Sei sulla pagina 1di 74

1

2

Proncicu Acorrcniado
squilo (c. 525 AC-456 ACi

Traduao
J. D. dc Mcllo c Souza

Vcrsao para cDool
cDoolsDrasil.con

Fonic Digiial
Digiializaao do livro cn papcl
Classicos Jaclson, Vol. XXII
Diagranaao adapiada aos fornaios dc cDool
disponvcis

2005 squilo
3

PROMETEU
ACORRENTADO

SQUILO
4

PROMETEU
ACORRENTADO


PERSONAGENS
O PODEF
A VIOLENCIA (pc)sonugcn nudui
VULCANO
PFOMETEU
COFO DAS NlNFAS, FILHAS DO OCEANO
O OCEANO
IO, FILHA DE NACO
MEFCFIO
5




Nos )ocIcdos du Ctu. O PODEF, u VIOLENCIA,
VULCANO c PFOMETEU
O PODEF
Eis-nos cIcgados aos confins
da icrra, longnqua rcgiao da
Ciia, soliiaria c inaccssvcl!
Cunprc-ic agora, o Vulcano,
pcnsar nas ordcns quc rccclcsic dc
icu pai, c acorrcniar csic nalfciior,
con indcsiruivcis cadcias dc ao, a
csias rocIas cscarpadas. Elc
roulou o fogo, icu airiluio,
prccioso faior das criacs do gcnio,
para iransniii-lo aos noriais! Tcra,
pois, quc cpiar csic crinc pcranic
os dcuscs, para quc aprcnda a
rcspciiar a poicsiadc dc Jupiicr, c a
rcnunciar a scu anor pcla
Hunanidadc.
VULCANO
Para vos, Podcr c Violcncia, a
ordcn dc Jupiicr csia cunprida;
6
nada nais rcsia a fazcr. Ouanio a
nin, sinio-nc scn coragcn para
acorrcniar pcla fora a un dcus,
ncu parcnic, solrc csia pcncdia,
cposio furia das icnpcsiadcs!
Vcjo-nc, no cnianio, coagido a fazc-
lo, pois scria pcrigoso csqucccr as
ordcns dc ncu pai. Prcclaro filIo da
salia Tcnis, c lcn conira ninIa
voniadc, c a iua, quc ic vou prcndcr
por indissoluvcis cadcias, a csic
inospiio rocIcdo, dc ondc nao
ouviras a voz, ncn vcras o
scnllanic dc un unico norial; c
ondc, qucinado lcniancnic pclos
raios ofuscanics do sol, icras
adusia a cpidcrnc; ondc a noiic
csirclada iardara a poupar-ic luz
inicnsa, assin cono o sol iardara
cn sccar o orvalIo naiinal.
Oprinir-ic-a o pcso dc una dor
pcrcnc, pois ainda nao nasccu,
scqucr, o icu lilcriador. Eis a
conscqucncia dc iua dcdicaao
pclos Iunanos; cono dcus, quc iu
cs, fizcsic aos noriais una dadiva
ial, quc ulirapassou iodas as
prcrrogaiivas possvcis. Cono
casiigo por cssa icncridadc, ficaras
solrc csia rocIa icrrfica, cn pc,
7
scn sono c scn rcpouso; dclaldc
faras ouvir suspiros c clanorcs
dolorosos; o coraao dc Jupiicr c
incoravcl... Un novo scnIor c
scnprc scvcro!...
O PODEF
E cniao? Por quc iardas ainda?
Dc quc valc csia va picdadc? Pois
quc?... por acaso nao dcicsias a
una divindadc ininiga dos dcnais
dcuscs, visio quc iransniiiu aos
Ioncns as Ionras quc cran icu
privilcgio?
VULCANO
quc... os laos do sanguc, c
os da anizadc, sao podcrosos!
O PODEF
Scn duvida! Mas cono
dcsolcdcccr s ordcns dc icu pai?
Nao o icncs, por acaso?
VULCANO
Tu scras scnprc, o Podcr,
dcsiiiudo dc picdadc, c capaz dc
iudo!
O PODEF
8
Ccriancnic! Dc quc scrvc
lancniar a soric dcsic crininoso,
una vcz quc nao Ia rcncdio
possvcl para scu nal? Nao ic
canscs, pois, na lusca dc un
socorro inuiil.
VULCANO
OI!... Cono alonino o ofcio a
quc nc consagrci!
O PODEF
Por quc? Essc ofcio nao c a
causa, ncn a origcn, dos nalcs
quc aqui vcnos prcscnics.
VULCANO
Oucn nc dcra un
conpanIciro, quc conigo
pariilIassc dcsic sacrifcio!...
O PODEF
Muiio podcn os dcuscs, na
vcrdadc, porcn dcpcndcn dc un
podcr suprcno; so Jupiicr c
onipoicnic.
VULCANO
9
Fcalncnic assin c... Tudo o
quc vcnos o prova; nada icnIo a
oljciar.
O PODEF
Ncssc caso, por quc nao
cunprcs iua nissao, a fin dc quc
icu pai nao ic vcja ncgligcnic?
VULCANO
Os clos para os lraos, ci-los
aqui. podcs vc-los.
O PODEF
Vanos! Passa-lIos pclas
naos!... agora, prcndc-os ao
rocIcdo por forics narrciadas.
VULCANO
Ja o fiz, c ncu iralalIo nao
scra cn vao.
O PODEF
Daic ainda nais! Apcria! Nao
dcics afrouar a corrcnic, pois clc
c Ialilidoso, c capaz dc sc lilcriar
dc nos inciricavcis!
VULCANO
10
Esic lrao cn caso algun sc
podcra dcsprcndcr...
O PODEF
Pois acorrcnia agora o ouiro, dc
ial soric quc clc sinia, cnlora
cngcnIoso, quc c infcrior a Jupiicr.
VULCANO
Eis a! Cono o fiz, ningucn
podcra ccnsurar, cccio Proncicu.
O PODEF
Prcndc agora con ioda a fora
csic gancIo dc ao, airavcssando-
lIc o pciio.
VULCANO
Ai dc ii, Proncicu! Cono nc
pcnaliza iua dcsgraa!
O PODEF
Eis-ic dc novo Icsiianic, con
pcna dos ininigos dc Jupiicr!
Cuidado, Vulcano. quc ianlcn un
dia viras a sofrcr!
VULCANO
Vc! Ouc Iorrcndo cspciaculo!
O PODEF
11
Vcjo apcnas un audacioso
convcnicnicncnic casiigado.
Vanos! Passa csias corrcnics cn
iorno dc scus quadris!
VULCANO
Sci o quc nc cunprc fazcr!
Tuas ordcns sao supcrfluas!
O PODEF
Nao inporia! MinIas ordcns c
ncus griios nao dciarao dc ic
aprcssar! Dcscc un pouco agora;
prcndc-lIc as pcrnas por forics
clos.
VULCANO
Ja o fiz, scn grandc
dificuldadc.
O PODEF
Prcndc agora os pcs por ncio
dcsics cravos. Oucn vai julgar icu
iralalIo c scvcro; nao o csqucas!
VULCANO
Cono iuas palavras
corrcspondcn lcn a icu inicrior!
O PODEF
12
Apiada-ic dc qucn quiscrcs,
nas nao ccnsurcs ninIa audacia,
ncn a durcza dc ncu coraao!
VULCANO
Fciircno-nos! Scus ncnlros ja
csiao lcn acorrcniados!
O PODEF
Insulia agora daqui os dcuscs,
o Proncicu! Foula-lIcs as Ionras
divinas, para da-las a scrcs quc nao
vivcrao nais quc un dia! Podcrao,
por acaso, os noriais, ninorar icu
suplcio? En vao ic dcran os
dcuscs o nonc dc Proncicu...(1i
Tu, sin! prccisas dc un
Proncicu quc ic lilcric!
PFOMETEU, s
PFOMETEU
divino cicr! o sopro alado dos
vcnios! Fcgaios c rios. ondas
inuncravcis, quc agiiais a
supcrfcic dos narcs! Tcrra, nac
dc iodos os vivcnics, c iu, o Sol,
cujos olIarcs aqucccn a naiurcza!
Eu vos invoco!... Vcdc quc
sofrincnio rccclc un dcus dos
ouiros dcuscs! Vcdc a quc suplcio
13
ficarci sujciio duranic nilIarcs dc
anos! E quc Icdiondas cadcias o
novo scnIor dos inoriais nandou
forjar para nin! OI! cis-nc a
gcncr pclos nalcs prcscnics, c
pclos nalcs fuiuros! Ouando vira o
icrno dc ncu suplcio? Mas... quc
digo cu? O fuiuro nao icn scgrcdos
para nin; ncnIuna dcsgraa
inprcvisia nc podc aconicccr. A
soric quc nc coulc cn pariilIa, c
prcciso quc cu a suporic con
rcsignaao. Nao sci cu, por acaso,
quc c inuiil luiar conira a fora da
faialidadc? Nao nc posso calar,
ncn proicsiar conira a soric quc
nc csnaga! Ai dc nin! Os
lcncfcios quc fiz aos noriais
airaran-nc csic rigor. Apodcrci-nc
do fogo, cn sua fonic priniiiva;
oculici-o no calo dc una fcrula, c
clc iornou-sc para os Ioncns a
fonic dc iodas as arics c un
rccurso fccundo... Eis o crinc para
cuja cpiaao fui acorrcniado a csic
pcncdo, ondc csiou cposio a iodas
as injurias! OI! Ai dc nin! Ouc
runor scra csic? Ouc csiranIo
pcrfunc vcn para nin? Scra dc
origcn divina ou norial? Ou dc
14
una c dc ouira ao ncsno icnpo?
Oucn qucr quc scja, vira apcnas
conicnplar ncu sofrincnio, ou quc
ouiro noiivo o iraz? Vcdc, cis aqui,
colcrio dc corrcnics, un dcus
dcsgraado, incurso na colcra dc
Jupiicr, odioso a iodas as
divindadcs quc frcqucnian scu
palacio, iudo isso porquc anci os
noriais... Mas... quc ouo agora?
Scra un runor dc avcs quc sc
aproinan? O ar sc agiia a un
laicr dc asas... Scja o quc for, iudo
