Sei sulla pagina 1di 58

'kw

Yd m0ef ta&;ok;H yg;

jynfaxmifpkrNydKuGJa&; 'kdYta&;
wkdif;&if;om; pnf;vkH;nDñGwfrI rNydKuGJa&; 'kdYta&;
tcsKyftjcmtmPm wnfwHhckdifNrJa&; 'kdYta&;

pnf;urf;vkdufem ab;uif;uGm
&yf&Gmat;csrf;om,ma&; 0kdif;0ef;ulnD apmifhxdef;ay;
pnf;rsOf;udkufnD ab;uif;onf

]EkdifiHawmf zGJUpnf;ykH tajccHOya' ay:aygufa&;onf jrefrmEdkifiHom;tm;vkH;\ wm0efjzpfonf}

jynfoo
Yl abmxm;

Ä jynfytm;udk;ykqdef½kd; tqkd;jrif0g'Drsm;tm; qefYusifMu/


'
Ä EkdifiHawmf wnfNidrfat;csrf;a&;ESifh EkdifiHawmf wkd;wufa&;udk aESmifh,SufzsufqD;olrsm;tm; qefYusifMu/
Ä EkdifiHawmf\ jynfwGif;a&;udk 0ifa&mufpGufzuf aESmifh,Sufaom jynfyEdkifiHrsm;tm; qefYusifMu/
Ä jynfwGif;jynfy tzsuform;rsm;tm; bkH&efoltjzpf owfrSwf acsrIef;Mu/

Ekid if aH &; OD;wnfcsuf (4) &yf


Ä EkdifiHawmfwnfNidrfa&;? &yf&Gmat;csrf;om,ma&;ESifh w&m;Oya'pkd;rdk;a&;
Ä trsKd;om; jyefvnf pnf;vkH;nDñGwfa&;
Ä ckdifrmonfh zGJUpnf;ykH tajccHOya'opf jzpfay:vma&;
Ä jzpfay:vmonfh zGUJ pnf;ykH tajccHOya'opfEiS t
hf nD acwfrD zGUH NzdK;wk;d wufaom Ekid if aH wmfopfwpf&yf wnfaqmufa&;

pD;yGm;a&; OD;wnfcsuf (4) &yf


Ä pkdufysKd;a&;udk tajccHí tjcm;pD;yGm;a&;u@rsm;udkvnf; bufpkHzGHUNzdK;wdk;wufatmif wnfaqmufa&;
Ä aps;uGufpD;yGm;a&;pepf yDjyifpGm jzpfay:vma&;
Ä jynfwGif;jynfyrS twwfynmESifh t&if;tESD;rsm; zdwfac:í pD;yGm;a&; zGHUNzdK;wkd;wufatmif wnfaqmufa&;
Ä Ekid if aH wmfp;D yGm;a&; wpf&yfv;Hk udk zefw;D Edik rf pI rG ;f tm;onf Ekid if aH wmfEiS hf wkid ;f &if;om;jynfow
l Ydk \ vuf0,fwiG &f adS &;

vlraI &; OD;wnfcsuf (4) &yf


Ä wpfrsKd;om;vkH;\ pdwf"mwfESifh tusifhpm&dwå jrifhrm;a&;
Ä trsK;d *kP?f Zmwd*P
k jf rifrh m;a&;ESihf ,Ofaus;rItarGtESprf sm; trsK;d om;a&;vu©Pmrsm; raysmufysuaf tmif xde;f odr;f
apmifha&Smufa&;
Ä rsKd;cspfpdwf"mwf &Sifoefxufjrufa&;
Ä wpfrsKd;om;vkH; usef;rmBuHhckdifa&;ESifh ynm&nfjrifhrm;a&;
trSwf 27? 2006 ckESpf? arv 10 &uf

rsuEf mS zH;k aqmif;yg;


2 >> owåavmu&JU cHpm;csufzGifhxkwfrI &SmyHkawmf
6 >> a&S;uswJh cHpm;rIa&mifjyef

odyeHÜ nf;ynm taxGaxG


10 >> a[mvD;0k'f\ odyÜH*k½k
14
2
>> a[mvD;0k'f½kyf&Sifrsm;udk wu,fjzpfatmif vkyfay;aom
wu,fhenf;ynmrsm;
19 >> aysmufuG,fvkeD; urÇmhtHhzG,f ckepfck
20 >> a':vm 150ç000 wefwJh vufywfem&Dopf
24 >> wHawG;udktoHk;jyKaom a&m*g&SmazGa&; enf;ynm
acwfopfokdYa&muf&ef ra0;NyD
28 >> taMumufw&m;udk ukpm;Edkifyghrvm;
36 >> uvkef;yGm;&ef {&mrcufcJvSonfhvkyfief;
38 >> odyÜHqkdwm bmvJ

urÇmausmw
f x
D iG zf efw;D &Sirf sm;
38 44 >> a&mbwfqGrfqefESifh [m;bwfbGdKif,m
ZD0enf;ynmudk arG;zGm;ay;ol

odyÜHESifhenf;ynm*sme,f 46
trSwf 197 (c)? yxrxyf? 33 vrf;? &efuek /f
orkdif;xJu aeY&ufrsm;
zke;f -387305/ e-mail - heritage@ct.com.mm
t,f'w D mcsKyf
armifjrifhMuG,f
wm0efctH ,f'w
D m
armifarmifMuD; 54
wpfacwfwpfcguwDxiG rf rI sm;
t,f'DwmtzGJY
ukdoefYZif? OD;aX;Munf? vJh,Of0if;
xkwfa0ol- OD;jrifhMuG,f (,m,D-942)? 197 (c)? 33 vrf;? &efukef/
yHkESdyfol- OD;armifvGif (02413) aevif;ykHESdyfwkduf? 56
'*kHawmifpufrIZkef/ apmifa&- 500? wefzkd;- 300 usyf
46 56
odaumif;p&m tar;tajz

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 1


wd&pämefcspfolrsm;onf olwkdY\ owå0grsm;ESifh ywfoufvmvQif
aysmf&Tifjcif;? Muifemoem;jcif;? aMumuf&GHU jcif;? ylaqG;jcif;wkdY
jzpfay:wwfMuonf/ ¤if;ukd odyÜHenf;usus
cJGjcrf;pdwfjzm&efrSm cufcJaeMuonf/

owåavmu&JU cHpm;csuf

2 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


zGih fxkwrf I &SmyHak wmf

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 3


zkefxlxl rdk;ukyfpuf0kdif;
aemufcHum; jrifuGif;xJrSm
ukduf 100 avmuf uGma0;whJ
qiftkyfpk ESpfpk[m &ifqkdif
awGUqHMk uzkYd a&S;½ªavQmufvrS ;f
vmchJMuw,f/ 'Dowå0gawG
[m us,favmifwhJ atmifyGJcH
oHawG ay;Muum [pfa<u;ae
Muw,f/ olwkdYem;&GufawGu
wzm;zm;eJY/ olwYdk cE¨mud, k af wG
udkvnf; vSnfhywfaeMuao;
w,f/ olwkdY&JU qifrdom;pk
wpftkyfpkvHk; jyefvnf aygif;
pnf;rdNyDvkdY wpfaumifeJY wpf
aumif today;aeMuovkdyJ/
tmz&duwku d &f dS qmAef'g
a'oxJudk c&D;vSnhfvnfvm

>>
olwpfOD;u 'DvkdqHkawGUyGJeJY aysm&f iT jf cif;qkw
d m a'goeJY aMuuGrJ aI wGeYJ twl wnf&adS ewJh tajccH cHpm;csuw
f pfck jzpfw,f/
rsufjrif'd| awGUMuHKchJwmjzpf
w,f/ uifnmEkdifiH&Sd Ambo- aysmf&TifaeMuwmyJ}vkYd ZD0aA' awGudkvnf; olwkdYawG awGUchJ 0if ; jcH td r f u av;awG x J u
seli Trust qifoak woeXme&JU ynm&SifwpfOD;u tckdiftrm Mu&w,f/ tJ'DqifawG[m wd&pämefawGudk zGifhjyvkduf&if
'g½ku d wf mjzpfol okawoD ]*sKq d D ,HMk unfpmG ajymMum;chJw,f/ &ufaygif; tawmfMumatmif qlnHaeMuwhJ wd&pämefawG&JU
at;csyf ;kd av;} [m 'Dvyk if ef;rSm axmufvrS ;f avhvmMuol em;&GuBf uD;awG wG&J &GJ iku
d pf u
dk f toHawG wkd;vs avsmhusoGm;
tvk y f v k y f c h J w m q,f p k E S p f awG[m arG;uif;p qifayguf eJY ililBuD;&yfaeMuw,f/ rkqkd; wwfw,f/ "mwfcGJcef;xJu
twefMumchNJ yD jzpfw,f/ olr uav;teD;rSm 0kdif;NyD; Munhf½I &JU vufcsuaf Mumifh olwYdktyk pf k <uufawGawmifrS vlawG&JU
[m qifawGudk tckvkd apmifh aeMuwJhqifawGuv kd nf; apmifh xJu qifwpfaumif ruse;f rm wHcg;zGifhoHMum;&if aysmfjrL;whJ
Munhcf w Jh m tBudraf ygif; rsm;pGm MunhfchJMuzl;w,f/ qifayguf jzpfae&if 'grSr[kwf 'Pf&m toHawG ay;wwfMuw,fvkdY
&SdchJNyD/ ]'DqifawG[m olwkdY&JU taoaumifav; wpfaumif &vmchJ&if tJ'Dqif jyefvnf uRrf;usifol ynm&SifawG ajym
rdwaf qGa[mif;awGukd awGUjrif udk olwkdY&JU tpG,fawGeJY xyf use;f rmvmwht J xd (odYkr[kw)f Muavh&Sdw,f/
Mu&vkdY oabmus ESpfNcdKufpGm wvJvJ xlr ay;aeMuwhJ qif aoqHk;oGm;whJtxd tjcm;qif wd&pämefawGrSm cHpm;rI&Sd
awGu ulnDaz;r jyKpkay;Mu w,fqw dk Jh tjrifeYJ ywfoufNyD;
w,f/ vlom;awGu tjcm;owå0g
tJ'DqifawGvkdyJ tjcm; awGtay: vSnhfpm; azmfjyrI
owå0gawG[mvnf; cHpm;rI wpf&yfomjzpfw,fvkdY rEkó
awGudk xkwfazmf jyoMuyHk& aA' 0g'pGJBuD;olawGu pGyfpGJchJ
w,f/ atmf[pf qlnHavh&SdMu Muao;w,f/ wd&pämefcspfol
whJ csifyefZDawG[m aysmf&TifwhJ awG&UJ ESp&f n S vf rsm;pGm MuHKawGU
toHawGeJY &,farmoHawGudk chJ&whJ tjzpftysufawGudk ESpf
xkwfazmfMuavh&Sdw,f/ acG; aygif;rsm;pGm xnhfoGif; wGuf
acG;csif;vnf; upm;jrL;xl;Mu qjcif; rjyKbJ vspfvsL½IchJMu
a&;twGuf toHay;Muavh&Sd whJ odyyHÜ nm&Siaf wG[m tenf;
w,f/ tJ'Dvkd owå0gawG&JU qH;k EkYd wu dk o f wå0gawGrmS awmh
aysmfjrL;oHawGukd okawoDawG cHpm;rIudkazmfjywhJ yHkoP²mef
u toH zrf ; ,l x m;MuNyD ; tcsKdU &SdEkdif aumif; r,f vkdY

4 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


,HMk unfvmchMJ uw,f/ tckawmh vuf &Sio f efaexkid af &;twGuf yJjzpfygw,f/ owå0gqkdwm t"dyÜm,fowfrSwfa&;qD OD;
owå0gawG & J U cH p m;rI t ay: cHpm;rIawGu wpfenf;wpfzHk twdwfumvwkef;u aMumuf vSnfhvmw,f/ pdwfynm&Sif
pl;prf;avhvmwhu J pd [
ö m a&yef; tusKd ; jyKaeMuovm;qk d w h J vefYchJ&zl;whJ tajctaeawGudk awGeJY tm½HkaMumynm&SifawG
pm;aewhJ avhvmrIwpf&yf jzpf ar;cGef;ygyJ/ 'g0if 0g'DawG&JU a&Smif&Sm;Ekdifygvdrfhr,f/ tJ'D [m vlom;&JUcHpm;csufeJY cHpm;
aeygw,f/ tqkt d &owå0gwkid ;f [mrsK;d yGm; enf;twkdif;yJ aocsma&&mwhJ rItawG;awG xkwfazmfyHkawGudk
vkdMuorkdY twwfEkdifqHk; BudK; vIyf&Sm;rIwpfckeJYtwl trSef ½Ijrif&mrSmawmifrS wpfOD;eJY
cHpm;csuaf wGrS jzpfxeG ;f vmwhJ yrf;Muw,fvkdY vufcHxm;Mu tuef vufawGUMuHKawGUxm; wpfOD; oabmwlrQrI r&SdMu
pk;d &draf omu w,fvkdY od&Sd&w,f/ ydk;aumif whJ owå0g[m tem*wfumv bl;/ wd&pämefawGtay: ½Ijrif
xl;cRef xif&Sm;whJ odyÜH awG? tif;qufydk;rTm;awGe J Y rSm tvm;wl tjzpftysuf yHu
k awmh trsm;BuD; ykdqkd;awmh
ynm&Siw f csKdUu owå0gawG&UJ *s,fvDzpf&SfawGawmifrS olwkdY rsKd;udk &SmazGwwfygvdrfhr,f/ wmaygh/ tkd0gwuúodkvfu
cHpm;rIawGeYJywfoufNyD; tav; &J U rsKd ; yG m ;a&; yef ; wk d i f u d k tJ'o D wå0g[m tcktajctae MoZmwdurú BuD;rm;vSwJh tm½Hk
teuf avhvma&;c&D;pOfawG ta&muf csw D ufEidk af &;twGuf txd awGUMuHKzl;whJ taMumuf aMumqk d i f & m od y Ü H y nm&S i f
xGufNyD; ajcqefYchJMuNyD jzpf jyKrlvyI &f mS ;Muw,f/ 'gayr,fh w&m;rS uif;vGwfNyD; aumif; ]tefwkdeD½kd tm&f'grm qD½kd} &JU
w,f/ t*FvdyfvlrsKd; obm0 ig;? wGm;oGm;owå0g? iSufeJY rGefpGm &yfwnfEkdifayr,fh ol 2003 ckEpS x f w
k f Looking for
aA'ynm&Sifvnf;jzpf owå0g ausm½kd;&Sdowå0gawG&JU cHpm; awGUMuHKzl;whJudpöawGudk cHpm; Spinazo rSm azmfjyxm;wmu
awG&JU wa&GUa&GU ajymif;vJ wkd; rIeJY ywfoufNyD; yHkrSef aqmif ae&wke;f yJvYdk qkEd idk rf vm;/ tJ'D awmh y#doaE¨opd w d af wGtMum;
wufrI oDtdk&D&JU zcifvnf; &G u f jyKrl vI y f & S m ;rI a wG u taetxm;rsKd;udk uRrf;usifol tajccH uGJjym; jcm;em;csuf
jzpfwhJ ]csm;vfpf'g0if} [m tawmftwef enf;yg;w,f/ ynm&SifawGu oabmrwl awGukd wifjyxm;ygw,f/ ydNk yD;
]vlom;eJY wd&pämefawG&JU cHpm; EkdYwkdufowå0gawGrSm cHpm;rI Ekdifao;bJ jzpfaeygw,f/ vlodxif&Sm; a&yef;pm;vmwhJ
rI azmfjyjcif;} qkdwhJ pmtkyf azmfjyyHkawGudk tawGU&qHk;yJ/ tJ'Dvkd aqG;aEG;tajz&SmrI oH;k oyfwifjycsuf jzpfygw,f/
wpftkyfudk a&;om;chJygw,f/ 'gaMumifh olwkdYawG&JU cHpm;rI &JU tajccHu@wpf&yf[m cHpm; tkyfpkuGef&ufxJrSm yk*¾vdu
]wd&pämefawGrSm cHpm;rI&SdMu azmfjyyHak wG[m omrefy#doaE¨ csufeJY cHpm;rItawG;awGudk aexkid f &Sio
f efa&;qkid &f m cHpm;
w,fqw dk mudk b,forl Qrjiif; odpdwft& wHkYjyefrIoabm
Ekdifygbl;/ vlom;eJY wd&pämef aqmif½rkH Qom r[kwaf wmhb;l /
awG&JU tjyKtrlawG[m wlnD <uuf? qdwf? arsmuf? qifeJY
pGm ½ku d cf wf azmfjyrIawG&w dS ,f} vlawG[m qufvuf touf
vdkY ]csm;vfpf'g0if} u aumuf &Sifoefa&;eJY rsKd; yGm;Ekdifa&;
csufcscJw h ,f/ 'Dpmtkyu f dk ykEH ydS f twGuf taumif;qHk; jyKrl
xkwaf 0cJw h hJ 1872 ckEpS tf wGi;f vIy&f mS ;&r,fu h pd aö wGukd od&adS e
rSmyJ olYtqkdjyKcsufudk avQmh Muw,f/ b,fvkdvkyf od&SdMu
avQmhayghaygh vufcHol wpfOD; wmvJ/ taMumif;pHk &SdEkdifay
u ysm;? zm;eJY aMumifpwJh r,fh olwkdYawG[m cHpm;rIawG
owå0gawGudk yifukd y#doaE¨ udk toH;k jyKzG,f &Sw d ,fvYdk ajym
todÓPfrQom&SMd uwJh ouf&dS Edkifygw,f/
wd&pämefawGtjzpfom azmfjy owå0gawG&JU ]cHpm;rIudk
vufcHcJhMuNyD; owå0gawGrSm toH;k jyKEkid zf ,G &f jdS cif;} qkw
d Jh qkd
&SdaeMuwJh cHpm;rIukd a&Smif&Sm; vkd&if;uawmh tm½HkaMumpepf
z,fxkwfypfcJhMuw,f/ awG&JU vIyf&Sm;rIuGef&ufwpfck
'gayr,f h rMumcif u twGif; BudKwifrSef;qxm;whJ
ay:xGufvmcJhwJh tar;ykpäm tjyKtrlwpfckudk a&SUaqmif
wpfckaMumifh wd&pämefawG&JU acgif;&GufjyKapum aocsm
cHpm;rItay: ,HkMunfvufcHrI a&&mwhJ tjzpftysufawGudk
awG ykdNyD;wdrf;nGwfvmcJhw,f/ aocsma&&mwhJ enf;vrf;awGeYJ
vlom;eJYwd&pämefawG&JU quf OD;aESmufrS wHYkjyefaqmif&u G jf cif;
10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 5
xm;wh J toif ; tzG J U qk d i f & m whtJ rlt&m oauFwawG jyMu
cHpm;rIawGuawmh vkdvm;rI? avh &Sdw,f/ tJ'Dvkd udpörsKd;
pdwfuoduatmufjzpfrI? &Suf awGrSm tajccHtm;jzifh cHpm;rI
jcif;? tjypf&jdS cif;? rme? &efvrdk ?I awGudk azmfjyMupjrJ jzpfw,f/
remvkd0efwkdrI? csD;usL;rI? wyf tcsKUd tm½Hak Mum ynm&Siaf wGu
rufrI? rxDrhJjrifjyKrIeJY cHjyif; awmh 'DvIyf&Sm;rIawG[m tvkd
a'gxefraI wG jzpfMuw,f/ tavsmuf BuD;xGm;vmMuwm
jzpfNyD; olwkdYb0 qufvuf
vlom;awGtzkdYawmh
&Siof efa&;twGuf owå0gawG
'DcpH m;rIawG&UJ twkid ;f tqudk toH;k jyKMuwhJ puf,EÅ&m;pepf
uefY owfxm;jcif; r&Sdbl;/ awGaMumifh ay:xGuv f mMuwm
jzpfw,fvkdY qkdMuw,f/
a*:&D vmtBuD;tuJawG[m
olYudk apmifhMunfhaeolawG&JU a&S;uswJh cHpm;rIa&mifjyef
rIawGeJY ukd,fykdiftusKd;pD;yGm; rsKd;udk aZmif;ay;chJolyJ/ ]'grm pdwfcHpm;rItawG;awG[m
a&mifjyef[yfrIrS axmifxvm qD½kd} eJY tjcm;ynm&SifawGu av;pm;rI cH,&l &Sad &;twGuf
tjyeftvSet f m;jzifh cGjJ crf;pdwf
whJ cHpm;rI tawG;awGudkvnf; cHpm;rIqkdwmawG[m ½kyfcE¨m [ef wpfv;kH ? yefwpfv;kH eJY jzmoH;k oyfxm;whJ odpw d f oD;yGihf
olu wifjychJygw,f/ udk,f&JU wkHYjyefrIt& ½kyfykdif; vSnhfvnf oGm;vmaeavh a0qmvmMuwmygyJ/ wpfpHk
olwifjywhJ tajccH cHpm; qkdif&mtcsufjy oauFwawG wpfa,mufu cHpm;rItawG;
rIawGxJrSm taMumufw&m;? azmfxkwfNyD; EdI;aqmfcsufjzpf &SdMuw,f/ awG aumif;rGefaer,fqkd&if
a'go? rESpfNrdKUrI? thHtm;oifh w,fvYdk ,lqxm;Muw,f/ tJ'D tkyfpkxJrSm tm;enf;NyD; tqifh vufawGUrSm aysmf&Tifaevdrfh
jcif;? 0rf;enf;aMuuGJrIeJY aysmf cHpm;csufawGudk OD;aESmufu edrfhwhJ 0HykavGawGu ½kdusKd;whJ r,f/ olYcE¨muk, d &f UJ xl;jcm;wJh
&TifrIawG yg0ifygw,f/ ]'grm bmomjyefqkday;jcif;aMumifh [eftrlt&mawG zefw;D jyKvkyf tajctaewpf & yf [ mvnf ;
qD½}dk u owå0gtrsm;tjym;rSm cHpm;rItawG;awG[m tm½Hk avh &SdMuw,f/ trSm;t,Gif; jrifomxifom &Sv d rd rhf ,f/ cE¨m
tJ'DcHpm;rIrsKd;awG &Sdw,fvkdY aMumawGrw S pfqifh tm½Hck pH m;rI wpfpHkwpf&m usL;vGefxm;whJ uk,d tf pdwt f ykid ;f awGeJY owå0g
azmfjyxm;w,f/ urÇmOD;u awG jzpfxeG ;f vmw,fvYdk vnf; acG;awG[m olwkdY ocifawG&JU awG&UJ jyKrlvyI &f mS ;yHk tajctae
yif v ,f a rQmh Aplysia [m ,lqxm;Muw,f/ vlom;eJY jypfwif½w I cf sru
I kd cH&wht
J cgrSm ud k azmf j yNyD ; yHkazmfxm;whJ
taMumufw&m;cHpm;rIudk azmf yifv,fyufusdawGudk avhvm pdwfuoduatmuf jzpfaeMu OD;aESmuf&JU tjyifvTm&Sd ae&m
jyavh&Sdw,f/ olYyg;[ufawG MunhfMur,f qkd&if atmf*Jepf
tcsif;csif; xdoGm;whJtcsdefrSm ouf&SdawG[m wpfpw kH pf&mudk
olYaoG;zdtm;rsm;vmNyD; ESv;kH &JU aMumufvefYwhJtcgrSm
aoG ; wk d ; EI e f ; jref v mw,f / vlom;rSma&m? yifv,f
t&G,fyrmPvnf; n§dK;csKH;
oGm;w,f/ olY&JU tjyKtrl[m
yufusrd mS yg ESv;kH ckeEf eI ;f
y#doaE¨pdwf&JU a&mifjyef[yfrI jrefvmNyD; <uufom;awG
r[kwfbJ jyefvnfwHkYjyefrIawG usKHUvmpjrJ jzpfw,f/
tay:rSm trSDo[JjyKaeMuwhJ 'gayr,fh olwYdk&UJ ½kyyf idk ;f qkid &f m
½I y f a xG ; NyD ; &if h u suf v S w h J ajymif;vJrIawGudk OD;aESmufu
taMumufw&m;jzpfy:rI tajc bmomjyefqo dk &d NdS yD;rSom atmf
cH"mwfobm0awGaMumifh jzpf *Jepf ouf&adS wG[m taMumuf
w,fvdkY olu zGifhqkdchJw,f/ w&m;qkid &f m cHpm;rItawG;awG
'gayr,fh ol[m tJ'Dvkdatmf*J udk rSwfwrf;wifxm;Ekdifw,f
>>

