Sei sulla pagina 1di 30

CURSOINTRODUTRIOEMPRTICAS

INTEGRATIVASECOMPLEMENTARES:
ANTROPOSOFIAAPLICADASADE

Antroposofia aplicada sade:


contexto histrico e panorama geral do
modelo de cuidados
Iracema de Almeida Benevides

MedicinaeHistriaI
Ahumanidadeenfrentaproblemasdesadedesdeos
primrdiosdanossacivilizao.
Asprticasqueprocurampromover,manterourecuperara
sadetmestreitarelaocomacultura,ossignificados
atribudosaocorpohumanoeoconhecimentodisponvel
emcadapoca.

Fotos:wikimedia

Medicinaesade:
Emcadapocaexistiuumaformadecompreendersadeedoena

Civilizao
greco-romana:
1200ac

Civilizao
americana:
600ac
PORTER,2002;MORAES,2007
Foto:PORTER,2002

Civilizao
chinesa:
1600ac

Civilizao
indiana:
2500ac
Civilizao
egpcia:
3000ac

Civilizao
mesopotmia:
3500ac

Modelosteraputicos:
Avisodecorponomodelobiomdico

NofinaldosculoXVIIIosconhecimentose
descobertastecnolgicasinfluenciamosabermdico
Acinciapassaaocupar-seeavalorizaramatria
concretaquepodesermedida,pesadaeestudadaem
partesedetalhes
Oconceitodecorpoinfluenciado.Adoenalocalizasenocorpo;paraexistirdoenaprecisohaveruma
basenocorpo(leso).Bastaremoveracausapara
quehajaacuradadoena

(GUEDES,CR;NOGUEIRA,MI;CAMARGOJr,KR.,2008)

MedicinaeCorpoI:
OmaterialismodosculoXIX

AMedicinaatual(chamamostambmdemodelo
biomdico)baseia-seemmquinas,instrumentose
emsubstnciasqueatuamquimicamente
Estembasadanoempirismo,naobservao
sensorialefoifortementeinfluenciadapelo
materialismodosculoXIX
Temocorpocomoseulocaldetrabalhoeentendeas
enfermidadescomooresultadodeforasfsicasea
interaoqumicaentresubstncias

MedicinaecorpoII:
Avisodaspartesseparadas

Omodelobiomdicodedica-secentralmente
dimensomaterial,corporal,doserhumano
Valorizaaespecializaoeosmtodosdiagnsticos
complementares(exames)
Tendeadesconsiderarenosercapazderelacionar
acomplexidadehumanacomosprocessosde
adoecimentoecura

NOSETRATADEDESCONSIDERAROCORPOMAS
DENOCONSIDER-LOCOMOPARTEDEUM
TODO.

MedicinaeHistriaII:
Umarefernciahistricadavisodotodo"
Paracelso,(PhilippusAureolus
TheophrastusBombastusvon
Hohenheim,1493-1541)
Mdico,qumico,alquimista,fsico
eastrlogo.Relacionavaa
naturezacomouniverso,falando
sobreasignaturadasplantas.Seu
pensamentoeseusestudosvo
influenciaromodelovitalista
Foto:wikimedia

Homeopatiaeadimensovital:
Empirismocomobaseparaointangvel
ChristianFriedrichSamuel
Hahnemann(17551843)
MdicofundadordaHomeopatia(do
grego"homoion",similar,e"pathos,
doena).Baseou-seemHipcratese
ParacelsussobreoprincpioSimilia
similibus curentur (cura pelo
semelhante). Surgeomedicamento
diludoedinamizadoeoconceitode
corpovital
Foto:wikimedia

Outrosmodelosteraputicos:
Avisodecorponomodelovitalista
Na condio de sade do homem, a fora vital espiritual,
(autocrata), a dinmica que anima o corpo material
(organismo), governa com poder ilimitado, e mantm todas
as partes do organismo em funcionamento harmonioso e
admirvel, com respeito tanto a sensaes como a funes,
de modo a que o esprito dotado de razo que vive dentro de
ns, pode empregar livremente este instrumento vivo e so
nos mais elevados propsitos da nossa existncia.

(Pargrafo9doOrganonouArtedeCurar)

Umacinciasobreotodo:
OsurgimentodaAntroposofia
RudolfSteinerJosephLorenz
(1861-1925)
Professorefilsofoaustraco.Ele
fundouaAntroposofiadogrego
Anthropos,homemeSophia,
sabedoria:sabedoriasobreo
Homem.Propsiniciativaspara
vrioscamposdeatuao:
educao,medicina,arquitetura,
agriculturaeoutros.
Foto:ArquivosABMA

AntroposofiaeoserhumanoI:
Microcosmoemacroscomointerligados

Steinervalorizaopensamentoobjetivoquepermitiuo
desenvolvimentodacinciaeoconhecimentoprofundo
dosprocessoscorporais
Aplicasuaformadepensarnadireonodaspartes,
masdeumavisointegradadoserhumanoemsiedo
serhumanocomomundo
Umavisoque,internamente,relacionaemostraa
interdependnciaentreosdiversosrgosdocorpo.

