‫آینده پژوهی با تاکید بر سناریو‬

‫نویسی‬

‫‪1‬‬
Business Level Strategy (The Strategy
Clock)

2
Business Level Strategy (The Strategy
Clock)

3
Example

4
5
Harrods Food Hall

6
Primark and House of
Fraser

7
Future Study

8
9
10
Future of Nations

11
 ‫آینده پژوهی در مقابل برنامه‬
‫ریزی سنتی‬
ÊÅÁa
„ Ã|ÀËM
cZŸ“
 » ÊfÀÉ
‡‚ »Z¿€]
ËÄ

{{ÂmÁcÁZ̈f»cZ ŸÂ“», €´¿Ê¸¯

{Y {{ÂmÁÄ]Z Œ»cZŸ“
{Y  », €´¿Ê Œz] ZÅY
|¿Yº Œq

Ž zŒ
»Z¿,ÊÀÅ},ʨ̯ Ž zŒ»,ÊÀÌ Ÿ,ʼ¯ € f»
ZÅÌ̤

cÁZ̈f»ZfyZ,Z
‡ ËÂa ZËZaZfyZ,Z
‡ f ˆ ËY cZZ
—^eY


Ê»ÊÀÌ] Š ÌaÃ| ÀËM,¶¼fv»ÉZÅÃ| ÀËM  YÃ{Z̈f ‡YZ] | ÀËMÄf‹ ~³

| À¯Ê»¦ ̏ ÂeYà cZ̈̏ÂeÃÂv¿

{‹

Ê ˜ «€ Ì£ÁÄ¿Z³| Àq Ê ˜ «ÁÃ{Z‡ € e

Ã|ÀËMË

Ê«Z̈eYÁÉ  Zf§Á
 ʨ̯ÉZŵ| » YÃ{Z̈f ‡
YZ] ʼ¯ÁÊ  ˜ «ÉZŵ| »  YÃ{Z̈f ‡YZ] € Y‰ Á
Ym

) . . .{€Ì³Ê»¶° ‹Ã| ÀËM(©ÔyÁµZ § ) . . .{Â]| ÅYÂyÃ| ÀËM(©Z^¿

˜ Y¶]Z«Á € Ë~aŠ À¯ Ä]{ €°ËÁ
Ã|ÀËM
‫روشهای مختلف آینده پژوهی‬
‫‪‬دلفی‬
‫‪‬طوفان مغزها‬
‫‪‬سیگنال های استراتژیک‬
‫‪‬پیش بینی‬
‫‪‬سناریو نویسی‬

‫‪13‬‬
 ‫سناریو‬ ‫چرا‬
‫نویسی؟‬

‫روش س‪55‬ناریو نویس‪55‬ی "مبتن‪55‬ی بر‬

‫و از‬ ‫فرضیات " م‪5555‬ی باش‪5555‬د‬
‫کارآمدتری‪555555‬ن روش های موجود‬
‫در‬ ‫برای پی‪5555555‬ش بینی آینده‬
‫شرایط‪55‬ی ک‪55‬ه عدم قطعی‪55‬ت های‬
‫زیادی در س‪5‬یستم وجود دارد‪ ،‬م‪5‬ی‬
‫باشد‪.‬‬
 À‡
ÂËZ ¦ ˀ e µZ
‡ ¾Ì¬
¬v»/ª ¬
v» ¦ Ë{

Ã| ÀËM
{ įÄr ¿M
Ä]d ^
ˆ ¿ÊËY
Âfv»ÁÊ¿Á  {É  Z
³ Z
‡Z]d ‡ Y
ÊÅZ ³| Ë{,ÂË  Z
À‡ 1985 € eÂ
 a¶°ËZ
» 1
.| Å{w| ¿YÂfÌ»
.| ÀÀ°Ì» ®¼
¯Ã| ÀËM
ÉZÆ
fÌ ˜ «¹| ŸÊÅ{ Z
fyZ
‡ÉY€ ]½Y€ Ë| »Ä]Z
ÅÂË  Z
À‡ 1985 ­ Y
Á€ ÌÌa 2

