Sei sulla pagina 1di 14

CUADERNILLO DE LENGUA LATINA

Profesoras: EMMERT SONIA

ÍNDICE:
1° DECLINACIONES
2° ADJETIVOS
3° VERBOS
4° ORACIONES EN LENGUA LATINA

DECLINACIONES SUSTANTIVOS
Declinaciones 1º 2º 3º 4º 5º
TEMAS en “a” en “o” en “i” cons. en “u” en “e” Número
CASOS M- F M-F - N M-F - N M-F - N M - F
Nominativo a us-er-ir um vario us u es
Vocativo a e-er um us u es
Acusativo am um um em um u em
Sg.
Genitivo ae i is us ei
Dativo ae o i ui ei
Ablativo a o e-i u e
Nominativo ae i a es (i)a us ua es
Vocativo ae i a es (i)a us ua es
Acusativo as os a es (i)a us ua es
Pl.
Genitivo arum orum (i) um uum erum
Dativo is is ibus ubus-ibus ebus
Ablativo is is ibus ubus-ibus ebus

CASOS FUNCIONES
Nominativo - Modificador directo del núcleo del sujeto adjetivo
- Núcleo del Sujeto en el sujeto
- Aposición sustantivo
- Predicativo subjetivo en el predicado
Vocativo -Apelación
Acusativo -Objeto Directo sustantivo en el
-Circunstancial, algunos; encabezados por prep. de acus. sujeto
Genitivo -Complemento [en el suj.] (Castellano de + sustantivo) [En el pred.] modifica a
sustantivos y cumple la función general del sustantivo al cuál modifica.
Dativo -Objeto Indirecto prep. a/para + Sustantivo en el predicado
Ablativo -Circunstancial prep. + Sustantivo en el
-Complemento agente; (a, ab)→ si se refiere a pers. pred.
Búsqueda en el diccionario: nominativo singular; el genitivo es el caso que determina la declinación a la que
pertenece, género y significado.
Atender: → en todas las declinaciones los tres géneros se igualan en desinencia en genitivo, dativo y ablativo
singulares y plurales. → El neutro tiene la misma desinencia en los casos nominativos, vocativo y acusativo
para cada número.

PRIMERA DECLINACIÓN:
► ANOMALÍAS:
◙ Sólo se declinan en plural o carecen de singular los siguientes sustantivos: divitia-arum; nuptiae-arum;
epulae-arum;exsequiae-arum; habenae-arum; tenebrae-arum;reliquae-arum; insidiae-arum; blanditiae-arum;
minae-arum; angustiae-arum; indutiae-arum;Venetiae-arum;Thebae-arum; Siracusae-arum; Athenae-arum.
◙ Cambian de significado al cambiar de Nº o añaden otro:

Copia- ae: abundancia Copiae-arum: tropas, riquezas


Fortuna-ae: fortuna, suerte Fortunae-arum: bienes de fortuna, suertes
Littera-ae:letra Litterae-arum: carta, literatura
Opera-ae: obra,cuidado Operae-arum: sueldos, cuidados

◙ Los nombres: dea, filia, liberta, mula, asina que tienen el correspondiente masculino de la segunda
declinación, hacen el dativo y ablativo plurales en –abus. Estas formas se emplean cuando van unidas a sus
respectivos masculinos. Ej: filiabas, deabus, libertabus, mulabus, asinabus.

