Sei sulla pagina 1di 38

UNIFRAN

UNIVERSIDADE DE FRANCA

PR-CLCULO

SRIE DE EXERCCIOS 2. BIMESTRE I. REVISO DE FUNO REAL


1. Funes Lineares 2. Funes Quadrticas 3. Translao no Plano Cartesiano 4. Funes Racionais

Docente:
MAURCIO CHIARELLO

UNIFRAN Disciplina: Pr-Clculo Docente: Maurcio Chiarello

SRIE DE EXERCCIOS N. 1 Funes Lineares


Grficos de funes de 1. Grau: f ( x)

ax b

Esboce o grfico das retas seguintes; para tanto, determine o zero da funo e o ponto em que a reta intercepta o eixo y: I. Funes incompletas da forma f ( x) b (a 0) 1) y
f ( x) 5

2) f ( x)

II. Funes incompletas da forma f ( x) ax (b 0) 3) f ( x) 3x III. Funes na forma completa f ( x) 5) f ( x) 3x 6 7) f ( x) 9) f ( x)


2x 5

4) f ( x)

2x

ax b
6) f ( x) 3x 6 8) f ( x) 10) f ( x)

2x 5 2

x 3 2 x 5 11) f ( x) 3 2

x 3

3 2

IV. Equaes da reta: retas paralelas e normais. 12) Determine a equao da reta y r que passa pelos pontos A(2; 3) e B(4; 9) . Esboce seu grfico encontrando os pontos de interseco da reta com os eixos x e y. 13) Determine as equaes das retas paralelas reta y r (da questo anterior) que passam pelos pontos C (0; 5) e D(3;1) . Esboce os grficos dessas retas. 14) Determine a equao da reta normal reta y r (da questo 12) pelo ponto

A(2; 3) . Esboce seu grfico calculando os pontos de interseco com os eixos


coordenados.
2

Respostas
1) f ( x)

2) f ( x)

3) f ( x) 3x

4) f ( x)

2x

5) f ( x) 3x 6

6) f ( x) 3x 6

7) f ( x)

2x 5

8) f ( x)

2x 5 2

9) f ( x)

x 3 2

10) f ( x)

x 3

3 2

11) f ( x)

x 5 3 2

12) yr

3x 3

13) Reta paralela por C (0; 5) : y1 Reta paralela por D(3;1) : y2

3 x 5 (em verde).

3 x 8 (em azul).

14) Reta normal pelo ponto A(2; 3) : yn

x 11 (em azul). 3 3

UNIFRAN Disciplina: Pr-Clculo Docente: Maurcio Chiarello

SRIE DE EXERCCIOS N. 2 Funes Quadrticas


Grficos de funes de 2. Grau: f ( x)
ax 2 bx c

Esboce o grfico das parbolas seguintes; para tanto, determine os zeros da funo (se existentes), o ponto em que a curva intercepta o eixo y e as coordenadas do vrtice da parbola: I. Funes incompletas da forma f ( x) 1) f ( x) 3) f ( x) 5) f ( x)
x2 x2 2 4 ax 2 c (b 0) x2 9 x2 3

2) f ( x) 4) f ( x) 6) f ( x)

1 2 x 8 2

3x 2 6

II. Funes incompletas da forma f ( x) 7) f ( x) 9) f ( x) 11) f ( x)


x2 4x 2x
2

ax 2 bx (c

0) x2 6x

8) f ( x)
8x

10) f ( x) 12) f ( x)

4 x 2 12 x

1 2 x 4

1 2 x 3x 2

III. Funes na forma completa f ( x) 13) f ( x) 15) f ( x) 17) f ( x) 19) f ( x) 21) f ( x)


x
2

ax 2 bx c

0
2x 8

14) f ( x) 16) f ( x)

x2

2x 8

2x2 4x 6 4 x2 8x 5

1 2 1 15 x x 4 2 4 18) f ( x) 6 x 2 17 x 5

0
x
2

6x 9

20) f ( x) 22) f ( x)

x2 4 x 4

4 x 2 12 x 9

1 2 x 9

2 x 1 3

0
23) f ( x)
x
2

4x 7

24) f ( x)
9

x2 2 x 6

Respostas
1) f ( x)
x2 2

Funo no possui zeros reais / Vrtice: ( xv ; yv )

