Sei sulla pagina 1di 68

ANATOMI

SISTEM
INDERA
dr. Tias Pramesti Griana, M. Biomed
ORBITA/RONGGA MATA

• Pertengahan atas • Berisi :


regio facialis – Bulbus oculi
• Inferior fossa cranii – Nervus opticus
anterior – Musculi extraoculare
• Anterior dari fossa – Apparatus lacrimalis
Jaringan lemak
cranii media
– Fascia
– Nervi
– Pembuluh darah
Bangunan tulang
orbita/Rongga mata
Apex posteromedial (canalis opticus)
Margo Orbitalis :
• Atap
 Paries superior
-Os frontale
• Tujuh tulang : -Os sphenoidale
– Maxilla  Paries medialis
– Zygomaticum -Os maxilla
– Frontale piramida -Os lacrimale
-Os ethmoidale
– Ethmoidale orbita
-Os sphenoidale
– Lacrimale
• Dasar
– Sphenoidale  Dinding inferior
– Palatinum -Os maxilla
-Os zygomaticum
-Os palatinum
 Paries lateralis
-Os zygomaticum
-Os sphenoidale
ORBITAL FRACTURE

• Injury/benturan
dengan benda tumpul
ORBITAL FRACTURE
KELOPAK MATA /
PALPEBRAE
• Palpebrae superior • Palpebrarum/fissura
• Palpebrae inferior palpebralis (lapisan
palpebra dari anterior-
• Rima
posterior) :
• Kulit
• Jaringan subcutaneus
• Musculus volunter
• Septum orbitale
• Tarsus
• Tunica conjunctiva
Musculus Volunter
Orbita

• M. orbicularis oculi :
Pars palpebralis
Pars orbitalis
• Lig. palpebrae mediale –crista
lacrimalis ant.
• Lig. palpebrae laterale –palpebra inf.
• N. VII (n. fascialis)
SEPTUM ORBITALE

• Perpanjangan • Melekat pada tendo


periosteum ke musculus levator
dalam palpebra palpebrae superioris
superior dan inferior dalam palpebra
dari margo orbitalis superior dan pada
tarsus dalam
palpebra inferior
TARSUS DAN LEVATOR
PALPEBRAE SUPERIORIS
• Tarsus perlindungan utama palpebrae
• Tarsus superior (besar)
• Tarsus inferior (kecil)
• Jaringan ikat padat
 di medial crista lacrimalis anterior tulang
maxilla melalui ligamentum palpebrale
mediale
 di lateral pada eminentia tuberculum
orbitalis pada tulang zygomaticum oleh
ligamentum palpebrale laterale
TARSUS DAN LEVATOR
PALPEBRAE SUPERIORIS

• M.levator palpebrae superioris


 melekat pada tarsus palpebrae superior
(mengangkat palpebrae)
• M. tarsalis superior
 dipersarafi oleh nervi sympathicum
postganglionares
(ganglion cervicale superius)
TUNICA CONJUNGTIVA

• Menutup permukaan posterior tiap palpebrae


• Berefleksi ke permukaan luar (sclera) bulbus
oculi
• Palpebrae tertutup  saccus conjunctivalis
• Perluasan atas dan bawah saccus
 fornix conjunctivae superior dan inferior
GLANDULA

• Terbenam lempeng tarsus 


 Glandulae tarsales, bermuara di tepi bebas tiap
palpebrae
• Glandulae sebacea
 Mensekresi minyak yang meningkatkan kekentalan air
mata dan menurunkan kecepatan penguapan air mata
dari permukaan bulbus oculi
• Calazion  blokade dan inflamasi glandulae tarsales
(permukaan palpebra)
• Folliculli bulu mata  glandula sebacea dan sudorifera
• Stye/bintitan  blokade dan inflamasi glandula sebacea
dan sudorifera (tepi palpebrae)
APARATUS LACRIMALIS

• Glandula dan ductus lacrimalis


• Canaliculus lacrimalis
• Saccus lacrimalis
• Ductus nasolacrimalis
APARATUS LACRIMALIS

• Glandula Lacrimalis
• Anterior dari superolateral orbita
• Dibagi 2 oleh levator palpebra
superioris
• Pars orbitalis
• Pars palpebralis
APARATUS LACRIMALIS

• Sekresi glandula  fornix conjunctivae


superior
• Bergerak menyeberangi permukaan bulbus
oculi dari lateral-medial (berkedip)
• Cairan terkumpul di sisi medial dalam saccus
lacrimalis
• Punctum lacrimale  lubang masuk masing-
masing canaliculus.
• M.orbicularis oculi kontraksi (berkedip) 
dilatasi saccus lacrimalis  mengalirkan air
mata ke dalamnya melalui canaliculus
PEMBULUH DARAH

• Palpebrae
 a.supratrochlearis, a.supraorbitalis, a.lacrimalis
dan a.dorsalis nasi  a.ophthalmica
 a.angularis  a.facialis
 a.transversa facialis  a.temporalis superficialis
 cabang-cabang a.temporalis superficialis sendiri
• Drainase vena mengikuti v.ophthalmica
• Drainase lymphatici menuju nodi lymphatici
parotidei
PERSARAFAN PALPEBRAE

• Sensoris  cabang n.trigeminus [V].


