Sei sulla pagina 1di 102

skolis

I klasis moswavle
Cveno patara megobaro!

gilocavT Tqveni pirveli saswavlo wlis


dawye­
bas! gaxsovdeT, rom yvela did warmate­
bebs elis Tqvengan.

ukve gitardebaT maTematikis gakveTilebi,


amitom dro ar unda dakargoT, yuradReba ar
unda moakloT maTematikis Seswavlas da male
darwmundebiT, rom SeZlebT uamrav rTul kiTx­
vaze pasuxis gacemas.

skolaSi saxelmZRvanelosTan erTad es pata­


ra samuSao rveulic dagexmarebaT _ gaswav­
liT sworad weras, amocanebis amoxsnas da maT
Ca­weras.

TandaTanobiT, bejiTi swavliT, maswavleblis


daxmarebiT Tqven gadalaxavT mraval sirTules.
es ki did sixaruls moganiWebT. mTavaria ar
SeuSindeT droebiT sirTuleebs. Tqven unda
gaxdeT warCinebuli moswavle!
Tavi I
2 metia? naklebia? imdenivea?
gakveTili #2

qvemoT miaxate naklebi


raodenobis wre.

qvemoT miaxate imdenive


wre.

qvemoT miaxate meti ra­


odenobis wre.

3 metia? naklebia? imdenivea?


gakveTili #3
Caxate Cxirebis raode­
nobaze naklebi raode­
nobis wre.

Caxate imdenive wre,


ramdenic Cxiria.

Caxate wreebis raode­


nobaze meti raodenobis
Cxiri.

3
gaaferade wreebi wiT­
lad da lurjad ise,
rom wiTeli wreebis ra­
odenoba meti iyos.
gaaferade droSebi wiT­
lad da lurjad ise,
rom wiTeli da lurji
droSebis raodenobebi
Tanabari iyos.

4 romelia yvelaze didi? romelia yvelaze patara?

gakveTili #4

gaaferade yvelaze
didi wre.

gaaferade yvelaze
patara wre.

gaaferade ufro didi


kubura.

4
waSale erTi vaSli ise,
rom darCes toli vaS­
lebi.

romelia ufro grZeli? romelia ufro mokle?


5 Tanabari sigrZisaa?
gakveTili #5

daxate ufro grZeli


joxi.

ufro mokle lenti


gaaferade wiTlad.

Tanabari zomis lentebi


gaaferade erT frad.

Caacvi wiTeli kaba im


gogonas, romelsac
ufro grZeli joxi
aqvs.

5
6 SigniT, gareT, zemoT, qvemoT

gakveTili #6

Caxate Cxirebi wris


SigniT.

daxate Cxirebi wris


gareT.

wris gareT daxate ufro


naklebi Cxiri, vidre
wris SigniT aris.

wris SigniT Caxate ufro


naklebi Cxiri, vidre
wris gareT aris.

7 win, ukan, gverdiT, Soris, marjvniv, marcxniv


gakveTili #7

marcxena langarze
daxa­te naklebi vaSli,
vidre marjvenazea.

6
fanqris gverdiT daxa­
te wre.

droSas da qolgas
Soris daxa­te wre.

gogonebi mwkrivSi
dganan. elenes acvia
wiTeli kaba. mis win
mdgomi gogonas kaba
gaaferade lurjad,
mis ukan mdgomi gogo­
nas kaba _ mwvaned.

8 romelia gansxvavebuli? riT gansxvavdeba?


gakveTili #8

gaaferade gan­
sxvavebuli buSti
wiTlad. riT gan­
sxvavdeba is?

7
gaaferade gansxvavebuli sazam­Tro mwvaned.
riT gansxvavdeba is?

waSale gansxvavebuli velosipedi. riT gan­


sxvavdeba is?

daxate gansxvavebu­
li zomis burTi.

9 ra saerTo aqvs am sagnebs?

gakveTili #9

gansxvavebuli sa­
gani waSaleT.

8
msgavsi sagnebi daa­
jgufeT (SemoxazeT).

msgavsi sagnebi daa­


jgufeT.

msgavsi sagnebi daa­


jgufeT.

msgavsi sagnebi daa­


jgufeT.

9
10 ramdenia? davTvaloT

gakveTili #10

gaaferadeT wiTlad
romelime erTi burTi.

aq CaxateT ori Cxiri.

gaaferadeT lurjad
romelime ori droSa.
daTvaleT gauferadeb­
lebi.

gaaferadeT lurjad
romelime sami kubura.
daTvaleT gauferadeb­
lebi.

daxateT ramdenime Cxi­ri, romelTa raodenoba


naklebi iqneba am burTebis raodenobaze.

10
dasviT imdenive wertili, ramdeni navicaa am
suraTze gamosaxuli.

11 ramdenia? davTvaloT
gakveTili #11

gaaferadeT mwvaned
romelime 5 droSa.

romelime or gogo­
nas gauferadeT kabebi
wiTlad, mesames _
mwvaned.

gaaferadeT wiTlad
romelime sami furce­
li, lurjad _ imdenive
furceli da daiTvaleT
gaferadebulebi.

11
daxateT ori Cxiri,
Semdeg _ kidev oTxi
Cxiri. sul ramdeni
Cxiri daixata?

daxateT Cxirebi,
romelTa raodenoba
naklebi iqneba am
yvavilebis raodenobaze
da daiTvaleT isini.

dasviT wertilebi, romelTa raodenoba meti


iqneba zeda rigSi daxatuli vaSlebis raode­
nobaze da naklebi iqneba qveda rigSi daxat­
ulebis raodenobaze da daTvaleT isini.

12
gakveTili #12

ramdeni yvavilia Semo­


xazuli? daTvaleT.

SemoxazeT romelime
sami pepela, Semdeg
kidev sxva romelime
sami pepela.

dauxateT saxls kidev


ori fanjara da erTi
kari.

SemoxazeT romelime
xuTi velosipedi.
ramdeni ar Semogixa­
zavT? daTvaleT.

13
12 imdenive. Mmeti. naklebi
gakveTili #13

qveda rigSi daxateT


imdeni Cxiri, ram­
denicaa Tojina.

aq dasviT
imdeni werti­
li, ramdenicaa
avtomobili.

14
aq daxateT ramdenime wre, romelTa raode­
noba naklebi iqneba yvavilebis raodenobaze.

aq daxateT kidev
imdeni Cxiri, rom
Cxirebi iyos im­
denive, ramdenicaa
droSa.

15
13 romelia pirveli?

gakveTili #14

mwkrivSi bolodan pirvel Tojinas acvia cis­


feri kaba. bolodan mesame gogonas CaacviT
mwvane kaba, meores _ yviTeli.

mwkrivSi mesame avtomobili gaaferadeT wiT­


lad, mexuTe _ mwvaned.

16
14 wina, momdevno

gakveTili #15

wiTeli avtomobilis momdevno gaaferadeT


mwvaned, wina _ yviTlad, lurjis momdevno _
yavisfrad.

wiTelkabianis wina Tojinas, dauxateT buSti


momdevnos ki _ yvavili.

17
15 zemoT, qvemoT, marcxniv, marjvniv
gakveTili #16

daxateT finjnis
marcxniv ori Cxiri,
marjvniv _ sami wre.

daxateT navis qvemoT


lurji burTi, zemoT
_ yviTeli burTi,
marjvniv _ wiTeli
yvavili, marcxniv _
mwvane yvavili.

moniSneT werti­le­biT
gza, romelic miiyvans
baWias stafilos­Tan.

