Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
Serie2 20 21 Cor
Serie2 20 21 Cor
J ® K ð ÐñÊ« úÍð B@
HAJ éJË@ JË@ éJ
Ê¿
AJ
k. ñËñJº
2 HAJ
AK
QË@ AJ
®Ó
J ® K ð ÐñÊ« ¼QÖ Ï @ ¨ Ym .Ì '@ Õæ¯
HAJ
02 Õ¯P áK
PAÒJË@ éÊÊË
ß Ég
ú
k. XñÖ
Ï @ ð éJ Ê B@
éÊÓA¾Ö
©K. @ñJË@
: Èð B@ áK
QÒJË@
: éJ
ËAJË@ éJ
Ê B@ ©K. @ñJË@ I.k @ , éK
Qj
. JËAK. CÓA¾Ó
Z Z Z Z
n 2x
x ln xdx ; e sin xdx ; arccos xdx ; x2 arctan xdx
n ∈ N IJ
k .
: ÉmÌ '@
R n
x ln xdx Ë éJ.ËAK. •
1
ð v(x) = n+1 xn+1 ð u0 (x) = x1 AJK
YË v 0 (x) = xn ð u(x) = ln x ©ñK .
xn+1 xn+1 xn+1 xn+1
Z Z
n 1 n 1
x ln xdx = ln x− x dx = ln x− +C = ln x − +C
n+1 n+1 n+1 (n + 1)2 n+1 n+1
. ù
®J
®k
k
IJ IK
. AK C
R
arccos xdx Ë éJ.ËAK. •
−1
ð v(x) = x ð u0(x) = √1−x AJK
YË v0(x) = 1 ð u(x) = arccos x ©ñK
2
.
R 2x
e sin 2xdx Ë éJ.ËAK. •
ð v(x) = − cos x ð u0(x) = 2ex AJK
YË v0(x) = sin x ð u(x) = e2x ©ñK .
Z Z
2x 2x
e sin xdx = −e cos x + 2 e2x cos xdx (∗)
. éK
Qj
. JËAK. ÉÓA¾K
R e2x cos xdx
ð v(x) = sin x ð u0(x) = 2e2x AJK
YË v0(x) = cos bx ð u(x) = e2x ©ñK .
Z Z
e2x cos xdx = e2x sin x − 2 e2x sin xdx
: AJK
YË (∗) ú
¯
ñªJËAK. ð
Z Z
2x 2x2x 2x
e sin xdx = −e cos x + 2 e sin x − 2 e sin xdx
Z Z
2x
= e (2 sin x − cos x) − 4 e sin xdx =⇒ 5 e2x sin xdx = eax (2 sin x − cos x) + C
2x
eax
Z
=⇒ e2x sin xdx = (2 sin x − cos x) + C
5
. ù
®J
®k
IK
. AK C
k
IJ
1
R
x2 arctan x Ë éJ.ËAK. •
ð v(x) = 13 x3 ð u0 (x) = 1
1+x2
AJK
YË v 0 (x) = x2 ð u(x) = arctgx ©ñK .
x3 x3 x3 x(x2 + 1) − x
Z Z Z
2 1 1
x arctgxdx = arctgx − dx = arctgx − dx
3 3 1 + x2 3 3 1 + x2
x3 x3 x2 1
Z Z
1 1 2x
= arctgx − xdx + 2
dx = arctgx − + ln(1 + x2 ) + C
3 3 6 1+x 3 6 6
.ù
®J
®k
IK
. AK C
k
IJ
: ú
GA JË@ áK
QÒJË@
: éJ
ËAJË@ éJ
Ê B@ ©K. @ñJË@ I.k @ ,AJ.AJÓ Q
ª JÓ ÉK
YJ.K CÒªJÓ
Z Z Z Z
cos xdx cos xdx sin xdx
2
; ; ; sh3 xdx
1 − cos x 1 + cos2 x 1 + cos2 x
Z Z √ Z Z
shxdx dx dx
; x 1 + x2 dx ; √ ;
1 + ch2 x (x + 1) x x(ln x)2
: ÉmÌ '@
cos x
Ë éJ . ËAK
•
R
dx .