SEGUNDA DECLINACIÓN
► ANOMALÍAS:

◙ Se conservan en nombres de ciudades o islas pequeñas un locativo en –i, y en el caso de humi (en el
suelo) y belli (en la guerra).
◙ Algunos sustantivos pueden hacer el genitivo plural en –um: decentum, sestertium, barbarum en lugar de
barbarorum.
◙ Locus admite en pl. la posibilidad de un género neutro (locio, loca) sin perder la declinación del
masculino plural. También caelum (caeli, caela).
◙ Agnus, Deus, choros, tienen el vocativo igual que el nominativo.
◙ El vocativo de los sustantivos terminados en ius es i: filius, fili.
◙ Sólo se declinan en plural: Spolia, posteri, arma, festiva, liberi, Gemini, duperi, inferi, hiberna.
◙ Cambian de significado o añaden otro al cambiar de número.
Castrum-i: castillo, fortaleza Castra-orum: campamento militar
Impedimentum-i: impedimento Impedimenta-orum: equipaje
Auxilium-i: auxilio Auxilia-orum: tropas auxiliares
Cometium-i: comicio Comitia-orum: asamblea del pueblo
Liber-i: libre Liberi-orum: hijos
Posterus-i: posterior Posteri-orum: descendientes
Rostrum-i: pico de nave Rostra-orum: tribuna de las arengas

TERCERA DECLINACIÓN:

1º REGLA: para encontrar en el diccionario la palabra debo pasar dicha palabra al genitivo singular, puede
que mi diccionario me del genitivo singular con su repertorio del nominativo, en caso contrario debo hallar la
palabra que su genitivo coincida con la raíz de mi palabra.
Entonces: el genitivo singular me va a dar la raíz a partir de la cual voy a agregar las demás desinencias.
Papílio-onis: (m) mariposa.
N Papilio Singular Papiliones
V Papilio ╛ Papiliones
A Papilionem Papiliones
G Papilionis Papilionum
D Papilioni ╓ Papilionibus
A papilione Plural Papilionibus
2º REGLA: las palabras de género neutro van a tener la misma forma en nominativo, vocativo y acusativo.
Ej: corpus-oris: (n) cuerpo → corpus (nom. voc. acus.); corporis (gen.); corpori (dat.); corpore (abl.).

PARISÍLABO IMPARISÍLABO
Nº → SINGULAR PLURAL SINGULAR PLURAL
Casos ╖ Géneros M/F N M/F N M/F N M/F N
Nom. - - es ia - - es a
Voc. - - es ia - - es a
Acus. em - es ia em - es a
Gen. is is ium ium is is um um
Dat. i i ibus ium i i ibus ibus
Abl. i e/i ibus ium e/i e ibus ibus
◙ DEFINICIÓN: Las palabras parisílabas son aquellas que tienen la misma cantidad de sílabas en
nominativo sg. como en genitivo sg. definición.
● 3º REGLA: Las palabras parisílabas posiblemente declinen en ablativo singular en (i), si es neutra, en el
plural en (ia) y el genitivo para los tres géneros en (ium).

► ANOMALÍAS:

◙ Algunos sustantivos parisílabos femeninos con nominativo en (i) presentan el acusativo en (im) y el
ablativo singular en (i) en lugar de (e): Fabris, turris, puppis, tutsis, Neapolis, Securis, silis, Tiberis, navis,
vis, clavis.
◙ Los sustantivos parisílabos que indican parentesco y algunos otros presentan el genitivo plural en (um)
como los imparisílabos: pater, mater, frater, panis, sedes, apis, canis, iuvenis, senex, vates, volucris.
● 4º REGLA: Los sustantivos imparisílabos no coinciden en la cantidad de sílabas en nominativo y genitivo
singular.

► ANOMALÍAS:

◙ Los sustantivos imparisílabos que tienen dos consonantes antes de la terminación del caso genitivo (-is)
presentan un genitivo plural en (ium): urbs-urbis-urbium, dens-dentis-dentium, nox-noctis-noctum, os-
ossis-ossium.
◙ Los imparisílabos neutros que terminan en (–al) y en (–ar), hacen el genitivo plural en (ium): animal-
alis-animalium; exemplar-aris-exemplarium.
◙ A pesar de ser imparisílabos (y no tener doble consonante en la raíz) siguen la declinación que los
parisílabos: dos-dotis; fraus-fraudis; lis-litis; plebs-plebis.
◙ Luppiter-lovis; bos-bovis; senex-senis; iter-iteris; caro-carnis.