epf ouf&adS wGrmS cHpm;rIr&Sb d ;l vkdY olwkdYuqkdw,f/ cHjyif; a'gxefrq


I w
dk m remvk0d efwpdk w
d ef YJ rmefrmeawGaMumifh
qkwd Jh tjrifeYJ txl;jyKavhvmrI ]'grmqD½kd} pm&if;oGif; jzpfay:vmwJh tzGJ t Y pnf; e,fy,fxu J cHpm;csuf wpfck jzpfw,f/

6 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


awGrmS udpt ö rsm;tjym;udk wpf csKyfajym&&ifawmh udk,fwkdif
NydKifeufwnf; aqmif&u G rf o
S m xkwv f yk v
f u
dk w
f Jh cHpm;rI a&mif
'DvkdcHpm;rItjrifawG xGufay: jyefawGukd pkzGJUay;whJ vkyfief;
vmMurSm jzpfw,f/ olwYdk awGU pOfvnf; jzpfw,f/ tJ'DcHpm;rI
MuH K &wh J tajctaeawG & J U a&mifjyefwhJ jzpfpOf[m aES;
qkdvkd&if; t"dyÜm,fudk wpfNydKif aumif; aES;aevdrfhr,f/ 'grS
eufwnf; aqmif&GufMuwhJ r[kwf jrefcsifvnf; jrefEkdifyg
OD;aESmuf&JU vIyf&Sm;rIawGu w,f/
yHak zmfay;MurSm jzpfw,f/ tESpf wd&pämefawG[m ud, k wf idk f

pdwfcHpm;rIa&mifjyefEkdifMuwhJ odyÜHynm&Sif ]*smtufpf yefYcf


pGr;f &nfukd ykid q
f idk x
f m;Muw,f qufyf} u vlom;awGuom
qkdwhJtcsufudk oufaojyzkdY olwkdY&JU cHpm;rI tawG;awGudk
cJ,Of;vSygw,f/ ]'grmqD½}kd u awG;awm qifjcifEidk pf rG ;f &Sw d ,f
csifyefpD ti,fpm;rsKd;awG [m vkdY oabmwl vufcHxm;yg
olwkdYtkyfpka&;&mcHpm;rItjzpf w,f/ wkd;wuf zGHUNzdK;vmwhJ
tjcm;wpfaumiftwGuf vlom;awG&JU OD;aESmuftjyif
ykdif; taqmufttHkopfawG
ylaqG; aewhJ trlt&mrsK;d aMumifh 'DvkdcHpm; awG;awmEkdif
jyoaumif; jyoEkdifayr,fh wmjzpfw,fvkdY olu ,lq
wd&pämefawG[mvnf; vlawG&eUJ nf;wl taMumufw&m;udk cHpm;Ekid f olwkdYudk,fwkdif uawmh w,f/ EkdifiHa&;orm;awGeJY
pGr;f Muw,fvYkd aq;0g;xkwv f yk af &;puf½w kH pfcu k ynm&Siaf wGu ylaqG;rIudk cHpm;jyaew,fvkdY ½ky&f iS of ½kyaf qmifawG jyKrlavh
,lq vufcHxm;Muw,f/ 'gayr,fh aMumufpdwfudkukoEkdifwJh &SdMuwhJ [efaqmifrIrsKd;awGudk
aq;0g;azmfxw k af &;twGuf a':vm oef;aygi;f rsm;pGm tuket f us od&Sd em;vnfMurSm r[kwfbl; uRr;f uRr;f usiu f sif o½kyaf qmif
cHNy;D <uufawGukd prf;oyfjyzkYd b,fawmhrQ BuKd ;yrf;vdrrhf ,f vkdY oDtkd&Dwpfck xkwfazmf EkdifwhJowå0g[m vlom;yJjzpf
r[kwb f ;l vdYk qkxd m;ygw,f/ wd&pämefawGrmS &SEd idk w f hJ tjcm; cHpm;rI wifjyxm;ygw,f/ wd&pämef w,f/ cE¨mud, k &f UJ cHpm;rIa&mif
awGxuf taMumufw&m;cHpm;rIavhvma&;u ydrk akd umif;rGepf mG awG&JU OD;acgif;xJrSm jzpfysuf jyef[yfrIaMumifh cHpm;rItawG;
jzpfxeG ;f aeygw,f/ ]0uFygprf;oyfenf;}udk tok;H jyKNy;D <uufawG&UJ aewhJ udpöawGudk tckdiftrm awG jzpfxeG ;f vmw,fqw dk mudk
taMumufw&m; cHpm;rItwkid ;f tqeJY ywfoufNy;D tawmf xkwfazmfjyoay;Ekdifjcif; r&Sd ]yefYcfqufyf} u ,HkMunfjcif;
jynfjh ynfph pHk Hk od&EdS idk cf w
hJ ,f/ ok;H uduk &f n
S wf hJ wkww f w H pfacsmif; rSm ao;whJtwGufaMumifh ]'grm r&Sdbl;/
'vufav;ckudk a&jyifnD twkdif; wyfxm;w,f/ tJ'D'vufawG[m qD½kd}uawmh wd&pämefawGrSm owå0gawG&JU wa&GUa&GU
wpfcek w YJ pfck axmifrh eS cf aH qmifaeMuw,f/ 'vufEpS cf rk mS awmh cHpm;rItawG;awG &Sdaew,fvkdY ajymif;vJ wkd;wufrIjzpfpOf
atmufudk jyKwfusroGm;atmif tumtuG,fay;xm;wJh apmif;yg;&dyjf cnf xkwaf zmfajym orkdif;aMumif;&JU [kd;a&S;twD
eH&aH v;awG wyfqifxm;w,f/ tjcm; 'vufEpS cf u k awmh tum qkdcsufawGudkawmifrS onf;cH awumvuwnf;u tjcm;
tuG,f eH&aH wG rygMubl;/ tumtuG,ef &H rH ygwhJ 'vufay:ukd EkdifpGrf;r&Sd jzpfaeygw,f/ owå0gawGeJYtwl vlom;awG
ajccsrw d <hJ uuf[m atmufujkd yKwu f srmS yJ/ tus emrSm aocsm tjcm; ynm&S i f a wG u rQa0&,l c h J M uwh J cE¨ m uk d , f
w,f/ 0uFyg tv,frmS csxm;jcif;cHMu&wJh <uuftrsm;pk[m vnf; 'DtqkdjyKcsufrsKd;udkyJ tpdwt f ykid ;f rsm; vIy&f mS ;rIpepf
tumtuG,f ay;xm;wJh 'vufay:ukd a&G;cs,f eif;avQmufEidk Mf u vufcv H Mkd uwhqJ E´awG &Sad eMu uho J Ydk cHpm;rI&UJ t&if;tjrpf[m
w,f/ vlom;awGtokH;jyKwJh aomuavsmhyg;apwJh aq;awGukd w,f/ Bowling Green State OD;aESmuftwGif;&Sd ae&ma'o
wkdufauR;jcif;cHxm;&wJh <uufawGuawmh tumtuG,frJhwJh wuúov kd rf S owå0gawG&UJ tjyK awGrSm a&muf&SdaeNyD;jzpfw,f
'vufawGay:rmS eif;avQmuf oGm;zkYd tqifo h ihyf gy/J trlrsm;qkdif&m emrnfausmf vkdY ]yefYcfqufyf} u aumuf

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 7


aMumif;qGJ yHak zmfjyw,f/ olu u cHpm;rIawGukd aqmif&u G af y; awmh ykef;uG,fupm;ol ESpfOD; yl;av;awG[m wlnw D Jh OD;aESmuf
]avmhpftdef*svdpf} &Sd umvD aewhJ OD;aESmuf&UJ vIy&f mS ;rIawG [m uGefysLwmy½kd*&rfeJY xdef; vIyf&Sm;rIpepft& tqifhjrifh
zkd;eD;,m;wuúodkvfrS ]emtkdrD udk xdef;csKyfavhvmchJw,f/ csKyfxm;whJ t½kyfESpfckyJ jzpf jrifh vIyf&Sm;jyoavh &SdMuwhJ
tkdiftkdufqifbm*sm} OD;aqmif taysmfwrf; yg0ifulnDolawG w,f/ tJ'Dupm;yGJrSm upm; tcsufygyJ/ ]yefYcfqufyf} &JU
whJ okawoevkyfief;rS xkwf udk uGefysLwm zefom;jyifay: orm;okH;OD;u abmvHk;udk a&SU ½Ijrifcsuft& tJ'D aMuuGJ0rf;
azmfvkdufwhJ ylylaEG;aEG; wifjy u abmvHk;upm;yGJrSm yg0if aemuf ]awmh} ay;NyD; upm; enf;zG,fcHpm;rI[m txD;usef
csufwpf&yfudk tudk;tum;jyK upm;apchJw,f/ zefom;jyif&JU Muw,f/ 'gayr,fh uGeyf sLwm jcif;? tm;EGUJ jcif;eJY pdwzf pd ;D jcif;
axmufjychJw,f/ ]tkdufqif jrifuiG ;f rSm ryg0ifbJ yke;f uG,f eJY xdef;csKyfxm;ol ESpfOD;u awG&JU zefwD;rIjzpfNyD; vlom;
bm*sm} u (FMRI) vkdYac:whJ aeol upm;orm; ESpfOD; &Sdae awmh uGefysLwm zefom;jyif awG vufawGUMuHKqHkvmchJ&whJ
oHvu dk v
f iId ;f [de;f oH yH&k yd af wG&UJ r,fvkdY ]tkdufqifbm*sm}u ay:udk apmifMh unhaf ewhJ ouf&dS aMuuG0J rf;enf;zG,f cHpm;rIawG
vIyf&Sm;rIawGudk toHk;jyKNyD; abmvHk;upm;r,fholawGudk vlom;ukd vspfvsL½INyD; olwkdY &JU tajccH a&S;a[mif;,EÅ&m;
toif;tzGUJ e,fy,ftjyifbuf ajymjyxm;w,f/ trSew f u,f tcsif;csif; jzwfoGm;jzwfvm pepfawGyJ jzpfw,fvkdY qkdyg
vkyfaeMuw,f/ tJ'Dupm;yGJ w,f/
NyD;whJaemuf taysmfwrf; yg0if ud, k cf E¨mtpdwt f ykid ;f awGukd
upm;MuolawGu okawoD
xdef;csKyfwhJpepf[m a&S;uswhJ
awGudk jyefvnf ajymMum;csuf
t& z,fMuOfcx H m;&whJ tawGU OD;aESmufykdif;qkdif&m
tMuHK[m pdwu f xkd cd u
dk ef musif wnfaqmufrw I pfcjkzpfw,f/
apw,fvkdY od&ygw,f/ tJ'D taqmufttk&H UJ
FMRI &JU zwf,lxm;rI A[dkcsufrSmawmh
aMumifh OD;aESmuf&JU ae&ma'o ouf&Sdowå0gawG&JU b0eJY
tawmfrsm;rsm;? txl;ojzifh
xdpyfET,fqufaewhJ
OD;aESmuf&JU twGif;ykdif;ykduswhJ
(Cingulor cortex) xJutxif
cHpm;csufawGudk
u& vIyf&Sm;rIawGudk jyoEkid cf Jh azmfjyavh &Sdw,f/
w,f/ tjcm; ynm&SifawG&JU owå0gawG qHkawGUrdMu
,cifavhvmrIawGu OD;aESmuf &if aysmf&TifMunfEl;rIudk jyo
twGif;&Sd ]omvmrwfpf} eJY MuwhJoauFwawGudk ZD0aA'
OD;aESmuf½kd;wH (Stem) twGif; ynm&Siaf wG[m umv&Snv f sm;
jzpfavhjzpfxr&SdwhJ vIyf&Sm;rI pGm avhvm pl;prf;chJMuw,f/
awGaMumifh 0rf;enf;aMuuGJwhJ rk d ; onf ; xef p G m &G m oG e f ; wh J
cHpm;rIawGudk vlom;awG &&Sd plrMwm opfawmxJu ]atmf&ef
vmyHk tajctaet&yf&yfudk *lwef} vl0HawG[m opfukdif;
&nf&G,f pl;prf;chJMuwm jzpf wpfudkif;rSwpfudkif;udk ckefqGJ
w,f/ OD;aESmuf&JU tJ'Dae&m [D;av;ckd pD;Mu? a&uefxJ
awG[m ukd,fcE¨mtpdwftydkif; qif;NyD; a&awGudk vufeJYyuf
awG&JU vIyf&Sm;rIpepfeJY ywf MuwmawG[m aysmf&TifvkdY vIyf
oufvkdY t"duaomhcsufuswhJ &Sm; aqmif&Gufwmxuf ydkNyD;
ae&mawGygyJ/ tjcm;&nf&G,fcsufeJY jyKrlvIyf
&Sm;Muwm r[kwMf ubl;/ ]tvm
aysm&f iT jf cif;eJY upm;jcif; pum} jynfe,f&dS awmus;D uef;
>>

