TN Sss Rules

ntsh©ik¤ Jiw
k¡fŸ rhrd«

jäœehL muR
2017
k¡fŸ rhrd«
2017
bghUsl¡f«
t.
Jiw g¡f«
v©
1. ntsh©ik 1-41
2. njh£l¡fiy k‰W« kiy¥gæ®fŸ 42-72
3. ntsh©ik¥ bgh¿æaš 73-101
4. jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf« 102-133
5. éij¢ rh‹W k‰W« m§ff¢ rh‹W 134-142
6. ntsh© é‰gid k‰W« ntsh© tâf« 143-149
7. jäœehL Ú® to¥gFÂ nk«gh£L Kfik 150-151

1. ntsh©ik
ey¤Â£l§fë‹ ga‹fis bgWtj‰fhd jFÂfS« bjhl®ò bfhŸs

Ïd§fS«, ga‹fS« ãgªjidfS« nt©oa mYty®
I.jukhd éij c‰g¤Â¡F étrhæfS¡F tH§f¥gL« cjéfŸ
jäœehL khãy éij nk«gh£L Kfik _y« beš, ÁWjhåa§fŸ, gaW tiffŸ,
v©bzŒ é¤J¡fŸ k‰W« gU¤Â¥ gæ®fS¡fhd éij¥ bgU¡F¤ Â£l«
jukhd éij c‰g¤Â »uhk mséš
jukhd éijfŸ c‰g¤Â brŒJ ntsh©
brŒÍ« éij¥ g©iz Jiw¡F x¥gªj¥go tH§Ftj‰F éU¥gKŸs ntsh©ik cjé
étrhæfis C¡f¥gL¤j, mid¤J étrhæfS« Ï¤Â£l¤Â‹Ñœ mYty®fŸ
mt®fŸ c‰g¤Â brŒÍ« nruÎ«, mt®fë‹ éij¥ g©izfis gÂÎ
mid¤J éijfS¡F« brŒaÎ« jFÂahdt®fŸ. t£lhu mséš
Ñœ¡f©lthW éÂKiwfë‹ mo¥gilæš MÂÂuhél® cjé éij
C¡f¤bjhif bfhŸKjš k‰W« gH§Foæd étrhæfS¡F ãÂ xJ¡ÑL mYty®/ Jiz
éiyÍl‹ nr®¤J më¡f¥gL«. ntsh©ik
tH§f¥gL»wJ. g©iz kfë® FG¡fS¡F«, cHt® M®ty® mYty®/
beš FG¡fS¡F« K‹Dçik më¡f¥gL«. ntsh©ik
Mjhu éij mYty® k‰W«
étrhæfS¡F éij¥g©iz¡F njitahd
bfhŸKjš éiy + 75% éijfŸ ntsh©ik Jiwahš ntsh©ik cjé
rh‹W éij ã®zæ¡f¥g£l é‰gid éiy¡nf ntsh© Ïa¡Fe® (cjé
bfhŸKjš éiy + 45% éçth¡f ika§fŸ _y« éãnah»¡f¥gL«. bghJ nkyhs® -
ÁWjhåa§fŸ éijæ‹ ju ã®za¤Âid guhkç¥gj‰fhf
jäœehL khãy
Mjhu éij fs¥gâahs®fŸ, éij¢rh‹W mYty®fŸ éij nk«gh£L
bfhŸKjš éiy + 100% më¡F« têKiwfis étrhæfŸ Kfik)
rh‹W / c©ik ãiy Ã‹g‰Wjš nt©L«.
éij bfhŸKjš éiy + éij c‰g¤Âahs® (jäœehL khãy éij kht£l mséš
45% nk«gh£L Kfik) ã®zæ¡f¥g£l f£lz¤ij Jiz
brY¤Â éij¥ g©izfë‹ ju¤Âid KoÎ ntsh©ik
gaWtiffŸ
brŒa éij¢rh‹W Jiwæš cça f£lz« Ïa¡Fe® (Jiz
Mjhu éij brY¤Â gÂÎ brŒjš nt©L«. bghJ nkyhs® -
bfhŸKjš éiy + 35%
bkh¤j gæ®fhy¤Âš taš mséš filÃo¡f jäœehL khãy
rh‹W éij
nt©oa éÂKiwfis Ã‹g‰¿ ãiwÎ éij nk«gh£L
bfhŸKjš éiy + 30% brŒjÃ‹ c‰g¤Âahd éijfŸ taš mséš Kfik)
jFÂahd tašk£l éijfshf
m¿é¡f¥gL»wJ.
ntsh©ik
Ï›éijfŸ òw¤öŒik, Ïd¤öŒik, Ïiz Ïa¡Fe®
Kis¥ò¤ Âw‹ k‰W« <u¥gj« M»a (bghJ nkyhs® -
fhuâfëš éij¢rh‹W Jiwahš jäœehL khãy
ã®zæ¡f¥g£l ju mséš nj®¢Á bgw
éij nk«gh£L
nt©L«.
Kfik)
c‰g¤Â brŒa¥g£l taš k£l éijfŸ
éij¢rh‹W mYtyuhš MŒÎ brŒa¥g£L
ntsh©ik¤ Jiwæ‹ Ñœ Ïa§» tU«
mU»š cŸs éij R¤Âfç¥ò ãiya¤Â‰F
bfh©L bršy mDkÂ¡f¥gL«.
1
ey¤Â£l§fë‹ ga‹fis bgWtj‰fhd jFÂfS« bjhl®òbfhŸs
Ïd§fS«, ga‹fS« ãgªjidfS« nt©oa mYty®
ãy¡fliy, vŸ, Ï›éijfis éij rhFgoahs® j§fŸ
»uhk mséš
NçafhªÂ k‰W« brhªj bryéš éij R¤Âfç¥ò
Mkz¡F ãiya¤Â‰F bfh©L bršy nt©L«. ntsh©ik cjé
Mjhu éij Ï›thW éij R¤Âfç¥ò ãiya¤Â‰F mYty®fŸ
bfhŸKjš éiy 25% bfh©L bršy¥g£l éijfS¡F
jäœehL muR beš k‰W« ÁWjhåa t£lhu mséš
rh‹W éij éijfS¡F ã®zæ¤j Fiwªjg£r cjé éij
MjuÎ éiyæš 90 rjÅjK«, gaW k‰W« mYty®/ Jiz
bfhŸKjš éiy +20%
v©bzŒé¤J éijfS¡F
ntsh©ik
ã®zæ¡f¥g£l bfhŸKjš éiyæš 80
gU¤Â rjÅjK« K‹ gzkhf éij¥ g©iz mYty®/
étrhæfS¡F tH§f¥gL«. ntsh©ik
Mjhu éij éij R¤Âfç¥ò ãiya§fëš mYty® k‰W«
bfhŸKjš éiy + 110% éij¢rh‹W mYtyç‹ K‹åiyæš ntsh©ik cjé
Ï›éijfŸ R¤Âfç¥ò brŒa¥gL«. Ïa¡Fe® (cjé
éij R¤Âfç¥ò ãiwÎ‰wJ«, bghJ nkyhs® -
rh‹W éij éij¢rh‹W mYtyuhš éij¤ jäœehL khãy
bfhŸKjš éiy + 100% ju¤Âid cWÂ brŒtj‰fhf éij éij nk«gh£L
khÂçfŸ vL¡f¥gL«. Kfik)
Ï«khÂçfŸ gçnrhjid¡fhf
r«kªj¥g£l éij gçnrhjid
MŒtf§fS¡F mD¥g¥gL«.
éij gçnrhjid MŒtf§fëš kht£l mséš
gçnrhjid¡F¥ Ã‹ KoÎfŸ Jiz ntsh©ik
m¿é¡f¥gL«. Ïa¡Fe® (Jiz
juKŸsjhf m¿é¡f¥g£l éij MŒÎ bghJ nkyhs® -
KoÎfë‹go éijfshf fUj¥gL«. jäœehL khãy
c‰g¤Â brŒa¥gL« éijfS¡F éij nk«gh£L
éij¢rh‹wë¥ò¤ Jiwædhš
tH§f¥gL« rh‹w£il
Kfik)
bghU¤j¥g£oU¡F«.
ntsh©ik Ïiz
j‰nghJ r«gªj¥g£l gæ® k‰W« mt‰¿‹
tif M»at‰W¡F ã®zæ¡f¥g£l Ïa¡Fe® (bghJ
bfhŸKjš éiyæ‹go c‰g¤Â brŒj nkyhs® - jäœehL
éij¡fhd KG¤bjhifæidÍ« bgw khãy éij
étrhæfŸ jFÂÍilat® M»wh®fŸ. nk«gh£L Kfik)
m›thW ã®zæ¡f¥g£l KG
éiyæèUªJ, V‰bfdnt tH§f¥g£l
K‹gz¤ bjhifæid fê¤J ÛjKŸs
bjhif tH§f¥gL«.
éijæ‹ ju« cWÂ
brŒa¥gléšiyba‹whš, c‰g¤Âahs®
V‰bfdnt tH§f¥g£l K‹gz¤
bjhifæid xnu jtizæš ÂU¥Ã
brY¤Â c‰g¤Â brŒa¥g£l bghU£fis
ÂU«g bg‰W¡ bfhŸsnt©L«.
2
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fis bgWtj‰fhd jFÂfS« bjhl®òbfhŸs
ga‹fS« ãgªjidfS« nt©oa mYty®
II. k© ts¤ij ghJfh¡f étrhæfS¡F tH§f¥gL« cjéfŸ
1) gRªjhŸ cu éijfŸ c‰g¤Â k‰W« éãnahf«
gRªjhŸ cu éij éãnahf« br‹id , Ïuhkehjòu« k‰W« Úy»ç
- éij éiyæš 50 rjÅj kht£l§fŸ Ú§fyhf khãy¤Â‹ Ãw
khåa«. kht£l§fëYŸs mid¤J
étrhæfŸ.
2) E©û£l¡ fyit éãnahf«
mid¤J gæ®fS¡fhd
E©û£l¡fyit KG
éiyæš éãnah»¤jš –
gæ® »nyh x‹¿‰F
beš (mo cu«) - %.27.95
ÁWjhåa§fŸ -%.55.00
bj‹id -%.56.80
gU¤Â (mo cu«) - %.69.05 »uhk mséš
khãy¤Âš cŸs mid¤J
gaWtiffŸ - %.68.75 ntsh©ik
étrhæfŸ.
fU«ò (mo cu«) -%.33.40 cjé mYty®fŸ
ãy¡fliy - %.43.90
(mo cu«) t£lhu mséš
Ïiytê bjë¥ò Jiz
fU«ò - %.41.85
gU¤Â - %.30.45 ntsh©ik
beš - %.32.20 mYty®/
ntsh©ik
3) cæ® cu éãnahf« mYty® k‰W«
ntsh©ik
KG éiyæš cæ® cu§fŸ
cjé Ïa¡Fe®
éãnahf« -
mnrh°igçšy«, iunrhÃa«,
gh°nghgh¡Oçah kht£l mséš
(x›bth‹W« 200 »uh« vil ntsh©ik
ÍŸs gh¡bf£) x‹W %.6/- Ïiz Ïa¡Fe®
KG éiyæš Âut cæ® khãy¤Âš cŸs mid¤J
cu§fŸ éãnahf« - étrhæfŸ.
mnrh°igçšy«, iunrhÃa«,
gh°nghgh¡Oçah
100 ä.è - %.36/-
250 ä.è - %.85/-
500 ä.è -%.150/-
1000 ä.è -%.280/-
4) Úy¥g¢ir¥ghÁ éãnahf«
Úy¥g¢ir¥ghÁ KG éiyæš nfha«ò¤ö®, ÂU¥ó®, f%®, mçaÿ®,

éãnahf« - »nyh x‹¿‰F Ïuhkehjòu«, Átf§if, br‹id
%.2.75 Åj«. k‰W« Úy»ç kht£l§fŸ Ú§fyhf
khãy¤Âš cŸs mid¤J
étrhæfŸ
3
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®òbfhŸs
ga‹fS« jFÂfS« nt©oa mYty®
ãgªjidfS«
5)òqnuh£l° óŠrhz« _y« g©iz¡ fêÎfëèUªJ
f«ngh°£ cu« jahç¤jš
igfŸ éãnahf« -
5 »nyh ôçah, xU »nyh
òqnuh£l° k‰W« bjhêšE£g
J©L ÃuRu« ml§»a %.200/- br‹id k‰W« Úy»ç
kÂ¥òŸs igfŸ Ïytrkhf Ú§fyhf mid¤J kht£l »uhk mséš
tH§Fjš. étrhæfŸ
ntsh©ik cjé
6) k© k‰W« Ú® khÂçfŸ gçnrhjid mYty®fŸ
i) k© khÂç gçnrhjid -
k©âš cŸs ng%£l t£lhu mséš
r¤J¡fis gçnrhjid brŒa
rYif¡ f£lz« khÂç
x‹¿‰F %.10/-«, E©û£l¢ khãy¤Âš cŸs mid¤J Jiz ntsh©ik
r¤J¡fis gçnrhjid brŒa étrhæfŸ mYty®/ ntsh©ik
khÂç x‹¿‰F %.10/-« mYty® k‰W«
tNè¡f¥gL»wJ. ntsh©ik cjé
Ïa¡Fe®
ii) Ú® khÂç gçnrhjid - Ú®
khÂçfis gçnrhjid brŒa kht£l mséš
rYif¡ f£lzkhf khÂç
x‹¿‰F %.20/-
tNè¡f¥gL»wJ. ntsh©ik Ïiz
Ïa¡Fe®
III) gæ® ghJfh¥ò elto¡iffS¡fhf étrhæfS¡F tH§f¥gL« cjéfŸ

cæçaš Kiw _y« ó¢Á¡ f£L¥ghL
1)bj‹idæš fh©lhäUf »uhk mséš
t©oid¡ f£L¥gL¤j g¢ir ntsh©ik cjé
k°fh®il‹ óŠrhz«
éãnahf« - Ïytrkhf mYty®fŸ
br‹id k‰W« Úy»ç
2) bj‹idæš fUªjiy¥ kht£l§fŸ Ú§fyhf
òGéid f£L¥gL¤jmid¤J kht£l t£lhu mséš
x£L©â éãnahf« -bj‹id étrhæfŸ Jiz ntsh©ik
v¡lU¡F %.35/- nrit mYty®/ ntsh©ik
f£lzkhf
mYty® k‰W«
ntsh©ik cjé
3) fU«Ãš Ïs§FU¤J¥ òG fhŠÁòu«, flÿ®,
k‰W« Ïil¡fQ¥ òGit éG¥òu«, ntÿ®, ehk¡fš, Ïa¡Fe®
f£L¥gL¤j x£L©â jUkòç, ÂU¥ó®, <nuhL,
éãnahf«– v¡lU¡F %.70/- ÂU¢Áuh¥gŸë, jŠrhñ®, kht£l mséš
ehf¥g£od« k‰W« kJiu ntsh©ik Ïiz
kht£l§fëš cŸs Ïa¡Fe®
mid¤J fU«ò
étrhæfŸ.
4
ga‹fS« jFÂfS« ãgªjidfS« nt©oa mYty®
IV) gæ® c‰g¤Â¤ Âwid mÂfç¡f étrhæfS¡F tH§f¥gL« cjéfŸ

m. v©bzŒ é¤J¡fŸ k‰W« v©bzŒ¥gid¡fhd njÁa Ïa¡f« (60:40)
i) FW Ïa¡f« I : v©bzŒ é¤J¡fŸ
1)tšYe® éijfŸ bfhŸKjš –
éij¥bgU¡f¤Â‰fhf
jäœehL ntsh©ik¥
gšfiy¡fHf« / ÏªÂa
ntsh© MuhŒ¢Á¡ fHf
ãWtd§fëèUªJ
th§f¥gL« mid¤J tšYe®
éijfS¡F khåa« - flªj f‹åahFkç, br‹id
10 M©LfS¡FŸ btëtªj k‰W« Úy»ç kht£l§fŸ
Ú§fyhf Jiw¡F Mjhu »uhk mséš
Ïuf§fŸ k‰W« Åça x£L
Ïuf§fS¡F Fé©lhY¡F k‰W« rh‹W éij c‰g¤Â
brŒJ tH§F« mid¤J ntsh©ik cjé
%.15,000/- khåa«.
kht£l étrhæfS« mYty®fŸ
2)Mjhu k‰W« rh‹W éijfŸ Ïjid¥bgw jFÂ cilat® t£lhu mséš

c‰g¤Â - éijfŸ c‰g¤Â Mt®. cjé éij mYty® /
brŒJ ntsh©ik¤ Jiw¡F Jiz ntsh©ik
tH§F« étrhæfS¡F mYty®/ ntsh©ik
khåa« tH§Fjš - flªj 10 mYty® k‰W«
M©LfS¡FŸ btëtªj ntsh©ik cjé
Ïuf§fŸ k‰W« Åça x£L Ïa¡Fe®
Ïuf§fS¡F Fé©lhY¡F
%.1,000/- c‰g¤Â khåa« kht£l mséš
3) rh‹W éijfŸ éãnahf« - f‹åahFkç, br‹id
flªj 15 M©LfS¡FŸ k‰W« Úy»ç kht£l§fŸ ntsh©ik Ïiz
btëtªj Ïuf§fŸ k‰W« Ú§fyhf mid¤J kht£l Ïa¡Fe®
Åça x£L Ïuf§fS¡F v©bzŒé¤J gæ® rhFgo
éijæ‹ éiyæš 50 rjÅj brŒÍ« étrhæfŸ
khåa« mÂfg£rkhf midtU« jFÂÍŸst®fŸ
Fé©lhY¡F
- ãy¡fliy, NçafhªÂ,
Mkz¡F Ïuf§fS¡F
%.2,500/- khåa«
- NçafhªÂ k‰W«
Mkz¡F¥ gæ®fë‹ Åça
x£L Ïuf§fŸ k‰W« vŸ
Ïuf§fS¡F %.5,000/-
khåa«
5
v©bzŒé¤J¡fŸ k‰W« v©bzŒ¥gid¡fhd njÁa Ïa¡f« bjhl®¢Á ....

FW Ïa¡f« I : v©bzŒé¤J¡fŸ bjhl®¢Á ....
4)bgUés¡f¤ Âlš mik¤jš - f‹åahFkç, br‹id
étrhæ xUtU¡F mÂfg£r« xU k‰W« Úy»ç kht£l§fŸ
v¡l® ãy¡fliy¥ gæU¡F Ú§fyhf ãy¡fliy
ÏLbghU£fŸ (éij , cæçaš gæ®rhFgo brŒÍ«
f£L¥gh£L fhuâ, E©Qh£l¡ étrhæfŸ midtU«
fyit, cæ® cu«, í¥r«, jFÂ cŸst®fŸ. »uhk mséš
fis¡bfhšè, fy¥ò E©Qh£l
cu¤Â‹ bjë¤jš bryÎ k‰W« ntsh©ik cjé
éij¥ò¡ fUé bfh©L mYty®fŸ
éij¤jš) éiyæš 50 rjÅj«
mšyJ mÂfg£rkhf v¡lU¡F t£lhu mséš
%.7,500/- cjé éij mYty®
5)gæ® ghJfh¥ò kUªJfŸ f‹åahFkç, br‹id, /
(fis¡bfhšè- Ïkh°jh ga®) Úy»ç kht£l§fŸ Ú§fyhf Jiz ntsh©ik
éãnahf« - 50 rjÅjkhåa« mid¤J kht£l v©bzŒ mYty®/
mÂfg£rkhf é¤J gæ®rhFgo brŒÍ« ntsh©ik mYty®
xU v¡lU¡F %. 500 /- étrhæfŸ midtU« k‰W«
jFÂ cŸst®fŸ. ntsh©ik cjé
Ïa¡Fe®
6) ãy¡fliy gæU¡F í¥r« f‹åahFkç, br‹id,
ÏLjš - 50 rjÅjkhåa« Úy»ç kht£l§fŸ Ú§fyhf kht£l mséš
mÂfg£rkhf mid¤J kht£l v©bzŒ
xU v¡lU¡F %. 750 /- é¤J gæ®rhFgo brŒÍ« ntsh©ik Ïiz
étrhæfŸ midtU« Ïa¡Fe®
jFÂ cŸst®fŸ.
ÁW k‰W« FW étrhæ -
fS¡F K‹Dçik Â£l
ãÂæš MÂ Âuhél®
étrhæfS¡F – 19 %
gH§Foæd étrhæfS¡F
– 1% g©iz kfëU¡F –
30 %
6
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fS« ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®òbfhŸs
jFÂfS« nt©oa mYty®
ãgªjidfS«
ii) FW Ïa¡f« II : v©bzŒ¥gid
1)v©bzŒ¥gid f‹WfŸ éãnahf« -
étrhæfS¡F rhFgo¥gu¥Ãš c¢rtu«ò
VJäšiy - f‹WfŸ éiyæš 85 rjÅj
khåa« mÂfg£rkhf v¡lU¡F
%.12,000/-
2) gæ® ts®¢Á¥ gUt¤Âš rhFgo kJiu, Ïuhkehjòu«, »uhk mséš
guhkç¥ò bryéd« - 50 rjÅj khåa«
Jh¤J¡Fo,
M©L x‹¿‰F v¡lU¡F %.5,000/- Åj«
f‹åahFkç, br‹id ntsh©ik
eh‹F tUl§fS¡F« nr®¤J
k‰W« Úy»ç kht£l§fŸ cjé mYty®fŸ
mÂfg£rkhf v¡lU¡F %.20,000/- Ú§fyhf
v©bzŒ¥gid rhFgo t£lhu mséš
3)c‰g¤Â¡fhd ÏLbghU£fŸ brŒÍ« étrhæfŸ
m) Orš mšyJ ä‹rhu g«ò br£ x‹¿‰F Jiz
50 rjÅj khåa« mÂfg£rkhf %.15,000/- ntsh©ik
ÁW k‰W« FW mYty®/
étrhæfS¡F ntsh©ik
M)v©bzŒ¥gid rhFgo ãy§fëš K‹Dçik mYty® k‰W«
CLgæ® brŒa ÏLbghU£fŸ (éij/
cu«/ xU§»izªj C£l¢r¤J ã®thf« / Â£l ãÂæš ntsh©ik
xU§»izªj gæ®ghJfh¥ò nkyh©ik / MÂÂuhél® cjé Ïa¡Fe®
ntè k‰W« gæ®ghJfh¥ò kUªJfŸ) - étrhæfS¡F - 19%
Kjš, Ïu©lh« k‰W« _‹wh« tUl gH§Foæd kht£l mséš
gæ®fS¡F 50 rjÅj khåa« étrhæfS¡F -1%
mÂfg£rkhf v¡lU¡F %.5,000/- g©iz kfëU¡F– 30% ntsh©ik
Ï) k©òG cu ika§fŸ Ïiz Ïa¡Fe®
(15 x 0.9 x 0.24 Û£l®) mik¤jš - 50
rjÅj khåa« mÂfg£rkhf ika«
x‹W¡F %.15,000/-
<) MœJis »zW mik¤jš-50 rjÅj
%.50,000/-
7
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fS« ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®òbfhŸs
jFÂfS« nt©oa mYty®
ãgªjidfS«
FW Ïa¡f« II : v©bzŒ¥gid bjhl®¢Á ....
4)v©bzŒ¥gid mWtil¡ fUé
éãnahf« - 50 rjÅj khåa«
mÂfg£rkhf fUé x‹W¡F %.1,500/-
5) efU« mYäåa Vâ - 50 rjÅj

khåa« mÂfg£rkhf fUé x‹W¡F kJiu, Ïuhkehjòu«, »uhk mséš
%.3,000/- Jh¤J¡Fo,
f‹åahFkç, br‹id ntsh©ik
k‰W« Úy»ç kht£l§fŸ cjé mYty®fŸ
6) éir cë¡fy¥ig éãnahf« - 50 Ú§fyhf
rjÅj khåa« mÂfg£rkhf fUé v©bzŒ¥gid rhFgo t£lhu mséš
x‹W¡F %.10,000/- brŒÍ« étrhæfŸ
Jiz
ÁW k‰W« FW ntsh©ik
7) v©bzŒ¥gid gH¡FiyfS¡F étrhæfS¡F
mYty®/
ghJfh¥ò f«Ã tiy mik¤jš - 50 K‹Dçik
ntsh©ik
rjÅj khåa« mÂfg£rkhf v¡lU¡F
mYty® k‰W«
%.5,000/- Â£l ãÂæš ntsh©ik
8) bjhêšE£g gçkh‰w« MÂÂuhél® cjé Ïa¡Fe®
i) v©bzŒ¥gid c‰g¤Â¡fhd étrhæfS¡F - 19%
étrhæfŸ gæ‰Á - 30 étrhæfŸ gH§Foæd kht£l mséš
bfh©l xU FGé‰F 2 eh£fŸ étrhæfS¡F -1%
gæ‰Á¡fhd bryéd« %.24,000/- g©iz kfëU¡F– 30% ntsh©ik
(ehŸ x‹¿‰F étrhæ xUtU¡F Ïiz Ïa¡Fe®
%.400 /- )
ii) v©bzŒ¥gid c‰g¤Â¡fhd
mYty®fŸ gæ‰Á - 20 mYty®fŸ
bfh©l xU FGé‰F 2 eh£fŸ
gæ‰Á¡fhd bryéd« %.36,000/-
(ehŸ x‹¿‰F mYty® xUtU¡F
%.800 /- )
8

iii) FW Ïa¡f« III : kutif v©bzŒ é¤J¥gæ®fŸ
1) gu¥ò éçth¡f ÏLbghU£fŸ –

ãy« jahç¤jš, FêfŸ bt£Ljš,
f‹WfŸ bfhŸKjš k‰W« elÎ¡F
khåa« v¡l® x‹¿‰F
 nt«ò - %.17,000 / -
(v¡lU¡F 400 f‹WfŸ )
 ò§f« - %.20,000/-
(v¡lU¡F 500 f‹WfŸ)
»uhk mséš
2) rhFgo guhkç¥ò bryéd« -
ÂU¥ó®, ÂUt©zhkiy, ntsh©ik cjé
fhŒ¥ò gUt« tiu (1 Kjš 3 tUl«
éG¥òu«, Â©L¡fš, mYty®fŸ
tiu) v¡lU¡F tUl¤Â‰F
òJ¡nfh£il, kJiu,
%.2,000/- khåa«.
Ïuhkehjòu«, Átf§if, t£lhu mséš
ÂUbešntè, ö¤J¡Fo
k‰W« éUJef® kht£l Jiz ntsh©ik
3) c‰g¤Â ÏLbghU£fŸ – fhŒ¥ò v©bzŒ ku¥gæ®fŸ rhFgo mYty®/
gUt« tiu v©bzŒé¤J¡fŸ, brŒÍ« étrhæfŸ ntsh©ik
gaW k‰W« Ãw gæ®fis bfh©L mYty® k‰W«
CLgæ® brŒa njitahd K¡»a ntsh©ik cjé
ÏLbghU£fS¡F (éij, cu« ÁW k‰W« FW Ïa¡Fe®
k‰W« gæ®ghJfh¥ò kUªJfŸ) - étrhæfS¡F K‹Dçik
v¡l® x‹¿‰F %.1,000 /- kht£l mséš
khåa«. Â£l ãÂæš
4) bjhêšE£g gçkh‰w« MÂ Âuhél® ntsh©ik Ïiz
étrhæfS¡F - 19% Ïa¡Fe®
i) étrhæfŸ gæ‰Á - 30 gH§Foæd
étrhæfŸ bfh©l xU étrhæfS¡F - 1%
FGé‰F 2 eh£fŸ gæ‰Á¡fhd g©iz kfëU¡F– 30%
bryéd« %.24,000/- (ehŸ
x‹¿‰F étrhæ xUtU¡F
%.400 /- )
ii) mYty®fŸ gæ‰Á - 20
mYty®fŸ bfh©l xU
FGé‰F 2 eh£fŸ gæ‰Á¡fhd
bryéd« %.36,000/- (ehŸ
x‹¿‰F mYty® xUtU¡F
%.800 /- )
9
ga‹fS« jFÂfS« ãgªjidfS« nt©oa
mYty®
M. njÁa ntsh© ts®¢Á¤ Â£l« (60:40) - étrhæ xUtU¡F mÂfg£khf Ïu©L
v¡lU¡F khåa« tH§f¥gL«.
ÁW / FW étrhæfŸ, bg©fŸ, MÂÂuhél® k‰W« gH§Foæd
étrhæfS¡F K‹Dçik.
Â£l ãÂæš
MÂÂuhél® étrhæfS¡F -20%
gH§Foæd étrhæfS¡F - 1% »uhk mséš
i) beš c‰g¤Â Kid¥ò Â£l«
ntsh©ik
1)rh‹W éij c‰g¤Â¡fhd br‹id k‰W« Úy»ç Ú§fyhf cjé
C¡f¤ bjhif - 10 mid¤J kht£l étrhæfŸ mYty®fŸ
tUl§fS¡F£g£l Ïuf§fS¡F
»nyh x‹¿‰F %.8/- khåa« t£lhu mséš
2)ca® éis¢rš Ïuf rh‹W éij ehf¥g£od«, ÂUth%®,
éãnahf khåa«- ntsh© jŠrhñ®, ÂUt©zhkiy, cjé éij
éçth¡f ika« _y« tH§f¥gL« Ïuhkehjòu«, Átf§if, flÿ®, mYty®/ Jiz
10 tUl§fS¡F£g£l rh‹W òJ¡nfh£il, br‹id k‰W« ntsh©ik
éijfS¡F é‰gid éiyæš Úy»ç Ú§fyhf mid¤J mYty®/
»nyh x‹¿‰F %.10/- khåa« kht£l étrhæfŸ ntsh©ik
mYty® k‰W«
3)ÏaªÂu eléid gutyh¡Fjš - br‹id k‰W« Úy»ç Ú§fyhf
50 rjÅj khåa« mÂfg£rkhf mid¤J kht£l étrhæfŸ ntsh©ik
v¡l® x‹¿‰F %.5,000/- cjé Ïa¡Fe®
4)eh‰w§fhš j£LfŸ tH§Fjš - br‹id k‰W« Úy»ç Ú§fyhf kht£l mséš

ÏaªÂu elÎ¡F eh‰w§fhš mid¤J kht£l étrhæfŸ
mik¡f j£L x‹¿‰F 50 rjÅj ntsh©ik
khåa« mÂfg£rkhf %.40/- Ïiz Ïa¡Fe®
5) éir cGit tH§Fjš - br‹id k‰W« Úy»ç Ú§fyhf

ÏaªÂu« x‹¿‰F 50 rjÅj« mid¤J kht£l étrhæfŸ
khåa« mÂfg£rkhf %.75,000/-
10
mYty®
6) cHÎ¡fhd khåa« : 50 rjÅj br‹id k‰W« Úy»ç Ú§fyhf
khåa« mÂfg£rkhf v¡l® mid¤J kht£l étrhæfŸ
x‹¿‰F %.1500/-
»uhk mséš
7) éij éij¡F« fUé bfh©L br‹id k‰W« Úy»ç Ú§fyhf
neuo éij¥ig C¡Fé¤jš : mid¤J kht£l étrhæfŸ ntsh©ik
50 rjÅj khåa« mÂfg£rkhf cjé
v¡l® x‹¿‰F %.1500 /- mYty®fŸ
8) cæ® cu§fŸ éãnahf« br‹id k‰W« Úy»ç kht£l t£lhu mséš

(Âl / Âut ãiy) : 50 rjÅj khåa« étrhæfŸ Ú§fyhf Ïju
mšyJ v¡l® x‹¿‰F Kiwna kht£l étrhæfŸ cjé éij
%. 100 /- k‰W« %. 150 /- mYty®/ Jiz
(ÏÂš vJ Fiwnth) ntsh©ik
9) J¤jehf ršng£ ÏLjš : br‹id k‰W« Úy»ç Ú§fyhf mYty®/
50 rjÅj khåa« mšyJ v¡l® mid¤J kht£l étrhæfŸ ntsh©ik
x‹¿‰F %.500/- mYty® k‰W«
(ÏÂš vJ Fiwnth)
ntsh©ik
10) fis¡bfhšè cgnahf khåa« : ÂUth%®, ehf¥g£od«, flÿ®, cjé Ïa¡Fe®
50 rjÅj khåa« mšyJ v¡l® ÂUt©zhkiy, jŠrhñ®,
x‹¿‰F %.500/- òJ¡nfh£il, Ïuhkehjòu«, kht£l mséš
(ÏÂš vJ Fiwnth) k‰W« Átf§if kht£l
étrhæfŸ Ú§fyhf Ïju ntsh©ik
kht£l étrhæfŸ Ïiz Ïa¡Fe®
11) E©Qh£l cu¡fyit

éãnahf« : 50 rjÅj khåa«
mšyJ v¡l® x‹¿‰F %.500/-
(ÏÂš vJ Fiwnth)
11
njÁa ntsh© ts®¢Á¤ Â£l« bjhl®¢Á ....
ii)ÁWjhåa¥ gæ®fS¡fhd xU§»izªj czÎjhåa c‰g¤Â nk«gh£L¤ Â£l«
1) ÁWjhåa¥ gæ®fëš jukhd jŠrhñ®, ÂUth%®,
éij c‰g¤Âia C¡Fé¤jš - ehf¥g£od«, ÂUtŸq®,
10 tUl§fS¡F c£g£l kJiu, Ïuhkehjòu«,
Ïuf§fë‹ éij c‰g¤Â¡F »nyh Átf§if, ÂUbešntè,
x‹¿‰F %.15/- khåa«. ö¤J¡Fo, f‹åahFkç,
br‹id k‰W« Úy»ç
Ú§fyhf mid¤J kht£l
étrhæfŸ.
2) ca® éis¢rš Ïuf éijfS¡F ÂUt©zhkiy, nry«,
éãnahf khåa« - jUkòç, »UZz»ç, »uhk mséš
10 tUl§fS¡F£g£l mid¤J ÂUth%® k‰W« Ïuhkehjòu«
ÁWjhåa éijfS¡F »nyh kht£l étrhæfŸ. ntsh©ik cjé
x‹¿‰F %.15/- khåa«. mYty®fŸ
3) c‰g¤Âia mÂfç¥gj‰fhf jŠrhñ®, ÂUth%®,
E©û£l¡ fyit éãnahf« - ehf¥g£od«, njå, t£lhu mséš
50 rjÅj khåa« mšyJ v¡l® fhŠÁòu«, ÂUtŸq®,
x‹¿‰F %.500/- (ÏÂš vJ f‹åahFkç, br‹id cjé éij
Fiwnth) k‰W« Úy»ç Ú§fyhf mYty®/ Jiz
mid¤J kht£l ntsh©ik
étrhæfŸ. mYty®/
4) cæ® cu§fŸ éãnahf« jŠrhñ®, ÂUth%®, ntsh©ik
(Âl / Âut ãiy) - 50 rjÅj khåa« ehf¥g£od«, njå, mYty® k‰W«
mšyJ v¡l® x‹¿‰F %.150/- (ÏÂš fhŠÁòu«, ÂUtŸq®, ntsh©ik cjé
vJ Fiwnth) f‹åahFkç, br‹id Ïa¡Fe®
k‰W« Úy»ç Ú§fyhf
mid¤J kht£l kht£l mséš
étrhæfŸ.
iii) gaW tif¥ gæ®fŸnk«gh£L¤Â£l« ntsh©ik Ïiz
Ïa¡Fe®
1) oVÃ 2 rj« fiuriy Ïiy têahf br‹id k‰W« Úy»ç
bjë¥gj‰F oVÃ éiy k‰W« ÏU kht£l§fŸ Ú§fyhf
Kiw bjë¥ò f£lz« c£gl mid¤J kht£l étrhæfŸ
50 rjÅj khåa« mÂfg£rkhf
v¡lU¡F %.650/-
2) rh‹W éijfS¡fhd c‰g¤Â
khåa«
- 10 tUl§fS¡F c£g£l
Ïuf§fS¡F »nyh x‹¿‰F
%.25/-
12
ey¤Â£l§fë‹ ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®òbfhŸs
Ïd§fS«, ga‹fS« jFÂfS« ãgªjidfS« nt©oa mYty®
3) ca® éis¢rš Ïuf
br‹id k‰W« Úy»ç kht£l§fŸ
éijfS¡F éãnahf
Ú§fyhf mid¤J kht£l
khåa«- 15 tUl§fS¡F
étrhæfŸ
c£g£l Ïuf§fS¡F »nyh
x‹¿‰F %.25/- khåa«.
4) elÎ Jtiu rhFgo
brŒa C¡f¤bjhif
»UZz»ç, jUkòç, ntYh®, f%®,
tH§Fjš –éijfŸ k‰W«
njå k‰W« nry« kht£l§fëš
eh‰w§fhš guhkç¥ò¡F
Jtiu rhFgo brŒÍ« étrhæfŸ.
50 rjÅj khåa«
mÂfg£rkhf v¡lU¡F »uhk mséš
%.2,500/- ntsh©ik cjé
5) gaW tif gæ®fS¡F mYty®fŸ
éij
ne®¤Â¡fhd Ïurhad«-
ÏälhFnsh®Ã£– kŠrŸ t£lhu mséš
njkš itu° nehia
f£L¥gL¤Jtj‰F 50 rjÅj cjé éij mYty®/
khåa« mšyJ %.100/v¡l® Jiz ntsh©ik
br‹id k‰W« Úy»ç kht£l§fŸ mYty®/
(ÏÂš vJ Fiwnth)
Ú§fyhf mid¤J kht£l ntsh©ik mYty®
6) gaW tif gæ®fëš
étrhæfŸ
tçir éij¥ò/ tu¥ò k‰W«
k‰W« rhš elÎ /ÏaªÂu ntsh©ik cjé
éij¥ò thæyhf gæ®
Ïa¡Fe®
v©â¡ifia guhkç¤jš
- Tè k‰W« ÏaªÂu
thlif¡ f£lz« c£gl
kht£l mséš
50 rjÅj khåa« mÂf
g£rkhf v¡lU¡F %.1,000/- ntsh©ik Ïiz
iv) v©bzŒé¤J gæ®fS¡fhd xU§»izªj c‰g¤Â Ïa¡Fe®
nk«gh£L¤ Â£l«
1)cæ® cu§fŸ éãnahf« - f‹åahFkç, br‹id, Úy»ç
50 rjÅj khåa« kht£l§fŸ Ú§fyhf mid¤J
mÂfg£rkhf kht£l v©bzŒé¤J
xU v¡lU¡F %.150 /- gæ®rhFgo brŒÍ« étrhæfŸ
midtU« jFÂ cŸst®fŸ.
2) rh‹W éijfŸ c‰g¤Â. f‹åahFkç, br‹id, Úy»ç
éij¥g©iz mik¤J kht£l§fŸ Ú§fyhf Jiw¡F
ntsh©ik¤Jiw¡F rh‹W éij c‰g¤Â brŒJ
éijfŸ c‰g¤Â brŒJ tH§F« étrhæfŸ midtU«
tH§F« étrhæfS¡F flªj Ïjid bgw jFÂÍilat®fŸ
10 M©LfS¡FŸ btëtªj
uf« k‰W« x£L uf§fS¡F
Fé©lhY¡F %.1000/- khåa«.
13
ey¤Â£l§fë‹ ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®ò bfhŸs
Ïd§fS« ga‹fS« jFÂfS« ãgªjidfS« nt©oa mYty®
3)rh‹W éijfŸ éãnahf«- f‹åahFkç, br‹id k‰W«
50 rjÅj éij khåa« Úy»ç kht£l§fŸ Ú§fyhf
mÂfg£rkhf flªj mid¤J kht£l§fëš
10 M©Lfëš btëtªj v©bzŒé¤J¥gæ® rhFgo
- ãy¡fliy, NçafhªÂ, brŒÍ« étrhæfŸ.
k‰W« Mkz¡F
uf§fS¡F Fé©lhY¡F ÁW /FW étrhæfS¡F
% .2500/- khåa«. K‹Dçik MÂÂuhél®
- vŸ uf«, NçafhªÂ k‰W« étrhæfS¡F Â£l ãÂ
Mkz¡F x£L xJ¡Ñ£oš 20 rjÅj« k‰W«
uf§fS¡F gH§Fo étrhæfS¡F Â£lãÂ
Fé©lhY¡F %.5,000/- xJ¡Ñ£oš 1 rjÅj«.
khåa«.
4) tu¥ò gæuhf Mkz¡F
gæçLjš
50 rjÅj khåa« mÂf »uhk mséš
g£rkhf v¡l® x‹¿‰F %. 150/- ntsh©ik cjé
mYty®fŸ
v) gRªjhŸ cu¥ gæ®fŸ _y« k©ts¤ij nk«gL¤jš
– gRªjhŸ cu éijfŸ br‹id, Ïuhkehjòu«,
éãnahf« 50 rjÅj khåa« Átf§if k‰W« Úy»ç t£lhu mséš
mÂfg£rkhf v¡l® x‹¿‰F kht£l§fŸ Ú§fyhf mid¤J
%.1,500/- kht£l étrhæfŸ. Jiz ntsh©ik
vi) fU«Ãš c‰g¤Â k‰W« c‰g¤Â¤ Âwid mÂfç¤jš mYty®/ntsh©ik
mYty® k‰W«
Úo¤j eÅd fU«ò rhFgo ntsh©ik cjé
 xU v¡lU¡F¤ njitahd
xU gU fU«ò fuiz Ïa¡Fe®
eh‰WfŸ tH§f 50 rjÅj
khåakhf %. 11250/- xU
v¡lU¡F tH§f¥gL«.
Ïuhkehjòu« f‹åahFkç,
br‹id k‰W« Úy»ç kht£l mséš
 300 r. Û£lçš ãHš tiy¡ kht£l§fŸ Ú§fyhf mid¤J
Tl« mik¤J 10 v¡lU¡F¤
kht£l étrhæfŸ. ntsh©ik Ïiz
njitahd xU gU fU«ò
fuiz eh‰WfŸ c‰g¤Â Ïa¡Fe®
brŒa étrhæfS¡F ãHš
tiy¡ Tl« mik¡f
50 rjÅj khåakhf
%.75,000/- tH§f¥gL«.
vii) bj‹id
bgh¿fŸ (Ferrolure) nfha«ò¤Jh®, <nuhL, ÂU¥ó®,
éãnahf« - Kjš f£lkhf jŠrhñ®, òJ¡nfh£il, ntÿ®
v¡l® x‹¿‰F 5 bgh¿fŸ k‰W« f‹åahFkç kht£l
k‰W« 5 kh¤ÂiufS« 6 khj bj‹id gæ® rhFgo brŒÍ«
Ïilbtëæš 5 kh¤ÂiufS« étrhæfŸ.
- 50 rjÅj khåa«
mÂfg£rkhf v¡l® x‹¿‰F
%.800/-
14
Ï. njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« (60:40)
i)njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« - mçÁ
ÁW / FW étrhæfS¡F 33 rjÅj« xJ¡ÑL
kfë® étrhæfS¡F 30 rjÅj« xJ¡ÑL
MÂÂuhél® étrhæfS¡F 19 rjÅj« xJ¡ÑL
gH§Foæd étrhæfS¡F 1 rjÅj« xJ¡ÑL
xU étrhæ¡F mÂfg£rkhf 5 v¡lU¡F khåa« tH§f¥gL«.
1) bjhF¥ò braš és¡f§fŸ ehf¥g£od«, òJ¡nfh£il,
i) neuo éij¥ò¡fhd braš Ïuhkehjòu«, Átf§if,
és¡f§fŸ - x›bthU 100 ÂUth%®, jŠrhñ® k‰W«
v¡l® bjhF¥ò gu¥Ã‰F v¡l® flÿ® kht£l étrhæfŸ
x‹¿‰F %.7,500/-(éijfŸ, »uhk mséš
E©û£l¡ fyit, Âut cæ®
cu«, cæçaš f£L¥gh£L ntsh©ik cjé
fhuâfŸ, éij éij¡F« mYty®fŸ
ÏaªÂu« bfh©L éij¤jš,
éij ne®¤Â k‰W« t£lhu mséš
fis¡bfhšè)
ii)tçir elÎ¡fhd ehf¥g£od«, òJ¡nfh£il, Jiz ntsh©ik
brašés¡f§fŸ - x›bthU ÂUth%®, jŠrhñ®, mYty®/
100 v¡l® bjhF¥ò gu¥Ã‰F v¡l® ÂUt©zhkiy k‰W« ntsh©ik mYty®
x‹¿‰F %.7,500/- (éijfŸ, flÿ® kht£l étrhæfŸ k‰W«
E©û£l¡ fyit, cæçaš ntsh©ik cjé
f£L¥gh£L fhuâ, Âut cæ® Ïa¡Fe®
cu« k‰W« ÏaªÂu elÎ¡fhd
bryÎ) kht£l mséš
iii) Ïl®ghLfis jh§» ehf¥g£od«, ÂUth%®,
tsu¡Toa Ïuf§fS¡fhd jŠrhñ® k‰W« flÿ® ntsh©ik Ïiz
brašés¡f§fŸ - x›bthU kht£l étrhæfŸ Ïa¡Fe®
100 v¡l® bjhF¥ò gu¥Ã‰F v¡l®
x‹¿‰F %.7,500/-
- neuo éij¥ò : éijfŸ,
E©û£l¡ fyit, Âut cæ®
cu«, éij éij¡F« ÏaªÂu«
bfh©L éij¤jš, éij ne®¤Â
k‰W« fis¡bfhšè
-tçir elÎ : éijfŸ,
E©û£l¡ fyit, cæçaš
f£L¥gh£L fhuâ. Âut cæ®
cu« k‰W« ÏaªÂu elÎ¡fhd
bryÎ
15
njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« bjhl®¢Á ....

njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« - mçÁ bjhl®¢Á ....
2) gæ® Â£l« (beš –gaW) rh®ªj
brašés¡f§fŸ - v¡l®
x‹¿‰F %.12,500/-
beš - neuo éij¥ò k‰W«
tçirelÎ¡fhd ÏLbghU£fŸ
gaW - éijfŸ, oVÃ Ïiytê

E©Qh£l«, gæ® ghJfh¥ò
kUªJfŸ k‰W« órh »uhk mséš
iA£nuhb#š.
ntsh©ik cjé
1) 3)ca® éis¢rš Ïuf
mYty®fŸ
éijfS¡F éãnahf khåa«
- 10 tUl§fS¡F£g£l ca® ehf¥g£od«, òJ¡nfh£il,
éis¢rš Ïuf rh‹W ÂUth%®, jŠrhñ®, t£lhu mséš
éijfS¡F 50 rjÅj khåa« Ïuhkehjòu«, Átf§if,
mÂfg£rkhf »nyh x‹¿‰F ÂUt©zhkiy k‰W« Jiz ntsh©ik
flÿ® kht£l étrhæfŸ. mYty®/ ntsh©ik
%.10/-
mYty® k‰W«
ntsh©ik cjé
4) fis¡bfhšè bjë¥ò
Ïa¡Fe®
khåa«:
kht£l mséš
v¡l® x‹¿‰F %.500/-
(ÏÂš vJ Fiwnth).
ntsh©ik Ïiz
5) E©û£l cu éãnahf«- Ïa¡Fe®
v¡l® x‹¿‰F %.500/-
(ÏÂš vJ Fiwnth).
6) gæ® ghJfh¥ò kUªJfŸ
k‰W« cæçaš f£L¥gh£L
fhuâ éãnahf«- 50 rjÅj
khåa« mÂfg£rkhf v¡l®
x‹¿‰F %.500/-
(ÏÂš vJ Fiwnth).
16

njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« - mçÁ bjhl®¢Á ....
7.RHš fy¥ig éãnahf«- ehf¥g£od«, òJ¡nfh£il,
50 rjÅj khåa« Ïuhkehjòu«, Átf§if,
mÂfg£rkhf ÏaªÂu« ÂUth%®, jŠrhñ®,
x‹¿‰F %.35,000/- ÂUt©zhkiy k‰W«
(ÏÂš vJ Fiwnth). flÿ® kht£l étrhæfŸ
8. ÃéÁ/v¢oÃÏ FHhŒfŸ ehf¥g£od«, òJ¡nfh£il, »uhk mséš