► ANOMALÍAS de 3º declinación:

◙ Algunos sustantivos sólo se declinan en singular: vestis-vestis; specimen-speciminis; supellex-


supellectilis.
◙ Algunos sustantivos sólo se declinan en plural: viscera-um; altaria-arium; fauces-ium; verbera-um;
preces-um; renes-um; manes-ium; moenia-ium; fores-ium; maiores-um.
◙ Cambian de significado al cambiar de número o añaden otro:
Aedes-is: templo Aedes-ium: casa
Finis-is: fin Fines: territorio
Carcer-eris: cárcel Carceres-um: barreras de circo
Facultas-atis: posibilidad Facultates-facultatum: medios
Ops-opis: socorro Opes-ium: riquezas, recursos
Pars-partis: parte Partes-partium: patrido político, rol
Sal-is:sal Sales-um:sales de ingenio, gracia

◙ Hacen ablativo en (–e) y en (–i) los siguientes sustantivos: amnis ignis e imber.

CUARTA DECLINACIÓN:

► ANOMALÍAS:
◙ Algunos sustantivos terminados en (-cus), (-tus) y (-bus) tienen el dativo y ablativos plurales terminados
en (-ubus): genu-us: genibus o genubus, arcus, lacus, Quercus, specus, artus, partus, tribus, portus, acus, en
lugar de (-ibus), para no confundirse con otros sustantivos que se igualan en forma de la 3º declinación.
◙ El sustantivo tronitos es de género masculino en singular y neutro en plural.
◙ Domus mezcla la cuarta y la segunda declinaciones: sg. → domus (ac. gen.), domi (dat), domo (abl.); pl.
→ domus (nom.) domos (acus.), domuum (gen.) dominibus (dat. abl.). Domo: desde casa; Domi: (locativo)
en casa, en la paz; domun: a casa, hacia casa.
◙ Hay sustantivos que se fosilizaron en el caso ablativo singular (derivan de verbos) iussu (por orden de);
iniussu (sin orden); natu (de edad); ductu, rogata, infitias (negar); hortatu (por exhortación); mandatu (por
mandato de).
QUINTA DECLINACIÓN:
► Particularidades:
◙ Comúnmente se declina sólo en singular excepto res, rei que tiene declinación completa.
◙ Dies en plural es siempre masculino en singular puede ser masc. o fem.
◙ Los siguientes sustantivos admiten nominativo, vocativo y acusativo plurales: acies, efigies, facies,
glacies, species, spes.
◙ Meridies es un sustantivo masculino.
ADJETIVOS
Modificador del sustantivo
FUNCIONES SINTÁCTICAS
Predicativo
Núcleo
► PRIMERA CLASE DE ADJETIVOS

● ADJETIVOS de 3 terminaciones us – a – um
er – a – um de 1º y 2º declinaciones
Singular Plural
Casos ╖ Masculino Femenino Neutro Masculino Femenino Neutro
Nominativo Pulcher Pulchra Pulchrum Pulchri Pulchrae Pulchra
Vocativo Pulcher Pulchra Pulchrum Pulchri Pulchrae Pulchra
Acusativo Pulchrum Pulcram Pulchrum Pulchri Pulchras Pulchra
Genitivo Pulchri Pulchrae Pulchri Pulchros Pulchrarum Pulchrorum
Dativo Pulchro Pulchrae Pulchro Pulchrorum Pulchris Pulchris
Ablativo Pulchro Pulchra Pulchro Pulchris Pulchris Pulchris

◙ Los adjetivos de 1º clase se encuentran en el diccionario en masculino singular con el correspondiente


paradigma a – um y su correspondiente significado.

