Sei sulla pagina 1di 50

CODICES GALLICI

(Num. 400-784)
ABRINCENSES.
BIBL. MUNICIPALIS, 220.* 400

Averroes in Metaphysicam, ff. 1r-167v.


Saec. XIII in., membran., mm. 238 x 175, ff. 167, binis columnis.
Codex iste, unus ex antiquissimis qui Averrois Commentum in Meta-
physicam praebent, ab uno librario exaratus est,qui verbis «Ar. dicit»
vel litteris D. D. (= deinde dixit) textum a commento distinxit.
Tituli nulli in summis paginis. Litterae initiales simplices. Nec glos-
sae, nec emendationes. Provenit ex Monasterio Sancti Michaelis in
Periculo Maris O. S. B.

BIBL. MUNICIPALIS, 221. 401

1. De Anima Veteris Translationis, ff. 2r-21v. 2. De Me-


moria Veteris Translationis, ff. 21v-24r. 3. Physica Veteris
Translationis, ff. 25r-86v. 4. De Intelligentia, ff. 86v-88v.
5. «Prennon Fisicon Nemesii episcopi» (transl. ab Alfano
archiepiscopo Salerni): A multis prudentibus viris confir-
matum est..., ff. 89r-114.

Saec. XII, membran., mm. 245 x 190, ff. 115, longis lineis. Codex
a tribus librariis (ff. 2-24, 25-88, 89-114) nitide exaratus, litteris
initialibus miniatis tantum ornatus. Glossae marginales eiusdem
aetatis, quae hic illic varias lectiones proferunt. Ff. 1 et 115,
quae fragmenta libri «De Inventione» Ciceronis continent, ex
alio codice erepta sunt. Provenit ex Monasterio Sancti Michaelis
in Periculo Maris.

BIBL. MUNICIPALIS, 222. 402

Liber Ethicorum (folia initia librorum continentia omnia


admodum scissa), ff. 1r-76v.

* Avranches, Manche. Catalogue général des Manuscrits des Bibliothèques Publi-


ques de France. Départements, t. X. Paris 1389, in-8°.

28
434 CODICES GALLICI

Saec. XIII ex., membran., mm. 285 x 200, ff. II + 78, longis lineis.
Tituli in summis paginis litteris rubris alternatim et caeruleis descripti.
Litterae initiales maximae iucundis imaginibus, f. 9r musicorum,
f. 23 sancti Martini, distinctae, quas sequuntur prima verba deau-
rata, (librorum V, VI, VIII, X initia abscisa sunt), aliae minores
auro variisque coloribus depictae. Glossae tam marginales quam
interlineares una manu libraria perscriptae e Roberti Lincolniensis
notulis exceptae videntur. Emendationes frequentes nitide exaratae;
f. 77v, manu anglica saec. XIII: «Hic explicit liber Ethicorum magi-
stri Johannis de Lindesey»; f. 16v manu saec. XIV: «Liber iste
est de conventu Roch ordinis Predicatorum»; f. 1 manu recentiore :
«P. abbas monasterii Montis Sancti Michaelis a magistro Symone, bedello
Facultatis Decretorum, anno MCCCXC, XVIII die mensis januarii».

403 BIBL. MUNICIPALIS, 224.

1.<Fragmentum de Dialectica>, ff. 1r-3v. 2. Priora, ff. 4r-


48v. 3. Posteriora, ff. 49r-86v.
Saec. XIII ex., membran., mm. 235 x 170, f. 86, longis lineis,
ff. 1-2 exceptis, quae alius codicis binis columnis scripti fragmenta
sunt. Codex ad usum scolarium duabus manibus exaratus. Litterae
initiales plumbeae in spatiis ad eas depingendas praeparatis. Tituli
nulli in summis paginis. Glossae variis manibus, quaedam plum-
beae, in initio utrorumque tractatuum permultae, deinde rariores.
Emendationes nonnullae; f. 1 manu saec. XIV: «Iste liber est mona-
sterii Sancti Michaelis in Periculo Maris, ordinis sancti Benedicti,
Abrincensis diocesis. Assit principio sancta Maria meo»; f. 86v manu
coaeva: «Iste liber est abbatie montis Sancti Michaelis Abrincensis dio-
cesis. Piduart»; f. 48rv pennarum probationes et versus ad quaedam
memoranda. Hic illic comicae delineationes.

404 BIBL. MUNICIPALIS, 227.

1. Isagoge, ff. 1r-10v. 2. Predicamenta (textus desinit ex


abrupto in cap. «De oppositis» ad verba: necesse est suscep-
tibilis, vel...), ff. 10v-24v. 3. Boetius in Periermenias, ed.
secunda, ff. 25r-33r. 4. Topica, ff. 34r-101v. 5. Elenchi,
ABRINCENSES 435

ff. 102r-117v. 6. Priora, ff. 118r-164r. 7. <Excerpta e Quae-


stionibus Alberti de Saxonia in Posteriora>, f. 164r.
8. Posteriora, ff. 164v-200r.
Saec. XIII ex. et XIV, membran., mm. 255 x 185, ff. 200, longis
lineis. Codicis bipartiti ff. 1-33 crassa manu rotundula exarata, litteris
initialibus recentioribus, ut videtur, rubris, caeruleis et nigris non
affabre exornata; glossae nonnullae neglegenter perscriptae, emenda-
tiones tamen nullae ibi inveniuntur; ff. 34-200 autem manu antiquiore
exarata, litteris initialibus maximis auro variisque coloribus depictis
aliisque rubris et caeruleis exornata, glossas frequentes eiusdem aetatis
et emendationes paucas exhibent; f. 91v, manu saec. XIV: «Hic
liber est Michaelis episcopi»; f. 24v annotationes gallicae plumbo
manu saec. XIII-XIV perscriptae: «une chopine de vin a...»; f. 174v
eodem modo: «Conte fait le jour dela Candeleur par VII l. de parisis
et XVs. parisis»; f. 117v: Anno Domini M° CC° LX° nono...; f. 199v
manu recentiore: «Item à Martin VIII s. Item pour .III. fois en le
taverne»; f. 200v annotationes et pennarum probationes.

BIBL. MUNICIPALIS, 228. 405

1. Isagoge (initium deest), ff. 1r-10v. 2. Predicamenta, ff. 11r-


39r. 3. Periermenias, ff. 39r-53v. 4. Liber Divisionum,
ff. 54r-66r. 5. <Notabilia in Predicamenta>, ff. 66v-67v.
6. Topica Boetii, ff. 68r-111v. 7. Liber Sex Principiorum,
ff. 112r-123r. 8. Elenchi (duo folia abscisa inter ff. 153-154),
ff. 124v-154v.
Saec. XIII, membran., mm. 168 x 120, ff. 154, longis lineis. Codi-
cem plures librarii manu parva libraria nitide exaraverunt, ff. 66v-67v
exceptis, quae notis manu minuscula tecta sunt. Litterae initiales
maiores auro variisque coloribus depictae; aliae autem rubrae et
caeruleae; f. 39r Socratis et Platonis iucundae imagines. Tituli nulli in
summis paginis. Glossae marginales et interlineares. Emendationes
nullae. F. 1 manu saec. XIV-XV: «Michaellis »; in margine inferiore:
«Liber... (verba erasa)... fuit magistri Mathei sui fratris»; f. 45 manu
recentiore anglica, ni fallor: «per crucis hoc signum fugiat». Hic illic
delineationes plumbeae et pennarum probationes.
436 CODICES GALLICI

406 BIBL. MUNICIPALIS, 229.

1. Boetius in Isagogen, ed. prima, ff. 1r-10v et 99r-114r.


2. Boetius in Categorias, ff. 17r-98v et 11r-16v. 3. Isagoge
(initium tantum), ff. 114v-115v. 4. <Versus de Dialectica?>,
f. 116rv. 5. Boetius in Periermenias, ed. prima, ff. 117v-
190v. 6. Cicero, De Inventione, I, 17-19, 30-31, ff. 191r-192v.
7. «Categorie ab Augustino translate» (praecedunt Versus
Alcuini in Categorias), ff. 194r-229v. 8. «De <O>monimis
et Sinonimis Smaracdos»: Omonima que unidica dicuntur...
in ecclesiastico, ff. 229v-230r.

Saec. X-XII, membran., mm. 270 x 205, ff. 230, longis lineis.
Codex bipartitus, ff. 1-116 et 117-230, pluribus manibus tunc
claudicantibus, tunc regularibus, tunc parvis, tunc crassis exaratus.
Textus Aristotelis in commentorum marginibus litteris crassioribus
aut iisdem, rubris aut nigris, positus est. Litterae initiales, quae
desunt in commento, atramento nigro aut minio descriptae sunt.
Tituli nulli in summis paginis. Glossae marginales et interlineares;
emendationes frequentes in initio. In antefolio chartaceo manu
saec. XVIII : «Ex monasterio sancti Michaelis in Periculo Maris»
et index librorum; f. 1 eadem manu eadem mentio. In ima pa-
gina antiquus codicis numerus: «Ph. 6»; f. 117r manu saec. XIV:-
«Iste liber est monasterii Sancti Michaelis in Periculo Maris, ordinis
sancti Benedicti, Abrincensis diocesis» et in ima pagina «Ph. 1» et
«Dialectica»; f. 190v eadem mentio «Padouart» signata; f. 230r:
«Martinus presbiter bonus, humilis scripsit et subscripsit (sed sub-
scriptio abest). Fratres, qui legit ora pro illud (sic)».

407 BIBL. MUNICIPALIS, 231.

Corpus Recentius, Fragmentum: 1. De Anima (Explicit


liber De Anima de nova translatione), ff. 1r-39r. 2. De Gene-
ratione, ff. 39v-69v. 3. Metheora, ff. 69v-128v. 4. Physica,
ff. 129r-217v.
Saec. XIV, membran., mm. 388 x 278, ff. 218, binis columnis.
Codex pluribus manibus similibus gothicis exaratus. Litterae initia-
les maximae auro variisque coloribus depictae, hastis elongatae;
ABRINCENSES 437

aliae autem rubrae et caeruleae. Tituli in summis paginis iisdem


coloribus descripti. Glossae manu currenti anglica ad De Anima in
initio tantum. Emendationes nullae, multis spatiis tamen in textu
vacuis; f. 1r quamquam erasum legitur: «libri naturales procur. sourb».

BIBL. MUNICIPALIS, 232. 408

1. De Generatione Veteris Translationis, ff. 1r-63r. 2. «P.


Abaelardi Tractatus de Intellectibus»: De speculationibus
itaque, hoc est intellectibus disserturi... hec de speculationibus,
ff. 64r-68v. 3. <Anon.,
hoc est intellectibus, dicta sufficiant,
Questio>: Queritur an hec divisio eorum... (explicit ex abrupto),
ff. 68v-71v. 4. Ethica Nova, ff. 73r-77r. 5. De Differentia,
recensio anonyma (praeest rubrica de auctore et translatore),
ff. 77v-81v. 6. Ethica Vetus, ed. brevior, ff. 82r-89v. 7. <Com-
mentum in Ethicam Veterem>: Omnis doctrina alicuius boni
esse operatrix videtur; et iterum... in omni virtute intellectualiter.
ff. 90r-125v. 8. «Ga-
Expositio autem littere habetur alias,
lieni De Secundum Ypocratem Elementis»: Quoniam ele-
mentum minima est particula... violenter attracto, ff. 126r-
158v. 9. Amphorismi Johannis Damasceni (= Mesue): Li-
beret te Deus, fili amantissime... alia hujus modi multa,
ff. 138v-140v. 10. Physica Veteris Translationis (Abrincen-
sis), ff. 141r-196v. 11. De Memoria Veteris Translationis,
ff. 197r-198r. 12. Ps. Boetius (= Gundissalinus), De Uni-
tate, f. 198rv. 13. De Longitudine Veteris Translationis,
f. 199rv. 14. Metaphysica Vetustissima, ff. 201r-225v.
Saec. XII ex. et XIII in., membran., mm. 215 x 188, ff. 225,
longis lineis. Codex miscellaneus ex novem partibus constans
(ff. 1-63, 64-71, 72-81, 82-89, 90-125, 126-140, 141-196, 197-200,
201-225). Ff. 1-71, 82-89, 126-140, 201-225 saec. XII scripta sunt
(ff. 1-63 pulchrum exemplum scripturae «gothicae» antiquissimae);
reliqua folia manus currentes saec. XIII in. exaraverunt. Tituli
nulli in summis paginis. Litterae initiales atramento delineatae sunt
aut absunt, aliquando tamen miniatae, raro rubrae et caeruleae
(ff. 141-199) apparent. Glossae interlineares et marginales manu
438 CODICES GALLICI

parva libraria in ff. 1-63v; alibi satis neglectae. Emendationes rario-


res; f. 1, manu saec. XVIII bis scriptum: «Ex monasterio sancti
Michaelis in Periculo Maris»; f. 113v plumbo: «... persolvi XV
den. - A. XII d. - In pergamento III sol.»; f. 225v eadem manu
saec. XIV ac in aliis codicibus supra descriptis: «Hic liber est de
Monte Sancti Michaelis Abrincensis diocesis» et inferius: «Iste liber
est John (quod verbum erasum est) abbacie Montis Sancti Michaelis in
Periculo Maris, ordinis sancti Benedicti ». Hic illic, manu saec. XIX,
« Bibliotheca Abrincensis ».

AMBIANENSES.
409 BIBL. MUNICIPALIS, 403.
*

1. Elenchi, ff. 1r-19v. 2. Physica Nove Translationis (ex-


plicit ex abrupto in initio libri VIII), ff. 20r-59v. 3. Elen-
chi, ff. 60r-85v. 4. Topica, ff. 86r-144v. 5. Priora, ff. 145r-199v.
6. Posteriora, ff. 200r-233r.
Saec. XIII-XIV, membran., mm. 238 x 180 et 220 x 168,
ff. 233, longis lineis. Codex e duobus constat: in ff. 1-59 pluribus
manibus saec. XIV exaratus, litteris initialibus simplicibus minio
aut atramento nigro depictis ornatus, emendationes nullas et anno-
tationes recentiores praebet; in ff. 60-233, una manu parva nigra
saec. XIII perscriptus, multos ornatus exhibet, litteras initiales
rubras et caeruleas et initia litteris uncialibus eorumdem colorum
descripta. Emendationes rarae sunt. F. 233v: «Iste liber emptus fuit
anno duodecimo (= 1312) et est precii quatuordecim solidorum»:
f. 179v: «Anno Domini millesimo CCC° vicesimo tertio». Olim mona-
sterii S. Petri Corbiensis.