éãnahf« 50 rjÅj khåa« Ïuhkehjòu«, ÂUth%®,
mÂfg£rkhf gadhë jŠrhñ®, ÂUt©zhkiy ntsh©ik cjé
xUtU¡F %.15,000/- k‰W« flÿ® kht£l mYty®fŸ
(ÏÂš vJ Fiwnth). étrhæfŸ
t£lhu mséš
9. gæ® rhFgo Kiw ehf¥g£od«, òJ¡nfh£il,
mo¥gilæyhd gæ‰Á – Ïuhkehjòu«, Átf§if, Jiz ntsh©ik
mk®Î x‹¿‰F %.3,500/- ÂUth%®, jŠrhñ®, mYty®/ ntsh©ik
Åj« gæ‰Á x‹¿‰F ÂUt©zhkiy k‰W« mYty® k‰W«
%.14,000/- flÿ® kht£l étrhæfŸ ntsh©ik cjé
Ïa¡Fe®
10) gRªjhŸ cu éij
éãnahf« – 50 rjÅj éiy kht£l mséš
mšyJ v¡l® x‹¿‰F
%.1,500/- khåa« ehf¥g£od«, ÂUth%®, ntsh©ik Ïiz
(ÏÂš vJ Fiwnth). jŠrhñ®, ÂUt©zhkiy Ïa¡Fe®
11) jh®ghè‹ éãnahf«-50 k‰W« flÿ® kht£l
rjÅj khåa« mšyJ v© étrhæfŸ
x‹¿‰F %.1,000/-
(ÏÂš vJ Fiwnth).
17
ãgªjidfS«
ii.njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« - gaW tiffŸ
1) nk«gL¤j¥g£l bjhêšE£g§fŸ F¿¤j braš és¡f§fŸ
ÁW / FW étrhæfS¡F 33 rjÅj« xJ¡ÑL, kfë® étrhæfS¡F 30 rjÅj« xJ¡ÑL,
MÂÂuhél® étrhæfS¡F 19 rjÅj« xJ¡ÑL, gH§Foæd étrhæfS¡F 1 rjÅj«
xJ¡ÑL xU étrhæ¡F mÂfg£rkhf 5 v¡lU¡F khåa« tH§f¥gL«
i). bjhF¥ò braš és¡f§fŸ - »UZz»ç, j®kòç, »uhk mséš
x›bthU 100 v¡l® bjhF¥ò nry«, ntYh®, njå ntsh©ik cjé
gu¥Ã‰F k‰W« f%® kht£l mYty®fŸ
Jtiu nj‹ TLfSl‹ : v¡l® étrhæfŸ
x‹¿‰F %.7,500/- (éijfŸ, t£lhu mséš
oiu¡nfhbl®kh éço, éij Jiz ntsh©ik
ne®¤Â, órh iA£nuhb#š, gaW mYty®/ ntsh©ik
E©Qh£l¡fyit, Âut cæ® mYty® k‰W«
cu«, Ïiytê E©Qh£ ntsh©ik cjé
l¤Â‰fhd ÏLbghUŸ, gæ® Ïa¡Fe®
ghJfh¥Ã‰fhd kUªJfŸ k‰W« kht£l mséš
nj‹TLfŸ mik¥gj‰fhd ntsh©ik Ïiz
bryÎ) Ïa¡Fe®
Jtiu nj‹TLfŸ Ïšyhkš, br‹id k‰W« Úy»ç
cSªJ k‰W« g¢ir¥ gaW - v¡l® kht£l§fŸ Ú§fyhf
x‹¿‰F %.5,000/- (éijfŸ, mid¤J kht£l
oiu¡nfhbl®kh éço, éij étrhæfŸ
ne®¤Â, órh iA£nuhb#š, gaW
E©Qh£l¡ fyit, Âut cæ®
cu«, Ïiytê E©Qh£
l¤Â‰fhd ÏLbghUŸ, fis¡
bfhšè, k‰W«
gæ®ghJfh¥Ã‰fhd kUªJfŸ)
ii)gæ® rhFgo Kiw ntY®, flÿ®, éG¥òu«,
mo¥gilæyhd braš és¡f§fŸ nry«, nfha«ò¤Jh®,
– k¡fh¢nrhs¤ij bjhl®ªJ ÂU¥ó®, <nuhL,
cSªJ gæ® - v¡l® x‹¿‰F bgu«gYh® mçaYh®,
%.10,000/- njå, Â©L¡fš k‰W«
cSªJ - éijfŸ, oiu¡nfhbl®kh ÂUbešntè kht£l
éço, éij ne®¤Â, órh étrhæfŸ.
iA£nuhb#š, Âut cæ® cu«,
Ïiytê E©û£l¤Â‰fhd
ÏLbghUŸ, fis¡ bfhšè, gæ®
ghJfh¥Ã‰fhd kUªJfŸ
k¡fh¢nrhs« - éijfŸ,
éij¡F« fUé bfh©L éij¤jš,
E©û£l¡ fyit, oiunfhbl®kh
éço, fis¡ bfhšè k‰W« Âut
cæ® cu§fŸ
18
ãgªjidfS«
njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« - gaW tiffŸ bjhl®¢Á ....
iii. ãy¡fliyÍl‹ CL gæ® - ntÿ®, flÿ®, éG¥òu«,
v¡l® x‹¿‰F %.7,500/- nry«, nfha«ò¤Jh®,
cSªJ - éijfŸ, Âut cæ® ÂU¥ó®, <nuhL,
cu«, Ïiytê E©Qh£ bgu«gYh®, mçaYh®,
l¤Â‰fhd ÏLbghUŸ njå, Â©L¡fš k‰W«
ãy¡fliy - éij¡F« fUé ÂUbešntè kht£l
bfh©L éij¤jš, E©û£l¡ étrhæfŸ.
fyit, í¥r«, fis¡ bfhšè
k‰W« gæ® ghJfh¥ò kUªJfŸ.
2) éijfŸ br‹id k‰W« Úy»ç
i) rh‹W éij c‰g¤Â - Ú§fyhf mid¤J »uhk mséš
10 tUl§fS¡F c£g£l Jtiu, kht£l étrhæfŸ. ntsh©ik cjé
cSªJ k‰W« g¢ir¥gaW mYty®fŸ
uf§fS¡F 50 rjÅj khåa«
mÂfg£rkhf »nyh x‹¿‰F t£lhu mséš
%.25/- Jiz ntsh©ik
mYty®/ ntsh©ik
ii) ca® éis¢rš Ïuf éijfS¡F
mYty® k‰W«
éãnahf khåa« -
ntsh©ik cjé
15 tUl§fS¡F£g£l Jtiu,
Ïa¡Fe®
cSªJ g¢ir¥gaW Ïju gaW
kht£l mséš
tiffshd j£il¥gaW k‰W«
ntsh©ik Ïiz
bfh©il¡fliy ca® éis¢rš
Ïuf rh‹W éijfS¡F 50 rjÅj Ïa¡Fe®
khåa« mÂfg£rkhf »nyh x‹¿‰F
%.25/-
3)XU§»izªj C£l¢r¤J ã®thf« br‹id k‰W« Úy»ç
i)E©û£l cu éãnahf« - Ú§fyhf mid¤J
50 rjÅj khåa« mÂfg£rkhf v¡l® kht£l étrhæfŸ
x‹¿‰F %.500/-
ii) cæ® cu§fŸ éãnahf« -
50 rjÅj khåa« mÂfg£rkhf v¡l®
x‹¿‰F %.300/-
19
4. xU§»izªj gæ® ghJfh¥ò br‹id k‰W« Úy»ç »uhk mséš
nkyh©ik Ú§fyhf mid¤J kht£l
étrhæfŸ ntsh©ik cjé
gæ®ghJfh¥ò kUªJ éãnahf« - mYty®fŸ
v¡l® x‹¿‰F %.500/- t£lhu mséš
Jiz ntsh©ik
mYty®/
5)ts Mjhu§fis ghJfh¡F«
ntsh©ik
bjhêš E£g§fŸ
mYty® k‰W«
i)RHš fy¥ig éãnahf«-
50 rjÅj khåa« mÂfg£rkhf br‹id k‰W« Úy»ç ntsh©ik cjé
ÏaªÂu« x‹¿‰F %.35,000/- Ú§fyhf mid¤J kht£l Ïa¡Fe®
étrhæfŸ.
ii)éir bjë¥gh‹fŸ éãnahf« - kht£l mséš
ÏaªÂu« x‹¿‰F ntsh©ik Ïiz
%. 3,000/- Ïa¡Fe®
6)Ú® nkyh©ik¡fhd fUéfŸ
Ú® Mjhu§fëèUªJ taY¡F Ú®
vL¤J bršYjš –
i) ml®Âw‹ bfh©l ghèv¤ÂÄ‹
(HDPE) FHhŒfS¡F Û£l® br‹id k‰W« Úy»ç »uhk mséš
x‹¿‰F %.50/- mšyJ 50 rjÅj Ú§fyhf mid¤J kht£l ntsh©ik cjé
khåa« mÂfg£rkhf gadhë étrhæfŸ. mYty®fŸ
xUtU¡F %.15,000/-
t£lhu mséš
ii) ÃéÁ (PVC) FHhŒfS¡F Jiz ntsh©ik
Û£l® x‹¿‰F %.35/- mšyJ 50 mYty®/
rjÅj khåa« mÂfg£rkhf ntsh©ik
gadhë xUtU¡F %.15,000/- mYty® k‰W«
iii)bjë¥òÚ® ghrd¡ fUéfŸ ntsh©ik cjé
éãnahf« - 50 rjÅj khåa« Ïa¡Fe®
mÂfg£rkhf v¡lU¡F %.10,000/-
7) gæ® rhFgo Kiw mo¥gilæyhd kht£l mséš
gæ‰Á – br‹id k‰W« Úy»ç
(4 mk®ÎfŸ - fhß¥ k‰W« uÃ Ú§fyhf mid¤J ntsh©ik Ïiz
gUt§fS¡F K‹ jyh 1 mk®Î, kht£l§fëš cŸs Ïa¡Fe®
fhß¥ k‰W« uÃ gUt§fëš jyh étrhæfŸ.
1 mk®Î) - mk®Î x‹¿‰F %.3,500/-
Åj« gæ‰Á x‹¿‰F %.14,000/-
20
8) cŸq® c¤ÂfŸ: br‹id k‰W« Úy»ç Ú§fyhf
Jtiuia tu¥ò gæuhf mid¤J kht£l§fëš cŸs
mid¤J étrha étrhæfŸ.
gæ®fSl‹ gæ® brŒa
C¡Fé¤jš - 2 »nyh
Jtiuæ‹ éiyæš
50 rjÅj khåa« mšyJ
mÂfg£rkhf %.100/- v¡l® »uhk mséš
x‹W¡F ntsh©ik cjé
mYty®fŸ
9) Ïju c¤ÂfŸ. jŠrhñ®, ehf¥g£od«, ÂUth%®,
muR rh®g‰w mik¥òfŸ éG¥òu«, flÿ® k‰W« Â©L¡fš t£lhu mséš
_ykhf brašgL¤j¥gL« kht£l étrhæfŸ. Jiz ntsh©ik
brašés¡f§fŸ- v¡l® mYty®/ ntsh©ik
x‹¿‰F %.8,250/- mYty® k‰W«
ÏLbghU£fS¡F ntsh©ik cjé
éijfŸ, tçir elÎ, Ïa¡Fe®
oiu¡nfhbl®kh éço,
éij ne®¤Â¡fhd kht£l mséš
Ïurhad¥ bghUŸ,
E©û£l cu¡fyit, órh ntsh©ik Ïiz
iA£nuhb#š, Âut cæ® Ïa¡Fe®
cu«, Ïiytê
E©û£l¤Â‰fhd
ÏLbghUŸ, fis¡bfhšè,
í¥r«, gæ®ghJfh¥Ã‰fhd
kUªJfŸ k‰W«
mik¥òrh® bryéd«.
21

iii.njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« - ÁW jhåa§fŸ
1) ÁW jhåa§fëš nry«, nfha«ò¤ö®, jUkòç,
nk«gL¤j¥g£l bjhêš »UZz»ç, ÂU¢Áuh¥gŸë,
E£g§fŸ F¿¤j bjhF¥ò braš bgu«gÿ®, ÂU¥ó®,
és¡f§fŸ - v¡l® x‹¿‰F Â©L¡fš, njå k‰W«
%.5,000/- khåa« - éijfŸ, ö¤J¡Fo kht£l
cæçaš f£L¥gh£L fhuâ, étrhæfŸ
E©û£l cu«, cæ® cu«, órh
iA£nuh b#š, gæ® ghJfh¥ò ÁW / FW étrhæfS¡F
kUªJfŸ mid¤J ÁWjhåa¥ 33 rjÅj« xJ¡ÑL
gæ®fëY« éij éij¡F« kfë® étrhæfS¡F »uhk mséš
ÏaªÂu« bfh©L éij¤jš 30 rjÅj« xJ¡ÑL
k‰W« Ïwit uh»¥ gæçš elÎ MÂÂuhél® étrhæfS¡F ntsh©ik cjé
19 rjÅj« xJ¡ÑL mYty®fŸ
2)gaWtif gæ®fis gH§Foæd étrhæfS¡F
CLgæuhf rhFgo F¿¤j 1 rjÅj« xJ¡ÑL t£lhu mséš
brašés¡f§fŸ- v¡l® xU étrhæ¡F mÂfg£rkhf Jiz ntsh©ik
x‹¿‰F %.5,000/- khåa« - 2 v¡lU¡F khåa« mYty®/ ntsh©ik
ÁW jhåa§fŸ k‰W« gaWtif tH§f¥gL«. mYty® k‰W«
éijfŸ, cæçaš f£L¥gh£L ntsh©ik cjé
fhuâfŸ, E©û£l cu«, Ïa¡Fe®
cæ® cu«, mid¤J ÁWjhåa¥
gæ®fëY« éij éij¡F« kht£l mséš
ÏaªÂu« bfh©L éij¤jš
k‰W« Ïwit uh»¥ gæçš elÎ ntsh©ik Ïiz
Ïa¡Fe®
3) 10 tUl§fS¡F£g£l ca®
éis¢rš Ïuf k‰W« Åça x£L
Ïuf éijfS¡F éãnahf
khåa«
ca® éis¢rš Ïuf§fŸ -

50 rjÅj khåa« mšyJ
»nyh x‹¿‰F %.15/-
khåa«. ÏÂš vJ Fiwnth.
Åça x£L éijfŸ - »nyh
x‹¿‰F mÂfg£rkhf
%.50/- khåa«.
22
iv.njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« - tâf¥gæ®fŸ (gU¤Â)
10 v¡l® bjhF¥ò brašés¡f§fŸ - gæ® brŒÍ« étrhæ xUtU¡F Fiwªj g£r« 0.4
v¡l® gu¥gsÎ bjhF¥Ãš nr®¡f¥gL«.
1)xU§»izªj gæ® nry«, jUkòç, kJiu,
nkyh©ik bjhl®ghd ÂUbešntè k‰W«
K‹ndho brašés¡f§fŸ - éUJef® kht£l
v¡l® x‹¿‰F %.7,000/- étrhæfŸ
[ÏLbghU£fS¡F %.6,800/- jFÂÍilatuht®.
(Âut cæ® cu«, cæçaš
f£L¥gh£L fhuâ, E©û£l ÁW / FW étrhæfS¡F »uhk mséš
cu«, fis¡bfhšè k‰W« 33 rjÅj« xJ¡ÑL
gæ® ghJfh¥ò kUªJfŸ); kfë® étrhæfS¡F ntsh©ik cjé
Ïju bryéd¤Â‰F %.200/-] 30 rjÅj« xJ¡ÑL mYty®fŸ
MÂÂuhél®
étrhæfS¡F t£lhu mséš
19 rjÅj« xJ¡ÑL Jiz ntsh©ik
gH§Foæd étrhæfS¡F mYty®/ ntsh©ik
1 rjÅj« xJ¡ÑL mYty® k‰W«
ntsh©ik cjé
2)ml®elÎ Kiw khÂç braš éG¥òu«, nry«, bgu«gÿ® Ïa¡Fe®
és¡f§fŸ - v¡l® x‹¿‰F k‰W« éUJef® kht£l
%.9,000/- [ÏLbghU£fS¡F étrhæfŸ kht£l mséš
%.8,800/- (Âut cæ® cu«, jFÂÍilatuht®.
cæçaš f£L¥gh£L fhuâ ÁW / FW étrhæfS¡F ntsh©ik Ïiz
k‰W« E©û£l¡ fyit, 33 rjÅj« xJ¡ÑL Ïa¡Fe®
fis¡bfhšè, ts®¢Á C¡» kfë® étrhæfS¡F
k‰W« gæ® ghJfh¥ò 30 rjÅj« xJ¡ÑL
kUªJfŸ); MÂÂuhél®
Ïju bryéd¤Â‰F %.200/-] étrhæfS¡F
19 rjÅj« xJ¡ÑL
gH§Foæd étrhæfS¡F
1 rjÅj« xJ¡ÑL
23
v.njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« - tâf¥gæ®fŸ (fU«ò)
10 v¡l® bjhF¥ò brašés¡f§fŸ - étrhæ xUtU¡F Fiwªj g£r« 0.4 v¡l® gu¥gsÎ
bjhF¥Ãš nr®¡f¥gL«.
1) fU«Ãš gaWtiffis flÿ®, éG¥òu«, nry«, »uhk mséš
CLgæuhf rhFgo brŒtJ ehk¡fš, <nuhL, mçaÿ®
bjhl®ghd brašés¡f§fŸ k‰W« jŠrhñ® kht£l ntsh©ik cjé
mik¡f v¡l® x‹¿‰F étrhæfŸ. mYty®fŸ
%.8,000/- (ÏLbghU£fS¡F ÁW / FW étrhæfS¡F
%.7,760/-; Ïju bryéd¤Â‰F 33 rjÅj« xJ¡ÑL t£lhu mséš
%.240/-) kfë® étrhæfS¡F 30 Jiz ntsh©ik
 gaW tiffŸ- éijfŸ, cæ® rjÅj« xJ¡ÑL mYty®/ ntsh©ik
cu«, oVÃ mYty® k‰W«
 fU«ò - E©û£l¡ fyit, MÂÂuhél® ntsh©ik cjé
cæ® cu«, fis¡bfhšè étrhæfS¡F 19 Ïa¡Fe®
k‰W« fU«ò nrhif rjÅj« xJ¡ÑL
ãy¥ngh®it gH§Foæd kht£l mséš
étrhæfS¡F 1 rjÅj«
xJ¡ÑL ntsh©ik Ïiz
2) khãy mséshd étrhæfŸ flÿ®, éG¥òu«, nry«, Ïa¡Fe®
gæ‰Á - 20 étrhæfŸ bfh©l ehk¡fš, <nuhL, mçaÿ®
xU FGé‰F 2 eh£fŸ k‰W« jŠrhñ® kht£l
gæ‰Á¡fhd bryéd« %.40,000/- étrhæfŸ.
.
24
<) ntsh© éçth¡f« k‰W« bjhêšE£g¤Â‰fhd njÁa Ïa¡f«

i)ntsh© éçth¡f¤Â‰fhd Jiz Ïa¡f« - khãy éçth¡f Â£l§fë‹ cWJiz
Óuik¥ò¤ Â£l«.
1)étrhæfŸ gæ‰Á
m) btë khãy gæ‰Á¡F ehŸ »uhk mséš
x‹¿‰F xU étrhæ¡F cHt® e©g®fŸ
%.1,250/- (7 eh£fŸ)
M) khãy¤Â‰FŸ gæ‰Á¡F
ehŸ x‹¿‰F xU étrhæ¡F t£lhu mséš
%.1,000/- (3 eh£fŸ)
Ï) kht£l¤Â‰FŸ gæ‰Á¡F ntsh©ik cjé
ehŸ x‹¿‰F xU étrhæ¡F Ïa¡Fe® (t£lhu
%.250/- bjhêšE£g FG
mid¤J étrhæfŸ, mik¥ghs®) / t£lhu
2)braš és¡f§fŸ mik¤jš
MÂÂuhél k‰W« bjhêšE£g FG / t£lhu
- brašés¡f« x‹W mik¡f
gH§Foæd étrhæfŸ, étrhæfŸ
ÁWjhåa§fëš V¡f®
kfë® étrhæfŸ, Ra Mnyhrid¡ FG /
x‹¿‰F %. 2,000/-; beš k‰W«
cjé¡FG cW¥Ãd®fŸ, t£lhu bjhêšE£g
gaW tiffëš V¡f® x‹¿‰F
cHt® M®ty® FG¡fŸ, nkyhs® k‰W« cjé
%.3,000/-; Ïju gæ®fŸ k‰W«
éisbghUŸ M®ty® bjhêšE£g nkyhs®fŸ
ntsh© rh®ªj Jiwfë‹
FG¡fŸ, g©iz kfë®
brašés¡f§fS¡F V¡f®
FG¡fŸ k‰W« étrha
x‹¿‰F %. 4,000/- .
r§f§fŸ.
3)f©Lz® gaz«
kht£l mséš
m. btë khãy¤Â‰F-
ntsh©ik Ïiz
xU étrhæ¡F ehŸ x‹¿‰F
Ïa¡Fe® / kht£l Â£l
%.800/- (7 eh£fŸ)
bghJ - 80 % Ïa¡Fe® (ntsh©ik
M. khãy¤Â‰FŸ -
MÂ Âuhél® - 19% bjhêšE£g nkyh©ik
gH§Foæd® - 1 % Kfik)
%.400/-(2 eh£fŸ)
Ï.kht£l¤Â‰FŸ -
%.300/- (1 ehŸ)
25
ntsh© éçth¡f« k‰W« bjhêšE£g¤Â‰fhd njÁa Ïa¡f« bjhl®¢Á ....
ntsh© éçth¡f¤Â‰fhd Jiz Ïa¡f« - khãy éçth¡f Â£l§fë‹ cWJiz
Óuik¥ò¤ Â£l« bjhl®¢Á ....
4) cHt® M®ty® FG¡fŸ,
éisbghUŸ M®ty® FG¡fŸ
k‰W« étrhæfŸ T£LwÎ¢
r§f« M»at‰¿YŸs
étrhæfS¡F »uhk mséš
 Âw‹ nk«ghL k‰W« cHt® e©g®fŸ
nrit¥gâfŸ- xU FGé‰F
tUl¤Â‰F %.5,000/-
 éij ãÂ / RHš ãÂ - cHt® t£lhu mséš
M®ty® FG / éisbghUŸ
M®ty® FG / kfë® czÎ
ntsh©ik cjé
ghJfh¥ò¡ FG x‹¿‰F
%.10,000/- Ïa¡Fe® (t£lhu
mid¤J étrhæfŸ, bjhêšE£g FG
5) Áwªj étrha FG¡fS¡fhd
gçR k‰W« C¡f¤bjhif – MÂÂuhél k‰W« mik¥ghs®) / t£lhu
gšntW bjhêš rh®ªj gH§Foæd étrhæfŸ, bjhêšE£g FG /
5 FG¡fS¡F xU FGé‰F xU kfë® étrhæfŸ, Ra t£lhu étrhæfŸ
tUl¤Â‰F %.20,000/- cjé¡FG cW¥Ãd®fŸ, Mnyhrid¡ FG /
6) Áwªj étrhæ¡fhd gçR cHt® M®ty® FG¡fŸ, t£lhu bjhêšE£g
t£lhu mséš gšntW éisbghUŸ M®ty® nkyhs® k‰W« cjé
bjhêšfŸ rh®ªj étrhæfëš FG¡fŸ, g©iz kfë® bjhêšE£g nkyhs®fŸ
xUtU¡F xU tUl¤Â‰F FG¡fŸ k‰W« étrha
%.10,000/- r§f§fŸ.
7) kht£l mséš étrhæfŸ kht£l mséš

k‰W« éŠPhåfŸ fU¤J ntsh©ik Ïiz
gçkh‰w« - 25 étrhæfŸ g§F bghJ - 80 % Ïa¡Fe® / kht£l Â£l
bgW« xU fU¤J gçkh‰w MÂ Âuhél® - 19% Ïa¡Fe® (nt.bjh.nk.K)
T£l¤Â‰F 2 eh£fS¡F
gH§Foæd® - 1 %
%.20,000/-
8) g©iz¥ gŸëfŸ mik¤jš –
K‹ndho étrhæfë‹ tašfëš
bjhF¥ò mQFKiwæš t£lhu«
x‹¿‰F M©L x‹¿‰F
mÂfg£rkhf 3 g©iz¥
gŸëfŸ mik¤jš – x‹¿‰F
%.29,414/- Åj« (25 étrhæfŸ
bfh©l g©iz¥ gŸë x‹¿‰F
gæç‹ K¡»a gUt§fëš
6 gæ‰ÁfŸ)
26
ãgªjidfS«
ntsh© éçth¡f« k‰W« bjhêšE£g¤Â‰fhd njÁa Ïa¡f« bjhl®¢Á ....
ii)éijfŸ k‰W« elÎ¥bghU£fS¡fhd Jiz Ïa¡f«
1) étrhæfŸ jukhd éij c‰g¤Â
brŒa beš, ÁWjhåa§fŸ,gaW jukhd éijfis jdJ
tif¥gæ®fŸ k‰W« v©bzŒé¤J¥ brhªj ãy¤Âš c‰g¤Â
gæ®fë‹ Mjhu / rh‹W éijfŸ brŒJ brhªj
éãnahf« - mÂfg£rkhf étrhæ »uhk mséš
cgnahf¤Â‰F«, Ãw
xUtU¡F V¡f® x‹¿‰F njitahd étrhæfS¡F« tH§f
 beš k‰W« ÁWjhåa gæ®fë‹ ntsh©ik cjé
K‹tU« mid¤J
Mjhu / rh‹W éijfŸ 50 rj mYty®fŸ
étrhæfŸ (br‹id
khåa¤ÂY«, k‰W« Úy»ç
t£lhu mséš
 v©bzŒé¤J k‰W« gaWtif kht£l§fŸ Ú§fyhf)
cjé éij mYty®
gæ®fë‹ Mjhu / rh‹W éijfŸ
/
60 rjÅj khåa¤ÂY«, MÂÂuhél®
Jiz ntsh©ik
étrhæfS¡F éãnahf« étrhæfS¡F 16
mYty®/ ntsh©ik
brŒa¥gL»wJ. rjÅj« xJ¡ÑL
mYty® k‰W«
ntsh©ik cjé
2) Mjhu éijfëèUªJ rh‹W gH§Foæd
Ïa¡Fe®
éijfŸ c‰g¤Â nk‰bfhŸs khåa« étrhæfS¡F 2
 v©bzŒé¤J k‰W« gaWtif rjÅj« xJ¡ÑL kht£l mséš
gæ®fë‹ rh‹W éij
c‰g¤Â¡bfd MjhuéijfŸ ntsh©ik Ïiz
étrhæfS¡F 75 rjÅj Ïa¡Fe®
khåa¤Âš éãnahf«
brŒa¥gLtJl‹,
 éij¥g©iz mik¡f 50 rj
rh‹wë¥ò f£lz« khåa¤Âš
tH§f¥gL»wJ. (mÂf g£rkhf
v¡l® x‹¿‰F %.600/-
27
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fis bgWtj‰fhd jFÂfS« bjhl®òbfhŸs
ga‹fS« ãgªjidfS« nt©oa
mYty®
c) Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f«
i) khdhthç gFÂ nk«ghL
1) xU§»izªj g©iza jhåa¥ gæ®fŸ: éUJef®,
Â£l« éG¥òu«, mçaYh®, Ïuhkehjòu«,
m) fhšeil, ãy« jahç¤jš, f%®, Átf§if, flYh®, nry«,
éij, Ïurhad cu§fŸ / nfha«ò¤Jh®, kJiu, ÂU¥ó®,
m§ff cu§fŸ, gæ® òJ¡nfh£il, bgu«gYh®, ntYh®,
C£l¢r¤J¡fŸ, gæ® ghJfh¥ò jUkòç, »UZz»ç, ö¤J¡Fo
kUªJfŸ, fis¡bfhšè k‰W« <nuhL kht£l§fŸ
ngh‹w ÏLbghU£fS¡F
gadhë xUtU¡F v©bzŒé¤J¥ gæ®fŸ: ntYh®,
mÂfg£rkhf xU v¡lU¡fhd ÂUt©zhkiy, <nuhL, ehk¡fš »uhk mséš
khåa« k‰W« Átf§if kht£l§fŸ ntsh©ik
- fhšeil (fwit khLfŸ) cjé
ts®¥òl‹ Toa jhåa¥ mYty®fŸ
gæ®fŸ/ v©bzŒé¤J¥ gaW tif gæ®fŸ: nry«, jUkòç,
gæ®fŸ/ gaW tif¥ gæ®fŸ »UZz»ç, Jh¤J¡Fo, t£lhu mséš
/ eh®¥ gæ®fŸ rh®ªj ÂUt©zhkiy, ÂU¥ó®,
gæ®¤Â£l« – 50 rjÅj Â©L¡fš k‰W« Átf§if Jiz
khåa« (mšyJ) v¡lU¡F kht£l§fŸ ntsh©ik
%.27,500/- mYty®/
- (fhšeil¡F %.17,500/-; eh®¥ gæ®fŸ: bgu«gYh® k‰W« ntsh©ik
gæ® Â£l¤Â‰F %.10,000/-) mçaÿ® kht£l§fŸ mYty® k‰W«
ntsh©ik
- fhšeil(MLfŸ(9+1)) cjé Ïa¡Fe®
ts®¥òl‹ Toa jhåa¥
gæ®fŸ/v©bzŒé¤J¥ kht£l mséš
gæ®fŸ/gaW tif¥ ntsh©ik
gæ®fŸ/eh®¥ gæ®fŸ rh®ªj Ïiz Ïa¡Fe®
gæ®¤Â£l« – 50 rjÅj
khåa« (mšyJ) v¡lU¡F
%.23,500/-
- (MLfS¡F %.13,500/-;
gæ® Â£l¤Â‰F %.10,000/-)
28
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fis bjhl®òbfhŸs
ga‹fS« bgWtj‰fhd nt©oa mYty®
jFÂfS«
ãgªjidfS«
Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f« bjhl®¢Á ....
khdhthç gFÂ nk«ghL bjhl®¢Á ....
2)éisbghU£fŸ kÂ¥ò¡ T£Ljš k‰W« g©iz nk«gh£L
elto¡iffŸ
m)k©òG / m§ff cu ika§fŸ mik¤jš - »uhk mséš
flYh®, éG¥òu«, ntsh©ik
ãuªjukhd f£lik¥ig V‰gL¤j 50 rjÅj
ntYh®, cjé
khåa« mÂfg£rkhf fd mo¡F %.125/-
ÂUt©zhkiy, mYty®fŸ
(mšyJ) ika« x‹W¡F %.25,000/-; ml®
nry«, ehk¡fš,
Âw‹ ghèv¤ÂÄ‹ bfh©L k©òG
jUkòç, »UZz»ç, t£lhu mséš
gL¡iffŸ mik¡f 50 rjÅj khåa«
nfha«ò¤Jh®, <nuhL,
mÂfg£rkhf fd mo¡F %.62.50 (mšyJ)
ÂU¥ó®, bgu«gYh®, Jiz
gL¡if x‹W¡F %.6,000/-
mçaYh®, f%®, ntsh©ik
kJiu, Â©L¡fš, mYty®/
M)xU§»izªj g©iz nkyh©ik Ïuhkehjòu«,
ntsh©ik
k‰W« ts Mjhu ghJfh¥ò¡fhd xU ehŸ Átf§if, éUJef®,
mYty® k‰W«
gæ‰Á - 20 étrhæfŸ bfh©l FG Jh¤J¡Fo k‰W« ntsh©ik
x‹W¡F gæ‰Á x‹W¡F %.10,000/- òJ¡nfh£il kht£l cjé Ïa¡Fe®
étrhæfŸ.
kht£l mséš
ii) k© ts nk«ghL
k© ts m£il - mid¤J br‹id Ú§fyhf ntsh©ik
étrhæfS¡F« Ïytrkhf k© ts m£il mid¤J kht£l Ïiz Ïa¡Fe®
tH§Fjš. étrhæfŸ
29
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fis bjhl®òbfhŸs
ga‹fS« bgWtj‰fhd nt©oa mYty®
jFÂfS«
ãgªjidfS«
ghu«gça ntsh© ts®¢Á¤ Â£l« -_‹wh« tUl«
1. g§fë¥ò c¤Âuthj rh‹W k‰W« ju¡f£L¥ghL
 Ïizajs¤Âš gÂÎ brŒa

x›bthU FGéY« étrhæ
xUtU¡F %. 100 /- »uhk mséš
ntsh©ik cjé
 k© khÂçfŸ nrfç¤jš k‰W« MŒÎ mYty®fŸ
brŒjš ( FG x‹W¡F M©L
x‹W¡F 21 khÂçfŸ) – khÂç t£lhu mséš
kJiu, nry«, jUkòç,
x‹W¡F %.190/-
éG¥òu«, ntYh®, Jiz ntsh©ik
flYh®, »UZz»ç, mYty®/ ntsh©ik
 taš MŒÎ - FG x‹W¡F M©L
ÂUt©zhkiy, mYty® k‰W«
x‹W¡F _‹W taš MŒÎfŸ
òJ¡nfh£il k‰W« ntsh©ik cjé
nk‰bfhŸs MŒÎ x‹W¡F %.400/-
éUJef® Ïa¡Fe®
kht£l§fëš bjçÎ
 MŒÎ k‰W« msÅ£L brŒa¥g£l
kht£l mséš
MŒtf§fS¡F m§Ñfhu« tH§F« FG¡fë‹
ntsh©ik Ïiz
njÁa ãWtd¤jhš (NABL) étrhæfŸ
Ïa¡Fe®
m§Ñfhu« bg‰w MŒtf§fëš
khÂçfëš vŠÁa e¢R gF¥ghŒÎ
nk‰bfhŸSjš - FG x‹W¡F
M©L x‹W¡F 8 khÂçfŸ – khÂç
x‹W¡F %.10,000/-
30

ghu«gça ntsh© ts®¢Á¤ Â£l« bjhl®¢Á .... _‹wh« tUl«
2)cu ã®thf¤Â‰fhfÎ«, jiH¢r¤ij mÂfç¡fÎ«, FG
mQFKiwæš m§ff »uhk§fis mik¤jš
m) 50 V¡f® bjhF¥ò mQFKiwæš
m§ff g©iza«
 ãy§fis m§ff
étrha¤Â‰F cfªjjhf kh‰w
V¡f® x‹W¡F
%. 1,000/-
»uhk mséš
 m§ff éij bfhŸKjš ntsh©ik
brŒjš mšyJ m§ff cjé
eh‰w§fhš mik¤jš – M©L mYty®fŸ
x‹W¡F V¡f® x‹W¡F
%.500/- t£lhu mséš
kJiu, nry«, jUkòç, Jiz
 cæçaš jiH¢r¤ij tH§F« éG¥òu«, ntYh®, flYh®, ntsh©ik
ku¡f‹WfŸ elÎ brŒa V¡f® »UZz»ç, mYty®/
x‹W¡F %.500/- ÂUt©zhkiy, ntsh©ik
òJ¡nfh£il k‰W« mYty® k‰W«
éUJef® kht£l§fëš ntsh©ik
bjçÎ brŒa¥g£l FG¡fë‹ cjé Ïa¡Fe®
étrhæfŸ
kht£l mséš
ntsh©ik
M) thlif ika§fë‹ _y« Ïiz Ïa¡Fe®
thlif¡F ÏaªÂu§fis
ga‹gL¤j FG x‹W¡F
%. 15,000/-
31

ghu«gça ntsh© ts®¢Á¤ Â£l« - òÂa bjhF¥òfŸ- Kjš M©L
1)FG mQKiw ( 50 V¡f®) –æ‹ _y« m§ff g©iza¤ij nk‰bfh©L g§fë¥ò
c¤juthj rh‹wë¥ò Kiwia mkšgL¤Jjš.
m)étrhæfis xU§»iz¤jš
k‰W« FG¡fŸ mik¤jš
 étrhæfis xU§»iz¤J
FG¡fŸ mik¡fÎ« T£l§fŸ
el¤jÎ«, étrhæfSl‹
éthÂ¡fÎ« étrhæ xUtU¡F
%.200/- »uhk mséš
 f©Lz® R‰Wyh nk‰bfh©L ntsh©ik cjé
fhŠÁòu«, flYh®, éG¥òu«, mYty®fŸ
m§ff g©iza tašfis
gh®itæl étrhæ xUtU¡F ÂUt©zhkiy, nry«,
%.200/- t£lhu mséš
j®kòç, »UZz»ç, Jiz
 FG¡fŸ mik¤J 6 khj
fhy¤Â‰FŸ _‹W gæ‰ÁfŸ nfha«ò¤Jh®, <nuhL, ÂU¢Á, ntsh©ik
tH§f gæ‰Á x‹W¡F %.20,000/- òJ¡nfh£il, ehf¥g£od«, mYty®/
M) g§fë¥ò c¤Âuthj rh‹W k‰W« ntsh©ik
ju¡f£L¥ghL ÂUth%®, kJiu, mYty® k‰W«
ntsh©ik cjé
 K‹ndho étrhæ¡F gæ‰Á – Â©L¡fš, uhkehjòu«,
Ïa¡Fe®
g§fë¥ò c¤Âuthj rh‹wë¥ò
F¿¤j 2 eh£fŸ gæ‰Á – x›bthU éUJef®, ÂUbešntè,
kht£l mséš
FGéY« K‹ndho étrhæ Jh¤J¡Fo kht£l§fëš
ntsh©ik
xUtU¡F %.200/-
bjçÎ brŒa¥g£l Ïiz Ïa¡Fe®
 k© khÂçfŸ nrfç¤jš k‰W«
MŒÎ brŒjš ( FG x‹W¡F FG¡fë‹ étrhæfŸ
M©L x‹W¡F 21 khÂçfŸ) –
khÂç x‹W¡F %.190/-
 taš MŒÎ - FG x‹W¡F M©L
x‹W¡F _‹W taš MŒÎfŸ
nk‰bfhŸs MŒÎ x‹W¡F
%.400/-
32
mYty®

iii)ghu«gça ntsh© ts®¢Á¤ Â£l« - òÂa bjhF¥òfŸ- Kjš M©L bjhl®¢Á...
2) cu ã®thf¤Â‰fhfÎ«, jiH¢r¤ij mÂfç¡fÎ«, FG
mQFKiwæš m§ff »uhk§fis mik¤jš
m) 50 V¡f® bjhF¥ò mQFKiwæš
m§ff g©iza«
 ãy§fis m§ff étrha¤Â‰F
cfªjjhf kh‰w V¡f® x‹W¡F
%. 1,000/-
 m§ff éij bfhŸKjš brŒjš
mšyJ m§ff eh‰w§fhš mik¤jš
– M©L x‹W¡F V¡f® x‹W¡F
fhŠÁòu«, flYh®, »uhk mséš
%.500/-
ntsh©ik
 ghu«gça m§ff ÏLbghUŸ c‰g¤Â éG¥òu«, ÂUt©zhkiy,
cjé
ika§fŸ mik¡f ika« x‹W¡F,
nry«, j®kòç, »UZz»ç, mYty®fŸ
V¡f® x‹W¡F %.1,500/-
 cæçaš jiH¢r¤ij tH§F« nfha«ò¤Jh®, <nuhL, t£lhu mséš
ku¡f‹WfŸ elÎ brŒa V¡f® Jiz
ÂU¢Á, òJ¡nfh£il,
x‹W¡F %.1,000/- ntsh©ik
 jhtu ó¢Á bfhšè c‰g¤Â ika« ehf¥g£od«, ÂUth%®, mYty®/
mik¡f ika« x‹W¡F, V¡f® kJiu, Â©L¡fš, ntsh©ik
x‹W¡F %.1,000/- mYty® k‰W«
uhkehjòu«, éUJef®, ntsh©ik
M) xU§»izªj cu nkyh©ik ÂUbešntè, Jh¤J¡Fo cjé Ïa¡Fe®
 Âut cæ® cuälš – V¡f® x‹W¡F
%.500/- kht£l§fëš bjçÎ kht£l mséš
 gh°ng£ br¿ñ£l¥g£l m§ff brŒa¥g£l FG¡fë‹ ntsh©ik
cuälš – V¡f® x‹W¡F %.1,000/- Ïiz Ïa¡Fe®
étrhæfŸ
 k©òG cu ika« mik¤jš – ika«
x‹W¡F %.5,000/-
 thlif ika§fë‹ _y«
thlif¡F ÏaªÂu§fis
ga‹gL¤j FG x‹W¡F
%. 15,000/-
33
C) bj‹id c‰g¤Â¤ Âw‹ mÂfç¥gj‰F étrhæfS¡F tH§f¥gL« cjéfŸ

