Sei sulla pagina 1di 61

ANEMIAS DURANTE

LA INFANCIA

Dra. Carolina Gajardo S.


Depto. Pediatra U. De
Concepcin
Hospital Las Higueras

ERITROPOYESIS

HEMOGLOBINAS

VALORES NORMALES DE Hb
FETAL
Edad

% Hb F

12 - 32 sem EG

90 - 100%

40 sem EG

50 -

75%

6 m de vida

5-

8%

1 a de vida

< 1%

ANEMIA

Definicin Anemia:

Hb

2 DE por debajo

del valor promedio normal


para sexo y edad.

Hb

condicin fisiolgica
y bioqumica

Entrega
tisular O2

VALORES NORMALES DE Hb

VALORES NORMALES DE Hb

* Lmites propuestos por CDC 13,5 g/dl y OMS 13,0 g/dl


** Lmites propuestos por OMS

Variaciones de valores de Hb en el
recin nacido:
- lugar toma muestra
- momento toma muestra.
- edad gestacional.
- transfusin feto-fetal o feto-materna.

RASGOS DIAGNSTICOS EN EL FROTIS SANGUNEO


Recin nacido y lactante

Tipo de anemia

Rasgos diagnsticos

Enf hemoltica del RN

Hemates nucleados,
hipercrmicos y policromtofilos.

A. Hemorrgica aguda
B. crnica

A. Hemates normocticos y
normocrmicos.
B. Microcitosis e hipocroma

Del prematuro
precoz
tarda

Hemates normocticos,
normocrmicos
Microcitosis e hipocroma

Megaloblstica del lactante

Macrocitosis, hemates nucleados,


neutrfilos hipersegmentados.

Ferropnica

Microcitosis, hipocroma,
poiquilocitosis, cls diana,
eliptocitosis.

RASGOS DIAGNSTICOS EN EL FROTIS SANGUNEO


Nios mayores de 1 ao

Tipo de anemia

Rasgos diagnsticos

Aplasia e hipoplasia medular

Normocitosis y normocroma.

Anemia hemoltica adquirida

Esferocitosis, reticulocitosis.

Defectos hereditarios de
membrana

Esferocitosis,
eliptocitosis,estomatocitosis,
reticulocitosis,poiquilocitosis.

Enzimopatas hereditarias

Normocitosis,normocroma,
policromatofilia, anisocitosis,
esferocitosis.

Anemia de clulas falciformes

Hemates falciformes, microcitos,


cls nucleadas, reticulocitosis.

Talasemia mayor

Leptocitos, microcitos, cls


nucleadas,
poiquilocitos,anisocitos,reticulocitos.

Talasemia menor

Macrocitosis, hipocroma, basofilia,


clulas diana.

DIAGNOSTICO DE ANEMIA
a) Observacin clnica (historia y Ex. fsico).
b) Determinaciones bsicas de laboratorio
(Hb, Hto, VCM, CHCM, Reticulocitos).
c) Observacin frotis sanguneo y resto
series hematolgicas.
d) Estudios ms especficos (T. de Coombs,
Fragilidad Osmtica, etc.).

CLASIFICACIN DE ANEMIAS
Fisiolgica (etiologa)

Incremento en la prdida de
los hemates.
Incremento en la destruccin.
Disminucin en la produccin.

Aumento de la prdida
sangunea
Anemias post hemorrgicas agudas y

crnicas.

Interna.
Externa.

Aumento de la
destruccin
1. Alteraciones intracorpusculares
De membrana: esferocitosis hereditaria,

eliptocitosis, estomatocitosis etc.

De la Hb: estructurales (clulas

falciformes,Hb C, inestables), de sntesis (sd


talasmicos).

Dficit enzimticos: shunt de las pentosas,

va de Meyerhof-Embden.

Aumento de la destruccin
2. Factores extracorpusculares
Mecanismos inmunes
- isoaglutininas (anti A, anti B)
- anticpos adquiridos (factor Rh, autoinmune)

Mecanismos no inmunes

agentes infecciosos
agentes qumicos
trauma fsico, microangiopata, SHU, PTT.
anemia hemoltica secundaria.

Aumento de la destruccin
3. Interaccin de factores intra y

extracorpusculares

Alteraciones en la produccin
1. Dficit de sustancias para la

sntesis: hierro, vitamina B12, c.


Ascrbico, piridoxina, cobre.

2. Depresin de la mdula:
Infeccin, agentes qumicos, fsicos,

productos metablicos, mecanismos


inmunes.

Alteraciones en la produccin
3. Interferencia mecnica y

desplazamiento por clulas anormales.

Osteoporosis, mielofibrosis.
Enfermedades malignas: leucemias, linfoma,

tumores slidos.

4. Fallo medular adquirido, asociado a

infeccin, enf inflamatoria crnica, renal,


heptica, cncer,alteraciones endocrinas.

