Sei sulla pagina 1di 38

zt4 ACTOSDOS

C A P 1 t u l o XV
Houve difte7ifa 'na Igreja de Antiochia acerca da guarda da Ley e circftftcifa9
que Paulo e Barnab a Jerufalcm fa
de MoyJes. 2 Sobre o enviados. 3 Aon
de reldta a c07iverJd das Ge7tes e o eftado de co72troverfia. 6 Declara Fedro
'na congregao dos Apofiolos e A7tcias que na eonve7iha encarregar ds gentes
3

a Escritura
com o
jugo da Ley.
13 O Jacobo , e o C07tfirma
mesmo vota com

Sagrada. I9 conclue que na Ibes convenha 7npr Jna quatro coufas neces-
farias. 22 O que toda a Co7gregaa avendo achado por bem efereve a as Ig''e>-
^jas e por Barfabas e Silas e72Vados ju7itame7ite C07n Paulo e Bar7iab , lhes
iotifica^ 31 ^lu^e iffo com alegria aceitaro, 36 Chega7ido Paulo e Bar7iab
do outro, 39 Bar-
7n contenda
por a7nor de Joa de Marco , apartab fe hum
iiab e Marco para Cypro e faulo com Sylas para Syria e Cilicia.
y

aCalyiz, ^ quc de Judea avia defcendido enfinva os irmas,


T^ alguns a

b Gen. 17 : [dize7ud] , a Sc confbrmc a O ^ ub de Moyfes vos na circunci-


10. dardes, na vs podeis falvar.
Levit.iziy 1 Feita
pois por Paulo e Barnab na pequena refiftcncia e con-
eGal, 2 : i tenda
contra cllcs , ordenaro c que Paulo , e Barnab , e alguns
outros d'ellcs , a os Apoiolos , e a os Ancios a Jerufalcm lobre
efta quefta fubifcm.
^ Alll que acompanhados elles [algum ta77to] da Igreja , pafra

*
por Phenice, e Samaria, contando a converfa d'as Gentes : e gran-
Oi\,fa- de alegria a todos os irmas * dava.
iao,
4 vindos ajerufalem , fora recebidos da Igreja, e dos Apo*
ftolos , e dos Ancios 3 e denunciaro lhes quam grandes coufas
Deus com clles tinha feito.
5 Porem [que] alguns da fela dos Pharifeos , que crido avia,
fe levantaro, dizendo , Qiie he necefirio circuncidlos , e man--
dar [lhes] que a Ley de Moyfes guardem.
^ E
congregaro fe os Apoftolos , c os Ancios, pera 'nefte ne
gocio atentarem.
7 E avendo grande contenda , Pedro fe levantou, c lhes diftc:
^Varoens irmos, bem fabeis como ja vae por muyto tempo , que
d A, 10 :
"

20. Deus entre nos [w^] elegeu, paraque por minha boca as Gentes a
ii i2. do Euangelho ouviftem, e creftm.
e :
palavra
e i. Parai. 8 E Deus , e
que os coraoens conhece, lhes deu teftimunho ,
28:9. dandolhes o Efpirito fanlo , como tambm a nosoutros.
rprJV.'^'^' 9/ E nenhu diferena fez entre nosoutros c ellas, purificando
"*

l^^^'j^".^* pela f feus coraoens. 10


Ago -

"l7;Io. ^"20; 12. f A, lo: l4-44.&f.


S. APSTOLOS. Cap. XV. t^s
IAgort pois porque 'a Deus atentaes g hum jugo fobre o pe-^;i/^//.2j.
,

fcoo d os Diicipulos pondo, que nem noftbs pacs, nem nosoutros 4,


levar pudemos?
que pela graa do Siior Jefu Chrifto falvos fe- h Ephef, m
14 h x4.ntcs cremos

remos, tambcm elles.


como 8.
1% E toda a muitida calou ; e ouvra a Barnab e aPaulo, que ^^^2 Hl
contva quam grandes finaes e prodigios , Deus por meyo d'clles
entre as Gentes fizera.

13 E avendo fc eftes calado , refpondeu Jacobo , dizendo, Va-*


roens irmas, ouvime.
14 Simea contou como primeiro Deus as Gentes vifitou, pe
ra
[deUas] hum povo pera feu nome tomar.

15: E com ifto concorda as


palavras d'os Prophetas, como efcri
to eft :
Despois dulo tornarei, e o tabernculo de David, que cai-^-^^^^,,
15 i
^s
do eft, reedificarei, e reedificarei fus ruinas, e a levantar o tor- 12,
narei :

17 Peraquerefto d'os homens a o Senhor busque , e todas as


o

[demais] Gentes , fobre as quaes meu nome invocado he, diz o Se


nhor, que todas eftas coufas faz.
IS Notrias fa a Deus dcsd'ab eterno todas fus obras.
19
Poloque julgo, que os que d'as Gentes a Dcus fe convertem,
na devem fer perturbados.
20 Sena efcreverlhes ,
que fe abftcnha ^ d 'as contam i naoens /^JSaW.io:
d'os dolos, e l de fornicao, e de afipogado, m e de fangue.' 3-
^^^^'^^*
21
Porque Moyes, defdos tempos antigos, em cada cidade
quem o pregue tem , e 'nas Synagogas cada Sabbado lido he. //tP^^''
''^"^'
22 Entonces pareceu bem a os
Apoftolos , c a os Ancios, com \
toda a Igreja, d'elles [al^iis] varoens eleger, e com Paulo cBarna- 7;;Gf;/.9:4.
b a Antiochia os enviar: [a faber] ajudas ^ que tinha por fobre
'^
nome Barfabas, e a Silas; varoens principaes entre os irmas. *0'j ^gul-
25 E efcrevra com elles o
[fegui72te] ; Os Apoftolos , os An- as, ou con-
e

cias, c os irmas, a os irmas das Gentes , que cm Antiochia, e duorcs.


S)^ria, e Cilicia efta , faude.
24 Por quanto ouvimos n que alguns, que d'entre nosoutros fa- n Galat. %i
ra, com palavras vos perturbaro, e vofias almas titubear fizera, 4.
dizendo [qui] circuncidar vos , c a Ley guardar deveis; a^os
quaes
[laF] na mandamos:
1^5 Pareceu nos bm de concordemente ajuntados [^/^/z?;] varoens
N n % eleger
2<:^ ACTOSDOS
eleger, c cnviarvolos com noftbs amados Barnab, e Paulo.
# A. 13 : 26 Homens o
que ja fus * vidas polo nome de nofo Senhor Jefu
'*
50. Chrifto entregaro.
fi4: 9.
*
Ou al-
27 Afi que enviamos
r
-

r o j
a
Judas,
= / -
e a Silas, os
quaes tambm de bo-
mas.
^^ ^ memo [vosj denunciaro.
*On,*puf- 28 nosoutros, pareceu bem , de
Porque a o Efpirito fanlo, e a

ra,ouar. nenhu mais carga vos impor fena eftas coufas neceftrias :
riscdra. 29 /' [convem a faber] Qucvos abftcnhacs das coufas a os dolos fa-
p Exod. 20: Cl ificadas , <? e de fangue , e de afogado , e ^ de fornicao 5 das
5-
quaes couas, fe vos guardardes, bem fareis. Bem vos v.
\c^en 9*4' Defpedidos pois elles,
^ vira a Antiochia, e
ajuntando amul-
Z.fi'.i7.i4,^i^^tn, entregaro a carta.
riTheff.4\ 3 E lendo [^j alegraro d'a confolaa, fc acerca

2 32 Judas pois, e Silas, como tambcm era Prophetas, com muy


tas palavras a os irmas exhortra, e confirmaro.
33 E detendo fe [^^ft] algum tempo , os dcixra os irmas a os
Apoftolos
paz tornar. em

34 Porem a Silas lhe pareceu bem ficar fc ali.


3) E Paulo e Barnab fe eftivra em Antiochia, enfinando c
cuangelizando, com outros muytos, a palavra d'o Senhor.
36 E defpois de alguns dias, dife Paulo a Barnab : Tornemos
nos a vifitar a nofibs irmas por cada cidade , em
que ja a palavra
do Senhor denunciamos, [a vr] como eft.
s A.ii: 3^ E Barnab aconfelhava que a Joa, chamado ^ Marcos, coin
12. 2;. ftgo tomaftcm.
Coloff4:10. Mas a Paulo lhe parecia raza que com figo aquelle na tomaftbm ,

que defde Pamphylia d'elles fe apartara,


2. Tim. 4: elles
e com a aquella obra
nao fora.
ftY
^^ Houve pois [entre elles^ tal azadumc que hum do outro fc
vrs'z4 *
,

apartaram : e tomando Bariab com figo a Marcos , navegou para


Cypro.
40 Porem Paulo efcolhcndo a Silas, partiufe, encomendado dos
irmas graa dc Deus.
4t E foy
pafindo por Syria c Cilicia, confirmando as Igrejas,

Ca-
S. APSTOLOS. Cap.XVL 2I7

Capitulo XV L

I Circuticida Paulo , chegado a Derbes


Lyftra, a Timotheo, e t07na o comfio o 'da
e

viagem. 4 E e72trcga a as Igrejas que pafja , as


ordenanas dos Apoflolos
,

pera as
gv. ar d. ir em, 6 He ifnpedido do Efpirito Sano de pregar o Euangelho
ev2 Afta e M^fta, 9 por vija para Macednia cha}nado. 13 Prega fora
da cidade de Fhdiippos aonde Lydia ouvindo o cr cm Chrifto
, 3 y e com
jua fam
lia fe bautiza. l5 Lana fora a hum Espirito adev7ihador de hu.^ ferva. I9 Fo
lo que elle e Sylas dos Senhores da ferva per.intc o Magijlrado fora acufados.
22 poios do Governo aoutados e 'na priza lanados. 25 ^e d' a noite cotiz
terremoto fe abre. 27 Foto que o carcereiro acordado quer 7j2atar a fi mesmo -^
28 Alas peUa advertncia e infiruia de Paulo cr em Chrifio com os
fieus fie y

bautiza e lhes 7noflra toda aynizade. 35" Os de Gover7io 7na7ida por


fieus alcai
des folta los ; 37 Mas Paulo tejlificando que era cidado da cidade de Roma
quer
delles mesmos Jer tirado 39 yO que despois Jicede e Jaira f da cidade, 3

I "C veyo at Derbes e Lyftra: e eis que eftava ali hum certo Difci-
pulo, por nome Timotheo , filho de hu mulher Judea fiel,
mas de pae Grego.
2 a D'o
qual dava [bo7n] teftimunho os irmas que cftva em aA.6' ??
Lyftra, e em Iconio.
3 Efte quis Paulo que fofe com elle: e tomando o, circuncidou
o, b por caufa dos Judeos que 'naquelles lugares cftva r porque bi Cor. 9 :
todos feu pae conhecia, que era Grego. 20.

4 E indo paftndo pelas cidades, lhes entregva as ordenanas G'^/.2 :3;


c
que pelos Apoiolos e Ancios em Jcrufalem, determinadas foram, c A, 15 ;
peraque [a.^] guardafim. 29.
<; Affi que as Igrejas eram confirmadas 'na f , e cada dia cm nu
mero
augmentavam.
6 E
pafindo por Phrvgia, e pela provncia dc Galacia, impediu
fe lhes pelo Efpirito fanlo fallarem a pakvra em Afia.
7 [e] como vira a Myfia , intentva ir a Bethynia 3 c na
lh'o permitiu o Efpirito.
S E
paftndo [de largo a] Myfia, / defcendra a Troas. d 2. Cor, 2:
9 E viu Paulo de noite hu vifa 3
[c] foy que hum vara Mace- iz.
donio [d2a7:te]fey [fhe] ps , rogaudo Ihc, e dizendo: Paft a Ma
cednia, e ajudanos.
O E como a vi viu, logo procuramos partir pera Macednia,
concluindo [dali] que Deus nos chamava , pera o
Euangelho lhes.
denunciarmos,
I Na-
3S8 ACTOSDOS
desde Troas viemos coTendo caminho di-
ii Navegando pois ,

leito a Samothracia, [dia] feguinte a Ncapoles.


e o

12 E dali a PhiUppos , que he a primeira cidade d'efta parte de


Mi^cedonia , [ehe] hu Colnia : e eftivemos 'naquella cidade al
guns dias.
dia do Sabbado fahimos fora da cidade a o rio , aonde fc
13 E o

coftumava fazer a oraa : c aflntandonos , faftamos a as mulheres


quc [ali] fe ajuntaram,
14 E hu certa mulher, por nome Lydia , vendedora de purpu
a Deus
ra, da cidade de Thyatira , que fervia, [710S] ouviu, o co
rao da qual o Senhor abriu, peraque eftivefte atenta a o quc Pau
lo dizia.
15 E/ como foy bautizada [ella] e
fiaa cafa, rogou [o],
dizendo,
Se aveis julgado quc eu a o Senhor fiel feja , cm minha cafaentrae^
* Ou.
ficae ^ c ali ficae. e E conftrangeu nos.
e'Gcn,i9:'^, i^j E aconteceu que indo nosoutros oraa , nos fahiu a o en-
1 1 *
33: eontro hu moa / quc tinha efpirito Pythonico : aqual s com ade-
.

