Sei sulla pagina 1di 2

Señores repasar esta ficha, posteriormente les hare llegar fichas de

trabajo
SIMICHAQPA T’IKRAPAYAKUYNIN : CONJUGACIÓN DEL
VERBO

SIMICHAQ PACHANKUNA/ EL TIEMPO DEL VERBO


1. KUNAN PACHA : TIEMPO PRESENTE

KUNAN PACHAPI: PRESENTE SIMPLE


RV+DV (…NI,…NKI,…N,…NCHIS,…YKU,…NKICHIS,…NKU)

PUÑUY = DORMIR

RUNAQ RAIZ MORFEMA EXPRESIÓN TRADUCCIÓN


SUTIN VERBAL DECLINATIVO REAL
RANTINKUNA
Noqa puñu ni Noqa puñuni Yo duermo
Qan puñu nki Qan puñunki
Pay puñu n Pay puñun
Noqanchis ( I ) puñu nchis Noqanchis
puñunchis
Noqayku ( E) puñu yku Noqayku puñuyku
Qankuna puñu nkichis Qankuna
puñunkichis
Paykuna puñu nku Paykuna puñunku

2. ÑAWPAQ PACHAPI : TIEMPO PASADO O PRETERITO

RV+RA/RQA+DV (…NI,…NKI,…N,…NCHIS,…YKU,…NKICHIS,…NKU)

LLANK’AY: TRABAJAR

RUNAQ RAIZ SUFIJO MORFEMA EXPRESIÓN SIGNIFICADO


SUTIN VERBAL DECLINATIVO REAL
RANTINKUNA
Noqa llank’a ra/rqa ni Noqa llank’arani Yo trabajaba
Qan llank’a ra/rqa nki Qan llank’aranki
Pay llank’a ra/rqa n Pay llank’aran
Noqanchis ( I ) llank’a ra/rqa nchis Noqanchis
llank’aranchis
Noqayku ( E) llank’a ra/rqa yku Noqayku
llank’arayku
Qankuna llank’a ra/rqa nkichis Qankuna
llank’arankichis
Paykuna llank’a ra/rqa nku Paykuna
llank’aranku

3. HAMUQ PACHAPI : TIEMPO FUTURO

RV+DV (…SAQ,…NKI,…NQA,…SUNCHIS,…SAQKU,…NKICHIS,…NQAKU)

PUÑUY = DORMIR
RUNAQ RAIZ MORFEMA EXPRESIÓN SIGNIFICADO
SUTIN VERBAL DECLINATIVO REAL
RANTINKUNA
Noqa puñu saq Noqa puñusaq Yo dormiré
Qan puñu nki Qan puñunki
Pay puñu nqa Pay puñunqa
Noqanchis ( i ) puñu sunchis Noqanchis
puñusunchis
Noqayku ( e) puñu saqku Noqayku puñusaqku
Qankuna puñu nkichis Qankuna
puñunkichis
Paykuna puñu nqaku Paykuna puñunqaku

Potrebbero piacerti anche