410 BIBL. MUNICIPALIS, 404.

1. Priora (initium deest), ff. 1r-27v. 2. Posteriora, ff. 28r-


55r. 3. <Anon. De Logica>: Sicut dicit Avicenna, logica est
de secundis intencionibus adjunctis primis..., ff. 55v-57v.

* Amiens, Somme. Catalogue général des Manuscrits... Départements, t. XIX,


Paris 1893, in-8°.
AMBIANENSES - ANDEGAVENSES 439

4. <Juvencus Poeta, Historia Evangelica>: Immortale nihil


mundi compage tenetur... (finis deficit), ff. 58r-107v. 5. Pre-
dicamenta (finis deficit), ff. 108r-170v. 6. Isagoge, ff. 171r-
179r. 7. Predicamenta, ff. 179r-194r. 8. Periermenias (finis
a consueto paululum differt), ff. 194v-203v. 9. Liber Sex
Principiorum, ff. 203v-211v. 10. Topica Boetii, ff. 212r-243v.
11. <Notabilia partim anni 1282>, f. 244rv 12. Liber Divi-
sionum, ff. 245r-251v.
Saec. X-XIV, membran., mm. 218 x 150, ff. 251, longis lineis.
Codex quadripartitus: pars prima, ff. 1-57, pluribus manibus saeculi
XIII-XIV exarata nec castigata, litteris initialibus simplicibus
miniatis ornata. Secunda quidem, saec. X, nobis utilis minime est.
Tertia autem, ff. 108-170, manu rotundula eleganti saec. XI exarata,
castigata; litterae initiales miniatae eam ornant; variae lectiones
ex altera versione, ut videtur, proferuntur. Quarta tandem, ff. 171-
251, pluribus manibus similibus saec. XIII in., atramento subflavo
exarata est, non castigata; litterae initiales rubrae et caeruleae
aut rubrae et virides; glossae frequentes. F. 1 manu saec. XVII:
«Monasterii sancti Petri Corbiensis 241 M.».

ANDEGAVENSES.
BIBL. MUNICIPALIS, 450.* 411

1. «Sextus Naturalium Avicenne» (= De Anima), ff. 2r-53v.


2. «Avicenna, De Sompno et Vigilia» (= Alkindi, De Sompno):
Tu cui Deus occultorum..., ff. 53v-56v. 3. De Substantia
Orbis, ff. 56v-61v. 4. Problemata, tr. vulgata (Incipiunt
propleumata Arist. secundum novam translationem), ff. 62r-
109r. 5. De Causis, ff. 110r-114r. 6. Physionomia (Liber
phisionomie Aristotelis de nova translatione), ff. 114r-119r.
7. S. Thomas in Metaphysicam, ff. 120r-198v.
Saec. XIII, membran., mm. 320 x 240 (ff. 114-120 tamen 290 x 200),
ff. 198, binis columnis. Codex a compluribus librariis exaratus. Tituli

* Angers, Maine-et-Loire. Catalogue général des Manuscrits... Départements,


t. XXXI. Paris 1898, in-8°, pp. 189-644.
440 CODICES GALLICI

in summis paginis miniati aut atramento descripti. Litterae initiales


rubro et caeruleo coloribus depictae. Emendationes et glossae in
marginibus et inter lineas. F. 2 manu saec. XVI: «Ad minorum
Recolletorum conventus Balmetae catalogo inscriptus».

ARGENTORATENSES.
412 BIBL. UNIVERSITATIS, 293 (latin 245).
*

Avicenna, De Mineralibus, ff. 48r-49v.


Saec. XIV et XV, membran., mm. 208 x 165, ff. 80, longis
lineis; ff. 1-15 et 25-36, quae binis columnis, et ff. 37-38, quae
ternis perscripta sunt, exceptis. Codex miscellaneus, cuius ff. 48r-49v
tantum nobis utilia sunt.

ATREBATENSES.
413 **
BIBL. MUNICIPALIS, 224 (162).

1. Isagoge, ff. 1r-6r. 2. Predicamenta, ff. 6v-14r. 3. Pe-


riermenias, ff. 14r-18r. 4. Topica, ff. 19r-59r. 5. Elenchi,
ff. 60r-78r. 6. Priora, ff. 79r-113v. 7. Posteriora (folium scis-
sum in fine lib. I et initio II), ff. 114r-135v.
Saec. XIII-XIV, membran., mm. 290 x 225, ff. 135, binis columnis.
Codex manu gallica nigra exaratus. Tituli in summis paginis litteris
rubris alternatim et caeruleis descripti. Litterae initiales frondibus
ornatae, quarum hastae canibus et avibus ornatae paginam circum-
dant. Emendationes nullae; glossae manu recentiore in initio tantum.
Folia multa descissa, ut in aliis codicibus Atrebatensibus; f. 68:
«Iste liber pertinet fratri Jo<hanni> Dubefroy de St. Waast».

414 BIBL. MUNICIPALIS, 362 (451).

1. Isagoge, ff. 1r-6r. 2. Predicamenta, ff. 6v-15r. 3. Perier-


menias (folia scissa in fine lib. I et initio II), ff. 15r-18v.

* Strasbourg, Bas-Rhin, Bibliothèque Universitaire et Régionale. Catalogue


général des Manuscrits... Départements, t. XLVII. Paris 1923, in-8°.
** Arras, Pas-de-Calais. Catalogue général des Manuscrits des Bibliothèques
publiques des Départements, série in-4°, t. IV, Paris 1872.
ARGENTORATENSES - ATREBATENSES 441

4. Liber Sex Principiorum, ff. 18v-23r. 5. Priora (multa folia


scissa passim), ff. 23v -45r. 6. Topica (multa folia scissa
passim), ff. 45v-76v. 7. Elenchi, ff. 77r-88v. 8. Posteriora
(initium tantum), ff. 89r-96v.

Saec. XIII, membran., mm. 220 x 162, ff. 96, longis lineis. Codex
una manu minuscula anglica exaratus. Litterae maiores initiales
partim rubrae, partim caeruleae; aliae minores alternatim. Emen-
dationes rarae; glossae manu anglica eiusdem aetatis exaratae; f. 1:
«Iste liber est monasterii sancti Antonii Celestinorum de Ambianis».

BIBL. MUNICIPALIS, 542 (617). 415

1. Liber Ethicorum (folia scissa passim), ff. 1r-42v. 2. Poli-


tica, tr. Guillelmi (folia scissa passim), ff. 42v-107v. 3. Re-
thorica, tr. Guillelmi (finis deest), ff. 108r-136v.
Saec. XIII ex., membran., mm. 335 x 230, ff. 136, binis columnis.
Codex pluribus manibus crassis et nigris exaratus. Litterae initiales
maiores auro variisque coloribus depictae; aliae et tituli in sum-
mis paginis rubro et caeruleo. Emendationes et glossae nonnullae.
Codex olim sancti Vedasti Atrebatensis.

BIBL. MUNICIPALIS, 741 (770). 416

1. De Pomo, ff. 118v-122r. 2. Secretum Secretorum (frag-


mentum Physionomie), ff. 122r-123v. 3. Vita Aristotelis,
ed. longior, ff. 123v-125r.

Saec. XIII, membran., mm. 317 x 200, ff. 149, binis columnis.
Codex pluribus manibus parvis exaratus, nec ornatus, nec emenda-
tus, nec glossatus. Annotationes nonnullae. Codex olim sancti Vedasti.

BIBL. MUNICIPALIS, 820 (511). 417

1. Priscianus Minor: Cum in ante expositis... student doc-


trine,ff. 1r-42v. 2. <Petrus Hispanus, Summulae logicales>:
Dialectica est ars artium... vel alicuius. Expliciunt Sommule,
442 CODICES GALLICI

ff. 43r-48v. 3. Isagoge (finis deficit), ff. 48v-50r 4. Predi-


camenta, ff. 50r-54r. 5. Periermenias, ff. 54r-56v. 6. <Varia
astronomica>, ff. 57r-58v.
Saec. XIV in., membran., mm. 170 x 130, ff. 62, longis lineis
(ff. 1-42), et binis columnis (ff. 43r-58v). Pars aristotelica una manu
gallica subflava exarata. Litterae initiales miniatae. Nec emenda-
tiones, nec glossae. In marginibus animalium, capitum etc. imagines
penna descriptae; f. 1r fere evanidum: «Celestinorum de Ambianis»,
ibidem: «Bibliothecae monasterii sancti Vedasti Atrebatensis. 1628».

418 BIBL. MUNICIPALIS, 856 (330).

Liber Ethicorum (multa folia descissa passim: in fine:


«Explicit liber Ethicorum Nove Translationis»), ff. 1r-56v.
Saec. XIV in., membran., mm. 320x225, ff. 57, binis columnis.
Codex una grossa manu gothica, ut dicitur, exaratus. Tituli in summis
paginis litteris rubris alternatim et caeruleis descripti. Littera ini-
tialis prima, cuius elongationes canibus et cuniculis ornatae paginam
circumdant, magistrum scolam regentem exhibet; aliae autem
rubrae et caeruleae. Emendationes nullae; glossae paucae eiusdem
aetatis; f. 56v: « Iste liber est sancti Vedasti Atrebatensis, emptus per
me fratrem Jo<hannem> Fabri, tunc monachum sancti Vedasti. Et
dum hoc scripsi in Pertusio castro comitatus Forcalquerii, eram
episcopus Carnotensis, anno MCCC IIIXX et VII... ».

419 BIBL. MUNICIPALIS, 862 (343).

1. Predicamenta (folia descissa in medio,finis deficit), ff. 1r-3v.


2. Boetius in Categorias (folia descissa passim), ff. 4r-26v.
Saec. XI, membran., mm. 320 x 235, ff. 26, binis columnis.
Codex a duobus librariis elegantissime exaratus. Litterae initiales
simplices, virides aut azuleae. Tituli nonnulli in summis paginis atra-
mento descripti. Emendationes nullae; glossae ad «Boetius in Cate-
gorias» in initio tantum. In marginibus posita signa textum a
commento discernunt; f. 1r: «Bibliotheca monasterii sancti Vedasti
Atrabatensis».
ATREBATENSES - AUDOMARENSES 443

BIBL. MUNICIPALIS, 865 (1050). 420

Corpus Recentius: 1. Physica (folia scissa inter ff. 10-11),


ff. 1r-21r. 2. De Anima, ff. 22r-32r. 3. Metheora, ff. 32r-
48r. 4. De Celo, ff. 48r-60r. 5. De Generatione (multa folia
descissa passim), ff. 61r-68v. 6. De Sensu (idem), ff. 69r-
71v.7. De Memoria (initium deest), f. 72rv. 8. De Sompno
(folia descissa inter ff. 72-73; finis deest), ff. 72v-75v. 9. De
Respiratione (initium et finis desunt), f. 76rv. 10. De Morte
(initium deest), f. 77rv. 11. De Longitudine (initium tantum),
f. 77v. 12. De Motu Animalium (initium deest), ff. 78r-79r.
Saec. XIV, membran., mm. 305 x 215, ff. 79, binis columnis.
Codex pluribus manibus crassis italicis exaratus. Tituli in summis
foliis rectis miniati. Litterae initiales magistri effigie exornatae,
quarum elongationes paginam circumdant. Usque ad f. 48 emen-
dationes sedulae; deinde rariores. Glossae eiusdem aetatis. Codex
olim sancti Vedasti.

BIBL. MUNICIPALIS, 890 (446). 421

1. Isagoge, ff. 2r-8v. 2. Predicamenta, ff. 9r-22v. 3. Perier-


menias, ff. 22r-29v. 4. Liber Sex Principiorum, ff. 30r-36v.
5. Liber Divisionum, ff. 37r-46v. 6. Boetii Topica, ff. 46v-67r.
Saec. XIV, membran., mm. 210 x 147, ff. 67, longis lineis. Codex
duabus manibus gallicis exaratus. Tituli in summis paginis tractatus
cuiusque initialibus, litteris uncialibus rubris alternatim et caeruleis
descripti. Litterae initiales eorumdem colorum. Nec emendationes,
nec glossae; f. 2r: «Bibliothecae monasterii sancti Vedasti Atrebatensis».

AUDOMARENSES.
BIBL. MUNICIPALIS, 592.
* 422

Corpus Recentius: 1. De Celo, ff. 1r-18r. 2. De Genera-


tione, ff. 18r-27v. 3. De Anima, ff. 28r-42v. 4. De Sensu,
* Saint-Omer, Pas-de-Calais. Catalogue général des Manuscrits..., in-4°, t. III,
Paris 1861.
444 CODICES GALLICI

ff. 42v-48v. 5. De Memoria, ff. 48v-50v. 6. De Sompno,


ff. 50v-55v. 7. De Motu Animalium, ff. 55v-58v. 8. De Morte,
ff. 58v-61v. 9. De Longitudine, ff. 61v-62v. 10. De Iuven-
tute, De Respiratione, ff. 62v-65v. 11. De Causis, ff. 65v-70v.
12. De Proprietatibus, ff. 70v-75v. 13. De Plantis, ff. 75v-
82v. 14. Metheora, ff. 83r-102v. 15. Physionomia, ff. 103r-
106v. 16. De Bona Fortuna, ff. 106v-107v. 17. De Progressu
Animalium, ff. 107v-111r. 18. De Coloribus, ff. 111v-
114r. 19. De Mundo, tr. Nicolai, ff. 114r-118r. 20. Epistola
ad Alexandrum, f. 118rv. 21. Vita Aristotelis, ff. 118v-
120r. 22. De Nilo, ff. 120r-121r. 23. De Lineis, ff. 121r-
122v. 24. De Pomo, ff. 122v-125v. 25. De Intelligentia,
ff. 125v-126v.
Saec. XIV, membran., mm. 360 x 255, ff. VII + 126, longis lineis.
Codex una manu gothica, ut dicitur, atramento subnigro exaratus.
Tituli in summis paginis litteris rubris alterna vice et caeruleis
descripti. Litterae initiales iisdem coloribus depictae, maiores par-
tim, minores alternatim. Emendationes nullae; glossae marginales
permultae, sed fere evanidae. F. IIv: «Philippus de Curia solvit
totum»; sequuntur ad quindecim alia nomina personarum cum
verbis : «solvit totum». F. Vv altera series sexaginta nominum
cum verbis: «solvit totum» aut «non solvit». Inferius: «Iste liber est
Eustacii de Lisques, filius (!) ejusdem militis nobilis... Iste liber per-
tinet domino Georgio le Scot, religioso sancti Bertini in sancto Audo-
maro. Si quis ipsum ab eo alienaverit sine suo concensu, anathema sit.
Amen»; f. VIv: «Philosophia magistri Johannis de Jenduno, quondam
retentus Parisius, valet (erasa verba) 10 fiorenos».