^uyz. 19
yii^har grande ganncia a feus Senhores trazia.
^7 Ela fcguindo a ps Paulo e a [ps] nosoutros , clamava, di-
3Lue.z4'29:
Hebr.iyz.T.cndo^ Eftcs homens fa^ fervos do Deus Altifilmo, quc ocaminho
/i.5^7^.28:da falvaao denunca.
nos
-7- 18 E ifto fazia ella por muytos dias. Porem defcontentando [//?<7g
^^er ^^-
Paulo, virou fe, e diftb a
a o
efpirito
de Jefu Chrilo : Em nome
E 'na mefma hora fahiu. h
y.^' ^'^^-tc mando, que d'ella fayas.
feus Senhores que a efperana de fua ganncia era
^^A"
^ 19'- ^^ ;^ vendo de Paulo , e dc Silas , c levaram os * Praa ,
94/ 'ida, pegra pc-
b Alarc. i6:vante os Mayoraes.
17- 20 E aprefentando os a os Capites diftera : k , Eftcs homens
*
Ou Au-
diemia.
3
alvoroa nofa *cidade , [ 72a obfiante] ferem Judeos.
^^ j; p^ga ritos quc na nos he licito receber, nem fazer; vi-
i Z.Cor-6'.S n r^ r

kl Reys.iy^^' '
^^^ Romanos fomos.
'ij\ 21 E a
companha fe levantou juntamente contra clles 3 e
rasgan-
dolhes veilidos, / mandaro
A. 17: 6. os Capitaens os os aoutar.
^Ou.ufios, 23 E avendolhes dado muytos aoutes, lanaro osnaprifa
ou
cofiu- ipandando a o Tronqueiro que feguramcnte os guardaflc.
/2C^^* r* ^40 qual recebido hum tal mandamento , lanou os 'no crcere
*^' ^'
de mais a d'entro, e fegurou lhes os ps 'no * tronco.
^'> E perto d'a meya noite; orando Paulo c Silas,
i.Theff.z:z. CaDeUShym-
^Ouyce.xo. uos cantando escutva os os [outras] prefos,
mA;4:iu a E
S. APSTOLOS. Cap, XVL zi^j
16 E de repente hum ta grande terremoto fe fez que os ali-
,

ccftcs do crcere b movia : e


logo todas as portas fc abrra, e^^-^o-i?"
^" '^
de todos fe foltra. ? 7"
as
prilbens
17 E acordando o
Tronqueiro, vendo abertas as portas da pri-
c

fii, tirando da efpada, fe ouvra dem at.ar, cuidando que jas pre
los ra.
fugidos
28 Porem Paulo clamou com
grande voz , dizendo , Na te fa
as mal nenhum, que todos eftamos aqui.
29 E pedindo luz, faltou dentro , e grandemente tremendo, [a
S pees] de Paulo e Silas b derribou.

30 E tirando os fora, diflb : Senhores , que mc he neccfario o Luc. y.io]


fazer, para me ftilvar ? A.i\%7.
difra p Cr Senhor ^^* ^*
qi E elles [lhe] : em o Jefu Chrifto, c

cafa. pioa^,'.i6.
falvarteas, tu, c tua

32 E fallra lhe a
palavra do Senhor ,
e a todos os
que em fua ^^'. ^-^
cafaeftava. \.ioa,y,io.
33 E tomando os elle comfigo , 'naquella mefma hora da noite,
lavou [fl-e^] os ^ aoutes , e logo foy bautizado [elle] , c todos os *OM,ver~
feus. g^<^^-
Elevando os a fua cafa , q ps [lhes] a. mefa 3 e gozoufe de qLuc.y.i^-
34
ei9'. 6.
que com toda fua caia a Deus crefib.
37 E fendo ja de dia, mandaro os Capitaens a os quadrilheiros,
dizendo , folta a aquelles homens.
36 E o Tronqueiro denunciou eftas palavras a Paulo, [dizendo].^
Mandado tem os Capitaens quc vs foltem ; afii que agora fahi , e
em
paz vos ide.
37 Porem Paulo lhes dife: Aoutando nos publicamente, c fem
fentenciados fer, fendo homens Romanos, nos lanaro 'na prifa,
e
agora encubertamente fora nos lana? Na \ftr)a de Jer] affi, fena
[que] venha elles mesmos, e fora nos tirem.
38 E tornara os quadrilheiros a dizer a os Capitaens eftas pala
vras: e temra, ouvindo quc era Romanos.
3? E vindo rogra lhes , e tirando os fora, r pedra ihcs quc r Matt.%^
da cidade fe faifem. 34
4o E faindo da prifa , entraro [em cafa] de Lydia , e vendo a
(DS irmas, confolra os 3 cfja cidade] fe faira.

O e C A=
w ACTOSDOS

Capitulo XVIL
I Frg. FauloChrifio em Theffalonica. 4 Algu7i^ Judeos e muytos Gr eirs crenfi
a

5 Outros alvoroa coTttra elles e arrcbdtao


Jafon ante os Magiirados da a

cidade. I o Porem Paulo e Sylas escapa e fe partem a Berea aonde tambm ,

prgao. II E esquadrinha7ido diligentemente Esc7-it uras


muytos 3 as 3 crem. I3 O
Judeos deTheffalordea tambm ali o perfeguem .^ alvoroando a o
povo. I4 Alas
s irm{i5s leva a Paulo at Athenas. I 6 Aonde idolatria
perturbado fnhre a

disputa com
alguns pldloJ^''>pho'; dos Epicureos e dos Eftoicos, e escarnecido delles ,

he levado d Andie7icia e ali 7iquirido de fua doutrina. 22 Foloque os infirue


da vaidade dos idolos e do conhecime72to e culto d Deus verdadeiro ,
que criou e
governa o ceo e a terra
,
a
quem fem o conheter , levantaro hum altar,
30 Amoefta os entro para converja f e/n Chrifto
e
que dos mortos refuscitou , .

por Juiz do inundo determinado he. 32 O que hu7ts zonibdva e alguns cr ia


e7itre os quaes era tabem Dionyfio Areopagita e Damaris.

T? [fte] caminho por Amphipolis e Apollonia tomando , vira


a
Theftlonica, aonde hu Synagoga de Judeos avia.
2 E
Paulo a elles , como de coftume tinha , e por tres
entrou

-^OiA^a. Sabbados com elles pelas Efcrituras * disputava.


'*
trava. 3 Dcclaraudo [^^], c propondo [//-^], ^ quc convinha que o
* Ou A- Chrifto
,
padeceftc, e dos mortos reftibitaftc : e quc eftc Jefus he o
a
hrnidoas.^
21
Chrifto, quc eu [dizia elle] vos denuncio.
j^ b E alguns d'ellcs crra, e com Paulo e Silas fc ajuntaro ; e
.

j^ai.
Alatt. 16: ^'os Gregos Religiofos grande muitida 3 e mulheres principaes
21. na poucas.
lL.-.24:45. 5 Porem os Judeos desobedientes movidos de
inveja tomra com
bAd. 28 :
figo alguns homens malinos d'os maganos , e ajuntando a o povo,
^'^* cidade acometendo cafa de
alvoroaro a : e a
Jafon , procurava
tirlos a o
povo.
6 E na
achando, trouxera [com vidncia] a Jafon, e a alguns
os

irmas, aos Mayoraes da cidade, clamando, Eles que a omun- c

A. 16 :do
c

2o
alvoroado tem, [at] aqui vira tambcm,
7 A OS quaes Jafon tem recolhido, c todos eftes contra osmadan-
d Luczy.z. dos dc Cer fazem, ^dizendo , Que ha outro
Rey, [a que] Jeus
0a,l9: 12. [chama],
8 E
alvoroaro a companha , e a os Mayoraes da cidade , que
eftas coufas ouvia.
9 Porem recebida de dos de mais
fatisfaa Jafon- , e
, folt
ra os.
Io E
S. APSTOLOS. Cap.XVIL 2n
Io E logo irmas enviaro ede noite a Paulo, c a Silas, aeAd.9:iy
os

Berea: os quaes chegando la, foram fc Synagoga dos Judeos,


II E fora eftes mais nobres
quc os [judeos] , que em Theftlo
*
nica cftva, [owo] aquelles que a palavra com toda '^' boa O^i-
aftbia
recebero, /'equadrinhando cada dia as Ecrituras , fe eftas coufasP^^^d^^'^^^^
afti era. dea72imo.
^

^
12 Afia
que muytos d'elles crra, c d'as mulheres Gregas hone-^ j^^'
ftis, c d'os varoens, napoucos. Luc.\6:z9^
13 Mas como os Judeos dc Thefilonica entendero que tambm yo^?. 5:39.
cm Berea
por Paulo a palavra de Dcus denunciada era, vira fe
tambm l, g e comovero as companhas. gi.Tl^^.T-'*-'"
*
14 Porem 'no mesmo inftante mandaro os irmas a Paulo , quc 14-*
fe fofte como a o mar: Mas Silas e Timotheo ficra ali.
15 E os quc a Paulo acompanharo, at Athenas o levra; c
^ recebendo mandado
pcra Silas c Timotheo , que viefim a eiie a^ ^d, iS:
"mais cedo [que puAed^em].^ fe partra. 5
i<5 E
emquanto Paulo cm Athenas os esperava , feu efpirito fc
enccndia 'nelle, vendo a cidade tam dada idolatria.
17 Alll que difputava 'na Synagoga com os Judeos, e com os Re
*0\^,ncsr
ligiofos 3 e 'na praa cada dia, com os quc [lhe] occorria.
^

^^ "^'''''
18 E alguns d'os Philobphos Epicureos , c Eftoicos , conten-
dia com elle: e huns dizia : Que quer dizer eftc Paroleiro .^ E
outros: Parece que he pregador de Deufes ellranios3
porquanto a
Jeus, e a refurreia lhes euangelizava. ^^
19 E tomando o, trouxera [?] ao
*
Areopngo, dizendo, [Nu] ^yr d.-.
poderemos faber, que doutrina nova feja cila de que falias? ^^^'L^'^^:''
'^'^
10 Porque
/u
a os ouvidos
-iX
coufas cftranhas ns trazes : queremos
^-'rn-
' ^d' a,ou Au-
pois aber, que lito querer [vir a] ler. die72C'a
II (Entonccs todos os Atheniens , e os

em nenhu outra coufa e ocupva, na em dizer


hofpcdes eftrangeiros, mayr.
, e cm ouvir ,
coufa algu de novo).
2- E cftando Paulo 'no meyo do Arepago, difib : Varoens A-
*
thenienfes, em tudo vos vejo como mais *'Religiobs. Ou , ///,

23 Porque pafando cu [pela cidade ^] e vendo vofibs Sanc^uarios, P^^^ft^'^'^-


achei tambm hum altar, em que escrito elava: AO DEUS ^'^^'

NaO conhecido, a ele pois que vosoutros na conhe


cendo ervis, [a ejj^c] vos denuncio eu. .^ *
^ ^
24 7 O Deus que fez o mundo , c todas as coufas quc 'nelle ha;'-. rT*
O O 2
ele, ;o.
P>'^. 33: 6. 114: 0. e 14^: 6. IJay, 66 \ l. A- 14: 15, Apot.^i^: 7,
292 ACTOSDOS
i A,7:4%. efte, fendo Senhor do Ceo e da terra, h na habita cm
templos fci'^
tos de mas.

pouco por mas de homens fervido he 3 [como] dor


25 Nem tam
(Gen, 1x7. coufa
algu neceftitando: / pois elle f a todos a vida , e arefpira-
todas coufas d.
a ,
e

26 E de hum
angue toda a gcraa dos homens fez , pera fobrc
fnDeut.iz: toda a face da terra habitarem, 777 determinando os tempos jad'antes
^-
ordenados, e os termos de fua habitao.
27 Peraque a o Senhor bubafem, porventura apalpar c achar o
pudeftem : ainda que na eft longe de cada hum de nosoutros.
28 Porque 'nelle vivemos , e nos movemos , e fomos 3 como
tambm alguns de voftbs Poetas diftr,a : Porque tambm ua
ge
rao fomos.
ff
lfay.4ox 29 n Scudo
pois gcraa de Deus , na avcmos de cuidar que a
18' Divindade feja bmelhante ouro, ou prata, ou pedra efculpi-
da por artificio e imaginao de homens.
* ^"'''
24 1 qo Aftl que
^^
difimulando Deus os tempos de ignorncia, o
ago-
*t^' /^
v_/u 3
i"^ denuncia
t>al-
a
j
todos
^
os homens, e em todo lugar que
i
i arre* o ,
-

fa7:cto pendo.
Deuspo- ^i Porquanto tem eftabelccido hum dia, em que juftamente a
los te7n~ o mundo ha de julgar, por [aquelle] vara, p quc [para iffo]
tem ordenado 3 todos
pos. da^ido [diffo] certeza a
'
'
, refufcitando o dos
pA. Io:
mortos.
^'^' 32 E ouvra da refurreia dos mortos , alguns zomb-^
como
va 3 e outros dizia : Outra vez acerca d'ifto te ouviremos.
33 E afi fe fahiu Paulo d'o meyo d'elles.
^4 Porem achegando fe alguns varocns a elle, crra : entre os
quaes foy tambm Dionyfio > Areopagita, e hu mulher por nome
Damaris, e outros [mais] com elles.

Ca
S: APSTOLOS. Cap.XVL m

Capitulo XVIIL

Vem Faulo Corintho


a acha ali Aqui la e Fr i, cila e poufa C07n clles faz>v da
>.'

tc-idas. 4 Enftiia 'na Synagoga que Jefus he o ClrJ, o.. 6 Sacude o p de


Jeus vcft. dcs contra os blasfmadores. 7 Crispa e muytos Corinthios crem efe
bautizii. 9 O Se72hor e7n vif ' amoefla a Paulo de Jicrr fe ali. 12
Aiufa o

d'ifto fe partiu Paulo de Athenas fe veyo Co-


I T7
*^
defpois ,
e a

rintho.
2E achando a hum certo Judeo, por nome a Aquila, natural de aRo7n. 16:
Ponto, que avia pouco que tinha vindo de Itlia , c a Pricilla ua 3.
mulher, (porquanto Cludio mandara que todos osJudeosdcRoma ^-Cor. 16:
i9-
fe ahifibm) veyole a elles. ^^ ^ ^

era do mefmo oficio , ficoufe coni clles , e b


3 E porque '* traho.-^''^'"''^l^'^'
Ihava; porque tinha por olfcio fazer tendas. ^.^'
4 E difputava 'na Synagoga cada Sabbado 3 e a Judeos, e aGre- i.C'a4:12.

