Sei sulla pagina 1di 29

1rau.5es reI.g.

usas
.tuIgetas e aru-uras.Ie.ras
Bruara Itu
hagara hure.ra
Hr.sc.Ia hazucattu
HagIate hesqu.ta
Hetata Here.ra
.ctur harques
Ittruuuu
C porqu da rellglo
W sua eLlologla rellglo do laLl tellqote slgnlflca re||gao com
o d|v|no
W @odas as socledades huanas anlfesLa algua expresso
rellglosa
W por elo da rellglo que as pessoas busca resposLas para seus
anselos als profundos Cue sou? or que esLou aqul? ara onde
vou? Cual e o senLldo da vlda? C que aconLece depols da orLe?
W A parLlr da busca por resposLas a esLas lndagaes
e que surge dlferenLes rellgles e fllosoflas de
vlda
HeI.g.5es .tuIgetas
W onLaLo co o hoe branco a |mpos|o do cato||c|smo
W @oda a rlqueza culLural e sabedorla do povo lndlgena no fol respelLada
ne copreendlda pelos lnvasores porLugueses que dlzla ser o lndlo
apenas u anlal co corpo huano als ou enos coo a ulher e o
negro Labe fora vlsLos#
W ada nao lndlgena possula crenas e rlLuals rellglosos dlferenclados
ore Lodas as Lrlbos acredlLava nas foras da naLureza e nos esplrlLos
dos anLepassados
HeI.g.5es .tuIgetas
W A rellgao que caracLerlza as rellgles ao redor do undo parece no
fazer senLldo quando apllcada ao povo lndlgena
W As rellgles lndlgenas so e sua alorla de orde prLlca pregando
precelLos e no Leorlas logo no so regldas por u esLudo de orde
aparenLeenLe Lerlco as sl de fora a se desenvolver naLuralenLe
e e haronla co o elo e baseada e ua experlncla real
W Cu se[a o lndlo [ esL llgado a Ludo o que o cerca e plena haronla no
havendo necessldade de rellgarse co qualquer ouLra colsa ou ser
HeI.g.5es .tuIgetas
geral os lndlgenas cre na v|da aps a morte pore de dlversas
foras
W Cs rah rao dos @lblra acredlLa que Lodos os seres L esplrlLo
se[a anlals vegeLals ou lnerals Alguns dlvlde a ala e duas
foras ua das quals peranece na Lerra e slLuao de perlgo para os
seres vlvos e ouLra parLe val para o paralso
W Cs a|ngng acredlLa que o lndlvlduo aps a orLe Lornase ouLra vez
[ove vlvendo als ua vlda e ouLro plano exlsLenclal Morre
novaenLe Lransforandose nu pequeno lnseLo forlga preLa ou
osqulLo
W Cs ayov acredlLa que o esplrlLo ou ala Le ua parLe sublle de
orlge celesLe e ouLra parLe enos boa da ala que se desenvolve
duranLe a exlsLncla do lndlvlduo ara essa Lrlbo
a reencarnao s e posslvel para as alas das
crlanas que orrera
HeI.g.5es .tuIgetas
W nslnaenLo lndlgena oc|edade o||dr|a k oc|edade Consum|sta
W C r|to e a exLreaenLe lporLanLe para a counldade lndlgena @oda a
educao e pauLada por rlLuals de passage e unldo ao m|to aLuallza
o passado e a[uda a odlflcar e copreender o presenLe
W les arca oenLos consLlLulnLes da ldenLldade dos lndlvlduos nas
dlferenLes fases da vlda lnclulndo a passage para o undo dos orLos
ManlfesLa as relaes enLre o undo soclal e o undo cslco enLre o
unlverso naLural e sobrenaLural
W Cs rlLuals lndlgenas so celebraes das
dlferenas
HeI.g.5es .tuIgetas
lLuals
no ykwa rlLual reallzado pelos LnawenNaw (M@% os hablLanLes da aldela
dlvldldos e cls reallza ua Lroca generallzada de allenLos canLos e danas
C rlLual que dura vrlos eses e possul duas fases dlsLlnLas vlsa cuprlr os
enslnaenLos dos esplrlLos subLerrneos yaka|r|t|
HeI.g.5es .tuIgetas
W lLuals
Poens xlnguanos dlspuLa o hukahuka na aldela dos awa|ap|t| (M1) A luLa
lnLegra o rlLual lnLerLrlbal kwarp que se d e hoenage aos orLos dos
dlferenLes grupos que hablLa a reglo do alLo xlngu
RiLual da 1ucandeira - ou1ube.lv
HeI.g.5es .tuIgetas
W urlosldades
@up no e para os lndlos o que ueus e para os crlsLos esse fol u erro
dos prlelros lsslonrlos crlsLos ao enslnare a douLrlna aos
A peLeca Le orlge lndlgena quer dlzer #esbofeLear" #Lapear" Cs Mby
chaa a peLeca de Mang e dlze ser u [ogo dos deuses [ogado
duranLe Lodo o vero que duranLe a epoca das chuvas quando se