Alteraciones en la produccin
5. Diseritropoyesis (eritropoyesis

inefectiva)

Anemias diserotropoytica inefectiva

primarias.
Secundarias dficit nutricionales,
sntesis del Hem o globina, aplasia
medular, hemoglobinuria paroxstica
nocturna, etc

CLASIFICACIN DE ANEMIAS
Morfolgica

ANEMIA
Macroctica
Normocrmica
V.C.M. : > 98 fl.
C.H.C.M.: 32%

Normoctica
Normocrmica
V.C.M. : 78 - 98 fl.
C.H.C.M.: 31 - 34%

Microctica
Hipocrmica
V.C.M. : < 78 fl.
C.H.C.M.: < 31%

Frotis normal
Hemograma normal

Anemia Microctica-Hipocrmica
Carencia de hierro.
Talasemias.
Intoxicacin por plomo.
Sideroblastosis.
Porfiria eritropoytica.

Anemia microctica e hipocrmica

Anemia Macroctica-Normocrmica
Reticulocitos aumentados por
hemlisis o hemorragia.
Carencia de cido flico.
Carencia de vitamina B12.
Dao heptico.
Drogas.

Anemia Normoctica-Normocrmica
Infeccin o inflamacin crnica.
Insuficiencia renal crnica.
Hipofuncin endocrina.
Hipoplasia o aplasia medular.
Leucemias y sustituciones
medulares.

Esquistocitos

Microesferocitos

Ovalocitos

Cel diana o Tarjet cell

Causas de Anemia
Perinatal
1

Hemorragias.

Hemlisis.

Eritroblastopenia.

Hemorragias del RN
1 Accidentes Obsttricos. Malformaciones
de la placenta y cordn umbilical.
2 Hemorragia oculta intrauterina.
Feto-materna
Feto-fetal

3 Hemorragia interna del RN durante o post


parto (intracraneana, cfalohematoma, etc)

Anemia Hemoltica del RN


1 Isoinmunizacin.
2 Infecciones.
3 Accin de drogas y toxinas.
4 Microangiopticas.
5 Defectos intrnsecos del GR.
6Miscelneas(acidosis,galactosemia,etc.).

Diferencias entre Anemia Hemoltica por


Incompatibilidad ABO y Rh
Enfermedad Rh

Incompatibilidad ABO

Frecuencia

rara

comn

Palidez

++++

++

Ictericia

+++

++

Hidrops

comn

raro

Visceromegalia

+++

Madre

Rh (-)

Hijo

Rh (+)

A o B

Anemia

+++

++

Coombs directo

+ o -

Anemia en la Infeccin Connatal


Hallazgo

Sfilis

Toxoplasmosis

CMV

Rubola

Ictericia

++

++

++

Anemia

++++

+++

++

++

Trombopenia

++

+++

+++

Anemias de produccin inadecuada


Anemia hipoplstica congnita
(Anemia de Diamond Blackfan)
Anemia macroctica con IR bajo, deficiencia o ausencia de
progenitores de GR en mdula sea, que por lo dems tiene
celularidad normal.
Generalmente neonatal.
90% dg. en primer ao de vida.

Etiologa
Mayora de los casos espordicos. 15% familiar.
Progenitores eritroides con apoptosis aumentada.
Elevados niveles de Eritropoyetina.
Alteraciones en genes 19q13 (DBA1) y 8p.

Anemia de Blackfan-Diamond
Manifestaciones clnicas

Palidez 2 6 meses de evolucin


50% puede tener anomalas congnitas
Baja estatura
Deformaciones crneofaciales
Defectos en extremidades superiores
Pulgares trifalngicos.

Anemia de Blackfan-Diamond
Laboratorio:

-Macrocitosis (sin hipersegmentacin de


neutrfilos ni trombopenia)
-Niveles normales de cido flico y vit.B12
-Hemoglobina fetal elevada
-Antgeno i aumentado
-Adenosindeaminasa (ADA) eritrocitaria
aumentada.

Anemia de Blackfan-Diamond
Diagnstico diferencial (otras con

reticulocitos bajos)

- anemia hemoltica de RN, que puede


tener eritropoyesis reducida, que termina
entre las 5 y 8 semanas de edad.
- crisis aplsticas en anemias
hemolticas causadas por parvovirus B19
( Para el dg. de anemia de DB, se
requiere Parvovirus B19 ( - ) por RPC).

Anemia de Blackfan-Diamond
Tratamiento

- Corticoides
- Transfusiones
- Algunos TMO

CAUSAS DE ANEMIA EN
LACTANTE MENOR
(< 3 MESES)

CAUSAS DE ANEMIA EN
LACTANTE MENOR (< 3 MESES)
Anemia fisiolgica.
1

Anemia del R.N. no tratada.

Anemia hemoltica.

Anemia por falla produccin.