aysm&f iT cf sr;f ajrjh cif;uJo


h Ykd cHpm;rIawG[m ½kycf E¨mud,
k rf S wkjYH yefwhJ pdwf0ifpm;zdkYaumif;vSwhJ awG[m xl;xl;jcm;jcm; taMumif;
cHpm;csuaf wGukd odpw d rf S odom xif&mS ;vmatmif zefw;D ay;jcif; awGU&Scd suw f pfc&k w dS ,f/ t&G,f wpfpHkwpf&mr&SdMuygbJeJY ESif;
aMumifh jrifrh m; wk;d wufjzpfxeG ;f vmwJh pdwcf pH m;rIwpfck jzpfw,f/ rwkid rf D rdcifeYJ ccJG mG jcif;cHMu&whJ zHk;aewhJ acgifrdk;xdyfawGuae
8 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
NyD; olwYdkausmawGcif;NyD; avQm &GufrIawGudk avhvmjcif;tm;
wkud f qif;Muavh&w dS ,f/ ajrmuf jzifh wd&pämefawG&JU cHpm;rIawG
tar&duwkduf&Sd uRJawG[m eJY vlom;awG&JU cHpm;rIawG[m
a&cJvTrf; jruf½kdif;jyifay:rSm tvGeftrif; uGJjym;jcm;em;rI
wrifoufouf avQmwkdufpD; awmh &Sdvdrfhr,f r[kwfbl; qkd
&if; [def;a[mufoHawG ay;chJ wmudko&d v dS mapw,f/ bmjzpf
Muw,f/ *syefEkdifiHu [Gef;½ª; vkdYvJ qkdawmh ½kyfydkif;qkdif&m
uRef;ay:&Sd Macaquei,fav; wlnDrIawG &SdMuwhJ OD;aESmuf&JU
awG[m aqmif;&moDa&muf&if vkyif ef;pOfawGu olwY&dk UJ tawGU
ESi;f cJav;awG vH;k NyD; ypfayguf tMuHKawGudk tajccH aqmif
aqmhupm;av h&SdMuw,f/ &Gufay;aeMuvkdY jzpfw,f/
'gaMumifh EkdYwdkufowå0g vlom;awGyJjzpfjzpf? wd&pämef
i,fav;awGrSm arG;&myg aqmh awGyJjzpfjzpf aysmf&TifrIeJY tvkd
upm;wwfwJh ÓOfawG aumif; qE´awGudk azmfjywhJcHpm;csuf
aumif;BuD; ygvmchw J ,fqw dk m awG&UJ jzpfpOfxrJ mS t"duusNyD;
udk vufcH jyoaeygw,f/ ta&;yg xl;jcm;vSwhJ tpdwf vlom;awG [m b,forl Q jrifawGUoGm;jcif; r&Sd
bmjzpfvkdYvJqkdawmh tjyef tydkif;wpfckuawmh tm½HkvTifh wpfOD;eJYwpfOD; qufqH&if; bl;vkdY pdwfcsoGm;awmhrSom
tvSef tusKd;oufa&mufrIu xkwfay;aewhJ Dopamine rSm bmrQrjzpfwhJ yHkpHrsKd;eJY cg;udk
enf;vrf;aygif;rsm;pGmeJY
olwkdYawGukd vlrI tcGifhtvrf; &Sdaeygw,f/ owå0gwkdif;[m rwfrwfxm;NyD; acgif;armh &if
awGeJY tuefYtowfawGudk odpw d t f & jzpfay:vmwhJ cHpm;
aysm&f iT o
f rIjyKEidk Mf uygayw,f/ aumhum *kduftjynhfay;vkdY
xGuaf y:vmatmif ulnaD y;ae rIawGudk ykdifqkdifrI &Sdr&Sd tay: tJ'vD ydk wJ &d pämefawGuvnf; qufavQmufomG ;ygawmhw,f/
vkdYyJ jzpfygw,f/ avhvm pl;prf;a&; e,fy,frSm vlom;awG&JU tJ'D arsmufx;D &JU vIy&f mS ;jyKrlyHk
oufaojyzkdY rjzpfEkdifbl;vkdYyJ udk avhvm pl;prf;rdco hJ ul awmh
olwkdYawGu olwkdY enf;vrf;awGeu YJ jJGym;jcm;em;whJ
ed*Hk;csKyfchJ&w,f/ tjcm;vlwpf ][m;Awf} wuúokdvfrS ]rmhcf
qufvuf&iS o f efa&;twGuf a,muf&JU pdwfxJrSm cHpm;ae
enf;vrf;awGudk toHk;jyKNyD; a[mifZm} jzpfygw,f/
ta&;ygr,fh uRr;f usirf aI wGukd wmawGudk uRefawmfwkdY od&Sd aysmf&TifEkdifpGrf; &SdMuw,f/ tck topfawGU&Sdxm;wJh
EkdifzkdY rvG,fulwmxuf ydkrkd wd&pämefawGeJY vlom;wkdY okawoe tcsuftvufawG
avhvm oif,lMuw,f/ cufcJwhJ oufaojycsuf jzpf [m rme? aysm&f iT jf cif;? 0rf;enf; [m ]bJpfatmhzf}twGufawmh
cHpm;rIe,fy,f&JU aeygw,f/ uReaf wmfwYdkawGrmS jcif;eJY &SufaMumufjcif;qkdwhJ odyHÜenf;us owif;tcsuf
"mwfcGJcef;xJu tawGUtMuHK cHpm;rIawGudk trSefwu,f tvufawG rjzpfEkdifao;wm
yxr tqifhtjzpf rQa0 cHpm;EkdifMuygw,f/ trSefygyJ/ 'gayr,fh owå0g
t& od&SdaewmawG&Sdw,f/
olwkdYudk owå0gwkid ;f rSm ud, k yf ikd o
f pd w
d f trwpf a umif e J Y rd w f awG&UJ toif;tzGUJ xJu tjzpf
vIyf&Sm;aqmif&GufapwhJ awG &Sad eMuwmaMumifh olwYdk&UJ vku d Nf yD;aemuf [dw[ f eftjynhf tysuf a wG jzpf M uygw,f /
cHpm;csufawGudk &Sif;vif;pGm eJY csDwufvmchJwhJ ]a&;qyfpf} wd&pämefawGrmS cHpm;csut f awG;
t&mu bmvJ/ odjrifvma&;twGuf tvGef arsmufxD;wpfaumif[m rnD awG &SdEkdifpGrf; &Sdr,fqkd&ifawmh
'Dar;cGe;f eJYywfoufNyD; tus,f trif; tm;rpdkuf&awmhbl;qkd nmwhJ Murf;cif;eJY cvkww f udk f uRefawmfwkYd ukd tav;teuf
w0ifh pl;pku d af vhvmchw J Jh ]ukvd dk whJ tcsufygyJ/ vlom;awG&JU NyD; vJusoGm;ygava&m/ 'D od&edS m;vnfapEkid w f hJ taMumif;
&m'k}d wuúov dk rf S ZD0aA'ynm cHpm;rItawG;awGeYJ ywfoufNyD; arsmufx;D [m ½kww f &uf csuf &if;cHwpf&yf &Sdxm;NyD; jzpfyg
&Sif ]rmhctf pJ af tmhz}f &JU tqkt d & aqG;aEG;MuwhJtcgrSm wd&pämef csif; pkd;&drf ylyefpdwf BuD;pGmjzifh w,f/ tJ'guawmh uRefawmf
wd&pämefawG aqmhupm;Mu awG&UJ cHpm;rIeYJ vlom;&JU cHpm; ywfywfvnfudk vSnfhMunfh wkdYawGu wd&pämefawGtay:
jcif;&JU taMumif;&if;cHuawmh rItawG;awG wpfxyfwnf; w,f/ uke;f xzkYd rBudK;pm;ao; b,fvadk umif;rGepf mG jyKpk&r,f
aysmf&Tifjcif;udk azmfxkwf jyo rusbJ rwlnDEkdifaMumif;udk bl;/ olvJusoGm;chJ&wmeJYywf qkdwJhtcsufudk od&Sd em;vnf
jcif;yJ jzpfygw,f/ tajccHNyD; ]bJpaf tmhz}f u txl; oufNyD; &Suu f ;kd &Suuf ef;jzpfae xm;jcif;yJ jzpfygw,f/
OD;aESmuf&UJ vIy&f mS ;aqmif jyKavhvmchJw,f/ yHk&w,f/ olvJusoGm;wmudk cifarmifaZmf

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 9


POP SCI GOES TO HOLLYWOOD

wu,fhÓPfBuD;&Sif a[mvD;0k'f\
yxrqH;k tcsed jf ynfh odyt
HÜ BuaH y;orm;
John Underkoffler (nmbufpeG ;f yH)k u
Minority Report's \ gestural inter-
face udk zefw;D ay;onf/ The Island
wGif uvke;f yHw k yl mG ;jcif;udk ,Hak vmufp&m
yHak zmf ay;onf/ Aeon Flux \ tem*wf
NrKd aU wmfukd ulníD 'DZidk ;f azmfay;onf/ Hulk
\ usnq f efNy;D aom ta&jym;udk
ZD0"mwkynmESihf udu k nf aD tmif
azmfxw k af y;onf/

10 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


a[mvD;0k'\f odyHÜ *k½k
odyeHÜ nf;uspmG jzpfa&; vrf;nTerf I &&Sad p&ef Tinseltown ½ky&f iS Zf mwfum;
'g½u
kd wf monf John Underkoffler xH ajcOD;vSn&hf onf/

tcsKaUd om ody½HÜ yk &f iS rf sm;onf ody0HÜ w¬Krsm;u vmMuonf/


2002 ckEpS f tapmydik ;f odYk aemufaMumif;jyef
H.G Well acwfupí ody0HÜ w¬Krsm; ay:xeG ;f cJ&h m acwfopfü xif&mS ;aom
,leAD mq,f ½ky&f iS pf wl', D ½kd ;kH cef;i,fav;wGif pma&;q&mrSm Philip K. Dick jzpfonf/ H.G Well \ 0w¬Krsm;rSm
John Underkoffer onf tvkypf m;yGaJ y: ½ky&f iS ½f u
kd &f ouJo h Ykd Philip K.Dick \ vuf&mrsm;ukvd nf;
iHu
Yk idk ;f Munf½h aI eonf/ xkrd wkid cf ifwpfEpS uf ½ky&f iS t
f jzpf jrifcMhJ u&onf/
olonf rufqmcsL;quf pufrw I uúov
kd rf S ya&mfzufqm
wpfa,mufjzpfonf/ ,ckrl olonf vlord sm; xif&mS ;aom H.G Well \ taMumif;t&mrsm;rSm umv,EÅ&m;(Time Machines)?
aumrpfp;D &D;rS ½ky&f iS t
f jzpf ul;ajymif;a&; vkyif ef; tjcm;urÇmrSN*Kd [of m; (War of the Worlds) ?
udk,f aysmufvo l m; (The Invisible Man) wdYk yg0ifonf/
Hulk ½ky&f iS Zf mwfum;twGuf tBuaH y; wpfa,muf
Philip K.Dick \ 0w¬Krsm; rSxD m;onfh ½ky&f iS u
f m;rsm;rSm Blade Runner,
jzpfaeygonf/ xdk ½ky&f iS 'f g½u kd w f m
Total Recall, Minority Report, Screamers wdYk jzpfMuonf/
Ang Lee ü ar;cGe;f rsm;pGm &Sad eonf/

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 11


POP SCI GOES TO HOLLYWOOD

Underkoffler \ tvkyrf mS ¤if;wkYdukd om&tm;jzifh olonf Underkoffler tm;


ajzMum;&efjzpfonf/ Hulk u bmaMumifh plyg[D;½dk;Zmwfaumifudk rnfokdY zGJYpnf;
tpdrf;a&mif jzpf&ovJ/ olu bmaMumifh wnfaqmufxm;ovJqdkwm reverse.
tqdyu f dk rrIwmvJ/ ol a'goxGuw f t
hJ cg engineer vkyfapvkdjcif; jzpfonf/
usnq f efu bmaMumifh olYta&jym;u jyef Underkoffler onf rsKd;½dk;ADZynm?
uefxGuf&wmvJ/ Lee u aemufqHk;ay: "mwkaA'? ½kyf0w¬Kypönf;qdkif&m odyÜHESifh
odyÜHtcsuftvufrsm;tay: tajccHonfh wd&pämeftjyKtrlqidk &f m pmtkypf mwrf;rsm;
,Hak vmufz, G f &Si;f jyrIrsm; vkcd sifaeonf/ Mum;rS oufqidk &f m odyt HÜ csuftvufrsm;
½kyf&Sifu ½dkufESifhaeNyDjzpfí ¤if;wkdYudk udk vaygif;rsm;pGm ydkufpdyfwkduf &SmazGcJh&
tvsiftjref vkcd sifaejcif;jzpfonf/ tESpf onf/ olonf OD;aqmif uRrf;usifolrsm;
rS tBuHÓPf&,lzYdk&m [m;Awfwuúov kd rf S
POP SCI MOVIE ausmfMum;vSonfh qJvfZD0aA' ynm&Sif
AWARDS
Donald Ingber rsKd;txd awGYqHkzkdY&m
awmif abmfpwGefxd ysHoef;c&D;ESifcJh&
onfrsKd; &Syd gonf/ olY½;kH cef; eH&rH mS DNA
½kyyf ?kH qJvyf jHk yum;csyfEiS hf wu,fr&Sad om
emEkdenf;ynm ud&d,myHkMurf;rsm; tjynfh
tESuf uyfxm;onf/
,aeY olonf azmufxu G f atmifjrif
tqk;d 0g;qH;k odyt
HÜ ajcjyK pD;yGm;a&;vkyif ef;tpDtrH rIwpfck jyKvkyfEkdifcJhNyD jzpfonf/ olonf ayghao;ao;r[kwf -
Fantastic four xJrSm rjzpfEkdifp&mrsm; cef;rudkjzwfí Lee \ ½Hk;cef;odkY ckeaf yguf Underkoffler onf MIT \ Media lab
tm;vHk;teuf b,ft&murQ odyÜHynm&Sif ajy;xGuv f mNy;D atmifjrif 0ifh<um;pGmjzifh
ü&Spd Ofo0l yf gestural interface pepfudk
Reed Richard \ tyifudk tmumo aMunmcsuu f kd xkwjf yefvu dk o f nf/ Hulk
a&mifjcnfoifhapNyD; vlom;*sDEIef; genome u bmaMumifh usnfqef NyD;&ovJqdkwm azmfxw k cf o
hJ nf/ aemufyikd ;f Minority
udk avhvmí a':vm oef; axmifaygif; uRefawmfodNyD/ Hulk \ DNA onf Report ½ky&f iS uf ¤if;udk xif&mS ; apcJo
h nf/
rsm;pGmjyKvkyfzdkY tpDtrHavmuf rjzpfEkdif yifv,fMurf;jyifatmufajcwGif tEÅ&m,f
p&maumif;wm r&Sdyg/ ESifh aexkdifNyD; tEÅ&m,fESifh BuHKonfhtcg
cE¨mudk,fwpf½ª;rsm; rmausmatmif vkyf uRefawmfwdkYonf 2003 ckESpfü xGufcJh
Ekdifonfh aysmhaysmif;aom owå0gwpfrsKd; aom Hulk DVD udk MunfhcGifh&cJhNyD jzpf
yg0if jzpfwnfae&rnf[k olu &Sif;jyyg onf/ ½kyf&Sif\ tzGifhjrifuGif;ü odyÜH
onf/ Hulk onf wpfpw d w f pfyidk ;f tm;jzifh taMumif;jcif;&mrsm;udk ZmwfuGuf ul;
yifv,f ocGm;oD;aumif sea cucumber ajymif;rI wzsyfzsyf jrefqefvSonfh MTV
jzpfygonf/ yHpk rH sK;d taomhEiS u
f m jyoxm;onf/ Hulk
a&SUodkY oHk;ESpfwmumv tjref&pf \ zcifjzpfol ½l;oGyaf eaom odyyHÜ nm&Sif
awmifu&kd ;D ,m;jyifyü odyuHÜ si0hf wf Munfhvkdufyg/ Underkoffler onf ,ck David Banner onf tjcm;owå0grS
tcsK;d azmufo;kH aom vky&f yf avmhpftdef*svdNrdKUv,f uGefysLwmrsm; genes udk cGJpdwf,lNyD; olYudk,fykdif DNA
xkduvkef;rsm;rSm wu,fhvlom;tppftrSef jynfhESufaeonfh us,f0ef;aom udk,fydkif xJ xd;k oGi;f onf/ ajymif;vJrrI sm;onf olY
jzpfaMumif; oufaotaxmuftxm;rsm; ½Hk;cef;wGif xkdifaeygonf/ qHyifjzL usKd; om;xH vufqifhurf; a&muf&SdoGm;rnf
tm;vHk;vspfvsL½Ií 0dnmOfuif;rJhonfh usJaygufí qdwfESifhwlonfh ar;arG;jzifh jzpfonf/ Banner onf ausmufausm
puf,EÅ&m;rsm;[k owfrSwfxm;aom 38 ESpft&G,f twkdifyifcH Underkoffler aumif Jellyfish udk tyfESifh xkd;onf/
Island rS raumif;qkd;0g; odyÜHynm&Sif \ wnfMunf at;csrf;aom rsufESmonf yifv,focGm;oD;aumif sea cucumber
Dr.Merrick onf xdkuvkef; rsm;\ twGi;f rS uzde;f "mwf vGeu f o J nfh vIy&f mS ; udk vQyfppfa&Smh½dkufonf/ rsKd;½dk;ADZ ajymif;
udk,ft*Fgrsm;udk tusKd;tjrwftwGuf wuf<uaom aumvdyfausmif;om;\ xm;onfh arsmuf\ tqdyf'Pf cHEkdifpGrf;
arG;,lxm;onf/ pdwyf ikd ;f pGr;f tifrsK;d udk zH;k uG,x f m;ygonf/ udk prf;oyfonf/ uifr&monf Lab
12 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
'Dtvkyu
f v
dk yk zf Ykd Underkoffler
onf ½lyaA'ynm&Sif?
uvkef;uRrf;usifol? tem*wf
a[mudef;xkwfol ? ZmwfnTef;
a'gufwmESifh wDxGifol
t&mtm;vHk; jzpfae &rnf/

"mwfcGJcef;rSwfpk vufa&;rsm;tay: qGJ,l ]]uRefawmf rkef;wmwpfcku ½dk;pif;


jyoonf/ ½kyf&SifxJwGif Banner \ atmif vkyf&r,fvkdY ajymoHMum;ae&wm
aMumifjcpf vufa&;rsm;tae jzpfaomf awGyJ/ tJ'Dvdk vkyfvkdY r&bl;/}} olu usK;d aMumif;qDavsmrf I r&Sq
d ;kH
vnf; pum;vH;k wkid ;f rSm Underkoffler u twif;tusyfajymqdkonf/ ½kyf&SifjyKvkyf acsmarm vSonfh ocsmF ynm&Sirf sm;
a&;ay;xm;jcif; jzpfygonf/ olrsm;onf y&dowfrsm;udk wefzdk;rxm;
Banner \ yifv,focGm;oD; vSnfh Mu[k olu xifxm;onf/ ½kyf&Sif o½kyf xkd½kyf&SifZmwfum;ü wdusonfh
pm;csufrmS enf;ynmt& wu,frjzpfEidk f aqmifrsm;onf wu,fh odyÜHynm&Sifrsm; ocsFmynm&yfqkdif&m
aMumif; olu ysmysmovJ 0efcHygonf/ ESifhwlvQif ½kyf&SifrSm ydkí ,HkEkdifzG,f jzpf pum;ajymrsm;aMumifh
odkYaomf pdwful;BuHqí jzpfEkdifavmufNyD; vmrnf/ ]]olwkdY tjynfht0 em;rvnf&if csD;rGrf;cH&aomfvnf; Jake Gyllenhaal
tJ'guyJ ta&;BuD;onfh tcsufjzpfonf/ awmif oabmt,ludk zrf;rdEkdifvdrfhr,f/ ESifh Gwyneth Paltrow uJhodkY
a[mvD;0k'f\ yxrqHk;aom tcsdefjynfh tJ'gu rvkdtyfbJ ZmcsJUxm;wmxuf qGJaqmiftm;aumif;vSonfh
odyt HÜ BuHay;orm;wpfa,muftaejzifh ol awmh ydkaumif;ygvdrhfOD;r,f/}} todynm&SifESpfOD; tpDtpOfwpfckxJrSm
u t&mtm;vkH;ukd wdusatmif vkyfray; enf;pepfusus ajym&vQif Under- tvkyftwlvkyf&zdkY tcGifhtvrf;rSm
Ekdifyg/ okdUaomf olu a,mif0g;0g; vkyf koffler rSm tif*sifeD,mwpfOD; jzpfonf/ oknodkY csOf;uyfaMumif; jzpfEkdifajc
xm;onfrsm; avQmhcsay;NyD; vlawG\ MIT rS olvufcH&&SdcJhonfh bGJU'D*&Du probability ESifh tuJ'rpfwkdYjzifh
odyÜHynmodkY taMumufw&m;udk avQmhcs xkdodkYyJ ajymygonf/ odkYaomftvkyfü ol &if;ESD;uRrf;0ifolwkdYu
ay;ygonf/ onf ½lyaA'ynm&Sif? armfvDusL;qkdif&m ajymjyygvdrhfrnf/

