Sei sulla pagina 1di 34

Propiedad, copropiedad y

modos de adquirir la
propiedad
La propiedad

PROPIEDAD
Terminologa:
mancipium dominium- proprietas
Concepto:
En las fuentes romanas no hay definicin
Los postglosadores: listado de facultades
Moderna romanstica: Seora jurdica
plena, efectiva o potencial que se puede
tener sobre una cosa

Tipos de Propiedad
Dominio ex Iure Quiritium
Concepto: Propiedad reconocida por el Ius Civile

Propiedad Peregrina

Sujetos: cives
Objeto: cosas romanas

muebles
inmuebles en solo italico

Forma de adquisicin:

Propiedad Provincial

Res Mancipi: Mancipatio/in iure cessio


Res Nec Mancipi: In Iure cessio/ traditio

Proteccin: Accin Reivindicatoria

Propiedad
Bonitaria

Propiedad Bonitaria o Pretoria

Situacin protegida por el Pretor cuando se produce


un vicio de forma o de fondo
Vicio de forma: el dueo entrega una cosa
mancipi por simple traditio, en virtud de una
iusta causa
Vicio de fondo: se adquiere de un non domino,
teniendo el adquirente Bona fides

Ticio vende a Cayo un fundo

Dominium ex Iure Quiritium


Sujetos: cives
Objeto: cosas romanas

inmuebles en solo italico

Forma de adquisicin:

Res Mancipi: Mancipatio/in iure cessio

Proteccin: Accin Reivindicatoria

Ticio vende y entrega a Cayo un


fundo
Propietario
bonitario o pretorio

Propietario Civil
Ius Civile

Accin
reivindicatoria

Ius
honorarium

Exceptio rei
venditae et
traditae

USUCAPIO

Ticio vende y entrega a Cayo un


fundo y posteriormente recupera la
posesin

Propietario
bonitario o pretorio

Propietario Civil
Ius Civile
Accin
Publiciana

Ius
honorarium

Exceptio iusti
domini

Replicatio doli
o rei venditae et
traditae

USUCAPIO

Ticio vende y entrega a Cayo un


fundo de Sempronio
Poseedor de Buena
Fe

Non domino

Accin
reivindicatoria

Sempronio:
Propietario Civil

Ticio vende a Cayo un fundo de


Sempronio
Non domino

Poseedor de Buena
Fe

Accin
Publiciana

Exceptio iusti
domini

Sempronio:
Propietario Civil

Propiedad Bonitaria o Pretoria

Exceptio rei venditae et traditae


Accin Publiciana

Exceptio rei venditae et traditae


Paraliza la accin reivindicatoria
Se alega que la cosa ha sido vendida y
entregada por el mismo dueo que
ahora reclama

Accin Publiciana
Accin del que pierde la posesin
adquirida ex Iusta Causa (usucapiente
no poseedor o propietario bonitario)
contra el poseedor actual de la cosa
para su restitucin
Accin ficticia: se finge que la usucapin
se ha consumado

Accin Reivindicatoria

Accin que tiene el propietario no


poseedor contra el poseedor no propietario
para que le restituya la cosa
Es una accin recuperatoria (lesin total
del Derecho de propiedad)
La carga de la prueba compete al actor
(probatio diablica)

Accin Negatoria

Accin del propietario de un inmueble


contra quien pretende ejercer un Derecho
Real sobre l
La prueba compete a ambos:
Demandante: su derecho de propiedad
Demandado: su derecho real

Fin: que se declare la libertad del fundo

Modos de adquirir la
Propiedad

Adquisicin de la Propiedad

Modos originarios
no existe relacin alguna con el
antecesor jurdico

Modos derivativos
Si existe relacin con el antecesor
La adquisicim deriva de la eficacia de
un acto de disposicin

Artculo 609 Cc
La propiedad se adquiere por la
ocupacin.
La propiedad y los dems derechos
sobre los bienes se adquieren y
transmiten por la ley, por donacin,
por sucesin testada e intestada, y
por consecuencia de ciertos contratos
mediante la tradicin.
Pueden tambin adquirirse por medio
de la prescripcin.