18
16 metia, naklebia, ramdeniT?
gakveTili #17

dasviT imdenive wertili, ramdeni nivTicaa


gamosaxuli suraTze:

19
daxateT imdeni Cxiri, ramdenic vaSlia da im­
deni wre, ramdenic manqanaa.

daxateT Tojinebze oriT meti Cxiri.

daxateT kidev im­


deni wre, rom wreebi
imdenive gaxdes,
ramdenicaa buSti.

20
1 erTi, erTze meti Tavi II
gakveTili #18

2 ricxvebi 1, 2
gakveTili #19

21
gakveTili #20

daxate 2 daxate 1
burTi droSa

daxate 1 fanqari
da 2 saSleli

3 1, 2, 3
gakveTili #21

22
gakveTili #22

4 mivumatoT, gamovakloT
gakveTili #23

1 + 1 = 2- 1 =
2+ 1 = 3- 1 =
1 + 2= 3 - 2=

gakveTili #24

SearCieT swori pasuxi


1 + 1 = 2- 1 = 2+ 1 =
1 2 3 1 2 3 1 2 3

3- 1 = 3 - 2= 1 + 2=
1 2 3 1 2 3 1 2 3
23
5 samkuTxedi
gakveTili #25

gakveTili #26

daxateT imdenive samkuTxedi,


ram­deni wertilicaa gamosaxuli.

daxateT imdenive samkuTxedi,


ramdeni monakveTicaa gamosaxuli.

6 1, 2, 3, 4
gakveTili #27

am suraTze ra aris
erTi? ori? ra aris
sami? oTxi?
gakveTili #28

24
+1
4
+1
3
+1
2

1
7 mivumatoT, gamovakloT
gakveTili #29
+1 +1
4 –1
3+ 1 = +1
- 1 = 2+ 2= 4
–1
+1
3 3
3 - 2 = +1 2
- 3= 2 + = 3 2
–1
+1

1 + 3=1 3+ = - 2= 1 1

gakveTili #30
+1
4 –1 4
+1
+2
3 - 1 =+1 2- 1 = –1

–1
2 + 1 =1 1 + 1 = 1

3+ 1 = - 1 =

8 oTxkuTxedi, 4wre +2

gakveTili
+2 #31
+1
6
2
+1
5
1 1
+1
4
+1
3
+1
2

1
+1
+1 7
6
+1
gakveTili
+1 #32 6
5 +1
+1 5
daasaxeleT
4 gamoy­ +1
+1 4
enebuli
3 figurebi: +1
+1 3
2 +1
2
1
9 1, 2, 3, 4, 5 1
gakveTili #33

25
gakveTili #34

1 2 3 3 2 1

10 xuTkuTxedi
gakveTili #35

gaavleT erTi an erTze meti monakveTi ise,


rom miiRoT:

sami samkuTxedi; xuTi samkuTxedi;

26
samkuTxedi da oTxkuTxedi;

xuTkuTxedi da oTxkuTxedi;

xuTkuTxedi da samkuTxedi;

ori oTxkuTxedi.

gakveTili #36

- 1 = 2+2= 3+2=
2+ 1 = 3-1 = 3-2=
- =2 5- = 5- = 3

11 viyenebT maTematikur niSnebs >, <, =

gakveTili #37

27
gakveTili #38
CasviT saWiro ricxvi an niSani:
5 3 5 2 1 3 2 3 5 2
1 2 3
1 +2= 1 + 2> 2+2= 2+ 2>
2 3 1
2+ 5- >2 3- >1 5- <

12 mravalkuTxedebi
gakveTili #39

ramdeni samkuTxedia TiToeul suraTze?

gakveTili #40
CasviT gamotovebuli ricxvi an niSani:
3- 1 = 2- 1 = - 1 = 1 2 2 3
1 + 1 = 2+ 1 = 3+ 1 = 3 2 2 1
5 5 3 3
<5 3 3+ <5 - >3

13 mivumatoT, gamovakloT
gakveTili #41

+ 1 = 5 - 2= 3
5- 1 = 3 + 2=
5- = 5-3=

28
2+ 3= 1 + = 3- 1 = 3+ 1 =

ipoveT gadaTvliT:
+ 1 = 3 + 2= 3- 2= 1 + =
2+ 2= 1 +3= 5- 1 = 5- 2=
5- 3= 5- = - 2= - 3=

warmoadgineT mocemuli ricxvebi ori


Sesakrebis jamis saxiT:

3
3+ 1
2+ +
1 + +

+
+
+
+

29
gakveTili #42
SeadareT (gamoiyeneT niSnebi <, >, =):
+ 1 3+ 2 3 2+ 3 2
5- 1 5 - 1 3- 1 3
+ 1 3 3+ 2 2 3+ 2
5- 1 5 - 2 3-2 3

ra ricxviTi CanaweriT aRwer­


diT mocemul suraTs?

aRwereT, rogor SeiZleba gadavalagoT es


figu­
rebi, rom erTmaneTis gverdiT ar
aRmoCndes erTnairi figurebi?

1 2 3 4 5

14 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

gakveTili #43

6 6
6 6

• gamosaxeT mraval­
kuTxedebiT qarTuli
asoebi `e~ da `s~;
• ramdeni mraval­
kuTxedi gamoiyeneT
TiToeul SemTxvevaSi?

30
gakveTili #44

6 6

6+ 1 = 7- 2= 7- 1 = 6-2=
5+ 1 = 5+ 2= 6- 1 = 5- 1 =
+ 2= 5- 2= - 2= 3+2=
5+ <7 7- < 6- <5 2+ >5

3 + 2

gamoTvaleT zepirad 5 – 2
(SeavseT ujrebi):
1 +

– 2

15 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9

gakveTili #45

31
gamoiyeneT sityvebi
qvemoT, zemoT, marjvniv,
marcxniv da miiyvaneT
biWi saCuqrebTan. Semdeg
es gza wiTeli fanqriT
moniSneT.

7+ 2= 6+ 2= 8- 2=
5+ 2= 9- 2= + 2=
gakveTili #46
SeadareT (gamoiyeneT niSnebi <, > an =):
7 6 5 6 3 8 6
8 9 7 5 2 9 7

CasviT sworad `+~ an `–~ niSani:


6 1 >5 9 1 =8 8 1 =7 6 2 >7
8 1 <9 7 2 =9 7 1 <7 7 1 =8
5 2 <7 5 2 >6 2 <3 6 1 =5
6 2 >3 8 2 <7 5 2< 5 2 <8

16 wina ricxvi, momdevno ricxvi


gakveTili #47
daasaxeleT mocemuli ricxvebis wina da momdevno
ricxvebi:

, 5 , , 6 , , 3 ,
, 2, , 7, , 8,
32
CasviT Sesaferisi ricxvi, an moqmedebis niSani:
+1 3 -1 + 5
6 1 5 7+ 8 6 1 7
8+ 1 = 7+ 1 = 5+ 1 =
gakveTili #48
CasviT Sesaferisi ricxvi, an moqmedebis niSani:
+ 1 = + 1 = 9 6+ 1 =
+ 1 = 6 + 1 = 7 + 1 = 8
+ 6 5+ = 7 6- =

17 SevadaroT mimdevrobebi
gakveTili #49

SeavseT da SeadareT miRebuli mimdevrobebi:

+1 +1 +1 –1 –1 –1
2 5

+2 +2 +2 –1 –1 –1
1 7
gakveTili #50

aRwereT mimdevrobebis Sedgenis wesi da Sesafer­


isad gaagrZeleT:

1 6 1 6 1 6
2 8 2 8 2 8

33
18 SevavsoT mimdevrobebi
gakveTili #51

• ra wesiTaa Sedgenili mimdevroba?