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 13


POP SCI GOES TO HOLLYWOOD

ZD0aA'orm;ESifh yHkwlyGm; uRrf;usifol


vnf; ponfjzifh trsKd;rsKd; jzpfae&onf/
te*wd¬y@dwf? NrdKUjytuGufcsol? Zmwf
nTef;q&mESifh wDxGifolrsm; u@rsm;udk
awmif xnfhrajym&ao;yg/ olonf xl;
cRef xufjrufaomfvnf; ½l;oGyfaeonfh
odyÜHynm&SifrsKd;vnf; awG;Ekdif&rnfjzpfNyD;
tm½HkaMum ynm&SifuJhodkYvnf; ajymEkdif&
rnfjzpfum acwfopfenf;ynm\ aemif
tem*wf ESpf 50 txdvnf; rSef;qEkdif&
rnf jzpfonf/ xkdYjyif olonf xdkt&m
tm;vH k ; ü ajcwpf z uf u tppf t rS e f
avmuü csxm;NyD; aemufajcwpfzufu
wu,frjzpfEkdifonfh pdwful;pdwfoef;
urÇmü cG&yfxm;&rnf jzpfonf/
Underkoffler onf a[mvD;0k'w f iG f
odyÜHynmbufu tBuHay; a&SUaevkdufol POP SCI MOVIE
omru ol\us,fjyefYvo S nfh todynm AWARDS
A[kokwu olYukd pD;yGm;a&;vkyfief;ü tmumotvnfc&D;twGuf taumif;qHk;tpm;xkd;p&m
xl;jcm;ol jzpfapcJhonf/ NyD;cJhonfh ig;ESpf tmumoc&D; vufrw S f a':vm 200ç000 atmufrusrcsi;f xkad e&modYk a&muf&zdS Ydk teD;pyfq;kH rSm
twGi;f olonf tenf;qH;k ½ky&f iS pf wl', D dk 1MHX ½ky&f iS ½f rkH S Magnificent Desolation jzpfonf/ tmumoc&D;oGm;jcif;xuf tppftrSef
&SpfcktwGuf vkyfay;cJhNyD; NyD;cJhonfhESpfu oH;k zufjrif 3D ½ky&f iS Mf unf&h jcif;rS ydík &rnfh tjcm; tusK;d tjrwfrsm;rSm tEÅ&m,ftrsm;Bu;D
Aeon Flux ½kyf&Siftygt0if jzpfonf/ ydek nf;onft h jyif tpm;taomuf ydak umif;Ny;D toGm;tjyef c&D;twGuf wpfem&DyJ Mumygonf/

a[mvD;0k'½f yk &f iS rf sm;ukd wu,fjzpfatmif vkyaf y;aom wu,feh nf;ynmrsm;


acwfopf½yk &f iS jf yKvyk rf I atmufajc trmcHü enf;ynmrsm; zefw;D ay;ol odyHÜ ynm&SiEf iS hf tif*sief ,
D mrsm;&Sad eonf/ 78 Burd af jrmuf Annual
Scientific and Engineering Awards udk xdu k w
f efol zefw;D &Sirf sm;tm; azazmf0g&D 18 &uf aeYu cs;D jri§ chf o
hJ nf/

Hot-Head toH;k jyKcahJ om½ky&f iS rf sm;- The Lord of the tom;\ tav;csdefponfrsKd; jzpfonf/
qk&&Sod -l Laurie Frost, Peter Hannan Rings oHk;um;wGJ? Spider Man axmif ocsFmqkdif&m nDrQjcif;rsm;xJ xnfhoGif;NyD;
ESifh Richard Loncraine, Shepperton aygif;rsm;pGmaom ½kyf&Sifrsm; rnfodkY vIyf&Sm;oifhonfudk wGufcsufay;
Film Studios onf/ Physical parameters rsm;tay:
toHk;jyKyHk- yxrqHk;ta0;rS xdef;csKyf ClothSimulationforFilm tajccHxm;ojzifh aqmhzf0Ju obm0us
onfh uifr&mtwdkif jzpfonf/ ½kyf&Sif qk&&Sod -l David Baraff, Michael Kass, vSaom twGefYtvdyfESifh vIyf&Sm;rIrsm;
jyKvkyfol pdwfBudKuf rnfonfh OD;wnf Andy Witkin, Pixar Animation zefwD;ay;ygonf/
csufrqdk a&GUvsm;Ekdifonf/ ta0;rS xdef; Studios toH;k jyKcahJ om ½ky&f iS rf sm;- Cars, The In-
csKyfEkdifjcif;aMumifh vlra&mufEkdifonfh toH;k jyKy-kH Pixar \ aqmhz0f w
J iG ½f u
kd u
f iG ;f credibles, Finding Nemo Monsters,
tEÅ&m,f&Sdonfh ae&mrsm;ü xm;&SdEkdif wpfctk vku
d f ½kyyf idk ;f qkid &f m tcsut
f vuf Inc
onf/ rsm; xnfhoGif;pOf;pm;onf/ csnfxnf

14 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


aemifvmr,fh tem*wf ESpf 400 rS uto- ynm&Sif Steve Squyres &JU nD Tim Squ- enf;ynmtaMumif; ajymqdkaqG;aEG;cJhMu
pian NrdKU[kxif&onfh tvHk;pHk csKyfudkif yres u ajymyg onf/ ovdk aw;*Dw? ½ky&f iS Ef iS hf pmtkyt
f aMumif;
BuD;pd;k ol tkypf u
k dk jzKwfcsrnfh okwo f ifa&; rsm;pGmaom a[mvD;0k'f Mu,fyiG rhf sm; rsm;vnf; yg0ifonf/ ]]olYrSm r,Hkavmuf
orm;\ Zmwfvrf;jzpfonf/ aemuf The wGif olwdkYtm; rnfodkY &SmazGazmfxkwfcJhyHk p&m OD;aESmufrsKd; &Sdw,f/ olu tvGefY
Island rSm tjcm;olrsm;twGuf cE¨mukd,f aemufcH ZmwfaMumif;rsm; &Sdwwfonf/ tvGef bufpHk vkdufavsm pOf;pm;EkdifwJh
tpdwftydkif;rsm; axmufyHh&ef arG;jrLxm; 2000 jynfhESpf aEGOD;wGif production de- odyyHÜ nm&Siwf pfO;D yg/ oluayghy, f Ofaus;
onfh yHkwlyGm; vlom;rsm;taMumif; jzpf signer Alex Mc Dowell onf wuúov kd f rI pop culture tm½HkcHEkdifpGrf;vnf;&SdNyD;
onf/ vuf&SdwGif olonf 2007 ckESpfü \ tem*wftxl;jyK 'DZikd ;f tif*sife, D mESihf ½kyf&Sif jyKvkyfenf;rSm todynmrsm;pGm
xGufzdkY&Sdonf/ I Am Legend ½kyf&Sif odyÜHvuf½Hk; wpfckjzpfaom MIT \ Me- &Sdw,f}} McDowell u ajymjyonf/
twGuf ulnD axmufyHhay;aeygonf/ dia Lab odkY tvnftywf a&mufcJhonf/ Underkoffler onf Media Lab
uyfa&m*gab;rS wpfO;D wnf; &Siu f sefcohJ l McDowell onf pwD A if p yD ; bwf \ pwiftajcwnfonfh 1985 ckEpS u f wnf;
\ Zmwfvrf;jzpfonf/ John eJY ywfouf 2054 ckESpfü tajcwnfaom Minority u yg0ifcJhonf/ olonf oHk;zufjrif ½kyf
NyD; pdwf0ifpm;p&mu t&m&mukd ESHUpyfol Report ½ky& f iS t
f wGuf tqifjh rifeh nf;ynm vHk;<u holography okawoetoif;ü
jzpfjcif;ygyJ/ ½kyf&SifxJrSm uRefawmfwdkYu udk okawoejyKvkyfaeonf/ pyD;bwf yg0ifco hJ nf/ McDowell olEiS hf awGYonfh
tcsKdUaom ZD0aA'qkid &f m jyóemawG ajz u odyaf 0;uGmvGe;f aomt&mawG rvkcd sif tcsdefu olonf trlt&m rSwfom;od&Sd
&Sif;aewm r[kwfbJ yHkjyifwpfyk'fajymzdkY yg/ olu ]]tppftrSef jzpfEkdifajc&Sdonfh onfh Mum;cHtquftoG,f gestural re-
BudK;pm;aewJt h cgrsK;d rSm odyq
HÜ idk &f m udp&ö yf tem*wfrsK;d }} vkcd sio
f nf/ odYkaomf xdktcg cognition interface yHkwlpufwpfrsKd;
trsKd;rsKd;taMumif; owdjyKrdwJholrsm;u u McDowell udef;b&pf ü jrifcJh&onfh wnfaqmufaeonf/ xkdud&d,monf
trsm;BuD; wefzkd;&Sdw,f/ bmjzpfvkdYvJqkd aysmhaysmif;aom uGefysLwm pu&if qef; toHk;jyKol\ trlt&mudk trdefYtjzpf
awmh olu txl;jyKuRrf;usifolawGqDu jym;onfh ,mOf'DZdkif;rsm;xuf i,f&G,f jyefqkdNyD; vlwpfa,muf\ vufudk uD;
&EkdifwmrsKd; r[kwfwJh pdwf0ifpm;p&m aom tif*sifeD,mav; John Underkof- bkwfESifh mouse tjzpf ajymif;ay;onf/
tcsufrsKd; tBuHjyKay;Ekdifygw,f/ Hulk fler udk olYtaejzifh txifBuD;av;pm; pyD;bwfu xdktBuHtpnfudk BudKufESpf
&JU t,f'DwmeJY OD;aqmift*FgN*dK[f odyÜH avmufp&m BuHKawGYcJh&onf/ olwkdYonf oufojzifh Underkoffler \ wDxiG rf u I kd

Pixar rS
atmfpwmcsw
d Ef idk af vmufonfh
Cars ½ky&f iS f

Perfect Horizon Camera Stabili- aom uifr&mtxdkifonf a&SUaemuf ul; a&jyifnDtwkdif; vHk;0wnfNidrfrIukd zefwD;
zation Head jcif; pitching ESifh ab;wkdufvdrfhjcif; ay;onf/
qk&&Sdol- David Grober, Scott Le- rolling vIyf&Sm;rIrsm;rS Nidrfatmifxdef;ay; toHk;jyKaom½kyf&Sifrsm;- The Fast and
wallen, Motion Picture Marine onf/ um;rsm;? armfawmfbkwfrsm;ESifh the Furious: Tokyo Drift
toH;k jyKy-kH þwnfNidrfatmif xdef;ay; tjcm;,mOfrsm;ay:wGif wifoHk;aomtcg

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 15


POP SCI GOES TO HOLLYWOOD

Minority Report ½kyf&SifwGif xnfhoGif;cJh ay:aer,fh screen savers udkawmif a&G; &Sw
d ,fq&kd if 'gu tJ'gawGxu J wpfco k m
onf/ ½ky&f iS xf w
J iG f tem*wfukd BudKjrifEidk f cs,fay;onf/ OD;aESmufxJu uifqm jzpfvrd rhf nf/ ½Iaxmifwh pfrsK;d xJrS vufuikd f
onfh rdef;armaeaom vlxl;qef; oHk; qJvf BuD;xGm;vmrI½kyfyHkrSm Ang Lee ZeD; uifr&mav;jzifh ½du k uf ;l xm;onfh xdyk &kH yd f
a,mufudk oHk;NyD; &Jt&m&Sdrsm;onf rlcif; armfvDusL;qkdif&m ZD0aA'ynm&SifqDu rSm ywfywfvnfu vSnfhywf Munfh½Ií&
rjzpfcif BudKí zrf;qD;EkdifMuonf/ &JXme iSm;&rf;xm;jcif; jzpfonf/ I Am Legend onf/ NyD;jynfhpHkaom [dkvdk*&rf jzpfrnf
csKyfwiG f Zmwfvu dk t
f jzpf o½kyaf qmifaom ½kyf&SiftwGufawmh ol[m Akdif;&yfpfeJY uyf r[kwfay/ yHk&dyfrSm aemufausmbufyg
wGrfc½kpfonf xkd interface udkoHk;NyD; ab;tEÅ&m,f pDru H ikd w
f ,
G jf cif; taMumif; rnf r[kwfaMumif; olu axmufjyyg
ol\vufukd avwGif vIy&f mS ;í tem*wf rsm; avhvmaeygonf/ onf/ ½kyf&SifjyKvkyfolrsm;u ol\ tBuH
rIcif; jrifuGif;udk &SmazGonfh Zmwf0ifcef; tem*wf u d k yH k a zmf & mrS m uav; ay;rIudk vufcHvkdufemojzifh &v'frSm
yg0ifonf/ tawG;eJY t&m&mukd NyD;jynfph ckH rf;em;atmif jypfcsufawG? vpf[mcsufawG &Sdaeaom
ol\ wDxGifrIudk pyD;bwf\ ½kyf&Sif vkyfí r&yg/ ydkí ,HkEdkifzG,f ,kwdå&Sdatmif ,kwdåwefonfh wu,fhenf;ynmESifh wl
xJwGif ,loHk;ojzifh Underkoffler u BuHq&ygonf/ Minority Report ½kyf&Sif onfh wkefwkefrIefrIef rjynfhpHkaom [kdvkd
aus;Zl;wifrdaomfvnf; olu ydkí &SmazG xJrSm wGrfc½kpf[m olYZeD;eJY om;&JU [dkvkd *&rfy&kH yd f Zmwf0ifcef; jzpfvmygonf/ ydí k
&&Sdvkdonf/ olonf ½kyf&SifESifh pmayudk *&yfzpf tdrfwGif;AD'D,dk Munfh½IwJh Zmwf ppfrSef obm0usaomurÇm? ydkí ,HkEkdif
pwifp;l prf; avhvmaecsdev f nf;jzpfonf/ 0ifcef;yg ygonf/ 'DjyuGufrSm [dkvdk*&yf avmufz, G f tem*wfudk jyKvkyzf Ykd BudK;yrf;
olonf Hoist Point Orchestra [k ac: zpf oHk;zufjrif yHk&dyf[m yDjyifwnfNidrfae xm;jcif; jzpfonf/
aom vl&iT af wmftzGYJ ukd wGzJ ufxal xmifol rSm r[kwfaMumif; olu odxm;ygonf/ Underkoffler u yHkazmfay;vkdonf
yif jzpfcJhonf/ xdkESpfaESmif;ydkif;ü Mc- vuf&SdrS ESpf 50 MumNyD;onfhwkdifatmif rSm odyyHÜ nme,fy,fomru odyyHÜ nm&Sif
Dowell u zkef;qufaomtcg olonf &Sdaeayr,fh ¤if;&JU uefYowfcsufawGudk wkdY\ p½dkuf vu©Pmrsm;vnf; yg0if
wpfenf;enf;jzifh "mwfcGJcef;udkausmfí olu od&Sdem;vnfxm;onf/ olYtaejzifh onf/ 1985 ckESpfrS [mo ½kyf&Sifum;
ajcvSrf; usJpjyKaeNyDjzpfonf/ ½kyf&Sif jyKvkyfolrsm;eJY twkduftcHvkyfzdkY Real Genius taMumif;Mum;&aomtcg
"John? cifAsm; a[mvD;0k'frSm tvkyf
vkyfzdkY enf;enf;rS rawG;rdcJhbl;vm;/"
]]taotcsmudk awG;cJhzl;wmaygh/}}
]]aumif;w,f/ av,mOfwpfpif;ay:
om wufcJhawmh/}}
Underkoffler &JU taetxm;u xif&Sm;
ay:vGifrIawmh r&SdvSay/ ½kyf&SiftNyD; pm
wef;xkd;wJhtcg olYtrnfu vuform;?
vQyfppfrD;q&m? t0wftpm; pufcsKyf
orm;awG&JU aemufuyJ vmygw,f/
okYd widk f Underkoffler &JU vkyaf qmifraI wG
u odrfarGYwJh MoZmoufa&mufrI&Sdonf/
Aeon Flux rSm olu NrdKUjytuGuc f s wnf
aqmufa&;orm;tjzpf vkyfaqmifonf/
25 &mpkNrdKUawmf&UJ olYbmomNyD;jynfph akH om
taqmufttHku 0g;eJY uGefu&pfawGeJY
wnfaqmufoifhw,fvdkY olu tBuHjyK
xm;onf/ Island rSmqkdvQif yHkwlyGm;
uvke;f jyKvkyjf cif;eJY ywfoufonfh pum; BuD;rm;onfh vuf
ajymawGudk ,HkavmufzG,fjzpfatmif ulnD Gestural Interface \ vuftw d rf sm;u
ay;onf/ Hulk rSmawmh o½kyfaqmifrsm; oif\ vufrsm;udk uD;bkwEf iS hf mouse
tm; rdkufu½dkpukwf b,fvdk udkifwG,f& rsm;tjzpfoYkd ul; ajymif;ay;onf/
r,fqdkwm jyoay;NyD; olwkdYuGefysLwmrSm
16 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
POP SCI MOVIE
AWARDS
Gadget pGv J rf;rI\ tjyif;xefq;kH erlemudpö
Batman Begins wGif ta&SUzsm;ü rdrt d wGi;f pdw&f mS
yHak wmfc&D;rS jyefvmNyD; aemuf i,f&, G af om Bruce
Wayne onf olYrdom;pkydkifukrÜPDrS enf;ynm
XmecGwJ iG f qef;jym;onfu h &d ,
d m gadget rsm; Mum;
aysmfarGYonf/ "mwfaiGY wGef;tm;ay; oHvkduf
csdwwf ,
G f aoewf? pdwaf jymif; aq;rIeYf EiS hf tysHpm;
Batmobile xdak e&mudk olyidk q
f idk &f jcif;u uHaumif;
jcif; wpf&yfyif/

