2 jut w pouty bigthi. Dczego sabia? Diateg, $e jest sworzony proce amatorw w najbardsie)negayensm rozumieniu tego slows ~ po prosts Ignoramtow s ieukdw Jak inceenec nisecey alte ~ czy oe rz inryguaca? “Tu mam pretense do autora. Oto, 2 nisezyielem uczynitcaly in tere, a tak naprawd na karah kg wyaczazarzuty przcivko Web 220, Popeniagzech pas po too. W analise raukovt} by to ne uso, ale tutor ne samierzal psa chlodne analizy sine ie tia. Chalom ‘dostarezeniecytelniow dshursukeytycznego dobre} kos, znakon- cle udokumentowaneg. To mu sg peinoicia dato, na kaide sonic Jest intcektualni wyplacaay.Rzadko ceva sig spoa ksi od desk do desk". Nie) popisany si emu ne opar Jes autor jest tak leboko zaangazowany kryiyenie, jut samo t0 sacha cytelita do dks = ego pogldam, na czy zy interak ‘mole ksigtl To taki jst argumentem za rym, aby uaa kg 2a makomialektur, A takich dosviadeze nie ma aby wile ‘Andrew Keen nie jest jedynyn tak zapaysepym wroglem incemets © jegoobecnej posta Juz przeddivunastoms lay ~ ato w histor tego medium eala epoka ~ slay lowea homputeronyeh sspiegow, Clifford Sl, sic Kraemer. Crk mah na ema infra (pl skie wydane Rbis, Poznah 2000) wisi w atermeieneSezam,awielhie Sinietist,wysypiskodanyeh, = kro trdno wygaehat co wero: ‘weg. Inerne male wie Krytyhow we Fangio Philippe Breton, autora Le ae de Fmeret. Une mere pour le en sail? (La DEcouvete, Pars 2000, che och na nny de (inceene zabi ich eho”, intl, _hteyo byl dum). Spo ketyceneh akentow motna salt? w hi ce Jona Bal’ 0 imperaizmie Google’a (Seu. Jak Ganl anteni np tiznsow ularowg rol, PWN, Warszaea 2007) Keen jes jedrakpionierem jako totaly kayyk Web 20 tym praede swseysthi sida na siebe wwagejego highs. Kryeyhje ett sam ‘Web 2.0, ale taktejego enuziastow | obroco, wirél nich Lawrence’ Lessig. unde licenci Cate Common, takze Chris Anderona, ators ls sight The ong Tl Why the Futuro Busnes Selig Let of Moe. Zéaniem tego osatniego, wiley graze zdominowall kulture popularng analog) 1B glows hulu” lense resie Tamar ~ ki 0860" produ fog. W epae owe ‘yuh leg edna mani. .Ogon” sig ys a ane ‘Gey owt nse sealsyeh ryan. Co pad ie ren ale na shuek rosscego zaprzcbowania va produkt) re Ialury zgospdarorje ounces port spas PS pean 8. ™ Zaciwyeana sig Web 20, poiewa nisl 2e sob posmak nowos. LW preslic acs} cbmiano sig wink, gst zansze wigs} bo fetch nfo is eo. Od oct ewoluch paemysowe) 2) Aryaiek gon wylaek ie bf casu na adapac Banal rer ‘epi o neyo, ey ldsom ne wos nie big” ty Pol roy song sybase 40 kn. straszono, 2 clowik te ariel taliego ped dostani rosea ernie wevrgtzmich © Wes 20 take obit nie pea. Prysnam, He sam ee sq ove jeg binicon 23g w ej owas, mide Bien 3 Or 2 pemais nie jin ma peryfrach, se ne dswiadcany 1a ee, pry nie jaopec tego co nowe technologie robin fi any zr. Pony prayysz ma skonnoté do fascynowaia sg, 4 plonierom ju dskwiers, kid piers dofwindal ay she “zeok Sam sarstm si opiymizmem, rem aval Wye Ww ps ‘Bly, min, na lamach yoda Competerver | Faseynacg Web 20, lace esi lode, mona lwo wyaslé ‘imate mastego cra. Ouse lod polene fst pods na keyyke ‘Boba, ponienat jet Larmione pres alerbali, Key ha 2a jj cemnicse obi. Mla hse jak hoch internet, che rock fest on glownym je whiten. Reto sp zhu Web 20 -dostveala wads deniowania wsyshicgo przez wage pra ae toric, key nog azdego arse hpi arucé mu st wore “57 og6lie nto = jak ches ch sewed Dadar iterets * Alexander Bard Jan Soest ~ Googe, Yao! Amazons, hry 54 Sieasyeonyntwilorybami poses plankton. Oke si ch jako ip Paes ~ prin eras, bry Koncert w keh reach _ ye ty newralgane sncy: wast za dost. -es Ale to dochods do rewelusi. jak erayby po dessa wyratag~ min igh wolneme oprogramowanis ~ technologie koopera dla zuyklych ubythownikw dzihiktérym powstajasamoorganizujace se sect, wap nowy comping grid, ploy 2asobow t dslenie signi w ys mie pero par, gry sieconwoecze interugceinrastrukture muri: ‘na = relarjami splecznymi,spolecay sofware, spoleenose aufais, spolecznoéikreujace wiedze (Wikipedia), logos inne. Razem 2 rym technologiam rsa sie wiara w mosliwoséodzyskania wadzy nad we nym symbolami, simodefiniowania sg i samoporretowania przez up blicznianiedyskursow mniejszokciownch;slowem ~ wiara w demokrace seiowycang,Z tego wszytkiego wyrasaafascynaca Web 2.01 satya ‘ja e Dawid nk mast kapitulwae przed olitem. Web 1.0 to byla dykcatura gatckepein, kancentracja, hirarchia, kontrola prez fachowcé, bier uiytkownicy. komercalizaca, domi racja wadyeyjayeh seyszukiwarek | portal, narzucone indeksowanie | posyejonowanie dokumentow na wyswielanyeh pracs mle stonach ‘Zwatywszy nao, te wighszos asahow internet ne jst indeksowana, {sje to pole aktyenokc utytkownikom porzadkowania przez nich 23 Ssobsw. Dotycezas internetunikt nie zedagowal, wskutekezeyo many [ sezam, i Sietnik Dzigi indeksowaniu przez r2esze utythownik, cyl agowaniu, odkeywamy poblady wieday. do kxérych w innysposs® nie moéna byloby doze. W ten sposs many dostep do rzakich 22- sol Jel nie bylby wy miany pik w system peta er tO ~ ey wenystkich zastrzeteniach nary prawne) ~ np. Kinomanhzdanibyiby ‘ytko na ofere dysteybutor, da Kise zy si glownieoghadalnose {ayski Utythowniey sami wprowadeaja do obiege urwery nekoniceznie atrakeynerynkowo ale dla nich wartosciowe, nad im nowe znaczena, {eh egostyzne zainteresowaniazyskua w ten sposcb yma spoleczny i prayezyniat sig do poszerzania wspeinie ekspleatowanych zasobow. ‘Tim O'Reilly nayoea Web 2.0 archtekturauczesnit, To jest koja pita uspoleczienia sie po udostgnieni welnego oprogramowania \ Srodowisku GNU/Linuxa Pree intermetem take Klekryune doclenie sig ideami tkde sti oa w sposs race} ograncrony ~ oploszenia ma place tai na uli |W epoce praedsieiowsjkaddy mogl w spoleceistrie otwar czy made lub lupe, tle lekalnie di mase wo rob na nie globang, aw kay rate ponadlokag. iesicioma lay, gay Internet w delsijaym ketal jescae byt Berarchiceny sinstyucjonalizowany (menopol Netscape'a ik show wyszukuacyeh search engns Infoseek, Exit! J AlaVista, Lycos): fora dyskuyjne byl niliczne, a blog jeszcze Invern by wed prade wnsystkim medium kamuniack, aki spoteczym, Dominowali ch, téey mil wladeg nad 1 ierowali nat edpossednin Krank. Takes pra nawinzug ts do koncept mua Antonio Newrieg i Michacla ‘Malinde: War and Demaracy in the Age of Empire, Penguin Press, 2004). Usykownicy pragna mieé wie defiiowania siebie ‘To ednak samo w sobie jest bogactwem, Uiythowniy nie 5 ha- ojemnote informacyno-posnawcr4najlizsayo otczeni, map step do olbrymich zasobow, iste Web 1.04 Web 20 to butala migdey spontanicznoéia zai instytuconaizaca, ole jest lem nowy, zasze ox sig ruchy spoleczne i zawsze byly pedby ih okilznaia. W cen huey posi setuke2arzqdzania...spontanicenosi. Jest 10 ‘migdeytaksonomi, cli stlonym przez ehspertow sjtemem ia Klasyfikowania tes, asym, co sig okt ako follow polka animatorka Creaive Commons Justyna Hofokl, azyw ie skurmplonomig", cli spolecznym tagowaniem. $4 to dvie vestsnitwa w itemedie. Na rym zaufaniu do maérosl incer- 2b kapital ewézcy Google, kiéezyskonstruowal algoryim se woe eagstodc odylania do konkretnyeh stron, ey Meer dokumentbw praezsamych internautbw. Najratsy algory. ware 150 miiardow dolarowe at, de kay uythowik ma potencjalnie wlade definiows czy, Hawisk | wydarae wee wlasnyeh pojge | znacze. szanse na budowanie podmiowowose hyde eksperymentowanic ja, Motlwoseczerpania 2 bezmiary symbol produ} wl czy pdt husk wysoko semionyeznyn,Andrew Keen ustawa sig opanyi do tego waysthieg,hwvestionue ‘Web 20 niemal syst, presawia sna aksjologicane. To, coda jez corgdowik jes wrogim - aly mainstream hamercyjaych medio, prze ysl kukury i wedsy~ da Keen jet ost alr astionem spa zone) eywilzagnfastruktura pewnych i bezpiecnych insyt Ke dsj poczceplonu, pore, 2 w sick nie bedste Wielkego Oszusta “ak wyehwalany prez Andersna lug ogon” ro da autora Kul ematora are gon, kay cha oki edn z charakterysiycanych probekjego ~ pryanai ~ sugestyne) argumentaci esa z powodu smnego lon, jk spol skp muzyer- ny Tower San Francisco a rogu Bay i Columbus, kiéry ~ tak jak wile inh podobrjc praybytkiw hand hultura popular ~ nie wyteymal oniurengi stl sig ofr praktyk puro er. Da Andrew Keena by! ‘on cays wigs} nit elko anesem ~ byt prsyaeninsytuig Kultur = welim trays, w iG) nabywea mel obeowae = mises te) iui sys lachosy pra ip, Teras mote ju yk less w sie na poradydyetantw. Tro nie 2ywi spat dotaki my. J sgt wigc kliownyW se prostode obra ~handljacy uur, popular w tradyeynyeh instytucjach to nie kapialistyeani krwlopiy, ‘xray naj saystikcg w obdsieaniy nas ze shir, wrez preci to pray, na kxyeh mona zasze ley. Web 20 za to 8 deta ‘6, ada madrodé dumu, lez Kolekrywna gnoracja kad, motte sleloy kayhatuujay demokrc, pracrazaiacy jaw plo chloe cjg dreciakow i motlochu, po keénychpravem arstotelesowskiex> yu moze praitttko now sania, Web 2.0. wikszosiswych prj wow azul i wie autora jako Big Brother 20, badé Nowy Wspanily Swat 20. Autor spol incernerwoche