........

ffi LLELJ
 CLINICAL CT:
TECHNIQUES AND PRACTICE

i
 CLINICAL CT
TECHNIQUES AND PRACTICE

Edited by

Suzanne Henwood
MSc HDCR PGCE
Department of Radiography
City University, London
CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS
Cambridge, New York, Melbourne, Madrid, Cape Town, Singapore, São Paulo

Cambridge University Press

The Edinburgh Building, Cambridge CB2 8RU, UK

Published in the United States of America by Cambridge University Press, New York

www.cambridge.org
Information on this title: www.cambridge.org/9780521715089

© Greenwich Medical Media Ltd 1999

The right of Suzanne Henwood to be identified as editors of this

work has been asserted by her in accordance with the Copyright, Designs and
Patents Act 1988.

This publication is in copyright. Subject to statutory exception

and to the provisions of relevant collective licensing agreements,
no reproduction of any part may take place without
the written permission of Cambridge University Press.

First published 1999

Digitally reprinted by Cambridge University Press 2008

A catalogue record for this publication is available from the British Library

ISBN-13 978-0-521-71508-9 paperback

 CONTENTS

Contributors . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ix
Preface . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xi
CT terminology . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xiii

CHAPTER 1

Introduction ........................................................................................................... . 1
Leigh Donnison, Suzanne Henwood

CHAPTER 2

The Head ............................................................................................................. ... 7

H. Szutowicz
Patient preparation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
The normal CT brain scan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Routine brain scan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Trauma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Haemorrhage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Infarction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Tumours . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Infection . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Hydrocephalus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Vascular studies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Neck and postnasal space . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Sinuses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Orbits . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Petrous temporal bones . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Stereotaxis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

CHAPTER 3

The Spine ............................................................................................................ . 33

H. Szutowicz
Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
The lumbar spine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

5
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E

Cervical spine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Spinal trauma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
CT myelography . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Biopsy and preoperative spinal marking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

CHAPTER 4

The Thorax ........................................................................................................... . 47

Shelagh Smith
Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Helical versus conventional CT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
The CT thorax request . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Routine unenhanced technique and parameters for thoracic CT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Contrast media . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Suggested protocols . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Demonstration of the pleural cavity and mediastinum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
CT angiography of the mediastinal and pulmonary vasculature . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
High-resolution CT for lung parenchyma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Limited thin slice helical CT for areas of interest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Interventional CT of the thorax . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
Radiotherapy planning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Conclusion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

CHAPTER 5

Contrast Enhancement in CT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Peter Dawson
Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Contrast agents . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Liver enhancement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Practical applications . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Summary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

CHAPTER 6

The Abdomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Sheila Rankin
Technique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Spiral/helical CT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Stomach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Pancreas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Kidneys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
CT angiography . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Spleen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Adrenals . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

vi
 C O N T E N T S

CHAPTER 7

The Pelvis .............................................................................................................. 95

Emma Spouse, Suzanne Henwood
Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Patient preparation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Patient position . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Contrast agents . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Safety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Respiration issues . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Scan parameters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Aspects of spiral scanning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Direction of scan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Image artefacts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Imaging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
Techniques, images and pathologies in CT of the pelvis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

Index ................................................................................................................... . 113

7
 CONTRIBUTORS

Peter Dawson Sheila Rankin Shelagh Smith

BSc PhD MInstP
FRCP FRCR
Professor of Medical Imaging
Department of Imaging
Hammersmith Hospital
London
MBBS DCH FRCR BSc(Hons) PGCert DCR(R)
Consultant Radiologist CTC
Department of Radiology CT Superintendent
Guy’s & St Thomas’ Hospital Trust The Harley Street Clinic
London London

Leigh Donnison Emma Spouse H. Szutowicz

DCR DMU DCR MSc HDCR SRR
Formerly ImPACT, now BMI Superintendent Radiographer Superintendent
The Manor Hospital MRI Unit Neuroradiographer
Bedfordshire Torbay Hospital Addenbrooke’s Hospital
Torquay Cambridge

Suzanne Henwood
MSc HDCR PGCE
Lecturer
Dept of Radiography
City University
London

9
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E
PR E FA C E
Cuốn sách này chủ yếu nhắm đến các nhà quang tuyến có
kiến thức làm việc về chụp cắt lớp điện toán (CT), và mục
đích của nó là tăng cơ sở kiến thức của họ để cho phép họ
đóng vai trò chủ động trong việc tăng cƣờng sản xuất hình
ảnh và viết các giao thức mới, trong khi liên tục làm việc để
giảm liều bức xạ.
Khi phần cứng và phần mềm CT tiếp tục phát triển, vị trí của
nó trong bộ phận hình ảnh vẫn đƣợc bảo mật. Tốc độ và tính
linh hoạt của CT xoắn ốc đã đảm bảo vai trò của nó trong X
quang trong tƣơng lai gần, bất chấp tác động của hình ảnh
cộng hƣởng từ (MRI) ở một số khu vực, ví dụ, khối u cột
sống xƣơng.
Để các bác sĩ X quang vẫn là những ngƣời hành nghề lành
nghề, họ cần duy trì kiến thức về giải phẫu và sinh lý học và
liên tục cập nhật kiến thức về bệnh lý, cũng nhƣ nhận thức
đƣợc khả năng của thiết bị và thông số kỹ thuật của giao thức.
Từ năm 1997, đây là một yêu cầu của Chính sách phát triển
chuyên nghiệp Continiung 1 và sẽ trở thành một yêu cầu pháp
lý với việc sửa đổi Đạo luật PSM năm 1998 2.
Với kiến thức phong phú này, các bác sĩ X quang nên đóng
một vai trò đầy đủ trong việc tƣ vấn cho các bác sĩ lâm sàng
về hình ảnh phù hợp nhất có sẵn để có đƣợc chẩn đoán đầy
đủ, đồng thời tối ƣu hóa các thủ tục hình ảnh để tăng cƣờng
dịch vụ cho bệnh nhân, bao gồm cả việc giảm phóng xạ liều
đến mức tối thiểu Trong môi trƣờng tập trung vào chi phí
hiện tại của NHS, điều cực kỳ quan trọng là các phƣơng thức
tƣởng tƣợng đƣợc sử dụng để đạt hiệu quả tối đa và để làm
đƣợc điều đó, các bác sĩ X quang chuyên nghiệp, có tay nghề
cao phải cung cấp các dịch vụ chuyên môn của CT.
Cuốn sách này cung cấp thông tin cần thiết cho các máy
phóng xạ để điều chỉnh các giao thức hình ảnh trong CT, sử
dụng các bệnh lý thƣờng đƣợc trình bày để cho thấy chất
lƣợng quét có thể đƣợc tối ƣu hóa nhƣ thế nào. Một kiến thức
làm việc cơ bản về thiết bị CT và về lịch sử phát triển của
thiết bị CT đƣợc giả định. Tài liệu tập trung vào máy quét thế
hệ thứ ba và thứ tƣ và công nghệ xoắn ốc, vì hầu hết các
phòng ban hiện có quyền truy cập vào quét xoắn ốc và hầu
hết các công ty đang phát triển kỹ thuật trên và ngoài các cơ
chế hoạt động của thế hệ thứ ba và thứ tƣ khác.
Cuốn sách này nhằm mục đích giúp các sinh viên X quang,
đặc biệt là những ngƣời học ở cấp độ sau đại học, X quang
11
làm việc trong CT và bác sĩ X quang muốn nâng cao kiến
thức về các kỹ năng thực tế, kỹ thuật có thể đƣợc sử dụng để
tối ƣu hóa chẩn đoán bệnh nhân trong CT.
Mỗi chƣơng xem xét sự chuẩn bị bệnh nhân cơ bản và, mặc
dù điều này không đƣợc nêu rõ ràng, dự kiến rằng các bác sĩ
X quang chuyên nghiệp làm việc trong CT sẽ có kỹ năng
giao tiếp tuyệt vời, đặc biệt là khoảng cách vật lý giữa bác sĩ
X quang và bệnh nhân trong các thủ tục CT thực tế. Các bác
sĩ X quang nên tối ƣu hóa việc sử dụng các hệ thống liên lạc
và giải thích đầy đủ trƣớc khi để bệnh nhân ở một mình
trong phòng. Nó cũng đƣợc giả định rằng giải thích đầy đủ
về chuẩn bị bệnh nhân và chăm sóc sau khi đƣợc đƣa ra.
Cuốn sách này đƣa nhà quang tuyến đến một mức độ hiểu
biết và hiểu biết cao hơn mà không có, nó đƣợc hy vọng,
bảo trợ họ ở vị trí hiện tại của họ.
Việc sử dụng phƣơng tiện tƣơng phản đƣợc thảo luận sâu
trong Chƣơng 2. Ngoài ra, khi thích hợp, độ tƣơng phản sẽ
đƣợc thảo luận trong các lĩnh vực chủ đề trong suốt các
chƣơng khác. Điều quan trọng hơn bao giờ hết là các bác sĩ
X quang nên hiểu các vấn đề tƣơng phản, vì nhiều ngƣời
đang thực hiện tiêm tĩnh mạch. Điều cần thiết là các câu hỏi
liên quan đến khi tiêm thuốc cản quang, ở mức độ nào, và
với số lƣợng bao nhiêu, nên đƣợc hiểu và một lần nữa, quản
trị tƣơng phản nên đƣợc điều chỉnh cho mỗi cá nhân, để tối
ƣu hóa chất lƣợng hình ảnh và an toàn cho bệnh nhân. Các
bác sĩ X quang nên biết cách tính lƣợng iốt đƣợc cho trong
bất kỳ lần tiêm nào bằng cách sử dụng công thức đơn giản;
Sức mạnh của độ tƣơng phản × thể tích tiêm
1000
Các vấn đề khác đƣợc bao gồm trong văn bản và cần đƣợc
xem xét bởi nhà quang tuyến, là những vấn đề định hƣớng
bệnh nhân. Định vị bệnh nhân có thể có vấn đề, ví dụ nếu
bạn đang sử dụng CT để lên kế hoạch xạ trị cho khung chậu
(Xem Chƣơng 6. Việc lựa chọn thiết bị sẽ phải bao gồm
xem xét kích thƣớc khẩu độ, để cho phép bệnh nhân giữ
cánh tay ở hai bên, và một mặt bàn phẳng sẽ cần đƣợc sử
dụng để bắt chƣớc vị trí điều trị, nếu không, việc quét lặp lại
sẽ đƣợc yêu cầu bởi các bác sĩ xạ trị. Trong trƣờng hợp,
hình ảnh ngực thông thƣờng đòi hỏi bệnh nhân phải giơ hai
tay lên trên đầu, một vị trí có thể khó khăn đến duy trì; X
quang có thể làm gì để tối ƣu hóa cả vị trí hình ảnh và sự
thoải mái của bệnh nhân ?
1
1
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E

Chuẩn bị bệnh nhân, đặc biệt là quét bụng có thể cực kỳ xem (IGE), topogram (Siemens) hoặc quét thí điểm
quan trọng và bác sĩ X quang nên biết cách điều chỉnh
PR E FA(Picker).
chuẩn bị cho từng cá nhân xem xét kích thƣớc, tỷ lệ trao đổi
C ECác thuật ngữ này có thể thay đổi trong suốt cuốn
sách tùy thuộc vào máy quét đƣợc sử dụng bởi mỗi tác giả.
chất và bệnh lý. Các vấn đề chuẩn bị bụng đƣợc thảo luận
trong Chƣơng 5.
Mỗi chƣơng đƣợc viết bởi một chuyên gia CT và đại diện
cho các giao thức và kinh nghiệm của riêng họ. Hy vọng
Vai trò ngày càng tăng của CT trong chấn thƣơng là một
rằng việc chia sẻ thông tin này của họ sẽ khiến bạn đặt câu
lĩnh vực khác mà các bác sĩ X quang phải đƣa ra quyết định
hỏi về kỹ thuật của riêng bạn và xem xét liệu chúng có thể
nhanh chóng về giao thức quét sẽ cho thấy chẩn đoán tốt
đƣợc cải thiện hay không. Cuốn sách này không yêu cầu đại
nhất trong khung thời gian ngắn nhất, với sự bất tiện và khó
diện cho cách duy nhất để thực hiện quét CT.
chịu tối thiểu cho bệnh nhân. Chấn thƣơng và CT đƣợc thảo
luận trong mỗi chƣơng liên quan.
Có nhiều ngƣời chịu trách nhiệm hoàn thành cuốn sách này;
Khi cần thiết, cuốn sách nhấn mạnh nơi các điều chế khác đầu tiên là tất cả các tác giả, một số ngƣời đã đóng góp
sẽ hữu ích hơn, một lần nữa để tăng vai trò tƣ vấn của bác sĩ trong một thông báo rất ngắn và những ngƣời khác đã hỗ trợ
X quang và cho phép bệnh nhân có sự chăm sóc tốt nhất có liên doanh ngay từ đầu. Nếu không có mỗi một trong những
thể. Điều này đƣợc tăng cƣờng hơn nữa nếu các nhà vô tác giả đó, cuốn sách này sẽ không thể thực hiện đƣợc.
tuyến thực hiện các xét nghiệm đảm bảo chất lƣợng thƣờng
xuyên và toàn diện (QA), và hành động để phân tích và giải Nhu cầu về cuốn sách này trở nên rõ ràng trong khi biên tập
thích các kết quả để khắc phục bất kỳ vấn đề và lỗi nào viên đang điều hành khóa học CT MSc tại Đại học City ở
đƣợc đƣa ra. (Để biết thêm thông tin về kiểm soát chất London và nhận thấy rằng các tài liệu hiện có có xu hƣớng
lƣợng, xem Chƣơng 13 của cuốn sách Seeram Hay Chụp đƣợc hƣớng tới vật lý hoặc giải thích X quang. Cảm ơn
cắt lớp điện toán: nguyên tắc vật lý, ứng dụng lâm sàng và cũng phải đến Geoff Nuttall và Gavin Smith tại GMM,
kiểm soát chất lƣợng3). Điều quan trọng đối với các nhà những ngƣời đã tin tƣởng vào dự án ngay từ đầu và duy trì
quang tuyến là kiểm tra xem liều phóng xạ đƣợc giữ ở mức niềm tin đó khi thời gian trôi qua.
tối thiểu, vì ngƣời ta biết rằng CT có tỷ lệ phơi nhiễm bức
xạ y tế cao và mức độ phơi nhiễm khác nhau đáng kể giữa
Cuối cùng, cảm ơn chồng tôi, Phil, ngƣời luôn luôn ủng hộ
các khoa chẩn đoán hình ảnh. Các giao thức thích ứng và
và khuyến khích tôi trong suốt thời gian trì hoãn và luôn
tối ƣu hóa cũng có thể có tác dụng giảm liều CT, mà không
duy trì tôi có thể làm điều đó.
có ảnh hƣởng bất lợi đáng kể đến chất lƣợng hình ảnh.
Suzanne Henwood
Để giảm khả năng giải thích sai, một số thuật ngữ đã đƣợc
giải thích và các định nghĩa đƣợc đƣa ra trong phần thuật
ngữ CT và đƣợc sử dụng trong toàn bộ văn bản. Tuy nhiên, References
phần mềm quét có sẵn sẽ phụ thuộc vào thiết bị đƣợc sử 1. College of Radiographers. CPD facing the future together. College of
dụng. Trƣờng hợp có thể các nhu cầu chung đƣợc thảo luận Radiographers, 1996.
trong văn bản. Thuật ngữ cũng khác nhau giữa các nhà sản
2. Department of Health. The regulations of the health professions. Steering
xuất, ví dụ quét kế hoạch ban đầu có thể đƣợc gọi là trinh
group chaired by Professor Sheila McClean. HMSO: London, 1996.
sát
3. Seeram E. Computed tomography: physical principles, clinical applications and
quality control. WB Saunders Philadelphia,. 1994.

12 1
2
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E
CT T E R M I N O L O G Y
S. Henwood, L. Donnison
Aliasing Một lỗi lấy mẫu gây ra bởi quá ít mẫu đƣợc lấy,
dẫn đến sự xuất hiện của các nếp nhăn trong hình ảnh cuối
cùng.
Algorithm See Reconstruction algorithm.
Archival storage Việc lƣu trữ dữ liệu để phục hồi trong
tƣơng lai. Trong các máy quét hiện đƣợc bán trên thị
trƣờng, sự lựa chọn là đĩa quang từ có thể ghi lại 5 inch
hoặc băng âm thanh kỹ thuật số. Các máy quét khác có thể
sử dụng đĩa mềm, đĩa từ tính 12 inch WORM (Viết một
lần, đọc nhiều) hoặc băng từ cuộn lớn.
Artefact Một đại diện trong hình ảnh không bắt nguồn từ
đối tƣợng. Trong tạo tác CT đến từ bệnh nhân, quy trình CT
và thiết bị.
Back projection Một thủ tục toán học đƣợc sử dụng để
xây dựng lại hình ảnh.
Beam hardening artefact Quá trình lọc một chùm đa sắc
bằng sự hấp thụ ƣu tiên của các photon năng lƣợng thấp hơn,
dẫn đến tăng năng lƣợng hiệu quả. Nó biểu hiện dƣới dạng
các dải màu tối hoặc các vệt trong hình ảnh.
Calibration Quá trình thay đổi tùy thuộc vào loại máy
quét CT đƣợc sử dụng. Nó có thể bao gồm quét không khí
hoặc chiếm dụng các phantoms thử nghiệm. Hiệu chuẩn có
tính đến các biến thể trong cƣờng độ chùm tia hoặc đáp ứng
máy dò để đạt đƣợc sự đồng nhất trong phạm vi quan sát và
độ chính xác của số CT.
CT number Mỗi thành phần hình ảnh của hình ảnh CT
đƣợc gán một số, tƣơng ứng với độ suy giảm tia X trung
bình trong voxel đó. Thang đo Hounsfield thƣờng đƣợc sử
dụng để đại diện cho số CT.
Air Water Bone
–1000 0 +1000
Các mô đậm đặc hơn nƣớc (ví dụ: máu và gan) có giá trị
dƣơng và các mô ít đậm đặc hơn nƣớc (ví dụ: mỡ và phổi)
đƣợc cho số âm.
Số CT có thể đƣợc tính nhƣ sau: CT
number = t - w ×K
w Detector Có hai loại máy dò chính, ion hóa khí và tán xạ.
Trong đó t là hệ số suy giảm tuyến tính của mô đƣợc xác
định
13
w là hệ số suy giảm tuyến tính của nƣớc,
và K là một yếu tố không đổi hoặc tƣơng phản
(Trong Hounsfield Thang đo K = 1000, làm cho
tỷ lệ tƣơng phản 0,1% trên mỗi CTcon số).
Collimators Tùy thuộc vào thiết kế hệ thống, có thể có
một hoặc hai bộ chuẩn trực, bệnh nhân trƣớc theo hƣớng z
(trục quay) và x (mặt phẳng quét) và chỉ đăng bệnh nhân
theo hƣớng z. Collimation ảnh hƣởng đến cả liều bệnh nhân
và chất lƣợng hình ảnh.
Contiguous scanning Kỹ thuật quét không xoắn ốc trong
đó có hai lát cắt abut để đảm bảo không có mô nào bị bỏ sót.
Contrast Resolution Khả năng phân biệt sự khác biệt mật
độ giữa các mô và với CT, điều này là rất xa so với hình ảnh
X quang đơn giản. Trong CT, điều này đôi khi đƣợc gọi là
độ nhạy cảm của hệ thống. Đó là độ phân giải tƣơng phản
thấp tuyệt vời trong CT cung cấp khả năng chẩn đoán vƣợt
trội so với tia X đơn giản. Độ phân giải tƣơng phản thấp bị
ảnh hƣởng bởi thông lƣợng photon, độ dày lát cắt, kích
thƣớc bệnh nhân, độ nhạy của máy dò, thuật toán tái tạo,
hiển thị hình ảnh và ghi âm.
CT Fluoroscopy Một ứng dụng của CT thời gian thực, kết
hợp các hình ảnh đƣợc làm mới, thƣờng ở tốc độ 3 hình
ảnh6 mỗi giây, với các mức phơi sáng đƣợc kiểm soát động.
Thuật ngữ ở đây rất mơ hồ và có thể có nghĩa là quét liên
tục với vị trí trên cùng của chiếc ghế cố định, với chuyển
động của chiếc ghế đƣợc lập trình sẵn, với chuyển động của
chiếc ghế bằng tay, hoặc đƣợc kết hợp với một chiếc ghế dài
hình chữ nhật nổi.
Data Acquisition Việc phát hiện các photon tia X truyền
đi, sau đó đƣợc đo và sử dụng để tạo ra hình ảnh. Hai
phƣơng pháp thƣờng đƣợc sử dụng: cắt theo lát hoặc thu
thập khối lƣợng.
Specific slice locations Volume scanning
Số lƣợng phần tử dò thay đổi theo loại và kiểu máy quét
đƣợc sử dụng. Hoạt động
13
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E
các máy dò đƣợc đặt đối diện với nguồn tia X và đƣợc sắp xếp theo
hình vòng cung hoặc xung quanh chu vi của khẩu độ. Các máy dò
trênO
ốngLtiaO
catốt
CT T E R M I N
bắt và chuyển đổi các photon tia X thành tín hiệu có thể sử dụng
quan đến kích thƣớc của ma trận pixel. Ma trận hiển thị
đƣợc. Càng nhiều máy dò trên mỗi độ cung hoặc chu vi đƣợc sử
dụng trong mỗi phép chiếu, độ phân giải trong ảnh càng lớn.
Ổ đĩa Lƣu trữ thông tin bệnh nhân và dữ liệu quét CT.
Trƣờng quan sát (FOV) Đây là vòng tròn tái thiết, vùng hình tròn
mà từ đó các phép đo truyền đƣợc ghi lại trong quá trình quét. Nó
đƣợc chọn bởi nhà điều hành, một trƣờng nhìn nhỏ hơn cho phép
độ phân giải không gian tốt hơn. Trên một số hệ thống kích thƣớc
của trƣờng nhìn có thể ảnh hƣởng đến liều.
Bộ lọc xem bộ lọc tia X.
Biến đổi Fourier Một quá trình toán học, chuyển tín hiệu miền
không gian thành tín hiệu miền tần số.
Giàn cổng Giàn là tên đƣợc đặt cho vỏ của các thành phần máy
quét CT chính (ví dụ: ống tia X, máy dò, động cơ).
Gated CT Một quá trình sử dụng phần mềm đồng bộ hóa việc quét
CT đến tim bệnh nhân trong một nỗ lực nhằm giảm thiểu tình trạng
không di chuyển.
CT độ phân giải cao Điều này đƣợc sử dụng để xem xét chi tiết tốt.
Đối chiếu chùm hẹp đƣợc sử dụng để thu đƣợc chiều rộng lát cắt
xuống khoảng 1,0 mm, giúp giảm các thành phần thể tích một phần
và cải thiện độ phân giải không gian. Nó cũng có thể đƣợc sử dụng
cùng với thuật toán độ phân giải cao (sắc nét).
Độ trễ giữa các nhóm Khoảng thời gian giữa hai chuỗi âm lƣợng,
cho phép bệnh nhân có thời gian để thở.
Ma trận Ma trận đƣợc tạo thành từ các pixel (hoặc các phần tử hình
ảnh) đƣợc sắp xếp theo hàng và cột. Càng nhiều pixel (hoặc kích
thƣớc ma trận càng lớn) thì chất lƣợng hình ảnh càng tốt.
4 × 4 matrix
Common matrix sizes are
256 × 256, 320 × 320 and 512 × 512
Modulation transfer function (MTF) Đây là biên độ
của tín hiệu đầu ra dƣới dạng phần trăm biên độ của tín
hiệu đầu vào. Biên độ phần trăm đƣợc vẽ theo tần số
không gian đƣợc nêu theo các cặp đƣờng trên mỗi cm.
14
Monitor Resolution Một thƣớc đo của chi tiết hiển thị
Ghoặc
Y màn hình TV. Độ phân giải có liên
thƣờng là 5122 (512 × 512) hoặc 10242. Màn hình hiệu suất
cao có sẵn với ma trận 20482, nhƣng chúng không đƣợc sử
dụng phổ biến.
Vật phẩm chuyển động Có thể là do chuyển động tự nguyện
hoặc không tự nguyện của bệnh nhân và đƣợc thể hiện bằng
các vệt trên hình ảnh.
Tái tạo nhiều lớp (MP) Trong đó một gói phần mềm máy
tính tạo ra các hình ảnh vành, sagittal và xiên và hình /
đƣờng viền từ quét dọc trục. Các chi tiết bị ảnh hƣởng chủ
yếu bởi chuyển động của bệnh nhân, độ dày lát cắt và
khoảng thời gian tái thiết trong quét xoắn ốc.
Tiếng ồn Đề cập đến sự thay đổi số CT giữa các điểm, khi
quét một đối tƣợng đồng nhất. Tiếng ồn đƣợc xác định bằng
cách quét một bóng nƣớc và tính toán độ lệch chuẩn cho
một khu vực quan tâm. Nhiễu trong CT bị ảnh hƣởng bởi số
lƣợng photon đƣợc phát hiện, độ dày lát cắt, thuật toán,
nhiễu của máy dò và kích thƣớc đối tƣợng.
Đĩa quang Lƣu trữ dữ liệu đƣợc ghi và đọc bằng tia laser.
Có ba loại cơ bản: CD-ROM (đĩa kết hợp, bộ nhớ chỉ đọc),
WORM (ghi một lần, đọc nhiều) và đĩa quang có thể xóa
đƣợc.
Hiệu ứng âm lƣợng một phần Một vật phẩm xảy ra khi hai
mật độ khác nhau nằm trong một voxel và trung bình của
hai đƣợc hiển thị trên màn hình. Điều này có thể dẫn đến
các đối tƣợng có sự khác biệt mật độ nhỏ bị ‘bỏ lỡ.
Yếu tố sân (thƣờng đƣợc viết tắt là Sân)
Couch top speed (mm/s) × tube rotation time (s)
Nominal slice width (mm)
Pixel Pixel là thành phần hình vuông riêng lẻ tạo nên ma
trận. Pixel là hai chiều:
Kích thƣớc pixel thƣờng nằm trong khoảng từ 0,1 đến 1 mm
và kích thƣớc của nó có thể đƣợc xác định nhƣ sau:
Pixel size = Field of View (mm)
Matrix size
Quantitative CT (QCT) Sử dụng các giá trị CT số để
chẩn đoán. Thuật ngữ này đƣợc sử dụng cụ thể khi đề cập
đến việc đánh giá khử khoáng trong xƣơng trabecu.
14
 C T T E R M I N O L O G Y

‘Real time’ reconstruction Thƣờng đƣợc sử dụng để mô

tả thời gian tái tạo bằng hoặc nhỏ hơn thời gian xoay ống /
cổng. Các hình ảnh đƣợc cung cấp 360 độ dữ liệu mới với
một khung hình trên mỗi vòng quay hoặc sử dụng hình
ảnh đƣợc làm mới với số lƣợng khung hình khác nhau mỗi
giây,
Thuật toán tái thiết Chức năng toán học đƣợc sử dụng để
tăng cƣờng hoặc triệt tiêu các phần của dữ liệu. Máy quét
hiện đại có một số thuật toán để lựa chọn, phụ thuộc vào
chất lƣợng hình ảnh ƣa thích.
Vật phẩm vòng Đây là đặc điểm của máy quét thế hệ thứ
ba và là do máy dò bị tính toán sai hoặc bị lỗi.
Độ dày lát cắt Độ dày theo hƣớng z của âm lƣợng đƣợc
chụp. Một lát mỏng hơn sẽ tạo ra ít vật phẩm sọc hơn từ
hiệu ứng âm lƣợng một phần.
Spatial resolution Khả năng đại diện cho các cấu trúc
nhỏ. Nó xác định chi tiết hiển thị trong một hình ảnh. Độ
phân giải không gian của CT chi tiết hơn nhiều so với phim
X quang thông thƣờng. MTF có thể đƣợc sử dụng để mô tả
không gian
độ phân giải của hệ thống
CT.
Voxel Một yếu tố âm lƣợng ba chiều của hình ảnh.
Windowing Một quá trình xử lý hình ảnh tỷ lệ xám bằng
cách sử dụng số CT. Windowing đƣợc sử dụng bởi X quang
để tối ƣu hóa hình ảnh của một hình ảnh. Đó là sự tƣơng
phản của hình ảnh đang bị thao túng.
+1000
a
b
0
– 1000
CT number scale Monitor grey scale
a = Narrow window width
b = Wide window width
Thang giá trị suy giảm (số CT hoặc số HU) bao gồm phạm
vi khoảng từ 1000 đến 1000. Toàn bộ phạm vi màu xám
luôn đƣợc hiển thị trong một hình ảnh, nhƣng vì mắt ngƣời
chỉ có thể phân biệt khoảng 40 sắc thái của màu xám, chỉ
một phần của thang số CT đầy đủ đƣợc chọn để xem. Cấp
cửa sổ là điểm trung tâm của phạm vi số CT đƣợc chọn và
chiều rộng cửa sổ là phạm vi số CT mà phạm vi màu xám
sẽ đƣợc hiển thị.
Bộ lọc tia X Một bộ lọc đƣợc sử dụng để loại bỏ các bức xạ
mềm không mong muốn góp phần liều bức xạ không cần
thiết cho bệnh nhân. Hầu hết các máy quét cũng có bộ lọc
hình dạng làm thay đổi cƣờng độ chùm tia X trên trƣờng
nhìn để tính đến sự giảm hấp thụ của chùm tia ở ngoại vi.
Bộ lọc thƣờng đƣợc chọn tự động.
Acknowledgements
Maria Lewis, ImPACT, St George’s Hospital

15
 1
INTRODUCTION

Leigh Donnison
Suzanne Henwo

1

Quét xoắn ốc là phƣơng tiện tạo ra hình ảnh chụp cắt lớp
điện toán (CT) bằng cách kết hợp xoay ống tia X liên tục
quanh bệnh nhân với một chiếc ghế dài di chuyển liên
tục để tạo ra một dữ liệu tích hợp. Siemens là công ty
đầu tiên đƣa ra thị trƣờng máy quét xoắn ốc vào năm
1990, nhanh chóng theo sau bởi các nhà sản xuất CT
khác và hiện tại tất cả các máy quét đƣợc bán trên thị
trƣờng đều có một số mức độ khả năng xoắn ốc. Các
thuật ngữ ‘xoắn ốc,‘ heli hoặc cal khối lƣợng đồng nghĩa
với các thuật ngữ CT có liên quan và thay đổi tùy theo
nhà sản xuất.
Hiện tại có gần 370 máy quét X-quang CT đang đƣợc sử
dụng ở Anh; xấp xỉ một máy quét trên 160 000 dân số.
Tất cả các máy quét CT đƣợc cài đặt từ
1995, và gần 50% tổng số máy quét, có khả năng xoắn
ốc.
Vào năm 1989, khi chỉ có 200 máy quét làm việc ở Anh,
Ủy ban Bảo vệ X quang Quốc gia (NRPB) đã phát hiện
ra rằng CT đóng góp tới 20% liều phóng xạ do bức xạ y
tế trong các phƣơng pháp chẩn đoán ở Anh, mặc dù vậy
chỉ đóng góp 2% khối lƣợng công việc hình ảnh. Cũng
nhƣ sự gia tăng số lƣợng máy quét đã đề cập ở trên, sự
ra đời của công nghệ vòng trƣợt đã cải thiện khả năng
của máy quét X-quang CT và cho phép bệnh nhân thông
qua nhiều hơn, nhiều loại quét hơn và nhiều loại điều tra
hơn . Do đó, sẽ không thực tế nếu hy vọng rằng tỷ lệ của
liều bức xạ y tế do CT đã tăng lên.
Tuy nhiên, nhiều nhà sản xuất hƣớng tới việc giảm liều
trong các chƣơng trình phát triển của họ, có thể, ngay cả
với một hệ thống hiệu quả về liều, để sử dụng giá trị
mAs cao không cần thiết. Trong quá trình quét CT,
ngƣời dùng thƣờng đƣợc thƣởng cho lỗi của mình với
một hình ảnh ’tốt, trái ngƣợc với các lĩnh vực X quang
khác, nơi tiếp xúc quá mức dẫn đến một bộ phim’ xấu.
Năm 1989
Khảo sát CT NRPB1 đã phát hiện ra rằng trong cùng
một bài kiểm tra trên cùng một máy quét, cài đặt mAs,
và do đó, liều lƣợng, thay đổi theo hệ số lên đến ba. Các
kỹ thuật kiểm tra tại địa phƣơng khác ảnh hƣởng đến
khối lƣợng đƣợc quét, chẳng hạn nhƣ số lƣợng và chiều
rộng của lát và độ tăng của ghế, có thể thay đổi liều hiệu
quả theo các yếu tố từ 5 đến 20.
Tất cả các máy quét CT CT ngày nay đều có phần mềm
thân thiện với ngƣời dùng. Đƣợc thiết kế cho một thị
trƣờng quốc tế rộng lớn, các hệ thống có thể đƣợc vận
hành ở nhiều cấp độ kỹ năng từ nhấn nút để sử dụng
hiểu biết đầy đủ về công nghệ và công nghệ CT. Do tính
linh hoạt của các hệ thống, nó nằm trong tay ngƣời vận
hành để sử dụng từng hệ thống tối ƣu.
I N T R O D U C T I O N
Chính trong môi trƣờng tăng khả năng và năng lực CT
này, cuốn sách này đã đƣợc sản xuất. Mục đích của nó là
cung cấp kiến thức cần thiết cho các nhà quang tuyến để
điều chỉnh các giao thức hình ảnh trong CT. Các bệnh lý
đƣợc trình bày phổ biến đƣợc sử dụng để cho thấy chất
lƣợng quét có thể đƣợc tối ƣu hóa nhƣ thế nào. Một kiến
thức làm việc về công nghệ CT đƣợc giả định. Nếu bạn
yêu cầu sửa đổi các nguyên tắc của máy quét CT, hãy
xem Seeram, 2 Webb 3 hoặc Chiu et al.4
Những hình ảnh CT đầu tiên đƣợc sản xuất vào năm
1972 rất thô khi so sánh với chất lƣợng hình ảnh của các
máy quét ngày nay, và mặc dù hiện tại có thể chứng
minh sự khác biệt rõ ràng về chất xám / trắng trên quá
trình quét thông thƣờng, nên nhớ rằng trƣớc khi giới
thiệu trích dẫn CT scan không có phƣơng pháp chụp ảnh
mô não. Các phƣơng pháp điều trị xâm lấn chấn thƣơng
nhƣ chụp não và chụp động mạch não đã đƣợc sử dụng
để chứng minh tâm thất và mạch. Đây là những thủ tục
tốn thời gian, đặc biệt đƣợc thực hiện tại một số chuyên
gia. Các thủ tục này cũng rất đau khổ cho bệnh nhân và
có tỷ lệ mắc bệnh cao. Tƣơng tự với quét CT, có thể,
nhƣ một thủ tục ngoại trú đơn giản, để hiển thị không chỉ
tâm thất mà cả các mô mềm trong sọ.
Khi máy quét phát triển, thời gian quét ngắn hơn và ống
tia X lớn hơn có nghĩa là CT có thể đƣợc sử dụng để
quét cơ thể cho phép hình dung các mô mềm và xƣơng.
Tuy nhiên, sau một tác động tích cực ban đầu, có lẽ đúng
khi nói rằng CT scan đã ở trong tình trạng ảm đạm trong
một thời gian. Vào giữa đến cuối những năm 1980, việc
sử dụng hình ảnh cộng hƣởng từ (MRI) đã diễn ra. Số
lƣợng cài đặt MRI tăng lên nhanh chóng và cho đến khi
bắt đầu quét hình xoắn ốc, cho phép linh hoạt hơn về loại
và thời gian kiểm tra, ngƣời ta cho rằng CT đã đạt đến
giới hạn về khả năng của nó.
Nhƣ đã đề cập trƣớc đó, quét xoắn ốc đƣợc thực hiện
thông qua việc sử dụng công nghệ vòng trƣợt. Các vòng
trƣợt cho phép truyền năng lƣợng và dữ liệu mà không
cần dây cáp, do đó cho phép xoay liên tục ống và / hoặc
cụm máy dò. Trƣớc đây, do các hạn chế đƣợc đặt ra bởi
các dây cáp, ống và / hoặc máy dò đƣợc quay xen kẽ
theo chiều kim đồng hồ và ngƣợc chiều kim đồng hồ.
Thời gian trì hoãn của giao thoa ít nhất là thời gian cần
thiết để lắp ráp ống để phanh và sau đó đạt tốc độ quét
một lần nữa, nói chung là trong khoảng 4 - 7 giây. Ngay
cả trong quá trình quét không xoắn ốc, độ trễ của
intercan bây giờ có thể giống nhƣ thời gian để tăng bảng
theo chiều rộng một lát, thƣờng chỉ là 1 giây. Điều này
đã làm giảm thời gian thu thập chuỗi quét tổng thể và
tăng tỷ lệ phần trăm
Ống vào giờ.
3
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Những độ trễ xen kẽ ngắn hơn này đã giảm thời gian
làm mát ống trƣớc khi lát tiếp theo đƣợc thực hiện.
Ngoài ra, thời gian quét xoay tối thiểu 360 ° từ 1 giây
trở xuống không phải là không phổ biến. Mặc dù thời
gian quay ngắn hơn rõ ràng là mong muốn về chuyển
động của bệnh nhân và nghiên cứu phƣơng tiện tƣơng
phản, nhƣng giá trị mA cao hơn là cần thiết để duy trì
cùng một đầu ra photon. Những kỹ thuật quét nhanh
hơn này đã đặt ra nhu cầu rất lớn đối với các ống tia
X, với khả năng tỏa nhiệt tối đa của các ống tia X
tăng từ 4
MHU vào năm 1995 đến 7 MHU vào năm 1997. Máy
phát điện cũng đã trở nên lớn hơn tƣơng ứng và hiện
có sẵn với công suất tối đa lên tới 60 kilowatt (kW).
Một trong những ƣu điểm chính của quét xoắn ốc là
khả năng tái tạo lại hình ảnh trong khoảng thời gian ít
hơn so với hành trình trên đỉnh của mỗi lần quay ống
tia X dẫn đến nhiều hình ảnh từ một lần quét. Những
hình ảnh chồng chéo này có thể đƣợc sử dụng để
giảm hiệu ứng âm lƣợng một phần và cải thiện độ
phân giải không gian trong cả tái tạo nhiều chiều và
ba chiều. Một lợi thế đáng kể khác là loại bỏ các nghệ
thuật xác định sai do thở bệnh nhân không đều có thể
xảy ra trong quét không xoắn.
Bởi vì quét xoắn ốc có thể tạo ra nhiều hình ảnh hơn
so với quét không xoắn ốc và vì bộ dữ liệu thƣờng
cần đƣợc bảo tồn để tái tạo sau này, cần có một không
gian lƣu trữ dữ liệu thô lớn. Các cơ sở lƣu trữ và lƣu
trữ máy tính đã tăng lên để đối phó với số lƣợng hình
ảnh đƣợc sản xuất. Những cải tiến trong công nghệ
máy tính cũng dẫn đến máy quét nhỏ gọn hơn nhiều,
chỉ có ba hoặc bốn thành phần, tức là bộ điều khiển,
cổng, ghế và tủ, trong khi máy quét từ đầu những năm
1980 có một số hộp và các bộ phận khác. Khi sử dụng
công nghệ truyền tải điện áp thấp, công nghệ vòng
trƣợt cũng cho phép máy phát điện đƣợc định vị ’trên
tàu, nhƣ một phần của tổ hợp quay trong cổng.
Thời gian tái thiết cũng đã rút ngắn đáng kể, thời gian
dƣới 3 giây là phổ biến và ít nhất một công ty có thể
tạo ra hình ảnh đƣợc tái tạo hoàn chỉnh trong 1 giây,
cho phép xem hình ảnh đƣợc tái tạo trong vòng 2 giây
sau mỗi lần quay ống trong quá trình quét xoắn ốc.
Phƣơng pháp xem hình ảnh xoắn ốc này khi quá trình
quét đƣợc gọi là CT CT CT thời gian thực. Thuật ngữ
này thƣờng đƣợc sử dụng để mô tả quá trình trong đó
thời gian tái thiết bằng hoặc nhỏ hơn thời gian xoay
ống / cổng. Các hình ảnh đƣợc tạo ra với 360 ° dữ
liệu mới với một khung hình trên mỗi vòng quay, nhƣ
trong ví dụ trên hoặc sử dụng hình ảnh đƣợc làm mới
ở các số lƣợng khung hình khác nhau trong một giây,
(hiện tại là 3 đến
số 8). Cơ sở này có một số công dụng rõ ràng: chạy
xoắn ốc có thể
4
P R A C T I C E
đƣợc dừng lại khi khu vực cần thiết đã đƣợc bảo hiểm;
tăng cƣờng độ tƣơng phản có thể đƣợc theo dõi và chạy
dừng và bắt đầu khi thích hợp.
CT fluoroscopy, là một ứng dụng của CT thời gian thực,
kết hợp các hình ảnh đƣợc làm mới với các phơi sáng
đƣợc điều khiển động và một đỉnh ghế di chuyển hoặc cố
định. Phần cứng bổ sung là cần thiết. Các nút điều khiển
di chuyển của giàn và đi văng có thể đƣợc đặt trên bệ
trong phòng quét hoặc nhƣ một cần điều khiển ở bên
cạnh đi văng, với các công tắc phơi sáng đƣợc đặt ở bệ
hoặc dƣới dạng bƣớc chân. Việc sử dụng đề xuất cho nội
soi huỳnh quang CT chủ yếu là sinh thiết, các thủ tục can
thiệp khác và động lực học khớp. Nội soi huỳnh quang
CT cũng có thể đƣợc kết hợp với hệ thống tăng cƣờng
hình ảnh cánh tay C, di động hoặc tĩnh.
Một giới thiệu gần đây là phần mềm theo dõi bolus
tƣơng phản. Điều này theo dõi số CT của một khu vực
đƣợc xác định bằng opera khi môi trƣờng tƣơng phản
đƣợc tiêm, để chuỗi quét có thể đƣợc kích hoạt trùng với
sự tăng cƣờng tối ƣu cho khu vực đó. Một số công ty
cung cấp phần mềm này, với các tên độc quyền khác
nhau. Phần mềm hoạt động bằng cách đặt một hoặc một
số vùng quan tâm (ROI) khi quét tham chiếu, sau đó tạo
thành một loạt các lần quét ở các giá trị mA giảm khi
phƣơng tiện truyền thông đƣợc tiêm. Một biểu đồ đƣợc
tự động vẽ và khi mức tăng đƣợc xác định trƣớc trong
HU của ROI đạt đƣợc, chuỗi quét đƣợc bắt đầu, theo
cách thủ công hoặc tự động tùy thuộc vào hệ thống.
Cũng có thể thu đƣợc thời gian phƣơng tiện tƣơng phản
tối ƣu bằng cách sử dụng một bolus thử nghiệm và sau
đó vẽ đƣờng cong mật độ thời gian bằng cách sử dụng
các chức năng phần mềm phân tích của máy quét
Phần mềm điều chế mA tự động đã đƣợc một nhà sản
xuất giới thiệu với mục đích giảm liều. Mức mA bị giảm
cả khi ống tia X quay quanh bệnh nhân và khi nó di
chuyển dọc theo trục z, bù cho sự khác biệt về mật độ và
độ dày. Sân cũng có thể đƣợc sử dụng để giảm liều. Tỷ
lệ cƣờng độ 1,5: 1 tƣơng tự nhƣ quét không xoắn bằng
cách sử dụng
Chiều rộng lát 10 mm và kết hợp tăng dần trên ghế dài
15 mm. Liều là nhƣ nhau nhƣng không mất dữ liệu hoặc
thay đổi đáng kể về tiếng ồn; tuy nhiên có một số giảm
độ phân giải không gian vuông góc với mặt phẳng quét.
Trong tƣơng lai, xu hƣớng tiếp tục hƣớng tới thời gian
quét và tái thiết ngắn hơn kết hợp với các ống có dung
lƣợng cao hơn. Tuy nhiên, thời gian quét có thể đạt đến
giới hạn của chúng do các lực lớn đƣợc áp dụng cho
cổng bởi các bộ phận quay và do các giới hạn đƣợc áp
đặt bởi khả năng của hệ thống để có đƣợc

đủ số đọc mỗi giây để tạo ra một hình ảnh. Có nhiều
cuộc thảo luận về việc nhiều nhà sản xuất giới thiệu các
hệ thống dò tìm nhiều hàng, trong đó hai hoặc nhiều lát
cắt đƣợc thu nhận trong một vòng quay ống tia X. Các
khả năng tính toán ngày càng tăng đang đƣợc áp dụng để
rút ngắn thời gian tái cấu trúc, giảm các đồ tạo tác hình
ảnh và cải thiện các ứng dụng xử lý bài.
Acknowledgments
Maria Lewis & Sue Edyvean, ImPACT.
I N T R O D U C T I O N
References
1. Shrimpton PC, Hart D, Hillier MC, Wall BV, Faulkener K NRPB
Survey of CT Practice in the UK.
2. Seeram E. Computed tomography: physical principles, clinical applications
and quality control. Philadelphia: WB Saunders. 1994
3. Webb S. From the watching of shadows: the origins of radiological tomog-
raphy. Bristol: Adam Hilger, Bristol. 1990
4. Chiu LC Lipacamon JD Yiu-Chiu VS. Clinical computed tomography
for the technologist. (2nd edn). New York: Raven Press 1995
5
 2
THE HEAD

Halina Szutowicz

Patient preparation
The normal CT brain scan
Routine brain scan
Trauma
Haemorrhage
Infarction
Tumours
Infection
Hydrocephalus
Vascular studies
Neck and postnasal space
Sinuses
Orbits
Petrous temporal bones
Stereotax

7
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

Patient preparation a)
A Một tờ rơi hƣớng dẫn tổng quát đơn giản đƣợc bao gồm
nhƣ một phần của thƣ hẹn từ nhà văn hiện tại bộ phận. Nó
bao gồm một bản vẽ đƣờng đơn giản của một ’điển hình-
)
Máy quét CT, cho thấy nó không đƣợc bao quanh hoặc giống nhƣ đƣờng hầm - b)
. Có một tuyên bố rằng bệnh nhân có thể
tiêm một trong những tĩnh mạch cánh tay của họ, và có thể - c)
thời gian chờ 30 phút cũng đƣợc đề cập
giúp đơn vị đối phó với sự chậm trễ do khẩn cấp gây ra.
d)
Mỗi bệnh nhân đƣợc giải thích về quy trình h)
cho quét cá nhân của họ khi đƣợc đƣa vào quét e)

phòng. Điều quan trọng là phải giải thích sự cần thiết của ngƣời đứng đầu
phần còn lại và bất kỳ dây đai và miếng đệm bất động. Đảm bảo rằng f)
bệnh nhân thoải mái; sử dụng gối và gối nếu cần thiết.
g)
Trong các nhà văn hiện tại, bộ phận bệnh nhân sợ hãi có
thể đƣợc hiển thị xung quanh máy quét khi họ
đến để hẹn họ. Điều này có thể rất hữu ích với trẻ em
. Figure 2.1 — Quét não tiêu chuẩn: a, quỹ đạo, lƣu ý mật độ cao của
thấu kính ở khía cạnh trƣớc của quả cầu; b, vòm zygomatic; c, xoang mũi; d,
The normal CT brain scan kênh thính giác bên ngoài và tai giữa; e, quá trình mastoid; f, tiểu não; g, lồi
cầu chẩm bên trong; h, pinna của tai; i, xoang.
Không có thứ gì nhƣ quét não ’bình thƣờng; chỉ một ngƣời
đƣợc coi là bình thƣờng đối với độ tuổi và giới tính của đối
tƣợng cụ thể. Hình 2.1 Hình2.10 là hình ảnh quét từ một
phụ nữ 50 tuổi có mức độ teo não nhỏ, tƣơng thích với tuổi
tác, là một trợ giúp để giải phẫu giải phẫu bình thƣờng.
Trong đơn vị nhà văn, phƣơng pháp quét ƣa thích là thu
đƣợc hình ảnh tƣơng thích chặt chẽ với hình ảnh

a
g) b)
từ khoa hình ảnh cộng hƣởng từ (MR) -
Hầu hết các lần quét MR của đầu đều thu đƣợc bằng cách
sử dụng đƣờng cơ sở nhân chủng học (tức là infraobicital
đƣờng cơ sở thịt (IOMBL)), nếu đƣợc sử dụng cho CT
f) sẽ có nghĩa là một số quét qua mắt. Thỏa hiệp là thực
hiện CT thƣờng quy của ngƣời đứng đầu quét song song
với đƣờng quỹ đạo (X quang
d)
đƣờng cơ sở (RBL)) tạo ra phƣơng sai góc quét 12 góc15
° nhƣng chỉ dẫn đến hai phần đi qua quỹ đạo phía trên.
Note – trừ khi có quy định khác, tất cả thời gian quét là 1
giây rất thích.
e)
Note – Máy chụp X-quang chiếu không phải lúc nào cũng
đƣợc sử dụng trong bộ phận tác giả.
Figure 2.2 — Quét não tiêu chuẩn: a, quả cầu mắt; b, thần kinh thị
Routine brain scan giác; c, thùy thái dƣơng; d, xƣơng thái dƣơng có lông; e, tiểu não,
lƣu ý đồ tạo tác từ lồi cầu chẩm bên trong; f, xoang mũi; g, cơ mắt.
The positions and protocols are as shown in Table 2.1.

