Sei sulla pagina 1di 14

I DECLINAZIONE

CASI SINGOLARE PLURALE


NOMINATIVO ros-A ros-AE
GENITIVO ros-AE ros-ARUM
DATIVO ros-AE ros-IS
ACCUSATIVO ros-AM ros-AS
VOCATIVO ros-A ros-AE
ABLATIVO ros-A ros-IS

II DECLINAZIONE
CASI SINGOLARE mf PLURALE mf SING. NEUTRO PLUR. NEUTRO
NOMINATIVO lup-US lup-I templ-UM templ-A
GENITIVO lup-I lup-ORUM templ-I templ-ORUM
DATIVO lup-O lup-IS templ-O templ-IS
ACCUSATIVO lup-UM lup-OS templ-UM templ-A
VOCATIVO lup-E lup-I templ-UM templ-A
ABLATIVO lup-O lup-IS templ-O templ-IS

II DECLINAZIONE (puer, ager)

CASI SINGOLARE mf PLURALE mf SING. NEUTRO PLUR. NEUTRO


NOMINATIVO puer puer-I ager agr-I
GENITIVO puer-I puer-ORUM agr-I agr-ORUM
DATIVO puer-O puer-IS agr-O agr-IS
ACCUSATIVO puer-UM puer-OS agr-UM agr-OS
VOCATIVO puer puer-I ager agr-I
ABLATIVO puer-O puer-IS agr-O agr-IS

III DECLINAZIONE (imparissillabi)


CASI SINGOLARE mf PLURALE mf SING. NEUTRO PLUR. NEUTRO
NOMINATIVO consul consul-ES corpus corpOR-A
GENITIVO consul-IS consul-UM corpOR-IS corpOR-UM
DATIVO consul-I consul-IBUS corpOR-I corpOR-IBUS
ACCUSATIVO consul-EM consul-ES corpus corpOR-A
VOCATIVO consul consul-ES corpus corpOR-A
ABLATIVO consul-E consul-IBUS corpOR-E corpOR-IBUS
III DECLINAZIONE (parisillabi maschile/femminile)
CASI SINGOLARE PLURALE
NOMINATIVO civis civ-ES
GENITIVO civ-IS civ-IUM
DATIVO civ-I civ-IBUS
ACCUSATIVO civ-EM civ-ES
VOCATIVO civis civ-ES
ABLATIVO civ-E civ-IBUS

III DECLINAZIONE (neutri in -e, -al, -ar)

CASI SINGOLARE PLURALE


NOMINATIVO mare mar-IA
GENITIVO mar-IS mar-IUM
DATIVO mar-I mar-IBUS
ACCUSATIVO mare mar-IA
VOCATIVO mare mar-IA
ABLATIVO mar-I mar-IBUS

IV DECLINAZIONE
CASI SINGOLARE mf PLURALE mf SING. NEUTRO PLUR. NEUTRO
NOMINATIVO man-US man-US corn-U corn-UA
GENITIVO man-US man-UUM corn-US corn-UUM
DATIVO man-UI man-IBUS corn-U corn-IBUS
ACCUSATIVO man-UM man-US corn-U corn-UA
VOCATIVO man-US man-US corn-U corn-UA
ABLATIVO man-U man-IBUS corn-U corn-IBUS

V DECLINAZIONE (dies, ei/res, ei)


CASI SINGOLARE mf PLURALE mf SING. NEUTRO PLUR. NEUTRO
NOMINATIVO di-ES di-ES r-ES r-ES
GENITIVO di-EI di-ERUM r-EI r-ERUM
DATIVO di-EI di-EBUS r-EI r-EBUS
ACCUSATIVO di-EM di-ES r-EM r-ES
VOCATIVO di-ES di-ES r-ES r-ES
ABLATIVO di-E di-EBUS r-E r-EBUS
USCITE
A: -nominativo singolare (1°)
-nominativo plurale neutro (2°, 3°)
-accusativo plurale neutro (2°, 3°)
-vocativo singolare (1°)
-vocativo plurale neutro (2°, 3°)
-ablativo singolare (1°)