• ra unda iyos, Seni azriT, mesame da
meoTxe figurebi?
• imave wesiT rom gavagrZeloT, ra iqneba
momdevno adgilas? daxazeT aRniSnuli sami
figura.

gakveTili #52

aRmoaCineT mimdevrobebis Sedgenis wesi da


am wesis mixedviT SeavseT striqonebi:

2 3 2 3

6 6 6

34
19 gaizarda, Tu Semcirda?
gakveTili #53

8+ 1 = 7+ = 9 6+ = 8
8< 7< 6 8

5+ 2= 9- 2= 8- = 6
5< 9> 8 6

5+ =8 6+ = 9 5+ = 9
5< 6 9 5 9

ra SeiZleba iyos Semdegi figura?

gakveTili #54

2+ 2+ 2=
1 + 5=

2 + 2 + 2 + 2=
5 + 1 =

8- =6

35
5+ 1 + 1 = 2+ 2+ 2=

20 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
gakveTili #55

9+ = 1 0 1 0- = 9 1 - =0 0+ =1
9 10 10 9 1 0 0 1

8+ 1 = 1 - 1 = 8- 1 = 2- 2=
6- 1 = 5+ 1 = 6+ 1 = 0+ 1 =

CawereT wina da momdevno ricxvebi:

, 5 , , 6 , , 8, , 9 ,

9+ 1 =    8 + 1 =  7 + 1 = 9+ 1 =
6- 1 =    5 + 1 =  5 - 1 = 1 0- 1 =

8+ 1 =    8 - 2 =  7 + 2 = 7- 2 =
6+ 2=    6 - 2 =  5 + 2 = 5-2=
gakveTili #56

0 0
1 0 1 0

36
daalageT 7  6   9    3     1     2   5   8   1 0
zrdiT:
klebiT:

SeadareT (gamoiyeneT niSnebi: >, <, =):


7 8 9 6 7 10- 1
1 -2 6 5 8
10 9+1 6 9-1 5 +1

Tavi III
1 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
gakveTili #57

SeadareT (gamoiyeneT niSnebi: >, <, =):


3 2 3 2 1 1 1

SeavseT ASesabamisi ricxvebiT:


  -   =    5 - 5 =  3 -    =0

3 + 2= 5 6+1 = 7 - 2= 2 1 -1 = 0
3 5 6 7 2 0 1
2 5 1 7 2 1 0

daalageT 2   7      5   0    6    9    8   3


zrdiT:
klebiT:

37
gakveTili #58

SeavseT `ricxviTi matareblebi~:

+  1 +  1 +  1 +  1 +  1


0

–  1 –  1 –  1 –  1 –  1


10

daasruleT ricxvebis dakavSireba Sesabamis


dafebTan.
1
0
2
5
4 9
3 6

8 7

2 nulis Tvisebebi, nulis mimateba da gamokleba

gakveTili #59

ra ricxvi miiReba?
0+ 1 = 3 - 0= 7_7= - =
0+2= 5-0= 8 _8= 9-9=
0+ = 7-0= 1 0-1 0= 3-3=
9+0= 1 0-0= 9-0= 8-0=

38
gakveTili #60
SeadareT (gamoiyeneT niSnebi: >, <, =):
0 2 0 3 5 0 1 0
1 2 1 3 5 1 1 1
2 2 2 3 5 2 1 2

3 Sesakrebebi. jami
gakveTili #61

daasaxeleT Sesa­
krebebi, ipoveT jami:

0+ 1 = 1 + 1 = 2+ 1 = 3+ 1 =
+1 = 5+1 = 6+1 = 7+1 =
8+1 = 9+1 = 8+ 0= 8+2 =
0+2= 1 +1 = 2+2= 3+2=
+2= 5+2= 6+2= 7+2=

daasaxeleT mocemuli ricxvebis wina da


momdevno ricxvebi.

5 6 8

gakveTili #62
SecvaleT analogiurad 1-ebis mimatebiT:
7+2=7+1 +1
6 + 2= 5 + 2=
8+2= +2=
7+2= 3+2=
39
SeasruleT Sekreba, daasaxeleT Sesakrebe­
bi, jami:

5+1 +1= 6+1 + 1=


7+1 +1= 8+1 + 1=

SeadareT:
9 +1 9 +1 5 2+ 0 1
7 +1 9 6 +1 6 1 +0 0
gakveTili #63

suraTis mixedviT daasruleT tolobebis Cawera.

5 + 2= 6 + 2=
2+ =7 2 + =8

5+ = 3+ =
+ =9 3+ =7

daasaxeleT aso-bgeraTa raodenoba sityveb­


Si: Svili, aTi.
romel maTganSia aso-bgeraTa raodenoba
ufro naklebi, ramdeniTaa naklebi?
40
gamoiyeneT sityvebi
marjvniv, marcxniv,
zemoT, qvemoT da
miiyvaneT Tagvi
yvelTan.

4 gamovakloT 1, gamovakloT 2
gakveTili #64

SeasruleT gamokleba:
1 0-1 = 9- 1 = 8- 1 = 7- 1 =
6- 1 = 5-1 = - 1 = 3- 1 =
2- 1 = 1 -0= 8-0= 6-0=

8- 1- 1 = 9- 1- 1 = 1 0- 1 -1 =
7- 1 - 1 = 5- 1 - 1 = 6- 1 -1 =
gakveTili #65

5-2=5-1 -1
am nimuSis mixedviT SecvaleT 2-is gamokle­
ba 1-ebis gamoklebiT:
7- 2= 1 0- 2=
8-2= -2=
2-2= 9-2=
6-2= 3-2=

41
gakveTili #66

ramdeni wrea gamo­



saxuli oTxkuTxedSi;
samkuTxedSi?
• sul ramdeni wrea?
• ramdeni wrea gamosaxuli oTxkuTxedis ga­
reT, samkuTxedis gareT, erTdroulad sam­
kuTxedSic da oTxkuTxedSic?

5 amovxsnaT amocanebi

gakveTili #67

SeadareT:
9 -2 9 7-2 7 10 -2 10
8 -2 6 6 -1 -1 7 5 -1 -1

Seavse `jaWvi~ (daukvirdi nimuSs):


–  1 +  2 –  2
9
+ 2 –  1 –  1 +  1
7
+ 2 –  1
nimuSi: 5 7 6

42
gakveTili #68
SeadgineT amocana, romlis amoxsnaa:
6 + 2= 8
pasuxi ki aris: 8 wiwila.

SeadareT (gamoiyeneT niSnebi >, <, =).


8 -1 6 7 +2 9 5 -2 5
8 -1 7 7 +2 8 +1 6

gamoiyeneT tolobebi da ipoveT ucnobi


Sesakrebi, SeasruleT mimateba, gamokleba.

