundo

Sacano,

cte

Ansefrede petiam

fundo Striano,

partes, et de

An-

in Valle Marcellina et regione Sancti

Colliscipuli, et de Valle

sterio

Franconis

casalinum in castello Torritulo

et

dree, et duas partes unius petie in

clesia

filius

Colliscipuli, et duas partes de casa et casalino infra

Narniensem

civitatem

item, Gui-

^').

An. 1085; R. F doc. 1105.

An. 1084; R. F. doc. 1106.
An. 1085; R. F. doc. 1 107.

(4)
(5)
(6)

de

et

castella,

Ginestra,

filii

idest

podium

An. io^y,R.F. doc. 1108.

An. 1086; R. F. doc. 1109.
An. 1086 R. F. doc. ino.
;

CHRONICON FARFENSE.
de Pizo, podiiim de Cauda Moza,
fines sunt:

primo

et

l8l

castellum de Ugo,

quorum

secundo heredes Sini-

latere Guidonisci, a

mona-

baldi comitis, a tertio heredes Farolfi, a quarto res huius

item, Cencius

(').

steri!

domno Berardo
dum de Cerro, et

et

Egdo

ad gualdum de Scrufula,

Acterii concessit buie monasterio res

filius

et Acciarellus

Staquanum

et in

item, Rainerius et Leto

(5).

suas

in

item,

^^\

item, Benedicta

^'^).

monasterio res suas

lohannis concessit buie

(').

eius concesserunt buie monasterio res

filii

suas in Septiniano territorii Sabinensis

monte de Ota

et in Casarinp, et in

Collido, que sunt modiola .evi.

in

et

Equano ad Maltinianum,

castaldatu

IO Azolinus

Benefacti concessit buie monasterio

abbati res suas in territorio Sabinensi ad gual-

plano de iMarciliano,
item,

filius

in

Bacciano,

filii

filia

et in

Martini conces-

monasterio res suas in comitatu Perosino pertinenti^

serunt buie
Il

Dirute ad Vallem de Fanfaluca

domno Berardo

concessit buie monasterio et

de castello Terraniano

Hactenus

20 inferamus.
An. 1086

(1)
N

''

-^

'

(3)
(4)

An. 1088? 1089? R.

An. 1089; R. F. doc.

An. 1089' R. F. doc. I

(6)

(7)

^-

in

siiii.

doc. 11 17.

o-^r)r-J
K.F. doc.
An. 1088? 1089?
^

(5)
^^^

II 14.

00-1

73

o
II 18.

11 19.
121.

Il

'

1,

Regesto contiene alcune a tre conces

Sioni fatte intorno a questo

tempo che

non sono annotate. Per la storia

del monastero mi sembra opportuno
....
.r.
delriferir qui il documento
11 15
l'anno 1088, nel quale Donadeo preposto del monastero, accompagnato
e da altri, prdal monaco Gregorio

qui

S.

_,

clama

in

Roma

.,

presso

Basilio, innanzi

il

boum,
'

ritiene

nente

il

al

monastero

Pietro

della citt e ai consoli

u
u
D * ^

che Rustico

,.

di

prefetto

communitatis
j"

di

/^-^ ^

Crescenzio

castello di Cortese apparte-

monastero.

largitiones

concessit

tempore CIfmentis III

mensis februarii die .v.,
_
.
^
Beati u
urbe Roma, apiid monastenum d
Ba-

pape,
^' indictione

-'

An. 1086; R. F. doc.

bine eius

^^ nomine Domini,

R. F. doc. IIII.

^^K

temporibus

B[erardus] primus abbas

Oderisii

abbati portionem suam-

monasterio

abbatis narravimus

D F.
77
j
An. loS-;: R.
doc. ni?.
(2)
^
/

buie

editas

domnus

itaque

filius

de eius pertinentie omnibus rebus

et

concssiones

domni Berardi primi

item, lobannes

^^\

.xi.,'

Donadeus prepositus monasterii Beate

Marie quod dicitur in Pharpha, Canone eiusmonasterii advocato loquente, proclama-^

r
D
r.CIA
Crescentii
fino de
tionem fecit super Rustico
castello quod vocatur Cortese, quod est monasterii Sanctf Marie, et uominatus Rusticus
illud retinet, coram Retro Urbis prefetto et
,.
,
j

u
*
. u
tu
j n .
Astaldo lohannis de Astaldo, [ohanne de Retro
judice, Gerardo Crescentii de Melioso, Leone
Cencii Fraiapanis (lio, Sarraceno Sancti Eu^tathii, Ruberto de Tascilo, Nicolao Cencii
Barunci, Cencio Cencii Roizonis, Heinrico
Sancti Eustathii. qui erant consules commu-

dem

nitatis

boum, audientibus

et videntibus

eodem

Rustico Crescentii nec non Oddone, Landone

interfuerunt quidera
^' f^^*"^'^ comitibus.
complures alii, Cencius de Madeimo, Beno
^^ (.^^^j^ ieTT2.n0, Nicolaus qui dicitur Craset de fidelibus
sus, lohannes de Crescentio.

Sancte Marie interfui ego

monachus
'""'"^ " cum eodem
<-

frater

Gregorius

preposito, Seniorictus

K-,
.
,>
deUngarello, Rainaldusde lohanne Bono, Azo
Gualafossa,
Alberti
de
Petrus
Baruncellus
g^
et Theobaldus filius eius de !a Civita.
.

e.

io

CHRONICON FARFENSE.

182

Monte Aureo quasdam

in

et in

diorum

.xxviii.

pensiones grani modia

et

Miana,

et in

modiorum

.11.

rum

in

et sextarii

Casule

Turris casarinas

diorum

.11.

modium

.1.

danarios

et

partem,

pretii

solidorum .xx.

pretii

librarum

||prptii

in

Turano

modium

mutate sunt res

cum

Rocca medietatem

iustas

pretii

.v. prptii

Aqua Viva, et
modia .cliiii.

et

.xx.

et

et in Privati pretii

.vii.

solidorum .xxx.

et

com-

et

in

musti mundi

Campo

et

et

Petrolano,
et

et

Turiano, 30

Urbana,
et

Verrucule

pr his rebus refutate sunt

Tancia,

et

Furcata
et

Monte

alie res in

in pertinentia castelli

.v.

Sancti Bene-

in Tribiliano, et

Monte Opulo,

Civitella,

25

solidorum .xxx.

Vulpinianum modia

de silva in Tribiliano,

monte de Cesa.

Cici-

in

.x.

ad pensionem

monasterio in Salisano, et monte de Ota,

siano, et

.xxxiii.

in pertinentia de

Canali.

solidorum .xxx.

Petriolo, et

modia

solidorum .xxx.

.xii. pretii

Turanum

Tres Virgines,

et

Opulo modia

inter

de

huius monasterii in Tribiliano

rebus

Maionis

15

et in

tria,

in Sectiniano et Colle

.xxiii.

solidorum

.1111.

et sextaria .xi.

Laniano,

casalis

prptii

laguenas

modia

aliis

de inve-

.1.,

solidorum .xx. 20

pretii

.1.

librarum

pretii

modia

ad rivum Gleruni

et Verricule et

Loriniano

modium

.x.

in Sorbiliano

et in Tribiliano

Verrucul^

solidorum

in Cerretulo pretii

modiorum

res

solidorum quadraginta.

liane pertinenti^ Sancti Donati

et

Turano

Montaniano modia

in

.viii.

mo-

Capriolo res

in

io

castello

in

.xii.

ad Sanctum Gordianum

.xii.

Pantanula

in

.111.

in Serrano et Pinti et

dicti

in

in

pretio solido-

.1111.

solidorum

solidorum .xx.

Lafriniano pretii solidorum

in

sextariorum

et

res pretii

pretio

res

pretio argenti librarum .v.

.1.

.xxviii. pretii librarum sex.

olivis tertiam

in

.v.

Cornazano

in

et

solidorum .xxvi. ad pensionem grani

pretii
stitu

Donatum

ad Sanctum

.xxvii.

.XXX.

de olivis 5

tria,

prptio solidorum

ipsius ecclesia

Acquiniano res modiorum

310 B

dimidium, de investitu modia

Baniolo, et in CoroUiano, et in rigu Pandonis alias

in Ciciliane

res.

ad

ad Sanctum Gordianum res quasdam

in Longitio

medietatem quarte

mo-

res

solidorum

pretio

.vii.,

dimidium ad modium huius monasteri!, xenia

medietatem.
et

.11.

Cor-

in

.e,

sextariorum

et

.xx.

Donato

Agello, et in Molgia de Sancto

nazano,

et

solidorum

res prptio

et

hoc

Gras- SS

Terraniani in

CHRONICON FARFENSE.
Oniano modia
dium.

et sextaria

Ab
fatus

cum

solidorum

.vi.

domnus abbas
ipsa ecclesia:

rum
et

in

.e.

de musto

rivulo Calentino et a loco qui

ipsam viam

in

in

vai-

libra-

prctii

.111.

pretii

et

et

in

solidorum

.l.

ad Fontanam
Muricello

pr

de ipso casale quar-

pr solidis

sextaria .vini,

et

.111.

medietatem

.xl.

.l.

in

integrum pr so-

in

in Serrano, et Cutri,et Cerreta concessit pr librabus .v.

et

in

.LX.

Pantanula pertinentie Bucciniani modia

Serrano

et

Curri

et

medietatem

duas partes pr librabus

pr librabus

.x.,

filius

casales

pr
et

.vi.

librabus

pr
.x.

clausuram ad

lohannis Capoccii et lohannis

casalis Raibonis, et

de duobus molinis

item, casalem Capuani concessit

.x.

excepta ecclesia Sancti

Beraldi refutavit

de castello Salisano

.111.

casalem Anestasii

Sancti Benedicti

Campanarii,

Gyrardus

||

in

quidam vero

Heli^.

hoc monasterio sortem suam

domnus autem Berardus

et eius pertinentiis.

abbas concessit molinum in fluvio Riana iuxta aquimolum San-

30

cti

in

Martini pr solidis

Cornazano modia

dum

.vii.

in

Ciciniano res et clausuram, et

.xxvii. et sextaria

.11.

ad quartam redden-

de omnibus et de olivis pr pr^tio librarum

niolo concessit res pr librabus

.1111.

in

casalem Loterii prpsbyteri pr librabus

^^ vetulo.

311 A

dicitur Sa-

de alio casale et molino similiter pr solidis

et

C.

operas faciendum

et

unam canapineam

et

Murella, et de casale Martini et

25

prc-

.lui.

venit

Tortum,

de ecclesia Sancti Valentini

Sanguiniano

Campo

rigum

et sextaria

a foris edificio castelli

lidis .CLX.

solidis

capite silvc, et

Molgia ad Petram Aldonis,

ad Calcaram modia

in

a
in

et

.virr.

ad Gorgam,

tam portionem,

20

.111.

tertiam partem et xenia pretii solidorum .xx.

modia

in Cerquito, et in

Montorio

et sexta-

concessit castellum Marcilianum in inte^rum

CD

mundo

15 solidis .XX.

.11.

dimi-

Oniano modia

et in

Agello ad quartam reddendum

in colle Martini

Cuculi, et

.v. et

Domini anno millesimo

incarnatione autem

lem Crescentii Sabinensis,

io

Agutiano

in

.e.

Agutiano modia

in

et

modia

et alibi

.11.

pr^tio solidorum .xxx.

.11.

sicut vadit per

lita

et sextaria

modia

alibi

et

ria .VII. pr^tio

.un.

183

Campo
.v.,

.vi.

in

Sancti Benedicti

excepto ipso castello

in Verrucule, et in Cutri, et in Canali, et in Criptule,

casalem Sancti lohannis,

et res in

Bezano,

Ba-

et in Sorbiliano, et in

et

Pe-

C.

311 B

CHRONICON FARFENSE.

184

modiorum

terolo

pr pretio librarum .xxx.

.xii.

Cavallaria concessit res pr solidis

aliam clausuram concessit

et

media

Cavallaria

dem modia

.xi.

sionem grani modium

laguenas

modia

.vi.

et in

pr solidis

incarnatione autem

ad pen-

pr solidis

.xl.

modium

musti mundi

.1.,

monte Otp modium

pr solidis

.vi.

et ibi-

item, in Cerquito et Cavallaria

.111.

in

.x.

Maionis modia

colle

Ab

iustas et operas

.x.

dimidii

de investitu

.1.,

.xxvi.

solidis

Quinza casaiem Malpertiscum 5

in

et

.xi.

et

item, in Cerquito

.111.

dimidium pr

pr solidis .xv.

modiorum

et alias res

pr librabus

et

.x.

vocabulo Sclera.

in

.viii.

Cerquito, et in

in

et

.1.

dimidium,
io

.x.

Domini anno millesimo

Albe-

.Lviiii.

Gualabruni donavit in hoc monasterio res suas de Terra-

ricus filius

niano: a via publica qup dicitur Crusetum venientes in limitem

et in rigagines et in
e.

312 A

in

rigum Tortum,

Calentinum, ab
et in

portionem.

et

alias

Gabinianum,

et

in terra

rigagines

predictum Calentinum,

res: a via rivi

omnem suam

||

Nocre venientes

et in

publica

latere via

alio

15

puteum

in

heredum Benedicti de Bonetta,

rigum Scarnatorum, ab

in

et

alio latere rigagines venientes

venientes in rigum Calentinum, et in rigum Nocre, infra Ruia-

num
et

Tricasium.

et

Turano:

alio

et

.xviii.

modia

Calentinum,

omnes

.xl.

solidis

in Biliano et in

modia

.v.

et sextaria tria,

solidis .X.

in Serrano

Bezano,

in

dia .xxxiii.

cum

et

ad

modia

tertia parte

de

in inte-

Petra Aldonis

in

in

et

Campo

San- 25

in

Casa Librice pr

dimidium pr
dimidium.

Rigum Siccum

solidis .xx.

in

in fluvio

Galliano sextaria

.xiiii., et

Civitella, et in

refutavit res

rigum

Sanctam lustinam me-

Basciano

.xiiii. et

pr solidis .lx.

et in

20

Casule, et de casale Scodalupum

Caminata modia

.1.

quod

et in

solidis .e.

aquimolum

latere

res suas

pr solidis .xx.

.11.

in Fistula sextaria .vini, et

solidis .v.

in

pede flumen, ab uno

Benedicti, et in Valle Loriniani, et ad

decimam partem pr

512 B

in Agutianello, et Limisiano,

abbas B[erardus] concessit in Cesa Arnonis

dietatem casalis Senioricti,

e.

dimidium pr

pertinentie Tribuci
cti

latere

domnus vero

grum.

alias res

monte,

a capite

Cancellum, ab

modia

et

Agello 30

Riane

.vini,

pr

ad rivum Gleruni modia

Criptule, et in

.v.

Montaniano mo-

||

de ecclesiis et molendinis, pr eo 35

Aqua Viva cum podio

eius

et rosiis,

ab

CHRONICON FARFENSE.
Aqua Traversa usque

Cavas.

in

duas

Fulconis
et

et

Pontiano concessit quasdam

Curiliano

in

modium

ad Tres Virgines,
in

Turano,

et in

Bambano,

res pr solidis .xxx.

modium

modia

et alibi

in

.vi., et

Nazano,

.xxx.

solidis

.in. et sextaria tria

modia

.xv. et sextaria

.xiin. pr solidis

modia

pr solidis

.v.

pr solidis .xxx.

modia

pr solidis

Fulconis

ferrarii

.vini., et in Sistiliano

in Agutianillo qui

.L.

in

.l.

et alibi

.1111.,

modia

alibi

Turano

in

.vi.

.vi.,

in Cavallaria et xMacle

Casarina modia

in

.1111.

et sextaria

Iviano modia duo, et

.xvi.

duas partes,

sionem, aliam ad quartam reddendum, pr

siniano

et

Leganillo pr solidis .xxx.

et in

Agutiano modia duo

alibi

Turano,

in

Oreclano, in colle Guineldp concessit

et

modia

in Cavallaria casalis

15

pr

.1.

Rescangiano

in

.xl.

in Paterno, et suptus Ripas,

res.

et sextaria tria, et in

.1.

solidis

et clau-

Cavallaria de casale

in

.L.

ad Tres Virgines modia

et

Moricenti, et

IO

pr

portiones

vocabulo Sclera res

in

surara et petiam vinep pr solidis

185

pr solidis .xx.

unam

ad pen

solidis .xx.

modium

Mu-

in

et sextaria .vini,

.1.

nominatur Terranianum con-

e-

v-

Il

cessit

domnus

Abboni

supradictus abbas cuidam

B[erardus]

quas ipse donavit in hoc monasterio infra idem castellum

20 clesiam Sancti Antimi cum

unam casam,
Monumentum,

stellum idem abbas concessit

Rai-

nonis pr terra infra ipsum castellum valente solidos .xx.

in

Meiana concessit pr
pr solidis

in Feclini
et sextaria

.11.

pr solidis

cum uno
ad

casale Sancti

in

in

in Bariliano pr

aquimolo.

pr solidis .xx.

solidis

solidis

et

.xxx.

de quarta parte medietatem,

in

Andree modia

Lumerano modia

in Postiniano et in

coUem Aimonis

partem pr

item, ibidem pr solidis

.111.

.ini.

et

qui nominatur Cerreta modia

.III.

et sextaria .vii.
celli

solidis

pr solidis .xxx.

Campo Adonis

30

et in Agutianillo iuxta

ad fontanam

ecclesiam Sancte Marie ad

25

et ec-

item, infra ipsum ca-

rebus.

aliis

res

in

.vili.

Modio

pertinentia

de ecclesia

.11.

in

.111.

dimidium

et

tria

.vi.

Agelli

terr^

res

modia

castelli

.v.

Ponti-

Sancti Martini quartam

Sanctum Stephanum

in

Laniano ad

et

de Sancto Stephano

et

Sancto Va-

lentino similiter, excepto podio de Burdella, pr pretio librarum .v.

3S aliam vero medietatem concessit

in

monte

jj

Cardonis modia

.11.

similiter pr pretio librarum .v.

et sextaria .vi.
*

Cbron, Farf.

H.

pr

solidis
12*

.viii.

e.

3133

'

CHRONICON FARFENSE.

i8^

in

vocabulo Salvatoris pr

solidis

.un. pr solidis .xvi.

et sextaria

niani sextaria

et

.11.

cannas

in Atriano pertinenti^

pr solidis

.ir.

modium

Acutiano

in

.x.

Bucci-

Caniano

in

.11.

in Longitia, ubi est ecclesia Sancti Gordiani, pr solidis .x.

Turano,

et

Cerquito modia

sextarium

quem

cannas

in

Sorbiliano

.e.

thulium

Verrucule

.L.

modia

et sextaria

.1.

in

.iir.,

in

et

sextaria

.v. et

Bucciniani sextaria

villa

.x.

e.

et

dimidium pr

solidis .v.

in

||

Stephani

vam portionem

item, in

.xiri.

.v.

lidis

.XXX.

solidis

in
in

.xrr.

Casule pr

res pr solidis. xv.

modia

et

de

pr solidis

aliis

in Ruzula,

modium

solidis

et

et

.r.

.x.

rebus octa-

ubi est

in

pr solidis

.x.

bana modia

.ir.

Leganillo

in

concessit ad

.11.

et

pr

25

sextaria .vini, pr

in Cavallaria concessit pr solidis .xx.

solidis .viir.

Serrano modia

ecclesia

alias

.xx.

20

ad molas Palumbi me-

omne

servitium faciendum. 30

item, iuxta Civitatem, et ad Ponti-

ad Calcariam concessit pr solidis

natum pr

.L.

item, ibidem

in Serrano pr solidis .x.

cium,

.vii.

item, concessit de ec-

dietatem unius sedii molp pr solidis .xv.

Calistiano

Cesa

in pertinentia Salisiani et in Sectiniano pr so-

Cesa Arnonis

15

et in villa

Sancti Clementis, et in Turano, et in Nazano, et in

pr solidis .XX.

.ir.

Coroliano

Viaro

Laniano modia

.xxx.

cannas

in Bucciniano sextaria

et Sancti Valentini

pr solidis

et

in Murella et

.111.

io

mo-

Postmontem mo-

pr solidis

.x.

in

.viii.

in

.lx.

in

in pertinentia Cavallari^ pr solidis .xx.

clesia Sancti

.ir.

pertinentia

.1111.

ca-

ad Sanctum Ge-

et sextaria

.xviiii.

.11.

Casule pr

Rainerii pr rebus

filio

pr solidis

Leonis sextaria .xxvii. pr solidis

314A

in

pretio librarum

pr solidis

pr solidis

et sextaria .xr.

Bucciniani modia

.xii.

.vii.,

item, concessit

.viii.

concessit Datoni

.e.

pr solidis

dium

modia

ad Petram modia

et

.vr.

pr solidis .xxx.

.1111.

hoc monasterio ab eo concessis.

in

in

Mariniano modia

in

Guido Candonis pr

tenuit

Turano modia
dorum

pr solidis .xl.

.v.

modia

pertinentia Cavallarie

in

et

.1.

solidis .xxx.

salem

et

Ruzula, et in Nazano, et in Leganillo, et in La- 5

et in

niano pr solidis .xxx.

et in

.i.

Fornicata modia

in
aliis

rebus,

ibidem modia

et sextaria

.L.

.irr.

ad Sanctum

Do-

pr solidis

.xii.

.ir.

item, in Serrano
.in. et

modia .un.

sextaria .mi.

pr solidis .xx.

in

in Ur-

Cannitulo

35

CHRONICON FARFENSE.
mula una solidorum

sextaria .xv. pr

et in

rano, et in Peterolo pr solidis .CLX.

Gordiani, et

clesia Sancti
5

in

pr pretio librarum
Turelle modia
sextaria
dia

solidis

pr solidis .xl.

.1111.

modia

prianum pr
pr solidis

et sextaria

.111.

solidis .lx.

Cerquito modia

15 runi modia

modia

.xii.

solidis .xii.

20 pr

Macie modia

et

in

pr solidis .xx.

medium

modia

Cavallaria

solidis

Tribucum medium molinum pr

25 tem pr

modia

solidis .xl.

solidis .XXX.

in

dia

30

in

Pantanula pr

.1111.

in

pr solidis

et in

Buto

rum

tilliano,

Loriniano pr

librabus

ad

Serrano pr

in

modia

in

solidis .xl.

.xxxvii.

.v.

.11.

et

in

ad
ad

Serrano

et

pertinentia Sancti Gethulii

in
||

pr solidis
et sextaria

aliud

ad Trullum.

in Currisio

et

San-

aliam medieta-

et

mo-

Cesa Arnonis
.x.

.xii.

medium

pr solidis
in colle

.vi.

Gui-

pr solidis .xxx.

.n.

pr pretio

Tribucum unius aquimoli

Foces, et

Campo

Tancia pr

in Pantanula sextaria

.xvii.

collem Guasta Cicer,

in

.vi.

in

solidis

solidis .xxx.

item, iuxta

et

Cra-

xMonte Sicco tertiam partem casalis pr

unum sedium mole

.v.

pretio librarum .vi.

pr solidis .xl.

Sorbiliano modia

uno aquimolo
35

in

in pertinentia Cavallarie

nelde

Gle-

rigu

item, iuxta castellum

.xv.

Salvatoris pr solidis .xxx.

et Sancti

in

decimam reddendum

ad

pr solidis .xl.

.xv.

medium casalem

in Casule

.viii., et

item, ibidem in Antiquo tertiam partem casalis

solidis .XII.

Benedicti

in

medium

in Cavallaria et in

.x.

ad

Peterolo, et in

in

et

pr solidis .xxx.

ad decimam reddendum pr

cti

.xiiii.,

Monte Opulo pr

et

mo-

ad Sanctum Ci-

.x.

.111.,

514B

ad podium Da-

modia

.vini,

et

pr solidis

e.

et

.111.

Gethulii

Criptule et in Serrano

Urbana,

modia

in Serrano

Amaro

in

Verrucule modia

et in

Sancti

in curte

Fistula sextaria .vini, et

in

et in

.xv.,

.v.,

Civitella, et in

nica

in

.xviii.

modia

Civitella et in Sorbiliano

in

.111.

in ca||sale

et

.xviii.

Cucri

in

IO Vallem Spolitinam pr solidis .xxx.

tonis

duobus.

reddendum

ad quartam

modia

.xx.

portione aquimoli.

pr

.VII.

pr

Longitia, ubi est ecsolidis viginti

.11.

Fisiniano

in

.vi.

.viii.

et sextaria

Ser-

Sistiliano, et in

in

Caniano pr

in

Paternione modia .xxvii.

ad Sanctum Gethu-

.xv.

lium casamentum presbyteri Sicons,

187

libra-

partes .n. pr

in Asiniano, et in Vi-

Columnellas, et ad Fossas,

coUem Domnariscum,

et in

et

ad

Sesarano,

e.

515 a

CHRONICON FARFENSE.

l88

et in Villa Rustica,

Tres Virgines,

in Serrano, et ad

et

tatem unius mole presbyteri Azonis, pr rebus

Canali modia .xxv., pr

in

Serrano

in

Paterno,

et in

.XXX.

in

lidis

in

et

cti

Terraniani.

315 B

in

.X.

in

.11.

.x.

pr pretio librarum

.xxxiii.

Terraniano

Rugiano quasdam

in

Benedicti pr solidis .lx.

lidis
c-

Andrej modia

solidis

.111.

Agu-

et in

portionem ecclesia Sancti Antimi pr una portione

et

castelli

rebus concambiatis.

monte de Ota pr

in

et

podio Catini ad Caprilia modia

tianillo

commutatis.

aliis

Coroliano, et in Petrolano, et in Cese pr so-

Pantanula

in casale Sancti

aliis

medie-

et

Cesa Veteri

in Agutianillo sextaria .viii. pr so-

Columnella modium

et in

pr solidis .xx.

ria .xviii.

Campo San-

in

res

in Spineta

modia

.11.

io

et sexta-

.1.

et sextaria .viii.

Il

pr bove solidorum

Campo

modia

Sancti Benedicti

quasdam

concessit

solidorum .clx.
et sextaria

.x.

pr solidis

.xLii.

res
in

cum

et

alibi

modium

Andree modia

modium

et sextaria

ria

.1111.

modia

Antiquo modia

et in

.vili,

et sextaria .v.

.1.

Campo

in

buci

modia

.v.

.vini,

pr solidis .xxv.

casalis

modia
ciniano

.11.

modium

.1.

.11.

et

solidis

.XXX.,

20

Casali

Sancti Benedicti et ad

.vii.

.1.

in Fisiniano,

in Casaliclo ad

et

et

.1.

sexta-

Sanctum

Sai-

30

Musile duodecimali! par-

et solidis .vini,

.11.

in

Cesa pertinentia Tri-

pr eisdem rebus hic

sextaria

25

et in

pr solidis .xxvi.

in

in

Acquiniano
in

collatis.

medietatem pr

in Canali concessit res pr solidis .xxxv.

pr

ca-

ad Criptas de Inga

Miana modium

in

.xii.

pr puUo caballino
et sextaria

in

solidis. x.

vatorem pr bove solidorum

tem

et

pr solidis .xxx.

pr solidis .xxx.

medietatem pr

ria .vii. et

et in

et in

.vili.

.1111.

in Cerquito, et in Caballaria,

.cxx.

Piniano ad Sanctum Marianum modia

Loriniano modia

.x.

ad de-

.v.

Bucciniano modia

in

Bucciniano

in

solidis

15

item, in casale Sancti Andree sexta-

.11.

pr solidis .xxvi.

flumen Tyberis pr

Aqu^ modia

Guesi modia

sextaria

et

.11.

pr solidis .xxx.

.11.

Quinza

in

portionem ecclesia Sanct^ Lucie

et

solidis .xxx.

sale Sancti
.1.

ad Caput

et

in casale Roccari et

.1111.

in

.vii.

pr solidis .xvi.

Monte Aureo

cimam reddendum pr
et sextaria

.vi.

solidis

medetate unius aquimoli pr rebus

dimidium

et

Bucciniano pr

in

.xi.

in Petrolano

cuius renovatio solidorum .xv.

Buc-

solidis .x.

modia
in

.xv.

Campo

35

CHRONICON FARFENSE.

189

Sancti Benedicti concessit res pr pretio librarum

modium

rano

.xii.,

solidorum

tio eius

vetus pr solidis

modia

Sala

modia

sextaria

et

.xxx.

solidis

solidis .XX.

io ciniano et in Sala modia

tione ecclesie.
lidis .XV.,

renovatio eius solidorum

dia

et in

.11.,

drej modia

pr solidis

.11.

pr

.1111.

futavit et sextaria .vi.

et sextaria

.1111.,

medie-

Viaro

.vi.

pr so-

in

Urbana,

in

.xii.

Bucciniano

Pantanula mo-

et

in

.viii., et

in

casale Sancti

et

An-

Pantanula sextaria

in

.1111.

Bug-

in

.x.

pr solidis

.xviiii.

pr portione Sancti Andrej

in

et

.11.,

Leganillo sextaria

in

.VI.

.v.

in

Turri

in

medium.

pr solidis

.v.

modiis

aliis

quam

.xi.

in

.vi.

hic re-

Bucciniani modia

in villa

excepta ecclesia Sancte Lucie, pr solidis

.v.

.xii.

modium .1. pr eisdem rebus

in Bucciniano modium .1. pr solidis .xii.
hic collatis.
in Alin Pantanula modium .1. et
buciano modium .1. pr solidis .vi.
sextarium pr solidis .VI.
in Tancia modium .1. et medietatem
modia

in Variliano

.xv.,

et alibi

;|

25

pr

salem

rum

30

rebus hic

aliis

.1111.

et

in Saliano

pr solidis .xxx.

Pantanula Meianp modia

et

medietatem pr

flenti

modia

nedicti

dia

.11.

.1111.

et

campum

modia

.xvi.

et sextaria

pr solidis

.L.,

in Calviniano

in

medietatem pr
Teuzonis,

et

pr solidis

modia

.11.

Urbana,

et Casarina,

.xviii.

et

ad

Campum

in Valle

.11.

pr bove solidorum .xx.

et

medietatem pr

Con-

Sancti Be-

Gramundella mo-

excepta ecclesia Sancti Silvestri

modia

et

.vii.

in Ortisiano, et

solidis .xviii.

Ruiano,

pr solidis .xx.

Guinelde sextaria

in colle

.1111.

solidis .v.

.1111.

Ruzula, ca-

in

Laniano casalem de Alboni modio-

in

in

Cripte ad

35

ad Tres Virgines,

collatis.

de Ulmetto,

316 a

rebus hic collatis et por-

.vii. et

monte Canali modia

Bucciniano modia

20

aliis

ad Cellarium sextaria

.vili., et

pr solidis

.vii.

pr

.1111.

Casarina, et Conflenti modia

modia

.xxx.

solidis

Fornicata et in Piniano modia

in

e.

Capriolo medietatem aquimoli pr

in

Cannitulo modia

in

renova-

.x.,

solidis .x.

Cannitulo modia

[i]n

.xii.

pr solidis

modia .mi. pr
pr

.vii.

.vi.

Sancti Benedicti ad castellura

Cavallaria

in

.l.

.1111.

Campo

in

.v.

pr solidis

.11.

tatem pr

15

renovatio eius solidorum

Ortisiano et in Agutiano modia .un.

in

pr solidis

.1.

Ser-

in

.vr.

in

cum

solidis .xii.

Ortisiano

ipso podio.
in colle

Porcini et casale de Calvis modia .xxii. pr servitio et solidis

.vii.

e.

316B

CHRONICON FARFENSE.

190

in

Basciano modia

in
et

medietatem

in

Valeriano

modium

17

sextaria

sextaria

pr solidis

.11.

pr solidis

Galoniano modia

in

.XII.

Terraniano modia

in

.xvi.

.vini.,

Viaro

modia

de inculta modia
pr

.111.

aquimolum pr

radi

solidis

rucule et Cerquito m.odia

in Sorbiliano casales

casalem

salem

.11.,

.111.

et in

Formam

ad

et

.1.,

Ver-

in

Bezano casalem

casalem medium,
.1.,

et

casalem

Serrano

Martini, et

filli

Meso

aqui-

Ilica territorii

Ascu-

.III.

lani a

flumine Clarino in verticem montis, a pede Trointum, a

pr

aliis

dietatem earum.

modia .XI.
in

in

dium pr
et in

et

in

Cannitulo

item, in Irculi
.11.

sextaria

et

pr solidis .xx.

.1111.

dis .XIII.

.vii.

modia

pr solidis

in

|;

modium
.v.

,xiii.

.1111.

.1111.

et

modia

.111.

.1111.

in

pr

soli-

.11.

pr solidis

.1111.

in

Calviniano

territorii

Collinensis

mome-

et sextaria

Scurano

pr solidis .vini.

et sextaria .n.

Pantanula sextaria

.1.

so-

ad Sanctum Gordianum

dietatem unius aquimoli pr pretio librarum

Arci

.1111.

pr solidis

pr solidis .xxx.
in

.xx. pr

25

Calentino aquimolum me-

et in

et sextaria

.1111.

Ortisiano

solidis .xxviii.

et sextaria

Bucciniano modia

in

in

et

adquintamreddendum pr
.vii.

20

cacumen montis, me-

Sancti Benedicti

Cannitulo modia

Cannitulo modia

modia

Campo

solidis .XXX.

in

a quarto latere

Pereto modia .xv.

Caniano modia

dia

in

et sextaria .vii.

Bucciniano

lidis .X.

rebus concambiatis.

Odemundi,

filli

15

Criptule ca-

et in

ad molas de

et

.1.,

et in

.1.,

molos

tertio latere

317 B

molas Guilge-

pr portione portus de Tribiliano.

ad pontem Tribuci aquimolum

e.

in

.111.

pr solidis .xx.

.1111.

Sectiniano casalem

et in

.1.,

modia

in Petrolano

solidis .VITI,

io

in curte Sancti Gethulii pr

.xxv.

solidis

Or-

de terra eulta

.vini,,

item, ad

.lvi.

soli-

in

||

pr pretio librarum

.1111.,

.111.

pr solidis .xxxiiii.

.x.

modia

item, in Ortosiano infra clausuram

modia

pr cavallo uno.

Sancto Vestro modia

tisiano et in Valle super

modia

dimidium pr

et

in

Arnolf

in casale

in Valle Marini
.11.

et

Cannetulo

in

.xiiii.

pr solidis .xvi.

.1111.

solidis .xv.

Cannetulo sextaria .mi.,

sextaria .xv., et in

solidis .ciiii.

.XX.

Cannetulo modia .un.

in

medietatem eius pr

dis

pr pretio librarum .xx.

portionem ecclesie Sancti Andree pr

et

et

.1.

pr solidis .xx.

.v.

Andree

casale Sancti

c.

est ecclesia Sancii Nicolai,

Marzulano, ubi

.11.

item, ibidem

.xx.

in pertinentia

modia

.11.

pr

30

^^

CHRONICON FARFENSE.

pr solidis
in

in

Achiniano pr rebus

et

Menzonis pr

in Peculiare casalem

pr solidis

.ir.

Bucciniano modia

Aureo

sextaria

in

.xii.

pr solidis

.vii.

pari

hoc monasterio

in

collatis.

Vulpiniano

in

Orclange pr

in

.x.

solidis .xx.

.1.

solidis .xxx.

solidis

in

.vii.

pr solidis .xxx.

et sextaria .vii.

.11.

pr solidis

boum

Monte

in

cuius renovatio solidorum

.1111.,

.1.

pr solidis .xx.

.xii.

.1111.

pr

.1111.

modium

itera,

.111.

modia

sextaria

et

.11.

Sancti Benedicti modia

Limisiano

modia

pr solidis

.1.

in casale Bassallori

.III.

Cesa Arnonis modia

Campo
5

modium

item,

solidis .VI.

191

.11.

IO in territorio Collinensi ecclesiam Sancti Sebastiani ad pensionem

reddendum grani modia

modia
dia

et

pr solidis

.1111.

Arnario
15

et sextaria

.111.

portionem ecclesie Sancti

monasterio

modia

in

collatis.

.xx. pr

lohannis pr

Limisiano domos

portione

ipsius

in

gualdo

de Cerro

modia

rebus hic

collatis

ad Caput

Aque

lata,

20 Moricentum
in Scandrilia

Luciniano

in

et

de

et

.xxx.

in

et sextaria 'Lini.

.11.

et in

.11.

et

sextaria

argenti libi-abus

Aprutii,

modia
25

Cantalupo modia

.1111.

clausuram unam.
solidis

.1111.

in

solidis

.xv.

librabus tribus.

30 finiano modia

modia
sextaria
et

in
.v.

.x.

.11.

solidis

pr solidis

ibidem modia

modia

pr

.1111.

pr solidis

S5 Siccum petiam

.1.,

Cabaicamaie petiam

Marum

et
.1.

.xiii.

pr
.viii.

in
solidis

in

ad Sanctum

Fistula et

.xxxvi.

Cesa

pr

in

.11.

Amaria modium
in

Arnonis

in

Ru-

ibidem

et

.1.

pertinentia Arci
et

ad

|i

Rigum

Sabinum petiam unam,

pr solidis .xx.

soli-

argenti

res.

modia

in Cannitulo

pr

.11.

castellum Arci

item, prope

.L.

et in

.111.,

aquimolum pr

et

in

ibidem

et

cannas

Cantalupo concessit quasdam

pr solidis .xx.

.11.

.xv. et

de Polo ad Sanctum

Luca casalem

et

Pantana Montis Opuli

in

.L.

.1111.,

ibidem modia

Terraniano sextaria

in

in Paterno et

dis .XL.

.xvii., et

pr solidis

in plano

.XVI.

gualdo Cerri modia

Ruiano modia

et in

.11.,

in

.viii.

pr

.viii.

casale Caraponis, et de Bucco, et Dominici, et de Peliscis.

Ficlini pr solidis

18

col-

de gualdo,

et

Agutianello

hoc monasterio
et

hoc

rebus in

Orclange pr

in

et

Genzonis,

casale

.xliii.

mo-

ipsis

in

castelli

in Bariliano
solidis

modia

sive Fistula

Cosciano

in

.v.

Marzulano pr

in

.X.

modia

investiti

pr solidis .xx.

.vii.

Monte Aureo

et

.v.,

Laniano

inter

et

.1111.

ad
pe-

e,

3183

CHRONICON FARFENSE.

192

modium medium

tias

pr solidis

Cervia pr solidis .LX.

Ofiano in

in

.iii.

e.

Anno

319 A

Azonis

et in casale

pr servitio

sibi

perpetuum de rebus
sunt:

fines

Tebaldi de Maroza modia .xx.

et

temporibus Gregorii VII pape,

quidam Todinus

monasterio Sancte Marie

in

flius

in-

Beraldi rogavit cartam in hoc

Berardo abbati eiusque successoribus

et

comitatu Reatino, quarum

suis positis in

pertinentia Civitelle

et

exhibito ^^\

millesimo .Lxxxi.,

dictione .un,,

domnus
ad Fontanam

in Pipiliano concessit predictus

Berardus abbas de casale lohannis de Uberto,

de Pipiliano,

de

villa

usque in cacumina montis,

io

inde revertentes per pertinentiam Casalicis et Collis Gaimari, per-

gentes per flumen Mellinum, et revertentes

quos sunt

inter

castella tria,

qup sunt Aspra, Lunianum,

Maximi; quorum omnia

Sancti

modia

Sancti Viti
terinus

foris

componat

.v.

ipsis

castellis

libras mille

Maifredus Guidonis,

voluerit,

optimi argenti; testes Tebaldus Dodonis,

Dodo Dudati

et

Anno autem Domini

mense

podium

Transmundus Adul- 15

tenet

quicumque abstrahere

et

et

in integrum, excepto ad ecclesiam

fegum quod

et

ad priorem finem;

augusti, Herbeus

^^\

millesimo .lxxxviiil, indictione

.xiii.,

comes rogavit cartam concambiationis

permutationis in hoc monasterio et

domno

et

20

B[erardo] abbati eiusque

successoribus in perpetuum de rebus quas habebat in territorio Saubi

binensi,

dicitur Petra

suam portionem de

Demonis,

ipso castello et cunctis

de Scandrili^ castello et eius

Mali

cripta Fornicarla

ranum,
e.

319 B

quarum

omnibus

et in

pergens in roccam Senebaldi

Porcili, et in

Cerreti

primo

venientes in

et

Maclam Felcosam,

latere

et in

Tu-

Canem Mor- 3^
iMontem Au-

Il

reum,
6.

et

Dalla

27. eius]

(1)

Le

Vicum Novum,

in Ponticellum, et in
e.

ji^

Cos nel tsto.

alla fine

della

Pr oh abilmente

e.

la scrittura

et in
di

Frassum,

Gregorio

di

et

Catino.

est

largizioni concesse dall'ab-

bate Berardo

^26

sono registrate nel Lar^i-

25

suprascriptis

fines sunt: a

per ipsum abeuntes in Puzaliam, et in

et

tuum.

de castello

de castello Sancti Angeli quod

eius subiacentiis; de

rebus medietatem in integrum,

medietatem, idest

pertinentiis eius, et

pertinentiis, et

et cunctis pertinentiis eius, et

Caput Farfe cum

eius

omnem

forto dalla e.

(2)

ccxxb

allac. cclxxviiii A.

An. 1081; R. F. doc. 1254.

CHRONICON FARFENSE.
in Riviim

Nigrum,

et in

I93

suprascriptam criptam Fornicariam.

et

recepit similiter permutationis vice res huius monasterii quas in

hoc monasterio per cartam

raldi in

Todinus

proprietatis concessit

comitatu Reatino, quarum fines sunt

Be-

filius

a pertinentia Civitell^

5 usque in cacumina montis, inde revertentes per pertinentiam Casali-

Gaimari, pergentes per flumen Mellinum, et ad priorem

cis et Collis

finem

inter

quos sunt

quod

dium Sancti Maximi.

stella

cum

si

omnes

suprascriptas

ecclesiis et monasteriis vel cunctis

IO nobis retollere

Lunianum,

castella tria, idest Aspra,

eorum

res et ca-

pertinentiis

aut sui heredes presumpserint, aut

ipse

po-

et

litem

si

aliquam inde exercitaverint, componant in hoc monasterio no-

mine ppne

.ce.

libras auri purissimi, et

hp commutationes per-

maneant firmissim^^'^

15

Anno Christi millesimo .xeni., indictione .1., mensis martii

die .V., Oddo filius lohannis rogavit cartam proprietatis de castro quod vocatur Maccla cum omnibus suis pertinentiis in hoc
monasterio Sancte Marie et domno B[erardo] abbati (^) et eius
successoribus in perpetuum

Octavianus comes

suprascripto

20

et

eodem quoque anno

(3).

donavit in hoc monasterio et

successoribus in perpetuum

filius

domno

Oddons

lohannis

B[erardo] abbati

medietatem

castri

quod

mense

et

^^'^

optulit

eiusque

dicitur

Ca-

cum omnibus adiacentiis eius et ecclesiis; exceptavit turrem illius quam teneat filius eius et cartam de ea faciat in hoc
monasterio tali tenore, ut sine fraude et damno istius monasterii
minata

||

25 teneat eam,
nasterium

minate

et si

et eius ministros,

pr

illa

fratri

aut fraudem fecerit contra istum

.xxv. in festivitate

(i) An. 1089? 1090? R.F. oc. 1255.

Questo documento dipende dal documento 1095 citato pi sopra a
Nel Regesto
p. 171 di questo volume
il documento indica soltanto come nota

cronologica

la

indizione xiii che cor-

risponde al 1090 e perci fu attribuito

al

1090 pure avvertendo che

Chron. Farf.

II.

terram vero

suo recolligat pars Sancte Marie

libras

il

mo-

perdat ipsam medietatem predicte Ca-

Sancta Maria.

habeat illam

et

pignus posuit
et det

damnum

Chro-

sanctp

si

quam

in

voluerit,

Marie, et

alias

nicon assegna, questo cambio all'agosto

del 1089 e alla indizione xiii, che

sono
note cronologiche contradditorie.
Se
il

documento va

attribuito al

1090

l'ab-

bate menzionato in esso Berardo

(2) Berardo II.
(3) An. 1093; R. F.doc. 1236.
(4) Berardo II.

I3

II.

320 a

CHRONICON FARFENSE.

194

libras .xxv.

in

Roma

quoque

in

expenditur,

exceptis

denariis

quam

tunc possidebat.

et

mundi

de

hanno.

exceptavit

Octavianus

tradidit predictus

de castro Bivaro partem quartam quc

nebat Garbo, ut habeat

moneta qup

Sanctum lohannem de Argen-

iustitiam que pertinet ad

tina et

ipsa

Marie de

festivitate sanctc

alia

eam Sancta Maria

quam

Teutonis,

fuit

sicut et

te-

partem Trans-

('^.

Tempore autem domni Clementis

mense novembris, Octavianus
presente

domno

III papp, indictione .vini.,

pr^dicti

lohannis Oddonis

Ferrucio sancte Sedis apostolice secundicerio atque

Carone urbane prefectur^ causidico necnon astantibus

refutavit

testibus,

omnem

abbatis

filius,

in

litem

manus domni

io

subscriptis

B[erardi] huius monasterii

querimoniam quam idem Octavianus

et

fecerat huic monasterio et predicto abbati de tota terra de Scan-

quam

drilia

invaserat pr litigio

quod

de stipulationibus guadimoniorum quas

quas pr

litibus

sub

tali

illis

quidem

negotiis adversus

obligatione,

e.

320 B

et

15

requirebat ac de cunctis

sibi

eundem abbatem

ut nec

aliqua persona a se submissa de

Herbeo comiti

fecerat

exercuerat,

nec heredes eius aut

ipse

omnibus que

dieta sunt litem

nominato monasterio aut domno abbati unquam 20

vel requisitionem
II

quod

faceret.

si

componeret,

sibi

et

presumeret, libras .xx. papiensium denariorum

eadem

lis

testes sunt

inanis foret.

Sarraci-

nus a Sancto Eustatio, Tedemarius Gezuni, lohannes de Nasso

filii

^^\

autem quondam Crescenti! comitis fecerunt diffinitionem cum

domno Berardo

abbate de castello Tribuco

ut recta fide adiuvarent

nentiam; cuius
Farfe, a

eum

infra

primo

fines pertinentie istp sunt: a

in

et eius

latere

Ponticlum

perti-

flumen

et in cur-

primo 30
huius monasterii quam ad manus nostras tenemus et

terra filiorum

flumen Maius.

Azonis presbyteri

ali^ fines

quam

de

alia parte: a

per scriptum tenuerunt et

venientes in Farfam, a secundo latere rivulus currens inter Cali.

(i)

Nel

25

Benedicti, a tertio latere ipsa curtis Sancti Benedicti,

a quarto latere
latere terra

pertinentiis eius,

ipsum castrum

secundo latere via Britta pergens

tem Sancti

et

testo

Carone

An. 1093; R. F. doc. 1274.

(2)

An. 1085;

R.

F. doc. 1260.

CHRONICON FARFENSH.
nalim

Serranum, euntes

et

latere

a tertio

infra

istos

195

in rigurn Cancelli et in

ipsum flumen Maius,

terminos obligaverunt se

a quarto latere
et

flumen Maius,
flumen Farfa.

heredes suos, ut non face-

rent nec consiliarentur ut Berardus abbas vitara perdcret aut

5

malam presam

bra aut

haberet, et medietatem castelli Tribuci et

eius pertinentie et curtem Sancti Gethulii

tollerent

contenderent

nec

omnem hominem
et per

nec

adiuvarent

malum ingenium non

tribus casalibus

consentirent tollere,

eum
ei

cum

et

centra

non con-

suffrangerent, et terram

quantum Cre-

et infrascriptum tertio generis ab

||

non

tenere et defendere recta fide,

io quistarent nec acquirerent nec dominarentur, excepto

scentius per scriptum

mem-

abbate acquisiverat, et nostros homines

non

tollerent

Hugone

nec com-

prehenderent nec eorum terram neque illorum homines

^'\

Temporibus namque domni Heinrici imperatoris, mnse au15

domnum

gusti, indictione .vi., orta est intentio

contra

abbatem huius monasterii Farfensis

Donadeo

pr terra pertinentie
esse dinoscitur,
cessit huic

castri

quemadmodum Tinto

per cartam donationis con-

hanc autem predictam terram, postquam

monasterio.

Data incerta; R. F. docc. 1258,

^^ sembra opportuno riferire
1259.
qui per intero il secondo di questi
documenti (12-9), togliendolo dal Re(1)

gesto.

Breve recordationis et obligationis facio

ego Crescentius come? Bei[ardo] abbati et
buci

Bonhominis

Fare que iure suprascripti monasterii

20 prefatus Tinto roboravit cartam ipsam

monasterii preordinatis de rocca Trireddere vobis debeo in anno expleto

vestri

filio

Berardura

quam

me

in

hoc monasterio, dedit

lere nec contendere, et contra

omnem hominem

adiuvamus vos tenere et defendere recta fide,

et per malum ingenium non vobis suff'-angimus, et a fluvio Currise usque in rivulum Caet a flumine Maiori.
infra istos
terminos terram non conquistamus nec acquirimus nec donamus, excepto quantum Crescentius per scriptum et infrascriptum tertiogeneris ab Hugone abbate acquisitum habet,
et tuos homines non tollimus nec comprehen-

lentinum

per pignora

dimus nec eorum terram neque illorum ho-

termino
anni expleti in carnem laxare, voi tibi, abba,
vel monasterii preordinatis roccam Tribuci
non reddo sine fraude et malo ingenio, si vos
non firmabo et securabo per omne firmamentum sicut vos me firmare volueritis, absque
dubio pignora que tenetis in perpetuum hainsuper obligo me et filios mens. ut
beatis.

mines. et si tollimus vel minuamus aut molestamus, et sic non observamus et non adiuvamus tenere et defendere sicut scriptum est,

in carnern

que

laxare, et obligo

tu, Ber[arde]

abba, tenes.

si

in

non fa'-iamus nec consi'iemus facere ut

rardusj

abbas vitam

malam presam
de Tribuco
cti

Gethulii

mus nec

perdat aut

membra

B[e-

aut

habeat, et medietatem castelli

et eius pertinentie et

cum

curtem San-

tribus casalibus non lolla-

contendaraus, nec consentiamus

tol-

et infra spatium .xxx. dierum non emendamus,

absque dubio pignora que tenet Tinto cum
nepotibus veniant in manus vestras. iterum
obligo me et meos filios et meos homines de
omnibus rebus mobilibus monasterii et suorum
hominum et fidelium, quod non tollimus nec
moleslamus, et si fecerimus, infra spatium
.XXX. dierum emendemus, et si non emendaverimus, de ipsis pignoribus tantum tollet
Tinto cum nepotibus et det in pretium quanti
valet res quam emendare debemus.

521 A

CHRONICON FARFENSE.

1^6

cartam

in pignus per

post hpc restituit

videtur.

non

habebat, sed
pradicta

propter

sue Carebone, quod centra legem fuisse

filie

amorem

ipsam rem pr qua pignus ipsum

eandem cartam

recepit

Carabona

ei

ancilla

filia

Dei inique adhesit eidem Donadeo

consanguinitatis tradidit

ipsam canam.

illi

cuius occasionem carte qup legalem investituram

per 5

iiabuit, in-

postquam

autem Heinricus imperator ipsum castrum Farp cum

ipsa terra et

omni
tem

terre

tractans

quam

desiderabat acquirere, immisit contra nos litem,

malum

cum

Rustico Crescentii et

contra nos prout potuit.

unum nunc proferimus.

mentum Berardus flius
aliis

extitit

eius pertinentia restituit buie monasterio, propter cupidita-

et consiliatus est

?2iB

non

et

idem Donadeus.

vasor et causator huius terre

e.

tunc su-

sua.

aliis

nostris inimicis,

ex multis vero malis

denique per suum consilium

Beraldi tulit nobis

et incita-

Lunanum, quod cum

Todinus concesserat nobis per cartam

castellis

io

proprietatis,

15

II

cum

et occurrit ei statim

adiutorio et immisit contra nos bellum

ubi milites nostri interfecti sunt.

quod contra nos exercere non cessabat

bus

sibi

metum mali
Donadeus cum omni-

igitur coacti

ipse

ob

contra nos die noctuque, et formidantes ne

faventibus

refutavimus

deteriora, pateremur,

illi

dicum, videlicet Petri Sabinensis

et

ipsam terram Consilio

lohannis Hortane

iu-

20

civitatis,

asserentium quod nequaquam ipsa refutatio vel tradirlo valere vel

permanere posset per

tempore firma

legis iudicium, sed in

et stabilis

perseveranda

hoc monasterio omni

preterea

(').

domnus Be-

rardus abbas preparatus fuit in medio mensis novembris ad iusti- ^5

tiam faciendam

et

recipiendam a Donadeo Bonihominis

de in-

vasionibus quas fecerat ipse Donadeus de rebus huius monasterii

Fare ubi dicitur

positis in locis nuncupatis, scilicet in pertinentia

Postmontem,

cum omni

et in

ecclesiam

pertinentia Scandrili^

Sancti Petri

pertinentia et sicut tenuit Gonzolinus et Oderisius Adul-

(i) An. !098; R. F. doc. 1275. Intorno alla data di questo documento

indizione v), e per conseguenza sem-

bra

certo

che

annoia nel Regesto (V, 249) che esso

evidentemente fu scritto buon tempo

sia

Berardo

II,

si

dopo

la visita d'

stero di Farfa e

dai suoi

soldati

Enrico IV

al

mona-

dopo l'assalto dato

a Fara (an. 1082,

la sesta

1'

indizione

l'anno 1083.
sesta indizione

nel 1098.

abbate

menzionato

che debba escludersi

corrispondente al-

Berardo II la
cadde una sola volta

Sotto

3^

CHRONICON FARFENSE.
terinus, et in

nuerunt

filli

Aqua Viva

de Moano, sicut

in pertinentia podii

Gezonis de Remengarda.

197

te-

lohanne de Masso

et a

de rebus quas tenuerat ab hoc monasterio, sed iure amiserat, idest

in Bezano, et in Sorbiliano, et in Serrano, et in
5

molas

in Farfa

cibus et advocatis

non curaverunt,

causam habere, multis

Oddo autem

tes.

et

et

iudi-

instrumentis ad placitum necessariis.

aliisque

prefati venire

at ipsi

domnus abbas cum

et venit predictus

.11.

Postmontem,

scientes se nullam iustam

tergi||versationibus litem protelare cupien-

Octavianus

IO occultare volentes, eo quod

frater eius

eorum

eorum

322 a

calliditates

videbantur, de

favere

parti

pignoribus secundum quod promiserant adimplere nolentes, protestati

domnum

sunt

minum

illis

licet in die

abbatem per

nono prenominatus abbas secum

se habituros spoponderunt,

ad hoc ut

stibus posset probare alieni

eorum

nuntiasse, tunc

sui iurisperitos haberet.

si

se, ut

25

eorum

te-

est,

de-

in se re-

dubio adimplerent.

abbas, ut positum fuerat,

cum testibus, scilicet Azone Ilperini, et Baruncello

Amato Ortensi, iureiurando affirmare volentibus ipsum

prpsentia

domnum

terminum, prepara

ita

cum

etiam

Rustici, et

((

domnus

ipsi alios

superius dictum

secundum hoc quod de pignoribus

illi

die vero constituto predictus

in

ideoque

predictus abbas

ceperant atque firmiter promiserant, procul

interfuit,

ter-

debuisse nuntiasse, ideoque constituerunt, ut post sci-

15 Donadeus vero et Johannes de Masso similiter.

20

constitutum

.xv. dies ante

te

respondisse: Sic

abbatem

sic

ad placitum.

sit,

verum neque prenominati

Donadeo

Ecce

eundemque Donadeum

sed hoc pertinet ad

fratres,

dixisse

dominum meum.

neque Donadeus

et

Johannes

se,

utdixerant, preparaverunt, neque iusiurandum testium receperunt,

neque de pignoribus,

autem

ipsi suprascripti

30 qui rogati sunt

quando

veluti promiserant, adimpleverunt.

iusiurandum facere voluerunt,

testes interfuerunt, idest

tales

homines

Johannes de Hugolino,

Guittones de Alberto, Tebaldus de Petro Civitelle, Loterius de

Suavi, Crescentius de Crescentio Frankitti, Girardus et

Oddonis Tiniosi, Tyburus, Ardengo,

tres

Quidam

et

Oddo

fra-

Bono de Rozolino

(').

Suavis et Berardus germani fratres obligaverunt se

14. sui] Cos nel testo.

(1)

Anno

circa 1098, data approssimativa del doc. 1275.

R. F. doc. 1276.

e.

322 b

CHRONICON FARFENSE.

198

per cartam concesserunt in hoc monasterio et

suosque heredes

et

domno Berardo

abbati eiusque successoribus casalem

quem

Necto lohannis de

Guido presbyter,

et

cum

aquimolis, et medietatem casalis

molinis

et

hannes Becca,

et

eo tenore, ut

nis,

et prata

et

casalem

medietatem
[si] ipsi et

casalis Petri

de

eorum heredes

ullum quodlibet ingenium

hoc monasterio

et

domno

omnia veniant

quod

vendere voluerint, insimul vendant

fraude vel

sine

commutarent aut per

nisi

abbati vel eius successoribus, carta

qu^ continentur

si

et rivu-

potestatem submitterent,

ipsa, et

in ea,

Adam

terras et vineas et silvas

vel donarent vel

in alterius

tenet

quem tenet JoStephano cum moli-

aquimolos quos habent inter fluvium Currisem

lum Calentinum venJerent

in

tenet

quem

malo ingenio per terminos

hoc monasterio.

in

hoc monasterio,

in

io

diffinitos

et

et

conve-

nientes accipiant pretium librarum .cxx. suptihum denariorum ^^\

Anno autem Domini

lius Frage cum omnibus

millesimo

quidam Johannes

.xliiii.,

suis consortibus concessit in

sterio ecclesiam Sancti Petri apostoli

territorii

Casa Moraria cum omnibus pertinentiis eius

fi-

15

hoc mona-

Esculani ubi dicitur

'^^\

Temporibus quoque Stephani Villi pape, Girardus comes una

cum Theodora

comitissa concessit in hoc monasterio et

Berardo abbati duas ecclesias, Sancte Marip qu^

est

ad pontem de

Flaiano, et Sancti Blasii intra castellum de Flaiano,

earum

dicitur de

Nicto concessit

in

II

pape,

quidam lohannes qui

hoc monasterio

ecclesia Sanct^

Flaianum cum omnibus

de

Teuzo

que posita
citur

filius

est in territorio

Flaianum, cum

(i)

(2)

si

Greo;orii

manca

earum

et Sancti Blasii
(4).

VII pape, quidam Belizo Rainerii

libertatem dedit in ecclesia Sancti Blasii martyris

cellis, claustris et terra

6.

pertinentiis

Berardo 25

aliam partem de

Mari^ iuxta castrum de Flaiano,

Anno primo domni

323 A

domno

et

abbati duas partes de ecclesia Sancti Blasii, et

e.

cum omnibus

pertinentiis ^^\

Temporibus domni Nycolai

intra

domno 20

Collinensi, intra

castellum

omni suo decore atque

in

quod

cum
hominum fa-

pertinentiis,

circuitu eius, ad sepulcra

nel testo.

Data incerta; R. F.doc. 1277.

An. 1044; R. F. doc. 1273.

(3)
(4)

di-

An. 1058; R. F. doc. 1270.

An. 1060; R. F. doc. 1271.

3^

CHRONICONFARFENSE.
cienda, ut

sit

usque

cvum absque

in

cundum consuetudinem
tuum

secura et libera

datione vel redditu, se-

ulla

Ecclesie catholicc

Romane,

ut in

absque

condicione

in

et

sit,

ulla

scrvorum Dei.

utilitatem et servos

199

et

si

perpe-

usum

donum

quis hoc

et

ullo

ingenio ex proprio iure Sanctissimi Blasii ecclesie extirpare presumit

aut frangere

quod supra

legitur,

cum

ciatus in inferno, et

cum

iniquo iudice ligatus ac cru-

impiis perpetuo anathemate damnatus,

corpore vel sanguine redemptoris Christi et ab universis ec-

et a

clesiis

eius et a catholicis Christianis segregatus, et

10 miendo, vigilando,

maledictione perpetua

undique dor-

assiduoque

fulgure a

pianta usque ad verticem flagellatus, et vivens mortuus efficiatur

perenni morte in secula infinita, et cunctum per orbem

in-

fiat.

super componat in presbyteris eiusdem ecclesia auri libram

Mense
15

augusti, indictione

.xiii.,

scopus refutavit in hoc monasterio

infra istosfines: a capite via

Regizo Sabinensis ecclesie

et in

manus domni

Tancia cum omnibus

batis ecclesiam Sancti Viti in

.1.

^^\

epi-

Berardi ab-

eius pertinentiis

super ipsam ecclesiam, apede fossatus,

a tertio latere rigus, a quarto latere

tenimentum Camponisci, ab

ipsa

via pergentes in suprascriptum fossatum per terminos designatos.

20 pr qua refutatione ipse domnus abbas B[erardus] concessit

prascripto episcopio

unam

Musca cum quinque

in su-

ecclesiam vocabulo Sancti Nycolai de

et interfuerunt

servitiis.

et

consenserunt

atque confirmaverunt hanc refutationem Leo archipresbyter, Be-

Symeon

rardus pr^sbyter, Franco presbyter,

25

presbyter

Homulus

(^).

Domnus autem

Berardus abbas venerabilis, iam senex,

religiosus pater huius

gratia

presbyter,

sacri

omnia

fore,

30 fratrum, auctoritate Dei omnipotentis

virginis et

Dei

cenobii Farfensis, desiderans

hanc congregationem sine ambitionis noxa

heresis pessima culpa per

et

et

absque symoniace

una cum omnium conventu

et beatissime

Marip semper

cunctorum sanctorum patrum, precipue sancte Regule

beati patris nostri B[enedicti] institutione, constituit,

ut

si

quis

de hac congregatione vel de huic monasterio pertinentibus eccle4.

et servos nel

Chronicon
(i)

Chronicon,

ma

nel

Regesto in

servis

6.

iudice

nel testo del

del Regesto.

An. 1074; R.F. doc. 1272.

(2)

An. 1090; R. F. doc

1263.

523 B

CHRONICON FARFENSE

200

siis

aliquando frater egrediens presumpserit a quolibet principe vel

comite seu prelato Ecclesie ad contrarium vel defectionem huius

honorem

cenobii aliquem

vel ecclesiasticam prelationem suscipere,

contubernium

sive huius abbati^ fnvasionem presumere, aut

quod cuiuscumque detrimenti

istius

ali-

monasterii querere, aut huius 5

congregationis electionem concorditer et canoni ce atque regulariter

fuerit tyrannica perfidia perturbare

factam suis pravitatibus conatus

aut subvertere seu dissipare, perpetua anathematis

excommunica-

omnium

segregatus ma-

tioni subiaceat, et a consortio

cum Dathan
Mago pereat, nisi

neat,

et

Abiron

et

sanctorum

luda traditore Domini atque

Idem quoque bone memori^ domnus

324 A

e.

interdixit^ et sicut

prpsumat

tribus

ordo noster

amen('>.

B[erardus] abbas

confiteri sua facinora

illis

omnino
fra-

monachis qui non habent 15

factam professionem in ipso loco ubi degunt, neque

alio

Cluniensis precipit, ut nullus e

||

io

conventus pie indul-

forte digne penitens huius

gentie remissionem optinuerit culpe sue.

Symone

illis

qui ex

monasterio pr aliqua legatione vel sua necessitudine, quamvis

nostram societatem habeant, quia sepe evenit ut maxima destructio in ipso loco fiat.

et qui

hoc presumpserit,

nisi regulariter

20

ppnituerit, gravissime subiaceat excommunicationi(^).

rj^

990-99 .
Adamo vescovo
.

fonda un monastero in territorio Ascoiano nel luogo

detto

concede

"

Sumati
ad

"'*

esso

nomine sancte

*^

omnium

gratia episcoDus.

agnoscat

ccclesiasticorum

fdelium
industria,

Adam

et individue Trinitatis.lj

Christianorum

divina concedente

cunctorum ordinum

et

quomodo plurimorum nostrorum

,.,,,.

cerdotum atque levitarum nostr? parochi? nobiliumque virorum

sumpsimus, ut ecclesiam Beati Benedicti in

sa-

consihum

territorio Esculano, loco qui vo-

monasterium

catur Sumati et ubi dicitur Inter Casas et Parasolem,

fieri

25

de-

Deo famulantium, ut regi Domino pr^ces pr incolumipace viventium et requie mortuorum pienissime effundere valerent.

crevissemus virorum
tate et

quaproptef [his

peractis,

ita

Azone

ordinato ibidem abbate

21.

gesto ordinavimus ibidem

(i)

presbitero humile

Le parole fra parentesi quadrate mancano nel

scono togliendole dal Regesto.

Qui

consensu primatum sacerdotum sanct? eccles?,]

An.

circa 1089;

e nel Regesto

approssimativa

di

si

29. quapropter

i^.

F. doc. 1257.

pone come data

questa costituzione

anno

rardo

Egli cominci a reggere

monastero

in

del

et

honesto moribus,

testo del

manca

nel

Chronicon

Regesto.

abbatem Azonem presbiterum humilem

r ultimo
I.

et

governo
assai

di

Be-

giovane,

il

poich

in questa

et

si

[et]

suppli-

Nel Re-

30.

honestum

stessa costituzione

viene chiamato senex, sembra da

credere ch'egli

la

desse fuori

negli

ultimi anni della sua vita,

(2)

Questa interdizione non

registrata nel Regesto.

si

trova

jo

CHRONICON FARFENSE.
concessimus

in ipsa ecclesia terr? iuxta

201

geometri? rationem modia mille per

loca designata: a capite furcella qu? dicitur Vetullum, a pede flumen Quie-

tum, ab uno
Cupus.

terra

et

Azonis

qu? pergit

latere via

concedimus ibidem

ab alio latere rivus qui dicitur

a Confinio,

modios

in Perrece

.l.

a capite via publica et

Dominici, a pede flumen Quictum, ab uno latere terra Alberici

et

Apponis

notarli et de consortibus, et terra Sancti Quirici, ab alio latere terra

et

de consortibus.

ibidem
et

substantiam

concedimus

iili

||

unam qu?

regitur

ipsam oblationem

IO de quibus omnibus interdicimus,

prfsumat

15

ullo

lohannem

per

modo.

Luponis,

filium

quanta ad ipsam ecclesiam venerit.

animarum remedio agere curavimus.

sua decrevimus, ut in nostra potestate consistat et

commutationes vero absque nostra

sub nostra dicione.

Ripa concedimus

et

ut nullus successorum nostrorum diabolica

fraude instigatus aliquid diripiat, qu? pr

[de consccratione vero

vocatur Aqui

alio loco qui

in

et

liccntia facere

annis singulis in sollemnitate Dei genitricis

modum

ginis Mari? duas oblatas in

et

non
vir-

coron? arte pistoria compositas duosque

cereos unius cubiti longitudinis deformatos nobis nostrisque successoribus inferantur.

qu? cum omni reverentia suscipiantur.

adimplere

distulerit, sciat se

quod

corapositurum aureos mille,

ut superius legitur, ad ius nostr? ecclesi? redigantur.]

20

absit,

h?c

et res et consecratio,
si

autem nos

vel suc-

cessores nostri pr lucranda oratione vel veneratione in aliqua sollemnitate

in

pr^fatum locum accesserimus, celebrato peractoque divino ministerio, sim-

plici

ac sobria benedictione percepta, absque

habere regressum.

[de aggregatis

corrigantur.

vero timere

si

hensa temerario

30 Dei summi

spiritu

incurrat et

cum

stitutio sine fine

dum autem

Deodatus

autem

in

suum

hac

in

corrigamus.
avertat,

averni ignibus

vita substiterit, a cora-

et

nichilominus h?c in-

institutio nostra

firmissimis

hoc decreto manu mea

Johannes archipr?sbiter.

Johannes

pr^sbiter.

Johannes pr^sbiter

manu mea

pr?sbiter.

et custos ecclesi?.

subscripsi.

Lupo

Azo diaconus

pr?-

et primi-

Johannes pr?sbiter consensi

scripsi] (0.

Nel Regesto prefata

(i) R. F. doc. 1269.

altre

delieti

quod Deus

nostrorumque manibus sacerdotum decrevimus ro-

Rodelandus archidiaconus consensi.

ipsa]

ut

f Adam exiguus episcopus

35 borandurn.

in

Christi alienus existat.

maneat incorrupta.

subsistat vigoribus, nostra

di

qu?libet persona,

luda proditore reatum

solvere cogatur post funera mortis;

I.

vel ob?dire, nos vel

noluerint

evacuare pr?sumpsert, a divina ultione prostratus iram

munione omnium fidelium

et

pr?valet,

si

comraotus aut cupiditate pr?ventus, ea qu? sunt superius compre-

calliditate

cerius.

dono studeamus

de eorum religione

si

secundum qualitatem

vero nos aut successores nostri vel

sbiter.

requisito

ullo

fratribus,

suum abbatem

successores nostri ab abbate vocati

si

ibidem

secundum eorum regulam ab abbate,

tepide aut inhoneste egerint,

2^

quod

si,

Jn

mancanza

note cronologiche conviene

Cbron. Far/,

il.

segnare per questo documento

approssimativa

990-96

la

data

indicata

dal

I5*

e.

324 b

CHRONICONFARFENSE.

202

Leo episcopus servus servorum Dei, Berardo

An. 1049-1054.
llpapaLeonelX
perinettc

ali

salutcm

et

apostolicam bcnedictionem.

"^

ncgamus, non solum de

agerc HuUa ratione
1

c?lestibus sed etiam de [terrenis rebus

consecret ecclesiam

chiesa.

cum

cave tamen ne

volueris.

Johannes

nobilis vir et

Theodora concesserunt

in

hoc monasterlo

nentia Sancte Reparate, idest casalem de

nere, et casalem

de Lulansardi,

de-

vero hoc

si

episcopum qui

licentia nostra acquifere

undecumquc

Quidam Johannes
et

non

petitiones tuas iustas adimplere

'

'

abba-

Berardo I di scegliere dove vorr

un vescovo che
sua
la
consacri
te

abbati Sanct? Mari? de Farfa

tuam

tibi

symoniacus

sit

eius et

filius

res suas

in

cum

Parrucia

(0.

Bona
perti-

suo

te-

casalem de Marchisano,

et

et

casalem Adelberti Caput Pazi, omnes in integrum, in montibus;

exceptaverunt
de
e.

325 A

Amizo

ad flumen

de Salisano fecit cartam

io

quidam Petrus

(*).

domno Berardo

venditionis

perpetuum de omnibus rebus quas per cartam habebat:

abbati in

primo

in planitiis terras

||

latere tenent

filli

Andree,

Tedemarii, a duobus partibus tenent

magne

rat tunc temporis

secundo
filli

tenent

latere

lohannis Bovis

fiUi

^').

15

constantie et excellentie fidei sin-

cere vir Argiros grecus, magister vestis et

dux

Italie,

qui audiens

huius congregationis sanctam religionem et domni Berardi huius

sacri

cenobi! venerabilis abbatis laudabilem

bonitatem, gavisus est valde misitque suas

congregationis

sancte

munus

famam

et

litteras in

orationis adipisci

magnificam
quibus huius 20

eorumque alme

societati humillimis postulationibus petiit sociari, ita inquiens:

^^

An. 1057.
Lettera di Argiro detto anche
Mele, a magister

Argiro Dei providentia magister vest"s

^S<^

Sicilie,
et Melis,
^' Patiasfonie,
rj qui
n
&
beatssim? Dei genitricis Mari?
)

3.

commendo me
cognomento

Gams,

Series episcoporum,

pontifcato di

Adamo

p.

dux

et associor

Farf?, et tibi

Le parole fra parentesi quadrate mancano nel

luogo ha una abrasione di quattro righe.

et

testo

Calabri?,

Itali?,

sancto monasteri

domno

abbati Be-

del Chronicon che a questo

Si suppliscono togliendole dal Regesto.

(i) R. F.

667, pel

doc.

1295, e

cf.

Jaff-

nella serie dei

'L\VEiTELT),Regeslapontificutn,n^7,\^.

scrivel'abbate Ugonella

Secondo quanto ne
D estru ctio,
questo Adamo resse per qualche tempo

Siccome manca ogni nota cronologica

per fissare questo frammento di bolla,
esso viene posto concordemente tra

il

monastero di Farfa, e di lui come

fa menzione il doc. 393 in data
del 985, sebbene il suo nome non sia

il

abbate

pontificato

vescovi Ascolani.

notato nel catalogo degli abbati.

Egli
per non va confuso con l'altro Adamo
quasi

contemporaneo

biografica

si

la

cui

legge nel Regesto,

notizia
III,

93.

1049

il

1054 che sono

di

Leone IX.

gli

anni del

Probabil-

mente va riferito al 105 1 e si connette

coi documenti pubblicati a pp. 131,
di questo volume,
data
R. F doc. 1294.
Senza
(2)
(3) Data incerta; R. F. doc. 1295.

134 e 136

25

CHRONICON FARFENSE.
rardo per omnia almifico,
j

cunct?

et

20

sanct? congregationi

com-

et tibi

sibi

miss?, Ut, dum vivus tuero in hoc mortali siculo, merear fieri particeps vestris
'.
1_ ^*
sanctissimis mentis sccundum splendidum scriptum quod michi peccatori et

immerito famulo me?que domin?

5

dux

Itali?,

Calabrie et Paflagoni? ', aggregato

ili*

congregazione

Farfcnse.

Dei genitricis Mari? virginis

et sanctissim?

vestra dignata est dirigere pietas,

vestis et

et ut vestris suffulius sacrosanctis oratio-

nibus et divina protectus clementia dignus fiam piacere ibidem primitus utilibus

postmodum

moribus

et

domum

luteam

terrenis opibus, quatinus post carnis

gaudiis una vobiscum, mei fratres dilectissimi et domini,

Elisii

congaudere merear per

s?culorum s?cula.

infinita

||

IO

me

amen.

et

animo

placuisse michi peccatori et confratri vestro talia peragere, pr abso-

cognoscatis

futuri

meorum plurimorum

simo

15

Ou

[apYUp(S Tipovoia

aLxsXcag
|iaxov

y.rj

ti

ke paflegonias

despini

paradidus

ke agia

theotoco

ikeochiros

Hic vero

[jiapta

bestis

tienti

ayeM-ovr]

kedux

italias

bebeon

agemoni

cariora

sexmilia, et

Kv} xaXa^p-.ag

xy]
xrjs

5X(i)v

'fap-^/OU

calabrias

ematon

diatrichon

kedulon
farfu

sike-

ypegrapsa (0,

dona

mantum

preclara

erat

tis

cum

huius vite terminum

vestis

et

non parvam pecuniam,

cer-

sibi

congregationem

neret imminere, direxit ad hanc ecclesiam sive

quedam

ps^r^tov

.]

anno mille-

.vii'*.

txaXiac

sr,vq

xv)

u7i;sYpac];a

maria

magnificus

vir

KyjSu^

progegrammena

ta

videlicet bisantos

pretiosum holosericum auroque textum quod

honoris

que amplius

sui,

valere

ferebatur

II

quam centum
cietatem et

libras argenti

fraternitatem

nam quando

purissimi.

suscepit

30 milia huic ecclesie mandavit.

castri

congregationis,

hec

huius

so-

bisantos

autem pecunia data

tria

est in

commoda.

Catini emptione

Quodam vero die venit Teuto de castro Bivaro et interpellavit

domnum Berardum abbatem huius monasteri! ac multum rogavit
15.

Le parole

in

caratteri

greci fra

Chronicon che invece ha sa righe bianche.

(i) R. F.

doc.

questo personaggio

1261.
si

Intorno

veda principal-

mente G. De Blasiis, La insurrezione

nel
e la conquista normanna
secolo XI, I, cap. 9; B. Capasso, Mo-

pugliese

52$ b

propriis meis

vuUa argentea.

xaTipoysYpaiJLiJLSva

magistros

omelis

oixsoxYjpwg

Argiros pronia theu

.

oiiyjX'.g

aytO-^xxd)

X7]

TiapaSiauj;

jiaytoipo^ Beat'.;

TracpXrjYOviag

TcSsoTtoivY]

Aiaxpix^ov

lias

me? anim?

scelerum et salvatione

redemptionis nostr? assumpt? carnis dominic?

.L.

congrua voluntate placidoque corpore vel

subscripsi letanter manibus, et bullare fecimus

25

et ut cuncti pr?-

sentes

lutione

20

vinculum postque

parentesi quadrate

mancano

nel

testo

del

Si riproducono esattamente dal Regesto.

mimenta ad Neapolitani ducatus

riam pertinentiayll,
nelle

note

Ystoire de

li

80, 81, 85.

alla

2^

sua

2S6; O.

hsto-

Delarc

edizione

della

Normant, pp. xlviii,

52,

e.

326 a

CHRONICON FARFENSE.

204

quam olim

ut redderet sibi et parentibus suis cartam

de ipso

Bivaro

castello

integrum

in

ipse vero abbas diutius

ctp Marie-

assensu congregationis reddidit

et

hoc monasterio San-

in

compulsus sine Consilio vel

eandem curtem,

eis

ipsi fecerant

contra legem

qua idem Teuto

contra libertatem huius monasterii faciens,

accepta, congregavit parentes suos et ostendit eis cartam ipsam.

ignem copiosum,

qui valde gavisi accenderunt

et accipientes sin-

ipsum

guli partes de ipsa carta scindentesque, eas proiecerunt in

ignem

et

combusserunt

Dei, concremavit ipsum

autem accumulatus,

eas.

ignis

omne

castellum.

dam eorum cognoscentes

male

se

deinde post hpc qui-

egisse,

qui se ipsum

hoc monasterio medietaten

cessit in

partem eiusdem
326 B

et

et

et

Transmundus

Odemundo

filius

lohannis quando con-

castri

Boninus
filli

fecit

optulit in

Caminate confirmavit 15
totam sortem pr^dicti
suprascripti

flii

Teuto-

Gisonis, et Atto et Ilperinus

Azolinus pr redemptione anime sup dederunt in hoc mona-

sterio
et

Teuto

||

sicut

suo

castelli et ipsius pertinenti^

item, Massarus

Teutonis.
nis, et

flio

Octavianus quoque

hoc monasterio.

cum

et,

domno Berardo

abbati ecclesiam Sancti

Thome

apostoli .20

ipsum castellum quod vocatur Bivarus cum omni sua

nentia intus et

mense
rius,

februarii, indictione

Pizo, Petrus de

castri fecerunt

.1111.

testes sunt:

Azone Pure.
^^\

refutationem

cone in hoc monasterio

et

et

Johannes macella-

ipsamque

cum

cartam

omnes autem domini

rogatus

Catinensis

domno Berardo

abbati pr sorte et
terris

oUvetis, vinetis ceterisque arboribus et

habitatoribus suis, sicut ipsas duas portiones

in

Catinensis

domibus ac

hoc monasterio 30

Dono filius lohannis et Benedictus filius Boni, ut

non habeamus uUam molestiam neque ab ipsis neque ab aliqua
concesserunt

(i)

An. 1066? 1077? R.F.doc. 1299.

Le note cronologiche

del

documento

riferiscono soltanto all'ultima parte

di esso.

La parte narrativa che

pre-

25

firmamentum de monte Morre-

portione de Catino et de Luco, et de omnibus

portionis

perti-

actum anno Domini millesimo .lxxvil,

foris.

lohannes index subscripsit

si

io

ppnitentia ducti et in

hoc monasterio conversati, reddiderunt partes suas,

Transmundus

iudicio

^^^^ ^ certo
torno a ci

posteriore.
la

nota

Vedasi

posta a questo

breve memorativo nel Regesto.

R. F. docc.

1094

in-

1274.

cf.

CHRONICONFARFENSE.

205

omnem

refu-

persona submissa ab

et

eis,

quomodocumque

taverunt

eum

centra

qucrimonium

litem et

insurgere possent ('\

In Cliviano et per eius vocabula Faroaldus dux dedit in hoc

monasterio terras cultas modiorum milium quingentorum arabiles

5

cum manentibus
cosam
rebus

et

ie

usque Maclam Fel-

et

usque criptam Machelnii tertiam partem ex omnibus

cum

ecclesia Sancti Sabini et ecclesia Sancti Sebastiani et

temporibus

concambium cum Soldone

fecit

ctam Anatholiam

in

abbas autem qui

de Turano.

Anatholie

ecclesia Sancte
illis

usque Frontinum

.xii.,

Sancta Maria de Lodano,

serunt ad opus Sancte Marip.

dissensio de abbate

alia

illi

San-

omnia reman-

^dificatum Cor vari um

ibi est

domno

Defuncto autem prefato

et dedit

erat

^^\

B[erardo], orta est inter nos

permaxime qui nos

eligendo, nitentibus

e.

327 \

vi-

debantur regere ut Regizonem Sabinensem episcopum eligerent.

15

quamvis minima,

quibus,

tamen confratrum

saniori

resistente

continuoque quasi

parte, ab hac quieverunt intentione.

precipiti

subitaneoque assensu omnium, centra sanctorum canonum san-

20

ctiones,

adhuc instante nocte

pastore,

domnum Rainaldum

nasticis

imbutus

foret

magni regiminis

necdum humato

elegimus.

religionibus,

inscius, et

atque in nulle pene

et

qui

25 Bonifatius papa

12.

Dalla

e.

32 j

videbatur

satis

sagacissimus.

della

e.

Data incerta; i^, F. doc. 1300.

(2) Senza data; R. F. doc. 1303.
Questo documento consiste in una
lettera di un prete Adamo di Cliviano
che incomincia: Domno Berardo
(i)

venerabili abbati, pr?sbiter

Cliviano fdele servitium.

sanct?
terras

Adam

de

pr Dei et

Mari? timore indicamus vobis

quas

dux

patrum

Faroaldus

dedit

Sancte Mari?, videlicet in Cliviano

J$^A

la scrittura

et per

eius

parole che

eludendo

septuaginta duebus
et

omni

cambia

clero

si

Ro-

di nuovo.

vocabula,

terras
le

cul-

stesse

leggono qui sopra con-

ibique est edificatum illud

isti vero homines qui

concambium, mandant vobis

Corvarium.

tenent

ut

veniatis, quia per voe volunt re-

tinere

vobisque

seniores tollunt

denique

&c. e prosegue con

tas

cuius indi-

institutiones.

etiam

tribus, diacenibus

alla fine

me-

quod eam centra sanctos

tertius, residentibus episcopis

plenius

mundialium negotiorum improvidus

fuisse et centra

et presbyteris viginti

licet

tamen moderaminum tam

screte factam ideo dicimus electionem,

canones vidimus

prpdicto migrato

cum

tenetis .

servire,

omnia

et

eo

quod

vos modi-

An. 1089-1090.

CHRONICON FARFENSE.

206

mano,

anathemate

constitutum suo

fecit

moriente,

apostoli, ut pontifice vivo aut

adunato clero

quem
quod

327 B

fore

convenit, quanto

ita

quorum

in

factum

(').

est

autem

omnium confratrum sponsionem,

quam fecimus communi assensu cum domnum Berardum patrem
nam per vestem
nostrum ad exitum propinquare vidissemus.
hoc etiam contra nostram

e.

sacerdotem

sibi

inferioris officii sunt,

nullum debet prpcipitium

electione

die

ecclesie, electio fiat et

filiis

de episcopis qui sublimioris sunt gradus

magis condecet de abbatibus qui

civitatis,

facere, nisi

sibi

habeant licentiam eligendi

voluerint
si

et

episcopo

vel

partem

nullus presumat quodlibet loqui aut

tertio depositionis eius,

in ecclesia Beati Petri

et

io

||

Marie domin^ nostre

principalis altaris beate

tactu

omnium

religiosa congregatio,

consentiente imperatore, canonice et regu-

eum

abbatiam.

Sabinensis, dictus

statuimus

episcopus

ipse

^^\

eum quem una

quem nos

communis

enim tunc

Jaff-Kaltenbrunner, Regesta
pontificum Romanorum, I, 220; Liber
Poutifcalis, ediz. Duchesne, I, 316.
(2) Intorno a Regizone cf. Ughelli,
Italia sacra, I, 60
Gams, Series epi;

Regizo

laborabat

prp cunctis execraba-

sponsionis

in

tantum

offendere faceret, et

Sperandio, Sabina

profana, p 2i8e R.F. dee. 1262.

cronologia dei vescovi Sabinensi
e

conanime.

effcerent

che

qui Regizone

chiamato

gizo Sabinensis episcopus

poco

pr eo 25

Re-

dictus ,

Gregorio di Catino parlando dell'antipapa Guiberto favorege

oltre

chiama archiepiscopus Ravennas papa dictus .

giatore di Regizone, lo

Kon

sarebbe impossibile che in quegli

anni

di

contrasto

la

sede Sabinense

uno guibertino,

intorno a questi tempi apparisce molto

avesse due

confusa e incerta, e diversi nomi di

vescovi sembrano incalzarsi l'un l'al-

successori, e che a Guiberto premesse

tro

20

disposuimus eligere spernerent, ipsumque Regi-

(i)

La

15

referebantur que credibilia vi-

ilio

zonem super nos abbatem magno

scoporutiy p. XIII

enim quosdam nostrorum suasionibus

corruperat, ut fidem

sacra

erant

abicere.

quibus permaxime

mus, quod multa nefanda de

debantur.

nostri cenobii

infames persona quarum sagacitas vigilabat ut hanc

tres

invaderent

quem omnis

nisi

et qui huius constitutionis violator existeret, irre-

vocabiliter a nobis

quedam

allatam

sponsione firmavimus, ut nullum abbatem

fideli

reciperemus neque confirmaremus

lariter elegerit,

in capitulo

contemporaneamente.

Io,

senza

affermar nulla, mi limito ad osservare

l'altro

di

vescovi,

seguace

di

Gregorio

e dei suoi

porre un suo fido a capo del mo-

nastero imperialista.

CHRONICONFARFENSE.

207

autem quod nos illorum sensui non optemperabamus, prcfatum

domnum

Rainaldum

hunc spenieremus,

eligere se fnxerunt, statuentes

ipsi

manu

validiori

tyrannum

previdentes, ne

et

nos

si

prcdictum

prelati

nos vero eorum versutiain

presulem eligendi copiam haberent.

5

utpote

ut

ita,

infamem super nos

coacti suscipere

videremur, in domni Rainaldi electione iccirco assensum prebere

quod etiam nocte

compulsi sumus.

videlicet pastoris nostri

precipitata fuisse

que

nemo gnarus

namque domni

monasterio res suas in

Bernardi concessit buie

filius

de Colle Stacti,

curtem de Colle

finis

primo

de Raganelle in foras

et in

Tesinum,

autem mons de Valle

Interea multas preparabant nobis insidias hi

monasterii

bona

possessionesque

alium

25 autem

et

viriliter

abbatem

omni conanime

qui huius

qui

dicti

(^)

et ut eius

animum
iussione

nos

studuerunt.

consistentes, et inflexibiles extitimus et pr huius

idem pontifex ad

se

non posset

agere cepit, quibus fatebatur, se

esse,

a tertio la-

invadere.

monasterii antiqua libertate fortiter dimicavimus.

ternitate

aliarum

maxime

moliebantur

huc super nos conduxerunt,

eligeremus

iccirco

unus

flectere

unum

sed

minis, suasoria

cum nos
quidam

de nobis societate ac

eligentium

abbatem

esse

fra-

deberet.

30 verum nec terroribus concutere nec blandimentis nos valens

ducere,

tandem confusus,

non modice.

(i)

se-

ut nos sibi benivolos reficeret laboravit

sicque recessit et electum nostrum

naldum, quem capere gestiebat, nec

(2)

et

^^\

etiam contra nos archiepiscopi Ravennatis pape

provocaverunt

fortia

flumen Naricus, a secundo

latere

Monzani vadens ad Varconem

tere Tesinus, a quarto

20

suam de

portionem suam de podio Albano,

et

Stacti, a fossato

vero rerum fnes sunt:

quidam

Rainaldi tempore prelationis,

pertnentia Collis Stacti et Albani, idest portionem

castelli

dubi-

.vii.

In huius

15

res contra

sublimatus tamen in regimine prcfuit dies quatuor

10 tare debet.

Gosbertus

adhuc inhumato

domni Berardi corpore.

Regulam sanctosque canones

mensesque

accidit et

An. 1090; R. F. doc. 1122.

Guiberto antipapa col nome

di

domnum

oculis etiam vidit.

Clemente IH.

Rai-

e.

328 a

CHRONICONFARFENSE.

208

eundem electum

Interea huius prelati monasterii et tutores, qui

videbantur ferre

magistrare, ceperunt in

et

plurimis

nam cum

in nonnullis negotiis secus illum habere.

consilium pr huius
c.

328B

seorsum eo

bant,

cenobii

utilitate

agenda

et

ad aliquod

aiicubi illum duce-

suum queque

ad

relieto

deviare

pertractantes

velie

Il

huius causam conventus

si

altiores erant et

quando deprecabantur despiciebant.

omnia huius monasterii bona

itaque

modum

sed et nobis subditis ultra

exercebant.

agenda non ad

et

electi ius-

sionem sed ad suum tantum libitum conferebant, ventura queque

damna pr

nihilo ducebant, et in

abbati^, et nostras miserias

quibusdam precipuis abbatie

transitorie utebantur

conventus

atque

conspirationes

nihilo pietabant.

omnibus
quoque

viris fecerant,

et

perpendens

quandoque

pernimium dolebat,

immissiones

in

cum

ne eos aliquando ledere

posset conventus istius iusta querimonia.

'gatio

penurias

istius

io

omnia congre-

hec
ut

et

Deus omnipotens 15

nam

inspiceret occultis suspiriis imprecari studebat.

ad alicuius hominis mortalis adminiculum manus dare verebamur,

ne

in deterius

Christo

detrimentum postmodum incideremus.

domino eiusque

Genitrici et

et

perinam idest venenosam super nos pr^lationem

avertit et

nam

domine nostrp sanctissime

per

anno

ipso

et

alii

eorum

quod non dominum quem

conditis actibus

quondam

sicut

brevi morte

ipsi

illorum vide-

intercessionem.

defuncti,

ahi

quovis

fuere angustiati,

obedirent, sed qui

tanquam ignarus optemperaret,

eorum

25

in-

eligere maluerunt,

dominum persequebantur ne
emolumentum abbatie iusto iudicio

ludei qui Christum

Hierusalem amitterent, huius

perdiderunt.

cito

Marie

quidam etiam deinceps abundantius

exterminati,

529 A

domine nostr^ nos nostraque

ex alto prospiciens, quandoque nobis misertus est

struxit

ergo

Deus autem omnipotens omnia 20

negotia committere studebamus.

e.

soli

nos autem valde in plurimis

afflicti

hoc ad 30

II

ultimum reperimus consilium,

ut ad imperatoris presentiam euntes,

omnia denuntiare veraci studeremus

relatione, quatinus ipse

im-

periaU patrocinio cuncta corrigere et ordinare dignaretur, et eccle-

siam hanc
ticam

speciali

pecuniam

provisu dignius tueretur.

utpote

regulariter

inopiati

sed

quoniam

monachi

habebamus, eundi moras facere compulsi sumus.

via-

minime 35

CHRONICON FARFENSE.

209

Quapropter quidam Berardus cognomento Florentinus, qui

cum

consanguineus dicebatur antecessoris domni Berardi defuncti,

apud Marchiani
tatus est a

domni

quadam

in

degeret tunc prppositura, clanculo cohor-

quibusdam nostrorum,

imperatoris.

cui

cum

nos prccedens

et

se

domnus

tamquam

nequaquam

adiit

curiam

vera, regiminis

commitantibus

sibi

prcfatus electus, vide-

Rainaldus, ab hoc recessit monasterio et in presidio

cuiusdam nostre contulit rocce.

10 niam

cum

quod audiens

legatis imperialibus venir.

haud

fingeret plura

huius ab co accepit investituram et ad nos

licet

Au. 1090-1099

nos vero perspicientes quo-

destituti pastore utili

eramus,

eundem electum

et

tam magni meliorare

in cura regiminis

vel proficere

sed potius deficere cernebamus, iccirco ad hunc Berardum Flo-

rentinum recipiendum

prebuimus assensum.

piendum usque Teramnensem urbem perreximus,

15

viare studuimus.

et

bone consuetudinis observantia

20 coram nobis

qui

.xii.

manu

monachis

confirmans spopondit, quod

et

ei

ob-

et

iuris[iurandi de

huius monasterii

honorum

sai-

propria super sancta Dei evangelja

et

tribus ex laicis se

numquam

Tornariam,

tionem;

scilicet

campum

de Cranica, molendinos

observaturum

regimine nostri conventus

tribueret

per aliquam da-

Campum

Sancti Benedicti,

auferret has terras vel res nec alieni

omnem

honorum monasterii

huius

sacramentum ab eo

distractor fieret in futurum,

exegimus.

et illic

susci-

quoniam nimium pavebamus ne super nos

tyrannidem exerceret confirmatus,

vitate

quem

ad

omnes

Farfe vel Currisii, et

mor-

25 tuorum oblationes, exceptis necessariis regiminis sui sufficienter,

ideoque iuste
eis

sufficiat

manualia per singula

sufficientia, villanos

tributa reddenda,

omnes ad opera exercenda,

gualdum de Salisano

omnem quoque decimam secundum

30

et

boum

castella et

et

et

puas res

gualdum de Catino,

canones,

et

portuum redditus

et utiles

vel

damnum

non tantum cum

fieret in

laicis

nentibus sed humillimis et

et

maxime monachis

totum monasterium melioraturum,

usum reducturum; de
Chron. Farf.

U.

et in

alieni se

futurum; preci-

quantum cum omni

congregatione se acturum; dominium castellorum non

35

xenia vel

mercatorum teloneum; nuUum castellum aut terram

daturum de quo suspicio

paria

se

laicis

emi-

daturum; ecclesiam

antiquum iustumque

obedientiis fratribus imperatis

nuUummunus
14

e.

329

CHRONICON FARFENSE

210

more symoniaco suscepturum,

tunc

repulsurum.

liarium

et

a se qui acceperit

suum

consi-

nos pastorem elegimus,

super

et

magna cum

caterva equitum illum bue duximus, anno incarna-

tionis Christi

millesimo nonagesimo, die quinta mensis

qui extitit in catalogo abbatum

sexta, bora quasi nona.

quoque

iunii, feria

tricesimus nonus.
e.

Huius nempe temporibus quidam Benedictus presbyter

330A

Albini

nem

nobilis

in

Utriculane, veniens

civitatis

viri

hoc monasterio, optulit hic

Berardo abbati, idest

portam Alaiorem, seu

et ecclesiam Sancti

ipsius casas et casalinas,

Angeli ante portam

suam

atque vineis portionem

Maiorem,

et in

fundo Leonis Minoris

cum Roccia uxore

Zaczonis

suas immobiles in castro

muros

modia duo

libras .xxx.

luccensis

in Oliveto

monet^

item,

^3).

et

filius

Rustici

vineam iuxta

domno Berardo

nis

vocabulo Sancte Marip

est ecclesia

quidam

domnum Berardum

quam Todinus comes

fati

iure

viri

non

defendendum

viri

comitatus Balbensis idest de

et

c.

330 B

dum

.xxx.

ecclesia
(i)

(2)

ecclesia Sancti lohan-

neque

in Consilio ut ipsa ecclesia

vel

exeat,

ipsi et

sed

adiuvent

||

contumeliam

cogant

et oblationes

Sancti lohannis vel

An. 1091; R. F. doc. 1123.

An. 1091; R. F. doc. 1124.

25

eum

ad

nos ad

ipsi ecclesie fecerit, et

emendandum

mortuorum

sive

vel secun-

qui fecerit

vivorum

huic monasterio tribuant,

(3)

de

heredes illorum; et qui-

non emendaverit secundum canones

alii

mo-

hoc monasterio concesserat, ut prp-

retinendum eam

legem, omnes

detrimentum.

abbntem de

huius monasterii

cumque eorum damnum

infra dies

in

sint in facto

et potestate

.x.

abbate secundo,

castro Galliano fecerunt convenientiam et obligationem buie

nasterio et ad

15

monasterio res

item, Ofredus

terram

filius

dimidium; unde recepit pr^tium valens 20

et

quo loco ab ipso constructa

in

item, Rainerius

concessit buie

Grecci^ W.

monte

Perosinp ubi dicitur Rasurum, qu^ sunt tabule

civitatis

facientes

sua

terris

fundo Salicto ad con-

('\

buie monasterio

concessit

vendidit et

de

et

in toto territorio Utriculano in

sive in plano, et de terra Populari, et in

cambium,

domno

ipsam civitatem iuxta io

infra

muros

foris iuxta

ad conversatio-

res suas et prefato

domum unam

filius

An. 1091

1092?

i^.

in ipsa

excepto

F.doc.

125.

30

CHRONICON FARFENSE.
aliquam particulam
et

omnia corpora sua

nisi

eorum

in pcclesiis

5 item, Rapizo

dendum

Boni

domno Berardo

cum omni

adiuvent nos ad

abbati ut

res Raineri!

filius

Zazonis

filii

modo

et

alienent nisi in

omnia hcc non observaverint, com-

si

bizantos romanatos

item,

C^).

Rodulfus

epi-

cum
maiori parte monachorum eiusdem monasterii refutavit huic monasterio et domno B[erardo] abbati per nostrum monachum
lohannem grammaticum omnem litem quam habuerat centra
scopus

15

.e.

et acquisitas vel

posse sint nobiscum ad recupernndum.

quod

hoc monasterio.

defen-

aliquid inde contrarium

et si

IO non vendant neque permutent aut aliquo

ponant nobis

non

has promissiones

lohannis

Crescentii et Ranerius

acquirendas de fundo Repasto.

conti gerit,

omnes

et si

.e. ^^\

retinendum

et

dandam.

componant huic monasterio optimos bizantos

filius

promiserunt

potestati subditis

in ipsis terris morientia in nullo cimiterio

Sancti lohannis sepeliant.

observaverint,

211

Narniensis

abbas

et

monasteri!

nos de rebus Petri presbyteri Farisinde

lohannes

filii

Torritam

et

et

Scage ubi

et

comitatus

^^\

Morinus

item,

et

Petri concesserunt huic monasterio res suas prope

dicitur Serra (^\

20 RusticeUi cum consortibus

monasterio

Cassiani

Sancti

loseph

item,

filius

suis

omnibus Guidoniscis concessit huic

domno Berardo

abbati res suas territori! Sabinensis

Reatini,

idest

||

castrum Antoni,

et

portionem

de

rocca Salicis, et de castello Colle Longo, et castellum Vecclum,

et

Petram Baldam,

25 item, quidam homines

sionem

et

et

sua eiusdem

cum Rosa

castelli ^^\

uxore sua

et

et

et

de fundo Palatiano,

de fundo Cerreta,

Maio,

et

et

de

et

et

domno

(5).

Berardo abbati

Ildebrandus

Franco presbyter

suam de

filius

filius

eorum

castello Stron-

de fundo Lepozica petias

Campo

de fundo Pedicinulo,

et

item,

concesserunt huic monasterio portionem

30 coni,

castellum Vulgarecta

de castello Terraniano fecerunt promis-

obligationem huic monasterio

de portione
Odelerii

Aqua Meza,

de

et

de

Adam,

et

.vii.,

de fundo Monte

de fundo Tassenara,

et

de fundo

Fabrice, et de fundo Canapine, et de fundo Valle Ovellana, et

An. 109 1; R. F. doc. 11 26.
(2) An. 1091; R. F. doc. 1127.
(3) An. 109 1? 1092? i^.F. doc. II 28.
(i)

(s)

An. 1091? 1092? /?. F. doc. 1129.

An. 1092; R. F. doc. 11 30.

(6)

An. 1092; R. F. doc. 1131.

(4)

e.

331 a

CHRONICON FARFENSE.

212

de fundo Palombara

tionem

^^\

quinque

abbati, et

omnibus rebus

ex

et terris

et

domno

B[erardo]

iurisiurandi vinculo, de

firmaverunt

eis

Arnolfi fecerunt refuta-

monasterio

obligationem buie

et

omnes

item,

huius raonasterii a flumine Narico usque

ad civitatem Spoletanam, ut

numquam

amplius faciant litem vel 5

neque

molestiam centra hoc monasterium aut missos nostros,

quod

neque heredes eorum.

ipsi

componant

verint,

romanatos mille

auri optimi

Bono

raldus flius Benedicti qui vocatur de

vineam

nasterio terram et

anathema

perpetuum

^^\

mo-

ad Sanctum Vade

qui subtraxerit

io

ipsa

quidam bonihomines

item,

fecerunt sacramento firmare

de Catino

331 B

in

item, Be-

^^\

concessit buie

Romam

urbem

extra

lentinum, et ad pusterulam de Pila, et

cella sit

omnia non observa-

hec

si

per

lohannem de

Itta

II

et

Petrum de Amato

dum] abbatem de

et

ipsis

Corbonem de Drogo ad domnum

B[erar-

rebus qup huic monasterio pertinent

in

15

cuncto vocabulo Rescaniano, ut quocumque tempore interrogati

fuerint de abbate vel preposito huius monasterii,

palam dicant

tent, sed

huic monasterio

cessit

domno

et

Rustici et Ugolinus

germanus

et

domno

B[erardo] abbati portionem

rocca Tanci^

de Catino, et Luco,

et

consensu

aut

suam de Catino

Consilio

vel certa

et

qu^

ibi

20

modo habemus

Luco,

et

sint in facto

meditatione ut

damus nostrum derictum de Catino seu Luco

nentiis,

filius

eius concesserunt huic monasterio

B[erardo] abbati portionem

in

suam

item, Senebaldus

^5).

promiserunt atque sacramento firmaverunt, ut non

neque

eas occul-

item, Guillelmus fihus Leonis con-

(4).

et

non

eorum

et

perperti-

vel deinceps acquisierimus

25

senioribus vel a minoribus hominibus, et adiuvent nos retinere

et

defendere contra

fidem.
auri

quod

optimi

monasterio
letano iuxta

(i)

(2)
(3)
(4)

An.
An.
An.
An.

(^).

si

omnes homines nostrum derictum

non omnia observaverint, componant

item,

Arnulfus

filius

xMartini

domno B[erardo] abbati res

Aquam Marrubiam (7). item,

et

1093; R. F. doc. 1132.

(5)

1094; R. F. doc. 1133.

1093? 1094? i?.F. doc. 1 134.

1093? 1096? K.F. doc.

135.

(6)

per

bonam

libras .xii.

concessit

suas in

Nicolaus

huic 30

ducatu Spofilius

lohan-

An. 1096? 1097? K.F. doc. 11 36.

An. 1096? 1097? 1099? R. F.

docc. 1137, 1138, 1139.

(7)

An. 1094? 1095? K.F. doc.

140.

CHRONICON FARFENSE.
nis

Gualabruni refutavit

Limisanum

item,

(').

213

monasterio res suas infra castellum

liuic

Marro

Dodo

filius

Purpura

et

filia

Fai-

donis concesserunt buie monasterio res suas in ducatu Spoletano

ad Maltinianum,
5

tercentorum

in

et

^^\

item,

monachus, qui fuerunt

Staquano,

Adam

et in

de Nigra,

Facciano

et in

medietatem

item, Benedictus

(5).

Crescentii et

Giramba uxor

domno

B[erardo] abbati res suas

Otriculani, idest quintam

tatus

de castello Civitella
fecit

20 Malliano

et Civitella contra

homines,

et

et

lohannis

lanulp

et

^^\

cum

et

acquirenda

papam

regem

et

et

de

pertinentia

in

comites

et

omnes

et si

optimi

^^\

hcc non obseritem, Lidenus

consortibus suis concesserunt buie monasterio

filius

item,

castello

Cornu,

Crescentius

(9).

<^7).

loseph concessit buie monasterio res suas,

sextam portionem de

Sabinensis

An.
(2) An.
(3) An.
(4) An.
(5) An.
(i)

Ala-

et

et

medietatem de

castello

presbyter

item. Franco

filius

castello

Baio quod vocatur

cum

consortibus

30 concessit buie monasterio ecclesiam Sancti Laurentii

ritorii

filius

domno Berardo
imperpetuum per bonam fidem

libras triginta auri

medietatem de

Paterno,

monasterio

Berardo abbati portionem suam de castello Alatro

item Rainerius
idest

filius

portionem suam non donent neque concambient aut

componant

domno

de ec-

castello Maliano,

rebus Carbo

vendant ad detrimentum huius monasterii;

vaverint,

buie

portionem de

suis

acquisita

et

Sabinensis et comi-

promissionem buie monasterio

adiuvet nos retinere

res suas,

item, Ofridus

territorii

de quibus

(5),

una cum beredibus

abbati, ut

(^\

concesserunt

eius

Petri dia-

filius

Catino ad Corolianum,

in pertinentia de

Stepbani duas portiones

manni

25

illius ter-

buie monasterio

clesia Sancti

filius

loseph

cuiusdam lordanis ne-

fideii|commissarii

lo coni et Rosa uxor eius concesserunt

et

et

Sabinensis, hoc est tertiam portionem in pertinentia Collis

ritorii

15

monacbus

prcsbyter et

losepb, concesserunt buie monasterio res

potis predicti

et

modiorum

rigu de Viti

suis

in Sala ter-

Savini concessit buie

1095; R. F. doc. 1143.

An. 1097? 1099? i^.F. doc. 1 147.

An.
1097? 1099? /?. F doc. 1 148.
(7)
An.
(8)
1097; R. F. doc. 1149.

1096; R. F. doc. 1145.

(9)

1095; R. F. doc. 1141.

iog5; R. F. doc. 1142.

1097? 1099?

i^.

F. doc. II 46.

(6)

An. 1097; R. F. doc.

11 50.

e.

352 A

CHRONICON FARFENSE.

214

domum

monasterio res suas in pertinentia de Gaviniano, idest

e.

$32 B

infra
et

ipsum castellum,

||

cum

plurimas res

et alias

Ruiano,

silva in

ad fontanam de Cerreto, et in pantano de Gaviniano, et in

Kasarini

^^\

item, Lioto prpsbyter

filius

lohannis de Scage

cum

consortibus suis concessit huic monasterio res suas in Escage, et 5

in Rocca, et

Caput Tyberis,

et

Forfungi, et Geniperito, in opus

Sancti Nicolai de Forfungi ^^\

Igitur prpdictus

domnus Berardus

Florentinus abbas secundus

in huius prelatione regiminis confirmatus, eos qui pr ilio de istius

honore abbatie studuerunt, exosos habere c^pit

quibusdam etiam plurimas

abiecit.

dam

et a se repellens

io

quos-

iniurias irrogavit.

vero illorum Deus percussit et morte detestabili ac repentina

obire

denique Sarracenum qui habitum monachicum ami-

fecit.

serat, et

fuerat,

vel

menses

.111,

communione

sancta

interire, et sine

post

illius

infra dies plus

fieri

tribuit,

[non tamen ad

quoniam tenacissimus

illud

atque in obsequiis

mentis vero vel eius

veruntamen scribentem ho-

extitit.

ebdomadarum agendis

aliis

stilo inti-

perfciendum aliquid sumptus 20

norifce se prius diligere finxit, et ex cibariis suis

ravit,

oportunitatibus

plurimum hono-

pepercit.

in vesti-

non benignus sed nimis

non multo post autem,

erga illum extitit pigerrimus.

minus

annuit cartarum mirif-

opus, sicut in prephatiuncula eiusdem operis veraci

mavimus(3).

15

attamen

honoris sublimationem.

idem abbas postaliquantum tempus hoc

cum

qui noviter conversatus

huius negotii mendacissimos auctores, absque penitudine

vidimus

decem

lohannem quemdam Langobardum

sicuti

25

servum inutilem illum habens, velut exiguum mercennarium suc.

3?5A

perflue minabat, et in
nicis

hoc monasterium desereret

tamquam vagus

(2)

(3)

afflii'gebat variis fatigabilibus,

tyran-

ac importabilibus iussis, plurimisque molestiis angustiabat,

ut et opus et

(i)

tantum

ac

profugus pergens

An. 1097; R. F. doc. 1151.

An. 1099; R. F. doc. 11 52.
Nel testo si legge a margine

fino alla

aHena cenobia

in

et

secederet.

e.

334 b

il

nota seguente scritta per quanto pare

verso il principio del secolo XVII : De-

suntplura qu? habebis in Regestum

cinum. 1154. Infatti da questo punto

affatto o solo
tre

il

non

tamen 3^

testo stato in parte

eraso e nelle rasure non

la

ipse

con gran

si

pu leggere

fatica.

Inol-

Regesto contiene alcuni altri passi

inseriti nel

da R. F. V, 155

Chronicon.
tutte

le

Traggo
mancanze

notandole fra parentesi quadrate.

CHRONICON FARFENSE.
abbas in

non adeo

dilectis

sibi

215

subditorum

crudelis existebat, et

crimina favoraliter operiens, non eos in dedecus pervenire ma-

quoscumque vero monachos

leb:u.

eligebat,

sacramentum evangeliorum

inter nos

autem dissentiones

secretioresque

sibi familiares

vel fidem ab eis

vel contentiones videns,

exigebat.

non sedator

sed amplius existebat animo accensor et provocator.

denique

antique consuetudinis plurima mutabat, et quasi libera utens potestate,

hanc congregationem.

suis iussis sepius contristabat

cramentum quoque quod nobis

iuravit in nullo penitus observavit,

IO et utpote fallacissimus, in veritate et

se etiam

pannos pretiosissimos

vero volebat

ut vorator gulosus et

in

promissionibus non

cenodoxus distrahebat,

autem abundantium

etiam consuetudinis

bona filiorum

ditius

depredator

qualibet

sione

et

fuit

vilis-

villanorum

plurimorum occa-

minimus depopulator, bone

sublator.]

Ilperini, scilicet

extraneam

gestiebat.

subsistentium

non

et

nos

quoque

multa

et

stetit.

insolitos,

vilissimos.

et

simamque super nos doctrinam inducere

15

ordinis

nostri

et

indui

despicabiles

sa-

castella

et

omnia

que per cartulas con-

castella

.vi.

quippe

cessionis buie contulerant monasterio, pavide latenterque amisit

20

et retinere neglexit,

turum

legaliter

faciens

cum

damnabile.

Rainaldo comite pactum in

nomina sunt illorum:

vero

[hec

fu-

Trebul^, castellum de Hilperino, castellura de Ginestra, podium

de Pizo, podium de Cauda Moza,

castellum de Hugo], item,

et

omnia bona filiorum Guidonis, que sunt

castella

.vi.,

[idest ca-

||

25 strum Antoni,

roccam de

Aqup Meze

Vecclum, Petram Baldam,

non

et terras sive

culani, et

multa

incuria et

antiquitus

contra

podia atque

pigriori negligentia
et,

[latenter

Vulgarectam],

et

Rainaldi

castella

comitis

immobilia que acquirere potuit,

alia

30 noviter spernebat,

Collem Longum, castellum

Salice,

[ut

amisit,

quoniam

cupidus insatiabilis

cottidie

ceu

mercator]

nostrorum libertatem preceptorum

terras

nec
Auri-

damnabili
acquirere

pecunie,]

adeptas

scriptitabat.

quod

agere

videbatur,

in

quibus continetur, ut nullus abbatum audeat inscriptiones exercere

libellorum vel precariorum nisi prius ab imperatore confirmatus,
24.

Tadino

Dalla

e.

_jjj

fin verso la fine della

e.

^^4

la scrittura

sembra del monaco

e.

553 b

CHRONICON FARFENSE.

2l6

anteriorum etiam anathemata

a catholico pontifice coiisecretur.

abbatum

vel

seniorum pr nicbilo duxit,

cum excommunicationis

et arcibus

obligatione pr huius ecclesie

oportuna renovatione destruens violavit

[de

quo

est,

scilicet

quod tenellum pueruni

cuius

et

cum

et

cocta

visio terribilis visa

membra

ruinutatim incisa

cum hpc

assistentes,

in-

huius intuerentur crudelitatis finem, videbant quod iam

gressi, ut

panem

in cerebro pueri intinctum

assa-

iterumque paulo post

viderent, foras fugerunt prp stupore.

334 A

infregit.

innocentem coctum

pene devorata haberet, quidam ante illum

e.

corrumpens

quadam nocte

videlicet prefato abbate

tumque comederet.

constitutum de campo

et

avide manducaret.

et

io

cum

||

coram cunctis

hanc quidam

frater in capitulo

sionem,

suppresso nomine, idem ipse, ut credimus, abbas,

illius

veritatis spiritu

et

compellente, interpretatus est dicens

omnes, quia

sciatis

ille

de quo h^c visio

rebus pessimis ac nefandis

in

damni

sunt, et

reterret somnii vi-

manum

domus

fuit,

Pro certo

est vir mortis,

huius et mei gravissimi

quod qui noverunt

tenet flagitiose.

15

cognoverunt hanc Dei iudicio prophetiam ab

ilio

mirati
fuisse

ignoranter prolatam.]

cum omnes

Post hpc autem

seniores maiores atque minores

20

huius sancti conventus de huius monasterii vetustissima defectione

causarentur, et

de novi monasterii

monte constructione

in

hoc super nos eminenti

assidue ratiocinarentur, plurimi etiam

norum civium magnates hoc votis omnibus

vix quasi compunctus et hominum favoribus
constitutionem

cum anathemate

auctoralique

niterentur,

Romatandem

coactus, hanc fecit

25

excommunicatione

pr novi in monte hoc monasterii constructione:

An. 1097.
do

ordin^^'^

chies7Tla"coruzione dalle fonda-

menta

di un nuovo
monastero.

[Notum

omnibus sub nomine christiano viventibus suarumque

rcdemptionem

iTi^rum
^^^^^^^

sit

in Christo habere cupientibus,

quod nos

scilicet

ani-

Be-

Dei gratia Pharphensis abbas omnisque eiusdem monasterii conventus,

3^

interveniente beata
divina inspirante
virgine
gratia
genitrice ac semper
et Dei o
r
o
r
o

Maria, corde et animo atque irrevocabili voluntate

insuper et totum monasterium in monte hoc a fundamento con-

renovare.
struere.

suam ?cclesiam cupimus

et

hoc beat? Mari? voluntate atque quorumdam Dei fdelium Ro-

manorum, quorum nomina Deus scit, iuvamine et exortatione incipimus, ac 35

tantum et tam admirabile opus Dei omnipotents auxilio atque omnium eius
fidelium adiutorio explere

confidimus.

quicumque ergo huic sancto operi

CHRONICON FARFENSE.
aliquoa adiutorium

peccatorum suorum remissionem, de quibus v?ram

fecerit,

p^nitentiam habuit vel habiturus

per merita sanct? Mari? et

est,

servientium famulorum orationes optinebit.

tantum opus irrevocabiliter

credant, nos

modo usque ad certum finem

vel

impedire

luerit

luda

dlgnitatis,

Dathnn

et

IO habeat,

cum

et

relinquere,

et

Abiron atque Herode, Caiphan

impedimento, ut non

simo

hoc actum

amen.

.xcvii., indictione .v., epacta

f Romanus

firmavi.

conc.

kalendas

.iir., .1111.

et

monachus.

Johannes diaconus

Oddo

pr?sbyter et monachus.

Anserius

20

et

Adam

monachus.

I^arolus diaconus et

25

pr^sbyter

et

conus

monachus.

et

Leo pr^sbyter

Gezo diaconus

et

monachus.

pr^sbyter et monachus.
et

30

monachus.

nachus.

Gentilis diaconus et

Guido diaconus
diaconus
et

et

^^ nachus.

et

et

sbyter et monachus.

Adam
40

monachus

pr^sbyter et monachus.

Roccio diaconus
et

et

monachus.

monachus.

Cbron. Farf.

H.

mona-

Silvester

Oddo

pr^sbyter

momona-

Rainerius pr?sbyter et monachus.

et

et

monachus.

monachus.

Rainerius diaconus et

Joseph pr?sbyter

mo-

monachus.
Atto pr?-

Berardus pr?sbyter

et

Atto pr^sbyter et monachus.

Garbo diaconus

et

monachus.

monachus.

Gaudentius pr^sbyter

Stephanus diaconus.

et

monachus.

et

monachus.

et

Petrus

Karolus diaconus

Berardus pr?sbyter

monachus.

Atto pr^sbyter

et

Rainerius diaconus et

monachus.

et

et

monachus.

et

Odemundus diaconus

Atto pr^sbyter

dia-

Baroncius pr?sbyter

monachus.

et

Benedictus pr^sbyter et monachus.

pr^sbyter et

pr?sbyter

et

monachus.

Amabilis

Bernardus

Gislebertus diaconus et

monachus.

et

mona-

monachus.

Bachus pr^sbyter

monachus.

Berardus pr?sbyter

Atto pr^sbyter

et

Albertus diaconus et monachus.

monachus.

Rainerius pr?sbvter

diaconus

monachus.

et

monachus.

monachus.

monachus.

Dono

monachus.

monachus.

et

Berardus diaconus

Hilperinus diaconus

chus.

et

Girardus diaconus

Porfirius pr^sbyter et

pr?sbyter

Atto pr^sbyier
et

Be-

Gregorius

Dodo

Johannes pr?sbyter

monachus.

et

monachus.

et

monachus.

Beraldus diaconus

Rusticus pr?sbyter

Petrus

Johannes pr^sbyter

monachus.

Rusticus diaconus et monachus.

monachus.
chus.

et

atque con-

Petrus pr^sbyter et monachus.

monachus.

monachus.

pr^sbyter

et

monachus.

et

fieri lussi

Liozo pr?sbyter.

Johannes pr?sbyter

Maifredus pr?sbyter

Nicolaus pr^sbyter

chus.

monachus.

pr?sbyter et

f ego

iunii.

monachus.

et

pr^sbyter et monachus.

rardus pr^sbyter et monachus.

pr?sbyter et monachus.

atque pen? totius

Pharphensi claustro, anno Domini mille-

.1111

prior.

traditore

digne satisfecerit, subia-

nisi

Berardusabbas cum omni congregatione Pharphensi hoc

15

cuiuscumque

Pilato participationem

et

inferiori perpetualiter ardeat,

est in

omnipo-

cum

perturbare,

fiat,

unquam

hoc opus studiose vo-

et

suo

excommunicationis novi ac veteris Testamenti,

ceat.

fideles firmissime

vel post nos vivens,

et

assidue

sibi

placuit nobis sub Dei

ita

nostram liane voluntatem

eis in inferno

omnes

et ut

incipere, et inceptum nullo

quicumque nunc

tentis pr?cepto firmare, ut

ordinis

217

et

Benedictus

Benedictus pr?sbyter.

monachus.

Johannes

Beraldus subdiaconus.

14*

Ba-

CHRONICON FARFENSE

2l8

Berardus subdiaconus.

monachus.

Bibianus subdiaconus.

Hugo subdiaconus

Transmundus conversus.
et

Dodo

nachus.

Suavis conversus.

monachus,

Beraldus pr^sbyter.

Gregorius pr^sbyter.

mundus

Atto pr^sbyter

pr^sbyter.

Atto pr^sbyter.

Ricardus conversus.

monachus.

Hugo

pr^sbyter.

Torestanus

mo- IO

et

Berardus puer.

pr?sbyter et monachus.

monachus.

et

monachus.

et

Trans-

Randuisius pr^sbyter.

Johannes peccator pr?sbyter.

Hugo

Macharius subdiaconus
et

et

Gentilis subdia-

AzoHnus conversus.

Tebaldus conversus

Terandus

Sebastianus pr^sbyter.

subdiaconus

Joseph conversus

Johannes conversus.

conversus.

subdiaconus.

Rogerius subdiaconus.

Johannes conversus.

Azolinus conversus.

conversus

Adelbertus

monachus.

et

et

Placidus sub-

Berardus

Adelbertus subdiaconus.

monachus,

et

Berardus subdiaconus

subdiaconus.

monachus.

et

Rusticus subdiaconus.

Nero subdiaconus.

monachus.
conus.

Bonifacius subdiaconus.

subdiaconus

Rainaldus

diaconus.

Bartholom^us subdiaconus

Guiccio subdiaconus.

roncius diaconus.

Bernardus

pr^sbyter.

TetaJdus pr?sbyter

mo-

et

^5

nachus] (0.
An. 1097

rendite d! quattro

&
3.1tr6
7a\1 adella
u koY!
badia
rendite
alla rinnovazione e
costruzione della
chiesa e del monastero ordinate nel
documento precefastelli

nomine domini

[In

L' abbate Berar-

Mentis
*

animo

ego Berardus Dei omnipo-

nostri Jhesu Christi.

nutu Pharpbensis c^nobii humilis abbas, ob

*
*1*
*1

1**
admtorium m

renovatione

ct in

hoc mmistrantmm,

'

iti

nove ecclesie

sciJicet

omnium ?quo
monasterii hums opens

meorum

et

huius cacumine montis constructione, peri

in

20

fectam cunctorum acQuirendam peccaminum remissionem, ordinamus atque

disponimus,
nullo

qualiter

modo unquam

hoc opus cum Dei adiulorio ad perfectum ducatur

et

negligatur nec, quod absit, aliquando relinquatur.

in

magno operi omne servitium, omne debitum, omne

omne tributum de .1111. castellis nostri monasterii, 25

primis concedimus huic

obsequium,
idest

de Phara,

redditum,

de Postmonte, de Arcibus, et de

mortuorum

exceptis

equitum
ipsa

et

manualiis conventus,

omnia fega

Campo

Sancti Benedicti,

oblationibus et manualiis qu? solo conventui conservamus,

exceptis equitum fegis sive beneficiis, ex

et

et

omne

opus constituemus.

si

manuaha

et

poterimus,

videlicet

alibi eis

concambium dabimus,

infra pr?fata

castella ad

hoc perficiendum

concambium

vel per

redemptionem adimplere

decimam decim?

exceptamus tamen ex

cedimus,

et

quondam

in hospitio nostri monasterii a nostris antecessoribus

item, cellam de

teloneum mercati,

rum

totius abbati?.

Roma, cum Sancto Sebastiano

item, molendina

flumina posita, pr$ter

illa

D?mone

faciant in

(i) R. F. doc. 115 3.

.xii.

qu?

eis

concessa fue-

in Flaiano.

item,

Pharph?

Cur-

Inter Criptul? et

sive

3J

.xxxvi. molendina qu? conventi in pr?fatis aqua-

vocabulis pr?diximus danda.

de Petra

sata-

de omnibus etiam mortuorum oblationibus decimam ibidem con-

gemus.

risii

jO

similiter de scriptis pr^cariis sive libellis et pignoribus

faciemus, idest aut per

runt.

de beneficiis

quibus,

item, statuimus de calcariis, ut

uno anno

calcarias

.11.,

de

homines

Scandrilia

.11.,

de

40

CHRONICON FARFENSE.
Ophiano
Salisano
ciniano

niano
5

de Rocca

et

Limisano

qua

concedimus.

luntate

minuendum,

amen.] (0

cito

tamen

in

ebdomadam

equitum personas.

idest

aliquid

si

h?c omnia beni vola vo-

augendum

super his

relinquatur opus,

vel

est

minuere

ex

eis

utiliter cu-

sub divina institutione

et

adiutorium vel con-

Domini omnipotentis clementiam

defecit

in ilio

firmiter

flagi-

statuerit constitu-

bona voluntas

in operatione.

velut tedium s^stinebat, et opus ecclesie negligens incipere

abbatie

[quam non,

ut

renovationem coUigebat, sed in proprios

li-

reddendi dationem.

tributi
||

fnxerat, ad ecclesie
bitus vel

omnes

huius tamen operis occasione per

homines imposuit

consanguineorum usus dispergere

denique

festinabat].

pr eo [maxime] quod [opus hoc aut quamlibet monasterii

congruam

litatem

incipere

vel

agere

negligebat,

extra bona huius cenobi! sine retractione divastabat,

non

qui

ipsi

sursum

ex quibus exceptamus solum-

expleant.

autem hanc prefatus abbas

formidabat.

25

Terra-

omnes ebdo-

huic operi attentius per totam

constantissime rogando

tamus.

nam

idem

asinis suis

castellorum per

quod quicumque confirmans custodierit,

et

20 tionem,

et

de Buc-

administraverit, perpetuis ut benedictionibus ditctur firmissime

optamus,

Licet

.1.,

de

.1.,

annthema quod exinde concordi fecimus voluntate omnimodis

confirmamus.

bonum

Quinza

calces factas

cum

Consilio potius nostri conventus augere vel

stabilimus, et

silium

et

et

de podio Catino

.111.,

quarum

.11.

alias festivitates

verumtamen ne ipsum

rabimus.

15

et

de Caballaria

Tribiliano

ebdomadas

modo honorum homnum,

.1.,

de Cerreto Malo

.1,,

homines succedant,donec omnes homines unius-

finita, alii .xx.

castelli singulas

Pharphi;:

omnium hominibus

de

homines veniant,

.xx.

cuiusque

et

de Tribuco

.11.,

istum ferant.

insistant.

de Agello

.1.,

dominicas dies vel

fecerunt per

montem

Caput

de

.11.,

Monte Operis

de

.1.,

et

madas

10

Montaliano

et

219

et]

intus

uti-

vel

quidam [hoc]

ferentes huius congregationis fratres, de monasterio recesse-

30 runt,

et

cum

aliquibus capitaneis vel civibus

Romanis

[fidelibus

aliquantis zelo rectitudinis] satagere moiiebantur, ut, [salva

domni

imperatoris ^qua fidelitate,] compescerent predictum abbatem ab

huius

monasterii

divastatione,

cerat, rationabiliter

^^

eum

sacramenti

[et

quod

nobis

fe-

facere recognoscerent prevaricatorem, et

ne amplius domus hec per illum dissiparetur studerent,] donec

(i) R. F. doc. II 54.

Questo do-

sti

due documenti non

cumento non ha note cronologiche

seriti nel

ma

asse-

gesto

Que-

alla storia del

pare

evidente

che

debba

gnarsi alla data del precedente.

Chronicon e

li

si

trovano

in-

tolgo dal Re-

perch mi sembrano essenziali

monastero.

3?4 B

CHRONICON FARFENSE.

220

domno

imperatori fideliter intiraarent.

quadam

ratione]

[Deumque omnipotentem, ut
Genitricis domus dirigeret utilius,

differentibus,

illis

causam sup gloriosissime

ipse

sed [ad hec perficienda

tandem

assiduis suspiriis et precibus frequentissimis supplicantibus,]

prpdictus abbas, a plurimis [de negligentia correptus,] coactus in-

magnum

cohavit in

monte

prascriptas

constitutiones, statutis operariis, iussit

totis nisibus

ecclesie

Deus omnipotens,

sed

laborare.]

nunquam

aliquando iudicia sunt occulta,

sue melius

tentis

emendaturum

se spopondit

sacrum munus

infra os eius

ceptum sed
sum.

deinceps foret victurus, in

sed die altero, omnipo-

est

ieiunii,

namque cum

immissum, non

cum

interius

re-

abundanti saliva repul-

mortuus,] anno dominice

bora quoque sexta

15

est] subito [pr^-

communionis.

esset

per dies

si

foras est continuo ab eo

continuoque

io

extremo positus,

in

millesimo .xcviin., mensis martii die .xxv.,

caput

petere sciamus

nam

Dei iudicio [occulto, prius abunde pastus,

focatus, et] obit [sine sacrp viatico

quidem

[cuius

quam

iamque

est.

ore penitens compungitur, [et

omnibus

et

causam Matris integerrime,

providet

quinque febribus correptus

satis

diligentius

finem imposuit actioni prodiga.

prefati abbatis

su-

vero iniusta,] qui mise-

ricorditer consuevit nobis tribuere meliora

dona quique

secundum

opus, [atque

feria

incarnationis

etiam

20

post

.vi

diei.

Huius quoque abbatis concessiones de huius rebus monasterii

iam

factas hinc
e.

355

In

villa

pr solidis

in

Bucciniani

Turano modia

modium

donis

modia

.11.

in Cutri

res et

23.

.v.

.xii.

.1.

quasdam

Quadrivio modia

modium .1. et
et medium pr

solidis

pr solidis

modia

.11.

in

.viii.

.xiii.

in

pr solidis

.x.

viginti duobus.

in

.11.

item, in Canni-

questo punto fin verso la fine della

e.

in

.vi.

Montopulo
.11.

monte Car- 30

et in Sorbiliano

pr solidis

.viii.

Ortisiano

et in

rivo Torto

.xx.

in

pertinentia

solidis

Jj6

25

pr so.xii.

Nazano modia
in

.xv.

pr solidis

sextaria
solidis

medium

et

.111.

pr solidis

aquimolum ad Scoplum pr
Da

sextariorum

res

pr pretio librarum trium.

et sextaria .vini,

modia pr

.1111.

fideliter.

Cannitulo

Serrano modia

tulo

curemus
concessit

in

.xxiiii.

in

lidis .XII.

referre

la scrittura

cambia

di

nuovo.

CHRONICON FARFENSE.
Terraniani et in Acutiano

librarum trium.

Sanctum Paternianum modia

Cornazano modia

et

medium

tria et

Peneta concessit pr equo solidorum

sonis,

et

modia

.V.

phani.

Carboniano modia

in

res, exceptis

et concessit
Il

in

Limi-

.xl.

medium

domum

modia

item, in Bezano

Ofano

modia

Rufiano,

loco pigneris pr solidis .xl.

et

Pulvinum,

in pertinentia

in

et Turri, et

Tribuci

solidis. X.

Monte Aureo pr

in

Bezano pr

30 ecclesia Sancte Lucie.

modia
dis

in

.11.

.xxv.
7.

modia

in

de castello Luco,

Supplisco la parola

aquimolum

dal relativo documento nel Largitorio a

modia

che
e.

Orti-

pr solidis .xl.
pr^tio

librarum

in

Ortisano

modia quatuor.

quasdam

.vi. et

et

dimidio.

item, ibidem
et

in

pr

in

res excepta

sextaria .mi. et

Pipiliano medietatem unius ca-

.xviii.

pr solidis .vini.

.11.

unum aquimolum

solidis .vini.

item, ibidem

Bezano

pr solidis .xxxiii.

pr caballo solidorum

salis

Sanguiniano

ad Caput Aque, et

Campo

solidis .xvi.

solidis .lxvi.

.111.

pr solidis .xx.

.111.

casamentum Zoculi pr
pr

.11.

clausuram, et in Plagie,

in Arci

.11.

pr so-

pr solidis

.11.

in Casarina et in

Alingiano, et in

Antiquo modia

item, in Bezano

modia

.vi.

pr soli-

Catino, et Cannitulo, et in Ponmanca net

testo

CCLXXXII

53-, b

in Agelli

vili.

in pertinentia Arci

in

e.

.xiii. et

Serrano modia

in

et

.v.

Ca-

.xv. pr solidis .xx.

item, ad molas Palumbi

siano pr solidis .xvi.

medium

modia

Moranula,

et

in

item, in Vulpiniano res pr solidis .xxx.

solidis. VII.

pr

pr solidis.

Turano modia

in Sorbiliano pr solidis .xl.

trium.

de Catino.

Bezano modia

in

solidis .Lini,

in

solidis. xii.

Vulpiniano, et

in

.11.

res de castello Vetulo.

pr

.11.

ad

Coroliano con-

in

ad Sanctum Gurdianum modia

pr solidis .XV.
in

modia

clausuram pr

in Sorbiliano

unum

pr bove uno.

.11.

infra castellum

item, ibidem

pr solidis .xx.

.xii.

Serrano

in

ad collem de Gurga modia

pr solidis .xin.

lidis .XV.

Tra-

duabus portionibus ecclesie Sancti Ste-

vallaria sextaria .vini, pr solidis .xx.

25

Agelli

de molis Palumbc [aquimolum]

pr solidis .xx.

io cessit quasdam

20

in

pr solidis .xv.

Sanctam lustinam tertiam portionem rerum.

et

tria,

in

siano, et Carpianello, et Lavina, et Acutianello, et casale

pr librabus tribus.

equo uno

dicitur Casalis res pr

et ubi

Sectininno modia .vin. pr solidis .xx.

in

Cavallaria et ad

221

B.

del

Cbronicon

togliendola

e.

336 a

CHRONICON FARFENSE.

222

Dono

Crescentii contulit in hoc monasterio.

filius

Rainucii

modia

pr solidis

pr solidis

eisdem

Rainerii de

filii

.11.

portionem quam quidam

Terraniani

pertinentia

in

et

tianillo,

clausuram pr

in Irculi

.VII.

nula pr solidis .xxv.

comitatu

in

modium

.1.

modia

pr solidis

.xvii.

tinentiis,

Turano modia

Valle Domnelle et in
caballo solidorum .xl.

modia

conis

e.

536 B

solidis

modia

sextarium

dium pr

Guesi modia

.11.

pr solidis

pr solidis

.1.

solidis

in

.X.

in

.x.

casale

loco pigneris pr librabus

modia

in

.11.

.viir.

Cavallaria pr solidis

pr caballo

solidorum

sextaria .xviiii. pr solidis .xvii.

Cavallaria

in

.XII.

in pertinentia

Fare modia

Verrucule sextaria

Hcc

in

.x.

modia

in Pinti et

modia

monte

modia

soli-

con- 20

Cillonis

Phare

Guinelde

.111.

pr so-

pr solidis

.v.

.111.

pr solidis .vn.
filii

Tophia, Nerula, podium Sancti Petri, Trebule, 30

castellum Ilperini, castellum de Ugo, Ginestram, duas partes de

Turricella.

29-32.

(i)

Le

Il

et in

castellum de Leto partem Tassonis

paragrafo Hec - Tassonis

scritto

laraizioni concesse dall'ab-

bate Berardo II

si

25

item, ibidem pr

sunt castella que de iure nostri monasterii possident

comitis Rainaldi

.11.

me-

pr

Campo

colle

in

15

in per-

.vili, et

.111.

medium

pr solidis .xv.

.111.

pr

.1.

in pertinentia

in Civitella
et

colle Si-

.viii."

.viii.

.xxvii.

.viii.

soli-

Cesarano modia

in

.xii.

pr

pr

.x.

ro

in Sextiliano et Verrucule sextaria .vini., et

solidis quadraginta.
in

in

Formosi modia

cessit res in

lidis

Rustici.

.xiiii.

in Cavallaria

.x.

per-

Bezano modium

.1111.

filii

Luco cum

filii

pr solidis

.11.

Formose mo-

sextaria

pr solidis

.viii.

Ofridi

in pertinentia Arci, et in Fisiniano, et in

dis .XVII.

modia

et

pr solidis

.11.

pr solidis

.111.

in casale

.III.

tinentia Arci
et

sextaria

et

.11.

modia

in Serrano

modia

casale Grassi

in

dis .VII.

Mia-

in

et sextaria .xiii.

.xiii.

Monte Aureo

in

medium

item, in Ca-

in casale

.xxiii.

Rescaniano portionem Ugolini

in

et

et

Utriculano res

de castello Catino

dia .V. pr solidis .xxiir.

Spineta

solidis .xxxv.

Crescentii, et castellum Cuphi, et quinque casales.

vallaria

in

et rebus,

castellis

in Cavallaria

.x.

portionem

et

trovano registrate

nel
e.

^^\

da una mano diversa.

Laraitorio dalla

ccxciiii

B.

e.

cclvuiib

alla

CHRONICONFARFENSE.
Quadragesimus autem

domnus Oddo

electus est

huius cenobi! prclatione

in

prpsbyter venerabilis(');

post solis occasum, sepulto

quem

^'

ipso die

maxime

^^^^

abes-

utilitatis fratres

sent,

quidam de confratribus sua quantumlibet conquirentes,

dam

vero intentione simplici

et

satum ex plurimo tempore,

qui-

improvisa festinantes, elegerunt

Longobardum quidem genere

sollemniter;

An. 1099.

regiminis

iam predicto abbate B[erardo], cum

prior huius congregationis et aliqui

5

223

sed nobiscum conver-

erat denique astutus et cautus

in

agendis negotiis, sive doctus prudentissime in litterarum studiis,

IO

nimiumque promptus, Omnibus

sociis compatiens,abilis, affectuosus,

videbatur

acquisitor

cupidus,

rerum

non modice avidus, nec

hunc itaque sublimatura

largitor superfluus.

prclatione, qui aderant precipui fratres per

omni conventui

fecerunt promittere

promissionem provide

in

assiduus,

scriptor et

infatigabilis

laborator improbus, et honoris

15

verumtamen rerum

gratulosus, vivax et decenter amabilis.

hilaris,

electionis

sacramentum

secundum

ut

in

inaniter

firmitatis

infrascriptam

nostro preesset regimine.

An. 1099

In
r

iratres

20

et

nomine domini

filiisque fidelissimis

Christi nostr^que

rando promitto
eiusque

domin? beatissima Mari? omni nisu

me

observaturum quod omnes

Genitrice

cunctis fratribus

episcoporum

et

munimen nec

modo

neque

in pr?sentia

Guilelmi, ut

et

capitulo

quorundam

nemo abbatum
nec per

scripti

campum

de Cranica,

mortuorum

oblationes quas

pr animabus fidelium concesserit, exceptis tantum dextrariis

modo

regimini iuste competit ac modeste.

I. Per tutta la e. ^^y A cambia di nuovo la mano.

met della e. ^^8 B la mano cambia di nuovo.

(i) Effigie dell'abbate

Oddone.

(2) R.

et

ma-

deinceps congrue addere co-

manualia de Tribuco, molendina qu?

habetis vel in antea facere poterimus,

la

in

auferre subscriptas res et

alieni tribuere,

vel in antea facere poterimus,

Consilio poterimus,

taribus vel qu?

coram

per aliquam donationem, idest: tota Tornari? manualia, et qu?

nualia de Phara, et c?tera qu? nunc sunt vel

SS

sub iureiu-

inferius subscriptas res

domnum Hugonem abbatem

venerabilium abbatum Odilonis

Campo habentur

muni cum

firmitatis,

audivimus anathema fecisse

terras a iure et regimine huius conventus,

in

/-

confirmo huic venerabili loco sanctoque conventui,

huius c?nobii audeat vel consentiat aliquo

30

huius glorios? Pharphensis ?cclesi?, et matris

sicuti ab antiquis senioribus nostris

25 coram

0[ddo,] quem vos

-1

frater

electum ad hums monastern regimen habetis, omnibus simul fratribus

sociis

Dep

...

11'

ego

nostri Ihesu Christi.

18.

Dalla

modo

Deus hic

et

armis mili-

per

omnia vero

e.

doc. 11 55.

}^j

Jin verso

(2),

L'abbate Oddo-

* giura
di

ai

monaci

serbare inviolati

suetdini

*"^'''

del

ino-

CHRONICONFARFENSE.

224

castella vel
c.

358A

boum

tot paria

castellum vero aut terram

teritis.

modo

manualia

nulli

unquam

non tam maxime cum

mecum

laicis

quam cum

meam

iustum usum reducere, iuxta

consiliario,
abbati?,

tuum

me

sentiente, permittam.

dictum

est,

me

gualdum de Salisano

ob?dientiis quas aliqubus ex

de

pr^terea, de

quantum secundum canones vobis

teloneum

vel mercati

et redditus

spondeo observare,

firmiter

aliquid volueritis indulgere.

His autem

ita peractis,

non equo illum

omni

attinet, et

vobis

meliorare, et in antiquum

possibilitatem.

laborare.

conventu.

nullum pr^tium accipiam more symoniaco, nec

fratribus dedero,

alquo

agendis,

utilitate

cum omni agam

affuernt, seu in capitulo

ad conventus utilitatem faciam

person?

aliqubus ex fratribus utiliter consi-

^cclesiam autem ac totuni monasterium studebo

et

suspect?

de pr^cipuis autem rebus pr monasterii

tribuam.

liantibus, ubi

||

habeatis quot iusta censura facere po-

legali

meo

alicui

decima

totius

omnes nostrorum
h^c omnia,

confirmo.

nisi forte

vos

communi

IO

porsicuti

assensu

per ista sancta Dei veridica evangelia.

non multo post quidam minus sagaces 15

Consilio de

morum

constanti benignaque probi-

tate subverterunt, et ab equi rectitudine fervoris quantocius aver-

terunt,

eumque nimis pavidum effectum cum comite

que socero pactum

in

firmitatis inire fecerunt, ut illorum suffragio

quoquo modo

honore

abbati^

modicam

etiam non

358 B

hoc latenter

quibus 20

roboraretur.

tutus

concessit pecuniani,

ornamentis

aliquantis

pignore posita.

ecclesie et veste principali altaris maioris in

e.

R. eius-

sine conventus notitia fecit, agens contra

et

mentum quod omni

quod nos

congregationi iuravit.

|!

et

sacra-

pcrcipientes

nimis condoluimus, et subiugandum comitibus hoc previdentes mo- 25

nasterium amplius pertimuimus.

loquebamur,

Oddonis

et

diu

consiliarii

aflicti

unde suppresse invicem

cottidie tractabamus.

sentientes, suaserunt

ei,

ut

et

hoc domni

armatam

equitum nostrorum seu villanorum ad nos compescendos

pavendos

in

itaque

est.

omnes
loco

hoc

A.

exegit per
est,

supra

Con

3 3

quod

et

manum
et

com-

factum 30

in capitulum venit, et ut

consentiremus electione propriam a nobis in ipso

manuum

notandumque

e.

faceret venire,

omnibus ex nobis coUectis

in sua

tiam, ut

monasterium

tristes

hinc

vim descriptionem.

quod eundem

hinc referendum

domnum Oddonem

ante abba-

retulimus, prudentissimum soUertissimumque ac

referendum

cambia di nuovo

la

mano

dello

scrittore fino

alla

35

CHRONICONFARFENSE.
loquacissimum nec non

pavidum

insensatum pene

oppignerare

cohercitus, excusavit se et

sed

fessus est.
trice

expectatus

guescere

manda vit

15

dicens:

ei

sepeliemus

'I

petiit

unctionem.

e.

39 a

Romanus prior qui tunc prcerat

Quia expoliasti dominam nostram Mariam,

autem, nec

sin

tibi

unctionem facimus,

magis

cimiterio, sed

maxime

quibus auditis,

quodam canonico

in sterquilinio te

doluit et ingemuit, et

clanculo

perungi,

durissime in visu quasi a sublimi femina

cesus.

est
tulit

et

prima quidem nocte,

famulo

fessus est

illisiones

altera vero

dicens:

Mea domina, non

recitatis

at ille

expoliasti
.

vigilia,

tunc

et ille

con-

dicebat:

his

autem

sed post biduum perdidit colloquium.

est

Dominico sacramento,

misterio, obiit quasi

cum

ostendit

Quis ergo operari ausus

Diabolus suggessit hereticis

siluit,

ille

tribus virgis acrius ce-

me?||

et illa:

communicatus

prius

unctionis inunctus

Ascensionis

ego

feci

tunc quidem

verumtamen

Quare

di-

evigilasset, inter-

inflictas in corporis dorso, et

quod quedam prpcelsissima femina

eum
hoc

vulnerum

re-

ipsa visione inter fla-

Mea domina, mercedem. et cum

eum famulus cur in somnis vociferasset.

25 eidem famulo

est

in

rogavit

se

virgis

deprecantem lacrimabiliter eam qup se cedebat, atque

centem

debat

custodienti

eum

noctibus

tribus acerrimis

hec, et depr^catus est illum, ut sibi subveniret.

nocte idem custos pervigil audivit

gella

et confratribus

sed hec prestolando, tribus

ignorantibus penitentiar.

30

egrotare et lan-

diutissime

iam quasi mente minoratus, quia factum emendare non poterat,

petebat

20

pro-

facti

illius

in capitulo referretur,

obieris, in fratrum

si

immo

admonitus,

biduo a Domini Geni-

differret,

demum

tunc

est.

huius ornamenta

conscium

se esse

cum emendare

ideo emendare stude.

nec,

non

famulante

ingraviscente autem languore

cppit.

cum

IO quod

sibi

postquam

denique

et quelibet ecclesie

quodam

fecit,

amentem atque

quasi

et

perspeximus.

cunctis

in

vestem beatp Marie

altaris

promptissimum vidimus, postea vero

et

tremebundum ignarumque

et

225

esset

nona bora

quadragesimus

in

in

sed

dominici

huius sacri c^-

nobii electionis abbatia, sepultusque est altero die, idest in eiusdem

SS solemnitate Ascensionis.
54. electionis]

Cos nel testo.

Chron. Farf.

U.

15

e.

339

CHRONICON FARF;ENSE.

226

[H]is vero relatis, ad superiora paululum redeamus.

[IJnterea

cum domnus Oddo

prefatus, ut pertulimus,

manuum

capitulo exegisset a nobis invitam

omnia

qualiter ad hec

contristati variis per-

non habentes oportunum,

tempus

turbationibus,

filium, qui tunc in

ipso de nostri

Ophida prepositus

Aschari

domnum

cum

imperatorem

io

itaque clanculo de hoc egressi monasterio

et per dies

post hec in dominici

sumus.

et

est nobis

iremus, et simul

erat,

apud

libertate monasterii

ad ipsum perreximus,
340 A

tunc visum

domnum Beraldum

ad

ut

scilicet

perfectius studeremus.

siluimus,

ad curiam domni imperatoris intimanda

pergere possemus inter nos tractabamus.

utillimum consilium,

in

descriptionem de sue

quidem valde

abbatie confirmatione, tunc

iam

cum

.xiii.

ilio

Ascensionis

die,

Ophida morati
que tunc eve-

nit .XIII. kalendas maii(^\ post missas etprandii refectionem,legatus

illuc

ad nos venit,

domnum

dicens

Oddonem

obisse

abbatem, 15

qui etiam ex parte confratrum nostrorum precipuorum nobis retulit

mandatum,

domno

ut

nusquam pergeremus, sed ad eos simul cum

cepimus, et ad urbem Reatinam die iam dominico deve-

reverti

ubi iterum

nimus.

ad nos

autem

denuntiaverunt.

altera

rum equitumque

caterva

immunis

esset a

inquirere.

quam

die,

cum magna sociorum

omnes

tunc

nostro-

seniores in capitulum ve-

domnum Beraldum

si

symoniace dationis munere

tunc ipse omnimodis

munus

se

omnia 20

nobis obviante, in hoc monasterio re-

sumus gaudentes.

nerunt, et pr^dictum

cariores legati venerunt, et

omni conventu cunctoque populo nobis

prospera ac iocunda ab

versi

nos vero eodem die

Beraldo festinanter reverteremur.

dedisse, nec

de

abbatie honore

certatim

negavit nullum

ceperunt

omnino

cui-

promisisse, nec aliquem

daturum

qua vero professione ostensa, omni

pr se id se sciente fecisse.

placuit congregationi ut sibi certificaretur per testimonium sacra-

menti, et
buisset
e.

340B

adderetur ut

aliquis

si

promissionem, ipse

haberet.

deinde prefatus

eam

pr eo quamlibet

factam ha-

deinceps

evacuatam

ex

toto

domnus Beraldus cognatumsuum

(i) Il testo cos del Chronicon

no-

che

cadde

il

19 maggio, ossia

del Regesto reca .xiii. kalendas maii ,

ma

lata pi oltre a p. 227,

la festa

25

dell'Ascensione nel 1099

lendas iunii

.xiiii.

, e cos infatti
r.

17.

ka-

calco-

30

CHRONICON FARHENSE.
mine Berardum assurgere
super evangelia

conventus

fecit, et, scut

morosaque

pari voluntate

domnum

gimus
suimus

quod omnis

animo

plurimis bonis hominibus videns, benivolo

mox

vero

magno cum gaudio

elc-

hoc sacramentum quasi iam factum accipiens

5

deliberatione,

manu

petierat,

imposita, pr se iurare prccepit.

cum

congregatio

227

indulsit.

B[eraldum] super nos pastorem,

continuo po-

et

in sede.

Post hec illum petivimus humili fidelique depr^catione, ut be-

IO sicut eius
se

mores

regiminis

nigni

quod

optimc consuetudinis

fidei facere

gradatimque

ecclesiam

in

hec autem omnia

pimus sinaxim.

20

his ita peractis, decen-

(').

perreximus,

quoque secunda

jj

infra

hic venerabihs

cenobii

ig.

Dopo

le

sciate in bianco,

et

Ecco
.

si

il

testo della
,

legge nel Regesto

Indiculum sponsionis domni Beraldi electi.

In nomine sancte et individue Trinitatis. ego
diaconus

exiguus Farfensis
monachus, ab annis pueritie in hoc sancte Dei
et

domine nostre semper virginis

Marie cenobio nutritus, quem omnipotente

genitricis et

Domino disponente communi assensu rectaque

concordia cum omni populo electum ad huius
regimen monasterii habetis, vobis senioribus
et dilectissimis confratribus vestris in perpesociis

et

domnus

extitit

successoribus

filiisque

istius

^'^s''^'

e.

huius An.

Beraldus altioris

^^'"'"s

et castellis

mano.

ubiqueconstitutis, ad

gusti imperii fidelitate ipsique placentis prolis,

omnium vestrum

retineam, et ad

cumque

hic vel quo-

cmmisso commorantium monachorum sive fidelium famulorum,

orfanorum etiain et quam maxime viduarum
totiusque populi utilitatem congruam fidelissime regam et conservabo.

d
/

loco nostro iuri

p ^q^
\ xt
Nel
i

(2)

tjto
-

testo

che del

Regesto

zione V,

ma

rcgalisque

di

la-

honorem Dei omnipotentis eiu-;que intci^errime

j^^^^is et domine nostre Marie, semper salva
serenissimi domini nostri Heinrici semper au-

Farfensis ecclesie et fa-

mulis,

^J\

catalogo abbatum

in

coram Deo eiusque genitricis et perpetue virginia Marie domine nostre presentia
sanctorumque omnium, veraci spondeo prmissione, quod deinceps hanc abbatiam cum
omnibus membris suis, idest monasteriis, ec-

gloriose

iu-

.xcviiii., indictione .v.(*),

poi la scrittura ricomincia cambiando nuovamente

An. 1009.
promessa come

tnum

kalendas

parole infra Ascensionem dominicam vi sono nel cod. nove righe

(l)

frater Beraldus

.x.

Ascensionem dominicam

Quadragesimus denique primus

sacri

quc explenda

et

peracta sunt

rite

anno incarnationis Domini millesimo

feria

sui qui

quibus expletis, vespertinam ince-

erant dignissime perfecimus.

nii,

omnia observaturum

animo spopondit promissione, quam

iuraverant observassent antecessores

tissime

Regulam

dignaretur veridicam promissio-

b'bentissime annuit, et magis se

hac benignissimo

15

observationem,

iuraverunt antecessores, nobis per sanctam

alii

observaturum bone

nem.

et

^,11..

COSI

Chromcon

indicata

:ndi-

la

l'anno IO99 corrisponde

y,,
n

-ir

(3) ^ ^dasi la nota a p.

Sto

^t

del

volume.

226

di

que-

341 k

1099-1119.

CHRONICON FARFENSE.

228

secundum seculum prosapia

ac nobilioris

natus, et in huius scola

monasterii a sua pueritia nutritus, et litterarum nostro congruen-

tium ordini

populo
minis

fidelitate

cum

qui

omni

ab

regimen

bonaque huius mo-

libere exercere,

omnibus defensare frmissimeque per omnia

ab

somnis vidisse visionem narravit.

341

sanctum Euticium cum quo

Adam

eundem sanctum

etiam

avum eiusdem domni

viro dicentem

ipsi

abbati, innuens ut

consistere,

Manda

et

phensi

meam quoque

tiam suscepit, decentissime celebrare

Deo

que ipso die evenit

faciat, ut

auxiliante suis in causis habeat.

abbatis,

audiebat

io

nepoti tuo Phar-

destruat ydola lucosque

festivitatem,

tuere.

videbat quippe dormiens

Rodulf, cernebat

filium

scilicet

||

quandam

de quo in ipsa novitate prelationis quidam nostrorum se

in

abbatie

sacramentis confirmatus in huius honore cul-

et

cepit

fuisset,

nasterii

bene imbutus.

studiis

me

succendat.

quo abba-

in

tutorem suum

quod cum

is

qui vi-

15

domno abbati studuit referre.

erat enim
gnarus bene litterarum.
quam utique sententiam cum nos audissemus, sic interpretati sumus, scilicet quod iccirco a Deo in
savit audisset, surgens,

hoc regimine pr^latus

omni incommoditate

templum

infra extraque

consistunt, ut

queque nociva
infra

et

silvarum

situs

dulenter et

||

corri-

significantur, ut

nequiter agentes,

plurimi infra abbatiam frau-

domni

abbatis fortitudine perterriti,

etiam eius

a malignitatibus quieverunt; nonnulli

fugientes hinc discesserunt.

que omnia non multo 25

nam

post adimpleta cognovimus.

542 A

fiebant a

extraneis illatas huic monasterio oppressiones igni

concremaret, idest ad nichilum deduceret.

c.

incommoda

abbatiam potenter destruens

per lucos vero, quibus

quascumque ab

hanc ab

abbatiam

per ydola enim que infra 20

satagat purgare.

quibuscumque malignis
geret.

ut

est,

itaque

totius

pavore timidi

regimen conventus

maximam de nobis curam habere,

nam vestem altaris sanampliare.

cepit vigilanti studio perficere, et

ecclesi^que decus
ctp

Mari^

et

soUerter

plurima ornamenta a suis predecessoribus oppigne-

rata studuit recipere, et

ad huius honorem

nova quoque nonnulla acquirere.

equitum

et

3^

armatam

villanorum totius abbati^, qua

35. Sulla a di

qua

un segno

di abbreviazione.

ecclesie

manum

recoUigere,

super nos

raultotiens

ab

eius

35

CHRONICON FARFENSE.
predecessoribus perminitati
fecit

SLiis

temporibus.

quere ferebantur,

immunes vero
5

interea

aliqui

subditorum delin-

solummodo puniebantur et corripicbantur.

culpa cum iniquis minime condemnabantur.

ipsi

et

amovere

hic conquiesccrc et

quando enim

si

et sine

capitanii

sumus,

229

comites ac

fortitudincm

nobiles,

viri

cum non

expcrientes, aliquantulum a nostra lesione cessarunt, et

possent apertius, clandestinis machinationibus

monasterium exercere moliebantur.

mala contra hoc

unde factum

est,

ut,

huius bona ecclesie in||vadere sibique assumere, sicut erant

IO nequibant domni
oblationes

mortuorum de

qucque munuscula

B[eraldi]

terrore

suis terris et hic

soliti,

etdomno

solita invidiose suptrahere,

quibuscumque causis valebant, omni nisu lesiones

ne huius bona monasterii augmentare posset

omnia

per

mense novembris, quidam

filiis

suis,

timorem Dei
stituerunt in
eis

nobiles habitantes territori

viri

et

in
et

hoc monasterio

domno Berardo primo

et

domno

tertii

B[eraldo] abbati quicquid

generis,

quod olim susceperant

abbate, de prefato

latere rigus Calentinus venientes ad

et in

flumen Tyberis,

quecumque habebant

et re-

castello

Forano

et

pertinebat per acquisitionem infra hos fnes:

eis

rigum Gabinianum,
in

uxoribus

mercedem animarum suarum refutaverunt

pertinebat per scriptum

primo

cum

respectu inspirati divino, pr delictis suis et propter

25 Colle de Nera, qui

a

contrarii

incarnationis millesimo atque centesimo

Sabinensis et in castro quod vocatur Foranum, una

et

fa-

existere.

Anno autem dominice

tertio,

et

et

Amenzanum,

rigum Roianum,

et in

Laiam

revertentes in Calentinum.

possidebant

infra suprascripta

et

Episcopii,

insuper,

vocabula

jo eorumque pertinentias sive fnes iure hereditario sive acquisitione

aut emptione vel successione et
similiter,

Petrus

filius

ptum B[eraldum]

quocumque modo

Grazonis refutavit

stellum Marciliani in hoc

(i)

342 b

virorum sepeliendorum

quibant huius ecclesie antiquissimam libertatem minuere,

cere, et

e.

compressi, ceperunt

quantum

abbati, in

20

quia

et in

et

15

abbatis

illius

monasterio

abbatem.

An. 1103; R. F. doc. 1160.

et reddidit

et

ad

aut actione^').

turrem

domnum

huic facto interfuit

et

et ca-

suprascri-

consensit

e.

545

CHRONICON FARFENSE.

230

e.

345 B

Octavianus comes

filius

lohannis Oddonis corani

Geiijtile cernite

eundem domnum abbatem et monasterium Sancte Marie de predictis castellis vel omnibus rebus et terris quotquot deinceps acquirere posset quocumfilio

Senebaldi, et per sacramentum firmavit

que

modo

eum

posse adiuvaret

ad retinendum

omnes homines.

nasterio contra

dolo et invidia ductus,

missiones

in

hac de causa, post hoc *

Oddo comes

frater

domnum

abbatem

-x-

eiusdem Octaviani im-

monasterium Sanct^ Marie cum

et

omnibus quos suadere sibique sociare

nomine Caput Pharphe capere

ipsum depredationes

et per se

defendendum

et

suggestiones atque causationes pessimas c^pit exer-

et

cere contra

structiones nostris locis et

castrum de Campo,
fecit,

suum
hoc mo-

per totum comitatum Sabinensem, quod ipse ad

et

et

valuit, et sic egit, ut

io

castrum

huic monasterio auferre faceret,

desolationes ac plurimas

et

castellis

denique

operari studeret.

Tribilianum,

et

de-

Gufi incendi et

desolari

15

multosque captivos ex equitibus etfamulisSanct^ Marie secum

asportavit.

cumque

interrogaretur a quovis cur tanta mala bonis

Sancte Marie non pertimesceret inferre, has referebat excusationes,

quondam

dicens,

ideoque monasterium Sancte Marie non posset

pisse,
e

344 A

comitatum Sabinensem ab imperatore

se

<uid acquirere

salvo sui comitatus iure.

nisi

acce-

eo

in

ali-

20

cui contra pars

II

domni

abbatis talem

reciprocabat rationem, dicens

Ab

initio

nostrum monasterium hanc habuit libertatem

((

papa, et regibus Longobardis, et imperatoribus antiquis, Carolo

cumque tempore

(f

modo

ditu,

ctione
blice

quocumque hominum

legali acquisisset,

ab

mox

aliquid

pontificum, ducum,

ministrorum

nientiam voluit

et

et

comitum

cuiuscumque

vel

dignitatis personp

di

distri-

reipu-

inconcussum, 30

hanc quoque conve-

per pignus et obsides obligare, ut

sententiam de bis quisque observaret.

Lacuna

quocumque

quorumcumque

liberrimum existeret.

domnus abbas

25

ab omni condicione, ab omni red-

utraque pars in pr^sentiam domni imperatoris

7.

ut quo-

omni pensione, ab omni damnatione, ab omni

imminuatum

ritatis

lohanne sexto

deinceps, et pontificibus Romanis,

et reliquis

scilicet

circa quattro parole nel codice.

iret,

et eius aucto-

sed ncque hoc ipse

CHRONICONFARFENSE.
Oddo

ncque

accipere,

domnus

quiescere.

23

damnis bonorum Sanctc Marie voluit

vero abbas omnisque

conventus ad arma

assidue conversi, Christum

potentissima orationis

dominum

fla-

gitabant suppliciter, ut causam sue Genitricis a pessimis hostibus

5

veruni non muito post eorum preces

defenderet misericorditer.

nam quadam

Christus dominus se iuste ostendit exaudisse.

Johannes eiusdem Oddonis

collecto excrcitu,

filius,

die

ad castrum

||

e.

J44 b

e.

54;

equitavit Collis de Nera, ut caperet et a Sancte Marie iure au-

quo domnus abbas cum paucis

ferret.

occurrit militibus, et tunc

IO idem lohannes, qui capere venerat castrum. Dei nutu in conflictu

continuo capitur

a nostris

et in

domnus abbas non

factu

exaltatur

sed potius humiliatur, et ut

maximam pecuniam

iustitiam et equitatem potuisset habere,

sariis

15

duri

ipsi

pacem ab

voluit dare, quatinus

adhuc

domnum

minati

abbatem de abbatia expellerent

abbatem constituerent.

missis

deinde

nequit.

Octaviani,

domni

bis

deret

eius

prpdictus

et obsides

Octavianus

filius

vianum periurum

esse contra

30 culsus pavore Octavianus

sui

et

Cos nel testo.

abbatem

minime adimpleret,

|j

tra-

sed
venit

domnum

abba-

appellavit eundeni

Octa-

et

ante

quo

audito, per-

est fuisse.

tunc

omnes

abbatem, ut reciperet illum penam

iterum vera fide firmoque sacramento

abbatem firmantem quod

12. factu]

fratris

verecundia constrictus, reum se contra

domnum

componentem,

domnum

et

domnum

patrem suum.

abbatem per omnia confessus

astantes rogaverunt
periurii

domnus

eorum adhuc

Oddo mentem

Oddonis,

tem corani equitibus ibidem astantibus

domnum

legatis,

ab eo in termino statuto accepit.

prevaricans idem Octavianus

nepos

placitum

abbatis socii et iurati, corrupit, et ut ab eo rece-

sacramentum

cum hoc

sibi

peractis,

sed cordibus obduratis

deret persuasit, atque ut sibi in captionem

25

alium

proterbe, ut

Ofridum comitem aliosque

20 quamplures capiens, custodie delegavit.

petiit,

sed

quos omnes Sancte Marie

exercitus obvians, facilius devicit, et

optinere

et

sunt

namque circumquaque

innumeros exercitus congregarunt.

abbas humilius finem

adver-

potuisset optinere.

eis

corde hoc

pessimi

et

quo tamen

custodia redigitur.

numquam

amplius ab eius

di-

CHRONICON FARFENSE.

232

penam vero

scederet societate.

brarum quinquaginta

iterum a

domno

fratre

namque

eum

et

vim eximere

filium per

et in

Tebaldi Cencii dederunt,

domnus abbas

||

manus Romanorum
eorum

ut in

tum calumnie quod

Romam cum omni

per

se facere

Oddo

io

Petri

curia legaliter

venit itaque tempus

iusta defensione pr^-

apud Sanctum Nycolaum de Carcere, ventum

cum

ar-

altercantibus vero causidicis utriusque partis in placito

paratus.

valeret;

tunc quidam fideles se intermiserunt, et obsides

ipsa intentio iudicaretur et iuste finiretur.

et adiit

damna ope-

potuit

maiorem exercitum Oddo mo-

post hec

pignera ab utrisque acceperunt,

Leonis

sed non multo post,

etiam Octavianus Sanct^ Marie sepe periurus venir

mata manu.

345 B

fide-

seductus, in periurium incedit, et a

suumque de captione

cum quo

sacramentum

li-

cuncta bona Sanctp Marie invaderet et de-

est colligere, ut

predaret,

e.

Oddone

suo

per

abbatis.

abbate discessit, et queque contra

rare studuit.

et

suum

argenti, filiumque

manibus commendavit domni

litatis

litus

insuper periurii composuit

est

15

ad sacramen-

rennuebat, dicens,

sibi

obsides et pignera darentur per pactum fuisse remissum et

concessum^ ut per appositam personam ipsum faceret sacramen-

quod quamvis non

tum.

omnibus pateret

legaliter

sic fuisse

20

concessum, lege prohibente, tamen ceu coactus suscepit domnus

abbas per

appositam personam

ipsum sacramentum,

non secundum legem factum, quia nec qualitatem

litatem iuris, nec vere

autem cum

vianus

lumnie, innotuit

omnibus

ei

se

et ad

qualiter olim

tempora possessionis
presentasset ut

memoriam

domnum

rei,

nec qua-

assignavit.

Octa-

sacramentum

reduxit Gentilis

faceret ca-

Beraldum abbatem

in loto territorio Sabinensi, sicut supra

que non deberet temere

et scienter in

et

relatum

monasteet acqui-

est^^),

346 A

cabatur.
||

buit.

ideo-

periurium currere, quia se 3^

vidente et audiente hoc fecerat, et ipse legaliter defendens

c.

testifi-

deinde Petrus Leonis hoc audiens suggerendo cohi-

quapropter substitit et minime iuravit.

tunc quidam iudex

ipsius partis sine quaUtate vel certa quantitate et indiffinite sen-

(i)

Vedasi

a p.

230

di

questo volume,

r.

i.

25

comes coram

rium Sancte Marie per sacramentum frmavit acquisita

renda

tamen

set

CHRONICOX FARFENSE.
tentiam dedit, diccns quod cidem Oddoni ius
deberet

castellis

restitu,

non debere

iudicavit

at

non

sultiusque

causam eandem

IO

non laudans

sic

parti

postposuit.

sejd

sed

ut clarus con-

ad quod

terum

idem Petrus causam

dstulit

peracto vero termino, proferrc volut

terminum datam

altera pars,

est a iudicibus nulla ratione illam suscipere cogi debere.

ergo divina agente mseratione desiit laudare vcl

equior pars Beate Marie a decipientium tunc

est deceptione.

15

Oddonis.

sententiarum controversiam,

valerent.

diffinre

diffintionem, sed, lege ubente, post

ostensum

mags

terminum composuit,

domnus abbas

preparatus vent
et

eius, videns

alium

consensit, sed

prcfatis

tunc Petrus Leonis, arbiter con-

restitu.

Tebaldus Cenci socus

suum de

contra iudex alius Sancte Marie partis

stitutus, laudare dffinite volut, favens

5

233

non multo post iterum

et

veniente

cum

gnera a

Romanis

domni

legats

clandestina erepta

predicto

abbatis, sublati sunt

dati sunt in

et

diffinre, et

manus comtis

Oddone conobsides et piR[ainaldi]

filii

e.

$468

Senebaldi, ut resttutione remota, et superflua causidicorum controversia diminuta, in curia ipsius tempore statuto utrusque partis

amiciter et sine causatione

20 menta ac

animo

ostenderentur

nstru-

et

recttudinis iura, et sic benigne atque pacifice et ^quiori

prefati R[ainaldi] comtis

cumque

causa,

monmina

meditatone recta ipsa finiretur

statuto smul termino convenissent, pars

Oddonis

agere cepit contra partem domni abbatis, dcens se causam ipsam

nqurere ac defendere per sanct Petri eiusque successorum pon-

ibique

relegerunt privilegium Constan-

imperatoris beato Silvestro

concessum, per quod censebant

possessonem.

2^ tficum
tini

omnem

Italiam cunctaque

tificum eius iuri per

occidentalia loca beati Petri et pon-

omnia subicienda,

nec alicuius persona dignitatis

30 dicare valeat

proprietatis.

ita ut

in prefatis

nemo privatorum

locis sibi aliquid vin-

vero pars Beate Marie enucleatius

at

veriusque ipsum perspiciens edictum, asserebat quod non

beretur, qua Constantnus

reni imperii
legitur, ut

non

dominium beato

||

sic

iura privatorum nec ex toto terSilvestro concessit, sed, sicut ibi

prncpatum teneat super omnes in universo orbe

S^ rarum Dei ecclesias,

fidem Christianorum
Cbron. Far/.

et

eius iudicio

stabltate

ter-

queque ad cultum Dei vel

procuranda

fuerint, disponaatur.
-

II.

ha-

I)

e.

547

a.

CHRONICON FARFENSE.

234

Denique

actis legitur,

quod

Augustus

basi-

papa fecerat via Ardeatina fundum Rosarum.

ali^

Marci successoris beati Silvestri

in

idem

eius suggestione optulit

lica

quam

ipse

ipse Constantinus

fundum Antonia-

vero basilica in Urbe optulit idem Constantinus

num

via Claudia,

via Ardeatina

fundum Vaccanas

Hic animadvertat prudentissimus censor,

omnem
illius

Marco suggerente,
sed

contulit?

ecclesiis

prius Constantinus

si

prefatos fundos in supradictis

dominium

et

omnes imperatores ex tunc

ita

denique

corrigerentur.

imperii

terreni

sibi

Liberium

in aliquo of-

Augustus

Constantius

triennio exiliavit, et postea reconciliato eo, Felicem

constitutum

interea
e.

347 B

secundum

eiecit

eum

qui

de episcopatu

io

in

illorum

reservarunt, ut

semper consensu pontifices confirmarentur, sibique

fensi

Italiam beato Silvestro concessit, quid hoc extitit quod,

successore

Italia

fundum Orream

via Appia,

(').

catholicum

Felicem quoque 15

(^).

hereticum declaravit capite truncari

fecit^J).

II

Bonifatius autem primus una die

sub intentione ordinatus

Eulalio iussionis Placide Auguste sedentis

Ravenna

et

fiiii

cum
eius

Valentiniani habitantis Mediolani missa auctoritate de Urbe expellitur,

sed

postmodum utrorumque

catur, et in sede confirmatur.

paniam

mittitur

Eulalius

Xistus vero

(4).

iussione

tertius

Augustorum revo- 20

Cam-

autem

foras

cum

quodam Basso

in

criminaretur, ab episcopis .lvi. purgatur, et Bassi damnati facul-

prpfatorum Augustorum precepto, Ecclesia catho-

tates et prpdia,

Simmachus etiam

lic^ sociantur(s).

tione ordinati

pergerent
irent,

diviso

censuram

regis Theoderici.

primo ordinatus

^quitatis

Duchesne,

Tutta la dissertazione

storica

che

et

Poniificalis
ciet

202, 203.

Laurentius sub inten- 2^

senatu, constituitur

Ravennam ad iudicium

(i) Liher Pontificalis, ed.

I,

clero atque

et

maxima

(2) Lib. Pont.

I,

207.

I,

211

tazione e

Giorgi,

(4) Lib. Pont.

I,

227.

Liber

(5) Lib. Pont,

l,

232.

testi del

Liber

cf. I.

del

parte con-

XX, 247

e specialmente le pp. 304-312.

(3) Lib. Pont.

ambo
quo cum

ut

in Archivio della R. So-

rom. di storia patria,

segue attinta al Liber Pontificalis.

Intorno alle relazioni tra questa disserAppunti su alcuni manoscritti

sgg.

CHRONICON FARFENSE.
Simmachus,

stipatus invenit

in sede

et

235

confirmatur

('\

Silve-

rium quoque papam Theodatus rex tyrannus pecunia corruptus

per vira ordinavit, sine deliberatione decreti in

quo sacerdotes

non subscripserunt secundum morem antiquum nec decretum

5

confirmaverunt
lisarius
fecit

nisi

patricius

quem postmodum

post ordinationem.

imperatoris

deponi

monachica

et

dora Augusti Constantinopolim accersierunt

tunc temporis

serunt.

IO

etiam rogatus a clero

fecto, qui

Romano

quem

Theo-

et

cui contra Gotlios

qui et Totila, inter-

papam

de exilio Vigilium

Romanus

concorditer pontificem eligerent, imperatori Mauricio, cuius

sibi

latenter

adiurans et multa prece deposcens ne

preberet ut se huius honoris gloria

Urbis nomine Germanus eius

20 soque ac

at ille

nuntium

ei

stoli

'sed

Foca Cesare

prefectus

comprehen-

anticipavit,

Deo

populis

fecerat

im-

pr amicitia Diaconi

honoris, ut cupierat, reperisset, data

preceptione, ipsum ordinari precepit

a

unquam assensum

sublimaret.

gratias agens

eo quod locum deferendi

papa optinuit

destinavit,

litteras

consensum quem populus

diruptis epistolis

peratori direxit.

(+).

Bonifluius

autem

tertius

ut sedes apostolica beati Petri apo-

omnium ecclesiarum, quia ecclesia ConstantiBoniprimam se omnium ecclesiarum scribebat^J^

caput esset

nopolitana
fatius

vero quartus

Pantheon quod
et

-^

Narsetem

lustinianus

cura clerus, senatus populusque

flium susceperat ex sancto lavacro,

25

548

beatissimus quoque Gregorius veridicus eximiusque

'^^\

doctor Ecclesie,
15

imperator

misit

e.

custodiam mi-

et in

eunuchum et cubicularium suum in Italiam.

pugnanti Deus victoriam dedit, rege Badua,
reduxit

indui veste

Vigilium autem successorem eius lustinianus

(^).

Vi-

fecit

papa impetravit a Foca

ecclesiam

omnium Martyrum,

29.

reliquiis

||

principe

esse Beatp xMarie

in ea collocatis.

templum

semper

virginis

qua

ecclesia

in

Dalle parole in qua ecclesia fino alle parole Martini pap?

nuovamente la prima mano,

(p.

2^6,

r.

8)

la

cf.

scrittura cambia e poi torna

Gre^ori Mariti,

cap.

(i) Lib. Pont.

I,

260.

cti

(2) Lib. Pouf.

I,

290-95.

(3) Lib. Pont.

I,

296-99.

anche Gregorh Turonessis Historia

Francoruniy lib. X, cap. i.

(4)

loHANNis

Diaconi

Vita

san-

(5) Lib. Pont.

I,

lib. I,

516.

^^g g

CHRONICON FARFENSE.

2^6

etiam piinceps dona optulit multa

('\

namque

Bonifatius

quintus

papa constituit ut testamentum valeat secundum iussionem prin-

omnem

Honorius denique papa cooperuit

cipis ^^\

ecclesiam

Beati Petri apostoli ex tabulis ereis quas levavit de tempio

Rome

appellatur

consensu

ex

piissimi

Eraclii

quod

imperatoris

(?).

temporibus vero Theodor! pape, mortuo Hisaucio, misit imperator

Theodorum

omnem

ad regendam
direxit

patricium

exarchum cognomento Calliopam

Italiam ^^\

Italiam, et post hpc misit

cognomento Calliopam cum Theodoro

papam de

qui

dicebatur.

et Pellurio

Salvatoris

ecclesia

perduxerunt Constantinopolim

(5).

Augustus

ribus venit Constantinus

que erant in ^re ad ornatum

et

et

exarchum ad

Theodorum exarchum
Martinum

Constantiniana

appellatur,

Vitaliani vero pape

urbem Romam,

in

deposuit.

civitatis

urbem cum

549 A

piissimorum principum Con||stantini, Eraclii

erat,

omnia 15

disco-

qu^ deposuerat

divalem
et

et

tempo-

sed et eccle-

ereis

diversis

Agatho quoque papa suscepit

direxit ^^\
e

aliis

io

imperiali cubiculario qui

siam Beate Marie ad Martyres, qup de tegulis

operuit et in regiam

re-

sanctissimum

tollentes

que

autem Martini pape

in diebus

Olimpium cubicularium

imperator

gendam omnem

et

iussionem

Tyberii Augusto- 20

rum, secundum suam postulationem suggerens, per quam revelata est quantitas

tamen

facienda, sic

nem

fieri,

qup

solita erat dari

ut, si

non debeat

rale introducatur in

tudinem,

et

pervenire

<^7).

pr ordinatione

pontifcis

contigeret post eius transitum electio-

ordinari electus nisi prius decretum gene-

regiam urbem secundum antiquam consue- 25

cum eorum

conscientia et iussione debeat ordinatio

Leonis etiam pape secundi temporibus, precur-

rente divali iussione principis clementissimi, restituta est ecclesia

Ravennas sub ordinatione Sedis apostohce, ut defuncto

episcopo, qui

urbem

electus fuerit, iuxta

Romam

veniat

antiquam

ad ordinandum W.

archi-

consuetudinem

in

Benedictus autem

secundus papa suscepit divales iussiones clementissimi Constan-

(1) Lib. Pont.

I,

317.

(5) Lib. Pont.

I,

336-38.

(2) Lib. Pont.

I,

321.

(6) Lib. Pont.

I,

343.

(3) Lib. Pont.

I,

323.

(7) Lib. Pont.

I,

334.

(4) Lib. Pont,

l,

331-32.

(8) Lib. Pont.

I,

360.

3^

CHRONICON FARFENSE.
Magni

tini

principis ad venerabilem

Roman^

felicissimum exercitum

sona clecta

Sede apostolica

in

dinetur pontifex
5

Conon

(').

pserunt decreto,

et
||

excellentissimum
ut eius assensu

urbis, per

cum

eligeretur papa, iudices

Rome

quos

suis

15

centum

eligeretur ^^\

ordinaverat et

auri libras exegit electo

Ravennam, qua

omnes

rebelles

capta,

direxerunt,
eius

archi-

qui de-

direxerat ad

eiusdcm per-

Romam

veniens

temporibus autem Constan-

(3).

