Sei sulla pagina 1di 131

Seminarium

Guadalaxarense

Annus academicus 2018-2019

Pars Secunda




Studia latina





Discipulus:________________________________________




P. Ramón Salazar Estrada




Studia latina Pars Secunda 2



8.1. Adjetivos numerales cardinales del uno al veinte


1. unus, una, unum 11. undecim
2. duo, duae, duo 12. duodecim
3. tres, tria 13. tredecim
4. quattuor 14. quattuordecim
5. quinque 15. quindecim
6. sex 16. sedecim
7. septem 17. septemdecim
8. octo 18. duodeviginti
9. novem 19. undeviginti
10. decem 20. viginti


Declinación de unus, una, unum:

casos masculino femenino neutro

N unus una unum
G unius unius unius

D uni uni uni

Ac unum unam unum

Ab uno una uno


Declinación de duo, duae, duo:

casos masculino femenino neutro

N duo duae duo
G duorum duarum duorum
D duobus duabus duobus
Ac duos o duo duas duo
Ab duobus duabus duobus


Declinación de tres, tria:

casos masculino femenino neutro

N tres tres tria
G trium trium trium
D tribus tribus tribus
Ac tres tres tria
Ab tribus tribus tribus






Studia latina Pars Secunda 3



vocabula (26) género traducción

auris, auris femenino el oído
caput, capitis neutro la cabeza
corona, coronae femenino la corona, la diadema
dux, ducis masculino el guía, el director, el general
finitimus, finitima, finitimum limítrofe, fronterizo
flumen, fluminis neutro el río
legio, legionis femenino la legión
liber, libri masculino el libro
miles, militis masculino el soldado
oculus, oculi masculino el ojo
periculum, periculi neutro el peligro
propinquus, propinqua,propinquum cercano, próximo
reliquus, reliqua, reliquum restante



EXERCITATIONES


8.1.1. Una veritas et una virtus est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

una
veritas
et
una
virtus
est

Traducción:


8.1.2. Homo duas aures et duos oculos habet

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

homo
duas
aures
et
duos
oculos
habet

Traducción:



Studia latina Pars Secunda 4

8.1.3. Dux unam classem quindecim navium habebit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

dux
unam
classem
quindecim
navium
habebit

Traducción:

8.1.4. Incolae trium insularum finitimarum sunt in periculis magnis

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

incolae
trium
insularum
finitimarum
sunt
in
periculis
magnis

Traducción:

8.1.5. Petrus tres libros studebit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Petrus
tres
libros
studebit

Traducción:

8.1.6. Duodecim legiones in fluminibus propinquis erant

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

duodecim
legiones
in
fluminibus
propinquis
erant

Traducción:


Studia latina Pars Secunda 5

8.1.7. Reliqui sedecim milites in agris belli stabant

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

reliqui
sedecim
milites
in
agris
belli
stabant

Traducción:



8.1.8. habebat in capite coronam duodecim stellarum

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

habebat
in
capite
coronam
duodecim
stellarum

Traducción:



8.1.9. Undeviginti viri erant in agris laboris

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

undeviginti
viri
erant
in
agris
laboris

Traducción:










Studia latina Pars Secunda 6



8.2. Adjetivos numerales cardinales del veintiuno al cien


21. viginti unus 31. triginta unus 41. quadraginta unus 51. quinquaginta unus
22. viginti duo 32. triginta duo 42. quadraginta duo 52. quinquaginta duo
23. viginti tres 33. triginta tres 43. quadraginta tres 53. quinquaginta tres
24. viginti quattuor 34. triginta quattuor 44. quadraginta quattuor 54.quinquaginta quattuor
25. viginti quinque 35. triginta quinque 45. quadraginta quinque 55. quinquaginta quinque
26. viginti sex 36. triginta sex 46. quadraginta sex 56. quinquaginta sex
27. viginti septem 37. triginta septem 47. quadraginta septem 57. quinquaginta septem
28. duodetriginta 38. duodequadraginta 48. duodequinquaginta 58. duodesexaginta
29. undetriginta 39. undequadraginta 49. undequinquaginta 59. undesexaginta
30. triginta 40. quadraginta 50. quinquaginta 60. sexaginta

70. septuaginta
80. octoginta
90. nonaginta
100. centum


vocabula (27) género traducción



civitas, civitatis femenino la ciudad

continens, continentis femenino el continente, la tierra firme

dea, ae (dat y abl pl. deabus) femenino la diosa

orbis, orbis masculino el orbe, el mundo

pontifex, pontificis masculino el pontífice
praedico, as ,are, praedicavi, atum proclamar, publicar, predicar, pregonar

sedes, sedis femenino la sede, la catedra, la silla
totus, tota, totum todo
verbum, verbi neutro la palabra, el verbo, el término


EXERCITATIONES

8.2.1. Erant undequadraginta templa diis et deabus romanorum in civitate

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

erant
undequadraginta
templa
diis
et
deabus
romanorum
in
civitate

Traducción:


Studia latina Pars Secunda 7
8.2.2. Quinque continentes in orbe toto sunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

quinque
continentes
in
orbe
toto
sunt

Traducción:

8.2.3. Pueri nonaginta oves teneras habuerunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

pueri
nonaginta
oves
teneras
habuerunt

Traducción:

8.2.4. Agricolae viginti tauros et viginti equos spoponderunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

agricolae
viginti
tauros
et
viginti
equos
spoponderunt

Traducción:

8.2.5. Septuaginta duo discipuli Verbum Dei praedicabant

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

septuaginta
duo
discipuli
Verbum
Dei
praedicabant

Traducción:



Studia latina Pars Secunda 8
8.2.6. Sedes romani Pontificis pulchra est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

sedes
romani
Pontificis
pulchra
est

Traducción:




8.2.7. Escribe los números que se indican a la izquierda


número nombre número nombre

8 51
9 53
10 58
12 59
14 60
15 63
19 65
20 68
21 69
24 70
25 72
28 74
29 76
30 79
32 80
33 81
37 83
39 85
40 87
46 90
47 92
49 96
50 98











Studia latina Pars Secunda 9



8.3. Adjetivos numerales cardinales del cien al mil

100. centum 200. duecenti, ae, a
101. centum et unus 300. trecenti, ae, a
102. centum et duo 400. quadringenti, ae, a
103. centum et tres 500. quingenti, ae, a
104. centum et quattuor 600. sescenti, ae, a
105. centum et quinque 700. septingenti, ae, a
106. centum et sex 800. octingenti, ae, a
107. centum et septem 900. nongenti, ae, a
108. centum et octo 1000. mille
109. centum et novem
110. centum decem

Mille en singular es indeclinable y puede emplearse como adjetivo o como sustantivo neutro.
Cuando es sustantivo, rige genitivo. Ej.: (como sustantivo) mille equitum: un millar de jinetes; (como
adjetivo) mille equites: mil jinetes.

En plural es siempre sustantivo. Ej.: duo milia militum: dos millares de soldados. Se escribe con una
sola ele y se declina: Nominativo y Acusativo: milia; Genitivo: milium; Dativo y Ablativo: milibus.

vocabula (28) género traducción

caput, capitis neutro la cabeza, la persona, el individuo
civis, civis masculino el ciudadano
currus, currus masculino el carro, el coche
dux, ducis masculino el jefe, el general, el guía
eques, equitis masculino el jinete, el caballero romano
formica, formicae femenino la hormiga
graecus, graeca, graecum griego
miles, militis masculino el soldado
rana, ranae femenino la rana
sto, stas, stare, steti, statum estar, permanecer



EXERCITATIONES

8.3.1. Duecentae formicae et tres ranae in agro stabant

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

duecentae
formicae
et
tres
ranae
in
agro
stabant

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 10


8.3.2. Quingenti equites et duo currus graeci sunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

quingenti
equites
et
duo
currus
graeci
sunt

Traducción:



8.3.3. Quattuor milia militum et quingenti duces romani sunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

quattuor
milia
militum
et
quingenti
duces
romani
sunt

Traducción:



8.3.4. Roma habebat octoginta quattuor milia civium romanorum

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Roma
habebat
octoginta
quattuor
milia
civium
romanorum

Traducción:






Studia latina Pars Secunda 11


1. Pronombre personal, primera persona singular


Nominativo ego yo
Genitivo mei de mí
Dativo mihi me, a mí, para mí
Acusativo me me, a mí
Ablativo me por mí, conmigo




vocabula (1) género traducción

amor, oris masculino el afecto
Apollo, inis masculino Apolo
athleta, ae masculino el atleta
caro, carnis femenino la carne
cinis, cineris masculino la ceniza
cor, cordis neutro el corazón
decorus, a, um hermoso
deleo, es, ere, evi, etum borrar
dens, entis masculino el diente
fascis, is femenino el manojo, el conjunto
frumentum, i neutro el trigo
grus, gruis femenino la grulla

herba, ae femenino la hierba

imago, inis femenino la imagen

maturus, a, um maduro

mel, mellis neutro la miel

messis, is femenino la mies, la cosecha

nox, noctis femenino la noche
origo, inis femenino el origen
os, ossis neutro el hueso
pater, tris masculino el padre
satus, a, um sembrado
timeo, es, ere, ui temer
vallis, is femenino el valle
vas, vasis neutro el vaso
vermis, is masculino el gusano
vestigium, ii neutro la huella, el vestigio






Studia latina Pars Secunda 12

EXERCITATIONES


1.1.1. Meus pater tres fasces herbarum mihi dedit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

meus
pater
tres
fasces
herbarum
mihi
dedit 3s pret. perf.

Traducción:


1.1.2. In vallibus pulchras rosas ego video

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

in
vallibus
pulchras
rosas
ego
video

Traducción:


1.1.3. “Ego sum Deus Abraham et Deus Isaac et Deus Iacob” (Mt 22, 32)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

ego
sum
Deus
Abraham
et
Deus
Isaac
et
Deus
Iacob

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 13



1.1.4. Oves dentes lupi semper timent

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Oves
Dentes
Lupi
Semper
timent

Traducción:



1.1.5. Origo amorum hominis in corde est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

origo
amorum
hominis
in
corde
est

Traducción:



1.1.6. Imago Apollinis decora est, sed neque carnem neque ossa habet

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

imago
Apollinis
decora
est
sed
neque
carnem
neque
ossa
habet

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 14

1.1.7. Messes agrorum maturae sunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

messes
agrorum
maturae
sunt

Traducción:


1.1.8. Vas mellis athletae ego do

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vas
mellis
athletae
ego
do

Traducción:

1.1.9. Cinis vestigia vermis delet

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

cinis
vestigia
vermis
delet

Traducción:

1.1.10. Grues, noctu, frumentum satum in agris devorabant

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

grues
noctu
frumentum
satum
In
agris
devorabant

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 15

1.2. Segunda persona del singular

Nominativo tú tu
Genitivo de ti tui
Dativo para ti tibi
Acusativo a ti, te te
Vocativo tú tu
Ablativo por ti te



Vocabula (2) género traducción
animal, alis neutro el animal
fabula, ae femenino la fábula, el cuento
firmo, as, are, avi, atum fortalecer (1)
gratia, ae femenino la gracia, favor, el reconocimiento
heri ayer (adverbio)
homo, inis masculino el hombre
labor, oris masculino el trabajo, la labor
libertas, atis femenino la libertad
magnus, a, um grande
merces, edis femenino el regalo
mulier, eris femenino la mujer
ordo, inis masculino el orden
patria, ae femenino la patria
placeo, es, ere, ui, itum dar placer, agradar, deleitar (2)
promitto,is,ere,misi,missum prometer, asegurar (3)

proprius, a, um propio

quia puesto que, porque (conjunción)

res, rei femenino la cosa, el hecho

sine sin (preposición de ablativo)

tuus, a, um tuyo (pronombre posesivo)

urbs, urbis femenino la ciudad
vivo, is, ere, vixi, victum vivir, existir (3)

EXERCITATIONES

1.2.1. Labor te semper firmat

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

labor
te
semper
firmat

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 16

1.2.2. Tu patriam amas, non quia magna, sed quia tua est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

tu
patriam
amas
non
quia
magna
sed
quia
tua
est

Traducción:



1.2.3. Res est magni laboris tibi

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

res res, rei fem sing nominativo el hecho
est
magni
laboris
tibi

Traducción:



1.2.4. Tu heri in urbe eras

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

tu
heri
in
urbe
eras

Traducción:




Studia latina Pars Secunda 17

1.2.5. Tu et ego libertatem amamus

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

tu
et
ego
libertatem
amamus

Traducción:


1.2.6. Hominibus et mulieribus placet libertas

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

hominibus
et
mulieribus
placet
libertas

Traducción:


1.2.7. Tibi gratias (do)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

tibi
gratias
do

Traducción

1.2.8. Proprium vivere sine ordine non est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

proprium
vivere
sine
ordine
non
est

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 18


1.2.9. Pater magnam mercedem filio promiserat

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

pater
magnam
mercedem
filio
promiserat promitto,is,ere... 3sing pret. plusc. verbo había prometido

Traducción:



1.2.10 Tú estimas tu patria y tu trabajo

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción


estimas
tu
patria
y
tu
trabajo

Traducción:





















Studia latina Pars Secunda 19



2. Algunas preposiciones de acusativo

adversus contra
apud junto a, entre
circa cerca de
extra fuera de
infra debajo de
per por, a través de
post después de
prope cerca de, junto a
propter a causa de
secundum según, después
supra sobre
trans al otro lado de
versus hacia


Vocabula (3) género traducción

aeger, gra, grum enfermo, doliente, penoso
Antonius, ii masculino Antonio
calamitas, atis femenino la calamidad
cibus, i masculino el alimento, la comida, el sustento
fames, is femenino el hambre, la necesidad
fidelis, e fiel (adjetivo)
frater, tris masculino el hermano
inopia, ae femenino la escasez, la pobreza, la necesidad
liber, libri masculino el libro, la obra literaria

luna, ae femenino la luna

nihil neutro nada

nisi sino, a no ser, excepto (conj.)

nomen, inis neutro el nombre

nunquam o numquam nunca (adverbio)

plurimus, a, um mucho, el mayor número
potens, entis masculino el poderoso, el influyente, el rico
promissum, i neutro la promesa
societas, atis femenino la sociedad, la comunidad
tantus, a, um tan grande, tanta
ut de modo que, tal que (adverbio)







Studia latina Pars Secunda 20


EXERCITATIONES

2.1. Lex adversus promissa Dei non fuerat (cf. Gal 3,21)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

lex
adversus
promissa
Dei
non
fuerat

Traducción


2.2. Magna fames propter calamitatem apud agricolas fuit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

magna
fames
propter
calamitatem
apud
agricolas
fuit

Traducción:


2.3. Iesus tota secundum consilium suae voluntatis facit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Iesus
tota
secundum
consilium
suae
voluntatis
facit facio, is, ere, feci… 3s presente ind. verbo hace

Traducción:



Studia latina Pars Secunda 21

2.4. Infra lunam nihil nisi mortale est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

infra
lunam
nihil
nisi
mortale mortalis, e n s nominativo pred. nom. mortal
est

Traducción:


2.5. Secundum Deum, mei fratres in operibus me iuverunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

secundum
Deum
mei
fratres
in
operibus
me
iuverunt

Traducción:


2.6. Nunquam fuit fidelis cum potente societas

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

nunquam
fuit
fidelis fidelis, e fem sing nominativo pred. nom. fiel
cum
potente
societas

Traducción:






Studia latina Pars Secunda 22


2.7. Tanta erat inopia cibi ut plurimi aegri erant

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

tanta
erat
inopia
cibi
ut
plurimi
aegri
erant

Traducción:



2.8. Mihi quinquaginta libri fuerint

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

mihi
quinquaginta
libri
fuerint

Traducción:



2.9. Nomen mihi Antonius est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

nomen
mihi
Antonius
est

Traducción:








Studia latina Pars Secunda 23


3. Pronombre personal. Primera persona del plural


Nominativo nosotros nos
Genitivo de nosotros nostrum o nostri
Dativo para nosotros nobis
Acusativo a nosotros, nos nos
Ablativo de nosotros, por nosotros nobis