Ä],| Àf ˆÅZÆ
fÌ «Â» ½M{
 ¾°¼ »Z
Å{Y| ËÁ  ÁÃ| ÀËMÉZÆ fÌ «Â»¦ ̏ ÂeZ ÅÂË ZÀ‡ 1996 c Ô]ÁÁ c {³¶ ŒÌ» 3
.| À¯d¯ € u¶Ë| ] ÉZ Æ
Å| ÀËM
ɇ Ä]{ÂyÊ¿ÂÀ¯d Ì «Â»  Y | ¿Y
Âf]Ž z ‹ įÉZ ƿ³
Ã| ÀÀ¯| ŸZ ¬
f» Áºn ˆÀ»Êe Ä]Y Z ÆÌÀÌ^Œ Ìal ËZf¿Ä¯| Àf ˆÅÉZ ÅÂÌ ‹ ZÅÂË ZÀ‡
.| ÀÅ| Ì»ÄËY
Y
d‡ Y
Ã| ÀËM
¶Ë| ] ÉZ
ÆÌv»
˜ Ã Z
]{
 {€§®Ë­ Y {Y
Ä]ÊÅ| ¼œ
¿ÉY€]É  Y]
‚YZÅÂË Z
À‡ 1998 ‚eY
 ‹€ fÌa 4

.| ‹
| ÀÅY
ÂyÄf§ €³Z
ƘÌv»½M {{€§ÉZ
Ƽ̼eį

,½Z» ʗ  {½M Ä]½| Ì ‡ ÉY€ ]¾°¼

‰ »ÉZ
Å  ÔeÁ¶¼ fv»d Ì “ Á Y Ê¨Ì ‹Âes €‹  1999 | ¸Ì§Y
Á 5
c ZŸÔ—Y€ ]ÄÌ°eZ]Ã| ÀËM
Ä  ‡ ÂeÁª ¸yÉY €]| ̨»É  Y]
‚ Y.d ‡YÃ| ÀËM
ɇ Ä]µZ u Y
.ʨ̯Áʼ ¯Ê ze
½ZÌ]Ä] .Z
ʼn ÁÁÉ ÁZÀ§,É „ eYf
€‡ Y¶j»c ÁZ̈f»ÉZ Å{ €°ËÁÉY€]ʻ¼¹Z Ÿ ¿®Ë 2000 c Ô]Á 6
h ŸZ]įd ‡ Y
ʸ»Y
ŸÁZÅ{Y
| ËÁ  Ä]• Â]€»¦ ¸fz»ÉZ Å €Ìˆ»Y Ê^̯ €eÂË Z
À‡,É €œ ¿
 Y
 Z yÉYğ ¼n»Z
§€ ÂË ZÀ‡¶¼ Ÿ {Z»Y
{{ € ³Ê»¶¼ fv»Ã| ÀËM
½| »M{Âm ÁÄ]
.d ‡Y½MÄ]• Â]€ »ÉZŀ Ì̤f»ÁZÅ{Y| ËÁ 

.¶¼
fvȃZ
ÅÃ| ÀËM Y
–^e»
€ É € ËÁZ
e.½Z
 ËZ
a| ÀqÄ]¾f§Z
Ëd {ÉY€ ]É  Y]
‡ ‚Y 2000 € eԇY 7

ÊÀÌ]Š ÌaÄ]ZÆ ¿M
Êy € ]ÉY€ ].| ¿Y
ÊÅÁ„ aÃ| ÀËMcZ ·Z˜» {Ê]¸˜» Y] ‚ Y
ZÅÂË Z
À‡ 2002 ¶ÌÆ
‡ 8
d Ì]¸˜».d ‡ Y
Ã| ÀËM
Ä]¶Ì¿Ã| ÀÀ¯ Ž zŒ »€ ´Ë{Êy € ]ÉY€ ]Á| ÀÀ¯Ê»®¼ ¯Ã| ÀËM
ÃY€ ¼ÅÄ]Y€œ ¿{Â
 »Ã| ÀËM
Ze“
€ Z uµZ uĸ Z§ª ¬ v»Ä]įd ‡ Y ½M ¶Ì·{Ä]Z
ÅÂË  Z À‡
.| Å{Ê»Ã| ÀËM€ Z Àª
Ÿ ¸y

į| À‹Z^
Ì»®Ë„
eYf
€‡ Y
ɂËÆ
€ »Z¿]
€ Y
ʌz]ZÅÂËZÀ‡ 2006 | À̧´ÀË 9
d Ì  ˜«¹| Ÿd ˀË| »ÉY€]É Y]
Ã| ÀËM ‚Y ½Y
ÂÀÄ
Ÿ]
.{Œ̻Ã{Z̈f ‡ Y
15
 ‫خاستگاه سناریونویسی‬