Theodorum primicerium

misit

Felicem

compedibus

349 b

quoque papa Johannes

a Sergio

pape lustinianus imperator

tini

pontificis

cognomento Palatinus

exarchus

et

Ravenne lohanni

scripsit

dispensandam civitatem, ut post mortem

scri-

populo ad

clericis et

ut ad pontificatum eligi mereretur.

mandavit iudicibus

sona archidiaconi

eius

in

Theodorum exarchum, ut mos est,

confirmaretur.
quem postmodum

exarcho

patricius

absque tarditate or-

cum

missos pariter una

diaconus videns infirmitate constrictum,

IO glorioso

quas concessit ut per-

populoque

clero

et

populum atque

et

e vestigio et

vero

una cum primatibus exercitus

clerum

237

archiepiscopum

strinxit

arrogantem

Constantinopolim

et

et

misit.

lustinus vero imperator missa sacra suprascripto pontifici precepit

20 eum
li

ire

Constantinopolim.

omnia

bus iussis

reverti

cui

etiam

optemperanti

privilegia Ecclesie renovavit

cum honore

fecit

eumque ad

Gregorii quoque pape

(*).

poribus Constantinus imperator duas massas, idest

Normias,

existentes publici,

iuris

Romane

sancte

imperiapropria

tertii

tem-

Nymphas
Ecclesie

et

iuri

Theodorus autem maior filius

25 perpetuo possidendas direxit.
Megisti predium quo ex hereditate fruebatur paterna, situm quinto
||

miliario ab

Urbe via Tyburtina, Beato Petto

Adriano quoque

pape Carolus rex Francorum concedi

tradi spopondit has civitates

30 nium,

idest a

reliquit defunctus

Lunis

cum

et

territoria per

insula

Nel Lih

Pont. Platyn

19.

Nel Lib. Pont,

si

Erra qui

Suriano,

in

deinde in Monte Bardone idest in Verceto, deinde

14.

con-

designatum confi-

deinde

Corsica,

et

^5).

in

Parma,

parla di Giustiniano.

l'autore

nominando

Le

concessioni

(i) Lih. Poni.

I,

363,

(2) Lib. Pont.

I,

368-69.

Gregorio

(3) Lih. Pont.

I,

371-76.

vanno

(4) Lib. Pont.

I,

389-91.

cessore Zaccaria; Lib. Pont. 1,433-34.

(5)

III.

riferite ai

due

tempi del suo suc-

e.

350 a

CHRONICON FARFENSE.

238

deinde

Regio, exinde

in

Mantua

in

versum exarchatum Ravennatem

vincias
et

Venetiam

et

Histriam,

Beneventanum.
dux monachus

huius

et

Monte

et uni-

Silicis,

sicut antiquitus erat, atque pro-

cunctum ducatum Spoletanum,

et

temporibus Leoninus

etiam

consul

masse Aretianp, quibus pa- 5

rentum fruebatur hereditate, decimo sexto miliario ab Urbe via Aret

factus tres uncias

deatina, Beato Petro apostolo perenniter concessit permanendas^O.

Hec

corum

omnia brevi

iccirco

ex sanctorum

stilo

auctoritatibus decerpere studuimus, ut

Roman^

ostenderemus omnes pontifices

post electionem semper confirmatos, et

habuisse imperatorios
et

e.

constan||tissime

350 B

imperiali

Italiani

et

io

totam semper
exarchos

dominiumque Italicum optinerent

in

omnibus

usque ad tempus Pipini regis Francorum,quem Ste- 15

suis, circa

annum

et

unxit

cum duobus

incarnationis dominici septingentesimum

nam

quinquagesimum quartum.

dominice incarnationis anno

septingentesimo septuagesimo quarto Carolus Pipini

Francoruto

edicto

rempublicam potentissime pos-

phanus papa secundus apud Parisium coronavit

filiis

relatione

procuratores, rectores, patricios,

duces qui imperatoria iura

sidentes defenderent,

veridica

Sedis

autenti-

scriptis

et patricius

Romanorum Ticinum

filius et

rex

civitatem obsidens,

20

Desiderium regem comprehendit secumque Franciam deportavit,

sueque potestati cunctum regnum
a

tempore itaque

tionis

dominice

beati pap^

Longobardorum

Silvestri,

qui

sedit

subiugavit.

pene

incarna-

annum tercentesimum trigesimum quintum, usque

ad tempus Adriani pontificis pr^sulantis circa dominice incarnationis

anno

annum septingentesimum septuagesimum secundum,

tertio

manorum

prpdictus Karolus regis

Francorum

Pipini filius

imperator est factus, computantur anni

centi triginta

septem.

et

25

cuius

Ro-

fere quatuor-

tempore Adriani pape usque ad

tempus Gregorii septimi pape, qui contra H[einricum] tertium 30

Romanorum imperatorem scandalum

clesie suscitare, sunt anni plus
'^

minus

quibus omnibus temporibus nemo, ni

I.

Nel

cod.

Mantuam

(l) Lih. Pont.

I,

et

Montem

Silicis

nisus est sanctp Dei Ectercenti viginti

fallor,

duo.

in

pontificum legitur

17-18. Nel testo .dccliiii.

498, 505.

CHRONICONFARFENSE.
absque principis iussione ordinatus

nam

de

legitur

ilio

sit

sine principis iussione

quod Longobardi Romanam civitatem

per Italiam ferent vastationes(').

eis

doctor beatissimus a clero

rius

noluit in presulatu,

stoli

doctoris

sive

nonnulli

dinoscitur fore.

denique post

blimitatem

dentium attendat

fuit,

non

maxime quod

modo

sollertia,

quia

si

arbitramur

videlicet

apo-

aliqua

extra fidem

minime

quamquam

sub in-

hic pru-

Constantinus quondam Augustus

postmodum vero

concessit,

phanus

ullius sancti

an-

prpsulatus habere potuerunt su-

15 prius vicario beati Petri apostoli, Silvestro

filiis

eum Grego-

imperatoris optinerent consensionem.

nisi

scilicet,

alter beati Petri

coronam imvicarius, Ste-

cum duobus

papa secundus, predictum Pipinum

germanis Carolo et Carolomanno regem Francorum unxit.

Stephanus quoque papa

Leo

20 confirmavit.

eosdem Romanorum

tertius

etiam

tertius

patricios

Carolum coronavit eumque

defensorem tutoremque Sedis apostolica sancteque Ecclesie

tholice stabilivit, et
illi

per omnia confirmavit.

quem

25 denegavit per

omnibus

preiudiciis

sed

respublica
et

Romano imperium
quomodo eum terrenarum rerum

Deoque
tiis

et

his

Italica

patrimonium

pontificum

debet

defendi

non ergo omnis

et locis sacris

Italia in

terrenis

beati Petri apostoli Ecclesie extitit,

Romanorum

conveniunt ostensionem.

I,

qui per diversa loca ius

ex toto dominium

509.

nec

fuit, nisi

que ad cultus Dei pertinent dispositionem, vel ad vere

(i) Lib. Pont.

ab

libertas

ob animarum suarum mercedem de suis substan-

plurima concesserunt.

umquam

incommodis

Italia viri

illi

Christiana

privatum iure hereditario possederunt,

dicatis

facultatibus

omnisque

universis

fuerunt preterea et multi in

proprium

ca-

una cum omni senatu

potestate et totius iure imperii fraudavit, vel dominia

30

351

populo electus roborari ante

enira pontificum,

tentione electi sint, nullo

e.

obsiderent, mult^que ab

observatum sine

contradictione

contradici et

possit

eo

ab imperatorio assensu fuisset confir-

curricula constitutum et

IO ratione

perii

||

quod ergo per septingentorum quinquaginta novera

matus.

norum

quam

et

Pelagium papam.

fuisse, prcter

quod ordinatus

239

ex quibus duobus non solum

in

fidei

Italia,

e.

351B

CHRONICONFARFENSE.

240

mundus
impositum modum.

sed etiam omnis

et

culum, quod

est:
552 A

((

enim congruit

nec

humano

est presul apostolicus,

pulvere sordescere,

mundo militantium avidius incumbere,

Omnis pontifex ex hominibus assumptus
que sunt ad

constituitur in his

est

animarum,

ipse doctor

ecclesiarum, in

his

fidei

tamen rebus

culum sed que ad Deum.

terrestris sed claves regni

Deum

pr hominibus

claves

terr^

illi

Sed iam redeamus ad

et a plurimis

omnium
se-

regni

seu

omnium

Pastor

et in terra

ab

ligentur et ab ipso in terra

(*).

orthodoxis summisque pontificibus et imperatoribus

perpetuum

soribus incunctanter fuisse concessam, et in

ctp

Dei

semper

genitricis et

eumque quietum

et

15

fore per-

Karolus imperator monasterium hoc San-

itaque

virginis Marie sub imperiali tuitione

sive defnsione sicut antea reges egerant

per

io

nostri libertatem monasterii perfectam,

ac regibus catholicis ostendamus illam nobis nostrisque anteces-

manendam.

ipse pastor

non que sunt ad

et causis,

celorum concessit

Uganda

||

electorum, ipse caput

pastorum, ut que solvenda sunt in celo solvantur

eo, et qu^ sunt in celo

scriptum

quia

ergo

('\

non enim

spe-

orbis

totius

curis

et

e.

apostolici pr^sulis magisterium observat

Longobardorum

recepir,

liberrimum ab omnis occasionis condicione 20

suorum paginas preceptorum

in

omnibus

acquisitis rebus

et

pontifices etiam apostolica

acquirendis perenniter fore sancivit.

Sedis vere catholici et pastores totiusque orbis ecclesiarum patres,

idest

lohannes

sextus,

Paulus,

Paschalis primus, Benedictus octavus,

et
e.

552 B

Stephanus

Adrianus,

quartus,

Leo Magnus Teutonicus, 25

Nicolaus secundus, providentiam habentes pastoralem

misericordes patres verique doctores curam

suorum

filiorum et

|j

maxime domesticorum,

spiritualiter

huius

et sicut

habentes

mona-

sancti

Paul. Hebr. V, i.
(2) Questa lunga digressione evidentemente ispirata dalla grande

perialis

contesa

concepire, d' argomentare e di espres-

(i)

che

Gregorio

di

r impero,

alla

s'agitava

Catino tra

ai
il

tempi

di

papato e

quale la badia di Farfa

partecip anche cogli scritti polemici

favoreggiando apertamente l'impero.

parallela alla Orthodoxa defensio im-

ma

Vedasi

sione.

che ho
st'

modo

diversa da essa nel

intorno ad

essa

di

ci

scritto nella Prefazione di que-

opera,

I,

p. xxxii,

nota

i.

CHRONICON FARFENSE.
antiquissimam perspicientes

sterii

dultam
et

cuiuscumque

atque

dignitatis

cumque modo, perenni anathemate feriendum

in-

confirmaverunt

permanendam corroboraverunt.

illam infringere ausus fuerit,

5

consuetam cognoscentes

pleniiis libertatem, perfectius et ipsi illam

perpetuuni

in

et

241

et

sit

quis

si

quode-

constituerunt.

hinc quoque extiterunt reges, duces, marchiones, comites et plu-

rimarum dignitatum persone, qui de sue

inspirante

perpetuo

proprietatis

iure

eidem monasterio concesserunt plurima

inibi

permanenda.

igitur

cum

et

firmaverunt

pars Sancte Marie au-

10 tentica scripta et antiquissima pontificum privilegia et

imperatorum veraciora de omni

Oddonis

prelati

15

cuiusquam

cum

quod

dicentis,

institutionem molitur dissolvere,

non posse

statuere

non

quia qui predecessoris

suam quandoque

licitum, nisi se viventibus, alieni tribuere,

exceptis ecclesiis, et

tudo quod Dei

omne

scriptum sive ius aut lex vel consue-

ecclesiis obsistere videtur in irritum

ergo libertas ecclesiarum in nullo pregravatur.

beati Gregorii dispositionem,

habeatur.

iterum ostendit

qua per partes

Italie

nominatis ordinaverat defensores sive ministros ut patrimo-

nium

vel

suum

vel beati Petri apostoli Ecclesie honestissime et

rectissime ac fidelissime

non

divitibus sed pauperibus et indigen-

quos etiam non laicos sed clericos censuit

30 tibus dispensarent.

esse debere, sub divini precepti interdictione.

pars sic respondebat: Si unius

tantum

ad hec Sancte Marie

pontificis

sitione patrimonii per aliqua Italie loca

functa,

ad ius patrimonii

Romane

modo non magis

per quatuorcentorum triginta

cula

ostendit in hoc

sit

iocis

mona-

regibus et imperatoribus ea que regni et

imperii sunt,

Oddonis

pontificis

((

pars

3S

pars Sancte Marie

itemque ostendit edictum domni Ottonis

)).

Augusti dicentis, ut

25

placito

privilegia

ut

steriis indulta nulla ratione infringi posse,

20

per-

non posse

summique

beati Gregorii doctoris

hoc auctoritatem ostendit

super

dicens

vel

ecclesie scriptum vel concessio aut constitutio

valere nisi tantum concessore vivente.

optime defendit

codem

in

e contra fingebat,

regum

monasterio

buie

liberiate

petuo concessa perlegisset precepta, omnibus

audientibus, pars

Deo

II.

omnem

Italiam

Ecclesie vos vendicare censetis, quo-

Constantino Augusto
Cbron. Far/.

temporis dispo-

usque

ad

annorum

Carolum

curri-

imperatorem
16

e.

55? a

CHRONICON FARFENSE.

242

expleta, in quibus iura imperli per exarchos ac patricios defensa,

nobis ostendentibus, fuerunt, credere debetis?

Carolo im-

et a

peratore usque nunc similiter per duces, marchiones, comites et

e.

355B

imperialis

reipublice

castaldos

quatuorcentos quinquaginta

tres

causare precepta regalia ad

huius

monasterii

testamentum valeat secundum iussionem

loca

vocabula partim

sive

alioquin

fuerunt largita.

monii

comitum

publicp vel privatorum

pontifices vel

potius

res

nam quod

et

sed

quedam

in

patrimonio

io

patri-

Pipino

terrarum

possessiones

Roma

pontifices etiam

Romam

coronam

cavit et ab eo

venit, et

ibidem

et

rex

sui

Romani

et

deinceps
regale

semper

numquam
dominium

principali as-

ter-

cecatum potentissime vindi-

Romam

deguit, deinde

exordio principatus
quarto electo,

||

15

largientium virorum?

domnum Leonem papam

temporibus autem

^''\

imperii suscepit

Sergii pape II Hlotharius

emunt

denique idem Karolus una cum. 20

tium ab impiis lingua precisum

aliquandiu

sibi

imperiale vel

cessaverit

nunc intimemus,

suo

ubi etiam rei-

gratis accipiunt proprietates aut

temporibus Karoli imperatoris

filio

virorum

sua sunt omnia, quare antiqui

si

sensu ordinatos ostendamus.

54 A

constat ergo

Sabinense territorium

et illustrium

moderni aut

et

Italia vel

fideliter

e. 3

constituit, ut

Ecclesie

Petri

beati

omne

si

Italia

edita,

prpdicti fore censetur, ubi sunt iura reliquarum ecclesiarum?

ubi h^reditates

de

libertatem

principis.

sane quia, ut supra retulimus, non omnis

ea

fere

ne forte autem vobis placeat 5

quod Bonifatius papa quintus

libeat vobis audire

annos

suntjiper

pertractata

venit, et ab eo coronatus

Papiam reversus

culmen regebat

contristabantur eo

est,

ab

ubi

(^).

Leone vero papa

quod

sine imperiali

25

non

audebant auctoritate futurum pontificem consecrare, periculumque

Sarracenorum Romane urbi maxime imminentem metuebant, ne

iterum, ut olim, alienis ab hostibus obsideretur.

permissu principis prpsulem consecraverunt.

rabilis

dum

pontifex

(2)
fu

Non

coronato

tefice

II, 4, 7.

Lotario
nell'

hic

tamen vene-

pavore Sarracenorum civitatem Leoninam

vellet construere, adiutorio consilioque

(i) Lih. Pont.

quapropter sine 30

ma Lodovico

anno 844

dal

II

pon-

ferisce
II,

90.

eiusdem Hlotarii Augusti

Sergio

II,

e a

Lodovico

questo passo del Lib.

si

ri-

Pont.

CHRONICON FARl-ENSE.
studuit perficere.

quo etlam

sivc ab eius fratribus

argenti libras pr hoc meriiit accipere.

savit,

quidam

imperatoris curiam

Gratianum quondam magistrum militum pessime accudicens quod idem Gratianus secum habuisset occulte consi-

et

lium, inquiens:

Quia

Franci

nobis nichil bona faciunt

neque

prebent adiutorium, sed magis nostra violenter tollunt, quare

Grecos non advocamus

gentem de nostra dominatione expellimus?

IO perator iratus venit

et

cum

Francorum

fedus componentes

quo

audito im-

c.ss4b

quem domnus Leo papa honorifice

verbo studuit placare.
quadam autem

una cum papa

die imperator

eis

Romam.

suscipiens predicationis

predicta accusatione

et

omnibus Romanis atque Francis de

placitum habuit.

et

mendax

inventus est

qui etiam legali iudicio traditus est Gratiano, ut quie-

Danihel.
ti

non modicas

cuius temporibus

Danihel magister militum domni Hludovici

adiit,

243

quid Tacere vellet de eo potestatem haberet.

imperator vero humiU

supplicatione a Gratiano recepit, et de mortis periculo liberavit^'\

Benedictus vero papa tertius coram missis imperialibus con-

quem cum Cesar Hlodovicus defunctum

secratus legitur(^).

ante paululum a

disset, qui

-0

rediit et ipso presente

secratus

Roma

discesserat,

et vulgi populi

comprehensus

Sancti

et

in

Castello

Campanie

abstrahentes,

Angeli

at ubi

Otto imperator

consules

decarcone
reclusus

Romam

comprehendit

est in

^^^

exilium mandarunt.

partibus in

di fecto vero Rofredo, Johannes papa reversus

Romanorum

Cam-

Johannes autem papa XIII a Rofredo comite

(5).

eam

Nicolaus a Romanis electus papa est con--

panino Petri prefecti adiutorio

rem,

concitus ad

au-

est

quo
inter-

suum hono-

venit, et hec gesta audivit,

et

ultra

montes

in exilium

de vulgi autem populo in patibulum undecim suspen-

direxit.

prefectum vero in potestatem pape dedit, qui eius barbam

dit.
Il

30 abscidere

(i) Lih.

fecit

et

Pont.

II,

capillos eius in caballo Constantini ad

106,

107,

134.

populo qui vocanturdecarcones duodecim suspendit in patibulo . In-

(2) Lih. Pont. II, 141.

(3) Lih. Pont. II, 151-32.

torno

(4)

Liber PontiJcdisrQcaK eiam-

populi qui vocantur decarcones, e pi sotto de vulgi

torio vulgi

omnium

ai

Ducange,
Duchesne
l,

253.

decarcones

cf. la

Glossarium, e

la

voce

in

nota del

a questo passo in Lib. Poni.

e-

?ssa

CHRONICON FARFENSE.

244

exemplum

expoliatumque

suspendit;

adverso capite ad

caudarn

nabulum ad collum,

et

in

posuerunt

manibus sub cauda

asini et

posuerunt utrem pennatum

asinum

super

eius,

capite et in coxis eius, et tintin-

Romam

per totam

flagellatum duxerunt,

Ro-

ettuncin carcerem miserunt; post hec imperatori dederunt.

fredi

quoque comitis

cta foris

Romam

prehensus

sunt proiecta

(').

sextus

quodam Cencio

com-

est

Castellum Sancti Angeli missus, ubi mortuus

et in

Stephani vestararii ossa de sepulcris abstra-

et

etiam papa

Benedictus

et

est;

eoque vivente Bonifatium diaconum papam miserunt; qui post io

mensem unum

Constantinopolim.

fugiit in

Deinde ordinatur papa Benedictus VII Sutrinus

Post

quem Johannes

rior Bonifatius a

hunc post menses octo supe-

Papiensis.

Constantinopolim, quo confugerat, reversus com-

prehendit ac deposuit

et in

Castello Sancti Angeli in custodiam

misit, ubi famis et infrmitatis angustia post

tuus

et,

repente

quem

sui

menses quatuor

est

ij

mor-

menses

ipse etiam Bonifatius post

ut fertur, occisus.
interiit,

eplscopus*^^).

.xi.

exsecratum post mortem ceciderunt

et

lanceis vulnerarunt, et ante caballum Constantini per pedes trac.

355 B

hentes

dimiserunt;

mane vero

20

clerici colligentes sepelierunt ^^^

II

XV

Post hec lohannes

clericos, propter

quod

papa ehgitur.

et clerici

eum

exosos

iste

odio habuerunt.

quia que habere poterat parentibus distribuebat

et

habuit
merito,

<^4).

Benedictus quoque papa Villi qui Theofilactus dicebatur de

pontificatu eiectus est, et lohannes Sabinensis episcopus constitutus,

nomen imponitur

cui

quo

Silvester^^).

eiecto post dies .xlviiii.,

Benedictus pr^fatus recuperavit papatum.

mensem

qui post

vendidit illud lohanni archicanonico Sancti lohannis

nomine Gratiano,

tine

cui

nomen imponitur

perator* * deposuit et ultra montes

50.

Lacuna per

lo

spazio di circa quattro

(i) Lib. Pont. II, 252,

questo pontefice
dice

l'abbate

cf.

Ugo

primo volume.

Intorno a

anche quello che

a pp.

44

e 62 del

ire

^5

Gregorius;

compulit, et

Porte La-

quem im-

Clementem 3^

lettere nel cod.

(2) Lih. Pont. II, 255, 257, 258.

(3) Lib. Pont. II, 259.

(4) Lib. Pont. II, 260.

(5) Lib. Pont.

Il,

.1.

270-73.

eHRON

sccundum papnm

ON

apostolicus
5

ARFEN

.viii.

post hec sedit dies .xxii[.

Vini

demum

<^'^).

post

qui Burgundio dicitur papa eligitur.

cum omnia

superius

inde Victor Xoricus

''^),

quod deterius

pecuniis

est,

pacem

vasisse, propter

et

^^^

Nicolaus Allobros

et

hic quippe venerabilis pon-

intentione et

cleri

io sensione plurimos pontificumSedem apostolicam

et,

extitit presul

denotata optime didicisset

maxima

multotiens sub

visset

quem

('^.

Benedictus Belliternensis epi-

scopus, qui post menses .vini, expellitur

tifex

245

recuperavit

Leo Mngnus Teutonicus^^^

tunc Stephanus

S E

post menses autem .vini, prcdictus

constituit.

Benedictus pontificatum mensibus

Damasus

eam

'!

cogno-

et

populique

dis-

olim subripuisse,

e.

356 a

optinuisse, vel in seculari in-

concordiam unitatemque sacerdotalis

dignitatis et fastigii imperialis generale congregavit concilium, in

quo
15

rentur et ne quicquam

ctum

20

cuncta supra

ut

eorum

exhibita
fieret,

destrue-

hoc san-

studuic decretum firmissime statuere:

nomine domini Dei salvatoris

In

nostri Ihesu Christi.

incarnatione eius millesimo .lviiil,

presidente

mense

aprili,

anno ab

indictione

.xii.,

quoque reverentissimo ac beatissimo Nicolao aposto-

viro in basilica Lateranensis patriarcliii

lieo

que cognominatur

Constantiniana, consedentibus etiam reverentissimis archiepisco-

pis, episcopis,

idem

nibus,

electionis

25

et inique

quovis in posterum

abbatibus seu venerabilibus presbyteris atque diaco-

venerabilis pontifex auctoritate apostolica decernende

summi

pontificis inquit

Novit beatitudo vestra,

feriora

quoque

dilectissimi fratres et coepiscopi, in-

membra non

Christi

latuit,

defuncto pie me-

cui

domno Stephano decessore nostro, hec apostolica Sedes,

Deo auctore deservio, quot adversa pertulerit, quot denique

per

symoniace heresis

30

commemorata

((

morie

subiacuerit,

retur

trapezitas malleis crebrisque tunsionibus

adeo ut columna Dei viventis iamiam pene vide-

concussa nutari,

tu||mescentibus

et

sagena

summi

Piscatoris procellis in-

cogeretur in naufragii profunda submergi.

(i) Lih. Pont. II, 274.

(4) Lib. Pont. II, 278.

(2) Lib. Pont. II, 275.

(5) Lib. Pont. II, 279.

(3) Lih. Pont. II, 277.

unde,

e.

556B

CHRONICON FARFENSE.

2^6

si

((

sibus

prudenter occurrere,

((

quod

absit,

futuris ca-

ne rediviva,

posterum, providere.

in

quapro-

predecessorum nostrorum aliorumque sanctorum pa-

trum

Romane

ce

ligentissima simul consideratione tractantes, salvo debito honore

((

decernimus atque statuimus, ut obeunte huius

auctoritate,

rum

iam mediante

concessimus,

((

personaliter

casione

successorem

et

hoc

subripiat,

religiosi

nem^

gremio

((

alia

<c

ita

si

si

filio

nostro
15

ipsius Ecclesie

de ipsa non invenitur, ex

pravorum atque iniquorum hominum

perverstas invaluerit, ut pura, sincera atque gratuita electio

Urbe non

possit, licet||pauci sint, ius

optineant eligendi apostolice Sedis

ctissimo
ctio

fuerit facta, si bellica

apostolica
electus

tamen

pontificem

potestatis

cum

ubi

tempestas vel qualiscumque

ut

restiterint,

sicut

Romanam

is

qui electus est in

Ecclesiam et disponendi omnes facultates

ctam

quod beatus Gregorius ante suam consecrationem

gnoscimus.

dall sententia

valeat,

si

quis contra hoc

illius,

fecisse

co-

nostrum decretum sino-

promalgatum, per seditionem, velpresumptione aut 30

quolibet ingenio, aut ordinatus seu etiam

((

non papa sed

nibus habeatur et teneatur, et auctoritate divina et sanctorum

apostolorum P[etri]

satanas,

non

et P[auli]

providere] Nel testo |ividere,

posteriormente.

25

papa auctoritatem optineat regendi san-

quod

invi-

hominum

Sede iuxta consuetudinem inthronizar non

tamen

20

piane postquam ele-

rege congruentius iudicaverint.

conatus malignitatis studio

3.

io

electio-

pontificis electio-

autem de

eligant

reperitur idoneus, vel,

quod

serenissimo

promovendo

in

autem sequaces.

assumatur.

fieri in

cum

viri

si

W.

ne venalitatis morbus qualibet oc-

rege H[einrico] preduces sint

reliqui

consensum nove

impetraverit, ad

ius

speratur,

qui ab hac apostolica Sede

illius

Deo concedente

Longobardie cancellano

nuntio

eius

accedant, ut nimirum

nis

nostri H[einrici] qui in presentia-

filli

rex habetur et futurus imperator

sicut

universalis Ecclesie pontifice, in primis cardinales di-

reverentia dilectissimi

et

357 A

Deo

auxiliante

ecclesiastico statui,

et

mala prevaleant

pter instructi

e.

debemus

placet fraternitati vestre,

((

ii.

ma

si

inthronizatus fuerit,

apostolicus sed apostaticus ab

perpetuo anathemate
il

successorem] Cos nel

cum

om-

suis au-

segno che indicherebbe pr sembra aggiunto

testo.

12. impetraverit]

Cosi nel testo.

CHRONICON FARFENSH.
{(

ctoribus, fautoribus et

destructor totius Cliristinnitatis, nec aliqua super hoc audientia

aliquando
5

cumque

adheserit

omni

reservetur, sed ab

ei

ecclesiastico

grada

prius fuerat sine retractatione deponatur.

lentia sit

qualemcumque tamquam

vel

in

mancipatus.

sententi^ temerator

cui quisquis

reverentiam

pontifici

Romanam

extiterit, et

licet

contra hoc statutum temptaverit, per-

et

ij

25

Filli

qui inhabitet.

fiant

c(

sit

commotus amoveatur

((

de habitationibus suis.

et

filli

in

et

eius orphani

ipse atque

filli,

et

pre-

futuro furorem

non

uxor eius vidua.

et

et eiciantur

omnem

substantiam

orbis terrarum

labores eius.

omnia helementa

sci-

mendicent,

scrutetur fenerator

omnes

diripiant alieni

pugnet

omnium

contra eum, et

sanctorum quiescentium merita illum confundant.

autem huius

benedicat, et auctoritate beatorum principum apostolorum P[etri]

et

omnibus peccatorum

laus episcopus

huic decreto, a nobis

sanct^ catholice et apostolice

Romani

Umbertus

sicut

episcopi

Nyco-

Romane

Ecclesie

.1111'.,

idest

Bonifatius

vicanensis, Johannes Portuensis.

Sancti Marci,

Leo

tituli

et cardinales .III^^,

Sancti Laurentii in

Johannes

Damaso, Guido

Sancte Marie Transtyberim, Desiderius Sanct^ Cecilie,

coni

subdiaconus
28.

Mantius, Crescentius, Amantius.

monachus cum

et

Sei codice sopra

infatti cinque.

54.

il

Alba-

Silve Candide, Petrus Ostiensis, Petrus La-

nensis,

.iiis.,

et

superius legitur promulgato, sub-

tituli

observatores

vinculis absolvat.

V
et

:j

contraria, et

sint ei

Dei omnipotentis gratia protegat

nostri decreti

P[auli] ab

scripsi.

30

quorum

P[etri] et P[auli]

habitatio eius deserta, et in tabernaculo eius

fiat

cum

Sancti contra se iram sen-

et Spiritus

sumit confundere Ecclesiam in hac vita

reperiat.

20

et

et

omnipotentis

in iudicio reputetur;

sanctorum apostolorum

et

tiat,

non resurgent

Dei Patris

.un.

})7b

Ecclesiam confundere

petuo anathemate atque excommunicatione damnetur,

le

e.

quisquis autem huius nostre decretalis

et perturbare voluerit,

impiis qui

quo-

aut in aliquo illuni defendere presumpserit, pari sen-

exhijibuerit,

IO

Romane

sequacibus a liminibus sancte

separatus subiciatur, sicut Aniichristus et invasor atque

Ecclesie
((

247

scritto

Hildebrandus

ceteris subscripsit.

un v dalla stessa mano.

ceteris] ^Vel cod.

et

sembra che

et dia-

Wibertus

I vescovi nominati sono

fosse scritto cclis corretto poi in cetis

e.

358 a

CHRONICON FARFENSE.

248

archiepiscopus.

sopolitanus patriarcha.

Odelricus Beneventaiius archiepiscopus.

archiepiscopus.

nes Tyburtensis.

cf

et

((

Taracinensis.

((

minicus Balbensis.

Petrus Civitatis Castellane.

nus

nensis.

et ceteri episcopi:

Rolandus

Fesulanus.

nus Fandensis.

Teuzo Urbivetanus.

Guido Vulteranensis.

nus.

Anselmus Lucensis.

Palumbus

lohannes Suane.

Esculanus.

Transmundus

Rofredus Egubinus.

Marti-

Bernardus Agathensis.

lohannes Clusinus.

io

Godifredus

Bernardus

Albertus Varianensis.

15

lohannes Senensis.

Petrus Vultranensis.

Benedictus Suesa-

Gerardus Rosellanus.

Petrus Aprutiensis.

Fuliensis.

Surensis.

Heriman-

Aganus Eduensis.

Firmanus.

Do-

Mainardus Urbi-

Willelmus Numianus.

Camerinensis.

Andulfus Feren-

Petrus Pesauriensis.

Rodulfus Gubinus.

sis.

Atto Teatinensis.

Heinricus Spoletanus.

Ugo

lohannes

Ludoicus Nicerinus.

Odelricus

lohan-

episcopus 5

Leo episcopus Gagetanus.

Godifredus Perosinus.

Azo

Ailardus

Sutriensis.

lohannes Pinnensis.

(c

Chri-

Alfanus Salernitaiius

lohannes Sabinensis.

Pandolfus Marsiensis.

Castellanus.

Ugo

patriarcha.

Hildeprandus Capuanus archiepiscopus.

abbas Sancti Pauh'.

Attelanensis.

358 B

Dominicus Gradiensis

Theodicus Senogaliensis.

Arduinus 20

Il

Arduinus Favensis.

Tudertinus.

phanus Troianus.

Gerardus Reatensis.

Genuensis.

lohannes

Sennensis.

Bebiensis.

lelmus Aps.

episcopi

Alatrinensis.

Placidus

hi

.LXXVL, cardinales. iiip^, diaconi

debrandus monachus,

multi ahi catholici confirmaverunt

(i)

Il

testo

documento
lo

et ceteri

di

questo

prima

importante

nomi di coloro che

sottoscrssero vengono qui riproe

Opizo

.111.,

subdiaconus Hil- 30

Romane

Ecclesie, et

^').

scritto

dotti
tali

Wil-

de quibus fuerunt

subdiaconi

Taraconensis

con

quali

la
si

25

Herasmus

Berolanensis.

omnes confirmaverunt.

Taracinensis] Lo scrittore aveva

Trebensis.

Einricus Yporigensis.

Novariensis.

7.

lohannes

Ubertus

Gumbertus Paurinensis.

Arthis Alifane.

Oddo

Gallensis.

Tegrinus Popiloniensis.
Carbinensis.

Ste-

Agnus Assuen-

Gislebertus Tusculanus.

Deodatus

Ugo

Benedictus Simproniensis.

Ingo Balneoregis.

sis.

Arnulfus Cunensis.

ma

si

corresse.

pi scrupolosa diligenza
trovano nel codice. Mi

par bene riprodurre letteralmente

il

CHRONICON FARFENSE.
De

249

nuraquam

privilegiis ecclesiasticis et constitutionibus sacris

corrumpendis ncque violandis sanctorum auctoritates patrura quas

Domino

autenticas reperimus, omnipotente

adiuvante huic inse-

rere opuscolo et annotare curavimus, propter

5

viam

eorum

videlicet igna-

non

fatentur privilegium sive constitutio alicuius

qui

pontificis nisi

tantum temporibus

videndum

clarius quid sit privilegium.

est

privata lex est, idest precipua

nium legum, quam nemo unquam

10 infringere poterit sana

violare

purum examinatum.

diu declaratum et ad

om-

et excellentior
j

aut corrumpere vel

etiam

dicitur

fide.

privilegium quippe

summa

atque

primo itaque

qui edidit.

illius

valere

et

decretum

quapropter

si

e.

359 a

idest

Deciane

leges sive Diocletiane aut cuiuslibet imperatoris ethnici promul-

gata habentur et custodiuntur per innumcra

eorum interitum

post

idest

qui

eas

et solvendi

illius

eterno

acceperunt

et

curricula,

multo magis

statuerunt,

15 beati Petri apostoli vicariorum, qui vice

statem a Christo ligandi

annorum

dono pot-

perpetuo

eo regnare creduntur, constitutiones in omnibus firmissime

nimodis valere debent,

puniendi

petui

20 Apostolus,
tione

deteriora

enim

servum

lex per

ipsis

facit.

Qui vos

me

audit

decreto

di

et

<^'^

hec vero per

eius

successoribus

solvendi potestas largita

il

Come

pontificia, rappresenta

Chron. Farf.

ci

sulla

II

me

in

offre

del

spernit ^^\

non

elezione
lezioni

pretiosius,

fondamentali per

le

(i)

(2)

auri

non du-

lunghe contro-

versie e per gli studi a cui

stesso

di-

tantummodo plumbi,

plumbum enim non

una delle
II.

vos spernit

insignita habetur, sed

noto, la ver-

Chronicon

Nicol

enim dominus Christus loquitur

audit, et qui

senza tentar di correggerlo

guisa alcuna.

che

Petro

est,

bulla vel formata privilegiorum

hoc non incongrue.

sione

misera-

ulla

quanto magis putatur

populo data

ligandi atque

sanctificatis

30 vel pretiosioris metalli

testo

carnali

vivi apostolo

notandum quoque, quod

et

legem xMoysi sine

qui denegat vel detrahit aut corrumpit, Spiritui Sancto

contumeliam
cens

faciens

ut ait

si,

mereri qui Spiritui gratip contumeliam fecerit

25 gratie spiritu

quam

denique

anathematis.

tribus testibus moritur,

Christum filium Dei

est,

qui eas prevaricari presumpserint, per-

vinculo

irritam quis

duobus vel

illa

((

sunt

et

et

cum
om-

ha dato occasione,
Paul. Hehr. X, 2(^,
Lue. X, 16.

il

decreto

29.

l6*

359

CHRONICON FARFENSE.

250

non

rius,

metallum, sed

fortius est

apostolici humilis

viri

mens

et revera

fore dinoscitur.

mitis

et

vilius

omnibus

in

summi

doctrina

et

mollius mitiusque

et

plumbum magni

et sicut

stabilisque et constans

in

semper

est,

apostolica

ita

denique

Deum

que sunt ad

omnium

moderantur,

dispositione

ipsius

et

informantur.

permanent, quanto magis temporalia eius dispositione largita

nam post pternam

beatum Petrum apostolum Romana Sedes adeptam
missima perdurare debent.

nec

iure possidere creditur eterno.

ex acceptis ab eo que

360 A

a Christo,

ecclesie largire, quia

omnium

ita

quod

opus

pastor est

ovium

et

et sicut privilegium sibi

fuerit

cuncta
colla||

convenit defendere singulis ecclesiis, idest suis membris,

quoniam summus

a se privilegium indultum.

dono

pastor eterni

quod suo dono

pastoris stabile et velut

concedit,

exemplum

terrea ex molli luto conficiens,

sima permanent,

sic

credendum

postquam enim

pontificis.

ali-

sive cele-

qui

postquam ea coxerit igne

de

20

^ternum esse debet

veri figuli gerens

est

15

est

defendit Constantinianum, licet ipse fuerit terrenus dominus,

quod
stis

tem-

quicquam impossibile

largienda sunt prout cuique

providere cura pastorali debet.

tum

ei

fir-

potestatem per

porale etiam suscepit pnvilegium ab imperatore Constantino

io

permansura apostolica auctoritate constituta immobilia

si

alieni

iura ecclesiarum

eterna sive spiritualia misteria eiusdem magisteri

ergo

omne opus

habenda, semperque irreprehen-

est

debet vigere prudentia.

bis

ponderis

ad

et

providendis sive constituendis gravis et fixa

auctoritas in cjusis

sibili

semper

esse debet,

habens viscera micia pronaque ad misericordiam

bonum.

pontificis et

concessis

donis

vasa

firmis-

25

summi

Spiritus Sancti virtute concessa per-

petuo stabilienda iudicaverit, sicut Dei dona omnipotentis irrevocabilia sunt, ita et ipsa

in quovis
scilicet

apostolicum ius minuit

membris,

Ecclesie iura
in pectus

inconvulsa ^ternaque sunt habenda.

non

fit

cum

commodum eorum
pia largitio

cum

fuerit discreta translatio.

de

nec

reliquis ecclesiis, propriis

tribuit.

manu

in

et

extra

manum

et

matris

de sinu

ergo privilegia ecclesiastica

apostolica auctoritate ecclesiis concessa et sacre constitutiones a

26.

Nel

testo

sic sic

3^

CHRONICON FARFENSE.
summo

251

pontifice roborate, et eo qui statuit vivente et

quocumque

pontifice succedente, firmissime et inconvulsc atque incorruptc per-

^quarum sponte pr^varicatores eterna pu-

petuo sunt habendc.

de his enim Clemens

nientur ultione.
5

quod

scribit,

rum

regula et sancta

15

communione

item

presul

e.

360 b

et sacra-

beatus Petrus apostolus ore suo

nemo

Precepta apostolica

quis precepta apostolica

thema usque

cletus papa:

credat absque

in iudicio

Dei ignis

tormenta sustinebit qui ecclesiastica decreta negligit

eterni

divinarum libenter violatores

suo periculo negligere vel dissimulare, quia

item:

Ecclesie

institutionum voluntarip perturbatores ecclesiastica indignos

iudicabat

IO

Omnes legum

Romane

in

non

adventum domini

integra custodierit,

sit

ana-

Ana-

nostri Ihesu Christi .

Transgressores sponte legis sue eiusque violatores

omnis autem apostata refutandus est.

apostate nominantur.

item: Privilegia ecclesiarum

et

sacerdotum sancti apostoli iussu

Salvatoris intemerata et inviolata eius decreverunt

ei

poribus.

leges vero Ecclesia apostolica

manere tem-

firmamus auctoritate,

Evaristus papa: De
submovemus .
caveantur talia per omnes ecclesias ne Ecclesie sanctitas

et peregrina iudicia

20

cetero

pernostram

fatigata negligentiam perdat privilegia

venerabiles est

Alexander:

consecuta.

que per viros

Nobis loqui neces-

sitasimperavitdicentePropheta: ''Exalta ut tuba vocem tuam"C').

omnium

et cui

25

mino

dicente: " Reiecistis

statuatis

quam

30

" W.

enim

quid

delectari?

unde

si

dissimulem audiam. Do-

mandatum Dei

privato Consilio iudicio

liberius

diaris

ecclesiarum cura est

aliud

est

humano

et alibi

ut traditiones vestras

reicere

mandatum Dei

novis rebus constituendis

scriptum est:

terminos antiquos quos posuerunt patres

"Ne

tui "

<^3).

transgre-

terminos

indubitanter transgreditur qui dominica precepta et apostolorum

eorumque successorum

Xistus papa:
perdit qui

6.

Nos,

fratres,

minime observat.

nullum perdere volumus, sed

pia inconsiderate avertit et qui

apostolorum

voluntariej Cos nel testo.

(i) IsAiAS, LVIII,

(2)

statuta confundit, et

Matth. XV,

I.

6.

(3) Prci'.

XXII,

23.

ipse se

et

huius

e.

361

CHRONICON FARFENSE.

252

dem

subiecta

contemptum expiabat

demonum

et

proprius ordo

servandus

quanto magis

est,

||

servabitur

nichil potestati sed

si

Cornelius papa:

Nos

anime sue.

hostis est

totum ^qui-

vero suscipientes apo-

stolorum eorumque successorum iura frmamus.

in vanum duxerit,

in

quod io

dispositionibus nulla debet induci confusio!

hac observatione

que

quis

si

Stephanus papa:

Infames autem

normam

<(

lorum atque successorum eorum religiosorumque sanctorum pa-

trum

fames esse censemus qui suam

aut

christianam pr^varicantur

legem aut apostolicam vel regularem

libenter postponunt aucto-

esse eas personas dicimus qui

libenter violant

institutiones

monemus

Felix papa Paterno coepiscopo:

prudentiam, ut ordinem sancte

Leo papa:

mittas .

qup de

ce

sciplinis,

ecclesiasticis
ita

Tuam,

Romane

gari.

commiserit, veniam

per singula nunc usque

nere decrevimus, ut

suo

sit

si

concilia

quis

aut extra] Nel testo at extra

XXVII,

17.

sibi

:
||

frater,

non

per-

25

di-

ut

deinceps noverit dene-

statuta

proprium robur

opti-

sacerdotum contra hcc interdicta

De

20

Regula sanctorum patrum

submovendus

officio

nico episcopo Cartaginensi

(i) DeuteroH.

In-

canonum promulgata sunt

custodire debere mandamus,

synodus Calcidonensis:

15

et apostolice

ordinibus et

vestra dilectione

si quis in illa

Omnia decretala constituta tam beate

quam omnium decessorum nostrorum

recordationis Innocentii

?.

Dionisius papa

per omnia teneas et violar! sanctorum decreta

Ecclesie

fecerit,

Christiane legis

abiciunt et statuta ecclesiastica contemnunt, et aposto-

ritateni .

loquitur:

cuiusque ius

362 A

Lex

((

tati tribuitur.

e.

ecclesiasticis
561 B

Fabianus papa:

ore decerpitur .

" Maledictus omnis qui transfert terminos proximi sui et dicit

si enim in rebus secularibus suum
omnis populus amen " ^^\

'^-

nunc vero inobediens

cruore.

adversione truncatur, aut eiectus de Ecclesia rapido

spirituali

Veteri qui-

populo aut gladio cervice

aut extra castra positus lapidabatur a

((

quicumque sacerdotibus non optemperasset

habetur,

lege

Anteros

decreta libenter violar.

sacrp Sedis

Gregorius Domi-

ecclesiasticis privilegiis

quod

30

CHRONICON FARFENSE.
fraternitas scribit,

vestra

sicut nostra defcndimus, ita singulis

servamus

Grave nimis

quam

((

tum quc sunt pr

que

quibusque

lohanni

ecclesiis sua iura

episcopo:

Scillitano

et contra sacerdotale coiistat esse

propositum cuius-

monasterii privilegia olim indulta confundere et ad

quiete disposita

deducere

niti

primo defensori:

decrevimus sive que

nec

perpetua stabilitate

occasione convelli decernimus vel mutari.

rum

piam quacumque

in nostra presentia videntur esse disposita.

quoquam pontificum

et

nostrp decreta

aliqua constitutionis refragatione servari, sive que scripto

irri-

item, Gre-

Institutionis

privilegiis et ordinatione disposita,

suiit

et sine

i^

Gregorius

item,

gorius Bonifatio

IO

hoc postposita dubitatione tcncat, quia

{(

253

in

totum

partem ea qualibet

vel in

nam

nimis est aspe-

precipue bonis sacerdotum moribus inimicum

niti

quem-

excusatione que bene sunt ordinata

rationis

rescindere, et exemplo suo docere ceteros sua quandoque posse

item, Gregorius Vigilio episcopo Are-

constituta dissolvere .

Sicut hoc quod ratio exigebat

latensi:

quod definitum

ita

De

suprascripto

est

non debere

autem

privilegio

20 dum, ne quis insipiens parvi]pendat

tionem

et

vereque

fidei

ne alieno

unitatem, ne

quoniam non nova

antiquissima

spiritu seductus

in

enim sunt

eo

ibi

instituit

omnes

(').

domni Nycolai pape notancatholicam constitu-

in ilio

contemnat huius

institutionis

nec aliqua recentia ordinavit.

moderamina

et autentica istius decreti

et a nullo

non vero terminos

sed sicut

est,

violari

prolata multetur eterna damnatione,

25 sancta semper usitata Ecclesia

confusa.

utiliter optinuit definiri,

in

unquam apostoHcorum

a patribus constitutos transgressus

eius predecessores eos constituerunt vel ipsi

gesserunt, sic etiam et ipse stabilivit et ut pax et concordia semper

I.

di

san

vestra] Nel testo

scritto nostra

cpistol aruvij

Uh. Il,

ep.

j2, ed. P.

(i) Intorno alle citazioni

che

s'

incontrano qui e

FouRNiER, La

ma

canoniche

memoria

collezione canonica

correggo seguendo

il

testo

Cartagine (Gregorii I papae

Ewald

in altre parti di

quest'opera, vedasi la bella

di P.

Gregorio a Domenico vescovo di

in

Mon. Germ.

del Regesto

di

della lettera

Re gis

um

hist.J.

Farfa

in

R. Soc. rom. distar. patr.

Archivio della

XVII, 285,

I.

Gorgi, Appunti su ulcuni manoscritti del

Liher Ponti fic al is,

ibid.

XX,

247.

3628

CHRONICON FARFENSH

254

saner permaneat Ecclesia

in

nemo

respuat

niam lingua

quod

pacifici

illud

commendavit.

habens regni

statuir

quapropter
clavem,

celestis

quo-

fidelisque apostolici clavis est perpetua celi,

ut quc solvenda sunt solvat, et alliget que sunt Uganda.

denique clavem beatus Petrus eiusque

qui claudit et

nemo

aperit, aperit et

susceperunt ab eo 5

vicarii

nemo

hanc

claudit.

et sicut cre-

dimus sanctam Ecclesiam a domino Christo supra firmam petram

edificatam, sic confitemur beati Petri

omnia

ergo sicut Ecclesia Christi non potest

esse debere statuta.

a procellis subverti, ita nullo

e.

565

vicariorum firmissima per

modo

debent transgredi discrete

nam quicumque

stituta viri apostolici.

ea que propter

||

in-

io

unitatem

concordiam pacis sancteque stabilitatem Ecclesie pontifex

tdei et

apostolicus instituerit contemnere satagit, firmissimam petram Ec-

conatur subvertere, ideo iudicium Dei non effugiet.

clesie

aliquis

etiam pontificum successorum

disposuerit ob sancte Ecclesie

lere,

quoniam

si

quecumque

quamcumque

ricator estimabitur in

sui

eorum, non verus pastor sed preva-

regno celorum, quia

nititur

solvenda claudere
mortales

et

propter quod carebit honore cathedre divine, et

poterit esse firmus constitutor

promptus

violator.

qui

alieni

est

minanda

c.

365 B

lestia

quam

hinc vero re-

detestanda presumptio,

patrum

est

puniendus sive obruendus.

25

et

quam abhohic
cc-

sanctorum sententiis 30
enim autenticorum

||

si

statuta subverti vel destrui possunt, doctrina Petri ac Pauli

ceterorumque Sanctorum pr nichilo duceretur,

hereticorum penitus destrueretur.

quod

tatem accepit, dicente enim Domino:

nos

docuerunt, iccirco lapidibus vivis, idest

patrum

uti

an-

blasphemat
quam exsecranda blasphemia
immo contra Spiritum Sanctum, quorum munere

dictio,

in Sanctos,

numquam

quod plurimi insipientium dicentes fatentur

homines fuerunt.

20

denique cunctorum Sanctorum auctoritates

tiquorum statuta moderni destruere possunt, quoniam

illi

vi-

monimenti

extitit

infames esse notant piarum legum destructores.

ferendum

ij

utilitatem debet evel-

claudenda solvere, immortales animas necare

vificare,

anterior

exorbitaverit a patrum itinere priscorum et dis-

similis fuerit a rectitudine

et

eius

nec

si

Tu

hanc petram edificabo Ecclesiam meam,

et a

illa

es
et

quocumque

perpetuo

firmi-

Petrus et super
porte

inferi

non

^^

CHRONICON FARFENSE.

eam

prpvalebunt adversus

^^\

credimus

2^5

omiiimodis asseri-

et

mus, quoniam etiam vicariorum beati Petri apostoli institutiones

debent

perpetuo inconvulsc

permanet Ecclesia

Petri in sancta

beati

pontifices sed etiam

omnes

non so'um autem

fides.

sanctc Ecclesie constructores, qui fidem

quam idem

de domino nostro Ihesu Christo retinent pure

confessus

est, sicut

ipse Petrus

quod

donum

niter suscepit, sic et ipsi

quemadmodum

esse et permanere,

ei

Dominus

Petrus

concessit peren-

perpetue capiunt remunerationis.

Petrus enim pr omnibus respondit, et in Petro dominus Christus

IO omnibus fidelibus quibus sancta constat Ecclesia eternaliter con-

quicumque

et

cessit.

Petri confessione solidatur firmissime,

in

quoque dono remunerabitur

namque

Ecclesie super Petri petram construitur, a cuius doctrina

nullus deviare debet,

Fundamentum

est,

rum

quod

aliud

nemo

enim:

est

quicumque vero sancto-

*^^\

idest sententiam ecclesiasticam statuerit,

lapidem

non

subverti,

quoniam supra firmissimam petram

damento

alieni

petra edifcii

non super

quod positum

potest ponere, preter id

hoc fundamentum

in

deviat,

scriptum

edificat.

est Christus Ihesus

catholi||corum

eternaliter.

quoniam quicumque ab ea

15 ipsam petram sed super arenam

20

fundamentum

in Petri

non potest

construxerit,

quoquam

potest a

inici,

quo fun-

in

iecit.

quia

domui Dei,

idest sancte Ecclesie, perfidie vel pravitatis et dissensionis doctrina

non

convenit.

qui

enim patrum autenticorum

stolicorum bene ordinata

25 dignitate excidit
Christi

et

et

non

fundamentum

et

pr quiete concessa destruit, a patrum

est eius

audienda sententia, quia

etenim,

decrevit beatus papa Gregorius, sicut hoc

utiliter optinuit definiri, ita

30

Oddonis

Interea pars
vici imperatoris

quod definitum
legit

Stephano pape

rimis locis per Italiani diverse

donatis.

pars

extra

contra eius Ecclesiam lacere illum patrum

priscorum demonstrat doctrina autentica.

dum

maxime apo-

et

quod

quemadmo-

ratio exigebat

non debet

est

violari.

quoddam preceptum domni HludoIIII

concessum de quibusdam pluBeati Petri apostoli

sitis

quoque Beate Marie

e contra

ecclesie

eiusdem Hludovici

imperatoris huic monasterioprpceptumemissum antiquius ostendit,

(r)

Matth. XVI,

18.

(2)

Paul.

Corinth, III, 11.

e.

564 a

CHRONICON FARFENSE.

2^6

per quod confirmavit

omnem

libertatem

ab

imperatoribus

aliis

antea concessam, idest a Hlothario patre, et avo Hludovico imperatoribus, ubi loca ipsa
e.

364 B

et

nominatim designabantur unde

causa agebatur, videlicet Furanum,

Collis de

Nera cognominatur,

super

privilegium

et

et

fundum Paccianum

||

fundum Marcilianum

confirmationis

intentio

Stephani

ipsius

qui

(^\

in-

pontificis

pars Beate Marie buie monasterio relegit concessum, ubi similiter

loca ipsa prenominata et fundi continebantur

de proprietate ipsorum locorum

W.

tunc non iam

concessa a causidicis

eorumdem locorum ab

questionabatur, sed fnium

eis

Oddonis
terminus

io

qucrebatur, et volebant ut pars Sancte Mari^ deberet assignare.

quod quia non legibus sed inique exigebant,

nam

quibant.
titor

recte impetrare ne-

quamcumque rem,

qui contra aliquem petit

debet ipsam consignare secundum legem.

placito prudentissimus

index

Florentinus

denique

nomine

in

pe-

hoc

Bellincio erat

15

constitutus a comite Rainaldo electus, qui cautissime utrisque partibus

auditis,

proferre

debebat

sententiam

direct^

omnia superius comprehensa sapienter audiens, novissime

vit antiquiores,

ab utraque parte viros tres ipsorum

et

qui

finis.

qu^si-

locorum

circum manentes, ut illorum vera recordatione posset discernere 20

nam Oddo

predictorum locorum possessionem.

ipse recordaretur a

omne redditum
e.

365

altero

autem

dicebat

quod

tempore Nycolai pape predictorum locorum

sive districtum habuisset exactor

quidam

die venerunt

Romane

curtis.

homines de Septimiliana ex

||

parte Oddonis, qui dicebant se aliquando exactores fuisse, et de

Pacciani loco quintum collegisse.

Furano

Colle de Nera

et

viri

affuerunt

antiquissimi

gillatim, et insimul postea interrogati,

proferebant,

(i)

An. 857? 859?

I,

212.

castellis

po' confuso e

castris

novem, qui primo

legem

se

sin-

purissimam facere

Lodovico Pio

300

privilegi,

pri-

eiusdem imperatoris ) contemporanco di Stefano IV, come se fosse

Lodovico IL
(2) An. 817; R. F. doc. 224,6 Cbro-

il

198.

I,

Gregorio
par che mescoli
testo

exactor habuissec aliquis Ro-

anche

in R. F. doc. 282 e Chronicon^

nel

de

R. F. doc.

Cf.

vilegio di Lotario imperatore (an. 840)

Qui sopra

et

quod numquam tributum neque aliquod redditum

neque districtum ex eisdem

e Chronicon,

quoque

25

un
due

nicon,

I,

179.

parli

di

30

CHRONICON FARFENSE.
mane

quod temporibus Gregorii pape septimi

prcter

curtis,

quando super nos

257

tempore segetes

hostiliter venientibus, et estatis

dabamus,

vel areas nostras incendere minantibus, obsidcs coacti

sicque nostra reliqua bona pretio redimebamus.

5

super hec autem et

confusi.

quas

suarum,

singulis

instrumenta acqui-

et

hominibus magno pretio

omne

ipsi sic

omne

vendiderunt parentibus eorum

omne redditum

et

omne quintum

etiam teloneum de Facciano, qui

et

Collis de

districtum,

de Marciliano, simulque et Gabiniano, sicuti

parentum suorum quiete

placitum,

portuum

et

Nera vocatur,

et

per successiones

ipsi

pacifice ac sine

et

anti-

continebatur quod

quiores emerant parentes ipsorum, in quibus

IO venditores

per

nobiles domini prpfa-

viri

torum castellorum ostendebant munimina

sitionum

itaque superati

horum veracium ausu testium

sunt ridiculi partis Oddonis, et

omnia

ali-

alicuius

violentia

e.

365 b

e.

366 a

II

15

hec audientes

possederunt.

potestatis

Comes R[ainaldus]

index

et pr^fatus Bellincio

cem consilium habuerunt,

et suptilius

de sententia

et

prudentissime pertractare ceperunt.

eius,

20 proferretur sed magis equo pacto

secretius invi-

diffinite

proferenda

quia alieni partium for-

et

minime

gravari previdebant, sagaciter egerunt, ut

sitan

indagantes

inter eos causa

sententia

ipsa finiretur.

quod quia non valuerunt, rogatu comitis R[ainaldi] queque pars

sua pignera et obsides ab eo receperunt, et in

annorum quatuor per sacramentum firmaverant

cum

abbas,

25

huius monasterii

manere eos omnimodis

lesimo

mense

.cv.,

iulii

Madelmi, Benedictus de
ex

parte

Oddonis
anno

decrevit.

ubi interfuerunt ex parte

urbis.

et

die

.xv.,

quam spatiis
Oddo et domnus

fine,

captivi laxarentur, per-

Christi incamationis milpalatio

in

castri

Tophie.

Oddonis: Leo index. Cencio lohannis

Piscatrice, et Gesfredus

autem domni abbatis

morator Reatine

Petrus

index a

San-

jo et Maria Maiore, Rainerius Perosinus, Berardus de Archidiacono

Ortano, et Petrus de Transtvbere.

Prudentium sane virorum, maxime catholicorum, moris

videre in

omnibus bona non solum coramDeo sed etiam corani

22. spitiis]

La

e.

^66

rii-;ioni

la

est pr-

Cos nel testo.

52.

La

e.

j66 A

e di scrittura diversa, poi dalla e.

mano

di

}6j

di

mano

di

fino alla fine

Gregorio

di Catino.

ritorna senza inter-

Gregorio.

Chron. Farf.

II.

17

CHRONICON FARFENSE.

258

omnibus hominibus,

ut in cunctis

non enim parvipendit

detur operibus.

blasphemetur Deus vel

((

causa

possit oriri, Scriptura quippe dicente:

lum

monium bonum

habere etiam ab his qui

quoniam quosdam

iccirco fatemur

aiunt enim, illum ceu

tione.

quorum scrupulum

et

insciis

testi

^'\

hec 5

quosdam vero
Beraldi

bonorum

in-

prela-

distractorem

ideoque in eo aliquomodo scandalizantur.

huius,

cenobii

fuisse

sunt

foris

lau-

ut scanda-

sit

patris nostri

tyrannum

ab

Oportet nos

simpliciter,

novimus musitare de domni

vidiose

quando

si

inter pios aliqua

si

Deus atque

glorificetur

ut vitare

qu^amus,

nonnulla gesta a

ipsius

io

primevo tempore buie opusculo inserere curamus, quatinus proplurima erga huius cenobii negotia ab eo perpetrata

fcua

enimvero

proferamus.

liter

tempora perspeximus,

et

quedam

monasterium invidie causa

maxime

et

que

ille

566B

diebus periculosa

inaudita contraria adversus hoc

a nostris vicinis capitaniis, comitibus

Romano

iniuste effici

15

minime ignoramus.

omnipotentis Domini iuvamine eiusque suffragio Geni-

immenso

tricis

e.

a pontifice

ipsius prplationis

fide-

certaminis pondere pertransivit

defuncto

viriliter.

domno Berardo secundo abbate, hpc ecclesia

maximam de venir defectionem. eramus enim sicut

denique

Farfensis

in

oves non 20

II

habentes pastorem, quoniam qui nostrum

non modice contemnebatur,

gimen,

a suis

niellilo

ducebatur.

precipui seniores

domnum

sibi

Beraldum nobiliorem

quemadmodum

illi

qui ante

pmuH,
diu

(i)

demum

latere

Paul.

in

compressi,

Ascari

incliti viri

ita

posterum

et

qui

Timoth.

Ili,

quod

7.

in

25

subli-

res

factum Dei providentia perfideli

relatione

est in abbatie

prius

narrare

honore, 30

eorum

videbantur

crudeles

se simularunt fideles fore cliente^.

valuit virus

quapropter

bona huius cenobii satagebant demoliri, aliquantulum

sunt terrore

istius

omnes

suorum plurimorum

postquam vero corroboratus

curabimus.

extraneis pr

iuvamine parentum, nequaquam cederet cuiquam

huius monasteri! subripere; quod

speximus,

ab

conabantur optinere.

flium elegerunt abbatem, videlicet ut,

fultus

et

assumpserat re-

comites quoque sive capitanei pene

bona abbatie pedetemtim

mium

tunc

iecore

sed minime

latebat.

interea

CHRONICON FARFENSE.
ceperunt quamplurimi Sabinensis

minium

festinare ac sub

istius

ad

territorii

domni

259

istius

ecclesip do-

properare,

abbatis auxilio

quatinus ipsius muniti suffragio ab illorum morsibus eruti forent.

quod
5

perspicientes et

illi

nimium

dolorem habentes,

pre oculis

agere aliud nequibant, infra semetipsos suosquc domesticos

viebant

et

dicam

sevitia

suamque miseriam
nuUius tunc

pater,

vero tempus

illi

367 a

iam enim quia

istius pro-

ferre nequibant, inierunt fedus, erra-

verunt a ventre, locuti sunt vana

IO qui et

infelices suis visceribus pascebantur.

Sed quid de illorum

bitatem

se-

||

conscius

^^\

doli,

interim noster abbas

Marchiam

in

secessit.

aptum putantes habere, quadam nocte

sib

sur-

que inveniunt depopulantur.

summo invadunt conatu, et omnia

mox itaque ut hcc facta aures prefati

pulsarunt patris, celeri cursu

rediit,

gunt oppidaque nostra qucdam

15

cumquaque munire
tandem placitum

et

quantulum

nos ad

prelocuti

istius

cleatius videatur.
rili

custodia

unam

prpfatus

cum

ecclesiis

duabus,

Sancti Angeli,

cum

]|

scilicet ecclesia Sancti

dotis

suis.

lapsa,

in Folliano

et

rebus

mansos

Amicum

26. eorum]

(i) Psam.

Cosi nel testo.

LVII,

4.

Attonem

.xir.

eorum

presb3^terum

in

Troniano

ecclesiam

acquisivit et

et

in

Ra-

in

cum

Bezano ecclesiam Sancte Crucis

cum antiquo tenimento

Arquatam

superadditis.

mo-

Pamphili, et ecclesia

et

Sancti Mar-

recuperavit suo studio, que penitus amssa erat et a

hominum

suum

ad

concessit buie

omnique lenimento

in

30 Bernardum presbyterum.
tini

causa

perrexit

Curcie, et Benedictum, et alium Benedictum,

ecclesiam Sancti Laurentii et

omnibus rebus

enu-

fuerit constantie vel laboris

domnus Beraldus

loco qui vocatur Miscianus.

canita

actuum narrationem

ecclesiam et presbyteros quatuor, idest

Letonem

Saxonis, et

25

et ali-

postquam divina propitiatione ex pue-

igitur

exiit,

patris

genitorem Ascarum, qui eius amoris

nastero

reddere cepit,

eis

Dei peragente nutu, finem fecerunt,

illi.

properemus, ut cuius

suptiliter

mutua dona

a manifesta lesione cessarunt.

Preterea

20

studuit, ac piane

et ab illorum insidiis se cir-

memoria

quibusdam partibus

roccam

de Cupulo,

et

de

e.

567 b

CHRONICONFARFENSE.

2^0

Tresunco partem filiorum

castro

Trisei.

castellum de Pantana

et

Submano quasdam partes.

et castrum
Montis de Novem cum maximo labore ad effectum perduxit.
oppidum de Morricone construxit, et Canosam acquisivit, et caZaccionis, scilicet Castanee, montem Mortam,
stella filiorum
item Patrinionem, et montem Patricium,
montemque Aionis.

cum

villa

Astorali.

in

castrum Apponianum.

et

exustum recuperavit

in

magnis munitionibus

et

Rapizonis

turrem
civitatem

et inibi

comitatu Esculano, Furcam de Castello, Subma-

num, Sanctum lacobum

res

Georgio

in

giravit.

castrum Ophide ampliavit,

Casuli construxit.
condidit.

monasterium Sancte Marie

comitis

in

Morriconis.

Guazp,

filli

in

io

comitatu Tudertino

ecclesiam Sancti Yppoliti et

Sancti Nycolai in Aviliano in integrum, et medietatem Sancte Se-

cundine ibidem,

et alias

Heinrico imperatore
[in

enim

bis

sibi

quasdam
et buie

res

in precepto

domno

monasteri concesso habentur.

in

posterum habendus, sed

culpandus, quia in aliquibus segnis

dilexit,

quod

ut

ei

eo aliquantulum

in

modum consanDominum attentius de-

fuit et ultra

indulgeat

20

precemur].
e.

Huius autem domni Beraldi venerabilis abbatis

368 A

quidam Franco qui vocatur de Sabino

omnes
de

15

veraciter est laudandus prefatus abbas Beraldus bo-

ncque memorie

guineos

qup

dedit in

quidam Riccardus

tino dedit in

filius

et

Lanzolini de comitatu Tea-

hoc monasterio castrum

tiscum iuxta

hoc monasterio

castrum ipsum

res suas in pertinentia Gabiniani infira

foris<^').

temporibus

unum quod

fluvium Aventinum et in

vocatur Len- 25

monasterio Sancti Ste-

quidam Petrus presbyter de Ringa dedit

terram cum domo edificata et omnibus columnis, et aliam casam
phani de Lucania^*).

eam cum

iuxta

ortalibus et plateis et

siam construendam in medio

ad Columnas

modiorum
16.

.11.

(3).

et

(2)

domum

Teramnensis

et

terram in vocabulo

ad

vadum

testo

ad

in

Teramnano

de Macerata modia

Le parole fra parentesi quadrate mancano nel

scono togliendole dal Regesto,

(i)

civitatis

ipsam

in

.111.

del Chronicon

eccle-

vocabulo 50

Cardeto
ad fone si

suppli'

V, ^08.

An. 1098; R. F. doc. 1156.

An. iTOo; /?.F. doc. 1157.

(3)

An. iioo;

R. F. doc. 1158.

CHRONICON FARFENSE.
tem lohannis de Alkisio modium
Airano modia

in

modium

eius dederunt in

filius

stello

Forano

Ruiano,

in

de Nera

cum

filii

Senioricti

filli

Cencii et

derunt in
stellis

ecclesiis

puteum de

tias

et in

Brezano
nibus

||

et

item, Azarellus et Johannes

^''\

cum

Colle de Nera

et

ecclesiis,
infi'a

fodris,

placitis,

coheren-

fines et

item, Berardus de Rainerio, Albertus de Cencio,

(?).

fi'ater

eius

cum

nepotibus suis, Azarellus

Johannes

et

dederunt in hoc monasterio ecclesiam Sancti Petri in

cum omnibus

suis

flumen Tyberis,

hoc monasterio portionem suam de suprascriptis ca-

predictas

frater eius

rivum de

in

et

cum filiis et filiabus suis, et Giborga et Rusticus

Doda uxor eius, et Stephanus filius Hugonis de-

Forano

Rusticus

et

fodris

et placitis et

Gabiniano,

usibus, pertinentiis et datis de castellanis,

15

Rainerius

Calentinus veniens in rivum de

per flumen in rivum Calentinum

IO

Cerquiliam

Rainerii et

filius

Laiam de Episcopio,

et in

ad

.ir.

.1.

hoc monasterio portionem suam de ca-

latere rivus

vadens

et

Amenzano,

et Colle

primo

usibus: a

et

Cerquito modia

[qjuidam Berardus

^^\

.1.

in

.11.

Ponzanum modium

ad

.1.

261

hereditariis

20 rardo de Rainerio
nepotibus eorum

pertinentiis et
(4).

et Alberto
et

medietatem domini! de om-

item, Beraldus

promisit Be-

abbas

de Cencio et Rustico

Azarello et lohanni

fratri

fratri eius et

eius

et

omnibus

qui cartam fecerunt et proprietatem dederunt in hoc monasterio,

quod scriptum

mam
2;

ipsi

faceret eis in tertiam

masculinam

dederunt

Brezano

(5).

in

quocumque

An. 1103? 11C4? R.F.doc. 1 159.

documento il donatore si

chiama Petrus pr^sbyter et viceco mes , e nel documento precedente

Petrus pr^sbyter de Ringa ,
Non
sembrano la stessa persona.
(2) An. 1103; R. F. doc. 1160.
V. sopra a p. 229 di questo volume,
lysgg.
(3)
(

|.)

supervixerit de ipsis rebus quas

filius

hoc monasterio

In questo

r,

legiti-

hoc monasterio, excepta ecclesia Sancti Petri

quidam Johannes

dedit res suas in

(r)

in

generationem eorum

An. 1103; R. F. doc. 1161.

An. circa 1103; ^- ^- <^o^- T162.

in

in

Guidonis de castro Furano

vocabulo Collido

et

Bari-

(5) An. circa 1105 R- P- <^oc, 1163.

Nel documento l'abbate Beraldo ag;

giunge: Et promitto
et

defendere contra

insuper

nec ego vobis

cumque vobis

vos

adiuvare

omnes homines.
tollo, et qui-

ego vos adiu vabo.

neque finem ncque firmam
treuguam sine vobis faciam et non
sum in facto neque in Consilio ut
perdatis vitam vel membra vel ma lam captionem habeatis .

tulerit,

e.

368 b

CHRONICON FARFENSE.

2^2

quidam Bonushomo presbyter concessit

liano ^'\

Nycolai infra civitatem Tcramncnsem

sterio ecclesiam Sancti

regione Sancti Cassani

quidam Rainerius

^^\

mutavi: in hoc monasterio terram

modiorum

ubi dicitur Celle

Sancti Pauli

quidam

^^\

hoc mona-

in

et

vneam

ducatu Spoletano

pr qua recepit

.in.,

Rainerius

cum

Paganelli et reliqui viri .cxvi.

in

res

Leonis

filius

com-

Rainerii

filius

Valle

in

e.

569 A

filius

omnibus

et

prcsbyteris dederunt in hoc

eorum

pertinentiis

cum

quidam Rusticus

^'^\

omnes

dedit in hoc monasterio

Baruncelli

Rolandus

et

monasterio duo castella Stablonensia in comitatu Amerino

ecclesiis

in

suas

res

que-

io

II

cumque
et

obveniebant a patre vel matre

ei

rationem competebat in

drilia

emit a comite Berardo pr

Pomettam

in Scandrilia

.vini, librabus,

nebat Fulcardus, idest casales quatuor,

quidam Anso

^^\

Thomp

tionem de ecclesia Sancti

nes et Atto

filii

r.

ipsam terram

te-

abbatem
terram

et

optulit

vineam

Pauli

in

in

An.
(2) An.
(3) An.
(4) An.
(5) An.
(6) An.

1099-1119;
106? 107?
1

.vili, et

et

cannas

liberti et

.111.

et por-

in

iuxta ripam

Sala,

eius
in

et

Casa Pauli cum portione sua

alquanto pi oltre qui nel Chronicon

R. F. doc. 1164.
i?,

F. doc, 1165.

1117; R. F. doc.
circa 1117;

queste

terre,

i?.

ii6<S.

cede in

monastero

tare

al-

itinerarium

crucem optimam,

et

F. doc. 1169.

Rustico
al

cuni oggetti preziosi, cio

R. F. doc. 11 67.

questo documento

20

vocabulo

Doda uxor

suas in vocabulo

res

iiiy, R. F. doc. 1166.

II 13;

15

hoc

(p.

2 6j,

Maria Stablamonensi

(1)

Oltre

Minori,

et

Nel Regesto Stablamonensia

12) S.

cartam ad

Sanctam Luciam cum

et Sancti

Franco de lohanne

Akiniano Maiori
8.

sextaria

hoc monasterio

in

fecit

eius

lohannis de Martino dederunt per concambium

ipsius castelli ^^\

dederunt

quam avus

Franco presbyter, Girardus, Baro, Johan-

<^7).

Monte Operis

res suas in

et

Scan-

Guinizonis pr offensa

filius

monasterio totam suam substantiam

Sala et Achiniano

et

domnum Beraldum

contra

fecit

per legem

casalem Goiusum,

scilicet

casalem Cellararium, casalem Cavallum,

quam

unde

filiam Beruardi et heredibus eius, et

suo tenimento

illi

territorio Sabinensi ubi dicitur

ipsam terram ibidem

et

^5).

quicquid

et

sex

libras

unum

et

denariorum

papien-

sium, et duas villatas operatas de

rico.
(7)

(8)

al-

bonum, et
anulum aureiim,

valde

An. 11 14; R. F. doc. 11 70.

An. 1114; R. F. doc, 1171.

si-

25

CHRONICONFARFENSE.
Thome

de ecclesia Sancti

Pauli

Senebaldus

(').

lohannes qui vocatur Villanus,

Benefacti, et

Transaricus

et Sancti

et

dicitur Turris

primo

Reatinum,

Coppe

et

cuoi

pertinentiis

suis

confinium Sabinense,

latere

a tertio latere fossatus

secundo

qui

Narniensi

confinium

latere

predictam Turrem, a quarto latere Laia; infra

istos fines

de

et

foris,

Marie quc dicitur

de

comitatu

in

de castello quod

et

castelluni

10 tam de intus

et

Beneincasa, atque

discernitjj inter

omnium rerum partem quartam

ctc

flius

Berardi, et Clara relieta suprascripti Berardi de-

filius

derunt portionem suam de castello Fenocleto,

5

2^3

portionem suam

et

Monte,

in

qu^ sunt

aliis ecclesiis

et

de

ecclesia

e.

370 A

San-

de ecclesia Sancti Clementis,

cum omnibus

infra ipsos fines

exceptaverunt casalem

tinentiis;

369 b

portionem quar-

et ex alia parte

e.

Nordo

de

per-

Rapizo comes

^^\

Rapizonis de comitatu Tudertino dedit in hoc monasterio

filius

15 duas portiones de monasterio Sancti Petri in Valle, et medieta-

tem Sancti

Petri

Laureto, et

in

ecclesiam Sancti

Angeli

Pilo

Scripto totam in integrum, et heremitorium in Valle de Cerasa,

hospitale in

20

Marie in

Sancte

et ecclesiam

Aviliano, et

Quatuor Capellas, de ambobus

sicut supra legitur, et alia

cum omnibus

Sancti

Yppoliti,

et

ecclesiis Sancti Petri

duo loca sanctorum

pertinentiis, et ecclesiam Sancti

tota in

integrum

Nycolai in Avi-

liano in integrum, et medietatem ecclesie Sancte Secundine ibidem;

in urbe

Ameria ecclesiam Sancti Proculi

Tudertina

ecclesie

Sancti

Hilarii

Laurentii in Phih; in Farnetta ecclesiam

Sancte Marie in Galazano

integrum

in

urbe

tertiam, hospitale

in

Sancte Victorine in Submanu, San-

25 Muliere Mala, medietatem

cti

partem

in

Melezole ecclesiam

in

sule Sancte Crucis; in Ilice

unam,

unum

heremitorium.

unam

ecclesiam
;

hpc

in

Fos-

omnia

predictus Rapizo concessit et corporaU traditione confirmavit in

30 hoc monasterio

rum

et in

Sancte Marie

Oderisio,
26.

(i)

Lacuna

An.

Rainucius

(3).

Oddone, Rainaldo
di

una

zone corretto poi dallo

doc. 1172.

manibus Gregorii

circa

et

due parole nel

stesso

Gregorio

1112? 1115?

Clementis monacho-

Oderisii

cum

filiis

suis

Senebaldo concessit in hoc mo-

testo.

in

R, F.

filius

et

zy.

Melezole

(2)
(3)

Nel

testo

era prima scritto Mele-

Sci Regesto Melezole

An. 1112; R. F. doc. 1173.

An. II 12 ;i?. F. docci 174, II 75.

CHRONICON FARFENSE.

2^4

omnes

nasterio

Viva

mons

et

scernit

Rotuiidus: a primo

cacumen

secando

latere

ipsius

montem Rotundum,

et

de Moiano, a tertio

di-

et

montis iuxta res Domini Salvatoris,

ipsum cacumen montis

descendit in rivum

et

ipse rivus et venit

latere

Aqua

montis que

latere serra

inter pertinentiam Scandrilip

ascendit in

vocabulo

res suas in territorio Sabinensi

pertinentiam

in

Cerriti Mali, a quarto latere ipsa pertinentia Cerriti Mali, et re-

serram primp

vertitur in

Oddo

filius

eius dederunt per

castrum Currise

cum

Rusticus

finis ^^\

Crescentii et

filius

concambium

hoc monasterio

in

sua pertinentia et quicquid eis pertinebat

io

de castro Fara et eius pertinentiis: a primo latere rivus Carbulanus et

Landonis

terra

comitis, a secundo

Nerulp et terra Rainaldi comitis,

in

Rianam,

latere

et pergit in

pertinentia

montem

et

vadit

a tertio latere ipsa Riana, a quarto latere vallis que

discernit inter

montem

salem Classianum,

montem

Mutili^ et

Fare, et vadit in ca-

Vallem de Luno

et descendit per

in

rivum

15

et

per ipsum rivum usque in viam publicam, et pergit in rivum de

Loriniano

et

descendit per vallem usque in alveum Currisem, et

per ipsum Currisem vadit in predictum Carbulanum; excepto ca-

de Sancta Maria de Sanctis

sale

quos ad Rodulfum

eius comparationem,

derunt.

et

minus
filius

cambium

receperunt

castellum quod dicitur

370 B

casale prope

alio

et

per

Postmontem cum

interest augeatur inter

Farfam

domno

Bardonis promisit

et

et

ad

eius

scriptum

ipsum ad 20
fratres de-

tertiogenerum

suis pertinentiis, et

Currisem

(^).

Alberio

Beraldo abbati de podio quod

permisit edificare in plano de Valleriano super rigum qui

bidillus vocatur,
et post

obitum

qualis melior fuerit.

domno
nium

vel

fraudem.

secundum

io, eis]

(i)

unus de
et

filiis

illius

vel de nepotibus

podium malum non

per ipsum

Nel

testo

et

homo

quicumque

partibus, ipse

illi

Tur-

et eius

in

per

hoc

ipsius
faciet

ullum inge- 30
monasterio

heredes frangent

ei

possibilitatem suam, et neque finem neque paeius

An. niy, R. F. doc. 1176.

(2)

25

ipsius diebus vite sue,

abbati nec posteris eius, nec conducet

litem fecerit in ipsis

litem

homo

pr quo factus est

eius

quod

An. iioo; R. F. doc. 1177.

CHRONICONFARFENSE.
cem
et

cum

aut ullam treuguam facient

nobis oportuerit

si

contendent habitare

litem

facere

consensu abbatis.

ipsis sine

inimicis

2^5

nobis non

nostris,

eo propter intentionem faciendam.

in

et

prcdictum podium non vcndent nec donabunt nec per ullum in5

genium alienabunt

omnes

viri

cartam

in

sino consensu abbatis vcl eius successorum<^').

Stablamonenses

et

seniores et minores, qui fecerunt

hoc monasterio, pactum proniissionis fecerunt, ut

illorum liceat alienare

suum prcdium extrane^ persone

seipsos per tres interpellationes infra spatium

IO

quod

si

noluerimus, det cui voluerit.

tollere

tuorum oblationes dent

in

15

omnibus pr

illis

se et

successoribus

suis

et

'

hoc monasterio suam personam

lohannis

20

excepto petia

foris,

catur Perone.

.1.

dedit

pro-

de corum bonis

omnes

et

(5).

iugali sua

res suas et

manus domni

et intro

abbatis

civitatem vel de

Macia Mortua quod vo-

terre ubi dicitur

autem portionem suam de podio

Coppe cum omnibus

podio

et

in Turillo et in

comitatum Narniensem

B[eraldi] infra

mor-

adiuto-

facere

cum Maria

Beraldus fiHus Rolandi comitatus Narniensis

in ecclesia Sancii

et

domnus vero abbas

rium contra omnes homines de personis

tradidit in

monasterio,

decimas

et

et

Sancta Maria Stablamonensi, excepta

portione quarta episcopi Amerini ^^\

mist

nisi inter

dierum.

.xx.

abbati et in hoc

noluerint, dent

inter se tollere

si

nulli

pertinentiis, et

Lorito

de castello Sigi-

zonis, et de castello Collis Sancii Pauli, et de castello Perticara,

de

et

oratorio

25 meonis,

et

Sancii

monasterio

de

Valentini, et

de monasterio Sanct^ Marie in Monte, et de oratorio

Sancii Clementis, et de monasterio Sancte Marip in Pisile

est intro civitatem
est

Narniensem,

et

convenientiam pr se

30 comitibus,
dibus,

et

suis,
(i)
(2)

successoribus suis

quorum nomina sunt hec

legitimis masculis, Guilelmus,

nerii,

Bulgarellus et

Transaricus
An. 1109
An. 1113

Rodulfus

cum

Donadeus
filli

R. F. doc. 1178.

(3)

F. doc. 1179.

(4)

II.

et

cum

cum
et

Tudertinis

eorum

fliis

Hugolinus

Oducii, Tebaldus

suis laicis

Chron. Farf.

ipsis

Saracinus

filiis

2?.

domnus Beraldus abbas

^'^

heredibus Rapizonis, pr

idest

quod

de oratorio Sancti Proculi quod

super casiellum Sancti Gemini

fecit

Sy-

Sancii

legitimis

here-

suis laicis
filli

Rai-

cum

filiis

masculis.

An. 1115 R. F. doc. 1180.

An. ino; R. F, doc. 1181.
;

ly*

his

^^^ ^

CHROMCON

266

omnibus

et

filiis

eorura

FARFENSE.

domnus

fecit

B[eraldus] abbas scriptum

Monte

prestane de octava portione turris Montis Martani, et de

Martano

cum

Bornia

e-

571 B

cum

portione

cum

portione podii Sancte Marie in Pantana.

omnes

ipse dedit in

cum

res et

monte Castro

castri

Casiliani

Collis
et

silva,

Alti,

quod habet

et

io

excepto

et

ipsum Castrum,

ecclesia Sancti Faustini et Sanctp Marip in Pantana.

predictus abbas iam dictis comitibus dedit per

sicut

Aque Spart^

castri

Lanciola,

in

a Laia in intus adversus

co-

et dedit predictis

hoc monasterio, excepta curte

et

de octava

homines qui fuerunt Albertini comitis,

pertinentiis

suis

Ripe de

arboribus

de octava portione podii Sancti Martini

mitibus

castri

arboribus, et de octava portione castri

exceptis grossis

silva,

tenuit, et de

et

octava portione

de octava

silva ipsius, et

silva, exceptis grossis

Mezanelli

habuit

Gualterii

filius

portione Scoiani, et de

octavia

cum

Albertus

sicut

excepta

et
alia

omnia

prpstariam.

isti

15

sunt vero termini qui designati sunt pr ipsa convenientia con-

cambi de rebus

Albertini comitis, videlicet: a

Cruce Sanct^ Bar-

Naiam

bar^ vadit per viam antiquam de iMezanelli, et intrat in

usque

stagnum de

in

Guidonis de Tebaldo,

et filios

semitam

dum

in

cannas

est filiorum

Moronto que

silvani de Lanciola
.x.

de Odo,

cannas

et intrat iuxta

.x.,

Odo

Sancti Petri et in

pontem Sancte Barbar^

unum

pede

in

silve

de Gutti,

Berardus

^'\

et in

filius

et

omnes
in

cum

flumen Reatinum

tinentiis atque subiacentiis

An. 1115;

(').

R. F. doc. 1182.

rivo

et

fi-

rigum
exit in

Rainaldi optulit in

suam portionem de monasterio Sancte Marie

usque

viam,

castrum quod vocatur Bustone

quantascumque tenebat

terram

intrat in

et

et

res

vadit in

et

nostram, ubi debent augere nobis in una fronte 25

et in alia fronte

hoc monasterio

vadit iuxta terram

Tebaldi, et

liorum Rainerii de

(i)

per 20

et

per rigum Canicle in va-

et

est filiorum Raineri!

Crucem Sancte Barbare

A

nos

Ripe, et in ipsum in Salicem Martini Rivaliosi, et in pede

Petri de

372

est inter

viam publicam

et intrat in

pede de silva Lanciola

vinee Adenulf que

e.

rigum qui

Crassis, et intrat in

in

qui

ecclesiis, castris

et

et

podium, 30

Consenano,

dicitur

Cornu

omnibus

per-

Garbo abbas de monasterio Sau-

(2)

An. 1117; R. F. doc. 1183.

CHRONICON FARFENSE.
cti

Nycolai quod

cii

Gemini,

Dodo

et

omncs

Marie

ctp

comitatu Narniensi

Guido de Tebaldo Odonis,

castaldato

rebus mobilibus et immobilibus

cti

IO

Egidii

in

idest

viri,

Todino

Rodulfus

filius

Cune

et

Gemini cum omnibus

Sancti

pertinentibus in toto comi-

sibi

Amerino

et in

comitatu Todino

Opizo

et

filii

Bcraldo abbati ecclesiam Sancti Nycolai de

et

tatu Narniensi et in

fratres et

insimul dederunt in hoc monasterio San-

isti

domno

et

castaldato San-

in

germani

clericus et luvenalis

Beraldi de luvenale, et

de Bonino,

Namiensi

comitatu

est in

267

ecclesiam San-

<^').

quam quidam

vocabulo Spina,

Norico

Rodulfus

et

et

Ildebran-

dus nepotes eius, dederunt in suprascripto monasterio Sancti Ny-

quod

colai

est in

loco qui vocatur Collis de Ficu Nigra in ca-

Gemini qui vocatur Arenarius

stello Sancti

(^\

Gualfredus

filius

Tebaldi dedit in suprascripto monasterio Sancti Nycolai portio15

nem suam

de ecclesia Sancti Martini

et Albericus et

Cencius

Anolinus

dolinus et Tebaldus

Baroncius

20

Albini, et Petrus

filii

Baronis, et Rabertus

filii

et

filii

Suppolinus

filius

Berardi

Bernardus

et

Beraldi, et Rapizo et

filius

Tebaldi,
filii

Rodulfus

(5).

et

Monaldus.

Rapizonis,

et

Od-

Ofridus

et

et

omnes insimul dederunt

unam ecclesiam infra

castrum Cicilianum comitatus Tudertini, et unam casam ad faciendam ecclesiam suptus ipsum castellum de Ciciliano cum

in

suprascripto monasterio Sancti Nycolai

terra et silva

tota

iuxta ipsam

casam

in

loco

nominatur

qui

II

Grappula; ipsa vero ecclesia suprascripta

25

num nuncupatur
Oddo filius eius

Sancta Maria

Baroncellus

(4).

montania Campii,

An. II 19; R. F. doc. II 84.

(2) An. 1119; R. F. doc. 11 86,
an. 1094? 1095? R. F. doc. 1190.
(3) An. 1119; R. F. doc. 1185,
1095

i^.

F. doc.

Berardi et

Septem lanule,

191.

Peritulo

et

ad

(i)

an

filius

dederunt in hoc monasterio res suas in comi-

tatu Reatino et vocabulo Frascarum, et

liatam, et in

infra castellum Cicilia-

bassallos

Guicco

L'abbate

Beraldo concesse a sua volta a Car-

bone abbate l'uso e la reggenza a

vita del monastero di San Nicola, e
promise agli altri donatori menzionati nel doc. 1184 di non ricevere

comune

portionem

figli di

Guittone

di Faidolfo,

omnem

di

di

Ta-

et

Benedetto

Dodo,

di

figli

mandarli se non di

accordo

mona5tero

al

di

San Nicola neque pr offertione

neque pr monachis
faciendis

an.

1119; R. F. docc

(4)

An.

100?

1187 e irSS.

idi ? 2?.F. doc.

Intorno alla chiesa

di

San Nicola

192.

e sue

pertinenze ved. anche R. F. doc. 11 89.

572 b

CHRONICON FARFENSE.

268

suam

in

srerio et

integnim

^^\

Ascarus

Misanus servitium quod

et

Misano servitium

bat Stefanus de Teuzo, et in

et

Srephani et Petri

vitium quod
ut

filius

omnes

cum

successorum eius abbatum

suam

totis

castris

aliis

voluntate

^^\

Alberti-

res suas in cuncto ducatu Spoletano et in comitatu

de

ecclesiis

et

cum

io

sua per-

portionem

concessit

consentiente Burga coniuge sua dedit in ecclesia

et

<-3).

ser-

Tudertini dedit in hoc mona-

comitis

Gualterii

Tudertino, excepta portione sua de monte Castro

tinentia.

omne

facere debent, ita

licentiam alicui servire nisi

ipsi

suprascripti abbatis vel

nus Comes

Stefani de Alberto

usum

heredes eorum per

di-

facere debe-

ei

Massarelli filiorum Ucellonis,

et

ipsi et

non habeant

sterio

hoc mona-

dedit in

Beraldo abbati res suas in comitatu Spoletano ubi

Furca Casaline

citur

vir

illustris

Sancti Nycolai de Lanciola, que est cella huius monasterii, res

ipsas quas

per prestariam

ipsam silvam

et

terram

rentibus suis legaliter

e.

375

molendino

suo tenmento

et

monasterio, idest

in

integrum quam per concambium a pa-

in

transactum

Naia de Grassis,

in

hoc

ab

receperat

et

accepit,

portionem

et

Berardum de Lpto

jj

cum omni

tenimento,

et

alium

hominem

non;iine Le-

tulum in fundo Ripa Labornia cum suo tenimento, exceptis

de castelHs.

per totum

de

portione molendini de Meso, et fratrem eius

Hugonem cum omni

salinis

15

et concessit fruges

fundum Confinium

'^^\

omnes de

20

ca-

et vineis

terris

domnus Beraldus abbas con-

frmavit cuidam Valentino abbati ecclesie Sancti Petri in Vallibus

portionem eiusdem monasterii quam Rapizo comes

teneat

nasterio concessit, ut

dinem,

et

hoc mo- 25

in

eam secundum nostram

consuetu-

promisit ut nec ipse neque eius successores predictam

obpdientiam

ei

sine

sua voluntate vel

assensu

et ipse

tollat.

abbas Valentinus firmavit hoc monasterium et predictum abbatem

eiusque successores, quod

fidelis

foret deinceps huic ecclesie et

abbatibus nostris, et qup in ipsis partibus liabemus

vel

ulterius

acquiremus, contra omnes homines nos ad retinendum adiuvare

studeret sine fraude

et

per sacra evangelia.

(i)

An. 1103

(2)

An.

II

malo ingenio.
et suscepit

R. F. doc. 1193.

04; R. F.doc.

11 94.

sic

promisit

observare

ipsam obedientiam quam paulo

(3)
(4)

An. 1104; R. F. doc 1195.

An. 11 05; R. F. doc. 12 18.

50

CHRONICONFARFENSE.
manu domni

ante in

abbatis refutaverat

Carsano:

primo

latere

usque casarinum Rocii de lohanne,

usque castrum de Istriano,

et

usque fossatum de Botino,

ipsum casarinum pergit usque

Silvestrini per

ecclesia Sancti lohannis de

Rodulfi

flius et

Gemma

Carsano

uxor eius

in

in fossata

et in

que per-

portione de

integrum*^^).

Heinricus

Viti,

Senebaldus

et

et

cum

gunt ad Flaianum vel ad collem Sancti

et

Transaricus

omnes insimul dederunt in hoc monasterio medietatem monasterii Domini Salvatoris, quod est in ducatu Spoletano in confinio territorii Teramnani et Reatini voca-

et

io

Rodulfus presbyter

<^'l

Azonis de Carsano concessit in hoc monasterio res suas de

flius

2^9

Munaldus

flii

eius,

jl

cum omnibus ecclesiis eidem pertinentibus, infra

Teramnensem ecclesia Sancti Alexii, in monte supra

bulo Marmora,
civitatem

ipsum monasterium Sancti Angeli,

15

ptis Sancti

Ny colai,

in furca

in

Fagi Sancte Marie,

in Cri-

Melonis Sancti Maximi, in Bassano

Sancte Marie, medietatem Sancti Hermetis in Furca, Sancte Marie

in

Casi, Sancti

Apollinaris

Plaure,

in

Sancti

Secundi

in

Tre-

punzo, Sancti Angeli de Ocresia, Sancti Fortunati in territorio

Teramnensi.

et fecerunt suprascripti viri

monasterio

20 miserunt huic

et

domno

sacramenta quibus pro-

B[eraldo]

abbati

eiusque

successoribus pr se suisque heredibus in perpetuum, quod

quam

auferent nec auferre consentient per se vel per ab eis sub-

missas personas ecclesiam Sancti Salvatoris in

monasterio ubi
25

num-

vel in

futurum

ipsius rebus

eam

Marmora ab hoc

dederunt neque eius res quas tunc habebat

acquisierit, et studiose

in

predicta ecclesia vel

molestiam non facient nec facere permittent, sed adiu-

vabunt nos nostrosque ordinatos

ad retinendum

eandem

eccle-

cum rebus sibi pertinentibus, et omnia alia

bona Sancte Marie et suum honorem contra omnes homines ^3),
30 Heinricus autem fiHus Transarici concessit in suprascripto mosiam Sancti Salvatoris

nasterio Sancti Salvatoris totam

Marmora cum
28

Cy

(2)

casis, casalinis et ecclesiis

a p. 2J0, 4. Nel Regesto pertinentibus infra

patriciatuni

(i)

suam portionem de

castello in

omnibusque rebus eiusdem

regnum Langobardorum

sive infra

Romanorum

An. 1099-1119? R.F.doc. 1196.

An. II 06; R. F. doz. 1197.

(3)

1^99-

An. 1116; R. F. docc. 1198,

e.

373 b

CHRONICON FARFENSE.

270

pertinentibus in aqua et in sicco.

castelli curie

similiter dedit in

hoc monasterio prpdictus Heinricus totam suam portionem de ipso

monasterio Sancti Salvatoris quod
e.

574 A

bus rebus mobilibus et immobilibus

vianus vero et Rodulfus

eodem

est in

castello

cum omni-

pertinentibus ^^\

sibi

''

Octa-

Transarici dederunt in suprascripto

filli

cum

monasterio Sancti Salvatoris tertiam partem de Marmoribus

curte et

omnibus rebus

sano quos tenent

pertinentibus, et duos casales in Bas-

ei

Symeon

Arduinus; omnia hec dederunt pr

et

anima Transarici genitoris eorum usque

bus triginta ardenti monetati

Guido

sbyter

territorii

Teramnani

in pertinentia

secundo flumen Naricus,

et

perpetuum pr

in

Atto

(^\

filius

hoc

eius dederunt in

filius

Arderadi

monasterio

Collis Stacti

comitatum Reatinum vocabulo Narnate:

latere

terra Tibertisca,

Beraldus

monasterio

perpetuum

domno

et

in

filius

territorio

cum omnibus

omnem

in ipso loco

sibi

pertinentibus

latere

mo-

primo 15

Adonisca, a quarto

portionem suam in integrum

B[eraldo] abbati

eius dederunt in

'^'^\

hoc

eiusque successoribus in

Tyburtiuo castrum quod vocatur Porcilis 20

monasterium Sancte Marie quod

cum omnibus
(5).

terra

Domnica uxor

pertinentiis, et

est

io

suas

Berardi dedit res suas in hoc

duabus partibus

Crescentii et

filius

pre-

a tertio pertinentia Antisani, a quarto

nasterio infra

et

primo

Teodinus

mons Cornu,

libra-

res

Tixinus(3).

latere

rebus mobilibus et immobilibus

Tygrimus

qui vocatur Tiniosus

filius

Gui-

donis comitis dedit in hoc monasterio et B[eraldo] abbati eiusque

successoribus

in

suam portionem de

Barbare, et

cte

octavam partem monasteri! San- 25

perpetuum

Sanctp Lucie in Bucclano,

et
cti

Clementis de Confinio,

nibus pertinentiis

concambiavit

domno

et

Sancti Andree in Ripe, et San-

et Sancti

et subiacentiis

tradidit ad

Stephani ibidem

earum

Garbo

^^\

proprietatem

in

hoc

cum om-

filius

Alberti

monasterio

et

Beraldo abbati in territorio Esculano et in Firmano ca-

stellum Rovetinum

cum omnibus

et

portionem suam de castro Terra TaUiata

rebus illorum:

(1)

An.

(2)

An. 1097; R. F. doc. 1201.

An. 1109? ^- P- '^^- 1203.

(3)

et

ecclesia Sancti Petri ibidem,

II

17; K. F. doc. i2CX).

primo

latere

flumen Asum, a

(4)

An. 1106? 1107? R.F doc. 1204.

(5)

An.
An.

(6)

ino;

R. F. doc. 1205.

un;

R, F. doc.

1206.

30

CHRONICON
seciindo

Sancti

Intere viaj|qup vadit

Brecle, a tertio

aquam de

ad

iMontis

aqua Furce

latere

pergit

et

ad plebem

e.

574 b

ad Carpinum in

aquam de Aso,

in

montem

Sancti Martini,

ad S:inctum Pancratium, in cerritum Alberti Bardonis, in rigum

Patrinionis et per

rigum de Cimbriano

sensu fliorum suorum, castella

rebus

et

suprascriptus Garbo, con-

iMainardus

consentiente

Brictuli,

filius

pertinentiis

tutore eius, concambiavit in hoc monasterio et

abbati castellum

Collis

nis,

Macri

cum

nentiis eius, et podia

cum omnibus

cambium

et

subiacentiis

Coni dativo

illi

domno

ecclesiis

Beraldo
et

perti-

quarta parte de castello Sancti lohan-

medietatem de Canosa, quarum rerum

et

cum omnibus

podia et ecclesias

Lumeranum cum omnibus

(').

prcdicrum flumen Asum.

pr quibus omnibus recepit in

eis pertinentibus.

IO castrum
eius

in

concambium

infra istos fnes dedit per

15

271

Furce,

Polisic,

predictum Carpinum vadit ad

a quarto

verticem

Severini, in

FARl-ENSE.

fines sunt: caput

Vacca, a pcde terra hulus monasterii, ab uno latere currente Pal-

secundo

lore et fluvio Aso, a

latere tenent

Corvionis.

filii

et

promisit idem Mainardus quod res ipsas quas recepit in concam-

bium

in

20 cambiabit, nec

anima sua

in loco pignoris vel

ypothece

Sancte Marie de Beloniano,

1|

cum

eiusdem

castelli

30 rum rerum

et

mo-

portionem suam de ec-

et

et

ecclesia

de Sancto Petro

cum om-

pertinentiis vel subiacentiis ipsi castello iuste vel

quartam partem de

et

potestatis, nisi in

Esculano vocabulo Collis Macri

Sancte Marip infra ipsum castellum,

nibus

pr

B[eraldo] abbati, consentiente Coni tutore eius,

res suas in territorio

clesia

titulo dabit, vel

item, predictus iVIainardus dedit in hoc

(^).

domno

nasterio et

vendet nec donabit vel

homini cuiuscumque

iudicabit alieni

hoc monasterio

25

modo

comitatu Firmano nullo

castello

omnium

Sancti

lohannis, et

ecclesiarum

fines sunt superius

sibi

de

iniuste,

(i)
(2)
(3)

/-^

pertinentium, qua-

descripti ^^\

An. un; R. F. doc 1209.

An. 1096; R. F. docc. 1210, 121
An. 1096; R. F. doc. 1212.

r-v

(4) R. F. doc. 121^.

1.

375 a

ecclesiis

Quoniam Dei Eccles? persecutores maximis ac variis p?nis leges persecuntur, et a Deo datis potestatibus semper u'ciscuntur, iccirco ego Beraldus
!/-.
abbas insimul cum Carbone advocato meo tibi, Guarneri Dei gratia excel1

e.

meato

e l'altro

Questo docu-

che segue non hanno

indicazione precisa di data e perci

si

1099-1119
L'abbate Beraldo
querela innanzi
a Guamieri duca e

S'

CHRONICON FARFENSE,

272

marchesedelleviolenze sacrileghe e
delle rapine com-

Merico e'carbon
contro

il

mona-

stero.

lentissime dux et marchio, qucrimus

.

notum

pie viventiDus
<-'t

neri

r^

quapropter conquerimus

tantum Dei Ecclesiam persecuti

in

raultis

proclamationem

et

nullus Paganus et nullus ludeus super hoc transire valuit.

nos stantes

in Christo

volumus, sanct? Dei Genitncis ecclesiam

Carbone qui

et

omnibus Christianis
r>.

variis miscriis esse afflictam.

facimus de Merico

atque

quod

sunt,

in primis scilicet,

castrum nostrum corrroborantes, ipse [pr?dictus] Garbo su-

et

pradict? ecclesia pcrsecutor nobis securitatem dedit, et postea assaltum [nobis]

duos nostros milites

posuit, et

pr^dam

divastaverunt,

deinde

interfecit.

antea terram nostram

in

messes nostras ignibus concremaverunt,

abstulerunt,

homines captos occiderunt, monasteria nostra expoliaverunt,

ruerunt
et

damnum

emunitatem Ecclesi?

infra

crimen

et

sacrilegii

paramenta abstulerunt,

dederunt,

et

tribus vicibus

postea in Ecclesiam Dei

commiserunt, [quia] altana expoliaverunt,

monachum

infra

IO

ir-

libros

dormitorium apprehensum exue-

runt, alios verberaverunt, alios in captivtatem fun'bus in collo ligatis duxe-

de

runt, et
5^5 B

in capite

fecerunt.

eorum vestimenta

scapulariis
||

caligas

muliere in foveam miserunt, alium vero musellaverunt

quandam Dei

apprehetisam, cippos

tantum Dei Ecclesiam

tiones de

manu

affligebant, ut

pr^sbyteri per

inauditam 'iniuriam

sumus,

scilicet

quam

vim

liaverunt,

miserunt

eius

quam

et plus

et fustibus

eum

offe-

nefandam

et

et

tamen non pos-

venerabilem monachum,

et

et

anum

pr^das

osculari fecerunt,

et assaltus et iniurias

abbatem vero alium sine armis

irruerunt, et in

ptionem eum non habuerunt.

fugam miserunt,

post tanta et

innume-

in via assalierunt,

et vix fuit

quod

in

et

ca-

tam nefaria nobiscum conve-

Le parole fra parentesi quadrate mancano

suppliscono togliendole dal Regesto.
8. deinde] Nel Regesto ab

nostrum] Nel Regesto nostrg ecclesie

nel Chronicon e

hac bora

si

Nel Regesto

io. captos]

prehendentes

19.

quos

tra

il

resse

1094

potuerunt

capere

15.

Nel Regesto ap-

Nel Regesto apprehendentes

segnano qui come nel Re^slo gli anni

del governo abbaziale di Beraldo III.
Il duca Guarnieri I pure menzionato

documento

il

25

c?sum ac male verberatum expo-

de nostris vero hominibus quos potuerunt ceperunt,

rabiles nobis fecerunt,

armati super

20

dimitterent quia pr animabus parentum illorum

libras extorserunt.

.e.

et

affecerunt.

quarum manibus qui

distraherent, in

dicere licet verecundemur, reticere

eum

eo die sacrificaverat.

leto

abba, bene-

culvertas suas mitterent qu? offer-

eumque ad caudam perduxerunt, vulvam

qui eos rogare c?pit ut

I5

morti tradiderunt.

pedibus

in

quod apprehensum Dei famulum

de iumento in terram miserunt,

nel

et

super h?c omnia turpissimam

rebant osculum pr^bebant.

6.

Domne

suspensam per giros eam revolverunt, variisque p?nis

funibus
in

ancillarii

suis militibus

et

sibi

et

famulum expoliatum [nudum] cum quadam

insuper, Dei

dicite dixerunt.

et

scapularium miserunt

asini

il

ducato

1134

di

Spo-

circa.

Il

Muratori,

Rcr.

e 663, attribuisce

II.

Script. II, 2,

662

questo documento e

il

seguente circa all'anno 1106. E ipotesi possibile, ma non si vede su quale

base sicura essa

potrebbe fondarsi.

30

CHRONICONFARFENSE.

273

nerunt, pactiones et obligationcs [nobiscum] fecerunt, et plurimis sacramentis

nos firmaverunt, nostrique homincs dcvenerunt, et fidelitatem iuraverunt,

obsidesque dcderunt.

interea

dum

in cis

magis quam

nostro

in nullo alio

fideli

confideremus, fraudulenter ad vicecomites nostros venerunt, inimicos nostros

5

pr?dam nostrani capturos esse dixerunt,

et ut nostri,

[|

dedcrunt.

pr?da ad eos fugerent, securitatem

deque

detenti, per diversa loca

postquam vero

buerunt, et homines tenuerunt et ultra

IO Sanct? Mari? castrum Garbo cum sua

voluit, pr ea dedit.

in

cuiusdam

uxorem

et aliud,

tribuit,

quantum

etiam nostro bono homini nomine

h?c

et alia

de tantis et

Zaccio uno-

Dei

sic

tam

nefariis et scelestissimis

oramus, ut quod leges pr?cipiunt,pleniter nobis exhibeatis.

In nomine domini Dei salvatoris nostri Ihesu Christi.

eratia
"

kerii

dux

tam

tibus

et

notum

marchio.

futuris

quam

pr?sentibus, qualiter Mainardus

bona Sanct? Mari

in

Marchia

...

simili

etiam tyrannide

volumus omnibus

fieri

sita,
j

mvadere, molestare, dinpere, quoad

25

hominibus Ecclesiam

persecut? condoleatis,et qui iustitiam a divino nunine ccncessam

geritiSjSuppliciter

20

|[

Frfensi ecclesi?

'^

viveiiin Ghristo pie

'

quondam
omni

hunc quippe Adelbertum,

ipsorum

filii

Morico

Guai-

iure pertinentia.

pr^sumptione non

venenatus

patris

sceleratissimi eius

filius

'

vixit, sacrilega

eiusdem venenati

Guarnerius Dei

filius

contra idem c?nobium omnimods impugnare, destruere conatus

patri

.e. libras.

malis persequentibus, ut fideles Ghristiani deprecamur Ec-

variis et diversis

clesia

Garbo

plura nobis fecerunt, qu? omnia nulla lingua enarrare vel manus

scribere valet.

Dei

nec ante

ipse

quoque anno pr^dam auferebant, quam ?siimamus valuisse plus quam

15

destitit.

Adelbertus
post

est.

Garbo qu^cumque

et

vel avo de bonis pr^dict? ecclesi? indestructa remanserant

teme-

rario ausu et irrefragabili furore precipitare, demoliri ac penitus confundere

30 non

cessa verunt.

qua sacrilega factione divina potentia vel imperatorum

sive apostolicorum concessa pr^dicto cenobio pr^cepta seu privilegia

reproborum nallatenus revocaverant.

sed

dum

tantis, ut

vitatibus pr?dictam ecclesiam intolerabiliter distraherent, et

famulos gravissimis calumniis lascessereni, abbates una

35

et;

iam

mentes

dixiraus, pra-

eiusdem innocentes

cum

c^nobitis crebras

miserandas principibus ac rectoribus super his fecerunt querimonias.

ut supra

sed,

docuimus, nec divino timori nec principum iussioni obtemperantes,

nefario opere cessavere.

postremo, nostri regiminis tempore, abbas Be-

raldus, virtutibus et nobilitate vir clarissimus, zelo iustiti? et ultionis divin?

3.

576 a

sua virtute pr^dam ha-

fortitudine intravit, et filiam

militi in

e.

cum

insuper

quam bonum equum

alii

cum
frau-

libras inde acquisierunt.

.e.

hominis per vim rapuit suoque

eius pater recipere potuit,

aliquid audirent,

ipsi malitia pieni

pr^dones venire fecerunt, omnesque nostri

omni pr^da ad eos confugerunt.

nostri boni

cum

tunc

Nel Regesto obsides

25.

Xel Regesto Adalpertus

27.

Xe Regesto Adalpertum

(i) R. F. doc. 1214.

Cbron. Farf.

E.

18

An. 1099-1119

.^'.

,
Cjaamien duca
e
marchese delibera

che il possesso dei

beni di Morico e

Carbone

vada
monastero.
e.

5763

al

CHRONICON FARFENSE.

274

pr?dictorum fratrum Morici

accensus, centra pestiferas

erexit,

Genitricis eius invasoribus

nobis reclamavit.

ad iudicium

prfsentia
e-

?77-*^

abbas iustiiiam

gnam

eosdem

et

et satisfa.

sepe nicliilominus ipsum ve-

scelestos, datis finiend?

vocavimus.

legaliter

ctionem recepturus

litis

terminis, in nostri

autem

advenientibus

Deo

c?litus

administrante, vindex pr?teritorum

eius

et

j]

di-

reproborum

contumaciter perseveravere.

fratrum neiiter venit, sed in consueta pravitate

abbas,

terminis,

in nostri pr?sentia affuit; sed

perpetrati sceleris sententiam et proscriptionem metuentes,

deinde pr?fatus

Carbonis

sepe de ipsis sacrilegis Ecclesi? Dei ac

machinationes potcnter se

nerabilem abbatem

scilicet et

victoriam

sancta Genitrice

malorum potenter

extitit,

sibi

contra eosdem

IO

hostes pr?valuit, ipsosque de bonis ipsorum omnibus prorsus exh?reditavit.

quapropter,

quomodo

ultione divina ac iudiciali censura declaratum est, pr?-

dictorum rebellium possessionem

omnibus deliberavimus
pr^dicto abbati

sive

proprietatem

et

censuimus possidendam,

eiusque ecclesi? quiete et libere

ac

ita

ecclesi?

aliquo

sine

domni imperatoris

pr?sentis

et

iure

modo

ut a

nefandorum prefatorum possessionem

rectoribus procurare
auctoritate itaque

pr?fat?

in

liceat

pr?iudicio

IJ

proprietatem.

serenissimi Heinrici, et eidem

sacro cenobio antiquitus imperiali vel apostolica statuta in pr?ceptis seu privilegiis censura, pr^cipintes

cecomes, vel aliqua

iubemus ut nullus deinceps marchio, comes,

magna parvaque persona pr^dictam ecclesiam molestare 20

quod

vel inquietare in pr^dictis bonis pr^sumat.

statuta ire pr^sumpserit, .e. libras auri
et

quam apud

quod

ut

ratum

aliquis forte contra h?c

sigilli

ecclesia,

inconvulsum tam apud

et

manu

pr^sentes iugiter permaneat,

huic pagin? impressimus et nostri

si

componat, medietatem pr^dict?

medietatem [vero] camer? nostr?.

posteros

vi-

propria hoc signum

impressione consignari pr?cipimus (0.

25

Rainerius lohannis de Rainerio patroniis scole sandalariomm,

e-

577 B

pr se et pr Petro de Rosa priore

scolensibus minoribus

diete scole et

maioribus, frmavit Petro proposito et

et

Beraldo abbati huius monasterii et eorum

petuum portum Currisem

et

vices inter spatium quatuor

ipse qui

damnum

fecit

ac]

primo

(i)

et

Nel Regesto

manca

Nel

et

mensium, emendare

emendare

18.

se nel

si

damnura

noluerit,

Chronicon

ma

duas

faciant nobis, et

dabunt nobis

damnum

ali-

licen-

est(^).

seu nel Regesto.

35
25. //

nel Regesto.

Regesto riprodotto

rappresentante

et

et ipsi compellati fuerint per

tiam capiendi tantum de ipso quantum

12.

successoribus in per- 30

usum antiquum,

quod evenerit hominibus abbatie

si

pr omnibus

il

duca

il

sigillo

marchese

Guarnieri a cavallo e con la spada

in

mano. Per la data di questo documento vedasi la nota 4 alla p. 271.

(2) An. 11 15; R. F. doc. 1215.

CHRONICON FARFENSH

275

Erat autem in castello Corgnito ecclesia constructa in honore

virorum Rainerii, Geizonis monachi

sancii Petri apostoli in predio

huius

monasteri!

Franconis

et

Mazocli, et Pagani
e

Neronis,

et

filiorum eius, et Petri

Petri

et

Neronis

quos Guido

eius,

filii

venerabilis episcopus Tuscanensis paterno et pastorali

affectu, ut

que

pr redemptione animarum suarum eandem ecclesiam,

ripam

est in Plaia suptus

et seculari

admonuit

Deo

ecclesie Sancte Marie,

dominio privarent,

offerrent

et perpetualiter liberam redderent;

insuper servis servorum Dei monachis ibidem ordinatis, in per-

10 sona

domni

Beraldi

Marie Farfensis in

Sancte

abbatis ecclesie

suisque posteris disponendam concessissent.

viri

successoribus, sub pena

.e.

Beraldi

omnium

assensu

et presentia

Quodam

et

huic monasterio

fecit

Ofriducius comes.

victorem.

omnem

quo

in

in

eumdem

eius, et

quo etiam

post hec dimissus est a

monasterio

cartam refutationis huic

B[eraldo], et dimisit

domnum

Virginis defensor factus est huius

filius

omniumque honorum

Genitricis sup

fecit

et

quibusdam secularibus potestatibus

ctorem in omnibus
est

monasterii,

libertati

vero tempore ortum est grave bellum contra

dominus Ihesus Christus

25

epi-

^'\

abbatem Beraldum

domus

suis

in

et

donatorum ac refutatorum, concessit

predictam^ ecclesiam prefato abbati B[eraldo]

sempiternum

abbatis

librarum lucensis monete optimp.

scopus autem previdens huius ecclesie future

20

prpdicti

de ipsa ecclesia Sancti Petri

et irrevocabilis refutationis

episcopo in persona predicti

prefato

in

autem

eiusdem episcopi predicationibus acquiescentes, fecerunt cartam

perpetue

ij

ipsi

et

re-

captus

bello

domno abbate,
domno abbati

inimicitiam pr ipsa captione, et de-

predationem rerum suarum, scihcet aurum, argentum, vestimenta

omnia que

et

30 omnia refutavit

un?

(l)

An.

(2^

An 1104?

ablata

ei

et

F. doc. 12 16.

12? R.F. doc.

Mi pare opportuno

riferire

nota questo documento che

.

j.

in

suis

hominibus

pacem fnemque nobiscum

II12?K.
II

sunt

-1

121'/.

qui

dictione .xn.,

periodo
guerresco
teristico di questo

^
^
nella storia rartense.
In nomine Domini, anno incamationis domini nostri Ihesu Christi millesimo .cxii., in-

fecit

bello,

W.

mense augusto,

die .xxvii. (*),

Heinrico a Deo

imperante doinno

in

carnt-

ipso

in

coronato

() Le note cronologiche del documento sono

discordi tra loro.

L' Ofriducius

nato nel documento sembra

.

carsi

con

231,

r.

pric^ioniero
al

1104

_...

,,
1

che

Ofridus comes

comes nomi-

possa
./

di

identifi-

cui

si

..

dice

volume, che fu preso

dagli uomini del monastero intorno

19

di

questo

e.

378 a

CHRONICON FARFENSE

iiG

lohannes presbyter

filius

de Luco vel Bucciniano

Ade

hoc monasterio

dedit in

res suas

ab primo latere rigus de monte Lupaio,

ab alio rigus de Cannitulo, ab alio terra de Bucciniano qui no-

minatur Cerquitus Rotundus;

et in

loco qui vocatur Gual-

alio

dus, et in Calviniano, et in Valle Garmundella, et Marella, et in

Sala

Petrus presbyter

('\

res suas in

tinis, et

in colle

.1.

vineam de fundo

a Lavatoriis, et de

lohannis dedit in hoc monasterio

Narniensi de fundo Cervaro petias

comitatu

petiam

terra, et

filius

Cocturo,

de

Fontanam de Spole-

ad

et

.11.

Vallis Mercurii, et de Valle Herbose, et

fundo Fugiano,

de Valle de Maio,

et petias

.11.

de fundo Collis Luparii, et

et

pede Capchano,

terre in

et

io

de

Valle Antonina, et de fundo Petra Rea, et de fundo Rubicino,

et

de

fundo Turris,

de fundo Atiano,

pello, et
e,

378 B

et

de fundo Cischano, et de fundo

et

de colle lunco,

et

de

||

de Fargeto,

et

Terminoto,

et

et

de colle Gregorii,

de monte Rotundo,

portionem suam de ecclesia Sancti Valentini martyris

Bobio, et de monasterio Sancti Symeonis,
foro

cum

quatuor
3.

tenimentis ipsarum ecclesiarum

^^).

qui]

Con

Faido

nasterii

Leonis

Dei gratia.

Sanctf Marie

et

extat

sapiens

Beraldus abbas moeius spiritualis con-

gregatio que dicitur Pharphensis,

quo guber-

nante in spiritualibus dinoscitur non ad mo-

dicum exaltatum, et sicut mos est ut perversi

erga bonos semper invident, ita istius tempore
a quibusdam secularibus potestatibus grave
sed favente omnipotentis
Dei gratia, Iliesus Christus filius Virginis defensor factus est domus Genitricis sue eiusque
ortiim est bellum.

bonorum omnium, prefatumque rectorem

in

omnibus fecit victorein.

omnipotens ergo
Dominus qui vult sibi faventes et obedientes
unanimes et unius fidei esse, qui dixit discipulis suis: a Paccm mcam do vobis, non est
dissensionis Deus sed pacis, ipse inter omnia

cum prenominate ecclesie SanMarie rectores eique servientes dignatur

pacificare,
igitur ego Ofriducius comes a die
presenti sine dolo ac fraude refuto nec non
et chartulam refutationis facio, nullo me cogente aut vim faciente sed propria spontaneaque et bona voluntale, in perpetuum tibi.
Beata virgo Maria que poneris in Pharpha, et
existens pax,

ctf

domno
stcrii et

et

et

in

et

fundo

de Sancto Christo-

insuper argenti libras

lohannes

filius

eius dedit in

nel testo.

imperatore, sub cuius imperio

et spiritualis

filius

Sco-

Beraldo religioso

abbati eius monacunctis successoribus ibidem perman-

perpetuum et eius sociis et servitoricaptionem mearn et deprgdationem

rerum, scilicet aurum, argentum, vestinaenta
et omnia in omnibus quanta abstulisti michi
suris in

bus, idest

cum

hominibus, refuto
flli
eius Ihesu
Christi, nec litidium nec molestiam faciam
per me vel interpositam a me personam vel
snbmissam vel ab iieredibus meis, et defendere promitto cum meis heredibus tibi tuisque successoribus ab omni homine in omni
tempore.
et firma et incorrupta permaneat
semper hec promissio. si autem contra hanc
refutationem venire temptavero et omnia supradicta non observavero, cum meis heredibus componamus vobis penam libras auri
optimi .e. et hec chartula firma permaneat.
lohannes scriniarius atque index sanctp Romane Ecclesie scripsi. -} Ofreducius comes
-}- Cencius
Guittone AlTebaldi.
firmavi.
tua potentia et meis

omnipotentis

Dei

a parte

et

'

berti.

Oddo

Rustici.

Gentilis Berardi.
terius.

Emmo

Astaldus de Astaldo.

Tebaldus de Civitate.

de Joseph.

Cencius.

Lo-

lohan-

nes index scripsi.

([)
(2)

An. 1059? 1060? R. F.doc. 1241.

An. 102? 1 103 ? R.F. doc.1265.
1

15

CHRONICONFARFENSE.
hoc monasterio

de comitatu Reatino territorio Fallagri-

res suas

nensi, in Geniperito petium

modia quatuor
modia
5

unam

et

.1.,

et quartaria

Ubertus

(^\

.11.

277

Fusconis

filius

dederunt res suas de ducato Spoletano

coniux

Gervisa

et

Roccam

vel ad

Casarinis

et in

tria,

Morco

silvani in colle

eius

comitatu Reatino atque

et

Esculano: a pede castellare coUis de Spata, vadit per rivum usque

in

furcam de Pesa

et ascendit in

finem Aventedani,

et vadit in

io

Pratum Cardosum,

vadum

usque

in

goni
15

pedem

et

tem

Negiam Aleianam,

cum

Ficulneam Albam modium

modiorum

R[ogerlus] T[axionis] Dei gratia comes, B. Farfensi abbati omnique

Senza

in

CoUibus

revera semota

...
auxiliante Altitonante,
...

omni occasione

pr redemptione anim? patris

heredumque raeorum,

3^

et

pr

et

quantum

fidelitate

..
animo.

.,.,..

nostr? possibilitati per-

et

et firmiter

dilectione almi abbatis et seniorum fratrum illius monasteri!, ut

bere solet in sua potestate tempore

captura quippe
traditionis

me?

tatibus Ecclesi?.

(i)
(2)

hominum

eius

vel terrarum

habeat

erit,

semotas duas

mearum, aut causa

similiter de pr?positis.

fugitionis

et si quis

(5)

eius, et

quomodo hameo mona-

licitu

quicquid

et castella et cellas et

minime

An. 1102; R. F. doc 1266.

An. 1102; R. F. doc. 1267.

ita

promitto

anim? corporis mei

Conditoris mei et Genitricis

mei,

epi-

ecce

recep

me? nec non

patris

||

timoris vinculum.

concedo

habebitis.

matris

sterium Sancti Stephani, homines

35

et

tranquillo

et

.1.,

379 a

^^\

...

...
quicquid postulavistis,

tinet,

ad

.vii., et

Latam medium

ad Petram

aliam

et

e.

et

quidem vestram serena fronte

hoc monasterium

dedit in

congregationi sue, quicquid indissolubile dilectionis

stolam

de ca-

et

.1.,

2)

in

fines teret

Gemini iuxta plateam,

portionem suam de Sancto Angelo

pertinentiis,

terram in fundo Canneta

et

hos

latus; Inter

suis

Cono

de

castellum Sancti

20 casam ibidem,

aquam usque

per ipsam

et

Gislerii

filli

tertiam partem, et de podio Fallo medieta-

Petrus presbyter
intro

inde in

et

per serram Lon-

et descendit

primum

de Spata qui est

Aqua Sancta

casam

Copulam

in

vadit per finem terre de Camponiscis, et

Fontanam ad Peritulum,

Collis

(2),

furcam Sancti Mar-

et descendit in

tiam partem de castello Raditu

stello

Petram Communalem,

in

Sigezonis, et per rivum qui est iuxta res

in

et

usque

et

viam publicam usque

vadit per

et

celli,

in

per maclas ad Petram Moliginem,

ad Palerectam, exinde

sibi pertinet.

res, scilicet

causa

eorum cum

facul-

meorum

de suis illuc

An. 1108; R. F. doc. 1268.

(4) R. F. doc.^ 13 11.

data (4).

conte Rogerio
di Taxione concede
Il

al

monastero

la

chiesa di Santo Stefano e le sue per^'"^"^^

CHRONICON FARFENSE.

278

impendere cupit proprietatibus,

crucem

depinxit.

dapifer.

-{-

j-

Lioto

Algerius.

meo

licitu

Omnipotens

quid plura?

faciat.

Taxionis Rogerius miles acerrimus f [manu sua

incolumes vos custodiat.

Fusconis.

filius

Dardanus.

-p

f Guido

grandinatus, testes.

Gentilis

Rogerius

-{-

notarius

iussione suprascripti comitis scripsi.]

Atto Comes dedit in hoc monasterio

Beraldo abbati medie-

et

cum omnibus

tatem uiiius ecclesie Sancti Martini de Morr

eiusdem medietatis

tinentiis

concessit Berardo
e.

eorumque

579 B

filiis

legitimis et nepotibus casales

dictus Rusticus detinuit suis

castrum Currisem
latere

domnus autem Beraldus abbas

(').

et

tenimentum

manibus

castrum

sicut

olim pre- io

castrum Nerule:

secundo aqua

aqua Carbulani, a quarto Fons Marmoreus

denariorum

.xii.
||

et suis dedit equitibus infra

Bricti et

castri Currisii, a

Nerule, pensione

Agne

Rustici de Crescentio et eius coniugi

filio

per-

primo

Currisii, a tertio

tenimentum

et

castri

pr quibus rebus ipse Be-

.xii.

ij

rardus iuravit fidelitatem in hoc monasterio et predicto abbati, et

spopondit firmissime quod nec ipse nec

filius

Nerule retineret, acciperent alium seniorem

monasterii in perpetuum, et

numquam

facerent finem

sicut alia castella, idest

manerent in dominio

cum

sterio et

tentione

domno

et

et

hominio

predicti abbatis et

et
ita

si

forte per

successorum

bonam fidem

non observaverint,

veniat

in

et

ipse Berardus

possessionem huius

abbatis vel eius successorum.

omni congregatione

consentiente(^).

nedictus prior ecclesia Sancti Martini super Vallem

quod factum

et

quidam Be-

Transaquanam 30

domno abbate Beraldo ecclesiam Sancti Rufini de voRatino cum omnibus eius pertinentiis ad meliorandum,

suscepit a

cabulo

ab anno millesimo
2,

Le parole

.cxiii.

usque ad

triginta

annorum expletionem,

tra parentesi quadrate tnancano nel testo del Chronicoi

si

suppl-

scono togliendole dal Regesto,

(i)

20

castrum Nerule retineret, componant huic mona- 25

abbati vel eius successoribus ut sine aliqua con-

domni

diffinitum est

inimico huius ecclesia

aliquo

ipsum castrum Nerule

cenobii et

abbatem huius

nisi

Fara vel Tribucum vei Buccinianum, per-

malo ingenio

et filius eius qui

qui castrum

neque pacem sine domno abbate,

eius atque huius monasterii.

sine fraude vel

eius

An. noi; R. F. doc.

13 12.

(2)

An. 1104; R. F. doc.

13 13.

CHROXICON FARFENSE.
semper

ibi

et

nostrum liberrime consista:

ius

qucm nos preponimus,

ordinatus noster

sit

279

et ad

ipsa ecclesia Sancti Rufini, et an-

nualiter perfectorum pisciiim duas||salmas in festivitate sancti Benedicti vel in Ascensione afferant hic nobis.
5

ipsam posituram

refutavit

et

omnem

fratribus suis

condicionem quam accepe-

rant ab hoc monasterio de ipsa ecclesia Sancti Martini in

domni R. atque

monachorum

B.

580 a

post hec vero pre-

cum omnibus

positus ipsius ecclesie Sancti Martini

nostrorum(').

manibus

Petrus presbyter

Enrici dedit in hoc monasterio et in ecclesia Sancte Marif

filius

IO de Colle Baiano petiam

In

nomine

mentia quartus

unam

Romanorum

omnibus

imperator augustus.

regni ministris.

totiusque Italici

(^\

An. 1118(3).

Heinricus divina favente eie-

sanct? et individua Trinitatis,

marchionibus, ducibus, comitibus

tibus,

vocabolo *

in loco

episcopis, abba-

et cunctis reipublice
^

'

procuratoribus
*

imperatoria maiestas ad bon?

fidei

viris

Enrico
'^

vonferma

monastero

privilegi.

l\

ver^que cultoribus religionis oportuna largiendum beneficia per omnia benivola fore debet atque largissima; denique
studio, in nostris nos negotiis

nunc

eorum

in futuro tunc confidimus dignius remunerari.

sagacissima sollertia, quoniam

20

credimus foveri

auxiiiis

omnium vestrum

noverit autem

quidam Beraldus

vir

et

venerabilis

magn^que

constanti? abbas monasterii Beat? semperque virginis Mari? c?nobii Farfensis

una cum

[eius] venerabili

congregatione nostrani adiit excellentiam intimans

multas incommoditates, invasiones et subreptiones a

nostr? clementi?

25

sanctorum nostro proficiunt

loca

si

utilius

nefandis

nostrique

hactenus

illatas,

coron? imperii

adversariis

simulque depr?catus

est, ut

de bonis

bullitam, scilicet

bardis, nec

non

et

inibi

Liutprando, Ratgiso, Haistulfo

et

jj

et

concessam aureis

avo nostro Heinrico

et

beat?

str?

et

altero,

memori?

patre nostro Heinrico, qualiter pr?dictum monasterium propter divinum

jO rem

mo-

Desiderio Lango-

Karolo ac Ludovico sive Lothario atque Ludovico

etiam et a nostris parentibus Chuonrado

viris

monasterii

inspectam autenticam ipsius

nasterii libertatem a regibus vel imperatoribus olim

sigillis

pr?fati

amo-

reverentiam sanct? Dei genitricis semperque virginis Mari? domin? no-

sub sua semper tuitione tenuissent, nos quoque imperiali corroboratione

eamdem antiquam

libertatem per

omnia confirmareraus et quandoque

res ablatas

Christo propitio restituere studeremus, quatinus, cunctis vexationibus remotis,

IO.

21,

Manca

il

nome

del vocabolo, e anche

il

Regesto ha una lacuna a questo punto.

Le parole fra parentesi quadrate mancano nel

togliendole dal Regesto.

26.

testo del

Xel Regesto bullatam

Cbronicon

Heinrico mancano nel Regesto.

(i)

(2)

An. 131
Ah.

3; R. F. doc. 13 14.

106? 1107

i\.F. doc. 1315.

e si suppliscono

28-29. Le parole et beate -

(3) R. F. doc. 1318.

nel

possesso dei suoi

suoi
beni e dei

^^

jgo b

CHRONICON FARFENSE.

28o

ipsi servi

Dei ia divinis laudibus persistere valeant quiete

ricordiam attentius studeant postulare,

igitur

eorum

pr nobis Dei mise-

et

iustis

postulationibus beni-

gnissime assentientes, confirmamus iam dicto monasterio quicquid in superioribus continelur pr^ceptis, et quicquid futuris temporibus per instrumenta cartarum
vel

donationem quorumcumque hominum vindicare

legaliter

possumus.

Angeli in Terentiano, ecclesiam Sancti Angeli in Tancia

omnibus

et

suis

confirmavit prceptum.
cti

videlicet quicquid habere videtur in territorio Sabinensi,

idest ecclesiam Sancti

cum gualdo

contigerit, prout iuste et

pertinentiis, sicut

Hildebrandus dux per

suum

item, ecclesiam Sancti Angeli in Petroniano, San-

Angeli in Mutilla, Sancti Angeli in Silignano, Sancti Angeli

in

Montiano,

IO

Sancti Angeli in Viviano, Sancti Angeli in Luciano, Sancti Antimi in Acutiano,

Sancti Antimi in Serviliano, Sancti Antimi in Sentiano, Sanct? Anatholi? in Buc.

381 A

siano,

Il

Sancti Abundii in Botiano, Sancti Bartholomei in Foriano, Sancti BeneSancti Benedicti in

dicti in Ortelle,

bar? in Ponticillo,

Sancti

Campo, Sancti

Blasii in Fistula, Sanct? Bar-

Sanct? Cecili?

Albiano,

Cipriani in

Paterno,

in

15

Sanct? Cecili? in Culiano, Sanct? Cecili? iuxta rivum Pandonis, Sanct? Cecili?
in Terentiano, Sanct Cecili? in Cerrito

Sancti Cesigii in Cossiiano, Sanct?

Sancti Donati

cti

in

Felicis

in

Bubeta, Sancti
in

et

Felicis in

20

Fornicata, San-

Sancti Gordiani in

Gethulii in Lavariano, Sancti Gregorii in Acutiano,

Sancti Gordiani in Postmontem, San-

Gangulf in Cosce, Sancti lacinthi in Gualdo, Sancti Heleutherii in Canali,

Sancti Heleutherii

in Catino,

Sanct? Helen? in Migniano, Sanct? lust?

Cassiano, Sancti lohannis in Criptula, Sancti lohannis

cti

in Picte,

Sanct? Eugeni?

Agello,

Silvanione, Sancti Gethulii

in Longitia,

in Cipriano,

curtem

in Capitiniano,

Malliano, Sanct? Eugeni? in

Apreiano, Sancti Gordiani

cti

Columb?

Ciciliane, Sancti Donati

in

Sancti luvenalis in

Antiano, Sancti

Malo, Sancti Calistrati

lohannis in Paterno, Sancti lohannis in Ginestra,

in

in

25

Cornazano, San-

Sancti Laurentii

in

Calistiano, Sancti Laurentii in Turri, Sancti Laurentii in Ortelle, Sancti Laurentii in Bassiano,

Sancti Laurentii in Tophila,

Sanct? Lucin? in Luciolo,

Sanct? Mari?

in

Terentiano, Sanct? Mari? et Sancti Silvestri

Sanct? Mari?

in

Turiano, Sanct? Mari? in Basiano, Sanct? Mari? in Vico

Novo, Sanct? Mari?

Sanct? Mari?

in

et

in

Cisiniano,

Sancti Silvestri in Ciciliano, Sanct? Mari? in Saliano,

Catilini,

Sanct? Mari?

in Gannito,

Sancte Mari? in Plano,

in

Va-

in Ponticello,

San-

Sanct? Mari? in Pensile, Sancti Martini in Salliano, Sancti Martini

c.

381 B

leriano,
et?

Sancti

Martini

in Rescaniano,

Margarit? in Molano, Sancti Marcelli

Macia, Sancti Petri

Sancti Martini
in

in

Corviano,

in Cassicella, Sancti Petri in

Sancti Pancratii

ad

|1

Germaniciano, Sancti Pctri

Lucaniano, Sancti Pan-

Gualdum prope gualdum Tanci?,

Sancti Stephani in Rofiano, Sancti Stephani in Domitiano, Sancti Stephani

7.

^^

Carboniano, Sancti Nycolai in

in Oriclangi, Sancti Petri in Catino, Sancti Petri in

cratii

30

Le parole ecclesiam - Terentiano mancano nel Regesto.

40

CHRONICON FARFENSE.
in

Septiniano, Sancti

Sancti Silvestri

Cisiniano, Sancti Silvestri et

in

Malo, Sanct? Sabin?

Catoniano, Sancti Sabini

in

Thom?

stiani in Pr^toriolo, Sancti

Thom?

in

Rocca, Sancti

in

Urbana, Sancti

Postmontem, Sancii

Silvestri in

Quintiliano

in

Mediana,

Silvestri in

Sancti Nycolai in Cerrito

in

et in

FoUiano, Sancti Seba-

Thom?

Pontiano, 'Sancii

Sancti Viti super Farfam, Sancti Viti

in Vivario,

Viti in Palmis,

281

Marciano, Sancti Vi-

Sancti Victorini in

ctorini in Bassiano, Sancti Victorini in Paterno, Sancti Valentini in Pontiano,

Sancti Valentini

Pretorio, Sancti Valentini in Antiquo, Sancti Valentini

in

in Atriano, Sancti Valentini in

io

Massa, Sancti Valentini

Paterno, Sancti Va-

in

lentini in Tulliano, Sancti Valentini in Sabinis, Sancti Victoris in Ficlinul?.

in territorio Reatino,

curtem Sancti Nazarii

in Vallantis, Sancti Gregorii in

Pitiliano, Sancti Heli? in Beruniano, Sancti lacobi, Sancti lohannis in Asera,

Sancti lohannis in Tezano, Sancti Leopardi, Sancti lohannis de Monte, Sancti

15

lohannis

in Ginestra, Sancti Laurentii in

Sanct? Mari^

in Aufigino,

flamine Mellino, Sancti Laurentii

Salto, Sancti Petri in Pensile, Sancti Retri in

in

Cervario, Sanct? Agath? ad Arces, Sanct? Agath? in Paludibus, Sanct? Anatholi?, Sancti Cassiani,

viani,

Sanct? Cecili?

Sancti Georgii,

Sancti Gregorii,

Sancti Angeli in Capistrello.

20

salicis,

in

in

Beruniano, Sancti
||

Sancti Valentini

Sumati,

Sanct? Mari?

in territorio Interocrino,

Sancti Petri in Falagrine,

Sancti Ruphi in Noveri.

Sancti Laurentii, Sancti lohannis, Sancti Peregrini.

Gomito.

25 Macia,

Prato Reatino,

in

in Perito,

in

Sancti Silvestri.

in

in

Benedicti, Sanct?

Mari?

An-

Lauriano, San-

in

Sancti Xisti.

Sextuno, Sanct? lust?, Sanct? Mari? in Capraricis, Sanct? Mari?

Sancti Benedicti ad Tres Casas, Sancti

[in

in Repasto, Sancti

Heleutherii, Sancti Nerei,

Sancti

Cle-

Tore, Sanct? Mari?

Ophiano, Sanct? Crucis.

in Trebule, Sancti Adriani,

Colomonte, Sancti

ct? Cecili? in Macreto,

Adriani, Sanct? Mari?

in

in

Turrita,

in

Tybere,

Sancti Cesari! in Poh, Sancti Laurentii in Macri, Sancti Angeli in Avenula,

Sancti Chrisanti in Camarda.
cti

Mamihani, Sancti Petri

vatoris, Sancti Laurentii

terbio,

3J

Ca-

Balva,

in

in Pinne, Sancti

Camerino, Sancti Abundii.

in

Sancti Nycolai.]

dre?,

30

in

Sancti Martini in Cesonis, Sanct? Mari? in Forfone, Sancti Silvestri

mentis, Sanct? Luci?,

in

lustini, Sancti Fla-

in

in

in

Tuscana, Sanct? Mari?

casale Arnone, Sancti

Minione, San-

Peregrini, Sancti

Sal-

in Vi-

Gerflumen, Sanct? Sever? iuxta mare.

Sanct? Mari?, Sancti Angeli, Sancti Alexandri, Sanct? Mari? in vico

Flabiano,

Sancti

Petri

in

casale

Antoniano.

Sancti Angeli in burgo Sancti Valentini,

tor noster H[einricus] imperator
cti

in

Theodori.

in

quam ohm

eidem monasteri

in Narnia, Sancti

Gomito, Sancti

Petri,

beat?

memori? geni-

restituii.

in Orte, San-

Angeh, Sancti Antimi, Sancii Symeonis,

Sancti Clementis, Sancti Laurentii, Sancti Angeli in Struncone, Sancti lohan-

12.

Le parole

31. Chrisanti]

Sancti

Helie

Kel Regesto Chrisci

mancano
37.

nel

Regesto.

Nel

Regesto

eidem monasterio] Kel Regesto

et

Beromano

omne mo-

nasterium

roti.

Farf.

II.

l8*

e.

382 a

CHRONICON FARFENSE.

282

nis ia Torello,
cii

Petri in

Mari?

Sanct?

Collebaiano, Sancii

in

Casa Murata, Sancii Quirici

et?

Agathes, Sanct? Mari? in Meiana, Sancti Nycolai

cti

Petri,

Scoplo.

in

Roma,

in

in

Colle Stacti,

San-

||

Flaiano, Sancti Andr?e in Bisano,

Mandano, Sanct? Luci?

Sancti Blasii, Sancti Sebastiani, Sanct? Mari? in

monte Martiano.

San-

Colle,

Sancti Angeli in fando Vinioli.

et

Amelia, Sancti Stephani.

in

in

Interamne, Sancti Salvatoris, Sancti Syri,San-

in

Sancti Angeli

Petri

cellam Sanct? Mari? in

Agonis

cripta

in

ec-

et

clesiam Sancti Benedicti in loco qui dicitur Scorticlarus cuni criptis et earum
pertinentiis,

Sanct? Mari?

libus sive fundis quos

cum omni

Formello

in

pertinentia et tribus casa-

Leo papa Villi bon? recordationis Sanct? Mari? miseVin-

in Marsi, Sancti Adriani, Sancti Potiti [et] Sancti

ricorditer contulit.

IO

cente in Ceilis, Sanct? Mari? et Sancti Leucii in Apinianicis, [Sancti Leucii

et

Sanct? Mari? in Transaquas].

Sancti Victorini.

cum

fliorum Guarnerii, et

pertinentiis

omnibus

et adiacentiis

podium Ortonell?, Sancti Clementis

concambium pro~portione de

per

Angeli.

Attissa dedit.

in

quod sanctissimus Thomas

per pr?ceptum acquisivit.

Gisulfo
in

Pirello, Sancti Salvatoris in

zano,
cii,

Sancti Viti,

Sancti

Saliano, Sancti Viti,

Aqua

Ponte, Sanct? Crucis in

in

Farfensi

in Spoleto,

castello et

monasterio

Fisto, Sancti

in

geli,

ct?
cti

in

Mari?.

in

Sancti Martini

Thom?||cum

Narnate, Sancti Angeli.

Andre?, Sanct? Mari?.

civitate

territorii

la

Tusci?,

suis; item,

pertinentiis

loco ubi dicitur

Or-

in

in

Sanct? Christin?,

Ocriclo, Sanct? Mari?,

in Ofida,

Sanct? Mari?,

Sancti

Petri,

Petri,

San-

alibi

San-

et

Revoluta, aliam petiam iuxta

unam petiam
flumen Arnum qu?
Puti-

niano,

pater

territorio

in

Camerino, Sancti Angeli

comitatu Senensi, curtem Leoninam.

in

in

Lanciano, curtem de Salabona, curtem

Sancti Gregorii in Travenano, Sancti Abundii, Sancti Mariani, Sanct? Mari?

in

ct?

Mandano.

Marin? cum [omni] eorum

I.

in Torello]

Regesto sua et
32.

Firmano, monasterium Sancti

in territorio

la

Nel Regesto

integritate,

27-28. Le parole in Ocriclo

Revoluta] V. a pp. jyi

iy6

Silvestri

et

San-

curtem Sancti Salvatoris sub muro

legge soltanto .... Ilo

si

^O

terram iuxta Pisiam,

Campus de Vinca dominica, aliam petiam ubi dicitur Piala de

in Gomfo terram modiorum .xxiiii. ad sextarium pisanum, quam
Sanct? Mari?.

25

An-

in Sabello, Sancti

vocatur

noster dedit

20

in Perosia, Sancti Apollinaris, Sancti Blasii,

ad flumen Lubricum, Sancti Martini, Sancti

Pisia

duce

Sicca, Sanct? Christin?, Sancti Euti-

Sancti Laurentii, Sancti Stephani, Sancti Silvestri.

Sancti Salvatoris

omnibus

Marci, Sancti Pauli

Sancti Montani, Sanct? Mari? in Olivete, Sancti Martini,

in

IJ

comes

Bartholomei, Sancti lacobi, Sancti lohannis.

in Asisio, Sancti

in Satriano, Sancti Benedicti.

Sanct? Mari? in Diruta.

Faram

suis, et

sicut Atto

Samnii partibus, super

Vulturnum flumen, monasterium Sancti Vincentii cum

[suis] pertinentiis,

Tocco,

in

comitatu Teatino, monasterium Sancti Stephani quod

in

ponitur in Lucania

Tufo, Sancti

in

di questo

9-10, et tribus

- sive]

Nel

Sanctf Marie mancano nel Regesto.

volume.

^)

CHRONICON FARFENSE.
Firman?, curtem Sanctl Gervasi, curtem Sancii Sigismundi

civitatis

Angeli in Viviano,

Sancti

curtem de Cupresseto,

curtem de Columnellis, curtem Sanct?

e

quasdam

ubi dicitur Murrus, curtem

de Bressiano

Venantii,

Raviliano, et

in

Solario

Modano, curtem de Caminatis

loco qui vocatur

in

cellam

Ma-

curtem de Valle, [curtem] Sanct? Marin? de Ortatiano, curtem San-

rotis,

Salvatoris

cti

Sancti

matris Domini, [curtem] Sancti

Guazonis, [curtem] Sanct? Mari?

filli

Felicitatis

[curtem] Sanct? Mari? in

terras,

terram

et

de Villa Magna, [curtem] Sancti De-

de Paratinis, [curtem] Sancti Angeli

sideri!,

283

Memoriis, curtem

in

de

Blotenano, curtem

Antimi,

Sancti

IO curtem Montisfalconis, curtem Sanct? Mari? Interamnes, curtem Sancti Sabini, curtem in Pretorio, monasterium Sanct? Mari? in Insula cum curte
Sancti Martini in Aquatinis, aliam curtem Sancti

Asulam, curtem Rotell?, terram de Maceriatinis, [curtem]

ecclesia Sanct? Victori?,

est]

15

curtem Sancti Angeli

ris,
Il

in

Mariano.

comitatu

in

curtem Sancti Angeli

inter

Mentis Fediti

20 prope

curtem Sanct? Mari?

se,

item, res Attonis

Casanova

sicut

Grimizonis

habentur

de Valli.

Pelisco

Cantalupo,

Alkerius comes.
in

scum.

in

castello

ibi

in Catilini,

cum

quam

in

?dificato,

Domini

ipse Beat?

cum

eo inib collat?
in

Pedoniano.

3858

et

comitatu

aliam curtem
in Ciciliano,

Salvatoris, et castello

Mari?

fecit,

[item,] res

ministerio de Spartiano

comitatu Auximano, curtem de Monte

sibi pertinentibus.

in

monte Granario, Sancti

Petri,

item, in Firmo, Sancti Salva-

castellum de Agnanello vel alia loca qu?

contulit

ibi

item, in Clenti, Sancti Petri

monasterium Sancti Stephani

curtibus .XLVii. et castellum Tornarici?, et

omnes diversorum locorum

privilegiis

e.

Solestano,

in

curtem Sanct? Luci?

ecclesia

in Furcia, Sancti Salvatoris.

item, fundos

modum

Sanct? Mari? in

Petri

item, in comitatu Teatino,

Pompeiano.

30 Lucania cum

et

Mu-

comitatu Aprutiensi, curtem de

in

Esculo, Sancti lohannis in Piscariis.

itera, in

toris in

cum

in cartula

Ildebrandi ab

Campo Arsicio et
cum omnibus

et

25

filli

Arderadi

filli

in

duas Tennas, aliam curtem Sancti Angeli

Esculano, curtem

Motiano, curtem de Sardinaria, Sancti

Pinnensi, curtem

in Mollano, [ubi

[curtem Sancti] Benedicti, Sanc? Mari?

Valle Veneria.

in

Monte super

Martini in

Pharam,

et

territorio Sabinensi,

Adriani primi, Stephani quarti

atque

in

Lenti-

quemad-

Pascalis primi

c?terorumque pontificum releguntur, et in pr?ceptis imperatorum Hlotharii ac

Hludovici secundi
3j

et

Ottonis primi roborati sunt, in ipso venerabili monasterio

confirmamus perpetuo permanendos

ubi

ipsum monasterium

est

in

integrum, videlicet

||

fundum Acutianum

constructum, Arcturianum, Agellum, Apicianum,

Alinianum, Arrianum, Anianum, Antiquum, Albucianum, Aquinianum, Bal-

burianum, Beptianum, Calistrianum, Cervinariam, Casalamantis, Cicilianum,

Criptul?,

Centum, Casulam, Cassianum, [Carium,] Canianum, Catilianum,

Le parole curtem - Venantii mancano nel Regesto.

4. 'Nel Regesto Sancti Felicis
6. Lacuna di una parola nel testo del Chronicon e del Regesto.
13. in] Nel
Regesto de
54. secundi manca nel Regesto.
39. Casulam manca nel Regesto.
3.

e.

584 a

CHRONICON FARFENSE.

284

Carbonianum, Cesarianum, Casam Pauli,

Canalis, Fornicariam

cum

Montem Operis

et

in

integrum,

traiecto suo seu gualdo in integrum, Fisinianum,

Follianum, Forianum, Fissianum, Gignanura, Germanicianum, lovem,

lussia-

num, Luccianum, Laccanianum, Lumerianum, Lauri gualdi medietatem, Larinianum, Marianum, Mutellam,

Medianam, Musileum, Mallianum, Monta-

nianum, Morianul?, Mignianum, Montiaiium, Marcilianum, Montem Aureum,

Olivulam, Ortisianum, Orcilianum, Ordeolum, Paternione, Patrir;iianum,

Pom-

peianum, Pinianum, Perticatul?, Pacilianum, Pontianellum, Paternum, Privatira,

Pulgianum, Pr^torium, Pippilianum, Paccianum, Purpurari? olivetum, Scandilianum, Scaplianum, Sentianum, Textam, Turris, Turianum, Tanci? gualdum,
Tribilianum, Urbanam, Ventilianum, Verrucul?.
Sabinensi, idest castrum Far?, Arci,

Campum

Sancti Benedicti, Collem Ner?,

Foranum, Marcilianum, Terranianum, Limisianum, podium

384 B

Il

toto gualdo.
et

cum

portu

partes

curtem de Plotenano cum

.11.

Casule-

nem

de

cum

castello de

Sanctam Mariam
in

Clenti

necesse

cum

in Strata.

castello

medietatem de Mro.
et

vineas

cum

litore

medietatem de

et

et

maris

castello

castello et ecclesiis.

Aso cum

et

in

pertinentiis

et

et

et portio-

molendinis.

aquam deducere

medietatem

Collis

ubi

Bonelli.

et

Bu-

alio.

et

castellum

in

Troliano terras

medietatem

Montis Alberti.

castelli

de

de

Luritu.

curtem filiorum Rothlandi

et

cum

Galliano

et

Cimbriano,

castrum Ofid?,

Sanctum Valentinum, montem Auguscianum, Insulam

cum

podii

castello

octavam Postmontis, collem Marii, Podium, Montem Prandonis, montem

Cretaceum, Sculculam, medietatem de foce de Tronto, curtem de Mozano,

29.

^5

medietatem de Porche, quintam partem de Ripe, Cosennanum, Asin-

Sancti Emindii, castellum de Carro, Sancti Laurentii in Polesia

Mro]

Cosi nel testo.

54.

Cimbriano] Nel Regesto Cambiano

monasterium Sancti Benedicti de Ripa, Sancti Salva-

nanum, montem Cosi, Spinetulum, Avilanum, Dullianum, medietatem

Rotell?,

30

et

Il

Helisei,

25

Sanctam Mariam

Pantana.

Insule de Verano.

portu.

castello Furci?,

Isclam, Beneventulum,

castellum de Tarlano,

quartam partem de
et

Sanctam Mariam

castello.

molendinis et

et ecclesiis et

20

de Cavallo Albo

curtem de Cannitulo cum

cum

Sanctam Mariam

portionem de Rote

beta.

toris in

Area Antiqua,

curtem Sancti Martini.

fuerit.

Sanct? Anti?.

castello.

castellum de Agnanello

Morta.

cum gualdo

comitatu Senogalliensi, curtem

in

curtem de Cerestano cum

castello in Ripula.
in

pertinentiis.

in Castello Petroso, [curtem]

de Luzano.

podium de Molano cum

Albella, et marino portu, et medietate Civitatis Ve-

omnibus

et

15

Greci? quasdam

et

Tuscano, Sancta Maria in Minione

in territorio

monte Gusberti, Ripa

tul?

rocca Tanci?

et

item, [in] territorio Sabinensi, castrum Gufi,

partes.

385 A

Salisia-

num, Agellum, Postmontera, Currisem, Alatrum, Ripastum, Montalianum,

Ophianum, Castellum Vetus, de Vivaro

e.

Montem

Catini,

Roccam Monaciscam,

Operis, Buccinianum, Tribucum, Cavallariam,

c.

io

[item,] castella territorio

40

CHRONICON FARFENSE.
Sessu Pesile.
nariam,

Sancti

Petri

Pedoniano.

in

et

Atri Vetulum.

in

comitatu

in

qu? Comes Transmundus Beat? Mari?

Marianum,

curtem de Motiano, curtem Sardi-

comitatu Aprutiensi,

in

285

Pinnensi,

castella

Caphaium, Pr^titulum,

contulit, idest

Amiterno, castrum Pr^torium.

in civitate

Reatina, monasterium Sancti Georgii, Sancti Angeli, Sancti lacobi,

de Manicone, Sancti

Carsulano,

territorio

Agn?

ct?

Salvatoris de

[in

temporibus

Acupicte,

Sancti Vincenti!,

Sancti Petri

Sancti

et

aquam
in

Pesile.

Thom?, ecclesiam San-

insuper res et ecclesias quas pr^d'ctus Beraldus

in ipso

monasterio acquisivit, idest Interamnensi urbe, [ecNycolai.

et Sancti

dertino, Sancti Nycolai in ^ilva Lanciola

cum

cuiusdam

castellis

Aqua

in

et

integrum.j

suis

10 clesiam] Sanct? Mari? ad Columnas,

de

.1111.

comitis Albertini, et de octo

Sparta, de Turre et

comitatu Tu-

in

portione aliarum ecclesiarum

octavam portionem,

idest

monte Martano, de Scoiano, de Ripa Bornia, de

[castro] Casiliano, de [castro] Mezanello, de podio Sancti Martini, de podio

15

Sanct? Mari?

Pantana,

in

Sanct? Barbar?,

rundem

et

de monasterio

Sancti Faustini, et

et

Mari?

Sanct?

omnibus

ecclesiis

in

Pantana,

et

e.

3858

eo-

in pertinentiis

de monasterio Sancti Petri in Valle duas partes,

castellorum.

||

et

aliarum ecclesiarum, sicut quidam Rapizo comes concessit, idest ecclesiam

mercatum

Sancti Yppoliti, et hospitalem iuxta

20

pertinentiis, Sancti

ipso

castello,

Secundin?

[monasterii]

Sancti Petri in integrum.

integrum.

in

urbe Tudertina,

in urbe

rito,

Capellis

cum omnibus

ibidem,

et

foris

heremitorium

Ameria, Sancti Proculi

in

Sancti Hilarii partem tertiam, et alias res

pertinentes suprascripto monasterio Sancti Petri,

25

.1111.

Nycolai in Avilano in integrum, Sanct? Mari? a

medietatem Sanct?

et

in

idest Sancti Petri in Lau-

Muliere Mala, medietatem Sanct? Victorin? in Submanu,

hospitale in

Sancti Laurentii in Niphili, in Farneta ecclesia una, Sancta Maria in Galazano,

Sanct? Crucis,

in Melezole, ecclesia una, in Fossul?,

unum,

et castella

in

.11.

res

cuiusdam Alberti de Baroncello,

lUianum.

in

cuiusdam Rastelli

sive Mariilinata, res

30

Stablamone.

medietatem Sancti Salvatoris

Pamphili

et

Sancti Angeli.

Sancti Laurentii.

35

Arquatam.

roccam de Cupulo.
||

cum

castrum Montis Novem.

Castane? montem,

et

heremitorium

urbe Narniensi, in regione Vallis,

et alias

turrem ad Pontem Planum,

in

Marmore,

et

sicut Heinricus filius

in FoUiano,

mansos

.xii.

in Racaneta,

in Troniano, Sancti Martini.

de castro Tresunco partem fliorum Tesei.

villa Astorali.

Canosam.

de
castella

Mortam, montemque Aionis.

Submanu quasdam

partes.

fliorum Zaccionis, scilicet

item, Paternionem,

mon-

tem Patricium, montem Altum, Apontianum, monasterium Sanct? Mari?

40

Gergie, turrem Casulem.

40.

Xel Regesto supradicta

ad

Misiano duas ecclesias, idest San-

Bezano, Sanct? Crucis,

in

castellum de Pantana

in

Hilice,

vineam ad Ripam Blancam,

idest

Transarici concessit Sanct? Mari?.

cti

et

in

in

h?c autem suprascripta omnia qu? ad pr?dictum

e.

386 a

CHRONICON FARFENSE.

2S6

monasterium pertinere videntur, seu qu^

non etiam

nibus iuste et legaliter acciderit, nec

possidentur aut in urbe

aliis

iussionem nostrani

et

torum auctoritatem, una cum

vel in cfteris totius regni nostri

Italici

par-

et per

ban-

nostrorumque antecessorum regum vel impera-

monasteriis sibi subiectis, ecclesiis,

terris, vineis,

aquarumque

curtibus, domibus, villis, capellis, aquis

castellis,

homi-

ca qu? inluste ab aliquibus

et

per hoc nostrum pr^ceptum eidem sancto loco confirmamus,

tibus,

num

Roma

acquisiturum ab

in futuro

decursibus,

pi-

scationibus, molendinis, mercatis, cultis vel incultis, colonis, aldiis, aldiabus,

manentibus omnibusque super terram ipsius monasterii residentibus,

ancills,

omnique familia utriusque sexus, cunctisque animalibus, atque pr Dei

amore nostr?que anim?

ut nullus

salute

386 B

freda seu tributa

omnesque sub dcione

undecumque

fidei iussores tollendos

homines eiusdem monasterii tam ingenuos quam servos,

cartulatos, offertos

IO

eidem monasterio ministrantibus perdonamus,

eorum aut suorum hominum deinceps

exigenda aut mansiones vel paratas faciendas vel

e.

servis,

libellarios,

ipsius monasterii

||

aut

clericos,

commanentes

di-

15

stringendos vel ad publicas excubias compellendos aut ullas reddibitiones vel

quaslibet occasiones requirendas nostri vel futuri temporis diebus ingredi audeat, aut in aliquo loco det portunaticum aut ripaticum aut

herbaticum vel pontonaticum tam de monachis

de clericis

quam quod de omnibus

aliqua querimonia adversus

et

immobilibus qu?

ibi

super terras

quam

eorum

seu ministri

guadiare.

legaliter

reipublic?

precipimus quoque,

non

eis

visum

ambas

faciant

ut, sicut in

peratoris, de rebus suprascriptis vel quas in

seu helimosinarum constituimus, vel

collat? congregationi a bonis

qui pr tempore fuerit

residentibus.

fuerit

387 A

et

autem

et

missi nostri discur-

partes in

nostram audientiam

usum monachorum

Deo

eidem

auxiliante

fuerint

aliquid dare aut in bene-

ecclesi? atque

qu? meliora

illis

eidem monasterio cupiunt tribuere

commutationes iniuste factas vel

et

et

iniuste acquisitas

et

vero

prius

volumus

pr?starias vero
j|

irritas

esse et

quandoquidem abbas eiusdem monasterii

sancti Benedicti, sicut

sibi

eorum edocet ordo

et

rectum

invenerint licentiam habeaat eligendi abbatem.

ab ipsa congregatione, deinde

gratis roboretur, et a

summo

$0

de quibus nulla

de hac luce migraverit, ipsis inter se monachis unanimiter consentientibus,

quem digniorem

25

vel hospitum

hominibus, nullam habeat licentiam aliquis abbas

cuiquam hominum exinde

absque pena ligationis solutas.

secundum Regulam

20

posse esse diffinitum,

suspicio alienandi aliquando ab ipsa ecclesia possit eveniri.

e.

si

pr^cepto Hludovici habetur im-

in antea

ficium concedere, nisi servitoribus ipsius

aptiora de suis rebus

de monachabus, tam

eos insurrexerit de rebus monasterii mobilibus

nostramque acclamaverint pr?sentiam, comes noster

rentes

glandaticum vel

electus

imperiali patrocinio pr^sentatus,

pontifice [catholice] consecretur.

sumpserit, imperiali censura condemnetur, et

40. Nel lesto del Cbronicon coiidcnctur

S5

est,

quicquid de bonis

aliter si pr?-

monasterii

4^

CHRONICONFARFENSE.
scriptitaverit

omnimodis evacuetur.

et hac nostra pr?ceptali pagina

sed

et

287

hoc divina optcstationu sancimus

omnno firmamus,

quondam Otto im-

sicut

nunquam detur idem monasterium

successores quocumque modo in benefi-

perator perpetuo roboravit, ut in ?iernum

neque per nos ncque per nostros

5

cium, sed semper permaneat rcipublic? destinatum,

nulli alteri pr^stitum vel

subiectum,

nisi

omnipotentem invocantes precamur,

nosterque successor

abbati

mancipatum
unde

imperatorio patrocinio.

ut

si

quis papa

aut

unquam memoraium monasterium

et

Deum

imperator

aliquis

persona subiu-

alicui

gaverit, nobiscum in Christi adventu, dum venerit iudicare s^culum per

IO ignem, rationem inde reddat et se deliquisse pr hac causatione et in pre-

omnipotentis

senti siculo

sumus,

superius obliti

in

Dei iudicio condemnatus recognoscat.

territorio Sabinensi

Lucum, ob reverentiam beat? Mari?

karissimi nobis,

15

et

abbatis Beraldi

eidem monasterio imperiali concedimus dono.

quandoque violator

Catinum

quis vero

si

confirmationis

piam eorum qu?

prohibuimus contra pr^nominatum monasterium facere

temptaverit,

fieri

sciat

se,

Heinrici imperatoris

nostram pr^ceptionem, mille

gnovit.

data

indictione

perante
6.

(i)

mine

.11.

.xi.,

viii.

il

et

et genitoris

quip-

nostri

libras

auri purissimi

medietatem pr?dicto mo-

Gebehardus Tridentinus episcopus

quarti

Romanorum

et cancellarius

reco-

kalendas iunii,anno dominic? incarnationis millesimo .cxviii.,

regnante Heinrico quinto rege

actum

Nel Regesto

Con

camcr? nostr?

signum domni Heinrici

ipsumque regentibus.

imperatoris augusti.

vel

augusti aliorumque imperatorum qui huius monasteri

esse compositurum, medietatem

nasterio

extiterit,

secundum constitutionem domini

pr?cepta roboraverunt ac

25

dilectionem pr?fati

quod

huius nostri pr?cepti

II

20

et

castella duo, idest

et

est

Dominum

Rom?.
16.

Romanorum anno

in Christo feliciter,

amen

.xiiii.,

im-

(0.

Nel Regesto prohibuerit

questo documento ha ter-

Chronicon.

Nelle due carte del codice rimaste

in

bianco furono

documenti che
pendice

n.

n.

si

scritti

pi tardi tre

pubblicano

nell'

Ap-

e.

587 b

APPENDICE

Cbron. Farf.

II.

.q

(0.

[Ms. Vaticano 8487.]

Anno
ctione
S

et

.xir.

"...

dominice incarnationis millesimo

2;itur

kalendas

.xviii.

ianuarii,

feria

quoque

made .m. Adventus dominici, domnus Beraldus nocte

memorie et huius cenobii Farfensis abbas laudabilis.

ebdo-

.11.

obiit

famose
*

'

hec autem

sunt ornamenta qu^ hac in ecclesia ipso die quo migravit certis-

sime

tabulam quoque ante

nobis optulit valde optimum.,

10 cipale maiorem

alteram
bras

argenteam

et

minorem super eodem

*,

quas ipse

minorem.

fieri fecit, et

s s a

salem domni Oddonis,

altare simili

et

IO. libras]

(i)

Come

li-

Textum
cum

.11.

maiores

et

evangelii quem
tabulis eburneis, et

.1.

s -

prp-

alium
tabulis

Cottidianum evangelistarium cum

tabulis

12.

Lacuna

di

una parola nel

testo.

come

si

detto, col privi-

bate Beraldo III

ha termine e sem-

ultime pagine del Regesto di Farja (V,

gi

bra quasi interrompersi

Farfense.

opere pensantem

Oddonis cum

Cos nel testo.

legio di Enrico

et

tabulis argenteis.

crucifixo argenteo, et alium prpdicti

deargentatis, et

libras,

cruces argenteas

maiorem cum

altare prin-

pensantem

deauratam

15 fata regina huic monasterio dedit

cum

quod regina Agnes

in primis altare itinerarium

reliquit.

il

Cbronicon

Nelle carte del codice

ri-

legge nelle

310-325) immediatamente dopo il ricordo dei meriti di Beraldo che nel

maste in bianco, furono scritti

documenti che si leggono pi oltre in
questa Appendice (n. 11),
A dar completa per quanto possibile la storia
del monastero mi par necessario di

Vaticano 6808, che furono gi

riprodurre qui

parte

la

narrazione dei

che occorsero dopo

la

morte

fatti

dell'ab-

Cbronicon

si

trova prima del privilegio

257 di questo volume,

Aggiungo da ultimo alcune note stodi

Enrico a

p.

riche tratte da un codice Farfense, ora

pubblicate

Mon. Gemi.

hist.

^^- "^9-

.cxviiii., indi-

dal

in

gran

Bethmann'

Script. XI, 589.

in

L'abbate Beraldo ni muore, rcordo dei tesori

is<='^''

'^^

leiia

"'

"^^

temsua morte,

monastero

al

APPENDICE

292

Epistolarium domni Oddonis argento ornatnm,

alium quem fecit domnus Romanus bone memorie, et O ra-

deargentatis, et
et
ti

on a lem cum

item, libros .mi. opertos pallio,

tabulis eburneis.

Missales .n. et Textum evangeliorum atque

item, calices .vii., turibiila argentea tria, capsuEpistolare m.
las argenteas .1111. cum cocleariis suis, amulas argenti tres, unam
videlicet

earum opertam auro, patenas argenti duas, gallum argenteum,

scu-

tellam argenteam, situlam argenteam aque benedict^, argentum

quod remansit
team

nuscam auream femineam,

a cruce,

bonam.

et cristallinam luciferam valde

altaris principalis

primam

dedit

ei

stellam argen-

item, vestes

domnus Heinricus

dedit prpdicta regina, tertiam antiquam Pentecostis, quar-

tam

domina Raimburga

fecit

bonam quam

vestes

altaris

.1111.

predicti abbatis Beraldi,

netas

.xiii.,

lii .1.,

brachia

Totadomna

fecit

domini Salvatoris; primam

secundam

regis,

rici]

Longini,

filia

pluviales
palili

mappulam super

et

prpdicti

.111.,

dalmaticas

crumenam

.1.

.11.,

toria

.vili.,

camisiales

unam earum cum

.1.,

tunicas .xx., telam pal-

imperialem

e,

virgas pastorales

stolas .vi.

squillis aureis,

manipulum

reis, et

in

.1.

precepto quod

cum

et

quam

ei

item, frigium 20
diversis ve-

vexilla

An. 1119.

manipulis suis textas auro,

semicintium

cum

squillis au-

cum manipulo,

abbate.

buie ecclesie predictus H[einricus]

omnes

Guido ma non con-

clecti

sunt

.XII. tratres,

suprascriptas res et alia plu-

subdlacou

reliquit

.III.,

j*

videlicet presbiteri
"

acoliti .IL, QUI

3^

Beraldo abbate, ab omni con-

i-

fermato dall'imperatore.

domno

eletto

exce- 2^

qup nobis non reducuntur ad memoriam.

Sepulto itaque prefato

ventu

offer-

.11.,

rima ornamenta prelibatus domnus Beraldus abbas in hac

ecclesia,

donavit

iuxta altare, tapetia .xv., bullam

.11.

fecit

imperator bone memorie.

.11.,

et alias stolas

similiter,

ptis aliis .xxiiii., dorsalia palili

auream

item, pla-

vestis predicti imperatoris et aliud ex

item mitrm

stibus.

pallium rotatum

prpdictus-He[inricus] imperator que fuit optima.

non modicum

domini H[ein-

quartam pallium cum leonibus.

.xiii.,

item,

anelila Dei.

regine, tertiam

predicte

io

imperator,

secundam

altare valde

Conirasti perla
elezione del nuovo

.1111.

de novi

abbatis

.1111.,

diaconi
r

.111.,
i*

persona ndeliter

-^

tractarent.

hi sibi

invicem

per

librum

sanctp Regulp et per

fidelem spoponderunt pacem, quod de abbatis eligendi persona ^^

APPENDICE.
omnino

fideliter

ncque

tractarent, et

personam introducerent aliquam

lior et

Litilior

ad hoc videretur,

quireret, certiores de
5

odii

293

neque amoris

gratia

laudarent, nisi que sibi

vel
et si

me-

quando conventus eos ex-

hoc eos facerent quod sine fraude maloque

ingenio hanc causam satagerent.

quibus etiam conventus aucto-

ritate

omnium

rent,

conventus reciperet

inter

nos etiam precipuum consilium, ut triduo peracto, ieiunio,

vigiliis

promisit, ut

et corroboraret.

Deo

ac orationibus intenti,

IO impetrare

nostrorum non

satis

est

placitum nobisque utillimum

intercessionem.

virginis

confirma-

ipsi

indictum quoque

Domino studeremus pastorem

semper

Marie

quamcumque personam

domine nostre

per

erant interea

quidam

providi fratres, abbatie populi fautores, qui

dicebant se nolle abbatem de Ascarina gente, nec de Camponisca,

vel Octavianisca

15

Si

domibus

nullus bis de

assumitur?
vero

electi

et

((

Deus

Guidonem )>.

destinavit

unde

nobis

celo aut suptus terra reperietur?

de prefatis nationibus persone exci-

si

eligere,

de nobi-

quendam de mediocribus

possumus nobis proponere,

hic

Si

sicut

videlicet sacristam

enim obedientiam sanctissime tenebat, eamque

quibusdam rebus quemadmodum nobis videbatur meliorare

quaproter

agebat.

25

eligitur, putas

huius cause procuratores fratres anxiabantur valde,

conremnitis

lioribus

respondit:

aliquis

quod quidam considerans, respondit:

perentur.

in

abbas

numquid desuper

quia utile non inveniebatur

20

ad quod

consanguinitate.

Qui

in

minimo

fidelis

publice sed secretius

non tamen

in

divina

est et in

maximo

quoquo modo huic

id perficere plenius

dam seductorem

confidentes

sententia
fidelis

que

erit (^\

sat-

dicit:

non

dicto quasi acquievimus,

deliberavimus.

quod per quen-

rusticanorum sentiens populus abbatie, precessit

nos inordinate, nostramque

destruens

triduani

ieiunii

constitu-

30 tionem, quorumdam equitum nostrorum consensu, Guidonem abbatem acclamavit publice et indecenter, illum in ulnis assumens
et

ad ecclesiam deferre volens.

nimis condoluit,

et zelo

illorum manibus eripuit,

(i)

Lue. XVI,

10.

hoc fratrum audiens conventus

eundem Guidonem de
ipsosque rusticanos magno cum dede-

succensus valido,

APPENDICE

294

core de claustro pepulit, et ut hec populi probrosa sententia nullo

modo

excommunicatione

valeret, annthematis

Guido idem anathema confirmavit.

ipse

pernimium

bis itaque gestis,

omnes

villanorum ac rusticorum indomabilis

et

ferocitas et crudelis vesania ac insipiens

clesia et

etiam

dolebamus, quia nostrorum contra

mestificati valde

nos equitum sagacitas,

interdixit;

agilitas nostre

huius conventus bonestatem festinabant

pare, et in

corrumpere

cunctis

et

decus ec-

omnino

dissi-

destruere atque conculcare,

quapropter quidam nostrorum, magnanimi constantia atque pro-

demum

pensiori Consilio, uti

domnus Rainaldus

cognovimus, suggesserunt nobis,

ut

io

quem

nostrp scole doctrina a pueritia imbutus,

de abbatia Sancti Andrej reverti fecerant, super nos festinanter

eligeretur.
altero die,

et

licet

pene circa bora

.x., .xvii.

quo peracto, omnis populus

mento

coniuravit, ut

est

kalendas

iunii, scilicet feria

.111.

abbati^ habita conspiratione sacra-

nunquam

aliqui

nostrorum cernentes,

Guidonis quam huius gliscentes, consenserunt,

inepti

ut in hoc roboraretur populus, ortari clanculo studuerunt.

debantur enim

ohm

eis

exibuerat in

domni Rainaldi mores

huius

marchionis

rum

promissionibus stipatus, minas

qui a populo rogatus

et

Rainaldi diebus quatuor,

quos 20

cum sub
Fredericus War-

et,

mune-

ut fertur,

suasiones nobis inferebat,

ut voluntati populi consentiremus et predictum

verumtamen nobis

vi-

et habitus duriores

interfuit vero

nerii

mus.

et

monasterii prioratus honore,

abbatis defuncti foret subiectione.

flius,

15

illum reciperent in abbatem, nec

hoc

aliquem de Ascarina gente.

magisque

factum tamen

aliquantis gravaret hoc,

Guidonem

eligere-

persistentibus firmiter in electione

populi abbatie

25

domni

contempserunt omnino

dehinc deceptoris suggestiones molie-

nostri monasterii

bantur ofierre, spondentes se totius monasterii apothecas et cellarias

inestimabilibus substantiis in futurum repleturos,

per ianuas

omnia

domorum

replerentur,

negaremus.

at

si

Due

tre

ut

non 3^

sed per culmina tectorum abandantissime

prefatum

nos prius

parole non sono

domnum

quidem

pulis minitantibus durissime,

28.

ita

Rainaldum electum de-

inflexibiles

fuimus, sed po-

domnus Rainaldus fugam

leggibili.

coactus

APPENDICE.

295

non ratione canonica victum nec

est patere, sicque

condemnatum, sed rusticanorum tumultus

quo discedente, nos populi suasionibus

iudicio

legali

perterrentes abiecerunt.

et

minis devicti, decepti

atque compulsi, tandem elegimus predictum Guidonem, videlicet

^

feria sexta, .xiiii.

kalendas ianuarii, cui populus abbatic non con-

suetam fidelitatem

fecit,

nino sprevimus

maximo

cum

et

hoc nos om-

sed salva sua libertate.

labore corrigere fecimus.

qua

in

nos signare putavimus, digitum in oculos misimus.

re

itaque

futuros malos pessimosque eventus ignorantes, hanc electionem

IO direximus ad imperatorem, ut illam confirmaret.

Guido suas simulatorias seu

ceptibilis

persona

quia

centra de-

furtivas litteras

eidem im-

minime

peratori mandavit clanculo, ut

ctioni,

consentiret huic sue ele-

nobilitate

despicabilis,

ignobilis,

scientia

ignarus esset, et ad hoc digne officium perficiendum per omnia

quibus imperator

15 inutilis foret et ineptus.

eius

deceptionem Deo suggerente

est:

Cor

regis

in

manu Dei

visis,

nam

in eis cognovit,

[consilio

('),

ut credimus,

scriptum

magnatum ad

suorum, huius] pr^lationem iniunxit abbatie Berardo nepoti defuncti, qui curias eius adierat pr cuiuslibet honoris gratia.

20

facto et nostra defecit electio

et

huic cenobio, ut in posterum

dicetur, incepta est gravissima desolatio.

Regulam nostramque consuetudinem

est

autem de

predicti

25 persona

et

hoc contra sanctam

fatendum

noscitur extitisse.

Guidonis prelatione, quem populus

poni gliscens petebat, ideo

agebat,

et parvulus scientia,

non

quo

ut

cum

quia

pro-

esset humilis

dominaretur

eis

sibi

uti

dominus,

sed ceu vicinus illorum vitiorum faveret pravitatibus, quod pr

certo

non multo post experimento

Benedictus refert in sancta

gatio

30

vitiis

domini

quod

suis

loci

hinc beatissimus

didicimus.

Regula

dicens:

Si

omnis congre-

consentientem personam pari Consilio elegerit,

prohibeant

pravorum prevalere consensum

certe imperator fecisse creditur.

fortasse in litteris ipsius

eius cognovit deceptionem, qui se refutare simulabat

17-18. Queste parole tra parentesi
del Regesto le trascrissero.

Ma

si

(^).

quod avide

leggevano ancora nel i8js quando gii editori

nella rilegatura

eseguita posteriormente sono state ri-

secate.

(i) Prov.

XXI,

I.

(2) S.

Benedicti Regula, cap. 64.

APPENDICE

2<)6

cupiebat, et imperatorem decipere

putabat

qui

honorem ab co

notum ergo omnibus videtur quia electio

clericorum nec monachorum, sed potius villanorum

subripere estimabat.

non

eius

fuit

et rusticorum.

non laicorum ad clericorum, sed magis

et

ad

ricorum voluntas conversa est

laicorum,

ut dici potest,

et,

corporis cauda caput est facta, et de capite sublimi

postquam vero pr^dictus Guido spretus

vilis.

cle-

fit

extremitas

est ab imperatore,

contra eius imperium nisus est hanc abbatiam retinere, et terras

regumque

huius monasterii contra legem

prout

eum

diligebamus, nec

enim

pr aliquo amittere volebamus.

matutinorum

agere

non

omittebat.

io

videbatur

sepius preveniebat plu-

ecclesiasticus in nostris officiis, et

rimos in

imperatorum precepta,

nos tamen illum adhuc sincerius

scriptitare.

sibi libuit,

et

missas quoque soUemnitatum

vigiliis.

constituit vero et confirmavit

una nobi-

scum nostro regimini omnique conventui quoddam utillimum 15

decretum, quod eius antecessores abbates vel sacramento vel vera
statuerant sponsione.

An. 1119

(i).