jak arystokata na hosaca ‘Ara lekcewatae wszthecytlizowane nom, szabrje dorobek poke, Jest oda permaneniny kanawal, WEBinala prcerwa w kalure. Spravazarzutéw o kradcie® wymaga Komentar. Jak 10 sig stalo {ew ciagu niespelna treet at internauc zakup ponad mila ueworés 1 sieciowym iTunes Music Store, ,peknigie”nastgpego malar jest kwestig cass, proces ten bowiem gualtownle pryspeszl? Ozzywiéce stolo sig to digi populrmotlKPoda, Ale to nie dumacry wszythigo. towiem takie mentalnodé wythowikb ~ oni jut mie cheg 1 work, ayia 22 klkaaéce ub wigej dolar, ch pabiery musyezne, w htychaakyjne jeden vb diva Mane 84 goto place 99 centw od suki, Producenci muss 4c pastapilaindywidualizacaadesu konsumenta mlifedom re przyenje tego wont, ale anos sig wratenle, ema preed Mo, <0 Garret Hardin prawie pot wie tem nazwal cage So pastwiska— prymisywnych commons, si si wytera do grant got laicucha, po czy zostavia ja wylowion, soba fry, ale kami tet moina wypaczyé obra, Jel internet fo mech to Autor poe tsiqom ds Key dit siet ,ahudowali tam swoje projekt 2eiowe, a nierzado zdoby- rd na raya nim rzdsial p. Rorwiqznia Anew Keen lagodi nico ki soy Kyycanych sad o imernecie, wyazac nadie sig jie Rorzystnesyce. Pryanae, Ze oobi ne Jest, technolog poster ffowa -powiada to cot ccdounego, co de msliwose nie modi sig obeataé na raecryesot, whractamy bowiem er, cy ig nam 1 podoba, czy ne. Narosny tej epok 24po- J ut co naman) die dckady tems. Preyporne, e ej kelajace josraxgi dokladnie dase at temu Scott Las iJon Uy kaise The End of Oras! Capitals (Polity Press 1987). ‘Keen pragni jdt bye konstrukiywista, Chay pokiere- a Web 2.0 ck, aby wabogacala,a nie niszcyla nase} gospo lary, wart meiemy sob, aby upewni€ sig, ie nase najcenniejsze trade dla wiedey 1 doswiadcsenia, ozwjanie kreayemych os fs podkrsymywanie i wsperane rzetelaych 1 dynamicznyeh mass = le zostalysnisscaone przez macy sik sunaml kat amato- 165)8 Marzy mu sig post ber regress, ale 10 niereane, 53 one bowie rofnige 26 sobs, jak syjamskie bitin | awze bee potrzebny bans sera yskon. sym konstrtywizmem top down to tet ne prostaspaws. internet bode sg Bot wp Jest przstrzenia,w tSee)zmakuje usie crar ier ludakie) ener, we wszystkich sferach aktywnoi ~ ekonomi police, ulkurze, nace, edukac, roarywce itp. Czy to interne le iowymm ukladem dynamicznym, cli sloonym systemem spaleanym. Potgeomy roaklad react stciowych ,produkyje” codslennie miliardy Inerakj, kre rosa chaos (pratkaziternetowy ~ spam, wir, e-mail, = wyslany rano, moze potengalaie dotrzeé pod kone dnia do okolo nillarda adesatow). Demekraia sieciowa jest anarchiezna,larwo sig Poqubie w produkowanyeh masowo snacteniach preesyeonyh subiek tywizmem wlasnym doswindcranem Swiata. Potrzebna jest spora sdoza krytycyzmy, aby umiee waloryzowat eawartosé Jako taki internet jest sleprejayty, wyevarza zjawisha emergentne, Ktérych nikt ie Fest w stan preewidelee. Musimy si posbyé luz, de bydsiemy mieli wwplyw ma kszakowanie te przestzen, racze|powinniémy staat sic oun prawa je) stmoregulac | samoorginizadi, speci worzaeyeh ‘sg tam Muktvae ada, Trasba poczekad, naregdie wypreeil kultur [Nie perwszy az zudzalalo prawo opéénienia hulturoweyosformutowa ‘ne dawno tem prace Wiliama Ogburna jako hipotesa. Zgodaie 21 rawem, amlany zachods, najplerw w sere teehnosfery, co wymaga ‘slapeaclogotery - arto, waoréw,anacef | inset. Ta adapeacia ‘eymaga jena cas, Pewne swisha w incernecie pokaza, 2 istornie slecowe tlumy to. snaczne) cael eyeowy plebs", a nie Swiadomy yeh praw i obowiqskow cyberdemas. Ale ten ples bedzie sg uct ‘uytmetyki Web 2.0, tk jak ples premystoury uy sig arytmeyi ma ‘yng, tamy produkeyjn}. Po dredzebylokilka rewolui, Web 2.0 jest ted wo ~ Big ange. Na poczatk tet by chaos Dolce, 2 polski cytlnk dosaje szansezaposnania si kata, poniewa warto ja precaya.Jestem prackonany, 2 wywola ona rez ‘nan ineektualny w drodowisa badacey, publicntéw orat ocsywitcle ‘bohaerdw tj poriesl~ badownicsych Web 2.0. Poracba nam takich tsigiek potrzebna jest w ope kyycana tesa disijszego DDobree, ie uhazja si able ksi2h, tak jak dobre 2 ukazywa oe ponsednich pokcleniach ksigihi Gustave'a LeBona, Jose One ta, Kara Jasper i innych .flozofow zmierzch, ktézywiekcl ‘opadek ely daca w vigcha 2 przjmowaniem wade eho poltyzne symbole prae nowa klae—burbuaee ibe roarostem proletariat preemyslowego. Ci preeplnini zmem kulturowym fozofowie tkie preestreegaprecd spodle- em lkury, preekonai, te nie sposob ak wilkie} masie preekazat moni. Ta bowiem masa wlanie narcuca wasn, gos _W ten spost ztriumfowalo spoleceistwo masowe, wislkie ros, hire tzeba hyo orurmpowa esttjczie, eae ms ozzy najiésaych lot, ponewad wyisre| nie bylo w stanie 1 prayat. A chleb i igrzyska trzba blo dat cb nie dosslo do tums a jest, ula masowa pokazyala bray war, ale te re vala deste doi), Oceyiie, rack roslan szeroko tala eb, ale w koycie pela artim nurtem. To wlanie wtedy Kino, radio, elewisj,sacowne dei uly prasowe, wielie wy ‘sigdkowe i muzyczne,eneyMopedi inne praemyty kulury a wie instyce,ktrych Andrew Keen bron ako ostl cago joralizmu, To weedy wytoila sig elta - gra producentéw rw, Koray zaopatryali may w roaryke i wied. To bya revolucja kultura, ‘yla hontkaltura lat 60. Kapital w poprzednim wile, vem, byl wralwy na bunt, ego dovtodla ova konekultura yt tego bunt ~ zagospdarowal go. Dig emu prec ‘rai rewluce kultura, ktbr jest Web 20. Tak jak spole- rzemylowe powolalo do yea masowego odbc, tk sole © sieiowe powoluje masowego obiorce i wyewsree fey symbol jes jednoczesnie ich namnataniem. W te rewoluct ut nie tle, cay nie tylko 0 dostp, ile o narzdzia do eworzenia ‘redukowanie niemal do 2era baiery publikowania, kia we wsyskich poprednich epokach, Na razie 2yjemy w oktesie20 | ttn >t talews ich twats, co anc Hilo sec, Pie Ly, may Dragin pope. amy do cymienia jks nowy elem klury eseze tray do zdefioania, ale naiazuneyn do nahiceijzych epok whale Prac wiksoi dij lie sami produlowal kur dl seb. Ta ink to pow spolecnosach praenowecesyeh, prsdpzemysowych Jura poplar wyrastaa sch dotwiadzenia, pracy. gd, mit be send, wiereh worzonch na wlasny wick. Bya to swoista rosea (radia konsumpc w edn), by we termina upowszehniony> prsz Alvin Tole W sis scien iol mig madawey ain at me bye jedaym i dog, co marano suing Gig ext rei Motta by 0 nazwat sumesaoputreniem ludyeznye pean. Digi echnolgie ewan powre do cst sponta) ho muha soit earch wee rans Mir SMS-ow, ‘cores cgi} MMS, e-al, iesith ysgeyerup dylsynych, opi ip aa were Wo, rs ik posta tlic lek ‘nan ows noe Kl, Krych baa wymaga noe) ane log Kula prey w sec > pose jest Barden it {a Gallo Gur, cat oxic pozotavin say lelroniczne Jest ona pods hur remo, skrSowa,rorprosons, nals, bez aon Jest 1 ical diana spolecego ni insu. era spolecea prepa inst do ie Jaren Habeas, Ky ow ‘eorgdllaniaKomunaynego, powder sig nowa wspnota Aomaritayn.Iversubckywnos olka nies pra do vwzjennego porosumieniajdnoxck bez pcymas. Tala altura rods ‘owe tose reeinigje ojmaieobywatelia le nieznanyeh talrrgonanye,lotalnyeh,eiczyeh le nowych Fenomend but roy mg zie deh item? ‘Ocaywice, Web 2.0 wile Komplinj, uniewaiia drychcasowe standard a nie rej noe, eo edna dost do wid ioc {problem jedolinjchlataiogin i inn sstemow Kasybac danych informa isp). Zalews nas w sek andes, ale webct wari ut ft le yh nati, al ate clara in hr vc, Kula zaWste ade anil. Proesjnaizme ab bon le wart tet 2 Tana sbodowaiachowey «Ark Noego amar. Zari tet by take le jarmarcenych yup punk wizeia aor ma race iteret noc Ale oe ak slog tz) esta, ra Joseph Schumpeter ayatnig eee hptime dows ego ily apace) mechanism eh practewania 20 to wiehie wyewanie zucone .mogsom” kun, bey ssn serra wine ambliny lim, woe spra (agen sting), bv gatekeeperam, Inceret igs er ope ot echosog went i Ee haat nach wlaay ene ale Mra tt, dane Kee rit. Autor wyratie boi si ewolugi angysytemowe. se eg lowach abe 0 pest osc system a> Web 20 rasta do ang ro jakim by! kama, Ky 2 olen yo denokag eran aie te oy ma wos. Rewola 2 story webowic goat ~ maja soe crowe opium. A poza tym. gyby Web 20 destrukyny a la bancweg9~ ps mrt =r by go v8 ‘Nie posit a jeg rsh sisowe ry Foe wi) peta w sect posa rake Ropar est uncon ca a Bzness Muon reson i absorp - wei, bret na sua ory nave wymiezonyW scien ore Moa pac mndstwo pra kolnizomaniawoiych 5066" 2.0 paz anes, RHEE oni ie Kos, az hregD ceric oy Tm rods i ce tench ody shea slowa”, be moins .aplonae” prctwory da elo elany ba make erg aa ae ewig eee peng erg yi lay evoronjeh w srwisichspleczndcionyeh,frch ‘ogi lp. Dies mond wljhownikow YouTbe 10 ley poten spolecsnop zangstowania, sna ie ndtiayeh rae, ky mo ase poe kur, lreymic asby lade penton pac Wad {op servis Goldene w kdym zal motna milion CV). a2 “To wjntnia powouy, la hibych Bznessleciwy sam pedsuwa teh rnologle koopeacji. To prasciet netokraci z Google dostarcyli gratis coprogramowana da sii wsparcia Orkut om, comial sty ryalizag = opensource’owym Fiendserem. Kiedy sg to