Vocabula (4) género traducción

ager, agri masculino el campo
bonus, a, um bueno
carus, a, um querido, estimado
cervus, i masculino el ciervo, el venado
creber, bra, brum frecuente
fascis, is femenino el manojo
frumentum, i neutro el trigo, el grano
habeo, es, ere, ui, itum tener (2)
laboro, as, are, avi, atum trabajar (1)
laetitia, ae femenino la alegría
magnus, a, um grande
mater, matris femenino la madre
mons, montis masculino el monte
noster, tra, trum nuestro, nuestra, nuestro
pater, patris masculino el padre
pluvia, ae femenino la lluvia

pulchritudo, inis femenino la belleza, la hermosura

sitis, is femenino la sed

video, es, ere, vidi, visum ver (2)


EXERCITATIONES

3.1. Nos pulchritudinem montium videmus

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

nos
pulchritudinem
montium
videmus

Traducción:


Studia latina Pars Secunda 24

3.2. Nos sitem magnam habemus

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

nos
sitem
magnam
habemus

Traducción:


3.3. Patres boni nobis laborant

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

patres
boni
nobis
laborant

Traducción:


3.4. Nos cervum in agro videbamus

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

nos
cervum
in
agro
videbamus

Traducción:


3.5. Nobis mater cara semper est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

nobis
mater
cara
semper
est

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 25



3.6. Pluvia crebra nobis bona est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

pluvia
crebra
nobis
bona
est

Traducción:



3.7. La lluvia será para nosotros y para nuestros campos

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

la lluvia
será
para nosotros
y
para nuestros
campos

Traducción:



3.8. Fasces frumenti laetitia agricolarum sunt.

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

fasces
frumenti
laetitia
agriocalarum
sunt

Traducción







Studia latina Pars Secunda 26



4. Adjetivos calificativos de segunda clase con tres terminaciones



DECLINACIÓN

masculino femenino neutro


Nominativo acer acris acre
Genitivo acris acris acris
Dativo acri acri acri
Acusativo acrem acrem acre
Vocativo acer acris acre
Ablativo acri acri acri

masculino femenino neutro


Nominativo acres acres acria
Genitivo acrium acrium acrium
Dativo acribus acribus acribus
Acusativo acres acres acria
Vocativo acres acres acria
Ablativo acribus acribus acribus




Vocabula (5) género traducción



acer, acris, acre agudo, agrio
alacer, alacris, alacre alegre, gozoso
campester, tris, tre campestre
celeber, bris, bre célebre
dolor, oris masculino el dolor, el padecimiento
enim pues, porque, en verdad (conj.)
exercitatio, onis femenino el ejercicio
festum, i neutro la fiesta
frux, frugis femenino la fruta
homo, inis masculino el hombre
mediator, oris masculino el mediador, el conciliador
saluber, bris, bre saludable
silvester, tris, tre silvestre, perteneciente al campo




Studia latina Pars Secunda 27


EXERCITATIONES


4.1. Declina en ambos números: dolor acer

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


4.2. Declina en ambos números: Homo alacer

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


4.3. Declina en ambos números: festum campestre

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


4.4. Declina en ambos números: poeta celeber

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


Studia latina Pars Secunda 28




4.5. Declina en ambos números: exercitatio salubris

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo



4.6. Declina en ambos números: frux silvestris

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo




4.7. Unus enim Deus et unus mediator Dei et hominum est, homo Christus Iesus (1Tim 2,5)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

unus
enim
Deus
et
unus
mediator
Dei
et
hominum
est
homo
Christus
Iesus

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 29




5. Adjetivos calificativos de segunda clase con dos terminaciones



masculino y neutro

femenino

Nominativo brevis breve

Genitivo brevis brevis

Dativo brevi brevi

Acusativo brevem breve
Vocativo brevis breve
Ablativo brevi brevi


masculino y neutro

femenino

Nominativo breves brevia

Genitivo brevium brevium

Dativo brevibus brevibus
Acusativo breves brevia
Vocativo breves brevia
Ablativo brevibus brevibus

Vocabula (6) género traducción

amabilis, e amable, agradable
amicitia, ae femenino la amistad
apud junto a, para, entre (prep. ac.)
brevis, e breve
color, oris (o colos, oris) masculino el color
communicatio, onis femenino la comunión
dulcis, e dulce, agradable, suave
fidelis, e fiel, seguro, leal
impossibilis, e imposible
mobilis, e inquieto, voluble
mors, mortis femenino la muerte
omnis, e todo
perfectus, a, um perfecto
possibilis, e posible
puer, pueri masculino el niño

sacerdos, otis masculino el sacerdote, el ministro

sanctus, a, um santo

tempus, oris neutro el tiempo, el momento, instante

tenuis, e delgado, flexible, fino, tenue


Studia latina Pars Secunda 30


EXERCITATIONES


5.1. Declina en ambos números: tempus breve

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


5.2. Declina en ambos números: mors dulcis

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


5.3. Declina en ambos números: color tenuis

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


5.4. Declina en ambos números: puer mobilis

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


Studia latina Pars Secunda 31

5.5. Declina en ambos números: sacerdos amabilis

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


5.6. Declina en ambos números: amicitia fidelis

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


5.7. Deus perfectus in omnibus est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Deus
perfectus
in
omnibus
est

Traducción:


5.8. Impossibilia apud homines possibilia apud Deum sunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

impossibilia
apud
homines
possibilia
apud
Deum
sunt

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 32

5.9. Paulus apostolus Christi Iesu per voluntatem Dei sanctis omnibus qui sunt Ephesi et
fidelibus in Christo Iesu

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Paulus
apostolus
Christi
Iesu
per
voluntatem
Dei
sanctis
omnibus
qui qui, quae, quod m pl nominativo sujeto los que
sunt
Ephesi Ephesus, i f s locativo c. de lugar en Éfeso
et
fidelibus
in
Christo
Iesu

Traducción:


5.9. Gratia Domini nostri Iesu Christi et caritas Dei et communicatio Sancti Spiritus cum omnibus
vobis (2Cor 13,14)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

gratia
Domini
nostri
Iesu
Christi
et
caritas
Dei
et
communicatio
Sancti
Spiritus Spiritus, us m s genitivo c. pertenen. del Espíritu
cum
omnibus
vobis vos, vestrum pl ablativo c. circunst. con vosotros

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 33



6. Adjetivos calificativos de segunda clase con una terminación


DECLINACIÓN


Sing. M y F Sing. N Pl. M y F Pl. N

Nominativo felix felix felices felicia

Genitivo felicis felicis felicium felicium

Dativo felici felici felicibus felicibus

Acusativo felicem felix felices felicia
Vocativo felix felix felices felicia
Ablativo felice (i) felice (i) felicibus felicibus


Vocabula (7) género traducción

animal, alis neutro el animal
animus, i masculino el ánimo, el espíritu
ardens, entis ardiente, violento
athleta, ae masculino el atleta
caelum, i neutro el cielo, la boveda celeste
chorus, i masculino el coro, la muchedumbre, danza
cor, cordis neutro el corazón
cupido, inis femenino la pasión, el deseo
decor, decoris masculino la belleza
dives, divitis (gen pl. en um) rico, abundante
dominium, ii neutro el dominio
felix, icis feliz
ignis, is masculino el fuego, la llama, el brillo
iners, rtis inerte, inactivo
informis, e deforme, feo, horrible
innocens, ntis inocente, inofensivo, irreprochable
lar, laris masculino el hogar
laudo, as, are, avi, atum alabar (1)
nox, noctis femenino la noche
pauper, eris (gen. pl. en um) pobre, desamparado
pax, pacis femenino la paz, la serenidad
puella, ae femenino la niña
velox, ocis (abl. sing. en “i”) veloz, ligero, rápido, ágil
vir, i masculino el varón
virgo, inis femenino la virgen

Nota: Algunos adjetivos carecen de neutro plural, por ejemplo: dives, divitis y pauper, pauperis


Studia latina Pars Secunda 34


EXERCITATIONES

6.1. Declina en ambos números: mater felix

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


6.2. Declina en ambos números: puella pauper

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


6.3. Declina en ambos números: vir innocens

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


6.4. Declina en ambos números: ignis ardens

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo



Studia latina Pars Secunda 35



6.5. Declina en ambos números: athleta velox

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


6.6. Declina en ambos números: animus iners

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


6.7. “sitis divites in operibus bonis” (1Tim 6,18)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

sitis sum, es, esse, fui 2pl pres. subjunt verbo que seáis
divites
in
operibus
bonis

Traducción:


6.8. Padre y madre: ¡oh belleza del hogar!

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

padre
y
madre
belleza
del hogar

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 36
6.9. El coro del cielo alaba a la Virgen María

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

el coro
del cielo
a la Virgen
María
alaba

Traducción:

6.10. El fruto de la noche es la paz

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

el fruto
de la noche
la paz
es

Traducción:

6.11. El dominio de las pasiones es belleza del corazón

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

el dominio
de pasiones
es
belleza
del corazón

Traducción:

6.12. Dominus dirigat corda vestra in caritate Dei et patientia Christi

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Dominus
dirigat dirigo, is, ere... 3 s pres. de sub. verbo dirija
corda
vestra vester, tra, trum
caritate
Dei
patientia
Christi

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 37


7. Pronombre personal. Segunda persona del plural

Nominativo vosotros vos
Genitivo de vosotros vestrum o vestri
Dativo para vosotros vobis
Acusativo a vosotros, os vos
Vocativo vosotros vos
Ablativo con vosotros, por vosotros vobis

Vocabula (8) género traducción

animus, i masculino el ánimo
melior, oris mejor (adjetivo comparativo)
multitudo, inis femenino la multitud
nemo, inis masculino ninguno, nadie

officium, ii neutro el oficio, el deber

pars, partis femenino la parte, el pedazo, la porción

placeo, es, ere, ui, placitum agradar, gustar, deleitar

pugno, as, are, avi, atum luchar, pelear

vester, tra, trum vuestro, vuestra, vuestro

via, ae femenino el camino, la vía, la calle
vos, vestrum vosotros


EXERCITATIONES

7.1. Vita agri vos placet

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vita
agri
vos
placet

Traducción:

7.2. Dominus vobiscum

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Dominus
vobis
cum

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 38
7.3. Vos officium vestrum curatis

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vos
officium
vestrum
curatis

Traducción:

7.4. Nemo vestrum pugnavit nobiscum

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

nemo
vestrum
pugnavit
nobis
cum

Traducción:

7.5. Melior pars vestri erit animus

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

melior melior, oris fem. sing. nominativo p. nominal la mejor
pars
vestri
erit
animus

Traducción:

7.6. Multitudo hominum in via cum vobis erat

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

multitudo
hominum
in
via
cum
vobis
erat

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 39


8. Grados del adjetivo. El comparativo


El adjetivo admite tres grados:

1. Grado positivo que indica sencillamente la cualidad de un sujeto,
por ejemplo: altus, a, um: alto.

2. Grado comparativo que señala una cualidad de un sujeto con relación a otro,
por ejemplo: altior, oris: más alto que...

3. Grado superlativo que expresa la cualidad de un sujeto en grado máximo,
por ejemplo: altissimus, a, um: muy alto, altísimo.


EL GRADO COMPARATIVO (comparativa)

Esta comparación puede ser de superioridad, inferioridad e igualdad

Ejemplos en castellano:
• La tierra es más hermosa que el mar (superioridad)
• La tierra es menos hermosa que el mar (inferioridad)
• La tierra es tan hermosa como el mar (igualdad)

Ejemplos en latín:
• Terra magis pulchra est quam mare (superioridad)
• Terra minus pulchra est quam mare (inferioridad)
• Tam pulchra est terra quam mare (igualdad)


De los tres modos del comparativo, sólo el comparativo de superioridad tiene una
forma propia de expresarse, llamada comparativo orgánico, mientras que para las demás
deberán usarse los adverbios minus y tam, así como la conjunción quam.


¿Cómo se forma el comparativo orgánico?


masculino y neutro

femenino

Nominativo brevior brevius

Genitivo brevioris brevioris

Dativo breviori breviori

Acusativo breviorem brevius
Vocativo brevior brevius
Ablativo breviore breviore

Studia latina Pars Secunda 40



masculino y neutro

femenino

Nominativo breviores breviora
Genitivo breviorum breviorum
Dativo brevioribus brevioribus
Acusativo breviores breviora
Vocativo breviores breviora
Ablativo brevioribus brevioribus


Vocabula (9) género traducción

altior, oris más alta (adjetivo comparativo)
avus, i masculino el abuelo
celerior, oris más ligero, más rápido, más veloz
civitas, atis femenino la ciudad
heri ayer (adverbio)
hodie hoy (adverbio)
iuvenis, is masc/fem el joven, la joven
levis, e leve, suave
melior, oris mejor
mens, entis femenino la mente, razón, la inteligencia
nihil neutro nada (indeclinable)
patientior, oris más paciente (adj. comparativo)
pater, atris masculino el padre
pauperior, oris más pobre, más necesitado
prudentior, oris más prudente
quam que, como (conjunción)
securior, oris más seguro, más tranquilo
senex, is masculino el anciano
turris,is (ablativo sing: turri) femenino la torre, el torreón
ventus, i masculino el viento


EXERCITATIONES

8.1. Turris civitatis altior fuit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

turris
civitatis
altior
fuit

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 41


8.2. Pater est patientior quam avus

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

pater
est
patientior
quam
avus

Traducción:

8.3. Pater est patientior avo

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

pater
est
patientior
avo

Traducción:

8.4. Ventus magis levis est hodie quam heri

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

ventus
magis
levis
est
hodie
quam
heri

Traducción:

8.5. Senex est prudentior iuvene

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

senex
est
prudentior
iuvene

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 42




8.6. Nihil est celerius mente

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

nihil
est
celerius
mente

Traducción:



8.7. Melior et securior est pax quam victoria

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

melior
et
securior
est
pax
quam
victoria

Traducción:



8.8. Iesus est pauperior quam multi homines

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Iesus
est
pauperior
quam
multi
homines

Traducción:




Studia latina Pars Secunda 43



9. Pronombre personal. Tercera persona

masculino femenino neutro
Nominativo is ea id
Genitivo eius eius eius
Dativo ei ei ei
Acusativo eum eam id
Ablativo eo ea eo


masculino femenino neutro
Nominativo ii eae ea
Genitivo eorum earum eorum
Dativo iis o eis iis o eis iis o eis
Acusativo eos eas ea
Ablativo iis o eis iis o eis iis o eis

Vocabula (10) género traducción
adoro, as, are, avi, atum adorar, venerar
aeternus, a, um eterno, sin fin, perpetuo
capillus, i masculino el pelo, el cabello, la barba
dono, as, are, avi, atum donar, regalar (1)
equus, i masculino el caballo
enim en efecto, ciertamente, en realidad
in aeternum (adv.) para siempre
is, ea, id él, éste (pronombre)
labor, laboris masculino el trabajo, la actividad
leo, leonis masculino el león
maneo,es,ere,mansi, mansum permanecer (2)
mensis, is masculino el mes
ordino, as, are, avi, atum organizar, ordenar
oriens, orientis masculino el oriente, el sol naciente
pauper, eris masculino el pobre
plenus, a, um lleno, completo
praemium, ii neutro el premio , la recomp.
sicut así como, tal como, como (adv.)

spero, as, are, avi, atum esperar (1)

vehementer con ansia, impetuosamente

video, es, ere, vidi, visum ver, mirar, comprender








Studia latina Pars Secunda 44

EXERCITATIONES

9.1. Vehementer eum sperant

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vehementer
eum
sperant

Traducción:


9.2. Equum pulchrum ei donaverunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

equum
pulchrum
ei
donaverunt

Traducción:


9.3. Ii non eos iuvere

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

ii
non
eos
iuvere

Traducción:


9.4. Vita eorum plena laboris fuit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vita
eorum
plena
laboris
fuit

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 45


9.5. Dominus eos laudabit et praemia dabit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Dominus
eos
laudabit
et
praemia
dabit