^os [r f] periuadia. z.Cor.\i:9.


5 E como Silas eTimotheo f dc Macednia defcendra , foy ^12:13.
Paulo conlrangido do Efpirito, tellificando a os Judeos que Jeus i-^'#2:
o Chrifto ra. ^ ^^,^/^
6Porem refiftindo, e biasfemando elles, facudio [fe] d os vefti- g
dos, e dife lhes: Vofib angue fobre voilcabea ibja3 Limpo elou cA,i7:i';,
cu : e defdagora as Gentes me irei, d Matt. 10:
entrou em cafa de hum,
7 E partindo d'ali, por nome Jufto, quc i4.

a Deus crvia , cuja cala a par d^a Synagoga elava. ^f?.r3:5i^


Ee Crifpo, o Mayoral d'a Synagoga , creu a o Senhor
S com ei.Cor. 1 ;

toda fua caa; e ouvindo ["] muytos dos Corinthios, crra, e fo- I4'
ram bautizados.
9 y E difte o Senhor em vifa de noite aPaulo: Na temas, fena Z^^"^- 23 '-

n*
falia, e na cales.
10
Porque comtigo eftou de ty [7na] lanar
eu, e
ningu
pcra
mal te fazer ; porque muyto povo 'nella cidade tenho.
II E ficou ie
[z/^jhum anno e eis meies, enfinando entre clles a
palavra dc Deus. '
O o 3 12 Po-
^94 ACTOSDOS
Porem fendo Galli Proconful de Achaya , fe alevantra os
12

Judeos concordemente contra Paulo , e trouxera oao Tribunal,


13 Dizendo , Elle a os homens perfuade a contra a
Ley a Dcus
fervir.
14 E querendo Paulo a abrir a boca , di{fe Galli a os ludees :
^

gA. 25 ^ 5 algum agravo, ou crime enorme


.

ouvra, Judeos , com ra


za vos fofrera:
15 Mas fe a quefta he de palavras, e [de] nomes , e [da] que en
tre vos ha
Ley, vede o vos mesmos; porque d'cfls couis na que
ro eu fer
juiz.
16 E lanou os do Tribunal.
17 Porem tomando todos os
Gregos a Softhenes, o Mayoral d'a
Synagoga, feria [0] diante do Tribunal; e a Galli nada de ne-
nhu delias coufas ic lhe dava.
iS E ficandofe Paulo ainda ali
muytos dias, defpediu fc dos ir
mas , e dali navegou pera Syria 3 e com cllc Prifcilla c
Aquila:
hNuT*!, 6: avendo fe [primeiro] h
tofquiado a cabea cm Genebras,^porque tinha
^
IS.
[feito] voto.
A.zv. 23. E
IP chegou
Ephefo , e deixou os ah : porem cllc entrando 'na
a

Synagoga, difputava com os Judeos.


2o E rogando [lhe] elles
que com clles por mais alg tempo fc
^
?Ouj nah ficafib,
na veyo nifto.
q":s,ou3 Antes /c defpediu d'clles,
21
nao 1072- do cafo
dizendo, Neceftrio mc he em to-
ter a fefta
que vem em
Jerufalcm : Mas outra vez, / queren-
^^ ^^"^' ^ vosoutros tornarei 3 e *
iicor 4- partiufe dc Ephefo.
^"^^^ ^ Cefarea, fubio [a
'19. .V- ^, Jerufalcm] , e udando a Igreja,
Hebr. 6: 3. ^^cceidcu a Antiochia.
lacob4.i6, ^3 E eft:ando [ali] algum tempo, partiufe,
*
Ou , deu provncia de Galacia e
paftndo a rcyo pela
Phrygia,
confirmando a todos os Difeipulos '

""^ ^"^"^ ^^^^ J^^eo


k icnr%* ^ '^y^^''^ ^P^^^""
^
Poi* nome
' k Apollos
.^i_^r.i. natural dc Alexandria, vara
eloquente, poderofo cm as Efcri
turas.
2? Efte era ja inftruido'no caminho do Senhor 3 e fervente
dc
efpirito, fallava e enfinava diligentemente as coufas do Seior : fa
bendo fomente o bautifmo dc
Joam.
26 E efte fallar
comeou a oufadamente 'na Synagoga 3 c ouvin
do o Prifcilla c
Aquila , tomra o com figo , c declra lhe mais
pontualmente o caminho de Deus.
21 E querendo ellc
paftar a Achaya
, exhortando os [^] irmas,
ccre-.
S. APSTOLOS. Cap, XIX. 295
cfcrev^ra Difeipulos que o
a os recebeftm 3 o qual vindo, /apro- li, Cor.i *

veitou muyto a os que pela graa cria. ^


28 Porque com grande vehcmencia Judeos con-
publicamente a os
^
*
vencia, moftrando peias Ecrituras, que leus ^
o Chrilo era.
'
O\x,pro^
vando.

Capitulo XIX.
I C^^c^a Faulo a
Ephefo acha ali doze Difeipulos que er.70 bautizados 'nO lau-
e

tismo de Joa, 6 Impem lhes elle as mas e recebem os dons do Eftpirito Sano.
^
S F-nfe/i ali mais que dous annos aft '72a Synagoga como na Efcola deTyranno
confirmando jua doutrina com femgularcs prodigios que fee fazia at por feus le7i-
,

oes. IX Sete filhos de bum Sceva 3


Judeo, Princepe dos Sacerdotes , esco72Ju~.
rando pello Nome de Jefits a huns endemoninhados , d^os Espritos malmos jao
enjnhoreados e feridos. iS Muytos C972feftando feus feitos trazetn e ajuntii
os mefmos livros de jiias vars artes e
queima os. 21 Paulo props ds partir
je para Jerujadru 23 Fois Demtrio, hum ourivez , lusle7ita72do le pello fazer
de Templmhos de Diana levanta hum alvoroo c072tra elle. 30 Paulo qutf
Jair a o
pGvo pera apazigualo, 7fias fe lh'o dejuade. 33 Alexa72dre , quere72do
fazer deftnfa ,7:a he 'rvido ,
pcr-^i.rntoera JudtO. 35 Porem o EJlriva da
Cidade ult7name72te apaziguou efta Jcdira,

1 T7 em
quanto
a
Apollos em Corintho eftava, fucedeu que,i Cor.i:
avendo Paulo pafido por todas as [regioens] fuperiores , veyo 12-

a Ephefo: e achando [ali] alguns Discpulos,


2 Difelhes : Recebeles vs ja o Efpirito nlo quando creftes?
E ellcs lhe difra 3 Antes nem ainda ouvimos , ib aja Elpirito
ianclo.
3 E elle lhes dife : Em que pois fois bautizados? E clles difira :
'No bautifmo de Joa
4 Porem Paulo dife: Bem bautizou Joa [com] b o bautifmo dc bMatt. 3:

arrependimento , dizendo a o povo , que creftm em o quc a ps 11.


cllc avia dc vir, ilo he, emjeu Chi ilo. Marc.i\4,
"^' ^
<) E os que r*^] ou\ ha , fora bautizados cm o nome do Snor f ^*
J^^"^' . .
. A 1: .
6 cE
impondo lhes Paulo as mas, vcyo fobre cllcs o
Efpirito <. 11:15*
fanlo, lingoas [o/' ranhas]
e cm fallava , e profetizva. cA.S:i7.
7 E era todos eftcs como at doze varocns. '^ii; 15.
E entrando elle 'na Synagoga, fallava oufadamente porcfpao
de trcs meies, difputando , e peruadindo as couas do Reyno dc
Deus.
d Mas
9
255 ACTOSDOS
e na obedecendo ,
9 ^ Mas endurecendofe alguns ,
c
ii.Tim.i: perante
15- a muitida d'o caminho [do Sc7it:or] mal fallando, desvioufe d'elles5
difputando cada dia 'na efcola de hum
e
apartou a os Difeipulos ,

certo TjTanno.
'*Ou,fuce- lo E *
durou ifto pdr cfpao de dous annos 3 de tal maneira que
^^"'' todos os que em Afia habitva,
a
palavra d'o Senhor Jefus ouviro,
afii Judeos, como Gregos.
eMarc.i6: ii ^ E fazia Deus maravilhas extraordinrias por mas de Paulo:
e ccndaes de feu
^-
A.
12 De tal maneira
que at os lenos corpo fe Ic-
W-l'^^.^^^ Pq|3j. q5 enfermos, c d'elles as enfermidades fehia, e oscf-
piritos malinos fe fahia.
^Ou. no- ,^ E alguns exorciftas dos Judeos, vagabundos, intentaro
=^
in-
^^'^^'
vocar o nome do Senhor Jefus fobrc os que efpiritos mahnos tinha,

dizendo. Por Jcfus, que Paulo prega, vs econjuramos.


14 E era fete filhos de Sceva, Judeo, Princepe dos Sacerdotes,

que ifto faziam.


os

ly Porem refpondendo o efpirito malino ,


dife: A Jefus conhe
o, c bcm fei [quem] Paulo [he]; porem
vosoutros
quem fois^
i<5 E faltando 'nelles o homem em quem o efpirito malino efta
va ) c enfenhoreandolb d'elles, pode mais que elles 3 de tal manei
ra quc nuos, e feridos, d'aquella cafa fugra.

17 E foy ifto notrio a todos os que em Ephefo habitva, aftl a


Judeos como a Gregos ; e temor fobre todos elles cahiu 3 e [affi~]
cra
engrandecido o nome do Senhor Jefus.
fMatt.y.6. 18 / E vinha muytos dos que cria, confefando, e ^'^publican-
*
Ou dc-
j
^Q pus feitos.
*
'^ Tambm muytos dos que [artes] curiofas feguia, [feus] li-
*q"x' todos os queimaro 3 e lanaro
fitdva' "^^'^^ trouxera, e cm prefena^de
a conta dc feu
preo, e achra [que montava] cincoenta mil [w^o-//]
de prata.
^^
^ ^^ crecia, c prevalecia poderofamente a palavra do Senhor.
g ifey- 55 : *

II, 21 h E
cumpridas eftas coufas , props Paulo cm Efpirito, dc
h Rom, ly.
paffando por Macednia, e Achaya, irfe a Jerufalcm , dizendo,
^5. Defde que l ouver eftado, me importa tambm vr a Roma.
Gal, 1 : 1, 22 E enviando a Macednia dous d'aquelles que o ferviam ,
[afiaber] a Timothco e a Erafto , fe ficou clle por [algum] tempo
em Afia.

^^ ^ Porem 'naquelle mefmo tempo houve, hum alvoroo na pc-


iiCorv% '
'

queno acerca do caminho [d'o Senhor],


-

24 Por-
S. APSTOLOS. Cap. XIX. 197

Porque hum certo ourivezda prata, por nome F>emf trio, que
24
de prata templos de Diana fazia , ^ dava a os artfices na pouca-^ A. U:
ganncia. 16-
25 A os quaes, avendo os ajuntado com os oficiaes de femelhan
tes couas ,
difi; Varoens, bem abeis vos
que d'elc
*
oficionola*0u,^.^/;?.
prosperidade temos.

bem vedes , e ouvis , que efte Paulo , na fomente em


26 E

Epheb , mas at quafi em toda Afia , perfuadido e apartado tem


hu grande muitida , dizendo , que na fa Deubs os
que com ^Pfe^^- n
/ '

as mas b lazem. 4
^
27 E na bmente ha perigo de quc ifto em defprezo fe [nos]
^^35:iS
tome, porem tambm que [at] o [mcfmo] templo da grande Deu- q^^^^^V/J '

Diana cm nada eftima^do feja ; c que ua Magcftade , a quem


roda a Afia, e o mundo [u72ivc7jo] venera, a r deftruida venha.
parte^.
28 E ouvindo [efias coufas] j eiichra fe de
ira, e clamaro , di
zendo. Grande he a Diana d'os Ephefios.
29 E toda a cidade Ib encheu de confufa, e unanimes arremetc-
ya Theatro, arrebatando com figo a Gayo , e a AriftaYchojW ^^7.2 ^
a o m

Macedonios, companheiros de Paulo 'na viagem, 4.


30 E querendo Paulo *fair a o povo, os Diicipulos lh'o na per- ^^^' '
^
mitra. Coloff.4:io.
^^'
E tambm
31 alguns d'os"* Mayoraes de Afia, que era feus ami- ^,.^V.
gos, enviaro a eiie, rogando [lhe] ^ que 'no Theatro fe aprefen-* Cr.Afi-*
tauc. archoi^
32 Q\amava pois, [huns de hud] outros de outra maneira : Por
que o ajuntamento era confufo; c os mais na labia porque cau
fe ajuntaro.
35 E tirra fora d'a Companha a Alexandre , empuxando o os
Judeos para diante : e acenando Alexandre com a ma , queria dar
*
raza \^diftr] a o povo. *Ou^ejrfz,
34 Porem entendendo que era Judeo ,
^
levantoufe hu voz de ^ffJftft^^
todos , clamando por quafi efpao de duas horas, Grande he a Dia- iiin:.''"'f^
i 3 j ^
t i- 7 -- \.j[ti fe--' ,

na dos Epneios.
y^ -^^^^
35 E apayjguando o Efcriva [da Cidade] a companha, difte : Va- houve.
roens
Ephefios, e qual he o home que na facba, quc a cidade d^os
Ephefios he a guardadora do Templo da grande Deufa Diana, e
t [rnrge77.] quc * do Cco dcbcndeu. *Ou,deIn~-
%6 Affi que pois ifto na pode r contradito, convem que vs -'^^^'-
iplanueisj e que nada tcmerariamente faacs.
Pp V Vor-
27S ACTOSDOS
37 trouxcftcs [aqui] a eftes homens , que nem fa facri-
Porque
Icgos , nem de vofta Deufa blasfma.
3^ Qiie fe Demtrio , e os artfices que com elle eft , contra
algum [algu7n] negocio tem; Audincias fe dam , e Proconfulos
ha, huns a os outros fe acufem.
39 E fe algo de coufas outras algus demandaes , em legitimo
ajuntamento fe averiguar.
40 Que
perigo corremos de fediam acufados de que por hoje
fejamos; na avendo caufa nenhu porque d'efte concuro algu ra-
iia dar poftmos. E avendo dito ilo, defpediu a o ajuntamento.