L* abbate Guido HI giura di

serbare fedelmente
ludtni'

jj^

nomine summe

omnipotentis
^

honorem

et

ad laudem Dei

et individua Trinitatis.

0.^0

gloriosissime ffenitricis

domini nostri

augmentum 20

i^'Trua Ihesu Christi Marie et huius eiusdem sancti cenobi!

m^oMcrSensL^'

et

perfcctam integritatem,

secundum sanctp Regule precepta

ac

beatissimi patris nostri Benedicti,

electus ad huius

monasterii

ego

frater

Guido humilis

vester

regimen omnibus vobis vestrisque

sociis et confratribus sive successoribus filiisque fidelissimis istius

gloriose Farfensis

coram Deo

ecclesie

et Sanctis

retinere constitutionem
et

eius

nostreque

domine beatissime Marie 2^

spondeo atque promitto observare ac

domni Hugonis

omni conventui concessam,

scilicet

abbatis huic monasterio

autenticam religionem Clu-

niacensis monasterii, in officiis ecclesiasticis et bonis moribus, et

confratrum cultu vestium, sive copia victus cottidie

solemnitatibus, in
vicissitudo

cum

suis

Deo

quantum huius

(r) R. F. doc.

loci possibilitas et

administrante exigerit.

membris,

1320.

et in sanctis

temporum

monasterium vero istud

videlicet precipuis cellis, in

anticum

et

bonum

30

APPENDICE.
usum

Deo

ciim

297

regulariter retinere, et prout va-

inib servientibns

luero iuste vel tranquille in meliorem statum reducere.

dimus vero

cum
5

conce-

confirmamus vobis campum Granice ad Sancti Viti

et

olivete ibidem in integrum.

et in

Fara Vallem Lune

Valle de Sanctis usque in Pratum et in

casalem de Sanctis,

pede

res

res

Hominisdei iuxta

Rodulfi, ab alio latere via.

Currisio casalem Tacconis et casalem Puzaroli.

casalem lohannis de Nazano

et

cum
in

castro Arci

in

casalem Paracaseum.

Campo

in

Sancti B[enedicti] tornariam in integrum, videlicet casales

.11.

et

medium casalem de Bonitto, et medium casalem

Caput Cavalli, et unam clausuram ante portam Campi, et casalem
in
de Sardo, et unam petiam terre de casale lohannis Tiniosi.
Tribuco Villam Rusticam, et casalem de Corniale cum toto prato,
et coUem de Martino, et terram de Columnellis.
in Petra Dp-

IO eo amplius, et

15

monis casalem Sancti Stephani,

et

casalem de Maccla,

Anastasia, et vineam Sancti

Martini.

que domnus Beraldus abbas

constituit.

nostris istius patrie

ubicumque congrue

cere poterimus, et

boum

et in

omnibus

et tranquille

in nostris

castellis

manualia

paria eis sufficientia, villanos

20 angarales nostros constituimus

manualia

Scandrilia

in

casalem

et

quoque

monachos

vicecomites,

scriptas res ad

25 perpetuo,

mus,

huius monasterii circuitus.

ut in

manibus

Deo

antea

edificare

30 omnes, preter dextrarios

et

arma,

vestimentorum quod habeam

item, in

Campo

quos

item, molendinos

modo manuales

habe-

auxiliante reacquirere valuerimus, et aUos

non permittimus.

scium piscatorum

ordinatione sint pre-

et

cenobii.

sacri

istius

totius alvei Farfe et Currisii

cuiquam

omnes

regimen huius conventus monasterii constituimus

prelatorum

et in

item,

item,

laicos per castella ordinatos, et supra-

et

concedimus

et

positi vel

omnes

et

et

manualiis operas et buie

conventui xenia, temporibus statutis et oportunis, exercere.

gualdum de Salisano

fa-

Ripasti,

et

bis

item,

mortuorum

et regulare

in

anno.

oblationes

regimen

meorum

item, redditus pi-

piscatorum monasterii Marmoris.

Sancti B[enedicti] locum ad ortum sufficientem

fciciendum pr infirmis, et ad eorum^ curam concedimus xenia de

30.

Nel

testo

regularem

Cbron. Farf.

II.

19*

298

APPENDICE.

ipso castro omnia, ubi

edam domum congruam

beant ad aves vel gallinas

omnia angarales

eiusdem

nostri

procurare studeant.

loci

decimationes omnes qu^ nobis competunt,

et

mercatorum teloneum.

in

Marmore

nem.

omnia

absque occasione

conventus
inter

cereos

et

solidos .xv. papiensium denariorum

annue

pauperum secundum antiquum 10

cameram domnicam

et

anno habeam vestimenta

detur

ceram autem com-

caminatam.

de camera vero

dividat.

huius

medietas

ex quibus cereis

conferat.

festivi-

communi camere

consuetudine

ex

Gethulii

sancti

in

tribuat, et

munis camera cum domnica

bis in

antiquitus constituta, et in sanctorum

ob mandatum

prioris

ceram

tate

item, prepositus Sancti Angeli in Tancia

Cena Domini

annualiter in

morem

monasterium

ad fratrum per ebdomadas et pr qualitate refectio-

item, prandia

manus

item,

portuum redditus

et

item, castrum Ripasti et

solemnitatibus facienda.

in

que

animalia saginanda.

utilia

et

ha-

et apta loca

communi

15

regularia, idest scapulare, cucul-

lam, pelliculas agninas, vestitum, interulas laneas, femoralia atque

caligas et calciamenta.
rici

item, presbiteri, archipr^sbiteri sive cle-

et festivitatum, et
tuerit,

de decimis sive ofEciis ecclesiasticis.

culpis, si forte

communes

asinarios et

artifices

lignorum,

communes

opor-

si

commiserint, iudicentur a preposito

item, sutores

prioris Consilio.

et

de criminalibus vero

habeat in bis suffragium propositi.

et incestuosis

fratrum utilium

de obligationibus mortuorum 20

Consilio .corrigantur et iudicentur.

et

cum

totius abbatie huius provincia a priore

pellium et
et

familiares,

cocos

que

omnium pannorum,
ac

nec non 25

pistores,

omnia huius monasterii

conventui perpetuo concedimus, et constituimus ut in manibus

domo

et ordinatione sint fideles prioris istius cenobii.

item, in

hospitum huius

casalem iuxta

eundem

habeant.

confirmamus

unum aquimolum

hospitalem, et

pastino, et
colai in

monasterii

vineam Benedicti Ingerade,

Marzulano
et

de

cum

ipsis

casalibus
terris

sacristanus

sacrificium recondat

unde

cum

ipso

ecclesiam Sancti

Ny-

in

Cranica

ipsi

30

hospites decimas

quando poterimus recolligemus

huic decreto adiungere studebimus.

ut annualiter

.vi.

et

ipsum

et

item, in sacristia ordinamus

noster de musto huius gualdi

unam vegetem que

ad hoc

sufficiat.

propter S^
item,

APPENDICE.
fdeliter

promitto quod castrum Fare,

nianum,

et

et

alicui

Tribucum,

et

sive Bucci-

Roccam Monasticam,
Petram Demonis nun-

Opuli, et Salisanum, et

castrum Arci, atque

quam
5

Montem

299

Scandriliam, vel

neque per scriptum

tribuam

modo

neque per concambium, neque quolibet

proprietate suptraham.

castella

non eminenti persone nec

tali

quoque

modo

neque

in

beneficium

ab huius monasteri!

reliqua huius ecclesie

dabo, ut ab hoc monasterio

occasio alienandi aliquando videatur inde nasci.

itaque has su-

prascriptas res vobis presentibus ac futuris huius sacri cenobi! reli-

10 giosis fratribus ad vestrum honestum

regulare

regimen concedo

et

et

consuetum bonumque

atque monasteria buie monasterio pertinentia

earum

et proprietatibus

modo

cum

rebus

retinent vel deinceps recuperare

aut reacquirere potuerint, in autenticum et

15

omnesque precipuas

confrmo.

cellas

que

bonum usum cum Deo

inib servientibus regulariter meliorare et retinere promitto,

valuero.

ita

sane, ut

nunquam ego

prelatus vel successor noster abbas de

aliquid

venumdare

et

prout

aut aliquis huius monasterii

omnibus

suprascriptis rebus

vel in pignus dare vel per scriptum vel per be-

neficium aut quacumque datione, nec in aliquo minuere sive in-

20 fringere aut destruere presumamus hanc constitutionem

quam domnus Hugo

stituit.

si

abbas huic conventui sub anathemate con-

vero forte in aUquo illam meliorare aut aliquid

Hus augere voluerimus, communi Consilio

et si

et illam

et regulariter faciamus.

com-

aliquid michi oportuerit pr causa maioris utilitatis vel

25 munis,

sic

michi

concedatur

Consilio

priorum

et

fratrum

precipuorum, ut conventus de hoc non indigeat ultra

quicumque autem

aliter

electus vester, aut

presumpserit, vel

aliquis

abbas

uti-

si

.xii.

modum.

ego prefatus Guido

successor noster, sive prelatus

huius monasterii, hoc decretum corrumpere vel peiorare vel con-

30 trarium consilium dare aut dissipare vel delere, sive immissiones

et perturbationes

quascumque

ad laudem fratrum

vestrum amorem
sanctam

.xii.

facere presumpserimus, et

precipuorum contempserimus,

et orationis

communionem

vestre

emendare

omnium

iuvamentum perdamus,

aut penitentiam remissionis nullo

modo

mortem nostram
non sit stabile quod

35 recipere valeamus, insuper sepultura asini post

sepeliamur, et in sterquilinium proiiciamur, et

et

APPENDICE.

300

factum

L'abbate Guido
rende alcuni beni
alla

chiesa

San Martino
monte Mutilla.

nomine

In

1.1*11
humilis abbas,

di

in

amen.

eterna in futuro seculo fruatur beatitudine.

liter,

An. ii2o(i).

qui vero hoc decretutn observaverit tde-

fuerit exinde.

^^

montis Mutille

sita,

Farfensis cenobii

totius

verticem huius

ecclcsia

pr regimine sive expensa panis

nostri Gregorii

ibidem permanentis,

conventus,

nostri

,..,....
Beati Martini luxta

ct fcstituo Hi

fratris

consilio et permissione

feddo

ego Guido

Domini.

et vini

ipsas

scilicet

con-

res

que

quondam

fuerunt eiusdem ecclesie proprietatis in pertinentia Fare

vocabulo

Grilli.

via publica, a

in primis

et

Dominici

alio

latere Gregorii

modioruni duorum: ab uno

comitis, ab alio filiorum Azonis de

rivum

in

Martino, ab

alio

Mannari.

et res

capite

de

latere Petri

Ardemanni,
item, vallem

sive clausuram de Ferro: a capite via et res lohannis de Angelo,

et

Benedictus de lahulo usque ad caput pastini Rodulfi de Meta

et

Rodulfi de Tofia, a pede ripe et res Bonini de Tinto, et Te-

demarus,

usque ad Aram,

et

usque in viam predictam.

res Petri de

et

lohanne Dode,

concedimus etiam

et

qui ipsam terram laborant,

sive servitio nobis pertinente.

cum omni

cum omni

abbas, idest Giraldum

redditu vel servitio.

aliquis successor noster vel

homines

buamus,
et in

nisi

perpetuum.

(i) R.

di

due parole nel

F, doc. 1321.

redditu

memorie
similiter

modo presumamus,

nec

persone ad serviendum

tri-

monachus

aprili, die .xxx.,

Guido humilis abbas manu mea

Lacuna

Nectonem,

quod, iubente suprascripto

abbate, ego Mainardus diaconus et

3.

et

prefate ecclesie et ibidem

millesimo .cxx., mense

20

prdatus de ipsa ecclesia Beati Martini

alieni equiti sive alteri

tantum

et

sane ut neque nos neque 25

ita

auferre aut de ipsis rebus minuere aliquo

ipsos

et

item, confirmamus ibi duos alios

angarales, quos iam ibi concessit antecessor noster bone

domnus Beraldus

ij

confirmamus

duos homines angarales nostros, idest Benedictum de lahulo,

Guidonem de Azo,

io

item, res cuiusdam

lohannis de Angelo.

Grilli

ab alio Natalis usque

cuius

Grilli, a

pede res Berardi Leonis, ab uno

lohanne Angeli, ab

Ade

vinea Alberici

testo.

Xel

scripsi,

testo

in

modo

domno Guidone 30

indictione

subscripsi

13.

manentibus

anno Domini
.xiii.

7 ego

hac concessione.

aliorum tliorum

APPENDICE.

301

Y ego lohannes prepositus maiiu niea subscripsi.

j Berardus prcsbiter
7 Beraldus prepositus.
y Tebaldus diaconus consensi
et manu mea.
Rainuccio.
5

Oderisius frater eius.

-j-

-\-

monachus.

et
-j-

Atto prior.

Berardus de

Benedictus de Nevulo,

testes.

In

nomine domini
/-

XT

IT

de castro Collis Nere

-r

ohm

rorani, qui

et

An. 1120

nos omnes domini

nostri Ihesu Christi.

r

tecmus cartam pr-

(i).

signori dei ca-

steiii-coiiisNer?

Forano cedono
aicunibenie fann o
e

de

prietatis

ipsis castellis in

monasterio Sanctc Marie, restituimus

reddimus

et

IO

monasterio Sancte Marie de Farfa

in suprascripto

domne Guido vir

Bezano cum omnibus

venerabilis abba, ecclesiam Sancti Petri in

tibi,

rebus suis quas habebat quando nos exinde

fecimus cartulam proprietatis in ipso monasterio,

iuste acquisivit et

15

que

ei

filli

Cencii.

modo

pertinent.

alias

omnes

res

que fuerunt domni Alberti

que fuerunt Benedicti

res

nasterio Sancte Marie ad

suam proprietatem,

et

homini neque per fegum neque per scriptum.

dictum potuerimus ostendere de

ipsis

domno

vero placuerit

cte

25

et

quod

non

potuerit defendere,

damnum

terre nostre.

Sancte Marie

et

tibi,

tes abbatie.

et

si

30 mus

et

in ipso

nientia

in

homines

kalendis

iunii.

(i) R, F. doc.

domnus

si

si vero
eam sibi a ministris palatii.
nos demus eam, ut non veniamus in

et

facimus

domne Guido

penam

monasterium

fidelitatem in

abba, ut simus sicut

argenti libras .xx.

rata permaneat.

scripsit

equali-

alii

equi-

istam convenientiam corrumpere temptaveri-

monasterio

monachus

per pla-

monasterio San-

per dies .lx. inquisiti non emendaverimus,

semper

si

ulli

iuste pertinet nobis.

tres fideles

nos promittimus dare

potuerit defendere

mo-

non dentur

Marie ipsam datam qu^ datur per comitatum alium

abbas

in

abbati ut nobis ipsas res concedat, faciat

ad placitum pretium sicut duo vel

ter appretiaverint.

de

presbiteri

rebus nostram ratio-

20 nem, domnus abbas concedat nobis quantum

si

quas deinceps

de quibus rebus convenimus, ut sint

Crescio Sichardi.

num

et

acquiret usque in perpetuum, ubicum-

similiter

et

et

lohannes Lupus
1322.

et

quam Gregorius

anno Domini millesimo

ibi

fui,

componamus
hec

conve-

presbiter

et

.cxx., indictione .xiii.,

Berardus de Pincio

monastero.

APPENDICE.

302

Cencius de Berardo Oddonis, Petrus Litardi, Berlengarius

ibi fui.

de Castellione
An.

"20

(i).

restituisce

F^rano

Sto

^a^i^^M^

^n^b^ev!

a^irabbaTe Be^

tatis

sumus.

'-^

una cum nostra congregatione, promittimus vobis domi-

nasteHi,
^'^ dc

et testes

ego Guido humilis abbas Farfensis mo-

nomine Domini.

jj^

L'abbate Guido

fuimus

ibi

castro CoIIs

dc

ipsis

Ncrp

et Forani, qui fecistis

in nostro

castcllis

cartam proprie- 5

monasterio, ut neque nos neque

raldo III.

vobis ipsa castella neque mit-

aliquis successor noster tollamus

tamus

in eis

aliquem ministerialem super vos neque

defendemus

sine vestro Consilio, et adiuvabimus vos et

nostros equites

ipsum quem

nunquam

castella nostra.

et

fecistis

inviti

reddimus

et

domnum

ad

per ipsum vel per alium brevem

vos neque heredes vestri usque in fnem

ego aut

si

perimus

vobis vel vestris

per dies .lx.

heredibus

scrlpsit

kalendis iunii.

Beraldum, ut
factum

contra vos
ipsis

scripti

rebus neque

quod

vestri.

15

non emendaverimus, componamus

penam

argenti

libras .xx.

quam Gregorius

convenientia semper rata maneat.

monachus

brevem io

convenientiam corrum-

aliquis noster successor istam

et inquisiti

sicut alios

vobis

abbatem

aliquam vel calumniam habeatis de

lesionem

castaldum

anno Domini millesimo

et

hpc

presbiter et

.cxx., indictione .xiii.,

lohannes Lupus, Berardus de Pincio, Cencius 20

de Berardo Oddonis, Petrus Litardi, et Berlengarius de Castellione ibi fuerunt et testes sunt.
An.

1119-112$

nos omnes

In nomine Dei omnipotentis.

fratres

congrega-

(2).

Privilegi concessi

tionis Beate

Dei genitricis semper virginis Marie domine nostre,

alle terre di Pietra

Demone, Scandriglia, Fara, Rocca,

Salisano,
Bucci-

niano, Montopoli,
Tribuco ed Arci,
rimaste fedeli nelle
dissensioni del monastero per la elezione dell'abbate.

cunctis amicis et fidelibus huius sancte Farfensis ecclesie, et pre-

cipue cuncto populo totius abbatie, scilicet clericis et

ribus atque minoribus,

(i) R. F. doc.

1323.

perpetuam

Le conces-

trebbe restringere tra l'anno 112

sioni air abbate Beraldo III di cui

il

menzione

intorno

questo documento sono

in

ricordate alle pp, 229 e 261 di questo

volume

cumenti
(2)

Guido
Forse

sono registrate nei do-

II 60 e 1161 del Regesto.

la

data del

documento

si

1125, e probabilmente

po-

al

11 21.

Le

deve

terre

in

porsi

esso

menzionate sono quelle rimaste fedeli

a Guido III nei torbidi avvenimenti
narrati

Anni del governo abbaziale di

III menzionato nel documento.

notum

Christo salutem.

in

maio-

laicis,

verso

pii
il

oltre alle pp.

304 sgg., e

tempo dell'andata

sto II a Farfa che ebbe luogo

gno

II 21.

R. F. doc. 1324.

di
il

Cali-

24 giu-

25

APPENDICE.

303

quonam populus noster de

esse credimus vestrc dilectioni,

ca-

huius ecclesie quod dicitur Petra Demonis, in dissensione

stello

nostra et huius monasterii defectione, que nostris peccatis exigen-

abbatum

tibus nobis acciderunt pr

-

permanserunt

liter et viriliter

in

volumus in nostra

societate et oratione sive

opere in eternum constituere,

IO pertinentia

ptum nec

quolibet

modo

Comes bone memorie

suam domno Berardo

15

eodem

alicui

modo

aliquid de ipsa

beneficium neque per

in

homini

nostro manuali

castri in

tribuatur, sed sicut

Todinus

regimen

abbati et buie monasterio ad

abbate, et ipse abbas constituit

sempiternum ad

cum omni

totius

conventus utilitatem,

penam excommunicationis confirmavit

et

congregatione

postea alius abbas Berardus

domnus Guido similiter reconfirmans omnia

nos omnes per eius licentiam, ut diximus, con-

investivit, sic
et

filius,

abbas

et iste presens

firmamus

et

ut nullus mortalis hoc

Florentinus reconfirmavit omnia, et abbas Beraldus Ascari

nos

totius

Herbeus aliam partem concambiavit cum

constitutum prcsumat infringere,

20

scri-

Berardi investivit et tradidit partem

filius

et frater eius

ut permaneret in

per

amore perpetuo renovare

nullo

ita ut

unquam minuatur, neque

conventus,

devotissime eos semper

et

totampertinentiameiusdem

et meliorare, et

fide-

Sancte Marie nostrique conventus

quapropter nos unanimiter

fidelitate.

omnes

electionibus, ipsi

sub perpetua excommunicatione

stabiliter

ordinamus,

ut nullus prelatus aut ordinatus huius monasterii nec quisquara

homo

audeat ipsam pertinentiam predicti

25 quolibet

modo

immissionem

homo

minuere,

nisi

et

forte

omnibus
per

Genitricem

dulgeantur.

et

et

si

quicumque
sciat se

sibi acquirere, et a

utillimum

in-

beata Maria

eternam maledictionem

acci-

consilium in aliquo

qui vero observator et defensor huius

et eius

omnesque sanctos pr eo supplicamus,

amen.

Demonis

consilium dare, aut

facere.

Deum omnipotentem

sua penitentia anni septem

35

sanctis

planum

meliorari fideliter videatur.

fuerit constitutionis,

Petre

hoc, in iram Dei omnipotentis

perpetuam damnationem

domina nostra
30 pere,

indicium vel

invasionem aliquam

aut

presumpserit

currere, et

aut

castelli

sibi in

sanctissimam
ut de

omni

Dei nomine misericorditer

in-

quis vero temere vel quolibet ingenio

Petram Demonis, Scandriliam, Faram, Roccam, Salisanum, Bue-

APPENDICE

304

Montem

cinianum,

Tribncum cum

Operis,

rocca,

et

castrum

Arci alienare voluerit a conventu Farfensi, per scriptum seu con-

cambium,

et qui facit vel qui consentit vel meditatur, et qui accipit,

consensu omnis Farfensis conventus maledictum, excom-

sciat se

muni catum, anathematizatum

et in futuro seculo,

domine nostre Marie

auctoritate

sanctorum, usque ad emendationem congruam

et sit ei

quod acceperit inane

Inda traditore,

damnetur

perpetuum

Caifa,

et

quamdiu de

profciat,

vacuum,

et

seculorum.

in secula

vel helimosina,

salutem

Anna

Pilato,

ad

sed

1119-112S.

et

nulla

et

sotto

verno

di

Guido III.

cum

eius

oratio

nulla

ad

incendium

et

nomen Domini.

fiat.

fiat.

or

Interea venerunt ledati imperatoris litteras ipsius

ostendentes,
r

'

abbatem

in

15
-^

reci-

quod nos tunc omnino sprevimus^ eundem Guidonem

C

'

l'M'

LI

sperautes in tuturum habere nobis utihorem.

-j/-j

idem Guido

,..1

-i

cepit de nobis titubare

quam estimavimus

de

ilio

non multo post

affligebamur,

frustrabamur.

et

quoniam spe 20

quidem nos illum

dominus liberrimus per omnia

sinceriter diligebamus, et ut

hortabamur; ipse vero

et

..
contra nos suspicionem

et

verum nos oppido dolentes

habere.

io

anathemate ma-

facientes, recipientes et consentientes

pcremus.

scadimento
maigoil

omnium

retinuerit, ei

eternam damnationem

gu

eternis suppliciis

penitentia,

QQbus
iubcbat nobis ut Berardum Ascarellum
i

'alba'tT,'e' dei

portio

cum

Narrazione delle
aissensionideimorarrense
nastero

suo

et

hic

et satisfactionem,

predictis

castellis

ranatha in perpetuum religentur ad

An

damnatum

et irrecupernbiliter

profundum demergere

in

rios

et

esset

ad ni-

chilum redigere, viliusque venundare vel commutare moliens conabatur.

ab omni autem populo omnino despicabilis habebatur, 25

nosque illum

uti

preclarissimum .dominum verebamur.

laicorum adulationibus

uti

mallens

quam nostrum

habere since-

rissimum amorem, nosque per omnia floccipendens,

nos inconditos ostendere mores,
biliter

exercere, ut

deUnquentes

levi,

propriis

monachili veste positos

expellens abiceret.

32.

in

manibus
t'u

interea

tiu...J Cos nel testo;

in

ipsum verbo solummodo 30

verberaret,^ et sublata ab eis

[d]e huius ecclesie

auditum

trivium

cepit contra

tantum tirannidem execra-

et in

quosdam iuvenes

ipse vero

est

a nobis

hereditate

quod Berardus

APPENDICE.
Ascarellus ad hanc abbatiam

quapropter in

sponeret.

305

invadendam de Marchia venire

di-

memoriali, idest Ictanie maioris,

die

simul convenientes consilium habuimus, ut illum super nos ne-

quaquam reciperemus,
5

quia ad imperatorem

nobis

nescientibus

ab eo centra nostram electionem investituram huius pr^-

ierat, et

lationis acceperat.

unde terribilem anathematis excommunica-

tionem publice de eo fecimus,

concorditer in hoc nos permanere

et

sic

eundem

nobis placare, nec securum reddere quivimus.

magis

per fustem sancte crucis spopondimus.

Guidonem

sed neque

IO videns nos Berardi Ascarelli tam firmissimo nisu decHnasse pre-

lationem, securus iam de eo, vilissimos nos in omnibus, et extremis servis deteriores habere deinceps cogitabat.

Cernens autem predictus Berardus Ascarellus se

a nobis esse

contemptum, Guarnerium marchionem cum omnibus comitibus

15

ademit magnis pecuniis, tribuens

et capitaniis

monasterii

immobiles possessiones.

solus

comes R.

eo aliquam recipere dationem, quia videbatur

quam

rialem,

fecerat,

rardus armata

20 sterium.

manu

exhibuimus ut

populorum condescendimus;
25 atque capitaniis
imperiali

utilius

contra nos semper agere sa-

et ipse

tagebat deterius, ppniteri coacti

sumus quod

voluntati nostrorum

quod nobis

et accepto,

et

videbant enim

predictum Guidonem de-

abundabat enim

sensu atque congrua prplatione.

et falsissimus

noscebatur in omni locutione.

prefatum Berardum inter nos venientem

fratres susceperunt, et

moris

est in

abbatem elegerunt.
.11.

feria

est

anno Domini

quoque

huius monasterii

nostro populo valuimus, subiecimus.

II.

itaque

seipsum accusantem

factumque

nonas maias,

etiam castella et possessiones

Cbron. Farf.

et

omni

de excommunicatone illum extrahentes, ut

millesimo .cxxi., videhcet

SS

comitibus

eundem Berardum super nos reciperemus, hoc enim

totam distrahi omnimodis abbatiam,

30 mendacio

et

videbatur consilium, ut iussui obsecundantes

rectius decernentes, nobis amplius laudaverunt.

ficere

hoc mona-

posse sperare in Guidonis

in nullo

prelatione, cui tantam, ut pr^diximus, subiectionem

amplius addere nequiremus,

contra impe-

sibi

stipatus militibus ad

et plurimis

noluit ab

venit ergo predictus Be-

agi fdelitatem.

nos vero videntes

pignus huius

eis in

videlicet

et

.vi.

cui

quotquot de

castrum Caval20

APPENDICE.

^06

lerie,

Agellum, Roccam, Salisanum, podium Catini,

terras comitales, idest

Caput

Cerretum Malum, Scandriliam,

Farfe,

Ofianum, Montalianum, Repastum.

tanis locis noster

et castella sive

erat

autem tunc

mon-

in

primo electus domnus Rainaldus, quo secesserat

de hac abbatia a populo nostro inique expulsus, qui a quibusdam 5

consanguineis suis pecunia premiatis suasus, et callide ac fraudu-

cum eodem Berardo

lenter deceptus, venit ut

loqueretur.

quidam interfuerunt qui eidem donino Rainaldo ex

Berardi sub iureiurando
vitp sue

quasdam

sibi

parte pr^dicti

omni tempore

que ad eius regimen honeste forent

monasterium Sancti lohannis de Monte

cientes, idest
alia

res

firmaverunt, ut haberet

post hoc subito, ignorante

utilia.

ubi

et

suffi-

io

quidam

ac nolente donino

Rainaldo, fecerunt per quendam, sub persona eiusdem Rainaldi,

aliud

sacramentum contra predictum Berardum quomodo

sterium, ubi

domnus Rainaldus

sicque

lide finxerunt.

eum quidam

fratres in

eodem Berardo concordiam

conventu rogaverunt, ut cum

haberet, et ad

eorum condescenderet
Vos abba-

me

tiam michi dedistis

nonico vellegali iudicio, sive etiam gratis; nunc autem

nilque

dare

et

mona- 15

venit ad hoc

quibus ipse coram omnibus respondit:

voluntatem.

ipsi cal-

postea inique ablata est a

et sine ca-

verumtamen pr

possum nec debeo.

nil

habeo 20

vestro

al-

loquio, dilectissimi, hoc inquio, ut isto vivente et abbatiam tc-

nente, interim quiescam, et neque litem neque guerram

si

ipse

quod

notum

omni tempore
si

facio, quia propter

iustitiam

nec

in

faciam,

observaverit quod michi sacramento frmavit.

quoquo modo abbas

iste

ei

esse

hoc vestrp nunc

vel rationem rectam

nunquam

denuntio

desierit,
caritati

cedo,

et

25

meam

exinde amittere volo

ahquo malignari patiar.

Cernens autem orpdictus Guido

his se

tunc resistere publice

nullatenus posse, presidium sibi qu^sivit Fare castri nostri, et ad 30

eius fidelitatem

Arces,

Mons

amaritudinis

minime
34.

remanserunt

Opuli, Petra Dpmonis.

felle

se vere

vere]

Nel

UH leggiero segno

castella hoc:

testo
d'

Buccinianum, Tribucum,
contra nos vero

Guido commotus, cum

aliter

posset vel speraret, a quibusdam

(juere^

espunzione,

il

Bethmann

lesse

quivere,

mi par sicuro leggere vere

nos

maxime

dispergere

nostrorum

ina sopra la lettera q

et

APPENDICE.

307

adhuc adversarii

precipuis equitibus consiliatur, ut papp Callixti

imperatoris suffragium acquireret, et hanc abbatiam de imperiali

patrocinio

suptraheret,

Cave exilium omncs

5

fidelitatis

se

et

nos

si

transmitterct,

factum

in

primordio

quo nos cognito, cum maxima

a

patrocinio

imperiali

facere, aut in papati

omnino

hoc

stri

illi

et

in

non faveremus,

sacramentum

parvipendens
sue

in

execrabilis

elcctionis.

maior pars congregationis nollet

discedere,

nec alterius electionem vellet

curia transire, quia

cavere

fugientes

hoc

omnes predecessores nosed

sagaciter,

et

Nicolaus

IO papa II apostolica auctoritate sub anatheraatis pavendi interdictione

decrevit, ut

mane

vel

nemo hanc
papati

subiugare

pene

fugientes, cuncti

ecclesiam suaque bona omnia curie Ro-

audeat;

nos ergo hoc omnimodis

monasterio discessimus,

et

sub Berardi

predicti cura regiminis, per diversa abbatip loca vel nostras ec-

i^

clesias,

maxime apud Sanctum Laurentium

cumque

licebat,

Picte,

in

aut quo-

degere cepimus, ac nobiscum quedam ornamenta

ecclesiastica et libros nostroque regimini utillima detulimus.

in

qua dispersione, quocumque manebamus, quot calamitates vel quot

penurias aut vilitates sustinuimus,

20

nam

nos regere videbantur,

qui

plurimis dehonestabant.
et insolito cibi victu.

omnino

narrare

omnimodo

despiciebant et in

defecims quippe in vestium pene cultu

qua graviori penuria

in

R. Senebaldi et eius fratris G.

^'^

illustrissimi comitis

nobis amplior

affuit benignitas,

impertiendo nostre necessitati alimonia plurima.

25

nonnulli etiam

de notis vel ignotis et vicinis vel circum manentibus in multis

nos deridebant,
cipuis

factique

temptum
facies

sumus

verebamur,

et si

pigmentorum potus

in

in pre-

opprobrium vel derisum atque conet

omnium
volebamus, nullo modo

nudis quoque incedebamus pedibus

eramus vestimentis nobis deficientibus.

12.

iccirco

alienis;

quibus nos excusare

ab honestis culpabamur
8,

ac

cunctis vicinis et propriis

nos credebant.
stati

et cibos delicatos

sumptos solemniis ad memoriam subsannando nobis dedu-

cebani,

^o

non possumus.

viris,

in

Vedasi a

p.

dehone-

hoc permaxime

cur de monasterio voluntas disce-

papati] Cosi nel testo.

(i) Gentilis ?

et

230

di

questo volume.

APPENDICE.

308

dendi prefuit in nobis.

in

quibus penuriis etiani ipse Berardus,

pr cuius causa a monasterio discessimus, nullum nobis regimen

nec aliquam benignitatem exhibebat, sed omnes parvi-

faciebat

pendens postponebat

de

et delirabat.

terris

vero quas nobis

sibi

dantibus ipse retinebat, consuetum nobis obsequium aut aliquod

adminiculum nequaquam administrare

Hec omnia
simis

infamibusque

a predictis invasoribus

non dicam dominis sed tyrannis

de

nonnulli

equitibus

domnum Adenolfum

pre

omnibus

eum semper

quiescerent,

et

pr eo quod

et

magno

alte vide-

apud

dicit

Scriptura

angelus crudelis

strorum

pacem, nimis dolebant,

Semper

iurgia

eum

mittetur contra

et se

avus, etiam abavus,

non modice

Cum

querit malus,

ideoque

quidam vero no-

^^\

dubitabant, quia pater eius et

huius ecclesie prelatis plurimas habuerunt

ad quod graviores

totiens contrarli extiterant.

respondebant dicentes:

tatem

si illius
<(

perficere,
Israel

velie

suum

XVII,

II.

et

licet

25

Moyse

Deus

commoda

qui prius a populo

iubente

salvavit

populum

hec nonnuUi audientes ah-

servitute .

quantulum acquiescebant,
abbatis prelationem

legitur de

postmodum Deo

eundem ab Egyptiaca

si

Filius

per hunc virum nobis utiliora

quemadmodum

spretus est,

(i) Prov.

portabit

'*

parentes buie ingrati extiterunt ecclesia, potens est

secundum

ratio-

non portabit iniquiiniquitatem filli " W.

denique

sacr^ Scripture dicenti credamus:

non

seniores

mul-

Quia congruentius agemus,

patris, et pater

illi

bine vero

discordias, et de multis rebus quas h^c acquisivit ecclesia,

nabiliter

15

equitum voluntatem de domni Adenolfi 20

cognoscentes

abbatis assumptione,

eum

quotiens defunctus abbas

opus non habere sine pugne aggressione asserebant.

divina

io

forent certamine

ut pr hoc ipsi

nam

cariores existerent.

quietem habebat

Beraldus

in

preterea

assumere in abbatem

cupiebant

comitis R. filium,

nunquam pugnare

et

aliquando

si

incredibilia videbantur.

nostris

retur excellenti^, ut per

nefandis-

et

crudelissimis patiebamur,sicut

supra breviter retulimus, multa pretermittentes, que

cuiquam intimare volebamus,

faciebat.

formidarent,

non nimis respuebant.

(2)

eiusdem preclari

constituto vero die

EzECH. XVIII, 20.

30

APPENDICE.
quo

Guido de eodem domno Adenulfo quod

ipse

sancti lohannis

quod putaverat
5

suum,
et

domus

perficere nequivit, quia

omnem

filium

captionem

misit,

abbatcm,

cum

congregationem cerneret

in

ne

videlicet

absque

cepit dispergere

discessisse,

mox

ulla verecundia,

Hbrabus

.xii.

vel

retinuit

quoque uten-

et diversis viris

cum

planetam purpure nigre

et

et

in

capulo et

pluvialem

purpure davate que fuerunt regine Agnetis, dorsalem leonatum

tunicam regine
taris

Textum

et

maioris, pr solidis

.l.

albam

et

tunicam

.1.

maiorem

nuschas

vestem

altaris et pluviales

-Jt;

planetam diaspidis
solidis .L.;

albi et

planetam. I.

et

turribulum argenteum
.XXX.;

.1.

et

cum manipulo

.lv.;

aliam

luciferam
argenti et

pr librabus .vini.;
et aliud nigr^
.11.,
.1.,

rubeum

pur-

et viri-

pr solidis .xxx.;
et

loricam, pr

pr solidis

.L.;

candelabrum argenteum, pr

evangelii maiorem,

pr librabus .xx.;

sunt autem hpc ornamenta

valde pretiosa,

ex quibus sola stola maior

temporibus empta

tulit libras .clx.

pertum habemus, nec

di

.11.,

Psalterium

et

.1.

et

al-

.xxii.

nostris

quibus pignoribus

novum

et

cruciculam auream et

Orationalem eburneum,

turritum

Textum

ecclesiastica .xxxiiii.

Lacuna

et

calicem

tunicam de xamitu albo

30 turibulum aureum, pr librabus

2^.

media;

album diaspidem

.11.,

planetam

argenti

cristallinam

et solidis .xr.; pluviales

.111.

gausape

et

planetam diarodinam

capsulam argenti

et

pure, pr librabus

solidis

tribus et

aureas femineas et planetas

.111.

dem, pr

.xiii.

stellam

et

20 deauratam, pr librabus
stolam

va n g Hi

tabulam maiorem, pr librabus

tabulam minorem, pr Hbrabus

25

quam olim

rediit post sacre

pignus tribuere: idest crucem maiorem deauratam

eius, pr

ruinam

vero huc papa venisset,

qui ornamenta ecclesie

amarissimus Guido.

pomo

in

quo recedente, hoc monasterium

IO decantationem misse.

sih'a

exercitu fecit; sed

sue iramque imperatoriam incurreret, eiusque

fdelitatem fecerat offenderet.

nativitate

in

comes R. eundem

prudentissime egit,

expleretur

id

cum magno militum

venire

statuerat per-

monasterium

hoc

ad

domnum Adenulfum

idest

ne

papam

Calixtum

ficeret,

309

et

fuit librabus .xv.

eo amplius, quas, ut com-

in ecclesiasticos usus,

due parole nel

testo.

de

nec in fratrum

re-

APPENDICE

IO

gimina

nec etiam

dedit,

dispersit,

in

guerra

de quibus ignoramus quid

expendit.
tulerit

h^c

itera,

alia

aut fecerit, idest tu-

ribulum argenteum, dalmaticam optimam, telam

palili,

.i.

argenteam deauratam, pongam imperatoris, stolam

et

amulam

manipulum

cum campanulis aureis,et semicintiam similiter cura campanis aureis,

Antiphonarium optimum et Priscianum valde bonum,
Nocturnale perfectum. Super Isaiam mirificum, mitram .1.,
virgas pastorales .11., Super Hiezechielem, Ovidium.
Dispersis itaque ecclesie ornamentis,
suppelectilibus

distributis,

omnibusque

ecclesiasticis

Guido advenarum equitum io

predictus

peditumque coUegit non modicum exercitum,

batie qui ab eo recesserat expugnaret,

contra se insurgentem dissiparet.

et

populum

ut

idem Berardus non

minorem peditum equitumque multitudinem congregavit,

domos incendens

unquam

altare regine

.1.,

.lu,

argenteam

capsulas argenteas

patenas argenteas
.1.,

situlam

cum

preceptis

verse

tunicas
.vii.

.111.

.11.,

non exiguo

.111.,

et

M issa lem

calices

coclearium

.1.,

.1.,

argentum

dimidium, vestem

fanones

.11.,

amulas

.1.,

ar-

scutellam

quod remansit

altaris,

dorsalem

20

turibulum

.111.,

gallum argenteum

argenteam

a tabula, palili brachia .in. et

.III.,

homines

hec sunt que

pr^tiosum,

Epistolare m domni Romani,

argenteum

pluviales

dimittebat nisi pretio

15

aliquantos etiam in captione fame consumptos

distraxit et oppignoravit:

maiorem,

ut su-

adire poterat,

de ecclesiasticis quoque ornamentis

pernecabat.

genteas

quocumque

dissipabat, arbores et vineas incidebat,

vulnerabat, capiebat nec

se redimebant.

qui

ab-

Berardum Ascarellum

at contra

perare posset partem Guidonis.

.1.,

planetam
sigilla

.1.,

25

aurea

super hoc autem omnia divastabat, et per-

agens in nullo quiescebat, populumque abbatie

sibi

resi-

stentem vivere non sinebat.

Cum
ret,

et

vero Calixtus papa

cum

imperatore concordiam habe-

prelibatum Berardum in generali sinodo excommunicaret,

compulsi sumus ad hoc monasterium

excommunicatione.
qui

30

et

cum

ne

redire,

reverteremur,

damnaremur

populum

nobiscum recesserat admonere studuimus,

ut

abbatie

ad hanc

ec-

clesiam et ad nos reverterentur, nosque sicut in discessione f- ^)

cerant, etiam

sequerentur in reversione; sed neuter illorum no-

APPENDICE.
stram audire voluit monitionem.

ornamentorum pulchritudine

et

solebamus

quoque

vel

solita respuebant,

videbamur

IO

minores

non

et

decore

palliorum

vel

albis,

facere, tunc in

canere

ante

et

tamquam

vel psallere.

adole-

cantuum neumas

fratres

nigris

agere, et

ambone compellebamur

sublimi

expoliati ac depredati

scentes

cum maximo

indumentis cottidianis in choro

laciniosis cucullis et

altare vel in

quas

vestibus

in

cappis, aliarumque dignitatum

vero ad monasterium

re versi

et recongregati, precipuas sollemnitates

et

311

organa

et

honestate aut gravitate, sed

spirituali

istrionum more canere studebant, et multas nenias extraneasque

cantilenas introducere satagebant, ncc huius loci consuetudinem

sed diversarum partium levitates et extollentias, quas in exteris

quibus degebant audierant vel viderant, exercere curabant.

locis

qup omnia
15

cum

maturiores vel graviores fratres audirent vel cer-

nerent, contristabantur

poterant resistere.
letanter;

crescebat, et pr malis que

ilio

cunctis ante fecerat, amplius titubabat.

"

culpam

mento hoc patimur "

torquebamur,

lore

et

maxime dolebamus
25 recordabatur,

Ve
quem

patimini

illi

per

huic

et in nullo

30

defectio,

campigenans

venit ^^\

32.

(0

et

de hoc

revera ipse extitit per

accidit.

Heu, heu, peior

quam

illis

unde

est nobis his

diebus

fuisse le-

denique plurimi nostrorum aut

absque monachili indumento nudisque pe-

dibus incedebant, ipse autem ex hoc

gule

scriptum est:

quia

nobisque periculum

Campo

discerptis vestibus aut

Si ha-

reverebatur nec timebat illud evangelii:

temporibus nefandissimus Guido,

gtuv

suam maximam culpam minime

ipse

diutissime contristati fatebamur:

recte,

angustia afficiebamur.

quem scandalum
loco

autem nobiscum

quod nos audientes gravi do-

^'\

magna
quia

sepe

nobis improperans aiebat:

indigentiam, fratres,

betis

recepit

diu nobiscum in benivola permansit volun-

suspicio de nobis in

-0 loquens preteritam

non

eis

autem Guido reversos nos

prpdictus

non tamen

quia

tate,

diutssime et affligebantur, quia

minime

nam Re-

curabat.

distinctionem non exercebat nec vitia resecabat, sed

Nel

testo ipsi

Gcu-5. XLII,

21.

(2)

Matth. XVIII,

7.

sibi

APPENDICE.

312

omnino

faventibus

parcebat, et

quis in illum offenderet, sine

si

misericordia et velut sacrilegum acerrime condemnabat.

omni conventui

hfc vero omnia mala, decretum quod

penaque

in nichilum

teloneum,

et angariales

que prpdecessores

illius

et

homines,

et

portuum

omnia nobis

omni dedecore

quinque vel septem nucibus

alebamur,

et

non iam de

et abstulit,

boves

de

cellario

io

tertio

pr panibus per diem

misso in

apud nos

refectorio

bubalos

animalia spanisca atque equas quas invenit, prodige

et

donavit.

et

affligebamur, plurimis etiam diebus

conquerebatur, sed de quantitaticula panis tractabatur.

et

fir-

quapropter famis inopia

dispertiit.

pertinentia, vel

abbates conventui nostro sacramento

per equites suosque fautores

et

et

redditus, mercatique

maverant, vel libentissime concesserant, minuavit

cruciabamur

delere

manualia quoque nostra

deduxit.

terrarum vicendas, ac molendinos,

fecerat,

omnino

eterni anathematis alligaverat, dissipavit et

nosque

fecit,

super

pr^terea obsequia cellarum

omnium

et

15

locorum nobis

pertinentium, et decimas abbatie, et exenia constituta perdidimus,

et

nec seminavimus neque messuimus per temporis spatia quin-

quennio

pensiones quoque libellorum

gebat se dare in lucro tabula

eius

honore

amplius

etiam

nobis

limphare

fecimus bona

et

ille

omnesque

perfecerunt,

fecit

et

consuetam

et totius

et

ab 20

nobis mala et
qui de

dissipavit et

vinum

usque ad terram humiliavit.

enimvero fraudulentis ingenii

et

sibi

deteriora,

et

tractaverunt

destruxit, et exconcilians

recondidit, quas fin-

e contra retribuit

pessima

contra nos excogitavit

nos

altaris.

eo expectabamus meliora.

sibi

minuavit. 25

iustitiam

mendacii atque deceptionis

circumventionis maliti^ semper ab initio

extitit

et

non

se in

abbatia, ut decebat, in aliquo cohercuit aut emendavit, sed deterior

in

omnibus

et per

omnia

fuit.

cuius malitias durissimas et diva-

stationes nequissimas pertulimus per

mum

magnis

afflicti

.vi.

annorum

spatia.

tunc de- 30

doloribus variisque contriti cruciatibus,

Rome

ad papam Calixtum nos fere .xx. e fratribus perreximus, eumque,

prostrati pedibus illius, supplicavimus, ut nobis in nostris miseriis

subveniret, et aliquid

commodi

impertiret.

sed

cum

nil

boni

ab eo possemus obtinere, nec apud ipsum aliquam habere con- ^^

solationem, ad monasterium reversi

sumus maximo cum rubore.

quoque Guido ad

ipse

quenter etiani

omnem

stiverat,

313

eundem papam

sepissime pergebat, frc-

suos

eum omnino

Icgatos

supplicans obse-

eosdem

sicut sibi promiserat et vice eius

crabat, ut

per

APPENDICE.

Icgatos inve-

abbatiam recongregans restaurare sibique subdi

sed in nullo misertus, bonitatem aliquam, donec

iuberet.

centra hoc monasterium exercuit.

nos vero

vixit,

licet a nostris

re-

ctoribus et populo abbatic destituti in nostris necessitatibus per-

nimium essemus, omnipotentis Dei tamen auxilium

domine

et

nostre Marie adminiculum multotiens percepimus, venientibus ad

IO nos christianis

gratia alimonia

tatis

cum iam

Deumque

catholicis viris

et

et

quoque

enimvero

deferentibus.

utilia

Christi pietati placcret ut nobis misereri disponeret, et

quam

nostre dadi finem dignaretur imponere,

curricula pertulimus

15

timentibus, atque pie-

per

.vi.

annorum

tandem consilium habuimus,

valide,

ut a

predicto Berardo Ascarello res nostro regimini pertinentes requi-

reremus,

mus.

si

quoquo modo penurias

cum

et

nil

quoque

rebus

necessariis,

boni aut nobis

ecclesiasticis

et

rimas

ncque mercedis neque

illi

utile

miserias

ab eo impetrare valeremus,

ornamentis vel utensilibus nobis

nichil ab

quivimus,

caritatis gratia

confidentes clementia et de

sumentes

extensis

custodia,

manibus

cum

plu-

tandem vero

domine nostre Marie

ad

di-

eo aliquid omnino re-

lacrimosas effundere preces studeremus.

in divina

evadere posse-

quas nobiscum detuleramus quando de monasterio

20 scessimus, omnibus contemptis,

cipere

et

pr^-

domnum Adenolfum

2^ Domini Salvatoris reverentissimum eguminum eligendum

et pre-

ponendum nobis unanimiter convenimus. nam predictus Guido,

cum se perspiceret per .vi. annorum spatia in pace quietis non
potuisse ducere abbatiam, distractis

mentis

cunctisque utensilibus,

et libris,

30 ctorum pretiosissimis
vivifico 7,
et

ptitatis,

rum

Lacuna

et precipuis,

et

ex
^

cerneretque

di tre

Chron. Farf.

terris

omnem populum

captivari, et

et

in

Marie

et ligni

frequenter scrilibra-

ab empticibus equi-

nullo se posse sibi

subditos

quattro parole nel codice.

II.

orna-

reliquiis plurimis san-

innumeris pecuniis accumulatis, videlicet

eis
,

ecclesiasticis

scilicet sancte

aliorumque sanctorum, insuper

tibus depredari

33.

omnibus

20*

APPENDICE.

314

manum

adiuvare nec liberare, non habens am ubi

qui se visiones vidisse

dudum

medio

annos

pacem

suis infinitam prpcunctis antecessoribus

adem-

pturum sperabat; tandem per omnia

ad papam

relictus,

silio

quibus annis tribus et

fingebat

.xlviii. in abbatia vivere, et

adversari, at tunc

quietemque lionoris

inicere valeret,

victus et sine alicuius con-

Honorium suos

licentiam refutandi abbatiam.

transmisit legatos, petens

papa assensum prebens, misit

cui

ad nos honestissimos cardinales, qui vice sua copiam darent,

predecessores nostri, papati curiam fugeramus, et ab ea

essemus

modis

Jonathan,

non posse

quorum

populum

^- "^5-

omnesque nostros 15

abbatie de fidelitate vel sacramento sibi edito

[Nos eosdem cardinales rogavimus,

ut

vice pape prefatum

"-

nobis

concederent.

omnes

in

Adenolfum abbatem

illuc

et ipsi

placide suis

papa

iusserat,

discesserunt.

quibus

capitulum perreximus, ipsum

domnum

acquieverunt,

decentissime,

nobis tradiderunt, et a nostro

recedentibus,

.'

domuum Adenolfum
cum mnibus

et

Guido omni conventui

[presentia predictus

proprium reversus locum resedit

absolvit, sicque ad

Elezione dell'abbate Adenoifo.

Conradum

scilicet

nostro abbatiam refutavit et virgam reddidit,

equites et

io

de plurimis incom-

aliter

suscepimus eosdem cardinales,

in

assumi

abbatem nolebamus, multis cumulati cum iam

in

inopiis, et cernentes

eripi,

et

nos vero qui antea, sicut

decentissime perficerent ut oporteret.

personam nobis

conventu

accersitum, ad

sicut

laudem domini

20

nostri

Ihesu Christi eiusque integerrime Genitricis, in nostram ac totius

populi salutem abbati^, et autenticam huius ecclesia libertatem et 25

restaurationem, concorditer et iuxta antiquam consuetudinem ele-

gimus.

factoque

ibi

cunctorum nominum fratrum generali de-

creto et indiculo descripto, in ecclesiam simul pergentes,

animi

l^titia

Te Deum laudamus

que decentissimam
exhibuimus,
14.
sofferto.

et

honestissimam

excelse cecinimus, totamilli

reverentiam prostrati 3^

horam persolvendam sextam

accessimus.]

Colla parola prfsentia comincia l'ultima pagina del codice la quale ha molto

Le parole tra parentesi quadrate sono

assai posteriore.

con sicureiia.
cune,

ad

et

magna

state riscritte sopra le antiche da

Si sono sostituite con puntolini le parole che

Il

Bethmann (Mon.

ma non mi pare

Germ.

non

hist. Script. XI)

che cogliesse sempre nel segno.

28-29.

si

mano

riusc a leggere

tent divinarne al-

^'^^

^^^^^

magnanimi

APPENDICE.
Hoc peractum
dictione .un.,

.v.

februarii,

quo

quinquagesime.

omni populo

anno dominicc incarnationis .mcxxv.,

est

idus

315

quoque secunda dominici

feria

facto tantam

omnipotens Deus gratia sua

abbati^ concordiam contulit, ut in triduano spatio,

sine armis hostilibus et absque alicuius suggestione, totius de nostra

litis

contentione ad eiusdem nostri pastoris redirent

tem libentissima voluntate,

petitione.

non multo

et

IO omnibus ad

domni

dicti

tantum

gratis

et

condignam

non minori devotione

mense maio,

vero anno,

et sine alicuius beneficii

quoque populus cum

ipse

debitam concordiam
abbatis redire

die

octavp Pentecostis post missas

Farp percussit,

tes

partem

eodem

festinavit.

turrem

et fulminis

dissipavit et destruxit et

cum

vero

Marchia plurima cum iocunditate

fidelitatem pre-

cum ad cenam sabbato

omnes pr refectorio causa

biduo potuerunt extingui.

nulfus

prelatis

que etiam nec vino nec acqua plurima mult....

trabes succendit.
.

eius

et

Mar-

.xxiii.,

cenandi sedissemus, subito vis magni fulguris

castri

fidelita-

post, ad loca nostri monasterii in

chia constituta perrexit, ubi

15

in-

domnus abbas Ademagnaque felicitate

reversus esset, animosque in graviori positos inopia vidisset, ut-

20 pot quod

fere per

quinquennium nec seminavimus nec messui-

mus, quanta omnia

manualia nostra sive

abbas Guido]

per equites sibique faventes distribuerat, et non

scriptitaverat, nichil

omnino

proprium

invenire potuisset in toto isto

Steno unde nostrani indigentiam supplere potuisset, valde

25 batur

consilium

cum nullum

quia que

de

nostris

30 magis magisque
et cordis

coacti,

que

ab

eis

regimine sustentar

petiit

eis

utile

rebus

consilium

ad

sibi

reddere nec de suis substantiis

rant

nos

attrista-

et inestimabili mestitia affligebatur.. .. ac equitibus et pr^ci-

puis

sed

mona-

rant

solatium
vel

haberet,

apprehende-

nobis tribuere,

verum cum eorum

[perjfidia

magnasque penurias pateremur

obduratione

ah'quantulum

ipsi

gimus.

[attrista]batur.

aut

de nostris manualiis sive angarahbus,

equites acquisierant, recepimus, et in nostros usus rede-

domnus quoque abbas

benivola petitione populo suasit,

35 ut de suis facultatibus aliquod nobis ministrarent auxiUum.

autem, prout

eis Hbuit, optulerunt.

ipsi

APPENDICE

3l6

II.

[Ms. bibl. Vittorio Emanuele, Farf.

[A]nno ab incarnatione Domini millesimo

I-

Enrico di Guscardo giura omaegio e fedelt all'abbate AJenolfo

per la rocca Septem lanule ricevuta in feudo dal
monastero di Far-

ego quidem Henricus

bruarii.

i^^r'inomimum
voluntatc

tanca

-k

'

M*

i^

Sanctc Mafic HI rana

tibique

sterii

'^^

rj

'

i*^

mense

f-

Guiscardi spon^

fideiitatem monasterio
aj
ir
Adenulio eiusdem mona-

et luravi

"J

domno
t

'

quod

abbati de podio

Venerabili

.cxl.,

quondam

filius
^

reci

et pertinentia prefate

ante roccam

Septem
,

antiquitus fuit de curte

arcis et sicut parentes nostri per

cartam

et

receperunt a monasterio prefato Farfensi, et promisi

dederunt

et

legitima

conventione

omnes

pertinentiis sicut

me

inducere

habitatores pr^dicti podii,

fuit

lanule et de eiusdem

f-

i.]

io

invehere in prefatam arcem

omnemque

pertinentiam

eius

constituere sub curte et pertinentia predicte arcis, et promisi reconciliari et reficere et nullo

magis

arcem, sed

quam arcem
e.

388 A

in

destruere et minuere predictam

augere, ampliare

feudum

abbate Farfensi.

modo

sicut

bonus

paterfamilias.

domno

recep a prpdicto monasterio et

convenimus

item,

ut

domnus abbas eiusquc

j|

successores plenam habeant facultatem faciendi guerram et

sine

omni contentione per arcem prescriptam cuicumque

prpterea,

nomine

si

15

pacem

voluerint.

quo tempore nos nostrique successores seu qui nostro 20

tenuerint, prefatam

arcem monasterio Farfensi eiusque pr

tempore venerabili abbati seu

certis

missis et iconomis reddere

noluerimus nos nostrique successores, aut contendere presumpserimus, litem seu controversiam fecerimus, promittimus nos
posituros

centum

que venerabili

ponimus

libras papiensis

abbati.

aliud podiura

et

monete pr^dicto monasterio

comeius-

pr pena predicta obligamus pignorisque

nostrum qui vocatur Henrici cum omnibus

suis pertinentiis, insuper

qupcuinque habemus

in civitate

Reatina

eiusque pertinentiis, ut sint pignori obligata predicto monasterio

17. abbate]

Nel

testo abbati

25

APPENDICE.

317

Farfensi eiusque venerabili abbati pr iam dieta pena.

si

vos, donine abbas

arcem, qiiam

in

feudum accepimus,

sine

successores predictam
nostra culpa auferetis,

habere in prefata arce Septem lanule ea quc

liceat nobis secure

5

Adenulfe, vestrique

ad hec

Beraldus Reatinus consul, Adeodatus, Todi-

de podio fuerunt.

nus de Liuto, Senebaldus Guinisi, Berardus Capestrelli, Rainaldus Trotte, Gentilis, Rainardus,

ego Albertus index

fuimus.

Nicolaus.

Anno

et plures

^^

ab incarnatione Domini millesimo. cxxxviiii.,

......
lanuani, mdictione
.

lendas

rogati testes inter-

scripsi.

IO temporibus Corradi secundi regis,

.

alii

quatuordecima ante ka-

et die

hoc quidem tempore ego barra-

.11.

cenus Kamern Kandonis nlius

et

Girardmus

Optavianus ems

et

sarracenoeisuoi
Girardino e
Ottaviano, Rainefigli

p,

neiio

done,
filii,'

presbyter
J
tr
"

et

Rainerius et Paganellus
Audonis
o

Rainucius Rainucii
15

filius

diffinivimus et refutavimus Farfensi

abbati Farfensi et Reatini

eius, videlicet

domno Adenulfo

Sancti Marci et

nasterio et ecclesie

et

flii,

ego
O

mo-

venerabili

Manases camerarii eiusdem monasterii,

et venerabilis

||

Len-

zonis ecclesia Sancti Marci prepositi, et Soriani Ferentelli abbatis,

et

domni Treuguani,

cis, et

Petronis, et aliorum
tate

Gloriosi presbyteri, Alesii, et Tebberti iudi-

Grimaldi iudicis,

Girardi Bosonis, et filiorura

et filiorum

plurimorum hominum, casam qup

Spoletana in regione que dicitur Palatium, que

ribus: a

primo via iam

25 Arnolfi Bonizonis

et

dicti

terii

Vidorini, et ab alio latere

ista

latera

et

cum

late-

Gual-

quod nobis reservavimus.

casam totam cum omnibus rebus

30 licentiam uUo ingenio nos

est

a latere alio est casa

eius,

refutavimus vobis

constructuris et edificiis suis.

est in civi-

monasterii, ab alio latere est casa

nepotum

diffinivimus

eo

si

ipsam

cut ipsi case pertinet et

tali

et nostri

supradictis

infra

pacto, ut

heredes aut

cum

non habeamus

alia

nostra

sum-

missa persona vobis vel alieni vestro subiecto causationem vel

molestiam faciendi.

mus nos

17.

et

si

taliter

non observaverimus,

obligavi-

nostrosque heredes vobis supradictis componere sohdos

Xel

testo venerabili

di

.l.

au-

Rainucio

Rainudo

refu-

air abbate

tano

Adenoifo una sa
situata

nella citt

g!on^e'"ett"a%'a'

monasteri! et in manibus nuntiorum

presbyteri Rainerii predicti monasterii clerici, et in presentia

20

^''

figli

e.

388 b

APPENDICE.

3l8

hec cartula diffinitionis

et

firma permaneat.

et refutationis

ego

Sarracenus, et Optavianus, et Girardinus, et pr^sbyter Rainerius,

Paganus,

et

Rainucius hanc

et

ego Nycolaus iudex

cimus.

diffinitionem et refutationem fe-

rardi, et Petrus Henrici Alberici, et

hac cartula

in

III.

An.

e.

1116

Adam.

L' abbate BeraiIII si obbliga

verso Enrico di
Rodolfo, Senebaldo, Transerico e
Munaldodi proteg-

%tllpTiercnZ
delia porzione del

Salvatore
da loro ai

e.

sumus.

diffinitionis et refutationis testes

In Dei nomine,

breve recordationis ac

promissionis
||

...

obHgationis facio esro domnus Beraldus abbas Farfensis mof

nasterii, conscntentibus eiusdem cenobii fratribus, ad vos Enricum

et

fliiuni

Rodulfi,' ct ad Senebalduui,' Transericum,' ac

Munaldum

et

tq
^

^^ vestros Hercdes, quod ab hodie in antea adiuvo vos sine fraude

i

HP

'L
^
r>
excepto Ramerio
hommibus omnibus,

San
dovuta

ab

mona-

suam, exceptis

di

389 B

Ofreducius Petri Girardi rogati 5

(i).

do

monastero

ego Tancredus Petri Be-

scripsi.

r^"

r^

J*

Uctaviani supra terram illorum,

iiliis

illorum portionem monasteri! Sancti Salvatoris.

vobis vel vestris

heredibus ad

eum

tione nisi

quam

ipse facere voluerit.

paterentiam de portione

et

monasterii

sibi

monasterio

contulistis,

vestrum quotiescumque

omni

alia

Salvatoris

si

da-

quam

in

pertinentibus similiter

maneat

in nostra curia erit,

quod

ij

concedo vobis iustam

absque vestro Consilio,

nostro ubi sunt vestri equales.

ex

in nostro

promitto quod nec vendo nec cambio illam predictam rem

in nostro

dederint

et si aliquis

sine

Sancti

nostro monasterio dedistis, et de rebus

si

monachicum ordinem

monasterio venire voluerit, accipiemus

terram

supra

odini

quam 20

et siquis

Consilio

in

omnia que superius pro-

mittuntur atque denotantur non observaverimus vel adimpleverimus, pr his omnibus promitto et obligo

componere vobis

sores

denariorum papiensium

predictis

me

vestrisque

est.

et

Nel

testo

omnia

16.

(i)

Assegno

a questo

factum

il

Questi

documento

documento

tre

stesso

si

sic

et

succes-

bonorum

pena soluta

per sacramenta

est.

la

data approssimativa dei docci 198,1199

del Regesto contenenti la donazione a
cui

meos

heredibus

nomine pene,

libras viginti

hoc breve omni tempore maneat ratum, quia

firmatum

et

riferisce,

documenti che, come gi

fece

il

Muratori, aggiungo al testo del

Chronicon,

seguono immediatamente

nel codice stesso del Chronicon al

di-

ploma

La

e.

di

Enrico V,

alla e.

387
in
biauco.

lasciata
a
389

b.

25

APPENDICE.

319

III 0).
[Ms. Valicano 6808.

Anno Domni

obiit

e.

.1111.,

e.

nonas novembris.

pridie

lohannes annos

uxor Andree Tiburtini

.mcxcviiii. Sibilla

Johannes

menses

II

Pelagius annos

.x.

menses

.11.

Agapitus

.1111.,

menses

lohannes annos

IO menses

.vini.,

.xiii.

Felix annos

annum

.1.,

.iiir.

.xiiii.

menses

.x.,

menses

.vi.

Pelagius annos

.vini.,

menses

menses

Silverius

Gregorius annos

menses

Vigilius annos .xvii.

ses .IL,

.xi.,

.x.,

.v.

men-

Benedictus annos

4 B

e. ^

e,

.1111.

.iiii.

Ut que geruntur

tempore cum tempore nequeant deperire,

in

sapientum virorum astutia per

solet ea

ideoque

licteras eternare,

noscant presentes et posteri non ignorent quod Farfensis conventus

15

communi

de

statuit

assensu

et

fratrum

omnium

voluntate ut qui-

commit-

cui alicuius castri vel ville gubernacula

libet prepositus

tuntur, solvat ipsi conventui annuatim dominica Septuagesime pr

septem

piscibus

tam bonum
ab

^^

et

sollos.

si

autem ipsorum hoc statutum

quis

noluerit observare,

utile

omni fratrum consortio

segregatus.

sit

quousque

factum

est

satisfecerit

hoc in Farfensi

anno Domini .mccxxxiiii.

capitulo,

lustinus, lustinianus, lustinus, Tiberius, Mauricius, Focas.

(i)

Nel margine

del codice gi Far-

fense, ora Vaticano n. 6808,

tiene

quali

le

che con-

Consuetudines Farfenses delle

ho avuto occasione

nella nota

alla p.

di parlare

50 del primo vo-

lume,

si

riche

che mi sembra

trovano alcune notereile

sto-

opportuno di
Esse

riprodurre in questa Appendice.

furono per la maggior parte pubblicate dal

Script.

Bethmann (Man. Gemi.

XI,

qui secondo

589).

hist.

Le riproduco ora

l'ordine

in

cui

si

tro-

vano
in

nel

codice, indicando

carta

la

Furono

cui furono notate.

scritte

da mani diverse dei secoli xii e

e

sembrano

poranee

quasi

e.

xiii,

sempre contem-

indicati.

Intorno al

manoscritto da cui sono

tratte vedasi

quello

ai fatti

che dice

l'Albers

nella

pre-

fazione al suo lavoro Consuetudines monasticae, voi.

I,

Consuetudines Farfenses

ex archetypo Vaticano
censuit

mine primum

Bruno Albers,

Roth, 1900.

re-

Stuttgardiae,

APPENDICE.

20

c.

.Cccxcviiii. Christi incarnationis anno, iubente imperatore Ho-

8 B

ex quo usque ad

norio, sunt tempia eversa et fracta simulacra.

annos ferme .xxx. tempore sancti Augustini, multum

crevit Ec-

clesia.
e.

Anno Domini .mclxxvl,

io8a

.vii.

magnum

Magontinus

archiepiscopus

decimo kalendas

cum

bellum

domnus

aprilis,

exercitu regis

Siculi commisit, et eos fugavit in loco qui dicitur Carseoli, iuxta

castrum Cellense,
spolia

eorum

et

ex

eorum

et

qui

militum spolia

quinquaginta

ducentos milites,

eis cepit ultra

fugerunt
et

centum

obtinuit, insuper

equos

omnia

et

qui in Cellensi castro

io

erant optinuit.
e.

Anno Domini

109 B

.Mccxxiil.,

mense martio,

die Martis, in festo

sancti Benedicti, pluit terra rubea quasi ex lateribus contrita,

maximus timor
122

e.

122 B

catervatim
123

C.

123 B

C.

124 A

ire

15

ceperunt.

Anno .Mxcvmi. Beraldus effectus

Anno .Mcxi. Pascalis papa captus
Anno '.Mcxvmi. Beraldus obiit,

e.

et extra est exortus.

Anno Christi incarnationis .mlxxxvii. corpus beati Nicolai

Barum translatum est.
Anno .Mxcv. stelle ceciderunt, et mox ultramontani ultra mare

e.

Urbe

in

unde

est

abbas.

Heinrico imperatore. 20

est ab

Guido

et

factus

abbas

est

usque ad annos sex.

C.

C.

.Mcxxv. Adenulfus Farfensis factus

124 B
125

Anno

.Mcxxx. contentio inter Innocenti um

Leonis qui dictus

ce.

125 B-126

Anno

est

Anacletus exorta

Deo donante

ibi

AdenuUus abbas Farfensem abbatiam

(i)

Nel

testo

Per

gli

ducentontos

abbati

io.

Rasura

posteriori a Be-

raldo III vedasi quello che ne dicono

il

Marini

nelli Serie crowloi^ica degli

abbati di Far/a,

Roma,

MiERi nel periodico

anche

il

Sommario

//

il

Pal-

Muratori.

Cf.

1836, e

cronologico

delle

di

papam

Petrum

et

25

Romam

iterum anno .mcxxxvji.

victoriam

pergens.

^').

est.

.Mcxxxiii. imperator Lotharius

ranis coronatus est.

8.

abbas

est

veniens Late-

rediit, in

percepit.

in

Apuliam

quo anno

recepit.

una parola nel

testo.

Fermane edite a cura di Marco

Tabarrini nel IV volume dei Docu-

carte

menti

cura
patria

di

storia

della

per

italiana,

pubblicati

R. Deputazione
le

di

storia

provincie di Toscana,

dell'Umbria e delle Marche.

CHRONICON FARFENSE.
Anno

.mcxlii.

126 b

127 a

e.

127 b

e.

128 a

gatus

128

cum magno

exercitu,

e.

129 a

dicitur, ivitque

Romam,

e.

1293

130 a

monasterium novum inchoatur

Adenulfus abbas

.MCXLiiii.

apud Farfense monasterium papa

5

.Mcxxxviiii. Innocentius papa captus est a Rogerio rege

Siculorum.

Anno

321

in

monte.

.mcxlv. Eugenius III

obiit.

.mcxlvi. Ro-

est consecratus.

landus factus est abbas.

.McxLVii.

eodem anno

castellum

Sancti

Laurentii

inchoatur.

Piet

in

rex Alemannie et rex Francie ultra

mare cum innu-

merabili exercitu perrexerunt.

Anno

Reatina civitas ab exercitu Rogerii

Christi .mcxlviiii.

anno Domini

IO regis Sicilie est destructa.

mense

obiit

qui sedit

Eugenius papa

cui successit Annstasius Savinensis episcopus,

iulio.

annum unum,

Anno

.mcliii.

huic successit Adrianus.

Christi .mclv

sub

de

mense ma

.Mclv. Fredericus rex

15

in Italiam venit

capta et destructa civitate que

et ibi

Terdona

unctus est in imperatorem ab Adriano IIII papa in festivitate

sanctorum Marcelli

20 duxerunt, equos
imperator

Farfam

ira,

adiit,

gregatione,

eo die armata

et Marcellini, sabbati die.

Romani super eum

irruerunt, et

qua de causa succensus

videlicet ac paviliones.

sumpsit arma, et ex

eis

magnam cedem

fecit.

ibique societate accepta a donino abbate et

honoraturum

se

manu

predam ipso non repugnante

post

omni con-

iustitiam facere de

altare et nobis

inde Spo-

cunctis rebus huius monasterii libentissime spopondit.

25

letum pergens, cepit civitatem, succendit, divastavit ac depredatus

mense

est,

iulio, die

Anno Domini
inter

Alexandrum papam

30
.III.

.v.,

anni

.1111.

Adrianus papa

.aiclviiii.

hic sedit annis

bris.

feria

.xxiii.,

menses
et

Octavianum qui

30

m] Nel

testo

lettera in preceduta da un'altra lettera che

dictus

II.

est Victor.

tertius obiit

Riferisco le poche lettere che

non

si

sembra un

pub legger con

t

sicurei^j^a

mi

che

sormontato da un segno di

altre lettere della parola sono interamente sbiadite.

credette di poter leggere Iterum

Chron. Farf.

septem-

et contentio exorta est

.vili,

13-14. Rasura di tutta la nota tranne la data.

Le

kal.

hic sedit annis .xxii.

kal. sebtembris.

ahreviaiionc.

.11.

Domini .mclxxxi. Alexander papa

parso di poter leggere,

la

obiit

Il

Bethmann

31. sebtembris] Cosi nel testo.

21

CHRONICON FARFENSE.

322

e.

Anno Domini

139 B

.mclxviiii. ('\ kal. iunii, feria

commissum

tecosten, grande bellum

Romanos

et

est

aput Tusculanam inter

cancellarium imperatoris Frederici,

Coloniensem archiepiscopum

et

secunda post Pen-

Christianum

scilicet

Rainaldum

Maguntinum,

et

mortui sunt de Romanis sex milia.

e.

Anno Domini

140 A

.mclxviii.j

.v.

idus

aprilis^

Albanensis civitas

destructa est a Romanis.

e,

Anno Domini

140 B

mense

.mclx.,

martii, die vicesima, Gottifredus

factus est abbas.

C.

141

Anno Domini

.mclxvil, pridie idus octubris, abbas Gottifredus

io

obiit.

Anno Domini
Anno Domini

C.

142

e.

160 B

.mclxxxxvi. Eric
.Mccxviii.,

obiit.

mense madii,

die .xxi.,

Oddo

im-

perator obiit.
e.

160B

Anno Domini

e.

165 A

Matheus subdiaconus

.Mccxx. Fredericus rex coronavit filium suum.

et

abbas sedit annis

mensibus

.xiiii.,

15

.1111.,

qui Lateranis in manibus pape Gregorii noni abbatie renuntiavit.

et

tunc continue Farfensis ecclesia vacavit anno uno et mensibus

decem.

cui successit
e,

166 B

i66b

19. .Mccxxvii.] Cosi

asta del in

(i)

il

.mclxxxxii. abbas Pandulfus renuntiavit abba-

Bethmann

l'anno 1167.

il

.11.

idus decembris.

.mgcxix. obiit Gen[tilis] huius monasterii abbas.

mi pare che della

semlra cancellata

Cos dice

aug.

kal.

20

Gentilis prior electus abbas est

Anno Domini

codice;

anno Domini .mgcxxvii., nono

Henricus Detusih.

Anno Domini
tiam.

e.

vero

obiit

lesse

e sostituita dal

de Tusin

testo,

leggersi.

ma

la

Il testo

V
ha .mccxxiii.

v collocato sopra.

23. Gentilis]

battaglia

di

Nel

testo

ma

la

prima

20. detusin] Cos nel

Gnt

Monte Porzio ebbe luogo

nel-

INDICE

I.

NOMI PROPRJ

A. episcopus

II

^o,

77

78

COSE

Abremundus

4.

Aaron 144 27.

abbas quidam II 272 31.
abbas S. Andre? 24423.
abbas quidam Ss. Cosm? et Damiani
in Mica Aurea II 17 15.
abbas S. Insti de Tuscana II 128.
abbas quidam S. Petri ad Clum Aureum II 107 4.
monasteriorum regalum
et Marchia 43 7, 33529.

abbates

in

Tuscia

Abbatini 314 13,

Abbatini in territorio Sabinensi 281
II

88

102

9,

36,

36,

103

23.

103

63

II

in territorio

AbboII 185 18.

Abbo pater Mingerad? 366 1.
Abbo filius Teuzonis II 149^.
Abeno in comitatu Paduano 261
tino II 26

Abigianus

II

Sabi-

in

territorio

22.

Tybur-

villa in

territorio

Nover-

tino 302
Abincinus Vallisin castaldatu Fontano

II

Abraham

186

7;

Abundii

in
II

comitatu

9824,

II

13922,

Camerino

territorio

28237.

(S.) curtis in Sabinis 295

i^,

Abundii (S.) ecclesia in fundo Bebciano 202 I, 214 16, ^^y 9.

Abundii

ecclesia

(S.)

330 16, 332

Abundii (S.)

in

fundo

Be-

in casali

Bezano

I.

ecclesia in

Botiano

II

Abundii (S.) ecclesia in curte de fundo

Paterno 326 7.
Abundius pater Gonzonis II 179 H,
Abundius diaconus 122".
Acanianus 185 26.
Accardus 253 7.
Acciana mater Bon? infantis 268 8,

i.

filius

Azolini

Farf. 26734.
II

181

^o.

Accideus pater lohannis episcopi (Aretini)

202

200^0^ 2179.
patriarcha 121

Acciarellus

226

Acclianus,

13025.

Abiron

17427.

in

Acciana mancipia mon.

9.

2.

II

merino II 281 23.

Camerino 25223;

Abundii (S.) ecclesia

32

19.

Abenza fundus

Hebremundus.

Abundii, Habundii (S.) curtis in Ca-

tiano 18036.

molinum

23.

v.

(0.

28013.

Campus

Abbatini

nensi

102

NOTEVOL

25,

13.

Aclianus

214

fundus

181

^7,

40.

Accligianus 23024.

(i) Dei numeri, l'arabico grande richiama la pagina, l'arabico esponente, il rigo; con
esponente si rimanda al cemento. Il volume secondo del Chronicon indicato col numero

romano

11.

INDICE.

324

pago Reatino 209 ^i.

Acericus frater Luponis v. Acerisus.
Acerisi coniux Bonell?, pater Amiternini, servus mon. Farf. in Ca-

Acera

in

270

ballari

Acericus,

Sabinensi

Atterisus

191

II

frater

21.

in territorio

5,

72^4, 12333,

II

V. an-

II

26227.

II

262

campus 305

25,

25.

Nocerino

Acillionis curtis in territorio

Aciprandus pater Leonis 313 ^4.

Aciprandus pater Aliperg? et Perdolfi

acoliti

v.

Farf. in Pretorio 269

V.

29233.

II

acta Marci pap? II 234

i.

Acterius pater Egdonis

II

Actianum 151
235

^o.

17,

181

8.

35,

1962

actores v. actionarii.

Acupencus,

^.

Cupencus,

Acupincus,

Cupencum
tatis

51

(ad) suptus

Reatin?

302

muros

311

35623,

3603,

3027.

turris 24824,

32031,

24,

36126.

civi-

",

93

1373

11,

31,

II

35.

3828, 478^ ^j

3,

lOI ".

6,

^.

Azo, Azolinus.

v.

Adalardus, Adelardus

abbas, missus
Karoliimperatoris 1753,21637,341 n.
V. anche placitum
filius

Petri II 35

^4,

Teuponis oblatus 222

et

tri

28.

Adaldus servus mon. Farf. ad Saxam

uxor eius 265 21.
265 21.
Adaldus filius Aliperg?, frater Gasuli,
coniux Guiniperg?, pater AUonis,
269

25.

rex

86

^6,

Adam v. Benedictus pr?sbyter.

Adam II 3187.
Adam quidam II 300 ^2.
Adam filius Arderadi II 34 25.
Adam filius Azonis II 254.
Adam filius Azonis, pater Bucconis
292

Adam
Adam

311

Adam

3027,

24,

20; II

27

"

20,

pater Berardi II 169

lohannis, coniux Giront?

filius

50

3o,

14.

pater lohannis 284 ^7; II 12433,

1983.

Piet (de) turris II

Acusclum

21.

in Scandilia

Adam

1768,
II

161

285

6,

Acutiana Vallis in castaldatu Equano

162

122

179 25,
2135, 2154,
in territorio Sabi-

202

33,

mons

Acutianus

II

Acupicte in civitate Reatina

II

200

23,

6,

33532, 33739.
nensi 3006; Il 283

palatium

3604.

Acu

133 S 29424.

in Pretorio

2()$--^oo passim.

Actus apostolorum

50

Adaloaldus, Adadoloaldus

-^.

242

280"",

^9,

8721.

actionarii, actores Ecclesit? 182

18^

^4,

Maionis, Raduini, servus mon. Farf,

Acri in comitatu Sabinensi 245

Acrifolium II 39 4.

15,

12.

Acclianus.

mon. Farf.
Aqui-

.11.

Acqui-

Acutianus casalis 4

Adalbertus de Furcone germanus Pe-

Acipertus libertus 21022,

Aclianus

in territorio Sa-

binensi 33226; II 7012,

Adalbertus

II 524.

mon.

I.

221

Aczo, Aczolinus

27.

Acilie in territorio Furconino 305

servus

I,

Acutus II 568.
Acutus mons 287

che Sala.

Akinianum Maius
Akinianum Minus
362619,

S 186

181

Luponis 20435, 217", 341

Achinianum

Acutianus fundus 128

35,

Acerisius Sintrud? II 12".

Acerisus,

12.

Acutianellum, Acutianillum
nellum.

v.

Acutianum monasterium 176

Agutia-

^7.

Acutianus 125 22^ 162

163 31, 170 21,
19018,20820,211 14,22415,27722; II
i,

276

Adam
Adam
Adam

pater

lohannis

filius
filius
filius

Petri,

coniux Is?

Rodulfi

II

filius

6322,
81

(I)

II

139

1.

Tresedii 252

23.

abbas Farfensis 42

996^ 28921, 3299

21.

II 4818.

^8.

Rodulfi, avus Beraldi III

abb. Farf. II 228

Adam
Adam
II

pr?sbyteri

I.

2,

14 25,

44 io,
330 5;

NOMI PROPRI
Adam

Asculanensis

(II),

episcopus,

^5 ^i,

V.
abbas Farfensis 47
48
Adam Esculanus episcopus.
3.

anche

Adam
Adam

episcopus

6^.

II

Esculanus episcopus

20135,

nstitutio

V. anche

Adam

Adam
Adam

200^2,

II

(II) abb. Farf.

frater pr?sbyter

et

121

iudex et notarius

iudex

monachus

49 30.
Deodati, coniux

filius

II

Azonis ludei,
II 83 ^

filius

libellarius

Farfensis 66 7;

Adam
II

Adam

121

Adam

monachus

et

pr^sbyter

monachus,

et

2135.

II

pater Aschari II 126

Cariti?

1466.

Adelbertus

lohannis 254 M.

filius
filius

lohannis, frater Leo-

nis pr?sbyteri II

pater Azonis II 165

23,

^.

Adelbertus

filius

Adelbertus

filius

Lotharii

32

II

273 2527.

II

Pulverina

Gri-

frater

^3.

Adelbertus

filius

Silvestri II 56

Adelbertus

filius

Sintari 347

Adelbertus

8,

23.

Mainardi, pater Car-

bonis et Moriconis

maldi 254

141

II

2631.

II

25220.

Transberti

filius

27.

^6.

Luponis Confect?

filii

pus

II

1538.

chus Farf.

II

et

mona-

121

Adelbertus missus Bonefatii ducis et

Uni

27 30,

II

II

125

V.

27.

anche

Adelbertus marchio 239 ^^.

Adelbertus pr?sbyter filius
142

Petri

II

6.

Adelbertus rex 89^4.

Adelbertus servus mon. Farf. de Pre-

7417.

Adefridus

Aideperti servus

filius

Colomente 265

Farf. in

filius

287

mon.

36.

Adelberga

uxor

torio 259 21.

Adelbertus subdiaconus Farf.

II 5624.

Adelchis rex 279

ceptum.
Adeldis

uxor

Fariperti

Forfone 265 23.

Adelelmi filius 287

Adelberga

Adeleupa

lohannis

Benedicti

283 ".

filia

53

II

46 " M, 141

23.

Adelberti Caput Pazi casalis in pertinentia S. Reparat? Il

Adelbertus 24330, 2892

202
9,

^.

290

20

9310.

Adelbertus

filius

Adelolfi 360.

Adelbertus pater Agenonis 289 6.

Adelbertus pater Attonis 254 ^3.

II

scarionis

in

i9.

Petrunacis servi

mon.

Narnate 274
nepotes 28735.
287 35.
Adelraari casalis in Sabinis 246 22.
Adelmarius II 49 s,
Adelmodus filius Guidonis II 31 35.
Adelmodus filius Hildemodis II 31 35.
Adelolfus pater Adelberti, Aimeradi,
Ingoberti 3609.
29.

Farf. in

288

y, anche pr?-

12.

Adelberga qu? vocatur Guaza coniux

Helperini Maginardi II 1557.

filii

2185.

Farf. II 2184.

Hildebaldi

Attonis

uxor

II

Adelbertus subdiaconus et monachus

18.

Adelardi cript? 3154.

Adelardus missus v. Adalardus.

Adelberti

46

Adelbertus pater Landulfi

placitura.

Mallia Vacca casalis in Pisile

Adelardi

et

II

marchionis
3.

casa in territorio Firmano

Ad?

fidei-

v. Fara.

pr?sbyteri

Farolfi

Adelbertus frater pr?sbyter

commissarius lordanis

Adammo
Adammo

Farf.

2172039.

Adami Fara

et

Adelbertus Amaburgensis archiepisco-

~7,

pr^sbyter
",

Azonis

pater

Adelbertus pater Tebaldi

pr?sbyter castaldus Rainerii de

loseph 248

Ad?

291 30;

Farf.

46415, 5431.

Adam

II

mon,

pr^positus

543.

II

293 8; II 103 6.
Adelbertus pater Beliard?

Adelbertus

Adelbertus de

1543.

II

325

Adelbertus pater Az?

Adelbertus

Farf. II 122.

Raimburg?

Adam

eius

21,

frater pr?sbyter

Farf. II

Adam
Adam

200

II

COSE NOTEVOLI.

Adelgerii

filii

Adelperga uxor Godeprandi

fratris

Cu-

INDICE

$26

niperti servi

mon.

metriura 264

^s.

Adelpertellus

mon.

servus

46

249 27 35
nepotes

filli

142^5.

24,

servus

271

Farf. ad

Marslcan^ 260

clvitatis

35,

II

266

Adenolfus pater Agenonls 289 ^

Adenulfus filius Mari? 282 22.

Adenolfus
47

filius

Adenolfus pater Romani

II

II

45

7.

31324, 314

19 23,

3202329, 321

12

17,

315

20^

309

5,

3166, 3172

eius II 308
Adenolfus pr?sbyter

13020.

II

Salezano 270

filli

eius

Boniperti de

Piscili:

servus mon. Farf. in Narnate 275

Aderada uxor Siolfi

Aderamulus 256 29.

II

155^.

Aderamus 252 12.

filius eius 252^2
Aderamus pater Alberti 255 ^^
Aderamus pater Berardi 282 11, 285 25;

Aderisi

pater Udonis 287

filius

23,

Mauri servus mon. Farf.

Bucizano 271 29.

Aderisis filius Gadileup? servus mon.
in

Narnate 275 5.
Aderisus homo liber 298 2S 33.
Adesulus servus mon. Farf. 3595.
Farf. in

Clevi-

268

27.

lohannis casalis.

v.

Adonis V. Campus.
Adonisca terra infra comitatum Rea-

num

II

270

16.

in

300".

in Sabinis

21312^ 3364.

Adriani (S.) curtis in Marsi

comitatu Marsicano

II

Adriani (S.) curtis in Sextuno

in

Trebule
et

282 ^^

II

175

35.

II

281

29.

II

281

25.

Natali?

S.

26

^^,

II.

157

22.

Adriani (S.) ecclesia in Segunzano

et

in

Porciano 261

^s,

277

II

14.

Adriani (S.) ecclesia in civitate Tiiuxta civitatem

17620.

burtina II

II

137^5.

Adriani (S.) ecclesia

in

casale Tri-

I.

butici? 2823,

328
Adriani (S.) monasterium in suburbanis Tyburtin? civitatis II
140 21.
7,
56 IO",

31

29,

99

Adrianus

abbas

monasterii

geli et S. Benedicti in

S.

An-

Taizano

II

5710.

1577.

Aderamus

(de)

Tiburtinam
filius

7.

eius

filli

Adriani (S.) ecclesia de Marsi

Adeodatus 158 3; II 3175.

Adeodatus papa 95 7, 132 ^'^ 26^ j^^ io
Adeodatus coniux Bon? servus mon
270 24.
Adeodatus

27.

3 1

ecclesia in civitate Albula II 25

Se-

in

10.

24.

Farf. in

Farf. in

Adriani (B.) martyris

Adenulfus v. Adenolfus.
Adeodatulus servus mon. Farf.
ptepontio 281

268

Adriani (S.) curtis

22.

II

adolescentes mon. Farf. II

ti

abavus, atavus

3.

mon.

26.

Adriani, Adrianusfundus 17933, 200 4^

344.

Adenolfus, Adenulfus (Denulfus) abbas

Farfensis 99 23; II 308

Bucizano

in

uxor 26827.

'

Farf. in

Farf.

Petri servus

filius

Adone

Mari?, coniux Sergi?

Adenolfus pater Teuz?

15,

mon.

Forfone 263

giano

23.

7.

23.

Adolfus servus mon.

27624.

II

^.

coniux Audiperg?, pater Alefridi,

v.

Ado

Dodo, Giso.
Adenolfi filius servus mon.

Adenulfus

Fari.

26.

II 2306, 265^4.
Adnunciationis dies 30 3.
Ado pater Franconis II 42

II

Aifredas,

Fistulam

Forfone 263

Adilpertus 227

Ado

3.

Adenolf, Adenulf
115

mon.

Petri servi

filia

adiutorium

Aldul servus

filius

Farf. 26729.

Adelprandus 210

Adileupa
in

Letanus

Farf. 233 24.

Adelpertus infans

mon.

De-

Farf. ad S.

Adrianus imperator 82 " 14, 91 13.

Adrianus, Hadrianus papa 299 1.
Adrianus [1] papa 96 7, 1569 12^ 16^
17630,

17930,

182

8 15 21 39,

186

188

196

13,

16,

31,

12^

18425,

20320, 21536,

33528,33831; II1324, 23728,23825

V. anche privilegium.
29, 240 24.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Adrianus

papa

28332.

133 '%

II

V. anche privilegium.

papa 96 25.
Adrianus [III] papa 9628.

Adrianus

[II]

Adrianus fundus v. Adriani.

Adrualdus abbas monasterii

27.

S. Sal-

Adualdus servus mon. Farf. in Pretofilii, uxor eius 268 25,

riano 268 25.
Adudatuli casa in Corneto et in Massugiano 207
adulterini 244

Adulterinus

5.
^2.

247

^,

Ode-

Albertinus, Bardo,

v.

stathiill

Farf.

225

87

II

22M

16929,

IO 19,

25,

23 1635^ 242.

171

341

ecclesi? S.

^^.

10,

20420,

32,

in

100

23 27.

21

3479;

II

Eu-

mon.
21636,
135

Perusino

territorio

19,

II

8631,

123,

241

13.

Afric^ rector v. Heracleus.

Africanus imperator 91 34, 924 6.

Africanus in territorio Tiburtino
151

Agapitus

Aream

ubi

1949,

(S.) ecclesia in territorio Inte-

176

II

9.

16639,

(S.) ecclesia in Plagie

30521, 31819; II 1239, 169

15,

(S.) ecclesia in territorio

7.

ecclesia

(S.)

169

7,

19.

Rea-

in

Tazano

II

17.

Agatho papa 95

i^;

II

23619.

Agati servus mon. Farf. in Pretorio

2705.
Agatula Vallis de

258

Corgnito 258

2.

199

27;

2.

Agatus pater Guinizonis 287

16.

Agaunensium monasteria 162

5,

22

12,

3196.

Agellari in Sabinis 299 21.

Agellari casaHs in Sabinis 295 i.
Agellari fundus 18027, 201 33^ 2146,

papa 131 7.
papa 97 15.

Agelli

papa 945, 123, 12930,

ceni 2829, 3192028^ 32916, 335, 35 11^

3613, 373, 3925, 40 7, 61 18, 8631,

12734, 2356, 23823,

301259

30631, 32413.

14,

2408
302

13,

27 32^

241
303

13,
2j

V. anche divastatio.

Agatense concilium 14425.

Agath? (S.) V. Agathes.
Agathensis episcopus

v.

is.

33637.

[II]

Agapitus (S.) in massa Nautona 22 1

Agareni, Barbari, Pagani, P?ni, Sara-

34,

Crucem

29.

^3.

II 248 ".

n.

300

280

Agella casalis in territorio Tuscanensi

[I]

932.

II

Tazano 248

(S.) ecclesia ad

Agath?

173

II

6522,

32329;

II

Aganus Eduensis episcopus

1339;
Agapitus

32.

Rea-

(S.) ecclesia

tino II 28

123

248

curtis in territorio

(S.) curtis in

Agathes

II

9,

Agapitus

185

plaia

822435,

Africa

curtis in Piai?

31935,

Agathes

",

Afrianus

tino

Agathes
Agathes
Agathes

rocrino

mon. S. Salvatoris
144", 1976.
romanus II 193, 202.
17425.
affiliatus V. Anteradus, Gumpulus.
Affredus 289

16.

Agath? (S.)
Agathes (S)

Agath?

adven? v. equites, pedites.

Adventus ebdomada .111. II 2915.
Adventus Sp. S. dies 304.
advocatus

(S.)

dicitur ad

Transmundus.

risius,

14.

Pakidibus 3399.
in
territorio
Reatino

(S.) in

Agath? (S.) curtis 339 ".

Agath? (S.) curtis ad Arces II 281 16.
Agathes (S.) curtis Interamne II 2824.
Agath? (S.) curtis in Paludibus II
281

s.

151

16623, 347

(S.)

25.

315

Adrianus [IVJ papa II 321 12

Adrianus IV papa II 321 ^7.

vatoris

Agathes
Agathes
Agathes

327

Bernardus.

II

18528^ 2213

lura II 185

aquimo-

14.

29,

Agelli casalis iuxta Rigianam

Agelli fundus 181 26;

Agelli Montis fundus

^j

II

33^

48

i^.

13825.

Montis Agelli.
Agello (de) castellum 286 32.
Agellum castrum in territorio Sabinensi

II

284

v.

^5.

Agellus 14821, 159 12, 3538;

183 IO, 184 30, 219 2, 306 I.
(de)

homines

II

2192.

II

1822,

Agello

INDICE

328

Agellus

Ciculano 35830.

territorio

in

comitatu Firmano 255 21,

Agellus in comitatu Perosino II 108 .

Agellus

in

Agellus in comitatu Sabinensi 243

in territorio Sabinensi 226 ^^^
725, 92 2, 280 19.
Agellus casalis 163

9,

Rom? 2488; II 27 22
cripta II
996, 137^7, 14020.
17621^ 2827.
cas?, cript?, horti,

Agonis Campus
24,

muri 248

2012,

20234,

Agellus fundus in comitatu Perusino

II 1008.

Agustuli

Agellus fundus in territorio Sabinensi

283

25,

169

87

Paulum

32616,
II

248

23.

18.

Agitius pater Martini 290

23.

Berardi Rustici de Cre-

scentio II 278 9.
Agnanello (de) castellum
tatu, territorio Firmano

Agnes regina
309

II

291

in

comi-

II

13929,

molendina

17434, 28327, 28425.

13930, 17435, 284

15,

(S.) in Puzalia II 93

Agnetis,

Agn?

(S.)

I,

131

48

292^2

16,

^^.

ecclesia in terri-

torio Carsulano II

Aguzanum

191

10^

Cagio.

16,

68

^5,

terri-

70

8,

4 27,

164

30,

183

3,

185

II
9,

in Prepi
in

59

348 27.
Sabinensi
comitatu
Sabinensi

territorio

in
II

67

15,

12930.

14,

Ai vicus V. Urbana fundus.

Aida uxor Sindoli servi mon.

Farf. ad

S. Xixtum 273
Aidelinda mater Aricisi, Gisulfi, Leo-

serva

Rimuli,

mon.

Farf. in

Forfone 264
Aideperga uxor Aleperti servi mon.
Farf. ad S. Mennatem 267 5.
Aideperga filia Gualiperti servi mon.
2.

269 2.
Aideperga uxor Mauric? servi
Farf, in Pretorio

Farf. in Pretorio

269

uxor

Sindoli

Largizano 266

Farf. in

mon.

5,

Aideperga uxor Pertuli servi

Farf. in Forfone 264 5.
servi

mon.

mon.

^8.

Aideperga mancipia mon. Farf. 267 36.

Aidepertus coniux Palumb?, pater
Adefridi, Formos?, Petri, Sinildis,

mon.

Aidepertus

13.

15,

245 14.
28223;

pontem Numentanum 404.

Agnetula uxor Tribuni servi mon.
iuxta

v.

13.

Agutianum

servus

Agonis Caglo

188

21,

1893.

176 ^7, 285 8.

Agnetis (S.) monasterium Rom? 2992.

Farf. 275

17

II

148

16,

Aideperga

25.

15.

Agnes

117

nis,

Agipertus clericus 294

Agiprandus, nepos regis, dux Spoleti

II

185

5.

26.

^4.

Agna coniux

Augustales.

V.

Agutianum, Agozanum, Aguzanum

27.

Aginus Assiensis episcopus

Agio pr^sbyter 165 3.

88

^8.

comitatu Ascu-

in

torio Sabinensi II 67
eius,

21.

Aginalis super S,

35

Agutianellum, Agutianillum in

Aggei in castaldatu Equano II 1572.

Agi? filli II 33 30.
Agilis coniux Urs? servus mon. Farf.
in Forcone 263 6.
Agilmarus (archicancellarius Hlotharii imp.) 206 14.
Agilulfus dux Taurinatium, rex 86 12^
17

II

Agutianellum, Agutianillum, Acutianellum, Acutianillum II

164 30,
221

germana

7 9.

uxor Perculfi 168

Agutianum.

v.

1407.

II

18420,

36.

Agellus Maior 357 ^.

Ageno filius Adelberti 289 5.
Ageno filius Adenolfi 289 1.

Ageris 168

5.

8.

Agusianus mons
lano

II

99

Agulini casalis de Terricla

^7.

2158, 3367, 3384.

16,

II

Agozanum, Aguzanum
Agulianus 186

Agellus fundus 17937,

213

265

Farf.

Colomente

in

36.

filius

servus

mon.

27.

filii

273
Aiderico

filius

Sindoli, coniux Aut?,

Farf.

ad

eius 273

S.
28,

Andre? 288

7.

Xixtum

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Aidolfus

Teodori

filius

Aiduara

uxor

mon.

servus

Colomente 266

Farf, in

Micionis

Alatrinensis episcopus v. lohannes.

Alatrum

2.

mon.

servi

Xixtum 273 M.
Aidula mater Lupuli servi mon.

Aifredi pr^sbyteri

eorum

sortes

Farf.

torio Sabinensi II

2,

filii

162

II

Aifredus

II

lohannis

filius

53

161

II

Albanensis civitas

^7.

142

Albanetta fundus

II

Albanianus

Landini, frater Attonis

filius

28.

249

II

^5.

252

322

II 2485.

6.

Bonifatius.

v.

207 ^4.
Firmano
comitatu

in

II

II.

Albanum podium

Ailardus episcopus et abbas S. Pauli

207

II

i5,

Albarus portus in territorio Ticinensi

Aimeradus 25127.
filii
eius 251 27.
Aimeradus filius Adelolfi 360.
Aimeradus filius Tophanii II 112 5.

Albella terra de Corgnito 256

Aimo

albergari? II 16621.

Aimonis h?redes 245 13.

Aimonis collis in pertinentia
de Ponticello

142

II

^9,

185

Mons

Mons

v.

Micionis

filius

Airanum
Airolfus

II

261

140

Albericus

mon.

287

^3.

eius 25225.

filius

Attonis

Alberici

filius

II

17.

Albericus

filius

Albericus

filius

Albini

II

267

16.

Grilli II 5009.

Albericus de Gualaberto 282

filius

Gualabruni

Albericus pater Henrici

Albericus de
II

25.

131^,

II

Albericus

Hugo

pater

II

3185.

25327.

Hugonis

II

100

5,

13.

filius

Rocii II 130

21.

37,

V.

341

IO.

Halais.

ruce 259 15.

Alanus v. Halanus.

Revoluta

Alaricus rex

v.

v.

Chron. Farf.

II

252 32.
Albericus comes
Albericus

Revoluta.
20.

U.

4621.

Albericus, pr:positus, abbas Farfensis

.Alberici II

Halaricus

Alatri rigus II 47

139
Albericus pater Ofredi

488, 999, 365 32, 3668

Albericus comes 25232.

Alamannus pater Carbonis II 213 16.

Alamannus servus mon. Farf. in Mar-

la

fratres eius

12.

1488, 184".

2.

Aladrammus missus Karoli imperatoris

216

113

Albericus

35.

9,

Alahis

2.

Sabi-

territorio

in

Albericus 25225.

25.

Farf in Colomente 265 29.

Aiulanus in comitatu Asculano
Aiulfus

nepotes 286

i.

casalis

Alberico 287

Rimonis servus mon.

filius

286

nensi 36436.

Aionis.

Xixtum 273

Farf. ad S.

filii

Alberici

31.

servus

i.

257

3,

y. anche Ripa,

castelli

Aionis saxi 158 3i,

Aipula filia Sindolfi servi mon. Farf.
in Bucizano 272 ^o.

Aipulus

14.

Alberici

Aio filius Benedicti II 5813.

Aio dux Beneventanus 86 ^s^ 87

168

pater Benedicti 2903.

Aionis

mon.

577.

II

Albani pertinentia

17.

Aifredus

284

Albanensis episcopus

i4.

Aifredus pater lohannis pr?sbyteri

29.

147

Farf. in Beliciano 273 ^^

Aifredus nepos Adenolfi II 46 ".

Aifredus pater Guarini

II

Alavellum 28631.
Albana uxor Arnaldi 262 3i.
Albana uxor Peregrini servi

con-

6.

1627.

II

comitatu Reatino

in

in territorio Reatino II 46 2.
Alatrum, Alatro (de) castellum, castrum II 122 '2^ 21325.
in terri-

Farf. ad S.

in Beliciano 273
Aifredi mons 285 ^

329

113

consul

II; II

7.

eius

filli

Attonis

filius

pater

i".

et

dux

II 95 12

19.

V. anche placitum.

Albericus diaconus 351

5.

filii

3515.

21*

eius

INDICE.

350

mon.

Albericus diaconus, pr?positus

28.

Farf,

347
Albericus marchio ^11 28.
Albericus marchio pater Alberici principis

241

Albericus
1

80

monachus

Gisonis

flius

II

notarli terra

Alberici

5.

Perrece

in

consortes eius

201

II

201

II

5.

6.

Albericus pr^positus Farfensis

v.

Al-

Albericus pr^sbyter 244 21.

Albericus princeps Romanorum 3922,

41928^ 4522^

4018,

30725,

19,

329 IO; II
in Aventino

32712

3249,

241

5527,
16^

82 27.
domus eius
monte 39 29.
Albericus servus mon. Farf.

flius

Bardonis,

homo

factus

264 24.
264 28.

filli

et ne-

Farf. II

potes eius II

Narnate 275
Mons.

Aliprandi,

mon.

Floruli, Petri, servus

io.

Farf. in

uxor eius 275

^.

Alberti v.

Alberti nepotis

4 25.

Emmonis

Albertinus Adulterinus

II

II

Albertinus comes

filius

Tudertini,

266

28730.

filius

135

Albertinus pater Azonis 288

Albertinus comes

^.

8.

^7,

12.

Gualterii co-

coniux Burg?

II

filius

Pazo (de)

II

casalis in

117

3i,

Hildeprandi abbatis Far-

Albertus pater lohannis 247 28^ 248

Albertus filius Liotonis II 161 io.

Sclavonis

Albertus

287

6.

3.

Maifredi

pater

23,

Albertus pater Stefani

268

II

4.

Albertus diaconus et monachus Farf.

II

21726.

248

Varianensis

121

episcopus

II

15.

subdiaconus

Farf, II

Albertus index

II

317

s.

2591.

Alberuna

uxor

Zonzuli

Albetret?

podium

Albianus

in

166

280

II

22.

1093.

Sabinensi

territorio

II

15.

ad

casalis

Ciprianum

S.

18.

Albicianus 163

Albina (de)

25.

Petia,

v.

34.

Albini casa in curte de Pontiano 295

Albinianus in Postmontem II 127

Albinianus in territorio

4.

mon.

Xixtum 274/.

Farf. ad S.

6,

servi

25.

i^,

Sabinensi II

28.

Aderami 255 "

Albertus pater Attonis 253

Albertus Bardonis II 271 5.

65 15, 74
Albinula uxor Lupi servi mon. Farf.

21,

28.

in Pretorio 270
Albinus 25227.

Albertus de Baroncello II 285 30.

Albertus pater CarbonisII 27029.
filius

197

12.

Albina uxor Fuscari 262

territorio Sabinensi II

Cencii

Albertus de Cencio
potes eius II 261

II

301

II

261

16

21,

^5

Albinus pater

267
Albinus

14.

20,

8.

filius

Alberici

eius 25227.
et

Anolini

II

16.

ne-

Albertus Episcopus frater Ermenfridi

33.

filius

fensis 325

Albianus
285

Albertus 2863.

256

Albertus

143

2688.

Alberto 245 26.

Alberto Caput

3.

Tebaldi

et

2861.

Albetreta fundus 323

Alberti filius 288

^6.

Albertus servus mon. Farf. in S. Xisto

Aliperg?,

pater

Alberisi

Albertus

pater Guidonis

Albertus frater

2592.

Albertus

Gualterii II 266

filius

Albertus

S.Xisto

in

130

II

Albertus pater Mainardi 284

bericus abbas.

mitis

Albertus

1227,

II

Albertus Gualafoss? 2851;

Albertus pater Guittonis

Albericus notarius II 201

mon.

Gebbonis

filius

Albertus

19.

15.

Alberio

Albertus
12825.

filius

Tederad?

Albinus nobilis

vir

II

95

civitatis

7.

Utricu-

lan?, pater Benedicti pr^sbyteri

II

2108.

Albinus coniux Bon?, pater Gaidema-

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

ris,

Fnrf. in

Albinus

Bucizano 271

Farf. in

Albinus

Narnate 274

filius

mon.

servus

Narnate 27427.
Albinus frater Luponis, coniux Tanicund?, pater Colonis, Formosi?,
lohannis, Petri, servus mon.

Colomente 266

Farf.

Albisinda uxor Satuli servi mon. Farf.

Albizo 252
Alboin medicus, bonus
26.

homo

18723.

Albolus colonus mon. Farf. in Pr?toriolo

296 27.

filli,

49

9.

filius

Sergi?,

4630^31, 5220.

II

Lupuar?, frater Ale-

filius

et Desiderii, servus mon. Farf.

Colomente 266 M.
Aldeperga filia Bonif? servi mon. Farf.

xandri
in

ad S.

Mennatem

26635.

Radiperg? servus

Aldepertus coniux
Farf. in

Alderadus

filius

Pontiano 265 5.
Bonif?, coniux Tani-

Mennatem 26635. filius eius 26636.

Alderih de pago Guarmatia pater Guercund?, servus mon. Farf. ad S.

270 ^K

in Pretorio

io,

Ildebaldus

coniux Atri?

mon.

1.

48

II

Aldemarius

23.

Gundiperti servus mon,

Farf. in

in

Aldebaldus
Aldebaldus,

^^.

Fratelli

fillus

mon.

servus

Gertrud?, Ursuli,

331

27 28.

uxor eius 297

neldis sanctimonialis 209 ^9.

Alderuda uxor Baruncelli servi mon.

Demetrium 264

Farf. ad S.

V. anche Albulus.

^6.

Albolus pater Honorati, Isimuldi, Petruni?, servus mon. Farf. in Buci-

Alderuna uxor Barauculi Otolfi scarionis 262 I.

zano 272 ^.
Alboni (de) casalis

Aldicisi servus

Laniano

in

II

89

26.

Albonus pater lohannis 290 ^5.

Albonus pater Petri II 6934.
Albuciano (de) casales II 45 25.
Albucianus

18922.

II

265

Sabinensi 323 14,328 17,331 n, 3558;

II 62 5, 64 22, 72 26, 88 16, 92 2, 102 26,

melina 323 ^5, 328 17,331 12.

II 62 5, 64 23, 102 26, 103 14.
Albucianus fundus i8r 27, 202 36, 2159,
103

13.

3855; II 13826, 28337.

Albuin rex 862, 87 s, 123'^.
Albuinus 232 25, 233 3.
Albuinus monachus S. Vincentii 1 5 2 ^7.
Albula civitas vetus non longe a ci-

Tyburtina II 25 23, 56 1.
mon. Farf in Pr^tocolonus
Albulus
vitate

riolo297i2

Albuni
in

filius

V. anche Albolus.

se .IV.

Beraldi servus

Colomente 266

mon.

Farf.

6,

Albunis (de) casalis in Sabinis 246

Albus Caballus

v.

Caballus.

Alkerius comes

II

30

12^

283

Alkerius frater

monachus Farf.

Alkerus

Arconis 2565.

filius

^8.

121

II

36,

Aldonis
248
41

261

".

fratres

i.

Alda uxor Pelegrini servi mon.

in Casa Raviniana 265 M.

II;

II

52

16416.

^6.

filii

h?redes

13.

II

16.

Aldo fihus Andre? II 58 27.

Aldo filius Arduini 20412, 21626.
Aldo fihus Takeprandi 353 25.
Aldo de Margine, germanus Petri Furis, famulus mon. Farf. 260 m.
Aldo index sacri palatii 360.
Aldo pr?sbyter II 334.
Aldo servus mon. Farf. inCanah 259 13.
Aldonis

V. Petra.

Aldonis consortes,

filii

v.

Aldo-

Aldula mater Adelperti infantis 267 3.

Aldula filia Mauric? servi mon. Farf.
in Forfone 264 ^.
Aldula mancipia mon. Farf. 268

i.

Godemarii servus mon.

Amiterno 32036,
Alecisi frater Godeprandi servus mon.
filius

Farf. in

Alefridus
II

II

consortes II 164

249

36^

^9.

249", 264";

Farf. in

eius 2565.

Alkisius pater lohannis

uxor eius 265

19.

Aldulus
28.

Farf. in Beliciano

273
Aldioni servus mon. Farf. in Casa Pauli

Aldo 24 8

territorio

in

mon.

19.

tini

Farf.

161

Alefridus

155

16.

Bucizano 271
filius

34.

Scaptolfi castaidi Rea-

2,

castaldus

Reatinus

19 ",

INDICE.

33^

Alefridus decanus 294

Aletridus episcopus 298

mon.

Alefridus servus

verum 274
uxor 274
Alefridus
dict?,

271

^.

fone 263

7.

ad S. Se-

Farf.

274 ".

eius

fili?

Adonis, coniux Bene-

flius

servus mon. Farf. in Bucizano

servus

mon.

Largizano 266 -S.

Alefridus flius Ursuli, coniux GodeFarf. in

Aleperg?,

perg?, pater

Colomente 265

Alegia gualdus

mons

Reatinis

v.

56

2.

v.

26,

278

pascuum

7.

Petra.

Negia.
II

Alenianus

territorio

in

3217.
Aprutiensi

Alenianus casalis

42

II

9.

Alennianus monachus 298

Alefridi

9.

Ursuli

servi

Colomente 265 32.

Aleperga uxor Attoli servi mon. Farf.
ad S. Xixtum 273 30.
Aleperga uxor Banilini servi mon, Farf.
ad rivum Merdarium 266 25.
mon.

Farf. in

Aleperga uxor

Colonis Albini servi

mon. Farf. in Colomente 266

Aleperga uxor Luceradi servi mon.
^i.

Farf. in Pretorio 269 9.

Aleperga uxor Mauri servi mon. Farf.

ad

S.

Xixtum 2745.

Aleperga mater Sindoli servi mon.

Farf. in Largizano 266 ^8.
Aleperga filia Urbani servi mon. Farf.
in Sublongo 267 m.
Aleperga uxor Ursuli cognati Rattuli
servi

mon.

Alepertus,

Farf. in

AHpertus

Bucizano 271
filius

^5.

Stalarii

35228, 35910.

Alepertus

mon.
filli

Farf. ad S.

eius 267

Alepertus

filius

rano 297
Alesius

II

Aletruda

Aideperg?

servus

Mennatem 2674.

Fariperti,

coniux Ma-

eius 273

^3.

mon.

Tu-

Farf. in

3,

317

20.

Ermerfridi

filia

mon.

serv

Mennatem 266

28.

V. anche

Aurelius.

papa 91 "; II 251 21.

[II] papa II 1643.
Alexander II papa II 1513, 15724.
Alexander [III] papa II 321 29,
Alexander III papa II 321 3.
[I]

Lupuar?, frater Al-

filius

demarii

et Desiderii,

Farf. in

Colomente 266
(S.) in Monte in

Sabinensi

Alexandri

II

73

103

1,

mon.

territorio

22.

(s.) filii s. Felicitatis

22 2, 1987.
Alexandri (S.) curtis
281

servus
^4,

Alexander

corpus

in Viterbio

II

34.

Alexandri (S.) ecclesia 290^2^ 329 ^

Alexandri et Mari? (Ss.) ecclesia in
vico Flaviano 206

20.

Alexandri (S.) ecclesia

Reatino 249 1.
Alexandria 134^5.

in

comitatu

episcopus

i'.

Eu-

sebius.

Alexandrin? Therm? Rom? 364 h;

II 1821,2417,4416,538,8819,9728,
114

IO,

161

18,

Alexii (S.) ecclesia infra civitatem

ramnensem
Alfanus

II

269

Te-

^3.

Salernitanus

archiepiscopus

2483.

Algefredus 353 3i.

Algerius II 27S 4.

Alianum

5.

filii

Alexander conductor 294 28.

Alexander imperator 92 2.

II

coniux

^~.

12.

Alerisius colonus

Alexander

35614, 35934.

nlia

uxor 273

Alexander
Alexander

Alemanni? rex

Aleperga

24.

ad S. Demetrium 264 ^3.

Aleradus filius Crispi servus mon. Farf.

Farf. ad S.

si*

in finibus Spoletanis vel

277

277 25.
Alegie (de)

Aleiana

Gualefridi,

Rotund?, servus mon. Farf.

Ildul?,

eius 263

filia

Alerada mater Godeprandi servi mon.

Farf. in Bucizano 271 3^.

in Beliciano 273

24.

Alegia

23.

Farf. in For-

Alerada uxor Isualdi servi mon. Farf,

IO.

Alefridus frater Sindoli

in

mon.

gniperg?, servus

5,

no

22.

in

territorio

Ascukno

II

NOMI PROPRJ
Alicco (de) cripta in Sabinis 246

mon.

Alicisis filius Aruisis servus

in

Canzoniscis 264

Alieganus ad Ripam
lano

112

II

'5.

Farf.

Ascu-

in territorio
II

Ii2

3i.

Alifan? episcopus v. Arthis.

Alingianum II 221 25.

Alinianum in Sabinis 321
24; II

5)29, 365

161822^

6820^ 70323.

po-

^3,

II 6821.

180

21,

3,

201

7,

S.

Xixtum 273

Aliperga

21.

Aciprandi

filia

servi

mon.

i3.

Farf. in Pretorio

269
Aliperga mater Adaldi servi mon. Farf.
in Pretorio

Aliperga

filia

269

26

Alberisis servi

mon.

Farf.

in Narnate 275 ^.
Aliperga filia Aliperti servi mon. Farf.

Bucizano 272

3.

Aliperga uxor Anseram servi mon.

Pontiano 265 ^2.

Aliperga uxor Maguli servi mon. Farf.
Farf, in

268

in Pretoriano

Aliperga

filia

23.

Petrunacis

Narnate 274

Farf. in

Alipertus 16012^ 220

servi

mon.

Bucizano 272

Farf.

in

29.

Stalarii

filius

Aliprandus

filius

v,

Sicipori

Alepertus.

204

33,

217

8^

Forfone 264

in

3.

eius

filli

269

mon.

servus

Carelli

filius

in Pretorio

Fart.

2^.

Farf. in Caballari 271

Allobros
Allonis

filius

Alberisis servus

mon.

Narnate 275 io.

Aliprandus filius Godeprandi fratris Cuniperti servus mon. Farf. ad S. DeFarf. in

metrium 264
II

100

26.

276 27.
Alluli casa de Ceseriano 295 34.
AUulus filius Auderad? vidu? servus
Farf.

117

118

5,

7,

119

23.

Alo 210 4.
Alo coniux Bonos?, pater Colonis, servus mon. Farf. in Colomente 265 33.
Alo filius Mauri, coniux Palumb?, servus mon. Farf. in Pretorio 2704,
Alonsuli casa in Tampiliano 207 8.
Alpari Cesa in territorio Sabinensi II
67

7,

12.

Alperti

V.

Mons.

Alpertus servus mon.

Farf.

Mar-

in

14.

V. anche

51 .

Appennin?.

alpes comitatus Firmani, Asculani et

Aprutiensis 353 ^9.

altare itinerarium mon. Farf.
principale II 291 9 n, 311
gin? pr?tiosum
(S.),

II

31020.

Mari?

II

Altariolum fundus 180

291

6.

8.

re-

V. anche

(s.).

Altaria casalis in Sabinis 295

Altariola in Sabinis 299 28.
28^

201

^.

33,

214

7,

33638.

20

9,

Altpertus

9814, 165

Altitonans

AUanus

Alto

9.

rivum Merdarium

ad

266 24.
Almericus abbas Farfensis,vocatus UrSUS 99 15, 282 28, 283 6 17 21 II 107 8,
108 3", 1146^ 115520^ 11691125^

Alivianum 1501^
pater Guidi 288

3,

Altecarus 353

12,

3.

papa.

[II]

servus mon. Farf. ad Or-

filius

Altbertus,

29.

Aliradi casa in curte de Pontiano 295

mons

Nicolaus

V.

Angeli

19.

Aliprandus

Alius

Allo

Alpes

Palumbi, servus mon.

Alipertus

341

Farf

ruce 259

29.

9.

Alipertus coniux Bon?, pater Aliperga

et

269 25.
Allo coniux Ansiperg? servus mon.

mon.

37.

Aliosa uxor Fratelli servi mon. Farf.

in

^^.

Adaldi servus mon. Farf.

filius

tum 261

in territorio Sabinensi II

336^3,

ad

Allo

mon.
332

Alnianus fundus 113

283

Allo monachus S. Vincentii 152

Allo pater Grimualdi et Pertuli servus

26,

dium

3.

2644.

Aligernus abbas Cassinensis 40 '.

Alimundi casa in curte de Pontiano
295

333

in Pretorio

34.

podium

31.

Allo 165

32.

Alicernus dux Guisigothorum 130

COSE NOTEVOLI.

14

II

21.

20.

3i.

277

26.

abbas Farfensis

INDICE.

354

homo

Alto

Altolus

flius

Farf. in

Altpertns

298

lber

Ama

II

147

iugalis Fusionis

Amabilis pr^sbyter
II

25830, 291

6936, 713.

II

et

32016

8.

flius

R. E.

S.

Guerronis

II

II

247

33.

mater

26.

6.

3 6

3091

IO,

22823, 233

^^^

315

316

8,

^2 15,

340

3^

14,

Il

738, 465, 5830,17535.

Amizo flius Gualterii 321 28,

Amizo frater Guinizonis 286 34.
Amizo pater lohannis II 5030.
Amizo Comes Auximanus 2 5 3 26, 2 54
Amizus pater

Amo

12.

Farf.

II

II

v.

Ameria.

112

322^5,

Reatino

territorio

in

in

urbsll263

3.

Araerinus comitatus
episcopus

8,

Amphitheatrum

in

II

II

23,

58

265

8,

13.

Tybur-

territorio

112

20.

y, anche

Gualdo,

Remfredus Az?.

flli

29024;

II

Amiternina massa 185

^8.

21.

Amiterninis (de) casalis 198 21.

Amiterninus flius Acerisis servus mon.
Farf. in Caballari 27035.

II

112

32,

22.

mater Franconis

II

36

16.

flij

19.

casalis in territorio Sabinensi

3629.

Dagari

flii

mon. Farf. in Pontiano 265 4.

Amponis casalis suptus Ripas II
servi

19

23,

Amponis
162

coUis in castaldatu

Equano

12,

amula argentea deaurata mon. Farf.

II 3103.
amul? argente? .11. II
31022.
amul? argenti tres, una
operta auro

5814.

Amicus pater lohannis 247 ^4; II 70

Amicus pr?sbyter II 25928.
Amingus dux Francorum 123.

Asculano

territorio

podium

Amperga uxor Luponis

II

Amico pater Guinizonis II 36 8.

Amico Firmanus episcopus 3137.
Amico frater pr^sbyter Farf. II 122".
Amiconis

II

12.

mater Benedicti, Godi, Petri

eius II 36

68

tino II 269.
II

Ampa
Amp5

Sabinis 330".

Ameria,AmeliaIl282
267

in

32.

presbyteri II 44
s.

(de) rigus II 22927, 261

Amenzanum

Petri II 202

colonus 14827.

Ampa

Amenzano

Amico

territorium 220

Amonis casa
diaconus

frater

8,

16326,

V. anche placitum.

Ambrosius

262

2916,

II

14025,

15,

comitatus 3920, 307 23, 324 2, 345 15.

pagus3043, AmiternijAmiterninum

3622;

IO.

22.

loi

3475, 348", 35221, 35332, 3568,

3572733, 35826 28, 35^3 29, 361 216,

21.

285

3 5,

Amiterninus castaldatus 2331.

Adel-

Ambrosius Ottonis I cancellarius 3417.

Ambrosius Mediolanensis episcopus

Amelia

322

2854,
v.

Ambrosi! casa de Ceseriano 295 36.

Ambrosii casa in curte de Pontiano

122

23 31^

5^11,

Amato flius Remedii II 5325.

Amatus Ortensi II 197 22,
Amatus pater Petri II 212 ^4.
ambo sublimis mon. Farf. II 311

129

12

5120,

eius II 4 2\

295

321

34228,353636,35423,35823;

Farf.

bertus.

Amato

23 26 35,

monachus

Amaburgensis archiepiscopus

Amantius diaconus

30327, 305 9,31061516,

12,

Remfredi 284 ^

22.

217

270 9.
218 21, 229", 230^8,
2494101225, 2538,

317410152123,31821128,

31427,

Alvianus fundus

35,

23222, 233 727,

Collis.

V.

Lupi servus mon.

filius

Farf. in Pretorio

Amiternum205

20.

Altbertus.

Altruda mater Petri

Altus

mon.

Carezoli servus

Narnate 274
-z-.

Amiterninus

23.

II

292

6.

Amualdi casa de Paciano 295

Amulus

pater Cauculi 195

Anacletus [papa]
Anacletus papa
II

251

v.

91

32.

17.

Petrus Leonis.
7,

14326,

236^5;

7.

Anastasia mater lohannis

II

142

27.

Anastasia mancipia mon. Farf. 268

4.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Anastasi?
II

297

flli

Anastasii (S.) ecclesia

II
II

Vaccaricia

Anastasius

pater

Anatholi? (S.) ecclesia

Reatino 139 2829,

Anatholi? (S.) ecclesia de Turano

Bricii

et

Euticii

".

Anastasius pater Gislerii et Munaldi

comitum
Anastasius

142

II

^5.

lohannis

filius

II

16429.

Anastasius Neapolitanus pater lohan-

44 H.
Anastasius abbas
nis II

monasterii Domini

85

imperator

qui et Artemius, im-

[II],

perator 87

3.

Anastasius monachus Farfensis 158 M.

Anastasius papali 1325.

papa 95 i3.
I papa 13028.
[II] papa 95 28.
II papa 131 3.
[HI] papa 97 6.

Anastasius

[I]

Anastasius

Anastasius
Anastasius
Anastasius

Anastasius
nensi II

territorio

Tusca-

1 1 5 2.

v.

Vincentius et Ana-

stasius (Ss.).

anathema 139", 1584, 183

352

9329,

^4,

184

41,

108,2431,3813, 3923,8216,

138

13,

1997,

2008,

20129,

21212,216126^2178,21914, 22324,
2415, 24634, 247 is 2942, 30326,
3044, 305 6, 307 IO, 3124.
Anatholia (S.) in S. Maria de Loriano II 205
Anatholia (S.) in comitatu Sabinensi
y, anchi Campus.
245 7, 2468.
^.

Anatholi? (S.)

299 3, 300 ^8.

Anatholi? (S.) curtis in Beruniano
curtis

Anathoh? (S.) ecclesia 299 3, 300

Anatholi? (S.) ecclesia in Busiano
280

248

291 23, 292 ^5;

comitatu Rea-

in

trivium

35.

292

Andalla

15;

II

17026.

II

flia

Gaidonis

mon.

servi

Colomente 2669.
Anderada filia Goduli servi mon.
Farf. in

in

Narnate 274

Farf.

33.

Andrea 291 3.
Andreas 20S 29.
Andreas pater Aiderlconis^ Benedicti
Martini 288

7.

28731.

Andreas Tiburtinus coniux

in

(S.)

Anastasius (S.)

5; II

tino

Campus

55^5.

5423,

Andreas pater Aldonis II 5827.

Andreas pater Frane? uxoris Arnolfi

321 ".

II

villa in

Ancillarum Dei

et

Anastasius [IV] papa, Savinensis epi-

scopus

Sumati II 36 ".
Ancarianensis massa 206 30.
Ancianus fundus 201 ', 202 '6.
anancilla Dei quidam II 272 '9.
28.
37.
duo
II
1
Dei
elli?
279
34

Anderada

31.

93
Anastasius
25,

II

55^5.

53.

h^reticus

[I]

in

8.

Ancaranus

II

Salvatoris 222

Anastasius

comitatu

9.

21.

205

^2,

28,

41

1233, 1551'^.

II

21434, 337

19,

142

Anestasii (S.) ecclesia in

Anastasii,

siiano, Usiiano, qui et Iliano 181

202

Anastasii comitis

122

D?monis

in Petra

casalis
'6.

335

II

^9,

II

12.

Anatholi? (S.) ecclesia in fundo Hu-

Sibili? II

3193.

Andreas filius Ursi II 51 28.

Andreas colonus mon. Farf. in Pr?filli, fratres, mater
toriolo 296 21.
eius 296 21.
Andreas colonus mon. Farf. in Pr?toriolo 297

Andreas
Andreas

cum

14.

ferrarius

288

se .vii.
29.

frater pr?sbyter et

Farf. II

121

monachus

Andreas pr?sbyter 2928; II 55 ^o.

Andreas fiHus Teuteperti servus mon.
Farf. in Sublongo 267 ".
Andreas (S.) II 189 ^s.
Andreas (S.) ad Stafilum in campo
Reatino 308

Andre?
Andre?
Andre?
Andre?
Andre?

filli

II

7.

202

^4.

casalis in Sabinis

247

casalis in Serrano II
(s.) dies II 61

(S.)

abbas 244

33.
23.

5.

72

^7.

INDICE.

S^

Andre?
Andre?
1

89

(S.) abbatia II

^5,

Andre?
Andre?
Andre?
Andre?
Andre?

294

(S.) casalis II 185

1

90

25,

188

7 21 22^

Bisano

II

(S.) curtis in Fisto II

(S.) curtis in

Repasto

(S.) ecclesia

II

282

5.

282

27.

281

25.

19422.

(S.) ecclesia in

Bocciniano

(S.) ecclesia in

Cannetulo

(S.) ecclesia in

C?sa Arnonis

II

6012.
II

1903.

Andre?
II

127

Andre?

5.

(S.) ecclesia in Collina II

14023
176

170

tano

(S.) ecclesia in
(S.)

66

154

(S.)
II

Fon-

Postmontem

in

ecclesia in

de

castello

Andre?

ecclesia

Ripe

II 270 27.
Terraniano

in

(S.)

ecclesia

Teste

in

II

30.

1 26

289

(S.) apostoli

monasterium

II

30.

Andre?

(S.)

monasterium

(S.) apostoli

Andree

II

in

Bisano

(S.)

monasterium

in

114 ".
iuxta

ratem 4422,
Andre? (S.) porta

192

20.

II

V.

anche Caput

32.

30,

Farf?.

Angeli (S.) cella 149 12.

Angeli (S.) cella in Candiano 27827.
Angeli (S.) cella iuxta civitatem Rea-

tinam

3812,

3072.

in

territorio

Angeli (S.) cella sub Ripa urbis Corneti II

Si-

montem So-

Rom?

II

973.

1 5 3

II

177 ^^

in

Avenula

II

281

in

comitatu Balbensi

Angeli (S.) curtis

Angeli (S.) curtis
II

175
^9,

340

281

35.

Balbensi

V. anche In-

in

curtis

(S.)

Capistrello

II

19.

Lanciano II 28236.
in Margiano II 7 26.

(S.) curtis in

Angeli (S.) curtis

Angeli (S.) curtis in Mariano II 283 ^5.

Angeli (S.) curtis in Morgizano, post-

modum
II

Fontano 2567.
curtis in Murgiano 33937;

in

Angeli

26632.

12

30.

ter Riga.

Andulfus Ferensis episcopus II 248 ^9.

Anegiidis uxor Antuli servi mon. Farf.

Mennatem

territorio

in

23.

Angeli (S.)

Anescausus decanus 294 ^

20

Angeli (S.) curtis in Antiano

Andree (S.) predia 65 31.

Andre? (S ) pr?dia in Tribuco II 80 30.
Andre? (S.) regio infra civitatemNarniensem II 180 ^.

ad S.

13.

2729.

Angeli

monasterium montis

ractis II 4026.

3i.

Angeli (S.) arcus in territorio Sabi-

Angeli

Bisano

12.

304
Angeli (S.) monachi 2478,

230

16.

Andre?

Angeli

(S.) ministerialis

II

3,

Reatino 31630,

1554.

14825.

Andre?

filli

Angeli (S.) casalis in Scandrilia 247

Angeli (S.) castellum II 171 2, 173

II

16.

(S.) ecclesia in

(S.)

66

Angeli

Pacum

ad

ecclesia

(S.) ecclesia

Repastu

Andre?
Andre?

30020 23^ 3127, 315

angari? 16022, 211 35.

8.

32.

Angeli (S.) casalis ad Fenoclum

16.

Andre?

61

^5,

Firmano II 30 ".
Anganus in territorio Sabinensi II 67
Anganus fundus 327 3.
angarales mon. Farf. II 297 20, 298

Lacu II 123 4.
Materno 1945.

(S.) ecclesia in castaldatu

II

Bene-

S.

22.

Anetula mancipia mon. Farf. 267 33.

Anganello (de) castellum in comitatu

nensi 363

(S.) ecclesia in

Andre?

II

^8.

Andre?

II

1 3

in territorio Collinense II

25.

Andre?
Andre?
Andre?

183

dicti II

Anestasii (S.) ecclesia v. Anastasia

5.

(S.) curtis in

Andre?

Campo

Anestasii casalis in

12.

177".

Angeli (S.) curtis in Narnate,

II

281

38,

282

Namia

26.

(S.) curtis in Nibiano,

Niviano

33920; II 713, 177 I.

Angeli (S.) curtis ad Peltinum 356^0.

Angeli (S.) curtis

in

comitatu

Rea-

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

tino

191

Reatino

territorio

in

9.

IO.

304
Angeli (S.)

Riga

inter

mitata Balbensi 249

Angeli (S.)

281

26.

II 282
Struncone II

Scoplo

in

curtis

(S.)

282

in

5.

17710^ 28315.

Il 726^

3253, 33936;

Tesenano 252/.
Tufo II 282 ^3.

(S.) curtis in

Angeli (S.) curtis

in

Angeli (S.) curtis in burgo S. Valentini

325

540

8,

in Valle

curtis

(S.)

4;

II

Angeli (S.) curtis

283

28^

in Villa

Veneria

Magna

3258,

17638, 283
339 19; II 7
Angeli (S.) curtis in fundo Vinioli
2822.
2.

Angeli (S.) curtis in Viterbio

Angeli (S.) curtis in Viviano
Angeli (S.) ecclesia 2826.

II

281

34.
3.

24.

Angeli (S.) ecclesia in Balneario 1941.

II

Campo Longo

(S.) ecclesia in

649

Angeli
123

(S.) ecclesia in Capistrello II

23,

15029.

123

II

(S.)

14.

(S.)

Corneto II
Corgnitum
II 2624.
prope
ecclesia

in

ecclesia

in

Philecta

109 30.
Angeli (S.) ecclesia in Piacciano 268

Angeli (S.) ecclesia

Flumine,

in

II

fini-

(S.) ecclesia in
in

Liciano

Loreto

II 7

7.

48

6.

II

II 10927.

Angeli (S.) ecclesia in Luciano II 280 ".

Angeli (S.) ecclesia in castello de

Luco

II

III

fundo Motiano,

in

2156, 3382.

32,

Mozano 2453.

(S.) ecclesia in

Angeli

casale Muri-

(S.) ecclesia in

Angeli

Mu-

(S.) ecclesia in Mutella,

290

16;

28010.

Il

fundo

in

^o,

Mutella, Mutell? 17930,20038, 213

3361.
Angeli (S.) ecclesia de

269 ^K
Angeli (S.) ecclesia
niani 296

Ocresia

II

Peltino 357

in

Angeli (S.) ecclesia

26.

fundo Peti-

in

8,

Angeli (S.) ecclesia

Petroniano

in

II

Petroniano 168 ^

in casale

Angeli (S.) ecclesia Pilo

263
Angeli (S.) ecclesia

Scripto

II

monte supra
monasterium D. Salvatoris in Marmora II 269 M.
Chron. Farf.

II.

Fra-

duo flumina ad

163

23,

^o

165

atrium

12,

10.

165

Angeli

(S.) ecclesia iuxta

muros

Reatin? 16023, 161

vitatis

Reatino

II

Angeli (S.) ecclesia

4.

174

^3.

in Sabelli II 123

^s.

ecclesia

(S.)

194 ^A
Angeli (S.) ecclesia
II

IO

III

18,

in

in

II

Salabento

9.

cie

II

123

(S.) ecclesia in Silignano, Si-

280^0.

II

gnano 181
Angeli

Macina

Salit

Angeli (S.) ecclesia de Scoplo

Angeli

ci-

16429.

5,

Angeli (S.) ecclesia sub Ripa

liglano

7,

(S.) ecclesia in

Pontem

foris

inter

Pontem Fractura ante civitatemRea-

Angeli

Lanciano

(S.) ecclesia in

Angeli (S.) ecclesia

Angeli

202

in territorio
^4.

bus Ciculanis 153 ^^

Angeli
Angeli

Modano

tinam

17.

Angeli

2995, 30020.
Angeli (S.) ecclesia

ctum 3229.

Angeli (S.) ecclesia in Copresa

Angeli

33.

16.

146 13.

109

Misciano, Mi-

in

285

26,

ecclesia in Montiano II
280 IO.
in fundo Montiano 181 24.
Angeli (S.) ecclesia in casale Motiani

2809.

Angeli (S.) ecclesia in fundo Collis

II

siano II 259

tilla

II

283

II

Aquaviva 194

(5.) ecclesia in

Angeli

Angeli (S.) ecclesia

centum 3277.

17.

12^

Angeli

II

changeli (S.).

Angeli

28136.

II

Angeli

Minione

in

Michahelis Ar-

F. amiche

13.

Angeli (S.)

39.

Angeli (S.) curtis inter duas Tennas

Angeli

super flumen Mel-

(S.) ecclesia

linum 304 28, p5 3.

Angeli (S.) ecclesia
123

35.

curtis in Sabello II

Angeli (S.) curtis

Angeli

in Go-

curtis

Angeli

337

(S.)

7,

202

in
14,

fundo

21429, 33723.

ecclesia in Tancia,

22622,

345

IO
j

Sili-

II

632^

22

Tan^812,

INDICE

338

133 " 13 1725, 1373, 1392,

in gualdo
1502022^ 17326, 2807.
12929,

Tancia

58

28 30.

167

^7,

altare II

arcus
1344620^ 135 ^''18,
18.
cancellum
158
159^158
Archangeli
(S).
Michahelis
V. anche

13325,

Angeli

iuxta

ecclesia

(S.)

Tennam

2569.

Angeli (S.) ecclesia in Terentiano

II

2807.

Angeli (S.) ecclesia

Tufo

in

12324,

II

15611.

Angeli (S.) ecclesia ante portam Maiorem Utriculan? civitatis II 210 ^2.

Angeli (S.) ecclesia

II

no 34,

Angeli

III

280 II.
Angeli (S.) fundus

Viviano

in

II

Angeli

in vico S.

3266.

Angeli

gualdus in Flumine,

(S.)

15720.

Angleria mater Patri

I.

ecclesia

(S.)

Main

Villa

in

Angelus pater lohannis II 300 " 15.

Angelus pater Roccionis II 61 27.
Angelus (S.) 331 ", 3546.
Angelus (S.) in CoUibus II 277 22.
Angelus (S.) in Lanciano 33938.
Angelus (S.) in Merzano 25217. castanetum 252 18.
Angelus (S.) in Mutella II 88 io, 104 20.
Angelus (S.) Reatinus 35236.
Angelus (S ) de Scoppio II 1309.
Angelus (S.) in comitatu Sabinensi
282 9. via antiqua 282 8.
Angelus (S.) in Tancia II 2988.
Angelus (S.) in civitate Teramne II

fini-

bus Ciculanis 153 ip.

Angeli (S.) monasterium in Philecta
109 19, no 7.
Angeli (S.) monasterium in Narnate

II 45 27,
Angligiano (de) clausura super S. Martinum 19822.

Angiorum gens
Angoni 318 30.
Angonis
nensi

1825, 1558.

casalis
II

Angri rigus

in

Sabi-

territorio

16.

63

II

io,

51

loi

4.

II

Anianum

in

comitatu

163

28.

Sabinensi 243 io 23.

Anianus fundus 3296, 33718.

in ter-

137

II,

Angeli

comtatu Narniensi

in

IO,

139

Reatina

174

ritorio Sabinensi II 283

15.

monasterium

(S>)

285

II

in

civitate

iuxta civitatem

5.

Reatinam 1645, 165 m, 1764.

comtatu Reatino

II

II

in

999, 14024.

et Benedicti (Ss ) monasterium in Taizano II 57 13.

Angeli (S.) monasterium sive oratorium in Urbe Vetere 1527.
Angeli (S.) mons ad Camillianum II

Angeli

6.

52

Angeli (S.) oratorium sub colle Baiano

II

4)

IO.

Angeli (S.) pastinum 1487,

Angeli (S.) porta civitatis Perusin?

33 35,

103

(S.) rigus

363
15 17,

II
;

II

lano 309

24,

331

64

13,

3552

24 26 30 32 34^

1623.

Angeli (S.) Vallis

Angeli

285
50

i9,

(S.) vicus
v.

2189,

Anna
Anna

in territorio

3266.

Leonis casalis.

publica 205

Ascu-

32,

27929, 280

I.

i5.

312

II

3049.
iugalis Benedicti pr?sbyteii loII

hannis

Anna
Anna
Anna
Anna
Anna

37.

541, 155 3; 1892430, 2052736,

spanisca

li

43

29.

iugalis Gregorii tribuni 365

uxor lohannis Benedicti

uxor Merconis Ansefredi

II

7.

407.

II 5 3 21.

mater Rustici II 163 i3.

mater Sabini II 17930.
Annianellum castrum in comtatu
castro 256

ecclesia S. in ipso

3.

4.

Annicius papa 91 19.

Annius Antoninus v. Severus,

annona 2289, 316

Anolinus

18.

Angelo (de)

animalia

Firmano 256
II

IO.

100

Angeli

Tulianum

iuxta

filius

32.

Albini

II

267

16.

Ansa mater Luponis II 68 12, 70 24,

Ansa mater Teuzonis pr?sbyteri
39

Ansa

''-

anelila

Dei

II

40 m.

II

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Ansa regina 18630^ 279".
Ansahel monachus 298 ^7 32.
Ansardi Vallis

2553.
Ansardis (de) casalis
binensi

II

17

Ansarici Fons
55

Sa-

in territorio

comitatu Reatino

Reatino

territorio

II
II

Ans?

Collis

109

II

Ansefred?

Vallis

niensi

180

II

IO.

8.

Ansefredus 3139.
Ansefredus pater Merconis
Ansefridus 228

1,

355

II

cone 263 ^

eius 263

in Pretorio

269

filia

uxor

2,

mon.

Farf.

mon.

Farf.

22.

Narnate 27423.

Anseldis uxor Gualdefridi servi mon.

Farf. in Canzoniscis 264

Ansella
Farf.

27.

Ansifridus

Romualdi servus mon,

filius

Bucizano 272

in

Gadeieup? serv? mon.

Narnate 275 6.
in territorio

uxor

Sabinensi

Anselmo abbas Farfensis v Anselmus.

Anselmus 361 ^5.
Anselmus, Anselmo abbas Farfensis
9822, 22827.

Anselmus Lucensis episcopus II 248^9.

Anselmus scabinus de Amiterno 360".
Anserada uxor Audefridi servi mon.
Anserada uxor

Toderici

servi

mon.

Farf, in

Uniperg?,

pater

Farf. in

r.a eius

Anseradus

272

Pillonis,

coniux
servus

Bucizano 27223.

fi-

24.

filius

frater Ursi,

coniux

mon.

filia

DonatuH

Farf. ad S.

269

Empuli

filia

servi

mon

servi

mon.

^6.

Mennatem

26631.

Ansiperga uxor Formosi servi mon.

Farf. in Sublongo 267 ^2.
Ansiperga uxor Luponrs fratris Colonis servi

mon,

Colomente

Farf. in

12.

Ansipertus conductor 2943.

Anso filius Guinizonis II 262

Ansperga
Anspertus

filia

Anserami

Pontiano 265
filius

18,

mon.

servi
^3.

mon.

Faraldi servus

eius
Opaco 270
filli
uxor 27027.
270 27.
Ansprandus rex 88 ".
Ansulus coniux Ermilind? servus mon.
26

Farf. in

Farf. in Pretorio 270

Antarianus fundus 181

^.

30,

20239, 215

12,

Anteldi nepos Fratelli servi

ad S. Xixtum 273
Antenianum II io 5.
Antepertus servus mon,

mon.

Farf.

22.

Todorici servus mon.

Farf. in Bucizano 271 28.

Anseradus

1872.

servi

3388.

^7,

Bucizano 271 27.

Anseradus filius Romualdi,

Allonis

Farf. in Pretorio

Farf, in

Farf. in Bucizano 272

22.

Farf. in Forfone 264

Ansiperga uxor Benedicti servi mon.
Farf. in Bucizano 271 21.

266

3.

filia

Anselmi casa
220 12.

mon.

17.

Ansiperga

Fratelli servi

Farf.

4.

^9.

Benedicti servi

filia

monachus

valoris de Brixia 1862730,

Leoniani servus mon.

Bucizano 271

Anseldi
in

filius

et

Ansifredus 243

Ansiperga

Ansefridus

in

filli

217

^2.

282 h.

filius

Ansiperga

^9.

2.

Anseldi

Anserici

servus

Luponis,

Pontiano 265

Ansilberga abbatissa monasteriiS. Sal-

''7.

Ansefridus servus mon. Farf. in For-

Farf

Feraldi,

Farf. in

Farf. in
21.
5 3

Ansefridus pater Ingerad? 243

Ansefridus monachus 298 8.

263

mon.

II

Nar-

comitatu

in

Pontiano

Anseramus filius Gualderami, homo

mon. Farf. in Forcone 262 '4.
Anseramus coniux Aliperg?, pater An-

Anserius pr^sbyter

65 2429.

Farf. in

9 10^

sperg?,

3.

in

in

25.

265

comitatu Firmano

in

mon.

deldi, servus

339

Teu-

terna 259

Farf, de

In-

18.

Anteradus servus mon. Farf. in Forfilii eius 263 9.

cone 263 8.
uxor
263

9.

Anteradus

affiliatus Audefridi,

coniux

INDICE

340

mon

Aut?, servus
is.

zano 272

Farf.

Buci-

in

^s 19.

eius 272

filli

viliano II 280

Anteros, Antlieros papa 923, 13332;

II

232 K
II

13024.

Anlianus 140 8.
Antianus in comitatu Firmano II 177".
Antianus in territorio Sabinensi II
28021,

215

24.

338

27,

^5,

21431,

Antianus Minor in

territorio Sabinensi

247

II

2.

Sabinis 29728.

in

Anti^ (S.)

V.

Anti

curtis in Castello

(S.)
;

li

Crux.

98

25,

optimum

139

174

23,

mon.

Antiphonarium

Petroso

28^

28421.

Farf.

3263.

3106,

II

Farf. in

niensi II

Lupuar^ servi
Colomente 266 ^4,

cella

(S.)

139

1,

in

comitatu

174

^6.

(S.) curtis

33928.

(S.) curtis

in

mano
mano

1779.

II

II 7

20,

283

Nar-

35.

74

Antiquus
221

in

Postmoatem

31.

v. Collis.

166

20
;

18826,

18720^

27.

1578, 169 31, 281 8.

Antiquus casaliclus 1827.

Antiquus fundus 203^2, 21527, 3303,

in territorio

33824.

Sabinensi

comitatu FirFir-

in territorio
9.

II

37.

Antiquus gualdus in territorio

nensi 226

Sabi-

17.

Te-

Antisani pertinentia in territorio

II

270

^3,

Antiscanus in massa Tocci?

6715.

II

572.

Antisiano (de) terra in comitatu Sabinensi 246 6.

Antoni castrum in
II

211

22,

215

territorio Sabinensi

25.

Antonianum 280

^6.

Antonianus casalis in Viterbio II 281

Antonianus fundus via Claudia
2344.
Antonina Vallis

in

276 12.
Antonini Collis

in

35,

II

comitatu Narniensi

II

Anthimi

(S.) ecclesia in

casale

An-

tiano 1538.

Antimi (S.) ecclesia

Antimi (B.) ecclesia

in Colle II 45

in

i.

comitatu Nar-

niensi II 4428, 137 u.

(S.) ecclesia

28012.

202

Sorbiliano
IO.

Fons Antiqua.

v.

Antiquum castellum

ramnano

Antimi (S.) curtis in Narnia II 281 38.

Antimi (S.) ecclesia II 18520, 1888.
Antimi (S.) ecclesia in Acutiano II
280 II.
Antimi (S.) ecclesia in Agozano 245 M,
Antimi (S.) ecclesia in Agutiano II

Antimi

in

7015, 71

4,

antiqua civitas v. Albula, Turris.

283

Antildis uxor Desideri!

Antimi
Antimi

68

Antiquus in comitatu Sabinensi 244 i^,

282 7 13.
in territorio Sabinensi
355 18; II 104 13, 1501922^ 15425,

3639.
Antichristus

mon.

II

Antiquus

3367, 33725.

28

29613,

21,

Antiocenum concilium 236 ^9.

Antiochia 9022, 123, 13413.

II

Antianus fundus 17936, 213

Anticione

214

5,

ecclesia

(S.)

Antiqua Fons

Antianus casalis 1538,1544610^1827,

12^

fundo Servi-

in

12.

202

41,

Antimi (S.) mensa in Sabinis 297

Antiniana aqua 15826.
Antio pater Luponis 195 ^7.

Anteros.

v.

Anthimi (S.) ecclesia v. Antimi.

Anthimius imperator 85 ^5.

Antimi

Antimi
35519;

Antheros papa

252

180

liano

33714.

Antezanus in castaldatu Fontano

203

Antimi, Anthimi (S.) ecclesia in Ser-

35,

in

215

9,

in

Sentiano

fnndo Sentiano 181

3385.

II
27,

territorio

Amiter-

nino 358 27.

Antonini (S.) ecclesia in Mediana
139

II

17.

Antoninus Commodus v. Commodus.

Antoninus Marcus imperator 91 ^6.
Antoninus Marcus Aurelius Bassianus
Carcalla imperator 82 27 31.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Antoninus Pius imperator 82 13, 91 21.
Antoninus Severus v. Severus.
Antoninus pater Teudimundi servus

mon. Fnrf, ad S. Xixtum 274 2.

Antonius Commodus i'. Commodus.
Antonius Severus philosophus, imperator 82

15.

Antulus clcricus 55223,

Antulus coniux Anegildis, pater Gaidefridi,

mon.

Unaldi, Unnal?, servus

Mennatem 266

Farf. ad S.

Anualdus pr?sbyter v. Arualdus.

Anulus senator Diocletiani imperatopater 83

ris

22,

anulus de auro

II

anus vidua hospes

Anzanus

Apa

16631

11

12

22^

^^.

in territorio Sabinensi II 6023.

mater

Franconis

Gezonis

et

Apa mater

Girardi II 15626.

Apaiano (de)

3153.
Apicianus fundus 1802.
in territorio
Sabinensi

II

283

et

Longitia 201

336 IO.
Apignanici v. Apinianici.
282

12.

175

34.

188

19,

Apignanici
in

comitatu Marsicano

pater Petri servi

(S.)
in

mon.

curtis

in

comitatu

II

1573.

Farf.

Perosia

Perosino

de

II

II

24.

Apollinaris (S.) ecclesia in Plaure II

269

285

23730,

V. anche. Paulus.

2389;

comitatu Fir-

territorio

in

comitatus
34518,

5,

12,

184

21,

353

17 19;

24920.

2513,

II

17,

19,

Aprutiensis episco-

ApuHola
et

206

191

21.

27.

13; II 32027.

108

16.

siccum

II

II

II

Willelmus.

V.

casalis

Apuli 51.

270 ^

292 8.
aquam deducere II 284 27.
aqu? maxima tempestas II 13328,
II

Aqua Calida v. Calida.

Aqua Canali in territorio Reatino
2242.

Aquaclausa

in comitatu

Aquacombi fundus
burtlno II 26

Aqua
Aqua

in

Latronis

Perosino 2847.
territorio

Ty-

i".

Frigida 15828,
v.

rivus 35 5^3.

Latronis.

territorio

Camerino 3302.

Aqua Marrubia v. Marrubia.

Aqua Meza in territorio Sabinensi
24,

215

152

II

26.

(de) castellum II 1555.

Aquapendens
II

Furco-

2.

Petrus.

V.

Aqua Mezi

39.

apostolicus V. papa.

Apostolus

pus

211

17.

II

^^

40
283
98
28 1.
7
Aprutiense territorium 308 31, 32126,
7

Aqualine in

Apollinaris (S.) ecclesia II 113

Apontianum

108

curtis in

31, 1

30,

Apulia 241

Pretorio 259 26.

Apocalipsis 49 29.
Apollinaris (S.) cella in comitatu Perosino II 137 12^ 139 12,

282 24.
108.

nino 304

II

Appo.

II

3i.

casalis II

aqua benedicta

pater lohannis pr?sbyteri

Apollinaris

109

II

252 17,
Aprianus fundus

aqua

V. anche

349.

Sabinensi

in territorio

mano

Apulanus

Aplictola in territorio Ticinensi 168^4.

II

Aprenianus
Aprenianus

II

Marsicano

territorio

in

^9 22.

232

23.

Aps. episcopus

Marsi

in

345 14; II 737.

Apinianicus 261 20.

Apo
Apo
Apo

280

7.

II

Aprutii casalis in Scandrilia

19,

Apinianici,

201

II

356", 35930.

36.

Apicianus fundus, qui

213

consortes

apposita persona

26133, 340

casalis

29.

V.an
APP025324. flli eius 253 24.
che Apo.
Apponianum castrum II 260 7.
Apponis terra in Perrece II 201 6.

Aprutiensis

35912.

294

II

Appennini alpes II 1327.

Appia via II 234 5.
applarium 228 J^.

Apriano (de)

32.

Rom?

apothec? mon. Farf.

Apreianum

32.

341

in territorio Sabinensi II

21.

Aqua Puza

Uni

21.

molina

Uni

20.

INDICE.

342

Aqua Puzola fundus II 587.

Aqua Salvi? 122 ".
Aqua Sancta castellum in ducatu Spoletano II 277

Aqua
Aqua

Sicca

Equano

Sicca in castaldatu

II

Tudertino

285

II

Aqu? Spart?

266 ^^

curtis II

22.

300

II

Araldus

V. anche. Area.

^8.

Areldus.

v.

arbiter II 233

3.

II 7 23,

124

149

1.133,

Aqua Viva

in comitatu

17012.

molinum 170

12820^

II

podium
II

Mutella

in

26.

Archangelus
sino

(S.)

ICQ

II

monasterium in Fraxe-

(S.)

in territorio

Peru-

R. E.

Heri-

24.

archicancellarius

S.

v.

archidiaconus Cononis pap9

Rom.

237 8
Leo.

II

v.

13.

in pertinentia Castellionis

Archidiaconus Ortanus pater Berardi

in territorio Sabinensi II

archipr^sbyter

II

257

nensis

castellum

II

10825, 1266,

30.

quidam episcopi Sabi-

1358.

II

archipresbyteri

mon.

Archipr^sbyteri

4.

Aquelentrum v. Aquilentrum.
Aqui II 201 7.
Acqui in territorio Asculano II i io

Archisianus
105

II
^5 17,

6,

Arci

288

^8.

i.

territorio

Sabinensi

27.

143

II

filius

in

298

Farf. II

21,

221

V. anche Arces.

24.

Arci prope civitatem Reatinam 166

Aqui palatium 171 ^8, 191 33.

Aquilentrum, Aquelentrum in Furcone
31824.
in territorio Furconino II
5828.

185

Arci casalis
II

Arci,

73

299

v.

4,

63

molendina.

Acquinianum
Acquinianum
Aquinianus

Autarii habitator Ca-

12,

II

in

territorio

16223, 165

fundus

s,

3,

304

17; II

Sabinensi

1678.

apud

Sabiniam

7925,
II

Arci pertinentia
222 ^7 20_
Arci

14927,

306

2,

Sabinensi

182", 18832.

Sabinensi

Arce castellum castrum

Aquilinus

filius

territorio

in

15.

14224, 1439,

praric? 195

4,

15.

Aquilianum 232/9.

118

ecclesia

archidiaconus Eccl.

12.

2641.

II

123,

mannus.

Balbensi

9.

Aqua Viva

^6.

331 K
naria 255

18232, 18436,

18,

castellum 30820.
197 1.
II 18436.

Aqua Viva

281

II

12.

1299, 1306, 132

Archangeli

II 3426.

Aqua Viva

Reatino

in territorio

Archangeli (S.)

fundo Banio

in

Aqua Traversa II 185 i.

Aqua Viva 19424, 308^1;

aquimola

26667.

II

V. anche Arci.

12.

Aquatino (de) insula

III

Ara

Archadius imperator 843134,

Aquatini in territorio Firmano

141

17 24.

5 I

Arces

Aquatini 33932.

161

n, 147 ^^ 1482,

'

Arboriolus pater Mansioli 195 ^6.

Arcari casalis in Sabinis 294 32.

Aquatine 323 5.
in plano Clentis 308
in Furcone 3188.

li

m, 18

arbores gross?

^3.

Aquatin?
Aquatine

1306,

8^

ara v. Teuduli.

Aqua Sicca in Ponte II 282 22.

Aqua Sonula 19427.
Aqua Sparta castellum in comitatu

285

regium 179

Aquisgrana, palatium
Aquitania 17

20.

s.

162

II

37.

1932:.

^1.

123

II

jn territorio Sabinensi

34020.

283

podium

153

24,

Arci territorium

143
II

22

8,

30,

62

26,

in territorio

28412, 2977.

II 19036^ 191 33,

II

191

in Sabinis

32.

8016.

173

II

13,

^.

14222.

221

21,

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Arcibus (de) castellum

Arciones

II

II

21826.

248
Arduinus pr?sbyter

394.

286

filli

163

25.

Area

29.

Arcturianus fundus 2159.

torio Sabinensi II 283

in terri36.

Arcunianus fundus 179 35,20042,213

^4,

3365.
arcus V. Angeli (S.).

arcus deambulatorii mon. Farf. 30

Arcus Pictatis Rom?

Ardanus 1943.

29.

162

127

142

31,

in

territorio Sabinensi II 133

^.

pater Gui-

20.

V. an-

1732.

Veccia

363

in territorio

30

9,

31

3^

21.

Ardemannus.

imp. 311 36, 31231.

Ardinus servus mon. Farf. in Marruca

Arduini

comes

Arelatensium

v.

II

Hugo

rex.

Arelatensis episcopus v. Vigilius.

109
II

Gemini

II

267 13.
Aretiana massa in via Ardeatina

II

castello

S.

2385.
Aretiensis, Aretinus episcopus v. lo-

hannes, Petrus, Teubaldus.

Argasianus casalis in Sabinis 2943033.

2144,

4.

117 ".

3 6

Argentina

Arduinus pater Gualdonis 341 2.

Arduinus pater Guli? II 15830.
Arduinus pater lohannis et Rozonis
filius eius 2462.
24535, 246269.

bri?, Sicili?,

35,

filli, hfredes eius 244 5 32 35.

245 9.
Arduinus pater Senioricti 6328; H 8027,
Arduinus filius Tebaldi 286 34, 287 29.

201

31 34,

3.

i7;II 275

28^

2928, 31024.

Argiros, Argiro, qui et Melis, grecus,

magister vestis et dux

205 ^5 19.
Argisianus

364

Paflagoni?

Ital'?,
II

Cala-

202

i" 23,

V. uriche litter?.
in

territorio

Sabinensi

35.

Argunianus fundus in Sabinis 297

Argusianus in Sabinis 299 27.
Argusianus fundus 214/.
Arialdus pr?sbyter 341
341

^8.

23,

soror eius

19.

Ariana 364
II 24821.

194

II

argentum 168

Arduinus pater Rainerii 245 i.

Arduinus pater Roccionis 244 5833

2528^

36 39.

Arduinus II 270 s.
Arduinus pater Aldonis 204 12^ 21626.
Arduinus pater Crescenti! II 141 16.

confratres eius 287 30.

Arduinus Favensis episcopus

Farf.

361.

Argasianus fundus 180

filius

mon.

35224, 3596.

Ardingus pater Petri 251 s.

Ardingus episcopus, archicancellarius

259 14.
Ardiscus

Aroli servus mon. Farf.

filius

Arderadus pater Attonis

Faustini habitatoris

Bucizano 272 3.
Arefusus filius Goduli servus
Farf. in Narnate 274 32.

in

v.

II

Pinguis 195 M.

II

Berengarii

Sabinensi

20.

Arenarius

283

Sabinensi

territorio

in

5.

Areldus, Araldus servus mon.

II

24.

Crucem 1948.
Marmorea 153^5.

Arenarius

270

284

ad

Ardengo de Rozolino II 19733.

Arderadus pater Ad? II 3425.

Ardimannus

II

in

che placitum.

IO,

filius

comitatu Firmano II 13928^17433.

Baia in territorio Reatino II 65 24.

Arefusus

Ardemannus missus Karoli imperatoris et Pipini regis

II

Arecausus pater
co-

^5.

Ardemannus II 300 ^3.

Ardemannus, Ardimannus
II

in

Area
Area
Area
Area

61

II 23436^ 2386.
coniux Guarengonis

mitis Lamberti II

Letonis

Area Vetula

44^7.

II

Ardeatina via

donis

II

16.

Area, Ara Antiqua castellum

Arcorus comes 2889.

Ardelenda

episcopus

Tudertinus

Arduinus
20.

Arco pater Alkeri 2565.

Arcolam (ad) in Carsule 223
Arcori

343

^2,

V. anche Riana.

aquimolum 364

".

INDICE

344

Arianus fundus

200

1823,

2039,

30,

Aricaurus coniux Lupul? servus mon.

Farf. in Beliciano 273 m.

273 ^4 15,
Arichis dux Beneventanus 86
Aricisi

eius

filli

87 2025^

^5,

Forfone 264 2.
Aricisi casa de Ceseriano 295 35.
Aricisus monachus 298 ^^ 27^
Arifusus pater lohannis et Roccionis
Farf. in

II

48

Arileupa uxor Produli servi mon. Farf.

Bucizano 271
arimanni 189 20.

8.

in

m.on. Farf. 267

31.

Ariola in territorio Asculano

lacus

II

territorio

in

^9,

87

22.

II

io

20.

Perusino

10023.

Aripertus dux Regiperti

Aripertus

l'ex

Arisele 317

armata manus
232

305

9,

Armati

19,

militarla II 223
II

133

321

^5,

224

34.

228

28,

^s.

34,

18.

Amiternlno 358 i.
curte de Pontiano

in territorio

Armatuli casa
295

87

in

servus

Landefrldl

pater

Farf. in

Narnate 274

uxor

34.

eius

274 35.
Armepertus filius
coniux

Luponis

Gaidepergf,

Dagari,

servus

mon-

Pontiano 265 4.
Armilia infans filia Lunicund? 2689.
Arminia uxor Audeperti servi mon.
Farf. in

Farf. in Pretorio 270^3.

Armonis campus
Armori,

91

7,

96^0,

191

31724.

Armorum

v.

Campus.

29,

^4.

Sabinensi

territorio

in

II

II

1.

444, 187

mon. 5arf. 319 ^

servus
mon.
Farf. in Asinarii
Arno

Arni

servi

filli,

20.

Arnolfi, Arnulfi

omnes

Arnolfi

filii

II

25 2

212

Arnolfi casalls II 190

Arnolfus

II

37

2874, 288

33,

^3.

i.

6.

^^.

Arnolfus Bonizonis

II

casa

31725.

nepotes

31724.

II

31725.

Arnolfus coniux Frane? 287 31.

Arnolfus pater Oderisii II 163 ^

Arnonis casalis in Tuscana

Arnonis fracta 148 i9.

II

nuntius

281

32,

imperatoris

Heinrici
I.

V.

Arnulfus

et confratres

247

Arnulfus

pater

291 31
citum.

II

46

3,

55

anche pla-

Arnulfi V. Arnolfi.

II

54

Benedicti

i5.

pr?sbyteri

IO.

Arnulfus pater Falconis

conis 246

Arnulfus

II

53

Magno

23.

pater Fal-

3.

filius

Martini

II

21230.

Arnulfus Cunensis episcopus

27434.

mon,

162

II

Arnulfus vocatus de

24.

Armecausus servus mon. Farf. in Narnate274 34. fili? eius 27434. uxor
Armefridus

17

19.

29730.

II

Arnarium
Arnarium

sus,

27.
^o,

Arnostrus, Arnostus, Hernostrus mis-

9.

872931.

Ariulfus dux Spoletanus 86

arma

88

filius

II

1679.

eius II

Arloald, Arioaldus [rex] 86

Fiscilli

Narnate 27$ ^

Farf. in

Amaria II 191 32.

Amaria in territorio Sabinensi

265

Arimanni filii II 16022,

Arimannus filius Bonihominis Arimanni II 156 9.
Arimannus pater Bonihominis II 1 56 9.
Arimodus infans filius Ursi servus

Forcone

de

Boniperti

filius

mon.

Arnarum

'

Ariolus

262
Arnaldus

Farf. in

31.

servus

Aidelind? servus mon.

filius

homo mon.

niperti,

33S35, 53821.

215''*,

Arnaldus coniux Alban?^ pater Guar-

248

21.

Arnulfus Mediolanensis episcopus'

II

IO

II

12.

A[rnulfus Reraensis] episcopus 57

586.

Arnulfus rex 240

^3,

^7 25.

Arnus fluvius II 1 7 1 20, 1 76 32 33, 282 32.

Arodus genitor Rotharil regis 87 23,
Arolus coniux Teudeldis, pater Arefusi,
servus mon. Farf. in Bucizano 272 3.
Arontii,
stello

Runtii (S.) ecclesia

Sculcula

II

109

16,

in

III

25.

ca-

NOMI PROPRJ

Arosus pr^positus mon. Farf. 153 25.

Arpaio coiiiux Stephani? servus mon.
Farf. in Colomente 2664.
Arpanianus in territorio Reatino 361 ^2,
Arpanianus mons 316 23, 319 18^ 322 23.
Arquata II 25933, 28535.
Arriano (de) lacus 232 ^o.
Arrianus
167

Reatino

comitatu

in

II

19,

Arrianus

in territorio

Arrianus fundus

181

300^6^ 337^^'

Sabinensi 363 3.
202 7, 21423,

i,

in territorio

Sabi-

Campus

28

305,

II

3134, 751,

unius

ecclesi?

II

2268, 25825,

II

Arsura fundus 18026^ 20132, 2145,

Ascherisius pater Pctri 243 29.

Askerisius pater Teuzonis 244

germanus

Ascherius

42

in Sabinis

Arsure casalis

in

Ascle gualdus

54

22.

Hugonis

regis

2,

casalis

comitatu Sabi-

in

18.

Asculum, Esculum 166

Asculana,

26.

vitas 38 ", 307

20;

116

I,

ci-

Asculanus, Escu-

2.

137
IO,

123",

Esculana

31126,3403,345 19,353
175 1, 260
scopatus II

23.

299

Sabinis 29434.

33 35,

19 20 22
^ ^ ^

23 24 27,

9830,

33637.

3030.

Ascensionis fcstum 325 i9;II 225

226 13, 227 19, 2794.
Ascerisius iudex 3137.

lanus comitatus 18420, 251

13438.

Arsur?

Farfensis

Ascharus germanus Marconis II

Ascarus illustris vir II 268 K

283

combustio

345

25922, 30319.

nensi 245

3 24.

arsio,

abbatis

Asculanus

nensi li 283 37.

Arrianus rivus 315 ^
Arsicius

COSE NOTEVOLI.

21,

227

<5,

261

^5,

1404,
283

155

^o,

epi-

16.

episcopus

1563.

33,

II727,

17 19;

v.

Arsus et uxor eius v. Ursus.

Artemius v. Anastasius [II] imperator.

Adam,Bernardus,Emmo.
Asculanum, Esculanum territoriura 284'32,

Arthis Alifan? episcopus II 248

Artianus II 10826.

3051633^ 3062, ^09^72429,

27.

3161535,31921^3217;

communes lignorum mon.

artifices

Farf. II 29825.

Artis

118

grammatica

mon.

libri

Farf. II

12.

Arturianus fundus 17929, 200 37.

Arualdus, Anualdus pr?sbyter et soror
eius 20432, 2178,

Aruisi
cisis,

coniux Goderun?, pater AliDominici, Lupul?, servus mon.

Farf. in Canzoniscis

Arullum
Arulus

II

filius

165

264

33.

28.

Donatul? servus mon.

269
Aruncia filia Formosi servi mon. Farf.
in Narnate 275 4.
Aruncianus fundus 20124, 215 37,33629.
^7.

Arvitiano (Je) curtis 353

Ascarellus v. Berardus.

^3,

128

II

169

is,

territorii viri qui-

17,

1769, 281

12.

Asfreda conductor 3008.

Asignatiura in comitatu Asculano

Ascarus, Ascharus pater

II.

Asilianum casalis

II

Asinarii 265

II

112

asini

26.

II

v.

Asinianum.

20.

Asinarii Collis

in

territorio

262-274 passim.

Beraldi III

asinarii

II

26.

147 *5, 18734.

in Sabinis 333 s.
II

ritorio Sabinensi II

1263.

Firmano

12.

Asinianum
Asinianum

294^7.

Adammonis

Cbron. Farf.

322428,

II

Asenaricum II 155 21.

Asera 166 ^7, 185 " ^^, 339^2.
Asera in territorio Reatino II 1259,

298

12,

Uni

Ascareto (de) rivus

Ascarina gens II 293
filius

7 IO,

1408.

Farf. in Pretorio

Ascharus

Asculani

24,

dam

5424.

24; II

IO

3332, 3611, 4820, 491, 915, 10920,

no 15, 1116,1124915, 128% 1)5 26,
17022, 190 21, 198 17, 20025, 27031,

271

Arturanum 291

Asinianum, Asilianum

99

in ter-

28.

casalis

1494.
22'

1489,

INDICE

3^6

Asinianus fundus

comitatu Asculano

in

321,

II

Assisinatis ci-

Asisi, Asisinatus,

139

108

4,

357";

153

14,

5621, 9820,

II

", 1 1 1 32,

1 1 3

12 15, I

15613, 174

15,

comi-

Asisius

Asisinus, Asisiensis,
tatus 25233,

num
216

123 ",28223.

I,

33; II 32

108

vitas II

Aso
Aso

II

28436.

14,

Asisium 288 23
ecclesi? du?

104

6 17,

271

37

18,

Gothorum

Athalaricusrex

II

mons

Aspra castellum

122

II

comitatu Reatino

^2,

176

167

II

in

12.

192

^^y

^3,

de Pontiano

in curte

39523.

campus

mano 252

in

comitatu

Fir-

Atri

Vetulum castellum
285

II

Atri civitas 25

Marsi-

II

122

22.

1707,

comitatu

in

4.

Atrianensis castal-

26.

Atria uxor Ildebaldi Sergi?

Atria mater lohannis

7.

94

34.

in comitatu Pinnensi II

datus 232

Aspranus

3,

villa in territorio

cano II 27 ^
Atrepaldus 244

Pinnensi

1937.^

Asprandi casa

6.

31630.

Atri (de) castellum in Pinne

Rodulfus.

V. anch

22.

356

27614.

Atrano (de)

245

^4,

3^,

Atianus in Sabinis 294 ^3.

Atianus fundus in comitatu Narniensi

fluvius V. Asus.

(de)

85

6.

Atissa V. Attissa.

homines omnes

II

Pla-

34027.

pater Petri II 513.

Asola 234 3.
Aspra II 44 22.

33,

portus 20337,

Aternianus fundus 20042, 213

131

270
aqua

(de)

33;II 1092.

(de) II 1092.

Aticano (de)

21.

Aso

28434.

molina562

13,

II,

13722, 1404, 175

13,

2713,

^5.

Asinnanum
175

Balbensi

villa in territorio

Asinianus

304

no"

2.

147

II

4631.

II

1279.

II

Aspreiani campus 2552.

Atrianulus

assaltus II 272 73031.

mon. Farf. in Turano 297 6,

Atrianum 230 24,
Atrianum in pertinentia Bucciniani

Assentiolus privignus Constantini, pa-

Rimnis pr?sbyteri, homo mon.

Forcone 262 8,
assimilatio finis II 60 3.
ter

Farf. in

II

83

s,

Mari?dies 304, 67 ";

41

flius

v.

Aginus.

Hugonis Teuzonis

II

109

16

in

^2.

167

21.

Atrianus, Atriani fundus 181

296

22.

293

Campus

Astisii casa in

Astoralis villa

Astula infans
filius

in

Ofiano

II

loi

2.

13;

II

9717, 103

mon.

Atrio colonus

297

8.

filii

9,

335

285

8.

Attelanensis episcopus v. Godifredus.

Atterisus v. Acerisus.

Donat? 268 9.
Donatul? servus mon.

Attissa, Atissa 233 30; II 282^7.

Farf. in Pretorio 269 ^7,

Asula 33933; II 7 23^ 283 13,
Asus, Aso flumen, fluvius 251 23, 252^4,

30927, 3218, 35456^ 362

29

3x32; II

8,

Turano

Farf. in

eius 297

291

^8,

14234.

Marsi 1595.
II 2602, 28536,
filia

36.

3.

Atrianus, Atriani rivus

3.

Astemarus, Asteramus frater lohannis

et Teudini 20434, 2179, 34120.

Astulfus

Sabinensi

9.

territorio Sabiaensi II

in Sabinis
l

Astatianus fundus 229

Asti (de)

722, 281

22 26,

Astatianus

II

territorio

in

Atrianus casalis in territorio Reatino

22.

Assuensis episcopus

Astaldus

1862.

Atrianum, quod vocatur Urbana,

Assisinatis civitas v. Asisium.

Assumptionis

II

colonus

lohannis

frater

Attingo 261

23.

comitatu Teatino

II

mitatus

Atiss?

345

17.

in

co-

175^7.
fines

in

territorio Teatino II 52^8,

Attissa, Atissa (de) castellum

194 ".

in

193

30,

comitatu Teatino 250^^^

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

I-,

Atto 252

Atto

filius

151

27; II

253

204

27,

^^.

i3.

Adelberti 254

Atto de Alberto 25328^

113

II

^7.

eius

filius

Arderadi

filius

Atto

3130,

309,

II

Arderardi pater Guidonis

pr?sbyteri

1.

270

II

Atto, Hauto, Otto pater Audonis, Hautonis, coniux

Atto
Atto

Rodelind? 2049, 21623,

36.

Azonis

filius
filius

coniux Todor?

Benedicti

Hildebaldi

filius

II

56

i5,

49

II

55

coniux Adel-

Itt^^

23.

filius

lohaniiis de Martino TI 262

23.

Atto

filius

LandinijfraterAifredi 249

28.

Atto pater Lotharii

II

375, 409, 441,

Atto vocatus Martius

17.

II

4630, 5220.
filius

Senioricti II

Atto

filius

Sich?

eius 252

filius

5832.

252
253
nepotes 25321.

2S.

Veneri?

50

II

Comes 2517;
282

21.

28^

^o.

17526,

9834,

II

16.

278
Atto Comes pater Transmundi comitis
II

Atto frater clericus Farf.

II 121

Atto frater pr^sbyter Farf.

Atto monachus Farf,

Atto monachus

II

2.

'^.

121".

122".

II

121".

filius Gisonis II 180^5,

Atto pr^sbyter Farf.

Atto pr^sbyter

II

248

II

Atto frater monachus Farf.

242 28
gium.

et

II

218

i5.

monachus

7 20 35 36 37 3S 40,

218

Atto Saxonis pr^sbyter

manualis mon. Farf.

in

Forcone 267

31.

26.

Farf, II

II

V. anche iussio, privile-

31.

servi

mon.

II

Farf.

33.

Audacius bonus homo 18723.

Audefridus coniux Anserad? servus
mon. Farf. in Bucizano 272 ^7.
Audeleupa uxor AuduH 262 2S.
Audelinda uxor Teudaldi servi mon.
filius

269

Narnate 274

Farf. in

Audepertus

filius

frater

mon.

20.

Petri,

mon.

servus

3^.

Carezoli servus

coniux Armi-

Farf. in Pretorio

Quaducioli servus

mon. Farf. in Canzoniscis 264 32.

Auderada vidua, mater Alluli et Lupualdi servorum mon, Farf. ad rivum Merdarium 266 23,
Auderada vidua, mater Auderadi, Auservorum
Sublongo 267 ^7.
Auderardus filius Auderad? vidu? servus mon. Farf in Sublongo 267 18.
pul?, Insul?, Pauli, Petri
Farf. in

Auderisi

pater Candid?, Gaidemaris,

Grisonis,

Romani, servus mon. Farf.

in Narnate 275

Auderisi
Farf. in

filius

uxor eius 275

Lupuli

Bucizano 271

servus

s.

mon,

31.

Auderisius monachus 298^925.

14,

Audimundus

II

Audiperga uxor Adonis servi mon.

Farf. in Bucizano 271 24.
Audiperga uxor Isolfi filii Lupuli servi
mon. Farf. in Bucizano 272 -.
Audipertus conductor 294 ^2.

25923,

Atto prior mon. Farf. II 301 ^

Attolus coniux Aleperg? servus mon.
Farf. ad S, Xixtum 273 3.
fili?
eius 273

Farf.

21.

sanctorum, Scriptur?
2492028^ 2542335, 255 i^ 2598.

mon.

1704.

Atto Teatinensis episcopus

mon.

servi

auctores antiqui 235 'i,

auctoritas,
permissus imperialis

270 12.
Audepertus

130^.

II

Sigizonis

filius

6,

Sabinensi

7026.

II

Turianus,

v.

homo

casam

infra

nif,

Atto

Atto

Aturianus

Audemari

29.

58

II

Atto pater Rainerii 349 2628; u j^^

Atto pater Rainerii et Rapizonis

filius

Oupuli

filia

Farf. in Pretorio

5232.

Atto

Attula

ad S. Xixtum 273

22.

Atto

Atto

molinum

7026.

Auda uxor Rodonis

2839.

berg?

16023.

II

auctoritates

II ioi''\

Atto pater Berardi

Atto

II

Aucarius

21.

filius

340

12;

ad rivum Merdarium 266

25328.

283

252

filii

Attonis Collis in territorio

Atto pater Alberici comitis

Atto

Attonis

347

libertus 21029.

INDICE

348

Audipertus

frater Fra-

Auduli,

filius

homo mon.

telli,

Farf. in

Forcone

Audipertus

filius

Honorati servus mon.

ad Salicem 267

Audipertus

20.

Lupuli servus mon.

filius

Bucizano 271 '^'.

Audisinda uxor Liutuli servi
Farf. in

269

in Pretorio

Audo, Hauto

mon

Farf.

29

II

144

23,

Attonis coniugis

Rodelind? 2049, 21623, 34037.

Audo, Eudo germanus

Corvilli 152

20^

pater Paganelli et Rainerii pr$-

sbyteri II

Audo

filius

mon.

317 ^3.
Lupardi scarionis servus

Farf. in Pretorio

Audolfus 1863.

268

36.

V. anche Audulfus.

Audualdi casa de Ceseriano 295 35.

Auduinus coniux Tibul?, pater Gai-

mon.

Farf.

Audula soror Empuli servi mon.

ad S. Mennatem 266 31.
Audula uxor Talarici servi mon.

Farf.

prandi

Kos?, servus

et

in Pretorio

269

5^.

Farf.

Salezano 270 23.

Audulfa uxor Donatali servi mon. Farf.

269

in Pretorio

filius

Hilderici

205 S 217 18^ 341 27.

Audulfus, Audolfus advocatus monasterii

Farfensis 186

^5,

homo mon.

in Forcone 262 28,

Audulus servus mon.

brum

265

Farf. ad

uxor eius 263

18,

Farf.

Voluis.

Aufigianum 165
Aufiginum in territorio Reatino
24.

281

Aufla

Norduli servi mon. Farf.

Narnate 274
Aufrida 210

Auguscanus,
175

II

15.

filia

13,

in

26.

5.

Auguscianus

mons

II

28435.

infra

casam

II

piscator

I 1

22,

26.

Septepontio

in

21632.

204^7,

1794,

Forcone 267

in

eius

fratres

204 17, 21632.

Aunepertus, Haunepertus abbas Far-

Auniperga

98

7,

147

22.

