Sei sulla pagina 1di 60
8 D. Gutiérrez ‘Tra quei beni si contayano 58 manoscritti, dei quali soltanto i sei ultimi « dicuntur pertinere ad conventum sancti Spiritus de Florentia ..., prout in testamento dicti olim domini Episcopi plenissime continetur »; ma tutti furono destinati a quella biblioteca, come si legge nell’ultima nota marginale dell'inventario: « dicit dominus collector assignasse dictos libros et omnes alios conventui Augustinorum de Florencia, de mandato domini Came- ratii ».2® Fu un buon acquisto; ma assai maggior acctescimento ebbe quella biblio- teca sette anni dopo, per merito di Giovanni Boccaccio, che nel suo testa- mento — fatto il 28 agosto 1374 — disponeva dei suoi codici in questa forma: «Item reliquit venerabili fratri Martino de Signa, magistco in sacra theo- logia, conventus sancti Spiritus ordinis eremitarum s. Augustini, omnes suos libros, excepto breviario dicti testatoris, cum ista condicione: quod dictus ma- gister Martinus possit uti dictis libris et de cis exhibere copiam cui voluerit donee vixerit, ad hoc ut ipse teneatur rogare pro anima dicti testatoris; et tempore suae mortis debeat consignare dictos libros conventui sancti Spiritus, sine aliqua diminutione, et debeant mitti in quodam armario dicti loci et ibi- dem debcant perpetuo remancre, ad hoc ut quilibet dicti conventus possit legere et studere super dictos libros, et ibi scribere facere modum et formam prac sentis testamenti et fecere inventarium de dictis libris ».!7 Non si sa quanti fossero, ma & sicuro che formavano una copiosa colle- zione che nel 1387 entrarono nella biblioteca conventuale, assieme con i manoscritti di fra Martino da Signa, motto il 5 giugno dello stesso anno. Di quelli appartenenti al Boccaccio — almeno dei conservati nel 1451 — ci informa bene, come vedremo, T'ultima parte del'inventario; nulla sappiamo invece dei codici raccolti, prima ¢ dopo il 1375, da frate Martino; ma 18 P. Guidi, Inventati di libri (« Studie Testi» 2, 139), 55. 47 G, Boccaccio, Lettere edite e inedite, ed. F. Conazzini, Firenze 1877, 428. 25 U. Mariani, Il Petrarca e gli agostiniani, Roma 1959, 54-57. Sol numero dei codici posseduti dal Boccaccio, si dice che dovevano essere circa 200, Cost O. Hecke, Boccaccio-Funde, Braunschweig 1902, 5. Ma contro le pretese del ctitico tedesco, di trovare quei 200 volumi nella «libraria parva» di S. Spirito, sono ancora valide due ‘osservazioni di Francesco Novati: una, che parecchi dei codici conservati nel 1451 nella . °3 Un quaresimale « de casibus » col medesimo incipit si conserva a Perugia, bibl. com, 585 (sec. xv), 1-165, % Alfonso Buenhombre, v. Archivum Fr. Praed. 10 (1940) 77-108. 89 Hain, 12871-905; Enc. italiana XIV, 752, '00 Clienton & Riccardo Chillington, Augustiniana 5 (1956) 201, 246, La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 35 2 Lipraria maton anno 1450 Laurenziana, ms. Ashburn. 1897, ff. 16-37 Istud est inuentarium libererie (!) conuentus fratrum sancti Spirirus de Florentia ordinis fratrum heremitarum sancti Augustini. Ordinatum per reue- rendum sacre theologie professorem magistum Vebanum de Florentia, priorem conuentus, et reuisum per venerabiles viros videlicet per zeuerendum magi- strum Franciscum Antonij de Florentia, sacre theologie professorem, et per ve- nerabilem bachalerium fratrem Philippum de Groppantibus de Florentia et pet venerabilem fratrem Dominicum lectorem de Artimino, sub anno Domini Millesimo quadringentesimo quinquagesimo die prima Augusti. In sancuo A 102, Et in primis ad manum dexteram, in primo bancho A, vna biblia completa cum omnibus suis requisitis, coperta cum corio rubeo, cuius principium deficit, incipit tamen in secunda carta Luminaria in firmamento celi, finis cum onmibus vobis. Amen 103. Secundus liber magnus, concordantie super totam bibliam, completus, copertus cum cotio nigro, cuius principium Cuius (1) libet volenti, finis Ancillam marito tradidit. 104, Tertius liber magnus, concordantie super totam bibliam, completus, coperius cum corio nigzo, cuius principium Cuius (1) libet volenti, finis Ancillam marito tradidit, 105. Liber quartus, Nicholaus de Lira super genesim, exodum, leuiticum, nu- meri, deuteronomium, Josue, Judicum et Rut, et super libris regum et paralippomenon, Esdram, Nemiam: completus, copertus cum corio rubeo, cuius principium Hee ommia liber vite, finis Honor et gloria, 106, Liber quints magnus, Nicholaus de Lita super prouerbia Salomonis et ecclesiasten et cantica canticorum et super Ysayam prophetam et Jeremiam et librum trenorum et Ecechiellem prophetam: completus, coperius de corio rubeo, cuius principium Ecce descripsi, finis et lux cum ipso est 107, Liber sextus magnus, Nicholaus de Lira super Daniellem et x1 prophe- tas, Tobiam et Baruc et propheciam Jeremie et Judit et libros machabeo- tum, sapientiam Salomonis et ecclesiasticum et super libram Esdre: com- 103.104 Ugo di s, Caro, Stegmiiller, Repertorium biblicum, n. 3605. 36 D. Gutiérrer pletus, copertus de corio semirubeo, cuius principium Daniel, finis ora- tionibus adjuuare. 108. Fol. 16°, Liber septimus magnus, Nicholaus de Lira super quatuor cuan- gelia, complerus, copertus de corio rubeo, cuius principium Quatuor facies uni, finis ab incomprensibili maiestate dej 109. Liber octauus magous, Nicholaus de Lira super epistolas Pauli epostoli et actus apostolorum ct epistolas canonicas et appocalissim, completus, copertus de corio rubeo, cuius principium Ecce descripsi, finis pro omui- bus fidelibus. 110. Liber nonus mediocris forme, Job glosatus completus, copertus cum corio albo, euius principium Cogor per singulos, finis incuntanter appetio. 111. Liber decimus mediocris forme, expositio yocabulorum totius biblic, completus, copertus cum corio semirubco, cuius principium Prologus, finis significat martirum, 112, Liber undecimus paruns qui dicitur marmotrectus, completus, copertus cum corio nigto, cuius principium Inpatiens, finis austri (!) audacia, 113. Liber duodecimus magne forme, postille super toto pentateco (!) et super Josue, completus, copertus cum corio nigro, cuius principium Taberna- culum moysi, finis in possessione effraj. 114, Liber tertius decimus magne forme, ystorie scolastice, completus, coper- tus cum corio albo, cuius principium Reuerendo patri, finis in catacumbis. 115, Liber quartus decimus paruus, biblia metrice que aurora vocatur, com- pletus, copertus cum cotio semirubeo, cuius principium Frequens sodalium, finis hee que vocatur. 116. Liber quintus decimus mediocris forme, Petrus de Brunchello super ysto- rias noui et veteris testamenti, completus, copertus cum corio semirubeo, cuius ptincipium Reverendo in X" patri, finis justilie dei non sunt subjecti. 117. Liber sextus decimus paruus, de prologis biblic, completus, copertus cum corio albo, cuius principium Prologus grece, finis quod vero past 118. Liber decimus septimus paruus, interpretationes biblie, completus, co pertus cum corio albo, cuius principium Dax, finis consiliatores eorum. 119. Liber decimus octauus paruus, Nicholaus de Lyra super Job, copertus cotio rubeo, completus, cuius principium Patienfiam habe in me, finis quia Job fuerat flagellatus ete, 110 E, Pellegrin, La biblioth’que des Visconti et des Sforza ducs du Milan, Paris 3955, p. 221, descrive un codice che comincia e finisce come il nostro. 113 Giovanni Marchesini, Stegmiiller, Reper. biblicum, n. 4776. 29 Stefano Langton (?), Stegmiiller, Lc, n. 77447749. 214 Pietro Comestor, Hain, 5529-40; Stegmiiller, 1. c., n. 6543-65, NF Piecro di Riga, Stegmiiller, n. 6823; Manitius, Geschichte, ITT, 820.31. 116 Pietto da Bruniquello, Stegmiiller, n. 6435.36. 129 Aggiunto poco tempo dopo da un’altra mano, V. sotto, n, 138, La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 37 In sancno B 120. Fol. 17. In secundo bancho B primus liber psalterium glosatum magne forme, completus, copertus cum corio albo, cuius principium Cum omnes propbetas, finis vox est vite eterne. 121. Secundus liber magne et pulcre forme, psalterium glosatum secundum ‘Magistrum sententiarum, completus, copertus cum corio rubeo, cuius prin- cipium Cum omnes prophetas, finis omnis spiritus laudet dominum 122, Tertius liber medioctis forme, postille super Lucam et libris sapientie et Josue complete, et Job completus, copertus cum corio albo, cuius prin- cipium Lucas, finis que durat 123, Quartus liber paruus, scriptum super librum sapientie, completus, co- pertus cum corio albo, cuius principium Dominus petra mea, finis qui sine fine viuit et regnat. 124, Quintus liber mediocris forme, quinque libri sapientiales glosati, com- pletus, copertus cum corio albo, cuius principium Jeroninus jungit epistole, finis in tempore suo. 125. Liber sextus mediocris forme, xtt prophete minores glosati, completus et copertus de corio albo, cuius principium Now idem ordo, finis percu- tiam terram anathemate. 126. Liber septimus mediocris forme, glose super Jeremiam, Egechiellem et Daniellem, completus, copettus de corio albo, cuius principium Daniellens prophetam, finis cunctis diebus vite sue 127. Liber octauus mediocris forme, postilla prouerbiorum, completus, coper- tus cum corio albo, cuius principium In obsconditis parabolarum, finis filios dej congregauit in unum. 128. Liber nonus mediocris forme, sctiptum super cantica et quodlibeta Ric- cardi, completus, copertus cum corio semirubeo, cuius principium Furicu- lus triplex, finis dicta sint. 129, Liber decimus parue forme, cantica canticorum, appocalisis et epistole Pauli, completus, copertus de corio albo, cuius principium Osculetur me osculo ois sui, finis In mobilia, 130. Liber undecimus paruulus, expositio Brunonis super cantica, completus, 120.121 Pietro Lombardo, Migne PL, 191, 55-1296. 122 Lrexplicit & del commento a Giobbe di s. Tommaso, Stegmiiller, n. 8027. 18 Roberto Holcot, Stegmiiller, n. 7416; Archivum Fr. Praed. 26 (1956) 7-97, 128 L'ineipit, come in altci di questi anonimi, & del prologo di s. Girolamo. 121 Tommaso Ringstead, Steamilller, n, 8172; QuétifEchard, Seriptores.... I, 652 128 Guglielmo d’Altona, Stegmiiller, n. 2784; ¢ Riccardo da Mediavilla, Glorieux. La littérature quodlib, I, 268 ss. 150 Bruno di Seani, Steamiiller, Reper. bibl., n. 1854. 38 D. Gutiérrez copertus cum corio albo, cuius principium Osewo oris, finis sumus deo in omni loco. 131, Liber duodecimus mediocris forme, Ysaias glosatus, completus, copertus cum corio albo, cuius principium Nemo cum prophetas, finis assatietatem (1) visionis. 132, Liber tertius decimus mediccris, glose Anselmi super aliquam partem psalterij, completus, copertus cum corio albo, cuius principium Cum omnia referantur, finis Judei senserunt de se. 133. Liber quartus decimus mediocris, ystorie veteris testamenti cum allegoria, completus, copertus cum corio albo, cuius principium Creauit deus, nis tote illustratur ecclesia, 134, Fol. 17*. Liber paruus, scriptum super librum sapientie, completus, copertus cum corio albo, cuius principium Liber sapientie, finis liberawit eos, Et est quintus decimus. 135. Liber sextus decimus mediocris forme, genesis glosatus, completus, coper- ms cum corio albo, cuius principinm Sicut paulus, finis Jn egipto. 136. Liber decimus septimus paruus, distinctiones super psulterium, comple- tus, copertus de corio semialbo, cuius principium Facies michi, finis gut viuit et regnat per ommia sectla. 137. Liber decimus octauus mediocris forme, postilla super genesim, testus exodi et leuitici glosatus et postilla super librum numerorum et eccle- siastes et sapientie et deuteronomij, completus, copertus cum corio albo, cuius principium in secunda carta Dicens, finis sed pencum (?) ignitor 138. Item in eodem bancho A (1) liber xviiij parmus, distinetiones secundum alphabetum exemplorum veteris et noui testamenti reducte ad distinctiones ad diuersas materias, ligatus et copertus corio viridi, cuius principium Abstinentia et jeiunio, Ginis penultime carte Ede (?) citra In Bancuo C 139. Fol. 18. In tertio bancho C primus liber magnus, glose super euangelium Marej et Mathej, completus, copertus cum cotio vitidi, cuius principium Matheus, finis per totum orbem seminaverunt, 140. Liber secundus magnus, glose super Johannem et Lucam magistrales, completus et puicer, copertus cum corio viridi, cuius principium Lucas syrus, finis scribenai sunt libros, 184 Y. A, Wilmart, Codices tegin, lat. a. 2; PL 113, 1167, 485 Glossa ordinatia, Migne PL. 113, 61 ¢ 64. 