rporacom oplaa, 0k jt serine sgsprzedaje YouTube 2165 mlladadolrow (2a akg ‘wots hip go Google, a maynat medialny Rupert Murdoch 2a pt milla a dolrow aby MySpace), a aktyway uczesiik tego serwisu, Kreps ‘ik obejezaly diva miliony neers nie dostaje ato ani cent, 10 €0t0 Jest? Kid cot takiego obredao jedaym sowom —wyzysk. |W obra cae} slusenej kyl analizowanew fenomena, na pis ‘Web 20 naesy alice to, 3 odnawia on kulture dao, hea Wyk Powala we wszytkich splecznoiciach esysthich epokach. Wiedag na ten temat zawdsigezany min. fancuskiemu anzopologowi Macelowi Mausson, Swat nie jest qo arena wojen i staré kuleurowych, jak ‘vied Samuel Huntington: est | byl tke Swiatem wymiany. w ktérym :awszeistnaainsytuca gif ging. Dzigi teu, mimo ekspansi ry homesaliaj w corsa wighse|cbie fe naszego ei, spleens Informacyjne nie silo sie pierwszym bez hukury dary. Ta konstatach wymaga jednak uiilenia - ot bulura darw ne bya nigdy eps" ‘beziteresonmg kulrg zaize byl w ne obeeny element ekonomi dar, =sgodie 2 reymska maksyma Dot des (Da bys dal). Dar 2awse rods, obowiqzani, obliga! do rewanu, Sta w te ekonomi dau jst wy ‘orzytanie Kapital spolecznego neerzonego proce uiythowiké, gy 10-oniwladne reprodkjainrastrkearg wigs spoleenych, be kre) ‘aden biznes nie mote sg obi ‘Mosina wige powéryé konkluig 2 tak jak plertsa ontrkulura = lat 60. odnowila apa, ak kontrhulkara Web 2.0 odSwita go di rade mis nowy impulsow po krachu dotcom. Konskulury inter netote bed roskitatjedn Deda weaniane, ale nach mise jaa sig nowe |i incermetowe bee pulsowac Nie jestesmy jeszcze w stanie ogamaé mys, co oznacza to wehlans le reecayistoic cfs praezhapitalizm, Pracde wsaystkim stared to niesamowite madiwoéceksperymentwania,spleczneyo tworzeis raecepwistosc Jat to anakomita forma roxpowseechaania wine) ey wlasno. Rozciagnigcie obrotu na dobracfrowe znako- 2akres uslugipreduktéw; powodujac tym nowaekspansi Try sje sg hiperapitaliomem. Wikszase = teh dbo oe cyftome hope yh, kere isi reang| aeczywisto- Toby podwaja oerterynkowa, Ale w Sviece wiry, shag kre ni koi ~ 9 trodzone w wirwalu”~ Web slug jest wskraeszaniezmartych,wynajci ae osmic- powieie nowotescdw w pods podlubaa. A opréc tego jest 7 jl recy: handel Honami awatarbw bedaychkoplam praedmioxbw (ap. samochedow). Hiperaptalizm krevje SecondLife pst jew rynek. W te spoecsnots mo owego kapitalizm, luge bys tral spe © 10, c2y demekratyaag inernes ie rj dla tw6ecrych (ole destraheyjnjeh) anarchist, 3, gra edie cova bard) 2dominowana przez wiekich lesa odpowied wy sig ramet tak ~ w te) pre fe misc dla wszyskich. Oczywiie bd w ni) bussowae ez, horporacje (mult) median - nie mote byé nace, shore jest zaludniona prc miliad potencalnych konsumentéw sale oie. ge w ne jak akse mjc da akrywnyeh, ezaletnyehjednostek | grup. A ta walnose nese chaos, gskrajng plralizarg, tonic noweyo Jus Reyianie mawiali, ie Qt capita, a sss ego, ye pi, Kazimiers Kraystofek ‘Warszawa, erie 2007 2loco cod, pomysabyn, Ae nowy many rok 1888, pot oso bor, en top sow sera ‘Wieden niednno na jelnego = ach evans na San Fanci, Nid sclaneqlolalnego char naga gmat ase mjaowscyech proj i 2 wll race nad ay oprogrananien do pte 9 oxerece plik muzycznych redone wide. ce plasone : YouTube, Wikipsiai Googe - pow ja zmlesana = eyoizmem, sym smakiem | 2gdami tama mnie mogac powstz}ma¢ pojawiajacego sigma moj) twa ualeyalnspacja do povestaia te sia nie ty AMous, = Thomas Henry Huxley ~ deiewigmastowieczy blog ‘vierdzeniaoneskonczne liebe map. Zot Huse nieskniczone lize map dostarczymy eskrczong Lieb sig jokes malpy whonicu wars areal ~ tug Jo plato ub trakatekonoricny Adams Sat.Prsed pojawleniem sig incerneee scenaruse Hunleya do1yecay nie skoiczone lccby malp wyposuionych w technologi 0 nieograniczonyeh modlivesciach wyeaval sig race) matemayezng nit dystoping wih Ale to, co poceathowo wyeawalo se dosiper, teraz zie sg praepo ‘vind Konseloenjezubotena lr, kre zaceraa granice pomigézy ‘radyeyng pllcznoig a auionem, twéec4 a honsumentem, chspertem ‘amatorem. To june sary. W nasaych casach technologla acy wszystkie e may ze wszysthimi massynams do pisania,Jedakte w obecnjm Swieie Web 2.0 maszyny do sani nes ju sykly maszynami ale polaronymi ze sot kom ferami ceabistyml, a malpy to jot ne ewlerea, lecz Indie ~ wij iy inert. Zamiast (worsyéarjdziela, millony Zywilowych malp kidych wighszofe nl jest bard} eworeza ni nas biologie kuz wor leskaiceonycyroy 2dr mieoey. Daisijsze malpy aktyne 1 casa ful amatora moga wykorystaepolgczonew sie komputer by opublikowad wseystho - poczawsy od glupiegopolityznego komen tare, przez nienadajce sig do ogladania domowe filmy wideo, 2nujqco amatosig muy, a skoieyesy na wierszach, recenzjach, esjach ipo wikia, kebrych eda se e2yae. ‘W samy sete eksperymente nieskodczon liza map i auropul sac amide i internetowy pamigtik, wseechobecny blog, Blogowanie sta si mania. Nowe blog powsaja w kad} sehundie kad) minuty ade godsiny kabdego dia. Z bezwseydnocigrowna malpom blogi- Jemy na temat naszgo Sycla prywatnego, 2yia seksualnego, marzi bak szcagiciaw 2yciu, Drugego 2ycia (Sand Lif). Gy pisae te stows, a Sec tea pgdziesig tay maiiony Blogdw incermetowych ez {pos sig co pol roku, W case ide poswgcicie na preeezyanic {eg aki, stworzono diese nowych Blogbw: Jeli urzymamy totem ‘po, do 2010 rok bedi stil pigtset milionéw Bogda, kre raze ce ami age ye paeysi dl mln lcs ‘ney mn cones me ech ene pce ae Semcon “Bodies mura gvininen be toey ne api wr 2 | wprowadsa¢ do scerokiego obiegu bledne prekonania kiego ~ od poly, przez handel, po subg i kaltury. oa licbs blog pzypvaia 0 wr glowy do tego stopnia, Kategorie paved i falsu le wy. o jest realne ~ aco wy diene potrai ju rniéobikeyonego, profes co ego, 0 zy a strnieJoeshmoe blogspot topistw Generac Y Kady post to Kola wera pra to koja wersafaktow. 2 Wikpedig~eneylopeig w stl ~ alse kay, ko ma poe Tciukiwykszalcenie na posiomie pat) Kasystkely podsta opublikowa co mu sig odo na hail cemat od AC/DC zm Od cil narodsin Wikipeit pono pienaicierysicy yo pons ray mliny hase w pond sta jgyhach ~ 2adne ie zostalo stedagonane ani zbadane pod Item poprawno- kira coxcennie odie stk tysigey Hod sala sl dwiedzang wiry, esl chedso informacje aktalne “Ta dro cieszace sg wighszym zauaniem nit strony CNN Network ub BBC (British Broadcasting Corporation), ho ‘ie ma vwlasnyeh reporteré,pomiesaczei redakeynjh 1 shierani infoemac To slepy wiedgcy lawego lies map dostarza nieskoezone} lizby informa liable eytlnkiw, praca w ten sposdb el dexin- gi ignoranci joer preynos nowy skal dowyezacy Wikipedi oj fae entacig paved. Magazyn Forbes" opis niedawno histor pracowniki MeDonalda i sic sklepéw Wal-Mart, kiSry eons posi seinen as, Wa shea wh olay eee ecg ab nse wg eah estate # pom a Sb 27potsemnie wykorysyeal Wikipedi jako Srodek do rozpowszechnis. ria mye) propagandy hoeporacying). Z hasta dxyeacey> MeDonalda ikl link do tel Even Schloesera Krsna fs fod’ co byt bard ‘vgode dla frmy. Z has Wal-Mart kro usual nig dyezacy se coplacanych pracownik,keexy zara mnie) nis pracownicy dude ‘su procent konkurenyjnyeh sklepow”. Esperymentznieskovicona le malpw internecine ogranicra sg tytko do slowa psanego. Dslewlgnastoeczna maszyna do sania wy ‘oraysyvana peace Thomasa Henry‘ego Husleya zamena si metho 1 komputer, le ake w kamere wideo, co spowedowalo, 2 internet sa sig wie bibliowekareiwizuacy tworzone prot: uythownikow plik owe. Witeyna YouTube — portal 2 amatorskimi filma ~w csc, Kiedy Pisalm te slowa, bla naire ozwialac sig stron imternetow na ej donnie unessezano seeSdsiesiatpigéysgey nowyeh obrazis Kafdego doia na te) suonie intemauclogladajgsreSdziesiae millon lps To dae ponad dwadzieki pigémiliondw nowyeh fm rocznie {i jakik dade pg millardow Riki Jesleni 2006 rola veyng ‘bgdeaobjaieniem jen ney 2a ona ptora miata dolar kop Fema Google. Wirt niedorzccznych wesc prezentowanyeh na YouTube znakujs sig takie blog Nic nie jest sbyt prozacane ani nareystyezne dla map wideografow’, YouTube to niekoceaa sg galeria amaterskich fm» prezenujgeyh glapcow, kdray tance, spiewaj, jez, mya sg, rbia akupy, prowadsg samochéd, spre Sia Iub po pros gapia sic fn isha Kor ie pi fa fir ton ‘pam hi dak nL Ne an nn 205 ohn pows ‘sn fat fd =i cho op ies ay pepe ‘Sep ats pe om "EH aie Fae 1 re 206 © My Pant 1 pata 00 ° Weep nt en eh wie kale aoa 2006 roku niezmiermie populamy film pod stulem pki cig iene! prezentowal meéczyane preebranego papisowal lds na ulcy. Wedlg magazyne Forbes, {yon lm ten oberzano ponad ty millon ary. Inne, 3 fematy amatorskich det z YouTube to mioda sae innego viytkownika YouTube, hid obserwuje innego ~wirtualna sala luster, kira koiee koacow pro tba pred tlewizorem rol soble kanapk = masler i galcetia; malezyska tanerka w absurdanie ketkich dra swietnie sig lawl prey piosenach Ricky’eg0 key Spears: pies onigcy 22 swoim ogonem: Angilk, je wide, jk zest ciastezko 2 cekolady 1 marmoad 310 ddany, jake pasujacy do zbiorow biblioteki YouTube