Benedicti servi mon.

filia

Bucizano 271 22,

Aupula filia Auderad? vidu? in SubFarf. in

longo 267

18,

201

18.

aurei

II

Aureliani

Campus

massa Salaria

in

2799.
Aurelianus imperator 83 ^'^, 92 ^9.
Aurelianus in territorio Aprutiensi

356", 35932.
Aurelius Alexander imperator 82
Aurelius Antoninus,

sacerdos

gabali, imperator 82

S.Magnum 26030,276

^9.

33.

Helio-

3i.

Oretinura

territorio

in

Marsicano II 161 " 1629,

Aureus v. Campus, Mons.
Auriclanus fundus 202

^2,

2 14

28,

37

22.

Rainaldus.

v.

20,

21333,

33625.

aurum

168

325 1S21.

^7;

II

275

brustum

28.

coctum 150

16.

Ausento (de) fluvius 2343.

Ausimanus comitatus v. Auximanus.
Auso 234 15.
Auta uxor Aideperti filli Sindoli servi
mon. Farf. ad S. Xixtum 275 27.
Auta uxor Anteradi affiliati Audefridi
servi mon. Farf. in Bucizano 272 ^8.
Auta filia Lupuli servi mon. Farf. in
Bucizano 271 32.
Auta uxor Naculi servi mon,
Pretorio 269

Augustales, Agustuli servi mon. Farf. in

Castule ad

is

23 7

Aurificis fundus 180^5, 201

Audulus frater Marioaldi 207 6.

Audulus coniux Audeleup?, pater AuFratelli,

25,
3 5

Auriculanus comes

1872629.

Audulfus libertus 21029.

diperii,

320 3.
Augustulus imperator 85 22.
Augustus homo manualis mon. Farf.

Auretinum,

^5.

Audulfius

territorio

Aureliensis episcopus II 1675.

in

Audulfus,

in

2.

Ypponensis episcopus

15,

fensis 172,

Audo

75

(s.)

Aunefridus

20.

filius

silva

et

Collis

Sabinensi

Augustinus

26228.

Farf.

Augusti

Auta uxor Teudelapi

in

Farf. in

IO.

Salezano 270

20.

servi

mon.

Farf.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Auta uxor Todori filii Sinderadi servi
mon. Farf. in Bucizano 272 '3.

Avilanum

Auta (de) gualdus 167

Avilanum castrum

Careldis servus mon.

coniux

Autari

31.

Demetrlum 264

Farf. ad S.

Avilianum

265

13,

'^21^

Aviolus

uxor eius 271

271
Autaris frater Trasaris servus

Avultrinianum

Bucizano 272

Farf. in

Autarius

Aquilini

pater

Capraric? 195

habitatoris

clerici

II

174 IO.
Auteldi uxor Ursi servi mon. Farf. in

Aza
Aza
Aza

Pretorio 270^5.

mon.

Farf. 26434.

Autepertus germanus Racifusi 207

Autharius rex 86 7, 87 ^5.

22,

Urs?

et

Auticisi coniux Honest?, pater

Ursuli, servus

mon.

Farf. in Buci-

zano 272 19.

Autiperga mancipia mon.
Autolfus homo mon. Farf.

268 3.
Forcone

Farf.
in

262 5.
Autula infans filia Bonul? 268 ^.
Autula flia Sinderadi servi mon. Farf.
in Bucizano 272 ".
Autulus
servus

Autulus

filius

Naculi, coniux Formos?,

mon.

Farf. in Pretorio

filius

Teutepertl servus mon.

269

^^.

Sublongo 267 ".

Farf. in

Auverianus fundus 180 9.

Auximanus, Ausimanus,

Ausimus,

Osimanus comitatus 25221, 25325,

3402;
147

IO,

II

75,

9821,

17424, 283

13725,

Avdacher notarius [Caroli

226

13920^

24.

II

imp.]

3.

Aventedani finis II 277 9.

Aventianus II no 2.
Aventino (de) monasterium 40 12;
abbas v. Azo.
145.
Aventinus 401^2^ 194^5; II 145.
Avcntinus fluvius II 260 26,

Avenula

II

281

Avianico (de)

Avianus

villa

in territorio

loi

Bonul? servus

29.

comitatu Firmano

in

176

2.

Adelberti,

Rainerii

relieta

'.

filia

Leonis 282

26.

Marconis Decii II 100 ^9.

filia Salomonis, maier Remfredi
qui Amico vocalur 28435.
Aza mater Ursi 289^.
iugalis

Azanus 2873, 2883, 35723.

Azanus in massa Folg? II 113
Azanus in comitatu Sabinensi 244 28.
Azanus cerquetus in comitatu Nar'5.

niensi

II

180

Azanus fundus

^4,

Azarellus
et

filii

filius
fili?

Sabinensi

in territorio

363 17 21.
Azarellus frater lohannis

eius II

261

261^621,

II

Senioricti

II

261

9.

^.

Azilo pr?sbyter 20433, 217

s,

341

19,

Azo II 59 14. consortes eius II 59 m.

Azo pater Adami 292 21 II 25 4, 27 i^.
Azo filius Adammonis II 165 23.
Azo filius Adelberti 2938; II 1035.
Azo filius Albertini 288 8.
Azo pater Attonis et Azonis II loi 7.
Azo filius Azonis II loi 6.
Azo filius Berardi II 161 ^4
Azo filius Berengarii II 5122,
Azo germanus Camponis 31625.
Azo de Carsano pater Rodulfi pr^sby;

teri

II

269

2.

5.

Azo pater Donadei II 101 6

Azo filius Frane? 293 3.
Azo Fur pater Petri II 204 24.
Azo qui et Cari filius Leonis 282 ^7.
Azo filius Gizonis, frater Petri II 40^4.
Azo pater Guinizonis II 128 ^5.
Azo pater Hildigerii pr?sbyteri II 5225.

pater

Dodonis

et

Manfredi

II

593.

2342.
II

II

285 20.

Azo

12.

Sabinensi

37.

II

30.

Avertinus fluvius 194

Avezanum II 148 19.

284

V. anche Vultrinianurn.

filia

54

II

filius

Farf. 267

axis hostii

Aza

12.

Auteldi mancipia

infans

25429.

germanus Faulonis

Autarius

mon.

25.

II

comitatu Tudertino

in

Autari servus mons. Farf. in Caballari

mon.

Asculano

comitatu

in

15.

175

260

'7.

349

INDICE.

50

Azo filius Honori? II i<)6^4.

Azzo lilius Ilperini II i8o3i, 197^^*
Azo pater lohannis 293 5; II 345.
Azo pater lohannis iudicis II 15721.
Azo filius lohannis, coniux Dod^ II
142

Azonis filii II 47 26,

Azonis pr^sbyteri filii II 19432.
Azonis Guerr? filius, servus mon.
ad Fistulam 26035, 27624.
Azonis Scarpa Veccia casalis

Adam

pater

66

6528,

II

749.

2.

Azonis

et

Tebaldi de Maroza casalis

Farf.,

8228,

II

7;

50

Azonis rocca
361

filius
filius

Liup? 287 13.

Longini 25129,

Azo, Aczo pater Longini

Azo Mancinus II 163 7.

108 6, 147

II

filli

^2.

eius

Sabinensi

territorio

in Narnate 275 6.
Azus pater Guidonis II 30021.
Azus in territorio Interocrino 35235.
Azzo V. Azo.

30013.

Azo de Noveri pater Ingelrami 360'^.

Azo filius Rainerii II 1699,
Azo pater Rainerii II 151 12 13.
Azo filius Ramponis II 41 32.
Azo filius Rodi II 130 21.
Azo pater Rustici II 167 ".
Azo de Spampina li 97 29.
Azo filius Spoletini 288 ^6.
Azo pater Tophani II 108 22.
Azo abbasde Aventino II 145.
Azo (pr^sbyter) abbas S. Benedicti in
Sumati II 200 30.
Azo Comes Sabinensis 89 ^9,
Azo diaconus et primicerius II 20T 37.
Azo Fuliensis episcopus II 248 ^^.
Azo frater subdiaconus et monachus
Farf. II 121

Azo
Azo
Azo
Azo

in

25.

Azonis terra in Perrece II 201 5.

Azula filia Gadeleup? serv? mon. Farf.

Azo de Maroza II 1924.

Azo de Martino II 300 ^3.
II

1924.

II

831.

Azo
Azo

Tu-

in

rano

5.

Azo frater lohannis et Lichefredi

Azo ludeus gener Camponis abb.

Farf.

122

pr^sbyter

II

".

188

filius

servus mon.

monachus

Babinianus

Leonis

Farf.

37 ^

II

in

II

1358, 151

20419.

27,

Azolinus pater Acciarelli

Azolinus

Azolini

filius

filius

181

163

II

Azolinus pater Azolini

Azolinus

II

163

II

Crescentii

filius

Landini

Aczolinus

filius

II

15833.

II

IO.

64

Baccianus

in Sabinis 293

^.

in ter-

ritorio Sabinensi 220^, 352 i3;Il27io,

2819,

322022^

62

9 II 13 14,

641836,

103 3.
97 14, 1028
Baccianas casalis in Sabinis 293
Bacerrata 365 9.
73

II,

3,

217

et

monachus

18.

Farf.

25.

in

territorio

Sabinensi

II

9929.

Bage
II

con-

pontificale II 132

II 244.

in

14.

castaldatu Falagrinensi

V.

v.

Totila.

Bagie.

Bagianus 227 26,

Bagianus fundus 181

21,

20229, 2152,

33737.

Bagie, Bage in territorio Reatino 3172,

i.

Sifredi II 148

Azolinus conversus Farf.

i.

44
Bacciano (de) rigus 3309.
Baccianus II iSi 12.
26^

Badua, Baduila

26.

27.

sortes eius II 159

II

II 5225.

25.

Farolfi

Sabinensi

in territorio

Baccariccia in territorio Sabinensi

Bacunius
^.

122".

II

Farfensis II 2798.

104
Baccaretus in Turano 318

Bacone

S. Xisto

23.

24.

baculum

Azolinus

Azolinus

B.

II

2591.

141

B. frater Farfensis

Bachus pr?sbyter

2,

pr?sbyter Farfensis II 121".

pr^sbyter

B. abbas Farfensis II 277

II

6.

21889.

321

25.

tino 305

area (de) in territorio Rea20,

^. anche

Area Baia.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Bagnarla, Baniara in comitatu Perosino

108".

II

Bagnarla fundus
II

Baia

in

comitatu Perusino

Area.

Baiani fundus 181

33.

Reatino 2874,

territorio

in

Baioarii 240

lanul?

2S,

urbem

infra

Romam

I.

II

io

Balba, Balva 268

5.

123

^4; II

comitatus

Balbensis

24935, 2)0

2S,

3920,

30723, 34516;

9,

281

21.

184

21,

II 3021,

323, 99214, 1401628^ 1662, 17012^

17527,21023. Balbenses fines 217

29.

21,

Balbense lerritorium 230 '9,

356 IO 15 21 33, 35922;

II 734, 15025.
Balbensis episcopus V. Dominicus.
II,

304^3, 340

Balberianus casalis 1592628^ 1637.

Balbiano (de)
Balbina (S.)

silva

3536.

Saturano

in

61

II

II

61

^9.

32.

Balburianus fundus 180^2^201 ^",213

3,

283

Baldo
283

Sabinensi II

in territorio

Farf.

Camerino 3302,

territorio

Bagnarla.

v.

Rodeperg?,

Martini,

II-

Ros?,

Teuderad?, Teudtradi, Ursi, servus

mon. Farf. ad rivum Merdariura
266

24.

Baniolum
Baniolum
Baniolum
II

59

s,

II

182

in

Postmontem

in territorio

II 27 9.
Sabinensi 355

6235, 637, 65

19,

Baniolum fundus

Banium

18332.

in

^.

21;

7421.

32523.

Furconino

comitatu

in

29 ^^ 5 I
nino 362

i2,

II

Furco-

territorio

7 8.

in insula de

Aquatino

II 3426.

Banium Vetus

bannum

territorio

in

V. anche

i^.

48^2^

II

20; II

2864.

17,

imperlale
4129, 17822, 179 II,
194^.

regls II

Barauculus

filius

Reatino

Balneum Vetus.

169

27.

Otoifi scarionis, con-

iux Alderun?, pater Furconini, Lupo-

filius

Gisolf habitator Corgniti

nis,

Mauri, frater Sindifridi,

mon.

1.

Bali in Sabinis II 98

Farf. in

Forcone 261

Leo.

Ballano (de) coUis 35231, 359

balnea et domus ad usum infirmorum

Barbaplena

mon. Farf. 50
Balnearium 194

1153^5.
Barbar? (S.) Crux

15.

io.

v.

Balneum in territorio Furconino 305

Balneum Novum in comitatu Carapa39

z\

Barbara (S.)

in

territorio Ponticelli

II

266

^7 29.

Barbar? (S.) ecclesia in Ponticillo

Ingo,
25.

3.

^7.

in territorio Sabinensi II 5925.

4.

12.

Balneoregis episcopus

homo
36,

Barbalonga v. Fusco.
Barbanus II 48 ^o.
Barbanus in comitatu Sabinensi 243

Baldo pater lohannis 35225, 3596.

Baldo pater Moriconis II 130^.
Balduinus abbas Cassinensis 409.

II

Sabinensi

territorio

in

Banilinus conlux Aleperg?, pater

225

37.

nino

3.

'

Bangiara 19425.

318

^9.

Balbin? (S.) ecclesia in Flumine 305

Balbinianus II 44 21.
33622.

185

Banium fundus

Balbina (S.) ad S. Demetrium 26424.

atrium

245

'7,

II

3276; II 104
Bandulus clericus servus mon.

duli.

Balanetus

(de) curtis in comitatu Sa-

2333.

Baniara

Balagai massa

341

Balba.

Baneta in

26.

Baium castellum quod vocatur

195

V.

Banium Vetus.

^7,

Baiuarius (locus) 163

213

Balva

Reatino

in territorio

V. anche

Bambanum
Bambanum

30419, 3193, 3202133, 35917.

II

19.

binensi 243

Baiani, Baianus v. Collis.

Baianus

305

Bambano

100^.
V.

Balneum Vetus

351

280

II

14,

Barbar? (S.) ecclesia in comitatu Tudertino II 285 ^^

INDICE.

352

Barbar? (S.) monasterium II 270^6.

Barbar? (S.) pons II 266 28.
Barbari

Pinguis 195 15.

Baroncionis casa in curte de Pontiano

Agareni.

v.

Barbati

Baronciolus pater Bellonis habitatoris

casa

de Pontiano

curte

in

295 26.
Barbatianus

mon.

colonus

Pr?toriolo 297

16.

Farf.

in

II

mon.

Barbazanulus colonus
22.

flii

in

Farf.

uxor eius

et

29622,

Barbianus

II

Barda mater Ladeperg? infantis 268

Barda mancipia mon. Farf. 267 35.
Bardans v. Philippicus imperator.

8.

Mons.

Barianus in Sabinis 2949.

Barianus, Banani fundus 181
in Sabinis 295

33818.

39,

12,

18619, 355

261

15

21522,

18528,

27.

4419, 59

IO,

69

10^

II

7424, 11623, 16226,

16423.

Barinta

Pering?

filius

270

Farf. in Pretorio

mon.

servus

II 55

20.

28.

74
Barnanus in territorio Narnatino 359 21.
Baro pater Bernardi, Cencii et Petri

267

II

17.

Baro pater Guimarii 34725,

Baro pater lohannis II 60 m.
Baro filius lohannis de Martino
262

Baro

II

ferrarius filius

Baroccio

Barocco

Boni

167

7.

135

Baroncellus
II

267

25.

21.

Maroti.

v.

1591
Bartholomei (S.)

in Asisio II

282

curtis

II

285

3.

Berardi, pater

Od-

II

23.

II

monaste-

(S.) ecclesia (et

142

Bartholomei

13.

comitatu

(S.) ecclesia in

98

II

21,

108

^^

139

^4.

Bartholomei (S.) ecclesia in castello

de Beneventulo II 109 ^4.
Bartholomei (S )
Fiorano 3301.
II

280

ecclesia

II

174

in

(S.) ecclesia in
in

13.

24,

casali

Fonano

fundo Foriano, Fu-

214

39.

Bartholomei (S.) ecclesia

in Satriano

21.

Bartholomei (S ) monasterium in territorio Amiternino II 46 6.

Bartholom?us subdiaconus et monaII

218

I.

Barum

II 320 ^6,
Baruncellus Rustici

II

197 ^^

Baruncellus pater Rustici II 262

mon.

6.

filius

Rodelind?

Baruncellus coniuxGundiperg?,

v. Petrus.
II

Baroncellus pater Alberti

donis

II

et

castellum

chus Farf.

22.

21.

Barri II 12329, 1593.

riano 202

7.

Barlianus iu Ortelle

II

uxor eius 274

Baroti (S.) ecclesia

Bartholomei

3.

Barisiano (de) villa ad Colles

Barisianus 318

Forcone 262

Assisinato

Barilianum in territorio Sabinensi

uxor eius 297

servus mon. Farf, in Narnate 27421.

rium)

2^.

II

filii,

Barosus pater Baruncelli

Bartholomei

1.

Bariliani curtis in Sabinis 300

Barilianum
191

16

" 12,
Dominic?, homo mon.

riolo 297 ".

Farf. in

Farf. 2685.
v.

21.

12628.

II

Barosus pater

Bardo pater Alberionis II 264 25.

Bardo pater Alberti II 271 5.
Bardo adulterinus Teuzonis 289 4.
Bardola anelila Dei, mancipia mon.
Bardonis

Farf.

Barosulus colonus mon. Farf. in Pr?to-

^.

57

^9.

21742.

monachus

et

Baronis terra 330 7.

Baronisca rocca 285
Barosi pratura 188

5.

267

II

II

21724,

Baronisci

Barbi 211

Rapizonis

filius

Baroncius diaconus Farf.

Baroncius pr^sbyter

sibi .vi.

Barbatus clericus 1405.

Pr?torlolo 296

295 28.
Baroncius

Farf. in

et fili? eius

Forcone 262

262

24.

^.

homo
filii

25.

Baruncellus de Furcone, oblatus mon,

Farf.

222

28.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Baruncellus servus mon. Farf.
26826.

toriano

uxor 268

in Pre-

26826.

eius

fiiii

26.

mon.
llii

Demetrium

Farf. ad S.

264

eius

Baruncellus

Basilius (s.) 162

264^6.

Basilio coniux

Narnate 274 21.

Baruncellus coniux Gualdileup?, pater

Tcudimundi, servus mon.

Forfone 263 27.

Farf. in

Farf.

Ste-

et

Beli-

in

uxor eius 273 7.

ciano 273 7.
Baruncellus coniux Tiul? servus mon.
Farf. in Caballari 27006.

eius

flii

II

179

Baruncio 302 3.
Baruncio colonus in casale Coriliano
293

Baruncio monachus 298 ^7 32.

Baruncio monachus pr?positus
176

Baruncio

179

22,

in

Sabi-

territorio

in

territorio

32214, 366

15;

II

Reatino

65

26,

93

31427,

Basellus 2048, 21622^ 34036.

^. an-

ch Bassellus.

Basiauus 190 ^o.

V. anche Bassianus.
Basianus in territorio Sabinensi II
31.

Basianus, Basiani fundus 182

i,

338^9.

Basilianusin comitatu Sabinensi 2444.

basilica in via Ardeatina II 234

Urbe

II

in

56

25 26^

Sabinensi

territorio

103

25,

227
Bassianus casalis

2.

28

29,

Torana

massa

in

280

21,

in

2344,

gualdo Gallo-

de

2792.
casalis

in territorio

in

Sabinis

294

295 19.
Bassus quidam

II

in Sabinis

2342223,

17024.

II

satus II

20,
3 5

Bavillanum 28732.
Bazanus 287 " 12.
155

in

territorio

Summatino

Beagianelli fundus 202

214 22, 337 16.

Bebcianus fundus 201 42, 214 ^6, ^^y 9^
Bebiensis episcopusz;. Opizo.
Bebgianus, Bebgiani fundus 180 35,
201

41,

Becca

v.

214

7,

14.

lohannes.

Bectus pater Celzi 284 17.

Bephi castellum in territorio Balbensi
II

15026, 161

3.

Beggianus fundus 337 ^.

Begianus fundus 180 33, 201

39,

214

Belicianus coniux Luci? servus

quinque adnex? 30

Basilic? 193

filia

Adelberti

II

Farf. in Beliciano 273

4.

II.

12,

1466.

mon.

filli

2755.

32.

Chron. Farf.

^.

basi-

II

14.

morum monachorum
lica

^6.

Sabinensi 3287.

3374.
Beliarda

12.

l
7,

2206,

mon. Farf. 2226.

in usum
12.
canonicorum 30
ad opus infir-

basilica

30

26.

Bazanus

2.

Bascianum II 18428, 1902.

Bascianum in territorio Sabinensi 363 2.
Basco in comitatu Asisinato II 5622.

280

Bassianus

Battalia infecta et concacata (de) fos-

7.

nensi II 70/.

Baschf

monachus 298 15,26.

Bassianus 328 24.
V. anche Basianus.
Bassianus in Gabiniauo II 74 27.

Batergium

23,

(de) casalis II 131

Bascanus fundus

mon.

servus

Fratelli

Xixtum 273

II

Basabovem

33.

Bassianus fundus 337^.

flius

Farf. ad S.

Baruncius

Ge-

II

Bassellus, Basellus

Bassianus
S.

Teramnensi

territorio

in

2707.

15,

Bassellus 299

rum

23.

orgi!

Bassanus

2.

comitatu Sabinensi 24322,

in

Bassianus

26.

eius

filli

7.

Bassanus

60

271 ^

6.

Godeperg? servus mon.

Bassallori casalis II 191

269

Rodorici

pater

phani servus mon.

272

Porphirogeniti

12.

Bucizano 2726.

Farf. in

Barosi servus mon.

Farf. in

Baruncii

Leonis

Basilius pater

servus

16 17,

flius

Baruncellus

Basilic? in territorio Furconino 320^2.

imperatoris 239

Baruncellus coniux Alderud?

353

23

eius

INDICE.

354

Belicianus 272

6,

59

15.

V. anche Bellizanus.

Belizo

Belizo

198 29.
Belizo pr^sbyter Dente
Bellani nepotes 2S6

258

32,

Teuzo

de

Raineri!

flius

8.

II

muzo 256

Benedi-

v.

ctus [X] papa.

260

Beli-

Baroncioli habitator Pin-

Bellonis terra II 171

bellum 302

16,

33

II

96

magnum

2.

283

25,

14.

Benedicti (S.) curtis in comitatu Sanensi

in territorio Sabi-

7.

68

II

72^9, 1045.

35,

Plana

24919, 3243.

II

curtis

42

533

20 6,

18

II

Apreniano

Benedicti (S.) ecclesia in

26.

280

5.

31.

109

Benedicti (S.) ecclesia in Asisio

II

Casas

ad Tres

28129.

Benedicti (S.) ecclesia in

20 29^ ^

275

Belonianum 285 8.
Belonianum in territorio Esculano

II

^.

23

Campo

II

14.

Benedicti (S.) ecclesia in Collemente

Benedicta uxor

Alefridi

mon.

servi

Bucizano 271 24.

Benedicta uxor Berardi de Bonifatio
Farf. in

II

^^.

Benedicti (S.) ecclesiali 166

15.

28.

271

II

Benedicti (S.)

guis 195

26.

Benedicti (S.) curtis in Silva

anche

V.

7.

tianus.

322

castello Currisio II 96

binensi 191

flius

281

II

Benedicti (S.) curtis in Currise 3324.

mano

episcopus

Belliternensis

Bello

Colomente

in

Benedicti (S.) curtis in Muris 33935.

16

Bellizanus

^,

Benedicti (S.) curtis in territorio Fir-

i.

Bellincio iudex Florentinus II 25615,

257

curtis

31836, 35412^ 35822;

in
26.

26.

Bellari.194

329

42

19.

Benedicti (S.)

Petri iudicis 257

flius

Campo

Benedicti (S.) curtis de

32.

Amiterno 353

Belitianus in

166

8.

Benedicta

II

8s

mento 340
Benedicti

in curte

3^-

^75

de Colu-

^7.

ecclesia in Coscia

(S.)

II

12925.

Bonosi scarionis in

flia

Pretorio 268

S3.

Benedicti (S.) ecclesia in fundo Fornicata 180

Benedicta

filia

lohannis

Benedicta

flia

Leonis

181

II

II

Benedicti

11.

405.

II

123

201", 21325, 33616.

7,

26,

161

Galliano

in

ecclesia

(S.)

27.

mon.

Benedicti (S.) ecclesia in monasteri

Benedicti de Bucco casalis in Scan-

de Lumento II 177 ^3.

Benedicti (S.) ecclesia in Ortelle24430;
II 71 2130, 9722^ 10435, 28013.

Benedicta

soror

Liutuli

servi

Farf. in Pretorio 26921

drilia

274

24,

Benedicti Madonis casalis in Criptul?

Il4:

28

228

Benedicti (S.) v.

Campus.

II

137

18.

Benedicti (S.) cella vel curtis in territorio

Benedicti

2903, 325 14,

1151, 19429.
Benedicti

282

(S.)

46^,

curtis

414,
3445; II 1121, 113

8,

curtis

in

Asisio

5723.

Benedicti
18

21,

58

(S.)
12,

88

II

Benedicti

(S.)

19,

21.

Asta-

(S.)

96

ecclesia

Sabinensi 34)
13834, 152 12, 173
Benedicti

19 22^

99

17622, 282

II

Rom?

ecclesia

9; II

Benedicti (S.) curtis in fundo

tiano 229

II

Scorticlariis II

24.

II

5920.
Benedicti (S.) ecclesia in fundo Quarta

Benedicti (S.) ecclesia in Ripa

Furconino 31825.
(S.)

8 16.

Benedicti (S.) ecclesia in Puliano

Benedicti (S.) cella in comitatu Asisino

Benedicti (S.) ecclesia in Petroniano

3i,

in

37

II
5.

20.

5,

in

8.

territorio

981, 137 S

24.

ecclesia

in

Satriano

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

123

22,

142

12,

rium)

II

142

12,

II

Benedictus pater Dominici pr?sbyteri

Sumati

Benedictus pater Franconis et Martini

pr?sbyterorum 28S 6.

II

Benedicti (S.) ecclesia in

200

(monaste-

22,

174

II

25.

Benedicti (S.)
II

ecclesia

Taizano

in

'9.

(S.)

Tiburtino

II

ecclesia

149

comitatu

in

16,

Benedicti (S.) ecclesia ad Trcs Casas

123

14728.

Benedictus

IO.

uxor eius II 99 24.

Benedictus Ingerad?
Benedictus

Benedicti (S.) monasterium in comi-

Benedictus

tatu Asisinato II

40

153 m.

Benedicti (S.) monasterium in comi-

Firmano II 98 27.
Benedicti (S.) monasterium de Ripa
tatu

1404, 175 9, 28433.

Benedicti (S.) monasterium in Taizano
II

Angeli

164

II

18.

Baiano

II

45

summi

23

pontifcis 343

II

201

22.

27.

^.

35,

39

filius

Leonis

subdiaconi

2f.

Benedictus

filius Luponis 362 36.

Benedictus pater Luponis qui voca-

tur Berto

II

^8.

57

301

II

4.

Benedictus pronomine Nicto Sproccus

34

IO.

Benedictus

Ros?

filius

Retri diaconi, coniux

2139.

II

Benedictus pater Piconis

^o.

benedictio simplex ac sobria

II

1541.

7,

II

Benedicti (S.) oratorium 47 3.

Benedicti (S.) oratorium sub Colle

165

II

lohannis

pater

Benedictus
II

29831.

II

lohannis

filius

Benedictus de Nevulo

(S.).

Benedicti (S.) monasterium ad Tres

Casas

filli

eius 364
Benedictus nepos Hildeprandi 34032.
Benedictus filius Hubaldi II 99 21 23.

v. Rufi.

Benedicti et Rufi (Ss.) ecclesia

V.

Gaiponis 36422.

filius
22 24_

57
Benedicti

355

545.

II

Benedictus vocatus Piro

II

Benedictus de Piscatrice

II

569.

257

28.

3139, 34917, 3S5 ", 35918; 1149^9.

Benedictus quidam vir 208^0, 21025.

Benedictus de Pizo 247 12.

Benedictus filius Prod? II 149 ^7.
Benedictus pater Siginolfi II 1594.

Benedictus

Benedictus

Benedictus

206

247

^7 18^

290

habitator

26^

291 ^

Flaviani

vici

Benedictus

Aimonis 29030.

filius

Benedictus pater Aionis

Benedictus

filius

Benedictus

filius

Amp?

II

58^3.

44 21.
Andre? 288 6.

Benedictus pater

II

Attonis,

Piconis, Rainonis 283

Benedictus

II

Benedictus

filius

Benedictus

filius

II

212

Beraldi II 15030.

II

184

II

184

^7.

h?-

^7.

Boni II 204 31.

Boni pater Beraldi

9.

Benedictus

filius

Dono-

Ubaldi, pater

155

15,

145^7,
162626^ 17622, 1784, 188 21,

II

34240, 351 12, 352 M

1388, 19932,28636,29528,29622.
(s.)

festivitas

279

II

320^3.

Boni coniux Clariz?

15225.

Benedictus Campaninus
Benedictus de Colle 291

II
2.

1347.

ijo

3,

J\ anche Regula.

Benedictus abbas Farfensis 212, 98

Benedictus de Bonetta
redes eius

et

Benedicti

9.

18

filius

dei

2066, 21835,

lohannis,

Benedictus nepos Benedicti pr^sbyteri

2044, 216

filius

Grimaldi 246 3.
Benedictus de Ursa II 26 ^
Benedictus (s.) 192, 508100^

is.

4 20 32 35,

171

1749132230^ 176

II

8 17,

19,

173

^^,

15 20^

1782933.

Benedictus de lahulo angarals mon.

Farf. II 3001620,

Benedictus archipr^sbyter
Benedictus

comes 8926,

24 II 20.
Benedictus

comes,

pap?,

nepos

II

125

^7.

349^;

II

lohannis

coniux Theoderand?,

Crescentii et lohannis 6222, 64

pater
io 31,

INDICE.

35^

67 ^
83

IO 31,

73^74^75'; 117921,81

13,

14.

91

Benedictus diaconus

Benedictus [V]

v.

Benedictus diaconus 347

3487.
Benedictus episcopus 244
3.

filli

eius

bibliothecarius S. R. E.

Benedictus

3,

Simproniensis

Suesanus

248 17.
Benedictus

episcopus

episcopus

II

famulus Benedicti

Pecculi,

pater

pap?

[VIII]

II

966.

Benedictus frater Farfensis

II

122

Benedictus frater pr^sbyter Farfensis

122.

chus Farfensis

II

121

Benedictus

et

mona-

"

^^ 30

regionarius

notarius

et

papa 96 22,
Benedictus III papa II 243 ^7.
Benedictus [IV] papa 97 2.
Benedictus [V] diaconus, papa 97

37

549.

Benedictus

216

pr^sbyter

38

19 24 25,

40

93

18,

Benedictus pr^sbyter de Crescio Sichardi II 301 ^5.

Benedictus pr^sbyter
II

164

167

19,

militis,

filius

lohannis

filius

lohannis

IO.

coniux

Ann?

pr^sbyter

II

28,

43

Nectonis

filius

consortes eius

1484, 1632.

240

25,

^7,

II
14,

1394.
V. an-

1633.
filius

prfsbyter

Petrill 573,

filius

Sabini

II

filius

Teuz?

II

et

monachus

289
Benedictus pr?sbyter, monachus Farf.
II 943, 217 3839.
Benedictus servus mon. Farf. 275
uxor 275 ^7.
filii eius 275 17.

Anseldis,

Benedictus

Theofilactus,

papali 114, 2442427, 2452.

Benedictus [X], Belliternensis episcopus, papa II 245 5.
Benedictus patricius 284

filius

Fratelli servus

21.

mon.

Narnate 274 23.

Benedictus coniux Gaiteperg?, pater
Formos?, Mari?, Petri, servus mon.
Farf. in

Farf. in Pretorio 2709.

coniux

mon. Farf
eius 263

in

Ildiperg?

Forcone 263

9.

servus
filius

IO.

Benedictus coniux Urs?, pater Gaipuli

et

9.

^^.

coniux Ansiperg?, pater

Auniperg?, Gerimundi,

Benedictus

Benedictus

breve.
dictus

II

17.

V. anche placitum, privilegium.

II

3,

17.

servus mon.Farf.in Bucizano 271

Benedictus VIII papa

Benedictus IX,

Bene-

patruus

Hildeprandi etMagnonis 204

Benedictus

12.

95i",96 3,98i3, 13210,1375,

che,

Arnulfi

filius

16422.

20.

Benedictus [Vili] papa 671, 765;

16^

mo-

7.

5617.

Benedictus VI papa II 244 8.

Benedictus [VII] papa 97 23,
Benedictus VII, Sutrinus episcopus,

244

Adam

Albini,

210

pr^sbyter

Benedictus pr?sbyter

[III]

3341820^ 335 '

Benedictus [VI] papa 97

Benedictus

Benedictus pr?sbyter

[I]

21740.

II

13.

filius
II

Benedictus pr?sbyter

papa 9413; II 3199.

Benedictus [II] papa 95 ^5.
Benedictu II papa II 23631.
Benedictus

14,

eius 288

filii

Benedictus pr^sbyter

II

scriniarius S. R, E. II 9434.

13.

Benedictus

Benedictus monachus 298

II

288

Benedictus pr^sbyter

Benedictus frater pr^sbyter

34031;

471, 12425, 25924.

dicti,

Saxonis,

211",

Benedictus pr^sbyter qui vocatur

II

Benedictus

Benedictus

II

4.

pr^sbyter

nachus Farfensis

9436.

II

24822.

papa

279

29,

Benedictus pr^sbyter Farf.

27.

347
consortes eius 347 28.
filius 2443.
Benedictus episcopus Silv Candid?,

II

278

Benedictus

papa.

II

Benedictus pr^positus, prior S. Martini

super Vallem Transaquanam II

Rimeperg?, servus mon. Farf. in

Pretorio 269

34.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Benefacta matcr lohannis pr^sbyteri
5231.

II

Benefacta uxor Stephani

Benefactus

Berizonis

filius

Benefactus pater Ccncii

48

II

127

II

181

II

Benefactus pater Senebaldi

beneficium 24826^ 255

II 263 -.
Benepassia v. Ursus.

3.

^^.

263

II

14

21^

tanus

mon.

servi

archiepiscopus

^5 29^

142

7,

Beneventuium
II

in

1406, 175

BenevenOdelricus.

v.

302

24,

comitatu Asculano

12,

II 109 M, 28435.
Beniardus 291 4.
coniux eius 291 4.
Beno filius Guidonis II 53 ^5.

Beptianus fundus in territorio SabiII

283

Bera aqua 361

Beraldi

filius

filius

29.

15030.

II

Bono

Benedicti de

II

2128,

Beraldus pater Berardi

II 196 ^4.
Beraldus filius Crescenti!, coniux Dom 18.

Beraldus pater Dunonis 253 ^5.

Beraldus pater Girardi II 12.S 24, 183 27.
Beraldus de luvenale pater Dodonis

naldi,

267 3.
vocatus Maco, filius

coniux Guilif

167

141

II

Beraldus pater Raberti

Beraldus

11,

Mu-

165 m.

267 ^7.
pater Teudini, Todini

II

1927, 193 3.
Beraldus abbas Farfensis 248 3.
Beraldus,
Berardus III, pr?positus

Beraldus pr^positus mon. Farf.

Beraldus coniux

Teuderand?,

218

2.

^3,

IsonisII 16414.

pater

21742,

Berardi Martelli

Berardus 284

287

filli

25.

27.

filius

filius

257 30.
Berardus

filius

Attonis, pater Raineri!

22.
49
5 5
Berardus pater Azonis II 161 15.
Berardus pater Baroncelli II 267
Berardus filius Beraldi II 196 14.

^4 29,

Berardus cognatus Beraldi

Farfensis II

227

Berardus

1668.

burg?

filius

II

129

13.

Berardus coniux
sarici II 263

Berardus

filius

II

Farolfi II 141

frater Giseperti 289 2.

Berardus pater Guinezonis II 15028.

268

2 23j

24 31,

27 1

12 23 32^

27337, 27430, 2751014182127^ 2786

29,

Berardus

Berardus de L?to

5,

pater Tran-

3,

19,

267

317^.

Clar?,

262

I,

coniux Gi-

Bruzonis,

Guinisii

266

abbatis

Berardus de Bonifatio, coniux Bene-

Leonis

19 28,

III

25.

1.

filius

270 19

301

Teup?, Victorini, servus mon.

Farf. in Colomente 266 5.
Beraldus subdiaconus Farfensis II

filius

20^

mon.

rici,

Berardus

269

II

filius

Berardus

265

II

Beraldus pr^sbyter

Ophid?, abbas Farfensis 99 ^9, 109 5

II 2268 182533^ 227621^ 229102234^
232 27, 258 725, 259 21, 260 1621^ 261 19,
25,

Farf.

16.

Berardus Capestrelli

II

13,

264

3175.

II

monachus

et

Beraldus pr?sbyter Farfensis

dict? II

clerici et luvenalis II

Beraldus,

15,

313

K. anche professio,

Rolandi comitalus Nar-

filius

Farf. II 265

II

nic? II 270

12 13 31,

Ad? II 16930.
Aderami 282 " II 1 5 7 7.
Berardus de Archidiacono Ortano II

Beraldus pater Benedicti

Beraldus

Beraldus

Berardus

9.

47

1921.

IO

21723,

Berardus

38.

II

16^ 3

Albunis, Firaldi, Sinderadi, Teude-

28.

Beneventulum castrum

nensi

307 13,3081

10 13 18 26 31^ :^qS7,

305

niensis, coniux Mari?, oblatus

7.

140

34038.

Beneventani 178

917,

II

^4.

204", 21624,

16 33,

19,

Beraldus diaconus

Beneventanusducatus 1423;
Beneventani fines 10^2^
2384.

241
II

3^

304

303

Beraldus Reatinus consul

'9.

Beneventa uxor Meraldi

Farf, in Sublongo 267
9

279 19, 2858, 287 13, 2915,

292172931^ 297^7, 30024, 302'!,

promissio, qucrimonium.

2,

Beneincasa

Beneventum

831,

3188, 320

4.

357

Berardus
302

21,

II

II

II

268

Oddonis pater

44
300

5.

1.

18.

Cencii

II

INDICE.

358

Berardus

Olclebaldi

filius

5130.

II

V. anche constitutio,
258 19, 303 18.
sacramentum.
Berardus III abbas Farfensis v. Be-

Berardus pater Petri 285 25; II 3184.

Berardus de Pincio II 50134, 30220.
Berardus

Pintons

filius

Berardus
26629.

1566.

II

Rainaldi

filius

raldus

160

II

uxor eius

II

160

^5.

Berardus de Rainerio

II

261

^5 19.

Berardus
II

261

301

II

coniux

267

^5.

Agn?

278

II

9 15

24.

filius

26,

125

II

270

II

Berardus pater Todini comitis

Berardus

II

^4.
12.

Teudoni comitis

filius

Berardus

abbas

284

24 25,

121

3,

286

13 16,

285

295

Farfensis

5 26;

19

"^s.

Teudini comitis

filius

comes, coniux

Teudini comitis

II

Berardus diaconus

et

II

II

pater

Zit,

1681.

raonachus Farf.

21728.

^^,

28,

II

".

Berardus gabiliarius

18.

99
1

529.

121
II

II

Berardus frater subdiaconus Farf,

26.

154
Berardus abbas Farfensis

10,

II

125 ".

303

II

12.

Berardus

uxor eius

Rainaldi

3564.

^^.

Berardus pater Teodini

co-

Berardus comes pater Teduini 348

Berardus

II

Oderisii

14.

149

Berardus comes

Tedimarii

160

filius

eius II 278
Berardus Stephani pater Petri II 17928,
Berardus filius Tebaldi II 131 M.
25.

filius

Mainerii 31957,

filius

comes pater

Berardus comes pater Sigenolfi

Rustici de Crescentio,

filius

262 m,

4,

Berardi comitis

14818.

mitis II 154
Berardus comes

3.

II

36

14817.

Berardus

frater Oderisii

Berardus pater Rodulfi

Berardus

filius

Berardus comes

3.

Berardus de Rainuccio
II

II

Berardus comes

Berardus comes pater Berardi comitis

Rainerii, pater Rainerii

filius

Berardus comes
II

Rainerii 2842428.

filius

Berardus

^4,

Berardus Aderami
285 25.
Berardus iudex

II

42

homo

7.

Cerreti Mali

122

12626,

2,

123

149

153 ^%

9,

Berardus pr^sbyter

II

1467, 147

II,

Berardus pr?sbyter

et

20^

159830,160131628^16216,
IO 13,

16418,

165

1682

1695

19,

141823,

1426,

17215,

1522,

158 19,
1632129^

166

17 30,

170

5 1433,

1736,

17^9^

167

14,
II

171

181

161920, 18328^ 18423, 18518,

198

21 25,

203

33,

19238^
20013, 20211825,

19926,

20420,

205

209 2,22924,303

12,

206

10,

207

8,

V. anche consti-

13.

tutio, epistola, interdictio, scriptum.

Berardus (I? II?) abbas Farfensis

192

21,

19425^

204 27.
Berardus

II

II

1931720,

199

15 20,

152126,

1^54^

abbas
194

1^82,

Farfensis
12,

Dodati

filius

16,

156

5 9 ^7,

21 29^

129

15121528^

15 27,

155

125

8 1226,

12781928^ 128

136930, 142 1022^ 145

14824,

1 13,

124

31,

195

15,

II

20212,

99

17

19624,

209112, 210 102125, 211 6

212 2 14 19 22 31, 213 14 1725,

2148, 21629, 21714, 21817,

2233,

47

II

9.

19923.

monachus

Farf.

II 217 17333537, 301

Berardus pr^sbyter filius Faidonis
2.

164

II

10.

Berardus puer Farf.

Berardus

21811.

II

Ponzonis servus mon.

filius

Farf. ad

Pacianum 261

Farf. II

218

8^ 277 4,
Berardus subdiaconus Farf. II 218 23.
Berardus subdiaconus et monachus
7.

Berardus virgermanusSuavis

II 12431,

34.

197
Bereccle

II

157

12.

Berengarius pater Azonis

II

22,

51

Berengarius dux 89 4.
Berengarius [I] princeps Hitalicus,
imperex 2402028, 2418,122122.
rator 30215,
V. anche

Berengarius

31022,

31230,

pr^ceptum.
[II] rex

89

14.

33527,

NOMI PROPRJ

Berengerius iudex Furconinus 360

Berenni?

mons

Bereperga

filia

nate 274

Vituli scarionis in Nar-

'7.

Rom?

Berizo habitator

244

^.

Berizo pater Benefacti

II

127

^8,

Berizo Leonis Infantis

II

131

5.

Berizo

244

filius

Berizo iudex 355

II

^5.

Berlengarius de Castellione

302

II

21.

Bernardus 23329, 234/, 3139.

Bernardus filius Baronis II 267 ^^.
Bernardus filius Bezonis II 161 ^
Bernardus pater Bezonis II 15023.
Bernardus pater Gosberti

Bernardus

207

II

Heldebaldi

filius

II

Bernardus pater Neronis 257

Bernardus pater Petri II 160

V.

Berto

vir,

Benedicti.

pater

germanus

Perculfi,

168

1693.

'9,

Guimarii, coniux In-

filius

gerad? Ansefridi 243 ^9.

Bernardus pater Pomett? II 262 '5.
Beruardus filius Ractaldi saligus 360 .

322 18; II 281 12 17.

Berus et confratres 247

episcopus

^3.

^5.

Betiggo 260

^2.

Betizanum 265
Farf.

Hieronimus.

V.

homo

Beito

276

28j

^7.

^s.

liber 29828.

Betusianus fundus i8r34.

Bernardus

Agathensis

episcopus

II

Beventi in comitatu Firmano 255

248 15.
Bernardus

Asculanus

episcopus

II

Bezano (de) v. Taurum.

Bezano (de) rivus 353 35.

IO,

248

12.

Bernardus pr^sbyter

II

155

24,

Bezanum 150
25930.

Bernardus pr?sbyter Farf.

Bernardus pr^sbyter
II

121

et

218 M.

II

monachus

Farf.

Bezanum in

2591.
Bernengarius de Urbana
Bernerius 249

II

48

3.

confratres 249
filius

castaldatu

in

filli

eius

249

29.

Berneri

civis

Reati-

183

18434,

36,

Equano

II

162

Sabinensi

territorio

casalis

Sabinis

in

330

castellum 332

Bezenanum 232

3.

20^

8,

II

27.

331323336.

18026.

Bernerii res II

117

Bezanus
s.

128

17.

Bezanum
S. Xisto

24; II

22.

190^7, 1974, 2211214283032^22215,

25929, 285 34, 301 ".

163

Bernardus rex 88 33.

Bernardus servus mon. Farf. in

Bernerius

Betianus fundus 18036, 234^4.

^7.

21723.

147

Betectum 356 ^3.

Beterbium v. Viterbium.
Bethlehem 129 ^3.
Bethlehemitanus

12726.

Bernardus diaconuset monachus

II

Lupo

Berto

Berunianum 15430, 161 22.

Berunianum in territorio Reatino

^.

135

Berta uxor Leonis Bezonis II 353.

Berta mater Luponis 293 2.
Berteradus de Furcone, oblatus 22227.

Bertulfus

22.

Berizo pater Teuzonis

359

Liutprandi pr?sbyteri

Palumbi 243 22.

Teuzonis de Askerisio

filius

Berizo

".

354^^.

COSE NOTEVOLI.

^6^

i.

6.

Bezo filius Bernardi

Bezo pater Bernardi
Bezo pater Leonis 3 50

15023.

II

II
9 16

161
j

2.

n ^q

^7, 3 5 2.

nus 360.
Bernerus pater Bernerii 360,

Bezonis Vallis in territorio Sabinensi

Berno 2573.
Berno filius lohannis Baldonis servus

Bibarium in comitatu Firmano 255

celi?

de Solestano 35224, 3596.

289 K
Berolanensis episcopus
Bernonis

filius

v.

Placidus.

Hugonis Teuzonis II 41 20.

Berta
Berta iugalis lohannis Ebbonis II 1 5 1 5.
Berta de lohanne Luponis II 161 ^6.
filia

II

16828.

Bibarus

s.

13.

Bivarus.

Bibian? (S.) monasterium 19433, 1956.

Bibianus subdiaconus Farf. II 2184.

Bibianus fundus 234

che Bivianus.

Bibiaquam

v.

^9,

323

23.

V. an-

lohannes pr^sbyter.

bibliothecarius S. R. E. v. Benedictus

INDICE.

3^0

Boso episcopus, FredeLeo episcopus.

de Tancia II 170 21.

episcopus,
ricus,

Bibuli

Bibuli casa de colle Pertusso 295

30.

Bilianus II 18430.
Bilianus in pertinentia Catini II 5629,

Sabinensi

territorio

in

153

166

24,

II

147

27,

12.

Bilianus fundus in Sabinis 295

^7.

28.

Bled? episcopus

v.

Ingelbertus.

Blotenano (de) curtis 3253, 33927.

Blotenano (de) curtis in comitatu Fir-

mano
mano

II

1778.

II

19,

II 6030,

in territorio Fir-

283

9.

699.

Bubelanum.

v.

bisanti v. bizanti.

Bobilianis (de) casalis

Bisanum 2891/; II 114 12.

Bisanum in Flaiano II 282 5.
Bisenie ad S. Demetrium 264

Bobius fundus
20,

Biterbum v. Viterbium.
BitianuspropefluviumPharph? 130323.
Bitilianus casalis in Sabinis 323
Bituris

mons

100

II

122

is,

170

bizanti,

211
II

v.

castrum

bisanti II 203 25

29,

romanati

^.

I.

Blasii (S.) curtis in Flaiano II 282

282

Blasii (S.) curtis in Perosia II

in

comitatu Perosino

Blasii (S.) ecclesia in

Blasii (S.) ecclesia in

II

108

II

Atriano

6,

24.

^.
2.

C?sa Arnonis

Blasii (S.) ecclesia in territorio Col26.

Blasii (S.) ecclesia in castello

mare

II

109

de Col-

13,

104

27,

280

49

5,

II

198222730^ i^^

castrum de Flaiano

II

iuxta

5.

19826,

II

109

Ma-

Pero-

Blasii (S.) ecclesia

Bona uxor
in

^9.

Aliperti servi

Bucizano 272

Bona
Bona
Bona
Bona

Rom?

II

88

^9,

9622.

mon.

Farf.

29.

uxor Bruzonis

129

II

^4.

mater Crescentii 245 34.

mater Gaidonis II 375, 4524.
uxor Gregorii Ursi Bene Passia
95

25.

Bona uxor Hugonis II 128 ^9.

Bona filia Rainerii 282 24.
Bona ancilla Dei 150^021^
Bona mancipia mon. Farf. 2673336.
Bona ValUs 3 17 ^6.
bona mortuorum v. oblationes.
293

in casale

Pacciano

20.

Bonefatius

22.

Bonifatius.

v.

Bonella uxor Acerisis servi mon. Farf.

Bonella

filia

270

35.

Retri servi

Bonelli Collis

Firmano

13.

Farf.

Salezano 270 24.

Bona uxor Albini servi mon. Farf. in

Narnate 275

29.

Blasii (S.) ecclesia in comitatu

sino II 137

23.

in

in Caballari

Blasii (S.) ecclesia super trivium

delandiscum

247

29.

Bonaldus pr?sbyter 293

14.

Blasii (S.) ecclesia intra castellum de

Flaiano

42

II

Bonaldus colonus

34,

Blasii (S.) ecclesia in Fistula II

96

casalis in Scandrilia

Boianum

II

72

II

1275.

linensi II 176

Buccinianus.

Bucizano 271

Bivarus.

12.

Bizo 209

v.

2592.

castellum,

aurei II 33

4.

211

Boccinianus

^7,

Bona II 202 6.
Bona infans filia Accian? 268 7,
Bona uxor Adeodati servi mon.

31,

bizantei,

276

28.

Bibianus.

Bivivarus

comitatu

in

II

33.

Bollo servus mon. Farf. in S. Xisto

1945, 203 33,204221.

Bivianus fundus 230^^4.
V. anche
II

587.

127

s.

27.

Bivarus, Bivivarus II 12327, 151

Bivarus, Bibarus

II

II

Narniensi

Boccuni

364";

territorio Sabinensi

Bobelanum

Leo.

V.

bensi 304

Bledanum 206

Bobaria in

^.

Bimbianus 30824.
Bioccus

Blatenanus fundus in territorio Bal-

II

mon.

Farf. in

3.

II

284

28.

13934, 175

Bonetta mater Benedicti

in comitatu
2.

II

184

^7.

NOMI
Bonhomo
Bonhomo

PROl'RJ E

Boninus

Hilperinus.

v.

257 K
Boni 247 i^.
Boni (S.) ecclesia 194^^.
Bonifa coniux Maur?, pater Aldeperg?,
Alderadi, Goderad?, Moderici pr?-

mon. Farf. ad S. Mennatem residens ad S. Mariani 266 ^^\

sbyteri, servus

Bonifatius pater Berardi

II

Bonefatius

II

filius

Rainerii

Bonifatius abbas Farfensis

166

543.

106

II

Teutonis

204

'7.

Bonioli casa in curte de Pontiano 295

22.

filius

Boninus de Tinto

II 125 2731.

Bonefntius dux pater Tebaldi 89 ^3.

Bonifatius Albanensis episcopus II

Bonefatius
Bonifatius

filia
Formosi
Sublongo 267
Boniperga mater Liutuli

Farf. in Pretorio

II

122.

[I]
I

mon.

filius

Bonipertus

homo mon.

cone 262

Bonipertus

filius

Farf.

de

20525, 23523.

II

Bonefatius [V] papa 94

Bonifatius

papa

i,

IO

II 3 9 14,

167

22;

219

26

IO,

3,

227

II

27
3,

3,

120

273

3,

II 13.

6.

Bonihominis heredes II 1294.

Bonina uxor Bonosi scarionis in Pretorio 268

Bonina

filia

nate 274

Bonini

filii

Vituli

scarionis in Nar-

i7.

141

II 45 30.

Boninus pater Rodulfi

filius

mon.

2p.

Campo

S.

Be-

io.

Boniza uxor Petri

II

clerici

II

II

14730,

36

6.

54

lo;

5.

Boniza mulier Tebaldi II 489.

Bonizo pater Arnolfi II 317 25,
Bonizo pater Crescentii II 91 9.
Bonizo filius Landonis, coniux loc?
284 3 13.
Bonizo pater Massari, Petri et Rai-

II

267

Senioricti II

Cbrou. Farf.

II.

Bonizo pr?sbyter II 47 i.
Bono de Rozolino II 19733.

Bonohomo

23.

Boninus pater Carbonis 285 3,

Boninus filius Conons II 153^Boninus filius Leouis frater Tintonis

Boninus

Narnate

nerii 25632.

31.

II

Narnate 274

Boniza vocata Maximila

2537.
Bonifacius subdiaconus Farf. II 218 2.

12,

Farf. in

Boniza uxor Piconis Benedicti 283

Bonifatius primus defensor

212

Ma-

Bonius pater Petri 25722, 25815.

Boniza 290 i^.

2427.

17.

boni homines

2662^.

Adeo-

pater

lohannis, Lup?,

mon.

nedicti II 297

Bonefatius [VI] papa 96 3i.

Bonifatius (VII) diaconus, papa 97

servus

Mennatem

Bonitto (de) casalis in

27,

236

II

i5.

uxor eius 275 i.

275 I.
Bonipertus filius lohannis servus
Farf. in

Bonefatius [IVJ papa 94 23.

Bonifatius IV papa II 23526.

viri II

Farf. in For-

Fiscilli,

nuli, servus

V. anche constitutum.

16.

Ermerfridi

ad S.

II

15,

Bonuli 195

3^.

36,

Bonipertus libertus 21023.

Bonefatius

Bonefatius [III] papa 9421.

269

II.

dati, Arnaldi,

papa 94 i.
papa 1315.

Bonifatius III papa

mon,

servi

20,

Farf. in Pretorio

Bonipertus

Bonipertus

2341".

II

mon.

'3.

Boniperti casa de Ceseriano 295

[II]

124

269

22.

servi

Farf. in

mon.

papa 93 ^^^
papa 13029;

'7.

Boniperga

Bonefatius

244

300

II

25,

1 5 1

Bonipertus pr?sbyter 208

28.

Bonifatius fraterpr?sbyter Farf.

II

II

Boniperga uxor Fiori 262

servi

5.

papa.

Bonefatius dux et marchio

361

Boniperga mater Lupuliinfantis 26728.

Boniperga uxor Petri filii Urserami

9.

Bonifatius diaconus v. Bonifatius (VII)

247

COSE NOTEVOLI.

4.

15015.

v.

Bonushomo.

Bonosa uxor Alonis servi mon. Farf.

in Colomente 265 ^.
Bonosa serva mon. Farf. in Bucizano
272 4.
Bcnosul? casa de Ceseriano 295 36.
Bonosus scario in Pretorio, coniux
23*

INDICE.

3^2

Bonin?, pater Benedict?, Cuniperti,

Gu-

Desiderii, Formos?, Gariperg?,

Maionis 268

diperti,

Bonousuli casa
sugiano 207

Mas-

et in

Bonuli casa de Ceseriano 295

Bonuli casa de Paciano 295 32.

36.

Bonuli casa de colle Pertusso 295

Bonulus pater Boniperti 195 ^^.

Bonulus servus mon.

Farf. in

3.

niano 321

263

Forcone

3.

^3.

Bonulus servus mon.

de Pre-

Farf.

mon.

servus

Fratelli

filius

Farf. ad S.

Demetriura 264

II

eius

Boni servus mon.

Farf.

homo quidam mon,

Farf. II

273 ".

Bonushomo filius Arimanni,

manni,

Bonihominis,

lohannis

II

Bonushomo
manni

156

II

pater Ari-

Dodonis

et

1569,

filius

Bonushomo
195

BOSO 251 33,

Boso pater Girardi II 3 17 21.
Boso filius Sabini II 103 25.
Boso filius Sabini, coniux Todor?
II

404.
et bibliothecarius

stolica Sedis II
in

Botinum

II

16,

Bonushomo

Sabinensi

territorio

269

II

II

312^5.

II

188

bovis

pretium

2218.

209 2^ 224
297
pretium II 191 4.
Bovis V. lohannes.

19.

boum paria II
boum paris

Bonohomo
Bonushomo

filius

filius

(Li) servi

mon. Farf. in Ortucle 260

brachium 325 26,
Brecl?

II

271

22;

2247;

33,

276

22.

3.

Brelianum II 180 21.

Brelianum in territorio Asculano 31921.
Bremensis archi^piscopus II 1674.
Bresano (de) curtis in Segiano II 7 ^6.

Dodonis

Bretto pater lohannis

157^".

II

Erimagni

II

163

6.

Gervini

5.

II

283

Brezano (de)

31.

Brezaiio (de)

II

262 K

23,

6926;

II

pap?

150 3.
Brexiano (de) curtis 339^.

Ilperini II 180

pr?sbyter

334.

II

26.

pater Nerini II 16027.

II

Ny colai

8123, 8530.

165

II

6.

breve Benedicti Vili pap? 64

II

consortes eius II 163

Bonushomo
Bonushomo

4,

16.

165

13 31,

II

Bressiano (de) curtis in territorio Fir-

19626.
filius

apo-

38^8^ 39 5^

280 13.
Botino (de) fossatus

mano

pater

^^

Bonihominis Ari-

9.

Bonushomo, Bonhomo pater Donadei

II

Borrianum II 180 ^s,

Bos V. lohannes.
Bosianum in comitatu Sabinensi 243

Braca Putida, Brak? Putid?

filius

35224, 3596.

bonus

35430.

Borianus Ferentelli abbas II 317^9.

Bornia (de) v. Rip? castrum.

I,

5817.

Bonus

Borgianum

Botrus in massa Capitanea 231 6.

boves 262-2'j 4 passim, 2(^4 passim, 304

9.

Bonus pater Boni 352 24.

Bonus filius Franconis II 1666.
Bonus filius Hilperini 255 2S,
Bonus pater lohannis II 211 5.
Bonus filius Is^ II 130^3.
Bonus filius Sax? II ^8 ^6.
uxor

4.

Burburi.

v.

Botianum

^5.

Bonus v. lohannes, Petrus.

Bonus pater Baronis ferrarii II 1677.
Bonus pater Benedicti II i $2 25, 204 31,
212

comitatu Reatino 249

in

Boso episcopus

torio 25923.

Bonulus

Borbo

26.

2931.

uxor 263 3.
Bonulus servus mon. Farf. in Masifilius eius

de Perniano

in curte

25.

Borbori

3.

Bonucius filius lohannis II 161 ^5.

Bonula mater Autul? infantis 268 ^.
Bonula mater Avioli infantis 267 29.

2633.

295

Bonualdus 365

31.

Corneto

in

Bonualdi casa

curtis II
curtis in

no 33.
Seraniano

1775.

Brezanus 355 ";

II

261

^s 26,

II

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Brezanus casalis

Brezenanus 185

in Sabinls

246

27.

fundo Occiani

Bricii (S.) ecclesia in

296

Buccalupo

'7.

295

122

Anastasii et frater Euticii

filius

castrum

II

278

Brictonorum Campus

1'.

Brittonorum.

Brictulus pater Mainardi II 271 ^K

Bricum (ad)

Nar-

^o.

Britta via II 19428.

Bucciniani rivus

tino II 65

Rea-

2r.

169

24,

Campus

Brittonorum, Brictonorum
curte

S.

17.

Brixia 169

Benedicti

II

castellum

II

18628.

^3,

68

in
i,

115

3<5,

homines

Brixi?

Torana 208

massa

in

Brixianus

campus

II

152

43

5,

'8^

183

219

21.

186

'7 >8,

29.

Bruneto (de) pons iuxta Etam 25430.

Sabini

filius

II

31

ferrarius II

1282,

Bruscitus in territorio Sabinensi

Brusclitus in Sabinis 292

II

28

^7.

29.

Brustulata casalis in Piai? 15422.

Bruzo coniux Bon?, pater Berardi

129

13 14.

Bruzo

(de)

bubali

II

248

filli

312

il;

352
6S 13

6012, 6420, 65

II

25 28^

Sabinensi 2841820^

4 32,

82202432^ 83

15,

86

19,

64

^3 29,

castellum

II

II

122

7,

141

15833.

14,

in territorio Sabinensi

129

II

175 3,28429.

in territorio

5310^

Namatino

in territorio

Sabinensi

24.

Bucca Gelata iuxta Q.uinzam II 343.

Bucca Gelata in territorio Sabinensi
II

63

14 19,

25.

66^

74 6 9
y
11726^ 135 13, 1624
1 88 13 19 23 33, 1 88 33,
72

8^

3 22 29^

7723, 30721, 313

I,

75 1232

2^

323

13 19

3725,43514442,7133,9812

115 1827, J2825, 1374, 1393, 1625

17328. 2192, 27821,

28414, 30631

II 95491320
Bucclanum II 270 27.
Bucco II 97 17,
Bucco, Buco filius Adami Azonis 292 21

27

filius

Gunzonis

12 20,

Bucco pater Benedicti 247 24.

Bucco pater Gislerii et Tebaldi

Bucco germanus Gualafoss? 293

II 35".
Bucco filius Is? 366 18.
Bucco (de) casalis in Scandrilia

II

II

22.

Bucconis filli II 115 17, 12729.

Buccuniani fundus in Sabinis 3005.
Bucellinus 123

^.

Buciolus

Taxoli habitator Pin-

filius

guis 195

13 28.

Bucca Cmpan?
363

II

2.

Bubitam (ad)
50

769

191

Bubeta, Bubita rivus 32229;

II

3223;

28020.

Bubeta (de) castellum

32

1291112.

14.

14.

II

pj

II 16^

Buccinianenses ho
299 I, 303 36,
mines 66 8; n 85 2^ 219 2.
Buccinianum castellum, castrum 39^8

II

Bubelanum, Bobelanum, Bubelano (de)

Bubeta

3731,

18^

38 S 4230.
Buccinianus, Bucinianus, Boccinianus

Buccio

15026.

II

18919,

Bucciniano (de) casalis in territorio

II 31 14,

Broilus in comitatu Reatino 249

Bruno
Bruno

1862^

20^

6.

63 2024^6624^6^4^5827,73

Turana

Valle

in

14229.

II

1899131822^ 1902628^ 1^18^ 27623

^8.

117

13.

Brixianus

II

villa II

in territorio

Brittesca, Brittisca in territorio

169

in Arci

Sabinensi 3132.
Bucciniano (de) massa

^9.

curtis in territorio

natino 359

Sabinis

in

22025.

12.

Brictus pater Grimaldi 246

117

Bucc Lupi casales

Bucciniani

".

Bricti

casalis

22.

Bucciniani pertinentia

5.

Bricius

(de)

363

14.

Bucizanum 271 8.
Buco V. Bucco.

Bufanum
Bufanum

II

in

161

3.

comitatu Balbensi

II

in territorio Balbensi 35622,

166

3.

35723,

INDICE.

3^4

Bufanus campus
250

in comitatu Balbensi

Balvensis 217

in finibus

^.

Bussuli, Buxuli fundus 18020, 20125,

213

21.

Bufo

V.

Nonvolio.

Bulcianas in territorio Sabinensi

II

96 ".

Oducii

comes Tudertinus,
265

II

Bulimarzi

vel

61

Heinrici

^7,

65

formata

imperatoris

Buttaci 291

II

Butus

privilegiorum

54

II

Butus

3.

187

mol?

sediura

32,

II

67

II

67

II

aquimo-

9.

9.

74 i5.
Butu Ursuli in territorio Reatino 3184.
in territorio Sabinensi II

Bux 1945.

mons 319
179

Amiternino

32.

lum

8.

Buxuli fundus

32035.

^4,

Buxus

Burchardus cancellarius Heinrici IV

imperatoris

II

87
Butus in Capriolo

II

Bulzena loca 122 '^.

Bulzo V. Franco (de).
Bunianus 185 27.
Burburi, Borbori

8.

territorio

in

Sa-

in territorio

12S

24,

podium

5096.

^7.

24829.
Bulsianus in Pila

126

II

Butizanus

y, anche sigilla,

26.

bulla

binensi

filius

33.

vallis II

aurea

292

mons

Butius, Buzius

Bulgarellus,

bulla

33630.

39,

Bustone castrum II 266 30.

II 266 30.
Butianus in Furcone 220 29.

Bufetta V. Johannes.

Buzius

i.

Bussuli.

v.

comitatu Reatino

in

II

179

is.

V. Butius.

Burchardus dux 2412428^ 2421.

Burdella

podium

1483, 18534.

II

Cabalcamale

Burdonaria filum salinoli 377.

Burello (de) v. lohannes,

Caballara

Burguli
II

mons

terno 354

16720.

Burgundia 335.
diones 123

",

Cavallari

7 21.

Burgundio v. Nicolaus [II] papa.

Burgus 33838.
Burgus civitatis Firman? 252 3, 256
ecclesia duo 252 3.
Burnengo filius Lectonis 25825.

^7.

Burreili

33.

casalis

ecclesia 247

in

Scandrilia

molinum

54.

1802.

75

5,

219

186

103

17 19,

222

in

II

4 8^

188

2192.

Asculano

territorio

25,

i8 22 25.

II

18.

2S

31.

Cavallari?

187

pertinentia

Campus

305

36.

186

II

21^

II

67

22.

caballi v. equi.

Cavalli rigus

II

Foro Novo 154^7.

II

30.

Cavallarus

12.

in

3 ir,

Cavallari? castrum

2.

in Sabinis 300 ^^.

Busianus 150 ^4.
Busianus in massa Nautona 229 ^5.
Busianus in territorio Sabinensi II

Busianus casalis

187

29,

221

2,

184

II

Cavallaria in territorio Sabinensi 364 3 ;

II 65 M, 6621, 68 34, 74 29, 102 17 21,

Busciani fundus

280

189

III

Herizonis 244 16.

Burro (de) casalis in Sabinis 2474.
II

185

vocabulum

aplictus,

Caballaria (de) homines

247

Amiter-

34.

Cavallaria

2 12 14,

Cavallaria

Ami-

in

35.

5.

(de)

Caballaria,

filius

Burronis casalis in Serrano

castaldatu

in

22.

in territorio

2.

Torrit? 277

24.7 34.

Burrellus pater Guinizonis II

Burrellus

nino 316

Burgundii, Burgun241

154

II

Caballari, Cavallari 270

comitatu Reatino

in

mons

(de)

Fontano

Burga coniux Albertini comitis II 268 ^3.

36.

191

II

Cavallus

casalis

61

S 126
in

2,

180

Scandrilia

30.

II

Bussianus fundus qui

Bussule in Sabinis
Bussul? fundus 213

et

Paternus 3296.

295^,29.
38.

262

17.

Cavallo Albo (de) curtis in comitatu

Resino 253

^7.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Caballus, Cavallus Albus

Caballus Albus
II

284

II

in territorio

Caldan?

21.

Nocerino

52 \

castellum in comi-

Albus

Caballus

Camerino

tat

II

9825, 15923, 17428,

Caballus Marmoreus 63 24; II 79 23.

Cabianus in territorio Sabinensi 3^3 ^2.
Cabillonensis comitatus 206
Caccabelli

309 16, 51^ 31.

Cacali rigus II 48

^^.

Sabinensi

territorio

in

i^

campo Ofiniani 317 6.

Caphaium castellum

Pinne

II

12222.

nensi

II

170

jn

mano

285

6,

in

217

(de) casalis

^^.

304
ad Currisium

II

26 28^

229

8,

190

II

molendina

Aqua

27.

II

29

^9,

Sabinensi

in territorio

6030, 61

28,

69

Calidus flumen 357

II
272 15.

s.

2;

calig?

161

30,

abbatis

i663.

Farf. II

18.

in

Amiternino

territorio

3588. ,
casa in curte

II

186

de Pontiano

280

30,

28.

(S.) ecclesia in Cipriano II

Calistrati

in fundo

17.

34,

201

Cipiriano, Ci-

214

296

12,

200

35,

Farf. II 309

20.

40,

14,

537

in

castaldatu

in

territorio

^7,

213
calix

6,
.1.

335

fundus
34; II

argenti

179^^,

283

mon.

38.

maior de argento 325

tus tenens sextarium

22.

18632.

calices

162

9.

Pontano

II

292 5.
Callxti (s.) pap?

Sabinensi

II

Callxtus

VII. II

[I]

deaura-

22.

unum

.III.

minores

II
.xii.

festivitas II

papa 91

31,

133

32$

23.

310

21.

325

120

mon.

Farf.

218

II

39

4^

1-4.

Calcarola

in

territorio

Reatino

12.

calciamenta abbatis

Fari". II

Calcidonensis synodus
II

113

II

298

252

21.

Calcinanus in Sabinis 297

36.

29.

^s.

II

3092, 31030, 312 32,313

23.

19.

27.

Calixtus, Callixtus [II] papa II 307

'-

Calcina

51

Calistrianus

^^.

$3

24.

calcari?

52

198

27.

f-

II

Calcarla, Calcara II 183

Calcarla

190

aquimolum

priano 180

9.

9,

molendinum

Calcarla

15 19 22^

'^^

280

Calberisius conductor 299

219

^ 9.

295
Calistlanum

Calabrecto (de) lacus 317 ^6.

Calabria 241 i3.
Calabri? dux v. Argiros.
Calabria (de) v. lohannes.

75

184
261

21.

26.

Calcia V. Calicla.

i^.

12932,131111215,1482830^
4 8
1622 6^ 183 7,
17^

152

1493,

Calispuli

II

festivitas II

Calendinulus colonus 184 '5.

Calendinus casalis in Sabinis 331 25.
Calentinus
rivus
282 7 13, 28$ ^9,
328 15 19, 331 27; II 48 15, 125 3,

Calinianus
Fir-

Cagio Agonis 206 29.

Caianus in comitatu Sabinensi 243
Caipha, Caifa

s.

27.

298

3.

IO.

255

Cafazani casalis 206

130

120

II

comitatu Pin-

Caphana in Sumati II 36 ^4.

Cafanianum castrum in comitatu

53

kalendarum novembrium

Calida

Cafaio (de),

Calmo

Caldari? 194 7.
Calectianus casalis in Sabinis 294

Calicla, Calcia (de)

Amiternino

358^.
in

II

calices V. calix.

Cadulus Comes II 16 ^
Cafagium in territorio

Cafagium

Tyburtino

territorio

in

'6.

12720^

29.

Cacunus mons 209 ^ 14.

Cacunus rivus 220 i.
Cadiniacum villa in comitatu Cabillonensi 206

26

365

i,

I.

Callatorum Caput II 90 6,
Callianum castellum, castrum in comitatu Asculano II 175 11, 28434.
Callicula Gaius imperator 81 ^^ 22
Calliopam v. Theodorus exarchus.
Calvaia fundus in comitatu Narniensi
II 180 K

INDICE.

366

Calventio vir i6o

Calvianus campus
Calvinianus

Caminata castrum

^^.

256.

II

50 8; II

turris

18935,

28^

53

^i,

165

II

2.

Calvinianus

284

Sabinensi

territorio

in
23:

22,

II

355
Calvis (de) casalis

15.

59

189

II

Calvisia de Maialine, Maialini 355 36;

II 64 27, 103 18.
Calvisi? serra 158

Calvus

Calvus colonus mon. Farf.

riolo

297
Calvus mons

in Pr^to-

Camarata de Corgnito 258

Camarda II 281 3i.
comitatu

in

2920^ 51

II

2920.

II

Guarnerii ducis

14 15.

chionis

Farf.

27423.

II

Camerina

uxor

II,

153

15,

rinus comitatus

185

38,
21,

345 'M
iy4 26,

territorium 186
II

6,

282

7,

servi

281

252

52

22^

253

9823,

20.

mon.

Camertul?

18-

^9

23^

fines

3268, 330^, 3543;

v.

302

31.

Ugo.

Nocerino

Farf. II 298^4.

Caminata

3,

Caminata

II

25

53

s.

castellum in comitatu Sa-

binensi 246

2.

Campanarius pater

Campana

loliannis II 18324.

Bucca.

v.

Leucii 25424

ecclesi? S.

campana, campanula,

ninus

25^

aure?

squill?

II

38

fines II 31 23,

Campanus comes
Transmundus
Rufi et

v.

36,

99

7,

141

21,

140

21.

Campa-

24.

Campaninus,

Benedictus,

t'.

Rofredus,

v.

Benedicti (Ss.)

Campanum
Campistrini

Campii
Campii
330

12822, 14727, 150 31,16229.

(de) pertinentia II 161

5.

4.

".

comitatu Reatino

II

267

28.

in territorio Sabinensi

329

23,

in

Campo

248

16^

16,

331

filli

potes 248

319

no

24 26 28^

14.

ponis

in territorio Sa-

II

Cample 122

314

II

Purum.

v.

Campilio de Corgnito 256

Campo

II

Sabinensi

Torense 250
250 9.

magnum

campan?

II

3.

in territorio

campanile

13724,

caminata mon.
binensi

castellum

partes 334 7; II 243

Came-

23.

in territorio

184

territorio

in

II

7.

II

Furcone 321

in

II

mar-

20722^ 341

Camerinensis episcopus
Camertula v. Camerinum.
Camillianus

Campana
Campana

ecclesia.

Camerini

36.

Adonis.

Balbensi 35621,

Campani?

Camerinum, Camertulum

24.

Campus

v.

in territorio

paninus comitatus

ad S. Demetrium 264 m.

123

339
139

et

regalis II 172

Fratelli

Camerina curtis 252 31.

Camerinum, Camertula
II

Campana

mon. Farf. II 292 24, 3105.

Campania II 234 21. Campani?, Cam-

'3-

cambium 279 5,
Cambule 308 23,
camera communis mon. Farf.
domnica mon. Farf,
298 12 15;
298

292 23.
comitatu Asisi

Farf. II

in

4.

Campadonis

Campana

Cambia de Manisis in castaldatu

Equano II 162 ^4.
Cambianus in territorio Falagrinensi
353

silva

pratum

27.

Furconino

castellum

18.

mon.

e.

Camisilis

Campana

Mons Calvus.

v.

Murro 33923;

in

4.

camisiales

53 24.

14.

Camarda

ijj

16,

35724.

20,

Johannes, Teutonus.

V.

253

36.

283

in territorio Fir-

5.

Caminatis (de) curtis

II

26^20415.

22,

193

II

21

193

Caminatis (de) curtis

mano

276 5.
Calvinianus in pertinentia de Luco
190

II

II

17,

248

249

12,

353

6,

16 36,

287

18,

249 "

14,

Cam-

35916.

ne-

17.

16.

germanus

Azonis

316

25,

15

17,

19.

Campo
Campo

pater Hilderici 315

abbas Farfensis 36

38156

22,

39

2,

40

22.

^8,

16 19 22,

37
41

13 29^

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

42514,48 II, 65
290530, 30612

99

28^

24

281

27

29

3078

30^

3148 II 15 17 23, 317 1522

31833, 31930 32, 320 19, 323 23 26

313

12 26^

324 "
12

II

327 12^ 329 II

132^ 82 28, 311

15 2^
5,

II

eius 39

307

16,

15

p^

20^

soror nupta Transberto 39

IO

366

16,

30.

filli

26^

^247.

3,

307

9,

sepulcrum 48 i'.
Campo monac.hus Farfensis 310 27.
Campoliscus v. Campus Liscus.
Campo Longo (de) aqua II 151 24.

uxor

V. Liuza.

Camponis

Marruce 259

Camponis
191

mon.

servi

filli

(de)

180

terra II

277 ".

25,

Camponisci tenimentum

199 18.
territorio Sabinensill 88^.
II

Campora in
Campus V. Agonis, Ancillarum Dei.
Campus 42 IO, 207 IO; II 221 25, 222 20^
223

366

Kinzica, vinea domnicata

in

regis II

Campus

123

171

20^

II

59

29,

iy6

23^

32,

Sabinensi 36419,

in territorio
;

74

24,

IDI

280

I,

Campus de Adam II 211

Campus Adonis, Campadonis

14.

Sabinensi

59

67

27,

Campus
Campus

5 9 12 25^

243 14;

in ter-

47

II

10434, 185

29^

Anatholi? 174 14, 245 ".

S. Anatholi? in massa Ca-

in territorio
28;

Il

Amiternino 309

loi

i,

3224,

16,

17,

II,

63

66

97 7, 182 29, 183 22

188 IO 14 24, 189 14

209 23,
60 19.
porta

Campus
strum

II

61

3,

116

rocca

12.

97

8,

27

II

29;

64

26^

Sabinis

in

363

12^

II

103

j6^

12,

35

292

26^

35

13,

17,

4,

64

I I

5 26^

9.

Campus Maris in Reate II 50 16.

Campus de Monumento fundus

II

Campus Mori II 149 18.

Campus de Mozano in territorio
conino 233

Campus

310

13,

II,

de Ophida in territorio Fur-

conino

II

IDI

14.

Campus Reatinus II 100 2,

Campus Rotundus fundus foris pon-

II

297
218

Campus
Campus

II

Viciosus 35431.
de Vinea dominica in

Tusci?

Campus
Campulus

II

282

terri-

anche

V.

33.

in Kinzica.

31823.

Aqua

Canali

v.

Aqua

Canali.

Canali, Cannali fundus 648;

818.

II

Summatino

155
Canalis 259

i3,

260 3;

188

II 18335,

Canalis in territorio Asculano

i5

3 35,

19,

35210,

33^

184

26^

i8y

23^

72

31,

19024, 191

aquimolum
vetus

II

189

4,

II
4.

II

iii

355

II 32,

125

17,

7;

II

7323^ 117
28024.

612,
28,

65

118

6,

4,

6928,
12430,

Canalis casalis 159 21.

Canalis casalis in Sabinis 33210.
Canalis fundus in Sabinis 297 24 31 II
2842. gualdus sementaricius 29732.
;

284

castellum, ca12.

7.

Canalis in comitatu Reatino 249 13.

Canalis in territorio Sabinensi 316 12,

82

II.

26^

II

14.

31,

S. Benedicti
II

96 K
Campus de Usiniano in territorio Amiternino 220 1*5.

68

9 33.

297
castellum

Fur-

19.

19433.

Campus Arsicius v. Arsicius.

Campus Aureus casalis 170 i.
Campus S. Benedicti 65 19, 365
60

Reatino

territorio

Canaliccle in territorio

5.

Campus Armori, Armoris, Armorum

II

in

17.

Canale fundus in Sabinia 34021.

27.

S.

pitanea 231

357

5.

Liscus, Campoliscus in Reato

'^^

torio

31.

ritorio

50

II

126

II

tem Salarium

30,

Campus

8.

5720.

Camponisca consanguinitas II 293 13.

Camponisci II 170 25.
Camponiscis

nano

Campus

60

II

Gartianus gualdus

Interocro 207 m, 210

in

295

22.

Conioli.

v.

Campus Gelatus in Caneria 186 5.

Campus Lanius in territorio Teram-

97

Farf. in

Scandrilia

in

Coniuli
Gartiaiii,

Campus Longus

15,

casalis

Campus
Campus

3^7

Canalis

mons

II

164

14,

189 m.

INDICE

S6S

Canalis rivus

Cangianus

40^7, 1624, 18225.

II

Caiiapinale 219

28,

221

21.

III

Cnnapin? fundus II 211 33.

Canatre castellum II 122 ^^, 167 ^7.
Canatre curtis in territorio Interocrino
II

176

14.

Cancelli in territorio SumatinoII 3230.

Cancelli fossatus

II

60

Cancelli, Cancellis (de), Cancellus

ri-

vus 159 17, 292 28, 331 15, 355 34; II

642535, 9718^ 1031016^ 1272, 18422,
195 I.
Cancelli rivus episcopalis

II

142

i.

Cancelli Ordiales 15827.

Cancio filius Rainerii II 52 22.

candelabrum argenteum mon. Farf.

II

28.

309
candela

v.

pensio.

Candianum 278

28 29,

Candicianus fundus

168

61

II

3i,

63913,

681''%

Canianus fundus 180", 201

33621,

283

^^,

7212.

213

30,

territorio Sabinensi II

in

39.

Canianus mons 2609,

Canicl? rigus II 266 21.
Canilis in territorio Furconino 31832.
Canis Mortuus II 16025, 171 6, 19230.
canna II 28 26.
Cannali fundus v. Canali.
Canneta fundus II 277 ^o.
nensi

^.

14.

Candida mancipia mon. Farf, 267 36.

Candida mancipia mon. Farf, infra casam in Forcone 268 ^3,
Candida v. C?sa fundus.
Candida (de) serra II 166 3,
Candidus pr^sbyter 299 ^3,
Candidus servus mon, Farf. in monte
S. Donati 25928.
Candidus servus mon. Farf. de Pretorio 259

II

Cannetuli casalis in territorio SabiII

Candida filia Auderisis servi mon. Farf.

in Narnate 275 9.
Candida uxor Isari servi mon. Farf.
in Forfone 264 7.
Candida filia Tribuni servi mon. Farf.
275

Asculano

Canianus 2608, 3024; II 186 3, 1874,

1 90 30.
Canianus in Amiterno 353^, 3 59^^.
Canianus in Sabinis 332^5.
Canianus casalis in territorio Sabinensi

35,

territorio

in

10.

Candidus coniux Maricis, pater

Fir-

7,

Cannitulum.
in comitatu Centu-

v.

Cannetum Leonis
cellensi 3089,

Cannetus

Sabinensi

territorio

in

II

348.

Canni coUis II 109 3.

Cannianus in territorio Summatino
Cannicia 208

^6

Cannitulo (de) curtis

II

stellum II 284
Cannitulo (de) curtis

in

28422.

ca-

23.

mano

comitatu Fir-

17432.

II

Cannitulo (de) rigus 284 20; H 2763.

Cannitulum, Cannetulum II 18636,
7

22027

9,

190

29,

221

34.

4 5

26 29 32^

igi

31,

Sabinensi

II

mini, Fuscul?, Pupul^, servus mon.

Cannitum

Farf. in Forfone 263

280 33,
Canniturus in territorio Sabinensi

35,

Cando pater Guidonis II 186 ^o.

Cando pr^sbyter filius Stephani
444.
Candolfi casa de Paciano 295 33.
Candolfus filius Petonis II 15628.

II

Candula uxor Gualdefridi servi mon.

Farf. in Forfone 264 8.
Caneria 15829, 16668^ 186 5, 2081,
21024, 23018, 32814, 35515; II 4719.

canes 44

19.

68

in

territorio

II

24,

Canno
^

II

13.

155

189

22.

88

II

Cannetulum

(de) casalis in Sabinis 246

^7.

20 26 32^

canones 1244, 13328, 13416^ 143

144 3 6 IO 15 25 31 33, 145 24, 146 25
1478, 23526, 23615171926^ 237
II

138

IO,

30,

19;

20517, 2079, 20929, 2I03I,

224", 241

17,

25 1-25

^a55/m, 25528.

Canonicis (de) molendinum in Scandrilia

248

2.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

canonicus quidam

^^

225

II

Capitigianus in territorio Reatino

Sabinensi

II

53

Capitinianus 3023.
Capitinianus
271

II

96

15.

93 ^, 280 i^.
Capiionis fundus
capitulare

Firmo

in

comitatu Firmano

Cantalupus
161

1)7

283

II

II

Marsicano

II

in territorio

Sabinensi

II

per

144

Cantarellum 360 ^.
Cantarellum in Amiterno 505 ^.
Cantarellum in comitatu Reatino 24920.

torio

ne?
cantus

II

Farf, 182

311

II

24,

22431, 225

Cappadox

in terri-

65

II

II 239.

206^2^ 21612^

226324, 31422,

10^

extra-

26.

183

II

311

II

210

libertus

2S.

Caprarice casalis in massa Interocrina

8.

21026.

Capbianum

II 18020.

comitatu Narniensi

Caprarici?

II

276 ".
Capella v. lohannes.
Capell? fundus in comitatu Perosino

340

Caprella

125

Capestrellus pater Berardi

II

28.

territorio

in

v.

Interocrino

Ripa.
territorio

in

Sabinensi

30

noi.

1081821^

Capetectianus fundus 230 ".

Caprilia in podio Catini II 188

Capistrellum

Caprilia (de) curtis 261

123

23.

Capistrellum in territorio Reatino

mola

19.

II

15030.

Capitanea massa 231 5.

Capitanei coloni mon. Farf.

rano 297 5.
capitanei, capitami
258

15 23,

305

Capitectianus II

II

27.

Capitella II 18019.
CbroH. Farf.

in

Tu-

15 25.

in

Capriolus 331 6;
anche Mons.

II

219

50,

229

'

5,

II

3^,

0.

353^6.

182^3, 189

s.

Capriolus in territorio

Sabinensi

67 s, 744, 10421.
capsa de auro purissimo

cum

mon.

Farf.

325

.111.

II

F.

II

gerarais

caps?

29.

argento 325 30.

capsula argenti mon. Farf.
capsul? argente?

II.

II

13.

Caprilia 284

317^.

^3 25.

281

II

17.

Caprianus

14.

15029, 281

4.

7229.

Caprarecunus

22.

3.

II

23.

Capraceca vinea de Corgnito 25813,

Caprara ripa in territorio Sabinensi

Caprarici?

284

II

capp? palliorum mon. Farf.

2S.

Capraricia 195

in

II

Mauricius imperator.

V.

Caparassa 194".

Capchanum

&c.

Gesta qu^sunt translata &:c.

Capoccius pater lohannis

6.

II

Canzouisci 264

31920.

Ecclesi? 19

cantuum neum?

contumaciam absens
16

capitulum mon. Farf.

311 ^K

Roman?

&c. 1724.

15825..

223

Reatino 319^7, 3233;

II

quis

Si

in sanitate

capitulum legis Langobardorum

27.

molinum 323 3.
cantilen? in mon.

regis:

clesiastica &c. II 87 20,

capitulum Codicis lustiniani Eius qui

16

Cantarus 352 ^7.

Cantarus in Amiterno 3 io
Cantarus in Reate II 93 ^

II

capitulum Caroli regis: Ubi res ec-

1403, 1759,

in territorio

castelium 249

II

586.

II

Haistulf

Langobardus

in

27.

13.

Cantalupus

Urbis

.ix.

Capitinianus in territorio Sabinensi

25 29.

Cantalupus

milliario

25.

Capitinianus in fundo Gabiniano 32828.

in territorio

--.

Cantalupo (de) pertinentia II 180 3.

Cantalupus II 1232, 146 8, 16529,
191

II

47".

Canops 163
Canopus casalis 182 ^.
Canosa II 2604, 285 37.
Canosa in comitatu Firmano
25.

Cantalupo (de) castelium

369

Il

31022.

24

.11.

309

de
21.

ca-

INDICE.

370

cum

psul? argante? .mi.

cocleariis

217
Carbolanus

suis II 2925.

230

captivi II

hominum

27733, 310

24 27,

275

scopus

II

archiepi-

69

^4.

Capuani casalis II 183 25.

capulum crucis mon. Farf. II 309 13.
Caput Aqu?, de Aqua 2882831, 2894,
31827;

131

II

188

15,

16,

191

22120.

19,

Caput Callatorum v. Callatorum.

Caput Cavalli casalis in Campo S. Benedicti II

297 ",

Caput Farf? 32045; II 3062.

Caput Farf? castellum II 122 ^5, i68
171

17329,

2,

19227, 219

Angeli

V. anche

(S.).

tinentia II 18027.

230

I,

4,
12.

castelli per-

homines

II

219 1.

II 220 22.
Caput Pazi V. Adelberti casalis.
Caput Rotundum in castaldatu Fon-

154

II

196

13824, 2841.

33819;

II

57

Garbonis

v.

Collis fundus.

21,

Carbonis casalis

in Scandrilia

Carbulanus 246 27.

Carbulanus, Carbolanus

247

24.

fluvius, rivus

143246^ 1 50 9 12^ 264 II 19.

Carbulani aqua II 278 14.
Carbuncellus flius Petri, gener LanII

1 7,

Carcalla

II 156 17.
Cardarla Vallis in castaldatu Fontano
II

1304

13,

12.

154

Cardeitus in casale Taliano 211

Cardeta 285 8.
Cardeta mons

Uni

260

II

33.

16.

31.

Gardetus in territorio Novertino 36217.

Rom.

cardinalesEccl.

pr?sbyteri II 158

Cardonis mons

Gardosa

4.

Antoninus M. A.

v.

Garcari territorium

Gardetus

13.

Caput Tyberis II 2146.

Caput Torzuli v. Ursi flius.
Caput Vacca 28433,
Carabona anelila Dei, flia Tintonis
II

19,

dulf II 1694.

caput ieiunii

tano

Senioricti II 16220.

flius

70 IO, 102 35, 115 25^ 280 36.

Garbonianus fundus 42 ",215 23, 32920,

272

Capuanus

Carbulanus.

v.

Carboncellus

fu-

272

Hildeprandus.

V.

Farf. II

Garbonianus 330 ^8; n 344,35 13,221 8.

Carbonianus in territorio Sabinensi
2937; II 60 34, 6335, 649121417^

17 18.

ligati II

29.

22.

1 29^

23120, 25724.

16,

nibus in collo

Capuani 302

monachus

et

39.

Captianum castellum II 180 ^6.

Captidianus in massa Torana 209
captio, captura

Carbo diaconus

v.

24730, 314

II

8^

i.

II 15223, 185 36, 22030.

Cesa.

Caracausa 25631, 2573.

(de) villa in Sumati II 48 20.
Caranum in territorio Sumatino 36226.

Gardosum Pratum

Carano

Careldi uxor Autaris servi mon. Farf.

Carapellis 1943, 357 2.

Garbi castellum in Sabinis

Carellus frater Sabbatin?, coniux For-

141

15,

II

1228,

15833.
v.

Deodatus.

Carbo II 1946
Carbo flius Adelberti Mainardi II
2724 6^ 273 IO 12 27^ 2741.
Carbo flius Alamanni II 213 16.
Carbo flius Alberti II 27029, 2717.
flli

eius II 271

Garbo flius Bonin 285 3.

Carbo abbas monasterii S. Nycolai
II

266

Garbo advocatus BeraldilII abb.

II

271

33.

servus

269 27.
Garezolus pater

mon.

Farf.

Farf. in Pre-

torio

Ildul?,

servus

nate 274

Altuli,

mon.

Audemaris,

Farf.

in

uxor eius 274

19.

Mar20.

Carfani servus mon. Farf. in S. Xisto

2593.
II

128

I.

Garilegum, palatium publicum 16237.

Garincii casalis in Arci II 142

Carincio monachus

34.

18.

mosa, pater AUonis, lanniperti, Pr?-

Garfo

8.

277 n.

ad S. Demetrium 264

turiani,

Carbinensis episcopus

II

II 37

28.

i3.

Garincio servus mon. Farf. de Interria

259

19.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Carincionis casalis in fundo Turano
32.

71

II

Carincius

^s.

142

II

Carincius pater lohannis 246

Carinus imperator 83

22.

Carolus

2.

Caritia

flia

Adelberti,abbatissaS.Sal-

vatoris II 146

283

4.

Carnacilis coUis

46

II

Monumentum.

Carnarilis v.

carnaticum, carnatum 160

274

^5.

194 II.
Carocius pater Nictonis 247 13.
Karolus diaconus et monachus Farf.

29

15,

325

Carolus,
II

II

II

(imperator? rex?)

31.

23024,

295 16;
V. anche

33836.
gy

239

Carolus, Karolus

V. an-

19.

sigilla.

Francorum

Carolus rex
27,

II

237

28^

18.

[Magnus] rex 8828

S,

i5i 24^ 162 35

96
15 j 29^
1644, 165 15, 1686, 169 18, 281
imperator
170 1, 173 3,
175
176 20, 178 24, 187 3, 188 30, 190
191 30 32, 192 2^ 197 16 27^ i^^
200 IO, 203 25, 204 I, 205 40, 216 1
30,

37,
II.
3,

132

18,

133

19,

226

2 4.

II

imperator

4.

32,

224

9,

Carolus Calvus rex Galli? 240

i4 17.

no

II

4 io,

175

112

io.

1^,

territorio Fir-

3.

Carsanum

Carsano (de)

II 269 - 37.
Azo, Stephanus.

Carseoli

II

Carsoli,

Carsul?,

320

7.

226

Carzoli

21

24,

230

17,

248

17,

250

15, 3

123

5,

157

18,

170

19.

227

8,

185

17 32,

i7,

228

I,

16

20; II 67 24,
Carsul? ca-

Carsulanum oppidum 122 .

Carsulanum, Carzulanum territoriumll 149 12, 156 n,

stellum

176

14,

II

122

285

19.

7.

carta, cartula concambiationis et per-

mutationis

30-31
1

192

II

concessionis

20.

donationis

passim.

proprietatis II 193

passim,

Cartagincnsis episcopus

:'.

II
i5.

Dom"nicus.

cartarum mirifcum opus Gregorii Catinensis 112 13, 11534, 121; II

214
cart?

18 29.

mon.

V. anche cartularum.
Farf.

277

16;

II

146,

Cartex in territorio Firmano 316 i5.

Cartica casalis in comitatu Sabinensi
243

12.

Canicla

V. anche pr?ceptum.
i

II

II.

30-3

14,

173 11,23827,

88

II

Carrus Ruptus in comitatu Firmano

22^

20,

Karolus

Carro (de) mons II 35

Carro (de) podium in

II

240 17, 241 36, 242 2 1720,

proconiux eius 191 26,
279 27.
y. anche pr?ceptum.
les 191 26.
Carolus (II) imperator 2918, 335 27.
239

8.

2o_

Carro, Carru (de) castellum

13,

22416, 31030, 53526,34028, 341-11;

II II IO,

Sabinensi

in territorio

in BrecI? II 271 2
Carpofurus pr^sbyler 122 .

223
29-

Reatino 320

Carpinum

V.

Carolus rex 325

che capitulum,
19

in territorio

1297.

mano

pr?ceptum.

238

Carpinetus

256

Karolus imperator

12^

II

662.

28438.

22 33.

Carolus, Karolus

y^ anche

Sabinensi

territorio

in

imperator,

26.

carrarius v. Stephanus.

21,

Caro pater lohannis II 67 3.

Caro causidicus pr^fectur? urban?

217

229 6, 230
Carolusmannus.
Carpianellum II 221 5.

Carrari 304

26.

[Crassus]

6 8,

Carpinianus

39.

Carlonis casalis in Scandrilia 247 31.

Carlucio filius Remfredi qui Amico vocatur 284

(IV)

rex 89

Carpineta

5.

Carius imperator 83 ^.
Carius fundus in territorio Sabinensi
II

Carolusmannus, Carolomannus rex II

imperator (ma veramente
239 18.
Carolus Crassus) 2298.
V. anche
pr?ceptum.

3^ c)2 22

Cariocius servus mon. Farf. in S. Xisto

259

37^

207

21.

casa

vel

hortus,

piscaria

INDICE.

572

Cartinius Maior in territorio

tano 310 13.

Cartofago (de) rivus

Spole-

Carus

Narbonensis imperator 83

20^

Carzuli V. Carsoli.

Casa Celi? in Sabinis 246 ^2 22,

Casa Penarla (de) curtis in comitatu

Camerino 253 19.

Casa Librice, Casa
184

28^

60

232

103

25,

161

fossatus

28,

rivus 279 3.
Casa Matrone 265

Atrianensi

23,

in terri21^
1.

27.

comitatu

in

198

Casa Murata in Narnia II 282 2.

Casa Murata fundus II 146 5.
Casa Pauli 265 ^9, 350 ^ 27^ ^51
352

II

9;

Casa Pauli
nensi 245

59

262

15,

284

5 25^

Casa
Casa
Casa
Casa
Casa
3

340

21
;

castellum

Perotis,

Putida 206

Prote

15927,

in

Fontanelle

Casaliclus

in

territorio

Amiternino

12.

348

Casalictus in

6826.
Casalina v. Purea.

21.

Sorabaria 326

comitatu

in

II

165

13,

188

25,

21,

221

I.

Amterno 318^2^ 32247.

territorio Amiternino
309 12^

Casalis in CoUectario 354

Casalis in Turrita II 128

^3.

Casalis fundus

in territorio

II

45

Interocrino

nensi

II

v.

179

34,

200

42^

336 5; II 283 38.

Casale 287 23.
Casale fundus qui et Monumenti Cupi
214 19.
13,

comitum manuales 247

21.

comitatu Pin-

^7,

Petra.

rocro 210^0, 211

14,

in

casalis 160

Casarice, Casarici,

Sabinensi

^.

34.

22.

283

Casapendula

70 5.
Casalamantis fundus

^9.

^9.

Casanova castellum

territorio

II

175 39.
Casalis in territorio Sabinensi 3643133.

Casallie 322

26,

^4.

Interocrino

territorio

in

Casaria

casales

Asisinato

in

Casalamantis in territorio

213

32.

13.

Casalis II 45

in

269

21,

316^7.

Casalliaris Torrit? 277

2.

'

63

268

casalini de castellis II

Casa Victoris fundus 3372,

li

30.

Sabinensi II

territorio

Tuscanensi 174 ".

Casalis Malus 249 7, 260

Raimperti in Terria 318

Raviniana 265 ^4.
in

i.

15.

Casalis

22.

59

244

casalicia II 100

16.

50

II

35729.
in Sabinia

I.

Vetus

2;

Casalis

27,

229 18^ 320 3 4, 323 2.

Casa Perote (de) castellum 323 27,
Casa Perot? fundus in Sabinis 39 ^9,
307

360

113

18,

Casa Perot?,

21.

154

Casalicis pertinentia II 192 ", 193 5.

casalicium in Reate 305 ^5 19, 308 9,
31020, 315 n 3178^ 31923, 320 21^

Casalinus

comitatu Sabi-

casalis in

Casa Pauli fundus

II

Casalici (de) curtis

casalini deserti

18.

II

19.

Casaliclus ad S. Salvatorem II 188

castaldatu

in

^^.

Pinnensi 250 29.

Casa Moraria in territorio Esculano
II

Interocrino

territorio

281

Casalicle
Librici

torio Sabinensi II 47

104

Casalici in
3,

II

^''

74 '% 104
8

30.

21,

92

23.

Casalicclus in territorio Sabinensi

11.

29

II

cartularum opus tertium Gregorii Catinensis iii35, 112 ^4, 113 5, 121.
cartulatio II 27

Casaletus 326

Casali a v. Petra.

Casarise in Inte-

249 ^, 353 29.

Reatino
comitatu
Casarici curtis in
324 2.
Casaric? fundus

in

^9,

massa Interocrina

IO.

176
Casarina, Casarin? in territorio Sabinensi II 75

I,

88

15,

loi

23,

102

26,

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

103

115

13,

13

189
Casarin?

181

26,

185

6,

13,

Fontano

castaldatu

II

Sumati

in

Casarin? casalis

in

II

48

Sabinis 531

''; II

Casarinus

Sabinensi

territorio

in

Casarice.

v.

Casarius 326

Casarius in territorio Firmano 309

Casarius fundus in territorio B.ilbensi

Farf.

cas? vacu? 500

297-300 passim.

in territorio

Firmano

108

II

8,

18.

Cas? Novf castellum in comitatu

Firmano II 30 9, 31 31.
Gas? Rabenian? in castaldatu Atrianensi 232

Fedito, curtis

iuxta civitatem

Atri

Cas? Surd? fundus 181

Casi

109

in

3i,

215

^3,

3389.

Teramnensi

territorio

dertino II 266

II

5,

285

silva ipsius

^4.

40 5, 563; II 76
Cassanus fundus in
26

II

monasterium

Cassinense

Casinense,

Cassiani

territorio

Tybur-

^9.

(S.) curtis in

280

366

II

fundo Cas-

II

I,

39.

Reatina
civitatem

23;

territorio

100 '^

II

territorio Sabinensi

II

37,

Casinense.

v.

Casula.

v.

II 242 4.
castaidi 159 31
Castanea fundus II 57 29.
Castane? castellum II 2605.
Castane? Mons castellum II 28$ 38.
castanetum v. .angelus (S ) in Mer-

zano.
Gastaniarii casalis in Scandrilia 24725.

Castaniola

Reatino

territorio

in

II

I.

Castaniola Vallis in Sabinis 321

Castaniolum

^^.

Firmano

comitatu

in

20.

castella sive terr? comitales II

306

'.

Petrus.

v.

Castellanus episcopus

Herimannus.

v.

Castellanus fluvius 301

i;

II

no

28^

16.

1 1 1

i4.

castellare II 43

Gastelliones 561

127

^.

pertinentia II

3.

finis II

161

Ca-

9.

Berlengarius, Fa-

rolfus.

territorio

Reatino

II

in territorio Sabiloi 9,
54
nensi 243 24; II 74 19, 104 is, 105 13,
6,

129

Castellionis

19.

casalis in

binensi 328

4.

Cassiani (S.) monasterium

v.

214

283

II

in

'4,

Cassinense monasterium

118

Cassiani(S.) ecclesia in Grecia

abbas

4,

6 9,

Beruniano

Cassiani (S.) ecclesia in

296

37

27 34,

infra

13.

Castellionis in

12.

siani

Reatinam

21

civitate

in

stellione (de) v.

I.

Cassiani fundus v. Cassianus.

281

322

213

Castellionis 285 5; II 148 m.

2666.

tino

II,

Castellanus

7.

269 I?.
Casianus fundus v. Cassianus.
Casilianum castrum in comitatu TuII

142028^

201

9 15 22^

296 4, 336
Cassianus (S.)

2)6

25035.

II

61

27,

26.

19 25 33,

100

26

Gas? Ravinian?, postmodum Monte

Casi

60

3-',

^.

Cas?Contreisiin territorio Amiternino

233

280

45

II

Cassala fundus

17.

mon.

Cas?

7,

333

Sabinensi

territorio

Cassicella in

24.
22.

cas?

141

3.

in

Reatino 148 '^ 319

116 15 i.

^s.

304

13,

315

2144.

II

Casarise

332

180

21,

22.

305

262

II

Cassianus

Cassianus, Cassiani, Casianus fundus

154 13.
Casarin?

Kasarini

Cassiani (S.) regio Teramnensis civitatis

in territorio Fallagrinensi II

277 3.
Casarin^ in

64

116

26^

221 1^

29^

373

II $221.

211

Rodulfus episcopus.

i3.

328

21,

351

19,

331

territorio
30.

Sa-

molinura

30.

Castellionis fundus 198

23,

328

5.

Castello (de) curtis in comitatu Apra-

INDICE

574

Trontum

flumen

prope

tiensi,
IO

251

3376;

Castello (de) furca in comitatu Escu-

lano

260

II

10.

Castellone in comitatu Asisi 253

Castellum Altum

Castellum

merino 25228.

172

II

31,

comitatu CaPetroso

Castello
21.

Vecclum

280

comitatu Pinnensi

22,

Corgnito

in

in territorio Sabi-

nensi II 21 1 23, 215 25,

Castellum Vetus castrum in territorio

284

II

Castorius

Castratianus

II

^.

Castriensis comitatus 345

732,

294

9.

II

7724, 20928.

29,

162

29,

Catinianus fundus 181

38,

203

5,

204

28,

II

163 M,

213 ".
215

20,

Catino (de) m.ons

1 5 1

^3.

291, 12227, 130

II

17,

151

4,

280 25 38.
castellum, castrum, oppidum, podium
204

28,

212

13 20 22 25,

32 3,34916;

221

"

212

12,

1225, 1523, 153 3,1622,

20331, 20425, 2193,

1886,

222

34,

9,

homines

Catinus campus

268".

II

II

151 2125.

Catunianus

Catonianus,

35613, 35932.
26613,

II

V. anche
219 3.
Gregorius, lohannes Bovis.

12,

Castrocianus in territorio Aprutiensi

Castrum mons

II

284 13, 287 12, 306 I.

Catinensis castri domini II 204 25.
Catino (de) bonihomines quidam II

1098.

II

^5^

20.

283

17335,

18723.

23.

23

II

castrametatio

16.

homo

Castinus bonus

214

33.

gualdus 5727;

Catini

Catinum

Sabinensi

41,

33816.

3 7.

Castellum Vecclum

201

Catilini in

Catini pertinentia
in

35,

39.

Catillianus casalis in Sabinis

Rom?

(de) castaldatus 345

Castellum

283

II

Catilini II

175

4.

157".

II

Angeli

S.

243 23, 2449 15,

Castellum Petrosum

283

Catilianus fundus 180

281

in

Sabinis

260

29,

299
Catonianus

276

^9.

Catonianus fundus 18025, 201 31,2145,

Casula, Cassula fundus 180^, 201^4,

2967, 33636.
Catrabianus, Catraviana in territorio

II

Castule, Castuli ad S.

276
nux
213

morus una 260

18.

276

260,30,

28,

Magnum

336

3o,

20; II

19.

19; II

283

Perusino

39.

Casule 15426, 287 8; II 182

186827, 18724, 28424.

18427,

12,

Casule in comitatu Firmano

11226.

II

II 13928,

massa Nautona 221

Casul?

in territorio Sabinensi 365 22;

36

63

742534, 100

5,

30,

1434,

69

7.

2023^ ji

17^

1022034, 1046,1172026.

Casule fundus

II 33

^4.

Casul? poium

II

22.

33

Casule, Casuli turris

II

V.

260 9, 28540,

Primus.

catalogus antiquissimus abbatum

Farf.

?oi

mon.

24.

catholici II 24832, 25732.

Catianus

Catraviana

Reatino 359^7,
Catilianus in comitatu Sabinensi 244 36.
in

territorio

16,

Catrabianus.

v.

211

Torana

29.

in Pretorio 269 2.
Catunianus v. Catonianus.
Cauco colonusraon. Farf. in Pr^toriolo

29621.

Casurinis (de) casalis in Sabinis 24614.

Casus

Interocrino

Catula uxor Gualiperti servi mon. Farf.

in

66

territorio

in

Cattigianus casalis in massa

209

17433,

Casule

19,

Sabinis 29434.

10020, 108'^.

II

Catrablum

in

35834.

Casule in territorio Asculano

II

3.

casalis

flii

eius 296

21.

Cauculus filius Amuli 195

Cauculus libertus 21022.

Cauda Cavallina 358 ^9.

Cauda Moza (de) podium
181

I,

215

uxor2962i.
^7.

II

122

21,

23.

causa fugitionis

II

277

34.

traditionis

II 277
Causaci filius Mauri servus mon. Farf
34.

in

Pretorio 2704.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Causarius i6$

Cecili? (S.) ecclesa in Terentiano II

2099.

2^

232 1=;, 233 17.

Ursi fratris Anseradi
uxor
Causiperga
servi mon. Farf. in Pontiano 265 9,

causidici

II

Causipertus servus mon. Farf. in For-

cone 263

uxor eius 263 5.

Causuli servus mon.

5.

Causipertus

filius

Balbinam 26425.
Causula llia Goderadi servi mon, Farf.
in Colomente 266 4.
Causula infans flia Ursi ortulani 268 1.
Causul? Collis in comitatu Sabinensi
Farf. ad

S.

Causulus coniux Guarnul?, pater Causervus mon. Farf. ad S. Bal-

binam 264
cava

magna Romanorum

c?des

Celestini rivus

Mincio

V.

papa 93 '9, 13031.

cella mon. Farf. de Roma II 218
Celestinus

Cella

in

[I]

territorio Balbensi

Narnatinum

territorium

Nova

Cellararius

262

64

II

31.

Cellarium
Celle 287
Celle

Caballaria, Ca-

v.

pratum 289

casalis

II

et

108".
Ascu-

territorio

189

II

infra

146

i?.

II

282

Malo

Cecilianus fundus

Cicilianus.

v.

Cecili? (S.) cardinalis

Celi? Casa v. Casa Celi?.

Celi? fundus

123

II

Cellonis

mons

in

II

i'.

161

II

21 23.

Desiderius.

206

II

65

i9.

28.

Celsus et uxor eius 204 3i, 217

Celsus homo liber 298 24.
Celzus de Becto 284

Cecili? (S.) curtis in MacretoII 281

C?lum Aureum

C?cili? (S.) ecclesia

II

^'^,

35

423,

Cecili? (S.) ecclesia in Beruniano 15430.

Cecili? (S.) ecclesia

in

Cerrito

Malo

1499, 280^7.

3,

(S.)

ecclesia

in

Culiano

II

16.

Cecili? (S.) ecclesia in casali de Fulco

II.

Cecili? (S.) ecclesia in Millanico iq4

^.

C?cili? (S.) ecclesia iuxta rivum Pan-

donis

^6.

320810.

Pompei?

1".

34

1469.

13,

27.

II

2625.

II

18.

Cecili? (S.)curtis in Beruniano II2S1

280

II

13.

Celsignanus casalis iuxta Bledanum

35810.

C?cili?

12.

ministerium de Nuce

Cellense castrum

3.

Amiternino

Cecilia (S.) in Cerreto

123

II

17 19

Celi? monasterium in Carzoli 250

II,

Cazuti casalis in Sabinis 247

Cecilia (S.) in

II

Scandrilia

in

Celi? in Tancie 226

^5,

Cavule in territorio Firmano

Cazanus in territorio Firmano
9

et

23 28.

17.

Celi? in ducatu Spoletano

112

46

II

3152.

Celi? in Marsi

ballus.

II

35723.

Equanum

castaldatum

Cella infra

36.

mon. Farf. II 294 29,

cellarium mon. Farf. II 312 12,

(de).

Cavallaria, Cavallus

Cavallicali

21.

321

II

3164, 3541.

cellari?

24.

Cava in territorio Sabinensi

Cav? exilium II 307 4.
Cava Alta II 12632.
Cava Alta fundus 3284.

lano

63 2930, 642, 91 7, 105 3, 280 '^

Cecus V. lohannis Luponis casalis,
Lambertus
Cedeci in territorio Marsicano II 161 3o.

Cella

2439.

siperti,

375

II

280

16.

C?cili? (S.) ecclesia in Paterno II 280

in casale

Paterno 16730.

in

Paterno 20234,2157, 3373.

^5.

fundo

v.

341

17.

i^.

Petri (S.) basilica,

monasterium.
c?na sabbato octav?
315

6,

Pentecostis

II

12.

Cenans, Cenantes rivus 309 27, 321 9.

Cencio lohannis Madelmi II 25727.
Cencius quidam II 157^4, 2448.

Cencius pater Alberti

Cencius pater Alberti
261

II

301

et

i5.

Rustici II

15 20.

Cencius

filius

Baronis

Cencius

filius

Benefacti II 181

II

267

i7.
4.

Cencius de Berardo OddonisII 302120^

Cencius filius Crescenti! de Octaviano
II

143

8.

INDICE.

37^

Cencius coniux Dod?, pater Giborg?

et Rustici II 261 ".

Taibrandi

Cencius
170

II

123

6^

232

233

5.

Cernitula in curte de Saxa super ec-

II

'^^,

c^nobitarium

II

6.

45

censualis terra 63

clesiam S. Valentini 35427.

7034, 977, 10425.

II

234

?qui-

imperlalis II 4

28.

^4.

^8

census, incensus,pensio,tributus 126

195 22 25^ 207 12 19 25,210-211,220 33

221 4914, 22624, 227-228, 22921 25
4 9 20

3 26 28^

230 passim^

234
233
2351921^ 2464, 24^ passim, 25423
29128, 30411121821^ 30829, ^26 passim, 328 passim, 330-333 passim; II
9

"7 5 passim.
centenari! 170 ^8.
^^5

54

Centum

35 5^7

102

63

6^

22,

Sabinensi

j2

24^

1044, 105

3,

336 12; II 283

Centumcellensis

74

30,

3,

201

7,

nensis II 59

75

213

21

civitas, urbs II

17

II

Centumcellensis, Centucellen^3;

II

16, 156

298

cerei

^2.

298 12 13.
Cerasa (de) Vallis
II

II

v.

i7.

18

5.

Va-

Centucellensis vir 30223.

lentinus.
II

263

II

201

^^.

in

comitatu Tuder-

heremitorium

17.

(ad) silva ad S.

II

Stephanum

territorii

7,

Sabi-

Mellinum

flumen

super

164
Cerquitus in Oriolo
Cerquitus

130

104

II

Fontano

castaldatu

in

29.

II

24.

Sabinensi 3665;
3
68
II 2726, 6629,
34,
7016, 71 IO,
30.
102 18, 103 31, 124
in territorio

II

61

9,

2.

63

nensi 364

massa Torana 223

Cerquitus, Cerquetus Planus in terri-

Cerquitus Rotundus

in

Bucciniano

de

Cerreta super Taze

Cerreta fundus

II

211

^8.

163

II

27.

31.

Cerretanus pater lohannis servi

Farf. in

Caniano 260

Cerreto (de) fontana

182

II

214

li

mon.

8.

3.

23.

Cerretus in Furcone 3189.

Cerretus in curte de Saxa 354 26,
Cerretus in territorio Sabinensi

128

16.

31.

II

81

in

II 33

2.

v. Cerritus.

Cesonis

II

54

24.

24.

Cerretus Planus, qui dicitur Fulgianus,

27 31.

comitatu Firmano 252

II

V. anche Cerritus.

Cerretus Monaciscus in Cesoni 291

Cerenianum 167
27 31

2764.

II

284 21.
Cerreta II 37 11, 183 ^9, 185
Cerreta in Sabinis II 98 3.

Cerretus Malus

^^.

cerei v. cera.

Cerestanum

territorio Sabi-

in

19,

Cerretus Longus

1742.
Cerciliole in

Ceres 64

186

2.

32.

Cerretulum

17.

Cerasum

3 8,

29.

Cerquetus Rotundus

Centumcellense territorium

263

190

261

16,

Campo

Cerquitus in
Cerquitus

184

^3,

25,

torio Sabinensi 293 ^; II 97 M, 1033.

Centumcellensis episcopus

tino

5924

39.

comitatus 308

cera

II
17,

Centumcellense castrum

1589.

sis

^^

5,

Centum fundus 180

".

187 M, 188

Cerquetus fundus
in territorio

33,

2.

183

II

Cerquitus casalis in territorio Sabinensi

Reatino 319

in territorio

Centum

12

13^

21.

321

61

33022, ^^^

376.

11

Cerquitus

Cerquitus

Centum 150",

Cerolongus 259 12.

Cerqueta II 113 21.
Cerquetus v. Cerquitus.
Cerquilia II 261

25.

censura apostolica 18236^ 18433.

tatis II

17432,

12219,

C?n? Cipriani liber 3262.

C?n? Domini festum II 2989.
Ceneraria Vallis

II

284 23. curtis II 139 27, 174 32,28423.

Cerfengus 261 1, 277 6.
Cerianus in comitatu Perosino II 108.

13.

Cencius pater Tebaldi

Cerestano (de) castellum

12,

in territorio

Reatino 316

28.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI

Cerri

mons

322

148

C?sa Cardosa

-9.
|

portus

(de)

Cerri, Cerris

105

II

1-',

20.

Cerritula in Amiterno 249

362

7.

Cerritulain territorio Furconino 3092.

comitatu Reatino

Cerritus in

II

47

22,

661.

141

Malus

Cerretus
IO,

123^3,

II

28017, 281

161
149
castellum, castrum 285

26^

306 2.
II 122

i6S

15,

21^

I,

171

4,

173

192

30^

2,

22

in

Vetus

264

homines

7.

Cerro (de) gualdus

191

II

territorio Sabinensi II

nino

II

jn

23,

comitatu Campa-

in

33 34;

62

II

fundus

niensi II 276

Cervia (de)

comitatu

in

Nar-

Ofiano

192

II

308
Cervinaria

13.

nensi 364

5,

200

2S^

36,

335 35; II 283 38.

Cesa V. Alpari, Coppari.
8,

Cesa
Cesa
Cesa

in

Serrano

in

Sumati

cesa

domnica 287

72

II
II

36

^.

Tribuci

in pertinentia

126

187

2S^

igi

3 34,

338

IO.

Cbron. Farf.

II.

23,

Sabinensi

II

II

Lacu

II

12327.

149

149

(S.) in
I

16,

territorio Sabinensi

3.

984.
Cese de Suscle
57

^9.

in territorio

6; II

Balbensi

"4.

C?s? mons 292 23; II 27 m, 60 ^ 102 19.

Ces? mentis rigus 292 23.
Ces? Surd? fundus 202 39.
Cesenanus fundus de Ciculis 161 m.
Cesinanus.

Ceseranus 361 ^o.

Ceseranus in comitatu

Furconino

II

2920, 5820.
31,

184

23,

aquimola

31.

Cesa Candida fundus 181

14,

18828.

7.

Cesa (de) mons II 182 36.

Cesa Arnonis II 54 ^, 126
26,

II

213

ecclesia in comitatu Ti-

II

V. anchd

^4.

9,

201

C?se 19427; II 108 18, 188 4.

C?se in Coniolo II 74 3.
Cese in territorio Sabinensi 306

179

12.

3.

2.

fundus

Cervinaria

territorio Sabi-

in

^4.

182

21.

II

2.

comitatu Centucellensi

in

27,

167

^8,

281

burtino

II

7.

villa in

Cervianus

21,

156*5,

in territorio

Cesarii (S.)

Reatino

II

Cesarli (S.) curtis in Sabinis 300

Cesarius

Cervarus

Tiburtino

Cesarii (S.) ecclesia in Poli II 153

8.

territorio

in

'7.

Cesarii (S.) curtis in Poli

16.

215

territorio

336
2841.

Sabinensi

territorio

in

Cervarium

186

in

Cesarii {S.) ecclesia in

Cervariola

213

Cesaranus

14.

35921.

281

148 m, 222

Cesarianus curtis

certamen magnumin Sorbiliano 34927.

Narnatino
territorio
Certione in

363

II

Cesarianuscasalis 161

6.

2,

39

19,

Cesaranus

Cesarianus fundus 180

Cerrus 234 ^9.

Cerrus lanarius

Sabinensi

territorio

3^,

39

Cesarianus casaliculus 148

^^

181

22.

Cesaranus campus in Forcone 249 24,

Cesaranus Caldan? fundus in territorio Tyburtino II 26 i^

25,

219 ^

II

47

151 9.

Cerreti
pusterula 285 3.
2iq I.
pertinentia II
Mali curtis 285 22.

II

II

Cesa

binensi 245

V. anche Cerretus.

Cerritus,

17,

17.

Cesa Reatina
II

II

7,

47 6^ 70 '2^ i6g IO 188 II.

Cesaranellus casalis in comitatu Sa-

509.
Cerritus in territorio Sabinensi

100

50
49
Cesa Leonis II 186 '^
Cesa Mcniola in territorio Novertino
II

'

'6,

Cerri rivus 322

Reatino

territorio

in

IO,

377

32,

202

40,

Ceserianus

in

territorio

Aprutiensi

3595Ceserianus in Sabinis 295 34.

Cesigli (S.) ecclesia in fundo
siano 337 2^
24'

Cas-

INDICE

378

Cesigii, Cessigli (S.) ecclesia in

l8l

202

5,

Cossiiano

Cossigiano,

Cossiano,

214

12,

Cesinanus Ciculi

^";

280

II

153

fundo

i8.

Cesenanus fundus.
Cesinianus

Cesoni
281

oli-

25.

5425.

Interocrino

territorio

in

II

20.

Cesonis curtis 154^3;

II 9725.

125

II

chorus mon. Farf.

II

20^

29

51

21,

chrisma

II

comitatu Furconino

19.

138

II

in

28

Christicol?

30034, 303

28,

Christianitas II 247

I;

61

29,

19,

7827.

II

II

322

Christina (S.)

282

in

curtis

87
Perosia
1

^9.

II

curtis

(S.)

Ponte

in

II

176

linensi II

183

28^

79

cibi dehcati II

Christoforo (S. de)

Christophorus
185

Christoforus
siensi II

12

^. anche

4 10,

27.
26.

307
ciborium, ciburium ex lapide oniccino

mon. Farf. 29 27, 31 25.

Ciceranusin territorio Sabinensi 281

3i,

12.

podium

Sabi-

territorio

in

IO.

Cicilianum castrum coniitatus Tuder21 22 24.

267

23,

1829

21.

Cicilianus in comitatu Pinnensi II 733,

20.

283

23,

Reatino 366
territorio Sabinensi

Cicilianus in territorio

16,

Cicilianus in

II

28019

33,

34723.

32,

Cicihanus casalis 159^2^ 163

160

17.

massa Nautona

9.

Cecilianus fundus

Cicilianus,

Cicinianus

16,

3368;

in

mons

233

scriniarius

S.

R.

E.

territorio

(S.)

156

comitatu

Asi-

^7.

25,

Ciculana massa 18521,227^228814.

Eciculi 153 i^ 154 ^^ 161 M,

Ciculi,

gualdus28i8,

Ciculani fnes 153 ".

340^4.

Ci-

culanum territorium 317^4, 32029,

14,

Christoforus (S.)
niensi II 276

in

Sabinensi

^3,.

24928,26822,3538,

3.

17937,

6726, 28338.

32018; II 6122, 623.

Ciciranus 290

3.

4.

II

30.

183

II

Cicinianus casalis 163

12.

20,

imperator 90

[li]

Ursi casalis.

v.

Cicinianus

Furcone

(S.) ecclesia in

Cliristophorus papa 97
183

Rotundo

15.

Christofori

2.

49 14, 98 6, 173 14, 279 28,

pr^ceptum.
Corradus [III] rex 317 ^.

2012, 213

27.

Cristin? (S.) ecclesia in Piro

305

rex 241

Cicilianus casalis in Sabinis 15428.

7 IO 15.

Cristin? (S.) ecclesia in territorio Col-

310

Cunipertus.

Cicilianus casalis in

22.

Christina (S.) ecclesia in Aquaciausa

284

v.

117

25.

Christina

282

Farfensis

112 u,

2396.

",

[I]

175

monachus

Christianus

3 35,

Chuonradus
Chuonradus

Cicilianus II 168

4.

11

Chunipertus

tini II

3.

",

8.

121

7,

nensi II 152

Christianus Maguntinus archiepisco-

pus

129

",

115

5,

Ciciliani

Christa (de) v. lohannes pr^sbyter.

240"

113

314

Chrisopolitanus patriarcha v. Ugo.

Christian!,

124

cibaria 62 28^

Camarda

124

episcopi

Chronica historia Pauli Orosiipr?sby-

Ciabatte

23,

31.

Chrisantus (S.)
II

171

3 1 1 5.

Chrisanti (S.) curtis in

281

Hisidori

24.

Kyrie eleyson 182

Cessigli V. Cesigii.

Kinzica in Pisa

9 15.

[Chronicon Farfense]

Sabinis 299
Cesinianus fundus 278 25, 29610.
vetus 278

teri
12.

in

Ceso V. Franco.
Cesoni 291 24; II

Chronica
1

anche

V.

^^.

Christus Ihesus 81

in

comitatu

Nar-

3567,
II

51

3
14.

58

30;

II

5427.

Ciculani

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

mons

Cillonis

222

II

vadus 305

Cilluli

Cimbrianillus

mons

Cischanus fundus

21,
IO.

362

28,

109

II

niensi II 276

Reatino 248

Cisianum

180

II

comitatu

in

'7,

20,

Cisianus fundus 21520,

1405.

Cimbrianus
Cimbrianus

in territorio Reatino 3049.

castrum

castellum,

II

Cimbriano (de) ca-

10823, 28434.

stellum

comitatu \ar-

in

'3.

Cisiano (de) castellum

'.

Cimbriano (de) rigus II 271 6.

Cymbrianus in comitatu Asculano
II

379

comitatu Asculano

in

II

Cisinianum
Cisinianus,

201

37,

Sabinensi

in territorio

28030, 281

II

2.

fundus

Cisiniani

180

3',

21410, 3295, 5372, 36525.

Cisterna 154^8, 29026, 34824,35534,

Cimbrianus mons
ecclesia II 108

loS

li

23

podium

23.

Cimina uxor Dominici 262

cimiterium

ecclesi?

comitatu Balbensi
cimiterium
225

211

167

II

in

35

12,

Cippus
3 20 14, 321

Farf.

II

fundus

180

34,

^9.

Niger

Furcone

in

26,

32,

64

152

61

II

25 26 33^

103

Ma-

cypressus tres prope basilicam S,

6

14,

6,

1624.

7,

3.

Cisterna (de) curtis in

comitatu

Fir-

15.

Cisterna casalis in Scandrilia 247

mons

323

3.

723, ii65.

II

'5;

Cisternula silva 228 m,

Cisternule in Sabinis 299

32,

Cisternul?

in

294

casales

.xii.

Sabinis

s 27.

Cisternul? casalis in Scandilia 161

30.

rie Farf. 415,

60

19,

141

mano 252

2.

296", 3375.

13,

Nerini,

8^924,

122,

21.

Cisternul? fundus 180^7,201 22,21336,

33627.

Citernum de Corgnito 25730.

133
\
Cipriani

v.

C?n?

Cipriani fundus

Cipriani

Farf

Cipirianus.
28.

in Beliciano 27^2.

([\[\

eius

2733.

ecclesia in Albiano II

(S.)

mon.

Citulus coniux Taciperg? servus

liber.

v.

Cipriani (S.) ecclesia 305

Civitas 291

18;

5418, 186

II

31.

Civitas in comitatu Furconino II 29

15.

Cipriani

ecclesia

(S.)

Furconino 362

in

territorio

II

61

25,

Torund?

coniux
in

servus

Bucizano 271

Farf. in

Ciprianus

territorio

Sabinensi

Ciprianus (S.)

II

(S.)

II

187 ".
in

casale

Puzule 288

Circenianum 326

27.

circumcisionis dies 30

i^.

293

cirographum 350 K

II

23,

27

marinus

II

28420.

174^

V.

Civitella II 4

3.

nentia

II

^5.

Petrus.

28,

12820, 18232, 18434,

22224.

8 16,

8.

171 ",

Civitell?

192^0, 1934, zi

perti-

3 20.

Ci-

vitell? V. Petrus.
4.

Cyrinus primicerius, actionarius S. R. E.

17.

portus

19.

122

Civitatem (ad) vocabulum 209 ^K

Civitatis Castellana comitatus II 156

187

Ciprianus (S.) in

23,

episcopus

Albiano

166 i^

13,

122

II

Civitate (De) Dei liber 326

^7.

17.

Ciprianus

Civitas Veccia, Vetula

1746, 284

64^3, 7312.

Ciprianus

51

22,

20,

Civitas in territorio Sabinensi

1.

Cipriani (S.) ecclesia in Privati

186

II

Cisternula 15820, 32729.

cippi in pedibus II 272

280

117

Cisterna Minor

21.

Cipriani

214

40j

mon

35;

Cistern?

Cipirianus,

280

22.

^.

mon.

fratrum

108

13.

Cinnus mons
201

II

lohannis

S.
II

109 ^

26^

Civitella in territorio
Civitella

117

in

Asculano 305

territorio

Sabinensi

34.

II

27.

Civitella (de) casalis in territorio Rea-

INDICE.

jSo

2S.

lino II 27

Civitell? casalis

territorio Sabinensi II

in

26.

27

123

Civitella castellum in territorio Sabi-

nensi

213

II

Ciani (ad) 3659.

Clara relieta Berardi

263

II

3.

homo

Clarissimus bonus

II

15225.

46

Claudia via

II

234

^4.

92 17.
Claudus

claustrum mon. Farf.

nitum

I.

31

83

15 25,

294

II

^.

mu-

7,

87

Clemens
140

175

Clementis

giam

II

Clementis
281

II

23.

(S.)

oratorium in comitatu

II

265

26.

25

5, 3

39

54

29, 3

is 19

Il

98

28, I
3

19,

rao-

denti (de) ministeClentisplanum 30822.

riumlli479
Clepetum 35423.
II

Rom.

3349; 111586,20526,23426,235312
14, 237156^
2395, 2442022^ 2459.
clerici mon. Farf. II 298 ^8^ 302 26.

V.ancheMo-

Clesurul? 35231, 35913.

3.

2.

Clevigianus 268

26.

Clienti V, Clenti.

Clius V. Clivus.

Clivianus

II

205

3.

Clivianus in territorio Ciculano 320

3,

3567.
Clividianus 281

2^.

^.

ClivuSjClius in territorio Reatino 304",

(S.) cella iuxta

rivum La-

315

2S^

Cloccius

^6.

(S.)

curtis

in

Narnia

II

(S.)

curtis

in

Pinne

II

39.

Clementis
181

comitatu Teatino

26.

153

175

Clivianus in comitatu Reatino 139

2.

(S.) in

16,

^4,

ecclesia in Ruzula II

Narniensi

Cleum 287

12 15.

Clemens monachus Farfensis II 263 30.

Clemens papa II 251 m.
Clemens [I] papa 915.
Clemens II papa II 24430.
Clemens III papa II 179^3, 1948.
Clemens (S.) in territorio Reatino
100

140

(S.)

Clementis

numenta.
Cletus papa 91

claustra 3499.

Clepho, Clephus rex 86

II

99

clerus, clerici, sacerdotes Eccl.

9025.

clavis V. investitio.

32033;

II

comitatu

in

3328.
^^,

Lupulus.

V.

Pinnensi

i,

Clerosus in castaldatu Interocrino

22.

5.

imperator

[II]

ecclesia

(S.)

lina II 17436

^'=>.

Claudius'[I] imperator 81

Claudius

Minione

in

13931,1743637,28328,28427.

^4.

336

31,

Confinio

13.

Clementis

Classiceila, Classiceli? fundiis 180^2^

213

de

Clenti,Clentis, Clienti 38^,3071,30828,

i4.

Classicella 1492, 169

17,

Cervinaria

in

Clementis (S.) ecclesia in comitatu

Narniensi II 263 ".

Clementis

iiQio, 111^5.

Classianus casalis II 264

201

II

186 24.

18722.

Clariza uxor Benedicti Boni

Clascin? campus 253

123

II

Clarissimus 34919212829^ 35026.

II

Clementis (S.) ecclesia

270 28.
Clementis (S.) ecclesia

Farf. in Forfone 264 ^^

Clarinum mentis de Sino II 17022.
Clarino
Clarinum flumen II 19022,
(de) aqua II 1563,

flii

Asera

in

17.

II

Claranus casalis 3282.

Classani

ecclesia

(S.)

169

Clementis (S.) ecclesia

27.

Clarenzulus pater Osenzuli servi mon.

II

8,

3644.

16,

Clanculani casalis 206

Clarus rivus

Clementis

22.

Clementis (S.) curtis in comitatu Teatino II 282 16.

31936;

mons

II

65

23.

23 25,

44
Cloniacum, Cluniaci, Cluniense, Cluniacense cenobium, monasterium
3926, 51 ", 5613, 573816; II 76 II 35,
77

5 13,

bia

religio

II

296 28.
.

Cluniacensium ceno-

Cluniensis ordo II 200 M.

57S15;

II

77512, 29628.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

ClopacLis in territorio Amiternino3 5729.

Cluniacense monasterium

Clonia-

v.

cum.
elusa

elusa Lunta fundus

Clusurule
coci

mon.

20

Reatino 163

27,

18018,

Cocosia
III

.1.

mon.

Farf. II 292

6.

31022,

II

II

Cocturus

comitatu Narniensi

Collis in

V.

51,

124", 1629.

Alano abbate

exarati ab

18

i^^

152

i.

356

oblatus 22229.

Coleperga uxor Straduli

Colle (de)

servi

mon.

Mennatem 2673.

Collebaianus

Collis Baianus.

v.

villa

23320^ 309710^ 3106, 318", 3226,

3582325,

35729,

354^4,

465, 5814, 594, IDI

35929;

II

52

in

Amiternis

II

Colomente, Colomonte, Columento.

3S.

V. anche

Colleplanus 354
CoUes II 277 22.

CoUes

in

^s,

Furcone

19,

',

i.

91

II

586, 1452^ 146 ^

2667,

II

Collis Antiquus in territorio Sabinensi

69 IO.
Collis Baiani fundus
II

282 ^

II
II

5628, 577.

II
8,

Narniensi

in territorio

9730.

Collis Carbonis fundus II 45

^8.

Collis Ferrarli in pertinentia de

Collis

de

Nigra

Ficu

Gemini

S.

267

II

Mu-

22.

148

II

Collis
II

Longus

112

castello

in

12,

Collis

Firmano 309
CoUicellus in comitatu Furconino

in

territorio

Firmano

12,

Longus

casalis in territorio Sa-

5 7.

Longus castellum

Sabinensi

5520.

II

211

23,

in territorio

215

25,

Collis Luparii fundus v. Luparii.

Malus 226 ";

Collis Monaciscus in

Collis

32624.

Collicellus in territorio

2921.

aquimolum

9.

Collis
II

fundo Tarlano 3273.

Collicellus 234

141

binensi II

Collicclus V. CoUiclus.
Collicelli in

comi-

Collis Frigianus casalis 330^4.

26.

CoUemente castellum
175

in

Collis in territorio Sabinensi II 91

siniano

17.

coUegium monachorum Farf. 222 20.

Collem (ad) in castaldatu FalagriII

K
^.

279 ^.
Collis Baianus, Collebaianus in Narnia

in Amiterno 249 25.

Collectarium in territorio Amiternino

Collectara

nensi

1092, 18223.

Collis in territorio Furconino 233 M.

Collis Baianus II 45

Benedictus, lohannes.

i'.

19034,

17625,

1277,

5330, 965,
191 i^ 198 31.

Collis Altus 188 M;

34.

CodimundusdeFurcone
Farf. ad S,

998,

Collinense territorium 304^6, 331 3^;

Collis fundus II

V. anche libri.

mons

II

Collis in territorio Reatino 359^''.

lustiniani.

Farfenses

codices

^9.

Collina in fundo Tuliano 32631.

tatu Narniensi II 45

Grossolus.

V.

Codici

15.

comitatu Reatino 248

Collis in Narnia II 282

2768.

Codex

in

Collis II

12.

cocus

II 1493, 181
Collina II 3 1 20^ ijy

II

Asculano

territorio

in

33.

27.

14022.

coclearia argentea

coclearium

59

Sabinensi

in territorio

7.

CoUin? 221 'S 24812, 27532;

li

18021, 261

1533,

7.

Collina

32,

Cocina

II

nensi 243

Farf. II 29825.
in territorio

109

Colliclus, Collicclus in comitatu Sabi-

Amiternino

territorio

in

i'.

lohannes.

16.

Cocianus
3

146

II

v.

Aprutiensi

in territorio

Colliclus II

Clusinus episcopus

Trointensi

ministerio

in

25413.

Collide
Fontana,

V.

361

Collicellus

381

23,

II

II

45

^4.

territorio Furconino 317 29,

Collis de Nera, Nigra in territorio Sa-

binensi

II

213

8,

22925, 231

8.

INDICE

382

Collis de Nera,

261

5 13,

Ner? castrum

284

12^

II

301

mini eius

301
6,

302

7^

256

II

27,

do-

5.

3024.

Collis de Nera, qui et Paccianus, fun-

dus

2565, 257 12.

Collis S. Pauli castellum in comitatu
II

Narniensi

II

265

Collis Sicci fundus II

4.

Colle Stacti (de) castellum

207

Colle Stacti (de) curtis

II

207

II

casalis

in

12.

'i.

quod vocatur

castellum,

Torritulum, in comitatu Narniensi

II

180

ritulum, in

quod vocatur Tor-

comitatu Narniensi

II

1808.

Colmarci! no 3. V. ancheMa.r'n cos.

Colmare (de) castellum II 10934.
Colmar! in comitatu Asculano II

Colo

curtis

IO.

Columnas

medio

(ad) in

flius. Albini, frater

Luponis, con-

mon. Farf

in

285

II

II 1822.

364

Sabinensi

Columnell? (de) curtis 261 29.

Columnellis, Colummelli (de) curtis
339^S 353 ^^' ^" comitatu Firmano
II 177 2.
in territorio Firmano II
7

283

14,

4.

297

Columento

(de)

colonia 280

colonicia 228

6.

mon.

2562,

1106.

II

Comes

imperialis

in Furcone 22027.

Colomente 265

28^

Collemente,

318

28 36.

Colomonte,

y^ anche

Colu-

mento.

96

26,

97

i^

280

18.

v.

Heri-

mannus, Rainaldus.

286

palatii

219

^o;

II

23,

liber 322

31.

comites 36o7;II 118^7, 119118^ 21320^

224

25,

229

5,

241

6,

242

3 13,

258

15 23,

Sabinensis comitatus

3051424,
4233, 43

Colomente in Furcone 35412^35822.

molinum 354 13.
Colomonte II 281 26,
^, anche Collemente, Colomente, Columento.
Colomonte in Furcone 229 ^3.
Columbanus (s.) 1626,
Columb? (S.) ecclesia II 95 4.
Columb? (S.) ecclesia in Capitiniano

17928.

II

archiepiscopus

Coloniensis

Comes

3629.

Colomella (ad)

co-

3.

293-300

Farf.

passim.

Colonia

357^.
Colomella

Furconino

in territorio

curtis

Amiternino 34016; H 8 i.
V. anche Collemente, Colomente, Colomonte.

2507.

territorio

II

14.

Comes

in

in

^.

territorio

in

Coloni? rivus

9,

Te-

Column?

19.

Colomente 266
Colo flius Alonis servus mon. Farf.
in Colomente 265 34.
Colomella in territorio Amiternino
^o 12,

93

civitatis

26031.

II

Columnell? 30527, 325 7; II 18735.

Columnell? in comitatu Sabinensi

loni

iux Aleperg?, servus

II

Colum-

v.

Columnellis (de) terra in Tribuco

5.

Colliscipuli fundus,

140

5731.

II

nellis.

245 i^

165

Collis Veneri casalis 281

Colliscipuli

270

II

^5.

^^.

Collis Stacti pertinentia II 207 m.

Teramnano

Graminata

in

column? Rom? regione nona

Columnella II 188".

575.

Collis Siccus II 574,

Veneni

Columell? fundus
Colummelli (de)

urbe Interamnensi

Collis Stacti Interamnes II 282

Collis

194

(S.) ecclesia

15.

ramnensis

23.

Collis Saxuli fundus 32620,

territorio

Columb?

Corniti! (S.) ecclesia

commenditi mon.

Commodus

194^3.

219 ^7.
Antoninus, Antonius im-

perator 82

19,

91

Farf.

25.

Communalis v. Petra.
communio sacra II 220

^7,

29934,

Commusta
commutatio

II

5.

rivus II 155
v.

23,

concambium.

225

3^,

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

compellatio per duas vices

Compeniuli

131

II

Computo

171 ^^

II

43

228

98

29122,

Conch?in

255

28,

308-310 passim,

13,
507
347525, 36223;

26816, 271

25121,

25022,
12

282327,

255,

II

12.

territorio Sabinensi II 15628.

II 15533.
V. anche AgaAntiocenum, Lateranense,To-

concilium
tense,

concubina 45 i.
concurrens 879;

217

II

272

i3.

V. anche

2643.

II

Confinium II 201
Confnium fundus
confirmatio,

2378, 238

corroboratio

V.

Conius

filius

Cono
Cono
Cono

Conioli.

Odemundi

II

48

Cononis

filius

161

II

23.

II

26.

1 5

20.

pater Cononis, lohannis et Te-

baldi II 161

Cono

li

pater Bonini et Rachisi

20.

Gregorii, frater

filius

Sicconis

12727.

lohannis

pater

Tebaldi

et

II

Cono frater clericus Farf II 121 .

Cono frater monachus Farf. II 121
Conon papa 95 19 II 2374.

II,

".

15,

2395.
^9,

Benedicti in Silva Plana

congregatio monasterii Ss.

158

3244.

Cosm?

et

mon,

Farf.

II

1383, 1721120^ 19928,20615,

20814, 217

14,

21929,22621,22713,

278

29,

279

21,

302

23,

300
31238, 314
27,

li 51

4,

14.
I.

292

19939;

31,

307

314

i3.

414,

II

321
II

pontificis II

242

1,

2831,

4.

266

3i.

V.

anche Co-

II

6,

265

5.

consilium mon. Farf. II 318 22.

cipuum II 293 8.
consilium occultum II 243 5.
conspiratio populi II 294

pr?-

15.

Constantini

impera-

toris 1323.

Bioccus

II

Constantia

56

12.

mater Leonis pr^sbyteri

2825.
Constantini caballus

15923,

21,

congregatio, conventus

II

Constans iraperator 849, 92 28.

Constantia iugalis Leonis qui vocatur

13 29.

congregatio ancillarum Dei in curte

li

17 20,

R. E.

ecclesi? 283 25; II 135

1386,2025.
243

S.

abbatis

12 18.

Constans pater

3646; II 25 ", 92 I, 189

Congionillus II 108 26.

Damiani

201

consensus abbatis

imperialis

Conflenti, Conflentis in Sabinis 331

Conioli

3.

sennanum.

270 28.
II 268 23,

3,

295 10.
confirmatio pontificisIl234 1221,235

24,

Coniuli

Cnsenanum

^5,

abbati? II 1072, 1141, 12021,1216,

277
298

74

II 23.

271

II

consecratio

confessio facinorum II 200

16,

29,

conductores in Sabinis 293-295 ^a55tw.

conductus 2346.
Confecta mater Luponis II in 28.

131

72

II

Conradus cardinalis

23027.

II

conducere

S.

Reatino

in territorio

1498.

9,

epacla.

condicio

massa Torana

in

Conis dativus tutor Mainardi Brictuli

Cono

letanum.

concrematio messium

Campus

Coniolus

-^

servus mon. Farf. in

monte S. Donati 259 27.
concambium, concambiatio, commu-

2498,

^,

II 516.

Concafossus

tatio

massa Torana 211

29.

Coniuli

Cuculi 15826.

in Sabinis l

in

18,

Coniolicampi casalis

20,

(de) caput 15828.

Computum
Conca

II

Coniolicampi
227

compositio amicabilis

compositio culp?

27432.

II

2.

383

293

32,

309

9,

Rom?

243

II

3,

24419.^

Constaatiniana
nensis.

basilica

ecclesia

v.

Latera-

v.

Salvatoris,

Rom?.
Constantinopolis,Constantnopolitana,
regia urbs 123, 23913;

236

14 18 25^

237

18 20,

244

II
II 14.

2358,
im-

INDICE

384

perator

302

Constantinopoli-

3.

tana ecclesia

25.

235

II

rici

Constantinus 299 ^5.

Constantinus coniux Venerund?, pa-

homo mon.

ter Assentioli,

Forcone 262
Constantinus

Farf. in

262^.

et fili? eius

filli

7.

pater

Dalmati!

Galli

Constantinus

Cappa-

Maurici!

filius

Constantinus [imperator] 96 23.

Constantinus [Magnus] imperator 83
262934^ 8427, 9234, 931468n

234247,

2332532,

perator 86

24136,

23914,

Heraclei im-

[II] filius
21 23.

Constantinus

Ottonis

76

II

qui

[III]

Constans

et

li

campo

constitutum de

236
Constantinus [IV, Pogonatus]
86

rator, princeps

28^

95

impe123

15,

132 3; II 236 2032,

Constantinus [V, Copronimus] imperator 876, 9534, 963,
II 237 23.
Constantinus notarius,

13620, 1589;

homo

bonus

'

29;

15.

Constantiolus coniux Rotund?,

mon.

Forcone 262
liaster eius 262 12,
Constantius quidam II 88 3.
Farf. in

Constantius

homo

12.

fi.

constructio monasterii Farfensis 2392.

Constantius

[II]

[II]

[III]

testamento

impera-

II

236

2,

s,

II 199 2,
236 30.
consuetudo mon. Farf. II 155 32, 215 7
17, 2279, 268 26, 29522, 511 II, 31426.

consules

23.

Romanorum

contumacia

Conus
Conus

abb. Farf. II 1983,

abb.

Farf.

II

21628,21817,21919,2207.
fatii III

pap?

pap?

236

II

II

2,

II

II

274

243

27.

8.

pater Gisonis 251

9.

pater Petri pr?sbyteri II 277

206

242

7.

1.

18.

1223.

II

133
convenientia per pignus et obsides

II

23031.

conventus

v.

congregatio.

conversi .vini. mon. Farf.

Copaninus

II

121

13.

comitatuEsculano 25 1 19.
Coperseta, Copersetus 2291", 230410
16, 23411 21.
in

in territorio Fir-

mano

3539.
copi? Constantinopolitani imperatoris

302

31,

Coppari Cesa

li

60

36.

II

265

22.

II

10917.

26.

19926,

Boni-

Bonifatii

congregatio-

6.

Corbiniana curtis in Sabinis 295 M.

v. Corviniana.

Corbiniana massa

Corbinianus fundus
II

II 16620.

Roman?

Corbianus casalis in Sabinis 29$

Corbianus fundus 215 i; II 581.

constitutio Bcrardi

Berardi

mala

II 43 7.
consuetudo Ecclesi?

comes,

constitutio pontificis v. privilegium.

de

14, 1 3 1 20,

Copula II 277 10.

Coranus mons 253

3.

constitutio

28

imperator 8410, 933

7.

Constantius
^

24 ",

13229, 23833.

Copresa

23413.

tor 85

Copp? castellum II 263 8.

Coppe podium in comitatu Narniensi

imperator 8325, 842;

[I]

arcibus II

et

2162.

Coperseto (de) curtis

Constantinus, Costantinus papa 95

237

20.

299

27,

98.

II

convenientia iniqua

15.

18723.

296

3,

imp.

III

Hugonis

17836.

II

Hein-

23.

Contreisi v. Cas?.

imperator 8623, 955, 13217.

Constantinus [III, IV?] imperator

242

abb. Farf.

consulatus 183

250 15.
Constantinus

imp.

III

302

II

consuetudo

IO.

docis 86

II

Farf.

Constructionis liber

8329.

II

mon.

nis

in Sabinis

300

Corbo de Drogo II 212 14.

Corbo filius Sabini II 150 26.
Corbonianus fundus 182 2, 203 8.
Corcianus in territorio Perusino
100

21.

4.

II

NOMI
Cordale 166
rot

montem

suptus

5.

l'ROPRJ

Ma-

1864.

Cordilianus 287

M.

."^

Corgnitum
gnito

58

II

25622;

(de)

II

turris

i'.

26

115

163

3,

29,

125

II

5 3.

164

I,

2751.

20,16329.

II

Corilianus in territorio

Sabinensi

II

in

Bovesinum

Cornu loscp

comitatu Reatino

in

Cornu Molellum

v.

Stcphanus.

comitatu Reatino 249 i".

Corolianus, Corollianus II 4 28, 15423,
in

9.

Corolianus

Coriose gualdus 161

Cornanus

109

II

Cornecianus 326
Cornelia via 122

27.

II

252^2.
II

Cornell?

II

mons

46

in

61 9

25,

71

12,
12,

imperatoris 68

II

844,

23920, 2422324, 32027, 32215.

re-

238

V. anche unctio.

16.

coron^artepistoria composit?II 201

i5.

Coronitum 287
Corradus rex v. Chuonradus.

II

46

27.

correctio fratrum II 201

27.

Cornelius in territorio

Summatino

II

villa in

massa Torana 228415.

Cornetana civitas,
muri
174 12.

Corneti urbs
II

174

II

1 5 3 21,

12.

Corneto (de) curtis in Tore 249 31.

Cornetum, Cornitum 20737, 211 36,
317 1636, 33^ 13; II 84,
3324, 12314, 1582, 17619, 2812435.
5,

23.

corroboratio imperialis abbatis

II

108 3.

V. anche confirmatio.

15513.

V.

244

23 24.

i5.

58^9.

221

Sabinensi

in

19.

332

74^2.

gis II

Furconino

territorio

Cornell? cas?

Cometa

Sabinis

6531, 66320, 6y36, 70162332,

coronatio

Cornelianus 151 ^3.

Cornelius papa 927;
Cornelia in

in

corona de argento cum dalfinis .viii.

de auro 325 24.
mon. Farf. 325 25.

28026.

4,

Catino

II.

213

comitatu

Cornazanus, Cornatianus II 544, 115 19

2528, 116 7, 117 33, 182 19, 183 31,
221

II

territorio Sabinensi II 27

3,

II

21.

Corinthii 145

^4.

Maina

villa

in

310 ".

Corolianus in pertinentia de

30.

(de)

13.

Corilianus casalis in Sabinis 293

Corilianus fundus 20223,21438, 33731.
21.

terri-

'4.

1828, 18614, 1884, 221

y, anche Curilianus.

22.

31829.

Amiternino ^59

Cornu

Cornus

108".

385

Cornu castellum II 21327.

Cornu mons II 270 '6.
Cornu rivus II 26632.
Cornu

167

21.

Corigilianus in comitatu Perosino

73

Cornu 320 '3.

Cornu in Amitcrno

aqua 319
castellum

Corgnitum civitasII86 ^^ 125

platea

Cor-

25.

41 '^

II

V. anche Cornetum.
Corgnitum, Corgnito (de)
2; II

COSE NOTEVOLI.

torio

Corcntianus fundus

283

S.

V.

305

12,

anche Corgnitum.

in Tribuco II
13.
II
pratum
297
297
*
*
de
Sole
35818.
Cornialetum
Cornicia massa in territorio Sabinensi
V. anche Treigum.
II 115 6.
13.

Cornitum v. Cornetum.
Cornium in territorio Amiternino
Chron. Farf.

II.

237 30.
Corticella in cella de Coperseto 23412.
Cortinius Minor in territorio SpoleII

tano 310 14.

Corule 194 7.
Corvanianus curtis 186

Corvara ripa

i7,

in territorio

Sabinensi

72 28.
Corvaria v. Petra.
II

Cornlale (de) casalis

Cornicle casalis in Sabinis 294

Corsica insula

1.

3 5

22.

Corvarium

in Cliviano II

Corvarum castellum
tino 140

205 n.

in comitatu Rea-

3.

Corvianus in territorio Sabinensi II

280 39.
Corvianus fundus 181 20, 202 28^ 33736.
V. anche Corbianus.

2)

INDICE.

386

Corvi? in territorio Amiternino 359

Corvillus germanus Eudonis 153 21.
Corvini

in Sa-

297 34, 300 is.

Corvinus pater Symeonis 285 26.
Corvinus pater Teuzonis 249 25.

Cosce

II

291

V.

confra-

II

Marth?

Cosennanum

129

33,

II

26.

1408, 175

14,

H
^

17023.
25,

in

castello

21.

V.

nanum.

v.

Damiani (Ss.)
Mica Aurea II 158 ^2.
Cosm? et Damiani (Ss.)

ecclesia

152

in

40

mons

17,

Cossigianus

v.

in

^9,

V. anche

33; II

II

13 21.

Crescentii comitis

filii

II

Cossiianus.

67 ^^
Crescentii de Martino casalis in Arci
14226, 143

12^

territorio Sabinensi

Cossiianus, Cossigianus fundus 181

202 ", 21427.

li

150 K

casalis

II

sandalarii casalis

casalis in Arci II

26

142
183

127

II

21,

9.

Crescentio (de)

Crescentio

v.

Rainerius.

v.

Crescentius.

Crescentius 247^7;
filius

II

195^.

Arduini

II

II

141

270

Crescentius Bonizonis

II

Crescentius a Caballo

Marmoreo

91

Theoderand? 6224;

Crescentius de

II

^^.
^^.

9.

pa-

7923.

Crescentio

Frankitti

Datonis

Rainerii

32.

197
Crescentius
II

Sa-

in

246 i^

II

5,

Petrolo

in

701.

binis

ter

280 i^

24.

194

II

Crescentii casalis in Turri

Crescentius pater Beraldi

60^3.

Sabinensi

24,

47 26.
Crescentii de Bona h^redes 245 34.
Crescentii Octaviani filii II 143 ^^,

Crescentius

22.

73

Cossiianus

321

in territorio

266

II

3.

Crescentii Sabinensis Vallis

^5.

anche abbas, ecclesia.

(S.)

141

II

Crescentii Stilluti

et Damiani (Ss.) monasterium

Mica Aurea II io ^^, 11 4 8^ j^ 5^
14 ", 16 5, 1715, 18 I, 1242 20^
12523, 15728^15822^15^17^16434.

Cospianus

filii

filius

Crescentii

i.

in

Cosm?

143 ", 149

II

Crescentii

II

Cosm?

V.

(de)stagnum

V, anche Naia.

18.

Crescentii

II

ecclesia in

et

territorio Sabinensi II

143 ", 14930.

Grassianus.

v.

Crescentii 'Picti

Leo, Stefanus.

Cosinianus casalis in Sabinis 294

Cosm?

24.

97

Crassis, Grassis

144

Asculano
anche Consen-

Cosennanum castrum II 284 36,

Cosi mons II 1409, 175 15, 28437.
Cosiniano (de)

II

lohannes.

^i.

comitatu

in

II

Sabinensi II

territorio

Crassi casalis in Arci

Crassus

1095,

II

in

Crassianus

Cusinianus

Cosenianus,

Coxianus

268

109

II

ta-

17.

Cozanus
^^.

^4.

47

Coscianum II 191
Cose (de) piscaria
Cosenianus

cum
Farf.

5927.

69 17, 280 24.

Coscia II 122 26,

mons

mon.

deargentatis

bulis

in territorio Sabinensi II 45

Coscia

24.

99/9.

Cottidianum evangelistarium

27.

Corvus 358 17.

Corvus in Furcone 305
Cosarius rigus

246

in Sabinis

298 4.
territorio Sabinensi II

Cottanillus in

Corvo 289 2.
Corvo (de) v. lohannes.
5

Constantinus.

v.

Cotecocianus casalis

Corvinus rivus 309 31.

Corvionis filii II 271 ^7.

Corvonis h^redes 245

Costantinus

Costis (de) casalis in Sabinis

binis

245

Sabi-

territorio

in

24.

Costallia V. Martinus.

Corviniana, Corbiniana massa

tres eius

Costa (Montium)
nensi II 153

i3.

52

II

filli

a.

148

I.

filius

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Dod?

Crescentius coniux

222

161

II

31,

Maroz^

II

coniux

Duranti,

filius
^.

57

Crescentius

filius

Farolfi II 96

Crescentius

filius

Farciti, pater

141

II

Azo-

lohanne Atri? pater

Crescentius de

Crescentius patruus lohannis 90

Crescentius

Landulfi

filius

^3,

II

47

163

s.

3i.

48 ".

fratres eius II

47 32,
Crescentius filius Micci?
Crescentius

II

26 28.

Crescentio

Crescentius,

Octa-

filius

coniux Theodor?, pater Cen-

Guidonis

et

lohannis

II

143

" ^^,

21

Ofridi

213^3,

II

Crescentius

Ottonis

filius

lohannis

frater

comitis,

12427.

II

33

213

25^

29.

Crescentii

v.

^6.

Crescius de Duranto 363 25.

Crescius Sichardi pater Benedicti pr?i^.

301

Mons

109

II

poJium

28440.

^7,

140

109

II

^o^

Cretaia in territorio Narnatino

Cretarium

in

175

^^,

17.

II

50

13.

Amiternino

territorio

3)8 9.
Crete in territorio Sumatino 362

26.

crimen sacrilegii II 272 12.

Crimea symoniac? hereseos 5635;

II

32.

Cripta

II

45

17.

II

126

advocati
^3.

pater Rainonis

Crescentius

nino 3)8

33.

Rainerii

Martini pr?sbyteri

Cripta Machelmi

Machelmi.

v.

Cripta Pauperis in territorio Amiter-

Crescentius pater Petri 282

Crescentius pater

135

",

4.

Cripta Terentiana
cript?

II

V.

v.

Agonis Campus,

Adelardi,

domus

Alicco,

Terentiana.

et curtis,

Paganicus,

Scorticlarii regio.

19.

Crescentius pater Rapizonis

Crescentius pater Remedii
nis II

et

II

211

5,

Teuzo-

22.

153

^^,

196", 264 s, 2789.

Crescentius comes 89 27, 90 2 7 15,
Crescentius comes filius Benedicti co17226,

IO

mitis 64
19,

69

77

21

17

22 33^

70

12,

85

16,

65
73

15 21^
6,

IO 25^

66

12.

67

4 6 II

^^^

lohannis
65^3;

II

II

territorio

in

58

II

^-.

58 ".

Teraranensi

II

14.

Cripte ad

campum Teuzonis

Cripte casaHs 329

Cript? fundus

297

II

II

18951.

22.

168

^o.

in Sabinis

26.

Cript? Antiqu? in territorio Sabinensi

II

5923.

Criptella

67

13.

pater

Romanorum 64
82

5^

74 20, 75 33, 768,

82 15 21, 83 15

86 ", 91

comes

Crescentius
patritii

7,

81

II

25,

aquimolum
269

filius

Crescentius

Cript? in fundo Corentiano

Cript?

Roccionis 293 2.
pater Rustici II 168

Crescentius

is,

II

Cripta in comitatu Firmano 2554.

222:.

81

^S;

'4.

casalis.

76

144
Crescentius pater

162

5 3

consortes eius

29.

Cretaceus

donis 70 S 76 2-^; II 86 5.
Crescentius de Octaviano pater Ru-

213

sbyteri II

Octaviani, frater Od-

filius

149

33.

41 ",

eius II

Crescentius pr?sbyter 290

Crescio 247

1279.

Dali(^ II

cii,

germanus

i^.

88

14,

Crescentius sandalarius

19732.

viani,

5 3

pr?fectus Urbis II

V. anche placitum.

14820,

II

Crescentius Frankitti pater Crescentii

stici II

pater Rogat? II 34 ^ '7, 97*^.

Crescentius diaconus S. R. E. 247

Crescentius

^.

26,

Crescentius pater Franconis

II

90 ".
Crescentius comes coniux Theodor?,

2.

Crescentius

lini

Crescentius comes germanus Oddonis

18029

II

Crescentius pater Dononis

387

in

territorio

Sabinensi

II

is.

Criptula prope flumen Pharph? 15319.

Criptula in territorio Sabinensi

28026.

II

61

^^,

INDICE.

388

Criptul? i6i

Criptul?

290

12,

18454, 187

4526^ 18335,

15; II

190

13,

iS.

33248, 355

29934, 323
692, 10223, 117

26
j

Criptul? casalis iuxta Farfam 331

16,
28.
^.

Criptule casalis in territorio Sabinensi

15

313

Criptul? flumenll 218

II

218

201441,21318^

35,

in ter32729, 3369, 3376,

Sabinensi 314^; II 28339.

15,

ritorio

V. anche Cruptul?.

Pontiano,mater Lup?et Maurperg?

Baptist?,

lohannis

ad

sia

Aquam Siccam

II

1629.

Crucis (S.)ecclesia in BezanoII 25929,

34.

Crucis

ecclesia

(S.)

285

28,

Fossule

in

II

27.

Crucis (S.) ecclesia in Fustiniano

113

Crucis

ecclesia in

(S.)

Crucis
123

II

2.

108

Iscla II

Crispa soror Ursi servi mon. Farf, in

Aqua Sicca

Evangelista, Margarita (Ss.) eccle-

263

Criptul? fundus 180

214

molendina

37.

37.

in

20.

lohannis

Crucis,

285

6,

323

18^

ecclesia

(S.)

123

II

Sabinis

in

Crucis

ecclesia

(S.)
17,

de

castello

14.

Ocriclo

in

II

13024.
^

Crucis (S.)

IO.

265

Crispinianus in Sabinis 29913.

fundus

Crispinianus
IO,

214
Crispo

V.

Euticii 122
V.

Crispus

201

36,

Bricii

et

Aleradi

mon.

servus
12,

Cristina (S.) v. Christina.

Critulus in comitatu

Crucera (ad) 1949,

cruces

II

mon.

Il

291

12.

.11.

II

res
II

162

crux de

8.

argentea

28.

minor

cruces argentea maio-

291

crucicula aurea

12.

maior

crux

30921.

cum

capulo

pomo

et

auri purissimi,

longa

deaurata
II

plus

309 ^3.
unius

232

Crux

^o,

18413.

V. anche Crucis (S.) via.

Crucis Cerrus

Crucis (S.)

282
Crucis

281

II

60

35,

curtis in

72

Sicca

II

22.

curtis

in

Ophiano

II

24.

Crucis (S.) ecclesia super rivum

gri II loi

S.

Anti? via publica in

num
Crux

Inter

(S.)

285
21,

4.

Cardeta

An-

terri-

27.

et Belonia-

8.

(S.) in

territorio

168

Sabinensi

v.

cubitus II 201

II

32.

II

157

cubiculari Orientalis imperii 131

cubicularius

(S.)

V. anche Cri-

23.

torio Sabinensi II 148

152

Aqua

i.

CubiannsincastaldatuEquano

33.

II

ptul?.

mini 325 27.

Crucetum, Crusetum via publica in
territorio Sabinensi II 131

Crucetum.
mon. Farf.

Crusetum v. Crucetum.
Crux V. Barbar? (S.), Palerecta.
Crux 20631, 322 20; II 55 27.
Crux in territorio Amiternino 233 19.
Crux ad S, lanuarium in Amiterno
Crux

.11.

y^ anche

imperialis

.1.

29219.

gemmis 325 25.

de auro cum ligno Do-

brachii, circumdata

cruces

15222.

crumena

Cruptul? fundus 180

Farf.

325

16724.

II

II 45 IO.
Crucis (S.) via in territorio Sabinensi
II

Firmano 256 ^i.

in fundo Teren-

5727.

argento

Crucis (S.) ecclesia in Tancie 363 12.

Crucis (S.) monasterium in comitatu
Crucis (S.)oratorium sub colle Baiano

lohannes,

pater

ecclesia in Scandrilia II

3.

Reatino

Farf, in Beliciano 273

tiano

Crucis (S.)
171

consanguineus

Romam

19427.

3371.
lohannes.

Crispolitus

Crispus

3i,

180

super

ecclesia

2.

12.

Leo, Narses.
16.

Cuccura pedica de Burdonaria II 378.

V. anche
Cuculi Fontana II 183 14.

Computum.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

cuculia
II

Gufi,

311

I,

21

II

298

cuculi? nJgr?

^6.

5.

Cuphi castellum, castrum 2446

35522, 363 1926;

28

Il

2S,

566, 5928

712428^ 117^, 12210,17335,222"

230^5, 28417.

ecclesia

5928

ibi II

389

Cupersetus 325 6.
Cupersetus in Bacciano
(>upresseta curtis 261

Cupresseto (de)

Firmano 251
17639, 283

curtis

26^

22.

32

II

26.

comitatu

in

20.

339

9829,

^3,

3.

podium II 117 IO.

Cuphi fundus in comitatu Sabinensi

Cuprcssitus in Sabinis 293 4,

Cuprinianus casalis in Caneria 21024,

gualdus 244 28.

244 27.
Cula (de) Vallis in territorio Amiter-

Cupula
Cupulo

nino 361

Culianus

280

18.

in

Sabinensi

territorio

II

16.

Culianus casalis 1569.

294 25.
Culianus fundus 202

Sabinis

in

2157, 2957,

33,

(de) rocca 1125933,28535.

Cupulum vocabulum II 46^.

Cupum V. Monumentum.
Cupus rivus II 201 4.
Curanus in territorio Sabinensi 314^4;
II 61 iSj 63 3.
Curano (de) ripa
2821.

mater

Curcia

33733.

culpa solidorum.xx.
criminales

298

V. Vallis.

298

II

II

^o.

113

culp?

incestuosa

22.

II

curia castelli II

culvert?

II

Cumana

civitas

scopus

272

V.

21.

mon.

40

Cumanus

22.

epi-

i.

Amiterno 2499.
Amiternino 35334.

in territorio

in

II

267

Occliavi?
pr^sbyter?, pater Theodori 152S.
pr^sbyter,

Cunensis episcopus

vir

v.

88

II

119

Cungus de Corgnito 2589.

papati

Rainaldi comi-

232

II

Sabinensi 3168;

Curianus casalis
Curianus fundus
Curilianus

Sabi-

territorio

in

12 15 19.

185

II

Sabinis 295

in

8.

V. anche Cori-

5.

181

torio Sabinensi II

in

^5.

terri-

i^.

40

Cunipertus servus mon. Farf. in Be-

Currensis, Currensium v. Currisii.

liciano 273 13.

Cunipertus filius Bonosi scarionis

Currisii alveus II 34

Curri
ser-

268

32.

Cunipertus frater Godeprandi, coniux

Ildeperg?, pater Godeprandi, Gudi-

Farf. ad S.

Cunipertus
Farf. in

126

Mauric? servus mon.

Bucizano 271 12.
filius

30.

Cuntifridus conductor 293

Cuntula uxor Isimuldi

Cupa

mon.

Farf. in

pencus.

19,

14230,

filli

Alboli

Bucizano 272

9.

v.

Acu-

264

flumen,

5p

363

297

^8,

27.

fluvius

5 17 19 23,

333 ",

4; II 342123, 5318,

74 19, 90 8 13, 102 25, 1253,

1297932, 131 5 8 15, 141 6,
150810^ 16824,
143 1347,

187 34, 198 7, 209 24, 218 37, 264 1924.

moWndi passim.
portus II 27431.
23.

Currisii, Currensis,

Currensium, Cur-

Currisio (de), Currisis, Curri-

rise,

sium
(ad)

17 is^
S,

^3,

^3.

12^

rivus 148

25.

V. Vallis.

Cupencus, Cupencum

321

71

2,

21.

278

II

20,

34731, 348

Demetrium 264

Cunteramus 299

servi

285

68

26.

183

II

aqua

Rodelind?, servus mon.

perti, Poli?,

12.

10422.

Curilianus fundus

vus mon. Farf. in Pretorio

is^

lianus, Curulianus.

Arnulfus.

Cunipertus, Chunipertus rex 88

4,

295^9.

IO.

in territorio

9,

nensi 313

1.

II

Farf. II

107

II

Romanorum

23318,

tis II

Curianus

Petrus.
6.

3078", 314

II

Cuna mater Opizonis

Cunctarius

270

2094, 2266, 2433,

cultores 2562.

Cumulus 260

pr?sbyteri

imperatoris

31822.

23.

L?tonis

25924.

castellum,

castrum

96^4, 122", 12729,

264

10,

278

12 13,

284

129
15.

II

17,

3425,

168

21,

INDICE.

390

246

Currisii terra in Sabinis

Currisium

297

II

Currus rima

26.

7,

territorio Sabinensi

in

16832.

II

aquarum

cursus

Curtabraca

II

33

damna
Tina

prope flumcn

curticella

in co-

mitatu Pinnensi 25030.

comitalis

curtis

Romana

Horgum.

V.

Leoni.

v.

regia

126^8;

II

2562330,
Curtis in territorio Sabinensi II 104 ^^

Curtulus colonus in casale Facciano

21.

293
Curtus

lohannis casalis.

1'.

Curulianus

40 ".

II

Coro-

Curvolus colonus mon. Farf. in Pr?filii

et nurus eius
toriolo 296 23.
Rivus.

V.

II

binensi

II

Cuslnianus
Cutri

II

220

48

Sa-

15.

272

damnatio

II

damnum

II

Damalo

71 ", 128

183 1935, 1877,

16,

33.

Cutri fundus 649, 3285;

II

81

Pontiano

de

curte

Dardanus
data
II

Dagarinus castaldus

mon.

servus

Pontiano 265

referendarius

et

164 172023,

40

8^

42

7,

99

327 "

5,

16 27^

II.

152
14.

Dato
Dato

127

.11.

325

Dalmatius iuvenis,
stata 83

30.

Cre-

filia

II

1279.

IO.

.
Dalmatia 83 22.
dalmatica optima mon.

dalmatic?

301

17,

i4.

de castellanis

24,

V. anche oblationes.

34;

II

I,

318

i^.

Raineri! II 186 n.

Rainerii pater Crescentii

filius

148

pr monachico ordine

II.

149

22.

121

Dato frater subdiaconus Farf.

Dato pr^sbyter servus mon.

II

122".

Farf. in

Xisto 2592.

Dato servus mon. Farf. in S. Xisto 2 59 7.

Dato filius Remengard? servus mon.
Datonis podium

in

259

3.

Amaro

187

II

1.

Mauri servus mon. Farf.

filius

270 5.
uxor lohannis

in Pretorio

Davinia

Ottonis

II

3,

decani in Sabinis 29425.

scente de lohanne Atri?

eius II

28.

20010, 2179.

II

filius

131

3289, 329
de argento 325 25,
Dalia nobilissima femina
dalfini

filii

II

261

David

41

3 14.

II

Farf. in S. Xisto

3,

Dagibertus, Dagipertus abbas Farfen21,

27,

278 3.
Corgnito 257

datio 280

S.

Daddonis filii li 52 4,
Dagari pater Luponis

sis

274

28.

Dato de Uhberto II 1 3 5 ^
Dato frater pr^sbyter et monachus Farf.

9.

25.

Farf. in

II

31 34 35.

Danihel pr^sbyter 298

Danubius 123 , 130 ^-.

II

295

230

Danihel magister militum II 243

Danihel monachus 2981732.

II

Dacia 83 26.
Daculi casa in

ubi

194^.

emunitatem Ecclesi?

colonus 148

intrando

Cosenianus.

v.

3.

Aream

daticum 18926, 27932.

territorio

in

5.

125

Crucem

infra

Dathan

23.

Curvus

245

II

II.

dat b de

Cusianus

papa

[II]

(S.) ecclesia ad

dapifer v. Rogerius.

V. anche

lianus.

296

papa 939, 13028.

papa 1329.

[I]
I

dicitur ad

^3.

Leo.

v.

Damasus
Damasus
Damasus
Damiani

decanus

v.

lohannes.

Decanus (locus) 207

decarco vulgi populi

i7.

Rom? II

243

22.

Decamper 166 21, 281 ^.

Decemianus fundus 32621.
1

Farf, II 3103.
II

292

is,

frater luliani apo-

249 ".
decima, decimatio 5725, 18427,2236,

Decian? leges
225

29; II

77

II

22^

132926^ 133

8^

135

II,

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

3S,

137

147132124^

20929,

15529,

21833,224 i,265 ",29842132,31217.

decidecima decim? II 21834.

mata vini 280 '9.

Decius pater Marconis
Decius

^9,

832,92714.

imperator

V.

Decoratus

^^.

frater

^^.

Mauraldi servus mon.

Volubrum 263

ad

Farf.

uxor eius 268

filii,

^5.

flii

uxor 263 ^5.

Decorosi casa de Ceseriano 296 i.
Decorosi casa in cuite de Pontiano
eius 263

16.

decretum

pap? 146

Ylarii

pap?

[II]

vestri II

245

II

"

pap? 58

II

Nyco-

78

Sil-

19.

r. an-

9.

dedicatio altaris

138

II

13420.

ecclesia-

19732, 200

197

Langobardorum
regum Langobardo-

9.

14,

199

defensores,
II

ministri

241

patrimonii Eccl.

depopulationes
depositio

Mollic?

frlius

II

259

II

pontifcis

^3,

23414161921^

II

23568, 23612, 244152526, 2456.

depr^Jationes

275

321

27,

119

II

13529, 230^3,

2,

25.

Demetrii (S.)

Desuli servi mon. Farf.

Bucizano 272 M.

Desiderii (S.) cella

mon.

230

Farf.

Desiderii(S.)curtis26i 27,325

251

251

ibi

176

II

6,

II

1825.

Petra,

servus mon,

Farf.

22823,

209

romanisci 211

4 s 14^

211

20.

12^

V. an-

266

mon.

Colomente

Farf.

in

cardinalis

S.

13.

Cecili?

v. Belizo pr^sbvter.

Denulfus abbas

v.

Adenulfus.

Deodatus 311 2S,

Deodatus p'^ter Adami

iudicis II 1544.

II

32.

Desiderius rex 199, 8822, 966, 155

IO 12,

22420, 279

34232;
iux

295

15,

88

V.

23.

16,

21825,

31033, 33525,

ly^ 13,23821, 27926.

II

eius

anche

con-

pr?ce-

ptum.

mon.
II

Farf. 301 ^3; II 295

21.

230^3.

Destructio mon. Farf. Huo-onis abbatis

27

2,

28

destructio

che libr?.

Dente muzo

in

Lupuar?, frater Alde-

filius

desolationes
32,

2.

marii et Alexandri, coniux Antildis,

desolatio

denari! argenti 208

283

30.

1873, 18829, 19020, 20539,

v.

in

39.

12,

Bonosi scarionis, con-

filius

Trud?,

iux

Firmano

territorio

Desiderius

353

30,

2.

339 19.
comitatu
Firin

Desiderii (S.) curtis

247

Furcone 320^3,

villa in

Demetrius vir Ner? Raineri! II 12725.

Demetrius grammaticus 31420.
Demetrius (S.) 264 ^2.
Demetrius (S.) in territorio Asculano

D?monis

in

flia

Desiderius

-9.

112

Deserti, Desertus v. Rivus.

servus

27.

sugiano 207 5.
deliei? 6229; II 7928.

II

37.

castellum Catinense.

Desiderius

Delicatuli casa in Corneto et in Mas-

321

201

II

II

Pretorio 26832.

20.

defensor primus v. Bonifatius.

Rom.

episcopus

depinctio v. Petri (S.) ecclesia iuxta

ecclesia

^3.

defensio imperatorum

rum

Carbinensis

501, 5125.

mano

che privilegia pontificum.

rum

9.

248 25.
Deodatus pr^sbyter

Desideria

II 31427.

25.

253

17,

II

I".

23624, 2376, 238

3 4,

decretum fratrum mon. Farf.

lai

26.

III abb.

Derentanus rivus 35229, 35336,35913.

29523.

decretum, edictum electionis pap?

235

360

Farf.

Deodatus pr^sbyter

anche Deciant; leges.

Decorata mancipia mon. Farf. 267 34.

Decoratus servus mon. Farf. in Flacciano 268

Deodatus filius lohannis II 51

Deodatus advocatus lohannis
Deodatus

100

II

391

238

24,

17.

mon.
239

3,

Farf.

242

12,

32

243

i,

235

5,

2.

destructiones II 230^3.

Desulus 352 23.

Desulus coniux Liup?, pater Deside-

INDICE.

39^

Linudar?,

Gariperg?,

ri?,

servus

nion. Farf. in Bucizano 272

Desulus coniux Lucici?, pater Maionis,

Marturi?, Maur?, Taciperge, servus

mon

269

Farf. in Pretorio

Deusdedit papa 94 25.

Deusdedit filius Formosi servus mon.
Farf, in

Narnate 275

4.

3.

297

34,

Diaboli rivus II 165

28.

diabolus 113

14; II

diaconi

27,

183

Rom.

Eccl.

119

225

5,

247

II

29.

y.

32.

anche Benedictus, Mantius, Sergius.

diaconi

mon.

tres

Farf.

121

II

12^

II

-9.

^2.

Dieta Patrum liber 3264.

V.

pianura.

Domini 119

operum

II

218

1-4,

219

40^

dies tremendi examinis

Digna uxor Gaidonis

7626.

mon.

Farf.

5628;

servi

Colomente 2668.

Dimidii

Collis

365

2.

Diocletian? leges

II

249 12.
Diocletianus imperator 83 22 24^ ^2
Dionisius papa 92 ^5; II 252 18,
Diruta in Perosia

II

282

tat Perosino II 108

",

comi-

in

26.

123

i^y

22^

24.

12^

139 12, 17420, 181 15.

Discanus in territorio Reatino 319^.
disceptatio per pugnam II 17 22, 22 20,
23

pap?

dispositio Gregorii [I]

241

II

26.

dissensio, intenti in electione ponti-

234

17 25,

II,

239

districtio II 23028.

245

9.

y, anche ius di-

stricti.

Diula

II

176

Doda
Doda
Doda
Doda

uxcr Azonis lohannis

II

1426.

uxor Cencii II 261 ".

uxor Crescenti! II 180 29.
uxor Franconis de lohanne
Uberti II 262 25.
Doda mater lohannis II 162 26, 500 ^8.
Doda mater Marronis II 2132.
Doda coniux Odonis II 151 i.

Doda uxor Ottonis Octaviani 902.

Doda uxor Sigizonis lohannis

Agarenis 23823,

13.

divastationes II 166

Divinus mons 292

2729, 321

22,

7 12

II

II

II

47

nale

Dodo
Dodo
Dodo
217

558

12.