1 + 2=2 + 2= 5 + 2=7
3= +2 6= +2 7= +2
3-2= 6-2= 7-2=

gakveTili #69

amocana
iyo _ , mofrinda kidev _ 2, ramdeni gaxda?
= pasuxi: gaxda

43
kolofSi 10 kanfeti iyo. amoviReT 2, Semdeg
_ kidev 2. ramdeni darCa?

1 0 - 2- 2 =

SeavseT Canawerebi:

1 0>9 8 <9

10=9+ 8=
9= 10- 9=

gakveTili #70

damatebiTi amocanebi
rogor SevagrovoT am monetebiT 5 lari?
9 lari? 8 lari? 10 lari?

5 lari _
9 lari _
8 lari _
1 0 lari _

44
yovel mwkrivSi ricxvebi dalagebulia raime
wesiT. amave wesis mixedviT ra ricxvebs
CasvamdiT gamotovebul adgilebSi TiToeul
mwkrivSi?

1 2 6 10
2 4 10
10 8 4 0

or gogonas oTxi Tojina gadasces. ramdeni


Tojina SeiZleba hqondes TiToeul maTgans?

upasuxeT SekiTxvebs:
• ra ori ricxvis jamia 4?

• ra ori ricxvi unda SevkriboT, rom miviRoT


6? (ganixileT yvela SemTxveva)

• ricxvi 1 gavzardeT 2-iT. ra moqmedeba Cava­


tareT?

45
gakveTili #71

ricxvi 9 SevamcireT 2-iT. ra moqmedeba Cava­



tareT?

• daasaxeleT ricxvi, romelic 1-iT metia 9-ze.

• ra ricxvia 5-ze meti 1-iT?

pirveli Sesakrebi aris 6, meore _ 3. risi



tolia jami?

• ra ricxvs miviRebT, 5 rom gavadidoT 2-iT?

SeasruleT moqmedebebi:
• ipoveT 7-isa da 2-is jami.

• SekribeT 2 da 4.

• 5-s gamoakeliT 4.

46
ra ricxvebi an maTematikuri niSnebia gamo­
tovebuli Semdeg tolobebSi:

9 1 = 8 + = 5 +3= 5 5-5=
8 1 = 7 3+ = 1 = 9 5- =
9 1 = 8 9- = 8 +1 = 9 -3= 0
5 2= 3 5- = 3 -2= 1 - = 0
2= 2 10- = 8 -2= 7 - 0=

gaavleT OoTxkuTxedSi 1 xazi ise, rom mi­


iRoT:
• ori samkuTxedi;
• samkuTxedi da oTxkuTxedi.

6 mivumatoT 3, gamovakloT 3
gakveTili #72

`cariel~ oTxkuTxedebSi CawereT TiTo


ricxvi ise, rom yvela suraTi iyos erTi da
imave wesiT Sevsebuli.

3 10 9 8

5 2 2 2 2
47
6+ 3 7+ 3 5+3
6+ 2+ 1 7+ + 5+ + +
6+ 1 + 1 + 1 7+ + + 5+ +
6+ 1 + 2 7+ + 5+ +

gakveTili #73

10-3 9- 3 8- 3
10-1 -1 -1 9- - - 8- - -
1 0- 2- 1 9- - 8- -
10-1 -2 9- - 8- -

mocemulia ricxvebi: 6, 2, 7, 6, 1, 0, 3, 4, 6.
ra ricxvebs miviRebT, Tu TiToeuls 3-iT
gavzrdiT?

mocemulia ricxvebi: 10, 8, 7, 5, 9, 6, 4, 3.


ra ricxvebs miviRebT, Tu TiToeuls 3-iT
SevamcirebT?

48
gakveTili #74

Sesakrebebia 7 da 3. ipoveT jami.

Sesakrebebia 6 da 3. ipoveT jami.

daasaxeleT wina da momdevno ricxvebi:

7 9 8

SeasruleT moqmedebebi:
1 +3= 3+ 3= 1 0-3= 5- 3=
2+3= + 3= 9- 3= 6- 3=
5+3= 6+ 3= 7- 3= 8- 3=

7 Seamajamebeli amocanebi
gakveTili #75

aRadgineT dafaruli Cana­


werebi ise, rom
miiRoT swori tolobebi.
+3 = +3=1 0 6+3=
8=5+ = 7+3 = 6+ 3
8+ = 1 0 9- =7 -3=2
7- =6 + 2=6 6- =
2 = 7 =8 1 0 =8
7 =5 7 = 1 0 =7
49
SeadareT (CawereT <, >, = niSnebi):
1 0 0 7 9 1 7 9 8
1 1 0 7 2 1 0 7 6 8
6 3+2 5 1 0 -2 8
8 8 6-3 5 1 0 -1 9

SeasruleT mokle Canawerebi da amoxseniT


amocanebi:
Taroze 10 wigni iyo. giorgim aiRo 3 wigni.
ramdeni darCa?

gvancam Tarodan jer 5 wigni aiRo, Semdeg _


4. sul ramdeni wigni aiRo gvancam Tarodan?

mariams 10 lari hqonda. wignis yidvis Semdeg


darCa 7 lariT naklebi. ramdeni lari aqvs
mariams amJamad?

50
maRaziaSi 10 televizoridan 2 gaiyida.
ramdeni televizori darCa?

saTamaSo konstruqtorSi 9 Tvali (borbali)


iyo. vatom 3-Tvliani velosipedi aawyo.
ramdeni Tvali darCa konstruqtorSi?

amJamad niniko 8 wlisaa, skolaSi Sesvlisas


is 3 wliT umcrosi iyo. ramdeni wlis iyo
niniko skolaSi Sesvlisas?

mariams 5 lari hqonda, man 3 cali 1-lariani


rveuli iyida. ramdeni lari darCa mariams?

51
sacigurao moedanze 7 gogona srialebda.
maT kidev 3 gogona daemata. ramdeni gogonaa
amJamad sacigurao moedanze?

axlad aSenebuli saxli 6-biniania. 2-ma ojaxma


ukve daikava 2 bina. ramdeni binaa amJamad
Tavisufali?

gakveTili #76

gegam guSin 6 amocana amoxsna, dRes _ 3


amocaniT meti. ramdeni amocana amouxsnia dRes
gegas?

gamoiyeneT ricxvebi 7, 5, 2, 3, 4, 6,
SeadgineT swori tolobebi an utolobebi;
magaliTad, 7–5=2, 7–3<5, 7>5.

52
gamoiyeneT ricxvebi 10, 6, 8, 1, 2. SeadgineT
swori tolobebi, an utolobebi.

SeavseT cxrili:

Sesakrebi 7 6 1
Sesakrebi 3 5
jami 1 0 7 9 1 0 6

Seas­ru­leT moqmedebebi:
7-2= 9- 1 = 5+3= 1 0- 2=
7+2= 9+ 1 = 5- 3= 1 0- 3=
8+2= 7+ 3= 7- 3=
8-2= - 3= + 3=
1 0- 1 - 2 = 6+ 1 + 2= 1 0- 2 + 1 =
9- 2- 2= 7+ 1 + 2= 8 - 1 +2 =

53
8 miumatoT 4, gamovakloT 4
gakveTili #77

daukvirdiT Canawerebs:

6+ 6+ 6+ 6+

6+ 1 + 1 + 1 + 1 6+ 2+ 2 6+ 3+ 1 6+ 1 +3

da amave wesis mixedviT aRadgineT ricxvebi,


romlebic oTxkuTxedebiTaa Secvlili

5+ 5+ 5+ 5+

5+ + + + 5+ + 5+ + 5+ +

gakveTili #78

magidaze 5 kubura iyo. mariamma Tavisi 4


kuburac magidaze daawyo. ramdeni kubura gaxda
magidaze?

vatos 10 lari hqonda. man 4 larad wigni


iyida. ramdeni lari darCa vatos?