425 Forse Pietto di Poitiers, Stegmilller, Reper. bibl. n. 6783-84. 198 Bindo da Siena, Stegmiiller, 0.c, n. 1765. Aggiunto da un’altra mano: sopra, n. 119, 139 Glossa ordinaria, PL 114, 144; fine elossa in Mc. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 39 141, Liber tertius mediocris forme, Johannes Crisostomus super Matheum, completus, copertus cum corio rubeo, cuius principium Domino vere sancto, finis cui gloria et imperium in secula. 142. Liber quartus magnus, glose sancti ‘Thome super Mathenm et Marcum, completus, copertus de cotio albo, cuius principium Sanctissimo ac rewe- rendissimo domino, finis te decent et sermonum gloria 143. Liber quintus magnus, glose sancti Thome super Lucam ct Johannem, completus, copertus cum corio albo, cuius principium Inter cetera, finis deus benedictus in secula, 144, Liber sextus satis magnus, postille fratris Thome super Johannem, com- pletus, copertus cum cotio albo, cuius principium Vidi dominum sedenten, finis rationum sufiragia 145. Liber septimus magnus, postille fratris Michaelis de Massa ordinis Avgustinensium super Matheum, completus, copertus cum corio albo, cuius principium Fructus eius, finis conducit ad regna ce. 146. Liber octatus magnus, glose super epistolas Pauli, completus, copertus cum corio semirubeo, cuins principium Pritcipia rerum, finis gratia cum omnibus nobis (1). 147, Liber noaus magnus, explanatio Origenis super epistolas Pauli, comple- tus, copertus cum corio albo, cuius ptincipium Volentem me, finis que pos- sumus domino intelligente, er decimus magnus, expositio Bede super euangelium Luce, comple tus, copertus de corio albo, cuius principiumn Reverendissimo in X®, finis et noui sacerdotes futuros. 149, Liber undecimus magnus, postille Ugonis super Lucam, completus, co- pertus cum corio albo, cuius principium Vidi et ecce quatuor, finis sorti- tus est formar. vitelj. 150. Fol. 18°, Liber duodecimus satis magnus, postille Nicholai super Matheum, completus, copertus de corio albo, cuius principium Matheus, finis que- ritur de forma batismi (!). 151, Liber tertius decimus mediocris forme, euangelium sancti Mathei cum aliquali glosa, completus, copertus de corio rubeo, cuius principium Ma- theus de generatione, finis consummationem seculi. 152, Liber quartus decimus paruus, Matheus glosatus, completus, copertus cum corio rubeo, cuius principium Marbeus fuit oriundus, finis ad con- Suramationera secu 153, Liber quintus decimus paruus, euangelium sancti Johannis glosatum, com- pletus, copertus de corio rubeo, cuius principium Hic est Johannes, finis seribendi sunt libros. 148. 445 Probabilmente di Pietro Lombardo, Stegmiiller, n. 6654-68. 14° Ugo dis. Cato, Steamiiller, n. 3721. 199 Nicola di Gorran, Stegmiiller, n. 5777. 40 D. Gutiérrez 154, Liber sextus decimus mediocris forme, glose super quatuor cuangclia, completus, copertus de corio albo, cuius principium Abraam attem, finis bi diximaus. 155. Liber decimus septimus paruus, euangelium Mathei glosatum, completus, copertus de corio albo, cuius principiem Matheus ex Judea, finis diuina mansione sunt digni, In sancoo D 156. Fol. 19. In quarto bancho D liber primus magnus, expositio epistolaram Pauli secundum dominum Augustinum de Roma ordinis heremitaram sancti Augustini, completus, coperius cum corio albo, cuius principium Paulus vocatus, finis sit vobiscum. Amen, 157. Liber secundus satis magnus, distinctiones Maurinj, completus, copertus cum corio albo, cuius principium Circa obiectiones, finis zona aurea. 158, Liber tertius magnus, epistole Pauli, completus, copertus cum corio rubeo, cuius principium Paulus seruus, finis salutat (1) vos de ylalia fratres. 159, Liber quartus mediocris forme, postilla fratris Petri de Tarentasio super epistolas Pauli, complets, copertus de corio albo, cuius principium Dedi te in lucem gentiuns, finis de magnitudine difficultatis. 160. Liber quintus magnus, epistole beati patris Augustini, completus, coper- tus de corio semizubeo, cuius principium Domino illustri, finis non potuit inveniri. 161. Liber sextus magnus, quedam cpistole Pauli glosate ct allegoria super aliquam partem biblie, copertus de corio albo, cuius principium Rerum reguirenda sunt, finis sponsa. 162. Liber septimus magnus, Aymo super Paulum, completus, copertus cum corio rubeo, cuius principium Ve rerum notitia, inis et gratiarum actiones. 163. Liber octauus magnus, sermones super epistolas Pauli, completus, coper tus cum corio rubeo, cuius prineipium Vocabitur Jerusalem, finis quo ad lecturant. * Liber nonus paruus, distinctiones per alphabetum super nouo et veteri testamento, cum tabula, et Senece de quatuor virtutibus, completus, co pertus de corio viridi, cuius principium Abstinentia, fnis Penitentia. De 4 virtutibus, Hic liber positus est in bancho B signatus numero 19. Fuit error propter transpositionem. 164. Liber nonus mediocris forme, Antopertus presbiter super appocalissim, 257 Maurizio Tbernico, Stegmiiller, Reper. bibl. n. 5566. 261 Probabilmente lo stesso che nel n. 146, 162 Pseudo Haimo di Halberstadt, Stegmiiller, n. 3101; Migne PL 117 * Nota marginale nel ms.: «Est in bancho B ». Vedi sopra, n. 138. 364 Ambrogio Autperto, Stegmiiller, n. 1274; PL 89, 1269, La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 4t completus, copettus cum corio albo, cuius principium In boc libro, finis ‘per patrem et filisim. 165, Liber decimus magnus, lectura frattis Augustini de Anchona super Ma- theum, completus, copertus de corio albo, cuius principium Dum quietum silentium, finis glorie participes non (!) faciat, 166, Fol, 19%, Liber undecimus magnus, epistole Pauli glosate, completus et pulcet cum omnibus suis ornamentis, copertus de corio albo, cuius prin- cipium Principia rerum, finis de ytalia gratia cum omnibus vobis. 167, Liber duodecimus paruus, euangelia Marcy ct Johannis glosata, comple- tus, copertus de corio albo, cuius principium Marcus exangelista, finis neque nubentur in glosa. 168, Liber tertius decimus magnus, tractatus originalium et dictorum multorum doctorum, complecus, copertus cum corio albo, cuius principium Quoniam peccantibus, finis per gratiam dej habentur. 169, Liber quartus decimus mediocris forme, postille fratris Dyonisij de Burgo super epistola ad romanos, completus, coperius cum corio albo, cuius prin- cipium Lex sancta, finis valeancus calcatis vitiis euocari. 170. Liber quintus decimus medioctis forme, motalitates super x11 prophetas minores, completus, cum corio albo copertus, cuius principium Osa duo- decim dei (2) prophetarum, finis nos liberare dignetur. In Bancno E, 171. Fol, 20. In quinto bancho E liber primus satis magnus, Augustinus de ciuitate Dei, Et Gregorius super Ezechiellem, completus, copertus de corio rubeo, cuius principium Inferea cum Roma, finis per omnia secula secu- lorum., 172, Liber secundus paruus, super primum de ciuitate Dei appocalissim et de batismo paruulorum Augustini et quedam alia dicta, completus, copertus cum corio obscuro, cuius principium Sicuf in secularibus libris, finis hedifica mur in petra 180. Liber decimus paruus, recollecta de libris Augustini et Gregorij, com- pletus, copertus cum corio albo, cuius principium Solum trhaentur (1), finis dinitis infudisti. 181. Liber undecimus mediocris forme, Augustinus contra quinque hereses, expositio Ysidori super genesim secundum anagogem, completus, copertus cam corio rubeo, cuius principium Non necessitate, finis eamdem gentem 182. Sermones quadragesimales et per totum annum editi et compositi a reudo magistro Philippo de Gropantibus de Florentia, ordinis s, Augustini, di- secti ad Johannem Brunettum ciuem florentinum, 183. Fol. 20". Liber duodecimus mediocris, liber de trinitate, cctuaginta trium questionum, super genesim ad litteram, de libero arbi- 378 Liincipit & della lettera 174 — ad Aurelio vescovo di Cartagine —, che s. Ago- stino volle anteposta ai suoi libri De Trinitate: « Peto sane ut hanc epistolam, scorsum quidem, sed tamen ad caput corumdem librorum iubeas anteponi. Vale. Ora pro me ». PL 33, 758 178 Francesco di Meyronnes, v. DThC. X, 1639-40. Ugo di Fouilloy, Lexikon’, v, 514, 283 Aggiunto da una mano posteriore. Un altro ms. in Perini, I, 125-26. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 4B tio, soliloquiorum, de immortelitate anime, de uera religione: completus et perfectus, cum corio albo copertus, cuius principium De trinitate que deus, finis per quem onnia. 184. Liber tertius decimus, sermones Innocentij pape, setmones sancti Leonis pape, epistola Augustini ad Velerium, de nuptijs et concupiscentia, ypo- nesticon Augustini contra pelagianos, liber beati Augustini de predestine- tione, Bernardus de lamentatione beate Vizginis: completus, copertus de corio albo, cuius principium Prophetica, finis debitum dapnationis mutare, 185, Liber quartus decimus paruus, Augustinus de concordia euangelistarum, completus et copertus de corio rubeo, cuius principium Awrelij Augustini contra, finis quoniam ex ipso ef per ipsum. 186, Liber quintus decimus magnus, compilatio utilis epistolaram beati Augu- stini et extractiones Gregorij de multis dictis, completus, semicopertus de corio albo, cuius principium Sincera, finis ignis incurrerent. 187, Liber sextus decimus, Augustinus de doctrina christians, completus, copertus de cotio albo, cuius principia sunt Precepta, finis guantulacumgue potui disserni. 188. Liber decimus septimus paruus, Augustinus siue Cesarius Arelatensis de igne purgatorio et Augustinus de gaudio electorum et supplicio dapnatorum, Augustinus de humilitate et obedientia, Augustinus de uita christiana ad sororem suam viduam et de agone christiano et de peniteatia, et Ciprianns de xt abusionibus huius seculi, et Augustinus de moribus ecclesie et meditationum eiusdem et multa alia bona dicta: completus, copertus de corio albo, cuius ptincipium In leclione appostolica, finis plus omnibus laboraret. 189. Decimoctauus liber paruus, encheridion beati Augustini et exortationum eiusdem, completus, copertus cum corio viridi, cuius principium Donzini laurentij, finis Amicus. 190. Liber decimus nonus, quinquaginta omeliarum beati Augustini ct lamen- tationes Jeremie prophete, completus, copertus cum corio albo, cuius prin- cipium Vocans, finis hominis morte soluti. In pancno F 191. Fol. 21. In sexto bancho F unus liber magnus, prima pars Augustini super psalterium, completus, copertus de corio rubeo, cuius principium in secunda catia Interpretantur in appocalissi, finis ee subjecti creatori suo. Amen 180 Lo stesso incipit si trova in Migne PL 155, 1267. 788 Sul de abusionibus v. DThG. ILI, 2465. « In lectione apostolica » PL 39, 1946. 1 Dopo questo ms. furono di nuovo registrate, come «liber vigesimus > le pete dis. Agostino contenute nel « liber duodecimus » di questo stesso banco, n. 183. La ripetizione fu annullata dall’autore dellinventario, che sctisse in nota marginale: 44 D. Gutiérrez 192. Secundus liber magnus, secunda pars, Augustini super psalterium, com- pletus, copertus cum rubeo corio, cuius principium in secunda carta Goran ipso nolite, finis diaisionum partitus. 193. Liber medioctis, Augustinus de trinitate, encheridion, de ueta zeligione et de spititu et anima, et Seneca de causis fortuitorum, completus, coper- tus cum corio albo, cuius principinm in quarta carta Lecturis hic, finis aliud non sit quam Ro. Et est tertius liber 194, Liber mediocris, Augustinus contra Julianum hereticum et elusdem con- tra epistolam pelagianorum, completus, copertus cum corio nigto, cuius principium in prima carta Contumelias tuas, Ginis clementer exaudit, Et est quartus liber. 195. Liber mediocris, manipulus florum et concordantie ad materias, comple- tus, copertus cum corio viridi, cuius principium in secunda carta Habui (!) in agrum, finis Jugum meum suave, Bt est quintus liber. 