e2geymiplussowymn malpami. iepokojgce nit (kt. 2 Kaiego dia millony nas 2 wla- jg tale bedrest co, 3 nlektre witryy caynig 2 nas ‘nawet nile adam sobie tego sprawy: Wpinune slows tl Googe, worzyny w zai os, o maya sig bio sung madrosc wszystkie wiythownikiw: Logika Google azyway algorymem ~ odawiercedla madrose i slow, i cz Klkamy a dany lnk, ym Bade est Jobe, lnk ten pojawi sig w edpowiedsach na kolejnezapy- Kwarks to bid deiewigedsesigeiumliondw zapytan kre Google's Kaleo dia By uj 10 inace| ~ wyszukivarka 20, c0 jut wlem: madrose tlumw snajdye odzwieridenie w poshawionych ch infrmaci na tkichserynach jak Digg alt Redlit k ich wySvidania na tych stomach odewereiedla popularnose -czyanyeh prez inch wiytownlh, a aie to, co pola redakorey informaci Gay piss sow, w Liban try sg ojna pomigdy Irulem a Hezbllaem, ale cytlncy portals isi nie dowiedza~ nie ma tam nico tal, Libanie lub Zamias ego subskrybvenei moga poceytat 0 plas jak de- akore, 0 sposobchporuszaia sg son, paodi ostatnie)2 a een o> reklamy kompurera Mac oraz podsiemnych tunelach w Japon Revit Jest odbiciem nasaych njbanalni)seych zaimeresowan, Sto soe ry = radyyjnepodsieniharsa i amieniabiezace wydarzenia w dicinng re ype Tvl Pursuit The New York Times" donosi, 2 pgsesigtprocentBogerow pice amici x eye pote opiywania doswiadze dnyezaych ich py twatneg dyela oraz cgi dzielena sig nimi. Haslovowarzyzace YouTube to yeni) sib" 1 fktycznie ~ emituemy seb samych, Me sass ‘sib, kore wpisaly oj nazwisho w Google's, by sprawdsit co sig pon 1 adpowiedsi? W mia jak wadyeyjne mainstreamore media 5 asp ‘wane proc te bards spersonalzovane, ince tae si maszym astrem, Zamins wykorzstyae go do poszukwania informagi bé wie 0k trae, usywamy go, by STAC se informa. windomodea i uleura, ‘Ogromaa potaebs preyciagania wagh napedea najgoretsa” cect sospodarki internet = take serwisy spolecanosiowe, jak MySpace, Facebook oraz Bebo, Te portale to kapliceki weyznaweéw kul autoemi ‘jh 40 nowe tabuls razr, ett chodsi 0 nasze indywidualne pragnieia | otsamosci. Tirta 3 zjmaja sig tworzenim sec spolecnych le |w rzcaysiost ite po to, DySmy mol sami siebie zareklamon, pokazae wszystko ~poczqwszy od maszych ulubionyh ilmw lub ksigek pees adja lenich walagi, do wyznas doyeracyeh nase bare inmeresueyeh cech badé wspomnien = ostatnch imprez alkcholowch [Nie dai zatem fkt, 2 coraz bards) pocbavrona taktu natura tach sutoreklam doprosracila do tego, ea serwisach spoecznocionych fo ‘sg od anonimowych dapezrikw sesualnich i pel [Ni ko masse standard kultwowe i waroic| morane 5 zagroéone [Nsjorse jest to, He bardzo wadyeyne insti, bre pomagaly W pay ‘etowseanis wisdomos oraz tworzniu muzyki,literatuy, program’ telewzynjeh | low, rwniet sq zagrotane. Gazeta ~ drélo informa vice, na Korym moana poles - sania 2 powodu rozpraeszerianis 7 Pra paps psa Ei waka pan deer yop try pp ra tm). ch blog wicyntakich ak Craigslist. Ofer one darmowe w ten sposoh sens istieniaodpltnyeh peste 'W plerszym vara 2006 rola 2yskl wiekch wydaweee sadly na cb a szyg-o satires drewig¢procent w py The New York Times", dvadeesiaosiem procentw py ‘Company i jedentce recent w prypad fm Gannes, finn prasows} w Stanach Zjedoczonyeh. Naklady sowie Francisco Chronicle” ~ gaze, bir, 0 nia, opie Doing rt —‘yko w dri} polowie 2005 roku suaia szesnaiceprocent %,W 207 rok Time In. woo pri rzysta ob, ownie i takich magazys jk Time”, .People Spor usta” xs cae kupuagacecy i magazyy, wie, te spzede sig lj ply = muy. Z pwd s2ybko rozwiaacego si paca pace tecnologe wymiany plkow pomigdsy Da 206 sprees naga sada o dads pig ace Popularnotlserwisu YouTube towarysra powaine probe cane Hollywood. Obeeie pray e spraslaty etd k= stant mnie ni 20 procent paychodow Fabryki Maze juysage tabilizacgsprasday ply DUD rosie sg a sale ned fat, eprzenys! Finowy desperack posei- mode ditanos, Kory umotlnelly preynoszae doch fiw w inernecie. Wedlvg Dania Denbyego, kiya fl- pis The New Yorke’, wielu menedseréw = Holywood kaw zig ae spadscymi wpywam,Jedng ze sma ci abicgo stam raccry sq proadsan przez fy’ oszeze Disney ogo icdawno redo szelcusetpigéiesieciu plgdsiesictoprocentowy spadk rocene prduke mowwl Stay mediom groi wymarie. Jes ak se tie, vo co je zastap? ‘Najwyaini bea to nowe, gorge” wyscukivarki powstagce w Done Krzomows, spolecsnoiciowe serwiny oraz portale wide. Kaba noma strona na MySpace, katdy nowy post aa Blogu, Kaidy nowy film video ‘a YouTube to potenalaekalea strona powerzchreklamone stacors ‘prees media mainsreamowe, Sta sprint lb desperacka deca Ropers ‘Murdoch 2 pea 2005 roku, by 2 plese osiemariesit milondw dolar kup portal MySpace. Stadwarta 165 miiarda dolaréw spaedat YouTobe i chsplora prsdsiecigé imeestuacych w kope tj wityny 1 stad ct any sig nie mle ka raze) fy Google, kre prayed w dugin ewntle 2006 roku er! do peaie dwéch |p milla dla “Motna zatem postawiépytanie, co sig stan, gy igoranjazmiesza sie = egoizmem, 2eziym smakiem i zrzgdami tumu? Wladze prejng smalpy.Posegrajmy sig 2 ebsperami i sranikami bra kulturowyeh = 2 ulubionymi reporterami i prezenterami, redaktoram fnmami mu =ycenymi stim Slmoweyms w Hollywood. W casach kul amator’ to maby pociaga 24 wasysthiestnurkl. Wykoezystuae maszyny do ist ‘iso nicograicronych matliwoicach, oworsa proystoke Mose nam sic ‘on ne spodobue ‘ems pater 3 ie. Jescaew ltach 90. wapeleworsylem pense inter Hota Zalylem Audioeafecom ~ jedna = perwszych ch ueworom w postac eye), gy? maim marzeniem fbvitea muzyha. Pewnego razu, gly reporter jee) 2 3- 0 zapytal mnie, w jak sposob chilly amen Sit, = le do koca powaie— te city, aby muzyka wy 9 mies, py mogl wystuchaeealego dorobl Boba rial moslivode signigea Kone Branerbuskich Bacha 2 koméek. Tak roxpowszechnialem marzenia _Uwodsilerinestordw i nieomal salem sig bopay: Datego ka nest swyczajoakrytyq Doiny Kraemowe), To wyera- ‘xlowieka 2 wewngrs, Ky teraz jest ma sewnate, napéj Kool Ai 2ezygnowal = uprawiana kul. = osoby wise w scepiyha jest pozbawiona da- © pracbojom kinowyrn. Nie zalamalem sig podces hasta w Wikipedia temat Thomasa H. Huxley, an :afonypiorunem, gy seukalem informag na swo)temat moi objawinia ie hyo tahczacego kejota, wigs zapewne ite na YouTube, Jo sg cage exterdsest ofmiy godsin we wre podezas hwudniowe) wyprawy a Kemping razem 2 set- ch utopistéw = Doliny Krzemow). Ze spivorem pod pacha syle na tren box wyznawew kul inerbetu. Da log opsclem go jako ewiersacy al sig w Sebastopol, malym farmerskim miastecsh ra ponecy Kalfoenit aki’ 80 kilometrow na pélnoe ign eamsop aie mpg Rt fn i do! “ ‘0 niestwne) DoinyKrzemowej - na wash patie semi midy San Francisco San Joc, Sebstopol to kwateragléwena ORelly Medi, ene _zsjwigszych im 2ajmujgech ig dystybuca ksindek | magazy nw oraz ‘orzanizowaniem tara dowyezacyh informaryk. To centralny ofrodck innowacji w swiatowe} Kongregact technol, jednoczefnie najbardzi) zapalonych eezikdw Dolay Kremowe Katde)jsieni firma O'Reilly Media est gospodarzem eskluzywne 0 wyedarzenia, na kee motna sig dostaé wylacanie za zaproszeniami = tak wancgo Obozu FOO (Fiends of O'Reilly cit Pryjciee fry OFcill). Ci pryjacele multiniionera Tima O'eily'ego $4 nie tbo gto bogac i niekonwencjonaln ale ake pleboko wierzaw ekono: smicene{kultwrowe korvécplynce ztechnoogi. O'Rei i jego akolci = Doliay Krsemove} to mieszanka sarzejgych si hipison, predic bor 2 abstr nowych medidw i pasjonatow technologi Lazy ich ‘wrogote do medion i roarywhi sarego typ. Po exes Woodstock, po ‘eget Burning Man’, po ect Sehola Blanes Stanford - Obs FOO to rigjce, ge hontkltra lt 60. sporyka sg wolnjm rykiem la 80. technol lt 90. ‘Konference w Doline Krzemowe oa mnie nic nowego. Nawet sam onganizowalem je = nich, gly koicayl sig estat boom internets ‘Ale Obie FOO to cos 2upenicinnego. Jena jego asada bylaanyzase (da ~ -Zadnych wid, sai czesnicy”. Obs mia! pdobny charaker ‘do opon source Wikipedi, co cznace, e wszyscy duzo méwil ne bylo Zacinego dowdy A wig deci os6b ~ anyesablishmentowy esta shen Dalny Krzemovt try razem jest wart etki milion doar eat sig w uiasdy 2 tala kwatery glove korporact O'Rei ‘rae da plne dai btwakowalismy azem, pili na oni marsh Jowy i sigtowagmy odrodzenie naszego kal Internet snow byl w grzet 1 przecivienswie do gorqeki aot at ‘90, sym razem nas entre by! ivacjnaln. Ta snigcanowa wersi Internets to, co Tim Rely azwal Wed 2.0 naprawe mala amie nig wsrystho,Terz, gy wiksoode Amerykanow mialaszrokopasmowy ci, marzenie ow pel usieciowionyn,zawsze podlgczonym milo sig wreszcle urzeczywisr. We wraeéni 2004 roku {nr Obozu FOO byt lk jednoslowo. To slow to uwindamialem sobie,2edemokracjaoznacza a tle moi sob ak wieki potencalrewolucyny. Medi, informacje ‘widowna, autor ~ wszystko to mialozostaé 2demokraty- ‘Web 20. Internet mial demokatyzowae Wiekle Medi, ‘Wielki Regd. Mial nawer demokrayaowae Wielkich seni ich w cok, co jeden x pryjaci6l Tima OFRelyeg0 ian .sslachetniamator2y ope ley wiele mil od oceau, ju rankem dugiego dia edlem usibie