1)bj‹d§f‹WfŸ éãnahf«
i) be£il bj‹d§ f‹WfŸ
éãnahf« - f‹W x‹¿‹
éiy %.40/-
ii) be£il x F£il Úy»ç kht£l« Ú§fyhf

bj‹d§ f‹WfŸ éãnahf« mid¤J kht£l étrhæfŸ.
- f‹W x‹¿‹ éiy %.60/-
iii) F£il x be£il »uhk mséš
bj‹d§ f‹WfŸ éãnahf« ntsh©ik cjé
- f‹W x‹¿‹ éiy mYty®fŸ
%.150/-
2)bj‹idæš c‰g¤Â¤ Âw‹ mÂfç¥gj‰fhd xU§»izªj t£lhu mséš
g©iza«. Jiz ntsh©ik
brašés¡f¥ gh¤Â br‹id k‰W« Úy»ç mYty®/ ntsh©ik
mik¤jš - brašés¡f¥ kht£l§fŸ Ú§fyhf Ãw mYty® k‰W«
gh¤Â guhkç¥ò, cu«, kht£l§fëš cŸs mid¤J ntsh©ik cjé
ó¢Á¡bfhšè, m§ff cu« bj‹id rhFgo brŒÍ« Ïa¡Fe®
k‰W« E©û£l cu¡ étrhæfŸ
fyit M»at‰¿‰F kht£l mséš
guhkç¥Ã‰fhf v¡l® ntsh©ik Ïiz
x‹W¡F %.17,500/- Ïa¡Fe®
3)jäœeh£oš bj‹id njh£l¤Âš kW elÎ k‰W« ò¤Jæ®¥ò
Â£l«.
nehŒ ghÂ¤j, taJ KÂ®ªj, nfha«ò¤ö®, ÂU¥ó®,
fhŒ¥ò juhj bj‹id Â©L¡fš k‰W«
ku§fis bt£o mf‰¿, f‹åahFkç kht£l
xU§»izªj g©iz étrhæfŸ.
guhkç¥ò _y« òÂa
bj‹d§f‹WfŸ elÎ
brŒtj‰F xU v¡lU¡F
%. 44,750/- tH§f¥gL«
34
v. gU¤Âæš c‰g¤Â¤ Âw‹ mÂfç¥gj‰fhd khåa¤ Â£l§fŸ
jäœehL gU¤Â rhFgo Ïa¡f«
1) jukhd éij c‰g¤Â - »uhk mséš
C¡f¤bjhif »nyh x‹¿‰F ntsh©ik cjé
- Mjhu éij c‰g¤Â¡F »nyhÎ¡F mYty®fŸ
%. 40/-
- rh‹Wéij c‰g¤Â¡F »nyhÎ¡F t£lhu mséš
%.38/- khåa« Jiz
2) rh‹W éij éãnahf« - »nyh ntsh©ik
x‹¿‰F %.42/- khåa« mYty®/
ntsh©ik
3) Âut cæ® cu§fŸ éãnahf«– mYty® k‰W«
50 rjÅj khåa« mÂf g£rkhf fhŠÁòu«, ÂUtŸq®, ntsh©ik cjé
v¡l® x‹¿‰F %.150/- Ïa¡Fe®
ÂUt©zhkiy, f%®,
4) gU¤Â E©û£l¡fyit
éãnahf« - 50 rjÅj khåa« kht£l mséš
òJ¡nfh£il, Átf§if,
mÂfg£rkhf v¡l® x‹¿‰F ntsh©ik
f‹åahFkç, »UZz»ç, Ïiz Ïa¡Fe®
%. 500/-
5) cæçaš f£L¥gh£L fhuâfŸ/ nfha«ò¤Jh®, <nuhL,
cæçaš ó¢Á¡bfhšèfŸ ÂU¥ó®, jŠrhñ®,
éãnahf« – 50 rjÅj khåa«
mÂf g£rkhf v¡l® x‹¿‰F ehf¥g£od«, br‹id
%. 500/- k‰W« Úy»ç kht£l§fŸ
6) gæ® ghJfh¥ò kUªJfŸ
Ú§fyhf gU¤Â rhFgo
éãnahf«- 50 rjÅj khåa«
mÂfg£rkhf v¡l® x‹¿‰F brŒÍ« mid¤J kht£l
%. 1,000/-
étrhæfŸ, cHt® M®ty®
7) RH‰fy¥ig éãnahf«
- ÁW k‰W« FW étrhæfS¡F- FG¡fŸ, g©iz kfë®
ÏaªÂu« x‹W¡F 50 rjÅj FG¡fŸ
khåa« mšyJ %.55,000/-
(ÏÂš vJ Fiwnth)
- Ïju étrhæfS¡F- ÏaªÂu«
x‹W¡F 40 rjÅj khåa«
mšyJ %.44,000/-
(ÏÂš vJ Fiwnth)
8) gU¤Â gŠR mWtil fUé
éãnahf«-
fUé x‹¿‰F %.4,250/-
35
V. Úo¤j ãiyahd khdhthç ntsh©ik ts®¢Á¤ Â£l« ( MSDA)
Kj‰ f£l« - 200 bjhF¥òfŸ (2 Ïy£r« v¡l® )
1) »uhk gŠrha¤J mséš khdhthç
étrha FG mik¤jš:- xU
étrha¡FGé‰F %.10,000/-
T£LwÎ r£l¤Âš gÂÎ brŒÂl
k‰W« khjhªÂu T£l« el¤J«
bryé‰fhf .
2) Mu«g f£l elto¡iffŸ:-
xU bjhF¥Ã‰F 5 Ïy£r« Ú® nrfç¥ò
»uhk mséš
mik¥òfŸ V‰gL¤j.
ntsh©ik cjé
3)ãy nk«gh£L elto¡iffŸ :-
mYty®fŸ
 nfhil cHÎ – xU v¡lU¡F br‹id fhŠÁòu«,
%.1250 Ã‹nd‰ò khåa«. t£lhu mséš
 rKjha F£ilfŸ k‰W«, fÁÎ Ú® jŠrhñ®, ÂUth%®,
cjé éij
F£il- xU bjhF¥Ã‰fhd ãÂ
cjé %.7.5 Ïy£r«. ehf¥g£od«, njå, mYty® /
4) cHéaš brašghLfŸ:-50 rjÅj Jiz ntsh©ik
khåa¤Âš éij, cæ® cu«, k‰W« f‹åahFkç, k‰W« Úy»ç
E©Qh£l¢ r¤J tH§Fjš. mYty®/
5) ãWtd§fis tY¥gL¤Âl:- kht£l§fŸ Ú§fyhf ntsh©ik
kÂ¥ò¡T£L ÏaªÂu§fŸ éãnahf« mYty® k‰W«
brŒjš - Á¿a gaW cil¡F« fUé, mid¤J kht£l
Á¿a ÁWjhåa« R¤Âfç¥ò ntsh©ik cjé
ÏaªÂu§fŸ, v©bzŒ ÃêÍ« étrhæfŸ Ïa¡Fe®
ÏaªÂu§fŸ éãnah»¤jš.
 bjhFÂ¡fhd T£LwÎ¡ fl‹
r§f¤Âš kÂ¥ò¡T£L kht£l mséš
ÏaªÂu§fŸ ãWél %.4 Ïy£r« ntsh©ik Ïiz
 khdhthç érha¡ FG¡fŸ/étrha
Ïa¡Fe®
c‰g¤Â ãWtd§fis
tY¥gL¤Jjš. kÂ¥ò¡T£L
ÏaªÂu§fŸ ãWÎjš – xU
étrha¡FG mšyJ xU étrha
c‰g¤Â ãWtd¤Â‰F %.6 Ïy£r«
 ÏaªÂu thlif ika§fis
mik¤jÂl :-
xU bjhF¥Ã‰F 80rj khåa«
(mšyJ) %.8 Ïy£r«- »uhk¥òw
ntiythŒg‰w ÏisP®fS¡F
tH§Fjš.
36
Úo¤j ãiyahd khdhthç ntsh©ik ts®¢Á¤ Â£l« ( MSDA) bjhl®¢Á.....
Kj‰ f£l« - 200 bjhF¥òfŸ (2 Ïy£r« v¡l® ) bjhl®¢Á
6) fhšeil¥ guhkç¥ò nk«gh£L¥ gâ »uhk mséš
elto¡iffŸ:- br‹id fhŠÁòu«, ntsh©ik cjé
 bjhFÂæš cŸs fhšeilfS¡F jŠrhñ®, ÂUth%®, mYty®fŸ
E©Qh£l¡ fyit éãnah»¤Âl ehf¥g£od«, njå, t£lhu mséš
- 800 æèUªJ 1000 ca® uf f‹åahFkç, k‰W« Úy»ç cjé éij
fhšeilfS¡F – xU bjhF¥Ã‰F kht£l§fŸ Ú§fyhf mYty® /
%. 7 Ïy£r« mid¤J kht£l Jiz ntsh©ik
étrhæfŸ mYty®/
 bjhFÂæš cŸs fhšeilfS¡F
ntsh©ik
Rfhjhu Kfh« el¤Jjš – xU mYty® k‰W«
bjhF¥Ã‰F %. 1.5 Ïy£r« ntsh©ik cjé
 bjhFÂæš cŸs fhšeilfS¡F Ïa¡Fe®
ko Å¡f nehŒ jL¥ò kUªJfŸ
tH§Fjš - xU bjhF¥Ã‰F kht£l mséš
%. 1.5 Ïy£r« ntsh©ik Ïiz
Ïa¡Fe®
Ïu©lh« f£l« - 400 bjhF¥òfŸ ( 4 Ïy£r« v¡l® )
1) »uhk gŠrha¤J mséš étrha
FG mik¤jš :- »uhk mséš
xU étrha¡FGé‰F %.10,000/-ãÂ ntsh©ik cjé
cjé T£LwÎ r£l¤Âš gÂÎ brŒÂl mYty®fŸ.
k‰W« khjhªÂu T£l« el¤J« br‹id fhŠÁòu«,
bryé‰fhf tH§Fjš . t£lhu mséš
jŠrhñ®, ÂUth%®, cjé éij
2) Mu«g f£l elto¡iffŸ - xU ehf¥g£od«, njå, mYty® /
bjhF¥Ã‰F 5 Ïy£r« Ú® nrfç¥ò Jiz ntsh©ik
mik¥òfŸ V‰gL¤j. f‹åahFkç, k‰W« Úy»ç mYty®/
ntsh©ik
kht£l§fŸ Ú§fyhf mYty® k‰W«
mid¤J kht£l ntsh©ik cjé
Ïa¡Fe®.
étrhæfŸ
kht£l mséš
ntsh©ik Ïiz
Ïa¡Fe®
37
V. gæ®¡fh¥Õ£L¡fhf étrhæfS¡F tH§f¥gL« cjéfŸ
i) Ãujk kªÂçæ‹ gæ®¡ fh¥Õ£L¤ Â£l« (PMFBY)
- fh¥Õ£L¡ f£lz é»j« t®¤jf 1. beš, ÁWjhåa§fŸ, gaW
Kiwæš fz¡ÑL tiffŸ,
- étrhæfS¡fhd¡ f£lz v©bzŒé¤J¡fŸ,
é»j« tiuaW¡f¥ g£LŸsJ. fU«ò, gU¤Â, k‰W«
- ÛjKŸs fh¥Õ£L¡ f£lz¤ njh£l¡fiy M©L¥
bjhifia k¤Âa khãy muRfŸ gæ®fis m¿é¡if
rkkhf V‰F«.
brŒa¥g£l gFÂfëš
- gFÂ rh®ªj gšntW Ïa‰if
rhFgo brŒÍ« mid¤J
Ïl®ghLfŸ, éij¥ò / elÎ brŒa
Ïayhik, ÏilgUt fhy
étrhæfŸ.
Ïl®ghLfŸ k‰W« mWtil¡F¥ 2. gæ®¡fl‹ bgW«
Ã‹ V‰gL« ÏH¥ÕLfS¡F étrhæfŸ f£lhakhf¢
fh¥ÕL brŒa¥gL»wJ. nr®¡f¥ gLt®. »uhk mséš
étrhæfS¡fhd fh¥Õ£L f£lz 3. gæ®¡fl‹ bgwhj ntsh©ik cjé
é»j« étrhæfŸ éU¥g¤Â‹ mYty®fŸ
- fhß¥ gUt gæ®fŸ – ngçš nr®¡f¥gLt®.
fh¥Õ£L¤bjhifæš 2% 4. g§Fjhu®fŸ k‰W« t£lhu mséš
- uhÃ gUt gæ®fŸ – F¤jifjhu®fŸ Jiz ntsh©ik
fh¥Õ£L¤bjhifæš 1.5% jFÂÍilat®. mYty®
- gU¤Â, fU«ò k‰W« /ntsh©ik
njh£l¡fiy M©L¥ gæ®fŸ mYty® k‰W«
fh¥Õ£L¤bjhifæš 5% (fhß¥ ntsh©ik cjé
k‰W« uhÃ gUt«)
Ïa¡Fe®
ii) bj‹id fh¥Õ£L¤ Â£l«
fh¥Õ£L¡ f£lz¤Âš 50 rjÅj« kht£l mséš
bj‹id ts®¢Á thçaK«, ntsh©ik Jiz
25 rjÅj« khãy muR« Ïa¡Fe®/
khåakhf tH§F»wJ. ÛjKŸs ntsh©ik Ïiz
25 rjÅj fh¥Õ£L¡f£lz¤ij Ïa¡Fe®
étrhæfŸ V‰g®.
fh¥Õ£L¤ bjhif k‰W« Ãßäa¤ FiwªjJ 5 tskhd
bjhif égu«
ku§fis¡ bfh©l mid¤J
bj‹idæ‹ xU xU ku¤Â‰F
taJ ku¤Â‰fhd X® kht£l bj‹id rhFgo
(tUl§fŸ) fh¥Õ£L¤ M©o‰fhd
brŒÍ« étrhæfŸ
bjhif (%) fh¥Õ£L¡
f£lz« (%)
4 Kjš 15 900 9.00
tiu
16 Kjš 60 1,750 14.00
tiu
38
VI. éçth¡f«, gæ‰Á k‰W« Áw¥ghd brašgh£o‰fhf étrhæfS¡F tH§f¥gL«
cjéfŸ
i). cHt® gæ‰Á ãiya§fŸ
1) »uhk mséyhd M©/ bg©
étrhæfŸ gæ‰Á - 2 eh£fŸ
el¤j¥gL« »uhk mséyhd
gæ‰ÁfS¡F étrhæ
xUtU¡F ehŸ x‹¿‰F
%.50/- Åj« cjé¤ bjhif.
2) cHt® éthj FG mik¥ghs®

gæ‰Á - 2 eh£fŸ el¤j¥gL«
gæ‰Á¡F étrhæ xUtU¡F
ehŸ x‹¿‰F %.50/- Åj«
cjé¤ bjhif.
3)»uhk mséyhd gæ‰Á k‰W« mid¤J kht£l

braš és¡f« x‹¿‰F %.50/- étrhæfŸ kht£l¤Âš cŸs
r«kªj¥g£l ntsh©ik
MÂÂuhél® k‰W«
Jiz Ïa¡Fe® (cgã) /
gH§Foæd
1) 4) fs¥ gæ‰Á braš és¡f« étrhæfS¡F ntsh©ik mYty®
Â£l
x‹¿‰F %.50/- (cgã)
ãÂæš 20 rjÅj«
5) cHt® R‰Wyh-
50 étrhæfŸ bfh©l
FGéid fšé¢ R‰Wyh
miH¤J¢ brštj‰F M©L
x‹¿‰F %.4,000/-
6) cHt® Âd éHh k‰W«

étrhæfS¡fhd gçRfŸ -
Áwªj rhjid òçªj 15
étrhæfS¡F cHt® Âd
éHhéš %.3,000/- kÂ¥òŸs
gçRfŸ tH§f¥gL«.
39
ii) étrhæfS¡F Áw¥ò éUJfŸ k‰W« gçRfŸ tH§Fjš
1. gæ® éis¢rš ngh£o
m) khãy mséš Kjš gçR br‹id k‰W« Úy»ç
- beš, ãy¡fliy, gU¤Â kht£l§fŸ Ú§fyhf
k‰W« fU«ò gæ®fS¡F
mid¤J kht£l§fëY«
%.25,000/-
- k¡fh¢nrhs«, Jtiu, Ã‹tU« gÂÎ¡f£lz«
Ïwitæš nrhs«, f«ò, brY¤Â ngh£oæš fyªJ
cSªJ k‰W« g¢ir¥gaW
bfhŸS« mid¤J
ngh‹w Ãw gæ®fS¡F
%.15,000/- étrhæfS¡F«
M) khãy mséš Ïu©lh« 1) khãy mséš el¤j¥ gL« »uhk mséš
gçR ngh£o¡F beš, gU¤Â, fU«ò
- beš, ãy¡fliy, gU¤Â ntsh©ik cjé
k‰W« fU«ò gæ®fS¡F k‰W« ãy¡fliy¥ mYty®fŸ
%.15,000/- gæ®fS¡F %.100/-« Ïju
- k¡fh¢nrhs«, Jtiu, gæ®fS¡F %.50/-« t£lhu mséš
Ïwitæš nrhs«, f«ò,
2) kht£l mséš el¤j¥ gL«
cSªJ k‰W« g¢ir¥gaW Jiz ntsh©ik
ngh‹w Ãw gæ®fS¡F ngh£o¡F beš, gU¤Â, fU«ò mYty®/ ntsh©ik
%.10,000/- k‰W« ãy¡fliy¥ mYty® k‰W«
m) kht£l mséš Kjš gçR ntsh©ik cjé
gæ®fS¡F %.50/- « Ïju
- beš, ãy¡fliy, gU¤Â Ïa¡Fe®
k‰W« fU«ò gæ®fS¡F gæ®fS¡F %.25/-«
%.15,000/- gÂÎ¡ f£lzkhf brY¤j kht£l mséš
- k¡fh¢nrhs«, Jtiu, nt©L«. x›bthU
Ïwitæš nrhs«, f«ò, ntsh©ik Ïiz
cSªJ k‰W« g¢ir¥gaW gæU¡F« murhš Ïa¡Fe®
ngh‹w Ãw gæ®fS¡F ã®zæ¡f¥g£l Fiwªjg£r
%.10,000/- kfNiy¥ bgW« étrhæfŸ
M) kht£l mséš Ïu©lh«
jFÂÍilatuht®.
gçR
- beš, ãy¡fliy, gU¤Â khãy mséyhd gçRfis
k‰W« fU«ò gæ®fS¡F ntsh©ik Ïa¡Fe®
%.10,000/-
mt®fS«, kht£l mséyhd
- k¡fh¢nrhs«, Jtiu,
Ïwitæš nrhs«, f«ò, gçRfis kht£l ntsh©ik
cSªJ k‰W« g¢ir¥gaW Ïiz Ïa¡Fe®fS« ÏWÂ
ngh‹w Ãw gæ®fS¡F brŒt®.
%.5,000/-
40
étrhæfS¡F Áw¥ò éUJfŸ k‰W« gçRfŸ tH§Fjš bjhl¢Á .....
2. ÂUªÂa beš rhFgo bjhêšE£g¤ij nk‰bfh©L khãy mséš mÂf c‰g¤Â¤ Âw‹
bgW« étrhæ¡F kh©òäF jäHf Kjyik¢rç‹ Áw¥ò éUJ
ÂUªÂa beš rhFgo
bjhêšE£g¤ij nk‰bfh©L, br‹id k‰W« Úy»ç »uhk mséš
gæ® éis¢rš ngh£oæš kht£l§fŸ Ú§fyhf
mÂf c‰g¤Â¤ Âw‹ bgW« mid¤J kht£l ntsh©ik cjé
étrhæ¡F %.5 Ïy£r« gçR¤ étrhæfS« %.150/- mYty®fŸ
bjhifÍ« %.3,500/- kÂ¥òŸs gÂÎ¡f£lz« brY¤Â
gj¡fK« FoauR Âd éHhéš ÂUªÂa beš rhFgo gæ® t£lhu mséš
kh©òäF jäHf Kjyik¢r® éis¢rš ngh£oæš fyªJ
mt®fshš tH§f¥gL«. bfhŸsyh«. Jiz ntsh©ik
mYty®/ ntsh©ik
mYty® k‰W«
ntsh©ik cjé
Ïa¡Fe®
kht£l mséš
ntsh©ik Ïiz
Ïa¡Fe®
41
2. njh£l¡fiy k‰W« kiy¥gæ®fŸ
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®ò bfhŸs nt©oa

ga‹fS« jFÂfS« ãgªjidfS« mYty®
1. xU§»izªj njh£l¡fiy mÃéU¤Â¤ Â£l«
elÎ¢ brofŸ k‰W« Åça njÁa njh£l¡fiy »uhk mséš

x£L uf fhŒf¿ éijfŸ, Ïa¡f« brašgL¤j¥glhj
cjé njh£l¡fiy
bkh¤j rhFgo bryéš 9 kht£l§fis¢ nr®ªj
mYty®
40 rjÅj khåa¤Âš, mid¤J étrhæfŸ
xU§»izªj njh£l¡fiy (fhŠÁòu«, f%®,
mÃéU¤Â Ïa¡f ÂUtŸq®, ö¤J¡Fo,
t£lhu mséš
tiuKiwæ‹go tH§f¥gL«. éUJef®, ehk¡fš,
ÂUt©zhkiy, ÂUth%® njh£l¡fiy cjé
k‰W« ehf¥g£od«). Ïa¡Fe®/ njh£l¡fiy

mYty® / Jiz
njh£l¡fiy mYty®
ÁW / FW étrhæfŸ, bg©
kht£l mséš
étrhæfŸ k‰W«
MÂÂuhél® / gH§Foæd njh£l¡fiy Ïiz
étrhæfS¡F K‹Dçik Ïa¡Fe® / njh£l¡fiy

tH§f¥gL«. Jiz Ïa¡Fe®
42
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®ò bfhŸs
2. njÁa ntsh©ik ts®¢Á Â£l«
k¤Âa k‰W« khãy g§fë¥ò Â£l« (60:40)
2 m. njÁa njh£l¡fiy Ïa¡f« brašgL¤j¥glhj kht£l§fëš njh£l¡fiy gæ®fŸ
gu¥ò éçth¡f«.
1. Åça x£Luf fhŒf¿fŸ njÁa njh£l¡fiy »uhk mséš
(Hybrid Vegetables) – 40 rjÅj Ïa¡f« brašgL¤j¥glhj cjé
khåa« v¡lU¡F %.20,000/- Åj« 9 kht£l§fis¢ rh®ªj njh£l¡fiy
xU gadhë¡F mÂfg£rkhf mid¤J étrhæfŸ
mYty®
1 v¡lU¡F Åça x£Luf éijfŸ, (fhŠÁòu«, f%®,
t£lhu mséš
cu§fŸ, ó¢ÁkUªJfŸ k‰W« ÂUtŸq®, ö¤J¡Fo,
ÏilcHÎ gâfS¡F tH§f¥gL«. éUJef®, ehk¡fš, njh£l¡fiy cjé
2. kh ml® elÎ (High Density ÂUt©zhkiy, ÂUth%® Ïa¡Fe®/
Planting in Mango) - 40 rjÅj k‰W« ehf¥g£od«) njh£l¡fiy
khåa« v¡lU¡F %.9,840/- Åj« xU ÁW / FW étrhæfŸ, bg© mYty®/ Jiz
gadhë¡F mÂfg£rkhf 4 v¡lU¡F étrhæfŸ njh£l¡fiy
k‰W«
elÎ¢brofŸ k‰W« xU§»izªj MÂÂuhél® / gH§Foæd mYty®
cu« / ó¢Á nkyh©ik ÏLbghU£fŸ étrhæfS¡F K‹Dçik kht£l mséš
tH§f¥gL«. tH§f¥gL« njh£l¡fiy
3. bfhŒah ml® elÎ (High Ïiz Ïa¡Fe® /
Density Planting in Guava) - njh£l¡fiy
40 rjÅj khåa« v¡lU¡F %.17,599/- Jiz Ïa¡Fe®
Åj« xU gadhë¡F mÂfg£rkhf
4 v¡lU¡F elÎ¢brofŸ k‰W«
xU§»izªj cu« / ó¢Á nkyh©ik
ÏLbghU£fŸ tH§f¥gL«.
4. khJis ml® elÎ (High
Density Planting in
Pomegranate) - 40 rjÅj
khåa« v¡lU¡F %.19,200/- Åj« xU
gadhë¡F mÂfg£rkhf 4
v¡lU¡F elÎ¢brofŸ k‰W«
43
2 m. njÁa njh£l¡fiy Ïa¡f« brašgL¤j¥glhj kht£l§fëš njh£l¡fiy gu¥ò
éçth¡f«.
5. kh rhjhuz elÎ (Normal njÁa njh£l¡fiy »uhk mséš
Planting in Mango) – 50 rjÅj Ïa¡f« brašgL¤j¥glhj cjé
khåa« v¡lU¡F %.7,650/- Åj« xU njh£l¡fiy
gadhë¡F mÂfg£rkhf 4 v¡lU¡F 9 kht£l§fis¢ rh®ªj mYty®
elÎ¢brofŸ k‰W« xU§»izªj mid¤J étrhæfŸ t£lhu mséš
cu« / ó¢Á nkyh©ik ÏLbghU£fŸ
tH§f¥gL«. (fhŠÁòu«, f%®, njh£l¡fiy cjé
6. m‹dhÁ rhjhuz elÎ ÂUtŸq®, Ïa¡Fe®/
ö¤J¡Fo,
(Normal Planting in njh£l¡fiy
Pineapple) - 40 rjÅj khåa« éUJef®, ehk¡fš, mYty®/ Jiz
v¡lU¡F %.26,250/- Åj« xU ÂUt©zhkiy, ÂUth%® njh£l¡fiy
gadhë¡F mÂfg£rkhf 4 v¡lU¡F mYty®
elÎ¢brofŸ k‰W« xU§»izªj k‰W« ehf¥g£od«) kht£l mséš
cu« / ó¢Á nkyh©ik ÏLbghU£fŸ njh£l¡fiy
tH§f¥gL«. ÁW / FW étrhæfŸ, bg© Ïiz Ïa¡Fe® /
7. bfhŒah rhjhuz elÎ étrhæfŸ k‰W« njh£l¡fiy
(Normal Planting in Guava) - Jiz Ïa¡Fe®
75 rjÅj khåa« v¡lU¡F %.9,900/- MÂÂuhél® / gH§Foæd
Åj« xU gadhë¡F mÂfg£rkhf étrhæfS¡F K‹Dçik
xU§»izªj cu« / ó¢Á nkyh©ik tH§f¥gL«
8. vYä¢ir rhjhuz elÎ
(Normal Planting in Citrus) -
50 rjÅj khåa« v¡lU¡F %.12,000/-
Åj« xU gadhë¡F mÂfg£rkhf
44
éçth¡f«.
9. g¥ghë rhjhuz elÎ njÁa njh£l¡fiy »uhk mséš
(Normal Planting in Papaya) – Ïa¡f« brašgL¤j¥glhj cjé
50 rjÅj khåa« v¡lU¡F 9 kht£l§fis¢ rh®ªj
njh£l¡fiy
%.22,500/- Åj« xU gadhë¡F mid¤J étrhæfŸ
mYty®
mÂfg£rkhf 4 v¡lU¡F Åça (fhŠÁòu«, f%®,
t£lhu mséš
x£Luf éijfŸ, cu§fŸ ÂUtŸq®, ö¤J¡Fo,
ó¢ÁkUªJfS¡F tH§f¥gL«. éUJef®, ehk¡fš, njh£l¡fiy cjé
10. Ïju gHtiffŸ rhjhuz elÎ ÂUt©zhkiy, ÂUth%® Ïa¡Fe®/
(Normal Planting in Other k‰W« ehf¥g£od«) njh£l¡fiy
Fruit Crops) - 75 rjÅj khåa« mYty®/ Jiz
ÁW / FW étrhæfŸ, bg© njh£l¡fiy
v¡flU¡F %.9,900/- Åj« xU
gadhë¡F mÂfg£rkhf 4 v¡lU¡F étrhæfŸ k‰W« mYty®
elÎ¢brofŸ k‰W« xU§»izªj kht£l mséš
MÂÂuhél® / gH§Foæd
njh£l¡fiy
tH§f¥gL«. étrhæfS¡F K‹Dçik Ïiz Ïa¡Fe® /
11. éij Ritjhëj gæ®fŸ-
tH§f¥gL« njh£l¡fiy
äsfhŒ - 40 rjÅj khåa« Jiz Ïa¡Fe®
v¡lU¡F %.12,000/- Åj« xU
gadhë¡F mÂfg£rkhf 4 v¡lU¡F
éijfŸ/ eh‰WfŸ k‰W«
12. gšyh©L Ritjhëj gæ®fŸ
(#hÂ¡fhŒ / »uh«ò/ Ïyt§f« / äsF)
(Nutmeg/Clove/Cinnamon/ Pepper) -
40 rjÅj khåa« v¡lU¡F
%.20,000/- Åj« xU gadhë¡F
mÂfg£rkhf 4 v¡lU¡F
elÎ¢brofŸ k‰W« xU§»izªj
tH§f¥gL«.
45
éçth¡f«.
13. eWkz¥gæ®fŸ (Aromatic njÁa njh£l¡fiy »uhk mséš
crops) – 40 rjÅj khåa« v¡lU¡F Ïa¡f« brašgL¤j¥glhj cjé
%.16,000/- Åj« xU gadhë¡F njh£l¡fiy
mÂfg£rkhf 4 v¡lU¡F 9 kht£l§fis¢ rh®ªj mYty®
elÎ¢brofŸ k‰W« xU§»izªj mid¤J étrhæfŸ t£lhu mséš
tH§f¥gL«. (fhŠÁòu«, f%®, njh£l¡fiy cjé
Ïa¡Fe®/
ÂUtŸq®, ö¤J¡Fo,
14. njh£l¥gæ® (KªÂç) njh£l¡fiy
- 40 rjÅj khåa« v¡lU¡F éUJef®, ehk¡fš, mYty®/ Jiz
%.12,000/- Åj« xU gadhë¡F ÂUt©zhkiy, ÂUth%® njh£l¡fiy
mÂfg£rkhf 4 v¡lU¡F mYty®
elÎ¢brofŸ k‰W« xU§»izªj k‰W« ehf¥g£od«) kht£l mséš
cu« / ó¢Á nkyh©ik ÏLbghU£fŸ njh£l¡fiy
tH§f¥gL«. ÁW / FW étrhæfŸ, bg© Ïiz Ïa¡Fe® /
étrhæfŸ k‰W« njh£l¡fiy
15. cÂç ky®fŸ - 40 rjÅj Jiz Ïa¡Fe®
khåa« v¡lU¡F %.16,000/- Åj« MÂÂuhél® / gH§Foæd
ÁW/FW étrhæfS¡F«, 25 rjÅj étrhæfS¡F K‹Dçik
khåa« v¡lU¡F %.10,000/- Åj«
Ïju étrhæfS¡F«, mÂfg£rkhf tH§f¥gL«
xU gadhë¡F 2 v¡lU¡F
elÎ¢brofŸ tH§f¥gL«.
46
2. M. ghJfh¡f¥g£l NHèš gæ® njÁa njh£l¡fiy Ïa¡f« »uhk mséš
rhFgo brašgL¤j¥glhj 9
cjé njh£l¡fiy
16. gRikFoš (Ïa‰if kht£l§fis¢ rh®ªj
mYty®
fh‰nwh£l trÂÍl‹ Toa mid¤J étrhæfŸ
cUis tot f£lik¥ò) - (fhŠÁòu«, f%®,
50 rjÅj khåa¤Âš xU ÂUtŸq®, ö¤J¡Fo, t£lhu mséš
gadhë¡F mÂfg£rkhf 4,000 éUJef®, ehk¡fš,
njh£l¡fiy cjé
r.Û. tiu tH§f¥gL«. ÂUt©zhkiy, ÂUth%®
Ïa¡Fe®/
500 r.Û tiu %.530/ r.Û k‰W« ehf¥g£od«)
njh£l¡fiy
>500 -1008 r.Û. %.467.50/ mYty®/ Jiz
r.Û. ÁW / FW étrhæfŸ, bg©
njh£l¡fiy mYty®
>1008 -2080 rÛ. %.445/ r.Û. étrhæfŸ k‰W«
>2080 -4000 %.422/ r.Û.
rÛ. kht£l mséš
étrhæfS¡F K‹Dçik njh£l¡fiy Ïiz
17. ãHštiy¡Foš - tH§f¥gL« Ïa¡Fe® /
50 rjÅj khåa«, rJu Û£lU¡F njh£l¡fiy Jiz
%.355/- Åj« xU gadhë¡F Ïa¡Fe®
mÂfg£rkhf 4,000 r.Û tiu
tH§f¥gL«.
2.Ï. thiH¤jh® ciw
18. thiH¤jh® ciw¡fhd nfha«ò¤ö®, <nuhL, kJiu,
khåa« tH§Fjš - ehk¡fš, òJ¡nfh£il,
50 rjÅj khåa«, v¡lU¡F nry«, Átf§if,
%.12,500/- tiu, mÂfg£rkhf xU ÂUt©zhkiy, jŠrhñ®,
gadhë¡F xU v¡l® tiu njå, ÂU¥ó®,
tH§f¥gL«. ÂUbešntè, ÂU¢Á,
ö¤J¡Fo k‰W« éG¥òu«
M»a kht£l§fëYŸs
mid¤J étrhæfŸ.
étrhæfŸ k‰W«
étrhæfS¡F K‹Dçik
tH§f¥gL«
47
ãgªjidfS«

2.<. m›t¥gFÂ ghu«gça njh£l¥gæ®fis m›t¥gFÂænyna C¡Fé¤jš
19. ghu«gça gH§fŸ gu¥ò éçth¡f« m›t¥ gFÂæš »uhk mséš
- (Ïyªij, ésh«gH«, bfhL¡fhòë, njh£l¡fiy gæ®fis
cjé
Ó¤jh¥gH«, ehtš) Traditional Fruits gæçL« mid¤J njh£l¡fiy
(Ber, Wood apple, Manila Tamarind, étrhæfŸ mYty®
Annona, Jamun) – 50 rjÅj khåakhf t£lhu mséš
v¡lU¡F %.30,000/- tiu mÂfg£rkhf
ÁW / FW étrhæfŸ, njh£l¡fiy
xU gadhë¡F xU v¡l® tiu
tH§f¥gL«. bg© étrhæfŸ cjé Ïa¡Fe®/
20. nj®Î brŒa¥g£l gH§fŸ gu¥ò njh£l¡fiy
k‰W« MÂÂuhél® / mYty®/ Jiz
éçth¡f« (k§F°jh‹, Õ¢, ngr‹óU£,
bg®Ákh‹, u«ó£lh‹, è¢Á, Jça‹) gH§Foæd njh£l¡fiy
Choice fruits (Mangosteen, Peach, étrhæfS¡F mYty®
Passion fruit, Persimmon, Rambutan, kht£l mséš
Litchi, Durian)- 50 rjÅj khåakhf K‹Dçik tH§f¥gL« njh£l¡fiy
v¡lU¡F %.30,000/- tiu mÂfg£rkhf Ïiz Ïa¡Fe® /
xU gadhë¡F xU v¡l® tiu njh£l¡fiy
tH§f¥gL«. Jiz Ïa¡Fe®
21. K¡fåfŸ, kiy thiH k‰W«
fkyh MuŠR gu¥ò éçth¡f«
Mukkanigal, Hill banana, Mandarin
Orange - 50 rjÅj khåakhf v¡lU¡F
%.30,000/- tiu mÂfg£rkhf xU
gadhë¡F xU v¡l® tiu tH§f¥gL«.
22. ghu«gça fhŒf¿ Ïd§fŸ (f¤jç,
órâtiffŸ, mtiu tiffŸ, j¡fhë,
mid¤J ghu«gça »H§F tiffŸ) gu¥ò
éçth¡f« (Brinjal, Cucurbitaceous
vegetables, Avarai varieties,
Tomato, all traditional tuber
vegetables etc.)- 50 rjÅj khåakhf
v¡lU¡F %.15,000/- tiu mÂfg£rkhf
xU gadhë¡F xU v¡l® tiu
tH§f¥gL«.
48
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fS« ga‹fis bjhl®ò bfhŸs
bgWtj‰fhd nt©oa mYty®
jFÂfS«
ãgªjidfS«

2 c. bt§fha mÃéU¤Â Â£l«
23. bt§fha« gu¥ò éçth¡f« - br‹id jéu »uhk mséš
40 rjÅj khåa« xU v¡lU¡F mid¤J kht£l cjé njh£l¡fiy
%.20,000/- tiu xU gadhë¡F étrhæfŸ mYty®
mÂfg£rkhf xU v¡l® tiu éij / t£lhu mséš
FäœfŸ k‰W« xU§»izªj cu« / ÁW / FW étrhæfŸ, njh£l¡fiy cjé
ó¢Ánkyh©ik ÏLbghU£fŸ Ïa¡Fe®/
bg© étrhæfŸ
tH§f¥gL«. njh£l¡fiy mYty®/
24. Fiwªj éiy kÂ¥Ãyhd k‰W« MÂÂuhél® / Jiz njh£l¡fiy
bt§fha nrä¥ò Tl« - 50 rjÅj mYty®
gH§Foæd
khåakhf xU bk.l‹D¡F %.3,500/- kht£l mséš
v‹w Åj¤Âš gadhëfS¡F 5 bk.l‹ étrhæfS¡F njh£l¡fiy Ïiz
Kjš mÂfg£rkhf 50 bk.l‹ tiu Ïa¡Fe® /
K‹Dçik
cŸs nrä¥ò Tl« mik¡f khåa« njh£l¡fiy Jiz
tH§f¥gL« tH§f¥gL« Ïa¡Fe®
2. C. gH§fŸ k‰W« fhŒf¿ gæ®fëš
NHš mo¥gilæyhd ó¢Á
nkyh©ik¤ Â£l«
25. Ïd¡ft®¢Á bgh¿ (Pheromone
Trap)- 30 rjÅj khåa« xU v¡lU¡F
%.1,200/- Åj« xU étrhæ¡F
mÂfg£rkhf 4 v¡l® tiu tH§f¥gL«.
26. Nça és¡F bgh¿ (Solar Light
Trap)- 50 rjÅj khåa« xU v¡lU¡F
%.4,000/- Åj« xU étrhæ¡F
27. kŠrŸ ãw x£L¥bgh¿ (Yellow
Sticky Trap)- 30 rjÅj khåa« xU
v¡lU¡F %.1,200/- Åj« xU
étrhæ¡F mÂfg£rkhf 4 v¡l® tiu
tH§f¥gL«.
49
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fS« ga‹fis bjhl®ò bfhŸs
bgWtj‰fhd nt©oa mYty®
jFÂfS«
ãgªjidfS«

2.v.gæ® rh®ªj mWtil, mWtil-Ã‹ brŒ k‰W« ghJfh¥ò¡ fUéfŸ
28. mWtil¡fhd mYäåa br‹id jéu »uhk mséš
VâfŸ Aluminium Ladders for mid¤J kht£l cjé njh£l¡fiy
Harvesting - 50 rjÅj khåakhf Vâ étrhæfŸ mYty®
x‹W¡F %.10,000/- mÂfg£rkhf xU t£lhu mséš
gadhë¡F xU Vâ tH§f¥gL«. ÁW / FW étrhæfŸ, njh£l¡fiy cjé
Ïa¡Fe®/
bg© étrhæfŸ
29. fhŒf¿ k‰W« gH§fis njh£l¡fiy mYty® /
ifahStj‰fhd Ãsh°o¡ TilfŸ k‰W« MÂÂuhél® / Jiz njh£l¡fiy
Plastic crates for vegetable and gH§Foæd mYty®
fruits handling - 50 rjÅj khåakhf
Til x‹W¡F %.375/- Åj« étrhæfS¡F kht£l mséš
mÂfg£rkhf xU gadhë¡F g¤J K‹Dçik njh£l¡fiy Ïiz
Ãsh°o¡ TilfŸ tiu tH§f¥gL«. Ïa¡Fe® /
30. njh£l¡fiy éis bghU£fis tH§f¥gL« njh£l¡fiy Jiz
cy®¤Jtj‰F IªjL¡F ghè¤Ô‹ Ïa¡Fe®
éç¥òfŸ Five layered Polythene
spreadsheet for drying horticultural
produce - 50 rjÅj khåakhf xU
gadhë¡F mÂfg£rkhf %.8,000/-
tiu, tH§f¥gL«
2.V.ntsh© rhuh ãWtd§fëš njh£l¡fiyia C¡Fé¤jš
31. elÎ¥bghU£fŸ tH§Fjš khãy¤Âš cŸs
(Distribution of Planting Materials) - mid¤J ntsh©
40 rjÅj khåa¤Âš bghUshjhu rhuh ãWtd§fŸ
K¡»a¤Jt« thŒªj ku§fŸ/ tâf
ky®fë‹ elÎ¥bghU£fŸ
mÂfg£rkhf %.1,250/- tiu ntsh©
rhuh ãWtd§fS¡F tH§f¥gL«.
50

2.I. Å£L njh£l«
32. _èif¤ njh£l jisfŸ khãy¤Âš cŸs mid¤J »uhk mséš
(Herbal Garden Kit) x‹gJ FL«g§fŸ cjé njh£l¡fiy
tifahd _èif¢ brofŸ mYty®
bfh©l jisfŸ 40 rjÅj
khåakhf %.40/-¡F xU
FL«g¤Â‰F mÂf g£rkhf t£lhu mséš
Ïu©L jisfŸ v‹w Åj¤Âš njh£l¡fiy cjé
tH§f¥gL«. Ïa¡Fe®/
njh£l¡fiy mYty®
33. fhŒf¿¤ njh£l jisfŸ / Jiz njh£l¡fiy
(Vegetable Garden Kit) IªJ mYty®
tifahd fhŒf¿ éijfŸ
bfh©l jisfŸ 40 rjÅj
khåakhf %.8/-¡F xU kht£l mséš
FL«g¤Â‰F mÂf g£rkhf MW njh£l¡fiy Ïiz
jisfŸ v‹w Åj¤Âš Ïa¡Fe® /
tH§f¥gL«. njh£l¡fiy Jiz
Ïa¡Fe®
51

2 x. bgUefu fhŒf¿ bjhF¥ò ts®¢Á¤ Â£l«
1.Åça x£L fhŒf¿ rhFgo (Hybrid fhŠÁòu«, ntÿ®, »uhk mséš
vegetable cultivation)- 40 rjÅj ÂUtŸq®,
cjé njh£l¡fiy
Ã‹nd‰ò khåa« v¡lU¡F ÂUt©zhkiy,
mYty®
%.20,000/- Åj« xU gadhë¡F éG¥òu«, nfha«ò¤ö®,
2 v¡l® tiu éij / eh‰WfŸ, <nuhL, ÂU¥ó®, Úy»ç,
ÏLbghU£fŸ k‰W« Ïil ÂU¢Á, mçaÿ®, t£lhu mséš
cHÎ¥gâfS¡fhf tH§f¥gL«. bgu«gÿ®, f%®,
njh£l¡fiy cjé
òJ¡nfh£il, Â©L¡fš,
Ïa¡Fe®/
2.gRik¡Fošmik¤jš (Poly kJiu, njå, éUJef®,
njh£l¡fiy
Ïuhkehjòu«, Átf§if,
green house)- 50 rj khåa« xU mYty® / Jiz
nry«, ehk¡fš,
rJu Û£lU¡F %.467.50/- Åj« xU njh£l¡fiy
»UZz»ç, jUkòç,
gadhë¡F mÂfg£rkhf 4,000 r.Û mYty®
flÿ®, ÂUbešntè,
tiu tH§f¥gL«.
ö¤J¡Fo k‰W«
f‹åahFkç M»a 28 kht£l mséš
3.ãHštiy¡Foš mik¤jš -
kht£l§fëYŸs
50 rjÅj khåa« xU rJuÛ£lU¡F njh£l¡fiy Ïiz
mid¤J étrha M®ty®
%.246/- Åj« xU gadhë¡F Ïa¡Fe® /
FG¡fS¡F tH§f¥gL«.
mÂfg£rkhf 4,000 r.Û tiu njh£l¡fiy Jiz
tH§f¥gL«. Ïa¡Fe®
4. cŸ khãy étrhæfŸ gæ‰Á –

ehŸ x‹W¡F xU étrhæ¡F
%.1000/- Åj« xU ehŸ gæ‰Á
tH§f¥gL«.
5.Fë® rhjd/ ru¡F t©ofŸ

(Reefer vans / containers) -
fl‹ Ïiz¡f¥g£l Ã‹nd‰ò
khåakhf 35 rjÅj khåa¤Âš
4 Kjš 9 bk.l‹ tiu bfhŸssÎŸs
myF x‹W¡F %.9.1 Ïy£r« tiu
tH§f¥gL«.
52

2 x. bgUefu fhŒf¿ bjhF¥ò ts®¢Á¤ Â£l«
6. nrfç¥ò / xU§»iz¥ò fhŠÁòu«, ntÿ®, »uhk mséš
ika« - fl‹ Ïiz¡f¥g£l ÂUtŸq®, ÂUt©zhkiy,
cjé njh£l¡fiy
Ã‹nd‰ò khåakhf, 40 rjÅj éG¥òu«, nfha«ò¤ö®, <nuhL,
mYty®
khåa«, mÂfg£rkhf xU ÂU¥ó®, Úy»ç, ÂU¢Á,
ika¤Â‰F %.6 Ïy£r« tiu mçaÿ®, bgu«gÿ®, f%®,
tH§f¥gL«. òJ¡nfh£il, Â©L¡fš, t£lhu mséš
kJiu, njå, éUJef®,
njh£l¡fiy cjé
7. fhŒf¿ Ášyiu é‰gid Ïuhkehjòu«, Átf§if, nry«,
Ïa¡Fe®/
ika§fŸ – fl‹ ehk¡fš, »UZz»ç, jUkòç, njh£l¡fiy
Ïiz¡f¥g£l Ã‹nd‰ò flÿ®, ÂUbešntè,
mYty® / Jiz
khåakhf 35 rjÅj khåa« ö¤J¡Fo k‰W« f‹åahFkç
njh£l¡fiy
mÂfg£rkhf %.5.25 Ïy£r« M»a 28 kht£l§fëYŸs mYty®
tiu tH§f¥gL«. mid¤J étrha M®ty®
FG¡fS¡F tH§f¥gL«.
kht£l mséš
njh£l¡fiy Ïiz
Ïa¡Fe® /
njh£l¡fiy Jiz
Ïa¡Fe®
53
3) xU§»izªj njh£l¡fiy mÃéU¤Â Ïa¡f«
k¤Âa k‰W« khãy muR g»®ªjë¥ò Â£l« (60:40)
3 m) njÁa njh£l¡fiy Ïa¡f« (NHM)
I. elÎ¥bghU£fŸ c‰g¤Â mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
(Production of Planting flÿ®, jUkòç, Â©L¡fš, cjé njh£l¡fiy
Materials) <nuhL, f‹åahFkç, mYty®
1. ca® bjhêšE£g eh‰w§fhš »UZz»ç, kJiu,
(Hi-Tech Nursery) - fl‹ bgu«gÿ®, òJ¡nfh£il, t£lhu mséš
Ïiz¡f¥g£l Ã‹nd‰ò
Ïuhkehjòu«, nry«, njh£l¡fiy cjé
mÂfg£r« 4 v¡lU¡F Átf§if, jŠrhñ®, njå, Ïa¡Fe®/
%.40 Ïy£r« Åj« rh®ò Úy»ç, ÂU¥ó®, ÂU¢Á, njh£l¡fiy
mo¥gilæš tH§f¥gL«. ÂUbešntè, ntÿ® k‰W« mYty® / Jiz
éG¥òu« M»a 22 njh£l¡fiy
2. Á¿a eh‰w§fhš kht£l§fëYŸsmid¤J mYty®
(Small nursery)- fl‹ étrhæfŸ.
Ïiz¡f¥g£l Ã‹nd‰ò
kht£l mséš
njh£l¡fiy Ïiz
mÂfg£rkhf xU my»‰F ÁW / FW étrhæfŸ, bg©
%.7.50 Ïy£r« tH§f¥gL«. Ïa¡Fe® /
étrhæfŸ k‰W«
njh£l¡fiy Jiz
3. òÂa ÂR ts®¥ò¡Tl« MÂÂuhél® / gH§Foæd Ïa¡Fe®
(Setting up of New Tissue
Culture unit)- fl‹ étrhæfS¡F K‹Dçik
Ïiz¡f¥g£l Ã‹nd‰ò tH§f¥gL«
xU my»‰F mÂfg£rkhf
%. 100 Ïy£r« tiu tH§f¥gL«.
54
II. gu¥ò éçth¡f« (Area mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
Expansion) flÿ®, jUkòç, Â©L¡fš, cjé njh£l¡fiy
4. Åça x£L fhŒf¿fŸ - <nuhL, f‹åahFkç, mYty®
40 rjÅj khåa« v¡lU¡F »UZz»ç, kJiu,
%.20,000/- Åj« xU gadhë¡F
bgu«gÿ®, òJ¡nfh£il, t£lhu mséš
mÂfg£rkhf 2 v¡lU¡F Åça
x£Luf éijfŸ, cu§fŸ, Ïuhkehjòu«, nry«, njh£l¡fiy cjé
ó¢ÁkUªJfŸ k‰W« ÏilcHÎ Átf§if, jŠrhñ®, njå, Ïa¡Fe®/
gâfS¡F tH§f¥gL«. Úy»ç, ÂU¥ó®, ÂU¢Á, njh£l¡fiy
ÂUbešntè, ntÿ® k‰W« mYty® / Jiz
5. kh ml® elÎ (High Density éG¥òu« M»a 22 njh£l¡fiy
Planting in Mango): 40 rjÅj kht£l§fëYŸsmid¤J mYty®
khåa« v¡lU¡F %.9,840/- Åj« étrhæfŸ.
xU gadhë¡F mÂfg£rkhf
kht£l mséš
xU§»izªj cu« / ó¢Á ÁW / FW étrhæfŸ, bg© njh£l¡fiy Ïiz
nkyh©ik ÏLbghU£fŸ Ïa¡Fe® /
tH§f¥gL«. étrhæfŸ k‰W«
njh£l¡fiy Jiz
MÂÂuhél® / gH§Foæd Ïa¡Fe®
6. ÂR thiH - 40 rjÅj khåa«
mÂfg£rkhf v¡lU¡F %.37,500/- étrhæfS¡F K‹Dçik
Åj« xU gadhë¡F mÂfg£rkhf tH§f¥gL«
xU§»izªj cu« / ó¢Á
nkyh©ik ÏLbghU£fŸ
tH§f¥gL«.
9. 7. cÂç ky®fŸ - 40 rjÅj khåa«

v¡lU¡F %.16,000/- Åj« ÁW/FW
étrhæfS¡F«, 25 rjÅj khåa«
v¡lU¡F %.10,000/- Åj« Ïju
étrhæfS¡F«, mÂfg£rkhf xU
gadhë¡F 2 v¡lU¡F
elÎ¢brofŸ k£L« tH§f¥gL«.
55
8. »H§F tif ky®fŸ (Bulbous mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
flowers)– 40 rjÅj khåa« flÿ®, jUkòç, Â©L¡fš, cjé njh£l¡fiy
v¡lU¡F %.60,000/- Åj« <nuhL, f‹åahFkç, mYty®
ÁW/FW étrhæfS¡F«, 25 »UZz»ç, kJiu,
rjÅj khåa« v¡lU¡F %.37,500 bgu«gÿ®, òJ¡nfh£il, t£lhu mséš
Åj« Ïju étrhæfS¡F«,
Ïuhkehjòu«, nry«, njh£l¡fiy cjé
mÂfg£rkhf xU gadhë¡F
2 v¡lU¡F tH§f¥gL«. Átf§if, jŠrhñ®, njå, Ïa¡Fe®/
Úy»ç, ÂU¥ó®, ÂU¢Á, njh£l¡fiy mYty® /
9.bfhŒ ky®fŸ (Cut flowers) - ÂUbešntè, ntÿ® k‰W« Jiz njh£l¡fiy
40 rjÅj khåa« v¡lU¡F éG¥òu« M»a 22 mYty®
%.40,000/- Åj« ÁW/FW kht£l§fëYŸsmid¤J
étrhæfS¡F«, 25 rjÅj étrhæfŸ. kht£l mséš
khåa« v¡lU¡F %.25,000 Åj«
njh£l¡fiy Ïiz
Ïju étrhæfS¡F« xU
gadhë¡F mÂfg£rkhf ÁW / FW étrhæfŸ, bg© Ïa¡Fe® /
2 v¡lU¡F tH§f¥gL«. njh£l¡fiy Jiz
étrhæfŸ k‰W« Ïa¡Fe®
10. éij k‰W« nt®¤j©L MÂÂuhél® / gH§Foæd
Ritjhëj gæ®fŸ - 40 rjÅj
khåa« v¡lUl¡F %.12,000/- étrhæfS¡F K‹Dçik
Åj« xU gadhë¡F tH§f¥gL«
mÂfg£rkhf 4 v¡lU¡F
elÎ¢brofŸ k‰W«
xU§»izªj cu« / ó¢Á
nkyh©ik ÏLbghU£fŸ
tH§f¥gL«.
11. gšyh©L Rit jhëj
gæ®fŸ - 40 rjÅj khåa«
v¡lUl¡F %.20,000/- Åj« xU
gadhë¡F mÂfg£rkhf
4 v¡lU¡F elÎ¥bghU£fŸ,
cu§fŸ, ó¢ÁkUªJfŸ k‰W«
ÏilcHÎ gâfS¡F
tH§f¥gL«.
56
III. fhsh‹ c‰g¤Â (Mushroom mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
production) flÿ®, jUkòç, Â©L¡fš, cjé njh£l¡fiy
12. fhsh‹ c‰g¤Â myF - <nuhL, f‹åahFkç, mYty®
40 rjÅj khåa¤Âš »UZz»ç, kJiu,
mÂfg£rkhf %.8 Ïy£r« tiu
bgu«gÿ®, òJ¡nfh£il, t£lhu mséš
c£f£lik¥ò trÂfŸ
nk‰bfhŸs fl‹ Ïiz¡f¥g£l Ïuhkehjòu«, nry«, njh£l¡fiy cjé
Ã‹nd‰ò khåakhf Átf§if, jŠrhñ®, njå, Ïa¡Fe®/
tH§f¥gL«. Úy»ç, ÂU¥ó®, ÂU¢Á, njh£l¡fiy
ÂUbešntè, ntÿ® k‰W« mYty® / Jiz
13. fhsh‹ é¤J c‰g¤Â¡Tl« éG¥òu« M»a 22 njh£l¡fiy
(Spawn making unit) - kht£l§fëYŸsmid¤J mYty®
40 rjÅj khåa¤Âš
étrhæfŸ.
c£f£lik¥ò trÂfŸ kht£l mséš
nk‰bfhŸsfl‹ Ïiz¡f¥g£l njh£l¡fiy Ïiz
Ã‹nd‰ò khåakhf Ïa¡Fe® /
tH§f¥gL«. étrhæfŸ k‰W«
njh£l¡fiy Jiz
14. fhsh‹ ts®¥ò cu myF
(Compost making unit) - étrhæfS¡F K‹Dçik
40 rjÅj khåa¤Âš
tH§f¥gL«
c£f£lik¥ò trÂfŸ
nk‰bfhŸs fl‹ Ïiz¡f¥g£l
Ã‹nd‰ò khåakhf
tH§f¥gL«.
IV. giHa njh£l§fis¥

