e÷]ÿ‡düTº eTôVAbÕ<Ûë´j·TT\≈£î
$|ü¢e CÀVü‰s¡T¢
ø±s¡˝Ÿ e÷sYÿ‡ C….$. kÕº*Hé
e÷]Ã : 14 e÷]Ã : 5
135e es¡ú+‹ 65e es¡ú+‹
dü+|ü⁄{Ï : 34 dü+∫ø£ : 21
e÷]à 8 n+‘·sê®rj·T ÁXÊ$Tø£ b˛sê≥ ~q+ e]∆˝≤¢*
eTVæ≤fi¯\ô|’ »s¡T>∑T‘·Tqï Væ≤+<ä÷ bòÕdædüTº X¯≈£îÔ\ <ë&ÉT\≈£î e´‹πsø£+>± b˛sê&ÉT<ë+
e÷]à 1 qT+&ç 8 es¡≈£î düuÛÑ\T, düe÷y˚XÊ\T, dü<ädüT‡\T Á|ü<äs¡Ùq\T »s¡|ü+&ç!
Á|ü>∑‹o\ eTVæ≤fi≤ dü+|òüT+ (POW ) |æ\T|ü⁄
e÷]à 8 n+‘·sê®rj·T eTVæ≤fi≤~q+. <√|æ&û, |”&Éq\ô|’
eTVæ≤fi¯\T ñ≈£îÿ |æ&çøÏfiË’fl |æ&ÉT>∑T\T ≈£î]|æ+∫qs√E. ùd«#êä,
düe÷q‘·«+ ø√dü+ _–dæq ÇqT|ü dü+¬øfi¯flqT ã<ä›\T ø={Ϻ
eTVæ≤fi≤X¯øÏÔì Á|ü|ü+#êìøÏ #ê{Ïqs√E. Äø±X¯+˝ÀH˚ ø±<äT
neø±XÊ˝À¢q÷ dü>∑+ ø±yê\+≥÷ eTVæ≤fi¯*ï ˇπø e÷≥>±, ˇπø
u≤≥>± ˇø£ ‘ê{ÏMT<ä≈£î ‘Ó∫Ãqs√E. Ç+{Ï |üìø°, e+≥|üìøÏ
|ü]$T‘·+ ø±≈£î+&Ü ñ‘·Œ‹Ô˝Àq÷, |ü+|æD°˝Àq÷ ‘·eT
uÛ≤>∑kÕ«e÷´ìï b˛sê&ç kÕ~Û+#·T≈£îqïs√E. n¬sdüTº\÷, πødüT\÷
ìs¡“+<Ûë*ï ~Ûø£ÿ]+∫ $»j·÷\yÓ’|ü⁄ n&ÉT>∑T\T y˚dæq s√E. Bì
dü÷Œ]Ô‘√ eTVæ≤fi¯\T kÕ~Û+∫q $»j·÷©ï, Vü≤≈£îÿ*ï ø±bÕ&ÉT≈£î+≥÷
uÛÑ$wü´‘Y ø£s¡Ôyê´\ kÕ<Ûäqø√dü+, dü+|òüT{Ï‘·+>± b˛sê&É≥+ ø√dü+
e÷]Ã 8‘˚Bì b˛sê≥~q+>± »s¡T|ü⁄ø√yê*.
n+‘·sê®rj·T eTVæ≤fi≤~q+ H˚|ü<∏ä´+
20e X¯‘êã›+ yÓTT<ä{À¢ nyÓT]ø±˝À dü«‘·+Á‘· eTVæ≤fi≤ ø±]à≈£î\
ô|’eÁdüÔ+ n+<äyÓTÆq C≤¬ø≥Tº s¡÷|ü+˝À ñ+&˚~. ø±\sY ‘√ Ä C≤¬ø≥Tº
bòÕwüHé >±q÷, n+<ä+>±qT ñ+&˚~. n˝≤+{Ï C≤¬ø≥¢qT ‘·j·÷s¡T
#˚ùd ø£+ô|˙ ªwüsYº yÓ’dtºμ ù|s¡T‘√ nyÓT]ø± <˚X¯+˝Àì q÷´j·÷sYÿ
dæ{°˝À n‘·´+‘· ˝≤uÛ≤\T bı+<äT‘·T+&˚~. Ä ø£+ô|˙˝À |üì #˚ùd
ø±]à≈£î\˝À 85 XÊ‘·+ eT+~ e\dü e∫Ãq j·T÷<äT eTVæ≤fi¯\T,
s¡cÕ´ Ä&É|æ\¢\T. n+<äT˝À dü>∑+ eT+~ 20 dü+e‘·‡sê\ ˝À|ü⁄
yêπs. s√E≈£î 3 &Ü\s¡¢ y˚‘·q+ e÷Á‘·+ bı+<äT‘·÷, HÓ\≈£î 75
>∑+≥\ es¡≈£L |üì #˚dü÷Ô— á eTVæ≤fi≤ ø±]à≈£î\T |ü⁄s¡Twü
ø±]à≈£î\ø£+fÒ m≈£îÿe ÁX¯eT<√|æ&ûøÏ >∑T] ne⁄‘·÷ ñ+&˚yês¡T.
‘·≈£îÿe y˚‘·Hê\‘√ u≤≥T eTVæ≤fi≤ ø±]à≈£î\T yê]øÏ ø±yê*‡q
ø£‘ÓÔs¡÷¢, $TwüqT¢ yêπs ‘Ó#·TÃø√yê*. Ä\dü´+>± e∫ÃHê, ≈£î&ÉT‘·Tqï
ã≥º #Ó&çb˛sTTHê yê]ô|’ »]Hêe÷ ñ+&˚~. nìï{Ï ø£+fÒ
n<Ûë«qïyÓTÆq $wüj·T+ |üì düeTj·T+˝À ø£+ô|˙øÏ ñqï ñ≈£îÿ
‘·\T|ü⁄\qT eT÷dæy˚j·T≥+ e\q yês¡T eTs¡T>∑T<=&ÉT¢ ≈£L&Ü
ñ|üjÓ÷–+#·Tø√e{≤ìøÏ M\T ñ+&É<äT. á |ü]dæú‘·T\qT m~]dü÷Ô
eTVæ≤fi≤ ø±]à≈£î\T düyÓTà≈£î ~>±s¡T. ø±¢sê *$T¢+#Y nH˚
Hêj·T≈£îsê\T á düyÓTàqT eTVæ≤fi≤ ø±]à≈£î\ ‘·s¡|òü⁄q Á|üø£{Ï+∫+~.
düyÓTà Á|üø£≥q yÓ\Te&É>±H˚ q÷´j·÷sYÿ dæ{° b˛©düT\T ø£+ô|˙
j·÷»e÷Hê´ìøÏ s¡ø£åD ø£*–+#ês¡T. |æ¬ø{Ï+>¥ #˚düTÔqï eTVæ≤fi¯\qT
#·T≥TºeTT{≤ºs¡T. Äs√|üD\q÷, n¬sdüTº\q÷ m<äTs=ÿ+≥÷
ªn+‘·sê®rj·T eTVæ≤fi≤ ≈£î≥Tº |üìyês¡\ j·T÷ìj·THéμ, ªeTVæ≤fi≤ ÁfÒ&é
j·T÷ìj·THé ©>¥μ dü+|ò”TuÛ≤e+‘√ á düyÓTà eT÷&ÉT HÓ\\T
ø=qkÕ–+~. (qe+ãsY 22, 1909 - |òæÁãe] 10, 1910)
∫es¡≈£î ø£+ô|˙ j·÷»e÷q´+ ~– e∫à |üì>∑+≥\ ‘·–Z+|ü⁄, X¯ó
ÁuÛÑ‘· >∑*–q |üì |ü]düsê\T, j·T÷ìj·THé >∑T]Ô+|ü⁄, |üì |ü]ø£sê\
ñ∫‘· |ü+|æD° ˝≤+{Ï ø=ìï eTVæ≤fi¯\ &çe÷+&é‡ r]Ã+~. á düyÓTà
eTVæ≤fi≤ ø±]à≈£î\ dü+|òüT{Ï‘· X¯øÏÔ˙, düe÷» ìs¡«Vü≤D˝À eTVæ≤fi¯\
sê»ø°j·T CÀ´ø±´ìï ìs¡÷|æ+∫+~. 1910˝À, |òæ\&Ó*Œ¤j·÷˝À
70y˚\ eT+~‘√ »]–q M~Ûø±s¡¢ ø±]à≈£î\ düyÓTà≈£î á eTVæ≤fi≤
ø±]à≈£î\T eT<䛑·T>± bÕ˝§ZHêïs¡T.
e´ekÕú|üø£ dü+bÕ<ä≈£î\T : ø±Áy˚T&é e÷<ë\ Hêsêj·TDkÕ«$T
|”&ç‘· Á|ü»\ |üø£å |üÁ‹ø£
1`15 e÷]Ã : 2018 ù|J\T : 8
1910˝À ø√ô|Hé Vü‰¬>Hé ˝À »]–q n+‘·sê®rj·T k˛wü*düTº
dü+düú »]|æq düe÷y˚X¯+˝À ø±¢sê»{ÏÿHé n+‘·sê®rj·T eTVæ≤fi≤
~Hêìï e÷]Ã 8‘˚Bq »s¡bÕ\ì Á|ü‹bÕ~+∫+~. Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>±
17 <˚XÊ\ qT+&ç e∫Ãq 100 eT+~ Á|ü‹ì<ÛäT\T á Á|ü‹bÕ<äq≈£î
@ø£Á^e+>± n+^ø±s¡+ ‘Ó*bÕs¡T. 108 dü+e‘·‡sê\ ÁøÏ‘·+ ø√ô|Hé
Vü‰¬>Hé yÓTT<ä\T ô|{Ϻq á #=s¡eqT ‘·s¡Tyê‘· n+~|ü⁄#·TÃø=ì
ÄÁwæºj·÷, &ÓHêàsYÿ, »s¡à˙, dæ«≥®sê¢+&é <˚XÊ\ qT+&ç \ø£å˝≤~ eT+~
Ád”Ô\÷, |ü⁄s¡Twüß\÷ M<ÛäT˝À¢øÏ e#êÃs¡T. eTVæ≤fi¯\≈£î z≥T Vü≤≈£îÿ‘√
u≤≥T— eTVæ≤fi¯\T |üì #˚ùd Vü≤≈£îÿ, ñ<√´>±˝À¢ $eø£å‘· s¡<äT›˝≤+{Ï
sê»ø°j·T n+XÊ\T M] &çe÷+&é‡ ˝À ñHêïsTT. yÓTT<ä{Ï Á|ü|ü+#·
j·TT<ë∆ìøÏ e´‹πsø£+>± s¡cÕ´ eTVæ≤fi¯\T n+‘·sê®rj·T eTVæ≤fi≤~q+
s√E Á|ü<äs¡Ùq\T ìs¡«Væ≤+#ês¡T. 1975˝À ◊ø£´sê»´ dü$T‹ á
~Hêìï >∑T]Ô+∫+~. 1977˝À n<˚ ◊ø£´sê»´ dü$T‹ e÷]à 8ì
$$<Ûä <˚XÊ\T— Äj·÷ <˚XÊ\ C≤rj·T, #ê]Á‘ê‘·àø£ kÕ+Á|ü<ëj·÷\
Á|üø±s¡+ »s¡T|ü⁄ø√yê\ì rsêàq+ #˚dæ+~.
Ç+‘· b˛sê≥ #·]Á‘· ø£*–q s√EqT— Äø£*˙, Væ≤+düq÷,
<√|æ&ûì »sTT+#·{≤ìøÏ ÁXÊ$Tø£ b˛sê≥ ~q+>±
ìs¡«Væ≤+#·Tø=+≥THêïs¡T. dü+|òüT{Ï‘·, düeTs¡o\, $|ü¢e b˛sê{≤\qT
eTVæ≤fi¯\T Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± yês¡dü‘·«+>± d”«ø£]+#ês¡T. á s√E
Ä$sꃓ¤e+ ‘·s¡Tyê‘·H˚ s¡cÕ´ $|ü¢e+˝À eTVæ≤fi¯\ Ms√∫‘· b˛sê≥+—
#Ó’Hê, $j·T‘êï+ ‘·~‘·s¡ <˚XÊ˝À¢ yê] bÕÁ‘· dü+uÛÑe+ nj·÷´sTT.
C≤rjÓ÷<ä´eT+ <ä>∑Zs¡ qT+&ç yÓTT<ä\T ô|{Ϻ, ‘Óu≤>±, qø£‡\“Ø,
Áoø±≈£îfi¯+, >√<ëeØ ˝Àj·T, <ä+&Éø±s¡D´ ¬s’‘ê+>∑ b˛sê{≤\˝À
uÛ≤s¡rj·T eTVæ≤fi¯\T ‘·eT ‘ê´>±\ s¡ø£Ô #·]Á‘·qT sêXÊs¡T. <äfi≤Ø
bÕ\≈£î\T ne\+_düTÔqï eTVæ≤fi≤ e´‹πsø£ $<ÛëHê\ |ü⁄D´e÷ nì
b˛sê≥+ ‘·|üŒì dü] nsTTq es¡∆e÷q dæú‹˝À eTVæ≤fi¯\T ìÁ<ä˝Àq÷,
yÓT\T≈£îe˝Àq÷ yê{ÏH˚ ‘·\<ë*à ñHêïs¡T. ø±]àø£, ¬s’‘ê+>∑,
Ä~yêd”\, yÓTÆHê]{°, <ä[‘· ñ<ä´e÷\˝À eTVæ≤fi¯\T eTT+<äT+&ç
$T>∑‘ê nD>±]q ÁX‚DT\≈£î ~XÊìπs›X¯+ #˚j·T>∑\T>∑T‘·THêïs¡T.
H˚{Ï dæú‹ : #·{≤º\T, Á|üuÛÑT‘ê«\T, eT‘ê\T n˙ï eTVæ≤fi≤
e´‹πsø£+ nsTTq|ü⁄&ÉT ìs¡+‘·s¡+ Væ≤+kÕ, |òüTs¡¸D\ eT<Ûä´
ñøÏÿ]_øÏÿ] ne⁄‘·Tqï eTVæ≤fi¯ >∑‘· Hê\T>∑T dü+e‘·‡sê\T>± ø=‘·Ô
dæú‹ì m<äTs=ÿ+{À+~. n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ sêø£ eTT+<äT qT+&û ≈£L&Ü
ôV’≤<äsêu≤<é yÓ\ : 10/`
Ç|ü⁄Œ&ÉT πø+Á<ä+˝À n~Ûø±s¡+˝À ñqï ;CÒ|” Á|üuÛÑT‘·«+, <ëì
nqTqj·T dü+|òüT|ü]yêsY X¯≈£îÔ\≈£î Ád”Ô\ |ü≥¢ ñqï <äø£Œ<∏ä+
eT‘·|üs¡yÓTÆq bòÕdædtº <Û√s¡DÏ‘√H˚ ñqï~. yê] <äwæº˝À Ád”Ô ˇø£
Vü≤≈£îÿ\Tqï e´øÏÔ ø±<äT. düe÷» >ös¡e+ ø±bÕ&˚ kÕ<Ûäq+ e÷Á‘·y˚T.
yês¡T ªmes¡Tμ nqï dü+>∑‹ MT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç, Ád”Ô\T ˇø√ÿkÕ] á
eT÷ø£\ #˚‘· ªs¡øÏå+#·ã&É‘ês¡Tμ ˝Òø£ n‘ê´#êsêìøÏ >∑T] ne⁄‘ês¡T.
u≤Á; eTd”<äT <Ûä«+dü+ ‘·s¡Tyê‘· »]–q dü÷s¡‘Y ˝…’+–ø£ <ë&ÉT\T,
2002˝À »]–q >∑T»sê‘Y <ë&ÉT\T á $wüj·÷ìøÏ ‹s¡T>∑T˝Òì
kÕøå±´\T. 2007-2008 eT<Ûä´ ˇ]kÕ‡˝Àì ø£+<ÛäeT˝Ÿ ˝À »]–q
ÁøÏdæºj·THé e´‹πsø£ <ë&ÉT˝À¢ ≈£L&Ü á $wüj·T+ s¡TEe⁄ nsTT´+~.
nìï dü+<äsꃓ¤\˝À Á≈£Ls¡yÓTÆq Væ≤+dü, ã‹øÏ ã≥º>∑{Ϻq yê]ô|’q ø£ø£å´
kÕ~Û+|ü⁄ #·s¡´\T, $yê<ëdüŒ<äyÓTÆq Á|üuÛÑT‘·« düŒ+<äq\T ˇπø˝≤
ñHêïsTT. ;CÒ|” |üP]ÔkÕúsTT n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e#˚à eTT+<äT 2013˝À
»]–q eTT»|òüsY q>∑sY <ë&ÉT\T ≈£L&Ü Ç<˚ ø√e≈£î #Ó+~q$. Ád”Ô\
X¯Øs¡+ô|’ Væ≤+kÕ Á|üjÓ÷>∑+, ∫qï |æ\¢\ô|’ <ë&ÉT\T,
n‘ê´#ês¡q+‘·s¡ Vü≤‘·´\T Çø£ÿ&É ≈£L&Ü »]>±sTT. Çø£ÿ&É ≈£L&Ü
ìdü‡Vü‰j·T eTVæ≤fi¯\ô|’, u≤*ø£\ô|’ »]|æq Væ≤+dü≈£î yês¡T
düwæº+∫q ø±s¡D+ Væ≤+<ä÷ j·TTe‹ì eTTdæ¢+ j·TTe≈£î&ÉT
‘·düÿ]+#ê&ÉH˚ n_ÛjÓ÷>∑+. ¬s+&ÉTqïs¡ <äXÊu≤›\ ø±\+˝À ;CÒ|”
s¡÷bı+~+∫q á qeT÷Hê˝À e÷s¡TŒ @MT ˝Ò<äT. yÓTÆHê]{°\
$<Ûä«+dü+ ø√dü+ yê] Ád”Ô\ô|’ neT\T #˚düTÔqï e´ekÕú>∑‘·yÓTÆq Væ≤+dü
Ç+<äT˝À düŒwüº+>± ø£qã&ÉT‘·T+~. e÷s¡Dø±+&É, >∑Vü≤<äVü≤Hê\T,
<√|æ&û\T ‘·|üŒì dü]>± á |òüT≥q\‘√ ø£*dæ ñ+{≤sTT. ìs¡“¤j·T
n‘ê´#ês¡ ì+~‘·T\≈£î eTs¡D •ø£å $~Û+#ê\ì yê~düTÔqï ;CÒ|”
ÁX‚DT\T, <˚X¯yê´|üÔ+>± <ä[‘· eTVæ≤fi¯\ MT<ä n‘ê´#êsê\ |üs¡«+
ì]«|òüTï+>± kÕ>∑T‘·THêï |ü{Ϻ+#·Tø√ø£b˛>±, yÓ÷Vü≤Hé uÛÑ>∑‘Y ˝≤+{Ï
ÄsY mdt mdt n~ÛH˚‘· ndü\T á n‘ê´#êsê\T »s¡>∑H˚ »s¡>∑≥+
˝Ò<äì yê~düTÔHêï&ÉT. Ä~yêd” ø±s¡´ø£s¡Ô k˛˙ k˛Ø øÏ b˛©düT md”Œ
n+øÏ‘Y >±sYZ Ä<Ûä«s¡´+˝À »]–q ˝…’+–ø£ Væ≤+dü≈£î >±qT n‘·&çøÏ
Áô|dæ&Ó+≥˝Ÿ nyês¡T¶ sTT∫à dü‘·ÿ]+#ês¡T. Á|ü‹|üø£å+˝À ñqï ;CÒ|”
á $wüj·T+ô|’ H√s¡T $|üŒø£b˛>±, n<˚ ø±\+˝À Á|üC≤kÕ«eT´
Vü≤≈£îÿ\qT Vü≤]+#·{≤ìøÏ πs|t qT Äj·TT<Ûä+>± yê&ÉTø=+≥Tqï
ªkÕj·TT<Ûä <äfi≤\ Á|ü‘˚´ø£ n~Ûø±sê\ #·{≤ºìøÏμ Á|ü‹bÕ~+∫q ∫qï
e÷s¡TŒ\qT ≈£L&Ü n+^ø£]+#·˝Ò<äT. πs|æwüߺ\≈£î eTs¡D •ø£å\T
y˚j·÷\ì ø=ìï πødüT˝À¢ yê~düTÔqï Væ≤+<äT‘·« X¯≈£îÔ\T nìï
dü+<äsꃓ¤\˝À ˇø£˝≤ e÷{≤¢&É≥+ ˝Ò<äT. ;CÒ|” n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e#êÃø£
Ç{°e\ |ü+C≤uŸ ˝À »]–q d”]j·T˝Ÿ πs|ædtº ªÄXÊsêyéT u≤|ü⁄μ
πødüT˝À ;CÒ|” H˚‘·\T ñe÷uÛ≤s¡‹, ¬ø’˝≤wt $»jYT eØZj·÷, Á|üuÛ≤‘Y
s¡a≤ n‘·ìï s¡øÏå+#· |üPqTø√e≥+ düŒwüº+>± $X¯<ä+ nsTT´+~. <ëì
n+‘·sês¡∆+ yÓTC≤]{° eT‘êìøÏ #Ó+~q |ü⁄s¡Twüß\≈£î ã\V”≤qT˝…’q
Ád”Ô\qT nqTuÛÑ$+#˚ Vü≤≈£îÿ ñ+≥T+<äH˚.
<ä[‘·T\÷, eTTdæ¢+\÷ eTVæ≤fi¯\ô|’ ô|#·Ã]\T¢‘·Tqï <ë&ÉT\T
_C…|æ n~Ûø±sêìøÏ e∫Ãq|üŒ{Ï qT+&ç »]–q |òüT≥q\÷,
|ü]D≤e÷\T #·÷ùdÔ dü+|òüT|ü]yêsY $<˚«wü |üP]‘· n»+&ÜqT
ne©\>±, <ä÷≈£î&ÉT>± eTT+<äT≈£î rdüT≈£îb˛‘·Tqï~.
$T>∑‘ê 7e ù|J˝À
 e÷]Ã
1`151`15, 2018,ôVôV’’≤<ä≤s<äêu≤<é
y˚T 2016, sêu≤<é
, dü, +dü|ü+⁄{|üÏ ⁄{Ï` 33,
` 34,dü+dü∫ø£+∫ø£` `121
Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë ø√dü+ dü+|òüT{Ï‘·+>± b˛sê&ÉT<ë+
Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë á s√E Ä+Á<Ûä Á|ü»\ Á|üjÓ÷»Hê\ ø£+fÒ
ø=ìï sê»ø°j·TbÕغ\≈£î z≥¢ sê»ø°j·T ìHê<ä+>± e÷]b˛sTT+~.
Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë ‘ÓkÕÔeTqïyêfi¯Sfl, sTTkÕÔeTqïyêfi¯ófl n~Ûø±sêìøÏ
e∫Ãq ‘·sê«‘· Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë dü+Jeì ø±<äT nHêïs¡T. Á|ü‘˚´ø£
ôVA<ë >∑‹+∫q #·]Á‘· nHêïs¡T. Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë‘√ @$T
Á|üjÓ÷»Hê\T ø£\T>∑T‘êjÓ÷ n+‘· ø£+fÒ m≈£îÿe Á|üjÓ÷»Hê\T
ø£*Œ+∫ Ä+Á<Ûä Á|ü»\qT Ä<äT≈£î+{≤eTì n~Ûø±s¡+˝À ñqïyês¡T
Á|ü»\qT q$Tà+#˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚XÊs¡T. sêì Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë ø£+fÒ
e#˚à Á|ü‘˚´ø£ bÕ´πøJì kÕ~Û+#·Tø√e&É+ ‘Ó*$>∑\yêfi¯ófl
#˚j·÷*‡q|üì nì X¯ó<äT›\T #ÓbÕŒs¡T. Ä dü+<äs¡“¤+˝À Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë
e\q sêÁcÕºìøÏ ˇ]π><˚$T{À Á|ü‘˚´ø£ bÕ´πøJ e\q sêì<˚$T{À
#Ó|üŒeTì #·+Á<äu≤ãT m<äTs¡T<ë&çøÏ ≈£L&Ü ~>±s¡T. Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë
ø√dü+ ∫e]<ëø± b˛sê&Ü+ ø±ì $~Û˝Òì |ü]dæú‘·T˝À¢ sêÁwüº Á|ü»\
ø√düy˚T Á|ü‘˚´ø£ bÕ´πøJì n+^ø£]+#ê*‡ e∫Ã+<äì #Ó|æŒq
#·+Á<äu≤ãT H˚&ÉT Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë ø±yê\ì &çe÷+&é #˚düTÔHêïs¡T.
Á|ü‘˚´ø£ bÕ´πøJì #·≥ºã<ä∆+ #˚j·Tø£b˛‘˚ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+‘√
b˛sê&É‘ê+, bÕs¡¢yÓT+≥T ‘·\T|ü⁄\T ‘·&É‘êeTqï yê]øÏ ì»+>±
∫‘·ÔX¯ó~› ñ+fÒ Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë ø√dü+ Hê\T>∑T dü+e‘·‡sê\
düeTj·T+ |üfÒº~ø±<äT. bÕ\ø£esêZ\ eT<Ûä´ yÓ’s¡T<Ûë´\T ‘·˝…‹Ôq|ü⁄&ÉT
e÷Á‘·y˚T ‹]– Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë ÁbÕD+ b˛düT≈£î+≥T+~. ø±ì Ä+Á<Ûä
Á|ü»\T e÷Á‘·+ Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë ø√dü+ Ç|üŒ{ÏøÏ ¬s+&ÉTkÕs¡T¢ ã+<é
ìs¡«Væ≤+∫ ‘·eT Äø±+ø£åqT, ìs¡düqqT e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T.
πø+Á<ä ã&Ó®{Ÿ˝À Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë, sêÁwüº sê»<Ûëì ìsêàD+,
b˛\es¡+ ìsêàD+, Á|ü‘˚´ø£ ¬s’˝Ò«CÀHé e+{Ï n+XÊ\ Á|ükÕÔeq
˝Òø£b˛e&É+‘√ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À rÁeìs¡düq e´ø£ÔyÓTÆ+~. |òæÁãe]
8‘˚Bq 10sê»ø°j·TbÕغ\T sTT∫Ãq Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ã+<é
$»j·Te+‘·eTsTT´+~. á ã+<éqT ø±+Á¬>dt, yÓ’.mdt.ÄsY dæ.|æ.\T
ã\|ü]#êsTT. á ã+<é˝À ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ ≈£L&Ü bÕ˝§Zì y˚s¡T>±
Á|ü<äs¡Ùq\T ìs¡«Væ≤+∫+~. á dü+<äs¡“¤+>± sêÁwüº+˝À _C…|æ,
‘Ó\T>∑T<˚X¯+ eT<Ûä´ ñqï sê»ø°j·Tã+<Ûä+ ‘Ó–b˛‘·T+<˚yÓ÷qqï+‘·
yê‘êes¡D+ ø£*Œ+#ês¡T. ˇø£]ô|’ ˇø£s¡T rÁe|ü<äC≤\+‘√ $eTs¡Ù\T
>∑T|æŒ+#·T≈£îHêïs¡T. πø+Á<ä+ ì<ÛäT\T sTTe«≈£î+&Ü Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸøÏ
nHê´j·T+ #˚XÊs¡ì ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ H˚‘·\T e÷{≤¢&ç‘˚, sTT∫Ãq yê{ÏøÏ
˝…ø£ÿ\T #Ó|üŒ≈£î+&Ü πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ô|’ sêÁwüº Á|ü»˝À¢ nb˛Vü≤\T
e´‹πsø£‘· ô|+#·T‘·THêï&Éì #·+Á<äu≤ãTô|’ _C…|æ Hêj·T≈£î\T Á|ü‹
$eTs¡Ù\T #˚XÊs¡T. Çe˙ï sêuÀj˚T mìïø£\ ø√dü+ Ä&˚ Hê≥ø±\T
‘·|üŒ Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë kÕ<Ûäq M] \ø£å´+ ø±<äT. Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë
ø±yê\ì Ä+Á<Ûä Á|ü»˝À¢ ñqï ã\yÓTÆq Äø±+ø£åqT
kıeTTà#˚düTø√yê\H˚ \ø£å´+‘√ ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ qwüºìyês¡D≈£î H˚&ÉT
#·s¡´\T #˚|ü{Ϻ+~. <ëì˝À uÛ≤>∑y˚T bÕs¡¢yÓT+≥T˝À ‘Ó\T>∑T<˚X¯+
m+.|æ.\T |ü¢ø±s¡T¶\T |ü≥Tºø=ì ìHê<ë\T #˚XÊs¡T. Ä+Á<Ûä≈£î »]–q
nHê´j·÷ìï dü]~<ä›eTì &çe÷+&é #˚XÊs¡T. yÓ˝Ÿ˝ÀøÏ <ä÷düT¬ø[fl
bÕs¡¢yÓT+≥TqT düú+_Û+|ü#˚XÊs¡T. Á|ü‘˚´ø£ bÕ´πøJì bÕ∫b˛sTTq
\&ÉT¶\T‘√ b˛*Ãq |üeHé ø£fi≤´DY Ä>∑y˚T|òü÷\MT<ä s¡+>∑+˝À~–
C≤sTT+{Ÿ j·÷ø£åHéø£$T{°ì @s¡Œ]#ês¡T. n~Ûø±s¡ bÕغyêfi¯ófl
s¡+>∑+˝ÀøÏ ~– Á|ü»\ ìs¡düqqT ‘·eT U≤‘ê˝ÀøÏ »eT y˚düTø√yê\ì
‘·|üŒ ì»+>± sêÁwü˜ uÛÑ$wü´‘Y |ü≥¢ yê]øÏ ∫‘·ÔX¯ó~∆˝Ò<äT.
j·TT.|æ.@ Á|üuÛÑT‘·«+ n~Ûø±s¡+˝À ñ+&É>± 2014˝À $uÛÑ»q
_\T¢ nyÓ÷<ä+ bı+~+~. $uÛÑõ‘· Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ≈£î sê»<Ûëì
˝Òq+<äTq, ¬syÓq÷´˝À≥T m≈£îÿe>± ñqï+<äTq Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë
ø£*ŒkÕÔqì ÄHê{Ï Á|ü<Ûëì eTHéyÓ÷Vü≤Hédæ+>¥ sê»´düuÛÑ˝À Á|üø£≥q
#˚XÊs¡T. Bìì düeT]∆+∫q yÓ+ø£j·T´Hêj·TT&ÉT Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë ◊<äT
dü+e‘·‡sê\T ø±<äT |ü~ dü+e‘·‡sê\T ø±yê\ì &çe÷+&é #˚XÊ&ÉT.