obj choroby morski, Poceathowo sai- 0 ply tustego jeden lbo goricego imate Kalforn aaalem sobie spre, Ze moje wngtznote rag w ten ypeiagcsnasce rozmowy. Prayjecalem na Ob ack soe preystosé mediow. Chcialem dowidzie¢ sie, Imernee mote mi poms w wypelnieniu muzyka kaidego oj marzeie nie milo s2ans na spelaieni. Nadja na 6y- ai by peyblyé kulture masom, 2osalazaguszona ray ezesnikiw oboru na reat sdemokratyzranych cy internet to rnzyk worzon przez samy wsythownkd, Boba Dylana lub Koncert Brandenbunke. Pblisnas autor ale i ameniaahulturew bakoonie m, fe Obiz FOO to test. Nie pryjechalismy cu ylko Wat 0 nowyeh medach. Sami bylismy nowy median to wersja beta rewolaci Web 20, glse Wikipedia miessa 1 YouTube. Wexysy jednoczenie nadawal samych sbi, rlkogo nie sluchal. W oblcz te) anarchi seybko wywio- 4 tym, co zarzzdza neskosczong leaba map eworzaeych ci da incerta jest prawocyfowego darwinizme -pretrvala | naar atwardsalw swoich prackomaniach, By prec- ktualni w oblicz takichzasd,tsebsnieutannie tosouae Prlamestaen > manai9conl >a | mate tara Dteie dzone > Im wigs sg mawitopodezas tego weekendu, ym mnijseamialem cechotg a wyrazanie wlasnych opin. Im Bardi) narastalnarcysyczny ‘a, ym Bards miles. {ak waa cata sig moja reba pros Doline Krzemow) Zamiastdoklada! sie do ognego alas, zlamaem, jisyng zag Oboos FOO 2004. Praestalem bye ezesnikem, a zamias tego rossadlem sig wygodniefebserwowalem. Od tame} pory ne prze- stalern tego sob. Frzezostamic da ata sedelem rewolucje Web 20 {este skonsternowany tym, co zobasylem. ‘Widzialem oceyicie nleskatczong lice mal walgjeh w Klait A takte wll ine datnych recy, wlgczajge w to film o masz. jagch pingwinach sozpowszechnisicy Klamstwo, bye mate nickaizacy sg Dlugh Ogon’ bd tz psy caryjgce ze sab w sie. Ale ro wsnytho bande) preypomina tai Hitchcock niz Dktora Dll To hoor 0 na stepsiwach rewoluefrowe, panier demokratyzaca pomimo gimc- lounge ie, pedwazaprawde atrawa plliceny dyslurs, mnie role ‘elspert, dswiadeeni alent Jak zauwadylom wecetne gra 0 prayscloic nassychintytctkuleuraaych ‘Nazjwam to wiki wwedzeniem. Rewoluca Web 2.0 ro:powsze- 1a obicinieg dnye=aea poazania pray wiz liebe de ~ miao bye ‘wigs istotnyeh informa, lobalna perspekeya, wie oblekrywnych, 4 nie emacjonalnych opi obserwatorée. Ale to yko2aslona dymna “To, cago mapa dostarea nam rewolucia Web 20, to powierzchowne ‘observacjeotaczatceg nas Svat zamiasgleboie nay, glosne op nie samiatroswaine|oceny Blanes swiazany 2 infrmacjmi zamiena sg {zigkiimernetwi w kakofonig seek mallonéw blogerw,ktérzyjedno: «esnie mewia 0 sabe samych (Co wika darmowe tek stvorzone prseeubthowniko,zapoczaho wane i ceione pats rewolucg Web 20, dlesichyjaszereptnaszych kl turowych sani takich jak profesjonaalkrytycy ziennikarze, red tray, mize, fmowey ind dostawey espercich informa trzy & _astepowan ( yhliczeni, by ui termina 2 Oboou FOO) przez blogerw grfomaiskie ecensj, domorosiych Smowedw i anystéw na- "owe wyowory na strychach. W tym samy casi raiylalnie bles pare na eich sewoezonjch przez uykownikow etomomicang ztadycynych mec kar. lameryhanecy Korey chcemy dowiedsiee sig wie) xray jest konsumentarl mainseamowe|kultury avodseni pre puta obitrce emokratyzowanych medi. oasekwenci reweluci Web 20 jest maenie ioe infor ulturalayed,nakiéych medina polegat, est chaos informagi atrwadaien reczywistolé te) nove) wpa) epoki zalerane,zacirane,«nawet caowityzank paw paraliazujge Toma Friedman, jest spahzcrana ~ w mia jak spersonalzowang wersg prawdy na Zadanie, raw hoe ssa osobst krthowzrocznst. Paw jen) osoby jest Jak prawda kogot innego. Dzsiesze media seth spersonalzowanych prawd,z kore hada de sie bye i wartodciowa. By ziytowae Ricarda Edelmana, aldyci- i dyrektora generlnego Edelman PR, najwigksee) na Svicie my public relations: spo technolo econ tie na fn pra es exw sbi sewer Isotyprawdy 2agaéarownoici publicenego dyshurs, ai hradsiezy wlasnosc imcektvalne aakte dst Gdy reklama i PR procbieraa sg 23 informacje, acer sg fakcem afk, Zamistwighszego uspolczniena, wie wszystko, ego dostarcza nam Web 2.01 tak napraide reel pochodsaee x anonimovych ide, kradsit nasze- igranieznaszanaiwnotca, am dowod? Prairyny sig arm ariel pingwinons ‘Ala Gore's méwiggdokladie.Pokazyvany’ na YouTube edna satya domowe robory na dielo Got'a pod eytulem ip jn Sten Wa 2007.Niewyos previa, opowiadaaey © sagrotenach, jake nese globalye coceplenie. Kip YouTube osmlesza preslanic Ala Gore's, ukarujae go jako pingwina praemawiajcepo do inych pingwinow ‘Ale Armia pingwin Ale Gar’ nie jest tylko olejym prayers lupory YouTube, Wile osab ze stu dudsests sic, Kid abla fen film wieo, ma pewno awa, 4e jeyo rw6eca to jaké amator SUV! + awersa do recylingu. The WallStreet Jounal” namierzyt autora tej ‘ossukacze sayy. W 2eceystose jest nim DCI Group, konserwaryns Sma » Waszyngtonu zajmujca si public relations i lbbinglem ~ do jj lent naley migdzy inymi ExxonMobil Ten film to nie innego jak polcyceny spin’, tego itsenie rozpowszechnienie umodivila anon rmowese Web 20, ubierajg gow mask nezaleénesztukl. MOwig réto to wick Klamsewo. “Takde blog moga sta sig nofikiem ukrytsjpropagandy korporcyn 1 oszustwa. W marcu 2006 roku The New York Times” opis hisorig boger,kaéreg pochwane post doyczace sie! slept’ Wal-Mart by ‘entyezne komunikatamlprasowyin psanynl peer staszego ksiguo ego z lmy PR z Arkansas zamujce ig ieci slepw. By moze ten sam zespél lui stot a zagadhowym aiknieiem z hala we Wikipedi poswigconego sklepom Wal-Mart niepechlebnych uwag na tema ato ‘wana pracownik. ‘Blow coraz wigszym stop taj ig por ew na ary pry \wédey opin wdeiedzinie publi relations prowadza wong propagandows W 2005 rok pred du wesyca w awa, energooszcaeng technolo _seowie General Elect spohal sig blogerami~obrodcam rodowsko = by przekona ich do zielonosi” swoich zamiarw.Tymcrasem cake orporace jak TOM, Maytag i General Motors sak Hog, 22 pomoxs et 2 om) Aen Sese Wh Tha Vk Sp Al Ge ee? Te Wl Sra. ep Sen rman ye tn pn) ntact err Rp Te New Tin”: F ue 206 _prykryrka obiktywinme roxpowszechiaiswoje wersje — ie mai rownie swobode pace do pay. ay rgpowschnionoslynng, cho nepravvahisora hay loge recy se! sfdw Wendy's walt psowa. Ta legends kostowal sie Wendy’ 2.5 milions ‘hots 0 apcedat, spowodowaa oie? relegate ach spt mote okray svat, an pra zat zal specie js premier Janes Callaghan To 2d nid nebo tif oben, w eee do huury wapezesn} ricovanicon ieateryhowat oa sviatowego prey, by doceniéimplikcje ‘edion, W vie zubotone kulkuryposbe Infommci.gie lela wideografnte, wiry nog hey ch blow swoje anatase pro esa pleidsy 2 spradzaie ib onan eh sens sig pda mic hy ie ain ube ~paodgce ich fm PR, ponadarosojch hoor taki jk MeDonal's, ed anonimonyeh Mager abo seksalnh yeh | wyseukanch samo, ma pra, de maleysie pros ie spon 1a YouTube wideo malezysi) ance? Lab fin cate:so 2 cackoady | marmolad nc zs oplacony Bsus Incorporated? Kio ma svi 2 fasyezna ators na Amazon com, tsa soil Ws do aki ne zstaa pis prez nie ~ udacego eur ta to brig) s2zelowow onde tein, rata au docs evolu Web 20 W See w Kym et cra redline a cece had ary wie, em wg Ash Wi ine rou. > wersaipc0n) > »o wo Kom wierye?Poniewat wile rec worzomich pres ythoun ‘kw jet publizowanych w iacemecie anonimow lub pod prewoaimen, ‘kt nie we, kim fakycanie sich autory: Mote to by€ nawet alps ‘Mase tbe ping, a nawet Al Gore Spéjremy na Wikipedig, najwighsoq internetowa, fatedre wie. |W prezcivieistwie do profesonanych redaktoréwtakchencyklpedi ak Brann, totsamose rw6rcow wolontarusey Wikipei jest nieznana. Ci ‘byte tedaktoray”redagui ckstyinnych obywateshichredaktoxon poprees defniowanic,redfiniwranie | powtorne redefiniwanie pray, ‘ogsio nn Seth any diene. Weémy na przylad 5 ipca 2006 roy dy emart Ken Lay, hry adfraudowl penigdze my Enron. USA “Tay” napisil, seo godznie 10.0 tego dais Wikipedia podal, Ze Lay ual .naprawdopodobniejw wyniks samba”. De minuty poe ‘| prayeyna zgonu zosas zmieniona na atak serea. O gdzinie 10.11 Wikipedia podala, 2 .poczuce winy 2 powodu 2rujowania2ycia wielu cosobom doprowadsio go foie do samobojsewa".0 10.12 pow ‘cori o rose zaale jako prsyzynie gon. W uty 2007 rok, kik ‘minut po tym jak yla Playmate Anna Nicole Smith zmarla na Flory, jejstona w Wikipedi zstla doslownie zalana przez fly spreecanych spekulact na temat pryeryny je) smi, Jak zauwayt Marshall Roe w magazynie The ance Monthly” 2 wrzesnia 2006 roku: psy 0 pute jo 0 cymé, co anal sg w See, FG, Sha pls dara xe. sig ye zpisay w panic. Ale Wikipedia agere ing eg daca pony, Poe 078, w ak post cease zmactena sb. Specnos dec ym, 8 le dur wg ney wa am peat ab eye ea jes pho pops tempo Ozma 2 spleen men sane Feo, fe dv pls dark pio mardi ik Hed Solent aa rb ago ak absralneg> Tressyecanega, aaa modest” ensue gin rai) 1 ian apne ‘eo eps vs mney Ga) "in ay Cn WA Tay” ae Re 11984 George's Orwell Wick Brat upiera i, Ze da plus ae pit, zamieniia w ten sposbnieprandzine eviertze przez pastwo paw ofjalng. beni, jak ow ross sty, iste potenjaie kos ronicisy Brats, toa raze kj sg w cin ~ Google. W tj w= Pumiesecamy nasce majbrdzcjskrywane skrey, wpisine ales milion pra. Google wie wie} © nszjch hasych ssintereowaniach, assy pragnenich pace ch kdryehkochamy {nase psjehlaea razom wigs civiefstwie do Wilkiego Brata z Ratu 1984, Googe ite my mu ue, Ze ne wy nasech sehetéw = ufos wiclokroni zsala 2dralzona Sic Web 2.0 reklamodawcy pra ~ ak Switew> zaufnic inch ude. Ato wywrac do gry noga ta ‘eklamowy. Wedlug The Wall Sweet Journal” i innych y na yack wafla pene produ MySpace zakads profile cs, by wyeworye orbit” rage = millonat mle P.