1 − cos2 x
AJK
YË
Z Z
cos x cos xdx
dx =
1 − cos2 x sin2 x
ð dt = cos xdx AJK
YË t = sin x ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK. ð
Z Z Z
cos x cos xdx dt 1 1
dx = = =− +C =− +C
1 − cos2 x sin2 x t2 t sin x
.ù
®J
®k
IK . AK C IJ
k
R cos x
2
dx Ë éJ.ËAK. •
1 + cos x
Z Z Z
AJK
YË
cos x cos xdx cos xdx
dx = =
1 + cos2 x 1 + (1 − sin2 x) 2 − sin2 x
ð dt = cos xdx AJK
YË t = sin x ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK. ð
Z Z Z Z
cos x cos xdx dt dt
dx = = = √ √
1 + cos2 x 2 − sin2 x 2−t 2
( 2 − t)( 2 + t)
½J
º® K ◦
1
√ √
( 2 − t)( 2 + t)
QåAJ« úÍ@
. é¢J
.
1 a b
√ √ =√ +√ (∗)
( 2 − t)( 2 + t) 2−t 2+t
√
√
. a = 2√1 2 úΫ Ém' t = 2 Y g @ ð 2 − t ú
¯ (∗) .−
H. Qå
√
√
. b = 2√1 2 úΫ Ém' t = − 2 Y g @ ð 2 + t ú
¯ (∗) .−
H. Qå
ú
ÍAJËAK. ð
2
1 1 1 1
√ √ = √ √ +√
( 2 − t)( 2 + t) 2 2 2−t 2+t
Ï@
. éÊÓA¾Ö ◦
Z Z Z
cos x dt 1 1 1
dx = √ √ = √ √ +√ dt
1 + cos2 x ( 2 − t)( 2 + t) 2 2 2−t 2+t
Z Z
1 dt 1 dt
= √ √ + √ √
2 2 2−t 2 2 2−t
√
1 √ 1 √ 1 2 + t
= − √ ln | 2 − t| + √ ln | 2 + t| + C = √ ln √ +C
2 2 2 2 2 2 2 − t
√ !
1 2 + sin x
= √ ln √ +C
2 2 2 − sin x
.ù
®J
®k
IK . AK C IJ
k
R sin x
2
dx Ë éJ.ËAK. •
1 + cos x
Z Z
ð dt = − sin xdx AJK
YË t = cos x ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK. AJK
YË
sin x dt
dx = − = −arctgt + C = −arctg(cos x) + C
1 + cos2 x 1 + t2
.ù
®J
®k
IK
. AK C IJ
k
R 3
sh xdx Ë éJ.ËAK. •
Z Z Z
AJK
YË
3 2
sh xdx = sh x(shxdx) = (ch2 − 1)(shxdx)
dt = shxdx AJK
YË x = cht
ð ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK. ð
Z Z
1 1
sh3 xdx = (t2 − 1)dt = t3 − t + C = ch3 x − chx + C
3 3
.ù
®J
®k
IK
. AK C
k
IJ
R shx
2 dx Ë éJ.ËAK. •
1 + ch x
Z Z
ð dt = shxdx AJK
YË t = chx ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK. AJK
YË
shx dt
dx = = arctgt + C = arctg(chx) + C
1 + ch2 x 1 + t2
.ù
®J
®k
IK
. AK C IJ
k
R √
x 1 + x2 dx Ë éJ.ËAK. •
Z √
ð dt = 2xdx AJK
YË t = 1 + x2 ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK.
