Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
BAGIAN ANATOMI
FAKULTAS KEDOKTERAN
UNIVERSITAS HASANUDDIN
SYSTEM RESPIRASI
Nasal cavity
Choana
Nostril
Hard palate
Larynx
bronchus
Trachea
Pulmo
• Cavum nasi
• Pharynx • Cavitas thoracis
• Larynx • Pleura
• Trachea
• Diaphragma
• Bronchus
• Pulmo • Innervasi &
Vascularisasi
NASUS = HIDUNG
• Struktur:
• Tulang/cartilago
• Nares anterior = Nostrils
• Nares posterior =choanae
• Fungi:
• Menghangatkan dan
melembabkan udara
• Filtrasi udara
• Resonansi suara
• Panca indra : Pembau
NASUS
• Lapisan mucosa
• Menghangatka dan
melembabkan
• Banyak pembuluh darah
• Menghasilkan mucus
• Sel2 cilia
• Vestibulum
sisi luar hidung
• Vibrissae
rambut → menyaring udara
CAVUM NASI
•Struktur dinding
•Sinus paranasalis
•Vascularisasi
•innervasi
Cavum Nasi
1. Os Vomer (postero-
inferior)
2. Lamina perpendicularis
ossis eithmoidalis
2
(postero-superior)
3
3. Cartilago septalis 1
CONCHA NASALES
• Concha nasalis superior
• Concha Nasalis medius
• Concha nasalis inferior
MEATUS NASI:
Superior, medius, inferior
VASCULARISASI
PLEXUS KIESSELBACH
DINDING LATERAL
•R. eithmoidalis anterior cab. a. ophtalmica
(antero-superior)
•R.labialis superior cab. A.facialis, r.palatinus
major & a. infraorbitalis (antero-inferior)
•R.nasalis posterior lateralis cab.a.maxillaris
(postero-superior)
•A.palatina major & a.sphenopalatina (postero-
inferior)
INNERVASI
• N.Olfactorius
penciuman
• Cabang
N.Opthalmicus(V1)
• N.Ethmoidalis ant & post.
N.Maxillaris (V2)
SINUS PARANASALIS
•Sinus frontalis
•Sinus ethmoidalis (=cellulae eithmoidalis)
•Sinus sphenoidalis
•Sinus maxillaris (= ANTRUM OF HIGHMORE)
SINUS PARANASALIS
Sinus maxillaris
Cavum nasi
Concha nasalis inferior
Sinus sphenoidalis Recessus
sphenoethmoidalis
Cellulae eth. post Meatus nasi superior
Ductus nasolacrimalis Meatus nasi inferior
Sinus maxillaris
Cellulae eth. medius
Cellulae eth. anterior
Sinus frontalis Meatus nasi medius
(duct.nasofrontalis)
SINUS FRONTALIS
•Didalam corpus
sphenoidalis
•Dipisahkan oleh
septum di linea
mediana
SINUS ETHMOIDALIS
• Terdiri rongga-rongga kecil
(cellulae ethmoidalis)
• Cellulae ethmoidalis
anterior,medialis &
posterior
Cellulae ethmoidalis
SINUS MAXILLARIS
• Terbesar, btk piramid, didalam os maxilla
• Dinding lateral cav.nasi (basis medial)
• Tulang wajah (dinding anterolateral)
• Dasar cavum orbita (atap)
• Facies alveolaris maxillae M1-M2 (dasar)
• Dinding medialnya terdapat HIATUS MAXILLARIS
Peranan sinus paranasalis
•Udara menjadi basah dan panas
•Os cranium menjadi lebih ringan
•Resonansi udara
•Innervasi: n.opthalmicus dan n. maxillaris
PHARYNX
•Fibro-muscular, btk conus
•Basis cranii – tepi caudal
cart.cricoidea (Vert. cervical VI)
•Antara dinding posterior pharynx &
fascia prevertebralis
SPATIUM RETROPHARYNGEUS
STRUKTUR PHARYNX
1.Lamina areolaris
2.Lamina muscularis
3.Lamina fibrosa
4.Lamina mucosa
Lamina muscularis
• Lapisan longitudinal
• Stylopharyngeus
• Salphyngopharyngeus
II. Lapisan circuler
m.Constrictor
pharyngis superior
m.Constrictor
pharyngis medius
m.Constrictor
pharyngis inferior
Lamina mucosa
Terdapat kumpulan lymphonodus
• Tonsilla palatina
• Tonsilla lingualis
• Tonsilla pharyngea
• Tonsilla tubaria (=adenoid)
→ CINCIN WALDEYER
CAVUM PHARYNGIS
• A. pharyngea ascendens
(cab.a.carotis externa)
• A.palatina ascendens
(cab.a.facialis)
• A.palatina major
(cab.a.maxillaris)
Vascularisasi pharynx