► SEGUNDA CLASE DE ADJETIVOS

Masculino Femenino Neutro


● ADJETIVOS de 1º terminación vario
Audax – acis (gen.)
2º terminaciónes is e
Fortis Forte
3º terminaciónes er is e
Acer Acris Acre

◙ 1º TERMINACIÓN: solo tienen una forma en el nominativo singular para los tres géneros. En este caso su
enunciado es igual al de los sustantivos (nom.gen.) pero con la diferencia que no le asigna ningún género, pues
los adjetivos carecen de él.
Ej. Ingens – ntis (Sólo se da lo de una terminación en nominativo y vocativo)
Casos Masculino - Femenino Neutro Masculino – Neutro
╕ Femenino
Nominativo INGENS Sg. INGENTES INGENTIA
Vocativo INGENS INGENTES INGENTIA
Acusativo INGENTEM INGENS INGENTES INGENTIA
Genitivo INGENTIS Pl. INGENTIUM
Dativo INGENTI ╘ INGENTIBUS
Ablativo INGENTI INGENTIBUS

◙ 2º TERMINACIÓNES: tienen en el nominativo singular una terminación para masculino y femenino y otra
para el neutro. Ej: Fortis-e.

Las dos terminaciones son para: Nominativo


Vocativo singular y plural
Acusativo
Los demás casos pasan a tener una terminación de acuerdo con las desinencias establecidas para los tres
géneros.

Casos Masculino -Femenino Neutro Masculino - Femenino Neutro


Nominativo FORTIS FORTE ╕ FORTES FORTIA
Vocativo FORTIS FORTE Sg. FORTES FORTIA
Acusativo FORTIS FORTE FORTES FORTIA
Genitivo FORTIS FORTIUM
Dativo FORTI Pl. FORTIBUS
Ablativo FORTI ╘ FORTIBUS

◙ 3º TERMINACIONES: presentan en el nominativo y vocativo singular una terminación para cada género.
Ej: hacer, acris, acre. Para el acusativo singular, el nominativo, vocativo y acusativo plurales, presentan dos
terminaciones, una terminación para masculino y femenino y otra para neutro. Para genitivo, dativo y ablativos
singulares y plurales existe una sola terminación de acuerdo con las desinencias establecidas de 3º declinación
para los tres géneros.
SINGULAR PLURAL
CASOS Masculino Femenino Neutro Masculino Femenino Neutro
Nominativo ACER ACRIS ACRE ACRES ACRIA
Vocativo ACER ACRIS ACRE ACRES ACRIA
Acusativo ACREM ACRE ACRES ACRIA
Genitivo ACRIS ACRIUM
Dativo ACRI ACRIBUS
Ablativo ACRI ACRIBUS

◙ Los adjetivos deben concordar con los sustantivos a los que modifican en CASO, GÉNERO y
NÚMERO pero no es una condición que coincidan en la declinación.

VERBOS

PARADIGMA MODELO DE VERBOS REGULARES DE LAS 4 CONJUGACIONES

MODO INDICATIVO Infinitivo Presente P. PERFECTO SUPINO


Significado 1º p. 2º p. Sing. TEMA 1º p. Singular
Alabar 1º Laudo as a LAUDARE LAUDAVI Laudatum
Avisar 2º Moneo es e MONERE MONUI Monitum
Leer 3º Lego is mixto LEGERE LEGI Lectum
Oír 4º Audio is u AUDIRE AUDIVI Auditum
INFECTUM PERFECTUM Participio

Diccionario: paradigma correspondiente → modo indicativo tiempo presente 1º persona singular, significado. Si
el verbo es irregular, el diccionario muestra la forma correspondiente para construir los tiempos perfectos.
DESINENCIA PERSONAL
ACTIVA PASIVA PRETÉRITO PERFECTO
m-o (o) r i
s ris isti
t tur it
mus mur imus
tis mini istis
nt ntur erunt- ere

Presente (alabo) Pretérito Imperfecto (alababa) Fut. Imperfecto (alabaré)