(wlatcicel MySpace) zakup paw do wykorytania posta jak Richy Boy 2 Rimowego itu ok 2005 Ricky Prec. Ine ote mabyth serwsa MySpace 1 tale owe jak Gil - Krab = reklamyy Hondy Element, krlewsia Kinga i postaé svana Miss Iressibie ~ Hnigcoeby pasty do agbow Cres. Ale cay Gi kl BurgerKing Mis de 54 naszynpayjaimi? Nie. To fikyne posta, elem jest spredanie nasty lwo ulegsneym wp jam pasty do agi hamburger. famed eye reklam est woz whey stop a tai par kaye interne Na prepa The wy 215 sepia 2006 ro cdl w oye to dosgpych pod so fnew wideopardinych osiawey telefon item} Vonage Wiel = ich Pie tig ra Te amatorske, ieautorzowace parodieGibson gory awaszczanie wlasnoilintlekual- Wired” 2 ipa 2005 roku Gibson naps: esac jt sb low tub loan ak isane by opi ayok. Dj pblicent at woe recent, Resi, pbc te presale ow es achacene,poiewat casa eros, dre a na jen on Pte ems est canal, os mtry epi rong studenci bnytyskiego uniwersytetu Oxford wag pod wage |W caerweu 2005 rok gazeta.Guaran”donisla. erepu- agrotona, poniewassudenc ora ogi Kopin race jako wlasne”.Badaieopubliowane przez Education 4 54 procent sudentsw prayznalo sig do plagiaty prc wide xy te pocostale cendee sel procent m- autorskie j autorstwo tracy calkowicie na znaczeniy publkjgeych iesankl (mash ups) i reiki w interne mosis powstnie poklena ctrowych lode, kt eich dono do inna | wjania dobre gnc w twa 2zamienia je w ich wlasne prremysleia. Profesor Sally ‘Metroplitan University nazyva ich .postmodemistyer ‘zlonkami pokaenia Googe, wikipedystami, Kray ena tie pola ak autorstweywlsnose™ onsekwencje taki) kradziedy 3 glehoko porusajice. 0 remiksu Gibsona nie ko niszcy Switosé a: podwataistnenie radcyych stranikow indywidu- i. Marzenieo abiocowe,polgzonej ze soby spolecznos bez koica bed cof dopinywac §preetwasn, wieezie sob w niekosiczace si pet samoodhnisie, rave Wyse ci naan) ksigice poe: wiekiego autora. ow arsyale x The New York Times" maja 2006 coku" en- pow sna tema émier! radyoynego, samodsielneg9 popularych reklam rao spochlebne i aes wymya ub pot way dane) mark lub produkeu, Jake ku coogoryceniu dyretors do speaw reldamy (drektorkreayny w frie Crispin, Porter & Bogusky port en fnomen do terrryzm marck winerece, my domo; robory 54 agit stworzone + Faymentéw autenyeznych seam, & yh ‘static cst ne mozna eden od ich padi od wphytem demokraiyenejkultury incerets radkalle zen sig rownice nase stosunek do Kategori autorstwo". W éwiei,w ktm publicenok | autor w coraz wikszym stoi s4nlcodréénian i gsc autensycenolé jest niemalniemoliva do zweryfkowanka, idea npn ‘ego ators fwasnoé!intelekwalne}zostaly powaie skompromi- owane. Kio jest wlicicelem tedeitworzonych preezfkyjne postaci -na MySpice? Kio jest wlaciciclem tek worzonjch prez anonimory tum redaktorow Wikipesi? Kio jest wlccele tei publiowanych pre: Boge, bee weg na to, czy pachodza one od oeparacyych Tero opin cay zany we ,The New York Times? Masa defini snot polgezona x aswoil, = joka motna wycie i shi ja rat, by onli, te jet nassym diem, doprowadsila do niepoknjaceg> ermsyulzmu, jes chodio wasnot intelektualng “Wynijkle" to oczywici doecnna zabawaw kulture Web 20. “Table wyssukiark’ ak Google lub Ask maja szansezamienié mode po olenia w intlektusinych Keptomandw, ktrzy uvazaa, 2 technologie “ytni-wkle" sviata WWW to porwolenic na ytemiks” pracy inne ‘st i naranieczego takiego wary deielem. Rezultat —w kalurze 20 wiasnod inelektusla trac na znazeni. Oryinalne technologie #9 ‘nian plik jak Napster i Kazan ktdre zajdowaly sie w centrum ua podzas plerwszego booms w sei, ledng prey ostatnich remiksich ‘Web 2.0 mashing wp" oprogramowaria oraz muzyki Sos poke log porta w sya do sasady radacj ria noea = Alig ne car, kee jest pzgiciem do Svat bani | demon, eacywizjone=y Doli Kezemoe) ak Lawrence Lessig (profesor prawa na uniwersjteie Stanford zalaiycilruchu Creative Corimons) lb twice yberpukowe oy ie pe og wa ape ach aHsien’ wi imi’ teksty, idry pres cae wie! fstiena yiizact byl znany jako Asia Zamiasteg Kelly race olaczne ze sab Wnickoiczey sig sos ‘media, w krych wazythie ksh Sita 59 2eskanowane i linkowane, [azywa co pynng wer ksigci, W opin Kelly'go,ceynnose wyein la, whlejaia, wstawiania linkow, dopsywania komentar Jest rae ‘wana lub nawet wainijsa nis samo pisanieksgt.T iteracka wersn ‘Wikipei, Zamiast radyeyjyeh ksigisk Normandw Mailer, Alc Walker 1ub Johnow Upcike'éw powinnmy, wedtug Kelyego, praia: 2 warty ramionam pojedynesy, slikowany. wsplny cfr tls, xy jest edtowany i Romeatowany prez amatoré Co sg stan, jel polaesymy png wes kiki Kelyexo = Wiki? Rezultatem baie milion pingwindw. To wlasnie ryt Wik pies" demokrajeznego eksperyment Iterackeyo, sponsorowanego pre I Iyjsle wydawnicovo Penguin, Ky 9 styenia 2007 roku praeprowo caczone. Maly Slow Obfordhi | Exelon Brianne dla informac, na ktsyeh polegaldny pee la zasepowane ze? Wikipedi inne rll worzone przez memset. Specs zosuje zasapiony przez amatra, aka, profesor Uniwersytet Harvard ~ przez nid “okzesla sibie jako bexplang encytlopedie, bry Kady Wea eworce servis, rds si on demokratyezny- ‘wszyy je) anorimou redaktorzy (w hese dusts bezplatie ~ jako ochoeniy. W precwiistwie do Obynishgs, kid zosal precy opracowany przez 1 sprawizony zespol dosvadczonjch specialist wezeie| mowilem, umosinis kasdems dodanie 4 a stone internetone) tego srs lakciwego w takim sdemokratyzowanym systemic? emokraci jest 0, fe kaddy ma prawo glosu.Cayz nie ase Ameryka est wspanila?(Urodsilem si porawra- Zjenoczonych, se miesskam t od poczath at 60, m0- 2 Alabamy, a masse doiect wychowjemy’w Kaliforn ‘layeenym praykladem preedsgbiorcy imigranta, KSry Amery w poszukivanis wolnote ekonomicen) | hula > menanpcon. > 2Chota zsads jest prandalva w odhieseni do wyboron; ne aru ro sau, de demokzayjezna kultura nie spy rozwojowi nauk ai _madroici,Zyemy obeenie w wysoko wyspecalizowanym spoleczeis, 1 hry doskonaa znjomodé dang} doedsny jest wynagraana, gale ‘pelt orzymuja wiloetnie wyhsztaleni, aby moc wltcnie wyko ya soa prac, bez waglet a to, cry 5 lekarcai, dsienikarzam secjtamids,todowisks cz pojeltamami mey, W siakce Bani nad agi pryezya gars mai An inquiry int the Natu ard Css of the Wath of Nations) ekonomita Adam Smith prypomina espejalizcn {posit pracy stanowig ajar ewolucyneosignicekaptalzm ‘Nail owl proach pracy | praewata cee umn, Sprtmotl anna, = en Mere sig paca ub jae sw pac wa (Boek ig ae tecatem posit ac [W XXt wieku ten pox pracy ne odnos si jedi do rozdilenin za w fabryce lb pry tage montazowe).Obejmujeon nie pace yeh ont, ke bray dang Brande lub deedzing,zdobyly weg Ib ‘wykszalenie zawedowe, syskaly doswiadczenie i ozwingy swoje zo node w ramach skomplikowanego systema meryokragl. Wszystkie te osc maja jeden cel - bycie epee W dobrae znanym fragmencie Mel! iia (The German eso), Karol Marks Fryderyk Engel tari sig uve cxyteniaselankowq wish ‘svat posthaptalsceego, we ktérym kaa mate ano polowat, pop pay a ym ‘oe tom. Rae A CaN pr pti, Je Noe le 3 pe 28 > wawaip.com.el >‘xem cow 23 waa dfn Ni jes amie wane, peek ene) Shah cy peers Mara. Tuba pray lec 2 Seed shal pac sg 22 proesora ve Haart W marco 2007 roku magizyn The New Yorker” ody, fe esay, zaplony spélpracownik Wikipeti, = Ktérym redaktons Saoploma, Sag Sill, preprovasila wywia’ edgowal since raat nny sz totsamese, Okzzal sig, 2 Esp to le eat Mists reno 220 sig Cterema sopra alademiki ~ jak Ton eo prt - die dudsiestocteroleaboinen eum ze aan Remus, Ryan Jordan, bez referenjiakademickch i zwodowych Rajon jet to, 2g Wales dowiedsia sg oamym oss pope eae pac jee = enych wsplpacoo (sy by niyo en edakoet ark ale mia tke admiistracyne papi Crea urcymi eie? prac w praedsibiorstvie Wik Gey potest yt Wales), wele nie okazl skrochy.