25.

^.

II

IO.

Dodo Dudati II 192 18.

Dodo filius lohannis II 1 50 24.
Dodo pater lohannis II 147 28.
Dodo Marconiscus 285 27.
Dodo filius Probonis II 58 i3.
Dodo filius Roccionis 293 3.
Dodo pater Tebaldi II 192 ^7,
Dodo clericus filius Beraldi de
267 2,
conversus Farf.

luve-

II

iudex

filius

pr?sbyter

II

Azonis

et

218 n.
II 593.

monachus

Farf. II

19.

Domatianus casaHs
tino 318

in territorio

Dominica
Dominica

Rea-

20.

v.

Domitianus.

DominatuH casa de Padano 295

fiUa Barosi

262

^.

21.

Dominici servi mon.

Farf. ad rivum Merdarium 266 22.
Dominica filia Sinderadi et Fareperg?
262

7.

divastatio Hitalica ab

324

14.

Domicianus

22.

ficia II

215

156

15.

dies meraorialis v. Intani? maioris.

in

II

filli eius 249 36.

Dodo 249 3^.
Dodo nepos Adenolfi II 46 ".
Dodo hlius Bonihominis II 15717.
Dodo filius Bonihominis Arimanni

diaspides II 309 passim.

dicio regia II 153

dies

doctrina extranea vilissiraa mon. Farf.

Dodatus pater Berardi iudicis

Dodo z'. lohannes Roccionis.

21.

235

Diadumenus imperator 82
Dialogorum liber 12822.

dies

monachus

4828.

29232.

Diaconus

dictum

et

".

doctorum sententi? 1244.

7.

Detusifi V. Henricus abbas.

dexirarii II 223

Divizo frater pr?sbyter

Farf. II 121

^3.

filia

18.

Dominica devota femina II 57 3.

dominica quinquagesima II 3152.
Dominici casalisin Scandrilia II 191
Dominici Furis casalis

II

90

i3.

22.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Dominici Nerini casalis in vocabulo
Gabiniano 244 i.
Dominici terra in Perrece II 201 5.
Dominicus 355 ^'^, 363 36.
Dominicus pater Franconis II 37 3.
Dominicus flius Grilli II 300 12,
Dominicus ilius lohannis II 130'''.
Dominicus filius lohannis Calvi 290^9.
Dominicus pater lohannis II 37 12^
12621.

Dominicus pater Martini

et Sabini II

Dominicus

coniux Lup?

Petri,

filius

48 16.
Dominicus de Pruzano 287
287

lius eius

27,

fi-

5.

Balbensis

episcopus

II

81

270

Dominicus pr^sbyter
147

filius

Benedicti

27.

Dominicus scanzolarius 288^4.

filius

eius 28814.

Dominicus

Aruisis servus

filius

mon.

Farf. in Canzoniscis 26434.

Dominicus

filius

Serenul? servus mon.

Farf. in Forcone 263 ".

Dominicus coniux Teuderad^, pater

Dominici et Teudeldis, servus mon.
Farf ad rivum Merdarium 266 22.

dominium

seculare

275
Domitianus imperator 82

Domitianus
280 40.
Domitianus

in

II

Sabinis

s.

3,

91

299

^5

II

domus

Chron. Farf.

279
II.

5.

Beraldi Crescentii

II

Bucizano 272
v.

12.

^8.

Donus.

cum puteo aqu? viv?

eam sinino opere

et curtis

cripta

post

cooperta, circumdata a pariete an14.

domus quidam Rom?

II

9723.

V.

anche Albericus princeps.

domus antiqua
II

in Tiburtina

civitate

2621.

domus lutea II 203 8.

domus hospitum, hospitale, hospitium
"

Farf. II 21835, 2982830.

usum infirmorum

30

^5.

ad

ad sagi-

nandas aves vel gallinas II 298 K

domusculta v. Lucianus fundus.
dona Foc? imp. ecclesi? B. Mari? ad
Martyres II 236 ^
Donadeus filius Azonis II loi ^.
Donadeus filius Bonihominis II 195 ^^,
1^647 iS 2627^ igy 15 2326.

Donadeus pater Tassonis II 18023.

Donadeus, comes Tudertinus, filius
Rainerii II 265

donaria 39

32.

12.

Donata mater Astul? infantis 2689.

Donati (S.) castellum in territorio Sa23,

116

^i.

Donati (S.) cella in Agello 226

Donati

casalis

'9.

Domninus conductor 294

binensi II 115

7.

eius 251

II

18.

mon.

2481,

31,

Domnica Vallis in Amiterno 31724.

Domnici casalis in villa S. Viti II 69 29,
Domnicia mater Leonis 366 6.
Domnina filia Sinderadi servi mon.

II

II

34

40

7, 3

Domnell? Vallis II 222 ".

Domnellus 251 ^9.
filius

14.

patriarcha

18736.

7.

tiquo II 41

Gradiensis

lohannes.

522 K
Domnella diacona 64

32.

Dominicus

II

Domnarus

et

Dominicus coniux Cimin?, pater Sabbatini, homo mon. Farf. in Forcone

22 IO.
Dominicus filius Goderisii homo mon.
Farf. in Forcone 262 27.
Dominicus monachus filius Gisonis II

II

collis II

7.

Dominicus Cartaginensis episcopus

180

v.

Domnariscus

Farf. in

pr^sbyteri

Postmontem

in

673, 694.

Domnus papa

Dominicus

252

casalis

Domnaricum

27.

Dominicus pater Rainerii

248

20135,2149,296^0^ 33640,

Domnari

filius

II

283

Domitianus, Domicianus fundus 18030,

Domnica uxor

5319.

Dominicus, qui vocatur Mincius,

Donati II 179 ^^.

393

280

(S.)

ecclesia

in

^6.

Agello

19.

25*

II

INDICE

394

Donati (S.) ecclesia in Ciciliano 366

in fundo Ciciliano 179
II 280 19.
201 3, 213 17, 336 S; II 6727.

^7;

37,

mon.

servus

269

Farf. in Pretorio

15.

Donatus 22923;

12

II

"

127

II

Donatus, qui vocatur Picinellus, pater

Dominici II 179 ^9.
Fistulam

can? 261

I,

276

mon.

servus

iumentarius,

ad

Farf.

Marsi-

civitatis

25.

Donatus pr^sbyter II 12629,

Donatus (S.) II 18632,
Donatus (S.) in Ciciliano II 182922.
Donatus (S.) in Molgia II 1822.
Donatus (S.) in territorio Nocerino II

Drusus Callicula

II

(S.) in territorio

115

117

24,

Donipertus

II

Donatuli servus mon,

269

^^.

31,

222

2.

filius

lohannis

filius

lohannis, coniux Rogat?

20431.

II

I.

152

Dono
Dono
Dono

Duas

et

monachus

9,

Farf. II

21736,

201

II

Benedicti Ubaldi 2464.

'2.

Dullianum

Duno filius
Duo Ludi in

Asculano

comitatu

in
15,

2,

i.

(de) villa 234

284

II

37,

Beraldi 25316.

TyburtinoII 264.

territorio

Durandus diaconus [notarius Hludovici et Hlotharii imp.]

1787, 193

Durantus pater Crescentii

Durantus pater Crescii

II

24.

578.

Martini

et

25.

363

Durantus pr^sbyter 287

33.

287 33.
Durantus scriniarius

15824.

109

II

II

filius

eius

4.

Ebbo pater lohannis II 151 5.

ebdomada v. quadragesimi.
ebdomada operum 195 24, 210-211,
2285; II 2196 7 9, 2986.
ecclesia v. Burrelli

mons, Cufi
(S.)

22.

abbati? 68

papa 95 9.
[II] papa 97

84

196
21.

dormitorium mon. Farf.

dorsalis

.1.

mon.

natus

II

309

II
II

272

Farf. II 31026.

15.

iuxta altare II 292

^3.

27,

leo-

dorsalia palili
26.

.11.

Farneta,

Desi-

Ferrata

Annianellum.

Ecclesia Christi, Dei 61

V.

16,

21,

Romana, Sedes

Romana

III 42233,

^5 19.

castellum,

curtis,

ruclanura.

catholica,
12 16.

Cimbriaz

casalis,

fundus, Melezole, Rescanianus, Ver-

Ecclesia

[I]

Domnus

20.

II 241 6, 242 3.
Dudatus pater Dodonis II 192 ^8.
Dulia in territorio Amiternino 362

ecclesia S. v.

Dononis adulterina 247

donum
donum
Donus

Ophide 223

duces

deri!

pater lohannis Villani 285

diaconus

filius

Augusti

privignus

Basilicas (ad)

nus

pater lohannis II 130^6,

Donodeus

^3.

Sabinensi

Crescenti! II 161

filius

125 ^^^^

",

33.

filius

Farf. in Pretorio

Dono
Dono
Dono

San-

18.

Dussemus

528.

Donatus

123

",

[Hlotharii imp.] 206

1409, 175

Donatus

S. Silvestri in

^5.

2.

DuU?

Donatus pater Hugonis pr^sbyteri

88

II

Drogus pater Carbonis II 212 ^4.

Dructemirus subdiaconus, notarius

81

^7.

Donatulus coniux Audulf(?, pater Ansiperg?, Doniperti, Honorat?, Honorati,

guiniano

draco pestiferus 122

Donati (S.) ecclesia in Monticlo 194 14.

Donati (S.) fines 227 25,
Donati (S.) mons 253 12, 25927.
Donatala mater Aruli, Astulfi, Ermetrus?, Ursuli servorum mon. Farf. in
Pretorio 269

dotalicium ecclesi?

114

105

23526.

apostolica,
3 7 13 17

1823035,

4,

1975, 199

17,

241

15,

2025

18332,

295

15;

238 IO, 245 IO

3203. patrimonium v. Sabinense,
anche Hmina,

234

24,

ecclesi? 234

236

29,

237

3,

2.

ecclesi? ablat?

mon.

Farfensi 2963-17,

NOMI PROPRJ

ecclesi?

duo v. Asisium, Burgus

Firman?.

civi-

COSE NOTEVOLI.

emendatio damni

395

2743334.

II

Eciculi V. CicuH.

285 m.
Emigdii (S.) cella 2202326.

Eddo

Emilianus Maurus imperator 836.

tatis

emphiteosis 235

49 -'\
edicti pagina 16427.
II

edictum electionis pap? v decretum.

cdictum regale II 153^.
edictum, privilegium Constantini imperatoris

2532531^ 250

II

Langobardorum regum de

edictum

arimannis 18922.

edictum Ottonis imp. 146

3;

antiqua mon. Farf. 45

edificia

Eduensis episcopus

v.

Aganus.

Egdo

II

181

Acterii

filius

Ephesus
pus

54, 1341^.

241

21,

9.

(S.)
II

Emmo
Emmo
Emmo

Epliesi episco-

2679.

II

in territorio

pater Gualkerii

V.

pater Ansiperg? et Urs?, servus

emunitas
Enricus

i'.

Todorici servus mon.

Bucizano 271 ^7.

2S.

207

Mennatem

Godeladi 360.

Heinricus.

217

II

r,

209

25,
IO,

anche con-

V.

13.

currens.

8 33

12^

I,

58

59

14.

23423.

II

Romani

Episcopii

144

14,

247

II

2S.

Laia.

V.

quidam de ultramontanis

episcopus

partibus II 134

4.

208

mon.

26629.

immunitas.

filius

v.

episcopi

abbatis 13816^ 162725, 178

3,

27,

Gaudios?, frater Au-

filius

episcopi .Lvi.

filius

288

32

II

Episcopalis r. Rota,

Eldericus pater Sintaris 360".

filius

58^8.

II

17.

episcopi II 124

Einricus v. Heinricus.

Eldezonis

30.

Asculanus episcopus

epacta 879;

I.

Egubinus episcopus v. Rofredus.

anche Eugubinus.
eguminus D. Salvatoris II 31325.

Farf. in

Firmano 309 ^2.

patruus Alberti 287

Endricus

30832.

II

comitatu Ascu-

in

28438.

15,

Farf. ad S.

Egyptiaca servitus

Eldericus

podium

175

II

dul? et Prodeldis, coniux Teuscul?,

Egyptiola uxor Petri servi mon. Farf.

206

lano

Empulus

V. Felix.

electio

Emindii

337, 112

s.

Egidii (S.) ecclesia in Spina

263

Emindii (S.) ecclesia in Rofeliano

108 21.
V. anche Mindii (S.).

Emmianus

'520.

12,

Episcopus 286

i.

V. anche Albertus.

31.

Episcopus pater Tresedii 25025.

1084
20512

epistola B. abbatis Farfcnsis Rogerio

I,

22432

epistola electionis Berardi II abb. Farf.

2274, 28634, 29233, 29413,

29518

22540, 31226, 342

I,

I2032, 121

206

37;

138^,

20724, 210

'I,

30533,

II

17830,

223

2,

18.

14

^5,

23623, 237

238", 2395, 24320, 244

415,

mon

filius

Farf. 267

Elerosus 193

i'3.

Godiperg^ servus

31.

II

i'.

203

Elpericus

Heli?.
8.

filius

Elperinus

v.

264

24.

I.

Faroaldi

ducis

[II]

Spoleti

lohanni [VII] pap? 1366.

epistola congr. Farf.

papam

bent

Magnicisi servus mon.

Farf. ad Isule

277

II

131

ad

Leonem IX

17.

Epistolarium mon. Farf.

opertum pallio II 292 5.
argento
ornatum domni Oddonis II 292 -.
domni Romani II 2922, 3 io 21.
epistola, mandata qu? deportare de-

Eletine v. Meletine.

Elisii

121

II

Epistolaris,

3^.

Eleutherii {S.) v. Heleutherii.

Elie (S.)

II

epistola

electio pontificis II 235

Elenus infans

comiti

23,

epitaphium

v.

210

322
II

57 m.

21,

211

3.

Sichardus abbas.

Eplum, Tempia

Hilperinus.

Elpiczo pater Saxonis iudicis

liberti

in

Amitemo

518

^3,

8.

Equanus castaldatus

II

46

22,

50 ",

INDICE

39^

156

1628,

31,

163

164

17,

Equanum ministerium
165

181

15,

164

II

9.

^^,

equorum, puUicl?

24^ passim, 262-2J4 passim; II 3201,

equi, caequ? II 312 15.
321 20.
balli pr?tium II 716, 1909, 2211632^

222^2

2S;

equus bonus 293

23.

II

manu

II

143

i4.

310^,

equites adven?, empticites II

31333.

mon.

equites

Farf.

224

29,

226

23,

293

30,

294
314

5,

31210,-

Equum

228
301

16,

315

rano 297 5.
Ermulus coniux

218

28^

difusi,

35,

230

16,

231

28,

264

308 "

20^

I,

2225.

servus

Gothorum

8533,

Erfemarius 299 3.
Erfo colonus mon. Farf. in
eius 297

Erfonis casale 279

322

Turano

Escag?, Scage

II

1636.

28.

pr^sbyter et

monachus.

Narnate 274

24.

uxor eius

274 24.
Ermenaldi filius 25221.
Ermenfridus frater Alberti Episcopi
286 33.
Ermensis casa 32220,
Ermepertus filius Ermerfridi servus
mon. Farf ad S. Mennatem 26628.

Ermeradus servus mon.

Farf. in

Bu-

cizano 27230.

Ermerfridus

Esculum

coniux

Marturi?,

pater

Aletrud?, Boniperti, Ermeperti, Laudeperti, servus

natem 26627.

Scage

massa Torana 227

V.

^9.

3.

Asculum.

21.

Establum 256
Establum, Stablum

mon, Farf.ad

S.

Men-

II

27

30.

^.

in territorio

mundi

ethnici,

81

Ascu-

I.

Establum fundus 2304,

Et flumen 254 30 H 33
tas

Ermefridus 35424.
Ermefridus pater Palumbi servus mon.
Farf. in

5.

21.

lano 3108, 317

i.

Johannes

214

19,

Espalda mater Petri

Erimagnus pater Bonihominis

v.

211

II

^scaticum 279 32.

Esciare 308 24.

198

5.

Erinianus in Amiterno 303

Erizo index v. Polo.
(de)

Tu-

Escurianus casalis in massa Nautona

7.

12.

Erlegozo 288

Farf. in

Farf. ad Bisenie

Escrotonius comes 89
Esculanus v. Franco.

28.

Gualterii 321

filli

35,

20.

Esclitus in

7.

267

Palumb?, pater Ro-

mon.

Escantianus 228

castellum 194^7,

filius

Farf.

(de) V. lohannes.

I.

Erma

Ermulus colonus mon.

3,

307

infantis

2687.

210

28,

Eraricus, Erarius rex

II

in Pretorio 270 6.
Ermiperga mater Sindiperg?

II

Eraclius v. Heracleus.

130
Erfaldus

273 18.
Ermilinda uxor Ansuli servi mon. Farf.

2683.

23.

278", 310

equites II I203, 2191,

Eric

^8,

Ermula mancipia mon.

12.

equitatio armata

297

Donatul? serv? mon.

filia

Farf. in Pretorio 269

Ermicisi servus mon. Farf. in Beliciano

5.

equi, caballi, puili

273

Ermetrusa

19.

^.

Pagani 122

^.

Eudibertus castaldius de Furcone, oblatus

Eudo

222

26.

frater Corvilli v.

Eufemia uxor

lustuli

Ando.

262

^9.

Eufemia, Eufimia anelila Dei, relieta

Lamperti 20440, 217 ^7, 34124.

Eufemia mancipia mon. Farf. 267
Euferus presbyter

et

34.

monachus 298

8.

Eufimia V. Eufemia.
Eugenia (S.) 290 24.
Eugeni? (S.) curtls ad Bubeta 3222.
Eugeni? (S.) ecclesia in Bubeta II 28020.
Eugeni? (S.) ecclesia in Malliano II
28019.

in

fundo Malliano 1801/,

2012, 21335, 24535, 33627.

NOMI PROPRJ

(S.) ecclesia in lerritorio Sa-

Eugeni?

binens

Malliano

Eugeni? (S.) oratorium in

II.

15224, 1532227, 154

papa

III

3 io,

321

II

Egubinus,

V. anche

dulfus.

urbis

pap?Il3093.
Ro9.

237

exercitus

2 5;

237

II

II

Siculi regis II

5.

312

365516;

II

2341421,

Eunipertus servus mon.Farf. ad S. De-

expensa panis

metrium 264 26.

eunuchus v. Narses.

expoliatio altarium II 272^2.

18

41

17,

88

II,

V. ancu pr?-

17,

Euticianus papa 92

^9.

Ponte II 282 22.

Vepia II 125 ^9,

Euticii (S.) curtis in

Euticii (S.) ecclesia ad

Euticius

122";

(s.)

228

vitas eius II

Euticius

II

in

(S.)

II

2289.

festi-

Nocerino

territorio

evangelium 103
119S,

12,

227

2,

268

^i,

106

^^^

1255, 18726, 23712;

34,

311

V. nuche

25.

is.

Everardus episcopus v. Heberardus.

Exactor omnium = Deus 237^0.
exactor

Roman?

exarchi

242

II

curtis II

256232530,

Orientalis imperii

i.

12.

Exceptio relationis Hugonis abb. Farf.

61

2;

II

272

II

Urbe
109

mona-

^o.

234

II

19.

2S,

Fabale (de) rigus 35935.

faber v. Fileradus, Peccio, Petrus.
2526.

II

Fabrice fundus

211

II

33.

Fabricianus in territorio Sabinensi

II

2942,

IO

II

^3.

58

Fabrucianus in Sabinis 323^111 739.

Fabsicianus fundus 2305.
facul? cer? v. pensio.
faciendi

facultas
II

guerram

pacem

et

3161S.

num

casalis

302

super vicum Foffia-

is.

Fagetum castellum in pede fluvii Aso

iuxta mare 252 ^3.
Fagezone (de) podium in territorio
Summatino II 155 12.
Pagi in territorio Teramnensi II 269 ^4.
Faida mater lohannis

Faido

17.

excommunicatio

Fabricianus casalis 182

115

II

9.

Faido pater Berardi pr?sbyterill 164".

7810.

Excletus 207

26,

II
31.

Faganus

Cottidianum, Textus.
Evaristus papa 919; II 251

131

Extrada

Eze 287

regimen.

et vini v.

Fabricianus fundus

^3.

s.

evangelia,

114

12,

90^4.

16.

52

235

Fabriani curtis in Casarici 353 ^.

Fabrianus libertus 21023.

Eustatio (S.) a v. Sarracinus.

II

Fabianus pap^a 925;

sbyteri,

179

17

2S.

Eustathii (S.) ecclesia in Platana, Rom?

II

21

23614, 2432427, 24430, 3074.

expulsio de

29.

Eusanius (S.) in Forcone 305 ^3.

Eusebia relieta Rainerii II 46 3i.
Eusebius Alexandr? episcopus 134^4.
Eusebius papa 92

351

steriorum
215

297

17.

exilium

^4,

19,

Eulalius [ordinatus papa sub intentione cum Bonifatio] II 234^821,

Eusanii (S.) ecclesia 203

19.

Hein-

^5.

Sicili? II 521

exenia, xenia 364

34,

13530, 231

II

r. anche multitudo.

3206.

[Eugubinus], Gubinus episcopust'. Ro-

2326, 310", 3206,

mon.

II 17224.

Rogerii regis

man?

1.

regis II 321

primates

V. anchd privilegium.

Eugenius

Farf.

IV imp.

rici

7 18,

231

II

321^^15.

Frederici

Eugcnius imperator 84 3.
Eugenius [I] papa 95 3.
Eugenius [II] papa 9615, 18620, 19432,

397

excubia publica 280

exercitus

559.

II

COSE NOTEVOLI.

II

1381, 20020, 2160

31 33.

exconciliatio II 312

24,

filius

Leonis,

276 19.
Faido pater Purpur?

pater

lohannis

II

II

2132.

Fala in territorio Reatino

II

49

s.

INDICE

398

Falagrine 208

21.

Fa-

Faraldisca silva 287

lagrinensis castaldatus II 5225.

Pa-

Faraldus

2494;

^^,

II

281

lagrinense, Fallagrinense territorium

35323; II 277 ^
phalanges Hitalic? 2422.

Falco

filius

Arnulfi

Falco

filius

Arnulfi de

Falcolus clericus 211

Magno 246

2.

34.

49

Far?

mons

II

264 ^5.
Farepcrga uxor Sinderadi, mater DoII

mons 331^5;

II

1603334.

18.

Pharpha

Farfa, Pharfa,

148

6.

Faldo (de)

Asculano

in territorio

minici 262

Faldus in Fstula iuxta rigum Carri

Faldus,

sperti,

AnOpaco

pater

Farf. in

491.

Falconis v. Mons.

II

servus mon.

270 26.
Farbezanus

5323.

II

29.

Gausperti,

filius

18,

fluvius 65

150323, 153
159
3222829, 32822,
19,

23,

3206,

15,

330928,

3211720^

Fallagrinense territorium v. Falagrine.

3318343536, 3334567, 3345, 34731,

3488, 3521829, 3612425, 36489; II

Fallum podium

25 11,373,3828,641213,65 20,673334,

II

in

ducatu Spoletano

6829,724, 8223, 1273, 12925, 1525,

27717.

Falti fundus

327

2.

Faltonianus in territorio Perusino

ICQ

II

24.

Il

fames magna in Urbe 334^322.

communes mon.

familiares

298

mon.

Farf. 261 35-277

Farf. II

2798,

^5,

297 passim.

mon.

famuli

Farf.

29022;

famulus Dei quidam

Fanalis fundus

II

33

II

Dirut? II 181

230

i^.

in

pertinentia

in Valle

206

25.

in territorio

Asculano

113

II

Fara, Phara in territorio Sabinensi

16826,

22331,

2974,

195

315

17329,

14.

15.

turris

pertinentia (de) II 16822,

19517^ 19628, 2222226, 3008.

Adami, filiorum Cuarneflumen Sangrum in comtatu

Fara, Phara
ri

iuxta

Teatino 25026;

II 5219, 9834, 140^5,

17525, 28215, 28330.

140

15.

podium

Sabinensi

territorio

in

II

16.

Forfone, coniux

Faripertus scario in

hannis, lustini,

1968, 21826, 264", 27821,

17,

28412^ 2991, 30630, 315

II

15 25,

125

II

3008, 30336.

172

'Faringeta

25.

Adeldis, pater Aleperti, Ildul?, lo-

binensill 1223, 1261^24, 1289, 1296,

14 25,

Tuliano 181

2.

castellum, castrum in territorio Sa-

1376, 1395, 168

219 passim, 2206,

21820,

321
Fargetus fundus in comitatu Narniensi

in

Fano coniux Sind?, pater Mauri, servus mon. Farf. in Bucizano 272 5.
fanones .11. mon. Farf. II 31026,

Fanum

mocircuitus II 297 22,

273 IO.
nasterium novum in monte II 21622

II 27614.
Farianus fundus positus in Variano et

15.

Fanianus casalis

139'. 173 '^

137 ^

77^3,

aqua 331 20; II 40 25; v. anmolendina passim.

che Garrula,
Farfa, Farpha, Pharfa, Pharpha monacastrum II 272 6,
sterium passim.

2.

Mons.

V.

27.

272833,

^7 25.

^4.

Fanfaluca (de) Vallis

Fani

II

272

37

297

26.

famili

1576, 170 21, 1942833, 1952, 1975,

alveus 5726;
20924, 21837, 2815.

II

pharisei 109

22,

^^.

mater

Farisinda

211

Rod? 263

pr?sbyteri

Petri

II

17.

Farneta, Farnetta in comitatu Tudertino II 263

Faroaldus

285

26,

dux

26

ecclesia

Spoleti

86

ibi.

12^

14 18 19,

87
Faroaldus, Faroald, Farualdus
Spoleti 7

2,

13,

64

4,

1274,

13232,

13520,

139

143

147

21,

13,

V. anche epistola,

Farolfi heredes II

30;

88

[II]

IO 15, 1

1367.
II

81

4,

pr^ceptum.

181

3.

dux

26

12,

137

15,

2053.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Farolfus, Farulfus
II

103

Felicetus in Caneria 230

Adelberti293^;

filius

141

II

Farolfus de Casteliione

in
Antiano II
Antiano 54 ^\ in
fundo Anciano, Antiano 179 36, 2012,

969.
2830.

II

Farolfus gener Tederad?

II

95

",

213

Farulfus v. Farolfus.

ad Volubrum 263
Fassenaria curtis 41

mon.

Fari.

Fatuccli rivus

I,

II

II

1422, 152^.

270 M.

V.anchePe-

de Fatuclo.

285

filius

1987.
Felicitatis (S.) cella 2106.

Tu-

mano
mano

^^.

Arecausi habitatorPin-

Ciculano 317

^^,

^ ^9,

61

briciano

353
104 31.

237

Pedini
Pedini

II

4727, 185

24.

25.

'

Sabinensi

117

^4.

Feclinul? in territorio Sabinensi 363

30;

in territorio

2S.

fegum 250
r'.

II

^3,

202

^9,

'

fundo Fa-

^
archiepiscopus

II

17.

'

28

3 4,

192

15,

218

28 30.

[I]

Felix [III] papa 93 24.

Felix III papa 13034, 131

8,

Felix

IV papa

131

4.

Felix (S.) in territorio Asculano 309 3.

Felix (S.) in Quinza II 65 ^3, 68 7.

21435.

6,

S; II

58

II

Felix [IV] papa 9335; II 3195.

V, anche Ficlinul?.

Feclinul? fundus 181

303

li

II 252 21.
papa 92 ^7.
Felix [II] papa 937; 234 M.
Felix II papa II 234 ^5.

Felix

(de) terra in Sabinis 293

f(?dus

Raviliano

Felix papa

Fedine

67

in

Felix Ephesi episcopus 134^5.

V. anche Pe-

IO.

27,

in territorio Fir-

2.

14,

Ravennates

Felix

^.

dini, Ficlini.

66

2834.

Fedine in territorio Firmano 309 21.

Fedine (de) curtis in comitatu Firmano

II

177

II

Felicitatis (S.) ecclesia in

^3.

Fecclianus 354 ^5.

Fecedini, Ficidini campus in territorio

II

II

Felicitatis (S.) curtis

Favensis episcopus v. Arduinus.

220

33921.

(S.) curtis in comitatu Fir-

Felicitatis

guis 195 M.

febris II

Farf. in Pretorio

270 M. uxor 270^4.

mater s. Alexandri 22 3,

Felicitatis (S.) curtis

Faustinus

252

mon.
eius

filli

Felicitas (s.)

266 M.
II

Pedugano 30831.

28021.

Felicisi servus

Faustini (S.) ecclesia in comitatu

Apru-

27.

Felicis(S.) ecclesia in Silvanione 161^7;

Faulo clericus germanus Autarii 1 74 ^.

Faustini (S.) ecclesia in Pantana II

Fedine

321

Felicis (S.) ecclesia in

5,

15223.

II

3367.

16,

tiensi

20,

325 ^3.
Fatucli, Fatuccli castellum 363 M;
393:, 6429, 102

in casale

Felicis (S.) ecclesia in territorio

Fasellus pater Ursuli servus

5.

(S.) ecclesia

Felicis

28020.

Farolfus pater Guidonis

3,

Felicis (S.) ecclesia 1942'.

~i

141

II

Farolfus pater Crescenti! et Gebbonis

dertino

anche

i'.

353 m.
Felicis (S.) curtis in Pedungano 251
(S.) curtis 261

Felicis

29.

362225.

II

Farolfus pater Cresccntii

dis

i"^.

Filicetus.

5.

Farolfus pater Berardi

II

399

Felix (S.) in territorio

Feltranus

anche feudum.

Sabinensi

II

103 2^3^.
v.

lohannes.

Felcosa

v.

Macia.

Felecta in territorio Amiternino 3614.

Felecte gualdus Reatinus 277

35.

Felecto (de) gualdus 31725.

Felecto (de) silva 185

22.

Felectus casalis in Sabinis 2949.

Feltrianus in territorio Asculano 309^9.

femina sublimis, pr?celsissima

II

225

iS 26_

femin? liber?

v.

liberarum feminarum

copulatio.

femoralia

II

298

17.

INDICE.

400

Casa.

Ficlinul? 151

12.

Fenestell? caput 15833.

Fidinul?

territorio

tempus 210 ^^S3.

Fenocletum castellum

281

Fenaria

r.

feni

Narniensi

263

II

comitatu

in

in

II

Ficlinule fundus in Sabinis 29723.

Ficoccla 220

4.

Sabinensi

V. anche Peclinule.

1.

227

14,

13.

Fenoclum

Piet V. Petra.

Fera

Pieu (de) casalis in territorio Reatino

in territorio Reatino II 27 29.

lohanne (de) casalis.
Feraldus filius Anserami servus mon.
Farf. in Pontiano 265 ^3.
v.

Ferensis episcopus

Andulfus.

v.

Ferinianum.

v.

Saxo Elpiczonis.

^4,

Fidelis frater clericus Farf. II 122 ".

mon.

fidelitas

295 27.
Perone, quod vocatur Macia Mortua,

comitatu Narniensi

265

II

187^

fideiussores 15222^

16.

215

fides II

Farf. II 301

4.

1 1 $ 1,

et

70

figuaid? 218

16^

Phileeta II 1092030,

Ferrarlo in Cerquito 362

Phileeta

V. an-

29.

che Purea.

109

Ferrarius, ferrarius v. Andreas, Baro,

Bruno, Fulconis

casalis,

lohannes,

Ferrata fundus in territorio Tyburtioo

56

14,

ecclesia ibi II 56

15.

Ferro (de) vallissive clausura

^6.

II 300^5.

Ferrucius (domnus) secundicerius S. S.

IO.

94

Ferulara

ripa in territorio Sabinensi

72 29.
Fesulanus episcupus
II

i6j

3.

Transmundus.
V. anche,

fegum.

Fianus fundus 20229, 2153.

campus

v.

Fieli (de) villa II

46

25.

in

Piclini II 62
Piclini in

245

7,

191

^s 19.

comitatu

II

Fontano II 13026.
Philectum castellum in territorio AscuII

III

21.

Pileperga mancipia mon. Farf. 268

Fileradus

267

Godiperti

pater

5.

infantis

27.

Fileradus faber,

homo

easam

manualis mon.

Forcone 267

^i.

Phili in comitatu Tudertino II 363

26.

li

in

cuiusdam boni hominis mon. Farf.

273

IO.

Pilicetus in territorio Sabinensi 363

filli

laici legitimi

filli

vacantes 296

12.

II

265

5134.

Filiperga mancipia mon. Farf 26735.

263
Sabinensi

masculi
25 29,

Filiperga mater Filiperti infantis 26729.

Filipertus servus

23.

Novuliano 3543.

curtis in
33.

2.

Asculano

V. anche Felicetus.

Fecedini.

comitatu Sabinensi 244

V. anche- Feeling, Pedini.

Piclini

21336,

Filecta in castaldatu

filia

v.

no

territorio

in

Farf. infra

II

Fidine

22,

19.

lano

Leo.

Picidini

201

^7,

23.

342

Ferrariis (de) elusa in Sabinis 2473.

feudum

Narnatinum

territorium

46 23
Pignianus fundus 180
33627.

21.

Ferrarli casalis in Petrolo II

castaldatum

Pigli (de) tenentia infra

II

Ferrarli in territorio Sabinensi II

II

impe-

27.

21932,2201, 30518,^098.

ratori II

Equanum

21.

Ferrarli v. Collis.

26

pr?sbyter,

in

Fermusuli casa in curte de Pontiano

II

Adam

v.

Franco, Guido, loseph monachus,

nis,

Ferinianum, Feringianum pratum

territorio Reatino 3 1 9 12^ 3 20 7, 3 22

117

21.

277

Petrus Longizonis, Rainerius Azo-

18.

Feringianum

in

Collis.

v.

II

fideieommissarius

Ferentensis comitatus vel territorium

366

Fica Nigra (de)

Ficulnea Alba

Ferentelli abbas v. Borianus.

316

2729.

II

12.

mon.

fili^eius263

Farf. in
12.

Forcone

uxor263i2.

Filipertus infans filius Piliperg? servus

mon.

Farf.

267

29.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Filipertus

mon.

Teadipcrg?

filius

Philipp!

Incobi

et

Bucciniano
104

30,

Philippi

Quinza

672,

II

Quinza

ecclesia in

II

[I]

Philippus

[II]

imperator 83 K
imperator 83 K

rindilianus, Findiliani
3S,

II,

215

annorum

finis

litis

II

181

29,

^9;

II

54

217

16,

710,

303

16 21,

3130,

261

311

30,

34520,

9826,

III

Fir-

32510^ ^54
20535, 21822,

24,

290

33,

301

5,

7 14,

32517, 33938, 34229,

3

III

53 IO
23,

17429, 17636, 271

clesia II

18420,
16,

I.

33917; II
Firmanus, Fir-

28239.

30,

46",
26, 254

34322,

205 S

murus

civitatis

176

12 15,
I

21,

17438, 17636, 283

mensis comitatus
25

151

8,

2,

17 19;

137

II

302,

13925,

18,

Firmana ecFirmana marchia.

19.

Marchia 337, 38610, 391^ 4024,

42 13 23 25, 43 6, 44 2, 45 20 26^ 4y 21^
66 9, 283 30, 290 I, 303 7, 307 1, 32424,
32713,

333192028;

II

83

25910, 27323, 3051, 315

mane marchi? fines 436

Firmanum territorium 153
203
7

9,

31,

108

30921,313 13,316
7, 1 1 1 23, 1

28238, 28326.

12

3,

8 18.

14,

18,

353

7 9, I 5 26^
5

Marchisiani

Fixinianus

in

territorio

28,

Pista (de)

Fistula

Pes.

:;.

18429, 187

II

Fistula in territorio
Fistula de civitate

Amiternino 3096.
Marsicana 26034,

via 26035, 2612, 2762426,

27623.

Fistula in territorio Sabinensi

96
Fistum

104

13,

26,

282

II

280

Flabianus

495,

27.

Fitranus in Sabinis 297

Fixinianus

II

14,

29.

Fisinianus.

v.

Flavianus,

v.

Flacceganus

180

II

i9.

Flacci castellum in territorio Tiburtino II 151

Flaccianus

IO,

II

no

in

in

5.

Asculano

territorio

Balva 268 m,

IO; II

Flaganellus fundus

marchisiani milites 38 7.
Firman?
civitatis pr^sbyter v. Maurus.

191 1432.

12,

1777,

3821,

in territorio

2842.

II

Flaccianus casalis 182

31,

Sabi-

territorio

Fissianus v. Fisianus.

319 21.
Flaccianus

Firmanus episcopus 252 3 5,

V, anche Am\co, 012552,25616.
dericus.
Firmani marchiones 2 54 4.

II.

16,

Sabi-

territorio

in

Fisinianus fundus 180 n.

Flaccianus

3077.

Cbron. Farf.

201

27,
3 5 5

Fir-

270

35,

1876, 18826, 22220.

II

l'isinianus,

2093,

333

225

2843.

Sabinensi

6.

2523, 25418, 3391730,34125;

11 7 IO 21,

mane

18

mon.

servus

fundus

Fissianus

II

nensi

Colomente 266
civitas

nensi

21,

34615.

21,

Fisinianus casalis in

26433, 27530, 27820.

Beraldi

15.

Sabinensi 365
6914, 74 18, 753,
1021324^ 10524, 114 9 12333.

25722,

II

96

II

i3; II

19.

Fiola casalis 1489, 1494.

Farf. in

Firmani

(de) V. Bonipertus.

Fisinianus

,quatuor

filius

mon,

servus

fiscus imperialis 178 26 32, 191

21329, 33621.

fundus

3387.

Reatino 24914, 291

finis

Firmana

Firmus pater lohannis

Fisianus,

Fingani, Fingiani campus in comitatu

Firaldus

Firmo

312

Philippus

Candidi

filius

Forfone 263 35.

advocatus episcopi

Fiscilli

0,

71

Bardans, impera-

et

I.

tor 87

Firminus

iS.

Firmanus.

v.

2553.

lacobi (Ss.) apostolorum

et

abbas 254

(S.)

Farf. in

15.

Philippicus, qui

202

in

9.

Philippi (S.) ecclesia in

103

Firmani

Firmensis comitatus

7,

(Ss.) ecclesia

66

II

servus

270

Farf. in Pretorio

401

io,

58

II

3.

Flagianensis iudex v. Gregorius.

Plagiano (de)

in

Collina

Flagianus in territorio
I

5 5

II

31

21.

Summatino

II

15.

Flagrinensis terra 277

Flaiano (de) pons

Flaianum

II

II

31.

19S22,

19828, 21836, 2696, 2825.

26

INDICE.

402

strum
nensi

fundus

96

II

Flaminea via
Flaminianus

18

21

Sumatino

territorio

in finibus Ciculanis

Sumati

in

II

281

Fluvio

17.

(S.) ecclesia

Flaviani, Flabiani

Pontem
4830.

in

Reatino

territorio

Summati 251

Campus

II

II

235 2427, 319

Foces II 18735.
Focianus v. Fotianus.

Flavianus, Flabianus vicus 206

in

foculares 279

Flavius

sentes 296

55.

mon,

Flavius servus
riano 268

24.

filli

268

uxor

24.

io,

229
Folge

^o.

303

5,

302

porta 363

Folge massa

Flodoico (de) h?redes

Folgia

165

20.

Flora massa in Sabinis 295

Floranus in comitatu Sabinensi 2442.
12.

Sabinensi

stellum 244

2.

Florentia

II

tatus 345

144
12.

II

Sabinis 330 1".

v.

122

frater

pr^sbyter

II

113

II

121

Farf.

comitatu Fir-

in

12.

1357.

Follianus

II 25927, 28533.
FoUianus, Folianus in territorio Sa-

binensi 355 23; II 281 3.

Follianus casalis in Sabinis 323

II

^s.

33712.

2599, 3003,
Sabinensi II 284

Florianus in territorio Firmano II 1088.

Florigcr liber, quartum opus Gregorii
Catinensis 121
filius

Farf. in

Fons

V.

Ansarici,

Alberisis servus

mon.

223

io.

9.

214

^8^

territorio

3.

Cuculi, Ori?, Pa-

32,

in territorio

Furconino

2268.

Fons campi Clascin? 253 m.

Fons Marmorea, Marmoreus

Florus actionarius Ecclesi? 299 9.

Florus coniux Boniperg? homo mon.
Farf. in Forcone 262 22.
fiUus eius
262 22.

13,

278

'

II

1501

in pertinentia

Scan-

14.

Fons Marmorea
!

Florus servus mon. Farf. in Marsi 2764.

in

3,

lumb?, Rainonis, Vessanus.

Fons Antiqua

",

Narnaie 275

22.

6.

Follianus fundus 18038, 201

Florianus imperato: 83
Florianus II 109 io.

363

Folle (de) rivus 36231,

".

Florulus

Sabinensi

22.

17.

Follia II

Bellincio.

Florentinus pr^sbyter Farf.

Florentius

12 17^

18 21.

Follano (de) curtis

Fiorentini fines 1644.

Florentinus index

119

5,

FolianuSyt'. FoUianus.

ca-

24.

74

363

Florentinus comi-

4.

43

V. Paicla.

mano 2)2

Floranus casalis in

3 12^

Foliana massa in territorio Sabinensi

Flora uxor Petri 26233.

in territorio

II

513.

in territorio

Flexi in territorio Reatino II 15431.

II

ab-

Foffianus vicus in territorio Veterbensi

26824.

flebotomarius quidam 33
Fleccus fossatus 322 3.

V. anche

21.

296-300 passim,

8,

17825, 261

in Preto-

Farf.

eius

18 24^

28.

fodrum, fotrum

Haistulfus.

V.

94

^4,

dona.

12^

^9.

33.

33

imperator 86

Flaviani, Flabiani (S.) plebs II 123

Viterbio II 281

25;

no 30.

II

123 ;

II

Reatino 32124.

in territorio

32

5.

Pes.

v.

Foca, Focas

foris

1.

323.

Fluminis

Prato Reatino

curtis in

91

II

curtis in

Fluminensis

25.

153

Furconino 305

in territorio

Flumine (de)

10423.

4420^

II

in

Flaviani (S.)
II

58

II

3.

Musini

Farf. in

17.

Flumen
Flumen
Flumen

territorio Colli-

in

5.

Fiarainianus

362

260

198222732.

II

Flaianus

mon.

Florus servus

Flaianum, Flaiano (de) castellum, ca-

drili? II

4829.

Fons Putida, Puza

v.

Fontana.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Fontana II 57 20.
Fontana Clusa 206 3i.
Fontana Form? in territorio Sabinensi
II

^s,

in territorio Sabinensi II 61

62

26.

Fontana, Fons Puza in territorio Sa20

binensi 290

de

Narniensi

88

II

Spoletinis
II

comitatu

in

Fontana (de) terra in Sabinis 246

Fontanella in Furcone 305 ".

28.

Fontanella in comitatu Sabinensi 244^4,

i5,

castellum 244

Fonteianus
100

in

Perusino

territorio

II

22.

Sabinis

in

casalis

26.

322

Fontes in Sumati
Fontorisi

36

II

109

II

II

Foranum

162

48

^4,

21.

territorio

Sabi-

26.

in territorio

Reatino 319",

Foranum, Furanum castellum, castrum

173^, 2291924,
284 13, 301 7,
256 27, 261
3025. castri domini II 301 6, 3024.
V. anche viri antiquissimi.
Furano
castro (de) v. lohannes Guidonis.
24536;

II

12210^

5 13 26^

Forasticus

campus 289

^5.

Furcia.

Forcella v. Furcella.

Forcone v. Furcone.
Forfone 263 22.
140^8^ 175^.

in territorio Bal-

bensi et Furconino 359^3.

mitatu Furconino

II

99

torio Furconensi II 7

^-.

Furfone (de) crux 358

Forfungi II 21467.

Forianum
13.

in

in co-

in terriin terri-

30,

torio Interocrino II 281

280

formata

II

294.

364

^i.

bulla.

v.

Fontana,

V.

form? casei 280 ^9.

Formello (de) rigus 3308.
364 3i; II
13828, 17623, 2829.

Formellum

Formellum

in

12227,

42^2^

fundo Mass?

II

94

Formellum,FormelIo (de) massa 248

2,

^3;

17929.

Sabinensi

in territorio

II

74^".

Aideperti

flia

Farf. in

servi

mon

Colomente 266 ^

Formosa uxor x'\utuli Naculi servi

mon. Farf. in Pretorio 269 ".
Formosa flia Benedicti servi mon

torio

flia

270 1.
Bonosi scarionis in Pre

268

Formosa

33.

uxor

Carelli

Farf. in Pretorio

^^.

Furianum.

II

servi

269

mon

28.

Formosa uxor Gisolf servi mon. Farf,

ad S. Xistum 274 i.
Formosa uxor Goderadi servi mon
Farf. in Colomente 266 3.
Formosa uxor Gualefridi servi mon
269

4,

Formosa mater Petri infantis 267 30.

Formosa uxor Romani Adenolf II 45 7.
Formosa uxor Scaptolf 341 22.
Formosa uxor Scaptolf, mater lohan217 12.
Formosa uxor Teofani servi mon. Farf.
nis 20436,

in Beliciano 273

20.

territorio Sabinensi

V. anche

Formosa

Farf. in Pretorio

Forfone, Furfone in comitatu Balbensi

II

Farf. in Pretorio

15.

V.

161

in territorio Sabinensi

Formosa
Furano

2564,

II

(de) pertinentia in

Forc?

i/,

20.

Formillum

^5.

9.

Foranum, Furanum

366

319

Il

Fonticell? in Sumati II 36

nensi

V.

3.

979.

Puza (de)

Fonte

284

Forma 32923, 35924; II 1901^"^.

Forma de Corgnito 25845.
Forma in Furcone 321 29.
Forma in territorio Reatino 31626,

Form?

s.

276

II

anche Furianus.

Forma

9.

21439, 33732.

^^,

Sabinensi

in territorio

forma 15526, 160 "

676.

Fontana ad Pcritulum II 277 ^3,

Fontana de Pipiliano II 1923.
Fontana, Fons Putida qu? et Saturanus

Fontana

Forianus fundus 181

403

^7.

Formosa uxor Urbani servi mon. Farf.

in Sublongo 267 ^4.
Formosa mancipia mon. Farf. 268 2 3.
Formos? casalis II 2228.

INDICE.

404

Formosi casalis II 222 19.

Formosia (lia Albini servi mon. Farf.
in Colomente 266 ".
Formosia uxor Lupardi servi mon.

Forum Reatin? civitatis 317^,

Forum Novum 15427, 161 ^3.
Forum Novum massa 1662.

Raiano 265 ~.
Farf.
Formosianus servus mon. Farf. ad Vofili? eius
263 ^i.
lubrum 263 '7,

Fossa Martora

in

Formosula
Farf. in

uxor 263

i*^.

263

frater

Formosi
Sublongo 267

Formosus pater

mon.

274

36.

filii

Farf. in

eius 274

36.

uxor

stellum

niperg?, Formosul?, Silvuli, servus

mon. Farf. in Sublongo 267

Formosus pater Arunci? et Deusdedit,
servus mon. Farf. in Narnate 275 4.
^2,

171

II

^^.

Fornicata

148

21

189

18633,

II

1^.

in territorio Sa-

in Sabinis 323

8.

binensi II 280

21.
^o.

Fornicata curtis 304

Fornicata, Fornicarla

15020,

'5;

II

fortitudo

II

territorio

in

i8o5, 201^0,

Fractalis II 35

Fractus

v.

24,

Pons.

Fraimesidius

in

207 m.

territorio

Ty-

Ingelrami 251

filius

Teramnensi

174
II

Fortunatus (S.)

II

Fortunus infra

civitatem

55

23.

II 96 ^
Franca filia Andre?, uxor Arnolfi 28731.
Franca mater Azonis et Guidonis 293 4.
Franca mater lohannis pr?sbyteri et

Sergi?

147

II

Francia 8824,

25.
27.

22^

II

18.

269

in ter^s.

29.

Perosinam

179 21.
Forule in territorio Amiternino 220^7.

171

II

175

5.

206 ^^

17622,

^7,

Francorum fines
regna, regnum 197 21, 199 27j
197 21.
imperatores 335 25.
200"; II 22".
II

23821.

Franci?
199 23^ 240 2.
240^8,
170^2^
rex II 3217.
Franci
6
12.
281 "; II 243
Francorum gens

reges 28

IO.

II

^^.

Frankictus pater Franconis

139 18.
Fortunati (S.) ecclesia infra civitatem

II

Flaminea

582.

Sabi-

21324,

^7.

Interamnensera

22,

suptus via

Frankittus pater Crescentii II 19732.

Fortunati (S.) ecclesia in Mediana

ritorio

fundus

2265;

fundus

273

Fracta

gual-

2842.

burtino II 26

Fracinetus in Carsule 223

II

II

16.

2484.
fundus,

fortia Collis Stacti castelli II

Fortinulus

Asculano

territorio

in

Frankitti casalis in Scandrilia 247

24.

traiectus

Fociano (de) ca-

110^7.

II

Franca uxor Roccionis 292

Fornicata casalis 150

nensi

27,

Framiscitus

19229,

9,

V. anche Fornicata.

193 ^

263

II

Fradilli de Corgnito 2586.

Fraga mater lohannis II 198

4.

Formule in Collectario 3107.

Fornanus in comitatu Firmano 256
Fornellum 35527; II \qi'^^.

336

285

no

Fornicarla cripta

3628.

II

27.

lano

36.

uxor eius 275

18735.

II

Nar-

Formosus coniux Ansiperg?, pater Bo-

dus,

Foss?

^.

Fotianus, Focianus in territorio Ascu-

14 17 22.

Formosus servus mon.

nate 274

Reatino

territorio

14.

Fossulein comitatu Tudertino

29.

Formosus, Portuensis episcopus, papa

9630, 239

Martora.

v.

in

(ad)

Foss? fundus

^3.

281

lusarii

Fossam
309

Franconis casalis.

V.

Fossatelle in fundo Maliano 326

^7.

servi

filia

Foscelus

360'.

2 36

II

22,

243

8.

natio 209

19.

V. an-

che Gallia.

Franciscum (ad)

in

Sumati

4821.

Franco
Franco
Franco
Franco

II

47

2.

filius

Adonis

filius

Amp?

filius

Ap? 359".

II
II

42

7.

36^^.

II

36

^2,

NOMI PROPRJ

Franco pater Boni II 166 6.

parentes eius
Franco Ceso 290 27.

290 28.
Franco flius Crescenti! II 14820.
Franco filius Dominici II 37 3.
Franco Esculanus 290 ^7,
Franco lilius Frankicti II 1575.
Franco filius Frasi? II 44 ^~.
Franco pater lohannis II 151 ^7.
Franco filius lohannis de Inga II 48 2.
Franco de lobanne liberti coniux

Dod?

II

262

Franco de Nicto 247

Franco filius Nonvol?

494, 538,

15.

5817.

Franco nepos Stephani pr?sbyteri 289 7.

Franco de Uberto 282 31. confi-atres
eius 282 35.
Franco abbas 291 6.
Franco de domna Rosa, nobilis vir,
fideicommissarius lohannis Muti II
14030.

II

211

27

Reatino

io,

125

II

Franconis de lohann?

Franconis

Lantrud? ca-

Sabinensi

salis in territorio

20.

v. lohannes monachus, Salomon.

Francus pater Ingebaldi II 60 'x

Francus

Franzellioni

burtino

Frascarium

II

Ti-

18.

151

in

Frascarum

comitatu

casalis in

li

comitatu Reatino 248

Reatino

comitatu

in

27.

II

27.

Frasia mater Franconis II 44

Frasilli

de Corgnito 258

20.

i.

Frassanus in fundo Mariani 2305.

Frassenetum clausura in Rosia ad Dc-

cempera 166

22.

Frasso (de) castellum

I.

122

II

127

6,

15,

castelli pertinentia II 1291.

Frassum II 171 8, 19232.

Frassum iuxtaviam Romanam II 63
Frassum in territorio Sabinensi 309

128

21,

19924,

Frassum

casalis de Puzalia II

Fratelli casalis in Sabinis

Fratellus bonus

gine 260

28.

homo

Fratellus famulus

^8.

^5,

Fratellus pater Albirii,

2591.

Franco Collis Severiani servus mon.

Farf. in

Mar-

filius

Auduli, frater Audi-

homo mon.

Forcone 262 28,

Fratellus libertus 210 28,
Farf. in

nedicti,

Teuprandi,

Farf. in

Narnate 274

274

Anseldis, Be-

servus
22.

moo.

uxor eius

22.

Fratellus coniux Alios?, pater Barun-

in S. Xisto 2596.

Franco vicecomes 313^.

Franco Bulzo (de), casalis

7.

5.

12.

pater Ittrutonis,

perti,

49

247

18724.

mon.

259 14.
Franco servus mon. Farf. in S. Xisto

23.

70

II

Sorractati casalis in terri-

Fratellus

246

II

Franconis abbatis casalis 291 ^.

Franconis Fosceli casalis in comitatu

Franco pr?sbyter filius lohannis de

Martino II 262 22.
Franco pr?sbyter filius Sabini II 1 30 26.
Franco servus mon. Farf. in Marruca

Farf.

in

Farf.

31931; II 738.

348'^.

Franco pr^sbyter Farf. II 121 .

Franco pr?sbyter filius Benedicti 2885.
Franco pr?sbyter filius Ildebrandi Odelerii

mon.

10.

129

Franco frater clericus Farf. II 122 ".

Franco de Lardezano homo Cerreti

Franco pr?sbytcr

servi

259 2.
Franconis h?redes 245 ^-.
Franconis casalis in Postmontcm

267

Mali 28$ 25.

Franco iudex

filli,

S. Xisto

Franconofurd, palatium regium 1789,

II

Franco pater Petri pr?sbyteri II 180 3.

Franco filius Rainerii 248 2S; II 275 3.
Franco filius Sabini II 151 3, 213 31,
260 22.
Franco filius Sax? II 58 ^6. uxor eius
II

Franconis

405

torio Sabinensi II 7021.

25.
io.

91

COSE NOTEVOLI.

cionis,

in Sabinis

mon.

patruus

Farf,

ad

S.

Anteldis,

Xixtum

servus

273,21,

Fratellus coniux Camerin?, pater

Bo-

INDICE.

4o6

mon.
metrium 264 m.
nuli, servus

ad S. De-

Farf.

niensi II 276

Fratium 32627,
quingenti

311^.

fugitivi II

mon.

.xx.

fratres

298

Farf.

minores

II

299 25 32.
anche monachi.

precipui
r.

19.

31232.

II

13237.

II

.XII.

utiles II

II

Fraupertus 173 32.

Fraxenaria in comitatu Firmano 25

5 24,

585.

II

Fraxinetum oppidum

Pro-

in Hitali?

vincialiumque confinio 2409.

Fraxito (de) rigus 255

Fredericus

Warnerii marchionis

filius

13 14,

288

8.

8.

Fulco (de)

in territorio Sabi-

casalis

thecarius II 138

rex II 321

Fredericus

[I]

imperator

Fredericus

[II]

eius II 322

rex

3223.

II

322

II

^5.

filius

II

108^9.

II

536.

Fridngisus [archicancellarius
vici et Hlotharii imp.]

19.

30 M,

Hludo-

193

24.

Frigianiis v. Collis casalis.

Frigi? in territorio Reatino

II

65

26^

93
frigium ex diversis vestibus mon. Farf.

imperatoris

vestis

II

20.
filii

252

29.

Cavallaria

in

II

7429.

in Narnate 275
Fulginea 1674.

Frontinum
24; II

in

comitatu Rea-

in

Frondarium.
territorio

II 16032.
II

14820.

maxima

dicitur

Spileum

24.

Azo.

32,

3329.

Marsorum

19.

Fullonica 235

6.

fulmen II 315 ^4.

Fundensis episcopus v. Martinus.
Fundi castellum II 122 h.
Fundi rocca in comitatu Reatino

II

18.

Fundilianus casalis 16733.

Fungi?
228 15.

villa

massa

in

Ciculana

Fungita (de) caput 15833.

Furca
Furca

ripa

fulguris

8.

^8.

Fuliensis episcopus v.

Frundariura

5.

in Sabinis

133

Fulinge 253 6.
Fulinianus in Sabinis 299 22.
Fulinianus fundus 180 ^3, 201 ^8^ 213

Fur

Fake (de) coUis

II

Fulianus casalis ubi

20$
Fronus, Frounus in territorio Amiternino 270 29, 309 7.
v.

uxor eius 275

7.

14.

315

tempestas

167

Frondarium, Fruadarium in territorio

Reatino 310321^ 319^^ 32032, 3 59 18,
Frontallus fundus 2348.

Fucinum

IO,

I.

14.

Fulini? 288

2.

139

182,

148

33623.

Frigida v. Aqua, Vallis, Villa.

21.

II

206

lacus II 108

Fridigernus dux Ostrogothorum

Frontini,

casalis

fulgur II

15.

Fresa relieta Roccionis

Frogerii

185

279

22,

^3,

1457,

Fulculus

15.

Fredo pater Sindolfi servus mon. Farf.

in Bucizano 272 ^5.

292

277

18,

14226^

34,

Fulcualdus 2946
filius Musii servus mon. Farf.

^^.

[I]

Fretianus

141

989,

Fulconis Ferrarli casalis in Cavallaria

Fredericus

Fucini

Fulchizo pater Liuz? 315 23.

Fulco pater Rainonis II 3 5 ^5.

Fulconis

^3,

29422.

tino

Nar-

13,

Fuianus fundus 365

Fulcardus II 262 16.

151

Fredericus diaconus S. R. E. biblio-

292

78

nensi II 34
Fulcoaldus abbas Farfensis 17

2904.

II

Fuianum 287

comitatu

in

^.

^3.

Fraxineta fundus

II

Fugianum fundus

V.

Azo, Dominici

casalis,

Petrus

de Margine.

Furanum

v.

Foranum.

in territorio

in

Sabinensi 361

territorio

23.

Teramnensi

II

V, anche Melonis.
269 16.
Furca (de) castellum in territorio Pe-

rusino

II

ICQ

22.

NOMI PROPRJ

COSE NOTEVOLI.

comitatu Spoletano

Purianum

II 268
Purea de Perrario 362 35.
Purea Luparia in territorio Purconino

Purianum

Purea Casalin?

in

182

II

Purcelianum 308

82

II

Parf. in

i.

lano 2857, 30925, 3217;

II

II

13.
II

Aseulano

Pureella

in

1405,

175 n.

II

Pureella, Purcilla in
II

eomi-

28434.

17030.

II

^s,

401,46

Sabi-

territorio

56^ ,64 28

Pureella fundus ad Murella

31,

103

II

45

Pureella, Poreella rigus 3554,

3561.

Pureilla v. Pureella.

Purcone, Poreone 220

20,

24923,

222

223

29,

32016, 321

34013, 34128^ 35412,

27,

Barbalonga 2585.
pater lohannis 290

pater Uberti

II

eastaldus

17926.

Puseula

2916, 51 8

nes 341

^g

15^

Pureonini

12,

fi-

Pureoninum,Pureonense

30,

territorium 223

3057222431^

31,

233

^3 16 21,

304

Gisulfi 25633.

filius

Candidi servi mon. Parf.

filia

guis 195

Pusio

filius

15.

Remfredi, eoniux Am? 284

Pussi in territorio Tiburtino

151

II

Pustinianus in territorio Aseulano

fustis II

II

easale

in

^6,

Porfone 263 36.

Fuscula infans filia Rodperg? 268 s.
Puseulus filius Pauli habitator Pin-

tatus392o, 18420^30723, 3242, 34516;

5520.

II

277

in

113 ^

30;

II

3,

4.

eoionus mon. Parf.

Pureoninus eomi-

357

22,

pater Liotonis II 278

Bassiano 294

^9,

2538, 26135,

26722^ 305^% 31016^3172224^3185

24,

Puseo
Puseo
Puseo
Puseo
Puseo
Puseo

Parf. in

21.

Puseo pr^sbyter

iS.

10.

2268, 22912^

i^.

mon.

Petruni?, servus

et

18.

Puree]]? roeea in territorio Sabinensi

152

Poreone 262

Pretorio 269

28328.

Puree (de) aqua 30921, 3218;

Purei? castellum

homo mon.

Puseari eoniux lanniperg?, pater Leol?

22.

Purcia, Puree, Poree in territorio Aseu-

II

in territorio

Puseari eoniux Albin?,

32.

furc? supplitium 6434;

nensi

34^

V. anche Porianus.

Purcata

tatu

Aseulano 305

Reatino 315 '3.

Purianus fundus 2022332,2156, 3382.

4.

271

in territorio

30917.

3.

362

407

podium

II

^.

9.

II

113 ^

15.

Pusulus porearius 2794.

Pusulus fihus Petri servus mon. Parf.

i,

in

Porfone 263 ^.

30816,

30925, 3155,
31626, 31729, 318 2632, 320 ",321 10^
34013, 354^^35624,35732,3581522,

361720,

35922,
58

loi

19 24,

trus.

362351S;

Pureone (de)

14.

Pureoninus iudex

rj

Il

i-.

2,^^

v.

Pe-

Beren-

Pureoninus

filius

rionis 262

Pureoninus

Barauculi Otolf sea-

307 23.
Gabelle easalis

Otolfi sea-

3.

filius

manualis

casam

in

in

Petrolo

II

70 ^

gabiliarius v. Berardus.

Gabinianus,

2793; II 1632, 25713.

Gavinianus in Sabinis

33127.

eomitatu Sabinensi 2449,

in

in territorio Sabinensi II 7426,

filius Sindifridi

homo

v.

36.

I.

262

Pureoninus

Purfone

Senebaidi, frater R. eomitis

filius

II

Gabinianus

gerius.

Poreone, ad rium 261

rionis

G.

Guistruli

mon.

Poreone 267

ortulani,

Parf.

infi-a

i^.

232

II

n,

2142, 26023.

Gabiniano (de) pantanum II 2143.

pertinentia II 214 1, 26023.
puteus

II

149

I,

184

17,

261

7.

ho-

mines 243
Gabinianus easalis 161 9, 294^7.
Gabinianus fundus 180 41, 202 5, 214
20.

25,

Porfone.

Purianum 165 30, 228

anche. Porianum.

eastellum, eastrum

11.

V.

32828, 33017, 33715.

21,

INDICE

4o8

Gabinianus rigus

Gabis civitas

GabuUe

22927,

II

42

II

5.

(de) petra 2342.

mater

Gadeleupa

Ansell?,

Aderisis,

Azul?, Gaideperg?, Gaifuli, Rimuli,

servorum mon. Farf. in Narnate 2755,

Gagetanus episcopus v. Leo.
Gai fundus 181 39, 203 5, 215 21^ 33817.
Gaida mater Martini II 335.
Gaidaldus servus mon. Farf.
Gaidefridus

filius

filius

pr^sbyter 173

Fac-

Farf. in

Pontiano 265

4.

mater

Gisul?

infantis

1734.

12920.

Gaidualdus missus Karoli imperatoris

et Pipini regis 173

Farf. in

Goduli

filia

servi

mon.

Narnate 274 33.

mater Isimundi infantis

26728.

2.

V. anche pla-

curte

de Pontiano

citum.

Gaiduli

casa

295 25.
Gaifulus

filius

in

Gadeleup? servus mon.

Narnate 275 5.

Farf. in

Gaimari

2689.

Gaideperga

coUis

pertinentia II

Gaipo 211 19, 349 19,

Gaipo pater Benedicti 364
Gaipo vir 328 1, 331 ^'i.

rano 297 I.
Gaideprandus

Gaiprandus

eius 297

2,

Godeprandi fratris Cuniperti servus mon. Farf. ad

S. Demetrium 264 28.

Farf. in

mon.

servus

fratres eius

Gaiderisi

filius

filius

Farf.

275

^9.

mater 275 20.

Gaidonis servus mon.

275

20.

Colomente 266

8.

Gaiderisius 314^7, 3547; II 12.

Gaiderisius filius Liuz? 30912^ 315^3,

31934,3333.
Gaiderisius

filius

Opterami 347 15,

mon. Farf. in Tu-

rano 297

I.

filii

eius 297

Gaiderisius conductor 299

Gaido 228 21.

Gaido filius Bon?

II

sortes eius II 45

37
24.

5,

I.

24,

con-

coniux

mon.

Farf. in

Pretorio 269

32.

Gaipuia

filia

21.

Auduini,

servus

Gaidonis servi mon. Farf.

Colomente 266 8.
Gaipulus colonus mon.
in

Farf.

in

Tu-

rano 297 4,
Gaipulus filius Benedicti servus mon.
Farf. in Pretorio

269

35,

Gaita uxor Teudini comitis

168

Berardi

I.

Gaita uxor Valerini 280

^7.

Gaiteperga uxor Benedicti servi mon.

270 1.
Gaiti uxor Teudelapi servi mon. Farf.
in Forfone 264 ^o.
Gaitruda mancipia mon. Farf. ad
Farf. in Pretorio

^5.

45

filius

Teudiperg?,

II

Gaiderisius colonus

^^,

22.

Gaiprandi rivus 3592.

Gaiprandus 21 r 5, 21923, 221

filii

192

1936.

Gaideperga mancipia mon. Farf. 267 35.

Gaidepertus colonus mon. Farf. in Tu-

Gaiderisi

23.

germani eius

i.

Gaido servus mon. Farf. in Musini

260 18, 276 6.
filii eius 260 18^ 276 6.
uxor 260 18, 276 6.
Gaido coniux Dign^, pater Anderad?,

II

9.

in casale

Gaideperga filia Gadeleupa serv? mon.

Farf. in Narnate 275 6.

Gaideperga

15422.

II

actionarius Ecclesia 294

Gaidoaldus 2045, 216^8^ 34032.

Gaidonis Vallis in territorio Sabinensi

^9.

ciano 293 21.

Gaideperga uxor Armeperti Luponis

Gaideperga

Tebaldi

filius

13.

Auderisis servus mon.

Gaidemundus colonus

mon

pater Rodaldi advocati 313

filius Sicconis II 130619.

servus mon. Farf. in Colomente 2668.

Farf. in Narnate 275

servi

21.

2.

mon.

Bucizano 271

Gaidemari

pater lohannis II 58
pater Pagani II 141

Gaiderisis, Gaipul?, Ianni?, Luponis,

32.

servus

Albini

filius

Farf. in

Bi-

Antuli servus mon.

Mennatem 266

Farf. ad S.

Gaidemari

ad

21.

senie 264

Gaido
Gaido
Gaido
Gaido
Gaido
Gaido
Gaido

Saxam 265

22.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Gaius

Callicula, lulius.

V.

Gaius papa 92

21.

Galazanum

comitatu Tudertino

263

in

28)

27,

II

in

II

Galerius imperator 83
z'.

Galiardus

v.

102

17,

Gambalii casalis in Petrolo

Gamb^fract? v. Stephanus.
Gangulfi

IO.

6934.

II

ecclesia in

(S.)

12226^ 12925, 28024.

II

17029.

II

Gardepertus 20831.

32.

Gari

Leo.

Garilianus flumen
7 ^4,

V.

203

37,

4,

215

^9,

Garimundus 223
Gariperga

Bonosi

flia

Gariperga

102

3 52^3;

Galitruda mater lohannis clerici 3 1

1 27.

Gallensis episcopus v. Ugo.

Galleta fundus in Colle Baiano II 98 ^

3 4,

io

5 7,

4,

n,

129

24,

Gasulus

civitas

1406.

II

palatium

II

io ", 123

26^

II

161

27.

Galliano (de)

28.

territorium II 161

comitatu Bal-

in

quidam

viri

de

21023,

Gallicanus imperator

v.

Mennatem 267

Farf. ad S.

Rora?

Gattus Secuta

aquimolum

II

96

21.

150^
mon.

2.

97 26.
aquimoli, aqu?

II

96

20,

et sandali portio II

122

97 26.
frater pr^sbyter Farf.

II

Gaudentius

pr^sbyter

Farf. II 217
Gaudiosa mater

Galienus.
s.

Gallorum in comitatu Amerino II 58^.

Gallorum gualdus 2792,
gallus argenteus mon. Farf. II 292 7,

Farf. ad S.

et

monachus

gausape
309

84 15.
Galonianum, Galunianum
293

II.

^.

3,

354^5;

II

in ter-

servi

mon.

26630.

altaris

maioris mon. Farf.

II

16.

filia

Leonis

servi

mon.

Sublongo 267
Gausperga flia Mauri servi mon. Farf.
in Bucizano 271 3.
Gausperga uxor Pauli flli Gualiperti
servi mon. Farf. in Pretorio 269 3,
Farf. in

83

Erapuli

Mennatem

Gaupertus servus mon, Farf. in Bucizano 272 31.

Gausperga

23.

Gallus imperator 835, 929.

Gallus Dalmatius imperator

Chron. Farf.

Teudiperti servi

41.

Gallita in fundo Collis Balani II 57

V. anche Galleta.

in Sabinis

mon.

26.

24.

flia

Gaudentius

25.

bensi II 21024.
II

comitatu Ascu-

castellum
161

Gallianum castrum
Galliano

II

in

servus

269

Gattini casalis in Arci II 143^3,

Gattruda

Gallianum, Galianum

^5.

Adaldi

frater

Farf. in Pretorio

Gattaria 326

Firmano

comitatu

18432.

Pharpha

II 6732.

131

12,

25522.

27,

II

Campus.
Gaspo conductor 294

anche Francia.

F.

in

^8.

49 6.
Garrula aqua qu? vocatur
3345;

raon.

Gartiani v.

1417,2010, 3925, 51
202, 16334.

servi

Gramundella.

Vallis v.

10^

13517,16521,23924,24014.
Gallianellus

Garri rigus

in

^5.

Garipertus monachus 298

n, 13

V. anche Gallila.

Gallia, Gallio

Desuli

Bucizano 272

Garmundella

20.

scarionis

33.

flia

Farf. in

Galinianus In territorio Sabinensi

v. Liris.

^^.

Pretorio 268

338^5.

1908.

Azzo Leonis.

Gallianum.

92 " 15.
Galiepertus 209 ^^,
Galignani fundus 181

310

96

mons 303 2.
Garganus mons 4123, 32724.

Galienus, Gallicanus imperator 83

lano

28^219, 32^9,

II

26,

Garda (de) castrum

Firmano

territorio

87

7,

Garelianus

Galianum

161

69

Coscia

1089.

II

i3,

Gangolfi,

26.

Galba imperator 8 r 26^ 91 6.

Galbanus fundus II $731.

Galenanus

Sabinensi

ritorio

62 "

Gaius Claudius imperator 9026.

409

^.

26"

INDICE

410

Gauspertus de Reate 1879.

Gauspertus monachus 29891230.

Gentianus

Gauspertus pater Faraldi servus mon.

Gentilis II 3177.

Opaco

Farf. in

Gauspertus

filius

35422.

27026.

Gentilis,

Mauri servus mon.

Bucizano 271

Farf. in

Firmano

in territorio

II

Gavinianus

filius

Farolfi II 96

Gebehardus

7,

episcopus

monachus

Farf.

II

26^

93

i^i

Campus.

Gemellus servus mon. Farf.

ciano 268 15. filii eius 268
268 15.

in Piac-

uxor

15.

Gemina uxor Heinrici Rodulfi II 269

Gemina .Vallis 15833, 24416^ 328^3,
3552,

II

152

gualdus

21,

(S.) castaldatus in

Narniensi

II

267

comitatu

2 6.

13,

277

Gemmulus

19.

265

platea II 277

28^

II

(de)

Sabinis

in

casalis

II

28.

141

II

201

i.

Georgii (S.) ecclesia 304 12.

in Cerquito ad

Georgii (S.) ecclesia

Georgii

Asum

28.

362

ecclesia

(S.)

Granuli

in

II

no 25.
Georgii (S.) ecclesia in territorio In-

Genestritum

v.

Ginestretum.

Geniperitum

II

2146.

Geniperitum

in

comitatu Reatino

10922.

Georgii (S.) ecclesia in Plagie

comitatu Reatino

in

40

Monte Opuli

(S.) ecclesia

II

II

99 1,

Ventiano

II

76

1 5.

1 5

2, 1

Reatina II 285 5.
Georgii (S.) monasterium puellarum

II

Reatin? 149

^^,

1506, 1774, 20328, 2164, 3394;

II

civitatis

1763.

Gergie (de)

Gensericus rex Guandalorum 85819,

12.

Gensmerus rex Guandalorum 123

in

Georgii (S.) monasterium

13.

12925, 132

19.

27.

sub muros
casalis in

18

Georgii (S.) monasterium in civitate

io.

casalis II

Reatina iuxta flumen Mellinum

304 32.
140 24,
Georgii
109

36.

2772.

Gennonis
Gennonis

II 1766.
Georgii (S.) ecclesia in Occlaniano

tatis

17.

Genesim (Super) libri .11. 325

Genestetum in Caneria 208 1.

",

Scandrilia

in

Georgii (S.) ecclesia sub muros civi-

19.

oblatus ecclesia B. Petri in

Pisia 167

123

Genzunis

II

(S.) castellum II 1462,

gemm? mon. Farf. 325 1920222629.

Gemmulus 20424, 21640, 341 13.

72

casaHs

21.

191

terocrino

16,

Gemini
267

13;

363

328 n.

vir

flumen
s.

Gemini

Farf.

Georgii (S.) cella 305 21.

Georgii (S.) curtis in Prato Reatino
II 281 18.

3,

v. Vallis.
v.

Genzo

geometri^ ratio

275 2.
Gelasius papa

244

monachus

21729.

Genzonis

9.

V imp. II 287 22.

Rainerii

filius

12826.

II

Gelatus

Senebaldill 230 1,

filius

Genualdi casa in Mars 1595.

Genuensis episcopus v. Ubertus.

Tridentinus

cancellarius Heinrici

Gelata

comes

26.

Gentilis subdiaconus Farf. II 2185,

Gabinianus.

v.

Gaza (de) Collis II 12632.

Gazo pater Hugolini 250^.
Gebbo pater Alberti II 122

Geizo

II

II

Gentilis grandinatus II 2784.

II.

Gebbo

232

Farfensis

23.

Gentilis diaconus et

3.

Gavenianus
112

II

abbas

prior,

^2 22
Gentilis

29.

Gauzlenus [archicancellarius Caroli

imp.] 226

Furconino

territorio

in

Georgium
V.

(in)

Mari?

v.

II

lohannes.

285

(S.)

4,

Georgio (de)
Georgio
Mari? (S.).

ecclesia.

monasterium

v.

NOMI PROPRJ
Georgius

lohannis

pater

II

E COS!Z NOTEVOLI.

ii^o^

117

Georgius pater Rodulf

II

Georgius

3477,

25514,

(S.)

48

257

4.

35226,

molinum 3477.

359^.

Georgius

nam

50

II

muro

sub

^5.

Reaticivitatis

in territorio

^s,

tino 315

27, 317
2102,
Gerardus

13,

318

Rea-

17.

Gerardus dux 89 2.
Gerardus Rcatensis episcopus II 24823.
Gerardus Rosellanus episcopus II

II

v.

Heriflumen.

Gerimundus filius Benedicti

mon. Farf. in Bucizano 271 21.
Germani imperatores, reges II 132 19.
Germani (S.) ecclesia in Burgo civitatis Firman? 256 ^7.
Germani (S.) ecclesia in foce de Sangro 19334.

Germaniciana

154^5,

curtis

in Sabinis 295

2796.

Germanicianum

1635,

201

12^

Sabinensi 42 ", 63

64322^

191

3459,

60

20,

7410,

34637;
61 21, 68

81322^

91

213

26^

148/,
33618.

284

Forcone 262

151

in ter-

3.

II

235

19.

3.

filius

eius

Geroardus 311 28.

Gertruda filia Albini servi mon, Farf.
in Bucizano 271 ^9.
Gervasii (S.) curtis 339 i".
in comitat Firmano 25133; II 17637.
territorio Firmano II 7 ", 283 ^.
Gervinus pater Bonihominis II 165

uxor

52919,

7,

II,

71

15,

98

II,

14,

195

6.

74 13, 80 21,
104 14, 137 I,

13,

Vallem Spoli-

Gethulii (S.) curtis ad

II

147

31

1879.
81

II

64

ecclesia

(S.)
;

33314,
24122225^

632,

II

lohannis

22^

74

26^

22.

Gethulii (S.) ecclesia in Fornicata II

28021.

201

fundo Fornicata

in

II,

213

336

25,

1806,

16.

Gethuhi (S.) ecclesia in Lavariano II

28022. in fundo Lavariano 18042,
202 7, 214 12, 29614, 33716.
Gethulius (S.)

Tintonis

III

II

186

187

12,

Ge-

I.

pertinentia II 18727.

297

16.

in

sibi

.VII.

territorio

Asculano

Gezo V. Madelgerius.
Gezo filius Ap? 3 59^^Gezo pater Tedemarii II 180 2S.
Gezo pater Tedemiri 28429.
Gezo diaconus et monachus Farf.

Pinguis 195

13.

Gezunus pater Tedemarii

26.

Giborga
Giburga

II

129

filius

256

fiUa Cencii II

uxor

Fusconis

II

Gervis?, antiquitus S. Marci,

in comitatu Asisi 2533.

Berardi

261

1.

Bruzonis

II

14.

3369.

in

territorio

2843,

campus

19423.

II

1.

Gignianus fundus 17938, 201

Uberti

II

217 27.
Gezonis de Remengarda filli II 1972.
Gezulus pater Pergonis habitatoris

in

2774.

II

12.

Giberti

15.

coniux

22,

Gezianus

^5,

30.

Gervisa

tatu, territorio

fundus

Germulus coniux Urs?, homo mon.

126

Gethulii (S.) curtis in Sabinis, comi-

Getulus colonus mon. Farf. in Pr?-

ritorio Sabinensi II

Gervisa

Gethulii (S.) cella 149

12,

in territorio Sabinensi

Germanus fundus II 33 ^4.

Germanus pr^fectus Urbis
Farf. in

298 ".

festivitas II

(s.)

toriolo

Germancianus

262

Gethulii

thulii (S.)

^1.

28037.

s,

v. Gislerii.

filli

Gethulii
servus

180

Geslerii

tinam

IO".
Gerflumen

II

28.

13834, 190

18.

Gerbertus Ravennates archiepiscopus

II

286 3o.
morator Reatin? urbis

filli

Gesta sanctorum 124",

intra civitatem

(S.)

Reatina 3)2

248

Gesfredi

Gesfredus

I.

411

Gilianus 221

Gimillianus

13,

II

232
108

19.

i^.

4,

213

Sabinensi

i/,

II

INDICE.

412

Ginestra

28027, 281

II

Ginestra castellum

215

222

22^

i8o33,

'o.

166

II

Firmano II 1088.
Furcone 220 22 28,

248

in territorio

Gypso vocatus Nerinus

tres eius II

96

II

96

Giramba uxor

fra-

30024.

II

Crescentii

Ofridi

II

129

II

filii

filii

Girardi

mon.

servi

filii

II

filius

Randonis

317

Farf, in S. Xisto

Girardus
Girardus,

filius

Sarraceni

Ap?

II

Gyrardus

12823, 183

Rainerii

317^2^ 3182.

II

15626.

filius

Beraldi II

filius

Gregorii

Girardus

filius

Guiderolfi II 129

Girardus

filius

lohannis

Girardus

filius

II

II

Girardus -pater Petri

II

Girardus pater Rainerii

197

32.

3185.
II

166

^6.

156 19.
Girardus comes pater Girardi comitis
II

15620.

9.

Gualkerii II 165

filius

Giso

filius

Rainerii

II

124

7.

et

Farf.

21727.

Gyrardus frater pr^sbyter

chus Farf. II 121 .

Rea-

civitatis

4.

3i.

180

Ilperini II

filius

6.

Giso pater Tedmarii

II

33

Giso pater Teutonis

et

Transmundi

1 5 1 26,

204

^3.

18.

Giso pater Transmundi

II 170 31.
Giso clericus 252 ^9.
Giso pr^positus ecclesia S. Mari? de

Georgio 256

^3.

290

26.

Gisolfus 20827, 29025;

283

II

96

17,

102

I.

Gisolfus de Furcone oblatus 222

et

mona-

Girardus pr^sbyter, pr^positus 347 24.

Girardus servus mon. Farf. in S. Xi-

259 K
Gironta uxor Adami lohannis II 50
Gisa uxor Leonis servi mon. Farf.
Sublongo 267 9,
sto

12,

Baldonis et Gontonis

Gisolfus pater

monachus

con-

30.

31.

Gudeprandi

filius

Gisolfi parentes

V. anche placitum.

27.

Formos?, pater Isimundi, servus mon. Farf. ad S. Xistum 274 I.

Gisolfus coniux

Gisonis Vallis

in territorio

^4.

129 19.
Gistruda mater Alahis

in

Gisula infans

Sabinensi

II

Gisa mancipia mon. Farf. 268 5.

Giselbertus iudex de Camerino 360.
Gisepertus frater Berardi 2892.

251

II

Girardus comes 903; II 198^9.

Girardus comes filius Girardi comitis

II

comitatus Auxi-

Giso- pater Lamberti 252

II

II

^o.

254

(?)

tina 231

1131.

Anastasii

filius

Giso 318 24.

Giso nepos Adenolfi II 46 ".
Giso pater Alberici, Attonis et Dominici monachorum II 180 ^5.
Giso filius Coni 251 9. homines eius

Giso

^4,

22,

Girardus diaconus

Pam-

15.

sortes eius II 165

1673.

lohannis de Martino

Girardus Oddonis Tiniosi

Girardus comes

2882433, 28949;

13.

comes

Gislerius

Giso

27.

Girardus

262

129

phili? II

mani

^i.

2597.
Girardinus

II

276

filii

12.

Gislerius episcopus

18.

Girardi Bosonis

II

II

II

23.

142

13

Girardi

monachus

et

li

Gislerius filius Bucconis, coniux

2.

Giraldus angaralis mon. Farf.

213

diaconus

Gislerii, Geslerii

2.

Alahis

26.

217 30,
Gislebertus Tusculanus epscopus
Farf,

Ginestretum,Genestritum 15830, i685.

in

216

^3,

Gislebertus

31.

Ginestra (de) pertinentia

Ginianus

204

mater

Gistruda

Gisiltruda,

^4.

12220,

II

Gisulfus 341
Gisulfus

filia

v. Gisiltruda.

Gaideperg? 268

8.

2,

pater

Fusconis

pr^sbyteri

25633.
Gisulfus,

Gysulfus,

Gisulphus

dux

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

167^ 88514, 14029,

4 II 24,

142223^ 15

14129, 142627, 1437, 1539;

282

monachus 298 m

Gisulfus
Gisulfus
Farf.

Gisulus

Forfone 264

Farf

33

Gizo pater Azonis

Gliletruda II

6817.

II

141 ",

II

56

^^.

Gocho V. Gregorius tribunus.

Goda uxor Guarnecausi servi mon.
Farf. in Canzoniscis

264

flia Oupuli servi mon.

rivum Merdarium 266 21.

Goda uxor
262

Farf. ad

Sindifridi Otolf scarionis

2.

Godaldus

filius

Farf. ad S.

servus mon.

Sindoli

Xixtum 273

Godefridus colonus

Pacckno

293 21.
Godefridus frater Godeprandi, coniux

Palumb?, servus mon. Farf.

cizano 271 34.
Godefridus filius

mon,

filif

eius 271

Gualefridi

Bu-

in
35.

servus

Farf. in

filius

Leons servus mon.

Sublongo 267

^.

Godeladus pater Endrici, Luponis, Madelgerii 360 i.

Godelapus
Farf. in

2758.
Godeldis

filius

filia

frater

mon.

Farf.

Petri,

Bucizano

in

32.

Adelperge, pater Aliprandi

servus

deprandi,

Gai-

et

ad

Farf.

rr^on.

Demetrium 26427.
Goderada filia Bonif? servi mon.
Farf. ad S Mennatem 266^.
Goderadus

filius

Teodori, coniux For-

mosa, pater Causul?, servus mon.

Farf. in Colomente 266 3.
filii,

Turano 297

coloni

mon.

Farf. in

5.

Goderisii casa de Ceseriano 295

Goderisius da Massa 294 ^s.

Goderisius de Reate 167 i 7 11

coniux

Goderisius

Dominici,

14 15.

Serenul?,

homo mon.

in

pater

Farf. in For-

26.

Goderisus monachus 298 ^^.

Goderuna uxor Aruisis servi
Farf.

35.

Canzoniscis 264

mon.

34,

Godifredus Attelanensis episcopus

Musii servus mon.

Narnate 275
Goduli

in Forfone 263

Alerad?,

filius

diperg?, pater Liutprandi et

servus

cone 262

Farf. in Pretorio 2694.

Godefridus

Bucizano 2727.

in

Goderisii

26.

in casale

7.

servi

32.

S.

33.

Goda

in

275

Godeprandus filius Cuniperti servus

mon. Farf. ad S. Demetrium 264 27.
Godeprandus frater Cuniperti, coniux

31720.

II

eius

Alecisis et Godefridi, coniux Teu-

271

^4.

s.

Gloriosus nr?sbyter
36

40

Petri II

et

'5.

filii

32.

Godeprandus

^5.

18225, 18433, 187

II

35223,

32.

Godeperga uxor Alcfridi Ursuli servi

mon. Farf. in Colomente 265 3i.
Godeperga uxor Basillonis servi mon.
Farf

II

275

uxor 275

27.

glandaticum 18927, 350^9;

Gleronis, Gleruni rivus

Goccius

Godemarus de Scnzano 260 ^3

Godemundus servus mon. Farf.
Colline

3.

mon.

servus

3595.
Givius mons

17533,

Aidelind? servus mon.

filius
ili

II

pr?ceptum.

y, anche

20.

413

uxor eius

mon.

Farf.

32.

Godeldis uxor Teuderaari servi mon.

Farf ad S. Mennatem 267 4.

Godelinda mancipia mon Farf.

infra

casam in Forcone 268 ^3.

Godelprandus filius Tribuni servus
mon. Farf. 275 ^3.
Godemarius pater Alduli servus mon.
Farf. in Amiterno 521 ^

II,

248 ".
Godifredus

Perosinus

episcopus

II

248 ".
Godiperga mater Eleni infantis 26731.
Godipertus colonus mon. Farf. 295 12.
Godipertus pr^sbyter 228 6.
Godipertus servus mon. Farf. in Pretoriano 268 22.
filii
eius 268 22.
uxor 268 22.
Godipertus infans filius Fileradi servus
mon. Farf. 267 27.
Godius filius Amp? II 44 22.

Godo

pater Ursi 29032,

INDICE.

414

Godoaldus flius Maiorani, frater Romani et Hunaldi 17822.

Godula uxor Sinderadi fratris Sindolfi
servi mon. Farf. in Bucizano 272 ".
Godulus pater Anderad?, Arefusi,
Gaideperg?, servus mon. Farf. in
Narnate 27432. uxor eius 27432.
Godulus coniux Lunicund?, pater Goservus

Teuduli,

deldi, Liutprandi,

mon. Farf. in Forfone 263 31.

Gogi caput montis Alegi? 277 27.

mons

Goisberti

Gonfo.

V.

pater Leonis

Gonfo, Gonpho,

Tuscia

Gonto
283

67

II

Gomfo

^.

in territorio

1724, 17633, 28234.

II

I.

Gonzo

Gonzolinus

196

II

30.

180

ciano

fundo Apiciano

in

2.

qui et Longitia 201

213

6,

336".

20,

V. anche in Longitia.

Gordiani (S.)

ecclesia

Apreiano

in

28023.

1864, 1874,

II

anche in

F.

fundo Apiciano.

63

33,

102

280

32,

23.

Gordiani (S.) ecclesia in Sabinis 3339.

Gordianus [I] imperator 82 35.
imperator 82

[II]

Gordianus, Gurdianus (S.)

19030, 221 17.

Gordianus

35.

II

182

^^,

in

(S.)

Postmontem

69
1046.
Gordianus, Gurdianus

II

2.%

1 1

Gorga

Sabinensi

(S.)

316^0^

in

terri-

365^7;

II

20 25_

flius Bernardi II 207 ^3.

Gosbertus pater Ildizonis 258 K
Gosianus II 108 ^8.

mons

Gorgianus

II

108

^5.

Gosberti.

v.

Gospes V. lohannes.
Gospulus servus mon. Farf,
S. Donati 259 31.

monte

in

Gothi 8435, 85 31, 125 ", 124", 128 24,

12930 33, 130 II, 131 8 13^ 1^5 7;

Gothorum tempora
235 IO.
12825 34, 1296 7, 130 IO 17^
Asculano

territorio

in

II

mon,

Gottifredi

Farf.

niano 261

in
i7,

277

servus

flius

Maria

S.

in Pater-

13.

Gottifredi curtis in territorio Intero-

crino 353 30.

Gottifredus de

Luca 245

6.

Gottifredus

flius

Gottifredus
tatis

49 n.

II

Sieradi 347

comes

II

322810,

loseph

flius

Reatin? 302

12.

civi-

5.

19.

Gottula mancipia mon. Farf. infra ca-

sam in Forcone 268 13.

Gozo 2 $2 26.
Gozo coniux Raptis II 489,
Gozo

frater

flli

9.

subdiaconus Farf.

II

121

Gozonis comitis nepotes 25320.

Gradiensis patriarcha v. Dominicus.
Gradolfus 1879.
Gradolfus flius Mauri

servus

mon.

Farf. in Pretorio 2705.

Gradusula

flia

Farf. 275
Gragiani Vallis

Tribuni

servi

mon.

14,

Gurga.

V.

1663.

Gosbertus

eius II 48

(S.) in Longitio II 1826.

Gordianus

torio

284
Gosbertus 28831.

Gottifridus 252

Gordiani (S.) ecclesia in Postmontem

Gordianus

1587, 1744,

Gottifredus abbas Farfensis

Gordiani (S.) ecclesia in Longitia

19,

1398,

22923-.

19.

Gottifredus pater Maifredi

28022.

36

IO,

Gu-

Gosperti,

191^2^ 21629,

12, 137

Gottefredi,

II 62 4.
Gordiani (S.) ecclesia in fundo Api-

II

Goisberti,

mons

no 21.

179^4.

II

Gordiani (S.) casalis in Postmontem

II

sberti

Gottaria

Abundii

flius

II

II

habitator Corgniti

flius Gisolfi

Gosberti,

II

Marsicano

in territorio

30.

Gosperti

Goiusus casalis in Scandrilia II 262 ^6.

Gomanum flumen 35935; II 170^0.

Gomfo
Gondo

161

Gosianus castellum

Gosberti.

v.

Gorgianus

in

comitatu

Balbensi II

in territorio Balbensi 35634.

3571.

V.

Graianus.

Graiano (de)

curtis

357

i^.

anche

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Gragianus

Graianus,
in

comitatu Balbensi

175

2^.

345

16,

II

99

3571S25;

21^

140

2,

75

^7,

Balbensi 340^2,

in territorio

55616

M H

357

735.

II

Graminata 194
grammatica v. Artis libri,
grammaticus v. Demetrius, lohannes,
^'^.

Gramundella, Garmundella Vallis

53

28^

granaria

II

in territorio Sabinensi

18932.

Granariolus

108

II

II 13328.

Valerli habitatoris

pater

Pinguis 195 M.
Granianus fundus 181
3

202

7,

^4,

21429,

pastinum

298

II

comitatu

in

223

24,

30.

2973.

II

II i

io

24,

Tudertino

II

222

II

Grassiani coUis

Greci 81

12;

116

Greci

47

II

^^,

112
52

II

229

II

100^5,

molinum
284

273

59 33, 62
18235.

loi

67

32,

72

20,

36,

32.

territorio

in

499, 506, 5129^

115 9, 116 13.

3,

22 23^

castrum

Grecci?

14 17,

210

II

in

28

^o,

102

19,

21^

23,

Sabinis 292

-.

Grassianus, Grassiani, Grassiano (de)

rigus 292 21; II

2713,

2810, 5934,

15 22^

Grecta

(de)

curtis

14730, 154

servi

mon.

territorio

Rea-

Pontiano 265

Grecula Rabicella
tino JI 47

in

eius

lohannes archicanonicus.

II

39,

5 34.

eius II

filii

5 34.

Gratianus abbas S. Mari? in Minione

16, 30

is,

S6'5, 873.

consul

Theodorand? 65

Romanus,
25,

31237;

Gratianus pater Valentiniani

peratoris 84

^9.

5224,

II

31.

Guarniperti

flia

7.

15.

Rom?

habi-

12828.

27614.

Gregorii (S.) curtis 29126;

Gregorii

2)2

pater

II 8225.
[I]

im-

(S.)

de

curtis

5426.

Ortezano

9.

curtis

(S.)

Pitiliano

in

II

281".
Gregorii (S.) curtis in Prato Reatino
II

281

Gregorii

30.

v.

^7,

16.

Gregorii

Grassianus casalis

uxor

25.

2438.

II

Greci?,

Greci?,

mon.

servus

25.

Reatino

II

7.

27 "

Gratianus,

Maiuli

flius

Gregorli coUis in comitatu Narniensi

13.

70

II

territorio Sabinensi II

II

Gundiperti servus
Narnate 274 27.

filus

Farf. in

Grazo pater Petri

tatio

Grassianus, Grassanus, Grassianus in

39,

Gratiosus

29.

Gregoria sacra virgo 12827.

Grassianus.

v.

Grassi casalis

Gratianus

Colomente 265

Farf. in

Granuli in territorio Asculano

Gratianus

in

Greci?, Grecia

30.

Granica (de) campus II 209

Granic? campus ad S. Viti
olivetum II 297 4,

72

Bucizano 271 ^.
filia Rimonis servi mon. Farf.

5221,

Granica in territorio Sabinensi 5726;

II 6623,
699, 7432, 7723, 187 17,
aquimola II 69 9, 298 3o.
298 30.

267 24.
Grassanus

in

Grecia,

37^3.

Grappula

Gratianus monachus 298 25.

Gratiosa uxor Lupardi servi mon. Farf.

eius 273

maxima tempestas

Grandolfus

243

II

5 14 16.

Farf. ad S. Xixtum

^6.

Granarius v. Mons.
grandinis

13027.

Gratiosus

Marci (S.) evangelista.

v.

122", 123,

23,

Gratianus magister militum

mon.

2765.

II

Gratianus imperator 84

Gratiosa

Petri casalis.

28422;

415

18.

curtis

(S.)

Reatinam 248
Gregorii

foris

curtis

(S.)

civitatem

3i.

in

Travenano

33939; II 7 8, 28237.
Gregorii (S.) ecclesia 16330, 19427.
Gregorii (S.) ecclesia in Acutiano II
28022.
in fundo Acutiano 181 23,

202

31,

Gregorii
123

8,

215

5,

(S.)

169

18.

338 K

ecclesia

in

Asera

II

INDICE

^i6

Gregoru(S,^ ecclesia in comitatu Asisi

2534.
Gregorii (S.) ecclesia de Colonia

no

300

cartarum, cartularum opus, Floriger,

Gregorii (S.) ecclesia in territorio InII

176

^.

Gregorii (S.) ecclesia in fundo Fac5725.

II

Gregorii (S.) ecclesia

Paterno

in

II

Petra Lata

II 29 18.
Gregorii (S.) ecclesia in Pitiliano

56

1,

^^ 32.

Gregorii (S.) ecclesia in Salto

3 54
Gregorii (S.) ecclesia ad puteum Va20.
5 1

lentini II

Gregoriusnepos Benedicti [VIII] pap?

24.

Gregorius coniux Mari?, pater Bene[VIIIJ pap?

II

Sicconis

et

Gregorius pater lohannis

3001.

II

pr^sbyteri

filius

II

50

Ss.

Cosm?

et

Da-

in

Gregorius comes 90 9.
Gregorius diaconus 6323;

II

Gregorius

[II]

Gregorius

[III]

Gregorius

III

papa 95 3^.
papa 95 35.^

papa

23722.

II

Gregorius [IVj papa 96 ^7, 186 ^^.

Gregorius IV papa 198 8.
Gregorius [V] papa 64^9; II 171922^
2414, 81

18

8222.

19,

papa 365

jq n,

32; II 3 6^

y^ anche placitum,

15 18,

Gregorius

^7; II

VII papa

II

24429.

17230,

1597,

1926,19829,23830,2571,

Gregorius pr^sbyter

V, anche

18 20,

homo liber 298 33.

Gregorius iudex Flagianensis II 163
consortes eius

II

missus

163

^3.

Farf.

^.

Gregorius scriniarius S. R. E., missus

I

pap? 2002.

Gregorius qui vocatur

civitatis

Gregorius

(S.)

Gocho

tribu-

Hortan? 365 ^.
Furcone 220
in

21,

357^^^.

Gregorius (S.) de Lapideo 288 ^8.

Gregorius (S.) ad S. Mennatem 2672.
(S.) in Sabinis 295

^o.

Grianus, Griianus in castaldatu Fon^9.

20.

domni

monachus

217 i8j 301 32, 302 18,

Gregorius primicerius 298

Gregorius

Gregorius

et

II

nus

Gregorius diaconus filius luliani 331 ^

Gregorius doctor beatissimus v. Gregorius [I] papa.
Gregorius domnus, coniux Maroz? II

29324.

V. anche dispositio,

litter?.

Paschalis
8022.

eius 63 23; II 8022.

Gregorius

2394,

2533616^

24628^25232,

II 322 ^7.
Gregorius pr^sbyter Farf. II 218

^^.

Mica Aurea II 17 21 26.

Gregorius advocatus Gregorii [IV]
pap? 18624, 18728.

141

128^9,

23513,

Gregorius IX papa

16.

Rodulfi II 150

Gregorius abbas

miani

2411626^

Il

privilegium.

5619.

Gregorius pater Petri

filli

1446;

beatissi-

V. anche privilegium.

1674.

Gregorius de lohanne Angeli

Gregorius

maior,

1243,

94^7,

Gregorius [VI] papa 283

12728.

Gregorijus pater Girardi II

II

y, anche

papa, doctor

[I]

mus, sanctus

Gregorius

964.

Gregorius pater Cononis

II

974.
Gregorius

25528^ 3197,
1

15924, 1655, 3533.

dicti

21421,21718.

volumina duo magna,

Gregorius nobilis vir, filius Ursi de
Bene Passia, Male Passia II 9524,

13020,

^6.

Gregorii (S.) ecclesia in

76

II

libellus brevior, liber prior et

10424.

terocrino

3,

Flaminiano

Gregorii (S.) ecclesia inFulini? 28820.

51

263

Gregorius [Catinensis] monachus Farf,

1097;

ciano

II

7,

II

6.

Gregorii (S.) ecclesia in

II

Gregorius monachus Farf.

apostolici

tano

II

123

18^

1428.

Grifo 3532; II 100 19,

Grifo servus mon. Farf. in monte S. Donati 25930.

NOxMI PROPRJ E

Grifonis

Grolianus in

Piscina.

v.

Far?

Grilli in pertinentia

Grillus pater Alberici et

II

Dominici

II

Grimaldi

Bricti

casalis

Sabinis

in

246
Grimaldus 31827, 35413, 35824.
Grimaldus frater Adelberti de Polve1'^.

rina 254

filius

Benedicti

filius

episcopi

Ubaldi
Firraani

252 5.
Grimaldus coniux Ingelrad? II 99 25,
Grimaldus pater lohannis 288 27,
Grimaldus frater Picconis et Probati
341

19,

Grimaldus
Grimaldus
Grimaldus
iux Ot?
Grimaldus
Grimaldus

diaconus 220
index
index

II

filius

156

II

317

Grutarii in territorio Sabinensi 31632.

guadimonium

guadia,

II

guaita II 43

1249, 194

152

1552,

22^

16.

mare 229

guait? ad

15.

Gualabrunus 245 ^5.

Gualabrunus pater Alberici
1488, 184

Ribertonis, con-

12.

31

5,

33,

283

Romualdi 88 3.
Grimualdus rex 8731.
Grimualdus filius Allonis servus mon.
Farf. in Caballari 271 3
Grippe, Grippi in Sabinis 29025, 330
348 25 ; II 72 3.

14,

Grippi? fundus in territorio Sabinensi

12.

33,

Grisianus 31822.
servus

mon.

Narnate 275 9.
Griso Spoletanus 20434, 2179, 34120.
Farf. in

Grisochoni (S.)
de Attissa 193
filius

ecclesia in

Gualabrunus pater lohannis

Gualafossa II 97 ^7.
pater Alberti

II

287

II

213 K

285

Gualafossa

filius Is?

Gualafossa

filius

U.

9,

^;

II

7;

Gualafoss?

366 ^9.
Totonis II 49 2.
II 103 , 116 9 24.

filii

Gualcherius
Gualkerius

II

filii

33

"7.

250

^"

Emmonis

filius

II

is 23^

58

II

165

30.

Gualkerius pater Mainardi

Gualkerius

filius

II 273
Ingelrami 2328.

22.

Gualda mater Sabini II 63 35.

Gualdarus pater Petri servi mon. Farf.
in monte S. Donati 25931.
Gualdatura i'. Gualdaturum.
Gualdaturum, Gualdatura in Grecie
II

51

29,

1159, 116

Gualdebertus 210

16.

2.

Gualdefridus conductor 293 29.

Gualdefridus coniux Anseldis, pater

castello

Canzoniscis 264 3.
Gualdefridus coniux Candul? servus
Farf. in

mon.

Farf. in

eius 264

Forfone 264

s.

filii

8 9.

Gualdefridus

mon. Farf

filius

in

Guarniperti servus

Pontiano 265

mancipia

mon.

26734.

^5.

CbroH. Farf.

131

5".

Gualdeperga

31.

II

Gualderici et Leonis, servus mon.

Grippine in Sabinis 290 21,

Grisanti casa de Padano 295
Auderisis

25.

Gualkerius pater Gueltonis et Gisonis

23.

Grimualdus dux Beneventanus 86 26.

Grimualdus dux Beneventanus germanus Radualdi 87 26.
Grimualdus dux Beneventanus filius

filius

26.

12.

Gualberti iudicis

mitis II 30

23,

14,

130
Gualafossa gerraanus Bucconis 293

21.

Grimerius castaldus 302 4.

Grimizo Hildeprandi, Ildebrandi co-

Grisonis

Forcone 267

in

16.

30.

index coniux Sigiz? 289 ^3.

pr^sbyter 6717; II 424,

II

Grotillum de Corgnito 25719.

Gualafossa

2S.

8328.

Griso

casam

Gualabertus pater Alberici 282

2464.

Grimaldus

323

270 19.
Grossus 292

16426;

14.

Grimaldus

Asculano

territorio

Grossolus cocus, homomanualis mon.

Farf. infra

286 ^

filii

417

no 24.

3009.

3009.

Grimaldi

217

COSE NOTEVOLI.

27

7.

Farf.

INDICE.

4i8

Gualdepertus raonachus 298^926.

Gualderamus 22020.
Gualderamus coniux Rodiperg?, pater
Anserami, homo mon. Farf. in Forcone 262

13.

Gualderamus servus raon.

Pretorio 259

Gualdericus

mon.

de

Farf.

Gualdefridi servus

Farf. in Canzoniscis 26431.

Gualdiciolus fundus

uxor

II

57

servi

Farf. in

Farf. in Pretorio

Gualdipertus

mon.

homo

Forcone 262

uxor

^4.

Gualdipertus fiUus Guarniperti servus

raon. Farf. in Pontiano 265
flius

".

Gundiperti servus

mon. Farf. in Narnate 274

Gualdo pr^nomine Amico 282 i.
Gualdo flius Arduini 341 2.
Gualdo grande (de) curtis in comitatu
Reatino 249 29.
Gualdonis coUis li 108

Bucizano 272

Gualdulus 3173.
gualdus exercitalis

v.

Puzalia.

v.

v.

por-

Longone.

Mollionice.

Canalis fundus.

II

comitatu Reatino 248

in territorio Sabinensi

Gualdus

Farf. in

in comitatu

^7.

284

21;

S.

Sabinensi, iuxta

Anatholif 2458.

in territorio
I

Guaio coniux Inigard? servus mon.

Farf. ad S. Xixtum 274 4.
filli eius
274

4.

Guaitarius

filius

Rimonis 2046, 216

20,

18.

Gualterius pater Alberti II 2663.

28.

321

Gualterius

Gualterius

122

Farf.

II

S.

ponti-

civitatem Rea-

II

".

servus

pr^sbyter Leccamolinum,

mon.

Heramo

servi

Farf.

261

mon.

4,

1337.

ad flumen

276

Isuli

filii

251
19,

de

28.

filii

Teudaldi

Farf. in Pretorio

Guandali 858

i.

270

6.

123, 124, 12926,

guandalca clades 13032.

Guandelpertus,

Wan-

delbertus abbas Farfensis 18 S 98

151

infra

9.

frater pr^sbyter

Guandelbertus,
5.

6,

Gualdus Novus

^.

comes Tudertinus, pater

Albertini comitis II 268

Gualzonis

Sabinensi prope
28039.

Gualdus fundus II 33 ^5.

Gualdus Novus 165 30, 281
281

^.

Mauric? servus mon.

Forfone 264 i.
filius

Gualucia coniux

gualdum Tanci?

lis

servus mon. Farf. in Pretorio 269

Gualterius frater subdiaconus Farf.

II

28024.

campum

18723.

Gualipertus coniux Catul?, pater Ai-

Gualterius

Gualdus

mon.

2.

homo

Gualipertus bonus

122

12.

in

269

Gualterius pater Guidonis 360

Gualdus 28833; Il 10818, 2764.

Gualdus in territorio Marsicano

Gualdus
Gualdus

Gualiperti servi

13.

Gualterius Vidorini II 31725.

pecorum

sementaricius

mon.

12.

caricius et cerquaricius v.

161

267

Gualterius pater Amizonis et Erfaldi

Sinderadi servi

flia

publicus

II

34034.

IO.

Farf. in

filia

Tebaldi

Gualtarus clericus 153

^7.

Gualdraraus servus mon. Farf. in Ter-

Gualdula

Gualiperga

Gualipertus

28.

na 259

flius

4.

deperg?, Gualiperg?, Pauli, Pertuli,

15.

Gualdipertus

Gualfredus

servus mon.

Urs?,

Izonis,

Farf. in Pretorio 269

Farf. in Pretorio

^^.

lohannis,

flius

Farf. in

eius 262

270

Alefridi Ursuli ser-

tlius

vus mon. Farf. in Colomente 265 32.

Gualefridus coniux Formosa, pater Godefridi,

24.

Baruncelli

Forfone 263 27.

Gualdiperga filia Honesti servi mon.

mon.

Gualefridus servus mon. Farf. in Leporaria 260 ^.

Gualefridus

24.

flius

Gualdileupa

tinam 360 4.
in territorio Reatino
318 4, 322 IO, 323 ".
Gualdus Novus Miccinus in territorio
Reatino 322 16,

16.

Guaningus 210 5,

1,

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Guanizo

64

II

34.

Guarakerii nepotes 261

comes

Guarengo

277
Lamberti,

filius

coniux Ardelend?

Guarinus

^,

^4,

162

II

Reati-

264 23,
coniux God?

Farf. in Canzoniscis

servus

264

32.

uxor Mauric? servi mon.

Bucizano 271 ^^
Guarnerii filii II 9834, 17526, 282 16.
Guarnerius, Guarneris dux et marchio
y, anche

20.

273
pr^ceptum, sigillum.
33,

Guarnerius marchio
che

II

305

camera,
V. an-

^4.

Warnerius.

Guarnipertus

mon.

homo

Arnaldi,

Forcone 262

32.

Guarnipertus coniux Urs?, pater Grect?, Gualdefridi, Gualdiperti,

nis,

265

mon.

servus

Farf. in

Lupo-

Pontiano

Guarnula uxor Causuli servi mon,

Farf. ad S. Balbinam 26425.
Guasta Cicer Collis II 18736.

Guaza v. Adelberga.
Guaza mater Rapizonis comitis
260 12.
Guazonis

cella in

filii

339

25;

II

283

Guazonis castellum

mano

165

II

filia

II

II

territorio Fir7.

in territorio Fir-

17.

Gubinus [Eugubinus] episcopus

v.

Ro-

dulfus.

Godeprandus pater Gisonis

Guerra pater Azonis servi mon. Farf.

ad Fistulam civitatis
Marsican?
26035, 27624.

Guerrami filii servi mon. Farf. in Segunzano et in Porciano 261 ^9,

277 15,
Guerro pater Amatonis II 426.
Guesi casalis II 188 ^8, 222 ^6.

Postmontem

II

civitatis

67

3.

II 218 ^
Guicco pater lohannis pr^sbyteri

Guiccio subdiaconus Farf.

145

Guiderolfus coniux Lavini?, pater Girardi,

lohannis et Tebaldi

Cuniperti servus mon.

Demetrium 26427.

li

129

^5.

25.

Guido pater Adelmodi II 3135.

Guido filius Alberti 286 ^.
Guido Ardemanni II 127 31, 1284.
Guido de Ardemanno pater Rainerii
II

14220.

Guido pater Benonis II 53 ^^.

Guido filius Candonis II 186^.
Guido filius Crescentii de Octaviano
II

1438.

Guido
Guido
Guido

filius

Farolfi II 28

30.

Frane? 293 3.
Furconinus filius

filius

Gualterii

360.

Guidonis

Guido pater lohannis

filius

II

I.

Bucizano 272 26,

Gudiperga mancipia mon, Farf. 268 ^
Gudipertus servus mon, Farf. 275 26.
filii eius 27527.
uxor 27526.
Gudipertus filius Bonosi scarionis, servus mon. Farf. in Pretorio 268 33.
Farf. in

in

Guigbertus.

v.

Guido

Farf. ad S,

^8.

y, anche fa-

^8.

Reatin? 231 4.
Gudiperga uxor Teudelapi servi mon.

Gudipertus

con-

3.

31.

Alderih 209

310 ^ 316

II

Guidipertus 220

6.

mano

guerra

Guicbertus

filius

Farf. in

Farf., prepositus

cultas.

Farf. in

271

sortes eius

Francorum

mon.

servi

Guarnella

II

Beli5.

Guerneldis sanctimonialis ex natione

Farf. ad Isule

mon.

Guelantus monachus

Angeli 173 13, 1763,

Guelto filius Gualkerii II 165

^7.

civis

Guarmatia v. Warmatia.
Guaina uxor Magnicisi

Guarnecausus

Gudulus servus mon. Farf. in

uxor eius 273
ciano 273 5.
S.

^5.

Aifredi II 53

filius

Guarinus filius Sintaris

nus 360".

419

166
261

filius

comitis

II

16 31.

II

142

20,

164

26.

Guido pater Luponis 282 33.

Guido pater Maifredi II 192 ^^.
Guido fihus Oldebaldi II 5130.
Guido filius Petri II 112 ^4.
Guido filius Remenaldi 25330.
Guido filius Siolfi 25124.

13,

INDICE.

420

Guido de Tebaldo Odonis II 267 3.

Guido I abbas Farfensis 66 ^6, 67 ^,
68^2, 9912, 2938; II 83 IO 31, 8415,
86 12, 87 4 12 24, 88 4 1S25, 91 3, 93 4 15,

lOI

abbas

II?]

[I?

Farfensis

II

abbas Farfensis

II

99^3;

II

105
99
Guido, Vido III sacrista, abbas Far29.

22,

fensis

22; II

99

295

4 II 23^

301

IO 28^

293

296

22 30 33,

299

7 22^

302

20,

303

3,

27,

126^ 3 I414,

Mari?

et

Farf.

Trans-

in

monachus

Farf. II

L/.

diaconus Farf.

frater

puer

et

121

II

monachus

Farf.

^.

Guido iraperator v. Guido princeps.

Guido notarius II 2784.
Guido pr?sbyter 289 i; II 124 32, 153 30,
1983.

Guido prfsbyter filius Attonis Arderadi II 270 II.

Guido pr?sbyter pater lohannis II
13

) 8.

Guidonis

89

9 io,

24930,

sortes II 162

Guidonis qui

15,

anche

252

20;

con-

7.

bona
et

25127,

16024, 1626.

114,

filii

V.

240

sigilla.

filii

2912,

Guidonis

Itali?

imperator 32533,

pr?ceptum.

II

comes Tudertinus,

filius

32.

monachus

Guilelmus

Cluniacensis

7635, 783.
573, 586;
Guilgeradi mol? II 190 13,
II

Guilia

filia

Arduini, uxor Beraldi, qui

Maco

vocatur,

141

15830.

12,

Guilio

Munaldi

filius

II

Guillo.

V.

Guiliprandus

v.

5.

Guilliprandus.

Leonis

filius

lonis 2048, 21622,

212

II

Guilliprandus, GuiUprandus

216

18.

Guil-

filius

34036,

Guilmus 193

215

Leporis

II

1 1 1

22,

29.

36.

16.

Guineld? coUis in territorio Sabinensi

222

14,

104

8 16,

1858, 18730, 18928,

^5,

Guinezo
Guinezo

filius
filius

Berardi

II

15028.

Burrelli II 180

sortes eius II

180

Guinigisius,

175

15 24,

con-

Guinichisus,

Guinichis, Guinichisius,

16922,

i.

2.

Guinigisus

dux Spoleti 882731, 1672,

24.

filii

246

Guimarius 243 8.
Guimarius filius Baronis 347 25.
Guimarius pater Bertulfi 243 20.
Guinelapus quidam 151 ".
Guinelapus conductor 299 n.
Guinelapus monachus 298 31,
Guinelapus servus mon. Farf. 275
uxor eius 275 i^.

Guinigis,
II

8,

34035.

21,

II 73

Guido princeps
2123.

26,

Guillotti casalis in Sabinis

31.

frater

122

225

II

16322,

4,

Guillo, Guilio pater GuiUiprandi 204

Guido fideicomraissarius lohannis Muti

II

gente, abbas

Raineri! II 265

Guillelmus

Guido Tuscanensis episcopus II 275 4.

Guido Vulteranensis episcopus II

Guido
Guido

Anglorum

episcopus ex

Guilipertus conductor 295

32.

140

Wigbertus

Guilelmus

catur Tiniosus II 27023.

Guido diaconus

Guicbertus,

Guilelmus abbas

31.

247

II

35,

15

30021.
cardinalis S.

162

Guigbertus,

19

Guido Comes pater Guidonis II 166 16.

Guido Comes pater Tygrimi qui vo-

II

2889.

304 17
IO
3 IO

V. anche litter?, promissio, restitutio

248

lohannis

1648,

Guido de Azo angaralis mon.

217

25.

i9.

pater

33,

31521^ 32021

313

tyberim

Aliano

de

108

II

30

311

Guido

211

2^

Farfensis 1824, 1557, 160

30592028^ 3062933, 309

II

181

II

Guldoniscus (locus)

70

II

20.

18 25^

294 3
300 3

III,

1629,

Guidonisci

20.

Guigbald [cancellarius Caroli Magni]

12 21.

Guido

266

II

filii

Guidonis casalis Taberneccl?

Guidus

953, 9624, 9712.

Guido

Guidonis de Tebaldo

185

19,

16830,

2042326^

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

217221^

21638,

"

27611,

29424,

y^ anche placitum.

29,

Guittigis

421

Gothorum

rex

1293233, 131

8532, 123,

8.

341
Guinicisus colonus mon. Farf. 29424.

Guitto

Guinigs 210

Guittones de Alberto II 197

5.

Guinigis, Guinigisius, Guinigisus dux

Guiniperga uxor Adaldi servi mon.

269 25.
Guiniperga uxor Sindonis 262
Farf. in Pretorio

ad S. Xixrum 2749.
Guiniperga mancipia mon. Farf. 268
Guinipertus 211 5.
Guinisius pater Berardi

44

II

Nocherii

Comes pater

157^.

II

50

II

^^.

Petri comitis

coniux Sax?

negotians

II

4012.

Guinisus pater Senebaldi

II

317^.

Guinizo

filius

Agati 287

Guinizo

filius

Amiconis coniux Mai?

filius

Azonis

262

II

128^5.

II

Guinizo filius
Guinizo pater lohannis

Morunto

129

II

18.

Amizonis

frater

28634.

Guinizo pater Samsonis 3562.

Guinizo pater Taxilonis II 378.
Guinizo Comes

II

36

V. anche pla-

21,

citum.

Guinizonis

Firmano

filli

II

castellum in comitatu

II

3164.

Guischetta castellum in fundo Hilica

1562.

Guisigothi 130

275

35.
25.

uxor 27525.

eius 27526,

manualis mon. Farf. infra ca-

sam in Forcone 267

Guitemanni filli II 46 8.
Guittemanno servus mon.

25 26_

Xisto 2598.

Farf.

in

Gratiosi,

Gualdiperti, Maineperg?, Teuderadi,

servus
26.

mon.

Farf.

uxor eius 274

in
27.

Gundualdus pater Ariperti regis 87 29.

Gundualdus actionarius 279 i.
Gundula mancipia mon. Farf. 268 3.
Gundulus filiaster lohannis coniugis
Ildiperg?, servus mon. Farf. in Colomente 266 ^^.
Guntaritus rex Guandalorum 123 .
Guntarius pr?sbyter 278

26.

Guntramus servus mon.

Farf. 275

filli

eius 275

15.

uxor 275

pater Buccionis

(de) coUis II 221

Gusberti mons.

v.

^b.

15.

954.

II

Gurdianus (S.) v. Gordianus.

in
Gurga, Gorga II 183 M,
datu Fontano II 154^4.

Gurga

16.

Guistrulus ortulanus, pater Furconini,

S.

Farf.

Farf. 267 33.

Gundiperga uxor Baruncelli 262 25.
Gundiperga uxor Luponis servi mon.
Farf. in Forfone 263 33.
Gundiperga mancipia mon. Farf.

Gunzo

1775.

Guiscardus pater Henrici

homo

coniux Rodiperg? 268

Narnate 274

18.

Ildebrandi 28830.

II

in Pretorio,

Teudiperti,

Guinizo pater Ansonis

Guinizo

Gumpertus monachus 298 ^5.

Gumpulus affliatus Lupardi scarionis

Gundipertus, pater Albini,

^^.

368.

Guinizo

27.

2681.

Guinizo 2898.

II

II

territorio

Gundaldus coniux Prol?, homo mon.

Farf. in Forcone 262 34.
filius eius
262 35.
Gundi anelila Dei, mancipia mon.

5.

2622.

Guinisius

Gumbertus pater Petri 29033.

Gumbertus Paurinensis episcopus

in

Gumpulus servus mon.

15023.

II

Guinisius pater Samsonis

II

II

filli

Guinisius pater lohannis

Guinisius

2.

3.

filius

31.

Asculano

248

4.

Guiniperga uxor Ursi servi mon. Farf.

Guinisius

Gulganus

Sicconis II 1306^9.

4825.

V. Guinichis.

Guinisius 286

filius

castal-

^3.

Gosberti.

Gutta uxor Lupuli servi mon. Farf. in

Bucizano 271 3i.
Gutta uxor Teudimundi servi mon.
Farf. ad S. Xixtum 274 3.
Gutti (de) Silva II 266

27.

INDICE.

422

Habitaculum

castellum

128 M.
II

128

Reatino

in territorio

128

II

II

coUis

14.

Habundii (S.) curtis v. Abundii.

Hadrianus papa v. Adrianus.
Hadriaticum mare 32
149

248

episcopus

II

Spoletanus

episcopus

II

1724,

IO.

Heinricus imperator, rex

20 27.

^8.

88

rex

Flavius

1634,

18,

248

Yporigensis

28.

Heinricus

14.

Haistulfus

Einricus

96 S

21,

19020,

18829,

gionum, rex 241

20538, 21825, 22420, 27720, 31033,

Heinricus

27926.

Heinricus

[II]

Heinricus

II

Heinricus

[II]

34232;

33525,

173

II

V. anche capitulare,

13,

pr?ceptum.

Halaboldus abbas, missus Pipini regis

169

V. anche placitum.

16.

26,

341

Gisil-

Halanus, Alanus abbas Farfensis 18

98",

151

129

1,

rex

123,

859,

17 27.

24 25,

Heinricus

V. anche placitum.

Auximanus.
Heberardus, Everardus Pabenbergenv.

epscopus, archcapellanus Hein3035, 3213.

II

anche placitum.

Heccideus dux 175

Henrici podium

II

31627.

Enricus pater Petri pr^sbyteri

filius

Rodulfi

filius

2702, 285

II

II

279

coniux
Senebaldi

2697.

119

Transarici

II

26930,

31.

II

20.

3034.

rex

24^

V. an-

rex

[III]

2.

rex 90 ^^.
imperator
imperator,

[III]

12020, 173

6,

15,

II

38

3i.

rex 90^7;

17837, 27928.

pr^ceptum.
[IV] imperator 90

III

Heinricus

[IV] rex

246

107

II

Heinricus

21,

171

1673,

II

22,

8 15.

Henricus IV rex

Heinricus,
12,

1729.

IV

Heinricus
17210^

V.

II

1537,

anche placitum,

179

rex,
I

3,

III

imperator

23830.

V.

II

imp.

II

anche

placitum.

260

15,

V.

II

171

^^,

1796, 195 14, 1968, 2469,

279 29, 281 37, 28234, 287 18.
anche pr^ceptum.

173

I,

Heinricus IV [V] imperator

287

274

II

279 ",

21 24.

[IV?

V?]

imperator

II

17.

Heinricus [V]
II

Henricus cancellarius Heinrici

II

III

Heinricus

Henricus Detusin abbas Farfensis

322

9.

3189.

pater Munaldi,

Transarici

Heinricus

II

Rodulfi,

filius

Gemm?,

37

pr?ceptum.

Heinricus [IV] imperator,rex

^5.

Henricus Alberici pater Petri II 3185.

Henricus filius Guiscardi II 3164.

Heinricus

12 15,

32

pr^ceptum.

Hebremundus, Abremundus libertinus, monachus 298 ^8 31.

Hebroardus comes palati! 1698,
V.

et

II

169

Hebrei 81 ".

Enricus

I,

5,

162,

II

III rex, II

V. anche

imp.

31

31;

imperator,

[III]

Heinricus

Aune-

v.

pertus.

rici II

34 36,

II

90
Heinricus

Heinricus

sis

imperator 90 6.
imperator, rex 68 ^

rex,

30

834,

II

18 19.

Haroinus missus Pipini regis 16920.

Hauto V. Atto, Audo.

Hauximanus comitatus

rex 66^',

che placitum,

Halerardus germanus Ursi 160^5.

Haunepertus abbas Farfensis

rex 905,

Heinricus

1548, 1556^ 1639.

23,

Halaricus, Alaricus

29

Turin-

et

3821,4019,463,551,8438.

2,

^5

4.

7)^5, 778, 25329, 291

Halais, Halaisus, Alahis filius

trud? 20412, 216

Saxonum

Heinricus, dux

i'

II 292
pr^ceptum.

y^ anche

imperator,

rex

9920;

32020.

Heldebaldus pater Bernardi II 12726.

Heldebrandus S. R. E. archidiaconus
II

V. anche placitum.

15725.

Helena v, Helina.
Helena imperatrix, mater Constantini

Magni

83

26.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Helen?
Helen?
59

ecclesia

(S.)

Barbano

in

II

(S.) ecclesia
in

fundo

niano 181

8,

202^5,

337 M; II 10434.
Helen? (S.) ecclesia
binensi

II

Migniano

in

Migniano,
21430,

Heleuther papa 91

24327,

in territorio Sa-

lano

Colomonte

28024.

Canali

in

mano 256

Canali

in casale

ecclesia

in

Luccio

18 21^
^5 11^ 132 18; II 2365.
Heracleus (S.) 28822.

Reatino 309

Eleutherii (S.) ecclesia

152

II

16,

toris,

Rivum

in

territorio

Herasmus

25 27,

Heli? (S.) curtis in coraitatu Reatino

21.

II

Heli? (S.) ecclesiain Beruniano 161

Heli? (S.) ecclesia in casale

Capuani

II

123

7,

Heli? (S.)
Helina,

1709.

ecclesia in comitatu

Pin-

24.

Tazano

mons 326

h^remita

Dei

II

v.

156

s,

Bricii

et

Heribertus.

v.

Stephanelli familia.

heremitorium

v.

Cerasa (de)

Vallis,

Hilex, Retri (S.) monasterium.

Herena [imperatrix] 96 23.

symoniaca 5635;
202

^3.

anelila

13.

h^resis

17.

Helena

ecclesia in

(S.)

169

122
^7.

Maximus imperator.

v.

Herebertus
'

consanguineus

122

Euticii

Herculius

Heli? (S.) ecclesia in territorio Inte-

Heli, Elie

II

167

2769.

Herculanus

22.

26.

175

II

15426.

12.

II

II

Herbeus filius Todini II 17032.

Herbeus frater Todini comitis II 303 ^4.
Herbeus comes II 19220, 194 15.
Herbos? Vallis in comitatu Narniensi

Heli? (S.) curtis 339^, 347 7; II 366.

Heli? (S.) curtis in Beruniano 319^;

Heli? (S.)

Reatino

herbaticum 18926, 27932, 350^9.

Herbeus filius Teudoni comitis

Helias (S.) in Furcone 22021.

moiendina 248

castellum

(S.)

in coraitatu

Helias (S.) II 592.

II

II

24826.

Heleutherius (S.) 314^3.

rocrino

regens Africam 86

^^.

Heramus (S.) in Interocro 275 30.

Herasmus Sennensis episcopus

12.

32.

Heleutherius patricius 94

21.

impera-

Heraclei

Heraclonus imperator 86 ^^.

Heramo (S. de) flumen 2613, 27628.

s.

163

pater

^^

23620.

in

Heleuterius venerabilis pater 12830,

nensi

Eraclius

Heraclius [Constantinus] Augustus

Heleutherii (S.) rip? in territorio Sabinensi 281

imperator 86

Heracleus,

Mutell? 332 27.

Heleutherii (S.) ecclesia ad

183

19.

Catino

Heleutherii (S.) ecclesia iuxta rigum

Sabinensi

Hilperinus.

comitatu Fir-

Heinricus.

v.

Heraclianus

territorio

v.

in

in

1944.

281

13.

ecclesia

28025.

Heleutherii (S.)

II

(S.) plebs

Helpidii

Henricus
(S.)

anche

V.

27.

Helperinus, Elperinus

Heleutherii

248

1407, 175

II

Helmericus 233

15922.

II

28435.

II

Insula.

25.

ecclesia

(S.)

II

Insula

Helisei (S.) Insula in comitatu Ascu-

27.

Heleutherii

35)7;

Helisachar [archicancellarius Hludovici I] 178S.

Helisei

Heleutherii (S.) curtis in

281

toninus.

II

Mi-

37.

173

19,

HeAn-

32.

liogabali sacerdos v. Aurelius

28025.

II

1897, 2046, 216

17332, 17424,

298 M 24, 34033.

Heliogabalus imperator 91

3277.

'5.

Helen?

II

Bam-

cella vel curtis ad

(S.)

banum

423

5,

245

29.

hreticill 22529, 25434.

II

19929,

INDICE

424
Herpho missus

Ottonis

imp.

III

II

papa 93 22^ 13033,

V. anche decretum.
146
Hilciperga, Hilsperga coniux HildeYlarius

Hilarus,

25.

Herfualdus

Romualdi,

filius

gener

Leonis de Reate 17429,

Herebertus

Heribertus,

Ottonis III imp.

II

II.

528,92^ 18

17,

Hericus castaldius de Furcone, oblatus

222

mitatu Centucellensi

Tuscano

territorio

II

123

II

i5,

II

filli

Herimannus

^4.

51

sis

II 13818.
II

2489.

Herizo pater Burrelli 244

Herizo levita 366/.

i7.

coniux

20413, 21627, 3413.

204

Hermengarda 229

Heldebrandus,

152

Hermetis

12

II

v.

Herodes

217

Heruli 123

Vin-

Purea

in

II

Hilde-

131

325

16,

343

18

121

i7.

II

113

Hierusalem
16; II

17.

25^

(S.) ecclesia in

Hilarii (S.) ecclesia

24,

7^

23,

se-

52

6,

liber II 3108.

Hylarii (s.) martyris corpus 22

tina II 263

61

V. anche loca sancta.

Hiezechielem (Super)

285

26,

3265,3271113, 32916, 333^931,

21

43

31,
14.

concubina

344

2.

filii

41

43 15, 290 3,
anche Albertus,
2,

247

II

248

33,

et

3.

Azonis

filius

II

5224.

3136.

II

V. anche

Ildeprandus.

Capuanus archiepisco-

II 301, 31 33, 283 23.

Hildeprandus, Hildebrandus dux [Spo-

in

1,

1986.

Ragiolo 3606.
urbe Tuder-

8 II 14,

158

164

159

13,

7,

165

5 15,

12,

16022,

176

25 27,

2031838,21534,21613,33828, 34028;
II 133 15, 17327, 2808.
V. anche

Hildeprandus rex 88
Hilderici hlii 291

nepotes 291
Hildericus 228

15

2467

15;

II

19.

5416,

II

54

5526.

16.

294 20.
Hildericus pater Audulfi 205 S 217
341 27,
Hildericus

15,

filius

35221.

18,

Camponis 31522,

Hildericus pater lohannis

Hildericus pater

23.

Hilarius (S.) in Pacciniano

8826,

leti]

placitum, pr^ceptum.

7.

3 7,

7831, 20829.

pulcrum Domini 3/20

135

mona-

".

Hieronymus pr?sbyter
Hierosolym?,

993,

324

2.

frater pr?sbyter et
II

p7 6 17^

325 14, 327 15; V.

uxor v. Inga,
nurus 325 12.
Hildebrandus S. R. E. subdiaconus

163

chus Farf.

469 ^ 472,

14 26 32^

306

pus II 248
Hildeprandus comes pater Grimizonis

12.

13.

1068, 135

I,

Hildeprandus

9.

Hieronimi pr^sbyteri frater 363 21,

Hieronimus Bethlehemitanus episco-

Hieronimus

290

5913, 4024,426,

Hildeprandus nepos Benedicti pr?sbyteri 2044, 216 18, 34032.

Arnostrus.

Hesinus comitatus 253

Hieremia vates 22 15,

pus 129

28^

Hildemos pater Adelmodi

Hildeprandus 2205,22727.

ecclesia

(S.)

269 16.'
Hernostrus
II

S.

17.

Hermerisius

437

21,

4520

Hildegerius pr?sbyter

18,

Hermepertus abbas monasterii

Hilarii

27

3839

IO 13,

monachus

21627, 3413.

13,

374,

eius

Hermenfredus, Hirminfredus, Hyrmn-

25,

Furcone,

de

castaldius

Hildebrandus,

Herimannus Castellanus episcopus

131

12933,

5623.

Hildebertus

1745,

archicancellarius S. R. E.

Coloniensis archiepiscopus

centii

33,

pater Attonis

Itt$,

prandus, Ildebrandus abbas Farfen-

Heriraanni

eius

filius

in

33.

firidus

Hildebaldus

oblatus 222

156^8.

20414,

9,

14.

341

28,

Hildebadusrex Gothorum 85
II

27.

Heriflumen, vulgo Gerflumen, in co-

281

216

168

16528,

castaidi

rici

cancellarius

II

lohannis

3221,
et

Sintari

NOMI PROPRI E COSE NOTEVOLI.

Hildericus Reatinus 185

Elperinus

^4.

Hildericus abbas Farfensis 25

20731, 208

20920

Hildericus Sabinus bonus

Hildericus
185

9,

castaldus

210

21,

195

210

24^

98

homo

Tiburg?

filius

II

217

31.

29.

Hilciperga.

v.

Hippoliti

V. Yppoliti.

204

Hircule,

3.

Teuderici,

coniux Taciperg? 28020.

Hildericus

280

clericus

166

5,

Ilex in casale

Il

Ilex

263

263

2S,
28,

285

tino II 122

Hilica fundus

10820.

II

v.

Usiianus.

190

Summatino

territorio

74

23^

1049,

Hyrminfridus

v.

Her-

155

14,

in

Summa-

Hisembardus

territorio

Montano

Ilperino

(de)

castellum

18033, 21)22^ 222

204

Langobardorum 326 ^

Romanorum

et

Langobardo-

rum 124.
Historiarum liber

238

3263.

.1.

26.

historiographi 239 7.
Histria provincia II 2383.

1268.

Histrianus in territorio

II

Teramnano

castellum II 1269.

1261.

V.

II

sancta

anche. Istriano (de),

histriones, istriones II 118

II

18032.

Magni] 162
tonis II

311

io.

II

15.

[I]

rex II 242

filius

Maginardi,

1557.

Cbron. Farf.

II.

34022;
14.

coniux

II

196

206^315,

22

3
7,

IO

51,

133

19,

2561, 27927, 28353,

243 I.
ceptum.

II

V.

[I]

24.

imperator

18329, 18523, 1927,

19429,

16 24,

22417, 2265,

Hilperinus pater Boni 255 28.

Helperinus filius lohannis II 151

lohannis Tin-

126

8915, 961418^
198

Caroli

35.

Lotharius

Hlotharius,

19324,

cognomine Bonhomo

II

20^

[archicancellarius

Hlotharius

5227.

Adelberg?

Chronica.

Historia

Hitta relieta Liotonis

31.

is.

Gisonis et Pallonis

Helperinus

v.

Hitalia V. Itaha.

Ilperinus pater Azonis II 197 21.

Ilperinus pater Azzonis, Bonihominis,

Hilperinus

regis

8 12.

Historia

Hitherius

18.

Hilperinus, Ilperinus, Elperinus 2$i 4;

27,

Piplni

Istrianum.

nepos Petri

filius,

episcopi 2)14,

12220^

missus

V. anche placitum.

1264.

12,

I.

Hilperino,

2366.

II

Histriani lacus II

21.

Ilperini filiorum castella II 215

1)1

Hirminfredus,

histori?

27.

[Hilperini], Ilperini

II

in
26,

5.

Hispania 240

Ilica castellum in territorio

II

68

Hisidorus episcopus

5.

7;

5228^ 155 i^

156

Irculi
23,

Hisemundus episcopus 1765.

^.

Toraniano 223 27, 22722.

in comitatu Tudertino
28527.
heremitorium

Hilianus fundus

II

regis

26.

Hilica, Ilica in territorio

II

Magni

monachus 298

Hildericus vir 156

Hilex,

63

II

16920.

Hildericus sculdais 298

Hilex 1)0

Ascu-

in territorio

20,

Hirculi,

Sabinensi

Hisaucius

^7.

14 22.

Hildericus

Uni

menfredus.

Hildericus raissus Karoli

II

Valerini

12 is.

Hildericus dux Spoleti 88

281

lano

19033, 225

frater

monasterium

ecclesia,

(S.)

Hirclum castellum

filius

^4.

Hilsperga

filius Taciperg?,
coniux Hilciperg? 1652627^ 168^,

21627, 341

5.

io

Hilperinus diaconus et monachus Farf.

Hildericus castaldus

13,

II

176 ^
245 5,

295 20, 298 13,

Hildericus gastaldus in Pontiano 298

Hildericus castaldus

6.

ni

II

18724.

is^

211

148

Sifredi II

filius

Hilperinus

Hilperinus pater Transmundi

7.

154^9,

12 27^

^9,

425

14 19 37,

1973,

20728,

20925,

33526^

35826,

17311,24233,
fratres

eius

anche placitum, pr?-

27'

INDICE.

42^

Lotharius

Hlotharius,

rex 89

[II]

12^

304
Lotharius

imperator

[III]

II

32026.

Hludovicus imperator 29
17 10^ 1 32 iSj 133 19, 286 25,

^^j

5^2^

V. anche

pr?ceptum.
Hludovicus, Hloduicus, Ludovicus
88

imperator
176

12,

186

9,

194

30,

178

96 "

89 \

34,

183

7 30,

[I]

^4 18,

185

22,

6 20^

188 S 189 32, 192 16^ 193 23

196 iS 25^ 1^8 ^7, 200 6, 205

22417, 22526, 31030, 33526^

173

224

223 M,

[II]

219220^ 2212629^

7 9,

iS,

7;

F. an-

Hludovicus, Hloduicus, Ludovicus

imperator 212

26^

40,

340

II,

255 30, 27927.

che placitum, pr?ceptum.
II II 12,

IO

33526;

31,

II

173", 243318, 25533, 2562 27927,

283

V.

34.

anche placitum, pr?ce-

ptum.
Ludovicus II imperator 8956.
Hludovicus [III] rex 240 25, 241 i.
Hludovicus [IIIj imperator 241 6 io,

Homari casalis
homines mon,

255"
II

43

in Sabinis

246

169

Farf.

22,

261 35-277

'5,

7 9,

60929, 61

7,

24,

293

II

30226,

minores

195

II

in

302

27.

234

12,

50

19;

21839,

maio-

Marchia 388.
in Marchia

269 ^6.
Honoria mater Azonis II 15624.
Farf. in Pretorio

Honorius imperator 8431, 85 ^, 123

124, 129 17, 13030; II 320 I.
Honorius [I] papa 9429; II 2363.
Honorius [II] papa II 314^.
hora sexta II 314 31.

Ortana,

Hortana,

II

297

3656;

9815,

1377,

1396,

33,

portus
32.

II

comitatus

Ortanus

v.

4330,

3137,

17337,

^.

Orte

Gregorius.

4.

21.

regio prima II 43

196

21.

365

^.

tribunus v.

281

Or-

37.

98
Archidiaconus.
II

^4,

127

12.

Hortelle v. Ortelle.

Hortonell?
hospitale

v.

Ortonella.

Mulier

v.

Mala,

Quatuor

Capell?.

Hosti 248

II.

hostium v. investitio.
Hubaldus pater Benedicti II 99 21.
Hubertus, Ubertus filius Nordonis II

5.

hostii V. axis,

pater Petri II 16228.

prfsbyter II 19924.

Honesta uxor Auticisi servi mon. Farf,

in Bucizano 272 20.
Honesta filia Honesti servi mon. Farf.
in Pretorio 270 ^8.
Honestus 289 8.
Honestus coniux Ildul?, pater Gualdiperg?, Honest?, Sindonis, Ursaldi,

servus mon. Farf. in Pretorio 270

1946,

365

28.

(Hortona) civitas

II

castellum

hospitium, mansio 23329, 2345.

publicus 15924.

Homodei
Homodei
Homulus

209

curtis regia

tanus

^6 31.

mon.

servi

^6.

Honorata mancipia mon. Farf. 267 33.

Honoratus abbas 223 3.
Honoratus coniux Lindul homo mon.
Farf. in Forcone 262 16.
filia eius
262 17.
Honoratus libertus 21022.
Honoratus filius Alboli servus mon.
Farf. in Bucizano 272 8.
Honoratus pater Audiperti, Palumbi,
Teudimundi, servus mon. Farf. ad
Salicem 267 ^9.
uxor eius 267 ^9.
Honoratus filius Donatuli servus mon.

Horrianus fundus 181

4,

homines liberi 298 5 21, 303 15.

homines minores 24833; II 21227.
homines seniores II 21227.
homines singuli v. Veneria Vallis.
Hominis Mortui coUis in territorio Sabinensi II 72

269

Hormisda papa 9332, 131

388.

homo

Donatuli

filia

Horgum

27,

27, 3

219623,27229,27329,27432.
res

Honorata

Farf. in Pretorio

5.

^7,

122

8,

165 ".

Hubertus episcopus archicancellarius

Ottonis

imp. 343

7.

Hubertus Furliensis episcopus 46 ".

Hubertus index 3514.
Hubertus index mon. Farf 347 29.
Hubertus index advocatus mon. Farf.
3663.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Hubertus iudex langobardus, advocatus mon. Farf. II 221 29^ 238912

242

15 18 31^ 24 5, 87 12 19, 88 20.

Hubertus vicecomes 313^.

ptum.

Hugo
Hugo

Alberici, coniux Tedirad^

filius

100

11

Hugo
Hugo
Hugo

coniux Bon?

Lftonis

filius

612,

5633,

5 5,

II
292
62622^ 141620^ l5n^

18 1924,

28

12 31,

244

IO 21,

4 23,

29

34 114,

26,

39

28,

7810,

13427, 195

II,

16

32

IO
3 3

26^

IO 18^

42

3728^
9 27 32,

52172932,

5430,

7557

7013,

12467,

133

12 21,

22325, 29627,29921.

neptis eius v. Oria abbatissa.

V. an-

che constitutio, Destructio, Exceptio

relationis,

Q.uerimonium,

Relatio

constitutionis.

Hugo

Comes

252229.

fiijus

gj^s

2522.

Hugo Arelatensium sive Provincialium Comes v. Hugo rex.

Hugo episcopus 252 26; n 4 5, 5 15, 6 6.
Hugo iudex advocatus Berardi I abb.
Farf. II

125

21

218

12.

261

12,

^2,

222

23,

122

21,

31.

Gazonis 2507.
lohannis II 148

filius

pater

comes Tudertinus,

Hugonis

2,

filius

32.

52

II

filii

5.

Hungariorum gens 24026,

IO.

241

Hunni 123

130 ".

Husiianus fundus

v,

Iacinti (S.) ecclesia

cle

294

Usiianus.

lacinthi

280

in casali

Corni-

II.

(S.)

ecclesia

in

Gualdo

II

23.

lacinthi (S.) gualdus 148 1822,

151

150^2,

4.

lacobi (S.) cella vel curtis in territorio

Reacino 3196.

lacobi

(S.)

curtis

347^;

3391,

Il

3529.

lacobi (S.) curtis in Asera

281

12.

lacobi (S.) curtis in Asisio II 282

23.

II

lacobi (S.) curtis in comitatu Reatino

248 20. in territorio Reatino 317

molendina 248 21.

11.

lacobi et Philippi (Ss.) ecclesia v. Philippi.

lacobi (S.) ecclesia

II 35 29,

501.

lacobi (S.) ecclesia in territorio Inte-

rocrino

II

277

8.

Farf. in

fratres eius

2778.

sive Provincialium

lacobi
165
lacobi

Hugo de Burgundia,

Arelatensium

comes, rex 335,

1766,

lacobi (S.) ecclesia in comitatu Reatino II 99

pr?sbyter servus mon.

Petelline 261

Farf.

lacobi (S.) ecclesia in Colle 35928.

Hugo marchio II 5 6^ 14 is, 1 5 2^ 1 59 13.

Hugo pr?sbyter filius Donati II 512.
Hugo pr^sbyter et monachus Farf. II
Hugo

monachus

et

II 32^
5

3621,

599, 6728,
86^3,

",

2631, 2719

15,

316^

40 9, 41

6.

172223243134^

12 17,

4310, 4725, 4826,

566, 5712,

50

9910,

731,

418 24^

25 15

35

36,

^^,

25730, 290", 291

3 2 16,

19;

29,

pr$ce-

218

(de) castellum II

215

Hugolinus

Hungari,

48

3,

Farf. II

26 32,

306

5,

anche

V,

14.

Rainerii II 265

1923.

41

II

abbas Farfensis 27

21 31,

I,

Hugolinus

15424.

II

304

19730.

20.

Teuzonis, pater Astaldi,

filius

51,

30,

268

II

pater Tetaldi

25031, 25331,

II

pater Stephani II 261 ^^

Hugo

14

II

HugoHnus

Bert? et Seri?

pr?sbyteri

5 7 13 26^

2186.

181

IO.

Hugo
Hugo
Hugo
Hugo

3 21;

Hugo, Ugo

2S.

128^9.

II

lohannis

pater

303

6,

Hugo subdiaconus
Hugo subdiaconus
II

5.

pater Alberici 253

163

341, 384, 4225, 434, 891112^ 2339,

33

fHus Alberici II 139^3.

427

(S.)

IO,

140

24.

apostoli

monasterium

26.

(S.)

Reatina

II

monasterium
285

Reatinam 281

5.

2.

in civitate

prope civitatem

INDICE

428

lacob (S.) Silva in territorio Reatino

lacobi (S.) Vallis in territorio Reatino

321

lacobo (S. de) molinum 281

Ildeprandus

/.

^4;

II

7822.

lacobus frater pr?sbyter

et

monachus

lacobus apostolus 61

Farf. II 121

Coppa

v.

lohannis

lahulus pater Benedicti

II

260

11,

300

Ildigarda 257

Reatina

civitate

II

i.

93

31927,

in

in terri-

322", 347^3.

molinum maius 352^6

lannax curtis 194
lannes 134^.
in

mon. Farf. in Colomente 266 ^^.

lanniperga uxor Fuscaris serv mon.

Ildula

Farf. in Pretorio

Farf

269

22,

269

mon.

28.

lanul? castellum 291

16717, 21329,

Farf.

21;

^4

21^

122

II

^3,

V. anche

ieiunium

II

293

Yginus papa 91
Ihesus

V.

Farf. in

in

in

20.

23.

17.

filia

Ittuli

Pretorio 270

Christus.

Farf.

mon.

Farf.

i.

mon.

servi

Farf. in

16.

Mancionis servi mon. Farf.

Bucizano 271 ^3.
filia

Ildulus
Farf.

Ildebaldus Sergi? v. Aldebaldus.

Ildebrandus v. Hildebrandus.

mon.

^7,

Ildeprandi servi

Palumbi servi mon.

in Pretorio

Ylarius papa v. Hilarus.

270

Bucizano 272

Ildula

Ildula fiha

269

filius

Farf.

24.

servus

Banilini

mon.

ad rivum Merdarium 266

25.

Ilex V. Hilex.

Ilianum in urbe Narniensi

Ildebrandus pater Guinizonis 238 3o.

Ildebrandus filius Odelerii,
coniux
Ros?, pater Franconis pr?sbyteri II
211 27.

Cun?

274

Fariperti scarionis in For-

filia

filia

mon,

32.

Carezoli servi mon. Farf.

N amate

Ildula

in

8 29,

Ildebrandus nepos Opizonis

267 IO.

Colomente 265

filia

Ildula
12 20,

mon.

Alefridi Ursuli servi

filia

in Pretorio

Baium.
ScaptuU servi mon.
Forfone 263 30.

228

servi
3.

15.

fone 263

Icianus 2876.

ydola

270

Ildula uxor Honesti servi

uxor
in

Pering?

filia

servus mon. Farf. 3597.

Ildula

lanuarius pr?sbyter 289 ^.

lanuarius (S.) in Amiterno 23224.
lanule v. Septem.

Colomente

in

pr^sbyter 35725.

Ildula

Carelli servus

in Pretorio

laquinta

Farf.

15.

lido 221

servi

mon.

servi

Ildizo filius Gosberti 25733.

Udo
Udo

filius

mon.

servi

lannia mater lohannis 244 i/.

lannia filia lohannis coniugis Ildiperg?

lannipertus

Benedicti

IO.

Farf. in Pretorio

Colomente 2669.

33.

23.

Ildiperga uxor lohannis patris Ianni?

266

Gaidonis servi mon. Farf.

filia

263

Farf.

Ildiperga

^9.

Farf.

Ildericus V. Hildericus.

Ildiperga uxor

lanatecum molendinum

torio Reatino

Ildeprandus coniux Lup?, pater Ildul?,

Ildericus filius Rainardi 251

^^ 20^

lanarius v. Cerrus.
lanaticura,

Hilde-

V. anche

Palumb?, Teupuli, servus mon.

in Bucizano 271 36.

casalis.

II

2505.

prandus.

lacobus (S.) 16) ^

lacobus (S.) in Morriconis

lannia

Demetrium 26426.

Farf. ad S.

15.

lacta

pr?sbyter, servus mon.

Cerfengo 2776,
Ildeperga uxor Cuniperti servi mon.

Ildebrandus
Farf. in

31630.

II

Ilica V.

II

285

Hilica.

Ilice (de)

planum

lUianus fundus

v.

26

25.

Usiianus.

Ilperinus v. Hilperinus.

imagines sanctorum 239 23.

Immonis terra in Furcone 3187.

31.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

immunitas,

?munitas

311 % 3128, 342 13;

imperialis 19733.

imperator

226

II

225

22^

17824, 272 ".

regia 197

30415,

3072,

3054,

244

II

29,

Imperatore (de)

v. Petrus.

imperatores

234

II

Imponis

287

filius

antiqui

11.

II

^6.

315

mon.

rum

321

25.

Farf.

3 1

16^

II

incensus

II

204

24,

io,

230

II 3

segetum

^5,

io

6.

et area-

2573.

IO

arborum et vinearum II 143 24,

lignamentorum ad mansio-

indiculum

31428.

annorum

induti? 68

2^

135
Infans

20j

19

21

2,

II

22

303

24.

33,

85

3,

14467.

Leo.

v.

infantes

II

2687-11.

serv?

Inga mater lohannis

Ingebaldus Franci

1923,

196

5 14,

179

12,

193

8,

248

II

et Petri pr9sby-

1841,

19591928^
20421,

1991618^

46 ".

fihi II

'^.

Adelolfi 360

filius

II

28 30.

60

312

pater

36,

323

Xixtum 2744.

inimicitia II 275

27,

filius

272 24.
Farf. in Loriano
II

2599.

II

16428.

13 19; II

Ingebaldi

82

26

Franci-

2597.
Innocentius

de Ami-

[I]

in

S. Xisto

papa 93^5, 13028;

II

25225.

papa

Innocentius

[II]

Inquirinus

notarius

191

lohannis

servus mon.

nefanda

Inno servus mon. Farf.

^5.

gen? 31236.
terno 560.

35.

Ingualdus abbas Farf. v. Ingoaldus.

Inigarda uxor Gualonis servi mon.

Inno

18823.

II

24.

IO,

Farf. ad S.

15.

Ingebaldus pater Nictonis

26,

6.

12.

19,

19430,

197734,

Ingobertus

Ingebaldus Francigena comes, filius

Ingelberti, coniux Theoderand?, sa-

Ingelbertus

161

1882, 18933, 19058

6 14,

iniuria turpissima et

Ingebaldi hortus 246

Ingelbertus

17,

Farf.

2.

Inga (de) Cript?

lichus 65

178

9817,

1858, 186

Ingoberti

12 13,

4531, 4612, 2902, 325

48

Ingo Balneoregis episcopus

Ingo pr^sbyter 287 ^7, 288 2

Farf.

^3 M; II
79
Inga coniux Hildebrandi abbatis Farf.

teri II

II

Ingonisis (de) casalis in Sabinis 246

267 27-31.
infernum 62

7.

16.

filii

21636, 341

mon.
masculi servi mon.

femin?

88

II

filius

219,

indulgentia septem
30;

filii

Ingizo pater Rustici et Uberti

Ingoaldus, Ingualdus abbas Farfensis

silv? II 1359.

II

Ingezonis

2.

243
Ingonis 253 28.
Ingo pater Ingonis 25328.

16.

nes 22620.

Petri 2896.

filius

Ingezo pater Raineri 247

Ingo

Incilianus 3383.
incisio

298 3^
Leonis II

II

uxor lohannis

Ingerlada

Ingizonis

census.

v.

uxor Ber-

Ansefridi,

filia

33.

475.

domorum
i.

25.

Ingelramus pater Fraimesidii 251

Ingelramus pater Gualkeri 252 8.

Ingezellus

143

29,

135

99

de Noveri

243 19.
Ingerada mater Benedicti

V. anche Natalis.

II

II

tulfi

incartulati 2562.

incendia

Ingelrada uxor Grimaldi

Ingerarda

20,

impublicata res 279 ^7.

Incarnationis dominio? solemnitas
12022.

y, an-

28.

125

II

placitum.

che,

360".

23024.

imperatrix (domina) 351

Bled? episcopus, missus

Ingelbertus

Ingelramus 30928, 3219.

Ingelramus filius Azonis

3097, 31030.

imperator

Ingelbertus pater Lamberti 360.

Leonis IX pap?

^s.

230^933, 295 1011

1,

29617,

15 31,

218^,
II

429

II

32024, 321 K

[Caroli

30.

Insarus pater Petri 290

insidi? II

143

25.

16.

Magni]

INDICE.

430

3201931,34017,35232,35328,35832;

Insigni? rocca 5153.

Adam

institutio V.

Asculanus episco-

II

82, 175

176

39,

281

'3,

19.

interpellationes tres II 265

pus.

Insula

filia

Auderad? vidu?

longo 267

Sub-

in

inundatio pluvi? 697;

Insula 33932.

no

Insula in territorio Asculano II

112

i7.

interni? lane? II 298

18.

2,

Firmano

fustem

investitio per

stium

23.

9.

Interria v. Terria.

clavem

et

II

i^.

85

II

per ho-

3 ^5.

1799.

II

22^

investitio, investitura imperialis abba-

Insula in territorio Furconino 305

32.

107 ", 2096, 305

investitum II 105 '.

Insula

territorio

in

II

283 ".

ti?

II

Insula in territorio Sabinensi II 6022

loannes

Insula (de) castellum II 10925, 112

lob? fundus

22.

Verano

Insula de

284

II

in co-

3,

mitatu Firmano II 13935,

intentio II 265

1754.

Interamnes, Teramnes 1674, 339^429;

123

20,

282

19,

3,

283

IO.

Inter-

amnensis, Teramnana, Teramnensis,

1

57

Teramnes
iy4

20,

17,

209

26913,2859.
114

finium

II

262

57

^^^

153

30,

Teramnanum
Interamnes

22.

49

260

14,

II

castaldatus

1308.

15,

urbs

civitas,

2,

7; II

concurtis

Teramnenses fines
Teramnanum, Teramnense territorium II 126 4, 269 " 19, 270 12. Teramnani territori! confnium II 269 ".
V. anche Teramnanus fluvius, Teramnanus vocabulum.
1907,

190 ^^

Inter Casas in territorio

200

Berardi

interdictio

200

II

abb.

Farf.

II

molina 211

29,

Interocrina massa 176

1022^

219

25,

io,

221

105

142

Interocrum 195

27,

5420.

29.

246

20,

lohannem (Super)
lohannes 185
227

232

16,

209

2 15,

18

Interocrinus ca26^

167

terocrinum territorium 308

15,

^s,

In-

319

2,

21

i.

1 3i,

292

22629,

247
3139,
35722; II 2715, 9730, III 33.
lohannes pater Adami II 50 i4,
lohannes Ad? pater Nictonis II 124 33,
3,

20,

19,

24,

1983.

lohannes pater Adelberti 254 14.

lohannes pater Adelberti et Leonis
i.

lohannes

2,

326

liber

22,

281

i3.

lohanna Lantrud? II 70 20.

lohanne Fera (de) casalis in Sabinis

198

28,

Xisto

loca uxor Bonizonis Landonis 284

^3,

Campus Gar-

S.

25923.

185

22.

aqui-

26.

105

loboni servus mon. Farf. in

lohannes pater Alfredi

lohannes Alboni 290 m.

249 \ 275

staldatus 352 36; II 33

IO,

60

26,

is,

tiani.

20;

II

II

12 32,

211

21.

Interocrinus gualdus v.

291

lobo

59

21^

Interocrina porta Reate 16624, 17525,

281 7, 31020, 317 12; II 362, 1596,

169

mola

II

195

22.

^7,

lobianus, lubianus in territorio Sabi-

pr?sbyteri II 46

13.

Interocrina curtis 16$

210

Esculano

26,

14229.

13026.

nensi

litis.

II 7

lovis.

v.

lobianus, lobinianus imperator 84

123-'^.

anche dissensio,

V.

3.

lohannes.

v.

lobi casalis in Arci II

Insula Helisei v. Helisei.

5.

de

Amico

161

II

confratres

et

247 14.
lohannes pater Anastasii

i4.

II

16429,

lohannes filius Anastasii Neapolitani,

coniux Stephani? II 44 m.
lohannes de Angelo II 300" ^5.
lohannes Angeli pater Gregorii II
300 II.
lohannes

filius

Arduini, frater Rozonis

246 5 9.
lohannes de Arifuso

II

48

i.

NOMI PROPRI E COSE NOTEVOLI.

Johannes

frater

Asterami

20434, 2179, 341

lohannes
127

Atrie

Tendini

et

20.

Crescentii

pater

II

9.

^^ 21^

frater Azarelli II 261

Azonis 2935; II 344.

lohannes frater Azonis et Lichefredi

lohannes

filius

3502.

lohannes pater Azonis

lohannes

Baldonis

1425.

II

Bernonis

pater

35225, 3596.

lohannes Becca

i,

125

II

1984.

lohannes pater Benedici?

lohannes de Benedicto
lohannes filius
berg? 283

181

II

154 ^
Benedicti, coniux AdelII

9.

40 7.
lohannes (marchio)
35

comitis 64

IO II,

Benedicti

filius

65

13 19,

67

8,

68

20^

Il 81 IO

II,

86

II,

lohannes pater Benedicti, lohannis

et

69
82

13 19,

91

13.

16,

707, 736^ 75
15 18,

83

Odolini

3 24 32;

84

85

23,

20,

165

II

pr?sbyteri

lohannes pater Benedicti

pr?sbyteri

164

19.

lohannis

lohannes

filius

II

167 n.

Bonihominis Arimanni

IO.

II 156
lohannes pater Bonucii

II

161

i5.

lohannes Bonus 289 9.

lohannes Bonus pater Mazolini 24727,
2485.

lohannes Boni pater Rainerii II 211 5.

lohannes Bovis de Catino II 29 1,
202 I.
filli eius II 29 5, 202 15.
lohannes filius Brettonis II 334.
lohannes consanguineus Bricii et Euticii

20.

Corvo, pater
eius

filli

244

i,

viano

122

128

17,

lohannes Bufetta 251

eius 251

21.

confratres

22.

lohannes de Burello 245 23.

lohannes de Calabria 314 i9,
lohannes Calvus pater Dominici 290 19.
lohannes Capella 290 32.
V. anche
lohannes de Colle 364 27.
lohannis casalis.

II

143

8,

1448.

lohannes nepos Crescentii 90 13,

lohannes Crispo 290 21.
lohannes pater Deodati II 51 26,
lohannes filius Dod? II 162 26,
lohannes filius Dod? pater Petri

II

18.

lohannes vocatus Dodo,

filius

Roc-

cionis II 289.

lohannes filius Dodonis II 147 28.

lohannes pater Dodonis II 15024,
lohannes filius Dominici II 37 n.
lohannes pater Dominici II 13010.
lohannes Domnaricum 243 25.
lohannes filius Dononis II 130 i^,

lohannes pater Dononis II

II

151

filius

52

i,

204 3i.

Ebbonis coniux Bert?

5.

lohannes de Faida

7.

Benedicti

et

i.

1498, 161

II

de

246
lohannes Crassus 290 31 II 5528.
lohannes filius Crescentii de Octa-

lohannes

lohannes pater
II

Cononis

vocatus

Trasonis 244

300

^^.

lohannes fihus Benedicti, coniux Ann?

39

filius

I.

Johannes

II

lohannes
lohannes

431

II

113

8.

lohannes filius Faidonis LeonisII 276 i9.

lohannes Feltranus v. lohannis casalis.

lohannes Fera II 143 3.

V. anche
lohanne (de) casalis.
lohannes de Ferrarlo II 149 25.
lohannes filius Frage II 198 15.
lohannes filius Franconis II 151 16.
lohannes Fusconis 290 21.
lohannes filius Gaidonis II 58 21,
lohannes de Georgio II 5329, 116
117

20,

I.

lohannes pater Girardi II 113 io,

lohannes de Grimaldo 288 27,
lohannes Gualabruni pater Nicolai
II 212 32.
lohannes filius Guiderolfi II 129 15.
lohannes de Guido de Aliano 288 8.
lohannes de Guidone II 142 20.
lohannes de Guidone pr?sbytero pater Rainaldi II

lohannes

filius

1358,

Guidonis

II

164

12

lohannes fihus Guidonis de castro Furano II 261 26.

INDICE.

432

lohannes

filius

Guinisii

II

15023.

lohannes Guinizonis II 12918.

lohannes pater Helperini

lohannes

Hilderici

filius

151

II

352

21

M
II

3221.

lohannes de Hugollno II 1482, 19730.

lohannes filius Ianni? 244 ^7.
lohannes de Inga pater Franconis et
Roperti

lohannes pater Ingelberti 360".

lohannes

filius

16426, 165

lohannes
II

lohannis
16611,

7,

167"
Martino

26222.

lohannes
131

lohannis

filius

Ottonis

II

4.

lohannes
II 202

lohannis nobiUs

filius

viri

<5.

lohannes

pater

lohannis

II

153

23,

16426, 166".

filius

Lamberti de Amiterno

360.

lohannes germanus Leoniani

et

Lu-

30.

lohannes

filius

lohannes

filius

Leonis 363 32; II 130^.

Leonis, coniux Inger-

lad? II 47 4,
lohannes pater Leonis 360 ; II 154
lohannes pater Lideni II 21324.

lohannes pater Liotolfi pr^sbyteri

filius

Liuz? 31523.

lohannes

lohannes

filius

Luponis

II

567, 201

8,

^5.

Oddonis lohannis Od-

filius

II

231

IO.

Oddonis

lohannes

Octaviani

pater

204

14,

230
lohannes Oddonis pater Oddonis

II

comitis

II

193

194

19,

9,

I.

14.

lohannes
lohannes
lohannes

filius

Oderisii

filius

Otberti 255

filius

Ottonis comitis, frater

II

181

^5.

6.

Crescentii II 12427.

Ottonis, coniux

filius

lohannis,

pater

vini?,

Da-

Ottonis

et

3.

lohannes Palumbi 361 ^7.

lohannes Panis Calidus, Paniscaldus
II

1284.

127

II

lohannes Niger 288 2.

lohannes filius Octaviani II 141 ^9.
lohannes pater Octaviani II 161 4.
lohannes filius Odonis II 151 1.
lohannes pater Oddonis II 193 ^5.

Rainerii II 131
II

con-

1633.

II

3.

lohannes de Nicto 247"; II 19824.

lohannes filius Nictonis II 161 8.

lohannes
^.

5027.

lohannes

Nectonis

lohannes pater Nectonis

149

ponis 226

filius

donis

lohannes pater lohannis pr^sbyteri II

1688
lohannes de Itta II 1273032, 212 13.

lohannes

salis.

sortes eius II 163

153^2,

II

lohannis de

filius

lohannes Muza filius Rainerii 289 6.

lohannes de Nasso II 194 23.
lohannes de Nazano v. lohannis ca-

lohannes

482.

II

lohannes de Masso II 19721526^

lohannes Merconis 290 32.
lohannes filius Morini II 16222.
lohannes Muti II 14031.

37

14,

lohannes

73

16.

filius

Pauli pr^sbyteri 25710,

lohannes nepos Luponis 311 33.

lohannes pater Luponis 246 12 16 27.
lohannes Luponis pater Bert? II 161 ^7.

lohannes filius Paulonis II 142 21.

lohannes de Petro II 154^.
lohannes filius Retri II 15628, 211 ^8.
lohannes pater Retri II 36^0, 57 i,

lohannes Lupus II 301 34, 302 20.

lohannes Madelmi pater Cencionis

164 21.
lohannes pater Retri pr^sbyteri

II

lohannes

25727.

filius

Retri de

lohannes Malliavaccam 287 ^.

lohannes de Maroza 247 ^4.

42 '.
lohannes Retri pater Nectonis

lohannes pater Martini 24621.

lohannes de Martino pater Attonis,

lohannes pater

Baronis,
rardi et

Franconis pr^sbyteri, Gilohannis II 262 23.

II

2766.

Respampino

II

phani

II

lohannes
II

50

150

filius

12.

Retri,

II

128

5.

Rodulfi et Ste-

21.

Retri, frater

Trasonis

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

lohannes Pozoni 290 ^5,
lohannes filius Rainerii II 52 23.
lohannes de Rainerio pater Rainerii
27426.

II

lohannes civitatis Reatin? 232 18.

lohannes filius Remedii II 5026.
lohannes pater Rocii II 269 3.
lohannes pater Rodulfi II 42 5.
fralohannes de Rodulfo 245 25.
tres eius 245

y, anche lohan-

26.

lohannes
285

Villanus

Dononis

filius

9 15.

lohannes Vulgarus 2444.

lohannes Zaidonis II 356.

lohannes abbas Farfensis 24833;

II

6726.

lohannes I abbas Farfensis 98 21,221

222 23, 223 16^ 224 14, 226722

27^

227 7 9.
lohannes

28,

301

nis casalis.

453

abbas

II

Farfensis

98

26,

25.

lohannes

II

abbas Farfensis 45 is 27^

468
4720, 485, 6226, 746, 9^8,
3355 13,3426,3431724 3035,344818,

lohannes de Sabino 282 ^5.

heredes
eius et confratres 282 ^s,
lohannes Sanguinarius II 2424.

34634, 3471 4, 3489, 34916, 35025,

351420 25, 3527 20, 35327, 35421,
35840, 3608 16,
35525, 3562 32,

lohannes de Scage pater Liotonis

561

lohannes

filius

Rodulfi de Reate

13

lohannes pater Romani pr?sbyteri

8.

547.

214 4.
lohannes
lohannes

21,

filius

Scaptolfi 341

filius

Scaptolfi et

204 37, 217 12.

lohannes filius
filli

II

14

22,

363

3 4 IO,

y^

Senioricti

Formos?

261

II

6j

365

28,

13 18

II

anche re-

y^

25.

lohannes,

archicanonicus S. lohan-

nis Port? Latin?,

et fili? eius II

261

9.

IO.

II

244

28.

nomine Gratianus

V. anche

Gregorius [VI]

papa.

lohannes archipr?sbyter II 201

lofiannes bonus homo 18722.
lohannes cancellarius Ottonis

II

36.

imp.

34628.

lohannes cardinalis

S.

Marci

II

247

3o.

lohannes castaldus 247

lohannes castaldus de Terquini 2574.
i^.

365.

lohannes pater Siolfi 251 14.

lohannes filius Stephani II 42 .
lohannes pater Stephani carrarii 28722.
lohannes filius Tebaldi 246 8.
lohannes pater Tedemarii II 44 ".
lohannes filius Theodori, Todori II
Tiniosus

II

54",

131^,

V. anche. lohannis casalis.

150 12.
lohannes Tinto coniux Gervis?, pater

Liotonis II 126

lohannes clericus 252^9.

lohannes clericus filius
3

lohannes clericus dictus

25

II

lohannes Veneri II 162 13.

lohannes Villanus 284 28.
lohannes vocatus Villanus

II.

II

Frf. in Pr?-

296 25. aviatici, filii, nurus,

uxor eius 296 25 26,
lohannes frater Atrianuli colonus mon.
toriolo

Farf. in

lohannes pater Tresedii 25032.

lohannes liberti pater Franconis
262 25,

Cbron. Farf.

Vomme

26.

Turano 297 6,
Ioannes comes 8928, 904.

14 22.

lohannes de Ursa 289 3.

lohannes pater Valentin!

Galitrude

1 1 27.

lohannes colonus mon.

261, 9931.

lohannes

latio.

23.

lohannes de Sico II 148 ^^.

lohannes filius Sigizonis l'yj^.
lohannes pater Sigizonis II 48 28.
lohannes filius Sintari II 97 25.
lohannes Sintonis pater Retri clerici
II

III

n,

49

II

lohannes conductor 299 ".

lohannes conversus Farf. II 218 8
lohannes Langobardus conversus

io.

II

214 14.
lohannes decanus 316 i, 320 20. 322 18.
lohannes diaconus et monachus Farf.

29.

263

II

2.

II

121

217

15.

28

INDICE.

434

lohannes Ravennatis ecclesi? diaconus, nuntius Ottonis III imp. II

17

27,

lohannes episcopus, cancellarius Berengarii

312

31.

lohannes episcopus
Accidei 226 12 14.

[Aretinus]

filius

248 26.
lohannes Clusinus episcopus

II

248^6,

II

lohannes Pinnensis episcopus II 248 8.

lohannes Portuensis episcopus II
30.

247
lohannes Sabinensis episcopus
21^

campus,
lohannes (marchio)

II

1337,

V. anche

24425, 2484.

sbyteri II 43

29.

lohannes monachus 298 26.

lohannes monachus Farf. 169 21, 187

lohannes Suane episcopus II 248 ^4.

lohannes Taracinensis episcopus II

^9,

31027.

lohannes monachus

Romualdi

lohannes
II

121

II

discipulus

Farf.

^.

^i

monachus

Francus

Farf.

lohannes nobilis

Silvester papa,

lohannis

pater

vir

2026.

lohannes notarius II 48 5.
lohannes notarius Haistulfregis 278^9.
lohannes papa II 1324.
V. anche
privilegium.

2486.
II

lohannes

[I]
I

II 24825.

lohannes
lohannes

II

2379,

lohannes

II

lohannes ferrarius II 135/.

lohannes frater clericus et monachus

lohannes

lohannes

Tyburtensis

episcopus

2484.

lohannes Trebensis episcopus

lohannes exarchus Ravenne

Farf. II 121^.

lohannes

frater pr?sbyter Farf, II

lohannes

frater pr^sbyter et

Farf. II

121

122

",

lohannes

frater sacerdos et

lohannes

121

puer Farf.

subdiaconus

Farf. II

121

et

mo-

grammaticus,

monachus

16.

pater

Farf. in

3.

Forcone 262

lohannes index II 20425.

lohannes index 282 20 21 24,
tres eius 282 20.
lohannes index fiHus Azonis

123;

papa 94 ^S

[III]

II

3199.

lohannes [IV] papa 94 33.

lohannes [Vj papa 95 ^7.
lohannes [VI] papa 95 23.

lohannes

papa

23023, 24024,

II

VII?]

[VI?

papa

homo
14.

12.

1268,
V. an-

che privilegium.

lohannes [VII] papa 95 25.

lohannes [VIII] papa 96 26.
lohannes [IX] papa 97 i.
lohannes [X], Ravennas,
241

Gualdiperti,

3196.

6; II

1282,13647,1371, 143
II

Farf. II 211

lohannes

monachus

subdiaconus Farf.

lohannes frater

nachus
lohannes

papa 131

3195.

33; II

V. anche privilegium.

II 121 ".

".

frater

122

monachus

papa 93

papa 131 4.
[II] papa 94

lohannes VI

frater

Farf. II

1 22 ".

".

lohannes

mon.

fiius

Benedicti comitis.

s.

lohannes ScilHtanus episcopus II 25 3 3,

lohannes Senensis episcopus II 248^6.

121

lohannes

v.

m.

lohannes miles pater Benedicti pr?episcopus

lohannes Alatrinensis

1345, 135

lohannes libertus 21029.

lohannes macellarius II 204 23.
lohannes magister v. lohannis

15,

302

16 27^

503

papa 97

8,

6.

lohannes [XI] papa 97 ^^ 241 ^s,

lohannes [Xll] papa 41 29, 42 9, 97

16,

IO,

confra-

329
3346 12 18.
lohannes [XIII], Narnensis, papa 44
^

II

15720.

lohannes Hortan? civitatis index

196 21.
lohannes index Spoletinus 360 .

II

5 18 22 25^

^y

20,

19,

lohannes XIII papa

243 21 25,
lohannes [XIV], Papiensis episcopus,

papa 34925;

II

Petrus episcopus.

II

24413.

V. anche

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

lohannes [XV] papa 6221, 63
II 7920, 80 II.

XV

lohannes
lohannes

papa

12,

lohannes pr^sbyter

7413;

21.

XVI

Romanus frater Benedicti pap?.

lohannes patricius 90 ^4.

lohannes patricius Romanorum
34

88

18,

lohannes

Romanorum

patritius

67

I;

Crescenti!

filius

II

82

12,

IO

83

lohannes patricius

et

mento Palatinus

II

^^,

66

imp.

17

II

121

i-i

290

15,

13
3 5 5

30

II

15^

^01

1 26^

Farf. 291

18

23^

293

20,

4^

31^

lohannes peccator pr^sbyter

218 15.
lohannes pr?sbyter
276
lohannes pr^sbyter

227

i^^

298

28,

201
II

37 38.

30 14.

Farf. II

II

Erma

et

II

monachus vo-

5616.

et

monachus

Farf.

surule 361

19.

lohannes servus mon. Farf. in Forcone 2634. uxor eius 2634.

27032.

eius

filli

in

Prono
uxor

27033.

27032.

Alfredi

filius

II

Aponis

filius

II

Benefact?

filius

II

lohannes

lohannes

servus

Albini

filius

mon.

Colomente 266 ".

de Fiscilli
Narnate 275 2.

Boniperti

filius

mon.

Farf. in

lohannes pater

Boniperti,

lohanni?,

Teupul?, servus mon. Farf.

5230.

lohannes pr^sbyter Bibiaquam 244 3.

fratres eius 244 31.
lohannes pr^sbyter vocatus de Christa
pr^sbyter

filius

France

II

Gregorii

filius

II

Clusurule 361
filius

^9.

Fariperti scarionis in

Forfone, servus mon. Farf. 263

mon.

servus

23.

Farf.

II

filius

Hugonis

II

de Pretorio 259 25.

lohannes coniux Ildiperg? pater Ianni?,
vitrlcus Gunduli et Teupald?, servus

filius

lohannis

II

lohannes

mon.

9.

lohannes pr^sbyter

Farf.

Guicconis

filius

I.

lohannes pr?sbyter

in

lohannes Gospes

5619.

lohannes pr?sbyter

in Naruxor eius 27430.

lohannes Cerretani servus mon.

in Caniano 260 8.

lohannes

14725.

lohannes pr^sbyter

nate 27430.

lohannes Crispus servus mon. Farf.

10028.

1688.

Totonis

lohannes servus mon. Farf.

Ad? 28417.

filius

1572.

163

filius

II 97 27.
lohannes sculdasius 185 ".
lohannes servus mon. Farf, 3597.
lohannes servus mon. Farf. in Clu-

servus

lohannes pr^sbyter

145

catus de

Farf. in

lohannes pr^sbyter

II

II

lohannes primicerius

17.

lohannes

Rainons

"

I.

142

filius

III

I.

lohannis pr^sbyteri consortes

II

II

prior celi? B. Petri Apostoli 35030.

13 18,
14,

Martini

35036, 3662; n 217 16 18 21 41.

lohannes pr^sbyter, monachus Farf.

28,

12 n^

filius

lohannes pr^sbyter et custos ecclesi?

[in Sumati] II 201 38.

lohannes pr^sbyter

21.

lohannes pr^sbyter 221

284

^^j

^3.

lohannes pr^positus mon.

II

II

16224.

lohannes pr^sbyter

lohannes pr?fectus,nuntius Ottonis

Maionis

filius

48 32.
lohannes pr^sbyter

1579.

exarchus cogno-

Ioannes piscator 207

lohannes pr?sbyter

lohannes pr^sbyter

II

12.

237

Leonis Aci-

23.

5327.

patricius,

65

prandi 313

Leonis 28216.

filius

lohannes pr?sbyter

V. anche placitum.

18.

filius

lohannes pr?sbyter

II 244
papa II 25 i.
lohannes XVII (ma XVIII) papa II 32 ^7.
lohannes [XVIII] papa 66 ^7; II 83 ".
V.
lohannes [XIX] papa II 132 13.

anche

435

Farf, in
filius

Colomente 266
lustul?

Farf, in Pretorio

269

servus
14,

^5.

mon.

INDICE.

436

lohannes Maionus servus mon. Farf.

in S. Xisto 25831.

lohannes
ri?,

mon.

servus

coniux Ma-

Meraldi,

filius

Sublongo

Farf. in

267 s.
lohannes Mollegius servus mon. Farf.

lohannes Pascone servus mon. Farf.

in Loriano 2599.

lohannes de Postcollem servus mon.

Trosonis servus mon.

fib'us

Amiterno 321

Farf. in

121

II

Ami-

lohannes

(S.)

194

lohannes

(S.) in

lohannes (S.)

lohannes

de Argentilla

Ophiano

115

II

12733.

II

116

II

^i,

5 35.

Greci?

in

lohannis Curti casalis in Gualdatura

51

II

31.

142

Arci

in

Paulus

Currisio II 96 ^5.
lohannis lacta Coppa casalis in Monte
II

748.

Longi casahs

lohannis

in

Quinza

Reatino

[Rom?J

(Ss.)

ducatu Spoletano

in

II

24,

lohannis de Lupone Lantrud? casalis

tem

i".

I.

882, 91

II

14223, 143

II

IO,

II

furca

14929, 2978,

1)0".

II

(S.)

II

8.

lohannis de Nazano casalis in Arci

et

II

14

lohannis Miccini casalis in Postmon-

s.