‘·sê«‘· »]–q mìïø£\ Á|ü#ês¡+˝À ‘êeTT n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ eùdÔ
Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë 10 dü+e‘·‡sê\T #˚kÕÔeTì yÓ÷B ‹s¡T|ü‹˝À
yê>±∆q+ #˚XÊ&ÉT. Ä dü+<äs¡“¤+˝À #·+Á<äu≤ãT Hêj·TT&ÉT Á|ü‘˚´ø£
ôVA<ë 15dü+e‘·‡sê\T ø±yê\ì &çe÷+&é #˚XÊ&ÉT. Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë
eùdÔ j·TTe‘·≈£î ñ<√´>±\T, |ü]ÁX¯eT\T, |üqTï sêsTTr\T ekÕÔj·Tì
Ä+Á<Ûä sêÁwüº+ n_Ûeè~∆ #Ó+<äT‘·T+<äì #ÓbÕŒ&ÉT. u≤ãTeùdÔ C≤ãT
edüTÔ+<äì uÛÑs√kÕ sTT#êÃ&ÉT. ÄHê{Ï mìïø£\ düuÛÑ˝À |üeHé ø£fi≤´DY
ø£L&Ü ñqï+<äTq Ms¡+<äs¡÷ Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë |ü≥¢ u≤<Ûä´‘·
eVæ≤+#ê*‡qyêπs.
2014˝À n~Ûø±sêìøÏ e∫Ãq ‘·sê«‘· πø+Á<ä+˝À _C…|æ,
sêÁwüº+˝À ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ |ü\¢$ eTsêÃsTT. _C…|æ, ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ ø£*dæ
2 Á|üC≤|ü+<∏ë
≈£îÁ≥\T #˚dæ Ä+Á<Ûä≈£î Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë sê≈£î+&Ü #˚XÊsTT. ôVA<ëqT
‘·T+>∑˝À ‘=ø£ÿ&ÜìøÏ me] ø±s¡D≤\T yê]øÏ ñHêïsTT. ôVA<ë
sTTe«ø£b˛‘˚ πø_HÓ{Ÿ qT+&ç ñ|üdü+Vü≤]+#·T≈£î+{≤qH˚ <ÛÓ’s¡´+
#·+Á<äu≤ãT #˚j·T˝Òø£b˛j·÷&ÉT. ô|’>± ¬s+&ÉT ø£fi¯fl dæ<ë›+‘·+, ¬s+&ÉT
Hê\ÿ\ <Û√s¡DÏ‘√ Ä~ qT+∫ #·+Á<äu≤ãT e´eVü≤]dü÷ÔH˚ e#êÃ&ÉT.
$uÛÑ»q ø√dü+ n+^ø£]+∫q #·+Á<äu≤ãT rsê $uÛÑ»q »]–q
‘·sê«‘· ø±+Á¬>dt nHê´j·T+ #˚dæ+<äì Á|ü#ês¡+ \+œ+#·T≈£îHêï&ÉT. @
sê»ø°j·T bÕغ nsTTHê $uÛÑ»q dü¬s’+<äì uÛ≤$ùdÔ <ëìø√dü+
Á|ü»\qT dü+dæ<äT∆\qT #˚j·÷*. n˝≤ ø±≈£î+&Ü ‘Ó\T>∑T<˚X¯+,
ø±+Á¬>dt\T ‘Ó\+>±D≤˝À ˇø£s¡ø£+>±q÷, Ä+Á<Ûä˝À eTs√ s¡ø£+>±qT
e÷{≤¢&ç neø±X¯yê<ä+>± e´eVü≤]+#êsTT. $uÛÑ»q nìyês¡´+
nqT≈£îqï ‘·sê«‘· Ä+Á<Ûä˝À ñ+&˚ Á|üC≤ Á|ü‹ì<ÛäT\T Ä+Á<Ûä≈£î @$T
ø±yê˝À ì]∆wüº+>± Á|ü‹bÕ<äq #˚j·T˝Ò<äT.
m+.m˝Ÿ.dæ mìïø£˝À¢ z≥TøÏ H√≥TπødüT˝À sTTs¡T≈£îÿqï
#·+Á<äu≤ãT πø+Á<ëìï ì\Bùd dæú‹ì ø√˝ÀŒj·÷&ÉT. Ä πødüT
dü+<äs¡“¤+>± ¬ø.dæ.ÄsY., #·+Á<äu≤ãT ˇø£]H=ø£s¡T ã÷‘·T\T
‹≥Tº≈£îHêïs¡T. qTyÓ«+‘· n+fÒ qTyÓ«+‘· nqT≈£îHêïs¡T. Ç<ä›] eT<Ûä´
πø+Á<ä+ sêJ #˚dæq ‘·sê«‘· ˇø£]H=ø£s¡T |ü\ø£]+#·Tø√e&É+,
|üø£ÿ|üø£ÿq ≈£Ls√Ãe&É+, eTTdæeTTdæ qe⁄«\Tqe⁄«ø√e&É+ sêÁwüº
Á|ü»\+<äs¡÷ >∑eTì+#ês¡T. n+<äTπø ø£è‘·»„‘·‘√ Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë
e\q ˝≤uÛÑ+˝Ò<äì, ôVA<ë dü+JeHê nì ˇø£kÕ], ôVA<ë‘√H˚
n˙ï nsTTb˛‘êj·÷ nì eTs=ø£kÕ] e÷{≤¢&Ü&ÉT. ôVA<ëø√dü+
m+<ë¬ø’Hê n+≥÷ Ä+Á<ÛäÁ|ü»\T Ä+<√fi¯q #˚düTÔ+fÒ }|æsê&Éì
dæú‹˝À ø√&É\T ø£+{≤q+fÒ n‘·Ô e<ä›+≥T+<ë? n+≥÷ Á|ü‹|üøå±*ï,
Á|ü»*ï neùV≤fi¯q #˚XÊ&ÉT. ã+<é\‘√ ôVA<ë sê<äì m<˚›e #˚XÊ&ÉT.
n~Ûø±sêìøÏ e∫Ãq ‘·sê«‘· ôVA<ë sTTùdÔ >∑T»sê‘YqT Ä+Á<Ûä
$T+∫b˛‘·T+<˚yÓ÷qqï uÛÑj·T+ yÓ÷B≈£î+~. #·+Á<äu≤ãT ø±s¡D≤\T
#·+Á<äu≤ãT≈£îHêïsTT. n+<äTπø sTT<ä›s¡T ≈£îeTà¬ø’ÿ ôVA<ëqT >∑+>∑˝À
eTT+#ês¡T. ì»+ #ÓbÕŒ\+fÒ yÓ÷B, u≤ãT, C…’{°¢ ‘·~‘·s¡ n~Ûø±s¡T\T
2015 Ä>∑wüߺ 25q düe÷y˚X¯yÓTÆ m.|æ.øÏ Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë≈£î ã<äT\T
Á|ü‘˚´ø£ bÕ´πøJ eTTkÕsTT<ëqT ‘·j·÷s¡T#˚XÊs¡T. Bìï <ë∫ô|{Ϻ πø+Á<ä
Á|üuÛÑT‘·«+ Á|ü‘˚´ø£ôVA<ëô|’ #·]Ã+#·T‘·T+<äì yÓ÷dü|ü⁄ e÷≥\T
#ÓbÕŒs¡T. Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë sTTdüTÔ+<ä˙ ˇø£kÕ], j·TT.|æ.@._\T¢˝À
ô|≥ºø£b˛e&É+ e\¢ sTTã“+<äT\T m<äTs¡e⁄‘·THêïj·Tì eTs=ø£kÕ],
˙‹ njÓ÷>¥ @s¡Œ&É≥+‘√ Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë sTTe«&ÜìøÏ sTTã“+<äT\T
@s¡Œ&ܶj·Tì Ç+ø=ø£kÕ], Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë sTTe«ø£b˛sTTHê
Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë˝À e#˚à yê{Ïø£+fÒ m≈£îÿe>±H˚ πø+Á<ä+ m.|æ.øÏ
düVü‰j·T+ #˚düTÔ+<äì _C…|æ Hêj·T≈£î\T ≈£Lìsê>±\T rj·T&É+
yÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T.
2016 e÷]Ã˝À m.|æ.ø±+Á¬>dt Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë ø√dü+ ø√{Ï
dü+‘·ø±\T ùdø£]+∫ sêÁwüº|ü‹ Á|üDuŸ eTTKØ®øÏ n+<äCÒdæ+~.
Á|ü‹|üø£åH˚‘· »>∑Hé ≈£L&Ü ¬s+&ÉT kÕs¡T¢ Á|ü‘˚´ø£ôVA<ëô|’ bÕs¡¢yÓT+≥T
düuÛÑT´\q÷, sTT‘·s¡ bÕغ Hêj·T≈£î\qT ø£*XÊ&ÉT. dæ.|æ.◊, dæ.|æ.j·T+,
dæ.|æ.◊(m+.m˝Ÿ) q÷´&ÓyÓ÷Áø£d” ˝≤+{Ï bÕغ\T Á|ü‘˚´ø£ôVA<ëô|’
ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|ü{≤ºsTT. á H˚|ü<∏ä´+˝À #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT 2016
e÷]Ã˝À nôd+;¢˝À Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë &çe÷+&é #˚dü÷Ô nôd+;¢˝À
@ø£Á^e rsêàq+ #˚sTT+#ê&ÉT. m≥ºπø\≈£î 2016 @Á|æ˝Ÿ 25‘˚Bq
πø+Á<ä Ä]∆ø£ düVü‰j·TeT+Á‹ »j·T+‹ dæHêΩ Á|ü‘˚´ø£ôVA<ëô|’ πø+Á<ä
Á|üuÛÑT‘·« yÓ’K] ‘Ó*j·TCÒdü÷Ô ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ bÕs¡¢yÓT+≥T düuÑÛT´&çøÏ
˝ÒKsêXÊ&ÉT. _.C….|æ C≤rj·T ø±s¡´<ä]Ù m.|æ.sê»ø°j·T e´eVü‰sê\
ÇHé#êØ® dæ<ë›s¡∆Hê<Ûédæ+>¥ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸqT Ä<äTø=H˚+<äT≈£î Á|ü‘˚´ø£
düVü‰j·T+ #˚kÕÔy˚T ‘·|üŒ Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë sTTe«&É+ kÕ<Ûä´+ ø±<äì
#ÓbÕŒ&ÉT. Çe˙ï n|üŒ{Ï<ëø± yÓ+ø£j·T´Hêj·TT&ÉT, düT»Hê #Í<äØ
#˚düTÔqï Á|üø£≥q\T |üP]Ô>± nã<ë›\ì ‘˚≥‘Ó\¢+ #˚XÊsTT.
|ü⁄qs¡«´ed”úø£s¡D _\T¢`2014˝À Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë n+X¯+
˝Òq+<äTe\q Á|ü<Ûëì bÕs¡¢yÓT+≥T˝À #˚dæq Á|üø£≥q πø+Á<äπø_HÓ{Ÿ
rsêàq+ #Ó\¢<äì _C…|æ nÁ>∑Hêj·T≈£î˝Ò uÛ≤cÕ´\T #Ó|üŒ&É+
yÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T. á H˚|ü<Ûä´+˝À sê»´düuÛÑ düuÛÑT´&ÉT
¬ø.$.|æ.sêeT#·+Á<äsêe⁄ |ü⁄qs¡«´ed”úø£s¡D #·≥º+˝À dües¡D\T
ø√s¡T‘·÷ sê»´düuÛÑ˝À Áô|’y˚≥T yÓT+ãs¡T _\T¢qT 2016 e÷]Ã˝À
Á|ü‹bÕ~+#ê&ÉT. Bìô|’ E˝…’ 29,30 ‘˚B\˝À »]–q #·s¡Ã≈£î
düe÷<Ûëq+ sTTdü÷Ô m.|æ.øÏ Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë j·T#˚Ã~˝Ò<äì Ä]∆ø£eT+Á‹
ns¡TDYC…’{°¢ ‘Óπ>dæ #ÓbÕŒ&ÉT. Bì‘√ _C…|æ, ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ Hê≥ø±\T
ã≥ºãj·T\T nj·÷´sTT. _C…|æ ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ëô|’
Ä+Á<Ûä≈£î rÁe Á<√Vü≤+ #˚XÊsTT. #·+Á<äu≤ãT≈£î ∫‘·ÔX¯ó~∆e⁄+fÒ _C…|æøÏ
e´‹πsø£+>± dü«s¡+ ô|+#˚yê&ÉT. 11sêÁcÕº\≈£î Á|ü‘˚´ø£ôVA<ëqT 10
dü+e‘·‡sê\T ô|+∫q|ü⁄&Ó’Hê Ä+Á<Ûäø√dü+ >∑{Ϻ|ü≥Tº|üfÒºyê&ÉT.
Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë sTTe«ø£b˛>± Á|ü‘˚´ø£bÕ´πøJ ≈£L&Ü ◊<äT
dü+e‘·‡sê\≈£î ˇ|üø√e&É+˝ÀH˚ #·+Á<äu≤ãT ã\V”≤q‘·, ‘·q
Á|üjÓ÷»Hê\T sTT$T&çe⁄Hêïj·Tì düŒwüºeTÚ‘√+~.
Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë ø√dü+ _C…|æ, {Ï&ç|æ Hê≥ø±\T |üPs¡ÔsTTq
‘·sê«‘· nø£kÕà‘·TÔ>± sêÁ‹ 12>∑+ˆˆ\ ÁbÕ+‘·+˝À C…’{°¢ |üÁ‹ø±
$˝Òø£s¡T\ düe÷y˚X¯+ ô|{Ϻ Á|ü‘˚´ø£ bÕ´πøõì Á|üø£{Ï+#ês¡T. Bìì
#·+Á<äu≤ãT ÄVü‰«ì+#ês¡T. bÕ´πøJì >∑T]+∫ >=|üŒ\T
#Ó|ü≈£îHêïs¡T. ás√E @yÓTÆ+<äì #·+Á<äu≤ãT >∑T+&Ó\T
u≤<äT≈£î+≥THêï&ÉT. sêÁcÕºìï $uÛÑõ+∫ ÄHê&ÉT ø±+Á¬>dt nHê´j·T+
#˚ùdÔ H˚&ÉT πø+Á<ä+ sêÁcÕºìøÏ nHê´j·T+ #˚dæ+<äì u≤<Ûä‘√
e÷{≤¢&ÉT‘·THêïqì <ä>±ø√s¡T e÷≥\T e÷{≤¢&ÉT‘·THêï&ÉT. πø+Á<ä
Á|üuÛÑT‘ê«ìï e~˝Ò~ ˝Ò<äì nedüs¡yÓTÆ‘˚ düTÁ|”+ø√s¡Tº ‘·\T|ü⁄\T
‘·&É‘êqì #·+Á<äu≤ãT y˚Tø£b˛‘·T >±+;Ûsê´ìï Á|üø£{ÏdüTÔHêïs¡T. Á|ü‘˚´ø£
bÕ´πøJì #·≥ºã<ä›+ #˚j·TeTì C…’{°¢ #·T≥÷º ‹]>±qì, |òü*‘·+
˝Òø£b˛j˚Tdü]øÏ ‘·q eT+Á‘·T\‘√ ãVæ≤s¡+>∑ Á|üø£≥q\T #˚sTT+#ê&ÉT.
Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë ‘·*¢bÕ\e+{Ï<äì, Á|ü‘˚´ø£ ÁbÕ´πøJ &Éu≤“
bÕ\e+{Ïeì ‘·eT m+.|æ.\T e÷{≤¢&ç Á|ü»˝À¢ b˛sTTq Á|ü‹wüºqT
ì\T|ü⁄ø√yê\ì HêHê ‘·+{≤\T |ü&ÉT‘·THêïs¡T.
Hê\T>∑T dü+e‘·‡sê\ πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\ bÕ\q˝À
n~ÛHêj·T≈£î\T #˚dæq yê>±~Hê\T, sTT∫Ãq Vü‰MT\T HÓs¡y˚s¡Ã&É+˝À
$|òü\eTj·÷´s¡T. Á|ü»˝À¢ ìs¡düq ô|\T¢ãT≈£î‘·T+~. πø+Á<ä+ ‘Ó∫Ãq
õ.mdt.{Ï, H√≥T¢s¡<äT›, ‘·~‘·s¡ #·s¡´\ e\q Á|ü»\T rÁe
sTTã“+<äT\T m<äTs=ÿ+≥THêïs¡T. e´ekÕj·T, bÕ]ÁXÊ$Tø£ s¡+>±\T
rÁe+>± qwüºb˛‘·THêïsTT. Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë e\q <˚X¯+˝À
11sêÁcÕº\T Á>±+≥T¢, sêsTTr\T, düT+ø±\T $TqVü‰sTT+|ü⁄ bı+~
˝≤uÛÑ|ü&ÉT‘·THêïsTT. á dæú‹˝À Ä+Á<Ûä Á|ü»\T $uÛÑ»q‘√ @s¡Œ&çq
ø£cÕº\ qT+&ç H˚{Ïø° ãj·T≥|ü&É˝Ò<äT. Çe˙ï Ä+Á<Ûä Á|ü»\T
Á|ü‘·´ø£å+>± #·÷düTÔHêïs¡T. n_Ûeè~∆ ù|s¡T‘√ Á|ü#ês¡ Äsꓤ≥+ ‘·|üŒ
Á|ü»\T ì»J$‘·+˝À bı+~q Á|üjÓ÷»Hê\T @MT˝Òe⁄. n+<äTπø
Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë |ü≥¢ Á|ü»˝À¢ ã\yÓTÆq Äø±+≈£å ñ+~. Á|üuÛÑT‘ê«\ |ü≥¢
e´‹πsø£‘· ô|s¡T>∑T‘·T+~. n+<äTe\q Á|ü»\T M<ÛäT˝À¢øÏ edüTÔHêïs¡T.
Á|ü»\ ìs¡düqqT ôV’≤C≤ø˘ #˚j·T&ÜìøÏ ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ s¡ø£s¡ø±\
düs¡ÿdt|ò”≥T¢ #˚düTÔ+~. _.C….|æ, {Ï.&ç.|æ Á|üuÛÑT‘ê«\T #˚ùd nìïs¡ø±\
≈£îÁ≥\qT, nÁ|üC≤kÕ«$Tø£, ìj·T+‘·è‘·« #·s¡´\qT ‹|æŒø=&ÉT‘·÷
Á|ü‹|üø£å bÕغ\÷, Á|üC≤kÕ«$Tø£yê<äT\÷, y˚T<Ûëe⁄\÷, $|ü¢e
dü+düú\÷ m.|æ.øÏ Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë e#˚Ães¡≈£î b˛sê&Ü\ì $»„|æÔ
#˚düTÔHêï+. 
yêsêÔ |üÁ‹ø£\ ]õÁùdºwüHé $esê\T
s¡÷\T 6, bòÕs¡+ 4 Á|üø±s¡+
Á|üC≤|ü+<∏ë Á|ü#·Ts¡D $esê\T
1) Á|ü#·Ts¡D düú\+ : ôV’≤<äsêu≤<é
2) Á|ü#·Ts¡D ø±\+ : |üø£å|üÁ‹ø£
3) eTTÁ<ë|ü≈£îì ù|s¡T : e÷<ë\ düT˝À#·q
C≤rj·T‘· : uÛ≤s¡rj·TTsê\T
∫s¡THêe÷ : e÷<ë\ düT˝À#·q
305, <ä‘·ÔkÕsTT nbÕsYºyÓT+{Ÿ‡,
ã+C≤sê Væ≤˝Ÿ‡, s√&é HÓ+.
1, kÕøÏå Ä|ò”dt yÓqTø£,
ôV’≤<äsêu≤<é ` 34,
‘Ó\+>±D.
4) Á|ü#·Ts¡Dø£s¡Ô ù|s¡T : e÷<ë\ düT˝À#·q
C≤rj·T‘· : uÛ≤s¡rj·TTsê\T
∫s¡THêe÷ : ô|’q ù|s=ÿqï Á|üø±s¡+
5) dü+bÕ<ä≈£îì ù|s¡T : e÷<ë\ düT˝À#·q
C≤rj·T‘· : uÛ≤s¡rj·TTsê\T
∫s¡THêe÷ : ô|’q ù|s=ÿqï Á|üø±s¡+
ô|’q ù|s=ÿqïe˙ï j·T<∏ës¡úeTT\T
(dü+)
01.03.2018 e÷<ë\ düT˝À#·q
 Á|üC≤|ü+<∏ë
ÁXÊ$Tø£ es¡Z $|ü¢e H˚‘· ø±Áy˚T&é kÕº*Hé n&ÉT>∑TC≤&É˝À¢ q&ÉT<ë›+!
#ê˝≤eT+~ Ä<äs¡Ù+>± e⁄+{≤s¡T. ø±˙ nìï
$wüj·÷˝À¢q÷, nìï düeTj·÷˝À¢q÷ Ä<äs¡Ù+>± e⁄+&É≥+ #ê˝≤
eTôVAqï‘·yÓTÆq~. ø=+‘·eT+~ e÷≥\˝À Ä<äs¡Ù+>± e⁄+{≤s¡T.
Ä#·s¡D≈£î e#˚Ã≥|üŒ{ÏøÏ <ëìøÏ _Ûqï+>± e⁄+{≤s¡T.
eT]ø=+‘·eT+~ ø=ìï $wüj·÷˝À¢ Ä<äs¡Ù+>± e⁄+{≤s¡T,
ø=ìï+{Ï˝À Ä<äs¡Ù+>± e⁄+&É˝Òs¡T. Á|ü‹ $wüj·T+˝Àq÷, øÏ¢wüº
|ü]dæú‹˝À ôd’‘·+ Ä<äs¡Ù+>± ì\e&É+ m+‘√ >=|üŒ $wüj·T+.
Ç˝≤+{Ï ˇø£ |òüT≥q #·÷<ë›+.
¬s+&Ée Á|ü|ü+#· j·TT<ä∆+˝À ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ø=&ÉT≈£î ªj·÷ø√yéμ
HêJ X¯‘·èôd’Hê´\ #˚‘· ∫ø±ÿ&ÉT. ô|<ä› ø=&ÉT≈£î j·÷ø√yé n+fÒ
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé≈£î m+‘√ Çwüº+. n‘·ì eTT>∑TZ] |æ\¢˝À¢ j·÷ø√yé
Áø£eT•ø£åD, <˚X¯uÛÑøÏÔ >∑\ ôd’ì≈£î&ÉT. ªªy˚TeTT MT ø=&ÉT≈£îqT
e~*ô|{≤º\+fÒ MT ÄBÛq+˝À ñqï bÂ\dt nH˚ e÷
ôd’ìø±~Ûø±]ì e~*ô|{≤º\μμì ø±Áy˚T&é kÕº*Hé≈£î X¯‘·è ôd’ì≈£î\T
ø£ãTs¡T|ü+bÕs¡T.
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ˇø£ÿ ø£åD+ Ä˝À∫+∫, ªªn‘·qT (j·÷ø√yé) Hê
Á|æj·TyÓTÆq _&ɶ ø±e#·Tà ø±˙ n‘·qT kÕ<Ûës¡D ôd’ì≈£î&ÉT. bÂ\dt
ˇø£ ô|<ä› ôd’ìø±~Ûø±]. düeTñJ®\qT j·TT<ä∆ U…’B\T>±
e÷s¡TÃø√e≥+ Hê´j·T+>±ì Ç~ Hê≈£î Çwüº+ ˝Ò<äTμμ nHêïs¡T
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé. &ç|üP´{° ø£e÷+&ÉsY s¡aTø√yé ªªj·÷ø√yé >∑T]+∫
eTs√kÕ] Ä˝À∫kÕÔsêμμ? nì kÕº*Héqî n&ç–q|ü⁄&ÉT ªªHêJ\T
yêìï y˚πs #√≥ ã+~Û+∫ eTq <˚X¯ s¡Vü≤kÕ´\T sêã{≤º\ì
Væ≤+dædüTÔ+{≤s¡T. eT¬sy√« ÄX¯\T ô|≥ºe#·TÃ. nsTTHê yê&É˝≤+{Ï
Á<√Vü≤+ #˚j·T&ÉT. HêJ sêø£ådüT\T yêìï Áã‘·ø£ìe«s¡T. b˛˙μμ
nHêï&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé $#ês¡+>ë. ∫e] es¡≈£L Ä e÷≥πø
ø£≥Tºã&ç ñHêï&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé.
Ç~ e÷≥\‘√ e´ø£Ô+ #˚j·Tì Ä<äs¡Ù+. ‘ê´>∑ìs¡‹. ‘·q ø£qï
ø=&ÉT≈£îqT s¡øÏå+#·Tø√e&ÜìøÏ neø±X¯+ ñHêï ≈£L&Ü <ëìï
ñ|üjÓ÷–+#·Tø√˝Ò<äT. m+‘√ <äè&ÛÉBø£åq÷, |ü≥Tº<ä\q÷
Á|ü<ä]Ù+#ê&ÉT. ñ≈£îÿ Áø£eT•ø£åD≈£î ø£≥Tºã&ç ñHêï&ÉT ø±Áy˚T&é
kÕºº*Hé. bÂ\dtqT e~*ô|{Ϻ ‘·q ø=&ÉT≈£îqT $&ç|æ+#·T≈£îHêï
Äj·TqTï n&çπ>yês¡T ˝Òs¡T. nsTTHê j·TT<ä∆ dü÷Á‘ê\≈£î, <˚X¯
Á|üjÓ÷»Hê\≈£î ø±Áy˚T&é kÕº*Hé n‘·´+‘· $\Teì#êÃ&ÉT. ‘·q
ø=&ÉT≈£î ÁbÕD+ø£+fÒ Á|ü»\T, <˚X¯ Á|üjÓ÷»qy˚T $Tqï nì #ê{Ï
#ÓbÕŒ&ÉT. Ç~ e÷eT÷\T yê]øÏ kÕ<Ûä´eTj˚T´ |üì ø±<äT.
Bì¬ø+‘√ Ä‘·àôd’ús¡´+, yÓTT+&ç |ü≥Tº<ä\ ø±yê*. m+‘√
‘ê´>∑ìs¡‹, n#·+#·\ <˚X¯uÛÑøÏÔì Á|ü<ä]Ù+∫q eTôVAbÕ<Ûë´j·TT&ÉT
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé qT+&ç Á|ü‹ $|ü¢eø±s¡T&É÷ H˚s¡TÃø√e\dæe⁄+~.
$<ë´]ú>± kÕº*Hé :
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé C≤]düTº s¡cÕ´˝À n‹ kÕe÷q´ ≈£î≥T+ã+˝À
|ü⁄{Ϻ ô|]>±&ÉT n‘·ì ‘·+Á&ç ÇyêH√$#Y {Ï|æ¢dt sêh+˝À ª&û&ûr˝Àμ
nH˚ Á>±eT+˝À ∫qï ‘·s¡Vü‰ ¬s’‘·T. ÄsTTHê #Ó|ü⁄Œ\T ≈£îfÒº eè‹Ôì
#˚|ü{Ϻ ≈£î≥T+ã JeH√bÕ~Û ø√dü+ {Ï|æ¢dt≈£î e\düe#êÃ&ÉT. nø£ÿ&˚
ˇø£ wüO bòÕ´ø£ºØ˝À ñ<√´>∑+ #˚dü÷Ô e⁄+&˚yê&ÉT. ÇeH√$#Y
uÛ≤s¡´ù|s¡T ªmø±f…]Hêμ. M]øÏ 1879 &çôd+ãsY 21 ‘˚Bq ø±Áy˚T&é
kÕº*Hé »ìà+#ê&ÉT.
Ä ø±\+˝À ∫qï |ü≥ºD≤\˝À ≈£L&Ü nìï s¡ø±\ bÕsƒ¡XÊ\\T
e⁄+&˚$ ø±<äT. m≈£îÿe $<ë´\j·÷\T eT‘ê~Û|ü‘·T\ #˚‘·T˝À¢H˚
e⁄+&˚$. {Ï|æ¢dt≈£î <ä>∑Zs¡˝À ñqï ª^øÏμ ãd”Ô˝À >∑\ ˇø£ bÕsƒ¡XÊ\˝À
1888˝À kÕº*Hé $<ë´uÛ≤´dü+ yÓTT<ä˝…’+~. {Ï|æ¢dt ÁbÕ+‘·+ m+‘√
yÓqTø£ã&ç e⁄+&˚~. n˝≤+{Ï ÁbÕ+‘·+˝À $<˚o ô|≥Tºã&ç esêZ\T
Á|üy˚•+∫ Á|ü»\ Jeq XË’*˝À $|üØ‘·yÓTÆq e÷s¡TŒ\T
rdüTø£e#êÃs¡T. ÁbÕ+rj·T |ü<ä∆‘·T*ï, Á|ü‘˚´ø£‘·\qT HêX¯q+ #˚dæ
‘·eT es¡Ôø£ yêDÏ»´\≈£î nqT≈£L\yÓTÆq |ü<ä∆‘·T*ï Á|üy˚X¯ô|{≤ºs¡T.
‘·eT es¡Z+ ‘·j·÷s¡T #˚ùd edüTÔe⁄\ø£T $|üØ‘·yÓTÆq –sêø°\T
düèwæº+#ês¡T.
