Sei sulla pagina 1di 5

MORFOLOGÍA VERBAL (II)

Los verbos en latín se articulan en varios temas verbales. El tema es la forma que toma la raíz
del verbo en sus distintos tiempos. Existen tres temas fundamentales:
 Tema de Presente, utilizado para presente, pretérito imperfecto y futuro imperfecto (o
simple) de indicativo; presente y pretérito imperfecto de subjuntivo; presente de
imperativo; infinitivo de presente, participio de presente activo, participio e infinitivo de
futuro pasivo, gerundio y gerundivo.
 Tema de Perfecto, utilizado para el pretérito perfecto, pretérito pluscuamperfecto y
futuro perfecto de indicativo; pretérito perfecto y pretérito pluscuamperfecto de
subjuntivo; infinitivo de perfecto.
 Tema de Supino, utilizado para participio e infinitivo de perfecto (pasivo), participio e
infinitivo de futuro activo.

Para saber el tema de presente, de perfecto o de supino de un verbo, debemos extraerlo


del enunciado de los verbos latinos:
Tema de presente T. perfecto T. supino
 1ª CONJUGACIÓN: AMO, AMA-S, AMA-RE, AMAV-I, AMAT-UM

 2ª CONJUGACIÓN: HABE-O, HABE-S, HABE-RE, HABU-I, HABIT-UM

 3ª CONJUGACIÓN: LEG-O, LEG-I-S, LEG-E-RE, LEG-I, LECT-UM


 INSTITU-O, INSTITU-I-S, INSTITU-E-RE, INSTITU-I, INSTITUT-UM

 4ª CONJUGACIÓN: AUDI-O, AUDI-S, AUDI-RE, AUDIV-I, AUDIT-UM


 4ª CONJUGACIÓN MIXTA: CAPI-O, CAPI-S, CAPE-RE, CEP-I, CAPT-UM

LOS TIEMPOS VERBALES


 MODO: INDICATIVO

Tema de Perfecto
PRETÉRITO PERFECTO DE INDICATIVO
1ª, 2ª, 3ª, 4ª conjugación y 4ª mixta.- Tema de perfecto + desinencias de perfecto.
Desin. De perfecto.
sing. plural
1ª -i -imus
2ª -isti -istis
3ª -it -erunt/-ere

Voz activa

1ª conjugación 2ª conjugación 3ª conjugación 4ª conjugación 4ª mixta


Amav-i Habu-i leg-i Audiv-i Cep-i
Amav-isti Habu-isti leg-isti Audiv-isti Cep-isti
Amav-it Habu-it leg-it Audiv-it Cep-it
Amav-imus Habu-imus leg-imus Audiv-imus Cep-imus
Amav-istis Habu-istis leg-istis Audiv-istis Cep-istis
Amav-erunt/ere Habu-erunt/ere leg-erunt/ere Audiv-erunt/ere Cep-erunt/ere
Voz pasiva
En el tema de perfecto la voz pasiva se forma con el participio de perfecto del
verbo correspondiente y el verbo sum en el tiempo que le corresponda.
En este caso, el PRETÉRITO PERFECTO DE INDICATIVO PASIVO, se forma con el participio de perfecto (tema de supino + desinencias –us, -a,- um;
ejemplo: amat-us, -a, -um) + verbo sum en presente de indicativo.

1ª conjugación 2ª conjugación 3ª conjugación 4ª conjugación 4ª mixta


Amat-us a um sum Habitus a um sum Lectus a um sum Auditus a um sum Captus a um sum
Amatus a um es Habitus a um es Lectus a um es Auditus a um es Captus a um es
Amatus a um est Habitus a um est Lectus a um est Auditus a um est Captus a um est
Amati ae a sumus Habiti ae a sumus Lecti ae a sumus Auditi ae a sumus Capti ae a sumus
Amati ae a estis Habiti ae a estis Lecti ae a estis Auditi ae a estis Capti ae a estis
Amati ae a sunt Habiti ae a sunt Lecti ae a sunt Auditi ae a sunt Capti ae a sunt

PRETÉRITO PLUSCUAMPERFECTO DE INDICATIVO


1ª, 2ª, 3ª, 4ª conjugación y 4ª mixta.- Tema de perfecto + morfema temporal –era- +
desinencias activas.
Voz activa

1ª conjugación 2ª conjugación 3ª conjugación 4ª conjugación 4ª mixta


Amav-era-m Habu- era-m leg- era-m Audiv- era-m Cep- era-m
Amav- era-s Habu- era-s leg- era-s Audiv- era-s Cep- era-s
Amav- era-t Habu- era-t leg- era-t Audiv- era-t Cep- era-t
Amav- era-mus Habu- era-mus leg- era-mus Audiv- era-mus Cep- era-mus
Amav- era-tis Habu- era-tis leg- era-tis Audiv- era-tis Cep- era-tis
Amav- era-nt Habu- era-nt leg- era-nt Audiv- era-nt Cep- era-nt

Voz pasiva
Participio de perfecto + verbo sum en pretérito imperfecto de indicativo.

