1

Slovenia
A Land of Countless Attractions
ISIDORA BJELICA

glavna urednica VIP TRIP DIPLOMATIC/a

Editor in Chief VIP TRIP DIPLOMATIC

Ovaj zimski broj posvećen je Sloveniji.

Ova prelepa zemlja otkriće nam se u potpuno novom svetlu.
Bilo da nam je potrebno fensi skijanje, spa vikend, bekstvo na
more ili jezera, čarobno venčanje, istorija, uzbudjenje ili noćni
život ili izvanredna hrana...

Slovenija je eskapistički i turistički raj od kojih nas deli tako

malo kilometara

***

The winter issue of VIP TRIP DIPLOMATIC is dedicated to

Slovenia.
Discover this beautiful land in a whole new light. Whether
you need a fancy ski or spa weekend, or great vacation at sea
or a lake, or you are looking for a great historic monuments...
Slovenia is a great destination if you plan a magic wedding,
great nightlife or you search for exceptional food ...

Slovenia is a real tourist paradise and very close to us....

Impresum Stalni saradnici Marketing i Plasman

VIP TRIP DIPLOMATIC
Izlazi četiri puta godišnje
Osnivač i izdavač
BP REZIDENCIJA doo
Vojvode Dobrnjca 44
11 000 Beograd
Direktor i odgovorni urednik
NEBOJŠA PAJKIĆ
Glavna urednica
ISIDORA BJELICA
Ana Atanasković, Sonja Lapatanov,
Saša Milivojev, Ilija Labalo,
Milica Joksimović, Biljana Bošnjak,
Zuhra Osmanagić, Lena Dolmark,
Svetlana Blažević, Nena Dašić,
Dušica Matović, Ivana Stević-
Hammer, Dimitrije Bjelica
Fotografi
Konstantin Kiš, Ljubomir Šimunić,
Joseph Haigh
Tehnički urednik i Design
Lav-Grigorije Pajkić
Weiss&Muller
Management office
Galerija ID ESOTERIC
Eurocentar, Makedonska 30
kontakt tel. +381113374048
viptripdiplomatic@gmail.com
CIP- Katalogizacija u
publikaciji-narodna bibilioteka
Srbije, Beograd
338.48
ISSN 2217-4230= Vip trip
COBISS, SR-ID 180181260

Pravni punomoćnik Logo i supervizija

Marijana Cvijetić Milenković Momčilo Rajin

Direktor marketinga Lektor

Slobodan Subotić Nevenka Đurović

2
3
4
5
SLOVENIJA ...
SLOVENIA ...
6
7
... zemlja čudesne lepote
... the land of exceptional beauty

8
... opuštanja i uživanja
... leisure and pleisure
9
VIP TRIP Diplomatic
Intervju

Njegova Ekselencija Ambasador

Republike Slovenije
gospodin Franc But

10
 U Sloveniji
u Sloveniji je sve
je sve
na dohvat ruke
na dohvat ruke

11
 Njegova ekselencija
ambasador Republike
Slovenije
gospodin Franc But

1. Vaša ekselencijo, skoro se navršilo 2. Pretpostavljamo da ste u Beograd i Sr-

dve godine od kada ste ambasa- biju dolazili i ranije, pre zvanične službe
dor u našoj zemlji. Kakvi su Vaši Republike Slovenije. Da li uočavate
utisci, i poslovni i lični? promene?

Istina je, već je prošlo dve go- Naravno, promene su vidne, za te

dine otkada sam došao u Beograd. dve godine primetio sam da društvo
Vreme stvarno brzo prolazi kad sazreva. Možda se to čuje prepotent-
ima čovek svaki dan prepun obave- no i neki vaši ljudi ne bi se složili sa
za. Beograd je jedan lep grad, pun time. Ali ipak prioritete koje će stvar-
događaja i života, u kojem svako može no da se odraze pozitivno na ljudskim
da nađe nešto za sebe. A Srbija životima I standardu dolaze u prvi plan,
je zemlja, koja je pred a zapaljajuče I štetne priče polako
velikim izazovima, odlaze u istoriju. Pa se na-
ali sa obrazovanim dam da nisam preveliki
ljudima, koji su optimista.
spremni i ume Posećivao sam
dobro da rade. Beograd i ranije ali
To je najveći po- nisam često dolazio
tencijal kojeg jer nije bilo vremena
ova zemlja ima. ili moj posao nije
Inače su moji bio vezan na Srbiju
utisci lepi, ljudi - 6 godina sam bio
su večinom sam član, tačnije
jako gostoljubivi prvi zamenik
i na neki način š e fa
još uvek dovoljno
prirodni.

12
pregovaračkog tima za ulazak u EU (vođa tima bio
je Janez Potočnik, sada komesar u EK za okolinu).
U to vreme najviše vremena proveo sam u Briselu,
a imao sam i priliku, da zbog pregovora posetim
sve zemlje članice EU. Kasnije, odnosno neko
vreme i uz to, bio sam četiri godine ministar pol-
joprivrede, ruralnog razvoja, šumarstva i ribarst-
va. Posle toga otišao sam u Prag, kao slovenački
ambasador u Češkoj republici, a iz Praga direktno
u Beograd.
3. Koji su nivoi ekonomske saradnje između
Slovenije i Srbije? Koji su ostvareni a koji su
u planu?
Slovenija je u Srbiju do sada investirala 1,6
milijarde evra. Robna razmena dve zemlje u
2011. bila je za 10 odsto veća nego u 2010, a u
ovoj godini rast se nastavlja. U Srbiji je registro-
vanih oko 1360 slovenačkih preduzeća, u kojima
je zaposleno 35.000 radnika. Mislim da te brojke
pričaju za sebe, a osobito su impresivne, jer
znamo, da se radi o jednoj maloj zemlji kao što
je Slovenija. Nivo ekonomske saradnje je visok
ali ima još neiskorištenih potencijala. Slovenačke
kompanije zauzimaju tradicionalno visoko mesto
po poštovanju među ljudima u Srbiji, a naša
preduzeća to poverenje znaju da vraćaju. Mislim,
da ljudi u Srbiji vrlo dobro znaju, da slovenačke
kompanije ne dolaze zato, da bi nešto uzeli a onda
zatvorili fabriku, nego zbog toga, da ovde ozbiljno
rade.
Uspešnih slovenačkih investicija u Srbiji ima
mnogo. Možda su javnosti poznate i investicije
Gorenja, Petrola, NLB i NKBM, osiguravačkih kuća
Triglav, AS i Sava, Perutnine Ptuj, ali istina je, da je
najveći broj onih, koji su javnosti manje poznati.
Malo ljudi zna, da je preduzeće Impol Sevojno
jedan od pet najvećih srpskih izvoznika, a reč je
takođe o slovenačkoj investiciji. Mnogima nije
poznato, da slovenačka firma Ci-
mos, koja radi delove
za automo-
Turisti u Sloveniji nađu
pre svega mir u čistoj lepoj zelenoj oazi
13
13
bile, u Srbiji zapošljava 3000 radnika, odnosno
više ljudi nego Fiat, o kome se toliko priča.
Srpskih investicija u Sloveniji je za sada još
malo, ali polako dolaze. Lep primer uspešne srp-
ske investicije u Sloveniji je preuzimanje poznatog
Fructala sa strane Nectarja. Koristim priliku, da
jasno kažem, da Slovenija nije zatvorena za strana
ulaganja, naprotiv, i svaka investicija iz Srbije je
više nego dobrodošla! Srpske firme sa investiran-
jem u Sloveniji dobijaju ulaz na veliko zajedničko
evropsko tržište, sređen i predvidljiv pravni sistem,
dobru infrastrukturu i visoko školovan stručni ka-
dar. Slovenački investitori u Srbiji isto traže dobru
stručnu radnu snagu, a značajna je i mogućnost
bescarinskog izvoz na tržišta Rusije i Turske.
4. Kako ocenjujete robnu razmenu između Slo-
venije i Srbije? Šta se promenilo na bolje i
koji su sledeće akcije koje se mogu učiniti u
svrhu njenog poboljšanja?
Robna razmena je u 2011 godini bila više od
milijarde EUR i u odnosu na 2010 se je povećala
za 9 %. Tako je vrednost robne razmene ista kao
u vreme pred početkom finansijske krize, što
me mnogo raduje. Ima još puno neiskorištenih
mogućnosti u robnoj razmeni. Slovenačke kom-
panije, koje su investirale u Srbiji kao Impol Sevoj-
no, Gorenje, su jedne od najvećih izvoznika Srbije
i tako i poboljšavaju platni bilans Srbije. Verujem
da će se robna razmena još dodatno povećati sa
približavanjem Srbije ka EU.
5. Slovenija je mnogo uložila u svoju turističku
ponudu i njenu promociju. Kako ste za-
dovoljni odjekom koji je ona
imala u svetu?
 Slovenačka turistička ponuda je sve više pre-
poznatljiva u svetu. To je višegodišnji rad svih
koji su bilo kako povezani sa turizmom u Slo-
veniji. Takva ponuda se ne može napraviti preko
noći, a potrebna je podrška svih, od države, loka-
lne samouprave, državljana, i naravno radnika u
turističkom sektoru. Uz to postoji činjenica, da se
broj stranih turista povećava u vreme krize tako
da je Slovenija već sada prepoznatljiva turistička
destinacija.
6. Šta turisti koji dolaze iz celog sveta vole
najviše u Sloveniji? Koja mesta najviše
posećuju i koja najbolje ocenjuju? Zašto se
vraćaju?
Turisti u Sloveniji nađu pre svega mir u čistoj
lepoj zelenoj oazi. Slovenija nudi ogromno ak-
tivnog odmora u planinama, na jezerima, na
moru, na seoskim turističkim farmama, sređenim
banjama sa lekovitom vodom i još mnogo drugo-
ga. Posećuju se banje, naravno glavni grad Lju-
bljana, Maribor, Piran, Portorož, Bled, Bohinj.
Svako mesto nudi posebni doživljaj i ljudi mogu
da biraju. Turisti mogu da biraju takodje izmedju
tri vremenske zone, alpskom, primorskom i pan-
onskom, sve odnosno na raspoloženje i godišnje
doba.
7. Šta je za Vas lično najlepše u Vašoj zemlji?
Koja su Vam najlepša sećanja iz detinjstva i
mladosti, iz Vaše rodne Rogaške Slatine?
Kao Slovenac volim celu Sloveniju i ako posled-
njih godina ponekad imam osećaj da sam kao
turista jer tamo provodim vrlo malo
vremena u prethodnim
godinama.
Slovenija leži
između tri podneblja, alp-
skim, primorskim i panonskim, a uz to
sve se nalazi blizu zato u Sloveniji često kažemo:
„Dođite kod nas istoga dana možete da se kupate u moru
i skijate na planini, a uz to možete popiti čašu dobrog vina“.
14
Volim prirodu, ali volim da posetim gradove jer u
Sloveniji je sve na dohvat ruke od planina, mora,
brda i ravnice a to je nešto jedinstveno u svetu.
Moja rodna opština Rogaška Slatina je poznato
lečilište – banja, koja postoji još od 19. veka.
Tamo živi moja majka, sestre i braća sa porodi-
cama, tamo sam proveo mladost. Tamo se rado
vraćam a pogotovo u vreme praznike gde zajedno
sa porodicom slavimo Božić na isti način kao što
se to nekada radilo.
Inače više od 20 godina živim sa suprugom,
ćerkom i sinom u jednom malom gradiću koji
se zove Ribnica a takodje je jako lepo i poznato
mesto koje se nalazi južno od Ljubljane.
8. Šta mislite o turističkim potencijalima Srbi-
je?
Srbija je kao Slovenija vrlo raznolika i sa do-
datnim ulaganjima mogla bi da iskoristi to u
turističke svrhe. Naravno Slovenija je iskoristila
evropske fondove da je razvila seoski turizam,
izgradila infrastrukturu, zaštitila okolinu i očuvala
neke specifične načine života. Srbija kao država
kandidat za EU za sada koristi IPA sredstava, ali sa
unapređenjem u evropskoj integraciji otvoriće se i
strukturni fondovi. Najbitnije je da to ne iznenadi
Srbije, nego da se na to unapred dobro pripremi
sa jasnim idejama, ciljevima i programima za iz-
radu turističke ponude i ostalog što predstavlja
uslov za dolazak turista, naime cesta, železnica,
ugostiteljskih usluga. Samo u tom slučaju će to
biti nova prilika za turistički razvoj Srbije.
9. Kakve utiske nosite sa putovanja po
unutrašnjosti Srbije?
Generalno moji su utisci jako lepi, oduševljen
sam lepotama prirode, divim se gradovima i ma-
nastirima, a najviše ljudima ali ipak
moram da kažem, da sam kao
Slovenac ponekad
pomalo
negativno iznenađen nad brojnim neuređenim
deponijama smeća. Vetar onda to vrti naokolo i
smeće završi na drveću, u rekama, na putevima.
To ne samo da izgleda ružno, nego je i štetno za
razvoj prirode. Ako se i na tome nešto uradi, onda
će divna srpska priroda izgledati još lepše.
10. Šta u Sloveniji najviše privlači turiste iz Sr-
bije?
Brojke kažu da srpske turiste najviše u Sloveniji
privlače banje, skijališta i odmor na moru. A puno
ih poseti i Ljubljanu, koja se je u poslednjim godi-
nama mnogo izgradila i ulepšala.
11. Šta turiste iz Slovenije
najviše privlači u Srbiji?
Vrlo jednostavno, zabava i
dobar provod uz dobru hranu,
opušten život I neka magična
nostalgija koju mnogi Sloven-
ci još uvek gaje prema Srbiji
na osnovi prošlih vremena.
Masovno dolaze i na festi-
vale kao što su Exit u Novom
Sadu, Beerfest u Beogradu i u
Guču. Ipak najviše posećuju
Beograd, tako da ima puno
mogućnosti, da i ostali de-
lovi Srbije sa više ulaganja
u promociju privuku nove
slovenačke turiste.
12. Koje su sličnosti a koje
razlike u mentalitetu Slovenaca i Srba?
Glavna razlika je možda samopouzdanje. Često
mi se čini da su Srbi mnogo glasniji od Slove-
naca i samouvereni po svaku cenu. Slovenci su
više stidljivi i skromni što i nije uvek dobro. Ako
Slovencu kažete: „Ovo ste dobro uradili“, on će
vam uzvratiti: „Hvala, ali moglo bi to i bolje“, dok
će Srbin verovatno reći: „Pa naravno da jesmo“.
Slično nama je to, da volimo da se lepo prove-
demo u društvu uz dobru hranu i piće. A svi smo
vrlo takmičarsko raspoloženi.
15
13. Šta će nas uvek spajati?
Nadam se da više od cesta bratstva I jedinstva,
i na tome svi u regionu radimo. Spajaće nas želja
po boljem uređenju naših društava koja izlaze iz
tranzicije, neka brže, neka sporije. Vežu nas trajni
poslovni odnosi, i ukusi, koji ju uslovljavaju. Veže
nas kultura, pogotovo muzika, film i sport.
14. Kako biste u nekoliko reči opisali raznoliko-
sti lepota Vaše zemlje, od Jadranskog mora,
preko planina do jezera i banja?
Slovenija leži između tri podneblja, alpskim,
primorskim i panonskim, a
uz to sve se nalazi blizu zato
u Sloveniji često kažemo:
„Dođite kod nas istoga dana
možete da se kupate u moru
i skijate na planini, a uz to
možete popiti čašu dobrog
vina“.
15. Republika Slovenija
je članica Evropske unije.
Koje su dobrobiti članstva?
Kako vidite republiku Slo-
veniju u budućnosti?
Evropska unija je kom-
pleksna organizacija, i
zbog toga sva dobrobit
i mogućnosti koje pruža
članicama možda nisu uvek
vidljive od vani. Zajedničko
tržište, sloboda kretanja ljudi, kapitala i sredsta-
va po EU, zajednička agrarna politika, zajednička
spoljna i sigurnosna politika, zajednička valuta, i
uprkos krizi još uvek visoki standardi života, visoki
standardi u prerađivanju hrane, zaštite okoline i
mnogo više su same dobrobiti EU. Uz sve to bi na-
glasio da je najvažnija činjenica da nema granica
što vam omogućava da odete bilo gde. Ljudi su
zaboravili kako izgleda kada to nije moguće, kada
bi im to neko uzeo onda bi odmah shvatili šta EU
znači. Verujem, da će EU biti realnost i u buduće,
da će preživeti i još ojačati.
Ana Atanasković
Mlin na Kolpi
16
 Avio kompanija Adria Airways pokrenula je specijalnu akciju prodaje
avio karata po jeftinijim cenama.
Kupite karte najmanje četiri meseca unapred po atraktivnim cenama
već od 90 evra u koje su uračunate takse i naknade za izdavanje karata.

Što pre kupite, jeftinije letite!

Adria Airways kao članica Star Alliance grupe izdvaja se u ponudi avio
kompanija vrhunskim tretmanom putnika, kao i veoma pristupačnim
cenama i odličnom mrežom letova.
Mreža letova Adria Airways rasprostire se u više od dvadeset evropskih
gradova i nudi odlične veze do jugoistočne Evrope.

Sve informacije pronađite na zvaničnom sajtu

www.adria.si
i pozivom na telefon 011 228 64 57.
17
 THE INTERVIEW WITH
MR FRANC BUT,
THE AMBASSADOR OF THE REPUBLIC
OF SLOVENIA TO SERBIA

1. Your Excellency, it has been almost two 2. This is probably not your first visit to Bel-
years since you were appointed the ambas- grade and Serbia.
sador to Serbia. What are your impres- Have you noticed any changes?
sions, official and personal?
By all means, many of the chang-
- Yes, I have been almost two years es are marked. During the last two
in Belgrade. Time really flies, espe- years
cially when your schedule is as full I have noticed that the Serbian
as mine. Belgrade is a beautiful city, society is maturing. This might sound
full of various events and life, where preposterous, and maybe some of
everybody can find something for your people would not agree with me.
himself. As for Serbia, it is a country But the priorities that will reflect posi-
that will have to face many chal- tively upon peoples` life and their stan-
lenges in the coming time. It dard of living are in the foreground,
has enough educat- while seditious and detrimental
ed people that are stories should be left to
ready and know the past. I sincerely
how to work. They hope that I am not be-
are the most im- ing a too big optimist.
portant potential I had been
that Serbia has. to Belgrade before,
My impressions but not as much as
so far are favor- I would have liked
able. On the it, as I had had
whole people are no time due to
friendly and hos- my professional
pitable, and in a engage-
way still “natural”.

18
ments. My job had not been connected with
Serbia. For full six years I was a member, actu-
ally the first deputy negotiator in the negotiating
team for joining the EU (Janez Potocnik was at
the head of the Team). Most of the time I spent
in Brussels, and had an opportunity, due to my
negotiating work, to visit all the countries of the
EU. Later, for some time parallel to this negotiat-
ing job, I became a Minister of agriculture, rural
development, forestry and fishing, and stayed in
that office for four years. Then I went to Prague,
as a Slovenian Ambassador to the Czech Republic.
From there I went straight to Belgrade.
3. What are the levels of cooperation be-
tween Slovenia and Serbia? Which ones have
been reached, and which are still to be real-
ized?
Slovenia has invested 1, 6 billion euros in Ser-
bia so far. The commodity exchange between
the two countries was 10% higher in 2011, and
it showed an increase in 2012. Some 1360 Slove-
nian firms have been registered in Serbia, with 35
000 employees. I think that these figures speak
for themselves, and they are impressive the more
so as Slovenia is a small country. The level of our
economic cooperation is very high and satisfac-
tory, but there is still some unused potential. The
Slovenian firms have, traditionally, an excellent
reputation among Serbian customers, and they
know how to guard it. I am convinced that people
in Serbia know quite well that Slovenian compa-
nies come to Serbia not to take something and
then close down their firms, but to work seriously
here.
There are many successful Slovenian firms in
Serbia. Well known are Gorenje, Petrol, NLB and
NKBM, insurance companies Triglav, AS and Sava,
Perutnina Ptuj, but unfortunately many
of them are not so known to
the general pub-
lic.
What tourists search for
and find in Slovenia is peace
in that clean beautiful green oasis
19
How many, for example, know that Impol Sevoj-
no is one of the five largest Serbian exporters,
and it is a Slovenian investment. Very few know
that the Slovenian firm Cimos, that manufactures
parts for automobiles, employs 3000 workers in
Serbia, i.e. more than so much praised Fiat. As
for the Serbian investments in Slovenia, they are
few for the time being, but the situation is chang-
ing for the better. A nice example of a successful
Serbian investment in Slovenia is the takeover of
the well known Fruktal by Nectarja. I would like to
use this opportunity to say clearly that Slovenia is
not closed for foreign investments. On the con-
trary, every investment from Serbia is welcome!
By investing in Slovenia the Serbian firms gain
entrance to the large common European mar-
ket, a well organized, stable and predictive legal
system, good infrastructure, and highly qualified
personnel. The Slovenian investors in Serbia also
demand well trained personnel. Not less impor-
tant is the possibility of a custom free export to
the markets of Russia and Turkey.
4. How do you assess the commodity ex-
change between Slovenia and Serbia? What has
changed for the better and what else could be
done in order to improve it?
During 2011, the commodity exchange
amounted to a billion of euros, 9% more than in
2009. This makes it equal to that prior to the finan-
cial crisis, and it makes me very happy. However,
in the field of commodity exchange there remain
so many possibilities. The Slovenian companies
that have invested in Serbia, like Impol
Sevojno, Gorenje are some of
the largest export-
ers to
Serbia and as such they contribute to its trade
balance. I am convinced that the commodity ex-
change will be improved as Serbia approaches its
entrance into the EU.
5. Slovenia has invested a lot in its tourist
offer and promotion. Are you satisfied with its
effects?
The Slovenian tourist offer has been recog-
nized more and more throughout the world. It
represents the work of all those engaged in tour-
ism over many years. Such an offer cannot be cre-
ated overnight, and it requires a unanimous sup-
port of all, of the country, local self-management,
citizens and, of course, all those employed in the
tourist sector. It is surprising that the number of
foreign tourists increased even at the time of the
economic crisis, so that Slovenia has already been
recognized as an important tourist destination.
6. What is it that tourists coming from all
over the world like most in Slovenia? What plac-
es do they visit most and which one do they val-
ue highly? What makes them return to the same
places?
What tourists search for and find in Slovenia
is peace in that clean beautiful green oasis. Slo-
venia has so much to offer in the way of an active
rest at its mountains, lakes, sea and rural tourist
farms, as well as attractive spas with their min-
eral springs and a lot more. The main interest is
in spas, the capital Ljubljana, Maribor, Piran, Por-
toroz, Bled, Bohinj. Each place has its own
attractions and it is up to tour-
ists to choose. Tour-
ists can
Slovenia  comprises
three climatic regions: the
Alpian,  Mediterranean  and Pannonian
ones, and besides, everything is within reach. That
is why we often say “Come to us. The same day you can go
swimming in the sea and skiing in the mountains, and at the
same time have a glass of good wine.”
20
also choose among the three climatic zones, the
Alpine, Mediterranean and Pannonian regions,
depending on their wishes and the season.
7. What do you personally like most in your
country? What are your most pleasant memo-
ries from your childhood and youth at your na-
tive Rogashka Slatina?
As a Slovenian, naturally, I like the whole Slove-
nia, although lately I have experienced that feel-
ing of being a tourist in my own country as I spend
very little time there. I like the countryside, but at
the same time I like urban places. In Slovenia ev-
erything is within reach-mountains, sea, hills and
valleys, and that makes Slovenia a unique tour-
ist destination in the world. My native Rogashka
Slatina is a well known spa, health resort, known
since the 19th century. My mother, sisters and
brothers all live there with their families. I spent
my youth there, and I gladly return there, espe-
cially during holidays. It is there where we all to-
gether celebrate Christmas in the way it used to
be done many years ago. For more than 2o years I
have been living, with my wife, daughter and son,
in a small town called Ribnica, south of Ljubljana,
that is very pleasant and well known.
8. What is your opinion about Serbian tour-
ist potential?
Serbia, like Slovenia, is a very diverse coun-
try, and with some additional investments could
use this to improve its tourism. Of course, Slove-
nia has used the European funds to develop its ru-
ral tourism, infrastructure, to protect its environ-
ment, and preserve its specific way of living. Ser-
bia, as a candidate for joining the EU, for the mo-
ment is using the IPA funds, but with fur-
ther advancement with the in-
tegration process,
Serbia
will have at its disposal structural funds, too The
most important thing is that Serbia be ready for
that time, and prepare itself and not be taken by
surprise. The country must be well prepared in
advance and have clear ideas, goals and programs
concerning its tourist offer, and the rest that is
a prerequisite for a successful tourism, namely
roads, railways, hotel and restaurant manage-
ment. Only then it will have a real chance to de-
velop proper tourism.
9. What are your impressions from your
travels across Serbia?
Generally speaking, my impressions are very
pleasant. I was impressed with the beauty of
its countryside, towns, monasteries, and mostly
with its people. At the same time, as a Slovenian,
I must admit that there were times when I was
surprised to see so many neglected rub-
bish dumps. The wind does its
job and all rubbish
end over
21
21
the surrounding trees, rivers and roads. It does
not look nice, but is, at the same time, very harm-
ful for the development of the countryside. If such
things were changed the Serbian countryside
would look more attractive.
10. What is it in Slovenia that attracts most
tourists from Serbia?
The statistics indicate that what attracts most
Serbian tourists are
Slovenian spas, ski centers, and sea resorts.
Many also come to Ljubljana, that has lately
changed a lot for the better.
11. What is it that attracts most tourists from
Slovenia to Serbia?
Very simple - entertainment, a good time, good
food, relaxed life and
some magic nostalgia that many Slovenians
still feel for Serbia and the times gone. They come
in huge numbers to the festivals such as the Exit
 in Novi Sad, Beerfest in Belgrade 14. How would you describe, in a few words,
and, of course, Gucha. Still they pre- the diversity in the natural beauty of our two
fer Belgrade. With some further invest- countries?
ments and promotion the remaining parts of Ser-
bia might become more attractive to Slovenian Slovenia comprises three climatic regions: the
tourists. Alpian, Mediterranean and Pannonian ones, and
besides, everything is within reach. That is why we
12. What are the similarities and what differ- often say “Come to us. The same day you can go
ences in the mentality of Serbs and Slovenians? swimming in the sea and skiing in the mountains,
and at the same time have a glass of good wine.”
The main difference is, perhaps, self-confi-
dence. I often have 15. The Repub-
an impression that lic of Slovenia is a
Serbs are louder member of the EU.
than Slovenians and What are the advan-
more self - confi- tages of the mem-
dent. Slovenians are bership? How do
more modest and you see Slovenia in
shy, that is not al- the future?
ways good. If you say
to a Slovenian “You The Euro-
pean Union is a com-
have done this well”,
plex organization,
he will reply “Thank
and because of that
you, but it could be
all the benefits and
done better”, while a
possibilities it of-
Serb would probably
fers to its members
reply “Of course, I
are perhaps not al-
have.”
ways so visible from
As for similarities, outside. The com-
we too like to have a mon market, free-
good time in a nice dom of movement
company with good of people, of goods
food and drinks, and and capital, a com-
also have that com- mon agrarian policy,
petitive spirit. common foreign and
safety policies, com-
13. What is it mon currency, and in
that will connect us spite of the crisis, still
always? a high standard of living, high standards of food
processing and environmental protection. I would
I sincerely hope something more than “roads like to stress as the most important fact the non
of brotherhood and equality”. We all in the re- existence of borders that makes it possible to go
gion have been working on it very hard. What will wherever you like within the Union. People have
connect us will be our common wish to better forgotten what it was like without the EU. Only
arrange our societies, some of which are leaving if they were deprived of it, only then they would
the transition period faster some slower than the understand the true meaning of the EU. I believe
others. We are and will remain connected by our that the EU will remain a reality in the future, will
ever lasting economic relations. There are also survive all the impediments and come out much
culture, especially music, film and sport. stronger.
Ana Atanasković