escuLa os Lroves so os deuses baLendo na peLeca Cs
relpagos so os rasLros da peLeca
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W nas Lradles ellglosas Afro8rasllelras e de fundaenLal lporLncla a
copreenso da ora v|ta| (ax) que lpregna Loda a realldade flslca e
esplrlLual
W C surg|mento da presena das rellgles afro no 8rasll
W Afrlcanos de Lrlbos co culLuras e llnguas dlferenLes esLranhas e aLe rlvals
flzera a prlelra organ|zao poss|ve| enLre eles por elo da rellglo
o a |nstaurao de terre|ros e culLos aos Crlxs anLlnha vlva a
trad|o afrlcana
W A crlao dos Lerrelros [ preenche e nossa culLura ua condlo
arglnal ua vez que esLes dependla de ua oblllzao negra para
sua consLlLulo a socledade crlsL se osLra hosLll
e opressora e relao s novas prLlcas
rellglosas que desLoe de seus oldes
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W As rellgles afrlcanas na culLura brasllelra possue u valor esLeLlco
ulLo lporLanLe para a sua aflrao e anlfesLao e Lal elo
LranslLando (se observado de u vles crlsLo e dolnanLe% enLre o
profano e o sagrado de fora ulLo laLenLe Lendo e seus rlLuals algo
ulLo dlsLanLe das lssas ou de ouLras foras de anlfesLaes rellglosas
crlsLs
W rupos que als se desLacara saudaneses e bantos
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W andoble
A palavra andoble slgnlflca nootot e Jooot em loovot e e de orlge
banLo
revalece a nfase no culLo presena dos r|xs (as foras da naLureza
edladoras do Ser Supreo chaado de |orumou |odumar% nos
espaos sagrados e ao seu poder de lnfluncla no coporLaenLo dos
adepLos
C andoble draaLlza de ua fora solene e fesLlva as relaes de
ua dlenso cslca relaes essas que se expressa no coLldlano da
vlda
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W andoble
no andoble todo e qua|quer esp|r|to deve ser aastado
prlnclpalenLe na hora da lnlclao para no correr o rlsco de u deles
lncorporar na pessoa e se passar por orlx o Iyawo recolhldo e
onlLorado dla e nolLe recorrendose ao I (slsLea de adlvlnhao
parecldo co buzlos% ou [ogo de buzlos para deLecLar a sua presena A
cerlnla s ocorre quando esLe conflra a ausncla de Lguns no
ablenLe de recolhlenLo
AfasLa Lodo e qualquer esplrlLo (egun% ou alas penadas foras
negaLlvas lnflunclas negaLlvas Lrazldas por pessoas de fora da
counldade
andomble - ou1ube.lv
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W Dbanda
A Dbanda e ua rellglo LlplcaenLe brasllelra organlzada a parLlr dos
culLos afros crenas caLllcas fllosofla esplrlLa pa[elana lndlgena e
esoLerlso
P vrlas lnLerpreLaes e deflnles para o Lero Dbanda Da delas e
que Dbanda ve do klbundo u ldloa falado na frlca e slgnlflca a
arLe de curar ouLra e que Dbanda slgnlflca a Lel Malor ou Lel Suprea
do 8e
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W Dbanda
Cs seguldores da Dbanda cre nos Lsp|r|tos de Luz e plenlLude que
v @erra para enslnar e a[udar Lodas as pessoas encarnadas e
desencarnadas So enLldades esplrlLuals chaadas de Gu|as que se
anlfesLa aLraves dos edluns duranLe as sesses retosVe|hos
Caboc|os Mar|nhe|ros Cr|anas 8a|anos 8o|ade|ros r|enta|s Lxus
enLre ouLros
A ubanda adoLa oldes que o ptlotl serla elhores acelLos pela
socledade dolnanLe pore se se dlsLanclar LoLalenLe das rellgles
afrlcanas valendose porLanLo de ua prLlca p|ur|cu|tura| que
converglrla e ua rellglo als genulnaenLe
brasllelra e als acelLa soclalenLe
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W Dbanda
A ubanda se aproxla da socledade real pols perlLe a vlslbllldade da
ascenso soclal no requer u grau de lnLelecLualldade Lo grande coo
o exlgldo pelo kardec|smo no possul u rlLual de lnlclao Lo
hereLlco quanLo o do candoble e por fl adlLe Lodos os Llpos de
lndlvlduos ale de pregar pelo aprovelLaenLo da vlda Lerrena no
vlslubrando porLanLo ua lnsLlLulo soclal llvre do pecado crlsLo o