2 √ √
Z Z p Z
p 1 1 1 1 p
x 1 + x2 dx = 1 + x2 2xdx) = tdt = t1/2 dt = t t + C = (12 ) 1 + x2 t + C
2 2 2 6 3
dx = (1 + tg2 t)dt = cosdt2 t AJK
YË x = tgt
ð ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK. ð @
Z √ Z √ 2 dt
Z
sin t
2
x 1 + x dx = tgt 1cos t 2 = dt
cos t cos4 t
3
ð du = − sin tdt AJK
YË u = cos t ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK. ð
− sin tdt
Z Z Z
sin t du 1 1 1
dt = − =− = 3 +C = +C = +C
cos4 t cos4 t u 4 3u 3
3 cos t 3
3 cos (arctgx)
1 √ 1 √
= ( 1 + x2 )3 + C = (1 + x2 ) 1 + x2 + C
3 3
ð dx = chtdt AJK
YË x = sht ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK. ð @
Z √ Z p Z
1 1
x 1 + x2 dx = sht ch tchtdt = ch2 tshtdt = ch3 t + C = ch3 (argshx) + C
2
3 3
1 √ 1 √
= ( 1 + x2 )3 + C = (1 + x2 ) 1 + x2 + C
3 3
.ù
®J
®k
IK
. AK C IJ
k
: é¢kCÓ
√
á
ÊK
YJ.JË@ Yg
@ PAJ.J«@ áºÖ
ß
c = 1 > 0 ð a = 1 > 0
ax2 + b + +c ú¯ éK @ AÖß.
√
√
1 + x2 = ±x + t ð @ 1 + x2 = xt ± 1
dx √
Ë éJ . ËAK
•
R
(x+1) x
√
.
ð dx = 2tdt ð x = t2 AJK
YË t= x
ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK.
√
Z Z Z
dx 2tdt dt
√ = 2
=2 2
= 2arctgt + C = 2arctg x + C
(x + 1) x (t + 1)t 1+t
.ù
®J
®k
IK . AK C IJ
k
Ë éJ . ËAK
•
R dx
x(ln x) 2 .
ð dt = dx AJK
YË t = ln x ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK.
x
t−1
Z Z Z
dx dt 1 1
= = t−2 dt = +C =− +C =− +C
x(ln x)2 t3 −1 t ln x
.ù
®J
®k
IK
. AK C
k
IJ
: JË@ áK
QÒJË@
IËA
: éJ
ËAJË@ éJ
Ê B@ ©K. @ñJË@ I.k @
x3 − 4x + 2
Z Z Z Z
dx x dx
dx ; ; dx ;
x3 − 3x + 2 1 − x4 1 − x2 3 + e−x
: ÉmÌ '@
x3 +4x+2
Ë éJ . ËAK
•
R
x3 −3x+2
dx .
AJK
YË
x3 + 4x + 2 (x3 − 3x + 2) + 7x 7x 7x
3
= 3
=1+ 3 =1+
x − 3x + 2 x − 3x + 2 x − 3x + 2 (x − 1)2 (x + 2)
4
:
QåAJ« úÍ@
é¢J 7x
½J
º® K ◦
.
(x−1)2 (x+2)
7x a b c
2
= + 2
+ (∗)
(x − 1) (x + 2) x − 1 (x − 1) x+2
(∗) ú
¯
ú
¯ H. QåËAK
b= úΫ Ém' x = 1 Yg @ ð (x − 1)2
7
3
.
c = − 14 « Ém ' x = −2 Y g
@ ð x + 2 ú¯ . Õç'
H. QåËAK
9 úÎ
'
úΫ Ém x = 0 Yg @ ð AÒîD
JÒJ
®K. c ð b
ñªJK. Õç'
7 7 14
0 = −a + − =⇒ a =
3 9 9
ú
ÍAJËAK. ð
7x 14 7 14
= + −
(x − 1)2 (x + 2) 9(x − 1) 3(x − 1)2 9(x + 2)
x3 + 4x + 2
Z Z
14 7 14
dx = 1+ + − dx ð
x3 − 3x + 2 9(x − 1) 3(x − 1)2 9(x + 2)
Z Z Z Z
14 dx 7 dx 14 dx
= dx + + −
9 x−1 3 (x − 1)2 9 x+2
14 7 14 14 x − 1 7
=x+ ln |x − 1| − − ln |x + 2| + C = ln + x − +C
9 3(x − 1) 9 9 x + 2 3(x − 1)
.ù
®J
®k
IK
. AK
k
C
IJ
1 ËAK
•
1−x 4
Ë éJ
. .
. é¢J QåA
J« úÍ@
½J
º®JË@ −
.
1 1 a b cx + d
4
= 2
= + + (∗)
1−x 1 − x)(1 + x)(1 + x ) 1 − x 1 + x 1 + x2
úGA JË@ ¬Q¢Ë@ ú
¯ HAÓA
®Ö Ï @ YJ
kñJK.