‫‪ ‬مفهوم س•ناریو بع•د از جن•گ جهانی دوم ظهور پیدا‬

‫کرد و بیشت•ر برای اهداف برنام•ه ریزی جنگی مورد‬
‫استفاده بود (‪.)Schwartz, 1998‬‬

‫‪ ‬جن•گ جهان•ی دوم تعداد زیادی از افراد علمی را در‬

‫اس•تخدام دولته•ا درآورد ت•ا ب•ه کم•ک آنه•ا بتوانن•د جنگها‬
‫را برنام•ه ریزی کنند‪ .‬در ای•ن دوره برنام•ه ریزی با‬
‫روشهای س•نتی ک•م ک•م محبوبی•ت خود را از دست داد‬
‫و سناریونویسی جایگزین آن شد‪.‬‬

‫‪16‬‬
 ‫اجزای سناریو‬
‫‪ ‬نیروهای ب‪5‬ه وجود آورنده س‪5‬ناریو‪ :‬ای•ن نیروها همان‬
‫عواملی هستند که داستان سناریو را شکل می دهند‪.‬‬
‫‪ ‬منط‪5‬ق س‪5‬ناریو‪ :‬ه•ر س•ناریو از منط•ق خاص نشأ•ت می گیرد‬
‫ک•ه ای•ن منط•ق داس•تان ه•ر س•ناریو را شک•ل م•ی دهد‪ .‬ای•ن منطق‬
‫عنوان م•ی کن•د ک•ه نیروهای ب•ه وجود آورنده چگون•ه رفتار می‬
‫کنن•د و چگون•ه رفتار آنه•ا باع•ث ب•ه وجود آوردن داس•تان سناریو‬
‫می شود‪.‬‬
‫‪ ‬خطوط متص‪5‬ل کننده‪ :‬وظیف•ه ای•ن خطوط مرتبط کردن‬
‫نیروهای ب•ه وجود آورنده س•ناریو م•ی باش•د بطوریک•ه ب•ا اتصال‬
‫آنه•ا داس•تان ی•ک س•ناریو شک•ل م•ی گیرد‪ .‬البت•ه همانطور که‬
‫عنوان شد این داستان باید قابلیت وقوع داشته باشد‪.‬‬
‫‪ ‬پایان س‪5‬ناریو‪ :‬ای•ن جزء از س•ناریو پایان ه•ر س•ناریو را رقم‬
‫م•ی زن•د ک•ه دقیقا ً بیان م•ی کن•د ک•ه داس•تان ه•ر س•ناریو ب•ه کجا‬
‫ختم می شود‪.‬‬
‫‪17‬‬
‫معموال ً سناریوها در ‪ 3‬گروه قرار‬
‫می گیرند‬
‫‪‬الف) سناریوهایی که مانند شرایط حال‬
‫حاضر هستند و آینده را انعکاسی از‬
‫شرایط حال حاضر در نظر می گیرند‪.‬‬
‫‪‬ب) سناریوهایی که شرایط آینده را بدتر‬
‫از حال درنظر می گیرند‪.‬‬
‫‪‬ج) سناریوهایی که آینده را رو به پیشرفت‬
‫مدنظر قرار می دهند‪.‬‬

‫‪18‬‬
‫تکنیک های مختلف برای‬
‫نوشتن سناریوها‬
‫‪ ‬تکنی•ک های مختلف•ی برای نوشت•ن س•ناریوها در نظر‬
‫گرفته شده است‪ .‬تفکر سیستمی‪ ،‬روش دلفی‬
‫و طوفان مغزه‪5‬ا از روشهای موث•ر در نوشتن‬
‫س•ناریوها م•ی باشندو جامعی•ت بیشتری ب•ه این نوع‬
‫سناریوها می دهد‪.‬‬

‫‪ ‬البت•ه روش های مرس•وم تری نی•ز موجود اس•ت ک•ه به‬
‫کم•ک آنه•ا م•ی توان س•ناریوها را ب•ه وجود آورد‪ .‬به‬
‫عنوان مثال نوشت••ن س••ناریو از طری••ق توسعه‬
‫ماتری‪5‬س س‪5‬ناریواز ای•ن گون•ه اس•ت‪.‬در زی•ر به طور‬
‫کام•ل نوشت•ن س•ناریو از طری•ق ماتری•س سناریو را‬
‫شرح خواهیم داد (‪.)Garret in slaughter, 1966‬‬
‫‪19‬‬
‫تفاوت برنامه‌ریزی استراتژیک سنتی‌ و‬
‫برنامه ریزی از طریق تفکّر سیستمی‌‬
‫(مثال‪ :‬مدیریت ترافیک و کاهش تصادفات)‬