315^8.

lohannes

Sa-

in

in territorio Sabinensi II 70

^2.

territorio

in

3.

29.

lohannis Pagani

casalis

in

Arci

II

Sala

II

14225.

55^5.

lohannes

Tazano 304^, 539^.

lohannis servi mon.

(S.) in

lohannia

fiha

Farf. in

lohannis

Narnate 274

30,

dies II 3092.

(s.) nativitatis

lohannis evangelista sepulchrum

5 5.

lohannis

3,

248
lohannis Baronis
filii

30 33,

clerici filius

Farf. in

249
60

II

252

filii,

Margine 260

S. Gethulii II 71

lohannis de

Adone

^4,

19.

famuli

mon.

^4.

campus

lohannis magistri

286

^^,

filii

lohannis Transarici

in

curte

14.

casalis in Criptul?

II 4: 30.

248

Sabinensi

II

casalis

70

in

^8.

Narnatino

II

50

casa in

lohannis Anastasia casalis in Arci

142 27.

II

in

Arci

IO,

149 29.
lohannis Sabbonis casalis in Sabinis
II

143

246 25,
lohannis Sabinensis casalis in
S. Benedicti II 683233, 69

Saunuti

loharrais

casalis

Campo
^s.

in Sabinis

246 33.
lohannis Sclantati casalis in Criptul?
45

28.

lohannis

casamentum

Stabilis
II 65

lohannis de Stepho casalis in Arci

II,

in

^8.

II

14930.

lohannis Tiniosi

casalis

in

Campo

S. Benedicti II 297
lohannis Tiniosi casalis in territorio
12.

3.

in

247 26
lohannis de Rodulfo casalis

143

lohannis Amizonis filiorum

territorio

territorio

casalis

96 12.
lohannis Ricci casalis in Scandrilia

Quinza

6.

lohannis Amici

Prod?

lohannis

II

lohannis Alberti casalis in Scandrilia

27,

lohannis Ceci casalis

lohannis de Colle casalis

61

II

Asera 339

in

(S.)

lohannes

247

casalis

binis 24621.

Aureo

lohannes vir 328 ".

lohannes (S.) infra civitatem
terninam 220 ^".

lohannis

lohannis de Carincio

18323.

lohannis de Firmo casalis in castello

i.

lohannes subdiaconus Farf.

lohannes sutor II 23 24.

65

18323.

II

lohannis Feltrani casalis

23.

233

lohannes

II

II

lohannis Curti casalis

233^-4.

Farf.

lohannis Carapanarii casalis

lohannis Capoccii casalis

Sabinensi

II

150

12.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

lohannis de Uberto
liano II

Veccia

141

torio Sabinensi II

furca in terri-

126

21.

12920.

II

II

Latin? archica-

Port?

lohannes.

lohannis (S.) casalis

Firmano

183

II

II

271

28^

niensi II 139 ", 174

lohannis (S.) curtis in Asera

II

II 28122.

comitatu Balbensi

281

(S.)

curtis

II

175

281

12.

29.

(S.) curtis

Ginestra

in

II

de Monte

curtis

II

281

Piscariis

in

13.

II

26.

283
lohannis (S.j curtis in territorio Reatino II 65

282

curtis

Satriano

in

II

lohannis (S.) curtis in Tezano

281

281

Torello

in

curtis

II

^3.

II

lohannis (S.) ecclesia

Baptist?

Aquam Sccam

191

II

ecclesia

(S.)

Crucis

v,

Aquam Siccam

ad

ubi

dicitur ad Crucem 1949.

lohannis (S.) ecclesia in Asera 18$ ";
is,

II 123 9, 169
1769.
lohannis (S.) ecclesia suptus civita-

tem Assisinatem
mitatu Asisinato

II

108

25233,

".

in co-

357";

II

lohannis (S.) ecclesia in Ginestra

280

II

in pertinentia de Ginestra

27.

1669.

lohannis

ecclesia

(S.)

Lacu

in

II

27.

lohannis (S.) ecclesia in podio Molano

247 36.
lohannis (S.)

ecclesia

Molinul?

in

Asisi 28824.
II 5

1 12.

lohannis (S.) ecclesia in curte deMot29,

lohannis (S.) ecclesia

in curte

lohannis (S.) ecclesia

28027.

Mo-

de

^3.

in

Paterno

in

fundo Paterno
ecclesia

(S.)

in

II

foce

de

35.

lohannis (S.) ecclesia in Satriano

lohannis

II

13824.

(S.)

II

21.

ecclesia in

Scandrilia

2484;
171
247
lohannis (S.) ecclesia in castello Sextirano II 112 28.
II

3,

lohannis (S.) ecclesia in

123 23, 128 18.

Sumati

II

lohannis (S.) ecclesia

Tazano

II

123

7,

lohannis

169

17,

(S.)

176

in

-o.

ecclesia

in

Taziano

'3.

15.

(S.)

14.

29,

(S.).

Aream

in

fundo Criptul? 337 7.

lohannis (S.) ecclesia in comitatu Fir-

108, 139^4, 174

(S.).

Crucis

v.

lohannis (S.) ecclesia ad

lohannis

Criptula II

in

in Criptul? II 4529.

Sangro 193

^3.

lohannis Evangelista (S.) ecclesia ad

9821, 113

Colle Lu-

in

28026.

3,

28026.

lohannis

39.

lohannis

116

zano 353

29.

lohannis (S.)

II

10930.

II

tiano 261

23.

lohannis (S.) curtis in Tazano 24829,

323

Carsano

lohannis (S.) ecclesia in Monte

22.

(S.)

II

lohannis (S.) ecclesia in Cornazano

123

lohannis (S.)

lohannis

lohannis (S.) ecclesia

II

14.

lohannis

19426.

Cangiano

ecclesia de

(S.)

mano 252

^6.

lohannis (S.) curtis in Balva

lohannis

in

lohannis (S.) ecclesia

comitatu

lohannis (S.) cella in comitatu Nar-

in

lohannis

II
36.

castellum in

lohannis (S.)

29,

II.

cido

v.

123

2697.

6730.
(S.)

II

in Bellari

lohannis (S.) ecclesia

III

in territorio

lohannis Caronis vallis in Salisano

nonicus

anche

V.

lohannis (S.) ecclesia in Barri

lohannis (S.) ecclesia

i.

261

II

Romani planum

lohannis

2102534.

II

1592.

lohannis de Dominico

Sabinensi

Sabi-

casalis in

14.

lohannis de Alkisio fons

lohannis

Balbensi

cimiterium.

1923.

lohannis de
nis II

in Pipi-

casalis

437

ecclesia

in

comitatu

347
lohannis (S.) ecclesia in Tizano

19

35.

INDICE.

438

lohannis (S.) ecclesia in comitatu Tiburtino

1542.

II

i.

II

in Vallefreda

ecclesia

lohannis (S.)
5620.

lohannis (S.) ecclesia et monasterium

in Valle Frigida II 142

12.

lohannis (S.) ecclesia de

perequana
lohannis

ryo

II

ecclesia

166

I.

lohannis (S.)

Valle

Su-

12,

Baptist?

(S.)

sta

Evangeli-

et

Valle Vennari II

in

Vennari

ecclesia in

II

lohannis (S.) Baptist?

tiano 125

et

lohannis

(S.)

monasterium in Acu-

306 ".
lohannis (S.) monasterium in monte
S. lohannis II 160 ^^.
II

Yppoliti (Ss.) monaste-

et

in-

Silva 32

lohannis (S.)

6j

mons

301

II.

160

II

247

30.

lohannis (S.)

II

217

Pe-

".

(S.) pertinentia in territorio

Sabinensi

II

115

II

Ypcregia

Yppoliti (S.) curtis 2902, 325

Hippoliti (S.) ecclesia 47

curte de Pontiano

24.

loseph

II

314

monachi

14.

II

2136.
lordanis pr?sbyter 23021.

259
losep

tatis

Farf. in Canali

260

12,

V.

263

Yppoliti (S.)

no

Cornu.

filli

24823;

ecclesia

29

12.

pater Gottifredi comitis civi-

Reatin? 302 K

in

Netiano

II

20.

188, 151

22^

Hippoliti et

Yppoliti,

Tu-

19.

Yppoliti (S.) monasterium in

Firmana

^7.

153

lohannis (Ss.)

monasterium in Silva 326, 301".

Ypponi regium 129 21.
Ypponensis
V.

Augustinus.

Irculi V. Hirculi.

Adami Petri II 48 ^9.

mater Boni II 130 ^4.
Isa mater Bucconis et Gualafoss?
366

19.

Mauri servi mon. Farf. in

Bucizano 271 29.
Ysaac (s.) collega s. Laurentii 122 ,
Isa uxor

128

17 25 31,

Farf. II
II

II

18.

1294, 130

Isaiam (Super)

13.

loseph
loseph

mon.

14.

i.

Yppoliti (S.) ecclesia in Aviliano

Isa

lordanis servus

fossa, muri
242 2.
Yporigensis
episcopus

episcopus

25.

lonathan cardinalis S. R. E.

300^3;

civitas

3 4.

Isa uxor

lordanis nepos

202^7,

10^

in Sabinis

V. Einricus,

lohannuli casa
295

fundus 181

2843.

lohannis (S.) terra in comitatu Pinnensi II 1709.

in

fidei-

36.

civitate

plebs in comitatu

rusino II 100

lohannis

et

commissarius lordanis II 2135 7.

loseph pr^sbyter et monachus Farf.

dertino II 285

lohannis (S.) montis casalis in Scandrilia

monachus, patruus

loseph

Yppoliti (S.) ecclesia in comitata

^^.

26.

loseph dux Sabinensis 89 26.

loseph episcopus, missus Hludovici
imp. 186 9,
V. anche placitum.

242

24.

monasterium in territorio Carzulano II 176 ^6.

lohannis (S.) monasterium de Monte

rium

io,

loseph abbas 51 ".

loseph castaldius Reatinus 187 12.
loseph conversus et monachus Farf.
II 2188.

21422, 337^^-

lohannis (S.)

lohannis

37

loseph pater Rainerii 248 28; n 213

loseph filius Rusticelli II 211 19.

lovis, love, lob?

12328.

lohannis (S.) fines 22725.

Evangelista

II 346,

5132.

lohannis (S.) ecclesia in Torello II 47 3,

lohannis (S.) ecclesia in Turilio II
265

loseph pater Octaviani

Isari

2646.

19.

liber

mon.

3107,

coniux

Isuli,

mirificus

Candid?, pater Isul?

servus

mon.

Farf. in

et

Forfone

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI

Asculano

Iscla in comitatu

II

140

6,

2830, 32

12.

175

castrum

Iscla (de) castellum,

284

II 108^4,

Asculano

territorio

in

17.

fundus

Isclita

Isemundus

Palumbi servus mon.

flius

269

Farf. in Pretorio

Iseperga

24,

Lupull servi mon. Farf.

filia

Bucizano 272 2.
Iseperga uxor Petri filii Palumbi servi
in

mon.

Isimuldus

v.

tul?, pater Isiperg?

vus mon. Farf.

Isimundus

et

in

mon,
mon.

Isualdi servus

Demetiium

Bucizano 272

264^3.

Iso pater Beraldi pr^sbyteri II 164

ad S. Demetrium 264
Lupuli,

filius

perg^,

servus mon.

zano 272

mon.

^5.

Farf.

i3.

coniux

Audi-

Farf. in Buci-

populus

27.

30831.

II

in

269

4.

V. an-

istriones v. histriones.

pater

Isi-

Mamul?, servus mon.

Farf. ad S. Demetrium 264^2
Isula filia Isari servi mon. Farf. in
Isule ad S.

Isulus filius
in

Isulus

filius

Demetrium 264 22,

Isaris servus mon.

36.

18^

321

mon.

32,

9,

301

241

cum dominium

238 m,

241

II

regnum
2403

31

242

6,

301

20,

is,

810, 99

II

242

24 27,

28

177

Hitalienses

20 24 27^

242

17,

303

279

14,

IO.

23924,

voca-

40

22,
5,

8,

26;

345
2863.

Italici,

Hi-

24021, 2417

336,

302

9,

32

19,

Italicus populus 135

con-

Italicum

13.

5,

33 34

Itali-

partes,

Itali? loca,

235

Itali?

15.

26 z^

24

31028

1^,
II,

27 30 34,

II

32

1999
240 15 26

2409.

anche

V.

31.

filius Rimonis servus mon.

Colomente 265 29.

Itimundus
Itta

mater Hildebaldi

Itta

mater lohannis

Itta
II

83

Itta

Farf.

coniux Gua-

Farf. in Pretorio

5623.

II

II

127

3 32,

21 2

13.

67^8;

Benedicti

lohannis

uxor
29.

Rainerii Remfredi 284

mater Rainonis

II

53

2.

^7.

Arcori comitis 288 9.

lustul? soror lohannis
filia

Itta anelila

servi

mon.

Farf. in Pretorio

269 h,

(de Reate?) 1879.

mon.

Fratelli

Farf. in
29,

Auduli,

homo

Forfone 262 29.

uxor 262 29.

filius

uxor Mancionis servi mon. Farf.

Ittula

Bucizano 271

Ittulus

Pergul?, servus
torio 270

^3.

Saxul?,

filius

Itzeperga miancipia
v.

139

14,

201

30,

183

v.

Farf. in Pre-

mon.

Farf.

268

lobianus.

217

traditor

15; Il
9,

7731, 118

28,

Azo.

iudex iniquus

II

Domini
23,

3049.

ludei 122; II 208

ludeus

pater Ildul? et

mon.

16.

luda perditus,

7.

Teudaldi,

luci?, servus

269

238 ", 2394

lubianus

7.

Forfone 264

233

2348

10^

255

15 27^

190^8^

17,

^5,

129 116

finium, fines 19635,

in

Alerad?,

Isolfi,

Forfone 264

224

21

50, 85

1632,

1 2 IO 14

23327,

eius 262

comitatu Sabinensi 2449.

Isualdus coniux

mundi,

15,

Ittruto filius

Histrianus.

Istrianum

2368
2429

Itto

4,

Istriano (de) castrum II

che

910,

II

Itterada

Isonis Pazicasalisin AlbucianoII 72

Israel

206

Itta iugalis

I.

Istiianus 287

12,

15530, 171

18^

Farf. in

9.

Isolfus filius Isualdi servus

Isolfus

46

14

3 10^

n^

phalanges, militia.

2.

Isimuldi servi mon. Farf.

filia

200

tali,

servus

Gisolfi

filius

Farf. ad S.

Isiperga

28.

Xixtum 274

Farf. ad S.

Isimundus

Unaldi, ser-

Bucizano 272 .
Gaideperg? infans,

servus mon. Farf. 267

filius

135

"

bula

Cun-

in

flius

Isimundus

24.

Alboli, coniux

filius

3 22 24 33^

24218,

269
Chronica.

Farf. in Pretorio

Ysidorus episcopus

12,

241 ", 2425, 30035,

28.

36

II

45

16,

21 26^

123", 124", 128

4,

30

35.

Isclinianus

305

86

5 12 24,

Hitalia

Italia,

439

199^.

2725.

58 ^

200^9,

INDICE.

440

iudex quidam II 23233.

iudicatum

127

ius civile

69172225^

sapientes

iudices,

mon.

iurisperiti

171 2531.

173^,

17424, 17512,18621, 350525,3607;

II 3 9 14, 17 30, 23 21 27, 24 3 18, 26 30,

consecrationis

anche districtio.

2:920;

127

sacri palatii v. Liozo.

I.

366

Romani, Romanorum
183 30;

14

II

23

19,

Romani

II.

237 4
Spoletani

ducatus

164 ", 167

2,

iudicii dies

68

9,

ducis
2,

325

5,

mensura 278
casa

Formosi 281

12,

lusarius filius

171

luscianus fundus

159

31,

iusiurandum testium II 197

iurandi vinculum 286 21,

29.

v. lussianus.

iuris-

27.

V. anche

iuramentum, sacramentum.

20.

lussianus, luscianus, lustianus fundus

119

II

181

4.

3 io.

202

26,

34,

284

Pontiano

de

28 32,

237

21,

3.

2361926

imperialis II

divalis,

iussio

in ter-

2157, 3383.

ritorio Sabinensi II

curte

in

286 5.
239
pr^ceptum.
I

V. an-

2 6^

che auctoritas,

Mancionis servi mon. Farf.

luliani casalis in Sabinis 2995, 30020.

lusta

lulianum 221

Bucizano 271 i3.

lusta mancipia mon. Farf 267
Insta (S.) in Amiterno 3175.

lulianum

12.

finibus civitatis Reatin?

in

filia

in

1596.
lulianus pater Gregorii diaconi 3312.

lusta (S.) in

lulianus Salvius

lust? (S.)

Salvius.

v.

lulianus diaconus 360

122

",

130

93
lulianus servus

Tabulici!

uxor 276

26,

mon.

276

i.

85

84 ^6,

Farf. in casale

eius 276

filli

II

33

II

69

14.

(S.)

ecclesia

35.

in

28.

16,

201

in

Cassiano

5,

23.

lusti

II

fundo Cassiani, Cassiano

21,

21335, 2965,

33626.

lust? (S.) ecclesia in Ripa II

II

C?sar imperator 81

io

i9,

IO.

Furconino

2923.
(S.) arcus in

territorio Intero-

crino 35833.

papa 93 3.
iumenta publica 1542, 155

iumentarius

v.

V. an-

276

comitatu Narniensi

308

II

333.

lustina (S.) II

per evangelia

fidelitatis II

asto II 2334.

V.

dum, sacramentura.

25.

lustina uxor Maiuli serv

ad S. Xixtum 273

lunianus casalis 151 n.

234.

128.

lustianus fundus v. lussianus.

15.

iuramentum

II

Tuscana

abbas II 128.

Insti (S.) plebs

Donatus.

Collis in

monasterium de

Insti (S.)
^-

che animalia, peculia.

II

Forcone 2629.
curtis in Sextuno II 281

lust? (S.) villa in comitatu

25.

lulius [I]

II

280
180

I I I

Gaius

luncus

lust?

I.

lulianus fundus
Julius

3i,

1329.

lulianus casalis in Turri

36.

lust? (S.) ecclesia 185 m.

lulianus apostata imperator 83

9,

II

senatus

12710,

20.

84

23.

295

27

422932,

I,

publicum

5 13.

regale

23714.
1

patriarchi ponplaciti 38

261

lusarius 314 n.

lulgianus V. Cerretus Planus.

luliani

IO,

257

7526,

16830, 16920.

30

45

2,

2421.
21.

II;

imperii 12720,

34.

1433,

148

iudicium II 2745.
iudicium tremendum
iuga,

87

13,

24,

latii

21 26 29,

85

25,

21.

districti

13.

V.

tificalis

88

41

25,

22

II

230

II

381,4229, 432, 2562330, 257

124^017, 144 12 15, 15827,

95
Langobardi 7527.
15,
233 i^
159
pamon. Farf. II 1975, 2332.

36

3,

comitatus

II

14 23,

27

197 m.

Farf. II

20.

3163.

mon.

Farf.

23.

14826, 221

9.

Instine (S.) ecclesia in territorio Col-

sine

linensi II

anche iusiuran-

lustin? (S.)
II

153

18.

17627.
ecclesia

in

Vaccaricca

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

lustin? (S.) fundus in Sabinis 323

221

202

7,

Basche 314^^in Prato Reatino II

tina

lustini (S.) curtis in

lustini (S.) curtis
17.

terocrino

144 ^^ 15825.
II) impera-

12932, 1305;

Izo

337

9,

25.

II

29,

oratorium sub

(S.)

II

filius

Colle

9.
io.

in territorio Sa-

59 ", 117
Gualefridi

^9.

servus

mon.

filius

Mancionis servus mon. Farf.

Bucizano 271

in

Izonis turris 318

^3.

30.

21.

19

",

94
14416,15824,
7

24.

Farf. in Pretorio 2694.

Izo

13,

23579,

66

binensi

lustinianus [Ij imperator 85

123

IO,

220

31,

Baiano II 45
Ivianum II 185

^.

II

luvenalis

(ma lustinus

lustinianus

94

176

II

Codex

lustiniani

In-

ecclesia in territorio

lustini (S.)

tor

214

16,

luvenalis (S.) ecclesia in civitate Rea-

9.

281

MaUiano 181

in fundo

28020.

7.

Nautona 211

in

cella

lustini (S.)

441

lustinianus [II] imperator 86

30 34,

262729^1^457.1123716,

95

17

V. anche.

1;.

lustinus.

[ma lustinianus

lustinus

1922-

II]

imperator

r. anche, sacra,

237
lustinus [I] imperator 852729, 9333,
soror eius
944, 123; II 319 21.
95

85

19.

II

lustinus

13223;

II

lustinus

86

imperator

[II]

319

scarionis

in

mon. Farf. 263 23.

Lup? servus mon.
Xxtum 2748.

Forfone, servus

coniux

lustinus

Farf. ad S.

lustinus (S.) 339

12.

1943, 2746.

iustitia II

consueta mon. Farf.

II 31225.

lustula mater lohannis, Itterad?, Pre-

mon.

servorum

toriani

Pretorio 269

262

in

homo mon.

lustulus coniux Eufemi?,

Farf. in

Farf.

14.

Forcone 262

19.

flii

eius

rio Sabinensi II

mons

Laculanus coUis
II

116

servus mon.

Teudaldi

filius

Farf. in Pretorio

270

lustus 35428.

mons 2536.

luveccle

2672.
luvenalis pater Beraldi II 267

luvenalis colonus
toriolo 297

luvenalis

Hirclo

332 20; II 61 ", 881.

Lacus in comitatu Tiburtino II 1 5
331

16,

III

Pr?-

ecclesia

in

153 2729, 1543.

17 20.

3207, 347
25,

93

II

26.

filia

182

Bard? 268

^7.

Sabinensi 36522;
26,
68 21, 69 20
5 3

Lagia rivus

Reatino

territorio

2.

in

8.

territorio

361720^ 4532,

24^

y4

22 26^

g5

24^

20 26.

II

153

Laia castellum

II

i".

15,

2638, 26613.

1228.

Laia (de) castellum in comitatu Nar-

20.

luvenalis (S.) ecclesia in Malliano II

Chron. Farf.

65

Laia II 5628, 125

castello

^6 17,

Lacus Longus 347 ^7. piscari? 347 ^7 20.

piscari?
Lacus Maior 3207, 347^8.

1046, 117

3.

Farf. in

se .vii.

13.

(S.)
II

mon.

17023.

in territorio Sabinensi

Lacus 355 36; II 123 528.

Lacus in castaldatu Interamnensi 3579.
Lacus in territorio Reatino II 1552.
Lacus in Sabinis, territorio Sabinensi

Lafrinianus II

luvenalis fiUus Beraldi de luvenale II

2844,

II

Lacus Malus 317

Ladeperga infans

i.

1,

in territo-

27.

Lacus Maior in

20.

lustulus

33620.

21328^

Laci (de)

Fariperti

filius

130',

1,

21.

Lavarianus.

v.

L:bornia v. Ripa.
Lacanianus, Laccanianus fundus 180

201^5,

29.

iustitia

Labarianus fundus

H.

niensi II 141

^5.

V. anche Sigizo(de).

28

INDICE.

442

Laia Episcopi!
laici

mon.

229

II

Farf.

261

27,

297

II

Landulfus

8.

302

23,

26,

Lambertus C?cus II 1323.

Lambertus filius Gisonis 2526.
Lambertus pater Guarengonis comitis

7.

Lambertus

terno 360

de Ami-

Ingelberti

filius

5.

Lambertus rex 240

24.

V. anche

33.

imperator 89

pr^ceptum,

^o,

sigilla.

Lam? de Corgnito 25825,

Lamianum 1566.
Lammule II 108 17.
Lamnianum 1 50 ^9.
Lamnianus fundus 180 37, 202 S 214

17,

33710.

Lamperga

infans filia Lunicund^ 268 9.

Lampertus, Lantpertus coniux Eufemia
20440, 217 15, 341 25.

Lampula soror

Lunicisis

Raiano 264

Farf. in

Lancianum

mon.

servi

36.

in territorio

Camerino

II

77, 28236.

II

et

266

II

21 25^

268

i^,

in

comitatu Tudertino II 285 ".

Landefridus

Armefridi
Narnate 274

servus

filius

Farf. in

mons 360

35.

^3.

Landinus pater Alfredi et Attonis 249 29.

Landinus pater Azolini II 1591.

Land pater Bonizonis 284

Land comes II 264 12.
Land papa 97 7.
Landolfus
Landolfus,

II.

norum princeps 302

et

Capua-

28.

Lanfredus germanus Scamperti 21929.

Langobardia, Longobardia 19032, 224
30, 31113; II 24610.
Langobardi,
Longobardi 8624, 8781323, 88 33,
124, 1311421^ ip2i24^ 13356,
17012^ 1725, 27910^ 281 i^ 298 21;
II 2334, 2393,
Langobardi duces
imperatores 28 ^s.
Lango87 13.
bardorum reges 188 28^ 18920, 190 19,
197 13, 199 19 21, 205 38, 218 25, 240 2,

279 IO, 31034, 335 24, 342 31 II 2223,

132 19, 23024, 240^9; V. anche Tpr^ceptum.
regnum II 238 22. tem;

pora 187

17,

filius

Landulfus

storia.

Langobardus

II

v.

lohannes conversus.

Langrinianus casalis in Sabinis 331 ".

Lanianus II 18231, 18532, 186520^

Lanianus

36.

in territorio Sabinensi II 41

Lanianus casalis in Sabinis 332

lanisterum II 69 31,
Lanius v. Campus.

99

33,

io.

Taxi?,
2627.

Landonis cerquetus 317^7.

Landuinus 249 36.

26.

Lanoxia rivus II no 29.

Lantinianus Maior et Minor 362 34.
Lantpertus coniux Eufemi? v. Lampertus.
II

70

Lantruda mater Luponis

coniux
29;

V. anche Hi-

Lantruda mater lohann?

3.

Spincarii 283

pater Susann? 245

29821.

6912,7136, 7331, 7433,115 15,12333,

15028, 166 14.

3430, 26612^ 26814.

Lanciola silva

Landicul?

487

Landulfus pater Susann?i/. Landolfus.

18926, 191

Lancianum in comitatu Firmano

Camerino 3399.
Lanciola

scenti! II 4731,

lan? 28020.

Lambertus pater lohannis 360'*.

Lambertus de Spampina II 97 28.
Lambertus Mediolanensis archiepiscopus 242

li 1694.
Landulfus coniux Matilda, pater Cre-

Landulfus Beneventanorum

II 16215.

mon.

Adelberti pater Nico-

filius

141

Landulfus socer Carbuncelli

30427.

325

lai II

20.

II 70
Lantruda anelila mon. Farf. 318^5.
Lanzatora, Lanzatoria infra castalda-

tum Equanum

^7 19.

et territorium

Nar-

50 ".

natinum II 46 23,
Lanzolinus pater Riccardi

II

Lanzonis, Lanzoni filius 288

28 32,

260

24.

289

Landuinus abbas monasteri! D. Salvatoris de Letenano II 42 28^ 43 1 12^

Lapideo (de) v. Gregorius (S.).

Lappianus in fundo Mollano 327 K

Landulfi terra

lapsi

II

171

28.

18823,

4.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Larcianus 206

443

Laurentii (S.) curtis in Macri

31,

Lardezanus pater Franconis 285 25.

Larga Vallis in comitatu Reatino 248 ^9.
Largizanus 266 i".

Laurentii (S.) curtis in

Larianus 35626.

Laurentii

Larianus

Reatino 3099,

in territorio

3216.

fundus

336

21
;

Sabinensi

in

territorio

V.

anche Lunirianus,

II

13826,

284

II

4.

Lurignianus,

Lurinianus.
V.

Petra.

Lateranum

32026, 322^7,

II

Late-

nanall 245 20^

Lateranense palatium 186 IO; II 3815, 8829, 14426,
patriarchium II 24520,
15731.
Lateranense

generale

concilium

II

Latini nuntii

II

3S.

336
Latrongianus fundus

1;

II

II

28

mon.

in

^6.

696.

comitatu

in

^4.

Laurentii (S.) ecclesia

in

fundo Ar-

riano 181 S 2028, 21423, 337 ^7.

Laurentii (S.) ecclesia in Aufigiano
24.

Laurentii

(S.) ecclesia

in

Balba

II

28.

123

Laurentii (S.) ecclesia in Bassiano l

280

28.

Laurentii (B.) ecclesia in pertinentia

Bephi

castelli

II

15025, 161

3.

Ermerfridi servus

filius

Mennatem

26628,

Laudula mancipia mon. Farf. 267

3.

32.

launegildum, launechild 173 i^, 175 20.

Laurentii (s.) solemnitas 106 3, 121 6,
Laurentii (S.) in

27.

17927, 200

striano

35,

Damaso

cardinalis

Leo.

Laurentii (S.) casalis in territorio Sabinensi II 75 4.

Laurentii (S.) castellum in Piet II

cari II 156

17.

Laurentii

30.

(S.) ecclesia

6.

28438.
in

Aufigino

II

Catiliano

7.

in Phili v. in

Nephili.

Laurentii (S.) ecclesia in Gerflumine

II 123 15, 1745.
Laurentii (S.) ecclesia in territorio In-

terocrino

^2.
3 5 3

Laurentii (S.) ecclesia in Nephili, Phili

II 263 26, 28526.
Laurentii (S.) ecclesia in Ocriclo II

123

16,

13023.

II

71 2029^ 9722, 10436, 28028.

Laurentii (S.) ecclesia in Pictell 123 12.

Laurentii (S.) ecclesia in fundo Pr?toriolo

296

12.

Laurentii (S.) ecclesia in Racaneta II

14.

Laurentii (S.) curtis in Balva II 281

comitatu Balbensi

in

Laurentii (S.) ecclesia in Ortelle 24429;

Laurentii (S.) castellum in Polesia II

Laurentii (S.) curtis

2137, 33534.

Laurentii (S.) ecclesia in territorio Car-

Laurentii (S.) ecclesia

Farf. ad S.

II

175

22.

259

28,

285

34.

Laurentii (S.) ecclesia in Sala

28.

Laurentii (S.) curtis in Gerflumen

28133.

II

24436.

Laudiperga mancipia mon. Farf. 268

in

Laurentii (S.) ecclesia in Corule 194

3.

Vadus.

Laudepertus

39.

Ocriclo

in

ecclesia

(S.)

lione 32820, 331

5730.

Latronum aqua

Sabinis 293

V.

curtis

281

Laurentii (S.) ecclesia in casali CastelII

latrunculi christiani 3131, ^2

281

(S.)

II

Laurentii (S.) ecclesia in fundo Cali-

28.

Latinianus in Sabinis 299 24.

Latinianus casalis in Sabinis 295 -.
Latinianus fundus 180 27, 201 33, 2146,

V.

14.

Aprutiensi 25

280

^2.

Latiniani puteus in Interocro 275

Latus

30.

Laurentii (S.) ecclesia in Calistiano II

13 17.

Latronis,

281

28228.

165

ranensis basilica, qu? et Constanti-

245

281

Laurentii (S.) curtis in Narnia

Laurentii

Larinianus

Lata

II

II

Rumine Mellino

II

Laurentii (S.) ecclesia

II 10932.

II 2

3 30,

in Sextiniano

INDICE.

444

Laurentii (S.) ecclesia in fundo TerLaurentii (S.) ecclesia in Tophila

M;

314

23,

313"

28029.

II

28028.

201

s,

monasterium

in

Macri

3123, 3835, 3910, 997, 14022.

Laurentii (S.) monasterium

II

168

Piet

in

3.

Laurentii (S.) monasterium in Polesio

II

175

16.

Laurentii (S.) plebs 308

25.

Laurentii (S.) plebs in'comitatu Fir-

mano

255 27.
Laurentio (de)

Laurentium

v.

Petrus monachus.

(S. ad) villa in territorio

Sabinensi

61

II

29,

7221.

consanguineus

Laurentius

et

Euticii 122 .

II

monasteri!
Farfensis98 4, 105 30,10621 27^ i2i5,
122, '123, 124, 125 17 13 25 31,
127816172324^

128

4 17,

1294,13019,1311721, 13215,13323,
1359, 137

IO.

33^7.

52

in

4.

Laurianum curtis 22826, 23328.

Lauritum v. Lauretum.
Lauro gualdus v. Lauri.
Laurum in Ficoccla 220 ^5.

Laurum in valle Tyb? 227

Laurum gualdus v. Lauri.

23.

lavacrum sanctum II 235 ^^.

Lava Lutosa II 113 4.
Lavareta in Amiterno 32028, 322

6.

Lavareta in comitatu Reatino 249 ^4.

Lavareta campus II 59 i.
in territo-

Amiternino 361 5.
in Amiterno 318 ",

Lavareta curtis

Lavarianus in territorio Sabinensi

Lavarianus, Lavariani fundus 180

2066, 214
Lavatoria

276

14.

II

22.

29613, 337 15.

comitatu Narniensi

41,

21,

in

II

IO.

Lavicanensis episcopus v. Petrus.

Lavinia

II

221

5.

505,

II

Lavinia uxor Guiderolfi

Laurentius (S.) iuxta fluvium Mellinum

II

comitatu Reatino 307

in territorio Reatino 165 25.

Lavina

Laurentius (S.) 228 18^2902228, 35419;

II

Laurianum

280

23425.

fundator

(s.)

12672433,

cella

V. anche

3226.

Simmacho]

tione cura

28126.

i\

Lorianum.
304
Laurianum in Amiterno 205 35, 218 22^
in territorio Amiternino
342 29.

rio
Bricii

Laurentius [ordinatus papa in contenLaurentius

Rea-

34015.

Abeno

24.

Laurentii (S.)
II

4,

22.

Laurentii (S.) monasterium in

261

16;

fundo Turri 180

in

213

curtis in territorio

Laurianum 304^6.
16.

Laurentii (S.) ecclesia in Turri 321

II

Lauriano (de)
tino 31930.

13.

336

ris

Lavinia

domna

129

II

^5.

96 ^4.
Lazarus quatriduanus 238 M.
Lazarus diaconus 220 ^3.
II

Laurentius (S.) in Picte II 307 15.

Laurentius (S.) in territorio Sabinensi
II 1047, IO) 8.

Lazarus (S.)

Lauretum 1907.

Leciol? fundus in comitatu Narniensi

Lauretum, Lauritum
dertino II 263

in comitatu

285
Lauri casalis 167 25.
Lauri curtis in comitatu
243

14

15,

245

Lauri, Lauro,

^^,

Laurum gualdus

mons 295

181

Lauriano (de) cella 35227.

II

180".

Farf.

121

II

et

86

5 24,

189

nensi 365

Legaranus

30;

185

6,

in territorio Sabi-

17.

29; II

in

monachus

'^.

Leganillus, Leganellus 355

18^

in territorio

n.

^5.

Ledericus fraterpr?sbyter
Sabinensi

V, anche Lori.

5.

109

Lecto pater Burnengonis 25825.

24,

20225, 21441, 33734.

Sabinensi II 284 4.

Lauri

Tu-

II

Leccamolinum v. Gualterius pr^sbyter.

65

7,

67

5,

73

5,

105

6.

territorio Sabinensi II

44".
legati, nuntii

mon.

Farf.

II

107

2 12^

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

226

233 15, 31323, 3146, 2 17 16.

imperiales 347^; II 1322, 1727,2097,
1420^

304 15.
Nycolai

lohannis

pap?

II

norum 334

pap? 302

^^ ^9.

29.

Roma-

1445.

II

V. anche missi.

leges V. Decian?, Diocletian?.

legislatores II 24

^8.

II

5 3

Lempedium

comitatu Sabi-

in

fense 44 v.

nensi 245 22.

Leianus II 168
nensi

Leo pater Rainerii II 262 ^.

Leo de Reate 17428, 175 5 7 19 21.
Leo de Roccio II 5628.
Leo Scortialupum II 71 ^s.
Leo pater Spoletini 288 ^^.
Leo filius Teudemundi 160 ^^.
Leo pater Tintonis II 27 13, 1 28 7, 14 1 5.
Leo abbas monasterii S. Andre? ad
Soractem tenet monasterium Far1

Leianillus 33021.

Leiano (de) terra

445

in territorio Sabi-

9.

Hlotharii imp.

26.

87

22^

Aprutiensi

territorio

in

Leo advocatus mon.

parte

Leo archidiaconus missus Ottonis

imp.

3593^-

Farf. de

19942.

22

II

1622^ 23

III

23720.

Lentiscum castellum, castrum in comitatu Teatino II 26025, 28330,

Lenzo pr^positus ecclesi? S. Marci II

Leo archipr?sbyter II 19923.

Leo cardinalis S. Laurentii in Damaso

317 18.
Leo 208

Leo castaldius 185 27.

Leo Comes, missus Hludovici imp.

29,

3141;

472.

II

Leo quidam 211 ^5.

Leo filius Aciprandi,
pr^sbyteri 313

pater lohannis

16 25^

pater

Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo

pater Azonis et lohannis 282

Mari? 282

27.

pater Azonis pr?sbyteri II 371.

pater Berardi II 300

filius

^o

^6.

Bezonis coniux Berteli 352.

vocatus Bioccus, coniux Constan-

filius

Il

56

12,

31,

Curtabraca pater Stephani? 2489.

Doranici? 3666.
Galiardus 290 29.
pater Guillelmi II 212

^9.

^8.

Infans pater Berizonis II 131

de lohanne

II

5.

154^.

pater lohannis II 475, 1302.

fiHus lohannis de

Amiterno 360.

pater lohannis et Petri 36332.

Pazus

II

1283.

filius Petri

363

frater Petri de

pater Petri 288

puerulus

3617.

II

filius

Mennari 245

25.

232 ^2, 52025.

Ragefredi 1723.
7; II

S. R. E.

186".
Leo Gagetanus episcopus II 248 6.
Leo ferrarius II 138 3,
Leo ferrarius pater Petri II 42 ^7, 94

8,

II.

Leo [Leontius] imperator 13245,

Leo [I] imperator 85 n 12,
Leo [II] imperator 85 12 19, 86 32.
Leo [III] imperator 87 5.
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo

[IV] imperator 877, 963, 15811.

[Isauricus] imperator 9$ 34.
Porphirogenitus imperator 239
iudex 254 lo; II 25727.
missus Caroli Magni 341 n.

monachus 298

1 12 31.

Leo

notarius II 12

Leo

[I]

252
31.

II

Leo de Petro diaconus, coniux Mir?

97

pater Bonini et Tintonis II 45

de Cosiniano 24420.

pater Faidonis II 276

iudex

27.

Leo dux Sabinensis 89 ^7.

Leo episcopus, bibliothecarius

io.

Bezonis 350916.

Leo cubicularius 3132.

Leo de Maximo dativus
97

^7.

Barbaplena 24427.
pater Benedict? II 405,

ti?

Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo

et

V. anche placitum.

1869.

Leo

Az?

24731.

II

papa

9321,

123,

12925;

24.

papa 13032^ 132 "16, 1338.

papa 95 i3.
II papa II 23627.

Leo

Leo
Leo
Leo

[II]

[III]

papa 969, 168

31,

186

16.

12.

II

INDICE

44<^

Leo

papa

III

20,

239

II

242

V. an-

21.

che placitum.

Leo
Leo
Leo
Leo
Leo
Leo

II 242
papa
[V]
97 3.
[VI] papa 979.

[VII] papa 97

^.

243

26,

comitalis 261

Leoni

Leo[IX]papaII 125
36

8, 1

38

143

19,

Leo IX papa

II

^8,

2.

335

14,

29,

19,

176

131 1617,13415,

202

24,

1,

282

24025, 245

4.

V. an-

1.

che privilegium.

Leo pr?sbyter de Antiquo 244 ".

Leo pr?sbyter filius Constanti? 282 4.
Leo pr^sbyter filius lohannis, frater
Adelberti

II

46

Leo pr^sbyter

et

217

monachus

Farf, II

Leo servus mon.

Farf. in Marsi

276 4,
uxor 276 4.
Leo servus mon. Farf. in Musini 260 ^7.
filli

eius 276

filli

eius

260

4,

uxor 260

17.

Leo servus mon,

Farf. in

^7.

Terentiano

260 20, 276 8. filli eius 260 20, 276 8.

uxor 260 20, 276 8.
Leo servus mon. Farf. in Terentiano
276

IO.

filli

eius

260

22,

276 IO.

uxor 26022, 27610.

Forfone 264

Leo coniux

Leo

2.

Gausperg?,

pater

Gis?,

Sublongo 267
filius

mon.

Farf.

filius

Gualdefridi servus

mon.

Farf.

mon.

Farf.

ad Fistulara civitatis Marsican? 261

1,

pater

Benedicti

Leo vassus Hlotharii imp. 185 23.

Leogniani, Leognianus fundus 181
Leola

Farf. in Pretorio 269

Leonina

civitas v.

Leonina

curtis in

Leoniana.

comitatu Senensi

II

28235.

15,

Leoninus

18.

consul

dux monachus

et

Leonis

Cesa.

v.

Leonis Cannetum

Cannetum.

v.

42,

filia

215

15,

II

^o.

72

Leonis de Angelo casalis in Criptul?

II

29.

45

casamentum

Gondonis
Quinza II 67 i.

Leonis

Leonis Parr? casalis

in

in

Serrano

II

7217.

Leonis Sabinensis casalis

Leonis

42

II

^6.

Leone Sabine^se
Massa li 13829, in

Sabinensis,

(de) casalis in
II

Leonis fundus 181

94 8, 97
32,

io.

20241,

215

i5,

338
Leonis vocabulum in territorio Reatino 23017.

fundus in territorio

Minoris

Utriculano

i5.

ecclesia in castello Cose-

(S.)

mano

210

II

109

II

6.

Leopardi (S.) curtis de Monte

II

281

13.

22.

terocrino

II

1768.

Leopardi (S.) ecclesia in civitate Reain territorio Reatina II 169 13,

33,

tino

36.

Leopardi (S.) ecclesia in Tazano

338 ".

Fuscaris servi

Pretorio 269

II

Leopardi (S.) ecclesia in territorio In-

24.

202

mon.

Leonis

Stefanonis servus

276 25.
Leo subdiaconus
23

ponis 22631.

Leonianus filius Vespuli 195 ^7.

Leonianus coniux Teudiperge, pater
Ansefridi, Palumb?, Petruni?, servus

Leonis

9.

Canzoniscis 26431.

in

Leo

Rom?

24232.

Il

II.

Godefridi, Natali?, servus

in

16;

fundo Mass?

Aidelind? servus mon. Farf.

filius

in

curtis

muri 315 17 19.

Leonianus germanus lohannis et Lu315

Leonis casalis de Cesa

citum.

Leo

3322.

2.

factus II 2384.

Leo protoscrinarius "y. Leo [Vili] papa.

V. amiche plaLeo sculdasius 174 24.

22,

Leonis.

Furconino 3162.

in territorio

76, 174

^.

24.

260

II

277

6,

v.

27.

Leoniana, Leonina civitas nova

12,

[VIII] protoscrinarius, papa 97

334913
1

Leoneca casalis 167

Leoni 261 6j 277 1;

[IV] papa 9620.

IV papa

Leolus 317 25.

Leone Sabinense(de)casalis

mon.

Farf. in

123

6,

169

Leopardus

16.

(S.)

3399.

II

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Leopardus

Reatino

territorio

(S.) in

31526.

Leporaria 260

^.

Leporis v. Guidonis

Lepozica fundus

Lerinco 245
Lesianus in

30.

20.

Asculano

territorio

II

no 27.
Letaldus

II

Letonis

flius

15630.

II

memorialis

maioris,

intani?

dies

II

Letanus

42

II

II

15630.

Leto

II

181

Martini

Montanarius

filii

82

homo

Leucii (S.)

nepotes

curtis

II 3 5 20,

20,

Apinianici 188

II

Il

^^4, 14018^ 17534.

Marsicano 3199.

in territorio

Leucii (S.) curtis in Transaquas

II 7 37,

Leucii (S.) ecclesia extra portam ci-

Firman? 25424.
V. anche
campan?, libri, ornamenta.

vitatis

Leucii (S.) ecclesia in territorio Marsicano II 26

Leucii (S.)
25.

o3,

27

5.

ecclesia

Secontiano

in

308

numII
II

(c

aliquem peterram censua80 24.

2579102224^

25633,

19,

brevior

libellus

349

is

9,

25; II

60

21,

in

148,

Gregorii

Catinensis

14,

Liber

commem.oratorius

mon.

Farf.

17223.

115

sis

maior Gregorii Catinen-

4,

Hberarum feminarum copulatio cum

41.

Liberati (S.) ecclesia in Calicla II

5 1

17.

Liberatoris (S.) ecclesia in Petra Lata

II

29

19.

homines

liberi

13,

2779.

Leufonus abbas monasteri] S. Salva17423

v.

homines.

Farf,

42.

126

"

i/,

1483,
1832835, 1799, 2128, 22127, 3357;
II 120 14, 132 15, 204 5, 207 26, 21532,

226

IO,

229 13, 230 23, 240 13, 241 2 II,

2426, 2561, 27516, 27925, 31425.

mon. Farf. II 295

14522427^2101228.

populi

libertini

libertinus v.

II

6.

2809.

Hebremundus.
monachus

Libertinus pr?sbyter et

24.

Leugianellus fundus 180

mon.

libertas

liberti

Leucius (S.) 261

toris

abbas qui

^7.

Liberius papa 93?; II 23413.

12.

260

250^2,

5 15,

servis 177

^9.

Leucii (S.) curtis in comitatu Marsi-

cano 25012-

25613.

II

liber prior et

Apinianicis

in

84

qui centra

libellus

II

32.

268

II

II

tribus personis II 12

25924,

II

prope cellam S. Mari? in

12.

112

18024, 222

17,

privata

tertium genus 65 7 ;
post terminum datum

IO.

258

Leto (de) castellum

Letonis,

Lan-

2225

i,

stat

8,

233

i4;

lem nullus potest &C.63

monachus

et

episcopus aut

17.

43

quam

Teuzonis

525, 16424.

II

20

II

II 20 3,
de adulterio ancill? Dei II
de adulterio maritai? II 43 17.

pertinet &c. 68

16424,

282

17.

II

L?to Curci? pr^sbyter

282

87

268

Letonis.

v.

Lfto frater subdiaconus

Letulus

2498.

tit

121

147

10^

" 15 18 32, 87 18.

romana 3484;

23

11

17742;

^^.

28734.

Farf. II

124

19,

21032,2322123,24113,25628.

is.

i3.

pater

L?to (de) castellum

122

21,

23 2532, 43

23,

II 163
II

Leto pater Letaldi

II

^3.

lex II 17

^6.

29.

Letianum II 180 ^9.

Leto pater Arduini pr^sbyteri
L?to pater Berardi et Hugonis
flius

4,

Levaranusin comitatu Sabinensi 243

II 43 17,
de homicidio II
de
homine
vulnerato
II 43 16.
43
de incendio II 43 17, de traditione

v. Adelpertellus.

Letenanus

Letonis

14823.

II

23.

43 18.
de furto

3052.

Leto

Leutherius pater Leutherii

10 20 24,

27,

55

2,

148

gobardorum

mons

Lest?

Leupari casa de Ceseriano 296

Leutlierius filius Leutherii II

Leutherius missus mon. Farf. 200

filii.

211

II

447

121.

Farf.

INDICE

448

309 e passim, argenti 171 20,

174 33, 22625, 231 3, 304 ^2, 305 24,
3165, 32126, 3569; II 4827, 113 20,
I,
127 "12, 1286,
115 526, 11728^ 118

libr? II

142

150

14,

191

19 23,

276

18,

143

16,

IO,

144

15,

301

27010.

203

17,

302

31,

25

13,

30

32

30,

34

9,

2,

II

28328,

3305,
188, 247

34623; II 321, 431, 826,

28,

1495,
18210,

232 2, 243
monetati

28,

17.

2239,

auri

148

16629,

15225, 1556,

192

I,

38

16,

14,

43

25,

4813, 535, 717, 8829, 9522, 115 22,

14426, 149 21, 1506, 158 19, 16523,

igg

13,

21229, 21322, 23715, 27422, 287

19.

2 29,

169

191

obrizi
IT

178

179

39,

denarioram

35024.

20,

12,

193

12,

papiensium

15928.

171

II

21,

174 ", 194 21, 318 27, suptilium papiensium II 143 15, 50 5. lucensis
monet? II 210 21, 275 ^5. papiensis
1

monet? II 31625.,

morum

II 125

7,

mon. Farf. 21
32536,3261-4;

libri

307
325

198

^4.

29

28,

5,

et

313

29.

deaurati

anche codices, Gregorius

y,

28,;

4429, iyo6,

passim,

argento

cooperti

num-

118", 27212,

II

309-310

17,

.1111.

suptilium

commemorato-

Liber

Catinensis,

Leucii

rius.

ecclesi?

S.

S. Petri

289

Ss.

18.

254
Ruf et Bene24.

504.

dicti II

Lichefredus frater Azonis et lohannis

3502.

48 6.
Licianus fundus in territorio Trointensi

II

229

16,
6.

Sabinensi

II

5926, 10425.

filius

II

apostolorum

lohannis

II

21

incisio ad

V. incisio.

lignaticum 350

122

51,

197

",

^9.

521,
4; II

io

247

Limisanum, Limisianum II 1 62 5, 1 84
homines (de)
191 5 16, 2214.

9,

I.

20,

II

2194.

Limisanum casalis II 148 12.

Limisanum, Limisianum castellum,
strum

in

IO,

213

16.

Lindul? casa de colle Pertossi 295

Lingla 185 23, 1866. in Reate 205
21,

342

31.

34,

Reatino

in territorio

28.

II

2194, 28413.

2,

Lindolfus 253 7.
Lindula uxor Honorati 262

218

ca-

Sabinensi

territorio

122 ", 148

IO.

309
Linudara
in

Desuli servi mon. Farf.

filia

Bucizano 272

linus 207

i5.

17.

Linus papa 91 i.
Liodo filius Mauric? servus mon. Farf.

269

6.

161

II

io.

Lioto

filius

Fusconis

Lioto

filius

lohannis Tintonis, coniux

Hitt? II 126

Lioto

278

3.

15 16.

pr^sbyter
II

II

lohannis

filius

2144.

de

consortes eius II

3 23.

con-

mansiones

II

monachus

Farf.

121.

Liozo, Liuzo index sacri palatii 360

Liozo pr?sbyter
5 1 24.

lohannis

5027.

II

24.

Maifredi II

lignamentorum

IO,

121

15,

Liotolfus pr^sbyter et

Licinius imperator 8336, 846.

Lidinus

31626, 31920.

limina

Liotolfus pr^sbyter filius

Licinianus in territorio

sortes eius II 213

Reatino

territorio

Lioto servus mon. Farf. in S. Xisto 2592.

II 35 28.

filius

^3.

55

2145.

Liciniano (de) Collis 330^2,

Lidenus

151 ".

II

Limes Grossus II
Limes Maior in

Scage

Liciniani rivus II 28

Licinianus

Limes in territorio Furconino 35624.

Limes in Sabinis 32134.
Limes campus in territorio Tiburtino

Lioto pater Alberti

31.

II

1518.

in Pretorio

Licetta (de) rocca II 160

Licianus

lignum crucis Christi 3 20, 325 27.

Limara super pontem Lucanum

Farf.

II

217

17,

Lippianus fundus in territorio Tiburtino II

56

14.

Lirinensium monasteria 1625, 19928;

II 22 12.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

vulgo Garilianus

Liris flumen,
lis

2643233, 265

II

2.

litis

32

20.

termini

II

Lispulus colonus

293

casale Facciano

20.

Litardus pater Petri

Farf. II 202

[I]

Guidonis

peratorem

pap?

235

II

1620^

II

295

"

ad im-

102

II

Liuzo

V.

Lobia

II

Carboniano

in

II

Azonis

et

Peccionis

12.

rano 297 3.
Liupulus servus mon. Farf.
ciano 268 is. filli eius 268

Longini
Piac-

in
19.

uxor

pr^sbyter habitator

Acu-

is.

30.

gener servus mon.

Leoni 261
Liuto servus

Limoni

6,

277

mon.

casalis

in

II

45

25.

pr?sbyter

204

216

7,

21,

34035.

Liutprandus pr^sbyter germanus Bertonis 168

20.

205
II

3S,

^2

19,

95

32,

147

32,

21825, 22419, 33525, 34232.

2626,

17312^ 27926.

p\ anche

pes, pr^ceptum.
filius

Forfone 263
Liutus pater Todini II 317^.
32.

Farf. in

Chron. Farf.

in territorio Interocrino

Vallis fundus v. Vallis Long?.

V.

lohannis casalis.
filli

II

147

18.

Longinus filius Azonis II 108 6, 147 ^2.

Longinus pater Azonis 251 29.
Longinus filius Longini 347 2.
Longinus pater Longini 3472.
Longinus pater Raimburg? II 292 i3.
Longitia, Longitium II 1826, 1864,
Longitia

280

in

territorio

II.

Sabinensi

II

25.

Longitia fundus

v.

Longitianus 163

27.

8.

Apicianus.

Longitium v. Longitia.
Longizo pater Petri II 151 ".
Longobardia, Longobardi v. Langobardia, Langobardi.

Longoia fundus

II

in comitatu Narniensi

18.

179
Longoi? fundus
II

Godeprandi servus
mon. Farf. in Bucizano 271 33.
Liutprandus filius Goduli servus mon.
Liutprandus

22.

33.

Longitia casalis 151

7.

Liutprandus rex 88

153 ^.

1873.

Farf. 35224, 3596.

de Albuciano

Liutpertus rex 88

Liutprandus

Farf.

I.

II

Logianus fundus in Sabinis 297

Longa V, Macia, Petra.

Long^
Longi

163

s.

20.

Lophoniscis (de) molinum

Bucizano 272 ^4.

Liuprandus colonus mon. Farf. in Tuin

Liusuli

315

II

Locus Antiquus in comitatu Perosino

352

tiani

Marchia

loca sancta Hierosolym? 3821.

Desuli servi mon. Farf.

268

29.

Farf. in

Longe Purum

287 13.
Liupa uxor

Liuspertus

35

mon.

284

casalis

mater

Liozo.

tat II 263

6336.

Liupa

Sintari

locopositus marchio v. Roccio.

12.

28.

Liuneperti

Octerami,

lohannis,

loca sanctorum in Tudertino comi-

31.

Liuduinus diaconus de Furcone, oblatUS 222

30.

30913,31328^ 315222^, 31934, 3333.

loca

III abb. Farf.

191

Liuza uxor Camponis abbatis 323 26.

Liuza filia Fulchizonis, mater Gaiderisii,

mon.

mare.

littus V.

Liuda

21.

3 7 16.

25233, 253
litter?

abbati

23.

Gregorii

litter?

302

II

Berardo

Argiri

litter?

Audisind^, servus

Farf. in Pretorio

Magni

in

coniux

nedict?,

269 20.
Liuutguardus arcliicancellarius Caroli

25.

163

Boniperg?, frater Be-

filius

mon.

27445.
Lisanus coUis 287333435.
Lisinia (locus)

Liutulus

449

in territorio Sabinensi

lOI K

Longone gualdus Spoletanus qui

tur porcariciuset cerquaricius

Longoni serra

II

277

^3.

29

dici-

277

29.

INDICE

450

Lotharius rex, imperator

".

Longul?

II

57

Longum

v.

Pratum.

Lotherius de Suavi

Longus V. Campus, Lacus.

Loniamuna in territorio Sabinensi
220

S.

Lonianus

in territorio

Lopardi casalis

Sabinensi

in Sabinis

II

2.

25

Lori castellum in comitatu Sabinensi

245

245

27.

173

3(5.

Sabinensi

comitatu

in

territorio Sabinensi

in

II

3813, 2399;
Laurianum.
anche
Lorianum in Amiterno

Amiternis

II

io.

205

II

II

99

II

V.

12.

14026, 17536.

Amiternino

ritorio

in

in ter-

mon.

Farf. II 309

i.

Loriniano (de) rivus

264

II

Sabinensi

333^61

in territorio
^(^-^o^

ij

7224,

II

71

8,

28431.

337

33,

finibus
6.

ci-

201 38,21411,

32,

3-

Lucanus pons

1518-.

II

Lucianus.

v.

Luccigianus fundus

Lucigianus.

v.

21.

Luciolum,

V.

Lucclus 1944.
Lucefridus filius Luceradi servus mon.
Farf. in Pretorio

269 9.
v. Anselmus.

moneta

libbr?.

v.

Luceradus, Luceradius

Stalarii

filius

35228, 35910.

Loritulum Postmontem 33029.

Loritulum, Loretulum in territorio Sabinensi 355 20; II 75

Loritum

podium

niensi II 265

Lornianus

in

comitatu

Nar-

Palumbi, servus mon. Farf.

in Pretorio

269

Sabinensi

II

territorio Sabinensi II

31.

vetulum

II

casalis

in

18334.

II

183

Campo

castellum

147
Lucerius imperator 85

Lucia

273

curtis in

253

Lotharii

anche

Luzano

II

8020.

Lotharingi 240 18.

Lotharius pater Adelberti
Lotharius,

Attonis

Lotherius,
II

374, 40

Lucianus
II

3223.

Loterius
9,

filius

441, 5231.

53

25,

Lucia (S.) casalis in Scandrilia

galli?

6321;

^6.

4,

Prod? II

filia

Loterius, Lotherius v. Lotharius.

filli

988,

Lucia uxor Beliciani servi mon. Farf.

Luciano (de)

34.

177,

148 48.

26,

in Beliciano

pr?sbyteri

S. Benedicti

8.

Lucerius abbas Farfensis

21.

in territorio

Loronianus in

Luceradus cavallarius 159^.

Luceradus coniux Aleperg?, pater Lucefridi et

8.

7320.

Loterii

329

98

34,

in

in territorio Sabinensi II

280 38.
Lucanianus fundus 180

lucensis

34,

Lorito, Luritu (de) castellum II 175

117

14.

Lucensis episcopus

is,

Lorinianus casalis

II

28330,

Teatin? sive Vocitan? 193

vitas 422,

Lucciolum

^8.

18227, 18726, 18828,

II

Lorinianum, Lorenianum

28215,

n 260 27.

Luccio (de) casalis in Sabinis 246

Lucciolo colonus 149 i.

26.

Loriniani Vallis II 18426.

Lorinianum

Teatino

comitatu

Luccianus fundus

38.

Lorianum in comitatu Reatino 140

105

in

Lucanianum

V, anche. Lauri.

Lorianum

lorica

(Super) liber 326 ^

17525,

28.

curtis

3i.

197

Lucana v. Lucania.
Lucananus fundus 365 26,
Lucania, Lucana 29 ^7, 3406;

Lorenianum v. Lorinianum,
Loreiulum v. Loritulum.
Loretum II 109 27.

Lori

Hlotharius.

Lubricum flumen II 33 ^^21^ 28229.

Luca II 191 28. aquimolum II 191 28.
Luca casalis in Sabinis 29432.
Luca (de) v. Gottifredus.

Lucam

2476.

II

v.

280

262

^7.

comitatu Seno-

homines 253

15.

in

II

V.

^6.

(de).

territorio

Sabinensi

II

II.

Lucianus, Luccianus fundus

21524, 33820.

82

3,

203

9,

in territorio Sabi-

NOMI PROPRJ
nensi

203

Lucida

domusculta 1823,

2844.

II

215

9,

33820.

24,

Lucius

Lucidi casa in curte de Pontiano 295

Lucidus

Collis II

109

II

24.

33,

283

(de) castellum in territorio

lano II III

Luco

Luci? (S.) curtis in montanis filiorum

nensi

Pinne

Luci? (S.) curtis in

in

comitatu Pinnensi

Luci? (S.) ecclesia

Luci?

^3,

in

Bucclano

II

25.

Luconiolus

in

comitatu

2.

Perosino

II

13.

Luculi casa de Ceseriano 296 ^

riolo

296

20.

filii

eius 296

in Pr?to-

uxor

20.

296
Luculus castellum quod vocatur Tufus
20.

27.

Luci? (S.) ecclesia in

Coseniano

II

25.

II

Luci?(S.) ecclesia

in curte S, Gethulii

aquimoli communales

II 74 M.

II

74^4.

Luci?

128

II

(de) pertinentia II 165

100

(de) ca-

pertinentia in territorio Sabi-

Luculus colonus mon. Farf.

ecclesia

(S.)

109

62

II

Luco

3o,

Lucratianus casalis 16727.

102 9.

3,

270

23.

140 13.

98
188 ^7, 18920.

II

32,

Luci?(S.) ecclesia de Bacciano

73

281

II

II

in territo-

1529, 162 \ 180

22134,2229,28713.

Luco

Ascu-

6.

Lucus castellum

(de),

stelli

2,

mon.

Otho imperator.

V.

Luci? (S.) curtis in monte Martiano

II 2826.
Tresedii 251

Lunicisis servus

filius

Raiano 265 ^

rio Sabinensi II

20.

451

Lucius papa 929, 14332.

Luco

Luci? (S.) curtis in Ciciliano

23,

21.

31.

Luci? (S.) casalis in Sabinis 246

175

Lucipertus
Farf. in

Vallis.

V.

COSE NOTEVOLI.

ecclesia

(S.)

Lafriniano

in

II

6822.

lucus

160
II

29.

228

12 23.

Lucus 3507; II 212202225^ 2762,

Lucus in territorio Asculano II no 26.
Lucus in territorio Sabinensi, in Sabinis 2479, 28413, 321

36;

II

20428.

Luci? (S.) oratorium sub colle Baiano

Lucus castellum in territorio Sabinensi

V. Luco (de).
Ludi Duo V. Duo Ludi.
Ludoicus Nicerinus episcopus II 248 9.
Ludovicus imperator v. Hlodovicus.
Lumbricata fundus II 36 27.
Lumbricitum in fundo Agelli II 5733.
Lumbriculum 220 ^.
Lumento monasterio (de) curtis in comitatu Firmano II 177 12.

II 45 IO.
Lucigianus, Luccigianus fundus 181

Lumeranum
Lumeranum

Luci? (S.) ecclesia in Lucciolo

Luci? (S.) ecclesia

105

25,

221

in

II

3934.

Monte Aureo

II

30.

Luci? (S.) ecclesia in monte Marciano

II

54 ^

Luci? (S.) ecclesia in territorio Sabinensi II 152 ^4.

Luci? (S.) ecclesia in Tribuco II 53 2.
Luci? (S.) ecclesia in Turri II no 16.

22^

202 30, 215 3, 33738.

Lucii casalis in Arci II 143 ".

Lucin?

280

ecclesia

(S.)

in

Lumeranum

Luciolo

II

comitatu Firmano

742. 87

in territorio

26,

157

II

191

in Pr?torio

269

Lumerianus fundus

binensi II 3933,
filius

mon.

Farf.

7,

Luciolum, Lucciolum in
103

territorio Sa-

31,

28029.

Scaptuli servus

Forfone 263

30,

II

mon.

Sabinensi

II

16.

Lumeranum castrum
20.

Luciola uxor Desuli servi

Farf, in

185

in

13932.

29.

Lucinianum

Luciolus

26.

II

II

271

10.

in territorio Sabi-

nensi II 2844.

lurainariorum concinnatio II 39
Lumirianus fundus II 147 i.

Lumitiano (de)
riano II 147

Lunari 220

24.

curtis in
i.

16,

fundo Lumi-

INDICE

452

Vallis in Fara II 297

Lun?

Luno

che

Luni

237

II

359

II

97

II

149

24.

in territorio Sabinensi 363

IO.

Lunianum castellum

II

122^2^ 196 M.

in comitatu Reatino II 167

192

';

13,

^^,

176^^

et

Lampul?,

coniux Teudiperg?, pater Luciperti,

Lup?, Ursi, servus mon. Farf.

Raiano 26436, 265 i.

in

Lunicunda mater Armili? et Lamperg?

infantum 268 ^.
Lunicunda uxor Goduli servi mon.
Forfone 263 32.
Lunicunda mancipia mon. Farf. 2684,
Lunirianus fundus 201 ^6.
y^ anche
Farf. in

Larinianus, Lurignianus, Lurinianus.

(de) Vallis II 264

16.

[/

anche

Lun?.

Lupa filia Boniperti de Fiscilli servi

mon. Farf. in Narnate 275 2.
Lupa filia Crisp? sororis Ursi servi mon.
Farf. in

Pontiano 265

Lupa uxor Dominici

Lupa uxor Ildeprandi
in

Bucizano 271

io.

Petri II 48

servi

mon.

^7,

Farf.

36.

Lupa uxor lustini servi mon. Farf. ad

S. Xixtum 274 8.
Lupa filia Lunicisis servi mon. Farf. in
Raiano 265 i.
Lupa uxor Sabboli servi mon. Farf. in
Prono 270 29.
Lupa uxor Teuteperti servi mon. Farf.
in Sublongo 267 ".
Lupa mater Toderici coniugis Anserad? servi mon. Farf. in Bucizano
271 27.

Lupa uxor Urserami servi mon.

in

Pretorio 269

Farf.

30.

Lupa mancipia mon. Farf. 267 33, 268 2.

Lupa, Lup? Vallis in territorio Sabinensi II 904

Lupardus 227

25.

Lupardus frater Lampul? et Lunicisis,

coniux Formosi?, servus mon. Farf.
in Raiano 26436, 265 2.
Lupari

furca

in

Torense

territorio

2505.

1937.

Lunicisi frater Lupardi

Luno

Luponis,

18.

Lupardus coniux Gratios?, pater Urs?

et Ursi, servus mon. Farf in Bucizano 271

17.

63

Audonis,

pater

Petri 26834, 271

3.

in territorio Reatino 32032,

Lunianum
II

Lupardus pater Sabini II 72 i7.

Lupardus scario in Pretorio, coniux
Vettul?,

30.

Luni casalis in Arci

Lunianum
Lunianum

V. an-

4,

(de).

10^

31.

16832.

Luparia

v.

Furca.

Luparii Collis fundus in comitatu Narniensi II 276

^.

Luparinum 158 3.
Lup? Vallis V. Lupa.
Lupicini II 123

Lupicini

in

170 17.
Lupicio

4,

Sabinensi

territorio

Ursi

filius

II

Anseradi

fratris

servus mon. Farf. in Pontiano 265

9.

Lupina Vallis in comitatu Perosino

II

108.

Lupo 211 29, 2213, 22727, 3147.

Lupo frater Acerisi, Atterisi 204
217

Lupo
Lupo

IO,

341

filius
filius

262

Lupo
Lupo

Antionis 195 i7.

Barauculi Otolfi scarionis

I.

pater Benedicti 362

filius Bert? 293

Lupo, vocatus Berto,

II

35,

21,

157

36.

2.

filius

Benedicti

18.

Lupo Confect? pater Ad? pr?sbyteri

II

Lupo
Lupo

III

28.

filius

Godeladi

gniti

282

360"^.

Guidonis habitator Cor-

filius

33.

Lupo germanus lohannis

et

Leoniani

22631.

Lupo
161

Lupo
Lupo
Lupo
Lupo
Lupo
Lupo

lohannis

pater
17,

201

II

567,

8.

patruus lohannis 311

Lantrud?
Marcisi

de

70 ^7
112 io.

II

II

Mozano

filius

18,

40 13.
Peponis 289 5.

pater Petri

II

II

130 ".

23.

1284,

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Lupo
262

Sindifridi Otolfi scarionis

filius

163

176

13,

3383132.

Lupo
Lupo

35.

Lupo coniux
294

".

monachus

et

Forcone

Farf. in

Rateldis,

Forcone

in

Farf.

262

21.

uxor 262 36.

36.

homo mon. Farf

15.

Lupo libertus 21023.

Lupo magister v. Luponis casalis.
Lupo monachus 298 " ^3 14 31.
Lupo monachus Farf. 63 8; II 80 7.
Lupo notarius pater Luponis servi mon.
Farf. sub S. Salvatore de

261

5,

276

Verongiano

Lupo pr^sbyter II 40
201
Lupo pr^sbyter de Mozano 244
mater, soror eius 244

25.

26.

Farf. in

i.

Lupo pr?sbyter servus mon. Farf. in

Monte S. Donati 260 1.
Lupo pr?sbyter filius Sabboli servus
mon. Farf. in Frono 270 29.
Lupo servus mon Farf. 3 5 2 23 24, 3595.
Lupo servus mon. Farf. in Clusurule
361

Lupo
265

Farf.

Narnate

in

soror eius 275 11.

servus mon. Farf. ad

uxor eius 265

25.

Lupo servus mon.

Saxam

25.

Farf. ad S.

Xixtum

2746.

Lupo servus mon. Farf. in S.Xisto 259 i.

Lupo servus mon. Farf. in casale Ta276

3,

eius

filli

276

3.

uxor

2763.

Lupo
in

Lupo

filius

Anserami servus mon.

Pontiano 265

266 ".

mon.

Farf.

^3.

frater Colonis,

servus

263

Forfone 263

coniux Ansiperg?,

Farf.

in

Colomente

^^.

filius

eius

34.

Lupo filius Lupardi scarionis servus

mon. Farf. in Pretorio 268 36.
Lupo filius Luponis notarli servus mon.
Farf. sub

S.

giano 261

5,

Lupo

Farf. in
filius

de Veron-

mon.

Bucizano 271 13.

Mauric? servus mon.

Farf.

filius

Lupo

Salvatore

276 30.
Mancionis servus

Forfone 264 i.
Lupo filius Teudelapi servus mon. Farf.
in

Bucizano 272

in

27.

(de) lohannis casalis in Sabinis

12 16 26.

Lupo Pazo (de)

Lupoliscus

V.

casalis in Arci II 142

28.

Pacus.

Lupolo (de) rigus v. Lupulo.

Luponis filius 28820.
Luponis casalis de S. Reparata

II

65

5,

69 35.
Luponis Ans? casalis in territorio Sabinensi II 68 ", 70 24.

Luponis C?ci casalis

in

Albuciano

II

Meiana

II

7226.

88

102

13,

in

5.

Luponis Miciliani casalis

II.

bulici!

Pontiano 265 7.
Lupo coniux Gundiperg? servus mon.

Luponis magistri casalis

19.

Lupo servus mon.

275

^.

Guarniperti servus mon.

filius

246

36,

Lupo pr^sbyter servus mon.

Amiterno 354

Farf.

Farf. in

Lupo

30.
^3,

filius,

Colomente 266

in

Farf. in

eius

filli

".

Lupo homo mon.

mon.

Pontiano 265 3.
Lupo filius Gaidonis servus mon. Farf.

Lupo

Farf. II 121

uxor eius 262

20,

50

2032021^ 21536,

pr^sbyter

121

anche pr?ceptum.

V.

frater

H 26^

148

20^

monachus

frater

Farf. II

262

Dagari, coniux Amperg?,

filius

in

^9 34,

30 31,

Lupo homo mon.

262

Lupo

pater Armeperti, servus

3,

Lupo conductor 299

Lupo dux Spoleti 88
22,

453

Sabinensi II 70
Luponis de Petrono

in territorio

19.

casalis in Sala

II.

96
Lupualdus filius Auderad? vidu? servus
II

mon.
266

Farf.

ad

rivum Merdarium

24.

Lupuara mater Aldemarii, Alexandri

et Desideri! servorum mon. Farf. in
Colomente 266 13.
Lupuara filia Lupuli servi mon. Farf.
in Bucizano 271 32.
Lupula uxor Aricauri servi mon. Farf.
in Beliciano 273

14.

INDICE.

454

Lupula
in

Aruiss servi

filia

mon.

Farf.

Canzoniscis 26434.

Lupula

II

UrsuH de Oleno servi mon.

filia

Narnate 274 ^9.

Lupuli V. Popp?.
Lupuli familia in Tegoria 353 33.
Lupulo, Lupolo (de) rigus 284 ^9

coniux Taci-

mon.

Farf. in Beli-

servus

filia

eius 273

2.

fra-

2.

Lupulus infans

filius

Boniperg? servus
Farf. in

Amiterno 32023.
Lupulus coniux Gutt?, pater AuderiAudiperti, Aut?, Lupuar?, ser-

vus mon. Farf. in Bucizano 271 31.

Lupulus pater Iseperg? et Isolfi servus

mon.

Bucizano 272 ^
Musii servus mon. Farf.

Farf. in

Lupulus filius
uxor eius 275
in Narnate 275 7.
Lupulus mons 284^9; II 2762.

s.

Lupus V. lohannes.
Lupus Pzus V. Lupo (de) casalis.
Lupus coniux Albinul?, pater Amiternim et Sabbuli, servus mon. Farf.
270
Luranusin comitatuAmiternino 345 ^5.
Luranus Campus in castaldatu Fonin Pretorio

tano

8.

130

II

Lurianus

15.

28 29 30,
^2.

Lorito (de).

Lusianus in Sabinis 29726,

gualdus,

Silva 297
Lusianus casalis in Sabinis 295 5.
Lusianus fundus 18 r ^^^ 20224, 21440^
27.

in Sabinis 3003.
33733.
Lussianus casalis 16726.

Luteriicasa in curte de Pontiano295

Lutosa

V.

Lava.

Lutulum 3579.
Lutulum in coraitatu

Luxemus

II

174 2^,

21^

(de).

v.

Macia, Macl?.

macellarius v. lohannes.

1093.

Macerata (de) vadus II 260 32.

Macer? in Puzalia II 49 3.
Maceretum in territorio Amiternino
35859.
Maceri (de) fossa

ritorio

Sumati

in

Firmano

Macerul?

fundus

II

148

II

s.

II 916, 97 ".

in

34.

724, 283

213 39, 214

33631
Macharius subdiaconus

ter-

^3.

2012627^

1802022^

I,

32^

et

monachus

Farf. II 21810.

Machelmi Cripta 13925; II 205 6.

machin? v. macinarum paria, m.anici?.
Macianus 35430.
macinarum paria II 16323, 1697.
Macia II 281 25
Macia in territorio Sabinensi II 280 37.
Maccla (de) casalis in Petra D^monis
II 297 15.
Macia, Maccla (de) castellum

193

151

3,

901, 171

II

16.

Macia (de) silva II 108

Macia, Maccla Felcosa
31,

205

i".

II

in comitatu

5.

Reatino

13925.

27.

in

comitatu Narniensi

li

26$

20.

Macia Petrosa II 906.

Macia Rotunda II 15124.
Macie II 185 12, 187 14.
Macl^ in territorio Amiternino

II

Macl?, Maccl? in comitatu Reatino

II

Macl?
^

Puzalia

Maceriatinis (de) terra 339

4410, 50

Asisi 253

in

Macia Longa II 332, 46^9, 905.

Macia Mortua, qu? vocatur Perone,

V. anchi Larinianus, Lunirianus.

V.

Maccla, Maccl?

192

Lurignianus, Lurinianus fundus 180

Luritu

i^^

24^

Luciano

V. anche

21.

Macerianus

mon. Farf. 267 27,

Lupulus Claudus servus mon.

sis,

comitatu Seno-

curtis in

Macenili serra 30931,

Aidul^,

ciano 273 ^
ter 273

27;

Il

i".

filius

perg?,

Luzano (de)
284

276 2.
Lupulus servus mon. Farf. in Marciliano 26$

199

5,

22 ".

galliensill9823, 137

Farf, in

Lupulus

Luxoviensium monasteria 162

153

Macl?

19,

125

10.

in territorio Sabinensi II
19.

Collis II

589.

149",

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Macl? pertinentia
lano

48

II

281

II

281

II

268

30.

Campani?

II 3836.

3123, 998^

II

in

Maialin?,

31.

91

29,

mons

Maianum

II

Go-

25728.

Benedicti casalis.

Mafianus in territorio Aprutiensi

59

Sabinensi

117

109

magnates
imp.

II

251

Maifredus

287

II

295

rici et

163

17.

18.

26.

curi? Heinrici III

/7.

Roma.

anche

Guam?,

pater Elpe-

Magniperti, servus mon. Farf.

perti scarionis 263

filius

Farf.

340

^^.

Sclavonis

Alberti

23.

Maifredus

filius

Gottifredi II 49 i^

192

II

^8.

Maifredus pater Salomonis

II

ad Isule 264 22.

Magniperga uxor Aleperti

Magnipertus

57

3.

filius

filli

Fari-

Magnicisi

servus

23.

31.

(de) v. Arnulfus,

nepos Benedicti pr?sbyteri

2044, 216 17.
Magnus (S.) 260 29, 276 18.

Tran-

et

29

II

monachus

^
Farf.

19.

Maina v. Vallis, Villa.

Mainardus II 112 ^9.
Mainardus filius Alberti 28430, 2852.
Mainardus
Mainardus

11

1822.

filius

Brictuli II 271

filius

Gualkerii, pater Adel-

berti II 273

24.

ad Isule 264

217

et

517.

Maifredus pr?sbyter

(locus)

119

33.

Maifredus pater Transarici

Argiros.

v.

Magnicsi coniux

Magno
Magno
Magno

18.

249

Maifredus 286

sarici II

II

II

Maifredus pater Lidini II 5124.

Magnentius imperator 84 ".

mon.

Sabinensi

territorio

in

filius

v. Villa.

Magnanus

II

17.

Maifredi h?redes

casalis.

Magna

Mai? via

Maifredi

12.

magister vestis

Asculano
3o.

filii

lohannis campus, Luponis

v.

p,

va-

Maiavilla (de) aqua 362

Maifredus Guidonis

magister

^^y

141

3 8^

15822,

lacus

territorio

in

Maifredi

8,

II

103

2,

II

Maginardus pater Helperini II 1557.

magise tempus 195 23.
Magise in fundo Petroriolo 35522.
Magise in territorio Sabinensi II 71 27,
Magisi

(de),

6427, 2917, 293

1416^

97

105

Villa.

v.

142

3.

II

32.

5323.

Magina

II;

113

territorio

368.

dus 15822.
flius

deladi 360.

in

Maialinus

328

Maialino

Maialini,

fengo 261 ", 277 7,

Madelgerius, qui et Gezo,
pater lohannis

II

Sabinis 2931, 331 ^^ 35 5^^1 ^^

V. anche Calvisia (de).

Maianilus 15823.

Magianus

Chri-

v.

27.

Macunule casalis in Sabinis 2948.

Madelandiscum Trivium in territorio
Firmano II 109 29.
Madelandus servus mon. Farf. in Cer-

V.

eius

Maialina,Maialin?, Maialini, Maialinus

64

Macrinus imperator 82

Mado

filli

23.

Maia uxorGuinzonis Amiconis

14022.

Madelmus

23.

stianus.

comitatu Campanino

in

268

Maguntinus archiepiscopus

27.

30,

in finibus

Magulus coniux Alipcrg?, servus mon.

Farf. in Pretoriano

Beraldus.

V.

Macretum
Macri
Macri

Ascu-

25,

Maccl? rivus 362

Maco

territorio

in

455

22.

Mainardus pater Odonis 288 25, 289 ^.

Mainardus filius Roland! 251 28,
Mainardus comes 252 M.
Mainardus diaconus et monachus Farf.
II

300

31.

Mainardus
248 IO.
Mainardus
121

".

Urbinensis
frater

episcopus

monachus

Farf.

II

II

INDICE.

456

Mainari privignus Unaldi servus mon.

Deraetrium 264

Farf. ad S.

Mainari pater Ursuli servus

Farf.

in Beliciano 272
Mainellus servus mon. Farf.

267 21.
Maineperga

frater eius

filia

sugiano 207

uxor

21.

Gundiperti servi mon.

2S.

Narnate 274

Farf. in

ad Sali-

267

Maineperti casa in Corneto

Mas-

et in

4.

Mainepertus 234 ^^.

Mainerius pater Berardi comitis 3195.
Mainerius

filius

Ot?

II

55

^9.

Mainerius pater Tebaldi 247

Maino mons

II

25.

Maioranus
maiores

V. anche Maio-

49 ^

II

homines.

v.

Maioriani homines 203

28.

215

^3,

Maiorianus 3162.
Maiorianus 20334,2041,21328,216 ^o
216
3402429,
filii eius 20335,

^5,
IO,

uxor 203 34, 216 IO, 34024.

Maiorianus, Maioranus pater Godoaldi,
34024.

Hunaldi

et

Romani 178

^^ 21 27 31.

Maiorianus imperator 85 ^3.

Maiorinus conductor 296 1^,
eius 296

filii

uxor 296

19.

297

^7.

^^.

Maiorinus servus mon. Farf. in monte

3i.

34

II

rianus.

3^.

cem 267 20,

Sabinensi

territorio

in

28

104

^9.

mon.

Maior via

Mainolinus servus mon. Farf.

in

Ca-

S.

Donati 25930.

nali 260 3,
Mainsinda v. Maisinda.

Maisinda, Mainsinda (uxor Guinichis

Mainula

Maiulinus ortulanus,

ducis?) 217

Vallis.

-v.

Mainuli casa de Ceseriano 295

Maino

clericus

frater

Farf. II

121

et

35.

monachus

Maio 322 I.
Maio pater lohannis pr?sbyteri II 48 32.
Maio pater Petri II 130/.
Maio Tiniosus abbas S. Silvestri 2893.
Maio frater monachus Farf. II 121 .
Maio libertus 210 23,
Maio servus mon. Farf. in S.Xist0 2)9 ".
Maio filius Adaldi servus mon. Farf.
269
Bonosi

in Pretorio

26,

Maio filius
scarionis servus
mon. Farf, in Pretorio 268 ^.
Maio filius Desuli servus mon. Farf.
in Pretorio

Maio

(de)

269

7.

Vallis

comitatu Nar-

in

niensi II 276 ^K
Maiolus libertus 21030.

Maionis casalis
II 18226

Maionis

Farf. infra

29.

homo

casam

270

33.

1841.
in

comitatu Sabi-

Maionus v. lohannes servus.

Maior V. Lacus, Mons, Petra, Silva.
Maior porta Rom? II 96 23. Utricu5.

pater

Gra-

27033.

coniux

tiosi et

ad

lustin?,

Maiuriani, servus mon. Farf.

Xixtum 273

S.

Maiurianus

filius

23.

Maiuli, coniux Rimil-

dis,

servus mon. Farf. ad S. Xixtum

273

23,

eius 273

filli

24.

Maius fluraen II 19430, 195 ^ 2.

Mala Mors II 1574.
Mala Mors in comitatu Reatino
6

50

29 8, 44
Mala Morte (de) pertinentia
19,

115

II

12.

II

51

^3.

Malbertus fihus Petri habitator Cor-

282

32,

v.

Ursus ca-

nonicus pr^sbyter.

Mallianum,

v.

i2_

Firmano

Malisis rivus in territorio

108

210"

uxor

Mallianus.

23.

lan? civitatis II

Forcone

33,

270

eius

filii

Maiulus

gniti

de Rocca

manualis

in

267 24.
Maiulus servus mon, Farf. in Prono

Malianum, Malianus

Maionis (de) terra

Maior Vallis 168

341

Malepascia, Malepassia

in pertinentia

Collis II

nensi 245

mon.

20^

II

IO II.

Malliano (de) curtis

binensi 24433.

in

comitatu Sa-

castellum 24433.

Malliano (de) pertinentia

Mallianum
280 20.

in

territorio

II

21320.

Sabinensi

II

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Mallianum, Malianum castellum
Sabinensi

ritorio

213

II

Malianus

Mallianus,

15224,

casalis

1535 72227^ 154", 32730.

binis

294

in ter-

^5.

in Sa-

18016^

l8[8, 201

214

33626, 33725.

Sabinensi

245

II

v.

Malta castellum

157^1819.

Ad?

II

Mambres 134
Mamenacus in

7.

5.

Equano

Spoletano

II

Manianum

2134.

Tuscana

in

ad S. Demetrium 264

II

mon.

Farf.

^3.

Mancionis servi mon.

Bucizano 271 13.
Tebaldi, pater Tebaldi

25,
5 3

camerarius,

Farf. II 317

mon.

nuntius

II 53 3i,

Mancinus

Mando

v.

Azo.

abbas, missus

Pipini

169

^9.

V. anche placitum.

Mancio coniux
st?, Izonis,

mon

II

IO,

169

1766, 2856.

19,

Manilla in comitatu Esculano 25

Ittul?, pater lidul?, lu-

Bucizano 271 12.

Mancionis coUis in Furcone 3181.
Farf. in

Chron. Farf.

II.

mon.

3104.

stol?

maio-

30932

li

1533.

II

mon.

Farf.

II

163

^9,

15.

Cambia, Purum.

Manisis (de)

v.

Mannarus
Mannonis
Mannonis

300

II

^4.

245 ".

flius

in territorio Sabi-

casalis

nensi

II

loi

mansio

v.

hospitium.

105

8,

flius

25.

Arborioli 195

^^.

mansionatica 2346,

Mantatianus fundus

II

147
Mantius diaconus S. R. E.

8.

II

247

33.

Mantua 303 5; II 238 ^.

Mantua (in Sabinis?) 32628.
mantus pr?tiosus holosericus auroque
textus II 203

Luponis, Mamul?, servus

mancipia 13734, 14425.

aureis

Maniseus pater Tebaldi

164

22 24.

squillis

Farf. II 29225,

Mansiolus

17.

Mancianus 207 23.

Mancianus in Flaiano II 282 6.
Mancianus fundus in territorio CoUinensi

V-

Manisi in castaldatu Equano

flia

Manases

2326.

manipulum cum

Isualdi servi

flius

89.

macinarum paria.
Manicone, Manichone (de) aqua
123

Balbensi

territorio

Tuscanensi 174".

flia

69 ^o,

II

manici?, machin? 173", 175^.

ris

territorio

7.

anche

29.

(S.) curtis

3.

manentes 204^7, 21633.

Maneperga flia Urbani servi mon.
Farf in Sublongo 267 M.
Manfredus flius Azonis II 593.
Mangonis murus in territorio Furconino 361

Mamiliani (S.) ecclesia in Mariliano,

II

aurei II 39

26,

v. epistol?.

II

32.

Manases

mandata

II

35621, 35722.

Farf. in

12,

1058.

casalis.

Casalis, Collis, Lacus,

Mamula

223

Mandri? in massa Nautona 221

iSo^^.

facere II 264

Mamula

190

220^0, 300^3;

in ministerio

in ducatu

Mamiliani

5.

31.

8.

281

veteran? 268

28 30.

in

Sabinis,

in

35.

comitatu

Maltinianus in castaldatu Equano

V.

285

mandatum Ottonis [I] imp. 343

mandatum pauperum II 298 ^.

in

Malliavaccam v. lohannes,
Malloni in territorio Furconino 362
mallus publicus 189 ^5.
Malpertiscus casalis in Quinza II 184

Malus

Manco

1-5.

Mandrilis in territorio Sabinensi

Mallia Vacca

malum

rant 268

qu? bene laborant

qu? mediocritcr labo-

12.

41

2845.

1655.

267

32-36.

24,

202^5, 21335,

21,

Sabinensi

territorio

21,

mancesi, mancusi 168^7,171 2022,1759^

13.

Mallianus, Malianus, Malliani fundus

31,

268

265

457

26.

manualia mon. Farf. 248 3 II 209 26^

2182729, 22329-32,2241, 297161820^
;

3125,

Manulus

15 21 32.
flius

Boniperti

de

Fiscilli

servus mon. Farf. in Narnate 275 ^

29*

INDICE

458

Marci

manumissio 144^, 14525.

suptus castellum
de Atissa 194 io.
Marci (S.) ecclesia in Guilmo 193 36.
Marci (S.) ecclesia in Spoleto 2539.

manus 30422.
Maocus pater Petri 287
mappula 199 41.

20.

mappula super

mon.

292

altare

Sabinensi

Marcelli et Marcellini

(ss.) festivitas

64

17,

28036.

fundo Carbo-

in

Verruclano

2531.

Marcelli (S.) rivus

II

97

^9,

103
II

88

12.

fundus

201

5,

336

1.

Marci
Marci

Marcellianus in territorio Sabinensi

II

Evangelista

(S.)

muros Spoletan?

iuxta

Marcellina Vallis infra civitatem Nar-

niensem

II

evangelista

(S.)

manualis mon,

207 ".

Marcellinus

[I]

Marcellinus

[II]

v.

papa 92
papa 9226.

Marcianum

in Sabinis

Marcianus

299

lohannes.

v.

postmodum

Gervis?, cam-

pus in Verruclano 253

(S.) cella Spoleti

287

(S.) curtis in

Marci (S.) ecclesia

positus V. Lenze.

suptus

3.

326^2.

21.

Spoleto
II

317

V.

201

24,

9,

in ter-

mons

282

294

38.

3i.

II

54

1,

7.

6.

Marciliano (de) planum in territorio

II

181

7.

Marcilianum 265 ^7.

Marcilianum in comitatu
20.

in territorio

Sabinensi

Sabinensi

II

706^ 104 17, 10512^ 118 5.

gualdus 243 20. pertinentia 243 2x.
Marcilianum castellum, castrum II
122 4, 127 19, 1836, 22933, 284 13.
II

229

Sabinensi 243

tur-

24.

32.

Marcilianus casalis in Sabinis 33126.

36 20; Il 2)6

5,

rio Sabinensi II

25713.

^5,

213

II 28220.

15 19.

pr?-

Marcisus pater Luponis

in territo-

II

^7.

1121.

Marco germanus Aschari II

Marco filius Decii, coniux Az?
Marconiscus v. Dodo.
Marcus Aurelius Bassianus
ninus imperator.

29,

2846.

Marcilianus casalis in Sabinis 294

2.

210

Spoletin?

civitatis

(S.) collis

23.

^9,

25.
6,

Marcilianus fundus 180 1, 201

3.

Marci (S.) cardinalis

muros

282

ris

Marchisianis (de) casalis in territorio

(S.),

213

casalis in Sabinis

in comitatu

S. Reparat? II 202 9.
Marchisanus v. Petrus.

117

i,

6233,

Firmana.

II

29-

2143, 2967, 33634.

Marcianum 32628; H 1097.

243

23.

marchiones II 2416, 2423.

Marchisano (de) casalis in pertinentia

Sabinensi

286

terr?

Marcianellus casalis 160", 161

Sabinensi

17.

Marcellinulus servus

Marchia

18,

33835, 3573.

Marci

Marciliano (de) casalis II 42

1806.

Marcellini (S.) ecclesia in casale Se-

piciano 296

29

civitatis

1902,19110^ 20324, 21540,

Marcianus, Martianus

3.

Farf.

288".
monasterium

(S.) Evangelista granaria

ritorio Sabinensi II 281

V. anche Marcianellus.

Marci
Marci

II
98 ^^^
ducatu Spoletano

Marciani, Martiani fundus 180

^^.

88^2.

II

Marcellianellus

Marci

in

anche Marcellianellus,

9.

Marcelli (S.) rigus in Meiana

aquimola

2.

Spoletano

17423.

Marcianellus fundus 180

Marcelli (S.) furca II 277

Marci

15,

2899.

niano 33820.
Marcelli (S.) ecclesia in

68

comitatu

139

17633,

18.

Marcelli (S.) ecclesia in Carboniano

II

in

II

345 ""
II

15.

321

Spoletanam civitatem

iuxta

comitatu

castellum in

(de)

Reatino 249 ^.
Maranella in territorio

II

II

13.

Marana

64

Farf.

ecclesia

(S.)

13030.
II

100

v.

Anto-

^9.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Marcus papa 93

'

II

234

V. an-

9.

no 12 33,

10023,

magnum

II

15.

mare

II

ultra

maris

litora,

353 20; Il 28431.

2506,

III 2931, 123

156^8.

3217.

320^7,

littus

F.

atiche

guaita.

Marella in territorio Sabinensi 28422;

II

Margarita de Corgnito 25629.

51

in

comitatu Reatino

II

29

^5,

margarita 325 22.

Margarita casulis 174

Siccam

^5.

ecclesia

(S.)

Aquam

ad

Crucis (S.).

V.

280

3 5 4,

II

36.

II

12.

Margianus in territorio Firmano II 7 27.

Margine 260^2^ in Amiterno 3 18 31,
in

32036, 35227.

nino

II

29

comitatu Furco-

in territorio

22.

Furco-

Margine
nino 30817, 3162, 3617.
(de) V. Aldo, Petrus Fur.
Mari

(S.) casalis in Scandrilia 24730.

Mari

(S.) ecclesia

II

Mari

151

in

campo Catino

22.

(S.) ecclesia in curte

stano 261

34,

353

de Sole-

18.

Maria mater Adenolf II 47 7.

Maria mater Adenulfi 282 22.
Maria flia Benedicti servi mon. Farf.
in Pretorio 270 10.
Maria ugalis Beraldi Roland!

II

265

^^.

Maria uxor Gregorii, mater Benedicti [VIII] pap? II 964.

Maria uxor lohannis Meraldi servi

mon. Farf. in Sublongo 267 8.
Maria flia Leonis 28226,
Maria filia Norduli servi mon. Farf. in
Narnate 274 26.
Maria filia Oupuli servi mon. Farf. ad
rivum Merdarium 266 21.
Maria filia Palumbi servi mon. Farf. in
Pretorio 269

22,

Maria

(S.)

Malore

Maria

(S.)

in

261

20,

24.

(a) v.

Petrus index.

Apinianico, Apinianicis

345 14;

(S.) super

II

175

34,

Azanum

Maria

(S.) in

Bereccle

Maria

(S.) in

Canneto

II

287

288

3.

157^2,

II

348.

in

Cassiano

II

in

Casule

13927, 17433,

II

141

6,

284 23. castellum II 284 24.

Maria (S.) in Ciciliano II 16822.

284

(S.) in Olenti II
26.

lendina

Marghisianus in territorio Sabinensi

117

265

Maria

Margarita (S.) ecclesia in Moiano

35,

Prono 27031.

in

Maria (S.)
Maria (S.)

22.

Margarit?

Pauli servi mon. Farf in

Maria mancipia mon. Farf. 267 35.

Maria mancipia mon. Farf. ad Saxam

Maria

2765.

Margarita

filia

Maria uxor Sabiniani servi mon. Farf.

Marcus (S.) 2342; II 35 28.

mare 19334, 251 ^3, 252^4, 2543031
II

Maria

Colomente 265

che acta.

459

Maria
Maria
Maria
Maria
Maria
Maria
Maria
Maria

13931, 17436,

castellum II 284
II

284

mo

27.

27.

(S,

de Colle Macro 285

(S.

Graiano 345 ^6.

in Loriano II 738, 205 io.
in Lurano 345 ^5.
ad S. Mennatem 266 34.
de Minione II 41 20, 284 ^8.

(S.
(S.

(S.
(S.

(S.
(S.

Muris 33936
super Ortucle 260
in

II 7 25,
32,

27621.

139

3o,

17435,

Paterniano 261

^7,

277

Maria (S. in Pantana

284
Maria (S.
Maria (S.
Maria (S
Maria (S
Maria (S.
Maria (S.
Maria (S.
Maria (S

5.

in

II

26.

in

13,

iuxta Pisiam II 17631.

in Pisile II 618.

in Salecto 261

277

^3,

de Solestano 345
Spoletana 28631.

^9.

Stablamonensis

265

II

in Strata II 13930,

^o.

^2.

17435,

284 26,
Maria (S.) inde Tazano 25028.
Maria (S.) Transaquas 261 20.
Mariani (S.) cella in Camerino II 1 5 3 ^5,
Mariani (S.) curtis in territorio Camerino II 282 37.
Mariani (S.) ecclesia in Camerino II
123

Mari
81

II.

(s.)

altare

mon.

Farf.

64

13

II

13.

Mari? (s.)festum 211 926^ 221 6,230^4;

INDICE.

4^0

163

II

vigilia

1696, 19329,1941,201^5.

21,

II

64

81 ".

II

V. anche

As-

sumptionis dies, reliqui?.

in Transtiberini cardinalis

Mari? (S.)
V.

Mari? (S.) curtis

II

281

curtis in Casalicis II 281

Mari? (S.)

curtis

Mari? (S.) basilica, cenobium, eccle-

175

6619,

Mari?

monasterium Acuiiani 4
8

4 1320^

12^

passim.

1022^ II

33,

12

16,

169 18

23

Mari?

(S.) curtis centra

curtis

(S.)

Mari? (S.) curtis

Mari?

Mari? (S.) casa 15220.

Mari? (S.) de Sanctis casalis

II

26420.

Mari?

Clienti II 137 i9.

Clentis
flumen
iuxta
38 1, 307 i.
Mari? (S.) de Coperseta cella, curtis

Mari?

(S.) cella in

mon.
Mari?

"

22917,23031016^234

Farf.

Comete

Mari? (S.) cella de

Diruta

(S.) cella in

221

II

21^

4,

137^2,

Lauriano, Loriano

(S.) cella in

Mari?

Mediana

(S.) cella in

II

139 ^7.
Mari? (S.) cella de Minione, in Mi-

nione 191

^2,

21629,

30225,

3391;

13", 147, 16,

171032,2623,124321^13^8^ 1532.
iuxta fluvium Minionem 339 1; II
II

10^5, II

635,9817,
30224,

12,

7,

gualdus

1379.

3391;

II

71,

29922,

12,

9817,

II

139

Mari?

IO,

174

in

comitatu Narniensi

16.

Ophida

(S.) cella in

Rom?

Mari? (S.) cella

nis II

176

21,

II 13722.

in cripta

Ago-

2827.

(S.)

cella

castrum

de

Biterbo

Viterbense

302

20.

191 n,

33837.

Mari? (S.) matris Domini curtis 3259,

539

Mari?
7

37,

23.

de Cuperseto 325
curtis in Cupresseto

(S.)

Firmano

in territorio

Mari? (S.)
Mari? (S.)

'5.

(S.)

282

II 7 ^7,

curtis in Fisto
curtis in vico

6.

II

283

7.

28227.

II

Flabiano

II

34.

Mari?

Mari?

in

curtis

(S.)

281

(S.)

Forfone 35923;

20.

Graiano

curtis in

340",

35616, 35718; II 735.

Mari? (S.) curtis Interamnes 53929;

II 7 20, 283 IO.
Mari? (S.) curtis in Lauriano II 281 26.
Mari?

(S.)

282 6 37.
Mari? (S.)

curtis

curtis in

Mari?

(S.)

Mari?

(S.) curtis in

33923;

curtis in

II

Mari? (S.)

715,

in

Mandano

1779, 283

II

Mediana 339
Minione

II
II

i4.

2824.
281

31.

Modano, Motiano

1774,

curtis in

2835.

Mura, Muris 399;

14.

Mari?

(S.) curtis in

Nanciano 185

24.

Mari?

(S.) curtis in

Ocriclo

282

27.

Mari? (S.) curtis

3072.

infra

Columnelle 325 7.
Corneto 339 ^3;

98 29.
Mari? (S.) curtis in Diruta II 282 26.
Mari? (S.) matris Domini curtis in
comitatu Firmano 2555; II 1776.

II

Mari? (S.) cella de Sarzano 35633.

Mari? (S.) cella in Solestano 38 ",
Mari?

in

Mari? (S.) curtis in Meiana

1379, 1398, 1743, 28418.

Mari? (S.) cella

281

19,

II 736,

3813, 3074.

II

(S.) curtis

281

139", 17420.
Marie

176

Mari?

Mari? (S.) cella in Apinianici 188^8.

fluvium Clen-

Collebaiano

in

in

(S.) curtis

36

246

32,

2821.

II

(S.) casalis in Sabinis

II

^9.

i.

33929.

tis

conventus 3020.
Mari?

de Casarici 249

28320.

22,

muros
monasterii Farfenss ad mulierum

Mari? (S.) parva basilica extra

340^7;

Mari? (S.)

Mari? (S.) curtis in Catilini

Guido.

sia,

in Caprariciis

28.

Mari?
Mari?
Mari?

in

Ofda

II

II

(S.) curtis in Olivete II

(S.) curtis

2830.

282

de Ortatiano

II

282
177

(S.) curtis in Salto II 281

Mari? (S.) curtis in Salustano

25.
7.

i5.

v. in

Solestano.
curtis
12.

in

Apinianicis

II

Mari? (S.) curtis in Solestano, Salustano 340 4;

II 727,

283

16.

NOMI PROFRJ E COSE NOTEVOLI.

Marie (S.)

Mari?

Strada curtis 399.

in

Mari? (S.) curtis in Tybere II 281

Mari? (S.) curtis in Tore II 8 4.

29.

Transaquas 188

20;

Mari?

(S.) curtis in

Mari?

Turano

curtis in

(S.)

curtis

191

Turrita

in

2493;

Vico Novo 186

in

295 14, 2994.

Mari? (S.) curtis in Viterbio
1942425;

(S.) ecclesa

Marie (S.) ecclesia ad

(S.)

II

281

^^,

34.

109

Aqua Sonula

ecclesia in

in

Asiniano

II

1475.

Mari?

in Ciciliano

347
267

II

23.

25.

Mari?

Mari?

^^.

II

fundo Cisiniano

(S.) ecclesia in

214", 3372, 36525.

Ci-

et Silvestri (Ss.) ecclesia in

280

II

30.

Baiano

ecclesia de Colle

(S.)

2799. sub Colle Baiano II 45 8.

Mari? (S.) ecclesia in CoUemente II
II

(S.) ecclesia in castello de At-

tissa

9.

I.

siniano

1 94
Mari? (S.) ecclesia

et Silvestri (Ss.) ecclesia in Ci-

18032, 20137,

26.

ciliano II 28032.

Mari?

22.

II

Cese 19427,

in

Mari? (S.) ecclesia in Ciciniano 320

Mari? (S.) ecclesia in Cimbriano

33^0.

II

Cazano

in

Cicilianum

infra castellum

Monumentum

in Agustianillo II 185

Mari?

Mari? (S.) ecclesia

Mari?

Mari? (S.) curtis

Mari?

22.

Mari? (S.) ecclesia

7.

28128.

II

i$i

33.

campo Catino

in

Mari? (S.) ecclesia

Mari? (S.)

280

(S.) ecclesia in Catilini II

Mari? (S.) ecclesia

II

28213.

II

461

193

17538.

30.

Mari?

(S.) ecclesia in

Mari?

Mari?

(S.)

09 33.
Mari? (S.) ecclesia in territorio Col-

Aventino 194 25.

ecclesia iuxta fluvium Aver-

tinum 194^2.
Mari? (S.) ecclesia
263

18.

285

20.

bensi II 30

in

Bacciano 2208.

in
in

comitatu Bal-

22.

in

fundo

Basiano

Basiano

II

1822,

(S.) ecclesia in Basilic? 193

ecclesia

(S.)

269
Mari?

16.

271

26.

(S.)

Bassano

II

(S.)

II

194

Mari?

(S.) ecclesia

I.

Mari?
Mari?

(S.)

in Caldari?
in

ecclesia

Campo
in

1947.

207
Cannito

12,

II

ecclesia

in

Caparassa

II.

Mari? (S.) ecclesia in Carapelle 1943.

Mari? (S.) ecclesia in Casali II 175 39.
Mari? (S.) ecclesia in Casalicis II 8 2.
Mari? (S.) ecclesia in Casi II 269 16.
Mari? (S.) ecclesia in Cassiano II
6027, 6 15.

castelli extra

infra

in curte de

castellum

25.

in Columento
Columento 340

(S.) ecclesia in Conflenti 331

(S.) ecclesia in

II
^^.

20.

Copanino 251 20.

curte de Coper-

seto 353 ".

Mari?
Mari?

curte de

ecclesia in

(S.)

ecclesia

(S.)

Cu-

26,

in

Corgnito

II

2757.

28033.

Mari?

ecclesia

(S.)

Collis Macri II 271

presseto 261

de Beloniano

ecclesia

Mari? (S.) ecclesia

Mari? (S.) ecclesia

Mari?

in

32,

li

17626,

posita II

Mari? (S.) ecclesia in

33819.

Mari?
Mari?

Collido

in

murum

iuxta

linensi

ecclesia

(S.)

28031.

II

Mari?

Mari? (S.) ecclesia

Mari? (S.) ecclesia
Mari?

Aviliano

in

a foris castelli Aviliani II

ecclesia

(S.)

Mari? (S.) ecclesia in Diruta II 123 22,

Mari? (B.) ecclesia in curte Fabriani
353^9.

Mari?

(S.) ecclesia in

Mari?

(S.) ecclesia

Flaiano

II

19827.

Flaiano

II

198

Mari?

et

140

Mari?

269

^4,

ad pontem de

Alexandri (Ss.j ecclesia in

(S.) ecclesia in
17,

II

21.

vico Flaviano 206

Mari?

Pagi

iuxta castrum de

175

20.

Forfone

II

99

12,

Formelle 248

^3;

29.

(S.) ecclesia in

INDICE.

4^2

II

941^9, 979, 12227, 13828, 17623,

2829.

Mari?

FuUonica

in

(S.)

ecclesia

in

Galazano

II

Mari? (S.) ecclesia

in

de Georgio ecclesia 256

Mari?

(S.)

Mari?

(S.) ecclesia in castello

108

II

Mari?

14.

Gosiano

15.

ecclesia

(S.)

Gottaria

in

II

no 22.
Mari? (S.) ecclesia in Graiano 357^9;
II

75

Mari?

992, 140

175

16,

civitatem

Hortanam 194^.
Mari?

de In-

ad Columnas

ecclesia

urbe Interamnensi

Mari? (S.) ecclesia

II

in

99 ", 14026, 175

Mari? (S.) ecclesia

Lumento
Mari?

II

123

monasterio de

177

mellum

42

II

II

fundo Mass?

in
^^.

in

109

Mari?

ecclesia

(S.)

Mediano

in

ecclesia de

(S.)

Minione

in

13,

1 5 9 9 13,

8,

II 7

Metiano

4,

(S.) ecclesia in Pensile II

280

34.

ecclesia

(S.)

355 25;
102 22.

II

64

Mari?

7415,

40 ^.
280 ^i.
Rancione II

in

II

II

(S.) in Olivete ecclesia in

suro

II

125

166

Minione, M22924,

24,
19.

Ra-

21022.

II

ecclesia

(S.)

995,
Scorticlaro II

Alexandrinis

Rom?
140

13716,

9622,

in

5.

18

II

nensi

152

II

20,

128

28;

in

19.

Thermis

2417, 161

omnium

18.

II

^3.

Marie (S.) ecclesia

Mari?

345^2-

15729, 158718^
V. anche pr?-

fundo de Monte

II

263 ".

^o.

Mari? (S.) ecclesia in Monticlo 194

Mari?(S.) ecclesia in NebianoII 109
Mari? (S.) ecclesia in Ocriclo II 123

32.

fundo Salisiano

in

(S.) ecclesia

ad Saltum

II

123

^9,

25.

(S.) ecclesia in Sartiane 35726.

Sarzano

in

in curte

30.

II 993,
de Sarzano

2501.
Mari? (S.) ecclesia in Scandrilia 247 34.
Mari? (S.) ecclesia iuxta fluvium Se-

vellam 194 2.
Mari? (S.) ecclesia ad Sixtum

Mari? (S.) ecclesia

in

54

^^.

Solemniano

II

II

1475.

Mari? (S.) ecclesia

Mari?

(S.)

14.

150

35.

Mari?(S

16^

280

23.

Mari? (S.) ecclesia

(S.) ecclesia in

II.

718,

Plano

ecclesia

(S.)

II

Monte

13023, 154

3236,

15932, 1608.

164

(S.) ecclesia in

180

Pisile

68 S

(S.) ecclesia in

Marie

Mari? (S.) ecclesia in Molano 25235.

II

in

5413,

7.

positus, rector.

Aureo

Mari?

Mari?

140^7, 175

II 3019, 123

Mari?
Mari?

^4.

215

13.

gnone,

266

Mari? (S.) ecclesia in Saliano II

98 19, 174 19.

Mari? (S.) ecclesia in Meiana 357

Mari?

II

Mari? (S.) ecclesia in Rota 194 ^2.

Mari? (S.) ecclesia in territorio Sabi-

Massa ad For-

in

31

Mari? (S.) ecclesia

Pantana

Mandano

12.

Mari? (S.) ecclesia

de Vestiario

57

(S.) ecclesia in

235 28, 236 17; tegul? ?re? II 236 ^7;

V. anche dona Foc? imp., reliqui?.

30.
5 3

Mari? (S.) ecclesia

fundo Orti-

34.

II

Lupicinis

in

170^7.

4,

II

ad Martyres, Martyrum

12.

Mari? (S.) ecclesia in fundo

II

36.

ecclesia

(S.)

Loriano 140

in

de Orta

ecclesia in villa

18.

Mari? (B.)

1.

285

II

in

de

castello

Mari?

Mari?

sula II 10926.
)

scano

Mari?

(S.) ecclesia in castello

Mari? (S

180

in

13.

Mari? (S.) ecclesia in Plana

28.

iuxta

ecclesia

(S.)

II

108

II

Mari? (S.) ecclesia de

26.

285

27,

Ophida

Ophiano 24932.

in

ecclesia

(S.)

Mari? (S.)

Fulinge 2536.

263

Mari? (S.) ecclesia

Mari?

tise

Mari?

ecclesia

3315;

18,
)

II

2558.
Terentiano

in Strata
in

28030.

ecclesia iuxta fluvium

Tron-

30820.
(S.)

ecclesia

in

Turiano

II

NOMI PROPRJ
28031,

in

fundo Turiano

2022, 214-17, 337

18038,

II.

Mari? (S.) ecclesia in fundo Turano

116

(S.) ecclesia in Turrita II

(S.)

Mari?

(S.)

203

67 23,
de Turrita 353 28,
ecclesia in Valle 194 i.
ecclesia in fundo Vasiano

in curte

3.

Mari?

Mari?

(S.) ecclesia in

Vico Novo

II

in civitate

Veterbensi

II

civitatem Veterbensem

174 ^

II

infra

35.

98

16,

1378,

de Minione gualdus

(S.)

ri? (S.)

Mari?

v.

Ma-

cella.

de Sanctis gualdus in ter-

(S.)

ritorio

Sabinensi

(S.) monasterium
monte 40 2 12.

Aventino

in

II

9828.

castellum

98 28.
Marie (S.) monasterium in Consenano
II

II 26631.

monasterium

in Diruta II

Farfensis

monasterium

108.

Marie

monasterium

(S.)

II 9826,

2607,
2608.
(S.)

28539.

comitatu

in

13925, 17430.

monasterium

(S.)

II

Mari?

in

munitiones

II

monasterium
j22^ 283

in

Insula

II.

1547.

II

2669,

15.

(S.) pratari? in territorio Sabi28,

vinea de Corgnito 257

258 14 18 19.

(S.)

1316 1821^

Mariano
Pinne

Marianum castellum

(de),

12223.

II

285

II

Marianum

in

(S.)

monasterium intro
civitatem Narniensem II 263 20.
Mari? (S.) monasterium in Pantana
in Pisile

16.

Mari? (S.) monasterium in Porcili

27021.

in

comitatu Pin-

in

4.

Firmano

territorio

II

Marianus, Mariani fundus 179 28, 181

2032, 2138, 215 18, 2304, 338
in territorio Sabinensi II 284 5.

Marianus

(S.) II
II

3^^
14.

18827.

28439.

V. anche

Col-

riiari.

175

Marilianus

in

territorio

II

285

29,

Tuscanensi

12.

Marin?

(S.) curtis

Ortatiano

de

32510,

Ortatiano, in

35926;

718,

II

8.

Marin?
Marin?
115

II

II

17.

(S.) ecclesia in
(S.)

16,

117

Corneto

17

ecclesia ad Ferrarios

36.

II

22.

(S.) ecclesia in castello

Podio

II27.

Marin?

(S.) ecclesia in Vaccaricia

1233, 153

II

17.

Marin?

25.

285

"

16.

Marin?

15.

Mari? (S.)

II

II

Pantana

32615.

283

monasterium de Minione,
in Minione 2916, 216 7; II 3139.
Mari? (S.) monasterium in Monte II
265

Ocricclo

Mari? (S.) terra in Sabinis 246 3o.

Mari? (S.) terra episcopii Spoletini

174

Georgio

33932;
Mari? (S.) monasterium in Lauriano
Il

340
Mari?

in

Mariilinata in urbe Narniensi

Firmano
Mari?

castello

Marii Collis in comitatu Asculano

(S.)

passim.

Mari?

podium

Marii Collis

(S.)

in

28.

(S.) platea in
(S.)

Matenano

in

oratorium

(S.)

Marie

283

monasterium iuxta fluvium

(S.)

Clentis 3254;

Mari?

Mari?
Mari?

in

21.

S. Victori? 32

nensi

16830.

II

Marie
Mari?

Mari?

Mari?

1397.

Mari?

monasterium puellarum

(S.)

nensi II 168

(S.) ecclesia in Biterbio II

463

Sextuno 340 ^9.

Mari? (S.) oratorium

285

8.

28031.

Mari?

Mari?

monte 301

32825.

Mari?

COSE NOTEVOLI.

(S.) monasterium in territorio

Firmano 177 8, 203 32; n 79, 282 39.
V.

Marini casalis in territorio Sabinensi

II

II

anche Silvestri (S.).

7021,

Marini fundus [non longe a civitate

Tyburtina] II 56 ^o.

INDICE.

4^4

Ty-

Marini locus non longe a civitate

burtina

Marini Vallis

Marinianus

24.

25

II

1907.
186 7.

II

II

Marinianus

in

Sabinensi

territorio

31728; 11705,7321,7434, 104 ^2^

Marinus nobilis vir de Turre II 53 ".

Marinus

[I]

Marinus

[II]

Marioaldi

papa 96 27, 2296.

papa 97 i4.

Campus.

V.

Marix

(?)

Forfone 265

35.

Marmor, Marmora, Marmores

285

amnani

Reatini II 49

et

Marmora

v.

23,

castellum

(in)

curia II 2701.

Marmorea

270 6,
Ter-

II

confnio territorii

in

31.

269

II

12 23,

26932.

piscatores II 297

297

II

32,

2986.

V, anche Sai

32,

vatoris (S.).

II
II

1776,
7

18,

in

283

13,

322

Maroti (S.)

Marotia

in

Ami-

fundo Dece-

22.

mons

v.

et

Tebaldi

II

Duranti

II

4,

Maroza uxor Crescentii

579.

filia

Maroza (domna)

II,

Marsorum provincia

Octaviaui

II

17.

18,
^3.

Marsicanum, Marsorum territorium

18820, 3199; II 736, 262833, 276,
31, 161 "25, 164 21.
Marsicani

160

comites

16022.

II

Marsiensis epi-

scopus V. Pandolfus.
Marta Maior 2579.

Tudertino

Marte

in

comitatu

turris in

2663, 28513,

II

territorio

Summatino

senianum

109

II

Mart? foces 258

II

5 21.

26.

Martelliscus v. Transbertus.

relieta Gregorii,

141

26.

Martianelli casalis in territorio Tusca-

nensi 173 ^8.

Martiani fundus

v.

Marciani.

Martini

filii

Martini

Campus

II

141
II

180^8.

Martini casa de Ceseriano 296

filii

12 23^

23.

casalis II

i.

23.

190

^9.

246

20.

Cerreto

Martini pr?sbyteri casalis in

filia

18.

Marrubia 287 i 5 16 18 19^

Marrubia Aqua in ducatu Spoletano
32.

io

II
21,

Martini de lohanne casalis in Sabinis

Maroz? fihi II 47 29.

Marro filius Dod? II 2132.

212

250

Martini

Theodor?, mater lohan-

nis et Alberici 241

II

civitas 26034, 276 23

Marsicanus comitatus 39
307 24, 34J 13 II 99 3, 140

32

Martini casalis II 183

Maroza mater lohannis 247 15.

Maroza mater Raineri! II 48 ".
Marotia

26

Martianus Firmanus episcopus

Martanus imperator 855,
Martianus mons v. Marcianus.

1864.

Maroza.
Maroza mater Azonis
192

Marsi 1594, 16312^ 2764, 2813; Il

12324^15722,15830,28211. Marsi,

Martellus pater Berardi 287

8.

Maroti (S.) ecclesia

miano 326

Fir-

territorio

7,

Maroti, Baroti (S.) ecclesia in

terno 318

^.

155
Mart?, Marth? castellum vocatum Co-

II 55 3.

Maroti, Marotis(S.) curtis 395, 307",

in comitatu Firmano
325 ^, 3 3.9 26.

2529;

168

14.

Maronis (S.) mons

mano

II

Martan? v, Popp?.
Martanus mons et

curtis II 2707.

Fons.

Marmoris monasterium

II 5417.

Marscanus fundus

17553.

coniux Candidi servi mon.

Farf, in

230 19, 315 9, 3599, 361 18.

Marruce (de) curtis 291 ^7

Marsicana

Auduli casa in CorMassugiano 207 ^.

fratris

neto et in

Maris

Marrubi? flumen 357^.

Marruc? 259 m, 35231, 35913.
Marruc? in territorio Amiternino 228 24,

Malo

II

161

II

183 ".

dies

168

Martini collis
Martini

(s.)

Martini (S.)

22.

^6.

aquimolum

II

18330.

Martini (S.) Burgus in Perusia

II

Martini (S.) cella in Valle 210

Martini (S.) collis

II

28

22.

5.

123

21.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Martini (S.) coUis in territorio Sabinensi

565, 62

II

Martini (S.)

i.

Scandrilia

in

collis

II

325 12;

15429,

109 i^ 28428.
curtis

Aquatinis

3255,

Aquatine, in

de

33932;

723^

II

Asulam 33933.
Monte super Asulam II 723.

Martini (S.) curtis in Cesonis

mano

20.

Fir-

I.

13933, 175

II

281

II

comitatu

Martini (S.) curtis in

rocrino

II

76

Martini (S.) curtis in Ofida

Martini (S.) curtis in Orzano

II 283^2,

28229.

II

28221.

II

Martini (S.) curtis in Perosia II 28225.

Martini (S.) ecclesia

267

loi

II.

nis II 142

18.

6 8^

Acutiano

in

Acutianum

Martini (S.)

170

5,

ecclesia

AimoII

123

I,

ubi dicitur Aquatin? 30821.

II

prope Castellum Vecclum

125

283

3 7.

Martini (S.) ecclesia in Sabinis 3222.

in

ubi di-

Casa Putida 20621.

ecclesia

in

Equo

Extrada

II

28034.

Martini (S.) ecclesia in fundo Flaga-

161

ecclesia

in

Galliano

II

ecclesia

in

ecclesia

2787.

181

II
^5,

vellam 194^
Martini (S.) ecclesia in comitatu Spo-

etano

II

139

Martini (S.)

16,

17424.

super

Vallem

27830,

27957.

ecclesia
II

pr?positus, prior v. Benedictus.

Martini (S.) ecclesia in Tresto 19422.

Troniano

II

Martini (S.) ecclesia in Valentera

II

(S.) ecclesia in

25930, 285

34.

26.

Martini (S.) ecclesia in Valeriano

202

in

de

II.

II

fundo Valeriano 18120^

215 s 33736.
Martini (B.) monasterium iuxta mare
27,

de Brezano

Martini (S.)

mons

II

271

II

iio33,

2.

4.

monte 18^6, 151 26,

Martini (S.) podium II 266 8.
Motilla

II

pertinenza

Morr

silva

2668.

podium

in

comitatu Tu-

dertino II 285 m.
II

29

1 ^4,

4478^

502225^ 16026.

II

297

D?monis

16.

Martiniani casa in curte de Pontiano

II

29527.

Martinianus 299
Chron. Farf.

27,

Martini (S.) ecclesia iuxta fluvium Se-

Martini (S.) vinea in Petra

26.

castelli Monticelli II 185 31.

(S.)

Salliano

in

fundo Salliano

Martini (S.) rivus

nello II 583.

(S.)

ecclesia

in

Martini (S.)

10928,

25,

116

II

13.

Martini (S.) confessoris oratorium in

Martini (S.) ecclesia in castello

Martini (S.)

Sabinensi

territorio

152

in curte

Monte

Martini (S.) ecclesia in

194 17.
Martini (S.)

II

35.

28034.

Corgnito

Martini (S.) ecclesia in

21.

280

II

28035.

Martini (S.) ecclesia in Valle 19333.

19.

Martini (S.) ecclesia in plano Clentis

Martini

Martini (S.) ecclesia in Ponticello

Martini

Carsule

in

II

912,

II

93
Martini (S.) ecclesia ad collem

123

civitatem

infra

17920.

II

Transaquanara

15.

super

479.

3320^ 4630,

II

Martini (S.) ecclesia

Martini

ecclesia

20223, 29615, 31438, 33731.

2.

Martini (S.) curtis in Monte

15,

Martini (S.)

Martini (S.)

Martini (S.) curtis in territorio Inte-

citur

mon-

300526,

Martini (S.) ecclesia in Rescaniano

12.

Martini (S.) curtis super

123

II

Perosinam

Martini (S.)

48

Mutili?

iuxta verticem

niensi, regione S. Severini II 5732.

II 3432.

Martini (S.) curtis

in

23.

Martini (B.) ecclesia in civitate Nar-

Martini (S.) crux

283

tis

monte Mu-

ecclesia in

119

tilla II

IO.

96

Martini (B.)

465

^5.

30

INDICE.

466

Martino

Tribuco

in

collis

(de)

II

297 M.
Martinuli casa de Ceseriano 295

34.

iMartlnus Agitii 29023.

Martinus

Andre? 288

filius

Martinus pater Arnulf

Martinus pater Azonis
Martinus Costallia

Martinus pater
143

150

12,

Martinus

300

II

28

II

Martuli

6.

220

21230.

II

142

II

26^

Dominici

Martinus pater lohannis

II

53

Marus
Marus

23.

II

16224,
II

v.

Martinus

Offilonis habitator Ca-

filius

praric? 195

31

II

con-

II 7930.
30.

79

fiHi

62 31

7930.

Martinus Rivaliosi

II

26622,

Martinus Fundensis episcopus

II

248

^4.

Martinus Turonensis episcopus 129^0.

Martinus libertus 21029.
Martinus

[I]

papa 95

II

236812.

Martinus pr^sbyter religiosus II 126 12.

Martinus pr?sbyter filius Benedicti
2885.

Marzulanum
Masinianus

190

II

27.

II

II

in

29832.

191^3,

1,

de Caminata

161

II

Amiterno 321

in territorio

5.

^3.

Massa

in Sabinis

330

Massarus

Banilini

servus

mon.

rivum Merdarium 26625.

Martinus (S.) 19822.

Martinus (S.) in Reatinis 24735.
Martinus (S.) in territorio Sabinensi
36521.

ad For-

II

139

^.

in ter3335.
27^8^ 1375,

3,

Sabinensi

ritorio

3.

Narnatino 35921.

13827, 1393, 281

Farf, ad

191

Asculano

Massa (de) v. Goderisius.

Massa 294^822,
Massa in Formello 248 ^3,
mellum II 42 12.
Massa in comitatu Narniensi

Massarellus

II
9.

Massa (de), Mass? rigus 292 27; II 6o4.

Massacium in territorio Sabinensi
3647;

II

6022, 67
filius

filius

25.

Ucellonis

268

II

5.

Bonizonis, frater Petri

256 32.
Massarus filius Teutonis
et Rainerii

204
Mass?

151

II

25,

I".

fundus

II

93

^s,

94713, 979,

13822.

Martyrius qui pr?fuit monasteri apud

cccl. B,

Petri

3 1323.

Martyrum omnium
(B.) ad

v.

ecclesia

liber

Mass?
r.

v.

Ma-

Martyres Rom?.

Martyrum passiones
Martius

territorio

in massa Turana 2072, 221

Masinianus fundus 278 24.

Martinus

ri?

Plano de Polo

in

3.

Martinus sartor 246 29.

Martinus servus mon. Farf. in Facciano 268 19.
filii eius 26820.
uxor
268 19,
filius

Pontiano

de

Masinianus, Massinianus casalis 165 ^^

^3.

Martinus Riconis 62
sortes eius 62 31

28.

Maurus.

(S.) in

in pertinentia

13.

mon.

servi

Mennatem 266

22.

Marzanellus
113

Martinus pater Letonis et Rainerii

II

Marturia uxor Ermerfridi

295

262

II

^.

Marualdi casa in curte

^9.

Martinus pater lohannis pr^sbyteri

181

269

Farf. ad S.

Martinus de Durante 363 25.

Martinus de Gaida II 334.

Sabinensi

territorio

Desuli servi mon. Farf.

filia

in Pretorio

I.

filius

casa in

^2.

Marturia

^3.

21.

Crescenti!

Marto (de) casalis in Sabinis 246 20.

Martora, Martor? Fossa II 103 27. in
fundo Moranula 35123.
Martore in territorio Novertino 362 '5.

124".

Atto.

Martius servus mon, Farf. in Terria

259 "o.

de Vestiario
anche

Vestario

fundus

II

domuico

31 ^9.

(de)

massa.

Mass? mons II 67 33.

Mass? rigus v. Massa
Massenianus 32625.

(de).

Massensis terra in territorio Sabinensi

II

65

20.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Massinianus casnlis

Maura

Masinianus.

v.

Massisis (de) terra in territorio Sabi-

nensi 361

Masso
Masso
II

24.

(de) v. lohannes.
faniulus etconfrater

mon.

Farf.

103 i\

comitatus Firmani 325

mons 32^2^

^7.

Matenanus
301^6;

^54, 437^
castellum

9827, 17430.

15.

301

Matenanum

180

II

Materanellus 278

Materne
329

Pantanione 227 ".

Postmontem

in

II

45

31,

935,

968.

Matheus subdiaconus, abbas Farfensis

16.

Matilda uxor Landulf

Matilda marchionissa
che,

II

II

47

163

32,

28.

48

n.

V. an-

placitum.

Matrice (de)

ramum

275

31.

v.

3i.

Matturianum 232 ".

matutina II 296 13.

Maura uxor Bonif? servi mon. Farf.

ad S. Mariam 266 34.
Maura filia Desuli servi mon. Farf. in
filia

uxor 27$ 31.

Maurica coniux Aideperg?, pater Lio-

mon.

Bucizano 271

Farf.

269 5.
Maurica coniux Guarnell? pater Cu-

mon.

servi

mon.

Farf.

Bucizano 271 ".

Maurica coniux Uniperg?, pater Aldul?, Gualiperti, Luponis, Ursi, serin

vus mon. Farf. in Forfone 263

18-

II

319 21.
Mauricius servus mon. Farf. ad

36.

^5,
3 5

Saxam

uxor 265

23.

Maurigena provincia 35, 177, 131

24,

265

23.

eius 265

filii

23,

26.

147

Mauriperga

sororis Ursi
Pontiano 26$ ".

Crisp?

filia

mon.

Farf. in

Mauroaldus, Maurualdus abbas Farfensis

20

169

31,

Farf. in

3.

Maura soror Mauri et Pipini servorum

mon. Farf. in Pretorio 270 5.
Maura uxor Otolfi scarionis 261 36,
Maura uxor Palumbi Rimonis servi
mon. Farf. in Colomente 265 30.
Maura uxor Pauli servi mon. Farf. in
Colomente 26$ 34.

98

17,

171

Maurorum

166

15,

20^

281

Maurus
Maurus
Maurus
tri

12,

filius

v.

168

3 IO 23^

1 14.

exercitus 123

Maurualdus abbas
nis 262

7.

Mauri

31.

275

Maurisso libertus 21022.

Mauro colonus 148 27.

Casa.

Pretorio 269

He-

S.

eius

filii

Mauriperga mancipia mon. Farf. 267 36.

20,

Pedis flumen.

v.

Matturello (de) casalis in Sabinis 246

Maura

Maurianula v. Moranula.
Maurica 20424, 216 40, 341^3Maurica servus mon. Farf. ad

servi

Matilicana Vallis 198

Matrone

19413.

Mauricius imperator 86 9, 94

13.

322

Volubrum 263 '6.

monte Fallano

ecclesia in

niperti et Roderici, servus

in

Maternus 1943.
Maternus in territorio Asculano 3109.
Maternus in comitatu Perosino II

II

Mauri (S

in Pretorio

29.

Maternus

267 32.
Mauraldus fratcr Decorati servus mon.

donis, Mauri, Ros?, servus

20.

29.

casalis in territorio Biterbensi

Maternio casalis

100

Produli servi mon. Farf

filia

Bucizano 271 9.
Maura ancilla Dei, mancipia mon. Farf.
in

Farf. ad

Massugianum 207 7.
Matenano (de) fundus 304 '9, castellum 304 19.
Matenanum castellum 30830, 35322,

467

'^j

12926.'

Mauroaldus.

Barauculi Otolfi scario-

I.

filius

Petri Zoppi 291

i.

clericus oblatus ecclesi? B. Pe-

in Pisia

167

19.

Maurus, Marus pr^sbyter Firman?

vitatis

20440, 217

15,

341

ci-

25.

Maurus servus mon. Farf. adS.Severum

274

II.

filii

eius

274 12,

uxor274ii.

Maurus coniux Aleperg^ servus mon.

Farf. ad S. Xixtum 274 5.

INDICE

4^8

Maurus

Fanonis

filius

mon.

servus

Bucizano 272 5.
Maurus coniux Is?, pater Aderisis,
Gauspcrg?, Gausperti,Maur?, Mauri,
servus mon. Farf, in Bucizano 271 28.
Farf. in

Maurus

Maur?

frater

Gradolfi, servus

David,

Causacis,

Alonis,

Agatis,

pater

et Pipini,

mon.

Farf. in Pre-

torio 2703.

Maurus

Mauri servus mon. Farf.

filius

Bucizano 271 29.

Maurus filius Mauric? servus mon. Farf.
in

in Pretorio

Maurus

filius

269 6.
Naculi servus mon. Farf.
269 ".

in Pretorio

70

2,

IO.

Maurus mons 240 12.

Maurus (S.) in Tasciniano 244 13,
Maxentius, Maxensius imperator 83

in territorio Sabinensi II 65

Mecilarianus 318

Mediana
Mediana

II

via

305

26,

(S.)

33,

episcopium 305
0^2 9.

podium

in

3629.

26^

Medianula

casalis

Medianum
Medianum

II

92

14, 1938.
imperator

[Maximinus]
3 5.

243435, 846,

9224.

1569.

174^9.

II

comitatu Spoletano

164

^.

in finibus Florentinis

5.

medicine ^rs 306 ^3,

medicus v. Alboin.
Mediolanum, Mediolana

168", 241

civitas 129

MeMeMediolanum

25;' II

234

diolani

scopus

muri 241

V.

Mediolanensis

168^3,

territorium

v.

Lambertus.

Meiana

in territorio

Meiana

Meianula

846.

casalis 291 25;

Postmontem

II

237

26.

ca-

35025;
102

II

5 18^

Sabinensi 3169,

6422, 7312^881113,9721^

103

5.

V. anche

Mediana,

Miana.
curtis II 43413.

in Sabinis 333

^3,

V. anche

Mianula.

5425,

Meianula (de) aqua 158^9.

Meianula casalis in Sabinis 331

Maxiolus 1743.
in

epi-

Ambrosius.

staldatu Interamnensi 3577.

Maximus, cognomento Herculii, im27,

19.

Meiana 290^3; II 185 24, 18928.

Meiana Interamne II 282 4.
in
V. anche

1,

diolane civitatis fines 168 ".

Maximo (de) v. Leo.

Maximo (S. a) podium II 122 13.
Maximus [imperator] 8$ 7, 92^2.
Maximus [Maximinus] imperator 8234.
perator 83

II

filum suptus portam Inte-

rocrinam 176
Medianus vadus

Megistus pater. Theodori

Maximila v. Boniza.
Maximiai campus 2903.
Maximinus imperator 84 i.
Maximianus, Maximus.

Mazanus

in

5.

comitatu Narniensi II

archiepiscopus

Maximianus imperator 83

Maximus

in

284

4.

castellum

19.

13030,

comitatu Rea-

16716^ 176^2^ 192

II

Maximianus
91

Melonis

15,

(S.)

Maximi
tino

Punzano 3533.

(S.) ecclesia in furca

Maximi

2131328^ 2142, 33652034.

1529,

in territorio Sabinensi II

9819.

caslis in

269

V. anche

Mediana in comitatu Spoletano II 1 39 ^7.

Mediana casalis in Sabinis 296 ^7.
Mediana fundus 179 34, 185 ^ 23^ 200 41,

174

359 ^

Maximi
Maximi

in terri-

i.

Meiana, Miana.

Medianum

92

33027.

torio Sabinensi II 281

Maximi campus 325 ^5.

Maximi casalis in territorio Interocrino

5,

28.

in Sabinis

Medianum

84

in

Interamnes 339^4.

in

35,

27.

9,

30.

73

Mazoclus pater Petri II 275 4.

Mazolini de lohanne Bono casalis
Scandrilia 247 27, 248 5.
Mazone filius Spoletini 288 ^7.

201

Maurus coniux Rodeldis, pater Rodiperti, servus mon. Farf. in Bucizano 271

Mazanus

II

103

i.

territorio Sabinensi 313

^5 18,

^2.

in

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Melesianus

108

II

^^.

Meleteianus fundus

II

1469,

Meletine, Eletine in Amiterno 318 m,

3228.

Melezole
263

27,

285

27.

~~.

285

ecclesia

ibi II

263

II
27,

in

10020.

Perusino

territorio

V. anche iiiWrwis.

Melis V. Argiros.

Malia uxor Sinderadi

mon.

Sindoli servi

filii

Xixtum 273

Farf. ad S.

Melleta in territorio Sabinensi

Melleti furcellus II 89

29.

II 16827.

1671823^ 16920, 1765, 19212,1936

281^4.

alveus i6o5.

Melonis furca

269

molinumi6o5
Teramnensi

in territorio

membran? mon.

4.

anti-

autentica 19330.

Memori? 339 2".

Memori? in comitatu Firmano II 177 s.
in territorio Firmano II 7 ^9, 283 9.
Memori? (de) curtis in comitatu FirMenefolgetum in fundo Collis II 146 i.
Meniola v. Cesa.
Mennai pater Roccionis de Reate 3 1 3 s.
Mennai casa in territorio Sabinensi
220 ".
Mennari 24 3 30. Mennari (de) v. Petrus.
Mennates (S.) 266 27.
Menocla (de) curtis in comitatu Fir252

I.

V.

anche.

Minocla.

mensa v. Antimi (S.j.

Menzonis casalis in Peculiare II 191 6.
Meraldus coniux Benevent?, pater lohannis, servus mon. Farf. in Sublongo 267

Merangone
mercatus

II

33

^o.

Merco
II

II

V. anche

Quatuor

20.
5 3

Ansefredi, coniux

comitatu

in

9.

Mercurii (S.) ecclesia 19423.

Meresburch
raeretrices

s.

45

^9,

20.

^6,

32

II

44

Merit? curtis in comitatu Perosino

fundus

Meriti
II

comitatu

in

Perusino

looS.

missus
1762.

Guinichis

placitum.

V. anche

Merulus colonus mon. Farf

29626,

riolo

in Pr?to-

eius 29627.

affiliatus

29626.

filii

Merzanus

Meso
Meso

ducis

in comitatu

Firmano 252

17.

(de) coUis 31816- i\ 3231.

(de) mol?,

molendinum

II

19020,

^s,

315-.

19.

Meso (de) mons II 909.

Messenanum 287 8.
messes, messis

272

II

messur? tempus 195

312

9,

210

23,

1532.

Mestrianusin territorio Asculano 309^9.

Meta (de) v. Rodulfus.

metatus 159 s.
Metetianus fundus

Metiano (de)
tano

Metul?

II

II

curtis

122.

Mezanelli,

3.

ducatu Spole-

5 14.

in territorio

Mevana

147

in

Furconino 358

^5.

episcopusf Vincentius.
.

Mezanellum castrum
Tudertino

266

II

266

in co285 M.

~.

Mezanelli (de) via antiqua

in

7,

II

266

^8.

territorio Interocrino

353 3^

Ann?

II

108.

Mezanellum
1568.

filius

fundus
276

II

silva ipsius II

^3.

Capell?.

merces

Narniensi

mitatu

7.

(de) rip? 328

II

giano 207 4.
Mercurii Vallis

268

252 ".

mano

'5.

149 2.
Merculi casa in Corneto et in Massu-

17525,

30.

Farf. II 114

quissim? 24230.

26

li

Mercoris rivus

Merualdus

15.

Meltiades papa 92

mano

Merconis casalis de Albuciano II 45 26.

Merconis casalis in Petriolo II 117 23.
Mercoranus fundus in territorio Ty-

Merdarius rivus 266

2.

Mellinus fluvius 154 16^ 160 5, 165 ^ ^s

177 6, 203 30, 2166, 30428^ 305 13 19
311 25, 3396, 3535, 3591; II 5528

II

Merco pater lohannis 290 33.

Merco pater Retri et Sabini II 114".
Merco abbas 2315.

burtino

Melinus mons
II

Tudertino

comitatu

in

469

Mezanellum castrum :'. Mezanelli.

Mezecius Augustus tyrannus 86 ^.

INDICE.

470

Mezianum
Miana
rio

72

II

18829.

Sabinensi
26,

73

II,

in

61

33,

102

territo-

7122,

2^,

14 21, 1

17 24

29,

Mediana, Meiana.

V. anche

Mianula

60

II

91

32,

rium

^^.

109

II

182,

in territorio Sa-

2225.

II

V. anche Meianula.

2.

binensi 355

Mica Aurea v. Cosm? et Damiani (Ss.)

monasterium.
Micat? flii servi mon. Farf. in Mar-

Miccinus

II

163

Miccio 292 24.

Miccio notarius regionarius, prior veEcclesi? 157

Miccirini casalis in Petrolo II 6936.

Michahel

Theophili imperator

flius

Michahelis Archangeli

basilica

(S.)

278
Michahelis (S.) ecclesia

II

282

28; II

I,

131

Michahelis Archangeli

(S.)

super 'fluvium Mellinum

ecclesia

3395;

II

monasterium iuxta
civitatem Reatinam foris pontem,
super fluvium Mellinum 42 20^ 48 1,
ecclesia,

iS,

165

V. anche

20329,

2165.

(S.).

Archangeli

Minione

Angeli

1775,

Angeli

Michahelis
de

125

II

(S.)

ecclesia
V. anche

25.

(S.).

Mo-

II 33 24.

ecclesia in

Nebiano

Michahelis (S.) ecclesia infra

montem

Michahelis (S.)
II

109

35.

de Oliano
Michahelis
Pinniol?

II

34

27.

(B.) ecclesia
II

Michahelis
in

Tancia

112

in

27

II

35.

15.

in territorio Sabinensi II

202

^,

15,

21430,

territorio Sabinensi II

in

33724.

Migno

134

i^.

fluvius V. Minio,

ecclesia

F. anche

An-

Michahelis ArchangeU (S.)

II

273 n.

30.

Miliano (de) rigus 255 i5.

Milianus in pertinentia Catini
Sabinensi

in territorio

II 5629.

II 7 3 18,

12823,

166".
Milinus
II

mons

108

miliarium

in

Melinus.

23727, 23 8

II

Perosino

comitatu

V. anche

6.

Miliarium in Amiterno 3547.

Miliarium in massa Interocrina 210
milites II 272

mon.

1342, 196

peratoris

273

15,

Farf.

68

II,

305

19,

320

43
17,

3319, 2728.

7510,

i7,

II
II

Millanicus 194
Milo 64 7;' II 81 7.
Milo (de) Vallis in territorio
nensi

170

II

II

^i.

8 IO.

301 215;

^5,

334 ^5;
pap? 429, 6817, 32917;
militia Italorum 29 i.

Milobonum

Archangeli (S.)
II

castello

30.

im8420.

8420.

Sabi-

18.

17026.

Mincio (de) cava in Sabinis 246

Mincius V. Dominicus Donati.

32.

Mindii (S.) ecclesia in territorio Fur-

geli (S.).

ecclesia

Terentiano 150 19,

Michnhelis Archangeli (S.) monastein

Xixtum 273

Mignianus

ad

Farf.

34.

Micionis servi mon. Farf.

filia

S.

Mictio

II

Michahelis (S.) ecclesia in fundo

giano

Miciola

mon.

servus

Xixtum 273

^9.

Aipuli

Aiduar?, pater

Milganus 206

877.

Michahelis Archangeli (B.) (S.) eccle-

1602,

Interocrino

territorio

in

308 18.
Micio coniux

miles quidam Carbonis

23.

1764.

Micilianus

70

2846.

23913.

sia

in

II

280 25.
Mignianus fundus 181

9 16.

oratorium

(S.)

in Reate 153 21,

Micilianus pater Luponis

ad

casalis.

stiari!

(B.)

monte Gargano 4123, 32725,

MichaheHs Archangeli (S.) oratorium

S.

8,

Gualdus Novus, lohannis

V.

Michahelis

et Miciol?,

ruce 259 15.

Miccia mater Crescentii

super fluvium Mel-

V. ecclesia

linum.

conino
dii

35424.

V.

Emin-

anche

(S.).

Mingerada

jlia

Abbonis 366

7.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Minianus casalis
Minianus
nensi

104

II

territorio Sabi-

in

173
II 7

I,

191

IO

fluvius 29

1^,

216729, 359 S 345 13;

II 7, 98 17, 123 14, 1379,

12,

15,

Minione (de)
Mari? (S.) cella.

139^, 28131, 284^8.

cella,

gualdus

v.

3o.

Minioli casa de colle Pertusso 295

minsterialis S. Angeli 304

ministerii

divini celebratio II 201

21.

reipublic?

25.

IO; II

28624,
219
Minocla interritorio Firmano II 108 9.
V. anche Menocla.
minores v. homines.
Minulus servus mon. Farf. de Pre-

259 23.
Mira uxor Leonis de Petro

II

miraculum II 133 3i.

Mirtetum in territorio Sabinensi
7417, 102

36

26
5 5 5

domni Oddonis

II

291

291

II

^3.

Missales

^3.

duo operti pallio II 2924.

missarum, miss? cantatio, decantatio
miss?
309 IO.
soUemnitatum II 296 ^3. dominic?
Ascensionis II 226 14. octav? Pen351 21;

II

tecosiis II

missi

13423,

1 5

comitales

i^.

ducales

3 12.

II

mon.

Adelbertus, Merualdus.

v.

Farf.

2126; V.
anche Leutherius, Manases, Raine15712,

23328;

IO,

1606^

II

rius pr^sbyter.

219

Ingelbertus episcopus.

misteri

mitra

um

.1.

22427, 295

imperiales

351
24317, 28623; V. anche
4,

16; Il

a/i

t.

regii v.

Ar

185

107

v, unctionis.

mon. Farf
Molinum.

Mizouculi rivus

io

29222, 3107.

II

21.

Mocarca in territorio Asculano II 48 24.

Mocianus v. Motianus.
Modeldis niater Sindifridi servi mon.
Bucizano 271

Farf. in

Modericus pr?sbyter
Farf. ad S.

modius
52

Misanus in comitatu Spoletano II

26834.
Miscianum, Misianum II 25927,28532.
Missalis maior mon. Farf, II 31020.
argenteis

3148;

filius

23.

Bonif? servus

Mennatem 266

34,

teatinus

II

Modianum 1597,
Modium II 185 29.

18.

23.

tabulis

4; II

Gregorius scriniarius

demannus, Gaidualdus, Halaboldus

Haroinus, Hildericus, Hisembardus
Mancio, W. Romanorum II 2376

mon.

torio

cum

papales 295

pus.

che Gregorius,

Mizi V.

27.

ministri palatii II 301

II

Richar

V. anche legati.

31.

Ministeriolum in territorio Sumatino

362

rius Vercellensis episcopus,

dus dux, Rupertus, Teubaldus episco

^'>^.

Minio, Migno, Minionis

19,

Petrus Papiensis episcopus, Raine-

in Sabinis 29420.

fundus

471

19,
12,

Adalardus,

Aladramnus, Ardemannus, Arnostus, Gaidualdus, Herpho, lohannes diaconus, lohannes pr^fectus,

loseph cpiscopus, Leo archidiaconus, Leo comes, Pandulfus princeps et marchio, Petrus comes,

28

II

24 e

passim,

15.

Modoricus

Produli servus mon.

filius

Bucizano 271

Farf. in

Mogianus

territorio

in

9.

Sabinensi

II

12822.

Mogianus castellum II 122 16,

Mogianus fundus II 33 2325.
Molano (de) planum II 35S.
Molano (de) rivus II 2646.
Moianus 221^3, 2872; II 30 i7.
Moianus in Monte 25235.
in terMoianus in Sabinia 340 22.
ritorio Sabinensi II 3 5 4, 1 57 1^, 280 36,
Moianus fundus in Sabinis 300 i.
Moianus gualdus in Sabinis 163 ^5,
295

340

3,

22.

Moianus, Molano (de) podium in territorio Sabinensi II 168 5, 173^2,

perin Scandrilia 24736.
284 17.
tinentia II

197

1.

Moiorinus servus mon.

S.

Donati 259

Moyses

II

molaruni

308

30.

territorio

in

monte

29.

Moysis lex

utile par

Molatianus

Farf. in

.1.

Sabinis

Sabinensi

II

249

20.

152 n.

II

323

18.

3i.

jn

INDICE.

472

aquimoli

mol?, molina,

molendina,

292712^

molentes

331^^;

33^^,

II

45 ", 50^5, 55912, 12433, 16920,

aquimoli
1831624^ 18455, 19845.

communales
raon.

Farf.

74 M.
36618;

molendina
21837 38,

II

molinumante, suptus

22332, 3126.

portam Interocrinam 166^3, 17525,

1762, 185

^^,

281

12;

317

6,

24829.

Reatino 24836.

in coraitatu

molinum maius
tino II 65

in

V.

25.

362,

II

Reatinam

infra civitatem

16921.

Rea-

territorio

anche.

lacobi (S.),

lanaticum, Lophoniscis (de), Martini (S.),

Meso

Toci passim.

(de),

molendinarii Farfenses 65

lianus

curtis

41

323
326 "32, 33935, 358^8,
4,

8223.

23; II

Molge II 148 li.

Molgia II 1822, 183 13.
Moliana, Mollano, Mollano

24,

Mo-

525

^3,

comi-

in

ritorio

V. anche MoUianus, Mulianus.

Molianus fundus 326^0, 3271, 3473.

Moliginis V. Petra.
v.

Molina

in territorio

molendina.

161

^7.

II

13.

monachus quidam canonicus

201

24 33.

Mollano (de) curtis v. Moliana.

Molle in territorio Sabinensi II 60
V.

Mollianus

22.

v.

MoUionico.

comitatu Firmano 2904,

V. anche Moliana.

502,

in

mater Deodati pr$sbyteri

5

29,

Rom?

adiacentia 39

28.

monasteria regalia infra fines Tusci?

et Firman? marchi^ 43 5, 333 27,
Monasteriolo (de) curtis in Summati

323.

II

Monasteriolum 3 18 21.
monasterium v. Vallantis.
monasterium in territorio Balbensi

Mollionice gualdus publicus

Monatianus fundus

pecorum

Mons
Mons
103

II

155 1924.

monachi S. Angeli 2478.

monachi Farfenses 40^6^ 678, 167
1697, 18525, 200

4,

2924, 30121215^

32416;

2544, 291
II

v.

expenditur

Monacianus.
qu?

12.

II
II

194 ^

i,

1430,

29723.

s.

in

Petri

12.

^9.

Mons II 306 II.

Mons super Asulam in territorio Firmano II 283 12.
Mons ubi dicitur Casa Putida 206 21.
Mons in comitatu Narniensi II 263 ",
265

Spoletanorum 277 3.
MoUionico, Mollianico (de) serra

Petri

3 14.

II

26.

II

^5.

monilia muliebria 45 8,
monimini scriptum II 32

lohannes.

Mollianico (de)

80 ^^

21.

336
Monacisca v. Rota.
Monacisca curtis in Manilla prope
flumen Asum 251 22.
Monacisca curtis iuxta flumen Tenna
252 15.
Monaciscus v. Collis, Sublongus.
Monaldus fihus Rapizonis II 27 18.

II

Mollica

213

16^

Molinul? in Asisi 288

Amiterno 3212.

^7,

clericus,

Monacianus, Monatianus fundus

Roma

MoUegius

143

servitor Dagiperti abbatis 32722.

Molini alveus II 12923.

in

II

X3.

moneta romana

Molinum Mizi

pes-

monasterium apud ecclesiam B.

Novertino 362
territorio Marsicano

Molinarii in

144 S 272

99

molina

ydiot? 35035.

3.

monachi seculares II 12 9.
monachus quidam mon.Farf.

monasteria
(de),

Firmano 252 16^ 255 29. in terFirmano II 7 24, 175 4, 283 i3.

tat

121

.XV. II

simi 327 21.

V. anche fratres.
monachi regulares 40^5, 324^5.

25.

in territorio

Reatino

in

territorio

22,

166

Sabinensi

stellum

II

188

16,

II

i3.

73

9,

12.

Mons Aionis castellum

Mons Altus II 285 39.
Mons Alperti fundus
Mons Aureus

281

II

147

14^

6,

II

147

7,

5 34,

171

7,

285

38.

ca-

7,

II 31,

151 8

260

II

1^2

31,

221

29,

1821,

222

13.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Mons Aureus
317

Amiterno

in

3043,

castellum 3043, 317^9.

in territorio Sabinensi

19.

Mons Aureus

3559, 36527;

5912, 6011, 6234,

II

66^^, 7223^ 73

747, I0I3, 1022,

13,

2224^

104 12, 105

Mons Aureus, Mentis Aurei

lum 251 ^3, 356 5; II 1229.
Monte Aureo

che

Sabinensi

II

Monte Aureo

che

V. an-

(de)

Mons Aureus fundus 213

ritorio

castel-

in ter-

2846.

V. an-

(de).

Mons Bardons II 23731,

Mons Calvus 1543, 1554, 2343, 305 14.
Mons Capriolus fundus in comitatu
Perosino

100

II

7.

Mons Divinus v. Divinus.

Mons Falconis in territorio Firmano
316

Mons

14.

Falconis, Montisfalconis

mano

303

20.

Firmano

in territorio

1779, 283

II 720,

283

II

II

Mons Niger

211

II

3i.

in territorio Sabinensi II

15.

Mons de Nove II no ".

Mons de Nove castrum II 260
Mons Operis, Operus 331 34;
304

24,

homines

37.

2193,
(de)

ripa castelli II

13.

175^^.

li.

Mons Siccus II 187 25.

Mons Silicis II 238 I.
Mons Tanus 353 ^^ II

ca-

109^9.

podium

353 ^^

stellum

II

109

18.

Montaliano
Montalianum II 306 3.
(de) homines II 219 i.
Montalianum castellum II 122 i7,
160

castrum in territorio

I.

219

17,

Sabinensi II 284

i5.

II

306

3.

Sabinensi II 149 11.

v. Leto.

rosino

II

267

in Sabinia 34021.

Opuli,
16,

191

Montopolum

284

25^

220

Sabinensi

31,

299

II

II
12.

72^2^

4.

182

3133,

Chron. Farf.

II.

comitatu

in

Reatino

II

28.

Montanianus 15024; II 182^7, 18434.

Montanianus in territorio Sabinensi
aquimolura
32822, 331 29- II 6932.
29.

Montanianus fundus 18036, 20142,

in territorio Sabinensi II
214 15.
2845.

Montanum
Montanus
II

no

II

108

territorium

II

(S.) in territorio

56

i.

Asculano

22.

in comitatu

(S.)

Perosino

Monte (de) v. Pes.

Monte Aureo (de) castellum

in ter-

torio 249

15626,

Monte Aureo
Narniensi

IO.

^3.

137

montania

Montanus

24.

ritorio

157

285

II

219 3.
Operis castrum in territorio Sa-

in territorio Sabinensi II

187

3,

II

Mons Operis fundus

Mons

308

32822, 331

Monte Operis

I.

binensi II 284

262

1401,

Montani (S.) curtis in Perosia II 28225,

Montani (S.) ecclesia in comitatu Pe-

57^5.

II

509, 5123.

Mons

II

Montanarius

Niger 3205,
Niger iuxta Cesam Reatinam
in territorio Reatino II
47 21.

262

Asculano

Mons Rotundus v. Rotundus.

Mons Sanctus 30826.
Mons Saxum et Vulpium in Tuscana

Montanariis (de) casalis in territorio

^o;

25.

Maior 354^7;
Maior fundus

170

ca-

Mons Peditus II 9832.

Mons Pesclosus II 51 ".
Mons Polisi? V. Polisia (de).
Mons Ponzuli II 55 26.
Mons Prandonis II 284 39. in comi-

Montana v. Petra.
montana loca in Sabinis

IO.

Mons Fani 3302.

Mons Givius v. Givius.
Mons Granarius 194^5, 347
Mons
Mons
Mons
Mons

curtis

in comitatu Fir-

3515,3254,33928.

Mons, Montis Opuli castellum,

strum II 122 9, 30632.
Mons Palumbus v. Palumbus.

tatu
23.

475

in Pre-

17,

(de) fundus in comitatu

II

180^

11.

30"

INDICE.

474

Montebellum

Firmano

comitatu

in

Montis Fediti, Feditum curtis

v.

Monte

Fedito (de).

Monte Granario (de) curtis

tatu Firmano 252 ^8.

comi-

in

Monteliano (de) castellum in territorio

Carzulano

Monte Fedito,
nian?,

176

II

108

^6.

Gas? Ravi-

antiquitus

civitatem

iuxta

curtis

Atri

251 K

Monte Fedito, Feditto

Fediti,

Peditum

Finnensi 340
283

19.

175

21,

Monte

comitatu

11731,14013,17521,

castellum 3409;

283

Montis

(de),

curtis in

9;

II

732,

19.

Felisco, Folisco, Fulisco (de)

Auximano

curtis in comitatu

25327,

340

II

3;

Monte Frandonis
territorio

Monterarii,

257 6812

982,

75,

13920, 17425, 283

25221,

13725,

24.

Uni

Montorarii
via 257

12.

Montiani

280

27.

casals v. Motiani.

Montianum

337 8.
2846.

in

II

Monticellus in territorio Ferusino

II

territorio

30.

10025, 108.

Monticellus

in

territorio

Sabinensi

3141.

et

Montis vocabulum

Montis Alberti

Pompei?

Inter
II

67

montem

33.

Monumenta Glesurul? 352 31, 359 12,

Monumenti Gupi fundus 180 39, 203 3,
qui et Gasale 214

12.

Monumento

(de) v. Gampus.
161 n, 305 27;

185

19.

II

55

30,

22.

in territorio

Furconino

36279.

Monumentum

territorio

in

Reatino

^2 24.

31626, 31920^

Monumentum Album

in

Gabiniano

II

Monumentum Antiquum

15414, 352

i7.

115

II.

333

3.

in

gualdo Ter-

159^1.

II

Garnarilis in territorio
65

23.

Monumentum Gupum in Toccie 244 31.

Monumentum Longum 159 15,
Monzani finis II 207 18.
Moppulus ortulanus, homo manualis
mon. Farf. infra casam in Forcone
267 24.
Moptianus, Muptianus fundus

202

9,

21424.

Moranula, Maurianula

Monticlus 194 14.

Montirone 287 27.

in

Mass$

Reatino

Reatino

65

Opuli.

Montoronum 288 5.
Monumenta Antiqua

Monumentum

comitatu

II

Monterarii.

in

Teatino 25020,
Monticellus in

v.

Monumentum Gaput

Monticello (de) curtis 19420.

castellum

Ferosino

21.

Montorium II 125 ^5, 183 i^.

castellum II 183 18.
rocca II 125 15.
Montorium in territorio Sabinensi
352 IO; II 69 II, 70".

viliano
24,

territorio Sabinensi II

Monticellum

Montorarii

Mons

v.

II

IO.

Montianus fundus 181

comitatu

in

in Sabinis

Sabinensi

in territorio

Firmano 251

".

Monumentum

Monterianum 255 24.

Monte Sicco (de) castellum in territorio Firmano II 112^.
Monte S. Silvestri (de) curtis 19420.
Monte Tano (de) castellum in curte
Gupresseta 261

in comitatu

Monumentum

24.

Corgnito

de

Gosta.

v.

Montopulum

337
castellum in

(de)

Firmano

Montium
Montone
Montone

50

^5; II

221

20.

F. anche Morianul?, Muranula.

Moranula

Paciano 355
castellum II 284
in

comitatu Firmano

Montisfalconis curtis

i.

Montis Opuli castrum

II

175

io.

32.

6,

MonsFalconis.
v.

Mons

Opuli.

II

in territorio Sabinensi

694, 105 51426^ 115

364 20;

14.

Moranula fundus v. Morianul?.

morator Reatin? urbis v. Gesfredus.
Morazanus in territorio Sabinensi II
736.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Morcus

comitatu Reatino

Collis in

II

2772.

morgincap donationis II 127 24.

Morgizanus in comitatu Firmano 2567.

Campus.
Morianul?, Moranula fundus
Mori

2846.

i8o3,

Muranula.

V. anche

Morianus II 45 15.
Morianus pater Pincionis 258

^'^.

Moricellus in territorio Sabinensi

71 ".

II

V. anch Muricellus.

Moricentum

Moricla (de) casalis in territorio Reatino II 116

16.

in Terrentiano

II

422.

Morico, Moricus

Adelberti Mai-

flius

nardi II 2724, 27327, 274 ^

Morico flius Baldonis II 130 i.
Moricus pater Ursi II 68 02,^ 69

1^^,

in territorio Asculano 310^

Mosieum in territorio Asculano 31635,
Mosinum in territorio Sabinensi 315 ^4.
Mosoleum v. Musileum.

Mosica

Motiani, Montiani casalis

(S.) Collis II

Moronti

flli

II

50

5828.

Motianus 339 23.

Motianus, Mocianus

mano

II

204

Morretianum 32626.
Morricone (de) oppidum

in territorio Fir-

1774, 285

15,

Mocianus

Morriconi

in

comitatu

33

284
260

4.

Esculano

II

II

13934,

Murrus.

Morrus II 18020, 2787.

Morta II 284 25.
Morta in comitatu Firmano

i'^,

Motiano.

II

5423, 114S.

9.

Interocrino

II

Interocrino

territorio

in

in

3S,

territorio

251

12;

Asculano

II

31,

comitatu

353

19.

175

244

12,

binensi

II

Mozanus
126

17434.

Morta castellum II 2605, 285

Morta mons II 2605,
Mortua v. Macia.
Mortui V. Horainis Collis.
Mortula II 165 28.

in

^^.

(de) curtis

stellum
13929,

40

II

Mozanus 318 23, 35423.

Mozanus in comitatu Firmano 251 31.
Mozanus in territorio Novertino 262 i5.
Mozanus in comitatu Sabinensi 243 ^3
16,

II

castellum

(de)

40.

729,

Firmano

y, anche

202

v.

castaldatu

in
26.

Mozano

II.

in comitatu

5.

fundus

29123, 35924;

Sabinensi

24.

26.

II

28.

II 7 30,

Motilla V. Mutilla.

Mozano

31.

II

3)234, 353 r, 3593.

Mozano (de) v. Campus, Lupo.

Morontus pater Petri II 266

Morra (de) curtis 325 3,
Morreconis mons

261

curtis

283 i^ 285 K

20,

Moza
Moza

Donati 25931.

S.

Sabinis

in

in comitatu Aprutiensi 340

Motulus 207

servus mon. Farf. in

monte
Moronis

17)2,

9.

2155, 3381.

Morinus pater lohannis II 162 23.

Morinus pater Nectonis II 1679.
Morinus flius Petri II 211 ^".

Morru

287

Mottiano (de) curtis

Moro de Ripule

2354.

II

298 u.
Musileum.

v.

Motianus,

10324.

260

Moseleum

Mosenanum

173

Merico (de) cava

Rom.

Eccl.

Ma-

S.

Farf. II

299 5, 300 19.

Motiano, Mottiano (de)

Muricentum.

v.

antiquus

mon.

V.

2022, 21418^ 30010, 337 1^ in Sabinis 531 22.

in territorio Sabinensi
II

mortuorum v. oblationes.
Morunto v. Guinizo.
morus una v. Castule ad
gnum.

mos

incoi? 2$ 6^.

475

II

in

245

7321, 9929, 125

73

ca-

13.

22.

territorio

Teramnano

II

7.

Mozanus fundus

Mro

in territorio Sa-

4.

II

in Sabinis

300

2.

28429.

Muccianus, Mucianus, Mucciani fun337 iS;

ritorio Sabinensi

dus 181

3,

II 13823.
II

62

20,

in ter-

INDICE.

47^

Muliatio (de) curtis 344

Moliana, Mollianus.

Mulianus

Muricellus

".

46

curtis

Muri Antiqui in Sabinis 293

Murianus II 45 "^7.

V. anche

5.

quidam II 272 ^^.

Mala
in comitatu Tudertino
Mulier

Muricentum,

II
'

263

25,

28)

25.

mulieres

285

hospitale II

263

24,

mu-

transeundi.

v. prohibitio

lierum conventusi'. Mari?(S.) parva

basilica,

in

256 is.
Munaldi

25224, 28820.

flius

Munaldus

Beraldi qui vocatur

pater
141

II

Munaldus

flius

rigonis clerici 252

252

clerici

142

li

et frater

Or-

Orrigonis

et

flius

Anastasii

II

109

10;

comitatu Firmano

Il

i3,

nensi 316

in

II

1779,

territorio

V. anche

territorio

Sabi-

Morianul?.

Sabinensi

II

12,

in

Ripa

Rom?

24 3i.

II

21.

46

"

343

16.

in Pretorio

(de) v.

servi

269 23.
Nycolai

mon.

Farf.

(S.) ecclesia.

Muscini in territorio Sabinensi 305

35;

6721.

Muscini

castrum

nensi II 170

in

II

272

II

40

II

16

^2.

122^8.

18.

Musianus 207 9.
Musianus fundus 203
Musigianus casalis in
nensi

Sabi-

territorio

14.

^.

territorio Sabi-

25.

Musile! Vallis in territorio Viterbensi

II

Murella

in territorio

45 ^^ 18323, 186

Murell? 220

289

18.

Sabinensi

II

61

4.

I.

Murelli in territorio Sabinensi II 44 13.

Murellus servus mon. Farf. in Preto-

259

21,

Murgianum
Murgianum

12.

Musileum II 188 31.

Moseleum in territorio Reatino 148
Musileum, Mosileum, Mosoleum
territorio Sabinensi

6631, 73
in

comitatu Firmano

II

Muri 339 36.

Muri in territorio

33618.

331

i;

I
^7.

in

II 6228,

34.

Musileum fundus 180

33937.

I.

283 M.

315

Morru.

V. anche

6.

Muscinum castellum
Mus? rigus 365 I.

7.

in

Murella

177

283

16^

musellatio

39
in

Muranula fundus

rio

Muscinuminterritorio Sabinensi

Munuli casa in Marsi 1595.

Muptianus fundus v. Moptianus.

Muranul?

36/.

II

Murrus 28720, 33924,

Murrus in Asculo 166 21.
Murrus in comitatu Firmano 256^9;
II 1774.
in territorio Firmano II

II

15.

Gergie.

117

binensi 3278.

Musca

24.

comes

mundiburdium 17738, 335 20; H 425.

monasterium

Mura
Mura

26^

Muricentum in Liciniano II 5926.

Moricentum in comitatu Sabinensi
46 ", 243 28.
Muricentum casalis in territorio Sa-

Musa uxor Palumbi

24,

munitiones'z;. Mari? (S.)

in

1858, 191

48

II

Murus Novus penes muros Ravenn?

Munaldi

Munaldus pater Munaldi

Munaldus

Rodulf

Heinrici

IO.

2699, 318

Moricentum
20,

murus antiquus

12.

flius

Munaldus

20.

Firmano

comitatu

Multrinianus

Mori-

V. anche

^4.

Muricinus Antiquus

multitudo fidelium imperii 222

Maco

II

V. anche exercitus.

^4.

peditumque

equitum

multitudo

183

ricellus.

niulier

25,

II

5.

in

201

213

27,

territorio Sabinensi

II

9,

^3,

2845.
Musini 260

Firmano

II

26^

17, 276 6.
Musiniano (de) pertinentia in

rio

Sabinensi

II

148

22.

territo-

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Musinianus

12632,

II

185

comitatus

niensis

15.

477

184

Musinus fundus 215 ^7, 338^3,

Musio bonus homo 18722.
Musius pater Fulculi, Godelapi, Lupuli, Teudiperti, servus mon. Farf.
in Narnate 275 6.
uxor eius 275 7.

45 \

Mussini 151

Narniensis episcopus

6.

Mussini fundus 181

Mustiola (S.) 287
Mutella 290 16.

Sabinensi 331

280
336

88

II

^
;

10420,

binensi

in territorio

25,

2999, 320";

II

molendina

II

3066.

Mutella

Sa-

2845.

II

mons

Mutella, Mutilla, Motilla

151

1,

20038, 2139,

17929,

13826.

II

Mutell^

(de),

119
119

24,

18

^5,

Mutus pater lohannis

179

15,

v.

Rodulfus.

lusti-

niani imperatoris, patricius

Roma-

norum

235

949, 123 ", 1307;

Nasso (de) v. lohannes.

in

II

9.

Leonis servi mon. Farf.

filia

Sublongo 267

1.

Natali? (S.) ecclesia

Adriani.

v.

Natalis II 300

14,

Natalis

mon. Farf. 31836.

mon. Farf. de Interria

servi

filli

52227,

Natalis, Nativitatis

25919.

24.

rivus

173',

lohannes XIII papa.

v.

Natalis servus

stum

Domini

211826^

303,

dies,

2215,

fe-

230^3,

32519, 365 16; II 61 32,621722^ 102

140

II

V.

32.

lohannes Rainerii.

V.

4429,

2630,2651619,267168^2767. NarNarniense
territorium
319 13, 359 20; II 4622, 50 "27^^81.

26415,

3313. 333'Mutell? serra II 1297.

Muza

174

17,

20;

12927, 13710,

natinum,

Natalia

I;

153

Narses eunuchus, cubicularius

IO.

Mutella fundus

15,

Narnensis

35.

3.

Mutella, Mudila in Sabinis, in territorio

Al\

1399, 141

57'^% 98

15.

Incarnationis dies.

anche.

s. Mari? dies 305, 330^9.

Naudiperga uxor Romualdi servi mon.

Nativitatis

Bucizano 272 22.

Nautona,Notona massa in finibus ReaFarf. in

Naculus coniux Aut?, pater Autuli,

Mauri, Teuduli, servus mon. Farf.
in Pretorio

Naculus

269

^o.

Naia
II

II

266

268

18,

18.

211 48, 221

Urserami servus mon.

frater

Farf. in Pretorio

268
V.

269

3^.

molendinum

18.

Crassis (de)

anche-

Nancianum

in finibusCamertul? 18524.
Naricus flumen, fluvius 122", 2867;
II

114 i^ 20717, 2124, 170

infra

270 15,
Narnate (de)
140

13.

comitatum Reatinum

II

Nazano (de) rivus 3642535.

Nazanus II 185 6, 186 5 24, 220
zano (de)

lohannis

V.

Na-

32.

casalis.

in territorio Sabinensi 35531,

36529;

II

54", 657,

6815,

70",

735,914, 113 14, 117 16, 16420.

Nazanus, Nazani, Nazano (de) casalis
3562528.

curtis

in

Amiterno

II

Nazari!

281

Narnate (de) curtis in territorio Carzulano II 176 is.

Narnatina massa 230^8.
Narnia, Narnate 163 28^ 274^6, 279916^
33914; II 85, 99 13, 28138, 28226.
Narnia, Narniensis civitas, urbs II
16^

19820,

229 M.

in

territorio

Sabinensi

32816, 3319.

27.

5732, 165

6,

3631.

II

Nazanus

stagnum.

Narnate

naves

163",

1608,

1599,

tinis

1806, 265

1927,

Narnatinus castaldatns 510

5.

285

28.

Nar-

(S.)

curtis

in

Vallantis

Nazarii (S.) ecclesia

II

Nazari! (S.) ecclesia in

557.

Ardano 1942.

Nazarii (S.) ecclesia in Vallanti 221

2925.
3

II

II.

in

curte

Vallantis

23,

3531,

33.

Neapolitanus

v.

Anastasius.

Nebianus, Nibianus, Nivianus in comitatu Firmano II 177 i. in terri-

INDICE.

478

Firmano

torio

109

no

35,

Nebinum

^o,

59

3 5

2 34

II 7 ^3,

4.

Interocrino

territorio

in

352^.
Necto pater Benedicti pr?sbyteri

torio Sabinensi
II

Benedicti

pater

lohannis

Necto

163

II

llius

pr^sbyteri

et

3.

lohannis

II

127

Necto, Nicto de lohanne Ad?

II 12433,

1983.

Necto de lohanne Petri

II

Necto filius Morini II 167 s,

Necto pater Petri pr?sbyteri II 130 29.
Necto angaralis mon. Farf. II 300 24,
Negia fluvius II 48 25,
Negia Aleiana aqua II 277 M.
negotians

Guinisius.

v.

Nespulo (de) aqua II 65 10.

Netianus in territorio Asculano
v. cantuum.
Nevalus pater Benedicti

Nicbla

castaldatu

in

Nicerinus episcopus
Nicolai

neni?

311

II

i.

Nepotianum 150
Nepotianus
932.

Nera
Nera
127

consul,

II

imperator 84^3,

22^

128

(S.)

9.

curtis

Colomonte

in

II

Nerei (S.) ecclesia in

Tisingano

II

5831.

Nerfe

(S.) in

II

157

Tisingano

II

58

30.

12.

Nergo colonus mon.

Farf. in

Turano

25.

Aviliano

II

in Cerrito

confessoris
II

141

Malo

ecclesia

in

ecclesia

in

Criptis

II

25,

et Silvestri (Ss.)

Nycolai

(S.)

269 15.
Nycolai (S.)
II

Nycolai (S.)
cella

281

II

28520.

Cerreto Malo

amnensi

27.

Nereus

ecclesia in
21,

Cerrito Malo

Rainerii, uxor Demetrii II

filia

Macia

I.

123

Nycolai

(de) v. Collis.

II

2824.

Nicolai (S.)

25.

Nerei
281

127

^o.

Barum

II 320
Nycolai (S.) curtis in Colle Stacti

Nycolai (S.) ecclesia

civitas II

Ludoicus.

v.

(S.)

Nepesina

II

15.

26013, 263

8.

Interocrino

corporis translatio

(s.)

Nycolai

279

4.

33^7.

Nempini

famili?, focu-

301

II

Nebianus.

v.

(S.) curtis in

279/.

II

neum?

Nycolai

cajjalis

7,

^9.

Nelianus in territorio Reatino 3103.

Nemori? 325 ".
lares, pertinentia eius

in terri-

imperator 82

9.

Nibianus, Nivianus

1285.

3,

9.

no

^5.

222

II

150913.

II

Nerva consul 82
91

1484.

Necto

Nerula castellum, castrqm

278 12 15 18 25 27,
Nerul? pertinentia II 264 13.

mon.

Lanciola

Nycolai
280 36.

Maccla

II

(S.)

in

281

II

2.

ecclesia

in

in urbe Inter-

ecclesia

285

1.

de

ecclesia

268

Farf. II

285

Lanciola,
in

14.

silva

^i.

ecclesia

in

pertinentia

153

Macia

II

castelli

de

296 2. filius, nepotes eius 296 2.

Nerina silva in territorio Narnatino

Nicolai (S.) ecclesia in Marzulano II

319
Nerini pons 320^3, 32129, 35816.
Nerinus r. Gypso.

190 I, 29831.
Nycolai (S.) ecclesia
Monte Prandonis

Nerinus

Nycolai (S.) ecclesia

13.

Bonohominis II 160 27.

Nerinus pater Dominici 244 1.
Nero filius Bernardi 257 ^7.
Nero pater Pagani II 275 4.
Nero filius Pagani Neronis II 275 4.
Nero imperator 81 22^ 9026, c)i 2.
Nero subdiaconus Farf. II 2180.
filius

II

151

3,

19.

in

castello

Uni

de

24.

de Musca

II

21.

199
Nycolai (S.) ecclesia in comitatu Narniensi,

castaldatu

267
Nycolai (S.) ecclesia
II 66 17.

S.

Gemini

II

5,

in

Postmontem

NOMI PROPRI
Nycolai
123

ad Sacerdotcs

(S.) ecclesia

148

2,

COSE NOTEVOLI.

II

15.

siani infra civitatem

Cas-

S.

Teramnensem

2622.

Nicoiaus

212

267

1420,

Ge-

S.

abbast. Garbo.

lohannis Gualabruni

filius

II

Adelberti

Landulfi

filius

II

Nicoiaus pater Rocconis

Nicoiaus index

Nycolaus
Nicoiaus

245

[II]

papa
6 19,

3179, 3184.

II

14428,

14320,

II

1503,

247 25, 253 19, 256

papa II 19824,

24026,

decretum,

V. anche breve,

3079.

Nycolaus

pr^sbyter

II

26.

217

et

monachus

Farf.

256

de Carcere

II

232

Nicoiaus (S.) de Forfungi

TI

2147.

24.

Ingebaldi

Nicto pater lohannis

Nicto Sproccus

v.

v.

II

^^.

Necto.

161

3,

in Sabinis

184

247

^3.

Franconls

et

casalis

70 ^8.
lohannis

IO II.

Nigitianus

mola 297

II

^.

157

184

II

Nocr?

i9.

rivi

via

Nocturnale pcrfectum mon. Farf.

II

3107.

Nolanus

in

Auretino

161 ".

II

v.

Theo-

dorus, Theophilactus.

nomina 297 i2_i8.

Nonantul? monasterium 3 1 6, 242 22.
Nonvolia pater Franconis II 494, 538^
I.

NonvolioBufo servus mon,

abbas

Farf. 2496.

Farfensis

98

24,

Nordo pater Huberti

II

II

165

(de) casalis in

1228, 165 ".

^s.

comitatu Nar-

13.

Nordulus pater Aufl?, Mari?,

servus

mon.

RodeFarf.

Narnat^ 274 25. uxor eius 27425.

Norico nepos Opizonis Cun? II 267 io.
Noricus V. Victor [II] papa.
Normi? massa II 237 24.
notarius v. Adam, Avdacher, Benediin

in territorio Sabinensi II

Nictus pater

521.

II

16.

perg?, Stefani?,

^5.

Lupone Lantrud?

Nictonis de

10,

Noccla.

V.

niensi II 263

19825,

Nictonis Caroci et confratrum casalis

247

territorium

Nocherius pater Guinisii

Nordo

Benedictus.

Nicto monachus 298

72

Tyburtino

in territorio

heredes eius

16428,

II

Ad?

Nicto de lohanne

12^

23029.

(S.)

(S.j

filius

71

16,

14822.

14.

Nordepertus

21.

Nycolaus
Nycolaus
Nicto

26

Il

92

Nicoiaus pr?sbyter
II

Sabini

filius

70

nomenculator, numiculator

22.

II

2,

24,

7025.

II

II

placitum, privilegium.

50

9,

102

casalis in territorio Sabinensi

Nocr? rigus

12930.

II

papa 9624; II 243 20,

AUobros, dictus Burgun-

[I]

Nicoiaus

91

68

9,

Noceri fundus

Nocla

8.

dio,

Noccla

61

25,

12,

Nocerinum

32.

Nicoiaus
141

"

comi-

in

castaldatu

tat Narniensi,
II

27

II

74

Nycolai (S.) monasterium

mini

homines II 24 i9.
nobilis quidam Romanus 664
II 82 32.
Noccla, Nocla in territorio Sabinensi

nobiles

Nycolai (S.) ecclesia in regione

II

479

Constantinus,

ctus,

Dructemirus,

Guido, Inquirinus, lohannes, Leo,

fundus in Sabinis

297

21.

22,

Niger V. Cippus, Mons, Rivus.

Niger V. lohannes.
Nigra V. Piscina.
Nigra (de) v. Collis.
Nymph? massa II 23723.
Ninus in territorio Asculano II
Nithardus 210 5,
Nivianus v. Nebianus.

no 21.

Octeramus, Petrus, Totemannus.

Notona massa v. Nautona.
Novaria 242 i. Novariensis ?piscopus
V. anche Oddo.
II 1674.
Nove (de) v. Mons.
Nov? Gas? V. Gas? Nov?.
Lupo,

Noveri 3172,
Noveri in territorio
281

21.

Interocrino

II

INDICE

480

Noveri

comitatu Reatino 2499.

in

Reatino

territorio

II

in

47 ".

Novertini casalis in Scandrilia 247

32.