nc apavora!
PFOMETEU c O COFO dus Nn]us do Occuno
O COFO
Nada icnas! un lando anigo
quc, irazido pclas asas ligciras, vcio
icr a csic rocIcdo dcpois dc Iavcr
oliido, a cusio, o asscniincnio
paicrno. Vcnios propcios
conduziran-nos a csia nonianIa.
O iinir do nariclo cIcgou a nossas
gruias, c fcz con quc, vcnccndo
nossos icnorcs, vicsscnos
dcscalas, cn nosso carro alado.
PFOMETEU
15
Ai dc nin, fccundas filIas dc
Tciis c do pai Occano, cujas aguas
circundan a icrra, con suas ondas
cn pcrcnal novincnio. OlIai! c
vcdc, os laos por quc csiou
acorrcniado a csic ngrcnc
rocIcdo, ondc ficarci dc scniincla,
lcn a ncu pcsar, pclos icnpos
afora!
O COFO
Nos o vcnos, o Proncicu; c
una nuvcn dc icrror, cIcia dc
lagrinas, caiu solrc nossos olIos
quando conicnplanos icu corpo a
ardcr, prcso a csic pcncdo, por
cssas avilianics cadcias dc fcrro.
Tudo isso porquc novos scnIorcs
doninan agora o Olinpo. Jupiicr
rcina dc faio por novas c inquas
lcis, c procura dcsiruir iudo o quc
cra ouirora digno dc vcncraao.
PFOMETEU
MclIor fora quc nc
prccipiiasscn sol a icrra, nos
alisnos inpcnciravcis do Tariaro,
do proprio infcrno dc Pluiao,
dcsiinado aos norios, prcndcndo-
nc por indcsiruivcis c crucis
16
cadcias, la, ondc ncn os dcuscs
ncn os noriais sc pudcsscn
alcgrar con isso... Mas aqui,
cposio ao ar, cu sofro, niscravcl,
suplcios quc sao noiivos dc julilo
para ncus ininigos!
O COFO
OI! Oual dos dcuscs icra un
coraao iao duro, quc sc possa
alcgrar con ial cspciaculo? Oual
dclcs, cccio Jupiicr, dciaria dc sc
condocr dc icu sofrincnio? Irriiado
scnprc, c inflcvcl, clc nao dciara
dc saciar sua crucldadc solrc a
raa cclcsic, aic quc un csforo
fcliz lIc arranquc un podcr
infclizncnic agora solido dcnais!
PFOMETEU
Ccriancnic, cnlora
acalrunIado pclo pcso csnagador
dcsias duras corrcnics, o scnIor
dos inoriais scra coagido a rccorrcr
a nin para salcr cn icnpo qual a
nova conspiraao quc lIc Ia-dc
arrclaiar o cciro c as Ionrarias.
Mas cn vao Ia-dc cnprcgar as
nais icrrvcis ancaas; nao lIc
rcvclarci ial scgrcdo cnquanio nao
17
Iouvcr ronpido csias corrcnics c
conscniido cn rcparar ninIa
injuria.
O COFO
Scnprc a ncsna aliivcz! Tu
nao ccdcs, Proncicu, ncsno no
cunulo da dcsgraa! Tua voz nada
rcspciia. O icrror nos pcriurla; nos
ircncnos por ii. Fcccanos quc
janais possas vcr o icrno dc icus
suplcios. A alna do filIo dc
Saiurno c inpcnciravcl, c scu
coraao inflcvcl.
PFOMETEU
Jupiicr c rgido, lcn o sci; sua
voniadc so, c, para clc, a jusiia. No
cnianio, na inincncia dc
inprcvisios golpcs, sua colcra
indonavcl sc Ia-dc aplacar; c, con
iania soliciiudc cono cu proprio
icria, Ia-dc procurar ncu socorro c
ninIa anizadc.
O COFO
Dizc, porcn, scn nada oculiar,
por quc ofcnsa iua Jupiicr ordcnou
quc sofrcsscs iao larlaro
iraiancnio? Oual foi icu crinc?
18
Fala, sc c quc isso nao vcnIa
auncniar o icu sofrcr.
PFOMETEU
Ai dc nin! Doloroso scra, para
nin, vo-lo coniar, nas nao ncnos
doloroso silcnciar; iudo agrava a
ninIa angusiia. O odio acalara dc
ronpcr cnirc os dcuscs cn dissdio.
Uns qucrian, cpulsando Saiurno,
dar o cciro a Jupiicr; ouiros, ao
conirario, csforavan-sc por afasia-
lo do irono. En vao procurci dar os
nais prudcnics consclIos aos filIos
do Ccu c da Tcrra, os Tiias; sua
audacia dcsprczava iodo o ariifcio,
ioda a Ialilidadc; clcs supunIan
iriunfar scn csforo graas a scu
proprio podcr. Ouanio a nin,
Tcnis, ninIa nac, c a propria
Tcrra, adorada sol ianios noncs
divcrsos, nc iinIan profciizado
quc, no conlaic prcsics a iravar-
sc, a fora c a violcncia dc nada
valcrian; o ardil, iao soncnic,
dccidiria da viioria. Ouando lIcs
anuncici csic oraculo, nal
conscniiran cn ouvir-nc! En ial
cncrgcncia, parcccu-nc prudcnic,
aconpanIando ninIa nac, adoiar
19
o pariido dc Jupiicr, quc insisiia
conigo para quc o apoiassc. Craas
a nin, c a ncus consclIos, foi-lIc
possvcl prccipiiar nos ncgros, c
profundos alisnos do Tariaro, o
vcncrando Saiurno c iodos os scus
dcfcnsorcs. Apos iananIo scrvio,
cis o prcnio ignolil con quc nc
rcconpcnsou o iirano do ccu! Tal c
a praiica frcqucnic da iirania. a
ingraiidao para con scus anigos...
Mas o quc ianio qucrcis salcr. a
causa do ncu suplcio, cu vou dizcr
agora.
Logo quc sc insialou no irono
dc scu pai, disiriluindo por iodos
os dcuscs Ionras c rcconpcnsas,
clc iraiou dc foriificar scu inpcrio.
Ouanio aos noriais, porcn, nao so
lIcs rccusou qualqucr dc scus
dons, nas pcnsou cn aniquila-los,
criando cn scu lugar una raa
nova. Ningucn sc ops a ial
projcio, cccio cu. Eu, iao soncnic,
inpcdi quc, dcsirudos pclo raio,
clcs fosscn povoar o Hadcs. Eis a
causa dos rigorcs quc nc oprincn,
dcsic suplcio doloroso, cuja
sinplcs visia causa pavor. Porquc
nc apicdci dos noriais, ningucn
20
icn pcna dc nin! No cnianio,
iraiado scn picdadc cu sirvo dc
cicrna ccnsura prcpoicncia dc
Jupiicr.
O COFO
Ouc coraao dc graniio, ou dc
fcrro, dciara dc pariilIar dc icu
sofrincnio, o Proncicu? Nos, quc o
vinos, icnos o coraao
iranspassado pcla dor.
PFOMETEU
Scn duvida, ncus anigos sc
condocrao dc nin.
O COFO
Mas... nada nais fizcsic, alcn
disso?
PFOMETEU
Craas a nin, os Ioncns nao
nais dcscjan a noric.
O COFO
Ouc rcncdio lIcs dcsic conira
o dcscspcro?
PFOMETEU
21
Dci-lIcs una cspcrana infiniia
no fuiuro.
O COFO
OI! quc don valioso fizcsic aos
noriais!
PFOMETEU
Alcn disso, conscgui quc clcs
pariicipcn do fogo cclcsic.
O COFO
O fogo?!... Eniao os noriais ja
possucn cssc icsouro?
PFOMETEU
Sin; c dcssc ncsirc aprcndcrao
nuiias cicncias c arics.
O COFO
E por isso c quc Jupiicr ic
casiiga iao cruclncnic? Nao icras,
por acaso, un rcpouso scqucr?
Vira, un dia, o icrno dc icus
nalcs?
PFOMETEU
NcnIun fin, scnao o quc clc
quiscr.
O COFO
22
E acaso qucrcra clc, un dia?
Nao scnics o icu crinc? Ccnsura-lo,
porcn, nao nos causa prazcr, c
agrava iuas dorcs. Silcncicnos,
pois, c iraia dc ic lilcriar.
PFOMETEU
facil, para qucn csia no
porio, cciiar c aconsclIar a qucn
sc acIa cn plcna iorncnia! Eu
Iavia prcvisio iudo... Eu quis
concicr o ncu crinc! cu o quis,
conscicnicncnic, nao o ncgo! Para
acudir aos noriais, causci ninIa
propria pcrdiao, nas nunca supus
quc nc vcria assin consunido
solrc csics rocIcdos, no cunc
dcscrio dc nonianIa inaliiavcl.
Nao vos liniicis, porcn, cn
dcplorar ninIa aiual dcsgraa;
dcscci junio a nin, vindc salcr
qual a soric quc nc csia rcscrvada;
invcsiigai iodo o ncu dcsiino; nao
rccuscis o quc vos pco; icndc
picdadc dc un infcliz. Ai dc nin! O
inforiunio csvoaa por solrc nos, c
ancaa iodas as calcas...
O COFO
23
Tu nos convcnccs scn dcnora,
o Proncicu! Dcsccrcnos, ligciras,
dcsic rapido carro c dciando as
roias acrcas c puras dos passaros,
vircnos icr junio dcssc rocIcdo
cscarpado; nos salcrcnos dc lon
grado a Iisioria dc iuas
dcsgraas...
PFOMETEU, O COFO, O OCEANO
O OCEANO
CIcgo, finalncnic, pcrio dc ii,
Proncicu, dcpois dc Iavcr
pcrcorrido pascs incnsos, solrc
csic nonsiro alado quc ninIa
voniadc conduz scn o concurso dc
frcio. PariilIo dc iuas dorcs,
ccriancnic, o sanguc quc nos unc