22
23
 Predstavljamo Terme Olimia -
Kombinacija tradicije i najkvalitetnijih
dostignuća u velnesu

24
Nekadašnje Atomske toplice, a danas
hoteli Sotelia, Breza i aparthotel Rosa,
pružaju najbolji ugođaj za vaš
veliki i mali odmor

25
T erme Olimia su se u prethodnoj deceniji
razvile na dugoj tradiciji nekadašnjih At-
omskih toplica u Podčetrtku, pitoresknom
slovenačkom mestu u neposrednoj blizini hrvatske
granice. Nadahnuće koje proizlazi iz bogate
zdravstvene tradicije ovog mesta, neverovatna
čistoća termalne lekovite vode, zajedno sa prirod-
nim lepotama okoline, čine Terme Olimia idealnim
mestom za beg od svakodnevnog stresa. Gostima
je na raspolaganju smeštaj u velnes hotelu Sote-
lia superior sa četiri zvezdice superior, kompletno
renoviranom i dograđenom hotelu Breza, takođe
sa četiri zvezdice, kao i u aparthotelu Rosa sa četiri
zvezdice.
Velnes ponudu čine preventivni tretmani,
kao i oni kojima želimo samo da se razmazimo i
opustimo, okruženi mirisnim uljima, svećama, a
vođeni stručnim kadrom koji će se, u predivnom
okruženju spa centra Armonia ili spa centra Ter-
malija, koji je proglašen za najbolji temalni velnes
centar u Sloveniji 2008. godine, pobrinuti da os-
etite prvi ugođaj, budete odmorniji i spremniji na
nove poslovne i životne izazove. Velnes centri nude
masaže, tretmane za negu lica i tela, kupke, rituale
i egzotične metode koji su nastali na stogodišnjoj
tradiciji Indije, Tibeta i Tajlanda.
26
Pored toga, na raspolaganju je i najveći
sauna svet u Sloveniji na dve etaže, ukupno 5000
kvadratnih metara vodenih površina sa najčistijom
termalnom vodom, različite vrste bazena koji osig-
uravaju različitost ponude u kojoj će svako naći
nešto po svojoj želji!
Wellness Orhidelia - Probudite ljubav
– Neka vas očara magičnost crne orhideje
U parku prirode Kozjansko nalazi se čak
četrdeset vrsta orhideja od kojih je upravo crna
najlepša i najdragocenija. Wellness Orhidelia je
najnoviji i najsavremeniji deo Termi Olimia. Tokom
potpunog opuštanja vašeg tela i duha, doživećete
buđenje ljubavi. Prestižni termalni užici i zavodljivi
dodiri, opustiće vaše telo i duh, te probuditi u vama
putenost misli, lepotu tela i doživljaj savršenosti.
Wellness Orhidelia je jedinstvena priča koja sim-
bolizuje misterioznost crne orhideje, magičnost
ljubavi i neprocenjivu ženstvenost.
Wellness Orhidelia je na svetskom Festivalu
arhitekture (World Architecture Festival) 2009.
godine u kategoriji “Holiday“ ušao u uži izbor i bio
jedan od 11 finalista za tu godinu. Više o festivalu
možete pogledati na www.worldarchitecturefesti-
val.com. I bio je koji je proglašen za najbolji velnes
centar u Sloveniji 2010.
U okolici terma ne manjka ni aktivnog odmo-
ra, nakon opuštanja u rukama stručnih masera
možete se prepustiti šetnjama u prirodi, vožnji
biciklom, ribolovu, jahanju te igranju golfa!
Pored toga ukupno 5000m2 vodenih
površina s najčišćom termalnom vodom …različite
vrste bazena osiguravaju različitost ponude …
najveći sauna svijet u Sloveniji na dvije etaže…
svatko će nešto odabrati sukladno svojoj želji!
Termalni park Aquluna, koji je U uvijek nove
dimenzije zabave kao užitak bez granica!
Termalni park Aqualuna ljetno je zabavište
sa 3000 m² vodnih površina koje vas prizivaju sa
svojim bazenima i objektima za odličnu zabavu,
prijatno druženje i opuštanje. Termalni park Aqua-
luna očara vas sa ugodnim bazenom sa valovima,
sa uznemiravajućim vodnim kaskadama, stazama
za brze spustove i divljim zavojima. Posebno je
privlačan za porodice sa djecom svih starosti.
27
Pobrinuli smo se i za dječji zabavni program,
bogatu animaciju i bogatu ugostiteljsku ponudu.
Možete se maziti i sa ponudom odlične hrane u
samoposlužnom restoranu, sladolednom butiku i
bistrou ili si možete priuštiti osvježavajuće piće u
prijatnom barskom ambijentu.
Nezaboravne ljetne avanture očekuju vas
svake godine od svibnja pa sve do kraja rujna.
Dođite, kod nas vam sigurno neće biti dosadno!
U bazenima za odrasle i djecu temperatura
je vode od 24ºC do 32ºC.
Za sladokusce u neposrednoj blizini nalazi
se čokoladnica – svakako ponesite praline koje se
tamo proizvode, razveseliti će one kojima ih bu-
dete darovali.
Pravi gurmani uživati će u raznovrsnosti
hrane kuharskih majstora, te u bogatom biffeu
pronaći slasne kombinacije pripremljene po tradi-
cionalnim recepturama.. a ravnodušnima Vas neće
ostaviti ni a la carte restoran Gratiola – posebno
mjesto za vaše posebne trenutke!
Informacije:
Diner’s travel
Terme Olimia Hotel is situated in Podčetrtek,
on the eastern edge of Slovenia may seem
some distance away, but is well-served by
transport connections. It is considered as
the cleanest, most ecologically intact part
of Slovenia. Terme Olimia is a favourite
destination for those wishing more
than the simple beneficial effects
of the water.

28
Terme Olimia
29
T erme Olimia has always been an excellent
holiday spot for all those curious, adventu-
re-loving and culinary-oriented tourists who
like to take a look beyond the edge of the swim-
ming pool and enjoy an interesting holiday.
You will find the most beautiful village in
Europe - Olimje. In 2009 Olimje (Podčetrtek mu-
nicipality), In the category of villages Olimje was
awarded a GOLD MEDAL! In the words of the
Chairwoman of the Jury, Ms. Monika Hetsch (Au-
stria): “Olimje is a small Slovenian village in direct
vicinity of the spa Terme Olimia. The village was
mentioned for the first time in history in 1208 AD.
The splendid cultural richness, unspoiled nature,
a diverse tourist offer and friendly people invite
visitors to join them. Today, the Friars Minor still
cherish and preserve the secrets of old medici-
ne and they are happy to invite visitors to a tour
of the renovated monastery facilities. Olimje is a
true paradise for golf players. They say that playing
here is a special occasion because of the beauty
of nature surrounding them. Another specialty is
most definitely the chocolate from Olimje and the
supreme wines which are offered at the table to-
gether with numerous culinary delights. A glass of
homemade beer, a welcome sound from the deer
30
on the hilltop and a jump to the fairytale land are
all also quite inviting and they add another spark
to the magical image of Olimje – a wonderful gem
of Slovenia.”
Wellnesshotel Sotelia**** superior is a
very special hotel, no place like it can be found
in the vicinity or even far away. Its speciality is its
closeness to nature. Its position, diverse structure
and large bright areas create the feeling of har-
monious connection with the green environment
around it. Relaxing atmosphere, hospitality and
traditional and innovative wellness offer are our
guarantee for your renewed life in harmony with
nature. We expect you with particular types of
pampering, which are offered by Wellness centre
Spa Armonia with its entire wellness offer, selec-
ted gastronomic offer and rooms for socializing. A
special place will also find those, who will come to
perform their specific tasks in the Congress Cen-
tre Olimia, which is placed at the very core of the
hotel.
The capacity of the Wellness Hotel Sotelia:
135 double bedrooms, 4 apartments and 6 sui-
tes.
Equipment: bathroom (shower or bathtub),
WC, satellite TV, radio, telephone, mini-bar, safe,
bathrobe, air-conditioning, internet connection,
internet TV, balcony and rooms with connecting
doors.
Wellness Hotel Sotelia superior also offers:
Restaurant Basilicum with a terrace with 300 se-
ats and a self-service buffet, a΄la carte restaurant
Gratiola, Barago bar, Virstain sine shop, parking
house, shop, hairdressing salon, mini club for chil-
dren, Wellness centre Spa Armonia, connection
with Wellness centre Termalija by an undergro-
und corridor and connection with Hotel Breza and
Aparthotel Rosa by covered corridor.
• islands
enabling a perfect retreat to soli-
tude, massage loungers, geysers, whirlpools,
slow river, light cave, underwater music,
concerts, etc.
Warm up your body and heart and relax
your mind in the world of saunas: amana pro-
gramme steam bath, mamosa steam bath, lavana
bio sauna, savu programme finish sauna, sonoran
infrared sauna.

WELLNESS ORHIDELIA – AWAKEN LOVE –

NEW!

Wellness Orhidelia is the newest and most

modern part of the Terme Olimia spa. It is the new
world of thermal pleasures where perfect pam-
pering of your body and soul will enable you to ex-
perience an awaking of love. Wellness Orhidelia is
a unique story symbolising the mysteriousness of
the black orchid, the magic of love and the price-
less femininity.
Immerse in the wonderful water world and
let the embrace of water drops relax you.

31
32
33
Putovanje po
Sloveniji

34
A journey through
Slovenia
35
Bled

36
T
wo beautiful lakes in the northeastern Gore-
njska region of Slovenia. Lakes Bled and Boh-
inj are both bounded by forested mountains
and high pastures.
They’re separated only by about fifteen miles
of valley, but feel worlds apart. Bohinj’s shores are
an outdoor playground for paragliders and hikers,
but are otherwise mostly deserted. Around Bled –
which is blessed with this perfect crag castle and a
much photographed island church – the holiday-
makers and locals have more ostentatious tastes.
The waters of both Bled and Bohinj are
a deep, aquamarine color that catches the light
and seems murkier than it really is. Wooden
boats dot the surfaces, rented out by the hour
from stands on the shore. Both lakes are full of
trout, which end up on area tables and menus.
Be famous simply for its views and the
castle, but there’s also a magnificent and unique
37
centerpiece – Bled Island, which is an icon of Slo-
venian tourism and of the lake region in general.
It’s topped by the striking Pilgrimage Church of
the Assumption of Mary, built in 1465, whose
bells chime the hour and echo softly over the
water. On a walk around the lake’s perimeter,
we watched the light change on the steeple and
followed a swimmer’s progress as he made his
slow way from the shore to the church staircase.
Bled is undoubtedly the tourist capital of Slo-
venia, and there are more German, Italian, French
and American accents than Slovenian ones. It’s
a glamorous place, in its own way, with the feel
of an upscale ski town or an old seaside resort.
While there are endless opportunities for hiking
and climbing in the mountains around town, most
people stay close to the shore and the shopping
district, drinking and dining at the sleek bars and
slowly parading their luxury cars along the main
street. Tour buses come in for the afternoon.
Large, stately hotels ring the water.
Bohinj

38
A
way, Bohinj lies quiet and serene. Here,
there are no castles or magnificent build-
ings (though the pretty churches of Sv Jane-
za Krstnika and Sv Duh have plenty of charm and
history). Its beauty is hardly understated, though;
with steep sides and pebbled coves, the lake has
a natural grandeur that is breathtaking and re-
freshing. Its famous mists materialize early in the
evening and lift late in the morning, burning off
in long tendrils that hang in curls over the peaks.
While there are a few places to stay close
to the shore, most of the tourism infrastructure is
condensed into the little village of Ribčev Laz, at
the eastern point of the lake. Most of the rest of
the coast is protected as part of Triglav National
Park, and the northern shore is entirely desert-
ed. Pastures and cornfields stretch up a second-
ary valley in the direction of Stara Fužina, and its
common to hear cowbells clanking around the
lake as the Cika heifers graze amongst the trees.
There’s a pretty pathway that circumnavi-
gates Bohinj, passing by a campsite and crossing
39
over the Savica river on the western end. Three
years ago, we walked it in the rain and felt a peace-
ful solitude. This time, it was sunnier and less mud-
dy. These strange tubs – unused and inexplicable –
confused us on both walks. They seem to be hooked
up to piping, but are mostly full of leaves and gunk.
When we left Gorenjska, we were glad
to get away from the tourists and slip back into
the backwoods and unspoiled villages of Slo-
venia’s less traveled regions. It was sad to leave
these two lakes behind, though. We’ve found
ourselves missing the morning mists and beau-
tiful trails – we regret not taking a boat out,
not going for a swim, not lingering a little lon-
ger to take in the views from the peaks around.
One night we stopped at this Bohinj pier on our
way home from dinner. The water was motionless
and glassy and the lake was silent. From the bridge
over the outlet, dozens of camera flashes flick-
ered, but there were barely any other terrestrial
lights. We lingered for a while until the mosquitos
drove us away, taking in the quiet and promising
ourselves that we’d come back here.
Skijanje u Sloveniji
Zimovanje u Sloveniji je vrlo popularno jer su
cene pristupačne, a skijališta su dobro održavana
i uredjena. Skijanje u Sloveniji ima dugu tradiciju
- poznata su takmičenja u skijaškim skokovima na
Planici i trke u alpskom skijanju u Kranjskoj Gori i
Pohorju . 

Zato je tokom zime u skijaškim centrima

Slovenije veoma veselo i živo. Preko dana
uživajte u snežnim radostima, a uveče nastavite
sa dobrim provodom u mnogobrojnim
gostionicama.

40
 Rogla
Nalazi se na srednjem (južnom) delu pohorskog
gorja, između Mariborskog (istočnog) i Slovenjgrad-
skog (Zapadnog) Pohorja na nadnorskoj visini od 1.517
m. Skijalište je 17 km udaljeno od Zreča. Skijaški centar
Rogla se prostire na visinama od 1050 - 1517m n/v.
Modernim sistemima veštačkog zasneživanja
osigurano je skijaško uživanje od kasne jeseni do ra-
nog proleća. Skijašima obezbeđujemo najmanje
sto skijaških dana u godini i to na dobro uređenim
skijalištima pokrivenima prirodnim i kompaktnim
snegom. Na približno 100 ha uređenih ski staza za
početnike, rekreativce, vrhunske skijaše i takmičare
nalazi se 11 ski liftova, 2 četvorosed žičare i više de-
setina kilometara uređenih pruga za skijaško trčanje.
Poseban doživljaj od četvrtka do nedjelje je noćno
skijanje na osvetljenim ski stazama Košuta i Jasa. Za
one koji znaju da za učenje nije nikada kasno, Škole
sežnih sportova nudi početničke i ostale kurseve. Pod
vodstvom učitelja skijanja ustanovićete kako skijanje
može biti zabavno i kako je jednostavno skijati.
Bled
- jedinstvena lepota jezera i njegove okoline, savrs-
en geografski polozaj na juznoj strani Alpa u blizini aus-
trijske i italijanske granice cine Bled idealnim mestom
za turizam.
Ukrašavaju ga tri dragulja: stari zamak; jezero i os-
trvce s crkvom na njegovoj sredini. Bledski grad, ćutljivi
svedok njegove nekadanje slave, ponosito stoji na ste-
ni iznad jezera, a odatle posetioci imaju nezaboravan
pogled na Bled i njegovu okolinu.
41
Sumovite padine planina Jelovice i Pokljuke pred-
stavljaju savršeno okruzenje ovog mesta. Za vreme ve-
drih dana, mogu se videti i snegom pokriveni vrhovi
Julijskih Alpa. Na sredini jezera nalazi se ostrvce i crkva
Svetog Uspenja, poznata po svom zvonu iz 1534. go-
dine. Osim toga, okolina Bleda poznata je po jedinst-
venimprirodnim lepotama medju kojima je najlepša
dolina rečice Vintgar.
Zimi se Bled pretvara u pravu zimsku bajku. Njegov
položaj između tri ski centra (Vogla, Kobla i Krvaveca),
ljubiteljima skijanja i snouborda omogućava prijatno
skijanje na samo pola sata vožnje od Bleda. U blizini Ble-
da nalazi se i Pokljuka koja je pravi raj za trčanje na ski-
jama. Nenarušena priroda u okolini pruža mogućnosti
i za druge aktivnosti i snežne radosti poput hodanja na
krpljama, sankanja i penjenja po ledu.
Kranjska Gora
Smeštena je u dolini izmedju Karavanki i Juli-
jskih Alpa na tromedji Slovenije, Austrije i Italije.
Sa svojim impozantnim vrhovima i tajanstvenim
šumama predstavlja izazov za skijaše, planinare
i alpiniste. Kao važan zimski sportski centar poz-
nata je po takmičenjima za svetski kup u skijanju i
skijaškim letovima na velikoj skakaonici na Planici.
Ski liftovi i skijaški tereni se prostiru po padinama Vit-
ranca od Kranjske Gore do Planice na nadmorskoj visi-
ni 800-1570m. Gostima su na raspolaganju 23 žičare
i 20km skijaških staza (10km lake, 8km srednje i 2km
teske) povezanih sistemom od 4 sedežnice i 14 ski lif-
tova. Za trčanje na skijama uređeno je 40km staza.
Postoji mogućnost iznajmljivanja opreme za alp-
sko i nordijsko skijanje, kao i snowboard. Organi-
zovano je i Turno skijanje kao i Penjaje uz zaleđene
slapove (Ice climbing). Staze su pokrivene sistemom
zasnežavanja, a organizovano je i noćno skijanje kao
i klizanje na prirodnom klizalištu na jezeru Jasna.
Uveče gosti mogu da uživaju u restoranima, loka-
lima, diskotekama ili da okušaju sreću u kazinu.
Bohinj
Bohinj najveće slovenačko jezero, nalazi se u srcu
Julijskih Alpi, u podnožju Triglava. Iznad Bohinja se
nalaze skijališta Kobla, Vogel, Soriška planinam Poklju-
ka...
Ističe se prirodnim lepotama i kulturno istorijskim
spomenicima. Zaljubljenicima u zimske sportove, Boh-
inj nudi veliki broj kvalitetnih skijaških terena.
Ovde dolaze ljudi koji žele da kombinuju skijanje i
dobar provod, jer u samom mestu postoji veliki broj
restorana, diskoteka i trgovina, mada je i boravak
kraj prelepog jezera već poseban doživljaj. Bohinj je
od Bleda udaljen 30 kilometara, tako da se može da
skokne i do ovog mesta i oprobaju staze u njegovim
skijalištima.
Visoke planine, zelene šume, lepi planinski obronci i
livade sa svojim prirodnim ljepotama, kulturno-istorijs-
kim spomenicima, ljupkim selima i naselja sa hotelima,
ugostiteljskim objektima i privatnim smještajem, nude
gostima u Bohinju ugodan i nezaboravan doživljaj.
Bohinj je idealno polazište za kraće izlete i šetnje
po uređenim putevima u dolini kao i za planinske i
alpinističke ture. Idealne mogućnosti za odmor, Boh-
inj nudi tokom svih godišnjih doba. Dolina se tokom
42
zime pretvara u zimski sportski centar, a leti, najljepši
biser doline, Bohinjsko jezero, privlači kupače i zajed-
no sa Savom, kajakaše i pecaroše. Preporućuje se da
obavezno posetite: slap Savice, korita Mostnice, ranč
Mrcina...
U netaknutoj prirodi Bohinjske doline, ispod
skijališta Kobla, nalazi se Vodeni park Bohinj. Planski
je osmišljen, pa je posebno prikladan i za starije os-
obe. Svi bazeni su polu-plivački (stabilni) i kao takvi
podesni za razgibavanje u vodi. Temperatura bazena
je 32°C, masažni whirlpooli su zagrijani na 36°C. Može
se dodatno uživati u 14 različitih tematskih sauna,
kao i u najrazličitijim wellness masažama i privlačnim
opuštajućim tretmanima.
Tokom leta u samom Bohinju i okolini možete se
baviti različitim aktivnostima ko što su: Rafting, Kajak
i kanu, Sportsko planinarenje, Adrenalinski i ekstremni
sportovi ... Šetnje, razgledanje i planinarenje... Bilo da
doživljaje u Bohinju i po Bohinjskim planinama tražite
sami ili u društvu iskusnih vodiča, uvek će te naći puno
zanimljivih mogućnosti.
Pešačke staze u dolini nude puno različitih
mogućnosti za aktivnosti u prirodi. Šetnje možete
kombinovati sa razgledanjem kulturnih znamenito-
sti, takođe i u obliku tematskih izleta. Za ribolovce je
posebno interesantna mogućnost mušičarenja.
Naveli smo samo neke od atraktivnih skijaskih mes-
ta u Sloveniji, ali kako biste osetili pravu car morate je
I licno posetiti.
Tijana Jončić
43
 Skiing in Slovenia
Wintertime in Slovenia is very popular because the prices are very accessible and ski
resorts are well maintained and arranged. Skiing in Slovenia has a very long tradition
– there are well known competitions in ski jumping at Planka and Alpine ski races
at Kranjska Gora and Pohorje. This is the reason why it is vivid and gaily during one
winter season in Slovenia. During the day you can enjoy in snow and nature, and in the
evening you can continue with having a great time in one of numerous restaurants.

Rogla

Rogla is situated in the middle (southern) part of
Pohorsko Gorje, just between Maribor and Slovenjgrad,
on altitude of 1.517m. Skiing resort is 17km of Zrec. It
is equipped with machines for artificial snow so visitors
can enjoy skiing from late autumn till early spring.
At least skiing 100 days are provided in one year on
arranged slopes with natural and artificial snow.
At approximately 100 ha of arranged ski slopes for
beginners, for those whohave experience, and top
skiers and competitors there are 11 ski lifts, 2 cable cars
with 4 seats and dozens of kilometers well arranged
tracks for cross-country skiing.
A special experience from Thursday till Sunday is
night skiing on lightened ski slopes of Kosuta and Jas.
For those who know that it is never late for learning,
schools for winter sports offer coursed for beginners.
Beside experienced instructors you will learn that
skiing can be fun and not so difficult.