54
gamosaxulebis mixedviT SeadgineT amocana
TefSze funTuSebis raodenobis Sesaxeb.

9- =

gakveTili #79

SeasruleT moqmedebebi:
8- = 7- = 6+ -3= 1 0- + 3=
9- = 8- 3= 7+3- 1 = 1 0-2- =

6-3 = + = 9-3 -1 = 9 -2- 3=


7-3 = 9+ 1 = 5 +3+ 1 = 6 +2+2=

ipoveT ucnobi Sesakrebi:


1 0 = 6+ 1 0 = 9+ 1 0 = 9+ 8 = 6+

9 ramdeniTaa meti? ramdeniTaa naklebi?


gakveTili #80

romeli ricxvia meti?


9- 3 9- 8-2 8-1
9- 2 - 3 9- 3 - 7+ 2 + 1 7+ 2 - 1

ra niSani unda CavweroT (+, Tu –)?


7 2= 9 5 3= 8 7 3= 1 0
8 3= 5 9 = 5 7 2= 5
55
SeasruleT moqmedebebi:
1 + = + = 5- = 8- =
2+ = 5+ = 6- = 9- =
3+ = 6+ = 7- = 1 0- =

gakveTili #81

sandrom qaRaldisgan 6 TviTmfrinavi daamza­


da, zuram _ 3 TviTmfrinaviT meti. ramdeni
TviTmfrinavi daamzada zuram?

paatam 4 TviTmfrinavi daamzada, kotem _


6 TviTmfrinavi. ramdeni daamzada orivem er­
Tad?

irinam 8 Tojina gamoWra qaRladisgan, Team


_ 4-iT naklebi. ramdeni Tojina gamoWra
Team?

56
ninikos zRaprebis 6 wigni hqonda. 2 vatos
aCuqa. zRaprebis ramdeni wigni darCa ninikos?

gamosaxulebis mixedviT SeadgineT amocana


ezoSi wiwilebis raodenobis Sesaxeb.
5 + 3=

SecvaleT figura niSniT (<, >, =) ise,


rom swori Canaweri miiRoT:
+3 7 9 1 0- 2 9 +
8-3 6 5+ 3 8 +

57
10 Sekrebis Tvisebebi
gakveTili #82

daasru­
leT arasruli Canawerebi:

6+1 =7 7+3=1 0 6+ =1 0 8+2=1 0


1 +6= 3 + 7= + 6= 2 + 8=

3+7= +6= 1 +9= 2+ 8=


7+3 = + =1 0 9+ = + 2=

miumateT sxvadasxva xerxiT:


3+6 3+7 3+8

1 +6 2+6 3+
1 +3+3=7
6+1 =7

+6 3+5

2 +5 2+7

58
gamoiyeneT Sekrebis gadanacvlebadobis
Tviseba da SeasruleT moqmedebebi:

2+6= +5= 2+7= 3+5=


3+6= 3 +7= 3+ = 2 + 8=
1 +5 = 1 +9= 2+5= 1 +7=
gakveTili #83

4 daukvirdiT cxrils

1 3
2 2 _ ra wesiT aris is
3 1 Sevsebuli?

• SeavseT TiToeuli cxrili nimuSis mi­


xed­­
viT.
5 6 7
1 4 1 1
2 4 5
3 3 3
4 2 3
1 2
1
8 9 10
1 1 1
6 7 8
5 6 7
4 5 6
3 4 5
2 3 4
1 2 3
1 2
1
59
gaagrZeleT cxrilis Sevseba:

1 2 3 4 5 6 7 8 9
10
9 8

1 2 3 4 5 6 7 8 9
9
1 0

1 2 3 4 5 6 7 8
8

SeavseT gamotovebuli ricxvebi:

9 8 7
3 6 6 3

10 10 10
3 7 8 7

10 10 10
6 4 5

gakveTili #84

SeasruleT moqmedeba:
1 +8= 1 +9 = 3+7=
2+8= 0+8 = 3+6 =

+6 = 1 +8-2=
2+5 = 2+7 -1 =
60
CasviT gamotovebuli maTematikuri niSnebi
(+, –, =) da ricxvebi ise, rom miiRoT swori
tolobebi:

8 = 5+0 5 6 2= 8- 7
8 =6 5 =1 0 8 =5 2 =1 0
=5 7 =6 7 =8
9 =8 1 0 =9 6 =3

giorgis hqonda mxolod 1 orlariani moneta da


erTi 5-lariani. sul ra Tanxa hqonda giorgis?

TefSze 6 vaSli iyo. cotnem 4 SeWama. dasviT


kiTxva da amoxseniT amocana.

fexburTis TamaSisas vatom 4 goli gaitana,


giorgim _ 3. dasviT kiTxva da amoxseniT amo­
cana.

61
11 gamoklebis Tvisebebi
gakveTili #85

3+1 = 3+ =7 6+ = 1 0
-3 = 7 - = 1 0- =
-1 = 7-3 = 1 0-3 =

daamTavreT winadadebebi:
7 + 3 = 1 0 , amitom 1 0 -7=
6 + = 1 0 , amitom 1 0 -6=
5 + = 9 , amitom 9 -5=
8 + 2 = 1 0 , amitom 1 0 -8=
5 + 5 = 1 0 , amitom 1 0 -5=

10 -6 9-5 8-5

10- 3- 3 9- 2- 9- 3 -
10- - 2 9- 1 - 9- -

gakveTili #86

10 9 8 10

7 3 2 3 6
10- 7= 9- 2 = 8- 3 = 10- 6=
62
1 0=9+ 8=5+ 7 = +6
1 0-9= 8-5= 7 -6=

10 1 0-9=1 8 8-7=1
9 1 1 0- 8= 7 1 8-6=
8 2 6 2
1 0-7= 8-5=
7 3 5 3
6 4 1 0-6= 4 4 8- =
5 5 1 0-5=

ricxvebi 7 8 5 4 10
SeamcireT oTxiT

ricxvebi 7 5 4 3
SeamcireT 3-iT

gakveTili #87

damatebiTi amocanebi
mocemuli ricxvebiT SeadgineT tolobebi:

9, 4, 5 10, 8, 2 10, 4, 6

nimuSi: 4+5=9

63
CasviT figuris nacvlad sworad SerCeuli
maTematikuri niSnebi (>, <, =):

1 0 9+1 1 0- 1 8 1 0 1 0-0
1 0 7+2 1 0-2 8 1 0-1 0 1

gakveTili #88

nino 10 wlisaa, maia 2 wlisaa. ramdeni wliTaa


ufrosi nino maiaze?

or yuTSi burTebia, TiToeulSi 4 burTia. ram­


denia orive yuTSi?

erT kolofSi 5 fanqaria, meoreSic _ imdenive.


ramdeni fanqaria orive kolofSi?

erT kolofSi 10 fanqaria, meoreSi _ 6-iT nak­


lebi. ramdeni fanqaria meoreSi?

erT Taroze iyo 10 wigni; aiRes 6 wigni. dasvi


kiTxva da amoxseni amocana.

