Sei sulla pagina 1di 16

ESCUELA DE GESTION PUBLIA PLURINACIONAL

LINGÜÍSTICA E IDIOMAS

MONOLOGO

AIMARA ESCUELA DE GESTION POLITICA


PUBLICA
POSTULANTE PAOLA ANDREA HERRERA
: YANAHUAYA

TUTOR: LIC. ZULMA CHOQUE

La Paz -

Bolivia 2021
2
Sandra: Kamisaki, jilata.
Roger: Waliki kullaka, jumasti?
Sandra: Nayax walikiraki. Kunas juman sutimaxa?
Roger: Nayan sutijax Rogeruwa, jumansti?
Sandra: Nayan sutijax Sandrawa.
Roger: Jikisiñkama Sandra.
Sandra: Jikisiñkamaya Roger.

Diego: Aski jayp'ukipan tata.


Martín: Aski jayp'ukipanay wayna.
Diego: Kunas juman sutimax tata?
Martin: Nayan sutijax Matinuwa, jumansti, wayna?
Diego: Nayan sutijax Diegowa.
Martin: Qharürkama Diego.
Diego: Qharürkamaya tata Martín.
Maria: Aski urukipana, jilata.
José: Aski urukipanaya, kullaka.

María: Kamisasktasa?
José: Nayax walikistwa, jumasti?
María: Nayax walikiskaraktwa.

José: Kunas juman sutimaxa?


María: Nayan sutijax Mariawa, jumansti jilata?
José: Nayan sutijax Josewa.

María: Kawkinkirïtasa?
José: Nayax Oruro markankiritwa, jumasti Maria?
María: Nayax Calamarca markankiritwa.

José: Waliki. Kawkins utjasta kullaka?


María: Cota Cotan utjasta, jumasti?
José: Nayax Vino Tinton utjasta.
Khitimpis utjasta?
María: Mamajampiw utjasta, jumasti?
José: Nayax sapakiw utjasta.

María: Jikisiñkama José.


José: Jikisiñkamaya María.
ARUSKIPAWI

Marin Aski jayp'ukipan jilata.


a: Aski jayp'ukipanaya,
Luis: kullaka. Kamisasktasa?
Marin Walikisktwa,
a: jumasti? Nayax
Luis: walikiraki.
Marin Kunas juman sutimax kullaka?
a: Nayan sutijax Marinawa,
Luis: jumansti? Nayan sutijax
Marin Luisuwa.
a: Jumax kawkinkirïtasa?
Luis: Nayax Cochabamba markankiritwa, jumasti?
Marin Nayax La Paz markankiritwa.
a: Waliki. Kawkins utjasta kullaka?
Luis: San Pedron utjasta, jumasti?
Marin Nayax Altun utjasta.
a: Khitimpis utjasta jilata?
Luis: Mamajampiw utjasta,
Marin jumasti?
a: Nayax mamajampirakiw utjasta.
Luis: Qawqha maranitasa Marina?
Marin Nayax pä tunka kimsan maranitwa, jumasti
a: Luis? Nayax pä tunka maranitwa.
Luis: Janit pä tunka pusin
Marin maranikta? Janiwa. Pä tunk
a: maranitwa.
Luis: Kuns luraskta?
Marin Palla pallanakaru uñch’ukisktwa.
a: Waliki. Nayax ANAPOLAru
Luis: saraskta. Janit UMSAru saraskta?
Marin Janiwa. ANAPOLAru
a: saraskta. Waliki.
Luis: Jikisiñkama Luis.
Marin Jikisiñkamaya Marina.
a:
Luis:
Marin
a:
Luis:
Marin
a:
Luis:
Marin
a:
Luis:
PRESENTACIÓN (ÚÑACHTAWI)

Nayan sutijax Paola Herrerawa, nayax pä tunka mayan maranitwa. Ukhamarus La Paz

markankiritwa, Villa Fátiman utjasta tatajampi, kullakajampi. Sapa alwax ANAPOLaru

yatiqir sarta; ukana t'ijta, ullta, qillqta.Ukhamaraki masijamp jikistwa; jupan sutipax

Carlawa, jupax pä tunka payan maraniwa, Carlax Oruro markankiriwa, jupax sapak

Mirafloresan utjasi.