196. Liber sexius paruus, confessionum Augustini et de abusionibus seculi et Hugo de claustro anime, completus, copertus de corio albo, cuius princi- pium in prima carta Magnus es domine, finis sepe fugaris. Ex epistolas fratris Symonis de Cascis 197. Liber septimus mediocris, Augustinus de caritate, eiusdem de diebus x1" et de fraterna concordia, de vera penitentia, epistola Augustin ad quem- dam comitem de vita chtistiana, de decem cordis eiusdem: completus, copertus cum corio albo, cuius principium in secunda carta Meminit sanc- titas vestra, finis ibi inveniamus quod hie desideraneus. 198. Liber octaums patuus, solliloquiorum Augustini, de doctrina contemplandi Deum, meditationes Bernatdi, completus, copertus cum corio rubeo, cuius principium Us cognoseam te in secunda carta, finis appare vitam in qua vino. 199. Liber nonus mediocris, Augustinus de verbis Domini et de quibusdam sententiis Pauli apostoli, completus cum tabula in principio et aliis requi- sitis, copertus cum cotio albo, cuius principium in secunda carta Euange- lium audiuimus, finis sit in ore. «Est herror, quia positus in 12 loco superius, ideo cassus et chancellatus ». La nostra numerarione continua bene, perch? il cod, 182, aggiumto da mano pitt recente, non porta numero nel ms. 184 Una mano di poco posteriore scrisse nel margine: prapter periculums latronue positus est in parua libraria. B il codice che dond al convento Tommaso Parentucelli, poi Niccold V, ricordato da Vespasiano da Bisticci quando loda la calligtafia dello stesso Papa: «B ancora oggi in santo Spirito, in una libreria che si chiama del Boccaccio .. ‘uno libro che dond ai frati, che & santo Agostino contra Julianuns pelagianistams e contro altti eretici; ed & questo libro tutto postillato di sua mano, di quella lettera che io dico », Vite, ed. cit, I, 34. 195 Tommaso d’Islanda, Stegmiiller, Reper. bibl. n. 8128, 1. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 45 200. Liber decimus paruus, sermones beati Augustini, complerus cum tabula in principio, copertus cum corio slbo, cuius principium in secunda carta Vocans bumanum genus, finis sicut voluit. 201, Liber undecimus mediocris, Augustinus de conflictu vitiorum, elusdem ad Orosium, quedam abstractiones ex libris Gregorij, completus, copertus de corio albo, cuius principium in secunda carta Certe multis, finis nego tinm omnipotenti. 202, Fol, 21%. Liber duodecimus paruus, Bernardus super cantica, completus, copertus cum corio viridi, cuius principium in prima catta Vobis jratres, finis ut filij lucis ambulate. 203. Liber tectius decimus liber magnus, Bernardus de consideratione ad Euge- nium papam et de laude Virginis efusdem, de xi gradibus humilitatis ciusdem, ad frattes de monte, de vita solitaria. Et Augustinus de fide ad Petrum. Et Bernardus de landibus noue militie et eiusdem de gratia et libero arbitrio; item et de precepto et dispensatione cinsdem, de interior) homine, completus cum suis requisitis, et de planctu Virginis, copertus de corio rabco, cuius principium in tertia carta Subijl animum, finis cruen- fas viuite. 204, Liber quartus decimus parus, theologia beati Bernardi, completus, co- pertus cum corio rubeo, cuius prineipium in quinta carta Cum non essem, finis proprie necessitatis colere. 205. Liber quintus decimus mediocris, opera Bernardi, epistole Eusebij, Augu- ini et Cirilli, et de morte et gloria ac miraculis sancti Jeronimi, et de sti moribus et vita philosophoram: completus, copertus cum corio albo, cuius principium in secunda carta Si quis mendationem vite, finis Regem per- sarum 206, Libellus sextus decimus, de preparatione cordis, completus, copertus cum corio rabeo, cufus principium in prima carta Preparate corda vestra, fais babebuntur, 207. Libet decimus septimus, sermones beati Bernardi de tempore, eiusdem de precepto et dispensatione et Gregorius in pastoralibus, completus, co- pertus de corio albo, cuius principium in secunda carta Seribere me ali- quid, finis in tertia (!) carta meriti manus. 21 Sul «de conflictu vitiorum» di Ambrogio Autperto, Diction. d'hist et de opr. ecclés, TI, 1115. 203 Su gli scrittd dis. Bernardo, Lexikon®, II, 240, - Il «De fide ad Petrum », si sa, & dis, Fulgenzio di Ruspe: PL 65, 671. ®°4 Preudo Bernardo, Stegmiiller, Reper. bibl. n, 1731, 1. 799 Le lettere — apoctife — di s. Agostino, s. Cirillo ecc. in PL 33, 1121. IL «De moribus et vita philosophorum » & probabilmente, di Gualticro Burleigh: Hin, 4112 ss; ma v. anche Giovanni di Galles: Glorieux, Réper. II, p. 115 208 Probabilmente Gerardo di Liegi: H. Thomson, The Writings of Robert Grosseteste, Cambridge 1940, pp. 248-49. 46 D. Gutiérrez 208. Liber decimus cctamus mediocris, soliloquiorum beati Augustini, Ber- nardus de sacramento altaris et de diligendo Deum, Hugo de tribus die- ‘bus, (1) contemplationis et Bernardus de x11 abusionibus, epistola conso- Jatoria Jeronimi, Bernardus de laudibus Virginis et beati Johannis euan- geliste et quedam alia: completus, copertus cum cotio albo, cuius prin- cipium in tertia carta Scripsi duo volumina, finis et vltra cantauinus alla (1). 209. Liber decimus nonus parmis, de heresibus christianorum et extractions ecretalium et sancti Ambrosij de oratione clericorum, epistola Leonis ad maures episcopos, liber Pascasij de sactamento altaris et liber Cipriani de xit abusionibus seculi et alia multorum doctorum: completus, copertus cum corio albo, cuius principium in sexta carta Error, finis Jam debes 210. Liber XX™ paruus, extractiones ex libris Bernardi cum quadam tabula, completus, copertus cum corio albo, euius principium in prima carta Cum non essem, finis vtrobique periculum est. 211. Liber XXI*, Hugonis de conscientia, Cassiodorus de anima, speculum catitatis, liber Guidonis, liber Hugonis de institutione nouitiorum, eius- dom de Iaudibus caritatis, eiusdem de arra anime, liber de spiritu et anima, meditationes Bernardi, einsdem qui vocatur arpologeticum (1), liber de Nicholaita et tractatus super miserere mei: completus, copertus cum cori viridi, cuius principium in secunda carta Domus fee, finis in ultima carta audio de te quasi de alio. Amen. IN BaNcHo G 212. Fol. 22. In septimo bancho G liber primus magnus, Jeronimus super Yeaiam, completus, copertus cum corio albo, cuius principium in secunda carta Jeronimi presbiteri, Gis sententiam judicis. 213. Liber magnus sccundus, Jeronimus super partem Jeremie, completus, o> pertus cum cori albo, cuius principium in prima carta Verba Jeremie, finis dedit dona bominibus. 214. Liber tertius magnus, Jeroaimus super Ecechiellem, completus, copertus cum corio albo, cuius principium Incipi¢ liber ad eustochium, finis In secula seculorum amen. 215. Liber quartus paruus, expositiones beati Jeronimi super xi prophetas, completus, copertus cum corio viridi, cuius initium in prima carta In expo sitionibus XII prophetarum, finis In secula seculorum amen. 216. Liber quintus, Damasi pape ad beatum Jeronimum presbiterum et eccle- sigstica ystoria beati Hugonis de sancta Maria, monaci sancti Benedicti Floriacensis, copertus cum cozio albo, completus, cuius initium Beatissima pape damaso, finis Herbertus Vermendensis. 210 Y, sopta, n. 204. 212 Guido 2, probabilmente, Guigo di Kastell. Lexikon®, IV, 1270. 218 Hugo de s, Maria, Potthast, Bibliotheca..., I, 626. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 47 217. Liber sextus magnus, Ambrogianum (1) opus ad licteram F, completus, copertus cum cori albo, cuius initium Sanctissimo domino, Ginis Filius hominis. 218. Liber 7%, Ambrosius super beati immaculati, completus, copertus cum corio rubeo, cuius principium Licet mistica queque, finis passus est Christus. 219. Liber 8", Bernardus supet regulam monacorum et Ambrosius de officiis, copertus cum cotio albo, cuius principium Qua mente jam tacebo, finis plurimum instractionis. Completus cum omnibus suis requisitis 220, Liber nonus, Dionisius de celesti yherarchia. Jdem de ecclesiastica yerar- chia. Jdem de diuinis nominibus. Jdem de mistica theologia. Boetius de trinitate, liber confessionum beati Augustini: copertus corio albo et com- pletus, cuius principium Primus liber scribitur, finis sic aperietur. 221. Liber decimus, Ysidorus etymologiarum, copertus corio uiridi, completus, cuius principium Cume amici litteras, finis ignis ardore siccetur 222, Fol. 22°, Liber undecimus, Ambrosius super Lucam, copettus corio albo, completus, cuius principium Cum fides domini, finis Jderato damnareus, 223. Liber duodecimus, Ysidorus de summo bono, copertus corio albo, com- pletus, cuius principium Domino sancto meritisque beato fratri masino episcopo, finis Now quos celestis aula letificando includit. 224, Liber tertius decimus, glose supet Boetium de trinitate, copertus cotio albo, completus, cuius principium Ovenium que rebus precipiendis, finis ef omnium bonorum causa incommutabili proposito sue uoluntatis prescribit. 225. Liber quartus decimus magistri Lodouici Martilij (1), exameron_beati , item Gregorius de ymagine in hominis conditione, copertus corio albo, completus, cuius principium Religiosus simulgue studiosus annis tue germanitatis, finis Faciamus hominem ad ymaginem et similitudinem no- stram. Cui est gloria in seculorum. Amen. 226. Liber quintus decimus, copertus corio rubeo, Arabanus de laude crucis, magistri Marsilij, completus, cuius principium Christe saluator Rex regum et dominus dominorum, finis Tibi laus perpetua per cuncta sonabit secula, Deo gratias. 227. Liber sextus decimus, euangelium Nichodemi, vita sancti Brandani, pro- nostica futuri seculi, completus et copertus corio albo, cuius principium Facturs est in anno nono decimo, finis Justi autem in uitam eternam. 217 Bartolomeo da Urbino, Milleloquium s. Ambrosii, Lugduni 1556 22° Una mano coeva cortesse in matgine Vinizio ¢ la fine, che 1a prima mano aveva scritto cost: « cuius principium Cum fides domini, fnis ueto Excommunicantes itersto damnamus >: v. sotio, 0. 222. 224 Gilberto de la Portée, PL 64, 1255; Archives d'histoire... 15 (1946) 175. 325 §. Gregorio di Nissa, Migne PG. 44, 123-256. 227 Bibliotheca hagiogr. lat, I, 214. Il Prognosticon di s. Giuliano di Toledo, PL 96, 453-524. Nota di mano coeva: « positus fuit in deposito libratie conuentus, quia hon erat ligatus ». 48 D, Gutiérrez 228. Liber septimus decimus, liber beati Ambrosij (de> Ysaah ct anima, Trem de bono mortis. Item de fuga seculi. Item de Jacob et wita beata. Trem de paradiso, Item consolatione Uslentiniani, completus et copertus corio albo, cuius principium Jv paire nobis sancti Ysaab, finis Te queso surame Deus carissimos iuuenes matura resurrectione suscites ef resuscites 229. Liber decimus octauus, regula beati Benedicti exposita, copertus corio rubeo, cuius principium Legitur in prouerbijs: doctrina prudentinm faci- lis, finis Facientibus bec regna patebunt. In Bancuo H 230. Fol. 23. In octauo bancho H liber primus magnus, legende sanctorum, copertus de abo (1), cuius principium Aduenctus (1) domini, finis Quod ipse nobis prestare dignetur qui u. et dj. per o. s. seculorum. 231. Liber secundus, moralium beati Gregorij pape, copertus corio rubco, cuius principium Abel: de innocentia eius, finis Orationis autem atque expositionis uirtute collata lector meus in recompensatione me superat. 232. Liber tertius, omeliarum beati Gregorij super Ecechiellem, copertus corio albo, cuius principium Dei onenipotentis inspiratione, finis Sancti spivitus deus per omnia secula seculorum. 233, Libet quartus, testimoniorum beati Gregotij magistri Lodouict Marsilij, copertus corio rubeo, cuius principium Virtutes angelice que in disino amore fixe, finis sit ergo alicnus a dieinis et ponteficalibus offitijs. 234. Liber quintus, registri beati Gregorij pape et simboli eiusdem, copertus corio albo, cuius principium Valde necessarium esse perspeximus, Bnis, Pretoriano reliquos tecum defer 235, Liber sexs, quedam tabula originalium ad materias, completus et co- pertus corio albo, cuius principium Gregorius in moralibus, finis ab ont nibus que uoluerit probibebitur. 