(0; 2)

2) f ( x)

x2 9

( x 3)( x 3)

Zeros da funo: x1,2 10

3 / Vrtice: ( xv ; yv )

(0; 9)

3) f ( x)

x2

( x 2)( x 2)

Zeros da funo: x1,2 4) f ( x)

2 / Vrtice: ( xv ; yv )

(0; 4)

x2 3

Funo no possui zeros reais / Vrtice: ( xv ; yv ) 11

(0; 3)

5) f ( x)

1 2 x 8 2

1 ( x 4)( x 4) 2

Zeros da funo: x1,2 6) f ( x )

4 / Vrtice: ( xv ; yv )

(0; 8)

3x 2

3( x

2)( x

2)

Zeros da funo: x1,2 12

2 / Vrtice: ( xv ; yv )

(0; 6)

7) f ( x)

x2

4x

x.( x 4)

Zeros da funo: x1 8) f ( x)

0; x2

4 / Vrtice: ( xv ; yv )

(2; 4)

x2

6x

x.( x 6)

Zeros da funo: x1

0; x2

6 / Vrtice: ( xv ; yv )

( 3; 9)

13

9) f ( x)

2 x2 8x

2 x.( x 4)

Zeros da funo: x1 10) f ( x)

0; x2

4 / Vrtice: ( xv ; yv )

(2; 8)

4 x 2 12 x

4 x.( x 3)

Zeros da funo: x1 14

0; x2

3 / Vrtice: ( xv ; yv )

( 3 2; 9)

11) f ( x)

1 2 x 4

1 x.( x 4) 4

Zeros da funo: x1 12) f ( x)

0; x2

4 / Vrtice: ( xv ; yv )

(2; 1)

1 2 x 3x 2

1 x.( x 6) 2

Zeros da funo: x1 15

0; x2

6 / Vrtice: ( xv ; yv )

(3; 9 2)

13) f ( x)

x 2 2 x 8 ( x 2)( x 4)

Zeros da funo: x1 14) f ( x)

2; x2

4 / Vrtice: ( xv ; yv )

(1; 9)

x2

2x 8

( x 2)( x 4)

Zeros da funo: x1 16

2; x2

4 / Vrtice: ( xv ; yv )

(1; 9)

15) f ( x)

2 x 2 4 x 6 2( x 1)( x 3)

Zeros da funo: x1 16) f ( x)

1; x2

3 / Vrtice: ( xv ; yv )

(1; 8)

1 2 x 4

1 15 x 2 4

1 ( x 5)( x 3) 4

Zeros da funo: x1 17

5; x2

3 / Vrtice: ( xv ; yv )

( 1; 4)

17) f ( x)

4 x 2 8 x 5 (2 x 5)(2 x 1)

Zeros da funo: x1 18) f ( x)

1 2; x2

5 2 / Vrtice: ( xv ; yv )

(1; 9)

6 x 2 17 x 5 (3 x 1)(2 x 5)

Zeros da funo: x1

5 2; x2

1 3 / Vrtice: ( xv ; yv )
18

( 17 12; 169 24)

19) f ( x)

x 2 6 x 9 ( x 3) 2

Zero da funo: x1 20) f ( x)

x2

3 / Vrtice: ( xv ; yv )

(3; 0)

x2

4x 4

( x 2) 2

Zero da funo: x1

x2

2 / Vrtice: ( xv ; yv )

( 2; 0)

19

21) f ( x)

4 x 2 12 x 9

(2 x 3) 2

Zero da funo: x1 22) f ( x)

x2

3 2 / Vrtice: ( xv ; yv )