Pers. raíz tema desinencia raíz tema carac. tem. desin. raíz tema car. tm. des.
.
PRIMERA CONJUGACIÓN
1º Laud o Laud a ba m Laud a b o
2º Laud a s Laud a ba s Laud a bi s
3º Laud a t Laud a ba t Laud a bi t
1º Laud a mus Laud a ba mus Laud a bi mus
2º Laud a tis Laud a ba tis Laud a bi tis
3º Laud a nt Laud a ba nt Laud a bu nt
SEGUNDA CONJUGACIÓN
1º Mon e o Mon e ba m Mon e b o
2º Mon e s Mon e ba s Mon e bi s
3º Mon e t Mon e ba t Mon e bi t
1º Mon e mus Mon e ba mus Mon e bi mus
2º Mon e tis Mon e ba tis Mon e bi tis
3º Mon e nt Mon e ba nt Mon e bu nt
TERCERA CONJUGACIÓN
1º Leg o Leg eba m Leg a m
2º Leg i s Leg eba s Leg e s
3º Leg i t Leg eba t Leg e t
1º Leg i mus Leg eba mus Leg e mus
2º Leg i tis Leg eba tis Leg e tis
3º Leg u nt Leg eba nt Leg e nt
CUARTA CONJUGACIÓN
1º Aud i o Aud i eba m Aud i a m
2º Aud i s Aud i eba s Aud i e s
3º Aud i t Aud i eba t Aud i e t
1º Aud i mus Aud i eba mus Aud i e mus
2º Aud i tis Aud i eba tis Aud i e tis
3º Aud iu nt Aud i eba nt Aud i e nt

INFECTUM
Pret. perfecto (alabé) Pret. Pluscuamperfecto (había Fut. perfecto (habré
alabado) alabado)
Pers. raíz tema desinencia raíz tema carac. tem. desin. raíz tema car. tm. des.
.
PRIMERA CONJUGACIÓN
1º Laud av i Laud av era m Laud av ero
2º Laud av isti Laud av era s Laud av eri s
3º Laud av it Laud av era t Laud av eri t
1º Laud av imus Laud av era mus Laud av eri mus
2º Laud av istis Laud av era tis Laud av eri tis
3º Laud av erunt Laud av era nt Laud av eri nt
SEGUNDA CONJUGACIÓN
1º Mon u i Mon u era m Mon u ero
2º Mon u isti Mon u era s Mon u eri s
3º Mon u it Mon u era t Mon u eri t
1º Mon u imus Mon u era mus Mon u eri mus
2º Mon u istis Mon u era tis Mon u eri tis
3º Mon u erunt Mon u era nt Mon u eri nt
TERCERA CONJUGACIÓN
1º Leg i Leg era m Leg ero
2º Leg isti Leg era s Leg eri s
3º Leg it Leg era t Leg eri t
1º Leg imus Leg era mus Leg eri mus
2º Leg istis Leg era tis Leg eri tis
3º Leg erunt Leg era nt Leg eri nt
CUARTA CONJUGACIÓN
1º Aud iv i Aud iv era m Aud iv ero
2º Aud iv isti Aud iv era s Aud iv eri s
3º Aud iv it Aud iv era t Aud iv eri t
1º Aud iv imus Aud iv era mus Aud iv eri mus
2º Aud iv istis Aud iv era tis Aud iv eri tis
3º Aud iv erunt Aud iv era nt Aud iv eri nt
PERFECTUM

Paradigma de un verbo irregular: DEDO: dedidi-deditum 3 conj. tr. Entregar.