423 BIBL. MUNICIPALIS, 593.

1. Liber Ethicorum, ff. 1r-65r. 2. De Celo Nove Trans-


lationis, ff. 66r-70v 3. De Anima Nove Translationis,
ff. 71r-102v.
Saec. XIII ex.-XIV in., membran., mm. 315 x 230, ff. 102.
Codex pluribus manibus crassis similibus exaratus. Tituli in summis
paginis et litterae initiales rubro et caeruleo coloribus depicti; prima
AUDOMARENSES 445

quidem venationibus et frondibus ornata, in margines elongationes


paginam circumdantes eiicit; sed post f. 65 ornatus omnino deest.
Codex castigatus usque ad librum IX Ethicorum, deinde emenda-
tiones desinunt. Glossae rariores manu saec. XV ad «Ethicam»;
nullae ad «De Celo»; frequentes, manu anglica currenti saec. XIII,
ad «De Anima»; f. 71r: «De libraria S. Bertini».

BIBL. MUNICIPALIS, 594. 424

1. Liber Ethicorum, ff. 1r-65v. 2. Magna Moralia, ff. 66r-


88r. 3. De Bona Fortuna, ff. 88v-90v. 4. Rethorica, tr.
Guillelmi, ff. 91r-139v. Vacat f. 140. 5. Politica, tr. Guillelmi,
ff. 141r-215r.
Saec. XIV, membran., mm. 320 x 220, ff. 215, binis columnis.
Codex a duobus librariis exaratus: ff. 1-139 manu crassa subni-
graque, ff. 141-215 rotundula nigraque. Litterae initiales partim
rubrae, partim caeruleae. Tituli in summis paginis miniati (ff. 1-139)
aut litteris rubris alterna vice et caeruleis descripti. Scribae «Ethi-
cam» et «Rethoricam» emendaverunt, quae tamen multa spatia
vacua exhibent; «Magna Moralia» autem et «Politicam» non recen-
suerunt. Ad «Ethicam» solam glossas nonnullas invenies. Codex
olim S. Bertini.

BIBL. MUNICIPALIS, 595. 425

1. Averroes in Metaphysicam, ff. 1r-143v. Vacat f. 144.


2. De Substantia Orbis, ff. 145r-149v. 3. Averroes, De Ge-
neratione, ff. 149r-163v. 4. <Anon., Commentum in De
Generatione>: Agit in hoc libro de generatione et corruptione
augmentatione, ff. 163v-165r. 5. Alvredus Anglicus in De
Plantis, ff. 165v-168r.
Saec. XIII, membran., mm. 330 x 210, ff. 168, binis columnis.
Codex una manu crassiore subnigraque exaratus, textu a commento
litteris crassioribus distincto. Tituli in summis paginis litteris
rubris alterna vice et caeruleis descripti. Littera initialis prima magi-
stri scolam regentis imagine est distincta, cuius elongationes frondes
446 CODICES GALLICI

animaliaque ferentes paginam circumdant; aliae autem volutis


draconumque capitibus exornatae aut simplices, rubro et caeruleo
coloribus depictae. Emendationes frequentes ; glossae paucae ad
Metaphysicam, quae in marginibus alterius versionis lemmata et
capitulorum numeros praebet.

426 BIBL. MUNICIPALIS, 598.

1. Politica, tr. Guillelmi, ff. 1r-72r. 2. Magna Moralia,


ff. 73r-95v. 3. «Expositio nominum grecorum in libro Ari-
stotilis De Animalibus», f. 96v. 4. Rethorica, tr. Guillelmi,
ff. 97r-142r. 5. Averroes in Poeticam, ed. brevior, ff. 142v-
186r. 6. Problemata, tr. vulgata (Explicit problemata Ar.
secundum novam translationem), ff. 187r-234r. 7. Economica,
recensio Durandi, ff. 234r-237v. 8. «Sententia generalis libri
De Animalibus», f. 238v. 9. Ethica Vetus, ed. longior, ff. 239r-
251r. 10. Ethica Nova, ff. 251r-257r. 11. Liber Ethicorum,
ff. 259r-315r.
Saec. XIII ex.-XIV in., membran., mm. 280 x 190, ff. 315,
longis lineis. Codex a pluribus librariis exaratus, quorum unus
(ff. 1-72) italicus videtur, alius (ff. 73-237) «Johannes de Castone
anglicus» nominatur; neuter textum emendavit et raro alii qui ff. 239-
257, 258-302, 302-315 perscripserunt. Tituli in summis paginis litteris
rubris alternatim et caeruleis descripti. Litterae initiales eorumdem
colorum, excepta tamen littera folii 239r, quae auro variisque coloribus
depicta est; in ff. 157-191, 259r-315r manu currenti anglica frequentes
glossas invenimus. F. 251r: «Secundus liber secundum translationem
Lincho<nien>sis et est satis similis in littera»; f. 314v: «Hunc librum
dedit frater Guide (sequitur verbum erasum). Precium VII lib. Par.».

427 BIBL. MUNICIPALIS, 615.

Corpus Recentius : 1. De Anima, ff. 1r-29v. 2. De Sensu,


ff. 30r-41r. 3. De Memoria, ff. 41r-44v 4. De Sompno, ff. 44v-
55r. 5. De Longitudine, ff. 55v-57r. 6. De Iuventute, De Re-
spiratione, De Morte, ff. 57v-68r. 7. De Lineis (explicit ex
abrupto), ff. 68r-70r.
AUDOMARENSES 447

Saec. XIII ex.-XIV in., membran., mm. 275 x 200, ff. III + 72,
binis columnis. Codex una manu libraria tremula nitide exaratus.
Littera initialis prima magistri scolam regentis imaginem praebet,
cuius elongationes duobus angelis animam ferentibus variisque ani-
malibus exornatae sunt; aliae volutis depictis in pagina deaurata
vel vice versa illustratae. Tituli nulli in summis paginis. Emenda-
tiones nullae; glossae rarae; f. IIIv: «Istum librum in quo continentur
parvi libri naturales, acquisivit monasterio sancti Bertini in Sancto
Audomaro frater Johannes de Belg... eiusdem monasterii monachus,
anno Domini millesimo CCC°XL° et (evanidum)»; f. 1: «De libraria
Sancti Bertini».

BIBL. MUNICIPALIS, 616. 428

Metaphysice Nove Translationis Libri XIV, ff. 1r-80v.


Saec. XIV, membran., mm. 295 x 200, ff. III + 83, binis columnis.
Codex pluribus manibus similibus tremulis exaratus. Litterae ini-
tiales maiores partim rubrae, partim caeruleae; aliae minores et quae
titulos in summis paginis componunt, eorumdem colorum alternatae.
Emendationes frequentiores, libris XII-XIV exceptis; glossae evani-
dae. F. IIv manu eiusdem aetatis : «Hunc librum qui vocatur Methafisica
Aristotelis acquisivit monasterio sancti Bertini frater P. Dalebbaigue,
tempore quo fuit dicti monasterii monachus et scolaris. Orent pro eo
qui viderint dictum librum».

BIBL. MUNICIPALIS, 619. 429

1. Liber Ethicorum, cum commento S. Thomae, ff. 1r-134v.


2. De Sompno (finis fragmentum), f. 135r. 3. De Longitu-
dine Nove Translationis (initii fragmentum), f. 135r.
Saec. XIII ex., membran., mm. 260 x 185, ff. 135, longis lineis.
Codicem unus librarius parisinus nitide exaravit, qui textum Ari-
stotelis litteris crassioribus perscriptum commento circumdedit.
Litterae initiales partim rubrae, partim caeruleae; aliae alterna-
tae. In summis paginis numeri librorum iisdem coloribus depicti.
Annotationes nonnullae manu currenti anglica exaratae. Codex olim
S. Bertini.
448 CODICES GALLICI

430 BIBL. MUNICIPALIS, 620.

1. Ethica Nova (finis tantum), f. 1rv. 2. Priora, ff. 2r-35r.


3. Topica, ff. 36r-100r. 4. Liber Sex Principiorum, ff. 100v-
107v. 5. Elenchi, ff. 108r-128r. 6. Posteriora, ff. 129v-158r.
7. Ethica Vetus, ed. brevior, ff. 158v-173v.
Saec. XIII, membran., mm. 220 x 150, ff. 173, longis lineis. Codex
a pluribus librariis, tunc manibus librariis, tunc fere currentibus exa-
ratus. Tituli nulli in summis paginis, nisi ubi incipiunt libri. Litterae
initiales auro variisque coloribus depictae; aliae rubrae et caeruleae.
Initia litteris uncialibus eorumdem colorum alternatis descripta.
Emendationes rarae; glossae tenuissimae permultae tam in margi-
nibus quam inter lineas; ff. 159v-160r nominum series; ff. 162v-171
imagines fere evanidae; f. 173v: «Pertinet ecclesie Sancti Bertini in
sancto Audomaro».

431 BIBL. MUNICIPALIS, 623.

1. <Prologus in Librum Nicomachie>: Dixit Abunazrin Al-


farabius in commento suo super hunc librum..., f. 1v. 2. Liber
Nicomachie (in fine tempus translationis formula consueta),
ff. 2r-119r.
Saec. XIII ex., membran., mm. 250 x 190, ff. 123, longis lineis.
Codex pluribus manibus parvis similibus exaratus. Litterae initiales
rubrae et caeruleae, lineis implicatis ornatae. Tituli nulli in summis
paginis. Emendationes sedulae. Glossae manu coaeva currenti. Codex
olim sancti Bertini.

432 BIBL. MUNICIPALIS, 625.

Corpus Vetustius: 1. De Anima, ff. 1r-16r. 2. De Memoria,


ff. 16r-18v. 3. Ethica Nova, ff. 18v-23r. 4. Ethica Vetus, ed.
brevior, ff. 23r-32v. 5. De Sensu, ff. 32v-39r. 6. De Sompno,
ff. 39r-45v. 7. De Longitudine, ff. 46r-47v. 8. De Plantis,
ff. 47v-57v. 9. De Generatione, ff. 57v-71v. 10. De Causis,
AUDOMARENSES - AURELIANENSES 449

ff. 71v-79r. 11. De Differentia, tr. Hispalensis, ff. 79v-83v.


12. Metheora, ff. 83v-103v.
Saec. XIII med., membran., mm. 240 x 170, ff. 104, longis lineis.
Codex pluribus manibus anglicis tremulis exaratus. Litterae initiales
nigrae aut rubrae, saepe absentes. Tituli nulli in summis paginis. Ru-
bricae nullae. Emendationes sedulae, ad «Metheora» tamen desunt.
Glossae marginales rariores; f. 1r: «De Libraria Sancti Bertini».

AUGUSTODUNENSES.
BIBL. SEMINARII, 67A.* 433

1. Magna Moralia, ff. 1r-17v. 2. Politica, tr. Guillelmi,


ff. 18r-73v. 3. Rethorica, tr. Guillelmi, ff. 73v-108v.
Saec. XIII ex., membran., mm. 355 x 240, ff. 109, binis columnis.
Codex nitide exaratus titulos in summis paginis et litteras initiales
rubro et caeruleo coloribus depicta exhibet. Emendationes rarae;
glossae permultae tam marginales quam interlineares manu tenui
perscriptae.

AURELIANENSES.
**
BIBL. MUNICIPALIS, 80. 434

Boetius in Periermenias, ed. secunda, pp. 79-208.


Saec. XI-XII et XII, membran., mm. 278 x 188, ff. II+pp. 209,
longis lineis et binis columnis. Partem aristotelicam plures librarii
saec. XI-XII, atramento fere evanido descripserunt. Litterae ini-
tiales simplices rubrae aut nigrae; prima autem his coloribus
depicta, frondibus sine arte ornata est. Annotationes et emenda-
tiones perpaucae. Ultimum folium cuiusdam saec. XIII commenti in
Bibliam fragmentum est; p. 1: «Ex libris monasterii Sancti Benedicti
Floriacensis».

* Autun, Saône-et-Loire; quae bibliotheca Seminarii Augustodunensis Urbi-


cae coniuncta est et ibi hodie codices quaerendi sunt. Catalogue général des
Manuscrits... des Départements, in-4°, t. I, Paris 1849.
** Orléans, Loiret. Catalogue général des Manuscrits... Départements, t. XII,
Paris 1889, in-8°.

29
450 CODICES GALLICI

435 BIBL. MUNICIPALIS, 265.

1. Isagoge (3 folia inter pp. 2 et 3 desunt), pp. 1-12.


2. Predicamenta, pp. 12-43. 3. Periermenias, pp. 43-62.
4. Topicorum Boetii Libri II-III (incipit ex abrupto in
lib. II, Migne, P. L., 63, c. 1191), pp. 63-78. 5. Boetius, De
Syllogismis categoricis (explicit ex abrupto), pp. 78-90.
6. <Topicorum Boetii Libri I-II> (explicit ex abrupto in
lib. II, Migne, P. L., 63, c. 1191), pp. 91-106. 7. <Boetius,
De Syllogismis Hypotheticis?> (in compluribus fragmentis,
ut videtur), pp. 107-128.
Saec. XII ex.-XIII in., membran., mm. 151 x 95, pp. 128,
longis lineis. Codex manibus pluribus similibus nitidis sed evanidis
descriptus. Litterae initiales simplices, parvae nigraeque. Tituli
litteris capitalibus atramento evanido perscripti. Annotationes aut
emendationes nullae; p. 1, manu saec. XVII: «Ex libris monasterii
sancti Benedicti Floriacensis».

436 BIBL. MUNICIPALIS, 269.

1. Boetius in Isagogen, ed. prima, pp. 2-68. 2. Boetius


in Isagogen, ed. secunda, pp. 69-171. 3. <Schemata logicalia>,
pp. 172-174. 4. Boetius in Categorias, pp. 175-311.
Saec. XI ex.-XII in., membran., mm. 246 x 181, pp. 312, longis
lineis. Codex a pluribus librariis, ut videtur, nitide exaratus. Tituli
nulli in summis paginis, sed in textu litteris capitalibus miniatis
descripti. Litterae initiales simplices, nigrae aut rubrae, croceo,
rubro aut viridi coloribus ornatae. Annotationes nonnullae et aliae
lectiones eiusdem aetatis. Emendationes paucae super erasa verba
scriptae. Codex olim Floriacensis.