64
1 aTeuli Tavi IV
gakveTili #89

• ramdeni samkuTxedia aq warmodgenili?


• ramdeni wyvilia?
• ramdeni xuTeulia?
• ramdeni aTeulia?

• ramdeni wrea? • ramdeni wyvilia?


• ramdeni sameulia?
• ramdeni oTxeulia?
• ramdeni eqvseulia?

SeasruleT moqmedebebi:
9 _6= 9 _5= 9_ = 9 _3=
9 _2= 9 _1 = 9 _0 =
3 + 6= 3 + 5= 3+ = 3 + 3=
3 + 2= 3+1 = 3 +0=
gakveTili #90

ninikos 5 ^Tojina aqvs, mariams _ 4. Tamrikos


imdenive, ramdenic ninikosa da mariams erTad.
ramdeni Tojina aqvs Tamrikos?

65
ninelim kvercxebis 2 aTeuli iyida, 1 gau­
tyda. ramdeni mTeli kvercxi darCa ninelis?

SecvaleT marTkuTxedebi iseTi ricxvebiT,


rom miiRoT
• cxra • aTi

9 10
3+4+ 3+4+
8+1+ 3+1+
5+ +2 2+ +6
10 _ 1 _ 1+1+
5+4+ 9+1+

gakveTili #91

gamoiyeneT sityvebi marjvniv, marcxniv, ze­


moT, qvemoT da miiyvaneT baWia stafilos­ Tan.

66
2 ricxvebi 11-dan 20-mde
gakveTili #92

ramdeni aTeulisa da kidev ramdeni


erTeulisgan Sedgeba ricxvebi 17, 18, 19?
1 7
1 8
1 9

dawereT zrdis mixedviT ricxvebi: 18, 10.


3, 15, 2, 20.

daasaxeleT 13, 15, 16 da 20 ricxvebidan


TiToeulis wina ricxvi.

ra ricxvebs miviRebT, Tu 13, 15, 16, 20


ricxvebidan TiToeuls SevamcirebT erTiT?

gakveTili #93

mocemulia ricxvebi: 11, 12, 15, 10, 9, 19.


daasaxeleT maTi momdevno ricxvebi.

67
mocemulia ricxvebi: 13, 16, 18.
daasaxeleT TiToeulis momdevnos momdevno.

1 0+3 =1 3 1 0+1 = 1 0+5=


1 3 -3 =1 0 1 1 -1 = 1 5-5=
1 3- 1 0=3 1 1 - 1 0= 1 5- 1 0=

SeasruleT moqmedebebi:
1 0+ = 1 6-6= 1 2-1 0=
1 0+9= 1 7 - 7= 1 8- 1 0=

ra tolobebiT SeiZleba gavagrZeloT


mocemuli tolobebi TiToeul rigSi?

10+1=11 10+2=12 10+3=13


11=10+1 12=10+2 13=10+3

68
3 amovxsnaT amocanebi
gakveTili #94

CawereT gamotovebuli maTematikuri


niSani (<, >, an =) sworad:
2 9 1 8 8 1 8 1 7 1 0 9
1 1 8 1 8 1 8 9 1 9 1 6
1 2 1 3 1 7 1 1 1 5 1 3 9
1 8 1 6 20 1 3 1 9 1 8 1 3

SeasruleT moqmedebebi:
1 2+1 = 1 2-1 = 1 0+1 = 1 0-1 =
1 8+1 = 1 8-1 = 1 3 +1 = 1 3 -1 =
1 9+1 = 1 9-1 = 1 +1 = 1 -1 =

SeasruleT moqmedebebi:
1 8-1 0= 1 6-1 0= 1 2-1 0=
1 9 - 1 0= 1 5 - 1 0= 1 4- 1 0=
1 7-1 0= 1 -1 0= 1 3 -1 0=

klasSi 17 moswavlea. maTgan 10 biWia, danar­


Ceni _ gogona. ramdeni gogonaa klasSi?

69
gakveTili #95

ipoveT ricxvi, romelic 20-ze 1-iT naklebia.

ipoveT ricxvi, romelic 18-ze 1-iT naklebia.

ipoveT ricxvi, romelic 18-ze 10-iT naklebia.

marTkuTxedSi CawereT Sesaferisi ricxvi:


1 9- = 1 0 8+1 = +1 2=1 2
-1 = 1 8 1 8+1 = 1 - = 1

daalageT: 1 9 , 1 3 , 1 0 , 1 5 , 1 7 , 1 6 , 1

zrdiT:
klebiT:

4 SevavsoT mocemul raodenobamde

gakveTili #96

SeavseT 10-mde:

10 10 10

7 8 1

70
10 10 10

3 6 5

SeavseT swor tolobamde:


9+ =1 0 +=1 0 7+ =1 0 8+ =1 0
1 + =1 0 +6 =1 0 3+ =1 0 2+ =1 0
1 0- =9 1 0- = 1 0- =3 1 0- =2
1 0- =1 1 0- =6 1 0- =7 1 0- =8

SeavseT cxrili ise, rom wreebSi Cawerili


TiToeuli ricxvi warmoadgendes ori
Sesakrebis jams.
10
8 9 2
6 7 6 1 6
4 5 2 2 4 5 5
3 1 1 3 3 7 3
2 3 3 1 1 3 1
0 0 0 0 0 0 0

gakveTili #97

1 0-9= 1 0-5- +8= +6+


9+6=9+1 + 8+7= 8+ +5

71
SeavseT Sesaferisi ricxvebiT:

ricxvi 8 7 6 9
ra ricxvi Seavsebs
mocemuls aTamde

ricxvi 5 2 7 6
10-iT gazrdili
ricxvi

5 9 6 amowereT ricxvebi oreulebad


8 3 2 (wyvilebad) ise, rom yoveli
oreulis ricxvebis jami 10 iyos.
4 1 7

SeasruleT moqmedebebi:
7+2+1 = 6+2+2= 5+3 +2=
1 2-1 -1 = 1 3-1 -2= 1 -1 -3=

72
5 ricxvebis sxvadasxva gamoyeneba

gakveTili #98
SeavseT cxrilebi.
1 2
_4 +3 +10 _10

10 6 4 7 1 11 19 9
9 5 2 18
8 6 3 17
7 7 4 16
5 15
6

gakveTili #99

gamoiyeneT miTiTebuli ricxvebi, maTema­


tikuri niSnebi (=, +, an –) da dawereT
tolobebi:

1 2 3
1; 5; 6; _; = 3; 9; 6; _; = 12; 5; 7; +; =

4 5 6
4; 7; 3; +; = 1; 4; 3; _; = 9; 1; 10; +; =

7 8 9
10; 8; 18; _; = 14; 4; 10; _; = 1; 6; 7; _; =

73
6 mivumatoT 1, 2 an 3

gakveTili #100

SeasruleT moqmedebebi:
1 0+ 1 = 1 2+1 = 1 3 +1 =
1 + 1 = 1 5+1 = 1 6+1 =
1 7+ 1 = 1 8+1 = 1 9+1 =

1 2+ =1 3 1 0+ =1 1 1 5 + =1 6
1 6 + =1 7 1 + =1 5 1 3 + =1

9+1 +2= 7+3 +2= 6+ +1 =


8+2+1 = 6+ +2= 7+3 +1 =

gakveTili #101

Sesakrebi 6 8 4 7 5 3 9
Sesakrebi
jami 10 10 10 10 10 10 10

mariamma 16 soko moagrova, Tamrikom


_ 6-iT naklebi. ramdeni soko moagrova
Tamrikom?