Presente Pretérito Imperfecto Fut. Imperfecto


Pers. raíz tema desinencia raíz tema carac. tem. desin. raíz tema car. tm. des.
.
1 Ded o Ded eba m Ded a m
2 Ded i s Ded eba s Ded e s
3 Ded i t Ded eba t Ded e t
1 Ded i mus Ded eba mus Ded e mus
2 Ded i tis Ded eba tis Ded e tis
3 Ded u nt Ded eba nt Ded e nt
Pret. perfecto Pret. Pluscuamperfecto Fut. Perfecto
1 Dedid i Dedid era m Dedid ero
2 Dedid isti Dedid era s Dedid eri s
3 Dedid it Dedid era t Dedid eri t
1 Dedid imus Dedid era mus Dedid eri mus
2 Dedid istis Dedid era tis Dedid eri tis
3 Dedid erunt Dedid era nt Dedid eri nt
ORACIONES EN LENGUA LATINA
–PRIMERA DECLINACIÓN-

1) Noctuae insularum periculosae non erant.


2) Cumba nautae ampla est.
3) Ranae riparum magnae erant et sunt.
4) Pecunia multa non erat.
5) Porta cavae ampla non est sed erit.
6) Formicae nigrae sunt.
7) Historia est magistra vitae.
8) Plantae silvarum gratae agricolis et incolis insulae erant.
9) Aquilae ranam magnam riparum captant.
10) Pirata insulae aqua amat.
11) Ancillae puellis periculosis obtemperant.
12) Poetae columbas et noctuas insulae laudant
13) Historia est magistra vitae.
14) Plantae silvarum gratae agricolis et incolis insulae sunt.

TEXTO
Pulchrae rosae silvarum puellam valde delectant. Parva puella vias silvae amat. Sed nunc puella viam errat.
Tenebrae appropinquabant. Puella stellas spectat. Nunc stellae micant et puellae viam silvae monstrant.
Agricola puellam salutat. Agricola cervas sagittis captabat. Agricola puellae magnam cervam monstrat. Puella
parvam agricolarum casam intrat. Ancillae agricolarum escam puellae parant. Agricolae puellam et ancillas
multis fabulis delectabant.

-SEGUNDA DECLINACIÓN-

1) Amici gaudio ad convivii loca appropinquabant.


2) Copiae in campo castra et arma collocabunt.
3) Liberorum magister librum non laudat.
4) Scutum, telum, gladius, hasta belli arma sunt.
5) Ex castris, inimici locum, villam et campos spectant.
6) Puer virum timet neque feminam amat.
7) Loci grati in horto sunt.
8) Filii servorum equos habent.
9) Caprum pueri timent.
10) Nuntiabat fumus incendium.
11) Eloquentiae fundamentum sapientia erit.
12) Toga apud Romanos, arma apud Germanos signum erant virorum.
13) Gaudia non remanent, sed volant.
14) Silva densa aspera est.
15) Verae amicitiae aeternae sunt et erunt.
16) Hispania liberorum virorum patria est.
17) Veros amicos in adversa fortuna videbamus.
18) Servus rivi aqua hortum rigabat.
19) Romanorum socii gladiis barbaros fugabant.
20) Ventus horti muros vastabat et altae mali ramos agitabat.
21) Ludus discipolorum animos delectabant.
22) Alta populus et lata fagus gratam umbram asino et aquo agricolae dabant; populi altae fluvii ripas omabant.
23) Agnus lupum timet, nam lupus agnum devorat; lupi audacia magna est; lupi agnos vorant; viri lupos fugant;
in silvis lupis plenis eramus atque luporum vestigia videbamus; agni lupos fugiunt; lupi praeda agnus saepe
sunt.
24) Miser puer oculos nigros habebat.
25) Bonus agricola vir bonus est, agros frugiferos arat, pulcras malos et bonas piros colit. Piger agricola
numquam agrum frugiferum colit.
26) Virorum improborum vita misera est.
27) Studio imperii Romani magna bella gesserunt. In bello arma teleque portabant; galeae et loricae et scuta
erant arma; pila, hastae et gladii erant tela. In proeliis pila iaciebant, deinde gladiis scutisque pugnabant.
28) Romani magna et pulchra templa aedificaverunt; templa auro et argento ornaverunt atque deis magna dona
portabant; in templis magna simulacra deorum sunt.
29) Vinum est donum Bacchi, oleum est magnum donum Minervae.
30) Divitiae multos viros in vitia praecipitant.
Romani antiqui
Romani antiqui in templis oracula deorum interrogabant. Oracula antiqua saepe dabant responsa
ambigua, sed populus deorum mandatis obtemperabat. Nunc oracula bona sunt et populus Romanus bellum
parat. Tuba signum belli viris dat. Fidi servi dominis arma et tela parant. Arma sunt galea, lorica, scutum. Tela
sunt sagittae, pila, hastae, gladii. Signum Romanorum aquila erat. Pueri in pratis cotidie pila et hastas lactabant.
Populus Romanus bellum valde amabat; sed agricolis bellum gratum non est. Nam bellum excidium est
agriculturae. In proeliis pericula multa sunt.
Duae magnae Deae
Fabulae carae sunt puellis, nam fabulae puellas delectant. Multae fabulae memorant antiquas deas.
Minerva dea non solum sapientiae magnae dea est, sed etiam pugnas amat atque hastam galeamque habet.
Multae erant statuae et arae Minervae, reginae incolarum Graeciae. Graecae puellae magna cura Minervae aras
rosis ornant. Diana, lunae silvarumque dea, sagitas portat sagitiis feras vulnerat et necat. Cerva Dianae sacra
erat.

