› m. pectoralis mayor - origo : pars clavicula : permukaan anterior medial clavicula pars sternocostalis : permukaan anterior sternum, cartilago iga I-VI aponeurosis m.obliqus eksternus abdominis - insersio : sulcus intertubercularis lateral › m. pectoralis minor - origo : costa III-IV dekat cartilage costalisnya - insersio : tepi medial proc. coracoideus scapulae › m. subsclavius - origo : peralihan costa I ke cartilago costalisnya - insersio : permukaan kaudal 1/3 tengah clavicula › m.subscapularis - origo : fossa subscapularis - insersio : tuberculum minus humeri › m. deltoideus - origo : 1/3 lateral clavicula, acromion & spina scapula - insersio : tuberositas deltoideus humeri › m. supraspinatus - origo : fossa supraspinata - insersio : facies superior tuberculum mayus humeri › m. infraspinatus - origo : fossa infraspinata - insersio : facet tengah tuberculum mayus humeri › m. teres minor - origo : bagian kranial tepi lateral scapula - insersio : facet inferior tuberculum mayus humeri › m. teres mayor - origo : permukaan dorsal angulus inferior scapula - insersio : Sulcus intertubercularis humeri medial › m. serratus anterior - origo : permukaan luar bagian lateral costa I-VIII - insersio : permukaan ventral tepi medial scapula
2. KELOMPOK OTOT REGIO BRACHII (LENGAN ATAS)
› m. biceps brachii caput longum - origo : caput longum: tuberculum supraglenoidalis Caput brevis : processus coracoideus › m. brachialis - origo : sebelah distal permukaan anterio humerus - insersio : proc.coronoideus dan tuberositas ulna › m. coracobrachialis - origo : proc. coracoideus - insersio : 1/3 tengah permukaan medial humerus › m. triceps brachii - origo : caput longum : tuberculum infraglenoidalis caput lateral ; posterior humerus, proksimal sulcus n,radialis caput medial : posterior humerus distal sulcus n.radialis - insersio : ujung proksimal olecranon ulna dan fascia lengan bawah
3. KELOMPOK OTOT REGIO ANTEBRACHII (LENGAN BAWAH)
› m. pronator teres - origo : epicondylus medial humeri & proc.coronoideus ulna - insersio : permukaan lateral radius › m. fleksor carpi radialis - origo : epicondylus medial humeri - insersio : basis metacarpal II › m. palmaris longus - origo : epicondylus medial - insersio : bagian distal retinaculum fleksorum dan aponeurosis palmaris › m. fleksor carpi ulnaris - origo : Caput humeral : epicondylus medial humeri Caput ulnar : olecranon - insersio : os pisiformis, hamulus ossis hamati dan os metacarpal V › m. fleksor digitorum superficialis - origo : caput humero-ulnar : epicondylus medial caput radial : anterior radius - insersio : corpus phalanges medial keempat jari medial › m. fleksor digitorum profunda - origo : ¾ proksimal permukaan medial dan anterior ulna dan m.interossea - insersio : basis phalanges distal keempat jari tangan medial › m. fleksor pollicis longus - origo : Perm.anaterior radius dan membranainterossea - insersio : basis phalang distal ibu jari › m. pronator quadratus - origo : ¼ distal permukaan anterior ulnae - insersio : ¼ distal permukaan anterior radius › m. brachioradialis - origo : 2/3 proksimal crista supracondylaris lateralis humeri - insersio : permukaan lateral distal radius › m. ekstensor carpi radialis longus - origo : crista supracondylaris lateralis humerus - insersio : basis metacarpal II › m. ekstensor carpi radialis brevis - origo : epicondylus lateralis humeri - insersio : basis metacarpal III › m. ekstensor digitorum - origo : epicondylus lateralis humeri - insersio : perluasan ekstensor keempat jari medial › m. ekstensor digiti minimi - origo : epicondylus lateralis humeri - insersio : perluasan ekstensor jari kelima › m. ekstensor carpi ulnaris - origo : epicondylus lateralis humeri - insersio : basis metacarpal V › . anconeus - m origo : epicondylus lateralis humeri - insersio : permukaan lateral olecranon › m. supinator - origo : epicondylus lateralis humeri - insersio : permukaan lateral, post dan anterior 1/3 proksimal radius › m. abduktor pollicis longus - origo : permukaan posterior ulna, radius dan m.interossea - insersio : basis metacarpal I › m. abductor pollicis brevis - origo : permukaan posterior radius dan membrana interossea - insersio : basis phalang proksimal pollicis › m. ekstensor pollicis longus - origo : permukan posterior 1/3 tengah ulna dan membrane interossea - insersio : basis phalang distal pollicis › m. ekstensor indicis - origo : permukaan posterior ulna dan membrane interossea - insersio : perluasan ekstensor jari kedua 4. KELOMPOT OTOT MANUS (TANGAN) a. Otot thenar › m. abductor pollicis brevis - origo : retinaculum musculorum flexorum, tuberculum ossis scaphoidei - insersio : oss sesamoideum radial sendi MCP I, tepi radial basis phalangs prokimalis ibu jari, berinsersi ke aponeurosis dorsalis ibu jari › m.opponens pollicis - origo : retinaculum musculorum flexorum, tuberculum ossis trapezii - insersio : tepi radial os metacarpal I › m. flexor pollicis brevis - origo : caput superficiale: retinaculum musculorum flexorum caput profundum: ossa capitatum, trapezium, trapezoideum, basis ossis metacarpi I - insersio : os sesamoideum radial pada sendi MCP I, tepi raddial basis phalangs proximal ibu jari, berinsersi ke aponeurosis dorsalis ibu jari › m.adductor pollicis - origo : caput obliquum: os capitatum, basis ossis metacarpi II, lig. carpi radiatum caput transversum: permukaan palmar os metacarpi III - insersio : os sesamoideum ulnar pada sendi MCP I, tepi ulnar basis phalangs proximalis ibu jari, berinsersi ke aponeurosis dorsalis ibu jari b. Otot hypothenar › m. abductor digiti quinti/minimi - origo : os pisiforme, lig. pisohamatum, retinaculum musculorum flexorum - insersio : tepi ulnar phalanx proximalis, aponeurosis dorsalis jari 5 › m. flexor digiti quinti/minimi brevis - origo : retinaculum musculorum flexorum, hamulus ossis hamati - insersio : basis phalangis proximalis jari 5, aponeurosis dorsalis jari 5 › m. opponens digiti quinti/minimi - origo: retinaculum musculorum flexorum, hamulus ossis hamati - insersio : permukaan ulnar os metacarpi V › m. palmaris brevis - origo : tepi medial aponeurosis palmaris, jarang os trapezium - insersio : kulit eminentia hypothenaris c. Otot bagian dalam tangan › m. lumbricales manus I-IV - origo : sisi radial tendo I & II, serta sisi2 tendo II-IV m. Flexor digitorum profundus yg saling berhadapan - insersio : radial aponeurosis dorsalis II-V › m. interossei volares/palmares I-III - origo : sisi ulnar os metacarpi II, sisi radial ossa metacarpi IV, V - insersio : menyebar ke aponeurosis dorsalis jari II, IV, dan V › m. interossei dorsales I-IV - origo : dua caput, sisi2 ossa metacarpi I-V yang saling berhadapan - insersio : menyebar ke aponeurosis dorsalis jari II-IV
ORIGO INSERSIO EKSTREMITAS BAWAH
a. Otot pangkal paha
› m. psoas major - origo : superfisial: permukaan lateral corpus vertebrae thoracicae 12 - lumbalis 4, disci intervertebrales deep: proc. costalis vertebrae lumbales 1-4 - insersio : trochanter minor dan daerah di dekat labium mediale lineae asperae › m. iliacus - origo : fossa iliaca, spina iliaca anterior inferior, bagian anterior kapsul sendi pinggul - insersio : trochanter minor dan daerah di dekat labium mediale lineae asperae › m. pirirformis - origo : ke lateral dan diantara foramina sacralia pelvica (segmen sakral 3-5) pada facies pelvica ossis sacri, insicura ischiadica major di dekat os sacrum - insersio : permukaan dalam ujung trochanter major › m. obturator internus - origo : lingkar foramen obturatum, permukaan medial membrana obturatoria - insersio : fossa trochanterica › m. gemellus superior - origo : spina ischiadica - insersio : fossa trochanterica › m. gemellus inferior - origo : tuber ischiadicum - insersio : fossa trochanterica › m. gluteus maximus - origo : facies glutea alae ossis ilium di sebelah dorsal linea glutea posterior, facies posterior ossis sacri, fascia thoracolumbalis, lig. Sacrotuberale - insersio : bagian kranial via tractus iliotibialis: tibia tepat di bawah condylus lateralis bagian kaudal: tuberositas glutea, septum intermusculare femoris laterale › m. gluteus medius - origo : facies glutea