AE: -nominativo plurale (1°)


-genitivo singolare (1°)
-dativo singolare (1°)
-vocativo plurale (1°)

AM: -accusativo singolare (1°)

ARUM: -genitivo plurale (1°)

AS: -accusativo plurale (1°)

E: -vocativo singolare mf (2°)


-ablativo singolare (3°, 5°)

EBUS: -dativo plurale (5°)


-ablativo plurale (5°)

EI: -genitivo singolare (5°)


-dativo singolare (5°)

EM: -accusativo singolare mf (3°, 5°)

ERUM: -genitivo plurale (5°)

ES: -nominativo plurale mf (3°)


-nominativo (5°)
-accusativo plurale mf (3°)
-accusativo plurale (5°)
-vocativo plurale mf (3°)
-vocativo (5°)

I: -nominativo plurale mf (2°)


-genitivo singolare (2°)
-dativo singolare (3°)
-vocativo plurale mf (2°)
-ablativo singolare neutro (3° in -e, -al, -ar)

IA: -nominativo plurale neutro (3° in -e, -al, -ar)


-accusativo plurale neutro (3° in -e, -al, -ar)
-vocativo plurale neutro (3° in -e, -al, -ar)

IBUS: -dativo plurale (3°)


-dativo plurale (4°)
-ablativo plurale (3°)
-ablativo plurale (4°)

IS: -dativo plurale (1°, 2°)


-genitivo singolare (3°)
-ablativo plurale (1°, 2°)

IUM: -genitivo plurale (parisillabi/neutri 3°)

O: -dativo singolare (2°)


-ablativo singolare (2)

ORUM: -genitivo plurale (2°)

OS: -accusativo plurale mf (2°)

U: -nominativo singolare neutro (4°)


-dativo singolare neutro (4°)
-accusativo singolare neutro (4°)
-vocativo singolare neutro (4°)
-ablativo singolare neutro (4°)

UA: -nominativo plurale neutro (4°)


-accusativo plurale neutro (4°)
-vocativo plurale neutro (4°)

UI: -dativo singolare mf (4°)

UM: -nominativo singolare neutro (2°)


-genitivo plurale (3°)
-accusativo singolare (2°)
-accusativo singolare mf (4°)
-vocativo singolare neutro (2°)

US: -nominativo singolare mf (2°)


-nominativo mf (4°)
-genitivo singolare (4°)
-accusativo plurale mf (4)
-vocativo mf (4°)

UUM: -genitivo plurale (4°)

AGGETTIVI I CLASSE
*FEMMINILI seguono la I declinazione

*MASCHILI e NEUTRI seguono la II declinazione

*ASPER, PIGER -------> puer, ager


-ASPER, ASPERA, ASPERUM
-PIGER, PIGRA, PIGRUM
CASI M. SING. F. SING. N. SING. M. PLUR. F. PLUR. N. PLUR.
N bon-US bon-A bon-UM bon-I bon-AE bon-A
G bon-I bon-AE bon-I bon-ORUM bon-ARUM bon-ORUM
D bon-O bon-AE bon-O bon-IS bon-IS bon-IS
AC bon-UM bon-AM bon-UM bon-OS bon-AS bon-A
V bon-E bon-A bon-UM bon-I bon-AE bon-A
AB bon-O bon-A bon-O bon-IS bon-IS bon-IS

AGGETTIVI II CLASSE (3 uscite)

CASI M. SING. F. SING. N. SING. M. PLUR. F. PLUR. N. PLUR.