AntroposofiaeoserhumanoII:
Microcosmoemacroscomointerligados

Comrelaoaomundoexteriormostracomoa
organizaohumanaenglobaeunificafenmenosque
ocorremnosreinosanimal,vegetaleminerale
tambmasinflunciasquepartemdocosmos,as
estaesdoano,einflunciasdosastros

TUDOESTINTERLIGADO,INCLUSIVEASDIVERSAS
DISCIPLINASOUESPECIALIDADESMDICAS.

AntroposofiaeSadeI:
Nossaeducaoenossaforma
decompreenderedeatuar

Adificuldadedeentenderqueohomemno,emsua
totalidade,oresultadodeforasfsicasequmicas
fortalecidapelofatodequedesdecrianas,muito
antesdenosdepararmoscomanecessidadedecuidar
depessoasdoentes,nossopensamentotreinado
medirecontar
Humatendnciadaeducaocontemporneade
formarpessoasquepossamserinseridasnaindstria,
naproduodetecnologia,daquiloquenovo

AntroposofiaeSadeII:
Nossaeducaoenossaforma
decompreenderedeatuar

Nasreasbiomdicasnosdedicamosmaisaoestudo
edesenvolvimentodemquinaseaparelhos,doque
aoconhecimentodavidaedanaturezahumana
Adimensoespiritualdoserhumanono
consideradacomoimportante

SOMOSEDUCADOSANOPENSARECONHECERO
SERHUMANOEMSUACOMPLEXIDADE

UmpoetacientistaI:
AfenomenologiadeGoethe
JohannWolfgangvonGoethe
(1749-1832)Poeta,escritore
cientista.Importanterefernciana
literaturaromnticadaEuropa,
suasobrassomundialmente
conhecidas.Nocampodas
cincias,desenvolveuestudosna
readafsica,especialmenteda
tica(TeoriadasCores)edas
cinciasnaturais
Foto:wikimedia

UmapoetacientistaII:
AfenomenologiadeGoethe
Comocientistanatural,seuladomenosconhecido,Goethe
desenvolveuummtododeinvestigaocompreensivo:a
fenomenologiagoetheanaouGoetheanismo

Fotos:wikimedia

SteinerpensaGoethe:

Adescobertadeummodelodeinvestigaodanatureza
doserhumano
Goethedesenvolveuumcaminho
deconhecimentoparaalmdos
sentidos....eassimpercebeuque
Aconteceumatransformaodas
Formasnanatureza!Comoser
issonossereshumanos?

EmsuajuventudeSteinertrabalhou,duranteumtempo,
organizandooarquivodeGoetheemaravilhou-seao
descobrircomoelepensava:umpensarvivo,orgnico.

Foto:ArquvosABMA

CinciaeFilosofiaI:
Opensamentoalmdoquesentido

AAntroposofiabuscaconheceroserhumano
observandoocorpoepensandoasleisqueatuam
sobreocorpoenopodemserobservadas
sensorialmente
Oserhumanonoapenasconstitudodecorpo,mas
tambmdevida,emoeseespirito
Noocorpoqueproduzapsique,assimcomono
avelaqueproduzofogo.Aocontrrio,ofogoque
desgastaavela.Umdependedooutro,masavelano
capazdeproduzirfogo

CinciaeFilosofiaII:
Opensamentoalmdoquesentido

Ocorponocapazdeproduzirpensamentose
emoes.Elesnosodenaturezamaterial.A
antroposofiaaplicadasadecorrelacionaas
emoeseospensamentoscomofuncionamentoe
comaestruturacorporal,nasadeenadoena

OHOMEMUMSERFSICO,ANIMICOEESPIRITUAL

UmaampliaodaMedicina:
OsurgimentodaMedicinaAntroposfica
ItaWegman(1876-1943),mdicae
responsvelpelodesenvolvimentodas
basesdaantroposofiaaplicada
sadeemconjuntocomSteiner.
EscreveramjuntosolivroElementos
fundamentaisparaumaampliaoda
artedecurar.Propsaplicaespara
enfermagem,massagemediversas
terapiasantroposficas

Foto:ArquvosABMA

Antroposofiaaplicadasade:
Integraoeampliao

Aantroposofiaaplicadasadereconhece,estudae
sebaseianosconhecimentosdaBiomedicina
Ocorpohumanoestsubmetidoaleiseforasque
interagemerespondemsleisdabiologia,dafsicae
daqumica.Mastambmpossuisuasforasinternas
deauto-regulaoerecuperaodasade
Deacordocomadoena,sernecessriousarsempre
asabordagensdaalopatiacommedicamentos,
cirurgia,radiao,etc

Antroposofiaaplicadasade:

