Sei sulla pagina 1di 10

LA ACENTUACIÓN EN ESPAÑOL

1. ACENTO FONÉTICO Y ACENTO GRÁFICO (2).

2. CLASIFICACIÓN DE LAS PALABRAS SEGÚN EL ACENTO


Departamento
de FONÉTICO (2).
Lengua
Española

José Luis 3. REGLAS DE ACENTUACIÓN GRÁFICA (3).


Herrero
Ingelmo.

4. ACENTUACIÓN DE DIPTONGOS Y TRIPTONGOS (4).


ACENTUACIÓN
5. ACENTUACIÓN DE HIATOS (5,6).
LENGUA
ESPAÑOLA 6. ACENTUACIÓN DE LAS PALABRAS COMPUESTAS (7).

7. ACENTUACIÓN DE LOS MONOSÍLABOS (8,9).

8. ACENTUACIÓN DE PALABRAS CON DISTINTAS FUNCIONES


GRAMATICALES (10).

1
1. ACENTO FONÉTICO Y ACENTO GRÁFICO.

La mayor intensidad de pronunciación de determinada sílaba


en una palabra es el ACENTO FONÉTICO. Si este acento se
representa mediante una TILDE ('), se denomina ACENTO GRÁFICO
(u ORTOGRÁFICO).

Departamento 2. CLASIFICACIÓN DE LAS PALABRAS SEGÚN EL ACENTO FONÉTICO.


de
Lengua
Española
Según el lugar que ocupe el acento fonético, las palabras se clasifican en:
José Luis
Herrero
Ingelmo.

AGUDAS (OXÍTONAS)= acento en la última sílaba: pa-red / si-llón / ca-fé / be-ber


ACENTUACIÓN

LLANAS (PAROXÍTONAS)= acento en la penúltima sílaba: lá-piz / me-sa / ár-bol


LENGUA
ESPAÑOLA ESDRÚJULAS (PROPAROXÍTONAS)= acento en la antepenúltima sílaba:
te-lé-fo-no / téc-ni-ca

SOBRESDRÚJULAS (SUPERPROPAROXÍTONAS)= acento en la anterior a la


antepenúltima sílaba:
dí-ga-se-lo / ex-plí-ca-nos-lo

2
3. REGLAS DE ACENTUACIÓN GRÁFICA. Llevan acento
gráfico o tilde:

a) Las palabras agudas, no monosílabas, que terminan en vocal,


en -n o en -s: co-ra-zón / fran-cés / a-llá

b) Las palabras llanas que NO terminan en vocal ni en -n en -s:


Departamento ár-bol, Ve-láz-quez / lá-piz / ál-bum / cés-ped / hués-ped
de
Lengua
Española
c) Todas las palabras esdrújulas: hé-ro-e / ár-bo-les / lá-pi-ces
José Luis
Herrero
Ingelmo.
d) Todas las palabras sobresdrújulas: de-mués-tra-me-lo / ex-plí-ca-
nos-lo
ACENTUACIÓN

e) Las palabras monosílabas no llevan tilde (excepto ver 7).


LENGUA
ESPAÑOLA
ro-bots, tic-tacs
vi-rrey, con-voy

bí-ceps, có-mics
pó-ney

3
4. ACENTUACIÓN DE DIPTONGOS Y TRIPTONGOS.
Las reglas anteriores se cumplen igualmente cuando existe un
diptongo o triptongo en la sílaba tónica (la que lleva el acento fonético).

DIPTONGO es la unión de una vocal abierta (a, e, o) tónica (con acento


fonético) y una vocal cerrada (i u) átona (sin acento fonético).

También, la unión de dos vocales cerradas (i u).


Departamento
de El diptongo forma UNA SOLA SÍLABA.
Lengua
Española

José Luis DIPTONGOS DECRECIENTES:


Herrero
Ingelmo. ai au ei eu oi ou
ai-re / au-la / vein-te / deu-da / oi-ga / Sou-sa *bou
DIPTONGOS CRECIENTES:
ACENTUACIÓN ia ie io ua ue uo
pia-no / vien-to / i-dio-ma / sua-ve / cue-ro / an-ti-guo
LENGUA
ESPAÑOLA DIPTONGOS DE DÉBILES:
iu ui
in-ter-viú / cir-cui-to
* ‘tipo de barco’.
La tilde en un diptongo se coloca:
1) sobre la vocal abierta: co-méis, ar-chi-pié-la-go.
2) sobre la última, si las dos son cerradas: cuí-da-te.
4
4. ACENTUACIÓN DE DIPTONGOS Y TRIPTONGOS.

TRIPTONGO es la unión de una vocal cerrada átona, una vocal


abierta tónica y una vocal cerrada átona.

El triptongo forma una sola sílaba.


Departamento
de
Lengua iai iei iau ioi
Española
es-piáis am-pliéis miau *hioi-des
José Luis
Herrero
Ingelmo.
uai uei uau
a-ve-ri-guáis a-ve-ri-güéis guau
ACENTUACIÓN

LENGUA La tilde se coloca sobre la vocal abierta: averigüéis, espiáis,


ESPAÑOLA
ampliéis.

* hueso del cuello.

5
5. ACENTUACIÓN DE HIATOS.

El hiato es la unión de una vocal ABIERTA ÁTONA y una vocal CERRADA


TÓNICA (1,2). También es la unión de DOS VOCALES IGUALES CERRADAS (3) o de DOS
VOCALES ABIERTAS (4). Forma dos sílabas.