assin o qucr, cprcssancnic. Mas,
ainda quc fosscs un csiranIo,
ningucn nc scria nais caro quc iu.
Nao sci ncniir, ncn lajular. iu o
vcras dcsdc logo. Fala, c diz-nc
cono cu ic posso socorrcr. o
Occano scra scnprc icu anigo ficl.
PFOMETEU
Ouc? Tu ianlcn, Occano,
qucrcs scr icsicnunIa dc ninIa
dcsgraa? Ousas dciar os narcs
24
quc usan icu nonc, c icus alisnos
profundos, alcrios pcla naiurcza,
para galgar csias nonianIas quc
nada conicn scnao o fcrro? Scra a
curiosidadc ou a conpaiao, o quc
ic conduz aic aqui? Vc csic
cspciaculo, vc quc iraiancnio cu
suporio, cu, o anigo dc Jupiicr,
quc o ajudci, sozinIo, a sulir ao
irono.
O OCEANO
Eu o vcjo, Proncicu... E, scja
qual for iua sagacidadc, cu ic darci
un consclIo... Conccnira-ic cn ii
ncsno; un novo ScnIor donina os
dcuscs; convcn quc ioncs, pois,
ouiros scniincnios... Sc ic
naniivcrcs ncsics proicsios
injuriosos, do alio do Olinpo
Jupiicr Ia-dc ic ouvir, c
lrcvcncnic icus nalcs, agravados,
farao con quc icnIas saudadc da
condiao aiual. Alafa, o infcliz, iua
colcra inpoicnic; procura alcanar
o pcrdao... Talvcz csic consclIo ic
parca dc un vclIo; nas iu salcs
quc nalcs podc airair un discurso
insolcnic. Nada ic podc IunilIar,
nada ic podc alaicr... nas iu
25
procuras rcdolrar icu sofrincnio.
Crc-nc; curva-ic sol o jugo. pcnsa
quc, aiualncnic, rcina un scnIor
scvcro c suprcno! Vou procura-lo c
icniarci olicr iua lilcrdadc.
Modcra-ic, pois; nao solics iua
lngua irrcvcrcnic! Esclarccido,
cono cs, acaso ignoras quc a
puniao c a conscqucncia ccria dc
iuas palavras inprudcnics?
PFOMETEU
Adnira-nc quc iu nao Iajas
sido iraiado cono crininoso, visio
quc fosic ncu cunplicc c ncu
ajudanic... Mas, lasia! Alandona
csscs inuicis cuidados; iu nao nc
faras ccdcr. Cuidado! Nao ic causc
csia visiia alguna dcsgraa!...
O OCEANO
Salcs aconsclIar aos ouiros
lcn nclIor do quc a ii ncsno...
Disso csias dando a prova... Nao
quciras, porcn, inpcdir ninIa
zclosa inicrvcnao; orgulIo-nc cn
dizcr quc Ici-dc olicr o pcrdao dc
Jupiicr, quc ic lilcriara dcssc
suplcio.
PFOMETEU
26
FcconIco iua loa voniadc, c
scr-ic-ci por isso cicrnancnic graio.
sci quc iua anizadc nao sc cansa.
Mas nao ic csforccs por nc valcr,
pois iudo o quc icniasscs scria
laldado. Traia dc procurar rcpouso
c alrigo. Sc cu sou dcsgraado, nao
qucro arrasiar conigo a qucn qucr
quc scja, ao alisno da dcsgraa.
O OCEANO
Nao! Hci-dc lancniar scnprc
iua soric, c a dc icu irnao Ailas,
quc, curvado para as porias do
ocidcnic, susicn solrc o dorso as
colunas do Ccu c da Tcrra, fardo
quc suporia con sacrifcio! Nao!
Nao vcrci nunca scn coniscraao,
o Ialiianic dos alisnos da Cilcia,
o filIo da Tcrra, cssc giganic
prodigioso, o audacioso Tfon, dc
ccn calcas, doninado por un
lrao vingador, clc, quc dcsafiava a
iodos os dcuscs! Suas Iorrcndas
locas calavan a noric; fascas
fulninanics jorravan-lIc dos
olIos... Elc dcvcria sulvcricr o
inpcrio dc Jupiicr... Mas a arna
icrrfica dc Jupiicr, o raio, quc
nunca dornc, prccipiia-sc, c o
27
aiingc; suas ancaas sao
aniquiladas! Fcrido pclo raio, clc c
pulvcrizado aic nas cniranIas, sua
fora dcsiruda, c agora, cadavcr
inuiil, jaz ao longo do nar, junio ao
csirciio, na vasia fornalIa quc
crcpiia nos sulicrrancos do Eina,
cn cujos iopos Vulcano forja o fcrro
ardcnic. Un dia, dc la jorrarao rios
dc lrasa, cuja vaga dcsiruira as
plancics da fornosa Siclia... Tudo
porquc Tfon, calando scu odio,
cnlora calcinado pclo raio, fara
surgircn ondas ardcnics dc una
icnpcsiadc dc fogo quc nunca nais
sc apagara.
PFOMETEU
Tua salcdoria, Occano,
prcscindc dc ncus consclIos...
Dcia-nc suporiar ninIa soric, aic
quc a colcra dc Jupiicr sc alrandc.
O OCEANO
Ignoras por acaso, o Proncicu,
quc un discurso podc ninorar a
nais icrrvcl colcra?
PFOMETEU
28
Sin, quando sc cspcra o
noncnio oporiuno; nao sc sc cIoca
violcniancnic un cspriio irriiado.
O OCEANO
Ouc pcrigo vcs iu, cn quc cu o
dcscjc c o icnic conscguir?
PFOMETEU
Scra csforo inuiil, loucura c
sinplicidadc.
O OCEANO
Consinio cn sofrcr dcsscs
nalcs... O salio quc sc faz dc
ingcnuo, nuiia vcz rcaliza nclIor
scus proposiios.
PFOMETEU
Mas cssa falsa icniaiiva nc
scra airiluda.
O OCEANO
Oucrcs, cniao, quc cu volic a
ncus donnios?
PFOMETEU
Sin!... Tua picdadc por nin so
ic podc granjcar un ininigo.
O OCEANO
29
Oucn? O novo scnIor do Ccu?
PFOMETEU
Elc ncsno. Eviia dcsagradar-
lIc.
O OCEANO
Tua dcsgraa, scn duvida, valc
por una icrrvcl liao...
PFOMETEU
Pois lcn. nao o csqucas
nunca. Aprcssa-ic cn pariir!
O OCEANO
Eu crcio... c sigo icu consclIo.
Ja csia alinaria ligcira agiia, con
suas asas, as vasias rcgics do ar!
Ela qucr voliar, o nais lrcvc
possvcl, sua Ialiiaao.
(Su O OCEANOi
PFOMETEU, O COFO
O COFO
Proncicu! Cono dcploranos
o icu infcliz dcsiino! Dc nossos
olIos conovidos corrcn rios dc
lagrinas; nossas faccs csiao
uncdccidas pclo pranio. Dc quc
30
icrrvcl podcr dispc Jupiicr! Con
sua arna podcrosa ancaa aos
proprios dcuscs, ouirora vcncrados!
Tudo, ncsias irisics paragcns,
sofrc con icus gcnidos. CIora-sc a
iua gloria, dcplora-sc a pcrda dc
iuas aniigas Ionras, c das dc icus
irnaos. Sin, iodas as nacs, iodos
os povos do coniincnic sagrado da
sia pariilIan dc iuas pcnas. as
nulIcrcs valorosas nos conlaics,
quc Ialiian a Colquida; as irilos
ciias cspalIadas pclos confins do
nundo, ocupanics do cscarpado
Caucaso, gucrrciros fcrozcs,
arnados cn suas lanas agudas.
Ailas, cssc ouiro iiia, cra o
unico dos dcuscs quc vanos cn
cadcias dc dor, nariirizado pclo
sofrincnio. Ailas quc, scn rcpouso,
susicn solrc os onlros o pcso
cnornc, a caloia do ccu. Soric
niscranda! Fugcn as ondas,
quclrando-sc a scus pcs. gcnc o
alisno, frcnc o aniro sonlrio dc
Pluiao, c aic as lnpidas fonics
nurnuran...
PFOMETEU
31
Sc nc calo, nao c por orgulIo,
ou dcsprczo; nas o furor dcvora
ninIa alna quando nc vcjo prcso a
csia rocIa. No cnianio, a qucn
nais, scnao a nin, dcvcn os novos
dcuscs as Ionras quc dcsfruian?
Nao falcnos nais nisso; scria
rcpciir o quc ja salcis. Ouvi,
soncnic, quais cran os nalcs
Iunanos, c cono, dc csiupidos quc
cran, cu os iornci invcniivos c
cngcnIosos. Eu vo-lo dirci, nao
para nc quciar dclcs, nas para
vos cpor iodos os ncus lcncfcios.
Anics dc nin, clcs vian, nas vian
nal; c ouvian, nas nao
conprccndian. Tais cono os
faniasnas quc vcnos cn sonIos,
vivian clcs, scculos a fio,
confundindo iudo. Nao salcndo
uiilizar iijolos, ncn nadcira,
Ialiiavan cono as providas
fornigas, cavcrnas cscuras cavadas
na icrra. Nao disiinguian a csiaao
invcrnosa da cpoca das florcs, das
fruias, c da ccifa. Scn raciocinar,
agian ao acaso, aic o noncnio cn
quc cu lIcs cIanci a aicnao para
o nascincnio c ocaso dos asiros.
Invcnici para clcs a nais lcla
32
cicncia, a dos nuncros; fornci o
sisicna do alfalcio, c fici a
ncnoria, a nac das cicncias, a
alna da vida. Fui cu o princiro quc
prcndi os aninais sol o jugo, a fin
dc quc, sulnissos voniadc dos
Ioncns, lIcs scrvisscn nos
iralalIos pcsados. Por nin foran
os cavalos Ialiiuados ao frcio, c
