Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
UEA - 2011
Conceito
Pigmentao amarelada da pele e mucosas por deposio de bilirrubina em decorrncia de sua elevao srica Esclertica e mucosa jugal so os locais onde a ictercia detectada mais facilmente;
Outras causas de pigmentao amarela: Carotenemia Insuf. Renal crnica (amarelopalha) Se muito pronunciada ou de longa durao, a pele toma colorao esverdeada por oxidao da bilirrubina em biliverdina
Concentrao de Bilirrubina
0,3 mg/dl
Normal
1,0 mg/dl
Valor varivel
2,25 mg/dl
Hiperbilirrubinemia Ictercia
Metabolismo da Bilirrubina
1- PRODUO E CAPTAO 2- CONJUGAO 3- EXCREO
Biliverdina
Bili indiret
c. glucarnico
c-MOAT
Tipos de Bilirrubina
No-conjugada / indirecta
Lipoflica
Conjugada / directa
Hidroflica
Classificao da ictercia
Predomnio de biliurrubina no conjugada Aumento da produo Predomnio de bilirrubina conjugada Alterao da excreo heptica Alteraes parnquima heptico
Alterao da conjugao
Ictercia ps-heptica
Aumento da produo
1.1 Anemias hemolticas 1.2 Reabsoro sangunea de hemorragias internas 1.3 Eritropoiese ineficaz (ex: anemia perniciosa, talassemia)
2.2 S. de Gilbert
7 % populao Sexo masculino Aparecimento na 2 decada de vida diminuio parcial da UDP-glicuronosiltransferase e/ou captao heptica
3.2.2 S. Criegler-Najjar
alterao na actividade da UDP-glicuronosil-transferase
Hiperbilirrubinemia conjugada
1. Alterao da excreo
1.1 Deficincia nos transportadores da membrana canalicular
S. de Dubbin-Johnson
Defeito no transportador da membrana canalicular ATPdependente Fgado pigmentado de preto
S. de Rotor
Fgado normal
2. Alteraes parenquimatosas
Tipo hepatocelular
2.1 Hepatite viral (tipos A, B, C, D e E; EBV; CMV; HSV) 2.2 Cirrose alcolica crnica 2.3 Toxicidade medicamentosa 2.4 Doena de Wilson 2.5 Hepatite auto-imune 2.6 Deficincia de -1-antitripsina
3.4 S. dos ductos biliares (rejeio ps-transplante, sarcoidose e frmacos) 3.5 S. Colesttico intra-heptico familiar tipos I a III (mutao de ATPase) 3.6 Colestase da gravidez
(2 e 3 trimestres, resoluo ps-parto, etiologia desconhecida)
3. Ictercia ps-heptica
Obstruo mecnica circulao da bile nas vias biliares
Diminuio da libertao de bilirrubina no intestino
COLESTASE
Gera-se um gradiente de presso por deposio de bilirrubina conjugada nos hepatcitos e ductos
95 % das patologias do tracto biliar 15 % destes doentes tm coledocolitase 20-50 anos Clica biliar (QSD, epigastro, regies subcostal e subesternal)
3.3 Pancreatite
Aguda Crnica
80% por litase biliar ou lcool dos doentes pouco intensa obstruo da via biliar por clculo encravado ou edema da cabea do pncreas (mais
raramente descompensao de hepatopatia alcolica)
Ictercia :
Ictercia :
Trade de Charcot: clica biliar, ictercia, febre e calafrios (70 % dos casos)
Complicaes:
spsis
Rara, crnica, etiologia desconhecida Ictercia branda e gradual, com bilirrubina entre 4 e 10 mg/dl Complicaes: cirrose biliar secundria, colangiocarcinoma
3.6 Divertculos duodenais 3.7 Ascaridase 3.8 Quistos do coldoco (ictercia, colangite, massa no QSD) 3.9 Doena de Caroli (congnita ,dilatao intra-heptica
sacular dos ductos)
3.11 Neoplasias
Colangiocarcinoma Papilomas do ducto biliar Carcinomas periampulares
cabea do pncreas ampola de Vater duodeno distal da via biliar principal
ictercia ( dos doentes, sinal fsico mais frequente) perda de peso e dor abdominal
Histria clnica
Antecedentes pessoais
Idade Sexo Medicao (CO, antobiticos) Episdios prvios de ictercia Viagens recentes Doenas infecciosas Consumo de lcool Exposio a drogas endovenosas Histria de transfuses Exposio a substncias txicas (aflatoxinas, anabolizantes, arsnico,
clorofrmio, DDT)
Antecedentes familiares
-1-
Hepatite crnica ativa (anticorpos anti-protenas nucleares) Cirrose biliar primria (anticorpos anti-mitocondriais) Hemoglobinopatias (talassemia; anemia falciforme)
Palpao
Fgado
Dimenses Consistncia Identificao do bordo inferior Dor Sinal de Murphy Vescula palpvel e indolor (de Curvoisier)
Vescula Biliar
Bao
Massas abdominais
Percusso
Avaliao do tamanho do fgado e bao Pesquisa de massas Dor percusso Sinais de irritao peritoneal Presena de ascite
Ausculta
Sem relevncia clnica
Laboratorial
Bilirrubina srica total Bilirrubina conjugada (sangue e urina) e no conjugada Aminotransfrases (ALT e AST) Fosftase alcalina GGT e 5-nucleotidase Albumina Tempo de protrombina
Exames complementares
Ecografia abdominal Radiografia abdominal simples TC abdominal RM abdominal CPRE (Colangio pancreatografia retrgrada) Cintigrafia com tecncio Colangio-ressonncia Ecoendoscopia
Material Consultado
Ictercia: o disgnstico diferencial Marta Mitiko Deguti. Fotos: Internet Google Images