Bellum Troiae

Clarum oppidum Asiae Troia erat. Troiani oppidum incolebant atque cum Graecis pugnabant, nam
Graeci Troiam obsidebant. Belli causa Priami filius est, nam pulchram Graeciae feminam raptat et secum vehit.
Multi dei Graecos iuvabant. Multi populi deique Troianis quoque iuvabant. Graeci Troianique varia fortuna in
latis Troiae campis strenue pugnabant. Tandem Graeci Troiam dolo expugnant atque praeclaram victoriam
obtinent. Viros, feminas et pueros interficiunt aut capiunt. Oppidi tecta templaque ferro flammaque impie
delent.

-TERCERA DECLINACIÓN- (VERBOS REGULARES PERFECTUM)

1) Frons; oculi, nasus, os, aures, partes sunt capitis.


2) Alexander, Macedonum rex, magnam Asiae partem perdomuit.
3) Continua ignavia corpora mentesque hominum habet; labor firmat.
4) Consulum prudentia, militum virtus hominumque pietas nationem periculis liberant.
5) Ancus Marcius Latinos perdomiut, urbem amplificavit nevisque moenibus circumdedit.
6) Pastores greges ovium in collibus tondebant.
7) Milites ad extremum finem provinciae venerunt.
8) Aestate, nubes caelum foedant et imbres rura copiose inundant.
9) In Sicilia, Cyclopes famem sedabant lacte ovium et carne non solum piscium sed etiam hostium.
10) Multae nationes servitutem tolerant; (nostra) civitas recuperationem libertatis amat.
11) In mari inmenso, multa genera piscium et animalium sunt; delphines, ostreae, polypi...
12) E parvis lintribus et magnis retibus piscatores magnam piscium copiam ceperunt.
13) Milites mortem ducum magna voce flebant et ad oppidum ex proelio appopinquabant.
14) Pompeius Magnus scriptorem in contione civitate donavit.
15) Ciceronis consulis oratio in Catilinae coniurationem senatores et cives commovit.
16) Cives romani virtute militum et magno patriae amore magnum imperium ex parvo oppido creaverunt.
17) Magnas laudes Cicero obtinuit claris sermonibus in improbos cives.
18) Milites ducem laudant nam dux milites ad victoriam ducit. Milites magna virtute arietibus urbem oppugnant.
19) Reges antiqui sacerdotes et iudices custodesque legum saepe erant.
20) Dux bello pacem parabat; ducis vox milites ad oppidum ducit, sed militum voces oppidi custodes excitant
atque custodes oppidum strenue defendunt.
21) Iudices, inter arma silent leges.
22) Sol lucet, nam nulla nubes ante solem est. Pastor nullam nubem in caelo videt et cum cane et ovibus in valle
sedet.
23) Canis est quoque in aedibus atque aedes a furibus defendit furesque petit. Itaque “cave canem” in aedibus
legimus.
24) Milites deo Marti spolia dabant, nam deus Mars victoriam militibus concedebat.
25) Milites pila timent, nam milites pila necant.
26) Mala iuventus miseram senectutem gignit.
27) Fortitudo est dolorum laborumque contemptio.
28) Milites duces laudaverunt, nam duces milites ad victoriam duxerunt.