Capitulo XX.
I Farte Faulo para Alace.lonia e Grcia com alguns de Afta.
fte 6 Faffa alem dc
Phdippos para Troas. 7 Aonde prega parte
e o
pa 'no primeiro dia da femana
com os Difeipulos ,
eftendendo fu ferma at a 7neya noite. 9 H.im mancebo
por 7207ne Eutycho polo loiio cae aa janella a baixo morto e por Paulo he re- ,

Juscitado. 1 3
Porftegue Faulo ftua viagem para Jerufalem e chega a AJi- ,

eto. 27 Manda ch.amar ali comfigo os Aicias de Ephefio. iS A os quaes


propem Jua fieldade e Jeus trabalhos em fieu minifierio entre elles. 22 Prediz o
que lhe fobreviria em Jerufalcm.
26
tefiifica que lhes denunciara todo o con
felho de Deus. 28 Amoefla os de atentar a o lebatiho, Z9 E de vigiar con
tra os lobos cruis que f leva72tari e72tre elles. ^2 Toma fua despedida com
elles, tefiifica72do que fus mas a
fi, e a os feus fude7itdra. 5 (5
com 3
E7:juelha e
era C07n clles 3
que acompanha o com
gra7tde trifleza at o 7iavio.

I
"p despois alvoroo fe aplacar chamando Paulo a fi os
de o ,

ai.Tm' i: Diicipulos, e abraando os, fahiu fe pera a Macednia fc ir. ^

3- 2 E avendo andado por aquellas partes e exhortando os com ,

muytas palavras, veyo a Grcia.


3 E pafando [ali] tres mefes, e fendo lhe pelos Judeos poftas ci-
*
Ou foy ladas , avendo de navegar para Syria , * fe determinou a tornar
,
por
de pare- Maccdonia.
*er ou,
acompanhou o at Afia Sopater Bcroenfe; e dosThefaloni-
.

4 '
iJitentou \ r. . . .
. ^ , ^^ ^ . ..

cenfes b Ariftarcho, e Segundo, e Gayo Derbeo, e ^Timotheo j. ^

-^ 19
"' :
c dos Afianos f
*

e
Tychico, e/Trophimo
e/Trophimo.
Z" 2
*5 Eftes, indo diante, nos efperra em Troas.
' '1

Colcff:4:io. ^ E despois dos dias dos [paens] asmos, navegamos de Philippos,


c em cinco dias viemos ter com elles a Troas
c A.
19 : , aonde fete dias ell-

29. vemos.
I. C?r. 1:14, 7 E o primeiro d 'a femana, ajuntandofe os
Difeipulos a
partir o

^^^'l^d'
fEphef6 : 21,
' pam,
Coloff. 4:7, / ^^. 21 ; 29. 2, Tim. 4 20,
S. APSTOLOS. Cap.XX. 299
pam, praticava Paulo com elles, avendofe de partir odiafeguintCi
e
alargou a pratica at a meya noite.
8 E avia muytas luzes em o cenculo, aonde juntos eftavam.
hum certo mancebo
9
cm hu
E^eftando por nome Eutycho, afcntado
,

janella, tomado de hum fono profundo, como Paulo [^/W^


lhes] eftiveftb largamente fallando, foy derribado do bno , e cahiu
defdo terceiro bbrado a baixo , e levantaro o morto.
lo Porem defcendendo Paulo , g derriboufe obre elle e abra-^r
, j^^ .^,-.
ando [o] diftc: Na vs alvoroceis, que [ai72da] fua alma 'nelle^ 21?^
cft. z.
^ Rejs 4:
1 1 E [torn,mdo] a fubir, c partindo e goftando o fallando 34
pa , e
lhes largamente at a alva do dia, aftl fe
partiu.
Eao moo vivo trouxera, c na pouco confolados fora.
12

13 Porem adiantandonos nosoutros a o navio


, navegamos at
Aftbn, d'onde aviamos de receber a Paulo; porque afii o ordenara,
e ellc avia de ir a
p.
14 E como com nofco em Aftbn fe
ajuntou, tomamlo com nos
co, c viemos
Mitylene.a

i5 E
navegando d'ali, viemos o [dia] feguinte em fronte de Chio,
cao outro
[d:a] ns aportamos a Samo: eficandonos em Trogyl-
lio, o [dia] bguinte viemos a Mileto.
16 Porque ja Paulo avia determinado de
pafir mais a diante de
Ephefo, por em Afia o
tempo na h
gaftar. Porque fe aprefurava a h A. 21 :
(fe pofivel lhe fofe) o dia de Pentecofte em Jeruialem eilr. 4. 12"^.
17 Enviou porem defde Mfteto a Ephefo, e [tnatidou] chamar os
Ancios d'a Igreja.
iS E como a elle vira difelhes : Bcm fabeis vs i defdo
,
pri- i ^. 19;
meiro dia que em Afia entrei modo todo ^
, o como
[aquelle] tempo
com vofco eftive :

19 Servindo a o Senhor com tioda humildade , e com


muytas la
grimas , e
tentaoens , que pelas ciladas dos Judeos ibbrevindo
me tem.
20 Como
nada, que til [vs] foftb, deixei de publicamente, e
pelas caas, vs denunciar, e cnfinar.
21
Tcftificando, alfi a Judeos, como a Gregos, /f a converfa a '^^-^/. 3:2.
Deus, e a f em nofo Senhor Jefu Chrifto. Marc.iii^,
22 E cis liado d'o 47.
agora, que eu
Efpirito , me vou a Jcrufalem , p^-^+-
""Ou.eneoTi.
na bendo *
que l me ha de acontecer:
o
trar a o
^3 Sena que o Epirito Saneio de cidade em cidade
,

[me]^
teftifi- encontro
^^P ^
ca, fair.

tJNKVERH2)AB)E NOVA DE OSBOA


Tculdade de Cincias Sociais e Humanas
^ INSTITUTO ORIENTAL
i^o ACTOS DOS
ca, tribulaoens me efpram.
dizendo, qucpribens, e
'' Ad. 21 ; 24 / Mas de nenhu coufa
fao cab nem minha vida por prcc- ,

I? ofa tenho, peraque com alegria minhacarreiracimipra, eominiftc-


vG.i/.i: I. ^^o que do Senhor Jeus recebi , pera telifcar do Euangelho da
'/^

2:'/. graa de Deus.


i: 5.
2^ E agora vcdcs aqui quc bem fei , quc todos vosoutros ,
por
quem pregando o Reyno de Deus pafli, mais meu rofto na \-creis.
'^On-ifcdi- 26 Por tanto o dia de vos * d'o
hoje protclo, que langue de to-
.yc7, dos [vosoutros] limpo cftoU,
27
Porque na deixei de vos denunciar todo o confelho de
Dcus.
ni.Lcuri!;: 28 n Por tanto atentae
'
por vosoutros, e por todo o rebanho,
fobre que o Epirito Santo por Bispos vo:; ps , pera apacentardes
,
*Q
ou OH
^
, ^S^'^'^ '^c Deus, aqual com feu prprio fuigue * o aquiriu.
3

^9 Porque ilo Ici eu , que , defpois de minha partida , entraro


resi^atou.
9
Eheji 1 ; cntrc vosoutros p lobos * cruis, que a o rebanho na perdoaro.
7- 30 ^ E que d'cntre vosoutros mesmos fe Icvantar homens,
quc
Cciojj. i : fidlcm couas perverlas, pera aps l a os Discpulos atraherem.
p*'*'- I ^* ^^^' ^'^'^o vigiae, lembrando vos como , por efpao de trcs
'
'

j\^'^ anos, noite e dia na ccfei de a cadahum de vosoutros, comlagri-


Apocl'): 9, ^''^^ C^-''^] amoeftar.
i^z.Pedr.z: 3^ E agora irmas , a Dcus , c palavra de fua graa vos enco-
I. mcndo ; que poderofo he pera vos bbreedificar, c herana entre
''Ou, tra- todos OS fanlifcados [vos] dar.
.-aii.ojos , ^^ j. j)g ningucm a prata, nem o ouro , nem o veftido cobicei.
ou, peri- r o .u. o. *..... i-t.
34 [Antes] VOS mesmos abeis
. .

/,
^^^ que , pera o que a my, e a os quc
'<'Va>7" 'comigo eftam, neccfario me era, s me rvra eftas mas.
35 Em tudo moftrado vs tenho que trabalhando afi , he necef-
qPftaj i :
10. fario lobrelcvar a os enfermos : e lembrar fe das palavras do Sor
M^tt. z6: Jefus ,
que diiTe : Mais bemaventurada coufa he, dar, do que re-
21* ccber.
tV.V.^^" ^^^ ^ avendo dito ifto , t pondo fe dejuclhos , com todos elles
'

ri,cr.9:^^'^^- ^ , , , , . .t ,

j2. E houve hum


?7 grande pranto de todos ; c derribandofe fobrc
2. Cor, II : o pefcoo de Paulo , beijva
o:

9. 38 Entriftecendo femuyto, mayormente pola palavra que diftera,


e 12: 13. que mais feu rolo na veriam : e at o navio o acompanharo.
A.f^iy ^ ^

l.Cor.4:i2. l. Theff. 2; 9. 2. Theff. y. 9. A. 21 ; y

Ca-
S, APSTOLOS. Cap. XXL iot

I t U L o XXI.

Ancios o ftzra, lo For cujo confelho entra'tio Templo jun-


que Deus por elle ,

tjn^e7ite vOr: qrc.tr o varcs que fobre fi tinha feito voto


-, fianifiando je com ,

elles:, 27 Annde hc vij:o de huns Judeos de Afta que alvora todo o po.' , a

vo c biscao de matalo. %o Mas he livrado pello Tribuno Romano e levado a e


Arr<iyrl, achando delle licena pera fallar o povo.a

I T7 como que d'clles nos arrancamos, c navegamos,


aconteceu
fomos correndo caminho direito e viemos a Coos , e o [dia]
d^ali a Parara.
Rhodas,
feguinte a e

2 E achando hum navio que pafiiava a Phenice , embarcamos nos

'nelle, partimos.
e

3 E indo ja vifta de Cypro, e deixando a


[wa] ezquerda,
viemos Tyro navio avia de
navegamos pera Syria e a 3 o
, porque
decarregar ali fua carga,
4 E ficamos nos ali ete dias , achando a os Difeipulos; os quaes
^ ^^'^' ^^
*

pelo Efpirito dizia a Paulo , que ajerufalem na lubift.


a

S E avendo [ali] paftdo aquelles dias , imos nos , e feguimos


^2ri2>
noftb caminho , acompanhando nos todos com [fitas] mulheres e
filhos at fora da cidade ; e poftos de juelhos na praya oramos.
6 E faudando nos huns a os outros , lubimos a o navio 3 e clles
fe tornara para fus caas.
7 E nosoutros,
acabada a navegao de Tyro, viemos aPtoIemai-
daj e avendo faudado a os irmas , ficamos nos com elles hum dia.
S E o [dja] guinte , partindo d'ali Paulo , e nos os que com
cllc eftavamos, viemos a Cefarea ; c entrando em caa de b ^^^*6: f.
*
Phifip-
[hrm] dos fete), ficamos fJ ^Jf
'

pe, oEuangclila (que era nos com ellc. t^


"^
9E eftc tinha quatro filhas [ oinda] donzellas,
c
que profetizva. ..
"^-
_,_ r-~i , j- j.jjii. primeiros
Io E ficandonos lati] por muytos dias, delcendeu de judcahum
fieteDiaco.
nome d Agabo :
Propheta, por nos qi-.c os

ii E vindo elle a nosoutros, e tomando a cinta de Paulo


, e li- s../ipdic-
P p 3 andob ^f^ ^/'
'''''''''""
t
Joel. 2 :
-

J. A. 2:17. d A. II ; 2S.
302 ACTOSDOS
A. 2o:andofe os ps e as mas, difib : Ifto diz o Elpirito fanlo : ' Afti lia-
23. r os Judeos em Jerulcm a o vara cuja ela cinta he, e em mas
f 21 '.33 (ias gentes o entregaro.
12 E ouvindo rogamos , afii nos , como
nosoutros ifto , [lhe]
nafubift.
os
que d'aquelle lugar era, que ajerufalem
[ASf. 20: IJ Porem Paulo "i-efpondeu : / Que fazeis chorando, e magoan-
^^'' dome o Porque cu, na a fr liado, mas ainda a mor
corao?
rer em Jcrufalem eftou preftes, polo nome do Senhor Jeius.
i4 E como fe na deixou
perfuadir , aquietamos nos, dizendo,
gMatt. 6 '.g
Faafe a vontade do Snor.
10. i5 E despois d'aquelles dias, apercebemos nos , e fubimos a
Jc-
iLf.ii:2,j,yp^jgj^
< 22:42. ^ ^^^^^ tambm com nofco [alguns] d'os^ Difeipulos de Cefa
j^