437 BIBL. MUNICIPALIS, 277.

1. Boetius in Periermenias, ed. prima (incipit ex abrupto


in initio De Signis), pp. 1-47. 2. Periermenias Apuleii (la-
cuna inter pp. 47 et 50), pp. 47-52. 3. Isagoge, pp. 52-55.
Desunt pp. 56-61 (quae a G. Libri abscisae in Bibl. Nationali
AURELIANENSES - AVENIONENSES 451

Parisiensi nouv. acq. lat. 1630 servatae sunt).1) 4. Predica-


menta, pp. 62-74. 5. <Boetius, De Syllogismis Hypotheticis>
(liber II tantum et explicit ex abrupto), pp. 74-77.
Saec. X, membran., mm. 295 x 220, pp. 1-48, 50-55, 62-77; binis
columnis. Codex duabus manibus, ut videtur, evanidis exaratus,
quarum una valde parva; ultimae paginae totaliter evanidae. Lit-
terae initiales simplices nigrae, sed in pp. 62-77 avibus animalibusque
ornatae; prima cum humano capite inter quatuor dracones et ver-
bum «Abbo»; p. 10 schema logicale nigro et croceo coloribus nitide
ornatum. Annotationes perpaucae, emendationes nullae ; p. 1 manu
saec. XVII : «Ex libris monasterii sancti Benedicti Floriacensis».

AUSCIACENSES.
BIBL. MUNICIPALIS, 11.** 438

1. Isagoge, ff. 1r-9v. 2. Predicamenta, ff. 9v-23 bisv. 3. Li-


ber Sex Principiorum, ff. 24r-32r. 4. Periermenias, ff. 32v-
40v. 5. Liber Divisionum, ff. 40v-53v. 6. Topica, ff. 54r-113v.
7. Elenchi, ff. 114r-138r. 8. Priora, ff. 138v-193v. 9. Poste-
riora, ff. 194r-234v.
Saec. XIII, membran., mm. 230 x 170, ff. II + 234 + 23 bis + 38 bis,
longis lineis. Codicem librarii duo italici vel meridionales, atramento
fere evanido exaraverunt sed rarissime castigaverunt. Tituli in sum-
mis paginis manu currenti atramento descripti. Litterae initiales maio-
res partim rubrae, partim caeruleae; aliae minores alternatae. Margi-
nes glossis permultis coaevis et recentioribus referti sunt. Origo ignota.

AVENIONENSES.
BIBL. MUNICIPALIS, 1072.
** 439

1. Predicamenta, ff. 1r-13r. 2. Periermenias, ff. 13v-21r.


3. Elenchi, ff. 21v-40r. 4. Liber Sex Principiorum, ff. 41r-45v.
1) Cfr. Delisle L., Catalogue des Manuscrits des Fonds Libri et Barrois, p. 102.
* Auch, Gers. Catalogue général des Manuscrits... Départements, t. IV, Paris
1886, in-8°.
** Avignon, Vaucluse. Catalogue général des Manuscrits... Départements,
t. XXVII, Paris 1894, in-8°.
452 CODICES GALLICI

5. Topica Boetii, ff. 46r-69v. 6. Liber Divisionum, ff. 71r-78v.


7. Topica, ff. 79r-121v. 8. Priora, ff. 122r-153v. 9. Poste-
riora (finis deficit), ff. 154-174v.
Saec. XIII, membran., mm. 202x 140, ff. 174, longis lineis.
Codex una manu rotundula exaratus, exceptis ff. 46-69v manu
crassiore perscriptis. Tituli nulli in summis paginis. Litterae initiales
maiores partim rubrae, partim caeruleae; minores autem alternatae.
Glossae permultae tam marginales quam interlineares diversis ma-
nibus; emendationes nullae; f. 1r manu saec. XVIII: «Pro communi
bibliotheca fratrum Praedicatorum Avenionensium».

440 BIBL. MUNICIPALIS, 1073.

1. Priora (incipit in libro I, cap. 16), ff. 1r-27v. 2. Poste-


riora, ff. 28r-50v. 3. Topica, ff. 50v-98r. 4. Elenchi, ff. 99r-114v.
Saec. XIII, membran., mm. 199 x 157, ff. 114, longis lineis.
Codex una manu italica, ut videtur, exaratus. Litterae initiales
rubrae et caeruleae, tituli nulli in summis paginis. Emendationes
et glossae tam marginales quam interlineares. Hic illic in marginibus
delineationes plumbeae. In antefolio: «Ista logica est fratris... cubo»;
f. 1r: «Memoriale sit fratri... quod post capitulum provinciale Arelate
celebratum persolvit... X platerna pro fratribus meis»; f. 2r manu
saec. XVIII: «Pro comuni bibliotheca Fratrum Predicatorum Avenio-
nensium». In postfolio manu saec. XIII ex.: «Logica nova conventus
Avenionensis».

441 BIBL. MUNICIPALIS, 1074.

1. Liber Ethicorum (incipit in libro II, cap. 7), ff. 1r-73v.


2. Politica, tr. Guillelmi (incipit in libro II, cap. 6 et explicit
in libro VII, cap. 12), ff. 74r-134v.
Saec. XIV, membran., mm. 270 x 213, ff. 134, longis lineis.
Codex a duobus librariis (ff. 1-73v et 74-134), manu gothica, ut
dicitur, exaratus. In summis paginis tituli litteris rubris alternatim
et caeruleis descripti. Litterae initiales iisdem coloribus depictae.
Emendationes nonnullae; glossae permultae textum totum circum-
dantes usque ad f. 11v, deinde fere nullae; f. 1r manu saec. XVIII:
«Pro comuni bibliotheca Fratrum Praedicatorum Avenionensium».
AVENIONENSES 453

BIBL. MUNICIPALIS, 1075. 442

1. Politica, tr. Guillelmi (fragmenta librorum I, III, IV,


V neque congruo ordine ligata), ff. 1r-24v. 2. Rethorica,
tr. Guillelmi, ff. 25r-60v.
Saec. XIV, membran., mm. 290 x 197, ff. 60, binis columnis.
Codicis quisque tractatus una manu gothica exaratus. Litterae ini-
tiales maiores partim rubrae, partim caeruleae; minores autem
alternatae. Tituli in summis paginis iisdem coloribus descripti. Emen-
dationes et glossas in marginibus invenies; f. 25 manu saec. XVIII:
«Pro comuni bibliotheca Fratrum Praedicatorum Avenionensium».

BIBL. MUNICIPALIS, 1076. 443

1. Topica, ff. 2r-47v. 2. Elenchi, ff. 48r-65v. 3. Posteriora,


ff. 66r-90r.4. Priora, ff. 90v-132v. 5. Liber Sex Principio-
rum, ff. 133r-139v.
Saec. XIII, membran., mm. 212 x 154, ff. 140, longis lineis.
Codex pluribus manibus gothicis, ut dicitur, exaratus. Tituli nulli
in summis paginis, sed in textu nigro rubro flavoque coloribus
depicti sunt, eodem modo ac litterae initiales neglectae quidem et
in fine saepe absentes; ff. 2r et 17r draconibus ornatae sunt. Emenda-
tiones interlineares et glossae multae in initio tractatuum diversis
manibus perscriptae. In postfolio mulieris coronatae et velatae
imago. In antefolio inscriptio magica: «+ Alabay + Zarabyar +
Oriary + + + +»; f. 2r manu saec. XVIII: «Pro comuni bibliotheca
Fratrum Praedicatorum Avenionensium».

BIBL. MUNICIPALIS, 1079. 444

1. Topica (incipit ex abrupto in medio libro V), ff. 1r-28v.


2. Elenchi, ff. 29r-56v. 3. Priora, ff. 57r-118v. 4. Posteriora,
ff. 119r-161v.
Saec. XIV, membran., mm. 267 x 185, ff. 162, longis lineis.
Codex una manu exaratus litteras initiales maiores rubras et caeru-
leas auro illustratas, minores vero et titulos in summis paginis
454 CODICES GALLICI

rubro et caeruleo coloribus depictos exhibet. Emendationes nonnullae


et glossae marginales; f. 162r, manu saec. XIV: «F. G. de Rutha»,
et f. 162v: «In isto volumine continentur libri subscripti videlicet
libri Porphirii»; f. 1 manu saec. XVIII: «Pro comuni bibliotheca
conventus Avenionensis Fratrum Praedicatorum».

445 BIBL. MUNICIPALIS, 1080.

1. Elenchi, ff. 1r-28v. 2. Priora, ff. 29r-88v. 3. Topica,


ff. 89r-170v. 4. Posteriora, ff. 171r-214r.
Saec. XIV, membran., mm. 275 x 185, ff. 214, longis lineis.
Codicis ff. 1-88v et 171-216 alius librarius, ff. 89-170v alius per-
scripsit. Litterae initiales rubrae aut rubrae et caeruleae. Emenda-
tiones nonnullae in marginibus et etiam glossae interlineares margi-
nalesque ; f. 1 manu saec. XVIII: «Pro comuni bibliotheca Fratrum
Praedicatorum Avenionensium».

446 BIBL. MUNICIPALIS, 1088.

1. Isagoge, ff. 1r-16r. 2. Predicamenta, ff. 16r-41r. 3. Liber


Sex Principiorum, ff. 41r-48v et 89r-93r. 4. Topica (explicit
in libro V), ff. 49r-88v. 5. Periermenias, ff. 93r-110v.

Saec. XIV, membran., mm. 252 x 188, ff. 110, longis lineis. Codex
una manu exaratus litteras initiales rubro et caeruleo colore de-
pictas, ff. 1r et 49r philosophi imaginibus ornatas exhibet. Glossae
et emendationes nonnullae. Codex olim Fratrum Praedicatorum
Avenionensium.

BELLEVUENSES.
447 BIBL. DOMINI DESTREZ.
*

Libri Ethicorum Fragmentum (finis libri II et initium


libri III).

* Bellevue, S. et O., Bibliothèque de M. l’abbé Jean Destrez, 31 Av. du


Château.
BELLEVUENSES - BONONIENSES 455

Saec. XIII-XIV, membran., mm. 270 x 190, f. 1, binis columnis.


Quod fragmentum atramento subflavo exaratum litteram initialem
rubram et caeruleam siliquarum serie elongatam exhibet; nec glossae,
nec emendationes.

BONONIENSES.
BIBL. MUNICIPALIS, 108.* 448

Corpus Recentius: 1. Physica, ff. 1r-66r. 2. De Anima,


ff. 66r-91v. 3. De Sensu, ff. 91v-101r. 4. De Memoria,
ff. 101r-104r. 5. De Sompno, ff. 104v-113r. 6. De Morte:
Est quidem igitur..., ff. 113r-114v. 7. De Coloribus, ff. 114v-
120v. 8. De Celo, ff. 121r-156r. 9. De Generatione, ff. 157r-
176v. 10. Metheora, ff. 177r-219r.
Saec. XIV, membran., mm. 328 x 220, ff. 219, binis columnis.
Codex una manu gallica exaratus. Litterae initiales maiores imagini-
bus in pagina deaurata depictis ornatae; aliae rubrae et caeruleae.
Tituli in summis paginis, litteris eorumdem colorum descripti. An-
notationes nonnullae; emendationes marginales. Codex olim sancti
Bertini 603.

BIBL. MUNICIPALIS, 109. 449

1. De Animalibus, tr. Scoti, ff. 5r-142v. 2. De Proprieta-


tibus, ff. 143r-148r. 3. Alvredus Anglicus, De Motu Cordis,
ff. 148r-161r. 4. Liber Augustini De Anima, ff. 161r-170v
Saec. XIII. membran., mm. 319 x 225, ff. 170, binis columnis. Codex
manu parva gallica eleganter exaratus. Litterae initiales partim
rubrae partim caeruleae. Emendationes nonnullae; notabilia in mar-
ginibus tractatus «De Animalibus». Codex olim sancti Bertini 607.

BIBL. MUNICIPALIS, 110. 450

1. Liber Ethicorum, ff. 3r-48v. 2. Politica, tr. Guillelmi,


ff. 49r-97r. 3. Economica, recensio Durandi contaminata,

* Boulogne-s.-Mer, Pas-de-Calais. Catalogue général des Manuscrits..., in-4°,


t. IV, Paris 1872.
456 CODICES GALLICI

ff. 97r-98v. 4. Rethorica, tr. Guillelmi, ff. 99r-130v. 5. Magna


Moralia, ff. 131r-146v. 6. De Bona Fortuna Pars secunda
(explicit ex abrupto): Quoniam autem non solum prudencia...;
ff. 146v-147. 7. Vita Aristotelis (initium tantum), f. 149v.
Saec. XIV, membran., mm. 350 x 230, ff. 149, binis columnis.
Codex manu gallica eleganti, ff. 146v-149 vero recentiore, exara-
tus. Tituli in summis paginis litteris rubris alternatim et caeruleis
descripti. Litterae initiales maiores imaginibus ornatae; aliae sim-
plices depictae. Emendationes paucae. Codex olim sancti Vedasti
Atrebatensis.

BURDIGALENSES.
451 BIBL. MUNICIPALIS, 417.*

1. <S. Thomas in De Anima> cum textu Veteris Translatio-


nis (Initium libri II et finis lib. III desunt): Hec quidem a
prioribus etc. Postquam Aristotiles posuit opiniones aliorum
de anima in primo libro..., ff. 1r-51v.
Saec. XIV in., membran., mm. 350 x 235, ff. 52, binis columnis.
Codex una manu italica, ut videtur, exaratus, textu litteris crassio­
ribus a commento distincto. Litterae initiales rubrae et caeruleae.
Tituli nulli in summis paginis. In marginibus notabilia miniata.
Emendationes nullae, glossae paucae.

452 BIBL. MUNICIPALIS, 418.

1. Liber Ethicorum, cum Commento S. Thomae (incipit


ex abrupto in fine libri I), ff. 1r-114v. 2. Politica, tr. Guil-
lelmi,ff. 115r-173v. 3. Rethorica, tr. Guillelmi (explicit ex
abrupto in libro III), ff. 174r-209v.

Saec. XIV, membran., mm. 262 x 196, ff. 209, binis columnis.
Codex ab uno librario italico exaratus, textu in media pagina posito

* Bordeaux, Gironde. Catalogue général des Manuscrits... Départements,


t. XXIII. Paris 1894, in-8°.
BURDIGALENSES 457

et commento circumdato. Tituli in summis paginis litteris rubris


alternatim et caeruleis perscripti. Litterae initiales maiores variis
coloribus depictae, frondibus acanthi ornatae; aliae minores rubrae
et caeruleae. Notabilia in marginibus. Emendationes sedulae. Codex
olim Augustinorum Burdigalensium.