74
gakveTili #102

dasviT kiTxva da amoxseniT:


kotes 10 lari aqvs, ninikos _ 1 lariT
naklebi...

SeavseT ise, rom wreSi Cawerili ricxvi


danarCeni ori ricxvis jami iyos.

11 12 13

9 9 3

7 mivumatoT 4
gakveTili #103

vipovoT jami 8 + 4


viTvliT 8-is Semdeg: vkrebT 10-mde SevsebiT:

9 , ..., ..., ... 8+ = 8+ 2 + 2


8+ = 8+2=
1 0+2=
8+ =

75
vipovoT jami 9 + 4
1 0 , ..., ..., ... 9+ = 9+ 1 +3
9+ = 9+1 =
1 0+3=
9+ =
gakveTili #104

1 =9- 0 - -2=8
6= +1 1 1 = 3 8 1 2 =9 3
7+ = 9 8+ 1 = 0
3 6-3 1 0 7=3 -5=2

8 mivumatoT 5
gakveTili #105

SevkriboT ori xerxiT:


6+ 5
6 , ..., ..., ..., ..., ... 6 +5 = 6+ +1
6+5= 6+ =
1 0+1 =
6+5=
7+ 5
7 , ..., ..., ..., ..., ... 7 +5 = 7+ 3 +2
7+5= 7+3=
1 0+2=
7+5=
76
gakveTili #106

5 6 7 8 9 10
+5

7+3-1 0= 1 5 -5-1 0=
6+ -1 0= 1 - -1 0=
1 7-7-1 0= 6+5-1 =

9 mivumatoT 6
gakveTili #107

SeasruleT Sekreba:
5+6= 6+6=

SeavseT cxrili:

10 9 8 7 6 5 4
+6

5+6 7 +5
5+ =1 0 7+ =1 0
1 0+ = 1 0+ =
5+6= 7+5=

9+5= 8+5= 9+ =
6+5= 7+5= 8+3=
6+ -1 0= 7+6 - =1 0 1 7-7 +1 0=
77
gakveTili #108

baRSi 6 vaSlis xea, msxlis xe ki 2-iT metia.


ramdeni msxlis xea baRSi?

SeasruleT moqmedebebi:

1 -+2= 7+ 3 +6= 1 0-5 -5=


1 8-8+6= 6+ +5= 1 0-7 -1 =

gamoiyeneT sityvebi marjvniv, marcxniv,


zemoT, qvemoT da miiyvaneT kata ZafTan
nacrisferi bilikiT.

78
10 mivumatoT 7

gakveTili #109

ipoveT jami:
1 0+1 = 1 0 +2= 1 0+3=
1 0+ = 1 0 +5 = 1 0+6=
1 0 + 7= 1 0 +8= 1 0+9=

nimuSis mixedviT SeavseT carieli ujrebi:


8+7 7+7
8+2+5 7+ +
1 0+5= 1 5 1 0+ =
8+7= 1 5 7+7=

gakveTili #110

ra ricxvi CavweroT ujraSi, rom miviRoT


swori toloba?

9 +5= 5+ 7+ = 5+ 7 6 +3= 3+

SeavseT:
6+ 7= 7+ = 2+ 7= 7+ =
+ 7= 7+ = 3+ 7= 7+ =

+1 0 1 5 6+ 1 1 8- 1 8
9- 5 8+ 3 1 1 8+ 1 8

79
11 mivumatoT 8, mivumatoT 9

gakveTili #111

SekribeT 1-is bijiT Tvlis gamoyenebiT:


3 + 8= +3 5 +9= +5 5 + 8= +5
8+3= 9 +5= 8+5=

SekribeT 10-is gavliT:


9+3 9+5 8+ 5
9+ + 9+ + 8+ +
1 0+ = 1 0+ = 1 0+ =
9+3= 9+5= 8+5 =

SekribeT 10-is gavliT:


9+2= 2+9=

gakveTili #112

ipoveT jami ori xerxiT:


9+9= 9+8= 8+9=

9+9 9+8
9+ + 9+ +
1 0+ = 1 0+ =
9+3= 9+5=
80
SeavseT ricxviT an Sedarebis niSniT:
9 6 9+6= 6+9=

axseniT 6+9 jamis povnisas gakeTebuli es


Canawerebi:
9 > 6 6 + 9 = 9 + 6

9 +6= 6 +9=

gakveTili #113

viTvliT ori xuTeulis _ aTis `gavliT~

9 + 3

• ramdeni xuTeuli miviReT?


• kidev ramdeni erTeuli dagvrCa?
• daasaxeleT jami.

ganixileT analogiuri wesiT kidev 3 SemTxve­


vac, ise rom miviRoT

+  = 12  +  = 12  +  = 12 


81
12 davasaxeloT da gamovsaxoT geometriuli figurebi
gakveTili #114

rogor davyoT es oTx­ kuT­


xedi
ise, rom miviRoT miTiTebuli
figurebi?
miTiTeba. amoWeriT
es figurebi danarTi
furclidan da ecadeT
`aawyoT~ mocemuli
oTxkuTxedi.

gaavleT ori mona­


kveTi ise, rom miiRoT
ori samkuTxedi.

gamoWeriT samuSao rveulis danarTi


furclidan aseTi ori erTnairi samkuTxedi:

miadgiT es samkuTxedebi erTmaneTs ise,


rom miiRoT ornairi:
1) oTxkuTxedi; 2) samkuTxedi.

82
gakveTili #115

2
4 5
1 3 6
7

daasaxeleT im figurebis
nomrebi, romlebiTac
Sedgenilia es figura:

SeaerTeT wiriT TiToeuli `wi­Te­li


wertili~ yovel `lurjTan~.
• ramdeni wiri gaivleba erTi
`wiTeli wertilidan~?
• sul ramdeni wiri gaivleba?

13 Semajamebeli amocanebi

gakveTili #116

gamoiyeneT ori feris wreebi da gviCve­neT


11-is miRebis sxvadasxva SesaZlebloba nimu­
Sis
mixedviT _ ori xuTeulis (10-is) `gavliT~.
1 2

8 + 3 = 11  +  =   
3 4

+  =    +  =   
83
erT yuTSi 6 wignia. nikam kidev 2 wigni
daamata. ramdeni wignia axla yuTSi?

nimuSis mixedviT aCvene 13-is miRebis


kidev 2 SesaZlebloba (`10-mde SevsebiT~).