 Cabang-cabang palpebralis berasal dari :
 n.supraorbitalis
 n.supratrochlearis
 n.infratrochlearis
 n.lacrimalis dari nervus ophthalmicus [V1]
 n.infraorbitalis dari nervus maxillaris [V2]
• Motoris
 n.facialis [VII]  mempersarafi pars palpebralis orbicularis
oculi
 n.oculomotorius [III]  mempersarafi levator palpebrae
superioris
 nervi sympathicum  mempersarafi m.tarsalis superior
Ptosis komplit/penuh
dan parsial/sebagian

• Hilangnya persarafan m.orbicularis oculi oleh


n.facialis [VII]
• Tidak mampu menutup palpebrae dengan
rapat
• Jatuhnya palpebra inferior
• Air mata merembes keluar
Ptosis komplit/penuh
dan parsial/sebagian

• Hilangnya persarafan m.levator palpebrae


superioris oleh n.oculomotorius
• Tidak mampu untuk membuka palpebra
superior secara volunter
• Ptosis komplit/penuh
Ptosis komplit/penuh
dan parsial/sebagian

• Hilangnya persarafan m.tarsalis superior


oleh serabut-serabut sympathicum
• Ptosis parsial/sebagian yang konstan
PERSARAFAN APARATUS
LACRIMALIS
PERSARAFAN dan PEMBULUH
DARAH APARATUS LACRIMALIS

• Sensoris : n.lacrimalis cabang nervus


ophthalmicus [V1]
• Motoris :
Symphathis dan Parasympathis 
n.facialis [VII]
Sekresi cairan dari glandula lacrimalis
• a/v ophthalmica
Os.lacrimalis

Os.zygomaticus
MUSCULI BULBUS OCULI
• Musculi ekstrinsik bulbus oculi (musculi extraoculare)
 gerak bulbus oculi/ mengangkat palpebrae
 m.levator palpebrae superioris
 m.rectus superior
 m.rectus inferior
 m.rectus medialis
 m.rectus lateralis
 m.obliquus superior
 m.obliquus inferior
• Musculi intrinsik dalam bulbus oculi
 Mengontrol bentuk lensa dan ukuran pupil
 m.ciliaris,
 m.sphincter pupillae,
 m.dilator pupillae
Nervus opticus (II)

• Perpanjangan encephalon yang membawa


serabut-serabut afferent dari retina menuju
pusat penglihatan di enephalon (bukan
n.cranialis)
• Nervus opticus dikelilingi oleh meninges
cranialis
• TIK   tekanan cavitas subarachnoidea
 menghambat venous return di retinae 
edema discus nervi optici (papiledema) 
oftalmoskop
Nervus OCULOMOTORIUS
(III)
Nervus trochlearis (IV)

• Berasal dari permukaan posterior


mesencephalon
• Masuk orbita melalui fissura orbitalis
superior di atas annulus tendineus
communis
• Di dalam orbita berjalan naik dan memutar
ke medial, menyilang bagian atas
m.levator palpebrae superioris untuk
memasuki tepi atas
m.obliquus superior
Nervus abducens (VI)

• Berasal dari truncus encephali di antara


pons dan medulla oblongata
• Keluar dari sinus cavernosus dan
memasuki orbita melalui fissura orbitalis
superior dalam annulus tendineus
communis
• Dalam orbita nervus ini berjalan di sisi
lateral untuk menyuplai m.rectus lateralis.
Nervus ophthalmicus
[V1]
Nervus ophthalmicus
[V1]
Nervus ophthalmicus
[V1]
Ganglion ciliaris
Suplai arterial
bulbus oculi

• Arteriae ciliares posteriores breves


• Arteriae ciliares posteriores longae
• Arteriae ciliares anteriores
• Arteri centralis retinae
Humor
aquosus

Pupil

Humor vitreus

Tunica fibrosa Canalis of Schlem


Tunica vasculosa Tunica intima
Aplikasi Klinis

• Gloukoma
• Katarak
• Papil Edema
TERIMA KASIH
ADA
PERTANYAAN ?

Potrebbero piacerti anche