N acer acr-IS acr-E acr-ES acr-ES acr-IA
G acr-IS acr-IS acr-IS acr-IUM acr-IUM acr-IUM
D acr-I acr-I acr-I acr-IBUS acr-IBUS acr-IBUS
AC acr-EM acr-EM acr-E acr-ES acr-ES acr-IA
V acer acr-IS acr-E acr-ES acr-ES acr-IA
AB acr-I acr-I acr-I acr-IBUS acr-IBUS acr-IBUS

AGGETTIVI II CLASSE (2 uscite)

CASI MF SING. N. SING. MF PLUR. N. PLUR.


N omn-IS omn-E omn-ES omn-IA
G omn-IS omn-IS omn-IUM omn-IUM
D omn-I omn-I omn-IBUS omn-IBUS
AC omn-EM omn-E omn-ES omn-IA
V omn-IS omn-E omn-ES omn-IA
AB omn-I omn-I omn-IBUS omn-IBUS

AGGETTIVI II CLASSE (1 uscita)

CASI SINGOLARE PLURALE


NOMINATIVO velox Veloc-ES/IA
GENITIVO veloc-IS veloc-IUM
DATIVO veloc-I veloc-IBUS
ACCUSATIVO veloc-EM Veloc-ES/IA
VOCATIVO velox Veloc-ES/IA
ABLATIVO veloc-I veloc-IBUS
VERBI
I CONIUGAZIONE -are (laudo, -as, -avi, -atum, -are)
DIATESI ATTIVA

PERSONE IND. PRESENTE PERFETTO


1° S laud-O laudA-VI
2° S laudA-S laudA-VISTI
3° S laudA-T laudA-VIT
1° P laudA-MUS laudA-VIMUS
2° P laudA-TIS laudA-VISTIS
3° P laudA-NT laudA-VERUNT
PERSONE IND. IMPERFETTO PIUCCHEPERFETTO
1° S laudA-BAM laudA-VERAM
2° S laudA-BAS laudA-VERAS
3° S laudA-BAT laudA-VERAT
1° P laudA-BAMUS laudA-VERAMUS
2° P laudA-BATIS laudA-VERATIS
3° P laudA-BANT laudA-VERANT
PERSONE IND. FUTURO FUTURO ANTERIORE
1° S laudA-BO laudA-VERO
2° S laudA-BIS laudA-VERIS
3° S laudA-BIT laudA-VERIT
1° P laudA-BIMUS laudA-VERIMUS
2° P laudA-BITIS laudA-VERITIS
3° P laudA-BUNT laudA-VERINT

PERSONE IMPERATIVO PRESENTE


2° S laud-A
2° P laud-ATE

DIATESI PASSIVA (t. storici passivi = participio perfetto + presente/imperfetto/futuro sum)

PERSONE PRESENTE IMPERFETTO FUTURO IMPERATIVO


1° S laud-OR laudA-BAR laudA-BOR
2° S laudA-RIS laudA-BARIS laudA-BERIS laudA-RE
3° S laudA-TUR laudA-BATUR laudA-BITUR
1° P laudA-MUR laudA-BAMUR laudA-BIMUR
2° P laudA-MINI laudA-BAMINI laudA-BIMINI laudA-MINI
3° P laudA-NTUR laudA-BANTUR laudA-BUNTUR
II CONIUGAZIONE -ere (moneo, -es, -ui, -itum, -ere )
DIATESI ATTIVA

PERSONE IND. PRESENTE PERFETTO


1° S monE-O monU-I
2° S monE-S monU-ISTI
3° S monE-T monU-IT
1° P monE-MUS monU-IMUS
2° P monE-TIS monU-ISTIS
3° P monE-NT monU-ERUNT
PERSONE IND. IMPERFETTO PIUCCHEPERFETTO
1° S monE-BAM monU-ERAM
2° S monE-BAS monU-ERAS
3° S monE-BAT monU-ERAT
1° P monE-BAMUS monU-ERAMUS
2° P monE-BATIS monU-ERATIS
3° P monE-BANT monU-ERANT
PERSONE IND. FUTURO FUTURO ANTERIORE
1° S monE-BO monU-ERO
2° S monE-BIS monU-ERIS
3° S monE-BIT monU-ERIT
1° P monE-BIMUS monU-ERIMUS
2° P monE-BITIS monU-ERITIS
3° P monE-BUNT monU-ERINT