grau de dedlcao e esLudo do esplrlLlso de kardec e por fl e enos
hereLlca para pessoas que dese[a se lnlclar do que o candoble
A ubanda por ser crlada no seculo xx no faz a dlsLlno do be e do
al de acordo co a culLura [udalcocrlsL esLa adlLe e seus rlLuals
enLldades que represenLa LanLo u quanLo ouLro
pore no e por no abollr o al de seus rlLuals
que esLa pregue o al
egada PreLos velos na Umbanda -visiLa a SFFA - ou1ube.lv
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W AspecLos das rellgles afros
A v|so de mundo da rellglo Afro e seelhanLe a dos lndlos pols
predolna a v|so csm|ca da rea||dade que nos cerca ou se[a no h
ua dlvlso clara enLre aLerla e esplrlLo e sl exalLao dos poderes
cslcos dos Crlxs
C texto sagrado e LranslLldo de fora oral e assl coo os lndlgenas
valese de canes lLos conLos danas adlvlnhaes lendas que so
essenclals para os r|tos e r|tua|s que s pode ser
enLendldos por elo de experlncla parLlclpaLrla
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W AspecLos da rellgles afros
na rellglo afro no flca se reLorno ua ofensa felLa a ueus ou ao
prxlo #1udo est em tudo# e a rellglosldade dos povos afrlcanos se
funde e trs e|ementos part||ha so||dar|edade e respe|to
Ancestra||dade e a crena na #vlda aps a orLe" pore no se acredlLa
que os orLos esLe[a orLos apenas no aLerlallzados coo seres
huanos as eles vlve e se anlfesLa a Lraves da naLureza
No ex|ste concepo de pecado esLe ve do caLollclso da eno a
Ado e va que coeLe o pecado orlglnal Aqul no h a ldela de
profano ou do al dal a expllcao de no haver a preocupao e
elaborar u pro[eLo de catequese para o enslno da
rellglo
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W AspecLos da rellgles afros
Ax A ora v|ta| nas anlfesLaes rellglosas o sangue porLador do Axe
perLence ao Ser Superlor rlador de Lodas as colsas e e oferecldo a le
e prlelro lugar C sangue pode ser de orlge anlal vegeLal ou
lneral C corao o flgado os pules e os rgos genlLals so parLes
do corpo conslderadas plenas de Axe As ralzes as folhas o lelLo dos rlos
as pedras e ouLros eleenLos Labe possue Axe eceber o Axe
slgnlflca lncorporar os eleenLos slbllcos que represenLa os
prlnclplos vlLals de Ludo o que exlsLe no undo vlslvel (Alye% e no undo
lnvlslvel (Crun% nu processo de expanso
peranenLe
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W urlosldades
A ut|||zao de roupa branca turbante e chlnelos v na verdade do
lslalso cosLue Lrazldo pelos sudaneses asslduos lelLores e
enLendedores do Alcoro as que ao eso Lepo venerava Al
Cloru(ser supreo dos orlxs% e Marlaa (a e de !esus%
A prprla prLlca do caLollclso Lradlclonal soreu |n|unc|a ar|cana no
culLo de sanLos de orlge afrlcana coo o 8ened|to anto L|esbo
anta L|gn|a e SanLo AnLnlo de noLo (SanLo AnLnlo do aLeger ou
SanLo AnLnlo Llope% no culLo preferenclal de sanLos facllenLe
assoclados co os orlxs afrlcanos coo o Cosme e Dam|o (lbe[ls%
o Iorge (Cgu no lo de !anelro% anta 8rbara (lans%
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W ulferenas enLre candoble e ubanda
andoble
W no possul o s|ncret|smo (lsLura% de eleenLos do rlsLlanlso aLllco ne do
splrlLlso ou da @radlo lndlgena as possul o slncreLlso das ellgles Afrlcanas
W s r|xs so de or|gem ar|cana nenhu sanLo e superlor ou lnferlor a ouLro no
exlsLe o be e o al de fora lsolada
W no culLo h |ouvao aos r|xs que se lncorpora nos pals e es de sanLos ou
babalorlxs e lalorlxs para forLalecer o axe (energla vlLal% que proLege o Lerrelro e seus
ebros
W A lnlclao e a condlo essenclal para parLlclpar do culLo C recolhlenLo duranLe o
processo de lnlclao dura de seLe a vlnLe e u dlas r|tua| envo|ve o sacr||c|o de
an|ma|s a oerenda de a||mentos e a obed|nc|a a r|g|dos prece|tos
W geral no ace|ta a reencarnao as a ancesLralldade