òJ¥Ã¤jš
15. giHa njh£l§fis¥
òJ¥Ã¤jš, »is nkyh©ik - kh
k‰W« KªÂç - 50 rjÅj khåa«
mÂfg£rkhf %.20,000/-Åj« xU
gadhë¡F 2 v¡lU¡F elÎ¢brofŸ,
cæ® - ÏLbghU£fŸ k‰W« »is
nkyh©ik gâfS¡F tH§f¥gL«.
57
V) Ú® Mjhu§fŸ cUth¡Fjš mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
flÿ®, jUkòç, Â©L¡fš, cjé
16.jå egU¡fhd Ú® nrä¥ò mik¥ò <nuhL, f‹åahFkç, njh£l¡fiy
cUth¡Fjš - 50 rjÅj khåa¤Âš »UZz»ç, kJiu, mYty®
20 Û x20 Û x3 Û msÎŸs Fs« /
bgu«gÿ®, òJ¡nfh£il,
MœJis »zW / »zW
Ïuhkehjòu«, nry«, t£lhu mséš
mik¥gj‰F xU fdÛ£lU¡F
%.125/- Åj« rkjs¥ Ãunjr¤Âš Átf§if, jŠrhñ®, njå, njh£l¡fiy cjé
mik¥gj‰F mÂfg£rkhf Úy»ç, ÂU¥ó®, ÂU¢Á, Ïa¡Fe®/
%.75,000/- tiu k‰W« ÂUbešntè, ntÿ® k‰W« njh£l¡fiy
kiy¥Ãunjr¤Âš mik¥gj‰F éG¥òu« M»a 22 mYty® / Jiz
mÂfg£rkhf %.90,000/- tiu, 300 kht£l§fëYŸsmid¤J njh£l¡fiy
ik¡uh‹ jok‹ bfh©l Ãsh°o¡ /
étrhæfŸ. mYty®
M®.Á.Á c£ó¢R bfh©l mik¥Ã‰F
tH§f¥gL«. ÁW / FW étrhæfŸ, bg©
kht£l mséš
étrhæfŸ k‰W« njh£l¡fiy
MÂÂuhél® / gH§Foæd Ïiz Ïa¡Fe® /
njh£l¡fiy Jiz
Ïa¡Fe®
tH§f¥gL«
17. rKjha Ú® nj¡f§fŸ / g©iz rKjha mik¥òfŸ /

F£ilfŸ / Ãsh°o¡ mšyJ étrha FG¡fŸ
Reinforced Cement Concrete -
RCC Íl‹ Ú® Mjhu§fŸ mik¤jš
– 100 rjÅj khåa¤Âš %.20 Ïy£r«
tiu 10 v¡l® ghrd trÂ
bgWtj‰fhd100 Û x 100 Û x03 Û
msÎ mšyJ Ïju Á¿a mséyhd
Fs¤Â‰F Ú®¥ghrd trÂ bgW«
gu¥Ã‰F V‰g 500 ik¡uh‹ jok‹
bfh©l Ãsh°o¡ / M®.Á.Á c£ó¢R
bfh©l mik¥Ã‰F khåa«
tH§f¥gL«.
58
mYty®
VI) ghJfh¡f¥g£l NHèš gæ® rhFgo mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
flÿ®, jUkòç, Â©L¡fš, cjé
18. gRik Foš (Ïa‰if fh‰nwh£l <nuhL, f‹åahFkç, njh£l¡fiy
trÂÍl‹ Toa cUis tot »UZz»ç, kJiu, mYty®
f£lik¥ò) - 50 rjÅj khåa« xU
gadhë¡F mÂfg£rkhf 4,000 r.Û.
tiu tH§f¥gL«. Ïuhkehjòu«, nry«, t£lhu mséš
500 r.Û tiu %.530/ r.Û Átf§if, jŠrhñ®, njå, njh£l¡fiy
>500 -1008 r.Û. %.467.50/ r.Û. Úy»ç, ÂU¥ó®, ÂU¢Á, cjé Ïa¡Fe®/
>1008 -2080 r.Û. %.445/ r.Û. ÂUbešntè, ntÿ® k‰W« njh£l¡fiy
>2080 -4000 r.Û. %.422/ r.Û. éG¥òu« M»a 22 mYty® / Jiz
19. ãHštiy¡Foš - 50 rjÅj kht£l§fëYŸsmid¤J njh£l¡fiy
khåa«, rJu Û£lU¡F %.355/- Åj« étrhæfŸ. mYty®
xU gadhë¡F mÂfg£rkhf 4,000 r.Û
tiu tH§f¥gL«. kht£l mséš
20. gwit jL¥ò tiy - 50 rjÅj njh£l¡fiy
khåa« rJu Û£lU¡F %.17.50 Åj« xU étrhæfŸ k‰W« Ïiz Ïa¡Fe® /
gadhë¡F mÂfg£rkhf 5,000 r.Û MÂÂuhél® / gH§Foæd njh£l¡fiy
tiu tH§f¥gL«. Jiz Ïa¡Fe®
21.Ãsh°o¡ ãy¥ngh®it - 50 rjÅj
khåa« mÂfg£rkhf v¡lU¡F tH§f¥gL«
%.16,000 Åj« rkjs Ãunjr¤Â‰F«
k‰W« v¡lU¡F %.18,400 Åj«
kiy¥Ãunjr§fS¡F« xU gadhë¡F
VII) xU§»izªj cu nkyh©ik
(Integrated Nutrient Manage-
ment /Micro Nutrient)
22. xU§»izªj cu nkyh©ikia
C¡Fé¤jš – E©û£l cu«
- 30 rjÅj khåa«, v¡lU¡F %.500/-
Åj«, mÂfg£rkhf xU gadhë¡F
4 v¡lU¡F E©û£l cu§fŸ
tH§f¥gL«.
59
ãgªjidfS«
VIII) kfuªj nr®¡ifia C¡Fé¤jš mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
(Pollination Support) flÿ®, jUkòç, Â©L¡fš, cjé
23.njÜ¡T£l§fSldhd njÜ¥ <nuhL, f‹åahFkç, njh£l¡fiy
bg£ofŸ - 40 rjÅj khåa¤Âš »UZz»ç, kJiu, mYty®
mÂfg£rkhf xU njÜ¡T£l¤Jl‹
cŸs njÜ¥bg£o¡F %.1,600/- Åj«
mÂfg£r« xU gadhë¡F 50 v©fŸ Ïuhkehjòu«, nry«, t£lhu mséš
tH§f¥gL«. Átf§if, jŠrhñ®, njå, njh£l¡fiy
Úy»ç, ÂU¥ó®, ÂU¢Á, cjé Ïa¡Fe®/
24. nj‹ ÃêªbjL¡F« fUé - ÂUbešntè, ntÿ® k‰W« njh£l¡fiy
40 rjÅj khåa¤Âš %.8,000/- Åj« éG¥òu« M»a 22 mYty® / Jiz
mÂfg£rkhf xU gadhë¡F xU
kht£l§fëYŸsmid¤J njh£l¡fiy
fUé tH§f¥gL«.
étrhæfŸ. mYty®
IX)ÏaªÂukakh¡fš
kht£l mséš
25. ouh¡l® -20 PTO HP tiu (Power njh£l¡fiy
Take off Horse Power) – 25 rjÅj étrhæfŸ k‰W« Ïiz Ïa¡Fe® /
khåa¤Âš mÂfg£rkhf %.75,000/- MÂÂuhél® / gH§Foæd njh£l¡fiy
Åj« bghJ¥ÃçÎ étrhæfS¡F« Jiz Ïa¡Fe®
k‰W« 35 rjÅj khåa¤Âš
tH§f¥gL«
mÂfg£rkhf %ghŒ xU Ïy£r« Åj«
MÂÂuhél®/ gH§Foæd® / ÁW/FW
étrhæfŸ k‰W« bg©
étrhæfS¡F tH§f¥gL«.
26. gt® ošy®- 8 BHP¡F nkš (Brake

Horse Power) - 40 rjÅj khåa¤Âš
mÂfg£rkhf %.60,000/- Åj«
bghJ¥ÃçÎ étrhæfS¡F« k‰W«
50 rjÅj khåa¤Âš mÂfg£rkhf
%.75,000/- Åj« MÂÂuhél®/
gH§Foæd®/ ÁW/FW étrhæfŸ
k‰W« bg© étrhæfS¡F
tH§f¥gL«.
60
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®ò
ga‹fS« jFÂfS« bfhŸs
ãgªjidfS« nt©oa
mYty®
27. gt® ošy®- 8 BHP¡F Ñœ (Brake mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
Horse Power) - 40 rjÅj khåa¤Âš flÿ®, jUkòç, Â©L¡fš, cjé
mÂfg£rkhf xU my»‰F %.40,000/- <nuhL, f‹åahFkç, njh£l¡fiy
Åj« bghJ¥ÃçÎ étrhæfS¡F« k‰W« »UZz»ç, kJiu, mYty®
50 rjÅj khåa¤Âš mÂfg£rkhf xU bgu«gÿ®, òJ¡nfh£il,
my»‰F %. 50,000/- Åj« MÂÂuhél®/
Ïuhkehjòu«, nry«, t£lhu mséš
gH§Foæd®/ ÁW/FW étrhæfŸ k‰W«
bg© étrhæfS¡F tH§f¥gL«. Átf§if, jŠrhñ®, njå, njh£l¡fiy
28. ouh¡lçš Ïiz¡f¥g£l bjë¥gh‹ Úy»ç, ÂU¥ó®, ÂU¢Á, cjé
(Tractor mounted / operated ÂUbešntè, ntÿ® k‰W« Ïa¡Fe®/
sprayer) - 40 rjÅj khåa¤Âš éG¥òu« M»a 22 njh£l¡fiy
mÂfg£rkhf xU my»‰F %.8,000/- kht£l§fëYŸsmid¤J mYty® /
Åj« bghJ¥ÃçÎ étrhæfS¡F« k‰W« étrhæfŸ. Jiz
50 rjÅj khåa¤Âš mÂfg£rkhf xU
njh£l¡fiy
my»‰F %.10,000/- Åj« MÂÂuhél®/
gH§Foæd®/ ÁW/FW étrhæfŸ k‰W« ÁW / FW étrhæfŸ, bg© mYty®
bg© étrhæfS¡F tH§f¥gL«.
29. éir¤bjë¥gh‹ (Knapsack étrhæfŸ k‰W« kht£l
sprayer) (12-16 è£l®) - 40 rjÅj MÂÂuhél® / gH§Foæd mséš
khåa¤Âš mÂfg£rkhf xU my»‰F njh£l¡fiy
%.3,000/- Åj« bghJ¥ÃçÎ Ïiz
étrhæfS¡F« k‰W« 50 rjÅj tH§f¥gL« Ïa¡Fe® /
khåa¤Âš mÂfg£rkhf xU my»‰F
njh£l¡fiy
%. 3,800/- Åj« MÂÂuhél®/
gH§Foæd®/ ÁW/FW étrhæfŸ k‰W« Jiz
bg© étrhæfS¡F tH§f¥gL«. Ïa¡Fe®
30. if¤bjë¥gh‹ (knapsack / foot
operated sprayer) - mÂfg£rkhf
%.500/- Åj« bghJ¥ÃçÎ
étrhæfS¡F« k‰W« mÂfg£rkhf
%. 600/- Åj« MÂÂuhél®/
gH§Foæd®/ ÁW/FW étrhæfŸ k‰W«
bg© étrhæfS¡F tH§f¥gL«.
61
31.éir¤ bjë¥gh‹ - knapsack mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
sprayer (8 – 12 è£l®) – mÂfg£rkhf flÿ®, jUkòç, Â©L¡fš, cjé
%.2,500/- Åj« bghJ¥ÃçÎ <nuhL, f‹åahFkç, njh£l¡fiy
étrhæfŸ k‰W« mÂfg£rkhf %. »UZz»ç, kJiu, bgu«gÿ®, mYty®
3,100/- Åj« MÂÂuhél®/
òJ¡nfh£il, Ïuhkehjòu«,
gH§Foæd®/ ÁW/FW étrhæfŸ
k‰W« bg© étrhæfS¡F nry«, Átf§if, jŠrhñ®, t£lhu mséš
tH§f¥gL«. njå, Úy»ç, ÂU¥ó®, ÂU¢Á, njh£l¡fiy
X) xU§»izªj mWtil Ã‹ brŒ ÂUbešntè, ntÿ® k‰W« cjé Ïa¡Fe®/
nkyh©ik- éG¥òu« M»a 22 njh£l¡fiy
32. Á¥g« f£L« miw - 50 rjÅj kht£l§fëYŸsmid¤J mYty® / Jiz
khåa¤Âš mÂfg£rkhf %.2.00 étrhæfŸ. njh£l¡fiy
Ïy£r« Åj« 9 Û x 6 Û msÎŸs xU mYty®
my»‰F tH§f¥gL«.
33. K‹ Fë®é¥ò myF - fl‹
kht£l mséš
Ïiz¡f¥g£l Ã‹nd‰ò khåakhf étrhæfŸ k‰W«
njh£l¡fiy
35 rjÅj khåa¤Âš mÂfg£rkhf MÂÂuhél® / gH§Foæd
Ïiz Ïa¡Fe®
6 bk.l‹ bfhŸssÎ bfh©l xU
étrhæfS¡F K‹Dçik / njh£l¡fiy
my»‰F %.8.75 Ïy£r« Åj«
tH§f¥gL« Jiz Ïa¡Fe®
tH§f¥gL«.
34. Fiwªj bryéd bt§fha
nrä¥ò¡ Tl« - 50 rjÅj khåa¤Âš
mÂfg£rkhf 25 bk.l‹ bfhŸssÎ
bfh©l xU my»‰F %.87,500/- Åj«
tH§f¥gL«.
35. xU§»izªj Á¥g« f£L« miw
– fl‹ Ïiz¡f¥g£l Ã‹nd‰ò
khåakhf 9 Û x 18 Û msÎŸs
xU my»‰F 35 rjÅj khåakhf
mÂfg£r« %.17.50 Ïy£r« tiu
bghJ¥ gFÂfS¡F« k‰W«
%.25.00 Ïy£r« tiu kiy¥gFÂ
k‰W« m£ltiz gFÂfS¡F«
tH§f¥gL«.
62
36. Fë®gjd nrä¥ò¡ »l§F – mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
tif II – fl‹ Ïiz¡f¥g£l flÿ®, jUkòç, Â©L¡fš, cjé
Ã‹nd‰ò khåakhf xU <nuhL, f‹åahFkç, njh£l¡fiy mYty®
bk.l‹D¡F %.3500/- Åj« »UZz»ç, kJiu,
»l§F x‹W¡F 35 rjÅj bgu«gÿ®, òJ¡nfh£il, t£lhu mséš
khåakhf xU egU¡F 5,000 Ïuhkehjòu«, nry«, njh£l¡fiy cjé
bk.l‹ bfhŸssÎ tiu Átf§if, jŠrhñ®, njå, Ïa¡Fe®/
bghJ¥gFÂfS¡F« k‰W« 50 Úy»ç, ÂU¥ó®, ÂU¢Á, njh£l¡fiy mYty®
rjÅj khåa¤Âš mÂfg£rkhf ÂUbešntè, ntÿ® k‰W« / Jiz njh£l¡fiy
xU bk.l‹D¡F %.5,000/- Åj« éG¥òu« M»a 22 mYty®
kiy¥gFÂ k‰W« m£ltiz kht£l§fëYŸsmid¤J
gFÂfS¡F« tH§f¥gL«. étrhæfŸ. kht£l mséš
37. xU§»idªj Fë® bjhl® njh£l¡fiy Ïiz
r§»è mik¥ò – fl‹ ÁW / FW étrhæfŸ, bg© Ïa¡Fe® /
Ïiz¡f¥g£l Ã‹nd‰ò étrhæfŸ k‰W« njh£l¡fiy Jiz
khåakhf, mik¥ò x‹W¡F 35 Ïa¡Fe®
rjÅj khåa¤Jl‹ %.2.10 nfho
tiu bghJ¥gFÂfS¡F« k‰W« étrhæfS¡F K‹Dçik
50 rjÅj khåa¤Jl‹ %.3.00 tH§f¥gL«
nfho tiu kiy¥gFÂ /
m£ltiz gFÂfS¡F«
tH§f¥gL«.
38. gG¡fit¡f¥gL« miw –
khåakhf xU bk.l‹D¡F
%.35,000/- Åj« »l§F x‹W¡F
35 rjÅj khåakhf xU egU¡F
300 bk.l‹ bfhŸsÎ tiu
bghJ¥gFÂfS¡F« k‰W« 50
rjÅj khåa¤Âš mÂfg£rkhf
xU bk.l‹D¡F %.50,000/- Åj«
kiy¥gFÂ k‰W« m£ltiz
gFÂfS¡F« tH§f¥gL«.
63
ey¤Â£l§fë‹ ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®ò bfhŸs
39. Fë%£l¥g£l thfd« – mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, flÿ®, »uhk mséš
fl‹ Ïiz¡f¥g£l jUkòç, Â©L¡fš, <nuhL, cjé
Ã‹nd‰ò khåakhf f‹åahFkç, »UZz»ç, kJiu, njh£l¡fiy mYty®
mik¥ò x‹W¡F 35 rjÅj bgu«gÿ®, òJ¡nfh£il,
khåa¤Jl‹ %.9.10 Ïy£r«
Ïuhkehjòu«, nry«, Átf§if, t£lhu mséš
tiu bghJ¥gFÂfS¡F«
k‰W« 50 rjÅj jŠrhñ®, njå, Úy»ç, ÂU¥ó®, njh£l¡fiy cjé
khåa¤Jl‹ %.13 Ïy£r« ÂU¢Á, ÂUbešntè, ntÿ® Ïa¡Fe®/
tiu kiy¥gFÂ / k‰W« éG¥òu« M»a 22 njh£l¡fiy mYty®
m£ltiz gFÂfS¡F« kht£l§fëYŸs mid¤J / Jiz njh£l¡fiy
tH§f¥gL«. étrhæfŸ. mYty®
XI) kåjts nk«ghL
(Human Resource ÁW / FW étrhæfŸ, bg© kht£l mséš
Development (HRD))
njh£l¡fiy Ïiz
40. njh£l guhkç¥ghs® étrhæfŸ k‰W« MÂÂuhél® /
Ïa¡Fe® /
Âw‹ ts®¤jš gæ‰Á - 200 gH§Foæd étrhæfS¡F
njh£l¡fiy Jiz
kâ neu¤Â‰F« mÂfkhd
K‹Dçik tH§f¥gL« Ïa¡Fe®
gæ‰Á¡F, xU egU¡F
mÂfg£rkhf %.16,420/-
Åj« tH§f¥gL«.
41. étrhæfŸ cŸkhãy
gæ‰Á - ehŸ x‹W¡F xU
egU¡F %.1000/- Åj«
Ïu©L eh£fS¡F
cŸkhãy gæ‰Á
më¡f¥gL«.
42. étrhæfŸ btëkhãy
gæ‰Á – Â£l kÂ¥Ãš
100 rjÅj«.
43. étrhæfŸ f©Lz®
gaz«- Â£l kÂ¥Ãš
100 rjÅj«.
64
XII) rªij c£f£lik¥ò trÂ mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
V‰gL¤Jjš flÿ®, jUkòç, Â©L¡fš, cjé
<nuhL, f‹åahFkç, njh£l¡fiy mYty®
44. Cuf¤ rªij / m¥å k©ofŸ / »UZz»ç, kJiu,
neuo¢ rªijfŸ – fl‹ bgu«gÿ®, òJ¡nfh£il, t£lhu mséš
Ïiz¡f¥g£l Ã‹nd‰ò Ïuhkehjòu«, nry«, njh£l¡fiy cjé
khåakhf, 40 rjÅj khåa¤Âš Átf§if, jŠrhñ®, njå, Ïa¡Fe®/
mÂfg£rkhf %.10 Ïy£r« Åj« Úy»ç, ÂU¥ó®, ÂU¢Á, njh£l¡fiy mYty®
bghJ¥gFÂfS¡F« k‰W« ÂUbešntè, ntÿ® k‰W« / Jiz njh£l¡fiy
55 rjÅj khåa¤Âš mÂfg£rkhf éG¥òu« M»a 22 mYty®
%.13.75 Ïy£r« Åj« kiy¥gFÂ kht£l§fëYŸs mid¤J
k‰W« m£ltiz gFÂfS¡F« étrhæfŸ. kht£l mséš
tH§f¥gL«. njh£l¡fiy Ïiz
45. Ášyiw é‰gid ika§fŸ ÁW / FW étrhæfŸ, bg© Ïa¡Fe® /
(R‰W¢ NHš f£L¥gL¤j¥g£lJ) - njh£l¡fiy Jiz
étrhæfŸ k‰W« Ïa¡Fe®
khåakhf, 35 rjÅj khåa¤Âš MÂÂuhél® / gH§Foæd
mÂfg£rkhf %.5.25 Ïy£r« Åj« étrhæfS¡F K‹Dçik
bghJ¥gFÂfS¡F« k‰W«
tH§f¥gL«
%.7.50 Ïy£r« ÅjK« kiy¥gFÂ
k‰W« m£ltiz gFÂfS¡F«
tH§f¥gL«.
46. Fë® miwÍl‹ Toa
ãiyahd (m) efU« é‰gid
t©o (m) é‰gid nkil -
%.15,000/- tiu xU my»‰F
tH§f¥gL«.
65
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®ò bfhŸs nt©oa
ga‹fS« jFÂfS« ãgªjidfS« mYty®
47. braš c£f£lik¥ò mçaÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
trÂfŸ (nrfç¤jš, flÿ®, jUkòç, cjé
tçir¥gL¤Jjš, ju«Ãç¤jš, Â©L¡fš, <nuhL, njh£l¡fiy mYty®
Á¥g« f£Ljš Ï‹D«
f‹åahFkç, »UZz»ç,
Ãwt‰¿‰fhf) - fl‹
Ã‹nd‰ò kJiu,
bgu«gÿ®, t£lhu mséš
Ïiz¡f¥g£l
khåakhf, 40 rjÅj òJ¡nfh£il, Ïuhkehjòu«, njh£l¡fiy cjé
khåa¤Âš mÂfg£rkhf %.6 nry«, Átf§if, jŠrhñ®, Ïa¡Fe®/
Ïy£r« Åj« bghJ¥gFÂ njå, Úy»ç, ÂU¥ó®, njh£l¡fiy mYty® /
fS¡F« k‰W« 55 rjÅj ÂU¢Á, ÂUbešntè, Jiz njh£l¡fiy
khåa¤Âš mÂfg£rkhf ntÿ® k‰W« éG¥òu« mYty®
%.8.25 Ïy£r« Åj«,
M»a 22
kiy¥gFÂ k‰W« m£ltiz
gFÂfS¡F« tH§f¥gL«. kht£l§fëYŸsmid¤J kht£l mséš
étrhæfŸ. njh£l¡fiy Ïiz
Ïa¡Fe® / njh£l¡fiy
Jiz Ïa¡Fe®
étrhæfŸ k‰W«
XIII) Áw¥ò¤ Â£l§fŸ MÂÂuhél® / gH§Foæd

48. g©iz¡ Fiwfis étrhæfS¡F K‹Dçik
ãt®¤Â brŒjš - 50 rjÅj
tH§f¥gL«
khåa¤Âš mÂfg£rkhf xU
étrhæ¡F %.2,000/- tiu
tH§f¥gL«.
49. KU§if¡fhd kÂ¥ò njå k‰W« Â©L¡fš
bjhl® – Â£l« rh®ªjJ. M»a kht£l§fëYŸs
mid¤J étrhæfŸ .
66
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS« ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®ò bfhŸs
4. Ãujk kªÂçæ‹ étrha¤Â‰fhd Ú®¥ghrd¤ Â£l¤Âš Jë Ú®- mÂf gæ® v‹D«

c£Ãçéš brašgL¤j¥gL« E©Ù® ghrd¤ Â£l«
k¤Âa k‰W« khãy muR g»®ªjë¥ò Â£l« (60 : 40)
mid¤J jFÂahd njh£l¡fiy brhªjkhfnth mšyJ njh£l¡fiy¤Jiw
gæ®fŸ k‰W« ntsh© gæ®fS¡F g§fë¥ò Kiwænyh ghrd
brh£LÚ® k‰W« bjë¥òÚ® ghrd trÂÍl‹ Toa brhªj »uhk mséš :
mik¥òfŸ mik¤Âl ÁW/FW ãy« mšyJ Fiwªjg£r« cjé njh£l¡fiy
étrhæfS¡F 100 rjÅj khåaK« 10 tUl§fS¡F mYty®
(mÂfg£rkhf xU gadhë¡F F¤jif¡F gÂÎ
2 v¡l® tiu) Ïju étrhæfS¡F brŒJŸs ãy«
t£lhu mséš :
75 rjÅj khåaK« (mÂfg£rkhf it¤ÂU¡F« mid¤J njh£l¡fiy cjé
xU gadhë¡F 5 v¡l® tiu) étrhæfŸ. Ïa¡Fe®/
tH§f¥gL«. njh£l¡fiy mYty® /
br‹id Ú§fyhf Jiz njh£l¡fiy
mid¤J kht£l mYty®
étrhæfŸ.
kht£l mséš
njh£l¡fiy Ïiz
Ïa¡Fe® /njh£l¡fiy
Jiz Ïa¡Fe®
ntsh©ik¤Jiw
»uhk mséš
cjé ntsh©ik
mYty®
t£lhu mséš :
ntsh©ik cjé
Ïa¡Fe®/
ntsh©ik
mYty®/Jiz
ntsh©ik mYty®
kht£l mséš
ntsh©ik Ïiz
Ïa¡Fe®
67
ãgªjidfS«
5.Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f«

k¤Âa k‰W« khãy muR g»®ªjë¥ò Â£l« (60 :40)
5m. khdthç gFÂ nk«ghL
1. njh£l¡fiy rh®ªj g©iza« - mçaYh®, nfha«ò¤Jh®, »uhk mséš

njh£l¡fiy rh®ªj g©iza« flYh®, Â©L¡fš,
(gšyh©L njh£l¡fiy¥gæ® + <nuhL, fhŠÁòu«, f%®, cjé njh£l¡fiy
Xuh©L CLgæ® rhFgo, gy mL¡F »UZz»ç, kJiu, mYty®
rhFgo Kiw) brŒtj‰F 50 rjÅj ehk¡fš, ehf¥g£od«,
khåa« mÂfg£rkhf v¡lU¡F bgu«gYh®, òJ¡nfh£il,
%.25,000/- Åj« xU gadhë¡F Ïuhkehjòu«, nry«, t£lhu mséš
mÂfg£rkhf 2 v¡l® tiu ãy¤ij Átf§if, jŠrhñ®,
rçbrŒjš, elÎ¥bghU£fŸ/éijfŸ, njå, ÂUt©zhkiy, njh£l¡fiy cjé
cu§fŸ, gæ®ghJfh¥ò kUªJfŸ k‰W« ÂU¢Á, Jh¤J¡Fo, Ïa¡Fe®/
Ïju ÏLbghU£fS¡F tH§f¥gL«. ntYh®, éG¥òu« k‰W« njh£l¡fiy
éUJef® M»a 24 mYty® / Jiz
2. gRik¡ Foš (Ïa‰if¡ fh‰nwh£l kht£l§fis¢ rh®ªj njh£l¡fiy
trÂÍl‹ Toa cUis tot¡ mid¤J étrhæfS« mYty®
f£lik¥ò) - 50 rjÅj khåa« xU jFÂahdt®fŸ.
gadhë¡F mÂfg£rkhf 4,000 r.Û.
tiu tH§f¥gL«.
500 r.Û tiu %.530/ r.Û
>500 -1008 r.Û. %.468/ r.Û. kht£l mséš
>1008 -2080 rÛ. %.445/ r.Û. étrhæfŸ k‰W«
njh£l¡fiy Ïiz
>2080 -4000 rÛ. %.422/ r.Û. MÂÂuhél® / gH§Foæd Ïa¡Fe® /
3. ãHštiy¡Foš - 50 rjÅj étrhæfS¡F K‹Dçik njh£l¡fiy Jiz
khåa«, rJu Û£lU¡F %.355/- Åj« Ïa¡Fe®
xU gadhë¡F mÂfg£rkhf 4,000 r.Û tH§f¥gL«
tiu tH§f¥gL«.
4. k©òG cu« c‰g¤Â – ãuªju k©òG
cu c‰g¤Â¡Tl« mik¡f 50 rjÅj
khåa¤Âš mÂfg£rkhf xU
Tl¤Â‰F %.50,000 tiu k‰W« HDPE
k©òG¥ gL¡if mik¡f xU
v©â¡if¡F mÂfg£rkhf %.8,000
tiu tH§f¥gL«.
68
5.Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f«

k¤Âa k‰W« khãy muR g»®ªjë¥ò Â£l« (60 :40)
5m. khdthç gFÂ nk«ghL
5. mWtil Ã‹ brŒ nrä¥ò¡ »l§F mçaYh®, nfha«ò¤Jh®, »uhk mséš

k‰W« ku« Ïšyhj Ïju flYh®, Â©L¡fš, <nuhL,
td¥bghUë‹ kÂ¥ò¡ T£Ljš – fhŠÁòu«, f%®, cjé njh£l¡fiy
KjÄ£oš 50 rjÅj khåa«, xU rJu »UZz»ç, kJiu, mYty®
Û£lU¡F %.4,000/- Åj« xU ehk¡fš, ehf¥g£od«,
»l§F/gjåL« ãiya« bgu«gYh®, òJ¡nfh£il,
mik¥gj‰F mÂfg£rkhf Ïuhkehjòu«, nry«, t£lhu mséš
%.2 Ïy£r« tiu tH§f¥gL«. Átf§if, jŠrhñ®, njå,
ÂUt©zhkiy, ÂU¢Á, njh£l¡fiy cjé
6. xU§»izªj g©iza Kiw/ Jh¤J¡Fo, ntYh®, Ïa¡Fe®/
td§fis ghJfh¤jš k‰W« éG¥òu« k‰W« éUJef® njh£l¡fiy
tašfis gh®itæLjš M»a 24 kht£l§fis¢ mYty® / Jiz
M»at‰¿‰F gæ‰Áaë¤jš –20 rh®ªj mid¤J njh£l¡fiy
mšyJ nk‰g£l g§nf‰ghs®fS¡F étrhæfS« mYty®
gæ‰Á më¡f %.10,000/- jFÂahdt®fŸ.
tH§f¥gL«.
kht£l mséš
7.brašés¡f« – 50 g§nf‰ghs®fŸ
mšyJ mj‰F nkš cŸs xU ÁW / FW étrhæfŸ, bg© njh£l¡fiy Ïiz
FGé‰F braš és¡f« brŒa étrhæfŸ k‰W« Ïa¡Fe® /
%.20,000/- tH§f¥gL«. njh£l¡fiy Jiz
tH§f¥gL«
69
5. Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f«

k¤Âa k‰W« khãy muR g»®ªjë¥ò¤ Â£l« (60 :40)
5.M. ghu«gça ntsh©ik ts®¢Á¤ Â£l«
njh£l¡fiy¥ gæ®fëš Ïa‰if br‹id, bgu«gYh®, »uhk mséš

étrha¤ij C¡Fé¡f 50 V¡f® ÂUth%® k‰W«
xUä¤j gu¥ò bfh©l gFÂæš Ïuhkehjòu« cjé njh£l¡fiy
cŸsl§»a étrhæfis¡ bfh©L kht£l§fis¤ jéu Ïju mYty®
FG¡fŸ mik¤J, m¡FGé‰F kht£l§fis¢ rh®ªj
%.14.95 Ïy£r« ãÂæš xU mid¤J étrhæfS«
étrhæ¡F mÂfg£rkhf xU v¡l® jFÂahdt®fŸ. t£lhu mséš
tiu, _‹wh©LfS¡F Ñœ¡f©l
gâfS¡F tH§f¥gL»wJ. njh£l¡fiy cjé
Ïa¡Fe®/
ÁW / FW étrhæfŸ, njh£l¡fiy
 g§nf‰ò c¤Âuthj rh‹¿jœ
Kiw eilKiwgL¤j 50 bg© étrhæfŸ k‰W« mYty® / Jiz
V¡f® bfh©l Ïa‰if njh£l¡fiy
MÂÂuhél® / gH§Foæd mYty®
ntsh©ik étrha FG¡fŸ
mik¤jš. étrhæfS¡F K‹Dçik
 g§nf‰ò c¤Âuthj rh‹¿jœ
tH§f¥gL«
k‰W« ju¡f£L¥ghL. kht£l mséš
 Ïa‰if ntsh©ik¡fhd
braš Â£l«. njh£l¡fiy Ïiz
 xU§»izªj cu Ïa¡Fe® /
nkyh©ik. njh£l¡fiy Jiz
Ïa¡Fe®
 ntsh© fUéfS¡fhd
thlif bjhifia
brY¤Jjš.
 Á¥g« f£Ljš, c‰g¤Â
bghUŸfS¡F bgaçLjš
k‰W« t®¤jf« brŒjš.
70
ãgªjidfS«
6. njÁa MÍZ Ïa¡f« - kU¤Jt¥ gæ®fŸ
(k¤Âa k‰W« khãy muR g»®ªjë¥ò Â£l« - 60:40)
1. f©tè¡»H§F rhFgo khåa« - flÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
50 rjÅj khåa« mÂfg£rkhf Â©L¡fš, cjé
v¡lU¡F %.1,10,722/- tiu xU f‹åahFkç, fhŠÁòu«, njh£l¡fiy
Ïuhkehjòu«, jŠrhñ®, mYty®
gadhë¡F 2 v¡l® tiu
f%®, ÂU¥ó®,
elÎ¥bghU£fS¡F tH§Fjš ÂUbešntè, éUJef®,
Átf§if, ehk¡fš t£lhu mséš
2. br«ku« rhFgo khåa« - 75 rjÅj
k‰W« njå M»a njh£l¡fiy
kht£l§fëš cŸs cjé Ïa¡Fe® /
%.68,245/- tiu xU gadhë¡F
étrha¡ FG¡fis¢ njh£l¡fiy
2 v¡l® tiu elÎ¥bghU£fS¡F
nr®ªj mid¤J mYty®/ Jiz
tH§Fjš
étrhæfŸ njh£l¡fiy myty®
3. Â¥Ãè rhFgo khåa« - 30 rjÅj
%.30,197/- tiu xU gadhë¡F
kht£l mséš
2 v¡l® tiu tH§Fjš.
njh£l¡fiy
Ïiz Ïa¡Fe® /
4.kz¤j¡fhë rhFgo khåa« - njh£l¡fiy
30 rjÅj khåa« mÂfg£rkhf Jiz Ïa¡Fe®
v¡lU¡F %.12,078/- tiu xU
gadhë¡F 2 v¡l® tiu tH§Fjš.
5. Ïyt§f¥g£il rhFgo khåa« -