Forasdeauto-regulao,vidadesentimentoseindividualidade

Aantroposofiaaplicadasadeprocuraidentificare
apoiarasdiversasdimensesgeradorasdesadeno
serhumano
Reconhecequeosaspectosrelacionadosesferados
sentimentosedavidaemocionalestoimplicadosem
qualquerprocessodeadoecimento
Enfatizaquecadaserhumanonicoesingular.Sua
essnciamaisprofundaatuasobreotododesuavida

Antroposofiaaplicadasade:
Abuscapelodiagnsticoampliado

Diantedeumadoena,omdicoantroposficovai
consideraroquadroclnicodopacientecomoqualquer
outromdico:sintomas,dadosdeanamnese,de
examefsico,exameslaboratoriaisoudeimagem
Masbuscartambmdiagnosticarcomoesta
vitalidadedessepaciente,oseudesenvolvimento
emocionalecomoeletemconduzidosuavidaatravs
dosanos,suahistriadevidaoubiografia.Busca-se
umdiagnsticomaisprofundoeindividualizado

Antroposofiaaplicadasade:
Abuscapelateraputicaampliada

Diantedeumdiagnsticoomdicoantroposfico
poderprescreverouindicarumagamaderecursos
medicamentososouno-medicamentosos
Entreosrecursosmedicamentososelepoder
prescrevermedicamentosalopticos,seconsiderar
necessriosouhomeopticos,fitoterpicose
antroposficos
Entreosrecursosnomedicamentosospoder
recomendarumaoumaisdasTerapiasAntroposficas
ououtrasterapiasnoantroposficas

reasdaSadeeTerapias:
CuidadomultidisciplinarampliadopelaAntroposofia
EnfermagemAntroposfica
OdontologiaIntegralAntroposfica
PsicologiaAmpliadapelaAntroposofia
MassagemRtmica
BanhoseAplicaesExternas
TerapiaArtstica
AconselhamentoBiogrfico
Euritmia
Quirofontica
CantoterapiaeMusicoterapia...
Fotos:ArquvosABMA

MedicamentoAntroposfico:
Umafarmciadinmica

Frmulademedicamentoscomsubstnciasda
naturezaeinspiradaemseusprocessos:minerais,
plantaseatdealgunsanimais(abelha,corais,etc)
Osprocessosfarmacuticosampliadospela
Antroposofiapossuemtcnicassemelhantesao
mtodohomeoptico(diluioedinamizao),porm
possuiprincpiosemtodosespecficoscomoocaso
dosmetaisvegetabilizadosemetaispraeparatum

Fotos:ArquivosABMA

Antroposofiaaplicada
Oconhecimentoaplicadoaalgumasreas

Agriculturabiodinmica:compreendequeaterra,asplantas,os
animaiseossereshumanosestointerligados.Observaosciclosda
natureza,estaesdoanoeascaractersticasprpriasdecada
alimento
PedagogiaWaldorf:Consideraqueaaprendizagemd-sede
maneiraintegradaatodasasatividadesinfantis:cognitivas,artsticas
ecorporais.Apoiaodesenvolvimentoglobaldascrianasecombase
norespeitoindividualidadeeincentivaacriatividade
PedagogiaSocial:apoiaodesenvolvimentohumanoeaorganizao
socialcombasenacompreensodopotencialdecadaindivduo,de
cadagrupodetrabalhooucampodeatuaodecolaborarpelobem
comum

Emresumo...
Umolharparaaintegralidadeeacomplexidade
VimosnessaapresentaoqueaMedicinaeasTerapias
AntroposficassurgiramnaEuropanoinciodosculoXX,
baseadasnaimagemdohomemtrazidapelaAntroposofia.O
trabalhoconjuntodofilsofoRudolfSteineredamdicaIta
Wegmangerouummodelodecuidadosemsade
contemporneoeessencialmenteintegrativo.Atualmentea
antroposofiaaplicadasadeestpresenteemmaisde
sessentapases,noscincocontinentes

Referncias:
BRASIL.MinistriodaSade.PolticaNacionaldePrticas
IntegrativaseComplementares.Braslia,MinistriodaSade,2006
IBEZ,N.MARSIGLIA,R.MedicinaeSade:umenfoquehistrico.
EmCANESQUI,A.M(org.):CinciassociaiseSadeparaoEnsino
Mdico,SoPaulo,FAPESP,2000,p.49-73.
Porter,R.Medicina:histriadacura.LivroseLivros.Lisboa,2002
GUEDES,CR;NOGUEIRA,MI;CAMARGOJr,KR."Ossintomas
vagosedifusosembiomedicina:umarevisodaliteratura."Cienc
Saude Coletiva13.1(2008):135-44.
MORAES,WA.MedicinaAntroposfica:umparadigmaparaosculo
XII.AssociaoBrasileiradeMedicinaAntroposfica.SoPaulo,2007

BIBLIOGRAFIACONSULTADA

Potrebbero piacerti anche