W As vestes usadas no cu|to so co|or|das co lnslgnlas da cada
Crlx
W uuranLe o culLo so canLados cnt|cos em ||nguas ar|canas
acopanhados por Lrs lnsLruenLos uslcals os
aLabaques Locados soenLe por lnlclados do sexo
ascullno
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W ulferenas enLre candoble e ubanda
Dbanda
W s|ncret|smo co o andoble Afrlcano aLollclso @radlo lndlgena e
splrlLlso
W As enLldades so agrupadas e h|erarqu|a que val dos esplrlLos lnferlores aos als
evoluldos So ent|dades de lndlos caboclos preLos velhos esplrlLos de crlanas e
Labe alguns Crlxs culLuados no andoble
W uuranLe o culLo os md|uns |ncorporam as ent|dades do passes e consulLas aos
parLlclpanLes do culLo
W A |n|c|ao no necessr|a C recolhlenLo para a lnlclao e de apenas u ou dols
dlas C sacrlflclo de anlals no e obrlgaLrlo A lnlclao e felLa nas gua do ar ou
cachoelra
W s cnt|cos so cantados em portugus acopanhados por palas e aLabaques
Locados por adepLos de qualquer sexo
W Dso de vestes brancas
W no alLar h lagens caLllcas de preLos velhos e caboclos
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W Cs orlxs als conhecldos
W dudua a Lerra e esposa de Cloru e geradora da vlda
W Lx lnLeredlrlo enLre os Crlxs e os adepLos ue LeperaenLo lnsLvel e cluenLo Se no for
acalado e lado co oferendas no perlLe que os ouLros Crlxs se counlque
W gum Crlx da guerra dos eLals e das aras for[ou o ferro crlando os lnsLruenLos de Lrabalho para
que os hoens e ulheres 20 Lransforasse a Lerra e u lugar de alegrla e prosperldade para Lodos
W k Crlx das planLas culLlvadas u fora aos allenLos para anLere a vlda das pessoas
W xss| Crlx proLeLor das aLas e dos anlals no perlLe a vlolncla e a desLrulo da naLureza
W ssa Crlx das planLas edlclnals e daquelas que so reservadas s cerlnlas rlLuals ulsLrlbul o axe
de Cloru aLraves da vlrLude que as planLas L de anLer a saude
W kang Crlx das LepesLades e da [usLla
W xum Crlx felnlno da gua doce roLeLora dos rlos e lagos
W Ieman[ (flgura ao lado% chaada Labe de !analna rlncesa de ALuc lana e a Crlx felnlna das
guas salgadas a als aada e culLuada roLeLora do ar da fallla e da vlda
W Ibe[| Crlxs geos proLeLores das crlanas
W Ians Crlx felnlno senhora dos Leporals
W xummar Crlx serpenLe senhor dos venenos
W gum Ld Crlx da sexualldade duranLe sels eses do ano e
felnlno e nos sels eses segulnLes e ascullno
W I Crlx do conheclenLo oculLo e da sabedorla
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W Muslcas
!orge de apadcla e ua uslca de !orge 8en lnLerpreLada Labe por
aeLano veloso lernanda Abreu e pelos aclonals Ms
Zeca agodlnho gravou recenLeenLe e seu lbu Da rova de
Aor a uslca Cgu co ua leLra co u forLe apelo ao
slncreLlso a orao de So !orge e felLa no Lrecho flnal da uslca pelo
canLor e coposlLor !orge 8en
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W Muslcas
fj
du Lobo
!ovl olha o arrasLo
nLrando no ar se fl
h! eu lro e Lraz
?ean[ pr l(2x%
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W Muslcas
Canto de ssanha
vlnlclus de Moraes
C canLo da als dlflcll
als lsLerlosa das deusas
uo candoble balano
Aquela que sabe Ludo
Sobre as ervas
Sobre a alqulla do aor

Algo slnh
Sarav
xang e andou lhe dlzer
Se e canLo de Cssanha
no v!
Cue ulLo val se arrepender
ergunLe pro seu Crlx
C aor s e bo se doer
ergunLe pro seu Crlx
C aor s e bo se doer
HeI.g.5es aru-uras.Ie.ras
W ulclonrlo andoble (hLLp//ocandobleordpressco/vocabularlokeLu/%
utcIusu
W #C professor preclsa conhecer a realldade lndlgena para no apresenLar
aos alunos ua vlso ronLlca e lrreal sobre os povos lndlgenas coo se
fosse seres perfelLos ou o lnverso dlsso coo seres selvagens e aus"
W u Llo calnho para a apresenLao desLes e a rellglosldade
uetuu
ro Mc's - Fju Orendive PF OFA FCFNDADO - ou1ube.lv

Potrebbero piacerti anche