ol\ rsufvHk;rsm; awmufyoGm;onf/ aMumif; qifjcifrI uif;rJhpGm aexkdifMuyg


xl;cRefxufjrufvSonfh odyÜHausmif;om; w,f/ olu ajymjyonf/
rsm; tkyfpktaMumif; jzpfonf/ ]]olwkdYu Underkoffler onf todÓPfynm
Caltech /MIT culture tkyp f t
k zGUJ xH;k wrf; &yfqkdif&mü e,fy,fpHk avhvmvkdufpm;ol ta0;vHq;kH aom N*Kd [of m; NrKd aU wmf
yHk&dyfawGudk vHk;0 udk,fpm;jyKxm;w,f/}} jzpfonf/ ol\ pmMunfhwkdufu xdkt&m James Cameron \ rSwfwrf;wif ½kyf&Sif Aliens
olonf ol\DVD collection rS 1980 rsm;tm;vHk; ajymjyaeonf/ olY"mwfcGJcef; of the Deep tqHk;ydkif;wGif 'g½dkufwmu rjzpfEkdif
jynfhESpf ½kyf&Sif Altered States udk qGJ ajrnDxyfwiG f 300 Years of Gravitation, onfrsm; jzpfajrmufatmifjrifco hJ nf/ olu robo-
xkwfNyD; Mac xJwGifxnfhum npmpm;yGJ String Theory [k trnfwyfxm;aom tic space exploration tm;taygif;oabm tm½Hk
jyuGuo f Ykd a&SUudk &pfvu
dk o
f nf/xdjk yuGuüf pmtkyw f EJG pS w
f JG ponfuo hJ Ykd ayghayghyg;yg; zrf;pm;atmifjyKvkyfEkdifcJhonf/ Cameron onf
odyÜHynm&Siftkyfpk wpfpkrSm 0kdifykvif;rsm; zwfí&aom pmtkyrf sm; &Sad eonf/ pmtkyf *sLyDwm\ a&cJvTrf;aom v ,l½dkygodkY tem*wf
qG J í tod p d w f \ oabmobm0ud k pifwpfckvHk; ½kyf&Sif? tEkynm? zDavmfqdkzD tmumorpf&Sifudk animation jzifh wpfqifhcsif;
jyif;xefpGm jiif;ckHaeMuonf/ 'gurS ESifh ywfoufonfh pmtkyfrsm;jzifh jynfh jyoonf/ oifonf odyÜHoifcef;pmMunfhaewm
odyÜH[k olu ajymjyonf/ jyif;xefonfh ESuaf eonf/ tay:xyfwiG rf l MoZmBuD;vS r[kwfbJ &ifodrfhwkef½kyf&Sifwpfum; Munfh&ovdk
pGrf;tm;ESifh vIyf&Sm;wuf<urIrsm;jzpf onfh ydkYpfarmf'efpma&;q&m John Barth cHpm;&onf/ xkdYaemuf olonf xdkaumif;rGefvS
onf/ "mwfcGJcef;rSm tjzLa&mif ukwf \ 0w¬K 17 tkyf tygt0if av;eufonfh onfh vkyfief;xnfudk wpfpHkwpfck tpm;jyef&rnf
tusÐrsm;0wfNyD; wpfOD;csif;pD ysm;yef;cyf pmaya&;&m pmtkyfrsm;xm; &Sdonf/ ol\ vm; jzpfEkdifajc arQmfrSef;csufjzifh zsufqD;ypfvkduf
tvkyf½IyfaewmrsKd; r[kwfyg/ ½lyaA' udk,fwGif;rS tpDtpOfwus jzpfvkdonfh onf/ a&cJjyifatmufrS zHk;uG,faeonfh tdyfruf
ynm&Sif &pfcswfaz;ref;eJY tjcm; wu,fh tif*sife,D m pdwx f m;rSmvnf; xif&mS ;jrif e,fajr N*dK[fom;urÇm jzpfonf/ ae&mvGJrSm;
awmfwwf xufjrufoal wG[m tcgrsm;pGm omygonf/ pmtkyfrsm;tm;vHk;ESifh &mESifh a&muf&Sdaeonfh pdwful;urÇmonf rpf&Sif\ tppf
rSm 'DyHkpHawGeJY qefYusifbufyJ/ olwkdY[m csDaom DVD rsm;udk bmom&yftvdkuf? trSefodyÜHudk t&dyfvTrf;oGm;aponf/ BudK;yrf;
xufoefwuf<uNyD; wpfcgwav usKd; tu©&mtvkduf pDpOfxm;ygonf/ tm;xkwf&rIwpfckvHk; &,fp&m jzpfoGm;aponf/

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 17


POP SCI GOES TO HOLLYWOOD

a[mvD;0k'üf ol\ jzpfajrmuf atmif 'Dvul ohJ Ykd rsm;pGmaom uRr;f usirf &I o
dS o
l nf urÇmudk wu,fhtppftrSef okawoerS
jrifonfh vkyfief;tjyif Underkoffler wpfaeYü tpGet f zsm;rS wu,f vkyaf qmif tkid 'f ,
D mrsm;tay: tajccHapvdok nfqydk g
onf tvkyfvkyfqJ tif*sifeD,m wpf rI tv,fA[kdodkY a&muf&Sdvmrnf[k arQmf u olYtaejzifh tBuHay;oufoufxuf
a,mufvnf; jzpfonf/ umuG,fa&;? vifhxm;onf/ tu,fí Underkoffler ydkí vkyfaqmifp&m &Sdaeygonf/ John
avaMumif;ESifh tmumo uefx½dkufwm onf ol\ &nfreS ;f csurf sm;tm;vH;k ½ky&f iS f udk ZmwfnTef;a&;olvkyfzkdY uRefawmf tNrJ
Raytheon \ axmufyHhrIjzifhol\ okaw wpfcx k J >ywfoyd x f nfvh o
dk nfqydk gu odyHÜ rjywf ajymaecJw h ,f/ Squyres u ajymjy
oetzGJYonf L.A lab ESifh tvkyfvkyf ynm&SiZf mwfaumifrsm;onf olwYdkbmom onf/
onf/ Gestural recognition interface &yftay: pdwftm; xufoefwuf<urI Ref: Popular Science
udk rMumao;rDu NyD;pD; atmifjrifcJhyg aqmif,lEkdifrnfqkdygu pdwful;pdwfoef;
onf / ¤if ; onf ppf a &; tpD t rH c srI
twGuf toHk;0ifvdrhfrnf[k Raytheom oef;<u,f olaX;Bu;D \ tmumo tdyrf uf
rS awG;xifxm;onf/
Minority Report ü ol\ wDxGif
BuHqrI xl;xl;jcm;jcm; atmifjrifcrhJ aI Mumifh atmifjrifaewJh tqifhjrifh enf;ynmoHk;
Underkoffler onf a[mvD;0k'f jyifyü ukrÜPDBuD;ESpfckudk ydkifqdkifxm;wJh oef;<u,f
vnf; ausmfMum;vmygonf/ olonf olaX; Greg Olsen onf pdwf&SnfNyD;
urÇmtESHY enf;ynmqkdif&m uGefz&ifh awGY arQmfvifhcsuf BuD;BuD;rm;rm; xm;cJholyg/
qHkyGJrsm;ü pum;ajymcGifh &vmonf/ ol[m IEEE (Institute of Electrical and
olonf AD', D *kd rd ;f azmfxwk o
f rl sm;twGuf Electronics Engineers Inc.) tzGJU0if
ppfrSef obm0usonfh tem*wfrsKd; ulnD wpfOD;vnf;jzpfNyD; tmumoodkYoGm;csifwJh
wnfaqmufay;onf/ ol\ xif&Sm; olYqE´[m i,fi,fav;uwnf;uvdkY
ausmfMum;vmrIu bmaMumifh odyÜHtBuH qdkygw,f/ twdtusajym&&if pyGwfepf-1 qufoG,fa&;N*dK[fwkudk yxrqHk;
ay;orm;awG tawGY& enf;ovJqdkonfh vTwfwifcJhwJhtcsdef 1957 ckESpfuyg/ 'gayr,fh ESpfaygif;rsm;pGmom ukefvmcJhw,f
ar;cGef;udk jzpfay:apvmonf/ ]]&JtwGuf tdyfrufu taumiftxnfray:cJhyg/ 2003 ckESpfrSm tdyfrufuae Edk;xNyD; vufawGU
qkd&if ½dkufuGif;rSm &JeJYwlwJh o½kyfaqmif taumiftxnfazmfzdkY pwifcJhygw,f/ armfpudkeJY a[mufpfwefNrdKUrsm;rSm 2 ESpfwm
awG &Sdw,f/ a'gufwmqdk&ifvnf; twl avhusifhrIrsm;tNyD; Olsen taeeJY toifhtaetxm;rSm &dScJhygw,f/ 'gawmif
wlyJ/ 'gayr,fh odyÜH tBuHay;ynm&Sifrsm; usef;rma&;u azmufvmvdkY bk&m;wcJh&ygao;w,f/ bmyJjzpfjzpf avhusifhrIrsm;
&zdkY cJ,Of;w,f/}} Underkoffler u tNyD;rSm olYtoufvnf; 60 jynfch yhJ gw,f/ NyD;cJw h EhJ pS f (2005 ckEpS )f atmufwb
dk mvrSm
ajymjyonf/ ol&JU tdyfrufu wu,fyJ taumiftxnf ay:cJhygw,f/ olYpnf;pdrfawGxJu
McDowell u ajymjyonf r S m a':vm oef; 20 udk &if;NyD; ½k&Sm;wdkY&JU qdk,kZftmumo,mOfrSm vdkufygcGifh &cJhygw,f/
jyóemu ½kyf&SifjyKvkyfolrsm;onf odyÜH tmumo,mOfrSL; Valery Tokarev eJY Bill McArthur wdkYeJYtwl wGJzufNyD;
tBuHay;rsm;udk vufcH jiif;y,fír[kwf/ ]]tjynfjynfqdkif&m tmumo pcef;}} odkY vdkufygcJhygw,f/ olwdkYESpfOD;u
aumif;rGefonfh odyÜHtBuHay;orm;rsm; tmumopcef;rSm 6 vMum wm0efxrf;aqmifaeMuwJh tjcm;tmumo,mOfrLS ; ESpOf ;D udk
&SmzdkY cufjcif; jzpfonf/ ]]NcHKajym&&if oif vlpm;vJzdkYyg/ Olsen twGuf wm0ef BuD;BuD;rm;rm; r&dSvdkY tmumo,mOfrSL; ESpfOD;udk
u txl;jyKuRrf;usifoleJY qufoG,fw,f vdkwmav; ulvkyfay;vdkuf? olY&JU wynfhausmif;om;awGeJY a&'D,dk w,fvDzkef;
qdkygawmh/ olwkdYu olwdkYodorQ ajymjy pum;ajymvdkuf? jywif;aygufuae tajymus,fvSwJh tmumo[if;vif;jyifBuD;udk
r,f/ oifu olwkdYxHu EdIufxkwfEkdif ai;MunfhvdkufeJY tcsdefukefcJh&ygw,f/ bmyJjzpfjzpf tdyfrufu wu,f
oavmuf EdIufxkwfzdkY udk,fhbmom BudK; taumiftxnf ay:cJhwmudkawmh Olsen u ajymrqHk; jzpfaewmyg/ ]]tmumoudk
yrf;&r,f/ John u trsm;BuD; xufoef tvnf wpfacguf a&mufzdkY odyfaps;BuD;w,fvdkY ajymMuygw,f/
wuf<urI&Sdw,f/ uJ 'gu cifAsm;pOf;pm; uRefawmfhtwGufawmh 'Dvdk rxifygbl;/ uRefawmhf tawGUtBuHKawG[m
aewmrsKd;qd&k if 'DOpömudv k nf; xnfw h u
G f ausmif;om;awGudk tm;wufapzdkYeJY odyÜHeJY tif*sifeD,mtwwfawGrSm
oifhw,fvkdY olu OD;aqmifac:,loGm; aemufrusefapzdkY oifMum;ay;&wJh oifcef;pmawGyg}} [k
r,f}} McDowell u ajymjyygonf/ Olsen u *kPf,l0ifh<um;pGm ajymvdkufygw,f/
Hulk t,f'Dwm Tim Squyres u

18 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


aysmufuG,fvkeD; urÇmhthHzG,f ckepfck
 Luxor - tD*spf
tD*spEf idk if H Ekid ;f jrpftaemufbufurf;ajc
14 &mpk bDpu D wnf;u&Scd aJh om
Luxor eef;awmf

 Babylon - tD&wf
rufqykd akd w;rD;,m;a'orS a&S;usaom tBu;D rm;qH;k
Machu Picchu - yD½;l  tajcus aexkid rf jI zpfonfh abbDvrkH mS ¤if;\
a&S;a[mif; tifumNrKd aU wmf rk;d ysOH ,smOfaMumifh ausmMf um;onf/
Machu Picchu onf ol
ud,
k w
f idk \
f ausmMf um;rI tEÅ&m,f
om;aumif jzpfaeyg onf/

Great Wall - w½kwf 


w½kwjf ynf\ tausmMf um;
qH;k ajrjyif½cI if; r[m
wHwidk ;f Bu;D \ oH;k yHEk pS yf rkH mS
&moDOwk wku d pf m;rIaMumifh
,d,
k iG ;f ysupf ;D vsuf &So d nf/

 Venice - tDwvD
452 AD wGif xlaxmifNy;D uwnf;u
NrKd aU wmfonf &mpkEpS w
f pfcük
wpfpifwrD w D m epf0ifaeonf/

Coral Triangle - tif'edk ;D &Sm; 


axGjym;jrm;ajrmifrt I &Sqd ;kH
yifv,fbuf&dS tpkta0;rsm; xJrS  Maldives - armfv'ku d f urf;ajc
wpfcjk zpfaom Coral Triangle Ekid if H wpfcv k ;kH yifv,f atmufepfjrKyof mG ;zk&Yd m
onf tif'edk ;D &Sm; ta&SyU idk ;f rS rjzpfEidk f [k xif&onf/ okaYd omf tJ'gu armfv'kdufokdY
ygyt l me,l;*De?D zdvpfyidk ?f jzpfysuf aerI twd tusjzpfygonf/ uke;f ajr\ 80
rav;&Sm;ESihf aqmf vrGeu f Re;f rsm;xd &mckid Ef eI ;f rSm yifv,fa&rsuEf mS jyiftxuf
jzefu
Y suf wnf&o dS nf/ wpfrw D mxufyif rjrifah y/

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 27


19
Digital
Display
a':vm
150ç000 wefwhJ
vufywfem&Dopf
tcsed rf eS u
f efatmif xde;f ausmif;yHk

Prosches vufywfem&D&JU tcsdefxdef;ausmif;rIpepf[m pufarmif;ESiftm;jzpfvkdY tjcm; vufywfem&DawGvkdyJ


zefwD;xm;ayr,fh tvGefwdusrIeJY wm&Snfoufwrf;cHrI[m olrsm;awGxuf omvGefw,f/ 'g[mvnf; csdefom;udkuf
wduspGm 'DZdkif;a&;qGJ yHkpHxkwfEkdifrIeJY pa&G;udkuf wyfqifEkdifrIawGaMumifhvnf;jzpfw,f/ em&DwpfvHk;armif;ESifwhJ pGrf;tm;udk
mainspring ac:whJ wif;xm;whJ oHywftHkudk wjznf;jznf;csif; jznfavQmhay;&muae jzpfay:vm&wJh oHywf wjznf;jznf;
ajyavsmh&mu &&SdvmwhJ wGef;tm;awG[m balance wheel ac:whJ qHjcnft&pfacG (coil) qDudk a&mufoGm;NyD;
tJ'D t&pfacGudk a&SUwkd;aemufiif vIyf,rf;apw,f/ wpfem&DtwGif; tBudrfaygif; 28,800 &Sdatmif csdefukdufxm;w,f/
toGm; 14,400 eJY tjyef 14,400 Budrfaygh/ toGm;tjyef a&SUwkd;aemufiif jzpfpOf ESpfckudk vTJcsdefwpfcktjzpf
&,lw,f/ wpfpuúefYrSm (4) Budrf wkefcgwhJoabmaygh/ a&S;a[mif; wkdifuyfem&DawGrSm b,fnm a0SY,rf;vTJaewhJ
csdefoD;[mvnf; 'DoabmeJY wpfxyfwnf;ygyJ/ tJ'D balance wheel &JUatmufrSm iMuif;NrD;cGuav;wpfck&Sdw,f/
Balance wheel eJY Escape wheel ac:whJ tm;vTwfbD;udk qufoG,fay;xm;w,f/ Balance wheel &JU toGm;tjyef
wpfywfvnf cg,rf;rI[m ig;Muif;NrD;cGuav; xdef;xm;whJ tm;vTwfbD;udk wpfxpfajyavsmhoGm;apw,f/
4 xpf ajyavsmhoGm;wkdif; puúefYbD;udk wpfxpf ae&ma&GUapw,f/ wpfenf;tm;jzifh wpfpuúefYqdkwhJ tcsdeftwdtusudk
'Dae&mrSm pNyD; zefwD;wmaygh/ tJ'DvkdeJY rdepf? em&DawG tqifhqifh ul;ajymif;zkdY vG,fuloGm;NyD/

bmaMumifh 'Dvufywfem&D[m a':vm 150ç000 wef&wmvJ


vk&d if;wk&d iS ;f ajym&&ifawmh tjcm;em&Drsm;xuf pufypön;f tpdwt f ykid ;f awG ydrk kd tEkpw
d f ½Iyaf xG;rI[m em&Dukd ydrk dk aps;Bu;D
oGm;apw,fvYdk ajym&r,f/ *Pef; tcsed jf y pepf (digital display) vufusef wGe;f tm;jypepf (power reserve
gange) tp&Sw d mawG eJY tjcm;tpdwt f ykid ;f aygi;f rsm;pGm pkpnf; jznhpf u G x
f m;vkYd ygy/J 'Dem&Dukd
aps;Bu;D vSNyv
D Ydk ratmufarhvu dk ef OYJ ;D / Vacheron Constantin &JU Tour del'lle ac:wJh
b,fbufyHku vufywfem&D[m wefzkd;tm;jzifh a':vm wpfoef;cGJ wefw,f/ vqkwf? vuG,f?
vjynhf tp&So d jzifh jywhJ sky and moon charts awG tygt0if (16) rsK;d avmuf jyuGuaf wG
xnhfxm;w,f/

20 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


oHywfeJY *D,mawG toHk; jyKNyD; tcsdefudk 'pf*spfw,f
*Pef;awGeYJ azmfjyay;whJ yxrOD;qH;k vufywfem&Dukd
Porsches u xkwv f yk v
f u
dk w
f ,f/ pufypön;f
tpdwt f ykid f; (800) ausmf avmuf &SdwJh teuf wcsKu
Ud dk
yHrk mS awGjU rif&rSm jzpfw,f/

oHywftm;wif;jcif;
em&Dq&mawG yg;pyfrmS 0dwb f ;D vkYd ac:qdk oH;k pGaJ vh&dS
whJ t&mudk freely spinning rotor vkdY
ac:w,f/ yav'D,rf a&TowåKpyfeYJ wpfzufjcrf;
bufvu dk Nf y;D av;aeatmif puf0idk ;f jcrf;yHpk H zefw;D
xm;w,f/ em&Dywfxm;ol[m vlY vufudk
vIy,f rf;wmeJY tJ'0D w d bf ;D jym;[m puf0idk ;f yHpk H
vnfywf a&Gv U sm;oGm;&w,f/ puf0idk ;f
vrf;aMumif;twkid ;f a&Gv U sm;&mu&whJ tm;awGukd
*D,mtqifq h ifeh YJ &,l ykaYd qmif Ny;D oHywfukd
jyefwif;ay;w,f/

trsK;d trnf - Porsche Design


Indicator
t&G,t f pm; - vH;k ywf tvsm; (1.9) vufr?
txl (0.7) vufr
wefz;dk - a':vm 150ç000
em&Dtrd f - wdu k af weD,rfowåKpyf
oD;jcm;tpdwt f ykid ;f aygi;f - 800 cefY
xkwv f yk o f nft h a&twGuf - 2005 ckEpS f
xJü tvH;k (40) cefY
xkwv f yk &f ef wmplco Jh nfu h mv - (4)ESpcf efY
tcsed w f ud srI - wpf&ufvQif (4) puúecYf efY
tcsed w f rd ;f aqmif;Ekid f