236. Liber septimus, dialogorum beati Gregorij pape, copettus corio rubeo, cuius principium Quadane die, finis Post mortem non indigebimus si ante mortem deo hostia ipsa fucrimus. 229 Bernardo I, abate Casin., ed. A, M. Caplet, Montecassino 1894. 280 Th. Graesse, Iacobi a Voragine legenda aurea vulgo historia lombardica dicta, Breslau 1890, In questo ms. cominciava col testo; nel secondo, desctitto pit. avanti sotto il n, 252, Pincipit, Universuns tempus vite presentis, ® del prologo. Sulla grandis sima diffusione dell’opera v. DThC. VITT, 310-13; Lexikon cit. V, 849. 251 Sulle Tabulae che portano lo stesso incipit, Stepmiiller, Reper. bibl, n. 4872 e 7272, 1. 23% Giacomo Felquier, Stegmiiller, n. 3882; ma v. anche Migne PL 79, 689. 255 Sullincipit v. I. Col Franciskanernas Bibliotek pa Gramunkcholmen i Stockholm, Uppsala 1917, n. 21. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 49 237. Liber octauus, tractatus magistri Augustiai de Anchona super missus est et magnificat, completus, copertus corio rubeo, cuius principium 4°" mibi timorem ac tremorem faciunt, finis Christo perseuerant quia omni tem pore diligit qui anticus est. 238. Liber nonus, dialogorum beati Gregorij pape, copertus corio albo, com- pletus, cuius principium Quadam die nimis quoruredam secularium tumul- tus, finis, Quid namque potestas culminis nisi tempestas mentis? 239, Liber decimus, apocalipsis glosatus secundum fratrem Avgustinum de Anchona. Item alia glosa super eumdem. Copertus coria rubeo, completus, cuius principium Beati Jobannis enangeliste doctrine sinceritatem, finis Amen, Idem fiat uti operto injallibiliter ipsi gloria domino nostro Ybesu Christo qui a principio buius libri per medium nos direxit etc. 240. Liber undecimus, scriptum magistri Augustini de Anchona super epistolas canonicas, magistri Antonij de Marcialla, copertus cum asseribus sine corio, completus, cuius principium Sapientia edificauit sibi domum, finis, Solo igitur deo saluatori nostro a quo omnia illa beneficia habemus per Ybesum Christum dominum nostrum. 24L, Fol, 23°, Liber duodecimus, de ueritate fidei contra errores infidelium, comptetus et copertus corio croceo, cuius principium Veritatem meditabi- tur guttur moun, nis Explicit liber quartus, Fit est totalis tractatus de fide catholica contra gentiles 2 fratre Thoma de Aquino editus. 242, Liber tertius decimus, summa mellifiua florum beati Gregorij, de libris magistti Francisci de Nerlis, completus et copertus panno lineo albo, cuius principium Si modum et causar aduersitatis, finis Apostate quippe a nullo consimilis efficitur etc. 243, Liber quartus decimus, auctoritates Damesceni et Anselmi et plura alia, copertus corio rubeo, completus, cufus principium De tribus illis questio- nibus in quibus dei prescientie, finis adbue sub regibus et sub numma pompilio facilius maiores tui pictagore continentiam quam sub consulibus epicure: luxuriam susceperint etc. 244, Liber quintus decimns, quedam collationes patrum. Cuius principiem Debitum quidem beatissimo pape pastori (1). Jn corum uoluminum pre- fatione commissum est, finis Ad materiam uersiculi buius meditation Seruauerint, Copertus corio albo et completus. 245. Liber sextus decinmas, Vngo (!) de sacramentis, magistsi Lodouici Marsilij, copertus corio uiride, complerms, cuius principium Cure igitur de prima eruditione sacri eloguij, finis Ab octauuo kalendas octobris ibigue terni- nantur ete, 297 ¢ 239.240 A, Zumbeller, in Augustiniana 11 (1961) 261-74. *44 Le Collationes di Cassiano, PL 49, 477-1327, dedicate a s. Castore, primo Yescovo conasciuto di Apt, in Provenza. Tl nostro ms. dice chiaramente — ¢ male — Pastor’ invece di Castor. 50 D. Gutiérrez 246. Liber decimus septimus, didascalicon Ungonis et alexandreus, magistri Lodouici Marsilij, copertus corio rubeo, cuius principium Due precipue res sunt ete, finis Vnague theseo lassabit membra pelorus etc. 247. Liber decimus octauus, postille super beati immaculati et epistole cano- nice postillate et tractatus de cozpore Christi, completus et corio albo copertus, cuius principium Alleluja: laus et gloria et uirtus deo nostro etc., finis Qui fuit seruus et apostolus domini nostri Yhesu X* etc. 248. Liber decimus nomus, extractiones de Grisostomo et de quibusdam ali doctoribus, copertus corio rubeo, cuius principium Super primo Matbei, finis Expliciunt flosculi de epistola sancti Ambrosij archiepiscopi ad eccle- sian nercellensem ete, 249. Liber uigesimus, copertus corio rubeo, cuius principium Juxea numerum etatis X" Yhesu secundum carnem nobis assensart (ostensam?), finis Anima et spiritu, animam dicit sensitiuas et uitales potentias, spiritum wero de- liberatiuas etc. 250. Fol. 24, Liber uigesimus prinmis, de sactamentis christiane fidei, copertus corio albo et completus. Guius principium Magne sunt soripturis sacris spiritalium sensuum profunditates, finis [bi uacabimus et uidebimus et amabimus et laudabimus: ecce quid erit in fine sine fine. 251. Liber uigesimus secundus, Paschasij diaconi de corpore et sanguine Do- mini, copertus corio albo, completus, cuius principium Quisqwis catto- licorum recte Deum cuncta crease de nivhilo corde credit, finis Jn nouo autem testamento tempore persecutionis ut insectatores sue pudicitie deui- farent etc, In pancuo I 252. In nono bancho I liber primus, legende sanctorum, completus et rubco corio copertus, cuius principium Vaiuersum tempus uite presentis, finis Qui uiuit et regnat in secula seculorum. Amen, 245-240 Ugo da s, Vittore, PL 176, 183-618 ¢ 739-838. L’« Alexandreis » di Gual- ticto di Chatillon in PL 209, 463.572; Vexplicit, « Duraque Typhoeo laxavit membra Pelorus », sta 57 versi prima della fine, R. De Cesare, Glosse latine ¢ antico-francesi all’« Alexandreis » di Gautier de Chitillon, Milano 1951, 247 Jobannis Lemovicensis opera, ed. C. Horvath, Veseprém 1932, II, 3. Stegmiilles Reper. bibl. n. 4767 € 6956. 349 Index codd. bibl. Alcobatiae, Olisiponae 1775, 114: cod. 261, f. 4: « contem: plationem scalae s. Johannis Climaci per dom. Johannem abbatem Raytht, quae incipit Justa numerumn aetatis plenitudinis Christi >, Migne PG 88, 1211-48. 250 Liinizio & del libro 2° De sacramentis di Ugo da s. Vittore. L'explicit, che chiude 1a stessa opera, @ il noto testo agostiniano che si legge poche righe prima della fine del De civitate Dei. 252 Giacomo da Voragine, Legenda autea, v. sopra, n. 230. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 51 4 Liber secundus, summa Reymundi glosate, copertus corio croceo, comple- tus, Cuius principium in secunda carta Quoniam inter crimina ecclesiastica, finis in penultima carta uxoriscidiam (1) ibidem in glosa decima, 253. Liber secundus, quidam sermones domiinicales et festiui et quedam summa de penitentiis magistri Johannis de Deo, de libris domini Augustini Nar- niensis, completus, corio albo copertus, cnius principium Eece nomen do- mini de longinguo, finis in ultima carta Explicit liber a magistro Johanne de Deo ete. 254. Liber tertius, postilla super toto Mathei, completus et copertus corio albo, cuius principium Sirzilitudo wuttus 4°° animalium, finis Item uobisceem triumphantibus. Vide Judit XX* 3° (1): aperite portas ete. 255. Liber quartus, passiones sanctorum, copertus corio albe, completus, cuius principium Beatissime martiris Agate que passa est, Ginis in ultima carta Vos nobis Xpus auctores nec non patronos ete. 256, Liber quintus, cantica canticorum, completus et capertus corio albo, cuins ptincipium Dominus sapientie cum Salomone poscenti, finis in penuiltima carta Que ergo in ortis intrat optat sponsum suam uocem audire facial etc. 257. Fol. 24° Liber sextus, defloratio multorum doctorum ex omelijs Orrigenis (!) super genesim, exodo, leuitico, Yhesu naue et numero et indicum, Ysidori, Jeronimi, Avgustini et Gregorij de prelatorum qualitate et de registro cinsdem: epistole Jeronimi ad diuersos uiginti sex, Cuius prineipium Hystoria indiact usum, finis in penultima carta a domino factum est istud etc. Co- pettus corio nigro. 258. Liber septimus, de sententijs et de candelabro Senece, copertus cozio tubeo, cuius principium Acguisitio que bonestati non obuiat est laudanda, finis in penultima carta propter finalene causam ete. 259. Liber octauus, mottetorum in predicationibus, copertus coria rubeo, cuius principium in secunda carta Ab illiminatissimis oculis non uidelur plene diuinitas, finis uero deficit quia pazs modica ablata, * Una mano coeva sctisse nel testo: « hic liber positus fuit in bancho O, propter etrorem, et est in num. xj.us». Infra, n, 350, Ma Pinizio in questa prima descrizione, Quonian inter crimina.., & del testo, mentre nel n, 350, Quoniam ut ait Jeroninsus, & del prologo. Hain, 13707-711. Tolto un codice da questo banco, Ia stessa mano dovette cotteggete Ia prima mumerazione, scrivendo liber secundus dove diceva tertius © cos) di seguito, #58 T setmoni sono probabilmente di Luca di Bitonto, v. Archivum franciscanum historicum 24 (1931) 413. 454 Forse Giovanni de Ja Rochelle, Gloriewx, Répertoire, IT, p. 27. 256 Probabilmente Onorio di Autun, Stegmiiller, Reper, bibl. 3573. °58 Hain, 14634:54, Neppure tra eli scritti apoctifi di Seneca figuta un « de candelabro »; nel medioevo portava questo titolo il «de arte dictandi» di Boncompa- ano da Signa, v. M. H. Laurent, in « Studi ¢ Testi» n. 105, p. 117. 52 D. Gutiérrez 260, Liber noaus, Innocentius papa de miseria hominis, copertus corio lbo, cuius principium Doysino patri carissimo, finis in penultima carta Ideo semper debes habere mentionem mei quia fortis est quasi mors ete, 261. Liber decimus, uita patrum et dyadema monachorum, copertus corio albo, completus, cuius principium Inter mulios sepe dubitatum est, finis in pe- altima carta Beal? qui lugent quoniam ipsi consolabuntur. 262. Liber undecimus, omelic et sermones ab auentn (!) usque ad rexurrec- tionem, completus, copertns corio alho, cuius principium Propitia diuinizare fratres karissin, finis in penultima carta Quanto feliciores anime uirorum et feminarum ete. 263, Liber ducdecimus, omelie et setmones ab (!) rexurtectione usqne ad anen- tum, completus, copertus corio albo, cuius principium Passionem uel re- xurrectionem domini et saluatoris nostri Ybesu X*, finis in penultima carta Fos autem quos ilte insistentes sibi grauiter tollerabat etc. 264. Fol. 25, Liber tertius decimus, omelie et sermones ab auentu usque ad rexurtectionem, copertus corio albo et completus, cuius principium Pro- pitia dininitate fratres dilectissim, finis in penultima carta B¢ congregati sunt omnes in yerusalem iudei ef fecerunt lamentationem magnam etc 265. Liber decimus quartus, passionarium sanctozum, copertus corio nigto et completus, cuins annis et uidit filios suos ete. In Bancuo K 266. Fol, 25%. In decimo bancho K tiber primus, uita sanctorum patrum co- perta corio uiridi, completus, cufus principium Inter multos sepe dubita- tums est, Gnis in ultima carte Alius frater nomine Guilielmus erat in co- mitatu pisano etc. 267. Liber secundus copertus corio rubeo et completus, cuius principium Félj suscipe senectant patris tui, finis in ultima carta Eripuit nos de potestate tenebrarum etc, Sermones dominicales de epistolis totius anni editi a fra- tre Domalducio de Forliuio ordinis beati Augusti 268. Liber tertius, sermones dominicales et festiui, copertus corfo rubeo, com- pletus, cuius principium Rex tuus wenit tibi mansuetus, finis in ultima carta 3* pars satisfactionis est ovatio etc. 269. Liber 4", sermones festiui de multiplici puteo, copertus corio 2ubeo, cuius principium Ascendit puteus quem foderunt principes et parauerunt duces, finis in ultima carta Nunc aperta est iantia sanctorurs, 301 Migne PL 73-74. L'ncipit 2 di s, Girolamo, ‘PL 23, 17. Il « Dyadema mons- chornm'» & di Smatazdo, Lexikon... IX, 636. 282. Cesatio di Arles, v, Corpus christianorum, t. 104, 763, Sotto, n. 264. 