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé #·<äTe⁄‘·Tqï $<ë´\j·T+˝À eT‘ê~Ûø±s¡T\
ô|‘·Ôq+ rÁe+>± e⁄+&˚~. Ç~ kÕº*Hé≈£î q#·Ã˝Ò<äT. n‘·ì˝À
dü«‘·+Á‘· uÛ≤yê\T e⁄+&˚$. yê{ÏøÏ dü+¬øfi¯ófl y˚düTø√e≥+,
eT‘ê~Û|ü‘·T\ ô|‘·Ôq+ øÏ+<ä e⁄+&É≥+ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé e\¢
ø±˝Ò<äT. yê{Ï|ü≥¢ e´‹πsø£‘· e⁄+&˚~. n|ü⁄Œ&Üj·Tq ej·TdüT‡
πøe\+ |ü<˚fi‚fl. Äj·Tq (kÕº*Hé) ÄHê{Ï s√E\qT C„|æÔøÏ
‘Ó#·TÃ≈£î+≥÷, ªªH˚qT |ü<˚fi¯fl ej·TdüT˝ÀH˚ $|ü¢y√<ä´eT+˝À
#˚sêqT. Á{≤Héø£πøwæj·÷˝À <˚X¯ ãVæ≤wüÿs¡D •ø£å\‘√ nC≤„‘·yêdü+
3 e÷]Ã 1`15, 2018, ôV’≤<äsêu≤<é, dü+|ü⁄{Ï ` 34, dü+∫ø£`21
#˚düTÔqï s¡wü´Hé e÷]ÿ‡düTº ãè+<ë\‘√ ø=ìï+{Ï‘√ dü+ã+<Ûë\T
@s¡Œs¡TÃ≈£îHêïqT. á ãè+<ë\T Hê eTqdüTô|’ #Ós¡>∑ì eTTÁ<ä
y˚XÊsTT. Á|üuÛÑT‘·«+ ìùw~Û+∫q e÷]ÿ‡düTº kÕs¡dü«‘êìï
#·~$+#êsTTμμ nì ø±Áy˚T&é kÕº*Hé dü«j·T+>± #ÓbÕŒ&ÉT.
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé 17 dü+e‘·‡sê\ ej·TdüT‡˝ÀH˚ ‘·eT
$<ë´\j·T+˝À ªªe÷]ÿ‡düTº düº&û dü]ÿ˝Ÿμμ nH˚ n<Ûä´j·Tq ãè+<ëìï
@sêŒ≥T #˚dæ ìs¡«Væ≤+#ê&ÉT. Ä ‘·s¡Tyê‘· ªªs¡wü´Hé k˛wü˝Ÿ
&ÓyÓ÷Á¬ø{Ïø˘ ˝ÒãsY bÕغμμ {Ï|æ¢dt XÊK˝À düuÛÑT´&Éj·÷´&ÉT. á
ø±\+˝À kÕº*Hé nH˚ø£ ÁbÕe÷DÏø£ Á>∑+<∏ë*ï #·~$, ‘·q e÷]ÿ‡düTº
$C≤„Hêìï n_Ûeè~∆ #˚düT≈£îHêï&ÉT. e÷sYÿ‡, m+¬>˝Ÿ‡ s¡#·q*ï,
ªªø£eT÷´ìdüTº e÷´ìô|òk˛ºμμ ˝≤+{Ï dæ<ë∆+‘· Á>∑+<∏ë\qT ∫qï
ej·TdüT‡˝ÀH˚ n<Ûä´j·Tq+ #˚dæ ne>±Vü≤q #˚düT≈£îHêï&ÉT.
n+‘˚>±<äT, qs√&çï»+, ©>∑˝Ÿ e÷]ÿ‡»+, mø±q$T»+\qT
K+&çdü÷Ô ˝…ìHé sêdæq s¡#·qqT ≈£åîDí+>± n<Ûä´j·Tq+ #˚XÊ&ÉT.
n|ü⁄Œ&˚ ª˝…ìHéμqT m˝≤¬>’Hê ø£\Tyê\ì kÕº*Hé
ìs¡ísTT+#·T≈£îHêï&ÉT.
ø±]àø√<ä´eT ìsêà‘·>± ø±Áy˚T&é kÕº*Hé :
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé e÷]ÿ‡düTº kÕVæ≤‘ê´ìï n<Ûä´j·Tq+
#˚j·T≥+‘√H˚ dü]ô|≥Tºø√˝Ò<äT. Äj·Tq ø±]à≈£î\ n<Ûä´j·Tq
πø+Á<ë\˝À e÷]ÿ‡düTº uÛ≤e Á|ü#ês¡+ #˚ùdyê&ÉT. nH˚ø£ ø£s¡|üÁ‘ê\T
|æ.ø£èwüí
dæ|æ◊ (m+`m˝Ÿ) q÷´&ÓyÓ÷Áø£d” ‘·÷.>√. õ˝≤¢ Hêj·T≈£î\T
Áyêdæ |ü+#˚yê&ÉT. á nqTuÛÑyêìï >∑T]+∫ #ÓãT‘·÷ kÕº*Hé Ç˝≤
nHêï&ÉT. ªª1898 Hê≈£î u≤>± >∑Ts¡TÔ n|ü&˚ ‘=*kÕ]>± qH=ïø£
ø±]àø£ ãè+<ä+ n<Ûä´j·Tq πø+Á<ëìøÏ u≤<ÛäT´ìï #˚XÊs¡T. ¬s’˝Ò« esYÿ
cÕ|ü⁄\≈£î #Ó+~q ø±]àø£ k˛<äs¡T\ eT<Ûä´H˚ H˚qT ‘=*kÕ]>±
$|ü¢ebÕsƒê\T H˚s¡TÃ≈£îHêïqT. {Ï|æ¢dt ø±]à≈£î˝Ò Hê≈£î ‘=*
>∑Ts¡Te⁄\T.μμ
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé s¡Vü≤dü´+>± nH˚ø£ ø±s¡´Áø£e÷\T
ìs¡«Væ≤+#ês¡T. M{Ïì $<ë´\j·÷\ n~Ûø±s¡T\T |üdæ>∑{≤ºs¡T.
e÷]ÿ‡düTº uÛ≤yê\qT Á|ü#ês¡+ #˚düTÔHêï&ÉH˚ Äs√|üD‘√ n‘·ìï
1899 y˚T 29q $<ë´\j·T+ qT+&ç ãVæ≤wüÿ]+#ês¡T. <ëì‘√
Äj·Tq ø=+‘·ø±\+ bÕ≥T n‹ ‘·≈£îÿe y˚‘·Hêìπø Á|üsTTy˚≥T¢
#ÓãT‘·÷ >∑&çbÕ&ÉT. Ä ‘·s¡Tyê‘· ∫qï ñ<√´>∑+ dü+bÕ~+#ê&ÉT.
ˇø£ yÓ’|ü⁄ ñ<√´>∑ u≤<Ûä´‘·\T ìs¡«Væ≤dü÷ÔH˚ $|ü¢e ø±s¡´Áø£e÷ìï
ø=qkÕ–dü÷Ô e#êÃ&ÉT. á düeTj·T+˝ÀH˚ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé
Hêj·Tø£‘ê«q >∑\ k˛wü˝Ÿ &ÓyÓ÷Áø£{Ïø˘ Äs¡ZHÓ’CÒwüHé˝À ˇø£ ãè+<ä+
bÕغì HÓ\ø=\Œ&ÜìøÏ eTT+<äT≈£î e∫Ã+~. ªk˛wü˝Ÿ &ÓyÓ÷Áø£{Ïø˘
bÕغμì kÕú|æ+#ês¡T. Ç~ ˝…ìHé ôd+{Ÿ |”≥sY‡ãsYZ˝À @sêŒ≥T
#˚dæq dü+düú ÄX¯j·÷\≈£î nqT>∑TD+>± @s¡Œ&ç+~.
1901 @Á|æ˝Ÿ˝À ø±Áy˚T&é kÕº*Hé Hêj·Tø£‘ê«q {Ï|æ¢dt
ø±]à≈£î\T ÁãVü‰à+&ÉyÓTÆq Á|ü<äs¡Ùq »]bÕs¡T. á Á|ü<äs¡Ùq ø±ø£düdt
ÁbÕ+‘·+˝À $|ü¢y√<ä´e÷ìøÏ ªª#ê]Á‘·ø£ ÁbÕ<Ûëq´‘·μμqT
dü+‘·]+∫q ø°\ø£ $X‚wü+>± ˝…ìHé ªÇÁkÕÿμ |üÁ‹ø£˝À
Á|üdü+∫+#ê&ÉT. á Á|ü<äs¡Ùq ‘·s¡Tyê‘· Á|üuÛÑT‘·«+ <äèwæº ø±Áy˚T&é
kÕº*Héô|’ |ü&ç+~. Äj·Tq ìyêdü+ô|’ <ë&ç #˚dæ k˛<ë #˚XÊs¡T. ‘·q
n¬sdüTº≈£î yê¬s+{Ÿ C≤Ø nsTT+<ä˙, <ë&ç »s¡T>∑T‘·T+<äì
‘Ó\TdüT≈£îqï kÕº*Hé eTT+<˚ nø£ÿ&ç qT+&ç ‘·|æŒ+#·T≈£îHêï&ÉT.
n|üŒ{Ï qT+&ç s¡Vü≤dü´ J$‘·+ ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT. {Ï|æ¢dt
ÁbÕ+‘·+˝Àì ø±]à≈£î\˝À e÷]ÿ‡düTº uÛ≤yê\ Á|ü#ês¡+ ø√dü+ ˇø£
|üÁ‹ø£ nedüs¡eTì uÛ≤$+#ês¡T. ø±Áy˚T&é‡ kÕº*Hé, yÓ{Ÿ‡uÛÀyÓ$\
ø£èwæ |òü*‘·+>± C≤]®j·÷˝À yÓTT≥ºyÓTT<ä{Ï $|ü¢e |üÁ‹ø£ ªªÁãC≤˝≤μμ
(dü+|òüTs¡¸D) Ä$s¡“¤$+∫+~. á |üÁ‹ø£˝À $|ü¢y√<ä´eT sê»ø°j·T
$X‚¢wüD\÷ ñ+&˚$. ˝…ìHé Ä<Ûä«sê´q q&ÉTdüTÔqï ªÇÁkÕÿμ ‘·s¡Tyê‘·
n+‘·{Ï ñqï‘· Á|üe÷D≤\‘√, n<˚ |ü<ä∆‹˝À q&ç#˚ |üÁ‹ø£>±
ÁãC≤\≈£î ù|s¡T e∫Ã+~. á ªªÁãC≤˝≤μμ ø±]àø√<ä´e÷ìï q&ÉbÕ*.
yê{Ï‘√ kÕ<Ûä´yÓTÆq+‘· düìïVæ≤‘· dü+ã+<Ûë\T ô|+#·Tø√yê*.
yê]ì Á|üuÛ≤$‘·+ #˚j·÷*. yê]øÏ kÕs¡~Û, dü∫e⁄&ÉT >∑Ts¡Te⁄>±
e´eVü≤]+#ê*μμ nì ‘·q ‘=* dü+bÕ<äø°j·T+˝À ø±Áy˚T&é kÕº*Hé
ñ<ëÈ{Ï+#ê&ÉT. Ä ‘·s¡Tyê‘· dü+∫ø£˝À ªªs¡wü´Hé k˛wü˝Ÿ &ÓyÓ÷Áø£{Ïø˘
bÕغ ‘·ø£åD ø£s¡Ôyê´\Tμμ nH˚ >=|üŒ yê´dü+ ÁyêXÊ&ÉT.
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ø±s¡´Áø£e÷\T ô|s¡>∑&É+‘√ Äj·Tqô|’ Á|üuÛÑT‘·«
ì|òü÷ m≈£îÿyÓ’+~. s¡Vü≤dü´ b˛©düT\ y˚≥ eT÷\+>± {Ï|æ¢dt˝À
m≈£îÿe ø±\+ ñ+&É˝Òø£b˛j·÷s¡T. ô|’>± {Ï|æ¢dt XÊK $düÔs¡D
u≤<Ûä´‘·\ ø√dü+ n‘·ìï ªu≤≥T+μ |ü+|æ+∫+~.
nø£ÿ&çøÏ #˚s¡Tø√>±H˚ bÕغ XÊKqT @s¡Œ]#˚ ø±s¡´Áø£eT+˝À
ìeT>∑ïeTj·÷´&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé. #Ó’‘·q´+ >∑\ ø±]à≈£î*ï
≈£L&É>∑{≤º&ÉT. yê] eT<ä∆‘·T‘√ n<Ûä´j·Tq πø+Á<ëìï @sêŒ≥T
#˚XÊ&ÉT. ˇø£ s¡Vü≤dü´ kÕúes¡+˝À Áô|düT‡qT ô|{Ϻ ø£s¡|üÁ‘ê\T
eTTÁ~+∫ |ü+∫ô|{≤º&ÉT. Ä ÁbÕ+‘·+˝À Á>±eT Á>±e÷q |üs¡´{Ïdü÷Ô
bÕغ XÊK*ï s¡÷bı+~+#ê&ÉT. Äj·Tq yÓ[flq ø=~› ø±˝≤ìπø
»]–q u≤≥T+ ø±]àø£ Á|ü<äs¡Ùq #·]Á‘· düèwæº+∫+~. u≤≥T+
ø±]à≈£î\T ø±Áy˚T&é kÕº*Héqî ø±]àø£ >∑Ts¡Te⁄>± uÛ≤$+#·&É+
yÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T. Ä»sYu…’C≤Hé\î, s¡wü´Hé\T, C≤]®j·THé\÷,
Äπsàìj·THé\÷ düyÓTÆø£´+>± e⁄+≥÷ Ä<äs¡ÙÁbÕj·T+>±
ì\TekÕ>±s¡T.
ìs¡“+<Ûëìï ˝…ø£ÿ #˚j·Tø£ $|ü¢e bÕغ ìsêàD+ ø√dü+ ø£èwæ #˚dæq
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé :
u≤≥T+ ø±]à≈£î\ düyÓTÆø£´ ñ<ä´eT+ Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ ˇø£
düyê\T>± e÷]+~. nqTe÷ì‘·T*ï @] y˚j·T&ÜìøÏ s¡Vü≤dü´
b˛©düT\ y˚{ yÓTT<ä˝…’+~. u≤≥T+ |ü≥ï+˝À M~Û M~Û˙,
Ç+{Ï+{ÏH˚ >±*+#ês¡T. nqTe÷ì‘·T˝À¢ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ù|s¡T
≈£L&Ü e⁄+~. 1902 @Á|æ˝Ÿ 5e ‘˚Bq ø±Áy˚T&é kÕº*HéqT n¬sdüTº
#˚XÊs¡T. ˇø£ dü+e‘·‡s¡+ bÕ≥T ªu≤≥T+ C…’\T˝ÀH˚ ñHêï&ÉT. Ä
‘·s¡Tyê‘· n‘·ìì ø£]ƒq •ø£å\qT neT\T #˚ùd qs¡ø£+˝≤s{Ï
≈£î{≤j·Tdt C…’\T≈£î |ü+bÕs¡T. á C…’\T˝À ø£]ƒq •ø£å nqTuÛÑ$dü÷Ô
≈£L&Ü @<√ ˇø£ $<Ûä+>± $|ü¢e ø±s¡´ø£s¡Ô\ <ë«sê bÕغ
ø±s¡´Áø£e÷\T ìs¡«Væ≤dü÷ÔH˚ ñHêï&ÉT. ‹]– ø=+‘· ø±˝≤ìøÏ
Äj·TqqT u≤≥T+ C…’\Tπø |ü+bÕs¡T.
Äj·Tq C…’\T˝À e⁄+&É>±H˚ ªªs¡wü´Hé k˛wü˝Ÿ &ÓyÓ÷Áø£{Ïø˘ ˝ÒãsY
bÕغμμ ø£πøwæj·THé XÊK @s¡Œ&ç+~. Ä XÊK ø±s¡´esêZìøÏ C…’\T˝À
ñqï ø±Áy˚T&é kÕº*Héqî ≈£L&Ü Á|üeTTKT&ç>± mqTï≈£îHêïs¡T. bÕغ
2e eTVü‰düuÛÑ\ dü+<äs¡“¤+>± uÀ*¸$≈£îÿ\≈£î ` yÓTì¸$≈£îÿ\≈£î
eT<Ûä´ rÁe uÒ<Ûë\T ãj·T≥|ü&ܶj·Tì ø±Áy˚T&é kÕº*Hé≈£î ‘Ó*dæ+~.
Äj·Tq ªªá dü+<äs¡“¤+˝À uÀ*¸$≈£îÿ\ yê<äq˝Ò dü¬s’q$μμ nHêï&ÉT.
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé C…’\T˝À e⁄Hêï $|ü¢e ø±s¡´ø£˝≤bÕ\T kÕ–düTÔHêï&Éì
Á|üuÛÑT‘·«+ |üdæ>∑{Ϻ Äj·Tq≈£î eT÷&˚fi¯¢ bÕ≥T <˚X¯ ãVæ≤wüÿs¡D •ø£åqT
$~Û+∫ ªH=e⁄&Üμ nH˚ e÷s¡TeT÷\ Á>±e÷ìøÏ |ü+|æ+~.
s¡Vü≤<ës¡÷¢, Á|üj·÷D kÕ<ÛäHê\T˝Òì nø£ÿ&çøÏ ≈£L&Ü ø±Áy˚T&é ˝…ìHé
ˇø£ Á|ü‘˚´ø£ dü+<˚XÊìï ø±Áy˚T&é kÕº*Hé≈£î |ü+bÕ&ÉT. yês¡T (˝…ìHé,
kÕº*Hé) eTTU≤eTTœ ø£\TdüTø√ø£b˛sTTHê á ˝ÒK\˝À bÕغ˝À
‘·˝…‹Ôq uÒ<Ûë_ÛÁbÕj·÷ìï >∑T]+∫ ø±Áy˚T&é ˝…ìHé $e]+#ê&ÉT.
ã\V”≤q‘·\ >∑T]+∫ rÁe+>± K+&ç+#ê&ÉT. ‘·ø£åD ø£s¡Ôyê´*ï
düŒwüº|ü]#ê&ÉT. uÀ*¸$»+ ø£+fÒ eTs√ e÷s¡Z+ ˝Ò<äTμμ nì Ä
˝ÒK˝À ø±Áy˚T&é ˝…ìHé H=øÏÿ#ÓbÕŒ&ÉT.
á ˝ÒK n+<äTø=qï ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ø±\T ì\Te˝Ò<äT.
m|ü&Ó|ü&ÉT $|ü¢e s¡+>∑+˝À <ä÷≈£î<ëe÷! nì
‘·Vü≤‘·Vü≤˝≤&Ü&ÉT. düeTj·T+ ø√dü+ m<äTs¡T#·÷XÊ&ÉT. m˝≤>√
1904 »qe] ªH=e⁄&Üμ Á>±eT ìs¡“+<Ûä+ qT+&ç ø±Áy˚T&é kÕº*Hé
‘·|æŒ+#·T≈£îHêï&ÉT. yÓTT<ä≥ ªu≤≥T+μ #˚s¡Tø=ì Ä ‘·s¡Tyê‘·
{Ï|æ¢dt≈£î e#êÃ&ÉT. ˇø£ yÓ’|ü⁄ e÷]ÿ‡C≤ìøÏ $s√<ÛäT\T>± eTT+<äT≈£î
e∫Ãq yÓTì¸$≈£îÿ\‘√ b˛sê≥+ #˚dü÷ÔH˚ eTs=ø£yÓ’|ü⁄ u≤≈£î˝À
ÁãVü≤à+&ÉyÓTÆq ø±]à≈£î\ düyÓTàqT q&çbÕ&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé. á
düyÓTà 1904 &çôd+ãsY 18e ‘˚B qT+&ç 30e ‘˚B es¡≈£î
q&ç∫+~. q÷HÓ–+»\ j·T»e÷qT\T ~–e∫à ø±]àø£
dü+|òü÷\‘√ ñeTà&ç ˇ|üŒ+<ä+ #˚düT≈£îHêïs¡T. Ç~ s¡wü´Hé
ø±]àø√<ä´eT+˝À yÓTT<ä{Ï ñeTà&ç ˇ|üŒ+<ä+. Bì >∑T]+∫ ø±Áy˚T&é
kÕº*Hé e÷{≤¢&ÉT‘·÷, ªªÄ ‘·s¡Tyê‘· »qe], |òæÁãe] HÓ\ s¡cÕ´
n+‘·≥ »]–q $|ü¢e b˛sê{≤\≈£î á u≤≈£î düyÓTà s¡DuÛÒ]˝≤
ì*∫+~μμ nì n_Ûe]í+#ê&ÉT.
ø£πøwæj·÷ ÁbÕ+‘·Á|ü»\qT #Ó’‘·q´e+‘·+ #˚ùd+<äT≈£î s¡Vü≤dü´
kÕúes¡+˝À Á|æ+{Ï+>¥ Áô|dtqT HÓ\ø=˝≤Œs¡T. Ábı*fÒ]j·T{Ÿ
ÁãCÀ˝≤ (ø±]àø£ |òüTs¡¸D). ªªÁbı*fÒ]j·T{Ÿ ÁãCÀ˝≤ |üs¡Tºôd©¢μμ nH˚
|üÁ‹ø£*ï á Áô|dt qT+&˚ Á|ü#·T]+#˚yês¡T. nH˚ø£ ø£s¡|üÁ‘ê\T,
yê´kÕ\T, |ü⁄düÔø±\T Á|ü#·T]+#ês¡T. s¡Vü≤dü´ e÷sêZ\ <ë«sê
ø£πøwæj·÷ ÁbÕ+‘·+ n+‘·{≤ Á|ü»\≈£î Ç$ n+<˚$. Á|ü‹
dü+∫ø£˝Àq÷ ø±Áy˚T&é ˝…ìHé s¡#·q\T ‘·|üŒ≈£î+&Ü e⁄+&˚$.
eTTK´yÓTÆq düeTdü´\ô|’ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé yê´kÕ\T+&˚$. M{Ï <ë«sê
 e÷]Ã
1`151`15, 2018,ôVôV’’≤<ä≤s<äêu≤<é
y˚T 2016, sêu≤<é
, dü, +dü|ü+⁄{|üÏ ⁄{Ï` 33,
` 34,dü+dü∫ø£+∫ø£` `121
uÀ*¸$ø˘ $<ÛëHê\≈£î mq˝Òì eT<䛑·T \_Û+#˚~. $|ü¢e
ø±s¡´ø£˝≤bÕ˝À¢ kÕº*Hé Hêj·Tø£‘ê«q>∑\ ø£πøwæj·÷ bÕغ XÊK
eTT+<äT+&˚~. ø£qTø£H˚ πø+Á<ä ø£$T{° eT÷&Ée eTVü‰düuÛÑ\
dü+<äs¡“¤+>± ø±Áy˚T&é ˝…ìHé eTVü‰X¯j·TT&ÉT, ªªÁ{≤Héø£πøwæj·÷ XÊK
eTq bÕغ XÊK\ìï{Ïø° Ä<äs¡ÙÁbÕj·T+>±, >∑D˙j·TyÓTÆq
$|ü¢y√<ä´eT+ ìs¡«Væ≤k˛Ô+~μμ nì n_Ûq+<äq rsêàHêìï
Á|üy˚X¯ô|{≤º&É+fÒH˚ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé kÕ–+∫q ø£èwæì ns¡ú+
#˚düTø√e#·TÃ.
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ø±]àø√<ä´eT+˝À ~≥º nì C≤s¡T Á|üuÛÑT‘·«+
>∑T]Ô+∫+~. ø£qTø£ Äj·TqqT Á|ü»\ qT+&ç <ä÷s¡+ #˚j·÷\ì
‘·\∫+~. <ëì‘√ Äj·TqqT N{ÏøÏ e÷{ÏøÏ n¬sdüTº #˚j·T≥+,
C…’fi¯fl˝À ìs¡“+~Û+#·&É+, <˚X¯ ãVæ≤wüÿs¡D •ø£å $~Û+#·≥+ es¡Tdü>±
#˚dü÷Ô e∫Ã+~. 1902`1903q dü+e‘·‡sê\ eT<Ûä´ ø±Áy˚T&é
kÕº*HéqT @&ÉTkÕs¡T¢ n¬sdüTº #˚XÊs¡T, ‘=$Tà~ kÕs¡T¢ <˚X¯ ãVæ≤wüüÿs¡D
•ø£å\T neT\T #˚XÊs¡T. nsTT‘˚ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ◊<äT kÕs¡T¢ <˚X¯
ãVæ≤wüÿs¡D •ø£å\ qT+&ç ‘·|æŒ+#·T≈£îHêï&ÉT. 1913 |òæÁãe] 23e
‘˚Bq ôd+≥sY |”≥sY‡ãsYZ˝À »s¡T>∑T‘·Tqï uÀ*¸$ø˘ bÕغ
düe÷y˚X¯+˝À kÕº*HéqT ∫e]kÕ] n¬sdüTº #˚XÊ&ÉT. ákÕ] C≤s¡T
Á|üuÛÑT‘·«+ n‘·ìï eT¬s+‘√ <äTsêàs¡Z+>± e⁄+&˚ ªø√dæÿH√μ •øå±
πø+Á<ä+˝À e⁄+#ês¡T. eT∞fl ‘·|æŒ+#·T≈£îb˛‘ê&ÉH˚ uÛÑj·T+‘√
ø±Áy˚T&é kÕº*HéqT ª≈£î<Ó’ø±μ ôd{Ï˝ŸyÓT+{Ÿ≈£î ‘·s¡*+∫+~. á
ÁbÕ+‘·+ m|ü&É÷ eT+#·T‘√ >∑&ɶ>∑{Ϻ ñ+≥T+~. Çø£ÿ&É Äj·Tq
eT÷&˚fi¯¢ bÕ≥T <äTs¡“¤s¡ ìs¡“+<Ûä J$‘êìï >∑&çbÕ&ÉT. Ä ‘·s¡Tyê‘·
ø±Áy˚T&é kÕº*HéqT ìs¡“+<Ûä+>± ôd’q´+˝À #˚]à b˛sê&Ée\dæ+<äì
ªn∫Hédü÷ÿμ≈£î |ü+|æ+~ Á|üuÛÑT‘·«+. Ä düeTj·T+˝ÀH˚ uÀ*¸$ø˘\
kÕj·TT<Ûä $|ü¢e yês¡Ô\T ø±Áy˚T&é kÕº*Hé #Ó$q|ü&ܶsTT. nø£ÿ&ç
qT+&ç ‘·|æŒ+#·T≈£îì s¡wü´Hé $|ü¢e πø+Á<äyÓTÆq ªªô|Á{ÀÁ>±&éμμ
#˚s¡T≈£îHêï&ÉT.
Ä ‘·s¡Tyê‘· bÕغ n‘·ìøÏ ªªÁbÕyê›μμ |üÁ‹ø£ ìs¡«Vü≤D u≤<Ûä´‘·\T
n|üŒ–+∫+~. $|ü¢y√<ä´eT+ ñ<äè‘·+ ne⁄‘·Tqï+<äTq ø±Áy˚T&é
˝…ìHéqT n¬sdüTº #˚j·T&ÜìøÏ ‘ê‘êÿ*ø£ Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üj·T‹ï+∫+~.
<ëì‘√ ø±Áy˚T&é ˝…ìHé s¡Vü≤dü´ kÕúesê\≈£î yÓfi¯fle\dæ e∫Ã+~.
n+‘˚>±≈£î+&Ü $|ü¢e e´‹πsø£ Á|üuÛÑT‘·«+ $|ü¢e bÕغì, |üÁ‹ø£*ï
≈£L&Ü ìùw~Û+∫+~. ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ªªÁbÕyê›μμ u≤<Ûä´‘· eVæ≤+∫
e÷s¡Tù|s¡T¢ ô|{Ϻ |üÁ‹ø£qT Á|ü#·T]+#ês¡T. n+‘˚>±<äT
‘ê‘êÿ*ø£+>± ø±Áy˚T&é ˝…ìHéqT yÓ’<=\–ùdÔ ‘·eT≈£î n~Ûø±s¡+
dæús¡+>± e⁄+≥T+<äì ‘·\∫+~. <ëì‘√ ªª˝…ìHé »s¡à˙øÏ @C…+{Ÿμμ
nì, ªªÁ<√Vü≤+ #˚düTÔHêï&ÉTμμ nì |ü⁄ø±s¡T¢ |ü⁄{Ϻ+∫+~. Áø£eT+>±
n¬sdüTº yê¬s+{Ÿ C≤Ø #˚dæ+~.
eTs√yÓ’|ü⁄ bÕغ˝Àì ˇø£ es¡Z+ ≈£L&Ü (ø±$TH˚yé, ¬s’ø√yé) ≈£L&Ü
ªª˝…ìHé <˚XÊ˝À¢ <ë–q |æ]øÏ|ü+<ä, ø√s¡Tº˝À ‘·q ìs√∆wæ‘ê«ìï
s¡TEe⁄ #˚düT≈£î+fÒH˚ ñ‘·ÔeTT&ç>±, Hêj·T≈£î&ÉT>± ì\ã&É>∑\&ÉTμμ
n+≥÷ $Á<√Vü≤|üP]‘· Á|ü#êsêìøÏ |üPqT≈£îHêïs¡T, yê~+#ês¡T.
Ç~ $qï ø±Áy˚T&é ø±Áy˚T&é ˝…ìHé ø√s¡Tº˝À Vü‰»s¡Tø±yê\ì
ìs¡ísTT+#·T≈£îHêï&ÉT. ø±Áy˚T&é kÕº*Hé Ä düeTj·T+˝À yê]
≈£îÁ≥\qT ns¡ú+ #˚düTø=ì ø±Áy˚T&é ˝…ìHé≈£î $e]+#ê&ÉT. Ä
$<Ûä+>± ø±Áy˚T&é ˝…ìHé ÁbÕD≤\qT ø±bÕ&Ü&ÉT.
|üÁ‹ø± dü+bÕ<ä≈£î&ç>±, s¡#·sTT‘·>± m~–q ø±Áy˚T&é kÕº*Hé :
s√Es√E≈£L ‘ê‘êÿ*ø£ Á|üuÛÑT‘·«+ $|ü¢e e´‹πsø£ #·s¡´\T
rÁeeTe⁄‘·THêïsTT. eTs√yÓ’|ü⁄ $|ü¢y√<ä´eTeT÷ ô|s¡T>∑T‘√+~.
BìøÏ n&Éî¶ø£≥º y˚ùd+<äT≈£î bÕغ q&ÉT|ü⁄‘·Tqï |üÁ‹ø£ ªs¡uÀ#Ó|ü⁄{ŸμqT
uÛÑ÷ kÕú|æ‘·+ #˚j·T&ÜìøÏ ≈£îÁ≥ |üHêïs¡T. ¬ø¬sHéd”ÿ nø√ºãs¡T 24q
kÕj·TT<Ûä X¯ø£{≤\‘√ b˛©düT <äfi≤ìï |üÁ‹ø£ ø±sê´\j·÷ìøÏ
|ü+|æ+#ê&ÉT. Ç~ ‘Ó…*|æq dü+bÕ<äø£ es¡Z+, ø±]à≈£î\î ‘·–q
ã+<√ãdüTÔ #˚düT≈£îHêïs¡T. á ¬s+&ÉT Ä|ò”düT\ #·T≥÷º $|ü¢e
ôd’ì≈£î\T ø√≥ >√&É˝≤>± s¡ø£åD ÁX‚DÏ>± ì\ã&ܶs¡T. Ä
düeTj·T+˝À ø±Áy˚T&é kÕº*Hé m&ç≥sY kÕúq+˝À ˝À|ü˝Ò e⁄Hêï&ÉT.