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 21


tcsed rf w
S jf cif;
Chronograph [m wmxGufcsdefrSwfwrf; stopwatch eJY wpfoabmwnf;ygyJ/
wpf ckck pwifwmudk 0-tcsdefrSmxm;NyD; rSwfom;EkdifrI[m (10) em&Dtxd
rSwfvkdY&ygw,f/ Porsche vufywfem&D[m *Pef;jytcsdefpepf (digital
display) ygwhJ yxrqHk; machanical pufpGrf;tm;oHk; em&D jzpfygw,f/ em&D?
rdepf? puúefYawGudk *Pef;eJY azmfjyay;Edkifygw,f/ 'kdifcGufwpfckcsif;udk
oHywfwpfckpD cGJNyD; wGef;tm;ay; armif;ESifygw,f/ Chronograph &JU
puúefYvufwH wpfywfjynfh vnfNyD;wmeJY rdepfwpfckcsif;jywhJ t0dkif;jym; (disc)
udk wpfuGuf wifay;vkdufapygw,f/ tJ'DvkdeJY rdepfwpfckcsif; (10) uGuf
wiftNyD;rSmawmh (10) rdepfjywhJ t0dkif;jym; (10 - minutes disc) udk wpfuGuf
a&SUwkd;apygw,f/ 10-minutes disc (6) uGufa&SUwkd;tNyD;rSmawmh em&Djy
t0kdif;jym; (hours disc) rSm wpfuGufa&SUudk wkd;wkd;oGm;apygawmhw,f/

vufusef oHywfwGef;tm;jy pepf


0dwfbD;jym;vnfywf&mu oHywfwif;tm; xyfrjznhfbJ yHkaoxm;&if
em&D[m b,favmufMumMum vIyf&Sm;EdkifrvJ qkdwmudk power-reserve
indicator 'kdifcGufrSm jyay;xm;w,f/ xHk;pHtm;jzifhawmh yifroHywfwpfck
wnf; xm;NyD; em&D&JU tpdwftykdif; *D,mtm;vHk;udk wGef;tm;ay; armif;ESif
avh&Sdw,f/ Chronograph ac:whJ tcsdefrSwfpepftwGuf Porsche vufywf
em&DrSm oHywftHk 3-ck tykd xnhfoGif;xm;w,f/ Chronograph udk pzGifh
vkdufwmeJY minutes spring ac:whJ rdepf wpfckcsif;jy 'kdifcGufudk wGef;tm;
ay;whJ oHywf[m pwif tvkyfvkyfw,f/ tcsdefrSwfumv 10 em&Dqkd&if
rdepfjy*D,mudk tBudrfaygif; 600 vnfywfay;&rSmaygh/ oabmuawmh
chronograph tcsdefrSwfpepf tvkyfvkyfwmaMumifh yHkrSef csDwufaewhJ
tcsdefjypepf (timekeeping) udk rxdckdufbJ oD;jcm; aqmif&GufEkdifpGrf;
&Sdvmapw,f/ 'DvkdvkyfaqmifrI[m vufywfem&DavmurSm yxrqHk;ygyJ/

22 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


10 a':vmwef em&DawG&JU tcsdefrSwf,lyHk
wGi;f xGuyf pön;f jzpfwJh ovif;ausmuf (quartz) udk tavmawmf t&G,t f pm;av; jzwfawmufNy;D
tpGe;f ESpzf ufrmS vQypf pfpufuiG ;f oufa&mufapvQif wpfpuúerYf mS tBurd af ygi;f 32.768 avmuf wkecf grI
jzpfay:vmw,f/ tJ'D wkecf gru I kd vQypf ;D ywfvrf; (circuits) awG 'grrS [kwf *D,mawGeYJ wpfpuúeYf
twdtus jzpfvmatmif toGiaf jymif;,l&w,f/ Quartz em&DawG[m vIy&f mS ;rIpuftpdwf tykid ;f rygwJh
nonmechanical em&D trsK;d tpm;awGjzpfNy;D aps; vnf; aygygw,f/
10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 23
wHawG;udk toH;k jyKaom a&m*g&mS azGa&; enf;ynm
acwfopfoaYkd &muf&ef ra0;NyD


 uav;aygufpav;awGeJY toufBuD; tdkrif;oGm;olawG[m oGm;&nfudk
xdef;vdkY r&bl;/ wcsdKUolawG pum;ajym&if wHawG; tm;BuD;pOfw,f/ tJ'guvGJ&if
uRefawmfwdkY tm;vHk;[m wHawG; qdkwJh taMumif; acgif;xJrSm xnfhudk rpOf;pm;wm
trSefyJ/

vlawG&JU &GH&SmwJhtjrif? jcif;enf;eJU &&SdvmwJh usef;rm w,f/ wHawG;r&SdvdkYuawmh


ESdrfhcswJhtjrifeJY oHk;oyf ½Ijrif a&; ppfaq;csuftajzrsdK;awG yg;pyf ajcmufuyfuyfBuD;eJU
jcif;cH&wJh cE¨mud, k u f tquf &&SdEdkifw,f qdkwmyJ/ aemuf aerxd xdik rf om tcH&cufr,fh
rjywf ,dkpdrfhxGufaewJh t&nf aemifudk aoG;azmuf ppfaq; tjyif oGm;awGvnf; ouf
av;[m vuf&dS uReaf wmfwYkd&UJ p&m rvdkawmhbl;/ cGufxJrSm wrf;wdkwdkeJY aqG;jrnfhysufpD;
a&m*g&SmazGrI aq;odyÜH enf; wHawG; wpfpufavmuf axG; a<uusNyD; ikwfwdkav;awG jzpf
ynmudk tajctjrpfuae awmf ay;vdu k ½f ykH /J tJ'gudk "mwfcNJG yD; oGm;vdrfhr,f/ wHawG;&nf&JU
vSef ajymif;vJypfr,fh tae ESvHk;a&m*g jzpfwefajcuae PH [m t,fumvD"mwfbuf
txm;rSm a&mufaeNyDqdkwm uifqmjzpfwefajctxd tajz rodrom ydu k yJ gw,f/ tpmudk
vlawG odyfrodMuao;bl;/ &v'fawGukd ppfaq;ay;Edik v f rd hf yg;pyfrSm Budwfacs0g;aepOfrSm
wHawG;[m 'Pf&mtemawGudk r,f/ oGm;udk zsufqD;r,fh AufwD;
tusufjrefapw,f/ a&m*g vl tawmf r sm;rsm;u &D;,m;awGtBudKuf tufqpf
yd;k rTm;awG rul;puf raygufzmG ; wHawG;udk ½GHp&m? rowDp&m qefwJh0ef;usif jzpfay:wmudk
atmif xdef;ay;EdkifwJh ypönf; ypön;f vdYk oabmxm;Muw,f/ umuG,fzdkYyg/ wHawG;rSm oGm;
jzpfaeygw,f/ 'gwifvm;/ wcsdKUrsm;qdk&if wHawG;udk rsdKcs rsm;twGuf t a&; BuD; wJh
ruao;ygbl;/ tpmawG vnf &rSm ½GHovdk cHpm;&NyD; tcsdef&Sd u,f v qD , rf e J Y azmh p zd w f
rsKdxJ a&Sma&Sm&SL&SL qif;oGm; oa&GU wHawG; axG;aewwf tdkif;,Gef;awG tajrmuftjrm;
Edik zf Ykd ? yDyo
D o pum;ajymEdik zf Ykd ? w,f/ olwdkYawG[m wHawG;&JU yg0ifygw,f/ oGm;&JU tay:,H
cspfol&nf;pm;csif; terf;yef; vlYusef;rma&;ay: tusdK;jyKyHk a<uoGm;tvTmrSm rsupf ed YJ rjrif wHawG;xJrSm ydk;rTm;rsdK;pHk
a0EdkifzdkY? oGm;eJYvQm rudkufrd udk oabmraygufEdkifbl; jzpf EdkifwJh aygufjyJ ysufpD;oGm;wJh aygufzGm;Edkifwmuawmh awmf
apzdkY pwJh wm0ef0wå&m;awG aew,f / vl w pf a ,muf r S m ae&muav;awGudk wHawG;rSm awmfq;kd wJt h &myJ/ vlY&UJ cHwiG ;f
udk xrf;aqmifay;ae&w,f/ wHawG; rxGufawmhbJ cef; ygwJh owåK"mwfawGu jyef [m AufwD;&D;,m;? Adkif;&yfpf
obm0 rEkó acsmqDwpfrsdK; ajcmufoGm;r,fqdk&if tJ'Dvl vnf jznfhqnf;ay;ygw,f/ eJY rIrd sK;d pdww
f csKUd &Sio
f ef ayguf
vnf; jzpfygw,f/ tck odyÜH 'ku©vSvSBuD;awGUzdkY usdef;ao 'gaMumifhvnf;yJ oGm;q&m0ef zGm;zdkY t&rf;tqifajywJh ae&m
ynm&Siaf wG xyfrH awGU&Sv d m& oGm;NyDvYkd udv k b
H ,
D mwuúov kd f awGu oGm;tay:,HvTmrSm wpfck jzpfavh&Sdygw,f/ aEG;
wmu wHawG;udk ppfaq;jcif; oGm;ESifh cHwGif;Xme? ygarmu© tuGuaf y:vm&if owdxm;yg vnf; aEG;axG;w,f/ arSmif
tm;jzifh aoG;azmuf ppfaq; Lrwin Mandel u &Sif;jycJhyg vdkY tjrJ owday;ae&wmaygh/ vnf; arSmifw,f/ wpfaeY
24 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
wmudk;/ 'gayr,fh udk,fh yg; tus,ft0ef;tm;jzifh 33 pwk
apmifukd ud, k o hf mG ;eJU jyefuu kd rf d &ef; vufravmuf us,f0ef;
wmrsKd;usawmh tem&if;wm NyD; tJ'Dae&mtESHYrSm AufwD;&D;
wdYk ? jynfwnfwmwdYk tifrwef ,m;rIdeJY Adkif;&yfpfrsKd;pdwfaygif;
jzpfcJw,f/ bmaMumifhvJqdk 700 cefY rSw D if;aexdik af vh &Syd g
awmh wHawG;xJrmS a&m*gyd;k rTm; w,f/ 'Dyg;pyf tmcHwiG ;f xJrmS
awGudk vHk;axG; &pfywf ydwf aexdkif usufpm;MuwJh ouf&Sd
avSmifxm;Edik w f ?hJ aygufuo JG mG ; uav;awG[m ae&mtvdkuf
apEdik w f hJ y#dZ0D ypön;f awGeYJ Auf uGJjym; jcm;em;pGmyJ aexdkif
wD;&D;,m; qefYusifj'yfaygif; usupf m; &Sio f efMuwmudk avh
wcsKdU yg0ifaevdkYyJ/ yg;pyfxJ vm awGU&SdcJhMuw,f/ oGm;&JU
a&mufvmvdYk uawmh vlawGukd a<uvTmay:rSm uyfaewJh Auf
owfjzwf 'ku©ay;aewJh HIV wD;&D;,m;eJY vQm&JU t&omcH
vdk Adkif;&yfpfrsKd;awmif tpGrf; zk o D ; uav;awG r S m rS D w if ;
tp rJh oGm; ap Edkif yg w,f/ aexdik w f hJ Aufw;D &D;,m;? El;nHh
'gaMumifh Adkif;&yfpfa&m*g ul; wJh yg;apmiftarS;yg;ay:rSm
pufrIawGrSm yg;pyfuwpfqifh rSw
D if;aexdik w f hJ Aufw;D &D;,m;
ul;pufrrI &So d avmuf enf;yg; awG tp&Sdojzifh wpfae&meJU
ygw,f/ yg;apmifeYJ oGm;zH;k awG wpfae&m tvGefyJ uGJjym; jcm;
[m xdrd cdkufrd&if ta&jym; em;Muygw,f/ vlYcE¨mudk,f&JU
xuf ydkNyD; 'Pf&m tusufjref b,f wjcm;ae&mrQ yg;pyfrSm
wmudk awGU&rSm jzpfw,f/ avmuf aexdkifusufpm;MuwJh
'Pf&m trm&Gwfvnf; rusef uyfyg; ouf&Sdav;awG trsKd;
&pfcJhbl;/ tJ'g bmaMumifhvJ tpm; pHkvifyHkrsdK; r&SdEdkifvdkY
qdkawmh aoG;aMumrQif zGJUpnf; Forsyth tifpwDusKu oGm;eJY
jzpfay:rI vIHYaqmfwJh y½dkwif; cHwGif;qdkif&m tEkZD0ynm&Sif
wpf r sKd ; jzpf w J h vascular Donna Marger u &Sif;jycJhyg
endothelial growth factor w,f/ tJ'D tifpwDusK[m
u aoG;aMumrQif topfawG cHwGif;eJY ar;½dk; avhvma&;
jzpfxGef;vmatmif tm;ay; twGuf tusdK;tjrwf y"mP
ulnDvdkY jzpfw,f/ 'gaMumifh rxm;wJh tzGJUtpnf;wpfcku
owå0gawG tawmfrsm;rsm; wnfaxmifxm;wmyg/
[m obm0ay;todeJY olwdkY yg;pyfrSm rSDwif; aexdkif
'Pf&mtemw&jzpfwdkif; vQm MuwJh tEkZD0 ouf&SdawG[m
eJY vsufavh&SdwmvdkY e,l; vlawG&JUaexdkif&mudk vdkufNyD;
wpfaeY pm;aomufvdkufwJh oGm;eJY udkufrd&if jyif;xefwJh a,mufwuúodkvf oGm;buf uGJjym; jcm;em;oGm;wmudkyg
tpmawG jzwfoef;oGm;wm ydk;rTm;ul;pufrIawG? a&mif&rf; qdkif&m aumvdyfu ZD0"mwk wpfqufwnf; avhvmawGU&Sd
vnf; tBudrfaygif;renf;bl;/ rI a wG jzpf a y:apEd k i f w ,f / ynm&SifwpfOD;jzpfwJh Daniel cJhMuw,f/ ajrmuftar&du
tpm<uif; tpma[mif;awG 'Pf&m temawG &if;NyD; Auf Malamuel u &Sif;jyygw,f/ wdu k uf vlawG[m awmiftar
uyfNidNyD; usef&pfEdkifw,f/ wD;&D;,m;aMumifh aoG;tqdyf yg;pyfxrJ mS &Sio
f efaexkid f &du wdkufu vlawGeJU rwlnD
acsmifBudKacsmifMum;eJY tuf oifrh jI zpfNyD; toufq;kH ½I;H onf aygufzGm;MuwJh AufwD;&D;,m; Muovdk qG'D ifjynfu vlawGrmS
aMumif; tcsdKifhawGuvnf; txd jzpfEikd yf gw,f/ 'gaMumifh trsm;pk[m vlYrdwfaqGawG aygufzGm;wJh tEkZD0 udkvdkeD
tjynfhyJ/ yg;pyfrSm aygufzGm; oGm;rSm tqdy&f w dS ,fvYkd vlBuD; jzpfygw,f/ vl&UJ tmcHwiG ;f xJ [mvnf; wpfrsdK; wpfbmom
wJh yd;k rTm;awG rsK;d pHv
k w
S maMumifh olrawGu ajymavhajymx &Sd u tus,ft0ef;[m {&d,m uGJjym; jcm;em;MurSm trSefyJ/
10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 25
'gwif v m;/ ruao;bl ; / w,f/ tck aemufq;kH ay: HIV &SmazG&wm[m aoG;azmufNyD; NyD; a&m*gcHpm;aeolawGrSm
qD;csKda&m*g[m cHwGif;xJrSm &Sd r&Sd prf;oyfppfaq;enf;rSm a&m*g&SmazG&wmxuf tm;om xkwfvkyf jzpfay:avh&SdwJh ZD0
aexdik f aygufzmG ;MuwJh Aufw;D wHawG;xJu HIV wHYkjyefypön;f csuf trsm;BuD; &Sdaeygw,f/ armfvDusL; trSwftom;awG
&D;,m; yrmPudk tajymif; yrmP &SmazGwikd ;f wmenf; oH;k aoG;azmuf erlem,l&mrSm aq; udk cGJjcm; azmfxkwfay;Edkifyg
tvJ &Sdapygw,f/ tHhMop&m xm;wmjzpfw,f/ tm;upm; xdk;tyfeJY avhusifh uRrf;usifrI vdrfhr,f/
awGY&cdS sufu cE¨mud, k f tav; NydKifyGJawGrSm wm;jrpfaq;0g; &SdzdkY vdktyfygw,f/ ,cifu 'DvdktvkyfawG
csde&f o
dS ifwh hJ yrmPxuf ausmf awG oHk;pGJrI&Sdr&Sd prf;oyf ppf trsdK;om; oGm;eJY rsufESm udk ypönf;ud&d,mawG wpfjyHK
vGefwJh t0vGeftrsdK;orD;awG aq;&mrSmvnf; wHawG;udkyJ ½dk;jcrf; avhvma&;tifpwDusK wpfacgif; pkjyHK wyfqifxm;wJh
&JU cHwiG ;f xJrmS aexdik u f supf m; toHk;jyK wdkif;wmaeMuygNyD/ u okawoevkyfaqmifaewJh "mwfcGJcef;xJrSmyJ vkyfaqmif
MuwJh AufwD;&D;,m;awG[m aemufaemif a&m*g &SmazG tzGJU (7)ckudk wHawG;rS a&m*g vdkY &EdkifwJhtvkyfyg/ tckawmh
yHkrSef cE¨mudk,ftav;csdef &SdwJh a&;rSm wHawG;udkyJ t"duxm; &SmazGa&; ud&d,mrsm; zGHUNzdK; ZD0tif*sifeD,mawG&JU wDxGif
trsdK;orD;awG&JU yg;pyfrSm &Sif wdik ;f wmppfaq;r,fh enf;vrf; wd;k wufvmzdYkaiGaMu;axmufyhH ajymif;vJrIaMumifh tJ'D "mwfcGJ
oefusufpm;wJh Aufw;D &D;,m; awG[m tvGefyJ acwfpm;vm vsuf &Sdygw,f/ tJ'D pDrHcsuf cef;BuD;[m bussiness card
eJY trsdK;tpm;csif; vHk;0 uGJjym; zG,f &Sad ew,f/ armfvu D sL;qdik f ya&m*sufxrJ mS ZD0aA'ynm&Sif ac:wJh vdyfpmuwfjym; t&G,f
w,fqdkwmyJ/ &m ZD0aA'ynm&yf (molecu- awG?oGm;bufqikd &f m uRr;f usif ay:a&muf&o dS mG ;cJyh gNyD/ xl;axG
okawoDawG t ae eJY lar biology) eJ Y micro- olawG? ZD0tif*sifeD,m ynm onfh tH&maomf/ artificial-
wHawG;rSm cE¨mud, k &f UJ usef;rm fluidics enf ; ynmawG [ m &Siaf wGeYJ tvTmpH?k enf;ynmpH?k nose vdkY ac:wJh ESmacgif;wk
a&;tajctaeudk azmfjyaewJh yrmPtm;jzifh ,cifenf;rsm; bufpHk,mOfeJY wufukefESif pufu&d , d mu vlYwaH wG;xJrmS
owif ; tcsuf t vuf a wG eJY wdkif;wmvdkY rjzpfavmuf vsuf&adS eygNyD/ Microfludics ygwJh RNA armfvDusL; tydkif;
rsm;pGm yg0ifw,fqdkwmudk atmif enf;yg;wJh ZD0armfvD trnf&Sd enf;ynmrSm wpf tpawG ppfaq;NyD; rdepfydkif;
q,fpkESpf rsm;pGmuwnf;u usL; ypönf;awGudk cGJjcm; z,f vDwm&JU tyHkoef;wpfaxmifyHk twGi;f a&m*gtrnf? a&m*gyd;k
owd x m;rd c J h y gw,f / cE¨ m xkwf xde;f ausmif;udik w f ,
G Ef ikd f tpd w f t yd k i f ; tenf ; i,f trsdK;tpm;trnfudk azmfxkwf
udk,fu xkwfvkyfwJh vdifydkif; pGr;f &Sv
d mapNyDjzpfw,f/ wHawG; avmufyJ&SdwJh ZD0armfvDusL; ay;ygvdrfhr,f/
qdkif&m vIHUaqmfwJh a[mfrkef; uae a&m*g &SmazG azmfxw k wf hJ rsm; o,faqmif yg&Sw d hJ t&nf e,l;a,muf wuúodkvf
yrmPtwuftusudk wHawG; saliva diagnostics acwfwpf pufuav;awGudk vlYqHcsnf oGm;bufqdkif&mXmeu ZD0
xJuae wdkif;wm,lvdkY&wm acwf[m rMumrD a&mufvmcg rQif&JU xdyfydkif;jywf tcsif;yrm "mwkynm&Sif Daniel Ma-
tawmf h u d k tqif a jyvS y g eD;aeygNyD/ wHawG;uae a&m*g Pom&Sw d hJ >yefxJ jzwfoef;ap lamud wdkYtzGJU vkyfaqmifae
wJh ud&d,m topfwpfcku
awmh uav;oli,fawG trsm;
qHk; jzpfay: cHpm;&wJh a&m*g
vufonfudk tcsdefrdepfydkif;
twGi;f tvsiftjref azmfxw k f
Edkifr,fh a&m*g &SmazG ppfaq;
a&; ud&d,m jzpfygw,f/ tJ'D
ud&d,mu rsdK;ADZcGJjcm;rIudk
rdkufu½dkcspf tjym;ay:rSm vkyf
aqmifEdkifwJh enf;ynm mi-
niaturezed genetic amalysis
&,f? udk,fcH ,EÅ&m;awG&JU
vI y f & S m ;wk H Y j yef r I enf ; vrf ;
(imunology techniques)
awG&,f? azmhpzdwaf &mif ajymif;
awmuf tcsufjypepf (phos-
phore - scence - based