• SKELETON : cartilago
• ARTICULUS
• Membran/ ligamentum
• OTOT LARYNX
Larynx
Os hyoid
Larynx
Fungsi Larynx
• Menghasilkan bunyi
• Proteksi (Mencegah masuknya benda asing kedalam
trachea )
• Respirasi
Cartilago Laryngis
1. Cartilago thyroidea
2. Cartilago cricoidea
4
3. Cartilago arytaenoidea (2)
4. Cartilago epiglottica
1 3
5. Cartilago corniculata (2)
2
6. Cartilago cuneiforme (2)
Persendian
• Syndesmosis
• Membrana thyrohyoidea
• Ligamentum cricotracheale
• Articulus
• Articulus cricothyreoideus
• Articulus cricoarytaenoidea
Larynx
• Aditus laryngeus
• Plica vestibularis
• Plica vocalis
• Rima vestibuli
• Rima glottis
Pharynx
Os hyoid
Larynx
Otot Larynx
Otot Extrinsik
• Untuk elevasi
• M.digastricus
• M.stylohyoid
• M..mylohyoideus
• M.geniohyoidues
• M.stylopharyngeus
• M.salphyngopharyngeus
• M.palatopharyngeus
• Untuk depresi:
• M. sternothyreoideus
• M.sternohyoideus
• M.Omohyoidues
Ruangan Larynx
t/d :
• Vestibulum Larynx
• Ventriculus larynx
• Cavum laryngis (cavum infraglotticum
Pharynx
Os hyoid
Larynx
Otot intrinsik (lateral)
• M.cricoarytaenoideus lateralis
• M.thyreoarytaenoideus
• M.vocalis
• M.thyreoepiglottis
• M.aryepiglottica
Otot Intrinsik (dorsal)
• M.arytaenoideus
• M.crico arytaenoideus
posterior
• M.cricothyreoideus
Vascularisasi
½ atas A.Thyroidea
•A. Laryngea inferior Inferior
cab. a. thyroidea
inferior ½ bawah
Innervasi
• Sensoris: cab.interna
n.laryngeus sup. di atas
plica vocalis
• Motoris:
Otot intrinsik: n.recurrens
laryngeus,kecuali
M.cricotyhoid, oleh cab.
External n.laringeus sup.
TRACHEA
• Sensoris
Di atas plica vocalis
n.laryngeus internus (cab.
N.laryngeus superior)
Di bawah plica vocalis n.
Recurrens laryngeus
Bronchus
• Bercabang menjadi
bronchus sinister dan
dexter
• Bronchus kanan bercabang
3, Lebih besar,lebih
pendek,lebih vertical
• Bronchus kiri bercabang 2,
Diameter lebih kecil,lebih
panjang
Segmen bronchopulmoner
Right Left
• Upper lobe Upper lobe
• 1. Apical bronchus 1&2 Apicoposterior bronchus
• 2. Posterior bronchus
• 3.. Anterior bronchus 3. Anterior bronchus
• Vascularisasi: A. Thyreoidea
Inferior
• Innervasi: N. Vagus, n.
Recurrens & Truncus
symphaticus
pleura
• PARENCHYM
• Terdiri dari:
• Pulmo dextra
• 3 lobus: Lobus
superior,medius,inferior
• 2 fissura: fissura oblique dan
horizontal
• Pulmo sinistra
• 2 lobus: lobus superior dan inferior
• Fissura oblique
Pembagian
• Apex
• Basis
• Facies costalis
• Facies mediastinalis
• Facies anterior
• Margo inferior
• Margo pulmonis
Pembagian segmen Paru
• Lobus superior dext.: Left Right
1. Segmen apical
2. Segmen posterior Apicoposterior Apical
6. Segmen apical
7. Segmen mediobasalis
8. Segmen anterobasal
9. Segmen laterobasal
10. Segmen posterobasal
1/2
3
• Lobus superior sinister 4
Bagian superior
5
1/2 Segmen apicoposterior 8
3 Segmen anterior
Bagian inferior
4 Segmen lingualis sup.
5 Segmen lingualis inferior
• Lobus inferior
6 Segmen apical
8 Segmen anterobasal
9 Segmen laterobasal
10 Segmen posterobasalis
Hilus Pulmonalis :
Tempat keluar masuknya struktur dari pulmo
Radis Pulmonalis
Struktur yg keluar/ masuk pulmo
Terdiri dari:
• A. Pulmonalis
• 2 V.Pulmonalis
• Vasa bronchialis
• Nervus
• lymphe
Proyeksi Pulmo terhadap dinding thorax
• Fissura oblique setinggi
proc.spinosus IV intercostal V
mengikuti costa VI
• Fissura horizontal follow
intercostal space IV bertemu
dengan fissura oblique pada
intercostal V
Pulmo sinistra