Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
Doenas Exantemticas
Dr. Mrcia Wakai Catelan Departamento de Pediatria e Cirurgia Peditrica
Doenas Exantemticas
Idade acometida
Tipo
Presena de sinais patognomnicos
Exames laboratoriais
Doenas Exantemticas
Tipos de Exantemas
Maculopapular morbiliforme
escarlatiniforme
rubeoliforme
urticariforme
petequial
Papulovesicular
Doenas Exantemticas
Fisiopatologia
1. Invaso e multiplicao prpria pele 2. Ao de toxinas 3. Reao imunolgica com expresso na pele 4. Dano vascular direta na
Doenas Exantemticas
1.
Sarampo
Doenas Exantemticas
Sarampo
Doenas Exantemticas
Sarampo
Doenas Exantemticas
Sarampo
Etiologia: Paramyxovrus Mecanismo de transmisso: via area- aerossis Perodo de incubao: 8 a 12 dias ( 7 a 18 dias ) Perodo de transmissibilidade: 2 dias antes do incio do
prdromo at 4 dias aps o aparecimento do exantema
Doenas Exantemticas
Sarampo
Quadro Clnico
Perodo prodrmico: 2 a 4 dias de febre, mal-estar, tosse, coriza, conjuntivite e manchas de Koplik Febre at o segundo ou terceiro dia do exantema Exantema eritematosa maculo-papular, aparece cerca de 3 a 4 dias aps os sintomas prodrmicos, inicialmente em regio retroauricular e fronte. Em 24 hs se espalha pela face, tronco e membros superiores, chegando a membros inferiores em 2 a 3 dias. Morbiliforme. Desaparece compresso. Durao de 4 a 7 dias. Descamao furfurcea
Doenas Exantemticas
Sarampo
Complicaes
Laringotraqueobronquite, bronquiolite, pneumonite ceratoconjuntivite e lcera de crnea Miocardite Adenite mesentrica Diarria Panencefalite esclerosante subaguda (gradual deteriorao intelectual e comportamental, seguida por comprometimento motor caracterizado por abalos mioclnicos, incoordenao e convulses. Evolui para rigidez decorticada, coma e bito )
Doenas Exantemticas
Sarampo
Complicaes
Otite mdia, sinusite e mastoidite Pneumonia bacteriana Furunculose e abscessos de pele
Prpura trombocitopnica
Encefalomielite
Doenas Exantemticas
Sarampo
Tratamento:
Sintomtico Suplementao de vitamina seguintes condies: A para pacientes nas
Crianas entre 6 a 12 meses de idade com hospitalizao Todas as crianas com idade superior a 6 meses com possibilidade ou deficincia de vitamina A
Vitamina A: efeito sobre a funo imune, recuperao mais rpida do nmero total de lingcitos e por melhora na resposta de anticorpos IgG na fase aguda da doena
Doenas Exantemticas
Sarampo
Medidas de Preveno e controle:
Notificao compulsria Caso suspeito: febre, exantema maculopapular generalizado e tosse e/ou coriza, independente do estado vacinal e da idade Investigao do caso e busca dos contactuantes Vacinao de bloqueio at 72 hs
Aplicao de imunoglobulina humana normal para os suscetves com idade inferior a 6 meses e imunocomprometidos
Doenas Exantemticas
2.
Rubola
Doenas Exantemticas
Rubola
Etiologia: Vrus RNA- famlia Togavrus Mecanismo de transmisso: via area
Doenas Exantemticas
Rubola
Quadro clnico
Crianas: geralmente sem prdromo at o incio do exantema
Adultos e adolescentes: a erupo precedida de 1 a 5 dias de prdromos caracterizados por febre, cefalia, coriza, malestar, anorexia, conjuntivite leve, dor de garganta, linfadenopatia ( at 7 dias antes do exantema) em cadeias suboccipitais, retroauriculares e cervicais e nuseas. Artrite ou artralgias so frequentes Exantema: inicia-se em face, regio cervical, braos, tronco e extremidades Maculo-papular Durao de 1 a 5 dias Enantema em mucosa- sinal de Forscheimer- manchas vermelhas
Doenas Exantemticas
Rubola
Diagnstico Tratamento
no h tratamento especfico para rubola laboratorial: deteco especficos IgG e IgM no soro de anticorpos
Doenas Exantemticas
Rubola
Complicaes: Artrite ou artralgias podem perdurar por semanas Encefalites Trombocitopenias Prpuras Rubola congnita - Gregg 1941 Retardo do crescimento uterino, Catarata Microcefalia Surdez Cardiopatia congnita Retardo mental
Doenas Exantemticas
3.
Eritema Infeccioso
Doenas Exantemticas
Eritema Infeccioso
Etiologia: Parvovirus humano B19 Mecanismo de transmisso: via area Perodo de Incubao: 7 a 10 dias, perodo de
viremia de 2 semanas
Doenas Exantemticas
Eritema Infeccioso
Quadro clnico
Pode ocorrer febre, cefalia, mialgia e fadiga durando cerca de 3 dias Exantema pode ocorrer em 3 fases Eritema malar-aspecto face esbofetada, que piora com o calor
Erupo mculo-papular em tronco e pernas que ocorre em 1 a 3 dias aps erupo em face, o exantema progride em grandes reas, com clareamento de reas centrais ( aspecto reticulado)
Exantema evanesce e recrudesce periodicamente, influenciado por fatores ambientais como luz e calor. Durao de 2 a 3 semanas
Doenas Exantemticas
4.