286 -V, sopra, n. 261. Le biblioteca di Santo Spirito in Firenze 53 270, Liber 5% copertus cori albo, sermones dominicales de epistolis totius anni domini Beltrandi, completus, cuins principium Scientes quia hora est jam nos de sompno surgere, finis in ultima carta Nune autem liberati a ipeccato serui autem facti deo etc. 271, Liber 6, summa de uirtutibus de rebus diuinis copertus cori rubeo et uitiis (!), completus, cuius principium Deus est trinus e¢ unus, finis in ultima carta Christi cue martha diceret de lazaro jam fetet etc. 272, Liber 7%, figute fratris Antonij Rampegoli, copertus corio rubeo, com- pletus, cuius principium Religiosis uiris in Christo dilectis studentibus neapolim, finis in penultima carta desiderium in corde suo oblitus est deus ete, 273, Liber 8%, summa sine colloquium magistri Johannis Gallensis, ordinis minorum, et breuiloguium de uirtutibus antiquorum eiusdem, tractatus de decem preceptis decalogi eiusdem, dictarium eiusdem, tractatus de pe- nitentia eiusdem, copertus cotio rubeo et completus, cuius principium Cum collectionis huius que potest dict summa collectionum siue conloguium sint, finis in penultima carta Hits uisis de penitentia et partibus eius. 274, Libet 9, summa de uitiis et uirtutibus, copertns corio albo et comple- tus, cuius principium Tractatus iste continet nouem partes, finis in penul- tima carta Vitimo tangendum est in tractatu de beatitudinibus de patientia persecutionum etc. 275. Fol. 26. Liber decimus, sermones festiui, copertus corio albo et comple- tus, cuius principium Facianrus hominem: ad imaginem et similitudinem nostram, finis in ultima carta Conueriere animam meam in requiem fuare ete. 276. Liber undecimus, sermones dominicales et quidam alii, copertus cotio eroceo et completus, cuius principium Hora est jam nos de sompuo sur- gere, finis in ultima carta Hew dilecte fili mi lumen oculorum meorura etc 277. Liber duodecimus, setmones festiui et quidam sermones dominicales, completus et corio rubeo copertus, cuius principium Luce splendida ful- gebis, finis in ultima carta Que nobis prestare dignetur Ybesus X** etc, 278. Liber tertius decimus, synonime (!) sermones festiui et quidam alii inor- dinati, eopertus corio albo et completus, cuius principium Abidos susula in europa super elespontum, finis in ultima carta quos geutilitas uates apellat etc. 279. Liber quartus decimus, suma per alfabetum, copertus corio rubeo, cuius 279 Bertrando de la Tour, Glorieux, Répertoire, II, p. 240. *™* Gugliclno Peraldi, Archivum Fr. Praed. 18 (1948) 184-97: Vine. 2 «de Virtutibus>, mentre nel ms, registrato sopra, n. 61, cominciava con Ia prima parte: «de vitis», 278 Anche, probabilmente, di Guglielmo Peraldi, v, Archivum cit., pp. 197-209. #19 Asnaldo da Liegi, v. Archivum cit. 25 (1955) 26, n. 56. 54. D, Gutiérrex principium Avsiguorum patrum exempla didici, finis in ultima carta Finis huie wenit, Et est completus cum omnibus requisitis 280. Liber quintus decimus, sermones ad clerum, copertus cari albo et com- pletus, cuius principium Ambelabunt ut ceci quia domino peccaserunt, finis in ultima carta viri galilej 281. Liber sextus decimus, quedam summa de uitiis et uirtutibus, copermus cori elbo per mediam partem, caius principium In presentibus 2* libel- lus, finis in penultima carta Nunc de gula abstinentie contraria dicendum est ete 282, Liber decimus septimus, sermones festivi fratris Audibrandini, copertus corio rubeo et completus, cuius principium Verife post me etc, finis in penultima carta Corome aurea super caput eius etc. 283, Liber decimus octauns, sermones Petri Rauennas. Item sermones domi- nicales de epistolis, Item sermones dominicales de euangelijs. Ttem set- mones festiui totius anai, copertus corio albo et completus, cuius princi pium Hodie nobis dominus patrem cum filijs duobus wocauit, finis in pe- nultima carta Festinemus ingred in illam requiem etc, 284. Fol, 26°. Liber decimus nonus, setmones dominicales, copettus cotio ru- beo et completus, cuius principium Vniverse uie domini misericordia et ueritas, finis in ultima carta Nostra merita spei sunt quedam seminaria caritatis ete, 285. Liber uigesimus, copertus cotio albo et completus, cuius principium Cum sacro sancta mater ecclesia demonstrante spiritu sancto, finis in ultima carta Cum sublenasset oculos Ybesus dixit ad Filippum. Samma magistri Johannis de Abatis-ujlle. In Bancuo L 286. Fol. 27. Tn undecimo bancho L liber primus, prima pars Jordani, coper- tus corio rubeo et completus, cuius principium Jordanis ripas aluet sui tempore messis implenerat, Gnis in penultima carta Ef introeuntes in mo- numentum ete, 289 L'incipit del trattato Contra iudaeos di Bernardo Oliver, v. Sefarad 5 (1945) 311.336. Gér, Archivum Fr. Praed. 19 (1949) 388-93, Lrexplicit del nostro ms. fu cor retto da una seconda mano; la prima aveva scritto: « finis ueto Oremus igitur fratres » 281 y. sopra, n. 61 © 274, con le note corrispondenti. 282 Aldobrandino da Toscanella, v. Archivuin Fr. Praed. 8 (1938) 178. 243 §, Pietto Crisologo, v. PL 52, 183. 285 Giovanni Halgrin d’Abbeville, v. Glorienx, Répertoire, I, p. 272. 288 Giordano da Quedlinburg, v. Jordani de Saxonia liber Vitasfratrum, ed Arbes- mann-Hiimpfner, New York 1943, p. xxx. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 55 287, Liber 2%, summa de uitiis et uirtutibus, magistri Augustini de Florentia, copettus corio rubco, cuius principium Presens opus babet quinque partes principales, finis in penultima carta tertio potest ualere ad commendatio- nem silentij ete. 288. Liber 3%, postille sine sermones totius anni de epistolis et prophetijs editi 2 domino Bertrando episcopo cardinali, Cuius principium Scripxit (1) epistolas execias (1), finis guid ergo facies peccator. 289, Liber 4°, alfabetum i narte sermocinandi de sanctis (?), de libris magistri Francisci de Nerllis, copertus corio albo, cuius principium Diuidas prohe- nium, Ginis penultime carte, principium altimi capituli 7 xizanie beretici dicuntur, 290. Liber 5%, quedam originalia sanctorum et sermones Gilberti, copertus corio albo, cuius principium 3° carte Nox precessit, finis penultime carte debent esse sicut monaci. 291, Libet 6 in quo sunt quidam setmones festiui, copertus corio albo, cuius principiam Postguam consumati sunt, Ginis apud deum imperat, 292. Liber 7", sermonum dominicalium et quadragesimalium totius anni uti. tes. Gompletus cum suis fulcimentis cum tabnlis, copertus corio rubeo, cuius principium Abiciamus opera tenebrarum, finis neque clongabitur et tune complebitur. 293. Liber octamus, themata Nicholai, copertus cotio nigro, completus cum tabulis em suis fulcimentis, cuius principium Dominica prina in aduentu, finis sit cum omnibus vobis 294, Liber nonus, sermones festiui ct dominicales et commune sanctorum et sermones mottuorum. Completus cum tabulis, copertus corfo nigro, cuius principium Euangelizo vobis gaudium magnum, fins Ad guas perducat nos. 295. Liber decimus, magistri Simonis de Tornaquinejs, sermones dominicales ct festiui cum tabulis, copertus corio rubeo, cuius principium Beata Mo- nica, finis non plus feratis quam babere debeatis. 296. Liber undecimus. Scrmones dominicales et pro mortuis ct quedam de- clarationes et Cassiodorus de variis formis. Cum tabulis, copertus corio #87 E sempre la somma di Guglielmo Peraldi, Traditio 11 (1955) n. 653; v. sopra, an. 61 ¢ 274, In nota marginale al 287 scrisse una mano di poco posteriore: « Fuit furatus 1454 », 288 Bertrando de la Tour, Glozicux, Répeztoire, I, p. 240. #88 L’autore dell'inventario aveva scritto: « Cuins principium Ue sic lector, finis vero voluit pairis nomine vocari ». Ma fu corretto dal revisor. 480 Gilberto de Tournsi, v. Glorieux, Réper. II, p. 56. 291 Forse di Gerardo d'Abbeville, Glorieux, Réper. I, p. 358; ma si trovano molti sermoni anenimi con Io stesso incipit. #9) Nicola di Goan, v. Pelzer, Codives vat. lat. n. 978 285 Perini, Bibliographia, IV, 18: lista incompleta. 56 D, Gutiérrez albo, cuius principium Abiciamus ergo opera tenebrarum, finis Crimen in iudicante non invenit. 297, Liber XIJ. Dominicale Francisci abbatis, semicopertus cotio tubeo, cum tabulis, cuius principium Erunt signa in sole, finis Angustias et miserias in delictis, 298, Liber XIIJ. Sermones festini predicabiles, copertus corio rubeo, cuius principium in secunda carta Interdum Nuntiis, finis Multiplicem per- seuerantiam. 299, Fol. 27°, Liber XILIJ. Colationes et sermones ad clerum magistri Simo- nis de Tornaquincis, cum tabulis fulcitus, copertus corio rubeo, cuius prin- cipium Johannes septem ecclesiis, finis ad allitudinem coli nos perducat dei filius. 300. Liber XV. Distinctiones predicatorum super cuangeliis et epistolis, Cum tabulis fulcitus, copertus corio albo, cuius principium Cum adpropingua- ret, finis Dominus noster Yhesus X'*, 301. Liber XVJ. Sermones dominicales de epistolis et enangeliis totius anni editi a fratre Jacobo de Perusio, ordinis predicatorum, cum tabulis, coper- tus corio albo, cuius principium in secunda carta Abiciamus opera tene- brarum, finis cum familia fdelium. 302. Liber XVIJ. Sermones domini Innocenti pape 3", completus, copertus corio rubeo, cuius principium Innocentius episcopus, finis gui mortem pro te tulit 303. Liber XVITJ. Quidam sermones inordinati et quedam miracula, quedam originalia sanctorum et alia plura aliorum dicta, cam tabulis, copertus cori nigro, cuius ptincipium Cum jeiunatis, nis Confiteor tibi domine. 304, Liber XVIIIJ. Sermones dominicales et quedam omelie cum tabulis et suis fulcimentis, copertus corio albo, cuius prineipium In illo tempore, finis wt reperitur: Premictebant ei dicentes: magister. 305. Liber XX, Scrmones seu distinctiones de uangeliis et epistolis totius anni, De erroribus infidelium et responsionibus fidelium. Sermones festiui inor dinati et plurimorum. Sermones de epistolis er euangeliis totius anni, cum tabulis fulcitus, copertus corio albo, cuius principium Cun deposuisset ester, finis Sedentis in trono. 306. Liber XI. Sermones dominicales et festiui et commune sanctorum fra- tris Johannis de Rupella, cum tabulis fulcitus, completus, copertus de 297 Francesco di Abbate, v. J. H. Sbaralea, Supplementum ad script. ttium ordinum s, Francisci, I, 254-55. 301 Quétif Echard, Scriptores O. P., I, 403, 751 102 Migne PL 217, 309.688 ~93 Jacopo di Benevento, Archivio ital. per Ja storia della pieta 1 (1951) 473. 496 Glotieux, Répertoire, II, p. 29. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 57 cori rubeo, cuius principium Misit de summo et accepit me, finis Contra temptationem dyabolict terroris. 307. Liber XXIJ. Sermones quadragesimales de epistolis et enangeliis editi 2 domino Bertrando de Ture (1) episcopo cardinali: hic liber copertus est corio nigto, cuius principium Hee dicit dominus: convertimini ad me, finis in penultima carta ille « pharaone iste a demone, In Banco M 308. Fol. 28. In primis in banco M liber primus magnus. Postilla fratris Si monis de Cascia super euangeliis omnfum cuangelistarum. Completus cum tabula, Copertus corio quasi rubeo, cum tabulis et suis fulcimentis, Cuius ptincipium A bono et superbono creatore, finis uero libri et non tabule Et sepe ingrediebantur in templum laudantes et bene . 309. Liber IJ medioctis. Postilla euangeliorum dominicalium fratris Philippi de Mongalerio ordinis minorum a dominica prima de aduentu usque ad emplione cunt causa nunc autem 330. Liber V magaus. Secunda pars apparatus Hostiensis cum tabulis, cotio albo semicopertus. Cuius principium Constitutis ete. dum ipsis, finis pe- nultime carte Capitulo fi. et off. judicum c. fi. et de pactis ¢. fi 331, Liber VJ magnus. Tertia pars ipsius apparatus Ostiensis cum tabulis, copertus corio vitidi. Cuius principium est De Francia etc, mulier est, finis penultime carte ac si clerici C. clerici: ergo secundum hoc in foro ecclesiastico, 332, Liber VIJ partus, Glose super decretum cum tabulis, copertus corio albe. Cuius principium Si duos ad cenam, finis ultime carte doctoribus regentibus causam. 333. Liker VITJ medioctis. Summa Raymundi completa cum tabula, copertus corio albo, cuius principium Rex pacificus, finis penultime carte Vbi habent domicilium. 334. Liber VIIIJ medioctis, Summa institutionum Placentini in pulcerrima ittera cum tabulis, copertus corio croceo, Cuius principium Incipit pro- logus summarum, fnis penultime carte aduocationis autem consilia. 