44
 Bled
The simple and unique beauty of lake and its sur-
roundings, perfect geographical location on the south-
ern side of the Alps near Austrian and Italian border
make Bled ideal place for tourism.
It is surrounded by three gems: the old castle, lake
with an little island with a church on it. The city of
Bled, silent witness to its former days of glory, proudly
stands on a cliff above the lake, from where visitors
have a memorable view of Bled and its surroundings.
Wooden slopes of mountains Jelovica and Pokljuka
represent perfect surrounding. During bright days, it
is possible to see snow-cowered peaks of Julian Alps.
In the middle of the lake there is the little island with
the church of St Uspenja, well known for its bell from
1534. Beside that, the ambience of Bled is well known
for its unique beauty among them is the most beauti-
ful valley of river Vintgar.
During winter Bled is changing in a real winter
fairytale. Its position between 3 ski resorts (Vogla, Ko-
bla and Krvavec), the skiing and snowboarder fans are
able to relish skiing on just a half an hours’ drive from
Bled. Close to Bled there is Pokuljka which is a real
heaven for cross-country skiers. Intact nature gives
possibilities also for other activities like sledding and
ice climbing.
Kranjska Gora
Krajnjska Gora is situated in a valley between Kara-
vanka and the Julian Alps on the border of Slovenia,
Austria and Italy. With its imposing peaks and mysteri-
ous woods represent the challenge for skiers, climb-
ers and cliffhanger. As an important ski resort it is well
known for its competitions for world cup in skiing and
ski jumping on a big ski jump at Planka.
Ski lifts and terrains spread through slopes from
Vitranc , Kranjska Gora and Planica at altitude of 800-
1570 meters. Visitors can use 23 lifts and 20 km of ski
slopes ( 10 km of easy, 8 km of moderate and 2km of
difficult) which are connected with system of 4 chairlift
and 14 ski lifts. And for cross-country skiing there is an
arranged trail of 40 km.
There is a possibility of renting ski equipment for
Alps and Nordic skiing as well as for snowboarding. Tour
skiing and ice climbing are organized as well. Trails are
covered with systems for artificial snow (snowmaking
system) and night skiing and skating on a frozen lake is
organized.
In the evening visitors can enjoy in restaurants and
clubs or to take a chance in casino.
45
Bohinj
Bohinj is the biggest lake, and is located in the heart
of Julian Alps, at the foot of Triglav. Above Bohinj there
are ski resorts Kobla, Vogel, Soriska, Pokljuka… This re-
gion stands out by its beauty and cultural and historical
monuments. Bohinj offers to winter sports enthusiasts
a large number of ski terrains.
People who like to combine skiing and having a
good time come here because there are a large num-
ber of restaurants, clubs and shops, even though just
being beside the beautiful lake is a great experience
itself. Bohinj is on 30km from Bled, so visitors can hop
to this place and try slopes in this ski resort.
High mountains, green woods, beautiful clearings
and slopes with their beauty, cultural and historical
sites, charming villages and hoods with hotels, private
accommodation offer Bohinj’s visitors pleasant and
unforgettable experience
Bohinj is ideal starting point for short excursions
and walks on arranged roads that lead to valley as well
as for hiking and climbing tours.
All year arounf Bohinj offers ideal possibilities for
vacation. During the winter the valley turns into sport
center, and during the summer the Bohinj’s lake at-
tracts swimmers, kayaker and fishermen. A must
see: Savica’s waterfall, riverbed of Mostnica , Mrcina
farm…
There is a water park Bonjih, below ski resort Ko-
bla, in intact nature of the valley. It was constructed
for older too. All pools are stabile and can be used for
exercises in water.
The temperature in the pools is 32°C, and whirl-
pools for massages are heated up to 36°C. you can
enjoy in 14 different thematic saunas, and also in all
kinds of wellness massages and relaxing treatments.
In the summer at Bohinj and in its surroundings you
can do all sorts of different activities such as : rafting,
kayaking, canoeing, sport climbing, adrenaline and
extreme sports, walking, sightseeing… You will always
find different and interesting things to do whether you
are alone or in company.
Walking paths in the valley offer different kids of
activities in nature. Walking can be combined with
sightseeing of cultural landmarks, also there are the-
matic picnics. For fishermen there is also fly fishing
available.
We have listed just a few atractive ski resorts in
Slovenia, but if you’d like to feel the real magic of this
places you have to visit it Yourself.
Tijana Joncic
 Slovenija - atraktivna golf destinacija
Slovenija ima 13 golf terena i 7.000 registro-
vanih golfera koji redovno sa velikom strašću
uživaju u igri. Ova atraktivna turistička destinacai-
ja, poznata po tome što ne štedi novac za ulaganje
i promovisanje turizma, pored uživanja u bojnim
banjama, jezerima i sl., od skoro je poznata i po
brojinim, savršeno uređenim, prostranim golf te-
renima.
Golf kao sport ima izuzetno visok status u
društvu. Igranje  golfa  u Sloveniji garantuje nep-
osredan dodir sa prirodom i uživanje u zelenim
regijama.  “Otčec”, nalazi na pet kilometara od Novog mes-
Vežbališta i igrališta za  golf su smeštena u
karakterističan krajolik panonske nizije, među
vinograde i brežuljke, podno alpskih vrhova i u
idiličnu krašku regiju.
Golf u Sloveniji intenzivno se razvija u posled-
njih petnaest godina te ima veliki broj pristalica.
Lepo uređena igrališta za golf namenjena su kako
početnicima tako i iskusnim igračima. Za početnike,
decu i sve ostale koji žele da dopune svoje znan-
46
je,  golf  igrališta nude višestruke mogućnosti
učenja. Na raspolaganju su kako individualni tren-
inzi tako i tečajevi golfa.
Ideja golf turizma u Sloveniji je da ovu svojevrsnu
igru prilagodi svima, a poseban akcenat je stavljen
na porodice koje zajedno mogu provoditi vreme u
prirodi. 
Golf teren “Otočec”
Jedno od najlepših golf terena u Sloveniji
ta i prostire se na 75 hektara uz reku Krku. Dve
godine za redom je proglašavan za najlepši golf
teren u Sloveniji. Ima 18 rupa, a prilagođen je
kako profesionalcima, tako i početnicima za koje
je specijano uređen poligon za kratke igre. Na
igralištu se može iznajmiti oprema i usavršavati
igra uz pomoć profesionalnih instruktora. Igralište
leži uz reku Krku, u neposrednoj blizini poznatog
dvorca Otočec, koji je pretvoren u hotel sa pet
zvezdica “Grand Otočec”. Na lagano kamenitom
terenu kraj šume prostire se uređeno igralište
koje je izgrađeno prema najvišim standardima
gradnje terena za golf. Na čistinama ima puno
uzvišenja i dolina, a igračima se tokom igre nude
prelepi pogledi po čistinama u zagrljaju drveća. 
U blizini se nalaze terme “Šmarješke toplice” sa
atraktivnim sadržajima, namenjenih pre svega u
uživanju u spa i velnes sadržajima.
Uživanje u zelenoj oazi na Bledu
Bled je kolevka golfa u Sloveniji. Golf teren
na Bledu je najstariji teren u Sloveniji, otvoren
još 1937. godine za potrebe kraljevske porodice
Karađorđević. Prostire se na 100 hektara, ima
18 rupa na “Kraljevom terenu” i devet na terenu
“Jezersko igralište”. Tokom partije golfa, igrači
imaju priliku da uživaju u pogledu ka Alpima koji
su većim delom godine prekriveni snegom, a na
svega nekoliko munuta vožnje je Bledsko jezero
koje predstavlja biser turističke ponude Sloveni-
je. Pored uživanja u partiji gofa, turisti mogu da
47
odsednu u “Grand hotelu Toplice” koji se nalazi tik
uz Bledsko jezero, a koji krasi autentični stil iz 19.
veka, iako je hotel obnovljen 2002. godine.
“Dajners” golf teren u Ljubljani
Na samo 15 munuta od jezgra Ljubljane nalazi
se uređeno golf igralište koje je otvoreno u sep-
tembru 2008. godine. Posle partije golfa, igrači
mogu predahnuti uređenom restoranu “Evergrin”.
Arhitektura golf igrališta je takva da se prva, de-
veta i poslednja rupa nalaze blizu restorana kako
bi igrači mogli da se okrepe, jer partije ponekad
mogu da traju preko pet, šest sati, mada je zabran-
jeno otezati partije, jer se onda stvara gužva na
terenima i igrači moraju da čekaju da “sporiji”
golfer odigraju svoju partiju. U okviru “Dajnersa”
postoji i škola golfa za decu, koja treniraju već od
pete godine. Po rečima instruktora deca brzo uče,
jer ponavljaju pokrete starijih i oponašaju ih, pa
vrlo brzo savladaju osnovna znanja. Pre izvođenja
udarca, oni prolaze niz igara tokom kojih uče os-
nove golfa i stiču kondiciju.
Weddings in Slovenia

48
Here are so many absolutely astonishing
destinations around the world which
could host your wedding ceremony. One
of them is definitely Slovenia – the land of
spectacular natural attractions, numerous
well preserved medieval castles,Slovenian
cuisine and top quality local music.

49
H ere are so many absolutely astonishing des-
tinations around the world which could host
your wedding ceremony. One of them is defi-
nitely  Slovenia  – the land of spectacular natural
attractions, numerous well preserved  medieval
castles,Slovenian cuisine and top quality local mu-
sic. If you still haven’t decided where you would
like to say “I do” to your beloved one, here are
some examples of weddings in Slovenia; you’ll
soon discover it belongs in the world’s top 10
wedding list.
Perhaps it is not well known as a wedding
destination yet, but for sure weddings in Slove-
nia impress everyone who ever participates in
a marriage ceremony in this country. You would
also find it easy to plan your wedding in Slovenia,
since almost all locals in the country speak foreign
languages  including English, German, Italian and
Serbo-Croatian.
Nowadays you can get married almost any-
where – you just need good inspiration and pre-
organization. To give you some ideas to make your
dreams come true, this article will describe the
most popular and unique weddings in some of the
most beautiful locations in Slovenia.
50
Get Married in a Medieval Castle or
Royal Manor
Mokrice Castle
The castle together with the Terme Catež group
has a long tradition in wedding organization. Your
regal celebration can be organized either in the
gorgeous Wedding Knights hall, on Castle’s park
and courtyard - in the shadow of  two hundred
years old plane trees  next to the chapel of St.
Anne and medieval walls - , or on the soft grass of
the Mokrice Golf course.
Otocec Castle
Otocec castle is considered a pearl of the Do-
lenjska region, as it reflects the rich tradition of
our medieval ancestors, accompanied with mod-
ern principles and standards. Say “I do” in the
majestic Castle Wedding at the Knight’s Salon,
or be back-dropped by a marvellous building and
invite your wedding guests to the Outdoor Wed-
ding. You may also want more uniqueness at your
celebration – you can choose to have the Knight’s
Wedding, Wedding with Maid of Honour and Cel-
ebrant, Romantic Wedding lit by torches and can-
dles, and many more.
Bled Castle
The most well-known Slovenian attraction, Lake
Bled, is also famous for its exceptional and aston-
ishing weddings at Bled Castle. Enjoy your day sur-
rounded by medieval walls located, very dramati-
cally, on a rocky outcrop overlooking one of the
most beautiful glacial lakes on Earth. The unique
location of millennial patriarchs invites young cou-
ples to exchange wedding rings and pledge eter-
nal allegiance inside the medieval walls. The civil
part of the wedding is mostly held at the medieval
hall while the church part of the ceremony (be it
Catholic or Protestant) often follows in the church
on the mystic Bled island.
Ljubljana Castle
Should you prefer a prestigious wedding near
the capital and with a view on the city, Ljubljana
castle is the right choice for you. The venue with-
in the medieval fortress, with its majestic atmo-
sphere, is unforgettable. The church part of the
51
takes place in the Gothic Chapel of Saint George,
while the celebrations are held in beautiful Castle
halls, the Estate Hall or the Palatium hall.
Zemono Manor
Even though Zemono Manor boasts a long his-
tory, nowadays it is mostly known for housing one
of the finest  restaurants in Slovenia, Pri Lojzetu.
Each wedding is held on beautiful gardens just in
front of the manor. Royal tradition, gorgeous na-
ture and delicious cuisine will make your most im-
portant day absolutely unforgettable.
Kenda Manor
Say “I do” at  Kenda manor, where you’ll feel
the venue’s traditional spirit every step of your
way. The civil part of the wedding is usually held at
Hana’s or Jacob’s chamber, or on a beautiful gar-
den under the centuries old apple trees. For the
church part, the wedding guests move to the old
Baroque Church of Mary. The wedding celebration
is held in manor’s chambers – Hana or Jacob while
during warm summer months the celebration is
held in the summer garden, full of flowering lime
trees and roses.
 Get Married Under the Blue Sky
Zbilje lake (slo. Zbiljsko jezero)
This wedding ceremony is just magical, with the
beautiful lake full of white swans, pristine nature
and people you love. The wedding under the stars,
together with good organization, is a fairytale.
Both the civil and the church part of the wedding
are held outside, with lots of flowers and other
beautiful white decorations. The evening celebra-
tion is usually held under a white tent decorated
in the royal style, with large terraces.
Štanjel town
The medieval city of Štanjel is another excep-
tional place which we recommend you to con-
sider as your wedding venue. Historical heritage,
picturesque surroundings and superb cuisine are
a perfect combination for your marriage celebra-
tion. The wedding is held in Fabiani’s park on the
famous Ferrari garden with a gorgeous bridge over
the pond and magnificent wedding decorations.
The church part of the wedding can be organized
in Saint Daniel’s Church.
52
Piran
Getting married on a beach surrounded by old
pine trees, blue sea and soft grass is something many
people dream about. The medieval town of Piran
has several astonishing venues where you and your
betrothed can exchange wedding rings: A beautiful
beach,Tartini square, the medieval fortress on the
cliff, and many more. The wedding celebration can
be outside, or in one of the many top-class Slove-
nian hotels  or restaurants. We recommend  Hotel
Tartini  ,which is located directly on Tartini square
and a stone’s throw away from the sea.
Mozirski gaj
It is almost impossible to find a better place
for a fairytale wedding than Mozirski gaj. Strewn
with millions of beautiful flowers, ponds, roman-
tic glades and a mighty forest, it’s a dream venue
for anyone getting married. The ceremony is or-
ganized under a nice white tent, decorated with
magnificent flowers. The church part is held in
Saint Valentine’s chapel, while the civil part is of-
ten held in a beautiful pavilion.
 Brdo pri Kranju
Brdo pri Kranju is mostly known as business
venue but due to its beautiful parks, fine cuisine
on offer and outstanding service it is popular also
as a wedding destination. Besides great indoor
venues, Brdo boasts two exceptional outdoor
spots where you can say the big “I do”, and later
host the celebration on the idyllic island on the
first lake, surrounded with blooming water lilies
and the bigger Duck island.
Lipica
Lipica is a pearl amongst tourists visiting Slove-
nia and ranks high as a wedding destination. Long-
lasting tradition, exceptional cuisine, magnificent
surroundings and famous horses, which add a
special charm to the atmosphere, are just a few
among many features which Lipica is proud of.
53
Weddings are held outside on a beautiful lawn
and in a small church, while the celebration can
be organized in a wedding tent or indoors. Driving
in a horse-drawn carriage and taking photos with
guests close to Lipizzaners while enjoying your
day is unforgettable.
Pule Estate
A luxurious private wedding can be held at the
famous Pule Estate. Blessed with magnificent na-
ture, tranquillity, the finest cuisine on offer and
state-of-the-art yet traditional interiors, a wed-
ding at Pule is like a fairytale.
You can choose between two settings: a beau-
tiful lawn or one of the specially decorated indoor
suites.
Besides its luxurious nature, the individual ap-
proach and professional organization are Pule’s
major wedding assets.
Osnovni namen monografije Prekletstvo iskanja resnice ni bilo podajanje čim popolnejšega vpogleda
v domala nepregledni spekter ustvarjalnih vizij Živojina Pavlovića. Bolj kot rešetanje celote v nekdanjih
konstelacijah nas je zanimalo sondiranje dometa in odzvena njegovega dela v aktualni zdajšnjosti. Seveda
pa smo si prizadevali pogledati tako v »praktični« kakor »teoretični« segment njegovih raziskovanj, na
kar opozarja podnaslov kompilacije. In tisto, do česar smo se s takšnim pristopom dokopali, je predvsem
soglasno prepričanje, da domet njegovih prizadevanj in dognanj sega globoko v naš čas. To se še posebej
odraža v sozvočju s tistimi dogajanji na sodobnem kinematografskem zemljevidu, ki jih je na ustvarjalni
ravni mogoče združiti pod skupnim imenovalcem novega realizma. Refleksivno utrditev slednjega
podaja vrsta razprav, za katere sta na eni strani značilna reafirmacija in ponovni premislek dela ključnih
teoretikov filmskega realizma (Siegfrieda Kracauerja, Stanleyja Cavella in zlasti Andréja Bazina), na drugi
pa zasnova izvirne konceptualizacije novih pobud.

54
 NAJSAVREMENIJI LASER
ZA TRAJNO UKLANJANJE DLAČICA,
OD SADA I U SRBIJI
LUMENIS Light Sheer DUET – najsavremeniji model
diodnog lasera koji je renomirana firma u proizvodnji
lasera “Lumenis” plasirala na tržište .
Postavljanjem novog standarda u laserskoj tehnologiji
uklanjanja dlaka integracijom vakum hendpisa sa većim
spotom 22x35mm, sistem LUMENIS Light Sheer DUET
nudi značajna poboljšanja u odnosu na dosadašnju
tehnologiju:. Sada se smatra zlatnim standardom u
domenu epilacije zbog posedovanja jedinstvenih
mogućnosti:

- Zahvaljujući Integrisanom vakumu tokom tretmana

dolazi do rastezanja kože pri čemu se lasersdka
energija ne rasipa na ostale strukture kože već se sva
usmerava na folikul dlake I tako postiže maksimalan
efekat

- Omogućuje tretman svih tipova kože od najsvetlije do

najtamnije , kao I više tipova dlake od najsvetlije I tanje do
najtamnije. I deblje, zahvaljujući različitim mogućnostima
kombinacije dužine pulsa, frekvencije I fluensa.

- Vakum asistirajuća tehnologija I znatno povećan spot laserske

svetlosti (22x35mm) omogućuje znatno bolju PENETRACIJU
laserske energije A VREME TRETMANA SKRAĆUJE 75% u
odnosu na prethodne generacije lasera npr.tretman nogu ili
ledja traje MAKSIMALNO 15 MINUTA.

- Tretman je apsolutno bezbolan , ne zahteva pripremni period

u smislu mazanja anestetik kreme I gela kao podloge bezbedan
je jer MAKSIMALNO ŠTITI KOŽU a ostvaruje maksimalan
efekat unutar 3-6 tretmana, na svim delovima tela gde
postoje neželjene dlačice.

Priuštite sebi najefikasniju lasersku epilaciju koju obavljaju lekari

sa dugogodišnjim iskustvom u radu sa laserima!

www.nadadiva.rs
Adresa: Vase Stajića 25, 21000 Novi Sad, Vojvodina, Srbija
Telefoni i e-mail: +381 21 421 892, +381 63 585 000, +381 21 6614 664
E-mail: klinika@nadadiva.rs

55
Slovenian
Food

56
T
he first word that comes to mind when
thinking about Slovenian food is ‘mush-
rooms.’ They are absolutely everywhere,
underfoot on hikes, garnishing most meat dish-
es. Most often, though, they are sitting pretty
at the bottom of a soup bowl under the murky,
grey surface of gobava juha. Mushroom soup in
Slovenia isn’t just slices of button mushrooms
with a shitake thrown in here and there for exoti-
cism. It’s a veritable crash course in foraging, with
each spoonful unearthing a plethora of funghi,
all different shapes and sizes and flavors. Since
every Slovenian meal begins with soup, gobo-
va juha is pretty much a national menu fixture.
Most people describe the cuisine as ‘meaty
and hearty’ and this applies to soup as well. If
something is called a jota instead of a juha (soup),
it will be thicker and more filling. This is a cabbage
jota, which was a delicious chowder of sauer-
kraut. I was aware that smoked meat would be in-
volved, but was surprised to find two whole pork
ribs hanging out in the veggie bath. Merlin was
happy to help me out with them, saying that they
were smokey, cured perfection. I can say that it
smelled like southern barbecue. Other common
jotas involve barley, potatoes and/or radishes and
are often referred to as „farmer’s soup.”
57
Now onto grains. First of all, yes, that coun-
try dijon colored gravy is mushroom. Honestly, if
you’re not a mushroom person, Slovenian food is
just not for you. If you are - like I am - it’s heaven.
Buckwheat is very popular, showing up in breads,
pastries, as groats (a.k.a kasha), as porridge with
cracklings on top (Ajdovi Žganci) and in noodle
form. This is ajdova krapi, crescent-shaped dump-
lings made of buckwheat flour and filled with
cottage cheese or curd. It was much lighter than
it looks, airier inside and less starchy outside
than its dumpling sister, Pierogi. For the record:
buckwheat is not related to wheat, is gluten free
and is widely considered a healthy grain choice.
That is, until you sprinkle it with pork trimmings.
Also in the ‘lighter-than-it-looks’ category is
štruklji, Slovenian strudel. We’ve been served it
alongside a number of dishes, here it is next to a
big hunk of beef (with mushroom gravy, obvious-
ly). They are remarkably delicate and really, really
tasty. The dough is stretched as thin as can be by
the chef (as our host mother on the Arbijter tour-
ist farm demonstrated to us one evening), then
rolled over the filling of choice. Cottage cheese
is almost always involved, but fruit, herbs or veg-
etables can definitely be added in. Then, the long
roll is wrapped in cheese cloth, boiled and sliced
to serve. The orange stuff on top is fried bread
crumbs, which has dusted our other most com-
mon side dish: njoki (similar in every way, includ-
ing pronunciation, to gnocchi). Mrs. Arbijter’s
njoki were big pillows that appeared to be baked.
Strudel in the pot, gnocchi in the oven - you can
see the influence of border countries Italy and
Austria being given a Slovene twist.
A number of restaurants have been recom-
mended to us as places to eat „enlightened Slove-
nian cuisine.” As far as I can tell, this means that
things are a little less lardy and vegetables play a
larger part than the usual side salad or steamed
cauliflower and broccoli. At Gostilna Lectar in Ra-
dovljica, this meant black radish dip served inside
of a radish.
At Hotel Rakov Škocjan in Cerknica, it meant
a slice of eggplant wrapped up around a spoonful
of sweet cheese curd and sprinkled with almond
and bučno olje (pumpkinseed oil). It felt so fancy
in the middle of the woods, wearing hiking shoes
and drinking draught wine. My trout and Merlin’s
venison, two very, very common Slovenian pro-
teins, were especially delicious.
Oh, trout. It’s particularly good in this coun-
try, especially around Lake Bohinj. Usually, it’s
served whole, fried or baked smothered in large
amount of garlicky oil. Here, at Lectar, we ordered
it smoked as a starter. Have I mentioned that Slo-
vene portions are large? Well, they are, but that’s
58
not such a bad thing when you’re talking about
smoked trout.
Unlike a lot of other pork and starch loving
countries, fish is definitely given its due respect.
Squid and shrimp make appearances on menus
even far from the coast - probably because they
hold up particularly well to freezing. Last time we
were in Slovenia, we visited Piran on the country’s
small stretch of Adriatic coastline. I had the largest
prawns I had seen or have seen since. This time
around, though, it’s been all postrv all the time.
About Slovenian food would be complete
without a big shout out to the Styrian oil pump-
kin. Since falling in love with pumpkinseed oil in
Austria, we’ve been dying to get our hands on
some more of it in Slovenia. These two coun-
tries produce large quantities of the oil, as well as
the unique gourd from which they are made, in
their Styrian regions (Štajerska in Slovenian). The
pumpkins are green and orange with a pale yellow
flesh and dark seeds. Those dark green roasted
pumpkin seeds you buy at the store may very well
be from Slovenia, as they are a big export. After a
particularly filling meal, we were served cups of
wine soaked fruit. Bučno we asked, thinking that
the texture was squashy. Yep!
Between this, the seeds and the oil, I re-
ally want to know if oil pumpkins can survive in
Northeastern America. If so, I have a wonderful
business idea...
59
 KRAS je prekrasno područje na slikovitoj visoravni u
zaleđu Tršćanskog zaliva. Ponosi se razigranim zanosom
ugodnih vetrića Mediterana i kontinentalnih vetrova.
Priroda je stanovnike Krasa obdarila privilegijom koju
su pametno iskoristili za proizvodnju Pršuta i preradu
slavnog vina, tzv. Kraškog terana.
I
zvornoj, netaknutoj prirodi i njezinim blago-
detima od davnina su se divili putnici i trgovci
od Beča do Trsta. Stanovnici Krasa i danas s
ponosom govore o svojim blagodetima, a priče o
Pršutu i teranu obišle su svet.
U čemu se kriju tradicija i majstorstvo izrade
Kraškog Pršuta?
Osim pogodne klime stanovnici Krasa do-
dali su Pršutu još i svoju brižljivu negu i mnogo
strpljenja uz dugotrajno sazrevanje. Jedinstven
miris i ukus Pršuta otkriva tajnu uspeha. Tu je sna-
ga tradicije koja se prenosi s kolena na koleno.
Prirodnih bogatstava, tehnoloških iskustava
i veština svesna je i država, koja je na veliko za-
dovoljstvo proizvođača zaštitila Kraški Pršut. Tim
činom sprečene su komercijalne zloupotrebe.
60
Udruženje proizvođača Kraškog Pršuta i
ovlaštene institucije Ministarstva poljoprivrede,
šumarstva i prehrane Republike Slovenije brinu
se za usklađenost proizvodnje propisane u speci-
fikaciji. 
Ko izabere Kraški Pršut, odlučuje se za pov-
erenje.  Zaštita Pršuta garantuje potpunu odsut-
nost aditiva, blago soljenje morskom solju i dugo
razdoblje sazrevanja, a posledica je veća probavlji-
vost i veća hranljiva vrednost. Pršut je plemenita
hrana i prati nas na svim značajnim događajima,a
u gastronomiji pruža uvek novo nadahnuće za up-
otrebu.
Zbog učtivog i dostojanstvenog odnosa
prema Pršutu uz njega idu samo odabrani prilozi
jer bismo inače prekrili njegov jedinstven miris i
ukus. Pršut se dobro slaže s kriškom polubelog hleba,
orasima, svežim smokvama, jagodama, maslinama,
grožđem, jabukama i sušenim voćem, a u letnjem
periodu uz Pršut odgovara i sočna, hladna dinja. 
Neka vam elegantna kriška Kraškog Pršuta“lebdi“
na tanjIru, a društvo joj mogu praviti kriška Kraške
pancete,Kraškog suvog vrata ili Kraške kobasice.Do-
bar izbor ovčijih i kozijih sireva te kvalitetnih zrelih
sireva u prilogu samo povećava kulinarski užitak.  deli onu prepoznatljivu, specifičnu aromu koja je
Pršut se tradicionalno druži s teranom.
Mi, stanovnici Krasa, možemo ponuditi teranov
toč s Pršutom (umak od Pršuta s teranom), palen-
tu s Pršutom, frtalju s Pršutom (jelo od prženih
jaja pečeno na masti)...
Pored proizvoda iz kategorije Pršuta
skrećemo Vam pažnju i na:
KRAS MORTADELE - nebeska tajna
Mortadela je svojim finim med-
iteranskim dahom izborila neosporno
vodeće mesto u grupi pečenih salama.
Originalne italijanske recepte smo obogatili svojim
znanjem i razvili više vrsta Mortadela koje se
međusobno razlikuju po obliku i ukusu, a nazvali
smo ih:
61
KRAS, BOLOGNA, MEDITERANKA,
GUSTOSA i PRIMORKA.
Želimo posebno da vam skrenemo pažnju
na Primorku čiji ukus obogaćen dodatkom Pršute.
Nežna, ružičasta boja preseka, intenzivan, ali ne
previše oštar miris i prijatan ukus daju Morta-
odraz ravnoteže između mesa, masnoće i začina.
Tajna leži u pečenju koje probrane sastojke
obogaćuje harmonijom jedinstvenog i pre-
poznatljivog ukusa. Mortadela može da se služi na-
rezano na tanke šnite ili na kockice. Ako se odlučite
za ovo zadnje, dobro je da je narežete neposred-
no pre služenja, da biste očuvali aromu i ukus.
Takođe je dobro, da je pre rezanja ohladite.
Mortadela je zdravo i vrlo hranljivo jelo vi-
soke proteinske vrednosti.
Uz Kraški Pršut, mortadele su jedan od zna-
kova prepoznavanja naše Kompanije.
Pozvani ste u zemlju
probranih ukusa!
62
Slovenian
Churches

E very region in Europe has its own style of church.

In some countries, the religious architecture
can change from one valley to the next. What’s
interesting about Slovenian churches is their rela-
tively uniform style - slender, compact spires and
simply designed naves - and their number. There
are over two thousand in this little country - on
some hillsides, we’ve spotted as many as four.

