Sei sulla pagina 1di 40

Aminocidos e Protenas

Parte I Profa. Fabiana A. Carneiro

http://www.wiley.com/legacy/college/boyer/0470003790/animations/animations.htm

AMINOCIDOS
So as unidades fundamentais das PROTENAS. So cidos orgnicos formados por tomos de carbono, hidrognio, oxignio e nitrognio. Alguns tipos de aminocidos contm tambm tomos de enxofre e fsforo que aparecem, portanto na composio das protenas. So molculas pequenas com PM de aproximadamente 130.

Estrutura Qumica Geral


Aminocidos mais importantes sos os .

O carbono um centro quiral (opticamnte ativo)

Apresentam carbono assimtrico Apresentam : Um grupo amina: -NH2 Um grupo carboxila: COOH Um hidrognio H Uma cadeia lateral R (determina a identidade de um AA especfico).

Nomenclatura dos aminocidos

Os aminocidos possuem (pelo menos) um carbono quiral


B
A D
Estreo ismeros

A
C

Centro quiral
Exceo:

(enantiomeros)
pticamente ativos, isto mudam o plano de polarizao da luz polarizada Os aminocidos utilizados nas protenas so L-estereoismeros glicina

FUNES BIOLGICAS
Estrutura da clula. Hormnios. Receptores de protenas e hormnios. Transporte de metablitos e ons. Atividade enzimtica. Imunidade. Gliconeognese no jejum e diabetes.

Caractersticas Fsicas
So todos compostos slidos, cristalinos e que se fundem a alta temperatura; Incolores; A maioria apresentam sabor adocicado; Com exceo da glicina, que solvel em gua, os demais apresentam solubilidade varivel; Insolveis em solventes orgnicos;

Uma classificao dos aminocidos

Outra classificao:

Apolares alifticos
Prolina: tem uma cadeia aliftica Alanina , valina, leucina e isoleucina ciclica na sua cadeia lateral. Sua tendem a se agrupar no interior das amina secundria (imino) confere protenas, estabilizando sua estrutura por rigidez regio do polipeptdeo onde meio de interaes hidrofbicas. est presente. Glicina: o que tem a estrutura mais simples. Embora esteja classificada como apolar, sua cadeia lateral muito pequena para contribuir com as interaes hidrofbicas

Metionina possui um grupamento tioter apolar (contendo enxofre) na sua cadeia lateral.

Polares no carregados
So mais hidroflicos que os aminocidos apolares porque contm grupamentos funcionais capazes de fazer pontes de hidrognio com a gua. A polaridade as serina e da treonina devida ao seus grupamentos hidroxila (OH).

A polaridade da cistena devida ao seu grupamentoa sulfidrila (-SH).


Os grupamentos amida conferem polaridade s cadeias laterais da asparagina e da glutamina

Aspartato

Glutamato

Asparagina e glutamina so amidas de outros dois aminocidos tambm encontrados em protenas: aspartato e glutamato

Cistena e Cistina
A cistena facilmente oxidada para formar um dmero atravs de uma ligao covalente do tipo dissulfeto . Esse dmero, que se chama cistna, extremamente apolar . As ligaes dissulfeto tem um papel muito importante na estrutura de muitas protenas formando ligaes covalentes entre diferentes partes de uma molcula de protena

Aminocidos aromticos
So relativamente apolares (hidrofbicos). Os trs podem participar de interaes hidrofbicas O grupamento hidroxila da tirosina pode formar pontes de hidrognio, um importante grupamento funcional no stio cataltico de algumas enzimas. indol Tirosina e triptofano so significativamente mais polares do que fenilalanina, devido a hidroxila fenlica da tirosina e ao nitrognio indlico do triptofano

fenol

Grupamentos R com carga positiva (bsicos)


Muito hidroflicos Apresentam carga eltrica positiva em pH fisiolgico Lisina contem uma amina primria amina guanidino imidazol Arginina contm um grupamento guanidino Histidina contm um grupamento imidazol

Grupamentos R com carga negativa (cidos)


Possuem carga negativa em pH fisiolgico.