‫‪20‬‬
 ‫نوشتن سناریو از طریق‬
‫ماتریسی‬
‫ای•ن روش شام•ل توس•ع•ه س•ناریوها برپای•ه ب•ه وجود آوردن ماتری•س می‬ ‫‪‬‬
‫باش•د ک•ه معموال ً بر اس•اس ‪ 2‬بع•د طراح•ی م•ی شوند‪ .‬مراح•ل زیر برای‬
‫توس•عه س•ناریو از طری•ق ماتریس•ی توجی•ه شده است (‪Wilson in‬‬
‫‪.)Fahey and Randall 1995‬‬

‫‪)1‬طرح س•واالت اص•لی س•ناریو و اینک•ه چ•ه اهداف•ی را س•ناریو نویسی‬ ‫‪‬‬
‫می خواهد دنبال ک•ند‪.‬‬
‫‪ )2‬شناخت ع•وامل ک•لیدی‬ ‫‪‬‬

‫‪ )3A‬ش••ناخ•تعوا•م•لم•وثر ب•••ر عوا•م•لک••لیدی‬ ‫‪‬‬

‫‪ )3B‬ش••ناخ•تن••یرو•هایپ•••یشرا•ن(ت•••اث•یر ب•••ا•ال‪ -‬عدم ق••طعیتب•••ا•ال)‬ ‫‪‬‬

‫‪21‬‬
‫ارتباط سازمان با محیط‬
‫اطراف‬

‫‪22‬‬
 Scenario Development
Degree of uncertainty

Low Medium High

High

Level
Medium of
Impac
t
Low

23
 ‫نوشتن سناریو از طریق‬
‫ماتریسی‬
‫‪ )4 ‬در این مرحله منطق سناریو مشخص می شود‪.‬‬
‫در این مرحله تمام نیروهای قرار گرفته در ‪ 3‬خانه‬
‫باالیی سمت راست جدول معموال ً بر اساس دو بعد‬
‫اصلی تقسیم بندی می شوند‪ .‬این دو بعد همان‬
‫محورهای تشکیل دهنده ماتریس سناریو هستند که‬
‫بر اساس آن ‪ 4‬خانه در این ماتریس• شکل می گیرد‬
‫که معرف سناریوهای مختلف است‪.‬‬
‫‪ )5 ‬نگارش سناریوها‬
‫‪6( ‬تفسیر سناریوها‬

‫‪24‬‬
 ‫انواع سناریو‬

‫سناریو نویسی به عنوان یک عنصر مهم در برنامه ریزی به‬

‫عناوین مختلفی تقسیم بندی می شود (‪World Elonomic‬‬
‫‪)Forum, 2007‬‬

‫منطقه ای نوشته می شوند‪.‬‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫‪ ‬سناریوهایی‬

‫ملی نوشته می شوند‪.‬‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫‪ ‬سناریوهایی‬
‫استانی نوشته می شوند‪.‬‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫‪ ‬سناریوهایی‬
‫شهر نوشته می شوند‪.‬‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫‪ ‬سناریوهایی‬
‫سازمانها نوشته می شوند‪.‬‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫‪ ‬سناریوهایی‬

‫‪25‬‬
 ‫‪:‬سطح منطقه ای کالن‬
‫تجربه اروپا بر اساس سناریو‬
‫نویسی‬
‫)‪(2030‬‬
‫‪ESPON‬‬