v¡lU¡F %.37,444/- tiu xU
6. nt«ò rhFgo khåa« - 30 rjÅj

%.18,118/- tiu xU gadhë¡F 2 v¡l®
tiu tH§Fjš.
7. tšyhiu rhFgo khåa« -

v¡lU¡F %.19,326/- tiu xU
71
ãgªjidfS«
6. njÁa MÍZ Ïa¡f« - kU¤Jt¥ gæ®fŸ
(k¤Âa k‰W« khãy muR g»®ªjë¥ò Â£l« - 60:40)
8. nrh‰W¡ f‰whiH rhFgo khåa« - flÿ®, nfha«ò¤ö®, »uhk mséš
30 rjÅj khåa« mÂfg£rkhf Â©L¡fš, cjé
v¡lU¡F %.20,534/- tiu xU f‹åahFkç, fhŠÁòu«, njh£l¡fiy
gadhë¡F 2 v¡l® tiu tH§Fjš. Ïuhkehjòu«, jŠrhñ®, mYty®
9. KUfš ku« rhFgo khåa« - f%®, ÂU¥ó®,
30 rjÅj khåa« mÂfg£rkhf ÂUbešntè, éUJef®,
v¡lU¡F %.30,197/- tiu xU Átf§if, ehk¡fš t£lhu mséš
gadhë¡F 2 v¡l® tiu tH§Fjš. k‰W« njå M»a njh£l¡fiy
kht£l§fëš cŸs cjé Ïa¡Fe® /
étrha¡ FG¡fis¢ njh£l¡fiy
nr®ªj mid¤J mYty®/ Jiz
étrhæfŸ njh£l¡fiy
mYty®
kht£l mséš
njh£l¡fiy
Ïiz Ïa¡Fe® /
njh£l¡fiy
Jiz Ïa¡Fe®
72
3. ntsh©ik¥ bgh¿æaš
Â£l« v©:1
Â£l¤Â‹ bga® njÁa ntsh©ik ts®¢Á¤Â£l¤Â‹ Ñœ ntsh©ik
ÏaªÂukakh¡Fjš Â£l«.
ãÂ Mjhu« k¤Âa muÁ‹ g§fë¥ò¤Â£l«
(k¤Âa muR 60 rjé»j« k‰W« khãy muR 40 rjé»j«)
Â£l¥ gFÂ mid¤J kht£l§fŸ (br‹id Ú§fyhf)
neh¡f«  bghU¤jkhd g©iz ÏaªÂu§fisÍ«, fUéfisÍ«
m¿Kf¥gL¤Â ntsh©ik¥ gâfis ÏaªÂukakh¡Fjš.
 ntsh©ikæš V‰gL« M£fŸ g‰wh¡Fiw Ãu¢ÁidfëèUªJ
étrhæfis éLé¤J, F¿¤j fhy¤Âš g©iz¥ gâfis
étrhæfŸ nk‰bfhŸs¢ brŒjš.
brašgL¤j¥gL« ntsh©ik ÏaªÂukakh¡Fjš:
gâfŸ gt®ošy®, jhåa§» beš eh‰W elÎ brŒÍ« ÏaªÂu«, nuh£lnt£l®,
éij éij¡F« fUé, cuäL« cHéšyh éij¥ò¡ fUé, cu¤Jl‹
éij¡F« fUé, ouh¡l® k‰W« gt®ošyuhš Ïa§f¡Toa tu¥ò
mik¡F« fUé, ouh¡luhš Ïa§f¡Toa it¡nfhš f£L f£L«
ÏaªÂu«, òj® mf‰W« fUé k‰W« be‰gæçš fisbaL¡F«
fUéæid cŸsl¡»a éirfisbaL¡F« fUé, j£il bt£L«
fUé k‰W« ouh¡luhš Ïa§f¡Toa ó« éir¤bjë¥gh‹fis
étrhæfŸ th§Ftj‰F khåa cjé tH§Fjš.
khåa§fS«  ntsh© ÏaªÂu§fŸ / fUéfŸ th§Ftj‰F Ïju étrhæfS¡F
rYiffS« 40 rjé»j« mšyJ murhš ã®za« brŒa¥g£l mÂfg£r
khåa¤bjhif ÏÂš vJ Fiwnth m¤bjhif khåakhfÎ«, MÂ
Âuhél®, gH§Foæd®, ÁW, FW k‰W« bg© étrhæfS¡F
50 rjé»j« mšyJ murhš ã®za« brŒa¥g£l mÂf g£r
khåa¤bjhif Ït‰¿š vJ Fiwnth m¤bjhif khåakhfÎ«
tH§f¥gL»wJ.
(Ïiz¥ò 1 I gh®¡fÎ«.)
 étrhæfŸ j§fS¡F¤ njit¥gL« ntsh© ÏaªÂu§fŸ k‰W«
fUéfë‹ tiffŸ k‰W« khÂçfis ntsh©ik¥ bgh¿æaš
Jiwahš m§Ñfhu« k‰W« x¥òjš brŒa¥gL« ntsh© ÏaªÂu§fŸ
k‰W« fUéfŸ jahç¡F« ãWtd§fëläUªJ étrhæfë‹
éU¥g¤Â‹go nj®Î brŒJ bfhŸsyh«.
jFÂ mid¤J étrhæfŸ, MÂ Âuhél®, gH§Foæd®, ÁW, FW k‰W«
bg© étrhæfS¡F TLjš gy‹fŸ.
Â£l brayh¡f fhy Kjèš KG¤ bjhifia brY¤Jgt®fS¡F K‹Dçik mo¥gilæš
ã®za« Ï¤Â£l« ãÂah©o‰FŸ brašgL¤j¥gL«.
mQf nt©oa tUthŒ¡ nfh£l¤Âš cŸs
mYty® cjé bra‰ bgh¿ahs®,nt.bgh.J.
kht£l mséš cŸs bra‰ bgh¿ahs®,nt.bgh.J.
k©ly mséš cŸs f©fhâ¥ò¥ bgh¿ahs®, nt.bgh.J.
khãy mséš:-
jiyik¥ bgh¿ahs® (nt.bgh.) ,
ntsh©ik¥ bgh¿æaš Jiw (nt.bgh.J)
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622.
73
Ïiz¥ò-1
khåa«*
MÂ Âuhél®,
ruhrç Ïju
gH§Foæd®
étrhæfS¡F
myF k‰W« ÁW, FW,
t. tH§f¥gL«
ntsh© ÏaªÂu¤Â‹ bga® éiy bg©
v© mÂfg£r
(%ghŒ étrhæfS¡F
khåa«
Ïy£r¤Âš) tH§f¥gL«
(%ghŒ
mÂfg£r khåa«
Ïy£r¤Âš)
(%ghŒ Ïy£r¤Âš)
gt® ošy® (8 FÂiu¤
1 ÂwD¡F« Ñœ) k‰W« mj‹ 1.00 0.40 0.50
Ïiz¥òfŸ
gt®ošy® (8 FÂiu¤Âw‹
2 k‰W« mj‰F« nkš) k‰W« 1.60 0.60 0.75
mj‹ Ïiz¥òfŸ
beš eh‰W elÎ brŒÍ«
3 2.50 0.75 0.94
ÏaªÂu« (4 tçir)
beš eh‰W elÎ brŒÍ«
4 17.00 2.00 2.00
ÏaªÂu« (4 tçir¡F« nkš)
5 nuh£lnt£l® (RHš fy¥ig) 0.90 0.50 0.63
éijéij¡F« fUé /
cuäL« cHéšyh éij¥ò¡
6 0.70 0.35 0.44
fUé / cu¤Jl‹
éijéij¡F« fUé.
ouh¡l® k‰W« gt®ošyuhš
7 Ïa§f¡Toa tu¥ò mik¡F« 3.20 0.50 0.63
fUé.
ouh¡luhš Ïa§f¡Toa
8 it¡nfhš f£L f£L« 3.50 0.50 0.63
ÏaªÂu«.
òj® mf‰W« fUé k‰W«
be‰gæçš fisbaL¡F«
9 1.00 0.15 0.19
fUéæid cŸsl¡»a
éir¡fisbaL¡F« fUé.
j£il bt£L« fUé
(3 FÂiu¤ÂwD¡F«
10 Fiwthd v‹Á‹ 0.40 0.16 0.20
/ ä‹nkh£lhçdhš
Ïa§f¡ToaJ)
j£il bt£L« fUé
(3 FÂiu¤ÂwD¡F« nkš
11 5 FÂiu¤Âw‹ cila v‹Á‹ 0.50 0.20 0.25
/ ä‹nkh£lhçdhš
Ïa§f¡ToaJ)
ouh¡luhš Ïa§f¡ Toa ó«
12 1.50 0.50 0.63
éir¤ bjë¥gh‹fŸ
* ntsh© ÏaªÂukakh¡F« Jiz Ïa¡f¤ Â£l têfh£L be¿Kiwfë‹go.
74
Â£l« v© : 2
Â£l¤Â‹ bga® njÁa ntsh©ik ts®¢Á¤ Â£l¤Â‹Ñœ ntsh©ik
ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfŸ thlif¡F tH§F« ika§fis
V‰gL¤Jjš.
neh¡f« 
gæ®rhFgo¡ fhy§fëš ÁW k‰W« FW étrhæfis¡
bfh©l gFÂfëš ntsh©ik gâfŸ
ÏaªÂukakh¡Fjiy éçÎgL¤Jjš.
 F¿¤j fhy¤Âš gæ® ts®¢Áæ‹ x›bthU ãiyæY«
ntsh© ÏaªÂukakh¡Fjè‹ _y« gæ® rhFgo
bryéd¤ij Fiw¤J étrhæfë‹ ãfu tUkhd¤ij
ca®¤Jjš.
 njit¥gL« étrhæfS¡F ntsh© ÏaªÂu§fŸ k‰W«
fUéfis Fiwªj thlif¡F tH§Fjš.
brašgL¤j¥gL« ntsh© ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfŸ thlif¡F tH§F«
gâfŸ ika§fis cUth¡F« gadhë FG mšyJ
bjhêšKidnth®fS¡F 40 rjé»j khåa« tH§Fjš.
khåa§fS«  ntsh© ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfŸ thlif¡F tH§F«
rYiffS« ika§fŸ mik¤Âl bjhêš Kidnth® / gadhëfŸ
FG¡fS¡F mt‰¿‹ bkh¤j éiyæš 40 rjé»j«
khåa« mšyJ mÂfg£rkhf xU ika¤Â‰F %.10.00
Ïy£r« tiu khåa« tH§Fjš.
 bjhêš Kidnth®fŸ/gadhëfŸ FG¡fŸ j§fS¡F¤
njit¥gL« ntsh© ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfë‹
tiffŸ k‰W« khÂçfis ntsh©ik¥ bgh¿æaš
Jiwahš m§Ñfhu« k‰W« x¥òjš brŒa¥gL« ntsh©
ÏaªÂu§fis jahç¡F« ãWtd§fëläUªJ j§fë‹
KG éU¥g¤Â‹go nj®Î brŒJ bfhŸsyh«.
jFÂ K‹ndho étrhæfŸ, étrhæfŸ FG¡fŸ k‰W«
bjhêšKidnth®fŸ.
Â£l brayh¡f fhy Kjèš KG¤bjhifia brY¤Jgt®fS¡F K‹Dçik
ã®za« mo¥gilæš Ï¤Â£l« ãÂah©o‰FŸ brašgL¤j¥gL«.
mQf nt©oa mYty® tUthŒ¡ nfh£l¤Âš cŸs
cjé bra‰ bgh¿ahs®,nt.bgh.J.
khãy mséš:-
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622.
75
Â£l« v© : 3
Â£l¤Â‹ bga® jäHf¤Âš T£LwÎ r®¡fiu Miy / cHt® c‰g¤Âahs®
mik¥òfŸ/bjhêš Kidnth® _y« fU«ò rhFgo¡nf‰w
ÏaªÂukakh¡Fjš.
neh¡f«  fU«ò rhFgo¡nf‰w elÎ Kjš mWtil tiu k‰W«
mid¤J gâfS¡F« V‰w ntsh© ÏaªÂu§fŸ k‰W«
fUéfis ga‹gL¤j étrhæfis C¡Fé¤jš.
 F¿¤j fhy¤Âš fU«ò gæiu mWtil brŒJ fU«ò
c‰g¤Âia mÂfç¤jš.
 fU«ò rhFgo¡nf‰w ntsh© ÏaªÂu§fŸ k‰W«
fUéfis njit¥gL« étrhæfS¡F Fiwªj
thlif¡F tH§Fjš.
brašgL¤j¥gL« fU«ò rhFgo¡nf‰w ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfŸ thlif¡F
gâfŸ tH§F« ika§fis mik¡F« T£LwÎ r®¡fiu Miy /
cHt® c‰g¤Âahs® mik¥òfŸ / jåah® r®¡fiu Miy /
bjhêš KidnthU¡F r®¡fiu MiyfŸ x¤JiH¥òl‹ 40
rjé»j khåa« tH§Fjš.
khåa§fS«  %.150.00 Ïy£r« kÂ¥Ãyhd fU«ò rhFgo¡nf‰w
rYiffS« ÏaªÂu§fŸ thlif¡F tH§F« ika§fis mik¡f 40
rjé»j« khåa« mÂfg£rkhf %.60.00 Ïy£r« khåa«
tH§Fjš.
 T£LwÎ r®¡fiu MiyfŸ / cHt® c‰g¤Âahs®
mik¥òfŸ / jåah® r®¡fiu Miy / bjhêš
Kidnth®fŸ j§fS¡F¤ njit¥gL« fU«ò
rhFgo¡nf‰w ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfë‹ tiffŸ
k‰W« khÂçfis ntsh©ik¥ bgh¿æaš Jiwahš
m§Ñfhu« k‰W« x¥òjš brŒa¥gL« ntsh© ÏaªÂu§fŸ
k‰W« fUéfŸ jahç¡F« ãWtd§fëläUªJ
étrhæfë‹ éU¥g¤Â‹go nj®Î brŒJ bfhŸsyh«.
jFÂ T£LwÎ r®¡fiu MiyfŸ / cHt® c‰g¤Âahs® mik¥òfŸ /
bjhêšKidnth®fŸ M»nahç‹ K‹Dçik tçiræš
cŸsthW.
Â£l« brayh¡f fhy Kjèš KG¤bjhifia brY¤Jgt®fS¡F, K‹Dçik
khãy mséš:-
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622
76
Â£l« v© : 4
Â£l¤Â‹ bga® njÁa ntsh©ik ts®¢Á¤ Â£l¤Â‹Ñœ g©izr¡Â
Fiwthf cŸs kht£l§fëš g©iz ÏaªÂu§fis
thlif¡F tH§F« ika§fŸ ãWÎjš.
Â£l¥ gFÂ Ïuhkehjòu«, ö¤J¡Fo, Átf§if, éUJef®, ÂUth%®,
bgu«gÿ®, mçaÿ®, f%®, »UZz»ç, jŠrhñ®, flÿ®,
<nuhL, ÂU¥ó®, nfha«ò¤ö®, òJ¡nfh£il, ÂUbešntè,
kJiu, ehk¡fš, ntÿ®, jUkòç, éG¥òu«, nry«,
ÂUt©zhkiy k‰W« Â©L¡fš kht£l«.
neh¡f«  ò‹brŒ k‰W« e‹brŒ ãy§fëš rhFgo brŒtj‰nf‰w
ntsh© ÏaªÂu ga‹gh£oid C¡Fé¤jš.
 nj®Î brŒa¥g£l g©iz r¡Â Fiwthd
kht£l§fëYŸs »uhk§fëš étrha T£LwÎ r§f§fŸ,
étrha FG¡fŸ, cHt® c‰g¤Âahs® mik¥òfŸ
ngh‹wt‰¿‹ _y« g©iz ÏaªÂu ika§fis ãWÎjš.
 gâah£fS¡F bgUksÎ bjhif bryÎ brŒtij jé®¤J
ÏL bghU£fë‹ bryéd¤ij Fiw¤J, étrhæfë‹ ãfu
tUkhd¤ij mÂfç¤jš.
 cça fhy¤Âš bghU¤jkhd g©iz gâfS¡F
ÏaªÂukakh¡Fjiy nk‰bfhŸSjš.
brašgL¤j¥gL«  g©iz r¡Â Fiwthf cŸs kht£l§fëš étrha
gâfŸ FG¡fŸ / cHt® c‰g¤Âahs® mik¥òfŸ / »uhk
mo¥gilæš cŸs ÏJngh‹w mik¥òfŸ _y«
x›bth‹W« %.10.00 Ïy£r« kÂ¥Õ£oš g©iz ÏaªÂu
ika§fis ãWÎjš.
 Fiwªj g£r« 8 cW¥Ãd®fis¡ bfh©l étrha
FG¡fS¡F g©iz ÏaªÂu ika§fë‹ Â£l kÂ¥Õ£oš
80 rjé»j khåa« tH§Fjš.
khåa§fS«  g©iz r¡Â Fiwthf cŸs kht£l§fëš khdhthç
rYiffS« k‰W« be‰gæ® rhFgo brŒÍ« ãy§fS¡nf‰w
ÏaªÂu§fis C¡Fé¡f g©iz ÏaªÂu ika§fis
ãWÎjš.
 étrhæfŸ FG¡fŸ / cHt® c‰g¤Âahs® mik¥òfŸ /
ÏJngh‹w mik¥òfS¡F njit¥gL« ntsh©
ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfë‹ tiffŸ k‰W« khlšfis
ntsh©ik bgh¿æaš Jiwæ‹ x¥òjš k‰W« m§Ñfhu«
brŒa¥g£l ntsh© ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfis
jahç¡F« ãWtd§fëläUªJ éU¥g¤Â‹go nj®Î
brŒJ bfhŸsyh«.
77
jFÂ g©iz r¡Â Fiwthf cŸs kht£l§fëš cŸs étrha
FG¡fŸ / cHt® c‰g¤Âahs® mik¥òfŸ / ÏJngh‹w
mik¥òfŸ
Â£l brayh¡f fhy Kjèš KG¤bjhifia brY¤Jgt®fS¡F, K‹Dçik
khãy mséš:-
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622
78
Â£l« v© : 5
Â£l¤Â‹ bga® njÁa ntsh©ik ts®¢Á¤ Â£l¤Â‹Ñœ mWtil¡FÃ‹
brŒne®¤Â bjhêš E£g« k‰W« nkyh©ik¡fhd
ÏaªÂu§fis tH§Fjš.
neh¡f«  mWtil¡F¥Ã‹ nrä¥ò fhy« tiu V‰gL« ÏH¥Ãid
Fiw¤J rªij¥gL¤Jjš.
 ntsh© éisbghU£fë‹ ju¤ij nk«gL¤Jjš
 ntsh© éisbghU£fis nrä¤J it¡F« fhy¤ij
Ú£o¤jš.
 ã%Ã¡f¥g£l bjhêšE£g§fis Ã‹g‰Wjš k‰W«
mid¤J tifahd njh£l¡fiy gæ®fŸ, czÎ
jhåa§fŸ k‰W« v©bzŒ é¤J gæ®fS¡fhd
ÏaªÂu§fŸ _y« »uhk¥òw gFÂfëš ntiy thŒ¥ò
k‰W« tUthia cUth¡Fjš.
brašgL¤j¥gL« mWtil¡F¥Ã‹ brŒne®¤Â bjhêšE£g« k‰W« nkyh©ik:
gâfŸ ÏaªÂu§fshd Á¿a gU¥ò cil¡F« ÏaªÂu«,
ÁWjhåa§fëš cä Ú¡F« ÏaªÂu«, v©bzŒ ÃêÍ«
br¡FfŸ, igfëš mil¡F« ÏaªÂu§fŸ, éirahš
Ïa§f¡Toa cil¡F« ÏaªÂu§fŸ, njhš Ú¡F«
ÏaªÂu§fŸ, fÂuo¡F« ÏaªÂu§fŸ, njhš cç¡F«
ÏaªÂu§fŸ, Ãç¡F« ÏaªÂu§fŸ, bfhÂ¡f it¡F«
ÏaªÂu§fŸ, fGÎ« ÏaªÂu§fŸ, miu¡F« ÏaªÂu§fŸ,
bkUT£L« ÏaªÂu§fŸ, R¤j¥gL¤Â ju« Ãç¡F«
ÏaªÂu§fŸ, rhŒÎ tifæš Ãç¡F« ÏaªÂu§fŸ
ngh‹wt‰¿id mid¤J njh£l¡fiy¥ gæ®fŸ/ czÎ¥
gæ®fŸ/ v©izŒé¤J¥ gæ®fS¡F V‰wthW jå¥g£l
étrhæfŸ, Ra cjé¡FG¡fŸ, étrha cgnah»¥ghs®
FG¡fŸ, étrha T£LwÎ r§f§fŸ, ntsh© c‰g¤Âahs®
mik¥òfŸ k‰W« bjhêšKidnth®fŸ th§Ftj‰F khåa«
tH§Fjš.
khåa§fS« étrhæfŸ, Ra cjé FG¡fŸ, étrha cgnah»¥ghs®
rYiffS« FG¡fŸ, étrha T£LwÎ r§f§fŸ, cHt® c‰g¤Âahs®
mik¥òfŸ, bjhêš Kidnth® M»a Ïju gadhëfS¡F
mWtil¡F¥Ã‹ brŒ ne®¤Â k‰W« nkyh©ik ÏaªÂu§fŸ
th§Ftj‰F mÂfg£rkhf 50 rjé»j« mšyJ murhš
ã®za« brŒa¥g£l mÂfg£r khåa¤bjhif ÏÂš vJ
Fiwnth m¤bjhif khåakhf tH§f¥gL»wJ. nkY«, MÂ
Âuhél®, gH§Foæd®, ÁW, FW k‰W« bg© gadhëfS¡F
mÂfg£rkhf 60 rjé»j« mšyJ murhš ã®za« brŒa¥g£l
mÂfg£r khåa¤bjhif Ït‰¿š vJ Fiwnth m¤bjhif
khåakhf tH§f¥gL»wJ. (Ïiz¥ò 2 gh®¡fÎ«.)
79
jFÂ mid¤J étrhæfŸ, MÂ Âuhél®, gH§Foæd®, ÁW, FW
k‰W« bg© M»a gadhëfS¡F TLjš rYiffŸ.
Â£l brayh¡f fhy Kjèš KG¤bjhifia brY¤Jgt®fS¡F, K‹Dçik

khãy mséš:-
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622
80
Ïiz¥ò 2
MÂ Âuhél®, gH§Foæd®,
ÁW, FW k‰W« bg© Ïju étrhæfŸ
étrhæfŸ
njh£l¡fiy / mWtil¡F¥ ÏaªÂu§fŸ / khåa ÏaªÂu§fŸ / khåa
t.
Ã‹ brŒne®¤Â bjhêš E£g¡ fUéfŸ tiuaiw fUéfŸ / tiuaiw
v©.
fUéfŸ gadhëfS¡F gadhëfS¡F
tH§f¥gL« tH§f¥gL«
mÂfg£r khåa« mÂfg£r khåa«
(%ghŒ Ïy£r¤Âš) (%ghŒ Ïy£r¤Âš)
I jhåa§» / k‰w r¡Âfshš Ïa§F« njh£l¡fiy ÏaªÂu§fŸ
njh£l¡fiy gæ®fS¡F V‰w
ku« mW¡F« fUé / Åš ngnuh / 0.63 50% 0.50 40%
kh«gH« ju« Ãç¡F« fUé /
bro eL« fUé ngh‹w
bghU¤jkhd jhåa§»
ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfŸ
II kåjdhš Ïa¡f¡ Toa njh£l¡fiy fUéfŸ
mYäåa« Vâ / Vâ,
mYäåa f«g« k‰W« gH« 0.10 50% 0.08 40%
g¿¡F« fUé
III czÎ jhåa§fŸ, v©bzŒé¤J¥ gæ®fŸ M»at‰¿‰fhd mWtil¡F¥ Ã‹ brŒne®¤Â
fUéfŸ k‰W« njh£l¡fiy fUéfŸ
m Á¿a gU¥ò cil¡F« ÏaªÂu«,
ÁW jhåa§fëš cä Ú¡F« 1.50 60% 1.25 50%
ÏaªÂu«, v©bzŒ ÃêÍ«
br¡FfŸ / igfëš mil¡F«
ÏaªÂu§fŸ (mid¤J
tifahd njh£l¡fiy /
czÎ jhåa§fŸ /
v©bzŒé¤J¥ gæ®fŸ )
M mid¤J éjkhd éirahš
Ïa§f¡ Toa cä Ãç¡F« 0.63 50% 0.50 40%
ÏaªÂu§fŸ, cil¡F«
ÏaªÂu§fŸ, fÂ® mo¡F«
ÏaªÂu§fŸ, mWtil
ÏaªÂu§fŸ, njhš Ú¡F«
ÏaªÂu§fŸ, Ãç¡F«
ÏaªÂu§fŸ, bfhÂ¡f it¡F«
ÏaªÂu§fŸ (mid¤J
tifahd njh£l¡fiy /
czÎ jhåa§fŸ /
v©bzŒé¤J¥ gæ®fŸ )
Ï fGÎ« ÏaªÂu§fŸ, miu¡F«
ÏaªÂu§fŸ, bkUT£L« 0.44 50% 0.35 40%
ÏaªÂu§fŸ, R¤j¥gL¤Â ju«
Ãç¡F« ÏaªÂu§fŸ, rhŒÎ
tifæš Ãç¡F« ÏaªÂu§fŸ
(mid¤J tifahd
njh£l¡fiy / czÎ
jhåa§fŸ / v©bzŒé¤J¥
gæ®fŸ )
81
Â£l« v© : 6
Â£l¤Â‹ bga® ntsh©ik ÏaªÂukakh¡F« Jiz Ïa¡f¤ Â£l«
ãÂ Mjhu« k¤Âa muÁ‹ g§fë¥ò¤ Â£l«
k¤Âa muR 60 rjé»j« k‰W« khãy muR 40 rjé»j«
Â£l¥ gFÂ mid¤J kht£l§fŸ ( br‹id Ú§fyhf)
neh¡f«  g©iz r¡Â Fiwthf cŸs Ïl§fëš, ÁW k‰W« FW
étrhæfëilna ntsh©ik ÏaªÂukakh¡fiy
C¡Fé¤jš
 ntsh© ÏaªÂu§fŸ/fUéfis thlif¡F tH§F«
ika§fis V‰gL¤Â étrhæfS¡F njitahd ntsh©
ÏaªÂu§fŸ/fUéfis thlif¡F tH§Fjš.
brašgL¤j¥gL« ntsh©ik ÏaªÂukakh¡Fjš:
gâfŸ ntsh© ÏaªÂu§fŸ/fUéfshd ouh¡l® (8 Kjš 15 tiu Ãox
FÂiu¤ Âw‹), ouh¡l® (15 Kjš 20 tiu Ãox FÂiu¤Âw‹),
ouh¡l® (20 Kjš 40 tiu Ãox FÂiu¤Âw‹), ouh¡l® (40 Kjš 70
tiu Ãox FÂiu¤Âw‹), RH‰fy¥ig (nuh£lnt£l®fŸ)
gt®ošy® (8Ãv¢Ã k‰W« mj‰F« nkš) beš eh‰W elÎ brŒÍ«
ÏaªÂu« (4 tçir), éir¡ fisbaL¡F« fUé, j£il bt£L«
fUé, òj® mf‰W« fUé k‰W« gštif¥gæ® fÂuo¡F«
ÏaªÂu« M»at‰¿id ntsh© ÏaªÂu§fŸ/fUéfis
thlif¡F tH§F« ika§fŸ _y« étrhæfŸ th§Ftj‰F
khåa« tH§Fjš.
khåa§fS«  ntsh© ÏaªÂu§fŸ / fUéfŸ th§Ftj‰F Ïju
rYiffS« étrhæfS¡F 40 rjé»j« mšyJ murhš ã®za«
brŒa¥g£l mÂfg£r khåa¤bjhif ÏÂš vJ Fiwnth
m¤bjhif khåakhfÎ«, MÂ Âuhél®, gH§Foæd®, ÁW, FW
k‰W« bg© étrhæfS¡F 50 rjé»j« mšyJ murhš
ã®za« brŒa¥g£l mÂfg£r khåa¤bjhif Ït‰¿š vJ
Fiwnth m¤bjhif khåakhfÎ« tH§f¥gL»wJ.
 étrhæfŸ / étrha¡ FG¡fŸ / bjhêš Kidnth®fŸ
M»nah®fŸ ntsh© ÏaªÂu§fŸ / fUéfŸ thlif¡F
tH§F« ika§fŸ ãWÎtj‰F 40 rjé»j« khåa«
tH§f¥gL»wJ.
 étrha¡ T£LwÎ r§f§fŸ / étrha Ra cjé¡FG¡fŸ/
cHt® c‰g¤Âahs® mik¥òfŸ / ÏJngh‹w mik¥òfS¡F
»uhk mséš g©iz ÏaªÂu t§»fis V‰gL¤Âl 80
rjé»j« khåa« tH§f¥gL»wJ.
 étrhæfŸ, étrha FG¡fŸ, bjhêš Kidnth®fŸ
j§fS¡F njit¥gL« ntsh© ÏaªÂu§fŸ k‰W«
fUéfë‹ tiffŸ k‰W« khlšfis ntsh©ik bgh¿æaš
82
Jiwahš m§Ñfhu« k‰W« x¥òjš brŒa¥gL« ntsh©
ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfŸ jahç¡F« ãWtd§fëläUªJ
étrhæfë‹ éU¥g¤Â‹go nj®Î brŒJ bfhŸsyh«.
jFÂ mid¤J étrhæfŸ, MÂ Âuhél®, gH§Foæd®, ÁW, FW k‰W«
bg© étrhæfS¡F TLjš gy‹fŸ.
ntsh© ÏaªÂu§fŸ / fUéfŸ thlif¡F tH§F« ika§fŸ
ãWÎ« étrhæfŸ/ étrha¡ FG¡fŸ/ bjhêš Kidnth®fŸ.
étrha¡ T£LwÎ r§f§fŸ / étrha Ra cjé¡FG¡fŸ/ cHt®

c‰g¤Âahs® mik¥òfŸ / ÏJngh‹w mik¥òfS¡F njit¥gL«
ntsh© ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfë‹ tiffŸ k‰W«
khlšfis ntsh©ik bgh¿æaš Jiwæ‹ x¥òjš k‰W«
m§Ñfhu« brŒa¥g£l ntsh© ÏaªÂu§fŸ k‰W« fUéfŸ
jahç¡F« ãWtd§fëläUªJ nj®Î brŒJ bfhŸsyh«.
Â£l brayh¡f fhy Kjèš KG¤ bjhifia brY¤Jgt®fS¡F, K‹Dçik
khãy mséš:-
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622
83
Â£l« v©:7
Â£l¤Â‹ bga® ãy nk«gh£L¤ Â£l«
ãÂ Mjhu« khãy muR¤ Â£l« (Â£l« rhuhjJ)
Â£l¥ gFÂ mid¤J kht£l§fŸ
(br‹id k‰W« f‹åahFkç kht£l« Ú§fyhf)
neh¡f«  étrha ãy§fëš Ú®¥ghŒ¢Rjš k‰W« Ïju étrha
gâfis vëjhfÎ« ÂwikahfÎ« nk‰bfhŸS« bghU£L
ãy« rk‹gL¤Jjš k‰W« totik¤jš ngh‹w gâfis
brašgL¤Â mj‹ _y« étrha« brŒtj‰fhd ãy¥gu¥ig
mÂf¥gL¤Â étrha c‰g¤Â¤ ÂwidmÂfç¤jš.
 étrhæfŸ cça neu¤Âš rhFgo gâfŸ nk‰bfhŸS«
bghU£L TLjš g©iz r¡Âia cUth¡Fjš.
brašgL¤j¥gL«  ãy« totik¤jš
gâfŸ  ãy« rk‹ brŒjš
 cGjš, gu«go¤jš k‰W« éij¤jš
 elÎ brŒÍ« ÏaªÂu¤Â‹ _y« beš eh‰W elÎ brŒjš
 beš fÂuW¡F« ÏaªÂu¤Â‹ _y« beš mWtil brŒjš
khåa§fS« muR ã®zæ¤j thlif é»j§fë‹go étrhæfS¡F
rYiffS« ÏaªÂu§fŸ tH§f¥g£L nk‰F¿¥Ã£LŸs gâfŸ
ntsh©ik¥ bgh¿æaš Jiwahš nk‰bfhŸs¥gL»‹wd.
(ÏaªÂu§fë‹ thlif é»j§fŸ Ã‹tUkhW )
jFÂ mid¤J étrhæfŸ.
Â£l brayh¡f fhy K‹Dçik mo¥gilæš Kjèš tUgt®fS¡F ÏaªÂu§fŸ
ã®za« thlif¡F tH§f¥gL»‹wd.
khãy mséš:-
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622
84
ãynk«gh£L¡ ÏaªÂu§fë‹ thlif étu«
thlif étu«
t. v© ÏaªÂu§fë‹ bga® (%ghŒ xU kâ neu¤Â‰F
Orš cŸgl)
1. k©jŸS« ÏaªÂu« (Bulldozer) 840
2. cGit (Tractor) 340
3. fÂ® mWtil ÏaªÂu« ( Rubber track type) 1,415
4. fÂ® mWtil ÏaªÂu« (wheel type) 875
6. beš eh‰W eL« fUé (Paddy Transplanter) 1,025
F¿¥ò: ÏaªÂu§fë‹ thlif¤ bjhif Orè‹ rªij éiy¡nf‰g

khWjY¡F£g£lJ.
Â£l« v©:8
Â£l¤Â‹ bga® ÁWghrd¤ Â£l«
ãÂ Mjhu« khãy muR¤ Â£l« (Â£l« rhuhjJ)
Â£l¥ gFÂ mid¤J kht£l§fŸ
(br‹id, f‹åahFkç, Úy»ç, »UZz»ç, kJiu, njå k‰W«
Â©L¡fš kht£l« Ú§fyhf)
neh¡f«  òÂa Ú® Mjhu§fis cUth¡Ftj‹ _y« TLjš ãy§fëš
rhFgo nk‰bfhŸSjš.
 j‰nghJŸs ghrd¥ gu¥ig ãiy¥gL¤Jjš.
 ãy¤jo Úiu btë¡ bfhz®ªJ ãy¥gu¥ò ÚiuÍ« ãy¤jo
ÚiuÍ« Ïiz¤J ghrd¤Â‰F cgnahf¥gL¤Jjš.
 òéæaš msit _y« òÂa Âwªj k‰W« FHhŒ »zWfŸ
mik¡f Ïl« nj®Î brŒjš.
brašgL¤j¥gL«  kz‰gh§fhd Ïl§fëš FHhŒ »zW mik¤jš
gâfŸ  fod¥ghiw¥ gFÂæš cgnahfk‰w mšyJ tw©L nghd
Âwªj btë »zWfëš btoit¤J«, ne® k‰W« g¡fth£L
JisfŸ Ï£L« Û©L« »z‰¿id cgnah»¡f V‰ghL
brŒjš.
 FHhŒ »zWfŸ k‰W« Âwªj btë »zWfŸ mik¤Âl
jFªj Ïl§fis nj®ªbjL¤jš.
khåa§fS« muR ã®zæ¤j thlif é»j§fë‹go étrhæfS¡F
rYiffS« ÏaªÂu§fŸ tH§f¥g£L nk‰F¿¥Ã£LŸs gâfŸ
ntsh©ik¥ bgh¿æaš Jiwædhš nk‰bfhŸs¥gL»‹wd.
(ÏaªÂu§fë‹ thlif étu§fŸ Ã‹tUkhW)
jFÂ mid¤J étrhæfŸ.
Â£l brayh¡f fhy K‹Dçik mo¥gilæš Kjèš tUgt®fS¡F ÏaªÂu§fŸ
ã®za« thlif¡F tH§f¥gL»‹wd.
85
khãy mséš:-
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622
ÁWghrd ÏaªÂu§fë‹ thlif étu«
(thlif étu« %ghæš)
t. v© ntsh©ik¥
ÏaªÂu§fë‹ bga® myF
gâfS¡F
1. bg®Fr‹ Jis¡ fUé ehŸ 300
RH‰éir¤ Jis¡ fUé 8" ( 200 ä.Û.) Û£l® 130
2.
é£l«
3. ghiw jf®¡F« fUé xU bto¥ò 250
4. ÚŸ Jis¡ fUé ehŸ 250
5. if¤Jis¡ fUé 8" (200 ä.Û. ) é£l« Û£l® 30
ÁW éir¤ Jis¡ fUé 6" (150 ä.Û. ) Û£l® 70
6.
é£l«
7. ãy Ú® MŒÎ¡ fUé MŒÎ 500
FHhŒ »zW / 1,000
8. ä‹åaš MŒÎ¡ fUé
MœJis¡»zW
86
Â£l« v©:9
Â£l¤Â‹ bga® Nça r¡Âahš Ïa§F« nkh£lh® g«ò br£LfŸ tH§F« Â£l«
ãÂ Mjhu« khãy muR ãÂ, k¤Âa muÁ‹ òÂa k‰W« òJ¥Ã¡f¤j¡f
vçr¡Â Jiw Â£l« (MNRE), jäœehL ä‹c‰g¤Â k‰W«
g»®khd¡ fHf«.
Â£l¥gFÂ br‹id kht£l« Ú§fyhf mid¤J kht£l§fŸ.
neh¡f«  ghrd trÂ¡fhd vçr¡Â ghJfh¥Ãid cWÂ brŒjš.
 étrha¤Â‰F kuòrhuh vçr¡Âæid bjhl® bryéd«
Ïšyhj tifæš tH§»Ljš.
brašgL¤j¥gL« Nça r¡Âahš Ïa§F« g«òfis jå¥g£l étrhæfS¡F

gâfŸ tH§Fjš.
khåa§fS«, Nça r¡Âahš Ïa§F« g«ò br£LfŸ (5HPKjš 10HPtiu)

rYiffS« mik¡f 90 rjé»j« muR khåaK« ÛjKŸs 10 rjé»j«
étrhæfŸ g§fë¥ghfÎ« bgw¥gL»wJ.
jFÂ ghrd Mjhu§fSl‹ mikªJŸs étrha ãy§fis cila
mid¤J étrhæfŸ k‰W« jäœehL ä‹c‰g¤Â k‰W«
g»®khd¡ fHf¤Âš Ïytr ä‹ Ïiz¥ig¥ bgWtj‰F gÂÎ
brŒJŸst®fŸ j§fŸ é©z¥g§fis ÂU«g¥ bgw éU¥g«
cŸst®fŸ.
Â£l brayh¡f fhy ãÂah©o‰FŸ brašgL¤j¥gL«.
ã®za«
khãy mséš:-
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622
87
Â£l« v©:10
Â£l¤Â‹ bga® ghrd¤ Â£l¤Â‹ Ñœ fhšthŒ k‰W« Vç ghrd¥gFÂfëš
ghrd¥gFÂ nk«ghL k‰W« Ú® nkyh©ik¤ Â£l«
ãÂ Mjhu« k¤Âa k‰W« khãy muRfŸ ãÂÍjéÍl‹ (50:50)
brašgL¤j¥gL»wJ
Â£l¥gFÂ t. ghrd¥gFÂ kht£l§fŸ
v©.
1 fhë§fuha‹ miz¡f£L¤ <nuhL
Â£l«
2 kâK¡jh eÂ Â£l« éG¥òu« k‰W«
flÿ®
3 Ãyh‹Jiw miz¡f£L¤ Â£l« flÿ®
4 všÄ° miz¡f£L¤ Â£l« éG¥òu«
5 brŒahW miz¡f£L¤ Â£l« ÂUt©zhkiy
6 fë§fyh® ãrhgh eÂ Â£l« ÂUbešntè
7 bfstu¥gŸë Ú®¤nj¡f¤Â£l« »UZz»ç
8 FÂiuah® Ú®¤nj¡f¤Â£l« Â©L¡fš
neh¡f«  gæçL« ghrd¥ gu¥Ã‰F«, cUth¡f¥g£l ghrd Ú®ts« bgw¤
jFÂÍila gu¥Ã‰F« cŸs Ïilbtëia Fiw¤jš.
 fhšthŒ ghrd¥ gFÂfëš ghrd Úç‹ ga‹gh£L¤Âwid
nk«gL¤Jjš
 jiykil Kjš filkil tiu ghrd Úiu rkkhf
g»®ªjë¤jš
 ghrd nkyh©ikæš étrhæfë‹ g§nf‰ig cWÂ brŒjš.
brašgL¤j¥gL«  ghrd thŒ¡fhšfëš f£Lkhd¥ gâfŸ mik¤jš
gâfŸ  ãy tofhš mik¥òfŸ
 RH‰ÁKiw Ú®¥ghrd¥ gâfŸ
 E©Ù® ghrd¤Â‰fhd cŸf£lik¥òfŸ mik¤jš
 g©iz nk«gh£L gâfëš brayh¡f¥gL« f£Lkhd¥
gâfë‹ guhkç¥Ã‰fhf, Úçid¥ ga‹gL¤Jnth® r§f¤Â‰F
xU Kiw brašgh£L khåa« tH§Fjš .
khåa§fS«,  ghrd thŒ¡fhš f£Lkhd¥ gâfŸ xU Û£lU¡F %.835/- Åj«
rYiffS« xU v¡lU¡F 30 Û£l® Ús¤Â‰F 50 rjé»j« k¤Âa muÁ‹
ãÂ cjé k‰W« 50 rjé»j« khãy muÁ‹ ãÂ cjéÍl‹
brašgL¤j¥gL«.
 E©Ù® ghrd¤Â‰fhd cŸf£lik¥òfŸ mik¡F« gâfŸ
xU v¡lU¡F %.50000/- Åj« 50 rjé»j« k¤Âa muÁ‹ ãÂ
cjé k‰W« 50 rjé»j« khãy muÁ‹ ãÂ cjéÍl‹
brašgL¤j¥gL«.
 ãy tofhš mik¡F« gâfŸ xU v¡lU¡F %.6000/- Åj«
50 rjé»j« k¤Âa muÁ‹ ãÂ cjé k‰W« 50 rjé»j« khãy
muÁ‹ ãÂ cjéÍl‹ brašgL¤j¥gL«.
 RH‰Á Kiw ghrd¥ gâfŸ xU v¡lU¡F %.300/- Åj«
88
100 rjé»j« khãy muÁ‹ ãÂæš brašgL¤j¥gL«.
 Úçid ga‹gL¤Jnth® r§f§fS¡F xU Kiw brašgh£L
khåakhf bA¡l® x‹W¡F %.1200/- tH§f¥gL»wJ. (khãy
muÁ‹ g§F %.540, k¤Âa muÁ‹ g§F %.540 k‰W«
étrhæfë‹ g§F %.120)
jFÂ nj®Î brŒa¥g£l ghrd¥gFÂfëš ãy§fŸ cŸs mid¤J

étrhæfŸ.
ã®za«
mQf nt©oa mYty® cjé bra‰ bgh¿ahs®, nt.bgh.J., ghrd¥ gFÂ nk«ghL k‰W«
Ú® nkyh©ik¤ Â£l«, fhë§fuha‹ miz¡f£L¤Â£l«,
bfhLKo.
cjé bra‰ bgh¿ahs®, nt.bgh.J., ghrd¥ gFÂ nk«ghL k‰W«
Ú® nkyh©ik¤ Â£l«, kâK¡jh eÂ¤Â£l«, fŸs¡F¿¢Á.1 /
fŸs¡F¿¢Á-2 / éU¤jh¢ry« / r§fuhòu«.
Ú® nkyh©ik¤ Â£l«, Ãyh‹Jiw miz¡f£L¤Â£l«,
éU¤jh¢ry«.1 / éU¤jh¢ry«.2 / Â£l¡Fo.
Ú® nkyh©ik¤ Â£l«, všÄ° miz¡f£L¤Â£l«,
éG¥òu«.1 / éG¥òu«.2.
Ú® nkyh©ik¤ Â£l«, brŒahW miz¡f£L¤ Â£l«,
brŒahW.1 / brŒahW.2 / tªjthÁ.
Ú® nkyh©ik¤ Â£l«, fë§fyh® ãõgh eÂ¤Â£l«,
thRnjtešÿ®.1 / thRnjtešÿ®.2 / r§fu‹nfhéš.1
/r§fu‹nfhéš.2.
Ú® nkyh©ik¤ Â£l«, bfstu¥gŸë Ú®¤nj¡f¤Â£l«, XN®.1
/ XN®.2.
Ú® nkyh©ik¤ Â£l«, FÂiuah® Ú®¤nj¡f¤ Â£l«, gHå.
bra‰bgh¿ahs®, nt.bgh.J, <nuhL / éG¥òu« / flÿ® /

ÂUt©zhkiy k‰W« Â©L¡fš.
bra‰bgh¿ahs®, nt.bgh.J, »UZz»ç.
bra‰bgh¿ahs®, nt.bgh.J, ghrd¥ gFÂ nk«ghL k‰W« Ú®
nkyh©ik¤ Â£l«, fŸs¡F¿¢Á k‰W« bj‹fhÁ.
f©fhâ¥ò bgh¿ahs®, nt.bgh.J, nfhit / éG¥òu« / ntÿ®
/ ÂUbešntè / kJiu k‰W« nry«.
jiyik¥ bgh¿ahs®, nt.bgh.J, eªjd«, br‹id.35.
bjhiyngÁ v©fŸ-044-2435 2686 , 044-2435 2622
89
Â£l« v©: 11
Â£l¤Â‹ bga® Ãujk kªÂç ntsh© Ú®¥ghrd¤ Â£l«- Jë Ú®- mÂf gæ®
ãÂ Mjhu« k¤Âa muR 60 rjé»j« khãy muR 40 rjé»j«
Â£l¥ gFÂ mid¤J kht£l§fS« (f‹åahFkç k‰W« br‹id

Ú§fyhf)
neh¡f« 1. kiHÚ® nrfç¤jš k‰W« ãy¤joÚ® br¿ñ£Ljš

2. Ú® »il¡fhj fhy§fëš ghrd Ú® njitia ó®¤Â
brŒjš
3. g©iz¡ F£ilfëYŸs kiHÚiu¡ bfh©L
gæ®fS¡F cæ®ghrd« më¤J c‰g¤Â Âwid
mÂfç¤jš.
4. Ú® ga‹gh£L Âwid nk«gL¤Jjš
brašgL¤j¥gL« jL¥gizfŸ, fÁÎÚ® F£ilfŸ, g©iz¡F£ilfŸ k‰W«

gâfŸ Ú® nrfç¥ò »zWfŸ ngh‹w Ú® nrfç¥ò f£Lkhd¥ gâfis
mik¤jš.
khåa§fS« 100 rjé»j« khåa« (mid¤J étrhæfS¡F«)
rYiffS«
jFÂ mid¤J étrhæfŸ
Â£l brayh¡f fhy ãÂah©o‰FŸ brašgL¤j¥gL«

ã®za«
mQfnt©oa mYty® tUthŒ¡ nfh£l¤Âš cŸs

khãy mséš:-
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622
90
Â£l« v©:12
Â£l¤Â‹ bga® egh®L ãÂ cjéÍl‹ ÂUbešntè kht£l¤ÂYŸs Á¤jhW
cg toãy gFÂfëš Ú®ghrd f£lik¥òfis òduik¤jš
ãÂ Mjhu« egh®L ãÂ cjéÍl‹ Toa khãy Â£l«

Â£l¥ gFÂ ÂUbešntè kht£l¤ÂYŸs bj‹fhÁ, filaešÿ®,
br§nfh£il, My§Fs«, ÑH¥ghñ®, kh}® k‰W«
nkyÚèješÿ® M»a t£lhu§fŸ.
neh¡f«  ãy¤jo Ú® nj¡f¤Âid br¿ñ£l jFªj Ú® nkyh©ik
Â£l§fŸ brašgL¤Jjš
 khdhthç gFÂfëš xU§»izªj nkyh©ik¥ gâfŸ
 mid¤J ãy§fS¡F« Ú® Mjhu« »il¤jš
 Á¤jhW cg toãy gFÂfëYŸs rhFgo ãy§fS¡F
Ú®¥ghrd trÂ cWÂgL¤Jjš
brašgL¤j¥gL«  g©iz nk«gh£L gâfŸ
gâfŸ  ghrdthŒ¡fhšfŸ òJ¥Ã¤jš, TLjyhf f£Ljš k‰W«
eÅd¥gL¤Jjš
 òé<®¥ò éir Ú®¥ghrd FHhŒfŸ mik¤jš
 òÂa g©iz¡F£ilfŸ mik¤jš
 òÂaÚ® nrfç¥ò f£Lkhd gâfŸ mik¤jš
 E©Ú®ghrd¤ij bgU« mséš brašgL¤Jjš
 g©iz fUéfŸ éãnahf«
 Nça r¡Âahš Ïa§F« nkh£lh® g«ò br£LfŸ mik¤jš
 ÂUªÂa beš rhFgo
 fhšeilfS¡F Ôtd gæ®fŸ t§» mik¡f
C¡Fé¤jš
 »uhk¥òw bg©fS¡fhf my§fhu Û‹ ts®¥ig
C¡Fé¤jš.
khåa§fS« 100 rjé»j« khåa«
rYiffS«
jFÂ Á¤jhW toãy¥gFÂæš cŸs mid¤J étrhæfŸ
Â£l brayh¡f fhy 2017-18 M« M©L bjhl§f¥g£L 2019-2020 M« M©L
ã®za« Ko¡f¥gL« (_‹wh©L¤ Â£l«).
mQfnt©oa mYty® cjé bra‰bgh¿ahs®,nt.bgh.J., ÂUbešntè, bj‹fhÁ

k‰W« nru‹khnjé.
bra‰bgh¿ahs®,nt.bgh.J., ÂUbešntè.
f©fhâ¥ò bgh¿ahs®,nt.bgh.J., ÂUbešntè.
jiyik¥ bgh¿ahs®(ntbgh),
ntsh©ik¥ bgh¿æaš Jiw(nt.bgh.J),
eªjd«, br‹id.600 035.
bjhiyngÁ v©.044-2435 2686 , 044-2435 2622
91
Â£l« v©:13
Â£l¤Â‹ bga® ts« F‹¿a ãy¤ij Ó® ÂU¤Jjš
ãÂ Mjhu« k¤Âa k‰W« khãy muR ãÂ cjéÍl‹ 60:40 v‹w
é»j¤Âš njÁa ntsh©ik mÃéU¤Â Â£l¤Â‹ cg
Â£l«.
Â£l¥ gFÂ fhŠÁòu«, flÿ®, éG¥òu«, Ïuhkehjòu«, ÂUbešntè
k‰W« ö¤J¡Fo kht£l§fŸ
neh¡f« gæ® c‰g¤Âia cWÂ brŒtj‰F fs®, ct® k‰W«
mäy¤j‹ikÍila ãy§fis Ó®ÂU¤Jjš.
brašgL¤j¥gL« gâfŸ 1. Ú® Mjhu« cUth¡Fjš (g©iz¡ F£ilfŸ)
2. bjhl® tofhš k‰W« ãyk£l tofhšfŸ mik¤jš
3. ãy¤Â‹ j‹ik¡nf‰g fyitfŸ nr®¤jš
4. nkš cGjš, MH cGjš
5. RH‰fy¥ig _y« ntsh© fêÎfŸ k‰W« g©iz
cu§fis ãy¤Âš nr®¤jš
6. gRªjhŸ cu« k‰W« <u¥ghJfh¥ò _£l« nr®¥gj‹ _y«
fçk fh®g‹ msit mÂfç¤jš
7. v©bzŒ é¤J¡fŸ, gaW tiffŸ k‰W« ÁW
jhåa§fŸ tH§Fjš
8. J¤jehf ršng£ fyitæid nr®¤jš
9. gæ‰ÁfŸ, Âw‹ ts®¤jš k‰W« cUth¡f¥g£l
f£lik¥òfis guhkç¤jš
khåa§fS« rYiffS« 100 rjé»j« khåa«
jFÂ fhŠÁòu«, flÿ®, éG¥òu«, Ïuhkehjòu«, ÂUbešntè
k‰W« ö¤J¡Fo kht£l§fëYŸs mid¤J étrhæfŸ.
Â£l brayh¡f fhy ãÂah©o‰FŸ brašgL¤j¥gL«
ã®za«
mQfnt©oa mYty® cjé bra‰bgh¿ahs®, nt.bgh.J, fhŠÁòu«, kJuhªjf«,
eªjd«,flÿ®, éG¥òu«, Â©otd«, fŸs¡F¿¢Á,
Áj«gu«, Ïuhkehjòu«,guk¡Fo, nru‹khnjé,nfhéšg£o,
ÂU¢brªö® k‰W« ö¤J¡Fo.
bra‰bgh¿ahs®, nt.bgh.J, flÿ®, éG¥òu«, fhŠÁòu«,
Ïuhkehjòu«, ÂUbešntè k‰W« ö¤J¡Fo.
f©fhâ¥ò bgh¿ahs®, nt.bgh.J, éG¥òu«, br‹id,