Traducción:



9.6. Ea laborem multorum mensium ordinavit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

ea
laborem
multorum
mensium
ordinavit

Traducción:



9.7. Dedit pauperibus et iustitia eius manet in aeternum (2 Cor 9, 9)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

dedit
pauperibus
et
iustitia
eius
manet
in aeternum

Traducción:





Studia latina Pars Secunda 46


9.8. Habebant capillos sicut capillos mulierum et dentes earum sicut leonum erant (Ap. 9, 8)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

habebant
capillos
sicut
capillos
mulierum
et
dentes
earum
sicut
leonum
erant

Traducción:



9.9. Vidimus enim stellam eius in oriente et venimus adorare eum

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vidimus
enim
stellam
eius
in
oriente
et
venimus venio, is, ire, veni.. 1pl pret. perfecto verbo
adorare
eum

Traducción:











Studia latina Pars Secunda 47

10. Pronombre demostrativo. Tercera persona


Masculino femenino neutro
Nominativo Ille illa illud
Genitivo Illius illius illius
Dativo Illi illi illi
Acusativo Illum illam illud
Ablativo Illo illa illo

Masculino femenino neutro
Nominativo Illi illae illa
Genitivo Illorum illarum illorum
Dativo Illis illis illis
Acusativo Illos illas illa
Ablativo Illis illis illis


Vocabula (11) género traducción

apud (prep. de acusativo) entre
Cornelius, ii masculino Cornelio
ille, a, ud aquél, aquélla, aquello
impiger, gra, grum diligente, activo, trabajador
inambulo, as, are, avi, atum pasear, ir

inhabito, as, are, avi, atum habitar

liber, libri masculino el libro

liberi, orum masculino los hijos

pecunia, ae femenino el dinero

Petrus, i masculino Pedro

propter por, a causa de (prep. de acus.)

servus, i masculino el siervo, el esclavo
super sobre, encima de (prep. abl. y ac.)
vero verdaderamente, ciertamente
villa, ae femenino la casa de campo


10.1. Petrus illis librum dabit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Petrus
illis
librum
dabit

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 48



10.2. Ille mihi pecuniam dedit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

ille
mihi
pecuniam
dedit

Traducción:




10.3. “Ille nomen super omne nomen illi donavit” (Flp. 2, 9)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Ille
nomen
super
omne
nomen
illi
donavit

Traducción:




10.4. Vero ille servus impiger est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vero
ille
servus
impiger
est

Traducción:





Studia latina Pars Secunda 49



10.5. In illa villa Cornelius et sui liberi habitant

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

in
illa
villa
Cornelius
et
sui
liberi
habitant

Traducción:



10.6. Sicut dicit Deus: inhabitabo in illis et inambulabo et ero illorum Deus et ipsi erunt mihi
populus
(2 Cor 6, 16)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

sicut
dicit
Deus
inhabitabo
in
illis
et
inambulabo
et
ero
illorum
Deus
et
ipsi ipse, ipsa, ipsum m pl nominativo sujeto los cuales
erunt
mihi
populus

Traducción:




Studia latina Pars Secunda 50


11. Compendio del modo indicativo de segunda conjugación: moneo, es, ere, ui, itum


presente pretérito perfecto
1a. sing. moneo aviso monui avisé
2a. sing. mones avisas monuisti avisaste
3a. sing. monet avisa monuit avisó
1a. pl. monemus avisamos monuimus avisamos
2a. pl. monetis avisáis monuistis avisastéis
3a. pl. monent avisan monuerunt avisaron

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing. monebam avisaba monueram había avisado
2a. sing. monebas avisabas monueras habías avisado
3a. sing. monebat avisaba monuerat había avisado
1a. pl. monebamus avisabamos monueramus habíamos avisado
2a. pl. monebatis avisábais monueratis habíais avisado
3a. pl. monebant avisaban monuerant habían avisado

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing. monebo avisaré monuero habré avisado
2a. sing. monebis avisarás monueris habrás avisado
3a. sing. monebit avisará monuerit habrá avisado
1a. pl. monebimus avisaremos monuerimus habremos avisado
2a. pl. monebitis avisaréis monueritis habréis avisado
3a. pl. monebunt avisarán monuerint habrán avisado


Vocabula (12) género traducción

a, ab, abs (prep. de abl.) por, desde
adulescentia, ae femenino la adolescencia, la juventud
debeo, es, ere, ui, itum deber, estar obligado (2)
dico, is, ere, dixi, dictum decir, declarar (3)
divitiae, arum femenino las riquezas
dulcis, e dulce, agradable
exerceo, es, ere, ercui, ercitum ejercitar, practicar, adiestrar (2)
habeo, es, ere, ui, itum tener, poseer (2)
inquietus, a, um inquieto
intellectus, us masculino la inteligencia, la comprensión
nemo, inis masculino nadie, ninguno
noceo, es, ere, ui, itum dañar, perjudicar (2)
observo, as, are, avi, atum observar (1)
redemptio, onis femenino la redención
remissio, onis femenino la remisión, el perdón, la indulgencia
sanguis, inis masculino la sangre, la fuerza, el vigor, la vida

uva, ae femenino la uva
Studia latina Pars Secunda 51



EXERCITATIONES

11.1. Conjuga en los tiempos señalados: habeo, es, ere, ui, itum

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.



11.2. Magister inquietis discipulis non habet uvas dulces

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

magister
inquietis
discipulis
non
habet
uvas
dulces

Traducción:


11.3. Nihil habeo dicere
Studia latina Pars Secunda 52

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

nihil
habeo
dicere infinitivo

Traducción:

11.4. Conjuga en los tiempos señalados: debeo, es, ere, ui, itum

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

11.5. Memoriam et intellectum ab adulescentia exercere debemus

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

memoriam
et
intellectum intellectus, us m sing. acusativo
ab
adulescentia
exercere
debemus

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 53

11.6. Prudentiam in nostris temporibus observare debemus

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

prudentiam
in
nostris
temporibus
observare
debemus

Traducción:



11.7. Conjuga en los tiempos señalados: noceo, es, ere, ui, itum

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.








Studia latina Pars Secunda 54
11.8. Vir bonus nocebit nemini

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vir
bonus
nocebit
nemini

Traducción:


11.9. Magister cum suis vocabulis non nocere debet

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

magister
cum
suis
vocabulis
non
nocere
debet

Traducción:


11.9. In Illo habemus redemptionem per sanguinem eius et remissionem peccatorum
secundum divitias gratiae eius (Ef. 1, 7)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

in
illo
habemus
redemptionem
per
sanguinem
eius
et
remissionem
peccatorum
secundum secundum indeclinable prep. de ac. según
divitias
gratiae
eius

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 55



12. Pronombre reflexivo


El pronombre reflexivo reproduce a la persona agente

Genitivo sui (de sí)
Dativo sibi (se, a sí, para sí)
Acusativo se (se, a sí)
Ablativo se (por sí, consigo, etc.)

Notas:
þ Cuando el pronombre no tiene sentido reflejo, sino indefinido, por ejemplo:
“se dice”, es decir, “alguien dice”, en latín no se traduce el “se”, sino que el
verbo se utiliza de modo impersonal: dicitur.

þ Cuando el pronombre es signo de voz pasiva, no se traduce sino sólamente se
escribe con el verbo es voz pasiva; por ejemplo: terra colitur, “se cultiva la
tierra”, lo cual equivale a decir: “la tierra es cultivada”.

þ Cuando se utiliza el pronombre con un verbo intransitivo, no se traduce al
latín; por ejemplo: “se sienta”, sólo se traduce: sedet.



Vocabula (13) género traducción

a, ab, abs por, desdes (prep. de ablativo)
alter, era, erum el uno, el otro, la otra, lo otro
caritas, atis femenino la caridad, el amor, el afecto
desidero, as, are, avi, atum desear (1)
incipio, is, ere, cepi, ceptum empezar, comenzar, emprender (3)
ipse, a, um él mismo, ella misma, lo mismo
lavo, as, are, lavi, lavatum lavar, limpiar, bañar (1)
manus, us femenino la mano
mors, mortis femenino la muerte
neco, as, are, avi, atum matar (1)
Pilatus, i masculino Pilato
sui, sibi se, sí
verus, a, um verdadero, cierto, auténtico








Studia latina Pars Secunda 56
12.1. Pilatus sibi manus lavit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Pilatus
sibi
manus manus, us fem. pl. acusativo c. directo las manos
lavit

Traducción:

12.2. Is omnia sibi desiderat

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

is
omnia
sibi
desiderat

Traducción:

12.3. Vera caritas a se ipso incipit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vera
caritas
a
se
ipso
incipit

Traducción:

12.4. Qui alterum necat sibi ipsi mortem parat

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

qui
alterum alter, era, erum m s acusativo ob. directo a otro
necat
sibi
ipsi ipse, ipsa, ipsum masc sing Dativo ob indirecto mismo
mortem
parat

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 57


13. Pronombre o adjetivo demostrativo

Indica la posesión del objeto respecto a las personas gramaticales.


masculino femenino neutro
Nominativo hic haec hoc
Genitivo huius huius huius
Dativo huic huic huic
Acusativo hun hanc hoc
Ablativo hoc hac hoc


masculino femenino neutro
Nominativo hi hae haec
Genitivo horum harum horum
Dativo his his his
Acusativo hos has haec
Ablativo his his his





Vocabula (14) género traducción

aeternus, a, um eterno, inmortal, perpetuo
antichristus, i masculino el anticristo
apud (o aput) ante, cerca de, para (prep. de ac.)
autem pero, en cambio (conjunción)
dilectus, a, um amado, dilecto
duo, ae, o dos (adjetivo numeral cardinal)
hic (adverbio) aquí, en este lugar, en esta ocasión
hic, haec, hoc este, esta, esto
Iesus, u masculino Jesús
impossibilis, e imposible
nego, as, are, avi, atum negar, rehusar

nisi sino, excepto (conjunción)

panis, is masculino el pan

piscis, is masculino el pez, el pescado

possibilis, e posible

respondeo, spondi, sponsum responder






Studia latina Pars Secunda 58
EXERCITATIONES

13.1. Hic est Filius meus dilectus (2 Pe 1, 17)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

hic
est sum, es, esse, fui 3 s. present. Ind. verbo es
Filius filius, ii masc sing. nominativo p. nominal Hijo
meus meus, a, um
dilectus

Traducción:

13.2. Responderunt ei non habemus hic nisi quinque panes et duos pisces

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

responderunt
ei is, ea, id masc sing dativo
non non indeclinable adverbio no
habemus
hic
nisi nisi indeclinable conjunción sino
quinque quinque indeclinable c. directo cinco
panes
et et indeclinable conjunción y
duos
pisces

Traducción:

13.3. Hic est antichristus qui negat Patrem et Filium (1Jn 2, 22)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

hic
est
antichristus
qui qui, quae, quod m s nominativo sujeto el que, quien
negat
Patrem
et
Filium

Traducción:


Studia latina Pars Secunda 59
13.4. Iesus dixit illis apud homines hoc impossibile est apud Deum autem omnia possibilia sunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Iesus Iesus, u
dixit dico, is, ere, dixi... 3 s pret. perf. verbo
illis
apud apud o aput indeclinable prep. de ac. para
homines
hoc
impossibile
est sum, es, esse, fui 3 pl. present. Ind. verbo es
apud apud o aput indeclinable prep. de ac. para
Deum
autem autem indeclinable
omnia
possibilia
sunt sum, es, esse, fui 3 pl. present. Ind. verbo son

Traducción:


13.5. Hic est verus Deus et vita aeterna (1Jn 5, 20)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

hic
est
verus
Deus
et
vita
aeterna

Traducción:














Studia latina Pars Secunda 60


14. Adjetivos en grado superlativo


El grado superlativo expresa la cualidad en grado sumo y puede expresarse de dos
formas:

1a. Con el adverbio maxime; por ejemplo: Urbs máxime munda est;
2a. Con la terminación –issimus, issima, issimum; por ejemplo: Urbs mundissima est.

Algunos adjetivos tienen formas anómalas para el comparativo y el superlativo:

grado positivo grado comparativo grado superlativo

bonus melior optimus
malus peior pessimus
magnus maior maximus
parvus minor minimus
vetus vetustior veterrimus


Los adjetivos terminados en “er” forman el superlativo con la terminación “rimus”,
por ejemplo: de miser, a, um, miserrimus, a, um; de pauper, a, um, pauperrimus, a, um; etc.

Vocabula (15) género traducción

ad a, para, hasta (prep. de ac.)
altissimus, a, um altísimo
arbor, oris femenino el árbol
civilis, e civil
clarissimus, a, um ilustrísimo
Horatius, ii masculino Horacio
humilis, e humilde, pobre, débil
incertissimus, a, um muy incierto
immundus, a, um sucio
mandatum, i Neutro el encargo, el mandato, la orden
maximus, a, um máximo, muy importante
mundus, a, um limpio
nunc ahora (adverbio)
perniciosissimus, a, um dañosísimo, perniciosísimo
primus, a, um primero, principal
propter a causa de, por (prep. de ac.)
resisto, is, ere, resistiti resistir, detenerse, impedir
spes, ei femenino la esperanza
superbus, a, um soberbio, orgulloso
Virgilius, ii masculino Virgilio



Studia latina Pars Secunda 61



EXERCITATIONES


14.1. Bella civilia perniciosissima sunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Bella
Civilia
Perniciossisima
Sunt sum, es, esse, fui 3 pl present. ind verbo son

Traducción:



14.2. Silvae Asiae arbores altissimas habuerunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

silvae
Asiae Asia, ae fem sing genitivo c. pertenen de Asia
arbores
altissimas
habuerunt habeo (2) ui, itum 3 pl pret. perf. verbo han tenido

Traducción



14.3. Spes hominum incertissimae sunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

spes spes, ei fem pl nominativo sujeto las esperanzas
hominum
incertissimae
sunt sum, es, esse, fui 3 pl present. ind verbo son

Traducción







Studia latina Pars Secunda 62
14.4. Hoc est maximum et primum mandatum

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

hoc
est sum, es, esse, fui 3 s present. ind verbo es
maximum
et et indeclinable conjunción y
primum
mandatum

Traducción

14.5. Virgilius et Horatius clarissimi poetae fuerunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Virgilius
et et indeclinable conjunción y
Horatius
clarissimi
poetae
fuerunt sum, es, esse, fui 3 pl pret. perf. verbo fueron

Traducción


14.6. Ille maiorem gratiam dat propter quod dicit: Deus superbis resistit autem humilibus gratiam
dat
(Stg 4, 6)
palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Ille
maiorem
gratiam
dat
propter
quod qui, quae, quod n s acusativo ob. directo lo cual
dicit
Deus
superbis
resistit
autem
humilibus
gratiam
dat

Traducción

Studia latina Pars Secunda 63


14.7. Maior est Deus corde nostro (1 Jn 3, 20)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

maior
est
Deus
corde
nostro

Traducción


14.8. Nunc manet fides, spes et caritas tria haec, autem maior his est caritas (1 Cor 13, 13)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

nunc
manet
fides fides, fidei f s nominativo pred. nom. la fe
spes spes, spei f s nominativo pred. nom. la esperanza
et
caritas
tria
haec
autem
maior
his
est
caritas

Traducción


14.9. Ad maiorem gloriam Dei

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

ad
maiorem
gloriam
Dei

Traducción:



Studia latina Pars Secunda 64

15. Compendio del modo indicativo de la tercera conjugación

presente pretérito perfecto
1a. sing. lego leo legi leí
2a. sing. legis lees legisti leíste
3a. sing. legit lee legit leyó
1a. pl. legimus leemos legimus leímos
2a. pl. legitis leéis legistis leísteis
3a. pl. legunt leen legerunt o legere leyeron

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing. legebam leía legeram había leído
2a. sing. legebas leías legeras habías leido
3a. sing. legebat leía legerat había leído
1a. pl. legebamus leíamos legeramus habíamos leído
2a. pl. legebatis leíais legeratis habíais leído
3a. pl. legebant leían legerant habían leído

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing. legam leeré legero habré leído
2a. sing. leges leerás legeris habrás leído
3a. sing. leget leerá legerit habrá leído
1a. pl. legemus leeremos legerimus habremos leído
2a. pl. legetis leeráis legeritis habréis leído
3a. pl. legent leerán legerint habrán leído
Vocabula (16) género traducción
ascendo.. ascendi, ascensum subir, ascender, escalar
dico, is, ere, dixi, dictum Decir, declarar
duco, is, ere, duxi, ductum guiar, conducir
facio, is, ere, feci, factum hacer, construir
fretum, i neutro el estrecho, el mar
improbus, a, um perverso, malvado, impío
Innocens, entis inofensivo, inocente
iubeo, es, ere, iussi, iussum mandar, ordenar
iuro, as, are, avi, atum jurar
latus, a, um amplio, ancho
miles, itis masculino el soldado

navicula, ae femenino la barca, el bote

neque ni ( y no ) (conjunción)

omnino enteramente, completamente

opprimo, oppresi, oppresum oprimir, comprimir, apretar
pes, pedis masculino el pie, la pata (en animal o cosa)
praecedo, praecessi, praecessum preceder, aventajar
rapio, is, ere, rapui, raptum robar, raptar
scabellum, i (o scabillum) neutro el escabel
sine sin (preposición de ablativo)
thronus, i masculino el trono
trans (preposición de ac.) más allá de, al otro lado de
vivo, is, ere, vixi, victum vivir, existir
Studia latina Pars Secunda 65


EXERCITATIONES

15.1. Conjuga en los tiempos señalados: vivo, is, ere, vixi, victum

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.