‫‪26‬‬
 ‫سطح ملی‬
‫الف‪ :‬مطالعه موردی کشور چین و هند و‬
‫عربستان‬
‫‪2025‬‬

‫‪30‬‬
India and the World: Scenarios to
2025

31
China and the World: Scenarios
to 2025

32
‫مثال‪ :‬سناریو نویسی برای آیندهٔ‬
‫(‪ )۲۰۲۵‬کشورهای حوزه خلیج‬
‫فارس‬

‫‪33‬‬
‫ب‪ :‬مطالعه موردی کشور اسکاتلند‬

‫‪34‬‬
‫سطح منطقه ای‪-‬محلی‬
‫آمایش استان خراسان رضوی‬

‫‪35‬‬
36
‫روند سناريونگاري در مطالعات آمايش‬
‫استان خراسان رضوي‬
 ‫تعداد عوامل شناسایی شده در هر یک از‬
‫موضوعات محوری‬
‫تعداد‬ ‫تعداد عوامل تعداد عوامل‬
‫محور‬
‫پیشرانها‬ ‫موثر‬ ‫کلیدی‬
‫‪8‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪2‬‬ ‫جمعیت و‬
‫مهاجرت‬
‫‪7‬‬ ‫‪61‬‬ ‫‪5‬‬ ‫تولید اقتصاد‬
‫کالن‬
‫‪11‬‬ ‫‪44‬‬ ‫‪3‬‬ ‫حمل و نقل‬
‫ارتباطات‬
‫‪11‬‬ ‫‪41‬‬ ‫‪3‬‬ ‫انرژی‬
‫‪8‬‬ ‫‪32‬‬ ‫‪5‬‬ ‫سکونتگاهی‬
‫‪8‬‬ ‫‪64‬‬ ‫‪11‬‬ ‫فرهنگی –‬
‫اجتماعی‬
‫‪5‬‬ ‫‪21‬‬ ‫‪2‬‬ ‫تصمیم گیری‬
‫‪7‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪2‬‬ ‫منابع طبیعی‬
‫‪8‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪3‬‬ ‫گردشگری‬
‫‪73‬‬ ‫‪364‬‬ ‫‪36‬‬ ‫جمع‬
‫خورشید پشت‬ ‫سیمرغ‬
‫ابر‬

‫برج عاج‬

‫‪39‬‬
‫در ای‪5‬ن س‪5‬ناریو مجموع‪5‬ه ای از عوام‪5‬ل در س‪5‬طح مل‪5‬ی و منطقه ای‪،‬‬
‫شرایط‪5‬ی را فراه‪5‬م نموده ک‪5‬ه ضم‪5‬ن مبن‪5‬ا قرار دادن دانش در‬
‫تمام‪5‬ی عرص‪5‬ه های س‪5‬یاستگذاری‪ ،‬مدیریت‪5‬ی و اجرای‪5‬ی و در بخش‬
‫های گوناگون اقتص‪5‬ادی‪ ،‬اجتماع‪5‬ی‪ ،‬زیس‪5‬ت محیط‪5‬ی‪ ،‬و ‪...‬از یک‬
‫طرف و بهره گیری از مزی‪5‬ت های رقابت‪5‬ی نواح‪5‬ی آمایشی از طرف‬
‫دیگ‪5‬ر‪ ،‬اس‪5‬تان را در بهتری‪5‬ن شرای‪5‬ط و در راس‪5‬تای اهداف چشم انداز‬
‫قرار م‪5‬ی دهد‪ .‬در ای‪5‬ن س‪5‬ناریو س‪5‬ی مرغ توس‪5‬عه‪ ،‬س‪5‬یمرغ توسعه‬
‫پایدار را به طور هماهنگ در استان دنبال میکنند‪.‬‬

‫• کاهش ریسک سرمایه گذاری‬

‫• افزایش سرمایه گذاری خارجی و داخلی‬
‫• افزایش رقابت‌پذیری در محصوالت مزیت دار‬
‫• پایداری و استحکام رابطه بین دانشگاه‪ ،‬صنعت و جامعه‬
‫• مزی‪5‬ت های نس‪5‬بی مناط‪5‬ق اس‪5‬تان ب‪5‬ه عنوان زمین‪5‬ه اص‪5‬لی هدایت‬
‫نواحی در راستای چشم انداز‬
‫• کاه‪5‬ش رون‪5‬د حاشی‪5‬ه نشین‪5‬ی در شهرهای بزرگ اس‪5‬تان ب‪5‬ه ویژه‬
‫مشهد‬
‫• فعال شدن کریدورهای شمال ـ جنوب و شرق ـ غرب از مسیر‬ ‫‪40‬‬
 ‫سناریوی دوم‪ :‬خورشید‬
‫پشت ابر‬