327 Giovanni d’Andrea, J. F. von Schulte, Geschichte der Quellen..., II, 205-29. 829-881 Entico di Segusio, Schulte, 0.c., II, 123-28. 393 Stefano da Tournai, v. St. Kuttner, Repertorium der Kanonistik, 133-36. #89 San Raimondo di Penyafort, Quétif-Echard, I, 130; Schulte, II, 413-14. 334 F. K. von Savigny, Geschichte des rim. Rechts im Mictelalter, IV, 270-78. 60 D. Gutiérrez 335. Liber X magnus. Digestus (!) completus cum tabulis suis, copestus cotio semirubeo, cuius principium Jurj operam daturus, finis penultime carte nec dinertisse videar, 336. Liber XJ magnus. Tabula juris canonici et ciuilis secundum alphabetum, cum tabulis, copertus corio viridi, cuius principium Quostians sicut dici- tur 12. g. IL, finis penultime carte yconomij ecclesie et eorum congre- gati (2) non post. 337, Liber XIJ mediocris. Summa magisiti Prepositini super 4° libros. sen- tentiarum cum tabulis, copertus cotio albo, fulcitus. Cuius principium Qui produxit ventos de thesauris suis, finis penultime carte Consilii: ut secunde et terciedecime (2). 338. Liber XIIJ satis magnus. Summa magistri Gerardi Nouariensis supra theologicis questionibus completa cum tabulis, copertus corio viridi. Cuius principium Ne transgrediaris terminos, finis penultime carte ad comestio- nem quod non fecit adam. 339, Liber XIIIJ satis magnus. Martiniana super decreto et decretalibus com- plera cum tabulis, copertus corio albo et fulcitus. Cuius principium Inter alia quia fideliam, finis penultime caste Ifem guicumgue sine religiosi sine alij. In Banco O 340, Fol. 29°, In primis in banco liber primus. Thomas de Argentina super 1? ct 2° sententiarum, de libris rvdi magistri Antonij de Marcialla. Com- ples in pulcra litera ct pulcro volumine, cum tabulis, copertus corio rubeo et suis fulcimentis, Cuius princisium Dedit abissus vocem suam. Finis penultime carte Lex posita est vt ait apostolus 341. Liber IJ satis magnus. Summa confessorum completa cum sua tabula, Ligata cum tabulis copertis cotio albo. Cuius principium Quontam dubio. rum nowa difcultes. Finis penultime carte ipsius summe Pollwta vel qui Presentibus maiori ex. 342. Liber IIJ satis magni voluminis. Summa confessorem completa cum sua tabula in optima littera valde pulcta. Ligatus cum tabulis, copertus corio rubeo. Cuius principium Nota quod lector iste Johannes, finis penultime catte ipsius summe Impedimenturs justitie publice bonestatis. 343. Liber IIJ magnus. Summa magistri Guilielmi Anthysiodorensis completa cum tabulis, copertus cotio albo. Cuius principium Fides est substantia rerum sperandarum argumentum, finis penultime carte ipsius summe tanen equalia suffragia fant. 435 Damasus, « Summa de titulis decretalium », Pisa, Univ, ms, 9, , 74-105. Kurtener, Repertorium der Kanonistik, 238, 393-96. 888 Recherches de théol. anc. et méd. 29 (1962) 276-79. 38° Martino Polono, edd. Hain, 1083451; inc: Inter alia quae ad fidelium. 841-342 Giovanni di Friburgo, v. Schulte, Geschichte, IT, 421. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 6r 344, Liber V mediocris, Angustinus de Ancona de ecclesiastica potestate, completus cum sua tabula, De nouo ligatus, copertus corio albo. Cuius principium Quoniam de ecclesiastica potestate tractare sermonem assump- simus. Finis penultime carte ipsius libri odium vel amorem. 345. Liber VJ mediocris, Lectura fratris Egidij Romani super sententias. Ex- positio eiusdem super decretali de fide catholica et de canone misse. Trac- tatus eiusdem de articulis fidei, cum tabulis, corio albo copertus, Cuius principium Cupientes aliquid de penuria. Finis penultime carte In sacra pagina articuli sunt minimum in quantitate, 346. Liber WIJ mediccris, Tractatus de vsuris domini Laurentij de Ridolfis com tabulis, corio albo copertus. Cuius principium Plarimorum aures cerebro pulsatus eloquio, Finis penultime carte ipsius tractatus et non tabule videreniur beredes vsurariorum. 347. Liber VIIJ paruus et mediocris. Questiones super 2° et 3° et 4° senten- tiarum Ocham, Bene ligatus, copertus cotio albo. Cuius principium Vérum creatio actio qua deus denominatur, Finis penultime carte pro stats vie, ergo eodem modo. 348. Liber VIII] mediocris. Summa de casibus que dicitur Pisanella cum tabula in pitncipio completa, cum tabulis, corio rubeo copertus. Cuius principium ipsius summe Quomiane vt ait Gregorius, Finis ipsius summe penultima carta debiti quere debitum. 349. Liber X mediocris. Tabula super decretum, ligata in tabulis copertis corio subeo, Cuius ptincipium Iner alia quecumgue. Finis penultime carte e¢ cius illud et eum (?) non licet. 350. Liber XI paruus, Summa Raymundi glosata, cum tabulis copertis. corio croceo. Cuius ptincipium Quonian: vt ait Jeronimus. Finis pemultime carte ipsius summe Sed prior oppinio preualet. 351. Liber 12 magnus. Rationale diuinorum offitiorum, completus et copertus de corio rubeo, cuiuis principium Ouecumgue in ecclesiasticis offitiis, fnis Patet (?) etiam. In nanco P 352. Fol. 30. In primis in banco P liber primus, Scriptum domini Egidij super 1° sententiarum, de libris magistri Augustini Cenobij de Florentia, cum sua tabula. Ligatus et semicopertus corio rubeo, cuius principium Candor est Iucis eterne. Finis penultime carte talis defectus non habet causars deficientem. 353, Liber IJ, Sctiptum Thome de Argentina super 3° et 4° sententiarum, #40 Enc, cattol. X, 889; v. sopra, nota 19. 248 /V, sopra, n, 44. 349 V, sopra, n, 339. 881 Gugliclno Duranti, v. Gesamtkatalog det Wiegendrucke, 9101-44, 62 D. Gutiérrez completus cum tabula, copertus corio rubeo, Cuius principium Dedit abis- sus uocem suam. Finis penultime carte Ad formant tamen argumenti, Tuit de libris zevdi magistri Antonij de Matcialla, 354, Liber IIJ mediocris. Scriptum Scoti super 1° sententiarum, completus cum tabula, copertus corio rubeo, cnins principium Queritur utram, Finis penultime carte Ad argumentun in oppositum concedo. ber III} mediocris. Scriptum super 1° sententiarum Francisci Mairo- ais, completus cum tabula, Copertus corio albo. Cuius principium Virum cum summa simplicitate, Finis penultime carte Contra obiectum. 356. Liber V mediocris, Seripum super quatuor libros sententiarum magistri Veolini ordinis heremitarum, de libris magistri Honofri. Completus et copertus corio albo. Cuius principium Exemplo veri summique magistri Finis penultime carte Infirmitas oculi uel carentia visus, 357. Likes VJ mediocris. Scripcum super 1° sententiarum Gregorij de Ari- mino, completus cum tabula. Copermas corio sanguineo depicto. Cuius prin- cipium Circa prologum, Finis penultime carte Tamquam diceret mullue bominem. 358, Liber VIJ. Scsiptum Cotonis super primis tribus libris sententiacum, Completus cum tabula. Coperms corio viridi. Cuius principium Sieut dicit Ambrosius. Finis penultime carte In foro contentioso 359, Liber VITJ. Scripium super 1° sententiarnm magisiti Gerardi de Senis. Completus cum tabula, Copertus corio rubeo. Cuius principium Vi testatur Augustinus # de trin. c. 13. Finis penultime carte guia aliquod impedi- mentum ei obuiaret. 360. Liber VIIIJ mediocris. Lectura magistri Gregorij de Arimino. Completes cum tabula. Copertus corio albo. Cuius prineipium Circa principinmt prinsi libri sententiaum. Finis penultime carte Statui ut nobilium et ignobilium Pauperunt 361, Liber X, Lectura secunda Ade super libris sententiarum, completa cum tabula sua, Copettus corio sanguineo depicto. Cuius ptincipium Verune acct dentia scientie sint nobis necessaria, Finis penulime carte Alias celebrare non possit. 362. Liber XJ satis magnus. Scriptum super 1° sententiarum magistti Joban- nis de Basile, Completus, sine tabula. Semicopertus de corio albo, Cuius principium Omnis ef sola deo perfectio. Finis penultime carte est ipsa ‘gratia, 363. Liber XIJ mediocris. Durandus super 3° et 4° sententiarum, completus cum tabula, Copertns de corio albo. Cuius principium Circa prinam di- Slinctionem tertii sententiarnm, Finis penultime carte Intelligendo vero secundo modo dicitur ad questionem. 355. 888 Roberto Cowton, Stegmiller, Reper. comment, in Sent,, n. 732, 101 Forse Adam Wodham, Stegmilller, n. 39-40; ma Vincipée non corrisponde. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 63 In Banco Q 364, Fol. 30°. In ptimis in banco Q liber primus. Scriptum domini Egidij de Roma super 1° sententiarum, completus cum tabula, Copertus corio rubeo. Cuius principium Candor lucis eterne. Finis penultime carte Ad 3" di- condum. 365. Liber IJ satis magnus. Prima pars scripti super 2° sententiarum domini Egidij a prima distinctione vsque ad XJ" inclusiue, cum sua tabula. Co- pettus corio obscuro. Cuius principium Magnifico principi. Finis penultime carte marifestatio diuini propositi. 366. Liber IIJ. Secunda pars scripti eiusdem domini Egidij de Roma a duo- decima distinctione ciusdem Tibri secundi inclusiue vsque ad finem, cam sua tabula. Copertus corio obscuro, Cuius principium Hec de angelice na- ture. Finis penultime carte que est iustitia 367. Liber IIIJ mediocris. Scriptum domini Egidij super 3° sententiarum vsque ad vadecimam distinctionem. Copertus corio albo. Guius principium Exiué a patre et vevi in mundurt, Finis penultime carte predicantur in abstracto et © contra 368. Liber V mediocris. Sctiptum Bonauenture super 1° sententiarum, com- pletus, sine tabula. Copertus corio albo. Cuius principium Solummodo hoc inveni. Finis penultime carte Et omnia facit communia. 369. Liber VJ medioctis. Questiones de veritate theologice sancti Thome, completus cum tabula. Copertus de cotio obscuro. Cuius principium Que- stio de ueritate. Finis penultime carte Instans aliquod determinatum. 370. Liber VIJ satis magnus. Quodlibet domini Egidij. Et tractatus ciusdem de cognitione angelorum. Et de mensura eorumdem, Et de esse et essenti Et vnum alind quodlibet. Completus cum tabulis suis. Copertus corio obscuro. Cuius principium Ve guestiones proposite. Finis penultime carte Philosophus in nullo loco. 371. Liber VIIJ medioctis. Lectura 2' sententiarum magistri Gregorij de Ati- mino. Completus cum tabula. Copertus corio obscuro. Cuius principium Quia magister in prima distinctione huius secundi. Finis pemultime carte In illud eram sit longa mora. 372. Liber VII] mediocris, Thestus magistti scntentiarum, completus cum tabulis. Copertus corio albo. Cuius principium Cupientes aliquid. Finis babent enim mortui curam de viuis. 373. Liber X mediocris. Guarro super quatuor libris sententiarum, Completus Copertus cotio albo. Cuius principium Quoniam testante beato Augustino. Finis penultime carte vt corpora dampnatorum in eternun. 374. Liber XJ mediocris. Vgo de sacramentis et tractatus fratris Egidij de 378 Guglielmo di Ware, Stegmiiller, n. 307. 64 D. Gutiérrer Roma de gradibus formarum et quodlibet frattis Thome de Aquino. Co- pettus de corio obscuro. Cuius principium Librume de sacramentis X", Finis penultime carte Now qui de foris in verba prorumpens In Banco R 375. Fol. 31. In primis in banco R fiber primus. Sctiptum sancti Thome super 1° sententiarum, quod incipit in principio voluminis. Et scriptum Anibaldi super eodem 1*, quod incipit circa medium usque ad finem. Copermus corio obscuro. Cuius principium Ego sapientia effudi flumina. Finis pe- nultime carte Sed horum duorum unurt est. 376. Liber IJ medioctis, Secundus sententiarum sancti Thome de Aquino. Completus cum tabula, cuius principium Spiritus domini ornauit celos. Finis penultime carte que regule nom contrariatur siue sit in differentia siue de genere. 377. Liber LJ. Scriptum sancti Thome super 3° sententiarum. Completus cum tabula, Copertus corio obscuro, Cuius principium Ad locum unde exennt flumina, Finis penultime carte Prima (preterea?) qui justificatur ex ope- ribus non justificatur gratis. 378. Liber II satis magnus, Scriptum sancti ‘Thome super 4° sententiarum sine tabula. Completus. Copettus corio obscuto. Cuius principium Misit verbum suum et sanauit eos, Finis penultime carte pro vt deus et angeli et beati. 