alae ossis ilium di antara lineae gluteae anterior dan posterior - inseriso : ujung dan tepi lateralis trochanter major › m. gluteus minimus - origo : facies glutea alae ossis ilium di antara lineae gluteae anterior dan inferior - insersio : ujung dan tepi lateralis trochanter major › m. tensor fascia latae - origo : spina iliaca anterior superior - insesio : tibia di bawah condylus lateralis (via tractus iliotibialis) › m. obturator externus - origo : lingkar foramen obturatum, permukaan lateral membrana obturatoria - insersio : fossa trochanterica › m. quadratus femoris - origo : tepi lateral tuber ischiadicum - insersio : crista intertrochanterica b. Otot tungkai atas i. Otot ekstensor lutut › m. sartorius - origo : spina iliaca anterior superior - insersio : permukaan medial tuberositas tibia › m. rectus femoris - origo : caput rectum: spina iliaca anterior inferior caput reflexum: tepi kranial acetabulum - insersio : tepi proximal, lateral dan medial patella, tuberositas tibiae via ligamen patellae, daerah-daerah di lateral tuberositas tibiae via retinacula patella › m. vastus lateralis - origo : lingkar distal trochanter major, labium laterale lineae asperae - insersio : idem m.rectus femoris › m. vastus intermedius - origo : dua pertiga atas facies anterior dan aspek lateral femur - insersio : idem m.rectus femoris › m. vastus medialis - origo : dua pertiga bawah labium mediale lineae asperae - insersio : idem m.rectus femoris ii. Otot aduktor › m. pectineus - origo : pecten ossis pubis - insersio : linea pectinea femoris › m. adductor longus - origo : os pubis di bawah crista pubica sampai ke symphysis - insersio : sepertiga tengah labium mediale lineae asperae › m. adductor brevis - origo : ramus inferior ossis pubis lebih dekat ke foramen obturatum daripada ke m.adductor longus - insersio : sepertiga proximal labium mediale lineae asperae › m. adductor magnus - origo : tepi medial ramus inferior ossis pubis, ramus dan tuber ossis ischii - insersio : dua pertiga proximal labium mediale lineae asperae, tuberositas, tuberculum adductorium › m. adductor minimus - origo : merupakan sebagian dari bagian proksimal m.adductor magnus, muara canalis adductorius terletak diantara insersi kedua otot tsb di sebelah distal - insersio : tuberositas glutea › m. gracillis - origo : tepi medial ramus inferior ossis pubis di sepanjang simphysis - insersio : ujung proximal tibia di sebelah medial tuberositas tibiae iii. Otot fleksor lutut › m. biceps femoris - origo : caput longum: tuber ischiadicum bersama dgn m.semitendinosus caput breve: sepertiga tengah labium laterale lineae asperae - insersio : caput fibulae (membungkus lig.collaterale fibulare), menyebar ke dalam fascia cruris › m. semitendinosus - origo : tuber ischiadicum bersama dengan caput longum pada m.biceps femoris - insersio : permukaan medial tuberositas tibiae › m. semimembranosus - origo : tuber ischiadicum - insersio : ujung proximal tibia di bawah condylus medialis, kapsul posterior sendi lutut, lig. Popliteum obliquum, fascia musculi poplitei c. Otot tungkai bawah i. Otot fleksor Lapis dangkal : m. triceps surae, terdiri dari : › m. gastrocnemius - origo : caput mediale: facies poplitea femoris di sebelah proksimal condylus medialis - insersio : tuber calcanei via tendo calcaneus › m. soleus - origo : caput fibulae, sepertiga proksimal facies posterior dan margo posterior fibulae, facies posterior tibiae pada dan tepat di bawah linea musculi solei, arcus tendineus musculi solei - insersio : tuber calcanei via tendo calcaneus › m. plantaris - origo : facies poplitea femoris di sebelah proksimal condylus lateralis - insersio : tuber calcanei via tendo calcaneus Lapis dalam: › m. popliteus - origo :epicondylus lateralis femoris - insersio : facies posterior tibiae tepat di atas linea musculi solei › m. flexor digitorum longus - origo : facies posterior tibia di sebelah distal linea musculi solei, tendo-tendo di antara tibia dan fibula di sebelah proksimal chiasma crurale - insersio : phalanx distalis jari 2-5 › m. tibialis posterior - origo : tiga perempat atas membrana interossea, daerah-daerah di sekitar tibia dan fibula - insersio : tuberositas ossis navicularis, permukaan plantar ossa cuneiformia I-III, pangkal ossa metatarsi II-IV › m. flexor hallucis longus - origo : dua pertiga distal facies posterior fibulae, membrana interossea, septum intermusculare cruris posterius - insersio : phalanx distalis ibu jari kaki ii. Otot ekstensor › m. tibialis anterior - origo : ujung proximal tibia tepat di bawah condylus lateralis, dua pertiga atas facies lateralis tibiae, fascia cruris, membrana interossea - insersio : tepi medial basis ossis metatarsi I, permukaan plantar os cuneiforme mediale › m. extensor digitorum longus - origo :ujung proximal tibia tepat di bawah condylus lateralis, margo anterior fibulae, membrana interossea cruris, septum intermusculare cruris anterius, fascia cruris - insersio : aponeurosis dorsalis pada jari 2-5 › m. peroneus - origo : bagian distal m. Extensor digitorum longus - insersio : basis ossis metatarsi V › m. extensor hallucis longus - origo : dua pertiga distal facies medialis fibulae, membrana interossea, fascia cruris - insersio : basis phalangis distalis dan phalanx proximalis hallucis iii. Otot peronei › m. peroneus/fibularis longus - origo : caput fibulae, dua pertiga proksimal facies lateralis dan margo posterior fibulae, septa intermuscularia cruris anterius et posterius, fascia cruris - insersio : tuberositas ossis metatarsi I , permukaan plantar ossis cuneiformis intermedii › m. peroneus/ fibularis brevis - origo : setengah distal facies lateralis dan margo anterior fibulae, septa intermuscularia cruris anterius et posterius - insersio : tuberositas ossis metatarsi V, tendo-tendo jari kelingking kaki d. Otot kaki i. Otot dorsum pedis › m. extensor digitorum brevis - origo : permukaan dorsal dan lateral calcaneus - insersio : aponeurosis dorsalis jari 2-4 › m. extensor hallucis brevis - origo : permukaan dorsal calcaneus, sinus tarsi - insersio : phalanx proximalis ibu jari ii. otot plantar pedis otot ibu jari kaki: › m. abductor hallucis - origo : processus medialis tuberis calcanei, aponeurosis plantaris, retinaculum musculorum flexorum - insersio : os sesamoideum mediale di kapsul sendi metatarsophalangea ibu jari, sisi medial pangkal phalanx proximalis ibu jari › m. flexor hallucis brevis - origo : permukaan plantar ossa cuneiformia, lig. Calcaneocuboideum plantare, lig. Plantare longum, tendo m. Tibialis posterior - insersio : bagian medial: os sesamoideum mediale sendi metatarsophalangea ibu jari, pangkal phalanx proximalis I bagian lateral: os sesamoideum laterale sendi metatarsophalangeal ibu jari, pangkal phalanx proximalis I › m. adductor hallucis - origo : caput obliquum : os cuboideum, os cuneiforme laterale, lig. Plantare longum, ligamen calcaneocuboideum plantare caput transversum : kapsul sendi-sendi metatarsophalangea jari III-V, lig. Metatarsale transversum profundum - insersio : os sesamoideum laterale pada kapsul sendi metatarsophalangea ibu jari, pangkal phalanx proximalis ibu jari Otot jari kaki kelima : › m. abductor digiti quinti/minimi pedis - origo : processus lateralis pada tuber calcanei, aponeurosis plantaris, tuberositas ossis metatarsi V - insersio : pangkal phalanx proximal jari 5 › m. flexor digiti quinti/minimi brevis pedis - origo : basis ossis metatarsi V, lig. Plantare longum, selubung tendo m. Fibularis longus - insersio : phalanx proximalis jari 5 › m. opponens digiti quinti/minimi pedis - origo : ligamen plantare longum, selubung tendo m. Fibularis longus - insersio : tepi lateral os metatarsi V Otot ruang tengah kaki : › m. flexor digitorum brevis - origo : calcaneus - insersio : kaki luar dari empat jari kaki kecil › m. quadratus plantae - origo : Calcaneus, Long plantar ligament - inseriso : tendon flexor digitorum longus › m. lumbricales - origo : Batas medial tendon fleksor - insersio : phalang proksimal dan tendon ekstensor dari 4 jari kaki lateral › m. interssei dorsales pedis - origo : metatarsal - insersio : phalang proksimal