novcran os carros para as ponpas
do luo opulcnio. Ningucn nais,
scnao cu, invcniou csscs navios
quc singran os narcs, vcculos
alados dos narinIciros. Polrc dc
nin! Dcpois dc ianias invcncs,
cn lcncfcio dos noriais, nao posso
dcscolrir un so ncio para pr fin
aos nalcs quc nc ioriuran.
O COFO
Agisic scn disccrnincnio, c
sofrcs por isso una pcna incrvcl!
Mcdico incapaz para curar icus
proprios nalcs, pcrdcs a cspcrana,
c nao dcscolrcs o rcncdio quc ic
Ia-dc salvar.
PFOMETEU
Ouvi o rcsio, c ainda nais
adnirarcis o valor das arics c
33
indusirias quc dci aos noriais.
Anics dc nin, c csic foi ncu
naior lcncfcio quando aiacados
por qualqucr cnfcrnidadc, ncnIun
socorro para clcs Iavia, qucr cn
alincnio, qucr cn pocs,
lalsanos ou ncdicancnios. clcs
pcrccian. Hojc, graas s saluiarcs
conposics quc lIcs cnsinci, iodos
os nalcs sao curavcis. Elucidci-lIcs
iodos os gcncros dc adivinIacs;
fui o princiro a disiinguir, cnirc os
sonIos, as viscs rcvcladoras da
vcrdadc; cpliquci-lIcs os
prognosiicos difccis, lcn cono os
prognosiicos foriuiios ou
iransiiorios. Inicrprcici
prccisancnic o vo das avcs dc
rapina, lcn cono os augurios,
fclizcs ou sinisiros, quc provcn dc
ouiros aninais; fiz vcr quando rcina
cnirc clcs o odio, ou a concordia c a
uniao. cnfin, o quc podc Iavcr nas
cniranIas das viinas, dc agradavcl
dos dcuscs, no aspccio c na cor; na
lclcza das fornas do fcl c do fgado.
Esicndcndo solrc o fogo, nun
cnvoliorio dc gordura, as parics
inicrnas c os ncnlros dos aninais,
inicici os noriais nuna cicncia
34
difcil, dando-lIcs a conIcccr
signos aic cniao ignoios. E nao c
iudo. a praia c o ouro, qucn sc
orgulIara dc os icr dcscolcrio,
anics dc nin? Ningucn, a ncnos
quc sc iraic dc un inposior. En
suna. iodas as arics c
conIccincnios quc os Ioncns
possucn sao dcvidos a Proncicu.
O COFO
Dcpois dc Iavcr prcsiado
iananIos lcncfcios aos noriais,
nao ic alandoncs dcsgraa.
Esianos pcrsuadidas dc quc
podcrias, lilcrio dcssas cadcias, scr
iao podcroso quanio Jupiicr...
PFOMETEU
Nao!... Nao foi assin quc disps
o dcsiino incoravcl. So dcpois dc
Iavcr sofrido pcnas c ioriuras
infiniias c quc sairci dcsia fcrrca
prisao. A inicligcncia nada podc
conira a faialidadc.
O COFO
E a faialidadc, qucn a dirigc?
PFOMETEU
35
As ircs Parcas, c as Furias, quc
nada pcrdoan.
O COFO
Scra Jupiicr, acaso, ncnos
podcroso quc cssas divindadcs?
PFOMETEU
Sin... clc proprio nao podcra
cinir-sc a scu dcsiino.
O COFO
Scu dcsiino? Oual scra scu
dcsiino, scnao o dc rcinar para
scnprc?
PFOMETEU
Nada nais pcrgunicis; convcn
ccssar vossa insisicncia.
O COFO
Tao icrrvcl c, pois, o scgrcdo
quc iu guardas?
PFOMETEU
Faanos ponio a... ainda nao c
icnpo dc rcvclar cssc nisicrio. Ouc
clc pcrnanca nais oculio quc
nunca; dc ninIa discriao
36
dcpcndcn a ninIa lilcrdadc c o
fin dc ncu sofrincnio.
O COFO
Ouc nunca Jupiicr, o
onipoicnic, qucira usar a sua fora
cn oposiao a nossos dcscjos! Ouc
nunca scjanos ncgligcnics no culio
dcvido aos dcuscs por Iccaionlcs
sagradas, junio s fonics cicrnas do
Occano, o nosso pai! Ouc janais
faanos o nal con as nossas
palavras! Fiqucn csias nainas
indclcvclncnic gravadas cn nosso
cspriio, para quc nunca nais
dcsaparcan!
docc passar una vida inorial
na scgurana nais pcrfciia,
nuirindo a alna con os nais puros
prazcrcs do cspriio... Nos
csircncccnos dc Iorror ao vcr-ic
assin oprinido por ianias
dcsgraas!
Mscro Proncicu! Tu nao
icncsic a Jupiicr. por una
inclinaao naiural fizcsic
dcnasiado lcn aos Iunanos.
Ondc csia o fruio dcssa dcdicaao
inuiil? Dizc, infcliz, quc socorro,
37
quc conforio ic podcn irazcr cssas
criaiuras cfcncras? Nao salcs, por
acaso, cn quc consisic cssa vida
iransiioria, scnclIanic aos sonIos,
quc iludcn os polrcs scrcs
Iunanos? Nao salcs quc scus
csforos janais conscguirao
prcvalcccr conira a voniadc dc
Jupiicr? Tua soric funcsia valc por
una liao para nos, o Proncicu! Ai
dc ii! Cono scrao doravanic os
nossos Iinos difcrcnics dos quc
caniavanos cn iorno dc icu lanIo
c dc icu lciio no dia diioso cn quc,
vcncida por icus dons, nossa irna
Hcsonc sc iornou iua csposa!
PFOMETEU, O COFO, IO
IO
Ouc pas scra csic? Oucn o
Ialiia? A qucn vcjo ali,
acorrcniado quclcs rocIcdos
gclados? Por quc crinc csia scndo
assin punido? Dizc-nc. aondc nc
irouc, ncsic noncnio, ncu irisic
fado? ccus! dcuscs! Cono sou
dcsgraada! Ja o noscardo nc fcrc
dc novo! icrra! Afasia para longc
csia sonlra dc Argos, icu filIo.
causa-nc Iorror o aspccio dcsic
38
nonsiro dc ccn olIos, quc nc
pcrscguc con scus pcrfidos olIarcs!
Ncn a noric o faz parar! Polrc dc
nin! Elc sai dos infcrnos para nc
pcrscguir, para nc olrigar a fugir,
faninia, por csias plagas scn fin!
Dclaldc csia flauia, cujos iulos
ainda prcndc a ccra, faz ouvir
algunas dolcnics nclodias...
Dcuscs inoriais, ondc csiarci cu? A
quc rcgiao do nundo nc irouc
csia carrcira scn dcscanso? FilIo
dc Saiurno, dc quc crinc fui
culpada, para sofrcr iao irisic
soric? Por quc noiivo qucrcs assin
ioriurar una infcliz quc pcrdcu a
propria conscicncia? Oucro quc nc
aniquilc o icu raio, quc a icrra nc
csnaguc, ou quc nc dcvorcn os
nonsiros narinIos! Por quc nao
aicndcs a csia ninIa suplica, o
dcus podcroso!? Assaz ja icnIo
sofrido ncsia corrida infiniia c
pcnosa!... Podcrci salcr un dia
quando csia dcsgraa icra fin?
O COFO
Ouvcs iu, Proncicu, a voz
dcsia jovcn?
PFOMETEU
39
Sin... Ouo a voz da infcliz a
qucn pcrscguc un inscio crucl. c a
filIa dc naco, por qucn Jupiicr
csia apaionado, c a qucn Juno,
ciuncnia, olriga a fugir, scn
rcpouso, nuna corrida louca, por
csic nundo afora.
IO
Cono podcs salcr o nonc dc
ncu pai? Fcspondc a csia infcliz!...
Oucn cs iu? Sc iu ncsno nao
passas dc un dcsgraado, cono
conIcccs iao lcn os ncus nalcs?
Tu lcn salcs o quc c csic flagclo
acrco quc nc consonc c nc
dcspcdaa con scu fcrrao crucl.
Esfainada, corri aic aqui, aos
salios; una fora ininiga nc
oprinc! Ouc nscras criaiuras
foran janais aiorncniadas cono
cu? Dizc, pois. quc calanidadcs
icrci ainda a sofrcr? Ha rcncdio
para ncu nal? Sc conIcccs algun,
cnsina-no, por picdadc; nao Ia
jovcn quc icnIa sofrido ianio cono
cu, ncsia carrcira crranic!
PFOMETEU
40
Eu ic dirci clarancnic o quc
dcscjas salcr; cu ic dirci scn
cnignas, con ioda a sinplicidadc,
cono sc dcvc falar a un anigo. Vcs
aqui aquclc quc dcu o fogo aos
noriais. Proncicu!
IO
lcnfciior da Hunanidadc!
Infcliz Proncicu! Cono ncrcccsic
un ial suplcio?
PFOMETEU
Ha pouco cu acalara csia
lancniavcl Iisioria...
IO
Dizc-nc, porcn, por favor...
PFOMETEU
Dc nin iudo podcras salcr!...
IO
Oucn ic acorrcniou a csic
rocIcdo cscarpado?
PFOMETEU
A ordcn dc Jupiicr c a nao dc
Vulcano.
IO
41
E dc quc crinc cs acusado?
PFOMETEU
Ja dissc o quc dcvia. c o quc ic
dcvc lasiar.
IO
Mas dizc-nc ao ncnos isio.
qual scra o fin dcsia ninIa
carrcira dolorosa?
PFOMETEU
Dcn nclIor scra quc o ignorcs,
do quc conIccc-lo.
IO
OI! Nao nc oculics coisa
alguna do quc nc rcsia ainda
sofrcr!
PFOMETEU
Visio quc ianio cnpcnIo
nosiras, pcnso quc dcvo saiisfazcr
icu dcscjo.
IO