Escarlatina
Doenas Exantemticas
Escarlatina
Doenas Exantemticas
Escarlatina
Etiologia: Streptococcus pyogenes Prdromo: febre alta, cefalia, cafafrios, mal-estar
e dor de garganta, leses de pele ou cirurgia
Doenas Exantemticas
Escarlatina
Exame fsico
Amgdalas: hipertrofiadas, hiperemiadas e cobertas por exsudato Faringe: edematosa e com intensa hiperemia
papilas
hipertrofiadas
Doenas Exantemticas
Escarlatina
Resoluo em 1 semana Descamao
caractersticos um dos achados mais
Tratamento:
Antibioticoterapia
Penicilina benzatina Penicilina V oral Amoxacilina Macroldeos
Doenas Exantemticas
5.
Dengue
Doenas Exantemticas
Dengue
Etiologia: vrus pertencente a famlia Flavivrus Mecanismo de transmisso: picada do mosquito Aedes
aegypti
Perodo de incubao: 3 a 14 dias Quadro clnico: oligoassintomtico forma clssica forma hemorrgica sndrome de choque do dengue Exantema maculopapular e at urticariforme (comum nas
formas oligoassintomtica e clssica)
Doenas Exantemticas
6.
Exantema Sbito
Lactente, febre alta por 3 dias. No dia seguinte, afebril e incio de exantema no corpo
Doenas Exantemticas
Exantema Sbito
Etiologia: herpesvirus humano 6 e 7 Mecanismo de transmisso: provavelmente area
Doenas Exantemticas
7.
Mononucleose Infecciosa
Doenas Exantemticas
Mononucleose Infacciosa
Doenas Exantemticas
Preveno: no existe
Doenas Exantemticas
Mononucleose Infecciosa
Quadro clnico: Febre prolongada Prdromo de 2 a 5 dias de mal-estar e adinamia Dor de garganta- faringite aguda Petquias em palato Adenomegalia Esplenomegalia Diagnstico diferencial: CMV, Toxoplasmose,
hepatites, rubola, adenovrus, reaes a drogas, HIV, angina estreptoccica, doena de Kawasaki, doena de Hokgkin, leucemia aguda, lues secundria
Doenas Exantemticas
8.
Adenovirose
Doenas Exantemticas
Adenovirose
Etiologia: Adenovrus DNA vrus. 47 sorotipos
humano
Cuidados com contactuantes: observao Isolamento: desnecessrio Preveno: no existe. Vacinas em pesquisa
Doenas Exantemticas
9.
Coxsackie Herpangina
Doenas Exantemticas
Coxsackie
Doenas Exantemticas
Enterovrus
Doenas Exantemticas
Enterovrus
Causa freqente de exantema Exantema de diversos tipos Doena febril inespecfica Meningoencefalite
Doenas Exantemticas
Doenas Exantemticas
Doenas Exantemticas
Meningococcemia
Etiologia: Neisseria meningitidis. Mecanismo de transmisso: contato direto com o doente ou
portador e com secrees de nariz e garganta de indivduos infectados.
Fisiopatologia
Bacteremia Sistmica
Colonizao da nasofaringe Translocao para corrente sangunea Bacteremia Invaso do SNC Sobrevivncia e multiplicao no LCR Doena nas meninges e SNC
Doenas Exantemticas
Meningococcemia
Quadro
rpida-
febre,
Doenas Exantemticas
Doenas Exantemticas
Alteraes neurolgicas
Tratamento: antibioticoterapia: Cloranfenicol ou
Tetraciclina
Doenas Exantemticas
Doenas Exantemticas
Doena de Kawasaki
Etiologia: desconhecida Infecciosa? Diagnstico:
1. Febre maior ou igual a cinco dias
2. Exantema polimorfo predominante no tronco 3. Hiperemia conjuntival bilateral
6. Alteraes de extremidades: fase aguda ( hiperemia palmoplantar com edema endurecido de dedos e dorso dos ps); na fase seguinte descamao lamelar da ponta dos dedos
Doenas Exantemticas
Doena de Kawasaki
Tratamento:
1. cido-acetil saliclico
Doenas Exantemticas
12. Varicela-Zster
Doenas Exantemticas
Doenas Exantemticas
Varicela-Zster
Cuidados com contactuantes: Imunoglobulina humana antivrus herpes-zster
(VZIG) para
Doenas Exantemticas
Doenas Exantemticas
Doenas Exantemticas
Febre baixa, exantema mais evidente em membros, algumas leses com aspecto umbilicado
Doenas Exantemticas
Doenas Exantemticas
Bibliografia Consultada
Guia de Vigilncia Epidemiolgica FUNASA Dermatologia Sampaio Rivitti (Artes Mdicas) Atlas Colorido de Diagnstico Clnico em Pediatria
Zitelli-Davis
Infectologia Peditrica