9 9
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

a)
a)

b)

b) c)

d)
h) c)
e)
g) d)
f)
e) g)
f)

h)

Figure 2.3 — Quét não tiêu chuẩn: a, xoang trán; b, rãnh khứu Figure 2.4 — Quét não tiêu chuẩn: a, xoang trán; b, mái quỹ đạo;
giác; c, fossa tuyến yên; d, dorsum sellae; e, thân não; f, tâm thất c, khe nứt liên vùng (trƣớc); d, vết nứt thần kinh; e, tâm thất thứ ba;
thứ tƣ; g, thùy thái dƣơng; h, quá trình clinoid trƣớc. f, trung gian; g, cistons perimesenephalic; h, cere- bellar Folia.

a)
a)

b) b)
g)

c) f)
c)
d)
d)
f) d)
e)

f)

g) e)

Figure 2.5 — Quét não tiêu chuẩn: a, thùy trán; b, sừng phía trƣớc Figure 2.6 — Quét não tiêu chuẩn: a, thùy trán; b, sừng phía trƣớc
của tâm thất bên; c, Khe nứt Sylvian; d, tâm thất thứ ba; e, tuyến của tâm thất bên; c, thùy đỉnh; d, đám rối màng đệm; e, thùy chẩm;
tùng (vôi hóa); f, đám rối màng đệm (vôi hóa); g, thùy chẩm. f, viên nang bên trong; g, đuôi hạt nhân.

10 1
0
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

a) a)

b)

b)
f)
e)
c)

e)

d)

c)
d)

Figure 2.7 — Quét não tiêu chuẩn: a, thùy trán; b, cơ thể của tâm Figure 2.8 — Quét não tiêu chuẩn: a, vết nứt liên vùng; b, trƣớc
thất sau; c, thùy đỉnh; d, thùy chẩm; e, gyri; f, sulci. não falx cerebri; c, falx cerebri sau; d, chất xám; e, chất trắng
.

a) a)

c)
c)

b) b)

Figure 2.9 — Quét não tiêu chuẩn: a, falx cerebri; b, sulci; c, gyri. Figure 2.10 — Standard brain scan: a, sulci; b, falx cerebri; c, gyri.

11 1
1
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

Table 2.1 – Protocol for routine brain scan Table 2.2 – Basic paediatric protocol: neonate

Patient position Nằm ngửa, ngả đầu, giàn máy

quét song song với đƣờng cơ sở Patient position Nằm ngửa, ngả đầu, giàn máy
X quang (RBL). Đầu ở trung quét song song với RBL. Đầu
tâm của trƣờng quét. (Có thể sử trong trung tâm của trƣờng quét.
Start position RBL
dụng biểu đồ quét quét bên)
Start position RBL Protocol
Slice thickness 7 mm
Protocol Table increment 7 mm
Kilovoltage 100 kv
Slice thickness 10 mm mAs per slice 100 mAs
Table increment 10 mm Algorithm Soft/standard
Kilovoltage 120 kV Scans field of view 25 cm
mAs per slice 300 mAs Display field of view 20 cm
Algorithm Standard Window width 150/100/80
Scan field of view 25 cm Window level 40
Display field of view 25 cm
Window width (WW) 150/100/80
Table 2.3 – Basic paediatric protocol: 6 months–2 years
Window level (WL) 40
Patient position Nằm ngửa, ngả đầu, giàn máy
quét song song với RBL. Đầu
trong trung tâm của trƣờng quét.
Adapting technique to the pathology and the Start position RBL
patient
Protocol
Slice thickness 7 mm
THE POSTERIOR FOSSA Table increment 7 mm
Khi thông tin lâm sàng chỉ rõ một hậu thế - Kilovoltage 100 kv
fossa hoặc bệnh lý não giữa chiều rộng lát và mAs per slice 150 mAs
tăng bảng đƣợc điều chỉnh đến 5 mm (hoặc trong một số Algorithm Standard
trƣờng hợp 3 mm) để chứng minh tốt hơn các khu vực này. Scan field of view 25 cm
Nó có
cần thểđể điều chỉnh mAs trên mỗi lát cắt thành 320
thiết Display field of view 22 cm
có đƣợc chất lƣợng hình ảnh tƣơng đƣơng. Đối với hầu
mAs Window width 150/100/80
hết ngƣời lớn Window level 40
Trung bình 8 phần10 sẽ đƣợc thực hiện. Bắt đầu quét 1
cm bên dƣới và song song với RBL. Table 2.4 – Basic paediatric protocol: 2 years–7 years

Patient position Nằm ngửa, ngả đầu, giàn máy quét

PAEDIATRICS song song với RBL. Đầu trong
Cần phải điều chỉnh các kỹ thuật cho phù hợp với sự đa trung tâm của trƣờng quét.
dạng của kích cỡ trẻ em và trẻ sơ sinh. Các giao thức cơ
bản cho việc sử dụng paedi-atric đƣợc đề xuất trong Start position RBL
Bảng 2.2.
Protocol
Sau 7 tuổi, chƣơng trình dành cho ngƣời lớn có thể đƣợc Slice thickness 10 mm
sử dụng, với các giá trị mAs giảm cho đến khi đầu trẻ Table increment 10 mm
con sắp đạt kích cỡ ngƣời lớn. (Lƣu ý rằng hầm sọ sẽ đạt Kilovoltage 120 kV
mAs per slice 200 mAs
đƣợc kích thƣớc trƣởng thành trƣớc khi xƣơng mặt
Algorithm Standard
trƣởng thành theo tỷ lệ trƣởng thành.)
Scan field of view 25 cm
Display field of view 22 cm
Tƣơng tự, có thể cần phải giảm giá trị mAs cho ngƣời Window width 150/100/80
lớn rất nhỏ nhắn. Window level 40

12 1
2
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

Contrast media usage Giá trị mA để tạo ra một hình ảnh trong đó thông tin có sẵn
Chính sách trong đơn vị tác giả hiện tại là giữ mức sử dụng có thể đƣợc xử lý để tạo ra hình ảnh tối ƣu.
càng thấp càng tốt và có cảm giác rằng có một số trƣờng
hợp nhất định không nên sử dụng độ tƣơng phản trong Head injury without facial trauma
trƣờng hợp đầu tiên, đó là: Một giao thức cho tình huống này đƣợc đƣa ra trong Bảng
• sớm trong bất kỳ tình huống xuất huyết hoặc nhồi 2.6. Luôn xem và hình ảnh trên các cài đặt xƣơng, cũng nhƣ
máu; cài đặt não tiêu chuẩn, để chứng minh bất kỳ chấn thƣơng
• trong quét tuyến yên khi mức độ prolactin dƣới xƣơng.
2000 đơn vị;
• ở những bệnh nhân có phản ứng dị ứng đƣợc ghi nhận Table 2.6 – Protocol for head injury without facial trauma
trƣớc đó với iốt;
Patient position Supine, head in head rest if possible,
• ở trẻ chuẩn bị không đầy đủ.
scanner gantry parallel to RBL.
Tuy nhiên, cũng có những trƣờng hợp khi quét không đƣợc
Head in centre of scan field.
tăng cƣờng đƣợc phân phối. Bao gồm các:
Start position Foramen Magnum
• theo dõi khối u;
• nơi có khả năng mạnh mẽ của tiền gửi di căn từ lịch sử Protocol
lâm sàng; Slice thickness 10 mm Table
• nơi lịch sử gợi ý về u thần kinh âm thanh increment 10 mm Kilovoltage
(thƣờng đƣợc kiểm tra bằng MR); 120 kV mAs per slice 300
• với các tổn thƣơng tuyến yên trong đó mức độ prolactin mAs Algorithm Standard
trên 2000 đơn vị. Scan field of view 25 cm Display
The dosage is shown in Table 2.5. field of view 25 cm Window width
150/100/80
Table 2.5 – Dosage of contrast medium Window level 40
Bone window width 1500
Non-ionic contrast 300 mg/iodine/ml is always used Bone window level 500
medium

Adults 50 ml
Children 1 ml/kilogram, up to 50 kg
CT angiogram 100 ml, via 16 gauge venous cannula,
Head injury with facial trauma
connector and three-way tap. Use Table 2.7 đƣa ra một giao thức phù hợp. Một lần nữa,
injection arm board. ngƣời ta phải luôn luôn xem và hình ảnh trên các thiết lập
xƣơng cũng nhƣ cài đặt não ổn định để chứng minh bất kỳ
chấn thƣơng xƣơng.

Table 2.7 – Protocol for head injury with facial trauma

Trauma Patient position Supine, head in head rest if possible,
Các bài thuyết trình là biến rộng rãi và quét phải đƣợc tùy scanner gantry parallel to
chỉnh cho từng trƣờng hợp. Tuy nhiên một số hƣớng dẫn và infraorbital meatal baseline
giao thức cơ bản có thể đƣợc sử dụng. Trong một số trƣờng (IOMBL). Head in centre of scan
hợp field.
nhiều chấn thƣơng có thể không thể sử dụng đầu Start position Alveolar margin of maxilla
phần còn lại và đầu bất động nên có sẵn để cho phép quét End position Supraorbital margin
trên đầu đi văng.
Protocol
Nếu có bằng chứng về chấn thƣơng mặt thì phù hợp để Slice thickness 5 mm
Table increment 5 mm
thực hiện quét bộ xƣơng mặt cùng một lúc, nhƣ Kilovoltage 120kV
mAs per slice 300 mAs
điều này sẽ hỗ trợ đánh giá của bác sĩ phẫu thuật maxillofacial Algorithm Standard
chấn thƣơng. Trong trƣờng hợp đa chấn thƣơng, nó có thể Scan field of view 25 cm
thích hợp3.9). Điều này nên đƣợc thực hiện bằng cách sử
39: Fig Display field of view 25 cm
dụng kV cao và

13 1
3
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

Table 2.7 – continued

Window width 150/100/80

Window level 40
a)
Bone window width 1500
Bone window level 500
Quét vùng còn lại nhƣ chấn thƣơng ở trên, trên lát 10 mm
và tăng dần. b) a)

Multiple trauma
Bệnh nhân chấn thƣơng chính có thể chỉ đƣợc chụp X
quang giao thức hỗ trợ cuộc sống nâng cao (ATLS)
cơ bản (cột sống cổ bên, xƣơng chậu và ngực), và
những khó khăn để có đƣợc hình ảnh cột sống cổ bên
tốt đƣợc đánh giá cao. Nếu bệnh nhân cần CT cho các
chấn thƣơng khác, có thể chụp X quang chiếu bên để
có thể hình dung rõ hơn về vùng cổ tử cung, đặc biệt
là ở ngã ba cổ tử cung. Bảng 2.8 mô tả một giao thức
cho việc này. (Trang 40 Hình 3.9 minh họa kết quả).
Ví dụ về quét đƣợc lấy từ bệnh nhân chấn thƣơng
Figure 2.11 — Chấn thƣơng, quét mặt trục 5 mm trên các cửa sổ
đƣợc thể hiện trong hình 2.11–2.13.
xƣơng: a, gãy xƣơng hàm trên (mũi tên); b, chất lỏng trong antrum
tối đa.

Table 2.8 – Lateral scan projection radiograph of the cervical region

a)

Patient position Supine, head in head rest if

possible, scanner gantry vertical.
Cervical spine centred within
gantry.
Start position 5 cm above pinna of ear
End position Sternal angle

Protocol b)
Table movement 30 cm
Kilovoltage 140 kV
mA 200–400 mA
Algorithm Standard
c)
X-ray tube position Lateral
Window width Choose suitable levels
Window level to demonstrate each area of
cervical spine

Figure 2.12 — Chấn thƣơng: a, sƣng tấy các mô mềm; b, nhiễm

trùng ở thùy thái dƣơng; c, cistons perimesencephalic không nhìn
thấy (biểu thị tăng áp lực nội sọ).

14 1
4
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

a) a)

b)
c)

b)

Figure 2.13 — Chấn thƣơng: a, nhiễm trùng nội sọ; b, tĩnh mạch Figure 2.14 — Xuất huyết dƣới nhện: a, máu trong bể siêu âm; b,
nhỏ (biểu thị tăng áp lực nội sọ. Sự giãn nở của sừng thái dƣơng của tâm thất bên (não úng thủy
sớm); c, máu trong các ống dẫn hoán vị.

b)
a)
b)
a)

a)

c)

Figure 2.15 — Xuất huyết dƣới nhện: a, máu ở bệnh nhân bị liệt Figure 2.16 — Xuất huyết nội sọ: a, khối máu tụ bên phải lớn; b,
hai bên; b, Máu ở giữa liên cầu nứt trƣớc; c, nổi bật của tâm thất dịch chuyển giữa và nén tâm thất.
thứ ba (não úng thủy sớm).

15 1
5
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

c)
a)
a)

d)

b)

Figure 2.17 — Xuất huyết nội sọ: a, xuất huyết bên phải trong viên Figure 2.18 — Huyết khối dƣới màng cứng cấp tính: a, hình dạng
nang bên trong. Vị trí xuất huyết sẽ dẫn đến liệt nửa ngƣời trái dày lõm đến cạnh của khối máu tụ; b, sự xâm nhập của sulci ở phía bị
đặc mặc dù kích thƣớc nhỏ của khối máu tụ. ảnh hƣởng; c, dịch chuyển giữa và chèn ép tâm thất; d, giãn não
thất.

b) a)

a)

c)

Figure 2.19 — Khối máu tụ ngoại biên: a, hình dạng lồi của Figure 2.20 — Hematoma ngoại biên: a, gãy xƣơng sọ tụ máu cơ
khối máu tụ; b, chèn ép tâm thất và dịch chuyển giữa; c, giải bản nhìn thấy trên các cửa sổ xƣơng.
thích đám rối màng đệm phải.

16 1
6
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Haemorrhage
Acute haemorrhage
Quét tìm xuất huyết dƣới nhện tự phát (Hình 2.14 và
2.15) hoặc xuất huyết nội sọ (Hình 2.16 và 2.17), cũng
nhƣ đối với chấn thƣơng dƣới màng cứng cấp tính
(Hình 2.18) và ngoại biên (Hình 2.19 và
2.20) haematomas hầu hết có thể đƣợc thực hiện nhƣ
các thủ tục khẩn cấp. Tất cả các điều kiện này có sự
xuất hiện khác nhau và chẩn đoán trong hầu hết các
trƣờng hợp, mặc dù trong chấn thƣơng có thể có sự kết
hợp của một số hoặc tất cả các loại.
BẢO VỆ PROTOCOL CHO ACUTE
HAEMORRHAGE
Một giao thức quét não thông thƣờng (xem trang 12)
đƣợc sử dụng. Xuất huyết fossa sau là một phần rất
nhỏ của những bài thuyết trình này và nếu cần chúng
có thể đƣợc làm rõ bằng hình ảnh lát hẹp sau đó. Lƣu
ý rằng không nên dùng thuốc cản quang trong giai
đoạn cấp tính.
Hầu hết xuất huyết dƣới nhện và một số bệnh nhân
xuất huyết nội sọ sẽ đƣợc chẩn đoán bằng chụp mạch
máu não để làm rõ các phát hiện của CT scan và trƣớc
khi phẫu thuật có thể, hoặc cấy ghép nội mạch.
a) a)
Figure 2.21 — Khối máu tụ dƣới màng cứng mạn tính: a, bộ sƣu
tập dƣới màng cứng mạn tính hai bên, bên trái lớn hơn bên phải.
17
P R A C T I C E T H E H E A D
Chronic subdural haematoma
(Figures 2.21 and 2.22)
Đây không phải là một tình huống khẩn cấp vì bệnh
nhân thƣờng có mặt nhiều ngày hoặc cả tuần sau một
chấn thƣơng tầm thƣờng tƣơng đối. Bệnh nhân thƣờng là
ngƣời cao tuổi và có tiền sử chậm phát triển thần kinh,
nhƣng tiền sử chính xác là rất quan trọng để xác định
thời gian, vì tuổi của khối máu tụ dƣới màng cứng sẽ
quyết định sự xuất hiện của CT.
BẢO VỆ PROTOCOL CHO HEMATOMA CHRONIC
Một giao thức quét não thông thƣờng đƣợc sử dụng
(xem trang 12). Tăng cƣờng độ tƣơng phản có thể hữu
ích trong một số trƣờng hợp tụ máu dƣới màng cứng
isodense, nhƣng hầu hết các máy quét hiện đại sẽ tạo ra
chất lƣợng hình ảnh sẽ phân biệt rìa não với khối máu tụ
isodense. Tăng cƣờng độ tƣơng phản sẽ làm cho giao
diện này rõ ràng hơn.
Nhồi máu
Nhồi máu não trình bày theo nhiều cách khác nhau và có
thể đƣợc sử dụng để làm rõ một số thuật ngữ đƣợc sử
dụng khi yêu cầu đƣợc thực hiện (Hộp 2.1). Nói một
cách chính xác, nhồi máu não không phải là chỉ định để
quét khẩn cấp, nhƣng cần phải bắt đầu chống đông máu
b)
c)
a)
Figure 2.22 — Huyết khối dƣới màng cứng Isodense: a, Bộ sƣu tập
tiểu thể isodense; b, vỏ não bị nén, sự xuất hiện của sulci não; c,
thay đổi đƣờng giữa tối thiểu.
1
7
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

điều trị thƣờng có nghĩa là quét càng sớm càng khả thi Box 2.1 CEREBROVASCULAR CONDITIONS: SOME
sẽ phân biệt giữa xuất huyết và nhồi máu. Hình ảnh chụp TERMINOLOGY
CT của nhồi máu có thể không rõ ràng trong 48 giờ72,
ngoại trừ trong trƣờng hợp nhồi máu toàn bộ bán cầu Stroke Có thể có nghĩa là xuất huyết hoặc huyết
hoặc một trong các mạch não chính. khối.
Giao thức quét cho nhồi máu não Infarction Tổn thƣơng một vùng não, do mất nguồn
cung cấp máu vĩnh viễn. Bài thuyết trình
(Hình 2.23 từ2,26)
thƣờng sẽ là một sự khởi đầu của thâm hụt
Một giao thức quét não thông thƣờng đƣợc sử dụng thần kinh có thể cải thiện ở một mức độ
(xem trang 12). Phƣơng tiện tƣơng phản là không cần nào đó theo thời gian khi lƣu thông tài sản
thiết. thế chấp đƣợc thiết lập.
TIA Thiếu máu tạm thời. Mất máu tạm thời
Appearance of scan cho toàn bộ hoặc một phần của một bán
cầu não do hẹp động mạch cảnh ở cổ.
Quét đƣợc thực hiện hơn 72 giờ sau khi nhồi máu với sự Thời lƣợng của một TIA có thể từ vài
phục hồi thần kinh không hoàn chỉnh sẽ cho thấy những phút đến vài giờ nhƣng giải quyết với
thay đổi, và ở những bệnh nhân đã trải qua một vài đợt chức năng phục hồi hoàn toàn.
TIA hoặc RIND, cũng có thể chứng minh đƣợc những
Amaurosis TIA trong máu cung cấp cho mắt
vùng nhồi máu nhỏ. Có một số tính năng
trong đó phân biệt nhồi máu với các chẩn đoán fugax dẫn đến mù tạm thời ở một
mắt.
khác.
• Nó liên quan đến cả chất xám và chất trắng.
RIND Thần kinh thiếu máu cục bộ hồi phục
• Đó là chiếm không gian (trừ khi liên quan đến nhồi thâm hụt. Tƣơng tự về bản chất với một cơn thiếu máu não
máu tàu lớn, khi sẽ có một số phù). thoáng qua nhƣng kéo dài đến 24 giờ và sau đó hồi phục.
• Vùng mất mô hình nêm điển hình.

b)

a)

a)

Figure 2.23 — Nhồi máu. Nhồi máu động mạch não giữa phải: a, Figure 2.24 — Nhồi máu: lacuna nhồi máu mũi tên.
vùng mật độ thấp hình nêm liên quan đến cả hai màu xám và trắng;
b, một số dịch chuyển giữa và nén tâm thất bên.

18 1
8
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

a) b)

b)

Figure 2.25 — Nhồi máu. Nhồi máu tàu lớn (giai đoạn cấp tính): a, Figure 2.26 — Nhồi máu. Bệnh đa nhồi máu: nhiều vùng nhồi máu
dịch chuyển giữa; b, Khu vực mật độ thấp rộng lớn liên quan đến nhỏ (mũi tên).
cả chất xám và chất trắng.

• Sự giãn nở cục bộ của các con đƣờng dịch não tủy , có hoặc không có tiền sử tổn thƣơng nguyên phát khác
thay thế các mô não bị phá hủy. - ở đó, và không có khả năng gây ra mạch máu.
Khối u
Nó không nằm trong phạm vi của chƣơng này để đề Giao thức quét - Một giao thức quét não thông thƣờng
cập đến các mô hình trình bày khối u để quét CT. đƣợc sử dụng, trƣớc và sau khi dùng 50ml chất cản
Toàn bộ cuốn sách đã đƣợc dành cho sự xuất hiện quang.
của CT của khối u não và ngƣời đọc có thể tham
khảo những điều này để biết thông tin chi tiết. Một Theo dõi - Một giao thức não thông thƣờng đƣợc sử
số tính năng tiêu biểu của sự xuất hiện và quét xuất dụng, sau khi tiêm truyền.
hiện cho hai phân loại chính của khối u não, ác
tính và lành tính, đƣợc trình bày ở đây.
Khối u lành tính
Khối u ác tính (Hình 2.27 trừ2,29)
Những khối u này không xâm lấn và sẽ phát triển chậm,
Cần nhớ rằng bài kiểm tra phổ biến nhất của bất kỳ
nén mô não bình thƣờng thay vì xâm lấn nó. Các dấu
khối u não nào gặp phải sẽ là một khoản tiền gửi
hiệu thần kinh có thể rất chậm để trở nên đáng chú ý vì
thứ cấp từ một nguồn chính khác. Thuật ngữ chung
não sẽ bù đắp cho sự nén chậm theo thời gian. Ví dụ nhƣ
‘glioma, bao gồm một loạt các khối u ác tính
u màng não (Hình 2.30 và 2.31), u sọ và u thần kinh âm
nguyên phát với sự thay đổi lớn về ngoại hình. Các
thanh (xem khối u fossa sau, trang 21) Các khối u phát
khối u não ác tính xâm lấn mô não bình thƣờng và
triển chậm thƣờng có vôi hóa bên trong chúng.
thƣờng phát triển nhanh chóng, gây phù nề phản
ứng xung quanh khu vực bị ảnh hƣởng và làm tăng Giao thức quét - Giao thức quét não định kỳ đƣợc sử
hiệu quả khối lƣợng của tổn thƣơng. Có rất nhiều dụng trƣớc và sau khi quản trị tƣơng phản.
khối u ác tính xuất hiện ở thời thơ ấu. Theo dõi - Nếu vôi hóa đƣợc thể hiện trong quá trình
quét gốc, quét trƣớc và sau tƣơng phản phải là mỗi hình
Indications – Chúng bao gồm trình bày với các dấu hiệu
thành. Nếu không có hiện tƣợng vôi hóa, chỉ quét
thần kinh có bản chất tiến bộ, thƣờng là trong thời gian
tƣơng phản đƣợc thực hiện.
ngắn -

19 1
9
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

a)

b)

c)

Figure 2.27 — Khối u. Quét không cản quang ở bệnh nhân

ung thƣ biểu mô nguyên phát đã biết: a, chèn ép tâm thất trái;
b, diện tích có thể suy giảm tăng; c, sự xuất hiện của sulci ở Figure 2.28 — Khối u. Bệnh nhân giống nhƣ trong Hình 2.27,
bán cầu não trái. tăng cƣờng độ tƣơng phản. Tiền gửi di căn đƣợc mũi tên. Có
nhiều tổn thƣơng di căn nhỏ trong não.

a)
c)

a)

b)

Figure 2.29 — Khối u. Glioma, quét tăng cƣờng tƣơng phản:
a, thành khối u tăng cƣờng không đều; b, nang hoại tử định vị
cen- tre; c, dịch chuyển giữa đƣờng. Lƣu ý: bệnh nhân đã
đƣợc điều trị bằng steroid đã làm giảm chứng phù trắng phản
ứng.
Figure 2.30 — Khối u lành tính. Viêm màng não do
parafalcine, quét không cản quang: a, mô đồng nhất, suy giảm
nhẹ.

20 2
0
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

a) Nghiên cứu tƣơng phản trƣớc và sau nên đƣợc thực hiện.
Thỉnh thoảng có thể cần phải sử dụng lát hẹp hơn
chiều rộng (ví dụ 3 mm) để thể hiện tốt hơn một số tổn
thƣơng . Các nốt mạch máu nhỏ của bệnh xuất huyết
haemangiomas của bệnh Von HippelTHER Lindau là
một ví dụ điển hình của trƣờng hợp có thể cần độ dày lát
hẹp hơn.

Acoustic neuroma
A scan protocol for this condition is given in Table 2.10.
Table 2.10 – Protocol for acoustic neuroma
Figure 2.31 — Khối u lành tính. Parafalcine u màng não, tăng
cƣờng tƣơng phản sau: a, khối u tăng cƣờng đồng đều. Scanning protocol Routine posterior fossa scan
protocol as above following
contrast injection. Identify the
Posterior fossa tumours (Figures 2.32 and 2.33) precise location of the internal
Fossa sau đƣợc kiểm tra tốt nhất bằng từ tính auditory meatus from these scans
hình ảnh cộng hƣởng bất cứ khi nào có thể; tuy and repeat scans, 1 mm slice
nhiên, điều cần thiết là phải có sẵn các giao thức cụ thickness and 1 mm intervals, to
thể khi không có sẵn MR hoặc là một tùy chọn cho image through the meatus. Use a
các bệnh nhân cụ thể. CT thƣờng rất cần thiết cho smaller display field of view, 15 cm,
việc chứng minh và đánh giá các tổn thƣơng nền sọ, (if available) and image on both
chẳng hạn nhƣ khối u bƣớu hoặc khối u glomus soft tissue and bone algorithms.
jugularaes. Soft tissue
Bệnh nhân sẽ xuất hiện với các triệu chứng của fossa sau
Window width 200/150/120
thần kinh, mất điều hòa, ham chơi, mất thính giác, liệt
Window level 40
dây thần kinh sọ dƣới và nếu nghi ngờ bệnh di căn, tiền
Bone
sử tổn thƣơng nguyên phát ở nơi khác.
Window width 4000/1500
Table 2.9 describes a standard protocol for scanning the Window level 800/250
posterior fossa.

Table 2.9 – Standard posterior fossa scanning protocol

Patient position Supine, head in head rest,

scanner gantry parallel to
IOMBL. Head in centre of scan
field.
Start position Foramen magnum (lateral scan
projection radiograph is optional)
End position 3rd ventricle

Protocol
Slice thickness 5 mm
Table increment 5 mm a) b)
Kilovoltage 120 kV
mAs per slice 320 mAs
Algorithm Standard
Scan field of view 25 cm
Display field of view 25 cm
Window width 200/150
Window level 40
Figure 2.32 — Fossa sau. Viêm màng não dạng cuống: a, diện tích
Scan the remainder of the head in 10 mm slices and suy giảm tăng với các vệt vôi hóa; b, biến dạng và dịch chuyển từ
increments. đƣờng giữa của tâm thất thứ tƣ.

21 2
1
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

Table 2.12 – Protocol for pituitary fossa lesions

Hình ảnh CT của sự xói mòn xƣơng hoặc phá hủy các Patient position Prone, head in head rest with
khối u nền sọ là cần thiết để bổ sung cho MRI. Bàn chin extended and elevated on
2.11 mô tả giao thức. small positioning pads.
Perform a lateral scan projection
Table 2.11 – Skull base scanning protocol radiograph.
A LATERAL SCAN PROJECTION RADIOGRAPH SHOULD BE Start position Anterior clinoid processes/
PERFORMED planum sphenoidale
End position Posterior clinoid processes/
Start position 1 cm below formen magnum dorsum sella
End position Upper border of petrous bone
Gantry angle Parallel to posterior fossa skull Gantry angle 90° to floor of pituitary fossa
base
Protocol
Protocol Slice thickness 1 mm
Slice thickness 3 mm Table increment 1 mm
Table increment 3 mm Kilovoltage 120 kV
Kilovoltage 120 kV mAs per slice 320 mAs
mAs per slice 200 mAs Algorithm Detail
Algorithm Bone/edge Scan field of view 25 cm
Scan field of view 25 cm Display field of view 17 cm
Display field of view 20 cm Window width 400
Window width 4000/2000/15000 Window level 20
Window level 800/400/250
Reverse the image to display in the anatomical position
Nếu hình ảnh MR không đƣợc thực hiện, sẽ cần thiết
phải thực hiện quét CT với độ tƣơng phản và sử dụng Trƣớc khi hình thành khoang áp xe rời rạc, vùng não bị
cài đặt mAs cao hơn; điều này là để đăng quá trình vào ảnh hƣởng đƣợc mô tả là có não, một vùng nhiễm trùng
một mô mềm hoặc thuật toán tiêu chuẩn để đánh giá trong mô não. Điều này sẽ là oedematous và sẽ có sự
thành phần mềm của các loại tổn thƣơng này (Hình tăng cƣờng chắp vá tổng quát sau khi tiêm thuốc cản
2.34). quang tiêm tĩnh mạch. Xem hình 2.37 và 2.38.
Pituitary fossa lesions
Chúng đƣợc kiểm tra tốt nhất bằng hình ảnh MR,
nhƣng nếu CT đƣợc sử dụng thì hình ảnh vành là rất
cần thiết. Hình ảnh coronal trực tiếp rõ ràng là phƣơng
pháp tốt nhất nhƣng hình ảnh trục mỏng và xử lý bài
lên mặt phẳng vành có thể thỏa đáng. Bảng 2.12 đƣa ra
giao thức (Hình 2.35 trừ2.36). Các lát mỏng sẽ cho
phép định dạng lại sagittal nếu cần. Môi trƣờng tƣơng
phản đƣợc sử dụng nếu mức độ prolactin ở trên
2000 đơn vị
Infection (Figures 2.37–39)
Áp xe não là một tình trạng rất hiếm gặp và hầu nhƣ
luôn luôn liên quan đến nhiễm trùng đồng thời ở
xoang cạnh mũi hoặc xƣơng chũm, dẫn đến hình
thành áp xe ở thùy trán, thùy thái dƣơng hoặc sau hóa
thạch. Sự hình thành áp xe ở các vị trí khác là do chấn
thƣơng hoặc phẫu thuật hoặc, rất hiếm khi, do thuyên
tắc ở bệnh nhân bị dị tật tim trƣớc đó. Thậm chí hiếm
hơn một khoang áp xe rời rạc là viêm màng phổi dƣới
Figure 2.33 — Fossa sau. Petingioma sƣờn núi, tăng cƣờng tƣơng
màng cứng hoặc ngoại biên nơi nhiễm trùng theo dõi phản bài.
không gian dƣới màng cứng hoặc hình thành giữa
xƣơng và dura.

22 2
2
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

c)
a)
a)

b) b)
Figure 2.34 — Fossa sau, nền sọ. Khối u Glomus jugulare: a,
thành phần mô mềm trong khoang tai giữa; b, xói mòn lề của
jugular foramen trong nền sọ.

Figure 2.35 — Fossa tuyến yên. Quét mạch vành tăng cƣờng tƣơng
phản: a, động mạch cảnh trong; b, Tuyến yên bình thƣờng; c, cuống
tuyến yên

a)
a)

b)
b)

c)

Figure 2.36 — Fossa tuyến yên. Quét vành, tăng cƣờng độ tƣơng Figure 2.37 — Nhiễm trùng nội sọ. Viêm não phải phía trƣớc,
phản, của adenoma tuyến yên: a, quá trình clinoid trƣớc; b, khối u không cản quang; a, diện tích suy hao thấp; b, nén sừng phía trƣớc
mật độ thấp trong tuyến yên; c, trầm cảm và xói mòn sàn của tuyến bên phải.
yên.

23 2
3
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

a)

b)

Figure 2.38 — Nhiễm trùng nội sọ. Viêm não trƣớc trán phải, tăng
cƣờng. Lƣu ý tăng cƣờng xung quanh khu vực mật độ thấp (mũi
tên).
Figure 2.39 — Nhiễm trùng nội sọ. Bệnh nhân giống nhƣ trong
hình
2,38. 3 ngày sau. Áp xe não phải trƣớc tăng cƣờng tƣơng phản: a,
thành dày, không đều; b, phù nề phản ứng xung quanh.

Quét bệnh nhân nghi ngờ viêm màng não là một yêu cầu
phổ biến vì hai lý do chính:
1) để loại trừ khả năng xuất huyết dƣới nhện -
a) do sự giống nhau của một số triệu chứng trình bày
c) ;
2) để thiết lập rằng không có áp lực nội sọ tăng -
b) trƣớc khi chẩn đoán chọc dò tủy sống.

Scanning protocol for cerebral infection

Figure 2.40 — Tràn dịch não: a, tâm thất bên bị giãn; b, tâm
thất thứ ba giãn; c, cavum sucum pellucidum (một biến thể bình
thƣờng).
Cần nhấn mạnh rằng tất cả các trƣờng hợp nhiễm trùng
não phải đƣợc quét không cản quang ban đầu. Nếu điều
này là hoàn toàn bình thƣờng (nhƣ trong hầu hết các
trƣờng hợp viêm màng não) thì việc quét này sẽ là đủ.
Tất cả các lần quét với sự xuất hiện bất thƣờng sẽ yêu
cầu tăng cƣờng độ tƣơng phản. Nhiễm trùng não thông
thƣờng sẽ liên quan đến một lƣợng lớn phù nề phản ứng
và chiếm dụng không gian, và bệnh nhân sẽ bị bệnh rất
nặng, thƣờng là pyrexial và bị thiếu hụt thần kinh rõ rệt.
Nhƣ đã nêu trƣớc đây, những bệnh nhân này cũng sẽ có
tiền sử nhiễm trùng liên quan đến xoang hoặc mastoids.
Giao thức quét não thông thƣờng nên đƣợc sử dụng hoặc
nếu áp xe ở phần sau fossa 5mm nên đƣợc thực hiện
thông qua khu vực liên quan.
Theo dõi - Chỉ cần quét tăng cƣờng độ tƣơng phản.

24 2
4
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

Hydrocephalus (Figure 2.40) 2. Hình dung các dị tật động mạch trong
Trong khi tràn dịch não có thể là một phát hiện ngẫu nhiên Định dạng 3D kết hợp với chụp động mạch chính thức để
khi quét định kỳ, hầu hết việc quét tìm não úng thủy sẽ đƣợc lên kế hoạch phẫu thuật hoặc điều trị nội mạch.
thực hiện dƣới dạng đánh giá hoặc theo dõi thƣờng quy ở
bệnh nhân bị shunt tâm thất. Với việc sử dụng các hệ thống YÊU CẦU QUÉT
áp lực có thể điều chỉnh mới hơn, những bệnh nhân này có Chế độ quét âm lƣợng liên tục (xoắn ốc / xoắn ốc) và gói
thể sẽ có một số lƣợng lớn các cuộc kiểm tra trong đời họ, và phần mềm xử lý bài 3D là rất cần thiết. Các tính năng
điều quan trọng là phải thiết lập một proto-col giới hạn liều mong muốn sẽ bao gồm chức năng bắt đầu quét quét
thấp để giảm gánh nặng bức xạ trong những trƣờng hợp này. thông minh, tự động bắt đầu quét ở mức tăng cƣờng độ
tƣơng phản tối đa.
Giao thức quét tìm não úng thủy
Vì yêu cầu thƣờng là để chứng minh kích thƣớc tâm thất,
giao thức đƣợc mô tả trong Bảng 2.13 đƣợc khuyến nghị sử BẢO VỆ KẾ HOẠCH CHO ANevoYSM
dụng. Nên sử dụng máy chụp X-quang chiếu bên. X quang chiếu hình chiếu bên phải đƣợc định hình. Chi
tiết về giao thức đƣợc nêu trong Bảng 2.14.
Chỉ có năm hoặc sáu phần sẽ đƣợc thực hiện, giảm ít nhất
Table 2.14 – Protocol for aneurysm
một nửa liều cho bệnh nhân vì mAs sử dụng cũng giảm đáng
kể. PERFORM A LATERAL SCAN PROJECTION RADIOGRAPH
Table 2.13 – Scanning protocol for hydrocephalus
Patient position Supine with head in head rest
PERFORM A LATERAL SCAN PROJECTION RADIOGRAPH
Start position Half-way between pituitary fossa floor
and anterior clinoid processes.
Patient position Supine with head in head rest End position 30 mm above start position.
Start position 1 cm above orbital roof Gantry angle Parallel to radiographic
End position Skull vault baseline
Gantry angle Parallel to RBL
Protocol
Protocol Slice thickness 1 mm
Slice thickness 10 mm Table increment 1 mm
Table increment 20 mm (pitch)
Kilovoltage 120 kV mAs Kilovoltage 120 kV
per slice 200 mAs mAs per slice 280–300 mAs
Algorithm Standard Algorithm Standard Scan
Scan field of view 25 cm field of view 25 cm Display field of
Display field of view 25 cm view 18 cm Window width
Window width 100/80 200
Window level 40 Window level 40
Scan start delay (average) 15 sec

Vascular studies (Figure 2.41)
Indications
1. Để xác định chứng phình động mạch của Vòng tròn
Willis ở những bệnh nhân xuất hiện mà không có xuất
huyết dƣới màng nhện. Ví dụ nhƣ liệt dây thần kinh sọ
thứ 3 và 6 thƣờng kèm theo đau. Giao thức này cũng
đƣợc sử dụng ở những bệnh nhân rất cao tuổi bị xuất
Tiêm thuốc cản quang là thông qua một ống thông tĩnh mạch
lớn, đầu nối và vòi ba chiều. Một thể tích 100 ml môi trƣờng
tƣơng phản đƣợc tiêm và quét bắt đầu sau thời gian trì hoãn
đƣợc xác định trƣớc để cho phép quét trong lần đầu tiên vƣợt
qua độ tƣơng phản qua Vòng tròn Willis. Thời gian trì hoãn
đƣợc thay đổi để phù hợp với độ tuổi của bệnh nhân. (Tính
năng bắt đầu thông minh của một số máy quét, đƣợc đề cập ở
trên, sẽ phù hợp trong tình huống này.)
SCANNING PROTOCOL FOR ARTERIOVENOUS

huyết dƣới nhện, khi bệnh lý mạch máu chính thức có MALFORMATION
thể không phải là một lựa chọn nghiêm trọng nhƣng Quét có thể phải đƣợc lấy với một lát rộng hơn và gia
cần chẩn đoán.
tăng bảng (khoảng cách 1) 3 mm hoặc 5 mm và bài

25 2
5
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

SCANNING PROTOCOL FOR POSTNASAL SPACE

Lateral scan projection radiograph is optional. The

details are given in Table 2.15.
Table 2.15 – Protocol for postnasal space scan
a)
Patient position Supine with head in head
b)
cushion on table top
Start position Skull base
End position Epiglottis
Gantry angle Parallel to infraorbital meatal
line
d) c)
e)
Protocol
Slice thickness 5 mm
Figure 2.41 — Nghiên cứu mạch máu. Tái tạo 3D hình ảnh CT Table increment 5 mm
của Circle of Willis nhìn từ phía trƣớc: a, phình động mạch sau Kilovoltage 120 kV
giao tiếp hai bên; b, Động mạch cảnh trong; c, Động mạch não mAs per slice 250 mAs
giữa; d, động mạch não trƣớc; e, động mạch màng ngoài tim. Algorithm Soft/standard
Scan field of view 25 cm
Display field of view 22 cm
đƣợc xử lý thành các bƣớc tăng 1mm để tạo ra sự mƣợt Window width 400
mà Window level 20
Tái tạo 3D. Mặt khác, giao thức giống nhƣ đối với phình
động mạch, ngoại trừ vị trí sẽ phải đƣợc chọn theo vị trí
của tổn thƣơng. Salivary glands
Các nghiên cứu về mạch máu cũng có thể đƣợc thực Kiểm tra khối lƣợng nƣớc bọt đƣợc thực hiện cả trƣớc
hiện ở cổ để chứng minh sự phân nhánh động mạch cảnh và sau khi tăng cƣờng độ tƣơng phản. Sự tham gia và
trong hẹp động mạch cảnh. Một lần nữa điều chỉnh giao phân định vị trí của các động mạch cảnh và tĩnh mạch
thức sẽ cần phải đƣợc thực hiện để bao phủ khu vực cảnh là rất cần thiết khi phẫu thuật đang đƣợc xem xét
thích hợp. Các nghiên cứu tƣơng phản ở cổ sẽ hữu ích (Hình 2.42).
trong việc xác định các mức chính xác để quét và cũng
để xác định bất kỳ vôi hóa nào trong các bức tƣờng nghệ
thuật. Thời gian trì hoãn bắt đầu của quá trình quét sẽ KẾ HOẠCH PROTOCOL CHO PAROTID HOẶC
đƣợc điều chỉnh trong vài giây để quét trong suốt lần SUBMANDIBULAR
đầu tiên vƣợt qua độ tƣơng phản ở cổ. GĂNG TAY
Điều này đƣợc mô tả trong Bảng 2.16. Chụp X quang
Không gian cổ và sau chiếu bên là điều cần thiết.
Nó không có ý định bao gồm các giải thích đầy đủ về Sau đó, các lần quét nên đƣợc lặp lại sau khi tiêm 50 ml
việc quét cổ mà chỉ là những quy trình cần thiết của máy môi trƣờng tƣơng phản, bắt đầu khi kết thúc tiêm và
quét thần kinh. quét theo hƣớng sọ để tạo ra lợi ích từ dòng chảy hƣớng
động mạch.

Không gian sau sinh Xoang (Hình 2.43 và 2.44)

Các chỉ định thông thƣờng là để chẩn đoán và kiểm tra Hiện tại ngƣời ta chấp nhận rằng đánh giá tốt nhất về
các khối u của không gian sau sinh. Sự tăng cƣờng độ xoang cạnh mũi là quét CT trong mặt phẳng vành. Các
tƣơng phản thƣờng không cần thiết vì sự mất mát của bác sĩ tai mũi họng thƣờng xuyên thực hiện kiểm tra và
các mặt phẳng và sự xói mòn hoặc biến dạng xƣơng phẫu thuật nội soi xơ hóa (FESS) trong xoang và sẽ yêu
đƣợc thể hiện rõ trong các phần dọc trụcs. cầu đánh giá CT theo cách gần nhất với cách mà xoang
sẽ đƣợc hình dung khi phẫu thuật.

26 2
6
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

Table 2.16 – Protocol for parotid or submandibular glands

PERFORM A LATERAL SCAN PROJECTION RADIOGRAPH

Patient position Supine with head in head

cushion on table top
Start position Supraorbital margin (parotid)
External auditory meatus
(submandibular)
End position Cervical vertebra or lower extent
of mass
Gantry angle Parallel to infraorbital meatal line

Protocol
Slice thickness 5 mm
Table increment 5 mm
Kilovoltage 120 kV
mAs per slice 250 mAs
Algorithm Soft/standard
Scan field of view 25 cm
Display field of view 18/20 cm
Window width 300/400
Window level 20/40

Figure 2.43 — Viêm xoang cạnh mũi. Chụp X quang chiếu bên
cho thấy các đƣờng cắt cho giao thức quét thông thƣờn

a)
d)

b)

b)

a)

c) e)

c)

Figure 2.42 — Quét tƣơng phản tăng cƣờng cho khối parotid Figure 2.44 — Viêm xoang cạnh mũi. Phần vành: a, dày niêm
phải: a, cơ masseter; b, tăng cƣờng nốt trong tuyến mang tai mạc trong khoang mũi; b, Niêm mạc dày lên trong xoang ethmoid;
phải; c, tĩnh mạch cảnh phải; d, tuyến mang tai trái bình thƣờng; c, dày lên niêm mạc trong xoang hàm trên.
e, động mạch cảnh trong trái.

27 2
7
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

Scanning protocol for coronal projection of
sinuses
Lateral scan projection radiograph is essential. Details
are given in Table 2.17.
Table 2.17 – Protocol for coronal projection of sinuses
PERFORM A LATERAL SCAN PROJECTION RADIOGRAPH
và gia tăng là đủ cho các hình ảnh trục. Tuy nhiên, nếu
không thể định vị coronal, hình ảnh dọc trục phải đạt
đƣợc ở mức 3 mm và tăng dần, từ quá trình phế nang
của maxilla đến giới hạn trên của xoang trán, với góc
nghiêng song song với RBL.
Quỹ đạo

Patient position Prone with head extended and Chỉ định

chin supported on additional
pads in the head rest Quét quỹ đạo là cần thiết cho nhiều tình trạng bao gồm
Start position Anterior margin of frontal bệnh về tuyến giáp, khối u quỹ đạo và quỹ đạo retro,
sinus khối u tuyến lệ, nhiễm trùng quanh mắt, dị vật nội nhãn
End position Posterior wall of sphenoid sinus và dermoids góc.
Gantry angle Parallel to posterior wall of
maxillary sinus and at 90° to
hard palate Kỹ thuật
Có một số biến thể về các kỹ thuật liên quan, để phù
Protocol hợp với trình bày lâm sàng.
Slice thickness 3 or 5 mm
Table increment 3 or 5 mm Định vị bệnh nhân trong các mặt phẳng trục và vành
Kilovoltage 120 kV cũng giống nhƣ đối với xoang. Giàn giáo nhƣ sau.
mAs per slice 150 or 200 mAs
Algorithm Bone or detail • Mặt phẳng trục: song song với đƣờng thịt vô cơ, bắt
Scan field of view 25 cm đầu từ đƣờng này và kết thúc ở rìa siêu hấp thụ.
Display field of view 20 cm • Mặt phẳng vành: nếu có thể ở 90 ° đến quét dọc trục.
Window width 4000 Quét từ khía cạnh trƣớc của địa cầu đến các quá trình
Window level 800/700 clinoid trƣớc.
Quét 3 mm và tăng dần từ xoang trán đến thành sau của Cần nhấn mạnh rằng tất cả các lần quét quỹ đạo phải
xoang hàm trên, và quét 5 mm và tăng dần đƣợc hình thành khi nhắm mắt, để giảm thiểu chuyển
cho phần còn lại động của mắt.

Comments
Việc chụp ảnh phải đƣợc thực hiện với một ngƣời phải trái
ngƣợc với hình ảnh ở vị trí giải phẫu, và các thiết lập cửa sổ
đƣợc đề xuất sẽ chứng minh cả lề xƣơng và hàm lƣợng mô
mềm trong xoang, trong khi giảm thiểu các vật phẩm giả từ
trám răng và cầu răng. Giá trị mA thấp có thể đƣợc sử dụng
vì hình ảnh chủ yếu là lề xƣơng và không gian không khí.
Hình ảnh coronal dễ dàng là thích hợp hơn so với hình ảnh
corine corine treo đầu vì cố định bệnh nhân là tốt hơn
nhiều.
Kỹ thuật bổ trợ
Hình ảnh dọc trục - sử dụng các yếu tố quét và thuật toán
tƣơng tự nhƣ giao thức coronal, đôi khi có thể đƣợc yêu cầu
để phân định đầy đủ các khối u và là điều cần thiết trong
đánh giá u hạt Wegener. Nếu hình ảnh coronal đã thu đƣợc,
chiều rộng lát 5 mm
Điều kiện
Bệnh về tuyến giáp - Quét dọc trục và vành, với độ dày
lát 3 mm và gia tăng đƣợc sử dụng. Không tăng cƣờng
độ tƣơng phản đƣợc sử dụng.
Tổn thƣơng quỹ đạo retro - Quét 3 mm dọc trục qua
quỹ đạo và quét 10 mm qua phần còn lại của não đƣợc
thực hiện. Điều này đƣợc lặp lại với sự tăng cƣờng độ
tƣơng phản nếu phát hiện bất kỳ sự bất thƣờng nào.
Các khối u tuyến lệ - Quét 3 mm trục và vành trƣớc và
sau khi tăng cƣờng độ tƣơng phản đƣợc thực hiện.
Nhiễm trùng Periorbital - Những ngƣời này cũng yêu
cầu quét 3 mm theo trục và thân trƣớc và sau khi tăng
cƣờng độ tƣơng phản. Có thể cần phải quét một khu
vực rộng hơn để bao gồm nguồn lây nhiễm ban đầu,
thƣờng là từ xoang cạnh mũi, sử dụng độ dày và độ
rộng lát cắt rộng hơn.