1) aí aú eí eú oí (oú)
pa-ís Ra-úl fre-í re-ú-nes o-í-do / - /

Departamento
2) ía íe ío úa úe úo
de tí- a fí-es gen-tí-o a-cen-tú-a ac-tú-en dú-o
Lengua
Española
3) i-í chi-i-ta, ti-i-ta, fri-í-si-mo
José Luis
Herrero u-u du-un-vi-ra-to
Ingelmo. 4)
ae ca-er ao a-ho-ra ea fe-a
eo re-cre-o oa to-a-lla oe po-e-ta
ACENTUACIÓN aa Sa-a-ve-dra ee de-he-sa oo Cam-po-o

LENGUA
ESPAÑOLA 1) 2) En estos casos, la tilde se coloca sobre la vocal débil o cerrada,
aunque se oponga a las reglas generales de acentuación:
te-ní-a (llana acabada en vocal); ra-íz (aguda acabada en -z).

3) 4) Siguen las reglas generales de acentuación: pe-le-ón, cro-ar.

sa-lí-ais ca-í-ais

6
Última edición Ortografía

Una serie de palabras con vocal cerrada y vocal abierta pueden pronunciarse como
diptongo o como hiato. Pero la grafía debe unificarse.

La unión de esa vocal cerrada y esa vocal abierta se considera diptongo a efectos
gráficos. Por lo tanto, son monosílabas y no deben llevan tilde.

Departamento guion //// truhan /// ion (sustantivo) /// Sion (sustantivo)
de
Lengua
Española
pie, pio, piais, pieis (< verbo piar)
José Luis
Herrero
Ingelmo.
fie, fio, fiais, fiais (< verbo fiar)

ACENTUACIÓN lie, lio, liais, liais (<verbo liar)

LENGUA crie, crio, criais, crieis (<verbo criar)


ESPAÑOLA

guie, guio, guiais, guieis (<verbo guiar)

rio, riais (<verbo reír: re-ír)

frio, friais (<verbo freír: fre-ír)

7
6. ACENTUACIÓN DE LAS PALABRAS COMPUESTAS.

a) La última palabra del compuesto debe acentuarse si lo exigen las reglas


generales de acentuación: vaivén, puntapié, ciempiés. Las palabras ven, pie y
pies no se acentúan porque son monosílabas, pero si llevan acento gráfico al
formar parte de otra palabra, porque esta última ya no es monosílaba, sino
aguda, terminada en vocal, en -n o en -s.
Departamento
de b) La primera palabra del compuesto pierde su acento si lo llevaba cuando era
Lengua
Española simple: decimoséptimo, cefalotórax. Décimo y céfalo se acentúan por ser
José Luis
esdrújulas.
Herrero
Ingelmo.
c) Conservan el acento gráfico o tilde:
1) La primera palabra del compuesto, si va unida a la otra
ACENTUACIÓN mediante guión: químico-farmaceútico, vagón-restaurante…
2) El adjetivo de los adverbios terminados en -mente, si lo
LENGUA
llevan cuando van solos: hábilmente, enérgicamente… Pero no se acentúan:
ESPAÑOLA amablemente, valientemente…

d) Cuando los pronombres átonos se unen a las formas verbales se aplican las
reglas generales de acentuación:
dele, comilo…
díselo, míralo, estúdialo, recuérdame…

8
7. ACENTUACIÓN DE LOS MONOSÍLABOS.

Los monosílabos no llevan tilde, salvo en los casos en


que se pueden confundir con otra palabra (se denomina TILDE
DIACRÍTICA):
Departamento
de él (pronombre personal) / el (artículo)
Lengua
Española más (adv. de cantidad) / mas (conj., 'pero')
José Luis dé (verbo "dar") / de (preposición)
Herrero
Ingelmo. tú (pron. personal) / tu (adj. posesivo)
mí (pron. personal) / mi (adj. posesivo)
sí (adv. de afirmación o pronombre reflexivo)
ACENTUACIÓN
si (conj. condicional; ss. nota musical)
LENGUA
sé (verbo saber") / se (pronombre)
ESPAÑOLA té ('infusión') / te (pron. personal)

NO LLEVA TILDE LA CONJUNCIÓN «O» ENTRE NÚMEROS


3o4
(última edición de la Ortografía)

9
8. ACENTUACIÓN DE PALABRAS CON DISTINTAS
FUNCIONES GRAMATICALES.

También tienen tilde diacrítica:

aún ('todavía', adv. tiempo ) / aun ('incluso ', conj.)


Departamento
de
porqué ('motivo', ss.) / porque (conj. causal)
Lengua
Española
por qué (interrogativo) / por que (relativo)
José Luis
Herrero
Ingelmo.
Llevan tilde algunas palabras cuando tienen sentido
INTERROGATIVO (directo o indirecto) o EXCLAMATIVO: qué, cuál,
quién, dónde, cuánto, cuándo, cómo
ACENTUACIÓN

LENGUA
ESPAÑOLA
NO LLEVAN TILDE

solo ('solamente', adv.) / solo ('sin compañía', adj.)


este, ese, aquel (adjetivo y pronombre)

ORTOGRAFÍA (ÚLTIMA EDICIÓN)

10

Potrebbero piacerti anche