Sei sulla pagina 1di 60

HOSPITAL DE CLNICAS DA UNIVERSIDADE FEDERAL DO PARAN - COMIT TRANSFUSIONAL

REAES TRANSFUSIONAIS
MS ENF LEOMAR ALBINI- HCUFPR

Comit Transfusional HCUFPR -2013

1COMIT TRANSFUSIONAL

RISCOS TRANSFUSIONAIS

RISCO RESIDUAL DE TRANSMISSO DE VRUS POR TRANSFUSO


HBV 1 em 62.000 transfuses

HTLV I/II
HIV HCV

1 em 640.000 transfuses
1 em 493.000 transfuses 1 em 103.000 transfuses

RISCO DE UMA TRANSFUSO ABO INCOMPATVEL*


1 caso em 38 a 70.000 transfuses 6% destas so fatais

TRANSFUSES X REAES ANO


ANO 2010 NMERO DE TRANSFUSES NMERO DE REAES 22150 93

ANO 2011 NMERO DE TRANSFUSES NMERO DE REAES 19897 100

REAES TRANSFUSIONAIS

Todas as condies exigidas so satisfeitas complicaes transfusionais

5 a 6% de

Desde reaes leves, at aquelas severas podendo levar BITO A freqncia de reaes inversamente proporcional aos cuidados na obteno e preparao de hemocomponentes, somado ao acompanhamento do ato transfusional

INCIDENTES TRANSFUSIONAIS
Incidentes transfusionais so uma realidade em todos os locais que realizam transfuso sangnea. Freqncia de reaes transfusionais adversas: 0,5 a 3,0 % das transfuses realizadas (Linden JV e Bianco C, 2001). Incidentes Transfusionais: Imediatos Imediatos (> 90%) e Tardios Tardios (< 10%).

CAUSAS DE REAES TRANSFUSIONAIS


Uso de equipamentos inadequados ou descalibrados

Uso de insumos inadequados


Processos de trabalho equivocados Erros de identificao Fatores intrnsecos do receptor

REAES TRANSFUSIONAIS
O principal responsvel pelas reaes de maior gravidade, ainda o fator humano (identificao, coleta de amostras para tipagem, administrao).

SINTOMAS MAIS FREQENTES DAS REAES TRANSFUSIONAIS

Qualquer sintoma durante ou logo aps administrao hemoderivado de um hemocomponente considerado ou

deve

ser

como

reao transfusional at que se prove o contrrio

ADMINISTRAO
Sinais e Sintomas

MENORES - Febre - Hipertenso - Hipotenso - Dor lombar - Taquicardia - Nuseas - Calafrios - Urticria - Vmitos

MAIORES

- Dispnia - Ictercia

- Urina escura =Hemoglobinria - Oligria ou anria = Ins. renal aguda

- Choque
- Cianose

- Sangramento generalizado = CIVD


- Edema agudo de pulmo

REAES TRANSFUSIONAIS

Transfuso : evento irreversvel. Qualquer evento desfavorvel que o paciente sofra em decorrncia da transfuso, durante ou aps a sua administrao. Imunes/ no imunes Agudas/ tardias ou crnicas
11COMIT TRANSFUSIONAL

Comit Transfusional HCUFPR -2013

REAES TRANSFUSIONAIS
REAO TRANSFUSIONAL
IMUNOLGICA

IMEDIATA
Febril no-hemoltica Hemoltica Alrgica TRALI

TARDIA
Aloimune Hemoltica DECH

NO-IMUNOLGICA

Hemoltica Sptica Circulatria Metablica Emblica Hipotermia


Comit Transfusional HCUFPR -2013

Infecciosa Bacteriana Viral Parasitria Sobrecarga de ferro


12COMIT TRANSFUSIONAL

REAES TRANSFUSIONAIS

Produto utilizado / Tipo do receptor Ex: 1 a 2 % das transfuses CH Reao Febril No Hemoltica (RFNH) 38% das transfuses plaquetas randmicas sem leucodepleo RFNH Diagnstico preciso de uma reao Estratgia adequada para preveno de novos episdios
Comit Transfusional HCUFPR -2013

13COMIT TRANSFUSIONAL

SINTOMAS MAIS FREQENTES DAS REAES TRANSFUSIONAIS

Qualquer sintoma durante ou logo aps administrao de um hemocomponente ou

hemoderivado deve ser considerado como


reao transfusional at que se prove o

contrrio

Comit Transfusional HCUFPR -2013

14COMIT TRANSFUSIONAL

CONDUTA CLNICA

Suspender imediatamente a transfuso MANTER A CALMA Comunicar o mdico Retirar o equipo de transfuso, mant-lo estril com a bolsa intacta, no jogar no lixo Manter acesso venoso com soro fisiolgico Verificar novamente os sinais vitais Verificar todos os registros, formulrios e identificao do receptor
Comit Transfusional HCUFPR -2013