Ç+‘· »s¡T>∑T‘·THêï ñ<äj·T+ 11 >∑+≥\ ø£˝≤¢ ªªs¡uÀ#Ó|ü⁄{Ÿμμ
dü+∫ø£ yÓ\Te&ç+~. ªªeTqπø+ ø±yê*?μμ nH˚ o]¸ø£‘√ ø±Áy˚T&é
kÕº*Hé sêdæq dü+bÕ<äø°j·T+ ªªã÷s¡T®yê ‘ê‘êÿ*ø£ Á|üuÛÑT‘ê«ìï
≈£L\Á<√j·T&É+ ‘·ø£åD ø£s¡Ôe´+μμ nì Á|ü»\qT ôV≤#·Ã]+∫+~. nH˚
düeTj·T+˝À πø+Á<ä ø£$T{° ìs¡íj·T+ y˚Ts¡≈£î $|ü¢e ôd’ì≈£î\T, ¬s&é
>±s¡T¶\T ‘ê‘êÿ*ø£ Á|üuÛÑT‘·« uÛÑeHêìï eX¯+ #˚düTø√e&ÜìøÏ
|üs¡T>∑T\T rXÊs¡T. Ä $<Ûä+>± s¡cÕ´ q\TeT÷\˝≤ $|ü¢yê–ï
sêEø=+~. Á|üuÛÑT‘·«+ uÀ*¸$≈£îÿ\ eX¯+ nsTT+~.
Ä ‘·s¡Tyê‘· »]–q ªnœÛ\ s¡wü´Hé k˛$j·T≥¢ ¬s+&Ée eTVü‰düuÛÑ
ªªø±Áy˚T&é ˝…ìHé Ä<Ûä«sê´q »]–+~. yÓTT≥ºyÓTT<ä{Ï ªªÁ|üC≤
Á|ü‹ì<ÛäT\ øöì‡˝Ÿμμ j·T÷ìj·THéqT mqTï≈£îqï~. ø±Áy˚T&é kÕº*Hé
‘=* øöì‡˝Ÿ≈£î mìïø£j·÷´&ÉT. k˛$j·T{Ÿ ìsêàD+˝À ø±Áy˚T&é
4 Á|üC≤|ü+<∏ë
˝…ìHé≈£î ≈£î&ç uÛÑT»+>± ì*#ê&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé. bÕ‘·
Á|üuÛÑT‘·«+˝Àì ñqï‘· ñ<√´>∑T\ $<Ûä«+düø£ #·s¡´*ï n]ø£≥º&É+˝À,
C≤s¡T Á|üuÛÑTe⁄\ Hêj·T≈£î*ï ‘=\–+#·&É+˝À, ã÷s¡T®yê
$wü|ü⁄Á‹ø£˝…’q |üÁ‹ø£*ï nDÏ∫y˚j·T&É+˝À, 1918˝À Á|ü<∏äeT
sêC≤´+>∑ #·{≤ºìï s¡÷bı+~+#·&É+˝Àq÷ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé
ìs¡«Væ≤+∫q bÕÁ‘· nkÕ<Ûës¡DyÓTÆq~.
k˛$j·T{Ÿ uÛÑ÷$T C≤s¡T Á|üuÛÑTe⁄\ ø£ã+<ä Vü≤kÕÔ\ qT+&ç
$eTTø£Ôj˚T´ Hê{ÏøÏ k˛$j·T{Ÿ Ä]úø£ e´edüú •~∏Û\ dæú‹˝À ñ+~.
uÛÑ÷kÕ«eTT\T, ô|≥Tºã&ç<ës¡T\T <˚XÊìï |”*à |æ|æŒ #˚XÊs¡T. s¡wü´Hé
Á|ü»\≈£î ø±e\dæq ÄVü‰s¡ <ÛëHê´\T z˝≤Z ÁbÕ+‘·+, eTs√ ¬s+&ÉT
ÁbÕ+‘ê\ qT+&ç e÷Á‘·y˚T düs¡|òüsê ne⁄‘·THêïsTT. ÄVü‰s¡ <ÛëHê´\
düs¡|òüsê ÁbÕ+‘êìï s¡øÏå+#·Tø√e\dæ e⁄+~. dü]>±Z Ä
düeTj·T+˝ÀH˚ $|ü¢e e´‹πsø£X¯≈£îÔ\T á ÁbÕ+‘êìï kÕ«BÛq+
#˚düTø√yê\ì ≈£îÁ≥ #˚XÊs¡T. á ≈£îÁ≥\qT $∫Ãqï+ #˚ùd+<äT≈£î
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé≈£î dü+|üPs¡í n~Ûø±sê\T Ç∫Ã+~ bÕغ. ø±Áy˚T&é
kÕº*Hé nø£ÿ&É≈£î #˚s¡Tø=ì eTT+<äT>± ≈£îÁ≥<ës¡T*ï @]bÕπsXÊ&ÉT.
Á{≤{°‡ÿ eT<ä∆‘·T‘√ ‹s¡T>∑Tu≤≥T≈£î dæ<ä∆eTe⁄‘·Tqï $T*≥Ø X¯≈£îÔ*ï
<Ûä«+dü+ #˚XÊ&ÉT. Ä $<Ûä+>± ø±Áy˚T&é kÕº*Hé m+‘√ eTT+<äT
#·÷|ü⁄‘√ ø°\ø£ ÁbÕ+‘·yÓTÆq ªC≤]{χHéμ ÁbÕ+‘êìï ø±bÕ&Ü&ÉT.
n+‘˚>±<äT, ªô|{≤¢sêμ MT<ä $|ü¢e e´‹πsø£ <äfi≤\T <ë&ç
#˚dæq|ü⁄Œ&É÷, »s¡àHé ôd’ì≈£î\T ªU≤s√ÿyéμqT eX¯+ #˚düT≈£îqï|ü&ÉT
yê{Ïì ‹]– »sTT+#·&É+˝À ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ìs¡«Væ≤+∫q bÕÁ‘·
ø°\ø£yÓTÆq~. eTTK´yÓTÆq~. Ç˝≤ nH˚ø£kÕs¡T¢ X¯Á‘·Tôd’Hê´\
<ë&ÉT\qT m<äTs=ÿHêï&ÉT. yê] eP´Vü≤\qT m‘·TÔ>∑&É\q÷
∫‘·TÔ#˚XÊ&ÉT. mø£ÿ&É, m|ü&ÉT X¯Á‘·T ôd’q´+ <ë&çì »]–Hê yê{Ï
$»j·Te+‘·+>± ‹|æŒø={≤º&ÉT.
¬s&é ÄØà Á|üe÷<ë\ m<äTs=ÿH˚ düeTj·T+˝À ø±Áy˚T&é kÕº*Hé
dü«j·T+>± Hêj·Tø£‘·«+ eVæ≤+∫ yê{Ïì $»j·Te+‘·+>±
q&ç|æ+#·≥+˝À ~≥º nì ìs¡÷|æ+#·T≈£îHêï&ÉT. ø£qTø£H˚ ø±Áy˚T&é
kÕº*Héø£T ªªÄs¡¶sY Ä|òt ~ ¬s&é u≤´qsYμμ nH˚ ñqï‘· ôd’ìø£ _s¡T<äT
Ç∫Ã+~ bÕغ. ˇø£kÕ] X¯Á‘·Te⁄\T ø±Áy˚T&é ˝…ìHéqT #·+|ü{≤ìøÏ
#˚dæq Á|üj·T‘·ï+˝À Äj·Tq≈£î rÁe >±j·T+ nsTT´+~. <ëìøÏ
‘√&ÉT $ÁXÊ+‹ ˝Òì ø±s¡´uÛ≤s¡+ eT÷\+>± Äj·Tq rÁeyÓTÆq
nHês√>±´ìøÏ >∑Ts¡j·÷´&ÉT. Äj·Tq ‘·q u≤<Ûä´‘·*ï y˚πs yê]øÏ
n|üŒ–+∫ ‘·s¡#·T>± $ÁXÊ+‹ rdüTø√e≥+ ‘·|üŒìdü] nsTT´+~.
n≥Te+{Ï dü+<äsꓤ\˝À ø±Áy˚T&é ˝…ìHé u≤<Ûä´‘·˝À¢ n‘·´~Ûø£ uÛ≤>∑+
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé #·÷ùdyê&ÉT. ø£qTø£H˚ ø±Áy˚T&é ˝…ìHé dü\Vü‰ô|’ bÕغ
πø+Á<ä ø£$T{° |ò”¢q+ ø±Áy˚T&é kÕº*HéqT Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù>±
mqTï≈£îqï~. Äj·Tq MT<ä ø±Áy˚T&é ˝…ìHé ñ+∫q qeTàø±ìï,
$XÊ«kÕ˙ï m|ü&É÷ eeTTà #˚j·T˝Ò<äT. ô|’>± yê{ÏøÏ eT]+‘· eHÓï
‘Ó#êÃ&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé.
$<˚o $eTs¡Ù≈£î\÷, ø£èX‚yé e+{Ï ≈£î‹‡‘·T\T ø±Áy˚T&é
kÕº*HéqT ìj·T+‘·˝≤ e´eVü≤]+#ê&ÉHêïs¡T. >±ì <ëìøÏ m˝≤+{Ï
Ä<Ûësê\÷ #·÷|æ+#·˝Òø£b˛j·÷s¡T. ø±Áy˚T&é kÕº*Hé bÕغ˝À >±˙
Á|üuÛÑT‘·«+˝À >±˙ mqï&É÷ ìs¡+≈£îX¯+>± e´eVü≤]+#· ˝Ò<äT.
m\¢|ü&É÷ yÓTC≤]{° n_ÛÁbÕj·÷H˚ï nqTdü]+#˚yê&ÉT. ‘·q
uÛ≤yê\qT Ç‘·s¡T\ô|’ s¡T<˚› dü«uÛ≤e+ ˝Ò<äT. n+‘˚>±<äT e´øÏÔ>∑‘·
<˚«cÕìï ô|+#·Tø√e&Üìï ø±Áy˚T&é kÕº*Hé e´‹πsøÏ+#˚yê&ÉT. ‘·qô|’
$eTs¡Ù\T e∫Ãq|ü&ÉT ‘êqT yê{Ïì ô|’ø£$T{°\ düe÷y˚XÊ\‘√
#·s¡Ã≈£îô|{Ϻ yÓTC≤]{° ìs¡íj·÷ìï ø√πsyê&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé.
e÷]ÿ‡düTº eTôVAbÕ<Ûë´j·TT\T, uÀ*¸$ø˘ bÕغ düèwæºø£s¡Ô, |”&ç‘·
Á|ü»\ ÄXÊCÀ´‹ nsTTq ø±Áy˚T&é ˝…ìHé e÷k˛ÿ <ä>∑Zs¡˝À >∑\
ª>√]ÿμ Á>±eT+˝À, 1924 dü+e‘·‡s¡+˝À »qe] 21e ‘˚Bq
eTs¡DÏ+#ê&ÉT. <ëì‘√ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé u≤<Ûä´‘· eT]+‘· ô|]–+~.
ø±Áy˚T&é ˝…ìHé eTs¡D≤+‘·s¡+ Á{≤{Ïÿ‡ ‘·q nqTj·÷j·TT\‘√ eT∞fl
$»è+_Û+∫ bÕغ˙ N\Ã&ÜìøÏ, ‘·eT es¡Z+ô|’ #˚sTT kÕ~Û+#·&ÜìøÏ
nqedüs¡ #·s¡Ã\T ˝ÒeHÓ‘êÔ&ÉT. Ä düeTj·T+˝ÀH˚ ªª˝…ìì»+
|ü⁄Hê<äT\Tμμ nH˚ Á>∑+<∏ëìï s¡∫+∫ Á{≤{°ÿ‡sTTC≤ìï
‘·T&ç∫ô|≥º&É+˝À $»j·T+ kÕ~Û+#ê&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé. Äj·Tq≈£î
$»j·T >∑s¡«+ ˝ÒX¯e÷Á‘·yÓTÆHê e⁄+&˚~ ø±<äT. Äj·Tq m+‘√
$qj·T+>± e⁄+&˚yê&ÉT. zkÕ] Á|üU≤´‘· »s¡à˙ s¡#·sTT‘· ªªmyÓT˝Ÿ
\&ç«+>¥μμ Ç+≥s¡÷«´ #˚j·T>± ªª‘·eT >∑Ts¡Te⁄>±¬s’q ø±Áy˚T&é ˝…ìHé
n+~+∫q $<Ûëq yês¡dü‘ê«ìï y˚H√fi¯fl Á|üX¯+∫+∫ ˝…ìHé e+{Ï
eTVü‰y˚T<Ûë$, H˚{Ï s¡wü´Hé $»j·÷\≈£î eTTK´ •*Œμμ nHêï&ÉT
kÕº*Hé. ‘·qqT >∑T]+∫ #ÓãT‘·÷, ªªH˚Hêj·Tq •wüß´ìï e÷Á‘·y˚T.
>∑Ts¡Te⁄≈£î ‘·>∑Z •wüß´&ç>± yÓT\>∑&Éy˚T Hê <Û˚´j·T+μμ nì m+‘√
$qÁeT+>± #Ó|üø=Hêï&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé.
mH√ï n&ɶ+≈£î\qT, nyê+‘·sê\qT, Ä]úø£ Çã“+<äT\q÷
n~Û>∑ä$T+∫ oÁ|òüT>∑‹q bÕ]ÁXÊ$Tø°ø£s¡Dô|’ y˚>∑+>±
|üj·Tì+#·kÕ–+~ s¡cÕ´. ø=‘·Ô ø=‘·Ô ÁbÕC…≈£îº*ï, |ü]ÁX¯eT*ï
HÓ\ø=˝≤Œ&ÉT. ø±s¡T¢, ˝≤Ø\T, ¬s’fi¯ó¢, |ü]ÁX¯eT\qT, s¡yêD≤, ˙{Ï
eqs¡T\q÷, »\ $<äT´‘Y |ü<∏äø±\q÷, ÇqTeTT ` ñ≈£îÿ
|ü]ÁX¯eT\q÷, s¡kÕj·THê\ ñ‘·Œ‹Ô πø+Á<ë\q÷ ≈£L&Ü
ndü+U≤´ø£+>± n_Ûeè~∆ #˚XÊ&ÉT. Ç+‘· ‘·≈£îÿe ø±\+˝À »]–q
n_Ûeè~∆ì #·÷dæ Á|ü|ü+#·+ ìyÓ«s¡b˛sTT+~. ‘·eT≈£îqï
X¯øÏÔj·TT≈£îÔ‘√H˚ n|üPs¡«+>± düeTdüe÷C≤ìï düèwæº+#·Tø=ì
k˛$j·T≥¢qT >∑T]+∫ Á|ü‹ $wüj·TeT÷ ‘Ó\düTø√yê\ì #ê˝≤
eT+~ ‘·Vü≤‘·Vü≤˝≤&Üs¡T. »s¡à˙, C…ø√ùd¢$j·÷, ÄÁùdº*j·÷,
ÁbòÕHé‡, C…*®j·T+, #Ó’Hê ‘·~‘·s¡ <˚XÊ\ qT+∫ ø±]àø£ Á|ü‹ì<ÛäT\T
s¡cÕ´ e∫à ø±Áy˚T&é kÕº*Héqî ø£\TdüT≈£îHêïs¡T. Äj·Tq yê]‘√
düTBs¡È düeTj·T+ dü+uÛ≤wæ+#ê&ÉT.
bÕ]ÁXÊ$Tø£ s¡+>∑+˝À |ü⁄s√>∑$T+∫q≥T¢ e´ekÕj·T s¡+>∑+˝À
|ü⁄s√>∑eTq+ »s¡T>∑˝Ò<äT. á |ü]dæú‹øÏ ∫qï ∫qï e´ekÕj·T
uÛÑ÷K+&Ü\ìï+{Ï˙ ` dü$Twæº e´ekÕj·T πøåÁ‘ê\T>± e÷s¡Ã&É+
ˇø£ÿfÒ e÷s¡Z+ nHêï&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé. uÀ*¸$≈£îÿ\T ¬s’‘ê+>±ìï
#Ó’‘·q´|ü]∫ dü$Twæº e´ekÕj·T πøåÁ‘ê*ï $]$>± @sêŒ≥T#˚XÊs¡T.
á $<Ûä+>± e´ekÕj·T s¡+>∑+˝À ≈£L&Ü $|ü¢yê‘·àø£ e÷s¡TŒ\≈£î
ø£èwæ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. n+‘˚>±<äT Ád”Ô\≈£î düe÷»+˝À Çe«e\dæq
kÕúq+ >∑T]+∫ #·]Ã+#ê\ì bÕغøÏ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé dü÷∫+#ê&ÉT.
$|ü¢e b˛sê{≤˝À¢ ã*<ëHê\T #˚j·T&É+˝À Ád”Ô\T BÛX¯øÏÔ
Á|ü<ä]Ù+#ê\ì ø±Áy˚T&é kÕº*Hé >∑Ts¡TÔ#˚XÊ&ÉT. Á|ü‹ s¡+>∑+˝Àq÷
Ád”Ô\qT eTT+<äT≈£î q&ç|æ+#ê\˙, qedüe÷» ìsêàD+˝À
uÛ≤>∑kÕ«eTT*ï #˚j·÷\ì Äj·Tq ñ<√“~Û+#ê&ÉT.
ˇø£ dü+<äs¡“¤+>± Hêj·Tø£‘ê«ìøÏ e⁄+&Ée\dæq \ø£åD≤*ï
>∑T]+∫ #ÓãT‘·÷ ªªHêj·Tø£‘·«eTH˚ ø£fi¯ #ê˝≤ >=|üŒ~. ø£‹Ô
n+#·Tô|’q q&Ée≥+ ˝≤+{Ï~. düe÷»+˝À »s¡T>∑T‘·Tqï e÷s¡TŒ\T
ñ<ä´e÷ìøÏ yÓqTø£ã&ç e⁄+fÒ Á|ü»\‘√ dü+ã+<Ûë\T ‘Ó–b˛‘êsTT.
ñ<ä´e÷\ ø£+fÒ eT] eTT+<äT e⁄+fÒ Á|ü»*ï $düà]+∫ H˚\ $&ç∫
kÕeTT #˚dæq≥T¢ ne⁄‘·T+~. n+<äTe\q ñ<ä´eT Hêj·T≈£î&ç>±
ñ+&Ée\dæq yê&ÉT ¬s+&ÉT s¡+>±˝À¢ b˛sê≥+ #˚j·Te\dæ
e⁄+≥T+~. n≥T yÓqTø£ã&ç b˛‘·Tqï yê]˙ Ç≥T eTØ eTT+<äT≈£î
|üs¡T¬>‘˚Ô X¯≈£îÔ\‘√ ≈£L&Ü dü+|òüT]¸+∫ n~Ûø£ dü+U≤´≈£î*ï
≈£L&É>∑≥Tº≈£î+≥÷ q&Éyê*μμ nHêï&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé.
sêC≤´+>±ìï düe]+∫ s¡Vü≤dü´ u≤´˝…{Ÿ <ë«sê mìïø£\T
ìs¡«Væ≤+#ê\ì bÕغ uÛ≤$+∫+~. n+<äT˝À uÛ≤>∑+>±H˚ mìïø£\T
»]>±sTT. e÷k˛ÿ ìjÓ÷»ø£es¡Z+ qT+&ç b˛{° #˚dæq kÕº*Hé≈£î
n‘·´~Ûø£ yÓ÷C≤غ \_Û+∫+~.
bòÕdædüTº ≈£L≥$T m‘·TÔ>∑&É\qT ∫‘·TÔ#˚dæq ø±Áy˚T&é kÕº*Hé :
Ä ‘·s¡Tyê‘· ø=+‘·ø±˝≤ìøÏ ¬s+&Ée Á|ü|ü+#· j·TT<ä∆+
yÓTT<ä˝…’+~. j·TT<√∆Hêà<äT\ #·s¡´\T eT]+‘· ô|s¡>∑≈£î+&Ü
n&ÉT¶ø√e&ÜìøÏ j·TT<ë∆ìøÏ #ê˝≤ eTT+<˚ ªªñeTà&ç s¡ø£åD #·s¡´\≈£î
ˇ|üŒ+<ë\Tμμ #˚düT≈£î+<ëeTì s¡cÕ´ Á|ü‹bÕ~+∫+~. ø±ì Á_≥Hé,
ÁbòÕHé‡\T á Á|ü‹bÕ<äqqT ô|&É#Ó$q ô|{≤ºsTT. eTs√yÓ’|ü⁄ bòÕdædüTº
»s¡à˙, »bÕHé j·TT<ä∆ #·s¡´*ï rÁe+ #˚XÊsTT. Ä ‘·s¡Tyê‘· Á_≥Hé,
ÁbòÕHé‡\T ªªñeTà&ç s¡ø£åD ˇ|üŒ+<ë\≈£îμμ düTeTTKT\+ n+≥÷
ø±\j·÷|üq #˚XÊsTT. Bì‘√ ‘·eT <˚XÊìï $<˚o <ë&ÉT\ qT+&ç
s¡øÏå+#·Tø=H˚+<äT≈£î 1939 Ä>∑düTº˝À H˚s¡T>± »s¡à˙‘√H˚ ìs¡T´<ä›
dü+~Û #˚düT≈£îHêï&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé. Ä $<Ûä+>± s¡cÕ´ s¡ø£åD
<äfi≤ìï eP´Vü‰*ï |ü{Ïwüº+ #˚düTø=ì, düqï<ä∆+ #˚düTø√e&ÜìøÏ
e´e~Ûì dü+bÕ~+#ê&ÉT.
bòÕdædüTº Væ≤≥¢sY ìs¡T´<ä∆ dü+~Ûì ø±\sêdæ m˝≤+{Ï ôV≤#·Ã]ø±
˝Ò≈£î+&Ü Vü≤sƒê‘·TÔ>± 1941 pHé 22e ‘˚B s¡cÕ´ô|’ <ë&ç
#˚XÊ&ÉT. k˛$j·T{Ÿ s¡cÕ´ ‘·q <˚X¯ s¡ø£åD ø√dü+ j·TT<ë∆ìøÏ
‘·\|ü&Ée\dæ e∫Ã+~. bòÕdædüTº eTTwüÿs¡ ôd’Hê´\qT ‘·]$T
ø=fÒº+<äT≈£î mÁs¡ ôd’Hê´ìï q&çù| u≤<Ûä´‘·qT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé
dü«j·T+>± ìs¡«Væ≤+#ê&ÉT. Ä ‘·s¡Tyê‘· 1941 p˝…’ 12q
»s¡à˙‘√ ñeTà&ç>± j·TT<ä∆+ #˚j·T&ÜìøÏ (Á_≥Hé eTT+<äT≈£î
e∫Ã+~) s¡cÕ´‘√ ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î<äTs¡TÃ≈£îqï~. eT]ø=+‘· ø±˝≤ìøÏ
1942 pHé˝À nyÓT]ø± ≈£L&Ü á ¬s+&ÉT <˚XÊ\‘√q÷ yÓTÆÁ‹
ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î<äTs¡TÃ≈£îqï~. Ä $<Ûä+>± »s¡à˙, »bÕHé, Ç≥©
j·TT<√›Hêà<äT\qT m~]+#·&ÜìøÏ Á_≥Hé, s¡cÕ´, nyÓT]ø±\
ªª$TÁ‘·sê»´ ≈£L≥$Tμμ @s¡Œ&ç+~.
ˇø£ÿ HÓ\˝ÀH˚ k˛$j·T{Ÿ s¡cÕ´qT eT{Ϻ ø£]|æ+#·>∑\eTqT≈£îqï
Væ≤≥¢s¡T s¡cÕ´ ˇ+≥]<äe⁄‘·T+<äì ‘·*#ê&ÉT. ø±ì yê] ÄX¯\T
n&çj·÷dü\j·÷´sTT. ªªeTq+ Hê´j·T+ ø√dü+ b˛sê&ÉT‘·THêï+.
>∑qTø£ eTq≈£î $»j·T+ ‘·<Ûä´+μμ nH˚ ìHê<ä+‘√ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé
s¡cÕ´ Á|ü»*ï ñ‘ê‡Vü≤|ü]#ê&ÉT. ˇø£yÓ’|ü⁄ Væ≤≥¢sY u≤+ãT\‘√
 Á|üC≤|ü+<∏ë
–≥Tºu≤≥T <Ûäs¡\T ø£*Œ+#ê\ì e÷]à 5q õ˝≤¢ ø£˝…ø£ºsY ø±sê´\j·÷\ <ä>∑Zs¡ <Ûäsêï\≈£î m◊¬øm+mdt |æ\T|ü⁄
nœ\ uÛ≤s¡‘· ¬s’‘·T`≈£L© dü+|òüT+ (m◊¬øm+mdt) sêh ø±s¡´es¡Z
düe÷y˚X¯+ |òæÁãe] 24, 25 ‘˚B\˝À sêh n<Ûä´≈£åî\T ø±Áy˚T&é
{≤Hê´ n<Ûä´ø£å‘·q »]–+~. á düe÷y˚X¯+˝À ¬s’‘ê+>∑+
m<äTs=ÿ+≥Tqï ÁøÏ+~ düeTdü´\ |ü]cÕÿsêìøÏ Ä+<√fi¯q
#Ó|ü≥ºe\dæ+~>± |æ\T|ü⁄ì∫Ã+~.
1. e], yÓTTø£ÿC§qï, $T]Ã, bı>±≈£î, J&ç|æø£ÿ\T, ‘·~‘·s¡ |ü+≥\≈£î
–≥Tºu≤≥T <Ûäs¡\T ø£*Œ+#ê\ì, Á|üuÛÑT‘·«y˚T ø=qT>√\T #˚j·÷\ì
&çe÷+&é #˚dü÷Ô e÷]à 5e ‘˚Bq õ˝≤¢ ø£˝…ø£ºsY ø±sê´\j·÷\ e<ä›
<Ûäsêï\T ìs¡«Væ≤+#ê\ì nœ\ uÛ≤s¡‘· ¬s’‘·T`≈£L© dü+|òüT+
(m◊¬øm+mdt) sêÁwüº ø±s¡´es¡Z+ sêÁwüº Á|ü»\≈£î |æ\T|ü⁄ì∫Ã+~.
¬s’‘·T\ Ä<ëj·÷ìï ¬s{Ϻ+|ü⁄ #˚kÕÔqqï πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T
¬s’‘ê+>∑+|ü≥¢ #ê˝≤ u≤<Ûä´‘ês¡Væ≤‘·+>± e´eVü≤]düTÔHêïj·Tì
$eT]Ù+#ês¡T. Á|üuÛÑT‘·«y˚T e]øÏ øÏ«+{≤˝ŸøÏ s¡÷. 1,550,
yÓTTø£ÿC§qï≈£î s¡÷. 1,425, y˚s¡TXËq>∑ s¡÷. 4,450, |ü‹Ô s¡÷.
4,320 |ü|ü\T, s¡÷. 5,400 eT<䛑·T <Ûäs¡\T Á|üø£{Ï+∫+~. ø±ì
dü>∑≥Tq e÷¬sÿ{Ÿ˝À \_ÛdüTÔ+~ e÷Á‘·+ e]øÏ s¡÷. 1,397
yÓTTø£ÿC§qï≈£î s¡÷. 1,130, y˚s¡TXËq>∑≈£î s¡÷. 3,834, |ü‹ÔøÏ s¡÷.
4,172, |ü|ü\≈£î s¡÷. 3,189\T e÷Á‘·y˚T \_ÛdüTÔHêïsTT.
¬s’‘ê+>∑+ >∑‘· KØ|òt d”»Hé˝À ¬s’‘ê+>∑+ s¡÷. 36,000 ø√≥T¢
qwüºb˛j·÷s¡T. ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ Á|üuÛÑT‘·«+ mìïø£\≈£î eTT+<äT s¡÷.
5,000 ø√≥T¢‘√ <Ûäs¡\ dæúØø£s¡D ì~Ûì @sêŒ≥T #˚kÕÔqì Vü‰MT
sTT∫Ã+~. n~Ûø±sêìøÏ e∫Ãq ‘·sê«‘· X¯Sq´Vü≤kÕÔ\T #·÷|æ+~.
πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ ≈£L&Ü ¬s’‘·T\ |ü+≥\qT sêÁwüºÁ|üuÛÑT‘ê«˝Ò ø=qT>√\T
#˚j·÷\ì Ä u≤<Ûä´‘· yê]<˚ì e÷{≤¢&ÉT‘·T+~. πø+Á<ä, sêÁwüº
Á|üuÛÑT‘ê«\T ‘·ø£åDy˚T CÀø£´+ #˚düTø=ì ¬s’‘ê+>∑+ e<ä›qTqï |ü+≥\qT
yÓ+≥H˚ ø=qT>√\T #˚j·÷\ì m◊¬øm+mdt sêÁwüº ø±s¡´es¡Z+ &çe÷+&é
#˚dæ+~.
2. sêÁwüº+˝À 670 eT+&É˝≤\T ñ+&É>± πøe\+ 80 eT+&É˝≤\qT
e÷Á‘·y˚T ø£s¡Te⁄ eT+&É˝≤\T>± sêÁwüºÁ|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£{Ï+∫+~.