Modos derivativos

Mancipatio
Efectos

Transmite el Dominium ex iure quiritium

El transmitente garantiza al adquirente


Si es una adquisicin a non domino
Si el transmitiente mintiera
Porque hay gravmenes
O en la verdadera extensin de la finca

Actio
Auctoritatis

Actio
Auctoritatis
Actio de modo
Agri

Ticio vende a Cayo un fundo de


Sempronio
Non domino

Actio
Auctoritatis

Accin
reivindicatoria

Sempronio:
Propietario Civil

Poseedor de Buena
Fe

TRADITIO

Concepto: Modo de adquirir la propiedad,


mediante la entrega de una cosa, con
intencin de transmitir la propiedad y en
virtud de una IUSTA CAUSA

REQUISITOS
1.- Corpus
2.- Animus
3.- Iusta Causa

1) Material
2) Se flexibiliza permitiendo las
entregas ficticias:
Traditio symblica: la entrega de
un smbolo que represente la cosa.
Traditio longa manu: Sealar la
cosa a distancia, siempre que resulte
clara su identificacin.
Traditio brevi manu: El adquirente
ya era poseedor natural de la cosa y
se convierte, en poseedor jurdico.
Constitutum possessorium: Es
cuando el propietario traspasa la
propiedad pero retiene la posesin.

Iusta Causa Traditionis

La causa: el fin (prctico, econmico


y social) que motiva la entrega

EL POR QU?
Iusta: Necesaria para transmitir la
propiedad

Compraventa
Donacin

Prstamo de consumo

USUCAPIO

Usus -capere
Concepto: Es la adquisicin de la
propiedad por la posesin continuada, no
interrumpida de una cosa en el tiempo
sealado por la ley

La adquisicin por
Usucapin

Fundamento:
- Teoras negativas: inmoral y
antijurdica
- Teoras positivas: Presume la
renuncia por parte del dueo

Funcin:
1) Subsanar un vicio de forma
2) Subsanar un vicio de fondo

Rgimen
(XIIT-Justiniano)
Usucapio
(Ius Civile)

Longi Tempori
Praescriptio
(Ius Honorarium)

BUENA FE + IUSTA
CAUSA + Posesin
continuada de 1/ 2
aos

BUENA FE + IUSTA CAUSA +

Posesin continuada de
Fundos Provinciales
10/20 aos
Propiedad Provincial

Prescripcin
Adquisitiva
Justinianea

Ordinaria

Extraordinaria

Bienes Muebles

Bienes Inmuebles

BF + IC + 3 aos

BF + IC
+ 10/20 aos

BF + 30/40 aos

PRESCRIPCIN ADQUISITIVA
JUSTINIANEA
REQUISITOS
Res Habilis: Que se pueda usucapir (no res furtivae,
res vi possessae)
Posessio: corpus + animus
Bona Fides: creencia de que el transmitente es el
dueo, o de que la posesin no perjudica a un tercero
Titulus (causa)
Justo: apto para transmitir la propiedad
Verdadero: real y efectivo
Vlido: Que fuera vlido si no hubiera vicios
Probado: el que usucape tiene que demostrarlo

La Copropiedad

Copropiedad
Concepto:Situacin que se produce
cuando una cosa pertenece proindiviso a
varias personas
Caracteres:
1.- Pluralidad de sujetos
2.- Unidad de objeto
3.- Atribucin de cuotas

Clases:
Copropiedad voluntaria
Copropiedad incidental

Condominio

Cuota Propia

Disposicin
jurdica

Cosa comn

Disposicin
jurdica

Libre disposicin

Disposicin
material

Necesita
consentimiento
de todos

Libre
(Ius prohibendi)

Copropiedad
Ius
Adcrescendi

Extincin Actio communi dividundo

Potrebbero piacerti anche