15COMIT TRANSFUSIONAL

Avaliar com o mdico se ocorreu reao

Avaliar com o mdico se necessrio uma conduta de emergncia como nos casos de reao hemoltica, TRALI, anafilaxia e septicemia associada transfuso

Comit Transfusional HCUFPR -2013

16COMIT TRANSFUSIONAL

Avaliar com o mdico a conduta a ser realizada naquela reao

Em todos os casos de reao transfusional, exceto urticria e sobrecarga de volume, coletar amostra ps transfusional de sangue do paciente: um tubo para o banco de sangue tambm hemocultura se o paciente estiver com febre e/ou calafrios e/ou tremores e/ou dispnia/hipotenso
Comit Transfusional HCUFPR -2013

17COMIT TRANSFUSIONAL

Preencher a FICHA DE NOTIFICAO TRANSFUSIONAL e enviar ao Banco de Sangue juntamente com a amostra do paciente e com a bolsa e o equipo de transfuso intactos. Se s urticria ou sobrecarga de volume enviar somente a ficha de notificao transfusional preenchida
Comit Transfusional HCUFPR -2013

18COMIT TRANSFUSIONAL

Enviar ao laboratrio central a amostra de hemocultura do paciente


Avaliar a prxima urina do paciente, em alguns casos uma amostra da urina pode ser necessria

Comit Transfusional HCUFPR -2013

19COMIT TRANSFUSIONAL

TIPOS DE REAES TRANSFUSIONAIS

Comit Transfusional HCUFPR -2013

20COMIT TRANSFUSIONAL

REAO HEMOLTICA AGUDA

A mais temida Freqncia: 1/5-10000 Hemocomponente envolvido: concentrado de hemcias

Comit Transfusional HCUFPR -2013

21COMIT TRANSFUSIONAL

QUADRO CLNICO:

Inicialmente mau estar, ansiedade e angstia respiratria Febre, tremores, calafrios, nuseas, vmitos, dores, cianose labial/extremidades, dispnia, hipotenso, taquicardia, urina escura podendo evoluir para falncia renal, coagulao intravascular disseminada e at bito

Comit Transfusional HCUFPR -2013

22COMIT TRANSFUSIONAL

REAO HEMOLTICA AGUDA

A gravidade depende da quantidade

de sangue incompatvel
transfundido

Comit Transfusional HCUFPR -2013

23COMIT TRANSFUSIONAL

REAO HEMOLTICA AGUDA

Mais comum no paciente O que recebe sangue A Sequela principal a insuficincia renal pela isquemia e necrose tubular

Comit Transfusional HCUFPR -2013

24COMIT TRANSFUSIONAL

TRATAMENTO DA REAO HEMOLTICA AGUDA

O mdico dever solicitar exames complementares de hemlise e coagulao

Enviar amostras e ficha de reao transfusional

Verificar erro de tipagem do paciente e da bolsa, troca de amostras do paciente e bolsas, troca de unidades de sangue e troca de etiquetas
Comit Transfusional HCUFPR -2013

25COMIT TRANSFUSIONAL

TRATAMENTO DA REAO HEMOLTICA AGUDA

Hidratao vigorosa

Monitorizao da diurese
Diurticos

Comit Transfusional HCUFPR -2013

26COMIT TRANSFUSIONAL

TRATAMENTO DA REAO HEMOLTICA AGUDA

Observao: respeitar o intervalo de 30 minutos, quando no uma situao emergencial, entre a transfuso de uma unidade de hemcias e outra para ajudar na diferenciao do tipo da reao transfusional
Comit Transfusional HCUFPR -2013

27COMIT TRANSFUSIONAL

PREVENO DA REAO HEMOLTICA AGUDA

Checar nome do paciente, Tipagem sangnea na etiqueta da bolsa


Checar nome no pronturio no paciente (inconsciente)

Perguntar nome e tipo sangneo ao paciente


Confrontar dados com o pronturio e etiqueta da bolsa

Qualquer discrepncia devolver a bolsa com nova amostra do paciente


Cuidar com pacientes com o mesmo nome ou nomes semelhantes
Comit Transfusional HCUFPR -2013

28COMIT TRANSFUSIONAL

REAO FEBRIL NO HEMOLTICA

Elevao de temperatura acima ou igual a 1C associada transfuso sem outra explicao Febre Calafrios Tremores Sintomas gerais em idosos e crianas
29COMIT TRANSFUSIONAL

Comit Transfusional HCUFPR -2013

REAO FEBRIL NO HEMOLTICA TRATAMENTO:

Coletar amostra ps transfusional para o banco de sangue e hemocultura do paciente, enviar a bolsa com equipo cuidando com a contaminao Paracetamol, Dipirona Meperidina
Comit Transfusional HCUFPR -2013

30COMIT TRANSFUSIONAL

REAO FEBRIL NO HEMOLTICA

A RFNH um diagnstico de excluso, afastar processos infecciosos, contaminao bacteriana, TRALI, reao hemoltica aguda

Comit Transfusional HCUFPR -2013

31COMIT TRANSFUSIONAL

REAO URTICARIFORME (ALRGICA LEVE)

Reao transfusional imediata caracterizada por leses urticariformes e hipersensibilidade cutnea Desencadeada por exposio a substncias solveis no plasma do doador ao qual o receptor est sensibilizado

Freqncia de 1 a 3 % das transfuses


Comit Transfusional HCUFPR -2013

32COMIT TRANSFUSIONAL

REAO URTICARIFORME (ALRGICA LEVE)

Prurido, eritema, ppulas e/ou mculas, raramente evoluem para Anafilaxia


SINAIS DE ALERTA: rouquido, dispnia, ansiedade, cianose, tosse, dor torcica

Dor abdominal, nuseas, vmitos e diarria podem ocorrer. No ocorre febre. As urticrias podem desaparecer em at 8 horas
Comit Transfusional HCUFPR -2013

33COMIT TRANSFUSIONAL

Comit Transfusional HCUFPR -2013

34COMIT TRANSFUSIONAL

REAO URTICARIFORME (ALRGICA LEVE)

No raro ocorrer na mesma ocasio transfusional 2 reaes, o mais comum RFNH com RAL Indivduos propensos a alergias de outras etiologias so mais suceptveis

Comit Transfusional HCUFPR -2013

35COMIT TRANSFUSIONAL

TRATAMENTO DA RAL

Suspender a transfuso definitivamente ou temporariamente Difenidramina

Na urticria mais generalizada - Hidrocortisona 100mg EV Acometimento de trato respiratrio alto: intubao orotraqueal e utilizao de epinefrina
Comit Transfusional HCUFPR -2013

36COMIT TRANSFUSIONAL

PREVENO DA RAL

Se 2 ou mais reaes - pr-medicao com difenidramina 25-50mg EV 30 minutos antes da transfuso Naqueles com reaes muito freqentes mesmo com o uso de prmedicao hemocomponentes lavados podem ser considerados
Comit Transfusional HCUFPR -2013

37COMIT TRANSFUSIONAL

QUADRO CLNICO DA RAM E RAG

Prurido, urticria, eritema, angioedema, dispnia, estridor, ansiedade, cianose, obstruo area superior ou inferior, hipotenso, perda da conscincia, choque, alteraes cardacas, nuseas, vmitos, diarria

NO CURSA COM FEBRE


Comit Transfusional HCUFPR -2013

38COMIT TRANSFUSIONAL

TRATAMENTO DA REAO ALRGICA MODERADA/ GRAVE

Interromper imediatamente a transfuso e manter acesso venoso, chamar mdico Oxignio, intubao orotraqueal, monitorizao hemodinmica, avaliao do intensivista (UTI) Enviar a amostra ps-transfusional, ficha de notificao, assim como a bolsa e os equipos (evitar a contaminao destes)
Comit Transfusional HCUFPR -2013

39COMIT TRANSFUSIONAL

TRATAMENTO DA REAO ALRGICA MODERADA/ GRAVE

Adrenalina

Difenidramina
Hidrocortisona

Comit Transfusional HCUFPR -2013

40COMIT TRANSFUSIONAL

PREVENO DAS REAES ALRGICAS MODERADAS/ GRAVES

Verificar por exame laboratorial a presena de anti IgA Pr-medicao: difenidramina 25 a 50mg EV 30 minutos antes das transfuses Transfuso de hemocomponentes lavados com 2 litros de soluo salina em 6 ciclos
Comit Transfusional HCUFPR -2013

41COMIT TRANSFUSIONAL

CUIDADO RISCO DE ANAFILAXIA

Pacientes

com

histria

de

reao

anafiltica devem ser transfundidos em

locais com atendimento e suporte de


emergncia imediatamente acessveis

Comit Transfusional HCUFPR -2013

42COMIT TRANSFUSIONAL

TRALI LESO PULMONAR AGUDA RELACIONADA TRANSFUSO


Leso pulmonar aguda relacionada transfuso ou edema pulmonar agudo no cardiognico

Comit Transfusional HCUFPR -2013

43COMIT TRANSFUSIONAL

QUADRO CLNICO

Dispnia, hipoxemia e taquicardia, pode evoluir com febre alta, hipotenso calafrios e cianose Ausculta pulmonar pobre RX com infiltrado intenso lembrando SARA
44COMIT TRANSFUSIONAL