BIBL. MUNICIPALIS, 421. 453

Corpus Vetustius: 1. De Anima, ff. 1r-24r. 2. De Memoria,


ff. 24r-26r. 3. De Generatione, ff. 26r-46r. 4. De Plantis
(initium tantum), f. 46r. 5. Metheora, ff. 46v-77r. 6. De
Plantis, ff. 77r-88v. 7. De Sensu, ff. 88v-96v. 8. Physica,
ff. 97r-147v. 9. De Celo, ff. 148r-197v. 10. Metaphysica
Nova, ff. 198r-252v. 11. Metaphysica Vetus («Liber Aristo-
tilis de Metaphysica Vetus translatus a Boecio de greco in
latinum»), ff. 253r-273v. 12. De Causis, ff. 273v-281v. 13. De
Longitudine, ff. 282r-283v. 14. De Sompno, ff. 283v-291v.
15. De Differentia, recensio anonyma, ff. 291v-297v.
Saec. XIII, membran., mm. 300 x 200, ff. 297, longis lineis.
Codex a pluribus librariis eleganter exaratus. Litterae initiales maio-
res auro variisque coloribus depictae, imaginibus ornatae; aliae
rubrae et caeruleae. Tituli in summis paginis litteris eorumdem
colorum alternatis descripti. Notabilia in marginibus. Emendationes
rarae. Variae lectiones alius translationis in marginibus.

BIBL. MUNICIPALIS, 426. 454

1. Averroes in Physicam, sine prologo, ff. 1r-168v. 2. Aver-


roes, De Generatione, ff. 169r-177v. 3. Averroes, De Sensu,
ff. 177v-179v. 4. Averroes, De Memoria, ff. 179v-180v. 5. Aver-
roes, De Sompno, ff. 180v-182v. 6. Averroes, De Longitudine,
ff. 182v-183r. 7. Averroes in Quartum Metheororum, ff. 183r-
187v. 8. <Alfarabi, De Ortu Scientiarum>: Scias nichil esse...
omnes deos, ff. 187v-188v.
Saec. XIII ex.-XIV in., membran., mm. 315x230, ff. 190, binis
columnis. Codex una manu atramento subnigro exaratus textu a
458 CODICES GALLICI

commento litteris crassioribus differente. Lemmata, linea miniata


subducta, versionis veteris graeco-latinae in corpore textus «De Ge-
neratione» inserta sunt. Litterae initiales partim rubrae, partim
caeruleae. Variae lectiones alterius versionis in marginibus positae.
Emendationes sedulae. Codex olim Augustinorum Burdigalensium.

455 BIBL. MUNICIPALIS, 1000.

1. Magna Moralia, ff. 1r-21v. 2. <Guillelmus de Conchis,


Dogma Moralium Philosophorum>: Incipiunt Moralia Phi-
losophorum edita ab Agustino (sic). Moralium Dogma... ju-
dicis cuncta cernentis, ff. 21v-37v. 3. Secretum Secretorum:
Domino suo... veluti nocturna, ff. 38r-66v. 4. De Pomo,
ff. 66v-70r. 5. Vita Aristotelis, ff. 70r-71v.
Saec. XIV, membran., mm. 303 x 212, ff. 71, binis columnis.
Codex una manu perscriptus. Tituli nulli in summis paginis. Spatia
ad litteras initiales depingendas vacant. Annotationes marginales.
Codex olim Augustinorum Burdigalensium.

CAMBERIACENSES.
456 BIBL. MUNICIPALIS, 27.*

1. Isagoge, ff. 1r-6v. 2. Predicamenta, ff. 7r-19v. 3. <Ver-


sus gallici anon.>: Cius qui ne set les maux d'amors..., ff. 20r-
21vet81rv. 3. Periermenias, ff. 22r-30r. 4. Liber Sex Princi-
piorum, ff. 30v-38r. 5. Liber Divisionum, ff. 38r-48v. 6. To-
pica Boetii, ff. 49r-80v. 7. Elenchi, ff. 82r-111r. 8. <Schemata
et notae>, ff. 112-117. 9. Priora (incipit ex abrupto lib. I,
cap. 2, P. L. 64, c. 640), ff. 118r-178v. 10. Topica, ff. 179v-
270r. 11. <Questiones logicales>: Obligatio secundum quod
nos utimur..., ff. 270v-271v. 12. Posteriora, ff. 273r-315v.

Saec. XIII-XIV, membran., mm. 280 x 200, ff. 316, binis co-
lumnis. Codex a pluribus librariis gallicis et anglicis exaratus. Tituli

* Chambéry, Savoie. Catalogue général des Manuscrits..., Départements,


t. XXI, Paris 1893, in-8°.
CAMBERIACENSES - CAMERACENSES 459

in summis paginis atramento manu currenti descripti. Litterae


initiales rubrae et caeruleae; initia litteris eorumdem colorum de-
scripta. Emendationes rarissimae. Glossae in columnis marginalibus
dispositae; f. 71v: «Magister Nicolaus Brito est pesimus (sic) magister
et vitiavit unum volumen, et nichil scit, et hoc apparet bene, quia ipse
nescit legere in veterem logicam, quia ipse nesci<t> alios libros», f. 116
manu saec. XIV: «Henricus Mol de Brabantia».

CAMERACENSES.
BIBL. MUNICIPALIS, 314.* 457

1. Liber Ethicorum, ff. 1r-86v. 2. Magna Moralia, ff. 88r-


123v. 3. Rethorica, tr. Guillelmi, ff. 124r-196v. 4. Politica,
tr. Guillelmi, ff. 197r-306r.

Saec. XIII ex., membran., mm. 312 x 220, ff. 306, longis lineis.
Codex una manu italica, ut videtur, exaratus, igne et aqua multum
vexatus est. Litterae initiales rubrae et caeruleae, maiores partim,
minores alternatim. In summis paginis tituli saepe evanidi; in co-
lumnis numeri librorum capitulorumque miniati; in Rethorica autem
numeri signis alternatim rubris et caeruleis descripti. Emendationes
rarae. Glossae marginales et interlineares ad initium Libri Ethi-
corum et ad Rethoricam tantum. Olim Ecclesiae Metropolitanae
Cameracensis.

BIBL. MUNICIPALIS, 897. 458

1. De Animalibus, tr. Guillelmi, ff. 1r-89v (hoc ordine lege:


ff. 1r-54v, 59v-61r, 54r-59v et 62r ad finem).
Saec. XIII ex.-XIV in., membran., mm. 351 x255, ff. I+90,
binis columnis. Codex a duobus librariis nitide exaratus. Litterae
initiales rubrae et caeruleae, maiores partim, minores alternatim.
Tituli et numeri librorum in summis paginis rubro et caeruleo colo-
ribus depicti; in ff. 62-69 tituli miniati in angulo superiore dextro.
Spatia ad rubricas excipiendas vacant, f. 62r excepto. Principium

* Cambrai, Nord. Catalogue général des Manuscrits..., Départements, t. XVII,


Paris 1891, in-8°.
460 CODICES GALLICI

tantum sedulo castigatum; post f. 9 multa spatia vacua in textu


relicta. Glossae nullae, exceptis annotationibus viridibus in f. 88v.
F. 4r in margine inferiore fere evanidum: «Hic liber X deficit...»;
ff. I et 90 ex alio codice erepta manu currenti saec. XIII, binis
columnis exarata continent fragmenta «De Partibus animalium».
Codex olim Ecclesiae Metropolitanae Cameracensis.

459 BIBL. MUNICIPALIS, 908.

1. De Animalibus, tr. Guillelmi, ff. 1r-290r. 2. Problemata,


tr. vulgata, ff. 290r-410r.
Saec. XIII ex.-XIV in., membran., mm. 295x 194, ff. 410,
longis lineis. Codex manu una italica exaratus. Littera initialis
prima frondibus et venationibus ornata; aliae rubrae et caeruleae.
Tituli in summis paginis et numeri capitulorum in marginibus mi-
niati. Emendationes paucae. Glossae rariores interlineares, frequen-
tiores ad libros I-II «De Generatione Animalium», tribus columnis
dispositae. Codex olim Ecclesiae Metropolitanae Cameracensis.

460 BIBL. MUNICIPALIS, 921.

1. Liber Ethicorum, ff. 2r-37r 2. Politica, tr. Guillelmi,


ff. 38r-101v. 3. Magna Moralia ff. 102r-122r. 4. Proble-
mata, tr. vulgata, ff. 124r-205r.
Saec. XIII ex.-XIV in., membran., mm. 285 x 195, ff. 205, longis
lineis (ff. 2-37) et binis columnis (ff. 38-205). Codex a tribus libra-
riis meridionalibus, ut videtur, exaratus, quorum primus manu cur-
renti parvaque scripsit et tertius litteras initiales in textu lineis geo-
metricis et cornicis figuris ornavit. Numeri librorum in summis
paginis usque ad f. 120 rubro et caeruleo coloribus descripti; deinde
desunt. Litterae initiales maiores partim rubrae, partim caeruleae;
aliae autem alternatim. Emendationes annotationesque rarae. Codex
olim Ecclesiae Metropolitanae Cameracensis.

461 BIBL. MUNICIPALIS, 960.

Metaphysice Nove Translationis Libri XIV, ff. 1r-135r.


Saec. XIII ex.-XIV in., membran., mm. 375 x 258, ff. 135,
longis lineis. Codex lautissimus duabus manibus meridionalibus,
CAMERACENSES - CANTILIACENSES 461

ut videtur, crassis et nigris pulchre exaratus. Litterae initiales


cuiusque libri pulchris imaginibus ornatae, aliae auro variisque colo-
ribus depictae, quarum omnium hastae a summa ad imam paginam
descendunt. Tituli in summis paginis litteris alternatim rubris et
caeruleis descripti. Emendationes sedulae. Glossae perpaucae in
marginibus ad eas excipiendas praeparatis. F. 135r, manu saec. XV:
«Patou». Olim Ecclesiae Metropolitanae Cameracensis.

CANTILIACENSES.
*
MUSEUM CONDATENSE, 280 (1051). 462

Corpus Recentius: 1. Physica, ff. 1r-59v. 2. De Anima,


ff. 60r-84r. 3. De Celo, ff. 84v-119v. 4. Metheora, ff. 120r-
160v. 5. De Generatione, ff. 160v.-181r. 6. De Memoria,
ff. 181r-184r. 7. De Sompno, ff. 184r-193r. 8. De Longi-
tudine, ff. 193r-195v. 9. De Bona Fortuna, ff. 195v-198v.
10. De Motu Animalium, ff. 198v-202v. 11. De Sensu, ff. 202v-
213r. 12. De Plantis, ff. 213v-225r. 13. De Differentia, tr.
Hispalensis, ff. 225v-231r. 14. De Respiratione, De Morte,
ff. 231r-237v. 15. Physionomia, ff. 237v-244r. 16. De Lineis,
ff. 244r-247r. 17. De Coloribus, ff. 247r-252r. 18. De Nilo,
ff. 252v-254r. 19. De Proprietatibus, ff. 254r-261v. 20. De Pro-
gressu Animalium, ff. 261v-267v. 21. De Causis, ff. 267v-271r.
Saec. XIII ex.-XIV in., membran., mm. 380x250, ff. II + 271,
binis columnis. Codex lautissimus ab uno librario italico crassa
manu exaratus; ff. 267v-271r in libro «De Causis» commentum a
textu litteris minoribus differt. Litterae initiales maximae auro
variisque coloribus depictis imaginibus ornatae et per totos margi-
nes elongatae; aliae simplices caeruleae cum rubris lineis implicatis.
In summis paginis tituli litteris rubris alternatim et caeruleis de-
scripti. Emendationes rarae;glossae nonnullae tam interlineares quam
marginales, quarum quaedam manu anglica saec. XIV atramento

* Chantilly, Oise; Musée Condé. <H. d’Orléans, duc d’Aumale>, Chantilly.


Le Cabinet des Livres Manuscrits, t. I-II, Paris 1900, in-4°.
462 CODICES GALLICI

rubro scriptae; f. lv, manu saec. XIV: «Nota Burleum super libros
physicorum ipsos exponendo optime dixisse et in questionibus opti-
me dixit Johannes de Ganduno». Inferius manu saec. XV: «Ista
philosophia est mei Nicolay de Alegro de Janua, quam emi a magistro
Philippo de Pelisonis de Mediolano, pretio ducatorum XXVI auri,
quos solvi dicto Philippo in domo magistri Petri de Gambolato, ipso
magistro Petro presente». Subtus, manu saec. XV: «Istam philo-
sophiam ego Petrus Bombellus de Ceva, artium et medicine doctor,
emi a Jeronimo de Alegro, filio suprascripti magistri Nicolai 1445,
die penultimo julii, precio ducatorum XXV»; f. Iv tabula librorum;
f. IIv notae multae manu currenti saec. XIV. In capite cuiusque
libri insignia et monogramma Antonii de Chourses et Catherinae
de Coëtivy; ff. 12v et 32r in marginibus inferioribus notae de exami-
nibus duorum possessorum italicorum.

463 MUSEUM CONDATENSE, 327 (642).

1. Albertus Magnus, Liber Quartus Metheororum, pp. 1-79.


2. Idem, «Tractatus Tertius Primi Libri Metheororum De
Comete»: Loquamur autem nunc de cometibus... proxima
non sit super illa, pp. 79-87. 3. Idem, Liber de Nutrimento
et Nutribili, pp. 87-99. 4. Idem, In V Libros Mineralium,
pp. 121-194 et p. 213. 5. Avicenna, De Mineralibus, pp. 195-
198. 6. «Summa Instrumentorum Geberis, qui dicitur
Liber Fornacum»: Deus enim summa..., pp. 199-202.
7. <Anon. Tractatus Alchimicus>, pp. 203-206. 8. «Thesaurus
secretus operationum naturalium Arnoldi de Villanova»:
Scito fili quod in hoc libro loquimur..., pp. 207-210. 9. «Fi-
xatio lucis» (gallice et germanice), pp. 210-212. 10. Alber-
tus Magnus, De Sensu et Sensato, pp. 217-277. 11. Idem,
De Sompno et Vigilia, pp. 277-321. 12. Idem, De Morte
et Vita, pp. 321-337.
Saec. XIV, membran. (pp. 1-48) et chart. (pp. 49-351), mm. 287 X
213, pp. 351, binis columnis. Codex pluribus manibus germanicis,
libraria pro parte membranacea, currenti pro chartacea mendose
exaratus, pp. 99-121, 214-216, 321-328, 338-351 vacuis. Litterae
CANTILIACENSES - CAROLOPOLITANI 463

initiales maiores rubro nigro caeruleoque coloribus depictae; aliae


simplices miniatae. Tituli nulli in summis paginis. Glossae perpaucae;
emendationes nullae.

MUSEUM CONDATENSE, 432. 464

Rethorica, tr. Guillelmi, ff. 1r-44v.