Nayan sutijax josewa, pä tunka phisqhan maranitwa. Nayax Sorata markankiritwa. La

Pazan pusi mar utjasta, Sopocachina. Nayax ANAPOLan yatiqaskta. Tatajax qulliriwa,

jupax sapa alwa irnaqir sari, tatajax Hospital de Clínicasan irnaqi. Mamajax Paula

satawa, jupax yatichiriwa, jupax suma jaqiwa. Kullalajax yatiqiriwa, jupan sutipax

Anawa.
9

Himno Nacional de Bolivia en Aymara

Adaptación del yatichiri Basilio Mamani y Alfredo Mita.

“Bolivianos” samiw yanapistu Bolivianos: el hado


Jiwasan munañasax phuqhasiwa propicio coronó nuestros
Uraqisax qhispiyataw, votos y anhelo; es ya libre,
qhispiyatawa pakuñas, mit'añas ya libre este suelo, ya cesó
tukusitaw su servil condición.

Nayrapach ch’axwawin Al estruendo marcial que ayer


sarnaqata axsarkañ chhijtaw fuera y al clamor de la guerra
nuwasiñana Jichhast mä horroroso siguen hoy, en
chuymak saskakiwa contraste armonioso,
muxsa mayacht'ir mayacht'ir dulces himnos de paz y de unión.
(BIS)
q'uchuwina. (PÄ KUTI)

Taqitaki
Coro

Qullasuyu jach'a sutipa,


"De la patria, el alto nombre
qhapax suma k'ajañapa
en glorioso esplendor
imañani Sutiparu wastat
conservemos y en sus aras de
surañani,
nuevo juremos
¡Jiwañan janirkuch t'aqhiskasin!
¡Morir antes que esclavos vivir!"
¡Jiwañan janirkuch t'aqhiskasin!
¡Jiwañan janirkuch t'aqhiskasin! ¡Morir antes que esclavos vivir!"
¡Morir antes que esclavos vivir!"
ANEXO 7 10

Quli Panqarita

Cantante Zulma Yugar y Compositor Fernando Jiménez

Traducción en base a A. Condori www.lengua-aymara.com

Jumataki, quli Para ti, linda florecita


panqarita Suyakstamxa Aguardan días
suma urunaka maravillosos
//Jumamp mayampi, nina nayra //Tú conmigo, ojos de fuego
Mä suma thakhi lurt’asiñani// (pä Un buen camino forjaremos// (Bis)
kuti) //Ay ay ay
// Ay ay ay fueguito fueguito Linda
Quli panqarita// (pä florecita// (Bis)
kuti)
Ya son dos años, buena
Pä maraxiw, suma jovencita No amaré a nadie
imillita Mä kutimpis nuevamente
khitirus munkäti //Debemos andar,
//Sumat sumat sarnaqasina comprendiéndonos Recuérdalo,
Amtasimay quli nina nayra//(pä linda ojos de fuego//(bis)
kuti) //Ay ay ay
// Ay ay ay fueguito fueguito Linda
Quli panqarita// (pä florecita//(bis)
kuti)
(Bonita te quiero, te quiero)
(Qulilita munsmawa, munsmawa) (demos vueltas, demos
(muytañani, muytañani) vueltas)

Pä maraxiw, suma Ya son dos años, buena


imillita Mä kutimpis jovencita No amaré a nadie
khitirus munkäti nuevamente
//Sumat sumat sarnaqasina //Debemos andar,
Amtasimay quli nina nayra//(pä comprendiéndonos Recuérdalo,
kuti) linda ojos de fuego//(bis)
// Ay ay ay fueguito //Ay ay ay
Quli panqarita(pä fueguito Linda
kuti) florecita//(bis)

(suma nayra imillita, (jovencita de bonitos ojos,


thuqht’asiñani) (muytasa, bailaremos) (girando, girando)
muytasa)
(llevémonos, llevémonos)
(irpasiñani, (llevémonos a una tierra
ANEXO 8 11
irpasiñani) (suma ideal)
markaru irpasiñani)
(alegrémonos)
(kusisiñani) (se acaba, se acabo)
(tukusiw,
tukusiwa)

Potrebbero piacerti anche