- Jl cos errs potion | sytuaca wale mi nie proeskadea~ powietza Sy wide dla magazyn The New Yorke “Fates prerwal nauk a studach magisterskich na Universytece Alabama, ake na UiversyecieIndiany", Problem jednak w tym. ‘Sou Wales wie, ci dfincia jest poprawna? Czas precy jest per ayo yt zadecydowa. ~ Waive stem ypem etowiks Sgerecenia—swiadczt Wales w wywidsie ze Stacy Sci. Tymczasem flor ntti. Wales jst cxlowickem kontrofwiecenia,saiwnyn veaykie, key usd nas idea selachetnegoamators, Zar Kin pened jest Jimmy Wales? Ukofiryt jednotowa wicska sole parryi w stare Alabama. tert odkyl ako nastlack, eae Mary fantasyeane 9PU MUD" Zork Mt Star of Gt). ote, ako Ma Ore iplorshom vance irae ome ve pee na Uniwersytecie Alabama zainteesonal sg ide libertaia wang preez Ay Rand, Jest 0 prayklad filocofiisurowej i speciale sig rade | powszechne akeptowanym sig do sas gospodark intemetowe)polowy lat 90. zadzo Deikiego Zachodu, Wales zostal wspolzalotyilem kas weg Bomis. Okreslony przez czasopismo The Atlantic” Phyboya" internet, Bomis 2a pomoca technologi pero per Igczenie wityn 0 Pameli Anderson i Annie Kurikowe} dswiadezeniuuzyskanemu podezas prowadzenia katalogs Boris fuer sie w rym, ego naucy sig ju jako nastolate, rae ideo ~ rozumial pote sec, warose tak zwanych systemdw ch. ni 2000 rok Wales trun Larry'ego Sangera,doktoran ‘encyllopedi awierajac)arykulyopracowane proezeksper- recenzowane przez innyeh naukowcow 2 bray, Mimo ‘parts na ides wspélworzenia, Nupedigodrzucono, gly? Sisle Ww akresie reagoveania nie zeadzaly sig 2 demokratyeny cffowyeh wtopision: Dlatego rok pede) Wales dodal do projekt technologie Wik, ktra wmasiviakatdemu dodawanie rspolne stony incemetowe) bez agdy glownegoauiorte Jyjaca sig 2 tym eksperymentem thi w zalefeniu, 3 gx- ch ochouikéwenturastow, acre swoja wie, tworzy madrote 2 syua ~ sgn = dose prejzytg ideology iorowego ek Wikipedi ~ zdane nastolata ze skoly dedi ma podobog 0 opinia uczonego Ivy League lub doswiadczonegospejlsty sidan. Oto wspunialy pomysl Jmmiyego Wales. Wales, 4 2006 roku na lice 100 najwaznieseych os6b ksztatjgeyhA ee nase fiat Times, trsymal praydomek .obrofiy réwnouprawninia sv incre, uate eksperch nesta ig ehspertari dzihl2dobyre- ‘ms wyksztaeni, ale eodza sig nimi. Na talent, zdaniem Walesa, mozna trai naar) nicoczekiwanych mijcach Ta metafizyana zuchwa {ot ma swoje tro w bbertariakichhorzeniach Walesa. Dla nego ani ace reputaca ani naszehwalifkacje ne maja stoune warts. W ie nym swiecie Wales kasd powinien mieéréwne prawo do wypowieds bez wale na yu, niezaleanie od wiedy oazosagi intlektualnch ub naukowyeh ‘mmy Wales i Lary Sanger urachorl Wipe syzniu 2001 ro “ici mi preyed napisal Lary Singer do stich sich ma Fem. — Woy mt aon dae may ary. jie War ie, jy dese mint Noe, iliony wikpeyste amatordw sprawity Sanger Wales swigszapryjemnoseniz mol sobie wobrazt. Okazao sg. w Swicie rzonyn pee kul amarra Gi, ér2y maj najwighse4 leds, moga bye predadowani przez yh, keéray maj jj namic ‘Doktor Willa Connell. specaista do spaw Klima, clone inst su badawezego British Antarctic Survey 2 Cambeidge i ekspertw2akre se glbalnegooclepeni, hry ma na kone wiel publikac naukowych, roxpocea niedavno dyskuse 2 szczeghlnie agesywemym redaktoren ‘Wikipeai na temat hasta dowyeqcego globalnego ocieplenia, Po pric skorygowania nies w wyjanieni, Connolly zostal oskardony fo abezwzgledne promowanie swojego punkis widzenia | systemaryeene ‘odzaeani inaych opin. CConnaley, try nie romoval Zadnepo punktu widenia, a jedynie podwal fk, otrymal od Wikipedi warunkowy zakar redagowania 1 dosal ograniczenie wprowadsaniajednego hala dsienle. Gdywniés! preci komisnreeenzentow Wikipeignorowalajego ied, bc ‘aiac Connolly ‘eg, migdeynarodowepo eksperaw zkresieglbalnego ‘ciple, taki saniym zafaniem i wiarygodnoki, jak jegoanonimo: ‘woo preci, key ~2 tego, co wiemy ~ mSel byt nawet pingwinem ‘oplacanym prasz ExxonMebi nce edrzcenia opin tadyeyjych espetow oudokument- wiedsy Ww serwisach abc jak Wikipedia sq preraaiace prow ‘Cy pracooiksacjanyw Des Moines napravde mots by wit strong w dyskusi x doiadczonym faykiem a ema tor stun? anik samechodowy mose mie townie reel wiedse a teat chord dsedsiczych jak doswiadsony genetyk? Cay matey 2 alice relies, de wie wigs 0 pochodzeniu clowika kowiec 2 sytem doktora w deedznie blog ewoluyne? 3 rewolucja Web 2.0 sprayarakim absurdom. Akredujgc ama autoryttekspertow; key wenossg ww worzenie tradyeyjnych dre! informach jak np. Enoilopeia Britannica ~ eh ‘do kiérych naleei Albert Einstein, Maia Curie Sklodowska oraz Bernard Shaw: Tyczasem tn, co defini najdeskonalsze umysh, nat, cy 5 10 yyy hulu cy espe naukow jest ch ‘wy sig ponad madrosethumu i domiaugc oping public nas krzyciamipynacyn eh cet zdebye|wiedy. ‘ekspertw autorytet, poswalamyBexplaenym, wor tiythownikéw incemetatreicom, podwaiaénasze insttuce. - Wikipedia Jimmy’eyo Walesa = miionam amatorow rdak ‘malo wiarygodng teil :n3)uje sigma 17. miejsew naan ston interetonyeh. Britannica com wapslpracigea = st [Nagiody Nobla I cxterema tysicami wykvaliowanyeh naj signa 5128, misc = bezplatnya uslugam jest rudna, wre nlemotiva. Na peay= icewo Britannica zara obecnie ponad seu profesjonal> werfiatorw informas pla takéecaterem syslgcom rk. Da pordwnanin, Wikipedia ne placi za ade publi el zurudnia ko jad osoby na pelen ett. nadecem iw dwustutesysiestodwuletne)Betannie w latach 2001-2002 do wielu bolesnych zwolnien. W Stanach Zjenaczonyeh ede = trzytuosib zmnigjszono nema o polo. Bez watpienia spodiead sig holjnch redo.ree co zatem dostajemy w zamian 2a bezplatne test tworzone pret: amatoréw? Natualniedostajemy to, 2 co zaplcilismy. Destalemy to, ‘co wieki mystic i pisars Lewis Mumford nazwal .stanem itelet- alnego oslabiena i ograniczena, hire alewiele rani sig od masowe} ignoranci". Drsijs edytorzy, techaey 1 wenyfikaorey tree ~ ek esc w wiclu dziedsinach ~ pomagaja nam wyselekcjonowa 10, co jest wnine, aco ni, odcSit to, co jest wiarygcine ot niewiaryzo: neg, wybrae 10, czemu warto poswiglé sw) cas w praeciviestwie do s2umu, ktry motna spokojne signocowae. Zam, chot seca redaktory,uezen, wydawey = ala pewnoseig sq ofiaram internet ory podwaza ich wartott | odblera im prace,najwighseymi ofiarami tego zjawiska jestedmy my, ulytkownicy Wikipedi,blogéw i -ezpla rnyeh” trol, Ktbre uporceywie staraa sig prayelqgnaé nasza uwage dy rozpowszechniane zostaia ble informacje, Lo my ~ spalecze "twa = ponosimy Konseksrence. Smut prawda jest taka, 2 podezas fy doktor William Connoley jest w stale odrStni niedorzecznosi ‘worzonepraez moonbats“ od madrose ekspertow, praecgtny uéytkow rk internera~ nie potra tego 2robi.Zakladamy, 2 informacje, kre ‘otrzymujey, sa wiarygodne Kiedy jednak informacje $4 opracowywane przez amatoréw, zadko moti im zauf,Jak na ironie,ostatecenie w wyniku demokratyza) rmedidw simi staniemy sig amatorami kryykami i amatorami edt rami, W oblicew corazwigksze)liczby niezredagowanyeh, niespraw Azonyeh ¥ nlepoparyeh dowodam’informaci nie pozostanie nam nic Jnmego, jak tyiko samedsielniepraeglada¢ je krytycznym okiem. (Oto dlaczoga w lutym 2007 roku wydsal histori Middlebury College sabronilstudentom eytowanla Wikipedi ako materatw trodiowego 1 pracach naukowyeh). Bezplane informacje tak napraw ne 4 ber ‘plata: w kotcu Bedalemy musieli za nie zaplacénaszym najwighseym hogacwem ~ ezasem. inikarze obywatelscy ‘Wikipedia promuje ult amatora, To dsiennikarze obywatescy anawcy, reporter, psarce, komenatory | keyyey w blo = zaslugua na mano sclachetnego amatora w Swiece Web 2.0. dsienilarsiwo objwaelskie to eufemizm okresaiacy to. co fe nazwalloyimy dsiennikacstwem wprawianym przez osoby Asiennlareami Wb, jak stwiersit w magazynie The New "Nicholas Lemann, dzickan Sckoly Diennikarsowa Uniwersytet 8, pac lds, ky nies zatrcien pez media, ale peli funk. Profesjonantdziennikarze adobyaa zawhd,Astaleye exposed kontakt z bran, pisrac sprawordania i redagua pd uwainym okiem spejalistow: Da porwnani,deiennika nie ma tacnego frmanegowyksctacenia ant wiedzy eal regular ofeujg mam swooping jako ak, jo reports, niedomowienie jako informacig. W Mlgesfeze wlasrych materilow deienikarskich jest bezplate, poste rytjgeymi ograniczenian eyez ane Klay edakcyny Komputer | lace itemerowe nie wstarea, aby pracsztleie dsieniarza,podobnie ak dostep do Kuch nie wey nego kucharza. Jdnakte miliony dsienikarsy bya jai, 2e vo wytarry. Jak wynika = badaniapreeprowadzone 2006 roku praez Pew Incemet & Amerian Life Project ‘zery procentspoiréd 12 milion6w uiythownikiw blogow teak soja race” w sei ako forme dsennikarsowa. To milionams niewykwalifhowanyeh,niedowiadzonyeh,aleopla- ieznanych diensikary (ih lezba warosla ysigekroune migday 1996 a 2006), ozpowszechnisjacich dezinformjace wiadomots > mensaipconol > awe forenerivancres Wighssoié dsiennikarsy obywatelskich t0 esoby © wysokich asic cinch, preypominajgey Mata Dude's” ~ tow wighzofcl arma anonino ‘yeh pisaray,keeay stm da scbie sano él informa | Kory elem ale est praskazyenicinformach, a jedynie rozposzechnianic plotek, naglanianic skandali pligeznych, publikowanie krepujcyeh jee manych os6b oraz twrzenieartyhulow a wymyslonetemay jak np. pojawiene sg UFO lub teorie spskowe doxyezace 8/11". Drudge try napisl ied: tere dsj mi take samo prawo do wypowied Jak {reymasoletniem manakowi komputerowema, dyreKtorowi gene ralnems #raeezikow Bialego Domu. Wizyscy stajemy sig rowni", est symbolem delenniarswa obywateskiego, Nostodanake aratora 2 tak, sag dum ka tenowiecany ycerskrzytowty deer mec. “Te caterymiliony wysoko mierzcych Dradge’dw