There are many small village churches,

sometimes at both ends of a hamlet. Interestingly,
a large majority of the religious buildings are cath-
olic, and the multitude generally doesn’t reflect a
denominational divide as much as it does the small
size of the buildings. In other countries, larger ca-
thedrals were constructed in many parishes, allow-
ing higher numbers of worshipers in each congre-
gation. Here, there are relatively few big chapels,
and new churches were built to meet demand.

This shingle roofed church near Žička kar-

tuzija monastery was impressive for its ornate-
ness. The double cupola is more common in
this northeastern region of Štajerska, where
there’s less of a monolithic culture of catholicism.
Here, eastern influences from the rest of the
former Yugoslavia and from the northern, Ger-
manic countries have mixed more with the Ro-
mance architecture of the mediterranean west.

The further a Slovenian church is into the wil-

derness, the less likely it will have an ornate steeple
roof. The onion shape easily gives way to Italian-
ate, square edged spires. Often, these backwoods
buildings are the prettiest and most appealing for
their sunworn paint and crumbling, simple facades.

The church of Sv Janeza Krstnika, on the

shore of Lake Bohinj, is said to be the most beau-
tiful in Slovenia, with classic stylings and 15th cen-
tury frescoes covering the interior walls. It’s espe-
cially striking at dusk, when it’s lit up and its re-
flection becomes almost perfect in the still water.

63
64
65
66
 Saša Milivojev

Ljubav u Ljubljani
Ljubav u Ljubljani i kultura u Sloveniji
nije stvar prestiža
već je praktično način života…

67
68
„Sa svih strana nekadašnje bratske SFR Jugoslavije oseća se nostalgija za starim vremenima
kad smo se svi bezuslovno voleli, družili i radovali jedni drugima. Slovenija je zemlja u koju
se svi rado vraćamo sa jakim emocijama i poverenjem da nas tamo čekaju dobri gostoljubivi
prijatelji, velikog otvorenog srca. Srbija je zemlja u kojoj se građani te zemlje uvek raduju
gostima iz Slovenije. Neraskidiva veza Srba i Slovenaca učvršćena je u našoj zajedničkoj
kulturnoj istoriji, to je jedna Duša: Duša slovenska... Lepota i bogata kultura Slovenije i
Ljubljane uvek privlači hedoniste ne samo iz Srbije nego iz celog sveta.
Ljubljana i Centralna Slovenija vam nude bogato kulturno-istorijsko nasleđe, slikovitu
prirodu i priliku da uživate u dobrom odmoru, dobroj hrani i dinamici. Jedinstvenost i lepota
su prisutni na svakom koraku.
Ljubljana predstavlja neotkriveni biser Evrope. Ako odete u Ljubljanu i tamo se zaljubite i
tamo ostanete - ne zaboravite vaš Vip Trip Diplomatic magazin“ – napominnje i preporučuje
Saša Milivojev, jedan od najčitanijih autora u Srbiji...

Nezaboravni provod za hedoniste U Centru grada pešačka zona je fantastično

Svaki VIP TRIP putnik u Ljubljani će doživeti
radost otkrivanja mesta punih ljubavi, energije,
svežine, kreativnog naboja i dobrog ukusa.
Ljubljana je mala, ali lepa, šarmantna i emancipovana.
Poznata je i kao grad čiji meštani imaju poseban
smisao za humor. Oni su jako društveni i vole da
se zabavljaju, najviše u kafićima na otvorenom.
Dešavanja su uvek dinamična.
Mladi iz Srbije obožavaju Ljubljanu i često
odlaze tamo, mladi iz Ljubljane obožavaju
Beograd, oko 15.000 građana Slovenije dočekuju
Novu Godinu u Beogradu. To je potreba Srba i
Slovenaca, da se druže, vole i poštuju… Ljubljana
je karakteristična po tome što pruža veliki broj
besplatnih dešavanja. Slovenija je lepa i uređena
zemlja. Onog momenta kad pređete granicu i
uđete u Sloveniju - okolina pored puta će vam reći
da ste došli u drugačiju zemlju: odmah sve postaje
čistije, zelenije, uređenije
Za to se pobrinula priroda, ali neminovno i
ljudi. Lepe kuće i gostione sa drvenim terasama
punim cveća na proplancima pored puta mogli
bi vas na trenutak zavarati da ste možda negde
u Austriji. Na 70-tak km od granice put vas vodi
do Ljubljane. Videćete kako su ulice vrlo lepo
obeležene, na svakom semaforu tabla sa nazivom,
tako da uvek znate gde se nalazite. Nema gužve,
nije velika frekvencija ljudi i automobila na ulicama.
Autobuska i železnička stanica se kao i u mnogim
drugim gradovima nalaze jedna pored druge, tu
su odmah kafić, taksisti, baš sve što vam treba,
ukoliko ste tek stigli, da se snađete i predahnete.
povezana mostićima sa nizom baštica i kafića,
a iznad grada na brdu nalazi se stari grad (prilaz
uzbrdan, slično prilazu Petrovaradinu) gde ćete
moći da uživate u parkovima, zelenilu i pogledu sa
tvrđave na ceo grad.
Prednost dolaska u ovaj grad i u Sloveniju
uopšte je ta što vam je sve blizu i što u toku svog
boravka u ovoj zemlji možete na sat-dva vožnje
posetiti Bled, Bohinj, Postojnu, otići do mora u
Portorož ili ako ste srećnik - i do Italije.
Ljubljana i Centralna Slovenija nude
zanimljivo okruženje i za porodični odmor. Ovde
možete steći zaista jedinstvena i raznovrsna
iskustva i dobre prijatelje. Regiju odlikuju zdravi
klimatski uslovi i široka ponuda za opuštanje i
welness.
Šetnja po Ljubljani omogući će vam da u
prijatnom ambijentu ljubljanskih ulica, trgova i
parkova pratite tokove, mirise i zvuke, oduševljeni
vizuelnim impulsima grada. S koje god strane
da dođete u grad - dospećete na Prešernov trg,
centalni ljubljanski plato.
Ljubljanska tvrđava, koja dominira starim
delom grada, najznačajnija je karakteristika
Ljubljane. Čuveni arhitekta Jože Plečnik pokušao je
da oblikuje grad po uzoru na drevnu Atinu. Pored
nekoliko poznatih zgrada - daje nepogrešiv pečat
svog sistema nasipa Ljubljanice, sa zanimljivim
mostovima i interesantnim nasipima.
Regiju karakterišu slikovite tvrđave i po neki
zamak, stare kuće, interesantni muzeji sa bogatim
kolekcijama, seoske crkve sa bogatim umetničkim
nasleđem i brojne prirodne karakteristike.

69
 Centralna Sloveniju odlikuje bogat izbor
mogućnosti za šetače, bicikliste, skijaše, ljubitelje
adrenalinskih sportova i drugih posebnih iskustava.
Staze za šetače i bicikliste tako reći okružuju čitavo
područje. Preko regije takođe prolazi i evropska
pešačka staza E6 (od Finske do Jadranskog
mora) i E7 (od Portugalsko-Španske granice do
Mađarske).
Među najinteresantnijim mogućnostima
za putovanje ističe se Pot spominov in tovarištva
(Put sećanja i drugarstva) oko Ljubljane, alpska
visoravan Velike Planine sa mnogim prirodnim
karakteristikama, najstarijim pastirskim
naseljima u Evropi Ljubljansko Barje, poznato
po retkim životinjskim i biljnim vrstama i po
ostacima praistorijske kulture ljudi koji su živeli u
sojenicama.
Grad se može obići i vožnjom brodom po
Ljubljanici, odakle možete da sagledate grad sa
svih strana. Tvrđava na brdu, koju još nazivaju i
Ljubljanski grad, najveća je atrakcija za posetioce
i poseban gradski simbol. Do nje možete doći
pešice uskim krivudavim puteljcima, vozeći se
turističkim vozićem koji svakog sata polazi sa
Prešernovog trga ili se provozati savremenom
70
panoramskom uspinjačom. Ljubljanski grad je
nekada bio zamak, kasnije rezidencija vladara i,
na kraju, zatvor. Nekoliko puta je rekonstruisan,
oslikavan i obnavljan. Njegovi najstariji zidovi
potiču čak iz rimskog perioda, iako prvi poznati
pisani izvori svedoče o naseljavanju ovog zamka
tek u XII veku.
Danas je tvrđava arhitektonski i kulturni
spomenik od posebne važnosti i svakom posetiocu
pruža neverovatan ugođaj i uživanje. Sa tornja se
pružaju panoramski vidici prema svim delovima
grada, a po lepom danu se pogledom može
obuhvatiti i trećina Slovenije.
Shoping
Ljubljana vam nudi dobar izbor i posebne
ponude tokom cele godine. Pored velikih tržnih
centara na periferiji grada preporučujem vam
takođe i kupovinu po buticima u centru grada. Tu
možete naći proizvode priznatih brendova, origi-
nalnih suvenira i poklona, interesantne kreacije
slovenačkih dizajnera, umetničkih proizvoda i još
mnogo toga. Obratite pažnju na znak Ljubljan-
ska kakovost (Ljubljanski kvalitet) koji označava
najbolje ocenjene ljubljanske maloprodajne rad-
nje. Na slikovitom centralnom gradskom trgu,
osmišljenom od strane čuvenog arhitekte Jože
Plečnika, pored voća, povrća i začina, možete
kupiti skoro sve vrste hrane, ali i slovenačke speci-
jalitete kao što su pršuta i potica (štrudla).
Noć u Ljubljani
Večernji i noćni život Ljubljane, pored
uobičajenih kafića i popularnih noćnih barova i
klubova, snažno obeležava i centar aletrnativne
kreativnosti. Najpoznatije među njima je Metelkova
mesto, jedno od najpoznatijih centara nezavisnih
umetničkih dešavanja u Evropi. Ljubljana je grad
pun dešavanja koji se može pohvaliti tradicijom
renomiranih festivala. Ima mnogo dešavanja u bilo
kom godišnjem dobu, a kulturni i zabavni program
je veoma kvalitetan i raznovrstan. To je tipičan
srednjeevropski grad u kom ljudi žive opušten
život, ali opet po strogo utvrđenim pravilima
i redu karakterističnom za ovaj deo Evrope.
Ljubljana je uspela da spoji sve specifičnosti i duh
malog grada kao i naklonost opuštenoj atmosferi
71
sa ulogom poslovne i dinamične prestonice. Na
svakom koraku će vas oduševiti dobra organizacija
i urednost po nemačkom i austrijskom modelu.
S druge strane, uživanje u vinu, kafi, hrani i
umetnosti… Bitno je istaći da ovaj grad u isto vreme
ima sve ono što svaka veća svetska metropola može
da ponudi, međutim tamo noćni život nije kao po
berlinskim, pariskim i londonskim klubovima.
U večernjim satima, mnogobrojni kafići
i barovi između Mestnog, Starog, Novog i
Prešernovog trga postaju prepuni posetilaca.
Među studentima i mlađom populacijom
omiljena mesta su kafe Romeo i Bi-ko-fe u Starom
gradu, kao i kafe Žmavc, Du bop i mnogobrojni
klubovi i kafei u okruženju hostela Celica.
Legendarni kafe Maček na samoj obali Ljubljanice,
fancy Dvorni bar sa neverovatnom ponudom
vina ili kafe Minimal veoma svedenog enterijera,
zadovoljiće najprobirljivije uživaoce estetizovane
atmosfere i vrhunske ponude.
Ljubljana predstavlja neotkriveni biser
Evrope. Ako odete u Ljubljanu i tamo se zaljubite
i tamo ostanete - ne zaboravite vaš Vip Trip
Diplomatic magazin.
Tokom zimske sezone SunLine Travel nudi bogatu ponudu El Mouradi hotelskog lanca duž obale
Tunisa i ostrva Djerba, polasci su svakog utorka. Zarad brojnih mogućnosti, blagodetne klime
i niskih cena Tunis je čest odabir za takozvano “Prezimljavanje u Tunisu”, pa nudimo opcije
od tri nedelje do tri meseca boravka. Maroko, osmodnevna tura po carskim gradovima ili
petnaestodnevna tura tokom koje se boravi na Mediteranu, atlanstkoj obali, u planinama Atlasa,
u beduinskim selima u Sahari, Kazablanki i svim carskim gradovima. Moćna prestonica orijenta,
Istanbul sa razgledanjima i vođenjem na srpskom jeziku, poklon krstarenje Bosforom. Dubai,
odaberite svoj način da upoznate grad budućnosti, šestodnevnom turom razgledanja, krstarenja
i džip safarijem, boravkom u gradskim hotelima, po popularnim cenama ili pak posmatrajući kroz
pozlatu nekog od najskupljih hotela na svetu. Novo u ponudi agencije SunLine Travel je daleki
istok i Tajland. Tri dana razgledanja Bangkoka i odmor u Pataji ili Puketu u trinaestodnevnom
programu, u pratnji i sa vođenjem na srpskom jeziku.
Kuba, razgledanje Havane i odmor u Varaderu, ali i prava karipska pustolovina u ekskluzivnom
programu agencije: Kuba, Panama i Jamajka.
72
73
74
 EKONOMSKA REGIJA U SLIVU
REKE SAVE
- UNAPREĐIVANJE POSLOVNOG AMBIJENTA - komora „Ekonomska regija u slivu reke Save“. Ap-
rila 2007. godine, sedamnaest privrednih komora

S ava sa svojih 950 km, nekada najduža ju-

goslovenska reka, danas protiče kroz čak četiri
države: Sloveniju, Hrvatsku, Bosnu i Her-
(pet iz Slovenije, četiri iz Hrvatske, pet iz BiH i tri iz
Srbije)* potpisale su Protokol o Regionalnoj sara-

cegovinu i Srbiju, povezujući tri glavna

grada – Ljubljanu, Zagreb i Beograd, kao
i niz manjih gradova ovih država: Kranj,
Radeče, Krško, Brežice, Sisak , Gradišku,
Slavonski Brod, Šamac, Županju, Brčko,
Sremsku Mitrovicu, Šabac. Duž obale
Save smešteno je na stotine sela i neko-
liko desetina varošica i svako to mesto
ima svoje posebne draži ali i potencijale
da svom stanovništvu omogući bolje us-
love života.
Spustiti se do Save nosi mnogo
različitih, a uvek pozitivnih značenja: od
načina da se provede jedno posle podne,
do načina da se proživi ljudski vek, od
urbanističkog prisutpa razvoju naših
gradova do razvojnih strategija čitavih
regija. Kada se spustimo do Save jasnije
vidimo koliko smo povezani sa onima koji
žive i uzvodno i nizvodno, da smo jedni
drugima okruženje i da jedni na druge
utičemo. Jasno nam je da je ova saradnja
ne samo potrebna i korisna, već da je i
prirodna.
Privredni značaj savskog basena
ogleda se, između ostalog, i u činjenici
da je njime obuhvaćeno područje sa 6,8
miliona stanovnika i preko 140 hiljada
preduzeća, od čega slovenačkom pros-
toru pripada milion stanovnika i 36 hilja-
da preduzeća, hrvatskom prostoru 1,6 miliona * ERUSRS Privredne komore:
stanovnika i 32 hiljade preduzeća, prostoru Bosne GZS OZ: Ljubljana, Posavje Krško, Dolenjske in Bele Krajine,
i Hercegovine 1,4 miliona stanovnika i 12 hiljada Kranj, Zasavje Trbovlje;
HGK Komora Zagreb, HGK ŽK: Sisak, Slavonski Brod, Vuko-
preduzeća i prostoru Srbije 2,8 miliona stanovnika var;
i 60 hiljada preduzeća. PKRS PPK: Banja Luka, Bjeljina, Doboj, PK Brčko distrikta, GK
Evidentan ali nedovoljno iskorišćen ukupan Županije posavske,Orašje;
privredni potencijal basena reke Save, inicirao je Privredna komora Beograda, Sremska privredna komora-
pre sedam godina osnivanje Foruma Privrednih Sremska Mitrovica, Regionalna privredna komora Valjevo

75
dnji, kojim činom je projekat “Ekonomska regija
u slivu reke Save” (ERUSRS) otpočeo svoj život.
Jedan od najznačajnijih zadataka ovog Foruma
jeste upravo unapređivaje poslovnog ambijenta
na prostoru Savskog basena. Veliku podršku real-
izaciji ciljeva Foruma ERUSRS privrednih komora,
počev od samog osnivanja do današnjih dana, ak-
tivno i kontinuirano pruža Međunarodna komisija
za sliv reke Save (Savska komisija), posebno u delu
aktivnosti koje se odnose na rehabilitaciju i razvoj
prometa i plovidbe na reci Savi, obeležavanja plo-
vnog puta, korišćenja mape sliva reke Save i sl.  obalju, originalne fotografije objekata od značaja
Forum ERUSRS svoje aktivnosti sprovodi kroz
dvogodišnja predsedavanja svake od privrednih
komora - članica, tokom kog perioda se odvijaju
sastanci Foruma predsednika Privrednih komora
i realizuje se niz aktivnosti počev od međusobne
razmene iskustava i informacija bitnih za privre-
di razvoj, preko organizacije bilateralnih susreta
kompanija članica ERUSRS privrednih komora,
razmene privrenih delegacija, posete privrednika
i izlaganje na sajamskim manifestacijama, orga-
nizacije konferenicja pa sve do sprovođenja edu-
kativnih programa, seminara, međunarodne pro-
mocije privrede i realizacije zajedničkih projekata
finansiranih iz sopstvenih izvora ili iz sredstava EU
grantova i dr.
Neki od do sada realizovanih projekata
Privrednkih komora Ekonomske regije u slivu
reke Save su: zbornik „IZZIVI Gospodarskega Raz-
voja, Inovativnost v porečju Save“, publikacije:
„Preduzetnički vodič savske regije“, „Sava nautičko
– turistički vodič“; Sava CulTour – stvaranje kul-
turne rute u području reke Save, razvojna SWOT
analiza savske regije; informatičko povezivanje
ERUSRS privrednih komora; obeležavanje plovnog
puta reke Save; Klub preduzetnika savske regije.
„SAVA – NAUTIČKO TURISTIČKI VODIČ”
„SAVA – NAUTIČKO TURISTIČKI VODIČ” je
višejezična publikacija Foruma ERUSRS privrednih
komora, koja sadrži detaljni prikaz toka reke Save
(od izvora do ušća). U cilju pripreme materijala za
realizaciju ovog projekta vršena su istraživanja na
terenu (snimanje toka reke Save od izvora do ušća
u Dunav, snimanje lokacije objekata od značaja za
sadržaj publikacije, fotografisanje terena, za deo
reke Save koji nije plovan i za deo pritoka Save
76
urađene su napomene koje će korisnike upućivati
na kontakte sa nadležnim lučkim kapetanijama o
stanju vodotoka i dostupnosti za uslovnu plovid-
bu i sl.) Na kartografskim podlogama reke Save,
koje su sastavni deo ove publikacije, uneti su svi
relevantni podaci značajni za plovidbu rekom,
označene su lokacije za sve objekte, GPS – lokacije
i lokacije prema kilometuru rečnog toka i obale.
Takodje, Savski vodič sadrži informacije o objek-
tima od značaja za turizam (nautički, eko-turizam,
lovni, ribolovni, seoski) na Savi i u njenom pri-
za turizam i nautiku, fotografije pejzaža, naselja,
turistički važnih objekata, kulturno-istorijskih
znamenitosti i sl. Posebno značajan deo ove pub-
likacije jeste prikaz plovnih karakteristika Save i
kreiranje strateške platforme za razvoj nautičkog
i drugih oblika turizma i rečnog transporta robe;
ispitivanje uslova i mogućnosti za eksploataciju
plovnih potencijala reke u funkciji povezivanja
privrede savskog regiona; saradnja i čvršće pov-
ezivanje privrednih komora savskog regiona, kao
i aktivan doprinos zaštiti životne sredine u slivu
reke Save. Takođe, dobra je osnova za privlačenje
stranih investitora obzirom da sadržaj ove pub-
likacije obuhvata značajne ekonomske analize,
plovne karakteristike, podatke o zemljištu i dr. pa
je i dobar promotivni materijal za prezentovanje
savske regije kao privlačne investicione lokacije.
Ovaj projekat je realizovan u periodu predse-
davanja Forumom od strane Privredne komore
Beograda.
“PREDUZETNIČKI VODIČ SAVSKE REGIJE”
“Preduzetnički vodič Savske regilje” je in-
formativno-promotivna publikacija, strukturno
podeljena na četiri dela koja na 230 stranica teksta
daje obuhvat privrede sve četiri države Savskog ba-
sena (Slovenije, Hrvatske, BiH, Srbije) i pruža uvid
u pravni okvir svake pojedinačne države, sa na-
glaskom na osnovnu zakonsku regulativu, pores-
ki i carinski sistem, a takođe je dat i prikaz mak-
roekonomskih kretanja po državama. Publikacija
daje i pregled aktivnosti svake privredne komore
članuice ERUSRS i slika privredni profil njihovih
gravitirajućih područja, uz osvrt na preduzetničku
infrastrukturu, s jedne strane, i sa razvojnim per-
spektivama, s druge strane. Osim na nacionalnim
jezicima publikacija “Preduzetnički vodič Savske
regilje” štampana je i na engleskom jeziku i pred-
stavlja dobar informator za sve potencijalne inves-
titore i kompanije koje nameravaju da prošire sar-
adnju sa privredom ovog regiona. Ovaj projekat je
realizovan u periodu predsedavanja Forumom od
strane HGK Privredne komore Zagreb.
„IZZIVI GOSPODARSKEGA RAZVOJA,
INOVATIVNOST V POREČJU SAVE“
U sadašnjem periodu, kada Forumom
ERUSRS privrednih komora predsedava GZS
Območna Zbornica Ljubljana, između realizo-
vanih brojinih aktivnosti na umrežavanju privrede
savskog basena posebna pažnja unapređivanju
poslovnog ambijenta usmenrna je na inovacije
kao pokretač privrenog razvoja. Pozitivna iskustva
slovenačke privrede u oblsti inovatorstva i povezi-
vanja nauke i privrede dobar su primer koji može
poslužiti i ostalim državama savskog basena za
unapređivanje njihovih ekonomija, posebno kada
je reč o: podršci mladim talentima i stvaranju boljih
uslova za njihov rad u zemlji, smanjenju emigraci-
je mladih obrazovanih i talentovanih stručnjaka i
pronalazača, značaju medija i podršci ovog vida
77
afirmacije mladim talentima. Zbornik radova „IZZI-
VI gospodarskega razvoja, inovativnost v porečju
Save“ je takođe jedan od rezultata aktivnosti Fo-
ruma ERUSRS Privrednik komora, tokom perioda
predsedavanja GZS Območna Zbornica Ljubljana. U
narednom, preostalom, periodu predsedavajućeg
mandata Privredne komore Ljubljne planira se niz
aktivnosti kako samih komora tako najpre kom-
panija njihovih članova sa tematikom vezanom za
sektor energetike.
Ovom međusobnom saradnjom Privredne
komore članice Foruma „Ekonomske regije u slivu
reke Save“ postavile su pred sebe i svoje članove
(kompanije) zahtevne ali i ostvarljive zadatke koji
imaju za cilj razvoj i kontinuirano unapređivnaje
ekonomskih odnosa, infrastrukture, industrije,
poljopriverde, turizma, zaštite životne sredine,
povezivanje nauke i prakse i dr. Očekivani, krajnji
efekti ovih združenih napora jesu: održivi razvoj,
unapređenje konkurentosti privreda Savskog ba-
sena, jačanje prekogranične saradnje i brža inte-
gracija ovog prostora u evropske tokove.
PRIVREDNA KOMORA BEOGRADA
Beograd, 14. 01. 2013.
 NLB banka Beograd
NLB banka Beograd posluje kao banka univerzalnog tipa, što znači da u svojoj ponudi ima široku
paletu bankarskih usluga prilagođenu potrebama i očekivanjima kako korporativnih tako i individualnih
klijenata. 
NLB banka Beograd, posluje na tržištu cele Srbije, putem razgranate poslovne mreže koju čini 16
filijala sa ukupno 54 poslovnica. Bankarski stručnjaci i ostali profesionalni kadrovi u ovoj banci intenziv-
no nastoje da unapređuju sopstvenu poziciju na tržištu, sve vreme imajući na umu odgovornost prema
svojim klijentima, akcionarima, zaposlenima i široj društvenoj zajednici.
Misija banke je da traži optimalnu meru i kompromis između različitih ciljeva koje nameće savre-
meno poslovanje: (1) između brzog rasta i stabilnosti, (2) masovnih transakcija i individualnog pristupa
klijentima, (3) poštovanja standarda i fleksibilnosti, (4) globalnog i lokalnog tržišta, (5) profita i društvene
odgovornosti.
Prateći politiku Vlade Srbije, NLB banka Beograd je redovni učesnik brojnih programa koji za cilj
imaju podsticanje domaće privrede u finansijskom sektoru, posebno u domenu odobravanja subven-
cionisanih kredita.
Kao društveno – odgovorna kompanija, NLB banka Beograd podržava određene aktivnosti koje
imaju opšti društveni značaja.
Zaposleni u banci nastoje da bankarske proizvode iz svoje ponude predstave postojećim i potenci-
jalnim klijentima na jedan nov i prijemčiv način, putem organizovanja brojnih interesantnih promocija,
na kojima građani imaju priliku da malo bolje upoznaju banku, ali i da pitaju sve što im nije jasno u vezi
sa bankarskim poslovima i ponudama. Na ovaj, ali i na brojne druge načine, banka konstantno radi na
jačanju veza sa svojim korisnicima.
NLB banka je članica NLB Grupe, najveće slovenačke međunarodne finansijske organizacije.

NLB Slobodna štednja - oročena, a uvek dostupna štednja

NLB banka Beograd je u okviru svoje ponude za sve štediše pripremila nov proizvod – NLB
Slobodnu štednju. Naime, poznato Vam je da štednja predstavlja deo kulture življenja, a svi smo
svedoci da je vreme novac.
Slobodna štednja predstavlja jedinstven koncept oročene štednje na 14 meseci koja je
istovremeno klijentu, u slučaju potrebe, u svakom trenutku na raspolaganju.