PERSONE IMPERATIVO PRESENTE


2° S mon-E
2° P monE-TE

DIATESI PASSIVA

PERSONE PRESENTE IMPERFETTO FUTURO IMPERATIVO


1° S monE-OR monE-BAR monE-BOR
2° S monE-RIS monE-BARIS monE-BERIS monE-RE
3° S monE-TUR monE-BATUR monE-BITUR
1° P monE-MUR monE-BAMUR monE-BIMUR
2° P monE-MINI monE-BAMINI monE-BIMINI monE-MINI
3° P monE-NTUR monE-BANTUR monE-BUNTUR
III CONIUGAZIONE -ere (lego, -as, -avi, -atum, -ere)
DIATESI ATTIVA

PERSONE IND. PRESENTE PERFETTO


1° S leg-O legaA-VI
2° S legA-S legA-VISTI
3° S legA-T legA-VIT
1° P legA-MUS legA-VIMUS
2° P legA-TIS legA-VISTIS
3° P legA-NT legA-VERUNT
PERSONE IND. IMPERFETTO PIUCCHEPERFETTO
1° S legA-BAM legA-VERAM
2° S legA-BAS legA-VERAS
3° S legA-BAT legA-VERAT
1° P legA-BAMUS legA-VERAMUS
2° P legA-BATIS legA-VERATIS
3° P legA-BANT legA-VERANT
PERSONE IND. FUTURO FUTURO ANTERIORE
1° S legA-BO legA-VERO
2° S legA-BIS legA-VERIS
3° S legA-BIT legA-VERIT
1° P legA-BIMUS legA-VERIMUS
2° P legA-BITIS legA-VERITIS
3° P legA-BUNT legA-VERINT

PERSONE IMPERATIVO PRESENTE


2° S leg-A
2° P legA-TE

DIATESI PASSIVA

PERSONE PRESENTE IMPERFETTO FUTURO IMPERATIVO


1° S leg-OR legE-BAR leg-AR
2° S legE-RIS legE-BARIS legE-RIS legE-RE
3° S legI-TUR legE-BATUR legE-TUR
1° P legI-MUR legE-BAMUR legE-MUR
2° P legI-MINI legE-BAMINI legE-MINI legI-MINI
3° P legU-NTUR legE-BANTUR legE-NTUR
IV CONIUGAZIONE -ire (audio, -is, -ii, -itum, -ire)
DIATESI ATTIVA

PERSONE IND. PRESENTE PERFETTO


1° S audI-O audI-I
2° S audI-S audI-ISTI
3° S audI-T audI-IT
1° P audI-MUS audI-IMUS
2° P audI-TIS audI-ISTIS
3° P audIU-NT audI-ERUNT
PERSONE IND. IMPERFETTO PIUCCHEPERFETTO
1° S audIE-BAM audI-ERAM
2° S audIE-BAS audI-ERAS
3° S audIE-BAT audI-ERAT
1° P audIE-BAMUS audI-ERAMUS
2° P audIE-BATIS audI-ERATIS
3° P audIE-BANT audI-ERANT
PERSONE IND. FUTURO FUTURO ANTERIORE
1° S audI-BO audI-ERO
2° S audI-BIS audI-ERIS
3° S audI-BIT audI-ERIT
1° P audI-BIMUS audI-ERIMUS
2° P audI-BITIS audI-ERITIS
3° P audI-BUNT audI-ERINT