: úΫ Ém' (∗) áÓ
6
−2xdx
Z Z
x 1
dx = − = ln |1 − x2 | + C
1 − x2 2 1−x 2
.ù
®J
®k
IK . AK C IJ
k
R dx
dx Ë éJ.ËAK. •
3+e −x
: AJK
YË
ex
Z Z
dx
dx = x3ex + 1
3 + e−x d
ð dt = ex dx AJK
YË t = ex ÉK
YJ.JË@ PAJ.J«AK. ð
ex
Z Z Z
dx dt 1 1
dx = x3ex + 1 = = ln |3t + 1| + C = ln(3ex + 1) + C
3 + e−x d 3t + 1 3 3
.ù
®J
®k
IK
. AK C
k
IJ
: ©K. @QË@ áK
QÒJË@
á
ÊÓA¾JË@ áºJ
Ë
π
Z Z 1
4 sin xdx tdt
J= ð I=
0 cos x + sin x 0 (1 + t)(1 + t2 )
à @ I J =I
. K @ , t = tgx ©ñK
. .−
Õç' I Ik
@ −
. J i.JJ @ .
. J = 0 cossinx+sin
R xdx
=
R π
1
4 tdt
= I à
@ HAJ
. K@
2
x 0 (1+t)(1+t )
ð x = 0 =⇒ t = 0 dt
ð dt = (1 + tan2 x)dx =⇒ dx = 1+tan x
= 1+tdt
: AJK
YË t = tan x ©ñK
2 2
.
ð x = π4 =⇒ t = 1
π π π
Z Z Z Z 1
4 sin xdx 4 sinx 4 tan x tdt
J= = dx = dx =
0 cos x + sin x 0 cos x(1 + tan x) 0 1 + tan x 0 (1 + t)(1 + t2 )
Õç' I H Ak −
. J h. AJJ @ .
é¢J QåAJ« úÍ@ t
:
.
(1+t)(1+t ) ½J
º®K • 2
©ñK.
t a bt + c (a + b)t2 + (b + c)t + (a + c)
= + =
(1 + t)(1 + t2 ) 1 + t 1 + t2 (1 + t)(1 + t2 )
: AJK
YË é®K . A¢ÖÏ AK. ð
a+b=0 1 1
b + c = 1 =⇒ a = − ; b = c =
2 2
a+c=0
: ú
ÍAJËAK. ð
7
t 1 t+1
= − +
(1 + t)(1 + t2 ) 2(1 + t) 2(1 + t2 )
ð@
H Qå
ú
¯Q£
. .
t a bt + c
2
= +
(1 + t)(1 + t ) 1 + t 1 + t2
ú
¯
a = − 12úΫ Ém' t = −1 Yg @ ð 1 + t
úΫ Ém' CJÓ t = 1 ð t = 0 Yg AK. Õç'
c = −a = 1
( (
a+c=0 a+c=0
a b+c 1 =⇒ 1 =⇒ 2
+ = a+b+c= 1 1
2 2 4 2 b= −a−c=
2 2
:
Ï@
éÊÓA¾Ö •
Z 1 Z 1 Z 1 Z 1
tdt 1 t+1 1 dt 1 t+1
J =I= = − + dt = − + dt
0 (1 + t)(1 + t2 ) 0 2(1 + t) 2(1 + t2 ) 2 0 1+t 2 0 1 + t2
1 1
1 1 dt 1 1 tdt 1 1 dt
Z Z Z Z Z
1 dt 1 1+t
=− + 2
dt = − + +
2 0 t+1 2 0 1+t 2 0 1 + t 2 0 1 + t2 2 0 1 + t2
1 1
1 1 2tdt 1 1 dt
Z Z Z
1 dt 1 1 2 1
=− + + = − ln |1 + t| + ln(1 + t ) + t
2 0 1 + t 4 0 1 + t2 2 0 1 + t2 2 4 2 0
1
1 + t2
1 1 1 2 π π ln 2
= ln 2
+ t = ln + = −
4 (1 + t) 2 0 4 4 8 8 4