rea, trazendo [comfigo] a hum certo Mnafon, Cypro, Difcipulo an


tigo, com o qual aviamos de poufar.
17 E como
chegamos ajerufalem , os irmas nos recebero dc
muy boa vontade.
18 j o[dia] feguinte entrou Paulo com nofco a Jacobo , e to-
*
Ou. / dos os Ancios ali vira.
*
ponto em 19 E avcndo os faudado, contou [lhes] por meudo o que Deus
ponto, cntrc as gentes por feu minifterio fizera.
20 E ouvindo
[o] elles, glorificaro a o Senhor; e diffralhe:
Bem vs irma, quantos milhares de Judeos ha que crm : e todos
zeladores da Ley fa.
21 E
ja acerca de ty informados fora , quc a todos os Judeos,
que entre as gentes eftm , enfinas a de Moyfes fe apartarem, di
zendo, que na ha de circuncidar [feus] filhos, nem andar fegun
do os coflumes [da Lev]
22
Que ha pois ? Em todo cafo he neceftrio que a muitida fe
ajunte; porque ouvir que vindo es.
23 Faze pois ifto que te dizemos : Quatro varoens temos , que
?Ou. o-voto fizera.
tribuecom 24 Toma com fanlificate com elles , e * faze com
tigo a eftes ,
elles. elles os gaftos , pera que a cal -a le rapem, e todos ebam quc
na ha nada do que acerca de tv informados foram, mas [que] tam-
UA. 15 :bem tu mesmo a
Ley guardar^^o andas.
iExd 20* '^ Porem quanto a os que das gentes crm , h ja nosoutros ave-
2
mos escrito, e
por bcm achado, que nada d'ilo guardaftem; i fc-
i.Cor. i-.S. na que fomente fe guardem do que a os idolos fe icrifica ^ e h de
^Gf. 9; 4. fangue, e de
afogado, e de fornicao.
26 En-
S, APSTOLOS. Cap. XXL ja?
26 / Entonces tomando Paul> com figo a aquellcs varocns, e^A.i4:6^
fanlificado com elles o dia eg unte, entrou hio Templo, denun
ciando ferem ja cump' idos os dias <.\a 'anfificaa , [ficando fte ah]
at por cada hum d'cUes a oferra l oftcrcccr.
z-; E indo fe ja os fete dias acabando , vendo o os Judeos de Afia
'no Templo, alvoroaro a todo o povo, e lanaro ma dblle:
28 Clamando: Varoens
lralitas, acudi; Efte he o homem,
que por todas as partes a todos contra o povo, e [co?2tra] a Ley, e
[ccvtra] ele lugar enfina ; e de mais dfto tambcm 'no Templo a
os
Gregos introduziu, c ele nlo lugar profmou,
29 Porque d'antes tinha vifto com clle 'na cidade a ^Trophimo m A. 20;
o
Ephefio, a o qual penl\a que Paulo 'no Templo introduzira. * 4-
'^'^"' 4
30 E toda a cidade b alvoroou , e fez b hum concurfo do po-
^^*
vo; e pegando de Paulo, trouxera o para fora do Templo: e lo-

go as portas fe fecharo.
3 ' E procurando elles matalo , veyo a nova a o Tribuno d'o es
quadram , que toda Jerufalcm eftava em confufa.
32 O qual, tomando logo com figo. loldados eCenturioens, cor
reu a clles. E vendo elles a o Tribuno, e a os foldados , cefra
de a Paulo ferir,
^3 n Entonccs chegando o Tribuno, prendeu o, e mandou [o] n A.zii
amarrar com duas cadeas: e
perguntoulhe quem era, e que tinha feito? n.
34 E 'na companha clam-.a [huns defla, e] outros de outra ma
neira; porem como por caua d'o alvoroo 'nada de certo faber po
dia, mandou o levar a o arrayal.
35 E chegando s ebadas , fucedeu que por caufa d'a violncia
d'a companha o levra s coftas os foldados.
%' Porque a muitida d'o povo o feguia, clamando : EoraoLuc. 23.:
^

com clle. i8-


^^'^ i9'.i5'
27 E avendo de levar a Paulo a o arraval , diffe a o Tribuno:
^'^.*^-
He me licito fallar te algu cou? E elle diftb ; Grego fabes?
3S Na es tu por ventura aquelle Egypcio, que antes dbftes dias
hu fedia levantou, eao deferto os quatro millalteadoreslevou?
39 Porem Paulo lhe dift : 'Na verdade que hum homem Judeo
fou , cidadam p de Tarfo , cidade na pouco celebre de Cfticia; ,^^,xi:3 ,

rogote porem, que m.e permitas a o povo fallar,


40 E avendo [ido] permitido, pondo fe Paulo empe 'nas cfcadas.^
fez final com a ma a o povo; e feito grande filencio , fallou lhes
em
lingoa Hebrea, dizendo:
Ca-
304- ACTOSDOS

Capitulo XXIL
^ Faulo perante o povo. 3 relata que era Judeo criado a Of
Dcfendcje 3
ps de
Gamalil. 4 E que, zelando fola Ley, perfeguiu a os Chriftas at Damasco.
6 Acrecenta pois quam 7naravilhofamente de Cbri/l o do ceo he chamado e converti
do , e de Abcfdas , fendo d'elle mais pontualme7ite mfor7nado de fua vocao a 6
Apoflolado bautizado. 17 E como Chrifto outravez ihc apareceu em vifao
,

'no Templo e enviou a os Gentios. 22 Ouvindo os


Judeos effas palavras de no
clamando na convinha mais viveffe.
vo
alvorodva 3
que que 24 Polo que
Tribuno o manda liar peraque aoutado foffe. 2 Mas porquanto f apella a feu
juro de fer cidado de Roma , iflo J deixa e he aprejentado perante o Concilio
dos Judeos.

I "VT" aroens h-mas ,


c Paes , ouvi agora minha defcnfa para com
^
vobo.
2 ouvra quc cm lingoa Hebrea lhes fallava , tanto
(E como
mais filencio lhe dra ; Edife:)
A.y.ii. i ^Quanto amy, vara Judeo fou, em Tarfo dc Cilicia nacido,
f
2i:39,e 'nefta cidade a os pees de ^Gamalil criado, conforme a mais
2. Cor. II: puro
modo da Ley Paterna enfinado , [e] de Deuszeladc^r, como todos
22,

^^?!^:34.^^osoutros hoje [o] fois


4 c Que at a morte efte caminho
cA.S: 3. perfeguido tenho , afii a va-
-9; I. roens, como a mulheres amarrando, e em prifos entregando.
ei6: 9. 5 Como tambm o fumo Pontifice mc he tcftimunha , c todo o
i.C>r. 15:9. Confelho dos Ancios : dos
quaes ainda tomando letras para os ir-
G^Ai : 13.
' '
mas, fuy a Damasco a tambcm amarrados a Jerufalcm trazer a os
que ali eftivcfem, peraque caftigados foftcm.
'

j
d A. 9:3. 6 ^ Porem aconteceu me, quc, indo eu ja de caminho
, eperto

ei.Cor.i'^:de Damasco chegando, quafi a o meyo dia, ^ de repente inerodeou


8. hu grande luz do Ceo.
2for,ii:i 7 E em terra cahi, c hu vez ouvi, quc mc dizia:
Saulo, Sau
lo, porque me perfegues?
8 E refpondi eu; Quem es Senhor ? E diftme : Eu fou Jefus o
Nazareno, aqum perbgues. tu
fDan.io:7. 5, E os que com.igo cftva, em verdade a luz vjra , fe muito
fe atemorizaro; porem a voz do que comigo
fallava, na ouvra.
10 E dift eu: Senhor? E
que farei, o Senhor me diftc: Levau-
*
Ou 3 te tatc , e vae a Damasco , e afi *fe te dir tudo o que fazer te hc or-
fallarcf de denado,
tndo dp-c,
n E
S. APSTOLOS. Cap. XXIL 3^
11 E como eu ja na via , por caufa da gloria d'aquellaluz fuy
,

levado pela ma d'os que comigo elva , [afi] Damabo vim. e a

12 ^ E hum Ananias
certo
, vara pio , conforme a Ley , c^ic gA.fwy-.
tinha [bom] telimunho de todos os Judeos que [ali] morva;
13 Vindo amy, e aprcfentandofe [w^ ], me diftb: Saulo irma,
recobra a vifla : E 'naquella mefma hora o vi.
14 E diftb : O Deus de noftos Paes d'antcs te ordenou peraque
fua vontade conheas , e aquelle Jufto vejas , e a voz de lua boca
ouas.
15 Porque tcftimunha para com todos os homens lhe has de r,
do que vilo, e ouvido tens.
16 E agora, porque detns ? Levantate, cbautizate, cla
te

va teus pecados, o nome d'o Senhor invocando.


17 h E aconteceume, tornando a Jcrufalem , quc orando cu no hA.9:i^,

Templo, fuy arrebatado fora de my.


E vi o, que me dizia, i Date preft, e fae tc aprefuradamcn- iMatt.io:
te de Jcrufalem : porque teu telimunho acerca de
my na rece- H-
ber.
19 E dife: Senhor, bem fabem elles k que eu em prifamlan- hA. 22:
eu

cava, e 'nas Synagogas aoutava a os que cm ty criam. 4.


20 / E
quando o fangue de Eleva , tua telimunha , fe derra- l A 7:^1.
mav., tambm eu prelnte clava, e cm fua morte confentia, e os ^ 8 ; i.

veftidos dos que o matva guardava,


21 E diffe me : Vae , m porque longe as Gentes te hei de en- m A. 9 ;
viar. 15-
22 E ouvra o at efta ^^F. 2.
palavra , e levantaro a voz , dizendo, ^^^'
n Foia da terra com tal
[homem]-., porque na convem que viva, ! '^'
23 E clamando elles , e lanando de fi os veftidos , e p pera o
F.phef.y%.
ar dCitando, \.Ti7n.z. 7.
24 Mandou o Tribuno que a o
arrayal o
levafem, dizendo, 2 Dvv.i:ii.
que
com aoutes o examinafem , pera lbcr porque caufa contra elle Ad. 21 ;
aftl chmva. 3^-
25- E eftando o amarrando com correas, dilb P.aulo a o Centu
ria, que ali eftava: Hc vos licito aoutar a hum homem Romano,
fem ^primeiro] cr condenado?
16 E ouvindo o Centuria
[ido].^ foyc dcnunciouoaoTrihuno,
dizendo, Olha o
que has de fazer: porque eite homem he Romano,
27 E vindo o Tribuno , diftelhe : Dizemc , s tu Romano ? E
^Ije diftc ; Si.
0.9- 2^ E
30^ ACTOSDOS
28 E refpoudcu Tribuno: Com muyta ibmma [de dinheiro] al
o

cancei eu o direito de cidado d'ela cidade. E Paulo dift: E eu


o bu de nacimento.
29 Afii que logo d'ellc fe apartaro os que o avia de examinar :
c at o Tribuno teve temor, entendendo
que era Romano , e quc
liado o avia.
;o E o dia feguinte, querendo faber de certo a caufi
porque dos
Judeos acudo.cra, foltou o das prilbens, e mandou vir a os Prin
cepes dos Sacerdotes, e a todo feu Confelho 3 e trazendo a Paulo^
aprefentou [0] diante d'ellcs.

Capitulo XXIIL
I Faud comeando feua defrfi jio Concilio por mandado d'0 Summo Po7itifice h^
ferido. ^ Polo ue clle efficazircnte o reprende na
fiibendo que era o Suine
.

Prrtdice. 6 E vis! o que o Co72Clio co7.ftava de Sadduceos e Pharifeos , declara


elle que era Pharijeo , e fora acufado por cauza da refurreia dos 7nortos. 7^ Pelo
ambas em co7itenda vem e elle dos
que as
partes .

Pharijeos por iilocente he de


clarado e do Senhor c aijolado. \Z
Co7/Jpira quarenta vares eo7itra Paulo,
maldizendo a fi ineftncs que 7ia comer ia ne7n beberiao at que o mataffci//,
16 O que Paulo, advertido d ifio por fieu fiobrinho
notifica a o Tribuno. 17 Que
3

o, acompanhado de Soldados e7ivia de noite p. ira Cefarea a o Prefidente Fdix


,
3

com hud carta em


que a caiffa
fe relata. 34 Flix lida a carta matida guardar a
Paulo na Audincia de Herodes,

Paulo olhos 'no Confelho, dilb: Varocns irnas,


I
p pondo toda OS

bo conbiencia tenho andadWiante


aA. 24 com de Deus at
16, o dia de hoje.
bi Rey.ii: 2 bSumo Pontifice Ananias mandou a os quc com elle
Porem o
24-
elva, que 'na boca o feriftm.
Jer. 10: 1. ^ Entonccs Paulo lhe dift : Fcrirteh Dcus , parede cayada :
Deut 11 ''^
Efts tu tambm [aqui] afcntado para conforme a Ley me julgar i
"

o. 'e contra a Ley ferir mc mandas?


4 E os que ali cftva diftera : A o Summo Pontifice de Deus

injurias?
E Paulo dife: Na fabia, irmas, quc o Sumo Pontifice ra.
5:
d Exod. 11:
Porque efcrito el : ^ A o Princepe de teu povo na maldirs,
que a hu parte era de Sadduceos , e a ou-
23- 6 E "c.bendo Paulo,
'
Ad. 24: tra de Pharifeos, clamou 'no Conelho: Varocns irmas, e euPha-
21- rio fou, filho de Pharifeo; pola cperana e refurreia dosmor-
pff^3:5.*^
5 tos fou iuleado,

^ g
S. APSTOLOS. Cap.XXlIL -,07
7 E avendo dito ifto houve dificna entre os Pi:aros e os
,

Sadduccos: c a muitida ib dividiu.