ìC≤ìøÏ sêÁwüºyê´|üÔ+>± ø£s¡Te⁄ HÓ\ø=ì ñqï~. sêj·T\d”eT õ˝≤¢˝À¢
ø£s¡Te⁄ HÓ\ø=q&É+‘√ Á|ü»\T πøs¡fi¯, ø£sêï≥ø£ ‘·~‘·s¡ Ç‘·s¡
sêÁcÕº\≈£î e\dü\T yÓfi¯ó‘·THêïs¡T. 2017 nø√ºãs¡T 1 qT+&ç
&çX¯+ãs¡T 31 es¡≈£î qyÓ÷<Ó’q es¡¸bÕ‘·+, |ü+≥\kÕ>∑T,
~>∑Tã&ÉT\T, uÛÑ÷>∑s¡“ ¤»\eT≥º+, uÛÑ÷$T˝À ‘˚eT XÊ‘êìï ã{Ϻ
ø£s¡Te⁄ eT+&É\˝≤qT >∑T]Ô+#êeTì sêÁwüº e´ekÕj·TXÊK Á|üø£≥q
e÷k˛ÿ˝À q>∑s¡+ <ä<ä›]\T¢‘·Tqï düeTj·T+˝ÀH˚ e÷k˛ÿ˝Àì ªª¬s&é
ùdÿ«sY˝Àμμ mÁs¡ ôd’q´+ ù|¬s&é »]–+~. ªª˝…ìHé düe÷~Ûμμ e<ä›
qT+∫ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé yê]øÏ dü+<˚X¯$T#êÃ&ÉT. <˚X¯s¡ø£åD¬ø’
Ms¡øÏXÀsê˝≤¢ $s¡T#·Tø£|ü&ÉeTì ø£s¡Ôe´ uÀ<Ûä #˚XÊ&ÉT. <ëì‘√
mÁs¡ôd’ì≈£î\T $»è+_Û+∫ ˇø£ÿkÕ]>± »s¡àHé ôd’ì≈£î\ô|’
$s¡T#·î≈£î|ü&ܶs¡T. Ç+‘· »s¡T>∑T‘·THêï $TÁ‘· sêC≤´˝…’q Á_≥Hé,
nyÓT]ø±\T j·TT<ä∆+˝ÀøÏ ~>∑˝Ò<äT. e÷k˛ÿ q>∑s¡+ô|’ HêJ\T
u≤+ãT\T y˚düTÔqï düeTj·T+˝À, düTÁ|”+ ø£e÷+&ÉsY>± ñqï
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ø√dü+ uÛÑ÷>∑s¡“¤ s¡ø£åD kÕúes¡+ ˇø£{Ï ñ+&˚~.
Äj·Tq ˇø£ÿkÕ] ≈£L&Ü <ëìï yê&ÉTø√˝Ò<äT. Äj·Tq e÷Á‘·+
ôd’q´+ eT<Ûä´H˚ e⁄+≥÷ Hêj·Tø£‘·«+ eVæ≤+#ê&ÉT. ô|’>± X¯Á‘·î
eTT≥º&ç˝À ñqï e÷k˛ÿ q>∑s¡+˝ÀH˚ $|ü¢e ~H√‘·‡e ôd’ìø£
$Hê´dü+ @sêŒ≥T #˚dæ ø£s¡Ôe´+ uÀ<Ûä #˚XÊ&ÉT. <˚X¯ s¡ø£åDÒ Á|ü<∏äeT
ø£s¡Ôe´eTì ñ<√“~+#ê&ÉT. ôd’ì≈£î\ Ä ñ‘ê‡Vü≤+‘√ $»è+_Û+∫
X¯Á‘·Tùdq\ô|’ $»j·÷\T kÕ~Û+#˚es¡≈£L $ÁX¯$T+#·˝Ò<äT. ô|’>±
u…]¢Héô|’ mÁs¡ ôd’q´+ $»j·T|ü‘êø£+ m>∑îs¡y˚dæ+~.
j·TT<ë∆q+‘·s¡+ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé, Äj·Tq≈£î Á|ü‘˚´ø£ >ös¡e
düHêàHê\T #˚dæq düuÛÑ˝À ø±Áy˚T&é kÕº*Hé Á|üdü+–dü÷Ô, ªªá
düHêàHê\T, >ös¡yê\T Hê≈£î #Ó+<äe⁄. qqTï b˛wæ+∫ bÕsƒê\T H˚]Œ
r]Ã~~›q eTq bÕغπø MTs¡T düHêàq+ #˚XÊs¡ì qeTTà‘êqTμμ
nHêï&ÉT m+‘√ $qj·T+>±.
ªªø=+‘· eT+~ ˇø£ kÕúsTTøÏ #˚s¡T>±H˚ yê]˝À nVü≤+uÛ≤e+
#√≥T #˚düT≈£î+≥T+~. ‘Ó*‡+~ ø=+#Óy˚T nsTTHê ‘·eT≈£î n+‘ê
‘Ó\TdüTqH˚ nVü≤+ø±sêìï Á|ü<ä]Ùdü÷Ô e⁄+{≤s¡T. |ü<äe⁄\ ø√dü+
yÓ+|üsê¢&ÉT‘·÷ e⁄+{≤s¡T. |üÁ‹ø£˝À¢ bò˛{À\ ø√dü+, Á|ü#êsê\
ø√dü+ Ç‘·s¡T\‘√ b˛{° |ü&ÉT‘·÷e⁄+{≤s¡T. ø±˙ ø±Áy˚T&é kÕº*Hé
M≥ìï{Ïø° <ä÷s¡+>± e⁄+&˚yê&ÉT. ø±Áy˚T&é kÕº*Hé n‹
ìsê&É+ãs¡+>±, $qÁeTî&ÉT>± e⁄+&˚yê&ÉT. m≈£îÿe ùd|ü⁄ Ç‘·s¡T\T
#Óù|Œ $wüj·÷\T $+≥÷ ‘êqT ‘·≈£îÿe e÷{≤¢&˚yê&ÉTμμ n+{≤&ÉT
e÷s¡¸˝Ÿ s¡aTø√yé.
s¡wü´Hé ùdq\≈£î &ç|òüP´{° ø£e÷+&ÉsY>± ñqï s¡aTø√˝Ÿ ø±Áy˚T&é
5 e÷]Ã 1`15, 2018, ôV’≤<äsêu≤<é, dü+|ü⁄{Ï ` 34, dü+∫ø£`21
C≤Ø #˚dæ+~. ‘·ø£åDy˚T sêÁwüº+˝À ø£s¡Te⁄ eT+&É˝≤\qT >∑T]Ô+∫
¬s’‘·T\≈£î yÓ+≥H˚ qwüº|ü]Vü‰s¡+ n+~+#ê\ì m◊¬øm+mdt sêÁwüº
ø±s¡´es¡Z+ &çe÷+&é #˚dæ+~.
3. düTu≤ãT˝Ÿ ≥qTï s¡÷. 4200, C≤e÷sTT˝Ÿ s¡÷. 4600\≈£î
ø=qT>√\T #˚j·÷\˙, e÷¬sÿ{Ÿ j·÷s¡T¶\ <ë«sê ø=qT>√\T #˚j·÷\ì
2018 »qe] 18q sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ õ.z.HÓ+. 31ì $&ÉT<ä\
#˚dæ+~. ø±ì Ä#·s¡D˝À e÷¬sÿ{Ÿ j·÷s¡T¶\ <ë«sê ø±≈£î+&Ü
<äfi≤s¡T\ qT+&ç ≥qTï düTu≤ãT˝Ÿ ≥qTï s¡÷. 2900, C≤e÷sTT˝Ÿ
≥qTï s¡÷. 3200 ˝…ø£ÿq ø=qT>√\T #˚düTÔHêïs¡T. @ Áô|’y˚≥T ø£+ô|˙
≈£L&Ü sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ C≤Ø #˚dæq õ.z.qT U≤‘·s¡T#˚j·T≈£î+&Ü
Áô|’y˚≥T ø=qT>√\T #˚düTÔHêïs¡T. ø±e⁄q ‘·ø£åDy˚T Á|üuÛÑT‘·«+ #·s¡´\T
#˚|ü{Ϻ ¬s’‘·T\ qT+&ç ø=qT>√\T #˚sTT+#ê*.
4. e÷¬sÿ{Ÿ˝À J&ç|ü|ü <Ûäs¡\T πøJøÏ s¡÷. 720\T ñ+&É>± ñ‘·Œ‹Ô
#˚düTÔqï –]»q ¬s’‘·T\≈£î πøJøÏ s¡÷. 130 e÷Á‘·y˚T sTTdüTÔHêïs¡T. á
|ü+≥qT Á|ü<Ûëq+>± ‘·÷s¡TŒ>√<ëe], |ü•ÃeT>√<ëe], Áoø±≈£îfi¯+,
Á|üø±X¯+õ˝≤¢˝À |ü+&çdüTÔHêïs¡T. n≥M ÁbÕ+‘ê˝À¢ –]»qT\ ñ‘·Œ‹Ô
#˚dæq J&ç|ü|üqT <äfi≤s¡T\T s¡÷. 80 qT+&ç s¡÷. 130\≈£î
ø=qT>√\T #˚dæ n~Ûø£ ˝≤uÛ≤\T bı+<äT‘·THêïs¡T. ø£˙dü+ s¡÷.
200\≈£î ø=qT>√\T #˚ùdÔ ‘·|üŒ ¬s’‘·T\≈£î –≥Tºu≤≥T ø±<äT. –]»q
ø±s√ŒπswüHé n≥M ÁbÕ+‘ê˝À¢ J&ç|ü|üqT ø=qT>√\T #˚j·÷* ˝Ò<ë
Ç‘·s¡ dü+düú\ <ë«sê Á|üuÛÑT‘·«y˚T ø=qT>√\T #˚j·÷\ì m◊¬øm+mdt
&çe÷+&é #˚düTÔqï~.
5. ø±\TcÕ´ìï yÓ<ä»\T¢‘·÷, »qJeHêìï $∫äqï+ #˚düTÔqï s=j·T´\
#Ós¡Te⁄\qT ‘·ø£åDy˚T ì*|æy˚j·÷\ì m◊¬øm+mdt sêÁwüº ø±s¡´es¡Z+
&çe÷+&é #˚dæ+~. ‘·ø£åDy˚T s=j·T´\ #Ós¡Te⁄\qT ì\T|ü⁄<ä\ #˚j·Tø£b˛‘˚
Á|ü‘·´ø£å Ä+<√fi¯q≈£î ~>∑T‘êeTì m◊¬øm+mdt ôV≤#·Ã]+∫+~.
6. #·+Á<äu≤ãT Á|üuÛÑT‘·«+ n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e∫Ãq ‘·sê«‘· <ä[‘·T\ô|’
<ë&ÉT\T ô|]–b˛‘·THêïj·Tì düe÷y˚X¯+ Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+ #˚dæ+~.
>∑s¡T>∑|üÁs¡T, <˚es¡|ü*¢ qT+&ç ô|<ä>={ϺbÕ&ÉT es¡≈£î <ä[‘·T\ô|’
<ë&ÉT\T »s¡T>∑T‘·THêï Á|üuÛÑT‘·«+ <√wüß\qT n¬sdüTº #˚j·T&É+˝Ò<äT.
<ä[‘· ¬s’‘·T\≈£î uÛÑ÷eTT\qT øö\TøÏe«ø£b˛e&É+ rÁeyÓTÆq
$wüj·TeT˙, Á|üuÛÑT‘·«+ nÁ>∑≈£î\ ô|‘·Ô+<ës¡T¢≈£î
e‘êÔdüT|ü\T≈£î‘·T+<äHêïs¡T. >={ϺbÕ&ÉT˝À <ä[‘·T\ô|’ <ë&ÉT\T
»]–Hê <√wüß\qT e~˝Òdæ u≤~Û‘·T\H˚ n¬sdüTº #˚j·T&É+ yÓqTø£
kÕúìø£ sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T ˇ‹Ô&ç ñ+~. >∑s¡T>∑|üÁs¡T, <˚es¡|ü*¢
kÕº*Hé >∑TD>∑D≤\ >∑T]+∫ #ÓãT‘·÷, ªªÄj·Tq s¡wü´Hé uÛ≤wü˝À
ùd«#·Ã¤>± e÷{≤¢&˚yê&ÉT. ø±ì ø=+#Ó+ »≤]®j·THé‡ j·÷düe⁄+&˚~.
Vü‰dü´Á|æj·TT&ÉT. ‘·q ≈£î¢|üÔ dü+uÛ≤wüD≤˝À¢ ≈£L&Ü #·eT‘êÿsê\T,
kÕyÓT‘·\T, n\+ø±sê\T $dæπsyê&ÉT. e´+>∑´ uÛ≤wüD+ n+fÒ
Äj·Tq≈£î Çwüº+. ‘êqT m≈£îÿe>± qy˚«yê&ÉT ø±<äT, ∫s¡Tqe⁄«˝Ò.
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé s√E≈£î 15 >∑+≥\≈£îô|’>± |üì #˚ùdyê&ÉT.
∫qïô|<ä› ˝Ò≈£î+&Ü n+<ä]‘√q÷ e÷{≤¢&˚yê&ÉTμμ.
Äj·Tq (kÕº*Hé) m˝≤+{Ï ìsê&É+ãs¡T&√ #ê{Ï #Ó|üŒ&ÜìøÏ
s¡aTø√yé ‘·q düàè‘·T\T nH˚ |ü⁄düÔø£+˝À Ç˝≤ sêXÊ&ÉT. ªª¬s+&Ée
Á|ü|ü+#· j·TT<ä∆+ eTT–dæ+~. eT÷&ÉT nÁ>∑ sêC≤´\ n~ÛH˚‘·\T
ªb˛{Ÿ‡&Ü+μ (u…]¢Hé bı*y˚Ts¡¢˝À) |ü≥ºD+˝À düMTø£å düe÷y˚X¯+
»s¡T|üqTHêïs¡T. ø±Áy˚T&é kÕº*Hé, e÷\{Àyé e+{Ï s¡wü´Hé nÁ>∑
Hêj·T≈£î\T n+<äs¡÷ Á|ü‘˚´ø£ ¬s’\T˝À edüTÔHêïs¡T. y˚T+
eTT+<äT>±H˚ b˛{Ÿ‡&Ü+ #˚] e÷ <˚X¯ Hêj·T≈£î\≈£î ø±e\dæq
@sêŒ≥T¢ #˚XÊeTT. ¬s’\T ãj·T\T<˚πs eTT+<äT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé Hê≈£î
Á≥+ø˘ø±˝Ÿ #˚XÊs¡T. eTeTà*ï >ös¡e+>± ÄVü‰«ì+#ê\˙
u≤´+&éy˚Tfi≤\T, Á|ü‘˚´ø£ <äfi≤\ ø£yê‘·T e+<äHê\T ô|≥ºø£+&ç.
eTTKT´\‘√ ùdºwüHé≈£î s¡+&ç n+‘ê ø£*‡ $&ç$&ç>± yÓfi¯<ë+μμ
nHêï&ÉT. »s¡à˙ ñqï‘· ôd’Hê´~Ûø±] ª{≤&˚Hé&ÜsYŒ¤μ ˝À>∑&É
ìedæ+∫q $XÊ\ $˝≤düeTj·T uÛÑeHêìï ø±Áy˚T&é kÕº*Hé≈£î
$&ç~>± @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. Äj·Tq≈£î Ä&É+ãs¡ $˝≤kÕ\T Çwüº+
˝Òø£ ` n\+ø£s¡D düTKeTj·T $X‚cÕ*ï ‘=\–+|ü #˚dæ
yÓTTVü≤e÷≥+>±H˚ <ëì˝À $&ç~#˚XÊ&ÉT. ø±Áy˚T&é kÕº*Hé
ìsê&É+ãs¡‘· Ç‘·s¡ <˚XÊ\ eTTKT´*ï ÄX¯Ãs¡´|ü]∫+~μμ nì
s¡aTø√yé sêXÊ&ÉT.
Äj·Tq m+‘· ìsê&É+ãs¡+>± kÂeT´+>± ñ+&˚yê&√, ø=ìï
düeTj·÷˝À¢ n+‘· ø£]ƒq+>± e⁄+&˚yê&ÉT. ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ¬s+&Ée
ø=&ÉT≈£î, n+‘· Áø£eT•ø£åD n\es¡TÃø√˝Ò<äT. u≤<Ûä´‘ês¡Væ≤‘·+>±
e⁄+&˚yê&ÉT. ôd’ìø£ n~Ûø±s¡T¢ ø=+<äs¡T ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ø=&ÉT≈£î≈£î
nqedüs¡+>± ôd’ìø£ Á|üyÓ÷wüqT¢ Ç#êÃs¡T. á dü+>∑‹ ‘Ó*j·T+>±H˚
ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ø√bı~«>∑Tï&Éj·÷´&ÉT. Ä n~Ûø±s¡T\qT
uÛÑ÷$T düeTdü´\T |ü]wüÿ]+#·˝Ò<äT. ‘·ø£åDy˚T <ä[‘·T\T m<äTs=ÿ+≥Tqï
uÛÑ÷$T, ñbÕ~Û düeTdü´\qT |ü]wüÿ]+#ê\ì Á|üuÛÑT‘ê«ìï &çe÷+&é
#˚düTÔ+~. $eø£å, nD∫y˚‘·, <ë&ÉT\≈£î e´‹πsø£+>± dü+|òüT{Ï‘·+>±
b˛sê&Ü\ì m◊¬øm+mdt |æ\T|ü⁄ìk˛Ô+~.
7. Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ëô|’ sêÁwüº+˝À $$<Ûä s¡÷bÕ\˝À Ä+<√fi¯q\T
»s¡T>∑T‘·THêïsTT. Á|ü‘˚´ø£ôV≤<ë sTTkÕÔqqï yêfi¯Sfl ‘ÓkÕÔeTì
#Ó|æŒqyêfi¯Sfl e÷≥‘·|üŒ&É+‘√ á Ä+<√fi¯q ‹]– ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~.
Á|ü‘˚´ø£ ôVA<ë ø£+fÒ Á|ü‘˚´ø£ bÕ´πøJ‘√ y˚Tfi¯ófl »s¡T>∑T‘êj·Tì
_C…|æ, ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ ¬s+&É÷ ≈£L&Ü sêÁwüº Á|ü»\≈£î #ÓãT‘·÷e#êÃsTT.
rsê |òæÁãe] 1, 2018q πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üy˚X¯ô|{Ϻq ã&Ó{® Ÿ˝À
nHê´j·T+ »]–+<äH˚ ù|s¡T‘√ ‹]– Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë s¡+>∑+MT<ä≈£î
e∫Ã+~. Bì˝À _C…|æ, ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ bÕغ\T sêÁwüº Á|ü»\qT
e+∫+düTÔHêïsTT. BìøÏ e´‹πsø£+>± sêÁwüº+˝À Á|ü‘˚´ø£ôVA<ë
ø√dü+ »s¡T>∑T‘·Tqï Ä+<√fi¯q˝À bÕ˝§Zqe\dæq~>± m◊¬øm+mdt
‘·q ÁX‚DT\≈£î |æ\T|ü⁄ìdüTÔ+~.
8. ã&Ó®{Ÿ˝À e´ekÕj·Ts¡+>±ìøÏ ô|<ä›|”≥ y˚dæq≥Tº πø+Á<ä+ Á|ü#ês¡+
#˚düT≈£î+≥T+~. ìC≤ìøÏ ø±s√Œπs{ŸX¯≈£îÔ\≈£î <ësê<ä‘·Ô+ #˚j·T&ÜìøÏ
ã&Ó®{Ÿ s¡÷|üø£\Œq »]–+<äì m◊¬øm+mdt Äs√|æ+∫+~.
e´ekÕj·÷ìøÏ πø{≤sTT+∫q s¡÷. 48,576 ø√≥¢˝À s¡÷. 37y˚\T
ø√≥T¢ e´ekÕj·T nqTã+<Ûä s¡+>±\πø πø{≤sTT+∫+~. e´ekÕj·÷ìøÏ
$T–*+~ e÷Á‘·+ s¡÷. 10 y˚\ ø√≥T¢ e÷Á‘·y˚T. kÕ«$THê<∏äHé
ø£MTwüHé dæbòÕs¡düT\T neT\T #˚j·÷\ì, ø£˙dü eT<䛑·T <Ûäs¡\T
ø£*Œ+#ê\ì, ¬s’‘·T s¡TD≤\qT s¡<äT›#˚j·÷\ì <˚X¯yê´|æ‘·+>±
»s¡T>∑T‘·Tqï ¬s’‘ê+>∑ Ä+<√fi¯q≈£î m◊¬øm+mdt eT<䛑·T Á|üø£{Ï+∫+~.
9. •s√eTT+&Éq+ πødüT˝À <ä[‘·T\qT ÁøÏwæºj·THé eT‘·düTú\T>±
‘·|ü&ÉT <ÛäèMø£s¡D |üÁ‘ê\T düèwæº+∫ πødüTqT ‘ês¡Te÷s¡T #˚j·T&ÜìøÏ
|üPqT≈£î+≥Tqï ‘√≥Á‹eT÷s¡TÔ\T, n‘·ìøÏ düVü≤ø£]+∫q n~Ûø±s¡
j·T+Á‘ê+>∑+ô|’ ø£]ƒq #·s¡´\T rdüTø√yê\ì m◊¬øm+mdt sêh
ø±s¡´es¡Z+ &çe÷+&é #˚düTÔqï~. 
|æ.{≤Hê´ ∫{ϺbÕ{Ï yÓ+ø£fÒX¯«s¡T¢
sêÁwüº n<Ûä´≈£åî\T sêÁwüº Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù
nœ\ uÛ≤s¡‘· ¬s’‘·T`≈£L© dü+|òüT+ (m◊¬øm+mdt)
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêh ø±s¡´es¡Z+
eT+<ä*+∫ ‘·q ø=&ÉT≈£îì dæbÕsTT kÕúHêìøÏ ~+|æy˚XÊ&ÉT. Ä
$<Ûä+>± ø±Áy˚T&é kÕº*Hé ‘·q≈£L, ‘·q ≈£î≥T+u≤ìøÏ ø°]Ô
<äøÏÿ+#·Tø√yê\ì m|ü&É÷ Á|üj·T‹ï+#· ˝Ò<äT. ô|’>± Äj·Tq≈£î
e∫Ãq neø±XÊ*ï ≈£L&Ü Á|üø£ÿ yê]øÏ Ç#˚Ã+<äT≈£î ø£èwæ #˚XÊ&ÉT.
nsTT‘˚ k˛wü*düTº düe÷»eTH˚ ˝Ò‘·yÓTTø£ÿ y˚Tø£\T ‹q≈£î+&Ü,
eTè>±\T <Ûä«+dü+ #˚j·T≈£î+&Ü, N&É|”&É\T k˛ø£≈£î+&Ü
s¡øÏå+#·&ÜìøÏ ø=+‘· ø£]ƒq+>± e´e]+∫ e⁄+&Ée#·TÃ. Ä
düeTj·T+˝À n~ ‘·|üŒìdü], dü¬s’q~ ≈£L&ÜqT. n˝≤+{Ï <äè&ÛÉyÓTÆq
yÓ’K] ne\+_Û+#·ø£b˛sTTq≥¢sTT‘˚ k˛wü*düTº düe÷»eTH˚ yÓTTø£ÿ
ÁbÕs¡+uÛÑ+˝ÀH˚ HêX¯qyÓTÆ e⁄+&˚~.
‘·q <˚X¯ ø£eT÷´ìdüTº bÕغ n_Ûeè~∆ ø√dü+, k˛wü*düTº ìsêàD+
ø√dü+ ø£èwæ #˚dü÷ÔH˚ eTs√yÓ’|ü⁄ $$<Ûä <˚XÊ˝À¢ ø£eT÷´ìdüTº bÕغ\
n_Ûeè~∆ø°, $|ü¢y√<ä´e÷\ n_Ûeè~∆ø° ôd’<ë∆+‹ø£ e÷s¡Z<äs¡Ùø£‘·«+
eVæ≤+#ê&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé. n+‘·sê®rj·T ø£eT÷´ìdüTº
ñ<ä´e÷ìøÏ Hêj·Tø£‘·«+ eVæ≤+#ê&ÉT. Á|ü‘˚´øÏ+∫ #Ó’Hê
$|ü¢y√<ä´eT n_Ûeè~∆øÏ nìï s¡ø±\ düVü‰j·T düVü≤ø±sê\q÷,
‘√&ÜŒ≥Tq÷ n+~+#ê&ÉT. HêJ Væ≤≥¢sYqT >∑&É>∑&É˝≤&ç+∫q
e÷]ÿ‡düTº eTôVAbÕ<Ûë´j·TT\T ø±Áy˚T&é kÕº*Hé 1953 e÷]à 5e
‘˚Bq eTs¡DÏ+#ê&ÉT. Äj·Tq≈£î ndü«düú‘· ˝Ò≈£îHêï
n~Ûø£ Ä˝À#·Hê ˇ‹Ô&ç eT÷\+>± ‘·\˝À qsê\T ∫{Ï¢
eTs¡DÏ+#ê&ÉT. 15 dü+e‘·‡sê\ ej·TdüT‡ qT+&ç <ë<ë|ü⁄ 60
dü+e‘·‡sê\T πssTT+ãefi¯ófl <˚X¯+ ø√düy˚T Ä˝À∫+#ê&ÉT,
bÕ≥T|ü&ܶ&ÉT. bÕغøÏ, <˚XÊìøÏ n+‘·sê®rj·T+>± ˇø£ Á|ü‘˚´ø£
kÕúHêìï dü+bÕ~+∫ ô|{≤º&ÉT ø±Áy˚T&é kÕº*Hé. ‘·q J$‘· ø±\+˝À
Á|ü<ä]Ù+∫q ñqï‘· Ä<äsêÙ\q÷, ‘ê´>∑ ìs¡‹˙, ìsê&És¡ãs¡‘·q÷,
Äj·Tq Á|ü<ä]Ù+∫q $qÁeT‘·q÷ Á|ü‹ $|ü¢e ø±s¡´ø£s¡Ô Ä<äs¡Ù+>±
rdüTø√yê*. eTôVAbÕ<Ûë´j·TT\T ø±Áy˚T&é kÕº*Hé n&ÉT>∑T C≤&É˝À¢
q&ÉTdü÷Ô uÛ≤s¡‘· $|ü¢y√<ä´e÷ìï eTT+<äT≈£î rdüT≈£îb˛<ë+. 
(2018 e÷]à 5e ‘˚B eTôVAbÕ<Ûë´j·TT\T ø±Áy˚T&é
kÕº*Hé 65e es¡∆+‹ düuÛÑ dü+<äs¡“¤+>±)
12`02`2018
 e÷]Ã
1`151`15, 2018,ôVôV’’≤<ä≤s<äêu≤<é
y˚T 2016, sêu≤<é
, dü, +dü|ü+⁄{|üÏ ⁄{Ï` 33,
` 34,dü+dü∫ø£+∫ø£` `121
uÛ≤s¡‘· ùws¡¢ |ü‘·q+: nyÓT]ø± ‘·T$Tà‘˚ uÛ≤s¡‘· Ä]∆ø£ e´edüúøÏ |ü&çX¯+
k˛eTyês¡+ Á|ü|ü+#·+˝Àì $$<Ûä Á|ü<Ûëq kÕºø˘ e÷¬sÿ≥T¢ uÛ≤Ø
yÓTT‘·Ô+˝À qwüºb˛j·÷sTT. Á|æ+{Ÿ eT]j·TT m\Áø±ºìø˘ MT&çj·÷ á
uÛ≤Ø |ü‘·Hêìï ã¢&é u≤‘Y >± n_Ûe]ídüTÔHêïsTT. nyÓT]ø± Á|ü<Ûëq
kÕºø˘ dü÷N nsTTq &Í CÀHé‡, 2008 Hê{Ï Á|ü|ü+#· Á<äe´-Ä]∆ø£
dü+øå√uÛÑ+ ø±\+˝À ≈£L&Ü ms¡>∑ì $<Ûä+>± ˇπø s√E 1175
bÕsTT+≥T¢ qwüºb˛sTT+~. ø±ã{Ϻ ã¢&é u≤‘Y nq&É+ ø£¬sø˘º nì|æ+#·ø£
e÷q<äT.
n+¬ø˝À¢#·÷dæq|ü⁄Œ&ÉT Ç+‘· uÛ≤Ø |ü‘·Hêìï &Í CÀHé‡ dü÷∫ ‘·q
#·]Á‘·˝À Ç+‘·es¡≈£î #·$#·÷&Éì e÷≥ ì»y˚T. ø±˙ ìwüŒ‹Ô (XÊ‘·+)
˝À #·÷ùdÔ á |ü‘·q+ 4.6 % ‘√ düe÷q+. Bì ø£+fÒ m≈£îÿe
ìwüŒ‹Ô˝À &Í CÀHé‡ (ˇπø s√E) |ü‘·qyÓTÆ ñ<ëVü≤s¡D\T >∑‘·+˝À
ˇø£{° ¬s+&ÉT ñqï+<äTq #ê]Á‘·ø£+ ø±<äT. nsTTq|üŒ{Ïø° ìwüŒ‹Ô˝À
≈£L&Ü Ç~ ô|<ä› yÓTT‘·Ôy˚T.
Ä>∑düTº 2011˝À MDT πs{Ï+>¥ ø£+ô|˙ nyÓT]ø± kÕs¡«uÛÖeT
s¡TD |üÁ‘ê\ (kÕe]Hé u≤+&é‡) πs{Ï+>¥ ì ‘·–Z+∫q ‘·sê«‘· á
kÕ∆sTT ìwüŒ‹Ô ˝À &ÍCÀHé‡ |ü‘·q+ ø±e&É+ Ç<˚ Á|ü<ÛäeT+. ìC≤ìøÏ
&Í CÀHé‡ |ü‘·q+ X¯óÁø£yês¡+ s√CÒ ÁbÕs¡+uÛÑ+ nsTT+~. Ä s√E
666 bÕsTT+≥T¢ |ü‘·q+ nsTTq &Í CÀHé‡ k˛eTyês¡+ ≈£L&Ü n<∏√
Á|üj·÷D≤ìï ø=qkÕ–+∫+~. nq>± ¬s+&ÉT s√E˝À¢ 1600
bÕsTT+≥T¢ ô|’>± qwüºb˛sTT+~.
nyÓT]ø± kÕºø˘ e÷¬sÿ≥T¢ |ü‘·q+‘√ ◊s√bÕ, Ädæj·÷ kÕºø˘
e÷¬sÿ≥T¢ ≈£L&Ü es¡düø£{≤ºsTT. »s¡à˙ Á|ü<Ûëq kÕºø˘ dü÷N DAX,
ÁbòÕHé‡ dü÷N CAC, Á_≥Hé dü÷N FTSE \‘√ bÕ≥T »bÕHé (ìø°ÿ),
Vü‰+ø±+>¥ (Vü‰´+¬>‡+>¥), ‘Ó’yêHé (TWSE) <˚XÊ\ dü÷N\T 3.5
XÊ‘·+ qT+&ç 5 XÊ‘·+ es¡≈£L |ü‘·q+ nj·÷´sTT. k˛eTyês¡+ ˇø£ÿ
s√CÒ Á|ü|ü+#· e÷¬sÿ≥¢˝À *dtº nsTTq ø£+ô|˙\ |ü‘·q+ yÓTT‘·Ô+ 4
Á{Ï*j·THé &Ü\s¡¢≈£î düe÷q+ nì sêsTT≥sY‡ n+#·Hê y˚dæ+~. Ç~
<ë<ë|ü⁄ 250 \ø£å\ ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\≈£î düe÷q+.
kÕºø˘ e÷¬sÿ≥¢˝ÀøÏ &ÉãT“ e∫à #˚]‘˚ dü÷N\T ô|’ ô|’øÏ
m>∑u≤≈£î‘êsTT. eTs√ $<Ûä+>± #ÓbÕŒ\+fÒ kÕºø˘ e÷¬sÿ{Ÿ ˝À *dtº
nsTTq ø£+ô|˙\ ùwsY\qT eT<äT|ü⁄<ës¡T\T ø=qT>√fi¯ófl #˚düTÔ+fÒ
&çe÷+&é y˚Ts¡≈£î kÕºø˘ / ùwsY / yê{≤ <Ûäs¡ ô|s¡T>∑T‘·T+~. n˝≤
ø±≈£î+&Ü eT<äT|ü⁄<ës¡T\T ‘·eT e<ä› ñqï ùwsY\qT es¡dü ô|{Ϻ
n$Tà‘˚ yê{Ï <Ûäs¡‘·>∑TZ‘·T+~.