379. Liber V satis magnus. Prima pars summe sancti Thome cum tabula in principio libri, completa, Copertus corio obscuro. Cuius principium Quia catholice veritatis doctor. Finis penultime carte Et in fine determinatur ad bane. 380. Liber VJ satis magnus. Tertia pars summe sancti Thome completa cum tabula, Copertus cori obseuro. Cuius principium Quia saluator noster do- minus Ybesus Xps, Finis penultime catte Respondendum est quod bec difinitio (2) est penitentie secundum quod est virtus. 381. Liber VIJ mediocris. ‘Tabula super 4° sententiarum sancti ‘Thome secun- dum alpbabetum completa, in pulcra lictera, coperta corio viridi. Guius principium Ad enidentian tabule. Finis penultime carte sive verbis. 382. Liber VIIJ satis magnus, Prima pars sccunde summe sancti Thome, cum sua tabula compieta et copertus corio obscuro. Cuius principium Quia sicut Damascenus. Finis penultime carte Statin: augetur sed suo tempore. 383. Liber VIII] satis magnus. Secunda secunde summe sancti Thome cum tabula completa. Copertus corio albo. Cuius principium Post communen considerationem. Finis penultime carte Et cum iniusto de justitia. 875 Annibsldo degli Annibaldi, Stegmiiller, n. 309. we La biblioteca di Santo Spirita in Firenze 65 384. Liber X mediocris. Summa contra gentiles beati Thome, sine tabula, com- pleta. Coperta de corio croceo. Guius principium Veritatem meditabitur guitur mewn. Finis penultime carte Ex habitatione peccatorum 385, Liber XI medioctis. Scriptum ethycornm et methaphysice sancti ‘Thome, Completus, copertus corio obscuro. Cuius principium Sicut docet philo sophus in polliticis. Finis penultime carte Non faciunt polliticos. In Banco S 386, Fol. 31°. In primis in banco S liber primus. Questiones Johannis de Gianduno (1) super libris physicorum et libris de anima, in littera angli- cana. Et decem questiones super libris ethycorum eiusdem. Ligatus et copettus de corio albo, Cuius principium Sicut vita sine tristitia, Finis penultime carte quod perpetuum non plus. 387, Liber TJ satis magnus. Summa magistri Henrici de Gandauo incompleta, cum tabula: et predicta summa vadit usque ad Wviij™ capitulum. Ligatus et copertus corio lbo, cuius principium Quia theologia est scientia. Finis penultime carte vnicus difficile est adbuc videre. 388. Liber IIJ satis magnus. Questiones de potentia dei sancti Thome, Et septimum clementorum. Sine tabulis. Copertns corio albo, Cuius princi- pium Prima questio de potentia, Finis penultime carte Qui aliquem non audientes, 389, Liber III] mediocris. Quodlibeta magistri Henrici de Gandauo cum ta- bula. Ligatus et copertus corio obscuro, Cuius principium Virum in deo sit ponere bonitatem. Finis penultime carte opus pro quo dantur. 390. Liber V mediocris, Scriptum methaphysice sancti Thome. Completus, ligatus et copertus corio albo, cuius principium Sicut docet philosopbus in polliticis suis. Finis penultime carte Empedocles ponit bonum esse prin cipium. 391. Liber VJ mediocris. Quodlibet fratris Jacobi de Viterbio cum sua tabula, Ligatus et copertus corio albo, cuius principium In disputatione de quo- bet, Finis penultime carte ex principiis uel per modum determinationis. 392. Liber VIJ mediocris. Scriptum Bonauenture super 4° sententiarum, com- pletum cum tabula. Ligatus et copertus corio albo, cuius principium Vinguentarius faciet pigmenta. Finis penultime carte Responsio: dicendum quod illa, 393. Liber VITJ mediocris. Scriptum ethycorum fratris Henrici de Alamania completum cum tabula, Ligatus et copertus corio albo, cuius principium Ex nobili prosapia oriundo domino. Finis penultime carte jam explicite traduntur, 394, Liber VITIJ mediocris. Scriptum Occham super libris physicorum com- 93 Enrico di Friemar. Lexikon... V, 188, 66 D. Gutiérrez pletum. Ligatns et copertus corio ruheo, cuius principium Hos plurimos sapientie titulo decoratos. Finis penultime carte Transmmutatione pre ceteris, 395, Liber X mediocris. Opus magistri Heruei Britonis. Ligatus et copertus corio nigro, cuius prinefpium Virum Theologia sit scientia. Finis penultime carte Alia ex parte obiecti mouentis, 396. Liber XJ mediocris. Scriptum Adam super quaiuor libris sententiarum igatus et copertus corio nigro, cuius principium Ista est enim is penultime carte Q. omuia facta uel factibilia, cum tabula. Li lex Adam. Fit In Banco T Tt foglio 32", nel quale dovevano essere descritit i codict collocati nel banco fu lasciato tutto in bianco, senza alcuna spiegatione, In Banco V 397.Fol. 32°. In primis in banco V liber primus magnus. ‘Thestus naturales Aristotelis completi in optima littera, Ligatus et copertus cori albo cum suis fulcimentis, culus psincipium Quoniam quidem intelligere et scire Finis penultime carte nox babebat gloriosioren. 398, Liber IJ magnus satis. Scriptum domini Epidij de Roma super libris physicorum Arisiotelis completum. Ligatus et copertus corio nigro, cuius principium Naturalis scientia, Finis penultime caste vf statin probatur deus est preter omnem magnitudinem. 399. Liber IIJ mediocris, Scriprum methanrorum et secundi sententiaram Fran- cisci de Marchia, cum quadam tabuleta, Ligatus et copertus corio crocco, cuius principium Philosopbus in primo physicorum. Finis penultime carte secundo modo potest saluari sicut videtur. 400. Liber II] parmus. Comenta (!) Alberti megni snper libris de anima com- pleta, Ligatus et copertus corio croceo, cuius principium Orenibus que de corpore mobili. Finis penultime carte Omnis autem potestas inferioris. 401. Liber V mediocris. Commentaria Alberti magni super libris physicorum, de genetatione et corruptione et cum erroribns philosophoram. Ligatus et copertus corio rubeo, cufus principium Indentio nostra in scientia na- turali est. Finis pemultime carte In libro octavo virum autem 402. Liber VJ mediocris. Tractatus spere (!) et canones cum tabulis et letaniis et Alfonsi, Ligatus et completus et copertus corio nigro, cuius principium Tractatus de spera. Finis penultime carte 47. 46... Tabula. 488 Adam Wodham, Stegmilller, n. 39-40, 401 J, Koch, Giles of Rome « Ettotes philosophorum », Milwaukee 1944. 492 Giovanni di Sacrobosco, v. P. Duhem, Le sysitme du monde, III 238, Sulle « tabulae toletanae », tradotte dall’arabo sotto il re di Castiglia Alfonso X, Duhem, II, 246 e G. Sarton, Tntroduction to the history of science, Il, 617. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 67 403. Liber VIJ mediocris. Sctiptum magistri Ade super quatuot libris me- thaurorum completum. Ligatus, corio obscuro copertus, cuius principium Postquam precessit rememoratio nostra, Finis penultime carte Quare si intelligit. subito 404. Liber VIIJ. Quodlibeta fratris Johannis Rondidonis (!) de Anglia: et decem questiones magistri Ricciardi (!) Chantonis de Anglia super decem libris ethycorum Aristotelis: et questiones Thernici de ymagine: et tracta- tus de predestinatione et prescientia magistri Guilgliemi (!) Ocham: et tractatus de uelocitate motus; et tractatus de successiuis Ocham: et trac- tatus de corpore Christi Ocham, Cuius principium Virum aliguis neces- sario. Finis penultime carte Viterius errauit 405. Liber VIII. Testus ethycorum cum suo scripto saneti Thome de Aquino. Completus, ligatus et copertus corio croceo. Guius principium Onenis ars finis qualiter (2). Finis penultime carte Qualiter coutingit. 406. Liber X. 'Tractatus de predestinatione et paradiso et inferno, ct tractatus domini Egidij de formatione corporis humani in ytero, et tractarus (!) igatus et copertus corio viridi, cuius principium Nobili militi. Finis pe- nultime carte plurium contrarietatum. . 407. Liber XJ. Questiones anglicane, Ligatus et copertus corio albo, cuius principium Virum omnis credens. Finis penuiltime carte Deus communi- care creature, 408. Liber XIJ. Testus naturales Aristotelis completi. Ligatus et copertus corio obscuto, cuius principinm Quoniam intelligere et scire, Finis senssus (1) ipse moueatur 409. Fol. 33, Liber XIIJ mediocris. Liber de bona fortuna, de libris magistri Francisci de Nerllis, Ligatus et copertus corio albo, cuius principium Qui- dam ordinauit. Finis penultime carte Quia mulla possumus. 410. Liber XIIIJ. Quodlibet Ocham: tractatus de indiuisibilibus: notule libri posteriorum magistri Roberti: scriptum posteriorum fratris Alexij de Fa- briano, Ligatus et coperins corio alho, cuius principium Vérum possit pro- bari. Finis penultime carte dixit incompossibilia, In sanco X 41. Fol. 33", In primis in banco X liber primus medioctis. Thestus Atisto- telis paruoram naturalium et multi alii testus. Ligatus et copertus corio nigro, cuius principium Quomiam autem de anima. Finis penultime carte Declarat orribilitatem (?) et singularitatem nature. 492 Adam di Bocfeld (?), v Medievalia et humanistica 2 (1944) 84. 44 Giovanni di Rodington, Glorieux, La littér. quodlib. II, 185. 4°T Forse le qq. anonime indicate da Stegmiiller, Reper. in Sent. n. 993. 40° Egidio Romano, v. Bruni, o.c., n. 6; Glorieux, Répertoire, II, p. 299. 68 D. Gutiérrez 412, Liber IJ mediocris. Scriptum domini Egidij super libro posteriorum com- pletum, ligatus et copertus corio nigro, cuius principium Venerabili viro ex anglorum spectabili prosapia, Finis penultime carte quia sic est prin- cipiorum, 413, Liber IJ mediocris. Commentaria Alberti magni super vniuersalia Pot- fitij et predicamenta Aristotelis completa, ligatus et copertus cario albo, cuius principium De logica intendentibus. Finis penultime carte quia idem quod fit mouetur, 414. Liber ILL] magnus. Scriptum magistri Gentilis de Cingulo super libro ptiorum Aristotelis completum, ligatus et copertus corio alho, enius prin- cipium Sicut dicebatur ante beri de jfiguris (2) silogismo (1). Finis penul- time carte Sed exemplum dicens ipse ostendit: 415. Liber V magnus, Questiones methaurorum magistri Tadei de Patna, liga- tus et semicopertus corio albo, cuius principium De primis igitur quedam causis. Finis penultime carte Sibi determinat terminums 416. Liber VJ medioctis. Tractatus de puritate artis loyce magistri Gualteri Burlej, sine multis quinternis male ligatis, copertus corio obscuro, cuius ptincipium Suppositis sgnificatis. Finis secunda qualitas acquiritur, 417. Liber VIJ paruus. Ars metrica Leonardi Pisani, ligatus et copertus corio nigto, cuius principium Cum gemitor meus a patria. Finis penultime carte Ergo multa E, id ducta in summa numerorum. 418. Liber VIIJ paruus mediocriter. Liber almagesti Protolomei (!) de disci plinslibus, ligatus et copertus corio nigto, cuius ptincipium Quidam prin ceps nomine Albugnofe. Finis penultime carte Et arcus de lis totus, 22. 419, Liber VILLJ medioctis, Testus naturales Aristotelis paruorum naturalium, ligatus et copertus cotio nigro, cuius principium De memoria et memorari. Finis penultime carte Egreditur ex mari continente, 420. Liber X paruus. Tabule tolletane et alia sine titulo, ligatus et copertus corio nigro, cuius principium Avni Alexandri bixestiles (1). Finis penul- time carte Et accipius quod in directo. 421. Liber XJ paruus. Centiloquium Protholomei, ligatus et copertus corio sanguineo, cuius principium Dixerunt protolomeus ct hermes. Finis pe nultime carte Masculini in die et feminini in nocte, 422. Fol. 34. Liber XIJ paraus. Ars yetetis (!) Ocham cum sua tabula com- pleta, ligatus et copertus corio albo, cuius principium Quare maguos veritatis afferat sectatoribus fructus, Finis penultime carte Sic si Sortes incipiet sie logui. 417 L. Thorndike P. Kibre, A Catalogue of Incipits.... 138. 418 Claudio Prolomeo, v. G. Sarton, Introduction cit. II, 173-74. 420 V. sopra, n. 402. Autore del testo arabo fu AlZargali (+ 1087, Cérdoba)- 421 Fain, 13543-44, 2 La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 69 423, Liber XIIJ mediocris. Tabula super libros naturales secundum alphabe- tum completa, ligatus et copertus corio albo, cuius principium Abstraere in libro physicorum abtsraentium etc. Finis penultime carte est ut calor in libro de sensu et 424. Item in eodem banco X liber XIIIJ. Now descritto, In bianco il resto del f, 34°, Iw nanco Y 425, Fol. 34°, In primis in banco Y liber primus. Liber Papie in uocabulis secundum alphabetum, completus, ligatus et copertus corio rubeo, cuius principium Filé vterque karissime debui, Finis penultime carte coa vita, 426, Liber IJ. Scriptum domini Egidij de regimine principum complerum sua tabula, ligetns et copertus corio abscuro, cuius principium Ex regia ac sanctissima prosapia, Finis penultime carte Trauntur ligna et faciunt in nauibus rimas, 427, Liber IIJ mediocris. Liber de naturis animalium diuisus in xviiij libris sine titulo, ligarus et copertus corio nigto, cuius principium In nomine domini nostri Y* X'. Finis penultime carte Quoniam dentibus acutis. 