29) Morum dissimilitudo dissociat amicitias.
30) Homo locum ornat, non hominem locus.
31) Civitates consules laudant, nam consules civitates servaverunt.
32) Crudelitatis mater est avaritia.
33) Veritas temporis filia est.
34) Naturae iura sacra sunt.
(CON ADJETIVOS DE 2º CLASE) ╕
35) Pastor oves pascit. Oves timidam indolem habent. Ovium cibus herba est. Pastor autem cani panem dat.
36) Ovium color albus est, montium color viridis est. Cum caelum sine nubibus est caeli color est caeruleus
Tunc apes dulcia mella in floribus colligunt.
37) Tempus delet urbium moenia, hominum stirpem, at nomina illustrium hominum delere non potest.
38) Fons omnium fraudium avaritia est.
39) Milites audaces fortiter pugnant.
40) Eris feliz et multos numerabis amicos; si tempora erunt nubila, solus eris.
41) Audaces fortuna iuvat.
42) Dulces matres in navibus fragilibus per mare dulce navigaverunt omni nocte.
43) Homines sapientes iudices non timuerunt.
44) Leo ferox animal forte erat.
45) Gravia onera semper erunt paupertas et senectus.
46) Difficilis est diuturna simulatio virtutis.
47) Numquam est fidelis cum potente societas.
48) Opus difficile terrebat consules timidos.
49) Brevi gladio gravique scuto pugnat miles.
50) Ingenti labore milites celeriter castella quattor aedificaverunt.
51) Patria est communis omnium parens.

Vestimenta Romanorum
Romanis onus multorum vestimentorum non placebat. Civis Romanus tunicam semper gerebat. In villa aut in
agris tunica satis erat; sed in urbe et in foro et in curia semper togam albam super tunicam induebant. Poetae
antiqui togam saepe laudant. Servi togas non habebant. Cives calceis ambulabant. Capite nudo laborabant, at in
longis itineribus petaso caput tegebant.

Con preposiciones
1) Profugit in provinciam atque inde Roman contendit.
2) Ego rus ibo, et ibi manebo.
3) Caesar magnis itineribus in hostium fines venit.
4) Consul ad hostem accessit.
5) Catilina ex curia donum venit.
6) Romae tum eram; postea Neapolim veni.
7) Sidera ab orto ad occasum suum cursum efficiunt.
8) Consul domo ad senatum venit.
9) Litteras Athenis Romam misi.
10) Vergilius poeta natus est in parvo vico, apud Mantuam.
11) Uno tempere quattuor locis pugnabatur; in Italia, in Hispania, in Macedonia atque in Sardinia.
12) Carthagine reges, Romae quotonnis consules erant; Spartae quinque ephori rem publicam administrabant; in
Creta autem decem cosmoe contra vim regiam cives suos defendebant.
13) Thebis in templo Herculis arma, quae in parietibus fuerant, humi invenerunt.
14) Antiqui Romani domi militiaeque bonos mores semper colebant.
15) E corporis vinculis, tanquam e carcere, supremo die animus evolat; itaque e vita laeti discedamus.
16) Pauci milites incertis itineribus per silvas ad Titum Labienum in hiberna perveniunt.
17) Breviore via in castra venerunt.

Potrebbero piacerti anche