8 f
Porque os Sadduceos dizem que na ha refurreia, nem An- fMatt. ii:
jo, nem Epirito: mas os Pharibos confefi ambas as coufis. 23.
9 E fez b hu ^'^'''^'
grande grita; e levantandofe os Efcribas da parte ^^' ^'
dos Pharibos, contendia dizendo; f Nenhum mal achamos 'nefte r .

homem; e fe algum Epirito , ou Anjo, lhe fallou , na


mos a Deus.
repugne- ^^ ^'|27' '

10 E avendo
2^.
grande diftbna , temendo o Tribuno que Paulo <?25. 31.
por elles na fol defpedaado , mandou debender a foldadesca ,
e arrebatlo do
meyo d'elles, e levlo a o arrayal.
i ^ E a
noite feguinte aprcfentandofe lhe o Senhor, dife; Tem
hA.iS:9^
bom animo Paulo ; porque como de my cm Jerulcm telificafte
,
aftl te importa telificar tambm cm Roma.
2 E vindo o dia', fizeram alguns dos Judeos hu
c fe
confpiraa,/^^?. 23 :
conjuraro, dizendo, que nem
comcria, nem
beberiao,^ at 21.29. jo,
a Paulo na matafibm.
que
13 E era mais de quarenta os que efta
conjurao fizera.
14 Os quaes fe fora a os
Princepes dos Sacerdotes , e a os An
cios, e difira: Conjurando nos conjuramos , que nada goftar-
mos, at que a Paulo na matemos.
15 Agora pois vosoutros, [iu72tamente] com o
Confelho, fazei fa
ber a o Tribuno manha volo traga, como que defeus
que neg
cios algu coua mais [certa] quereis aber 3 e antes
que chegue 5
apare.hados eftamos pera o matar,
l E ouvindo o filho da irma de Paulo eftas
ciladas, veyo, cen
trou 'no
arrayal, e denunciou o a Paulo.
'7 E chamando Paulo afia hum dos Centurioens , difte : Leva
eftc mancebo a o Tribuno, porque tem
que lhe denunciar,
18 Tomando o elle
pois, levou [o] ao Tribuno, e diftc : Cha-
mandome afio preb Paulo , [me] rogou que tc trouxeftb efte
mancebo, que tem que tc dizer,
19 E o Tribuno, tomando o
pela ma, e apartandofe a hu ban
da, perguntou [d r] : que tens que me denunciar?
2o E elle d. fte; Os
Judeos hf concertaro derogartc,queman-;f .^/?. 2k
ha a Paulo a o Confelho leves , como que d'ellc aja dc
inquirir I2i
rilgu cou mais [<-v-mJ.
21 Porem tu na os cras. Porque mais dc
quarenta homens
d'clles o anda armando ciladas ,
os
quaes fob pena de maldio fc
^
Q.9 ol^ig^
3^^ ACTOSDOS
obrigaram a nem comerem nem bebcr, at que morto o na ajam!
e
ja apercebidos elam, eperando de ty a promeft.
*2 Entonccs o Tribuno
defpediu a o mancebo, mandando [fhe"]
que a ningum mais dififtb', quc aquillo lhe manifeftra,
3 E chamando afia certos dous d'os Centurios dife: Aper ,
cebei duzentos foldados que va at Cefarea , e fetenta de cavalo,
*
Ou. Frc- e duzentos '^ archeiros, *
para as tres horas d'a noite.
^cbeiros. 24 E
aparelhem Cavalgaduras , peraque pondo 'nellas a Paulo, o
^^^'^"' ^-"^^ ^^^^'^''^ ^^^^^ ^ Prefidente.
yaterce7
''
2y Efcrevendo [lhe] hu carta, que [em Silma] ifto continha:
'y.^^
26 Cludio
'
Lyfias, a Flix, potentifilmo Prefidente, faude. '

-^. 21 : 27 / Prefo efte vara pelos judeos , e eftando ja em ponto dc o


^3" matarem, fobrcvim eu com a foldadesca, c tomei [lh'o] informado
que era Romano.
28 E querendo faber a caufa porque o acufva , Icveilho a ibii
Confelho. ' -

29 O aclrci quc
qual o acufva de algus queftoens dc fua Lcy3
mas
que nenhum crime digno dc morte, ou de prifa , contra elle '

sivia. "

30 E
fendome notificado quc os Judeos a efte vara ciladas aria
]_dc armar] , iogo t'o cnvici : mandando tambm a os aculdores,
que perante ty digam o que contra clle tiverem. Bcm ajas.
31 Tomando pois os foldados, como mandado lhes fora, a Paulo,
trouxera o de noite a Antipatris.
32 E o dia feguinte, deixando ir com clle a os de cavalo, terna-
rafe a o arrayal.
33 Os quaes como chegra a Cefarea , c a carta a o Prefidente
entregaro, aprefentra lhe tambcm a Paulo.
^4 E o Prefidente , lida a [carta] perguntou , de que Provincia
cra? e entendendo que de Cilicia ,

35 Ouvir te hei, difi, quando tambm aqui teus acufadores'


^ ""
.
^"vierem. E jjiandou que o guardafem * 'na Audincia de Herodes,

Ca-
&. APSTOLOS, Cap. XXIV. 30;^.

Capitulo XXIV
^ Comparece o Sumo Sacerdote Ananias , jimtamcjte A7icias do povo e o
C0772 os

Orador Tertullo Prefidente


ante o Fdix contra 5 Paulo,
Levanta graves acu-
faoe?2S C07itra elle. 10 Elle f defende fazendo iu7itamentc C072fi.ffa0 de fua f e
religio. 22 Dilata Flix a caufa at a vinda de Lyfeias dando lhe entretan.^,

to mayor liberdade. 24 Paulo infirue a Felix e a Jua 7nulher cm huns artigos


da f. 26 muytas vezes fee chama delle esperando que Ibe algutn diftheir
daria ; 27 deixou o preto pera C07nprazer a os Judeos.

1 cinco dias despois , defcendeu a o Sumo Pontifice Ananias, aA.iy.x.


Tp e hum certo Orador Tertullo 3 os
com os Ancios ,
quaes
comparecero ante o Prefidente contra Paulo.
2 E endo
citado, comeou Tertullo a [o] acufar, dizendo,
3 [Como affi feja] quc tanta paz por ty tenhamos , c que por tua
prudncia, a efte povo [muytos e] louvveis Icrvios c faa , to
talmente e em todo lugar , o potcntiftimo Felix , com todo agra
*
decimento o * reconhecemos. 0\i,acei-
*^^''^'
4 Porem porque muyto te na detenha , rogo [te] quc breve-
mente, conforme a tua equidade, nos ouas.
*; Porque temos achado que efte homem he hu pefte , c levan-
tadr de fedioens entre todos os Judeos, pelo [univerjo] mundo ^
e o
principal defcnfr da fela dos iNazarcnos.
6 b O qual tambm a o Templo profanar intentou : a o
qual tam- bA. 21*
bem prendemos, e conforme nofa Ley julgar [o] quifemos. 28.*
7 Porem fobrevindo o Tribuno Lyfias , com
grande violncia
d'cntre as mas nolo tirou:
8 Mandando a feus acufadores,
quc a ty vieftbm : do qual tu mef
mo, examinando [*J, poders entender tudo o dequcoacumos.
9 E tambm os Judeos ['niffo] confcntra , dizendo ferem eftas

coufas afi.
Io Paulo
porem , fazendo lhe o Prefidente final quc fallalfe, re
fpondeu : Porquanto bem ei queja vae por muytos annos que d'efb
gente Juiz es, com tanto melhor animo por my refpondo.
II Pois bcm podes entender , que na ha mais de doze dias que
ajerufalem a adorar fubi :
li f E nem com
algum 'no Templo fallando me achra , nem > ^ '
^^
* *

^^niiS Synagogas, nem "na cidade ,


a o
povo amotinando. g
Q.q 3 13 Nem f28:i7.
* Ou; tntre o
povo algud confpirapa fTtOdQ
310 ACTOSDOS
coufas de que agora in
13 Nem ta pouco provar podem as

acua. _

11-1
confcfib , que conforme a aquelle caminho, a
14 Ilo porem te
dos pacs firvo, crendo tudo quan-
que Seda chama, afii a o Deus
to'na F.ey e'nos Prophetas eft elbrito.
*Ou,eqfe como ces mefmos tambm
-^
i^ Tendo em Deus cperana,
efes &c. hade aver refurreia d'os mortos, aftl dos juftos , co
efpra que
mo dos injuftos.
dA.iyi. E" 'nifto me exercito, em que, afi para com Deus , como
15 ^
confciencia bm ofen tenha.^
para com os homens, fempre hu
4. II : e a fazer efmolas c oifcftas
j^ Porem muytos annos despois, vim
e
'

"Biom i;
'^ minha naa.
S / 'Nifto ja fanlificado 'no Templo me achra , na com
2^ de Afia.
fA, 21 :
gente , nem com alvoroo, huns certos Judeos
i7 19 Os quaes convinha, que perante ty [r^wi] prefentes eftivelcm,
C [yne] acufaftcm, fe algu coufa contra my tiveftem.
10 Ou
diga clles mefmos, le em my iniquidade algu achra,
quando perante o Confelho eftava.
21 Sena b dbfta
palavra , [com] quc, cntrc elles eftando, cla-
lA.2y.6. j^- p^j^ refurreia
.

^
dos mortos ou eu hoje de vosoutros \uU
f2S;2o. j

g^do.
Entonces avendo Felix ouvido eftas coufas, ps lhes diiaa,
12

?Ou,r<?- dizendo, * Avendome melhor dbfte caminho informado , cuando


do melhor Q Tribuno
Lyfias deicender, [entam] de voflbs negcios inteira no
-

^i^-^ tomarei.
72jttcia Paulo
hA 173 ^^ ^ mandou a o Centuria que a guardafibm e com
,

<p 28:16! [''k''^~\ liberdade


eftivefe , b> e que a
ningum dos feus prohibifib
fervilo , ou elle vir.
24 E alguns dias despois , vindo Felix com Drufilla fua mulher,
que era Judia, mandou chamar aPaulo, e ouviu o acerca d'a f em
Chrifto.
25 E tratando clle d'a Juftia, c d'a temperana, e [d'o] Juizo
vindouro: efpavorecido Felix, refpondeu: Vaete por agora3 e,
em tendo
oportunidade, te chamarei.
2(5
Efperando tambm juntamente quc Paulo lhe deftb [algfi] di
nheiro, paraque o foltafic : Poloque tambm muytas vezes o man
dava chamar, c com elle fallava.
27 Porem cumpridos dous annos , teve Felix por fucefior a Por-
J A. 2 : cio Fefto. E i quwcndo Fehx comprazer a os Judeos, aPaulo pre-
^^' deixou. Ca^
S. APSTOLOS. Cap.XXV. 211

Captulo XXV

I Sucede Fefto em lugar de Felix , a


quem o Sumo Pontifice c o C97/C1/10
Judaico
roga que Pairo para Jerujalem nr faa , pois
, a com intento de matalo 'no
caminho. 4 Mas Fedo quer que ju7ita?nente comfigo a
Cejarea dcjcenda. 7 O
e acufi
que fj^e-2 , grrve'uente porem fem prova. 9 Faulo ente72de7ido que
<> ,

pe/io ludiriva pcra env-ar lhe ajerujilcm, apella aCeJar, I3 Chegao osRe^-
^//r^ir-./ e Bcruice a Cc.'area e Fe;o o
, 7cerocio de Prwo lhes relata. 22
A->rip^
]:<er ouvil) e ouve o o dia jeniinte. 14 Relata Fefio que
o 'na cauzct
pa
de Pardo fizera e como
3
culpa mnhua Jielle achara.

I
"p ntrando pois Fefto 'na Provincia fubiu d\fti a tres dias dc ,

Celrca a Jeruialem.
2 E comparecero ante cllc o Sumo Pontifice , e os principaes
dos ludeos, contra Paulo, c rogra lhe,
3 Pedindo contra elle favor paraque o fizefe vir a Jerufilcm ;
,

armando para 'no caminho o matarem.


[d-e] ciladas,
4 Porem Fefto refpondeu , que em Celarea elava Paulo gu
ardado e que elle prefto [pr.r.i Id] fe partiria.
5 Os que pois , dile, dbntre vosoutros podem, defcenda jun
tamente [co?nigo] , e i 'nele vara cou algu indecente ouver,
acufem o.
6 E na b avendo elles detido mais dc dez dias, defcendeu
cntrc

a Cefarea 3 e alntando 'no Tribunal o dia feguinte , mandou


a Paulo.
que trouxelfem
7 E vindo elle,
rodearo [''] os Judeos, que de Jerufalcm avia
defcendido ; trazendo contra Paulo muytas e graves acuiaoens,
que na podia provar.
S Polo quc em [fua] defcnfa diftb, Eu, nem contra a Ley dos^^^^?.
a
24:
12-
Judeos, nem contra o Templo , nem contra Cefar, em cou al- ^' *
'*
gu pequei.
Porem querendo Fefto a os Judeos comprazer, refpondendo a
9
Paulo , d ift : Queres tu fubir a Jcrufalem , c r l perante my acer
ca delias couas julgado?
Io E Paulo difi ; Perante Tribunal de Cefar eftou, aonde con
o

vem que juigado feja : a os Judeos nenhum agravo lhes fiz , como

tambm tu muy bem o fabes.


ti b
Porque agravo aleum fiz , ou coufa algu digna de mor-^ A. iS ;
te cometi , na refub morrer : Porem le nada das couas de quc 14,
eftes me acufti, h i, ningucm por lhes comprazer a elles entregar
12 Er
me
pode ; a Cear apeiio.
312 ACTOSDOS
12 Entonces , avendo Fefto fallado com o Confelho, refpondeu:
A Cer apellafte ? A Cer irs.
13 E paftdos alguns dias ,
vira el Rey Agrippa , c Bernice,
a Cefrea a faudar a Fefto.