Posebne prednosti Slobodne štednje su pre svega stimulativna kamatna stopa, a potom i
činjenica da klijenti u slučaju potrebe, mogu u bilo kom trenutku da prekinu oročenje uz obračun
kamatne stope koja je zagarantovana za protekli period. U slučaju prevremenog razoročenja klijent
dobija stimulativnu kamatu koja je daleko povoljnija od kamate za štednju po viđenju. Periodi za koje
se garantuju kamatne stope su 3, 6, 9 i 12 meseci – što znači, na primer, ako se oročenje prekine u 10
mesecu klijenti dobijaju svoj ulog uvećan kamatnom stopom za 9 meseci, a koja se obračunava počev
od dana inicijalnog oročenja do dana prekida ugovorenog roka oročenja.

Što duže štedite u NLB banci Beograd to Vam se više isplati. Zato s pravom kažemo da je vreme
novac.

78
79
 DRAGAN
SAKAN
80
 Dragan Sakan (1950-2010)
bio je pionir i osnivač advertajzing scene u bivšoj Jugoslaviji i
začetnik kreativnog mišljenja u Srbiji i zemljama regiona
D oveo je kreativni svet u Beograd osnivan-
jem BeogrAD festivala i stavljanjem srpske
prestonice na mapu Art Director Cluba Ev-
rope. Zahvaljujući Sakanu, Beograd je bio domaćin
međunarodnih festivala i svetskih velikana kao što
su dr Edvard de Bono, Žak Segela, Donald Gan, Bob
Garfild, Herman Vaske i drugi. Doveo je u Beograd
i najgledaniji svetski televizijski šou, Evroviziju. Sa
druge strane, otvorio je vrata sveta kreativnom
Beogradu. Ugledni “Advertising Age” iz Vašingtona
opisao ga je rečima: ”Gotovo mitska figura, čovek
koji je transformisao propagandu u advertajzing u
regionu”.
Od „rumenka” i „coko mokoa” do strucnjaka
koji je nekoliko puta bio kreativna licnost godine,
dobitnik stotina lokalnih i internacionalnih nagra-
da, predsednik zirija i clan mnogih zirija advertajz-
ing festivala Evrope i sveta i stalni clan cirija: Cresta
— IAA, New York Festivals, Epica. Dugogodisnji je
clan Evropskog borda kreativnih direktora, Saatchi
& Saatchi, London. Od 1975. do 1980. Sakan je bio
istrazivac ponasanja potrosaca. Od 1980. vodi istu
agenciju koja je menjala ime i vlasnicku strukturu
(Borba, Delo, S Team Bates Saatchi & Saatchi, New
Moment — New Ideas Company). Do kraja 2004.
New Moment je formirao agencije u 8 regionalnih
drzava (SCG, Slovenija, Hrvatska, BiH, Makedonija,
Bugarska, Albanija, Grcka) 160 zaposlenih i mnogo
novih ideja prihvacenih u Evropi. U okviru kom-
panije „New Dragan Sakan” posluju: New Moment
New Ideas Company, Savet za novo misljenje, New
Moment Galerija Ideja, New Moment Multimedi-
jalni Magazin za umetnost i advertajzing (art & ad-
vertising) i Ideas Campus Evropska skola za ideje.
Za 35 godina rada u kreativnoj profesiji Sakan je
bio i profesor na Akademiji umetnosti u Beogradu
i gostujuci profesor sirom Evrope, idejni tvorac i
81
producent velikog broja projekata iz raznih oblasti
ljudskog duha. Osnivac je i Beograd Festivala, koji
je postao regionalni festival Art Directors Club-a
Evrope.
Po obrazovanju psiholog, Sakan je tokom
svoje 35 godina duge karijere bio autor hilja-
da reklamnih kampanja, četiri knjige iz oblas-
ti kreativnog mišljenja i bavio se sa 33 oblasti
kreativnog mišljenja.
Njegova kuća u Hilandarskoj 14 već deceni-
jama pod različitim imena važi za najnagrađivaniju
kuću na Balkanu, kao Borba, S Delo, Saatchi &
Saatchi, a poslednjih 8 godina kao New Moment
New Ideas Company.
Sakan je osnovao Savet za novo mišljenje,
neprofitnu ogranizacija u cilju podsticanja ideja za
dobrobit društva, zatim BeogrAD festival, Galeriju
Ideja,
New Moment Multimedijalni Magazin za
umetnost i advertajzing i Evropsku školu za ideje
Ideas Campus.
Kao kreativni direktor Dragan Sakan je os-
vojio više stotina lokalnih i internacionalnih na-
grada:
- Kreativna ličnost godine JFTK, Portorož
1986.godine
- Nagrada za životno delo, UEPS 2000.godine
- Ambasador srpske kreativnosti 2008.godine
- Nagrada “Freedom”, Međunarodni centar
za mir Sarajevo 2008.godine
- Kreativni direktor agencije godine Nove
Evrope 1998.godine ….
Bio je predsednik i član mnogobrojnih žirija
u celom svetu, profesor na Akademiji umetnosti
u Beogradu i gostujući profesor na univerzitetima
širom Evrope.
INSPIRATION
An idea is like a flower. First the garden is ’I don’t know’’. Every successful brand contains
prepared, then the seed is planted and watered. something which is hard to understand by
logical thinking. It can only be felt by emotions,
Then we have to wait. And wait some more. The intuition, empathy…
more stimulation, the more inspiration it gets,
the sooner the idea will blossom. It is the same
with people.
ACHIEVEMENT

DEVELOPMENT
The world of advertising is a world of ideas.
But it is getting more and more difficult for
advertising creatives to discover new ideas in
products, markets, consumers. However, it can
be discovered in everyday life, real world, art, in
all areas of the human mind. Ideas are all around
us.
Examples from literature tell us that both
daydreaming and challenging are rich sources of
creativity and new ideas. Therefore the delegates
of the Ideas Campus find themselves in the
situations they have never encounter before.
SATISFACTION

EMOTION
Creative people are human beings, too. Constant
If you ask creative people how to recognize a work under pressure demands occasionally
good idea the majority would answer: ‘ recharging batteries.

82
 Saki’s Piran, dream city for dream creators
Dragan Sakan (1950-2010) was an honorable citi-
zen of Piran, pioneer and founder of the adver-
tising and creative thinking scene in ex Yugoslavia
and the whole Balkan region.
He also founded European school of creative
thinking Ideas Campus 10 years ago. The main
idea was to gather most creative people from all
over the word in one place and share their creativ-
ity, inspiration and ideas. He chose a small renais-
sance town on Slovenian coast - Piran. He brought
world’s most distinguished creatives in small re-
naissance town. For the past 10 years Piran visited
over 700 creative people from 44 countries among
which were: Dr. Edward de Bono, Hermann Vaske,
princess Jelisaveta Karadjordjevic, Ralf Langwost,
Rolf Jensen, Jack Portman, Joe Pytka, Bob Gar-
field, Bogdan Tirnanic...
Dragan Sakan made Piran became dream place for
dream people.
He brought creative world to Piran. Therefore citi-
zens of Piran and their Major named him honor-
able citizen of Piran and decided to express their
gratitude in a symbolic way by placing his monu-
ment in Piran on the dock.
Psychologist by profession, during his 35 year long
carrier Sakan, has been the author of thousands
advertising campaigns, four books on creative
thinking and have had 33 creative professions .
83
The city of Piran is a national historical monu-
ment. This very special, precious city is the best
preserved cultural monument of Slovenian Istria
and the closest neighbor of Portorož, the luxuri-
ous city of flowers. Each time one looks at Piran
from a distance or from the air, one is overcome
by feeling of surprise. Loved by the eyes of the
people and by the eye of the camera, its image
is known all over the world. You should take a
closer look at its architecture, influenced by the
Venetian Republic, which left its mark on most Is-
trian towns. Throughout time, Piran maintained
the clustered medieval structure narrow wind-
ing streets, houses huddled close together, rising
in cascades, the contact with the sea, numerous
squares and churches.
Tartini Square is the gem found in the very center
of Piran. It was named after the famous violinist
and composer Giuseppe Tartini, who made the
town world-famous. A legend says that Tartini had
dreamt his sonatas before he wrote them down.
For 10 years, at the end of August, Dragan Sakan
made Piran turning into a dream place for dream
creators. He wanted to improve creativity through
the Festival, to find a „local rose that smells glob-
ally” and to share three days of creative inspira-
tion. Piran always supported him. To honor the
man who danced Balkan tango, Piran built a mon-
ument dedicated to Dragan Sakan, to celebrate
dreams, creativity and inspiration!
 Vizionar i čovek ideja
...zapisano je na spomeniku Draganu Sakanu koji
je otkriven drugog septembra 2011. godine u Piranu.
Na samoj rivi, na dva metara visokom bedemu, post-
avljen je spomenik kao stilizovana maketa Pirana od
knjiga, olovaka, lenjira… (idejno rešenje Slaviše Savića i
rad vajara Milana Stošića). Tako koncipirano bronzano
sećanje na Sakija simbolizuje njegov moto Ideje su svu-
da oko nas (za one koji znaju da posmatraju i osećaju)
kao i poštovanje i inspiraciju izmedju Sakija i Pirana od
koga je, postavši počasni državljanin Slovenije, stvorio
Dream place for dream people.
Ceremoniju otvaranja kao i sam spomenik os-
mislili su ljudi koji su Sakija dobro poznavali i veoma
voleli – njegovi sinovi, bliski saradnici i prijatelji. Zato
je sve bilo sa stilom, merom i … čarolijom.
84
Čini se da je za uspeh potrebno znanje, rad,
posvećenost i upornost; da u tome nema nikakve
magije. Ali kada se na filmu kojim je započelo otkrivan-
je Sakijevog spomenika pojavio prvi kadar sa dečakom
koji mašta na mladom mesecu, u tom trenu je na nebu
bljesnuo isti takav mlad mesec… Čarobnjaci postoje.
Bilo je nečeg magičnog u Sakiju, tom sanjaru
kritičkog uma.
Iluzionista Ivana Dudić je podigla crvenu svilu
sa Sakijevog spomenika iz koga je poleteo golub, zvez-
dana prašina je padala, Stonsi su grmeli.
Imali smo utisak da nas Dečak sa meseca pos-
matra sa zadovoljnim smeškom.
 Lepa, pametna, luckasta
I deca i odrasli imaju i svoje snove i ideje. Neki
od njih, ih i pretvaraju ih u realnost.
Ceo život sam se bavio svetom ideja i snova. I
kada su me upitali koja od njih mi je najdraža, nisam
se dvoumio – L.P.L (LEPA, PAMETNA, LICKASTA tj.
KREATIVNA ŽENA).
LEPA ŽENA – PRETTY WOMAN
Kada su jednog starog profesora pitali za savet
kako da život učini interesantnijim, on je odgovorio:
„Zaljubite se u lepu ženu ili u veliki problem“.
Profesija kojom se bavim ispunjava oba zahteva.
Život sa njom je uvek nesiguran, izazovan, frustrirajući,
kontroverzan, težak, nepredvidiv, ne znamo da li ćemo
sa njom uspeti ili ne, ali nikad dosadan.
Moje prijateljstvo sa Pretty Woman počelo je u
zemlji koja se nekad zvala Socijalistička Federativna Re-
publika Jugoslavija. Kada sam je upoznao, tretirali su je
kao noćnu damu. Propaganda je bila u modi.
Naš bivši big boss Tito voleo je vlast (možda i ko-
munizam), ali je voleo i život. Verovatno smo, za razliku
od drugih istočno-evropskih zemalja, imali mogućnost
da se na margini života delimično bavimo i advertajzin-
gom, iako je najveći broj ljudi osećao ili stid što to radi
ili je po kazni (moralno-politički nepodobni) morao da
radi u „privrednoj propagandi“.
Trudio sam se da pokažem da je „privredna pro-
paganda“ profesija vredna poštovanja, visoka umet-
nost, prava dama. Želeo sam da žena mog života, od
prodavačice ljubičica, postane dama na visokim pot-
peticama.
85
Nikad je nisam tretirao kao prodavačicu. Prilazio
sam joj zaljubljeno, sa divljenjem i poštovanjem. Želeo
sam da je inspirišem da zablista punim sjajem, da bude
lepa, kreativna, pametna i poželjna. „Prodavanje je
staromodan način. Ljudi su danas svesna bića, obrazo-
vani, produhovljeni. Ako ljudi ne žele da nešto kupe, ne
možete ih naterati“. (Hegarti)
Znao sam da je umetnica zavođenja i da nikad
ne prestaje sa zavođenjem. I dok se neprestano i svu-
da zanosno vrti pred nama, u slatkom valceru čežnje
i obećanja, ona nam tiho šapuće – budite lepi kao ja.
Ona nas doziva, odškrinjujući svakog dana vrata želje
kroz koja se provlačimo i iza kojih nalazimo po jedno
njeno obećanje za sebe, obećanje koje se ostvaruje.
Jer ona zna da u obećanjima ne preteruje i da lažni sjaj
ne pristaje damama.
I posle dvadeset godina, proizvodi mog sna i
ideje su bili:
- knjiga „Pretty Woman“
- instalacija i performans
- umetnička kolekcija pod istim naslovom
- Agencija godine Nove Evrope (poznata pod
imenom S Team Bates Saatchi&Saatchi čiji sam bio
većinski vlasnik, predsednik i kreativni direktor)
- i tekst Bogdana Tirnanića:
„... To dovodi do konačnog društvenog para-
doksa profesije: reklama je undercover posao, anoni-
man biznis, ali je ad-man obavezno poznata osoba,
društveni laf. Neki se oduševljavaju njegovim književim
delima, koja piše u dokolici, organizatori velikih izložbi
na kolenima ga mole da nešto priloži, vrata univer-
ziteta mu se širom otvaraju, a u Cannesu, dok šeta
Croisettom, kelneri istrčavaju iz Moja nova žena ima mno-
restorana da ga pozdrave. Ali, go lica. Ona je i film i dizajn i um-
on lako podnosi slavu, on zna etnost, i advertajzing.
za blato i zvezde, skroma je čak I teatar i muzika...I intu-
i kada je uobražen, novac uzlaže itivna je i racionalna, i precizna
u umetnička časopise i galerije, i haotična. Čuo sam da je zovu
retko se razvodi, nije sponzor, nova renesansa.
no, kao svaki pošteni zanatli- Učila je od onih koji su
ja, ne neplaćuje svoje usluge bili ispred nje – od umetnosti i
sirotinji“. nauke. I sve što je preuzela od
njih spojila je u jedan novi, pri-
VEŠTICA mamljivi sklop. Kada se trudi da
izgleda čarobna i natprirodna,
Advertajzing profesija je ona treba da zadivi, da očara, a
uvek lepa žena, izuzev kad to da bi bila idol, mora se pozlaćivati
nije. da bi mogli da je obožavaju. Ona
Dama sa zapada, globalna dakle, mora da od svih umet-
Pretty Woman o kojoj smo san- nosti pozajmi sredstva da bi se
jali sve vreme, najavila je svoj uznela iznad prirode kako bi
dolazak. I napokon je prešla Ber- što bolje potčinila srca i osvojila
linski zid. duhove.
Posvetili smo joj mnogo Malo je važno što za tu
mašte, misli, ideja. Nama se varku i veštinu svi znaju ako je
činila fascinantna, zanosna. Izazivala je divljenje. samo uspeh pouzdan, a dejstvo neodoljivo, pisao je
Ali, na naše zaprepašćenje, nije izgledala kao što Baudelaire u Pohvali šminkanju.
smo je zamišljali. Imala je čudne zahteve (implemen- Zbog svega toga za nju kažu da je oličenje jednog
tacija, adaptacija, sinhronizacija... niže intelektualne božanstva koga ne možemo da dodirnemo – božanstva
opcije). Bila je potcenjivački arogantna. (Jedan njen svaodnevice. Zbog toga je neki smatraju jedinom inte-
predstavnik nas je ubedjivao da je, izmedju ostalog, gralnom umetnicom XXI veka.
spavao i sa Anom Karenjinom). Htela je da skupo proda Poštovao sam je i bio zaljubljen u nju. Cenila je
(duvan, viski, piće, žvakaće gume) i jeftino kupi (kom- to i proteklih trideset godina višestruko vraćala. Kao i
panije, ljude, dušu...). I bila se okružila novim tranzi- svaka lepa i pametna žena.
cionim junacima (rabati, rabati, rabati, skriveni rabati, Nesvesna da je i jedan dečački san pretvorila u
kick back, trash for cash, marketing, politika, moć...). stvarnost.
U tranzicionoj fazi ličila je na osobu iz escort U životu sam hteo da postanem psiholog, pisac,
servisa. novinar, režiser, dizajner, ume­tnik, profesor, biznismen,
Dolazila je u ruke i loših političara i kao atomska „posetilac čuvenih svetskih restorana u vidu zanata“.
energija – umesto da bude upotrebljena, postala je „Čemu mučnina izbora, čemu bol i patnja defini-
zloupotrebljena. Izazivala je patnje, stradanja, nanosila tivnog životnog opredeljenja, čemu dugo kajanje zbog
bol milionima ljudi. moguće pogrešne odluke?! Sve što ste želeli, sve što ste
A dolazila je i u ruke netalentovanih i postajala hteli, a i mnogo više preko toga, pruža vam profesija
dosadna, brbljiva, isprazna i agresivna. „Ne veruj ženi idea man“
koja laže“. A šta uopšte radi čovek koji zamišlja da je idea
Prava veštica sa kojom ja više nisam želeo da se man?
družim. A moji saradnici, misleći da je lepa žena, počeli „U principu, osnovna privlačnost ovog posla je
su da se otimaju o nju. Srbija je dobila „marketinške u činjenici da idea man ne radi ništa. On misli. Dak-
agencije“. le, idea man je čovek ogrezao u luksuzu. Vremenom,
A ja sam izgubio lepu ženu i agenciju, bez želje takav čovek, a lusxury man, mentalni diverzant u
da je odbranim i zadržim. ovoj baruštini istorijem, čovek čija izoštrena racional-
nost proizvodi kerefeke, balone i prskalice duha, a čiji
NOVA LEPA ŽENA – PRETTY NEW WOMAN slobodni duh organizuje svet kao podnošljivo pako-
vanje, nauči da je najviše vredno reklame – vrednost
Napustio sam i lepu ženu i Beograd i počeo da življenja“. – napisao je u svom eseju „D.S. Mystery of
živim u renesansnom gradiću Piranu. Otvorio sam Advertising“ Bogdan Tirnanić – Tirke.
Ideas Campus – školu za ideje iz svih oblasti ljudskog I tako je iz zadovojstva življenja, zadovoljstva st-
duha i zamišljao novi milenijum i novu renesansu. varanja, zadovoljstva ljudi (zaposlenih i klijenata) nas-
Ali, šta je život bez lepe žene?! tala regionalna, multimedijalna
Počeo sam da pišem stranice nove knjige i da New Moment – New Ideas kompanija.
profesiji vraćam misao, dušu, lepotu... A moja umetnička kolekcija postala je još veća.

86
87
 BENKA PULKO
:EE͕:EDKdKZ͕^D<KEd/EEd͕
Wd/WK'K/E͙ZK:h^WKDE
͕͕<ĂĚĂũĞĚŶŽŵďƌŽũŝƓůĂǀŽǀĞŶĞŵŽŐƵđĞũĞ donelo joj je prijatelje na svim stranama sveta, a
ǀƌĂƟƟƐĞŶĂŽǀĐĞ͟ njĂƐƌĐĞƐƵũŽũƐĞͣnjĂůĞƉŝůĂ͞ĚĞĐĂƐĂdŝďĞƚĂ͘ďŽŐ
Na putovanju oko sveta ,,udala” se za
sopstveni motor, jela skakavce, trkala se sa
gnuom, budila sa krokodilom, a kulturološki
ƓŽŬ ũĞ ĚŽǎŝǀĞůĂ ŬĂĚĂ ƐĞ ƉŽƐůĞ ƉĞƚ ŝ ƉŽ ŐŽĚŝŶĂ
ǀƌĂƟůĂŬƵđŝƵ^ůŽǀĞŶŝũƵ͘hƉƵƓƚĂůĂƐĞƵŝnjĂnjŽǀĞŝnj
ƌĂĚŽnjŶĂůŽƐƟ͕ĂƉƌŽďůĞŵĞƉƌĞƚǀĂƌĂůĂƵĂǀĂŶƚƵƌĞ͘͘͘
KǀŽ ƐƵ ƐĂŵŽ ĨƌĂŐŵĞŶƟ ƐŶŽǀĂ ƉƌĞƚŽēĞŶŝŚ Ƶ
ƐƚǀĂƌŶŝ ǎŝǀŽƚ ĞŶŬĞ WƵůŬŽ͕ ƐůŽďŽĚŶĞ ŶŽǀŝŶĂƌŬĞ͕
ŬŶũŝǎĞǀŶŝĐĞ ŝ ƉƌĞĚĂǀĂēĂ͘ / ũĞĚŝŶĞ ǎĞŶĞ ŶĂ ƐǀĞƚƵ
ŬŽũĂũĞŵŽƚŽƌŽŵŽďŝƓůĂƐǀŝŚƐĞĚĂŵŬŽŶƟŶĞŶĂƚĂ͘
dĂũƉƵƚũƵũĞ͕ŝnjŵĞĜƵŽƐƚĂůŽŐ͕ŽĚǀĞŽŝƵ'ŝŶŝƐŽǀƵ
ŬŶũŝŐƵƌĞŬŽƌĚĂ͘WƌŽŐůĂƓĞŶĂũĞnjĂ^ůŽǀĞŶŬƵŐŽĚŝŶĞ
Ă ŽŶĚĂ ƐĞ ŶĂƓůĂ ŝ ŶĂ WůĞũďŽũĞǀŽũ ůŝƐƟ ͕͕^ƵƉĞƌ
muškarac godine”, jer kako su objasnili „ima
ǀĞđĂŵ͘͘͘ŽĚǀĞđŝŶĞŵƵƓŬĂƌĂĐĂ͘͞WƵƚŽǀĂŶũĞǎŝǀŽƚĂ
͕͕^ƌĞđĂũĞŶĞƐƚƌƉůũŝǀĂŝŽďŝēŶŽŶĞŽƐƚĂũĞĚƵŐŽƐĂ
ŽŶŝŵĂŬŽũŝũĞŶĞnjĂƐůƵǎƵũƵ͘͟
88
ŶũŝŚ ũĞ͕ ŶĂŬŽŶ ƉŽǀƌĂƚŬĂ Ƶ ^ůŽǀĞŶŝũƵ͕ ŽƐŶŽǀĂůĂ
ŚƵŵĂŶŝƚĂƌŶƵŽƌŐĂŶŝnjĂĐŝũƵͣsĞƌƵũƵƐĞďĞŝƉŽŬƌĞŶŝ
ƐǀĞƚ͞ ŬŽũĂ ƉŽŵĂǎĞ ƓŬŽůŽǀĂŶũĞ ƟďĞƚĂŶƐŬĞ ĚĞĐĞ
Ƶ ĂƌĂŵƐĂůŝ Ƶ /ŶĚŝũŝ͘ dĂũ ƉƵƚ ŚƵŵĂŶŽƐƟ ŽĚǀĞŽ
ju je i do susreta sa Dalaj Lamom na njegovom
ƉƵƚŽǀĂŶũƵŬƌŽnj^ůŽǀĞŶŝũƵ͘^ǀŽũŶĂĚĂƐǀĞnjĂŶŝŵůũŝǀ
ǎŝǀŽƚŶŝƉƵƚŝĂǀĂŶƚƵƌĞŬƌŽnjŬŽũĞũĞƉƌŽƓůĂƉƌĞƚŽēŝůĂ
ũĞ Ƶ ŬŶũŝŐƵ͕ Ă ŝnjĚĂǀĂēŬĂ ŬƵđĂ ͕͕'ůŽďƚƌŽƚĞƌ
ĞēŬĞƌĞŬ͟ ƉŽďƌŝŶƵůĂ ƐĞ ĚĂ ŽǀĂũ ŝŶƚĞƌĞƐĂŶƚĂŶ
ƉƵƚŽƉŝƐ ƉŽĚ ŶĂnjŝǀŽŵ ͣϱ͕ϱ͞ ƐƟŐŶĞ ŝ ŶĂ ƐƌƉƐŬŽ
ƚƌǎŝƓƚĞ͘KǀĚĂƓŶũĂƉƵďůŝŬĂŝŵĂůĂũĞēĂƐƚĚĂƐĞĚƌƵǎŝ
ŝ ƌĂnjŐŽǀĂƌĂ ƐĂ ĞŶŬŽŵ WƵůŬŽ ŶĂ ĞŽŐƌĂĚƐŬŽŵ
ƐĂũŵƵŬŶũŝŐĂŝŶĂƉƌŽŵŽĐŝũŝƵEŽǀŽŵ^ĂĚƵ͕ĂnjĂ
ēŝƚĂŽĐĞŵĂŐĂnjŝŶĂͣsŝƉƚƌŝƉ͞ƉŽŬƵƓĂđĞĚĂĚŽēĂƌĂ
ĚĞŽ njŐŽĚĂ ŝ ŶĞnjŐŽĚĂ ŬŽũĞ ƐƵ ũĞ ƉƌĂƟůĞ ƚŽŬŽŵ
ƉĞƚŽŐŽĚŝƓŶũĞŐƉƵƚŽǀĂŶũĂ͘
 ͕͕ĞnjnjŶĂŶũĂƐĞŶĞƐƟǎĞĚĂůĞŬŽ͕
ĂďĞnjƐƌĞđĞŶŝŬƵĚ͘͟