PERSONE IMPERATIVO PRESENTE


2° S aud-I
2° P audI-TE

DIATESI PASSIVA

PERSONE PRESENTE IMPERFETTO FUTURO IMPERATIVO


1° S audI-OR audI-EBAR audI-AR
2° S audI-RIS audI-EBARIS audI-ERIS audI-RE
3° S audI-TUR audI-EBATUR audI-ETUR
1° P audI-MUR audI-EBAMUR audI-EMUR
2° P audI-MINI audI-EBAMINI audI-EMINI audI-MINI
3° P audI-NTUR audI-EBANTUR audI-ENTUR
PARTICIPI
PRESENTE (tema presente + desinenze ----> agg. 2° classe ad 1 uscita)

CASI SINGOLARE PLURALE


NOMINATIVO laudans laudANT-ES/IA
GENITIVO laudANT-IS laudANT-IUM
DATIVO laudANT-I laudANT-IBUS
ACCUSATIVO laudANT-EM laudANT-ES/IA
VOCATIVO laudans laudANT-ES/IA
ABLATIVO laudANT-I/E laudANT-IBUS

PERFETTO (tema supino + desinenze ----> agg. 1° classe)

CASI M. SING. F. SING. N. SING. M. PLUR. F. PLUR. N. PLUR.


N laudAT-US laudAT-A laudAT-UM laudAT-I laudAT-AE laudAT-A
G laudAT-I laudAT-AE laudAT-I laudatORUM laudatARUM laudatORUM
D laudAT-O laudAT-AE laudAT-O laudAT-IS laudAT-IS laudAT-IS
AC laudAT-UM laudAT-AM laudAT-UM laudAT-OS laudAT-AS laudAT-A
V laudAT-E laudAT-A laudAT-UM laudAT-I laudAT-AE laudAT-A
AB laudAT-O laudAT-A laudAT-O laudAT-IS laudAT-IS laudAT-IS

FUTURO (tema supino + desinenze ----> agg. 1° classe)

-laudAT -urus, -a, -um


-monIT -urus, -a, -um
...

INFINITO
PRESENTE ATTIVO: tema del presente + re (lauda-re)

PRESENTE PASSIVO: tema del presente + ri (lauda-ri)


tema del presente + i (leg-i)

PERFETTO ATTIVO: tema del perfetto + isse (laudav-isse)

PERFETTO PASSIVO: participio perfetto accusativo + esse (laudatum esse)

FUTURO ATTIVO: participio futuro accusativo + esse (laudaturum esse)

FUTURO PASSIVO: tema del supino + iri (laudatum iri)

--------------------------> INFINITIVE = SOGG. IN ACCUSATIVO <--------------------------


AGGETTIVI E PRONOMI
DIMOSTRATIVI

-HIC, HAEC, HOC (vicinanza a chi parla)


CASI M. SING. F. SING. N. SING. M. PLUR. F. PLUR. N. PLUR.
N hic haec hoc hi hae haec
G huius huius huius horum harum horum
D hui hui hui his his his
AC hunc hanc hoc hos has haec
V / / / / / /
AB hoc hac hoc his his his

-ISTE, ISTA, ISTUD (vicinanza a chi ascolta)


CASI M. SING. F. SING. N. SING. M. PLUR. F. PLUR. N. PLUR.
N ist-E ist-A ist-UD ist-I ist-AE ist-A
G ist-IUS ist-IUS ist-IUS ist-ORUM ist-ARUM ist-ORUM
D ist-I ist-I ist-I ist-IS ist-IS ist-IS
AC ist-UM ist-AM ist-UD ist-OS ist-AS ist-A
V / / / / / /
AB ist-O ist-A ist-O ist-IS ist-IS ist-IS

-ILLE, ILLA, ILLUD (lontananza)


CASI M. SING. F. SING. N. SING. M. PLUR. F. PLUR. N. PLUR.
N ill-E ill-A ill-UD ill-I ill-AE ill-A
G ill-IUS ill-IUS ill-IUS ill-ORUM ill-ARUM ill-ORUM
D ill-I ill-I ill-I ill-IS ill-IS ill-IS
AC ill-UM ill-AM ill-UD ill-OS ill-AS ill-A
V / / / / / /
AB ill-O ill-A ill-O ill-IS ill-IS ill-IS

DETERMINATIVI

IS, EA, ID (terza persona/possessivo al gen. se il possessore non è il sogg.)