éUJef® k‰W« ÂUbešntè.
jiyik¥ bgh¿ahs®(ntbgh),
eªjd«, br‹id.600 035.
bjhiyngÁ v©.044-2435 2686 , 044-2435 2622
92
Â£l« v©:14
Â£l¤Â‹ bga® cyf t§» ãÂÍjéÍl‹ jäœehL Ú®ts eÅdkakh¡Fjš
Â£l«
ãÂ Mjhu« cyf t§» ãÂÍjéÍl‹ khãy muR¤ Â£l«
Â£l¥gFÂ : bkh¤j« - 66 cgtoãy§fŸ. Kj‰f£lkhf 18 cgtoãy§fŸ
t. v© cg toãy¥ kht£l«
gFÂ
1. Ñœ ghyhW ÂUtŸq®, fhŠÁòu«.
2. efçahW ÂUtŸq®, ntY®.
3. éG¥òu«, nry«, flYh®, bgu«gYh®, ehf¥g£od« k‰W«
Ñœ btŸshW
mçaÿ®.
4. gh«ghW Kjš
»UZz»ç, j®kòç.
»UZz»ç
5. rh¤ijahW Â©L¡fš, kJiu, Átf§if
6. ÁWkiyahW Â©L¡fš, kJiu
7. tuAheÂ Â©L¡fš, njå.
8. bfsÁfheÂ kJiu, éUJef®
9. flhdh eÂ ÂUbešntè
10. kŠryhW Â©L¡fš, njå
11. RUëahW njå
12. Ñœ jhäuguâ ÂUbešntè, Jh¤J¡Fo.
13. Ñœ itif Átf§if, Ïuhkehjòu«.
14. fŸshW Jh¤J¡Fo.
15. ehf¥g£od«, jŠrhñ®, mçaY®, ÂUth%®, ÂU¢Á,
fhntç blšlh
òJ¡nfh£il.
16. bgh‹dåahW òJ¡nfh£il, ÂU¢Á, Â©L¡fš.
17. Ñœ gthå ÂU¥ó®, nfhit, <nuhL.
18. nkš gthå nfha«ò¤ö®.
neh¡f«  x›bthU Jë ÚçèUªJ« mÂf c‰g¤Âia <£Ljš
 gæ® c‰g¤Âia mÂfç¤J étrhæfë‹ tUkhd¤ij
ca®¤ÂLjš.
brašgL¤j¥gL« 1. g©iz¡ F£ilfŸ mik¤jš
gâfŸ 2. jftš, fšé, bjhl®ò k‰W« Âw‹ ts®¤jš
93
khåa§fS« g©iz¡ bghJ ÃçédU¡F 90 rjé»j«
rYiffS« F£ilfŸ khåa«
mik¤jš
jhœ¤j¥g£l / gH§FoædU¡F 95
rjé»j« khåa«
nj®Î brŒa¥g£l cg toãy¥ gFÂfëš cŸs mid¤J

jFÂ
étrhæfŸ.
Â£l brayh¡f¤Â‰fhd Â£l fhy¤Â‰FŸ brašgL¤j¥gL« (7 M©LfŸ).
fhy ã®za«
mQf nt©oa mYty® 18 cgtoãy§fŸ tU« tUthŒ¡ nfh£l¤Âš cŸs
ntsh©ik¥ bgh¿æaš Jiwæ‹ cjé bra‰ bgh¿ahs®,
nt.bgh.J.
kht£l mséš cŸs bra‰ bgh¿ahs®, nt.bgh.J.
khãy mséš
jiyik¥ bgh¿ahs® ,
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686 , 044-2435 2622
94
Â£l« v©:15
Â£l¤Â‹ bga® eÂ¥gŸs¤jh¡F¤ Â£l«
ãÂ Mjhu« khãy muR¤ Â£l«. (ãÂ g§fë¥ò : k¤Âa muR – 60 rjé»j«
khãy muR - 40 rjé»j« )
Â£l¥gFÂ j®kòç, »UZz»ç k‰W« <nuhL kht£l§fëš cŸs
bj‹bg©izahW k‰W« nk£^® Ú®¥Ão¥ò¥ gFÂfŸ
neh¡f«  gšneh¡F Ú®¤nj¡f§fëš t©lš k© gotij¡
Fiw¤ÂL« bghU£L Ú®¥Ão¥ò¥ gFÂfëš k© mçkhd¤ij
jL¤jš
 Ú®to¥gFÂ nkyh©ik _y« Ú®Ão¥ò¥ gFÂ ãy§fë‹ ju«
Fiwahkš jL¤jš
 Ú®to¥ gFÂfëš cŸs ãy§fë‹ ju« k‰W« <u¥gj¤Âid
nk«gL¤Jjš
 Ú®to¥ gFÂfëš cŸs ãy§fë‹ ju¤Â‰nf‰wthW
ãy¥ga‹gh£oid nk‰bfhŸSjš
brašgL¤j¥gL«  rk cau f‰Rt®
gâfŸ  Xilguhkç¥ò¥ gâfŸ
 Ú®nrfç¥ò f£Lkhd§fŸ
 t©lš nrfç¥ò f£Lkhd§fŸ
khåa§fS«, k©ts¥ ghJfh¥ò¥ gâfŸ òw«ngh¡F ãy§fëš 100
rYiffS« rjé»j« khåa¤Âš brašgL¤j¥gL»‹wd. våD«,
jå¥g£l étrhæfë‹ ãy§fëš brašgL¤j¥gL« f‰Rt®
mik¡F« gâfŸ 50 rjé»j« khåa¤ÂY« 50 rjé»j«
étrhæfŸ g§fë¥Ã‹ _yK« brašgL¤j¥gL»‹wd.
jFÂ bj‹bg©izahW k‰W« nk£^® Ú®¥Ão¥ò¥ gFÂfëš cŸs
nj®Î brŒa¥g£l Ú®to¥ gFÂfëš cŸs mid¤J
étrhæfS« jFÂÍilat®.
ã®za«
mQf nt©oa cjé bra‰ bgh¿ahs® (nt.bgh), nt.bgh.J. eÂ¥gŸs¤jh¡F¤
mYty® Â£l« - myF 1, 210 C, nry« bkæ‹nuhL, uFgÂ M°Ãlš
Ã‹òw«,
»UZz»ç -635 001.
cjé bra‰ bgh¿ahs® (nt.bgh), nt.bgh.J. eÂ¥gŸs¤jh¡F¤
Â£l«, myF-2, 21/1A, Óåthrh fhyå Kjš FW¡F bjU,
»UZz»ç-635 001.
Â£l«, myF-1, kht£l M£Áa® mYtyf tshf«, j®kòç – 636
701.
Â£l«, RÓš fh®l‹, fu£^® nuhL, u§frK¤Âu« , r¤Âak§fy« ,
<nuhL- 638 402,
95
bra‰ bgh¿ahs® (nt.bgh) nt.bgh.J., eÂ¥gŸs¤jh¡F¤ Â£l«,
j®kòç.
f©fhâ¥ò¥ bgh¿ahs® (nt.bgh), nt.bgh.J. nry«.
jiyik¥ bgh¿ahs® (nt.bgh),
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622.
96
Â£l« v©:16
Â£l¤Â‹ bga® miz òduik¥ò k‰W« nk«gh£L¤ Â£l«
ãÂ Mjhu« cyf t§» ãÂÍjéÍl‹ khãy muR¤ Â£l«
Â£l¥ gFÂ Úy»ç kht£l¤Âš cŸs Fªjh Ú®¤nj¡f Ú®¥Ão¥ò k‰W«
»UZz»ç kht£l¤Âš cŸs »UZz»ç Ú®¤nj¡f
Ú®¥Ão¥ò gFÂfŸ
neh¡f«  k©ts¥ ghJfh¥ò gâfŸ nk‰bfhŸtj‹ _y« k© ju«
Fiwtij jL¤jš.
 Ú®¤nj¡f§fëš t©lšk© gotij Fiw¤jš.
 k© mçkhd¤ij jL¤J, k©ts¤ij ghJfh¤jš.
brašgL¤j¥gL«  jL¥giz f£Ljš

gâfŸ  fhšthŒ xG§FgL¤Jjš k‰W« mfy¥gL¤Jjš.
 t©lš nrfç¥ò F£ilfŸ.
 f«Ã tiyÍl‹ Toa jL¥ò Rt® f£Ljš
 f«Ã tiyÍl‹ Toa gok£l jh§FRt® f£Ljš.
 Xil guhkç¥ò gâfŸ
 ãy¢rçÎ jL¥ò gâfŸ.
khåa§fS« 100 rjé»j« khåa¤Âš k© k‰W« Ú®ts¥ ghJfh¥ò

rYiffS« gâfŸ.
Fªjh k‰W« »UZz»ç Ú®¤nj¡f Ú®¥Ão¥ò gFÂfëš

jFÂ
cŸsmid¤J étrhæfŸ.
Â£l brayh¡f fhy
ãÂah©o‰FŸ brašgL¤j¥gL«.
ã®za«
mQf nt©oa mYty® cjé bra‰ bgh¿ahs, nt.bgh.J. »UZz»ç, XN®,
cjfk©ly«, Tlÿ® k‰W« ãy¢rçÎ F‹}®.
bra‰ bgh¿ahs®, nt.bgh.J. »UZz»ç, cjfk©ly«.
f©fhâ¥ò¥ bgh¿ahs®, nt.bgh.J. nry«, F‹}®.
jiyik¥ bgh¿ahs®( nt.bgh) ,
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044 -2435 2686, 044- 2435 2622.
97
Â£l« v©:17
Â£l¤Â‹ bga® Áw¥ò¥ gFÂ nk«gh£L¤ Â£l«
ãÂ Mjhu« khãy muR¤ Â£l«
Â£l¥ gFÂ Áw¥ò gFÂ nk«gh£L¤ Â£l¤Â‹ myF-1‹ kht£l§fshd
cjfk©ly«, nfhaK¤ö®, ÂU¥ó®, <nuhL kht£l« k‰W«
myF-2‹ kht£l§fshd Â©L¡fš njå, éUJef®,
ÂUbešntè k‰W« f‹åahFkç kht£l§fë‹
kiy¥gFÂfŸ.
neh¡f« xU§»izªj Ú®to¥gFÂ nkyh©ik _y« ntsh©
c‰g¤Âia¥ bgU¡» Úo¤j ãiyahd thœthjhu¤ij
cUth¡» R‰W¢NHiy kWÓuik¤jš k‰W« ghJfh¤jš.
brašgL¤j¥gL« k©ts¥ghJfh¥ò gâfshd
gâfŸ  Xil¤jL¥òfŸ
 cy®f‰fŸ jL¥giz
 cÂç¡f‰fŸ jL¥giz
 fÁÎ Ú®F£il
 t©lš nrfç¥ò f£Lkhd§fŸ
 f«Ãtiy jL¥giz k‰W«
 ãy¢rçÎ ghJfh¥ò gâfŸ.
khåa§fS« òw«ngh¡F ãy§fëš 100 rjé»j« khåa¤Âš k© k‰W«
rYiffS« Ú®ts¥ ghJfh¥ò gâfŸ nk‰bfŸs¥gL»‹wd. våD«
jå¥g£l étrhæfë‹ ãy§fëš gH§FoædU¡F 90
rjé»j« khåaK«, 10 rjé»j« g§fë¥ò«, MÂ
ÂuhélU¡F 80 rjé»j« khåaK«, 20 rjé»j« g§fë¥ò«,
ÏjutF¥ÃdU¡F 50 rjé»j« khåaK« 50 rjé»j«
g§fë¥ò« bgw¥g£L gâfŸ nk‰bfŸs¥gL»‹wd.
Áw¥ò gFÂ nk«gh£L¤ Â£l¤Â‹ myF-1‹ kht£l§fshd
cjfk©ly«, nfhaK¤ö®, ÂU¥ó®, <nuhL kht£l« k‰W«
jFÂ myF-2‹ kht£l§fshd Â©L¡fš njå, éUJef®,
ÂUbešntè k‰W« f‹åahFkç kht£l§fë‹
kiy¥gFÂfëš cŸs mid¤J étrhæfŸ.
Â£l brayh¡f fhy
ãÂah©o‰FŸ brašgL¤j¥gL«.
ã®za«
mQf nt©oa mYty® cjé bra‰ bgh¿ahs®, nt.bgh.J.
Tlÿ®, cjfk©ly«, ãy¢rçÎ-F‹}®, bghŸsh¢Á,
cLkiy¥ng£il, nfhÃ¢br£oghisa«, bfhil¡fhdš,
Â©L¡fš, gHå, njå, c¤jkghisa«, $éšèò¤ö®,
bj‹fhÁ, nru‹kfhnjé, j¡fiy k‰W« ehf®nfhéš.
bra‰ bgh¿ahs®, nt.bgh.J.
cjfk©ly«, nfhaK¤ö®, ÂU¥ó®, <nuhL, Â©L¡fš, njå,
éUJef®, ÂUbešntè k‰W« f‹åahFkç.
98
f©fhâ¥ò¥ bgh¿ahs®, nt.bgh.J.
F‹}®, nfhaK¤ö®, kJiu, éUJef® k‰W« ÂUbešntè
ntsh©ik¥ bgh¿æaš Jiw (nt.bgh.J),
eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686, 044-2435 2622.
99
Â£l« v©.18
Â£l¤Â‹ bga® Ïuhkehjòu« kht£l¤Âš g©iz¡ F£ilfis

MH¥gL¤Jjš.
ãÂ Mjhu« khãy muR¤ Â£l«.
Â£l¥ gFÂ Ïuhkehjòu« kht£l«.
neh¡f«  g©iz¡F£ilfëš kiHÚ® nrfç¤jš.
 tw£Á¡ fhy§fëš khdhthç gæ®fS¡F cæ®
ghrd« më¤jš.
 gU¥ò tiffŸ k‰W« ÁW jhåa§fŸ ngh‹w
khdhthç gæ®fë‹ c‰g¤Â k‰W« c‰g¤Â Âwid
mÂfç¤jš.
brašgL¤j¥gL« gâfŸ kfh¤kh fhªÂ Cuf ntiythŒ¥ò cWÂaë¥ò

Â£l¤Â‹Ñœ Cuf ts®¢Á¤ Jiwæ‹ _y« 0.50 Û£l®
MH« tiu g©iz¡F£ilfŸ mik¤jš.
0.50 Û£l® Kjš 2 Û£l® tiu ntsh©ik¥ bgh¿æaš
Jiw _y« g©iz¡F£ilfis MH¥gL¤Jjš.
khåa§fS« rYiffS« étrhæfS¡F 100 rjé»j« khåa«.

Ïuhkehjòu« kht£l¤Âš cŸs khdhthç étrha
jFÂ
ãy§fŸ
2017-18 M« M©oš 800 g©iz¡F£ilfŸ

Â£l brayh¡f fhy ã®za«
(bjhF¥ò III)
mQf nt©oa mYty® cjé bra‰ bgh¿ahs®, nt.bgh.J., Ïuhkehjòu«,
guk¡Fo.
bra‰ bgh¿ahs®, nt.bgh.J., Ïuhkehjòu«.
f©fhâ¥ò¥ bgh¿ahs®, nt.bgh.J., éUJef®.
jiyik¥ bgh¿ahs®( nt.bgh),

eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686 , 044-2435 2622
100
Â£l« v©.19
Â£l¤Â‹ bga® Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f¤Â‹Ñœ Ú®nrfç¥ò
f£lik¥òfŸ mik¤jš.
ãÂ Mjhu« k¤Âa muR (60 rjé»j«) , khãy muR (40 rjé»j«)
Â£l¥ gFÂ flYh®, éG¥òu«, ntYh®, ÂUt©zhkiy, nry«, ehk¡fš, j®kòç,
»UZz»ç, nfha«ò¤Jh®, ÂU¢Áuh¥gŸë, ÂU¥ó®, <nuhL, f%®,
òJ¡nfh£il, kJiu, Â©L¡fš, njå, éUJef®, ÂUbešntè
k‰W« Jh¤J¡Fo kht£l§fŸ
neh¡f«  rKjha Ú® nrfç¥ò f£Lkhd§fëš kiHÚ® nrfç¤jš.
 ãy¤jo Ú® br¿ô£Ljš.
brašgL¤j¥ rKjha Ú® nrfç¡F« f£lik¥òfŸ (jL¥gizfŸ,

gL« gâfŸ fÁÎÚ®¡F£ilfŸ, »uhk¡Fs§fŸ) mik¤jš
khåa§fS« étrhæfS¡F 100 rjé»j« khåa¤Âš brašgL¤jš

rYiffS«
jFÂ flYh®, éG¥òu«, ntYh®, ÂUt©zhkiy, nry«, ehk¡fš, jUkòç,
»UZz»ç, nfha«ò¤Jh®, ÂU¢Áuh¥gŸë, ÂU¥ó®, <nuhL, f%®,
k‰W« Jh¤J¡Fo kht£l§fëš cŸs khdhthç étrha ãy§fŸ
Â£l brayh¡f ãÂah©o‰FŸ brašgL¤j¥gL«.
fhy ã®za«
mYty® cjé bra‰ bgh¿ahs®, nt.bgh.J.
bra‰ bgh¿ahs®, nt.bgh.J,

flYh®, éG¥òu«, ntYh®, ÂUt©zhkiy, nry«, ehk¡fš, jUkòç,
»UZz»ç, nfha«ò¤Jh®, ÂU¢ÁuhgŸë, ÂU¥ó®, <nuhL, f%®,
k‰W« Jh¤J¡Fo kht£l§fŸ.
f©fhâ¥ò¥ bgh¿ahs®, nt.bgh.J. éG¥òu«, ntYh®, nry«,

nfha«ò¤Jh®, ÂU¢Áuh¥gŸë, kJiu, éUJef®, ÂUbešntè,
k©ly§fŸ.

eªjd«, br‹id-600 035.
bjhiyngÁ v©. 044-2435 2686 , 044-2435 2622
101
4. jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf«
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf«; ntsh©ik¡ fšé, ntsh©ik MuhŒ¢Á,
ntsh©ik éçth¡f¡ fšé M»a K¥bgU« gâfis¢ brŒJ tU»wJ. Ï¤Jl‹
ntsh© tâf nk«ghL k‰W« khãy – k¤Âa muRfS¡F ntsh© bfhŸif tF¤jèš
g§fë¥ò M»at‰iwÍ« nk‰bfh©L tU»wJ. cHt®fë‹ thœ¡if¤ju« cau¥
ghLg£L jäHf ntsh© bgUk¡fS¡F nrit brŒtij K¡»a F¿¡nfhshf¡
bfh©LŸsJ. jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf« ÃuÁ¤Â bg‰w gšntW njÁa,
r®tnjr mik¥òfSlD« jåah® ãWtd§fSlD« R‰W¢NHš ghÂ¥gilahj ãiy¤j
g©iz c‰g¤Âæid C¡Fé¡F« tifæš ntsh© - tâf¤Âid nk«gL¤Jtjhš
Cuf k¡fŸ F¿¥ghf étrhæfë‹ thœthjhu« K‹nd‰wkilÍ«.
4.1. gadhs®fŸ / rh®ªÂU¥ngh®

m) jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf¤Âš gâòçÍ« éŠPhåfŸ, k‰W« Ãw
mYty®fŸ.
M) ntsh©ik k‰W« mjid¢ rh®ªj ghl§fëš Ïs« m¿éaš, _j¿éaš,
Kidt® g£l¥go¥ò k‰W« g£la¥go¥ò khzt®fŸ.
Ï) cHt®fŸ.
<) ntsh© ÏLbghUŸ jahç¥ghs®fŸ / éãnah»¥ghs®fŸ.
c) ntsh© rh® bjhêš Kidnth®fŸ.
C) ts®¢Á¤ Jiwia¢ rhu¦ªj éçth¡f¥ gâahs®fŸ.
v) khãy« k‰W« njÁa mséyhd muR bfhŸif KobtL¥gt®fŸ
V) njÁa k‰W« g‹dh£L ãWtd§fë‹ x¤JiH¥ghs®fŸ
I) ntsh©ik njh£l¡fiy k‰W« czÎ k‰W« C£l¢r¤J F¿¤j Âw‹
nk«gh£L¥ gæ‰Á nt©L« bghJ k¡fŸ.
4.2. gšfiy¡fHf¤Â‹ nritfŸ
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf« rhjfkhd mid¤J têfëY« ntsh©ik
k‰W« ntsh©ik¤ bjhêš rh®ªj g§fhs®fS¡F Ïilna bjhl®ò bfhŸs¢ brŒJ,
m¿Î¡fU¤J¡fŸ k‰W« bjhêšE£g§fŸ njitahdt®fis br‹wila¢ brŒ»‹wJ.
4.2.1. ntsh©ik¡ fšé

gšfiy¡fHf« Ïsk¿éaš, _j¿éaš k‰W« Kidt® g£l¥go¥òfŸ k‰W«
g£la¥go¥òfis ntsh©ik k‰W« mjid¢ rh®ªj Jiwfëš më¤J tU»‹wJ.
102
Ïsãiy ghl¥ÃçÎfŸ tH§f¥gL« tshf§fŸ
t.v© Ïsãiy ghl¥ÃçÎ tshf«
1. Ïsk¿éaš (ntsh©ik) nfha«ò¤ö®, kJiu,
ÂU¢Áuh¥gŸë,
»Ÿë¡Fs«,
<¢r§nfh£il, FLäah‹
kiy k‰W« thH¢r}®
2. Ïsk¿éaš (njh£l¡fiy) bgçaFs« k‰W«
ÂU¢Áuh¥gŸë
3. Ïsk¿éaš (tdéaš) nk£L¥ghisa«
4. Ïs« bjhêš E£g« (ntsh©ik¥ bgh¿æaš) FKq®
5. Ïsk¿éaš (czÎ C£l¢r¤Âaš k‰W« czÎ kJiu
Kiwæaš)
6. Ïsk¿éaš (g£L¥òGéaš) nk£L¥ghisa«
7. Ïs« bjhêš E£g« (cæ® bjhêš E£géaš)
8. Ïs« bjhêš E£g« (cæ® jftèaš)
9. Ïs« bjhêš E£g« (njh£l¡fiy)
10. Ïs« bjhêš E£g« (czÎ gj‹ bgh¿æaš)
11. Ïs« bjhêš E£g« (M‰wš k‰W« R‰W¢NHš nfha«ò¤ö®
bgh¿æaš)
12. Ïs« bjhêš E£g« (ntsh©ik jftš bjhêš
E£g«)
13. Ïsk¿éaš (ntsh© bjhêš nkyh©ik)
2016-2017 M« M©o‹ KJãiy g£l¥go¥Ã‰fhd g£oaš

t.v© KJãiy g£l¥go¥Ã‹ bga®
I ntsh©ik
1. cHéaš
2. gæ® Ïd¥bgU¡f« k‰W« kuÃaš
3. ó¢Áæaš
4. gæ® nehæaš
5. éij m¿éaš k‰W« bjhêš E£géaš
6. ntsh©ik éçth¡f¡ fšé
7. k© m¿éaš
8. ntsh© tâf nkyh©ik
9. bghUshjhu«
10. E©Qæçaš
11. thåiyæaš
12. gæ® éidæaš
103
13. R‰W¢ NHš m¿éaš
14. ü‰òGéaš
15. cæçaš bjhêš E£géaš
16. ntsh©ik¥ òŸëæaš
17. jhtu kugQ ts§fŸ
18. ehndh m¿éaš k‰W« bjhêš E£g«
19. g£L¥òGéaš
20. òéæaš jftš E£g«
21. _y¡TW gæ® Ïd¥bgU¡f«
II njh£l¡fiy
22. gH¥gæçaš
23. fhŒf¿¥ gæçaš
24. ky®fŸ k‰W« ãy vêý£Ljš
25. thrid, kiy¤ njh£l, _èif k‰W« eWkz¥ gæ®fŸ
III ntsh© bgh¿æaš
26. czÎ k‰W« ntsh© gjåLjš
27. g©iz ÏaªÂuéaš
28. cæ® r¡Âæaš
29. k© k‰W« Ú® guhkç¥Ãaš
30. nrä¥ò bgh¿æaš
31. R‰W¢NHš bgh¿æaš
IV kidæaš
32. czÎ m¿éaš k‰W« C£l¢r¤Âaš
V tdéaš
33. tdéaš
2016-2017 M« M©o‹ Kidt® g£l¥go¥Ã‰fhd g£oaš

t.v© Kidt® g£l¥go¥Ã‹ bga®
I. ntsh©ik
1. cHéaš
2. ó¢Áæaš
3. gæ® nehæaš
4. ü‰òGéaš
5. ntsh©ik éçth¡f¡ fšé
6. k© m¿éaš
7. gæ® Ïd¥bgU¡f« k‰W« kuÃaš
8. gæ® éidæaš
9. éij m¿éaš k‰W« bjhêš E£géaš
10. thåiyæaš
11. E©Qæçaš
12. R‰W¢ NHš m¿éaš
13. bghUshjhu«
14. cæçaš bjhêš E£géaš
104
15. g£L¥òGéaš
16. ntsh© tâf nkyh©ik
II. njh£l¡fiy
17. ky®fŸ k‰W« ãyvêý£Ljš
18. gH¥gæçaš
19. thrid, kiy¤ njh£l, _èif k‰W« eWkz¥ gæ®fŸ
20. fhŒf¿¥ gæçaš
III. ntsh© bgh¿æaš
21. k© k‰W« Ú® nkyh©ik¥ bgh¿æaš
22. ntsh© gjåL bgh¿æaš
23. cæ® r¡Âæaš
24. g©iz ÏaªÂuéaš k‰W« r¡Â
IV. kidæaš
25. czÎ m¿éaš k‰W« C£l¢r¤Âaš
V. tdéaš
26. tdéaš
VI. xU§»izªj Kidt® g£l¥go¥ò
VII. gFÂ neu Kidt® g£l¥go¥ò
bjhl®ò bfhŸs nt©oa Kftç
1. Kj‹ika®, ntsh©ik¡ fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,

jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf«, nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ : 0422 - 6611210 ; ä‹dŠrš : deanagri@tnau.ac.in.
kJiu - 625 104, bjhiyngÁ : 0452 - 2422956 ;
ä‹dŠrš : deanagrimdu@tnau.ac.in
»ŸëFs« tshf«, tšyehL – 628252 (mŠrš), ö¤J¡Fo kht£l«, bjhiyngÁ:
04630 - 261226; bjhiyefè : 04630 – 261268,
ä‹dŠrš : deanagrikkm@tnau.ac.in .
4. Kj‹ika®, m‹Ãš j®kè§f« ntsh©ik¡ fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,
ehtÿ® F£l¥g£L, ÂU¢Áuh¥gŸë - 620 009
bjhiyngÁ : 0431 – 2906100 ; bjhiyefè : 0431 – 2690693,
ä‹dŠrš : deanagritry@tnau.ac.in
thHt¢rDh®, ÂUt©zhkiy - 606 753.
bjhiyngÁ : 04188 - 245855/999459984;
ä‹dŠrš : deanagrithm@tnau.ac.in
<¢r§nfh£il, xu¤j ehL (t£l«), jŠrhñ® - 614 902.
105
bjhiyngÁ : 04372- 291200/ 04372 - 291720;
ä‹dŠrš : deanagritnj@tnau.ac.in
FLäah‹ kiy – 622 104, òJ¡nfh£il kht£l«
bjhiyngÁ : 04339 241333, 04339 241223/ 9894259200;
ä‹dŠrš : deanagripdk@tnau.ac.in
8. Kj‹ika®, njh£l¡fiy¡ fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf«, nfha«ò¤ö® - 641 003,
bjhiyngÁ : 0422 – 6611270, 6611371; bjhiyefè : 0422 – 2430781
ä‹dŠrš : deanhortcbe@tnau.ac.in.
9. Kj‹ika®, njh£l¡fiy¡ fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf«, bgçaFs« tshf«, njå kht£l« -
625604 bjhiyngÁ: 04546 – 231726, 231319, 231422, 234661, 231422;
ä‹dŠrš : deanhortpkm@tnau.ac.in.
10. Kj‹ika®, kfë® njh£l¡fiy¡ fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf«,
ehtÿ® F£l¥g£L, ÂU¢Áuh¥gŸë – 620 009.
bjhiyngÁ : 0431 - 2918033; ä‹dŠrš : deanhorttry@tnau.ac.in.
11. Kj‹ika®, ntsh©ik¥ bgh¿æaš fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf«, nfha«ò¤ö® - 641 003,
bjhiyngÁ : 0422 -6611255, 6611253; bjhiyefè : 0422 - 6611455
ä‹dŠrš : deancaecbe@tnau.ac.in.
12. Kj‹ika®, ntsh©ik¥ bgh¿æaš fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,
FKq® tshf«, ÏyhšFo t£l«- 621712, ÂU¢Áuh¥gŸë kht£l«,
bjhiyngÁ: 0431 – 2910155, 2912105; bjhiyefè : 0431 – 2541218
ä‹dŠrš : deancaekum@tnau.ac.in
13. Kj‹ika®, td¡fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,
nk£L¥ghisa« - 641 301.
bjhiyngÁ : 04254 - 222010 ; ä‹dŠrš : deanformtp@tnau.ac.in.
14. Kj‹ika®, kidæaš fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,
kJiu ntsh©ik¡ fšýç tshf«, kJiu - 625 104,
bjhiyngÁ : 0452 - 2424922 ; ä‹dŠrš : deanhscmdu@tnau.ac.in.
15. Kj‹ika®, KJãiy¥ g£l¥go¥ò gæyf«,

jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf«,
nfha«ò¤ö® - 641 003, bjhiyngÁ: 0422 - 6611261,
ä‹dŠrš : deanspgs@tnau.ac.in.
106
ntsh© g£la¥ go¥ò
1. Kj‹ika®,
ÏªÂa‹ ntsh©ik¡ fšYhç,
ntsh©ik¥ bgh¿æaš fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya« tshf«,
FKq® - 621712, , ÏyhšFo t£l«, ÂU¢Áuh¥gŸë kht£l«,
bjhiyngÁ: 0431 – 254508,
ä‹dŠrš : deancaekum@tnau.ac.in
2. Kjšt®,
ntsh© ãWtd«,
njÁa gaW tif MuhŒ¢Á ãiya« tshf«,
t«g‹ - 622 303,
òJ¡nfh£il kht£l«,
bjhiyngÁ : 04322 – 296447;
ä‹dŠrš : arsvamban@tnau.ac.in
njh£l¡fiy¥ g£la¥ go¥ò

1. Kj‹ika®,
njh£l¡fiy ãWtd«,
njh£l¡fiy MuhŒ¢Á ãiya«,
ng¢Á¥ghiw - 629 181, f‹åahFkç kht£l«,
bjhiyngÁ : 04651 - 81759,
ä‹dŠrš : hrsppi@tnau.ac.in
Âwªjbtë k‰W« bjhiyöu¡fšé Ïa¡ff¤Â‹ brašghLfŸ
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf¤Âš Âwªjbtë k‰W« bjhiyöu¡ fšé
Ïa¡ff¤Â‹ thæyhf ntsh©ik k‰W« ntsh©ik rh®ªj ÃçÎfëš jäœbkhê
thæyhf 24 jiy¥òfëš rh‹¿jœ ghl§fisÍ« _‹W KJãiy g£l¥go¥òfisÍ«
tH§» tU»‹wJ. cHt®fS¡F Ïsãiy (Ã.v¥. bl¡.) k‰W« KJãiy (v«.v¥. bl¡.)
g©iz¤bjhêš E£g¥ g£l¥go¥ò tH§» tU»‹wJ. gšfiy¡ fHf« nkY«, MW
KJfiy g£la¥go¥òfŸ k‰W« Ïu©L g£la¥go¥òfshd ntsh©ikæš kšo Ûoah
k‰W« ÏLbghU£fŸ é‰gidahs®fS¡fhd xU òÂa g£la¥go¥ò M»at‰iw tH§»
tU»‹wJ.
ntsh©ik k‰W« ntsh©ik rh®ªj m¿éaš jiy¥òfëš 24 MW khj fhy rh‹¿jœ
ghl§fŸ tH§» tU»‹wJ.
1. eÅd fU«ò rhFgo¤ bjhêš E£g§fŸ
2. _èif¥ gæ®fŸ
3. fhsh‹ ts®¥ò
4. my§fhu¤ njh£l« mik¤jš
5. bj‹id rhFgo¤ bjhêšE£g§fŸ
6. m§ff ntsh©ik
7. njh£l¡fiy¥ gæ®fS¡fhd eh‰w§fhš bjhêš E£g§fS« k‰W« gæ®¥ bgU¡f
KiwfS«
107
8. g£L¥òG ts®¥ò¤ bjhêš E£g§fŸ
9. buh£o k‰W« rh¡ny£ jahç¡F« bjhêšE£g§fŸ
10. gH§fŸ k‰W« fhŒf¿fis¥ gj¥gL¤Jjš
11. g©iz¡ fUéfŸ k‰W« ÏaªÂu§fŸ gGJ gh®¤jY«, guhkç¤jY«
12. ntsh© fêÎfŸ kWRH‰Á k‰W« k©òG cu« jahç¤jš
13. fhŒf¿ éij c‰g¤Â
14. eÅd Ú® nkyh©ik
15. ky®fŸ rhFgo
16. njÜ ts®¥ò
17. ÁWjhåa§fŸ rhFgo k‰W« kÂ¥ò¡T£lš
18. gU¤Â k‰W« k¢rh¢nrhs Åça éij c‰g¤Â
19. fis nkyh©ik
20. fh£lhkz¡F rhFgo
21. gU¤Â rhFgo
22. tâf njh£l¡fiy
23. k© ts nkyh©ik
24. éij c‰g¤Â bjhêš E£g«
nk‰f©l 24 rh‹¿jœ ghl§fS¡F«
 jFÂ: Mwh« tF¥ò gæ‹¿U¡f nt©L«.
 f£lz«: MW khj fhy rh‹¿jœ ghl¤Â‰F %ghŒ 1500 MF«.
 khj¤Âš xU rå¡»Hik vd IªJ ne®Kf¥ gæ‰ÁÍ« MwhtJ khj¤Âš nj®Î«
el¤j¥gL«.
Ïsãiy¥ g©iz¤bjhêš E£g¥ g£l¥go¥ò (Ã.v¥. bl¡.)
étrhæfŸ j§fŸ bjhêšE£g m¿it bgU¡»¡ bfhŸtnjhL ãy¤Âid
g©gL¤Jjš Kjš mWtil tiuÍ«, nkY«, jhåa§fis nrä¤jš, gj¥gL¤Jjš k‰W«
kÂ¥ó£Ljš tiuæyhd mid¤J bjhêš E£g§fisÍ« m¿ªJ bfhŸS« tifæš Ïªj
g£l¥go¥ò totik¡f¥g£LŸsJ.
Ïsãiy g©iz¤bjhêš E£g« : _‹W M©LfŸ (6 gUt§fŸ)

jFÂ : m) fšé – 10 M« tF¥ò nj®¢Á milªjt®fŸ
M) taJ – 27 taJ k‰W« mj‰F nkš
Ï) fšé¡ f£lz« - xU gUt¤Â‰F %ghŒ 4000
KJãiy¥ g©iz¤ bjhêšE£g¥ g£l¥go¥ò (v«.v¥. bl¡.)
Ïsãiy g©iz¤ bjhêšE£g« nj®¢Á milªjt®fŸ KJãiy
g©iz¤bjhêš E£g¥ g£l« bgw VJthf 2016-17 M« M©L Kjš KJãiy
g©iz¤bjhêš E£g« bjhl§f¥g£LŸsJ.
108
jFÂ : m) fšé – Ïsãiy g©iz¤ bjhêšE£g« nj®¢Á milªjt®fŸ
M) fšé¡ f£lz« - xU gUt¤Â‰F %ghŒ 7000
Ï) fhy« - Ïu©L M©LfŸ (4 gUt§fŸ)
Ïju KJãiy g£l¥go¥òfŸ
t.v© jiy¥ò gæy jFÂ / f£lz«
gæy jFÂ: Ïsãiy¥ g£l¥go¥ò
tâf nkyh©ik
1. f£lz« gUt¤Â‰F %ghŒ 10,000 MF«.
(v«.Ã.V)
Ïu©L M©LfŸ (4 gUt§fŸ)
R‰W¢NHš jFÂ: cæçaèš Ïsãiy¥ g£l¥go¥ò.

2. f£lz« gUt¤Â‰F %ghŒ 12,500 MF«.
nkyh©ik
jFÂ: cæç m¿éaèš Ïsãiy¥ g£l¥go¥ò (mšyJ)
VjhtJ xU Ïsãiy¥ g£l¥go¥òl‹ 3 tUl fU«ò
fU«ò rhFgo
3. rhFgo bjhêšE£g mDgt«.
bjhêšE£g«
gUt¤Â‰F %ghŒ 10,000 MF«.
KJãiy g£la¥go¥ò

1. _èif¥gæ®fŸ c‰g¤Â VnjD« xU Ïs« m¿éaš g£l¥go¥ò.
k‰W« ju¡f£L¥ghL f£lz« gUt¤Â‰F %ghŒ 20,000 MF«.
Xuh©L (2 gUt§fŸ)
2. czÎ cæ®E£géaš cæçaèš Ïsãiy¥ g£l¥go¥ò (mšyJ) VnjD«
xU Ïs« m¿éaš g£l¥go¥ò.
f£lz« gUt¤Â‰F %ghŒ 13,750 MF«
Xuh©L (2 gUt§fŸ)
3. cæ® jftèaš VnjD« xU Ïs« m¿éaš g£l¥go¥ò.
f£lz« gUt¤Â‰F %ghŒ 20,000 MF«.
Xuh©L (2 gUt§fŸ)
4. czÎ m¿éaš k‰W« VnjD« xU Ïs« m¿éaš g£l¥go¥ò.
gj¥gL¤Jjš f£lz« gUt¤Â‰F %ghŒ 10,000 MF«.
Xuh©L (2 gUt§fŸ)
5. M‰wš nkyh©ik Ïs« bgh¿æaš g£l¥go¥ò mšyJ VnjD« xU
Ïs« m¿éaš g£l¥go¥ò.
Xuh©L (2 gUt§fŸ)
6. jhtu bjh‰W CLUtš VnjD« xU Ïs« m¿éaš g£l¥go¥ò.
Xuh©L (2 gUt§fŸ)
109
g£la¥go¥òfŸ
1. étrha¤Âš kšo Ûoah +2 nj®¢Á / IoI / _‹W M©L fhy
g£la¥go¥ò.
f£lz« gUt¤Â‰F %ghŒ 15,000
MF«. Xuh©L (2 gUt§fŸ)
2. ÏLbghU£fŸ 10tJ nj®Î vGÂæU¡f nt©L«.
é‰gidahs®fS¡fhd xU òÂa f£lz« gUt¤Â‰F %ghŒ 25,000 MF«.
g£la¥go¥ò 2016-17 M« M©L Xuh©L (2 gUt§fŸ)
m¿Kf¥gL¤j¥g£lJ. ÏJ
Xuh©o‰fhd xU§»izªj go¥ò
MF«.
nkY« égu§fS¡F Ñœ¡f©l Kftçæš mQfyh«.
Ïa¡Fe®
Âwªjbtë k‰W« bjhiyöu¡ fšé Ïa¡ff«
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf«
nfha«ò¤ö®  641 003.
bjhiyngÁ: 0422  6611229
bjhiyefš: 0422 6611429
ä‹dŠrš: odl@tnau.ac.in
Ïizajs«; : www.tnau.ac.in / www.tnauodl.edu.in
4.2.2. ntsh©ik MuhŒ¢Á

bjhl®ò bfhŸs nt©oa MuhŒ¢Á ãiya§fŸ
jäHf¤Â‹ gy gFÂfëY« cŸs cHt®fŸ vÂ® bfhŸS« Ãu¢ridfS¡fhd

bjhêšE£g¤ Ô®Îfis¡ f©l¿ªJ mt®f£F cjélÎ« éijfŸ, cæ® k‰W« jhtu
ÏLbghUŸ éãnahf¤J¡F« ÑnH bfhL¡f¥g£LŸs 39 MuhŒ¢Á ãiya§fŸ gâah‰¿
tU»‹wd.
1. ntsh©ik MuhŒ¢Á ãiya«,

gthårhf® - 638 451,
<nuhL kht£l«,
bjhiyngÁ : 04295 - 240244, 240032;
bjhiyefè : 04295-240032
ä‹dŠrš : arsbsr@tnau.ac.in
110
nfhéšg£o – 628 501,
ö¤J¡Fo kht£l«,
bjhiyngÁ : 04632 – 220533, 220522, 221133, 234955;
bjhiyefè : 04632 – 2211338, 234955
ä‹dŠrš : arskovilpatty@tnau.ac.in

itif miz - 625 512,
njå kht£l«,
bjhiyngÁ : 04546 -292615;
ä‹dŠrš : arsvaigai@tnau.ac.in

guk¡Fo- 623 707,
Ïuhkehjòu« kht£l«,
bjhiyngÁ : 04564 - 222139 ;
ä‹dŠrš : arspmk@tnau.ac.in

ÂU¥gÂrhu« - 629 901,
f‹åahFkç kht£l«,
bjhiyngÁ : 04652 - 276728 ;
ä‹dŠrš : arstps@tnau.ac.in

éçŠÁòu« - 632 104,
ntÿ® kht£l«,
bjhiyngÁ : 0416 - 2272221 ;
ä‹dŠrš : profvrm@yahoo.com k‰W« ars.vrm@gmail.com

g£L¡nfh£il - 614 602,
jŠrhñ® kht£l«,
bjhiyngÁ : 04373 - 235832 ;
bjhiyefè : 04373 -236491
ä‹dŠrš : arspattu@tnau.ac.in
8. beš MuhŒ¢Á ãiya«,

Â%® - 602 025,
ÂUtŸq® kht£l«,
bjhiyngÁ : 044 -27620233
ä‹dŠrš : arstirur@tnau.ac.in
111
9. beš MuhŒ¢Á ãiya«,
m«ghrK¤Âu« - 627 401,
ÂUbešntè kht£l«,
bjhiyngÁ : 04634 - 250215 ;
bjhiyefè : 04634 -255424
ä‹dŠrš : arsasd@tnau.ac.in
10. flnyhu ct® MuhŒ¢Á ika«,

Ïuhkehjòu« - 623 503,
Ïuhkehjòu« kht£l«,
bjhiyngÁ : 04567 – 230250 ; 230359
ä‹dŠrš : arsramnad@tnau.ac.in
11. k©ly MuhŒ¢Á ãiya«,
mU¥ò¡nfh£il - 626 107,
éUJef® kht£l«,
bjhiyngÁ : 04566 - 220562 ;
ä‹dŠrš : arsapk@tnau.ac.in

igô® - 635 112,
»U£od»ç kht£l«,
bjhiyngÁ : 04343 - 290600 ;
ä‹dŠrš : arspaiyur@tnau.ac.in

éU¤jhry« - 606 001,
flÿ® kht£l«,
bjhiyngÁ : 04143 - 238231
bjhiyefè : 04143 -238120
ä‹dŠrš : arsvri@tnau.ac.in
14. Åça x£L beš MŒÎ ika«,

Tlÿ® - 643 212,
Úy»ç kht£l«,
bjhiyngÁ : 04262 - 264945 ;
ä‹dŠrš : arsgudalur@tnau.ac.in
15. v©bzŒ é¤J MuhŒ¢Á ãiya«,

Â©otd« - 604 002,
éG¥òu« kht£l«,
bjhiyngÁ : 04147 - 250293,;
ä‹dŠrš : arstvm@tnau.ac.in
112
16. fU«ò MuhŒ¢Á ãiya«,
flÿ® - 607 001,
flÿ® kht£l«,
bjhiyngÁ : 04142 - 220630 ;
bjhiyefè : 04142 -292630
ä‹dŠrš : arscuddalore@tnau.ac.in

ÁWfkâ - 639 115,
ÂU¢Áuh¥gŸë kht£l«,
bjhiyngÁ : 0431 - 2614217;
ä‹dŠrš : kvksgm@tnau.ac.in
nkyhy¤ö® - 635 806,
ntÿ® kht£l«,
bjhiyngÁ : 04171 - 220275;
ä‹dŠrš : arsmelalathur@tnau.ac.in
19. k© k‰W« Ú® nkyh©ik MuhŒ¢Á ãiya«,

fh£L¤njh£l«, jŠrhñ® - 613 501,
jŠrhñ® kht£l«,
bjhiyngÁ : 04362 - 267680;
ä‹dŠrš : arsswmri@tnau.ac.in
20. bj‹id MuhŒ¢Á ãiya«,

nt¥g§Fs« - 614 906,
jŠrhñ® kht£l«,
bjhiyngÁ : 04373 - 260205 ;
bjhiyefè : 04373 -260124
ä‹dŠrš : arsvpm@tnau.ac.in
21. bj‹id MuhŒ¢Á ãiya«,

Mêah®ef® - 642 101,
nfha«ò¤ö® kht£l«,
bjhiyngÁ : 04253 - 288722 ;
ä‹dŠrš : arsaliar@tnau.ac.in
22. gU¤Â MuhŒ¢Á ãiya«,

ÂUéšè¥ò¤ö® - 626 125,
bjhiyngÁ : 04563 - 260736 ;
ä‹dŠrš : arssvpr@tnau.ac.in
113
23. njÁa gaW tif MuhŒ¢Á ãiya«,
t«g‹ - 622 303,
òJ¡nfh£il kht£l«,
bjhiyngÁ : 04322 – 209692 ;
ä‹dŠrš : arsvamban@tnau.ac.in
24. jäœehL beš MuhŒ¢Á ãiya«,

MLJiw - 612 101,
jŠrhñ® kht£l«,
bjhiyngÁ : 0435 - 2472098 ;
ä‹dŠrš : dirtrri@tnau.ac.in
25. kutŸë k‰W« Mkz¡F MuhŒ¢Á ãiya«,

V¤jh¥ó® - 636 119,
nry« kht£l«,
bjhiyngÁ : 04282 - 293526;
ä‹dŠrš : arsyethapur@tnau.ac.in
26. njh£l¡fiy MuhŒ¢Á ãiya«,

ng¢Á¥ghiw - 629 181,
f‹åahFkç kht£l«,
bjhiyngÁ : 04651 - 281191, 2817592
ä‹dŠrš : hrsppi@tnau.ac.in

joa‹Foir - 624 212,
Â©L¡fš kht£l«,
bjhiyngÁ : 04542 - 224225 ;
bjhiyefè : 04542 -224393
ä‹dŠrš : hrstkd@tnau.ac.in

V‰fhL - 636 602,
nry« kht£l«,
bjhiyngÁ : 04281 – 222234;
bjhiyefè : 04281 –222456
ä‹dŠrš : hrsycd@tnau.ac.in

cjfk©ly« - 643 001,
Úy»ç kht£l«,
bjhiyngÁ : 0423-2442170;
bjhiyefè : 0423-2449382
ä‹dŠrš : hrsooty@tnau.ac.in
114
bfhil¡fhdš - 624 103,
Â©L¡fš kht£l«,
bjhiyngÁ : 04542 - 240931 ;
ä‹dŠrš : hrskodai@tnau.ac.in
31. fhŒf¿ MuhŒ¢Á ãiya«,

ghÿ® - 607 113,
flÿ® kht£l«,
bjhiyngÁ : 04142 - 275222 ;
ä‹dŠrš : hrspalur@tnau.ac.in
32. gU¤Â MuhŒ¢Á ãiya«,

nt¥gªj£il - 621 116,
bgu«gÿ® kht£l«.
bjhiyngÁ : 04328 – 293503
ä‹dŠrš : arsvpt@tnau.ac.in
33. k¡fh¢nrhs MuhŒ¢Á ãiya«,

thfiu - 624 613, Â©L¡fš kht£l«.
bjhiyngÁ : 04545 – 292900, 267373
ä‹dŠrš : arsvagarai@tnau.ac.in
34. khdhthç ntsh©ik MuhŒ¢Á ãiya«,

br£oehL  630 102,
Átf§if kht£l«.
bjhiyngÁ : 04565238080
ä‹dŠrš : darsc@tnau.ac.in
35. kyçaš MuhŒ¢Á ãiya«,

njhthis  629 302,
f‹åahFkç kht£l«.
bjhiyngÁ : 04652285009
ä‹dŠrš : hrsthov@tnau.ac.in
36. Âuh£ir MuhŒ¢Á ãiya«,

Mizkiyah‹ g£o,
Ïuha¥g‹ g£o mŠrš – 625 526,
njå kht£l«.
bjhiyngÁ : 04554-253625
ä‹dŠrš : grstheni@tnau.ac.in
115
37. ÁWjhåa kf¤Jt ika«,
m¤Ânaªjš,
mŒa«ghisa« mŠrš – 606 603.
ÂUt©zhkiy kht£l«.
bjhiyngÁ :9443422461 ;
ä‹dŠrš : cemtvm@tnau.ac.in
38. vYä¢ir MuhŒ¢Á ãiya«,

t‹å¡nfhndªjš,
ÂUbešntè kht£l«.
bjhiyngÁ : 9943040297
ä‹dŠrš : citrus@tnau.ac.in
39. jftš k‰W« gæ‰Á ika«,

br‹id - 600 040.
bjhiyngÁ : 044-26263484
ä‹dŠrš : chennai@tnau.ac.in
nkY«, gæ®fis¤ jh¡F« ó¢Á k‰W« nehŒ rh®ªj jftšfis¥ bgw étrhæfŸ,
j§fS¡F mUfhikæYŸs ÑnH bfhL¡f¥g£LŸs VnjD« xU gæ® kU¤Jt
ika¤ÂidÍ« mQfyh«.
1. gæ® kU¤Jt ika«, ntsh©ik¡ fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,