Pois lcn... quc nais cspcras?
Acaso invcjas a ninIa soric?
PFOMETEU
42
Nao... rcccio apcnas dcspcdaar
icu coraao.
IO
Nao nc poupcs nais do quc cu
nc pouparia...
PFOMETEU
Tu insisics... Dcvo, pois, falar...
Ouvc!
O COFO
Espcra un noncnio,
Proncicu! Nos pariilIanos dc iua
coniscraao. Convcn,
princirancnic, quc ouanos dcla
propria, a Iisioria dc scu iorncnio,
c do inforiunio quc a pcrscguc. Dir-
lIc-as, cn scguida, o fuiuro quc lIc
csia rcscrvado.
PFOMETEU
Io, clas sao irnas dc icu pai; iu
dcvcs aicndcr a scus apclos.
scnprc un conforio rcvclar nossas
dorcs quclcs quc nos ouvcn
condodos, c nos conovcn con
suas lagrinas.
IO
43
Cono podcria cu dciar dc
cunprir vosso dcscjo? Ouvi, pois, a
Iisioria quc ianio dcscjais
conIcccr, cnlora nuiio nc cusic
rccordar a causa do flagclo con quc
o ccu nc oprinc, c da Iorrvcl
iransfornaao quc icnIo sofrido.
Ouando, no rcccsso dc ncu rciiro
virginal, ainda os sonIos nc
dclciiavan, una voz insidiosa nc
dizia. ninfa diiosa, por quc
insisics cn conscrvar iua
virgindadc, sc podcs rcalizar o nais
glorioso Iincncu? Por ii ardc
Jupiicr na cIana do dcscjo; coniigo
clc qucr fruir os prazcrcs do anor.
FilIa dc naco, nao dcsprczcs o
anor dc Jupiicr; corrc s plagas dc
Lcrna, quclas canpinas irrigadas
por icu pai, c ccdc ao olIar
anoroso dc un dcus quc ic adora."
Polrc dc nin! Tais cran os sonIos
quc nc pcrscguian iodas as noiics.
Fcsolvi, finalncnic, cicniificar ncu
pai do quc sc passava. Elc cnviou
ncnsagciros a Piios c a Dodona, a
fin dc indagar o quc cra nisicr
para agradar aos dcuscs. Por algun
icnpo nao olicvc scnao rcsposias
anlguas, cujo scniido sc oculiava
44
sol a nais inpcnciravcl
olscuridadc. Dcran-lIc, por
uliino, una dccisao oracular
dcicrninando quc cu fossc cpulsa
dc ninIa casa c dc ninIa pairia, c
condcnada a vagar scn runo aos
confins do nundo. Sc ncu pai nao
olcdcccssc, Jupiicr dcsfccIaria
raios fulninanics, quc dcsiruirian
ioialncnic a nossa raa.
Cunprindo cssc oraculo dc Apolo,
ncu pai olrigou-nc a pariir para
longc, cn doloroso clio. Elc assin
agiu, cu lcn sci, conira a sua, c a
ninIa voniadc; nas o podcr dc
Jupiicr o forou a praiicar iananIa
violcncia. Dcsdc logo ninIa razao c
ncus iraos fisionnicos sc
alicraran. aponian csics cIifrcs
cn ninIa fronic; un noscardo nc
fcrc con scu fcrrao agudo... Aos
salios, nuna corrida louca, aiirci-
nc corrcnic lcncfica do Ccncrcia,
c procurci a fonic nais alia do
Lcrna. Un cao pasior, filIo da
Tcrra, o inpicdoso Argos, scguia-
nc por ioda paric, olscrvando-nc
con scus inuncros olIos.
Incspcrado golpc privou-o, dc
rcpcnic, da vida; nas o icrrvcl
45
inscio, flagclo divino, coniinuou a
pcrscguir-nc, cpulsando-nc dc
un pas para o ouiro. Eis o quc icn
sido ninIa soric aic o prcscnic
noncnio; visio quc salcs o quc
ainda nc rcsia a sofrcr, dizc-nc. cu
ic pco! Nao nc iludas con una
ncniira... Trair a vcrdadc c o nais
vcrgonIoso dos vcios.
O COFO
Ccssa! Ccssa! Ja c dcnais...
Nunca ouvinos iao sinisira
narraiiva, ncn vinos iao
clanorosas dcsgraas! Un duplo
golpc fcriu nossas alnas... crucl
dcsiino! A soric dc Io nos cncIc dc
icrror!
PFOMETEU
Nao cIorcis prcnaiurancnic;
cspcrai aic quc icnIais dc iudo
plcno conIccincnio.
O COFO
Fala, Proncicu! Mcsno no
inforiunio c un consolo salcr o quc
sc dcvc ainda sofrcr.
PFOMETEU
46
Oliivcsics dc nin facilncnic a
saiisfaao dc vosso princiro pcdido;
quiscsics ouvir dcla propria a
Iisioria dc scus nalcs; ouvi agora o
quc Juno prcpara ainda para
anargurar csia dcsgraada. E iu,
filIa dc naco, conscrva na
lcnlrana o quc ic vou dizcr;
ninIas palavras ic insiruirao
quanio ao fin dc iua carrcira. Ao
sarcs dcsics lugarcs, dirigc icus
passos para as porias do Oricnic.
Coriando o dcscrio quc o arado
nunca sulcou, cIcgaras ao pas dos
Ciias nnadcs, povos arnados dc
flccIas, quc por unica vivcnda icn
calanas dc juncos, arnadas solrc
carros. Eviia-os, c para airavcssar
scu pas, procura as praias
rocIosas do nar sussurranic. iua
csqucrda csiao os Calilcs,
forjadorcs do fcrro; convcn cviia-
los, ianlcn. sao fcrozcs c pouco
Iospiialciros. Aiingiras as nargcns
do rio orgulIoso, quc nao dcsncnic
scu nonc. Nao icnics airavcssa-lo.
a passagcn so c possvcl junio ao
Caucaso, a nais alia dcssas
scrranias, dc cujos flancos sc forna
iorrcnic inpciuosa. O cunc do
47
Caucaso avizinIa-sc das nuvcns.
scra foroso iransp-lo, c dcsccr
para o sul. La cnconiraras as
Anazonas, nulIcrcs gucrrciras,
quc dcicsian os Ioncns, c quc sc
fiarao un dia cn Tcniscira, pcrio
do Tcrnodon, no ponio ondc
pcnciran no nar salicncias da
rocIa Salnidcia, nadrasia dos
navios, Iospcdcira dcicsiada pclos
piloios. As Anazonas conduzir-ic-
ao con prazcr... CIcgaras, assin,
ao isino dos Cincrios, junio s
garganias csirciias do paniano
Mcoiido. Ali, dcia con coragcn a
icrra, c airavcssa o nar. os noriais
guardarao, para scnprc, a ncnoria
dc iua passagcn. cssc csirciio, da
por dianic, scra cIanado Dosforo.
Eniao, nao csiaras nais na Europa,
nas sin na sia... Eniao? Ouc
dizcs iu? Nao c violcnio, cssc iirano
dos ccus? Porquc prcicndc
conquisiar icus favorcs (un
dcus, a una sinplcs norial!...i clc
a condcna a iao pcnosa viagcn.
Funcsio ananic, o ninIa filIa, a
soric naldosa ic rcscrvou! E o quc
ouvisic nao c, scqucr, o sinplcs
prcludio dc iuas dcsgraas.
48
IO
Ccus! Cono sou infcliz!
PFOMETEU
Tu suspiras, c gcncs... Ouc
faras, cniao, quando soulcrcs dc
iudo?
IO
Para quc nc scrvc a vida? Por
quc nao nc prccipiio dcsia rocIa
cscarpada? A pcdra quc nc
csnagassc scria ninIa salvaao...
nclIor scra norrcr una vcz, do quc
pcnar iodos os dias.
PFOMETEU
Cono suporiarias, cniao, os
iorncnios quc padco cu, quc csiou
inpossililiiado dc norrcr! A noric
scr-ic-a, ao ncnos, o fin dc icus
sofrincnios, ao passo quc ninIas
dorcs so icrao fin quando Jupiicr
for dcspojado dc scu podcr.
IO
Ouc dizcs? Pcrdcra Jupiicr, un
dia, o scu inpcrio? AI! Cono cu
folgaria sc pudcssc icsicnunIar
cssc faio! Ncn podcria dcscjar
49
ouira coisa cu, a qucn clc iraia
con iania crucldadc!
PFOMETEU
Elc pcrdc-lo-a, fica ccria.
IO
E qucn lIc arrancara o iiranico
cciro?
PFOMETEU
Elc proprio, cn conscqucncia
dc sua louca icncridadc.
IO
Cono? Eplica-ic, sc nisso nao
Ia pcrigo.
PFOMETEU
Para scu nal, clc ionara una
csposa quc o fara arrcpcndcr-sc!
IO
Scra dcusa ou norial? Dizc-o,
sc pudcrcs.
PFOMETEU
Ouc ic inporia salcr? A ial
rcspciio guardarci scgrcdo.
IO
50
Scra cla propria, qucn o Ia-dc
cpulsar do irono?
PFOMETEU
Ela dara a luz un filIo nais
foric quc scu pai.
IO
E Jupiicr nao podcra cviiar
cssc golpc?
PFOMETEU
Nao... Anics quc isso aconica,
cu csiarci livrc dcsias corrcnics.
IO
E qucn ic vira lilcriar, conira a
voniadc dc Jupiicr?
PFOMETEU
Un dc icus dcsccndcnics... o
quc icra dc aconicccr.
IO
Ouc dizcs iu? Un dc ncus
filIos vira dar fin a icus
sofrincnios?
PFOMETEU
51
Sin. o icrcciro quc nasccr,
dcpois dc dcz gcracs(2i.
IO
Cono csic oraculo c difcil dc
cnicndcr-sc!
PFOMETEU
Nao icnics pcsquisar nais, ncn
conIcccr os porncnorcs dc icu
fuiuro!
IO
Tu nc dcsic un prazcr; nao no
