Sei sulla pagina 1di 31

Tecniche dei Volumi di Controllo

Scelta del Volume di Controllo


Teorema della divergenza per semplificare il
G
v∫ pnds
termine:

Calcolo Indiretto di forze agenti tra fluido e corpi


solidi
Stessa idea alla base della CFD -
(Computational Fluid Dynamics)- tecniche
numeriche per la soluzione delle equazioni alle
derivate parziali che governano la
fluidodinamica

Fluidodinamica Volumi di Controllo


Volumi di Controllo

Fluidodinamica Volumi di Controllo


Volumi di Controllo

G G G
v∫ s ( p − pa )nds = v∫ s pnds − v∫ s pa nds
G
v∫ pa nds = ∫ ∇pa dV
s
V
G

pa = cost. ⇒ ∇pa = 0 ⇒ v
s
pa nds = 0

Fluidodinamica Volumi di Controllo


A1 = A2 = 7.854 ⋅10−3 m2 ; Q = 7.854 ⋅10−2 m3 / s
P1 = 7 ⋅105 Pa; P2 = 5.5 ⋅105 Pa

Fluidodinamica Volumi di Controllo


M = ρ Q = 78.54 kg / s
u1 = Q / A1 = 10 m/s
JG JJG
u1 = (u1 , 0) u2 = (u2 , 0)
G G G G
v∫ A ρ u ⋅ ndA
ˆ = 0 ⇒ ∫ ρ u ⋅ ndA
A1
ˆ + ∫ ρ u ⋅ ndA


AL
ˆ + ∫ ρ u ⋅ ndA
A2
ˆ =

=0
JG JJG
= ρ u1 ⋅ nˆ1 A1 + ρ u2 ⋅ nˆ2 A2 = 0
nˆ1 = nˆ2 = (−1, 0)
JG JG
J
ρ u1 A1 + ρ u2 A2 = 0 ⇒ u1 = −u2 ⇒ u1 = −u2

Fluidodinamica Volumi di Controllo


G G JG JG
∫ A
v ( )
ρ u u ⋅ nˆ dA = ∑ F = − v∫ pndA

ˆ +v∫

A A
f v dA + ∫ ρ f dV
V

G
f v = nˆ ⋅ [τ ]
(1) (2)
G G
( )
v∫ A ρ u u ⋅ nˆ dA =
G G G
A1
( ) 
AL
( )

A2
( )
= ∫ ρ u u ⋅ nˆ dA + ∫ ρ u u ⋅ nˆ dA + ∫ ρ u u ⋅ nˆ dA =

=0
JG JG JJG JJG JG
( ) ( )
= ρ u1 u1 ⋅ nˆ1 A1 + ρ u2 u2 ⋅ nˆ2 A2 = −2 M 1 u1
JG JJG
( )
ρ u1 ⋅ nˆ1 A1 = − M 1 ( )
ρ u2 ⋅ n̂2 A2 = M 2 = M 1

Fluidodinamica Volumi di Controllo


JG JG
∫ pndA
−v ˆ +v
A ∫ A
f v dA + ∫ ρ f dV =
V
JG
= − ∫ ( p − pa )ndA
ˆ − ∫ ( p − pa )ndA ˆ + ∫ f v dA −
A1

AL

JG
AL

R
JG JG
+ ∫ ( p − pa )ndA
ˆ −v ∫ pa nˆdA + ∫ f v dA + ∫ ρ f dV =
A2 A



( A1 + A2 )

V

0 0 0
JG
= −( p1 − pa ) A1nˆ1 + R − ( p2 − pa ) A2nˆ2

Fluidodinamica Volumi di Controllo


p1R = ( p1 − p A ); p2R = ( p2 − p A )
JG JG
R = p1 A1nˆ1 + p2 A2 nˆ2 − 2 M 1 u1
R R

Rx = − p1R A1 − p2R A2 − 2 M 1u1 = −9817.5 N


Ry = 0

Fluidodinamica Volumi di Controllo


Fluidodinamica Volumi di Controllo
G G JJG
∑( M i u i ) out
−∑ ( M i u i ) in
= ∑ Fi

JJG JG
∑ Fi = − v∫ A pndA
ˆ + R = − ∫ ( p − pa )ndA ˆ − ∫ ( p − pa )ndA
ˆ −
A1


AL

0
JG
+ ∫ ( p − pa )ndA
ˆ −v ∫ ˆ +R=
pa ndA
A2 A

0
JG
= −( p1 − p A ) A1nˆ1 − ( p2 − pa ) A2nˆ2 + R

Fluidodinamica Volumi di Controllo


JG
( )
M in = M 1 = − ρ u1 ⋅ nˆ1 A1
JJG
( )
M out = M in = M 2 = ρ u2 ⋅ nˆ2 A2
JJG JG JG
 
M 2 u2 − M 1 u1 = −( p1 − p A ) A1nˆ1 − ( p2 − p A ) A2nˆ2 + R
JJG JG
u2 = −u1
JG JG