1ª conjugación 2ª conjugación 3ª conjugación 4ª conjugación 4ª mixta


Amatus a um eram Habitus a um eram Lectus a um eram Auditus a um eram Captus a um eram
Amatus a um eras Habitus a um eras Lectus a um eras Auditus a um eras Captus a um eras
Amatus a um erat Habitus a um erat Lectus a um erat Auditus a um erat Captus a um erat
Amati ae a eramus Habiti ae a eramus Lecti ae a eramus Auditi ae a eramus Capti ae a eramus
Amati ae a eratis Habiti ae a eratis Lecti ae a eratis Auditi ae a eratis Capti ae a eratis
Amati ae a erant Habiti ae a erant Lecti ae a erant Auditi ae a erant Capti ae a erant

FUTURO PERFECTO DE INDICATIVO


1ª, 2ª, 3ª, 4ª conjugación y 4ª mixta.- Tema de perfecto + morfema temporal –er(o)-/
-eri- + desinencias activas.
Voz activa

1ª conjugación 2ª conjugación 3ª conjugación 4ª conjugación 4ª mixta


Amav-er-o Habu- er-o leg- er-o Audiv- er-o Cep- er-o
Amav- eri-s Habu- eri-s leg- eri-s Audiv- eri-s Cep- eri-s
Amav- eri-t Habu- eri-t leg- eri-t Audiv- eri-t Cep- eri-t
Amav- eri-mus Habu- eri-mus leg- eri-mus Audiv- eri-mus Cep- eri-mus
Amav- eri-tis Habu- eri-tis leg- eri-tis Audiv- eri-tis Cep- eri-tis
Amav- eri-nt Habu- eri-nt leg- eri-nt Audiv- eri-nt Cep- eri-nt

Voz pasiva
Participio de perfecto + verbo sum en futuro imperfecto de indicativo.

1ª conjugación 2ª conjugación 3ª conjugación 4ª conjugación 4ª mixta


Amatus a um ero Habitus a um ero Lectus a um ero Auditus a um ero Captus a um ero
Amatus a um eris Habitus a um eris Lectus a um eris Auditus a um eris Captus a um eris
Amatus a um erit Habitus a um erit Lectus a um erit Auditus a um erit Captus a um erit
Amati ae a erimus Habiti ae a erimus Lecti ae a erimus Auditi ae a erimus Capti ae a erimus
Amati ae a eritis Habiti ae a eritis Lecti ae a eritis Auditi ae a eritis Capti ae a eritis
Amati ae a erunt Habiti ae a erunt Lecti ae a erunt Auditi ae a erunt Capti ae a erunt

LOS VERBOS IRREGULARES


(Estudiarse el enunciado y el significado de los verbos que están en negrita)
Además del verbo sum (Sum, es, ese, fui, ____: ser, estar; haber.) y sus compuestos, existe
un grupo reducido de verbos irregulares que son los siguientes:
 volo, vis, velle, volui, ____: querer.
 nolo, non vis, nolle, nolui, ____: no querer.
 malo, mavis, malle, malui, ____: preferir; querer más.
 fero, fers, ferre, tuli, latum: llevar.
 eo, is, ire, i(v)i, itum: ir.
 fio, fis, fieri, factus sum: ser hecho, hacerse; producirse
 edo, edis, edere (esse), edi, esum: comer.

ACTIVIDADES:

1. Di la conjugación a la que pertenecen los siguientes verbos y cada uno de sus tres temas.
Ej: alo, -is, -ere, alui, alitum: 3ª conjug. :
tema de presente: al-
tema de perfecto: alu-
tema de supino: alit-
1. do, das, dare, dedi, datum: dar.

2. fundo, -is, -ere, fudi, fusum: derramar.

3. scribo, -is, -ere,scripsi, scriptum: escribir.

4. iacio, -is, -ere, ieci, iactum: lanzar.

5. minuo, -is,-ere, minui, minutum: disminuir.

6. pingo, -is, -ere, pinxi, pinctum: pintar.

7. deleo, -es, -ere, delevi, deletum: destruir.

8. sentio, -is, -ire, sensi, sensum: sentir.

2. Pon en pretérito perfecto de indicativo las siguientes formas de presente de indicativo:


1. occidunt.
2. sentio.
3. navigatis.
4. mittis.
5. venis.

3. Pon en pretérito pluscuamperfecto las siguientes formas de presente de indicativo:


1. decedit.
2. vincunt.
3. alimus.
4. legat.
5. habetis.

4. Cambia a futuro perfecto de indicativo activo las siguientes formas de presente de indicativo
activo y tradúcelas:
1. solvunt.
2. petit.
3. putamus.
4. habetis.
5. capio.

5. Cambia a voz pasiva las siguientes formas verbales:


1. das.
2. vincit.
3. deleo.
4. venimus.
5. bibo.
6. deleverunt
7. minuerint
8. senseramus

6. Analiza morfológicamente las siguientes formas verbales:


A. delebuntur
B. viceratis
C. relictae erant
D. alitis
E. tenebantur
F. aletur
G. induit
H. negabis
I. instituitur
J. sensero
K. veniemus
L. capti estis
M. rexerant
VOCABULARIO

VOCABULARIO. EJERCICIOS TEMA DE PERFECTO VOCABULARIO. EJERCICIOS TEMA DE PERFECTO


Alo (3), alui, alitum Sentio (4), sensi, sensum.

Bibo (3), bibi, ____ Solvo (3), solvi, solitum.

Capio (4M), cepi, captum Teneo (2), tenui, tentum

Decedo, decedi, decessum Venio (4), veni, ventum

Deleo (2), delevi, deletum Vinco (3), vici, victum

Do (1)

Habeo (2), habui, habitum

Induo (3), indui, indutum

Instituo (3), institui, institutum

Lego (1)

Lego (3), legi, lectum

Minuo (3), minui, minutum

Mitto (3), misi, missum

Navigo (1)

Nego (1)

Occido (3), occidi, occassum.

Peto (3), petivi, petitum

Puto (1)

Rego (3), rexi, rectum

Potrebbero piacerti anche