26 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


signaling) pwmawG aygif;pyf xGufay:vmwJh y#dZD0ypönf; wHawG;xJrSm b,fvdk jzpfay: wuúodkvfu tzGJUawGuawmh
pk p nf ; xm;wm jzpf w ,f / (antibodies) awG &SmazG azmf a&muf&Sdvmw,fqdkwmeJY bm cHwGif;uifqm&JU a&SUajy; vu©
uav;oli,fawGrmS trsm;qH;k xk w f r S m jzpf w ,f / 'k w d , udk t"dyÜm,faqmif azmfñTef; PmawGukd wHawG;xJu RNA
jzpfay: cHpm;&avh&w dS hJ touf ajrmuf channe u w&m;cH aeovJ qdkwmawGudk ,ck armfvDusL; tydkif;tpawGudk
½SLvrf;aMumif;qdkif&m a&m*g vufonf Adkif;&yfpf odkYr[kwf tcsdeftxd jywfjywfom;om; &SmazG azmfxkwf prf;oyfNyD;
awG[m Aufw;D &D;,m; rsdK;pdwf Auf w D ; &D ; ,m;&J U tay:,H &Sif;&Sif;vif;vif; razmfxkwf BudKwifazmfxw k w f phJ epf atmif
(7)rsKd;? 'grSr[kwf Adkif;&yfpfrsdK; rsufEmS jyifu xkwv f w T w
f hJ y#d Edkifao;ygbl;/ vlwpfa,muf jrifpGm jyKvkyfEdkifcJhygw,f/
pdwf (7)rsdK;xJu wpfrsdK;rsdK; vIHYypönf; (antigens) awGudk t&uf a omuf w J h t cg oral okawoejyKaewJhtzGJU
aMumifh jzpfymG ;&avh &Syd gw,f/ &SmazG azmfxw k af y;rSmjzpfw,f/ level eJU blood level rSm jyae (7)cku ynm&SifawGuawmh
q&m0ef aq;cef;oGm;jywJt h cg wwd,ajrmufeYJ pwkwa¬ jrmuf wJh yg0ifudef; tcsdK;tpm;[m aemifvmrnfh ESpftenf;i,f
rSm oufqikd &f m q&m0eftaeeJY channal awGuawmh Adkif;&yfpf ud k u f n D a yr,f h *vl ; ud k Y pf twGif; taxGaxGa&m*guk
b,fydk;trsdK;tpm;aMumifh 'Dvdk &JU RNA armfvDusL;eJY AufwD; oMum; pm;oHk;wJhtcgrSmawmh jyifyaq;cef;awG? oGm;aq;
touf½SLvrf;aMumif;a0'em &D;,m;&JU DNA armfvDusL; tJ'D level ESpfckujywJh yg0if cef;awGtygt0if ,kwpf t G qH;k
jzpf a y:&w,f q d k w m &S m azG toD;oD;udk &SmazG azmfxkwfrSm udef; tcsdK;awG[m rudkufnD tdrfwdkif;rSmwyfqifxm;EdkifwJh
azmfxkwfzdkY tifrwef cJ,Of; jzpfw,f/ erlemypön;f [m tJ'D bJ wuGJwjym; jzpfaewwfyg pm;yGwJ ifueG yf sLwm(PC) t&G,f
ygw,f/ olwYkdtzGUJ wDxiG x f m; aemufrSm detector sheet ay: w,f/ 'gqdk wHawG;u a&m*geJY tpm; tvdktavsmuf wHawG;
wJh microfludics machine rSm jzwfoef;oGm;rSm jzpfNyD; hits ZD0ypönf;yrmP &SmazG azmf uae a&m*g &SmazGa&; pufawG
wpfNydKifeuf tvkyfvkyfEdkifwJh vd k Y a c:wJ h positive jzpf w J h xkwfrI[m t"dyÜm,f r&Sdovdk ae&m,lvmrSm rvGJbl;vdkY qdk
microscopic channel u (4) ae&mav;awGrSm azmhpzdwf jzpfoGm;jyefa&m/ oGm;zHk;a&m*g aeMuygw,f / vuf a rmif ;
ck yg0ifw,f/ yxrqHk; cha- a&mifajymif;awmufawG vif; (gum disease) eJ Y cH w G i f ; aoG;azmufwmwdkY? vnfyif;
nnel u ul;pufa&m*gydk;udk vufvmrSm jzpfw,f/ uifqm (oral cancer) azmf tom;p jcpfxw k f erlem,lwm
vlYcE¨mud, k &f UJ a&m*g umuG,f biomarker vdYk ac:wJh ZD0 xkwf&mrSmawmh 'Dvdk tcuf wdYk vkyzf Ykd rvdw
k ahJ cwfukd a&muf
a&; ,EÅ&m;pepfu wHkYjyef&mrS trSwftom; ypönf;av;awG tcJawG r&Sdygbl;/ UCLA rSm rvGJygbl;/
Ref : Discover, 2006.
123456789012345678901234567890121234567890123
123456789012345678901234567890121234567890123
123456789012345678901234567890121234567890123
123456789012345678901234567890121234567890123
tmumoodYk rnfol yxrqH;k a&mufcyhJ genf;
123456789012345678901234567890121234567890123
½k&Sm;vlrsKd; tmumo,mOfrSL; Yuri Alexeyevitch Gagarin onf Vostok tmumo
,mOfjzifh urÇmudkywfcJhonf/ ¤if;onf 1961 ckESpf {NyDv 12 &ufwGifjzpfí
tmumoodkY vlom;tjzpf vdkufygcJhonfh yxrqHk;tBudrfvnf;jzpfcJhygonf/
tqdkygc&D;pOfonf 108 rdepf MumjrifhcJhonf/ tar&duefwdkY\ yxrqHk; urÇmywf
c&D;pOfudk 1962 ckESpf azazmf0g&Dv 20 &ufwGif tmumo,mOfrSL; John Glenn u
rmusL&D tmumo,mOf (Mercury Atlas 6-Friendship7) jzifh jyKvkyfcJhygonf/
wu,fwrf;wGif Alan Shepard u 1961 ckESpf arv 5 &ufwGif tmumoodkY
tjrifh uDvdkrDwm 180 txd a&mufcJhygonf/ 1961 ckESpf Zlvdkifv 21 &ufwGif
tmumo,mOfrSL; Gus Grissom vnf; tmumoodkY a&mufcJhonf/ odkYaomf
olwdkYonf urÇmudk ywfcJhjcif;rsKd;r[kwfbJ tmumowGif acwåom MumjrifhcJhonf/
tqdkyg vlom;wdkY tmumoodkYra&mufrD ouf&dSowå0gwdkY t&ifa&mufcJhNyD;jzpfonf/
1959 ckESpf 'DZifbmv 4 &ufwGif 'Sam' [k trnfay;xm;aom arsmufwpfaumifudk
tmumoodkY vTwfwifcJhNyD;jzpfonf/1961 ckESpf Zefe0g&Dv 31 &ufwGif tar&duefEdkifiHrS Yuri Gagarin
csifyiffZD ac: arsmuf0Huav; 'Ham' onf rmusL&D tmumo,mOfjzifh tmumoodkY a&mufcJh
onf/ 1961 ckESpf Edk0ifbmv 29 &ufwGif arsmuf0Huav; 'Enos' onfvnf; tmumoodkY a&mufcJhygonf/

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 27


28 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
urÇm&JU [krd mS bufjcrf;u tjzpftysuaf wGukd urÇm&JU onfrmS bufjcrf;u vlu
½kyfjrifoHMum;rSm awGYjrifvdkuf&½HkrQESifh olYudk Ncdrf;ajcmufcH&ovdkrsKd;
tEÅ&m,f ud, k xf ifjyw,fvYkd ½IjrifraI wGukd awG&Y avh&w dS ,f/
tJ'D taMumufw&m;udk aq;aomufvYkd aysmufygrh vm;/

taMumufw&m;udk
ukpm;Ekdifyghrvm;

2 004 ckEpS f tapmydik ;f umvwke;f uayg/h 3 ESpef ;D yg; t&G,rf Qom&Sad o;wJh
uReaf wmfo h rD; ]a&buúm} [m a&csK;d cef;rSm a&csK;d ae&if;eJY a&ydu
k af cgi;f rSm
wyfqifxm;wJh ud&d,mwpfckyGifhoGm;cJhordkY olr[m ililBuD; Muufao aooGm;cJhw,f/
olrqD tajy;tvTm;oGm;a&mufNy;D uReaf wmfu [efcsux f ed ;f ay;vku
d &f w,f/
]a&buúm} [m rsuEf mS Bu;D eDjref;Ny;D atmf[pfiakd <u;ygava&m/

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 29


tJ'v
D jkd zpfysuNf yD; vaygif; uReaf wmfuawmh aumif;aumif; ay;ydkYcJhjcif;aMumifh ]a&buúm} csurf xH owif;tcsut f vuf
twef M umwJ h t xd ol r [m odaew,f/ cHpm;rIjrpfzsm;cH&m rSm taMumufw&m;udk cHpm; opfawG xyfrHay;ydkY&if; olr&JU
a&csKd;&if tEÅ&m,f&Sdw,fvdkY udk avhvmqef;ppfwhJ OD;aESmuf ae&aMumif; uRefawmfodcJhyg taMumufw&m;awGajyapatmif
pGJrSwfaecJhw,f/ taMumuf twGif;&Sd vHkNcHK ab;uif;wJh w,f/ 'Da&ydkufacgif;uaeNyD; Bud K ;yrf ; tm;xk w f c J h w ,f /
w&m;jzpfay:rIqdkif&m tm½Hk A[kdcsufeJY olr OD;acgif;&JU aMumufvefYzG,faumif;wJh a& 'gayr,fh olr&JU ½kyfcE¨mudk,f
aMumawGudk avhvm pl;prf;wJh a&SUykdif;&Sd tjriftm½Hkzrf; cor- ylazmif;awG xGufvmavh &Sd BuD;u tvGefYtvGef awmifh
orm;awmfwpfa,muftaeeJY tex wdkY&JU qufoG,f owif; aMumif;udk olr&JU OD;aESmufA[kd wif;pGmeJY qkwfuefqkwfuef

aMumufpw
d jf zpfay:atmif cH,l wHjYk yefrI
awmifay:vrf;wpfckrSm avQmufvSrf;vmaeolwpfOD;[m a>r oauFwawGudk vufcH&,lw,f/ tcsufjyoauFwawGudk zrf;
wpfaumifuakd wGY&awmh aMumufpw d af y:vmw,f/ tJ'D aMumuf ,lNyD; tcsuftvufawG&UJ t&nftaoG;awGukd ydrk jkd rifrh m;vmap
pdwjf zpfay:vmatmif wkYHjyefaqmif&u G rf aI wGukd OD;aESmuftwGi;f &Sd w,f/ tcsdeftwkdif;twmwpfck ydkrdkMumanmif;vmw,f/ tJ'D
Cortical eJY Subcortical wdkY&JU qufoG,fa&; vrf;aMumif;awG awmhrS vrf;ay:u a>r&,fvkdY ydkif;jcm;Ekdifvmw,f/ tJ'Dvdk &&Sd
ay:rSm xkwfvkyfaeMuwm jzpfw,f/ NyD;awmh Thalamus u xm;wJh owif;tcsut f vufukd amygdala qDukd vTaJ jymif;ydYk ay;
tjriftm½HEk ;Id qGru I kd yxrqH;k jzpfay:apw,f/ tJ't D jriftm½Hak wG vkdufw,f/ tJ'gaMumifh ESv;kH udk ckeaf pw,f/ aoGztd m;awG wdk;
[m Thalamus uaeNyD; amygdala qDoYdk tajy;tvTm; owif; vmapNyD; <uufom;awGudk usKHUvmapw,f/ 'gayr,fh tjrif
ydYkay;w,f/ 'Dvt dk vsit f jref xkwv f iT rhf aI Mumifh OD;aESmufuaeNyD; tm½HkcH cortex u a>r&,fvdkY ydkif;jcm;rSwf,ljcif; r&SdcJh&ifawmh
jzpfEidk af jctEÅ&m,fudk wHkYjyefxkwfvTifhaeMuw,f/ wpfcsdefwnf; amygdala udk owif;a&muf&SdvmNyD; aMumufpdwfjzpfay:atmif
rSmyJ tjriftm½HkcH cortex uvnf; thalamus xHrS tcsufjy wHkYjyefjcif; rjyK&ef y,fxkwfNyD; jzpfvdrfhr,f/