Saec. XIV, membran., mm. 283 x 205, ff. 44, longis lineis.
Codex ab uno librario nitide exaratus. Spatia ad litteras initiales
depingendas vacant; tituli nulli in summis paginis. Nec glossae,
nec emendationes; f. 1r manu currenti saec. XIV: «Liber Rethorice
Aristotelis».

CAROLOPOLITANI.
BIBL. MUNICIPALIS, 39.* 465

1. Isagoge, ff. 1r-6v. 2. Predicamenta, ff. 6v-16v. 3. Perier-


menias, ff. 17r-23r. 4. Liber Sex Principiorum, ff. 23r-
28v. 5. Liber Divisionum, ff. 28v-36r. 6. Topica Boetii,
ff. 36v-62r. 7. Elenchi, ff. 63r-76v. 8. Topica, ff. 77r-134r.
9. Ethica Nova, ff. 134r-140r. 10. Ethica Vetus, ed. bre-
vior, ff. 140v-151v. 11. Priora, ff. 152r-185r. 12. Posteriora,
ff. 185r-207v.
Saec. XIII, membran., mm. 210x165, ff. 209 non numerata,
longis lineis. Codex pluribus manibus parvis, nigro atramento exa-
ratus. Tituli nulli in summis paginis. Litterae initiales partim rubrae,
partim caeruleae, frondibus aliisque ornamentis rubris et viridibus
distinctae; minores autem simplices rubrae aut caeruleae. Annota-
tiones frequentes, quaedam plumbeae illegibiles, eiusdem aetatis
ac textus. Emendationes rarae; f. 129v manu saec. XIII: «A son
très chier amis Jehan de Empii, Guillemin de Valle Perena salut et
bonne amor»; f. 187r Christi in cruce pendentis imago fere evanida.
Codex olim Bellaevallensis, ut testimonium perhibetur in antefolio.

* Charleville, Ardennes. Catalogue général des Manuscrits..., in-4°, t. V,


Paris 1879.
464 CODICES GALLICI

466 BIBL. MUNICIPALIS, 40.

Metaphysice Nove Translationis Libri XIV, ff. 1r-171v.


Saec. XIV in., membran., mm. 210 x 150, ff. 172 non numerata,
longis lineis. Codex ab uno librario gallico, ut videtur, nitide exara-
tus. Tituli in summis paginis rubri et caerulei. Litterae initiales
caeruleae, raro rubrae, lineis implicatis simpliciter ornatae. Emen-
dationes paucae; annotationes nonnullae, eiusdem aetatis ac textus,
usque ad librum V; f. 171v alia manu saec. XIV: «Fratris Johannis
de Maubertifonte, premonstratensis canonici». Codicem Monasterii
Bellaevallensis fuisse attestatur catalogus.

467 BIBL. MUNICIPALIS, 188.

De Animalibus, tr. Guillelmi (in primo et ultimo capitulis


1r-150v.
pauca desunt), ff.

Saec. XIV in., membran., mm. 310 x 220, ff. 150 non numerata,
binis columnis. Codex ab uno librario parisino, ut videtur, eleganter
exaratus. Tituli in summis paginis litteris rubris et caeruleis descripti.
Litterae initiales maiores partim rubrae, partim caeruleae, minores
autem alternatae, lineis implicatis aut serie spicarum utraeque exor-
natae. Annotationes et emendationes perpaucae. Folii primi lace-
rati tantum minima pars exstat. Codex olim Bellaevallensis, ut
legitur in catalogo.

468 BIBL. MUNICIPALIS, 250.

1. Isagoge, ff. 1r-10r. 2. Predicamenta, ff. 10r-26v. 3. Pe-


riermenias, ff. 27r-37r. 4. Liber Sex Principiorum, ff. 38r-46r.
5. Liber Divisionum, ff. 47v-58v. 6. Topica Boetii, ff. 59r-
89v. Descissum, f. 90. 7. Priora, ff. 91r-144v. 8. Poste-
riora, ff. 144v-176r. 9. Topica, ff. 176r-237v. Vacat f. 238.
10. Elenchi, ff. 239r-260r.
Saec. XIII ex., membran., mm. 270 x 195, ff. 260, longis lineis.
Codex una crassa manu gothica, ut dicitur, exaratus. Tituli in summis
paginis rubro colore posterius descripti. Litterae initiales maiores
frondibus et aureis globulis ornatae, in marginibus spinosis ramis
CAROLOPOLITANI - CARNUTENSES 465

elongatae; minores autem rubrae et caeruleae series spicarum in


margines eiiciunt. Initia cuiusque libri litteris albis in pagina colorata
descripta. Emendationes sedulae eadem manu ac textus. Annota-
tiones multae; f. 254v plumbo exaratum: «Et ameir sans tricherie
tout mon vivant sans merci dame signorie». In antefolio antiquus
numerus monasterii Bellaevallensis bibliothecae 414.

CARNUTENSES.
BIBL. MUNICIPALIS, 71.* 469

1. Boetius in Periermenias, ed. prima, ff. 2v-37v. 2. Perier-


menias, ff. 38r-43v. 3. Ciceronis Topica, ff. 44r-51v. Va-
cant ff. 52-53. 4. Boetius in Ciceronis Topica, ff. 54r-116r.
Saec. X, membran., mm. 265 x203, ff. 116, longis lineis. Codex
atramento subnigro sedulo exaratus. Textus signis in marginibus
positis indicatus est. Tituli nulli in summis paginis sed in corpore
textus atramento descripti. Litterae initiales simpliciter descriptae,
ff. 76, 89v, 100 exceptis, quae avibus et canibus ornatae sunt. Glossae
et emendationes. Liber beatae Mariae Carnutensis.

BIBL. MUNICIPALIS, 72. 470

1. Boetius in Periermenias, ed. secunda, ff. 1r-103v 2. Pe-


riermenias, ff. 3r-103v.
Saec. X, membran., mm. 267 x 215, ff. 103, longis lineis. Codex
pluribus manibus atramento subnigro eleganter exaratus; textus
a commento non differt nisi in secunda parte ubi signa in margini-
bus posita eum indicant. Litterae initiales simplices atramento deli-
neatae. Emendationes rarae; annotationes nonnullae in marginibus.
Schemata rubro, flavo, viridi, ochreo coloribus in pagina flava et
viridi descripta. Liber beatae Mariae Carnutensis.

BIBL. MUNICIPALIS, 92. 471

1. Posteriora, ff. 81r-129v Vacat f. 130. 2. De Anima


Nove Translationis, ff. 131r-153v.
* Chartres, Eure-et-Loir. Catalogue général des Manuscrits... Départements,
t. XI, Paris 1890, in-8°.

30
466 CODICES GALLICI

Saec. XII et XIII, membran., mm. 272 x 212, ff. 207. Codex
miscellaneus: «Posteriora» manu crassa saec. XII, longis lineis
exarata et castigata, primam litteram libri primi rubram viridi
colore stipatam, secundam autem caeruleam caudis miniatis orna-
tam exhibent et annotationes nonnullas praebent. «De Anima» binis
columnis, unus librarius anglicus saec. XIII ex. perscripsit. Litterae
initiales maiores partim rubrae, partim caeruleae; aliae minores
alternatae. Emendationes nonnullae; glossae rariores. Provenit ex
libraria beatae Mariae Carnutensis.

472 BIBL. MUNICIPALIS, 100.

1. Isagoge, ff. 2r-11v. 2. Predicamenta, ff. 12r-27r. 3. <Ca-


tegoriae ab Augustino translatae>, ff. 27r-48v. 4. Boetius,
De Diffinitionibus, ff. 49r-63r. 5. «Epistola M. Tullii Cice-
ronis ad Trebatium in Topica»: Majores nos res scribere...
non debita accedere. Finit Topica, ff. 63r-75v. 6. Periermenias,
ff. 75v-85v. 7. Periermenias Apuleii, ff. 85v-93r. 8. Topica
Boetii, ff. 93r-123r. 9. <Boetius ?>, «Communis speculatio
de rethorica cognatione»: «Quanta sibimet ars rethorica...
commodum disseremus, ff. 123r-126r. 10. «Locorum rethori-
corum distinctio»: Persona est quae in judicium vocatur...
huc usque constitui, ff. 126r-127r 11. «De multifaria Pre-
dicatione passibilitatis et impassibilitatis»: Potestate esse
aliquid dupliciter dicitur... permutari, f. 127rv. 12. «Quomodo
argumentorum vel unde colligantur loci»: Argumentum est
oratio rei dubiae... aliud nequit, ff. 127v-128r. 13. Boetius,
Antepredicamenta, ff. 128r-149r. 14. Liber Divisionum,
ff. 149r-160v. 15. <Gerbertus>, «De Ratione Uti et Ratio-
nali»: Domino glorioso O<ttoni> C<esari> semper augusto
romano imp., G<erbertus> episcopus... Cum in Germania...
potuerit placuisse, ff. 160v-166v. 16. Boetius, De Syllogismis,
ff. 167r-222r. 17. <Schemata Logicalia>, ff. 223r-225v.
Saec. X-XI, membran., mm. 260 x 170, ff. 225, longis lineis. Codex
una manu eleganter exaratus. Litterae initiales rubro, viridi, caeruleo
coloribus depictae. «Periermenias» et «Predicamenta» inter lineas
CARNUTENSES 467

castigata. Annotationes rariores; ff. 223-225 schemata logicalia et


glossas saec. X praebent; f. 1r manu saec. XIII in.: «Liber beatae
Mariae Carnotensis».

BIBL. MUNICIPALIS, 190. 473

1. Boetius in Topica Ciceronis (inter ff. 4-5 aliquid deest;


explicit ex abrupto in libro VI, Patr. Lat., 63, c. 1165),
ff. 1r-60v. 2. Elenchi, ff. 61r-112v. 3. <Glossae ad Elenchos>,
ff. 113r-116v.
Saec. X et XII ex., membran., mm. 283x207, ff. 116, longis
lineis. Codex bipartitus: prima pars, ff. 1r-60v, una manu saec. X
nitide exarata, litteris initialibus rubris et nigris ornata, nec glossas
nec emendationes praebet. Alteram autem unus librarius manu crassa
nitidaque saec. XII ex. perscripsit et etiam glossas circumdantes
litteris aeque crassis ac textus. Emendationes rarissimae. Nullus
ornatus. Codex provenit ex bibliotheca beatae Mariae Carnutensis.

BIBL. MUNICIPALIS, 497. 474

1. Isagoge, ff. 280r-284r. 2. Predicamenta, ff. 284v-291v.


3. Periermenias, ff. 291v-296r. 4. Priora, ff. 296r-318v. 5. To-
pica, ff. 319r-349v.
Saec. XII, membran., mm. 525 x 365, ff. 349, binis columnis.
Codex una manu rotundula eleganter exaratus. Tituli nulli in
summis paginis, «Logica» excepta, ubi manu currenti saec. XIII
atramento subnigro descripti sunt; ff. 1-5 quidem titulos miniatos
praebent in textu, aliubi spatia ad eos praeparata et etiam ad lit-
teras initiales depingendas vacant; f. 5v solum litteram initialem
frondibus ornatam exhibet. Nec glossae, nec emendationes; f. 1v,
manu saec. XIII, continet indicem librorum. Codex olim sanctae
Mariae Carnutensis.

BIBL. MUNICIPALIS, 498.

1. Elenchi, ff. 2r-12r. 2. Boetius, Introductio ad Syllo-


gismos Categoricos, ff. 12r-22r. 3. Boetius, De Syllogismis
468 CODICES GALLICI

Categoricis, ff. 22r-33v. 4. Periermenias Apuleii, ff. 33v-37r.


5. Boetius, De Syllogismis Hypotheticis, ff. 37r-52v 6. Cice-
ronis Topica, ff. 52v-58r. 7. Topica Boetii, ff. 58r-73r. 8. Li-
ber Divisionum, ff. 73r-78r. 9. Boetius, De Diffinitionibus,
ff. 78v-85r. 10. Boetius, Arithmeticae Libri duo, ff. 86r-114r.
(Quae sequuntur vide in Catalogo).
Saec. XII, membran., mm. 430 x 365, ff. 246, binis columnis. Codex
ab eodem librario ac praecedens, nitidissime perscriptus. Spatia ad
litteras depingendas in parte aristotelica vacant; ff. 86-246 rubricas
miniatas exhibent. Nec glossae nec emendationes. Codex iste una cum
praecedenti «Eptateucon» magistri Theodorici Carnutensis constituit,
quae volumina, ut videtur, ecclesiae beatae Mariae Carnutensis ipse
legavit, quod si verum est, saeculo XII med. attribuenda sunt.

CLAROMONTANI.
476 *
BIBL. MUNICIPALIS, 168.

Corpus Vetustius: 1. Physica, ff. 3r-72v. 2. <Nota de


Ethica>: Sicut dicit philosophus X° Ethicorum 12 capitulo:
Vita est felix..., f. 73rv. 3. De Celo (finis libri I et initium
libri II deficiunt), ff. 75r-103r. 4. De Pomo (fragmenta), in
marginibus f. 103r et 103v. 5. De Generatione, ff. 104r-124r.
Vacat f. 125. 6. Metheora ff. 126r-159r. 7. De Plantis (in
marginibus Prohemium Alvredi), ff. 159r-173r. Vacant ff. 174-
175. 8. De Anima, ff. 176r-197v. 9. De Memoria, ff. 197v-
200r. 10. De Sompno, ff. 201r-209r. 11. De Differentia, re-
censio anonyma, ff. 210r-215v. 12. De Longitudine, ff. 215v-
217v. 13. De Sensu, ff. 218r-226r. 14. De Causis, ff. 226v-231r.
15. <Tabula librorum>, ff. 232-233. 16. Metaphysica Nova
(fragmentum), f. 234rv.
Saec. XIII, membran., mm. 250 x 175, ff. 235, longis lineis.
Codex bipartitus: ff. 1-173 et 174-235; utraque pars manibus parvis

* Clermont-Ferrand, Puy-de-Dôme. Catalogue général des Manuscrits... Dé-


partements, t. XIV, Paris 1890, in-8°.
CLAROMONTANI - CLAUDIANI 469

meridionalibus exarata. Tituli in summis paginis fere evanidi. Lit-


terae initiales maiores partim rubrae, partim caeruleae; aliae autem
alternatae. Emendationes nullae; annotationes permultae; notae
quae Averrois et aliam translationem proferunt ad Physicam,
De Celo, De Generatione, Metheora, De Plantis et De Anima;
ff. 232-233 tabula librorum et annotationes gallica lingua ma-
nibus saec. XIV-XV exaratae, inter quas legitur: «Iste liber est
de conventu Claromontensi, ordinis Fratrum Predicatorum in quo
continentur...» et inferius: «Frater Jacobus Ganterii»; f. 233v «Fra-
ter Symon de Acrifolio» et f. 235r: «Amour de Beaulmont | N'est que
moquerie| Car le Florimont | Ha la seignorie».