ø=qT>√fi¯ófl CÀs¡T>± kÕ–‘˚ ãT˝Ÿ e÷¬sÿ{Ÿ n+{≤s¡T. á
<Û√s¡DÏì ø±s¡÷ºìdüTº\T s¡+¬ø\Ty˚düTÔqï m<äT› (ãT˝Ÿ) u§eTà‘√
dü÷∫kÕÔs¡T. (uÀ+uÒ kÕºø˘ mπøÃ+õ eTT+<äT ñ+&˚ m<äT› $Á>∑Vü≤+
>∑Ts¡TÔ#˚düTø√+&ç). neTàø±\T CÀs¡T>± kÕ–‘˚ uÒsY e÷¬sÿ{Ÿ n+{≤s¡T.
á <Û√s¡DÏì ø±s¡÷ºìdüTº\T #Ûêr #·s¡T#·T≈£î+≥÷ >=+‘Ó‹Ô ns¡TdüTÔqï
m\T>∑Tã+{Ï u§eTà‘√ dü÷∫kÕÔs¡T.
uÛ≤s¡‘Y kÕºø˘ e÷¬sÿ≥T¢ ≈£L&Ü &Í CÀHé‡ |ü‘·Hêìï
nqTdü]+#êsTT. nyÓT]ø± e÷¬sÿ≥T¢ uÛ≤s¡‘· ø±\e÷q+ Á|üø±s¡+
kÕj·T+Á‘·+ ÁfÒ&ç+>¥ ÁbÕs¡+_ÛkÕÔsTT. ø£qTø£ &Í CÀHé‡ |ü‘·q+
Á|üuÛ≤e+ Ç+&çj·÷˝À eT+>∑fi¯yês¡+ ø£ì|ædüTÔ+~.
á s√E, eT+>∑fi¯yês¡+, e÷¬sÿ{Ÿ˝À ÁfÒ&ç+>¥ ÁbÕs¡+uÛÑ+ nsTTq
ì$TcÕ\ ˝ÀH˚ _mdtá ôdHÓ‡ø˘‡ dü÷N 1000 bÕsTT+≥T¢ |ü‘·q+
nsTT+~. Ç+Á{≤-&˚ (ñ<äj·T+ ÁfÒ&ç+>¥ yÓTT<ä˝…’ kÕj·T+Á‘·+
eTT–+|ü⁄ u…˝Ÿ yÓ÷π> ˝À|ü⁄) ˝À n‘·´~Ûø£+>± 1274 bÕsTT+≥T¢
|ü‘·qyÓTÆq~. Ä ‘·sê«‘· ø√\T≈£îì ÁfÒ&ç+>¥ eTT–ùd düeTj·÷ìøÏ
561 bÕsTT+≥¢ |ü‘·Hêìï qyÓ÷<äT #˚dæ+~.
n˝≤π> H˚wüq˝Ÿ kÕºø˘ mπøÃ+J (mHémdtá -ì|ò”º) ˇø£ <äX¯˝À
390 bÕsTT+≥T¢ (3.6%) |ü‘·q+ nsTT+~. Ä ‘·sê«‘· ø√\T≈£îì
ÁfÒ&ç+>¥ eTT–ùd düeTj·÷ìøÏ 168 bÕsTT+≥¢ (1.58%) qcÕºìøÏ
#˚]+~.
ìC≤ìøÏ uÛ≤s¡‘· e÷¬sÿ≥¢ |ü‘·q+ ã&Ó®{Ÿ Á|üø£{Ï+∫q s√E qT+&ç
yÓTT<ä\sTT+~. ã&Ó®{Ÿ˝À Bs¡È ø±*ø£ ô|≥Tºã&ç ˝≤uÛ≤\ |üqTï (˝≤+>¥
≥sYà πø|æ≥˝Ÿ ¬>sTTHé‡ {≤ø˘‡ - m˝Ÿ{Ïdæõ) Á|üø£{Ï+#·&É+ e\¢ kÕºø˘
e÷¬sÿ≥T¢ qwüºb˛j·÷j·Tì sêsTT≥sY‡‘√ bÕ≥T Ç‘·s¡ |ü•ÃeT _õHÓdt
MT&çj·÷ $X‚¢wæ+∫+~. yê{Ï˝À ø=ìï yêsêÔdü+dü∆\T Ç|üŒ{Ïø° Ç<˚
$X‚¢wüD #˚düTÔHêïsTT. Ç‘·s¡ bÕsTT+≥T¢ ≈£L&Ü ø=ìï #Ó|æŒHê
m˝Ÿ{Ïdæõ |üqTïH˚ Á|ü<Ûëq+ #˚dæ #·÷|ü⁄‘·THêïsTT.
ã&Ó®{Ÿ Á|üø£≥q‘√ yÓTT<ä\sTTq |ü‘·q+ |òæÁãe] 6 es¡≈£L
ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ ñqï~. m˝Ÿ{Ïdæõ |üqTï (10%) Á|üuÛ≤e+ Çìï
s√E\T ñ+&É≥+ kÕ<Ûä´+ ø±<äqï dü+>∑‹ì |ü•ÃeT MT&çj·÷
|ü{Ϻ+#·Tø√e&É+ ˝Ò<äT. m˝Ÿ{Ïdæõì Á|ü<Ûëq+>± kÕºø˘ e÷¬sÿ{Ÿ˝À
6 Á|üC≤|ü+<∏ë
eT<äT|ü⁄<ës¡T\T dü+bÕ~düTÔqï ˝≤uÛ≤\T \ø£å´+>± #˚düT≈£îì C…’{°¢
Á|üø£{Ï+#ê&ÉT. n~ ≈£L&Ü ˝≤+>¥ ≥sYà. nq>± kÕºø˘ e÷¬sÿ{Ÿ ˝À
eT<äT|ü⁄ #˚dæq dü+e‘·‡s¡+ ‘·sê«‘· e#˚à ˝≤uÛÑ+ \ø£å s¡÷bÕj·T\T
<ë{Ï‘˚ |üqTï ô|’>± Ç~ Ä#·s¡D˝À sêe&ÜìøÏ ø=ìï HÓ\\T
|ü&ÉT‘·T+~.
uÛ≤s¡‘· yê´bÕs¡ MT&çj·÷ |ü•ÃeT MT&çj·÷ $X‚¢wüD‘√
$uÛÒ~düTÔHêïsTT. |òæÁãe] 2 ‘˚Bq uÛ≤s¡‘· Ä]∆ø£ eT+Á‹ ns¡TDY C…’{°¢
z Á|üø£≥q $&ÉT<ä\ #˚dü÷Ô á $X‚¢wüD‘√ $uÛÒ~+#ê&ÉT. m˝Ÿ{Ïdæõ
|üqTïø° kÕºø˘ e÷¬sÿ≥¢ |ü‘·Hêìø° dü+ã+<Ûä+ ˝Ò<äì #ÓãT‘·÷ yêdüÔe
ø±s¡D+ >√¢ã˝Ÿ H˚|ü<∏ä´+ ñqï<äì #ÓbÕŒ&ÉT. ás√E -|òæÁãe] 6,
eT+>∑fi¯yês¡+- Ä]∆ø£ XÊK ø±s¡´<ä]Ù Vü≤düTàUŸn~Ûj·÷ ≈£L&Ü
|üÁ‹ø£\≈£î Ç<˚ $wüj·T+ eT∞fl #ÓbÕŒ&ÉT. Á|ü|ü+#· e÷¬sÿ≥¢˝À
ã\V”≤q‘· e\¢ á|ü]dæ∆‹ @s¡Œ&ç+<äì #ÓbÕŒ&ÉT.
Çø£ÿ&É >∑eTì+#·e\dæq $wüj·T+ @$T≥+fÒ uÛ≤s¡‘· kÕºø˘
e÷¬sÿ{Ÿ |ü‘·Hêìï nyÓT]ø±-◊s√bÕ e÷¬sÿ≥¢ |ü‘·q+‘√ $&ÉBdæ
#·÷|ü&ÜìøÏ |ü•ÃeT MT&çj·÷ Á|üj·T‹ïdüTÔ+fÒ Ä Á|üj·T‘êïìï uÛ≤s¡‘·
Á|üuÛÑT‘·«eT÷, uÛ≤s¡‘· MT&çj·÷ Á|ü‹|òüT{Ï+#·&É+. ªªe÷ ‘·ù|ŒMT˝Ò<äTμμ
nì #Óù|Œ+<äT≈£î |ü•ÃeT MT&çj·÷ Á|üj·T‹ïdüTÔ+fÒ ªªMT e˝Ò¢
e÷≈£L‹|üŒ\Tμμ nì eTqyêfi¯ó¢ yê~düTÔHêïs¡T.
$»j·TX‚KsY
m˝Ÿ{Ïdæõ |üqTï e\¢ ø£+ô|˙\≈£î ô|<ä› m‘·TÔq qwüº+ @B
»s¡>∑<äì eT<äT|ü⁄<ës¡T\≈£î nwüO´¬sHé‡ Ç#˚Ã+<äT≈£î uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+
‹|üŒ\T |ü&ÉT‘√+~. ˝Ò≈£î+fÒ kÕºø˘ e÷¬sÿ≥¢ qT+&ç eT]+‘· &ÉãT“
‘·s¡*b˛‘·T+<äì Á|üuÛÑT‘·«+ uÛÑj·T+. 2018 ˝À kÕºø˘ e÷¬sÿ≥T¢
kÕ~Û+∫q e~∆ yÓTT‘·Ô+ á ◊<äT ôdwüq¢ |ü‘·q+˝À
}&ÉTÃ≈£îb˛sTT+~. kÕºø˘ e÷¬sÿ{Ÿ e~∆H˚ ‘·eT >=|üŒ‘·q+>±
#Ó|ü⁄Œ≈£î+≥Tqï _C…|æ Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ Ç~ qwüºø£s¡+. kÕºø˘ e÷¬sÿ{Ÿ
eT]+‘· |ü&çb˛‘˚ yÓ÷&ç Á|ü‹wüº eTdüø£u≤s¡T‘·T+~ eT]!
eTs√ |üø£ÿ |ü•ÃeT <˚XÊ\˝Àì |ü]dæ∆‘·T\T uÛ≤s¡‘· e÷¬sÿ≥¢
|ü‘·HêìøÏ <ë]rkÕÔj·Tqï ì»+ uÛ≤s¡‘· Á|ü»\≈£î n+<ä≈£î+&Ü
ñ+&É&É+ |ü•ÃeT <˚XÊ\ Á|üjÓ÷»q+. Ä ì»+ ‘Ó*ùdÔ >√¢ã˝…’CÒwüHéøÏ
e´‹πsø£‘· ô|s¡T>∑T‘·T+~. ◊m+m|òt, Á|ü|ü+#· u≤´+≈£î\ <ë«sê
|ü•ÃeT <˚XÊ\T Á|üuÛÀ~+#˚ m˝Ÿ|æõ $<ÛëHê\ |ü≥¢ ìs¡düq
ô|s¡T>∑T‘·T+~. $<˚o dü+kÕú>∑‘· ô|≥Tºã&ÉT\T $<˚o Á|ü‘·´ø£å
ô|≥Tºã&ÉT\T (m|òt◊◊\)≈£î, (m|òt&ç◊\)≈£L nqT≈£L\ yê‘êes¡D+
ø£*ŒùdÔ uÛ≤s¡‘· <˚XÊìøÏ y˚T\T»s¡T>∑T‘·T+<äqï uÀ<Ûäq ‘·|üŒqï
ne>±Vü≤q @<√ ˇø£ kÕ∆sTT˝À ø£\T>∑T‘·T+~. Ç~ »s¡>∑≈£L&É<äT.
@~ ì»+? uÛ≤s¡‘· MT&çj·÷, πø+Á<ä eT+Á‹, Ä]∆ø£ ôdÁø£≥Ø Ms¡T
#ÓãT‘·Tqï<˚ ì»+ nì y˚πs #Ó|üŒqedüs¡+ ˝Ò<äT. á yÓ’s¡T<Ûä´+
ˇø£]ô|’ ˇø£s¡T ø£‘·TÔ\T <ä÷düT≈£îH˚ yÓ’s¡T<Ûä´+ @MT ø±<äT. m˝Ÿ{Ïdæõ
e\¢ m|òt◊◊\ ˝≤uÛ≤\T ‘·>∑TZ‘êsTT. |ü•ÃeTMT&çj·÷ <äwæº˝À Ä ø±düÔ
qwüº+ ≈£L&Ü |ü•ÃeT ô|≥Tºã&ÉT\≈£î sê≈£L&É<äT. n&É÷¶n<äT|ü⁄
˝Ò≈£î+&Ü ô|s¡T>∑T‘·Tqï kÕºø˘ e÷¬sÿ≥T¢ @<√ ˇø£ s√E ø£¬sø£åHé≈£î
>∑Ts¡e⁄‘êsTT. Ç|üŒ{Ïπø uÛ≤s¡‘· kÕºø˘ e÷¬sÿ≥¢˝À ùws¡T¢ yê{Ï yêdüÔe
$\Te ø£+fÒ n~Ûø£ kÕ∆sTTøÏ ô|]–b˛j·÷sTT. Bìï
ìj·T+Á‹+#·ø£b˛‘˚ ø£¬sø£åHé es¡πø |ü]$T‘·+ ø±e\dæq kÕºø˘\ |ü‘·q+
dü+øå√uÛÑ |ü]dæ∆‘·T\≈£î <ë] rùd˝≤ |ü]D$T+#·e#·TÃ. <ëìì
ìs√~Û+#·&É+ uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·« \ø£å´+. á yÓ’s¡T<Ûä´+ |ü]~Û #ê˝≤
|ü]$T‘·+. m|òt◊◊ \ ø=~› bÕ{Ï ˝≤uÛ≤\≈£L uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·« kÕs¡~Û
nsTTq _C…|æ z≥¢ Á|üjÓ÷»Hê\ es¡πø Ç~ |ü]$T‘·+.
Ç+‘·ø° >√¢ã˝Ÿ kÕ∆sTT˝À ùws¡T¢ m+<äT≈£î |ü‘·q+ ne⁄‘·Tqï≥T¢?
<ëìøÏ Á|ü<Ûëq ø±s¡D≤\T :
` nyÓT]ø± kÕe]Hé ãTTD |üÁ‘ê\ô|’ edüTÔqï ˝≤uÛ≤\ (sT÷˝Ÿ¶) ô|s¡T>∑T<ä\
` nyÓT]ø± (◊s√bÕ) ˝À y˚‘·Hê\ ô|s¡T>∑T<ä\‘√ Á<äy√´\“D+ Á|üe÷<ä+ ô|s¡>∑&É+
` nyÓT]ø± ]»sY« u≤´+≈£î e&û¶ πs≥¢ ô|+|ü⁄<ä\ (ø£]ƒq Á<äe´ $<Ûëq+)
` nyÓT]ø± kÕºø˘ e÷¬sÿ{Ÿ˝À eTT+#·Tø=düTÔqï ø£¬sø£åHé
á Hê\T>∑T ø±s¡D≤\≈£î m˝Ÿ{Ïdæõ Á|üuÛ≤e+ ø±düÔ n<äq+>± »‘·
ø£*dæ+~. ø±˙ m˝Ÿ{Ïdæõ Á|ü<Ûëq ø±s¡D+ ø±<äT. ô|’ Hê\T>∑T
ø±s¡D≤\T ˝Òø£b˛‘˚ m˝Ÿ{Ïdæõ Á|üuÛ≤e+ Ä ˇø£ÿ s√E‘√H˚
eTT–dæb˛j˚T~. m+<äTø£+fÒ m˝Ÿ{Ïdæõ qT+&ç u…’≥|ü&˚+<äT≈£î
ø±e\dæq s¡+Á<Ûë\qT C…’{°¢ Ä Á|ü‹bÕ<äq˝ÀH˚ ø£*Œ+∫ ô|{≤º&ÉT. Ä
s¡+Á<Ûë\ »˝…¢&É˝À $T–*q ˝≤uÛ≤\ ô|’H˚ m˝Ÿ{Ïdæõ |üqTï b˛≥T
|ü&ÉT‘·T+~.
ªªs¡cÕ´˝À es¡¸+ ≈£î]ùdÔ uÛ≤s¡‘· ø£eT÷´ìdüTº\T Ç+&çj·÷˝À
>=&ÉT>∑T |ü≥Tº≈£î+{≤s¡Tμμ nì >∑‘·+˝À |ü]Vü‰dü+ Ä&˚yêfi¯ó¢. _CÒ|æ
bÕغ, <ëì nqTã+<Ûä dü+|òü÷\ yêfi¯fl≈£î á |ü]Vü‰dü+ n+fÒ ‘·>∑ì
Çwüº+>± ñ+&˚~. ªªuÛ≤s¡‘· kÕºø˘ e÷¬sÿ≥¢ |ü‘·HêìøÏ y˚TeTT ‘Ó∫Ãq
m˝Ÿ{Ïdæõ |üqTï ø±s¡D+ ø±<äT, ã\V”≤q >√¢ã˝Ÿ (nyÓT]ø± nì
#·<äTe⁄ø√yê*) Ä]∆ø£ |ü]dæ∆‘·T˝Ò n+<äT≈£î ø±s¡D+μμ nì Ç|ü⁄Œ&ÉT
_C…|æ eT+Á‹ C…’{°¢ ìC≤\qT $&ÉeT]∫ #ÓãT‘·THêï&ÉT. n|ü⁄Œ&ÉT
ø£eT÷´ìdüTº\ô|’ #˚dæq |ü]Vü‰dü+ πøe\+ b˛*ø£ e÷Á‘·y˚T ‘·|üŒ
yêdüÔe+ ø±<äT. ø±>± á s√E nyÓT]ø± ø±düÔ ‘·T$Tà‘˚ uÛ≤s¡‘· Ä]∆ø£
e´edü∆≈£î eTT≈£îÿ\T ø±]b˛e&É+ e÷Á‘·+ ø£]ƒq yêdüÔe+. m+‘·
yêdüÔe+ n+fÒ |òæÁãe] 1 qT+&ç 6e ‘˚B es¡≈£î »]–q uÛ≤s¡‘·
ùws¡¢ |ü‘·q+e\¢ eT<äT|ü⁄<ës¡T\T <ë<ë|ü⁄ s¡÷. 10 \ø£å\ ø√≥î¢
qwüºb˛j˚T≥+‘·! á yÓTT‘·Ô+ uÛ≤s¡‘· yê]¸ø£ ã&Ó®{Ÿ˝À dü>∑+ ø£+fÒ
m≈£îÿy˚!
Áf…»Ø u≤+&É¢ô|’ sêã&ç (sT÷˝Ÿ¶)
ùwsY e÷¬sÿ≥¢˝À neTàø±\ ˇ‹Ô&çøÏ ;»+ nyÓT]ø± kÕs¡«uÛÖeT
ãTTD |üÁ‘ê\ sT÷˝Ÿ¶ (˝≤uÛÑ+/sêã&ç/e&û¶ πs≥T) ˝À |ü&ç+~.
Ç+<äT˝ÀøÏ yÓfi‚fl eTT+<äT ø=ìï eTÚ*ø£ n+XÊ\T ‘Ó\TdüTø√yê*.
nyÓT]ø± Á|üuÛÑT‘·« s√EyêØ Ks¡TÃ\T q&çù|+<äT≈£î nyÓT]ø± Áf…»Ø
$$<Ûä ø±\ |ü]$T‘·T\‘√ kÕs¡«uÛÖeT ãTTD |üÁ‘ê\T C≤Ø #˚j·T&É+
<ë«sê ãTTD ùdø£s¡D »]ù| dü+>∑‹ ‘Ó*dæ+<˚. y˚\+ <ë«sê ‘·≈£îÿe
e&û¶ πs≥T ø√{Ÿ #˚dæq yê]øÏ ãTTD |üÁ‘ê\T <ä≈£îÿ‘êsTT. Áô|’eTØ
e÷¬sÿ{Ÿ˝À |ü*πø sT÷\T¶ dæús¡yÓTÆ+~. u≤+&ÉT |ü]|üø£«+ nj˚T´es¡≈£L
Ç+<äT˝À e÷s¡TŒ ñ+&É<äT.
Áf…»Ø u≤+&ÉT¢ C≤Ø #˚XÊø£ n$ e÷¬sÿ{Ÿ ˝À eT∞fleT∞fl
neTàø±\T-ø=qT>√fi¯¢≈£î >∑Ts¡e⁄‘·÷ ñ+{≤sTT. n<äq|ü⁄ e&û¶ πs≥T
Çe«p|ü&É+ <ë«sê e´≈£îÔ\T/ø£+ô|˙\T/dü+dü∆\T ôdø£+&ÉØ e÷¬sÿ{À¢
e÷s¡T uÒsêìøÏ u≤+&ÉT¢ ø=qT>√\T #˚kÕÔsTT. ôdø£+&ÉØ e÷¬sÿ{À¢
|ü*πø e&û¶ πs≥T≈£L, Áô|’eTØ e&û¶ πs≥T (eT∞fl »]π> y˚\+˝À |ü*πø
e&û¶ πs≥T) ≈£L dü+ã+<Ûä+ ñ+&É<äT. ôdø£+&ÉØ e÷¬sÿ{Ÿ˝À e&û¶m≈£îÿe
|ü*øÏ‘˚ Ä m≈£îÿe e&û¶H˚ Áf…»Ø ≈£L&Ü Çyê«\ì &çe÷+&é #˚j·T&É+
≈£î<äs¡<äT. nsTT‘˚ ôdø£+&ÉØ e÷¬sÿ{Ÿ˝À |ü*πø e&û¶ πs≥¢ Á|üuÛ≤e+
Áô|’eTØ e÷¬sÿ{Ÿ ô|’ nìyês¡´+>± |ü&ÉT‘·T+~. m+<äTø£+fÒ u≤+&É¢
–sêø° @ kÕ∆sTT˝À ñqï<√ ôdø£+&ÉØ e÷¬sÿ{À¢ |ü*πø ‘êC≤ sT÷˝Ÿ¶
‘Ó*j·TCÒdüTÔ+~ >∑qTø£.
&=Hê˝Ÿ¶ Á≥+|t n<Ûä´ø£å]ø£+ ÁbÕs¡+uÛÑ+ nj·÷´ø£ ø£+ô|˙\≈£î,
ô|≥Tºã&ç<ës¡T\≈£î esê\ es¡¸+ ≈£î]|æ+#ê&ÉT. ≈£î]|æ+#·&Éy˚T ø±<äT
#·s¡´\T rdüT≈£îì neT\T #˚XÊ&ÉT ≈£L&Ü. Á≥+|t |ü<äM d”«ø±s¡+
Hê&ÉT 100 $T*j·THé &Ü\s¡¢ y˚Ts¡ (Vü≤|òæ+>∑ºHé b˛dtº) Ks¡Tà ô|{Ϻ
|ü+&É>∑ »]|æq ã&Ü ø±s=Œπs≥¢≈£î ‘·–q $<Ûä+>± \_› #˚≈£LsêÃ&ÉT.
ø±s=Œπs{Ÿ ø£+ô|˙\≈£î ô|<ä› yÓTT‘·Ô+˝À |üqTï sêsTTr\T ø£*Œ+#ê&ÉT.
ã&Ü<Ûäì≈£î\T, ø±s=ŒπswüHé\≈£î 2026 es¡≈£î 350 _*j·THé &Ü\s¡¢
|üqTï ø√‘· Á|üø£{Ï+#ê&ÉT. á qcÕºìï |üP&ÉTÃø√e&ÜìøÏ m|òüs¡¶ãT˝Ÿ
πøsY j·÷ø˘º (ˇu≤e÷ πøsY -Äs√>∑´ dü+s¡ø£åD#·≥º+) s¡<äT› #˚XÊ&ÉT.
ø£+ô|˙\≈£î n&É>∑≈£î+&ÜH˚ dü_‡&û\T Á|üø£{Ï+#ê&ÉT. {≤ø˘‡ Vü‰*&˚\T
Á|üø£{Ï+#ê&ÉT. ô|<ä› ø±s=Œπs{Ÿ ø£+ô|˙\ dæáz\ qT+&ç ø±s=ŒπswüHé
\ qT+&ç ãVæ≤s¡+>∑+>±H˚ dü\Vü‰\T, dü÷#·q\T, e÷s¡Z<äs¡Ùø£‘·«+
d”«ø£]dü÷Ô $<ÛëHê\qT s¡÷bı+~düTÔHêï&ÉT. ø±s=Œπs{Ÿ Á|üjÓ÷»Hê\
ì$T‘·Ô+ Áø£eT+ ‘·|üŒ≈£î+&Ü @<√ ˇø£ ø=‘·Ô ìs¡íj·T+ Á|üø£{Ïdü÷ÔH˚
ñHêï&ÉT.
Á|üuÛÑT‘·« ìj·T+Á‘·D ø±s¡´ø£˝≤bÕ\qT ì]›wüº ø±\+bÕ≥T
düÔ+_Û+|üCÒdæ ø±s=Œπs≥¢≈£î |üP]Ô ùd«#·Ã¤ ø£*Œ+#ê&ÉT. Á|üuÛÑT‘·«+
s¡÷bı+~+#˚ Á|ü‹ ø=‘·Ô ìã+<Ûäq≈£î >±qT ¬s+&ÉT bÕ‘· ìã+<Ûäq\T
s¡<äT› #˚j·÷\ì áz (m–®≈£L´{ÏyéÄs¡¶sY) C≤Ø #˚XÊ&ÉT. Á|üuÛÑT‘·«+˝À
Á|ü<Ûëq b˛düTº\qT ø±s=Œπs{Ÿ ø£+ô|˙\ e÷J u≤dt\‘√q÷,
ø£+ô|˙\ n~Û|ü‘·T\‘√q÷ ì+ù|XÊ&ÉT. (Á≥+|t dü«j·T+>± ã&Ü
]j·T˝Ÿ mùdº{Ÿ ø£+ô|˙øÏ n~Û|ü‹). yê‘êes¡D e÷s¡TŒ\ô|’ bÕ´]dt˝À
≈£î~]q n+‘·sê®rj·T ˇ|üŒ+<ä+ qT+&ç u…’{ÏøÏe#˚ÃXÊ&ÉT.
uÛÑ÷‘êbÕìøÏ ø±s¡D+ nì #Ó|æŒq ô|Á{À\T, >±´dt ø£+ô|˙\≈£î
y˚>∑+>± nqTeT‘·T\T Ç#˚ÃXÊ&ÉT. ªyê‘êes¡D e÷s¡TŒμ nqï |ü<ëH˚ï
yê&É≈£L&É<äì Á|üuÛÑT‘·« $uÛ≤>±\≈£î VüQ≈£î+ y˚XÊ&ÉT. ˇu≤e÷ ‘Ó∫Ãq
ø°¢Hé $<äT´‘Y |ü<Ûäø±ìï s¡<äT› #˚XÊ&ÉT. yÓT<ä&ÉT≈£î Vü‰ì#˚ùd |ü⁄s¡T>∑T
eT+<äT\ ‘·j·÷ØøÏ &Í CÀHé‡ ¬ø$Tø£˝Ÿ≈£î nqTeT‹ Ç#êÃ&ÉT.
$T\≥Ø-Ç+&ÉÁdæºj·T˝Ÿ ø±+ô|¢ø˘‡ Á|üjÓ÷»q+ #˚≈£Ls¡TÑ·÷ $T*≥Ø
ã&Ó®{Ÿ uÛ≤Ø>± ô|+#ê&ÉT. kÂB nπs_j·÷‘√ uÛ≤Ø Äj·TT<Ûä neTàø£+
 Á|üC≤|ü+<∏ë
ˇ|üŒ+<ä+ #˚düT≈£îì eT<Ûä´ÁbÕ#·´+˝À ñÁ~ø£Ô‘·\≈£î
eT]+‘· Ä»´+ b˛XÊ&ÉT.