15.2. Iesus iussit discipulos ascendere in navicula et praecedere eum trans fretum

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción



Iesus
iussit
discipulos
ascendere
in in indeclinable prep. de abl en
navicula
et et indeclinable conjunción y
praecedere
eum
trans
fretum

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 66
15.3. Conjuga en los tiempos señalados: duco, is, ere, duxi, ductum
presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

15.4. Homines improbi innocentes sine causa opprimunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

homines homo, inis masc pl nominativo sujeto los hombres
improbi
innocentes
sine sine indeclinable prep. de abl sin
causa
opprimunt

Traducción:

15.5. Trans agrum latum milites dux duxit
palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

trans
agrum
latum
milites
dux
duxit

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 67

15.6. Conjuga en los tiempos señalados: dico, is, ere, dixi, dictum

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.



15.7. Ego autem dico vobis non iurare omnino neque per caelum quia thronus Dei est neque
per terram quia scabillum est pedum eius.

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción



ego
autem autem indeclinable conjunción en cambio
dico
vobis
non non indeclinable adverbio no
iurare
omnino
neque
per per indeclinable prep. de ac. por
caelum
quia quia indeclinable conjunción porque
thronus
Dei
est sum, es, esse, fui 3 s presente ind verbo es
neque
Studia latina Pars Secunda 68
per
terram
quia
scabillum
est sum, es, esse, fui 3 s presente ind verbo es
pedum
eius

Traducción:


15.8. Conjuga en los tiempos señalados: ascendo, is, ere, ascendi, ascensum

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.













Studia latina Pars Secunda 69


16. Pronombre relativo


Indica referencia a lo ya antes mencionado

masculino femenino neutro
Nominativo qui quae quod
Genitivo cuius cuius cuius
Dativo cui cui cui
Acusativo quem quam quod
Ablativo quo qua quo


masculino femenino neutro
Nominativo qui quae quae
Genitivo quorum quarum quorum
Dativo quibus quibus quibus
Acusativo quos quas quae
Ablativo quibus quibus quibus



Vocabula (17) género traducción

absconditus, a, um secreto, escondido, misterioso
alter, altera, alterum otro, segundo
aut o bien (conjunción)
dignus, a, um digno, merecedor
diligo, is, ere, lexi, lectum estimar, apreciar, considerar
facio, is, ere, feci, factum hacer, construir
intro, as, are, avi, atum (primera) entrar, penetrar, presentarse
ipse, ipsa, ipsum mismo, misma
lux, lucis femenino la luz, el brillo
mors, mortis femenino la muerte
nemo, inis masculino ninguno, nadie
omnis, e todo
plus más (adverbio)
quaero..quaesivi, quaesitum buscar

quam que, como (conjunción)

qui, quae, quod quien, el que, el cual

reddo, is, ere, didi, ditum devolver, restituir, recompensar

regnum, i neutro el reino, la autoridad

sedeo, es, ere, sedi, sessum estar sentado, permanecer

tenebrae, tenebrarum femenino la oscuridad, las tinieblas
volo, vis, velle, volui querer
voluntas, atis femenino la voluntad, el deseo

Studia latina Pars Secunda 70


EXERCITATIONES:


16.1. Nemo nos amat qui te no diligat

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

nemo
nos
amat amo... avi, atum 3 s. presente ind verbo ama
qui
te
non non indeclinable adv. de neg no
diligat diligo lexi lectum 3 s. pres. de ind verbo estima

Traducción:


16.2. Quod tibi non vis, alteri ne facias

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

quod
tibi
non non indeclinable adv. de neg. no
vis volo vis velle volui 2 s pres. de ind. verbo quieres
alteri alter, a, um masc sing dativo comp. Ind. para otro
ne ne indeclinable adv. de neg. no
facias facio... feci factum 2 s pres de subj verbo hagas

Traducción:


16.3. Quem quaeritis vobiscum est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

quem
quaeritis
vobis
cum cum indeclinable preposición con
est sum, es, esse, fui 3 s pres. de ind. verbo está

Traducción:



Studia latina Pars Secunda 71


16.4. Qui alterum necat sibi ipsi mortem parat

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

qui
alterum
necat
sibi
ipsi ipse, ipsa, ipsum m s dativo ob. Ind. mismo
mortem
parat

Traducción:


16.5. Populus qui sedebat in tenebris lucem vidit magnam (Matthaeus 4,16)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

populus
qui
sedebat
in in indeclinable preposición en
tenebris
lucem
vidit
magnam

Traducción:


16.6. Pater tuus qui videt in abscondito reddet tibi (Matthaeus 6,4)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Pater
tuus
qui
videt
in
abscondito
reddet
tibi

Traducción:


Studia latina Pars Secunda 72

16.7. Pater noster, qui in caelis es

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Pater
noster
qui
in in indeclinable prep. abl. en
caelis
es sum, es, esse, fui 2 s. pres. de ind. verbo estás

Traducción:



16.8. Pater vester qui in caelis est dabit bona (Matthaeus 7,11)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Pater
vester
qui
in in indeclinable prep. de abl en
caelis
est sum, es, esse, fui 3 s pres. de ind. verbo está
dabit
bona

Traducción:

16.9. Non omnis qui dicit mihi Domine Domine intrabit in regnum caelorum sed qui facit
voluntatem Patris mei qui in caelis est ipse intrabit in regnum caelorum
(Matthaeus 7,21)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

non non indeclinable adv. de neg No
omnis
qui
dicit
mihi
Domine
Domine
intrabit
in in indeclinable prep. de ac en
Studia latina Pars Secunda 73
regnum
caelorum
sed sed indeclinable conjunción sino
qui
facit
voluntatem
Patris
mei
qui
in in indeclinable prep. de abl en
caelis
est sum, es, esse, fui 3 s pres. de ind verbo está
ipse ipse, ipsa, ipsum masc sing nominativo sujeto él mismo
intrabit
in in indeclinable prep. de ac. en
regnum
caelorum

Traducción:


16.10. Qui amat patrem aut matrem plus quam me non est me dignus (Matthaeus 10,37)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

qui
amat
patrem
aut aut indeclinable conjunción o bien
matrem
plus
quam quam indeclinable conjunción que
me
non non indeclinable adv. de neg non
est sum, es, esse, fui 3 s pres. de ind verbo es
me
dignus

Traducción:



Tarea. Traducir: Bonitas non est pessimis esse melior






Studia latina Pars Secunda 74


17. Cuarta declinación


singular plural
Nominativo sensus sensus
Genitivo sensus sensuum
Dativo sensui sensibus

Acusativo sensum sensus

Vocativo sensus sensus

Ablativo sensu sensibus



Vocabula (18) género traducción

acerbus, a, um áspero, cruel, agrio, doloroso
alacer, cris, cre alegre, gozoso
arcus, us masculino el arco

benignitas, atis femenino la benevolencia, la generosidad

bonitas, atis femenino la bondad

caritas, atis femenino la caridad, el afecto, el amor

castitas, atis femenino la castidad

continentia, ae femenino la continencia, la moderación

cursus, us masculino el recorrido, el viaje, el camino
delectabilis, e agradable, grato
equester, tris, tre ecuestre
exercitus, us masculino el ejército, la infantería
ficus, us femenino la higuera
fortis, e fuerte
fructus, us masculino el fruto, el beneficio, el producto
gaudium, ii neutro el gozo
gratissimus, a, um muy agradable, muy grato
guttur, uris neutro la garganta
improbus, a, um malvado, malo, perverso
incolo...incolui, incultum habitar
irreparabilis, e irreparable
lacus, us masculino el lago, el estanque, la cisterna
longanimitas, atis femenino la longanimidad, animosidad
mansuetudo, inis femenino la mansedumbre
metus, us masculino el miedo
modestia, ae femenino la modestia
mors, mortis femenino la muerte
nunquam nunca (adverbio)
patientia, ae femenino la paciencia
pax, pacis femenino la paz, la serenidad

pinus, i femenino el pino

Studia latina Pars Secunda 75

porticus, us femenino el pórtico

portus, us masculino el puerto

proprius, a, um propio, exclusivo, individual

proximus, a, um cercano, próximo

querqus, us (o quercus) femenino la encina

saltus, us masculino el bosque

sed sino, pero (conjunción)

specus, us masculino la cueva, la caverna, la gruta
spiritus, us masculino el espíritu, el alma, la inspiración
tribus, us femenino la tribu, la horda
veritas, atis femenino la verdad, la sinceridad
virtus, utis femenino la virtud, el valor





EXERCITATIONES

17.1. Cursus virtutum nunquam acerbus sed delectabilis est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

cursus
virtutum
nunquam
acerbus
sed sed indeclinable conjunción sino
delectabilis
est sum, es, esse, fui 3 s pres. de ind. verbo es

Traducción:


17.2. Metus morti proprius est improborum

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

metus
morti
proprius
est sum, es, esse, fui 3 s pres. de ind. verbo es
improborum

Traducción:



Studia latina Pars Secunda 76

17.3. Antiquae tribus in specubus incolebant.

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

antiquae
tribus
in in indeclinable preposición en
specubus
incolebant

Traducción:


17.4. In portu, lacui proximo, erat saltus et silva querquum et pinorum.

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

in in indeclinable preposición en
portu
lacui
proximo
erat sum, es, esse, fui 3 s pret. imperf verbo estaba
saltus
et et indeclinable conjunción y
silva
querquum
et et indeclinable conjunción y
pinorum

Traducción:


17.5. Templi arcus altiores porticibus Romae sunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

templi
arcus
altiores
porticibus
Romae
sunt

Traducción:




Studia latina Pars Secunda 77


17.6. Fructus ficus gratissimus gutturi erat

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

fructus
ficus
gratissimus
gutturi
erat sum, es, esse, fui 3 s pret. imperf verbo era

Traducción:


17.7. Exercitus equester pugnaverat forti et alacri animo

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

exercitus
equester
pugnaverat
forti
et et indeclinable conjunción y
alacri
animo

Traducción:


17.8. Vitae cursus est omnibus brevis et irreparabilis

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vitae
cursus
est sum, es, esse, fui 3 s pres. de ind. verbo es
omnibus
brevis
et
irreparabilis

Traducción:






Studia latina Pars Secunda 78


17.9. Fructus Spiritus est caritas et gaudium et pax et patientia et benignitas et bonitas et
longanimitas et mansuetudo et fides et modestia et continentia et castitas (Ad Galatas 5, 22-23)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

fructus
Spiritus
est
caritas
gaudium
pax
patientia
benignitas
bonitas
longanimitas
mansuetudo
fides fides, fidei f s nominativo pred. nom. la fe
modestia
continentia
castitas

Traducción:


17.10. Fructus lucis in omni, bonitate et iustitia et veritate est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

fructus
lucis
in
omni
bonitate
et
iustitia
et
veritate
est sum, es, esse, fui 3 s pres. de ind. verbo es

Traducción:



Tarea. Traducir: Homo ad laborem natus et avis ad volatum (fuit)



Studia latina Pars Secunda 79


18. Neutros de la cuarta declinación


singular plural
Nominativo genu genua
Genitivo genus genuum
Dativo genu genibus

Acusativo genu genua

Vocativo genu genua

Ablativo genu genibus






Vocabula (19) género traducción


adventus, us masculino la venida, llegada, advenimiento
cervus, i masculino el ciervo, el venado
cornu, us neutro el cuerno
debilis, e débil, frágil
domus, us (o domus, i) femenino la casa
flexus, a, um doblado
fluctus, us masculino la ola, la agitación, el oleaje
genu, us neutro la rodilla
ingens, entis grande, desmesurado, enorme
maneo... mansi, mansum permanecer
senatus, us masculino el senado, el consejo de ancianos


EXERCITATIONES:



18.1. Domi videbamus cornua cervi

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

domi domus, i masc sing genitivo ob. locativo desde la casa
videbamus
cornua
cervi

Traducción:



Studia latina Pars Secunda 80

18.2. In templo homines manebant cum genibus flexis

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

in in indeclinable preposición en
templo
homines
manebant
cum cum indeclinable preposición con
genibus
flexis

Traducción:


18.3. Declina en ambos números: senatus romanus

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


18.4. Declina en ambos números: fructus dulcis

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


18.5. Declina en ambos números: genu debile

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


Studia latina Pars Secunda 81


18.6. Declina en ambos números: adventus felix

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


18.7. Declina en ambos números: fluctus ingens

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


18.8. Declina en ambos números: Spiritus sanctus

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo


18.9. Declina en ambos números: cursus gratissimus

singular plural
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Vocativo
Ablativo





Studia latina Pars Secunda 82

19.Compendio del modo subjuntivo del verbo sum, es, esse, fui

presente pretérito perfecto
1a. sing. sim sea fuerim haya sido
2a. sing. sis seas fueris hayas sido
3a. sing. sit sea fuerit haya sido
1a. pl. simus seamos fuerimus hayamos sido
2a. pl. sitis seáis fueritis hayáis sido
3a. pl. sint sean fuerint hayan sido

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing. essem fuera, fuese, sería fuissem habría sido
2a. sing. esses fueras fuisses habrías sido
3a. sing. esset fuera fuisset habría sido
1a. pl. essemus fueramos fuissemus habríamos sido
2a. pl. essetis fuerais fuissetis habríais sido
3a. pl. essent fueran fuissent habrían sido


Vocabula (20) género traducción

aeger, gra, grum enfermo, doliente, penoso
beatus, a, um feliz, dichoso, bienaventurado
cibus, i masculino la comida, el sustento
inopia, ae femenino la escasez
plurimus, a, um el mayor número, el más numeroso
sanguis, inis masculino la sangre, el vigor, la raza, el origen
socius, ii masculino compañero, socio, complice
tantus, a, um tan grande, tanto
ut (conjunción) que, para que

19.1. Ut sitis filii Patris vestri qui in caelis est (Mathaeus 5, 45)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

ut
sitis
filii
Patris
vestri
qui
in in indeclinable preposición en
caelis
est sum, es, esse, fui 3 s pres. de ind. verbo está

Traducción:


Studia latina Pars Secunda 83

19.2. Et dicitis: si fuissemus in diebus patrum nostrorum non essemus socii eorum in
sanguine prophetarum (Mathaeus 23,30)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

et et indeclinable conjunción y
dicitis
si si indeclinable conjunción si
fuissemus
in in indeclinable preposición en
diebus dies, ei m/f pl ablativo c. circunst. los días
patrum
nostrorum
non non indeclinable adverbio no
essemus
socii
eorum
in in indeclinable preposición en
sanguine
prophetarum