(3 2; 0)

1 2 x 9

2 x 1 3

x 1 3

Zero da funo: x1 20

x2

3 / Vrtice: ( xv ; yv )

( 3; 0)

23) f ( x) Como

x2 4x 7

0 , a funo no possui zeros reais, o que significa que a parbola no intercepta


x2 4x 7 ( x 2) 2 3 , podemos esboar seu grfico por

o eixo x. Observando que f ( x)

deslocamento a partir da funo h( x) Funo de partida: h( x)

( x 2) 2 . Assim:

( x 2)2

Deslocamento vertical de 3 unidades para cima:

h( x )

3 para cima

h( x ) 3 ( x 2) 2 3 x2 4x 7 f ( x)

( x 2)2

( x 2)2 3

Funo de chegada: y

Funo no possui zeros reais / Vrtice: ( xv ; yv ) De outro modo, observando que f ( x) partir da forma incompleta g ( x) Funo de partida: g ( x)

(2; 3)

x2

4x 7

(x2

4 x) 7 , poderamos tambm

x 2 4 x . Assim: 4x x( x 4)

x2

Deslocamento vertical de 7 unidades para cima:

g ( x)

7 para cima

g ( x) 7 f ( x) x2 4x 7
21

x2 4 x

x2 4x 7

Funo de chegada: y

24) f ( x)

x2 2x 6

Como tambm esta funo no possui zeros reais ( x. Observando que f ( x)

0 ), a parbola no intercepta o eixo


5 , podemos esboar seu grfico por

2x 6 ( x 1)2

( x 1)

deslocamento a partir da funo h( x) Funo de partida: h( x)

( x 1) 2 . Assim:

Deslocamento vertical de 5 unidades para baixo:

h( x )

5 para baixo

h( x ) 5 ( x 1) 2 5 x2 2x 6 f ( x)

( x 1)2

( x 1) 2 5

Funo de chegada: y

22

Funo no possui zeros reais / Vrtice: ( xv ; yv ) De outro modo, observando que f ( x) tambm partir da forma incompleta g ( x) Funo de partida: g ( x)

( 1; 5)

x2

2x 6

( x2

2 x) 6 , poderamos

x 2 2 x . Assim:
x( x 2)

x2 2 x

Deslocamento vertical de 6 unidades para baixo:

g ( x)

6 para baixo

g ( x) 6 f ( x) x2 2x 6

x2 2 x

x2 2x 6

Funo de chegada: y

23

UNIFRAN Disciplina: Pr-Clculo Docente: Maurcio Chiarello

SRIE DE EXERCCIOS N. 3 Translao no Plano Cartesiano


Grficos mediante translao 1) Por meio de translaes no plano cartesiano, esboce o grfico da parbola f ( x) x 2 3x 5 . Como sugesto, observe que: x 2 3x 5 ( x 2 3x) 5 . 2) Por meio de translaes no plano cartesiano da parbola y das seguintes parbolas: a) f ( x) x 2 8 x 16 ( x 4) 2 b) f ( x) c) f ( x)
x 2 8 x 17 ( x 4) 2 1 x 2 8 x 12 ( x 4) 2 4 x 2 , esboce o grfico

3) Por meio de translaes no plano cartesiano, esboce o grfico da cbica f ( x) x3 6 x 2 12 x 9 . Observe que: x3 6 x 2 12 x 9 ( x 2)3 1 . 4) Escreva a equao da parbola y parbola. 5) Escreva a equao da parbola y
ax 2 bx c com a ax 2 bx c com e a 1 (concavidade para (3; 4) . Esboce o grfico dessa

cima) cujo vrtice tenha as coordenadas ( xv ; yv )

3 (concavidade para

baixo) cujo vrtice tenha as coordenadas ( xv ; yv )

(4;3) . Esboce seu grfico.