14 E como ali fe detivra muytos dias , contou Fefto a el Rey


A. 24 los
negcios de Paulo, dizendo, Hum certo vara foy deixado por
o c

^7* Felix [aqui] prefo:


1% Por cuja via, eftando eu em Jerufalcm , os Princepes dosSa
cerdotes , e os Ancios dos Judeos [perante fny] compareceram,
pedindo contra elle fenta [de condenao].
dDeut'l7\ j^ ^ quaes refpondi, na fer coftume dosRomanos d de por
^g

algum comprazer, a homem [algum] a morte entregar, antes que


o acufado
prefentes feus acuidores tenha , e lugar aja dc da acua
a fc defender.
17 Aftl que, chegando ellcs juntos aqui , fem dilao algufa
zer ,
o
[dia] feguinte, aftntado'no Tribunal, ao homem mandei
trazer.
18
qual os acufadores [<ff/^/] prefentes eftando, nenhu coufa
D'o
apontaro d'aqucllas que eu ufpcitava.
^0\i,reli' 19 Tinha porem contra elle algus queftoens acerca dc fua * fu-
gia. perftia e de hum certo Jeus defunto, que Paulo afirmava viver.
,

20 E duvidando eu acerca da inquirio d'efta caufa,


difi, fe
queria ir ajerufalem e l acerca d'cftas coufas fer julgado?
,
21 E
apellando Paulo a fer refervado a o conhecimento dc Au
gufto, mandei quc o guardafem, at que a Cefar o enviafe,
22 E diftb
Agrippa a Fefto : Bem quifra eu tambm a efe h-
mem ouvir.E elle dife : A manha o ouvirs,
23 Afi quc o dia feguinte , vindo Agrippa , e Bernice , Com
muyto aparato, e entrando 'no Auditrio com os Tribunos, e va
roens mais principaes d'a cidade, trouxera por mandado de Fefto
a Paulo.

24 E difte Fefto : Rey Agrippa , e todos os varoens


que [aqui]
com nofco
prefentes eftaes , aqui vedes aquellc , de quem toda a
muitida dos Judeos , afii cm Jerufalcm , como aqui , fallado mc
tem , clamando ,
que na convem que mais viva.
e'^A.2y,9. 2^ Porem achando eu <? quc nenhu coufa dignade:. orte fia,
#26:31. e apellando clle mefmo tambm a Augufto, tenho dcterTemiu. tu-
viarlho.
2^ D'o
qual na tenho coufa algu certa que a o Scnlior <: fere t,
poio
S. APSTOLOS. Cao. XXV J '3

polo qu* perante vosoutros o trouxe ; c mormente perante lv , f


Rey Ag-ippa-^ yeraque, feita informao , couia aleaia quc cVcrc-
vcr tenha.
27 Porque contra raza mc
parece, enviar a hum prefo, c junta
mente as aculccs contra elle na notificar.

Capitulo XXVL

I Pa.r^o te7ido ja licena pcra fe .Ifrdcr redta perante cl Rey Agrippa c toda
,

a
congregao jua vida antes de fua corvcrjao ; 12 ]untrrrr-:te a Irjdnr d*
Jua converfa e vocao a o Apodolado. ly E tardem liri \: br. destoeis de fun
^
converJii. 2o O que fez, padeceu, e doutrinou. 24 Fcjo ouvrrdo aqudlade-
fe7ifta julga que Paulo tresvalic o que P^ado nega. 27 Agrippa por pouco he
,

perjitadido ,
a
que Je faa Chrida. 30 ]U7itamente ccrr todos julga que dd
7272ocene he. 32 C 01220 tambm que feltar Je pcd2a Je a
CeJar apd'rdo 7Cr'j
ouvra,

I 17 diffe Agrippa a PauloPermitcfe


: te por ty mefmo fallar.
Paulo entonces eftendendo a ma , [affi] em iua defcnfa res
pondeu:
2 Por venturofo tenho ,
me Rey Agrippa, de que perante ty
de defender de todas as couas de que d'os Judeos acuf;-
me aja hoje
do Iou.
Mormente fabendo eu, que noticia tensde todos os coftumes,
3
e
queloens que entre os Judeos ha : poloque te rogo que com pa
cincia me ouas. ^

4 Minha vida pois at


defda mocidade, qual dcfdo principio en
tre os de minha em Jerulcm aja fido , todos os Judeos ["]
naa
fabem :

[como] aquelles que jade muyto antes me conhecero (fe [he


5
que] telificar O querem), que conforme a maisperlxtalcctadcnofi
Religio, [Av///;/,:] vivi Pharifeo;
6 E a^ora pola efperana da promefia, que de Deus a os VaesaG.n 3:1^.
^

eiii^s.
feita fov', [-7.7/] elou, e julgado fou.
7 A a qual nofas doze Tribus
fervindo continuamcritc dc dia c ,^~^\ '^'
denoite[^i)'//.f ],eprachegar: Polaqual cperana, oRcyAgrip- j^lf^Pftl^\
acudo. 'j^.*
pa, ou eu dos Judeos
8 Que? julgac por caua incrvel entre vosoutros,
que Dcus aos z.Srm.
7 :
mortos reuicite ? ^-.

P^r 9 <^Bem ^/'A 13^^'


^^'
lfcy4:x. >7: 14. ^9:5. f4o: 10. 7^;-. 25 : 5. ^33:14 ..:o.34: 23.
37 ; 24. Dan, 9 ; 24- M.ih, 7 \
(?
20.
3H ACTOSDOS
OA.', 3. 9 ^Bem me tinha eu imaginado , que contra o nome dc Jefus
9 : ! Nazareno devia eu muytas contrariedades ufar.
: 4.
fiz ; c avendo recebido
^22^'* "^
j^ Q
^jjg tambm em Jeruialem poder
dos Princepes dos Sacerdotes, a muytos dosSanlosem prilbens cn*
Gai. 1:13. cerrei : e quando os matva , [tambm] cu meu voto dava.
I. Tim, 1 : 11 E
caftigando os muytas vezes por todas as Synagogas, a blas-
ly fem ar os forcei, E enfurecido demafiadamente contra elles , at
'nas cidades cftranhas os perlbgui.
11 A o que indo ainda a Damasco , com poder e comifa d'os
Princepes d'os Sacerdotes :
cA,9'-y 13 'Na metade do dia, vi no caminho, Rcy, hu luz do cco,
quc a o rcfplandor do bl fobrepujava , e a my, c a os que comif^o
hia, com fua claridade rodeou.
14 E caindo nos todos em terra, ouvi hu voz
que me fallava, e
em
lingoa Hebraica dizia : Saulo , Saulo, porque me perfeo-ues ?
Dura coufa te hc dar couces contra os aguilhoens.
15 Edife cu; Qiiemes, Senhor? Eelle diftc: Eu fou a Jcfus,
qucm tu
perfegues.
16 Mas levantatc, e
pocmte fobre teus
pees, porque para ifto te
apareci, pera por miniftro telimunha te pr , aftl das coufas quc
c

ja tens vifto, como d'ascmque [ainda] te hei de aparecer:


17 Livrandote d'efte povo, c [das] Gentes, aqum
agora te en
vio.
d Ifay. 60: i s Para d os olhos lhes abrires, e das efcuridades
!
luz, c dopo-
der de Satans a Deus [<>] converteres: peraque, remifi
dospc-
cados, e forte entre os nlificados em my pela fc recba.
19 Poloque, Rey Agrippa, vifam celeftial desobediente na
fuy :

^fAet9'.i9' 20 Antes primeiramente a os quc cm Damasco, e cm Jcrufalem


"

28.
^
e
por toda a terra de Judea el , e a as Gentes denunciei quc fe
22 !i7.
emmendaftem, e a Deus fe convertcftem, fazendo obras dignas dc
converao.
f A* 21 : 21 Por caufa difto f pegaram dc my os Judeos 'no Templo c
,
B*^* [me] procuraro matar.
22
Porem, alcanando focorro de Deus , ainda at o dia dc
hoje
permaneo, tellificando, afi a pequenos, como a grandes : na
dizendo nada de mais do que osProphetas c Moyfes difira
que
avia de acontecer.
i3 [corvem afiber] que O Chrifto devia padecer , e o
primeiro
d%
S. APSTOLOS. Cap.XXVL ?n
d'a refurreia dos mortos fendo, a luz a eftc povo , c a as
gentes,
ivia de denunciar.
24 E dizendo ellc ifto cm [fua] defcnfa, diftb Fefto em alta voz:

Trefvalias, Paulo, muytas letras te


as fazem tresvaliar.
25 Porem ellc: Na trcsvalio, diftc, potentifimo Fefto; po
rem fallo
palavras de verdade, c de hum faa juizo.
26
Porque el Rey, aqum ufando dc oufadia fallo, fabe [muy bem]
<d>llas coufas; pois na creyo que nada d'ifto fc lhe oculte : g que^7^''^' i2 ;
20.
na fez ifto cm algum canto.
27 Crcs tu , Rey Agrippa , a os Prophetas ? Bem fei que os
crees.
* G-- per--
28 E difte Paulo Por pouco me *
Agrippa a :
perfuadirs a
que
me faa Chrift. >^^^^''
*
E diife Paulo : h Prouvera a Deus quc , ou por pouco , ou ^ i-Cot.7',
29
por muyto , na fomente tu , porem tambm todos quantos hoje ^ ^*
ouvindo me el , excepto eftas cadeas, taes , qual eu fou , vos f^f'i"^^''.
Ornrcis.
patacoin
30 E dizendo elle ifto levantoufe cl Rey , e
, o Prefidente , c dcus '''
Bernice, e os que com elles afentados elva.
3 r E apartandofe a hu banda , fallava huns com os outros ,
dizendo 3 i Nada efte homem faz, de morte, ou de prifoens - -^^ 5 ' t-
digno. ^25:25.
%i E diftb Agrippa a Fefto : Bem fe podia efte homem foltar, fc
.a Cefar apellado na ouvra.

E: z Ca.
^iv ACTOS DO5

Capitulo XXVIII.
I Lcvr Ct7Juriao Jlio a Paulo jin/ta7ne7te com outros prefos pcra Roma j 2 >
o

ioibrrcado ,om dl es em hur nao AdrrTcytma e acompanhado d^Arifiarcho chega. ,

a Srirr. 4 E paifmdo d baixo de Cypro vem a Myra. 6 Nivga dali


com hr 72ao Ak'xrridriiia paffa apenas
., cm
fr072te de C7iido e a baixO
dc Crtta e chev.a a os Bovs portos. 9 Arr.re P,.ulo cconfelha a o Ce72-
t.niao ds 272ver7z.<r
pela importunidadc do trripo. II Prias o Ce72turia dando
7'..,!S credito a o JSlcdre cFiloto
, :irv;c_r ?rris .iv^nte. 13 P, fta a Creta a'h.J 3

hud grarae ter-pe^^^ile , e andi cojeando a Ilha que Ic chrria Cliuda, I7 E


conjirrrreid": pela tsrircftade irn'-ao da ?2ao a
arma. u , 21 ^l^roefr a F..ulo a

roda de ter bori ar ir. o


porqu.<nto Deus por hum Anjo lhe avifr.do t72h,% que
^.'nhuui dellcs pereceria. 29 La72a da popa quatro ancfl>\is. 30 Procura
os nurinheiros
fo7jr da n.to com o brtel. :; I O que Paulo impede , c exhr-ta
atcdos que coroe fem rlr^ua couza , como ta;r'e'i22 faurn. 38 Ltin.fo o trrjr a o
7/1 rr.
41 A 72 ao
perece. 42 Oj" foliados querem 7natar a os
prefos o
que a

CLctir-irb irjpide: 4 E iodos 72ada para terra e fe falv.i.

1
J7 determinou, que aviamos de navegar pcra Itlia, en
como fc
tregaro a Paulo, e a alguns outros prelos, a hum Centuria,
}^or nome Jlio, do csquuira Imperial.
11; 2 E embarcaudiuros cm h na\io Adramytino, avcndo de nave
^

gar por junto a os lu.i; iixs dc Afia nos


pai cimos clar.do [jinct,,.^
, ,

rvrrte] com noco Anlfarcho, o Macednio de Theftlonica.


24: 3 E o I dia] feuuintc chegamos a Sidon : E Jlio b tratando hu
manamente a Paulo permitiu [//r] que fofte a os amigos , pam
,
^^'
dbli-e cuidado [tere?r].
4 E partindo d'ali fomos navegando a baixo de Cypro,
,
por-
ouanto os ventos eia contrrios.
^ E avendo pafido o Mar d'o longo dc Cilicia cPamphylia, vie
mos a Myra em
Lycfi.
E achando
6 Centuria ali h navio Alexandrino , que para
Icaiia navegava, nos fez 'nelle embarcar.
7 E inJo ja por muvtos clias vajaroamente navegando , e avcn
do a penas cm fronte de Cuido chegado , na nolo permitindo o
vento, naec/>amos a buxo de Creta, em fronte de Salmon:.
E anenas colcando a , chegamos a h certo lugar, chamado
-

os Bons
portos, perto do qual efta\'a a cidade de Laa.
9 F paftdo mu\to tempo, e endo a navegao ja perigofa,
por
ouauto tambm ja o jejum pfado era,, Paulo os
amoeftava,
lo Di-
S. APOSTOLO .s, Cap, XX\''1L V7

10 Di/.eudo ihcs : \'aroe:is , bem ^.'eje, que -.^om incomodo r. .,

muyto duo, na d'a carga, c db navio,


porem t.uibeni de no
iis \idas, a\'cr oe cr a naxet^aca.
II Porem o Centuria erra ivi.us a o Pdoto c a o xMcilrc, do que
a o
quc faulo dizia.
12 E na lendo aquelle porto acomodado pci'a inverratr , foia
os mais de
parecer dc aiivJa u'aii palar, a ver fc a Pheni.: chegar pu-
deflem, a iovernarem ali,, Olic he h porto dc Creia que atenta pa
ra a bcOida do \ ento Afi ico , c do Clioro.