28 2
8
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

d) d)
b) a)
a)
c)

c)

b)

Figure 2.45 — Quỹ đạo. Hình chiếu trục trong bệnh mắt dysthyroid: a, cơ Figure 2.46 — Quỹ đạo và chấn thƣơng xƣơng mặt. Dự đoán mạch vành: a,
trực tràng dày lên; b, cơ trực tràng dày lên; c, thần kinh thị giác; d, tiên lƣợng thần kinh thị giác; b, cơ mắt; c, thổi ra vết nứt của sàn quỹ đạo cho thấy ‘giọt
song phƣơng nƣớc mắt có dấu hiệu thoát vị của các quỹ đạo quỹ đạo vào hang vị; d, gãy
của tƣờng tối đa bên trái

Angular dermoids – Những tổn thƣơng này thƣờng xuất hiện ở trẻ
nhỏ và là những vết sƣng nhỏ liên quan đến khóe mắt trong hoặc Scanning protocol for petrous temporal bones
ngoài của mắt. Độ dày lát và tăng 1 mm đƣợc yêu cầu để ghi lại
hình ảnh chính xác của da và các vấn đề cố hữu trong bất kỳ quá This is given in Tables 2.19 and 2.20.
trình quét nhi khoa nào chiếm ƣu thế. Thông thƣờng một thuốc gây
mê nói chung tác dụng ngắn đƣợc đƣa ra
Table 2.18 – Protocol for visualising intraocular foreign bodies
để đảm bảo quét chất lƣợng tốt. Trục
Nên thực hiện quét với các yếu tố phơi nhiễm thấp phù hợp PERFORM A SHORT AP SCAN PROJECTION RADIOGRAPH
với lứa tuổi trẻ con. Tăng cƣờng độ tƣơng phản hiếm khi
Patient position Supine in head rest with
đƣợc yêu cầu.
radiographic baseline angled
15–20° craniocaudal.
Các cơ quan nƣớc ngoài nội nhãn - CT là một phƣơng thức Start position Infraorbital margin
tuyệt vời để hỗ trợ trong việc nội địa hóa các cơ quan nƣớc End position Superior orbital margin
ngoài nội nhãn, đặc biệt là các cơ quan phi kim. Một giao Gantry angle Parallel to infraorbital meatal line
thức đƣợc đƣa ra trong Bảng 2.18.

Petrous temporal bones Protocol

Slice thickness 1 mm
(Figures 2.47–2.49)
Table increment 1 mm
Kilovoltage 120 kV
Chỉ định quét khu vực này bao gồm: mAs per slice 200 mAs
• ứ mật Algorithm Detail
• đánh giá sự lựa chọn trƣớc của ốc tai trong chƣơng trình Scan field of view 25 cm
cấy ốc tai điện tử Display field of view 18 cm
Window width 300
• u thần kinh âm thanh (xem khối u fossa sau, p.21).
Window level 20/40

29 2
9
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

a)

a)

b)

c)

e)
b)
d)

Figure 2.47 — Xƣơng thái dƣơng. Một phần trục 1 mm: a, đỉnh Figure 2.48 — Xƣơng thái dƣơng. Một phần trục 1 mm: a, phần
của ốc tai; b, biến cơ bản của ốc tai; c, hàm giả; d, tế bào không khí thịt thính giác bên trong; b, kênh bán nguyệt bên
mastoid; e, tai giữa và ossicles.
ADAPTATION FOR COCHLEAR IMPLANT ASSESSMENT

Bệnh nhân cũng có thể đƣợc chụp MRI để loại trừ thần
kinh âm thanh. Quét dọc trục đƣợc thực hiện nhƣ trên,
nhƣng số lần quét nên đƣợc giới hạn trong khoảng 15
phần, từ phần dƣới của phần thịt thính giác bên ngoài
đến phần thịt thính giác bên trong, với trƣờng hiển thị 15
cm.
Một số trung tâm cũng sử dụng hình ảnh vành trực tiếp
a) để đánh giá ốc tai điện tử. Nếu khó lấy

Table 2.19 – Axial scan of petrous temporal bones:

PERFORM LATERAL SCAN PROJECTION RADIOGRAPH

c)
Patient position Supine in head rest
Start position Skull base
End position Superior margin of petrous
temporal bone
Gantry angle 30° cranial to infraorbital meatal
d) line
Protocol
Slice thickness 1 mm
Table increment 1 mm
Kilovoltage 140 kV
mAs per slice 300 mAs (150 mA: 2 sec
b) scan-time)
Algorithm Bone
Scan field of view 25 cm
Display field of view 18 cm
Hình 2.49 - Xƣơng thái dƣơng. Một phần vành 1 mm: Window width 4000
a, tế bào không khí mastoid kém khí; b, ứ mật mô mềm trong Window level 750

30 3
0
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

Table 2.20 – Coronal scan of petrous temporal bones: ngay lập tức trƣớc khi quét và phẫu thuật và với khung
có thể di chuyển đƣợc của Gill Gian Thomas, đƣợc sử
PERFORM LATERAL SCAN PROJECTION RADIOGRAPH
dụng cho xạ trị phân đoạn.
Patient position Prone with head extended Hầu hết các loại khung hình lập thể hoạt động theo
Start position Anterior margin of petrous
nguyên tắc đánh dấu fiducial cố định (dọc) và di chuyển
temporal bone (dốc) xung quanh khung có thể là hình trụ (Gill xông
End position Posterior margin of petrous Thomas) hoặc hình khối (Leksell). Tất cả các loại khung
temporal bone quá lớn để đƣợc quét bằng cách sử dụng các trƣờng quét
Gantry angle 90° to skull base of middle kích thƣớc đầu và các thuật toán đầu không có sẵn.
cranial fossa
Mỗi loại khung cần một bộ cố định bảng cụ thể. Một
Protocol giao thức điển hình cho stereotaxis đƣợc đƣa ra trong
Slice thickness 1 mm Bảng 2.21.
Table increment 1 mm
Kilovoltage 140 kV Table 2.21 – Typical protocol for stereotaxis
mAs per slice 300 mAs (150 mA: 2 sec)
Algorithm Bone Slice thickness 1 mm
Scan field of view 25 cm Table increment 1 mm
Display field of view 18 cm Kilovoltage 120 kV
Window width 4000 mAs per slice 400 mAs
Window level 750 Algorithm Standard
Scan field of view 35 cm
Display field of view 35 cm
Window width 250/100
hình ảnh coronal trực tiếp. Định dạng tốt có thể đƣợc Window level 40
thực hiện từ các hình ảnh trục nhƣng một loạt rộng hơn
sẽ phải có đƣợc.
Bình luận
Sử dụng tiêu điểm tốt bằng cách sử dụng mA thấp 150
và thời gian quét 2 giây cho tất cả các lần quét xƣơng
thái dƣơng. Không sử dụng các kỹ thuật quét liên tục
(xoắn ốc, xoắn ốc) để làm việc xƣơng độ nét cao.
Stereotaxis
Quét nhƣ là một phần của các thủ tục phẫu thuật hoặc xạ a)
trị lập thể là một chủ đề lớn và phức tạp và nó không
nằm trong phạm vi của chƣơng này để mô tả điều này
chi tiết.
Có một số hệ thống khác nhau có sẵn, mỗi hệ thống đòi
hỏi các tính toán nội địa hóa toán học khác nhau và một
số trong số này liên quan đến phân tích máy tính. Mỗi
cái hoạt động theo nguyên tắc của một tấm đế cho hệ
thống, đƣợc gắn vào đầu bệnh nhân bằng đầu ghim cố
định hoặc gắn vào khuôn hàm trên. Sau đó, có thể sử
dụng nhiều phụ kiện quét, vận hành hoặc điều trị khác
nhau trên tấm đế cố định, để xác định chính xác đầu dò b)
sinh thiết hoặc dụng cụ phẫu thuật hoặc để tập trung
chùm tia xạ trị.
Trải nghiệm của nhà văn hiện tại là với khung Leksell Figure 2.50 — Stereotaxis. Khung hình lập thể của Lexell đƣợc cố
đƣợc gắn vào bảng ngoài của hộp sọ bằng ghim định để quét trƣớc khi sinh thiết: a, khối u đƣợc sinh thiết; b,
fiducial (10 trong toàn bộ khung).

31 3
1
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E H E A D

Nó rất hữu ích để phóng to hình ảnh thay vì sử dụng

trƣờng nhìn hiển thị nhỏ hơn để đảm bảo bao gồm tất cả
các fiducials.

Hình 2.50 cho thấy một khối u não đƣợc quét trƣớc khi
sinh thiết lập thể bằng cách sử dụng khung Leksell và
trong Hình 2.51, khung hình của Gill Muff Thomas đang
đƣợc sử dụng để lên kế hoạch trị liệu lập thể cho khối u.

Further reading
Banniser R (rev.) Brain’s clinical neurology. Oxford Medical,
Dixon AK. Body CT: a handbook. Churchill Livingstone,
Draper IT. Lecture notes on neurology. Blackwell Scientific, a)
Ellis H, Logan B, Dixon A. Human cross-sectional anatomy atlas of body sec-
tions and CT images. Butterworth Heinemann,
McNaught AB. Companion to illustrated physiology. Churchill
Livingstone.
McNaught AB, Callendar. Illustrated physiology. Churchill Livingstone.
b)
Royal College of Radiologists. Making the best use of a department of clin-
ical radiology: guidelines for doctors. London: Royal College of
Radiologists, Figure 2.51 — Stereotaxis. Quét khung có thể định vị lại đƣợc
lên kế hoạch xạ trị; a, khối u; b, fiducials (tổng cộng chín).

32 3
2
 3
THE SPINE

Halina Szutowicz

Introduction
The lumbar spine
Cervical spine
Spinal trauma
CT myelography
Biopsy and preoperative spinal marking

33
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E S P I N E

Introduction
Điều thích hợp để nói rằng phƣơng thức hình ảnh đƣợc
lựa chọn cho phần lớn các điều kiện cột sống là cộng
hƣởng từ (MR). Tuy nhiên, sẽ có nhiều lý do tại sao CT
vẫn có thể đƣợc sử dụng, nhất là đối với những bệnh
nhân không thể chịu đựng đƣợc 'đƣờng hầm' hẹp của
hầu hết các thiết kế máy quét MR, những ngƣời chỉ quá
lớn để phù hợp với máy quét MR, hoặc những ngƣời đã
cấy ghép kim loại có nghĩa là quét MR bị chống chỉ
định.
CT là điều cần thiết khi yêu cầu về hình ảnh xƣơng gãy
trong chấn thƣơng cột sống và hình ảnh của hẹp bao quy
đầu, đặc biệt là ở vùng cổ tử cung.
Có những tình huống MR không thể đƣa ra chẩn đoán
xác định hoặc kết quả MR không tƣơng quan với các
quan sát và kiểm tra lâm sàng. Vấn đề này đặc biệt phổ
biến ở khu vực cổ tử cung và đƣợc giải quyết bằng sự
kết hợp giữa điều trị tủy cổ tử cung cộng với CT và định
dạng lại 3D để đánh giá thoát khỏi gốc cổ tử cung.
Trong đơn vị phẫu thuật thần kinh của nhà văn, nó đang
trở thành một thực hành trong phẫu thuật cột sống để sử
dụng một số loại đánh dấu cột sống tiền phẫu dƣới sự
kiểm soát của CT để chỉ ra mức độ quan tâm chính xác
và do đó giảm thiểu phẫu thuật liên quan.
tất cả những gì đƣợc yêu cầu của họ là nằm yên trong
suốt thời gian quét.
Tất cả các quét cột sống thắt lƣng nói chung nên đƣợc
thực hiện với tƣ thế nằm ngửa của bệnh nhân và đầu gối
uốn cong trên một miếng đệm hoặc gối định vị nêm góc
thích hợp. Cánh tay phải đƣợc nâng lên trên đầu và tựa
lƣng vào gối. Nếu bệnh nhân không thể đặt cánh tay qua
đầu thì giữ hai cánh tay bắt chéo cao qua ngực có thể
đƣợc chấp nhận.
Bệnh nhân nữ trong độ tuổi sinh đẻ nên có nguy cơ
mang thai đƣợc thiết lập trƣớc khi khám.
Sử dụng thời gian quét 1 hoặc 2 giây có nghĩa là không
cần thở.
Nó có lợi để thực hiện quét thấp nhất đầu tiên. Góc giàn
tối đa sẽ đƣợc sử dụng và bệnh nhân có thể yên tâm rằng
đầu gối của họ sẽ di chuyển ra khỏi cổng. Luôn luôn
nghiêng giàn trong khi đứng bên cạnh bàn, để trấn an
bệnh nhân; điều khiển từ xa khi sử dụng các góc lớn có
thể đáng sợ.
Bệnh đĩa đệm thắt lƣng
Thông thƣờng chỉ cần kiểm tra ba không gian đĩa thấp
nhất và thực hiện một loạt giới hạn ở mức L3 / L4. Kiểm
tra các phát hiện thần kinh đối với biểu đồ phân phối
thần kinh nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về mức độ cần
kiểm tra.

Cột sống thắt lƣng SCANNING PROTOCOL FOR LUMBAR DISC DISEASE
Hai lý do phổ biến nhất để chụp ảnh cột sống thắt lƣng This is given in Table 3.1.
là:
Table 3.1 – Protocol for lumbar disc disease
• Bệnh đĩa đệm cột sống thắt lƣng, thƣờng gặp nhất ở L5
/ S1 và Scan projection Both anteroposterior (AP) and
L4 / L5; radiographs lateral projections
Length, 35 cm
• Hẹp cột sống, tức là hẹp một hoặc cả hai ống sống và Zero to symphysis pubis,
hốc bên. commence 35 cm superior
120–140 kV
Chuẩn bị và định vị bệnh nhân 40–160 mAs

Điều quan trọng là cho phép bệnh nhân bị đau lƣng Axial scans
thƣờng di chuyển lên ghế máy quét bằng bất cứ cách nào Slice thickness 3–5 mm
thoải mái nhất đối với họ. Phải đặc biệt chú ý để đảm Table increment 3–5 mm
bảo cho bệnh nhân không tƣơng thích MRI rằng máy Algorithm Standard
quét CT có khẩu độ rộng và không giống đƣờng hầm. Kilovoltage 120–140 kV
mAs per slice 250–400 mAs
Có thể thích hợp để đặt chân bệnh nhân bị nghẹt đầu tiên
Scan field of view 48 cm
vào máy quét, mặc dù điều này có thể làm cho cơn đau
Display field of view 15 cm
sọ của bệnh nhân không thể chịu đựng đƣợc đối với Window width (WW) 500/1500
bệnh nhân, vì hầu hết các máy quét đều có phễu rộng Window level (WL) 60/250
hơn phía sau của giàn. Các bệnh nhân lo lắng cũng nên
yên tâm rằng thủ tục này rất nhanh chóng và

35 35
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E S P I N E

Đo các vị trí bù phải hoặc trái, trƣớc hoặc sau từ máy
chụp X quang chiếu và nhập chúng vào giao thức quét
dọc trục. Sử dụng máy chụp X-quang chiếu bên (Hình
3.1) để lên kế hoạch cho các góc của giàn và các vị trí
cần quét, song song với từng không gian đĩa và bao phủ
toàn bộ khung xƣơng.
Trong bộ phận nhà văn hiện tại, các phần 5 mm đƣợc
chồng lên nhau bằng cách sử dụng mức tăng của bảng 4
mm đƣợc sử dụng thƣờng xuyên; chiều rộng lát 3 mm và
khoảng tăng 3 mm có thể đƣợc sử dụng cho các không
gian đĩa rất hẹp.
Không gian đĩa L3 / L4 đƣợc kiểm tra bằng ba phần 5
mm cách nhau 10 mm, phần giữa đi qua không gian đĩa,
trừ khi các triệu chứng lâm sàng liên quan đến cấp độ
này, trong trƣờng hợp đó, một loạt chồng chéo phải
đƣợc thực hiện với một loạt hạn chế ở L2 / L3.
Comments
Nếu thông tin lâm sàng chỉ ra các tổn thƣơng đĩa đệm ở
mức cao hơn so với các mức độ thƣờng đƣợc quét nhất,
các mức này nên đƣợc quét chi tiết trong khi hạn chế các
cấp độ khác trong một loạt hạn chế. Ví dụ, đau thần kinh
tọa đơn phƣơng sẽ chỉ ra tổn thƣơng đĩa đệm bên ở L5 /
S1 hoặc L4 / L5, trong khi đau thần kinh tọa hai bên có
thể do tổn thƣơng đĩa đệm trung tâm ở mức cao hơn.
X quang chiếu hình chiếu có thể đƣợc chụp ảnh trên một
định dạng lớn để thay thế cho các hình ảnh X quang đơn
giản bổ sung của cột sống.
Hình ảnh của cột sống nên đƣợc thực hiện trên cả cài đặt
mô mềm và xƣơng để phân biệt giữa chèn ép đĩa đệm và
xƣơng của rễ thần kinh.
Lƣu ý - Rìa sau của đĩa đệm giữa thắt lƣng phải xuất
hiện hơi lõm hoặc thẳng.
Hình 3.2 và 3.3 cho thấy các phần thông qua các không
gian đĩa đệm ở cột sống thắt lƣng.

Figure 3.1 — Cột sống thắt lƣng. Chụp X quang chiếu bên; thói quen cho bệnh đĩa đệm thắt lƣng.

36 36
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E S P I N E

Spinal stenosis (Figure 3.4–3.6)

PROTOCOL FOR SPINAL STENOSIS

Thực hiện chụp X quang chiếu trƣớc và sau quét đối với
bệnh đĩa đệm. Những bệnh nhân này có thể già hơn và
có thể lớn hơn những ngƣời mắc bệnh đĩa đệm, do đó có
thể cần phải sử dụng các giá trị cao hơn của phạm vi
kilovol thế và mAs đƣợc đƣa ra cho cả chụp X quang
chiếu và quét trục.
b)
Từ máy chụp X-quang chiếu bên, kế hoạch ba
các phần dọc trục qua mỗi không gian đĩa, từ L5 / S1 đến
L1 / L2, với phần giữa đi qua giữa và song song với mỗi
không gian đĩa. Các bản quét dọc trục phải có độ dày 5
mm và đƣợc phân tách bằng cách tăng bảng 10 mm.
Hẹp lõm hai bên sẽ đƣợc chứng minh ở mức thấp của
mỗi bộ ba phần và đƣờng kính ống tủy
a) đánh giá trên hai phần khác. Nếu bệnh lý khác được
chứng minh, thì các phần bổ sung có thể được thực
hiện và giao với chuỗi ban đầu.
Figure 3.2 — Cột sống thắt lƣng. Phần qua không gian đĩa: a, Hình ảnh phải đƣợc đặt trên cả mô mềm và xƣơng, nhƣ
khớp mặt; b, đĩa nhô ra. trong phần về bệnh đĩa đệm.

Cervical spine
(Figures 3.7 and 3.8)

Foraminal stenosis
Hình ảnh MR phải luôn luôn đƣợc sử dụng để điều tra
bệnh đĩa đệm cổ tử cung, nhƣng do thiếu tín hiệu từ
xƣơng, nên thƣờng rất khó để đánh giá mức độ xâm lấn
vào rễ thần kinh cổ tử cung từ hình thái xƣơng khớp
trong xƣơng khớp . Bài đăng 3D
b) xử lý hình ảnh liên tục thu đƣợc (xoắn ốc)) images a)
có thể chứng minh chính xác foramina và cho phép chụp
ảnh cả bề mặt bên ngoài và bên trong của
đốt sống.
Patient preparation and positioning
Thủ tục đƣợc giải thích cho bệnh nhân và sự cần thiết
phải giữ hoàn toàn vẫn đƣợc nhấn mạnh. Giữ hơi thở là
không cần thiết nhƣng hơi thở rất nhẹ nhàng là cần thiết.

Figure 3.3 — Cột sống thắt lƣng. Một phần 5 mm xuyên qua
không gian đĩa L4 / L5 hiển thị: a, đĩa đệm bị lệch sang bên trái lấn
chiếm rễ thần kinh; b, rễ thần kinh thoát bình thƣờng ở bên phải.
Đầu bệnh nhân đƣợc đặt trong một miếng đệm giải phẫu
phóng xạ trên đỉnh đi văng, và hai cánh tay thả lỏng hai
bên. Nếu cột sống cổ thấp hơn sẽ đƣợc chụp ảnh, có thể
sử dụng dây kéo để giữ cho vai thấp và thƣ giãn

37 37
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E S P I N E

Figure 3.4 — Cột sống thắt lƣng. Chụp X quang chiếu bên: thƣờng quy cho hẹp ống sống.

c)

b)
a)

b)
a)

b)

c)

Figure 3.5 — Cột sống thắt lƣng; hẹp ống sống. Một phần trục 5 Figure 3.6 — Cột sống thắt lƣng. Một phần trục 5 mm ở L5 / S1,
mm thông qua đốt sống thắt lƣng trên cho thấy: a, giảm đƣờng kính cấp độ đĩa: a, phần nhô ra của đĩa trung tâm với một số vôi hóa
trƣớc sau của ống sống (c.f. Hình 3.3); b, thay đổi loãng xƣơng ở trong đĩa; b, Hẹp hai bên hai bên do hẹp xƣơng khớp mặt; c, không
khớp mặt; c, loãng xƣơng trƣớc trên cơ thể đốt sống. gian khớp.

38 38
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E S P I N E

Bệnh nhân đƣợc căn chỉnh với đèn chiếu sáng hƣớng Table 3.3 – Scanning protocol for cervical spine in major trauma
trục, vành và sagittal để đặt cột sống cổ tử cung vào
trung tâm của trƣờng quét. Lateral scan projection radiograph
Length, 30 cm
Giao thức quét cho cột sống cổ tử cung Zero to 5 cms above
Chi tiết đƣợc nêu trong Bảng 3.2. orbitomeatal baseline.
140 kV
Sự lựa chọn độ dày quét dọc trục phụ thuộc vào khu vực
40–200 mAs
đƣợc che phủ. Độ dày 3 mm là bình thƣờng nếu nghiên
cứu nhiều hơn ba đốt sống. Một góc giàn đƣợc chọn phù
hợp với góc của không gian đĩa của khu vực quan tâm
chính.
a)
Xử lý quét bài đƣợc sử dụng để tái tạo các phần 3 mm
với bƣớc tăng 1 mm và để tạo ra hình ảnh 3D.

Table 3.2 – Scanning protocol for the cervical spine

Scan projection Lateral

Radiograph Length, 25 cm
c)
Zero to 5 cm above orbitomeatal
baseline
120 kV b)
120 40–80 mA
Axial scans (helical)
Slice thickness 1–3 mm
Table pitch 1–1.5
Algorithm Standard Figure 3.7 — Cột sống cổ tử cung. Một phần trục 3 mm cho thấy:
Kilovoltage 120 kV a, tế bào xƣơng thỏa hiệp với lối ra bên trái; b, khía cạnh tăng
trƣởng quá mức ở bên trái; c, lối ra bình thƣờng ở bên phải.
mAs per slice 200–400 mAs
Scan field of view 25 cm
Display field of view 15 cm
Window width 500/1500
Window level 60/250
b)
a)

Lateral scan projection radiograph in major

trauma (Figure 3.9)
Nó thƣờng có giá trị để thực hiện chụp X quang dự
phòng quét bên của cột sống cổ ở bệnh nhân chụp CT
đầu cho chấn thƣơng đầu nghiêm trọng. Có thể rất khó
để có đƣợc một máy X quang thông thƣờng và lực kéo
shoul có thể không phù hợp.
Tính linh hoạt của các máy quét cho phép lựa chọn các
yếu tố phơi sáng trên máy chụp X quang chiếu cho phép
tạo ra hình ảnh tốt trong hầu hết các chu kỳ
lập trƣờng.
Figure 3.8 — Cột sống cổ tử cung. Các khung nhìn xiên định dạng
Một giao thức đƣợc đƣa ra trong Bảng. 3D: a, cũng không phải là lối ra giữa hai bên; b, Sự hình thành
loãng xƣơng hình chữ nhật.
A protocol is given in Table 3.3.

39 39
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E
Sử dụng cài đặt phơi sáng cao nhất nếu cần thiết, và thay
đổi độ rộng và mức độ cửa sổ có thể tạo ra thông tin trấn
an cho bác sĩ lâm sàng.
Chấn thƣơng cột sống
Việc điều trị và đánh giá gãy xƣơng cột sống thay đổi
đáng kể từ trung tâm đến trung tâm. Kinh nghiệm của tôi
là phần lớn các gãy xƣơng cột sống không yêu cầu hình
ảnh ngay lập tức ngoài X quang đơn giản. CT thƣờng
đƣợc hình thành trong vòng 24 giờ 48 giờ kể từ khi bệnh
nhân nhập viện vào đơn vị chấn thƣơng cột sống, khi có
hỗ trợ thích hợp, tức là một chuyên gia chỉnh hình cột
sống hoặc bác sĩ phẫu thuật thần kinh và bác sĩ phẫu
thuật thần kinh quan tâm đến chấn thƣơng cột sống.
Cũng có thể cần phải có đủ nhân sự để chuyển bệnh
nhân an toàn, theo chấn thƣơng và giao thức di chuyển
của bệnh nhân Ward Ward.
Quét xoắn ốc nhanh chóng đã làm cho hình ảnh của các
chấn thƣơng có vấn đề này hiệu quả hơn nhiều và xử lý
bài 3D, trong hầu hết các trƣờng hợp, là một đóng góp
có giá trị để đánh giá đầy đủ về chấn thƣơng. Mức độ có
thể
40
T H E S P I N E
Figure 3.9 — Cột sống cổ
tử cung. Chụp X quang
chiếu bên cho bệnh nhân
chấn thƣơng trên tủy sống:
C7 hạ T1 trực quan.
tổn thƣơng tủy sống là một đánh giá lâm sàng và đƣợc
đánh giá bằng kiểm tra thần kinh.
Một số chấn thƣơng cột sống cổ có thể cần cả hình ảnh
CT và MR trong giai đoạn cấp tính để đánh giá đầy đủ
thiệt hại cho các khu vực quan trọng của tủy sống cổ tử
cung.
CT đƣợc yêu cầu để hình dung đầy đủ chấn thƣơng
xƣơng và do đó kiểm tra có thể đƣợc tiến hành với các
yếu tố tiếp xúc thấp hơn. Kiểm tra CT sẽ đánh giá:
• loại gãy xƣơng cột sống;
• gãy xƣơng ổn định hay không ổn định;
• sự hiện diện của các mảnh xƣơng trong ống sống;
• sự gián đoạn khớp mặt.
Quét dọc trục có thể trả lời hầu hết các câu hỏi này,
nhƣng khả năng tạo ra các bản dựng lại nhiều hình ảnh
và hình ảnh 3D, có thể đƣợc xem từ mọi góc độ, là một
thành phần quan trọng trong đánh giá chính xác về chấn
thƣơng.
Quét chấn thƣơng cột sống đƣợc thể hiện trong hình
3.10–3.13.
40
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E S P I N E

a)

b)

Figure 3.10 — Chấn thƣơng cột sống. Chụp X quang chiếu bên Figure 3.11 — Chấn thƣơng cột sống thắt lƣng. Phần dọc trục của
cho thấy gãy cơ thể của L1 cùng một bệnh nhân nhƣ Hình 3.10): a, đƣờng gãy xuyên qua thân
đốt sống; b, Gãy qua bàn chân, không đƣợc hình dung rõ ràng trên
X quang chiếu chiếu bên.

a)

b)

Figure 3.12 — Chấn thƣơng cột sống thắt lƣng. Một tái tạo 2D Figure 3.13 — Chấn thƣơng cột sống thắt lƣng. Tái tạo sagittal 2D:
trong mặt phẳng vành cho thấy mức độ gãy xƣơng (mũi tên) thông a, nêm trƣớc của thân đốt sống; b, Chuyển vị sau và mất tập trung
qua cuống. Các vòm thần kinh bị phá vỡ làm cho một chấn thƣơng của đốt sống.
cột sống không ổn định.

41 41
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E S P I N E

Table 3.5 – Exposure protocols for spinal injuries

Patient preparation and positioning
Thoracic and lumbar spine
Liên kết tốt với các đơn vị chấn thƣơng cột sống là cần Slice thickness 5 mm
thiết. Bệnh nhân chấn thƣơng cột sống đã ở trong một Table pitch 1 (up to 1.5)
đơn vị chuyên gia trong 24 giờ nhận thức rõ về chấn Algorithm Standard
thƣơng tiềm năng của họ và đã quen với việc chăm sóc Kilovoltage 120 kV
mà họ đƣợc xử lý. Do đó, những lời giải thích cho bệnh mAs per slice 160–320 mAs
nhân có thể bị hạn chế đối với thông tin về bản thân việc Scan field of view 35–48 cm
Display field of view 18 cm
quét, ánh sáng, chuyển động của bàn, tiếng ồn, v.v.
Window width 1000–1500
Bệnh nhân đƣợc chuyển đến ghế máy quét bằng bất kỳ Window level 150–300
phƣơng pháp nào đƣợc lựa chọn bởi nhóm chấn thƣơng Post process Into 3 mm increments
cột sống và mọi nỗ lực nên đƣợc thực hiện để đặt bệnh
Cervical spine
nhân tập trung vào chiếc ghế dài.
Slice thickness 3–5 mm
Đèn định vị hƣớng trục, vành và sagittal đƣợc sử dụng Table pitch 1–1.3
để tập trung cột sống vào trung tâm của trƣờng quét
của quan điểm. Algorithm Standard
Kilovoltage 120 kV
mAs per slice 80–160 mAs
Scanning protocol for spinal injuries Scan field of view 25 cm
Các phƣơng pháp là giống nhau bất cứ khu vực nào của cột sống Display field of view 15 cm
Window width 1000–1500
sẽ đƣợc kiểm tra, và phán đoán hợp lý của việc tiếp xúc Window level 150–250
Post process Into 1 mm increments

Table 3.4 – Scanning protocol for spinal injuries

Table 3.5 gives details of the exposure protocols for the
Scan projection AP and lateral thoracic lumbar and cervical spine.
Radiographs Length, 30–40 cm, for thoracic and
lumbar spine; zeroed appropriately
for the relevant area CT myelography
Length 25–30 cm for cervical spine;
Hiệu suất của CT myelography là cực kỳ hiếm khi có
zero to 5 cm above orbitomeatal
một đơn vị MR. Tuy nhiên, các yếu tố đã đƣợc đề cập
baseline
trƣớc đây, liên quan đến kích thƣớc bệnh nhân, bao vây,
120 kV
cấy ghép kim loại và không tƣơng quan với kết quả chụp
40–100 mAs
MR với triệu chứng bệnh nhân, có thể đƣợc áp dụng.

AXIAL SCANS
Nên chọn quét khối lƣợng liên tục (xoắn ốc hoặc
xoắn ốc) cho hình ảnh trục, sử dụng mAs thấp, vì
chỉ yêu cầu chi tiết xƣơng. Một thuật toán tiêu
chuẩn nên đƣợc sử dụng để thu thập dữ liệu vì điều
này tạo ra các bản dựng lại 3D tốt hơn. Hình ảnh
trục có liên quan có thể đƣợc xử lý thành thuật toán
xƣơng. Việc thu thập trục nên đƣợc thực hiện với
một cơn giận dữ phù hợp với khu vực của cột sống
đƣợc kiểm tra.
Điều quan trọng là có đƣợc các phần trục tốt của vị
trí gãy xƣơng cũng nhƣ che phủ tốt ở trên và dƣới.
Tốt nhất là sử dụng cƣờng độ xoắn ốc 1 bất cứ khi
nào có thể, để tránh suy giảm hình ảnh và cài đặt
mAs thấp cho phép điều này, trong khi giữ liều
phóng xạ ở mức tối thiểu.
Theo dõi kỹ thuật chụp cắt lớp bằng hình ảnh CT đã trở
thành thông lệ trong đơn vị nhà văn, trƣớc khi có quét
MR.
Chụp cắt lớp cổ tử cung
Sau khi giới thiệu tƣơng phản với khu vực cổ tử cung,
bằng cách đâm trực tiếp vào C1 / C2 hoặc thông qua
chọc dò tủy sống và sử dụng độ nghiêng của bàn, hình
ảnh trục CT rất hẹp là cần thiết để chứng minh chính xác
túi rễ thần kinh cổ tử cung.
Hình 3.14 và 3.15 là ví dụ về biểu đồ CT.
CHUẨN BỊ BỆNH NHÂN VÀ VỊ TRÍ
Sau các phim chụp cắt lớp thông thƣờng, hoặc đơn giản
là giới thiệu thuốc cản quang, bệnh nhân

42 42
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E S P I N E

vẫn nằm ngửa chỉ với một cái gối. Quá trình quét có thể đƣợc thực hiện tối đa 3 hoặc 4 giờ sau khi giới thiệu
tƣơng phản
trích, với điều kiện bệnh nhân vẫn nằm ngửa và - a)
tƣơng đối vẫn còn. Bệnh nhân đƣợc chuyển đến ghế CT
và đƣợc đặt nằm ngửa với đầu trong một miếng định vị
giải phẫu phóng xạ. Đèn định vị hƣớng trục, vành và
sagittal đƣợc sử dụng để định vị cột sống ở trung tâm
của trƣờng quét. Cánh tay và vai có thể đƣợc cung cấp
lực kéo nhẹ với dây đai kéo để cho phép hình dung tốt
hơn các đốt sống cổ thấp hơn.

PROTOCOL FOR CERVICAL CT MYELOGRAPHY

Details are given in Table 3.6. b)

d)
Table 3.6 – Scanning protocol for cervical CT myelography c)
Scan projection Lateral
radiograph Length, 25 cm
Zero to 5 cm above orbitmeatal
baseline.
Figure 3.14 — Chụp cắt lớp CT. Cột sống cổ tử cung: 1 mm trục
120 kV
sau cắt tủy: a, rễ thần kinh trƣớc; b, cổ tử cung bình thƣờng
40–80 mAs
tủy sống; c, môi trƣờng tƣơng phản trong khoang dƣới nhện; d,
rễ thần kinh sau.
Axial scans (helical)
Slice thickness 1–3 mm
Table pitch 1–1.5
Algorithm Standard
Kilovoltage 120 kV a)
mAs per slice 200 mAs
Scan field of view 25 cm
Display field of view 15 cm
Window width 1000
Window level 150/200
Gentry angle Parallel to main area of interest.
Note Ở một số bệnh nhân lớn cần chụp ảnh vùng cổ tử
cung dƣới, cần phải tăng kích thƣớc của trƣờng quét và
tăng giá trị mAs để phù hợp với việc quét qua vai trên.

CT myelography of non-cervical spinal

regions
Các giao thức đƣợc lập trình để phù hợp với bài thuyết b)
trình của từng bệnh nhân. Theo hình ảnh myelographic
thông thƣờng, khu vực bệnh lý sẽ đƣợc xác định bởi
toàn bộ hoặc một phần dòng chảy sọ của môi trƣờng
tƣơng phản. CT là một sự bổ sung thiết yếu để chẩn Figure 3.15 — Chụp cắt lớp CT. Cột sống cổ tử cung: 1 mm trục
đoán đầy đủ về mức độ và tính chất có thể của tổn sau cắt tủy. a, lồi đĩa đệm cổ tử cung chèn ép rễ thần kinh và làm
thƣơng. tổn thƣơng lối ra; b, tủy sống bị biến dạng.

43 43
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E S P I N E

PATIENT PREPARATION AND POSITIONING

Bệnh nhân nằm ngửa trên ghế CT, hai tay giơ lên trên
đầu và đỡ gối. Đầu gối phải đƣợc uốn cong và đƣợc hỗ
trợ với một miếng nêm. Đèn định vị trục, coronal và
sagittal đƣợc sử dụng để tập trung cột sống vào trƣờng
quét. Một khám phá về thủ tục đƣợc đƣa ra và sự cần
thiết phải giữ hoàn toàn vẫn đƣợc nhấn mạnh.
AP và chụp X quang chiếu bên đƣợc lấy để cho phép lập
kế hoạch vị trí chính xác của các trục dọc. Những quan
điểm này sẽ chứng minh môi trƣờng tƣơng phản trong
không gian dƣới màng cứng cột sống.
CT scan cột sống ngực và thắt lƣng đƣợc hiển thị trong
Hình 3.16 và 3.17.

QUÉT AXIAL
• Nếu một khối rõ ràng hoàn toàn đối với dòng chảy
tƣơng phản đã đƣợc chứng minh thì các phần tiếp giáp 5
mm phải đƣợc thực hiện trong một hƣớng dẫn sọ, từ sự
xuất hiện bình thƣờng bên dƣới khối. Thông thƣờng có
thể phát hiện một số độ tƣơng phản đã vƣợt qua khối và
do đó xác định giới hạn trên của tổn thƣơng khi tủy sống
bình thƣờng đƣợc nhìn thấy lại.
Figure 3.16 — Chụp cắt lớp CT. Cột sống ngực: tƣơng phản trong
• Nếu sự bất thƣờng đƣợc hình dung trên hình ảnh thông
không gian dƣới nhện cột sống; ngoại hình bình thƣờng.
thƣờng đã chứng minh giới hạn trên và dƣới, nên thực
hiện quét từ bên trên tổn thƣơng đến bên dƣới tổn
thƣơng, do đó chứng minh sự xuất hiện bình thƣờng của
dây cũng nhƣ sự bất thƣờng. Độ lệch trục là 5 mm
thƣờng phù hợp và việc thu nhận xoắn ốc cũng có thể
phù hợp trên một khoảng cách lớn hơn 1 nếu tổn thƣơng
lan rộng.

PROTOCOL CHO MYELOGRAPHY KHÔNG GIỚI

HẠN
Chi tiết đƣợc nêu trong Bảng 3.7.

Sinh thiết và đánh dấu cột sống trƣớc phẫu thuật

Bệnh nhân để sinh thiết hoặc đánh dấu cột sống sẽ đã

đƣợc kiểm tra CT hoặc MR. Tuy nhiên, sẽ cần phải di
dời vị trí hoặc mức độ để đánh dấu, sử dụng cổng dọc để
đảm bảo độ chính xác của vị trí kim.

Patient preparation and positioning

Quy trình đƣợc giải thích cho bệnh nhân trƣớc khi đặt ra
trên ghế CT, và phải ký một mẫu đơn đồng ý.

Figure 3.17 — Chụp cắt lớp CT. Cột sống thắt lƣng: sự tƣơng phản
trong không gian dƣới màng cứng cột sống xung quanh rễ thần
kinh thắt lƣng của cauda Equina; ngoại hình bình thƣờng.

44 44
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E S P I N E

Table 3.7 – Scanning protocol for non-cervical CT myelography ma trận chi tiết có thể tăng tốc thời gian xử lý hình ảnh
trên một số hệ thống. Sử dụng các giao thức sinh thiết
Scan projection AP and lateral
trên các hệ thống máy quét để tạo ra một số lƣợng nhỏ
radiographs Length, 30–40 cm
Zero appropriately for các phần hẹp (3 mm) tập trung vào điểm đánh dấu hoặc
the area under examination điểm sinh thiết kim. Kỹ thuật quét xoắn ốc có chiều dài
120 kV ngắn cũng có thể là một công cụ có giá trị trong quét
40–160 mAs sinh thiết.

Axial scans (contiguous)

Slice thickness 5 mm Table 3.8 – Protocol for biopsy or spinal marking
Table increment 5 mm
Algorithm Standard Scan projection Posteroanterior and lateral
Kilovoltage 120 kV radiographs Length, 30–40 cm
mAs per slice 200 mAs Zero appropriately for the
Scan field of view 48 cm area under examination
Display field of view 18 cm 120 kV
Window width 1000 40–80 mAs
Window level 150/200
Axial scans (helical) Axial scans (contiguous)
Slice thickness 3 mm
Slice thickness 5 mm Table increment 3 mm
Pitch 1–1.5 Algorithm Standard
Algorithm Standard Kilovoltage 120 kV
Kilovoltage 120 kV mAs per slice 300 mAs
mAs per slice 200 mAs Scan field of view 48 cm
Scan field of view 48 cm Display field of view 25 cm
Display field of view 18 cm Window width 500/1500
Window width 1000 Window level 60/250
Window level 150/200
Gantry angle Selected as appropriate
for area under examination
Spinal marking (Figure 3.18)
Cần nhấn mạnh rằng giữ hoàn hảo vẫn có tầm quan Màu xanh methylen đƣợc đƣa vào thông qua một cột
trọng sống còn. Giữ hơi thở có thể đƣợc yêu cầu nếu thủ sống thẳng đứng vào ligamentum flavum ở mức độ tổn
tục ở vùng ngực. thƣơng đĩa đệm thắt lƣng hoạt động và ở bên của đĩa
đệm tối đa. Thuốc nhuộm màu xanh cũng có thể đƣợc để
Bệnh nhân nằm nghiêng trên ghế CT với hai tay giơ lên lại trong đƣờng dẫn để hƣớng dẫn phƣơng pháp phẫu
trên đầu và tựa vào gối; đầu có thể quay sang một bên. thuật xâm lấn tối thiểu. Thủ tục này phải đƣợc thực hiện
Chân thấp đƣợc hỗ trợ trên gối. trong vòng 24 giờ trƣớc khi phẫu thuật.
Cũng có thể sử dụng kim móc để đánh dấu mức độ trong
Đèn định vị trục, vành và sagittal đƣợc sử dụng để tập cột sống ngực.
trung cột sống vào trung tâm của trƣờng quét.
Sinh thiết cột sống (Hình 3.19)
Giao thức quét để sinh thiết hoặc đánh dấu cột sống Sinh thiết xƣơng và / hoặc mô mềm của tổn thƣơng cột
Chi tiết đƣợc nêu trong Bảng 3.8. sống và xƣơng sống thƣờng sẽ đƣợc thực hiện bằng cách
sử dụng một phƣơng pháp tiếp cận sau. Việc định vị vị
Việc sử dụng trƣờng hiển thị 25 cm sẽ hiển thị bề mặt da trí lát tối ƣu đƣợc thực hiện nhƣ đối với đánh dấu cột
trên phần tối ƣu. sống ở trên. Các số đo góc và độ sâu của phƣơng pháp
đƣợc tạo từ bề mặt da trên ảnh.
Để kiểm tra vị trí kim, có thể sử dụng kỹ thuật phơi sáng
thấp hơn nhiều, ví dụ: 150 mAs và thấp hơn Xác nhận vị trí đƣợc thực hiện bằng cách sử dụng
công nghệ tƣơng tự nhƣ đƣợc mô tả ở trên để đánh
dấu cột sống.