BIBL. MUNICIPALIS, 169. 477

1. Elenchi, ff. 3r-16v. 2. Liber Sex Principiorum, ff. 17r-21v.


3. Topica, ff. 22r-70v.
Saec. XIII, membran., mm. 225 x 155, ff. 72, longis lineis. Codex
duabus manibus parvis eleganter exaratus. Litterae initiales maiores
partim rubrae, partim caeruleae; aliae autem minores alternatae.
Emendationes rarae; annotationes frequentes manibus coaevis, fre-
quentiores initio codicis; ff. 1-2 notae logicales; f. 72v annotationes
et nomen: «Dominus Jacobus de Cambrelaco, pro...».

CLAUDIANI.
BIBL. MUNICIPALIS, 6.
* 478

De Anima Veteris Translationis, ff. 75r-119r.


Saec. XIII, membran., mensurarum variarum, ff. 146. Codex
miscellaneus diversis fragmentis constitutus. Quod ad nos pertinet,
mm. 250 x 130, longis lineis, una manu italica, ut videtur, exaratum
est. Titulos nullos in summis paginis exhibet sed litteras initiales
miniatas aut nigras minio ornatas. Emendationes nullae. Glossae
permultae tam marginales, quam interlineares ; ff. 119r: «Iste liber
emtus fuit pro. III. sol<idis>». Codex e monasterio Claudiano provenit.

* Saint-Claude, Jura. Catalogue général des Manuscrits... Départements, t. XXI,


Paris 1893, in-8°, pp. 137-151.
470 CODICES GALLICI

DUACENSES.
479 *
BIBL. MUNICIPALIS, 698.

Corpus Vetustius: 1. De Anima, ff. 1r-43v. 2. De Memoria


(immediate sequitur, sine titulo, praecedentem tractatum),
ff. 43v-47v. 3. De Differentia, tr. Hispalensis, ff. 48r-57v.
4. De Sensu, ff. 57r-61v.
Saec. XIII, membran., mm. 260 x 165, ff. 65, longis lineis. Codex
una manu crassa flaminga exaratus. Tituli nulli in summis paginis.
Litterae initiales miniatae simplices. Emendationes nullae; annota-
tiones rariores; f. 61v, nomen possessoris : «Van den Damoere». Codex
olim Marchianensis.

EBROICENSES.
480 BIBL. MUNICIPALIS, 79.
**

Corpus Vetustius: 1. Physica (mutila in capite), ff. 1r-73v.


2. De Celo, ff. 75r-150r. 3. Metheora, ff. 150r-199v. 4. De
Plantis, ff. 200r-214v. 5. De Generatione, ff. 215r-233v. 6. De
Anima, ff. 234r-263v. 7. De Memoria, ff. 263v-267r. 8. De
Sensu, ff. 268r-281r. 9. De Sompno, ff. 281v-294r. 10. De Dif-
ferentia, recensio anonyma, ff. 295v-303r. 11. De Longitu-
dine, ff. 304r-306r. 12. De Causis, ff. 306v-309v. 13. <Nicolaus
Ambianensis>, Ars Fidei, ff. 309v-315r.
Saec. XIII, membran., mm. 255 x 175, ff. 315, longis lineis,
ff. 306v-315r exceptis, quae sunt binis columnis. Codicem totum
unus librarius gallicus perscripsit, sed alter in fine «Artem Fidei»
addidit, qui manu multo crassiore textum a commento distinxit.
Tituli nulli in summis paginis. Litterae initiales rubro et caeruleo
coloribus depictae, lineis implicatis ornatae. Glossae in latis margi-
nibus diversis manibus exaratae rariores fiunt in fine tractatuum.

* Douai, Nord. Catalogue général des Manuscrits..., t. VI, Paris 1878, in-4°.
** Evreux, Eure-et-Loir. Catalogue général des Manuscrits..., in-8°. Départe-
ments, t. II, pp. 379-465.
DUACENSES - LAUDUNENSES 471

Emendationes paucae. In antefolio manu saec. XVIII: «Ex libris


monasterii B. Mariae de Lyra in Normannia ordinis sancti Benedicti»
et f. 315: «De abbatia Lyrae in Normannia».

GRATIANOPOLITANI.
BIBL. MUNICIPALIS, 707.* 481

1. Isagoge, ff. 1r-10r. 2. Predicamenta, ff. 10r-25v 3. Pe-


riermenias, ff. 26r-34r. 4. Liber Divisionum, ff. 34v-44v. 5. To-
pica Boetii, ff. 45r-73r. 6. Liber Sex Principiorum, ff. 73v-80r.
7. Priora, ff. 81r-127r. 8. Topica, ff. 128r-191v. 9. Elenchi,
ff. 191v-212r. 10. Posteriora, ff. 212r-243v.
Saec. XIV, membran., mm. 270 x 194, ff. 243, longis lineis.
Codex ab uno librario anglico exaratus. Tituli in summis paginis
atramento evanido descripti. Litterae initiales maiores partim
rubrae, partim caeruleae, aliae autem alternatae. Initia litteris
eorumdem colorum alternatim descripta. In postfolio: «Iste liber
est... Uticensis diocesis. Iste liber est michi Stephano Meysoneti, ordi-
nis Fratrum B. Marie de Monte Carmelo, quem emi Bellomonte ab
honesta muliere... M.CCCC.LXXXIV», f. 243v manu saec. XIV-XV.
«Iste liber est... de Balneolis et decostitit sibi... et qui ipsum furabitur,
per collum suspendatur».

LAUDUNENSES.
BIBL. MUNICIPALIS, 412.
** 482

1. <Notae diversae et breves tractatus de philosophia


naturali>:1) Considerare animam est dupliciter..., ff. 1r-3r.
2. <Moyses Aegyptius, De Plantis>: Sciendum autem quod
cedrus..., ff. 3r-5r. 3. <Excerpta ex Libro Aristotelis De

* Grenoble, Isère. Catalogue général des Manuscrits... Départements, t. VII,


Paris 1889, in-8°.
** Laon, Aisne. Cf. Catalogue général des Mss. des bibliothèques publiques de
France, in-4°, t. I, pp. 43-255, Paris 1849.
1) Eodem ordine reperiuntur in cod. Mus. Britannici, Regii 12. C. XV,
ff. 236r-238r.
472 CODICES GALLICI

Animalibus Lib. IV, c. 9, secundum tr. Scoti, cum quibusdam


additionibus>, f. 5rv. 4. <Breves Tractatus philosophici>.
Tonitrua fiunt tripliciter..., f. 5v. 5. <Excerpta ex Libro
Aristotelis De Animalibus, ut supra>: Locucio vero non
appropriatur homini..., f. 6r. 6. <Breves Tractatus philoso-
phici>: Item notandum quod cum abscindantur..., ff. 6r-7v.
7. <Alkindi De Intellectu>,* 2)3 f. 7v. 8. De Substantia Orbis,
ff. 7v-9v. 9. <Questiones Nicolai Peripatetici>: Quoniam
terra sperica... vinum potatum ab alio, ff. 9v-14v. 10. <Breves
Tractatus de philosophia naturali>: In sermone nostro de ele-
mentis...,3) ff. 14v-15r. 11. <Dominicus Gundisalvi, De Pro-
cessione Mundi>, ff. 16r-20v. 12. «Didasc<alicon Hug>onis de
Sancto Victore» (finis deest), ff. 22r-33v. 13. <Augustinus,
Dialogus LXV Quaestionum>, ff. 34r-38v. 14. Boetius, De
Trinitate, ff. 38v-40r. 15. <Boetius, De Hebdomadibus>,
f. 40rv. 16. <Isaac de Stella, Epistola De Anima>, ff. 41r-
42r. 17. <Alfredus Anglicus, De Motu Cordis>, ff. 43r-50v.
18. Averroes, De Sensu, ff. 51r-52v. 19. Averroes, De Me-
moria, ff. 53r-54r. 20. Averroes, De Sompno, ff. 54r-57r.
21. Averroes, De Longitudine, ff. 57r-58r. 22. Averroes, De
Generatione, ff. 58r-69r. 23. <Ex Alberto Magno in De Ani-
ma, Lib. III tr. V, c. 4>, f. 69rv. 24. Algazel, Metaphysica:
Usus fuit apud philosophos..., ff. 70r-88r. 25. <Nicolaus
Ambianensis, De Articulis Fidei>, ff. 88v-91v. 26. <Ps. Ala-
nus, De Trinitate>: Potencia est vis facile..., ff. 91v-92v.
27. <Fragmentum Canonum Tabularum Toletanarum>, f. 92v.
28. <Ps. Hermes, Liber XXIV Philosophorum>, ff. 92v-93v.
29. <Canones Tabularum Toletanarum>, ff. 94r-101v. 30. Avi-
cenna, De Anima, ff. 102r-135r. 31. Avicenna, De Celo

1) Ibid. f. 241v.
2) Translatio anonyma, edita a Nagy (B. G. Ph. M. II, 5, Münster i.W. 1897)
pp. 1-11.
3) In Cod. Mus. Britann. supra laudato, ff. 260v-261v, et Graecensi, II,482,
ff. 179v-180v.
LAUDUNENSES 473

(expl. in cap. 3): Collectiones expositionum..., ff. 135r-136r.


32. Algazel, Logica: Quod autem preponi debet..., ff. 137r-
144r. 33. Avicenna, Physica : Postquam expedivimus nos
auxilio Dei..., ff. 144r-178r. 34. <Fragmentum Avicenne?>,
f. 179r. 35. Avicenna, Metaphysica: Postquam autem auxilio
Dei explevimus tractatum..., ff. 180r-228v.

Saec. XIII-XIV, membran., mm.275 x 195, ff.22 8, binis columnis,


ff. 101v, 200r-201r exceptis, quae sunt longis lineis. Codex ex novem
partibus constitutus (ff. 1-15, 16-21, 22-33, 34-42, 43-69, 70-101,
102-136, 137-178, 179-228), et a pluribus librariis exaratus. Tituli
in summis paginis litteris rubris et caeruleis descripti, aliter sine
ornatu, glossae marginales passim. Codex olim Sanctae Mariae
Laudunensis.

BIBL. MUNICIPALIS, 432. 483


1. Metaphysice nove Translationis Libri XIV, ff. 1r-52v.
2. Liber Ethicorum (explicit liber Aristotelis nove transla-
ionis), ff. 53r-110r.

Saec. XIII ex., membran., mm. 280x220, ff. 110. Codex bipar-
titus: ff. 1-52 longis lineis, manu anglica, ut videtur, rotundula
neglegenter exarata, ff. 53-110 autem, binis columnis manu parva
perscripta. Utraque pars titulos litteris rubris alternatim et caeruleis
descriptos et litteras initiales eorumdem colorum depictas, quae
in prima parte lineis violaceis, in altera vero viridibus ornatae
sunt, exhibent. Emendationes nonnullae. Glossae ad Ethicam tan-
tum; f. 53r, manu saec. XVIII: «Communitatis Cussiacensis, ordinis
Premonstratensis»; f. 110v manu saec. XIV: «Iste liber est deputatus
ad usum fratris Ade de Castellione, canonici ecclesie beate Marie
Cus<siacensis>».

BIBL. MUNICIPALIS, 433. 484


1. Isagoge, ff. 1r-9r. 2. Predicamenta, ff. 9r-23v. 3. Pe-
riermenias, ff. 24r-32r. 4. Liber sex Principiorum, ff. 32v-39v.
5. Liber Divisionum, ff. 39r-49v. 6. Topica Boetii, ff. 50r-78v.
7. Priora, ff. 79r-122r. 8. Posteriora, ff. 122r-150v. 9. Topica,
474 CODICES GALLICI

ff. 151r-206v. 10. Elenchi, ff. 207r-224v. 11. Ethica Nova,


ff. 225r-233r. 12. Ethica vetus, ed. longior, ff. 233r-247v.
Saec. XIII, membran., mm. 240 x 170, ff. 247, longis lineis.
Codicem unus librarius laudunensis, ut videtur, manu parva exa-
ravit. Desunt tituli in summis paginis et rubricae. Litterae initia-
les maiores auro variisque coloribus depictae, nigro circumdatae;
aliae autem rubrae et caeruleae. Emendationes rarae. Annotationes
paucae in marginibus latis ad eas praeparatis; f. 147r: «Iste liber est
Johannis Fichon; qui inveniet sibi reddat et habebit libenter vinum
optimum, teste Simone de Fagueilla et Petro Alardi». Hic illic deli-
neationes et annotationes lingua gallica variis manibus. Codex olim
beatae Mariae Laudunensis.

485 BIBL. MUNICIPALIS, 434.

Corpus Recentius: 1. Metaphysice Nove Translationis Li-


bri XIV, ff. 1r-62r. 2. Physica, ff. 63r-107v. Vacat f. 108.
3. De Celo, ff. 109r-134r. 4. De Generatione, ff. 134r-149r.
5. Metheora, ff. 149r-180r. 6. De Anima, ff. 180r-198v.
7. De Sensu, ff. 198v-205v. 8. De Memoria, ff. 205v-208r.
9. De Sompno, ff. 208r-214v. 10. De Longitudine, ff. 214v-216v.
11. De Iuventute, De Respiratione, De Morte, ff. 216v-224r.
12. De Causis, ff. 224r-231v. 13. De Proprietatibus, ff. 231v-
237v. 14. De Plantis, ff. 237v-246r. 15. De Motu Animalium,
ff. 246r-249v. 16. De Lineis, ff. 249v-252r. 17. De Colori-
bus, ff. 252r-256r. 18. De Mundo, tr. Nicolai, ff. 256r-261v.
19. Epistola ad Alexandrum, ff. 261v-262v. 20. Vita Aristo-
telis, ff. 262v-264r. 21. De Progressu Animalium, ff. 264r-
269r. 22. Physionomia, ff. 269r-274v. 23. De Pomo, ff. 274v-
278r. 24. De Intelligentia , ff. 278r-279r. 25. De Nilo, ff. 279r-
280v. 26. De Bona Fortuna, ff. 280v-282r.
Saec. XIV, membran., mm. 260 x 245, ff. 282, binis columnis.
Codex ab uno librario parisino, ut videtur, nitide exaratus. Tituli
in summis paginis litteris rubris et caeruleis descripti. Litterae
initiales iisdem coloribus depictae. Emendationes annotationesque
rarissimae. Codex olim beatae Mariae Laudunensis.
LAUDUNENSES 475

BIBL. MUNICIPALIS, 435. 486

1. Topica, ff. 1r-50v. 2. Elenchi, ff. 50v-68v. 3. Posteriora,


ff. 68v-94r. 4. Priora, ff. 94v-129v.
Saec. XIII, membran., mm. 255 x 180, ff. 129, longis lineis. Codex
ab uno librario laudunensi, ut videtur, nitide exaratus. Litterae
initiales aut in pagina deaurata pictae, aut partim rubrae, partim
caeruleae. Tituli in summis paginis litteris eorumdem colorum alter-
natis descripti. Emendationes nullae; annotationes ad «Topica»
tantum. Liber olim beatae Mariae Laudunensis.