»ŸëFs«, tšyehL mŠrš – 628 252, ö¤J¡Fo kht£l«.
bjhiyngÁ : 04630 - 261268, ä‹dŠrš : deanagrikkm@tnau.ac.in
2. gæ® kU¤Jt ika«, gU¤Â MuhŒ¢Á ãiya«, ÂUéšè¥ò¤ö® - 626 125,
éUJef® kht£l«, bjhiyngÁ : 04563-260736, 261953,
ä‹dŠrš : arssvpr@tnau.ac.in
3. gæ® kU¤Jt ika«, beš MuhŒ¢Á ãiya«, m«ghrK¤Âu« - 627 401,
ÂUbešntè kht£l«, bjhiyngÁ : 04634-2450215,
ä‹dŠrš : arsasd@tnau.ac.in
4. gæ® kU¤Jt ika«, ntsh©ik MuhŒ¢Á ãiya«, igô® - 635 806, »UZz»ç
kht£l«, bjhiyngÁ : 04343 – 250043,
ä‹dŠrš : arspaiyur@tnau.ac.in
5. gæ® kU¤Jt ika«, ntsh©ik MuhŒ¢Á ãiya«,

gthårhf® - 638 451, <nuhL kht£l«, bjhiyngÁ : 04295 – 240244, 240032,
ä‹dŠrš : arsbsr@tnau.ac.in
116
4.2.3. ntsh© éçth¡f¡ fšé
éçth¡f¡ fšé Ïa¡ff« Ñœ¡f©l nritfis më¤J tU»‹wJ
 bjhêšE£g§fis gçnrhjid brŒjš k‰W« Ó®gL¤Jjš, gæ‰Á k‰W« taštê
braš és¡f§fŸ _y« cHt®f£F eÅd ntsh© bjhêšE£g§fis és¡Fjš.
 bjhiyöu¡fšé, thbdhè ghl¤Â£l§fŸ, thbdhè ntsh© gŸë, mŠrš
tê¡fšé, FWªjfLfŸ _y« cHt®fë‹ ntsh© bjhêšE£g m¿éid¥
bgU¡Fjš.
 ntsh© bgUk¡fŸ ga‹bgW« bghU£L “cHtç‹ tsU« ntsh©ik” v‹w khj
Ïjêid btëæLjš. jå Ïjê‹ éiy %ghŒ 20, M©L rªjh %ghŒ 200
(12 ÏjœfŸ), MÍŸ rªjh cW¥Ãd® %ghŒ 2,000 (15 M©LfŸ) k‰W«
ãWtd§fS¡fhd M©L rªjh %ghŒ 3000 MF«.
 étrhæfŸ miH¥ò ika« (»[h‹ fhš br‹l®) étrhæfS¡F f£lzäšyh
1551 mšyJ 1800 - 180 - 1551 v‹w v©fSila bjhiyngÁ _ykhf nritfis
më¤J tU»wJ. bjhiyngÁæš miH¥gt® t£lhu bkhêæš tšYe®fSl‹
fyªJiuahlyh«. Ï«ika« mid¤J ntiy eh£fëY« fhiy 7.00 kâ Kjš
ÏuÎ 10.00 kâ tiu brašgL»‹wJ. bjhiyngÁ tê ntsh© bgUk¡fë‹
Fiwfis ãt®¤Â brŒa¥gL»‹wJ.
 ntsh©ik éçth¡f¢ nritfis jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf«
ntsh© bjhêš E£g tisajs¤Âš (http://agritech.tnau.ac.in) x‹gJ
Ïy£r« Ïizajs g¡f§fS¡F nkš ntsh©ik, njh£l¡fiy, fhšeil
guhkç¥ò, ntsh© éis¥bghU£fŸ F¿¤j Âdrç rªij¤ jftšfŸ k‰W«
ehnsLfëš ntsh©ik r«kªjkhf btëæl¥gL« K¡»a jftšfŸ
M»at‰iw¤ bjhF¤J më¤jš.
 gæ® kU¤Jt® v‹w bk‹bghUŸ ãòz® Kiwik Ñœ¡f©l IªJ gæ®fS¡F
k‰W« _‹W fhšeil rh®ªj bjhêš E£g§fS¡F« g©bkhêæš
(jäœ, M§»y«, kiyahs« k‰W« f‹dl«) cUth¡f¥g£LŸsJ.
gæ®fŸ
1. beš
2. fU«ò
3. nfœtuF
4. bj‹id k‰W«
5. thiH
117
fhšeil rh®ªj bjhêš E£g§fŸ
1. fhšeil k‰W« vUik
2. MLfŸ k‰W« br«k¿ MLfŸ
3. nfhê¥g©iza«
 cHt® ÂdéHh, taš éHh¡fŸ, fyªjhnyhrid T£l§fŸ, njÁa mséš
m§Ñfç¡f¥g£l éê¥òz®Î eh£fŸ M»at‰iw el¤Jjš.
 étrhæfS¡F ga‹gL« tifæš K¡»akhd ntsh© bjhêšE£g§fis
éçth¡f¡ fšé Ïa¡ff¤Â‹, “fšé Clf§fŸ ika«” thæyhf fhbzhè
gl§fshf jahç¤J më¤jš.
 ntsh© bjhêš E£g§fis ãòz®fis bfh©L xè tot ghl§fshf jahç¤J
étrhæfS¡F tH§Fjš.
 étrhæfŸ, »uhk¥òw ÏisP®fŸ k‰W« ntsh©ik éçth¡f mYty®fS¡F,
ntsh© m¿éaš ãiya« _y« gæ‰Á më¤jš.
 étrhæfŸ k‰W« bghJk¡fS¡F gH¢brofŸ, tdku¡ f‹WfŸ éãnahf« brŒJ
ntsh©ik, njh£l¡fiy k‰W« tw£Á ãiy jçR ãy§fëš gæçl V‰ghL
brŒjš.
 nj®Î brŒa¥g£l ntsh© bjhêšE£g¥ ghl§fis xè, xë FWŠbrŒÂfshf
jah® brŒJ, ntsh© bgUk¡fŸ ga‹bgW« tifæš tH§Fjš.
Åonah Áo ghl§fë‹ g£oaš
t.v© ghl§fë‹ g£oaš

1. jukhd beš éij nj®Î brŒjš
2. neªÂu‹ thiHæš j©L Jis¥ghid f£L¥gL¤Jjš
3. j¡fhë rhFgo F¿¥òfŸ
4. j¡fhë éij Ãç¤bjL¡F« Kiw
5. éijfS¡F Kyh« óRjš
6. kŠrŸ gæU¡F E©û£l¢ r¤J
7. jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf – r¡Â rhz vçthÍ fy‹
8. r®¡fiu tŸë »H§F rhFgo
9. bj‹idia¤ jh¡F« <çnahig£ ÁyªÂ f£L¥ghL
10. òÂa gæ® Ïuf§fŸ k‰W« g©iz¡ fUéfŸ
11. Kaš ts®¥ò (ne®Kf«)
12. M®»£° k‰W« M‹Jça« rhFgo Kiw
13. k© MŒé‰F khÂçfŸ nrfç¡F« Kiw k‰W« k© ts¤Â‰F«
kfNš Ïy¡»‰F« V‰w cu¥ gçªJiu
14. gHur ghd« jahç¤jš
118
15. kutŸë rhFgo bjhêš E£g«
16. ntsh© fêÎ¥ bghU£fëèUªJ fh»j¥ bghU£fŸ jahç¤jš
17. ghkhæš kurhFgoæš cu ã®thf«
18. be‰gæiu¤ jh¡F« K¡»a¥ ó¢ÁfS« jL¥ò KiwfS«
19. cæ® r¡Â bt¥g vçthÍ mL¥ò
20. nfhil cHÎ
21. mÂf kfNY¡fhd éij ne®¤Â bjhêš E£g§fŸ
22. ÂR ts®¥ò – eÅd ntsh© bjhêš E£g«
23. Åça x£L beš éij
24. k©òG fêÎ cu« jahç¤jš – étrhæ‹ bt‰¿ fij
25. Ôtd¥ gæ®fŸ
26. kU¤Jt¡ T®¡f‹ »H§F – bt‰¿¡ fij
27. k¡fh¢nrhs« rhFgo KiwfŸ
28. thiHæš ml® elÎ Kiw k‰W« Ú® tê cuälš
29. be‰gæU¡F Ïiy t©z m£il _y« jiy¢r¤J ã®thf«
30. fU«ò rhiu ò£oæš mil¡F« Kiw (M§»y¤Âš)
31. j¡fhë bf£¢r¥ jahç¥ò Kiw (M§»y¤Âš)
32. jhåa nrä¥ò fy‹fŸ
33. fh£lhkz¡F – xU f©nzh£l«
34. ku¥gæ®fëš xU§»izªj cu nkyh©ik
35. jhåa§» ghš fwit ÏaªÂu«
36. _èif¥ gæ®fŸ – xU f©nzh£l«
37. njÜ¡fë‹ tiffŸ
38. thiH rhFgo
39. fhsh‹ ts®¥ò
40. g¥ghë ä£lhŒ jahç¤jš
41. khéš Ïsªjë® x£L
42. Ïs« gU¤Âæš gæ® ghJfh¥ò
43. bfhŒah f‹WfŸ c‰g¤Â
44. NçafhªÂ rhFgo
45. bt©il Åça x£L éij c‰g¤Â
46. j¡fhë Åça x£L éij c‰g¤Â
47. Ïa‰if ntsh©ik étrhææ‹ bt‰¿¡fij
48. E©û£l§fŸ
49. fU«ò rhFgo K‹ndh£l«, Ïuf§fŸ k‰W« _‹wL¡F eh‰w§fhš
Kiw
50. fU«Ãš éij fuiz nj®Î, brh£L Ú® ghrd« k‰W« Fê elÎ Kiw
51. fU«ò rhFgo - cunkyh©ik, f«ngh°£ cu« jahç¤jš k‰W«
Ã‹brŒ ne®¤ÂfŸ
52. fU«ò rhFgoæš –nehŒ k‰W« ó¢Á nkyh©ik
53. gU¤Âæš xU§»izªj gæ® ghJfh¥ò
54. bešèš xU§»izªj gæ® ghJfh¥ò
119
55. bešèš jukhd éijfis nj®ªbjL¤jš (M§»y¤Âš)
56. jçR ãy§fëš ku¡f‹WfŸ eL« Kiw
57. rhik rhFgo bjhêš E£g«
58. Åça x£L f¤jç rhFgo k‰W« Åça x£L Riu¡fhŒ rhFgo F¿¥òfŸ
59. gaW tif¥ gæ®fŸ ca® éis¢rš
60. gU¤Â rhFgo bjhêš E£g«
61. KªÂç rhFgo bjhêš E£g«
62. k¡fh¢nrhs¤Âš brh£L Ú® ghrd Kiwæš cu nkyh©ik
63. ÂUªÂa beš rhFgo k‰W« étrhææ‹ bt‰¿¡fij
64. Úo¤j eÅd fU«ò rhFgo
65. ãy¡fliyæš xU§»izªj C£l¢r¤J nkyh©ik
66 thiHæš ü‰òG¡fis¡ f£L¥gL¤Jjš
67. Fê¤j£L fhŒf¿ eh‰w§fhš
68. g¥ghë eh‰w§fhš g¥ghë ghš vL¡F« Kiw
69. bešè¡fhŒ bfh£il Ú¡F« fUé
70. Õ£%£oš ÏUªJ t©z¥bgho jahç¤jš
71. nrä¡f¥g£l bghU£fë‹ ó¢ÁfŸ nkyh©ik
72. cyu it¡f¥g£l KU§if¡fhŒ
73. cyu it¡f¥g£l j¡fhë
74. ÁW jhåa§fëš ÏUªJ buh£o jahç¤jš
75. KU§iffhŒ CWfhŒ brŒKiw
76. ÁWjhåa Ã°f£ jahç¥ò
77. kh«gH«, Âuh£ir k‰W« g¥ghë gH¢rhW jahç¥ò
78. fhsh‹ jhŒ é¤J k‰W« Á¥Ã¡ fhsh‹ gL¡if jahç¥ò
79. Á¥Ã fhsh‹ ts®¥ò
xU Åonah Á.o ghl¤Â‹ éiy - %ghŒ 50 MF«.
éçth¡f¡ fšé Ïa¡Fe®,

jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf«,
nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ v© - 0422-6611522
bjhiyefè – 0422-6611521
ä‹dŠrš – dee@tnau.ac.in
4.2.4. ntsh© m¿éaš ãiya§fŸ (KVK)
ntsh© m¿éaš ãiya§fŸ mªjªj kht£l cHt®fŸ ntsh©ik rh®ªj
Ãu¢ridfS¡F¤ Ô®Î fhzÎ«, gæ® c‰g¤Â, gæ® ghJfh¥ò k‰W« ntsh© rh®ªj
jftšfS¡F ntsh©ik m¿éaš ãiya§fis mQ» jäœehL ntsh©ik¥
gšfiy¡fHf¤jhš më¡f¥gL« nritfis¥ bg‰W gadilayh«.
120
ntsh© m¿éaš ãiya§fŸ _y« më¡f¥gL« gæ‰ÁfŸ
t.v© gæ‰Á¤ jiy¥òfŸ
1. Å£L kho¤njh£l« k‰W« fhŒf¿ njh£l« mik¤jš
2. ÂUªÂa fU«ò rhFgo¤ bjhêš E£g§fŸ
3. ÁWjhåa§fë‹ kÂ¥ò¡ T£Ljš
4. ÁWjhåa¥ gæ®fŸ rhFgo¤ bjhêš E£g§fŸ
5. f¤Âç gæçš nehŒ nkyh©ik
6. fhŒf¿ gæçš mWtil¥ Ã‹rh® bjhêš E£g§fŸ
7. bj‹id rhFgo¤ bjhêš E£g§fŸ
8. xU§»izªj g©iza«
9. ntsh©ik k‰W« njh£l¡fiy¥ gæ®fëš E©Ú® ghrd« k‰W«
Ïiytê cuäLjš
10. fU«ò k‰W« gU¤Âæš xU§»izªj ó¢Á nkyh©ik
11. njh£l¡fiy¥ gæ®fëš E©âa g©iza«
12. j¡fhëæš kÂ¥ò¡ T£Ljš
13. FWit beš rhFgo¤ bjhêš E£g§fŸ
14. Ïyhgfukhd ML ts®¥ò
15. fwit khLfŸ ts®¥Ãš òÂa bjhêš E£g§fŸ
16. fhsh‹ ts®¥ò bjhêš E£g§fŸ
17. kšèif k‰W« ÏŠÁæš xU§»izªj ó¢Á nkyh©ik
18. thiH¡nf‰w ãyjahç¥ò KiwfŸ
19. ÁWjhåa¥ gæ®fëš xU§»izªj gæ® nkyh©ik
20. ÁWjhåa§fŸ bfh©L vëa czÎ jahç¤jš
21. gHghd§fŸ jahç¥ò
22. fhŒf¿ gæçš caça bjhêš E£g§fŸ
23. C£l¢r¤J ä¡f njh£l« mik¤jš
24. òw¡fil nfhê ts®¥Ãš nehŒ nkyh©ik
25. mÂf tUkhd¤Â‰fhd gG¥ò mçÁ jahç¥ò Kiw
26. bešèš nk«gL¤j¥g£l rhFgo¤ bjhêšE£g§fŸ
27. k¡fh¢nrhs¤Âš nk«gL¤j¥g£l rhFgo¤ bjhêšE£g§fŸ
28. fliyæš nk«gL¤j¥g£l rhFgo¤ bjhêšE£g§fŸ
29. gaWtif¥ gæ®fëš nk«gL¤j¥g£l rhFgo¤ bjhêšE£g§fŸ
30. gU¤Âæš nk«gL¤j¥g£l rhFgo¤ bjhêšE£g§fŸ
F¿¥ò : ntsh©ik m¿éaš ãiya§fŸ _y« tH§f¥gL« gæ‰ÁfŸ x‹W k‰W«
Ïu©L eh£fŸ el¤j¥gL«. kht£l¤Âš cŸs ÏisP®fS¡F mªjªj gFÂ¡F
njitahd gæ‰ÁfŸ më¡f¥gL«. ntsh©ik k‰W« ntsh©ik rh®ªj bjhêš
E£g§fŸ (M©L ãÂ xJ¡ÑL go) rh®ªj gæ‰ÁfŸ 20-25 étrhæfS¡F el¤j mªjªj
kht£l¤Âš ntsh©ik m¿éaš ãiya¤Â‹ xU§»iz¥ghs®fis mQ» bgwyh«.
1. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, ntsh©ik¡ fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,
kJiu - 625 104, bjhiyngÁ : 0452 – 2422955, www.kvkmdu.com, ä‹dŠrš :
kvkmdu@tnau.ac.in
121
2. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, k©ly MuhŒ¢Á ãiya«, éU¤jhry« - 606 001,
flÿ® kht£l«, bjhiyngÁ : 04143 - 238353, ä‹dŠrš : kvkvri@tnau.ac.in
3. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, fU«ò MuhŒ¢Á ãiya«, ÁWfkâ - 639 115,
ÂU¢Áuh¥gŸë kht£l«, bjhiyngÁ : 0431 - 2614417,
bjhiyefè: 0431-2614457 www.kvktrichy.com,
ä‹dŠrš : kvksgm@tnau.ac.in.
4. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, rªÂô® - 636 203, nry« kht£l«, bjhiyngÁ :
0427 – 2422550, bjhiyefè: 0427-2422269
ä‹dŠrš kvksandhiyur@tnau.ac.in
5. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, v©bzŒ é¤J¡fŸ MuhŒ¢Á ãiya«,
Â©otd« - 604 002, éG¥òu« kht£l«, bjhiyngÁ : 04147 - 250001,
bjhiyefè – 04147 – 250002, ä‹dŠrš : kvktvm@tnau.ac.in.
6. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, beš MuhŒ¢Á ãiya«, Â%® - 602 025, ÂUtŸq®
kht£l«, bjhiyngÁ : 044 -27620705, bjhiyefè: 044 - 27620705 ä‹dŠrš :
arstirur@tnau.ac.in.
7. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, ÂU¥gÂrhu« - 629 901, f‹åahFkç kht£l«,
bjhiyngÁ : 04652 – 275759, ä‹dŠrš : kvkppi@tnau.ac.in
8. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, Úlhk§fy« - 614 407, ÂUth%® kht£l«,
bjhiyngÁ : 04367 – 261444, bjhiyefè: 04367 - 260666
ä‹dŠrš : kvkndm@tnau.ac.in.
9. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, Á¡fš - 611 008, ehf¥g£od« kht£l«,
bjhiyngÁ : 04365 – 246266, ä‹dŠrš : kvksikkal@tnau.ac.in.
10. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, flnyhu ct® MuhŒ¢Á ãiya«, Ïuhkehjòu« -
623 503, bjhiyngÁ: 04567 – 232639, bjhiyefè: 04567 – 230250, ä‹dŠrš :
arsramnad@tnau.ac.in.
11. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, njÁa gaWtif MuhŒ¢Á ãiya«, t«g‹ -
622 303, òJ¡nfh£il kht£l«, bjhiyngÁ : 04322–290321, bjhiyefè: 04322–
296677 ä‹dŠrš : kvkvamban@tnau.ac.in.
12. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, éçŠÁòu« - 632 104, ntÿ® kht£l«, bjhiyngÁ
: 0416 – 2914453, ä‹dŠrš : kvkvrinjipuram.tnau.ac.in.
13. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, khãy éij¥ g©iz, gh¥ghu¥g£o, jUkòç –
636 809, bjhiy ngÁ - 04342 - 245860, ä‹dŠrš : kvkdpri@tnau.ac.in.
14. ntsh©ik m¿éaš ãiya«, k©ly MuhŒ¢Á ãiya«,
mU¥ò¡nfh£il - 626 107, bjhiyngÁ : 04566 – 220561, bjhiyefè: 04566 –
220561, ä‹dŠrš : kvkvirudhunagar@tnau.ac.in
(mid¤J ntsh© m¿éaš ika§fS« òJÂšè ÏªÂa ntsh©ik MuhŒ¢Á¡
fHf¤Â‹ KG ãÂÍjé bg‰wit)
122
k©ly thçahf g©iz Mnyhrid nritfŸ
Ñœ¡f©l nritfis étrhæfŸ mU»š cŸs MuhŒ¢Á ãiya§fŸ k‰W«
ntsh© m¿éaš ãiya§fis mQ»¥ bgwyh«.
 j§fŸ gFÂ¡F gæçl cfªj gæ® Ïuf§fŸ k‰W« Åça x£L Ïuf§fŸ
 gæ® c‰g¤Â bjhêš E£g§fŸ rh®ªj MnyhridfŸ.
 fis nkyh©ik k‰W« ghrd Ú® nkyh©ik rh®ªj MnyhridfŸ
 gæ®fëš ó¢Á k‰W« nehŒ nkyh©ik rh®ªj MnyhridfŸ
 gæ®fëš V‰gL« C£l¢r¤J g‰wh¡Fiwfis¡ f©l¿jš k‰W« MnyhridfŸ
4.2.5. cHt®fS¡F më¡f¥gL« Ïju nritfŸ

4.2.5.1. jukhd éij c‰g¤Â k‰W« éãnahf«
 jäœehL ntsh©ik gšfiy¡fHf¤Â‹ éij ika« gšntW gæ®fë‹
Ïuf§fëš tšYe® éijfŸ, Mjhu k‰W« c©ik ãiy éijfis c‰g¤Â
rh®ªj xU§»iz¥ò gâfis nk‰bfh©L tU»‹wJ. jhåa§» éij é‰gid
ÏaªÂu«, jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf« nfha«ò¤ö®, ÂU¢Áuh¥gŸë,
òJ¡nfh£il, kJiu, njå, ÂUbešntè, nry«, ÂUt©zhkiy, éU¤jh¢ry«,
igô® k‰W« br‹idæš vd bkh¤j« 11 Ïl§fëš ãWt¥g£L brašg£L
tU»‹wJ. Ïj‹ _y«, ÁW étrhæfŸ k‰W« Å£L¡ fhŒf¿¤ njh£l¤Â‰F¤
njitahd fhŒf¿ k‰W« ky® gæ® éijfis bgwyh«. xU gh¡bf£o‹ éiy
%ghŒ 10 MF«.

Áw¥ò mYty® (éijfŸ),
nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ v© - 0422-6611232
bjhiyefè – 0422-6611432
ä‹dŠrš – seedunit@tnau.ac.in
4.2.5.2. gæ® ts®¢Á C¡»fŸ éãnahf«

 bj‹id lhå¡ k‰W« k¡fh¢nrhs«, fU«ò, gU¤Â, ãy¡fliy k‰W« gaW tif¥
gæ®fS¡fhd gæ® ts®¢Á C¡»fis c‰g¤Â brŒJ éãnah»¤jš.
123
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf¤Â‹ gæ® ts®¢Á C¡»fë‹ éiy
t.v© gæ® ts®¢Á C¡»fŸ éiy (%ghŒ)

1. gaW tif gæ®fŸ x‹l® (»nyhé‰F) 200
2. ãy¡fliy ç¢ (»nyhé‰F) 200
3. k¡fh¢nrhs« nk¡Á« (»nyhé‰F) 300
4. gU¤Â ¥s° (»nyhé‰F) 200
5. fU«ò ó°l® (»nyhé‰F) 350
6. bj‹id lhå¡ (è£lU¡F) 250

nguhÁça® k‰W« jiyt®
gæ® éidæaš Jiw
gæ® nkyh©ik Ïa¡Fduf«
nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ v© - 0422-6611243
ä‹dŠrš : physiology@tnau.ac.in
gæ®rhFgo¡fhd ca® bjhêš E£g KiwfŸ, xU§»izªj g©iza«, jäœehL

jhåa§» thåiy tisa¤Â‹ (network) _ykhf t£lhu mséyhd thåiy
m¿é¥òfis tH§Fjš, m§ff g©iza« rh®ªj bjhêšE£g§fŸ F¿¤j
Mnyhridfis bgw

Ïa¡Fe®,
gæ® nkyh©ik Ïa¡Fduf«,
nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ v© - 0422-6611316
bjhiyefè – 0422-6611416
ä‹dŠrš – directorscms@tnau.ac.in
4.2.5.3. tšYd® éij c‰g¤Â k‰W« éãnahf«

gæ® Ïd¥bgU¡f ika« jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf« k‰W« njÁa
ãWtd§fshš btëæl¥g£l tšYd® éijfŸ, Mjhu éijfŸ, rh‹¿jœ éijfŸ
k‰W« c©ik ãiy éijfis¥ bgU¡» muR ntsh© k‰W« njh£l¡fiy Jiw¡F«
njÁa éij¡ fHf¤Â‰F« tH§» tU»‹wJ.
124
Ïa¡Fe®,
gæ® Ïd¥bgU¡f ika«,
nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ v© - 0422-6611215
bjhiyefè – 0422-6611415
ä‹dŠrš – directorcbg@tnau.ac.in
4.2.5.4. Ôtd¥ gæ®fŸ éij¡ fuizfŸ c‰g¤Â k‰W« éãnahf«
Ôtd¥ gæ®fë‹ éij / fuiz c‰g¤Â brŒa¥g£L éãnah»¡f¥gL»wJ.
1. nfh 4 k‰W« nfh 5 - 1000 KG Ús éij¡ fuizfŸ éiy %. 600
k‰W« ghÂahf bt£l¥g£l éij¡ fuizfŸ éiy %. 650
2. Ôtd¢nrhs« - »nyhé‰F %ghŒ 400
3. Ôtd¤j£il¥ gaW - »nyhé‰F %ghŒ 90
4. Ôtdk¡fh¢nrhs« (M¥Ãç¡f‹ be£il) - »nyhé‰F %ghŒ 60
5. ntèkrhš - »nyhé‰F %ghŒ 550
6. mf¤Â - »nyhé‰F %ghŒ 350
7. »å¥òš nt®¡ fuizfŸ x‹W xU %ghŒ
8. »å¥òš Fê¤j£L eh‰WfŸ x‹W Ïu©L %ghŒ
9. r§fu° òš nt® fuiz x‹W xU %ghŒ

nguhÁça® k‰W« jiyt®
Ôtd¥gæ®fŸ Jiw
nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ v© - 0422-6611228
ä‹dŠrš : forage@tnau.ac.in
4.2.5.5. k© k‰W« Ú® khÂç MŒÎfŸ
 gšfiy¡ fHf« k© k‰W« Ú® khÂçfëš E©û£l¢ r¤J, ng%£l¢r¤J¡fŸ

k‰W« ntsh© ÏLbghU£fëš C£l¢r¤J MŒÎfis nk‰bfhŸ»wJ.
125
k© k‰W« Ú® khÂç MŒÎ¡ f£lz«
égu§fŸ MŒÎ¡f£lz«
(khÂç x‹¿‰F
%ghŒ )
k© khÂç MŒÎ fhu mäy j‹ik k‰W« ct® j‹ik, k© 100
FUiz Ïašò, R©zh«ò fš k‰W« gæ®fS¡F »il¡f¡
Toa jiH kâ k‰W« rh«gš r¤J msÎ (cHt®fS¡F)
E©û£l¢ r¤J¡fshd ÏU«ò, jhäu«, J¤jehf« k‰W« 200
kh§fÜR r¤J¡fS¡fhd k© khÂç MŒÎ
fhu mäy j‹ik k‰W« ct® j‹ik¡fhd ghrd Ú® khÂç 50
MŒÎ
nrhoa«, bgh£lhÁa«, R©zh«ò, bk¡ÜÁa«, fh®gnd£L, 200
igfh®gnd£ k‰W« Fnshç‹M»at‰¿‰fhd éçthd
ghrd Ú® khÂç MŒÎ
oÁg® k‰W« fhbzhè f©l¿Í« bk‹bghUŸ FWªjfL 100
nghuh‹ k© gçnrhjid 150
fªjf«, fhšÁa«, k¡ÜÁa« 100
k©â‹ got Kiw 750
k© ÏWF« j‹ik, JfŸfŸ ml®¤Â 200
k©â‹ <u¥gj« 500
k© ÏWF« j‹ik, JfŸ ml®¤Â, k© <u¥gj« jh§F« 1500
Âw‹, Åça« j‹ik
ÏJbjhl®ghd, k©ts¢ r¤J¡fŸ, gæ® c‰g¤Â k‰W« cæ® cu§fŸ éãnahf«,

gšntW MŒtf nrhjidfŸ, Úç‹ j‹ik¡ F¿pLfŸ k‰W« R‰W¢ NHš khR msÎ
gçnrhÂ¤J tH§Fjš.
jåmYty®
Ïa‰if ts nkyh©ik Ïa¡Fduf«
nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ v© - 0422-6611390
bjhiyefè – 0422-6611405
ä‹dŠrš – nrm@tnau.ac.in
4.2.5.6. cæçaš Kiw f£L¥gh£L fhuâfŸ c‰g¤Â k‰W« éãnahf«
gæ®fis¤ jh¡F« ó¢ÁfŸ, nehŒfŸ k‰W« ü‰òG¡fŸ M»at‰iw¡ f£L¥gL¤j
Mnyhrid tH§Fjš, gæ®fëš cŸs vŠÁa eŠR F¿¤j MŒÎfis jåah®
ãWtd§fS¡F Mnyhridfis tH§Fjš, g£L¥òG ts®¤jš F¿¤j Mnyhridfis
tH§Fjš
Nnlhnkhdh° òSur‹° k‰W« oiu¡nfhbl®kh éço M»a cæ®¥ óŠrhd¡
bfhšèfis c‰g¤Â¢ brŒJ éãnah»¤jš.
126
1. Nnlhnkhdh° òSur‹° (gÎl®) - »nyhé‰F %ghŒ 100
2. Nnlhnkhdh° òSur‹° (Âut«) - è£lU¡F %ghŒ 300
3. oiu¡nfhbl®kh éço - »nyhé‰F %ghŒ 100
 fhsh‹ c‰g¤Â¡fhd jhŒé¤J k‰W« gL¡ifé¤J¡fis c‰g¤ÂbrŒJ

éãnah»¤jš.
1. jhŒé¤J xU gh¡bf£ %ghŒ 200
2. gL¡ifé¤J xU gh¡bf£ %ghŒ 30
ó¢Á cæçaš Kiw f£L¥gh£o‰fhd x£L©âfis Ïd¥bgU¡f« brŒJ

éãnah»¤jš.
1. g¢ir f©zho Ïw¡if¥ ó¢Á (»iunrhgh K£il) - 1000 K£ilfŸ %ghŒ 300
MF«.
2. oiunfh»u«kh K£il x£L©â - 1 ÁÁ x£L©â %ghŒ 50 MF«.
3. mÁnuhngf° g¥ghna (g¥ghë khÎ¥ó¢Á x£L©â) - 100 v©â¡if %ghŒ 50
MF«.
4. nfhånahÁ° (bj‹id fUªjiy¥òG x£L©â) - 100 v©â¡if %ghŒ 90
MF«.
5. »ç¥nlhèk° bgh¿t©L - 100 v©â¡if %ghŒ 150 MF«.
6. Ãu¡fh‹ Ãçéfh®å° (bj‹id fUªjiy¥òG x£L©â) - 100 v©â¡if
%ghŒ 50 MF«.
Ïa¡Fe®
gæ®ghJfh¥ò ika«
nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ v© - 0422-6611237
bjhiyefè – 0422-6611437
ä‹dŠrš – directorcpps@tnau.ac.in
4.2.5.7. jukhd eh‰W¡fŸ k‰W« elÎ bghU£fŸ éãnahf«

 gH¥gæ®fŸ, fhŒf¿¥ gæ®fŸ k‰W« Ïju njh£l¡fiy¥ gæ®fŸ c‰g¤Â bjhêš
E£g§fŸ, éijfŸ, eh‰W¡fŸ k‰W« eh‰wh§fhš guhkç¥ò F¿¤j nritia¥ bgw
ÑnH bfhL¡f¥g£LŸs njh£l¡fiy Kj‹ika®fis Ñœ¡f©l Kftçæš
bjhl®ò bfhŸsyh«.
Kj‹ika® (njh£l¡fiy)
njh£l¡fiy¡ fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«
nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ v© - 0422-6611367
bjhiyefè – 0422-6611371
ä‹dŠrš – deanhortcbe@tnau.ac.in
127
k‰W«
Kj‹ika® (njh£l¡fiy)
njh£l¡fiy¡ fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«
bgçaFs« - 625 604.
bjhiyngÁ v© - 04546 – 231726, 231319, 231422, 234661, 231422,
ä‹dŠrš – deanhortpkm@tnau.ac.in
4.2.5.8. ntsh© fhLfŸ
ntsh© fhLfŸ k‰W« tdéaš rh®ªj bjhêš E£g§fŸ, eh‰W¡fŸ k‰W«

eh‰wh§fhš guhkç¥ò F¿¤j nritia¥ bgw Kj‹ika® (tdéaš) mt®fis bjhl®ò
bfhŸsyh«.

Kj‹ika® (tdéaš),
tdéaš fšýç k‰W« MuhŒ¢Á ãiya«,
nk£L¥ghisa« - 641 301.
bjhiyngÁ v© - 04254 – 222010
bjhiyefè – 0422-6611371
ä‹dŠrš – deanformtp@tnau.ac.in
4.2.5.9. éiy K‹d¿é¥ò

Ï«ika¤Â‹ cŸeh£L k‰W« V‰WkÂ rªij¤ jftš ika« thæyhf, ntsh©
bgUk¡fŸ mÂf yhg« bgU« bghU£L, K¡»a gæ®fë‹, éij¥ò¡F xU khj«
K‹ghfÎ« mWtilæ‹ nghJ«, ntsh© bghU£fë‹, rªij éiy ãytu¤ij
K‹d¿é¥òfshf btëæLtÂ‹ _y« étrhæfŸ éij¥ò, é‰gid k‰W« nrä¤jš
M»at‰¿‹ Ûjhd jftš rh®ªj KoÎfis vL¡f têtif brŒjš.

cŸeh£L k‰W« V‰WkÂ rªij¤ jftš ika«,
ntsh©ik k‰W« Cuf nk«gh£L MŒÎ ika«,
nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ v© - 0422-6611239
4.2.5.10. bjhêš E£g§fŸ tâf¥gL¤Jjš
ntsh© tâf nk«gh£L Ïa¡Fduf« tâf ntsh©ik¢ rh®ªj bjhêšfŸ
F¿¤j MnyhridfŸ k‰W« nritfis f£lz mo¥gilæš tH§» tU»wJ.
128
Mnyhrid¡fhd f£lz«, bgw¥gL« Mnyhridia¥ bghW¤J mikÍ«. Ïj‰fhd
jftšfis Ñœ¡f©l Kftçæš bgwyh«.
tâf¥ gL¤j¥g£l jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf¤Â‹ bjhêš E£g§fŸ

t. bjhêš E£g¤Â‹ bga®
v©
gaW tif¥gæ®fë‹ éijfëš fhz¥gL« ó¢Áfë‹ K£ilfis mf‰W«
1.
fUé
2. f«ò jhåa¤Âš cldo czÎ k‰W« czÎ¡ fyit tiffŸ
3. jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf gŠrfhéah
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf ÂUªÂa beš rhFgo gytçiræš Ïa§F«
4.
ÏaªÂu fisbaL¥gh‹
5. Nça M‰wš jhtu cy®¤Â
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf g‹ndh¡»š brašgL« ó¢ÁfŸ k‰W«
6.
vè¥ bgh¿
7. thiH¤ j©L Kjšãiy gj¥gL¤Jjš
8. jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf _èif ó¢Á éu£o
9. ä‹rhu¤jhš Ïa§F« ÂUªÂa beš rhFgo¡fhd ÏUtçir fisbaL¥gh‹
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf nrfç¡f¥g£l jhåa, ó¢Á nkyh©ik
10.
fUé
11. Âut tot cæ® cu¤ bjhêšE£g§fŸ
12. Åça beš nfh M® v¢ 4
13. Åça beš nfh M® v¢ 3
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf nrfç¡f¥g£l jhåa, ó¢Á nkyh©ik
14.
fUé
15. br§fhªjŸ ky®fis mo¤J¤ ö‰W« fUé
16. jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf bt¥g _£o
17. jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡ fHf Åça x£L k¡fh¢nrhs« nfh 7 nfh 8
18. vŸ éijfis éijfyit bfh©L ml® Kyh« óRjš
19. fU«ò rh¿id gh£oèš mil¡F« bjhêš E£g«
ntsh© bjhêš E£g« tâf gL¤Jjš rh®ªj MnyhridfŸ k‰W« f£lz§fŸ F¿¤J
Ïa¡Fe®,
ntsh© tâf nk«gh£L Ïa¡Fduf«,
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf«.
nfha«ò¤ö® - 641 003.
bjhiyngÁ v© - 0422-6611310 / 6611377
bjhiyefè – 0422-6611399
ä‹dŠrš – business@tnau.ac.in
129
4.3. jftš k‰W« gæ‰Á ika« (TNAU-I&TC), br‹id
jftš k‰W« gæ‰Á ika«, br‹idæš më¡f¥gL« gæ‰ÁfŸ
t.v© gæ‰Áæ‹ jiy¥ò

xU ehŸ gæ‰ÁfŸ
1. fhŒf¿ njh£l« mik¤jš
2. kho¤ njh£l«
3. ãy« vêÿ£L¤ njh£l«
4. ky® bfh¤J jahç¤jš
5. cŸsu§f brofŸ guhkç¤jš
6. ngh‹rhŒ brofŸ
7. _èif¥ gæ®fŸ c‰g¤Â k‰W« rªij¥ gL¤Jjš
8. m§ff Kiwæš gH§fŸ k‰W« fhŒf¿fŸ c‰g¤Â
9. krhyh bghU£fŸ jahç¤jš
10. gH§fŸ k‰W« fhŒf¿fŸ ghJfh¤jš
11. fhsh‹ ts®¥ò
12. k©òG cu« jahç¤jš
13. mLkid czÎ¥ bghU£fŸ jahç¤jš
14. cldo rikaY¡nf‰w czÎ¥ bghU£fŸ jahç¤jš
15. N¥ k‰W« rhby£ jahç¤jš
16. rh¡ny£ k‰W« I°Ñç« jahç¤jš
17. Ïå¥ò k‰W« fhutif gyfhu§fŸ jahç¤jš
18. _èif czÎ jahç¤jš
19. r®¡fiu nehahëfS¡F V‰w czÎ tiffŸ jahç¤jš
20. ghš k‰W« ghš bghU£fŸ jahç¤jš
21. ÁWjhåa czÎ¥ bghU£fŸ jahç¤jš
22. j©Ù® Fz§fŸ ju¥gL¤Jjš
23. m§ff ntsh©ik
Ïu©L ehŸ gæ‰ÁfŸ
1. ky® bfh¤J jahç¤jš
2. beU¥ò Ïšyhj ghu«gça rikaš
3. rh¡ny£, I°Ñç« k‰W« mLkid¥ bghU£fŸ jahç¤jš
4. fhŒf¿æš totik¤jš, N¥ k‰W« rhby£ jahç¤jš
5. kho¤ njh£l«
6. fhsh‹ ts®¥ò
7. _èif¥ gæ®fŸ rhFgo k‰W« ga‹fŸ
_‹W ehŸ gæ‰ÁfŸ
1. Ïå¥ò k‰W« fhutif gyfhu§fŸ jahç¤jš
130
tshf gæ‰ÁfS¡fhd gæ‰Á¡ f£lz« (01.01.2017 Ï‹ go)
(eg® xUtU¡F %ghŒ)
t. gæ‰Á tif bghJ Ra cjé¡FG gŸë k‰W« fšýç
v© cW¥Ãd®fŸ k‰W« khzt®fŸ clš
ÂUe§iffŸ (25 rj« CdK‰nwh® (50 rj«
f£lz rYif) f£lz rYif)
1 xU ehŸ gæ‰ÁfŸ 600 450 300
2 Ïu©L ehŸ gæ‰ÁfŸ 2000 1500 1000
3 _‹W ehŸ gæ‰ÁfŸ 3000 2250 1500

nguhÁça® k‰W« jiyt®,
jftš k‰W« gæ‰Á ika«,
v©. Í – 30, 10tJ bjU (b#anfhghš fnuhoah gŸë Ã‹òw«)
br‹id - 600 040.
bjhiyngÁ : 044-26263484
ä‹dŠrš : chennai@tnau.ac.in
4.4. éê¥ò¥gâ k‰W« xG§F elto¡if

jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf« Áw¥ò mYty® (éê¥ò gâ k‰W« xG§F
elto¡if) mt®fis jftš m¿Í« r£l«, 2005 Ï‹ go nkš Kiwp£L mÂfhçahf
ãaä¤JŸsJ. Áw¥ò mYty® (yŠr xê¥ò k‰W« xG§F elto¡if) mt®fis
Ñœ¡f©l Kftçæš bjhl®ò bfhŸsyh«.
Áw¥ò mYty® (éê¥ò¥gâ k‰W« xG§F elto¡if),
nfha«ò¤ö®  641 003.
bjhiyngÁ: 0422  6611536
ä‹dŠrš: vigilance@tnau.ac.in
4.5. Fiw ãt®¤Â têKiw
gadhs®fS¡F VnjD« FiwfëU¥Ã‹ mªjªj¤ Jiwia¢ rh®ªj¥ gšfiy¡fHf

mÂfhçfŸ j¡f elto¡if vL¡f gÂths® mt®fŸ Mtd brŒth®.
131
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf MÁça®fŸ, khzt®fŸ k‰W« MÁçaušyhnjh®
ey‹ fUÂ Ñœ¡f©l FG¡fis cUth¡»ÍŸsJ. mit:
t.v© FGé‹ bga® FGé‹ jiyt®

nr®k‹: gÂths®,
1 rkthŒ¥ò¡ FG jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf«,
nfha«ò¤ö®.
nr®k‹: Kj‹ika®,
ntsh©ik¡ fšýç k‰W« MuhŒ¢Á
gfotij¡ FG
2 ãiya«,
(Ragging Committee)
nfha«ò¤ö®.
nr®k‹: Ïa¡Fe®,
Âwªjbtë k‰W« bjhiyöu¡ fšé
Fiw Ô®¡F« FG
3 Ïa¡Fduf«,
(ghèaš F‰w§fŸ)
nfha«ò¤ö®.
MÂÂuhél® k‰W« gH§Foæd® Âwªjbtë k‰W« bjhiyöu¡ fšé
4 ey¡FG Ïa¡Fduf«,
nfha«ò¤ö®.
nr®k‹: Ïa¡Fe®, MuhŒ¢Á Ïa¡Fduf«,
MÁça® ey¡FG
5 jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf«,
nfha«ò¤ö®.
MÁçaušyhnjh® ey¡FG Â£lälš k‰W« f©fhâ¥ò Ïa¡Fduf«,
6
nfha«ò¤ö®.
jäœehL ntsh©ik¥
Ú® E£géaš ika«,
7 gšfiy¡fHf mYtyf
cjéahs® ey¡FG
nfha«ò¤ö®.
nr®k‹: Ïa¡Fe®
jäœehL ntsh©ik¥
gæ® bgU¡f« k‰W« kuÃaš ika«,
8 gšfiy¡fHf g©iz¤
bjhêyhs® ey¡FG
nfha«ò¤ö®.
nr®k‹: Áw¥ò mYty®,
éê¥ò¥gâ k‰W« xG§F elto¡if
9 xG§F elto¡if¡ FG
nfha«ò¤ö®.
132
4.6. k¡fŸ bjhl®ò mYty®
jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf¤Â‰F«, Ãw ãWtd§fŸ k‰W«

bghJk¡fS¡F« F¿¥ghf, jftš bjhl®ò Clf§fshd ehëjœ, thbdhè,
bjhiy¡fh£Á k‰W« g¤Âçiffë‹ ãUg®fŸ, MÁça®fŸ M»nahUl‹ Ïiz¥ig
V‰gL¤Â brašgL»wJ.
Ãw fšé ãWtd§fŸ, K¡»a ÃuKf®fŸ k‰W« Ïju éUªÂd®fŸ M»nahU¡F
Ï¥gšfiy¡fHf¤Â‹ K¡»a gâfis¥ gh®itæL« bghU£L«, fšé R‰Wyh
tUnthU¡F R‰¿¥gh®¥gj‰F« jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf¤Â‹ k¡fŸ bjhl®ò
mYty® V‰ghL brŒ»wh®.
k¡fŸ bjhl®ò mYtyiu ÑnH bfhL¡f¥g£LŸs Kftçæš bjhl®ò bfhŸsyh«.
k¡fŸ bjhl®ò mYty®

nfha«ò¤ö®  641 003.
bjhiyngÁ: 0422  6611302 / 6611532
ä‹dŠrš: pro@tnau.ac.in
133
5. éij¢rh‹W k‰W« m§ff¢rh‹W
Â£l v©.1
Â£l¤Â‹ bga® éij¢rh‹wë¥ò
Â£l¤Â‹ ga‹fŸ éij c‰g¤Â f©fhâ¡f¥g£L jukhd éijfS¡F

rh‹wë¥ò tH§f¥gL»wJ. jukhd éij c‰g¤Â
ÑœF¿¥Ã£l MW têfëš cWÂ brŒa¥gL»wJ.
1. éij¢rh‹W¡F é©z¥g§fŸ V‰ò k‰W«
T®ªjhŒÎ brŒjš
2. éij Mjhu« k‰W« Ïju jFÂfŸ MŒÎ brŒjš
3. taš MŒÎfŸ
4. mWtil¡F Ãªja ãiyæš MŒÎfŸ
(R¤Â gâ k‰W« igfëš ÏLjš c£gl).
5. éij khÂç vL¤jY«, gF¥ghŒÎ brŒjY«.
6. jukhd éijfS¡F rh‹W brŒjš.
jFÂfŸ éij¢rh‹W Â£l¤Âš rh‹W éij c‰g¤Â brŒa

éU«ò« muR, muR rh®ò, jåah® ãWtd§fis rh®ªj
vt® xUtU« éij¢rh‹W Jiwæ‹ Ñœ gÂÎ brŒJ
rh‹W éij c‰g¤Â brŒayh«. éij¥ò m¿¡if gÂÎ¡
f£lzkhf é©z¥g« x‹W¡F %.25/- bgw¥gL»wJ.
cça tayhŒÎ k‰W« gF¥ghŒÎ f£lzK«
gæ®fS¡nf‰wthW jåahf tNè¡f¥gL«. éijfŸ
r£l«, 1966 ÃçÎ 5 ‹ Ñœ m¿é¡if brŒa¥g£l éij
uf§fŸ k£Lnk rh‹W brŒa jFÂahdit.
bjhl®ò bfhŸs kht£l mséš cŸs éij¢rh‹W cjé Ïa¡Fe®fŸ

nt©oa mYty®
V‰ò/kW¥ò¡fhd fhy¡bfL é©z¥g§fŸ V‰ò/kW¥ò bjhl®ghd égu« cça
c‰g¤ÂahsU¡F 15 Âd§fëš bjçé¡f¥gL«..
nkšKiwp£L mYty® éij¢rh‹W k‰W« m§ff¢rh‹W Ïa¡Fe®,

1424- V, jlhf« rhiy,
nfhit-641 013
bjhiyngÁ v©: 0422 - 2432984
bjhiyÎ mŠrš : 0422 - 2457554
ä‹dŠrš: dsccbe@gmail.com
134
Â£l v©.2
Â£l¤Â‹ bga® éijfŸ ju¡ f£L¥ghL
Â£l¤Â‹ ga‹fŸ 1. éij é‰gid cçk§fŸ éijfŸ (f£L¥gh£L)