rciircs nais...
PFOMETEU
Dc dois vaiicnios, cu so ic
conccdcrci un.
IO
Ouais sao clcs? Dizc-no, c da-
nc o dirciio dc cscolIcr.
PFOMETEU
EscolIc, pois. ou salcs o quc ic
rcsia a sofrcr ainda, ou o nonc dc
ncu lilcriador.
O COFO
52
Proncicu, conccdc a cla una
dcssas graas, c a nos a ouira. Nao
rccuscs aicnao a nossa suplica...
Ouc Io saila por ondc icra dc
vagucar ainda; c nos, o nonc dc icu
lilcriador. Esianos dcscjosas dc
salc-lo.
PFOMETEU
Vos assin cigis, c cu nada vos
posso ncgar! Io, vou dcscrcvcr-ic
iua dolorosa carrcira. grava-a
profundancnic na ncnoria. Logo
quc iranspuscrcs as aguas agiiadas
do csirciio quc scpara os dois
coniincnics, caninIaras para as
porias inflanadas do sol, aic os
canpos dos Corgnios dc Cisinia,
ondc vivcn as ircs vclIas, filIas dc
Forcis, as ircs irnas con aspccio
dc cisnc, quc so icn un dcnic, c
un so olIo cn conun, c quc
janais vcrao os raios do sol, ncn o
asiro da noiic. Nao csiarao longc as
ircs ouiras irnas, as aladas
Corgonas, nonsiros cccrados
pclos Iunanos; suas calcas csiao
criadas dc scrpcnics. qucn as
conicnplar, norrcra
incdiaiancnic; ficas avisada do
53
pcrigo. Mais adianic vcras ouiro
cspciaculo ircncndo. os grifos, dc
longo pcscoo, os cacs nudos dc
Jupiicr. Fogc dclcs o quanio
pudcrcs! Eviia, ianlcn, os
gucrrciros quc so icn un olIo, os
Arinaspos, scnprc cavalgando,
Ialiianics das nargcns dc Pluiao,
quc rola o ouro cn suas ondas. Dc
la passaras a un pas longnquo, dc
un povo ncgro, fiado nos liniics
do Oricnic, no siio dc ondc sai o rio
da Eiiopia. AconpanIaras a
corrcnic do Nilo aic o passo ondc,
do alio dos nonics dc Dllis, clc
prccipiia suas aguas najcsiosas c
saluiarcs. Scu curso lcvar-ic-a
ilIa iriangular do Egiio. Ncssc
lugar, o Io, c quc una nuncrosa
gcraao saira dc ii, c dc icus filIos.
MinIa prcdiao parccc-ic olscura c
inconprccnsvcl? Fazc iuas
pcrgunias, porquc posso iudo
csclarcccr; para isso, lcn conira a
ninIa voniadc, icnIo icnpo dc
solra.
O COFO
Sc ainda Iouvcr dolorosas
corridas a prcdizcr, quc iu
54
csqucccsic, icrnina; sc ja disscsic
iudo, conccdc-nos a nossa vcz, a
graa quc ic pcdinos, nao ic
csqucas!
PFOMETEU
Io ja salc qual scra o icrno dc
sua viagcn; nas para garaniir-lIc
quc ninIa prcdiao nao falIa, dir-
lIc-ci o quc icn sofrido aic vir aqui.
Isio scra una prova dc ninIa
infalililidadc. Oniiirci nuncrosas
circunsiancias, para aludir soncnic
a suas nais rcccnics pcrcgrinacs.
Ouando cIcgasic aos canpos
Molossios, junio da alia Dodona,
ondc pcrnanccc a profciiza do dcus
dos Tcsproias(3i, c ondc cisicn
incrvcl prodgio! os carvalIos
quc falan, csics, cn linguagcn
clara, scn cnignas, saudaran-ic
cono fuiura csposa dc Jupiicr", (sc
c quc cssc iiulo ic agrada aindai
novo accsso ic arrclaiou, c corrcsic
ao longo das praias aic o vasio golfo
dc Fcia, dc ondc rciroccdcsic ao
ponio dc pariida. O nonc dc Jnio
ali ficou, scn duvida, cono un
cicrno nonuncnio dc iua viagcn,
ao longo daquclc golfo. Por a iu vcs
55
quc ncu cspriio alcana alcn do
icnpo prcscnic. Ouvi, agora, iodas
vos, o quc ainda icnIo a rcvclar.
rcionarci ninIa princira prcdiao.
En icrras do Egiio, nos proprios
arcais quc o Nilo lanIa, csia a
cidadc dc Canopo. Ali, acariciando-
ic, Jupiicr Ia-dc rcsiiiuir-ic a
razao. Tcras un filIo, o cscuro
Epafus, cujo nonc rccordara a
aproinaao dcssa divindadc.
Epafus culiivara cicnsa plancic
quc o rio alaga cn suas cIcias.
Cinco gcracs dcpois dclc,
cinqucnia irnas, para cviiar un
crininoso consorcio, con os filIos
dc scu iio, rcfugiar-sc-ao cn Argos.
Os noivos, porcn, lcvados pcla
paiao, cono a avc dc rapina quc
pcrscguc a inida ponla, irao cn
lusca dc un Iincncu quc nao
dcvcrian icr procurado. O ccu,
invcjoso, vai puni-los. A icrra
pclagia rccclcra os corpos dcsscs
infclizcs, inolados pclo fcrro
assassino das nulIcrcs, quc assin
agian nas ircvas da noiic. Cada
csposa (quc Vcnus faa o ncsno a
ncus ininigos!i ncrgulIando
un punIal dc afiado gunc no pciio
56
do csposo, privou-o da vida. Una
unica, induzida pclo anor, nao
dara a noric ao conpanIciro...
Faliou-lIc o anino... Forada a
cscolIcr, prcfcriu quc a cIanasscn
dc covardc, a scr assassina. Dcla
nasccra una fanlia rcal cn Argos.
Para coniar passo a passo a
Iisioria dcssa dinasiia prcciso fora
un longo discurso. Dcssa csiirpc
nasccra o Icroi fanoso quc, con
suas flccIas, dara fin ao ncu
iorncnio. Tal c o oraculo quc a
aniiga Tiianidc, Tcnis, ninIa nac,
nc rcvclou. Dizcr-ic cono, c
quando isso aconicccra, cis o quc
cigiria dcnasiado icnpo, c iu nada
lucraras cn ouvir.
IO
Ccus! Un novo accsso, un
novo furor nc inflana! O noscardo
fcrc-nc dc novo con scu fcrrao
ardcnic; ncu coraao laic-nc,
agiiado pclo icrror, no pciio. Mcus
olIos ja sc pcriurlan, c vcjo iudo
girar cn iorno dc nin. Arrclaia-nc
a loucura... a lngua ja sc rccusa a
olcdcccr c... a razao luia cn vao
57
conira un odioso vcndaval dc
insania...
O COFO
Foi un salio, scn duvida,
aquclc quc icvc a prinazia cn
afirnar quc cada qual sc dcvc unir
a scu igual, pois qucn vivc dc scu
iralalIo nao dcvc anlicionar a
aliana ncn do rico cfcninado, ncn
do nolrc orgulIoso. Janais, o
Parcas, nos dcsiincis ao anor dc
Jupiicr, ncn dc qualqucr ouiro
Ialiianic do Olinpo. Trcncnos dc
icrror ao vcr a polrc Io virgcn
ainda, cviiando o anor dc Jupiicr,
c, apcsar disso, forada por Juno a
csia corrida causiiva. Nao Ia
pcrigo nuna uniao lcn
proporcionada? c ningucn a dcvc
icncr, nas... o Anor, fazci quc
nunca un Dcus podcroso nos vcja c
nos colicc... A luia scria cn
circno dcsigual, cIcia dc csforos
inuicis. Ouc scria dc nos? Cono
fugiranos a Jupiicr?
PFOMETEU
Enlora orgulIoso, Jupiicr scra
IunilIado un dia... Tal o fruio do
58
cnlacc quc clc dcscja, c quc scra a
causa da runa dc scu irono, c dc
scu podcrio. Fcalizar-sc-a, cniao,
inicgralncnic, a naldiao quc
conira clc lanou Saiurno quando
foi cpulso da aniiga scdc dc scu
inpcrio. Dc iodos os dcuscs, so cu
podcria cnsinar-lIc cono cviiar
cssa dcsgraa; so dc nin sc
podcria olicr cssa rcvclaao. Ncssc
dia, cn vao clc sc pora do alio das
nuvcns, agiiando nas naos os scus
dardos inflanados. nada o salvara
dc una qucda ignoniniosa. Eu vcjo
cono clc proprio csia criando o scu
ininigo, o prodigioso ailcia, difcil
dc vcnccr, quc lanara fogos nais
ardcnics quc o raio, fara runorcs
nais forics quc o irovao, c quclrara
o iridcnic dc Nciuno, cssc flagclo
nariino quc alala a icrra.
Naufragando ncssc laiio, Jupiicr
aprcndcra, cniao, o quanio c
difcrcnic scrvir, dc doninar.
O COFO
Tcu dcscjo c quc faz a prcdiao!
PFOMETEU
59
Sin... cu prcnuncio... c o quc
cu dcscjo c o quc aconicccra.
O COFO
Scra possvcl quc Jupiicr vcnIa
a icr, un dia, un scnIor?
PFOMETEU
Sin! E nao scra a uliina dc
suas dcsdiias.
O COFO
E iu nao ircncs pronunciando
iais palavras?
PFOMETEU
Ouc posso cu icncr? O dcsiino
nc fcz inorial!
O COFO
Mas Jupiicr podc agravar icus
iorncnios...
PFOMETEU
Ouc scja! Esiou prcparado para
iudo.
O COFO
un salio aquclc quc icnc a
Adrasicu (4i.
60
PFOMETEU
Fcspciiai, inplorai, vcncrai