9 + 4 = 13 

1 2

8 +  =    7 +  =   

gamovakloT 11-s, gamovakloT 12-s,


14   davukavSiroT ukan Tvlas

gakveTili #117

SeasruleT moqmedeba (gamoiyeneT suraTi):

1 1 -5= 1 2-3= 1 1 - =
1 1 -6= 1 2-9= 1 1 -7=

84
gakveTili #118

daukvirdiT nimuSs da SeavseT:

7  + 4 = 11 8  + 4 = 12

11  – 4 = 7 11  – 7 = 4 12  – 4 =   12  – 8 =  

SekribeT, Semdeg SeasruleT gamokleba:


ipoveT jamisa da
SekribeT
Sesakrebis sxvaoba
_6= 
6 + 5 =   
_5= 
_3= 
3 + 9 = 
_9= 

gakveTili #119

SeasruleT moqmedebebi nimuSis mixedviT:


7 + 5 = 12  8 + 3 =  ?   8 + 4 =   ?
12 – 5 =  ?   ? –   ? =3  ? –   ? = 8 
12 –  ? = 5 ? – 3 =  ? ? – 8 =  ?

SeasruleT moqmedebebi:

6 + 6 =  ?   4 + 4 =  ?   3 + 3 =  ?   2 + 2 =  ?  


12 – 6 =  ? 8 – 4 =  ? 6 – 3 =  ? 4 – 6 =  ?
85
15 vipovoT ucnobi Sesakrebi

gakveTili #120

nimuSis msgavsad SemoxazeT yvela is jami


da sxvaoba, romelic 10-is tolia.
7 +3 8+3 5 +5 1 0-0
9 +1 9 +2 8+2 1 2-3

SemoxazeT yvela is jami da sxvaoba, romelic


12-is tolia.
1 2-5 6 +6 5 +8
8+ 9 +3 1 0+3

gakveTili #121

SeasruleT moqmedebebi:
1 12 5 + 7 =    12 – 7 =   
5 7 7 + 5 =  12 – 5 = 

2 10 6 + 4 =    10 – 4 =   
6 4 4 + 6 =  10 – 6 = 

3 12 8 + 4 =    12 – 4 =   
8 4 4 + 8 =  12 – 8 = 

86
gakveTili #122

ipoveT ucnobi Sesakrebi nimuSis mixedviT:


nimuSi
vipovoT ucnobi Sesakrebi: + 8  = 11 
viwyebT gadaTvlas 8-dan:
8 gadaTvlisas viyenebT
9 10 11
figuras.
3 + 8  = 11 

9+ =1 1 5+ =1 2 +8= 1 0
+ =7 +6=1 1 1 0+ =1 2
+6=1 0 +3=1 1 8+ = 1 2

SeasruleT moqmedeba:
5+5= + = 6+6=
1 0_5= 8_ = 1 2 _6=
5+ = + 3= 6+5=
1 0_ = 8_3 = 1 2 _5=
9_ = 7_3 = 1 1 _5=

87
16 gamovakloT 13-s, gamovakloT 14-s
gakveTili #123
gamoakeliT `10-is gavliT~:

13 -6 1 -7 13 -7

13 -3 -3 1 - - 3 1 3 -3-
13 -3 = 1 - = 1 3 -3=
10-3 = -3= - =
13 -6 = 1 -7= 1 3 -7=

gakveTili #124

daukavSireT gamokleba Sekrebas.


9+ =13 8+ 5 = 1 3
13 - = 13 -8=
13 -9 = 13 -5 =

9+ 5=1 8+ 6 =
1 - = 1 - =
1 - = 1 - =
gakveTili #125
SeavseT diagrama da SeasruleT gamokleba:

13 14
13 14
8 8
9 9
1 3 – 8  =    1 4 – 8  =   
1 3 – 9  =    1 4 – 9  =   

88
gakveTili #126
SeasruleT moqmedebebi:
1 3- = 1 - 6= 1 3-5= 1 -5=
1 3-9= 1 - 8= 1 3- 8= 1 -9=

17 gamovakloT 15-s, gamovakloT 16-s


gakveTili #127

SeavseT Canaweri, daasaxeleT amocanis pasuxi:


1 1) iyo _ cali vaSli
2) SeWama _ cali
ramdeni darCa?
amoxsna
1 5-8=
pasuxi: darCa vaSli.

2 1) hqondaT _ skami
2) gaiyida _ skami
ramdeni darCa?
amoxsna
1 6-7=
pasuxi: darCa skami.
gakveTili #128

CawereT + an – niSnebi ise, rom swori iyos


toloba.
6 2 1 =9 1 0 3 =3 5 2= 7
6 3 =5 1 7 6 2= 9 1 6 2 =1 8
89
gakveTili #129

daasaxeleT ricxvebi, romlebic metia 9-ze


da naklebia 16-ze.

risi tolia im ricxvebis raodenoba, rom­


lebic metia 8-ze da naklebia 16-ze?

SeadareT (sworad SearCieT >, < an = niSani):


1 8 20 9 1 1 - 2 1 0 9
1 6 1 9 1 0- 0 1 0 1 0

gakveTili #130

SeavseT diagrama da SeasruleT gamokleba:

15 15

8 9

1 5 – 8  =    16 1 5 – 9  =    16

8 9

1 6 – 8  =    1 6 – 9  =   

90
18 gamovakloT 17-s, gamovakloT 18-s

gakveTili #131

daakvirdiT nimuSs da mis mixedviT SeavseT


winadadebebi:
nimuSi
   3 xuTeuli tolia 1 aTeu-
5 + 5 + 5 = 10 + 5
lisa da 5 kidev erTeulis

1
oTxeuli tolia
4 + 4 + 4 = 10 + 2 aTeulisa da kidev
2
2
eqvseuli tolia
6 + 6 = 10 + 2 1 da kidev
erTeulis

3 xuTeuli tolia
5 + 5 = 10
aTeulisa

4 Svideuli tolia aTe-


7 + 7 = 10 + 4
  ulisa da kidev      oTxeulis

5 sameuli tolia xuTe-


3 + 3 + 3 = 5 + 4
ulisa da kidev     oTxeulis

91
gakveTili #132

SeavseT sxvaobaTa cxrili:


1 _6 2 _8 3 _9

15 15 15
16 16 16
17 17 17
18 18 18
4 _5 _5 5 _4 _4

15 15
16 16
17 17
18 18

gakveTili #133

9+ 9=18 7+ 7=1
18- 9= 1 - 7=

8+ 8= 6+ 6=
- 8= - 6= 6

ipoveT sxvaoba miTiTebuli xerxiT:

1 7- 8= 1 7- 7- 1 1 8- 9 = 1 8- 8- 1
1 7- 7= 1 8- 8=
- 1 = - 1 =
1 7- 8= 1 8- 9 =

92
1 7- 9= 1 7- 7- 2
1 7- 7=
- 2=
1 7- 9=

19 viswavloT qarTuli fulis gamoyeneba

gakveTili #134

gamoiyeneT 1-lariani da 2-lariani


`monetebi~ da SeadgineT miTiTebuli Tanxa.
1
+ + = 4 lari

2
+ + = 5 lari

3
+ + + = 5 lari

4
+ + + + = 10 lari

5
+ + + = 7 lari

6
8 lari =

7
11 lari =

93
gakveTili #135

gamoiyeneT 10-lariani da 5-lariani


kupiurebi, 1-lariani da 2-lariani mone­
tebi da SeagroveT miTiTebuli Tanxa.

1 16 lari

2 16 lari

3 16 lari

4 18 lari

5 18 lari

94
danarTi furclebi

95
96
97
98
99
100
101

Potrebbero piacerti anche