Novertinum territorium 3022, ^6213;

II

Novule 28832.
Novulianus in Amiterao 3543,

nuale vocabulum in Clividiano 28 1

Nucella super fluvio Pharpha

Nucella in territorio Sabinensi

nuces

312

II

Nucis Vallis

218

27 33,

9.

64

II

II

210
298

II

33,
i,

^4,

312

obsidio

4 loj

90

II

II

17228^ 239
II 2

30

32,

23

22,

Campus

1303.

in castaldatu

Fon-

154 12.
feminea mon.

II

268

S.

Farf.

II
II

Magnum.

oblat? in

Farf. II

209

36,

modum

composita

coron? arte pistoria

201 15.
222 30, 22531,

12 17; II

fidelium 12622, 12723, 128

8,

traditio

personalis II 263

29,

17.

Cedilo

^6.

hominum

II

pr?sbytera

Odilo.

V.

nensi

II

115

in territorio

Sabi-

25,

194 ^8.
fundus
Ocianus
100

62

^23^

mortuorum

yy22,

ng

Occianus.

v.

territorio

Ferusino

II

20.

fliorum

mons

in territorio

Firmano II 112
Ocre in territorio Furconino 305 8.
Ocre (de) curtis in territorio Furco^3.

Ocre (de) lacus 305

305

oblationes,bona,data
2^^; Il

143

25.

21.

nino 3166.

13713, 14332, 18427, 2232.

184

II

131

272 ^o.
Occlanianus II 109823.

Ocpaldi

Oblatianus in Amiterno 31813,3227.

oblatio II 201 9.

265

hominum

Oclinione in

II

15.

oblatio,

II

Ocenum

13.

oblati 18822,

oblatio

20123,

occidentalia loca II

occidu? partes

Ocellionum mons

ICQ

^^,

terno 3269.

comitatu Ferusino

saltus in

20.

occidentalis respublica 130

occisio

Fur-

uxor Cunctarii
1528.
mater
Theodori
pr?sbyteri,
Occus servus mon. Farf. in fundo Fa-

224^.

Obianus

178

Occidens 135^7.

Occliavia

28 34,

mon.

II

33628.

37,

captorum

obedienti? fratrum

II

213

23327.

aure? temine?

nux una v. Castule ad

Nuxfundus II 1469.

in territorio

Occianus, Ocianus fundus 180

II

.Ili,

Firmano

territorio

in

conino 233 21.

Occianus in Scandilia 161

25,

-nusch?

ob?dientia

3 15,

108
Occiani fundus in Sabinis 2965,

nomenculator.

Nursia in castaldatu Fontano

309

i^ 2
3

IO

232

IO.

nuntii V. legati, teutonici.

9.

33421;

obstupefactio corporis II 1347.

4.

Numisiano (de) fossatus 1744,

292

montis

Rom?

1 25,

Occiano (de) campus

nusca aurea

^6.

locorum

3.

numiculator

130

12

II

257322^ 2733.

Numiliani fossatus 15825

II

II

Fenestrini

15 21.

83

II

Occanianus

tano

29.

festivi-

mortuorum

Numentanus pons 404.

Numerianus imperator 83 20.
Numianus episcopus v. Willelmus.

Nursinus

33,

16.

67

obsides

31.

12.

v.

i,

273

21423.

II

297

12,

229".

21.

ebdomadarum
obsessio,

67

33,

obligationes II 156

II

33028.
II

229 ", 265

223

vivorum

20925, 210

31,

298 20.
obsequia cellarum mon. Farf.

Nucarius rivus 30535, 316^3.

Nuce (de) ministerium II 147 ^

Nucell? aqua

12,

tatum

28

503, 51

13738, 155

135

26,

5725,

133

9,

^-.

furca de lacu

12.

Ocresia in territorio Teramnensi

269

18,

II

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Ocriclum

Ocricclum

Ocriclum,

Fontano
V.

castaldatu

in

13022, 154 611.

II

Mari?

Octaviani

12^^^, 28227.

II

i3.

318

II

Octavianisca consanguinitas

Octavianus
Octavanus

293 m.

II

13924, 17429,

II

Alberici

filius

Romanorumt' lohannes

principis

[XII] papa.

Octavianus pater Crescentii

1^3 s

II

^^.

Octavianus pater Crescentii et Oddonis 702, 7628; II 86 6, 14926.

Octavianus filius lohannis II 161 3,

Octavianus
Octavianus
gat? II

loseph

filius

loseph, coniux Ro-

filius

1 22,

34616^

3125,

3015,

42
97
Octavianus pater Ottonis
Octavianus

Oddonis

10^

37

Oddonis lohannis

filius

231

II

Octavianus

filius

i.

89

Transarici

2704.

II

19449
193
197 9,20414,
23018,23123262830^232924. fihus
II

13,

19,

eius II 193

232

23,

fi-ater II

2.

193

28.

Octavianus (domnus) pater lohannis

et

Maroz?

141

II

19.

Octavianus Augustus imperator

81

13 is,

Octavium

V.

Octavo

(de)

castellum

comitatu

in

29.

Octavum 161 ^8, 22820,

Octavum in comitatu Asculano II
Octavum in massa Nautona 221
Octavum, Octavrum

1409.
7.

in territorio

Rea-

tino 318^5, 31936, 3202, 361 13; II

46

Octeramus notarius 185

Octeramus, Opteramus

12.

filius

30913, 31523, 31934, 3333.

Octi uxor Retri lohannis II 36

Octianus 228

149

^4,

tii

filius

lohannis Oddonis
Octaviani,

Liuz?

149

II

'3.

Crescen-

fi-ater

5,

76

28; II

86

149

5 9,

28.

nis II 197

Oddo

33.

Cloniacensis abbas, archiman-

drita

monasteriorum

Rom?

adiacen-

Oddo

pr^sbyter,

Longobardus genere,

abbas Farfensis

223

II

2 18^

224

28 34,

V. anche promissio.

2 15.

Oddo comes 907810,

Oddo comes [Sabinensis]

II

47

25.

V.

Oddo comes germanus Crescentii 90 ^^

Oddo comes filius lohannis Oddonis,
pater lohannis et Octaviani II 1979,
2308, 231 I 722 27^ 23246 17, 233 I 4
1422^

241

1326^

255

30,

25692125^ 2575

232427.

Oddo (domnus) II 291 ^4 16^ 292 ^

Oddo Novariensis episcopus II 248 28,
Oddo imperator v. Otto.
Oddo pr^sbyter et monachus Farf. II
16 28,

OddoHnus

Tebaldi

filius

II

U.

267
II

^7.

21 128.

Odelprandus 227 21 II 12".

Odelprandus clericus 233 ".
Odelprandus pr?sbyter 220 ^^.
Odelricus Beneventanus archiepisco;

pus

II

248

3.

Odelricus Firmanus episcopus

Odelsinda 249

31.

eius

filli

II

248 ^2.

249

31.

31.

Odemundi filii II 1565,

Odemundus pater Conii

17025, 19023.
et Rainerii II

22 23.

Odemundus filius Transmundi II 204 ^3.

Odemundus diaconus et monachus
Farf. II 21732.

Otto.

Oddo pater Berardi II 302 21.

Oddo filius Baroncelli Berardi II 26726.
Cbron. Farf.

19,

Oddo Oddonis Tiniosi II 19732.

Oddo filius Rainucii Oderisii II 263 32,
Oddo filius Rustici Crescentii II 264 9.
Oddo Tiniosi pater Girardi et Oddo-

48
^.

^2.

v.

193

70

confratres 249

17.

Octo Comes

II

Odelerius pater Ildebrandi

7.

Reatino 323

pater lohannis

filius

217

Octavura.

Octavius senator pater Octaviani imperatoris 81

^5.

anche placitum.

27.

Octavianus dictus Victor II 321 29.

Octavianus comes fiUus lohannis Oddonis

193

1949, 2301.

226

8.

II

II

tium 3926.

5 1 32.

II

lohannis

filius

Oddo
Oddo

Silvestri (S.).

(S.),
filli

platea

Oddo
Oddo

481

Odenachus [imperator] 83
Oderisius Adulterinus

II

^3.

19630.

INDICE.

482

Oderisius

rand?

162

filius

eius II 160

II

Rainaldillio

Oderisius

i5.

5021, 519, 548.

^4.

uxor

Ophiano

263

Rainucii

4.

II

Oderisii II

II 3023,

Oderisius comes

filius

15425, 160

26

29,

27

Berardi comitis

226

niacensis

51"^, 573, 586,

68

frater

Farf. II

II

Cosm?

abbas Ss.

miani in Mica Aurea

Da158^6^1599

II

et

Petti II

151

Odo, Oudo

Odo
Odo

pater Rainerii II 266

et

25,

289

lohannis

filius

ofi"ertiones II

19,

officia ecclesiastica II

officin? S.

Rodulfi

et
II

265

Farf. II

filius

Ofredus

filius

Ofridus

33.

292

22,

21.

M. Farfensis 29

24,

Offilo

Ophiani fundus

^5,

Rustici II 210
II

275

25.

Ca-

i7.

homines

Crescentii, coniux Gi-

213

2226.

12^

Rapizonis

filius

II

Oldebaldus

100

51

21.

29.

filius

II

3185.

II

Alberici II 46

Ofridus comes

II

II

231

267

li

^8.

^9.

^6.

et

Guidonis

30.

Oldericus servus mon. Farf. in fundo

Off"o 25826.

OfTonis comitis

25.

Araiternino

territorio

Oldebaldus pater Berardi

3027.

pater Martini habitatoris

praric? 195 13.

221

Ofredus

Ofridus

298

20.

36.

in

eius II 275

21.

mon.

comitatu Asculano

3)8
Ofreducius Retri Girardi

ramb?

272

2609.

3.

^^.

offertoria .viii.

Ophiano

curtis in

Ofriducius comes

offensa II 262

pr?po-

abbas Farfensis.

civitas II 2609.

Ofinianus

6.

34.

Oducius pater Bulgarelli

comitum Tudertinorum

29.

3176.
165

Odonis filli 2872, 2884.

Odonis de Trevi filius 288 23.
Odonis comitis filius 287 25,
Odovacer, Odovacrus rex 85 21, 93
130

Ophiniani campus in Amiterno 310

24 27.

II

108

II

II

^6.

Ofigianus in massa Torana 227

1.

pater Tebaldi II 2673.

Odolinus

12^

Ofigianus 317

Mainardi 288

22^

comitatu Ascu-

castellum

III

137

^4,

Ophid? mons II 108 ^^.

Ophid? vocabulura in Furcone 223

-^

filius

loi

26

311

II 22^

coniux Dode, pater lohannis

1406, 175

Ophida
Ophida

Odmundus

Odo

8.

Ophida, Ofid? castellum, castrum II

108 13, 28434. in comitatu Asculano

4; II 7635,

monachus

in

28.

29.

Beraldus

situs V.

783, 847, 22326.

Odimundus

II

7; II

Ofid? pertinentia

V. anche placitum.

3,

282

9 12^

lano

Rainaldi comi-

filius

Odilo, Ocdilo monachus, abbas Clu-

121

castellum II 122 ^7, 160 ^7,

castrum in territorio Sabi-

Ophida 325

Ofida,

13,

Oderisius comes
tis II

nensi II 284 16.

14029.

II

I.

219

14,

99

519.

II

5 I 25,

Ophianum

32.

Oderisius comes 2509;

homines

(de)

II

99 30, 100 17, IDI 2 8^

castellum antiquum 249 33.

3i.

263

II

29913, 449,

II

castellum

219 ^.
Ofianum, Ophianum in comitatu Reatino 24932.
in territorio Reatino

^5.

filius

pertinentia

181

Oderisius de Rainuccio II 301

Oderisius pater Rainucii

Ophiani castaldatus

28124, 3063.
II 513.

31.

Oderisius pater lohannis

Oderisius

Tede-

Arnolfi, coniux

filius

II

Paterno 3269.
filius

255

Olderisii

30.

(de) castrum vetus II 17616^

Oleno

is,
!

Ofianum, Ophianum

II

filli

249

^7.

olei V. pensio.

3373-^.

192

i,

221

is^

Oleti
185

(de) v. Ursulus.
casalis
13.

in

massa

Interocrina

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Oliano (de) mons
Olianus

II

Olianus

20
319
)
Olianus fundus

II

12 ".

Reatino

territorio

in

oppidulum quoddam

26.

34

Firmano

in territorio

304

Oppligianus

^,

>

^.

146

II

Olibrius imperator 85

II

^;

olivetum

Sabinis 294 passim.

Oliveto (in)

Mari?

V.

122

II

Olivula 228

in territorio Sa-

lubrum 263

^5.

201

^^,

213

24,

Sabinensi

territorio

312

Farf. in

Onuphulum
quana

II

II

boum

2341620^

21

362

29720.

II

manuum

23518.

161

23415 20^ 235

Operis, Operus v. Mons.
v.

Opi.

35621,357 25.
Opetani 305 29, 3621322.

Opi (de) campus 356^9, 557

Opi villa in territorio Balbensi
flius

brandi,

267

Cun?,

Noriconis

in

terr!tor!o

Novertino

16.

territorio

Marsicano

li

13.

Orclange

357^^.

II

i9i7

2o_

in territorio

^o,

21426.

284

in

7.

y^ anche Or!-

clangi.

29,

patruus
et

Orclani? casalis in Sabinis 293 28.

Orclanium in territorio Sabinensi

Ilde-

Rodulf

II

Opizo Bebiensis episcopus

II

248

27.

Opligianus, Oppligianus in Amiterno

35230, 3542.

309

territorio Sabinensi II

IO.

in territorio

Ami-

'

ternino 3164.

2,

eburneis mon.

27.

Orcilianus fundus 202

^6.

Opilius pr?fectus 82

an-

Novertino 36216.

Orbica 259 ^^
Orbeca
Amiternino 361 ^7.
Orbitulum II 33 22.

in territorio Balbensi

Opitani,

congregationis

cum tabuHs

Orbentis in

18.

Opetani

25.

54

in territorio

Orbenianus

26.

opera, oper? 20725, 304

Opizo

II

mon.

2.

orationes II 293 9.
Orbeca v. Orbica.

Valle Supere-

1704.

Opacum 270

Opi

Colomente 266

Farf. II 292
in

3.

Sabinis 29931,

in

Orationalis

4.

villa

Teodor! servus mon.

V.

Oqualis

3,

Stephani Ottonis

Onorelda uxor
165

^9.

cillarum Dei 3245.

pertinentia castelli Ter-

raniani II 183

263

eius

fili!

Mons.
opus plumarium
Opuli

no 4.

II

filius

Optuli casalis

comitatu Asisi 2533.

Omari casalis in Canali II 72 ".
in

^9,

Optiperga uxor Teodori servi

^3.

in

Onciaria terra

18.

Colomente 266

Farf. in

II

34.

168

fluvius

9,

19.

Opteramus

3^,

2847.
curtis

Rai-

et

Farf. 275 ^^.

uxor 275 ^^.
Opteramus servus mon. Farf. ad Vo-

eius 275

filius

25.

uxor 263
180

Gaiderisii

16.

347

Optianus

Onianum

Sarraceni Raineri!

filius

Opteramus servus mon.

282

II

12.

in

29.

Oloza

5.

3007.

(S.) ecclesia.

170

^9,

Olivula fundus

Olonna
Olonna

cone 262
Optavianus

Farf, in For-

Opteramus L!uz? v. Octeramus.

Opteramus conductor 294 23, 295

casalis.

Olivetum 19424.
Olivetum in Perosia
Olivetum castellum

336

homo mon.

neri!

Granic? campus, Porpo-

V.

raria, Tribilianus

binensi

Optapertus

Opteramus pater

2369.
tali? in

Tuscia.

v.

Opligianus.

V.

Randonis II 317 ^^, 3182.

Opterami filli 249 '7.

^^.

Olimpius cubicularius et exarchus 95

ollvarum

483

3278.

Orde

V. anche

civitas

316

i7.

Oreclanium.
Orclanus co-

mitatus vel territorium 316

ciano (de) territorium 206

16.

Qr-

29.

Ordeolus fundus 17929, 20037,2139,

INDICE

484

Sabinensi

territorio

in

3561.

II

2847.
Ordiales

Cancelli,

v.

mon.

269

279
Ravennas
archiepiscopi
ordinatio

ordinati

Farf. II

cellarum

23631.

corum 283
II 138^

27,

1382.

II

II

cleri-

monachorum

33,

i.

283

26;

234172628^

pontificis II

2353523, 236222426^ 2373, 239 12,

24220.
pr^sbyterorum II 1381.

Oreclanium, Oreclanum II 485, 5926^

1858. in comitatu Sabinensi 243 28,
V. anche Orclanium.
in
Oretinura, Oritinum II 157^3,
V. ancomitatu Marsicano 250 ^5.

Auretinum.

che

Oria abbatissa, neptis Hugonis

24.

abb.

i^.

Orialis fundus trans fluvium Tyberis

266.

Oriclangi

108

Orienne

Sabinensi

II

in territorio

Firmano

IO.

Sabinensi

territorio

II

277 n.

Oretinum.
ornamenta, ornatus S. M.

Farfensis

22

457, 198 IO; II

22421, 2254, 22832, 291-92

313

18 28.

166

13.

II

132

36324;

972229,

7427,

26.

31

II

^814,

Ortensus pater Amati

II

Ortezanum

in comitatu

Firmano 2529.

Ortisanum

v.

197

22.

Ortisianum.

Ortiscanus fundus

II

58

i,

Ortisanum

Ortisianum,

Or-

V. anche

18934.

II

15025; II
2212227.

22033,

190924,

tosianum.
Sabinensi
19,

II

i9,

59

102

territorio
28,

103

27,

14829,
39,

21413, 3374.

II

99

in co-

i,

282

II 190 n.

Ortosianum

2847.

podium
175

26,

V. anche

1^.

Or-

309-3 IO passim, 3 1 1 3,
ex auro et argento 2019,

16,

ornamentum miss?
74

12

II

80

5 8.

officii

pontificale

32,

Ortus 261 2, 27627.

ortus pr infirmis mon. Farf. II 297
Orzanum in Spoleto II 282 21.

33.

S. Leucii

ornatus in ?rc

Rom?

Ornecta mons

II

Ornetulus fundus

II

236

5023.
II

suptus

Ortuno (de)

Osnus

146 n.

254
16 18.

24,

II

v.

55

Osciano (de)

S.

Oritino.

29.

vallis in territorio

Rea-

tino 32034.

osculum

14.

ornamenta ecclesi?

Mariam

260

Ortucle
27621.

308,

7,

passim, 307

6 IO,

3013,

II

Sabinensi

territorio

Sabi-

tisianum.
16,

63

in

mitatu Teatino

V. anche

II,

nensi 24429, 2465;

Ortonella, Hortonell?

12.

OritinOjOrtuno (de) villa 261

118

comitatu

in

in territorio Sabinensi II

10429.

214,

II
18,

2838.
Ortelle, Hortelle

Ortisianus fundus 201

Orientale imperium 13025, 131

Orilgianus fundus II 5730,
in

29,2895.

Ortana civitas v. Hortana.

Ortatianum 325", 33927.
Ortatianum in comitatu Firmano
177 7. in territorio Firmano II 7

105
157^2.

II

fra-

et

Orta (de) villa II 18017.

Ortisianum, Ortisanum in

Orclange.

y, anche

Oriens 56^ 1323, 1068, 12932.

Oriolus

Orsianum,Ursianum 2882627

podium

6.

territorio

in

38.

Ori? Fontis rivus

II

5,

Orrigo clericus filius Munaldi

ter Munaldi 252 24,

189333,

Oricclagni fundus 181

280

Orrianum 166

5.

Ortisanus casalis 182".

Orialis in territorio Novertino 362

II

via Ardeatina II 234

10435, 1377, 1396, 280 1428.

375

Chronica.

V.

Orrea fundus

579,711829^

organa mon. Farf. II 3 1 1 8.

Orgiale in Aqua Canali 224 2.
Oria coniux Tendini comitis II 161
Farf. II

Orosius

II

in

manibus

II

272

23,

pacis

17222.

Osenzulus

filius

Clarenzuli

servus

mon. Farf. in Forfone 264 1.

Osimanus comitatus v. Auximanus.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Ossianus iuxta civitatem Reatinam

molinum

1596.

II

Ostrogothi 130^5.

181

32; II

182

13,

II

io

28^6^ 3220,

II

102 ", 103

18,

12^

Otulo (de) vadus II 1702528.

Otuperga uxor Todorici servi mon.
Farf. in Bucizano 271 16.

14.

25.

Oudo V. Odo Mainardi.

Oupa mancipia mon. Farf

Fon-

Otho imperator

Otto.

Ovellana

12,

Ovellana Vallis fundus

21.

massa

228

Overniva lacus

II

Forcone 261 36.

Ottinus servus mon. Farf. in monte
S. Donati 259 28.
Otto pater Hautonis v. Atto.
Otto pater lohannis II 131 3.
Otto filius lohannis Ottonis II 131 3.
Otto pater Raineri! II 14231.

Ovidius

II

Otto pater Stephani

Otto Comes 90^5;

165

II

Otto Comes pater Crescenti!

Comes

coniux Dod?

Octaviani,

filius

II

89 \ 91
Otho Lucius imperator 81

Otto imperator 146

Otto

[I]

6 12

343

lohan-

et

27.

Otto, Octo

V. anche

3.

8713.

II

28;

2,

28.

24120^ 2872.

8923,

90 S 2909, 34413, 3462731,

142.

V.

anche

3495;

placitum, pr?-

ceptum.
348, 32

Otto

III

34635;
6^7,

I,

81

19,

48

32223^

9148^ 14

15,

366

i;

II

8822.

imperator
II

^9,

17

2,

74

4^921,
3 4,

18

90

i,

522730^
II

131618^

Hebe-

v.

Vallis II 45

16.

pacca lardi 152 13.

Facciano (de) mons 355 12,
Paccianus in Sabinis 293
in territorio

Sabinensi

i,

28

II

33030.
^3,

7023,

V. anche Pacianus.
2139, 25626.
Paccianus in massa Tocci? 35212.

Paccianus casalis in Sabinis 293 ^9.

in terriPaccianus fundus II 57 25.
torio Sabinensi II 284 9.
in

comitatu Sarigus 261

2774.
Pacianus in Sabinis 295 3^.
ritorio Sabinensi 355 ^o

8,

in terV.

anche

Paccianus.

Pacianus fundus 21330,

de Nera

2564, 257
Pacilianus casalis 1513.
II

33625.

in

^5,

qui Collis
12.

201

-,

Paclan? 207
pactiones

II

213

34,

territorio Sabinensi II

2848.
20^

33.

rardus.

Paca

Pacilianus fundus 180

imperator 64

[III]

211

II
19.

episcopus

binensi 246 7.
Pacianus 2618, 2774.

3348, 335^8^
anche man-

/7.

2908, 3496; II 1319,17911,28334,

Otto [II] imperator 347 io.
Otto, Otho II imperator 45 24, 8924,

Otto

Pabenbergensis

155

imperator
24326.

29.

3108.

Pacciniano (de) terra

datum, placitum, pr^ceptum.

Otto I imperator 443, 4521,

II

[liber]

edictum, jJr^ceptum.
II

Torana 228

31.

Otolfus coniux Maur?, pater Barauculi, scario in

Attui?,

Ota.

v.

in

salices

Otolfus scario 274

35.

God?, Mari9, Rodiperti, servus mon.

Farf. ad rivum Merdarium 266 20.

Outa mons

v.

267

Oupulus coniux Trud?, pater

in castaldatu

tano II 154 ^4.

Otbertus pater lohannis 2556.

nis II 124

'3.

Ottuli casalis 291

4.

Oteramisca Vallis

Otolfus 267

322

II

12.

1849, 1885.

55^

Sabiaensi

641823^ yo3o, 96

Otectianus

[IV] imperator

Otriculi V. Utriculi.

Ota uxor Grimaldi Ribertonis II 156

Ota mater Mainerii II 55 '9.
Ota, Outa, Ot? mons 29229, 331
335

placitum, pr?ce-

anche

V.

14.

Oddo

Ostiensis episcopus v. Petrus.

in territorio

24

ptum.

159^.

II

48;

18.

273

i.

pactum promissionis

II

265

7,

INDICE.

486

Pacus in Amiterno 3224.

Pacus in territorio Sabinensi II 170 ^^,
Pacus Lupoliscus in Furcone 318^.
PaJaldus servus mon. Farf. in Casa

Falcia Folgia

Matrone 265 ^^.

Paduanus comitatus 261

palatium 160
22,

Reatino 3099, 319

iiis, 281 16.

20^

3399;

Padum flumen

292, 32^9.

Paflagoni? dux

v.

II

65

27,

Argiros.

Paganecus v. Paganicus.
Pagani II 78 ^, 272 5,
Paganica

V.

anche

Furconino

211

II

lohannes

v.

3o,

patricius

et

exarchus.
1

1548162126^

175^-''

palati! potestas

1648.

27^

30125.

Acupencus, Aqui, AquisGallianum,

Papia, Ticinum, Tophia.
publicum V. Carilegum.
palatium mon. Farf. ad placita et iudipalatium

v.

Franconofurd,

grana,

tenenda 313.
regale 30 ^6.
palatium imperatorium Rom? 223 ^4.
Palatium regio civitatis Spoletan?

II

31723.

Palazata (S.) 28823.

Paldo nobilis

Paganica aqua 361 8.

Paganica (de) pratum
Reatino

II

18.

2921, 51

575.

cia

Agareni.
in comitatu

Palatinus

II

Padule, Padules, Paludes in territorio

II

Palatianus fundus

47

II

territorio

in

163, 140

^4.

consanguineus Ta-

vir

sonis et Tatonis 93233, 1229, 1528^

141^5, 14220, 14532.

16,

Paganica (de) rivus 35817.

Paganica (de) vadus in territorio Furconino li 5825.

Palentiana casalis in territorio Biter-

Paganicus II 16024.

Palentianus in Sabinis 297

Crux
Palerecta II 2777.

Paganicus, Paganecus in Noveri 3172.

Novertino 3024,36215;

in territorio
II

28,

503, 51

Paganicus
47 ^^
Paganicus,

Reatino

II

Turano
in territorio Toterritorio Turano

Paganecus
locus

rense250

in

2,

35410, 358

20.

in

cript? 2502.

massa Torana 223 23, 224

Paganecus fundus II 33 ^5.
II

164

164^^.

7.

zonis 253

nepos Attonis

Sigi-

filii

consortes eius 253

21.

flius

Audonis

21,

II

31713, 3183.

Paganellus pater Rolandi

nellus,

Paganus
Paganus
II

275

v.

rotatum
.111.

mon.

II

II

fluvius,

292

II

262

7.

lohannis casalis, Paga-

Teuzo,

i8o3i.

rigus 28433,

Palombara fundus

299

^5,

II

212

Gaidonis

filius

Neronis, pater Neronis

II

141

Farf. in

7.

in

4.

6.

II

loi

4.

Padule.

v.

servi

Coloraente 265

mon.

36.

Palumba uxor Alonis filii Mauri servi

mon. Farf. in Pretorio 270 4.
Palumba uxor Ermuli servi mon.
264

21.

Palumba uxor Godefridi fratris Godeprandi servi mon. Farf. in Bucizano 271

4.

Paganus pater Teuzonis 244

Pagonianus 278 29.

2.

28578-

i.

Palumba uxor Aideperti

Farf. ad Bisenie

filius

palili

16.

Palm? 186 18.

Palm? in Sabinis 295

Paludes

Farf. II

^^.

292^9, 31025.

Ilperini II

filius

271

2777.

II

194^3.

leonibus

Palpa in territorio Reatino

Paganellus, Paganus

Paganus

cum

17.

Pallor

28.

territorio Sabinensi II 281

consortes eius

17.

Paganellus

Palio

Il

Paganecus, Paganeco (de) casalis in

II

mons

brachia

i.

33.

299

pallium

292

318^34.

Paganellus

Palerisi

Pallanus

territorio

in

bensi 32928.

Palentian? vlcus 186

Palumba
Farf. in

35.

filla

lldeprandl servi

Bucizano 272 ^

mon.

NOiMI PROPRJ E

Palumba

Leoniani

filia

mon.

servi

269

Farf. in Pretorio

27.

podium

(de)

panino
Palumb?,

II

39

1576.

31,

Cam-

comitatu

in

mol?

18627,

II

filiorum
II

Palumbi aqua

podium

in

sugiano 207

Farf. ad Salicem 267

^9.

Luceradi servus mon.

filius

Farf. in Pretorio

269

9.

Mas-

Corneto

et in

servus

Pontiano

curte de

in

in curte

de Pon-

22.

Palumbuli casalis 360 ^^.

Palumbuli casa in Corneto et in Massugiano 207 5.
Palumbulus colonus mon. Farf. in
Prtoriolo

265

29.

29624.

filius

nurus

et

eius 296 24

genitrix eius

174

22^

340

36.

frater et

16.

4.

Palumbus pater lohannis 361 ^7,

Palumbus filius Saxuli habitator Capraric? 195

12.

Sublongo 267 ^5.

Palumbus de Vico servus 250
in

et fili? eius

diaconus

50

20.

Secontiano 260

pr^sbyter 227
servus
5.

24,

276

mon.

filli

II

248

23.

Farf. in

eius 271

5.

Cauxor

276 ".
uxor 260

24,

^2.

filli

Farf. de
filii

24,

eius

276

^2.

Palumbus mons 154^^Palumbus mons in castaldatu Intero29.

i.
Palmi casalis terra in Sabinis 247
Misciano,
Pamphili (S.) ecclesia in
Mi si ano II 25925, 285 33.
Pamphilia uxor Gislerii Rucconis II

129

13.

Pancratii
8.

250

^4.

^5.

Palumbus de Vico servus mon.

Panarisii 285

Surensis episcopus

Colomente

uxor 27030.

crino II 33

Palumbus pater Berizonis 243 22.

Palumbus barbanus Gaidonis pr?sby-

in

Farf.

'

Palumbus filius Teadiperg? servus

mon. Farf. in Pretorio 270 7.
Palumbus coniux Teud?, patruus Rattul? et Sindul?, servus mon. Farf.

260

Palumbus 204 9, 216 22, 294

Palumbus quidam 174 16.

mon.

Palumbus nepos Sabboli servus mon.

filii
eius
Farf in Prono 27030.
27030.

Palumbiscicasalisin Scandrilia 24731.

ballari 271

pater Ildul?,

Narnate 275 3.
Palumbus filius Rimonis, coniux Maur?,

Palumbi casa in territorio Sabinensi

II 220 12.
Palumbi mol? v. Palumb?.

5.

Narnate 274 24.

Palumbus filius Honorati servus mon.
Farf. in

Fontano

24.

Palumbus
Palumbus
Palumbus
Palumbus

Ermefridi servus mon.

filius

mon. Farf in Pretorio 269 23.

Palumbus filius Petri servus mon. Farf.

castaldatu

Palumbi maioris casa

271

Bucizano 272

29.

servus

4.

Palumbi casa

173

mon.

Aiiperti servus

filius

in

Palumbi casa

teri

Farf. de Prq-

22.

Isemundi, Mari?, Petri, Teudeldis,

15410.

tiano 295

30.

in territorio

1372.
in

275

eius

30.

259

Palumbus

He-

Farf. ad S.

filii

Palumbus coniux Mus?,

723.

295

torio

Palumbus

5.

Palumbi

Sabinensi

II

126

II

^3.

Palumb? fontana

Palumb?

uxor 275

3.

Palumbus servus mon.

Palumbus

(de) Collis II 157^.

Palumbara 221

221

27$

Farf. in

Palumba
Palumba

487

Palumbus servus mon.

ramum

^9.

Palumba uxor Rimonis servi mon.

Farf. in Colomente 265 28.
Palumba uxor Teudaldi filii Teudelapl servi mon. Farf. in Bucizano
272

COSE NOTEVOLI.

(S.)

33,

Coranum

286

21.

iuxta

curtis

253
Panchratii (S.) ecclesia 193

38.

in fundo

52,

Corviano

II

Corviano 181

20,

Pancratii (S.) ecclesia in

280

raontem

25.

20228, 2152, 33737.

INDICE.

488

Pancratii

prope gualdum Tanci?

Pangratii

Pancratii,

Gualdum

ad

ecclesia

(S.)

28039.

II

ecclesia

(S.)

in

territorio Sabinensi 31925; II 15212.

Pancratius

29027;

1504,

1498,

(S.)

271

II

173

Pandolfus

episcopus

II

182

II

280^6^

s,

Pandulfus abbas Farfensis

II

32221.

Pandulfus, Pandolfus princeps et marchio, missus Ottonis [I] imp.

343

Pane Caldo (de) casales

142
panes

V. anche

25.

II

312

46

^,

in

Arci

II

lohannes.

Ausimum II 147 9.
Paniscaldus ^^ lohannes.
^7,

171

21.

pr^tiosissimi II

tribunus scutariorum

Valentinianus

[I]

Pantaleonis (S.) ecclesia

II

II

36

20.

28S

Perusino

II

3i.
28.

2997, 351

^5 17;

II

20.

GGo-^ II 8231.

Papia 383, 682, 2193, 2428, 30626;

II 84 5, 242 25.
palatium regium
Papiensis episcopus

v.

Pe-

diaconus cancellarius, lohan-

nes [XIV] papa.

Ticinum.

V. anche

v. libr?.

Paracaseum, Paracaseo (de)

Arci

II
II

122

150

12,

143

casalis in
in

1.

castro

8.

297
.

5.

mon. Farf. II
ecclesi?
paramentum abbatile ad
missam canendam 325 34.

paramenta
272

13.

Pararla
II

v.

ecclesi? S. Petri 289

^8.

Parraria.

Parasolem

in

territorio

Esculano

II

20026,
in

comitatu

Tudertino

II

Paratiatis (S.) ecclesia in comitatu Fir-

mano

15.

Pantana de Urreco II 170 28.

Pantana (de) castellum II 260 ^ 285
Pantanione 227 ".
Pantanula
II
182 20,
183
37 4,
Pantanula

papa, apostolicus

paramenta

26.

1872729,

territorio

tegul^ ere? v. Mari? (S.) ecclesia ad

ticii

35.

Pantana

in

paradisus 120

10820.

Pantana Montis Opuli II 191 21.

Pantana in massa Nautona 221 7,
Pantana in territorio Sabinensi
1 5

594,

Furconino

Paractalis consanguineus Bricii et Eu-

Pantana 161 ^9, 259 16; n 266 9 14,28426.

Pantana in comitatu Firmano II 13930,
74

II

territorio

Pantanum in Sabinis 33213.

Pantanum suptus Serranum II 59
Pantheon templum Rom? II 235

Arci

imperator.

pannosus quidam 241 3.

Pantaleymon (S.) ecclesia

in

27.

2193.

Pannonia 841721^ 878, 123^, 13034.

V.

Amiternino

6 19.

papienses

-.

CoUectario

in

Pantanum

trus

215 ".

inferior 83

35.

Papanianum 32628.
Papcianum 1566.

Panicus in comtatu Pinnensi 250 29.

Paniolo (de) curtis infra comitatum

panni 168

25.

in Sabinis

16.

Pantanum
Pantanum

213

6930.

II

territorio

in

papa quidam

^2,

Pangratii (S.) v. Pancratii.

panicum

II,

Martyres.

^' a,nche placitum.

'^^'

74

II.

100

2487.

117

25,

Pantanula (de) rivus 321

362

Marsiensis

Pandonis rigus

^9^^

331

233
3 18 26.

Pandulfus.

V.

88 IO 13, 103 1329, 116

Pantanula casalis 1568.

Pantanum

5.

Pando 2797.
Pando Reatinus pater Pauli 164
Pando homo liber 298 32.
Pandolfus

3i,

6421, 652, 6937, 708, 7320^

i88
in

5,

36.

Sabinensi

mano
339

20,

18914162328^1^031.

territorio

25427.

Paratinis (de) terra

II

251

18; II

32.

711,

in

comitatu Fir-

in territorio

17638, 283

paratum super vineam 280

Parenti in Carsule 223

21.

Pareti in Pretorio 3175.

Firmano
2.

16.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

parietini destructi II 41

Pastina

12.

Parisius civiias Galliarum 20

II

^o,

16521;

23816.

Parma

^7.

72

II

Parraria, Parrara in territorio Reatino

22628;

II

4912^ 16922.

22628;

II

16922.

molinum

tino II 16922.

S.

(de)

casalis

Reparat?

pertinentia

in

202

II

8.

17

67

II

24.

22

283
gium.

Paschalis

199

31,

184^;

papa 99

[II]

24025,

Il

Farf. ad S.

Pasch?

Pasco

servus

Xixtum 273

maioris

Paternio

221

6132,

II

31.

230^4,

6,

62^723,

in castaldatu Narnatino 3105.

famuli mon. Farf. in

Margine 260 15.

Pascone v. lohannes servus.
p.ascua publica

20527, 218^,

18925,

104

117

3 13,

4.

12.

Passeranus, Passerianus

Firmano 252
Passiani 277

4,

in

comitatu

17938, 201

in territorio

202

28,

215

^2,

3388.
Passiniani

filli

292^4;

II

55^5.

Passivi pr?sbyteri casalis in comitatu

CentuccUensi 308
Chron. Farf.

^5.

II.

7.

213

21,

Sabinensi

II

7,

Paterno (de) curtis in comitatu Reatino 324 ^

Paterno fundo (de) curtis infra

torium Camertulum 326

nensi

villa

152

II

terri-

7.

in territorio Sabi-

17.

Paternus 291 23, 292 6 n, 3173; II 5423,

28.
55 8 II, iiQi, 1854, 1884, 191

Paternus in Eciculis 15428.

Paternus in comitatu Firmano 256 ^^

17,

Furconino

comitatu

II

16.

51

in

territorio

Interocrino

352 35.
Paternus in Marsi II 15722.
mitatu Marsicano 250^5.

Paternus

29.
30,

56^8^

aquimolum 332

18.

in

co-

Paternus in territorio Novertino 362

2549, 256^8.

Passianus fundus 181

in terri-

Paternio fundus

29

Passar! casalis in territorio Sabinensi

125

38.

15424, 1636.

Pasianus

II

3.

Paternio casalis

Paternus

109

^3.

364^6;

Sabinensi

Paternus in

II

277
221

^7,

Sabinis 3327.

Paternio in

342
pascuum v. Alegia mons.

279

18.

31,

Ma-

8.

1875, 285

II

Paterno (de)

et fratres

36.

2847.

16.

Pasclum

^2 14.

fundo A-

285.

33612

320^0.

II

^5.

211926^

dies

36516.

21

Radileup?

coniux

Paschalis

Paternianus 261

torio

Paschalis II papa 248

69

IO 34 41,

V. anche placitum, privile-

32.

mon.

96

^3,

9.

papa

papa

[I]

188

18620,

1833033,

335 28;
Paschalis

335

37,

in

Paterniani (S.) ecclesia in fundo

II

Pascalis

Paschalis,

18.

Paternianus (S.) in territorio Reatino

Pascalis V. Paschalis.

Pascanum

argenti

24.

27.

253

paterentia II 318

Paternianus (S.) II

3,

^s.

325

Patenaria (de) curtis in comitatu Auxi-

riano 17928, 213

Parrucia (de) casalis in territorio Sabinensi II

Farf.

.xii. 325
Daten?i62 9.
duo II 292/, 31023.

riano 200

32.

$5

mon.

Paterniani (S.) ecclesia

30.
5 5

II

II

34

57

Paterni fundus in Sabinis 300

Pararla (de) vadus

II

II

deaurata

mano
Rea-

Parrara (de) terra in territorio

Parrucia

155

patena

237 31.
Parr mater Leonis

Summatino

territorio

15.

Pastina fundus

II

parrochi?

in

489

in Sabinis

2944, 333^7.
3031.

comitatu

Sabinensi 243

territorio

Sabinensi 3169;

6225,6327,686, 75
281

5,

105

7 9.

Paternus casalis 16730.

23,

II

14.

in

in

61 ",

280

15 27,

INDICE.

490

Sabinis

in

casalis

Paternus

molendinum

2946.

15017,

150^7.

tino 249

Paternus casalis et fundus, qui et Bus-

3 1319,

20292026^

337193035;

336^2^

II

3314,13823.
Paternus fundus infra territorium Ca-

mertulum 3267.
Paternus fundus in Sabinis 295 7, 3002,
in territorio Sabinensi II
3326.

284
Paternus fundus positus in Variano

et

Inciliano, in Culiano, Tuliano 181

25,

215

112S,

sancti

Patrum

1626.

124

sententi?

120

auctoritates 238

is.

Dieta

anche

V.

5,

Pauli (S.) ecclesia in Ripalda II 10932.

Pauli et

Thom?

voca-

(Ss.) ecclesia in

bulo Sala et Achiniano II 262 21, 263 ^.

Pauli (S.) ecclesia super fluvium Se-

vellam 194

i.

letano

comitatu Spo-

9820, 139
Pauli (S.) monasterium
II

17423.

16,

abbas

et

v.

248

II

epi-

5.

Ailardus.

Rom?

Firmano

25619.
Pauli (S.) Vallis II 2626.

Pauli (S.) Vallis in territorio Torense

2506.

coraitis
patricii II

217

16^

242

I.

131 ".

341

domni

imperii

apostolici

Vicus.

mons

II

260

6,

285

patrimonium Eccl. Rom. II 239

241273334,24210.
V. anche Sabinense.

2847.

Firmano

Patrinio in territorio
Patrinio fundus 201

3,

213

Patrinionis rigus II 271

v.

^7,

II

12

12.

3368.

apostolus

8124,

imperiale

Casa

14530,

14 25,

254

49

18,

12628,

II

24634,

V. anche

Aposto-

302

33.

no 9,
33;

II

Paulus monachus 298 ^9 29.

Paulus [I] papa 963, 196";
24024.

17735,

1324,

II

V. anche pr-

vilegium.

6.

413, 2876,

tuitionis (studitionis)

Pauli Casa v.

247

26.

48^3,

17^7,

10426^

9028,

1384,

Patricia.

patrocinium
7.

Paulus

171

II

lus.

Patrinio 29024; II 2606.

Patrocia

Paulus Orosius v. Chronica.

Paulus filius Pandonis Reatini 1643.
Paulus coniux Taxil? 18520, 20424,
208 13, 21639, 341 13.

127",

Patrinianus fundus in territorio SabiII

15.

Paulus pater Ursi

39,

3i,

nensi

II 142 21.
Paulus pater Fusculi habitatoris Pin-

guis 195

26.

Orientalis

patricius

1'.

Patricius

Theophanii

uxor

Patrocia

Patricia,

Patricii

Paulo pater lohannis

^^.

patria II 297

Quinquaginta

in

Pauli (S.) plebs in comitatu

liber,

307

ecclesia

3)7^0.

403.

18.

119 117,

Spole-

Pauli (S.) Maioris monasterium

25221.

II

Paternus imperator 92
patibulum II 243 2S.
Patres

Pauli (S.)

scopus

2.

338
Paternus episcopus
6,

20.

33.

Pauli (S.) ecclesia in

s.

33,

Pauli (S.) curtis in Pirello II 282

tano 252

21328.

II

Paternus fundus 181

202

34.

Pauli (S.) curtis in comitatu

sianus 3296.

Paternus castellum

214253642,

Pauli (S.) castellum in comitatu Rea-

149 M.

mon.
Paulus

Pauli.

Pauli casa de colle Pertusso 295 30.

Pauli casa in curte de Pontiano295 24.
Pauli Vallis in Silva Plana 305
Pauli (S.) V. Collis castellum.

Paulus pr?sbyter pater lohannis 257 1.

Paulus filius Auderad? vidu? servus

22.

Pauli (S.) casalis in Scandrilia 247

Farf. in
filius

Sublongo 267

^^.

Gualiperti, coniux

sperg?, servus

mon.

Gau-

Farf. in Preto-

rio 269 3.
Paulus coniux Maur?, pater Mari?

et

Scantrud?, servus mon. Farf. in Co23.

lo mente

265

34.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Paulus

Produli servus mon. Farf.

filius

Bucizano 271 9.
Paulus filius Rimonis
Farf. in

Paulus
Paulus
Paulus

mon.

servus

Colomente 265
326

(S.) 28736,

29.

'7.

Quinquaginta 288

(S.) in

(S.) in Serule

287

^7.

Amiternino 35829.

Pauperi (de) coUis 227

Paurlnensis episcopus
II

321

pax

33,

275

30,

264

Gumbertus.

v.

278

y, anche

20.

Cornelia via 122

in

Isonis

Lupo

Leo,

casalis,

(dej casalis, Seniorictus.

peccatorum remissio

mon.
m.

'5.

peratoris

32

II

'3.

Scandrilia

II

22.

v.

Monte.

Pelisi casalis in Scandrilia

Fello servus

mon.

28,

247

^7.

Farf. in

Xisto

S.

filius

Pellurio V.

21.

cubicularius.

campus

p?na obligationis 226

in ter-

periurii II

25.

232 I.
Pendigianus fundus i8o4, 201
231

Liup? 287

Theodorus

Peltinus in territorio Balbensi 230^0,

ritorio Balbensi 304^5, 35724.

217 ^ 218

II

^3.

Peccio faber 289 3.

Pecculus filius Benedicti Saxonis,

32,

9,

213

22,

33614.
fa-

mulus Benedicti VIII pap? II 967.

pecora mon. Farf. 154^, 1553, 293-294

Pendinum

15829.

mons 67

Penestrinus

5,

68

turres 675; II 83

8424.

21
;

II 83 ^^,

V. an-

^6.

che obsessio.

passim.

pecorarius

v.

Ruccio.

Pectinus in territorio Amiternino

Pectorina 162 4;

peculia publica 1542, 155

15.

V. anche

3.

animalia, iumenta.
Peculiaris II 191

pecunia viatica

II

Pedicinulus fundus

II

1623.

V.

adven?

II 155 23.
II

310

1.

Peditus V. Mons.

pedones 76

32,

Pensile

II

3522.

II

299

molinum

34.

5^7.

II

II

281

22

29 32,

23

18,

230

28.

34.

V. an-

candelarum,
canap? 274 ^4.
olei
facularum cer? 353 ^2, 357 13.
vini 357^4.
pulii 274 14.
35321.
pensio Ecclesi?danda 195 31, 196561016^
pensio

rationibus ecclesia1979, 19937.

31
35, 183 32735.
sticis 182

23.

Pedonianus, Peduganus,

II

^5.

che census, quarta, quinta.

32,

anche Fatue eli.

p?nitentia remissionis

pensio

29.

211

Pedis de Matrice flumen

14.

6.

Pensile in territorio Sabinensi II 280

165

II

Pedis de Fatuclo rivus

IO

in territorio Sabinensi II 6^

Pensile in territorio Reatino

208 ^.

Pedarea castellum

II

Peneta

V. anche Pesile, Pinsile.

6.

II

221

Peneta
641.

i.

36

II

5 8 ^^

Pectorina in territorio Reatino 321

in

5197.

',

Casa Raviniana 265

Farf. in

Pelestrina 227

Peltinus, Peltino (de)

Peccio 2862.

pedites II

239

35610, 35727.

Pecagianus fundus 2303.

peccator v. lohannes pr^sbyter.

Peccio

II

319**.

II

II

2596.

Pax Sanctorum
V.

Pelagius

papa 94 '5;
papa 13225.

Pelisco (de)

facultas.

Pazus

[II]

pellicul? agnin? II 298

paviliones

20.

II

papa 949;

[I]

Pelagius

191

mandatum.

v.

Peduganus, Pedunganus v. Pedonianus.

Pelagius

Peliscis (de) casalis in

v. Cripta,

pauperum

in territorio

31.

Peligrimus cancellarius Heinricillim-

V. anche

5.

Remundatus.
Pauperis

2852.

Pelegrinus coniux Aid? servus

20.

pauperes quidam 250 31.

Pauperi in Amiterno 232^3, 32027.
in territorio

is,

17520, 283

Aprutiensi 308

in

491

Pedunganus

comitatu Aprutiensi 251

6; II 731,

pensio monasterio S, Bibian? 195 4510.

64 ^^,
pensio mon. Farf. solvenda

INDICE.

492

13 19 22 24,

302

27414,

passim;

352-360

3166,

312

II

passiniy

pensiones

182-192 passim, 278^5,

libellorum

3055,
81^6^

II

117-118

passim^

102-105

30416^

^9.

Pensio fundus in territorio Tyburtino

26

II

222 5;

Pentecosten, Peniecostes dies

II

322

Pentecostis octava

I.

1 $ ^3.

II 3

125

II

26

Sabi-

nensi 243 7.
Pereto (de) curtis in comitatu

nensi 24$

19027.

II

V.

anche Peritus.

Peretus montis Al?gi? 277

Peretus in Sabinis II 98 4.

Perga
in

Sabi-

21.

Peretus in Sumati

V. anche vestis.

Penti casalis in territorio Sabinensi II

40

nensi

in territorio

16.

Pereto (de) casalis in comitatu Sabi-

Peretus

1.

mons

Perella (de)

26.

i3.

II 36
Petrunacis servi mon. Farf.

filia

Narnate 274 29.

uxor Teudiperti

mon.

Penti fundus 3284.

Perga

Pepo pater Luponis 289

Farf. ad S. Mennatem 267

Perga mancipia, mon. Farf. 267 33.
Pergo 2047, 216 21, 34035.
Pergo filius Gezuli habitator Pinguis

Perbusanus casalis
Perctarit rex 88

Perculfus

5.

in Sabinis

204

2,

i.

168192326^

Farfensi

2.

Bertonis oblatus S.

filius

M.

uxor

1692.

germana Ageris 16826.

eius,

Perdolfus

Aciprandi,

filius

269 12.
Perecce v. Perrece.
neti II

153

281

(S.)

13.

curtis

in

281

Tuscana

II

II

ecclesia

(S.)

41

II

in

21^

29.

II

14.

25.

Peregrini (S.) monasterium in comitatu Balbensi 250 io

II 324, 14029.
;

Peregrini (S.) monasterium in

Torense250 7.
Peregrinus monachus 298

terri-

torio

18.

Farf.

filia

Ursi

ortulani

19.

Peringa coniux Teudisperg?, pater BaIldiperg?,

rint?,

S canapuli, servus

Farf. in Pretorio

territori

26^

281

24.

um

II

1 5 1

20.

270

2.

Perito (de)

Peritus in territorio Sabinensi II 7033.

V. anche Peretus.

277 13.
Peritulus in comitatu Reatino II 267
periurium II 23129, 232450,

2S.

permissio edificandi podium

26.

Perosia

II

II

264

Perusia.

v.

Perot?, Perotis v. Casa.

II

273".

116

I,

201

4.

Perpinianus in Sabinis 298

Perpinianus casalis

3,

in Sabinis

2996,

30021.

Peregrinus (S.) in

Campo Lurano

II

Persi

123

Persiceta fundus in territorio Tybur-

'5.

Peregrinus (S.)
nensi II

infans

mon.

servi

31.

Perrece, Perecce in comitatu Asculano

Peregrinus coniux Alban? servus mon.

Farf. in Beliciano 273 io.
filli eius

130

269

IO.

Peritulus

Peregrini (S.) ecclesia de Minione II

Farf. in

1^.

Urserami

Peritus II 123

877.

comitatu

Balbensi II 5022, 99 14, 140 28^ 175

Peregrini (S.) ecclesia in Cornato

125

268

mon.

Peregrini (S.) ecclesia

123

filia

Perillus II 155
22.

32.

Peregrini

Pergula

mon.

Ittuli servi

filia

Pretorio 270

Pergula

urbem Cor-

Peregrini (S.) curtis in Balva

Peregrini

^3.

in Pretorio

174

21,

195

Pergula
coniux

Urs?, servus mon. Farf. in Pretorio

Peregrini (S.) cella penes

servi

in

territorio

Tusca-

Perelasius 166

13.
14.

Perterada mancipia mon. Farf. 268

^7.

Perella in territorio Furconino 304

tino II 26

Pertefusus quidam 221

5 2,

i.

pertica passim.

4.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Perticara castellum in comitatu Narniensi

26$

II

23.

PerticatuI? fundus 180 m, 201

33624.

213

'9,

33,

territorio Sabinensi II

in

2848.

Pesa (de) furca

II

277
Pesauriensis episcopus
Pesclosus

V.

s.

Petrus.

v.

Mons.

Pescluliin territorio Sabinensi

16829.

II

Pesiano (de) rivus 32220,

Pertinax

imperator 82

prefectus,

21.

Pesianus casalis

V. anche Severus Septimus imp.

Perto pater Zoti infantis 267

Perto abbas Farfensis 98
21637,

219

21739,

20^

2125

1527,

220

24 31,

432,

341
Perto caballariusjhomo manualis mon.
Farf. infra

casam

uxor eius 267

in

Forcone 267

22.

23.

mon.

servus

ciano 268

17.

fiii

Pesile in civitate Reatina II 285

*

Farf. in

eius 268

4.

Piac-

uxor

18.

is.

peta in territorio Furconino 3096.

12, 277 ^.
Peteriolum in territorio Sabinensi

Farf. in

Forfone 264

5.

mon.
eius

flii

II

1049.

36,

6.

Peterolum 3202; II 18336,187315.

Peterolum in territorio Sabinensi II
118

3.

Peterolus 246

Pertulus coniux Aideperg? servus

^.

Petelline 261

Peterolo (de) casalis 320

Pertullianus casalis in Sabinis294

Pin-

V. anche Pensile,

'.

sile.

103

Perto libertus 21029.

Pertulus

Pinnensi

in territorio

3047.
Pesile 291

30.

^5.

268

493

Petesa in
Petesia

25.

comitatu Reatino 248

232

34.

^9.

Petia de Albina in finibus Veterben-

2646.

Pertulus

Farf. in Caballari

Pertulus

filius

271

Ursuli

filius

mon.

4.

Gualiperti servus

Farf. in Pretorio 269

Pertulus

servus

Allonis

filius

mon.

de Oleno

Petiianus casalis in Sabinis 2943.

^9.

Petinanus casalis in territorio

Petiniani fundus in Sabinis 296

II

1672.

282

24.

Pe-

1001026^

21,

civitas

122'^;

II

muri II
Perusinus, Perosinus comi17920^

Biter-

bensi 32927.

Pertusum (ad) pusterula Rom?

rusina, Perosina

Petianus 155 ^3.

Petianus in territorio Reatino 3193.

ser-

29.

Perusia, Perosia II 123

31.

Peti? lai? in territorio Balbensi 357'^.

2,

vus mon. Farf. in Narnate 274

Pertussus v. Pilus.
Pertussus coUis 295

sium 206

210^9;

Petinianus fundus 180

29,

201

^.

214

34,

33639.

Peto pater Candolfi

Petra 3293;

186

II

1562S.

II
^3.

Petra in territorio

Summatino

II 155

2846; II 100 7, 108, 137^2^

Peru160 I, 17420, 181 14.
sinum territorium II 100 ^s. Perosinus V. Rainerius.
episcopust'. Go-

Petra Aldonis

127

13,

difredus.

Petra Casalia in Sabinis 292

210^9.
tatus

139

II,

Perusinus lacus

II

100

12 22.

Perzo (de) castellum 3572.

Liutprandi regisll2626.

pes passim.

publicus 21926, 2202.

Pes de Pista Torrit? 277 33.

Pes Fluminis in comitatu Reatino
284 20. lacus 284 29. piscaria 284 25.
Pes de Monte iuxta castellum de Mozano

II

40

16.

s,

II

4,

183

'3.

18424.

Petra de Alegie II 17024.

Petra Balda in territorio Sabinensi

211

24,

215

Petra Casaria

II

27

Petra Coramunalis

^4,

II

Petra Corvaria 353 '^.

Petra D?monis II 297

Demone

tra

(de)

122

16^

303

60

i,

277

8,

^4,

homines

2 24 36,

306

23,

218

40.

3.

II

Pe-

21840.

castellum

52.

torio Sabinensi II 1686,171

192

23.

299

D?monum

Petra D$monis,
II

II

26.

in terri1,

173

31,

494

Ficta

Petra
361

territorio

in

NDICE.

Amiternino

Petra Fixa

90 5
Petra Fixa in comitatu Firmano 255

petra de

Petri

II

GabuUe

Petra Lata 318

27721.

Petri (S.) basilica

II

Furconino

li

Petralonga in comitatu Firmano 254

29,

is,

territorio

in

5826.

Petra Maior in Tribuco

Montana

Karniensi

Sabinensi

277
fundus

II

179
908.

in

comitatu

comitatu Nar-

comitatu Narniensi

Retri Petronacis

II

II

casale

Arnone

filii

Petri (S.) curtis

Casa Murata

in

Petri (S.) curtis in Cervario II 281

Petri (S.) curtis Interamne II 282

Petri (S.) curtis

347

II;

II

283

casalis in Criptul? II

^"

Asonis casalis iuxta fontem in

Redoniano

II

Petri (S.) curtis

Pensile

II

29.

283

18,

in

Retri presbyteri casa II

Petri (S.) ecclesia in fundo

pr?sbyteri

casalis

25.
3 5

in

Arci

II

Petri (S.) curtis in

Pompeiano

Petri (S.) curtis vocata Salla

Retri Rulcr? casalis in Petrolo II 69 33.

Retri Rotrud? casalis in Albuciano II
^5.

Retri (B.) ecclesia

Stephano

Petri (s.) V.

casalis

II

1252,

28.

6624;

II

3 14.

194 21, 289 18.

Retri (S.) ecclesia in Albiano II 143

202

5.

Anelano

17.

21432, 33726.
Petri (S.)

Antiano

ecclesia

in

fundo Atriani

10.

Petri (S.) ecclesia in

202

moneta.

283

II

Petri (S.) ecclesia

181

1985.

30.

30 34.

Petri (S.) ecclesia in fundo

24,

9.

Retri (S.) curtis in Risia II 282

82

3521,

15.

Petri (S.) curtis in Pesile 291

de

5.

25.

casa in Corneto et in
Massugiano 207 6.
Retri de Leone ferrarlo casalis II 42^7.
in Massa II 13830.
in fundo Mass?
II 94 8, 97 IO.
Retri grammatici casalis II 40 io.
Retri porcarii casa in Corneto et in
Massugiano 207 5.

45

21,

Monte Granario

in

Petri (S.) curtis in

281

Retri ferrarli

Pctri

35.

2852.

castaldatu Ophiani II 513.

142

15.

i.

Petri (S.) curtis in Ofida II 282

3.

Retri

II

Petri (S.) curtis in Falagrine II 281

29031.

Retri Altrud? casalis in Petrolo II 6936,

Angleri?

II

32.

Petri (S.) curtis in Cernito II 281

1307.

Retri casa de colle Pertusso 295 3.

Retri Alboni casalis in Petrolo II 69 34.

45

281

Antoniano

35.

2822.

^2.

filli

II

12.

Petri (S.) curtis in Colle II 282

Retri Maionis

Retri

II

281
in

Rom?

basilica

19.

Petri (S.) curtis in

17931.

71

18

Petri (S.) curtis in casale

in

monaste-

rio Farfensi 30 n.

Petri (S.) cella in Classicella 169 m.

551.

3i.

Rea II
Petra Rea fundus
niensi II 27

II

7.

II

Petra

Retri

13.

Retri (S.) cella 149

Petra Moliginis

Petrarum

IO

Petri (S.) apostoli

19.

Petra

278 23.
maior II 1320.
ad Celum Aureum

Petri (B.) basilica

II

16,

83

24 27.

Petri (S.) basilica coniuncta

Petra Maior II 35 ^2.

Petra Maior in territorio
365

II

Petri (s.) possessio II 233

Petri (S.) basilica

II

675;

sollenitas

(s.)

Gabulle.

v.

30;

15.

Petra Lata in comitatu Furconino

29

Retri (b.) apostoli corpus 3353.

Petri et Pauli app. festum 351^8.

4.

13,

21428, 337

fundo Auriclano
22.

Retri (S.) ecclesia in Bangiara 19425.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Petri (S.) ecclesia in monastcrio S. Bar-

bar?

270

II

Bezano II 301 1.
in Brezano II 261

Petri (S.) ecclesia in

Petri (S). ecclesia

201

Buci 194
Carsule 227

Petri (S.) ecclesia in

Petri (S.) ecclesia

21;

123

II

170

Petri (S.) ecclesia

sale

174

fundum Ca-

infra

198

raria II

fundo Casamu-

280

Cassicella

in

II

150^7, 28038.

lum Catinense
350627.

in diverticulo 348^5,

aula 35028.

201

13,

18,

213

50

28 30.

Collem

II

145

II 5226.

Corgnito

275

II

2 13.

Petri (S.) ecclesia iuxta castellum Corgniti II

1223^

159

164

^4.

II

II

in

castello

Cose-

109622.

Duos Ludos

366

9.

ecclesia in Pisia 167

^7 20^

3397.

76

29.

Petri (S.) ecclesia

123
Petri

316

162

21,

(S.)

Petri (S.) ecclesia in Eleroso 193

Petri (S.) ecclesia

in

mon.

Pompeiano

in

36.

Farf.

II

ecclesia

Pompiniano

in

Petri (S.) ecclesia in atrio S. Angeli

Petri (S.) ecclesia in Reate

Riolo

apostoli

II

43

ecclesia

Petri (S.) ecclesia

Rom?

Petri (B.) apostoli

ecclesia

255

2061,

32.

Petri et Pauii (Ss.) ecclesia in

Farf. 351

1808, 201

Germaniciano II
Germaniciano

fundo

in

336 18.
Petri (S.) ecclesia iuxta civitatem Hor13,

tanam 194

213

26,

6.

Petri (S.) ecclesia in Laureto, Laurito

16 19,

28534.

''2,

fundo

in

2364,

239

22.

Rom?

25727,

II

2387,

tabul? ?re? II 2364.

Petri (S.) ecclesia in Salisano II 60

Sangro

35.

Petri (S.) ecclesia in Sardinaria 356

de Sardinaria 261

30,

353

drili? II

196

268

^~.

15

Scan-

Petri (S.) ecclesia in pertinentia

263

5,

3307.

Ferri (S.) ecclesia in foce de

Petri

18.

Petri (S.) ecclesia in

37.

mon.

'o

16829,

31.

29.

Petri (S.) ecclesia in Valle

2936.

II

17.

'9.

in curte

264.

263

Petri (S.) ecclesia in Petrorio II 2829.

193

Petri (B.) ecclesia Inter

II

II 7 3,

13.

in casali Salisano

12.

Petri (S.) ecclesia

280

3522, 176

1365,

5.

Corneto II 123
extra muros civitatis Cornetan?

Petri (S.) ecclesia in

II

Pedoniano

6.

Petri (B.) ecclesia in Pensile, Pinsile

Petri (S.)

2.

Petri (S.) apostoli ecclesia in castello

niano

II

fundo Oricclagni 181

super Pontem Fractum 165

33623.

31,

Petri (B.) ecclesia ad

fundo Collis

cella

muri 35032,
fundo Classiceli?

depinctio 351 ^
Petri (S.) ecclesia in

174

24.

Petri (S.) ecclesia in Planici 1943.

Petri (B.) apostoli ecclesia iuxta castel-

in

194

Oriclang

in

Petri (S.) ecclesia in civitate Pisia II

37,

Petri (S.) ecclesia in Catino II 12227,

180

3374.

20.

Petri (S.)

5.

ecclesia

Petri (S.)

in

II

i8o.v5,

Petri (S.) ecclesia in casali de Petroro

^7.

Petri (S.) ecclesia in

146

Casa Mo-

12^

Petri (S.) ecclesia in

II

7.

fundo Lucaniano

ecclesia

(S.)

175

Petri (S.) apostoli ecclesia in

rata II

-,

'9.

Lucaniano

in

Petri (S.) ecclesia in Olivete

28037.

5.

in

5,

in

214

39,

Petri

316

ecclesia

Petri (S.)

28038.

26,

495

2552;

II

15 19.

(S.)

ecclesia

in

Vallibus

II

24,

Petri (S.) ecclesia in Verolaso 19422,

Petri

194
Petri

(S.)

ecclesia

in

fluvio

Viride

in

monte

17.

(S.)

de

Roma

finis

Cacuno 2096,
Petri (S.)

monasterium 284

9 16

INDICE

4S6

monasterium ad C?lum Au-

Petri (S.)

reum

107

II

in Classicella

Petronianus in territorio Sabinensi

1492.

Monteriano monasterium

Petri (S.) in

puellarum

comitatu

in

in

Pesile II

Petronianus casalis 168 ^

monasterium

(S.)

torium

285

15 19,

268

Valle

in

17.

Vallibus

in

Petronis

civitatis

Petroriolum fundus in territorio Sa-

31

Petri (S.) rigus II 26628.

Cacuno 109

rivus

in

monte

Petrorium castellum

^4.

Petriolum
Petriolum

in

binensi 366

3314.
comitatu Nar-

in

Petrosa

319

Petriolum in territorio

Sabinensi

62152030^ 655, 6619, 7127, 117

II

145

363

in

3.

8 22.

terri-

^8.

94

8,

13829.

97

in

Narnate 274
,

Xixtum 273

Petrunia
in

33.

Adeleup?, Aliperg?,

filia

filia

Petrunia

'

filia

Farf.

269 22.
Leoniani

mon.

Farf.

269

servi

mon.

X9.

Petrus 2102, 2273, 247 x",

314x5, 35424; II 27x5.

Petrus quidam i86x, 20622.

'

29.

mon.

8.

Fuscaris servi

Farf. in Pretorio

II

uxor eius 274

Alboli servi

in Pretorio

28.

Bucizano 272

Petrunia

7.

69 33, 1 04 13.
Petronax pater Petri 290 31.
PetronaK flius Rodonis servus mon.

Reatino

Perg, Petri, servus mon. Farf. in

fundo Mass?

Petrolanum II 188435, 190^5.

Petrolianum 326 25.
Petrolum in territorio Sabinensi

territorio

320x0.

mons

Petrunaci pater

IO.

Petroiulus in territorio Reatino 305

Farf. ad S.

12.

Vallis in

15.

Petrosus

Petro monachus 298

Retro (S. de) casalis in Sabinis 246^9.
Petroccio (de) casalis II 42 16.
jn
II

Macia.

Petrosum castellum in comitatu Camerino II 98 25, 139 23, 17428, 28421.

V. anche Castellum Petrosum.

II

^5.

Massa

v.

Petrosa

II

1808.

torio Sabinensi

9,

Petrosa serra 328

32.

comitatu Narniensi

Petriolus fundus

II

casalis 349^8, 350727.

Petrorum

^4.

182

II

Amiternis

17535.

Petrilegolum fundus

180

in

II

3i.

Petroro (de) casalis in territorio Sa-

26.

Petri (S.) terra in Sabinis

niensi II

Sabinensi

via publica II 28

2829.

Petri (S.) Silva in Sabinis 331

II

21.

Petrorium 30823.
Petrorium in territorio

21.

Roma

96 ".

II

P^troriolum in Sabinis 33020, 331 io.

in territorio Sabinensi II 61 ^4, 72^3.

Petri (S.) Porta, regio in civitate Pe-

Petri (S.) de

31722.

II

binensi 355

179

Spoleto

in

5 ^6.

Rom?

Spoletan?

filii

Petronus pater Luponis

Valentinus.

v.

II 22230.

porta

II

Agello

in

ecclesia

(S.)

Petronilla

II

13.

rosina

ecclesia

(S.)

253x1.

Petri (B.) Apostoli porta

326

pertinentia

32.

malori 3579.

abbas

(S.)

Petronilla

21.

podium

Petri (S.)

Petri

heremi-

monasterium

25.

286

(S.)

eius 28632.

comitatu

in

22 24.

monasterium

Petri (S.)
II

285

II

285

II

Petri (S.)

263

15.

1)5

Petronilla

Tudertino

II

2809.
Petronianus in territorio Summatino

2856.
Petri

i,

Firmano

II

monasterium

(S.)

Petri

34.

Petronianus in massa Ciculana 227

228 8 16.

5.

monasterium

Petri (S.)

Petronia mancipia mon. Farf. 267

Petrus et confratres 247

X9.

x8

292

24.

NOMI PROPRJ
Petrus pater Adalberti

Adami

Petrus pater

II

Petrus pater Adelberti

^s.

pr^sbyteri

II

Amato II 212
Amizo de

de

Petrus

^4.

Salisano

Petrus

flius

Ardingi 251

Petrus

filius

Ascherisii 243

Azone Pure

Petrus de

II

Baronis

flius

267

II

^^.

573.
Petrus

Berardi

II

3184.

Bernardi

II

160

II

179

28.

^2.

Petrus de Bonio 25722, 25815.

Petrus

Bonizonis,

filius

frater

Mas-

sari et Rainerii 25632.

Petrus Bonus patruus Rozonis 245

Petrus Castellanus

282

gniti

3i.

II 197
Crescentii habitator Cor-

33.

Petrus pater Dominici II 48

Petrus Espald?

Petrus de
19,

Petrus

27

II

^7.

Rodepaldi

filius

28.

Girardi

pater

Ofreducii

II

Gizonis, frater Azonis II

Petrus

filius

Grazonis

Petrus

filius

Gregorii

filius

112

II

Gumberti 290

Petrus Henrici Alberici

Petrus Insari 290

Petrus de lohanne

3185.

II

28.

Luponis

Maoco 287

filius

Mazocli

II

275

3.

Petrus de Mennari frater Leonis 245

Petrus filius Merconis II 114".

Dod?

II

300

Petrus

filius

Odonis

Petrus

filius

Pinzonis

i.

151

II

165

II

Petrus de Pontio

II

153^8.

Petrus Rainerius

II

67

21.

II

47

Petrus fiUus Rainerii

166

Rainonis

con-

9.

^7,

9.

275

Petrus pater lohannis

II

1283, 1542,

21,

21.

II.

3.

pr?sbyteri

II

13.

II

12920.

Remengarda 289

Petrus

filius

Saxonis

Petrus

filius

Siolfi II 155

Petrus

^8.

57 ^ 150

15629.

24.

Petrus de Moronto II 26624.

8.

filius

II

Stauraci

47

II

44 18.

23.

s.

20431,

2176,

17.

Petrus pater Taibrandi II 128".

^^.

ChroH, Farf.

33.

20.

Petrus Marchisanus 24631.

341

II

filius

21.

130".

II

Petrus pater Malberti 282

Petrus

6.

lohannis

164

Litardi II 302

filius

Petrus pater Sabini pr^sbyteri

33.

filius

Petrus pater Ingezelli 289

Petrus

filius

Petrus Roseli 317 25.

Petrus filius Sabini II 16230,

^4.

Hominisdei II 162
Petrus de Imperatore 245 9.

Petrus

Petrus

Petrus de

15015,

II

Petrus pater Guidonis

Petrus

229

II

32.

i".

232^32,

II

Petrus

Petrus pater Raptonis

14.

36

V, anche placitum.

Petrus pater

3185.
filius

Romanus

II

sortes et nepotes eius II 165

30.

Furcone

341

Leonis

23338.

Petrus

155^.

II

Petrus Civitell? pater Tebaldi

filius

53.

1694,

II

7.

32024.

Petrus de

Petrus pater Carbuncelli

Leonis 288

Petrus pater Leonis diaconi

Petrus

filius

filius

Petrus Leonis dictus Anacletus [papa]

II

Tancredi

pater

Petrus de Berardo Stephani

40

II

12.

36332.

pater Benedicti pr^sbyteri II

Petrus

Petrus pater lohannis et Trasonis

et

Petrus pater Leonis 363 31.

Petrus filius Leonis, frater lohannis

24.

Petrus

217

II

lohannis

18.

Petrus

29.

204

II

Morini

211

50

7.

Petrus Baroccio 290 ^sm.

Petrus

Respampino

Petrus pater lohannis de

42 '.
Petrus pater

II.

Petrus

Octi

IO.

II

Petrus de

Petrus

497

lohannis, coniux

filius

36

II

1426.

202

COSE NOTEVOLI.

Petrus

^4.

35

48

II

filius

Taurelli 298

25.

Teuzonis II 165 i.
Petrus fihus Tophanii II 4830.
Petrus de Transtybere II 25731.
Petrus filius Ucellonis II 268 5.
Petrus

filius

32

INDICE.

498

Petrus

Ursi Vergarli 257

filius

i.

II

Petrus abbas raonasterii S. Angeli et

Taizano

S. Benedicti in

Farfensis

abbas

Petrus

9827,

325, 3510,

II

29

57

2489.

Cumanus

Petrus

12^

5 28,

IO,

Petrus

23216,

2333,

IO 23.

sepultura

episcopus [archican-

Ottonis III imp.]

cellarius

^.

31

7,

Castellana episcopus

Petrus Civitatis

^8.

Petrus Zoppus pater Mauri 291

92, 18

Lavicanensis

episcopus

247

Petrus Ostienss episcopus

letanus episcopus.

Petrus

tini,

II

Rainerii comitatus Rea-

filius

advocatus Hugonis

abb. Farf.

236.

Petrus apostolus 81 1924, 128

134

13326,

183

6 14,

247

1424,

13728,

12,

302

18434,

249

255 24679

2 50

24,

157

II 13.

33;

25

14,

131

^9,

246

II

I 7,

34,

homo

187

2177, 341 18.

Petrus clericus

filius

lohannis Sinto36

II

300^2.

4725,

V. anche placitum.

Comes,

Petrus

imp. 46

",

343

32,

Ottonis
anche

V,

[I]

pla-

comitis

2622.

filius

Petri casa, casalis.

v.

Longizonis, fideicommis151 ".

Farf. II 121

frater

Farf.

II

pater

Benedicti

II

121

II

monachus

sacerdos

121

monachus

et

'^.

Petrus frater subdiaconus Farf. II 121

Petrus

Petrus

285

homo mon.

in

Farf.

in

Petrus diaconus

217

monachus

et

Farf.

32.

casalis.

14.

Berardi

homo

Cerreti

Mali

homo mon.

Farf

25.

Forcone 262

33.

Petrus episcopus v.

nepos
II

fratres

3.

Petrus
eius

V. Ilperini filius,

episcopus

Ottonis

Petrus

13.

Romanus.

Petrus episcopus 251

4.

Petrus iudex a S. M. Maiore

Petrus Sabinensis iudex

Petrus dux Ravenna 186

archicancellarius

imp. 346

29.

Petrus Aprutiensis episcopus II 24818.

Petrus Aretinus episcopus 2233.

Petrus
II

Forcone

Petrus iudex pater Belizonis 257

9,

".*

Petrus coniux Fior?

diaconus

Mar-

Farf. in

Petrus frater pr^sbyter Farf

262

episcopus.

Petrus

mon.

13.

Petrus grammaticus v. Petri

Guinisii

filius

Petrus conductor 299 11.

Petrus diaconus v, Petrus Papiensis

251

Petrus

Petrus

missus

citum.

Petrus Comes

II

gine 260

Petrus frater pr^sbyter et

jj

248 ^7.

sarius Azonis II

5.

Miniano 29421,

Comes 9010;

II

io.

donis, famulus

Petrus colonus mon. Farf. in casale

213

V. anche

26.

Petrus Pur de Margine, germanus Al-

Petrus ferrarius

coniux Boniz^

248 ^9.
abbas

II

episcopus,

209

28,

Petrus faber 247

24.

Camerino 20432,

Petrus clericus de

Petrus

Spoletanus

Petrus

Petrus abbas.

trus Papiensis episcopus.

II

papa, placitum.
Petrus Pesauriensis episcopus

Petrus

Petrus cancellarius Ottonis imp. v. Pe-

Petrus

Ottonis II imp. 46, 47", 34323,

3606.
i\ anche lohannes [XIV]

Petrus Vultranensis episcopus

Petrus bonus

nis,

II

episcopus, cancellarius, missus

sis

Farfensis 207

papa.

II

247 29.
diaconus, Papiensis, Papigen-

5832,

254

V. anche

9,

1584,

14,

17,

29.

2341, 30036, 301

V. anche Petrus Spoeius 301 21.

Petrus

II

12.

II

II

196

32.

25729.
21.

monachus 298
monachus Farf. 187 ^9.
monachus dictus de Laurentio
2.1,

1355.

de Furcone germanus Adalberti et Teuponis, oblatus 222 28.

Petrus
Petrus

papa 90

23,

Petrus apostolus.

92

32.

V.

anche

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Petrus piscator in Reate
Petrus porcarius

Petrus pr?fectus Urbis

Petrus pr?positus S. Angeli

mon.

Petrus pr^positus

uxor eius 275

275
Petrus coniux Egyptiol? servus

II 46^5.

Farf. II 27429.

4931, 12423, 14224.

Petrus pr^sbyter

Amp?

filius

Cono

Petrus pr^sbyter de
Petrus pr^sbyter

II

II

277

4421.

Petrus pr^sbyter Farisind?

211

II

^.

^7.

Petrus pr^sbyter filius Franconis II i8o3.

Petrus pr^sbyter de Furcone, oblatus

222

Petrus pr?sbyter

filius

pr9sbyter

13028.

Petrus pr?sbyter et

monachus

260

27.

Farf. II

15 22.

2I7

de Rosa prior scoi?

riorum

274

II

sandala-

Petrus scario de Sublongo 273 6.

Petrus scriniarius notarius atque regionarius S. R. E. II 38^6^ 3928.

Petrus servus mon. Farf. 3597.

Petrus servus mon. Farf. 275 22,
potes eius 27 5 23. uxor 27 5 23.
Petrus servus mon. Farf. ad S.

natem 267

6,

eius

filii

267

6.

ne-

uxor

Petrus servus mon. Farf. in Terentiano

26021.

filii

et

uxor eius 26022.

Petrus servus mon. Farf. in Terentiano

21,

276

8.

filii

et

uxor eius 260 21,

2768.
Petrus
in

filius

mon. Farf.

i.

Alberisis servus

Narnate 275

Petrus
in

Aideperti servus

Colomente 266

Petrus
in

filius

filius

mon. Farf.

Albini servus mon. Farf.

Colomente 266

^i.

mon.

Farf. de

mon. Farf.
Petrus

filius

Auderad? vidu? servus

in Sublongo 267^7.
Benedicti servus mon.

Farf. in Pretorio

23.

mon,

Narnate 27429.

Romualdi servus mon.

filius

Bucizano 272 22.

Petrus coniux Ros?, pater Adileup?,
Farf. in

Adonis,
Petrus

Fusuli,

Farf. in

filius

Simpul?,

servus

Forfone 263

Scaptuli servus

^5.

mon.

Farf.

Forfone 263 30.

Petrus coniux Urs?, pater Audeperti,
in

Petrus

mon.

filius

269

Farf. in Pretorio 270^2.

Urserami, coniux

mon.

Boni-

Farf. in Pretorio

30.

Petrus tribunus

II 3629,

Petrus (S.) 6626^ 155

Petrus (S.) in Aliano
Petrus (S.) in Casule

2265, 27824.

13^

no 23,

II

112

II

25.

Petrus (S.) in Cornio 35222,

Petrus (S.) in Corvi? 3594.
Perrus (S.) in territorio Esculano

271

II

26

Petrus (S.) in Furcone 305 ^4.

Petrus (S.) de Galenano II 108
II

9.

no 23.

Petrus (S.) suptus curtem comitalem

in Leoni 261 7, 2773.
Petrus (S.) in loco Montis

Granarli

347"-

Pretorio 25925.
filius

269

servus

Petrus (S.) de Crollano

io.

Petrus Aponis servus

Petrus

Farf, in Pretorio

Petrunacis

filius

Petrus

36.

Palumbi, coniux Iseperg?,

mon.

servus

Farf. in

268

Farf. in Pretorio

filius

perg?, servus

Men-

mon.

Donati 25930.
Lupardi scarionis servus

filius

servus

2676.

260

Petrus

mon.

27.

Godeprandi servus mon.

Bucizano 271 33,

S.

Farf. in
II

eius

filius

monte

Petrus

II

mon.

fijia

3.

Petrus Gualdari servus

Nectonis

filius

3*5.

Formosa servus

filius

Farf. 267

Farf. in

Petrus

II

Petrus pr^sbyter de Ringa

Petrus

mon.

48 ^
lohannis II 276 6.

Petrus pr^sbyter de Inga

Forcone 262

263 1.
Petrus infans

mon.

27.

Petrus

2.

Farf. in

Petrus

^^.

Enrici II 279

filius

Narnate

Farf. in

2,

Petrus pr^sbyter 24524, 28231,35321

II 2423,

mon.

servus

puli,
22,

243

II

pater Bonell?, Palumbi, Teu-

Petrus

32.

54

Petri casa.

v.

499

270

^.

Petrus (S.) in Ponticello

Petrus (S.) de

Roma

II

1267.

20821.

Pezanus 232 ^2.

Pezanus in castaldatu Reatino 505

29.

INDICE.

500

Pharpha, Pharfa

Phi-

Piccarella II 367, 892.

3.

Picco 248

1.

confratres, fratres eius

248

germanus Grimaldi

frater,

Probati 217

341

^8^

et

22,

171

23^

flius

2839;
Piconis

coniux Boniz?

Benedict,

185 ^8;

12312^

II

280

Pictium de Sinu mons

13.

sibi

Pigatianum

in

Ticinensi

territorio

II 18^

232

II

15,

233

25722, 30933,

193

28,

1^6

2^

221

24,

16820.

180

II

141

II

28.

19.

Pingia in territorio Sabinensi

211

221

Pinianus

II

21,

130

II

11.

19.

18827, 189".

torio Sabinensi II 61
1

35,

in terri-

68

73

29,

10^

13.

22221,

Balbensi

^s.

Pila, Pile in

Pinianus fundus 17927, 20036, 213/,

in territorio Sabinensi II
33535.
2848.

Pii (S.) ecclesia in territorio

Amlterno 352

354823^

26,

3598.

Pinitus fundus 348

28.

Pinna

Firmano

Pila (de) pusterula

Pila (de) serra II

Rom?

52

II

212 n.

3.

Pilatus II 2179, 3049.

Pile in comitatu

Pile casalis 206

Reatino 249

II

112

122

II

28122.

21,

i3.

34.

Pinnensis

ci-

comitatus 184 21, 25027,

vitas 25030.

3408,

34518;

14013,

1706,

II

175

731,

9832, 992^

28319,

21,

2852.

Pinnense territorium 23226, 3047.

Pinnensis episcopus v, lohannes.

21.

Pinniol? castellum in territorio Ascu-

28.

Pile (de) castellum II

122

Pile (de) villa in comitatu

i5,

156".

lano

Furconino

17.

II

112

30.

Pinsilis in comitatu

Reatino

II

176

^3.

V. anche Pensile, Pesile.

Piligrimus archiepiscopus et cancellarius Heinrici II imp.

69

32,

76

27;

4.

Pilionum fundus
II 180 12.

in territorio

Pinnaroli casalis in Sabinis 246

Pinne

Pila in territorio Perusino II 10025.

86

II

castellum

super

casalis

30220.

Pinianus casalis 15329, 1545.

2629.

29

Poppa,

34,

Pinianus in Sabinis 33224.

14.

22422, 22832, 23032, 30515, 30913,

II

(de)

16,

31020.

357

V, anche

12.

2.

34

Pingui 195
Pingui in territorio Interocrino 35833.

.IV.

pignora, pignera II 1598, 197111828^

316

Pinco

Pingia

15521.

II

Pietatis V. Arcus.

pignus

258

16,

Pinea casalis in Sabinis

Piculus colonus mon. Farf. in Pr^to-

31,

Pincio 257

II

Pincto (de) serra 357^7.

^8.

Picti V. Crescenti! casalis.

riolo 297

16.

263

Currensium

16.

321

15,

Picte curtis II

218

Pilus Scriptus in comitatu Tudertino

Pincius pater Berardi II 301

Piet, Picte, Fitte

1683, 307

5.

Pincio Moriani 25816.

23,

253

filii

287

in Istiiano

Rota Pincionis.

545.

II

Farf.

36.

Pimpianus iuxta Quinzam

Picox 25722.

168

Pilum (ad)

II

35.

Picinellus v. Donatus.

Pico

mon.

Pillo flius Sindoli servus

Pilus Pertussus casalis 20626.

28.

Picco germanus Probati 167

206

26.

ad S/ Xistum 273

IO.

Picco

Saxam

ad

Farf.

uxor eius 265 26.

Pillo flius Anseradi servus mon. Farf.
in Bucizano 272 24.
265

Picco 341

mon.

Pillo servus

v. Farfa.

Fi-

V.

Pinti II

182

21,

222

Pinti in territorio Sabinensi II 125 917.

Finto pater Berardi

in

comitatu Narniensi

14.

II

1566.

Pintulus servus mon. Farf. in Clevigiano

268

28,

flii

eius 268

28.

uxor 268

28.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Pinzo, Ponzo pater Berardi servi
Farf. 261

277

5.

Pinzo pater Petri

II

9,

Pipiliani fundus II

mon.

anche

V.

Pipilianus II 1922, 221

31.

Pipilianus in territorio Reatino 366

I I 5

Sabinensi

territorio

Tani-

filius

34033.

Pipinus [Brevis] rex Francorum 88^9;

238

238

15 19 27,

239

17,

239

17.

gni

filli

Caroli

filius

1691518^

8830,

Pipinus frater Maur?

Pippinus

32531,

1733,

V. anche

Mauri servus

et

II

14.

Pisa in castaldatu Fontano

II

12922.

3.

Piscaria (de) flumen II 165

28,

mon. Farf

Piscari? in Esculo

piscator

V.

dulus.

ris

283

II

in

ducatu

II

109

239

no

18,

Aunefridus, Petrus^

Marmoris

22,

y^

32.

in

12.

summus
24; II

8.

281

Reatino 15531,

quietSer-

12.

4.

in

territorio

Sabinensi

II

17.

territorio

in

^3.

II

204

21,

Asculano

236

II

17,

24.

Pizo pater Benedicti 247 12.

Pizo (de) podium II 12220,

215

181

i,

23.

245

31.

minores 34721.
publici 3472021,

V. anche redditus piscium.

ui

17.

Placidia, Placida

234

248

18.

Augusta 85

y, anche

Berolanensis

3,

13029;

pr^ceptum.
episcopus

II

26.

2182.

placitum 15012,15139,15378^16416

II

II

perfecti II 2793,

pistores

25.

mo-

297 32. T3'beanche Repastum, Se-

319

',

14,

Placidus subdiaconus Farf.

Piscatrix mater Benedicti II 25728.

pisces 169

68

Sin-

cundinum, Septepontium.
Piscator

vilianus 165

8,

^5.

281

^I

61

21.

298

IO,

13,

Valerius.

II

228

54

molinum II54

Pitilianus in territorio

Placidus

26.

piscatores II 297

nasterio

Farf.

Pitilianus

II

21634;

19,

Ursus,

pistoria ars II 201

II

Spoletano 1692329.
piscatio 204

V.

26.

in territorio

6,

265

Pizum S. Mari? in Nursia II 1303.

Pizum de Sena in territorio Asculano

Pisa civitas v. Pisia.

piscari? passim.

pistor

Pizo

33

Pisiniole fundus 221

Plus papa 91

28221.

Pirus Rotundus in territorio Spoletano

30,

26

3 5 5

718,7415,10222.
68 ^

Pitumin

Benedictus.

Piscaria II 32

Sabinis 323

II

Fitte V. Piet.

240
Pirellum in Spoleto

310

V. an-

711.

IO.

V.

Risile in

Pitriolum

Pipilianus.

V.

comitatu Narniensi

159-"*? 353

V. Pipinus.

pirat?

Piro

Ma-

Farf. in Pretorio 2705.

Pippilianus

Tusci?

2823031.

31,

Pisile in

mon.

341^5; II 132 18, 24221.

pr^ceptum, sigilla.

mon.

eius II

18.

Pipinus, Pippinus rex

3397.

12320, 17628

Sabinensi

V. anche Pipiliani.

19,

167

1820^

che sextarius.

Pipinus, Pippinuspr^sbyter

II

'3.

Pisia

203 ^^
in territorio Sabinensi

2045, 216

2293.
'7.

Pisia, Pisa civitas in territorio

Pipilianus, Pippilianus fundus

cisi

II

Piscin? in territorio Reatino II 47

II

2849.

29.

207

II

Pipilianus casalis 1825.

II

Unum macerandum

i".

24.

21526^ 33823.

161

II

Reatino

Rubgano

Piscina Nigra in casale

piscin? ad

in

Campo

1002.

9.

13825.

Pipilianus.

Pipilianus

Piscina in territorio Marsicano

Piscina Grifonis in

165

501

II

1866, 208 ", 3287, 347 6 9 12 30

111727,2418, 2731, 282, 3226, 35 17,
88 5, 91 4, 19624.
2124,

Adalardimissi Karoli Magni 1752.

Adelberti missi et Ingelberti episcopi II 125

19.

Alberici consulis et ducis II 953.

Amizonis comitis Auximani 2 54 12.

INDICE.

502

placitum Ardemanni et Gaidualdi mis-

sorum Karoli imperatoris

regis

173

Heinrici

imp.

II

pap? 69

[VIII]

^5

Crescentii
V. anche.

lohannis

imp. 64

41

20 27

^.

pap?

II 1

Ottonis III

et

15 ,

imp. 46

88 22.

20 27,

Rainaldi

233

3621.

II

II

14,

io.

Rainerii episcopi v. Ottonis

Mancionis.

v.

Rainerii marchionis

palatii 169^.

41

Heinrici [II] et Benedicti [VIII]

pap? 68825;
Heinrici
Heinrici

84 "28.

II

co-

Hisembardi
Hlotharii
Hlotharii

v.

59

160

23.

22

II

[I]

[II]

patricii

^3.

Romanorum

88

II

^7

imp.

III

magnum
ferita

95

II

'^.

losephi episcopi et Leonis comitis

IO.

i.

1^.

3482.

V. Plagie, Plaia.

Plage in comitatu Asisinato

9.

imp. II 243
et Crescentii

Hludovici

ii.

38.

II

plaga et

Plage

8.

lohannis

I;

placitum

Paschalis

imp. 186

[I]

missi Ottonis

Teubaldi episcopi Aretiensis 2 54

imp. 20930.

[I]

ducis 171

Supponis comitis 175 15.

Tebaldi Cencii v. Petri Leonis.

Mancionis.

[I] itnp. et

pap? 199 II;

Hludovici

27 30,

Romani
Ruperti
366

15724.
1

II

Roccionis rectoris comitatus Sa-

IV regis II 169 12,

IV imp. II 171 ^4, 1796.

Hildprandi ducis

et ducis

17.

binensis 3135.

Heldebrandi S. R. E. archidiaconi

Plage in territorio Sabinensi

Plagia in Pingui 221

Plagianus fundus

II

Plagi? 183

221

26;

II

56

II

II

23.

163 ".

19.

5731.
24.

Plagie, Plage in comitatu Reatino II

Leonis

pape 16926.

[III]

29

Leonis sculdasii 17420.

missorum

et

Pipini

Hi-

regis

Matild? marchioniss?

Nycolai

pap?

II

Oddonis

et

II

Retri

II

163

1444,

28.

1503.

comitum

II

4725.
Oderisii comitis II 26

28.

Ottonis comitis et Rainerii epiII

87

12.

18; II

318

27

28,

123

Reatino
9,

169

19.

Plagie de Cocosia in territorio Ascu-

lano

II

12.

Margaritam de Corgnito
suptus ripam ecclesi? S.Ma25629.
ri? in Corgnito II 275 7.

Plaia

19.

20j

in territorio

21.

51

16,

305

Mancionis abbatis, Haroini

sembardi

scopi

3605.

mitis.

Haroini

169

[I]

Senebaldi

comitis

Rainerii comitis II 171

15.

Hebroardi comitis

186

344

",

Ottonis

missi

II.

Retri Papiensis episcopi

abbatis missi Pipini re-

Halaboldi

pr^fecti

232

Tebaldi Cencii

et

15.

Retri comitis v. Oddonis.

159^.

II

Guinizonis comitis

II

[I]

Leonis

Retri

II

Guinichis ducis 1672, 16830,

169

imp. 46 ", 344 n.

pap? v. Hlotharii [I]

[I]

Petri comitis,

Gregorii VII pap?

gis

Paschalis

II

Rainerii

filii

14191^ 1244.

imp.

patricii.

Girardi comitis

124 I.
Gregori

Urbis

pr?fecti

30.

II

Pandulf princips et marchionis,

II

V. anche Heinrici [II].

19.

imp. 45

II

missi Ottonis

46313, 5415.

II

imp. 343 ".

[I]

Ottonis III imp.

Benedicti
85

Ottonis

et Pipini

4.

Arnosti missi
291 29:

placitum Ottonis

ad

Plaia in castaldatu

Equano

II

164

Plaia in castaldatu

Pontano

II

13013.

Plaia,

i^.

Plage de Putiniano in territorio

Tusci?II 172 I, 17633, 28233.

anche Putinianum.

V.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI

Podium castrum

Piai? 15422, 1669.

Piai? in comitatu Reatino 248

Plana

Poiolum

in territorio

103

Sabinensi

aquimolum

16824.

25,

37 ^ 40

II

li

372.

Plana (de) castellum in comitatu Sa2S.

binensi 323

Pianella

pianeta

II

309

net?
II

292

25 27,

io

^4.

309

II

pia-

25.

planet?

22.

309

II

.11.

309

II

.1.

^9.

309

II

diaspidis albi

309
purpur? nigr?

2^.

pianeta

Farf.
^^.

II

.xiii.

Planeze 317 ^

Plano (de)

rocrino 352

Planum 168

Salvator

Sabinensi

territorio

II

castellum et villa 234 K

Aso

de

Asus

v.

de Polo

V.

mons

Poli

II

281

20,

153

112

Polimartii comitatus

territorium

vel

is.

316

Cuniperti servi mon. Farf.

flia

mon.

Polla mancipia

27.

Farf, 268

Asculano

territorio

in

Tcramnensi

II

108

Plenasella II 5724.

13926,

II

castellum

v.

174

13927, 174

II

28422.

31,

3i,

28422.

opus.
21,

pluvia terr? rube? II 32013.

mon.

pluvialis, pluviale

albus diaspidis

II

clavat? II 309

^4.

23.

309

31026.

.xiii.

II

112

6,

309

II

II

292

IO,

vi-

.111.

II

175^".

13.

141

Ecclesi?

aptionarius

Ascu-

territorio

Asculano

II

in territorio

Sabinensi

li

in

Pomarolus
23,

Pometta

filia

redes eius

Beruardi
II

262

Pompeiana massa

II

262

^5.

h?-

^5.

infra

urbem Roraam

I.

Pompeianus 8"; II 12321, 162 ^7.

Pompeianus in denti II 283 29.
in terPompeianus in Sabinis 298 2.
ritorio Sabinensi II 63

Pompeianus
213

7,

nensi

Pompei?
Pompei?

is.

in territorio

140

36.

nigr?

24.

pluviales

24.

Podium II 28439,
Podium castellum

32$

purpur?

309
purpur?

rubeus

ridis II

Farf.
23.

in Sa-

27.

191

II

13

195

Plumbiol? aqua 158

202 41,

360

Pomarium

63

comitatu

in

curtis

(de)

32,

300917.

III

Firmano

338

14,

Polocronius

II 3627.

II

II

IO.

Polo (de) Planum

17.

Plotenano

4.

III ".

biais II

territorio

plumarium

Firmano

14.

palatii

Eustachii (S.) ecclesia.

in

9,

30.

Poli (S.) colles in territorio

II

no

II

PoUotri curtis 194 ^9.

Polo, Pudo, qui et Erizo, iudex sacri

Polo (de).

v.

Plausia in comitatu Perosino

lano

3.

2.

21$

fluvius.

Pons.

v.

309

284

Pollianus, PoUiani fundus 181

Platanianus fundus 3659;

II

175

Pollianus

2.

dictum II 301 ^^.

Planumaius fundus II 146 ".

269

16,

Pollecl? caput II 909.

288

28033.

Plaure

II

ad S. Demetrium 264

(S.).

33.

5,

in

Platana

lano

Polla

v.

Plano (de) gualdus in territorio Inte-

Planum
Planum
Planum
planum

Ascu-

Polesia, Polesium in comitatu

Polisi? V. Polesia (de).

Planici 194'^-

Planus

turris

Polisco (de) V. Monte.

17.

Pianura

28.

29029.

271

mon.

alba

diarodina

290

castellum

Polesia (de), Polisi?

21.

113

II

Firmano

in comitatu

2556.

Silva.

v.

Plana

21 32.

503

284

200

17927,

35,

in territorio Sabi-

33535.
II

7,

in Conflenti II 25 ".
in Sabinis 3333.

Sabinensi

92 K

fundus

25,

35217,

in territorio

3647;

II

6519,

INDICE

504

Pompei?

nensi 361

Sabi-

territorio

in

casalis

Pompei? mons II 64 /, 67 31 34.

Pompigianus 161 ^5, 22630.
Pompinianus 168 ^s.
Pompinianus in territorio Reatino

mon.

crucis

309 ^.

Farf. II

ponga imperatoris mon. Farf. II 3104.

pons V. Lucanus, Nerini, Numenta-

Pons 2583202225,291 23; II 3430, 5423.

Pons in territorio Reatino II 48 31.
Pons Fractus Reate 163 23, 165 1,
27.

322

27,

315

IO; II
35 30,

loi

molinum II loi i3.

Pons Marmoreus II 53 11.
Pons Planus in urbe Narniensi
149

285

13,

17.

285

turris II

30,

30.

12 14 22,

142

8,

54

5,

164

179

12,

15.

Ponte II 28222.
Ponte in territorio Spoletano 310^3.
Pontiana curtis 186 ^9, 243 5.
V. anche

163

in territorio Sabinensi

5.

Pontianellus fundus 180

2153238,3362429.
binensi

II

201

^4 19,

^9 24,

in territorio Sa-

2848,
25,

Pontianillus II 221

34.

228

12,

265

3,

298

281

20.

Sabinensi

nensi II 40

12620.

32629;

108^9,

II

Popticelli per-

32.

territorio Sabinensi

II

territorium II 5312.

Amiterno 304 ^9, 318 ^4,

in territorio Amiternino

3228.
18.

Ponticellus de Corgnito 25724,

Ponticellus in castaldatu Reatino 3084.

Reatino

in territorio

Ponticellus

282

IO.

50

17,

280

3 1 5

31 32.

Sabinensi

Sabinensi

territorio

II

V. ancH Ponticillus.

35.

Ponticellus in

29, 3

comitatu

in
in

Teramnano

territorio

1267.
in territorio Sabinensi II

Ponticillus

280

V. anche Ponticellus.

15.

Ponticlus II 186

19428.

31,

Ponticulus fossatus 14820.

Pontio

Ponzo

v.

pr?sbyter.

Pontio pater Retri

II

28.

153

259 II.
Pontius (S.) in territorio Perusino

II

10025.

Ponzanillus in territorio Sabinensi

II

in ter-

96^4,

II

II

in

261

1485,

territorio Sabi-

i.

territorio

in

127

II

in territorio

V.

curtis

anche

15420,

Pontiana,

Pontianus fundus 159^9, 328

Pontianus gualdus 14824.
Pontianus papa 92 i.

3377.

Colli-

7.

Ponzo 246 25.

Ponzo pater Berardi

v.

Pinzo.

Ponzo, Pontio pr?sbyter, servus mon.

Ponzuli
lano

V.

Cerfengo 2611, 2776.

Mons.

IO

no

in territorio

Ascu-

II.

Popenianus
II

6,

II

Ponzippa 2604.

Popcoranius casalis

23.

Pontianus, Pontianum

Sabinensi

2227, 12425.

Farf. in

1565 1767.
Pontiano (de).

19.

185.30.

Ponticellus in

nensi
29;

4 7.

Pontianus casalis

192

7,

in

Ponzanus fundus

1854.

Pontianus de Sabinis 1662,

ritorio

171

Ponzanus
Ponzanus

Pontiano (de) curtis in Sabinis 295

V. anche Pontiana, Pontianus.
Pontiano (in) curtis 30022.
27,

16427.

Pontiani rivus 148

Pontianus 163

30

Pontio servus mon. Farf. in Orbica

Pontiano (de), Pontianus.

Pontiana ValUs

II

123

II

Pontanus (castaldatus?) 256 s.

Pontanus castaldatus II 12922, 1302

II

Ponticellus 23419,

II

castellum II 142

castelli pertinentia II

220

nus, Salarius, Sebastiani (S.).

297

103
97
Ponticello (de)

I,

292

IO,

18,

tinentia

31619.

pomum

Ponticelli, Ponticello (de) rigus

II

23.

in

territorio

Asculano

20.

Popilionensis episcopus v. Tegrinus.

Popli 317

27.

Poplito in territorio Spoletano 310

14,

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Puplito

Poplito,
II

(de)

291

curtis

^8;

5418.

Portelle fundus II

Poplito (de) villa in Amiterno

29

II

16.

V. anche Puplitus.

II

27

1468.

16^

rigus 292

(de)

Portella

Portelle,

505

602, 64

Pertica (de)

Poplus 2899.
Poplus filiorum Adenolf

Portilionis fundus in comitatu

113

23.

II

aquimolum

II.

127

Portus, Portuensis civitas 239

Poppletus fundus

portus

147

3.

Poptianus in Sabinis 29917.

V. atiche

Popularis terra in territorio Utriculano

II

210

Populi serra

90

II

populus mon. Farf.

226

II

21,

228

4,

1228^ 2^4 passim, 2953523, 30226^

3031,30425, 30524, 3065, 310112835^
populi
313733,3141625^5154934.

293

fidelitas II

Porcanum

libertas II 295

6.

295

6.

Porcianum.

v.

Porke

Porch?,
II

108

Retri casa,

v.

284

25,

castrum

comitatu Ascu-

in

36.

lano II 1408, 175 14.

lardales 221
porci 28020,

Porcianum 261 ^8, 277 ^4.

Porcianum, Porcanum in
Reatino 316

192

Porcili II

171

Porcili in

Ophiano

6,

i,

270

territorio

nino 233

Tybur-

castaldatu Amter-

II

217

203

v.

13,

Farf.

33029;

II

pertinentia II 1S6

i5.

Postmontem

Asculano

comitatu

in

1409, 175

1974, 28439.

17.

Far?

pertinentia

in

II

19629.
in territorio Sabinensi II
278,2820, 34819, 3618, 4531, 612236,

702, 726, 73243034, 7431, 882, 922,

4,

96

114

8,

9,

IO,

102

22 31,

32,

127

16,

loi
123

103

1,

1045

28023, 281

1.

castel-

Sabinensi

lum, castrum
36) 23;II 6o7,6i 30,67^6,6921,7431,
10334, 114 12, 21826, 26423, 284 15.
in territorio

9.

Pot (de) Vallis in territorio Perusino

10026.

Potentinus fluvius

254

16;

33825;

II
Il

potcstates seculares II 275

Leo.

Purpuraria

33825;

5 28,

331.

II

343132.

potestas V. palatium.

Porphirogenitus

21

monachus

30.

Porporaria,

25.

17.

Collis II

Postmontem

II

I.

Porfirius pr^sbyter et

108

triginta an-

19.

83

II

Postumius imperator 83

turris 2332,
in

23

32,
;

Postmontem, Postmonte (de)

^7.

Porcini Collis II 18936.

Porcul? casalis

14

Posteci lem 233 23.

Postinianus v. Pustinianus.

93

20.

Porcul? 2332.

II

Posta (de)

20,

100

Aprutiensi

in territorio

622, 6332, 643, 6616, 672, 692326,

Porcilis castrum in territorio

tino II

22720.

31.

II

T.

31.

Postmontem

18 19.

319

24,

Posseta

II

castellum,

no 12, in

18,

35933.

Postmontem

Porcarenis vinea 20822.

porcarius

109

II

anche portaticum, redditus portuum.

norum 67

8.

io.

papa, lohannes.

possessio II 22

14.

127

i4, 248".
Formosus

Portuensis episcopus v.

Posporianum

Puptianus fundus.

Ortano

II

Poppa Pincionis de Corgnto 25720.

Popp? Lupoli de Corgnito 258 'o.
Popp? Martan? de Corgnito 2575.
II

Summati II 32328,
mons II 443.

Portica in

Poplitus in comitatu Reatino 2491420.

II

25

II.

i827,

2849.

203

^3,

olivetum

2849.

Porraria in territorio Asculano 310^.

Portella II 97

v.
^9,

titi

163

7.

282 ".
(S.) ecclesia sub castello S. Po-

Potiti (S.) curtis

Potiti

21.

II

163

in

Marsi

II

7.

Tupho II 123 24.

territorio Marsorum

Potiti (S.) ecclesia in

portaticum 2802.
Port? Latine

Potiti (S.) castellum

II

lohannis (S.)
103

Ojron. Farf.

^.

II.

Potitus
II

(S.) in

16032.

32*

INDICE.

^o6

pigmentorum

potus

II

307

Pozella in territorio Amiternino 361

Pozonus pater lohannis 290

^7.

mons

305

Prandonis

298

133

(de) castellum.

Prata 219 27.

Prata in comitatu

Aprutiensi

Prata in castaldatu Pontano

II

251
54

^3.

1215,

Prata in Sabinis 333

Prata casalis in Sabinis 294

fundus

Prata

^9,

3i.

20130,

18024,

188

30,

203

26,

176

241

16

165

2,

1873

1772,

19,

II,

II

II

6;

29516, 31029

II,

Carolimanni (ma Caroli Crassi)

8.

Chuonradi

Camerino

163

24,

335
173 II.
Caroli et Pipini 325 32.
Karoli II imp. 2249, 33527.
26,

21.

Pratalia fundus in territorio

10^

190 13, 197 16 27, 19924, 200 IO

204116^20540,21218, 216215 32

imp. 229

Pratale II 113

IO,

21828, 22416, 281

2144,

33635.

^3.

23024, 27927.

1687, 170

/.

Monte

v.

19.

3 2.

II

Caroli Magni 161

II

5 32,

Berengarii imp. 31022, 33527.

Caroli imp. 295 16; n 5 12^ jy

15.

prandia

124

regalia II

II 21

prfceptum Adelchis regis 279

^3,

pragmaticon imperatoris 343 29.

imperatoris
Zenonis
pragmaticum
131

31027.

pr^ceptio apostolica

^5.

Praccle 28728.

Pracla

mon.Farf

pr^cepta concessa

26.

Desideri!

3302.

imp.

[II]

986, 173

II

14,

28.

279

regis

153

155

^7,

16,

Pratella in Collectario II 596.

1873, 18829, 19020, 20540, 21828,

Pratell? v. Zesea,

22420, 27910, 295

Pratell? fundus II

II

1474.

173

Pratura in Amiterno
1 1 1 32.

Pratum

27.

163

II

Gisulfi ducis

II

282

in comitatu Sabinensi 243

in territorio Sabinensi II

146

II

tatu Narniensi II

Pratum Domnicum
ternino 358

104

in

^2.

180

5.

II

273

Ami-

in territorio

Pratum Longum 185 '^^.

Pratum Longum in territorio Reatino

279

v.

Campana

Tyburtino

II

et

190

29,

Lamberti imperato-

33.

1502346,

regis
20,

31033,

205

40,

218

33525;

1634,

28^

II

224

20,

173

13,

26.

in territorio

8.

25422;

Reatino

18.

218

libelli

II

2505,

54

^9.

2516,

15,

regum

2237; II 412, 625, 1467,

326, 158420^ 24112^ 2426, 27418,
2969, 304 15, 31027.

i;

27.

II

16

3,

34.

Heinrici

[III]

imp.

13832,

II

27928.

Heinrici

IV

regis II
II

1539.
173

i,

260 ^4,

2791129^ 28137, 28235, 28717.

Hildeprandi ducis Spoletani 158

1593

31.

pr?cepta ducum, imperatorum,

41,

Heinrici [IV] imp.

scripta,
II

25,

173

in territorio

Pratus in castaldatu Pontano

precaria

Heinrici [II] imp. 254

29

26

Pratum Reatinum
281

in ter-

Torense.

Pratum Publicum fundus

222

marchionis

et

Heinrici imperatoris II 292

magnum

ritorio

II

325

27719,

3208,

pratum

ducis

Haistulfi

188

27.

17533,

II

20.

Guidonis

rum

^3,

1539;

20.

Guarnerii

^0,

297
comi-

32,

22,

17.

137

comitatu ^sisio

in

Pratum fundus

31033, 33525;

Faroaldi [II] ducis Spoleti 135

Pratellum 30824.

Pratum (ad)

15,

27926.

13,

1323 25

1647, 165

216

14,

173

28,

26,

15,

160267,

17627, 203 1838, 215

33829,

34028;

II

^3,

163 814,

133

34,
16,

2809.

Hlotharii

[I]

imp.

18329,

1926,

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

194
212

31,

IO

II,

2362, 27927,

irap. II

17

5 ^^,

1,

28625.

20,

188

3 II 18 28,

197

17 28,

20$

16 40,

imp. 176

[I]

189

208

212

14,

19624,

2041629,

2031533,

1997,

18,

II

II

1797,

12,

1926,

31,

31030, 33526, 3407;

28,
12^

224

17,

173

II,

Hludovici

imp. 2129, 2197,

[II]

22129,22418,31031,33526;
27927, 283

Hugonis regis
Lamberti imp.
Liutprandi

II 173

14

II

ducis

176

Ottonis

147

205

32,

4o,

II 173 12,

148

203

31,

21,

215

287

II

13 17,

150

Ottonis III imp. 346

Il

62

17,

98, 174, 321.

15.

io.

31033,

88

29,

205

33525;

40,

II

297

19

2988.

in Biterbo

'5.

pr?positus S.Mari? inMinione II 166

presa

II

18

41

II,

23,

prehensa.

v.

17.

S. Eustathii in
Platana
22142127,231212328, 2423,

16,

88 172528.

mon.

pr?sbyteri

.1111.

pr?sbyteri in

298

Farf. II

292 32.
Stablamone

^^.

pr?-

262

7.

II

2232,

178

4932,

II

25518,

26815.

13,

307^5;
V. anche

scriptum.
v.

Pr?toriolum.

Pretitulum 527 28.

Pr?titulum in territorio

108

Firmano

II

II.

Pr?titulum, Pretetole

28,

pr?tium

173

13,

pr?tium

(de),
II

Pinnensi

II

Pretetul?

12222.

jn

1706, 2853.

boves, equi, pulii caballini,

V.

hominum

redemptionis

II

310^7.
II

Theodicii ducis

154

1562, 163
II

1533,

27723.
23 31,

18629.

7,

Pr?torianus

in castaldatu

Pontano

II

272930,

2,

Ciculi 268

27356814^

19.

181

37,

II

273

7.

158 26, 15^

Crescentius,

15,

Germanus,

y^

lo-

hannes, Petrus.
pr?hensa, presa 211

225

^0,

227

19.

2033,

215

19,

massa 1658.

Pr?torioli fundus 202

4,

21420, 33713.

V. anche Pr?to-

riolum.
Pr?toriolum, Pr?torolum 151 ", 278 29.
Pr?toriolum, Pr?teriolum in Sabinis

296
14,

mon.

^4,

Pr?torium.

in Sabinis 300^4,

pr?fectus Urbis II

22.

lustul? servus

V. anche

33815,
Pr?torii

119

in

filius

Farf in Pretorio 269

13025,
II

Pr?torianum

Pr?torii fundus

437.

Precumatus

anche

II

2982223,

25,

12.

218

26.

pr?dones

Farf. II

castri vel vili? II

comitatu

Rogerii Taxionis comitis

321

mon.

castellum in Pinne

25424.

pr?da

Marchiali 2093,

in

pr^positus S. Angeli in Tancia

pr?positus

3i 36.

63

Pretetole, Pretetul? v. Pr?titulum.

II 3 23,

33;

Rainerii comitis II 171

Ratgisi regis

II

35.

quidam

pr?positura

Pr?teriolum

Placid? August? et Valentiniani

22419,

propositi II 277

II

Pipini regis 20429, 2174, 341

prcum

5159.

24.

prestarla 3910,

2.

imp. 2909, 33568;

21,

37.

179 II, 28334.

Ottonis II imp. 2909, 34413.

421, 532,

117

2,

pr?sbyteri

13.

Guidonis.

v.

5 13,

279

295-300

Farf. II 29726,

pr?sbyteri capellanii II 147

regis

Ottonis imp.

II

Ecclesi?

Prepi in territorio Sabinensi

sbyteri

279 26.
Luponis
165

II,

34.

21828,22419,51033,33525,

14,

mon.

prelati

227

25530, 2562, 27927.

33,

Roman?

ribus S.

passim.

101

Hludovici

255

pr?iudicium factum mon. Farf. ab acto-

Prepi 54827.

33.

pr?ceptum Hludovici
133

M,

33526,34023;

31,

227, 15320, 173

283

2153, 2IS30, 2169, 217237,

20j

21828, 22417,
II

20427, 208

14 24,

1973, 198

507

18,

nensi

in territorio Sabi-

297 ".
II

65

281

4.

INDICE.

5o8

Pr?toriolum casalis in Sabinis 293 25.

Pr^toriolum fundus 180 40, 181 10,20217,
21433, 29612, 300^^ 337^''-

^- o,nche

69 19, 70 IO, 73 ", 102 35, 1 1 5 26.

Privatis fundus 181 27, 20236, 2159,

64

9,

32920,

nensi

Prftorioli.

in

3385.

284

II

Pr?torium 25921, 26831, 3582325.

Privatus casalis 163

in terPr?torium in Amiterno 3175.

ritorio Araiternino 233613, 3095,

privilegia Eccl.

IO

Pr^torium, Pr?turium in territorio Balbensi 357

Pr^torium

21,

in

3573

territorio

Firmano

II

comitatu Reatino 249 17.

Pr?torium Sabinense 153 ^6.
in Sa-

163

297

nensi

281

II

in

31.

territorio

283

Firmano 339 3i;

territorio Firmano II

mitatu

II

Sabinis 166

22.

in

castellum 317 16
torium castrum.

Pr^torolum

v.

Pr^turianus

filius

pap?

anche Pr?-

18830, 335
Pauli [I]

28;

8,

II

II

pap?

22

pap?

io.

307
183

184

34,

283

9,

1,

32.

1324,

1384,

IV pap? II 86 i5.
Stephani IV pap? 1799,

18830,

II

17735.

Carelli servus

mon.

Sergii

28.

133 17, 2566, 28332.

335
probatio per antiquiores viros II 256 19
195

28; II

29,

2427.

nes.

primus defensor Eccl. Rom.

v.

Boni-

Probatulus servus mon. Farf. in Clevi-

uxor eius 268

29.

Probatus 227 23.

Probatus frater, germanus Grimaldi

et

giano 268

fatius.

casalis in territorio

Reatino

2728.

Primus Casus
164

8,

Leonis IX pap? II 13534, 136

I,
282 IO.

primicerius S. R. E. v. Cyrinus, lohan-

Primus

23023.

II

1382127^ 202

Paschalis

269
Pr^torium.

v.

i/,

31

1375.

14,

lohannis VI pap?

Nycolai

Farf. in Pretorio

Pr^turium

II

lohannis [VI? VII?] pap? 126

1282, 137 I, 143 12.

in

Pr?toriolum.

17735,

[II]

Amiterno 317^5.
j/^

pap?

[Vili]

V. anche Pr^torii.

18.

1324,

II

pap? 194 31.

Gregorii [VI] pap^ 283 i/.
lohannis pap^ II 1324.

II

in territorio Sabi-

^9.

nensi II 284 9.
Pr^torium mons

in castaldatu

Pontano

12.

mon.

4,

298

^ ^9 24 28,

Ecclesi?.

Priscianus [liber] valde

Farf. II

Privatis 42

bonus mon.

3106.
II;

II

182

II

171

Probatus

34127.

germanus Picconis 16722,

filius

Tiangronis, frater Ra-

vennonis 278 22.

Probatus diaconus,
19

18,

14 16,

abbas

Farfensis

9812/15520^ 1563

12,

158

15,

161
163
1599, 160
279 25.
Probatus castaldius 181 is, 20226,21441,

26.

in territorio

6.

344, 35

flii,

22.

IO,

Privatis in Sabinis 293

Sabincnsi

29.

Picconis 20634, 217

Probatus

Farf. II 223

priores II 299 2\
prior vestiarii v. Miccio notarius, vestiarii

24915710^ 27418.
[I] pap? 15612,

pap?

Eugenii

1751.

Pr^torium fundus 20221, 21436.

II

30; II 31 22^

32.

3716, 3825, 93

V. anche Pr^torium mons.

285
Pr^torium, Pretorio (in) curtis in co-

prior

311

5,

17630, 18220^ 18425, 18830,

Benedicti

Sabi-

^.

4,

II

12,

225

IO,

Adriani

Adriani

in

Pr^torium castellum 3565.

Pr^torium castrum in Amiterno

in

21.

237

II

20321, 21537, 33528^ 33832.

283 ".

Pr^torium
binis

I,

158420^ 241

privilegium

23.

25.

Rom.

privilegia, constitutiones, decreta pon-

tificum 223

6 17.

Sabi-

territorio

8.

13,

61

25,

63

35,

6 30,

2 29^

33734.

Probatus castaldus Reatin?

civitatis 7

19.

NOMI PROPRJ

Probatus diaconus

v. Probatus abbas.
Probatus servus mon. Farf. in For-

cone 263
iux 263

13.

eius 263

flia

con-

13.

13.

Probo pater Dodonis II 5813,

Probus imperator 83 ^9.
263

285

23,

22,

Proculi (S.) oratorium super castellum

S.

Gemini

265

II

122

et

Eu-

II

mater Luci?

5325.

infans

flia

II

17.

149

II

soror

Empuli

Prodonis casalis

148 ".

II

^o.

mon.

117

Bucizano 271

8.

professi Beraldi Illabb. Farf. II 22627.

monachorum

II

200

^^.

106 8i5; II 251

3,

y,

22.

anche. Psalmista.

216

vias secus

mon.

227
II

II

Farf.

Beraldi III

Guidonis

^.

296

1495, 1505.
abb,

III

Farf.

II

abb. Farf.
Farf. II

223 18, 22423.

promissiones II 1561.
Propetianus,

Propezanus 398, 307

proscriptio

2747.

13,

106

IO,

vulgi

3717,

29430,
1

25033,

Hugo

Turano

II 7

'5.

32.

'%

II 5920.

Monte.

V.

pulii V. pensio.

pretium

II

18832.

PuUiani fundus in Sabinis 35015.

Pulverina mater Adalberti et Grimaldi
25414.

Pulvinum II 221 25.

Punzanus in territorio Reatino 3533.
Pupa uxor Sindoli servi mon. Farf.
ad S. Xixtum 273 36,

Puplitus infra civitatem Perosinam II

Puptianus,

Poptiani

II

flia

v.

Faidonis

62

i,

i5.

nigra II

II

2132.

Porporaria.

II

163

i7.

Purum de Manisis
i,

309

23.

Purum in castaldatu Fontano II 13024.

Purum Campanum in castaldatu Equano

29,

277 26 34.
Pura casalis in Sabinis 2949.

Purpuraria

Co-

180

20135, 2148, 2969, 53640.

30914

rex.

fundus

Pupula flia Candidi servi mon. Farf.

in Forfone 263 35.
Pupulus vocabulum montis Alegi?

Purpura

Il

Pruzano (de) v. Dominicus.

Psalmista, Psalmographus

Amiterno 35226,

V. anche Poplito (de) villa.

3598,

II

5 23.

298 i9.
Provincialium confinium 2409.
V.

336
2849.
23,

36426.

31220.

30624;

2958, 2966,

provincia mon. Farf.

mes

in territorio Sabinensi II

purpura clavata

protoscriniarius S. R. E. v. Leo.

proverbium

213

9,

13.

17927.

35.

Oddonis abb.

18.

21,

17742, 1782.

Publicum V. Pratum.
pueri duo mon. Farf. Il 121
pugillus (mensura) 306 3-9.
Pulcra malcr Petri II 69 33.

Puplitus, Pupletus in

transeundi per

Prola uxor Gundaldi 262

promissio

161 15,

Puplito (de) V. Poplito.

i4.

mulieribus

prohibitio

'o,

pallici? V. equi.

23.

Moderici, Pauli, Rodici, servus mon.

II

128

pulii caballini

30,

Produlus coniux Arileup?, pater Maur?,

prophetia

19,

Pulisco (de)

25.

servi

II 6935,

Propheta 6

II 309 25.
publica res, publicum, puplicum 126

Pulianus in territorio Sabinensi

Ursi ortulani 268

Prodo pater Sabini

professi

Psalterium mon. Farf.

Pulianus casalis in territorio Sabinensi

Mennatem 266

Farf. ad S.

V. anche Pro-

32.

5 35.

96 ".

uxor Ursi ortulani 267

Farf. in

78

II

Pulianiss, Pulianise (de) casalis II

29.

mater Benedicti
mater lohannis

Prodeldis

2383;

Puliani casalis in fundo

".

Proculus (S.) 326

Proda
Proda
Proda
Proda
Proda

18,

Pulgianus fundus 201

27.

Proculus consanguineus Bricii

ticii

109

509

pheta.

127

Proculi (S.) ecclesia in urbe Ameria

II

COSE NOTEVOLI

II

162

14.

in castaldatu Equano

INDICE.

510

Pusanus

Reatino

in territorio

Puscill? infra civitatem

52

13.

Perusinam

II

II

Pustinianus

34826;

Il

Sabinensi

territorio

in

6812,

161

7317, 9616,

7,

puteus

II.

Gabinianus, Latiniani, Va-

V.

Puteus in territorio Sabinensi 15826;

129

19.

Putialia V. Puzalia.

Putida

Fons.

V.

Putinianum, Putignanum, quod vocaPlage,

tur

Tusci?

in territorio

17129,17633.

II

via publica II 1721.

Fontana.

V.

Puzalia II 163

171

15,

Puzalia in comitatu

449
140

IO,

5,

II

10^

93

298,
IO,

9g

Puzalia in territorio Sabinensi II 148

Puzalia in Turano 318

223

31,

23,

gualdus

227

7.

i.

exercitalis

iuxtamassamToranam2o8i9, 211
219

13,

Puzalia Minor II idi

in territorio

V.

Amiternino

23

3 17.

297

II

7.

Aqua.

Rea-

Quarto (de) mons 361 12 14.

Quartus in territorio Reatino 163

26,

32034.

tino II 263

19,

263

19.

285

19,

comitatu Tuder-

in

285

hospitale

19.

mercatus

285

II

II
19.

querimonium Beraldi abb. Farf, Guarnerio duci II 271 31.

Hugonis abb.
Farf. ad imperatorem 73 i.
Quietum flumen II 20125.
Quillianus 163

27.

Quintanione

Narnatino

in territorio

365

6,

13,

casalis, vicus 23032.

257".

quinti collectio II 25626,

23.

Quintianus in territorio Reatino

Quintianus fundus II 33 15.
Quintianus, Quinzanus vicus

16

21.

232

20.

218

21,

in territorio Biterbensi 32929.

II

II

50

3i.

281

20534,

4.

Quintilius,

83

Puzule 28810.

Puzum

in territorio

32222.

342 23. in comitatu Reatino II 47 19.

Quintilianus in territorio Sabinensi

3,

Puzaroli casalis in Currisio

Puzola

Quarto (de) campus

Quintilianus in Reate

20.

Puzalia Maior II 15629.

Puzanus

3635.

21,

Quintianus 206

25.

Putialia

5722.

II

quinta pensio 363

19230,

Reatino

4926^ 5018,

Puzalia,

Col-

31.

quinquagesima v. dominica.
Quinquaginta 28817, 357 n.

V. anche Plaia.

Puza

32823, 351

Quatuor Capell?

lentini.

II

321

tino

29.

127

in territorio

quarta, quartus pensio 3162332, 319^7,

Puterniosus lacus in comitatu Orlano

II

linensi 30426,

Quarta fundus

17928.

pusterula v. Pila (de),

185

Quarazanus fundus

Claudii, imperator

frater

15.

Quintum 228 ^8.

Quintum in Carsule 226
Quinza
II 34

in territorio

61

3,
I,

23,

68

9.

Sabinensi 316 n;

5 15 19 21 25,

63

65

13 17

quadragesimale tempus II 13428.

quadragesimi ebdomada prima II 1728.

18,

Quadragesimus

aquimolum II
1845, 188 14, 2192.
188 15.
Quinza (de) homines II

226

in

territorio

Reatino

12.

67

103

21

29,

17,

104

70

31 36,

II 15,

715, 73
105 9, 117

Quadrivium II 220 26.

Quaduciolus frater Audeperti servus
mon. Farf. in Canzoniscis 264 3i.

Quinza fundus 327 28.

Quinzanus v. Quintianus.

qualitas iuris II 232

Quirici (S.) curtis

rei II

23,

232

23.

quantitas danda pr ordinatione pontificis

II

236

22,

237

15.

Quarania (de) mons 32225.

219

II

24,
13,

2.

282

in

fundo Vinioli

2.

Quirici (S.) ecclesia in fundo Petriolo

II

145

3,

1464.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Quirici (S.) terra in Perrece

II

201

^.

dux

Radualdus

511

Beneventanus

86

24,

Q.uirici (S.) terra in

II

167

comitatu Reatino

21.

Quiricus (S.) 251

8 15,

31822.

fundo Celi?

Quirini (S.) ecclesia in

II

12.

123

R. Comes
R.

II

Comes
224

305

II

i^.

i^.

224

socer

eius II

87

16.

Radualdus servus mon. Farf. 275 21,

uxor 275 22.
fratres eius 275 22.
Radualdus servus mon. Farf. in Musini 260 18, 276 7.
filli eius 260 ^9,
7.
19,
uxor 260
276
276 7.
Raduinus filius Adaldi servus mon.
Farf in Pretorio 269 26,
Ratfredus abbas

Raff"redus,

341, 416, 42

19.

R. Comes pater Adenolf [abbatis Farfensis] II 308 ^2, 309 4.

R. Senebaldi comes frater G.

R. monachus Farfensis

Rabaldo (de) casalis

Rabenian? v. Cas?.
Rabertus

filius

II

in Sabinis

246

23.

^8.

Beraldi

267

II

^7.

Racaneta, Racanita

25927, 28533,

II

Cononis II 15326..
Racifusus germanus Auteperti 207 23.
Racipertus filius Tanuli conductor
Rachisus

filius

26 28 30 3i_

299
Racipertus coniux Sindul? servus raon.

Forcone 263

Farf. in

'.

filli

eius

2638.

Raco 227

299 35.
Raconis filius 252 29.
Raconis iudicis filius 287
Ractaldus pater Beruardi

et

Salomo-

nis, saligus 360

Raculus servus mon. Farf. 275 ^9.
uxor 275 ^9.
lli eius 275 19.

21,

361

Ragenisburg

civitas

Ragiaria 221

20.

Ragiolo (de)

281

27.

in territorio

16.

ternino 3605", 3616.

Raianus 264

183

II

24.

250^

filli

Raimbaldus 290 ^7.

Raimburga coniux Adami Deodati

292 13,
Raimperti

v.

Rainaldi comitis

filli

Rainaldi comitis

filius

tano

II

277

in

16,

Radoaldus rex 87

2S.

II

Rainaldi terra
II

222 3.
250 ".

II

1723.

II

112

22.

Rainaldus pater Berardi

51

II

21,

ducatu Spole-

29.

comitis

II

14.

160

lohanne de

de

pr^sbytero

263

et

Oderisii

14,

Rainaldus

5.

266

II

Berardi

pater

Rainaldus

Raditus castellum

II

Casa.

Xixtum 273 32.

Aldeperti servi mon,
uxor
Radiperga
ad S.

Radipertus servus mon. Farf. 275

uxor eius 275 21,

Longini

filia

Rainaldus pater Berardi

Pontiano 265

Ami360^

36.

Raibonis casalis

Raimbaldi

turris

319 19, 322 23, 361 13.

Radileupa uxor Paschalis servi mon.

Farf. in

24,

35230, 35914.

villa

Raglolum 259

Rainaldus

12.

Radicaria (de), Radicarla aqua 31624,

Farf.

',

2.

Rainaldus

^4.

Radicaria, Radicara in territorio Reatino 322

20

Farfensis

Raimpertus libertus 21029,

fi-

Radagisus, Raadgisus Scitha rex Go-

129

abbas

Raimburga (domna)
12.

30531,

1544.

15,

thorum 123

13,

4.

98 13, 16333, 164 M3I, 165 7.

Raganello (de) fossatus II 207 ^6.
Ragefredus vir pater Leonis 171
172

Rabicella v. Grecula.

9830, 303

5,

12

II

Ragambaldus

307
2798.

II

IO;

306

Farfensis

II

Guidone

1357.
Rainucii

filius

Oderisii II

32,

Rainaldus Trotte

II

317 6.
abbas Farfensis
20519, 207261232^ 2098, 294 II

Rainaldus

21 26 32 34,

prior,

306

4 8 13 15.

II
20

INDICE.

512

Rainaldus Coloniensis archiepiscopus,

cancellarius Frederici [Ij imp. II
322

comes

Rainaldus

347

151

Il

^9

Rainaldus comes

Oderisi co-

pater

Rainaldus comes
i6 21^

256

Senebaldi

filius

257

16,

II

y^ anche

16 21.

Rainaldus comes Auriculanus

Rainaldus prior

Rainardus

II

II 2

27.
1 5

Rainaldus abbas.

v.

Rainaldus subdiaconus

218

filius

142

Girardi comitis

monachus

et

317

Rainerius

filius

Ottonis

filius

loseph

II

21326.

Rainerius

filius

Leonis

II

262

Martini

filius

181

II

13.

filius

Odemundi

Raineri de Ingezo casalis in Sabinis

Rainerius

filius

Opterami 347

Rainerius

filius

Ottonis

7622;

II

248

25,

filii

tilius

Odo

Rainerii de

Rainerius

II

filii

filius

tini II

Attons 349

52

20

543.

Rainerius

pater

169

II

Berardi 284

^o.

24 28

filius

Berardi Attons

II

49

is,

5523.

Berardi

filius

Rainerii

li

3.

Rainerius

filius

Bonizonis, frater Mas-

5223.

Hugolini, Saracini

tinorum

32.

Amico

3.

filius

II

1673.

Suppo

vocatur

qui

Remfredi, coniux

de

198

22,

comitum Tuder-

filius

284 i.
Tedemarii II 12928,

filius

Rainerius

Itt?

Teuzo pater

8.

Belizonis

29.

Rainerius Todini

cia II

Guilelmi,

265
Rainerius coniux Eusebi? II 46 31.
Rainerius pater Franconis 248 28.
II

pater

Rainerius pater Saxonis

filius

210

15,

318 12.
Zaczonis, coniux RocII

211

Rainerius abbas Ss.

in

Donadei,

3.

Sarraceni

Rodulfi 243 i7 18.

Rainerius nepos Rodulfi 243 i5,

Rainerius

II.

pater

222

317 12.
Rainerius filius Remfredi qui

Rainerius

Rainerius de Crescentio 243 36.

Rainerius pater Datonis II 148 i, 149

Rainerius

3.

II

II

II

Rainerius pater Canconis et lohannis

186

3.

II

Rainerius pater Tedemari II 50

24.

sari et Retri 25632.

II

17.

262

Rainerius Randonis

Rainerius

Bon? 282

Rainerius pater

47

Rainerius pater Rainucii

Rainerius

Rainerius

261

filius

vocatur 284

261 31520.

Rainerius

25730.

Rainerii II 262

Rainerius pater Rainerii

31.

6.

Rainerius

179
Rainerius coniux Az?, pater Bonefatii
Rainerius pater Azonis

23

i.

28;

23.

16.

142

II

II

io.

16

II

II

48

II

Rainerius pater Retri comitatus Rea-

2662427.

Petrus.

v.

12723.

II

Rainerius pater Retri

Rainerius 66^^, 355 ^6; II 83

Rainerius filius Arduini 245
Rainerius

Rainerius Perosinus

46^3, 12924.

6.

io.

48

II

Rainerius

Rainerii

II

4.

Rainerius

Rainerius pater Ner?

Rainerii

5,

Muza 289^.

Rainardus pater Ilderici 252 ^

Rainardus comes 362 3,
2472.

7.

II

II

lohannis

filius

Rainerius

7,

124

274 26,
lohannis Boni II 21 1

Rainerius de Maroza

3.

II

Ardemanno

Rainerius pater lohannis

131

1^31,

166

II

19.

Rainerius

curia, placitum.

Farf. II

Rainerius

2.

275

Girardi

filius

Rainerius pater lohannis

mitis II 262932, 273.

233

et Retri II

Rainerius Guidonis de

26413.

20,

Franconis, Geizonis

pater

monachi
Rainerius

3.

215

Rainerius

Mica Aurea

Rainerius

filius

II

7.

Cosm?
124

et

4 16,

Damiani
125

22 26.

Crescentii advocatus

Martini pr^sbytcri

II

126

i3,

Rainerius comes 90 2.
Rainerius comes filius Saxonis comitis

II

74

7.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

comes

Rainerius

Saxonis comi-

flius

coniux Stephani?

tis,

156^5,

II

Oderisii, Rainaldi et Senebaldi

nis,
II

263

31.

Rainerius comes pater Saxonis comi-

Rainucius

V. anche pla-

Rainucius

1749.
citum, pr?ceptum.
tis

171

II

9,

Rainerius diaconus
II

Farf.

Rainerius marchio.

v.

Rainerius dux Sabinensis 89

^^.

Rainerius Sabinensis episcopusII87i4.

V. anche placitum.

Rainerius Vercellensis episcopus, missus Heinrici

Rainerius

flius

missarius

II

IV imp.

16

4.

Rainerius marchio et dux

41 1728.

II

V, anche placitum.

Rainerio pa-

de

tronus scoi? sandalariorum II 27426.

Rainerius pr^sbyter

Audonis

filis

317 13, 3182.

Rainerius pr^sbyter

II

Dominici

flius

2835.
Rainerius pr^sbyter, clericus, nuntius
31718.

Farf. II

Rainerius pr^sbyter et monachus Farf.

217 31 34.
Rainerius servus mon. Farf. in S. Xisto
II

2396.
Rainerus 247 18.
Rainerus pater Salomonis

Rainerus

Raino

flius

II

162

II

Sigenolf 247

159^9.

Raino

Fulconis

flius

Itt?,

II

162

Raino

II 35

Tede-

Simeonis

II

53

de Crescentio

II

185

^2.

22.

Rainuccius pater Berardi

Rainucius

et Oderisii

4.

flius

Laurentium

S.

comitatu

in

Perosino

II

15932, 1608.

pater Rainerii

12.

317

II

II 218 ^3.
Randuisus comes pater Teudini comitis II 1701 ".
Rangiolus rivus II in 29.
Ranute in Furcone 31724.
Raonis uxta mare 193 33.

Rapinalis in territorio Reatino

II

47

^s,

Rapiniano (de) v. Sigenolf casalis.

Rapinianus rivus II 142 31, 150".
Rapinule in castaldatu Fontano II
1304.

Rapizo II 100 16.

Rapizo fUus Attonis

II 46 30, 52 20.
Rapizo pater Baroncii, Monaldi, Ofridi

et

Suppolini

II

267

^9.

Crescentii II 211

flius

Rapizonis

pater

5.

comitis

II

14.

Tebaldi

flius

267

II

^7.

Rapizo comes II 268 25, 285

Rapizo comes flius Guaz? II 260 ^2.
Rapizo comes Tudertinus flius Ra18.

26530.

pizonis, oblatus II 263 1329,

eius

II

2653034,

Rapto

flius

II

48

9.

Retri II 12920.

vim
Rapunianus in

II

273 ".

territorio

Firmano

II

112 ".

18.

301

13.

ad

casalis

raptus per

27.

pr?sb\1:er flius Retri II 166

Rainonis fontana
II

fHus 252

Raptis mulier Gozonis

^5.

pater lohannis pre-

Rainonis

3^.

328 ^K

heredes

flius

1695.

7222.

Rapizo

9.

18.

flius

II

263

9.

sbyteri et

vir

317 M.

II
II

pater Azonis II 41

Rapizo

Raino de Crescentio II 1357.

Raino de Crescentio pater Rainonis
Raino
Raino

pater Rustici

Ramponis
Ramponis

Rapizo

Benedicti, coniux

flius

rad? 283

3.

317 M,

II

Randuisius pr?sbyter Farf.

-.

II

Rainerius lohannis

Rampo
Rampo

Rando

151 ".

Rainerius marchio

mon.

Rainucius pater Rainucii

Rancione

179*^.

II

Azonis, eius fdeicom-

Rainerius iudex 286

Rainucii

fiHus

Ramianus

Rainerius dux

Rainerii II 222

flius

3183.

monachus

et

2934.

217

sn

Oderisii, pater

Cbron. Farf.

II.

Oddo-

Rapuzanus 287 ^.
Rasinum in comitatu Reatino
285

Rastellus

II

Rasurum

iuxta

sin? II

210

II

167

22,

29.

muros

civitatis

19.

))

Pero-

INDICE

3^4

v.

Rateldi uxor

Luponis hominis mon.

Farf.

294

Raviolo (de) rigus II 113 15.

Raviolus in territorio
Firmano

Ratglsus.

Ratchisus rex

Ratfredus abbas Farfensis v. Raffredus.

Ratgisus, Rathgisus, Ratchisus rex

Langobardorum 882022^9535,

18829,

205 38,21825,22419,335 25,342 32; II

r. ac/7t; pr^ceptum.
173 13, 27926.
Ratildi filius Ursuli servus
in

Buczano 271

40

Ratini casalis II

mon.

Farf.

^5.

Ratilianus Collis 310

^^^

Ratinus 26026, 276^5;

uxor

Raziperga
341

Rea

Theophanii

'^-

^7,

V. Petra.

19 n^
421221^

Reate, Reatina civitas, urbs 7

IO,

3123,

18^

3813,

4023,
35
4810, 14917,1507, 15321^1542229^
1597, 160324, 161 4, 16324, 1645,
165 19, 1664, 1671, 16829, 174 28j

2162, 218

27832.

II

217

27.

17756, 1879, 20330, 205

1.

Ratinus casalis in comitatu Sabinensi

245

II

1 1 1 30.

15.

210 19

34,

II,

36,

221
231 4, 232
248 26, 281 2, 284 27, 291 13 25, 301 7,
30218^ 30432, 30515, 3069, 3088,
21,

1828^

rationes ecclesiastic? v. pensio.

31020, 311

25^

Rattaldi

3178, 320

15,

249

filli

Ratterius

7.

Ratterii II

filius

Ratterius pater Ratterii

Ratto 322

163 h.
163

II

249
Raudisius advocatus Rainaldi comitis
^3.

filli

3479.

13030;

3,

II

237917.

penes

277 21
16023, 1775, 1859,

territorium

32419,

13,

5121^

35215, 35622;

16,

284

290

32328,

345

Ravennas

34315.

ecclesia archi-

23629; papa dictus

anch

II

Felix, Gerbertus

170

16,

dux v. Petrus.
V. anche lohannes [X] papa.
Ravennate monasterium 56 5; II 763.

270

15,

II

2382,

Ravenno 217 i", 341 26.

Ravenno frater Probati
gronis 278

Raviliano (de) curtis 261

Ravilianus 33922.
Ravilianus

in

comitatu

177^.

in

territorio

7'% 2834.

filius

Tian-

3i,

353

13;

II

18420^

291

5,

733^

32,

191

307

236,

9,

322,

297,

nium

loi

III

12,

15,

11512^

1929,

II

44

1599, 188

12,

12,

263

15,

22,

26727,

Reatinum

confi-

1934,

I 5.

277

211

Reatini fines

7.

21630, 27725, 279

16 17 20

Reatinus pagus 209 21.

341
Reatinum territorium 148^6, 158^6
5.

1606, 165825, 1794, 20417, 21633

2242, 226^,22918,230^7, 304927

15.

305

Firmano
Firmano

26,

1259, 14023, 14729, 167

27 30,

22.

2164,
31526,

24,

comitatus 371,

3083.

29,

999,

5524,

Ravennas

exarchatus

20329,

i7,

3128,4632,4718,4923, 50618, 518,

3 13,

lohannes.

149

160 3, 3029, 3216; II 170 20; porta

18522; turris 185 IO, 3027, 30519,
Reatinus castaldatus 22730,
3068.

248

34313; mnia, muri

muri

^^^5^
2915, 1764; pons

II

13922,

aula regia

31628,

20415;

31627, 3178, 32014, 321522,

3920,

13;

2855,

3089, 311

3812,

23629.

v.

30432,

3028,

116

diaconus

322

civitatis fines

23228, 303

II

^.

25728,

Reatin?

3219.

urbs 343

343 1315; rivus

episcopus

1764, 22619,

46 ", 68 2 5, 85 ^3 14 15 17,
8458, 2341827^ 23629,

muros

ecclesia II

20722;

22^

5425, 6527, 931,9932, 1595,16913,

nepos

Ravenna 29

321

3601, 36613; II 2915, 5015,

^4.

I.

Farf. in

Rauduisi

^15 11126^ 31627,

9^

33417, 33956, 34228,35215, 35623,

Palumbi servi mon.

Sublongo 267 ^6.
Rattulus filius Rodipergf servus mon.
Farf. in Bucizano 271 ^^.
Rattulus filius Ursuli de Oleno servus
mon. Farf. in Narnate 274 ^9.
Rattula

315

II

315

II

18

18,

309 814,

IO 12 24 29,

3 17,

3202032,

19

321

316

310 24,
19 23,

3 4 8 IO

15 16

4 14 20 24,

31427

317

II 20 31

22 26 28 33

322

15 17 28

NOMI PROPRJ

3417,348

COSE NOTEVOLI.

353235, 35626,3591727,

^2,

3601, 361 1220; n 8 3, 2727, 445,

46216, 4710^ 4831, 49 7 II, 50 9,
51 223,

52 ",

54

100

9931,

9723,

65

6722,

21,

128

1236,

15,

13,

refectiones

5^5

mon.

fratrum

Farf.

II

2986.
refectorium mon. Farf. 222
referendarius

II 3

5 15.

Theo-

Dagarinus,

v.

pertus.

269",

refutatio

confi-

refutatio

34722, 5487, 350525,

abbati? II 2951032,314715.

nium II 269 ". Reatin? res 322 21.

Reatinum episcopium 16025, 17330,

refutatio

positur?

15029, 15428, 1701822^ 17635,

II.

281

17

II

Reatini

Reatinus episcopatus 64

17.

81

territori

scopus

317^7;

^s

47

II

Reatina

Teuto.
Reatini 41

num

ecclesia

173

morator

terra

Rea-

16

30;

luxta terram regis 305

Reatensis episcopus

v.

piate?

Reate.

Reatina, Reate (de) curtis 160 ^,233

248

in territorio

19.

Reatino

Reatini in Scandrilia 247

319^-".

Regina 294

Reatinum flumen, quod

2842627^ 302

IO,

15512^ 266

venit a Reate

31629, 32034,32223;

Regium

Felecte.

v.

221

plaia

24.

in

castaldatu

162 n.

II

ad

capitis

synodum
rector S.

Rom.

II

Mari?

episcopura, ad

18.

147
in

Minione

Recuna casa

II

16624.

in Prata 21927,

II

piscium

II

29731.

por-

tuumll209 29, 224", 2984, 3126.

redemptionis hominum r. pr?tium.
re?dificatio

mon.

Benedictus,

Forcone 3187.

in

I.

238

II

199

14,

s. Benedicti 192, 5010^ 145^^,

1559, 162726^ 17623, 1783, 18822,

2066 21835, 34239, 351

17832,

199

295

34,

31,

22 28^

12;

gonis abb.
reliqui?

in

II

mon,

873,

549

Farf.

Hu-

757.

Angelo

S.

2079,22710,
296 21, 3 1 1 34.

relatio lohannis III abb. Farf.

in

Tancia

II

in ec134 46 II, 135 28,

clesia B. Mari? ad Martyres Rom?

235

313

Farf. 303

17.

in

9.

31; ligni

mon. Farf. 35128;

crucis II 313 3o; s Ma-

30,
3 1 3

Remedii casalis in Q.uinza II 61 23,

Remedius quidam 2336.
Remedius pater Amatonis II 5 3 26.
Remedius filius Crescentii II 153^.
Remedius pater lohannis II 5026.
Remenaldus pater Guidonis 255 3o.
Remengarda mater Datonis servi mon.
Farf 259

20^

redditus, tributum II 25027, 2562329,

257".

v.

1332630^

33.

rebelles Hitalienses 241

Equano

3006.

^.

Regula

ri? II

reclinatio

et vini,
II

Regipertus dux Taurinensium 8889.

Reatinus gualdus

(de)

25.

Petrus.

II

Recunii,

expensa panis

regionarus Eccl.

Reatinum monasterium II 317^^.

Reatinus campus 30420, 308 6, 31733,
319", 32022.

Recanata

209

Farf. II

permanentis Mutili?

fratris

Relatio constitutionis

2484.

II

regimen, sive

28636, 292

23.

Scandrilia 24728,

in

Regiana v. Rigiana.
regimen abbatis mon.

1389,

36.

Reatini casalis in Sabinis 246

Reatini casalis

26.

Reatino

comitatu

in

regia urbs v. Constantinopolis.

Regizo Sabinensis episcopus

205 14, 206 1924.

^5.

II

2796.

Regis terra

Gesfredus.

v.

regis

Reatina Vallis

30.

Reatinus civis

36.

consul v. Beraldus.

tina urbis

anche

homines
Reatinorum horai-

Silva 277

V. Sintari

Reate

18

^.,

Reatini

14.

279

36,

Teuderadus,

Gerardus, Snualdus,

277

Reatinus, Reatensis epi-

5.

condicionis

et

3,

Remengarda mater Gezonis II 1972.

Remengarda mater Petri 289 s.
Remfredus, Remfridus, qui Amico vocatur, filius Aze, pater Carlucionis
et Rainerii

2844

i^

INDICE.

Si6

et Raineri

Remfredus pater Fusionis

284 ^

Tusci?

remissio v. peccatorum, penitentia.

Remundati
II

65

Reaanche Pau-

a Pauperi collis in

campo 308

V.

8.

Rentianus casalis 15025.

Reparata (S.)

II

116

publica

II

in Petriolo II 65

5.

6935.

Sabinensi

in territorio

(S.)

176

27,

171

reges

Riana, Riiana

264 14.
Riana fluvius
184

binensi II 117 2.
Reparat? (S.) pertinentia

Rianus

Campus

II

Repasti curtis in territorio Reatino II

155 ^

Repastum, Ripastum 284

3; II

281

25,

piscatores II 297 32.

297 32^ 306 3,
Repastum, R^pastu (de), Ripastum
castellum, castrum li 122^4, 2985,
in territorio Reatino II 15428, 17635.

Sabinensi

in territorio

Repastum fundus

II

211

Repiciani fundus 180

Res (de)

grum

curtis
et

inter

Rescaniano (de) rigus

Rescaniano (de)

fluvium

San-

48

Sa-

Sabinis

6; II

33225.
1 16^

Sabinensi 282

in

245

^9 29

19.

II

38, 47 ^ 48^6^ 58^7, 689,8715,881,

10029, 116 23 27, 12425, 21216,22210,

28035.
ecclesia II 100 3o^ 12425.
Rescanianus fundus 3282.
Resianus fundus in territorio Sabi-

nensi 306

Respampino

6.

(de) v. lohannes Retri.

Resquinius servus mon. Farf. in villa

de Oritino, Ortuno 261 16, 277 12.
eius 261

16^

277

56

12.

II

218

Riccardus

II

26024.

Lanzolini

filius

Riccius pater lohannis 247

Richardus

245

26.

confratres

32.

7.

eius

32.

245

Richardus

Richardi de Amiterno

filius

360 ^
Richardus dux missus Hlotharii imp.

Farf. II

III

abb.

II

18.

6 9 14;

14

II

30.

79

comitatu Balbensi 249

in

Rigiana, Regiana

168

36.

4818.

II

V. anche

26,

Riana.

Rigianus fundus 180

201

^^,

213

18,

32,

33623.

Rigus Siccus
Riiana

v.

Rivus.

V.

Riguzani rigus

II

46

26.

Riana.

Rimannus pater Ugonis II 15829.

Rimeperga filia Benedicti servi mon.
Farf. in Pretorio 269 35.
Rimfredus monachus Farf.

Rimichis 153
Rimicisi

Rimildis
servi

19.

31

II 4928.

Riello (de) vinca 207

273

24.

mon.

121

filli

Farf. in

eius

uxor Maiuriani

mon.

II

".

28,

servus

nate 27433.

12,

bonorum Guidonis

300 3, 302 3.
Resurrectionis festum 325

II

Ricardus conversus Farf.

Riga

18.

comitatu Sabinensi 227

filli

Riberto pater Grimaldi iudicis

Rigiana flumen

in territorio

restitutio

in territorio

13,

47

Rico pater Rolandi

^^.

Rescangianus 366
in

47 16.
Reatino

II

20427, 2172.

3.

Rescanianus

Reatino

Rico pater Martini 62

villa in territorio

binensi II 152

Rescanianus,

II

II

Richardus de Amiterno pater Richardi

8.

22.

194 18.
Rescanianus.

v.

18329,

33,

molinum

360.

^5.

Ocenum

Rescangianus

185

284

II

12948,1417,

V. anche Rigiana.

in territorio

s.

5^ n^ 6022,

jj

314.

Rianus

202

2416.

1293, 168

II

rivus

31.

Reparat? (S.) curtis in territorio Sa-

II

II

via

32.

".

28132;

18329, 18431.

19.

282

6324, 1261922^

17,

in territorio

31,

27.

Rhenus flumen 123

61

peri (de).

Reparata

171

II

rex II 21320.

23.

Remundatus
tino

Reatino

Collis in territorio

mon. Farf. 16923,

Revoluta (A la), Revolta
retia

Farf.

ad

274
filli

S.

Mar-

33.

Maiuli

Xixtum

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Rimiperga mancipia mon.
Rimo 220 ^^.

Rimo

pater

Farf. 26732.

Gualtarii

2046,

216^,

Farfensis

3226^

33^',

abbas

34 I, 98 29, 301 29, 302 6 17, 303 8 13.

parentes eius 33/, 303 8.
Rimo castaldus 15832, 1592, 16026,

Rimo

pr?sbyterfilius Assentioli,

mon.

residens ad

Farf.

homo

lustam

S.

2628.

Rimo

coniux Palumb?, pater Airolfi,

Gratios?, Itimundi, Palumbi, Pauli,

mon.

servus

265

Farf.

Colomente

in

Rimula mancipia mon. Farf. 267 35.

Rimulus filius Aidelind? servus mon.
in

Rimulus

Forfone 2643.

filius

Riolus fundus intra civitatem fiorta-

Ripa
Ripa

II

II

45
201

31,
7,

44
284

9,

112

32,

i.

33,

Asculano

in territorio

III

1408, 175

II

iio^s^

Tuscano

in territorio

Ripa castellum
II

10825,

in territorio

10923.

II

174^4.

Asculano

turris II

10924.

Ripa castrum iuxta mare in comitatu

Firmano 2)5 I.
portus255i.
Ripa Alba in Tuscana 308 ",
Ripa Albella, Alvella in territorio Tuscano 191 13, 21629; II 137 10^ 1399,
1588, 1744, 28419.
191

13,

21629;

II

portus maris

13710, 1399, 1588,

1744, 28419.

Ripa
285

Bianca

in

Narniensi

II

Repastum.

v.

Rip?

185

II

27027.

4,

Rip? in territorio Sabinensi

6819 2329^ 105 19.

II

3 9,

63

Rip? castrum II 28436,

Rip? vndus II 266 22
Rip9 de Bornia t-. Ripa Bornia.
Ripula in comitatu Firmano II 174
castellum

Ripule 32623;

1098,

II

32,

17432, 28423.

II

Ripule (de)

Moro.

V.

podium II 1099.
vocabulum in

Rivaimini

Aquiliano

2319.
II 266 22.
Rivo (de) castellum II 17030.
Rivus suptus Tampilianum 209 ^o.
Rivus Curvus 1542, 1554, 159^6,

Rivaliosus pater Martini

362 33
Rivus Curvus Firmanus 362 32.
Rivus Curvus gualdus in finibus Reatinis 188 13, 20415, 216 31, 3416.
rana 220

223

1,

Rivus Niger

171

II

73

184

16,

183

184

9,

Robolis

II

191

31,

35

i.

360";

6023,

II

34.

12722, 131

II

15,

193

7,

Rivus, Rigus Siccus

Rivus Tortus

massa Tu-

in

24.

220

14829

12^

33.

28.

Robore (de) mons 35634.

Rocca II 2146, 2192, 30336, 3061.
homines (de) II 2192. pertinentia
II

18226.

Rocca

Rocca

in

comitatu Reatino

in Sabinis 39

ritorio Sabinensi

21,

67

20,

18 23,
5

37

72
5,

^9,

97

28,
I

307

36489;
39

II

15 17,

3, I 5 I

II

277

21.

3.

in ter-

645929,
103

23 25,

4 6 8^

281

5.

2567.

29.

Ripa Bornia, Rip? de Bornia castellum,

castrum in comitatu Tudertino II
2665, 285

II

ripaticum 2803.

65

urbe

Sabinensi

territorio

Rivus Deserti, Desertus

14.

Ripa urbis Corneti II 153 21.

Ripa in comitatu Firmano II 13720,
140 4, 175 10.
Ripa in territorio Sabinensi II 2430.
Ripa

Ripastum

Ripul

Gadeleup? servus mon,

Farf. in Narnate 275 5.
Rimulus filius Urserami servus mon.
Farf. in Pretorio 269 3i.
Rinco libertus 21022.
Ringa mater Petri pr^sbyteri II 260 27.

nam

in

15.

28423.

28.

Farf

Ripa Caprella de Corgnito 25622.

Ripa Labornia fundus II 268 -K
Ripalda II 10933.
Ripalda

34034,

Rimo

517

13,

Silva ipsius II 2665.

Rocca castellum II
Rocca Monacisca castrum
284 14.
II 299
Monastica
Rocca
Sabinensi

II

-,

in territorio

INDICE.

5i8

Rocca Senebaldi
Roccari casalis

Rodelinda

Senebaldi.

v.

iSS^s.

II

Roccari casalis Postmontem II 64

Roccia uxor Rainerii Zaczonis

4.

II

2933.

Frane?

coniux

292

28.

flii

Roccio coniux Fres?

II

289, 32

18.

filii

eius II

Roccio pater Leonis

II

56

2^.

Roccionis

563.

^.

fra-

564.

217
Roccio locopositus marchio

et

comitatus Sabinensis 3135,

II

Roccionis de Angelo casalis in

torio Sabinensi II 61

44

^^.

terri-

II

269

3.

Rocius pater Aiulfi et Azonis II 130

Roctianus vcus super fluvium Olonna

Mediolano 168^3.

Fariperti scarionis in For-

mon.

267

36,

Pr^titulum

II

Farf.

ad

108 ".

advocatus

Gaidonis

de territorio Firmano

313^3.

Rodaldus vicecomes 254 ^5.

V. anche
Rodoaldus.
Rodelandus archidiaconus II 201 36.
Rodeldis uxor Mauri servi

Bucizano 271
Rodeldis uxor Sindolfi

mon.

Farf.

Farf. ad Bisene

Rodilandus

mon.

filius

264 21.
Roccionis

Farf. in

166^7,

II

I.

filii

Fredonis

Bucizano 272

^6.

2.

Rodelinda.

v.

Rodiperga mater Fuscul?

11.

infantis 2688.

Rodiperga uxor Gualderami, mater

Anserami 262 ^4.
Rodiperga uxor Gumpuli affiliati Lu-

mon.

pardi scarionis, servi

Pretorio 268

Farf. in

36.

Rodiperga mater Pattuii

mon.

servi

Bucizano 271^4.

Rodiperga uxor Unaldi servi

Demetrium 264

mon.
^9.

Rodiperga ancilla Dei 173 32.

Rodiperga mancipia mon. Farf. 267

35.

Rodipertus libertus 21023.

Farf. in

filius Mauri servus mon,

Bucizano 271 ^o.

Oupuli servus mon.

Farf. ad rivum Merdarium 266 21,
Rodo coniux Aud?, pater Petronacis,
Rodipertus

filius

servus mon.

273

33.

fili?

Farf.

ad

eius 273

S.

Xixtum

33.

Rodoaldus vicecomes 308

^9.

V. an-

che Rodaldus.

^.

in

mon.

Bucizano 271 9.
Rodifusus filius Ermuli servus mon.

Rodipertus
filius

Farf.

12.

servus

Produli

filius

Farf. ad S.

23.

Rodaldi castellur

servi

Rodicus

Farf. in

2684.

mon.

Bucizano 271

Farf. in

Rodilinda

21.

Rodaldus

Merdarium 266 26.

Norduli servi mon.

V. an-

Nicolai II 12930.

mancipia

mon.

Rodileupa mancipia mon. Farf. 268

27.

Rocii de lohanne casarinum

Roda

filia

servi

Rodimundus pr^sbyter 211

Roccionis casalis in Mala Morte

fone 263

Banilini

rector

che placitum.

in territorio

28,

filia

Rodeperga

167

41.

filia

341

19,

Farf. in

Roccio pater Roccionis II 563.

Roccio pater Rodilandi II 166 i/.
Roccio diaconus et monachus Farf.

Roda

217

Narnate 274 25.

Rodericus filius Mauric? servus mon.

filius

tres eius II

filius

Attonis 204^0, 22623, 34037.

Farf. in

Mennai de Reate 313

II

II

17.

32

filius

II

filii

Farf. ad riviim

536,

Roccio pater lohannis vocati Dodo

Rocco

26427.

Rodelinda soror Sindolfi servi mon.

Farf. in Largizano 266 ^9.
Rodepaldus pater Petri de Furcone

Rodeperga

eius 29227.

Roccio
Roccio

Demetrium

Farf. ad S.

mon.

servi

Rodelinda, Rodilinda uxor Hautonis

210^6.

Roccio filius Arduini 2447, 2459.

Roccio de Arifuso II 48 ^
Roccio pater Crescentii et Dodonis
Roccio

Barosi servi mon. Farf.

filia

Narnate 274 22.

Rodelinda filia Cuniperti
in

Rodolfus

V.

Rodulfus.

Rodonis heredes 36429;

II

25

27,

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Rodopertus
Rodoricus
Rodoricus

mon.

Rodorici 173

frater

Baruncelli

filius

271

servi

mon.

Farf.

Rofinianus, Rufinianus 56425;

-.

191

243 23, 244

Rodulfi heredes 243 7.
filii

Rodulfus

12.

297

II

26421.

eius

fratres

Berardi

Rodulfus de Bonino
Rodulfus

filius

eius II 48

II

267

II

Georgii

267

II

II

48

II

IO

II

ritorio Sabinensi

36432;

fratres

50

248^4.

II

Rogi?.

V.

Rogerius Taxionis comes

50

21.

Rodulfus, Rodolfus pater lohannis

II

V. anche pr?ceptura.
278 2.
Rogerius dapifer II 278 3.
Rogerius rex Siculorum II 321

II

IO.

lohannis

II

42

5,

Reale

de

lohannis

pater

Rodulfus de Meta II 300

nepos

Rodulfus

Cun?

Opizonis

267 IO.
Rodulfus pater Rainerii 243 i/.
Rodulfus patruus Rainerii 243
Rodulfus pater Tedemarii
Rodulfus de Tofia

II

300
Transarici

^7.

Rodulfus pater Transarici

II

Rodulfus

Rodulfus

filius

filius

tinus II 265

II

Oducii,

II

Rodulfus

Narniensis

mon.

S.

48

II

Rodulfus pr^sbyter

269 ^
Rodulfus rex 241

filius

270

5.

165

20,

II

248

Rofenianus
Roffredi

fil-!

v.

20.

ab-

12.

Rolandi

filli

Rolandi

filiis

Rolandus
Rolandus
Rolandus
Rolandus
Rolandus

121

Azonis de Car-

2023^ 2425,

29

^6.

251

(de) curtis in comitatu

140

II

Ro-

V. anche

2.

Paganelli

II

Riconis

filius

2S.

2626.
II

abbas Farfensis

49
II

2S.

3214.

Sutriensis episcopus II 248

7 3

civitas,

10^

IO

7,

16,

5.

Urbs

urbs,

I I

II 20

16, 293, 3122, 3^912,3512

392S29,
4018, 4717, 64202528
376,
691527,
7422, 7531,762
652, 68 5,

2224,

81
15,

16.

pater Mainardi 231

5 20^

12

5 12 19,

9023,

10822.

12827,

Rofinianus.

140

II 46 m.

17.

Ruianus.

Roma, Romana
3 10^

Rodulfus servus mon. Farf. 318

II

v.

niensis II 265

II

Rofelianus

Roianus

II

Rolandus pater Beraldi comitatus Nar-

211

II

II

thlandi.

4.

episcopus,

Cassiani

9.

2186.

Furconino

territorio

in

362 "

Firmano

^5,

Comes Tuder-

Rodulfus index 363 ^5,

Rodulfus monachus Farf.

sano

II

33.

Rodulfus Gubinus episcopus

bas

Roge

305 2S,

^^.

23,

Rogia 3542^.
Rogi?,

3138.

277

II

Rogerius subdiaconus Farf.

143 ", 14930.

II

Rogata uxor Dononis lohannis II 1 52 '.

Rogata senatrix, filia Crescentii et
Theodor?, coniux Octaviani II 30 '5,

Roge

^s.

29.

Campaninus

comes

269^,

Rodulfus

'2,

2432125, 2445.

3125, 34616, 3710, 4212, 97

4.

filius

108

117

II

Rofredus Egubinus episcopus

3.

Rodulfus pater Gregorii

1
Rodulfus pater Heinrici, Enrici
Rodulfus

31,

27.

Rofredus
1".

^5.

4.

II

318

162

29.

Rofinianus, Rufinianus Minor in ter-

II

filius

Sabinis 296 6.

in

Rofinianus, Rofenianus rivus

264 21.
Rodulfus pater Adami II 139 ^^ 228
Rodulfus de Aspra 245 2S.
Rodulfus

4'>.

uxor

21340, 33631.

in Cabailari

Rodulfus

221 ^\ 280

II

8.

servus

9.

Rodula uxor Teupuli

Rodulf

nensi

Rofianus casalis in Sabinis 294 ^.

Rofianus, Rufianus fundus 1802', 201 ^,

Farf. in Beliciano 273

eius 273

Rofianus, Rufianus in territorio Sabi-

-'^.

Rodoperti 17325.

frater

519

198

19,

83

84

19 51 34,

122

1065,

99
129

157

3,

17

20,

199",

202530,

168

31,

1304,

186

20822,

IO,

85

5 S 22

123

132"
1942834

20914, 212

INDICE.

520

24019, 24116,

2483,

3039,

3016,

2992,
31430,

31238,

30616,

315

1,

34^^4, 34310, 34525,

34632, 36413; II 420, 5630, 8610,
94, 121, 17 15, 18M24, 2416, 2722,
32417, 3322,

3037,

4415,

823,

841,

994, 114
137 16, 140

119

10^

237

III 1427,

96

6 12,

176

18,

161

1598,

1444,

19,

1672, 17228,

212

97 126,
12523, 1364,

19 31,

85

IO,

24 29,

5812, 81 202528,

536,

177

21,

18,

1942,

16,

21836, 232 14,234419,2361531,

2386,

IO 19 26,

243

2863, 28725,

12

242

2393,

2444

246

7,

18 21

20,

282

3201426, 321

31,

7,
16.

Roman? civitatis monarchia 241 ^6.

Romanus comitatus 184 21.
RoRomanus orbis
mana loca 106 9.
28320.
Roman? partes II 1077.
Romana, Romanorum respublica
Romani

15630, 15721,19615.

21,

637,6818, 747, 123, 241x4, 3349

i2i6,335i;II 136,806,8421,23316,
242

12 20,

243

27,

321

322

19,

3 5 7.

civitates 241 m ; im170 ^i; pr?dia in Tribuco

Romanorum
perium
63

31

130

8030; tempora

Il

21, -131 II,

pulus

2432228,

132

2395,
vulgus II

Romani

cives II 219 30;

Romanorum civium magnates

2162334.
Romanorum maiores
1

58

2.

Romani

II
II

cives maiores et no-

biliores II 17229;

optimates 183

primates, proceres 197

anche senatus

Romaianus

p-

237156,

2459; populi

2432228,

^5 34,

Romanus

13.

23514,

II

128

199

26,

30;

y^

12.

Equano

II

157 ^

Romana porta Reate II 93

Romana synodus 68 5, 144
134

13 16,

Romana

135

3 io

io
;

848,

531, 63

^8,

in

2128.

II

comitatu Perosino

II

108.

Romani
Romani

pontificatus sedes 239

pontifices

164, 22

12,

13.

Adenolfi, coniux For-

flius

II

45

Romanus

i.

7.

frater Benedicti pap?, postea

XIX

lohannes

papa 76
Romanus pater lohannis

Romanus

12920.

II

Maiorani, frater Hu-

flius

naldi et Godoaldi 178

Romanus

23.

consul et dux

18 27 32.

v.

Romanus

senator.

Romanus (domnus) II 292 2.

Romanus dux 171 33. V. anche

placi-

tum.

Romanus

episcopus

nomine Petrus

1363.

II

Romanus quidam nobilis 66 4.

Romanus papa 96 33.
Romanus pr?sbyter filius lohannis
II

547.

Romanus

prior

Farfensis

II

217

^5,

IO.

225

Romanus consul et dux, senator Romanorum II 40 21 29, 41 7.

Romanus servus mon. Farf. 3597.
Romanus servus mon. Farf. in monte
Donati 25929.

S.

Romanus

servus

mon.

Farf. de Inter-

25920.

ria

Romanus

filius

Farf. in

Auderisis servus

Narnate 275

Rom? templum Rom?

bula ?re?

II

236

mon.

9.

II

2365.

ta-

4.

(de) casalis in Sabinis

246

35.

Romualdi casa de Ceseriano 295 34.

Romualdus pater Herfualdi 17429,
8 16 18 22.

Romualdus
Romualdus
tanus 88

dux

Beneventanus 883.
dux Beneven-

filius Gisulfi
14.

Romualdus coniux Naudiperg?, pater

1293, 17021.

romanati auri optimi 286^7;

Romangella

mosa

29529.

20013,

(de) casalis in Sabinis 247

Romanus

ine

3.

20.

via 320

22430, 311

Romanis

Romo

passim.

in castaldatu

Romani casa de colle Pertusso

Romania 1891, 19032, 19940,

239 8, 242
23025, 258 16.

27

^8.

II 43,

Anseradi,

Ansifridi,

Petri,

mon. Farf. in Bucizano 272

Romualdus (s.) 50", 51".
Ronconiscus
II

in

comitatu

servus
21.

Narniensi

982.

Ropertus

filius

lohannis de Inga

II

482.

NOMI PROPRJ

COSE NOTEVOLI.

Ropertus colonus mon. Farf. in Turano 297 7.

filius eius 297 7.

Rote (de)

Ropertus, Rupertus comes, missus Ottonis III imp. 366 1; II 37.

V.

Rotcll?,

anche placitum.

Pretorio 269

Rosa

mon.

servi

Farf. in

32.

mon.

servi

Farf.

ad rivum Merdariura 266 ^.

Rosa uxor Benedica Petri diaconi
II

Rosa uxor Ildebrandi Odelerii II 21 1 2S.

Rosa filia Mauric? servi mon. Farf.
in Pretorio

Rosa mater

II

Petri

(domna)

140

prioris

scoi? san-

-7.

servi

mon.

Farf. in

40 i^.
mater Franconis

Rosarii caput 158

II

II

^s.

casalis in Sabinis

294 29.
Rosarum fundus via Ardeatina II 2343.
Rosellanus episcopus

Rosia 165 2, 166 21.

Rosia gualdus in
is,

331

Rosianus

r.

Gerardus.

casali

Terbiliano

25.

5431.
36.

Rota de Corguito 2589.

Rota Episcopalis de Corgnito 258".
Rota lohannis Sigizonis de Corgnito
25726.

Monacisca de Corgnito 258 ^223.

Pincionis de Corgnito 2571527.
de Ponte de Corgnito 358^7 19.
Teufredisca de Corgnito 2572S29,
vadu Venenula de Corgnito

7.

87

'9,

23 2S.

(de) curtis in comitatu

filiis

Firmano

17$

II

28432.

7,

1757, 284 ^.

II

territorio

castel-

V. anche

Rote 30823; II 28420.

Rote in comitatu Firmano II 13935.
Rot? in comitatu Reatino II 50 7.
Rote (de) castellum in comitatu FirII

Rotindi

Teuteperti

filia

servi

Cbron. Farf.

II.

mon.

Sublongo 267 ".

Rotis (de) curtis in territorio Firmano

7

V. anche

24.

Rote

Rotruda mater Petri

II

(de).

45

26.

Rotunda filia Alefridi Ursuli servi

mon. Farf. in Colomente 265 32.
Rotunda uxor Constanlioli 262 ".
Rotundus V. Campus, Pirus.
Rotundus mons II 45 2.
Rotundus Mons in comitatu Narniensi
II

27615.

II

in territorio Sabinensi

26423.

2S,

168

castellum

territorio

in

Esculano et Firmano II 27032,

Rozo de Arduino 24535, 2465.
Rozo nepos Petri Boni 245 33.
Rozolinus pater Ardengonis, Bononis
et

Tyburi

II

19733.

Rub2;anus casalis in territorio Veterbens 229

3.

fundus in comitatu

Rubicinus

Nar-!*

^-.

niensi II 276
Ruccio pecorarius 289 7.
Ruphi (S.) curtis in Noveri

Rufi

et

II

ganico
II 504
Rufianus

276
278

281

21.

Benedicti(Ss.) ecclesia in Pa502,

II
4.

5127.

c^mpaaile

y. anche libri.

v. Rofianus.

de

15.

31,

279

Rufinianus

:-.

vocabulo

260 ^,

Ratino

II

2.

Rofinianus.

Rufinianus fundus in Sabinis 297

Rufus imperator 92 3^

1753.

Ro-

land!.

Rufini (S.) ecclesia in Ratino

25713.

mano

50

Rotharius rex 86

Rothlandi

in

^3.

Rotell?.

Rovetinum

Rosula mancipia raon. Farf. 267

Rosulus 3174.
Rota 194 15.

Rota
Rota
Rota
Rota
Rota

comi-

in

28439.

'7,

33934.

Rotundus Mons

Roscius pater Petri 317-5

328

Rotfredus

II

30.

Rosarium

i:

175

II

283

II

Farf. in

274

Forfone 263 -5.

Rosa anelila Dei

Rosa

6.

Petri

dalariorum

Rosa uxor

269

curtis

Rotellum

lum

IO.

213

Rotellum castellum

Firmano

Banilini

filia

y, anche Rotis (de).

Asculano

Rotell?

Rosa 290 15.

Rosa filia Auduini

Firmano

curtis in comitatu

25220.

tatu

521

33'

3o.

INDICE

522

Rugarla 219
Rugiani 188

Rusticus pater Ugolini

16.

Rusticus diaconus et monachus Farf.

Rugianus II 1889. V. anche Runus.

Rugianusin territorio Sabinensi II 74 3.
Ruianus II 88 S 131^3, 1481026^ 18419,
V. anche Ru189 31, 191 24, 214 2.

II

217

Ruianus, Roianus rigus

II

II

Farf. in Pretorio

229

269

21726.

liciano

273

15.

binensi II 117

Ruta

Farf. in

Be-

273

eius

filii

uxor 273
in comitatu Firmano 252

^^.

Runco

Rutilianus

Sabi-

34,
29.

in

Amiternino

territorio

3581.

imp.

III

Sa-

12.

Ruzula II 186523, 18925.

Ruzul? in territorio Sabinensi

io.

Arontii.

v.

Rupertus missus Ottonis

2184.

II

territorio

in

casalis in territorio

103

II

Rutilianus 318

16.

Runtii (S.) ecclesia

(de)

nensi

36,

Rumualdus servus mon.

io,

25.

Rusticus subdiaconus Farf.

7.

servus mon.

Teudaldi

filius

261

26^

II

Rusticus pr^sbyter et monachus Farf.

Ruta (de) campus

gianus.

Rumildi

222

26.

54

34.

Sabarolis (de) casalis in Sabinis246

34.

v.

Ropertus.

Rupinus 287
Rupti

S.

6.

Sancti.

V.

Ruptus mons II in
Rusclo (de) campus
Rusia locus 153 13.
Rustica

^s.

15430.

II

Sabbatinus

campus

Rusticus de
Rusticus

Rusticus

in

comitatu Rea-

confratres eius 282

24,

Anna

II

Azonis

fliis

262

II

Rusticus
iji

25,

II

262

II

9.

261

197 22.
261 ioi6 2o_

II

II
1621.

278

Rusticus

"

^5,

196".

II

14925,

1505.

Rusticus
donis

Rusticus

Crescentii de Octaviano

15057.

genitrix II

II

fratres

eius II

1505.

Crescentii

pater

Ingizonis II 161

Rusticus pater Ofredi

II

210

Ramiano

II

1694.

Rusticus
II

212

pater
21.

Od-

2648.

filius

Rusticus de

11

754.
filius

Lupi servus mon. Farf.

in Pretorio 2709.

Sabelli, Sabellus II

123

in

12

Senebaldi

et

5.

17.

Ugolini

282

18,

26.

Fontano

castaldatu

166,

22,
9,

42

12,

44

9 IO,

211

24,

246 ", 263

292

19,

293

19 21,

321

m9

io

15,

327, 354, 38^4,

14128^ 150

6916^

16,

1632,

47

16,
14,

62

19,

25,

65

184

19,

19,

289

21,

277

22,

303
307 5
"26,
323571618^
322
501

12,

16,

7,

24,
IO.

46^,6224,

191 8,2436,282728330,

3136, 32327, 34318;

1 13 24,
3

3,

15428^ 166

Sabinensis comitatus 42
27,

21,

3915,

32717, 3309 34020,34617; II 79

824,85 20,983, 1325, 141 1328^281

65

II

14 17.

154

41

filius

Prono 27029.

Sabin?, Savin?, Sabinia 8

9 II.
filius

mon.

servi

269 28.
Dominici 262".

filius

Farf. in

Sabelli

Rusticus de Crescentio pater Berardi

II

Carelli

Sabbolus coniux Lup?, pater Luponis

pr^sbyteri, patruus Palumbi, servus

Sabbulus

Crescentii II 168

filius

34.

Sabbonis casalis in casale S. Laurentii

11.

^3.

Cencii

filius

8.

Sabbo 290 13; II 34 2.

Sabbo pater lohannis 24625.

mon.

167

Rusticus pater Baruncelli

nepotes eius

24.

12.

163
II

Baruncelli

filius

avus eius
Rusticus

20.

2.

Rusticus 282

II

Farf. in Pretorio

Rusticellus pater loseph II 211

tino 249

R.

246

Silva

rustici V. villani.

Rustici (S.)

Sabbatina soror

Villa,

V.

ecclesia v. Annianellum.

S. P.

37 27,42

33,

79

II
23,

533, 3013,

82

27,

12922,

NOMI PROPRJ

1738,230519; Sabinensis
tus

Roccio.

recior v.

confinium

263

II

IO,

121

Sabinensis regio 122

17,

territorium 712, ^S

li,

125

",

19

10^

Sabinensis

II 1455.
Sabini casalis de Facciano

4M,

63

31,

303

22,

2823121829^

72

304

3 IO 29^
3 I 3

317
327

28

305

25,
3

14

8 12 16^
3

24 31,

328

8 II,

631,

319

23,

s 17,

363171629^

36123,

3664812;

306 S 309

1 5

14,

16

15,

8 31

323 ",

320917,

329
52

3472-, 34825,

17 35,

344 19, 545 8,

35434,3557,

36416,

36517,

630, 2430,252, 2772S,

288, 317, 341812, 353, 3616, 372,

39 33, 40515, 4133, 441219, 4533,

476823,

5392124,

565, 5822,
23
28^ 10028,
12,
10,
25,
98 9, 99
87
59
93
8
13
4
5 19 23,
15,
16,
16
1
1 1 5
fOI 9, 1 14

117

495,

12332, 12424,126218, 12822,

8,

li 27,

137 I,
13833, 141 117, 1472632, 148572125^
1499, 150816192731, 151 12, 1523,
129182630^

130

131

9,

153224, 15423, 1562527, 157815,

161 7, 16220212427^ 16359, 16420
2327,

169

166 812

1658,

1701618^

li 31,

167

14,

173^3,

8 IO 13,

18030,
8 14 31,

7023.