ø±s=Œπs≥¢ Á|üjÓ÷»q+ ø√dü+ Á≥+|t #˚|ü{Ϻq #·s¡´˝À¢ Ç$ ø=ìï
e÷Á‘·y˚T. kÕÁe÷»´yê<ä ô|≥Tºã&ç<ëØ es¡Z+ Á|üjÓ÷»Hê\T HÓs¡y˚πsÃ
$<ÛëHê\T kÕºø˘ e÷¬sÿ≥¢≈£î n$T‘· Á|æj·T+. Á≥+|t n+&É‘√ nyÓT]ø±
kÕºø˘ e÷¬sÿ≥T¢, bı&ç–+|ü⁄>± ◊s√bÕ, »bÕHé, Vü‰+>¥ø±+>¥ e÷¬sÿ≥T¢
$T&çdæ|ü&ܶsTT. HÓ\≈£î 40 _*j·Tq¢ y˚Ts¡ Áf…»Ø+&É¢qT ‹]–
ø=qT>√\T #˚ùd ªñB›|üq #·s¡´μ (ø±«+{ÏfÒ{Ïyé áõ+>¥) <ë«sê
$&ÉT<ä\ nsTTq kıeTTà ≈£L&Ü Á|ü|ü+#· ùwsY e÷¬sÿ≥¢qT ô|’ô|’øÏ
HÓ{Ϻ+~.
nyÓT]ø± ùwsY e÷¬sÿ{Ÿ CÀs¡T≈£î eTs√ ø±s¡D+ u≤+&É¢ô|’ sT÷˝¶Ÿ
ø£+fÒ ùwsY e÷¬sÿ{Ÿ ˝≤uÛ≤\T Äø£s¡¸D°j·T+>± ñ+&É≥+. ô|≥Tºã&ç
˝≤uÛÑ+ mø£ÿ&É m≈£îÿe eùdÔ nø£ÿ&çøÏ yÓ[fl ≈£Ls¡TÃ+≥T+~.á
|ü]dæ∆‘·T˝À¢ |òæÁãe] 2e ‘˚Bq (uÛ≤s¡‘· ã&Ó®{Ÿ Á|üø£{Ï+∫q eTs¡Tdü{Ï
s√E) nyÓT]ø± u≤+&é sT÷˝Ÿ¶ >∑‘· 4 j˚Tfi¯fl˝À n‘·´~Ûø£ kÕúsTT˝À
|ü*øÏ+~. n+fÒ ùwsY e÷¬sÿ{Ÿ ø£+fÒ u≤+&é e÷¬sÿ{Ÿ uÛÑÁ<ä+ nì
e÷¬sÿ{°j·Ts¡¢≈£î ñ|ü⁄Œ n+~+<äqïe÷≥! Ä ñ|ü⁄Œ @$T{Ï n+fÒ
ø±s=Œπs{Ÿ ø£+ô|˙\≈£î Ç{°e\ Á≥+|t Á|üø£{Ï+∫q |üqTï ø√‘·\T
Á|üuÛÑT‘·«+ uÛ≤Ø yÓTT‘·Ô+˝À ãTTD ùdø£s¡D #˚j·TqT+<äì
s¡÷&Ûç#˚j·T&É+.
ãTTD ùdø£s¡D ø√dü+ u≤+&É¢ düs¡|òüsê ô|+#ê*. u≤+&É¢
ø=qT>√\T ã<äT\T u≤+&É¢ neTàø£+ »s¡T>∑T‘·T+<äqï á dü÷#·q
u≤+&É¢ sT÷˝Ÿ¶ì ô|+∫ y˚dæ+~.ôdô|º+ãsY 2017 ˝À 10 j˚Tfi¯fl
ø±\|ü]$T‹‘√ ≈£L&çq u≤+&É¢ô|’q 2.1% sT÷˝Ÿ¶ sê>± n~ |òæÁãe]
HÓ\˝À 2.8% øÏ ô|]–+~. u≤+&é sT÷˝Ÿ¶˝À X¯‘ê+X¯+˝À ‘˚&Ü
e∫ÃHê $T*j·Tq¢ ø=B› ˝≤uÛ≤*ï düeT≈£Ls¡TÑ·T+~. n˝≤+{Ï~
0.7% ô|s¡T>∑T<ä\ n+fÒ ô|<ä›yÓTT‘·Ô+˝À ˝≤uÛ≤\T ÇdüTÔ+~. u≤+&É¢
sT÷˝Ÿ¶ ô|s¡>∑&É+‘√ ‘=øÏÿ&ç yÓTT<ä\sTT+~. ùws¡¢ ø£+fÒ u≤+&É¢˝À
eT<äT|ü⁄ ˝≤uÛÑø£s¡+ nqï ôd+{ÏyÓT+{Ÿ ã\|ü&ç+~.sT÷˝Ÿ¶
ô|s¡T>∑T<ä\e\¢ ùwsYe÷¬sÿ{Ÿ˝À ô|≥Tºã&ç u≤+&é e÷¬sÿ{Ÿ ˝ÀøÏ
Á|üeVæ≤düTÔ+<äqï ôdŒ≈£î´˝ÒwüHé CÀs¡+<äT≈£î+~. Ç~ ôd’øÏ¢ø˘ mô|òø˘º>±
e÷]+~.
nyÓT]ø± y˚‘·Hê\ô|s¡T>∑T<ä\
nyÓT]ø±˝À Á|ü‹ HÓ˝≤ $$<Ûä >∑D≤+ø±\T yÓ\Te]kÕÔs¡T.
n+<äT˝À ìs¡T<√´>∑+, ñbÕ~Û, y˚‘·Hê\ >∑D≤+ø±\T ≈£L&Ü
ñ+{≤sTT. »qe] HÓ\˝À n‘·´~Ûø£+>± 2 \ø£å\ ñ<√´>±\T
ø£*Œ+#·ã&ܶj·Tì— ø±]à≈£î\T, ñ<√´>∑T\ y˚‘·Hê\T 2009 ‘·sê«‘·
ø±\+˝À n‘·´~Ûø£ y˚>∑+>± ô|]>±j·Tì, ìs¡T<√´>∑+ 4.1 XÊ‘êìøÏ
‘·–Z+<äì Ä HÓ\ >∑D≤+ø±\T ‘Ó*bÕsTT. Ç$ eTs√ yÓ’|ü⁄ qT+&ç
ˇ‹Ô&çøÏ ø±s¡D+ nj·÷´sTT. y˚‘·Hê\ ô|+|ü⁄<ä\ nìyês¡´+>±
Á<äy√´\“D+ ô|s¡>∑&ÜìøÏ <ë] rdüTÔ+<äqï~ ô|≥Tºã&ç<ëØ
dü÷Árø£s¡D. ô|≥Tºã&ç<ës¡T\≈£î _*j·Tq¢ ø=B› ì<ÛäT\T ≈£î]|æ+∫Hê
ô|s¡>∑ì Á<äy√´\“D+ n+#·Hê\T ø±]à≈£î\ y˚‘·Hê\T ô|]–q|ü⁄Œ&ÉT
sƒ¡+#·Hé >± ô|]–b˛sTT f…q¸HéqT düwæºkÕÔsTT.
yÓTT<ä{Ï ù|J ‘·s¡TyêsTT
eTTdæ¢+\÷, ÁøÏwæºj·TqT¢ 20 eT+~ì ø£+≥T+fÒ Væ≤+<äTe⁄\T
e÷Á‘·+ ˇø£]<ä›]H˚ ø£Hê˝≤? \ø£å\T, y˚\T ô|{Ϻ yÓTTu…’\T bò˛qT\T
ø=q&É+ nedüs¡e÷? Væ≤+<äTe⁄\+‘ê Äj·TT<Ûë\T ø=ì Væ≤+<ä÷
eT‘êìï s¡øÏå+#·Tø√yê* n+≥÷ Væ≤+<ä÷‘·« X¯≈£îÔ\T u≤Vü≤≥+>±
Á|üø£≥q\T #˚düTÔHêïsTT. ˇø£yÓ’|ü⁄ dæ˙ Á|üeTT≈£î\T ø£eT˝ŸVü‰düHé
Væ≤+<ä÷ ñÁ>∑yê<ä+ n+fÒ s¡–*b˛sTTqyêfi¯ófl, wüu≤HênJà C≤rj·T
ñHêà<ä+ n+fÒ $s¡T#·T≈£î|ü&çq X¯≈£îÔ\T Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛäT\T>± ñqï
düHê´düT\T, kÕ<ÛäTe⁄\T #˚düTÔqï #·≥ºe´‹πsø£ Á|üø£≥q\ |ü≥¢
H√s¡T$|üŒ&É+˝Ò<äT. >√e÷+dü+ ‹Hêïs¡H√, »+‘·T #·s¡à+ ˇ*#ês¡H√
@<√ ˇø£ kÕ≈£î‘√ <ä[‘·T\÷, eTTdæ¢+\ô|’ Væ≤+<ä÷‘·« X¯≈£îÔ\T
<ë&ÉT\T, Væ≤+dü≈£î |üPqT≈£î+≥THêïsTT. $<ë´]∆qT\T ôd˝Ÿbò˛Hé\T
yê&É≈£L&É<äì, ‘·eT ÇwüºyÓTÆq <äTdüTÔ\T <Ûä]+#·≈£L&É<äì Ä+ø£å\T
$~ÛdüTÔHêïs¡T. j·TTer j·TTe≈£î\T Áù|$T+#·Tø√e&Éy˚T H˚s¡+>±
>∑÷+&Ü >∑T+|ü⁄\T yê]ô|’ bÕX¯$ø£+>± <ë&ÉT\T #˚düTÔHêïs¡T. Ád”Ôì
‘·*¢>±, #Ó*¢>± >ös¡$+#˚ <˚X¯eTì ˇø£yÓ’|ü⁄ #ÓãT‘·÷ ¬s+&√yÓ’|ü⁄
eTVæ≤fi¯\ô|’ ne÷qTwüyÓTÆq <ë&ÉT\≈£î |üPqT≈£î+≥THêïs¡T.
sêC≤´+>∑eT÷, #·≥ºeTT Á|üC≤kÕ«$Tø£ dü÷Á‘ê\T @M neT\T
#˚j·T≈£î+&Ü Væ≤+<ä÷‘·« X¯≈£îÔ\T ‘êeTT neT\T #˚j·T<ä\TÃ≈£î+≥Tqï
eTqTdüàè‹ì ã]‘Ó–+∫ neT\T #˚düTÔHêïsTT. Á‹|ü⁄˝Ÿ ‘·˝≤ø˘ #Ó\¢<äì
#·≥º+ #˚dæ nuÛÑT´<äj·T eTTdüT>∑T<Ûä]+∫q _C…|æ Á|üuTÛÑ ‘·«+ eTTdæ¢+
|ü⁄s¡Twüß\qT ÁøÏ$Tq˝Ÿ‡>± ì\u…{≤º\H˚ \ø£å´+ ñ+~. uÒ{°
7 e÷]Ã 1`15, 2018, ôV’≤<äsêu≤<é, dü+|ü⁄{Ï ` 34, dü+∫ø£`21
Á<äy√´\“D+ ô|]–q|ü⁄Œ&ÉT ôd+Á≥˝Ÿ u≤´+≈£î (nyÓT]ø±˝À
ô|ò&És¡˝Ÿ ]»sY« u≤´+≈£î) e÷ì≥Ø $<Ûëq+ düe]+#·&ÜìøÏ ‘·–q
|ü]dæ∆‘·T\T ‘·j·÷s¡e⁄‘êsTT. Ç~ kÕ<Ûës¡D dü÷Á‘·+. ˝Ò≈£î+fÒ nH˚ø£
$|ü]D≤e÷\≈£î <ë] rdüTÔ+~. e&û¶πs≥¢˝Àì e´‘ê´kÕ\T Á<äe´
ø±s¡´ø£˝≤bÕ\≈£î #√<äø£ X¯øÏÔ>± ñ+{≤sTT. ñ‘êŒ<äø£
ø±s¡´ø£˝≤bÕ\˝Àì ˝≤uÛÑ qcÕº\≈£î ≈£L&Ü ô|ò&És¡˝Ÿ e&û¶ πs≥T ˇø£
]|òü¬sHé‡ >± ñ+≥T+~. e÷ì≥Ø $<Ûëq+˝À Á|ü<Ûëq ñ|üø£s¡D+ e&û¶
πs≥T ô|+|ü⁄ ˝Ò<ë ‘·–Z+|ü⁄. Á|üdüTÔ‘· dü+<äs¡“¤+˝À ô|+|ü⁄ì |ü]>∑D˝À
rdüTø√yê*.
ô|ò&És¡˝Ÿ ]»sY« ø£]ƒq Á<äe´$<Ûëq+
ô|’q #·÷dæq≥T¢ Á<äy√´\“D≤ìøÏ dü+ã+~Û+∫q Ä+<√fi¯q\
H˚|ü<Ûä´+˝À ô|ò&És¡˝Ÿ ]»sY« u≤´+≈£î eT]+‘· ø£]ƒqyÓTÆq e÷ì≥Ø
$<ÛëHêìï ne\+_düTÔ+<äqï n+#·Hê\T »qe] es¡≈£î ñHêïsTT.
nq>± e÷¬sÿ{Ÿ˝À *øÏ«&ç{° düs¡|òüsê ø£fiËfl+ y˚j·T&É+. Ç+<äT≈£î
¬s+&ÉT #·s¡´\T ¬s&û>± ô|ò&é≈£î n+<äTu≤≥T˝À ñHêïsTT.
ˇø£{Ï: ø±«+{ÏfÒ{Ïyé áõ+>¥˝À uÛ≤>∑+>± #˚düTÔqï u≤+&É¢
ø=qT>√\T ì*|æy˚j·T&É+. Bì‘√ Á|ü|ü+#· ùwsY e÷¬sÿ≥¢˝ÀøÏ
Á|üeVæ≤düTÔqï |ü•ÃeT m|òt◊◊\≈£î ì<ÛäT\ Á|üyêVü≤+ Ä–b˛‘·T+~
˝Ò<ë ‘·–Zb˛‘·T+~. ø±ã{Ϻ Ç‘·s¡ <˚XÊ\ùwsY e÷¬sÿ≥¢˝ÀøÏ
m|òt◊◊\T>± Á|üeVæ≤+∫q ô|≥Tºã&ç yÓqøÏÿ e∫à uÛÑÁ<äyÓTÆq#√{ÏøÏ
#˚s¡Tø√yê*. Á|üdüTÔ‘êìøÏ kÕù|øÏåø£+>± n~Ûø£ ˝≤uÛ≤\T ÇdüTÔqï »|ü˙dt
jÓTHé (ø£¬s˙‡) e÷¬sÿ{Ÿ, nyÓT]ø± u≤+&é e÷¬sÿ≥T¢ uÛÑÁ<ä+>±
ø£ì|æ+#·&É+‘√ ùwsY e÷¬sÿ≥¢˝Àì ô|≥Tºã&ç nø£ÿ&çøÏ Á|üj·÷DÏ+∫+~.
|òü*‘·+>± nyÓT]ø± u≤+&é sT÷˝Ÿ¶, »bÕHé ø£¬s˙‡ $\Te ô|]>±sTT.
¬s+&ÉT : e&û¶ πs≥¢ ô|+|ü⁄<ä\. u≤+&é sT÷˝Ÿ¶ ô|s¡T>∑T<ä\‘√ e&û¶
πs≥¢qT eT]ìïkÕs¡T¢ ô|ò&é ô|+#·qT+<äì e÷¬sÿ≥T¢ n+#·Hê≈£î
e#êÃsTT. »qe] ∫e] yês¡+ es¡≈£î #·÷dæHê 2018
dü+e‘·‡s¡+˝À ô|ò&é ø£ìwüº+ eT÷&ÉT kÕs¡T¢ e&û¶πs≥T¢ ô|+#·T‘·T+<äqï
n+#·Hê˝À e÷¬sÿ≥T¢ ñHêïsTT. nedüs¡+ nsTT‘˚ Hê\T>∑T kÕs¡T¢
≈£L&Üô|+#·e#·Ãqï n+#·Hê˝À ñHêïsTT. |òæÁãe] 2 Hê{Ï u≤+&é
sT÷˝Ÿ¶ ô|s¡T>∑T<ä\ ‘·sê«‘· á n+#·Hê ¬s+&ÉT kÕs¡¢≈£î ‘·–Zb˛sTT+~.
e&û¶ πs≥T ô|]–‘˚ ô|ò&é qT+&ç u≤´+≈£î\≈£î n~Ûø£e&û¶ πs≥T≈£î
ì<ÛäT\T n+<äT‘êsTT. ø£qTø£ u≤´+≈£î\T ≈£L&Ü ãTTD d”«ø£s¡Ô\ qT+&ç
n~Ûø£ e&û¶edü÷\T #˚kÕÔsTT. ø£+ô|˙\≈£î ãTTD \uÛÑ´‘· Á|æj·T+
ne⁄‘·T+~. ø±ã{Ϻ Ä y˚Ts¡ ô|≥Tºã&ç nedüsê\qT kÕºø˘ e÷¬sÿ≥¢
qT+&ç ô|≥Tºã&ç ñ|üdü+Vü≤s¡D <ë«sê |üP&ÉTÃ≈£îH˚+<äT≈£î
eT<äT|ü⁄<ës¡T\T, ø£+ô|˙\T dæ<ä∆+ ne⁄‘êsTT.
á n+#·Hê‘√ nyÓT]ø±, ◊s√bÕ, Ädæj·÷\‘√ bÕ≥T Ç+&çj·÷
˝≤+{Ï meT]®+>¥ e÷¬sÿ≥¢˝Àq÷ ùwsY e÷¬sÿ≥T¢ |ü‘·q+ nj·÷´sTT.
Ç~ eT∞fl u≤+&É¢ sT÷˝Ÿ¶ ì ‘·–Z+∫+~. @ sT÷˝Ÿ¶ ô|s¡T>∑T<ä\
e÷¬sÿ≥¢ y˚TVü≤Vü‰ìï düwæº+∫+q<√ n<˚ sT÷˝Ÿ¶ ‹]– Á|üuÛ≤$‘·yÓTÆ
ã\V”≤q|ü&˚+<äT≈£î <√Vü≤<ä+ #˚dæ+~. Ç<=ø£ $˝ÀeT ôd’øÏ¢ø˘mô|òø˘º.
ã#êy√`uÒ{° |ü&Üy√, »Hé`<ÛäHé`jÓ÷»Hê, dü«#·Ã¤ uÛ≤s¡‘Y e+{Ï
|ü<∏äø±\‘√ ‘·q kÕe÷õø£ |ü⁄Hê~ì $düÔ]+|ü#˚düTø√yê&ÜìøÏ _C…|æ
Á|üj·T‹ï düTÔqï~. kÕÁe÷»´yê<äT\≈£î }&ç>∑+ #˚dü÷Ô
ø±s√Œπs{ŸX¯≈£îÔ\≈£î nqT≈£L\yÓTÆq #·{≤º\T #˚dü÷Ô, Á|üC≤ dü+πøåe÷ìøÏ
‘·÷≥T¢bı&ÉTdü÷Ô ‘·q Væ≤+<ä÷‘·« n»+&ÜqT <˚X¯+˝À neT\T
#˚düTÔ+~. BìøÏ e´‹πsø£+>± e#˚Ã ñ<ä´e÷\qT nD#·&ÜìøÏ bòÕdædüTº
|ü<䛑·T\≈£î |üPqT≈£î+≥T+~.
bòÕdædüTº <ë&ÉT\≈£î e´‹πsø£+>± Á|ü‹|òüT≥Hê ñ<ä´e÷˝Ò e÷s¡Z+
nÁ>∑≈£î\ <äTs¡Vü≤+ø±s¡+, eT‘·eTÚ&ÛÉ´+, |ü⁄s¡TcÕ~Û|ü‘·´+ nìï
j·T÷ìe]‡{°˝À¢ sê»´y˚T\T‘·THêïsTT. Á|üC≤kÕ«$Tø£yê<äT\ô|’,
y˚T<Ûëe⁄\ô|’ »s¡T>∑T‘·Tqï <ë&ÉT\≈£L, Vü≤‘·´\≈£î ìs¡düq>± $$<Ûä
s¡+>±\ y˚T<Ûëe⁄\T, ø£fi≤ø±s¡T\T ‘·eT nyês¡T¶\T ‹]–sTT∫à ìs¡düq
e´ø£Ô+ #˚dæHê Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ NeT≈£î{Ϻq≥Tº ≈£L&Ü ˝Ò<äT. ô|’>± nìï
$X¯«$<ë´\j·÷˝À¢ kÕ+düÿè‹ø£ dü+düú˝À¢ ‘·eT uÛ≤yê\T ø£*–q
e´≈£îÔ\‘√ ì+|ü⁄‘·T+~. ã÷E|ü{Ϻq uÛ≤yê\≈£î ‹]–
ÁbÕD+b˛düTÔ+~. |æ‘·èkÕ«$Tø£, Ä~Û|ü‘·´uÛ≤yê\qT ‹]– bÕ<äT
ø=\T|ü⁄‘·T+~. dæ\ãdt˝À e÷s¡TŒ\T #˚dæ $<ä´qT
ø±cÕsT÷ø£]düTÔ+~. #·]Á‘·qT Çcպ؋>± eÁø°ø£]dü÷Ô, dü÷&√ôd’qT‡qT
Á|ü#ês¡+ #˚dü÷Ô q÷´≥Hé uÛÑ÷e÷´ø£s¡¸D dæ<ë›+‘êìï, &Ü]«Hé
Je|ü]D≤eT dæ<ë›+‘êìï ªÁ|ü•ïdü÷μÔ ‹s√>∑eTq+yÓ’|ü⁄ ã\e+‘·|ü⁄
n&ÉT>∑T\T y˚sTTdüTÔ+~. ø£fi≤ø±s¡T\qT u…~]+#·&É+ô|’ düTÁ|”+ø√s¡Tº
eT+<ä*+∫Hê ˝…ø£ÿ#˚j·T≈£î+&Ü eTT≈£Lÿ#Óe⁄\÷ ø√kÕÔeT˙, ø±fi¯Sfl
ùwsY sê´©øÏ eTÚ*ø£ n+XÊ\ eT<䛑·T˝Ò<äT
nyÓT]ø± mìïø£\T 2016 qe+ãsY 8 ‘˚Bq »]>±sTT.
Äs√Eq &Í CÀHé‡ dü÷N 18330 bÕsTT+≥¢ e<ä› ø√¢CŸ nsTT+~.
|òæÁãe] 6 ‘˚B Hê{Ïø Ï#·÷dæHê &Í dü÷N Ç+ø± 6013 bÕsTT≥¢
m>∑Teq ñqï~. Á≥+|t sê´©>± ù|s=ÿqã&ÉT‘·Tqï áùws¡¢ CÀs¡T
Ç+ø± uÛ≤Ø>±H˚ ñqï~. á CÀs¡T≈£î ‘·–q eT<䛑·T Äj·÷ <˚XÊ\
Ä]∆ø£ e´edü∆˝À -ùws¡¢ ˝≤uÛÑ<ëj·Tø£‘· ˝À >±˙, ùws¡¢ yêdüÔe $\Te˝À
>±˙- ‘·–q eT<䛑·T ˝Ò<äì ø±ã{Ϻ ø£¬sø£åHé ‘·<Ûä´+ nì n+#·Hê\T
ñHêïsTT.
ùwsY yê´bÕs¡+˝À Ä<ëj·T e~∆ ã\V”≤q+>± ñqï|üŒ{ÏøÏ kÕºø˘
<Ûäs¡\T ô|]>±sTT. ùws¡¢ $\Te eT~+|ü⁄ yêdüÔyêì ø£+fÒ n~Ûø£
kÕ∆sTT˝À »]–+~. Áô|’y˚≥T ô|≥Tºã&ÉT\T ˝Òø£b˛e&É+,
e÷qT´bòÕø£Ã]+>¥ |ü]ÁX¯eT\˝À ô|≥Tºã&ç $ìjÓ÷>∑+ ø£ìwüº+>±
ñ+&É≥+, u≤´+≈£î\ u≤´\Hé‡ w”≥¢˝À düeTdü´\T, $<äT´‘Y-
]j·T˝Ÿmùdº{Ÿ-◊.{Ï s¡+>∑+\˝À $<ÛëHê\T eTT+<äT≈£î
ø£<ä\ø£b˛e&É+, bòÕsêà s¡+>∑+˝À ¬s>∑T´˝Ò≥Ø dü+dü∆\ ìã+<Ûäq\qT
ø£+ô|˙\T düeTdü´\T>± #·÷&É≥+... Çe˙ï kÕºø˘ e÷¬sÿ≥¢ e~∆øÏ
e´‹πsø£+>± ñqï|üŒ{Ïø° kÕºø˘ e÷¬sÿ≥T¢ ô|s¡T>∑T‘·÷H˚ ñHêïsTT.
ø±ã{Ϻ e÷¬sÿ≥¢˝À ø£¬sø£åHé ‘·<Ûä´+>± ø£ì|ædüTÔqï~. ø±ã{Ϻ Ä ø£¬sø£åHé
sêø£ eTTqTù| C≤Á>∑‘·Ô|ü&Ü\ì eT<äT|ü⁄<ës¡T\T eTT+<äT C≤Á>∑‘·Ô
#·s¡´\≈£î ñ|üÁø£$T+#ês¡T. n<˚ ùws¡¢ neTàø£+.
eTT+<äT #Ó|ü⁄Œ≈£îqï≥T¢ m˝Ÿ{Ïdæõ |üqTï $~Û+|ü⁄ nyÓT]ø±
|ü]~Û$T‘·T\≈£î »‘· ø£*dæ+~. m˝Ÿ{Ïdæõ e\¢ ùws¡¢ Ä<ëj·T+ô|’ |üqTï
|ü&ÉT‘·T+~. nq>± Ä<ëj·T+ ‘·>∑TZ‘·T+~. ø£qTø£ m˝Ÿ{Ïdæõ
neT\T˝ÀøÏ e#˚à ˝Àù| n+‘·≈£î $T+∫ Ä<ëj·T+ e#˚à Áf…»Ø
u≤+&é, »|ü˙dt jÓTq¢˝ÀøÏ ô|≥Tºã&ç Á|üeVæ≤+∫+~. Ç~ ôdø£+&ÉØ
ø±s¡Dy˚T >±˙ Áô|’eTØ ø±s¡D+ ø±<äT.
∫e]øÏ ‘˚˝Ò~ @$T≥+fÒ nyÓT]ø± ‘·q Ä]∆ø£ e´edü∆ yÓTs¡T>∑T<ä\
ø√dü+ e&û¶ πs≥T¢ düe]ùdÔ Ä Á|üuÛ≤e+ uÛ≤Ø>± uÛ≤s¡‘· Ä]∆ø£ e´edü∆ô|’
|ü&ÉT‘·T+~. Á<äy√´\“D+ n+#·Hê\T ô|]–‘˚ uÛ≤s¡‘· ùws¡T¢ |ü‘·q+
ne⁄‘êsTT. nyÓT]ø± Á<äe´$<Ûëq+ e÷s¡TÃ≈£î+fÒ uÛ≤s¡‘· Ä]∆ø£
e´edü∆ eDÏøÏb˛‘·T+~. ªªu≤u≤“ãT e÷πsà eTT+<äT e÷ø√e÷≥ #Ó$q
y˚j·T+&çμμ nì eTq eT+Á‘·T\T ã‹e÷\T≈£î+{≤s¡T. MkÕ $<Ûëq+
e÷s¡TÃ≈£î+fÒ kÕ|òtºy˚sY ãT~∆Je⁄\T &û˝≤ |ü&çb˛‘ês¡T. (uÛ≤s¡‘· <˚X¯
nedüsê\T yê]øÏ nqedüs¡+.)
nyÓT]ø± ‘·~‘·s¡ bÕXÊÑ·´ <˚XÊ\ Ä]∆ø£ e´edü∆\≈£î uÛ≤s¡‘· Ä]∆ø£
e´edü∆qT Ç+‘·+>± ã+B #˚dæq $<Ûëqø£s¡Ô\T (Á|üdüTÔ‘·+ yÓ÷&ç-C…’{°¢
ã+<ä+) uÛ≤s¡‘· Á|ü»\ ø√dü+ |üì #˚düTÔqï{≤¢ ˝Òø£ nyÓT]ø± ø£+ô|˙\
˝≤uÛÑ <ëVü‰ìï rπsà ôdø£+&ÉØ e÷¬sÿ≥T¢>± |üì #˚düTÔqï{≤¢? uÛ≤s¡‘·
Ä]∆ø£ e´edü∆ ã˝≤ìï #·÷dæ ø±≈£î+&Ü nø£ÿ&ç ùws¡¢˝À dü«\Œ, Bs¡È
ø±*ø£ ˝≤uÛ≤\qT kı+‘·+ #˚düT≈£îH˚+<äT≈£î |üìø=#˚à nqTã+<Ûä Ä]∆ø£
e´edü∆>± uÛ≤s¡‘· <˚XÊìï e÷]Ãy˚dæq uÛ≤s¡‘· bÕ\≈£î\≈£î Á|ü»˝Ò ãT~∆
#ÓbÕŒ*. 
#˚‘·T\T qs¡T≈£î‘êeT˙, ‘·\\≈£î yÓ\ø£{Ϻ Væ≤+<ä÷‘·« X¯≈£îÔ\T
Á|üø£≥q\T #˚düTÔHêïsTT. 70 @fi¯fl kÕ«‘·+Á‘·´+ ‘·sê«‘· ≈£L&Ü
eTqTyê<ä |ü⁄Hê<äT\T ø£<ä\ø£b˛e&É+ |ü≥¢, sêC≤´+>±ìï
qy˚TàX¯≈£îÔ\÷, >ös¡$+#˚X¯≈£îÔ\T ≈£L&Ü Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+ #˚düTÔHêïsTT.
dü+|òtT|ü]yêsY n‘·´+‘· Á≈£Ls¡yÓTÆq dü+|òüT{Ï‘·X¯øÏÔ>± eTT+<äT≈£î
sêe&É+|ü≥¢ <˚X¯+˝À ìs¡düq\T ≈£L&Ü e´ø£ÔeTÚ‘·THêïsTT.
<˚X¯+˝Àì $_Ûqï dü+düÿè‘·T\qT <Ûä«+dü+ #˚dæ ˇπø <˚X¯+,
ˇπøC≤‹, ˇπø #·≥º+ n+≥÷ $$<Ûä C≤‘·T\, eT‘ê\
Ä#ês¡e´eVü‰sê\qT, dü+düÿè‘·T\qT #·÷&É ìsêø£]düTÔ+~. dü+|òüT
|ü]yêsY Vü≤+‘·ø£ <äfi≤\qT @s¡Œs¡∫ Á|ü•ï+∫q ùV≤‘·Tyê<äT\qT,
s¡#·sTT‘·\qT ø±*à #·+|ü⁄‘·T Hêïs¡T. ô|s¡Te÷fiŸ eTTs¡T>∑Héô|’ <ë&ç,
<äuÛÀ\ÿsY, |üHê‡πs, ø£\T“]Z, >öØ \+πøwt Vü≤‘·´\T <˚X¯+˝À
ô|s¡T>∑T‘·Tqï bòÕdæC≤ìøÏ dü+πø‘ê˝Ò ø±<äT b˛sê&˚X¯≈£îÔ\≈£î ôV≤#·Ã]ø£
≈£L&Ü. n+<äTπø <˚X¯+˝À <ä÷≈£î&ÉT>± uÛ≤yê\ô|’, Ä#êsê\ô|’,
dü+düÿè‘·T\ô|’ eTVæ≤fi¯\ô|’, y˚T<Ûëe⁄\ô|’, <ä[‘·T\ô|’, eTTdæ¢+\ô|’
Væ≤+<ä÷‘·« X¯≈£îÔ\T #˚düTÔqï <ë&ÉT\≈£î e´‹πsø£+>± ñ<ä´e÷*ï
rÁe‘·s¡+ #˚j·÷*. Á|ü‹|òüT≥H˚ eTqeTT+<äTqï ø£s¡Ôe´eTì
>∑T]Ô+#ê*. 