Valores de Hb. en lactante menor

Promedio
g/dl

Recin nacido de trmino

< 2 DS
g/dl

11,2

9,4

Recin nacido 1.500-2.000 g

9,4

8,0

Recin nacido 1.000-1.500 g

8,8

7,1

Anemia Fisiolgica
Mejor saturacin de O2
por respiracin pulmonar

Hb A y 2,3 DPG

eritropoyetina

eritropoyesis

vida media GR
afinidad de
Hb por O2

ANEMIA FISIOLOGICA

relativa del
volumen globular total

Anemia Fisiolgica
Mayor disponibilidad de O2 al nacer:
- Aumento saturacin arterial de O2.
A.

- Reemplazo progresivo de Hb F por Hb

Disminucin de la relacin masa


globular/vol.sang

ERITROBLASTOPENIA TRANSITORIA
DE LA NIEZ
Ms frecuente que la anemia de DB.
Edad: 6 meses a 3 aos
Nios previamente sanos
Supresin inmunolgica de la eritropoyesis
Frecuentemente, posterior a infeccin viral

inespecfica
(parvovirus B19 no est involucrado)

ERITROBLASTOPENIA
TRANSITORIA DE LA NIEZ
Laboratorio
Reticulocitos disminuidos, al igual que precursores de
GR en MO
Neutropenia 20% de los casos
Plaquetas normales o aumentadas
VCM normal
Hb fetal normal
ADA GR normal
Se recupera en 1 2 meses
Los corticoides no tienen utilidad
Ocasionalmente, reciben 1 transfusin. Pero, si ms

de 1 reevaluar diagnstico.

CAUSAS DE ANEMIA EN
LACTANTE MAYOR
(3m A 2a)

CAUSAS DE ANEMIA EN
LACTANTE MAYOR (3m A
2a)
1

Anemia carencial.

Anemia secundaria a procesos infecciosos.

Anemia hemoltica

- Hemoglobinopatas
-

Trast. Enzimticos.

Trast. Membrana.

Distribucin corporal del


hierro
Fe-Hb

Fe-mioglob.

Fe-enz.

(70%)

(4%)

(1%)

Depsitos hemosiderina y ferritina


(25%)

Etapas de la deficiencia de hierro


normal

deplecin Eritropoyesis Anemia


de los
deficiente ferropriva
depsitos
en hierro

Hierro de depsito
Hierro de transporte
Hierro del eritrn

Ferritina
Receptor de transferrina
Hierro srico
TIBC
Saturacin transferrina
Protoporfirina libre eritrocitaria
Volumen corpuscular medio
Hemoglobina

N
N
N
N
N
N
N
N

N
N
N
N
N
N
N

N
N

Carencia de hierro
Carencia nutricional: 60% lactantes
25% preescolares
20% escolares
20-40% lactantes > 6 meses carencia
que lleva a ANEMIA

Enfermedad ferropnica
- Anorexia.
- Pica.
- Disminucin velocidad de
crecimiento.
- Alt. del desarrollo psicomotor.
- Alt. inmunidad celular.

Anemia por carencia de hierro


Grupos de riesgo
Desde 3 meses
RN PreT

Desde 6 meses

A toda edad

Lactante sano

Inf.Recurrentes

Gemelos
Exanguineotran
Hospitalizaciones

Malabsorcin
Hemorragias
Desnutrido en
recuperacin

Profilaxis de la carencia de
hierro
-Dieta rica en hierro.
-Administracin de sales de hierro:
a) Antec. Pretrmino: 2 mg/kg/da
desde los 2 meses hasta el ao.
b) Antec. RNT: 1mg/kg/da desde
los 4-6 meses hasta el ao.

Anemia por carencia de


hierro(Tratamiento)
- Dieta rica en hierro.
- Sales de hierro: 3-5 mg/kg/da en 1 o
2 tomas diarias por 3 meses.
- Buena respuesta 1gr/dl Hb en 1
mes.
- Mala respuesta administracin de
hierro?
otra causa de anemia?

Anemias hemolticas
Defectos celulares
Membrana

Esferocitosis hereditaria.

Defecto vertical en protenas de citoesqueleto.


espectrina, ankyrina, protena 3

Eliptocitosis

Defecto horizontal en espectrina, protena 4,1


y glycophorina C.

Pyropoikilocitosis

Homocigoto o doble heterocigoto en interaccin


horizontal de espectrina

Estomatocitosis

Protena 7,2 b disminuida

Hemoglobinuria paroxstica nocturna. GR sensibles a lisis mediada


por complemento.

Enzimticos
Piruvatokinasa

G6PD

Anemias hemolticas
Defectos extracelulares

Autoinmunes

Ac calientes
Ac fros

Fragmentacin

SHU

CID

PTT

Oxigenacin membrana
extracorprea.
Vlvulas protsicas
Quemaduras

Hiperesplenismo
Factores plasmticos

CAUSAS DE ANEMIA
PREESCOLAR Y ESCOLAR
(> 2 AOS HASTA PUBERTAD)

CAUSAS DE ANEMIA
PREESCOLAR Y ESCOLAR (> 2
AOS HASTA PUBERTAD)

Hemorragias.

Hemlisis.

Aplsicas o por infiltracin.

Carenciales.

Secundarias a infeccin o inflamacin crnica.

Potrebbero piacerti anche