^ƚƵĚŝƌĂůŝ ƐƚĞ ďŝŽůŽŐŝũƵ͕ ŝŵĂƚĞ ĚŝƉůŽŵƵ

ŶĞŐŽǀĂƚĞůũŝĐĞ ŝ ĮnjŝŽƚĂƌĂƉĞƵƚĂ͘ h ƉŽƐůũĞĚŶũŝŚ
ĚĞƐĞƚĂŬŐŽĚŝŶĂƌĂĚŝůŝƐƚĞŝŬĂŽŶŽǀŝŶĂƌ͕ĨŽƚŽŐƌĂĨŝ
ƉŝƐĂĐ͘:ĞĚƌŝƚĞ͕ƐŬŝũĂƚĞ͕ƉůĞƓĞƚĞ͕ŝŐƌĂƚĞŝŐŽůĨ͕ƚĞŶŝƐ͕
ƌŽŶŝƚĞ͕ƐŬĂēĞƚĞƐƉĂĚŽďƌĂŶŽŵ͘͘͘<ĂŬŽŝŬĂĚĂũĞ
njĂƉŽēĞůĂǀĂƓĂŵŽƚŽĐŝŬůŝƐƟēŬĂƉƌŝēĂ͍
 Ͳ h ŵŽƚŽƌĞ ƐĂŵ ďŝůĂ njĂůũƵďůũĞŶĂ ũŽƓ ŽĚ
ƐƌĞĚŶũĞ ƓŬŽůĞ͘ <ĂĚĂ ƐĂŵ ĚŝƉůŽŵŝƌĂůĂ ŽĚůƵēŝůĂ
sam da je bilo dovoljno virtuelne ljubavi i
ƓƚƌŝŬĂŶũĂĂŵďůĞŵĂDtͲĂ͕<ĂǀĂƐĂŬŝũĂŝ^ƵnjƵŬŝũĂ
ŬŽũĞ ƐĂŵ ƉƌŝƓŝǀĂůĂ ŶĂ ĚǎĞŵƉĞƌĞ͘ KĚůƵēŝůĂ ƐĂŵ
ĚĂ ƉƌŽƉƵƚƵũĞŵ ƐǀĞƚŽŵ͕ ŽŬĂēŝůĂ ŵĂƉƵ ŝnjŶĂĚ
ƉŝũĂŶŝŶĂ͕ ƉŽůŽǎŝůĂ njĂ ŵŽƚŽƌ ŝ ƐĂŵŽ ƉŽůĂ ŐŽĚŝŶĞ
ŬĂƐŶŝũĞ ŬƌĞŶƵůĂ ŶĂ ƉƵƚ͘ hǀĞƌĞŶĂ ƐĂŵ ĚĂ ŶŝŬĂĚĂ
ŶĞ ŵŽǎĞƚĞ ďŝƟ ĚŽǀŽůũŶŽ ƐƉƌĞŵŶŝ njĂ ƚĂŬŽ ǀĞůŝŬƵ
ĂǀĂŶƚƵƌƵ͘ DŽŐƵ ƐĂĚ ĚĂ ǀĂŵ ƉŽƚǀƌĚŝŵ ĚĂ ƐĂŵ
ďŝůĂƐĂƐǀŝŵƵƉƌĂǀƵ͘
 sĂƓĞŝŵĞũĞnjĂďĞůĞǎĞŶŽƵ'ŝŶŝƐŝǀŽũŬŶũŝnjŝ
ƌĞŬŽƌĚĂ͘aƚĂũĞďŝŽǀĂƓŵŽƟǀĚĂƚŽƵƌĂĚŝƚĞŝƓƚĂ
ǀĂŵũĞnjĂƚŽďŝůŽƉŽƚƌĞďŶŽ͍
 Ͳ'ŝŶŝƐŶŝũĞďŝŽŵŽũĂŝĚĞũĂ͘dŽũĞďŝůĂŝĚĞũĂ
jednog mog prijatelja koji je smatrao da nema
ƉƵŶŽǎĞŶĂŬŽũĞďŝƐĞŽĚůƵēŝůĞnjĂƚĂŬǀƵĂǀĂŶƚƵƌƵŝ
ďŝŽũĞǀĞŽŵĂƵƉŽƌĂŶƵƚŽŵĞ͘WƌĞƐƚĂůĂƐĂŵĚĂƐĞ
ŽƉŝƌĞŵŝƉƌŝũĂǀŝůĂƐĞǀŝƓĞŝnjnjĂďĂǀĞ͘EĂũnjĂďĂǀŶŝũĞũĞ
ďŝůŽ͕ŶĂƌĂǀŶŽ͕ƚŽƓƚŽƐĂŵƵƐƉĞůĂƵŶĞēĞŵƵ
Ž ēĞŵƵ ŶŝŬĂĚ ŶŝƐĂŵ Ŷŝ
ƌĂnjŵŝƓůũĂůĂ͘

89
89
͕͕ŝǀŽƚũĞŵŝůŽƐƌĚĂŶ͕
ƉŽƐĞďŶŽŬĂĚĂƟ dŽũĞnjĂŚƚĞǀĂůŽ
ponudi prave ĚŽƐƚĂďŝƌŽŬƌĂƟũĞ͕
Ă ŶĂũƚĞǎŝ ĚĞŽ ďŝůŽ
ljude u pravo ũĞ ƐƚƵƉŝƟ Ƶ ŬŽŶƚĂŬƚ ƐĂ
ǀƌĞŵĞ͘͟ ŝnjĚĂǀĂēĞŵ 'ŝŶŝƐŽǀĞ ŬŶũŝŐĞ
ƌĞŬŽƌĚĂ͘ WƌĞƚƉŽƐƚĂǀůũĂŵ ĚĂ ďŝ
danas, u eri interneta tako nešto bilo
ŵŶŽŐŽ ůĂŬƓĞ ƵƌĂĚŝƟ͕ ŶĞŐŽ ƉƌĞ ŶĞŬŽůŝŬŽ
ŐŽĚŝŶĂ͘
WƌĞƓůŝ ƐƚĞ ƐǀĞ ŬŽŶƟŶĞŶƚĞ͘ ŝůŝ ƐƚĞ ƉƌǀĂ
ǎĞŶĂ ŬŽũĂ ũĞ ŵŽƚŽƌŽŵ ƐĂŵĂ ƉƌĞƓůĂ ^ĂƵĚŝũƐŬƵ
ƌĂďŝũƵ͘ŝůŝƐƚĞŶĂŶƚĂƌŬƟŬƵ͕ƵƐƚƌĂůŝũŝ͕EŽǀŽŵ
ĞůĂŶĚƵ͘͘͘'ĚĞƐƚĞŝƐŬƵƐŝůŝŶĂũǀĞđƵĂǀĂŶƚƵƌƵ͍
 Ͳ WƌĞŵĂ ĚŽƐƚƵƉŶŝŵ ƉŽĚĂĐŝŵĂ͕ ũĂ ƐĂŵ
ũĞĚŝŶĂ ǎĞŶĂ ŬŽũĂ ũĞ ŵŽƚŽƌŽŵ ƐĂŵĂ ƉƌĞƓůĂ
^ĂƵĚŝũƐŬƵƌĂďŝũƵ͘dŽƐĂŵƵƌĂĚŝůĂŝnjƌĂĚŽnjŶĂůŽƐƟ
ũĞƌ ŵĞ ũĞ ŶũŝŚŽǀĂ ĂŵďĂƐĂĚĂ ƐƚĂůŶŽ ŽĚďŝũĂůĂ͕
Ă njŶĂŵŽ ĚĂ ƐƵ ƉƌĂǀĂ ǎĞŶĂ Ƶ ƚŽũ njĞŵůũŝ ǀĞŽŵĂ
ŽŐƌĂŶŝēĞŶĂ͘ WŽƐůĞ ƐƚŽƟŶĞ ƓŽůũŝĐĂ ēĂũĂ ŝƐƉŝũĞŶŝŚ
ƐĂ ŵŽŵĐŝŵĂ Ƶ ĂŵďĂƐĂĚŝ ^ĂƵĚŝũƐŬĞ ƌĂďŝũĞ Ƶ
ĚŝƐďĞďŝ͕ƵƐƉĞůĂƐĂŵ͘EĞŵŽũƚĞŵĞƉŝƚĂƟŬĂŬŽ
ƐĂŵ ĚŽďŝůĂ ǀŝnjƵ ŝ ƚŽ ƐĂŵŽ ƚƌĂŶnjŝƚŶƵ͕ Ăůŝ ũĞƐĂŵ͘
ĂďĂǀŶŽũĞƌĂĚŝƟƐƚǀĂƌŝŝnjēŝƐƚĞƌĂĚŽnjŶĂůŽƐƟ͕ďĞnj
ŽēĞŬŝǀĂŶũĂŝůŝnjĂŚƚĞǀĂ͘
<ĂĚĂƐƚĞƐĞŶĂũǀŝƓĞƵƉůĂƓŝůŝ͍WůĂƓŝƚĞůŝƐĞ
ǀŝƵŽƉƓƚĞ͍
90
 Ͳ^ƚƌĂŚŶŝũĞƉŝƚĂŶũĞŐĞŽŐƌĂĨƐŬŝŚŬŽŽƌĚŝŶĂƚĂ͕
ƚŽ ũĞ ƉƌĞ ƐƚĂŶũĞ ƵŵĂ͘ :ŽƓ ƵǀĞŬ ƐĞ ŶĂũǀŝƓĞ ďŽũŝŵ
same sebe: da ne napravim glup potez ili ludu
ŐƌĞƓŬƵ͘dŽũĞƐǀĞ͘KƐƚĂƚĂŬƐǀĞƚĂũĞƐŝŐƵƌĂŶĚŽŬůĞ
ŐŽĚ ŶĞŬŽ ŝŵĂ ƌĂnjǀŝũĞŶ ŽƐĞđĂũ njĂ ƉƌŝƐƚŽũŶŽƐƚ ŝ
ƐĂŽƐĞđĂũŶŽƐƚƉƌĞŵĂůũƵĚŝŵĂ͘
dŽŬŽŵ ǀĂƓĞŐ ƉƵƚŽǀĂŶũĂ ŽŬŽ ƐǀĞƚĂ ƐƌĞůŝ
ƐƚĞƐĞƐĂƉƵŶŽƌĂnjůŝēŝƟŚŬƵůƚƵƌĂŝŶĂƌŽĚĂ͘aƚĂƐƚĞ
ŶĂƵēŝůŝŽĚŶũŝŚĂƓƚĂŽŶŝŽĚǀĂƐ͍
 Ͳ  ,ƵŚ͕ ŶĂƵēŝůĂ ƐĂŵ ƚŽůŝŬŽ ĚĂ ŶĞ ŵŽŐƵ
ƚŽ ĚĂ ŽƉŝƓĞŵ Ƶ ũĞĚŶŽŵ ŝŶƚĞƌǀũƵƵ͘ WƌĞǀŝƓĞ njĂ
ŝŶƚĞƌǀũƵ͕ĂŶĞĚŽǀŽůũŶŽnjĂǎŝǀŽƚ͘>ĞŬĐŝũĞƐĂƉƵƚĂƐƵ
ĚĞĮŶŝƟǀŶŽ ŶĂũďŽůũĞ ůĞŬĐŝũĞ ǎŝǀŽƚĂ͘ ŝůŽ ũĞ ƐǀĞŐĂ͕
ŽĚ ƚŽŐĂ ĚĂ ƐŚǀĂƟƚĞ ŬŽůŝŬŽ ũĞ ůĞƉĂ͕ ƉƌĞĚŝǀŶĂ ŝ
ƓĂƌŽůŝŬĂ ŽǀĂ ŶĂƓĂ ƉůĂŶĞƚĂ͕ ĚĂ ŽƐĞƟƚĞ ŬĂŬŽ ƐƵ
ůũƵĚŝ ƉƌŝũĂƚĞůũƐŬŝ ƌĂƐƉŽůŽǎĞŶŝ͕ ŬĂŬŽ ŵŽŐƵ ĚĂ
ďƵĚĞŵďŽŐĂƚĂŝďĞnjŶŽǀĐĂŝŬĂŬŽũĞƵǎĂƐŶŽǀĂǎŶŽ
ƉŽǀĞƌĞŶũĞƵǀůĂƐƟƚĞŽƐĞđĂũĞ͘aƚĂƐƵůũƵĚŝŶĂƵēŝůŝ
ŽĚŵĞŶĞ͕ƚŽđĞƚĞŵŽƌĂƟŶũŝŚĚĂƉŝƚĂƚĞ͘:ĞĚŶŽƐƵ
ƐŝŐƵƌŶŽŶĂƵēŝůŝ͗ĚĂ^ůŽǀĞŶŝũĂŶŝũĞŶĂŵĂnjnjĂŚůĞď͕
ŶĞŐŽĚƌǎĂǀĂ͕ŬĂŽŝŐĚĞƐĞŶĂůĂnjŝ;ƐŵĞŚͿ͘
aƚĂũĞnjĂǀĂƐďŝŽŶĂũǀĞđŝŬƵůƚƵƌŽůŽƓŬŝƓŽŬ͍
 Ͳ  sĞƌŽǀĂƚŶŽ ƚŽ ƓƚŽ ƐĂŵ ƐĞ ƉŽƐůĞ ϱ͕ϱ
ŐŽĚŝŶĂ ǀƌĂƟůĂ ŬƵđŝ͘ dŽ ũĞ ďŝůŽ ƚĂŬŽ ŶĂĚƌĞĂůŶŽ͘
ŝǀŽƚ ƐĞ ƚĂŬŽ ĚƌĂŵĂƟēŶŽ ƉƌŽŵĞŶŝŽ ũĞƌ ƐĂŵ ƐĂ
ŵŽƚŽƌĂƵůĞƚĞůĂƵĚŝnjĂũŶĞƌƐŬƵŽĚĞđƵŝ͕͕ƵƉĂůĂ͟ŶĂ
ds͕ƉŽƐƚĂůĂŽĚŶŝŬŽŐŶĞŬŽ͕ƚƌĂŶƐĨŽƌŵŝƐĂůĂƐĞŽĚ
ŽĚ ͕͕ůƵƚĂůŝĐĞ͟ Ƶ ĚĂŵƵ͘ sŽůŝŵ ŶŽǀĂ ŝƐŬƵƐƚǀĂ ŬŽũĂ
ƐĞ ŶĂnjŝǀĂũƵ ŝnjĂnjŽǀŝ͕ Ă ŶĞ ƉƌŽďůĞŵŝ͘ ďŽŐ ƚŽŐĂ
ǀĞƌŽǀĂƚŶŽƐǀĞƚŽŝƌĂĚŝŵ͘
hŝŶĚŝũƐŬŽŵƐĞůƵĂƌĂŵƐĂůĂƵƉŽnjŶĂůŝƐƚĞ
ĚĞĐƵƐĂdŝďĞƚĂ͘<ĂŬŽũĞƚĂŶũŝŚŽǀĂƉƌŝēĂƵƟĐĂůĂ
ŶĂǀĂƐ͍
 Ͳ  KēŝŐůĞĚŶŽ ŵĞ ũĞ ƉŽŐŽĚŝůŽ͕ ũĞƌ ƐĂŵ
ŽƐŶŽǀĂůĂ ŚƵŵĂŶŝƚĂƌŶƵ ŽƌŐĂŶŝnjĂĐŝũƵ njĂ ƉŽŵŽđ Ƶ
ŽďƌĂnjŽǀĂŶũƵ͕ njĂ ƟďĞƚĂŶƐŬƵ ĚĞĐƵ Ƶ ƉƌŽŐŽŶƐƚǀƵ͘
dŝ ůũƵĚŝ ƐƵ ďŝůŝ ŶĞƓƚŽ ƉŽƐĞďŶŽ͘ sƌůŽ ŶĞǎŶŝ͕ ŶĞ
ĂŐƌĞƐŝǀŶŝ͕ ƐĂ ŝnjƌĂǎĞŶŽŵ ƵŶƵƚƌĂƓŶũŽŵ ůĞƉŽƚŽŵ͕
ǀĞŽŵĂƚŽůĞƌĂŶƚŶŝŝƐĂŽƐĞđĂũŶŝ͘KƐĞƟůĂƐĂŵƵŶũŝŵĂ
mnoge stvari koje smo mi ljudi u razvijenom svetu
ǀĞđŝnjŐƵďŝůŝŝůŝnjĂďŽƌĂǀŝůŝĚĂŝŚēĞƓđĞŬŽƌŝƐƟŵŽ͘
DŽƚŽƌũĞƉŽƐƚĂŽǀĂƓƐĂƉƵƚŶŝŬ͘<ĂŬŽƐĞƚŽ
ĚĞƐŝůŽ͍
 Ͳ h ƉŽēĞƚŬƵ ŵŝ ũĞ ďŝŽ ƐĂŵŽ ƉƌĞǀŽnjŶŽ
ƐƌĞĚƐƚǀŽ͘ h ŵĞƌŝĐŝ ũĞ ƉŽƐƚĂŽ ŵŽũ ŵŽŵĂŬ
njĂŚǀĂůũƵũƵđŝēŝŶũĞŶŝĐŝĚĂƐƵŵĞƚĂŵŽŵŝůŝŽŶƉƵƚĂ
ƉŝƚĂůŝ ŬĂŬŽ ƐĞ njŽǀĞ͘ h ^ ƐǀĂŬŽ
prevozno sredstvo ima
ƐǀŽũĞŝŵĞ͘WŽƓƚŽũĞƵ^ůŽǀĞŶĂēŬŽŵũĞnjŝŬƵŵŽƚŽƌ
ͣŽŶ͞ ŽĚůƵēŝůĂ ƐĂŵ ƐĞ njĂ ƌǀĞŶŽŐ ŵŽŵŬĂ͘ h
WĂŬŝƐƚĂŶƵƐŵŽƐĞǀĞŶēĂůŝŝǎŝǀĞůŝƐƌĞđŶŽ͘͘͘
ǀĞ  ŚŝůũĂĚĞ ĚĂŶĂ ďŝůŝ ƐƚĞ Ƶ ŵŽƚŽĐŝŬůŝͲ
ƐƟēŬŝŵ ēŝnjŵĂŵĂ͘ <ĂŬĂǀ ũĞ ďŝŽ ŽƐĞđĂũ ŬĂĚĂ ƐƚĞ
ŽďƵŬůŝŚĂůũŝŶƵŝŽďƵůŝƓƟŬůĞ͍
 Ͳ ŝůŽ ũĞ ƐƵƉĞƌ͘ sŽůŝŵ ĚĂ ďƵĚĞŵ ǎĞŶĂ͘
ŽďƌŽ ũĞ ƓƚŽ ĐŝƉĞůĞ ŶĞ ŽĚƌĞĜƵũƵ ƉŽů͘ sƌĞŵĞ
ƉƌŽǀĞĚĞŶŽ Ƶ ēŝnjŵĂŵĂ ũĞ ŶĞnjĂďŽƌĂǀŶŽ͘ Ă ŝŚ
ŶŝŬĂĚĂ ŶŝƐĂŵ ŽďƵůĂ ƉƌŽƉƵƐƟůĂ ďŝŚ ũĞĚĂŶ ŽĚ
ŶĂũďŽůũŝŚ ĚĞůŽǀĂ ƐǀŽŐ ǎŝǀŽƚĂ͘ ĂŚǀĂůŶĂ ƐĂŵ ƓƚŽ
ƐĞ ƵƐƵĜƵũĞŵ ĚĂ ďƵĚĞŵ ĚƌƵŐĂēŝũĂ͘ EĂŐƌĂĚĂ ũĞ
ŝnjƵnjĞƚŶĂ͘
h ǀĂƓŽũ ŬŶũŝnjŝ ĚŽŶŽƐŝƚĞ ƌĞĐĞƉƚĞ͘ aƚĂ ũĞ
ŶĂũēƵĚŶŝũĞƓƚŽƐƚĞƉŽũĞůŝƚŽŬŽŵƉƵƚŽǀĂŶũĂ͍<ŽũĞ
ũĞůŽŝnjďŝůŽŬŽŐƌĂnjůŽŐĂŶĞđĞƚĞŶŝŬĂĚĂnjĂďŽƌĂǀŝƟ͍

͕͕^ƵŵŶũŝēĂǀĐŝƐƵŽƉĂƐŶĂůũƵĚƐŬĂƐŽƌƚĂŬŽũĞũĞ
ŶĂũďŽůũĞĚŽƐůĞĚŶŽƐĞŬůŽŶŝƟĚĂǀĂŵŶĞďŝƵŶŝƓƟůŝ
ƐŶŽǀĞŬŽũĞƐĂŵŝŶŝŬĂĚĂŶŝƐƵŝŵĂůŝ͘͟

91
91
ͲEĂũǀĞƌŽǀĂƚŶŝũĞƐŬĂŬĂǀĐĞ͕ůĂƌǀĞůĞƉƟƌĂŝƓŬŽƌƉŝũĞ  ͲƉƐŽůƵƚŶŽ͊aƚĂũĞǎŝǀŽƚďĞnjƐŶŽǀĂ͍^ŶŽǀŝ
ŶĂ dĂũůĂŶĚƵ͕ ŚƌēŬĞ Ƶ ŬǀĂĚŽƌƵ͕ ƉƐĞ Ƶ ƌĂnjŝůƵ͘͘͘ ŶĂŵ ĚĂũƵ ŬƌŝůĂ ĚĂ ŝƐƉƵŶŝŵŽ ǎĞůũĞ͘ <ĂĚĂ ďƵĚĞŵ
WƵŶŽũĞŚƌĂŶĞŬŽũƵŶŝŬĂĚĂŶĞđƵnjĂďŽƌĂǀŝƟ͘ ƉƌĞƐƚĂůĂĚĂƐĂŶũĂŵƉŽƐĞƟđƵĚŽŬƚŽƌĂ͘sĞƌŽǀĂƚŶŽ
 hŐůĂǀŶŽŵƐǀĞŽŶŽŝnjƌĞnjĞƌǀŽĂƌĂnjĂŚƌĂŶƵ đƵďŝƟŽnjďŝůũŶŽďŽůĞƐŶĂŝůŝŵƌƚǀĂ͘ŝǀŽƚƐĞǀƌƟŽŬŽ
na motoru kada sam jela sama negde pored ƐŶŽǀĂ͘ĞnjƐŶŽǀĂŶĞnjĂƐůƵǎƵũĞŵŽĚĂǎŝǀŝŵŽ͘
ƉƵƚĂ͘dŽũĞǀĞƌŽǀĂƚŶŽƌĂnjůŽŐnjĂƓƚŽǀŽůŝŵĚĞůũĞŶũĞ
ŽďƌŽŬĂ ŝ ĚƌƵǎĞŶũĞ ŬĂĚĂ ǎŝǀŝŵ ͣŶŽƌŵĂůŶŝŵ͞ Vesna Vukojev
ǎŝǀŽƚŽŵ͘
hƌĂĚŝůŝƐƚĞƉƵŶŽƐƚǀĂƌŝƵƐǀŽŵǎŝǀŽƚƵĚŽ
ƐĂĚĂ͘/ŵĂƚĞůŝũŽƓƐŶŽǀĂŬŽũĞǎĞůŝƚĞĚĂƉƌĞƚǀŽƌŝƚĞ
ƵƐƚǀĂƌŶŽƐƚ͍

ǁǁǁ͘ďĞŶŬĂƉƵůŬŽ͘ĐŽŵ
ǁǁǁ͘ƚƐďͲďĞĐŬĞƌĞŬ͘ĐŽŵ

͕͕dĂŬǀŝƐƵdŝďĞƚĂŶĐŝ͘sĞƌƵũƵƵĚŽďƌŽŝƵǀĞƌĞŶŝƐƵ
ĚĂũĞƵŵŬƌĞĂƚŽƌŝƵŶŝƓƟƚĞůũƐǀĞŐĂ͘/ĚĂũĞŬĂŽ
ƉĂĚŽďƌĂŶ͕ŬŽũŝďŽůũĞůĞƟĂŬŽũĞŽƚǀŽƌĞŶ͘͟