II

Privati II

in

35.

117

II

17.

Sabini Prodonis casalis in Pctriolo

28418,

28313,

casalis

Sabini Lupardi casalis in Serrano

1361,

137311,15614,1622, 170 21, 176^8^

189 I, 19939, 220 7 9, 2226, 226 i6j
281

Guald?

Sabini

15521.

6,

Crescentii vallis, lohan-

t*.

nis casalis, Leonis casalis.

Sabinense
128

i,

5^3

Sabinensis fluvius

pagus

provincia

123

comita-

Sabinenses

6.

Sabinensis

1938.

COSE NOTEVOLI.

Sabinense

Sabinensis

197835.

fines

II

in Petrolo II 6935.

23,

Sabini (S.) abbas 255 25.

Sabini (S.) curtis 33980.

Firmano
Firmano

II

II

174

3^.

21,

285

in
in

comitatu
territorio

10.

Sabini (S.) curtis in Passerano 252

4,

2559, 25617.
Sabini (S.) ecclesia

10936.

II

Sabini (S.) ecclesia

in

Agutiano

in

fundo Cato-

II

^^

59
Sabini (S.) ecclesia

niano 2968.
Sabini (S.) ecclesia in fundo Flaga-

nelloll 584.
Sabini (S.) ecclesia in FoUiano 323 9,
35524; II 2813. in fundo Folliano
18039, 202

3,

21418, 337

12.

Sabini (S.) ecclesia in comitatu

Rea-

tino 13927.

Sabini (S.) ecclesia de

Turano II 205

7,

Sabini (S.) plebs de lacu Perusino II

100

12.

19222, 211 21, 213

23229,24211, 2591, 26212,
2641, 2806, 28331,2841217, 28712.

Sabinia

Sabinensis

259 22.
Sabinianus uxor Mari? servus mon.
Farf. in Prono 27031.

181

5 II,

229

19,

229

18.

2454;

II

SCOpium

territori!

viri II

123

31,

Sabinensis episcopatus
134 192638^ Sabinense epiII

altariolum

1332733, 134

12,

199

21;

Sabinensis

134
episcopus V. Anastasius [IV] papa,
12.

II

lohannes, Rainerius, Regizo.

binenses 429,

329

18.

Sa-

Sabinenses

homines 297 33; II 45 33. Sabinensium marchio v. Theobaldus.

Sabin? (S.) ecclesia in Catoniano II
in fundo Catoniano 18026,
2813.
201

2145, 33637.
Sabinense patrimonlum Ecclesi? Ro32,

man

182

29.

v.

Sabin?.

Sabinianus papa 94 i9.

Sabinianus servus mon. Farf. de Pretorio

Sabinus 29017,

Sabinus

flius

141, 355 '3,

II 17930.

Ann?

Sabinus pater Benedicti pr^sbyteri

II

5617.

Sabinus pater Bosonis II 404, 103

Sabinus pater Brunonis, Corbonis

Nycolai pr?sbyteri
flius Dominici

II

et

15026.
i9.

Sabinus

II 53

Sabinus, Savinus pater

151 4, 213 31, 26022.

Franconis

Sabinus pater Franconis pr?sbyteri

13027.

25.

II

II

INDIC

524

Saculus servus mon. Farf. de Pretorio

Sabinus pater lohannis 282 i5.

Sabinus filius Merconis II 114.

Sabinus pater Petri

25923.
Saffolus 188

16230.

II

Sabinus pr^sbyter

Sagi vicus

Sabinus frater clericus Farf. II 121

Petri II

filius

44

191

II

Sabinensi

territorio

in

23.

Sabulus servus mon. Farf. 31823.

Sacanus fundus in coraitatu Narniensi

180".

Campo

(ad) in

de Occiano

mon.

12.

Sacerdotes in territorio Sabinensi

II

123

Farf. II

148

II

237
sacramenta 65

II

16;

80

269

^5,

^9

273

i.

sacramentum
165

1871326^

209

12^

17,

23228,

22 31;

285

212

1323,

II

230

2,

3061424,

25723,

per appositam per3128, 31828.

sonam II 232^922.
calumni? II
23 2 16 19 22

coniurationis II 294

25^

evangeliorum
gelia II 227

reliquias
fidelitatis

278

II

^5.

per fustem crucis II 305

8.

292 34.
V. anche iuramentum, iusiurandum,
sponsio, testimonium.

sacramentum Berardi
215

19,

8,

II

abb. Farf. II

21933.

sacrificium [miss?] II 298

sacrista, sacristanus

81

13,

298

35.

mon.

II

9.
12.

3142930, 35914.

8,

de

casa

277

^3,

Farf. II

298

li

afchiepiscopus

Salernitanus

155

io.

Al-

v.

fanus.

Salezanus post coliem 270

20.

Salianus 1404; II 18927.

Salianus in pertinentia de Catino

163

II

13.

territorio

in

V.

Sabinensi

II

anche Sallianus.

Salianus in Spoleto

II

282

21.

Salianus casalis in Sabinis 294 ".

Salianus fundus 3575.

Salice (de) rocca v. Salicis.
Salice (de) vallis in territorio

Ami-

ternino 358 ^
salicha lex 312

222

26.

38.

V. anche Beruardus,

64

Guido

^3
;

III

Salichi imperatores, reges II 132^9.

Salicis casalis

206

27.

Salicis (de) casalis 170

mon.

Pertusso

colle

mon, Theoderanda matrona.

Farf.

abbas.
sacristia

^8.

Ingebaldus comes, Ractaldus, Salo-

22531.

36.

V. anche

22.

Salecla in territorio Reatino

salichi

sacramentum Dominicum

II

II

262

Salarius pons II 95 26, 161 19.

Salarola in territorio Sabinensi 36431.

28032.

sanctorum 35128, 3522.

II 232 2, 268 34, 273 2,

II

31.

super evangelia et

12334,

16.

Salaria publica 185

Salianus

per librum sanct? Regul?

209

13725, 13922, 17426, 28236.

super evan-

215

116

21,

2.

massa 279

Salectus 261

sacraraentalia II 22^7, 23 1430, 241.

16.

13933.

II

Salambona, Salabona, Salabon?, Salambon? (de) curtis in comitatu Camerino 25227,25322,^^939; II 7 7,

295

19.

2312533,

Salambona 198

Salarioli

^4.

Sacerdotis rip? in Sabinis 333 ^5.

sacra lustini [lustiniani II] imp.

17,

147

Salaria via 149

2.

Sacerdotis casalis

22

II

Achinianum

et

Salaria

121

13,

Sala

9823,

via publica 23322.

sacerdotes .xl.

105

115

Salabentum 194

23322.

1327,

IO,

1639, 21330.

II

Sala fundus

47 '^^
Sabinus (S.)

II

96",

7215,

35.

Sabinus (S.) in territorio Reatino

Saccum

1896

443,

Sala in territorio Sabinensi 28422;

Sabinus (S.) 28724;

363

II

Sala in comitatu Firmano

".

121

Urbana fundus.

1499, 35613;
26226, 2766.

^8.

Sabinus pr^sbyter et monachus Farf.

II

14.

V.

Sala

3o.

Sabinus libertus 210

E.

34.

Salicis, Salice (de)

i.

rocca in territorio

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

122

Sabinensi

II

211

25.

215

23,

1686,

1^^

17331,

Amiterno II 163 27.

territorio Sumatino 362

Salicitus in

Salicta in

Salictus fundus in territorio Utriculano

II

210 M.

II

Salin?

fila

96

II

Portu

in

et

V. anche Burdonaria,

Salomon [propheta] 49 '5.

Salomon pater Az? 2843.
Salomon Francus 20425, 217 ', 341 '4.
Salomon filius Maifredi II 517.
Salomon filius Ractaldi saligus 360 ".
Salomon filius Raineri II 15929, 1602.

Fontano

II

15422.
Salisani

mons

291

600, 646, 72

29225;

9,

II

2716^

Salostanus

27.

Salisano (de) gualdus

II

20928, 224

7,

297 22.
Salisanum, Salisianum castellum, castrum 323 "; II 122 4, 12627, 12726,
Salisanus, Salisianus 2917; II

pertinentia

1424, 18625.

12625,

II

18235,
Salisani

homines II
anche Petrus de Amizo.

Salisano
V.

306 ^

36,

(de)

2192.

Saltus

in

Sabi-

II

27

II 21^

28

9 19,

Salustanus v. Solestanus.
Salustiano (de) rigus

104

Salvator (D.)

(S.)

97 15, IDI 22, 102 IO 19, 103 3 25,

1052, 114, 117 30, 141 9.
castel-

Salvator

lum

Salvatoris

64

10326.

II

72

5,

Salisanus

3306

293 ";

rocca

II

Sabinis 292

in

casalis

20,

Salisiani rigus 352

Salisianus, Salisiani fundus 182 1,203

21522, 338^^.
nensi 325
Salita II 183

Salita

127
Salit

in territorio

329

"

Sabi-

17,

Salix 267

vocabulum

II

31.

4,

292

i.

moii. Farf.

II

15.

cella

(S.)

II

137

fluvium

iuxta

22.

Salvatoris (D.) cella in territorio Fur-

conino 31826.

Rom?

376.

Salvatoris (S.) cella in civitate

Sabinensi

285

II

186

II

altare

Salvatoris (S.) cella

24.

7.

nana

II

153

Teram-

^5.

i7,
304 23.
Cantalupo

Salvatoris (S.) curtis 287

20.

Macina

108

II,

territorio

in

Marmore

de Verongiano 261

(S.)

Asum

18.

18830,

II

27629.

Salvatoris

14.

28715;

II

Salvator (S.) de Plano 28431, 2852.

Salvatoris (D.)

2S.

Sabinensi

31325.

Salvator (S.) in

17,

351.

II

II 3429,

territorio

in

3219,3425,3515, 5933,6212,63111,
64 5 19, 67 29, 68 30, 72 27 35 36, 73 1,
96

5,

Saltus fundus 35433.

21.

territorio

28

II

Saltus flumen 3534.

Salvator

rocca 293 ".

in
nensi 220 8, 3 14 16

Reatino

territorio

Salustianus fundus

Salissianus

^5.

33

15.

in

Salisianus,

II

16 31, 35834; II 123 19.

3 54
Saltus in ministerio Equano II 16426.

Saltus

Sabinis 39^9, 2931, 30721,33356.

Salisanus,

'7.

Solestanus.

v.

Salsule fundus

281

1425, 14924, 18328^ 2192, 28414.

202 ^2,2992, 303

Uni

Hosti 248 ^2.

Cuccura, Ve-

castaldatu

in

296 m,

Sabinis

in

15.

Sallum in territorio Asculano

salm? piscium II 279 3.

tus pedica.

Saliora

21437, 33730.

23.

22.

41

V. anche Salianus.

34.

Sallianus, Salliani fundus 181 '4,20222,

300

salinarium filum
Salin?

Sallana Vallis mentis Alegi? 277 27.

Sallianus in territorio Sabinensi II

280
25.

525

in territorio

no 18,

III

Asculano

II

283

8.

Salix Martini Rivaliosi II 266

II

22.

823032.

tatis

282

II

26.

Salvatoris (S.) curtis sub

19.

Salla curtisS. Petri 6624;

Salvatoris (S.) curtis in

Firman? 339

9.

muro

^^; II 7 ^,

civi-

1763^,

INDICE.

526

Salvatoris

(S.)

curtis

in

Furcia

II

Salvatoris (D.) ecclesia in casali Pop-

(S.)

curtis

Interamne

II

Salvatoris (S.) ecclesia in fundo Por-

coranio 310 ".

28.

283

Salvatoris

telle

2823.
Salvatoris (S.) curtis in Memoriis3 39
II 7

1778, 283

19,

27

9,

n.

Nemori?32 5
Ophida
Salvatoris (S.) curtis in
3 2 5 7
ad flumen Lubricum II 282
7 28.

Salvatoris (S.) curtis in

II
29.

Salvatoris (S.) curtis in comitatu Rea-

Saliano

in

curtis

II

Sestunum

ad

curtis

Tuscana

Salvatoris (S.) curtis in

II

II

16029.

9,

123 ".

niano 304

Cangiano

1 1 1 IO.

2.

Salvatoris (D.)

108

ecclesia

in

Caprilia

20.

II

ecclesia

in

tino II 151

Salvatoris

Capriolo

744.

campo Ca-

Salvatoris (S.) ecclesia in

21.

Firmano

in

Cerritula

II

ecclesia

31

31.

in

comitatu

anche iuxta

V.

flumen Potentinum.
25.

(S.)

ecclesia

Interamnes

infra civitatem Interam-

18.

nensem

II

174

Salvatoris (S.)

ecclesia

171

II

Saliano

in

fundum Salianum
xenodochium 1903.

3575.

Scandrilia

3.

vatoris 30423.

IDI

II

7.

(D.)

ecclesia

in

Sextuno

(S.)

ecclesia

in

Spoleto

35832.

IO.

253

in

comitatu Spoletano

73, 9818, 139 16, 17423.

Salvatoris (S.) ecclesia in Vallantis

176

3,

II

II

1.

Salvatoris (D.) (S.) monasterium 1517,

II,

1684, 174

18 23^

3152;

3423, 15527, 318

II

picte II 285

tatu
II

245

296

31429,

15,

14

18.

monasterium de Acu6.

monasterium in comiAsculano iuxta fluvium Asum

1405, 175

ecclesia

Salvatoris (S.)

in

territorio

Pinnensi

II

ecclesia in

Marmora

ecclesia

comitatu

21.

in

(D.)

Salvatoris

Aso

28433.

II

monasterium

in

(S.)

in

Can-

9.

monasterium

Farfensi 222

Salvatoris

proxi-

8.

monasterium puella-

comitatu Firmano

II

137

19.

monasterium de LeteBoiano II 42 29, 43 19 21

Salvatoris (D.)

nano
283

in

talupo II 1403, 175

rum

7.

23 28.

Salvatoris (D.)

II.

18627.

mum

18.

Interocrino II 176

269

^3.

iuxta

Salvatoris (S.)

Salvatoris

II

236

Salvatoris (S.) monasterium de Brixia

Salvatoris (S.) ecclesia in Galliano II

123

37 ^^

Salvatoris (S.)

Salvatoris (D.)

II

II

(D.)

3.

Salvatoris (S.)

(S.) ecclesia

3093.

123

Salvatoris

Salvatoris (S.)

3316;

Rom?

Salvatoris

Salvatoris (S.) ecclesia in Cantalupo

II

Salvatoris ecclesia, qu? et Constanti-

Salvatoris

^5.

Salvatoris (S.) ecclesia in

123

II

Salvatoris (S.) ecclesia in Sextiliano

Salvatoris (D.) ecclesia in villa Asi-

II

Rom?

Salvatoris (S.) ecclesia in curte S. Sal-

Salvatoris (S.) ecclesia in Asculo II

II

in

10924.

II

Salvatoris (S.) ecclesia

Salvatoris (S.) ecclesia in

32.

Salvatoris (D.) (S.) ecclesia 292/;

55

anche

V.

Salvatoris (S.) ecclesia in castello Ripa

190

35232.

281

Potentinum 25417.
comitatu Firmano.

niana,

28221,
Salvatoris (D.)

flumen

Salvatoris (D.) ecclesia iuxta

14020,

tino 24835, 3241.

Salvatoris (S.)

1467.

II

et

22 24 25.

Salvatoris (D.) monasterium ad Mar-

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

mora

22

Marmer

527

II

Sanguinanus

v.

Sanguinianus.

2703 6.
Salvatoris (S.) monasterium non pro-

Sanguinarius

v.

lohannes.

269

49

II

IO

26,

Jn

31,

cul a civitate Spoletana

77

203

3,

26,

2162, 3393.
II

oratorium sub colle

45

oratorium adiunctum

M. Farfensis

21

1984.

23,

1985.

cripta

Salvatoris

96

19.

II

1823.

Rom?

oratorium

(D.)

II

Thermis Alexandrinis

in

18728,

II

nensi II 264

4.

12;

II 55

14,

Latiniani

Sambucetus

2S.

275

uxor 275

29.

filii

eius

14,

103

13,

117

in territorio

in territorio SabinensI II

in

Pingui 221

Samfo pr?sbyter 268

Samnii provincia

lohannis

v.

259

casalis.

II

156

comes Tudertinus,

Saracinus,

265

II

3i.

Samaria

Sardinaria,

353

'4,

285

flius

eius

flii

laici

3i.

(de) curtis 261

3,

in comitatu Aprutiensi 251 4;

14.

730,9831, 140

17520^ 283

12,

in territorio Aprutiensi

1.

91

dicti II

^-.

II

175

15^",

14025,

282

30,

i".

18,

56 "^

297

marchio 89

Samaria

v.

Saraceni

II

Sanctis (de)

v.

Mari?

45

gualdus.
Sanctis (de) casalis in Fara
Sanctis (de) Vallis

casalis,

Sardinaria.
12

i,

242

29 32.

r, anche

Rainerii

Randonis,

Agareni.

Sarracenus

2,

(S.)

flius

pater Girardini et Optaviani II

2976.

in Fara II 297

3.

300 I 7.
Sarracenus monachus Farf.

sandalarius v. Crescentius.

Sartofagum 209 ".

sandali portio v. Gattus Secuta.

sartor

Sanguinianus.

Sangrone 253 is. parentes eius 25 3 1^.

Sangrus flumen 19335, 194 ^s, 25026;
19.

7 ",

Sarracenus actionarius Ecclesi? 295

Sarracinus a S. Eustatio

v.

3 1

3182.
II

sanctorum v. solemnia.
Sanctus v. Mons.
sandalariorum v. scola,

Sangrinianus

23 24,

43^^" 99", 3331920223032, 5341.

Sancti Rupti in pede montis Rotundi,

II

'o.

^^.

Sarilo marchio, abbas Farfensis 42

29 33.

comitatu Narniensi

Bene-

Sardone in territorio Sabinensi II 1 29 ^.

Sarengo commanens in fnibus Medio-

sancta v. Histrianus.
Sancti Dei II 25423

S.

12.

lan? civitatis 16S

IO.

Campo

casalis in

Sarilo

II

19.

Sardo (de)

^9.

141,

partes

12.

Amilernino

Sansi in comitatu Asisiensi

Samso flius Guinizonis 3362.

Samson II 33 34.
Samson flius Guinisii II 50 ^7.

II

25.

359 3^

Samena

Saraso

Sannutus

II

28.

1166.

141

6421, 88

Sanguinetus

i^;

Sabinensi 305

legitimi masculi II 265

23.

Samaritulus servus mon. Farf, ad pu-

275

Sanguinanus, Sangri-

in territorio

Rainerii

60 15.
Salvius lulianus imperator 82

teum

II

sapientes v. iudices.

Salvatoris (D.) terra in Sabinis 292 m,

330

Reatino

3.

Sanguinianus,

II

'8.

Sanso conductor 299 33.

Sanulus servus mon. Farf. de Interna

Salvatoris (D.) res in territorio Sabi-

I,

in territorio

183 -% 221

35930.

Salvatoris (S.) pertinentia

322

Sanguinianus

nianus

9.

Salvatoris (D.)
ecclesi? S.

II

100

Salvatoris (D.)

Baiano

Sanguinianus

II

II

214

3,

'3.

19422.

Sartianus v. Sarzanus.

:.

Martinus.

Sarzano (de)
bensi 250

curtis in

comitatu Bal-

i.

Sarzanus, Sartianus in comitatu Balbensi

II

993,

140

1:,

17530.

in

INDICE.

528

Balbensi

territorio

304^4,

Saxum Vulpium

35633,

Scadus

cella 30413.

35726.

Satranus campus 26031, 27620.

Scage

Satriano (de) serra

Scaina

Satrianus in Asisio

108", 113

in co-

24.

100

5626,

II

12322,

20,

SatuUi casa

282

II

Asisinato

mitatu

25.

113

II

139

15,

4,

17422.

Satulus coniux Albisind?, pater Vena-

mon.

servus

toris,

Farf. in Pretorio

Saturanus, qui et Fons Putida, in territorio Sabinensi II 61

Montis

^9, 327 5.
castellum in Amiterno 2595.

pater Attonis pr^sbyteri

pater Benedicti

II

pater Petri II 47
filius

96

II

259

24.

363

IO;

II

331^3, 3353

6424

356 ^

33,

15

103

30,

19.

Osano

Scalell? de

Scarna

v.

II

28.

55

Scamarus.

23.

9 15,

filius

Rainerii comitis II

filius

II

Elpiczonis,

fideicommissarius Cencii

II

157^3.

Saxones 123, 240^8, 2414.

Saxonum dux v. Heinricus.
Saxonis filii 290 26.
Saxonis generatio 25612,
Saxula mater Ittuli servi mon. Farf.

270

V. Collis

^6.

III

140

13,

Scam-

v.

pertus.

Scambertus

filius

Scattolfi 154^2.

Scammara v. Scamara.
Scamora 354^4, 35825.
Scamoreni campus

Ami-

in territorio

ternino 358 6.
Scampertus 20824, 2094

2218.

23^

34034.
IO,

Pering? servus nion.

filius

scandalum

in

21.

341

270

Rom.

3.

Eccl. II 23831.

Scandilia in Sabinis 29427.

Scandilianus fundus 1 79

38,

201

4,

21318,21527,3369,33824.

203

^2,

in ter-

ritorio Sabinensi II 2849.

24721

Scandrilia

194

14,

297

35,

2483;

30336,

2993,

16,

191

II

21,

3062.

in territorio Sabinensi II 963, IQ44,

12 13.

gualdusll 191

Scandrilia (de)

11

48

29,

homines

Scan-

21.

96
1
II

29,

264 3.

21840,

Scandrilia castellum in territorio Sa-

Saxus

territorio
II,

Scandilianus casalis 1826.

drili? pertinentia

12.

Pensile,
in

Scambertus pater Scarnar!

262

fundus.

Saxulus pater Palumbi habitatoris Ca-

Pe^le

21,

Scandilianus 1549.

Saxo index romanus,

Saxum

341

^4.

Scamperti

Scandilia 1612021^ 16733.

1747.

praric? 195

IO,

Farf. 263

filius

Farf. in Pretorio

1749,

in Pretorio

20435, 217

Scampulus

Saxo Comes pater Rainerii comitis

15,

Scarna

20435, 217

Rainerii II 1673.

Comes

Scamara, Scammara pater Scamperti

Scampertus, Scambertus pater Scamari

6.

pater Sigenolfi 25124.

Saxuli

II

Scampertus germanus Lanfredi 21929.

Scampertus filius Scamar? 2047, 216 20^

Agalli 326

156

Reatino

territorio

6526.

Scalatus rigus

Scamarus,

Sabinus.

v.

comitatu Reatino 249 is.

Saxa (de) Vallis in fundo

171

in

Scamara servus mon.

Saxa 265 21.

Saxa mater Boni et Franconis II 58^6.
Saxa ugalis Guinisii negotiantis II 40 ^2.
Saxa in territorio Reatino 3233.
Saxa (de) curtis in comitatu Amiterin ternino et Furconino 3243.
jn
ritorio Furconino
354^2 26.

Sax?
Saxo
Saxo
Saxo
Saxo
Saxo
Saxo

via

2046, 21620, 34034.

^^.

Sabin^.

V.

Savinus

Reatino 31922.

Escag?.

Scamara 31827.

270 ".

Savin?

V.

Scalell? II 361.

25.
3 5

II

Mons.

v.

in territorio

175

19,

Pesilis,

Sessu

Asculano
285

I.

II

binensi II 122

16,

168

7,

171

3,

173

30,

19225, 21840.

Scantianus, Scanzanus 208

^^,

287

22.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Scanlmda filia Paul
in Colomente 26^
Scanzanus

scanzolarius

Dominicus.

v.

Scapligianus 140

tem
nensi

Scapplianus
in

Postmon-

in

territorio Sabi-

72 34.
Scaplianus, Scapplianus casalis 530
61

II

36^

Scaplianus fundus 180

33611.

284

3,

62

^^o,

201

^^

63

's,

4.

213

20^

in territorio Sabinensi II

iux Formos?, pater lohannis 204

II,

36^

Reatinus

gener

Leonis

IO 14 22^

Scaptolfus pater Takeprandi 232

21.

IO 13/

173

Scaptolfus

Reatinus,

pater

4.

Scaptulfus 298

II.

Scaptulfus coniux

Formos?

v.

Scaptol-

fus.

Scaptulus coniux laquint?, pater LuStephani, Taculi, ser-

cioli, Petri,

vus mon. Farf. in Forfone 263

scapulare abbatis Farf. II 298 16.
scapularia II 272

1492, 184
Scarpa Veccia

29.

rivus

II

Azonis

V.

Scaptolfus.

se .IV.

14.

territorio

Sabinensi

II

6026.

Scintili?

323

.1.

liber

casalis

mon.

fundus

in

II.

in

comitatu Tu-

'3.

228

II

274

II

294 u.
26 27.

p^.

Rainerius lohannis.

V.

minores

prior

scolenses maio-

274 29.
fundus in comitatu

Scopellus

Scoplani 285

II

Nar-

i3.

33.

Scoplis (de) terra in comitatu Sabi23,

Scoplum II 12316,22034.
aquimolum II 220 34.
Scopplum in Amiterno 32026.
Scoplum Interamne II 282 3.
Scopplum lohannis Veneri in castaldatu Equano II 162 13,
Scopplum in castaldatu Fontano II
1549.

Teramnano

castaldatu

in

130.

scorta 38

19.

v.

Leo.

Scorticlarus

regio

IX

6,

1824,

4415, 537, 5812, 17622, 282

s.

ar-

36414;

3322,

364

column?

15,

II

II 1822.

cripta

sinino opere 3323, 36414.

8

6,

18

22,

cript?

2724, 995, 282

nensi 173

s.

36.

Sabinis

16.

scripta V. precaria.

II

mon.

241

Farf.

scriptitatio

II

203

46

2 7.

autentica

IO.

terrarum

scriptum Berardi

17.

Scitha V. Radagisus rex.

Chron. Farf.

Farf. 325

18427,

Petrus de Rosa,

scripta

Scintillaris

II

Screpitus casalis in territorio Tusca-

fundo Gabiniano 32828.

in

V.

II

Scillitanus episcopns v. lohannes.

Scintilla in

150*.

II

cus quatuor cumcubitellis suis 3320,

12.

Scattulus 2996, 30020.

Scilarus colonus mon. Farf. in Pr?to-

297

tronus

Rom?

Scattolfus pater Scamberti 154

Scintilla

28$

II

Scorticlarii,

casalis.

scaticum 18927.

riolo

dertino

Scortialupum
v.

24.

'.

Scodalupum casalis
Scoianum II 2664,
Scoianum castellum

II

18.

"J.

Scletus casalis in territorio Sabinensi

II 4025.

Scopplum

i5 16.

Scarnatorum

Scarnatoris,

casalis.

146

Scleta in territorio Sabinensi

nensi 245

castaldus

Alefridi 161

Scatolfus

'o.

29

II

niensi II 276

Scaptolfus advocatus monasterii Farfensis

Sciavi rivus

res et

22.

341

Scaptolfus
yr 6

II

scola sandalariorum

26.

Scaptolfus, Scaptulfus, Scatolfus, con-

Sclarianus fundus

scola mon. Farf

IO.

Scaptolfus 185

217

lohannis

:'.

Scleta II 1842^ 18)

II

Postmontem

Sclantatus

Sciavo pater Alberti 287

^ 1499.

2820.

II

Farf.

Scantianus.

v.

Scaplianus,

mon.

servi
35.

529

II

313

31.

abb. Farf. Argiro

3.

54

INDICE.

530

scriptum pr?stari?
scriptum, carta

genus 63

7,

24,

82

31,

Sebastianus (S.) in Flaiano

^5.

6720,74828^

4 7,

2228, 2433, 806,

^6; II

83

5,

22923, 261

generis, tertum

6424, 65

75 2623^ 363
81

266

II

tertii

127

128

14,

20,

scriptum trium personarum

II

sacra

33,

Scriptura

117

13;

308

iS 26

12931,

26422.

23,

61

63

^3,

17

^5.

103

7,

7821, 8032, 2405, 2584,

II

22 26

311

1 1

13.

Scriptus V. Pilus.

Scrufula (de) gualdus 347 26.

ritorio Sabinensi II 181 6.

Sculcula

125

aquimolum

cellensi 308

^6.

Secen? familia

in

Secenalis

50

in

comitatu Centu-

in

Cumulo

21.

292

7,

II

Marsicano

II

Secontianus, Secuntianus 26024, 276

1^.

in territorio

16422.

Sectinianus

221

19,

15830.

II

2916;

18223,

18625,

2.

Sectinianus in Sabinis 293 9.

in territorio
Sabinensi II 96 ^7, 97 ^3,
102 IO, 1032, 1151926^ 12824,1419,

142

V. anche Septinianus.

1.

II

269 17.
Secundilianus 151 ^4.
Secundilianus casalis 182 M.
II

Farf. II

35335.

Narnatino

territorio

30.

Secundin?

4.

mon.

scutella argentea

II

19035.

II

Sabi-

Secundi (S.) ecclesia in Trepunzo

14.

Collinensis

Scurianus casalis 211

Scurus? caput 158

125

5022.

II

territorii

19034.

11125,

109^5,

II

turris II

13.

Sculcul? fossatus

Scuranum

II

18.

Sculcula castellum
3,

Asculano

comitatu

in

Seccanus casalis

190

28440.

140 ", 175

122

in ter-

21836,

II

territorio

Secretianus in Marsi

Scrira Vallis 32626.

II

in

nensi 363 25.

Sebia II 505.

Seconsanus

Scriptur? divin? libri mon. Farf.II

Sculcula

Sebastianus (S.)

260

(S.) ecclesia

263

13,

Secundinum

in

285

22,

in

Aviliano

21.

Marsi 1594.

piscato-

'

IO

res

23.

Sebastiani

247

in Scandrilia

casalis

(S.)

in Flaiano

(S.)

curtis

(S.)

ecclesia

II

2826.

Colline

3120,

II

territorio

in

14022.

^^8^

CoUinensi

II

Collina,

176

26,

191

in
io,

Sebastiani (S.) ecclesia in Petriolo II

1621,31,

5^36.

202

in

3.

fundo Pr?toriolo 181 ",

21433, 337 27,

Sebastiani (S.) ecclesia in Petroriolo
18,

33020;

61

15.

Sebastiani (S.) ecclesia

Reatino 139

in

comitatu

7,

6.

273

157 n,
S. Sedis secundice-

Sedes apostolica, sancta 133

1953, 1964.

32,

rius V. Ferrucius.

Segianus

in territorio

Firmano

II 7

segregatio a consortio fratrum

Turano

II

7.

Sebastiani (S.) ecclesia in Vallanti II

1762.

Sebastiani (S.) pons 292 i6j n ^^ 16.

Scbastianus pr?sbyter Farf. II 21812.

16.

mon.

Farf. II

319 ^9.
Segunzanus 261 ^s, 277 m.
Selipons in Sabinis 297 36.
Selvanione

Silvanione.

v.

sementis communiter ponenda 211

27.

Sebastiani (S.) ecclesia de

20)

15.

securitas II 272

seditio 6818; II 8421.

Sebastiani (S.) ecclesia in Pr?toriolo

281

2.

Secontianus.

v.

Securi casa in comitatu Centucellensi

308

Sebastiani

II

Secundus consul 93
Secunzianus

32.

Sebastiani

62

1594.

sementis tempus 19522^ 210^5

semicintium, semicinctia
aureis

mon.

seminatio

II

Semonclaria
527.

com

17.

32.

squillis

Farf. II 29224, 3105.

31218, 31520.
in territorio

Nocerino

II

NOMI PROPRJ
Semones
154

II

13.

Sena (de)

69 30.
Pizum.

II

v.

homo mon,

Farf. in

Forcone

Romanus
senator

23922.

v.

235 m,

23426,

II

Romanus.

se-

natrix v. Rogata.

Senebaldi rocca

li

171

Reatino

comitatu

II

16026.

5,

19229.

248

Senebaldus

Benefacti

filus

Senebaldus

G.

pater

et

II

pater

263

R. comitis

Gentilis comitis II

2302.

Senebaldus Guinisi

II

II

2698, 31810.
Senebaldus pater Rainaldi comitis

II

Senebaldus

filius

Rainucii Oderisii

filius

Rustici II 21220.

II

26,

territorio

in

Senebaldus

Senebaldus comes

II

Seneizanus 35432.
Senensis comitatus

149

II 7 6,

v.

filii

Senioricti

casalis

285 27;

S,

48^0,

141

23.

lustinam

II

18427.
Senioricti casalis in Sabinis 246

Seniorictus 287
Seniorictus

Senzanus 260 12
Godemarus.

II

^7.

27 29

26 28.

267

Sabinis 296

in

Seniorictus pater Azarelli et lohannis

Seniorictus pater Bonini II 15015,

50

^6.

214 2, 336 33.

comitatu Reatino

in

28^

ara,

rocca

curtis,

162

II

3167, 3174.
^o,

in territorio Sabinensi

II

12.

III

14,

piscaria 281 9.
Septepontium 281 9.
Septepontium, Septepontius, Septempontium in territorio Reatino 149 ^5,
16,

1564,

1658,

21633,

3418,

34718.

152

1794,

20418,

piscatores

19.

II

256

homines (de)

24.

25624.

Septiminus

homo mon.

Farf. in For-

uxor eius 262

23.

181 ",281

1.

24.

V. anche Sec'tinianus.

Septinianus, Septiniani

IO.

II

v,

Septinianus in territorio Sabinensi II

Seniorictus pater Attonis II 5832.

Seniorictus Pazus II

II

27.

cone 262

Seniorictus pater Carboncelli

Sabinensi

Septemillanus casalis in Sabinis 294

Septempontium v. Septepontium.

li

Arduini 63

s,

Senzano (de)

13.

Sepianus 153 15.

Sepicianus casalis

341 7, 347
Septimiliana

9.

filius

20235, 215

Septenianus in territorio Asculano

^9.

174 14, 28235.

lohannes.

II

ad

II

3066.

seniores v. homines.
Senioricti

Sabinensi

Sentianus fundus in territorio Tybur-

109

Senensis episcopus

in

IO.

Septem Tribi?

23332.

261

territorio

Septem lanule

25317.

II

in

Septem lanule

317^.

Heinrici Rodulfi

filius

22.

28012.

Sepicianus fundus 201

Senebaldus

80

Sentianus

284

118

II

Amiterno 32035,
Amiternino 347^.

in

territorio

19,

episcopus

tino II 2618.

i.

30723,

Senebaldus

Augustini

s.

3384,
in

Sene-

22.

comitatus

13724, ijg.i, 17425,

22,

Sentianus fundus 181

filii

baldi rocc? pertinentia II 18026.

II

sententia

117

Sendebaldus 348".
Senebaldi comitis

98

15; II

Sentianus

5,

senatus

Herasmus.

v.

Senogalliensis

Senogaiiensis
284 20.
V. Theodicus.

3528.

II

531

Sennensis episcopus
253

Senaldi casalis 3154;

Senator

COSE NOTEVOLI.

Senogalli?,

semunclum

262

Fontano

castaldatu

in

20.

^7.

fundus 182

4,

20310, 21525,358212223; II 13825.

Septuagesim? dominica II 3191".
sepulcra

hominum

Campo

Senizo (de) castellum in Furcone 3189.

Senizo (de) lacus 3186.

sepulcrum

Senizum 35923.

sepulcrum Domini

:'.

II

198

35.

abbas, lohannis

evangelista,
v. Hierosolim?.

INDICE

532

sepultura

v.

Servandi casa in

Petrus abbas Farfensis.

sepoltura asini

35.

Seraganus fundus
sino

100

II

comitatu Pero-

in

258 19-277

15,

41,

303^*^.

qui

servitio

mon.

280

Mari? Spoletan? 286

Sergia uxor Adenolfi Mari?

47
France II 147 25.
Sergia mater Ildebaldi II 46 3o, 5220.
Sergius maior II 26 2.
Sergius bibliothecarius S. R. E.

servitium II 268

II

7.

ad-

Hugonis Teuzonis

Seriniano (de) curtis 288

181

35,

211

19.

II

41

stellum

2032, 215

123

y2
71
16,7435, 75 2, 10236,
104219, 10520, 12332,1258, 12628,

Sever?

16,

31 34,

189
221

I,

IO

141

2,

21,

casalis

Sabinensis

Sabinensi

Serranus

1921,

1974,

17.

21.

Serul? curtis 1906.

15622.

II

21.

3,

156

iuxta

3377

mare

II

21.

(S.) ecclesia in territorio

1746,

Severianus

Collis

in

Tu-

Amiterno 2596.

curtis in territorio

binensi 3209,

Sa-

ecclesia 320^0.
2.

Severini (S.) regio civitatis Narnien-

territorii

3286,

ca-

portus II 15623.

ecclesia in civitate S. Se-

Severini (S.)

22028,

in territorio

Sextu-

i.

ecclesia

II

II

sis

57

32.

Severinus papa 94 31.

Severinus (S.) in comitatu Firmano
255

26.

v. Sextuni,

Severini (S.) plebs II 271

646,

816.

II

scano

18433,

188

4023.

fundus

Serule 287

1,

159

141

II
II

183

2 13 17 18 26,

190 17, 195

16, 222 15.

Serranus

II

182

187

156

II

(S.)

Sever? (S
68

Pensile.

^9.

15.

vera

186

Saxum

Sever? (S.) curtis iuxta mare in Tuscana II 281 33.

^7,

Sever?

2,

v.

36.

Sevella fluvius 194

Sever? (S.) civitas

^9.

i,

128

Amiternino

num.

338^3.

II,

liberis fe-

Seturianus 1666.

is.

Serra curtis 194 19.

Serra mons 305 29, 362 11 20,
Serranus II 427, 593031, 63

187

II

Sestunum

Sestuni,

privilegium.

16,

cum

territorio

Sessu Pesile

[III] diaconus Rom. Eccl.,

papa 975, 241 17, 239 15.
Sergius IV papa II 86 M 15.
V. anche

II

3 4 5.

Sestrinus curtis 194

Sergius

1;

in Sa-

41.

in

Seseranum

papa 9521; II 237^3.

Sergius [II] papa 96 ^8.
Sergius II papa II 242 24.

Serra 190

12 14,

361 23.

[I]

fundus

4,

21420,

13.

minis 177

Sesanus

gius [III] papa.

Sergius iudex 3137.

338

servorum copulatio

pap? 199
Sergius Rom. Eccl. diaconus v. Ser-

filia

296

binis

5.

fundus 180

20313,

5,

2151618^ 337^4,

1442.

202

181 3436,

filia

vocatus Paschalis

31.

12.

Servilianus, Serviliani

70

ser-

Servilianus qui et Pitilianus 165

Serenula uxor Goderisii 262 v.

Seriole

Farf.

Servilianus in territorio Sabinensi II

Farf. 263 ".

Seria

ex-

se

Serviliani fundus v. Servilianus.

Serenula mater Dominici servi mon,

Sergius

192021^

5 14

249

21,

servi S.

II

1775.

Sergia

Pontiano

273 20, 275 12, 27614.

vus in Solestano 31636,

^5.

comitatu Firmano

in

Farf. 177

traxerunt

268

15.

Serancis (de) casalis in Sabinis 246

Seranianum

mon.

servi

curte de

25.

295

299
Sepus in territorio Amiternino 35734,
Sera in castnldatuTeramnano II 1 14 ^5.
II

12 16,

strata 255

12 16.

Severinus (S.) in territorio Marsicano

II

161

12.

NOMI PROPRJ

Severus 357 ^9.

Severus imperator 85 33.
Severus imperator Ravenn? 85 m.
Severus Annius Antoninus imperator
82

COSE NOTEVOLI.
Sichardus pater Crescii

98

is,

205

198

206

19,

Sicharius 209

Severus Septimus imperator 91 23.

Severus Septimus, Pertinax vocatus,

Sicifridus

imperator 82

na 259 is.
Severus servus mon. Farf.

Pre-

sextarius

in S. Xisto

274^0, 35936.
pisanus

32523.

17634,

II

Sextilianus, Sistilianus, Sixtilianus in

territorio

54

16^

Sabinensi
II,

castellum
Sixtilianus

podium

Asculano

i6j

113

5,

14,

22227.

1872,

territorio Sa-

in

112

in

territorio

territorio

Sextuni, Sestuni
20;

II

Rea-

in Interocro

Saxuni Pensile.
Sibianus casalis in massa Nautona
Pesilis v,

uxor Andree Tiburtini

II

3193.

aqu? 696; II 85
Sicco (de) V. Monte.
Sicco pater Gaidonis et Guittonis
30

Sicco

^.

II

II

Gregorii, frater Cononis

V. Collis,

Sicha mater Attonis

II

130

^.

3.

Sienolfus pater Siefredi II 3935.

Sieradus pater Goitifredi 347

287

filii

12.

25.

Sifredus pater Aczolini et Elperini

II

comes 253

^7.

parentes eius

iS

255
Sigefredus pater Teutonis 25034.
archicancellarius

Sigeguinus

IV imp.

Hein-

1792.

II

Sigenolfi de Rapiniano casalis in Sa-

246

13.

Sigenolfus pater Raineri 2479.

Saxonis 251 23.

comes filius Berardi co-

Sigenolfus

filius

Sigenolfus

Sigezo

149 "
subdiaconus

122

firater

Farf.

II

".

277 12.
Sigilla in comitatu Perosino
sigilla .11. de auro Caroli
donis

et

pr?ceptis
bulla.

Mons, Rivus.

2529,

3.

25.

112

II

II

46

Siefridus filius Sienolfi II 3934.

32532.

12727.

Siccus

161

pertinentia

6 19.

filius

13.

Sictianus in Bephi

Sigezonis vadus

7.

siccitas

222

II

Siefredus

"5.

48^3, 1872.

II
II

148

II

Sicprandiscis (de) cas?

mitis II

34019, 35232, 35831.

Sibilla

Sico pr?sbyter

binis

5420.

Sextunum 185 ^3, 279 ^4 II 28128.

curtis, massa in Sextuno 279 ^3,
Sextunum in territorio Interocrino

1608, 165

regis

19.

341

rici

curtis

Siculi

i486.

27.

Vallis in

rex II 3207;

Rogerius.

anche

Sifredus

10932.

tino 31629.

Sexus

Argiros.

V.

exercitus v. exercitus.

Sifredi

5.

castellum
II

5231,

369,

loi

portus 283 H.

13.

II

Sextiranus

Sexto (de)

loi

II

14,

185

II

binensi 283

Sextnanus

66

is,

11716^ 125

291

dux

Sicili?

Siculinus 362

28234.

53

Siconis Collis
(S.)

epitaphium

27.

Sico pater lohannis

2597.

Severus

'2,

21,

Siciporus pater Aliprandi 20433, 2179,

de

torio 25924.

Severus servus mon. Farf

22

204

'9,

20,

Sikeprandus 3S4^.
276 '3.
V.

Severus servus mon. Farf. de Inter-

207

i*^,

200

16^

12.

Severus Antoninus imperator 91 29.

Severus Marcus imperator 91 ^7 19.

24.

199

2,

^^.

301

II

Sichardus abbas Farfensis 21

eius 22

17.

533

II

mon.

Farf. 325

II

100 ^\

et

Pipici

31.

Gui-

imperatoram

Lamberti
pr?ceptorum 45
.VII.

II

31026;

5.
i-.

cum
anchi

plumbea pr?ceptorum 45

sigillum Guarnerii ducis II 27425.

Siginolfus filius Benedicti II 1594.

6.

INDICE

534

monachus

Siginolfus frater
121

Farf. II

266

silv? II

5-8.

Candid? episcopus
Umbertus.
Silverius papa 946, 131
Silv?

Sigismundi (S.) cartis 3259, 339^8.

Firmano 252 'f; II
in comitatu
17637.

Firmano

territorio

in

II

7", 283 ^

Benedi-

v.

ctus,

2351,

II

7;

3196.
Silvester 355

13.

Sigiza uxor Grimaldi iudicis 289 M.

Silvester pater Adelberti II 5627.

Sigizo II 1044,

Silvester

Sigizo pater Attonis 252

Sigizo pater lohannis 257

Sigizo

48

13

27.

lohannis coniux Dod?

flius

sm?

25321,

28^

II

abbas

15,

Sigizo (de), Sigizonis castellum in co-

mitatu Narniensi

141

II

265

^^,

22.

V. anche Laia (de).

Sigizonis

mons 292

26;

II.

14

papa

16",

^7.

Sigualdus episcopus Spoletanus 18933,

19058.
19.

II

Silvestri (S.)

Silvestri

31,

Silice (de) rigus

355

Silignanus

280

Silignanus fundus.

Silvestri

territorio Sabinensi II

in

fundus

Siliglani

202^3, 214

29,

337

181

Maior

in

336 6.
Silvanione,

Firmano 32

Sabinis 321

Selvanione

Silva Plana 232

252

curtis

Plana

16;

i.

i5,

in territorio

comitatu

fundo Monte
Ocriclo

in

Sumati

Camerino

3244, 3624; II IDI is.

Silva Plana in
comitatu
19.

comitatu

II

24.

281

20.

diaconia

(Ss.)

19.

19423.

ecclesia

Silvestri

(B.) confessoris

Cerrito

299

12.

Silvestri

141

II

Nycolai

Malo

II

Malo

ecclesia in

25.

ecclesia in

(Ss.)

281

ecclesia

(S.)

2.

Cesiniano

in

fundo Cesiniano 296 ".

in

ecclesia

(S.)

in

Ciciliano

347 ^^

Mari?

et

Ciciliano

II

Silvestri (S.)

curtis in

II

12227.

Silvestri

Reatino

281

Silvestri (S.) ecclesia in Cerrito

Silvestri

20,

II

721^ 17437.

in

Martini

et

[Rom?] 315

Silvestri et

Firmano 2554.
Silva Plana in Furcone 229 13.
in
territorio Furconino 30522^3182223^

Camerino 253

^5.

6.

curtis

(S.)

Cerreto Malo

28021.

27.

Silva Plana (de)

246

28228.

Silvestri (S.)

19.

9.

in

Farf.

civitatera

infra

3; II

curtis

(S.)

Silvestri

7.

Silva Plana in comitatu

249

(S.)

Alperti II 147

II

Sabinensi 161

17,

de-

Ocricclo

in

Silvestri (S.) curtis in

Silvanianus fundus 17936^2001, 213

Silva

monachus.

Silvestri (S.) curtis in Perito II

23.

Silva in territorio Sabinensi II 66

Silva

^,

II.

Silva in comitatu

14

5 7,

anche

casalis in Sabinis
collis

Silvestri

Silignanus,

II

9;

V.

(S.)

Firmanam 339

IO.

Silva 301

58

1245.

1546.
Silvestri

14.

Mons.
1'.

anche

//.

21727.

Silex in territorio Sabinensi II 157^5,

Silex fundus 327

26.

cretum.

Silex de Corgnito 25826.

Siliglani

papa

78/,

Silvester pr^sbyter et

Silex 314

Silicis V.

244

II

2332633, 2348, 23823, 23915.

Silvester II

27

21.

lohannes Sabnensis episcopus.

Silvester [I] papa 844, 923234, 14785
II

25654, 25731.

filii

Signantis

in

Silvester papa II 134

Silvester

27.

Ss. CoMica Aurea II

monasterii

Damiani

2812.
201

38,

in

214

(Ss.)

ecclesa

in

28032.

ecclesia in Cisiniano II

fundo Cisiniano 180

II,

337

3.

32,

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Silvestri

Mari?

et

Cisiniano

(Ss.)

ecclesia

Silvestri (S.) ecclesia in Civitate

cia II

in

28030.

II

Vec-

12,

171

254^9.

2522,

turris

25419.

Postmontem

Miccini

Silvestri (S.) ecclesia

lohannis

88

90

34.

Mediana

II

Meiana

II

II

in

2,

I.

(S.)

88

9721.

Silvestri

ecclesia

S. Silvestri

Silvestri

Silvestri

de

comitatu

in

28.

Ocriclo

in

II

plateali 154^.

1547.

Silvestri (S.) ecclesia in

Ortisiano

ecclesia

(S.)

Perito

in

II

in territorio de Perito II

26.

I 5 I 19.

ranio 310

Popco-

12.

Poptiano 299 18.

fundo Poptiani 296

9.

Symeonis

(S.) oratorium
Simphroniensis episcopus

II

41

v,

'3.

Simpro-

niensis.

Sabinensi

II

2827.
casalis in Sabinis

Simmachus papa

9030, 131

294

4; II

^o.

23425,

I.

Symon Magus

200

II

^.

Simplicius papa 9323, 13033.

scopus

Simphroniensis

epi-

Bene-

V. anche

13439.

II

Simpula

filia

Retri servi

Forfone 263
filia Teadiperg?

mon.

Farf.

26.

Simpula

in Pretorio

Sanguiniano

V. anche dotalicium.

15.

Summati

Sinda
II

32123, 3332.

monasterium 2893.
Marin? (Ss.) monasterium

II

mon.

serva

3202.

Farf.

in

Forcone

262 5.
Sinda uxor Fanonis servi mon. Farf.
in

Bucizano 272

Sindepertus 208

5.

28,

Sindepertus servus mon. Farf. in Pon-

33915.
Silvestri (S.)

monasterium

Firmano 177
Silvestrini II

7,

203

269

31

in territorio

II 79,

282

38.

fliorum

tato Reatino II

casalis in

125

4,

Sinderadus 220

^.

22 26_

filius

minici,

Vespuli 195

262

homo mon.

i".

^8,

filius

Formosi servus mon.

Sublongo 267 12.

Farf. in

eius 262

Forcone

18.

Sinderadus servus mon. Farf.

rentiano 260

filius

20.

Sinderadus coniux Fareperg?, pater Do-

comi-

Silvul? in comitatu Asisinato II 5625,

Farf. in

zippa 260

Sinderadus

5.

Torceculum 2578,

Silvo (de)

Silvulus

comi-

in

Sinanus in territorio Balbensi 304 ^4.

sinaxis vespertina mon. Farf II 227^7.

Silvestri (S.)

3
j j

44 29.
Symeonis (S.) monasterium
II

simulacra fracta

Silvestri (S.) ecclesia in

Silvo

Postmonten

I.

Silvestri et

Sa-

4.

2707.

Silvestri (S.) ecclesia in

88

Por-

I.

Silvestri (S.) ecclesia in

II

'3.

Symeonis (S.) curtis in Narnia II 28 38.

Symeonis (S.) ecclesia in comitatu

in

Silvestri (S.) ecclesia in casale

281

5327.

dictus.

Silvestri (S.) ecclesia in

cai? 233

II

19924.

II

collis in territorio

Simproniensis,

Silvestri (S.) ecclesia in casali

II

289

(S.)

binensi II 163

235

Silvestri

in

pr?sbyter

Simillianus
II

18934.

123

Rainonis

filius

Symeon
Symeon

Similianus in territorio

ecclesia

(S.)

17,

44

II

curte

in

19420.

ecclesia

(S.)

Narniensi

in

nepotes eius

26.

27.

tatu Narniensi II 26524, 276^7.

(S.)

Monte

123

2708.

Narniensi

ecclesia

Silvestri
II,

II

Corvini 285

Simeonis (S.)

Silvestri (S.) ecclesia in casali

281

28$

Simeon
civitatem

Silvestri (S.) ecclesia infra

Firmanam

Symeon
Symeon

53)

Sinderadus

20,

filius

276

in

Beraldi servus

Farf. in Coloraente

Te-

8.

266 6.

mon.

INDICE.

5^

Sinderadus frater Sindolf, coniux Godul?, pater Autulf, Domnin?, Guai-

mon.

dui?, Todori, servus

Farf. in

Bucizano 272 ".

mon.

28.

filii

273

ad

Farf.

eius 273

S. Xixtura

Otolfi scarionis, con-

flius

iux God?, pater Furconini

Forcone 262

Farf. in

Bucizazo 271

mon.

Sindiperga mater Teudelapi servi mon.

Farf. in Salezano 27021.

Sindipertus conductor 29433.

Forcone 262

Farf. in

262

homo

4.

filius

filli

eius

24.

filli

270

15.

Farf. in

Forcone

5.

Sindolfus

Fredonis, coniux Ro-

filius

deldis, servus

zano 272

mon.
filius

15.

in Buci-

Farf.

eius 272

16.

Sindolfus frater Sinderadi, pater Ai-

mon.

pul?, servus

Farf. in

Bucizano

272 IO.
Sindolus coniux Aid?, pater Aideperti,
Godaldi,

Xistum 273
Aleperg?,

filius

Rodelind?,

deperg?, servus

gizano 266

mon.

servus

Sinderadi,

Farf. ad S.

Sindolus

205

IO

70

23.

1384, 1471921^

II

in basilica B. Petri ad

25.

II 3

II

io

II

silica

episcoporum habita sub

31.

13^9.

II

Romana.

Sintari

287

21.

Sintari

filii

248

3o 33,

249

Reatinus 360

12.

pater Guarini,

Sintari filius Elderici,

civis

in ba-

29.

maioris

Petri

S.

anche

V.

Ce-

generalis

^2.

'^.

273 36.
Sindonis

16722.

mon.

Farf. in

Farf.

Farf. in Lar-

Xistum

252 ".

uxor Raciperti

Farf. 263

7.

25.

313

^.

Sinto vir 328 ", 331 ^4.

Sinu (de) v. Pictium.

Sinuald rex Herulorum 123

Sinualdus Reatinus
1

60

^,

episcopus 15929,

24.

Aderad?,

servi

mon.

servi

pater

Guidonis 25124.

Siolfus pater

i4.

Siolfus pater Petri et Siolfi II

Siolfus filius Siolfi II

Siractls

155^.

155^.

subdiaconus et monachus

121

mons

v.

Soratis.

Syri (S.) curtis Interamne II 282

mon.

Syria, Siria

122, 128

29.

Petri

1558.

et Siolfi II

Farf. II

i^.

28^

31523, 31933.

Sinto pater lohannis II 36

Siolfus coniux

ad S.

Palumbi
Sublongo 267

6.

12.

Sintarus pater lohannis II 97

Sintarus filius Liuz? 309 ^2,

Siolfus filius lohannis 251

nepos

Farf. in

frater Ale-

Urs?j coniux Ai-

mon.

20;

Sintarus pater Adelberti 347 16.

Sintarus filius Hiiderici 35221,

Siolfus frater
filius

Forcone 262

Sinualdus de Furcone oblatus 222

17.

mon.

servus

II

26.

Sindolus coniux Pup?, pater Pillonis,

Sindula

sinodus

Sintarus 207^3, 230

18.

homo mon.

Sindolfus

Sindula

mons

synodus,

Sintarius filius Sind?,coniuxUrs?,homo

Honesti servus mon. Farf.

Sindolfus 15824, 229

fridi,

Sino (de)

Farf.

i5.

41

II

8.

mon.

Sintarisca rocca in comitatu Reatino

in Pretorio

262

mon.

5.

Sindo servus mon. Farf. 275

eius 27525.
uxor 27524.
Sindo

sininum opus

2,

i.

Ottone imperatore 146

22.

Sindipergainfans filiaErmiperg? 268/.

Sindo coniux Guiniperg?,

Colomente 266

lum Aureum

2.

Sindifridus flius Modeldi servus

Farf. in

Lu-

et

homo mon.

ponis, frater Barauculi,

Sinicio casalis in Sabinis 294

Sinildis fiha Aideperti servi

in

29,

2292021242529.

Sinderisius conductor
Sindifridus

Singla 1666.
Sinibaldi comitis heredes II 181

Sinderadusfilius Sindoli, coniux Meli?,

servus

Sindulus piscator 149 M.

Sinebaldus II 50 20.

3.

provincia 10628^

121

16 32,

131

13023.

Siri

8,
2.

NOMI PROPRJ

papa 93", 13028.

Siricius

mon.

Sirice colonus
riolo

297

296

riolo

Sommacianus
Pr?to-

Farf. in

sibi .VII.

15.

mon.

Siricus colonus
29.

Farf.

in Pr?to-

296

eius

filli

29 30.

uxor 29629.
292

Farf. II
Sisiniani,

181

IO

fundus
5427.

Fontano

Sixtus in castaldatu

soca mensura = pedes

.e.

II

Solarium 339^3.
Solarium in comitatu Firmano

Firmano

in territorio

205

Soldo

54

^^.

II 7

^s.

^5,

283

4.

Orbica

Farf. in

259 II.
Soldo servus mon. Farf. in

Xisto

S.

2592.

Soldulus clericus 2047, 216

Soldulus colonus

rano 297
Sole

6.

mon.

filli

Farf. in

eius 297

Tu-

4026.

114".

408^ 5^20^ 182

II

8 31,

19017,

18,

1974,

16 21,

Sabinensi

II

70314,

719, 114

13020,

15625.

podium

12333,

71

14,

i^;

355

68420^

13,

II

9.

Soreccianus fundus
Sossii (S.) ecclesia

Sother papa 91

II

146

12.

(de) v. Azo, Lambertus.

v.

Aqua.

Spartiano

(de),

Sparta

1944.

23.

Sparzani,

Sparziani,

Sparzano (de)

ministerium in co-

mitatu Firmano

II

spata

una

II

167

Spata (de) Collis

7.

35818.

precipua

II

304, 31

33,

in comitatu Pinnensi II 283

21.

9829.

23.

i.

277

II

castel-

15,

lare II 2776.

Solecocto de Corgnito 25628.

solemnia

mons 4422;

territorio

Spampina
mon.

5 '4.

Sorractati v. Franconis casalis.

II 1773.

9.

servus

1 5

Sorbilianus in Sabinis 3283", 331 3335.

70

256

221

31,

II

Casa.

18336, 1869, 187

6024,

27732.

Solanus in comitatu Firmano

II

v.

Sorbellus in Salisano II

in

27.

Sistilianus, Sixtilianus v. Sextilianus.

Soldo

Sorabaria

220

Sisinnianus casalis in Foro Novo

Sisinnius papa 95

Summacianus.

v.

Sorbilianus 34927;

16.

338

4,

24.

Sisinianus

Sisiani,

203

38,

8,

537

Sondulus clericus 34035.

Sonula V. Aqua.
Soppe in territorioSummatino
Soraiis, Siractis

aqu? benedict? mon.

argentea

situla

COSE NOTEVOLI.

mon.

Spatianus rigus 3152.

Farf.

solemnitates

II

speculum orbis
Spelturanus

II

240

-.

san-

ctorum II 298 8.
Solemnianus II 147 5.
Solemnianus fundus II 1473.

67
Spenetus fundus 308 23.
Spenianus in massa Torana 22725.
Spenterianus interritorio Reatino 3 1 5 ^5.

Solestano (de) cella 2334, 35225.

Solestano (de) curtis in comitatu

Spento abbas Farfensis 9825, 231 1.

Speniuranus in territorio Reatino 322 16.

30727,

311

2.

Asculano 251^7, 26133, 353

^8;

II

Spina

9830.

Solestanus, Salostanus 38 ", 233

4.

Solestanus, Salustanus secus civitatem

Asculanam307 2.
lano

3404,

in

comitatu Ascu

34519;

16

II

727, 283

Asculano 3108, 316 "ss^j,

solidi argenti
209 io ^7, 21120^ 2289
auri 171 19
3065,30828; II 34 15.
18232^ 30828.
denariorum II 16322
1697, denariorum papiensium II
in territorio

2989.

Spileum 206

nummorum

Solinianus 163

26.

Chron. Farf.

II.

3344.

II

24,

II

25,

29.
3 5

Spina in comitatu Todino II 267

Spincavius pater Landolfi 283 1.
Spineta

II

188

12,

2223.

Turanum

Spineta casalis iuxta locum

comitatus Sabinensis 245

^7.

Spineta (de) rivus II 155^Spinetulum in comitatu Asculano

1409, 175

9.

II

15.

Spinetulum, Spinitulo (de), Spinitulum

castellum, castrum II 3 3 22, 284 37.
1624.
in territorio Asculano II 112
34*

INDICE.

538

Equano

Spinosa Vallis in castaldatu

II

Sprinco rivus 2828.

19.

163

238718;

II

Spoletanus quidam 185

Leo

Spoletinus de

282

II

20,

288

^^.

321

24.

Ma-

"

Staberanus in territorio Sabinensi

71

26 27^

29^

177 13, 20327, 2104, 2163,

2539, 281 5, 286730, 28815, 326 13 14,
16920,

3393; II 72, 212 5, 31723,

Spoletan? civitatis muri

33835,

321

29

25,

177

19,

215

1902,

1,

326 12
Palatium.

28630,288

40,

15,

3574; regio V.
tanus comitatus 252
114

IO,

191

32;

20324,

14,

33835,

Spole-

II 7 2^

17423, 2682.

98

18^

Spole-

139
tanus, Spoletinus ducatus 7 3, 47 20^
8816, 1622, 16923, 18925, 19033,
IO,

191
II

15,

15,

22431, 311

1264,

129 21,
212 31,

1737,

268

IO,

catus

521,

5523,

115

1427,

1545,

156

2133,

2383,

50",

4922,

34217, 345 21;

13,

2775; Spoletani du20527, 218 IO, 342 17,

fines

i,

15932;
Spoletani ducatus populus

4.

Spoletani fines 277

1482.

31,

2624,

II,

269

Spoletani duces 644, 148

II 81

14,

Spoletanum

letan? partes 33415.

territorium

io

12.

Spo-

25.

Spoletani 30231

Stablata fundus II 98

Stablum

cerquaricius v. Longone.

num

episcopium 32615

16.

Spoleti-

Spole-

tanus episcopus V. Heinricus, Petrus

abbas Farfensis, Sigualdus.
Spoletinis (de) v. Fontana.

v.

Establum.

Staffiles

326

16,

127

Stafilis II

I.

campo Reatino 308 7.

Stafilum (ad) in

Stalarius filius Stalarii 35228,

Stalarius pater Aliperti, Luceradii, Stalarii, Statii,

servus

S.

mon,

servus

massa Torana 2278.

Torana 2245.
Stalianus casalisin massaTorana 21 i3i.
staliatorum locus 32221.
Stalplianus 209

Staquanus

in

181

9.

15.

in

Starnaris (de) petia in Sabinis 246

Statius filius Stalarii 359

Stephani

ctu vestis principalis altaris mon.Farf.

Stephani

Spos?fiiius servus

260

27,

276

16.

24.

9.

Farf. II 319

i7.

Stauracus, Sturacus pater Petri 204

ta-

3.
3 3 5

sacramentum.
mon. Farf.in Ratino

V. anche

II

i.

Statianus in Sabinis 298

statutum mon.

II

ducatu Spoletano

31,

17.

h?remit? familia in Cu34.

(de) pertinentia II 902.

II.

Equano

castaldatu

mulo 353
Stephani fossatus

206

monte

Stalianus in massa

Stephanelli

II

Farf. in

Staliani collis in

Spolitina Vallis II 187

sponsio super corpus Petri ap.

Farf. 35229,

Donati 2601.

spolia militum II 320910.

Spongia

mon.

35910.

Stalarus

2176, 341

io.

V. anche

Stacti V. Collis.

213

porcaricius et

2.

dertino II 2628, 28523.

4.

dicitur

1^.

pr^sbyteri, viri.

57

qui

36

duo in comitatu Amerino seu Tu-

corum

gualdus

3 27, 3

Stablonensia, Stablamone (in) castella

I,

Spoletanus

v. Stablonensia,
Stabla Publica 150 n.

Mollionice.

Stablamone

Spoletanorum gualdus publicus peV.

14,

lohannis casamentum.

Stabilis V.

^9,

II

15.

Staberlanus fundus 201

Spoietum,

87 18 32, 88 IO 17 18 20 25
122, 1282432, 164 II, 1674,

86

19,

campan?.

squill? V.

Spoleti, Spoletana civitas, urbs 9

Benedictus.

V.

Sputarellus pr?sbyter 25725.

^7.

pater Azonis,

zonis, Zapponis

Spoletum

Sproccus

134 21, 2221,

25429.
25027,
796^
627,

Spiritus Sanctus

29

Spriianus in Sabinis 2983.

II

44

7.

(b.) festivitas II 12023.

(S.) casalis

in

Laniano

II

7433.

Stephani (S.) casalis in Petra

nis II

297

15.

D?mo-

NOMI PROPRJ
Stephani (S.) casalis

Sa-

in territorio

20.

binensi II 74
23.

282

curtis

(S.)

Ocriclo

in

II

28.

II

2823.

Stephani (S.) ecclesiali 16030, 18622.

Stephani

(S.) ecclesia in

de Catino

Acusclo 161

ecclesia

(S.)

213

II

12.

Celle II 146

(S.) ecclesia in

Stephani

(S.) ecclesia iuxta

lam 363
270

^3.

Cervario-

ecclesia in Confinio

(S.)

II

29917;

Coroliano

(S.) ecclesia in

337'Stephani

II

ecclesia

(S.)

II 28040.

Domitiano

in

in

fundo Domi-

20136,

2149, 296^0,

123

(S.)

ecclesia in Feclinul II

(S.)

ecclesia in Galliano II

lorum
Stephani

Gal-

(S.) ecclesia ubi dicitur

ecclesia

(S.)

monte

in

lu-

niano 337
12^

^.

ecclesia in Laniano II

(S.)

yi

36^

y^

31,

in casali

Laniano

33227.

Stephani

Stephani

(S.) ecclesia in

Lucana

ecclesia

(S.)

in

II 7 53.

territorio

Narnatino II 5028.
Stephani
123

17,

Stephani

ecclesia

(S.)

in

Ocriclo

II

Prato

li

13023.
ecclesia

(S.)

in

10432.

Stephani

(S.)

mare 193
Stephani

280

40.

in

19361828^

198^5,

monasterium

(S.)

Lucania

II

29^7,

3406; n 9833, 1405, 175 24, 26026,

282 14, 283 29.
Stephani (S.) monasterium Rom? 299 K
Stephani (S.) oratorium Rora? 33 12.
308

de Monte Sancto plebs

(S.)

26.

II 96 ^8.
Stephania uxor Arpaionis servi mon.

Colomente 266

ecclesia in

Kaone

iuxta

Stephania iugalis lohannis Anastasii

II

44

14.

Stephania

filia

filia

Leonis Curtabraca 2489.

Norduli servi mon. Farf.

Narnate 274 26.

Stephania uxor Rainerii
in

1)6

in

Saxonis

II

16.

II 376.

Stephano, Stefano pater Leonis servi

Farf. ad Fistulam civitatis

Mar-

sican? 261 S 27625.

Stephanus 208 26, 210 4, 363 3i II 12 ".

Stefanus de Alberto II 2684.
Stephanus coniux Benefact? II 48 3.

Stephanus pater Berardi II 179 28.

Stephanus pater Candonis pr^sbyteri
II 444.
Stephanus de Carsano 243 ^8.
Stephanus Cornu Molellura 25728,

Stephanus de Cosiniano 24420.

Stephanus Gamb?fract? II 2525.
Stephanus fiUus Hugonis II 261 ".

Stephanus filius lohannis

Stephanus pater lohannis
II

42

ecclesia

in

Rofiano

fundo Rofiano

20127, 21340, 2966, 33632,

80

II
21,

II

15020.

et

Stephani

s.

Stephanus

33.

(S.)

4.

Stephani (S.) ecclesia in fundo Lam-

69

Stephani

mon.

589.

II

veccle 2535.

Stephan

gualdo ad

in

277 32.
Lucana,

Stephania uxor Ursi

25,

Stephani

ecclesia

(S.)

Stephanum 1732227,
Stephani (S.) monasterium

Stefania

6627.

Stephani

1032.

ecclesia in Septiniano II

40.

Stephani

Farf. in

18030,

tiano

Scctiniano

in

Stephania

^.

Stephani

97

(S.)

Stephani

54.

28.

Stephani
221

20.

pertinentia

in

Stephani

Stephani

Stephani

13,

S.

Stephani (S.) curtis in Amelia

Stephani

ecclesia

(S.)
II

Sa-

152 m.

II

Stephani

280

539

(S.) ecclesia in territorio

2939;

Stephani (B.) (S.) c?nobium in finibus

Beneventanis 2041, 21624, 34038.
Stephani

Stephani
binensi

Stephani (S.) cella in comitatu Teatino II 137

COSE NOTEVOLI.

filius

reld? II 165

Ottonis, coniux

Ono-

3.

Stephanus pater Petri

Stephanus habitator

II

125

Rom?

2^

244

1985.
1.

INDICE.

540

Stephanus flius Stephani II 42 8.

Stephanus de Teuzo II 2684.
Stephanus flius Ucellonis II 268

Stephanus Zeldonis
Stephanus abbas
12629, 127

II

26

Stephanus

Stephus

deaurata mon. Farf.

Stephanus actionarius Ecclesi? 29427.

Stephanus

carrarius

lohannis

stellarum casus

lohannis

II

17.

12^

143

argentea et cristallina lucifera

stella

flius

Maior [Rom?] 315

(S.)

pater

30.

149

II

6.

territorio Sabinensi

(S.) in

13.

Stephanus

5,

3.

Andre? apostoli

S.

105

II

II

2929, 30919.

320^7.

II

287 21.
Stephanus colonus mon. Farf. in Tu-

Stercoriolus rivus in Puzalia

rano 297 4. flius eius 297 4.

Stephanus diaconus Farf. II 217 42.
episcopus II
Troianus
Stephanus

Amiterno 3224; II loi 15.

Amiternino 3573.
Stiphoni fundus II 58". aquimola II
58".

248

sterquilinium

252
Stephanus

papa

Stefanus

1443;

Stilgianus fundus II 5720,

II

papa 92
Stephanus [II] papa 96 ^.
Stephanus II papa II 238^3, 23916.
[III]

Stephanus

III

papa 965.

2)6

maior raon.

stola

cum

186

20,

6.

cum manipuhs
Strada

Stradulus

Stephanus [Vili] papa 97 13.

Stephanus IX papa II 198 ^9, 245 527.
Stephanus pr?sbyter 248 9 ", 289 ^6.
Stephanus pr^sbyter patruus Franco-

strator 86

mano

Baruncelli servusmon.

uxor 273

8.

Stephanus

flius

eius

mon.

Farf in Forfone 263 3.

Stephanus fHus Vituli scaronis servus raon. Farf. in Narnate 274 17.

Stephanus vestararius II 2446.

Stephanus (S.) 173 222728^ 1741,22814;
II

351, 185

(S.) in

Stephanus

(S.) infra

(S.)

nani 3603.

in

23.

mon.

Farf. ad S.

Men-

29.

in comitatu Fir-

399.

255 8; II 13930, 17435, 28426.

^4.

II

180

9.

Strionum fundus
180

in

comitatu Narniensi

12.

Stroncone, Struncone

Struncone

in

168

II

ducatu

Stronconi castellum

281

9,

39.

Spoletano

II

Carsul? 185

^7.

Laniano

185

II

211

II

29.

Stuphia in territorio Furconino 30533.

stuprum 42

8,

Sturacus

Stauracus.

v.

63

21,

329

17

Sturna in territorio Asculano

Suane episcopus
Suani

33.

Stephanus
Stephanus

292

suis II

1548.

8.

Scaptuli servus

flius

cum

stol?

text? auro

.vi.

Strianus fundus in comitatu Narniensi

II

273

25.

strata, via passim.

nis 2897.

7.

26.

21 31.

3104.

3.

Strata, Strada

Behciano 273

309

II

Teudiperti, coniux Co-

flius

leperg?, servus

Stephanus [VII] papa 97 io.

Stephanus VII papa 241 18.

flius

V. an-

25.

v. Strata.

Strasiani 277

Farf. in

292

292

II

Stephanus [V] papa 96 29.

Stephanus [VI] papa 96 32.

Stephanus

Farf.

stol? .xxiiii. II

natem 267

vilegium,

142

squillis aureis II 29224,

manipulo

33528;
Stephanus IV papa 1799, 19529; II
V. anche pri24024, 255 31, 283 32.
II

31,

II

che Crescentii.

papa II 239 ^9.

[IVJ papa 96 1^,

Stephanus
188

Arci

Stilluti casalis in
i^.

Stephanus

^5.

in territorio

14.

[I]

163

II

29936.

^3,

Stibilianus in

21.

Stephanus,

225

II

v.

80

II

II 11

21.

".

lohannes.

vallis in territorio

Reatino 323

5.

Suavis pater Loterii II 19732,

32.

civitatem Reati-

Suavis conversus Farf.

II

218

Suavis vir germanus Berardi

197

34.

9.

II

124

31,

NOMI PROPRJ
Rom.

subdiaconi Eccl.

24831.

II

COSE NOTEVOLI.

V.

anche Hildebrandus.

subdiaconi
.XV.

121

II

raon. Farf. II 292

.111.

12.

5$ ^6; II 75

Suptus

22.

Sub-

Surd?

Furconino

territorio

7 D,

palatii 175

III

4,

121 28.

17,

V. anche

13.

Rapizonis

filius

267

II

'9.

Sabincnsi

18.

Gas? fundus.

V.

Surensis episcopus v. Palumbus.

et

II 237 30.
Surin? casalis 207 18.

comitatu Araiter-

curtis in

Furconino 3246.
Monaciscus campus

Surrines casalis 16932.

Susanna

ma-

gnus in comitatu Reatino 24922.

Submanum
Submanum

II

36

285

II

in

comitatu Esculano

II

in

comitatu Tudertino

II

2 IO,

285

25,

Landolfi, Landulfi 245 29;

filia
26.

99

Susanna

(s.)

122

125

soror

Laurentii 106

s.

1829^

127

23,

128

4,

18.

Suscle in territorio Balbensi 35724.

Submanum
263

108

13,

1192021^ 120

Surianum

Sublongus

260

107
,

Ripas in territorio

105

II

3575'.

Sublongus
nino

114

Suppolinus

monachi

in

'4,

27,

placitum.

Sublongus 2677, 2736, 31827.

longo (de) scario v. Petrus.

Sublongus

106

113

Suppo Comes

33.

Subinianus 3173.

Sublacenses

II

541

pannorum mon.

sutores

pellium

25.

Subripula 365 9,
Subripula fundus

298

II

Farf. II

298

Sutriensis, Sutrinus episcopus v.

II

Bene-

dictus VII papa, Rolandus.

27.

36

24.

24.

substanti? monasterii Farfensis 25829-

277

15.

Subvena

Asculano 306

in territorio

tabernaculum Dei

2.

Sucilianus casalis in territorio Reatino

165

III

Taberneccl?

7.

Suesanus episcopus
Suevi 240

164 18.
25125.
III

II

128

I?.

II

281

21.

14,

II,

128

niensi

4820,5228^915,

18,

tabula

in territorio Interocrino

IO.

Sumati ad flumen 318

20.

II

32

28,

309

II

180

17.

comitatu Nar-

in

18.

mon.

Farf.

31025,

II

maior altaris maioris II

maior argentea et deau-

minor

altaris

maioris

II

309

nor super altare principale

Tabula fundus II 58?.

Summacianus, Sommacianus

II

Aprutiensi

rata ante altare principale II 291

155

24;

Sabinensi

territorio

in

altaris

31220.

20026; piscari?

Sumatinum, Summatnum territorium

362

in territorio

Tabernul? fundus

Esculano
Asculano II

in territorio

31,

35933.

155^5,

comitatu

in

32225, 3332, 36

97",

12323,

II

no

^5.

Tabernula

Summati

Sumati,

70

Benedictus.

v.

17.

in deserto

2.

Tabula (de) portus

in terri-

II

9.

mi-

18.

291 n.

in territorio

Rea-

tino II 15429, 1553.

torio Aprutiensi 35612, 35933.

Sunile (de) curtis in comitatu Firmano

tabul? re? v. Petri (B.) apostoli ec-

252
Sunsa

Tabulicii casalis 276 ^

clesia

6.

casalis

16932.

Biterbensi 329

territorio

in

Tacconis casalis in Currisio II 297

Takeprandus pater Aldonis 35325,
Takeprandus filius Scaptolfi 23221.

26.

Superequana Vallis

II

161

25,

166

2,

1702.
supplicia

243 29, 244 16 18^ 272

Rainerius Remfredi.
II

Suppo V.
Suppo abbas Farfensis 99

Rom?, Rom? templum.

Taciana

20.

curtis

v.

Tatiana.

Tacilo 2103.
j

289";

Taciperga 298

^3 24.

7,

INDICE.

54^

Taciperga uxor Cituli servi mon. Farf.

^

in Beliciano

Taciperga

filia

273 3.
Desuli servi mon. Farf.

Pretorio 269

in

165

2S,

uxor

280 21,
Taciperga
servi

castaidi

Hilderici

1688, 20414, 21627, 3414.

Taciperga

Aidul?

filli

Farf. in Beliciano 273

Tacipertus conductor 294

i,

Farf, in Pr?-

nomina eius
Taculus servus mon. Farf, in
toriolo 297

13.

268

ciano

uxor 268

Taculus

20,

Scaptuli servus

Forfone 263
Reatino

Farf. in

Piac20.

20.

filius

Tagianus

29712.

268

eius

filii

mon.

3.

in territorio

160

7.

Tazanus.

V. anche

Taibrandus

pater

Cencii

122

II

^9,

Taimonis heredes 245

Taizanus

in

II

II

5713.

1 5

mons 226

II

Tanci? rocca

23.

casalis

massa

Torana
27.

olivarum.

Talietus 32620.
Talli gualdus 161

22.

II

j^^

19,

molina

II

6720, 15219,21220,

2045, 216

18,

Pippini

3184.
pr^sbyteri

34033,

Tanicunda uxor Albini fratris Luponis

servi mon. Farf. in Colomente 266 ^.
Tanicunda uxor Alderadi Bonif? servi
mon, Farf. ad S. Mennatem 266 36.

quidam

163

^7.

26.

Tanus

v.

Mons.
mon,

in

2.

292 26.
lohannes.

Farf, II
v.

comitatu Sabinensi 244 i,

in territorio Sabinensi II

Tarano (de) v. Tebaldus.

99 28.
Taranus castellum in comitatu Sabi29,

Firmano

1402, 175

in

II

13928, 17434, 28424.

Tarianus 151 ^3.

Tarianus fundus 327 3.
Tascinianus in comitatu

8,

9,

221 m, 228

territorio

5.

Sabi-

Sabinensi

13.

Taselgardi comitis

Tampilianus 207 s, 209

molinum 209 9,
Tancies

u 58^

8 16 26.

pater

Taso

Talmonianus II 109 7.
Talusano (de) curtis in comitatu FirII

IO.

Petri Berardi II

244

Talliata v. Terra.

Tancia,

52

284

Tarlano (de) castellum in comitatu

in

Taliata in comitatu Reatino II 267

mano

^7 18 235

II

8 39,

Tanicisus

nensi 245
9 io.

33.

tali? V.

363";

280

284
Tancredus

245

Talianus

163^1,

16.

uxor eius 271 7.

Talaricus coniux Audul? servus mon.
Farf. in Salezano 270 22.
filius eius

II

3 26^

Taracinensis episcopus

$727.

7,

Talianus 207

1 ^4;

16.

Taranus

21

tapetia .xv.

Taizanus mons

270

16 19,
3 3

Talari servus mon. Farf. in Caballari

271

2151031, 338627,

16,

98 12,
Tanci?

299

Narniensi

363

3 5 5 5,

Tanulus pater Raciperti conductoris

128 ^^

^3.

comitatu

54 35,

18235,

16729, 17329, 17626, 18128^ 20236,

Tanildis

170
Taibrandus filius Petri
13.

6,

2807.

328 12.
Tanci? gualdus 1504, 158^6^

Tanci? rivus

25912.

Taculus colonus mon.

15020,

16,

11 122 19, 170

Tanci? fundus in territorio Sabinensi

203

29.

Tacitus imperator 83 ^7.

Taco servus mon. Farf. in Cerolongo

123

Tanci? castellum

1,

15.

castaidi

Hilderici

Lupuli

uxor

mon.

142

1393,

1374,

18723, 18924, 199

8.

mater

Taciperga

nensi 2478, 35435, 363 iom;II 3937,

6428, 6720, loi 23, 12929, 133",

filii

iio3i.

II

nobilis virfraterTatonis 9

12 1430, 15

29^

140

16^

145

Tasselgardus 251 30.

Tassenara fundus II 211

32.

32.

Tasso II 222 32.

Tasso filius Donadei II 18023.
Tatanus fundus II 33 ^4.

32,

iqi,

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Taciana,

Tatiana,

Tatianus

curtis

17629, 203 20,215 ^^ 33831.

13 31,

163

Tato dux Spoleti 8621, 8730.

Tato nobilis vir frater Tasonis 9

33,

10 S 12 1430, 1529^ 140 16, 14533,

Taurellus homo Uber, pater Petri 298 -5.

Taurianus 15024.

Taurinatium dux v. Agilulfus.

Taurinensium dux v. Regipertus.
Taurum de Bezano in castaldatu

Equano

162

II

12.

Taxia uxor Landulfi

20,

Taxilo

II

Guinizonis

filius

208

Taxo

122

II

^5.

378.

Taxio pater Rogerii comitis

II

277

23.

323

in territorio

30,

65

1237, 169

23,

zano (de) gualdus

tino

59

29,

^o;

Reatino 304
Ta176 IO.

17,

in territorio

Rea-

Tagianus,Te-

V. anche

19.

14.

in castaldatu

Equano

II

163

^s.

v. Tazanus.
Teadiperga mater Filiperti, Palumbi,

Tazianus

Simpul^servorummon.
torio

Teate

Tebaldus filius Cononis II 149 7, 161 20.

Tebaldus Dodonis II 192 7.
Tebaldus pater Gaidonis II 15422.
Tebaldus pater Gualfredi II 267 4.
Tebaldus filius Guidcrolfi II 129 '5.
Tebaldus pater Guidonis II 26620.
Tebaldus pater lohannis 246
Tebaldus pater Manasis II 15325.
Tebaldus filius Manasis Tebaldi II
'^.

Tebaldus de Maniseo II 15330.

Tebaldus de Maroza II 192 4.
Tebaldus pater Oddolini, Rapizonis
Tebaldi

Tebaldus

267

II

^^.

Odonis pater Guidonis

Tebaldus de Retro Civitell?

Tebaldus de Tarano 243
filius

eius 243

Tebaldus
Tebaldus

filius

advocatus

Tebaldi

245

2.

II

267

^8.

Adelberti de Marsi,

Hugonis

abb.

Farf. in Pre-

Tebaldus comes Tudertinus

Farf.

II

filli

eius II 265

Teatinus

comitatus

33.

II

diaconus

301

mon.

Bonefatii dux 89

283

29.

Tebbertus iudex

Teatini, Teatina fines 193

5,

198

^^.

Tecl? (S.) ecclesia 19426.

Teatinumterritorium

18.

14,

175

24,

3406;

^8

II

26024, 282

II

52

33,

Tea-

tinensis episcopus v. Atto.

teatinus v. modius.
flii

48

II

16023, 266

7,

97

20^

103

12,

129

24,

23.

Tebaldi heredes

II

165

^^.

Tebaldi de Mainerio casalis in Scandrilia 247 25.

Tebaldus II 505.
Tebaldus filius Alberti 285 33.
Tebaldus pater Arduini 286 34, 287
Tebaldus pater Berardi II 131 ^4.
Tebaldus coniux Boniz? Il 48 9.

Tebaldus
II

filius

29.

Bucconis, coniux Theo-

129 ".

Farf.

II

3.

14,

140

17,

Farf.

218".

13723,

250

II 26533.

Tebaldus conversus etmonachus

Tebaldus

21,

dor?

19731.

II
31,

31.

filius

Tebaldus

270 7.
212 i.

184

Tebaldi

II

2631.

zanus.

Taze

2,

2673.

14.

Tazanus, Tazianus 2 50 28, 3 39 8, ^^j

Tazanus in comltatu Reatino 248 25
11

232

II

y. anche placitum.

2335.

et

17.

Taxolus pater Bucioli habitatoris Pinguis 195

Tebaldus Cencii Romanus

15326.

9927.

II

Taxila coniux Pauli 185

543

filius

II

i3.

317^-

tecta

plumbea S. M. Farfensis
Tedemari $lii 2518.
Tedemarii filli II 202 i5.

2926.

Tedemarii Gezonis res II 180

Tedemajius Gezuni II 194 23.

28,

Tedemarius filius lohannis II 44 ".

Tedemarius filius Rainerii II 129 28.
Tedemarius filius Rodulfi II 48 3.
Tedemarius filius Tedemarii II 149 23.
Tedemarius pater Tedemarii II 149 23.
Tedemarus II 500 ^7.

Tedemarus
Tedemarus
Tedemarus

filius

Tedemirus

filius

Rainerii II 507.

Tedemari
pater Tedemari

filius

II
II

50

8.

50

8.

Gezonis 28429.

INDICE

544

Tederada mater Albini II 95 7.

Tederada uxor Rainonis Benedicti

Tine flumen

255

2569, 36234,

13,

Tenn?, Tinn? duo

283 ".

Tederanda

uxor

Oderisii Arnolf II

163 .
ancilla Dei II 2429.

Te Deum

laudamus

II

cantus

II

31429.

Aidolfi,
soli,

12924.

Tedimarius pater Berardi

Tedirada iugalis Hugonis Alberici

100 5,

II

Tedmarius 362
Tedmarius filius Gisonis II 33 ^3.
Tedmarius filius Tedmarii 251 i3.
Tedmarius pater Tedmarii 251 m.
Teduinus comes 360"^; II 2727, 281.
Teduinus comes filius Berardi comitis
348

^021,

Tegora

territori! Reatini II 67
Tegori 260 5.
Tegoria in territorio Amiternino

Tegoria (de)
Tegrinus
248

33.
3 5 3

episcopus

Popilionensis

palili

Farf.

II

292

310 3.
Telesphorus papa 91 ^5.
teloneum 2802 II, mercatorum 223
225 28. n 209 30, 218 37, 224 12, 298

pontum 223

3127.

tuum 2804;

II

6,

2)7

225

29.

Tempia

maxima

tempia eversa

templum

II

5,

por-

II

3202.

tempus possessionis
tend? solidorum .xx.
Tenebellus rivus in

Tenianus
100

21.

116
in

Terandus pr?sbyter

II

scopus

II

50

^4.

territorio Sabi-

20.

territorio

nensi

II

Farf. II 218^2,

Tertonensis epi-

16,

167

73

5.

Sabi-

in territorio

28.

Terrentianus

150

^8^

26020, 2768; II 35 16^ 42 2.

Terentianus in Sabinis 3314, 333^.
in territorio Sabinensi
365^3; II

27

18,

63

28 30,

64

1,

66

69

24,

5 15,

91

7,

Terentianus casalis in Sabinis 33023.

Terentianus fundus II 57 26.

Terminotus

23224,

II

ministerio

Termenarium 35834.
Termine 291 i9; Il 5419,

13328.

II

II

31.

10227, 104^9, 1053, 28071730.

12.

vindemi?.

nensi

260

Terentianus,

228 21.
tempusf.feni, magise, messes, sementis,

II

Tervilianus.

5,

3.

Teramnanus fluvius II 12658.

Teramnanus vocabulum in Cardeto

v.

Eplum.

v.

Teophanius 22029,
Teophanus comes (Spoleti?) 210
Teole in Sabinis 293 9.

321

^3.

46

^7.

Terdona

in Portica II 32 29.

tempestas

Teofani coniux Formos? servus mon.

v.

^^,

Colo-

in

Terbilianus

Temmarii

II

Farf.

II

Tembe monasterium
filii

mon,

Terentiana Cripta

mon.

.1.

pater

2,

Terranianus.

Martyres Rom?.
tela

^4,

Goderadi, Opterami, Teu-

servus

Teranianus

?re? v. Mari? (S.) ecclesia ad

tegul?

270

II

5,

24.

Rom?

Optiperg?,

Teramnes v. Interamnes.
Terande ad Vallem in
Equano II 165 5.

22,

Amiterno 249

curtis in

coniux

Farf. in Beliciano 273

22.

II

33937;

15.

Berardi

filius

mente 266

11.

125

II

3254,

25216,

Henrici [IVJ regis

Teodinus
Teodorus

Tedimarii

II

283

25031,

1672.

Tedgerius castaldius 229^3.

filii

726, 177

tentorium

Tederanda

Tenna,

in

coraitatu Narniensi II

276 15.
Ternanus fundus

in massa Flora 295

Terniani casalis in Scandrilia 247
Ternianus fundus 17935.

Terquini (de)

v.

lohannes castaldus.

Terra Albella

v.

Albella.

terra censualis v. censualis.

Perusino

II

^2.

22.

terra regis v. Reate.

terra repromissionis 62

II

79

2.

NOMI PROPRJ
Terra Talliata castrum
Esculano et Firmano
Terranianus
131

IO,

territorio

in

270

II

in territorio

32.

17,

II

1887,

1909,19126,2193. Terraniani perTerraniano

II 221 i, 222 ^

tinentia

homines II 2193.
Teranianus castellum,
n 1224,12724,
castrum 245 12 21

(de)

Terranianus,

128

IO,

IO 25,

148

16227, 1632,

14972023,
181

17334,

17,

153 14,
18236,

Ter18519,1889,21125,28413.
raniano castro (de) homines quidam
211

II

280

25,

Terrentianus

Terentianus.

v.

3182,

Amterno 259 io 18,

territorio Amiternino

in

3622.

56

Terricla

62

5,

II

II

I.

18.

35

missum

Tertonensis episcopus

24.

306 i, 328 iS, 331 24.

Tervilianus, Terbilianus fundus 180 39,

202

4 40,

214

19,

215

13,

337

13,

II

285

35.

Tesenanus in comitatu Firmano 252 8.

Tesinum, Tesinus, Tessin, Tixinus
flumen 285 12; II 109202636^ 1154
25 26,

26

6,

207

18 19,

lina II 109 36.

Tesius casalis 230

270

14.

mo-

218

in territorio

IO.

Chron. Farf.

15,

103

226

3o.

II
34.

II

15424.

II

monachus

et

Farf.

15.

Tetricus senator 83

12.

Teubaldus episcopus Aretiensis, missus Heinrici [II] imperatoris 253

25410.

32,

V. anche placitum.

Sublongo 267

servi

mon.

Farf.

i^.

Teudaldus coniux Audelind?,

pater

Rumildis, Teuderici,

lustuli,

Isuli,

servus mon. Farf. in Pretorio 269 35.

Teudaldus filius Teudelapi, coniux
Palumb?, servus mon. Farf. in Bu27.

dux

87

Spoletanus

86

12,

18.

Teudelapus

Sindiperg?, coniux

filius

Aut?, servus mon. Farf. in Salezano

filius

Farf. 275

13.

Teudelasus

v.

270 21.
Tribuni servus mon.

eius

filli

Theodelasus, Theude-

lasius.

Teudeldi uxor
servi

mon.

Teudeldi

Anseradi

Farf. in

fratris

Ursi

Pontiano 265

io.

Dominici servi mon.

rivum Merdarium 266 i3.
Palumbi servi mon.
filia

filia

Farf. in Pr?torio 269

24.

Teudeldis uxor Aroli servi mon. Farf.

1499, 3641.
Testa, Texta fundus 180

284

II

73

'8,

27.

Tetaldus pr^sbyter

Farf. ad

v.

33612.

72

testimonium sacramenti
Tctaldus filius Hugonis

Teudeldi
io.

Tesinum.
Testa, Texta in territorio Sabinensi
Tessin

testes falsi II 23

270 20.
Teudelapus

3389.
Tervilianus gualdus 159 n.
flii

16,

264 IO.
Teudelapus coniux Gudiperg?, pater
Luponis et Teudaldi, servus mon.
Farf. in Bucizano 272 26,

ritorio Sabinensi

Tesei

67

29,

V. an-

Terdona.

v.

Tribilianus.

31,

66

Teudelapus coniux Gaiti servus mon.

filli eius
Farf. in Forfone 2649.

Tervilianus, Terbilianus casalis in ter-

181

29,

13.

in refectorio II 312

Tervilianus in Sabinis 294

che

61

Teudelabius

13.

generis, tertium genus v. scriptum.

tertium

217

Teste, Testcs in territorio Sabinensi

cizano 272

Terris fundus 336

tertii

Sabinensi

villa in territorio

vetus 1453;

I'.

Tenda flia Ursuli de Oleno servi

mon. Farf. in Narnate 274 19.
Tenda uxor Ursuli Opterami 263 21.

castella.

v.

Terria, Interria in

22,

Testamentum novum ac

in

3.

terr? rube? v. pluvia.

28

545

Tenda uxor Palumbi

25.

terraticum 279
terr? comitales

Terria

COSE NOTEVOLI.

II

Sabinensi

184", 185

14829,

3,

201

7,

21320,

Sabinensi

II

in

Bucizano 272

Teudelinda
servi

II.

filia

3.

Ursi

mon. Farf

in

fratris

Anseradi

Pontiano 265
35

9.

INDICE.

54^

Teudemari

filius

Teudipert', coniux

mon.

servus

Godeldis,

Mennatem 267 3,
Teudemarus monachus
Teudemundus 293 ^8.

ad

Farf.

S.

de

Theo-

295

stum 274
mon.

Pertusso

colle

mon.

servi

ad rivum Merdarium 266

26.

Teuderada uxor Dominici servi mon.

Farf. ad rivum Merdarium 266 22.
Teuderada filia Vituli scarionis in
Narnate 274 ^7.
Teuderadi casa in curte de Pontiano
295

25.

Teuderadus 165 9.
Teuderadus Reatinus episcopus 226 26.
Teuderadus filius Banilini servus mon.
Farf, ad rivum Merdarium 266 25.
Teuderadus filius Gundiperti servus

mon. Farf. in Narnate 27427.

Teuderadus filius Vituli scarionis servus mon. Farf. in Narnate 274 ^7.
Teuderanda uxor Beraldi servi mon.
Farf. in Colomente 266 5.
Teudericini saxi 158
pater

Hilderici

i.

castaidi

28021.

Teudericus servus mon. Farf. in Piacciano 268 16.

filii eius 268 17.
uxor
268 17.
Teudericus servus mon. Farf.
sale Tabulici!

uxor 276
Teudericus
Farf. in

Teudericus

mon.

276

2.

in

ca-

eius 276

2.

Colomente 2666.
filius

Teudaldi

Farf. in Pretorio

eius 275

24.

270

servus

uxor 275

275
24.

23.

28,

248

filii

frater

249

20,

Astemari

v.

^3 34.

Theo-

dinus.

Teudinus filius Beraldi II 167 ^3.

Teudinus comes 347^.
Teudinus comes pater Berardi comitis

II

IO.

52

Teudinus comes filius Berardi comitis

et Zit?, coniux Gait? II 16724.
Teudinus comes coniux Ori? II
161

23.

Teudinus comes

Randuisi co-

filius
IO.

170
Teudiperga mancipia mon.
mitis II 169

31,

Farf. 2684.

Teudiperga uxor Gaiprandi

duini servi

269 33,
Teudiperga

mon.

mon.

filii

Au-

Farf. in Pretorio

Godeprandi servi

uxor

Bucizano 271 33.

Teudiperga uxor Leoniani servi mon.
Farf. in

269

^^.

Teudiperga uxor Lunicisis servi mon,

Farf. in Raiano 265 i.
Teudiperga uxor Pering? servi mon.
Farf. in Pretorio 2702.

mater

Teudiperga

infanti^

Ursuli

267 28.
Teudipertus castaldius 185 ^^.
Teudipertus ortulanus, homo manua-

mon.

Farf. infra

casam

in For-

cone 267 24.

Teudipertus filius Gundiperti servus
mon. Farf. in Narnate 274 27.
Farf. in

Farf.

Baruncelli servus

filius

Teudini comitis

Teudipertus

'f.

Farf. ad S. Xi-

Teudimundus filius Honorati servus

mon. Farf. ad Salicem 267 20,

lis

Beraldi servus mon.

Teuderis quidam 161 4.

Teuderisi servus mon.
filii

filii

2.

filius

Theo-

2.

Farf. in Pretorio

31.

Teudericuli casa de Ceseriano 296

Teudericus

mon.

Farf. in Forfone 265

Teudinus
Banilini

filia

Acerisi v.

Antonini, coniux

filius

Teudimundus

27.

Farf.

Teudimundus

Gutt?, servus

295 20.
Teudeperti casa in curte de Pontiano

Teuderada

Theodicius.

v.

demundus.
v.

Teudemundus pater Leonis 160 ^^.

Teudemundus homo liber 29824.
Teudemundus monachus 298 9.
casa

295 25.
Teudicius dux

Teudimundus nepos

2981630.

Teuderaundus nepos Acerisi

demundus.

Teudeperti

Teuderisii casa in curte de Pontiano

filius

Musii servus mon.

Narnate 275

7.

uxor eius

2758.
Teudipertus coniux Perg?, pater Gat-

NOMI PROPRJ

trud?, Straduli,

Teudemari, servus

mon,

S.

Fdrf. ad

Mennatem

resi-

dcns ad S. Gregorium 267 K

Bucizano 272

Teudo 287 IO.

Teudo monachus
Teudonus comes
Herbei

Teudori casa
295

Berardi

pater

7.

et

de

Pontiano

Teuduinus comes 25032, 2919.

Teuduinus comes flius Berardi

co-

3564.

Teuduli ara

Amiternino

in territorio

3584.

Teudulus

Goduli servus mon.

flius

Farf. in Forfone 263

Teudulus

Teusolus

269

monachus

Teuferius

Teufredisca

servus

mon

^.

29829.

Rota.

v.

Teupa flia Beraldi servi mon. Farf.

in Colomente 266 7.
Teupa uxor Teudiperti servi mon.
Bucizano 272

Farf. in

Teupalda

filiastra

Ildiperg? servi

28.

lohannis coniugis

mon.

Farf. in

Co-

lomente 266
Teupertus monachus 29S 27,
Teupo de Furcone germanus Adal16.

berti et Petri

222

28.

Teuponis casa in curte de Pontiano

26.

Teuprandus 29420,
Teuprandus quidam 20823.
Teuprandus germanus Trasonis 2097.
Teuprandus fhus Fratelli servus mon.
Farf. in

fone 263

Teupulus

28,

filius

Farf. in

Teupulus
Farf. in

31.

Farf.

in

For-

uxor eius 263 29.

llJeprandi servus mon.

Bucizano 271
filius

Petri

Empuii

uxor

servi

mon.

S.

filius

dre?, Autuli, Rotindis, servus

Sublongo 267

mon.

io.

Tento pater Bonini et Massari II 1 5 1 26,

1945, 203 32, 2045 17,
Teuto filius Gisonis II 151 26, 204 '8.
Tento filius Sigefredi 25034.
Teuto filius Valentionis habitator Pinguis 195

II

15.

abbas Farfensis

98

23,

229

i
;

12.

Teuto bonus homo 187 23.

Teuto conductor 293 28.
Teuto episcopus 151 ^o^ 2987.
Teuto, Theoto Reatinus episcopus
163

IO,

187

I.

Teuto pr^sbyter 278 26.

Teuto servus mon. Farf.
260 II.
Teutonici 68

19,

tonici nuntii

gua 241

26.

240
II

is
;

II

II.

in

Leporaria

84

22.

Teu-

teutonica

Teutonicus

v.

lin-

Leo [IX]

papa.

Teutonus Calvus 293 i9.

Teuza fil:a Adenolfi II 34 3.
Teuza mater Benedicti pr^sbneri

II

16422.

Teuz? filli II 42 4.
Teuzo pater Abbonis II 149 6.
Teuzo de Askerisio pater Berizonis

servus

Teuzo pater Bardonis 289 5.

Teuzo de Berizo II 1356.
Teuzo filius Corvini 249 25.
Teuzo fihus Crescenti! II 15322,
Teuzo pater Hugonis II 41 i9.
Teuzo filius Letonis Montanari! 287 >*.
filli
eius
Teuzo Paganus 563 i9.
244

36.

Narnate 2753.

eius

24422.

Narnate 27423.

Teuprandus filius Vituli scarions servus mon. Farf. in Narnate 274 ^^.
Teupula filia lohannis servi mon.
Farf. in Narnate 274
Teupulus servus mon.

filia

Teodori servus mon.

Farf. in Colomente 266 2.
Teutepertus con'ux Lup?, pater An-

Teuto

32.

Naculi

filius

Farf. in Pretorio

295

Teuscula

Farf. in

22.

mitis

2,

3.

Mennatem 26630.
Teuscunda mancipia mon. Farf. 2685.

S. Salvatoris 151

curte

in

Farf. in Caballari 271

Farf. ad

28,

15426.

II

547

Teupulus coniux Rodul? servus mon.

271

Teudipertusconiux Teup? servus mon.

Farf. in

COSE NOTEVOLI.

mon.

Teuzo
Teuzo

i^.

heredes 244

pater Petri

II

pater Stephani

7.

165
II

i.

2674.

INDICE

548

Teuzo
Teuzo
Teuzo
Teuzo
Teuzo

Comes Sabinensis 89

Theodericus, Theodoricus rex 85

21.

UrbivetanusepiscopusII 24816.

monachus Farf. II 121 .

pr?sbyter filius Ans? II 3932.
pr^sbyter et monachus Farf.
frater

Teuzon mons

Perusino

territorio

in

10026.

Teuzonis Campus
Teuzonis

casalis

3i.

189

II

territorio Sabi-

in

nensi II 7022,

Teuzonis
Teuzonis

confratres

19830,

II

Tevaldi ministerium 308

Texta V. Testa.
Textus evangelii mon.

cum
cum
cum

tabulis

maior

II

II

eburneis

309

opertus pallio

291

^5.
^6.

291

II

292

^4.

4.

Tezano (de) curtis 304 26.

Tezanus in territorio Collinensi
Tezanus

309

^6.

evangeliorum

29.

II

in territorio

Reatino

1 32.
3 3

II

65

29,

281 13,
V. anche, Tazanus.
ThechinuI? fundus 337 29.
Thedaldus dux 3046.
Theobaldus marchio Sabinensis 42
,

32,

131

7;

Theodemundus,Theudemundus

163

^5,

2352.

17628, 203 18^21534, 338 2930.

Theodemundus, Teudemundus, Teudimundus nepos Acerisi et Luponis

204

36,

217

II,

341

lohannis 20434, 2179, 34120.

Pr^toriolo 297

792227,

Theoderanda, Theodoranda matrona,

filia Gratiani consulis, uxor
IngeFrancigenf, vivens lege

cha 65 25, 312 37, 323 19

Theoderici casalis in Arci
Theodericus II 142 27.

viano

II

^5,

Farf.

297

eius

filia

relieta Crescentii

in
i5.

II

143

sali-

II

82

II

142

Theodericus pater Hilderici 341

de Octa-

7.

Theodora mater Maroti? 241 16,

Theodora uxor Tebaldi Bucconis
129

25.

Theodora Augusta II 235 7.

Theodora comitssa II 198 20.
Theodora imperatrix 83 27.
Theodoranda v. Theoderanda.
Theodori (S.) curtis in Orte II 281

38.

Theodori
Hortana

15,

ecclesia

(S.)

II

34,

31

37,

civitate

in

43

30,

98

Theodori (S.) ecclesia in Lutulo 25235.

iuxta Lutulum 357 8.
Theodoricus rex v, Theodericus.
Theodorus Cunctarii et Occliavi? filius,

habitator Urbis Veteris 15269.

Theodorus pater lohannis II 26 i.

Theodorus maior filius Megisti
237

27.

II

25.

rialis

qui

et

Tellurio,

impe-

cubicularius II 236 ".

Theodorus episcopus 186 12.

Theodorus exarchus II 2377.
Theodorus nomenculator Sedis apostolica 183

Theodorus
Theodorus
Theodorus
Theodorus

21,

[I]

[II]

185

5.

papa 9435;
papa 96 34.

patricius

94

II

2366.

36.

cognomento

Calliopam

patricius et exarchus II 236710.

3.

II

12.

Theodorus,

22,

Theoderanda filia Crescentii a Caballo Marmoreo, uxor Benedicti

5^5142130. II
comitis
622328^

baldi

pr?-

1377, 1396, 17337.

9,

4415, 32918.

Theodatus rex Gothorum 85

II

anche

V.

ceptum.
Theodicus Senogalensis episcopus II
248 20.
Theodinus, Teudinus frater Astemari

Theodora
Farf, II

deargentatis II 291

tabulis

18629.

Spoleti

1561,1636,

3417.

24.

argenteo

crucifixo

15 17,

23 31,

Theodora II 202 7.
Theodora uxor Crescentii comitis

31.

Teuzus pater Rainerii

154

15329,

18,

23427.

14; II

Theodolinda coIona mon.

26.

2523.

filius

eius 2$ 2

8825,

et

47

II

filli

131

Theoderisius quidam 153 i4.

Theodicius, Teudicius dux

164

II 121 .

II

93

^9 35,

Theodorus primicerius

II

237

16.

NOMI PROPRJ
Theodorus

(S.)

in

Hortana

civtate

365^1.

Theodosius

pater Theodosii

[I]

im-

84

28 33,

imperator

[I]

13027.

Theodosius

imperator 8434,85

[II]

2,

132 ", 13920.

Thom?
Thom?
Thom?

Raziperg? 217 27, 341

Theophanius, Theufanius comes con-

Thom?

iux Patrici?, Patroci? 217

25.

341

^6^

imperatrix] 89

Theophilactus
Theophilactus
186

Benedictus IX papa.

v.

numiculator

R. E.

S.

13.

239 13.
Theopertus referendarius
toris

Haistulfi re-

gis 278^9.

v.

v,

Teuto.

Alexandrin?.

thesauri, thesaurus

mon.

" 9

Theodelasus,

Theudelasius,

lasus 2049, 21623, 340

Theudemundus

v.

Tholomei
249

Sabinis

ecclesia in

(S.)

19.

Maurigena exortus pro-

(s.)

3 2 4 24,

Farfensis

1023, 112024^ 12

1529, 16

5 II 15,

123, 126
1322027^

23,

22 28^

26,

33,

985,

1274, 1283, 131

1336, 1351628^ 136
12,

25 29,
li 14,

141 121 27

140410181928^
137
14247132128^ 1435, 14533,
14715212526^ 30125, 327 IO;
175

32,

282

19.

19,

1313,142025^

17168^ 646,

I,

28^

Quintiliano

in
4.

comitatu Rea-

18.

apostoli ecclesia in

(S.)

Thom?

''

176

ter-

Reatino 31620.
ecclesia in podio Ripul

(S.)

1099.

Thom?

Rocca

II

et Pauli (Ss.) ecclesia in

vo-

ecclesia

(S.)

103

15,

Thom?

4,

281

et

in

4.

Achiniatio

(S.) ecclesia in

262

II

Salisano 293 ".

ecclesia in territorio

(S.)

176

Tu-

29.

ecclesia

(S.)

21,

Vivario

in

II

2815.

Thom?

monasterium

(S.)

Carsulano II 2857.
Tiangro pater Probati

et

in territorio

Ravennonis

22.

Tyba,Tybe

Vallis 153

^5,

166

7,

i685,

1863, 220^9, 22722, 3202.

vincia, abbas,restaurator monasterii

132

Thom?

278

tholomei.

20.

281

II

(S.) ecclesia in

sci? II

Theuphanus v. Theophanius.
Tholomei (S.) ecclesia in fundo Fonano 181 16, 33732.
V. anche Bar-

Thomas

(S.) ecclesia

Thom?

Theophanius.

II

ecclesia in ca-

204

II

Pontiano

tino 248

Teude-

3t>.

8^

(S.) apostoli ecclesia in terri-

et in

Thom?
Thom?

Theodemundus.

v.

Theufanius comes

Bivaro

Thom?

263 \

3016, 325-326 pa55iw.

123

II

Bivaro

in

apostoli

(S.)

torio Carzulano II

",

3 5

Asera

28.

151

cabulo Sala
Farf.

3398.

ecclesia

(S.)

27,

stello

97

Theoto Reatinus episcopus

comitatu Rea-

in

(S.) ecclesia in

Thom?

II

3i,

30.

(S.) ecclesia

ritorio

Theophilus pater Michahelis impera-

Therm?

123

Thom?

29.

248 ^.
II 282

18.

Theodosius [III] imperator 874.

Theodosius filius Mauricii imperator
86 9.
Theophanius, Theuphanus
coniux

Theophanius imperator [Theophania

(S.) curtis

tino 323

169

26.

549

Thomas (S.) 163 28,

Thomas (S.) in Frascario
Thom? (S.) curtis in Pisia

Thom?

peratoris 8428.

Theodosius

COSE NOTEVOLI.

33,

1462,
II

81

Tyberiolus colonus mon. Farf.

in Pr?-

se .iv.
toriolo 297 13.
Tyberis flumen, fluvius 14825, 159 '7,
23920, 28520, 30425, 33128,34727;

267, 362930, 1272, 1525, 18825,

Tyberis al229 2S, 2618, 28129,

II

veus

II

li 9621.

36

31.

Tyberius
Tyberius

14;

aquimolum

litora II 3631.

piscari? II

9620, 100 9

portus
[I]

[II]

II

3631.

imperator 81

1316^

imperator 86

4.

9025.

INDICE

550

Tyberius [Absimerus] imperator 8633,

95

2426^

Tyberius

13245, 139 19.

[Constantinus]
123,

8610,9417,
II

imperator

12822^

13223;

23620, 31921.

Tyberius

86

tor

Tirenum mare
Tisinganus

54.

32

in

18.

Amiternino

territorio

5830.

II

lustiniani [II] impera-

filius

TintuH casa de Paciano 295 32.

Tintus pater Bonini II 300 i7.

Titinanus casalis in Sabinis 294

Tituli 188 15.

2.

Tibertisca terra infra comitatum Rea-

titulum in absida ecclesi? S. M. Far-

tinum II 270 ^7,

Tibula uxor Auduini servi mon, Farf.

Titus, Tytus imperator 8235, 914.

11

II

vitatis

muri

176

19

26

20

II

Tiburtin?

regio
egio V.
v. Vicus

Tyburtinum

14916,1511618,1543.
territorium II 270
V.

ci-

Tiburtinus comitatus II

Patricii.

Andreas.

Tiburtinus

20.

V, anche viri nobiles.

Tyburtensis episcopus

Tyburtna via

v.

lohannes.

23727.

II

Tyburus de Rozolino
Ticcianus fundus

II

Ticinum 86

8,

5722,

V. anche Papia.

Tico

mon.

servus

Farf.

in

monte

S. Donati 259 29.

Tygrimus, qui vocatur Tiniosus, filius
Guidonis comitis II 270 23.
timor maximus in Urbe II 32014.
Tina mancipia mon. Farf. 2684.
Tina Vallis in comitatu Reatino II

167

Tine flumen

v.

lohannes,

V.

Tenna.

Maio abbas,

Tygrimus.
Tiniosus 286

II

297

Tiniosus pater Oddonis

II

19733.

Tinn? duo

v.

45

Tocci? massa 322^2, 352

Tocco

(de)

II

i95i8

127

13,

2o_

1287,

frater

Bonini

II

in

1.

^2.

12;

572.

pertinentia

castelli

II

27,

282

II

Lup?, coniux Anse-

Anseradi, servus mon.

Bucizano 271

Farf. in

Todici molinura

Todinus
Todinus
Todinus
Todinus
Todinus
Todinus
Todinus
Todinus

13.

filius

rade, pater

II

196

filius

27.

in Puzalia II 93

^2.

15,

Beraldi II 1927, 193

3.

pater Herbei II 17032.

de Liuto

3175.

II

pater Rainerii II 318

pater Ursi 287

^2.

32.

Comes 28528; II 21026.

Comes filius Berardi, frater
II

v.

Tudertinus.

Todora uxor Attonis Benedicti 283 ".

Todora uxor Bosonis Sabini II 40 4.
Ragiolo 361 6.
coniux Otuperg?, pater
in

mon.

Farf. in

Bu-

16.

Todorus pater lohannis II 99 3i,

Todorus filius Sinderadi, coniux Aut?,
servus
mon. Farf. in Bucizano
272

Leonis

in Sabinis

territorio Sabinensi 366

cizano 271

lohannes.

filius

^^.

castellum

comitatu Sabinensi 246

Elderici, servus

5.

Tinto

12.

in

Todoricus

12.

Tenn?.

Tinto pater Car?bon?

Tinto filius Leonis II
141

322

Tocci?

Todorici fons

2.

Tiniosus pater lohannis

V.

31.

Herbei

Tiniosus

Reatino 31933.

Toccie in comitatu Sabinensi 244

Tocciani 24432,

303 ".
Todinus comitatus

19.

Tinto

in territorio

Todericus

240 27.
civitas
II 238 20..
Ticinense territorium
168 14,
Ticinum palatium 27820.
87

3,

V.

Tizanus

Toccum

33.

197

mon.

servi
i.

Tesinum.

Tixinus

165

II

Baruncelli

Farf. in Caballari 271

1 5,

Tyburtna, Tiburtina civitas II 25 1424,

262021^ 3129, 5610
996, 137 14,
6,

18.

uxor

Tiula

269 32,
Tiburga mater Hilperimi
in Pretorio

14020, 151

fensis 127

12.

Tophani Campus
nensi

II

34

22,

in territorio

63

26.

Sabi-

NOMI PROPRJ

Tophanius filius Aimeradi II 112 5.

Tophanius pater Petri II 48 3.
Tophanus filius Azonis II 10822.

Tophya
168

Tofia (de)

26.

Topina castellum, castrum

palatium

25726.

Tophila

25726.

II

in territorio Sabinensi 313^5

3142;

19 20^

Tophyla

II

12715, 280

29.

Sabinensi 3131120^^144.
20^

14433,

24.

Tolosana civitas 172, 14722.

Tolose? mons II 46 ^i.
Torana, Turana massa 107 2^ 208
221

2 15 17,

2284

13 28^

219

223

17 23^

2244,227

31,

^8 20^

31,

1824^

28.

34824;

II

285

35242630^

6^

361.

Postmontem

Tortus

Rivus.

V.

Cipriani

Bucizano 271
Totadomna ancilla Dei
Farf. in

123

292

II

notarius 164

130

rex
Sj

84,

II

176

^9,

terri-

'4.

II

29.

Gothorum
235

85

34,

II.

Toto pater Gualafoss? II 49 2.

Toto pater lohannis pr?sbyteri II 1579.
Totonis filli II 29
Totonis castellum
Totonis

Silva

i2j

5021^ 51

15.

493,

II

3199.

Totuli familia in Tegoria 35333.

Totulus servus
ciano 272

mon.

Farf. in Beli-

33.

Traci? fines 130

Turanum

Torense,

23.

mon.

servi
18

3629.

II

'o.

loi

II

trabes ex Apenninis alpibus

Torceculum v. Silvo.
Tore 24930, 33913;
281

7,

Totila, Baduila

Toranianus 151 1.
Toranianus casalis 223 26^ 227 22.
in
Lumbriculo 220 6.
Toranus, Turanus fluvius 24933,2504,
3155,

180

Totemannus

2206

IO

20922, 211

Torritulum fundus, quod vocatur Colliscipuli, in comitatu Narniensi II

Totalis

7.

comitatu Narniensi

4.

Torunda uxor

Toletanum concilium 143

145

180

Tortitianus in

(de) castellum in territorio

Toligianus 161

Colliscipuli, in
II

22230,

II

33,

Torritulum castellum, quod vocatur

II

Rodulfus.

v.

55"^

Torrita planities montis Alegi? 277

2788.

Sabinensi

territorio

in

COSE NOTEVOLI.

132

II

6.

13.

traditio corporalis v. oblatio.

Traianus imperator 82

u, 91

io

n,

torium 2501, 3549, 35820.

Torelianus 35430.

Tralianus in comitatu Firmano 25616.

Toreliauus fundus

transactum

II

Torellus in Narnia

147

282

II

comitatu Narniensi

II

Torestanus conversus

V. anche Trolianus.

s.
1.

47
et

in co-

3.

raonachus

Farf. II 2189.

Torme in territorio
Tornanum 287 9.
Tornarla

Interocrino 352

in territorio

363 4; II 77

23,

raolum 363

4.

209

35,

Sabinensi 5726,
23,

223

29

aqui-

Tornarici? castellum in comitatu Teatino II 283

Torpelianus

Torrens
II

55

30,

II

51929;

in

188

20;

161

29.

massa Nautona 2218.

Torrita

II

211

Torrita

in

comitatu Firmano 252 ".

19.

17,

737, 161

II

28.

piscari? II

Transaquas, Transaqu?, Tresaqua (de)

curtis in

comitatu Marsicano 250";

II

140

99

4,

19,

Transaquas villa
cano II 26 29.

175

34.

in territorio Marsi-

Transarici Vallis in territorio

nensi

^5.

Torrida

268

Transarici casalis in Sabinis 246

1094.

in territorio Reatino

II

Transaquana Vallis II 278 30.

Transaquas 261 20.
Transaquas, Transaqquas in Marsi II
282 13.
in
territorio
Marsicano

V. anche Turrita.

II

Transaricus

67

13.

Sabi-

18.

filius

Berardi

II

263

3.

Transaricus germanus Berardi Attonis II

562,

INDICE

552

Transaricus pater Heinrici

285

26930,

II

Transaricus, Transericus

Hein-

filius

Rodulfi

Transaricus

II

Maifredi

filius

296,

517.

3128,

pater Octaviani

Transaricus
dulfi II

2705

Ro-

et

265

34.

II

34.

Transbertus pater Adelberti 252

18 20.

filius eius 252

Transbertus maritus sororis Caraponis
18.

abbatis 39

307

3,

io.

con-

fratres eius 251 ".

Transbertus
S. Xisto

mon.

servus

Farf.

in

2592.

Transericus

18.

TransmunJus filius Hilperini II no

Transmundus pater Odemundi
204

^4.

II

13.

Transmundus comes 250 ^7 32; II 2853.

Transmundus comes filius Attonis comitis

II

1704.

Transmundus conversus Farf. II 218 9.

Transmundus dux 89 22,
Transmundus dux et marchio 25421.
Transmundus dux Spoleti 86 29.
Transmundus dux Spoleti, comes Campanus 87

32,

Transmundus
letanus 88

88

io.

filius

147

^5,

Faroaldi dux Spo29^

j^g

122

II

frater

clericus Farf. II

Transmundus marchio
Transmundus pr?sbyter
translatio v. Nicolai

Transtyberim

Bucizano 272
lohannis

II

v.

dux.

Farf. II 21813.

(s.).

12523,24732, 25731.

Transtybere (de)

v. Petrus.

25,

Corvo

de

filius

50

Petri, frater lohannis II

filius

12.

Traso germanus Teuprandi 209 7.

Traso conductor 293 23.
Traso frater pr^sbyter Farf. II 122".
Traso frater pr^sbyter et monachus
.

Traso servus mon. Farf. in Cerolongo

259 72.
Traso servus mon.
II

221

25.

5.

Trasonis casalis in Petrolo

Trasonis confratres 245
245

Saxam

Farf. ad

uxor eius 265

25,

69 34.
h^redes

II

27.

27.

Traspidum 29 2.
Travenano, Trevenano (de) (in) curtis
in Camertula 207 24.
in comitatu
Camerino 25223, 25324, 33939; II
9824,

in territorio

13922, 17427.

29;
Camerino 354
homines (de) 253 24.
^5

Traversa

Trebere

78, 28237.

Aqua.

v.

Trebensis episcopus

v.

Johannes.

v. Treveri.

Trebilianus

in

territorio

Asculano

30.

309
Trebule

II

281

Trebule

in

territorio

25.

Reatino

3104,

28.

Trebule

in territorio

Trebul? castellum

13.

Transmundus

Traso

322

6.

Transmundus Fesulanus episcopus

248

anche

29.

Trasonis casalis

Transmundus 245 22; Il 122 ^8, 194^.

Transmundus Adulterinus II 192 i5.
Transmundus filius Gisonis II 151 ^6^
17030, 204

Farf. in

265

Transaricus.

v.

V.

24.

Traversa,

Farf. II 121

Transbertus Martelliscus 251".

148

2461.

ma-

eius laici legitimi

filii

sculi II 265

Mar-

Trari casalis in Sabinis 297 35.

Trasari frater Autaris servus mon.

Traso

9.

Transaricus de Rodulfo II 165 20,

Tudertinus
coraes
Transaricus

aqua

trapezit? II 245

^4.

II

in

12.

Transversa

Aqua

IO.

2698, 318
Transaricus pater lohannis 260
rici

Transulus famulus mon. Farf.

gine 260

32.

Sumatino 36225.
II

12220,

215 22, 222

Trebulecia curtis 22822.

180

33,

30.

y^

anche

Tribulici?.

Trecalio de casa Ermensi 322

20.

Trefurco,Treforco (de) gualdus 291

II

5425.

352

34.

25;

in territorio Interocrino

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Tregio (de)

Rea-

casalis in territorio

Tregio, Tregione

II

castellum

(de)

II

Summatino

territorio

in

14.

184

22,

19020.

Tribucani

2194.
stellum,

Treigum massa

64

115.

II

anche

V.

24

67

34,

II 31 13,

269 17.
Tresaqua v. Transaquas.

1372, 139

II

123

in

Sumati

Tresedius

filius

Tresedius

filius

^,

29.

164

II

Adami

^^.

25223.

Episcopi 25024.

loliannis 25032,251

nepotes 251

I.

eius 251

Tres Virgines

II

II

260

4 19,

73

188

6 7,

185

I,

i,

285

35.

7421, 123

34,

18925.

i,

265

Treuguanus (domnus) II 31720.

Trevenano (de) curtis v. Travenano.
Trevenanus fundus 354^5.
Treveri, Trebere in comitatu Furco-

29

II

Trevi (de)

51

17,

16.

Odonis

v.

filius.

Tribi? V. Septem.
Tribilianus in territorio

6233, 74
IO,

141

portus

104

19,

182

19

II

190

homines

105

17,

24 30 33,

Sabinensi II
12

23,

118

5,

190

16,

219

3,

Tribiliano (de)

16.

V. anche

2193.

II

Tervi-

167

casalis

31,

oliveta

IO,

castellum,

230

castrum

II

II

Tribiolus

72

in

187

13,

territorio

Sabinensi

II

12332, 14823,18733,22332,

299

I,

304
rocca

I.

aquimolum

Tri304 I.
buco (de) pertinentia II 148 23, 157 ",

187

33.

I,

70

2,

16,

73

2^

18722,

19425,

284

306

14,

II

2426.

Tribulici?

81
3,

24

33,

24

29,

1502,

14 17,

1955, 2194,

molinum

31.

62

rocca

32;

II 523,
Tribuci castella duo

14.

143

31,

22

143

4,

7016,

3,

7 22 25,

98 ",

6,

68

I,

51

141

22,

79

I.

328

4,

Sabi-

in territorio

casalis

V. anche

Tre-

Cbron. Farf.

scutariorum

tribunus v. Gregorius.
V.

Valentinianus

imp.

[I]

Tribunus fidelis Haistulfi regis 278 M.

Tribunus coniux Agnetul?, pater Candid?, Godelprandi, Gradusul?, Teu-

mon.

servus

delapi,

nepotes eius

Tricase, Tricasi

II

Tricasius

II

^3,

Tricianus

Campus

131

Farf.

27$

^3.

275 m.

.xvii,

mon. Farf. 282 ".

tributum v. redditus.

148

184
II

io 26.
20.

3429.

Tridentinus episcopus v. Gebehardus.

triduum

II

Trigi (de)

293

8.

Ubimpulus.

v.

annorum

triginta

v.

possessio.

Trinitatis (S.) ecclesia in

Avezano

II

Marsi

II

19.

ecclesia

(S.)

Trinitatis

in

24.

Trinitatis (S.) ecclesia intra castellum

II

Trinnanum 288
Trisei

filli

Trissilis

Tribucumll
II

^ 23 27^

112

24,

io.

Trinulus servus mon. Farf. 23323.

284 ".

24.

297

II

86

20,

Spinitulum

15.

Tribilianus fundus in territorio Sabi-

nensi

21,

123

32.

Tribilianus

122

278

148

lianus, Trivilianus.

Tribilianus

167

63

bulecia.

Trescuncum castrum

nino

31,

69

27,

793, 80

^>

nensi 282

2,

Trestus 19422.

II

68

3,

62

40^929,

71 ". 75
83 14, 85

17325,

281

II

Tresedius pater

treugua

II

5232.

II

castrum

Tremane fundus II 147 2.

Tremulum II 47 20.
Trepunzum in territorio Teramnensi

31,

II

747 28,7531,761915 18,77', 35)^;

Cornicia.

182

Tri-

26.

Tribucum, Tribuci, Tribuco (de) ca-

155".

filli

221

28,

aquimolum
Tribuco (^de) homines

Treia in territorio Reatino 3193.

Tres Cas?
Tres Cas?

188

25,

buciponsll 19020.

tino 32022.

122

162

553

II.

II

188

Trivilianus

243
162

23.
21.

260

II

i.

17.

in
in

comitatu
territorio

Sabinensi

Sabinensi II

V. anche Tervilianus, Tribi-

lianus.

35'

INDICE.

554

trivium

Ancillarum Dei Campus.

V.

Trivium in territorio Firmano II 1 1 1

V. anche Madelandiscum.
Trivium in castaldatu Reatino 308
Trivius in Carsule 227
18

19.

Trointense ministerium 234^2^ 32322.

Trointus fluvius

Trolianus

229^5, 230

I,

140

140

I,

175

^ 284

175

portus

V. anche

31.

II

maris

littus

28431.

II

Tra-

lianus.

Tronianus
Tronianus

et territorium

Equanum

Narnatinum

46

II

23.

Troso pater lohannis servus mon.

Farf. in Amiterno 321 i.
Troticisus monachus 298 ^i.
Trontus, Trointus,

flumen
I

IO

251

IO 13 26^

Trontise
28 29^

fluvius,

4825,

1 1 ^ 5^

I 5 5 22^

3082037^

12,

1 1 1 15

Tronto (de)

1564, 17026, 19022.

140", 175^9, 28440.

focis II

sula 308

Truda uxor

Desiderii

II

268

Truda uxor Oupuli servi mon.

ad rivum Merdarium 266 21.
Trullum in Currisio II 187 34.
II

Farf.

aqui-

Truncamanticum

v.

dertinus,

II

263

Todinus

no ^9,

157

18.

Tufus castellum

16029.

II

V. anche

Luculus.
in territorio Interocrino 35234.

3462;

tuitio

rialis

II

Tulianus

240

impe-

2223, 17825.

II

18.

Tullianus.

v.

Tulianus casalis 151 5,

Tulliani fundus in Sabinis 300

^2.

27.

Tullianus, Tulianus in comitatu Sa-

"26

binensi 243

in territorio Sa-

binensi 181 25; II 678, 281

fundus

Tulianus

Tullianus,

^.

181

285

23.

Tu-

comitatus

II

14,

lelmus, Hugolinus, Rapizo,

Rodul-

fus,

Saracinus, Tebaldus, Transari-

cus.

Tudertinum territorium

II

2,

2028, 214^4, 32620, 33717.

TuUioli casa de Ceseriano 295 36.

tumultus rusticanorum II 295 2.
tunica

mon.

.1.

mitu albo
tunic?

II

.III.

Farf. II 309^9.

de xa-

regin?

309 ^^.
de sirice

309 26.

II 31026.

.III.

.XX. II 292

35.

Vallis 219

Turanum

II

18.

21.

territorium v. Tore.

182

171

5,

186

5 II 24j

222

II.

184

14 19 28,

192

30; II

in Sabinis

297
8,

245

365428;

Turell? casalis

264

in ter-

^7.

1160^7,
18.

31.

26.

i,

II

187

Aturianus

Turianus,
II

II

19,

in comi-

i.

Turanus fluvius v. Toranus.

Turanus fundus 328 26; H 71
Turcilingui 131

7 II,

2058, 220 29,221

29,

Turbidillus rigus

112 2,

185

21,

622426, 7^4^ 748, 10228, 104

Turanus castaldatus II 29 8.

267 S921, 268 ", 285 IO.

Tudertini
comites II
265 29-34,
266915; V. anche Albertinus, Bulgarellus, Donadeus, Gualterius, Gui-

260 ", 263

II

ritorio Sabinensi

16.

24,

Asculano

tatu Sabinensi 191

Ursi casalis.

Trutinum flumen 35935.

Tubelli pratum 31829.
Tudertina urbs

in territorio

Turanus

18734.

truncatio capitis II 234

3.

2.

Turanus 31735, 31834, 355

32,

Ar-

8.

Turana

3177.

Bonosi sca-

flii

z'.

Tuphus, Tufus II 123 25, 282 15.

Tufus in territorio Carsulano II 1 56 ",

325

rionis in Pretorio

molum

in-

19.

Trotta mater Rainaldi

II

220

via

Tullianum castellum 304

25930, 28534.

II

infra castaldatum

III

Tuianus

Firmano

13936^ 1755, 28430.

II

1.

Trontus.

v.

comitatu

in

Tuphis (de)
Tuful?

Reatino

Troia 778, 25330, 292 I; II 553.

Troianus episcopus v. Stephanus.
Trointense territorium

Tudertinus episcopus

7.

duinus.

Tufi in territorio Reatino

^.

32,

Trofarelli casalis in territorio

3

100

27,

7.

122",

125^0;

18230.

Turianus

in Sabinis

332

16 21 23.

territorio Sabinensi II 28031.

in

NOMI PROPRJ

Turianus, Turiani fundus i8o37, i8i39,

202

214

2036,

1,

337", 338^7.

215

17,

3009,

21,

Sabi-

in territorio

284
turibulum, turribulum argenteum mon.
nensi

^.

II

IO

ritum

309

II

turibula

gentea

argenteum turaureum II 309 3.

2 21.

Farf. II

28.

de argento 325

.11.

292 5.
comitatu

ar-

34.

tria II

Turillum

in

Narniensi

II

18.

265

Martinus.

turribulum

Sabinensi

iuxta flumen

122^8, 22232.

II

Lubricum

3321.

II

Marinus.

v.

1896, 221

II

io

27

II

8.

Turris infra civitatem Gabis

Turris in Paternione

II

Turris in Sabinis 321

territorio Sabinensi

56

16^

II

66

5,

67

^5,

^o,

37 5.
Turris castellum II 182

Narniensi

II

26

29.

Centura

II

mitatu Tudertino

in

^3.

26358.
II

285

comico-

in

fundus

comitatu

180

4,

201

Turrita

326

II

281 ^.

in

fundo

213

8,

Narniensi

in territorio Sabinensi II

Turrita

Tu-

scanensiSjTuscanuscomitatus 18421,
II

12;

Tuscanense, Tuscanum

124 ^

territorium 173
II

Tuscana marchia

16".

16,

17

'7,

18

12,

174612, 216728;
4,

115

1378^

2,

V. anche

Tusa.

13,
Tusci? fines 436,
partesi98 6.
territorium
17628,28230. oppidulum quod-

33327.

dam

V. anche Tuscana.
Tusculana II 322 2. Tusculanus episcopus V. Gislebertus.

43

2, 5

33

23.

Ubaldinus oblatus 1563.

Ubaldus pater Benedicti 246 3.
Ubertus v. Hubertus.
Uhbertus pater Datonis II 135^.
Ubertus
II

filius

276
284 ^.

II

V. anche

Montis

21.
^3.

Torrita.
Agelli

18.

Turrita in comitatu Reatino 249

3;

II

31.

Fusconis coniux Gervis?

2774.
Ingizonis II 161

filius

5,

Ubertus pater lohannis II 192 3, 26225.

Ubertus clericus canonicus, frater
marchionis

Sabinensis

4416.

Ubertus episcopus 25528.

Ubertus Genuensis episcopus

^3.

binensi II 5922.

in

31.

Turso colonus 148 '5,

Tuscana 308"; II 128,28131.

Theobaldi

Turris antiqua civitas in territorio SaTurris

Turrita gualdus 153

Ubertus

II

tatu

comitatu

Ubertus pater Franconis 282

in

2S.

in

148

42

II

^9.

332 ^^

68 M, 691425, 115 4, 280

Turris in villa Transaquas
casalis

in

13.

^^y

Turris suptus Civitatem in territorio

Turris

99

'8.

35327.

in territorio

25,

29.

Sabinensi

II

curtis

14027.

176

II

Furconino

(de)

II

tutor V. Conis.

519.

II

Turris in territorio Asculano II

112

Amiterno

Carzulano

II

Turricella castellum

Turris

II

1668.

Turre (de)

Torrita

22431, 311

24.

Turricella in territorio
II,

Reatino

in territorio

3.

'3.

Turrita,
in

555

Tuscanensis episcopus v. Guido.

Tuscia 22 2, 43 2, 47 20^ 190 i^, 200 12,

9.

turibulum.

v.

Turricella II 180

Turres

128

II

1397,1743,28418.

Turranianus casalis 151

163

6723, 116

345

Turingionum rex v. Heinricus.

turm? iumentorum I54S I55 ^
Turoni 129 ^3. Turonensis episcopus
V.

COSE NOTEVOLI.

Ubertus iudex

II

II

248

24.

152^3.

Ubertus pr^sbyter 287 36.

Ubimpulus de Trigi servus mon. Farf.
de Pretorio 25926.
Ucello pater Massarelli, Petri et Stephani

Udo
Ugo
Ugo

II

268

5.

Aderami 287 22.

V. Hugo.
filius Rimanni II 15829.

filius

INDICE.

55^

Ugo
Ugo
Ugo

Camerinensis episcopus II 248^3.

Gallensis episcopus II 248 22.
patriarcha

Chrisopolitanus

II

248 ^

Ugo

Rustici II 112

filius

Ulmetto (de)
II

Hugo.

(de) castellum v.

Ugolinus

Urbinensis episcopus

21,

222^0.

ad Tres Virgines

casalis

Ulmi 288 \
(de) ministerium II 147

ultramontani

320

II

6.

umbilicus orbis 62
filius

i.

2
II 79
Antuli servus mon.Farf.
;

Mennatera 26632.

ad S.

Unaldus

Bucizano 272 9.
coniux Rodiperg?,

Unaldus
mon. Farf. ad

S,

mon.

294

unci? argenti 315 15.

unctio imperatoris II 321

238

regis II

servus
^9,

muros

suptus

3 20

15^ 3

21 5

Reatino

rio

22^

II

97

v. anche

^7;

239

^^^

18.

27 30.

Reatin?

in territo-

Unnala
S.

Forfone 264

filia

12 29.

189

i.

Antuli servi mon. Farf. ad

Mennatem 266

Urbana 230

24

II

33.

182

31,

Urbana (de)

186
f.

35,

187

16^

Bernenga-

rius.

Urbana
62

in territorio

67

Sabinensi

102

II

59

1/,

4, 72
104
105
11314,2816. aquimola II 59 18^724.
Urbana, qu? vocatur Atrianum, in ter33,

4,

ritorio Sabinensi II

Urbana fundus
II

26,

20,

28^

284 ".

179 3S 20038, 213

et vicus Ai,
IO,

3362.

Sagi
aqui-

mola 179 32, 200 39, 213 II, 336 3.

Urbanus Rom? episcopus (papa
122

",

Ursa

filia

269

Mennatem 266

Farf.

ad

31.

Ursa uxor Germuli servi mon.

262

Farf.

34.

Empuli servi mon.

Farf.

30.

filia

Gualefridi servi mon. Farf.

269 5.
Ursa uxor Guarniperti servi mon. Farf.
in Pontiano 265 7.
Ursa mater lohannis 2893.
Ursa filia Lupardi servi mon. Farf. in
Bucizano 271

26.
filii

Aciprandi servi

mon. Farf. in Pretorio 269

Ursa uxor Retri servi mon.
Pretorio 270

13.

Farf. in

12.

Ursa soror Sindoli servi mon. Farf.

in Largizano 266 i9.
Ursa uxor Sintarii 262 6.
Ursa uxor Ursuli filii Auticisis servi
mon. Farf. in Bucizano 272 21.
Ursaldus filius Honesti servus mon.
Farf. in Pretorio

Ursano

(de) curtis

270 18.
in comitatu Asisi

25234.

Urs? vadus

Urseramus

167 n.

in territorio Sabinensi

Urbana fundus, qui

Auticisis servi mon. Farf. in

Ursa uxor Perdolfi

24,

Uniperga uxor Anseradi filii Romuald

servi mon, Farf. in Bucizano 272 24,
Uniperga uxor Maurice servi mon.
Farf. in

filia

in Pretorio

civitatis

5 6

Teuzo.

Bucizano 272 20.

Ursa mater Benedicti II 26 i.
Ursa uxor Benedicti servi mon.

Ursa

8.

unctionis misterium II 225 91232,

Unda

Ursa

S.

Demetrium 264

casalis in Sabinis

coronatio.

Mainardus.

urbs regia v. Constantinopolis,

in Pretorio

Isimuldi servus

filius

Farf. in

Unce

II

29.

Unaldus

v.

2636,

^7.

Umbertus episcopus Silv? Candid?

247

v,

Urbivetanus episcopus

Urbs Vetus castrum v. Viterbium.

Urreco (de) v. Pantana.
Ursa uxor Agilis servi mon. Farf.

18926.

Ulmo

Urbanus [IJ papa 91 33.

Urbanus coniux Formos?, pater Aleperg?, Maneperg?, Ursuli, servus
mon. Farf. in Sublongo 267 M.

in

Furcone 31723,

frater Naculi,

coniux Lup?,

pater Pergul?, Retri, Rimuli, servus

mon. Farf. in Pretorio 269 29.

Urseramus filius Ursuli servus mon.
Farf. in Bucizano 271 i5.
Ursi casa in territorio Reatino 32230.

?)

Ursi casalis in Centu

Ursi Ciabatte casalis

II
II

61
35

34.
^.

NOMI PROPRJ
Ursi diaconi casalis
II

72

COSE NOTEVOLI,

Postmontem

in

Benedica

68

II

69

33^

Campo
103

18,

risio

96

II

15,

Truncamanticum

ptul? II 45

Ursi prfsbyteri

v.

290

filius

171

II

Ursus canonicus pr?sbytcr, dictus de

Bene Pasci, Male Passia, pater Gre-

28.

20.

26.

Orsianum.

Ursipertus 174

Ursula infans

287

filius

Ursi de Paulo terra

Ursianum

casalis in Cri-

27.

Ursi Caput Torzuli

Ursi ortulani 268

Ursula mancipia mon. Farf. 268

^.

Ursuli fundus 180

297

eius 297

^5.

servus

mon.

Farf. in Bucizano 271

Ursulus pater Alefridi servus

mon.

Albini

^9,

Farf. in

Ursulus

Colomente 265

coniux

Aleperg?,

filius

filli

eius 272

Ursulus

filius

in

filius

263

coniux Urs?,
Bucizano 27220.

Ursus

269 ^".
coniux Teud?,

filii

eius 263

filius

Mainari

Volubrum

Ursus

21.

servus mon.

272

52.

Ursulus de Oleno, pater Lupul?, Pertuli,

Rattuli,

Farf. in

Anseradi

frater

Farf. in Pretorio

Farf. in Beliciano

Farf. in Beliciano

et Crisp?,

Fontiano 26$ ^ io n.
Ursus coniux Auteldi

Faselli,

ad

Teud?,

Narnate 274

servus
^8.

Forcone

17.

Teudelind?, servus mon.

Farf.

20.

in

mon.

uxor eius

274 18.
Ursulus infans filius Teudiperg?, servus mon. Farf 267 2S,
Ursulus filius Urbani servus mon.
Farf. in Sublongo 267 74.
Ursus V. Almericus abbas Farf.
Ursus 355 12.
Ursus quidam 2276, 234 ^^
Ursus, Arsus 20435, 2171, 341 ^i.
uxor eius 20435, 2171, 341 21.

con-

iux Causiperg?, pater Lupicionis et

Donatul?, servus mon.

mon.

servus

Ursulus

273

21.

Farf. in Pretorio

Ursulus

Farf.

Ursus servus mon.

^4,

Auticisis,

mon. Farf

148,80^9524,974.

homo mon.

cognatus

Rattuli, pater Ratildis et Urserami,

servus

abb.

Ursus monachus 298 ^2 31.

Ursus pr?sbyter 207^6, 28826, 292^7;

31.

servus mon. Farf, in Bucizano 271

Ursulus

III

Ursus ortulanus, coniux ProJ?, homo

manualis mon. Farf. infra casam in
Forcone 267 25.
Ursus pistor, homo manualis mon.
Farf. infra casam in Forcone 267 24.

^9.

filius

^4.

filius

639;

II

Ursus ortulanus pater Causul?, Pergul?, Prod?, Ursul? infantum 268 i'.

3.

Ursulus colonus mon. Farf. in Pr?toriolo

camerarius lohannis

Farf.

26227.

Ursuli V. Butu.

Ursulus

gorii,

Ursus

5.

filia

3'.

Ursus Godonis 29031

Ursus germanus Haleradi 160 '5.
Ursus coniux Stephani? II 376.
Ursus filius Todini 287 3^.
Ursus Verganus pater Retri 257 '9.

24.

Ursi pr?sbyteri casalis in castello Cur-

Ursi

557

Ursus pater Andre? II 51 29.

Ursus pater Arimodi infantis 267
Ursus de Aza 289 ^

7.

Ursi Morici casalis, Collis in

S.

filius

270

Farf.

in

mon.

servus
^5.

Banilini servus

mon.

Farf.

ad rivum Merdarium 266 ^^.

Ursus coniux Guiniperg? servus mon.
Farf, ad S. Xixtum 2749.

Ursus
Farf

filius

Lunicisis

servus

mon.

in Raiano 265 ^
Ursus filius Lupardi servus mon. Farf.
in Bucizano 271 26.
Ursus filius Mauric? servus mon. Farf.

in

Forfone 264 ^

Usanianus 357

^7.

Usanus in territorio Sabinensi II 7225.

in territorio
Usanus fundus 352 ^
^7.
II
Sabinensi
40
Usiianus, Husiianus fundus qui et Hilianus, lUianus 181 ^S

337

2S.

202

^s,

214:^4,

INDICE.

558

Usiniano (de)

Campus.

v.

Valentin! (S.) ecclesia in fundo Adriani

Usualdus abbas monasterii S. Salvai68

toris

usus

Valentin!

4.

261

II

268

serviti! II

14.

usus antiquus mon. Farf.

mon.

170/;

Farf.

Furconino

muri

2108.

II

portai;. Maior.

Utricula-

nus, Otriculanus comitatus II 129

Utriculanum

2226.

15,

torium

210

II

27,

terri-

Utriculan? civi-

13.

Utulus servus mon. Farf. in Clevigiano

268

Valentin! (S.) ecclesia

29.

filii,

uxor eius 268

Burgo

in

II

30.

IO.

179

Burgo ca-

Valentin! (S.) ecclesia in

stri

Viterbiensis 33838;

1742.

Valentin! (S.) ecclesia in casali Cornicle 294 ".

Valentin! (S.) ecclesia in Laniano

13,

72 \ 73

Valentin!

ecclesia

(S.)

II

31.

Massa

in

Massa

in fundo

2819.

30.

II

Valentin! (S.) ecclesia in Burgo S. Va-

69

nobilis vir v. Albinus.

tatis

Antiquo

in

fundo Atrian! 2964.

in

lentin! II

civitas

210";

213

II

18.

29 20, 51
Utriculana

3364.

ecclesia

2818.

II

2818.

123

Utri, Vutri in comitatu

II

309^2^

II

18 29.

1 3

13,

Valentin! (S.) ecclesia in Atriano

7.

27431,

II

213

41,

(S.)

16629;

6.

224

II

usus antiquus portus Currisi

utensilia

17934, 200

II

13822.

II

Valentin! (S.) ecclesia in Paterno II

2819.

Vacca II 271 16.

Vaccan? fundus

anche Caput.

y,

Appa

via

202

2345.
Vaccaretus in territorio Reatino 5234.
V. anche

II

Baccaretus.

Vaccaricia
Vaccariccia

in

fundo

in

214

337

25,

Paterno

181

Valentin! (S.) ecclesia in Pontiano

2817.

fundo Pontiano

in

comitatu

Sabinensi

II

no 21.

Valentin! (S.) ecclesia in Pretorio

vacc? 262-274 passim.

Valentin! (S.) ecclesia in

(de)

molendinum

2818.

in Scandrilia

I.

248

Vadus Latus

II

15920,

V. ,anche Baccariccia.
245
Vaccaricus vocabulum 3473,
24,

Vado

3,

19.

3378.
Valentin! (S.) ecclesia in Popeniano

18,

1234, 153

II

IO,

281

^o.

152

15.

in fundo Pretorio 166

in

territorio

II

19.

Sabinis II

Sabinensi II

Furconino

Valentin! (S.) ecclesia in Serrano

Vaianus fundus 20242, 21516^ 33^^^*

Valentin! (S.) ecclesia in Tulliano

II

fundo

2^

361

V.

territorio

9.

[I]

2819.

imperator

8425,

123,

30 1026

Valenterain territorio Asculano II 1 1 2 27.

Valentin! gurgus in Pharpha 331 36.
Valentin! puteus 318

Furconino

3i.

in

2922^ 51

II

1796, 281

II

Cornilo

Valentin! (S.) curtis

Prato Reatino

II

II

281

ecclesia

183

15,

183
II

II

21424, 337 18.

Valentin! (s.) martyris

181

corpus

22

1,

1986.
Valentin!

martyris

(S.^

fundo Bobio
Narniensi

II

Pannoni?,

'5.

109 n.

109

12,

123
jq

13.

2913,

18622.

Tulliano

9,

Valentinianus

Valentin! (S.) casalis

Valentin! (S.)

202

in

II

276

ecclesia

in

^6.

Valentin! (S.) oratorium in comitatu

36.

Valentin! (S.) castellum

II

comitatu

19,

Valentin! (S.) burgus in

35427;

II

5930.

anche Baiani.

Valens
1

in

",

14

18,

imperator

130

Valentinianus

130

30; II

Valentinus

24.

tribunus scutariorum

84

^9 23 25 27^

1327.

Valentinianus
3

265
[I]

[II]

imperator 84 27.
imperator 852,

[III]

23419,
filius

lohannis

II

49

28.

NOMI PROPRJ E COSE NOTEVOLI.

Valentinus abbas S. Petri

in Vallibus,

mon. Farf. II 268 24 29.

Valentinus Centumcelknsis episcopus
fidelis

12

II

monachus,

et

custos ecclesiarum B. Antimi, S. Sil-

Symeonis

vestri ac

II

II

1407, 175

Valentinus (S.) in Quinza

II

Valentinus (S.) in territorio

'^,

353

',

mons

Vallefreda

in

24.

Vallefreda

Reatino

207 "9.
comitatu Asisinato

(de)

Silva II 113

in territorio

1777, 283^.

7'^,

Valle (de)

5621,

73

II

II

fossatus

II

II

113

23.

154

'3.

22.

Vallerianus v. Valerianus.

Valentinus (S.) extra urbem

Romam

Valles

26824.

II

Valles in castaldatu Fontano

IO.

Valentinus (S.) in territorio Sabinensi

31631.

Teutonis

pater

Pinguis 195

284

II

Ansardi, Ansefred?, Bona, Car-

daria, Castaniola, Ceneraria, Cula,

35.

habitatoris

15.

Valentio servus mon. Farf. 211

Valentioli casa in Taliano 207

Valeria provincia 32

1904.

II

26426.

Domnica, Fanfaluca, Gaidonis, Garmundella, Gemina, Gisonis, lacobi

12;

Valleriano (de) planum

Valerianus in finibus civitatis Reatin?

II

^3,

Valerianus fundus 181

^9,

Scrira, Sexto (de). Spinosa, Spoli-

Superequana, Tybe, Turana,

Veneria, Vennari.

II

202 27,21442,

(S.),

Petrosa, Pontiana, Pot (de), Reatina, Salice (de), Sallana, Saxa (de),

Vallis 193

88 \ 280 34.
Valerianus casalis 182
24,

Oteramisca,

Paca, Pauli, Pauli

Ovellana,

tina,

159"-

Nucis,

Musilei,

(de),

Valerianus in territorio Sabinensi

Marcellina,

Maior,

^^.

Lun?, Lup?, Lupina,

Mercurii, Milo

Larga,

(S.),

34.

9.

Valerianus, Vallerianus 15218^ 221

II

II

Vallis V. Abincinus, Agatula, Angeli

(S.),

Valentinus (S.) castrum

33,

194

21,

20625, 2 106, 32624;

4421, 46919.

Vallis in territorio Amiternino 3588.

Equano II 165 ^.
comitatu Firmano 2552; II

Vallis in ministerio

33735.

Valerianus clericus 140

Vallis in

5.

Valerianus imperator 83 7, 92
Valerinus frater Hilderici clerici, con^3.

iux Gait? 280

Valerius

176'.

542",

Interocrino 340

Valle (de) area in territorio Reatino

3i8i.

II 587.

32224.

68

in

Firmano

13.

Valentinus (S.) in fundo Bobio

Valentio

in territorio

21533, 338*7.

'7,

20;

291

Valle (de) curtis 33926.

27.

44

12426, 18533.

Valentinus (S.) in comitatu Asculano

212

in Interocro

Reate 15430, 15923, 17626.

in comitatu Reatino 248 35, 324 '.

Valentinus papa 96 '6,

Valentinus pr^sbyter

II

Vallantis curtis 203

35831.

12.

Valentinus (S.)

559

guis 195

14.

filli

eius

280

^^.

Grandolfi habitator Pin-

filius

Valerius index 261

Farf. infra

Vallantis22i

98

29.

Vallis in territorio Reatino II 65

Forcone 267 23.

27914, 2925; II 557.

urbe Narniensi

^5 22 26,

^^q

massa Interocrina 221

in territorio Interocrino

II

Vallis regio in
Vallis

Vallis

^8.

22.

3.

Vallantis in territorio Reatino II 281 ^^

1.

II

285

28.

Cupa 198^9; II 108^9, 1273.

in
Cupa in Amiterno 317".

territorio

Vallis

^5,

17.

manualis mon.

in

24,

29.

Vallis in territorio Sabinensi II 10424.

285

24.

homo

monasteriuni 279
Vallantis in

34,

Vallis super S. Vestro II 190

casam
^7,

Vallis in comitatu Tudertino II 263

14.

Valerius pistor,

Vallis in comitatu Pinnensi II 283

Cupa

territorio

Amiternino 309 4.
in Furcone 3186.
Furcouino 361

21

in

INDICE

5^0

Vallis

Cupa fundus

Vallis

Cupula

148

II

Vallis Frigida II

142

Venatoris aqua 15820.

5728,

II

venditio papatus II 244

12.

Venenula

^3.

Long? fundus

Vallis

burtino

Lucida castellum

II

Vallis

Lucid? castellum

in

Summatino II 155
Vallis Maina 252 25.
Mainula

12

fundus 202

Varianus

v.

Albertus.

3383.

25,

33,

251

V. anche Barianus.

Varilianum

189

II

V.

Betio[2:o

Reatino 348

in teritorio

rocca 348

Vassianus fundus 181

21426.

202

4,

1 5

i^,

265

Vennari II 123
Vennari Vallis

4.

^o.

Ventianus

II

v.

IO,

64

II

12^

(de)

mons 291

13,

I.

in

283

28.

28.

Superequana Valle

in

villa

Superequana Valle

in

1702.

1138^ 1140^ 141

201

S;

II

109

Aven-

V. anche

27.

territorio

Firmano

33615.

1,

nensi

9,

Velizanus in comitatu Reatino 249 ^.

Venantii (S.) curtis 26129, 3392,
in comitatu Firmano II
35314.
177

3.

^.

Ventilianus, Vintilianus fundus 180

Vilo

91

238

tianus.

I.

Velo,

8.

1662.

II

Veiro quidam 209 12.

Velesianus fundus in territorio TroinVeli,

II

II 146
Venitiano (de) curtis 261

Vennari

230

i5.

2.

lohannis casalis.
Vectona ecclesia 122.

tensi

singuli

",

Venetianus fundus

Area.

Veccia (de)

homines

^6,

Venetia provincia

2037,

^7.

vastationes per Italiani II 239

Vaterini coUis in Furcone 318
V.

Ve-

^.

Venerus pater lohannis 162 ^3.

Venerus servus mon. Farf. in Raiano

22.

y^ anche Bassianus.

vassileca in Paterno

50

16.

Assentioli 262

V. anche Basch?.

23.

II

^8.

511.

II

filli

67

Venerius 24633, 363 36.

Venerunda uxor Constantini, mater

26028, 27617.

Vascas (ad)

II

Venerioli casa in Tampiliano 207

rilianum,

Veccia

in territorio Sabinensi II

Veneri? in Sabinis 33136.

Veneri? fundus 20142, 2139, 214

34.

anche Ba-

Varisanum de suptus 35923.

Vasarii servi mon. Farf. in

Mica Aurea

in

13 19.

Esculano 251

2036, 2157.

Varianus vocabulum Torrit? 277

Varico (de) fossatus II 113 25.
21.

in

Veneria Vallis 325 3, 32627,

in comitatu Asculano 3404; II 728^283 ^7.
in territorio Asculano 309 ^7.
Veneria Valle (de) curtis in comitatu

^7.

18.

Varianus 181

Damiani

et

7,

Veneria mater Attonis

Asculano

Vallonis in territorio Novertino 362

207

M.

celi? S.

sm?
Veneri

Varianensis episcopus

22^

territorio

".

in territorio

306

Minione, abbas monasterii Ss. Co-

neri?

II

371,

21 22,

122 m.

3109.

Varco

mortiferum

Venerandus pr?positus

Vallis

Vallis

^27

^s.

26

II

Ty-

in territorio

Rota.

v.

venenum

Vallis Gelata II 4624.

28.

Ventus

II

284 ".

in territorio Sabinensi

69 27, 70 34.
Vepia II 123 19,
Vepiain castaldatu Fontano

II

Verano (de)

3,

5,

Sabi-

in territorio

v.

61

27,

179

^5.

II

II

Insula.

Venantii (S.) ecclesia in Meziano II

109 13,

Veranus, Veranum in territorio Ascu-

Venator

Veranus

filius

Satuli servus

mon.

lano 309

Farf.

25,

321

7.

in territorio

in

Pretorio 270 ".

podium
j

II

52

16.

Reatino

II

52

"

^^.

NOMI PROPRJ
272 m
Vercellensis episcopus
Vercetus II 237 31.
verberationes

II

Veretus fuadus in

304

26^

v.

cum ornamentis

31.

Rainerius.

gemmai? 30

ministerio Troin-

Verganus v. Ursus.
Verolasum 194 23.
Verona 241 8.
Verongianus 261 5, 27629.
Veronianus casalis in territorio
scanensi 173

Verruclanum
Verruclanum
25230,

comitatu Asisi 253 i.

in comitatu Camerino

in

ecclesia 252

11728,

II

141 ",

190

15,

125

81

8.

130

18335,

27 28.

298

16.

mon.

'7.

Veterani casalis

II

157

Veteris

v.

^-.

Viterbium.

Casa.

v.

prope

gualdum

Tazano

de

35919.
'2.

Vettula uxor Lupardi scarionis in Pre6.

58

II

torio

in

comitatu Rea-

20.

II

298

Farf. II

veterana 188 m.

Vetranius imperator 84

268

VetuUum

35.

furcella II 201

Vetusianus fundus 202

^

91

3,

Vespia in territorio Spoletano

31,

io

^3.

1.

51

^7.

.11.

mon.

Cornelia,

V.

II

Farf. II 292

40

13.

12.

Romana,

Salaria,

(de)

passim.
via antiqua II

13.

38

22.

Scaina, Tyburtina, Tuphis

Vessanus fons in castaldatu Fontano

'6,

r 5

V. anche Betusianus.

via

^s.

42,

2.

Vetus pedica, filum salin?

vexilla

Vespulus pater Leoniani 195

Vespulus pater Sinderadi 195
130

31,

Veterbense castrum

in territorio

Vespasianus imperator 82

II

297

vestitus abbatis

20^

648,

Verzano (de) raaccla

Vespulum

13 16 17

vestiraenta regularia abbatis raon. Farf.

Vetex

167

"

V, anche Miccio.

3283, 337 S;
in territorio Sabinensi II

284 ".
Verul? fundus
tino II

maiorum

II 4027.

Verrucul? fundus
II

9 17,

222

15,

Verrucul? casalis 160^9.

Sabinensi

Saivaloris

festivitatum

Vestignanus 287 6.
Vestilianus fundus 229 20.
vestimenta II 272 '5, 275 2?.
II

182212533^

14732,

187

14,

222734.

30,

Verrucul?, Verricul? in territorio Sabinensi

altaris principalis

Vestiario (de) v. Massa.

108".

II

Verrucul?.

v.

3.

altaris

vestiarii Ecclesi? prior 157 'o

Tu-

311

II

cum gem-

19.

303, 325

^7.

Veronianus mons
Verricul?

.1111.
.1111.

'\

292

deaurat? atque

vestes alb?

'.

mis 325 ^.
II 292 'o.
II

aureis et argenteis

de auro brusto

altaris

.11.

6i

altaris maioris

457,

22,
3 1 5

tensi

186

COSE NOTEVOLI.

35

4620, 907, 16830,

vestararius v. Stephanus.

1792225^ 266

Vestario domnico (de) massa foris pon-

V. anche
364 3032, 365 '^.
Angelus (S.) in comitatu Sabinensi

tem Salarium II 161 ^9,

V. anche
Mass? de Vestiario fundus.
Vester (S.)

190 io.
mon.Farf.

altaris

princ.ipalis II

225

228

4,

auro brusto,
sti,

in

imperatoris

II

tecostis

292

iudicii

32520.

cum

206 ", 224

medio crux

cum gemmis
II

II 30923, 31025.
22,

alba circumornata

31.

antiqua Pen-

21.

12.

passim.

57

17,

5934,12632, 1274, 14827, 149

1625, 184 1^

277

1.

2014,

26417,

I,

26620,

r. anche Barisianus e pas-

sim.

viam facere (angaria) 212

'.

Viari! fundus 181 20,20230,215 4,33739.

o.

diei

Viarius fundus in Sabinis 3005, 323

gemmis

30^,

Varo (de) casalis in territorio Sabi-

mirabilibus

II.

34,

terribilis

vestes altaris

Chron. Farf.

auri bru-

et margaritis 32$ 20,

292

in Sabinis 24629,

via publica226S, 3187; II 393,5516^

II

vestis altaris

321

^^.

21

5,

170^.

nensi II 114

^'^.

56

INDICE.

5^2

Viarus in territorio Sabinensi 33523;

II

113

59^3, 6719,

186

16^

189

190

19,

IO,

115

12^

11626^

tina 31627.
II

273

4,

29723,

vicend?

vicenda 31722, 32026.

ter-

Viciosus V. Campus.

Victor

[I]

Victor

[II]

Victoria

papa 91 27.
Noricus papa

II

345 ^
Victoria (s.) corpus 32

2,

41

^3,

Victori? (S.) cella in

137

Il

301

^^,

i,

43

9,

comitatu

Fir-

Victori? (S.)
725, 283

Beraldi servus

flius

Colomente 266

mon.

6.

Victorinus servus mon. Farf. in Belifilius eius

9.

273

IO.

uxor

Casa fundus.
Victoris (S.) ecclesia in Bosiano 243 n.
Victoris V.

ecclesia in Ficlinul? II

Victoris (S.)
IO.

Victoris (S.) ecclesia in

321

in territorio

Octavo 161

Furconino 305

19.

7 15,

IO.

Vicus Novus

156/, 186 18;

II

171

7,

Vicus Novus pertinentia curtis Ger-

in
II

1754.

Vicus Novus

The-

chinul? 337 29.

Victori? (S.) monasterium in comi13926.

II

Victori? (S.) monasterium in

monte 487;

fundo Vas-

in

202", 21427.

Mollano II
curte de Mollano

Victori? (S.) ecclesia in fundo

Firmano

4,

^4,

19232.

ecclesia in

14.

25531, 33935;

tatu

siano 181

181

Vicus casalis 33023.

20,

20220, 21435.

13,

Paterno
30.

Victorini (S.) ecclesia

Vicus

Victoria (S.) ecclesia in fundo Fecli-

nul? 181

fundo

in

21436, 337

torio 25925.

4.

448, 30717, 32714, 33330.

mano

21,

281

Victorle (S.) castellum 39

ecclesia in Paterno II

273
Victorinus servus mon. Farf. de Pre-

22,

303

202

ciano 273

Firmano

36

^3,

territorio

IO.

245

comitatu

in

in

i,

Victorinus imperator 83 ".

24.

Octavianus.

v.

(S.)

281

7.

Farf. in

Vico (de) V. Palumbus servus.

Vico (de) Villa ad Casalem II 165
Victamius mons 208 21.
Victor [papa]

161

II

Victorini (S.)

Victorinus

3126.

II

18024,

Victorini (S.) ecclesia in Oloza 2533.

^7.

Viazana territorio de Orclano 206 29.

Vibianus prope muros civitatis Reavicecomites mon. Farf.

ecclesia

(S.)

Marsorum

viaticum communionis II 220

fundo Marciani

in

20130, 2143, 2967, 33635,

Victorini

13.

viatica V. pecunia.

rarum

2816.

II

Matenano

in Sabinis 295

14,

299

4.

in territorio Sabinensi II 28031.

Vicus Patricii

regio

intra

civitatem

Tyburtinam II 2622, 5614.

Vido abbas Farf. v. Guido III.
Vidorinus pater Gualterii

II

31726.

vi^ prohibit? mulieribus v. prohibitio.

9827, 17430.

Victori? (S.) rivus II

manician? 2796.

18027.

vigili? II

293

matutinorum

9,

II

296 13.

Victori? (S.) terra in Sabinis 333^7.

Viciori? (S.) via II 17027.

Vigilius Arelatensis episcopusll 253

Victorin?

II 235 712, 3198.

Vilianus in comitatu Firmano 25521.

II

263

ecclesia

(S.)
25,

285

in

Submanu

25.

Victorini (S.) elusa in territorio

cerino
Victorini

II

No-

525.
(S.)

in

Tocco

II

28214.

in

fundo Bassiano

33721.

Marciano

II

7;

lano

II

campus
III

in territorio

155

13.

in

7.

Ascu-

8.

Villa Frigida in territorio

II

2355.

Villa in territorio Asculano II

Villa (de)

Victorini (S.) ecclesia in

1304, 131

16.

Vilisarius, Villisarius patricius 123 ^

II

curtis

Victorini (S.) ecclesia in Bassiano II

2816.

Vigilius papa 947, 123

Summatino

NOMI PROPRJ E
Magina

Villa
II

155

Villa

17639.

II

Main? 318

Maina

310

21

no 34.

II

Asculano

territorio

in

IO.

villani,

mon.

215

14,

297

19.

Villanus

Farf.

22429, 22835,

209

II

27,

2952,

2945,

lohannes.

V.

Rustica

$2

105

17,

331 7
Sabinensi

territorio

118

23,

35.

29^

II

282

Campus

anche

V.

33,

in

Kinzica.

Vinealis 227

2.

II

297

binensi iuxta flumen Tyberis 30424.

Minor

binensi II 74

in territorio Sa-

2.

Vincenlii (S.) curtis in Cellis II 282

Vincentii

(S.) ecclesia in territorio

sulano II 149

176

13,

11.

Car-

ecclesia in casali Retri

martyrum
Asonis

II

ecclesia

Tupho

in

II

viri

locus

13527.

166 -K

mon.

Farf. II

Stablaroone

.cxvi. in

13^)2.

262

II

25627.

II

quidam

7,

v.

nobiles II 2295.

burtin? civitatis
et

minores

ad Vulturnum

IO.

abbatialis

292

pastorales

II

265^.
314'-'^.

pu-

8.

.11.

mon.

Farf.

II

3108.

22^

Tres.

v.

virgula V. virga.

Viscanus in

^7.

II

virgula II 2421.

20,

151

blica II

Viridis fluvius

Vincentii (S.) monasterium 152

seniores

14.

Stablamone

in

Ty-

2576.

II

25

II

pastoralis abb. Farf. II 121

Virgines

24.

Vincentii (B.)

pensio.

Virgilianus fundus 32631.

virg?

514.
(S.)

vinibuttes

16.

y^ anche

virga II 274.

15.

Vincentii et Anastasii (Ss.)

Vincentii

31224, 315

II

20 22 28.

domini castellorum

Veli.

v.

297

rani

Villisarius v. Vilisarius.

mons

2.

Gallianum castrum.
antiquissimi
Collis Ner? II 25627; castelli Fu-

5.

Villiani fundus in Sabinis 300

Vilo (de)

vinum

violentia II

^3.

Villa Rustica casalis in territorio Sa-

Villa Rustica

vine? in Sabinis 2()4 passim.

Vinioli fundus in Narnia II 282

violatio altaris II

5.

Tribuco

Villa Rustica in

142

Vindemlus colonus 14827.

Vinea dominica in territorio Tusci?

Vintilianus fundus v. Ventilianus.

Sabinis

in

in

3345.

123

1364.
6 33.

Vinealis clausura in Rosia 16622.

Villarolum 290 ^8.

Villa Rustica II 188 K

104

B. Retri apostoli II

Vinealis in Amiterno 228 ".

Villanus in territorio Interocrino

Villa

Eu-

Vincentius et Anastasius (Ss.) II 44 '3.

Vincentius (S.) Rom?, apud ecclesiam

II

rustici

Bricii et

Mevan? cpiscopus 122".

vindem9 tcmpus 210

3.

Villa Maina,
Villa

Firmano

in territorio

283

12,

563

Vincentiusconsanguineus
ticii,

Magna 3259, 33919.

Magna in comitatu Firmano

Villa

II

Summatino

in territorio

14.

NOTEVOLI.

COSI-

194

18.

Reatino 3194.

territorio

monasterium in territorio Carsulano II 285 7.

Vincentii (S.) monasterium super Vulturnum flumen 16 ^2^ 141 35, 142 ^9 22^

Visio 46, 62, 78, 98, 1424^ 30233; II

is.

Vitalianus servus mon. Farf. in Nar-

Vincentii (S.)

143 4, 145
castellum

7,

146

II

16; II 175 31,

282

141

ripam 143,

super Vul5
1

19,

14024,

225

IJ

170^.

17,

Viss? fundus 354

2288, 3142.
^9,

Vitalianus papa 955;

Vitalis abbas
Vitalis

II

23614.

mater eius 274 31.

98 26, 252 i3.

3i.

Farfensis

monachus

Vitalis (S.) II

13.

Vincentii (S.) terra in comitatu Pinnensi

5 12,

nate 274

18.

Vincentii (S.) oratorium

turni fluminis

282

216

36

Farf. II

121

".

28.

Vitellius impcrator 81

29.

Viterbium, Viterbum, Veterbum, Vi-

INDICE.

5^4

Urbs

Biterbum,

terbe, Biterbium,

I,

VetUS 22713, 302 20; II 1378^ 174

28133.
Burgus 33838; n 1742.
6

98 ^6.
Vetus
Urbs
Veterbense,
Viterbense,
Veterbensis civitas

II

1397.

191 ", 206

curtis

Viterbense territorium 229

316

19,

Viti (de) rivus II 156

Spoletano

289

3,

12,

in diicatu

31.

II

9824, 139

comitatu Camerino
17427,

22,

Viti (S.) curtis in colle

Macl?

Palmis 186

Viti (S.) curtis in

II

58

1.

187 \

^7,

29515,2993.
Viti (S.)

Ponte

curtis in

282

II

Spoleto II 282

21.

comitatu Spoletano 25232,

Il

281

5,

Viti (S.)- ecclesia in

Griano

123

II

^8^

1429.
Viti (S.) ecclesia

rubi? 357
Viti (S.)

flumen Mar-

iuxta

campo de

63

(S.) in
16^

Sabinensi

territorio

10427, 105

63

II

7 17,

II

aqui-

2973.

17.

Vivari, Vivaro (de) pertinentia II 299,

24,

13.

II

281

5.

V. anche Bivarus.

Vivaro (de) castrum II 284 ^6.

Vivaro (de) terra II 44 6,
Vivianus in territorio Firmano

II

280

Sabinensi

territorio

in

II

II.

1094.

II

Vocarianus 354 i^.

Vocitan? fines 193

5.

Vocia in territorio Sabinensi

Volsiano (de) rivus 321 3536.
Volubra 329 3.

Volubrum 263

35 5^8.

i5.

Opi

nensis 112

13.

fundus in Sabinis 297 i9,

Volusianus Galli filius imperator 83 5,

Volusianus

Palmis

Viti (S.) ecclesia in

Viti (S.) ecclesia in
17;

II

Viti (S.)

192

II

2816.

comitatu Reatino

Io.

ecclesia

in foce de

Sangro

92 IO.
Volusianus
92

Viti (S.) ecclesia

in

Spoleto

comitatu Spoletano

98

II

253

io.

i9.

Viti (S.) ecclesia in

Tancia II 199 16,

Viti (S.) ecclesia in Urbana II 59 17,
724, 281 5.
in fundo Urbana 17932,
200 39, 213 II, 3362.

(Licinius

v.

binensi II 211

Vulgarus

v.

toriolo 29610.

296

20.

II 6929.

Vitillianum II 18724.

24,

215

Vulgarus colonus mon.

pons in Sala 1499.

103

14,

83

23.

26.

lohannes.

Viti (S.)

territorio Sabinensi

II 81 12

Vulgarecta castellum in territorio Sa-

molinum 287".

Viti (S.) territorium II

imperator

lohannes clericus.

votum 64 12 14, 67 12;

Vulgaminus 245 34.

Viti (S.)

Viti (S.) villa in

? )

30 35.

Vomme

19334.

in

Vitus

volumina duo magna Gregorii Cati-

6.

ecclesia in

35619.

248

Vitus (S.) in territorio Reatino 32035.

Vocalianus

Maina 25225.
super Farfam 159 m,

Viti (S.) ecclesia

9;

22.

Vivianus

23.

Viti (S.) curtis in Valle

163

Pharph?

fluvium

2833.

Viti (S.) curtis in

in

7724,

II

prope

Vivarius in territorio Sabinensi

Viti (S.) Collis II 2696.

Viti (S.) curtis in

16.

27;

57

(S.)

150 28

50

2134.

II

(S.)

molum

26,

329

18,

uxor eius 274

Vitus

Bi207 20, 230 23.

terbensium fines 20632; II 16624.

302

rad$, Teuteradi,

Vitus

Veterbensis,

TeudeTeuprandi 274 16,

reperg?, Bonin?, Stephani,

23,

34,

tatus 345 II; II 9816,

Biterbum

34,

Vitulus scario in Narnate, pater Be-

Veterbensis comi-

castrum 152?, 171

33837;

II

262-274 passim.

vituli, vitelli

filli

Farf. in Pr?-

eius 29620.

uxor

19.

Vulmacectus 3583.
vulnerationes

hominum

II

31017.

Vulpinianus in fundo Moranula 331 ^3.

Vulpinianus in territorio Sabinensi

NOMI
21 24;

364

10527,
191
II

6$

li,

22120

6,

lOI

8,

Vulplnianus

135

162

13,

21
;

IO.

II,

castrum

II

32,

173

flumen

Vulturnus
II

175

Guido.

v.
v.

Xixtus (S.) 273

22.

234

II

21.

25830,

>',

Xistus (S.) in comitatu Reatino 2492'.

Petrus.
18,

14025,

28218.

Zabenno 20231, 217", 341

Utri.

V.

papa 91 '3.
Xistus [II] papa 92 i3.
Xistus [IH] papa 93 *',
Xistus III papa 1303;
(I]

31721.

142, 15

31,

Xistus

56:

Xistus (S.) in Amiterno 229

Vultranensis episcopus

141

33,

18228,

castellum 364

22.

Vulteranensis episcopus

Vutri

103

31,

COSE NOTRVOl.l

i;

Mons Saxum.

V.

12;

IO,

lOI

7,

castellum,

1149, 122

Vulpium

65

II

117

PROl'RJ

eius 20431, 217

341

uxor

'^

13,

homo mon.

bonus

Zaccio

7,

Farf.

II

13.

W.

cancellarius et nuntius Heinrici

IV

IO.

regis II 246
Wandelbertus abbas Farfensis

v.

Guan-

Warmatia, Guarmatia civitas, pagus

20 17, 166 12, 209 19.
Warnerius marchio pater Frederici
II 294 22.
V. anche Guaraerius.
Wibertus archiepiscopus II 247 34.

Wigbertus abbas Farfensis

v.

Guig-

Willelmus Aps. episcopus II 24838.

Willelmus Numianus episcopus II

Zarfonis

46

terra

309

imperator

Zoculi

xenia v. exenia.

xenodochium

v.

Salvatoris

(D.) ec-

Xisti (S.) curtis in

nino

et

comitatu Amiter-

Colomonte

II

281

27.

Xisti (S.) ecclesia 19423.

Xisti (S.) ecclesia in

Amiterno 321

31.

II

Xisti (S.) villa 317 23; II

Xisti (S.) villa in

122

15,

1567.

Amiterno 32025.

Xistus papa II 251

31.

II

58

168

15.

i.

in pertinentia Tri-

26.

coniux

mon.

Farf.

Reatino

II

eius

274

ad

Alberun?
S.

servus

Xixtum 2746.

7.

Zoppus V. Petrus pater Mauri.

Zosimus papa 93 i7, 13029.
Zoto infans

152 ".

II

27.

filia

Xisti (S.) ecclesia in territorio Sabi-

nensi

buci II 221

65

123,

9326,

CoUectario

in

casamentum

Zonzulus

Furconino 3245.

Xisti (S.) curtis in

8519,

15.

Zoculi rigus in territorio

clesia in Saliano.

Reatino

Zacso.

V.

Zita uxor Berardi comitis

26.

i<^.

18 20.

124, 131

II

i^,

356,

territorio

in

Zesea Pratell?

xamitum album

210

II

Zepherinus papa 91 29.

Zeldo pater Stephani II 263.

^eno

13.

II

Zangro 2171*^, 341 27,

Zangro homo liber 298 y>.
Zappo flius Spoletini 288
II

27.

7.

Zaido pater lohannis

Zazo

bertus.

2605, 285

II

filii

Zacharias papa 95 35.

Zaczo, Zazo pater Rainerii
211

delbertus.

248

273
Zaccionis

Farf.

267

flius

Pertonis servus

mon.

50.

Zotto dux primus Beneventanus 86

87

^6.

INDICE.

s66

IL

VOCABOLI
NON REGISTRATI

NEI LESSICI DEL PORCELLINI E DEL

DUCANGE

O REGISTRATI CON ALTRO SIGNIFICATO.

absens, disabitato, 296

28.

bibulus, giuncheto, II 170

computum,

regione,

ptjr

II

scanzolarius per scandularius.? 288

295

io.

fraudulentus, II 312

ingraviscere/?^r ingravescere, II 225

lascessere per iacessere, II 273

(*) Il

che qui

si

DucANGE
cita.

registra la

solli

per

solidi, II

319

vascaticum, vascatico,

9.

visare, avere

34.

una

^4.

17.

spanisca animalia, II 312

26.

Il

^s.

66

visione, II

36 (*).

228

^5.

voce vasaticutn sull'autorit dello stesso passo del Chronicon

Nella edizione Muratoriana

codice vascaticum.

^8.

puUicIa, puledra, 2637.

21.

15826.

deceptibilis, simulatore,

fraudulens

paterentia, II 318

si

legge infatti vasaticum,

ma

la

lezione vera del

CONTENUTO DEL VOLUME

Chronicon Farfense Gregorio Catinensi auctore

Xione)

(Continua-

Pag.

Appendice:
1

291

II

316

in

319

Indice;
I.

Nomi

proprj e cose notevoli

IL Vocaboli non registrati dal Porcellini o dal Ducange o

gistrati

con

altro significato

323
re-

566

Finito di stampare oggi

25

di

maggio 1903

nella tipografia Forzani e C.

Edizione di cinquecento esemplari.

ISTITUTO STOR-CO
1 A L A H O
i

O
*o

S3

o
00

H
-P

co

(d

o
^H

iH

ts

^
CO

o
H
;<

o
> fcO
o
u

PONTIFICAI INSTITUTE OF MEDIAEVAL STUOIES

59 QUEEN'S

PARK CRESC-NT

13806

L.