−2 M 1 u1 = −( p1 − p A ) A1nˆ1 − ( p2 − p A ) A2nˆ2 + R

Fluidodinamica Volumi di Controllo


JG
( )
M in = M 1 = − ρ u1 ⋅ nˆ1 A1
JJG
( )
M out = M in = M 2 = ρ u2 ⋅ nˆ2 A2
JJG JG JG
M 2 u2 − M 1 u1 = −( p1 − pa ) A1nˆ1 − ( p2 − pa ) A2 nˆ2 + R
JJG JG JG
( )
M 1 u2 − u1 = −( p1 − pa ) A1nˆ1 − ( p2 − pa ) A2 nˆ2 + R

Fluidodinamica Volumi di Controllo


Fluidodinamica Volumi di Controllo
JG JJG
u1 = (u1 , 0) u2 = (0, u2 )
nˆ1 = (−1, 0) nˆ2 = (0,1)
G
v∫ A ρ u ⋅ nˆdA = 0 ⇒
G G G
∫A1 ρ u ⋅ ndA
ˆ + ∫ ρ u ⋅ ndA

AL
ˆ + ∫ ρ u ⋅ ndA

A2
ˆ =

=0
JG JJG
= ρ u1 ⋅ nˆ1 A1 + ρ u2 ⋅ nˆ2 A2 = 0
⇒ − ρ u1 A1 + ρ u2 A2 = 0 ⇒ u1 = u2

Fluidodinamica Volumi di Controllo


G G JJG
∑( M i u i ) out
−∑ ( M i u i ) in
= ∑ Fi

JJG JG
∑ Fi = −( p1 − pa ) A1nˆ1 − ( p2 − pa ) A2 nˆ2 + R
lungo x:
JJG
(∑ Fi ) x
= ( p1 − pa ) A1 + Rx
lungo y:
JJG
(∑ Fi ) y
= −( p2 − pa ) A2 + Ry

Fluidodinamica Volumi di Controllo


lungo x:
− M 1u1 = ( p1 − pa ) A1 + Rx ⇒ Rx = − M 1u1 − ( p1 − pa ) A1 =
= −5497.8 N
lungo y:
M 2u2 = −( p2 − pa ) A2 + R y ⇒ R y = M 1u2 + ( p2 − pa ) A2 =
= 2748.9 N

Fluidodinamica Volumi di Controllo


α = 40D
W = 13 kg
A1 = 0.025 m2
A2 = 0.008 m2
V = 0.015 m3
Q = 0.1 m3 / s
P1 = 1.5 ⋅105 Pa
P2 = 1.0 ⋅105 Pa

Fluidodinamica Volumi di Controllo


M = ρ Q = 100 kg / s
JG
u1 = Q / A1 = 4 m/s
JJG
u2 = Q / A2 = 12.5 m / s
JG JG JJG JJG JJG
(
u1 = 0, u1 ) (
u2 = u2 cos α , u2 sin α )
nˆ1 = (0, −1) nˆ2 = ( cos α ,sin α )
JG JJG JG
∑ F i = − v∫ A PndA ( )
ˆ + fV ∫ ρ dV + W + R
V
JJG
fV = ( 0, − g )

Fluidodinamica Volumi di Controllo


JG JJG JG
∑ F i = − ( P1 − PA ) A1nˆ1 − ( P2 − PA ) A2 nˆ2 + fV ( ρV + W ) + R
JJG JG JG
( )
M u2 − u1 = ∑ F i

JJG JG JJG JG
( )
M u2 − u1 = − ( P1 − PA ) A1nˆ1 − ( P2 − PA ) A2 nˆ2 + fV ( ρV + W ) + R


0
lungo x:
JJG
M u2 cos α − 0 = 0 + 0 + Rx ⇒ Rx = 975.55 N
lungo y:
JJG JG
( )
M u2 sin α − u1 = ( P1 − PA ) A1 − g ρV − gW + Ry ⇒
Ry = −571.99 N

Fluidodinamica Volumi di Controllo


α = 60D
u =9 m/s
u1 = 30 m/s
A1 = A2 = 36 cm 2

Fluidodinamica Volumi di Controllo


JG G
u1 = (30, 0) u = (9, 0)
JJJG JG G
u1R = u1 − u = (21, 0)
JJJG
M = ρ A1 u1R = 75.6 kg / s
JJJG JJJG
A1 = A2 ⇒ u1R = u2 R
JJJG JJJG JG
( )
M u2 R − u1R = − ( P1 − PA ) A1nˆ1 − ( P2 − PA ) A2 nˆ2 + R


Fluidodinamica Volumi di Controllo


nˆ2 = ( − cos α ,sin α )
JJJG JJJG JJJG
(
u2 R = − u1R cos α , u1R sin α )
JG JJJG JJJG
(
R = M u2 R − u1R )
JJJG JJJG
(
Rx = M − u1R cos α − u1R = −2381 ) N
JJJG
Ry = M u1R sin α = 1374.9 N
Fx = − Rx = 2381 N
Fy = − Ry = −1374.9 N
JG ⎛ Fy ⎞
F = Fx 2 + Fy 2 = 2749 N; θ = arctan ⎜ ⎟ = 29.98°
⎜ Fx ⎟
⎝ ⎠
Fluidodinamica Volumi di Controllo
A1 = 0.12 m2 ; A2 = A1 / 3; α = 30D
JG
PA = 101300 Pa; u1 = 7.2 m/s