45 45
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E S P I N E

a) a)
b)

b)

c)

Figure 3.18 — Đánh dấu cột sống trƣớc phẫu thuật. Cột sống thắt Figure 3.19 — Sinh thiết cột sống. Sinh thiết cơ thể đốt sống T1 a)
lƣng: a, nee-dle ở vị trí trong ligamentum flavum; b, dây chằng kim sinh thiết xƣơng; b, xƣơng sƣờn thứ nhất; c, thân đốt sống bất
flavum. thƣờng. (N.B. tƣ thế nằm ngửa)

McNaught AB. Companion to illustrated physiology. Churchill

Further reading
Bannister R (rev.) Brain’s clinical neurology. Oxford Medical,
Dixon AK. Body CT: a handbook. Churchill Livingstone,
Draper IT. Lecture notes on neurology. Blackwell Scientific,
Ellis H, Logan B, Dixon A. Human cross-sectional anatomy atlas of body sec-
tions and CT images. Butterworth Heinemann,
Livingstone,
McNaught AB, Callendar. Illustrated physiology. Churchill Livingstone,
Royal College of Radiologists. Making the best use of a department of clin-
ical radiology: guidelines for doctors. London: Royal College of
Radiologists,

46 46
 4
THE THORAX

Shelagh Smith

Introduction
Helical versus conventional CT
The CT thorax request
Routine unenhanced technique and parameters for thoracic CT
Contrast media
Suggested protocols
Demonstration of the pleural cavity and mediastinum
CT angiography of the mediastinal and pulmonary vasculature
High-resolution CT for lung parenchyma
Limited thin slice helical CT for areas of interest
Interventional CT of the thorax
Radiotherapy planning
Conclusion

47
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Introduction
Hình ảnh cắt ngang của ngực bằng chụp cắt lớp vi
tính cung cấp một yêu cầu đơn giản, không xâm lấn
của tất cả các cấu trúc của ngực. Nó thƣờng có thể
xác định các bóng chồng lộn xộn khó hiểu nhìn thấy
trên X quang lồng ngực phim đơn giản.1 Nó đƣợc
công nhận chủ yếu là một kỹ thuật đƣợc chấp nhận
để cung cấp chẩn đoán, phân biệt và dàn dựng quá
trình bệnh phổi hoặc trung thất.2
Kỹ thuật hình ảnh CT và xác định các giá trị suy
giảm có thể xác định chẩn đoán, trong khi hƣớng dẫn
CT đƣợc sử dụng rộng rãi để can thiệp - sinh thiết,
hút hoặc dẫn lƣu. Trong giai đoạn của bệnh ác tính,
CT cung cấp thông tin quan trọng cho bác sĩ phẫu
thuật và bác sĩ phẫu thuật, 3 và CT thƣờng đƣợc sử
dụng trong kế hoạch điều trị xạ trị.
Lƣu ý chung - CT scan ngực không thƣờng đƣợc
thực hiện trong sự cô lập. Các nghiên cứu khác và /
hoặc phƣơng thức hình ảnh có thể đƣợc yêu cầu để
bổ sung hoặc bổ sung thông tin thu đƣợc. Các khu
vực khác có thể cần phải đƣợc quét, để tìm kiếm
nguồn hoặc sự lây lan của sự dễ dàng3 hoặc mức độ
chấn thƣơng. Các giao thức để quét nhƣ vậy đƣợc
thảo luận ở nơi khác.
CT xoắn ốc so với CT thông thƣờng
Sự ra đời của quét CT xoắn ốc đã làm tăng đáng kể
tiềm năng hình ảnh CT của ngực. Thời gian sử dụng
ngắn, sử dụng kết hợp công nghệ vòng trƣợt, dịch
bệnh nhân, thuật toán giảm chuyển động, ống X
quang công suất cao hơn với khả năng tản nhiệt
nhanh và máy dò tia X hiệu quả hơn, cho phép chụp
toàn bộ lồng ngực một vài giây Quan trọng nhất điều
này thƣờng có nghĩa là trong một lần nín thở.4
Hình ảnh CT của lồng ngực có thể cần phải điều
chỉnh lồng ngực và cấu trúc mô mềm bên trong, toàn
bộ, hoặc nó có thể tập trung vào một cơ quan hoặc
bệnh lý cụ thể. Một hoặc tất cả các lĩnh vực sau đây
có thể đƣợc bao gồm:
• khoang màng phổi
• trung thất
• cấu trúc tim mạch
• lồng xƣơng sƣờn và xƣơng ức
Tất cả các cấu trúc này di chuyển theo hô hấp, do đó, các
kỹ thuật quét giữ hơi thở có
49
P R A C T I C E T H E T H O R A X
cách mạng quét CT ngực. Điều này và các ƣu điểm khác
của quét xoắn ốc của ngực đƣợc liệt kê dƣới đây.
Ƣu điểm của chụp CT xoắn ốc
• Dữ liệu liên tục, vì toàn bộ khối lƣợng đƣợc quét.5
• Các khu vực nhỏ của bệnh lý không có khả năng bị bỏ
qua; điều này có thể xảy ra với quét CT thông thƣờng
nếu các lát cắt không liền nhau.5
• Toàn bộ âm lƣợng có thể đƣợc quét trong một lần nín
thở, do đó không có sự phân phối sai lệch dữ liệu do
chuyển động hô hấp.4
• Tăng cƣờng độ tƣơng phản đồng đều hơn trong suốt
nghiên cứu, do đó, lƣợng sử dụng có thể đƣợc giảm, tối
ƣu hóa và đƣợc chụp để thực hiện chụp động mạch CT
hoặc nghiên cứu đa điểm.5
• Nó có thể nhanh hơn cho bệnh nhân; điều này có chỉ
định tuyệt vời cho quét nhi khoa, lão khoa và chấn
thƣơng và để tăng khối lƣợng công việc.5
• Thao tác hình ảnh, chẳng hạn nhƣ đa khung (MP) và
định dạng lại hình ảnh ba chiều (3D), hiển thị bề mặt
bóng mờ (SSD) và phép chiếu cƣờng độ tối đa (MIP), đã
đƣợc mở rộng và cải thiện vì việc thu thập dữ liệu liên
tục cho phép chồng chéo và tái tạo bất kỳ điểm nào trong
khối lƣợng dữ liệu thô.5 Điều này đã giúp biến CT
angiogra thành hiện thực.
• Các kỹ thuật xử lý hậu kỳ 3D tiên tiến hiện đang đƣợc
phát triển để cho phép một chế độ xem mô phỏng từ bên
trong một không gian giải phẫu hoặc không gian giải
phẫu, cho thấy rằng chụp động mạch cảnh và soi phế
quản mô phỏng có thể là các cuộc kiểm tra trong tƣơng
lai.6
• Việc giảm liều phóng xạ đƣợc chỉ định vì khả năng
quét lặp lại do di chuyển của bệnh nhân bị giảm. Ngoài
ra, việc quét đƣợc thực hiện ở giá trị mAs thấp hơn do
đầu ra ống cao cần thiết cho quét CT xoắn ốc: đây là
giảm liều bức xạ trực tiếp.7
Có thể thấy rằng những lợi ích cho bệnh nhân và bộ
phận tƣởng tƣợng của việc thu thập dữ liệu khối lƣợng
nhanh là điều cần thiết. Tất nhiên có một số nhƣợc điểm
thƣờng vƣợt trội hơn so với các ƣu điểm và đang giảm
dần với công nghệ CT cải tiến nhanh chóng. Tuy nhiên,
họ đảm bảo một đề cập.
49
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E
Disadvantages of thoracic helical CT
scanning
• Quét CT xoắn ốc đòi hỏi một ống tia X có khả năng
tải ống cao không đổi.5
• Để quét độ phân giải cao ở độ dày lát mỏng, độ phân
giải không gian có thể giảm.5
• Thuật toán tái tạo xoắn ốc đặc biệt có thể mất nhiều
thời gian hơn để tái tạo hình ảnh.5
• Có xu hƣớng tái cấu trúc dữ liệu quá mức; một khoảng
thời gian tái tạo khoảng 2 trên mỗi độ dày lát cung
cấp dữ liệu đầy đủ cho thao tác hình ảnh.8
Nhƣợc điểm quan sát:
• Các kỹ thuật xử lý hình ảnh tiên tiến hiện tại khá chậm
và phụ thuộc vào nhà điều hành và hình ảnh mô
phỏng có thể không cung cấp thông tin chẩn đoán
thực sự chính xác.
Sử dụng CT thông thƣờng
Trong thực tế quét xoắn ốc cho ngực hiện đã trở thành
thói quen cho hình ảnh CT, và trong chính đƣợc sử
dụng cho mục đích chẩn đoán. Có một vài trƣờng
hợp trong đó CT thông thƣờng vẫn có thể đƣợc ƣa
thích và những điều này đƣợc liệt kê dƣới đây.
• CT độ phân giải cao (HR) để chụp ảnh chi tiết nhu mô
phổi, phân biệt các nốt phổi và bệnh phổi khu trú.
Việc sử dụng tăng dần bằng cách sử dụng phép đối
chiếu chùm hẹp, theo kinh nghiệm của các nhà văn,
vẫn là giao thức đƣợc lựa chọn. Tuy nhiên, các
nghiên cứu bắt đầu cho thấy rằng thu thập xoắn ốc có
thể cung cấp thông tin tƣơng tự, vì việc thu thập khối
lƣợng cho phép dữ liệu đƣợc cấu trúc lại hồi cứu
(Hình 4.1), để chồng chéo các lát cắt trực tiếp qua
trung tâm của hạch phổi 9,10 hoặc các khu vực quan
tâm . Điều này cung cấp nhiều thông tin hơn mà
không cần quét thêm cho bệnh nhân và giảm vật
phẩm thể tích một phần: tuy nhiên chi tiết có thể
không bằng với quét tăng dần.
• Sinh thiết, hút dịch, dẫn lƣu. Mặc dù việc sử dụng xoắn
ốc rất hữu ích để xác định tổn thƣơng hoặc chọn lọc,
nhƣng nó có ít lợi thế hơn so với quét thông thƣờng
để định vị chính xác. Trƣớc đây ngƣời ta đã đề xuất
rằng các thuật toán nội suy đƣợc sử dụng để tái tạo
hình ảnh, có thể tạo ra một ít hơn đại diện chính xác.
Trong thực tế, tuy nhiên, nó dƣờng nhƣ tạo ra sự
khác biệt nhỏ.
50
T H E T H O R A X
Figure 4.1 — Tái cấu trúc hồi cứu 1 mm của quét không cản
quang thông thƣờng trên thuật toán phổi, để phân biệt một vùng
bóng tối nhỏ ở thùy trên bên trái phía trƣớc.
• Lập kế hoạch xạ trị. CT xoắn ốc chƣa đƣợc sử dụng
rộng rãi vì dịch bệnh nhân dọc theo trục z và nội suy
hình ảnh có thể ảnh hƣởng đến kế hoạch điều trị. Tuy
nhiên, định dạng lại 3D có thể đƣợc sử dụng để hỗ trợ
lập kế hoạch.11
Nếu việc thu thập xoắn ốc không phải là một lựa chọn
thì triệu tập lát cắt bằng cách quét lát cắt sử dụng các
lát liền kề đƣợc nhóm lại với nhau, nếu có thể, để
giảm số lần giữ hơi, sẽ cung cấp thông tin tƣơng tự
nhƣ quét xoắn ốc.
Kỹ thuật và giao thức trong chƣơng này
Đối với mục đích của chƣơng này, các thông số và công
nghệ quét đề cập đến việc thu thập xoắn ốc trừ khi có
quy định khác, vì theo kinh nghiệm, có vẻ nhƣ quét
xoắn ốc cung cấp kiểm tra tối ƣu cho tất cả các bên
liên quan. Thật vậy, nếu tài liệu bán hàng hiện tại
đƣợc tin tƣởng, tất cả các máy quét trên thị trƣờng
hiện có một tùy chọn xoắn ốc chỉ ra rằng nó sẽ trở
nên phổ biến rộng rãi hơn.
Các kỹ thuật và giao thức đƣợc mô tả ở đây đã đƣợc
thực hiện bằng cách sử dụng máy quét CT ProSpeed
hoặc HiSpeed Advantage kết hợp với máy trạm
Advantage Windows, tất cả từ GE Medical Systems,
(Milwaukee, Wisconsin, Hoa Kỳ). Do đó, các công
nghệ và giao thức đã nêu, đề cập đến
50
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
phần mềm và phần cứng có sẵn trên các máy quét này.
Thuật ngữ đƣợc sử dụng cũng liên quan đến các máy
quét này vì không có thuật ngữ CT phổ quát.
Các kỹ thuật và giao thức đƣợc mô tả trong văn bản sau
đây đƣợc sử dụng thƣờng xuyên trong bộ phận quét CT
của nhà văn. Họ đã phát triển từ kinh nghiệm và không
có cách nào tĩnh. Chúng có hiệu quả vào thời điểm này,
nhƣng khi kiến thức tăng lên theo kinh nghiệm, chúng
liên tục đƣợc cập nhật. Ngoài ra, họ không ủng hộ là
phƣơng pháp đúng duy nhất mà là những phƣơng pháp
phù hợp với bộ phận đƣợc đề cập, đƣa ra loại và số
lƣợng yêu cầu CT thorax đƣợc xử lý.
Yêu cầu CT ngực
Không có nghi ngờ rằng chụp CT ngực có thể cung cấp
cho bác sĩ lâm sàng nhiều thông tin và nó đƣợc coi là
kiểm tra lựa chọn cho bất kỳ bệnh nhân nào có phát hiện
bất thƣờng hoặc không rõ ràng trên X-quang ngực,
nhƣng nếu những phát hiện là không đáng kể đối với
quản lý của bệnh nhân thì sự cần thiết của nó là nghi
ngờ. Quét CT chịu trách nhiệm cho ít nhất 20% 30%
trong tất cả các phơi nhiễm bức xạ trung bình13 và, so
với chụp X quang ngực đơn giản, nó sử dụng liều phóng
xạ ion hóa tƣơng đối cao. Do đó, điều cực kỳ quan trọng
là các hƣớng dẫn nghiêm ngặt phải đƣợc tuân thủ khi
quét CT đƣợc yêu cầu, tốt nhất là với một số đầu vào từ
máy phóng xạ. Ví dụ, chụp CT ngực sẽ cho thấy tràn
dịch màng phổi1 (Hình 4.2), nhƣng X-quang ngực cũng
vậy. Nếu câu hỏi lâm sàng là loại và nguyên nhân cơ bản
của tràn dịch màng phổi thì chụp CT có thể là
Figure 4.2 — Tràn dịch màng phổi ở đáy phổi trái.
51
P R A C T I C E T H E T H O R A X
chỉ định, nhƣng các kỹ thuật lâm sàng và X-quang ngực
nên đƣợc sử dụng để theo dõi tiến triển của nó.
Khi sự cần thiết phải chụp CT ngực đã đƣợc xác nhận,
việc quét phải đƣợc thực hiện theo cách để giữ liều cho
bệnh nhân ở mức thấp nhất có thể chẩn đoán. Một cách
hiệu quả để làm điều này là có một bộ giao thức hiệu quả
để xác định một giao thức lồng ngực thƣờng xuyên hoặc
thông thƣờng có thể đƣợc điều chỉnh hoặc bổ sung để
phù hợp với các triệu chứng của bệnh nhân và trả lời câu
hỏi lâm sàng. Các kỹ thuật và thông số quét sau đây
nhằm mục đích làm điều này.
Kỹ thuật và thông số không tăng cƣờng thƣờng quy cho
CT ngực
Chuẩn bị
Điều này có thể bắt đầu sớm nhất là khi bệnh nhân đặt
lịch hẹn hoặc ở trong bệnh viện với tƣ cách là bệnh nhân
nội trú: bệnh nhân có thông tin trƣớc về quy trình nội trú
đã đƣợc yêu cầu là chuẩn bị lý lịch tốt. Tờ rơi thông tin
tại quầy lễ tân, trong phòng chờ hoặc gửi đến phƣờng
đều hữu ích. Bất kỳ tiền sử dị ứng hoặc hen suyễn nào
cũng nên đƣợc lấy càng sớm càng tốt nếu việc sắp xếp
thuốc steroid đƣợc bố trí để điều trị tƣơng phản tĩnh
mạch (IV), phụ thuộc vào chính sách của khoa.
Quy trình quét cần đƣợc giải thích rõ ràng và chính xác
cho bệnh nhân cũng nhƣ sự cần thiết và mục đích của
tƣơng phản miệng và IV. Bệnh nhân nên đƣợc đƣa ra
một ý tƣởng về thời gian khám và cho biết làm thế nào
họ có thể giao tiếp với bác sĩ X quang. Đảm bảo rằng họ
có thể đƣợc nghe và nói để thƣờng xuyên giúp đỡ bệnh
nhân, cũng nhƣ cập nhật thƣờng xuyên về việc tiến trình
này tiến triển tốt nhƣ thế nào. Trong kinh nghiệm của
nhà văn, một lời giải thích về lý do tại sao nó có thể xuất
hiện cho bệnh nhân rằng, đôi khi, không có gì xảy ra, là
sử dụng; Đây là khi bệnh nhân có thể trở nên lo lắng và
thƣờng là do các chuyên gia X quang tập trung vào hình
ảnh chứ không phải trên bệnh nhân! Đây có thể là lần
quét thứ 10 trong ngày, nhƣng với bệnh nhân, đó là lần
duy nhất và có thể tạo ấn tƣợng lâu dài; một bệnh nhân
thoải mái vẫn là một trong những làm cho thủ tục dễ
dàng hơn cho mọi ngƣời.
Các kỹ thuật giữ hơi rất quan trọng đối với quét thoa và
do đó, nên đƣợc giải thích và thực hành với bệnh nhân.
Tất cả các chi tiết của bệnh nhân, càng nhiều càng tốt,
nên đƣợc nhập trƣớc khi định vị bệnh nhân vì điều này
cũng làm giảm thời gian bệnh nhân nằm trong máy quét.
51
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Bệnh nhân nên mặc áo choàng phóng xạ và đồ trang sức
nên đƣợc lấy ra khỏi khu vực cần kiểm tra.
Định vị
Điều này cực kỳ quan trọng: thời gian làm cho bệnh
nhân thoải mái sẽ cho kết quả quét chất lƣợng cao vì
bệnh nhân có nhiều khả năng giữ yên. Mặc dù thời
gian quét thực tế là ngắn, nhƣng thời gian bệnh nhân
nằm trên bàn quét thƣờng có vẻ dài vì việc lập kế
hoạch và kiểm tra quét có thể tốn thời gian.
• Bệnh nhân nằm ngửa và thƣờng đi đầu vào cổng. Bệnh
nhân thƣờng khó thở, khiến họ khó nằm thẳng và do
đó họ có thể cần phải gối lên gối. Điều này có thể gây
khó khăn cho việc đƣa bệnh nhân vào giàn vì vậy,
nếu máy quét có phạm vi quét bảng đủ dài để cho
phép điều này, hoặc với vị trí cẩn thận, bệnh nhân có
thể đƣợc đặt chân trƣớc. Điều này cũng phù hợp hơn
với bệnh nhân bị nghẹt thở vì đầu của họ không phải
đi qua cổng. Một chiếc gối dƣới đầu gối cũng có thể
khiến bệnh nhân thoải mái hơn. Đối với một dây đeo
miễn dịch bệnh nhân bồn chồn hoặc lo lắng có thể
làm cho họ cảm thấy an toàn hơn.
• Trung tâm, sử dụng đèn định tâm bằng laser, đến phần
đuôi, ở giữa và ở giữa đƣờng nách.
• Cả hai cánh tay nên đƣợc nâng lên trên đầu. Điều này
đôi khi không thể và có thể dẫn đến hiện tƣợng sọc
trên các hình ảnh. Để tránh hoặc giảm điều này, các
tùy chọn sau hoặc kết hợp chúng có thể bù:
Figure 4.3 — Anteroposterior scout view.
quét.
52
P R A C T I C E T H E T H O R A X
— nâng một cánh tay nếu có thể;
- tăng tiếp xúc;
- thay đổi thuật toán thành mềm thay vì tiêu chuẩn để
giảm nhiễu trên ảnh.
Scout view
Đây là quét kế hoạch và thƣờng là chế độ xem trƣớc
(AP) với ống ở 0 ° (Hình 4.3) Một quan sát trinh sát
bên bổ sung ở 90 ° (Hình 4.4) có thể hoặc không hữu
ích. Phạm vi trinh sát thƣờng bao gồm khoảng cách 250
- 350cm, tùy thuộc vào kích thƣớc của bệnh nhân để
bao gồm từ phía trên phần xƣơng ức đến bên dƣới cơ
hoành và thƣờng đƣợc lập trình vào giao thức quét.
Đây là một lần quét liều tƣơng đối thấp so với các lần
quét chính, thƣờng sử dụng 120kVp và 60 con100mA
Scan parameters
• Quá trình quét đƣợc lên kế hoạch từ phía trên các
đỉnh đến bên dƣới cơ hoành, tập trung ở đƣờng giữa
và đƣờng giữa nách.
• Độ dày lát 10 mm là đủ mặc dù 7 hoặc
8 mm có thể thích hợp hơn nếu máy quét cho phép.8
• Khoảng cách tái cấu trúc 10 mm thƣờng là đủ, mặc dù
với việc thu thập xoắn ốc, khoảng thời gian tái tạo
nhỏ hơn là có thể nếu cần.8.
• Hô hấp bị đình chỉ rất quan trọng đối với hình ảnh
ngực. Thực hành với bệnh nhân và giảm thông khí
Figure 4.4 — Chế độ xem trinh sát bên với các đƣờng tham chiếu
52
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
ngay lập tức trƣớc khi quét, có thể cho phép nín thở lâu
hơn. Đối với một bệnh nhân rất khó thở, có thể nên quét
từ cơ hoành lên: những lời xin lỗi di chuyển ít hơn cơ
hoành trên hô hấp, do đó hạn chế sự di chuyển. Nếu
không thể nín thở, thì thở nhẹ nhàng có thể tốt hơn vì
thuật toán giảm chuyển động của quét xoắn ốc có thể
loại bỏ một số vật phẩm. Trong thực tế, quét đƣợc hình
thành theo cách này thƣờng có chất lƣợng chẩn đoán
hợp lý.
• Việc thu nhận xoắn ốc bằng cách sử dụng cƣờng độ
1,5 cung cấp khả năng hoàn thành việc quét trong một
lần nín thở cũng nhƣ giảm tiếp xúc với bệnh nhân.8
Tuy nhiên, nó cũng sẽ làm tăng nhẹ độ dày lát cắt hiệu
quả và có khả năng giảm độ nét, do tốc độ di chuyển
dọc theo trục z tăng lên 11 Trong thực tế, lợi ích của
một lần duy nhất
quét hơi thở lớn hơn bất kỳ mất định nghĩa và
giá trị chẩn đoán dƣờng nhƣ không giảm đáng kể.
• Một thuật toán tiêu chuẩn là thuật toán ƣa thích để
chụp ảnh mô mềm của ngực. Một thuật toán mềm có thể
đƣợc chọn thay vì tiêu chuẩn để hỗ trợ giảm tiếng ồn từ
các vật phẩm có vệt gây ra bởi bất kỳ vật thể dày đặc
nào, chẳng hạn nhƣ cánh tay, thay van, nhịp tim hoặc
nếu bệnh nhân lớn hơn trung bình. Cả thuật toán mô
mềm và tiêu chuẩn đều cung cấp độ phân giải tƣơng
phản thấp tốt để chứng minh cấu trúc mô mềm trong
lồng ngực (Hình 4.5) cho phép các cấu trúc có mật độ
tƣơng tự đƣợc phân định rõ ràng.5
• Nên sử dụng thuật toán phổi, chi tiết hoặc xƣơng để tái
cấu trúc dữ liệu thô, ngoài thuật toán tiêu chuẩn hoặc
mềm và đƣợc chụp bằng các cài đặt để chứng minh nhu
mô phổi. Hình 4.6, khi so sánh với Hình 4.7, thể hiện sự
khác biệt về chi tiết thu đƣợc bằng cách chọn các thuật
toán khác nhau, mặc dù các cài đặt tƣơng tự đã đƣợc sử
dụng để chụp ảnh.
• Lồng ngực xƣơng có thể đƣợc chứng minh bằng cách
tái tạo dữ liệu thô trên thuật toán xƣơng và đƣợc chụp
bằng các cài đặt xƣơng thích hợp (Hình
4,8). Các thuật toán phổi, chi tiết hoặc xƣơng sử dụng
một
Filter Bộ lọc truyền qua cao, bộ lọc có tần số thấp hơn
cung cấp hình ảnh có độ phân giải tƣơng phản cao.5
• Ma trận 512 đƣợc sử dụng.8
• Trƣờng nhìn quét (FOV): khoảng 48 cm8 nhƣng có
thể đƣợc thay đổi để phù hợp với kích thƣớc bệnh
nhân.
53
P R A C T I C E T H E T H O R A X
Figure 4.5 — Quét Thorax đƣợc xây dựng lại bằng thuật toán tiêu
chuẩn và hình ảnh trên cài đặt trung thất.
• Hiển thị FOV: khoảng 35 cm8 tùy thuộc vào kích
thƣớc bệnh nhân.
• Các yếu tố phơi nhiễm tƣơng đối thấp so với quét CT
của các khu vực khác do sự hiện diện của không khí
trong phổi. Các yếu tố tiếp xúc đƣợc sử dụng thƣờng
xuyên là
120 kVp và 100 bóng200mA.8 Nếu chỉ cần chứng minh
nhu mô phổi, phơi nhiễm có thể đƣợc giữ ở giới hạn
thấp hơn.
Xem và hình ảnh
Các hình ảnh thu đƣợc có thể đƣợc xem và báo cáo từ
màn hình quét cho phép thao tác hình ảnh thành lợi
thế tốt nhất. Tuy nhiên, điều này thƣờng không thể
thực hiện đƣợc vì bác sĩ X quang sẽ cần thời gian để
xem lại hình ảnh và điều này có thể giữ quá trình
quét. Máy trạm từ xa là một giải pháp lý tƣởng, cung
cấp cho bác sĩ X quang các phƣơng tiện xử lý hình
ảnh tƣơng tự nhƣ các phần mềm quét. Một báo cáo
sau đó có thể đƣợc cung cấp mà không cần một bản
sao cứng, nhƣng trong thực tế, yêu cầu của bác sĩ lâm
sàng hoặc bác sĩ phẫu thuật, hoặc thiếu máy trạm có
sẵn có nghĩa là cần phải có một bản sao cứng.
Theo ý kiến của ngƣời viết, nếu bác sĩ X quang báo cáo
từ một máy trạm và cung cấp tất cả các hình ảnh đƣợc
tạo ra đƣợc lƣu trữ, bản sao cứng chỉ cần là một thông
tin về các hình ảnh liên quan của nghiên cứu.
Các hình ảnh nên đƣợc xem hoặc chụp ảnh theo loại mô
đƣợc kiểm tra. Điều này đƣợc thực hiện bởi
Windowing5 (Xem phần thuật ngữ CT ở đầu sách).
Chiều rộng cửa sổ đƣợc đề xuất và
53
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E T H O R A X

Figure 4.6 — Thorax scan reconstructed using a lung algorithm Figure 4.7 — Thorax scan reconstructed on a standard algorithm
and imaged using lung settings The lung parenchyma is clearly and imaged on lung settings. This does not delineate lung
delineated. parenchyma with as much resolution as a lung algorithm.

mức độ đƣợc sử dụng để cung cấp hình ảnh tối ƣu của các cấu trúc Những việc này có thể tốn thời gian và phụ thuộc vào
của ngực nhƣ sau: nhà điều hành và chỉ đáng giá nếu chúng có liên quan
• cấu trúc trung thất / mô mềm: 350 WW,
40 W
đáng kể đến việc quản lý bệnh nhân.
• nhu mô phổi: 1500 WW, -550 WL
• Xƣơng: 2500 WW, 250 WL Mô tả ở trên là một giao thức đƣợc sử dụng thƣờng
Sự khác biệt về thông tin thu đƣợc bằng cách cửa sổ cho mô thích xuyên để quét CT ngực. Nó có thể đƣợc sử dụng để điều
hợp có thể đƣợc nhìn thấy trong Hình 4.5 và 4.7.
Các hình ảnh đƣợc in trên bản sao cứng phải bao gồm (các) chế độ chỉnh các cơ quan của khoang ngực, hình ảnh không cản
xem do thám có và không có các đƣờng tham chiếu quét (Hình 4.3 quang của trung thất, lồng xƣơng của
và 4.4).
Các phép đo vùng quan tâm (ROI) có thể đƣợc thực hiện trên bất
kỳ khu vực bất thƣờng nào sẽ cung cấp một phép đo suy giảm để
chỉ ra loại mô biểu hiện và có thể đƣa ra chẩn đoán xác định không
xâm lấn .14
Hình 4.9 cho thấy một chất trong khoang màng phổi với số CT
trong khoảng từ 11 đến 21; một chất lỏng đậm đặc hơn nƣớc có số
CT là 0. Bệnh nhân này đƣợc phát hiện mắc bệnh xuất huyết.
So sánh ROI trƣớc và sau tăng cƣờng tƣơng phản, có thể hữu ích
để chứng minh bất kỳ sự khác biệt trong tăng cƣờng mô. Các phép
đo ROI nên đƣợc ghi lại cùng với các hình ảnh. Đa nhân (MP),
Hình ảnh đƣợc định dạng lại 3D và hình ảnh hiển thị bề mặt bóng
mờ (SSD) có thể đƣợc tạo ra từ các lát cắt đƣợc tái tạo chồng chéo
để chứng minh phổi và đƣờng khí từ các quan điểm khác với quét
dọc trục.

Figure 4.8 — Tái tạo hồi cứu thông qua đốt sống ngực, sử dụng
thuật toán xƣơng và chụp ảnh trên các thiết lập xƣơng, cung cấp chi
tiết xƣơng tốt nhất.

54 54
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E T H O R A X

Figure 4.9 — Một phép đo khu vực quan tâm (ROI) của khu vực Figure 4.11 — Unenhanced routine thorax scan at the level of the
đƣợc kiểm tra có thể giúp xác định loại tràn dịch: số CT trung bình main pulmonary artery.
là 21, nhƣ đã chứng minh, cho thấy chất lỏng đặc hơn nƣớc. Điều
này đã đƣợc chẩn đoán là một haemothorax.

ngực và bất kỳ bệnh lý liên quan. Hình ảnh CT của các

cấu trúc này đƣợc thể hiện trong Hình 4.10 Lần4.19, cho
thấy sự xuất hiện bình thƣờng, phát hiện ngẫu nhiên và
sự bất thƣờng và bất thƣờng.

Contrast media
Việc quản lý phƣơng tiện tƣơng phản chính xác và kịp
thời có thể làm tăng lƣợng thông tin thu đƣợc từ quá
trình quét ngực không cản quang. Tăng cƣờng độ tƣơng
phản

Figure 4.12 — Quét ngực thƣờng xuyên không cản quang cho
thấy các cấu trúc chính của trung thất.

quét một mình có thể là tất cả những gì đƣợc chỉ định

hoặc nó có thể đƣợc sử dụng cùng với quét không tăng
cƣờng. Tiêm tĩnh mạch cho một thuốc cản quang là con
đƣờng đƣợc sử dụng phổ biến nhất trong CT scan ngực,
mặc dù một thuốc cản quang đƣờng uống có thể đƣợc sử
dụng để điều trị thực quản.

Thuốc cản quang

Kinh nghiệm đã chỉ ra rằng điều này không đƣợc sử
dụng phổ biến trong quét ngực vì việc đi qua thực quản
thƣờng quá nhanh để có thể chụp đƣợc khi quét. Tuy
Figure 4.10. — Quét ngực thƣờng xuyên không cản quang ở
nhiên, công dụng chính là phác thảo thực quản và vì
cấp độ của động mạch chủ.
vậyo

55 55
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Figure 4.13 — Unenhanced routine thorax scan.
Figure 4.15 — Quét ngực không cản quang ở cấp độ của carina.
chứng minh bất kỳ sự bất thƣờng hoặc bệnh lý. So sánh
Hình 4.12 với Hình 4.20 cho thấy sự khác biệt giữa thực
quản đƣợc quét có và không có tƣơng phản miệng; lƣợng
thông tin bổ sung thu đƣợc còn nhiều tranh cãi, nhƣng nó
có thể hữu ích. Tuy nhiên, thƣờng xuyên, một nuốt
barium sẽ là sự lựa chọn để chẩn đoán, sử dụng quét CT
để phân tích và xác định sự lây lan của bệnh.3.
SỬ DỤNG HỢP ĐỒNG ORAL ĐỂ HÓA ĐƠN OESOPHA-
GUS: PROTOCOL
Một phƣơng tiện tƣơng phản hòa tan trong nƣớc nhƣ nƣớc
Iopamidol; 10 ml to 150 ml nƣớc, đƣợc đề nghị.
56
P R A C T I C E T H E T H O R A X
Figure 4.14 — Quét ngực thƣờng xuyên không cản quang cho
thấy nhu mô phổi và phế quản chính.
Figure 4.16 — Phát hiện ngẫu nhiên trên quét không cản quang
thông thƣờng, chứng minh vòm động mạch chủ bị vôi hóa.
Có thể sử dụng loại thuốc tƣơng phản barium sulphate
của CT, vì độ nhớt của nó sẽ cho phép nó di chuyển
chậm hơn qua thực quản, nhƣng mật độ của nó có thể
gây ra các vệt giả và do đó làm mất hình ảnh. Ngoài ra
các chống chỉ định cần đƣợc lƣu ý trƣớc khi dùng.
Bệnh nhân nên đƣợc định vị nhƣ để quét ngực thƣờng
xuyên. Chế độ xem trinh sát, cũng nhƣ quét không
tăng cƣờng nếu cần, đƣợc hoàn thành.
Sau đó, bệnh nhân nên đƣợc yêu cầu uống khoảng 100
100 150 ml thuốc cản quang. Điều này là dễ dàng nhất
thực hiện bằng cách sử dụng ống hút linh hoạt, nhƣng
phải nhớ rằng rất khó uống khi nằm thẳng.
56
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Figure 4.19 — Nhiều tổn thƣơng thể hiện trên quét ngực không
điều trị thƣờng quy; hiển thị về mặt mô học là các chỉ số phổi.
Các thông số quét khác nhƣ đối với hình ảnh trung thất
thông thƣờng, làm giảm FOV và tập trung vào khu vực
quan tâm khi thích hợp. Việc quét sẽ bắt đầu ngay lập
tức khi bệnh nhân uống xong hoặc, nếu có thể, yêu cầu
bệnh nhân giữ một ít chất lỏng trong miệng cho đến khi
đƣợc hƣớng dẫn nuốt. Một lần nữa điều này có thể khá
khó khăn và thƣờng không thực tế, một lý do khác tại
sao thủ tục này không phải là sự kiểm tra lựa chọn.
Phƣơng tiện tƣơng phản tĩnh mạch
Điều này đƣợc sử dụng thƣờng xuyên trong quét lồng
ngực để chứng minh sự co mạch của trung thất và
khoang màng phổi, và đặc biệt hữu ích khi có
57
P R A C T I C E T H E T H O R A X
Figure 4.20 — Thực quản đƣợc vạch ra bởi một phƣơng tiện tƣơng phản
bằng miệng.
nhầm lẫn giữa các hạch bạch huyết và mạch; Số liệu
4.21 và 4.22 chứng minh sự khác biệt giữa các lần quét
không tăng cƣờng và tăng cƣờng.
Thời gian quét nhanh của thu nhận xoắn ốc cho phép tối
ƣu hóa phƣơng tiện tƣơng phản, cùng với độ trễ thời
gian thích hợp sau khi quản lý và quét với một lần nín
thở, có thể chứng minh toàn bộ một cơ quan hoặc trong
một giai đoạn mạch máu cụ thể. Kỹ thuật này đã tạo ra
các kỹ thuật mới có thể sử dụng phƣơng pháp chụp X-
quang không xâm lấn, mặc dù sau này vẫn cần nhiều
nghiên cứu và hiểu rõ hơn về giả thuyết trƣớc khi có thể
đƣợc chấp nhận rộng rãi nhƣ một phƣơng pháp thay thế
cho phƣơng pháp chụp động mạch thông thƣờng.15
57
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Một phƣơng tiện tƣơng phản không ion đƣợc ƣa thích.
Mặc dù tốn kém hơn, nhƣng an toàn hơn cho bệnh nhân
và tối ƣu hóa bằng các kỹ thuật xoắn ốc cho phép sử
dụng khối lƣợng nhỏ hơn.6 Cách thức quản lý môi
trƣờng phụ thuộc phần lớn vào câu hỏi lâm sàng. Điều
này có thể bao gồm từ một cuộc điều tra chung về nội
tạng, sự tham gia của hạch và hạch trong giai đoạn của
bệnh ác tính, 3 hoặc cụ thể hơn là truy vấn có thể liên
quan đến sự hiện diện của một động mạch phổi trung
ƣơng cấp tính 16 hoặc phình động mạch chủ ngực 17.
Loại phƣơng tiện tƣơng phản, quản trị của nó, độ trễ
quét và những gì có thể đƣợc chứng minh bằng việc sử
dụng nó sẽ đƣợc xác định trong các quy trình đƣợc đề
xuất sau đây.
Các giao thức đƣợc đề xuất
Tất cả đều dựa trên giao thức ngực thông thƣờng đã
đƣợc mô tả, bổ sung hoặc điều chỉnh để xác định hoặc
loại trừ một bệnh lý cụ thể và để trả lời câu hỏi lâm
sàng.
Một trong những lợi ích của quét CT là mặc dù chỉ nên
yêu cầu trả lời một câu hỏi lâm sàng cụ thể, nhƣng lƣợng
thông tin thu đƣợc từ một lần quét có thể làm đƣợc
nhiều hơn thế: ví dụ, nó có thể cho phép chẩn đoán và
phân loại bệnh trong một lần kiểm tra Tuy nhiên, do CT
liều cao liên quan đến CT nên không đƣợc coi là xét
nghiệm sàng lọc. Một bất lợi cho CT là nó có thể cao-
thắp sáng một tình trạng không có triệu chứng, đặt ra
vấn đề điều trị hoặc để yên.
58
P R A C T I C E T H E T H O R A X
Figure 4.22. — Quản lý môi trƣờng tƣơng phản tĩnh mạch (IV)
phân biệt rõ ràng giữa các hạch bạch huyết và mạch.
Demonstration of the pleural
cavity and mediastinum
Điều này đƣợc chỉ định cho:
• Chẩn đoán bệnh ác tính ở màng phổi, phế quản hoặc
trung thất: để chứng minh bất kỳ khối u và mức độ của
nó.2.
• Giai đoạn bệnh ác tính: để cho biết liệu nó có thể hoạt
động đƣợc không; liên quan đến các cơ quan khác, mạch
máu và các hạch bạch huyết; tiến triển của bệnh trƣớc và
sau điều trị.3,18
• Chẩn đoán di căn phổi.2
• Giai đoạn bệnh di căn: số lƣợng và kích thƣớc di căn
phổi có thể chỉ ra giai đoạn của bệnh ác tính.3.
• Bệnh hạch bạch huyết.3
• Bệnh phổi và đƣờng thở.6
• Xẹp phổi.19
• Tuyến ức: nhƣợc cơ có thể là do tuyến giáp và do đó,
điều quan trọng đối với quản lý của bệnh nhân là xác định
xem nó có ác tính hay không.20
• Chấn thƣơng: trƣớc CT xoắn ốc, đây không nhất thiết là
chỉ định; tuy nhiên, nơi có chấn thƣơng ngực nghiêm
trọng, nó có thể nhanh chóng cung cấp cho bác sĩ lâm
sàng một cái nhìn tổng quan về tình trạng bệnh nhân.
• Đánh giá ghép phổi.6,17
58
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E T H O R A X

Protocol for pleural cavity/mediastinum

Chụp CT ngực không cản quang thông thƣờng nhƣ đƣợc
mô tả trƣớc đây, có thể đƣợc thực hiện, trong trƣờng hợp
chấn thƣơng chấp nhận vị trí của bệnh nhân càng nhiều
càng tốt. Điều này có thể là đủ một mình nhƣng tăng
cƣờng độ tƣơng phản sẽ làm tăng đáng kể lƣợng thông
tin thu đƣợc.
Quét đƣợc tăng cƣờng nên đƣợc thực hiện nếu có liên
quan đến mạch máu hoặc nốt, và cả quét trƣớc và sau
tƣơng phản nên đƣợc thực hiện thƣờng xuyên để kiểm
tra trong các lần quét ban đầu. Từ đó trở đi, một trong
hai có thể đƣợc chỉ định tùy thuộc vào giao thức khởi
hành.Thông thƣờng chỉ cần có một bộ cấu trúc trên thuật
toán phổi và cài đặt phổi, hoặc là tăng cƣờng độ tƣơng
phản trƣớc hoặc sau.
Trong trƣờng hợp chấn thƣơng trong đó thời gian là
quan trọng, một lần quét nâng cao sẽ cung cấp thông tin
tối đa.
Các thông số quét nâng cao tƣơng tự nhƣ các thông số Figure 4.24. — Quét tƣơng phản IV cho thấy các mạch máu. So
quét không cản quang thông thƣờng, sau khi dùng 50 - sánh có thể đƣợc thực hiện với hình ảnh không cản quang.
100 ml tiêm tĩnh mạch, tốt nhất là không ion, môi trƣờng
tƣơng phản, 350 mg iốt / ml. Điều này thƣờng đƣợc
quản lý thông qua tĩnh mạch ante-cubital với tỷ lệ
2 ml / s., Bằng tay hoặc bơm tiêm.
Quá trình quét nên đƣợc bắt đầu sau 30 giây. cho phép
hình ảnh tối ƣu của các mạch trung thất. Quét đƣợc hình
thành theo cách này có thể đƣợc nhìn thấy trong Hình
4.23 trừ4.25 và so sánh có thể đƣợc thực hiện với các
hình ảnh không cản quang.

Figure 4.25. — IV quét ngực tƣơng phản tăng cƣờng chứng minh
tâm thất trái và phải và vách ngăn. So sánh có thể đƣợc thực hiện
với Hình 4.13.

Những bản quét này phải đƣợc chụp bằng các cài đặt
tƣơng tự nhƣ các bản quét đƣợc sử dụng cho bản quét
không tăng cƣờng.

Chụp động mạch CT của trung thất và mạch máu phổi

Figure 4.23. — IV quét ngực tƣơng phản ở cấp độ của vòm động
mạch chủ. So sánh có thể đƣợc thực hiện với Hình 4.10.
Quét xoắn ốc đã cung cấp các kỹ thuật mới để chứng
minh không xâm lấn các ống lồng ngực và trung thất
bằng cách tối ƣu hóa tăng cƣờng phƣơng tiện tƣơng
phản.15,21

59 59
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E T H O R A X

Chụp mạch máu CT đƣợc chỉ định cho: Table 4.1 – Scan parameters for CT angiography of the mediastinal and
pulmonary vasculature.
• Phình động mạch chủ / bóc tách động mạch chủ21 thay
thế động mạch chủ trong khoa nhà văn. Beam collimation 5–7 mm
Reconstruction interval 2–7 mm
• Tắc nghẽn tĩnh mạch chủ trên (SVC) .6
Pitch 1.5–2, to allow a single breath
hold
• Phát hiện huyết khối động mạch phổi trong các mạch
phổi segmen-Tal.15 Chụp động mạch phổi vẫn đƣợc Standard algorithm Lung/detail or bone algorithm
xem là điều tra ’tiêu chuẩn vàng nhƣng, nó là xâm lấn. if appropriate
Matrix 512
• Dị tật động mạch.2,6
kVp 1208
• Đánh giá ghép động mạch chủ.6 mA 2008
Imaging Mediastinal settings, lung
Quét nâng cao sẽ chứng minh sự co mạch và bất kỳ sự
settings if appropriate
bất thƣờng. So sánh với quét không tăng cƣờng có thể
cung cấp thông tin bổ sung và nên đƣợc thực hiện trƣớc
nếu đƣợc chỉ định. Dữ liệu thu đƣợc có thể đƣợc sử dụng Protocol for CT angiography
để xây dựng lại các lát chồng chéo cho định dạng 3D,
MP, SSD và MIP, để thêm vào thông tin thu đƣợc. Việc quét ngực không cản quang thông thƣờng có thể
Dƣờng nhƣ có rất ít lợi ích để 'tái cấu trúc' 8 - kinh đƣợc thực hiện trƣớc tiên, nếu cần thiết. Khu vực này
nghiệm chứng thực điều này - mặc dù các nguồn khác nên đƣợc lên kế hoạch bao gồm từ trên xuống dƣới các
cho thấy nhiều hơn là tốt hơn. Trong thực tế, trong bộ tàu quan tâm, với FOV giảm khi thích hợp. Các chi tiết
phận của nhà văn, trung bình 2 lần tái tạo trên mỗi lát cắt của nguyên mẫu đƣợc nêu trong Bảng 4.1.
xuất hiện để cung cấp thao tác hình ảnh tối ƣu. Mặc dù Đối với 100 ml chất cản quang IV, 200 mg iốt / ml, đƣợc
định dạng lại 3D và SSD có thể cung cấp cho bác sĩ tiêm (thƣờng là ở tĩnh mạch tiền liệt tuyến) bằng cách sử
phẫu thuật một 'bản đồ đƣờng đi' và các quan điểm bổ dụng dụng cụ tiêm bơm. Một nồng độ thấp hơn của môi
sung, tuy nhiên, thông tin chẩn đoán bổ sung mà họ cung trƣờng truyền tải đƣợc sử dụng để tránh vật phẩm từ một
cấp, tuy nhiên, vẫn chƣa đƣợc kiểm tra. điều tra tim khối tƣơng phản dày đặc.
mạch. Việc thu thập xoắn ốc nhanh vẫn chƣa đủ nhanh Đối với tắc nghẽn SVC (Hình 4.26 và 4.27) tiêm đồng
để chiếm đƣợc trái tim khi nghỉ ngơi và ngay cả với các thời cả hai cánh tay phải và tay trái, tức là
thuật toán giảm chuyển động, một số hiện tƣợng mờ. 50 ml môi trƣờng tƣơng phản qua mỗi loại, có thể cải
thiện đáng kể việc trình diễn các tàu liên quan đến bất kỳ

Figure 4.26 — Quét ngực tăng cƣờng tƣơng phản IV cho thấy tĩnh
mạch chủ trên (SVC) bao quanh bởi khối u. Figure 4.27 — Quét ngực tƣơng phản IV chứng minh khối u cản
trở SVC.

60 60
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
tắc nghẽn; điều này làm giảm độ pha loãng của thuốc
cản quang bởi máu không cản trở từ cánh tay kia. Tuy
nhiên, nó có thể là không thể.
Tốc độ tiêm và độ trễ quét phụ thuộc vào các cấu trúc
đƣợc thể hiện. Tốc độ tiêm đƣợc đề xuất và độ trễ quét
đƣợc thể hiện trong Bảng 4.2. Ngoài ra, một phƣơng
pháp theo dõi mật độ tƣơng phản, để quét ở mức tăng
cƣờng cực đại có thể đƣợc sử dụng. Một số nhà sản xuất
máy quét bao gồm phần này nhƣ một phần của phần
mềm, ví dụ: Chuẩn bị thông minh Chuẩn23 Hình 4.28 và
4.29 cho thấy quét trung thất tăng cƣờng tƣơng phản và
giải phẫu có thể đƣợc chứng minh.
Định dạng lại MP, thu đƣợc từ các hình ảnh tái cấu trúc
chồng chéo, đƣợc thể hiện trong Hình 4.30iên4.32. Một
chùm tia giới hạn 5 mm đã đƣợc sử dụng để thu nhận và
dữ liệu thô đƣợc xây dựng lại với khoảng cách 3 mm.
Phân tích phình động mạch chủ: một lƣu ý thận trọng
Một lời cảnh báo: có thể với CT xoắn ốc để bỏ qua
phình động mạch chủ mổ xẻ. Điều này là do có thể có sự
khác biệt trong bolus tƣơng phản lấp đầy cả lum giả và
thật cùng một lúc và do đó vạt có thể không đƣợc chứng
minh rõ ràng. Để tránh điều này, quá trình quét có thể
đƣợc lặp lại gần nhƣ ngay lập tức mà không có bất kỳ sự
tƣơng phản nào nữa, hoặc có thể tốt hơn là quay lại quét
động thông thƣờng, với một vài lát cắt liền kề hoặc quét
xoắn ốc rất ngắn lặp đi lặp lại trong các khoảng thời gian
quan tâm.
Figure 4.28 — Chụp mạch máu CT cho thấy mạch lớn trung thất.
61
P R A C T I C E T H E T H O R A X
High resolution CT for lung
parenchyma
Điều này đƣợc chỉ định cho:
• bệnh phổi kẽ
• giãn phế quản, bệnh đƣờng thở17
• phân biệt bệnh phổi khu trú12
• biệt hóa các nốt phổi12
Quét ngực thông thƣờng không đƣợc chỉ định ở đây, vì
nó chỉ là nhu mô phổi với chi tiết tốt là quan trọng. Cắt
lát thông thƣờng tăng dần bằng cách quét lát đƣợc sử
dụng để thu đƣợc các lát dữ liệu mỏng, đƣợc xây dựng
lại bằng thuật toán phổi hoặc xƣơng. Chúng có thể đƣợc
nhóm lại với nhau trong thời gian quét ngắn hơn nếu
thiết bị cho phép. Tùy thuộc vào câu hỏi lâm sàng, có thể
có khả năng giới hạn việc quét ở khu vực hoặc mức độ
quan tâm. Những lát mỏng này, cùng với việc chọn kích
thƣớc pixel nhỏ, tạo ra hình ảnh với độ phân giải không
gian cao cần thiết để chứng minh cấu trúc phổi (Hình
4.33). Các lát cắt rất mỏng làm giảm hiệu ứng âm lƣợng
một phần cung cấp chứng minh chi tiết về các nốt hoặc
tổn thƣơng xung nhỏ.5 Các phép đo ROI có thể giúp
phân biệt nốt.
Giao thức cho CT độ phân giải cao cho nhu mô phổi
Bệnh nhân ở tƣ thế nằm ngửa, mặc dù có thể có lợi cho
vị trí của bệnh nhân
Figure 4.29 — Chụp mạch máu CT cho thấy tim, động mạch chủ
giảm dần và mạch phổi.
61
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E T H O R A X

. Định dạng lại vành bằng cách sử dụng dữ liệu từ quét IV tƣơng phản; Figure 4.31 —. Định dạng Sagittal thể hiện trái tim và các tàu lớn
chứng tỏ trái tim và những mạch lớn

Hai cánh tay giơ lên phía trên đầu. Thông tin chi tiết
khác của giao thức đƣợc nêu trong Bảng 4.3.
Kiểu quét này có thể đƣợc nhìn thấy trong Hình 4.33.
CT xoắn ốc mỏng hạn chế cho các khu vực quan tâm
Điều này đƣợc chỉ định cho:
• phân biệt bệnh phổi khu trú6
• biệt hóa các nốt phổi6
• bệnh đƣờng thở17
• bệnh lý xƣơng

Quét ngực thƣờng xuyên thƣờng là cần thiết, ban đầu để

khoanh vùng khu vực quan tâm và hỗ trợ lập kế hoạch
cho các lát mỏng hạn chế.

Figure 4.32 — Định dạng lại coron biểu hiện động mạch chủ giảm
dần.

‘Xuất hiện thủy tinh mặt đất có thể xảy ra với bệnh phổi
xen kẽ có thể bị nhầm lẫn với chất lỏng trong các cơ sở Table 4.2 – Suggested injection rates and scan delays in CT angiography
of the mediastinal and pulmonary vasculature
phổi nếu bệnh nhân nằm ngửa. Tuy nhiên, bệnh nhân có
thể không nằm nghiêng, nhƣng bất kể vị trí nào, bệnh
Area under Injection Scan delay,
nhân nên đƣợc làm cho thoải mái nhất có thể.
examination rate, ml/s sec
Bệnh nhân có thể đi đầu hoặc chân trƣớc qua cổng.
Bệnh nhân đƣợc tập trung, sử dụng đèn định tâm bằng Mediastinum 2 30
laser, đến phần đuôi xƣơng cụt nếu nằm ngửa và theo Ascending aorta 4–5 15–20
quy trình gai góc của C7 nếu dễ mắc, ở đƣờng giữa và Descending aorta 3 25–30
đƣờng giữa nách. Pulmonary vessels 5 15
SVC obstruction 2 15–20

62 62
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E T H O R A X

Table 4.3 – Scan parameters for high-resolution CT for lung parenchyma

Protocol for limited thin slice helical CT
Beam collimation 1–3 mm Các tham số giao thức đƣợc đƣa ra trong Bảng 4.4. Kiểu
quét này có thể đƣợc nhìn thấy trong Hình 4.34. Các
Table increment 10 mm, to include from the
phép đo ROI có thể đƣợc thực hiện để hỗ trợ phân biệt
apices to the base of the
lungs, or selectively through tổn thƣơng hoặc nốt sần và tăng cƣờng độ tƣơng phản có
levels of interest thể đƣợc sử dụng để so sánh độ tƣơng phản ROI trƣớc và
sau. Tuy nhiên, phƣơng pháp xác định loại mô chính xác
Respiration Suspended; scans clustered nhất là bằng cách điều tra mô học của mẫu sinh thiết.
together if possible, for
reduced number of Ngoài ra, dữ liệu âm lƣợng thu đƣợc cho quá trình quét
breath-holds thông thƣờng có thể đƣợc xây dựng lại qua khu vực quan
Algorithm Lung/detail or bone algorithm tâm, sử dụng các thuật toán khác nhau, FOV nhỏ hơn và
only với giao thức tái cấu trúc nhỏ hơn, nếu phù hợp. Tuy
nhiên, điều này có thể không cung cấp đủ chi tiết vì dữ
Matrix 512 liệu sẽ có đƣợc bằng cách sử dụng phƣơng pháp đối
Field of view (FOV) chiếu chùm rộng; so sánh hình 4.1 với hình 4.34.
Scan Dependent upon patient size
Display Dependent upon area to be
scanned
CT can thiệp lồng ngực
kVp 1208
Điều này có thể đƣợc chẩn đoán, nhƣ trong sinh thiết
mA 100–2008
mô, hoặc điều trị, nhƣ trong hút hoặc dẫn lƣu. Nó an
Scan time 1 sec8 toàn hơn và ít tốn kém hơn so với can thiệp phẫu
thuật.24 Giao thức sẽ tƣơng tự cho cả hai trƣờng hợp.
Imaging Lung settings only, 1550 WW
Sự cần thiết của hƣớng dẫn CT nên đƣợc xác định trƣớc
and –550 WL
đó, vì các phƣơng thức hình ảnh khác nhƣ siêu âm hoặc
soi huỳnh quang, có thể đầy đủ và giảm phơi nhiễm bức
xạ của bệnh nhân.