Traducción:



19.4. Et beatus est qui non fuerit scandalizatus in me (Mathaeus 11, 2)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

et et indeclinable conjunción y
beatus
est sum, es, esse fui 3 s pres. de ind. verbo es
qui
non non indeclinable adverbio no
fuerit
scandalizatus
in in indeclinable prep. de ac. por (finalidad)
me

Traducción:







Studia latina Pars Secunda 84

20. Algunos compuestos con el verbo sum, es, esse, fui

El verbo ser puede ser modificado por algunos prefijos, por ejemplo:

• Absum, abes, abesse, afui (estar ausente, distar)
• Adsum, ades, adesse, adfui (estar presente)
• Desum, dees, deesse, defui (faltar)
• Intersum, interes, interesse, interfui (intervenir)
• Obsum, obes, obesse, obfui (estorbar)
• Praesum, praees, praeesse, praefui (presidir)
• Prosum, prodes, prodesse, profui (ser de provecho, aprovechar)

presente pretérito perfecto
1a. sing. absum estoy ausente afui estuve ausente
2a. sing. abes estás ausente afuisti estuviste ausente
3a. sing. abest está ausente afuit estuvo ausente
1a. pl. absumus estamos ausentes afuimus estuvimos ausentes
2a. pl. abestis estáis ausentes afuistis estuvistéis ausentes
3a. pl. absunt están ausentes afuerunt estuvieron ausentes

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing. aberam estaba ausente afueram había estado ausente
2a. sing. aberas estabas ausente afueras habías estado ausente
3a. sing. aberat estaba ausente afuerat había estado ausente
1a. pl. aberamus estabamos ausentes afueramus habíamos estado ausentes

2a. pl. aberatis estábais ausentes afueratis habíais estado ausentes

3a. pl. aberant estaban ausentes afuerant habían estado ausentes



futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing. abero estaré ausente afuero habré estado ausente
2a. sing. aberis estarás ausente afueris habrás estado ausente
3a. sing. aberit estará ausente afuerit habrá estado ausente
1a. pl. aberimus estaremos ausentes afuerimus habremos estado ausentes

2a. pl. aberitis estaréis ausentes afueritis habréis estado ausentes

3a. pl. aberunt estarán ausentes afuerint habrán estado ausentes


Vocabula (21) género traducción

convivium, ii neutro el banquete, el festín
cursus, us masculino el camino, el recorrido, el curso
Heri ayer (adverbio)
mulier, eris femenino la mujer
paucus, a, um escasa, poca
peccatum, i neutro el pecado, la falta
sacerdos, otis masculino el sacerdote, el ministro
urbs, urbis femenino la ciudad
virtus, utis femenino la virtud, el valor
Studia latina Pars Secunda 85
20.1. Heri afuisti in urbe

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

heri
afuisti
in
urbe

Traducción:

20.2. Conjunga el verbo compuesto adsum, ades, adesse, adfui

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

20.3. Magister in ludo non aderat

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

magister
in In indeclinable preposición en
ludo
non non indeclinable adverbio no
aderat

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 86
20.4. Conjunga el verbo compuesto desum, dees, deesse, defui
presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

20.5. Cum mea pauca amicitia defueram amicis

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

cum
mea
pauca
amicitia
defueram
amicis

Traducción:

20.6. Sacerdos officio divino non deerat

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

sacerdos
officio
divino
non
deerat

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 87
20.7. Conjunga el verbo compuesto Intersum, interes, interesse, interfui
presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

20.8. Populi in magnis bellis interfuerunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

populi
in
magnis
bellis
interfuerunt

Traducción:

20.9. Homines et mulieres in convivio interfuerint

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

homines
et
mulieres
in
convivio
interfuerint

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 88

20.10. Conjunga el verbo compuesto: obsum, obes, obesse, obfui

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

20.11. Pigritia cursum virtutum obest

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

pigritia
cursum
virtutum
obest

Traducción:

20.12. Peccata vitam gratiae obsunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

peccata
vitam
gratiae
obsunt

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 89
20.13. Conjunga el verbo compuesto: prosum, prodes, prodesse, profui

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

20.14. Agricolae aquam pluviae proderunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

agricolae
aquam
pluviae
proderunt

Traducción:

20.15. Discipuli pigri tempus non profuerant

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

discipuli
pigri
tempus
non
profuerant

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 90

21. Possum, potes, posse, potui


presente pretérito perfecto
1a. sing. possum puedo potui pude, he podido
2a. sing. potes puedes potuisti pudiste
3a. sing. potest puede potuit pudo
1a. pl. possumus podemos potuimus pudimos
2a. pl. potestis podéis potuistis pudistéis
3a. pl. possunt pueden potuerunt pudieron

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing. poteram podía potueram había podido
2a. sing. poteras podías potueras habías podido
3a. sing. poterat podía potuerat había podido
1a. pl. poteramus podíamos potueramus habíamos podido
2a. pl. poteratis podíais potueratis habíais podido
3a. pl. poterant podían potuerant habían podido

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing. potero podré potuero habré podido
2a. sing. poteris podrás potueris habrás podido
3a. sing. poterit podrá potuerit habrá podido
1a. pl. poterimus podremos potuerimus habremos podido
2a. pl. poteritis podréis potueritis habréis podido
3a. pl. poterunt podrán potuerint habrán podido



Vocabula (22) género traducción

Abraha, ae masculino Abraham
aut o, de lo contrario (conjunción)
capillus, i masculino el cabello, el pelo, la barba
corpus, corporis neutro el cuerpo, la corpulencia
facio, is, ere, feci, factum hacer, transformar, construir
gehenna, ae femenino la gehena
iste, ista, istud ese, esa, eso (pron. demostrativo)
lapis, lapidis masculino la piedra
occido, is, ere, occidi, occisum matar, cortar
perdo, is, ere, didi, ditum perder, aniquilar
potius más bien (adverbio)
suscito, as, are, avi, atum provocar, suscitar, hacer levantar
timeo, es, ere, ui temer, tener miedo




Studia latina Pars Secunda 91

21.1. Deus potest de lapidibus istis suscitare filios Abrahae (Matthaeus 3, 9)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Deus
potest
de
lapidibus
istis iste, ista, istud masc pl ablativo c. circuns. esas
suscitare
filios
Abrahae

Traducción:


21.2. Non timete eos qui occidunt corpus animam autem non possunt occidere sed potius
eum timete qui potest et animam et corpus perdere in gehennam

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

non
timete timeo, es, ere, ui 2 pl pres. de imp verbo tengáis miedo
eos
qui
occidunt
corpus
animam
autem autem indeclinable conjunción pero
non
possunt
occidere
sed sed indeclinable conjunción sino
potius
eum
timete
qui
potest
et
animam
et
corpus
perdere
in
gehennam

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 92


21.3. Non potes unum capillum album facere aut nigrum (Matthaeus 5, 36)

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

non
potes
unum
capillum
album
facere
aut aut indeclinable conjunción o
nigrum

Traducción:

21.4. Conjuga en los tiempos señalados: occido, is, ere, occidi, occisum

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.







Studia latina Pars Secunda 93


22. Pronombre demostrativo

Este pronombre demostrativo hace referencia a la persona o cosa de que anteriormente
se ha hablado

masculino femenino neutro

Nominativo idem eadem idem

Genitivo eiusdem eiusdem eiusdem
Dativo eidem eidem eidem
Acusativo eundem eandem idem
Ablativo eodem eadem eodem


masculino femenino neutro
Nominativo iidem eaedem eadem
Genitivo eorundem earundem eorundem
Dativo iisdem iisdem iisdem
Acusativo eosdem easdem eadem
Ablativo iisdem iisdem iisdem

Vocabula (23) género traducción

auctor, oris masculino el autor, el inventor
dico, is, ere, dixi, dictum decir, declarar
hic, haec, hoc esto, esta, esto
idem, eadem, idem el mismo, la misma, lo mismo
labor, oris masculino el trabajo, la fatiga, el esfuerzo
opus, eris neutro la obra, el trabajo cultural
per (prep. de acusativo) por, a través de, por medio de
praemium, ii neutro el premio, la ganancia, el botín
Sergius, ii masculino Sergio
Titus, i masculino Tito
verbum, i neutro la palabra, el verbo, la expresión



22.1. Mihi hoc idem verbum dixerunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

mihi
hoc
idem
verbum
dixerunt


Traducción:
Studia latina Pars Secunda 94
22.2. Hoc opus eiusdem auctoris est.

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

hoc
opus
eiusdem
auctoris
est

Traducción:

22.3. Per eundem Christum Dominum nostrum

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

per
eundem
Christum
Dominum
nostrum

Traducción:

22.4. Sergius et Titus eandem amicitiam habuerunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Sergius
et
Titus
eandem
amicitiam
habuerunt

Traducción:

22.5. Eorum erit praemium quorum erit labor

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

eorum
erit
praemium
quorum
erit
labor

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 95
23. Cuarta conjugación (modelo: audio, is, ire, audivi, auditum)

presente pretérito perfecto
2a. sing. audis oyes audivisti oíste, has oído
3a. sing. audit oye audivit oyó, ha oído
1a. pl. audimus oímos audivimus oímos, hemos oído
1a. sing. audio oigo audivi oí, he oído
2a. pl. auditis oís audivistis oistéis, habeis oído
3a. pl. audiunt oyen audiverunt oyeron, han oído

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing. audiebam oía audiveram había oído
2a. sing. audiebas oías audiveras habías oído
3a. sing. audiebat oía audiverat había oído
1a. pl. audiebamus oíamos audiveramus habíamos oído
2a. pl. audiebatis oíais audiveratis habíais oído
3a. pl. audiebant oían audiverant habían oído

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing. audiam oiré audivero habré oído
2a. sing. audies oirás audiveris habrás oído
3a. sing. audiet oirá audiverit habrá oído
1a. pl. audiemus oiremos audiverimus habremos oído
2a. pl. audietis oiréis audiveritis habréis oído
3a. pl. audient oirán audiverint habrán oído


Vocabula (24) género traducción



acerrimus, a, um muy agrio, fuertísimo, muy ardiente

apis, is femenino la abeja

audio, is, ire, ivi, itum oír, escuchar

convenio, is, ire, veni, ventum ir, acudir

custodio, is, ire, ivi, itum proteger, custodiar
Dico, is, ere, dixi, dictum decir, pronunciar, declarar
invenio, is, ire, eni, entum encontrar
Lucius, ii masculino Lucio
ovis, is femenino la oveja
pastor, oris masculino el pastor, el guardián
propter (prep. de acusativo) a causa de, por
Quintus, i masculino Quinto
saevio, is, ire, ivi, itum estar furioso, exaltarse
sentio, is, ire, sensi, sensum sentir, darse cuenta
sol, is masculino el sol
Titius, ii masculino Ticio
tres, tria tres (adjetivo numeral)
venio, is, ire, veni, ventum venir
vesper, eris masculino la tarde

Studia latina Pars Secunda 96
23.1. Conjugar el verbo: venio, is, ire, veni, ventum

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

23.2. Propter fratrem Quintus non venit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

propter
fratrem
Quintus
non
venit

Traducción:

23.3. Malus pastor oves non custodit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

malus
pastor
oves
non non indeclinable adverbio no
custodit

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 97


23.4. Conjugar el verbo: invenio, is, ire, inveni, inventum

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.



23.5. Vespere tres pueri, Titius et Lucius et Quintus, in hortum Sergii conveniunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vespere
tres
pueri
Titius
et et
Lucius
et et
Quintus
in
hortum
Sergii
conveniunt

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 98

23.6. Apes hodie saeviunt propter acerrimum solem

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Apes
hodie
saeviunt
propter
acerrimum
solem

Traducción:

23.7. Conjugar el verbo: sentio, is, ire, sensi, sensum

presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

23.8. Dicam quod sentio

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

dicam
quod
sentio

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 99


24. Quinta declinación


singular plural
Nominativo dies dies
Genitivo diei dierum
Dativo diei diebus
Acusativo diem dies
Vocativo dies dies
Ablativo die diebus

Nota 1 : dies, diei es masculino o femenino en singular, dependiendo del contexto
de la oración, y siempre masculino en el plural.

Nota 2 : La mayoría de los sustantivos de la presente declinación no tienen el
plural completo, sino sólamente los casos que terminan en “es”.


Vocabula (25) género traducción

acies, ei femenino el ejército
adversus, a, um adverso, contrario
aegrotus, a, um enfermo, dañado
autem (conjunción) en cambio, pero
caro, carnis femenino la carne, el hombre carnal
clarior, oris más claro, más transparente
dies, ei masc./fem. el día
facies, ei femenino el aspecto, el rostro, la fachada
fides, ei femenino la fe, la fidelidad, la promesa
iam ya, luego, entonces (adv)
labor, laboris masculino el trabajo, el esfuerzo, la fatiga
lux, lucis femenino la luz, el resplandor, la claridad
meridies, ei masculino el mediodía
mundities, ei femenino la limpieza
nox, noctis femenino la noche, la oscuridad
nunc ahora (adv.)
oppono, is, ere, posui, positum poner, oponer, colocar, enfrentar
pauper, eris masculino el pobre
pernicies, ei femenino el daño, la perdición

requies, ei femenino el descanso, el reposo

res, rei femenino la cosa

secundus, a, um segundo, favorable, propicio

securus, a, um seguro, garantizado

species, ei femenino la belleza

spes, spei femenino la esperanza

temperies, ei femenino la temperatura
tempus, temporis neutro el tiempo, la duración, el momento

Studia latina Pars Secunda 100
24.1. Dies labori, nox requiei

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

dies
labori
nox
requiei

Traducción:

24.2. Lux fidei clarior est meridie

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

lux
fidei
clarior
est
meridie

Traducción:

24.3. Rebus adversis oppone, mi fili, spem temporis secundi

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

rebus
adversis
oppone oppono, is, ere... 2 pl pres. de imp verbo oponed
mi meus, a, um vocativo exclamación
fili o filii
spem
temporis
secundi

Traducción:

24.4. Mundities, species pauperis es

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

mundities
species
pauperis
es

Traducción:

Studia latina Pars Secunda 101


24.5. In fide spes secura requiei est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

in
fide
spes
secura
requiei
est

Traducción:



24.6. Species faciei pernicies multorum est

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

species
faciei
pernicies
multorum
est

Traducción:



24.7. Mundities animi melior specie faciei est.

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

mundities
animi
melior
specie
faciei
est

Traducción:




Tarea. Traducir: Roma non fuit una die condita

Studia latina Pars Secunda 102

24.8. Acies aegrota erat temperie Romae.

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

acies
aegrota
erat
temperie
Romae

Traducción:

24.9. Spes hominum incertissimae sunt.

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

spes
hominum
incertissimae
sunt

Traducción:

24.10. Vivo iam non ego, vivit vero in me Christus, quod autem nunc vivo in carne, in fide
vivo Filii Dei

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

vivo
iam
non
ego
vivit
vero
in
me
Christus
quod
autem
nunc
vivo
in carne
in fide
vivo
Filii
Dei

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 103


25. Compendio del modo subjuntivo de los verbos de la primera conjugación


presente pretérito perfecto
1a. sing. amem ame amaverim haya amado
2a. sing. ames ames amaveris hayas amado
3a. sing. amet ame amaverit haya amado
1a. pl. amemus amemos amaverimus hayamos amado
2a. pl. ametis ameis amaveritis hayáis amado
3a. pl. ament amen amaverint hayan amado

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing. amarem amara, amaría amavissem habría amado
2a. sing. amares amaras amavisses hubieras amado
3a. sing. amaret amara amavisset habría amado
1a. pl. amaremus amaramos amavissemus habríamos amado
2a. pl. amaretis amarais amavissetis habríais amado
3a. pl. amarent amaran amavissent habrían amado