Fluidodinamica Volumi di Controllo


JG JJG JJG JG A
M = ρ A1 u1 = ρ A2 u2 ⇒ u2 = u1 1 = 21.6 m/s
A2
h2 = h1 ; P2 = PA
JG 2 JJG 2
P1 u1 P2 u2
+ + gh1 = + + gh2
ρ 2 ρ 2
JJG
⎛u −u 2⎞
2 JG
P1 = P2 + ρ ⎜ 2 1 ⎟
= 308660 Pa
⎜ ⎟
⎜ 2 ⎟
⎝ ⎠

Fluidodinamica Volumi di Controllo


G G G G
∑( M i u i ) out
−∑ ( M i u i ) in
(
= M u 2 − u1 )
nˆ1 = (−1, 0); nˆ2 = (cos α , − sin α )
G G G G G
u1 = u1 , 0( ) (
u 2 = u 2 cos α , − u 2 sin α )
JG
∑ F = − v∫ i A
ˆ +R
PndA

− v∫ PndA
ˆ = − ∫ ( P − P )ndA
ˆ − ∫ ( P − P )ndA
ˆ A A
A A1 AL

− ∫ ( P − P )ndA
ˆ + v∫ P ndA
ˆ = A ( P − P )nˆ
A A 1 1 A 1
A2 A

Fluidodinamica Volumi di Controllo


G G JG
( )
M u 2 − u1 = − A1 ( P1 − PA )nˆ1 + R
lungo x:
G G
( )
Rx = M u 2 cos α − u1 − A1 ( P1 − PA ) = −14941.9 N
lungo y:
G
( )
Ry = M − u 2 sin α = −9311.2 N

Fluidodinamica Volumi di Controllo


A1 = 0.0045 m 2 ; A3 = 0.054 m2
JG JJG
P1 = P2 = 0.68 ⋅10
R R 5
Pa; u1 = 27 m / s; u2 = 3 m/s

Fluidodinamica Volumi di Controllo


∑ ( M )
i out= ∑ ( M i )
in
G G G
ρ A1 u1 + ρ A2 u 2 = ρ A3 u 3 = 270 kg / s
A2 = A3 − A1
G G G
ρ A1 u1 + ρ ( A3 − A1 ) u 2 = ρ A3 u 3 ⇒
G A1 G ⎛ A1 ⎞ G
u3 = u1 + ⎜ 1 − ⎟ u 2 = 5 m/s
A3 ⎝ A3 ⎠

Fluidodinamica Volumi di Controllo


G G JJG
( ) ( )
∑ M i u i out − ∑ M i u i in = ∑ Fi
G JJG JJG
( )
∑ M i u i out = ρ A3 u3 u3

G JG JG JJG JJG
( )
∑ M i u i in = ρ A1 u1 u1 + ρ A2 u2 u2

JJG
∑ i v∫
F = − ˆ
pndA = − P(
1
R
A ˆ
n
1 1 + P 2
R
A ˆ
n
2 2 + P )
3 A3 n3 +
R
ˆ

− ∫ P R ndA
ˆ
AL

Fluidodinamica Volumi di Controllo


lungo x:
G 2 G 2 G 2
R
( R R
)
P3 A3 = P1 A1 + P2 A2 + ρ A1 u1 + ρ A2 u 2 − ρ A3 u 3 ⇒
⎛ R A1 R⎛ A1 ⎞ ⎞ A1 G 2 ⎛ A1 ⎞ G 2 G 2
P3 = ⎜ P1
R
+ P2 ⎜1 − ⎟ ⎟ + ρ u1 + ρ ⎜ 1 − ⎟ u 2 − ρ u 3 =
⎜ ⎟
⎝ A3 ⎝ A3 ⎠ ⎠ A3 ⎝ A3 ⎠
= 1.114 ⋅105 Pa

Fluidodinamica Volumi di Controllo


G G JJG
( ) ( )
∑ M i ui out − ∑ M i ui in = ∑ Fi
G JJG JJG
( )
∑ i ui out = ρ A3 u3 u3
M 
G JG JG JJG JJG
( )
∑ M i ui in = ρ A1 u1 u1 + ρ A0 u0 u0
JJG JG JG
ˆ + R = − ( P1 A1nˆ1 + P0 A0nˆ0 + P3 A3nˆ3 ) + R
∑ Fi = − v∫ pndA R R R

lungo x:
JJG 2 JG 2
ρ A3 u3 − ρ A1 u1 − 0 = − P1R A1 ( −1) − P3R A3 ( +1) + Rx
JJG 2 JG 2
Rx = ρ A3 u3 − ρ A1 u1 + P3 R A3 − P1R A1 = 3779.1 N

Fluidodinamica Volumi di Controllo

Potrebbero piacerti anche