Á|ü>∑‹o\ eTVæ≤fi≤ dü+|òüT+ (POW)
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁwüº ø±s¡´es¡Z+

PRAJAPANDHA March 01-15 : 2018, Samputi : 34 Sanchika : 21 Hyderabad
düe÷q |üìøÏ düe÷q y˚‘·q+ #Ó*¢+#ê* !
>∑Ts¡T>±yé˝À »]–q e÷kÕ dü<ädüT‡˝À eø£Ô\ &çe÷+&é
Vü≤sê´Hê : düe÷q |üìøÏ düe÷q y˚‘·q+ #Ó*¢+#ê\ì
&çe÷+&é #˚dü÷Ô eTp›sY n~Ûø±sY dü+|òüTsY¸ n_Ûj·÷Hé (m+mmdtm
` e÷kÕ) Ä<Ûä«s¡´+˝À ‘˚~ : 19`02`2018q Vü≤sê´Hê
sêh+˝Àì >∑TsY>±yé bÕ]ÁXÊ$TøÏ ÁbÕ+‘·+˝À $$<Ûä s¡+>±\≈£î
#Ó+~q dü+|òüT{Ï‘·, ndü+|òüT{Ï‘· ø±]à≈£î\T 300 eT+~‘√ dü<ädüT‡
ìs¡«Væ≤+#ês¡T. dü<ädüT‡qT<˚›•+∫ ªe÷kÕμ uÛ≤>∑kÕ«eT´ dü+|òüTyÓTÆq
uÛ≤s¡‘· ø±]àø£ dü+|òü÷\ düe÷K´ (◊m|òt{Ïj·TT ` Ç|òüPº)
C≤rj·÷<Ûä´≈£åî\T kÕ~H˚ì yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄‘√bÕ≥T m+&ç.
sêdüTB∆Hé (‘Ó\+>±D), n$T‘êuŸ (|ü•ÃeTu…+>±˝Ÿ)— yÓ÷Vü≤Hé,
dü+‘√wt (ø£sêï≥ø£)— dü+»jYT dæ+|ò”T« (Vü≤Vü‰sêh)— düTπs+<äsYdæ+>¥
(|ü+C≤uŸ)— n$T‘Y, sê+ ìyêdt, s√Væ≤‘Y, mdt. #·+<äsY (Vü≤sê´Hê),
Hêπ>+<äsY, ¬ø.¬ø. dæ+>¥ (&Ûç©¢) ‘·~‘·s¡T\T e÷{≤¢&Üs¡T. Ms¡+<äs¡÷
e÷{≤¢&ÉT‘·÷... ˇπø |üì #˚ùd @ Ç<ä›] J‘·uÛÑ‘ê´˝À¢ e´‘ê´dü+
˝Ò≈£î+&Ü düe÷q |üìøÏ düe÷q y˚‘·q+ #Ó*¢+#ê\ì, ø£˙dü y˚‘·q+
s¡÷. 25 y˚\T #Ó˝≤¢+#ê\ì &çe÷+&é #˚XÊs¡T. ø±]à≈£î\≈£î |üì
düú\+˝À ‘·–q s¡ø£åD #·s¡´\T rdüTø√e&É+‘√ bÕ≥T s¡ø£åD |ü]ø£sê\qT
$~Û>± n+<äCÒj·÷\ì, ø±]àø£es¡Z+ô|’ Á|üuÛÑT‘·« ìs¡“+<Ûëìï
K+&ç+#ês¡T. Áô|’y˚{°ø£s¡D <äTwüŒ¤*‘ê\qT $e]+#ês¡T. ø£˙dü
y˚‘·q+‘√ bÕ≥T, düe÷q |üìøÏ düe÷q y˚‘·q+ #Ó*¢+#ê\ì, ø±]àø£
#·{≤º\ dües¡DqT ñ|üdü+Vü≤]+#·Tø√yê\ì &çe÷+&é #˚XÊs¡T. 
&Ûç©¢ >∑T+&Ó\ô|’ ¬s’‘·T >∑s¡®q ..
eT<䛑·T <Ûäs¡\T, s¡TD e÷|ò”, kÕ>∑T uÛÑÁ<ä‘·ø√dü+
ø£<ä+‘=øÏÿq ◊<äT sêÁcÕº\ ¬s’‘·T\T
&Ûç©¢ >∑T+&Ó\ô|’ ¬s’‘ê+>∑+ >∑]®+∫+~. <˚X¯ sê»<ÛëìøÏ <ë]rùd
C≤rj·T s¡Vü≤<ës¡T\qT ~>∑“+~Û+∫+~. ¬s’‘·T |ü+&ç+∫q |ü+≥\≈£î
eT<䛑·T<Ûäs¡ ø£*Œ+∫ ø=qT>√\T #˚j·÷\˙, s¡TDe÷|ò” #˚j·÷\˙,
kÕ>∑TuÛÑÁ<ä‘·ô|’ ìs¡düq\ <äs¡Te⁄ $ì|æ+∫+~. <ë<ë|ü⁄ 62 dü+|òü÷\
|æ\T|ü⁄y˚Ts¡≈£î 2018 |òæÁãe] 23‘˚Bq ªªô|òTsêyé &Ûç©¢μμ
ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ y˚˝≤~eT+~ ¬s’‘·T\T ø£~˝≤s¡T. ¬s’‘·T\≈£î eT<䛑·T <Ûäs¡,
ñ‘êŒ<äø£ Áb˛‘ê‡Vü‰ø±\T, |ü+≥≈£î >±´s¡+{° ‘·~‘·s¡ n+XÊ\ô|’ &܈ˆ
m+.mdt. kÕ«$THê<∏äHé ø£MTwüHé #˚dæq dü÷#·q\qT neT\T
#˚j·÷\+≥÷ Vü≤sê´Hê, |ü+C≤uŸ, sê»kÕúHé, ñ‘·ÔsêK+&é,
eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ sêÁcÕº\≈£î #Ó+~q ¬s’‘·T\T X¯óÁø£yês¡+ s√&Ó¶ø±ÿs¡T. πø+Á<ä
Á|üuÛÑT‘·«+ e´ekÕj·T $<ÛëHê\ô|’, ¬s’‘·T e´‹πsø£ $<ÛëHê\≈£î
ìs¡düq>± >∑{Ϻ>± ìs¡düq >∑fi¯+ $ì|æ+#ês¡T. Vü≤sê´Hê˝Àì õ+<é
õ˝≤¢ MT<äT>± &Ûç©¢ dü]Vü≤<äT›˝Àì |òüØ<ëu≤<é es¡≈£L uÛ≤Ø Á|ü<äs¡Ùq
ìs¡«Væ≤+#ês¡T. nø£ÿ&É ô|<ä› m‘·TÔq yÓ÷Vü≤]+∫q b˛©düT\qT
‘√düTø=ì eTT+<äT≈£î yÓfi¯fl&ÜìøÏ rÁe+>± Á|üj·T‹ï+#ês¡T. Bì‘√
ø=ìï >∑+≥\T nø£ÿ&É ñÁ~ø£Ô‘· @s¡Œ&ç+~. |ü+&ç+#·&ÜìøÏ
ô|≥Tºã&ç˝Ò<äT, |ü+≥≈£î e÷¬sÿ{Ÿ˝À πs≥T˝Ò<äT. Ç+ø£ y˚T+ m˝≤
Áã‘·ø±*? nì Äy˚X¯+>± eTVæ≤fi¯\T Á|ü•ï+#ês¡T. Ms¡+‘ê
>∑Ts¡Tyês¡+ kÕj·T+Á‘êìπø ñ<ä´eT ≈£L&É* õ+<é õ˝≤¢≈£î
#˚s¡T≈£îHêïs¡T. &Ûç©¢øÏ bÕ\T, ô|s¡T>∑T, ≈£Ls¡>±j·T\qT yÓ÷düT≈£îb˛j˚T,
C≤rj·T s¡Vü≤<ë] õ+<é`Vü≤˙‡ MT<äT>± kÕ>∑T‘·T+~. á
s¡Vü≤<ë]ô|’ ô|<ä›m‘·TÔq eTVæ≤fi≤ ¬s’‘·T\T u…’sƒêsTT+#ês¡T. |ü]dæú‹
n<äT|ü⁄ ‘·|ü‘·T+<äì Á>∑Væ≤+∫ Vü≤sê´Hê Á|üuÛÑT‘·«+ 25 ø£+ô|˙\
dæ.ÄsY.|æ.m|òt ã\>±\qT ~+∫+~. sê»kÕúHé˝Àì ¬s’‘·T\T sTTy˚
düeTdü´\ô|’ nôd+;¢ì, C…’|üPsY` dæø±sY C≤rj·T s¡Vü≤<ë]ì
~>∑“+<Ûäq+ #˚j·T&É+‘√ 5y˚\ yêVü≤Hê\T ì*∫b˛j·÷sTT. á
Ä+<√fi¯q\T e´ekÕj·T dü+øå√uÛ≤ìøÏ ô|s¡T>∑T‘·Tqï ¬s’‘·T\
Ä+<√fi¯q\≈£î ∫Vü≤ï+. nœ\ uÛ≤s¡‘· ¬s’‘·T≈£L© dü+|òüT+
(◊m|òt{Ïj·TT) C≤rj·T ø±s¡´es¡Z+ ¬s’‘·T\ Ä+<√fi¯q≈£î dü+|üPs¡í
eT<䛑·T ‘Ó*j·TCÒdüTÔ+~. 
EDITED, PRINTED, PUBLISHED AND OWNED BY MADALA SULOCHANA, PRINTED AT NAVYA PRINTERS, D.NO: 3-6-194/1, OPP : URDU HALL, STREET NO. 17, HIMAYATHNAGAR, HYDERABAD - 500 029,
TELANGANA, PUBLISHED AT 305, DATTASAI APARTMENTS, BANJARAHILLS, ROAD NO. 1, BEHIND SAKSHI OFFICE, HYDERABAD - 34, TELANGANA. EDITOR : MADALA SULOCHANA.
Date of publication 27.02.2018
Date of Posting 13, 14 & 29, 30
Registered No. HSE / 673 / 2018 - 2020 & R.N.I. 66054/84
>∑+>∑es¡+, ≈£î+<äTs¡T Á>±e÷˝À¢ nÁø£eT s=j·T´\
#Ós¡Te⁄\qT eT÷dæy˚j·÷\ì ø±øÏHê&É˝À <Ûäsêï
‘·÷s¡TŒ>√<ëe] õ˝≤¢ : |ü#·Ãì |ü+≥bı˝≤\q÷, ‘êπ> ˙{Ï˙,
yê‘êes¡D≤ìï ø£\Twæ‘·+ #˚ùd s=j·T´\ #Ós¡Te⁄\qT ìùw~Û+#ê\ì,
>∑+>∑es¡+ Á>±eTdüTú\ô|’ ô|{Ϻq nÁø£eTπødüT\qT m‹Ôy˚j·÷\ì,
nÁø£eT+>± #Ós¡Te⁄\T ‘·$«q j·÷»e÷Hê´\ô|’ πødüT\T qyÓ÷<äT
#˚j·÷\˙, qwüº|ü]Vü‰s¡+ edü÷\T #˚j·÷\ì nœ\ uÛ≤s¡‘·
¬s’‘·T`≈£L© dü+|òüT+ (m◊¬øm+mdt) sêÁwüº Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù ø±Áy˚T&é
∫{ϺbÕ{Ï yÓ+ø£fÒX¯«s¡T¢ &çe÷+&é #˚XÊs¡T. 2018 |òæÁãe] 26q
ø±øÏHê&É˝Àì ø£˝…ø£ºπs{Ÿ e<ä› »]–q <Ûäsêï˝À bÕ˝§Zì Á|üdü+–+#ês¡T.
ˇø£ÿ ‘·÷s¡TŒ>√<ëe] õ˝≤¢˝ÀH˚ ø±≈£î+&Ü |ü•ÃeT>√<ëe], ø£ècÕí,
Á|üø±X¯+, HÓ\÷¢s¡T ‘·~‘·s¡ õ˝≤¢˝À¢ e]|ü+&˚ |ü+≥bı˝≤\qT
˝≤uÛ≤\ø√dü+ nÁø£eT+>± s=j·T´\#Ós¡Te⁄\qT Á‘·yê«s¡ì
Äs√|æ+#ês¡T. sêÁwüºyê´|æ‘·+>± \ø£å mø£sê\≈£î ô|’>± e]|ü+&ç+#˚
bı˝≤\T s=j·T´\ #Ós¡Te⁄\T>± e÷sêÃs¡ì nHêïs¡T. |ü+≥\≈£î
øö\TøÏùdÔ s¡÷. 20 y˚˝Ò edüTÔHêïj·T˙, s=j·T´\ #Ós¡Te⁄\≈£î øö\TøÏùdÔ
mø£sê≈£î \ø£å s¡÷bÕj·T\T edüTÔ+<äH˚ ÄX¯‘√ |ü≥ºD≤˝À¢
dæús¡|ü&çqyêfi¯ófl ‘·eT bı˝≤\qT ©EøÏdüTÔHêïs¡Hêïs¡T. 2007˝À
4,939ôV≤ø±ºs¡T¢ s=j·T´\ #Ós¡Te⁄\T ñ+&É>± ‘·÷s¡TŒ>√<ëe]õ˝≤¢˝À
12,296ôV≤ø±ºs¡T¢ s=j·T´\ #Ós¡Te⁄\T>± e÷]b˛j·÷j·Tì Ä+<√fi¯q
e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. Bìô|’ ôV≤ø√s¡Tº e´ekÕj·TuÛÑ÷eTT\qT s=j·T´\
#Ós¡Te⁄\T>± e÷sêÃ\+fÒ dü+ã+~Û‘· n~Ûø±s¡T\ nqTeT‹
rdüTø√yê\ì, ˝Òì m&É\ n$ nÁø£eT+>± kÕ>∑T#˚dæqfÒºqì, yê{Ïì
ìùw~Û+#ê\ì 2016 E˝…’ 25q ôV’≤ø√s¡Tº rs¡TŒ sTT∫ÃHê eT‘·‡,
¬syÓq÷´, $<äT´‘Y XÊK\T \ø£å\ s¡÷bÕj·T\T \+#ê\T ‹ì
|ü{°º|ü≥ºq≥Tº e´eVü≤]düTÔHêïj·Tì nHêïs¡T. ‘·ø£åDy˚T nÁø£eTs=j·T´\
#Ós¡Te⁄\qT ìùw~Û+#ê\ì ˝Òì m&É\ Á|ü‘·´ø£å ø±sê´#·s¡D≈£î ~>±\ì
|æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T.
m◊¬øm+mdt õ˝≤¢ n<Ûä´≈£åî\T ø±Áy˚T&é C….dü‹Ôu≤ãT
e÷{≤¢&ÉT‘·÷... s=j·T´\ #Ós¡Te⁄\T sTTã“&çeTTã“&ç>±
ô|]–q+<äTq eT+∫˙s¡T ø£\Twæ‘·yÓTÆ ñ|ü˙s¡T>± e÷]b˛sTT+<äì,
s¡kÕj·Tq|ü<ësê∆\T ø£\|ü&É+‘√ ˙s¡T $wü‘·T\´+ nsTT+<ä˙ — |üX¯ó
e⁄\≈£î, eTqTwüß\≈£î rÁe sTTã“+<äT\T m<äTs¡e⁄‘·THêïj·Tì Bìô|’
Ä+<√fi¯q #˚ùdÔ sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T, <Ûäqe+‘·T\T b˛sê&˚
Á|ü»\ô|’H˚ ‘·|ü&ÉT πødüT\T ãHêsTT+#ês¡ì Äy˚<äq e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T.
ø£˝…ø£ºs¡T CÀø£´+ #˚düTø=ì Á|ü»\≈£î s¡ø£åD ø£*Œ+#ê\Hêïs¡T.
◊.m|òt.{Ï.j·TT õ˝≤¢ ø±s¡´<ä]Ù ø±Áy˚T&é Nø£≥¢ yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄
e÷{≤¢&ÉT‘·÷... nÁø£eT s=j·T´\ kÕ>∑T≈£î e´‹πsø£+>± >∑+>∑es¡+,
≈£î+<äTs¡T Á>±eT |ü+#êsTTr\T rsêàq+ #˚dæ |ü+bÕj·Tì,
n~Ûø±s¡T\≈£î nH˚ø£kÕs¡T¢ $q‹|üÁ‘ê\T sTT∫à ‘·eT >√&ÉTqT
yÓfi¯flãT#·TÃ≈£îHêï düŒ+<äq ˝Òq+<äTq s√&ÉT¶MT<ä≈£î eTVæ≤fi¯\T
sêyê*‡e∫Ã+<äHêïs¡T. 22.5.15q Á>±eT |ü+#êsTTr rsêàq+ #˚dæ
|ü+|æ+<ä˙, 10.6.2016q eT‘·‡´XÊKyê]øÏ, ∫es¡>±
28.6.2017q ø£˝…ø£ºs¡TøÏ 31.12.2017q {≤dtÿbò˛s¡T‡yê]øÏ
$q‹|üÁ‘ê\T sTT#êÃeTHêïs¡T. H˚&ÉT Á>±e÷˝À¢ Á‘ê>∑&ÜìøÏ
eT+∫˙fi¯ófl ˝Òø£ n˝≤¢&çb˛‘·THêïs¡Hêïs¡T. Bìì CÀø£´+ #˚düTø=ì
õ˝≤¢ n~Ûø±s¡T\T |ü]wüÿ]+#·ø£b˛‘˚ Á|ü‘·´ø£å ø±sê´#·s¡D≈£î
~>∑T‘êeTì u≤~Û‘· Á>±eT Á|ü»\≈£î ◊m|òt{Ïj·TT eT<䛑·T>±
ì\ã&ÉT‘·T+<äHêïs¡T.
õ˝≤¢ ø£˝…ø£ºs¡T ø±sê´\j·T+, eT‘·‡´XÊK &ç.&ç.ø±sê´\j·T+ <ä>∑Zs¡
<Ûäsêï #˚dæq nq+‘·s¡+ C≤sTT+{Ÿ ø£˝…ø£ºs¡T>±]øÏ $q‹ |üÁ‘·+ sTT∫Ã
#·]Ã+#ês¡T. nqTeT‹˝Òì #Ós¡Te⁄\qT ìùw~ÛkÕÔeTì ‘·ø£åDy˚T
#·s¡´rdüT≈£î+{≤eTì Vü‰MT sTTe«&É+‘√ <ÛäsêïqT eTT–+#ês¡T.
ø£˝…ø£ºs¡T ø±sê´\j·T+ <ä>∑Zs¡ »]–q <Ûäsêï≈£î eTT+<äT >∑+>∑es¡+,
≈£î+<äTs¡T Á>±eT Á|ü»\T nœ\ uÛ≤s¡‘· ¬s’‘·T ≈£L© dü+|òüT+
Hêj·Tø£‘·«+˝À õ˝≤¢ πø+Á<äyÓTÆq ø±øÏHê&É˝À Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T.
Á|ü<äs¡Ùq˝À n~Ûø£ dü+K´˝À eTVæ≤fi¯\T bÕ˝§ZHêïs¡T. á
ø±s¡´Áø£eT+˝À @◊¬øm+mdt õ˝≤¢ düVü‰j·T ø±s¡´<ä]Ù >∑Tã“\
Ä~Hêsêj·TD, |ü+#êsTTr bÕ]X¯ó<ä∆´ ø±]àø£dü+|òüT+ Á|ü<Ûëq
ø±s¡´<ä]Ù ÄsY.s¡|òüTTe⁄\T, ns¡TD√<äj·T sêÁwüº düVü‰j·T ø±s¡´<ä]Ù
$.;Û+X¯+ø£sY, Á|ü>∑‹o\ j·TTe»q dü+|òüT+ (|æ.yÓ’.m˝Ÿ) sêÁwüº
Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù $.∫{Ϻu≤ãT, >∑+>∑es¡+ Á>±eT ñbÕ<Ûä´≈£åî\T
>∑+>±uÛÑyêì, Á>±eT |ü+#êsTTr düuÛÑT´\T b˛*XË{Ϻ düTC≤‘·, sêe⁄
uÛ≤qT, ˙\ »>∑Zj·T´ ‘·~‘·s¡ Hêj·T≈£î\T bÕ˝§ZHêïs¡T. 
Á|üC≤|ü+<∏-ë Tel
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À »s¡T>∑T‘·Tqï $<äT´‘Y ø±+Á{≤≈£îº
ø±]à≈£î\ düyÓTàqT ã\|üs¡Ã+&ç !
uÛ≤s¡‘· ø±]àø£ dü+|òü÷\ düe÷K´ (◊m|òt{Ïj·TT)
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁwüº ø£$T{° |æ\T|ü⁄
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝Àì $<äT´‘Y ø±+Á{≤≈£îº ø±]à≈£î\ düyÓTà 2018
|òæÁãe] 20‘˚B qT+&ç »s¡T>∑T‘·Tqï~. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝Àì $<äT´‘Y
ø±+Á{≤≈£îº ø±]à≈£ dü+|òü÷\˙ï ªªm.|æ. $<äT´‘Y ø±+Á{≤≈£îº ø±]àø£
dü+|òü÷\ ◊ø£´ y˚~ø£μμ>± @s¡Œ&ç »qe] 18 ‘˚B qT+&ç &ç$»Hé,
õ˝≤¢ πø+Á<ë\˝À ]˝Ò ìs¡Vü‰s¡ Bø£å\T #˚XÊs¡T. $»j·Tyê&É˝À
»qe] 24 qT+&ç 25 es¡≈£î ìs¡Vü‰s¡ Bø£å\T »]bÕs¡T. »qe]
27qT+&ç »s¡>±*‡q ìs¡e~Ûø£ ìs¡Vü‰s¡Bø£åqT j·÷»e÷q´+
Áyê‘·|üPs¡«ø£+>± Vü‰MT sTTe«&É+‘√ |òæÁãe] 20‘˚BøÏ yêsTT<ë
y˚düT≈£îHêïs¡T. j·÷»e÷q´+ qT+&ç H˚{Ïø° m≥Te+{Ï düŒ+<äq˝Ò<äT.
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ $<äT´‘Y dü+düú˝Àì C…Héø√, Á{≤Hé‡ø√, &çdüÿ+\˝À
düTe÷s¡T 24y˚\ eT+~ ø±+Á{≤≈£îº, W{Ÿk˛]‡+>¥, |”dtπs{Ÿ |ü<䛋˝À
ø±]à≈£î\T $$<Ûä πø&És¡¢˝À |üì#˚düTÔHêïs¡T. ‘Ó\+>±D≤˝À ˝≤>±
Ms¡+<ä]˙ dü+düú˝À $©q+ #˚düTø=ì <äX¯\yêØ>±
Áø£eTãB›ø£]+#ê\˙, á˝À|ü⁄ düe÷q|üìøÏ düe÷qy˚‘·q+ H˚s¡T>±
$<äT´‘Y dü+düú˝Ò sTTyê«\ì á düyÓTà »s¡T>∑T‘·÷qï~.
$<äT´‘Y dü+düú˝À ø±+Á{≤≈£îº ø±]à≈£î\T >∑‘· 20 dü+e‘·‡sê\T>±
Á|ü»\≈£L, ¬s’‘·T\≈£î 24>∑+≥\ $<äT´‘Y düs¡|òüsê #˚j·T&É+˝À
nôVAsêÁ‘·T\T ø£wüº|ü&ÉT‘·THêïs¡T. n‹ ‘·≈£îÿe y˚‘·Hê\‘√ $$<Ûä
$uÛ≤>±\˝À ùde\+~düTÔHêïs¡T. Á|üø£è‹ yÓ’|üØ‘ê´\T
dü+uÛÑ$+∫q|ü⁄&ÉT, Vü≤<ä÷<é ‘·TbòÕHé e∫Ãq|ü⁄&ÉT $XÊK˝À n‘·´+‘·
y˚>∑+>± ˝…’Hé‡ |ü⁄qs¡T<ä›]+#·&É+˝À ø±+Á{≤≈£îº ø±]à≈£î\T ùde\T
n+~+#ês¡T. Ms¡+‘ê m+‘√ HÓ’|ü⁄D´+, nqTuÛÑe+
dü+bÕ~+∫qyêπs. nsTTHê ‘·≈£îÿe y˚‘·Hê\‘√ |üì#˚sTT+#·
T≈£î+≥THêïs¡T. |”dtπs{Ÿ |ü<䛋˝À MT≥sY Ø&És¡T¢, _˝Ÿ ø£˝…ø£ºs¡T¢ n‹
‘·≈£îÿe y˚‘·Hê\≈£î |üì#˚düTÔHêïs¡T. $~Û ìs¡«Vü≤D˝À nH˚ø£eT+~
ÁbÕD≤\T ø√˝ÀŒ‘·THêïs¡T. rÁe+>± X¯Øsê\T ø±*, ø√\T≈£îHêï
ø±fi¯Sfl, #˚‘·T\T #·#·TÃ|ü&ç JeX¯Ãyê\T>± Áã‘·T≈£î kÕ–düTÔqï
yês¡THêïs¡T. nsTTHê Á|üuÛÑT‘·«+, n~Ûø±s¡T\T |ü{Ϻ+#·Tø√ø£b˛e&É+
ne÷qTwü+.
‘êeTT n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ eùdÔ ø±+Á{≤≈£îº, W{Ÿk˛]‡+>¥ ø±]à≈£î\
düeTdü´\T |ü]wüÿ]kÕÔqì Vü‰MT sTT∫Ã+~. H√{Ï e÷≥>± ø±≈£î+&Ü
‘·q mìïø£\ Á|üD≤[ø£˝À ≈£L&Ü Á|üø£{Ï+∫+~. >∑‘· eT÷&ÉT
dü+e‘·‡sê\ qT+&ç ¬s>∑T´\¬s’CŸ #˚kÕÔs¡ì ÄX¯‘√ m<äTs¡T #·÷düTÔqï
ø±]à≈£î\ ÄX¯\T n&çj·÷X¯\T>± $T–*b˛j·÷sTT. ø±+Á{≤≈£îº,
W{Ÿk˛]‡+>¥ ø±]à≈£î\qT Vü‰MT Á|üø±s¡+ ‘·ø£åDy˚T ¬s>∑T´\¬s’CŸ
#˚j·÷*. Ç|üŒ{Ïπø &Ûç©¢, |ü+C≤uŸ, Vü≤sê´Hê, »eT÷à`ø±oàsY
Á|üuÛÑT‘ê«\T Ä ~X¯>± #·s¡´\T #˚|ü{≤ºsTT. düe÷q |üìøÏ düe÷q
y˚‘·q+ sTTyê«\qï düTÁ|”+ø√s¡Tº rs¡TŒô|’ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+
sTT+‘·es¡≈£L H√s¡TyÓT<ä|ü˝Ò<äT. düTÁ|”+ø√s¡Tº >∑‘· dü+e‘·‡s¡+
nø√ºãsY HÓ\˝ÀH˚ dæ$˝Ÿ n|”Œ˝Ÿ 213 Ä|òt 2013˝À ø±+Á{≤≈£îº  
W{Ÿk˛]‡+>¥ &Ó’©y˚CŸ, ø£+{Ï+C…+{Ÿ ‘·~‘·s¡ ñ<√´>∑T\≈£î ¬s>∑T´\sY
ñ<√´>∑T\≈£î düe÷q+>± y˚‘·q+ sTTyê«\ì rs¡TŒì∫Ã+~. ¬s>∑T´\sY
ñ<√´>∑T\‘√ düe÷q+>± |üì#˚sTT+#·T≈£î+≥÷ ‘·≈£îÿe y˚‘·Hê\T
sTTe«&É+ ÁX¯eT<√|æ&û nì yê´U≤´ì∫Ã+~. Ç~ sêC≤´+>∑
$s¡T<ä∆+eTì yê´U≤´ì+∫+~. nsTTHê sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+˝À #·\q+
˝Ò<äT. ø±+Á{≤≈£îº ø±]à≈£î\T ø√s¡T‘·Tqï &çe÷+&é Hê´j·TdüeTà‘·y˚T
ø±≈£î+&Ü #·≥º düeTà‘·+ ≈£L&Ü. ø±+Á{≤≈£îº ˝ÒãsY (nu≤*wüHé,
¬s>∑T´˝ÒwüHé) 1970 #·≥º+ Á|üø±s¡+ ˇπø |üì#˚düTÔqï ø±]à≈£î\≈£î
düe÷qyÓTÆq y˚‘·q+ #Ó*¢+#ê*. á #·≥º+ e∫à H˚{ÏøÏ 48
dü+e‘·‡sê\T nsTT´+~. düTÁ|”+ø√s¡Tº rs¡TŒ, 1970 #·≥º+ Á|üø±s¡+
ø±+Á{≤≈£îº, W{Ÿk˛]‡+>¥, |”dtπs{Ÿ, bÕsYºf…ÆyéT ø±]à≈£î\≈£î
düe÷q|üìøÏ düe÷qy˚‘·q+ neT\T ø±yê*. sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+
düe÷q|üìøÏ düe÷qy˚‘·q+ sTTe«≈£î+&Ü #·≥º+ eTT+<äT <√wæ>±
ì\ã&ç+~. n+<äTπø á düyÓTà≈£î uÛ≤s¡‘· ø±]àø£ dü+|òü÷\ düe÷K´
(◊m|òt{Ïj·TT) Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁwüºø£$T{° |üP]Ô>± ã\|üs¡Tk˛Ô+~. M]
düyÓTà≈£î sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«ì<˚ |üP]Ô u≤<Ûä´‘· nì düŒwüº+ #˚düTÔHêï+.
$<äT´‘Y ø±+Á{≤≈£îº ø±]à≈£î\≈£î eT<䛑·T>± nìïõ˝≤¢ ø£˝…ø£ºs¡T
ø±sê´\j·÷\ e<ä› |òæÁãe] 26q »]π> |æ¬ø{Ï+>¥˝À¢ bÕ˝§ZHê\ì
◊.m|òt.{Ï.j·TT |æ\T|ü⁄ìk˛Ô+~. Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·ø£åDy˚T düŒ+~+∫
m.|æ.$<äT´‘Y ø±]à≈£î\ ◊ø£´y˚~ø£‘√ #·]Ã+∫ düeTdü´\qT
|ü]wüÿ]+#ê*‡+~>± sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«ìï &çe÷+&é #˚düTÔHêï+.