Vocabula (26) género traducción

bene (adverbio) rectamente, debidamente
dies, ei masculino el día
ieiuno, as, are, avi, atum ayunar, abstenerse
laboro, as, are, avi, atum trabajar, actuar, laborar
laudo, as, are, avi, atum elogiar, alabar
nox, noctis femenino la noche, la oscuridad
prudens, entis Prudente
pugno, as, are, avi, atum luchar, litigar, combatir
si (conjunción condicional) si, a condición de que, siempre que
virtus, utis femenino la virtud, el valor


EXERCITATIONES

25.1. Ego te laudarem si bene laboravisses

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

ego
te
laudarem
si
bene
laboravisses

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 104



25.2. Iesus ieiunaret quadraginta diebus et quadraginta noctibus

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Iesus
ieiunaret
quadraginta
diebus
et
quadraginta
noctibus

Traducción:



25.3. Laboraverim in agris cum meo patre

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

laboraverim
in
agris
cum
meo
patre

Traducción:



25.4. Si pugnaverint viri prudentes. Cum eis pugnavissemus cum virtute.

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

si
pugnaverint
viri
prudentes
cum
eis
pugnavissemus
cum
virtute

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 105



REPASO


Pronombre demostrativo: idem, eadem, idem


masculino femenino neutro

Nominativo

Genitivo
Dativo
Acusativo
Ablativo


masculino femenino neutro
Nominativo
Genitivo
Dativo
Acusativo
Ablativo





Verbo sum, es, esse, fui en modo subjuntivo


presente pretérito perfecto
1a. sing. sea haya sido
2a. sing. seas hayas sido
3a. sing. sea haya sido
1a. pl. seamos hayamos sido
2a. pl. seáis hayáis sido
3a. pl. sean hayan sido

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing. fuera, fuese, habría sido
sería
2a. sing. fueras habrías sido
3a. sing. fuera habría sido
1a. pl. fueramos habríamos sido
2a. pl. fuerais habríais sido
3a. pl. fueran habrían sido



Studia latina Pars Secunda 106


26. Conjugación de verbos anómalos


Verbo: eo, is, ire, ivi (ii), itum


presente pretérito perfecto
1a. sing. eo voy ivi fui
2a. sing. is vas ivisti fuiste
3a. sing. it va ivit fue
1a. pl. imus vamos ivimus fuimos
2a. pl. itis vais ivistis fuisteis
3a. pl. eunt van iverunt fueron

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing. ibam iba iveram había ido
2a. sing. ibas ibas iveras habías ido
3a. sing. ibat iba iverat había ido
1a. pl. ibamus ibamos iveramus habíamos ido
2a. pl. ibatis ibais iveratis habíais ido
3a. pl. ibant iban iverant habían ido

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing. ibo iré ivero habré ido
2a. sing. ibis irás iveris habrás ido
3a. sing. ibit irá iverit habrá ido
1a. pl. ibimus iremos iverimus habrémos ido
2a. pl. ibitis iréis iveritis habréis ido
3a. pl. ibunt irán iverint habrán ido




Vocabula (27) género traducción

canonicus, i masculino el canónigo
dormio, is, ire, ivi, itum dormir
eo, is, ire, ivi, itum ir
exequiae, arum femenino las exequias
idem, eadem, idem el mismo, la misma, lo mismo
iter, itineris neutro el camino, la ruta, la marcha
ludus, i masculino el juego, la diversión, la escuela
pes, pedis masculino el pie (de persona), la pata (objeto)

specto, as, are, avi, atum mirar, admirar, apreciar, ver



Studia latina Pars Secunda 107
26.1. Sergius dormitum ivit

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Sergius
dormitum dormio, is, ire... supino act. verbo a dormir
ivit

Traducción:

26.2. Non ibo ludos spectatum

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

non
ibo
ludos
spectatum specto, as, are... supino act. verbo a ver

Traducción:

26.3. Pedibus ibimus

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

pedibus
ibimus

Traducción:

26.4. Eodem itinere eunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

eodem
itinere
eunt

Traducción:

26.5. Eamus exequias canonico

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

eamus
exequias
canonico dativo

Traducción:
Studia latina Pars Secunda 108


REPASO

Escribir en la columna de la derecha de ambos siguientes cuadros las traducciones debidas


Vocabula género traducción

habeo, es, ere, ui, itum
dico, is, ere, dixi, dictum
uva, ae femenino
dulcis, e
inquietus, a, um
debeo, es, ere, ui, itum
exerceo, es, ere, ercui, ercitum
intellectus, us masculino
adulescentia, ae femenino
a, ab, abs (prep. de abl.)
observo, as, are, avi, atum
noceo, es, ere, ui, itum
nemo, inis masculino




Vocabula género traducción



auctor, oris masculino

dico, is, ere, dixi, dictum

hic, haec, hoc

idem, eadem, idem
labor, oris masculino
opus, eris neutro
per (prep. de acusativo)
praemium, ii neutro
Sergius, ii masculino
Titus, i masculino
verbum, i neutro











Studia latina Pars Secunda 109
27. Verbo: pereo, peris, perire, perivi (ii), peritum

presente pretérito perfecto
1a. sing. pereo perivi
2a. sing. peris perivisti
3a. sing. perit perivit
1a. pl. perimus perivimus
2a. pl. peritis perivistis
3a. pl. pereunt periverunt

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing. peribam periveram
2a. sing. peribas periveras
3a. sing. peribat periverat
1a. pl. peribamus periveramus
2a. pl. peribatis periveratis
3a. pl. peribant periverant

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing. peribo perivero
2a. sing. peribis periveris
3a. sing. peribit periverit
1a. pl. peribimus periverimus
2a. pl. peribitis periveritis
3a. pl. peribunt periverint


Vocabula (28) género traducción
accedo,is,ere,accesi, accesum acercarse, entrar, ir al encuentro
civitas, atis femenino la ciudad, el estado
cupido, inis femenino el deseo, la pasión
de (preposición de abl.) de, desde
dicens, entis (part. pres.) el que dice
inde (adverbio) de allí, de allá, desde ahí
is, ea, id él, ella, ello
iste, a, ud ese, esa, eso
pereo, is, ire, ivi, itum perecer, perder
pusillus, a, um muy pequeño, muy breve
qui, quae, quod el que, el cual
salvo, as, are, avi, atum salvar
sui, sibi (pronom. reflexivo) se, si
suscito, as, are, avi, atum levantar, despertar, suscitar
transeo, is, ire, ivi, itum atravesar, pasar
unus, a, unum uno, una, uno
ut (adverbio) de modo que, para que
ut (conjunción con subj.) que
vester, tra, trum vuestro, vuestra, vuestro
voluntas, atis femenino la voluntad, el consentimiento
voluptas, atis femenino el placer, el gozo
Studia latina Pars Secunda 110


EXERCITATIONES:


27.1. Non est voluntas Patris vestri qui in caelis est ut pereat unus de pusillis istis

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

non
est
voluntas
Patris
vestri
qui
in
caelis
est
ut
pereat pres. de subj verbo
unus
de
pusillis
istis

Traducción:

27.2. Acceserunt et suscitaverunt eum dicentes Domine salva nos perimus



palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

acceserunt
et
suscitaverunt
eum
dicentes dicens, entis masc pl. nominativo sujeto diciendo
Domine
salva salvo,as,are,avi,atum 2 s. pres. de imp verbo salva
nos
perimus

Traducción:




Studia latina Pars Secunda 111


27.3. Multi homines se pereunt cupidine voluptatis

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

multi
homines
se
pereunt
cupidine
voluptatis

Traducción:



27.4. Conjugar el verbo: transeo, is, ire, ivi (ii), transitum


presente pretérito perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

pretérito imperfecto pretérito pluscuamperfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.

futuro imperfecto futuro perfecto
1a. sing.
2a. sing.
3a. sing.
1a. pl.
2a. pl.
3a. pl.






Studia latina Pars Secunda 112

27.5. Iesus transiit inde ut docere et praedicare in civitatibus eorum

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

Iesus
transiit
inde
ut
docere
et
praedicare
in
civitatibus
eorum

Traducción:






Traducir el siguiente texto:

In illo die exiens Iesus de domo sedebat secus mare
et congregatae sunt ad eum turbae multae ita ut in naviculam ascendens sederet et omnis turba
stabat in litore
et locutus est eis multa in parabolis dicens ecce exiit qui seminat seminare
et dum seminat quaedam ceciderunt secus viam et venerunt volucres et comederunt ea
alia autem ceciderunt in petrosa ubi non habebat terram multam et continuo exorta sunt quia non
habebant altitudinem terrae
sole autem orto aestuaverunt et quia non habebant radicem aruerunt
alia autem ceciderunt in spinas et creverunt spinae et suffocaverunt ea
alia vero ceciderunt in terram bonam et dabant fructum aliud centesimum aliud sexagesimum
aliud tricesimum














Studia latina Pars Secunda 113


Vocabula (29) género traducción


ad entorno a, a, para (prep. acus.)

aestuo, as, are, avi, atum arder, hevir, abrasar

alius, a, ud otro, a, o

altitudo, inis f la altitud, la profundidad

areo, es, ere, ui secarse

cado, is, ere, cecidi, casum caer, sucumbir
cerno, is, ire, crevi, cretum distinguir, manifestar
comedo, is, ere, edi, esum comer
continuo en seguida (adverbio)
cresco, is, ere, crevi, cretum crecer
dicens, entis diciendo, el que dice
domus, i m la casa
dum mientras (conjunción)
ecce he aquí, aquí está (adverbio)
exeo, is, ire, ivi, itum salir
exiens, exientis m el que sale, saliendo
exorior, oris, ori,exortus sum nacer, levantarse
fructus, us m el fruto, el producto
ita de tal modo, de modo (adverbio)
litus, oris n la orilla, la playa, el litorial
loquor, eris, eri, locutus sum hablar
orior, is, ri, ortus sum salir, levantarse
ortus,a, um levantado, alto
petrosa, ae f la piedra
quia porque, puesto que (conjunción)
quidam, quaedam, quodam alguno, alguna, alguno
radix, radicis f la raíz

secus cerca de (preposición de acus.)

sedo, is, ere, sedi, sessum sentarse, estar sentado

semen, inis n la semilla

semino, as, are, avi, atum sembrar

sol, solis m el sol

spina, ae f la espina
suffoco, as, are, avi, atum sofocar
turba, ae f la turba, la multitud, el gentío
ubi donde (adverbio)
ut que (conjunción)
vero ciertamente (adverbio)
volucris, is m el ave, el pájaro





Studia latina Pars Secunda 114


1. In illo die exiens Iesus de domo sedebat secus mare

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

in
illo ille, illa, illud
die dies, diei m
exiens exiens, exientis m sing. nominativo sujeto saliendo
Iesus
de de
domo domus, i
sedebat sedeo..sedi,sessum
secus secus indeclinable prep. de ac. cerca de
mare mare, maris n

Traducción:


2. et congregatae sunt ad eum turbae multae ita ut in naviculam ascendens sederet et omnis
turba stabat in litore


palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

et
congregatae sunt congrego, as... f 3 pl pret. perf. verbo en vp se congregaron
ad
eum is, ea, id
turbae
multae
ita ita adverbio de tal modo
ut adverbio que
in
naviculam
ascendens ascendens, tis m sing. nominativo sujeto subiendo
sederet sedeo, sedi ... 3 s pret. imp. sub verbo se sentó
et
omnis
turba
stabat sto, as, are..
in
litore litus, oris n

Traducción:



Studia latina Pars Secunda 115



3. et locutus est eis multa in parabolis dicens ecce exiit qui seminat seminare

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

et
locutus est loquor, eris, m 3 s pret. perf. verbo habló
eis
multa
in
parabolis
dicens dicens, entis diciendo
ecce adverbio
exiit exeo is ire ivi, itum
qui qui,quae, quod
seminat
seminare

Traducción:


4. et dum seminat quaedam ceciderunt secus viam et venerunt volucres et comederunt ea

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

et
dum conjunción mientras
seminat
quaedam qui,quae, quod neut pl algunas
ceciderunt cado,cecidi,casum
secus
viam
et
venerunt venio,veni,ventum
volucres volucris, is masc
et
comederunt comedo... edi, esum
ea is, ea, id

Traducción:







Studia latina Pars Secunda 116


5. alia autem ceciderunt in petrosa ubi non habebat terram multam et continuo exorta sunt quia
non habebant altitudinem terrae

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

alia
autem
ceciderunt
in
petrosa
ubi
non
habebat
terram
multam
et
continuo
exorta sunt
quia
non
habebant
altitudinem
terrae

Traducción:




6. sole autem orto aestuaverunt et quia non habebant radicem aruerunt

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

sole
autem
orto
aestuaverunt
et
quia
non
habebant
radicem
aruerunt

Traducción:


Studia latina Pars Secunda 117


7. alia autem ceciderunt in spinas et creverunt spinae et suffocaverunt ea

palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

alia
autem
ceciderunt
in
spinas
et
creverunt
spinae
et
suffocaverunt
ea

Traducción:



8. alia vero ceciderunt in terram bonam et dabant fructum aliud centesimum aliud
sexagesimum aliud tricesimum


palabra enunciado gén. no. caso/tiempo función traducción

alia
vero
ceciderunt
in
terram
bonam
et
dabant
fructum
aliud
centesimum
aliud
sexagesimum
aliud
tricesimum

Traducción:




Studia latina Pars Secunda 118


Vocabula


a, ab, abs por, desde (preposición de ablativo)
Abraha, Abrahae masculino Abraham
absconditus abscondita absconditum secreto, escondido, misterioso
absum, abes, abesse, afui estar ausente, distar
accedo, is, ere, accesi, accesum acercarse, entrar, ir al encuentro
acer, acris, acre agudo, agrio
acerbus, acerba, acerbum áspero, cruel, agrio, doloroso
acerrimus, acerrima, acerrimum muy agrio, fuertísimo, muy ardiente
acies, aciei femenino el ejército
ad a, para, entorno a (preposición de acusativo)
adoro, adoras, adorare, adoravi,atum adorar, venerar
adsum, ades, adesse, adfui estar presente
adulescens, adulescentis masculino el joven, el adolescente
adulescentia, adulescentiae femenino la adolescencia, la juventud
adventus, adventus masculino la venida, la llegada, el advenimiento
adversus contra (preposición de acusativo)
adversus, adversa, adversum adverso, contrario
aeger, aegra, aegrum enfermo, doliente, penoso
aegrotus, aegrota, aegrotum enfermo, dañado
aestimo, aestimas, -are, -avi, atum apreciar, valorar, estimar
aestuo, as, are, aestuavi, aestuatum arder, hervir, abrasar
aeternus, aeterna, aeternum eterno, perpetuo, perpetuo
ager, agri masculino el campo
agnus, agni masculino el cordero
agrícola, agricolae masculino el campesino, el agricultor
alacer, alacris, alacre alegre, gozoso
albus, alba, album blanco, blanca
alius, alia, alium otro, otra, otro
altare, altaris neutro el altar
alter, altera, alterum el uno, el otro, la otra, lo otro, segundo
altior, altioris más alta (adjetivo comparativo)
altissimus, altissima, altissimum altísimo
altitudo, altitudinis femenino la profunidad, la altitud
altus, alta, altum alto
amabilis, amabile amable, agradable
amarus, amara, amarum amargo
ambulo, ambulas, -are, -avi, -atum caminar, pasear, recorrer
amicitia, amicitiae femenino la amistad
amicus, amici masculino el amigo
amor, amoris masculino el afecto, el amor
animal, animalis neutro el animal
animus, animi masculino el ánimo, el espíritu
antichristus, antichristi masculino el antricristo
antiquus, antiqua, antiquum antiguo, pasado, viejo
Antonius, ii masculino Antonio
apertus, aperta, apertum abierto, manifiesto, descubierto
apis, apis femenino la abeja
apostolus, apostoli masculino el apóstol, el enviado
Studia latina Pars Secunda 119
apud (o aput) junto a, para, para (prep. de acusativo)
aqua, aquae femenino el agua
arbor, arboris femenino el árbol
arcus, arcus masculino el arco
ardens, ardentis ardiente, violento
areo, ares, arere, arui secarse
argentum, argenti neutro la plata
aro, aras, arare, aravi, aratum arar, labrar, cultivar
ascendo, is, ere, ascendi, ascensum subir, ascender, escalar
Asia, Asiae femenino Asia
astrum, astri neutro el astro
athleta, athletae masculino el atleta
atomus, atomi femenino el átomo
auctor, auctoris masculino el autor, el inventor
audio, audis, audire, audivi, auditum oír, escuchar
auris, auris femenino el oído
aurum, auri neutro el oro
aut o, o bien, de lo contrario (conjunción)
autem pero, en cambio (conjunción)
avis, avis femenino el ave, el presagio
avus, avi masculino el abuelo
beatus, beata, beatum feliz, dichoso, bienaventurado
bellum, belli neutro la guerra
bene rectamente, debidamente (adverbio)
beneficium, beneficii neutro el beneficio
benevolus, benevola, benevolum benévolo
benignitas, benignitatis femenino la benevolencia, la generosidad
bonitas, bonitatis femenino la bondad
bonum, boni neutro el bien
bonus, bona, bonum bueno
brevis, breve breve
cado, cadis, cadere, cecidi, casum caer, sucumbir
caecus, caeca, caecum ciego, oculto, incierto
Caesar, Caesaris masculino César, título de los emperadores
calamitas, calamitatis femenino la calamidad
campester, campestris, campestre campestre
canon, canonis masculino la regla, el canon
canonicus, canonici masculino el canónigo
caper, capri masculino el cabrito
capillus, capilli masculino el pelo, el cabello, la barba
caput, capitis neutro la persona, la cabeza, la cumbre
cardo, cardinis masculino el quicio, el gozne
careo, cares, carere, carui, cariturus carecer (seguido de ablativo)
caritas, caritatis femenino la caridad, el amor, el afecto
caro, carnis femenino la carne, el hombre carnal
carus, cara, carum estimado, querido
castitas, castitatis femenino la castidad
causa, causae femenino la causa
celeber, celebris, celebre célebre
celerior, celerioris más ligero, más rápido, más veloz
cerno, is, ere, crevi, cretum cistinguir, manifestar, crecer
cervus, cervi masculino el ciervo, el venado
chorus, chori masculino la danza, la comitiva, el coro, la muchedumbre
Studia latina Pars Secunda 120
Christus, Christi masculino Cristo, el Ungido
cibus, cibi masculino el alimento, la comida, el sustento
cinis, cineris masculino la ceniza
circa cerca de (preposición de acusativo)
civilis, civile civil
civis, civis masculino el ciudadano
civitas, civitatis femenino la ciudad, el estado
clades, cladis femenino la matanza, la masacre
clarior, clarioris más claro, más ilustres
clarissimus, clarissima, clarissimum ilustrísimo
clarus, clara, clarum ilustre, claro, brillante
classis, classis femenino la clase, el ejército, la flota
coelum, coeli (o caelum, caeli) neutro el cielo, la bóveda celeste
collis, collis masculino la colina, el collado
color, coloris (colos, coloris) masculino el color
columba, columbae femenino la paloma
comedo, is, ere, comedi, comesum comer,
communicatio, communicationis femenino la comunión
conditus, condita, conditum edificado, construido, fundado
consilium, consilii neutro el consejo
constantia, constantiae femenino la constancia
continens, continentis femenino el continente, la tierra firme
continentia, continentiae femenino la continencia, la moderación
continuo enseguida (adverbio)
convenio, is, ire, conveni, conventum ir, acudir
convivium, convivii neutro el baquete, el festín
convoco, convocas, -are, -avi, -atum reunir, juntar, convocar
copia, copiae femenino la abundancia
cor, cordis neutro el corazón
Cornelius, Cornelii masculino Cornelio
cornu, cornus neutro el cuerno
corona, coronae femenino la corona, la diadema
corpus, corporis neutro el cuerpo, la corpulencia
corvus, corvi masculino el cuervo
creber, crebra, crebrum abundante, frecuente, numeroso, repetido
cresco, is, ere, crevi, cretum crecer, aumentar, prosperar
cubile, cubilis neutro el lecho
cum con, en compañía de (preposición de ablativo)
cupido, cupidinis femenino el deseo, la pasión
curo, curas, curare, curavi, curatum cuidar, atender, curar
currus, currus masculino el carro, el coche
cursus, cursus masculino el recorrido, el viaje, el camino
custodio, is, ire custodivi, custoditum proteger, custodiar
Daniel, Danielis masculino Daniel
de de, desde (abdverio)
dea, deae (dat y abl. plural: deabus) femenino la diosa
debeo debes debere, debui, debitum deber, estar obligado
debilis, debile débil, frágil
decor, decoris masculino la belleza
decorus, decora, decorum hermoso
delectabilis, delectabile agradable, grato
delecto, delectas delectare, avi, atum gustar
deleo, deles, delere, delevi, deletum borrar
Studia latina Pars Secunda 121
denarius, denarii masculino el denario
dens, dentis masculino el diente
desidero, as, are, avi, desideratum desear
desum, dees, deesse, defui faltar
Deus, Dei masculino Dios ( en plural, con minúscula )
devoro, devoras, devorare, avi, atum tragar, engullir, devorar
dexter, dextra, dextrum diestro, derecho
dialectus, dialecti femenino el dialecto
dicens, dicentis diciendo, el que dice (participio presente)
dico, dicis, dicere, dixi, dictum decir, declarar, pronunciar
dies, diei masc / fem. el día
dignus, digna, dignum digno, merecedor
dilectus, dilecta, dilectum amado, dilecto
diligo, diligis, diligere, dilexi, dilectum estimar, apreciar, considerar
discipulus, discipuli masculino el discípulo, el alumno
dives, divitis (gen. plural: divitum) rico, abundante
divitiae, divitiarum femenino las riquezas
do, das, dare, dedi, datum dar
doceo, doces, docere, docui, doctum enseñar
doctrina, doctrinae femenino la ciencia, la doctrina
dolor, doloris masculino el dolor, el padecimiento
dominium, dominii neutro el dominio
dominus, domini masculino el señor
domus, domi masculino la casa
domus, domus femenino la casa
dono, donas, donare, donavi, -atum donar, regalar
donum, doni neutro el don, el regalo, la ofrenda
dormio, dormis, ire, ovi, otum dormir
duco, ducis, ducere, duxi, ductum guiar, conducir
dulcis, dulce dulce, agradable, suave
dum mientras (conjunción)
duo, duae, duo dos (ajetivo numeral cardinal)
dux, ducis masculino el guía, el director, el general
ecce he aquí, aquí está (adverbio)
ecclesia, ecclesiae femenino la iglesia, la asamblea, la reunión
enim ciertamente, en verdad, en realidad (adverbio)
enim pues, porque (conjunción)
ensis, ensis masculino la autoridad, la espada
eques, equitis masculino el jinete, el caballero romano
equester, equestris, equestre ecuestre
equus, equi masculino el caballo
erro, erras, errare, erravi, erratum vagar, errar
et y, e (conjunción copulativa)
etiam también, además, todavía (adverbio)
eo, is, ire, ivi, iutum Ir
Europa, Europae femenino Europa
ex desde (preposición de ablativo)
excusatio, excusationis femenino la escusa, el pretexto, la justificación
exeo, exis, exire, exivi, exitum salir
exequiae, exequiarum femenino las exequias
exerceo, es, ere, exercui, exercitum ejercitar, practicar, adiestrar
exercitatio, exercitationis femenino el ejercicio
exercitus, exercitus masculino el ejército, la infantería
Studia latina Pars Secunda 122
exiens, exientis masculino saliendo, el que sale
exorior exorioris exoriori exortus sum nacer, levantarse
exspecto, exspectas, -as, -are, -atum esperar
extra fuera de (preposición de acusativo)
faber, fabri masculino el artesano, el fabricante
fabula, fabulae femenino la fábula, el cuento
facies, faciei femenino el aspecto, el rostro, la fachada
facio, facis, facere, feci, factum hacer, construir, transformar
falsus, falsa, falsum falso, equivocado
fames, famis femenino el hambre, la necesidad
fascis, fascis femenino el manojo, el conjunto
fecundus, fecunda, fecundum fértil, fecundo, fecunda
felix, felicis feliz
ferus, fera, ferum feroz
festum, festi neutro la fiesta
ficus, ficus femenino la higuera
fides, fidei femenino la fe, la fidelidad, la promesa
fidelis, fidele fiel
fidus, fida, fidum fiel, seguro, leal
filius, filii masculino el hijo
finitimus, finitima, finitimum limítrofe, fronterizo
firmo, firmas, firmare, firmavi, -atum fortalecer
flexus, flexa, flexum doblado
fluctus, fluctus masculino la ola, la agitación, el oleaje
flumen, fluminis neutro el río
fluvius, fluvii masculino el río
formica, formicae femenino la hormiga
fortis, forte fuerte
fortuna, fortunae femenino la suerte, la fortuna
frater, fratris (gen, plural: fratrum) masculino el hermano
fraxinus, fraxini femenino el fresno
fretum freti neutro el estrecho, el mar
frigidus, frígida, frigidum frío
fructus, fructus masculino el fruto, el producto, el beneficio
frumentum, frumenti neutro el trigo, el grano
frux, frugis femenino la fruta
Gallia, Galliae femenino La Galia (actual Francia)
gallus, galli masculino el gallo
gaudium, gaudii neutro el gozo
gehenna, gehennae femenino la gehena
genu, genus neutro la rodilla
Graecia, Graeciae femenino Grecia
gratia, gratiae femenino la gracia, el favor, el reconocimiento
gratissimus, gratissima, gratissimum gratísimo, muy grato, muy agradable
gratus, grata, gratum agradable, grato
grus, gruis femenino la grulla
guttur, gutturis neutro la garganta
habeo, es, ere, habui, habitum tener, poseer
habito, habitas, habitare, -avi, -atum habitar, residir
hepar, hepatis neutro el higado
herba, herbae femenino la hierba
heri ayer (adverbio)
hic aquí, en este lugar, en esta ocasión (adverbio)
Studia latina Pars Secunda 123
hic, haec, hoc éste, ésta, esto
Hispania, Hispaniae femenino España
historia, historiae femenino la historia
hodie hoy (adverbio)
Homerus, Homeri masculino Homero
homo, hominis masculino el hombre
honor, honoris masculino el honor
Horatius, Horatii masculino Horacio
horrendus, horrenda, horrendum horrible
hortus, horti masculino el huerto, el jardín
humanus, humana, humanum humano
humilis, humile humilde, pobre, débil
humus, humi femenino la tierra, el suelo
iam ya, luego, entonces (adverbio)
idem, eadem, idem el mismo, la misma, lo mismo
ieiuno, as, are, ieiunavi, ieiunatum ayunar, abstenerse
Iesus, Iesu masculino Jesús
ignis, ignis masculino el fuego, la llama, el brillo
ignoro, ignoras, ignorare, -avi, -atum ignorar, desconocer
ille, illa, illud aquél, aquella, él, ella, ello
imago, imaginis femenino la imagen
immundus, immunda, immundum sucio, impuro, obsceno
impavidus, impavida, impavidum potente, fuerte, impávido
impero, imperas, -are, -avi, -atum regir, gobernar, mandar
impiger, impigra, impigrum diligente, activo, trabajador
impossibilis, impossibile imposible
improbus, improba, improbum malvado, perverso, reprobable, impío
in en (preposición)
in aeternum para siempre (adverbio)
inambulo, as, are, avi, atum pasear, ir
incertissimus, a, um inciertísimo, muy incierto
incipio, is, ere, incepi, inceptum empezar, comenzar, emprender
incola, incolae masculino el habitante
incolo, incolis, incolere, incolui, incultum habitar
inde de allí, de allá, desde ahí (adverbio)
iners, inertis inerte, inactivo
inertia, inertiae femenino la ineptitud, la ignorancia
infinitus, infiniti masculino el infinito
informis, informe deforme, feo, horrible
infra debajo de (preposición de acusativo)
ingens, ingentis grande, desmesurado, enorme
inhabito, as, are, avi, atum habitar
inimicus, inimici masculino el enemigo
innocens, innocentis inocente, inofensivo, irreprochable
inopia, inopiae femenino la escasez, la pobreza, la necesidad
inquietus, inquieta, inquietum inquieto
insula, insulae femenino la isla
intellectus, intellectus masculino la inteligencia, la comprensión
intersum, interes, interesse, interfui intervenir
intro, intras, intrare, intravi, intratum entrar, penetrar, presentarse
invenio, is, ire, inveni, inventum encontrar
ipse, ipsa, ipsum el mismo, ella misma, lo mismo
irreparabilis, irreparabile irreparable
Studia latina Pars Secunda 124
is, ea, id él, ella, ello (pronombre)
iste, ista, istud ese, esa, eso (pronombre demostrativo)
ita de tal modo, de modo (adverbio)
Italia, Italiae femenino Italia
iter, itineris neutro el camino, la ruta, la marcata
iubeo, iubes, iubere, iussi, iussum mandar, ordenar
iudex, iudicis masculino el juez, el árbitro
iuro, iuras, iurare, iuravi, iuratum iurar
iustus, iusta, iustum justo
iuvenis, iuvenis masc. fem. el joven, la joven
iuvo, iuvas, iuvare, iuvi, iutum ayudar
labor, laboris masculino el trabajo, el esfuerzo, la actividad, la fatiga
laboro, laboras, laborare, -avi, -atum trabajar, laborar, esforzarse, padecer
lacus, lacus masculino el lago, el estanque, la cisterna
laetitia, laetitiae femenino la alegría
laetus, laeta, laetum alegre, contento
lapis, lapidis masculino la piedra
lar, laris masculino el hogar
latinus, latina, latinum latino, latina
latus, lata, latum amplio, ancho
laudo, laudas, laudare, -avi, -atum alabar, elogiar
laurus, lauri femenino el laurel
lavo, lavas, lavare, lavi, lavatum lavar, limpiar, bañar
legio, legionis femenino la legión, la tropa
leo, leonis masculino el león
levis, leve leve, suave
lex, legis femenino la ley
liber, libri masculino el libro, la obra literaria
liberi, liberorum masculino los hijos (mujeres y varones, solo plural)
libertas, libertatis femenino la libertad
lingua, linguae femenino el lenguaje, el idioma, la lengua
littera, ae femenino la letra, la escritura, la carta
litterae, arum femenino la literatura, la cultura
litus, litoris neutro la orilla, la playa, el litoral
longanimitas, longanimitatis femenino la longanimidad, la animosidad
longus, longa, longum largo
loquor, loqueris, loqueri, locutus sum hablar
Lucius, Lucii masculino Lucio
lucus, luci masculino el bosque
ludus, ludi masculino la escuela, el juego, la diversión
luna, lunae femenino la luna