cicrnancnic cssc dcspoia. para
nin Jupiicr c o quc nais dcsprczo.
Ecra clc conira nin, cono
quiscr, o scu podcr iransiiorio. clc
nao Ia-dc rcinar nuiio icnpo solrc
os dcuscs. Mas... vcjo quc sc
aproina o scu ncnsagciro, o
ninisiro dcssc nodcrno iirano...
scn duvida vcn conunicar-nc
alguna nova dccisao,..
PFOMETEU, O COFO, MEFCFIO
MEFCFIO
a ii, cspriio suliil, vaso dc
anargura, ininigo confcsso dos
dcuscs, lcnfciior dos noriais,
roulador do fogo cclcsic, c a ii quc
cu falo! Dcclara c ncu pai quc
ordcna! Oual c o Iincncu dc quc
ic conprazcs cn falar, quc lIc Ia-
dc cusiar o inpcrio? Nada dc
cnignas, ou dc vclados nisicrios.
urgc quc iudo rcvclcs! Proncicu!
Nao nc olrigucs a irazcr-ic una
scgunda ncnsagcn. Nao c pcla
rcvolia, iu lcn o salcs! quc
sc alcana a conplaccncia dc
Jupiicr.
61
PFOMETEU
Ouc discurso arroganic c
solcrlo! E cono fica lcn ao
ninisiro dos dcuscs! Novos
scnIorcs dc un novo inpcrio, vos
acrcdiiais Ialiiar palacios
inaccssvcis s dcsgraas... Pois
lcn! Por acaso nao vi cu carcn
dois iiranos? Vcrci a qucda do
icrcciro. scra a nais rapida c a
nais vcrgonIosa. Pcnsas
porvcniura quc nc acovardc, c quc
nc sulncia a csscs novos dcuscs?
Longc disio csiou, Mcrcurio! Podcs
ir-ic cnlora! Volia scn iardana ao
lugar dc ondc vicsic. nada nais
salcras por nin.
MEFCFIO
Eis o invcncvcl orgulIo quc
ianias dcsgraas ja ic causou!
PFOMETEU
Salc quc cu nao conscniiria cn
irocar ninIa niscria por iua
cscravidao. Prcfiro, sin! prcfiro
jazcr acorrcniado a csic pcncdo, a
scr o ncnsagciro c confidcnic dc
icu pai. Eis a cono podcnos fcrir
quclcs quc nos naliraian.
62
MEFCFIO
Scn duvida, csias,
prcscnicncnic, nuna siiuaao
dcliciosa!
PFOMETEU
MinIas dclcias... aI! por
clas Iao-dc passar ncus ininigos, c
iu cn princiro lugar!
MEFCFIO
OI! Porvcniura iu nc airilucs
a iua dcsgraa?
PFOMETEU
So icnIo una palavra. odcio a
iodos os dcuscs quc, dcpois dc
rccclcr ncus lcncfcios, nc fcrcn
injusiancnic.
MEFCFIO
Tcns a razao coniurlada, lcn
sc vc; o nal c violcnio...
PFOMETEU
Pois quc clc sc agravc ainda, sc
c un nal dcicsiar scus ininigos!
MEFCFIO
63
Cono scrias insuporiavcl sc
doninasscs un dia!...
PFOMETEU
Ai dc nin!
MEFCFIO
Eis a una cclanaao quc
Jupiicr nao conIccc!
PFOMETEU
Pois Ia-dc aprcndc-la, con o
icnpo quc iudo anadurccc c
iransforna.
MEFCFIO
No cnianio, nao ic fcz nais
prudcnic, cono dcvcria icr
aconiccido.
PFOMETEU
Enganas-ic! E a prova c quc
nada ic rcvclarci, vil cscravo!
MEFCFIO
Nada diras, cniao, do quc ncu
pai ic ordcna?
PFOMETEU
64
Dcvo-lIc ianios lcncfcios, quc,
cono vcs, icnIo olrigaao dc
rciriluir!...
MEFCFIO
Proncicu, iu zonlas dc nin, c
iraias-nc cono a una criana!
PFOMETEU
Por acaso nao c una
infaniilidadc o prcicndcrcs arrancar
dc nin una rcvclaao? Nao Ia
iorncnios, ncn ariifcios quc nc
forccn a clucidar cssc nisicrio a
Jupiicr cnquanio nao forcn
ronpidas as corrcnics quc nc
prcndcn! assin icnIo diio!
Agora, quando os ciniilanics
coriscos cacn con csirondo, c os
fogos sulicrrancos sc confundcn
con a ncvc quc lranqucia as
aliuras, rcvolucionando a naiurcza,
nada nc fara ccdcr, c cu nao
rcvclarci o nonc daquclc quc o Ia-
dc dcrrular do irono.
MEFCFIO
Dizc, porcn. dc quc ic scrvc
cssa olsiinaao?
PFOMETEU
65
Tudo ja csia por nin prcvisio.
Ia nuiio icnpo quc csia ninIa
rcsoluao csia ionada!
MEFCFIO
Inscnsaio! Por quc nao Ias-dc
aprcndcr, ao calo dc iania
dcsgraa, a agir con salcdoria?
PFOMETEU
Insisics cn vao, Mcrcurio! Para
iuas palavras sou surdo cono una
onda. Nao pcnscs quc, icncndo os
dcsgnios dc Jupiicr, ncdroso cono
una donzcla, cu crga as naos c
inplorc a picdadc quclc quc c
oljcio dc iodo o ncu rancor, para
quc nc lilcric dcsias cadcias. Disso
lcn longc csiou.
MEFCFIO
Vcjo quc ncu apclo c inuiil, c
quc ncus consclIos nao
conscguiran convcnccr-ic. Tal qual
un cavalo indonavcl, nao afciio ao
jugo, nordcs o frcio c rcsisics...
Mas icu rcdolrado furor nada valc,
afinal. Nada nais inpoicnic do quc
o orgulIo dos inscnsaios. Visio quc
nao logrci pcrsuadir-ic, pcnsa, ao
66
ncnos, na icnpcsiadc dc novas
dcsgraas quc Iao-dc cair solrc ii.
Jupiicr, por ncio dc raios,
cspcdaara csic rocIcdo cscarpado;
icu corpo pcrnancccra csnagado
sol os fragncnios da nonianIa. Ao
calo dc longo icnpo, rcaparcccras
un dia... Eniao, un aluirc
insaciavcl, o cao alado dc Jupiicr
vira arrancar dc icu corpo
cnorncs pcdaos c, concnsal
nao dcscjado voliara iodos os
dias para sc nuirir dc icu fgado
ncgro c sangrcnio. Dcssc ircncndo
suplcio nao cspcrcs vcr o fin, salvo
sc algun dcus quiscr ficar cn icu
lugar, a dcsccr aos aniros do
invisvcl Pluiao, nos rcduios
sonlrios do Tariaro. Pcnsa, pois,
cu ic conjuro! o quc digo nao c
una scric dc vas ancaas; c una
scnicna inapclavcl. A loca dc
Jupiicr nao ncnic nunca; o quc clc
diz, rcaliza-sc incoravclncnic.
Pcnsa, c pondcra, Proncicu; a
icinosia nao valc ianio cono a
prudcncia.
O COFO
67
Mcrcurio qucr quc alandoncs
cssc orgulIo c adoics una dccisao
scnsaia, o Proncicu. O quc clc diz,
afigura-sc-nos razoavcl... Crc! Para
o salio c una vcrgonIa pcrscvcrar
no crro conciido.
PFOMETEU
Eu ja salia iudo, iudo, o quc
clc acala dc nc anunciar!... Ouc
un ininigo sofra iodo nal quc lIc
podc fazcr o ouiro, nada nais
naiural. Pois quc caian solrc nin
os raios fulninanics; quc os vcnios
furiosos inflancn os ccus; quc a
icnpcsiadc, agiiando a icrra cn
scus fundancnios, alalc o nundo;
quc flagclos scn ccnplo
confundan as vagas do occano con
as csirclas da alolada cclcsic; quc
Jupiicr, usando scu invcncvcl
podcr, prccipiic ncu corpo nos
alisnos do Tariaro; faa clc o quc
fizcr!... cu Ici-dc vivcr!
MEFCFIO
Palavras iais nao sao dc un
inscnsaio? Ouc nais falia para cssc
dclrio? Sc a soric o ajudassc, ondc
ccssaria, janais, o scu vcsanico
68
furor? Mas vos, ninfas do nar, vos
quc icndcs pcna da viina dc ianios
Iorrorcs, afasiai-vos dcsics siios. o
Iorrcndo fragor do irovao podc
alalar dcnais os vossos puros
cspriios.
O COFO
OI! Da-nos consclIos a quc
possanos olcdcccr... Nao podcnos
nos confornar con iao sinisiros
diiancs. Oucrcs, por acaso,
arrasiar-nos ignonnia? Nao! Nos
pariilIarcnos dc iudo o quc clc
iivcr dc sofrcr!... Dcicsianos a
iraiao... dc iodos os vcios, c o quc
nais nos causa Iorror.
MEFCFIO
Lcnlrai-vos, ao ncnos, do quc
vos prcvcni!... Sc a calanidadc quc
sc aproina vos aiingir, nao
acuscis a soric... ncn digais quc
Jupiicr vos fcriu con inprcvisios
golpcs dc violcncia. Dc vos, iao
soncnic, scra a culpa... Fosics cn
icnpo avisadas! Nao scra, pois, por
falia dc luzcs, ou dc icnpo, quc
scrcis inprudcnicncnic arrasiadas
pcla rcdc das dcsgraas.
69
(Su MEFCFIOi
PFOMETEU, O COFO
PFOMETEU
Con cfciio, nao foi una
ancaa, apcnas. a icrra pc-sc a
ircncr... O soiurno ronco ja sc faz
ouvir... TurlilIcs dc pocira sc
crgucn... iodos os furaccs
dcscncadcados parccc quc csiao
conira nin! Conira nin, c quc
Jupiicr dcsfccIa iao Iorrcndo
caiaclisno.
ninIa augusia nac. o iu,
divino cicr quc ccrcais o univcrso
dc luz cicrna... vcdc quc injusios
iorncnios nc fazcn sofrcr!