92
93
94
95
 Zašto volim Sloveniju!?
K ada sam dobila da napišem nešto o ovoj
zemlji prvo mi je palo na pamet odlasci su-
pruga i mene u neki od mnogobrojnih spa
centara koji su stvarno odmor i za dušu i telo. Naš
beg od stresa i stvarnosti. Hedonizam. Uživanja,
naročito sada zimi, u toplim bazenima, masažama,
izvrsnoj hrani, kolačima. Prelepo osmišljenim ho-
telima. Slovenija je nezaobilazna destinacija, jer
prilikom naših relativno čestih putovanja u nama
obožavanu Italiju, ostavimo, uvek, par dana za neki
spa centar. Lep nam je Laško, Olimia je prosto nešto
od čega zastaje dah, nama draga otmena Rogaška.
Ali, pre nego li opišem neku od njih, naša uživanja,
ne mogu a da se ne setim najranijeg detinjstva i
roditelja koji su uživali u lepotama Slovenije, bilo da
je to na moru ili nekom od jezera. Bar deo odmora
svake godine bio je ostavljen za tamo.
A Slovenija je stvarno zemlja kontrasta, od
raskošnog zelenila, Vrhova Alpa, divnih jezera,
reka, vinograda, drvenih hramova do prelepog
mora. O gradovima koji su ušuškani svojom istori-
jom u sve ovo. Zemlja po kojoj su rasuti zamkovi,
stare crkve.
96
Moj prvi kontak sa ovom zemljom je bio
davnih 60.ih godina. Letovali smo na Bohinjskom
jezeru. I danas se sećam, kristalno čiste vode jezera
po kojoj su se šepurili labudovi i patke. Sećam se
kuće u alpskom stilu gde smo odseli sa kaminom i
najlepšim begonijam na prozorima i terasi koje su
prosto bujale od čestih kiša i koje su upravo bile
kontrast svojim bojama toj oblačnosti ili magle
koja nije mogla da uguši tu jarko crvenu, žutu,
narandžastu boju. Odlazak na Vogel žičarom je bio
prosto nešto što se pamti i oseča celog života. Na
1540 metara treba se popeti žičarom. Otac, koji
se bojao visine, propustio je nešto što se retko da
doživeti. Otišli smo sa prijateljem koji je, baš kao
i ja, želeo sve da vidi i doživi. Pogled sa vrha koji
obuhvata celu dolinu!
Danima smo pričali o tome. Danas mije žao
što ne volimo sneg i skijanje ali tamo bismo rado
otišli. Tog leta smo posetili i crkvu Sv. Janeza staru
sedam vekova, izvor Savice, pitoreskne Fužine, ot-
meni Bled. Priroda koja je bila toliko izdašna da
mu je podarila ne samo lekovitost vazduha, već i
prelepo jezero u kome je utisnuto ostrvce sa najs-
tarijom staroslovenskom crkvom i grobljem. A na
uzvišenju –zamak! Najstariji u Sloveniji.
Danas, Slovenija je omiljena destinacija
mog supruga i mene. Znamo za jedno popodne da
odlučimo i krenemo u neki njihov spa, ili u pov-
ratku iz Italije da posetimo prijatelje i ostanemo
opet u nekoj termani koju nismo posetili par dana
ali se to uvek produži. Pre nepunih godinu dana,
posle Uskrsa rešili smo da odemo do Portoroža.
Idealna za odmor ali i obilaske. Trsta, Venecije,
meni izuzetne Padove i Verone. Uživanje u lepom
suncu i moru. Obišli smo i nekoliko puta Piran. Da
popijemo kafu. Na trgu najvećem dragulju Pirana,
koji je dobio ime po Tartiniju koji je rođen ovde.
Grad koji je muzej pod otvorenim nebom i sred-
njevekovne arhitekture. Venecijanska kuća, crkva
Sv. Đorđa...
U Portorožu smo uživali kasno popodne
posle svih naših obilazaka. Bacili bi smo se u toplu
vodu đakuzija da nam opusti napete mišiče i um-
orne noge. Uživali u „zdravlju iz vode“. Mnogi spa
doživljavaju kao nešto fensi ali za nas je to impera-
tiv, jer nam je ta relaksacija posle silnih stresova
itekako potrebna. Vrsta kulture. Wellnes koji da-
nas predstavlja filozofiju, instituciju i pokret, ve-
zano za duh i telo. Opuštanje, nega, odmor.
Na kraju, moram da pomenem nama
omiljenu Rogašku. Tamo su nam prijatelji. Tako da
smo, negde u proleće rešili da ih posetimo a ja da
97
malo mojoj umornoj kičmi dam malo pažnje. Da je
oporavim posle zimskog nekretanja. I posle terapi-
ja koje sam imala na preporuku prijatelja kod kojih
smo išli a koji su lekari u tom domenu i velikog
iskustva sa lekovitošću mineralnih voda. Otišli smo
u prelepi, starinski „Grand“ hotel. Okružen velelp-
nim parkom, kojeg se ne bi postideo ni neki dvor.
Već procvetalo cveće. Za njega su vezan mnoge
istorijske ličnosti, imena vladarskih porodica, i
lepo je probuditi se gde su se nekada budili car
Ferdinand, kralj Petar, neko iz loze Habsburg, Na-
poleon. Pa čak i Franc List. Kraljevski je piti kafu na
terasi sa pogledom na park ili šumu. Uzbuđenje
koje moraš da osetiš u prelepim, stilskim sobama,
u kristalu i mermeru. A tek wellness Vis Vita!
Tamo smo rešili da se odužimo našim telima koja
nose toliki teret tokom godine, da se prepustimo
čistom hedonizmu, dozvolimo dodirima da nas
maze. Osećaj koji budi čula i daje čudesnu energiju
za dane koji dolaze. Prepustili smo se masažama,
terapiji bojama za usklađenje čakri, kneip stazi za
bolju prokrvljenost. I na kraju prelepi biljni čaj! Na
povratku kući nisam mogla da odolim a da svratili-
mo u Mokrice i zamak hotel. Okružen terenima za
golf, starom crkvom i veličanstvenim enterijerom.
Dvorištem prepunim statua i bunarom želja. Moja
je bila da se vratim.
Nena Grujić Dašić
 PORTOROŽ biser Jadrana
A ko se više puta u toku života odlučite da pono-
vite boravak na nekoj od destinacija, samo go-
vori u prilog tome da ste istinski uživali ili se zalju-
bili u dotični ambijent.
Portorož ili Portorose spada u jednu od mojih
omiljenih destinacija u kojima istinski uživanmi
i svaki put pronalazim neka nova zadovoljstva i
istinski hedonistički raj.
Sama činjenica da se nalazi u srcu Evrope,
između Piranskog i Tršćanskog zaliva i kvarnera
je uzbuđujuća. Imate osećaj da ste na top mestu
a tako i jeste, sve vam je dostupnno a boravite u
raskošnom mediteranskom raju. A Portorož ima
položaj u srcu Evrope, što ga i čini toliko primamlji-
vim i jednom od top destinacija. Blizina Piranskog
zaliva sa srdnjovekovnom kulturom i poznatom
nekda svetskom solanom i postojanje fango blata
je uticalo da se se u 19 veku sagradi prvi hotel i
iskoristi termalna voda za spa centre. Velnesi i ter-
malne vode u hotelima i morska voda je ono što
retko koji primorski grad ima.
98
Smešten u bogatom rastinju, sa zelemilom
koje ga skriva kada iz Kopra idete i spuštate se ka
Portorožu čini ga retkim biserom. Mir tog mesta,
spojen sa sofisticiranim luksuzom, sjanim hoteli-
ma, besprekorno uređenim šetalištem i plažama,
vrhunskom mediteranskom hranom uz ne-
nametljivu ljubaznost meštana, daje mu magičnu
privlačnost. Pogled na piranski zaliv je jedan od
najmagičnijih.
Boravak je jednako zabavan i zimi i leti. U
zimskom periodu ćete se uveriti kako možete
zapravo uživati i u Portorožu i njegovoj okolini. A
zamislite kakva je fenomenalna okolina kad za sat
vremena možete bitu na kapućinu u Veneciji ili
za pola sata u Postojinskoj jami ili za dvadesetak
minuta u Trstu!
U samom Portorožu bez obzira u kom hotelu
boravite možete da osetite dah svetskog luksuza i
pravi ukus mediterana. Moram da priznam da me
je prvi boravak podsetio na Montecarlo. Šetalište
sa palmama, luksuzni hoteli, bezbrojni restorančići
i kazina sa gostima svih uzrasta i živahnost turista
vas prosto mami.
Bilo je veoma teško ovog leta odrediti prior-
itet nekog hotela, jer, svi su sjajni. Obzirom da sam
već imala priliku da boravim i hotelu Rivijera a pre-
thodno u hotelu Marita i Marko odluka je naravno
pala na Kempinski palas.
Uticaj austrijske arhitekture, slovenačke i
italijanske ga svakakao izdvaja od ostalih. U fasci-
natnoj bašti koja je zaštićena smestio se otmeni
palas koji podseća na hotel Martinez u Kanu.
Sa Meduza exclusiv luksuznom plažom,
fenomenalnim spa centrom, i unutrašnjošću koja
čini da se osećate kraljevski učiniće da poželite da
ponovo tu boravite makar i vikendom. Ništa manje
ne zaostaje ni spa hotela Rivijera a najprivlačnija
je pomisai da leti u vreme velike vreline možete
i dalje van plaže da uživate u termalnoj ili mor-
skoj vodi. Večernji izlasci su veoma intrigantni ako
želite da u nekom od kazina npr. hotela Metroplol
oprobate da li imate sreće. Bogati Italijani su re-
dovni posetioci kazina u svakom dobu sezone kao
i imućni Rusi. Ako vam ne manjka hrabrosti i nešto
para svakako se i vi možete osetiti delom svetskog
džet seta bar na trenutak.
99
Ipak savetujem da se pored sunčanja i
uživanja u vlenesima bazirate na sportske ak-
tivnosti u fantastičnim teniskim terenima ili da
uzmete bicikl koji svi voze i obiđete par krugova
po Portorožu Bernardinu i Luciji. Također možete
iznajmiti i porodični bicikl, ta atrakcija je najza-
bavnija za porodice sa decom.
A kakao bi osetili dah svetskog kosmopolitiz-
ma, vožnja do Venecije i kapućino na trgu Svetog
Marka učiniće da pomislite kakao je to vrhunac da
se osetite svetski.
Ukoliko vas zamara i ta vožnja tu su obližnji
Kopar i Trst, u kojima se osećate kao kod kuće.
Najlepši je povratak u večernjim satima u Portorož
pri zalasku sunca kad se svi mediteranski mirisi i
boje sjedine u fascinirajući jedinstveni osećaj pra-
vog uživanja i kada na plaži uživate u poslednjim
zracima nostalgično razmišljajući u očaravajućoj
nirvani.
Portorož svakakao zaslužuje da ga bar
obiđete i prošetate obalom mora, i da provedete
neki mali vikend u tom mediteranskom raju.
Dr Dušica Matović
 GORKI LIST
PLAMEN STRASTI 2012

100
101
U utorak 11. Decembra 2012. u Opera&theatre MAD-
LENIANUM, nakon mjuzikla „Rebeka“ održana je
svečana dodela nagrada Gorki List PLAMEN STRASTI
2012. godine. Brand Gorki List je ovu nagradu prvi put
ustanovio u decembru 2009. inspirisan činjenicom da
je strast stalan i neiscrpan izvor univerzalne životne, a
time i kreativne energije.
Nagrada Gorki List PLAMEN STRASTI je svoj cilj
definisala kao afirmaciju pojedinaca koji imaju hra-
brosti i volje da se otisnu u nepoznato i da svoje ideje
pretvaraju u stvarnost, spremni da pri tome odgovore
na sve izazove, ali da ostanu svoji. Strasni i dosledni,
ovi ljudi, svoj put grade zalažući se za prave vrednosti
i na taj nači sebi stvaraju, a drugima otkrivaju, nove
prostore stvaralačke slobode.
Članovi žirija nagrade Gorki List PLAMEN STRAS-
TI 2012. su bili predstavnici medija koji su sa srpskom
javnošću neprekidno u kontaktu, i kao takvi, najob-
jektivnije su mogli da je sagledaju, predlože i donesu
odluku o nagrađenima. Sastav žirija nagrade Gorki List
PLAMEN STRASTI 2012. sačinjavali su:
1. Isidora Bjelica,
2. Aleksandar Đuričić,
3. Suzana Zlatanović,
4. Duško Korać,
5. Vesna Dedić,
6. Ognjen Amidžić,
102
7.
8.
9.
Sanja Marinković
Danijela Jankov,
Marijana Mićić,
10. Biljana Obradović
Oni, zajedno sa Gorkim listom afirmišu STRAST,
energiju koja nas pokreće i savladava sve prepreke.
Pažljivim odabirom članova žirija ideja je bila da žiri
bude ugledan i nepristrastan, što nagradi GORKI LIST
PLAMEN STRASTI daje snagu, kredibilitet i dugotra-
jnost, što su odlike i samog brenda čije ime nagrada
nosi.
Po propozicijama laureati nagrade Gorki List
PLAMEN STRASTI su:
• ličnosti sa javne scene Srbije koje su pre-
poznatljive po vatrenoj strasti u onome što rade, ali i
generalno u životu,
• ličnosti kod kojih je strast u sprezi sa ljudskim
crtama – strast kanalisana u rezultate dobre osobe,
• strast ne samo usmerena ka sebi, već ka
opštem dobru,
• izabranim laureatima šaljemo poruku da
strastan pristup podrazumeva i komunikativnost, do-
stupnost i korektnost za saradnju.
 Odlukom žirija nagrade Gorki List PLAMEN STRA- sledeći jubilarni Palićki festival šarmantno „odbrusio“:
STI laureati za 2012. su: „Niko nije umro skroman, pa nećemo ni mi“. Hajde da
u kategoriji muškarci: mu verujemo!

1. Nebojsa Glogovac 5. Branko Milićević Kockica

Glumac kome reditelji uvek poveravaju najzaht- Pisac, reditelj i glumac koga su još roditelji naučili
jevnije, kako pozorišne, tako i filmske uloge. Ima ret- da umetnost popravlja ljude , da svaki čovek ima dara
ku sposobnost da se na sceni potpuno transformiše, za nešto, te da mu je obaveza da taj svoj talenat upot-
pretvori u lik i dočara smisao dešavanja... i tako nam rebi za opšte dobro. Kroz život je sam shvatio da se lju-
pošalje poruku. Čovek sa stavom. Uvek govori ono što di najbolje popravljaju dok su deca. I baš zbog toga,
misli i svom svojom snagom se zalaže za prave vred- sebi je kao cilj zacrtao da svojim komadima i predsta-
nosti kao temelje ljudskog postojanja. Sebi uvek po- vama utiče na formiranje ličnosti „male” publike. To ga
stavlja najviše ciljeve i sa zadivljujućom strašću neguje ispunjava velikom radošću, što je glavna nagrada za
respekt ka vrhunskom činu glume da bi kroz umetnički uloženi trud. Ostvario je svoj san da napravi pozorište,
vredno ostvarenje gledaoce „učio“. te danas kroz Pozorištance“ Puž“ šalje poruke koje di-
raju u dušu. Poruke, koje gledaoce menjaju i čine da se
2. Igor Milanović osećaju bolje i lepše. Zato od srca, kultnim pozdravom
naša i svetska vaterpolo legenda. Ne samo zbog „Ta, ta, tira...“ nagrađujemo doslednost, energičnost
osvojenih olimpijskih, svetskih, evropskih šampionata i strastnost ovog junaka naših detinjstava i životnog
i FINA kupa, već zbog toga što se uvek iskreno , pot- učitelja.
puno predavao igri. Iskreno želeo samo da tim pobedi.
Centar koji je junački, psihički, fizički i golovima
krčio put do neverovatnih uspeha i od svojih
suigrača bivao izabran da bude taj koji odlučuje
i strelac kada je važno. Iz zahvalnosti sportu što
ga je naučio najvažnijim životnim vrednostima
i dao mu disciplinu, vaspitanje, snagu i volju,
danas sa ogromnom strašću trenira mlađe gen-
eracije, pokazujući i na taj način da mu je vater-
polo opredeljenje i ogromna ljubav, a ne samo
posao.

3. Teodor Von Burg

Iako se strast gotovo nikada ne izražava
u brojevima, u slučaju Von Burga za to imamo
opravdanje. Najbolji mladi matematičar svih vre-
mena ima raskošan, zadivljujući talenat koji je, u
kombinaciji sa potpunom emotivnom i radnom
predanosti , dao pet puta više osvojenih medal-
ja nego što ovaj mladić ima godina. Njemu su re-
zultati matematičkih jednačina izazovi, a put do
njih zadovoljstvo. Četiri do pet sati dnevno koji
posvećuje ovoj nauci su delovi dana u kojima
istinski uživa i kojima rado podređuje sve ostale
aktivnosti. Kratko rečeno, za njega je matemati-
ka igra, strast i kreativna veština tj. umetnost…

4. Radoslav Zelenović
Patrijarh ovdašnje Kinoteke, danas kral-
jice među svim kulturnim institucijama. Sve-
stan činjenice da su „pokretne slike“ koje se u
njoj čuvaju poslednja veza između stvarnosti i
zaborava, „prihvatio“ je KINOTEKU kao svoje-
vrsnu misiju koju svakodnevno ispunjava. Borac
bez zadrške. Odmeren i duhovit, čovek koji je u
sred zastrašujuće ekonomske krize najavljujući