6) Escreva a equao da cbica cujo grfico resulta do deslocamento da cbica y x 3 feito da seguinte maneira: 5 unidades para a esquerda e 2 unidades para cima no plano cartesiano. Esboce o grfico dessa funo. 7) Escreva a equao da cbica cujo grfico resulta do deslocamento da cbica
y x3 feito da seguinte maneira: 2 unidades direita e 4 unidades para cima no plano 2

cartesiano. Esboce o grfico dessa funo.

24

Respostas
1) Funo de partida: h( x)

x 2 3x

x( x 3)

Deslocamento vertical de 5 unidades para cima:

h( x )

5 para cima

h( x ) 5 f ( x) x2 3x 5

x 2 3x

x 2 3x 5

Funo de chegada: y

Funo no possui zeros reais / Vrtice: ( xv ; yv )

(3 2;11 4)

2) a) Funo de partida: g ( x)

x2

Deslocamento horizontal de 4 unidades esquerda:

g ( x) x
2

4 esquerda

g ( x 4) h( x ) ( x 4)2 x 2 8 x 16

( x 4)

Funo de chegada: y

b) Funo de partida: h( x)

( x 4)2

Deslocamento vertical de 1 unidade para cima:

h( x )

1 para cima

h( x ) 1 ( x 4)2 1 x 2 8 x 17

( x 4) 2

( x 4) 2 1

Funo de chegada: y

25

c) Funo de partida: h( x)

( x 4)2

Deslocamento vertical de 4 unidades para baixo:

h( x ) ( x 4) 2

4 para baixo

h( x ) 4 ( x 4) 2 4 x 2 8 x 12

( x 4) 2 4

Funo de chegada: y

Esboando as trs parbolas pedidas nos 3 itens num mesmo plano cartesiano:

3) Funo de partida: h( x )

x3
1 para cima 3

Deslocamento inicial de 2 unidades direita seguido de 1 unidade para cima:

h( x ) x
3

2 direita

h( x 2)
3

h( x 2) 1 x3 6 x 2 12 x 9 f ( x)

( x 2)

( x 2)

Funo de chegada: y

( x 2)3 1

26

4) Funo de partida: y

g ( x)

x2

(a 1) g ( x 3) 4 x2 6x 5

Deslocamento inicial de 3 unidades direita seguido de 4 unidades para baixo:

g ( x) x2

3 direita

g ( x 3) ( x 3) 2

4 para baixo

( x 3) 2

4 4

Funo de chegada: y

( x 3) 2

27

5) Funo de partida: y

g ( x)

3x2
g ( x) 3x2

Rebatimento do grfico em relao ao eixo y: g ( x)

Deslocamento inicial de 4 unidades direita seguido de 3 unidades para cima:

g ( x) 3x 2

4 direita

g ( x 4)

3 para cima

g ( x 4) 3 3x 2 24 x 45

3( x 4)2

3( x 4)2 3 3( x 4)2 3

Funo de chegada: y

6) Funo de partida: y

g ( x)

x3
2 para cima

Deslocamento inicial de 5 unidades esquerda seguido de 2 unidades para cima:

g ( x) x
3

5 esquerda

g ( x 5) ( x 5)
3

g ( x 5) 2 x3 15 x 2 75 x 127

( x 5)

2 2

Funo de chegada: y

( x 5)3

28

7) Funo de partida: y

g ( x)

1 3 x 2
4 para cima

Deslocamento inicial de 2 unidades direita seguido de 4 unidades para cima:

g ( x)

2 direita

g ( x 2)

g ( x 2) 4

1 ( x 2)3 4 2 1 ( x 2)3 4 Funo de chegada: y 2

1 3 x 2

1 ( x 2)3 2

1 3 x 3x 2 6 x 2

29

UNIFRAN Disciplina: Pr-Clculo Docente: Maurcio Chiarello

SRIE DE EXERCCIOS N. 4 Funes Racionais

Esboce o grfico das funes racionais abaixo por meio do deslocamento das curvas 1 y . Determine, em seguida, os pontos em que as curvas interceptam os eixos x e y xn (caso existentes), os limites laterais esquerda e direita dos pontos de descontinuidade e os limites no infinito: 1) f ( x) 3) f ( x) 5) f ( x) 7) f ( x)