FIM
70

Notas
A iraduao, aqui, cono no
volunc XXII da Classicos
Jaclson", c airiluda a J.D. dc
Mcllo c Souza, auior do Prcfacio c
das noias iniroduiorias s iragcdias
dc squilo, Sofoclcs c Eurpidcs quc
figuran no volunc. Nao sci sc, por
razcs cdiioriais", airiluiu-sc ao
cncriio profcssor, por scu rcnonc,
a iraduao dc iodo o volunc, cn
vcz dc airiluir-lIc a organizaao do
ncsno. o quc sc dcprccndc das
palavras do proprio Joao Dapiisia
dc Mcllo c Souza no Prcfacio.
Tais considcracs jusiifican,
sacicdadc, a prcfcrcncia dada, nu
cuIo)ucuo do p)cscntc uounc, s
iraducs cn prosa dc algunas
iragcdias cnirc as nais fanosas do
icairo aicnicnsc. Por cccao
nsc)c-sc apcnas una cn vcrso
solio (o Hpto, dc Eurpidcsi,
conplciando-sc dcsiaric a scric
agora aprcscniada con un
iralalIo aniigo, dc t)uduto)
po)tugucs dcsconIccdo, quc vcnccu
71
con ccria galIardia as dificuldadcs
do cnprccndincnio." g.n.|
O profcssor Joao Dapiisia dc Mcllo
c Souza foi, por anos, profcssor dc
Iisioria no Colcgio Mcllo c Souza c
narcou gcracs con scus
cnsinancnios. dc Afonso Arinos,
cn suas Mcn)us, csic
icsicnunIo solrc a inporiancia
quc icvc cn sua fornaao as aulas
por clc dadas. A naicria quc nais
nc cncaniava cra a Hisioria do
Drasil, dada pclo ncsno (J.D. Mcllo
c Souzai."; Crcio quc ioda a ninIa
inclinaao posicrior pclos csiudos
Iisioricos daia dcssc fccundo
aprcndizado inicial." (ap. Allcrio
Vcnancio FilIo, A Hisioriografia
Fcpullicana. A coniriluiao dc
Afonso Arinos, in Esiudos
Hisioricos, Fio dc Janciro, vol. 3, n.
6, 1990, p.151-160.i N.E.|
(1i Proncicu significa o
prcvidcnic", ou o quc prcvc"
(2i Ou o princiro da 13a. gcraao
(liicralncnic. o icrcciro, dc
nascincnio, dcpois dc dcz ouiras
gcracsi.
72
(3i Jupiicr.
(4i Adrasicu. Jupiicr.
73


Proilido iodo c qualqucr uso
concrcial.
Sc vocc pagou por cssc
livro
VOCE FOI FOUDADO!
Vocc icn csic c nuiios ouiros
iiulos CFTIS
dircio na fonic.
www.cloolslrasil.con
74


2005 squilo

Vcrsao para cDool
cDoolsDrasil.con

__________________
Janciro 2005

Potrebbero piacerti anche