103
 –––Odlukom žirija laureate nagrade Gorki List
PLAMEN STRASTI 2012. u kategoriji žene su :
1. Bisera Veletanlić
Pop diva eks-jugoslovenskog prostora koja je saradn-
jom sa Darkvud Dab senzacijom postala jedna od na-
jpopularnijih ličnosti savremene srpske muzičke scene.
Trenutno su na turneji u čak 15 gradova gde svoju
strast prema muzici prenosi u najmodernijem izrazu,
dokazujući da muzika ne zna da broji godine i da one
nisu važne – samo se strast računa.
2. Nataša Ninković
Kada je ona u kadru, onda je to pun kadar. Bilo da je u
pitanju film, serija ili šou program. Blaga, a nekako gor-
da i vedra, uvek strasna. I njen fizički izgled je ogleda-
lo bogatog unutrašnjeg života. Samopouzdanje, vera
i uspeh u onim malim ličnim borbama su stvari zbog
kojih sija i pleni. Svakoga dana sve jače! Vrata ozbilj-
ne karijere širom je otvorila u filmu Gage Antonijevića
„Spasitelj“ i od tada ne staje. Stalno se smeje, očima.
3. Tatjana Dragić
“Pobedite sebe kroz sport. Kao što sam ja uspela. Rad
se isplati“ rekla je srpska atletičarka Tanja Dragić na-
kon što je prebacila sopstveni svetski rekord i osvojila
zlatnu medalju u bacanju koplja na Paraolimpijskim
igrama u Londonu. Život je naučio da pred teškoćama,
na putu ka ostvarenju snova, nikada ne poklekne, već
da ih nadljudskom snagom prevazilazi. Zato što sma-
tra da je “rad važniji od rezultata, kao i ono što uradiš
na sebi ”, nastavila je da trenira ne žaleći se na nea-
dekvatne uslove za trening. Svi smo se složili: svojom
mentalnom snagom i upornošću Tanja Dragić zadivlju-
je, ali i podstiče!
4. Aleksandra Radović
Snažne emocije iskazuje kroz svoje pesme. Tu iskrenost
publika prepoznaje i nagradjuje željno iščekujući svaku
104
novu numeru. Aleksandra istinski uživa u životu, a
pozitivnu energiju prenosi i na svoje okruženje. Kroz
njenu školu pevanja prošlo je trinaest generacija
mladih pevača. Prepoznatljiva po istrajnosti u u on-
ome što smatra da je dobro, pravo je osveženje žirija
ovogodišnjeg takmičenja Prvi Glas Srbija. Aleksandra
je sinonim za ogromnu energiju, ljubav i rad u izvođenju
mladih generacija na pravi muzički put.
5. Biljana Ristić
Ostaće zapamćena kao najbolja imitatorka svih vre-
mena. Prepoznatljiva je po širokom osmehu, energiji
i vrhunskom talentu. Imitacijom, muzikom i glumom
ulepšavala je i ulepšava živote svih nas. Biljanu
Ristić svi pamtimo iz čuvenih šou programa, kada
je zahvaljujući njoj sa malih ekrana u naše domove
stizala lavina pozitivne energije, osmeha i emocija. I
danas se rukovodi onim što je sebi rekla kao klinka –„
ja hoću, mogu i znam“. Sačuvala je tu infaltilnu crtu,
to dete u sebi. Veruje u sebe i u druge ljude, u dobro-
tu. Njen život danas ispunjavaju pisanje i neprestana
putovanja. Sveža i lepa Biljana sada više nego ikad
pleni šarmom i osmehom, i nezaustavljivom strašću...
koja se prepoznaje i koja će tek da osvaja...
* * *
Odlukom žirija, nagrada Gorki List plamen stras-
ti POST MORTEM za 2012. (za strast koja se nikada
neće ugasiti), posthumno pripada:
Petru Kralju
Bio je kralj glume. Igrajući u brojnim predsta-
vama, televizijskim serijama, filmovima, decenijama
je suvereno vladao scenom. Voleo je scenu, a ona mu
je uzvraćala istom merom. Do uspeha je dolazio kroz
neprestanu borbu, a pružene šanse uvek je prihvatao.
Govorio je da je imao
sreću da u svemu što
je igrao bude bar po
neko zrnce onoga što
je mislio, osećao i
onoga što se slagalo sa
njegovim pogledom
na svet. Voleo je i slo-
bodu - i celog života
za njom čeznuo.
Ostaće upam­
ćen i kao glumac koji
je najbolje kazivao
poeziju. Gluma je za
njega bila spoj emoci-
ja i neiscrpna životna
inspiracija.
105
106
107
 Solaris Resort
Vrnjačka Banja
U mirnom delu Vrnjačke Banje, u neposrednj
blizini banjskog šetališta i promenade, nalazi
se Solaris Resort, nov, moderan i jedinstven
hotel namenjen različitim strukturama gostiju. Uz
moderno opremljene apartmane i porodične sobe, kao
i ekskluzivni Wellness centar sa brojnim sadržajima
predstavlja idealno mesto za potpuni odmor, relaksaciju
i opuštanje. Solaris Resort se već može pohvaliti
velikim brojem izuzetno zadovoljnih gostiju koji se, uz
nezaboravne dane odmora i opuštanja uvek rado vraćaju
u posetu ovom hotelu. U okviru kompletno opremljene
sale za sastanke, skupove, seminare i konferencije u
hotelu Solaris do sada su održani brojni skupovi među
kojima su „Skup lekara psihijatrijske prakse”, „Seminar
Partnera za Demokratske promene Srbije”, „Skup
udruženja Pijaca Srbije”, „Zatvorena i otvorena radionica
na temu strateških antikorupcijskih planova”, „Seminar
farmceutske kompanije Berlin Chemie a.g” i brojni drugi.
Sportsko-rekreativni sadržaji, kao i blizina sportske hale
„Vlade Divac” omogućavaju i adekvatnu pripremu svih
sportista. U Solaris Resort-u su do sada vrlo uspešno
obavljene pripreme ženske i muške seniorske, kao i muške
juniorske rukometne reprezentacije Srbije za takmičenja
na evropskim i svetskim prvenstima. Jedinstvenost
ponude hotela jesu aktuelni vikend paketi po izuzetno
povoljnim cenama koji važe za dane petak, subota i
nedelja, a cene paketa se kreću već od 7900 dinara po danu
za 2 osobe. Do kraja januara Solaris će raspolagati i sa 40
novih komfornih smeštajnih jedinica, kao i restoranom
kapaciteta do 250 mesta. U toku je i izgradnja kongresne
sale čiji je završetak planiran za april 2013 godine. Sala će
biti multifunksionalna, sa mogućnošću pregrađivanja na
manje tematske celine i biće predviđena za organizaciju
sastanaka, kongresa, konferencija, seminara, predstava,
raznih animacija za decu, tematskih i zabavnih večeri,
teambuilding okupljanja i slično.
108
I n a quiet part of Vrnjačka Banja, close to the
promenade and center, there is Solaris Resort, new,
modern and unique hotel designed for different
structures of guests. With modern apartments and family
rooms, as well as the exclusive Wellness center with many
facilities, it represents an ideal place for complete rest
and relaxation. Solaris Resort already has a large number
of highly satisfied guests, that, with unforgettable days
of rest and relaxation, are keep coming back to visit this
hotel. In the fully equipped seminar room for meetings,
conventions, seminars and conferences at Solaris, so
far has been held numerous gatherings, including
„Meeting for the psychiatric medical practice”, „Seminar
of Partners for Democratic Changes in Serbia”, „Serbia
Market Association Meeting” „Closed and an open
workshop of anti-corruption strategic plans, „„Pharmacy
seminar of Berlin-Chemie AG „and many others. Sports
and recreational facilities, as well as proximity to the
sport hall „Vlade Divac” allow adequate preparations
for all athletes. In Solaris Resort, so far, has successfully
completed preparations of female and male senior
and junior men’s handball Serbian national teams for
European and World championship competition. The
most popular among current offer are weekend packages
at very affordable prices that are valid for the day Friday,
Saturday and Sunday, and package prices range from
7900 dinars per night for 2 people. By the end of January
Solaris will get 40 more comfortable new units, as well as
the restaurant up to 250 seats. During the construction
at this moment is a conference hall which should be
finished by April 2013. Hall will be multifunctional, with
the possibility of subdivision into smaller thematic areas
and will be provided for the organization of meetings,
congresses, conferences, seminars, performances, various
children’s entertainment, theme nights, teambuilding
meetings etc.
109
VIP TRIP - USPEŠNE ŽENE
Dr Vesna A. Ignjatović-Stojiljković
(Dr VAIS)
D r Vesna A. Ignjatović-Stojiljković (Dr VAIS), rod-
jena je u Skoplju, Medicinski fakultet završila je
u Nišu kao student generacije sa odličnim prosekom i
bila nosilac Univerzitetske stipendije. Znanje iz oblasti
kozmetologije i estetske medicine stekla je u Parizu
1985/86. god. i jedan je od prvih lekara estetičara u
Evropi. Radno iskustvo sticala je u Rehabilitacionom
centru Niška Banja, kao i na klinici za plastičnu i rekon-
struktivnu hirurgiju u Nišu. Član je mnogih medjunaro-
dnih stručnih organizacija medju kojima su:
-Association Francaise de Medicine morpho-Esthet-
ique et Anti-Age ( AFME-aa)
-Association Medical Mondiale
-Les Nouvelles Esthetiques-France
Dr VAIS je aktivni učesnik mnogih kongresa i saj-
mova širom sveta i dugogodišnji saradnik poznatih
kozmetičko-medicinskih kuća od Tokija (RUAN), preko
Rima (FARMAVIT) pa do Pariza (NJ CREATION, klinika
PETRARQUE...). Organizator je Prvog simpozijuma es-
tetske medicine Srbije 2003.god. u Nišu i mnogobrojnih
humanitarnih aktivnosti. Dobitnica je statuete „Carica
Teodora” za doprinos u oblasti estetske medicine i afir-
maciju grada Niša van granica naše zemlje.
Autor je knige „Kozmetika za muškarce”( koautor knige
je Prof. dr Ivan Knajtner).
Uzor u životu: roditelji lekari
Izvor energije: sin Aleksandar i sav živi svet
Cilj kome teži: zdravlje i lepota
Put do cilja: znanje, rad i ljubav.
110
Dr VAIS je vlasnik više elitnih Estetik Centara u Srbiji i
Makedoniji:
-Estetik Centar Aleksandra-Niš-1990.
-Estetik Centar DR VAIS-Kočane-1999.
-Kapilarni centar Dr Vais-Beograd-2003.
-Ordinacija za estetsku medicinu Dr VAIS-Vodno, Sko-
plje-2005.
-Estetik centar Dr VAIS-Dedinje, Beograd-2009.
-Estetik centar Aleksandra Dr VAIS-Niš-2011.god.
-Podoloski centar DrVAIS - Skoplje -2012
Dr VAIS je vodja ekspertnog tima zajedno sa svojim
saradnicama (16 zaposlenih), koji se već 22 godine
uspešno bavi razvojem 3 nove grane medicine :
-Kozmetologija (problemi kože lica i tela),
-Kapilitologija (problemi kože glave i kose)
-Podologija (problemi kože stopala i noktiju)
Dr VAIS je uvodjenjem najsavremenijih dija­gnostičkih
procedura poput dermoskopije i skeni­ranja kože, kao
i originalnih terapijskih protokola u podmladjivanju
kože, lečenju problema opadanja kose i deformacije
nokatne ploče, postala brendirana i zaštićena robna
marka prepoznatljiva širokom tržištu, koja garantuje
kvalitet usluge.
Kontinuirana edukacija svih zaposlenih, upornost, is-
trajnost i pre svega ljubav prema čoveku, temelj su
uspeha ove firme, koja pred sobom ima cilj da bude
jedna od vodećih poliklinika za estetsku medicinu u
Evropi.
111
 Dr Vesna Ignjatović-Stojiljković
NIJE DOVOLJNO BITI PRVI U NEČEMU, MORATE
BITI NAJBOLJI U TOME ŠTO RADITE
Dr VAIS je njen anagram (Dr Vesna A Ignjatović-
Stojiljković), a ne „partner iz, inostranstva”. Afirmišući
nove grane u estetskoj medicini kao što su Kozme-
tologija (nega i lečenje kože lica i tela), Kapilitologija
(nega i lečenje kože glave i kose) i Podologije (nega
i lečenje kože stopala i noktiju) Dr VAIS je još davno
izašla iz okvira standardnih centara zdravlja i lepote.
Savremena aparatura, originalne procedure i iznad
svega stručni kadar, za 22 god uspešnog rada svrstava-
ju Dr VAIS u vodeće Evropske centre posebno kad je
reč o kosi i noktima.
 - Šta Vas posle 22 godine pokreće da stalno osvajate
nove „vrhove” i postavljate standarde u jednoj sas-
vim osetljivoj oblasti?
112
Smatram da uspeh dolazi iznutra kao što sve ono što
je ispod zemlje stvara ono što je iznad nje. Iz semena
limuna ne može da raste groždje. Zato je naš život re-
zultat onoga što se dogadja „U” nama, a ne onoga što
je „NA” i „OKO” nas, jer spoljašnji svet je samo ogleda-
lo našeg unutrašnjeg sveta.
IQ je ono što nas godinama prati kao „nepromenljiva”u
životnij jednačini sa bezbroj nepoznatih, ali je zato EQ
ono što treba sa godinama da raste.Ta naša emociona-
lna inteligencija odražava našu zrelost tj. sposobnost
da uspostavimo kontrolu nad sobom uprkos problemi-
ma i preprekama.Potrebno je mnogo unutrašnje snage
da se uzdignete iznad pojedinih situacija i sagledate
mozaičnu  sliku u celini a ne samo par kockica ispred
vas, a onda svoje porive i emocije pretvoriti u razumne
postupke. 70% ljudi ne vlada svojim emocijama, već
emocije vladaju njima, a „onaj ko odluke donosi srcem
obično završi sa srčanim udarom”. Svako može da
pogreši, ali nam život pruža šansu i da tu grešku ispra-
vimo. Najveća pobeda i osveta je kad na situacije koje
u vašem životu mogu biti ogroman gubitak i poraz, jer
deluju destruktivno na vas, vi odgovorite uspehom koji
još više jača vaše samopouzdanje.
- Koliko je bilo komplikovano postati lider, a Vi to
jeste?
U vreme kad sam se ja otisnula u privatničke vode,
nije bilo kompasa za uspešnu plovidbu u vidu knjiga,
seminara i drugih vidova menadžerske edukacije kako
pronaći svoj put ka uspehu. Sve ovo vreme oslanjam se
samo na sopstvene receptore za prave stvari. Radim na
sebi, ne dozvoljavam da mi niko promeni pozitivnu en-
ergiju baterije koja ima samopunjenje kao perpetum-
mobile, taj pozitivan stav prema svemu uglavnom ot-
vara sva vrata i reprogramira negativce u okruženju. Vi-
sok nivo samopostovanja i samopouzdanja koje nosim
u sebi srž su moje bezgranične energije, entuzijazma i
moći da prihvatam izazove, spremna i na greške iz kojih
ću izvući pouku za sledeće korake, jer iskustvo je jedini
naš učitelj koji nas vodi do mudrosti.
Sve u životu zavisi od energetskog potencijala i
predznaka koji ta energija nosi. Oslobadjanjem tereta
negativne energije (loše navike, loša ishrana, loš brak,
loš posao...) tj. odbacivanjem tereta, oslobadja se
nova količina pozitivne energije koja je bila potisnuta i
trošena na rešavanje tih istih problema tj tereta.
Uspeh nije ništa drugo nego uspešni transfer pozitivne
energije bez obzira da li je njen izvor fizički, emocio-
nalni, mentalni ili duhovni. Podignite svoj energetski
nivo, pojačajte njen kvalitet pozitivnim mislima i uspeh
je neminovan , jer „kakve su ti misli- takav ti je život”.
 - Kada Vas slušam kako govorite stvari izgledaju sas-
vim jednostavne, a ipak nisu bile?
Za razliku od mnogih ljudi koji pri upoznavanju počinju
da traže mane i različitost u ljudima koje su upoznali,
ja tražim vrline i sličnosti, kako bi ih zakačila za one
moje pozitivne receptore. Ja VOLIM ŽIVOT I UŽIVAM U
NJEMU, jer sve što radim radim sa ljubavlju tako da mi
je i posao zadovoljstvo, a ne rad. Volim da podelim sa
drugima ono što mislim, osećam, imam, neprestano ih
terajući da se pomaknu sa tačke na kojoj su i idu dalje
ka svom cilju. U suštini ne rušim mostove za sobom,
jednostavno plivam dalje, ostavljajući ih iza sebe.
Za vreme studija medicine, kada nisu ni postojali ter-
mini kao što je „Estetska Medicina”, podmladjivanje hi-
jaluronom za samo par minuta, vraćanje guste kose za
113
samo par sekundi... dok sam govorila o svojim plano-
vima i strategiji za usporavanje procesa starenja, svi
su govorili da sam „sanjar”. Danas ti isti kažu da sam
„vizionar”. Za razliku od mnogih koji su samo maštali i
kritikovali, ja sam neprekidno učila i radila, a energiju i
snagu crpla iz vlastitih ubedjenja i podrške onih koji su
verovali u mene: oca, majke, sina, prijatelja, saradnika
i pacijenata. I dok su drugi sadili pirinač kako bi imali
žetvu već naredne godine, ja sam sadila drveće koje
je počelo da radja tek posle dužeg vremena ali svake
godine. Čovek mora da zna šta želi, a ne šta ne želi.
Jedino tako funkcioniše zakon privlačnosti i kosmos mu
kao bumerang šalje još više toga što želi. Vizionar mora
da ima „avionsku percepciju”, tj. da se izdigne iznad
trenutka, sagleda celu sliku i „predvidi” odredjene
situacije koje mora spremno da dočeka. Zato „iskopa-
jte bunar pre no što ožednite”.
- Vizionarstvo, upornost, hrabrost I šta još ?
Ranije su mi često govorili da sam tvrdoglava ko
Ovan (moj zodijački znak). Danas kažu da sam uporna
ko konj, mada mi taj znak nije poznat. Šta god bilo,
tačno je: ja retko kad odustajem. Upornost i istrajnost
su moje karakterne osobine i ne bojim se izazova jer je
malo tako izdržljivih kao što sam ja.
Često ne možemo da biramo i utičemo na ono što
se dešava oko nas: „crno” ili „belo”,ali mi uvek ima-
mo mogućnost izbora boje koja spaja te dve boje. Ja
uvek biram CRVENU. Zato je i logo znak Dr VAIS crno
na belom sa crvenim talasom na kome plivamo kroz
život. Jer ako ne mogu da utičem na ono što je izvan
mene, svakako da mogu da biram šta će biti u meni.
Promeniću ugao gledanja iz koga svet izgleda mnogo
bolje, neću dozvoliti da mi neko ili nešto isprazni bat-
erije i svako udaljavanje od osovine na klackalici života
i remećenje ravnoteže,  iskoristiću za akapultiranje u
onoj drugoj sferi.
Ljudi kad upadnu u neku „rupu” umesto da svu energ-
iju usmere na razmišljanje kako da iz nje izadju „oni i
dalje kopaju po njoj pitanjima” zašto i kako baš meni
to da se desi kad ja to ne zaslužujem...” i tako svojim
sećanjima samo produbljuju rupu u kojoj još dublje up-
adaju kao u živo blato i bespovratno troše i ono malo
energije koja im je ostala. Najveći je uspeh kada up-
ravo iz tog blata čovek izadje još jači, mudriji i nakon
toga na zvezdanom nebu pobednika okači još jednu
zvezdu. Svake večeri ponovim onu predivnu molitvu:
„Bože podaj mi hrabrost da promenim sve što  mogu
da promenim, razum da prihvatim sve što ne mogu da
izmenim i mudrost da umem da ih razlikujem”.
- Kako provodite slobodno vreme, imate li ga uopšte?
Kako „punite” baterije?
Neko vreme meri godinama, a neko sekundama. Za
mene svaki dan ima 86.400 sekundi koje bespovratno
protiču i zato se trudim da maksimalno racionalizujem
vreme. Čovek živeći ustvari prodaje svoje vreme. No-
vac i možete pozajmiti, ali vreme nikada! Gubljenje
vremena je najopasnija, najskuplja i najautodestruk-
tivnija navika.
Svaki dan otpočinjem sa dnevnim planerom privatno-
poslovnih aktivnosti koji sačinim prethodnog dana
pred odlazak na spavanje. Još od 5. razreda svake
večeri pišem dnevnik analizirajući protekli dan jer
smatram da je prvi zadatak svakog od nas da upozna
samog sebe, uspostavi ravnotežu duha i tela, tj. sopst-
venu homeostazu kako bismo mi lekari to rekli, jer je to
osnova zdravog života.
 - Da preformulišem pitanje - Šta radite kada ništa ne
radite?
Ja i kad spavam
nešto radim tj.
sanjam i to tako
živopisno da pros-
to ponekad ne
znam u kom svetu
ja stvarno  pos-
tojim. Zato se i ne
bojim smrti, jer u
ovom životu vrlo
malo spavam, pa
ću se onda nas-
pavati a sigurna
sam da me i u
tom svetu čeka još
puno lepih stvari
i dragih ljudi. Ali
kako mi se baš ne
žuri na Nebo medju andjele jer mi je sasvim dobro i
ovde na zemlji, svaki trenutak kada nisam sa pacijen-
tima,  koristim za usvajanje novih znanja, druženja sa
prijateljima i isprobavanju novih recepata koje dono-
sim sa putovanja. Volim da kuvam i poznata sam po
tome da od „ničega napravim nešto”.
Posebno uživam u dekoraciji hrane i dekoraciji ambi-
jenta. Hedonista sam i privatno i poslovno i tražim da
mi sva čula uživaju u svemu. Sve mora da bude u har-
moniji i da ima svoju poruku. Obožavam da postavljam
i čitam „znakove pored puta” koje nam život svakod-
nevno ispisuje u svemu oko nas. Putovanja su najveći
prozori našeg života. Za mene je to najveći energetski
punjač i uvek nakon povratka osećam atomsku en-
ergiju i entuzijazam. U Parizu sam živela 2 god. ali ne
bih volela da mi je tamo adresa stanovanja. Dubaji me
oduševio svojom grandioznošću i luksuzom, ali ne vi-
114
dim sebe ni u jednoj od tih gradjevina.. Priroda, trava,
nebo, livade,voda... to je moje ekološko okruženje u
kome vršim „fotosintezu”. Ali ne sama! Te trenutke
ispunjenosti srećom i zadovoljstvom moram da pode-
lim sa nekim ko mi je drag, jer u suprotnom doživljaj
nije potpun.
- Ko stoji iza Vas jer se kaže da iza svakog uspešnog
muškarca stoji žena?
Iza uspešnog muskarca gotovo uvek stoji uspešna
žena,ali iza uspešne žene uglavnom stoji samo njena
ljubav za to što radi. Ja nemam nikog ko mi čuva ledja,
ali imam puno onih koji idu za mnom verujući u ono
što radimo, a to su moji saradnici i moji pacijenti. Ima
li bolje vojske od njih? Uvek koristim priliku da im zah-
valim na tome, jer da nije njih ni ja ne bih bila ovo što
jesam. Ali ako me pitate šta je to glavni izvor moje besk-
rajne i neiscrpne energije sa kojom čak i proces staren-
ja reprogramiram
unatrag, onda su
to moja mama,
sestra i srž tog gen-
eratora -moj sin
Aleksandar  koji je
moj najveći životni
uspeh. Kao što
sam ja nakon ta-
tine smrti  odlučila
da JA budem živi
spomenik koji on
zaslužuje, a ne
crni mermer, tako
se nadam da će i
Aleksandar ostati
na pravom putu
ka svom cilju i da
će sva moja intelektualna i emotivna investicija u njega
uroditi jednim kvalitetnim čovekom i profesionalcem
koji za sad ima iste želje kao i njegovi preci: da bude
lekar i pomaže ljudima u očuvanju njihovog zdravlja i
lepote.
PORUKA ZA KRAJ
Biti uspešna žena i lider u svom poslu, znači mnogo više
od posedovanja talenta, rada, harizme, vizije i dobre
komunikacije. Nije dovoljno da budete prvi u nečemu
već da budete najboji a da pri tome ne pogubite svoje
korene koji treba da leže u opštoj koristi i dobru za sve
tj. u humanosti vodjeni osnovnim postulatom Hipokra-
tove zakletve „POMOĆI ČOVEKU”. Ako su to koordinate
vašeg poslovanja, onda nema odustajanja sa tog puta,
a uspeh postaje sastavni deo vašeg života.
 MOON SUSHI BAR
UKUS SVEŽINE, UKUS NOVIH IDEJA
O tvoren 2009. Godine, Moon Sushi Bar je za vrlo
kratko vreme zauzeo vodeće mesto u pripremi ja-
panske I fusion kuhinje, postavljajući jasan cilj koji se
ogleda u čuvanju kulinarske tradicije istočnih zemalja
I zapadnjačke inovacije u pripremi hrane. Kako smo
dokazali da se možemo nositi sa izazovom, ali I da je
potrebno imati stalan I knokretan cilj shvatili smo da
okosnicu poslovne filozofije Moona čine ništa drugo
do kvaliteta na prvom mestu, kao I najviši nivo usluge
I kreativnost.
Čuvajući tradiciju, u našoj ponudi možete naći
“osnovne” ukuse Japana, od klasičnih maki rolnica,
nigiri sušija do temakija I sašimija od najkvalitetnije
ribe, poput skandinavskog lososa do tune iz Atlan-
skog okeana. Kakos u varijacije sušija osvajale zapad,
a on učestvovao u njihovoj modifikaciji, tako smo I mi
kao brend koji je širokoj masti postajao sve poznatiji I
pristupačniji odlučili da se igramo sa ukusima I stvorili
zanimljiva jela koja su postala naš zaštitni znak. Šireći
svoj kreativni tim otišli smo I korak dalje, napravivši
direktan sudar evro-ayijske culture I dobili, danas do-
bro poznat terin “fusion” kuhinje. Ukoliko niste lju-
bitelj sveže sirove ribe, otvoren Vam je drugačiji meni
gde možete probati razne vrste japanskih pirinčanih
nudli neobično začinjenih uz pun ukus thai dominacije.
Ukoliko su sosevi ono što Vas privlači za vas su svakako
fusion stekovi u tradicionalnom terijaki sosu ili bogati
ukus jakitori ražnjića od najfinijeg bifteka, piletine ili
morske ribe. Celokupan meni je upotpunjen izvrsnom
115
kartom vina, specijalno napravljenom u saradnji sa
somelierskom kućom tako da zadovolji I ukuse najiz-
birljivijih gostiju.
Kada govorimo o lokacijama Moon restorana,
vodili smo se trendom I lakoćom. Svaki Moon restoran
pored standardnog menija pružiće Vam I poseban meni
svojstven samo njemu, što još više mistifikuje naštu
filozofiju jer ćete poželeti da zavirite u svaki I otkrijete
zašto se oni pomalo razlikuju jedan od drugog. Ukoliko
ste hedonista svakako Vam preporučujemo jedan od
restorana na reci, Moon @ Play. Raskošni kreveti, ušće
dveju reka I pogled na stari deo grada Kalemegdan će
učiniti zaboravite na sve obaveze I prepustite se jedino
uživanju.
Ako pak nemate toliko vremena da “odvežete
kravatu” najbolji izbor je naš matični restoran u
strogom centru grada gde će Vas moderan dizajn,
odlična muzika, prijatna atmosfera I stručno osoblje
sprovesti kroz meni I pogoditi Vaš omiljeni ukus. Pos-
lednji u nizu naših restorana je Moon in Jimmy Woo,
koji je predstavio poslednje trendove u dizajnu I muzici
gde će Vam poseban užitak pružiti restoranska lounge
atmosfera pojačana od strane Moon Sushi Bara.
Moon (na japanskom “kapija”) Vaš je beogradski
prolaz ka najzdravijim I najzanimljivijim specijalitetima
inspirisanih japanskom gastronomijom. Kao spoj tradi-
cionalnog I modernog, orijentalnog I evropskog, Moon
Vam pruža priliku da u restoranu ili u udobnosti svog
doma probate neka od naših jela.
116
117
118
119
120
121
122
 IZ PUSTINJE MAROKA
– ARGANOVO ULJE
Pustinja Maroka, čuva najveće blago Maroka -
arganovo drvo. Ovo sveto drvo iz biološki čiste pokra-
jine Maroka zbog svojih izuzetnih osobina i mogućnosti
da se samoregeneriše smatra se pravim marokanskim
čudom jer se iz njegovih plodova dobija ’’tečno zlato’’,
ulje sa ’’1001 lekovitim dejstvom’’. Berbersko hladno
ceđeno arganovo ulje se još uvek dobija na tradicio-
nalan način. Za dobijanje jednog litra arganovog ulja
potrebno je približno 16 sati ručnog rada i oko 42 kg
plodova.
Arganovo ulje sadrži više od 80% jednostruko
i višestruko nezasićenih masnih kiselina koje blagot-
vorno deluju na reumatske i kardiovaskularne boles-
ti, neutrališu slobodne radikale, štite vezivna tkiva,
podstiču delovanje kiseonika. Visoki procenat linolein-
ske kiseline pomaže pri regulisanju holesterola u krvi.
Istraživanja su pokazala da 16 grama (dve velike kašike)
arganovog ulja pokriva dnevne potrebe za esencijal-
nom linoleinskom kiselinom. Visok sadržaj vitamina
E (dva puta više nego u maslinovom ulju) deluje kao
snažan antioksidant.
Kako telo nije u stanju da proizvodi ovaj vi-
tamin, ono se mora osloniti na ishranu i dodatke da
bi se obezbedila preporučena dnevna doza. Važna
uloga vitamina E u organizmu je održavanje LDL ho-
lesterola na najnižem nivou. LDL je loš holesterol koji
vremenom može prouzrokovati oštećenja arterija i
bolesti srca prouzrokovane krvnim ugrušcima.Vitamin
E povećava imuni sistem organizma, prvenstveno tako
što povećava otpornost na bakterijske i virusne infekci-
je.Ono što arganovo ulje izdvaja od svih ostalih prirod-
123
nih ulja je jedinstvena kompozicija sterola. taj idealan
odnos čini Schottenol (48%) i Spinasterol (42%) i veruje
se da on ima anti kancerogeno dejstvo.
Biljno, hladno ceđeno, berbersko arganovo
ulje, iz Maroka, pogodno je za negu svih tipova kože.
Nanosi se na vlažnu kožu, koža ga lepo upija i ne os-
tavlja masne tragove,.Jedno je od najznačajnijih ulja
za podmlađivanje kože. Podstiče regeneraciju hidro-
lipidnog sloja kože jer uspostavlja ravnotežu lipida i
vode, štiti vezivno tkivo i na taj način sprečava sušenje
kože i gubitak elastičnosti što znači sprečavanje nas-
tanka bora. Učinak protiv nastajanja bora se povećava
zbog prisustva velike količine vitamina E (tokoferola).
Suzbija preterano lučenje sebuma kod kože sklone
aknama i bubuljicama. Suvu kožu dubinski hidrira, a
kod zdrave doprinosi ujednačavanju tena, poboljšanju
mišićnog tonusa i elastičnosti kože. Koristi se u pre-
venciji strija. Arganovo ulje pomaže i u lečenju raznih
kožnih obolenja poput ekcema, dermatitisa, ‘’guščije
kože’’, psorijaze. Za tretiranje ovakvih kožnih obolenja
i postizanje što boljeg učinka savetujemo svakodnevni
unos jestivog bio arganovog ulja u preporučenoj dozi
(16 grama ili dve supene kašike), pored nanošenja
kozmetičkog arganovog ulja na obolela mesta kože u
vidu blage masaže.
Arganovo ulje je 100% prirodno, pa je pogodno
i za osobe koje su sklone alergijama na kozmetičke
preparate. Visoki sadržaj vitamina E u arganovom ulju
regeneriše kožu zahvaćenu ožiljcima ili opekotinama.
Može se koristiti i kao pakovanje za sjaj kose, suzbijan-
je peruti ili kao pakovanje za krte i lomljive nokte.
 RIM
Večni grad
124
R im je najlepši u proleće, kada ozeleni sedam
brežuljaka na kojima je izgrađen i kad se na grad-
skim trgovima zacrvene muškatle i azajele. Pred vama
se u punom sjaju otkrivaju stotine renesansnih palata,
baroknih trgova, fontana i antičkih građevina, zbog
kojih je Rim i dobio naziv Večni grad. 
Na sredini Španskog trga je Berninijeva fontana u
obliku barke, kao stvorena za osveženje umornih turis-
ta. Španski trg, sa čuvenim stepeništem koje vodi ka
crkvi Trinita dei Monti, jedno je od mesta koje nas je
osvojilo šarmom i opuštenom atmosferom. Kada se
popnete na vrh, oduševiće vas prekrasan pogled na
grad. Centar gradskih događanja je raskošni trg Navo-
na, na kome vrvi od meštana, turista, slikara i uličnih
zabavljača. Zbog boemske atmosfere neodoljivo
podseća na pariski Monmartr.
Sledeća stanica nek vam bude barokna fontana Di
Trevi koja, prema verovanju, ispunjava želje. Ubacite
u nju jedan novčić da biste ponovo došli u Rim, ali ako
je vaša želja vezana za udaju ili ženidbu, onda ubacite
dva novčića. Ipak, ne preterujte sa željama jer u gradu
postoji stotinak fontana i skoro za svaku je vezana neka
legenda.
Rimski forum, centar društvenog života u Starom
Rimu
Postoji toliko toga što treba videti u Rimu, raskošnom
gradu na Tibru, koji je svega 25 kilometara udaljen
od Tirenskog mora. Da biste sagledali njegovu isto-
riju dugu 28 vekova, neizostavno morate da obiđete
Koloseum, impresivni drevni amfiteatar u kome su se
održavale borbe gladijatora, kao i Panteon i Rimski fo-
rum, antičke spomenike, muzej Kapitolini s bogatom
zbirkom skulptura i slika, vatikanske muzeje i Sikstinsku
kapelu, koju je oslikao čuveni Mikelanđelo.
Fontana Di Trevi, izgrađena u 18. veku, najlepša je u
Rimu. Ako želite da se vratite u ovaj grad, treba samo
da bacite preko desnog ramena novčić u fontanu.
U samom centru grada, između fontane Di Trevi i
trga Venecija, nalazi se bioskop „Tajm elevejtor“, sa sli-
kom u pet dimenzija (5D). To je svojevrsna vremenska
mašina koja vas vodi na istorijsko putovanje o nastan-
ku grada.
Najčuvenije obeležje Rima je Flavijev amfiteatar,
poznatiji kao Koloseum. Ovde se u prošlosti zbog borbi
gladijatora okupljalo više od 50.000 ljudi
Trastevere je među meštanima veoma popularan i
za noćni provod, dok turisti radije posećuju klubove u
centru grada, na trgovima Kampo dei Fjori, Navona i u
ulici Monte Testačo.
 Grad Rim, po izgledu moderna evropska prestoni-
ca, ovaj grad svojim brojnim remek delima i znameni-
tostima predstavlja turističko carstvo za milione pose-
tilaca. Rim je kulturno istoriski centar Italije i Evrope,
grad čija će vam se lepota urezati u sećanje.

125
 SAN O
MAROKU
Promocija jesenjeg broja VIP TRIP DIPLOMATICa posvećenog Maroku održana je u Eurocentru u
prelepoj galeriji ID ESOTRIC uz prisustvo njegove ekselencije ambasadora Maroka i velikog broja
diplomata, medija, javnih ličnosti. Ovo veče jedan je od najlepših događaja srpske prestonice
o kojoj se pisalo i pričalo mesecima. To veče priređena je i ekskuzivna revija SAN O MAROKU
održana u okviru Mejbelin Fešn Selekšna. Za ovu prelepu kolekciju inspirisanu Marlen Ditrih i
Ingrid Bergman koje su igrale u filmovima Maroko i Kazablanka, Dragana Grnčarski i Isidora Bjelica
su dobile i glavnu nagradu za dizajnersku kolekciju.

126

ŽELJKO STEPANOVIĆ
Sa muzikom i svojom harmonikom se druži od svoje
sedme godine. Prva iskustva je stekao u Zemunu, niža
i srednja muzička skola, a potom je svoje usavršavanje
nastavio u Ukrajini. Po završetku školovanja, počeo sa
radom u školama i tokom nekoliko godina, prenosio
znanje najmlađima. U međuvremenu je počela saradnja
sa mnogim eminentnim umetnicima sa prostora
regiona i Balkana pa je nekoliko godina sarađivao sa
Sicilijanskim tenorom Tino Favazza, nekoliko uspešnih
godina sa grupom Ođila i druženja sa rusko-ciganskom
muzikom. Velikim i malim imenima naše scene sa
svojim instrumentom, glasom i aranžmanima dao
veliki doprinos na albumima kao i na koncertima.
Nezaobilazno kafansko-koncertno iskustvo je doprinelo
da i on krene u solo karijeru. Prošle godine je izdavačka
kuća City records objavila njegov prvi album pod
nazivom PONOVO. Snimljen  je i spot za istoimenu
pesmu. Na albumu se pojavljuje kao tekstopisac i
kompozitor. Održao je za Dan žena solistički koncert u
MADLENIANUMU i napravio sjajnu atmosferu pevajući
domaće, strane i svoje numere. Publika željno isčekuje
njegova nova gostovanja. Započeo je i snimanje novog
albuma i knjige pod nazivom OTVORENI PRELOM
DUŠE.
127
Vip Trip
muzička preporuka
With his accordion and music hang out from the age of
seven.The first experiences gained in Zemun, a series
of music school, and then continued his training in
Ukraine. After graduation, he started working in the
school for several years, he passed on the knowledge to
the youngest. In the meantime, he started cooperating
with many famous artists from the country and the
Balkan region, and for several years worked with
Sicilian tenor Tino Favazza, a few years with a group
Odjila and socializing with Russian-Gypsy music. To big
and small names of our scenes with his instrument,
voice and arrangements made great contributions
to the albums and concerts. Inevitably KAFANA-
concert experience has contributed to, and he goes
into a solo career. Last year, the publishing house City
Records released his first album titled AGAIN. A video
was made for the eponymous song. At the album he
appears as a songwriter and composer. He held a Day
for a women, solo concert in Madlenianum and made
a great atmosphere, singing domestic, foreign, and
his songs.The audience eagerly anticipating his new
appearance. He started recording the new album and
writing a book called,A COMPOUND FRACTURE OFF
SOULS.
128