1 3 x 1 ( x 2) 2

2) f ( x) 4) f ( x) 6) f ( x)

1 x 3 1 4 x2 3x 5 x 2

1 4 ( x 1) 2 2( x 4) x 3

30

Respostas
1) f ( x)

1 3 x
1 x 1 x
3 para cima

Funo de partida: y

Deslocamento vertical de 3 unidades para cima: Funo de chegada: f ( x)

1 3 x

1 3 x

lim f ( x) 3 ; lim f ( x)
x 0

; lim f ( x)
x 0

; no existe lim f ( x) .
x 0

2) f ( x)

1 x 3
1 x 1 x
3 direita

Funo de partida: y

Deslocamento horizontal de 3 unidades direita: Funo de chegada: f ( x)

1 x 3

1 x 3

31

lim f ( x) 0 ; lim f ( x)
x 3

; lim f ( x)
x 3

; no existe lim f ( x)
x 3

3) f ( x)

1 ( x 2) 2
1 x2

Funo de partida: y

Deslocamento de 2 unidades esquerda: Funo de chegada: f ( x)

1 x2

2 esquerda

1 ( x 2) 2

1 ( x 2) 2

32

lim f ( x) 0 ; lim f ( x)
x 2

; lim f ( x)
x 2

; lim f ( x)
x 2

4) f ( x)

1 x2
h( x ) 1 x2
4 para cima

Funo de partida: y

Deslocamento de 4 unidades para cima: h( x)

h( x ) 4

1 x2

1 x2

Funo de chegada: f ( x)

1 x2

33

lim f ( x) 4 ; lim f ( x)
x 0

; lim f ( x)
x 0

; lim f ( x)
x 0

5) f ( x)

1 ( x 1) 2

4
g ( x)

1 x2 Deslocamento inicial de 1 unidade direita seguido de 4 unidades para baixo:


Funo de partida: y

g ( x)

1 direita

g ( x 1)

4 para baixo

g ( x 1) 4

1 x2

1 ( x 1) 2

1 ( x 1) 2

Funo de chegada: f ( x )

1 ( x 1)2

34

lim f ( x)

4 ; lim f ( x)
x 1

; lim f ( x)
x 1

; lim f ( x)
x 1

6) f ( x)

3x 5 x 2

1 x 2

3
g ( x)

1 x Deslocamento inicial de 2 unidades direita seguido de 3 unidades para cima:


Funo de partida: y

g ( x)
1 x

2 direita

g ( x 2)
1 x 2 3

3 para cima

g ( x 2) 3

1 x 2

Funo de chegada: f ( x)

1 x 2

3x 5 x 2

35

lim f ( x) 3 ; lim f ( x)
x 2

; lim f ( x)
x 2

; no existe lim f ( x) .
x 2

7) f ( x)

2( x 4) x 3

2 x 3
g ( x)

2 x Deslocamento inicial de 3 unidades esquerda seguido de 2 unidades para baixo:


Funo de partida: y

g ( x)
2 x

3 esquerda

g ( x 3)
2 x 3 2

2 para baixo

g ( x 3) 2

2 x 3

Funo de chegada: f ( x)

2 x 3

2( x 4) x 3

36

lim f ( x)

2 ; lim f ( x)
x 3

; lim f ( x)
x 3

; no existe lim f ( x) .
x 3

37

Srie de Exerccios elaborada por Maurcio Chiarello. Eventuais incorrees nas respostas so de inteira responsabilidade do autor. Universidade de Franca (UNIFRAN), janeiro de 2010.

38

Potrebbero piacerti anche