‫این سناریو وضعیتی را به تصویر می کشد که مجموعه مدیریت استان با در پیش‬

‫گرفت•ن و مبن•ا قرار دادن دان•ش در امور توس•عه اس•تان‪ ،‬زیرساخت های الزم را‬
‫فراه•م نموده و در میان مدت زمین•ه های دس•ت یاب•ی اس•تان ب•ه چشم انداز را‬
‫میس•ر میس•ازد‪ .‬ام•ا ب•ه دلی•ل عدم توج•ه ب•ه توان ه•ا و مزی•ت های پایدار نواحی‪،‬‬
‫مس•یر در پی•ش گرفت•ه شده برای توس•عه دوام نیافت•ه و اس•تان از اهداف چشم‬
‫انداز دور میشود‪.‬ای•ن س•ناریو نشان می­ده•د ک•ه پیگیری دانش­بنیان بودن در برنام• ­ه‬
‫ریز­یه•ا زمان•ی توس•عه­­آفرین و پایدار اس•ت ک•ه ب•ا تکی•ه بر توا­نه•ا و مزیت­های نواحی‬
‫استان همراه گردد‪ ،‬و گرنه‪ ،‬خورشی•د توسعه در پشت ابرهای بی برنامه‌گی پنهان‬
‫میماند‪.‬‬
‫• تمرک‪5‬ز اس‪5‬تان بر چندی‪5‬ن مزی‪5‬ت و عدم شناخ‪5‬ت مزی‪5‬ت های رقابتی‬
‫پایدار‬
‫• س‪5‬رازیر شدن س‪5‬یل مهاجرت از روس‪5‬تاها و شهرهای کوچ‪5‬ک به‬
‫شهرهای بزرگ و سایر استان ها‬
‫• ناکاف‪5‬ی بودن حج‪5‬م س‪5‬رمایه گذاری های داخل‪5‬ی در بخش های‬
‫مختلف اقتصادی‬
‫• عدم کارای‪5‬ی س‪5‬یاست های در پی‪5‬ش گرفت‪5‬ه شده در زمین‪5‬ه مدیریت‬
‫شهری و روستایی‬
‫• توان فرس‪5‬ایی در زمین‪5‬ه مناب‪5‬ع طبیع‪5‬ی و تشدی‪5‬د تخری‪5‬ب های زیست‬
 ‫سناریوی‪ 5‬سوم‪ :‬برج عاج‬

‫ای•ن س•ناریو بیان میکن•د ک•ه اس•تان ب•ه لحاظ توس•عه‪ ،‬در وضعیت•ی آشفت•ه و نابس•امان‪،‬‬
‫بدون پیگیری راه•بردهای مشخ•ص و هماهن•گ ب•ه منظور توس•عه قرار دارد‪ .‬ب•ه گون•ه ای‬
‫ک•ه ن•ه الزامات دان•ش بنیان بودن را فراه•م نموده و ن•ه از مزی•ت های منطق•ه ای در‬
‫راه افزایش درآمد پایدار برای نواحی مختلف استفاده کرده است و به جای معطوف‬
‫س•اختن امکانات توس•عه ب•ه ممکنات برآمده از نواح•ی و ایجاد مزی•ت رقابت•ی پایدار‪،‬‬
‫ای•ن امکانات در فرایندی توان فرس•ا‪ ،‬ص•رف رف•ع چال•ش های دائم•ا افزای•ش یابنده‬
‫میگردد‪ .‬در واقع مطابق این سناریو استان در وضعیت انسداد توسعه قرار دارد‪.‬‬
‫• فن آوری سنتی و عدم سرمایه گذاری در زیرساختهای عمومی‬
‫• ساختارهای مدیریت سنتی بوروکرات‬
‫• کاه‪5‬ش توان رقاب‪5‬ت کاالهای تولیدی اس‪5‬تان ب‪5‬ا س‪5‬ایر مناطق و‬
‫کشورهای طرف مبادله‬
‫• افزای‪5‬ش هزین‪5‬ه تولی‪5‬د و قیم‪5‬ت کاالهای داخل‪5‬ی در مقایس‪5‬ه با کاالهای‬
‫خارجی‬
‫• افزایش میزان بیکاری و عدم کفایت درآمد خانوارها‬
‫• افزای‪5‬ش تعداد مهاجران از روس‪5‬تاها و شهرهای کوچ‪5‬ک و افزایش‬
‫تعداد حاشیه نشین‬
‫• عدم مدیری‪5‬ت ص‪5‬حیح مناب‪5‬ع آ‪5‬ب و مالحظات زیس‪5‬ت محیط‪5‬ی‪ ،‬و چالش‬
‫جدی استان در زمینه آب و محیط زیست‬
 ‫سطح شهری‬

Bulungan in Indonesia 2027

43
44
45
‫سطح سازمانی‬

‫‪46‬‬
‫سطح سازمانی‬
‫تحصیالت در انگلستان‬

‫‪47‬‬
48
‫با تشکر فراوان از توجه‬
‫شما‬

‫‪49‬‬