lupus, lupi masculino el lobo
lux, lucis femenino la luz, el brillo, la claridad
magister, magistri masculino el maestro, el conductor, el jefe
magistra, magistrae femenino la maestra, la profesora
magnus, magna, magnum grande
malum, mali neutro el mal
malus, mala, malum malo, reprobable
mandatum, mandati neutro el encargo, el mandato, la orden
maneo, es, ere, mansi, mansum permanecer
mansuetudo, mansuetudinis femenino la mansedumbre
manus, manus femenino la mano
Marcus, Marci masculino Marcos
Studia latina Pars Secunda 125
mare, maris neutro el mar
margo, marginis masculino el margen
Maria, Mariae femenino María
mater, matris (gen, plural: matrum) femenino la madre
maturus, matura, maturum maduro
maximus, máxima, maximum máximo, muy importante
mediator, mediatoris masculino el mediador, el conciliador
medicus, medici masculino el médico
mel, mellis neutro la miel
melior, melioris mejor (adjetivo comparativo)
mens, mentis femenino la mente, la razón, la inteligencia
mensis, mensis masculino el mes
merces, mercedis femenino el regalo
meridies, meridiei masculino el mediodía
messis, messis femenino la cosecha, la mies
methodus, methodi femenino el método
metus, metus masculino el miedo
meus, mea, meum mio, mia (adjetivo posesivo)
miles, militis masculino el soldado
mobilis, mobile inquieto, voluble
modestia, modestiae femenino la modestia
mons, montis masculino el monte
monstro, monstras, -are, -avi, -atum señalar, mostrar, indicar
mors, mortis femenino la muerte
mulier, mulieris femenino la mujer
multitudo, multitudinis femenino la multitud
multus, multa, multum mucho, mucha
mundities, munditiei femenino La limpieza
mundus, munda, mundum limpio
murus, muri masculino el muro
nardus, nardi femenino el nardo
narro, narras, narrare, -avi, -atum narrar, contar
natura, naturae femenino la naturaleza, el orden natural
natus, nata, natum nacido, constitución natural
nauta, nautae masculino el navegante, el marinero
navicula, naviculae femenino la barca, el bote
navigo, navigas, navigare, avi, atum navegar
navis, navis femenino la nave, la embarcación
nazarenus, nazarena, nazarenum nazareno
ne ¿acaso? (adverbio)
nec ni (y no) (conjunción)
neco, necas, necare, necavi, necatum matar
nego, negas negare negavi, negatum negar, rehusar
nemo, neminis masculino nadie, ninguno
Neptunus, Neptuni masculino Neptuno
neque (non… neque…) ni (y no) (conjunción)
niger, nigra, nigrum negro
nihil neutro la nada (indeclinable)
nisi sino, a no ser, excepto (conjunción)
noceo, noces, nocere, nocui Dañar, perjudicar
nomen, nominis neutro el nombre, el nombramiento
non no (adverbio)
noster, nostra, nostrum nuestro, nuestra (posesivo)
Studia latina Pars Secunda 126
nox, noctis femenino la noche, la oscuridad
numerus, numeri masculino el número, la cantidad
nunquam o numquam nunca (adverbio)
nunc ahora (adverbio)
observo, as, are, observavi, -atum observer
obsum, obes, obese, obfui estorbar
occido, is, ere, occidi, occisum matar, cortar
occupo, occupas, occupare, avi, atum conquistar, ocupar, tomar posesión, poseer
oculus, oculi masculino el ojo
officium, officii neutro el deber, el oficio
omnino enteramente, completamente (adverbio)
omnis, omne todo
operarius, operarii masculino el obrero, el trabajador
opinio, opinionis femenino la opinión, la creencia, la suposición
oppidum, oppidi neutro la ciudad
oppono, is, ere, opposui, oppositum poner, colocar, oponer, enfrentar
opprimo, is, ere, oppresi, oppresum oprimir, comprimir, apretar
opus, operis neutro la obra, el trabajo cultural
ora, orae femenino la costa, la orilla
orbis, orbis masculino el orbe, el mundo
ordino, as, are, ordinavi, ordinatum organizar, ordenar
ordo, ordinis masculino el orden
oriens, orientis masculino el oriente, el sol naciente
origo, originis femenino el origen
orior, orioris, oriori, ortus sum salir, levantarse
os, ossis neutro el hueso
ortus, orta, ortum levantado, alto
ovis, ovis femenino la oveja
paeninsula, paeninsulae femenino la peninsula
panis, panis masculino el pan
papyrus, papyri femenino el papel
parabola, parabolae femenino la parábola, la narración
paragraphus, paragraphi femenino el párrafo
pareo, pares, parere, parui, paritum obedecer
perniciosissimus, a, um dañosísimo, perniciosísimo
paro, paras, parare, paravi, paratum proporcionar, preparar, dar
pars, partis femenino la parte, la porción, el partido, el pedazo
parvus, parva, parvum pequeño, chico
pastor, pastoris masculino el pastor, el guardián
pater, patris (gen, plural: patrum) masculino el padre
patientia, patientiae femenino la paciencia
patientior, patientioris más paciente (adjetivo comparativo)
patria, patriae femenino la patria, el país natal
paucus, pauca, paucum poco, escaso
Paulus, Pauli masculino Pablo
pauper, pauperis (gen. plural: en um) pobre, desamparado
pauper, pauperis masculino el pobre
pauperior, pauperioris más pobre, más necesitado
pax, pacis femenino la paz, la serenidad
peccatum, peccati neutro el pecado, la falta
pecunia, pecuniae femenino el dinero
penna, pennae femenino el ala, la pluma
per por, a través de, por medio de (prep. de acus.)
Studia latina Pars Secunda 127
pereo, peres, perire, peridin ´neitrpo perecer, perder
perdo, is, ere, perdidi, perditum perder, aniquilar
perfectus, perfecta, perfectum perfecto
periculum, periculi neutro el peligro, el riesgo, el daño, la prueba
periodus, periodi femenino el período
pernicieis, perniciei femenino el daño, la perdición
perniciosus, perniciosa, perniciosum pernicioso, funesto, peligroso
pes, pedis masculino el pie, la pata (en animal o cosa)
petrosa, petrosae femenino la piedra
Petrus, Petri masculino Pedro, la piedra
Phaedrus, Phaedri masculino Fedro
philosophia, philosophiae femenino la filosofía (la escuela filosófica)
piger, pigra, pigrum perezoso
pigritia, pigritiae femenino la pereza
Pilatus, Pilati masculino Pilato
pinus, pini femenino el pino
piscis, piscis masculino el pez, el pescado
placeo, places, placere, placui, -itum dar placer, agradar, deleitar
planta, plantae femenino la planta
plenus, plena, plenum lleno, completo
plurimus, plurima, plurimum mucho, el mayor número
plus más (adverbio)
pluvia, pluviae femenino la lluvia
poema, poematis neutro el poema
poeta, poetae masculino el poeta
pontifex, pontificis masculino el pontífice
populus, populi femenino el álamo
populus, populi masculino el pueblo
porcus, porci masculino el puerco, el cerdo
porticus, porticus femenino el pórtico
portus, portus masculino el puerto
possibilis, possibile posible
post después de (preposición de acusativo)
potens, potentis masculino el poderoso, el influyente, el rico
potius más bien (adverbio)
praecedo, is, ere, praecessi, praecessum precede, aventajar
praedico, praedicas, -are, -avi, -atum proclamar, publicar, pregonar, predicar
praemium, praemii neutro el premio, la recompensa, la ganancia
praesum, praees, praeesse, praefui presidir
praeteritus, praeterita, praeteritum pasado, pretérito, transcurrido
pravus, prava, pravum malvado
primus, prima, primum primero, principal
profundus, profunda, profundum profundo
promissum, promissi neutro la promesa
promitto, promittis, ere,misi, missum prometer, asegurar
prope cerca de, junto a, casi (preposición de acusativo)
propheta, prophetae masculino el profeta
propinquus, propinqua, propinquum cercano, próximo
proprius, propria, proprium propio, exclusivo, individual, personal
propter a causa de, por (preposición de acusativo)
prospecto, prospectas -are -avi -atum observar
prosperus (-er), prospera, prosperum próspero
prosum, prodes, prodesse, profui aprovechar, ser de provecho
Studia latina Pars Secunda 128
provincia, provinciae femenino la provincia, el país natal
proximus, proxima, proximum cercano, próximo
prudens, prudentis prudente
prudentior, prudentioris más prudente
puella, puellae femenino la niña
puer, pueri masculino el niño
pugna, pugnae femenino el combate, la lucha
pugno, pugnas, pugnare, -avi, -atum combatir, luchar, pelear
pulcher, pulchra, pulchrum noble, glorioso, hermoso
pulchritudo, pulchritudinis femenino la belleza, la hermosura
pusillus, pusilla, pussilum muy pequlo, muy breve
quaerqus, quaerqus (o quaercus) femenino la encina
quaero, is, ere, quaesivi, quaesitum buscar
quam que, como (conjunción)
-que y, e, aún (conjunción)
qui, quae, quod quien, el que, el cual
quia puesto que, porque (conjunción)
quidam, quaedam, quodam alguno, alguna, alguno
quietus, quieta, quietum pacífico, inactivo, sereno, reposado, quieto
Quintus, Quinti masculino Quinto
quoque también (adverbio)
radix, radicis femenino la raíz
ramus, rami masculino la rama
rana, ranae femenino la rana
rapio, rapis, rapere, rapui, raptum robar, raptar
recito, recitas, recitare, -avi, -atum recitar, leer en voz alta
rectus, recta, rectum recto
reddo reddis reddere reddidi redditum devolver, restituir, recompensar
redemptio, redemptionis femenino la redención
regnum, regni neutro el reino, la autoridad
reliquus, reliqua, reliquum restante
remissio, remissionis femenino la remisión, el perdón, la indulgencia
requies, requiei femenino el descanso, el reposo
res, rei femenino la cosa, el hecho
resisto, resistis, resistere, resistiti resistir, detenerse, impedir
respondeo, es, ere, di, responsum responder
rigo, rigas, rigare, rigavi, rigatum regar, bañar, irrigar
rivus, rivi masculino el arroyo, el canal
romanus, romana, romanum romano, romana
sacerdos, sacerdotis masculino el sacerdote, el ministro
saepe con frecuencia, muchas veces (adverbio)
saevio, is, ire, saevivi, saevitum estar furioso, exaltarse
saltus, saltus masculino el bosque
saluber, salubris, salubre saludable
salvo, salvas, salvare, salvi, salvatum salvar
sanctus, sancta, sanctum santo
sanguis, sanguinis masculino la sangre, la fuerza, el vigor, la vida
sano, sanas, sanare, sanavi, sanatum sanar
sapientia, sapientiae femenino la sabiduría
satur, satura, saturum saciado, harto
satus, sata, satum sembrado
Saulus, Sauli masculino Saulo
scabellum, scabelli (o scabillum) neutro el escabel, el estrado
Studia latina Pars Secunda 129
schola, scholae femenino la escuela
secundum según, después (preposición de acusativo)
secundus, secunda, secundum segundo, favorable, propicio
securior, securioris más seguro, más tranquilo
securus, secura, securum seguro, garantizado
secus cerca de (preposición de acusativo)
sed sino, pero (conjunción)
sedeo, sedes, sedere, sedi, sessum estar sentado, permanecer
sedes, sedis femenino la sede, la cátedra, la silla
sedile, sedilis neutro el asiento, el banco
sedo, sedis, sedere, sedi, sessum sentarse, estar sentado
semen, seminis neutro la semilla
semino, as, are, seminavi, seminatum sembrar
semper siempre, en todo momento (adverbio)
senatus, senatus masculino el senado, el consejo de ancianos
senex, senis masculino el anciano
senium, senii neutro la vejez, el anciano
sentio, sentis, sentire, sensi, sensum sentir, darse cuenta
september, septembris masculino septiembre
Sergius, Sergii masculino Sergio
sermo, sermonis masculino la conversación, el discurso, el sermón
servus, servi masculino el siervo, el esclavo
si sí, a condición de que, siempre que (adverbio)
sicut o sicuti así como, tal como, como (adverbio)
silva, silvae femenino la selva
silvester, silvestris, silvestre silvestre, perteneciente al campo
sine sin (preposición de ablativo)
sitis, sitis femenino la sed
societas, societatis femenino la sociedad, la comunidad
socius, socii masculino el compañero, el socio, el complice
sol, solis masculino el sol
species, speciei femenino la belleza
speculum, speculi neutro el espejo
specto, as, are, aspecto, adsvirtum
specus, specus masculino la cueva, la caverna, la gruta
spero, speras, sperare, avi, atum esperar
spes, spei femenino la esperanza
spina, spinae femenino la espina
spiritus, spiritus masculino el espíritu, el alma, la inspiración
splendeo, splendes, splendere, -ui brillar, resplandecer
spondeo, es, ere, spopondi, sponsum prometer
stella, stellae femenino la estrella
sto, stas, stare, steti, statum permanecer, estar, estar de pie
strenuus, strenua, strenuum activo, diligente, esforzado
studeo, studes, studere, studui estudiar
studiosus, studiosa, studiosum estudioso
studium, studii neutro el estudio, el empeño, la afición, pasión
stultus, stulta, stultum necio, tonto
suffoco as are, suffocavi, suffocatum sofocar
sui, sibi se, si
sum, es, esse, fui ser, estar
super sobre, encima de (preposición de ac. y abl.)
superbus, superba, superbum soberbio, orgulloso
Studia latina Pars Secunda 130
supero, superas, superare, avi, atum vencer, superar
supra sobre (preposición de acusativo)
suscito, as, are, suscitavi, suscitatum provocar, suscitar, hacer levantar
sustineo, sustines –ere -ui, sustentum resistir, sostener
suus, sua, suum suyo, suya (posesivo)
talentum, talenti neutro el talento
tantus, tanta, tantum tanto, tan grande
taurus, tauri masculino el toro
temperantia, temperantiae femenino la sobriedad
temperies, temperiei femenino la temperatura
templum, templi neutro el templo
tempus, temporis neutro el tiempo, el momento, el instante
tenebrae, tenebrarum femenino la oscuridad, las tinieblas
tener, tenera, tenerum tierno
tenuis, tenue delgado, flexible, fino, tenue
terra, terrae femenino la tierra
terrester, terrestres, terrestre terrestre
thesaurus, thesauri masculino el tesoro
thronus, throni masculino el trono
timeo, times, timere, timui temer, tener miedo
timidus, timida, timidum timido
Titius, Titii masculino Ticio
Titus, Titi masculino Tito
totus, tota, totum todo, toda
tranquillus, tranquilla, tranquillum tranquilo, sereno
trans al otro lado de, más allá de (prep. de acusativo)
transeo, is, ire, transivi, transitum atravesar, pasar
tres, tria tres (adjetivo numeral cardinal)
tribus, tribus femenino la tribu, la horda
Troia, Troiae femenino Troya
tu, tui tú (pronombre personal)
turba, turbae femenino la turba, la multitud, el gentío
turris, turris (acus.: turrim; abl: turri) femenino la torre, el torreón
tuus, tua, tuum tuyo, tuya (posesivo)
ubi donde (adverbio)
umbra, umbrae femenino la sombra
unus, una, unum uno, una, uno
urbs, urbis femenino la ciudad
ut de modo que, tal que (adverbio)
ut que (conjunción con subjuntivo)
uva, uvae femenino la uva
vallis, vallis femenino el valle, la cañada
vas, vasis neutro el vaso
vastus, vasta, vastum extenso, inmenso, enorme
vehementer impetuosamente, con ansia
velox, velocis (ablativo sing: veloci) veloz, ligero, rápido, ágil
venio, venis, venire, veni, ventum venir
ventus, venti masculino el viento
verbum, verbi neutro la palabra, el verbo, la expresión, el término
veritas, veritatis femenino la verdad, la sinceridad, la veracidad
vermis, vermis masculino el gusano
vero verdaderamente, ciertamente (adverbio)
versus hacia (preposición de acusativo)
Studia latina Pars Secunda 131
verus, vera, verum verdadero, real, auténtico, sincero, cierto
vesper, vesperi masculino la tarde
vesper, vesperis masculino la tarde
vester, vestra, vestrum vuestro, vuestra, vuestro
vestigium, vestigii neutro la huella, el vestigio
vestis, vestis femenino el vestido
via, viae femenino el camino, la vía, la calle
victoria, victoriae femenino el triunfo, la victoria
video, vides, videre, vidi, visum ver, mirar, comprender
vigil, vigilis masculino el vigilante
villa, villae femenino la villa, la casa de campo
vir, viri masculino el varón
Virgilius, Virgilii masculino Virgilio
virgo, virginis femenino la virgen
virtus, virtutis femenino el valor, la virtud
virus, viri neutro la ponzoña, el veneno
vita, vitae femenino la vida
vivo, vivis, vivere, vixi, victum vivir, existir
vocabulum, vocabuli neutro el vocablo, la palabra, el término
volatus, volatus masculino el vuelo
volo, vis, velle, volui querer
volucris, volucris masculino el ave, el pájaro
voluntas, voluntatis femenino la voluntad, el deseo, el consentimiento
voluptas, voluptatis femenino el placer, el gozo
vos, vestrum vosotros
vox, vocis femenino la voz, la pronunciación
vulgus, vulgi neutro el vulgo, la gente, la masa, la muchedumbre

Potrebbero piacerti anche