BIBL. MUNICIPALIS, 435 bis. 487


1. Topica, ff. 1r-62v. 2. Elenchi, ff. 63r-92r. 3. Priora,
ff. 93r-131r.4. Posteriora, ff. 131v-154v. 5. Ethica Nova,
ff. 155r-162r. 6. Ethica Vetus (explicit ex abrupto in libro II),
ff. 163r-168r.
Saec. XIII, membran., mm. 230x 160, ff. I + 170, longis lineis.
Codicem duo librarii parisini, ut videtur, exaraverunt: ff. 1-65,
93-168 manu parva, ff. 65-92 vero grossa. Tituli in summis pagi-
nis et initia litteris alternatim rubris et caeruleis descripta. Litte-
rae initiales maiores partim rubrae, partim caeruleae; aliae autem
alternatae. Emendationes rarae; margines annotationibus repleti
sunt. Codex olim beatae Mariae Laudunensis.

BIBL. MUNICIPALIS, 435 ter. 488


1. Topica, ff. 1r-48v et 62r-64v. 2. Elenchi, ff. 49r-60v et
64 bisr-71v.
Saec. XII-XIII, membran., mm. 180 x 150, ff. 71, longis lineis.
Codex a pluribus librariis, quorum unus laudunensis, manu parva
exaratus. Tituli nulli in summis paginis. Litterae initiales miniatae et
hic illic rubrae alternatim et caeruleae. Emendationes rarae; annota-
tiones nonnullae. Folia quaedam humore pessumdata; alia interversa;
f. 61 manu saec. XIII : «Memoriale subprioris Cluniacensis»; iterum:
«Petrum de Pontevallis» et «Memoriale Galfridi de Gingan pro pro-
logis»; f. 48v: «Incipit in XXIIIa pecia» et «Memoriale Galfridi de
Gingan pro quart... Petri pro fratre Arnaldo de Cressi».
476 CODICES GALLICI

LUGDUNENSES.
489 BIBL. MUNICIPALIS, 244 (176).
*

1. Isagoge, ff. 1r-9r. 2. Predicamenta, ff. 9r-24v. 3. Perier-


menias, ff. 24v-34v. 4. Liber Divisionum, ff. 34v-46r. 5. Topica
Boetii, ff. 46r-78r. 6. Liber Sex Principiorum, ff. 78r-86r.
7. Priora, ff. 86r-136r. 8. Posteriora, ff. 136r-168r. 9. Topica,
ff. 168r-242r. 10. Elenchi (explicit ex abrupto in libro II),
ff. 242r-256v.
Saec. XIII, membran., mm. 262 x 185, ff. 256 + 54 bis, longis
lineis. Codex lautissimus ab uno librario gallico exaratus. Tituli in
summis paginis litteris rubris alternatim et caeruleis. Litterae ini-
tiales imaginibus pulcherrime depictis ornatae. Emendationes non-
nullae eiusdem aetatis, ut rarae glossae marginales. Plura folia in
fine abscisa sunt.

490 BIBL. MUNICIPALIS, 1508.

Averroes in Metaphysicam, ff. 1r-102r.


Saec. XIV in., membran., mm. 344 x 244, ff. 104, binis columnis.
Codex a pluribus librariis anglicis exaratus. Tituli nulli in summis
paginis. Littera prima initialis partim rubra, partim caerulea; aliae
autem alternatim. Annotationes rariores, ad fibrum X frequentissi-
mae fiunt; emendationes paucae; f. 102r manu saec. XIV: «Iste
liber est Johannis de War<ennis>, precii .III. flour.».

METTENSES.
491 BIBL. MUNICIPALIS, 269.
**

1. Priora, ff. 3r-21v. 2. Posteriora, ff. 22r-34v. 3. Ethica


Nova, ff. 35r-38v. 4. Ethica Vetus, ed. brevior, ff. 38v-45v.
5. Topica, ff. 45v-76v. 6. Elenchi, ff. 77r-89r.

* Lyon, Rhône; Bibliothèqued e la Ville. Catalogue général des Manuscrits...,


Départements, t. XXX, Paris 1900, in-8°.
** Metz, Moselle. Catalogue général des Manuscrits..., in-4°, t. V, Paris 1879.
LUGDUNENSES - MONTEPESSULANI 477

Saec. XIII, membran., mm. 200 x 170, ff. 91, longis lineis,
ff. 1-2, 90-91 exceptis, quae sunt binis columnis. Codex a pluribus
librariis Mettensibus exaratus. Litterae initiales maiores partim
rubrae, partim caeruleae, elongationes floribus ornatas eiciunt; aliae
minores eorumdem colorum alternatae. Initia litteris rubris alterna
vice et caeruleis descripta. Emendationes rarae; glossae frequentio-
res; f. 90 manu saec. XIV: «Memoriale fratris Henrici de Colonia pro
pecia super primum Durandi».

BIBL. MUNICIPALIS, 508. 492

1. Isagoge, ff. 3r-10r. 2. Predicamenta, ff. 10r-23v. 3. Pe-


riermenias, ff. 23v-31r. 4. Liber Sex Principiorum, ff. 31r-
36v. 5. Liber Divisionum, ff. 37r-45v. 6. Topica Boetii,
ff. 46r-59v.
Saec. XIII-XIV, membran., mm. 200 x 140, ff. 61, longis lineis,
ff. 1-2 exceptis, quae sunt binis columnis. Codex ab uno librario
mettensi, manu tenui, atramento subflavo exaratus. Litterae initia-
les partim rubrae, partim caeruleae aut simplices miniatae. Textus
emendatus usque ad f. 31; annotationes nonnullae fere evanidae;
f. 59v manu saec. XV: «Jo. Herbilloin», antiqui canonici Mettensis
nomen; f. 60r manu saec. XIV: «Aucons sent qui ueullet despandre |
qui pour despandre si font pendre mal il ont trop mar despendu | qui
pour despendre sont pendus».

MONTEPESSULANI.
BIBL. FACULTATIS MEDICINAE, 33.
* 493

1. Averroes in De Celo, ff. 1r-82v. 2. «Expositio Digres-


sionis commenti Averroys in questione De Intellectu Sepa-
ratorum»: Et cognitio nostra in postremo erit etc. Oportet nos
perscrutari... plus apparuerit, coniungam, ff. 82v-84v et 139r-
140v. 3. Averroes, De Generatione, ff. 85r-91v. 4. De Sub-
stantia Orbis, ff. 91v-94r. 5. «Collectio errorum in Anglia
* Montpellier, Hérault. Catalogue général des Manuscrits..., in-4°, t. I,
Paris 1849.
478 CODICES GALLICI

et Parisius condempnatorum»: Et primo de erroribus... con-


sistit in virtutibus intellectualibus, ff. 94r-96v. 6. Averroes,
De Sensu, ff. 97r-98r. 7. Averroes, De Memoria, ff. 98r-99r.
8. Averroes, De Sompno, ff. 99r-100v. 9. Averroes, De Lon-
gitudine, ff. 100v-101r. 10. Averroes in De Anima, ff. 101r-138v.
Saec. XIV, membran., mm. 340x245, ff. 140, binis columnis.
Codex bipartitus, ff. 1-84 et 85-140, a pluribus librariis exaratus. Ti-
tuli in summis paginis litteris rubris alternatim et caeruleis descripti.
Litterae initiales partim rubrae, partim caeruleae; hasta primae
litterae draconibus et crucibus ornata paginam circumdat. Emen-
dationes sedulae. Annotationes ad «De Celo» tantum; f. 140v:
«Explicit... anno Domini MOCCCOXXI° die martis, in vigilia beate
Katherine. Cui des videto». Codex olim Clarevallensis 85.

494 BIBL. FACULTATIS MEDICINAE, 44.

1. Avicenna, De Animalibus, cum epistola nuncupatoria,


ff. 1r-34v. Vacat f. 35. 2. De Animalibus, tr. Guillelmi,
ff. 36r-130r. 3. Egidius de Roma, «Libellus de Embrione»,
ff. 130r-142v.
Saec. XIV, membran., mm. 305 x 244, ff. 142, binis columnis.
Codex a pluribus librariis italicis exaratus. Tituli miniati in summis
paginis quibusdam. Litterae initiales simplices rubrae aut caeruleae,
prima quidem magistri scolam regentis effigie ornata. Emendationes
nullae; glossae interlineares multae ad «Avicenna, De Animalibus»;
f. 1: «Codex MS. Bibliothecae Buheherianae B 109, M.DCC.XXI».

495 BIBL. FACULTATIS MEDICINAE, 162.

1. Priscianus, De Constructionibus, ff. 1-34v. 2. Priscianus,


Barbarismus, ff. 35r-37v. 3. Priscianus, De Accentibus, ff. 38r-
41v. 4. Isagoge, ff. 42r-47? 5. Predicamenta, ff. 47r-55?
6. Periermenias, ff. 55v-605 7. Liber Sex Principiorum,
ff. 60r-64? 8. Liber Divisionum, ff. 64r-72I 9. Topica Boetii,
ff. 72r-87y io. Topica, ff. 88r-123F n. Elenchi, ff. 123r-
135? 12. Priora, ff. 136r-163? 13. Posteriora, ff. 163r-182?
MONTEPESSULANI 479

Saec. XIII-XIV, membran., mm. 260 x 177, ff. 182, longis


lineis. Codicem totum unus librarius gallicus perscripsit, sed alius
manu, quam similem primae efficere studuit, ff. 172r-173v, et
alius, manu currenti saec. XV, f. 182rv transcripsit. Tituli nulli
in summis paginis, nisi ad initium tractatuum quorumdam. Litte-
rae initiales maiores partim rubrae, partim caeruleae; aliae autem
alternatim. Emendationes nonnullae et annotationes neglectae; in
marginibus quoque hic illic comicas delineationes invenies; f. 87v,
manu saec. XIV: «Anno Domini XLVI° fecit Robertus Coci istam
litteram ad tabulam post senatum diei lune ante festum sancti Nicho-
lai et fuit die mercurii post ante Natale tribus septimanis anno VI°»
et inferius: «la Sarvoisière».

BIBL. FACULTATIS MEDICINAE, 177. 496

Corpus Recentius; 1. De Generatione,ff. 1r-15v. 2. De Cau-


sis, ff. 15v-19v. 3. De Celo, ff. 20r-48r. 4. Metheora, ff. 48r-82r.
5. De Plantis, ff. 82r-91v. 6. De Proprietatibus, ff. 91v-98v.
7. De Progressu Animalium, ff. 98v-104v. 8. Physionomia,
ff. 104v-110r. 9. De Differentia, tr. Hispalensis, ff. 110r-114v.
10. De Pomo, ff. 114v-118r. 11. De Intelligentia, ff. 118r-119v.
12. De Nilo, ff. 119v-121r. 12. <Lectura in De Nilo>: Propter
quid aliis fluminibus. Iste liber cujus expositionem inten-
dimus..., ff. 121r-122r. 13. <Questiones in coeli signa>, ff. 123r-
124v. 14. De Anima Veteris Translationis, ff. 125r-153v.
Saec. XIV, membran., mm. 275x 185, ff. II + 155. Codex bipar-
titus: ff. 1-122 longis lineis, una manu tremula exarata, titulos
in summis paginis litteris rubris alternatim et caeruleis descriptos et
litteras initiales partim rubras, partim caeruleas exhibent; ff. 123-153
duo librarii perscripserunt, binis columnis. In summis paginis nume-
ros librorum miniatos posuerunt; litterae initiales eodem modo ac
primae partis depictae. Glossae nullae, Metheoris exceptis; emenda-
tiones per totum codicem; ff. 154-155 sunt a charta quadam de privi-
legiis Universitatis Parisiensis constituta, ubi legitur nomen «Petrus
de Vireyo de Masseriis, religiosus cisterciensis ordinis»; f. 153v: «Iste
liber pertinet fratri Petro Guillelmi de Vireyo, scolari Maçeriarum,
quem emit Parisius, pretio duorum scutorum auri, anno Domini
M° CCCC° LIm°».
480 CODICES GALLICI

497 BIBL. FACULTATIS MEDICINAE, 183.

Physica Nove Translationis, ff. 1-62.


Saec. XIV, membran., mm. 320x215, ff. 62, binis columnis.
Codex una crassa manu rotundula italica exaratus. Tituli nulli in
summis paginis. Spatia ad litteras initiales depingendas vacant.
Emendationes nonnullae. Glossae marginales in columnis dispositae.
Codex olim monasterii Clarevallensis.

498 BIBL. FACULTATIS MEDICINAE, 277.

De Lapidibus, ff. 127r-135r.*


Saec. XV, membran. (ff. I-30, 129-130, 162-163) et chart. (ff. 31-
128 et 131-161), mm. 292x 198, ff. I-163, binis columnis. Codex
pluribus manibus fere currentibus italicis exaratus. Pars aristotelica
titulos nullos in summis paginis, litteras initiales et rubricas negle-
genter miniatas exhibet. Non emendata nec glossata. Codex multos
medicinales tractatus continet, quorum seriem in Catalogo videbis,
et f. 161r duodecim puerorum nomina natorum inter a. D. 1411 et
a. D. 1431 Coneliano et Venetiis.

PARISINI.
499 **
ARCHIVUM NATIONALE, Drôme (1' liasse).

De Sompno.
Saec. XIII, membran., mm. 270 x 190, f. 1, longis lineis. Quod
fragmentum manu gallica exaratum, sine titulis in summis paginis,
litteram initialem rubram et caeruleam frondibus viridibus flavisque
ornatam exhibet. Glossae marginales et interlineares inveniuntur.
In margine legitur: «1876. A. Volhond».

* Vel potius ff. 127r-132r (cap. 1-32); cap. 33-103 (ff. 132r-135r) ex Mar-
bodo etc. excerpta sunt. Cf. Val. Rose, Aristoteles De Lapidibus und Arnoldus
Saxo, pp. 325-327, 384-397.
** Paris, Archives Nationales. Omnia quae sequuntur fragmenta codicum
variorum sunt, sub nomine loci unde venerunt sine speciali signatura servata.

Potrebbero piacerti anche