Miz, 1983-‹ go tH§f¥gL»‹wd.
2. éij é‰gid ãiya§fŸ bjhl®¢Áahf
f©fhâ¡f¥g£L, MŒÎ brŒJ éij khÂçfŸ
vL¡f¥g£L éij ju« MŒÎ brŒa¥gL»wJ.
3. ju¡Fiwthd éij éãnahf« bjhl®ghd
òfh®fŸ ÛJ érhuiz nk‰bfh©L elto¡if
vL¡f¥gL»wJ.
4. Kiwa‰w éij é‰gidahs®fŸ ÛJ r£l
elto¡if vL¡f¥gL»wJ.
jFÂfŸ éij é‰gid brŒa éU«ògt®fŸ kht£l mséš

cŸs éij MŒÎ Jiz Ïa¡Fe®fëläUªJ cçk«
bg‰W é‰gid brŒayh«. xU éij é‰gid
ãiya¤Â‰F cçk« bgw %.1000/- (3 tUl¤Â‰F
bršy¤j¡fJ) k‰W« cçk« òJ¥Ã¡f %.500/-
(3 tUl¤Â‰F bršy¤j¡fJ) brY¤j nt©L«.
bjhl®ò bfhŸs kht£l mséš cŸs éij MŒÎ Jiz Ïa¡Fe®fŸ
nt©oa mYty®
c‰g¤ÂahsU¡F 15 Âd§fëš bjçé¡f¥gL«..

nfhit-641 013
bjhiyngÁ v©: 0422-2432984
bjhiyÎ mŠrš : 0422 -2457554
135
Â£l v©.3
Â£l¤Â‹ bga® éij¥gçnrhjid
Â£l¤Â‹ ga‹fŸ éij¥ gF¥ghŒÎ¡F mD¥g¥gL« éij khÂçfŸ
mitfë‹ ju« F¿¤J gF¥ghŒÎ brŒa¥g£L Ñœ
F¿¥Ã£l Ïd§fë‹ ÛJ KoÎfŸ bjçé¡f¥gL«.
1. òw¤öŒik
2. Kis¥ò¤Âw‹
3. <u¥gj«
4. éij ey«
5. Ãw uf fy¥ò
6. éij V‰WkÂia C¡Fé¡f éij¤ ju§fis¥
gçnrhÂ¤j ÃwF ‘MuŠR g‹dh£L rh‹¿jœ’
k‰W« ‘Úyãw g‹dh£L rh‹¿jœ’ tH§Fjš.
7. o.v‹.V. kugQ k‰W« gæ® ts®¥ò gçnrhjidæš
Ïd¤öŒikia¡ f©l¿jš.
jFÂfŸ éij khÂçfis gF¥ghŒÎ brŒa éU«ò« vt®
xUtU« éij khÂçfis m¿é¡if brŒa¥g£l
éij¥gçnrhjid ãiya§fS¡F mD¥gyh«.
gçnrhjid¡ f£lz« xU éij khÂç¡F %.30/-
(nk‰Tw¥g£l 1 Kjš 5 tiuæyhd Ïd§fS¡F k£L«)
V‰WkÂ¡fhf‘MuŠR ãw g‹dh£L rh‹¿jœ’ k‰W« ‘Úy
ãw g‹dh£L rh‹¿jœ’ bgWtj‰F Ï›éa¡ff¤Â‹Ñœ
brašgL« g‹dh£L éij¥gçnrhjid FGk¤Â‹
m§Ñfhu« bg‰w nfhitæš mikªJŸs MŒtf¤Â‰F
mD¥gyh«.
‘MuŠR ãw g‹dh£L rh‹¿jœ’ bgWtj‰F
gçnrhjid¡ f£lz« %.4000/ k‰W« ‘Úy ãw g‹dh£L
rh‹¿jœ’ bgWtj‰F %.2000/ brY¤jnt©L«.
bešèš F¿¥Ã£l uf§fS¡F o.v‹.V. kugQ
gçnrhjid brŒtj‰F Ï›éa¡ff¤Â‹ f£L¥gh£oš,
nfhitæš mika¥bg‰WŸs o.v‹.V. kugD gçnrhjid
MŒtf¤Â‰F mD¥gyh«. xU gâ éij khÂç¡F
%.1400/- v‹w mséš f£lz« bgw¥g£L o.v‹.V.
kugQ gçnrhjid braŒ¥gL»wJ.
bjhl®ò bfhŸs mªjªj gFÂ éij¥gçnrhjid mYty®fŸ/
nt©oa mYty® éij¢rh‹W cjé Ïa¡Fe® (éij¥ gF¥ghŒths®)
V‰ò/kW¥ò¡fhd fhy¡bfL éijfŸ r£l«, 1966-‹go, nk‰Tw¥g£l
5 Ïd§fS¡fhd éij MŒÎ KoÎfŸ
30 eh£fS¡FŸshfÎ«, éijfŸ (f£L¥ghL)
Miz, 1983 -‹ go, 60 eh£fS¡FŸshfÎ« gçnrhjid
KoÎfŸ m¿é¡f¥gL«.
nfhit-641 013
bjhiyngÁ v©: 0422-2432984
bjhiyÎ mŠrš : 0422 -2457554
136
Â£l v©.4
Â£l¤Â‹ bga® gæ‰Á
Â£l¤Â‹ ga‹fŸ rh‹W éij c‰g¤Â bjhêš E£g§fŸ

k‰W« éij ju¡f£L¥ghL bjhl®ghd gæ‰ÁfŸ
Ñœ¡F¿¥Ã£LŸst®fS¡F më¡f¥gL»wJ.
1. muR éij c‰g¤Âahs®fŸ
2. jåah® éij c‰g¤Âahs®fŸ.
3. éij é‰gidahs®fŸ.
jFÂfŸ éij¢rh‹wë¥ò¤ Jiwæš gâòçÍ« mYty®fŸ k‰W«
rh‹W éij c‰g¤Âahs®fŸ, éij éãnahf«
brŒgt®fS¡F rh‹W éij c‰g¤Â bjhêš E£g§fŸ
k‰W« éij ju¡f£L¥ghL bjhl®ghf gæ‰ÁfŸ
më¡f¥gL»wJ.
bjhl®ò bfhŸs mªjªj gFÂ éij¢rh‹W cjé Ïa¡Fe®fŸ k‰W«

nt©oa mYty® éij
MŒÎ Jiz Ïa¡Fe®fŸ
V‰ò/kW¥ò¡fhd fhy¡bfL bghUªjhJ.
nfhit-641 013
bjhiyngÁ v©: 0422-2432984
bjhiyÎ mŠrš : 0422-2457554
137
Â£l v©.5
Â£l¤Â‹ bga® m§ff¢rh‹wë¥ò
Â£l¤Â‹ ga‹fŸ njÁa m§ff c‰g¤Â Â£l¤Â‹goÍ« ( NPOP) / Iv°X
65 ju¤Â‹ mo¥gilæY« m§ff¢ rh‹wë¥ò
tH§f¥gL»wJ.
m§ff¢rh‹wë¥ò gâ ÑœF¿¥Ã£l têKiwfëš
nk‰bfhŸs¥gL»wJ.
1. m§ff¢rh‹W¡F é©z¥g§fŸ V‰ò brŒjš
k‰W« T®ªjhŒÎ brŒjš.
2. taš MŒÎfŸ
3. rh‹wë¥ò tH§Fjš.
jFÂfŸ m§ff¢rh‹W Â£l¤Âš m§ff ntsh©
Kiwæš c‰g¤Â brŒa éU«ò« vt® nt©LkhdhY«
m§ff¢rh‹W Jiwæ‹ Ñœ gÂÎ brŒJ c‰g¤Â
brŒayh«.
gÂÎ¡ f£lzkhf ÁW, FW étrhæfS¡F %.500/-«
Ïju étrhæfS¡F %.1000/-« Ï¤Jl‹ MŒÎ k‰W«
rh‹W¡ f£lzkhf %.1000/- k‰W« gaz¡ f£lzkhf
%.200/-« jåeg® gÂé‰F brY¤j nt©L«. FGthf
gÂÎ brŒtj‰F gÂÎ¡ f£lzkhf %.5000/-,MŒÎ k‰W«
rh‹W¡ f£lzkhf %.1000/-, gaz¡ f£lzkhf %.200
brY¤j nt©L«. Ïnjnghš tâf ãWtd§fŸ gÂÎ
brŒa¡f£lzkhf %.5000/-, MŒÎ k‰W« rh‹W¡
f£lzkhf %.2000/-,gaz¡ f£lzkhf %.400/- brY¤j
nt©L«. mid¤J tif gæ®fS« m§ff¢ rh‹W bgw
jFÂÍilaitahF«.
bjhl®ò bfhŸs ju nkyhs®, éij¢rh‹W k‰W« m§ff¢ rh‹wë¥ò

nt©oa mYty® Ïa¡ff«, nfhit 641 013.
c‰g¤ÂahsU¡F 15 Âd§fëš bjçé¡f¥gL«.
nfhit-641 013
bjhiyngÁ v©: 0422 2435080
bjhiyÎ mŠrš : 0422 2457554
ä‹dŠrš: tnocdcbe@gmail.com
Ïiza js«: www.tnocd.net
138
got« - 1
éij¥g©iz gÂÎ got«
1 c‰g¤Âahs® bga® Kftç
2 rhFgoahs® bga® Kftç
3 éij¥ g©iz mikél«
m. »uhk«
M. t£l«
Ï. jhYfh
4 gæ®/Ïuf«/gu¥ò (M©/bg© gæ® gu¥ò Åça x£L

Ïuf§fëš F¿¥Ãl nt©L«).
5 c‰g¤Â ãiy
6 cgnah»¤j éij msÎ (»nyh/V¡f®) k‰W« bkh¤j

éijasÎ, Åça x£L Ïuf§fëš M©/bg©
éijasÎ F¿¥Ãl nt©L«.
7 éij Mjhu« M© bg©
rh‹w£il v©, Féaš v©. bfhŸKjš uÓJ v©

k‰W« njÂ,
8 éij¥ò njÂ
(Åça x£L Ïuf§fëš M©/bg© njÂ jå¤jåna
F¿¥Ãl nt©L«).
rhFgoahs® ifbah¥g« c‰g¤Âahs® ifbah¥g«
Ïiz¥ò 1. éij Mjhu rh‹w£ilfŸ

2. bfhŸKjš uÓJ égu«.
mYtyf cgnahf¤Â‰F k£L«
1. f£lz« brY¤Âa égu«

2. ÏuÓJ v©, njÂ k‰W« bjhif.
3. éij¢rh‹W v©.
4. xJ¡ÑL brŒa¥g£l éij¢rh‹W mYty®.
5. tayhŒÎ njÂ égu«.
139
éij¢rh‹wë¥ò f£lz§fŸ
t.v©. égu§fŸ f£lz égu«.
I gÂÎ f£lz§fŸ – éij¢rh‹W Â£l¤Âš gÂÎ brŒa gÂÎ %.25/ é©z¥g«
f£lz«
II 1. btŸis ãw rh‹w£il f£lz« %.3/ rh‹w£il + tç.
2. Úy ãw rh‹w£il f£lz« %.2/ rh‹w£il + tç.
III éij¢rh‹wë¥ò/tayhŒÎ f£lz§fŸ
1 Ïuf beš %.60/ 0.40 v¡lU¡F
2 Åça beš %.130/ 0.40 v¡lU¡F
3 Ãw Ïuf jhåa§fŸ %.80/.40 v¡lU¡F
4 Ãw Ïuf Åça jhåa§fŸ %.150/ 0.40 v¡lU¡F
5 Ïuf k¡fh¢nrhs« %.70/ 0.40 v¡lU¡F
6 jhahÂ Ïuf§fŸ k‰W« Åça k¡fh¢nrhs« %.140/ 0.40 v¡lU¡F
7 Ïuf nrhs«, Ïuf f«ò, Ïuf uh» %.60/ 0.40 v¡lU¡F
8 Åça nrhs«, Åça f«ò %.130/ 0.40 v¡lU¡F
9 Ãw Ïuf ÁWjhåa§fŸ %.60/ 0.40 v¡lU¡F
10 Ãw Ïuf Åça ÁWjhåa§fŸ. %.130/ 0.40 v¡lU¡F
11 cSªJ, ghÁ¥gaW, j£il¥gaW, bfh©l¡fliy, Ïuf Jtiu, %.50/ 0.40 v¡lU¡F
kh¤ Õ‹°, nfrç, by©oš k‰W« Ãw Ïuf gaWtiffŸ.
12 mtiu, g£lhâ %.130/ 0.40 v¡lU¡F
13 Åça Jtiu %.180/ 0.40 v¡lU¡F
14 Ãw Ïuf Åça gaWtiffŸ %.130/ 0.40 v¡lU¡F
15 ãy¡fliy, vŸ, Ïuf NçafhªÂ %.50/ 0.40 v¡lU¡F
16 Åça NçafhªÂ %.130/ 0.40 v¡lU¡F
17 Ïuf Mkz¡F %.50/ 0.40 v¡lU¡F
18 Åça Mkz¡F %180/ 0.40 v¡lU¡F
19 Ãw Ïuf v©bzŒé¤J¡fŸ %.50/ 0.40 v¡lU¡F
20 Ãw Ïuf Åça v©bzŒé¤J¡fŸ %.130/ 0.40 v¡lU¡F
21 Ïuf gU¤Â %.80/ 0.40 v¡lU¡F
22 Åça gU¤Â %.250/ 0.40 v¡lU¡F
23 rzš %.80/ 0.40 v¡lU¡F
24 Ïuf j¡fhë, Ïuf f¤jç, Ïuf bt©il, äsfhŒ, Fil %.130/ 0.40 v¡lU¡F
äsfhŒ, Ñiu M°guhf°, bryç, btªja«, by£^°, gh®°è,
ìÃd¢, ìÃd¢ Õ£, bfho Ïuf fhŒf¿fŸ k‰W« Ãw Ïuf
fhŒf¿fŸ.
25 K£ilnfh°, fhëÃst®, Ód K£ilnfh°, Ehšnfhš, ó©L, %.150/ 0.40 v¡lU¡F
Á¿a bt§fha«, Ïuf bt§fha«, nfu£, fh®l‹ Õ£, Rf® Õ£,
KŸs§», r¡fiutŸë »H§F, kutŸë, nrid,
cUis¡»H§F k‰W« l®Ü¥.
26 Åça j¡fhë, Åça f¤jç, Åça bt©il, Åça bt§fha« %.250/ 0.40 v¡lU¡F
k‰W« Ãw Åça fhŒf¿ Ïuf§fŸ
27 Åça fhu£, KŸs§» (jhahÂ), Åça KŸs§», l®å¥ (jhahÂ), %.300/ 0.40 v¡lU¡F
Åça l®å¥ k‰W« Åça cUis¡»H§F
28 mid¤J Ôtd¥gæ®fŸ (bfh¤jtiu, nrhs« jéu) %.60/ 0.40 v¡lU¡F
29 bfh¤jtiu k‰W« ÃbuŠR Õ‹° %.130/ 0.40 v¡lU¡F
30 nk‰f©l ÃçÎfë‹ Ñœ tuhj gæ® Ïuf§fŸ %.150/ 0.40 v¡lU¡F
31 nk‰f©l ÃçÎfë‹ Ñœ tuhj Åça gæ® Ïuf§fŸ %.300/ 0.40 v¡lU¡F
IV Ïd¤JhŒik gçnrhjid f£lz§fŸ %.300/ khÂç x‹W¡F
V éij gF¥ghŒÎ f£lz§fŸ %.30/ khÂç x‹W¡F
140
VI éij taš kW MŒÎ f£lz« tayhŒÎ f£lz¤Â‹
75 rj«.
VII mid¤J Ïuf gæ®fS¡F« R¤Âfç¥ò nk‰gh®it f£lz« %.25 / Fé©lhš.
VIII jhåa tiffŸ, ÁW jhåa§fŸ, gaW tiffŸ, %.25 / Fé©lhš.
1 v©bzŒé¤J¡fŸ, k‰W« f£lz égu« F¿¥Ãl¥glhj Ãw
Ïuf gæ®fS¡fhd kW Á¥gälš k‰W« nk‰gh®it f£lz«.
2 Ïuf gU¤Â, Åça gU¤Â, bfh¤jtiu, ÃbuŠR Õ‹° k‰W« %.50 / Fé©lhš.
fhŒf¿fS¡F kW Á¥gälš k‰W« nk‰gh®it f£lz«.
IX jhåa tiffŸ, ÁW jhåa§fŸ, gaW tiffŸ, %.30 / Fé©lhš.
1 v©bzŒé¤J¡fŸ k‰W« f£lz égu« F¿¥Ãl¥glhj Ãw
Ïuf gæ®fS¡fhd kW R¤Âæ‹¿ neuo ÂwdhŒÎ f£lz«.
2 Ïuf gU¤Â, Åça gU¤Â, bfh¤jtiu, ÃuŠR Õ‹° k‰W« %.50 / Fé©lhš.
fhŒf¿fŸ M»at‰¿¡hd kW R¤Âæ‹¿ neuo ÂwdhŒÎ
f£lz«.
3 jhåa tiffŸ, ÁW jhåa§fŸ, gaW tiffŸ, k‰W« %.40 / Fé©lhš.
F¿¥Ãl¥glhj Ãw Ïuf gæ®fS¡fhd kW R¤Âæ‹¿
nk‰gh®itÍl‹ ÂwdhŒÎ f£lz«.
fhŒf¿fŸ M»at‰¿‰fhd kW R¤Âæ‹¿ nk‰gh®itÍl‹
ÂwdhŒÎ f£lz«.
5 jhåa tiffŸ, ÁW jhåa§fŸ, gaW tiffŸ, %.50 / Fé©lhš.
v©bzŒé¤J¡fŸ, k‰W« f£lz égu« F¿¥Ãl¥glhj Ãw
Ïuf gæ®fS¡fhd kW R¤ÂÍl‹ ÂwdhŒÎ f£lz«.
fhŒf¿fŸ M»at‰¿‰fhd kW R¤ÂÍl‹ ÂwdhŒÎ
f£lz«.
7 jhåa tiffŸ, ÁW jhåa§fŸ, gaW tiffŸ, k‰W« %.70 / Fé©lhš.
F¿¥Ãl¥glhj Ãw Ïuf gæ®fS¡fhd kW R¤Â k‰W«
nk‰gh®itÍl‹ ÂwdhŒÎ f£lz«.
8 Ïuf gU¤Â, Åça gU¤Â, bfh¤jtiu, ÃbuŠR Õ‹° k‰W« %.100 / Fé©lhš
fhŒf¿fŸ M»at‰¿‰fhd kW R¤Â k‰W« nk‰gh®itÍl‹
ÂwdhŒÎ f£lz«.
X òÂa R¤Â ãiya cçk« bgw m§Ñfhu« f£lz« %.2000/ 3 M©LfS¡F
XI R¤Â ãiya cçk« _‹W M©LfS¡F xUKiw òJ¥Ã¤jš %.1000/ 3 M©LfS¡F
f£lz«.
XII R¤Â ãiya cçk« òJ¥Ã¡f fhy¡bfL KoªJ xU khj« %.250/ R¤Â ãiya«
tiu é©z¥Ã¡f mguhj bjhif
XIII R¤Â ãiya cçk¤Âš khWjš brŒa f£lz« %.100/ R¤Â ãiya«
XIV R¤Â ãiya cçk« c©ik efš bgw f£lz« %.100/ R¤Â ãiya«
XV òÂa éij é‰gid ãiya cçk f£lz« %.1000/ 3 M©LfS¡F
XIV éij é‰gid ãiya cçk« òJ¥Ã¤jš £lz« %.500/3 M©LfS¡F
XVII fhy¡bfL KoªJ éij é‰gid ãiya cçk« òJ¥Ã¡f %.500
mguhj f£lz«.
XVIII éij é‰gid ãiya cçk¤Âš khWjš brŒa f£lz« %.10
XIX éijfŸ r£l«, 1966 ‹ Ñœ nkš Kiwp£L f£lz«. %.100
141
XX éijfŸ (f£L¥ghL)Miz, 1983‹ Ñœ nkšKiwp£L¡ %.50
f£lz«.
XXI rhFgoahs® / xU§»iz¥ghs® bga®fëš c‰g¤Âahs® %.50 / xU
bga® khWjš brŒJ, rh‹W¥gâ bjhlu f£lz«. é.rh.v©Q¡F
XXII éij¢rh‹W¥ gâæš tašk£l éijfis bfhŸKjš %.50 / xU
brŒjš, R¤Âfç¥ò¥ gâ k‰W« rh‹w£il ÏLjš é.rh.v©Q¡F
M»at‰¿š fhy¡bfL KoªJ Áw¥ò mDkÂ bgw¡ f£lz«.
142
6. ntsh©ik é‰gid k‰W« ntsh© tâf«
Â£l« :1
Â£l¤Â‹ bga® xG§FKiw é‰gid¡Tl«
o étrhæfŸ k‰W« éahghçfŸ Ïil¤juf®fë‹

FW¡Ño‹¿ tâf« brŒÂl bghJthd rªij
mik¥ghF«.
o étrhæfë‹ éisbghU£fS¡F cça Mjha
ga‹fŸ éiyia cWÂ¥gL¤Jjš.
o étrhæfë‹ éisbghU£fS¡F rçahd vil
k‰W« cldoahf gz¥g£Lthlh.
o nrä¥ò¡ »l§F, tâf® fil, Fë®gjd trÂ,
Fë®gjd trÂÍl‹ Toa tâf tshf«, k‰W«
cy®fs trÂ.
jFÂ xG§FKiw é‰gid¡Tl§fŸ _ykhf é‰gid

brŒÍ« mid¤J étrhæfŸ.
bjhl®ò bfhŸsnt©oa
xG§FKiw é‰gid¡Tl f©fhâ¥ghs® /
mYty® nk‰gh®itahs®.
x¥gë¥ò / ãuhfç¥ò fhy msÎ éiy m¿é¤j ehŸ
nkšKiwp£L mÂfhç brayhs®, é‰gid¡FG.
143
Â£l« :2
Â£l¤Â‹ bga® étrhæfS¡F bghUÇ£L¡fl‹
o étrhæfŸ j§fŸ éisbghU£fis

xG§FKiw é‰gid¡Tl »£l§»fëš 6 khj«
tiu ÏU¥ò it¤J bghUÇ£L¡ fl‹ bgwyh«.
o kŠrŸ gæçLnth® xU tUl« tiu ÏU¥ò
it¡fyh«.
o étrhæfë‹ cldo gz¤njit ó®¤Â
brŒa¥g£L mL¤j rhFgo¡fhd K‹nd‰gh£L
ga‹fŸ elto¡iffis nk‰bfhŸs VJth»wJ.
o ÁW k‰W« FW étrhæfŸ, j§fŸ
éisbghU£fë‹ bkh¤j kÂ¥Ãš 75
éG¡fhL«, Ïju étrhæfŸ j§fŸ
éisbghU£fë‹ bkh¤j kÂ¥Ãš 50
éG¡fhL mšyJ mÂfg£rkhf
%. 2 Ïy£r« tiu bghUÇ£L¡fl‹ bgwyh«.
o fl‹ bg‰w Kjš 15 eh£fS¡F t£oæšiy.
o 15 eh£fS¡F¥ ÃwF 5 éG¡fhL t£o
tNè¡f¥gL»wJ.
xG§FKiw é‰gid¡Tl§fŸ _ykhf é‰gid
jFÂ
brŒÍ« mid¤J étrhæfŸ.
bjhl®ò bfhŸsnt©oa xG§FKiw é‰gid¡Tl f©fhâ¥ghs® /
x¥gë¥ò /
xU thu fhy«.
ãuhfç¥ò fhy msÎ
nkšKiwp£L mÂfhç brayhs®, é‰gid¡FG.
144
Â£l« :3
Â£l¤Â‹ bga® éahghçfS¡F bghUÇ£L¡fl‹
o xG§FKiw é‰gid¡Tl§fëš
éisbghU£fis ÏU¥ò it¤ÂlÎ«
étrhæfS¡F cldoahf
gz¥g£Lthlh brŒÂlÎ« VJthf
éahghçfS¡F bghUÇ£L¡fl‹
tH§f¥gL»wJ.
o xG§FKiw é‰gid¡Tl§fëš cçk«
ga‹fŸ bg‰w éahghçfŸ ÏU¥ò it¡f¥gL«
éisbghU£fë‹ kÂ¥Ãš 50 éG¡fhL
mšyJ mÂfg£rkhf %ghŒ xU Ïy£r«
tiu bghUÇ£L¡fldhf tH§f¥gL»wJ.
Ïj‰fhf 9 éG¡fhL t£o
tNè¡f¥gL»wJ.
o éahghçfŸ 3 khj« tiu bfhŸKjš
brŒj éisbghU£fis xG§FKiw
é‰gid¡Tl »£l§»fëš ÏU¥ò
it¡fyh«.
xG§FKiw é‰gid¡Tl§fŸ _ykhf
jFÂ é‰gid brŒÍ« cçk« bg‰w mid¤J
éahghçfŸ.
bjhl®ò bfhŸsnt©oa xG§FKiw é‰gid¡Tl f©fhâ¥ghs® /

x¥gë¥ò /ãuhfç¥ò fhy msÎ

xU thu fhy«.
nkšKiwp£L mÂfhç brayhs®, é‰gid¡FG
145
Â£l« : 4
Â£l¤Â‹ bga® cHt® rªijfŸ
o étrhæfŸ j§fë‹ éisbghU£fis

Ïil¤juf®fë‹ FW¡Ño‹¿ neuoahf
Ef®nthU¡F é‰gj‹ _y« ãahakhd éiy
»il¡»‹wJ.
ga‹fŸ o Kjèš tUnthU¡F K‹Dçik më¤J Ïytrkhf

fil k‰W« vil¤juhR trÂ xJ¡ÑL
brŒa¥gL»wJ.
o Ef®nth®, btë¢rªijia¡ fh£oY« Fiwthd
éiyæš rçahd vilæš òÂa fhŒf¿ k‰W«
gH§fis bgW»‹wd®.
ntsh© é‰gid k‰W« ntsh©

jFÂ
tâf¤Jiwahš milahs m£il bg‰w,
fhŒf¿fŸ k‰W« gH§fŸ gæçLnth®.
bjhl®ò bfhŸsnt©oa ntsh©ik Jiz Ïa¡Fe®

mYty® (ntsh© tâf«) /
ã®thf mYty® (cHt® rªij).
x¥gë¥ò/ ãuhfç¥ò fhy msÎ fhytiuaiw VJäšiy.
Miza®,
ntsh© é‰gid k‰W« ntsh© tâf«
Á¥bg£ nuhL, ÂU.é.f. bjhê‰ng£il,
nkšKiwp£L mÂfhç »©o, br‹id 600 032.
bjhiyngÁ v©: 044-22253885 /22253884.
ãfç v©: 044-22252754.
ä‹ mŠrš. agrimarketing.us@gmail.com
146
Â£l« : 5
Â£l¤Â‹ bga® jäœehL cHt® nk«ghL k‰W« ey¤Â£l«
o étrhæfŸmšyJ F¤jifjhu®fŸ
ég¤Â‹ fhuzkhf / gh«ò foædhš cæ®
ÏH¡f neç£lhš mÂfg£rkhf %ghŒ xU
Ïy£r« cjé¤ bjhif tH§f¥gL«.
o ég¤Â‹ fhuzkhf Ïu©L iffŸ /
fhšfŸ / f©fŸ ÏH¡f neç£lhš
%.75,000/- cjé¤ bjhif tH§f¥gL«.
o ég¤Â‹ fhuzkhf xU if / fhš / f©
ga‹fŸ
mšyJ ãuªjukhf ÏL¥ò brašghL ÏH¡f
neç£lhš %.50,000/- cjé¤bjhif
tH§f¥gL«.
o Ï¤Â£l¤Âš, étrhæfŸ ga‹bgw
f£lz« VJ« brY¤j¤ njitæšiy.
o xUtU¡F tUl¤Â‰Fça rªjh
bjhifahd %.10/-I r«gªj¥g£l
é‰gid¡FGÎ«, jäœehL khãy
ntsh©ik é‰gid thçaK« g§fë¥ghf
brY¤J»‹wd.
xG§FKiw é‰gid¡Tl§fŸ _ykhf
jFÂ xU ãÂah©oš xU bk£ç¡ l‹ mšyJ
mj‰F« TLjyhf é‰gid brŒÍ«
étrhæ/ F¤jifjhu®
taJ tu«ò : 18 Kjš 60 taJ tiu
bjhl®òbfhŸsnt©oa mYty®
xG§FKiw é‰gid¡Tl
f©fhâ¥ghs® / nk‰gh®itahs®.
ég¤J / kuz« neç£l _‹W khj
x¥gë¥ò / ãuhfç¥ò fhy msÎ
fhy¤Â‰FŸshf jäœehL khãy ntsh©
é‰gid thça¤Â‰F fU¤JU
rk®¥Ã¡f¥gl nt©L«.
jiyik braš mYty®,
jäœehL khãy ntsh© é‰gid thça«,
br‹id-600 032.
nkšKiwp£L mÂfhç bjhiyngÁ v© : 044-22252156
ãfç v© : 044-22252156
ä‹mŠrš : ceotansamb@gmail.com
147
Â£l« : 6
Â£l¤Â‹ bga® m¡kh®¡ ju« Ãç¥ò
o m¡kh®¡ K¤Âiu fy¥glk‰w,
jukhd, rçahd vil bfh©l
czÎ bghU£fS¡F muR
më¡F« c¤juthjkhF«.
o mçÁ, gU¥ò tiffŸ, beŒ, nj‹,
ga‹fŸ krhyh¥ bgho tiffŸ, KG
krhyh tiffŸ, nfhJik¥
bghU£fŸ, #›tçÁ, czÎ
v©bzŒ tiffŸ, fliy khÎ,
T£L¥bgU§fha« M»a
bghU£fŸ 30 m¡kh®¡
MŒtf§fŸ _y« ju« Ãç¥ò
brŒa¥gL»‹wd.
m¡kh®¡ mÂfhu rh‹¿jœ bg‰w

jFÂ
Á¥g« f£Lgt®fŸ.
ntsh©ik mYty®
bjhl®ò bfhŸsnt©oa mYty®
(khãy m¡kh®¡ ju«Ãç¥ò MŒtf« )
x¥gë¥ò/ ãuhfç¥ò fhy msÎ 15 eh£fŸ
ntsh©ik Jiz Ïa¡Fe®

nkšKiwp£L mÂfhç
(ntsh© tâf«)
148
Â£l« : 7
Â£l¤Â‹ bga® jäœehL ÁW étrhæfŸ ntsh© tâf e£gik¥ò _y«
_yjd KjÄ£L cjé
ga‹fŸ 1. bjhêš Kidnth®fS¡F _yjd KjÄ£L cjé¤
bjhif tH§» ntsh© tâf¤ Â£l§fëš KjÄL
brŒa C¡Fé¤jš
_yjd KjÄ£L cjé¤ bjhif étu«
bghJ¥ÃçédU¡F
 KjÄ£lhsç‹ KjÄ£L¥ g§F¤bjhifæš 26 rjÅj«
(mšyJ) %.50 Ïy£r« ÏÂš vJ Fiwnth mJ
tH§f¥gL«.
gÂÎ brŒj cHt® c‰g¤Âahs® mik¥òfS¡F
 KjÄ£lhsç‹ KjÄ£L¥ g§F¤bjhifæš 40 rjÅj«
(mšyJ) %.50 Ïy£r« ÏÂš vJ Fiwnth mJ
tH§f¥gL«.
2. tâf ßÂahf rh¤ÂaKŸs ntsh© tâf¤
Â£l§fS¡F éçthd Â£l m¿¡if jahç¤Âl
c‰g¤Âahs® FG / ãWtd§fŸ / cHt® c‰g¤Âahs®
mik¥òfS¡F Â£l nk«gh£L cjéahf
mÂfg£rkhf %.5 Ïy£r« tH§f¥gL«.
jFÂ étrhæfŸ, c‰g¤Â FG¡fŸ, cHt® c‰g¤Âahs® ãWtd«,

ntsh© bjhêš Kidnth®, V‰WkÂ k©ly¤Âš
mik¡f¥gL« ntsh© bjhê‰rhiyfŸ,
FGk§fŸ/mik¥òfŸ, étrha g£ljhçfŸ.
bjhl®ò bfhŸs nt©oa nkyh©ik Ïa¡Fe®
mYty®. jäœehL ÁW étrhæfŸ ntsh© tâf e£gik¥ò,
ntsh© é‰gid k‰W« ntsh© tâf¤Jiw,
Á¥bg£ nuhL, »©o, br‹id 600 032.
bjhiyngÁ v©: 044 22253498.
ä‹ mŠrš : tnsfac@gmail.com
x¥gë¥ò / ãuhfç¥ò fhy msÎ fU¤JUé‹ j‹ikia bghW¤J x¥gë¥ò/ ãuhfç¥ò¡fhd
fhy msÎ khWgL«.
nkšKiwp£L mÂfhç nkyh©ik Ïa¡Fe®,
ÁW étrhæfŸ ntshz tâf e£gik¥ò,
v‹.Á.ô.I.Mo£nlhça« Ãšo§, 5 tJkho,
v©.3, Áç ãWtd¥ gFÂ, Mf°L »uhªÂ kh®¡,
AhZfhZ, òJÂšè 110 016.
bjhiyngÁ : 011-2696 6017/ 2696 6037/ 2686 2365.
ãfç : 91-11-2686-2367
ä‹ mŠrš : sfac@ nic.in,
tiyjs« : www.sfacindia.com
149
7. jäœehL Ú®to¥gFÂ nk«gh£L Kfik (jÚnkK) Â£l§fŸ
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS« bjhl®ò bfhŸs
jFÂfS« ãgªjidfS«
ga‹fS« nt©oa mYty®
I. Ãujk kªÂçæ‹ étrha Ú® ghrd¤ Â£l« - Ú®to¥gFÂ nk«ghL (K‹dhŸ xU§»izªj
Ú®to¥gFÂ nk«gh£L¤ Â£l«) k‰W« Ïju cŸÇLfŸ (Jë Ú® mÂf gæ®) Ïa‰if ts nk«gh£L
gâfŸ
bkh¤j khåa« v¡lU¡F %.12,000/- mid¤J¥ gâfS¡F«
m) Ïa‰if ts nk«gh£L nj®ªbjL¡f¥g£l Ú®to¥ gFÂfëš
gâfŸ jåah® ãy§fëš cŸs jåah® k‰W« »uhk¤Âš
nk‰bfhŸs¥gL« gâfŸ cŸs bghJthd ãy§fŸ
ãy« rk‹ gL¤Jjš, rk cau tu¥ò Ï¤Â£l¤Âš nk«gL¤j¥gL»wJ.
mik¤jš, nfhil cHÎ, jhtu
jL¥òfŸ mik¤jš, Xil¤ jL¥òfŸ, Ú®to¥gFÂfëš cŸs
g©iz¡F£ilfŸ mik¤jš, k© gadhëfshš nk‰go nk«gh£L
k‰W« Ú® ts¥ ghJfh¥ò, bjhl® Fê gâfŸ brašgL¤j¥gL»wJ.
mik¤jš, gHku¡ f‹WfŸ ts®¤jš, étrhæfŸ g§fë¥ò«, gadhëfŸ
ntsh© fhLfŸ ts®¤jš, nj®Î« Ú®to¥gFÂ FG¡fshš
Ôtd¥gæ® nk«ghL brŒjš nj®Î brŒa¥gL«. jåah®
ngh‹wit. ãy§fëš nk‰bfhŸs¥gL«
nk«gh£L gâfS¡F Ïju
bghJ ãy§fëš nk‰bfhŸs¥gL« étrhæfëläUªJ 10 rjé»j«
gâfŸ g§fë¥ò bjhifÍ«, MÂ Âuhél® /
òÂa Fs§fŸ / CuâfŸ, fÁÎ gH§Foæd® étrhæfëläUªJ kht£l mséš
Ú®¡F£il mik¤jš, jL¥gizfŸ 5 rjé»j« g§fë¥ò bjhifÍ« jiyt® /
f£Ljš, ga‹gh£oš cŸs Cuâ bgw¥g£L Ú®to¥gFÂ nk«gh£L ãÂ
kht£l M£Á¤
k‰W« Fs« ö®thUjš, fhšthŒ fz¡»š brY¤j¥gL«.
Óuik¤jš, j‰nghJ ÏU¡F« jiyt®,
mik¥òfis guhkç¤jš M»ait Â£l mYty® /
Ï›éd¤Â‹ Ñœ brašgL¤j¥ ntsh©ik
gL»‹wd. Ïiz Ïa¡Fe®,
M) g©iz c‰g¤Â Â£l« k‰W« Â£l brayh¡f¤Â‹ nghJ kht£l Ú®to¥gFÂ
Ïju ÁW bjhêšfŸ Ú®to¥gFÂ FG¡fshš mªj nk«gh£L Kfik.
ntsh©ik k‰W« rh®ªj Jiwfëš Ú®to¥gFÂ¡F njitahd gâfŸ
òÂa bjhêš E£g§fŸ k‰W« eÅd KoÎ brŒa¥gL«. khãy mséš
uf§fŸ g‰¿a braš és¡f¤ Âlš
mik¤jš, c‰g¤Â Kiwfis Kj‹ik braš
g‹Kf¥gL¤Jjš, Ïa‰if cu§fŸ, mYty®, khãy
cæ® cu§fis¥ ga‹gL¤Jjš, mséyhd Ïiz¥ò
C£l¢r¤J nkyh©ik, Kfik,
xU§»izªj ó¢ÁnehŒ nkyh©ik, br‹id - 32.
Ïa‰if¥ g©iza«, g£L¥ ó¢Á
ts®¥ò, g©iz¡ F£ilfëš Û‹
c‰g¤Â, fhšeil ts®¥ò, nfhê
ts®¥ò k‰W« g©iz rh®ªj Ïju
bjhêšfŸ Ï›éd¤Â‹ Ñœ
brašgL¤j¥ gL»‹wd.
Ï) thœthjhu¥ gâfŸ Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ Ú®to¥gFÂæš
Racjé¡ FG¡fŸ k‰W« ãyk‰w mik¡f¥gL« Racjé¡
étrha bjhêyhs®fS¡F FG¡fS¡F RHš ãÂ k‰W« ãyk‰w
tUkhd¤ij V‰gL¤Â¤ jU« gâfŸ étrha bjhêyhs®fS¡F Ra
brašgL¤j¥gL»‹wd. bjhêš bjhl§f ãÂ cjé
tH§f¥gL«.
150
ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS« bjhl®ò bfhŸs
jFÂfS« ãgªjidfS«
ga‹fS« nt©oa mYty®
II. egh®L _y« brašgL¤j¥gL« Ú®to¥gFÂ nk«gh£L ãÂ
bkh¤j khåa« v¡lU¡F %.12,000/-. mÂš ts®¢Á¥ gâfS¡fhf v¡lU¡F %.9,300

k‰W« nkyh©ik , gæ‰Á Ïd§fS¡fhf v¡lU¡F %.2,700/- ãÂ xJ¡ÑL
brŒa¥g£LŸsJ.
m) gæ‰Á
Ú®to¥gFÂ gadhëfS¡F
gæ‰Á më¡f¥gL»wJ - nj®ªbjL¡f¥g£l
Ït®fS¡F Cuf g§nf‰ò Ú®to¥gFÂæš
Kiwæ‹ mo¥gilæš cŸs jåeg®fŸ k‰W«
njit¡nf‰g Ú®to¥gFÂ étrhæfŸ.
Â£läLtJ F¿¤J gæ‰Á. jiyt® /
kht£l M£Á¤ jiyt®,
M) brašgu¥ò gâfŸ Â£l mYty® /
taš tu¥ò, rkbtë tu¥ò ntsh©ik Ïiz
Ï¤Â£l¤Â‹ Ñœ
jL¥òfŸ, Ú®nrfç¥ò FêfŸ, Ïa¡Fe®,
nj®ªbjL¡f¥g£l
njh©l¥g£l »zW, kht£l Ú®to¥gFÂ
Ú®to¥gFÂæš
br¿ñ£L FêfŸ, g©iz¡ nk«gh£L Kfik kht£l
cŸs étrha ãy§fŸ
F£il, fÁÎÚ® F£il, mséš
k‰W« »uhk¥ bghJ
ntsh© fhLfŸ, gH ku¡
ãy§fëš g©gL¤J«
f‹WfŸ, fhšeil ts®¥ò,
gâfŸ nk‰bfhŸs¥gL«.
òšbtë ts®¤jš M»a
gâfŸ.
16% clYiH¥ò mšyJ
Áukjhd« gadhëfshš
Ï) tofhš mik¥ò gâfŸ
bfhL¡f¥glnt©L«.
fšjL¥ò mik¥òfŸ, Ú®nrfç¥ò Jiz¤ jiyt® k‰W«
ÏÂš 8% »uhk Ú®to¥gFÂ
mik¥òfŸ Óuik¤jš, nkyh©ik Ïa¡Fe®,
r§f¤Âš guhkç¥ò¥
g©iz¡ F£ilfŸ, Fs§fŸ braš Ïa¡Fe®,
gâfS¡fhd bjhifahf
ö®thUjš, thŒfhšfŸ jäœehL Ú®to¥gFÂ
it¡f¥gL»wJ.
rçbrŒjš M»a gâfŸ. nk«gh£L Kfik,
br‹id-32
<) ãyk‰wt®fŸ k‰W« khãy mséš
kfë®¡F thœ¡if¤ ju¤ij nj®ªbjL¡f¥g£l
ca®¤Jjš Ú®to¥gFÂæš
Ra cjé¡ FG¡fŸ, cŸs jåeg®fŸ k‰W«
ãyk‰wt®fŸ k‰W« kfë®¡F FG¡fŸ.
tUkhd¤ij V‰gL¤Â jU«
gâfŸ
151

TN Sss Rules

Caricato da

Informazioni sul documento

Titolo originale

Copyright

Formati disponibili

Condividi questo documento

Condividi o incorpora il documento

Opzioni di condivisione

Hai trovato utile questo documento?

Questo contenuto è inappropriato?

Copyright:

Formati disponibili

TN Sss Rules

Caricato da

Copyright:

Formati disponibili

ntsh©ik¤ Jiw

2. njh£l¡fiy k‰W« kiy¥gæ®fŸ 42-72

3. ntsh©ik¥ bgh¿æaš 73-101

4. jäœehL ntsh©ik¥ gšfiy¡fHf« 102-133

5. éij¢ rh‹W k‰W« m§ff¢ rh‹W 134-142

6. ntsh© é‰gid k‰W« ntsh© tâf« 143-149

7. jäœehL Ú® to¥gFÂ nk«gh£L Kfik 150-151

ey¤Â£l§fë‹ ga‹fis bgWtj‰fhd jFÂfS« bjhl®ò bfhŸs

Úy¥g¢ir¥ghÁ KG éiyæš nfha«ò¤ö®, ÂU¥ó®, f%®, mçaÿ®,

III) gæ® ghJfh¥ò elto¡iffS¡fhf étrhæfS¡F tH§f¥gL« cjéfŸ

IV) gæ® c‰g¤Â¤ Âwid mÂfç¡f étrhæfS¡F tH§f¥gL« cjéfŸ

2)Mjhu k‰W« rh‹W éijfŸ Ïjid¥bgw jFÂ cilat® t£lhu mséš

v©bzŒé¤J¡fŸ k‰W« v©bzŒ¥gid¡fhd njÁa Ïa¡f« bjhl®¢Á ....

5) efU« mYäåa Vâ - 50 rjÅj

v©bzŒé¤J¡fŸ k‰W« v©bzŒ¥gid¡fhd njÁa Ïa¡f« bjhl®¢Á ....

1) gu¥ò éçth¡f ÏLbghU£fŸ –

4)eh‰w§fhš j£LfŸ tH§Fjš - br‹id k‰W« Úy»ç Ú§fyhf kht£l mséš

5) éir cGit tH§Fjš - br‹id k‰W« Úy»ç Ú§fyhf

8) cæ® cu§fŸ éãnahf« br‹id k‰W« Úy»ç kht£l t£lhu mséš

11) E©Qh£l cu¡fyit

njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« bjhl®¢Á ....

gaW - éijfŸ, oVÃ Ïiytê

njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« bjhl®¢Á ....

8. ÃéÁ/v¢oÃÏ FHhŒfŸ ehf¥g£od«, òJ¡nfh£il, »uhk mséš

njÁa czÎ ghJfh¥ò Â£l« bjhl®¢Á ....

ca® éis¢rš Ïuf§fŸ -

<) ntsh© éçth¡f« k‰W« bjhêšE£g¤Â‰fhd njÁa Ïa¡f«

7) kht£l mséš étrhæfŸ kht£l mséš

 Ïizajs¤Âš gÂÎ brŒa

Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f« bjhl®¢Á ....

Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f« bjhl®¢Á ....

Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f« bjhl®¢Á ....

C) bj‹id c‰g¤Â¤ Âw‹ mÂfç¥gj‰F étrhæfS¡F tH§f¥gL« cjéfŸ

ii) be£il x F£il Úy»ç kht£l« Ú§fyhf

2) cHt® éthj FG mik¥ghs®

3)»uhk mséyhd gæ‰Á k‰W« mid¤J kht£l

6) cHt® Âd éHh k‰W«

ey¤Â£l§fë‹ Ïd§fS«, ga‹fis bgWtj‰fhd bjhl®ò bfhŸs nt©oa

1. xU§»izªj njh£l¡fiy mÃéU¤Â¤ Â£l«

elÎ¢ brofŸ k‰W« Åça njÁa njh£l¡fiy »uhk mséš

k‰W« ehf¥g£od«). Ïa¡Fe®/ njh£l¡fiy

étrhæfS¡F K‹Dçik Ïa¡Fe® / njh£l¡fiy

2. njÁa ntsh©ik ts®¢Á Â£l«

2. njÁa ntsh©ik ts®¢Á Â£l«

2. njÁa ntsh©ik ts®¢Á Â£l«

2. njÁa ntsh©ik ts®¢Á Â£l«

2. njÁa ntsh©ik ts®¢Á Â£l«

4. cŸ khãy étrhæfŸ gæ‰Á –

5.Fë® rhjd/ ru¡F t©ofŸ

2. njÁa ntsh©ik ts®¢Á Â£l«

9. 7. cÂç ky®fŸ - 40 rjÅj khåa«

IV. giHa njh£l§fis¥

17. rKjha Ú® nj¡f§fŸ / g©iz rKjha mik¥òfŸ /

26. gt® ošy®- 8 BHP¡F nkš (Brake

XIII) Áw¥ò¤ Â£l§fŸ MÂÂuhél® / gH§Foæd

4. Ãujk kªÂçæ‹ étrha¤Â‰fhd Ú®¥ghrd¤ Â£l¤Âš Jë Ú®- mÂf gæ® v‹D«

5.Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f«

5m. khdthç gFÂ nk«ghL

1. njh£l¡fiy rh®ªj g©iza« - mçaYh®, nfha«ò¤Jh®, »uhk mséš

5.Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f«

5m. khdthç gFÂ nk«ghL

5. mWtil Ã‹ brŒ nrä¥ò¡ »l§F mçaYh®, nfha«ò¤Jh®, »uhk mséš

5. Úo¤j ãiyahd ntsh©ik¡fhd njÁa Ïa¡f«