1^ E \ entando ja brandamente o iil , pareceu lhes quc ja tinha


o
quc intcnta^'a , c dando vela , fora de bem perto coleaude
Creta.
dcpois deu 'nella hum p dc vento j clia-
'-
14 Porem na muvto

mado Euroclydon.
l-r E fendo o navio dblle arrebatado , e na podendo na^'rar
contra o vento, Uuuio ue inao a tudo, nos
i^iacaros j ir a toa.
i6 E correndo a baixo Ue hw ^'equena ilha , chamada Clauda,
auenas pudemos uanf.ar o batel.

17 O qual tomado a riba , uira de [todcs] os remdios, cin


gindo o na'/io , e temendo darem cofta em Syrtc , amainadas na
velas , ie [ drccrr^.] ali ir toa.

iS E andando ja \ehenientemcnte balanceados , de hu tempc-

ftj.dc, o dia Icguiutc ale\ira [n-vio].


19 Eao terceiro [.''.'-;,] no^ memos com nofis prprias mas
lanamos db navio a arm^ia.
20 If na
aparecendo ainda bl nem eftrellas ja muvtos dias a\ia,
c
oprluundo [nos] hu tcjupeltadc na pequena , jatoda aciperan-
ca de a ab.atmento irmos nos tirou.

zi E :ucndo ja muyto quc c na comia, entonccs pondofe Pau


lo cm pe no n'ie}0 dbhes ,. dift : Em vcrda.le que razim ouvcra
ld(^, \aroens, a^eiioe ouvido a my, e na partir dc Creta, c
c\'itar \ /' ] cile u.Cfur.odo, e efta perelia.
2z Porem ago :-a vos an;:ofilo que bom animo tenhaes , porque ne
nhu r-crda axer da \'ida [ re abrr/.] de vosoutros , ena omente
a o navio,

23 Porqe cila mefma noite cilcve comigo o Anjo db Deus, cujo


fou, e a uueiu fiv^^o,
'aulo na f iear
'.4 ]3izendo, temas : Importa que a
fejas apre-
fentado; e \cs aqui Dcus tc tem dado todos
a
quantos co;.iti;_y) na=
vga. R r 3 2s Por-
iiS ACTOSDOS
Portanto , o varoens , tende bom animo 5 porque a Deu^
2T
dito me foy.
creyo, que afii ha de ibr, como a my
eA.i^:i. 16 Porem he necefirio que c vamos dar em hu ilha.
27 Vinda pois a catorzena noite , fendo 'no mar Adritico , dc
hu para a outra banda a toa lanados , l pela meya noite fuspeit-
ra os marinheiros quc algu terra fe lhes chegava.
28 E lanando o prumo , achra vinte braas; e pafando hum

pouco mais a diante , tornando a lanar o prumo , achra quinze


braas.
29 alguns lugares afperos, lanaro da po
E temendo ir dar em

pa quatro ancoras, defejando que ja o dia viefe.


3o Procurando porem os marinheiros fogir do navio, e guindan
do o batel a o mar, como que queria largar as ancoras da proa*,
3Difib Paulo a o Centuria, e a os foldados: Sc elles'no navio
1

na ficarem, na vos podeis vosoutros falvar.


32 Entonces os foldados cortaro os cabos do batel , e dcixra
o cair.
33 E entre tanto quc o dia vinha , cxhortava Paulo a todos quc
*
*Ou,algu^ comefiem algu coufa, dizendo:
Hoje he ja o catorzeno dia que
722anti- ainda ^
efperando, fem comer permaneceis, na avendo nada "^pro-
mento. vado.
em
g4 p^j. |-anto amoefto algu coufa
^u, vos
quc
d hum cabcllo da
comaes , pois para
^Ou^toma-^'^^^^ importa faude ; quc n cabea de nenhum
^^ vosoutros ha de cair.
do,lu,go- E avcndo dito ifto tomando
deu graas a Deus
/^ado. 35 ,
c o
pa ,
^

d Alatt, 10: em
prefena dc todos: e partindo [0] comeou a comer.
30. 36 E tendo ja todos com animo, pufera le tambcm a comer.
e I. Sa7n, 9'
37 E cramos por todos , 'no navio , duzentas e fetenta e fcis al-
^^^'
Joa6'll
\>Tim.4',{. 38 E abaftados ja de comer, alevira onavio, lanando o
trigo
a o mar.

vindo ja o dia , na conhecia a terra : enxergaro porem


39 E
hu enfeada
que tinha praya , 'na qual fora dc parecer, fc pudes-
fem , de com o navio irem dar.
40 E levantando as ancoras , dcixra o ir a o mar ,
largando
tambm as amarras dos lemes , e alando a vela mayor a o vento,
fora fe a dar com elle 'na praya.
fi,.Cor.ii: 41 f Dando
porem cm hum lugar dc dous mares, encalharo ali
^5 o navio : e fixa a
proa, ficou immovel, porem a popa fe abria com
^ fora d^ ondas, 42 En-
S. APSTOLOS. Cap. XXVIIL 3if
42 Entonces confelho dos foldados,
foy o
que a os prefos matas-
fem, peraque nenhum cicapando nado, fu.oillc.
43 Porem querendo o Centuria lhar a' Paulo , cftorvou lhes
ele intento : c mandou que os que
pudeftem nadar , primeiro [a
l
mar] lanafim, e a terra ifiem.

44 E os de mais, huns cm taboas, c outros em coufas d'Q navio.


E ali aconteceu, quc todos em terra b filvra.

Capitulo XXVIIL
I chega Paulo com feus companheiros falvamente a Ilha
que fe chama Mclita ,
aonae to.los huma7iament fVo recebidos. Sahiu do fogo acendido hua bibora,
3
acometeu a ma de Paulo ficou dependurada delia
,
pcis , facudindo elle a befla
,

'no fogo 3 na padeceu nenhum ma d 6 Polo que os da Ilha admirando fe te77i


, ,

o por Deus. 7 Sara Paulo a o


pae de Fublio de febres e defenteria e a mwvtos,

dos da Ida de fus 72fermidades, 1 2 Se72do pois ali tres


rnefes bem agafdlha-
dosy navcga para Itlia alem de Syracufa a Rgio, dali a Put colos e paftn
y

do a praa dc Appio e a tias tres dcndas chega a Roma, i6 Aonde Faulo


y

A o Geral dos exercdos he e de hum Soldado guardado.


entregado I7 Convoca
elle a os Prir.cipacs dos Judeos e conta lhes porque affi prezo a Roma enviado
H Elles, na avendo d' iffo recebido novas nenhuas
era.
defeeja de e7ite72deT
ju p,irecer da Religia. 23 O que Faulo em
grande congregao dos Judeos 3

des de pela ma7iha at atar de jdeclara , provando de Aloyjes e dos Prophetas


que Jefus era o
Chrijlo. 24 O que huns crem e outros 7ia. 25 A os quaes
Faulo com a palavra de Deus reprende c lhes prediz que Jeria engeitados e os
Gentios e7n feu lugar aceitados. 30 Ficaje Paulo ali dous annos pregando oufa-
da77jente e fem impedimento algU7n a doutrina do Senhor Jefus Chriflo,

t avendo cfcapado, entonces entendero que a a Ilhafc chama- a A.


"p
^^ 17:
va Melita, 25/
2 E ufra os Brbaros com nofco dc na coma humanidade.
Porque acendendo hum grande fogo , nos recolhero a todos, por
caufa d'a chuva quc fobrevinha, e por amor do frio.
3 E avendo Paulo achegado cantidadc de vides , e pondo as 'nc
fogo , faindo da quentura hu bibora , lhe acometeu ma.
4 E vendolhc os Brbaros a befta dependurada da ma , diziam
huns a os outros ; Certamente homicida hc elc homem , a o qual
d'o mar ebapando, a vingana viver na deixa.
5 Porem facudindo elle a befta 'no fogo, b nenhum mal padeceu, b AJarc. i6i
6 E elles
efperva que fc avia dc inchar , ou cair morto dc rc- 18.
pente. Porem avendo ja efperado muyto, e vendo quc nenhum
"^'^- 1- 9-

incomodo lhe_ fobrevinha , mudados [de parecer]^ c


dizia, que era c A. 14;
Deus, 7 E l
ACTOSDOS
hus herdades o prin-
-
E ali perto d'aque;ie mefmo lucrar tinha '

cipal d'a ilha , por nome Peiblio ;


o
qual nos recebeu e por tres
,

dias benignameete nos


hoipcdou.
de cama, ^enfermo de
d Matt. %^ 8 E aconteceu cu.e eftava o
pae de Publio
14. febres, e debntcri.^ ; a o
qual Paulo entrou; c avendo orado, pos
as mas bbre ellc, e curou o,
^

9 Feito pois ifto ,


vira tambm a elle os de mais que na ilha
tinha enfermidades, e lrra.
com muytas honras: e avendo
10 Os
quaes tambm nos honraro
de navegar, [?/;] provero das couas neceftrias.
II E tres mefes despois , nos partimos em h navio Alexandri

que 'na ilha invernra : aqual unha por infignia, Calor,


c
no ,

Pollux.
12 E
chegando Svracufa, ficamos nos [ali] tres dias,
e hum diadcspois
13 D'onde indo colcando, vimo:; a Rhegio;
*
Ou.,r;;;-* ventando o ul, viemos o fegundo dia a Puteolos.
io,ufe2- 14 Aonde achando [alguns] n-mas, rogra nos quepor fetedias
^'^'
com elles nos ficaftmos, e afii a Roma viemos.

15 E ouvindo os irmas novos de nosoutros, desde l a o encontro


c vendo os
nos faira at a
praa de Appio , e a as tres Vendas,
Paulo , deu graas a Deus, e tomou animo.
e A. 24:
\6 E como chegamos a Roma , entregou o Centuria os prefos
^5 ao Geral dos excrcitos : e porem a Paulo b lhe permitiu morar fo-
^
*

^"bre fi parte, com o bldado quc o guardava,


17 E aconteceu que, tres dias despois, convocou Paulo a os que
os
principaes .dos judeos era; e juntos elles , difilhes: Varoens
f A. 24:irmas , f na avcndo eu feito nada contra o povo , ou contra os
i^*
^
ritos paternos, vim [ f<7W7/Wo ] prefo delie Jerufalcm, entregue em
^ ^' 'mas dos Romanos,
18 Os quaes, avendome examinado , [me] queria foltar , por
em my nenh crime de morte avr.

19 Porem contradizendo [?] os Judeos , me foy forofo apellar


a Cer: na [f>ore7n] como que tenha de quc aminhanaa acuar.
que por efta caula a my chamado vos tenho , pera [vos]
20 Afi

^.Ai'':6.^''^' c fallar: g porque pola efperana de Ifrael elou eu d'cfta cadea


<':4;2i. rodeado.
21 Porem elles lhe diftera : Nosoutros nem dcjudea cartas al
gus acerca de ty recebemos , nem vindo aqui algum dos irmas,
de ty n:al algum [wx] denunciou nem aUou.
XI Po-
S. APSTOLOS. Cap.XXVIL ivi
22Porem bem quiferamos ouvir dc ty o que fintes : porque ,
quanto a ella lb(5la , notrio nos hc, quc em todo lugar c lhe con
tradiz.
23 E avendolhe elles aftinakdo hum dia , vira a ellc muytos
poufada ; a os quaes , tcftificando o Reyno de Deus, declarava ,
e fe de Jefus perfuadilos procurava , h affi pela Ley de Moyfes,'^ ^en, 3 :
como [pelos] Prouhetas, defde pela manha at a tarde. ^5-
^
r- i e 11' 1 '

24 i E bem cria
alguns o que fc dizia 3 porem os outros na ^d.
criam.. ^ ^
'49:*iol
25 E como ficra entre fi difcordes , dcfpcdira fc , dizendo D..,vf. 18;
Paulo efta palavra : Qiie bcm fallou o Epirito Santo por liyas o 15.
z,Sa772. 7:
Propheta a nofos pes, '^^
26 Dizendo: ^ Vae a eftc povo, edize: De ouvido ouvireis , e
em maneira nenhu entendereis : c vendo , vereis , c cm maneira
-^; '^^* '

nenhu enxergareis. jr ^^ ,

27 Porque engrofado eft d'eftc povo o corao e dos ouvidos


eq : *i4,

pcdamente ouvra, e os olhos fchra; paraque nunca d'osolhos ^9: 5.

veja, nem d'os ouvidos oua , nem d'o corao entenda e ^4o: lo. ,

converta, e eu os cure. 7^^-23 : 5


1^ Seiapois notrio, que a as Gentes he enviada efta falvaao
vos
^
^^33- H.:
Ezeclo ^^
j TX r r 1 1
' '
\4
de Deus; e ellas L'-J ouviro.
19 E avendo elle dito ilo, fora fe os Judeos, tendo entre f
^-'-.24;
muyta contenda. Dcn, 9: 24,
30 E Paulo fe ficou dous annos inteiros em feu prprio aluguer: Michy. 20,
c recebia a todos quantos a elle vinha :
lAfi, 17 ;

31 Pregando o Reyno de Deus ,


c enfinando com toda oufadia ,
^:
as couis a o Senhor Jeu Chrilo pertencentes , em impedimento p/'-v ,/.'

algum. z.
Matt. 11: 14' Marc. 4 : iz. Luc S l lo.
Joa.iz: 40. Rom. 11: %.

Fim dos Aos dos fanos Apofiolos^

S EPIS-^

Potrebbero piacerti anche