Table 4.4 – Scan parameters for limited thin slice helical CT

Beam collimation 1–3 mm

Reconstruction interval 1–3 mm
Pitch 1–1.5
Respiration Suspended; usually a single
breath-hold
Algorithm Dependent on area under
examination
Matrix 512
kVp 1208
mA 2008
FOV Limited to cover the area
Figure 4.33 — Quét ngực độ phân giải cao Độ va chạm chùm tia 3 of interest; planned
mm thu đƣợc ở mức tăng 10 mm chỉ sử dụng thuật toán phổi. Nhu from the routine scan
mô phổi đƣợc chứng minh với độ phân giải cao hơn so với quét thu
đƣợc bằng cách sử dụng giao thức ngực thông thƣờng; tính toán có Imaging Appropriate settings for the
thể đƣợc thực hiện với Hình 4.6. tissue to be demonstrated

63 63
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E
Figure 4.34 — A Lát xoắn ốc 3 mm thu đƣợc với khoảng cách xây
dựng 3 mm. Tập trung vào khu vực quan tâm cho tổn thƣơng khác
nhau. So sánh có thể đƣợc thực hiện với Hình 4.1.
Chụp CT chẩn đoán có thể đã đƣợc thực hiện chỉ cần
quét liều thấp có giới hạn để xác định vị trí khu vực để
sinh thiết hoặc chọc hút. Thủ tục thƣờng đƣợc thực hiện
bởi bác sĩ X quang.
Cần có sự đồng ý của bệnh nhân đối với thủ tục can
thiệp này sau khi họ đƣợc thông báo về những rủi ro có
thể xảy ra nhƣ tràn khí màng phổi.
Giao thức cho CT can thiệp lồng ngực
Chuẩn bị và giải thích bệnh nhân là điều cần thiết để các
thủ tục này đƣợc thực hiện một cách an toàn. Điều cực
kỳ quan trọng là bệnh nhân giữ yên trong suốt quá trình,
vì chuyển động nhẹ nhất có thể gây nguy hiểm cho tính
chính xác của các phép đo nội địa hóa. Thêm một vài
phút làm cho bệnh nhân thoải mái và giải thích các kỹ
thuật giữ hơi thở sẽ có lợi cho tất cả những ngƣời có liên
quan.
Bệnh nhân phải đƣợc định vị để cho phép xạ trị tiếp cận
dễ dàng nhất đến khu vực đƣợc kiểm tra.
Một quan điểm trinh sát là hữu ích để lập kế hoạch quét
nội địa hóa hoặc có thể lập kế hoạch từ quét chẩn đoán.
Một mua lại xoắn ốc hạn chế hoặc lát cắt tiếp giáp qua
khu vực quan tâm là đủ. Chùm tia
64
T H E T H O R A X
collimation đƣợc chọn phải phù hợp với khu vực quan
tâm (thƣờng là 51010 mm) nhƣng đủ rộng để dễ dàng
định vị đầu kim. FOV phải đủ lớn để bao gồm các bề
mặt da để đo chính xác điểm vào của sinh thiết hoặc kim
hút và khoảng cách từ da đến khu vực khám.
Giai đoạn hô hấp phải giống nhau cho tất cả các lần quét
trong suốt quy trình. Điều này cần đƣợc giải thích cho
bệnh nhân trƣớc khi khám. Quá trình quét có thể đƣợc
thực hiện bằng cách sử dụng thuật toán thích hợp nhất
cho loại mô, với các cửa sổ hình ảnh để xác định khu
vực kiểm tra là lợi thế tốt nhất. Những quét này chỉ để
hƣớng dẫn.
Các yếu tố phơi nhiễm và tất cả các thông số quét khác
tƣơng tự nhƣ quét chẩn đoán.
Các phép đo chính xác có thể đƣợc thực hiện bằng cách
sử dụng bút đánh dấu da phóng xạ, đƣợc gắn vào da
bệnh nhân trƣớc khi quét, làm điểm tham chiếu. Ngoài
ra, hầu hết các phần mềm quét bao gồm một lƣới có thể
đƣợc hiển thị trên lát định vị, tƣơng ứng với đèn định
tâm laser và cho phép một phƣơng pháp đo chính xác và
đơn giản. Hình 4.35 cho thấy cả điểm đánh dấu da phóng
xạ và lƣới đo.
Khi lát cắt thích hợp để sinh thiết hoặc chọc hút đã
đƣợc thỏa thuận, mức độ này cần đƣợc lƣu ý và các
phép đo cục bộ thu đƣợc từ lần quét này. Chúng nên
bao gồm:
Figure 4.35. — Các phép đo sinh thiết có thể đƣợc thực hiện bằng
cách sử dụng lƣới hoặc điểm đánh dấu da phóng xạ; cả hai đều
đƣợc chứng minh ở đây.
64
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
1. Một phép đo từ điểm đánh dấu da đến điểm đƣợc
chọn trƣớc của đầu kim hoặc từ đƣờng lƣới tƣơng
ứng với ánh sáng định tâm laser.
2. Một phép đo từ điểm ƣa thích của kim vào khu vực
đƣợc kiểm tra (Hình 4.36).
Sau đó, bệnh nhân đƣợc chuyển đến vị trí của cấp độ lát
đã chọn, đƣợc đánh dấu trên da bằng cách sử dụng
bút đánh dấu không thấm nƣớc. Ở cấp độ này, các
phần bổ sung nội địa hóa phải đƣợc đánh dấu rõ ràng
và chính xác. Các phép đo này cần đƣợc kiểm tra với
bác sĩ X quang thực hiện giao thức.
Sinh thiết hoặc chọc hút nên đƣợc thực hiện bằng cách
sử dụng một kỹ thuật và thiết bị vô trùng theo quy
trình của khoa.
Hai hoặc ba lần quét xoắn ốc hoặc tiếp giáp có thể cần
thiết để xác định vị trí đầu kim, đƣợc thực hiện trong
các khoảng thời gian giữa quy trình tập trung, trên
kim, sử dụng phơi sáng quét và các thông số tƣơng tự
nhƣ quét kế hoạch. Khi đầu kim ở vị trí, mẫu sinh
thiết hoặc hút có thể đƣợc lấy và gửi để đầu tƣ trong
phòng thí nghiệm. Hoặc một cống có thể đƣợc đặt.
Tùy thuộc vào giao thức của khoa, có thể cần phải lặp
lại việc quét qua khu vực dƣới ngoại lệ, để đảm bảo
bệnh nhân không bị tràn khí màng phổi, hoặc có thể
yêu cầu chụp X-quang ngực. Hình 4.37 cho thấy tràn
khí màng phổi gây ra khi sinh thiết một tổn thƣơng.
Các thủ tục nên đƣợc ghi lại bằng hình ảnh mã thông
báo. Một lựa chọn đƣợc đề xuất nhƣ sau:
Figure 4.36. — Đo lƣờng nội địa hóa sinh thiết đƣợc thực hiện từ radi-
đánh dấu da olucent đến tổn thƣơng.
65
P R A C T I C E T H E T H O R A X
• chế độ xem trinh sát với đƣờng tham chiếu cho biết
mức độ sinh thiết hoặc nguyện vọng
• quét cho thấy các phép đo và mức độ quét
• quét cho thấy đầu kim hoặc cống ở vị trí
• quét séc cho thấy sự hiện diện hay vắng mặt của
tràn khí màng phổi
Khi kết thúc thủ thuật, bệnh nhân nên đƣợc theo dõi,
theo giao thức của khoa, nhƣng trong mọi trƣờng
hợp đảm bảo kiểm tra thƣờng xuyên trên vị trí
nhập cảnh và nhịp thở của bệnh nhân. Kỹ thuật
can thiệp có thể khác nhau giữa các bác sĩ X
quang và các khoa; các tính năng quan trọng nhất
là kỹ thuật vô trùng và các phƣơng pháp chính xác
để bản địa hóa.
Lập kế hoạch xạ trị
Một đề cập nên đƣợc thực hiện từ một phần của CT
trong việc hỗ trợ bộ phận xạ trị để lên kế hoạch
điều trị lồng ngực cho bệnh nhân của họ. Mặc dù
mô phỏng CT có sẵn, lập kế hoạch có thể là một
thủ tục dài bằng cách sử dụng chúng. CT cung cấp
cho bác sĩ xạ trị thông tin về giải phẫu cắt ngang
của bệnh nhân, điều này rất quan trọng khi lập kế
hoạch điều trị. Sử dụng những hình ảnh cắt ngang
này, có thể cẩn thận để tránh các cấu trúc nhạy
cảm bị phá hủy bởi liều bức xạ.
Nói chung, lát cắt thông thƣờng bằng hình ảnh lát
đƣợc sử dụng, vì ngƣời ta cho rằng các thuật toán
nội suy đƣợc sử dụng trong CT xoắn ốc chƣa cung
cấp đủ chính xác cho kế hoạch xạ trị (RT). Tuy
nhiên,
Figure 4.37 — Tràn khí màng phổi do kim sinh thiết.
65
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
cải tiến công nghệ có thể sẽ khắc phục điều này và mang
lại những lợi thế của CT xoắn ốc cho bệnh nhân xạ trị
trong tƣơng lai.
Quá trình quét lập kế hoạch thƣờng liên quan đến chế độ
xem xét để bao gồm các dấu hiệu da phóng xạ đƣợc định
vị trƣớc khi quét.
Bệnh nhân phải đƣợc định vị chính xác nhƣ điều trị bằng
sóng radio. Điều này thƣờng có nghĩa là đầu bàn cứng
phải thay thế nệm mềm đƣợc sử dụng trên hầu hết các
máy quét, và các biện pháp hạn chế khác nhau đƣợc sử
dụng để giữ bệnh nhân ở vị trí chính xác.
Các lát quét tiếp giáp nhau, với sự đối chiếu chùm tia
phù hợp với khu vực đƣợc điều trị; đây thƣờng là 5
Lốc10 mm. FOV phải đủ lớn để bao gồm các bề mặt da
và các dấu hiệu phóng xạ (Hình 4.38). Các thông số quét
tƣơng tự nhƣ các tham số cho quét ngực thông thƣờng,
ngoại trừ hô hấp lơ lửng; cái sau không thể đƣợc mô
phỏng trong suốt thời gian điều trị xạ trị.
Khi khu vực đƣợc điều trị đã đƣợc xác định trên các lát
quét, các trƣờng điều trị đƣợc đánh dấu trên da của bệnh
nhân bằng mực không thể xóa đƣợc và đƣợc hƣớng dẫn
bởi đèn định tâm laser.
Khi các hệ thống cho phép thông tin quét sau đó đƣợc
giao cho bộ phận xạ trị để lên kế hoạch điều trị bệnh
nhân.
Conclusion
Quét CT từ lâu đã đƣợc chấp nhận là một phƣơng thức
hình ảnh tuyệt vời để chứng minh bệnh lý lồng ngực -
Figure 4.38 — Kế hoạch xạ trị quét; lĩnh vực lớn để bao gồm đánh
dấu da.
66
P R A C T I C E T H E T H O R A X
gy. Các kỹ thuật quét xoắn ốc đã cải thiện đáng kể chất
lƣợng quét CT ngực, cho phép chụp ảnh nín thở, ghi lại
các giai đoạn đặc biệt của việc tăng cƣờng mạch máu và
nói chung là tăng lƣợng thông tin có sẵn từ một lần chụp
CT. Tuy nhiên, chi phí của thông tin đó là một liều bức
xạ lớn hơn nhiều so với chụp X-quang ngực và vì vậy
chỉ nên yêu cầu CT khi câu hỏi lâm sàng không thể đƣợc
trả lời ở nơi khác. Đối với bệnh nhân, nó đã mang lại
những lợi ích của xét nghiệm chẩn đoán nhanh chóng,
đơn giản, không xâm lấn.
Chƣơng này đã cố gắng cung cấp một giao thức truyền
thống tiêu chuẩn để quét CT ngực, chủ yếu sử dụng các
kỹ thuật xoắn ốc. Các chi tiết không có nghĩa là đƣợc
khắc trên đá Đá mà đƣợc sử dụng nhƣ một hƣớng dẫn
hoặc khối bắt đầu từ nơi có thể thực hiện hoặc điều
chỉnh quy trình cho phù hợp với tình huống và trả lời câu
hỏi lâm sàng đặt ra.
References
1. Flower CDR Williams MP. The pleural space. In: Husband JES,
(ed.) CT Review. New York: Churchill Livingstone, 1989; 23–32.
2. Costello P. Thorax. In: Zeman RK et al., (ed.) Helical/spiral CT: a
practical approach. New York: McGraw-Hill, 1995; 105–152.
3. Royal College of Radiologists. The use of CT in the initial investiga-
tion of common malignancies. 1994.
4. Kalender WA. Seissler W Klotz E. Spiral volumetric CT with sin-
gle-breath-hold technique, continuous transport and continuous
scanner rotation. Radiology 1990; 176: 181–183.
5. Seeram E. Computed tomography: physical principles, clinical applica-
tions and quality control. Philadelphia: WB. Saunders,. 1994;
110–123, 198–218, 166–181.
6. Brink JA. McFarland EG, Heiken JP. Review: helical/spiral com-
puted body tomography. Clin Radiol 1997; 52: 489–503.
7. Kalender WA., Polacin A. Physical performance characteristics of
spiral CT scanning. Med Phys 1991; 18 (5): 914.
8. GE. Medical Systems. Personal communication. Bracknell, 1997.
9. Cann CE. Quantitative accuracy of spiral versus discrete volume
CT scanning [abstract]. Radiology 1992; 85: 126–127.
10. Remy-Jardin M. Remy J., Giraud F., Marquette CH. Pulmonary
nodules: detection with thick section spiral CT versus conven-
tional CT. Radiology 1993; 187: 513–520.
11. Kalender WA. Technical foundations of spiral CT. Semin
Ultrasound CT MRI. 1994; 15 (2): 81–89.
12. Dixon AK. Body CT, A handbook. London: Churchill
Livingstone,. 1983; 98–112.
13. Rogalla P., Mutze S., Hamm B. Body CT: state of the art. Munich:
W Zuckschwerdt Verlag,. 1996; xii.
14. Glazer HS. Differential diagnosis of mediastinal pathology. In:
Husband JES (ed.) CT Review. New York: Churchill Livingstone,
1989; 41–51.
66
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E
15. Remy-Jardin M Remy J Wattine L Giraud F. Central pulmonary
thromboembolism: diagnosis with spiral volumetric CT with the
single breath-hold technique – comparison with pulmonary
angiography. Radiology 1992; 185: 381–387.
16. Goodman LR., Lipchick RJ. Diagnosis of acute pulmonary
embolism: time for a new approach. Radiology 1996; 199: 25–27.
17. Costello P. Spiral CT of the thorax. Semin Ultrasound, CT MRI
1994; 15(2): 90–106.
18. Flower CDR. Williams MP. Staging bronchial cancer. In:
Husband JES.(ed.) CT Review. New York: Churchill Livingstone,
1989; 13–21.
19. Glazer HS. CT of pulmonary collapse. In: Husband JES, (ed.)
CT Review. New York: Churchill Livingstone, 1989: 33–40.
67
T H E T H O R A X
20. Edwards CRW Bouchier IAD. Davidson‘s principles and practice of
medicine. (16th edn.) New York: Churchill Livingstone, 1993;
898–899.
21. Quint LE et al. Evaluation of thoracic aortic disease with the use
of helical CT and multiplanar reconstructions: Comparison with
surgical findings. Radiology 1996; 201: 37–41.
22. Kalender WA., Polacin A., Suss C. A comparison of conventional
and spiral CT: an experimental study on the detection of spheri-
cal lesions. J Comput Axial Tomogr 1994; 18: 167–176
23. GE. Medical Systems. CT HiSpeed Advantage technical reference.
Operator’s reference 2: 74 Paris 1995.
24. Dunnick NR. Interventional CT. In: Husband JES, (ed). CT
Review. New York: Churchill Livingstone, 1989; 179–190.
67
 5
CONTRAST ENHANCEMENT IN CT

Peter Dawson

Introduction
Contrast agents
Liver enhancement
Practical applications
Summary

69
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Introduction
Tƣơng phản là một thuật ngữ nhiếp ảnh hay chính xác
hơn là trong bối cảnh hiện tại, một thuật ngữ X quang,
biểu thị sự khác biệt về ngoại hình trong một hình ảnh
giữa một vùng giải phẫu và vùng khác, hoặc giữa một
vùng bất thƣờng và mô bình thƣờng xung quanh. Thứ
hai đôi khi đƣợc gọi là âm mƣu tổn thƣơng. Trong X
quang phim trơn, độ phân giải tƣơng phản mô mềm tự
nhiên -
là nghèo và vì lý do này mà tƣơng phản -
chất tăng cƣờng cho sử dụng đƣờng uống và nội mạch là
đƣợc phát triển ở nơi đầu tiên.
Sự ra đời của CT mang đến một tiến bộ vƣợt bậc so với
phim trơn ở độ phân giải tƣơng phản mô mềm, tuy
nhiên, ngay cả CT cũng đƣợc hƣởng lợi rất nhiều từ
nhân tạo
Figure 5.1 — Một âm mƣu của CT No (CT tƣơng phản trƣớc Không trừ) theo thời gian cho thận, sau khi dùng thuốc tƣơng phản bolus tiêm
tĩnh mạch.
71
P R A C TCI O
C N
E T R A S T E N H A N C E M E N T I N C T
tăng cƣờng tƣơng phản dƣợc lý bằng đƣờng uống, trực
tràng và nội mạch. Trong chƣơng này, chúng tôi sẽ tập
trung vào việc sử dụng các chất tƣơng phản nội mạch.
Tham số cơ bản trong hình ảnh CT là ‘số CT CT (CT
No). CT No đƣợc xác định liên quan đến sự hấp thụ tia
X của nƣớc và trên thang đo (tùy ý) từ 1000 đến 1000.
CT N° = Hệ số hấp thụ - hệ số hấp thụ nƣớc
Hệ số hấp thụ nƣớc
× 1000
Với chức năng quét nhanh, CT No có thể đƣợc đo ở mức
tự do
khoảng cách và đƣờng cong tạo ra (Hình 5.1). Độ tƣơng
phản phóng xạ trong hình ảnh CT là một hàm của sự
khác biệt phân số trong CT Không giữa hai vùng hoặc
giữa bất thƣờng và bình thƣờng (dễ thấy)
71
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Conspicuity = CT N° abnormal – CT N° normal
Trong thực tế, tăng cƣờng độ tƣơng phản là một thuật
ngữ thƣờng đƣợc sử dụng để mô tả sự gia tăng tổng quát
trong CT No bằng cách cho một chất tƣơng phản tĩnh
mạch. Nói một cách chính xác, sự gia tăng CT Không,
nói rằng, gan có thể hơi khác nhau ở các khu vực bình
thƣờng và bất thƣờng, dẫn đến không có sự gia tăng tổn
thƣơng. Nói ngắn gọn, tăng cƣờng độ tƣơng phản, theo
nghĩa lỏng lẻo không phải lúc nào cũng dẫn đến tăng
cƣờng độ tƣơng phản mong muốn của hình ảnh. Thỉnh
thoảng các tổn thƣơng có thể thực sự giảm sau khi dùng
thuốc tƣơng phản. Nếu một tổn thƣơng hạ huyết áp tăng
cƣờng hơn so với mức bình thƣờng của nó thì nó có thể
trở thành đồng vị với sự mất mát liên tục. Các yếu tố chỉ
ra các hiệu ứng nhƣ vậy rất phức tạp, nhƣng có thể đƣợc
hiểu mà không gặp quá nhiều khó khăn nếu một vài đơn
giản hóa đƣợc thực hiện.
Các chất tƣơng phản thƣờng đƣợc tiêm tĩnh mạch vào
tĩnh mạch tiền liệt tuyến, nhƣng đôi khi, có thể đƣợc đƣa
vào tĩnh mạch chi dƣới hoặc thậm chí tiêm tĩnh mạch
nhƣ sẽ đƣợc thảo luận sau đó. Tỷ lệ tiêm đƣợc quy định
bởi các bộ phận và cá nhân khác nhau rất khác nhau,
thậm chí đến mức có sự nhầm lẫn về những gì tạo nên
một ‘bolus và điều gì tạo nên một tiêm truyền. Trƣớc khi
giải quyết các vấn đề này, điều cần thiết là thảo luận về
dƣợc động học cơ bản của các tác nhân.
Tác nhân tƣơng phản
Chất tƣơng phản nội mạch là giải pháp tiêm của vật liệu
hấp thụ tia X. Về nguyên tắc, yếu tố hấp thụ tia X có thể
là một loạt các yếu tố nhƣng iốt đƣợc sử dụng phổ biến
trong tất cả các công thức thƣơng mại.
a)
Figure 5.2 — Một số chất tƣơng phản tia X iốt. Cả hai đều dựa trên bộ xƣơng vòng benzen iốt. a) Các tác nhân đơn phân ion
(một số nhà sản xuất). b) Các tác nhân đơn phân không ion iohexol (Toàn năng; - Nycomed, Oslo, Na Uy).
72
P R A C TCI O
C N
E T R A S T E N H A N C E M E N T I N C T
Hóa học của các tác nhân đã đƣợc ghi nhận tốt và sẽ
không đƣợc lặp lại ở đây.1 Tóm lại, các tác nhân
dựa trên vòng benzen tri-iốt (Hình 5.2). Các sản
phẩm thƣơng mại có một số công thức và thế mạnh.
Ở đây chúng tôi sẽ không quan tâm đến bất kỳ tác
dụng dƣợc lý nào cũng đƣợc chứng minh rõ ràng ở
nơi khác, nhƣng sẽ xử lý độc quyền dƣợc động học
của họ vì đó là những tác nhân quyết định sự phân
tán và nồng độ trong cơ thể bất cứ lúc nào sau khi
tiêm và do đó, tăng cƣờng tƣơng phản.
Dƣợc động học
Tất cả các tác nhân tƣơng phản là các phân tử nhỏ, thông
thƣờng, khá tự do qua màng nội mô, ngoại trừ trong não
nơi hàng rào máu não ngăn chặn điều này. Chúng không
xâm nhập vào các tế bào ở bất kỳ mức độ đáng kể nào,
và do đó tự phân phối trong toàn bộ không gian dịch
ngoại bào, trong và ngoài mạch máu. Chúng đôi khi
đƣợc mô tả là dấu hiệu không gian chất lỏng ngoại bào.
Chúng đƣợc đào thải độc quyền qua thận bằng cách lọc
cầu thận thụ động mà không có sự tái hấp thu hoặc bài
tiết ở ống hoạt động.4
Sau khi tiêm bởi bất kỳ con đƣờng nội mạch nào, một
viên thuốc đƣợc pha loãng nhanh chóng trong huyết
tƣơng lƣu thông, rò rỉ vào không gian ngoại mạch và bắt
đầu lọc ở trẻ. Tất cả các sự kiện xảy ra đồng thời, làm
cho mô tả toán học chi tiết về các sự kiện trong phút đầu
tiên hoặc rất phức tạp và khó khăn. Thật vậy, thậm chí
nhiều dữ liệu dƣợc lý cơ bản cần thiết cho một phân tích
chi tiết, thật đáng ngạc nhiên, không đƣợc tìm thấy.3.
Tất cả các công việc thử nghiệm đã tập trung vào dƣợc
động học sau này.4,5 Thật không may, điều này sớm
b)
72
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
giai đoạn là điều thƣờng xuyên đƣợc quan tâm nhất
trong một kỷ nguyên của máy quét nhanh. Mô hình
hai ngăn thông thƣờng5 mô tả sự phân bố độ tƣơng
phản giữa huyết tƣơng (ngăn 1) và mô kẽ (phần 2),
(Hình 5.3), hoàn toàn phù hợp về mặt giải phẫu,
nhƣng một giả định đƣợc đƣa ra là có sự pha trộn
hoàn toàn trong huyết tƣơng tuần hoàn trƣớc khi rò rỉ
vào kẽ và lọc thận đƣợc phép bắt đầu. Điều này có
thể giúp phân tích hữu ích về dƣợc phẩm sau này,
nhƣng không liên quan đến hầu hết các cải tiến CT.
Trong chƣơng này, chúng tôi sẽ chỉ cố gắng một cách
tiếp cận mô tả định tính cho chủ đề, nhƣng đủ chi tiết
để cho phép đánh giá đúng các sự kiện. Chúng tôi bắt
đầu với một số sự thật rõ ràng và đơn giản và dần dần
xây dựng một bức tranh hoàn chỉnh hơn.
• Nếu một chất tƣơng phản đƣợc tiêm vào tĩnh mạch
trong bolus, sẽ mất khoảng 10 giây, tùy thuộc vào
cung lƣợng tim, để đến tuần hoàn động mạch hệ
thống và sẽ bị pha loãng và một số bị rò rỉ ra khỏi lƣu
thông trong quá trình vận chuyển. Từ thời điểm này
trở đi sự tƣơng phản sẽ xuất hiện trong tuần hoàn
động mạch của các cơ quan và mô quan tâm.
• Để tiêm bolus nhanh, đƣờng cong thời gian tập trung
tƣơng phản trong động mạch quan sát sẽ có chiều cao
và chiều rộng phụ thuộc vào cung lƣợng tim.3
Cung lƣợng tim kém sẽ có nghĩa là đỉnh thấp hơn và
chiều rộng lớn hơn cho bất kỳ bolus cụ thể nào. Điều
này là rõ ràng. Nếu tác nhân tƣơng phản bị lừa rất
chậm vào tĩnh mạch ngoại biên, ngƣời ta sẽ không
mong đợi một loại thuốc cản quang có đỉnh cao, hẹp
và có thời gian tồn tại ngắn xuất hiện ở phía động
mạch.
• Hình ảnh ở giai đoạn này (rất sớm) sẽ cho phép các
động mạch đƣợc hình dung rõ: chụp động mạch CT.
Figure 5.3 — Các mô hình hai ngăn của dƣợc động học tƣơng
phản và phân phối. Hai khoang là huyết tƣơng và kẽ (không gian
ngoại bào).
73
P R A C TCI O
C N
E T R A S T E N H A N C E M E N T I N C T
• Một bolus tiêm tĩnh mạch nhanh và ngắn sẽ qua khá
nhanh, ngay cả khi cung lƣợng tim kém, do đó, quét
một vài lát, hoặc quét xoắn ốc của một khối nhỏ,
cũng có thể bỏ lỡ một bolus tƣơng phản nhƣ vậy. Do
đó việc sử dụng trong thực hành truyền chậm hơn,
kéo dài hơn. Tuy nhiên, hiện tại chúng tôi sẽ tiếp tục
thực hiện tiêm bolus cho đơn giản.
• Vài giây sau, một nhu mô sẽ xuất hiện.
Điều này là do tác nhân tƣơng phản trong toàn bộ
giƣờng mao mạch của cơ quan và tác nhân tƣơng
phản bị rò rỉ ra ngoài, ngay cả ở lần đầu tiên đi vào
không gian kẽ. Trong não, hàng rào não của Blood
ngăn chặn sự rò rỉ nhƣ vậy khi không có bệnh lý làm
suy yếu nó và việc tăng cƣờng não bình thƣờng hoàn
toàn là do tác nhân tƣơng phản trong các mạch máu.
Do sự pha loãng trong máu lƣu thông và mất do rò rỉ vào
kẽ, nồng độ máu lên đỉnh sớm và suy giảm nhanh chóng.
Mức độ kẽ tăng chậm hơn và giảm sau đó. Ngay từ sớm,
nồng độ trong máu vƣợt quá mức kẽ; sau đó, nồng độ kẽ
vƣợt quá nồng độ trong máu. Điểm giao nhau xảy ra ở
các thời điểm khác nhau trong các mô khác nhau và
đƣợc gọi là điểm cân bằng.6, 7 Tất cả các thời điểm sau
điểm cân bằng này đƣợc cho là ở pha cân bằng, một pha
thƣờng đƣợc tránh trong quá trình quét nhƣ đƣợc thảo
luận sau. Lƣu ý rằng quá trình thời gian đƣờng cong
động mạch có thể đƣợc theo dõi bằng cách lấy mẫu một
tàu lớn nhƣ động mạch chủ, nhƣng đƣờng cong kẽ hoàn
toàn không thể đƣợc theo dõi, vì bất kỳ khu vực quan
tâm nào đƣợc chọn sẽ chứa cả mạch máu kẽ và mạch
máu nhỏ. Không có cách nào để theo dõi trực tiếp các
mối quan hệ tƣơng phản. Khi chúng ta lấy mẫu một vùng
quan tâm trong mô và lấy CT Không có đƣờng cong thời
gian, chúng ta đang xem xét môi trƣờng tƣơng phản cả
trong mạch và trong kẽ, tỷ lệ chính xác giữa hai thay đổi
với mô.6, 7 Nếu chúng ta vẽ đƣờng cong mô với một
đƣờng cong động mạch, kết quả thƣờng nhƣ trong (Hình
5.4). Các đƣờng cong này không giao nhau và điểm cân
bằng chính xác và bắt đầu của giai đoạn cân bằng là khác
biệt với nhận thức. Lƣu ý rằng đề xuất thƣờng đƣợc đƣa
ra trong tài liệu cho thấy đó là giai đoạn mà các đƣờng
cong này trở thành song song là không chính xác. Nhìn
chung, các đƣờng cong này sẽ không song song. Pha cân
bằng có thể đƣợc coi là gần nhƣ là pha mà chúng suy
giảm cùng nhau.6 Đây là bức tranh cơ bản mà tất cả sự
phát triển sau đây về sự hiểu biết về tăng cƣờng độ
tƣơng phản có thể đƣợc xây dựng. Tăng CT Không có
mô là một chức năng của mạch máu và sự tƣơng phản
giữa các mô. Nồng độ tƣơng đối trong các thành phần
này là một hàm của thời gian và tính thấm mao mạch
chính xác (điều này luôn luôn cao nhƣng vẫn, tuy nhiên,
73
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
biến) .3 Sự gia tăng của CT No cũng sẽ phụ thuộc vào
tỷ lệ thể tích của vùng quan tâm (ROI) là mạch máu và
sự cung cấp xen kẽ.6 Ví dụ, nếu nồng độ của mạch
máu là rất cao, nhƣng chỉ có thể nói, 1% của một mô
khá là mạch máu, thì hiệu quả tăng cƣờng sẽ không cao
và ngƣợc lại. Tƣơng tự, đối với các thể tích tƣơng ứng
khác nhau. Ít nhất là về mặt định tính, những lập luận
này rất dễ phát triển và tuân theo. Chúng có thể đƣợc
biểu thị bằng toán học, nhƣng phƣơng pháp này sẽ
không đƣợc theo đuổi ở đây.
Rõ ràng là, chi tiết sang một bên, nâng cao, theo nghĩa
là tăng tổng số CT No, sẽ tăng lên đến đỉnh điểm và
suy giảm trong một khoảng thời gian khác nhau. Tuy
nhiên, rằng âm mƣu của một bất thƣờng, nói rằng một
khối u, trong một mô sẽ đƣợc tăng cƣờng rõ ràng là
không đƣợc đảm bảo. Nếu khối u hoạt động theo cách
tƣơng tự nhƣ mô bình thƣờng, thì sẽ không có sự thay
đổi hữu ích nào về âm mƣu. Mặc dù toàn bộ mô 'tăng
cƣờng', nếu một khối u có mạch máu tỷ lệ tƣơng tự, thể
tích kẽ và thể tích tế bào tƣơng ứng và nếu nó chứa các
mạch máu có tính thấm tƣơng tự nhƣ mô bình thƣờng,
thì nó sẽ biểu hiện nhiều mô hình tăng cƣờng tƣơng tự
nhƣ mô bình thƣờng và 'tăng cƣờng độ tƣơng phản' sẽ
mang đến sự cải thiện về mặt âm mƣu. Rõ ràng, trong
thực tế, các bất thƣờng gần nhƣ do sự xác định, biểu
hiện các biến thể từ phạm vi bình thƣờng trong các
tham số cấu trúc nhiều ple và nói chung, hành vi khác
nhau đƣợc dự kiến. Nói cách khác, sự cải thiện về mặt
âm mƣu, về tổng thể đƣợc mong đợi khi một tác nhân
tƣơng phản đƣợc đƣa ra. Tuy nhiên, thậm chí- các vấn
đề về âm mƣu, về tổng thể đƣợc dự kiến khi một tác
nhân tƣơng phản đƣợc đƣa ra. Tuy nhiên, thậm chí -
74
P R A C TCI O
C N
E T R A S T E N H A N C E M E N T I N C T
Figure 5.4 — Đƣờng cong động mạch chủ và
mô điển hình (gan trong trƣờng hợp này). Lƣu ý
rằng đƣờng cong mô không phải là đƣờng cong
kẽ mà là sự kết hợp của đƣờng cong kẽ và máu
trong vùng quan tâm, Các đƣờng cong không
giao nhau và trái với các tuyên bố trong tài liệu,
không (hoàn toàn) trở thành song song.
đã nói điều này, phải nhớ rằng vẫn có thể có các giai
đoạn tăng cƣờng trong đó điều này sẽ ít nhiều đúng hoặc
không đúng chút nào. Vì lý do này, nhiều ngƣời ủng hộ
việc quét trong hơn một giai đoạn tăng cƣờng để giảm
thiểu nguy cơ mất thông tin nhƣ vậy. Điều này trở thành
một lựa chọn thực tế với máy quét nhanh hiện đại.
Bây giờ chúng tôi sẽ cố gắng áp dụng những nguyên tắc
này để tăng cƣờng gan, cơ quan này đƣợc chọn vì hai lý
do. Thứ nhất, nó là một trong những cơ quan quan trọng
nhất trong CT scan. Thứ hai, nó đƣa ra một thách thức
đặc biệt quan trọng và phức tạp vì sự lƣu thông kép của
nó. Thứ ba, bất chấp sự phức tạp thêm này, giai đoạn đầu
của sự tăng cƣờng của nó (động mạch gan) chỉ theo mô
hình tƣơng tự nhƣ đƣợc tìm thấy trong bất kỳ cơ quan
nào khác. Do đó, nó đặc biệt hữu ích để diễn tập tất cả
các sự kiện chúng tôi đã tập hợp trong bối cảnh hình ảnh
gan.
Tăng cƣờng gan
Giai đoạn động mạch gan
Sau khi tiêm tĩnh mạch ngoại biên, chất tƣơng phản đến
sau, giả sử, 10 giây, tùy thuộc vào việc đƣa tim ra ngoài,
trong động mạch chủ và từ đó động mạch gan. Vì gan
bình thƣờng chỉ tăng khoảng 15% lƣợng máu cung cấp
từ động mạch gan, nên nó sẽ chỉ tăng cƣờng một cách
khiêm tốn trong giai đoạn này. Mặt khác, khối u gan, có
đƣợc 85% lƣợng máu cung cấp từ động mạch gan và có
thể tăng cƣờng đáng kể trong giai đoạn đầu này. Thật
vậy, một số khối u mạch máu đặc biệt có thể
74
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
tăng cƣờng sáng hơn gan bình thƣờng ở giai đoạn này.
Tuy nhiên, tổn thƣơng gan điển hình, bắt đầu nhƣ giảm
huyết áp đối với gan bình thƣờng thƣờng sẽ tăng cƣờng
hơn so với gan bình thƣờng và trở nên dày đặc. Đó là
nói âm mƣu có thể bị mất. Việc quét rất sớm là cần
thiết để quan sát giai đoạn này và thực sự có thể hữu
ích để thực hiện trong trƣờng hợp nghi ngờ di căn từ
các khối u mạch máu đặc biệt nhƣ khối u thần kinh nội
tiết tuyến tụy vì những khối u này có thể thoáng qua.
Chăm sóc thƣờng đƣợc yêu cầu, tuy nhiên, vì nhiều
thông tin có thể bị mất hơn thu đƣợc, nhƣ đã thảo luận.
Giai đoạn này có thể đƣợc nhìn thấy và khai thác tốt
hơn bằng cách đặt ống thông trực tiếp vào động mạch
gan chung trong bộ chụp mạch và chuyển bệnh nhân
đến bộ CT với ống thông tại chỗ. Tiêm thuốc cản
quang trực tiếp theo cách này đƣợc gọi là chụp động
mạch gan CT.8,9 Nó chỉ đƣợc thực hiện đôi khi, nhƣng
có thể rất hữu ích ở bệnh nhân nghi ngờ di căn do
huyết áp.
Giai đoạn tĩnh mạch cửa
Khi sự tƣơng phản đến trong động mạch gan, nó cũng
đến trong động mạch lách, (Hình 5,5a), trung mô cao
cấp, (Hình 5.5b), và các động mạch mạc treo tràng
dƣới. Khoảng 10 giây sau, nó vẫn quay trở lại qua lách,
(Hình 5.6a), mạc treo cao cấp, (Hình 5.6b) và tĩnh
mạch mạc treo tràng dƣới để lấp đầy tĩnh mạch cửa. Vì
gan bình thƣờng có đƣợc khoảng 85% lƣợng máu cung
cấp theo con đƣờng này, nên việc tăng cƣờng gan bình
thƣờng đƣợc nhìn thấy trong giai đoạn này. Các khối u,
mặt khác, chỉ nhận đƣợc 15% lƣợng máu cung cấp
bằng con đƣờng này
a)
Figure 5.5 — a) Lách, và b) động mạch mạc treo tràng trên. Sự tƣơng phản đến trong các tàu này đồng thời sau IV
chích thuốc.
75
P R A C TCI O
C N
E T R A S T E N H A N C E M E N T I N C T
tƣơng đối kém, ngay cả khi ’mạch máu. Trong giai đoạn
này, các khối u nhƣ vậy có khả năng trở thành hạ huyết
áp đối với gan bình thƣờng một lần nữa. Lƣu ý rằng một
lần nữa có thể có một khoảng thời gian mất âm mƣu
ngắn trong trƣờng hợp tổn thƣơng ở vùng dƣới đồi, (đã
trở nên tăng huyết áp trong giai đoạn động mạch gan)
khi gan bình thƣờng bắt kịp nhƣng trƣớc khi nó vƣợt qua
tổn thƣơng.
Một lần nữa, giai đoạn tĩnh mạch cửa này có thể đƣợc
khai thác tốt hơn bằng cách đặt ống thông một cách thích
hợp, với bệnh nhân trong bộ chụp mạch. Không thể
thƣờng xuyên đặt ống thông trực tiếp vào tĩnh mạch cửa
và do đó, một ống thông đƣợc đặt trong động mạch mạc
treo tràng trên (SMA) hoặc vào động mạch lách. Khi
bệnh nhân đã đƣợc chuyển đến bộ CT, tiêm thuốc cản
quang vào một trong hai động mạch này sẽ tạo ra sự hồi
lƣu tĩnh mạch trong tĩnh mạch cửa ở nồng độ cao hơn
nhiều so với tiêm tĩnh mạch ngoại biên. Đây là chụp
động mạch CT.10,11 Lƣu ý rằng nếu hình ảnh bị trì hoãn
quá lâu sau khi tiêm, thì những lợi thế của kỹ thuật có
thể bị mất khi trở lại tƣơng phản qua các tĩnh mạch gan
đến tĩnh mạch chủ dƣới, (IVC), tim phải, phổi và tim trái
và tuần hoàn hệ thống và, mặc dù ở dạng loãng, đến
động mạch chủ và động mạch gan. Sự tăng cƣờng động
mạch gan của khối u sau đó có thể làm giảm độ tƣơng
phản giữa khối u và gan bình thƣờng đã đạt đƣợc trƣớc
đó trong giai đoạn tĩnh mạch cửa thực sự.
Ứng dụng thực tế
Cho đến nay chúng tôi đã thảo luận về các nguyên tắc
của quản trị tƣơng phản nội mạch mà không xem xét cụ
thể
b)
75
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C TCI O
C N
E T R A S T E N H A N C E M E N T I N C T

a) b)

Figure 5.6 — Các pha tĩnh mạch của Hình 5.5. Tƣơng phản trở lại trong a) lách và b) tĩnh mạch mạc treo cao cấp để lấp đầy hệ thống tĩnh
mạch cửa. Trong trƣờng hợp trƣớc, tĩnh mạch cửa bị nén bên ngoài.

nồng độ và chế độ tỷ lệ quản lý. Vấn đề đã đƣợc đƣa ra nhân viên. Một ống thông đƣợc đặt trong SMA hoặc động
là một bolus nhanh thƣờng không thích hợp để sử dụng mạch lách và gan đƣợc quét trong khi độ tƣơng phản đang
với quét nhanh, vì rõ ràng là pha cần thiết có thể bị bỏ truyền vào tĩnh mạch cửa (gan bình thƣờng). Hình 5.9 minh
qua. Thông thƣờng, tiêm / truyền chậm hơn, kéo dài hơn họa một kết quả điển hình. Một khoản tiền gửi khối u đƣợc
đƣợc đƣa ra để làm giảm bớt khó khăn này. Điều tự coi là một khu vực không tăng cƣờng trong gan tăng cƣờng,
chứng minh là các chế độ nhƣ vậy có thể dẫn đến việc nhƣ đã thảo luận ở trên. Các phần cao hơn cho thấy môi
thực hiện đồng thời các giai đoạn tăng cƣờng khác nhau. trƣờng tƣơng phản trong các tĩnh mạch gan, cũng hỗ trợ
trong việc phân định các giải phẫu gan. Sau đó, việc lấp đầy
Ví dụ, tác nhân tƣơng phản vẫn có thể đến động mạch
các động mạch hệ thống thể hiện mối nguy hiểm tiềm tàng
gan trong khi tác nhân tƣơng phản trƣớc đó đã nằm
đối với việc kiểm tra trong đó khối u, đƣợc nuôi dƣỡng bởi
trong tĩnh mạch cửa. động mạch gan, có thể tăng cƣờng đủ để trở thành đồng vị
Một số ví dụ lâm sàng minh họa với gan bình thƣờng và bị mất.
KIỂM SOÁT BÀI VIẾT MÁU
Nó rất hữu ích để tăng cƣờng các mạch máu với chất
tƣơng phản đơn giản để tạo nhãn cho chúng và phân biệt
chúng với các cấu trúc khác. Để đạt đƣợc kết thúc này
một mình, không có chế độ đặc biệt hoặc thời gian đƣợc
yêu cầu. Một ví dụ về điều này đƣợc hiển thị trong Hình
5.7.
CT ARTERIOGRAPHY
Quét xoắn ốc cho phép thu đƣợc tập dữ liệu âm lƣợng có
thể đƣợc sử dụng để tái tạo ba chiều chất lƣợng tốt, (xem
ví dụ, hình 5.8).
CT (ARTERIO) CHÂN DUNG
Giống nhƣ chụp động mạch CT, đây là một kỹ thuật đòi
hỏi theo nhiều cách, đòi hỏi phải sử dụng cả bộ CT và
chụp động mạch và cả CT và chụp động mạch - Figure 5.7 — Tƣơng phản trong các mạch máu, trong trƣờng hợp
này ở tĩnh mạch chủ, SVC và vòm động mạch chủ phân biệt các
mạch với khối trung thất.

76 76
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C TCI O
Figure 5.8 — Một phép chiếu đơn từ tái tạo 3D từ bộ dữ liệu âm
lƣợng xoắn ốc (xoắn ốc). Có một hẹp trong trục celiac.
THE ROUTINE PERIPHERAL VENOUS INJECTION
Hình 5.10a minh họa một tổn thƣơng mạch máu ở gan
đƣợc thể hiện rõ trong giai đoạn động mạch khi nó tăng
cƣờng rõ rệt. Hình 5.10b cho thấy sự nguy hiểm tiềm
tàng của việc quét không đúng lúc. Các tổn thƣơng biến
mất trong giai đoạn cổng sau. Máy quét nhanh hiện đại
cho phép thu đƣợc hình ảnh trong một số giai đoạn tăng
cƣờng, giảm bớt những nguy hiểm nhƣ vậy.
ĐẶC ĐIỂM
Thật không may, có rất ít trong các lần xuất hiện CT
không cản quang trong hầu hết các tổn thƣơng để chỉ ra
tính cách của chúng. Một thành phần nang hoặc nang có
thể đƣợc nhận ra và hàm lƣợng chất béo cao tƣơng tự
đƣợc phát hiện. Sự hiện diện của phép tính là một chỉ số
khả dĩ khác của tự nhiên, nhƣng vƣợt xa điều này thì
không thể đi đƣợc.
a)
Figure 5.10 — a) Một tổn thƣơng cũng thấy trong giai đoạn động mạch gan sau khi tiêm IV. b) Tổn thƣơng này sau đó biến mất trong giai
đoạn tĩnh mạch cửa
77
C N
E T R A S T E N H A N C E M E N T I N C T
Figure 5.9 — Một hình ảnh từ một biểu đồ CT. Sự tƣơng phản
đƣợc tiêm vào động mạch mạc treo tràng trên (hoặc động mạch
lách) và quá trình quét diễn ra khi sự tƣơng phản trở lại trong tĩnh
mạch cửa để tăng cƣờng gan bình thƣờng. Khối u, đƣợc cung cấp
chủ yếu bởi động mạch gan, không tăng cƣờng và do đó đƣợc xem
nhƣ là mộtLấp đầy khuyết điểm. Hình ảnh bị trễ trong chuỗi, vì có
thể suy ra từ sự hiện diện của độ tƣơng phản trong động mạch chủ.
Cho rằng mô hình tăng cƣờng của tổn thƣơng là một
chức năng của các khía cạnh của cấu trúc của nó, chẳng
hạn nhƣ tỷ lệ mạch máu, khối lƣợng tế bào kẽ và tỷ lệ,
và tính thấm của mao mạch, có thể hy vọng rằng các chi
tiết của mô hình tăng cƣờng có thể đƣa ra ít nhất một số
con trỏ mạnh đến bản chất của tổn thƣơng. Thật không
may, điều này đã đƣợc tìm thấy không phải là trƣờng
hợp ngoại trừ trong một số ít
b)
77
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
trƣờng hợp ngoại lệ - ví dụ, áp xe não với sự tăng cƣờng
vành ngoại vi cổ điển của nó và khối u xuất huyết của
gan, theo kinh điển, biểu hiện một đặc điểm ‘điền vào từ
ngoại vi đến trung tâm. Trên thực tế, phát hiện đặc điểm
thực sự ở đây không phải là quá nhiều trong việc điền
vào, nhƣng thực tế là, ở bất kỳ giai đoạn nào, sự tăng
cƣờng của tổn thƣơng cũng giống nhƣ trong các mạch
máu, Hình 5.11. Lý do cho điều này là tác nhân tƣơng
phản trong tổn thƣơng phần lớn ở các không gian mạch
máu lớn.
BIỆN PHÁP SỐ LƢỢNG
Số CT có một đặc tính đặc biệt và hữu ích. Nếu độ
tƣơng phản trƣớc - số CT nền bị trừ, số CT trong vùng
quan tâm bất kỳ lúc nào cũng tỷ lệ thuận với nồng độ
tƣơng phản.12
Điều này đã đƣợc khai thác thành công để lấy đƣợc dữ
liệu vật lý nhƣ tƣới máu mô và, ở thận, tốc độ lọc cầu
thận (GFR), từ số CT
- đƣờng cong thời gian thu đƣợc trong quét động sau khi
tiêm bolus.
Đây là một lĩnh vực mới quan trọng tiềm năng, nhƣng
nằm ngoài phạm vi của chƣơng này.13
Summary
Tăng cƣờng độ tƣơng phản trong CT là một hiện tƣợng
phức tạp và phụ thuộc vào thời gian, nhƣng có thể dễ
dàng hiểu theo thuật ngữ chung trên cơ sở một số sự thật
đơn giản về dƣợc động học của thuốc tƣơng phản. Đƣợc
trang bị một phân tích đơn giản, có thể hiểu đƣợc các
chiến lƣợc nâng cao tƣơng thích. Đã nói điều này, ngƣời
đọc đƣợc khuyến cáo rằng nếu rất nhiều chế độ điều trị và
liều tƣơng phản đƣợc khuyến nghị dƣờng nhƣ cho thấy có
sự nhầm lẫn giữa các bác sĩ X quang. Tác giả sẽ có
khuynh hƣớng trả lời hiệu ứng: bạn có thể nói rằng; Tôi
không thể bình luận.
References
1. Dawson P. Water soluble contrast media. In : Whitehouse GM,
Worthington BJ (eds). Techniques in diagnostic imaging. Blackwell
Scientific, 1995,
2. Dawson P. Chemotoxicity of contrast media and clinical adverse
effects; a review. Investigative Radiol 1985; 20: 52–59.
3. Blomley MJK, Dawson P. Bolus dynamics: theoretical and exper-
imental aspects. Br J Radiol 1997; 70: 351–359.
78
P R A C TCI O
C N
E T R A S T E N H A N C E M E N T I N C T
Figure 5.11 — Các mô hình tăng cƣờng đặc trƣng của một
uemangioma gan hang. Dấu hiệu không phải là ‘điền vào từ máy
ngoại vi, trong mọi trƣờng hợp, có thể không đầy đủ, nhƣng thực tế
là sự tăng cƣờng vành nút ngoại vi phù hợp với sự tăng cƣờng
mạch máu ở bất kỳ giai đoạn nào.
4. Dawson P. Glomerular filtration rate determined using contrast
clearance: should we all be doing it? Curr Opin Urol 1996; 6:
75–77.
5. Blomley MJK, Dawson P. The quantification of renal function
with enhanced computed tomography. [review] Br J of Radiol
1996; 69: 989–995
6. Dawson P, Blomley MJK Contrast agents pharmacokinetics
revisited. I Reformulation. Acad Radiol 1996; 3: S261-S263.
7. Blomley MJK, Dawson P. Contrast agent pharmacokinetics
revisited. II Computer aided analysis. Acad Radiol 1996; 3: S264-
S267.
8. Moss AA, Dean PB, Axel I. Dynamic CT of hepatic masses with
intravenous and intra-arterial contrast material. Am J of Roentgenol
1982; 138: 847–852.
9. Oudkerk M, Van Ooijen B, Mali SPM. Liver metastases from
colorectal carcinoma. Detection with continuous CT angiogra-
phy. Radiology 1992; 185: 157–161.
10. Matsul 0, Takashima T, Kadoya M. Liver metastases from col-
orectal cancers: Detection with CT during arterial portography.
Radiology 1987; 165: 65–69.
11. Miller DL, Simmons JT, Chang R. Hepatic metastasis detection:
Comparison of three CT contrast enhancement methods.
Radiology 1987; 165: 785–796.
12. Dean PB, Plewes DB. Contrast media in computed tomography.
In: Sovak M (ed) Radiocontrast agents Berlin: Springer Verlag, 1984,
13. Dawson P, Blomley MJK, Cosgrove DO. Functional and physi-
ological imaging. In: Grainger RG, Allison DJA (eds): Diagnostic
Radiology: A Textbook of Medical Imaging, 3rd edn Churchill
Livingstone, 1996,
78
 6
THE ABDOMEN