CASI M. SING. F. SING. N. SING. M. PLUR. F. PLUR. N. PLUR.
N is ea id ii eae ea
G eius eius eius eorum earum eorum
D ei ei ei iis iis iis
AC eum eam id eos eas ea
V / / / / / /
AB eo ea eo iis iis iis
IDEM, EADEM, IDEM (lo stesso, il medesimo, ...)

CASI M. SING. F. SING. N. SING. M. PLUR. F. PLUR. N. PLUR.


N idem eadem idem iidem eaedem eadem
G eiusdem eiusdem eiusdem eorundem earundem eorundem
D eidem eidem eidem iisdem iisdem iisdem
AC eundem eandem idem eosdem easdem eadem
V / / / / / /
AB eodem eadem eodem iisdem iisdem iisdem

IPSE, IPSA, IPSUM (evidenzia/enfatizza la persona ----> "il Dio stesso/in persona")

CASI M. SING. F. SING. N. SING. M. PLUR. F. PLUR. N. PLUR.


N ipse ips-A ips-UM ips-I ips-AE ips-A
G ips-IUS ips-IUS ips-IUS ips-ORUM ips-ARUM ips-ORUM
D ips-I ips-I ips-I ips-IS ips-IS ips-IS
AC ips-UM ips-AM ips-UM ips-OS ips-AS ips-A
V / / / / / /
AB ips-O ips-A ips-O ips-IS ips-IS ips-IS

POSSESSIVI (si declinano come agg. 1° classe)

1° P S meus, mea, meum


2° P S tuus, tua, tuum
3° P S suus, sua, suum
1° P P noster, nostra, nostrum
2° P P vester, vestra, vestrum

PERSONALI

CASO 1° P S 1° P P 2° P S 2° P P 3° P S/P
N ego nos tu vos /
G mei nostri/um tui vestri/um sui
D mihi nobis tibi vobis sibi
AC me nos te vos se
V / / tu vos /
AB me nobis te vobis se

COMPLEMENTI
-AGENTE -------- A/AB + ABLATIVO
-ARGOMENTO -------- DE + ABLATIVO

-CAUSA -------- ABLATIVO


OB/PROPTER + ACCUSATIVO
PRAE + ABLATIVO

-CAUSA EFFICIENTE -------- ABLATIVO

-COMPAGNIA -------- CUM + ABLATIVO

-MODO -------- ABLATIVO


CUM + ABLATIVO

-MOTO A LUOGO -------- IN + ACCUSATIVO (ingresso)


AD + ACCUSATIVO (avvicinamento)

-MOTO DA LUOGO -------- E/EX


A/AB + ABLATIVO (da interno ad esterno)
DE + ABLATIVO (da alto a basso)

-MOTO PER LUOGO -------- PER + ACCUSATIVO

-STATO IN LUOGO -------- IN + ABLATIVO

-TEMPO CONTINUATO -------- ACCUSATIVO


PER + ACCUSATIVO

-TEMPO DETERMINATO -------- ABLATIVO


N + ABLATIVO

CONGIUNZIONI
COPULATIVE: -et, atque, ac, -que
-nec, neque
-etiam, quoque

DISGIUNTIVE: -aut
-vel, -ve, seu, sive

AVVERSATIVE: -sed, at, verum


-vero, autem
-immo
-tamen

ESPLICATIVE: -nam, namque


-enim

CORRELATIVE: -non solum ... sed etiam


-cum ... tum, et ... et
-modo ... modo
-sive ... sive

CONCLUSIVE: -itaque, proinde, ergo, igitur, ideo

Potrebbero piacerti anche