Propriedades Qumicas
Caracterstica cida (presena do grupo carboxila); Caracterstica bsica (presena do grupo amino); Interao intramolecular, originando um "sal interno":

Propriedades Qumicas
Carter anftero - reagem tanto em cidos quanto em bases, produzindo sais :

Os aminocidos podem se comportar como cidos e como bases


Doador de H+

Aceptor de H+

Substncia anfotrica, ou anflito, ou anfiprtico

Curva de titulao de um Aminocido

Ao titularmos um aminocido monoamino e monocarboxlico, temos o seguinte comportamento: Ponto 1: +NH3CHRCOOH = AA totalmente protonado Ponto 2: [+NH3CHRCOOH] = [+NH3CHRCOO-] Ponto 3: +NH3CHRCOO- = Ponto Isoeltrico = on Dipolar ou "Zwitterion". Ponto 4: [+NH3CHRCOO-] = [NH2CHRCOO-] Ponto 5: NH2CHRCOO- = AA totalmente desprotonado

Titulao de um Aminocido
De forma geral, ao fazer a titulao de um Aa com uma base, iniciando-se em pH=1 observa-se que o pH da soluo aumenta at aproximadamente pH=2 quando o grupamento COOH comea a liberar ons H+ para o meio, formando gua. COOH COOH- C - NH3+ H- C - NH3+ + OHpK1 R R
on dipolar Zwiteron

Titulao de um Aminocido
Continuando a adio de base o pH ir progressivamente se elevando at que o grupo NH3+ tenha condies de liberar seu on H+, o que ocorre prximo ao pH 9 .
H2O COOH-C-NH3+ + OHR pK2
on dipolar Zwiteron

COOH-C-NH2 R

Titulao de um Aminocido
COOH COOH- C - NH3+ H-C-NH3+ pK1 CH3 CH3 pK2 COOH-C-NH2 CH3

Regio de tamponamento devida ao grupo -COOH

Regio de tamponamento devida ao grupo -NH2

COOH COOCOO+ H N - C -H +H N- C- H H2N- C- H 3 3 pK2 R pK1 R R A+ Forma AIsoeltrica

Curva de titulao da glicina


1+ 0 1Dois patamares de tamponamento, um para cada grupamento ativo do ponto de vista cido-base: uma amina e uma carboxila. Em pH extremamente baixo temos a predominncia da forma totalmente protonada Em pH 2.34 ( pH =pKa temos a carboxila semititulada e quantidades equimolares das espcies negativa e neutra. Em pH 5,97 a carboxila est totalmente titulada, a espcie zwiterinica a predominante Informaes obtidas com a curva de titulao: Dois patamares de tamponamento Valores de pK1 e pK2 Espcies envolvidas e suas cargas eltricas

Curva de titulao do glutamato


1+ 0 12-

Quantos patamares?
Quais os valores de pKs?

R: trs

Quais as espcies (os estados de protonao do glutamato) envolvidas? Quais as cargas lquidas de cada espcie?

cadeia carboxilato Cdigo deCdigo molecular pK da lateral trs letrasuma letra amina

Propriedades qumicas e convenes pK da relacionadas aos aminocidos Peso pK do

!!!?? !!!??

Propriedades qumicas e convenes relacionadas aos aminocidos (cont.) pI ndice de


O que Ponto isoeltrico? Ponto isoeltrico o valor de pH no qual a soma total das cargas de uma molcula (carga lquida) igual pI > 7 a zero bsicos

Ponto hidrofobi isoeltrico cidade Frequencia (%)

O que ndice de pI < 7 hidrofobicidade? simplesmente uma cidos estatstica que mostra o uma escala terica que procura estimar se das cadeias percentual com que laterais dos aminocios vo procurar ambientes aquosos cada aminocido (como o citoplasma) ou lipdicos (como as membranas aparece num universo celulares). Valores negativos indicam hidrofilicidade, de 1500 protenas enquanto valores positivos indicam hidrofobiciadade. seqenciadas

Pode ser usado para estimar como uma protena de membrana se insere na bicamada lipdica

Peptdeos so cadeias de aminocidos


Dois aminocidos podem se ligar covalentemente atravs de uma ligao peptdica (amarelo) pra formar um dipeptdeo Essa ligao ocorre com a liberao de uma molcula de gua. Trata-se de uma reao de condensao Em condies bioqumicas padro o equilbrio est favorece a formao de aminocidos em fez de dipeptdeos. Para deslocar a reao no sentido de polimerizao nescessrio ativar o cido carboxlico. Mais aminocidos podem ser adicionados de forma parecida formando tri-, tetra-, pentapeptdeos e assim por diante...

As protenas so polmeros lineares de centenas a milhares de aminocidos

Peptdeos e Protenas
Cadeias laterais

Seril-glicil-tyrosil-alanil-leucina Amino terminal Carboxi terminal SerGlyTyrAlaLeu

Ligaes peptdicas

A nomenclatura comea pela ponta amino-terminal, que escrita esquerda Embora a hidrlise das ligaes peptdicas seja uma reao exergnica (favorvel termodinamicamente) ela ocorre lentamente devido sua alta energia de ativao. Isso quer dizer que as ligaes peptdicas so bem estveis, apresentam uma meiavida de sete anos na maioria das condies fisiolgicas.

Potrebbero piacerti anche