Sheila Rankin

Technique
Spiral/helical CT
Stomach
Pancreas
Kidneys
CT angiography
Spleen
Adrenals

79
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Technique
Các chi tiết kỹ thuật chính cho khảo sát bụng đƣợc tóm
tắt trong Hộp 6.1
Box 6.1 — TECHNIQUE FOR ABDOMINAL SURVEY
• Tƣơng phản miệng
• Collimation: 8 quét10 mm quét qua bụng
• Quét liền kề thông qua cơ quan quan tâm
• Quét không liền kề có thể đƣợc sử dụng cho bệnh lý
tuyến sau phúc mạc
• Tƣơng phản tĩnh mạch nếu cần
• Quan điểm phù hợp
Oral contrast
Trong quét bụng thƣờng quy, bệnh nhân đƣợc tiêm
thuốc cản quang đƣờng ruột để làm mờ ruột và cho phép
phân biệt với các tổn thƣơng bệnh lý lân cận. Trong hầu
hết các trƣờng hợp, bệnh nhân đƣợc dùng 800 ml thuốc
cản quang dƣơng tính, hoặc hỗn dịch bari loãng (E-Z-
CAT, E-Z-EM) hoặc a
Dung dịch 3% của gastrografin (natri / meglumine
diatri-zoate. Schering) hoặc tƣơng phản tan trong nƣớc
tƣơng tự có thể có hƣơng vị với bí đao. Độ tƣơng phản
đƣợc đƣa ra 30 phút 40 phút trƣớc khi quét để làm mờ
ruột non và thêm 200 ml tƣơng phản đƣợc đƣa ra ngay
trƣớc khi quét để làm mờ dạ dày và ruột non.
Mặc dù độ tƣơng phản dƣơng đƣợc sử dụng trong quét
định kỳ, nhƣng nếu dạ dày là cơ quan quan tâm chính, ví
dụ nhƣ trong giai đoạn ung thƣ dạ dày, nƣớc có thể đƣợc
sử dụng nhƣ một sự tƣơng phản tiêu cực để cải thiện
hình ảnh của thành dạ dày, bệnh nhân đƣợc cho 400 ml
uống ngay trƣớc khi quét. Không trộn lẫn hai quá trình
này vì hình ảnh của thành dạ dày rất kém vì nó trở nên
đẳng trƣơng với sự tƣơng phản của miệng. Một chế độ
tƣơng phản tƣơng tự có thể đƣợc sử dụng cho tuyến tụy.
Để làm mờ đại tràng, hai liều tƣơng phản đƣợc đƣa ra:
800 ml tƣơng phản bằng miệng vào đêm trƣớc khi quét
để lấp đầy đại tràng và 800 ml thứ hai để làm mờ ruột
non, đƣợc đƣa ra nhƣ bình thƣờng trƣớc khi quét. Ngoài
ra, có thể tiêm thuốc cản quang trực tràng (sử dụng 200
ml dung dịch hòa tan trong nƣớc 6%) trƣớc khi quét để
làm mờ trực tràng và sigmoid. Nếu đại tràng là cơ quan
quan tâm, ví dụ nhƣ trong việc thực hiện thuốc xổ CT để
chẩn đoán ung thƣ đại tràng, bệnh nhân
81
P R A C T I C E T H E A B D O M E N
có thể đƣợc chuẩn bị ruột sau đó là thuốc giãn cơ
(Buscopan, scopolamine butylbromide) và bơm khí để
làm đại tràng, nhƣng không cần phải có thuốc cản
quang trực tràng.
Tƣơng phản tĩnh mạch
Việc sử dụng độ tƣơng phản (xem Chƣơng 5) theo
quyết định của bác sĩ X quang. Tƣơng phản tĩnh mạch
có thể đƣợc sử dụng để làm mờ các mạch và giúp phân
biệt chúng với các nút sau phúc mạc. Nó cũng thƣờng
đƣợc sử dụng để điều trị các tổn thƣơng gan (trang 74),
khối thận và bệnh tuyến tụy và trong đánh giá động
mạch chủ. Quét không cản quang có thể đƣợc thực hiện
với các lần quét tƣơng phản đƣợc nhắm mục tiêu đến
một cơ quan cụ thể hoặc chỉ có thể thực hiện quét bài
kiểm tra sau, điều này sẽ làm giảm liều bức xạ cho bệnh
nhân. Thời điểm quản lý độ tƣơng phản có thể đặc biệt
quan trọng với máy quét CT xoắn ốc hoặc xoắn ốc hiện
đại.
Độ dày lát cắt (collimation)
Đối với quét khảo sát, độ dày lát 8 81010 đƣợc sử dụng,
tùy thuộc vào loại máy quét. Quét liền kề đƣợc sử dụng
thông qua một lĩnh vực quan tâm; tuy nhiên, việc quét
không liên tục, với việc giảm liều bệnh nhân, có thể
đƣợc thực hiện thông qua retroperitoneum khi đánh giá
bệnh hạch, không mất chất lƣợng chẩn đoán. Điều này
là do chỉ các hạch bạch huyết lớn hơn 1 cm đƣờng kính
trục ngắn đƣợc coi là bất thƣờng, vì vậy không đáng kể
nếu 5 mm bệnh nhân không đƣợc quét và bỏ sót nút 5
mm.
Để cải thiện độ phân giải không gian, nên sử dụng phép
đối chiếu 3 trục5 mm cho các cơ quan cụ thể, đặc biệt
nếu phải xác định các tổn thƣơng nhỏ. Nếu sử dụng
collimation mỏng hơn, giá trị mA phải đƣợc tăng lên để
giảm nhiễu làm hạn chế độ phân giải. Nói chung, 1 mm
collimation không thể đƣợc sử dụng trong cơ thể vì
tiếng ồn là nghiêm cấm.
Góc nhìn
Tất cả bệnh nhân nên đƣợc đƣa vào trƣờng quan sát ban
đầu và hình ảnh sau đó đƣợc xây dựng lại với trƣờng
quan sát đích. Điều này sẽ cải thiện độ phân giải không
gian vì kích thƣớc pixel sẽ giảm (nhớ rằng kích thƣớc
pixel = trƣờng nhìn / ma trận). Điều này đặc biệt quan
trọng đối với các cơ quan nhƣ tuyến tụy và động mạch
chủ nơi
Trƣờng nhìn 250 mm là tối ƣu, mặc dù trƣờng quan sát
đầy đủ cũng có thể đƣợc yêu cầu để đánh giá phần còn
lại của bụng.
81
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E
Spiral/helical CT
Trong các lát cắt CT thông thƣờng thu đƣợc bằng một
bảng phân tích, trong khi đó trong vòng xoắn ốc / xoắn
ốc CT1,2 liên tục của hệ thống ống và máy dò trong một
hƣớng dẫn là có thể (xem Chƣơng 1, trang 3). Sự phát
triển của các ống tia X đầu ra cao hơn có khả năng tạo ra
bức xạ liên tục trong tối đa 100 giây kết hợp với chuyển
động của bàn liên tục, tạo ra một khối dữ liệu trông
giống nhƣ một đƣờng xoắn ốc hoặc xoắn ốc, thay vì các
lát riêng lẻ.
Hai hạn chế chính trong quét CT cơ thể là:
1. Sai lệch hô hấp: khi bệnh nhân nín thở khác nhau cho
mỗi lần quét để các khu vực có thể đƣợc quét hai lần
hoặc bỏ qua hoàn toàn.
2. Hiệu ứng thể tích một phần: khi một tổn thƣơng chỉ
đƣợc chứa một phần trong một lát cắt, dẫn đến trung
bình các số CT trong voxel của tổn thƣơng và các cấu
trúc làm tròn và do đó các giá trị suy giảm không chính
xác. Đây là một vấn đề đặc biệt ở gan và thận, nơi u
nang có thể bị nhầm lẫn với các tổn thƣơng rắn dựa trên
số CT.
Sự phát triển của CT xoắn ốc cho phép quét ngực hoặc
bụng trong một lần nín thở, do đó loại bỏ sự sai lệch hô
hấp. Các bản quét có thể đƣợc xây dựng lại ở bất cứ đâu
trong khối lƣợng đƣợc quét để ngƣời ta có thể tìm thấy
lát cắt đƣợc định vị tối ƣu để giảm thiểu hiệu ứng âm
lƣợng một phần cho một tổn thƣơng. Đối với các tổn
thƣơng nhỏ hơn độ dày lát cắt đã chọn, giải pháp duy
nhất là quét lại bằng cách sử dụng chuẩn trực mỏng hơn.
Quét xoắn ốc cung cấp hình ảnh tối ƣu của độ tƣơng
phản trong các cơ quan vì quét có thể đƣợc thực hiện
nhanh chóng ở mức tối đa. Do đó, điều rất quan trọng là
độ tƣơng phản đƣợc phân phối tại thời điểm thích hợp
liên quan đến quá trình quét.
Đối với các định dạng đa nhân (MPR) và hình ảnh 3D,
dữ liệu đặc biệt cho phép tạo ra nhiều lát cắt chồng chéo
và do đó, cải thiện đáng kể hình ảnh cuối cùng mà
không làm tăng bức xạ cho bệnh nhân.
Yếu tố kỹ thuật
Các vòng trƣợt - Đây có thể là điện áp cao, khi điện áp
yêu cầu đƣợc truyền qua các vòng trƣợt đến ống hoặc
điện áp thấp, khi điện áp thấp đi qua các vòng trƣợt và
đƣợc tăng cƣờng trong cổng.
X-ray tubes – Chúng tiếp tục đƣợc cải thiện để có thể
duy trì các giá trị mA cao hơn trong thời gian dài hơn.
Điều này đã dẫn đến các ống có nhiệt độ lên tới 6,5 triệu
82
T H E A B D O M E N
đơn vị và tốc độ làm mát đƣợc cải thiện hơn 1 triệu đơn
vị / phút. Giá trị mA trong CT xoắn ốc ít hơn so với quét
thông thƣờng, đặc biệt nếu sử dụng phơi sáng lâu. Đây
có thể là một vấn đề với các bệnh nhân rất lớn và một số
thỏa hiệp giữa thời gian quét và giá trị mA là bắt buộc.
Thời gian quét - Khoảng này dao động trong khoảng
0,75 đến 2 giây mỗi vòng quay. Hầu hết các máy quét
trong 1 giây.
Máy dò - Hiệu quả của máy dò đƣợc cải thiện cũng rất
quan trọng vì các giá trị mA có thể bị hạn chế, và cả máy
dò khí và trạng thái rắn đều đƣợc sử dụng.
Hiệu suất
Liều lƣợng - Liều mỗi mA tƣơng tự nhƣ khi quét triệu
tập. Tuy nhiên, giá trị mA đƣợc sử dụng có thể thấp hơn,
do đó giảm liều. Khi quét đƣợc thu thập cho hình ảnh 2D
và 3D, vì các lát cắt chồng chéo đƣợc tạo ra từ âm lƣợng
thu đƣợc mà không cần chiếu xạ bổ sung, có thể giảm
đáng kể liều bệnh nhân nói chung.
Nhiễu - Trong các máy quét CT xoắn ốc ban đầu, sử
dụng phép nội suy dữ liệu 360 °, đối với nhiễu giá trị
mA nhất định đã giảm, so với quét thông thƣờng, theo hệ
số
0,82. Bây giờ, dữ liệu đƣợc xây dựng lại bằng cách sử
dụng giao thoa 180 ° làm tăng độ nhiễu lên 12% 29%.
Ngoài ra, giá trị mA đƣợc sử dụng trong CT xoắn ốc có
thể nhỏ hơn so với CT thông thƣờng, do đó, quét hình
xoắn ốc thƣờng ồn hơn so với quét thông thƣờng.
Độ dày lát cắt hiệu quả - Khi bảng đang di chuyển liên
tục trong quá trình thu thập dữ liệu, có một số độ mờ
trục z với sự gia tăng độ dày lát cắt hiệu quả nhƣng thuật
toán tái tạo mới, sử dụng 180 ° thay vì
Nội suy 360 °, giảm thiểu điều này.
Làm mờ trục Z - Độ rộng tối đa một nửa chiều rộng
(FWHM) rộng hơn khoảng 1,1 so với quét thông thƣờng
sử dụng phép nội suy 180 ° và ngay cả với độ cao 2, nó
chỉ tăng theo hệ số 1,3. Ví dụ: sử dụng khoảng cách 2
FWHM của lát cắt danh nghĩa 5 mm là
6.4 mm.3 Điều này có khả năng làm tăng vấn đề về hiệu
ứng âm lƣợng một phần, nhƣng điều này đƣợc khắc phục
bằng khả năng tái tạo lại dữ liệu tại bất kỳ vị trí nào.
Gia nhiệt bằng ống - MA có thể đƣợc tạo ra bằng quét
đặc biệt là khoảng 90% giá trị có thể đƣợc tạo ra bằng
cách quét thông thƣờng 1 giây. Tuy nhiên, khi số vòng
quay tăng mA cho phép tối đa sẽ giảm.
82
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Máy tính - Tăng sức mạnh tính toán có nghĩa là có thể
lƣu trữ nhiều dữ liệu thô hơn để có thể thực hiện các
vòng xoắn ngƣợc và xử lý dữ liệu nhanh chóng, gần nhƣ
thời gian thực trên một số máy quét mới hơn. Phần mềm
bổ sung đƣợc sản xuất bởi một số nhà sản xuất cho phép
giảm liều bằng cách tính giá trị mA phù hợp nhất sẽ
đƣợc sử dụng, dựa trên kích thƣớc bệnh nhân, và cũng là
thời điểm thích hợp nhất để bắt đầu quét sau khi đã tiêm
thuốc cản quang.
Lựa chọn ngƣời vận hành
Trong CT xoắn ốc, khoảng cách đƣợc bao phủ bởi một
lần quét phụ thuộc vào độ dày lát cắt (đối chiếu), thời
gian quét và tốc độ nạp bảng. Thời lƣợng của một lần
quét xoắn ốc nằm trong khoảng từ 24 đến 100 giây tùy
thuộc vào loại máy quét và các giao thức có thể yêu cầu
sửa đổi để tính đến điều này.
Tỷ lệ của chuẩn trực và tốc độ nạp bảng là cao độ. Nói
chung, khoảng cách 1 (trong đó độ dày lát tính bằng mm
= nguồn cấp dữ liệu tính bằng mm / giây) là tốt nhất vì
điều này tạo ra độ mờ trục z tối thiểu. Tuy nhiên, để bao
gồm khối lƣợng quan tâm, có thể cần một khoảng tối đa
là 2. Một sân 2 là tối đa có sẵn. Sử dụng phép đối chiếu
mỏng hơn với độ cao lớn hơn 1 sẽ tạo ra độ dày lát cắt
hiệu quả nhỏ hơn so với sử dụng độ dày lát cắt tiếp theo
có độ cao bằng 1, nhƣng sẽ bao phủ cùng một khoảng
cách. Ví dụ: sử dụng lát 3 mm với cao độ
1,67 (lát 3 mm, bàn di chuyển với tốc độ 5 mm mỗi
giây) cho độ dày lát cắt hiệu quả là 3,8 mm, trái ngƣợc
với lát 5 mm với khoảng cách 1 (lát 5 mm, bàn di
chuyển ở mức 5 mm mỗi giây) mang lại độ dày lát hiệu
quả là 5,2 mm. Cả hai giao thức này sẽ bao gồm cùng
một khoảng cách cho một số vòng quay nhất định.
Tƣơng phản tĩnh mạch: thời gian và âm lƣợng
Số lƣợng và thời gian của tiêm tƣơng phản là rất quan
trọng. Nhiều trung tâm sử dụng độ tƣơng phản không
ion ở nồng độ 300 mg / ml.
Trong hình ảnh mạch máu, chiều dài của bolus phải
bằng thời gian quét để tối đa hóa mức độ tƣơng phản, sử
dụng tốc độ tiêm trong khoảng từ 3 đến 6 ml / giây. Thể
tích đƣợc tiêm đƣợc tính bằng cách nhân tốc độ tiêm với
thời gian quét. Thời điểm trì hoãn giữa lúc bắt đầu tiêm
và bắt đầu quét là rất quan trọng, để đảm bảo điều kiện
tối ƣu trong tàu quan tâm.
Đối với hình ảnh không phải mạch máu, khối lƣợng và
thời gian của chính quyền tƣơng phản khác nhau tùy
thuộc vào cơ quan quan tâm.
83
P R A C T I C E T H E A B D O M E N
Reconstruction
Trong CT xoắn ốc, các bản quét có thể đƣợc tái tạo ở bất
cứ đâu dọc theo thể tích để tạo ra các lát chồng lên
nhau, không làm tăng bức xạ. Độ phân giải theo chiều
dọc đƣợc cải thiện khi khoảng thời gian tái tạo nhỏ
hơn so với đối chiếu, nhƣng chỉ ở một mức độ nhất
định và việc tái cấu trúc hai hình ảnh trên mỗi vòng
quay đƣợc khuyến nghị để cải thiện phát hiện tổn
thƣơng và tái tạo ba hình ảnh trên mỗi vòng quay sẽ
tạo ra hình ảnh 3D tốt hơn.
Hình ảnh xoắn ốc: các quyết định chính
Đó là nhƣ sau:
1. Thời gian tối đa của việc giữ hơi thở. Hầu hết bệnh
nhân có thể nín thở trong 30 giây, đặc biệt nếu họ thở
nhanh trƣớc khi quét.
2. Độ rộng lát cắt: Đây phải là giá trị mỏng nhất để cải
thiện độ phân giải không gian, với giá trị mA tối đa
có thể để giảm thiểu nhiễu.
3. Khoảng cách đƣợc bao phủ bởi quá trình quét.
4. Cao độ: Điều này phải càng gần 1 càng tốt, để che
khoảng cách cần thiết và giảm thiểu độ mờ trục z, tuy
nhiên, tốt hơn là sử dụng khoảng cách 2 và đối xứng
mỏng hơn chiều rộng lát lớn hơn và độ cao của 1.
Cao độ có thể thay đổi hoặc tỷ lệ cố định tùy thuộc
vào máy quét. Tham số đầu tiên cần xác định là tốc
độ bảng và từ đó tính toán giữa độ dày và độ dày lát
cắt đƣợc tính toán.
Required scan length (distance)
Table speed =
Tolerable breath hold
Table speed Gantry rotation period(s)
Pitch =
Slice width
Ví dụ, nếu khoảng cách đƣợc bao phủ bởi quét là 250
mm và bệnh nhân có thể nín thở để
25 giây tốc độ bàn là 10 mm / giây. Do đó, độ dày lát cắt
có thể là 10 mm với độ cao 1 hoặc, để có độ phân giải
không gian tốt hơn, lát cắt 5 mm với độ cao là 2, giả sử
thời gian quét là 1 giây.
5. Độ tƣơng phản: Nếu điều này đƣợc sử dụng để chụp
ảnh mạch máu, bolus phải bằng chiều dài quét để tối đa
hóa sự tƣơng phản (xem ở trên).
Khối lƣợng tƣơng phản đƣợc sử dụng = Tốc độ tiêm ×
thời gian quét
6. Chỉ số tái thiết Nhƣ đã đề cập trƣớc đây trong CT
xoắn ốc, các bản quét có thể đƣợc xây dựng lại ở bất cứ
đâu dọc theo âm lƣợng để đƣa ra các lát chồng lên nhau.
Sự chồng chéo của
50% đƣợc khuyến nghị để cải thiện phát hiện tổn thƣơng
và tạo ra hình ảnh 3D tốt hơn. Rõ ràng là mọi
83
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E A B D O M E N

lát có sẵn có thể đƣợc xây dựng lại nhƣng điều này
tốn thời gian và không tạo ra sự cải thiện rõ rệt nào
đề cập đến chất lƣợng của hình ảnh 3D..
b
Tái thiết các lát chồng lên nhau đòi hỏi dữ liệu thô.
7. Trƣờng nhìn (FOV). Sử dụng trƣờng quan sát đƣợc
nhắm mục tiêu, vì việc giảm kích thƣớc pixel sẽ tăng
độ phân giải. Tuy nhiên, đối với các định dạng đa hệ,
nếu bao gồm toàn bộ quá trình quét, vì nó đƣợc xây
dựng lại dƣới dạng khối lập phƣơng, FOV sẽ giống
nhƣ di chuyển bảng.
Một hạt nhân tái tạo nhiễu thấp (mịn) có thể tốt hơn
cho hình ảnh 2D và 3D.
8. Xử lý bài của dữ liệu. Các chƣơng trình chính đƣợc sử dụng để a

tái tạo nhiều tầng (MPR), bóng mờ bề mặt
hiển thị (SSD), dự báo cƣờng độ tối đa (MIP) và hiển thị
âm lƣợng (không khả dụng trên tất cả các máy trạm).
Nhiều đơn vị hiện đang thay thế máy quét cũ của họ
bằng CT xoắn ốc / xoắn ốc và các giao thức đƣợc đề
xuất cho quét xoắn ốc sẽ bị căng thẳng, đặc biệt nếu
chúng khác biệt đáng kể so với quét thông thƣờng.
Stomach
Dạ dày là một cấu trúc xa và khi nó bị sụp xuống, lòng
dạ bị che khuất. Thành dạ dày bình thƣờng dày 3
ngọn5 mm. Để đánh giá sự dày lên của thành dạ dày,
xảy ra với ung thƣ dạ dày và ung thƣ biểu mô, dạ dày
phải đƣợc đặt đầy đủ. Điều này có thể đạt đƣợc bằng
cách cung cấp thêm 200 ml tƣơng phản trƣớc khi
quét có hoặc không sử dụng các tác nhân tạo khí và
định vị bệnh nhân để tối ƣu hóa bất kỳ khu vực nghi
vấn nào. Nếu dạ dày là cơ quan quan tâm chính thì
việc sử dụng phƣơng pháp tiêu cực (nƣớc) đƣợc đề
xuất (Hình 6.1).
Để giai đoạn chính xác ung thƣ dạ dày, khối u nguyên
phát và mở rộng vào các cơ quan lân cận và sự hiện
diện của các hạch bạch huyết liên quan phải đƣợc
đánh giá. Kỹ thuật sau đây đƣợc đề xuất khi sử dụng
máy quét xoắn ốc. Nó có thể đƣợc sửa đổi một chút
để quét tăng dần động.
1. Để làm đầy đủ dạ dày, 20 mg Buscopan (scopolamine
butylbromide) đƣợc tiêm bắp 5 phút trƣớc khi quét,
giả sử không có chống chỉ định. Buscopan làm giảm
các vật phẩm từ nhu động và trì hoãn việc làm rỗng
dạ dày.
Figure 6.1 - Thành dạ dày hình dung rõ khi nƣớc đƣợc sử dụng nhƣ
tƣơng phản âm a, nƣớc đầy dạ dày; b, thành dạ dày.
2. Ngay trƣớc khi quét, 400 ml nƣớc đƣợc uống để làm
căng dạ dày.
3. Tƣơng phản tĩnh mạch, 100 ml đƣợc cho với tốc độ 3
ml / giây.
4. Quá trình quét đƣợc bắt đầu 40 giây sau khi quá trình
tƣơng phản bắt đầu.
5. Đối chiếu 5 mm đƣợc sử dụng. Celiac và hạch dạ dày
trái đƣợc coi là bất thƣờng nếu lớn hơn 8 mm; do đó,
để xác định đầy đủ chúng một giới hạn mỏng hơn so
với sử dụng cho một trƣờng hợp bụng bình thƣờng là
bắt buộc. Giao thức này nhạy hơn để xác định cả khối
u nguyên phát và các hạch bạch huyết liên quan so
với quét thông thƣờng bằng cách sử dụng chuẩn trực
10 mm. 4
Tuyến tụy
Giải phẫu tuyến tụy
Trục dài của cơ thể của tuyến tụy nằm xiên ngang qua
cột sống với phần đuôi tiếp giáp với lách. Cổ nằm
trƣớc khớp nối của tĩnh mạch mạc treo tràng trên và
tĩnh mạch lách tạo thành tĩnh mạch cửa, với quá trình
đầu và không rõ kéo dài. Tĩnh mạch lách nằm phía
sau cơ thể và đuôi và phần kém nhất của tuyến tụy
(quá trình không xác định) đƣợc xác định trƣớc khớp
nối của tĩnh mạch thận trái và tĩnh mạch chủ dƣới
Cava. Đầu đo 2 cm, cổ 1 cm và thân và đuôi 1 Cáp2
cm. Các ống tụy sẽ đƣợc nhìn thấy

84 84
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
trong tối đa 75% bệnh nhân nếu sử dụng phƣơng pháp
cắt ghép 3 góc5 mm mỏng, và đặc biệt là nếu tiêm
thuốc cản quang khi tăng cƣờng tuyến tụy bình thƣờng,
làm nổi bật sự khác biệt giữa tuyến và ống suy giảm
thấp. Các ống mật chung (3 Ống6 mm) thƣờng sẽ đƣợc
xác định trong đầu tụy gần với thành bên và thành sau.
Ống tụy chính (1 Ống3 mm) nằm song song và trung
gian với ống mật chung (Hình 6.2).
Tuyến tụy không tăng cƣờng bình thƣờng có số CT
30 đơn vị Hounsfield (HU) và tăng cƣờng đồng nhất
lên 100 Ném150 HU sau khi có độ tƣơng phản (100
đùa180 ml). Để tối ƣu hóa sự cải tiến này, độ trễ giữa
thời điểm bắt đầu tiêm và quét phụ thuộc vào việc sử
dụng máy quét thông thƣờng (độ trễ 30 giây40 giây)
hay máy quét xoắn ốc (độ trễ 45 giây60 giây). Cần có
độ tƣơng phản lớn hơn với máy quét triệu tập vì quét
động tăng dần chậm hơn quét xoắn ốc và quét phải
đƣợc hình thành ở mức tăng cƣờng tụy cao nhất sẽ cần
đƣợc duy trì trong một thời gian dài hơn để quét triệu
tập.
Bình thƣờng có một mặt phẳng chất béo giữa tuyến tụy
và động mạch mạc treo tràng trên, nhƣng không phải
giữa cổ tụy và tĩnh mạch cửa. Tuyến tụy có thể đƣợc
làm mịn hoặc thùy trong phác thảo và sự thay thế chất
béo của tuyến tụy có thể đƣợc nhìn thấy ở ngƣời cao
tuổi.
a
e khả thi và xuất hiện dƣới dạng một khu vực khuếch tán
b hoặc rìa tốt của nhu mô tụy không cản quang trên CT
d
f • Bài viết tƣơng phản 5 mm quét qua tuyến tụy để
c đánh giá khả năng sống của tụy
Figure 6.2 — Quét qua đầu và quá trình không xác định của tuyến
tụy a, tĩnh mạch thận trái; b, thận trái với sự biệt hóa vỏ não tuyệt
vời; c, động mạch thận trái; d, ống mật chung; e, ống tụy; f, động
mạch thận phải.
85
P R A C T I C E T H E A B D O M E N
Clinical applications of CT in pancreatic
disease
Bao gồm các:
1. Viêm tụy cấp
2. Viêm tụy mãn tính
3. Chẩn đoán và dàn dựng khối u tụy.
ACUTE PANCREATITIS. (Box 6.2)
CT đƣợc sử dụng để chứng minh những thay đổi hình
thái trong viêm tụy và để xác định các biến chứng có thể
cần can thiệp.
Trong 30% bệnh nhân bị viêm tụy cấp, CT scan sẽ bình
thƣờng. Những thay đổi có thể đƣợc nhìn thấy bao gồm
mở rộng tuyến khuếch tán hoặc khu trú, thay đổi viêm
màng ngoài tim và các bộ sƣu tập chất lỏng có thể kéo
dài vào trung thất, dọc theo rễ của mạc treo, quanh manh
tràng và vào khung chậu.
Khả năng sống của tụy đƣợc đánh giá bằng cách sử dụng
quét tƣơng phản phải luôn đƣợc thực hiện. Hoại tử tụy
phát triển sớm trong viêm tụy cấp nặng, và có mối tƣơng
quan tốt giữa việc xác định hoại tử tụy và sự phát triển
của các biến chứng và tử vong, với tỷ lệ mắc bệnh của
bệnh nhân là 94% và tỷ lệ tử vong là 29% nếu có hoại tử
trên 30%. tuyến tụy.5 Hoại tử tụy đƣợc định nghĩa là
một khu vực khuếch tán hoặc khu trú của nhu mô không
scan sau tƣơng phản (Hình
6.3). CT có độ chính xác 80% 90% trong việc phát hiện
hoại tử tụy.
Áp xe tụy, thƣờng xảy ra 4 tuần sau khi xảy ra biến cố
cấp tính, là những bộ sƣu tập có thành dày
Box 6.2 — TECHNIQUE FOR PANCREATITIS
• Oral contrast
• 8 không che chắn 8 quét10 mm quét qua bụng để
xác định tuyến tụy và bất kỳ bộ sƣu tập chất lỏng
• Incremental dynamic scanning, 30–40 sec delay
• spiral scanning, 45–60 sec delay
• Tiêm thuốc cản quang 100 Than180 ml với tốc độ 3
ml / giây, để thấy rõ tuyến tụy ở mức tăng cƣờng tối
đa
85
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
b a
Figure 6.3 — CT viêm tụy cấp với hoại tử tụy. a) a, Tăng cƣờng bình thƣờng của tuyến tụy; b, hoại tử không tăng cƣờng mô tụy. b) Ba
tuần sau. Không có mô tụy khả thi ở cơ thể hoặc đuôi (a); một lƣợng nhỏ cổ tụy tăng cƣờng khả thi (b ).
có thể chứa bọt khí. Chúng đƣợc điều trị bằng dẫn lƣu
qua da, trong khi hoại tử tụy bị nhiễm trùng, mang tỷ lệ
tử vong cao hơn nhiều, cần phải can thiệp bằng phẫu
thuật.
Bánh ngọt
Các đặc điểm chính của viêm tụy mạn tính là giãn ống
tụy, teo nhu mô và vôi hóa tụy, tất cả đều đƣợc nhìn
thấy rõ trên CT. Nên sử dụng phƣơng pháp đối chiếu
mỏng 3 góc5 mm để tối ƣu hóa hình ảnh của các bất
thƣờng ống dẫn: trong một nghiên cứu6 bất thƣờng về
ống dẫn đƣợc xác định ở 88% bệnh nhân và các trƣờng
hợp bị bỏ sót là những trƣờng hợp chỉ sử dụng lát 10
mm.
Để tối ƣu hóa hình ảnh của vôi hóa tụy, độ tƣơng phản
ruột âm tính (nƣớc) có thể là lợi thế. Sự thay thế chất
béo của tuyến tụy dễ dàng đƣợc hình dung là sự suy
giảm tụy bình thƣờng và xơ hóa và thâm nhiễm viêm
đƣợc xác định là các khu vực tăng cƣờng không đồng
nhất, tuy nhiên những thay đổi nhẹ có thể bị bỏ qua
trên CT.
NHU CẦU PANCREATIC
Ung thƣ biểu mô tuyến - Điều này chiếm 90% các khối
u tụy và CT sẽ phát hiện khoảng 95% các khối u này.
Phần lớn (60%) xảy ra ở đầu tụy và xuất hiện tắc
nghẽn ống mật,
15% phát sinh trong cơ thể và 5% ở đuôi; trong 20%
tuyến có liên quan. Các khối u trong cơ thể và đuôi
xuất hiện muộn hơn và lớn hơn tại thời điểm
86
P R A C T I C E T H E A B D O M E N
b
chẩn đoán. Trên các lần quét không cản quang, sự suy
giảm của car-cinoma rất giống với tuyến tụy bình
thƣờng, và do đó các khối u sẽ chỉ đƣợc xác định khi
chúng đủ lớn để làm biến dạng đƣờng viền tụy. Sau khi
tƣơng phản tĩnh mạch, hầu hết các ung thƣ biểu mô tăng
cƣờng ít hơn so với tuyến tụy bình thƣờng, đặc biệt là
khi có mức độ tƣơng phản lƣu thông cao, và ung thƣ
biểu mô nhỏ không làm biến dạng đƣờng viền có thể
đƣợc xác định, đặc biệt là nếu sử dụng phƣơng pháp đối
chiếu mỏng (3 tựa5 mm). Ở những bệnh nhân bị viêm
tụy cấp hoặc mạn tính khu vực giảm tƣới máu có thể xảy
ra và ung thƣ biểu mô và viêm tụy có thể cùng tồn tại,
nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về chẩn đoán CT sinh thiết
qua da có thể đƣợc thực hiện.
Giai đoạn - Ung thƣ biểu mô tuyến tụy thƣờng tiến triển
tại thời điểm xuất hiện với chỉ 14% bệnh nhân có khối u
giới hạn ở tuyến tụy; 65% sẽ có bệnh cục bộ tiến triển
hoặc các giai đoạn xa phổ biến và 21% sẽ có bệnh cục
bộ liên quan đến các hạch bạch huyết khu vực. Phẫu
thuật cung cấp phƣơng pháp điều trị duy nhất nhƣng sẽ
không đƣợc thực hiện nếu có di căn gan, liên quan đến
các hạch bạch huyết ngoài lĩnh vực cắt bỏ hoặc bao bọc
mạch máu. Do đó, đối với bệnh nhân ở giai đoạn thích
hợp, tiêm tĩnh mạch đƣợc đƣa ra để xác định di căn gan
và xâm lấn mạch máu. Xâm nhập mạch máu đƣợc chẩn
đoán nếu có sự mất mặt phẳng chất béo xung quanh các
mạch mạc treo hoặc nếu có sự thay đổi rõ rệt về kích
thƣớc của động mạch celiac, mạch mạc treo hoặc tĩnh
mạch cửa (Hình 6.4). Sự giãn nở của các tĩnh mạch tụy-
tá tràng gần đây đã đƣợc mô tả nhƣ là một phát hiện bổ
sung trong ung thƣ tuyến tụy không thể cắt bỏ.7
86
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E A B D O M E N

xoắn ốc phải đƣợc lấy. Khi thay đổi từ kỹ thuật này sang
kỹ thuật khác, thƣờng có độ trễ 7 phút 9 giây trong thời
b gian bệnh nhân thở. Toàn bộ quá trình quét sẽ mất
khoảng 40 giây và gan có thể đƣợc quét ở mức tăng
cƣờng gan tối đa để chẩn đoán bất kỳ di căn nào. Tái cấu
trúc chồng chéo có thể thu đƣợc thông qua tuyến tụy có
thể giúp xác định xâm lấn mạch máu.

Khối u tế bào đảo - Khối u đảo, là khối u hypervascu có

a
Figure 6.4 — CT scan ung thƣ biểu mô tuyến tụy của cơ thể (a),
với sự xâm lấn mạch máu và hẹp động mạch lách (b).
Technique – Kỹ thuật quét sử dụng quét động tăng dần
tƣơng tự nhƣ đối với tụy cấp tính, đảm bảo gan đƣợc bao
gồm và sử dụng thể tích tƣơng phản lớn.
Một kỹ thuật cho CT xoắn ốc đƣợc đề xuất dƣới đây
trong Hộp
6.3. Nếu bệnh nhân không thể nín thở đủ lâu để toàn bộ
gan và tuyến tụy đƣợc quét trên một hơi thở đầy tội lỗi
thì tuyến tụy đƣợc quét với 3 collim mm mm và phần
còn lại của gan với
7 coll10 mm collimation. Điều này cũng có thể đƣợc sử
dụng nếu không có sẵn độ dài xoắn ốc, vì vậy 2 quay lại
Box 6.3 — TECHNIQUE FOR SPIRAL CT IN
PANCREATIC CANCER
• Tƣơng phản miệng (nƣớc)
• Quét 8 trục10 mm không cản quang để xác định giới
hạn của tuyến tụy
• Collimation 3 mm; sân 1.6
hoặc là
• Đối chiếu 5 mm; sân 1
• Quét từ đáy tụy trở lên để bao gồm gan
• Thay đổi thành 7 lát10 mm, nếu cần, để hoàn thành
vùng phủ của gan
• Đã tiêm thuốc cản quang, 100 bia150 ml với tốc độ 3
ml / giây
• Trì hoãn 50 trận60 giây
thể hoạt động hoặc không hoạt động (15%). Các khối u
không hoạt động lớn hơn tại thời điểm chẩn đoán và
thƣờng xuất hiện với các giai đoạn. Các khối u hoạt động
là nhỏ, và tất cả đều là huyết áp so với phần còn lại của
mỡ và vôi hóa hiện diện ở 20%. Các khối u này có nhiều
khả năng đƣợc xác định nếu tạo ra các va chạm hẹp và
các lát chồng chéo và nếu tuyến tụy đƣợc quét trong giai
đoạn động mạch tăng cƣờng độ tƣơng phản (độ trễ 30
giây). Công nghệ xoắn ốc cho phép quét pha kép, trong
giai đoạn đầu động mạch và giai đoạn nhu mô muộn hơn
có thể cải thiện phát hiện khối u. Di căn gan cũng là
huyết áp và có thể đƣợc xác định tốt hơn nếu gan đƣợc
quét trong giai đoạn động mạch gan (chậm 2030 giây),
thay vì giai đoạn tĩnh mạch cửa (chậm 60 giây).
Thận
Giải phẫu thận
Thận và tuyến thƣợng thận đƣợc bao quanh bởi một lớp
mỡ và nằm trong cân mạc thận. Về sau, cân mạc thận
đƣợc xác định rõ và liên quan đến cân mạc bên cạnh
nằm bên cạnh đại tràng tăng dần hoặc giảm dần. Các
fascia sau đƣợc nhiều lớp và chất lỏng có thể theo dõi
bên trong nó. Các fascia thận trƣớc kết hợp với fascia
phía sau để tạo thành fascia bên cạnh, là ranh giới sau
của không gian trƣớc sau bao gồm tuyến tụy, tăng dần và
giảm dần đại tràng và phần lớn của tá tràng. Các cân
mạc trƣớc thận thƣờng dày lên thứ phát do viêm tụy
hoặc đại tràng. Không gian perirenal chứa thận, tuyến
thƣợng thận, mạch thận và niệu quản gần và chất béo
xung quanh.
Giải phẫu cắt ngang của thận dễ dàng đƣợc xác định trên
CT vì chất béo xung quanh cung cấp năng lƣợng. Các bề
mặt sau và trƣớc đƣợc nhìn thấy toàn bộ. Trên quét
không cản quang, số CT của vỏ thận là 30 Tắt60 HU.
Xƣơng chậu có thể

87 87
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E A B D O M E N

thƣờng đƣợc xác định là mật độ nƣớc nhƣng các thông

thƣờng không đƣợc nhìn thấy. Các tĩnh mạch thận
nằm trƣớc động mạch tại hilum thận dễ dàng đƣợc
hình dung. Cần phải tiêm tĩnh mạch để đánh giá đầy
đủ thận. Động mạch chủ, động mạch thận và tĩnh
mạch mờ 20 20 giây sau khi tiêm thuốc cản quang,
sau đó là giai đoạn corticomedullary ở 50 giây (Hình
6.2) và giai đoạn nephrogram ở 100 100180 giây. Số
CT của cor-tex sẽ tăng lên 80 trừ120 HU và là cực
đại trong pha corticomedullary; tuy nhiên suy giảm
tủy có thể lớn hơn trong pha nephrogram. Độ tƣơng
phản sau đó đi vào các hạt và xƣơng chậu ở 3 phút4
sau khi tiêm.
Box 6.4 — TECHNIQUE FOR KIDNEYS
• Tƣơng phản miệng
• 8 sóng10 mm không cản quang quét qua thận để xác định
vôi hóa và thu đƣợc giá trị suy giảm của bất kỳ khối thận
nào
• Tƣơng phản 100 ml tiêm tĩnh mạch với tốc độ 3 ml / giây
• Quét độ tƣơng phản 5 mm qua thận
• Quét động tăng dần, độ trễ 30 giây40 giây
• Quét xoắn ốc, độ trễ 45 phút180 giây; quét từ dƣới lên
• Bao gồm gan nếu dàn ác tính; có thể yêu cầu hai xoắn ốc
cho thời gian tối ƣu

Trong CT thông thƣờng có thể có hình ảnh thận không

và khoảng cách đƣợc bảo hiểm bao gồm cả hai đứa trẻ.
hoàn chỉnh do tính di động của thận. Sự ra đời của
Thông thƣờng một lát 5 mm với cƣờng độ 1 (tốc độ bảng
CT xoắn ốc, cho phép thu đƣợc một lƣợng dữ liệu
5 mm / giây) và tái cấu trúc cứ sau 3 mm đƣợc sử dụng.
không có sự điều hòa hô hấp, đã cải thiện đáng kể
Một lát mỏng hơn 3 mm và khoảng 1,5 1.52 có thể là lợi
hình ảnh thận. Quét cũng có thể đƣợc thực hiện trong
thế, đặc biệt là nếu đánh giá các tổn thƣơng rất nhỏ. Tuy
quá trình xử lý nhanh độ tƣơng phản, do đó mức độ
nhiên, nếu bệnh nhân lớn, nặng hơn 100 kg, nên sử dụng
tƣơng phản cao trong suốt quá trình quét và do đó có
lát 5 mm vì có giới hạn đối với giá trị mA có sẵn và hình
thể thu đƣợc hình ảnh động mạch, corticomedullary,
ảnh có thể rất nhiễu. 9
nephrogram và caliceal tốt. Ngoài ra, các lát chồng
5. Độ trễ quét phụ thuộc vào hình ảnh corticomedullary
chéo nhiều lớp có thể thu đƣợc mà không tăng bức
(độ trễ 50 giây) hoặc hình ảnh nephrogram (độ trễ
xạ, và do đó hình ảnh 2D và 3D tuyệt vời có thể đƣợc
100101 giây) đƣợc yêu cầu. Các tổn thƣơng thận nhỏ
tạo ra từ dữ liệu thu đƣợc.
thƣờng đƣợc nhìn thấy rõ hơn trên hình ảnh nephrogram,
Ứng dụng lâm sàng của CT trong điều kiện thận
nhƣng tƣới máu thận đƣợc đánh giá tốt hơn trên hình ảnh
Bao gồm các:
vỏ não. Quét chậm trễ trong 5 phút cho phép đánh giá
1. Đánh giá khối lƣợng thận và phân biệt tổn thƣơng rắn
chi tiết caliceal. Các xoắn ốc ngƣợc trở lại có thể cho
và nang.
phép cả hai đánh giá các tĩnh mạch thận và tĩnh mạch
2. Lập kế hoạch khối u và phẫu thuật.
chủ dƣới và âm mƣu tối đa của các tổn thƣơng thận nhỏ.
3. Chấn thƣơng thận.
10
4. Chẩn đoán không xâm lấn hẹp động mạch thận.
Đánh giá khối lƣợng thận
5. Đau bụng.
RENAL CYSTS
Khối thận phổ biến nhất ở ngƣời trƣởng thành là u nang.
Kỹ thuật chụp CT thận
Các
Đặc điểm CT của một u nang lành tính nhƣ sau:
Các chi tiết đƣợc tóm tắt trong Hộp 6.4. Các vấn đề sau
đây cũng rất quan trọng.
1. Đồng nhất và mật độ nƣớc, số CT
02020 HU.
1. Quét sơ bộ cho vị trí của thận đƣợc thực hiện, để xác
định vôi hóa và để có đƣợc các giá trị suy giảm chính
2. Không tăng cƣờng sau khi tƣơng phản
xác trƣớc khối lƣợng.
2. Độ tƣơng phản: 90 xăng120 ml 300 mg / ml đƣợc
3. Không có bức tƣờng nào có thể phát hiện đƣợc trong
tiêm với tốc độ 3 ml / s.
đó các dự án u nang nằm ngoài đƣờng viền thận
3. Quét độ tƣơng phản nếu sử dụng quét động tăng dần,
đối chiếu 5 mm với độ trễ 40 giây.
4. Giao diện mƣợt mà với nhu mô.
4. Máy quét xoắn ốc Nếu điều này được sử dụng, sự đối
chiếu lát cắt phụ thuộc vào khả năng giữ hơi thở của Nếu tổn thƣơng thể hiện tất cả các tính năng này, không
bệnh nhân yêu cầu thêm nữa. Nếu khối lƣợng rất nhỏ, một phần

88 88
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E A B D O M E N

Tính trung bình khối lƣợng có thể cho số CT cao sai

ber, vì vậy điều quan trọng là sử dụng collimation mỏng.
Một số
u nang có thể tăng huyết áp và có thể cần phải điều trị
thêm bằng siêu âm hoặc chọc hút qua da. Các u nang có
thành dày hoặc vôi hóa là khối lƣợng không xác định;
chúng có thể đại diện cho khối u nang và sẽ cần đánh giá
thêm.

RENAL CELL CARCINOMA b

Ung thƣ biểu mô tế bào thận chiếm 85% tổng số thận
bệnh ác tính và 30% bệnh nhân sẽ bị biến chất
giai đoạn tại thời điểm trình bày.

Các đặc điểm của ung thƣ biểu mô tế bào thận bao gồm
những điều sau đây:
1. Một khối không đồng nhất với suy hao nhỏ hơn B c
thận bình thƣờng. d
2. Tăng cƣờng theo độ tƣơng phản, nhƣng thƣờng ít hơn
mô thận xung quanh khi quét chậm. Trên quét pha
động mạch sớm, có thể nhìn thấy nhuộm mạch máu.
3. Giao diện không đều với nhu mô thận.
4. Nếu một bức tƣờng là hiện tại, nó dày và không đều.
a b
5. Dấu hiệu thứ cấp:
- Tĩnh mạch thận hoặc tĩnh mạch chủ dƣới xâm lấn bởi khối u
- Hạch to
- lan rộng ngoại bào của khối u C
- vôi hóa khối u d
- di căn xa.
TUMOUR STAGING

Kỹ thuật cho khối u nguyên phát có thể đƣợc mô tả

trong Hộp 6.4. Khi sử dụng máy quét xoắn ốc, thời gian
tối ƣu để xác định khối lƣợng thận là trong giai đoạn
nephrogram, tức là sau một sự chậm trễ 120 giây180
giây, nhƣng điều này là tối ƣu cho gan hoặc tĩnh mạch
thận. Do đó, ngƣời ta có thể thực hiện hai lời khuyên
riêng biệt, một để chẩn đoán và một để chẩn đoán khối
u. Tuy nhiên, trong nhiều trƣờng hợp, chẩn đoán ung thƣ
tế bào thận đã đƣợc thực hiện trên siêu âm và một sự
thỏa hiệp đƣợc thực hiện. Để tìm tĩnh mạch thận liên
quan đến việc quét sớm (chậm 30 giây) có thể là tốt
nhất; Tuy nhiên, một cạm bẫy tiềm tàng là yếu tố dòng
chảy đƣợc nhìn thấy trong tĩnh mạch chủ dƣới thận
(IVC) khi máu bị làm mờ từ các tĩnh mạch thận đƣợc
trộn với máu không bị biến dạng từ IVC hạ đồi và điều
này có thể bắt chƣớc huyết khối (Hình 6.5a và b ). Để
đánh giá gan cho di căn, trì hoãn 60 giây là tốt nhất và
điều này cho phép đánh giá thêm về IVC. Vì vậy, nó có
thể là
a b c
Figure 6.5 — A: CT scan ung thƣ tế bào thận (a). Máu không
đƣợc xác định từ chân trong tĩnh mạch chủ dƣới (IVC) (b) vì quét
đã đƣợc thực hiện dƣới mức của các tĩnh mạch thận. B: Định dạng
lại mạch vành qua thận. a, độ tƣơng phản trong động mạch chủ;. b,
ung thƣ tế bào thận; c, tĩnh mạch thận trái chứa tƣơng phản; d, IVC
suprarenal với hỗn hợp máu tăng cƣờng tƣơng phản từ tĩnh mạch
thận và máu không đƣợc xác định từ chân. (xem thêm Hình 6.10.)
C: Hiển thị bóng mờ bề mặt 3D của thận, để hỗ trợ lập kế hoạch
phẫu thuật. a, tĩnh mạch sinh dục trái; b, Tĩnh mạch thận trái; c,
khối u thận trái; d, xƣơng sƣờn (Hình
6.5 đƣợc sao chép dƣới sự cho phép của Giáo sƣ Reznek, St
Bệnh viện Bartholomew, London).