Comit Transfusional HCUFPR -2013

Comit Transfusional HCUFPR -2007

TRALI LESO PULMONAR AGUDA RELACIONADA TRANSFUSO

Necessidade de suporte de oxignio em mdia de 40 horas (2 a 4 dias)


72% necessita de ventilao mecnica Diagnstico clnico

Identificao dos anticorpos do doador ou receptor


Diferenciar com RFNH, RHA, sobrecarga de volume, anafilaxia, embolia, hemorragia pulmonar
Comit Transfusional HCUFPR -2007

TRATAMENTO DO TRALI

Corticodes Solicitao da avaliao especializada do mdico intensivista No usar diurticos ( diminui o dbito cardaco e agrava a hipotenso) PREVENO:

Identificao do anticorpo do doador Identificao do anticorpo do receptor leucodepleo


Comit Transfusional HCUFPR -2007

SOBRECARGA CIRCULATRIA
A infuso rpida de volume no bem tolerada em pacientes com comprometimento cardaco ou pulmonar e naqueles portadores de anemias crnica com volume plasmtico aumentado, pois pode causar sobrecarga volmica
48COMIT TRANSFUSIONAL

Comit Transfusional HCUFPR -2013

QUADRO CLNICO

Dispnia, cianose, taquicardia, hipertenso arterial, edema pulmonar


Suspender a infuso Colocar o paciente sentado

Diurtico e oxignio

Comit Transfusional HCUFPR -2013

49COMIT TRANSFUSIONAL

PREVENO

Transfuso lenta e nos pacientes de maior risco, se necessrio aliquotar as bolsas Administrao de diurticos antes , durante e depois

Comit Transfusional HCUFPR -2013

50COMIT TRANSFUSIONAL

SEPSE ASSOCIADA TRANSFUSO Sintomas: febre, calafrios, nuseas, vmitos, dispnia, diarria, choque, oligria, CIVD, podendo levar a bito Tratamento:

-Antibioticoterapia de largo espectro - Cuidados de terapia intensiva


51COMIT TRANSFUSIONAL

Comit Transfusional HCUFPR -2013

HEMLISE NO-IMUNE

Hiperaquecimento Transporte e armazenamento inadequados Aquecedores desregulados, microondas, banhos-maria malregulados, congelamento inadvertido Agulhas de fino calibre, circulao extracorprea, bombas de infuso rpida Hemlise osmtica pela adio de drogas ou solues hipotnicas Contaminao bacteriana
52COMIT TRANSFUSIONAL

Comit Transfusional HCUFPR -2013

EMBOLIA AREA

Pode ocorrer quando o sangue em sistema aberto infundido sob presso ou quando ar entra na bolsa na troca de componentes Sintomas: tosse dispnia, choque dor torcica e

Comit Transfusional HCUFPR -2013

53COMIT TRANSFUSIONAL

DOR AGUDA REALCIONADA TRANSFUSO


Etiologia ainda desconhecida Dor aguda de curta durao, regio lombar, torcica e membros superiores Utilizao de analgsicos e se no houver melhora, utilizar narcticos No h mtodos de preveno
54COMIT TRANSFUSIONAL

Comit Transfusional HCUFPR -2013

CONSEQUNCIAS TARDIAS DA TRANSFUSO


ALOIMUNIZAO ERITROCITRIA ALOIMUNIZAO HLA

REAO ENXERTO VERSUS HOSPEDEIRO RELACIONADA TRANSFUSO


REAO HEMOLTICA TARDIA SNDROME DE HIPEREMLISE
Comit Transfusional HCUFPR -2013

55COMIT TRANSFUSIONAL

CONSEQUNCIAS TARDIAS DA TRASNFUSO

PRPURA PS-TRANSFUSIONAL IMUNOMODULAO SOBRECARGA DE FERRO DOENAS INFECCIOSAS

Comit Transfusional HCUFPR -2013

56COMIT TRANSFUSIONAL

Comit Transfusional HCUFPR -2013

57COMIT TRANSFUSIONAL

Comit Transfusional HCUFPR -2013

58COMIT TRANSFUSIONAL

CONTATOS

Comit Transfusional HC-UFPR

Comit Transfusional do HC-UFPR


Telefone 3360-7984 - Biobanco Leomar Albini - Enfermeira

Comit Transfusional HCUFPR -2013

59COMIT TRANSFUSIONAL

OBRIGADO!!!

Comit Transfusional HCUFPR -2013

60COMIT TRANSFUSIONAL

Potrebbero piacerti anche