428, Liber TIJ. Epistole Senece et declamationes et multa alia opera eiusdem Senece. Ligatus et copertus corio obscuro sine albo, in bona littera. Cuius principium Lucius Anneus Seneca, Finis penultime carte In cuius animo nichit hostile. 429, Liber V. Liber de proprietatibus rerum. Completus cum tabula, ligatus et copertus corio rubeo, cuius principium Cum proprietates sequantur substantias. Finis penultime carte Sinphonia est instrumentum musicum. 430, Liber VJ. Tabula moralium Aristoteils. Completa, ligata et coperta corio albo, cuius principium Quoniam vt babetur prima paralippomenon. Finis penultime catte pecuniatiua (?) non est addendum, 431. Liber VIJ mediocris. Liber de proprietatibus et moralitatibus rerum cum tabula, completus et ligatus et copertus corio albo, cuius principium Quo- niam sicut scribitur sapientie 13°. Finis penultime carte Miro autem modo Purgat et soluit. 432, Liber VIIJ mediocris. Elementatio theologica Procli dyalothy (1) Iycij, 492 La stessa «tabula» nei mss. Oxford, Oriel Coll. 29, £, 30°, © Padova, Anton, 384, 426 De regimine,.. p. TH, lib. 3, c. 23: <... contrahuntur ligna et faciunt in navibus rimas, quibus in navibus nihil periculosius esse potest ». 427 M_R. James, The Bestiary, Oxford 1928, 15-25. 429 Bartolomeo Anglico, v. Pelzer, Codices.. n. 707. 49° Giovanni di Fayt, v.M. Grabmann in Siteungsber. d. Bayer. Akad. d. Wiss: Philos. hist. Abt., Jg. 1939, Heft 5, p. 141. 491 Roma, bibl, Angelica, ms. 750, sec. x1: anonimo. #9 « Diadochus », soprannome di Proclo, oriundo dalla Licia, 70. D. Gutiérrez platonici philosophi, et scriptum beati Thome super de celo et mundo. Er Albertus de viribus anime. Ligatus et copertus corio obscuto, cuius principium Omnis multitudo participat aliqualiter uno. Finis penultime carte preotrius enim est facere ymaginem. 433. Liber VIILJ. Liber pantegni compositus in medicina a Constantino, com- pletus, ligatus et copertus corio albo, cuius principium Domino suo montis cassinensis, Finis penultime carte Sed tamen in hits peracutis (2) et perti- nentibus.capiti 434, Liber X mediocris. Expositio super de penitentia et consccratione. Expo- sitio pater noster, simboli et ymnorum, Summa Johannis Bellet. Ysidorus de summo bono. Postille sper de (!) cantica canticorum et cronica mar- tiniana, Ligatus et copertus corio nigto, cuius principium In ala prima penne sunt quingue, Finis peaultime carte De restrictione cardinaliume pape. 435. Liber XJ. Gers (!) super armagestum practica geometrie, completus, ligatus et copertus corio nigto et magno satis volumine, cuius principium Scientia species habet quarum, Finis penultime carte proportio tripla, 436. Trem in eodem banco Y liber XIJ. Now descritto, 437. Fol. 35, Item in codem banco Y liber XIIJ. Now descriteo. 438, Trem in eodem banco Y liber XIIIJ. In bianco it resto del f. 35. In Banco G 439, Fol. 35°. In primis in banco G liber primus satis magnus et pulcer. Ta: bula primi voluminis speculi ystorialis cum sua speciali tabula completa. Ligatus et corio rubeo cum suis fulcimentis, cuius principium Quoniam maltitudo librorum, Finis penultime catte Et insidiarum aduersts 440. Liber IJ satis magnus. Tabula secundi voluminis ipsius speculi ystorialis completa, Ligatus et copertus corio rubeo, cuius principium Gaio igiter cum esset Rome. Finis penultime carte Ierum videre intrantes. 441. Liber IJ. Sctiptum tertij voluminis speculi ystorialis cum tabula ante et retro completum. Ligams et copertus corio rubeo, cuius principium Anno primo Gratiani, Finis) penultime carte Eé obssides ei tribnunt. 442, Liber IJ. Scriptum quarti voluminis speculi ystorialis completum cum tabulis ante et retro, Ligatus et copertus corio rubeo, cuius principium Carolus igitur magnus. Finis penultime carte Inventura est pietas fliorum. 443. Liber V. Prima pars specnli moralis completa, cum tabulis ante et retz0. 429 Diction, d’hist, et aéogr. ecelés XIII, 621-23, 484 Beleth, PL 202, 14166: «Cronica matin. », Potthast, Bibliotheca, I, 771. 459 Gerb & Geber, v, Thorndike, A Catalogue of Incipits, 649. Venezia, san Matco, cod. VITI. 14: Valentinelli, Catal. IV, 245, 489-482 Vincenzo di Beauvais, v. Enc. cattol. XII, 1438. - La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 7 Ligatus et copertus cotio rubeo, cuius prineipium Ix onmibus operibus tuis. Finis penultime carte Quare pulera ex et decora. 444, Liber VJ. Secunda pars speculi moralis completa, cum tabulis ante et retzo, Ligatus et copertus corio rubeo, cuius principium Terminato per dei gratiam buius voluminis libro. Finis penultime carte Quoniam locus ille adeo est cleuatus a terra, 445, Liber VIJ. Tabula totius libri speculi ystorialis secundum alphabetum, de libris revdi magistri Antonij de Marcialla, completa. Ligatus et coper- tus corio depicto, cuius principium Revdo patri, Finis penultime carte Terrentij poete 73. 74. 446, Liber VIIJ. De regimine principum et de miseriis humane conditionis, sine titulo, cum tabula ante. Ligatus et copertus corio nigro; principium est Cum pars illustris ecclesie. Finis penultime carte post onus alterum diligit. 447, Item in eodem banco G liber VIILJ. Non descritto 448, Item in eodem banco G liber X. Now descritto. 449, Item in eodem banco ¢ liber XJ. Now descritto, 450. Item in eodem banco ¢ liber XIJ. Now descritto. 451. Fol. 36. Item in eodem banco © liber XIIJ. Now descritto, 452, Item in eodem banco G liber XILIJ. Non deseritto In Banco Z 453. Fol, 36%. In primis in banco Z liber primus satis magnus. Scriptum Papie in deriuationibus vocabulorum in litera antiqua secundum alphabetum complerum. Ligatus et copertus corio rubeo, cuius principium Véerque ke: rissime si potuissem. Finis penultime carte vsque ad Agusti (1) tempus. 454, Liber IJ. Expositio Boetij ysagogarum Posfirij et commentaria eiusdem super predicamenta Aristotelis et periemias (!). Ligatus et copertus cori nigro, cuius principium Secundus (!) bie arepte expositionis. Finis penul- time carte vt igitur quidem demonstrationem. 455. Liber IIJ, Summa gramatice in libello paruo, ligato et coperto corio albo, cuius principium Vi ad sapientiam per gramaticam. Finis penultime carte Et genitivo vt panis. 456, Liber IIIJ. Boetius de consolatione phylosophie in bona litera cum sua expositione. Completus, ligatus et copertus corio rubeo, cuius principium 446 Tl «De regimine » & di Guglielmo Peyraut: Archivum Fr, Praed. 18 (1948) 220-32, 453 V. sopra, n. 425, Nota marginale di mano cocva: « positus est in libreria parua », 455 Ch, Fierville, Une grammaire latine inédite du x11 sitcle, Paris 1886: con lo stesso incipit. 2 D. Gutiérrez Carmina qui quondam. Finis penultime carte quod de rebus quas pre. sentialiter. 457, Liber V paruus. Testus loyce Aristotelis. Completus, ligatus et coper tus corio albo, cuius principium Cunt sit necessarium. Finis penultime carte nam ex quibus. 458. Liber VJ paruus. Thestus loyce Aristotelis. Completns, ligatus et coper- tus corio elbo, cuius principium Cun: sit necessarium. Finis penultime carte Ens ef onus. 459, Liber VIJ. Alexander de Villadei sen doctrinele, glosatus, completus, igatus et semicopertns corio rubeo, cuius ptincipinm Seribere clericutis, Finis penultime carte Crucifixum respice Yesum. 460. Liber VIIJ. Scriptum clencorum domini Bgidij de Roma, Complemus, liga- tus et copertus corio rubeo, Ex iustri prosapia, Finis penultime carte quast mercenarij. 461. Liber VITIJ. Donatus maior in gramatica, Completus, ligatus et copertus cotio albo, cuius principium Omnis que pars est. Finis penultime carte vi molathens ordeaceus, 462. Liber X. Scriptum rectoricorum domini Egidij de Roma, ligatus et co- pertus corio nigro, cuius principium Quia qualis unusquisque est. Finis penultime carte bic autems addit aut (2) quod. 463. Liber XJ. Sctiptum Vguccionis in yocebulis secundum alphabetum, Com pletum, Ligatus et copertus corio nigro, cuius principium Cum nostri pro- thoplaustri, Finis penultime carte Vbertuosus vbertuosa sum. 464, Liber XIJ. Brito in vocabulis secundum alphabetum, completus, ligatns et copertus corio albo, cuius principium Difficiles studio (1), Finis penul- time carte fractatum de spera (!). 465. Fol. 37. Liber XIIJ. Tractams de antichtisto et dicta salutaris (1) et sctiptum clencorum. Ligatus et copertus corio albo, cuius principium Quo- nian quidam in tantaze oudaciam, Finis penultime carte et tamen noscitur qualiter consequentia est neganda. 466. Liber XITIJ. Rosarium delectationis ex dictis Seaece. Carmina, Ve" Liber moralium phylosophotum et de regimine principum. Cato cum expositione, 497-458 Riguardo all'incipit v. A. G. Little, Initia opcrum latinorum,.. p. 61. 499 Sulla sua grandissima diffusione, Gesamtkatalog, I, coll, 470-84, e n, 933-1211. 461 Anche con molte edd. nel sec. xv: ibid,, n, 8674-9034. 482 Enc. cattol. XII, 720. 64 Guglielmo Brito, v. A. Wilmart in « Studi e Testi» 2, 59, 31-13. 499 I] «De antichtisto » di Guglielmo di Saint-Amour: Glorieux, Répert. T, 344. 498 Forse il « Liber motalium philosophorum > attribuito a Guglielmo de Conches: M, de Wulf, Histoire de Ia philos. méd.® T, 191-93, « Cato moralizatus », Gesamtkaralog, 6281.97. «Prosper cum expositione », ptobabilmente il «De vita contemplativa® (PL 59, 415-20) di Giuliano Pomerio: DTA, XI, 2538. Il « Viridarium » di Giovanni Dambach: Lexikon®, V, 1026. « Pharetra », v. Pelzer, Codices..., appendix, p. 118. La biblioteca di Santo Spirito in Firenze 73 Prosper cum expositione. Viridarium consolationis, Pharetra carta 199. Liber auctoritatum ad diversas materias. Liber sententiarmm dinersoram coctorum. Ligatus et copettus corio obscuro, cuius principium Nemo qui ze. Finis penultime carte conscientia jndex. 467. Liber XV. Liber quidam qui vocatur viaticus in medicina, compositus a Constantino, Compendium Salerni in medicina. Ligatus et copertus corio albo, cuius principium Quoniam quidem. Finis penultime carte libra i. e. alexandring. 468, Liber XVJ. Liber sophysmatum diuersozum doctorum, ligatus et copertus corio obsento, cuius principium Totus Sortes est minor Sorte. Finis pe- nultime carte de sermone scire. 469. Liber XVIJ. Tractatus loyce sine titulo, incompletus, ligatus et copertus corio vitidi, cuius principium Generatio est motus. Finis penultime carte Si nullum tempus est. 470. Liber XVITJ, semicoperts corio rubeo, in quo est doctrinale, cuius prin- cipium Seribere clericulis, Finis pemultime carte operis vue oliopemenon (?), Et sic est finis inuentarij librarie maioris sancti spiritus de Florentia, continuati et completi tempore magistri iacobi de Florentia, priozis conuentus, et scripti per R. magistrum sanctem de marcialla et per uenerabilem uirum fratrem dominicum de artimino, sacre theologie bachalarium, die xv octo- bris 1451, 3 LIBRARIA PARVA Laurenziana, ms, Ashburn, 1897, 37°-41 Fol. 37*. Istud est inuentarium parue libratie conuentus sancti spiritus de Florentia, In quo scribentur omnes libri qui ibi reperientur, Factum et inceptum die xx* mensis septembris m° cccc® 1%, tempore magistri jacobi* tune temporis prioris eiusdem connentus. Scriptum per me ma- gistrum sanctem de marcialla. Et visum per baccalarium fratrem domi- nicum de attimino. $7 Tl « viatiens » in Constantini opera, Basilea 1536, 1.167. 479 Nota marginale di mano coeva: « fuit positus in nouitiatu ». * Tl nome fu prima scritto ¢ poi cancellato, ma fra Giacomo di Firenze era cer- tamente priore di quella comunita il 15 ottobre dello stesso anno 1451, come consta alle ultime tighe dellinventario della Jibraria maior ¢ dalla fine del codice, fol, 42, ¥. PiX sotto, p. 84.

Potrebbero piacerti anche