89 89
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
tốt hơn để quét từ dƣới lên để gan đƣợc quét tại một thời
điểm tối ƣu. Ngoài ra, nhiều máy quét mới hơn có thể
quay ngƣợc trở lại, do đó cho phép hai hoặc ba vòng
xoắn đƣợc thực hiện với thời gian khác nhau để cung
cấp hình ảnh tuyệt vời của tĩnh mạch thận, thận và gan
trong một lần kiểm tra.
Kế hoạch phẫu thuật
Bác sĩ phẫu thuật có thể muốn thực hiện phẫu thuật tiết
nephron và khả năng tạo ra 2D tuyệt vời và
Hình ảnh 3D giúp lập kế hoạch cho một phần thận. Để
tạo ra chất lƣợng hình ảnh cần thiết a
Đề xuất 3 coll5 mm và độ cao 1. Nhiều bác sĩ phẫu thuật
thích nhìn vào màn hình hiển thị 3D có thể xoay để mô
phỏng hƣớng hoạt động (Hình 6.5c).
Chấn thƣơng thận
Quét xoắn ốc là lý tƣởng phù hợp cho bệnh nhân chấn
thƣơng bụng, vì nó cho phép thu thập dữ liệu nhanh
chóng ở những bệnh nhân bị bệnh nghiêm trọng tại cơ
quan tối ƣu mạch máu.
Nói chung, trong quét bụng sau chấn thƣơng, quét trƣớc
tƣơng phản thƣờng không đƣợc thực hiện. Tƣơng phản
bằng miệng đƣợc quản lý nếu có thể. Một sự chậm trễ 45
Quay60 giây giữa khi tiêm và bắt đầu quét sẽ cho phép
đánh giá các khiếm khuyết tƣới máu nhu mô ở gan, lá
lách và thận và chẩn đoán xuất huyết. Sẽ không có sự
tƣơng phản trong các calice, vì vậy vôi hóa trong hệ
thống thu thập có thể đƣợc xác định. Quét chậm trễ
trong 10 phút sẽ đƣợc yêu cầu để đánh giá tính toàn vẹn
của hệ thống caliceal nếu điều kiện bệnh nhân cho phép.
Có thể sử dụng 8 va chạm1010 mm với khoảng cách 1
hoặc 5 mm và khoảng 1,5 1,52 tùy thuộc vào kích thƣớc
của bệnh nhân và khả năng giữ hơi thở của họ. Nếu cần
thiết, quét qua khung chậu có thể đƣợc thực hiện bằng
chế độ không xoắn ốc thông thƣờng.
Hẹp động mạch thận
CT xoắn ốc có thể đƣợc sử dụng ở những bệnh nhân
tăng huyết áp để đánh giá các động mạch thận không
xâm lấn, để loại trừ hẹp động mạch thận và cũng để
đánh giá trƣớc phẫu thuật của các nhà tài trợ thận liên
quan đến gan để ghi nhận giải phẫu động mạch có thể
ảnh hƣởng đến phẫu thuật. 11
Significant renal artery stenosis (>70%) can be diag-
nosed by spiral CT. In one series12 all patients with
renal artery stenosis were identified but 4 out of 22
90
P R A C T I C E T H E A B D O M E N
đƣợc phân loại không chính xác chỉ dựa trên hình ảnh
trục; việc bổ sung các định dạng MP cong và kết xuất
3D đã dẫn đến tất cả các nghiên cứu đƣợc chẩn đoán.
Rubin và cộng sự13 nhận thấy phép chiếu cƣờng độ tối
đa nhạy hơn và chính xác hơn so với màn hình bóng
mờ bề mặt (SSD) cho chứng hẹp hơn 70%. Hiển thị
bóng mờ bề mặt ít chính xác hơn vì vôi hóa không
đƣợc hiển thị tách biệt với độ tƣơng phản và stenoses
có thể đƣợc đánh giá thấp, và trung bình thể tích một
phần sẽ đƣợc nhấn mạnh bởi quá trình ngƣỡng và gián
đoạn động mạch có thể đƣợc tạo ra.
CT cũng có lợi thế là nó có thể xác định các nguyên
nhân khác gây tăng huyết áp, chẳng hạn nhƣ khối u
tuyến thƣợng thận. Các nghiên cứu gần đây của
Cochran et al11 cho thấy CT angiog- raphy chính xác
nhƣ chụp động mạch thông thƣờng trong đánh giá
trƣớc phẫu thuật của ngƣời hiến thận liên quan đến gan,
với chi phí giảm đáng kể.
KỸ THUẬT BỀN VỮNG.
1. Máy quét
2. Chuẩn bị trƣớc. Quét 5 mm từ cơ hoành xuống dƣới
ít nhất 6 cm so với nguồn gốc của động mạch mạc treo
trên, để xác định tuyến thƣợng thận, xác định vị trí các
động mạch thận và đánh giá khoảng cách cần thiết để
đƣợc xoắn bởi xoắn ốc và 10 mm quét vào lỗ thông
động mạch chủ để loại trừ phình động mạch chủ, đƣợc
hình thành.
3. Ƣớc tính cung lƣợng tim. Ở đây, một lát 5 mm ngay
phía trên các động mạch thận và một kỹ thuật đa năng
động không có chuyển động của bàn đƣợc sử dụng.
Tiêm
10 pha15 ml tƣơng phản với tốc độ 4 ml / giây. Sau độ
trễ 8 giây, quá trình quét đƣợc thực hiện cứ sau 2 giây
(nghĩa là có độ trễ xen kẽ 2 giây). Sử dụng các giá trị
mA và kV thấp để giảm liều cho bệnh nhân và tải nhiệt
lên ống. Vẽ các đƣờng cong mật độ thời gian của việc
tăng cƣờng động mạch chủ, hoặc 'nhãn cầu' quét với sự
tăng cƣờng tối đa, để xử lý độ trễ (thời gian để tăng
cƣờng tối đa +8 giây) sau đó thêm 3 giây để cho phép
thể tích tiêm lớn hơn - trast. Ngoài ra, ngƣời ta có thể
sử dụng phần mềm cung cấp trên một số máy quét để
bắt đầu quét vào thời điểm thích hợp.
4. Quét chẩn đoán. Sử dụng lát cắt 3 mm và khoảng
cách 1 và tái tạo lại mỗi 1 mm hoặc sử dụng lát cắt 2
mm, khoảng cách 11,51 (tùy thuộc vào khoảng cách
cần che) và tái tạo lại mỗi 1 mm.
Đau thận
Gần đây, CT xoắn ốc đã đƣợc sử dụng để điều tra bệnh
nhân nghi ngờ đau bụng. Quét không cản trở.
90
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E A B D O M E N

A B a

Figure 6.6 — A: Quét dọc trục qua khung chậu cho thấy tính toán thận nhỏ (a). B: Định dạng lại mạch vành cho thấy niệu quản bị giãn phía trên bắp
chân a, thận trái; b, niệu quản trái bị giãn; c, tính toán niệu quản.

bao gồm toàn bộ đƣờng thận có thể đƣợc thực hiện để động mạch dễ dàng đƣợc chứng minh. CT xoắn ốc là lý
tính toán thận có thể đƣợc xác định. Sử dụng một lát 5 tƣởng phù hợp cho việc đánh giá sau phẫu thuật của
mm với độ cao 2 và tái tạo cứ sau 3 mm sẽ cho phép stent động mạch chủ, đánh giá cả sự kiên nhẫn và bất kỳ
bụng và xƣơng chậu đƣợc đƣa vào hình xoắn ốc hình sự cản trở nào của sự tƣơng phản vào túi phình động
sin và hình ảnh đƣợc định dạng lại chất lƣợng tốt (Hình mạch.
6.6). Ví dụ, nếu có thể thực hiện các thao tác quay lƣng Kỹ thuật gợi ý cho động mạch chủ bụng
cần thiết, nếu bệnh nhân chỉ có thể nín thở trong một
Kỹ thuật này đƣợc tóm tắt trong Hộp 6.5 và đƣợc thảo
thời gian giới hạn hoặc nếu có đầu ra ống hạn chế.
luận đầy đủ hơn dƣới đây.
Sommer et al14 thấy CT xoắn ốc nhạy hơn siêu âm kết
hợp với một bộ phim bụng trong việc phát hiện tính
toán niệu quản,
d
và Smith et al15 thấy CT tốt hơn tiêm tĩnh mạch - b
niệu quản cho sỏi niệu quản và tốt nhƣ nhau để chẩn
đoán tắc nghẽn. Hơn nữa CT có lợi thế là các nguyên
nhân khác của đau bụng có thể cũng đƣợc xác định.
a
c
CT angiography
Sự ra đời của CT xoắn ốc đã cách mạng hóa các phƣơng
pháp không xâm lấn để đánh giá cây mạch máu.16,17
CT có thể đƣợc sử dụng để đánh giá trƣớc phẫu thuật
phình động mạch chủ cho cả phẫu thuật và đặt stent
(Hình6,7). Nó ít xâm lấn hơn so với chụp động mạch và
tích lũy nhiều hơn trong việc dự đoán kích thƣớc phình
động mạch và tốt hơn trong điều trị huyết khối, phình
động mạch viêm và bất kỳ chảy máu sau phúc mạc hoặc Figure 6.7 — Chiếu cƣờng độ tối đa (MIP) của phình động mạch
bệnh lý cùng tồn tại. Mối quan hệ của phình động mạch chủ. a, Động mạch thận phải; b, Động mạch thận trái; c, thận trái d,
với các động mạch thận, cùng tồn tại hẹp động mạch động mạch lách.
thận và sự liên quan của iliac

91 91
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E
Box 6.5 — TECHNIQUE FOR CT ANGIOGRAPHY
• Không có tƣơng phản bằng miệng
• Collimation: 3 mm cho động mạch thận, dƣới 5 mm
• Sân: 1 bóng2
• Trƣờng quan sát: 250 FPV300 mm
• Chỉ số tái thiết: hai hình ảnh trên mỗi vòng quay
• Ma trận: 512 x 512
• Độ tƣơng phản: 100 Ném150 ml, đƣợc tiêm với tốc độ
3 phút4 ml / giây
• Trì hoãn: 25 giây. Nếu nghi ngờ về tình trạng tim tùy
chỉnh độ trễ
1. Scanogram.
2. Precontrast scan. Đây là liều thấp và độ phân giải thấp
và đƣợc thực hiện để thực hiện việc nín thở kéo dài và
để xác định vị trí các động mạch thận và đánh giá
khoảng cách cần thiết để đƣợc bao phủ bởi vòng xoắn
ốc. Bắt đầu quét ở cấp độ của màng loa, với các giá trị
80 mA, 80 kV, lát 10 mm và cƣờng độ 2
3. Ƣớc tính cung lƣợng tim. Đối với động mạch chủ bụng,
độ trễ 20 giây25 là chấp nhận đƣợc ở phần lớn bệnh
nhân. Tuy nhiên, nếu không chắc chắn về tình trạng
tim của bệnh nhân, thì nên tiêm thử để đánh giá cung
lƣợng tim, gián tiếp hoặc sử dụng phần mềm đƣợc
cung cấp trên một số máy quét để tùy chỉnh độ trễ. Để
biết thêm chi tiết về công nghệ ƣớc tính cung lƣợng
tim, xem phần về hẹp động mạch thận (trang 92).
4. Hợp tác. Đối với các tàu chạy ngang, độ dày lát cắt từ 3
mm trở xuống là điều nên làm, nhƣng đối với các tàu
chạy dọc thì một lát 5 mm thƣờng là đủ. Vì vậy, đối
với động mạch thận, một lát 3 mm với độ cao là 1
đƣợc đề xuất. Bên dƣới các động mạch thận một lát 5
mm với độ cao 2 đƣợc sử dụng để che khoảng cách
cần thiết. Bệnh nhân nên nín thở trong khi thay đổi từ
giao thức này sang giao thức khác. Không có sự chồng
chéo của các lát là cần thiết. Bệnh nhân có thể thở ra
nhẹ nhàng để quét xƣơng chậu. Sử dụng
250 con300 mA và 120 con140 kV (tùy thuộc vào ống /
máy quét).
5. Tƣơng phản. Thể tích tƣơng phản, đƣợc tiêm tại
2 ml4 ml / giây, đủ để kéo dài thời lƣợng
quét.
6. Reconstruction. Hình ảnh chồng chéo nên đƣợc
thu đƣợc, tái tạo ít nhất hai hình ảnh mỗi
Vòng xoay. Dữ liệu trục sau đó đƣợc xử lý để tạo ra
nhiều hình ảnh 3D và 3D. Các công nghệ chính đƣợc
sử dụng là các định dạng đa trục cong
92
T H E A B D O M E N
(MPR), màn hình bóng mờ bề mặt (SSD), phép chiếu
cƣờng độ tối đa (MIP) và hiển thị âm lƣợng (không
khả dụng trên tất cả các máy trạm). Tất cả chúng đều
có những ƣu điểm và hạn chế, và điều rất quan trọng
là phải tham khảo các hình ảnh trục chính gốc nếu có
bất kỳ tính năng đáng ngờ nào trên hình ảnh 3D.
MPR cong mất khoảng 2 phút10 phút, MIP 10 phút40
phút và SSD 5 phút 40 phút tùy thuộc vào lƣợng
chỉnh sửa trƣớc đƣợc thực hiện.
Spleen
Lá lách đƣợc hiển thị tốt trên CT. Trên các bản quét
không cản quang, nó có số CT ít hơn một chút so với
gan. Các mạch lách đƣợc nhìn thấy tốt mà không có độ
tƣơng phản, nhƣng để hình dung tối ƣu của nhu mô tĩnh
mạch nhu mô nên đƣợc sử dụng, đặc biệt nếu khối lƣợng
khu trú, nhƣ nghi ngờ lắng đọng lympho. Nếu tiêm thuốc
cản quang chậm đƣợc thực hiện, lá lách tăng cƣờng đồng
đều. Tuy nhiên, với phƣơng pháp tiêm bolus và quét
sớm, lách không đồng nhất (Hình 6.8) do lƣu lƣợng máu
trong các khoang khác nhau. Phải cẩn thận để không giải
thích sai điều này vì sự bất thƣờng của tiêu điểm và quét
lại sau 60 giây sẽ giải quyết vấn đề.
CT là nghiên cứu về sự lựa chọn trong chấn thƣơng lách
và có lợi thế hơn siêu âm. Khi quét tìm chấn thƣơng lách
nghi ngờ, đặc biệt là sử dụng máy quét xoắn ốc, quá
trình quét đƣợc thực hiện 45 phút 60 giây sau khi tiêm
tĩnh mạch để đảm bảo biến đó
b
d a
c
Figure 6.8 — Quét sớm qua lá lách cho thấy sự tăng cƣờng không
đồng nhất gen (a) b, đầu tụy; (Lƣu ý rằng nếp gấp ở đây trơn tru
trong phác thảo.) C, tuyến thƣợng thận trái; d, thƣợng thận phải.
92
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
tăng cƣờng nhu mô không bị nhầm lẫn với một vết rách
lách. Trong chấn thƣơng lách nghiêm trọng thƣờng có
dịch màng ngoài tim (Hình 6,9). Toàn bộ bụng phải
đƣợc quét để loại trừ tổn thƣơng gan, thận và mạc treo
đáng kể.
Tuyến thƣợng thận
Kỹ thuật này đƣợc tóm tắt trong Hộp 6.6.
Giải phẫu học
Tuyến thƣợng thận nằm trong cân mạc đáy chậu và
thƣờng đƣợc bao quanh bởi một lƣợng chất béo đủ để
dễ dàng hình dung trên CT. Tuyến thƣợng thận phải
thƣờng đƣợc nhìn thấy trên các lần quét bắt đầu 1
đỉnh2 cm trên cực trên của thận phải. Nó nằm phía sau
so với tĩnh mạch chủ dƣới và giữa vỏ của cơ hoành và
thùy phải của gan. Tuyến thƣợng thận trái nằm cùng
cấp hoặc nhiều hơn một chút caudad, nằm bên cạnh
động mạch chủ và vỏ trái và phía trƣớc tới cực trên của
thận trái. Tuyến thƣợng thận kéo dài 2 trục4 cm trong
Box 6.6 — TECHNIQUE FOR ADRENALS
• Tƣơng phản miệng
• Đối chiếu 5 mm
• Trƣờng nhìn 250 mm
• Không cần tiêm tĩnh mạch thƣờng xuyên
b
c b
Figure 6.9 — Quét qua bụng trên của bệnh nhân bị rách lách (a).
b, tụ máu quanh màng ngoài tim; c, tăng cƣờng lách.
93
P R A C T I C E T H E A B D O M E N
một hƣớng craniocaudad. Các tuyến thƣợng thận đƣợc
xem là hình chữ V hoặc là một chữ Y ngƣợc. Chiều rộng
tối đa của cơ thể đƣợc đo vuông góc với trục dọc là
0,8 mm ở bên trái và 0,6 mm ở bên phải và độ dày của
các chi nên nhỏ hơn 5 mm.
Khối thƣợng thận
CT và, ngày càng, hình ảnh cộng hƣởng từ (MRI) là các
nghiên cứu đƣợc lựa chọn cho bệnh lý tuyến thƣợng
thận. CT sẽ xác định 100% các tuyến thƣợng thận nếu
quét đối chiếu hẹp tiếp giáp đƣợc sử dụng và khối u
tuyến thƣợng thận dễ dàng đƣợc xác định. Adenomas
tuyến thƣợng thận có thể hoạt động hoặc không hoạt
động. Một khối u Connùi thƣờng nhỏ, dƣới 2 cm và suy
giảm thấp (0 Tắt10 HU). Các adenomas chức năng khác
thƣờng có độ suy giảm cao hơn, hoặc bệnh nhân có thể
bị tăng sản tuyến thƣợng thận hai bên. Tuyến thƣợng
thận là một khối u hiếm gặp có các đặc điểm đặc trƣng
trên CT vì nó có chứa chất béo (Hình 6.10) và không cần
phải điều trị thêm nữa.
Vấn đề chính với hình ảnh tuyến thƣợng thận là việc tìm
thấy một khối thƣợng thận ngẫu nhiên. Sau đó, điều
quan trọng là phải biết cả kích thƣớc và sự suy giảm của
khối lƣợng. Nếu bệnh nhân bình thƣờng về mặt sinh hóa,
không có khối u ác tính, một tổn thƣơng dƣới 3 cm có
khả năng là một khối u tuyến. Ngay cả trong trƣờng hợp
ác tính đã biết, nếu khối lƣợng nhỏ với số CT nhỏ hơn
18 HU khi quét không tăng cƣờng, nó sẽ là một
adenoma. Đó là một vấn đề nếu bệnh nhân đã đƣợc đƣa
ra
d
c
a
Figure 6.10 — Bệnh nhân bị u tủy có chứa chất béo (a). b, thƣợng
thận phải; c, thùy (so với hình 6.8) tuyến tụy; d, Máu không đƣợc
xác định trong IVC, mô phỏng huyết khối trong lần quét đầu này.
93
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E
tƣơng phản tĩnh mạch, vì sự chồng chéo giữa adenoma
và không adenoma, tức là di căn, rộng hơn trên quét tăng
cƣờng. Khối lƣợng lớn hơn 4 cm là ác tính trong 90%
trƣờng hợp. Nếu có nghi ngờ về chẩn đoán, MRI có thể
hữu ích hoặc sinh thiết có hƣớng dẫn CT.18
References
1. Brink JA .Technical aspects of helical (spiral) CT. Radiol Clin North
Am 1995; 33(5): 825–841.
2. Fishman EK Brooke J R Spiral CT. Principles, techniques, and clinical
applications. New York, Raven Press.
3. Polacin A, Kalender WA, Marchal G. Evaluation of section sensi-
tivity profiles and image noise in spiral CT. Radiology 1992; 185:
29–35.
4. Fukuya T, Honda H, Hayashi T et al. Lymph node metastases:
efficacy of detection with helical CT in patients with gastric can-
cer. Radiology. 1995; 197: 705–711
5. Balthazar E, Freeny P, van Sonnenberg E. Imaging and interven-
tion in acute pacreatitis. Radiology 1994; 193: 297–306
6. Theoni RF, Blankenberg F. Pancreatic imaging. Radiol Clin North
Am. 1993;. 31(5): 1085–1113.
7. Hommeyer SC, Freeny PC, Crabo LG. Carcinoma of the head of
the pancreas: evaluation of the pancreaticoduodenal veins with
dynamic CT – potential for improved accuracy in staging.
Radiology. 1995; 196: 233–238
8. Zeman RK, Silverman PM, Ascher SM et al: Helical (spiral) CT of
the pancreas and biliary tract. Radiol Clin North Am 1995; 33(5):
887–902.
94
T H E A B D O M E N
9. Rubin GD, Silverman SG. Helical (spiral) CT of the retroperi-
toneum. Radiol Clin of North Am. 1995; 33(5): 903–932.
10. Szolar DH, KammerhuberF, Altzieble S et al. Multiphasic helical
CT of the kidney: increased conspicuity for detection and charac-
terisation of small (<3 cm) renal masses. Radiology. 1997; 202:
211–217
11. Cochran ST, Krasny RM, Danovitch GM et al. Helical CT angiog-
raphy for examination of living renal donors. Am J Roentgenol.
1997: 168; 1569–1573
12. Galanski M, Prokop M, Chavan A, Schaefer CM, Jandelat K,
Nischelsky JE. Renal arterial stenosis: helical CT angiography.
Radiology.1993; 189: 185–192.
13. Rubin GD, Dake MD, Napel S et al. Spiral CT of renal artery
stenosis: comparison of three-dimensional rendering techniques.
Radiology 1994; 190: 181–189
14. Sommer FG, Brook JR, Rubin GD et al. Detection of ureteral cal-
culi in patients with suspected renal colic: value of reformatted
non contrast helical CT. Am J Roentgenol 1995; 165: 509–513.
15. Smith RC, Rosenfield AT, Choe KA et al. Acute flank pain: com-
parison of non contrast enhanced CT and intravenous urography.
Radiology 1995; 194: 789–794.
16. Rubin GD, Dake MD, Semba CP. Current status of three-dimen-
sional spiral CT scanning for imaging the vasculature. Radiol Clin
North Am. 1995; 33(1): 51–70.
17. Zeman RK, Silverman PM, Vieco PT, Costello P. CT angiogra-
phy. Am J Roentolog 1995; 165: 1079–1088.
18. Peppercorn PD, Reznek RH. State of the art CT and MRI of the
adrenal gland. Eur Radiol.1997; 7: 822–836.
94
 7
THE PELVIS

Emma Spouse and Suzanne Henwood

Introduction
Patient preparation
Patient position
Contrast agents
Safety
Respiration issues
Scan parameters
Aspects of spiral scanning
Direction of scan
Image artefacts
Imaging
Techniques, images and pathologies in CT of the pelvis

95
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Introduction
Chụp cắt lớp vi tính (CT) và siêu âm (Hoa Kỳ) vẫn là
phƣơng thức hình ảnh chiếm ƣu thế cho khung chậu,
mặc dù điều này có thể thay đổi khi trình tự chụp ảnh
cộng hƣởng từ (MRI) tiếp tục đƣợc cải thiện. CT vẫn rẻ
hơn và nhanh hơn MRI của khung chậu, trong khi cũng
cung cấp định nghĩa xƣơng tốt hơn trong hầu hết các
trƣờng hợp. Siêu âm, trong khi rẻ hơn so với kiểm tra
CT xƣơng chậu, vẫn chƣa phát hiện ra các vấn đề về khí
trong ruột và hình ảnh đòi hỏi thông tin đƣợc cung cấp
bởi việc sử dụng phƣơng tiện truyền thông.
Thực tế, nhiều bệnh nhân sẽ trải qua cả siêu âm và kiểm
tra CT xƣơng chậu. Siêu âm là phƣơng thức của sự lựa
chọn đầu tiên trong nhiều trƣờng hợp; nó nhanh, di
động, tƣơng đối rẻ và không sử dụng bức xạ ion hóa.
Tuy nhiên, kiểm tra CT sẽ cung cấp thông tin không thể
lấy đƣợc từ siêu âm. CT không bị ảnh hƣởng bất lợi bởi
khí trong ruột, và có trƣờng nhìn rộng hơn cho phép
hình dung rõ ràng hơn về các cấu trúc và các cơ quan
liên quan đến nhau. Ngoài ra, những bệnh nhân béo phì,
những ngƣời nổi tiếng là khó có thể quét một cách thỏa
đáng bằng siêu âm, có thể đƣợc hình dung rất độc đáo
bằng cách sử dụng CT (miễn là chúng phù hợp với máy
quét). Chất béo dƣ thừa trong khung chậu thực sự có tác
dụng phân định và cô lập các cấu trúc trong khung chậu
(và bụng) với nhau.
Sự ra đời của CT xoắn ốc trong những năm gần đây đã
hồi sinh hình ảnh CT tăng cƣờng tƣơng phản động, với
thời gian quét nhanh cung cấp thông tin chẩn đoán có
giá trị trong các lĩnh vực nhƣ định nghĩa khối u và
khoanh vùng mạch máu. Tƣơng tự, các chƣơng trình
phần mềm tiếp tục đƣợc phát triển, giúp cải thiện chất
lƣợng tái tạo ba chiều (3D) của khung xƣơng. Hiện tại
các chƣơng trình này yêu cầu một máy trạm cùng với
máy quét CT, vì chúng vừa tốn thời gian vừa ngốn
không gian đĩa. Tuy nhiên, có thể hình dung các chƣơng
trình nhƣ vậy hoạt động đồng thời, trong khi tiếp tục
hình ảnh bệnh nhân, trong tƣơng lai không xa.
Chắc chắn khung chậu sẽ thƣờng đƣợc kiểm tra kết hợp
với bụng, vì các bệnh lý và tình trạng ở ngƣời này
thƣờng sẽ ảnh hƣởng đến ngƣời khác. Vì lý do này, văn
bản trong chƣơng này chỉ định khi các bệnh lý vùng
chậu nhất định yêu cầu quét CT cả bụng và xƣơng chậu.
Tuy nhiên, các kỹ thuật để chứng minh cấu trúc bụng và
bệnh lý, đƣợc thảo luận chi tiết trong Chƣơng 6. Quét
bụng và xƣơng chậu cũng đƣợc thảo luận toàn diện
trong Chiu et al.1
97
P R A C T I C E T H E P E L V I S
Patient preparation
Lý tƣởng nhất là bệnh nhân nên giữ yên bằng miệng
(NBM) trong 2 giờ trƣớc khi quét nếu phải tiêm thuốc
cản quang và trong 6 giờ nếu cần phải có thuốc cản
quang. Quét có thể đƣợc thực hiện trên bệnh nhân chƣa
sử dụng nếu cần thiết.2
Tình trạng mang thai của bệnh nhân nữ dƣới 50 tuổi nên
đƣợc kiểm tra. Một thủ tục hình ảnh thay thế phải đƣợc
tìm kiếm nếu có bất kỳ cơ hội mang thai nào. Ngoại lệ
duy nhất là trong trƣờng hợp chấn thƣơng nặng.
Đối với tất cả các chức năng quét CT, khu vực đƣợc
kiểm tra phải không có các bài viết có thể gây ra sự giả
tạo trên các hình ảnh tƣơng ứng. Tốt nhất, bệnh nhân nên
đƣợc yêu cầu cởi quần áo và mặc áo choàng bằng vải
bông.
Bệnh nhân phải đƣợc cung cấp một mô tả đầy đủ về quy
trình quét để họ có thể hợp tác với khả năng tốt nhất của
họ.
Nếu các chất tƣơng phản sẽ đƣợc sử dụng, kiểm tra xem
bệnh nhân không có chống chỉ định nào trƣớc khi dùng
thuốc. Tham khảo tờ rơi của nhà sản xuất để biết danh
sách chống chỉ định.
Tƣơng phản miệng
Hầu hết quét vùng chậu đòi hỏi phải sử dụng các chất
tƣơng phản miệng để chứng minh cấu trúc ruột. Bệnh
nhân nên đƣợc yêu cầu đến ít nhất 1 giờ trƣớc thời gian
quét của họ, để uống 1 lít thuốc cản quang. Nếu họ uống
trong một khoảng thời gian ngắn hơn, thì độ tƣơng phản
sẽ không đạt đến ruột lớn khi họ đƣợc quét, dẫn đến
kiểm tra hạn chế hơn. Máy gia tốc, chẳng hạn nhƣ 10 ml
Maxalon, có thể đƣợc sử dụng nếu cần thiết.
Nếu bụng đƣợc đƣa vào nghiên cứu, thì nên lƣu một cốc
tƣơng phản để đƣợc uống ngay trƣớc khi bệnh nhân
đƣợc đặt vào máy quét (để điều trị dạ dày).
Lƣu ý - Đôi khi có thể cần phải giới thiệu một chút thuốc
cản quang trực tràng, đặc biệt nếu trực tràng, tuyến tiền
liệt, tử cung hoặc bàng quang đƣợc đặc biệt quan tâm.
CHỐNG CHỈ
Một số bệnh nhân sẽ không thể dung nạp thuốc cản
quang; kiểm tra vẫn có thể đi trƣớc nhƣng, rõ ràng, một
số thông tin sẽ bị mất. Có thể dùng thuốc cản quang qua
ống thông mũi, điều kiện y tế
97
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
cho phép; thƣờng là thuận tiện hơn để có sự tƣơng phản
bằng miệng với phƣờng để nó có thể đƣợc quản lý bởi
các nhân viên điều dƣỡng.
Cần thận trọng với những bệnh nhân bị suy thận và chạy
thận nhân tạo, vì lƣợng chất lỏng của họ có thể bị hạn
chế nghiêm trọng. Tốt nhất là nên quét những bệnh nhân
này ngay trƣớc buổi lọc máu tiếp theo của họ, và tất cả
các chất lỏng đƣợc quản lý, (bao gồm cả các chất tƣơng
phản tiêm tĩnh mạch (IV)), phải đƣợc đo lƣờng và ghi
chép cẩn thận.
Các vấn đề tƣơng phản khác
Mặc dù việc sử dụng tampon để phân định âm đạo ở phụ
nữ và sử dụng khí để tăng cƣờng bàng quang đã đƣợc
ghi nhận, 1 cùng với việc sử dụng thuốc cản quang hòa
tan trong phúc mạc3 những phƣơng pháp này không
đƣợc sử dụng thƣờng xuyên. Tăng cƣờng tƣơng phản
vùng bụng và xƣơng chậu cũng đƣợc Hamlin &
Bergener4 giới thiệu và trong Chƣơng 2 của cuốn sách
này. Allen et al.5 thảo luận về một số vấn đề liên quan
đến việc giảm thiểu liều thuốc tƣơng phản xuống mức
tối ƣu.
Tƣ thế bệnh nhân
Bệnh nhân nằm ngửa ở giữa bàn (trừ khi có quy định
khác), với hai tay trên đầu. Một cái gối hoặc vật tƣơng
tự có thể đƣợc sử dụng để hỗ trợ đầu. Sử dụng miếng
đệm và băng để hỗ trợ cánh tay. Nếu bệnh nhân không
thể duy trì vị trí này trong suốt thời gian quét, cánh tay
có thể đƣợc gập cao ngang ngực. Bệnh nhân thƣờng đi
đầu vào máy quét.
Nếu độ tƣơng phản IV đƣợc sử dụng trong quá trình
kiểm tra, lý tƣởng nhất là chèn Venflon và kết nối với
bơm tiêm truyền trƣớc khi bắt đầu quét. Điều này giúp
ngăn ngừa khả năng vị trí di chuyển của bệnh nhân trƣớc
và sau điều trị tƣơng phản và rút ngắn tổng thời gian
quét.
Tác nhân tƣơng phản
Uống
Isopaque 100TM (100 mg / ml): 10 ml vào 0,5 lít nƣớc.
Intravenous
Om Toàn cầu 350TM: 60 - 80 ml pha loãng với 10 - 15
ml dung dịch nƣớc muối hoặc nƣớc vô trùng.
98
P R A C T I C E T H E P E L V I S
Có thể cung cấp tối đa 110 ml độ tƣơng phản không pha
loãng, ví dụ: cho CT phình động mạch.
Mặc dù quét xoắn ốc, với thời gian thu thập nhanh hơn,
đƣợc cho là làm giảm số lƣợng độ tƣơng phản IV cần
thiết, nhƣng thực tế điều này không nhất thiết phải nhƣ
vậy. Thông tin bổ sung có thể đƣợc thu thập bằng cách
sử dụng các kỹ thuật quét đƣợc gọi là "đi và trả lại",
trong trƣờng hợp có một số trƣờng hợp nhất định. Trong
các trƣờng hợp này, nhiều tác nhân tƣơng phản có thể
đƣợc phân phối tổng thể hơn so với sẽ đƣợc đƣa ra khi
quét theo một hƣớng (thƣờng là siêu thấp hơn). Không
có gì lạ khi cung cấp tổng cộng 80 ml độ tƣơng phản cho
một ngoại lệ theo cách này, tức là 40 ml cho mỗi hƣớng
quét, thay vì chỉ 50 ml. Khi các cấu trúc hình ảnh nhƣ
tuyến tụy, 150 ml có thể đƣợc phân phối, sử dụng kỹ
thuật ‘go, return và go. Xem Chƣơng 6 để biết thông tin
chi tiết). Việc sử dụng ngày càng tăng, và do đó chi phí
của phƣơng tiện tƣơng phản có thể đƣợc giảm thiểu bằng
cách pha loãng với dung dịch muối thông thƣờng. Một
độ pha loãng điển hình để quét vùng chậu tăng cƣờng sẽ
là 60 ml Optiray 350TM trộn với 20 ml dung dịch muối
thông thƣờng 0,9%.
Độ tƣơng phản IV lý tƣởng cho quét CT vùng chậu đƣợc
quản lý thông qua một dụng cụ tiêm áp lực: dung môi
muối tƣơng phản 80 ml với tốc độ 2 ml / giây với độ trễ
45 giây; mặc dù các cài đặt này phụ thuộc vào bệnh lý
nghi ngờ và / hoặc thông tin chẩn đoán cần thiết. Điều
này sẽ khác nhau giữa các bệnh viện và với các phòng
khám X quang.
Tuy nhiên, việc tiêm chất tƣơng phản là hoàn toàn chấp
nhận đƣợc nếu không có dụng cụ bơm áp lực. Đảm bảo
rằng cả bác sĩ X quang và bác sĩ X quang đều biết khi
nào tiêm sẽ bắt đầu và khi nào quá trình quét sẽ bắt đầu.
Tham khảo Chƣơng 2 để biết thêm thông tin chi tiết về
IV phƣơng tiện truyền thông tƣơng phản và chống chỉ
định của họ.
An toàn
Không ai nên ở lại trong phòng quét trong quy trình quét
trừ khi thực sự cần thiết nhƣ trong trƣờng hợp tiêm thuốc
X quang, hoặc y tá hoặc ngƣời thân đi kèm nếu bệnh
nhân bị bệnh nặng và / hoặc hợp nhất. Tất cả những
ngƣời trong phòng trong quá trình quét, ngoại trừ bệnh
nhân, phải đeo tạp dề cao su chì và đứng càng xa khẩu
độ quét và cổng càng tốt. Theo cách này, liều lƣợng bức
xạ ion hóa không cần thiết đƣợc giảm thiểu.
Kiểm tra xem tất cả các đƣờng truyền, nhỏ giọt, túi ống
thông, vv sẽ di chuyển với bệnh nhân trong quá trình
quét và sẽ không
98
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
bắt bất cứ thứ gì khi bàn di chuyển Không để lại bất kỳ
thứ gì có thể gây ra vật phẩm nhƣ bơm tiêm truyền, trên
hoặc bên cạnh xƣơng chậu bệnh nhân. Đảm bảo rằng
bơm tiêm càng gần bệnh nhân càng tốt và ống nối đủ
dài. Bàn sẽ di chuyển một quãng đƣờng dài nếu quét
toàn bộ bụng và xƣơng chậu.
Bác sĩ X quang tiêm phải đảm bảo rằng Venflon in situ
là bằng sáng chế, sử dụng nƣớc muối, trƣớc khi bệnh
nhân đƣợc kết nối với kim phun áp lực. Phải cẩn thận để
loại bỏ tất cả các bọt khí từ ống tiêm có chất tƣơng phản
và từ ống nối. Một số kim phun áp lực có cơ sở để
truyền tay gió vào ống pít-tông; điều này có thể hữu ích
cho việc rút lại cho đến khi ngƣời vận hành nhìn thấy
máu tĩnh mạch trong ống nối. Bệnh nhân nên đƣợc cảnh
báo rằng họ cũng có thể cảm thấy nóng bừng và có vị
kim loại ở phía sau cổ họng khi chất tƣơng phản đƣợc
tiêm.
Vấn đề hô hấp
Bệnh nhân yêu cầu hƣớng dẫn rõ ràng liên quan đến việc
nín thở. Đó là một thực hành tốt để thôi miên bệnh nhân
trƣớc khi bắt đầu quét. Điều này có thể đƣợc thực hiện
trong 20 giây đầu tiên của mũi tiêm. Tăng thông khí
thƣờng cho phép bệnh nhân nín thở trong suốt thời gian
quét toàn bộ, có thể lên đến 30 giây trong quá trình quét
xoắn ốc, dẫn đến hình ảnh tốt hơn. Bệnh nhân không thể
đạt đƣợc điều này có thể bắt đầu thở vào cuối quá trình
quét, thƣờng là trong khi chụp ảnh khung chậu kém. Cổ
vật hô hấp ở khu vực này không quan trọng bằng ở
bụng.
Có thể thu thập cụm thông tin cắt CT với phần mềm
quét xoắn ốc. Năm hoặc mƣời lát có thể thu đƣợc cho
mỗi lần lấy hoặc giữ hơi thở. Kỹ thuật này cung cấp một
sự thỏa hiệp hợp lý. Bệnh nhân có thể đạt đƣợc nhiều
hơn, trong trƣờng hợp vật phẩm hô hấp sẽ ảnh hƣởng
nghiêm trọng đến chất lƣợng chẩn đoán của các lần quét.
Kỹ thuật này cũng nhanh hơn so với thu nhận một lát
trên mỗi lần giữ hơi thở, sử dụng nhiều hơn các kỹ thuật
và thời gian tăng cƣờng độ tƣơng phản nhanh. Tuy
nhiên, sự khác biệt trong hô hấp của bệnh nhân giữa mỗi
cụm có thể khiến một số giải phẫu bị bỏ qua. Điều này
có thể đƣợc khắc phục bằng cách hƣớng dẫn bệnh nhân
về tầm quan trọng của các kỹ thuật hô hấp tƣơng tự
trƣớc đó, ví dụ: luôn luôn nín thở trong cảm hứng của
cùng một luồng không khí.
99
P R A C T I C E T H E P E L V I S
Thật vậy, hoàn toàn có thể có đƣợc một bản quét vùng
chậu hợp lý ở bệnh nhân không thể ngừng hô hấp. Trong
những trƣờng hợp này, bệnh nhân nên đƣợc giữ cho hơi
thở càng nông càng tốt để giữ cho sự di chuyển hô hấp ở
khung chậu ở mức tối thiểu. Một kỹ thuật đƣợc chấp
nhận khác, để chụp ảnh toàn bộ bụng và xƣơng chậu, là
đình chỉ hô hấp trong khi quét bụng, thở nông khi quét
tiếp tục qua khung chậu (giả sử quét đƣợc lấy theo hình
siêu âm, ví dụ nhƣ cơ hoành đối với giao cảm .
Nhiều máy quét sẽ tự động yêu cầu bệnh nhân nín thở,
sử dụng tin nhắn đã đƣợc ghi sẵn. Điều này cần phải
đƣợc đồng bộ hóa với việc tiêm thuốc cản quang và bất
kỳ độ trễ nào đƣợc lập trình vào kim phun. Các máy quét
khác sẽ yêu cầu nhà điều hành yêu cầu bệnh nhân, thông
qua hệ thống micro, giữ hơi thở, mặc dù điều này đang
trở nên ít phổ biến hơn.
Quét tham số
Các tham số quét bình thƣờng đƣợc thể hiện trong Bảng
7.1. Đây là những hƣớng dẫn chung và sẽ cần đƣợc điều
chỉnh theo hệ thống đang sử dụng và quy mô bệnh lý và
bệnh lý.
Nếu xƣơng chậu đang đƣợc quét kết hợp với bụng, thì
cài đặt mAs có thể đƣợc tăng lên từ
200 đến 250 ở cấp độ của xƣơng chậu và qua khung
chậu. Ở những bệnh nhân rất lớn, giá trị kVp có thể cần
phải tăng lên 130. Điều này có thể ngăn việc sử dụng giá
trị mAs cao hơn. Phải cẩn thận để không làm quá nóng
ống tia X, đặc biệt là khi quét xoắn ốc vì điều này sẽ gây
ra thời gian làm mát, gây ra sự chậm trễ (thƣờng là vào
thời điểm không thuận lợi nhất!).
Ngƣợc lại, khi chụp CT xƣơng chậu cho trẻ em, đó là kỹ
thuật tốt để giảm giá trị mAs xuống 80. Điều này làm
giảm đáng kể liều bức xạ vùng chậu, mà không có sự
khác biệt có thể phát hiện đƣợc về chất lƣợng hình ảnh.6
Table 7.1 – Normal scan parameters
kVp 90°–130
mAs 200–450
Table movement, mm (range) 10 (5–15)
Slice thickness, mm (range) 10 (5–15)
Field of view (FOV), cm 30–48
Matrix 512 × 256
Gantry tilt 0
Scan time, sec 5
99
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Lĩnh vực xem (FOV) sẽ thay đổi tùy theo khu vực đƣợc
kiểm tra. Đối với một xƣơng chậu trƣởng thành trung
bình, FOV 36 cm thƣờng là đủ. Nếu bệnh nhân lớn, điều
này có thể đƣợc tăng lên một cách thích hợp. Để hình
ảnh bàng quang, sử dụng FOV khoảng 30 cm.
Lƣu ý - Dữ liệu hình ảnh sẽ chỉ đƣợc thu thập từ FOV
đƣợc chọn. Nếu quét đƣợc lấy bằng FOV sai, ví dụ: 30
cm thay vì 36 cm, thông tin bên ngoài FOV 30 cm bị
mất và quá trình quét sẽ phải đƣợc lặp lại nếu cần thông
tin từ FOV lớn hơn. Không thể tìm thấy thông tin này
bằng cách thao tác quét dữ liệu thô. Do đó, nếu nghi ngờ
về FOV thích hợp, lỗi ở phía lớn. Quá nhiều thông tin
tốt hơn là quá ít và hình ảnh có thể đƣợc xử lý lên một
FOV nhỏ hơn bằng cách sử dụng dữ liệu thô. Tuy nhiên,
không nên sử dụng FOV quá lớn vì điều này sẽ làm
giảm độ phân giải tổng thể.7 Một cách khác là phóng to
hình ảnh hồi tƣởng, mặc dù điều này sẽ làm giảm độ
phân giải hình ảnh của bản sao cứng.
Độ dày lát cắt và chuyển động của bàn cũng sẽ thay đổi
theo yêu cầu, nhƣng 10/10 mm là tiêu chuẩn trong hình
ảnh vùng chậu. Trong quét xoắn ốc, bảng sẽ di chuyển
liên tục trong suốt quá trình quét và sẽ di chuyển qua
khoảng cách đƣợc chỉ định trên mỗi độ dày lát cắt. Bảng
ban đầu sẽ di chuyển đến một vị trí cao hơn điểm bắt
đầu đƣợc chỉ định trong quét xoắn ốc. Bảng sẽ bắt đầu di
chuyển và đạt đƣợc tốc độ ổn định liên tục, trƣớc khi
quét bắt đầu tại đƣờng cắt đã chọn. Chuyển động của
bảng có thể đƣợc chọn và thƣờng theo thứ tự
2 trục5 cm / giây. Điều này sẽ ảnh hƣởng đến các thông
số quét khác.
Các khía cạnh của quét xoắn ốc
Độ phân giải hình ảnh không tốt trong quá trình quét
xoắn ốc nhƣ đối với các kỹ thuật cũ hơn, di chuyển
bảng, quét, di chuyển, quét các kỹ thuật. Điều này là do
phát hiện và ánh xạ voxel giải phẫu không thể chính xác
trong quá trình chụp ảnh động so với quét tĩnh.8 Trong
quét tĩnh, bảng CT di chuyển một khoảng cách xác định
và dừng lại. Các ống tia X sau đó phát ra tia X khi chúng
xoay quanh bệnh nhân, lần lƣợt đƣợc phát hiện khi
chúng phát ra từ khối bệnh nhân. Một hệ thống máy tính
tính toán quỹ đạo dự kiến của phát xạ tia X cụ thể và tọa
độ phát sinh thực tế của nó. Do đó, chùm tia X thứ cấp
xuất hiện đƣợc định vị theo không gian và đƣợc đƣa ra
một giá trị thang màu xám theo sự mất năng lƣợng tính
toán khi truyền qua bệnh nhân. Trong khi đó, bảng đã di
chuyển một lần nữa và lần quét tiếp theo đã đƣợc thực
hiện.
100
P R A C T I C E T H E P E L V I S
Trong quét xoắn ốc, tất cả điều này trở nên phức tạp hơn
nhiều. Chiếc bàn đang di chuyển liên tục; với các ống tia
X phát ra tia X trong toàn bộ quá trình quét. Các ống tia X
xoay qua 360 độ và tiếp tục di chuyển bằng bàn chải duy
trì liên lạc liên tục, (thay vì 360 độ theo một hƣớng và sau
đó
360 độ theo hƣớng ngƣợc lại nhƣ với công nghệ máy quét
CT cũ), với các máy dò tia X xuất hiện đang di chuyển
đồng bộ. Điều này có nghĩa là bệnh nhân (và các cấu trúc
giải phẫu tƣơng ứng của họ) đã di chuyển trƣớc khi các tia
X xuất hiện từ một voxel cụ thể đến các máy dò, khiến
cho việc tính toán từ tia X-quang thứ hai cụ thể trở nên
khó khăn hơn nhiều. Ngoài ra, hiện tƣợng này cũng có
nghĩa là có ít thông tin có sẵn từ mỗi voxel riêng lẻ. Các
máy tính quét sử dụng các thuật toán phức tạp để tính toán
các giá trị này.
Tuy nhiên, có một số lợi thế chính khi sử dụng các kỹ
thuật quét xoắn ốc trong khung chậu:
• Thời gian quét thƣờng nhanh hơn, điều này có lợi cho
bệnh nhân và tăng bệnh nhân thông qua máy.
• Vật phẩm hô hấp đƣợc giữ ở mức tối thiểu.
• Nó cho phép sử dụng các công nghệ quét quét và quay
trở lại. Chúng rất hữu ích trong việc đánh giá các mô hình
tăng cƣờng khối u sau khi dùng một chất tƣơng phản, đặc
biệt là trong các bệnh lý bàng quang và bệnh hạch bạch
huyết.
Hƣớng quét
Tiêu chuẩn là quét từ cấp độ giải phẫu vƣợt trội đến mức
thấp hơn. Trong khung chậu, điều này có nghĩa là quét từ
cấp độ của các đỉnh xƣơng chậu đến điểm giữa của bản
giao hƣởng xƣơng mu. Nếu bao gồm bụng, thƣờng bắt
đầu ở cấp độ của cơ hoành. Có thể thay đổi độ dày lát cắt
và chuyển động của bàn nếu quét qua toàn bộ bụng và
xƣơng chậu. Kỹ thuật này sẽ phụ thuộc vào bệnh lý của
bệnh nhân và thông tin cần thiết từ nghiên cứu. Ví dụ, để
theo dõi ung thƣ hạch, có thể sử dụng các giá trị 15/15
mm qua bụng và 10/10 mm qua khung chậu.
Cần cẩn thận khi quét xoắn ốc, sử dụng
Đi và trả lại kỹ thuật. Quá trình quét ‘goon thƣờng sẽ tuân
theo tiêu chuẩn vƣợt trội so với hƣớng thấp hơn và quét
quay trở lại quét ngƣợc lại, tức là kém hơn so với cấp trên.
Điều này cần đƣợc ghi nhớ khi chụp ảnh quét
10
0
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
lên bản cứng để báo cáo. Các máy quét khác nhau chắc
chắn sẽ phát triển các giao thức hình ảnh riêng của
chúng, theo sở thích của từng bác sĩ X quang.Có những
trƣờng hợp ngoại lệ để quét theo hƣớng siêu thấp. Ví dụ,
ung thƣ biểu mô có thể của blad- der, tƣơng phản bài,
yêu cầu quét theo hƣớng vô sinh hoặc hƣớng. Kỹ thuật
này sẽ bắt đƣợc màu đỏ tƣơng phản đầu tiên nếu có tổn
thƣơng. Sau đó, một máy quét xoắn ốc có thể đƣợc lập
trình để ‘quay trở lại theo hƣớng siêu thƣờng hơn sau
một thời gian trễ.
Đồ tạo tác hình ảnh
Nhƣ với bất kỳ phƣơng thức hình ảnh nào khác, phải cẩn
thận để giảm thiểu ảnh hƣởng của đồ tạo tác lên hình
ảnh kết quả. Các vật phẩm xƣơng chậu phổ biến trên CT
bao gồm các hiệu ứng sọc từ chân giả (Hình 7.1), tạo
hình sọc từ tƣơng phản miệng trong ruột và tƣơng phản
tĩnh mạch đến bàng quang, và tạo hình mờ từ hô hấp và /
hoặc chuyển động của bệnh nhân.
Đồ tạo hô hấp nên tối thiểu trong khung chậu. Tuy
nhiên, bụng và xƣơng chậu thƣờng đƣợc chụp cùng
nhau, với hình ảnh bụng đòi hỏi hô hấp lơ lửng. Nếu thu
nhận lát cắt là quét đơn hoặc cụm, bệnh nhân không
khỏe có thể thấy khó thở liên tục khi xƣơng chậu của họ
đƣợc quét. Trong quét xoắn ốc, trong đó có thể chụp
toàn bộ bụng và xƣơng chậu trong một lần thu nhận,
bệnh nhân có thể đƣợc yêu cầu nín thở trong tối đa 30
giây. Điều này có thể khó khăn đối với một số ngƣời. Để
giải quyết các vấn đề tiềm ẩn có thể cần phải giảm
Figure 7.1 — Chân giả bên phải gây ra các tạo tác thô.
101
P R A C T I C E T H E P E L V I S
thời gian hình ảnh hơn nữa, hoặc có đƣợc nghiên cứu
trong hai lần mua lại. Thôi miên bệnh nhân ngay lập tức
trƣớc đó cũng hữu ích.
Một kỹ thuật quét xoắn ốc có thể khắc phục vấn đề này
là quét bằng cách sử dụng độ dày lát cắt 15/15 mm và
chuyển động của bảng (sẽ có thời gian quét nhanh hơn
so với 10/10 mm thông thƣờng). Hình ảnh sau đó có thể
đƣợc xây dựng lại, bằng cách sử dụng chức năng quét dữ
liệu thô, đến các lát 10/10 hoặc thậm chí 5/5 mm. Hãy
nhớ rằng dữ liệu thô sẽ đƣợc yêu cầu để thực hiện các tái
tạo này, nhƣ đối với tất cả các thao tác dữ liệu khác.
Không thể xây dựng lại theo cách này từ hình ảnh lƣu
trữ. Một ƣu tiên hợp lý là xóa sạch không gian đĩa cứng
của máy quét trƣớc khi bắt đầu kiểm tra. Hầu hết các
máy quét vẫn yêu cầu việc tái cấu trúc đƣợc tiến hành
khá kịp thời để ngăn đĩa cứng trở nên không đƣợc chấp
nhận để tiếp tục quét. Các trung tâm hình ảnh và các
khoa X quang phát triển các phƣơng pháp riêng để xử lý
việc tái tạo dữ liệu thô, do đó tránh việc xóa dữ liệu thô
trƣớc khi tiến hành tái cấu trúc.
Trƣờng hợp bệnh nhân không thể hợp tác hô hấp nông
có thể đƣợc tiếp tục trong khi quét. Trong khi nguyên
nhân này làm mờ các vật phẩm trong bụng, xƣơng chậu
có thể không bị ảnh hƣởng và một nghiên cứu hữu ích
thu đƣợc. (Xem thêm phần về các vấn đề hô hấp, trƣớc
đó trong chƣơng này).
Cổ vật cũng có thể đƣợc gây ra bởi ống thông, dụng cụ
tránh thai trong tử cung (IUCD) và kim sinh thiết. Trong
khi IUCD có thể đƣợc nhìn thấy rõ trên quét CT (Hình
7.2), siêu âm nên đƣợc sử dụng để xác định vị trí chính
xác của những ngƣời bị mất.
IUCD in situ
Figure 7.2 — Hình ảnh CT cho thấy dụng cụ tránh thai trong tử cung
(IUCD).
10
1
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Figure 7.3 cho thấy một sinh vật kim sinh thiết. Quét
này đƣợc thực hiện trong một sinh thiết kiểm soát CT
của một khối, trong iliac fossa phải, cấy ghép sau tụy.
Hình ảnh
Hầu hết các trung tâm ở Anh hiện đang sử dụng máy
ảnh laser và
35 × 43 cm một mặt, nhạy cảm với laser, màng nhũ
tƣơng. Bộ xử lý laser khô là bộ xử lý laser siêu lớp sử
dụng các giải pháp hóa học ƣớt. Cái trƣớc chiếm ít
không gian hơn, xử lý nhanh và phần lớn loại bỏ sự phát
sinh của khói hóa chất độc hại.
Nói chung, một định dạng 15 hình ảnh trên mỗi tờ đƣợc
sử dụng cho hình ảnh vùng chậu. Thông thƣờng, hình
ảnh bắt đầu ở lát cắt giải phẫu vƣợt trội, di chuyển kém
hơn. Trong khung chậu, điều này có nghĩa là bắt đầu với
đỉnh xƣơng chậu và hình ảnh xuống bản giao hƣởng
xƣơng mu. Thông thƣờng bao gồm quét kế hoạch trƣớc
(AP), với các đƣờng cắt, để dễ nhận dạng lát trong quá
trình báo cáo. Nếu việc sử dụng các tác nhân tƣơng phản
không rõ ràng trong các tham số quét trên mỗi hình ảnh,
điều quan trọng là phải chú thích các lần quét chính xác,
ví dụ: Với đƣờng uống và 60 ml IV tƣơng phản.
Các thông số hình ảnh thông thƣờng là chiều rộng cửa
sổ (WW)
450 con500 và cấp cửa sổ (WL) 50, đƣợc viết là
(450/50) (WW / WL).
Chúng có thể yêu cầu thay đổi, ví dụ nhƣ chiều rộng và
mức độ này có thể làm cho hình ảnh trông rất xám và
phẳng ở một bệnh nhân lớn. Trong trƣờng hợp này, hãy
thử 400/35, các tham số cửa sổ thƣờng đƣợc sử dụng để
quét CT bụng.
Biopsy needle
Figure 7.3 — Biposy needle artefact
102
P R A C T I C E T H E P E L V I S
Techniques, images and patholo-
gies in CT of the pelvis
Tất cả các lần quét yêu cầu một bản quét AP ban đầu.
Các máy quét và nhà sản xuất khác nhau đề cập đến các
lần quét ban đầu khác nhau; ví dụ nhƣ bản đồ quét, trinh
sát hoặc bản đồ, nhƣng chúng đều giống nhau - một bản
quét mà từ đó các bản quét chính đƣợc lên kế hoạch.
Hình 7.4 cho thấy một bản đồ quét với quy hoạch độ dày
lát cắt 10/10 mm điển hình. Lƣu ý thoát vị bẹn rất lớn
giữa hai chân bệnh nhân này. Điều này nhấn mạnh sự
cần thiết phải kiểm tra quét trinh sát một cách cẩn thận
để biết thông tin hữu ích có thể giúp lập kế hoạch quét
chính.
Giải phẫu xƣơng chậu
Hình 7.5 Phim7.7 cho thấy giải phẫu vùng chậu nam và
nữ bình thƣờng. Một đánh giá đầy đủ về giải phẫu nam
và nữ bình thƣờng có thể đƣợc tìm thấy trong Chƣơng
11 của Chiu et al.1
Bệnh lý mô mềm vùng chậu
CHĂM SÓC
CT thƣờng sẽ là một phƣơng tiện để dàn dựng, cũng nhƣ
chẩn đoán ung thƣ biểu mô vùng chậu. Sự tham gia của
hạch bạch huyết sẽ đƣợc tìm kiếm và do đó phải đƣợc
đƣa vào quét. Các hạch bạch huyết vùng chậu đi kèm với
các iliac thông thƣờng, ngoại tiết và các mạch máu tắc
nghẽn.7 Các hạch bạch huyết thƣờng khó hình dung trừ
khi có lymphadenopa (nghĩa đen là dịch hạch liên quan
đến quá trình bệnh lý). Hạch bạch huyết trở thành
Figure 7.4 — Quan điểm của Anterosuperior (AP) về khung
chậu hiển thị bản đồ và đƣờng cắt.
10
2
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E P E L V I S

Prostate
Anterior Abdominal
Gas in Wall Rectum
Peritoneal
bowel Fat
Contrast
Ileum in small
bowel

Iliacus
muscle Lumbar
plexus
Gluteus
maximus

Psoas Figure 7.7 — Giải phẫu nam bình thƣờng ở mức độ của tuyến
muscle
tiền liệt.