lubue sie w swoim amaioestvie = takim samymn moraloym zadutaniem, co eligi wo joweicy. Obnosza sig 2e swoim beakiem doswiadezenia 1 kwalikag jako dowedemn na. ich powolaie, pase oraz bezimeresowng pogo 22 raved wlerdea,#e (0 status amarora pozwala im na preedstawienie mnie) upreedzoneyo, mnie preeiltrowanego ebrazu Swiata nif wzyskur jemy © tradyeyjayeh fe6delinformaci. Reeceywistode okazuje ig inns # edeeydomanie mi) esycana. Na prayklad w 2005 rok w nastpstvc hhuraganu Katrina wisi plerwsaych sprawosdah pochodslo od dsienn- Jarayobywatelskich, os6banajdujeyeh signa mec I robigcych 2d ‘in ziseeze aparatami w teefonach Koméckowych. Jak sg oazal, © swstgnne sprawozdania pryezyily se do roxpowszechnienianiewzasad nionych poglosek = amyone leaby zmarjch ora falsyaychraporté ‘o gwatach i preemocy gang w Superdome” - kubre pie) zostaly shorygowane preestradyeyine media. Najbardzij dokladne | obiekeywne "ace Od - em owns epee ayy Ora Repro vey ee ne sn on eye. ‘eo tu). ° ae np premoie do a Pre ah 2 erc 198 * Latin prensa pnowe Nos Or, i a apc pochodsly od profesjonalayeh repereréw, ktéry 22+ wysokie jose adgcia = mijsca hauasrofy oraz prackaali pochodstce od poli w Nowym Orleane, od uczesnikiw ee), od KorpusuIntynierow ArmiiStandw Zjednoczonych, ela pierszej oki ~ od obywatel | ost pokezywdzonych karst. obywatelcy po prost nie maja Srodkéw pozwaljcych ‘wirygonych informaci. Nie ttko brake im spel Preygotowania i doswiadczeni, ale take Kontakte i dostepo Praciz dyrektornaczelny iy lub poltyk moe nie dopu- bie precernego obywatel, ale byby glipem, glbby odméwi 2reporterem lb redaktorem The Wall Street Journal, kidry rowanie wyarzenia dia Gillmor = jeden = glownych delennikarzy bywatelsich, autor “We the Mela: Grasroots Jura by the Pople, forthe eple ‘oddone dsienniarstwo uprawiane przez ld ida ud) 1, informacje powsinny mi frm rozmowy syklych by nie wyklad, bry oaledy leo pryi¢ jako ostatecena raw. ‘obowigzkiem driennikarza jest informowanie nas, a nie fe = nami. Js cheese pogat 2 diennikarzem, 239208 g0 tuaru na klk drnkow. Ja tak wlasniearbilem jesienia “umawaie sig Ale Saacevcem, sastepa redaktora dias 690 biznesowi ve ,San Francisco Chronicle”. W teakele 12 slimy temat amatorskego dziennikarsowa, ~ Co Toi Cdréinia rwércéw blogéw ed profesjonalnych dsienikarzy? ‘4 Saraceveskoncentaje si a jase koicowego prduk walem, te powie mlz praca amatorshich repomerOw W czase bombowych w Londynie 6 lipca 2005 roku lub po preci Katrina w Nowym Orleanie nie spelnalastandardow dsieni- ih wiadomoic ne sosaly sweryikowane przez sawodowych ani potiendzone przez rotnoradne Sra. Ale myilem si -Saracevi sgodsily si = posysym,jednak co innego w= mu se wate.ot ane sc 9 = W Ameryce emir blogow nie moga pose do wigienia za sweja prac -powiedzial- Taka jest nica pomigdzyprofesjonalicami a ama ‘Soracevc ial a my pag Lance’ Willams i Mark Finns, woh holegiw 2 San Francisco Chronide” ~ eolennilarzy sponta zsimujgcyh sg baseballem, kr zostali wane sizan na osiernaicie rmiesigey wigsenia 24 dm wjaminiavotstmotl oso, ka pk ala im tne zeznaniaBary'ego Bonds ezed awa peysiglch, Zane Saracevica, Hogosea to pobocana aaj, uyyemiesensacja bez aac ia, poker eoxgrywanyfalsyayi Zetonami. TwSrcy Wogiw bardzo rzadko ‘pon dosgdu fob kara, gy ani ad, an oepoace nie ba ak peace oto co pss wry Blog: Dato nik nie oc ich doco ‘wiesiod za pracg~w przecivienstwie do prac dsenniary. |W profesjonalnym delenikarscie wszystko ma znaczenie. Fm po aja do sad gazes, reportersy = wysyani do wigiena. Profesjonalne lennikarstwo to tarda gr, kira ma znaczenie dla dxiennikarzy, kor ora oad, co najwadnicice, dla nas. Ma znaczenie, gy na rane Jedyniedsiennkarze i cxasopiama glwnego nur sq na tye zngaizo ‘van, wiarygcn mj fodkiinansowe, by mi dostep do rede imc preedstawi raw. Poenc w e-mails Saracevie naplsl do mnie: “ok jak phy sak nesieia zo sswieszony dedi ‘sum abystltin are do obrsceia Hote mew malnsea- ‘yeh 24 lene om pra ak 0 ores Ca Newmark (Ct, mene som pray maga pei: Penitey ma placenie pervnikw Wiels, wil previ: Clshiek mowioy i © mech rine, wie fy sangazoane w pro den- tars sede moga pews wall weil inseam, acho tev nas na posta Proseg porn stowa Saracvicaz ing roemow, kira. preepro wadsilem hika miesigey pine) z Danem Gillmorem, orgdownikien © ips dy etsy cur pe ha A {Cag wah - okies, way Cri ra om) byatelsiego,o tdrym ut wapominalem. Zapytalem ‘co takiego mote sapewnié dsienikarstwo obywatelakc, ez Imatemy uzyskat od medion glownego nur Jego edpowied? autolacynag yportego amacorskiego dieniharza soviewdi, te prawdsvg wartoicigdsieniharstwa obyatel motivodé dara do rym sz, hee zy) St przez media l6wnego ure. Gd poprositem goo pl ah hyde jem, dowd wartokicinniarswa obywatlkiego kj i posacyh informacje 0 Toyocie Prius ‘nalety pozostawiéprandsiwjm repoerom ~ 2sugerowal amatoxb est dosarczenienajnowszjch uwag na temat $< pisani oswoim ulubionym samochsie o naprawe sien ~saprtlem. Gillmor, ta emia? anata, ak cycle mato ome oo rade! do era wy pssagsnch net Kes pe ine ty wa la mw ean slow, proesonsini dsknnikare mga pst do wigiein raw a amatorzyprowadsarozmowy o swoich samocho- internet est preeplniony czzqgadaning amor dzien- Pomimo duis} pocyinot, njbardie znank worcy blogow formalnego wykstalcenia deenniarskego. W rzczywistoseh yeh wiadomoselumieseceanyeh ma ich bloga zawira je pochadzace 2 (ulb opracowane ina podstawie) wiadomosc h prez media maintreamowe Al gr A ap pop Maes ey pa esa enosssuscrcrs [Nie ma zatem pote, aby cl Kuczowi blogerzy byl profesjonalie ‘wykscalconymi dsiennilarzami. Kto pocreebaje stopnia navkowego 1 dsiedsini deennikarstea do umiestczeniahiperlgeza na stronie in terete)? Na prayad Markos Moulitsas Zuniga, zakyciel Daly Kos, lewicowe) strony internetowe, 2 sc blogowanem poliyeznym po do ‘sviadczeniach w preemysletechnelogicenym iw armi. Glenn Reynolds, xy jest prawconcem,zanim stworzylswoja eyfrowa platform, byt prfesorem prava i producentem muzyconym amatoren. Drudge by! precignym stodentem tril do mediow dzigki posadle kerwnika ‘skip zpaigdhami w stu CBS (Columbla Broadcasting System). Tay matory traktyja blogowane bard jako moralne powolanie nis zaw6 ‘kreilony prsygsyminormaeni. Duman = braku specalistyznego wy Isctalcenin i standard bd Kodekasw ence, defn sebe jako actu medianych ghana, nizym nieustraszni Dawidowie pokon ney Goliatw w bransy median) odes pierwsze|rewoluct internetowe) wartose witryny inteme ‘ove okrelano wedlug lezby odwiedzajacych a osdb~ w epoce Wed 20 usta sg jg na podstawie licby wypowiedsl amator6w. W sierp hiv 2006 roku rozmawislem 2 Arianna Huffington, preedstawicielha ‘yfiowyeh mediow jj HeffingtoaPosteom to jeden = majzeiciey ‘xdwiedzanych blogiw s internecie), kira 2 doa opowiadala mi jak sposab zamierza dlacayé do swojego blog wypowiedzi os hnormalnie niedopuszezanych do glosu w mediach glownego nurtv “Takiegazety jak -Los Angeles Times” oraz .The Washington Post” dt o zachowaaiaspdjnego,wiarygodnego tone, jednoczesnie proponujic ‘zytelnikom profesjonalne driennikarstwo ~ Hulingtoncwierdzi jd ak, de Je) witrya jst bardzi} prawdomowna nig tadyeyjne med, sy oferuje wachlare punktéw sidzenia. Problem polega na tym, ete opinie caqsto wypaczja akty, 2mieniajge muzyke w Kakofonic dvighiw (chot nalety dodat, 2e w momencie oddawania rinse ‘igi do dru Huffington planowala dodanie do swojegoblogu ony _inanyed reportaty) ‘Nichols Leann w magazynie The Neve Yorker” zwraca naga fk. te sapoteceaistva cworegstrukturynadzorujace eworzenie¥ dystybuce infoemaci i opin, Dlacago? Abyémy wisi ie motemy 22+ co cayamy: Gy dany aryk ojawia sg w powatangj gazece fe sora opracowany pene zespélwytaonge eedabonbw = do ze zostal praygtowany prs wykabikowanego reporter, hada fry, 2 informacje w aku zostalysprawdzone Poprawmoii, Ze arykul zontal zedagowany i jes wspierany zaufania wyeanicrvo prasome, tS rey 23 jee pramdo- 1 poprawnot: Jeli oejmiemy etapy cedagowania, my. zwykl staniemy pred rieoalwym zadaiem przebrana oceny bese | millondw mlistych roewazah dienibarry amatoron. zaréwno lewicowe, jak i prawicowe, udoskonalily sek pol tremizmu. W przeciviedsovie do dtiennkbw i czasopism perez profsjonalst, gic poltezny punk wideenia lezony do stony = komentaram, wikszoi gow saiers , wogsinisice opnieniepopartetadaymi dowodami ani arg [Najardec) populame blogi to te, kre prezenu kuszace 1 szolujgce hala preci establishmentowi, key €2j- potas. Jak zauwaty Leman, nawet Fc wine lg ic, mewn rin) ste pick, eh ela arte fra twat fru, Me poms wee male opin. ki to olay sew me fa po pons Bea nium opi as eh" strong cal tj demokraci tO dziennikarz The Washington Samuelson nazwa .njwiehszym wybucherm masowegoeks- 1 W histori Iudsosei™, jest imceralnos¢naszego dyskursu Deiennikarz amar banlizuje i wypaca powatng debt kszy koszmar feoretykOw poliyhi na przestreni wiekiw, od 1 Arytoeles po Edranda Burke’ Hannah Arendt ~degeneracia rowadqca do rzqdow uma i ple nA Wf Fe Wg 20 wal ”