Figure 7.5 — giải phẫu phụ nữ bình thƣờng ở cấp độ của xƣơng
chậu.
Lymph Nodes
Femoral
Artery

Uterus Bladder

Hip

Femoral
Rectum vein

Figure 7.8 — Hình ảnh CT cho thấy hạch to.

Figure 7.6 — Giải phẫu phụ nữ bình thƣờng ở cấp độ của bàng
quang và tử cung.
có thể nhìn thấy khi chúng đƣợc mở rộng, không đối xứng
hoặc tăng cƣờng sau khi tiêm thuốc cản quang.
Hình 7.8 chỉ ra mức độ khó có thể phân biệt các hạch
bạch huyết với các mạch xƣơng đùi, làm cho việc tăng
cƣờng điều trị IV trở nên thiết yếu. Tăng cƣờng tĩnh mạch
đỉnh thƣờng là từ 3 đến 7 phút sau tiêm.9
Sự gần gũi của các cấu trúc xƣơng chậu và các cơ quan
với nhau làm cho sự tƣơng phản miệng tốt bắt buộc để
chứng minh ruột đầy đủ; ung thƣ biểu mô vùng chậu
thƣờng xâm lấn các cấu trúc lân cận trong trƣờng hợp đầu
tiên.
MRI bây giờ thƣờng là phƣơng thức hình ảnh đƣợc lựa
chọn, vì điều này thƣờng giúp giảm thiểu mô mềm tốt
hơn. Tuy nhiên, MRI rất tốn kém và có những kết luận,
ví dụ: khi bệnh nhân có máy tạo nhịp tim, hoặc cấy ghép
hoặc kẹp nhạy cảm với từ tính, hoặc bị chứng sợ bị nhốt.
BỌNG ĐÁI
Hình 7.9 cho thấy bàng quang bị di lệch sang một bên
bởi một khối xƣơng chậu trƣớc.
Hình 7.10 cho thấy một túi nƣớc tiểu trên thành bụng
đầy tƣơng phản. Các ống dẫn ilial cũng đã đƣợc hình
dung. Phẫu thuật này là cần thiết sau đây.

103 10
3
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E P E L V I S

Displaced Bladder Ilial iliac

Pelvic Mass
conduit

Figure 7.9 — Dịch chuyển bàng quang ở một phụ nữ 65 tuổi.
cắt bàng quang, đối với ung thƣ biểu mô bàng quang, ở
ngƣời đàn ông 69 tuổi này. Chứng phình động mạch hai
bên là một phát hiện ngẫu nhiên. Điều này nhấn mạnh thực
tế là nhiều quá trình bệnh lý và bệnh lý có thể có mặt và do
đó, nên đƣợc tìm kiếm kỹ lƣỡng trƣớc khi đƣa bệnh nhân
ra khỏi bàn quét, trong trƣờng hợp cần thêm hình ảnh.
Bàng quang thƣờng dày từ 2 đến 5 mm.7
Hình 7.11 cho thấy ung thƣ biểu mô tế bào chuyển tiếp với
sự xâm lấn cục bộ. CT là một phƣơng thức hình ảnh tốt để
hiển thị xâm lấn địa phƣơng nhƣng không cho giai đoạn
ung thƣ biểu mô bàng quang. Điều này là do CT không thể
phân biệt tốt giữa các lớp thành bàng quang. MRI với sự
tăng cƣờng gadolinium thích hợp hơn trong trƣờng hợp
này.
Thích ứng kỹ thuật quét cho bàng quang - Quét xoắn ốc
đƣợc thực hiện thông qua vùng quan tâm, cấu trúc lại 5/5
mm, với độ tƣơng phản IV động. Có thể thu đƣợc quét tối
ƣu bằng cách sử dụng và quay lại’
Figure 7.10 — Ống dẫn trứng trên thành bụng trƣớc.
kỹ thuật. Nếu điều này đƣợc sử dụng, hãy bắt đầu quét
tại bản giao hƣởng xƣơng mu theo hƣớng kém hơn, vào
khoảng 20 giây sau khi phân phối thuốc cản quang bắt
đầu với tốc độ 3 ml / giây. Quay trở lại ngay lập tức,
theo hƣớng siêu thấp để bắt giai đoạn thứ hai của sự tăng
cƣờng tƣơng phản của bàng quang.
Hình ảnh CT phải bao gồm toàn bộ bàng quang và rec-
tum, tức là quét xuống dƣới bản giao hƣởng xƣơng mu.
Nó cũng là điều cần thiết để hình ảnh bụng, để loại trừ
xâm lấn vào đƣờng tiết niệu trên.
Hình 7.12 cho thấy một quét sau phẫu thuật phức tạp. Có
một vết thƣơng vùng chậu bị nhiễm trùng mở và nhiều
mạch máu trong xƣơng chậu cũng đƣợc chứng minh.
CERVIX AND VAGINA
MRI vƣợt trội hơn so với hình ảnh CT của ung thƣ
biểu mô tử cung và cổ tử cung. Buồng trứng hiếm khi
đƣợc phân định rõ ràng trên CT .10

Bladder Invasive carcinoma Open wound Collocteral

vessels

Figure 7.11 — Ung thƣ tế bào chuyển tiếp (TCC) của bàng quang,
với sự xâm lấn cục bộ. Figure 7.12 — Ống dẫn lƣu đến bàng quang.

104 10
4
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Ung thƣ âm đạo với bệnh hạch bạch huyết liên quan
đƣợc thể hiện trong Hình 7.13. Các hạch bạch huyết
khổng lồ cho thấy bệnh này đã tiến triển tốt.
Ung thƣ biểu mô vòm âm đạo đƣợc thể hiện trong hình
7.14. Sự xuất hiện của không khí trong âm đạo là bất
thƣờng và thông thƣờng cho thấy khối u ác tính nội
bào.11 Ở phụ nữ bị nhiễm carcino suy giảm miễn dịch ở
ngƣời (HIV), sự xuất hiện của di căn hạch lớn, hoại tử
và phát triển nhanh chóng hiện đã đƣợc công nhận nhƣ
đƣợc chẩn đoán hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải
(AIDS) .12 Các rối loạn liên quan đến AIDS khác biểu
hiện trên CT đƣợc Kuhlman vạch ra et al.13
Lymphadenopathy
Figure 7.13 — Vaginal cancer with associated lymphadenopathy.
Bladder
Invasive
vaginal
Ca.
Rectum
Figure 7.14 — Ung thƣ biểu mô vòm âm
đạo.
105
P R A C T I C E T H E P E L V I S
PROSTATE
Hình 7.15 cho thấy tuyến tiền liệt mở rộng ở một ngƣời
đàn ông 74 tuổi có triệu chứng tiết niệu. Nếu tuyến tiền
liệt đƣợc nhìn thấy cao hơn 2 cm so với xƣơng mu cộng
hƣởng, có thể chẩn đoán mở rộng. Ở nam giới dƣới 30
tuổi, đƣờng kính sọ của tuyến tiền liệt là 3 cm; từ 60 đến
70 năm nó tăng lên 5 cm.7 Ung thƣ biểu mô tuyến tiền
liệt tiềm ẩn, không phải là nguyên nhân gây tử vong,
đƣợc tìm thấy trong hơn
70% nam giới trên 80 tuổi; 2/5 đàn ông trên 65 tuổi, chết
vì những nguyên nhân không liên quan, đƣợc phát hiện
mắc bệnh ung thƣ tuyến tiền liệt.
KIỂM TRA
Siêu âm hoặc MRI sẽ là kiểm tra lựa chọn. Tuy nhiên, CT
thƣờng đƣợc tiến hành sau phẫu thuật lấy quái thai (đặc
biệt tích cực) và hội chứng. Chúng phổ biến hơn nữa
thông qua hệ thống bạch huyết trong trƣờng hợp đầu tiên
và độ tƣơng phản IV có thể đƣợc sử dụng để tăng cƣờng
các hạch bạch huyết.
Tinh hoàn ẩn - Những bệnh nhân này thƣờng là những
cậu bé rất trẻ và siêu âm là sự kiểm tra lựa chọn. Nếu tinh
hoàn không đƣợc xác định dễ dàng trên siêu âm, MRI có
thể chứng minh đƣợc ánh sáng.
Vị trí của túi tinh (Hình 7.16) không cố định và có thể
thay đổi một chút với vị trí bệnh nhân.
TIẾNG VIỆT
Buồng trứng thƣờng chỉ nhìn thấy đƣợc nếu chúng to ra.
Các khối u ác tính nguyên phát phổ biến nhất - một khối
u là ung thƣ tuyến, ung thƣ biểu mô huyết thanh hoặc
niêm mạc và ung thƣ biểu mô nội mạc tử cung.15
Ascites sự lựa chọn chất lỏng vùng chậu đƣợc quan sát
thƣờng xuyên nhất (Hình 7.17). Nó thƣờng xuất hiện với
mật độ CT
giá trị gần với giá trị của nƣớc theo thang Hounsfield
(H), nhƣng có thể có giá trị từ 10 đến 30 H tùy thuộc vào
hàm lƣợng protein của nó.7
TIẾNG VIỆT
U nang buồng trứng đƣợc chẩn đoán và phân tích bằng
siêu âm.
UTERUS
Figure 7.18 cho thấy một u xơ tử cung tƣơng đối nhỏ. Sự
vôi hóa trong cơ thể tử cung là một phát hiện phổ biến.
U xơ có thể rất lớn, lấp đầy hầu hết các khoang chậu.
Tử cung cồng kềnh trong Hình 7.19 chứa chất lỏng, có
thể là từ ung thƣ biểu mô nội mạc tử cung. Tử cung bình
thƣờng thƣờng chứa một khu vực trung tâm suy giảm
thấp.
10
5
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E P E L V I S

Bladder Ascites
Ureter
Enlarged IV Contrast
Prostate in ureter

Rectum

Figure 7.15 — Hình ảnh cho thấy phì đại tuyến tiền Figure 7.17 — Cổ trƣớng tổng quát là kết quả của nghi ngờ ác tính
liệt. buồng trứng.

RECTAL MASSES AND POLYPS
Lƣu ý bản chất polypoid rõ ràng của khối trực tràng
trong
Hình 7.20.
SƠ SINH VASCULAR
Động mạch có ba lớp vào tƣờng của họ. Trong phình
động mạch, thành động mạch bị suy yếu và các lớp này
tách ra, giữ lại máu giữa chúng. Quá trình quét của Hình
7.21 cho thấy rõ độ mờ của phình động mạch. Phần sáng
nhất của lum là động mạch chủ chứa môi trƣờng truyền
bệnh, trong khi sự tăng cƣờng tối hơn cho thấy dòng
máu chảy chậm trong lòng giả. Ngoài ra còn có vôi hóa
ngoại biên trong thành mạch, một chỉ số khác của bệnh
động mạch.
Đối với phình động mạch bẹn, xem Hình 7.10. Chứng
phình động mạch chậu thƣờng bị nhầm lẫn với khối
lƣợng và điều cần thiết là sử dụng độ tƣơng phản IV
trong quá trình chụp CT.16.
Thƣờng có sự bất đối xứng bình thƣờng trong chứng
minh tĩnh mạch chậu chung, do sự khác nhau của bên trái
và bên phải, 17 không nên nhầm lẫn với một khối.
Hà Nội
Hình 7.22 cho thấy thoát vị chậu. Ở bệnh nhân này, hầu
hết ruột non bị thoát vị thông qua cơ bẹn và cơ bụng
dƣới. Thoát vị có thể làm cho ruột bị xoắn và bị tắc
nghẽn, tạo ra các biến chứng tiếp theo cho bệnh nhân.

Ca Seminal Vesicles
Fibroid

Figure 7.16 — Túi tinh. Figure 7.18 — U xơ tử cung

106 10
6
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E P E L V I S

Thickened
uterine Polypoid
Fluid wall Rectal Mass
collection

Figure 7.19 —. Tử cung cồng kềnh Figure 7.20 — Khối trực tràng.

Aortic
Aneurysm

Figure 7.21 — Phình động mạch chủ tăng cƣờng tƣơng phản. Figure 7.22 — Thoát vị Iliac

FLUID COLLECTIONS AND ABSCESSES
Sinh thiết là cần thiết để xác nhận chẩn đoán và loại trừ
bệnh ác tính có thể. Điều này cũng có thể làm giảm nhu
cầu phẫu thuật. Áp xe và các bộ sƣu tập chất lỏng có thể
đƣợc dẫn lƣu dƣới sự kiểm soát của CT khá dễ dàng, với
tỷ lệ trên 90% và tỷ lệ biến chứng rất thấp .18
Có thể để lại cống và túi thu chất lỏng tại chỗ nếu cần
thiết (Hình 7.23).
Sinh thiết kim mịn, cho thấy quỹ đạo của kim, trong đó
sinh thiết cắt thực sự 20 G đã đƣợc thực hiện, và đƣợc
thể hiện trong Hình 7.24.
Lƣu ý - Vật phẩm sọc từ kim sinh thiết làm cho kim
trông dài hơn so với thực tế. Đây là một vật phẩm phổ
biến và cần phải đƣợc đƣa vào -
cân nhắc khi sử dụng hình ảnh CT để tính toán số đo.
(Xem phần về đồ tạo tác hình ảnh trƣớc đó trong chƣơng
này).
Xem thêm Hình 7.17 cho cổ trƣớng và Hình 7.19 để biết
cách lấy dịch trong tử cung.
Lập kế hoạch xạ trị
CT thƣờng đƣợc sử dụng để lên kế hoạch cho một chế
độ điều trị xạ trị. Điều này sẽ chỉ đƣợc thực hiện bởi các
bác sĩ X quang chẩn đoán kết hợp với X quang trị liệu và
các nhà vật lý. Ở giai đoạn lập kế hoạch, bệnh nhân sẽ
đƣợc chẩn đoán và thƣờng sẽ đƣợc thông báo rõ về vấn
đề họ phải điều trị. Lập kế hoạch xạ trị là giai đoạn quan
trọng đối với tiên lƣợng bệnh nhân và phải đƣợc thực
hiện với

107 10
7
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Figure 7.23 — Ống thông pigtail dẫn lƣu bộ sƣu tập chất lỏng vùng chậu.
độ chính xác cao cũng nhƣ ngoại giao và chăm sóc
chuyên nghiệp tốt.
Chất lƣợng cao, hình ảnh chính xác là rất cần thiết để
đảm bảo rằng khu vực bị bệnh cần đƣợc điều trị có thể
đƣợc nhắm mục tiêu chính xác, với thiệt hại tối thiểu
đối với các mô khỏe mạnh xung quanh.
CHUẨN BỊ BỆNH NHÂN
Ngƣời đọc nên tham khảo lại phần trƣớc về chuẩn bị
bệnh nhân. Bệnh nhân sẽ cần mặc áo choàng mở ra bề
mặt da có liên quan, ví dụ: mở ra phía sau cho khối u
trực tràng, mở ra phía trƣớc cho khối u bàng quang. Các
bác sĩ xạ trị thƣờng sẽ giải thích cho bệnh nhân chính
xác những gì quy trình chẩn đoán hình ảnh đòi hỏi.
Bệnh nhân có thể thở nhẹ nhàng trong suốt quá trình
quét, vì họ sẽ không phải ngừng hô hấp trong quá trình
điều trị bằng xạ trị.
VỊ TRÍ BỆNH NHÂN
Điều bắt buộc là điều này giống với vị trí điều trị, theo
khả năng có thể đạt đƣợc. Thông thƣờng, một bảng đặc
biệt đƣợc cung cấp vừa với mặt trên của bàn quét cong
để tạo ra một bề mặt phẳng hoàn toàn, hoặc có thể mua
một mặt bàn phẳng khi thực hiện một số lƣợng đáng kể
việc quét CT lập kế hoạch.
Bệnh nhân nằm phẳng và đối xứng nhất có thể trên bàn
quét (nằm ngửa hoặc nằm nghiêng). Bệnh nhân đƣợc
định vị chính xác bằng cách sử dụng hai tia laser ngang
và một AP và da Bệnh nhân sau đó đƣợc đánh dấu bằng
các dấu hiệu không thể xóa và các dấu hiệu mờ đục vô
tuyến (Hình
108
P R A C T I C E T H E P E L V I S
Pelvic
Mass
Figure 7.24 — Sinh thiết khối xƣơng chậu.
Nếu bệnh nhân phải trải qua chiếu xạ toàn thân (TBI),
ví dụ: đối với bệnh bạch cầu, sau đó chúng phải đƣợc
tạo thành ’hình chữ nhật càng tốt. Điều này liên quan
đến việc sử dụng túi cát và băng, nhƣng đây là lãnh địa
của các nhà trị liệu và vật lý học. Kế hoạch bức xạ phải
luôn luôn đƣợc thực hiện với sự hƣớng dẫn của các
chuyên gia này.
Quét dọc trục đƣợc lấy xƣơng chậu (thƣờng sử dụng
10/10 hoặc
10/15), để kiểm tra các điểm đánh dấu là mức độ. Ung
thƣ biểu mô của bàng quang đƣợc thể hiện rõ trong
Hình 7.26.
Xƣơng chậu
CHUẨN BỊ BỆNH NHÂN
Xem phần trƣớc về Giải phẫu xƣơng chậu. Xƣơng chậu
thƣờng sẽ đƣợc chụp ảnh cho chấn thƣơng. Để quét tối
ƣu, điều quan trọng là phải loại bỏ tất cả các mặt hàng
quần áo có khả năng gây ra vật phẩm, ví dụ: quần hoặc
váy có khóa kéo; những thứ này nên đƣợc cắt bỏ cho
bệnh nhân nếu cần thiết. Phải cẩn thận để đảm bảo rằng
bệnh nhân nằm phẳng và đối xứng nhất có thể trên bàn
quét. Giảm đau có thể là điều cần thiết để cho phép đạt
đƣợc điều này trong chấn thƣơng cấp tính nghiêm
trọng.
KỸ THUẬT KẾ HOẠCH
Thông thƣờng 10/10 mm là đủ. Tuy nhiên, trong các
tình huống có thể cần 5/5 mm, thông qua các trang web
chính xác, ví dụ: gãy xƣơng acetabular. Hình ảnh phải
luôn luôn bao gồm cả mô mềm và cửa sổ xƣơng.
For soft tissue windows: WL/WW is (450–500)/50.
For bony windows: WL/WW is (3000–4000)/60.
10
8
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E P E L V I S

Figure 7.26 — Phần dọc trục thông qua khối u chứng minh các
dấu hiệu vô tuyến đục tại chỗ.

acetabulum và đầu xƣơng đùi trái là hậu quả của một

Figure 7.25 — Chụp siêu âm AP cho thấy ba điểm đánh dấu vô
tuyến mờ tại chỗ trên bề mặt da.
AVASCULAR NECROSIS
Cả hai hông nên đƣợc quét để so sánh trực tiếp. MRI là
phƣơng thức hình ảnh đƣợc lựa chọn vì CT không nhạy
cảm với những thay đổi hoại tử tinh tế trong đầu xƣơng
đùi.
CÁC CHI TIẾT
Một gãy xƣơng chậu đƣợc thể hiện trong Hình 7.27.
Ngƣời đàn ông 74 tuổi này đã có một bản giao hƣởng bị
biến dạng,
chấn thƣơng gãy xƣơng cũ.
Hình 7.28 cho thấy một gãy xƣơng chậu của ramus mu.
Điều này rõ ràng cho thấy một sự phá vỡ cấp tính ở vỏ
xƣơng, cùng với sự bất đối xứng vùng chậu. Phù hợp
với các kỳ vọng chấn thƣơng vùng chậu bình thƣờng,
bệnh nhân này cũng bị gãy xƣơng chậu khác bao gồm
cánh alar và sacrum, tức là nhiều vết vỡ ở vòng chậu,
nhƣ thảo luận của Pitt et al19 và Buckley & Burkus.20
Các khu vực bị gián đoạn khác đƣợc hiển thị trong hình
ảnh từ cùng một bệnh nhân (Hình 7.29 và 7.30). Khớp
sacroiliac bên trái rộng hơn đáng kể so với bên phải.
Điều quan trọng cần lƣu ý là trong hình ảnh CT của
khung chậu bị tổn thƣơng nghiêm trọng, các cửa sổ
mô mềm luôn đƣợc yêu cầu để loại bỏ bàng quang và
niệu quản. CT cũng hữu ích trong việc xác định sự
hiện diện hoặc

symphysis pubis Pubic ramus fracture

Femoral
Head

Figure 7.27 — Cửa sổ xƣơng cho thấy một gãy xƣơng chậu cũ. Figure 7.28 — Gãy xƣơng chậu của ramus mu.

109 10
9
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D
Fractured acetabulum
Figure 7.29 — Gãy xƣơng.
không có chảy máu. 21 Truyền chất tƣơng phản nhanh
chóng giúp cải thiện hình ảnh của khối máu tụ, 22 nghi
ngờ ở những bệnh nhân bị tắc nghẽn tĩnh mạch chậu sau
chấn thƣơng vùng chậu cùn, ngay cả khi không có gãy
xƣơng23
Một số bộ phận có sẵn phần cứng và phần mềm máy
tính để thao tác dữ liệu thô và cung cấp các biểu diễn ba
chiều của giải phẫu đƣợc quét. Điều này có thể cực kỳ
hữu ích trong trƣờng hợp gãy xƣơng chậu phức tạp, nơi
cần can thiệp phẫu thuật, cũng nhƣ ở bệnh nhân nhi.24
PELVIMETRY
Các phép đo vùng chậu của khung chậu có thể đƣợc lấy
từ hình ảnh CT. Tốt nhất, bệnh nhân nên đƣợc quét sau
sinh, tức là trƣớc khi mang thai tiếp theo, để tránh chiếu
xạ thai nhi. CT đã đƣợc tìm thấy để cung cấp ít bức xạ
cho thai nhi hơn so với khung chậu phim thông
thƣờng.25,26 Tuy nhiên, MR bây giờ sẽ là quốc gia
đƣợc lựa chọn, trừ khi kinh nghiệm và chi phí chỉ ra
điều khác.27 Trong thực tế, nó sẽ là một ngoại lệ al để
thực hiện kiểm tra vùng chậu, sử dụng bức xạ ion hóa,
trên một phụ nữ mang thai vào cuối những năm 1990.
Suy nghĩ gần đây cũng cho thấy rằng có rất ít lợi ích
trong việc thực hiện phẫu thuật cắt bỏ xƣơng chậu, vì
theo thống kê, có rất ít thay đổi trong kết quả sinh nở:
tức là tỷ lệ sinh mổ không thay đổi đáng kể, cho dù phụ
nữ có gặp vấn đề gì từ việc không đƣợc điều trị ở
cephalopelvic labour.28 trƣớc
Bệnh nhân đƣợc chuẩn bị nhƣ đối với CT xƣơng chậu
thông thƣờng. Tốt nhất họ nên nói dối. Tuy nhiên, nếu
cô ấy mang thai nặng thì lựa chọn này sẽ không khả thi.
Phải cẩn thận để đảm bảo rằng bệnh nhân nằm chính xác
trên bàn quét, để có thể lấy số đo chính xác từ hình ảnh.
110
P R A C T I C E T H E P E L V I S
Disrupted SI joint
Figure 7.30 — Phá vỡ khớp sacroiliac.
Một bản quét hình bên chỉ đƣợc thực hiện (Hình 7.31).
Sử dụng một giao thức quét bản đồ vùng chậu thông
thƣờng và thay đổi từ AP sang các tham số bên. Sử dụng
các thông số hình ảnh tối thiểu có thể để có đƣợc hình
ảnh chẩn đoán tốt, để giữ cho liều bức xạ ion hóa ở mức
thấp nhất có thể đạt đƣợc.
Các phép đo đƣợc thực hiện từ đỉnh trƣớc của đốt sống
thứ nhất đến điểm sau cao hơn của giao hƣởng xƣơng
mu (1), đầu vào xƣơng chậu và từ đầu trƣớc của đoạn
xƣơng chậu cố định cuối cùng đến điểm sau thấp hơn
của xƣơng mu cố định cuối cùng. giao hƣởng (2), đầu ra
vùng chậu (Hình 7.32). Độ dài và góc của các đƣờng này
cho biết liệu em bé (tất nhiên phụ thuộc vào kích thƣớc)
có thể đƣợc chuyển qua kênh sinh hay không.
LỜI CẢM ƠN
Các tác giả biết ơn Pat Fernie, Giám đốc X-quang, Trung
tâm Máy quét Paul Strickland, cho các hình ảnh lập kế
hoạch xạ trị, và cho các bác sĩ X quang điều hành máy
quét CT tại Bệnh viện St Mary, Paddington, London, từ
năm 1995 đến 1997 cho tất cả các hình ảnh khác.
References
1. Chui LC, Lipacamon JD & Yiu-Chiu VS. Clinical computed tomog-
raphy for the technologist (2nd edn). New York, Raven Press 1995,
chs 10,11.
2. Gedroyc W, Rankin S. Practical CT techniques. London: Springer-
Verlag, 1992
3. Frasci G, Contino A, Iaffaioli RV, Mastrantonio P, Conforti S,.
Persico G. Computerized tomography of the abdmoen and pelvis
with peritoneal administration of soluble contrast (IPC-CT) in
detection of residual disease for patients with ovarian cancer.
Gynecol Oncol.1994; 52(2): 154–160.
11
0
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E
Figure 7.31 — Scanogram bên cho Pelvimetry.
4. Hamlin DJ. Burgener FA. Positive and negative contrast agents in
CT evaluation of the abdomen and pelvis. Computed
Tomogr.1981;
5: 82–90, 1981
5. Allen DA., Stoupis C., Torres GM., Call GA, Litwiller TL,. Ros
PR. Dose optimization of nonionic contrast agent in dynamic
computed tomography scanning of the abdomen and pelvis. Clin
Imaging. 1994; 18(1): 72–74.
6. Kamel IR, Hernandez RJ, Martin JE, Schlesinger AE, Niklason L,
Guire KE. Radiation dose reduction in CT of the pediatric pelvis.
Radiology. 1994; 190: 683–687.
7. Moss AA, Gamsu G, Genant HK Computed tomography of the body
with magnetic resonance imaging. Abdomen and pelvis.(2nd edn).
Philadelphia: WB Saunders, 1992, vol 3.
8. Seeram E. Computed tomography - Physical principles, clinical
applications and quality control. Philadelphia: WB Saunders, 1994.
9. Teefey SA, Baron RL, Schulte SJ, Shuman WP Differentiating
pelvic veins and enlarged lymph nodes: optimal CT techniques.
Radiology. 1990; 175(3): 683–685.
10. Kim SH, Choi BI, Lee HP, Kang SB, Choi YM, Han MC, Kim
CW Uterine cervical carcinoma: comparison of CT and MR
findings. Radiology. 1990; 175(1): 45–51.
11. Hadar H, Kornreich L, Heifetz M, Herskovitz P, Horev G. Air in
vagina. Indicator of intrapelvic pathology on CT [Abstract]. Acta
Radiol.1991; 32(3): 170–173.
12. McDermott VG, Langer JE, Schiebler ML. Case report: HIV-
related rapidly progressive carcinoma of the cervix. Clin
Radio.1994; 49(12): 896–898.
13. Kuhlman JE, Browne D Shermak M, Hamper UM, Zerhouni
EA, Fishman EK. Retroperitoneal and pelvic CT of patients with
AIDS: primary and secondary involvement of the genitourinary
tract. Radiographics. 1991; 11(3): 473–483.
14. Siddall R. Time to screen for prostate cancer? New Scientist. 1993
27–30
111
T H E P E L V I S
(1)
(2)
Figure 7.32 — Chụp cắt lớp bên cho thấy các phép đo khung chậu.
15. Brammer HM., Buck JL, Hayes W, Sheth S, Tavassoli FA.
Maligant germ cell tumors of the ovary; radiologic – pathologic
correlation. Radiographics. 1990; 10: 715–724.
16. Arenson AM, Graham R, Hamilton P, Mitchell S. Iliac artery
aneurysms presenting as large pelvic masses. Australas Radiol.
1989; 33 (3): 229–232.
17. Meanock CI, Ward CS, Williams MP. A potential pitfall of pelvic
computed tomography. Br J Radio. 1988; 61(727): 584–585.
18. Murphy FB, Bernadino ME, Interventional computed tomogra-
phy [Review] Curr Problems Diagn Radiol 1988; 17(4): 121–154.
19. Pitt MJ, Ruth JT, Benjamin JB. Trauma to the pelvic ring and
acetabulum. Semin Roentgenol. 1992; 27(4): 299–318.
20. Buckley SL,. Burkus JK. Computerized axial tomography of
pelvic ring fractures. J Trauma. 1987; 27(5): 496–502.
21. Cerva DS, Mirvis SE, Shanmuganathan K, Kelly IM, Pais SO.
Detection of bleeding in patients with major pelvic fractures:
value of contrast enhanced CT. Am J Roentgenol. 1996; 166(1):
131–135.
22. Roberts JL, Dalen K, Bosanko CM, Jafir SZ. CT in abdominal
and pelvic trauma. Radiographics. 1993; 13(4): 735–752.
23. Baumgartner FJ, Goodnight J, Nordestgaard AG, White G. High
grade occlusion of the iliac vein by a traumatic pelvic hematoma
without fracture [Abstract]. Klin Wochenschr. 1990; 68(12):
619–622.
24. Magid D, Fishman EK, Ney DR, Kuhlman JE, Frantz KM,
Sponseller PD. Acetabular and pelvic fractures in the pediatric
patient: value of two- and three-dimensional imaging. J Pediat
Orthoped. 1992; 12(5): 621–625.
25. Raman S, Samuel D, Suresh K. A comparative study of x-ray
pelvimetry and CT pelvimetry. Austr NZ J Obstet Gynaeco 1991;
31(3): 217–220.
11
1
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E T H E P E L V I S

26. Shrimpton PC, Jones DG, Hillier MC, Wall BF, Le Heron JC, 28. American Federation of Family Practitioners (AFFP) Prevention,
Faulkner K. Survey of CT practice in the UK. National recognition and management of dystocia. ALSO (advanced life support in
Radiological Protection Board/HMSO, 1991. Part 2: dosimetric obstetrics and gynaecology) course manual. 1997
aspects.
27. O’Reilly MAR, Bate JR. The use of MRI in obstetric pelvimetry.
Rad Magazine 1997; 23(269): 34.

112 11
2
 Index

Abdominal aortic aneurysm, 91 Blood vessel labelling, 76 Cochlear implant assessment, 29, 30
Abdominal survey, 81–94 Bone, thoracic imaging, 54 Computer technology, 4, 83
combined pelvic scan, 97, 99, 100, Bony pelvis, 108–110 Conspicuity, 72
101 patient preparation, 108 Contrast agents, 72–74
field of view, 81, 84 helical scanning technique, 108 intravenous injection, 72
scanning, 82–84 Brain scan, 3, 9–12 iodinated benzene ring structure, 72
intravenous contrast, 81, 83 contrast enhancement, 13, 73 pharmacokinetics, 72–74
oral contrast, 81 paediatrics, 12 rapid bolus injection, 73
scan parameters, 82–83 patient position, 12 Contrast bolus tracking software, 4
slice thickness (collimation), 81, posterior fossa, 12 Contrast enhancement, 71–78
83 protocol, 12 applications, 75–78
Acoustic neuroma, 21, 29 trauma patients, 13–14, 15 blood vessel labelling, 76
Adrenal mass, 93–94 Brain tumours, 19–22 quantitative measurements, 78
Adrenals, 93–94 acoustic neuroma, 21 tissue characterisation, 77–78
anatomy, 93 benign, 19, 20, 21 see also Intravenous contrast; Oral
Airway disease, 58, 62 malignant, 19, 20 contrast
Amaurosis fugax, 18 pituitary fossa, 22, 23 CT angiography, 59–61, 76, 91
Angular dermoids, 29 posterior fossa, 21, 22 abdominal aorta, 91–92
Aorta, 61, 62, 91–92 skull base, 22 contrast agent pharmacokinetics, 73
Aortic aneurysm/dissection, 60, 61, hepatic arteriography, 75
91 C injection rates and scan delays, 61,
Aortic arch, 59 62
calcification, 56 C arm image intensification, 4 protocol, 60–61
Aortic graft/stent assessment, 60, 91 Cerebral abscess, 22, 24 CT arterioportography, 75, 76, 77
Arteriovenous malformation Cerebral infarction, 17–19 CT fluoroscopy, 4
intracranial, 25–26 terminology, 18 CT myelography, 42–44
thorax, 60 Cerebritis, 22, 23, 24 axial scans, 44
Aspiration procedures, thorax, 63, 64, Cervical carcinoma, 104 cervical spine, 42–43
65 Cervical foraminal stenosis, 37 thoracic/lumbar spine, 43–44, 45
Avascular necrosis, 109 Cervical root exit foramina, 35 CT number, 71, 72, 74, 78
Cervical spine, 35, 37, 39–40
B CT myelography, 42–43 E
patient preparation/positioning, 37,
Extradural haematoma, 16, 17
Back pain, 35 39
Extradural empyema, 22
Biopsy scanning in major trauma, 14, 39, 40

spine, 44–45, 46 scanning protocol, 39 F

thorax, 63, 64, 65 trauma, 40, 42
Biopsy needle artefact, 102 Chest injury, 58 Facial trauma, 13–14
Bladder, 103–104 Cholesteatoma, 29 orbital scan, 29
Bladder carcinoma, 104 Circle of Willis aneurysm, 25, 26 Foraminal stenosis, 35

113 113
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E

G Inferior mesenteric CT arteriography, M

Gastric cancer staging, 84
Gill-Thomas relocatable frame, 31, 32
Gliomas, 19, 20
Glomerular filtration rate, 78
Great vessels, 59, 62
H Intraocular foreign body, 29
Haemorrhage, intracranial, 15, 16,
17–19
Haemothorax, 54, 55
Head, 9–32
hydrocephalus, 25
infection, 22–24
intracranial haemorrhage, 15, 16,
17–19
orbits, 28–29
patient preparation, 9
petrous temporal bones, 29–31
postnasal space, 26
salivary glands, 26, 27
sinuses, 26, 27
stereotaxis, 31–32
tumours, 19–22
vascular studies, 25–26
see also Brain scan; Head injury
Head injury, 13–14, 15
cervical spine scan, 14, 39, 40
with facial trauma, 13–14
multiple trauma patients, 14
without facial trauma, 13
Heart, 59, 61, 62
Helical (spiral) scanning, 3, 4,
82–84
pelvis, 97, 100
thoracic imaging, 49–50, 66
Hepatic CT arteriography, 75
Hernia, 106, 107
High resolution CT, lung parenchy-
ma, 61–62, 63
Hip avascular necrosis, 109
Hip prostheses, 101
Historical developments, 3
Hydrocephalus, 25
I high resolution CT, 61–62, 63
Image artefacts, 101–102
Imaging pelvis,
102 thorax,
53–55
75
Interventional CT in thorax, 63–65
Intracerebral contusion, 14, 15
Intracerebral haemorrhage, 15, 16, 17
Intracranial haemorrhage, 15, 16,
17–19
Intracranial infection, 22–24
Intrauterine contraceptive device
(IUCD), 101
Intravenous contrast
abdominal survey, 81, 83
brain scan, 13, 73
patient preparation, 99
pelvic scan, 98
thoracic scan, 57–58
Iodinated X-ray contrast agents, 72
Islet cell tumours, 87
K Orbits, 28–29
Kidneys, 87–91
anatomy, 87–88
CT applications, 88–91
scanning protocol, 88
L brain scan, 12
Lacrimal gland tumours, 28
Leksell frame, 31
Liver cavernous haemangioma, 78
Liver enhancement, 74–75
hepatic arterial phase, 74–75
portal venous phase, 75–76
Liver tumours, 74, 75
Lumbar disc disease, 35–36, 37
scanning protocol, 35
sections through disc space, 36, 37
Lumbar spine, 35–37
CT myelography, 43–44, 45
disc disease, 35–36, 37
patient preparation/positioning, 35
spinal stenosis, 37, 38
trauma, 41, 42
Lung disease, 58
Lung parenchyma, 54, 56
limited thin slice helical CT, 62
Lung transplant assessment, 58
Lymphadenopathy
pelvis, 103
thorax, 58
mA modulation software, 4
mA setting, 3
Mediastinum, 54, 55, 58–59
CT angiography, 59–61
Meningiomas, 19, 20, 21
Misregistration artefacts, 4
Multiple trauma, 14
O
Oesophagus, 56–57
Oral contrast
abdominal survey, 81
contraindications, 97–98
oesophagus demonstration proto-
col, 56–57 pelvic
scan, 97–98 thoracic
scan, 55–56
Ovarian cysts, 105
Ovarian tumours, 105, 106
P
Paediatrics
pelvic scan, 99
Pancreas, 84–87
anatomy, 84–85
CT applications, 85–87
Pancreatic abscess, 85–86
Pancreatic adenocarcinoma, 86–87
Pancreatic islet cell tumours, 87
Pancreatitis
acute, 85–86
chronic, 86
Paranasal sinuses, 26, 27, 28
Parotid glands, 26, 27
Partial nephrectomy planning, 90
Partial volume effect, 4, 82
Patient information leaflets, 9, 51
Patient position
brain scan, 12
cervical spinal scan, 37, 39
CT myelography, 42–43, 44
lumbar spinal scan, 35
pelvic scan, 98
radiotherapy, 66, 108, 109
spinal biopsy/preoperative marking,
44–45
spinal trauma, 42

114 114

thoracic interventional CT, 64
thoracic scan, 52
Patient preparation, 9
bony pelvis scanning, 108
cervical spinal scan, 37
CT myelography, 42–43, 44
lumbar spinal scan, 35
pelvic scan, 97–98, 99
radiotherapy planning, 108
spinal biopsy/preoperative marking,
44
spinal trauma, 42
thoracic interventional CT, 64
thoracic scan, 51–52
Pelvic abscess, 107
Pelvic carcinomas, 102–103
Pelvic fracture, 109–110
Pelvic lymphadenopathy, 103
Pelvic trauma, 108, 109–110
Pelvimetry, 110, 111
Pelvis, 97–111
anatomy, 102, 103
AP scanogram, 102
bony, 108–110
combined abdominal scan, 97, 99,
100, 101
direction of scan, 100–101
fluid collections, 107
hernia, 106
image artefacts, 101–102
imaging, 102
intravenous contrast, 98
oral contrast, 97–98
patient position, 98
patient preparation, 97–98, 99
radiotherapy planning, 107–108
respiration issues, 99, 101
scan parameters, 99–100
scanning safety, 98–99
soft tissue pathologies, 102–106
spiral scanning, 97, 100, 101
vascular pathologies, 106
Periorbital infection, 28
Petrous temporal bones, 29–31
axial scan, 30
coronal scan, 31
scanning protocol, 29
Pituitary fossa scanning protocol, 22
Pituitary fossa tumours, 22, 23
Pleural cavity, 58–59
Pleural effusion, 51
Pneumothorax, 65
115
Posterior fossa, 12
scanning protocol, 21
Posterior fossa tumours, 21, 22
Postnasal space, 26
Pregnancy status checks, 35, 97
Prostatic enlargement, 105, 106
Pulmonary collapse, 58
Pulmonary fungal infection, 57
Pulmonary metastases, 57, 58
Pulmonary thromboembolism, 60
Pulmonary vasculature CT angio-
graphy, 59–61
Q lumbar, 35–37
Quantitative measurements, 78
R Splenic CT arteriography, 75
Radiation dose, 3, 51, 58, 82
Radiotherapy planning
patient position, 66, 108, 109
patient preparation, 108
pelvis, 107–108
thorax, 65–66
Real-time CT, 4
Reconstruction times, 4, 83
Rectal mass, 106, 107
Renal artery stenosis, 90
Renal calculi, 91
Renal cell carcinoma, 89
staging, 89–90
Renal colic, 90–91
Renal cysts, 88–89
Renal failure, 98
Renal mass assessment, 88–90
Renal surgery planning, 90
Renal trauma, 90
Resolution, 4
Retro-orbital lesions, 28
Reversible ischaemic neurological
deficit (RIND), 18
S CT myelography, 43–44, 45
Safety issues, 98–99
Salivary glands, 26, 27
Scan times, 4, 82
Scanners, 4
Sinuses, 26, 27, 28
Skull base scanning protocol, 22
Skull base tumours, 22, 23
I N D E X
Slip-ring technology, 3, 4, 82
Spinal biopsy, 44–45, 46
Spinal marking, preoperative, 35,
44–45, 46
Spinal stenosis, 37, 38
Spinal trauma, 35, 40–42
axial scans, 42
patient preparation/positioning,
42
scanning protocol, 42
Spine, 35–46
cervical, 37, 39–40
CT myelography, 42–44
thoracic, 42, 54
Spiral scanning see Helical scanning
Spleen, 92–93
Splenic trauma, 92, 93
Stereotaxis, 31–32
Stomach, 84
Stroke, 18
Subarachnoid haemorrhage, 15, 17
Subdural empyema, 22
Subdural haematoma
acute, 16, 17
chronic, 17
Submandibular glands, 26, 27
Superior mesenteric CT arterio-
graphy, 75
Superior vena cava obstruction, 60
T
Terminology, xiii-xv
Testes, 105
Thoracic aortic aneurysm/dissection,
60, 61
Thoracic interventional CT, 63–65
patient preparation/positioning, 64
Thoracic lymph nodes, 58
Thoracic lymphadenopathy, 58
Thoracic spine, 54
trauma, 42
Thorax, 49–66
bone, 54
contrast media, 55–58
helical versus conventional CT,
49–50, 66
imaging/viewing, 53–55
limited thin slice helical CT, 62–63
115
 C L I N I C A L C T : T E C H N I Q U E S A N D P R A C T I C E

patient position, 52 Tissue perfusion, 78 W

patient preparation, 51–52
radiotherapy planning, 65–66
region of interest (ROI) measure-
ments, 54, 55 scan
indications, 51 scan
parameters, 52–53
scanning protocols, 50–51, 58
scout view, 52
soft tissues, 54
Thymoma, 58
Thyroid eye disease, 28, 29
Tissue characterisation, 77–78
Transient ischaemic attack (TIA), 18
Wegener’s granuloma, 28
U
X
Uterine carcinoma, 104, 105
Uterine fibroids, 105, 106 X-ray tubes, 4, 82
V
Vaginal cancer, 105
Von Hippel-Lindau disease, 21

116