30 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


jyKaew,f/ a&csKd;cef;xJu taMumuf w &m;qd k w m ol [ m xG u f a jy;vk d p d w f 'D vkyfief;tqifhqifhudk
a&yef;awGudk pwifzGifhaewkef; odpw d f tajctaewpfrsKd;xuf odkYr[kwf wkdufcdkufvkdpdwf jzpfay:apwJh A[dktcsuftcsm
rSm olr&JUtm½Hu k kd a&ydu
k af cgif; ydkuJNyD; wnf&Sdaew,f/ uRef jzpfay:vmNyD; tJ'aD Mumufpw d f ae&m[m OD;aESmuftwGif;&Sd
qD a&mufraeatmif ajymif;ay; awmfwYkd OD;aESmuftwGi;f &Sd yHrk eS f uyJ olYtm; ckcHumuG,fa&; rufrGefoD;eJYwlwJh Amygdala
&if;jzifh wjznf;jznf; avhusihf tvkyv f rf;aMumif;xJu tcsuf twGuf vkdtyfovdk tBuD; yJjzpfw,f/ taMumufw&m;&JU
ay;jcif;jzifh olrukd a&csKd;cef; ay;rIawG Edk;Mum;vmMuwm tus,f ulno D rIjyKaMumif;udk jzpfwnfysufoHo&mudk pGefYOD;
xJ jyefvnf 0ifa&mufapcJh& jzpfw,f/ emAfaMum&JU qJvf [m;Awfwuúov kd rf S pdwyf nm &SmazGavhvmwifjyoluawmh
w,f/ 'gayr,fh olru a&yl awGtMum;rSm tm½HkaMum vIyf &S i f a0gvf w mbD u ef E G e f u e,l;a,mufwuúov kd rf S tm½Hk
azmif;awGukd owdxm;aeao; &Sm;rIpepf ajymif;vJjcif; jzpf 1920 jynfhESpfrSm yxrqHk; aMumynm&Sif *sKd;Zuf tD;vJ
w,f/ w,f/ aMumufpdwf[m ab; azmfxw k w
f ifjycJwh ,f/ vlom; a'gufcfpf jzpfygw,f/ olu
bmaMumif h taMumuf Oy'fjzpfapatmif zefwD;ay;wJh tygt0if owå 0 gawG [ m OD;aESmuftwGif;&Sd amygdala
w&m; ay:xGufvm&wmvJ/ ½kycf E¨mud,
k &f UJ wkYH jyef vIy&f mS ;rI tEÅ&m,fukd wkYHjyefvyI &f mS ;MuwJh qd k w mud k aMumuf v ef Y p d w f
uRefawmfwdkYu tJ'DtaMumuf
w&m;eJY ywfoufNyD; bmrsm;
vkyfay;EkdifovJ/ aMumufpdwf vlom;awG[m bkd;ab;tpOftqufwkef;u ajcmufvSefYcHcJh&wJh
0ifaeolawGudk vkdtyfovdk
ulnDay;jcif;jzifh ukoay;vdkY& tajctaersKd;awGeJY ywfoufNyD;
aeNyDjzpfw,f/ tcsKdUvlawGukd
olwkdY&JU,HkMunfrI pGrf;tm;ay: tvktd avsmuf aMumufpw d f 0ifvmMuavh &Sw
d ,f/
rSm trSDo[JjyKNyD; ukoay;cJh
w,f/ tcsKdU vlawGudkawmh
olwdkY&JU aMumufpdwf0ifaewJh jzpfw,f/ tcsed u f mv Mumjrifh tcgrS m emAf a Mum pepf & J U jzpfay:apwJh cvkwfjzpfw,f
vkyfief;awGudk jyefvnfvkyf pGm tEÅ&m,feJY xdyfwkduf a[mfrkef; xkwfvkyfrI yrmPjy vdYk azmfjycJw
h ,f/ aMumufpw d ?f
udkifEkdifatmif ulnDyHhydk;rIjyKNyD; &ifqdkifawGYae&ovdk trSef Z,m;udk a&;qGJNyD; ]uefEGef} u tcspf? trkef;eJY a'gopdwfawG
ukoay;w,f/ 'gayr,fh urÇmh wu,fvnf; taMumufw&m; avh v mcJ h w ,f / aumf w pf &JU jrpfzsm;cH&m&yf0ef;[m am-
ae&mtESHYtjym;u vlawG[m &JU zdp;D rIcaH e&w,f/ taMumuf qdik v
f f atmf*eJ pf j'yfaygif;awG ygdala jzpfNyD; owå0gawG&JU
qH y if a rG ; awG axmif x vm w&m;[m yHkrSeftm;jzifhawmh tygt0if ESvHk;u wGef;xkwf wa&GUa&GU zGHYNzdK; ajymif;vJrIjzpf
atmif aMumufvefYz;l Muygvdrfh uRefawmfwYkd twGuf tultnD vkdufwJh a[mfrkef;awGeJY aoG; pOf tapmydkif;umvuwnf;
r,f/ Oyrmqdk&&if {nfhcef;rSm &ygw,f/ taMumufw&m;rSm aMumawG&JU usKHUjcif;udk cHpm; u wnf&SdcJhwJht&m jzpfw,f/
xdik af eolwpfa,muf[m tao rsKd;ADZt& tultnDay;wwf azmfjyrIwpfrsK;d udk vlYcE¨mud,
k rf S aMumufvefYapwJh tjriftm½Hk
cH AHk;cGJwkdufcdkufrIeJY ywfouf wJ h obm0vnf ; &S d w ,f / ajzvTwfay;avh &Sdw,f/ ESvHk; udk vufcHNyD; wkHYjyefaqmif&Guf
wJh jyuGufawGudk ½kyfjrifoH <uufqw kd m ajracG;eHY&NyDqw
kd m [m ckeEf eI ;f jrefvmNyD; aoG;wGe;f wJh amygdala [m OD;aESmuf
Mum; odkYr[kwf tifwmeufrSm eJY ykysyfaeatmif 0yfacGaeawmh xkwftm; ydkrdk jyif;xefvm A[dck surf &Sd tjcm;tpdwt f ykid ;f
awGYjrif&&ifjzpfap? owif;pm wmyJ/ "mwfcGJcef;xJrSmarG;NyD; w,f/ emAfaMumawG&UJ awaZm awGeYJ twl yl;aygif; aqmif&u G f
acgif;BuD;ydkif;u xif;aewJh "mwfcGJcef;xJ BuD;jyif;vmwJh "mwf [ m yd k N yD ; vsif j ref p G m avh&w dS ,f/ OD;aESmuf&UJ vufcH
tJ'Dowif;udk zwf&&ifjzpfap? ud k u f j zwf p m; owå 0 gawG awmufavmifvmw,f/ta& a&;XmejzpfwJh thalamus xH
aMumufpw d f 0ifvmapygw,f/ awmifrS 'DvkdtjyKtrlrsKd;awG jym;awGu at;vmNyD; Muufo;D jzwf o ef ; a&muf & S d v mwJ h
tJ'Dvl[m taMumufajyaq; &Sdw,f/ uRefawmfwdkY vlom; jzef;jzef;xvmw,f/ rsufvHk; taMumufw&m; tm½HkawG&JU
udk rSD0JzdkY vdktyfr,fvdkY tajz awGuawmh bkd;ab; tpOf awGu ydNk yD; jyL;us,fvmw,f/ taMumif;&if;cHudk ppfaq;wJh
xkwaf y;Ekid yf gw,f/ uRefawmf tqufwkef;u ajcmufvSefYcHcJh OD;aESmuftwGif;&Sd ae&mawGu cortex u cGJjcrf;pdwfjzm avh
wkdY&JU aomuawGudk Nidrf;apzdkY &wJh tajctaersKd;awGeJY ywf tcsdefvkduf vIyf&Sm; aqmif vmw,f/ tJ'DurSwpfqifh
taMumufajyaq;awGudk rSD0J oufNyD; tvkt d avsmuf aMumuf &G u f a &;twG u f owif ; ud k rSwfÓPfodkrSD;&m XmejzpfwJh
Ekdifygovm;/ 'grSr[kwf rSD0J pdwf0ifvmMuavh &Sdw,f/ vufcH&,lNyD; qHk;jzwfcsuf hippocampus u trSwfw&
oifhygovm;/ aMumufvefYrIudk cHpm;& csay;aew,f/ &Sdaeapatmif aqmif&Gufwm
10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 31
jzpfw,f/ ]av;a'gufcfpf} &JU Muw,f/ 'gaMumifh uRefawmf aMumifh tajctae ydkqdk;vm ESvHk;a&m*g? avjzwfjcif;eJY
tqdkt& tJ'DaMumufpdwf jzpf wdkY vufawGY rBuHKzl;ao;wJh w,f/ uRefawmfh ZeD;[m tm½Hk pdwu f sa&m*g a0'em&Sif trsm;
pOfudk Thalamus rS amyg- ab;tEÅ&m,fqdk;awGeJY ywf aMum ynm&Siw f pfO;D ygyJ/ olr pk[m aMumufpdwfaMumifh jzpf
dala odkY ta&mufay;ydkYcsdef[m oufNyD; aomuyGm;Ekdifwmjzpf uvnf; uRefawmfh a,mufz ay:vmMuolawGy/J 'gaMumifh
12 rDvDpuúefYyJ Mumw,fvdkY w,f/ tJ'D tEÅ&m,fqdk;udk a&m*grsKd; olrrSm pGJuyfvdrfh tqdyo f ifah pwJh a&m*gyd;k aMumifh
od&&dS w,f/ olu aMumufpw d f vGwaf jrmufatmifwYkHjyefEidk jf cif; r,fvdkY tckdiftrm ,HkMunf jzpfay:vmwJh omrefa&m*gawG
jzpfpOf&JU tJ'D vrf;aMumif;udk r&SdcJh&ifawmh uRefawmfwdkYudk pGJvrf;aew,f/ aemufawmh udk tqef;wMu,f a&m*gBuD;
]tedrfhydkif;vrf;r} vkdYac:w,f/ aomuawG zdpD;vmygw,f/ olr[m tJ'Da&m*gaMumifh vJ awG jzpfay:apEkdifwJh pdk;&drf
awG;awmrIqidk &f m jzpfpOf vrf; ]reftdktm} rSm&SdwJh [m0kdiftD awmhwmyJ/ olru tcsdef&Sd aomuawG w&dyf&dyfwdk;jrifh
aMumif;udkawmh ]tjrifhydkif; wuúokdvfrS pdwfynm&SifawG orQ 'Da&m*gtaMumif;yJ awG; rvmapa&;twG u f txl ;
vrf;r} vdYk ac:w,f/ tjrifyh ikd ;f jzpfMuwJh ]a&mbwf a*sbvef awm qif j cif a ewmud k ; / a&Smif&Sm;oifhygw,f/ An-
vrf;rukd aMumufpdwfjzpfpOf csmh'feJY 'D um½dk;vkdif; bvef uRefawmfu 'Da&m*grsKd;[m thrax a'gifhoef;a&m*grsKd;&JU
jzwfoef;csed [f m rDvpD uúeYf 30 csmh'fwdkY&JU tqdkt& aMumuf rsKd;½dk;t& jzpfEkdifajc 4 &mcdkif wkdufcdkufrIaMumifh aoqHk;ol
rS 40 txd Mumjrifhw,f/ pdwf jzpfay:rI jyóemudk xyf EIef;yJ&SdNyD; a&m*gydk;0ifrSom 5 OD; tygt0if 2001 ckESpf
]]vlawGrSm olwkdY od&Sdem; aqmif; jznfw h if;ay;aewJt h &m tEÅ&m,fjzpfEidk af Mumif; olrudk twGif;u tar&duefjynfol
2,978 a,mufwkdY[m tMurf;
zuf0g'DawG&JU owfjzwfjcif;
vlwpfa,muf[m wpfpw kH pf&meJY ywfoufNy;D pd;k &draf omu cHcJhMu&w,f/ a&m*gxdef;csKyf
a&;eJY umuG,fa&;A[dkXme&JU
wpfBurd cf pH m;cJ&h zl;w,fq&kd if tJ't
D awGt Y BuKH u tqdkt& 2001 ckESpftwGif;u
tar&duefjynfoal wG[m ESv;kH
olYudk yl;uyfajcmufvSefYaeavh &Sdw,f a&m*gaMumif h 700 , 142
a,muf? uifqma&m*gaMumifh
553,768 a,muf? rawmfwq
vnf j cif ; r&S d w J h taMumuf uawmh Ncdr;f ajcmufrI tEÅ&m,f azsmif;zs&if; wkdufxkwfuko xd c d k u f r I a Mumif h 101 ,537
w&m;&Sad ew,f/ tJ't D aMumuf &JU twkid ;f tqtrSeu f kd vlom; ay;&w,f/ olr&JU rdcifrSm a,muf? udk,fhukd,fudkvkyfBuH
w&m;[m ]tedrfhydkif; vrf;r} awG wGufqrI vGJacsmfaeavh pGJuyfaewJh a0'emu rsKd;½dk; ol 30,622 a,muf? towf
ay: ajccsrdNyDq&kd if olYukd xde;f &Sjd cif; jzpfw,fvYkd od&&dS w,f/ vdkufw,fqdkwJh aMumufpdwf cH&ol (9^11 - aoqHk;olrsm;
csKyfvYkd r&Ekid af wmhb;l }}vdYk ]av; uRef a wmf w d k Y u wpf O D ; csif ; [m olrrSm udef;atmif;ae ryg0ifyg/) 17,330 a,muf
a'gufcfpf} u qdkw,f/ yk*¾vdu tEÅ&m,fusa&mufrI w,f/ tm½Hak Mumynm&Siw f pfO;D aoqHk;cJhMuw,f/
udk a&S;½I avhvmMuw,f/ taeeJ Y 'D a &m*gtaMumif ;
taMumufw&m;jzpfay:rt I ajccH tjzpftysufwpfckeJY ywfouf aemausatmifodxm;wJh tod xdk;aq;owdå
vlwpfa,muf[m wpfpHk NyD; uReaf wmfwYkd Mum;od? zwf½I w&m;awG olrrSm &Sdaeayr,fh 'gaMumifh vlom;udk uvd
wpf&meJY ywfoufNyD; pdk;&drf xm;wJh tEÅ&m,feJY ywfouf rsKd;½dk;vkdufw,fqdkwJh tcdkif aewJh taMumufw&m;eJY ywf
aomu wpfBudrfcHpm;cJh&zl; NyD; yuwdtppftrSef r[kwf trm,HkMunfpdwfaMumifh jzpf oufNyD; uRefawmfwdkY bmrsm;
w,fqdk&if tJ'DtawGYtBuHKu wmawGudk vufawGY pl;prf;ae ay:vmwJh taMumufw&m;&JU vkyfay;EkdifrSmvJ/ 'DtaMumuf
olYukd yl;uyfajcmufveS Yf aeavh Muavh&Sdw,f/ &v'fukd cH,laejcif;jzpfw,f/ w&m;0ifwhJ a&m*grsK;d u wpfO;D
&S d w ,f / taMumuf w &m;eJ Y uRefawmfh a,mu©rBuD; wjznf;jznf; BuD;xGm; eJYwpfO;D rwlbJ a&m*gvu©Pm
ywfoufNyD; vlom;eJY <uuf [m El;nHhwJh wpf½ª;rQifawGudk vmwJh aMumufpdwf[m wpf awG axGjym;vGef;ordkY uko
awG&UJ cHpm;wHYk jyefyrkH wlMubl;/ zsufqD;wJha&m*gydk; wpfrsKd; em&D rkdif 80 rS rkdif 100 txd enf;pepfwpfck&,fvdkY tao
vlom;awGu tEÅ&m,ftcsuf 'PfaMumifh bD;wyfuv k m;xdik f t&SdefravQmhbJ armif;ESifajy; owfrSwfvkdY r&Ekdifbl;/ &if;ESD;
jyrIawGudk tMum;tm½HkrS &&Sd eJY pcef;oGm;ae&wm tESpf 20 vTm;aewJh um;wpfpD;&JU ouf NyD;om; taMumufw&m;tay:
ouJo h Ykd owif;tcsuftvuf eD;yg;&Scd NhJ yD/ uReaf wmfh a,mufz a&mufrIrsKd;eJY vlom;tay:rSm wdrf;nGwfrIudk rSDwnfNyD; vl
awGudk zwf½Ijcif;rSvnf; &&Sd uvnf; bmr[kwfwJh a&m*g ouf a &muf x k E S u f a ew,f / om;twGuf taMumufw&m;
32 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
taMumufw&m;uif;a0;a&;
vlemwpfOD;&JU taMumufw&m;udk atmifjrifpGm z,f&Sif;ay; ]]tif&ef;'f}} u av;wGJYwGJY &Sif;jyaew,f/ NyD;awmh olu
Ekdifa&;twGuf uRefawmfavhvmcJhrdw,f/ tJ'Dvlemudk Joel En- qufvufajymMum;jyefw,f/
rand vdkY qkdygpkdY/ *sKd;vftif&ef;'f[m olYusef;rma&;? olYtvkyf? ]]uReaf wmft h wGuf ta&;BuD;qH;k qE´uawmh zcifwpfa,muf
olYro d m;pk pwmawGtwGuf aomuawGymG ;NyD; pdwu f sa&m*g pGu
J yf yDoa&;yJ/ uReaf wmfo h m;udk tcspfqHk;yJ/ olYtwGuf wkHYjyefvkyf
apr,fh taMumufw&m;awG pGJuyfaew,f/ tdyfr&wJh xdwfvefY aqmifay;cJhwmawGudk uRefawmfodygw,f/ uRefawmf[m olY
aMumuf&UHG pdwaf wG[m noef;acgif,t H csed rf mS zdp;D vmwmaMumifh twGuf vdktyfaew,fav/ uRefawmfhb0xJu ol xGufroGm;
olYtodpdwfawG uif;rJhvmaecJhwmu tqdk;qHk;yJ/ apcsifwJhqE´awG ydkNyD; BuD;xGm;tm;aumif;vmaew,f/}}
]]cifAsm; pdwåZjzpfaewmyJ/}} oleJY uRefawmf[m enf;vrf;aygif;rsm;pGm toHk;jyKum
uRefawmfu olYukd oHk;oyfNyD; tyfusryfus qdkvdkufw,f/ pdwu f kd xde;f csKyfNyD; yHrk eS f tm½Hk &&Sad &;twGuf zefw;D Ekid cf MhJ uw,f/
olYrsufpdESpfvHk;wpf0kduf&Sd ao;i,fvSwJh <uufom;rQifav; udk,fhtay:cHpm;rI ul;pufapr,fh tEÅ&m,fab;'kuj© yuGuf
awG[m avsmh&J&J jzpfaeMuw,f/ ]tif&ef;'f} [m olYaMumufpdwf awGukd azmfjywJh ½ky^f oHeYJ0ufbq f u dk rf S owif;rsm;udk rMunfyh geJY/
udk wkdufzsufr,fh udk,fykdiftpDtpOfawG a&;qGJcJhw,f/ tvkyf ]tif&ef;'f} vdk aomu yGm;aew,fqdk&ifawmh pGrf;tm;
roGm;cif tcsdef,lNyD; aeYpOf 3 rkdifcefY cyfrSefrSef tajy;avhusifh owdåawG BuD;xGm;vmatmif wnfaqmufyg/
w,f/ tpm;tpmudk yHkrSef pm;oHk;w,f/ yHkrSeftdyf? yHkrSefpm;? azsmfajz wifqufrIawGudk yHkrSefMunfh½I?
oDwif;wpfywftwGi;f pD;u&ufESpfvdyfyJ aomufrdatmif qifjcif yHrk eS f um,avhusif?h yHrk eS f tcsdeZf ,m;qGJ tvkyv f yk jf cif;udk vuf
w,f/ 6 vcefY avhusifhNyD;awmh uRefawmfhtvkyf½Hk;cef;xJrSm awGYaqmif&Gufyg/ oifh&JU aeYpOfqifjcifoHk;oyfwJh tjrifawGudk
olvkyf&udkif&wm tqifajyvmw,f/ tpOfwus xdef;csKyfjcif;trI jyKEkdifatmif wnfaqmufyg/
]]uRefawmfh tpGrf;owdåawG ukecf ef;oGm;jyefNyD a'gufwma&/
aMumufpdwfawGu uRefawmfhukd zdpD;vmjyefw,f/
pdk;&drfaomuawGyGm;vmw,f/ tJ'DaomuawG[m
uRefawmfhtay: trSefwu,f uyfNidaeNyDvdkY
cHpm;ae&w,f/ aomurD;awGu uRefawmfhudk
zrf;qkyf0g;rsKdaecJhw,f/ NyD;awmh ydkrkd jyif;xefvm
w,f/}}
]]tif;av--------tJ'D aomurD;awGudk
cifAsm;wkdufzsuf Nid§rf;owfcJhw,f r[kwfvm;/}}
]]tJ'DaomurD;awGu tvSnfhus vma&muf
pGJuyfaeMuwm a'gufwm/ oHo,awGuvnf;
wpp tpm;xdk; ae&m,laeMuw,f/ uRefawmf
twdwftaMumif;awGudk awG;rdwJhtcgrSmawmh
aysmf&Tifcsrf;ajrhrIawG &ygw,f/ }}

uay;wJh qdk;usKd;awG&&SdouJh tcsdefay;ukoenf;eJY jyefvnf toHk;jyK ukoay;EkdifaMumif; ,Ofyg;apNyD; ]aq;NyD;}wJh pepf


odYk umuG,[ f efYwm;a&;twGuf ynmay;NyD; tajzxkwfay;wJh ,ckvufawGY avhvmaewJh rsKd ; pD & if x k w f v k y f x m;wm
ykdrdkpGrf;aqmifEkdifwmvnf; &dS enf ; vrf ; awG y J jzpf w ,f / okawoetzGJYwpfcku tBuH jzpfw,f/ tJ'D aq;awGxuf
w,f/ taMumufw&m;aMumifh taMumufw&m;udk vufcjH cif;? jyKxm;ygw,f / taMumuf ydkrdkaumif;rGefwJh xkd;aq;awG
wku d cf udk rf I odYk r[kwf xGuaf jy; odkYr[kwf xkwfvkyfjcif;jyKMu w&m;udk avhvmwJh okawoD udt k oH;k jyKNyD; cE¨mud, k t f wGi;f
rIudk pGrf;aqmifEkdifwJh a[mfrkef; wJh tcsufjyoauFwawG&JU awG[m orm;½dk;us xkd;aq;eJY rS aMumufpdwf tBuD;tus,f
xkwfvkyfrIrSm wcsKdUvlawGu vIyf&Sm;awGudk [efYwm;ay; ukozdkY tajzr&SmMuygbl;/ yGm;apwJh cHpm;rIawGudk avsmh
ydkrkdtm;aumif;Muw,f/ ,aeY EkdifwJh orm;½dk;usaomufaq; a&m*gyd;k wku
d zf suaf &; xd;k aq; enf;oGm;atmif zefw;D ay;jcif;
acwfpm;aeMuwJh taMumuf awG&JU tultnD&,lNyD; uko awGudk cE¨mudk,f&JU wHkYjyefrIeJY jzifh usef;rma&; aumif;rGefvm
w&m; ukoenf;awGuawmh ay;EkdifwJhtjyif xkd;aq;udkyg umuG,fwm;qD;EkdifpGrf;wdkYeJY apwJh ukoenf; jzpfw,f/
10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 33
taMumufw&m;udk [efY &JU okawoetzGJYu tBuHjyK taMumufw&m; jzpfay: odyÜH tu,f'rD} rS xkwfa0wJh
wm;EkdifwJh yxrqHk;enf;vrf; xm;ygw,f/ rIudk aESmifh,Suf [efYwm;wJh proceedings *sme,frmS azmfjy
awGxJu wpfckuawmh umvD cg[J v f & J U ok a woe aemufwpfenf;uawmh cJhygw,f/ cE¨mukd,feJY ,Ofyg;
zdk;eD;,m; wuúodkvfrS tm½Hk vrf;aMumif;ay:udk qufvuf taMumufw&m;udk jzpfay:ap apwJh xkd;aq;awGudk toHk;jyK
aMumynm&Sif vm&Dcg[Jvf wD avQmufvSrf; vm ol u awmh wJh OD;aESmuftwGif;u tcsuf NyD; taMumufvGefrIudk um
xGix f wk v
f yk cf whJ hJ ]]EsL,Gef (re- [m;Awfwuúov kd rf S pdwaf &m*g jyxkwfvkyfrIawGudk zsufqD; uG,f wm;qD;Ekdifw,f/ olwdkY
uron) awG u d k toH k ; jyKNyD ; ynm&yfqdkif&m ygarmu© ]a&mf ypfjcif;ygyJ/ tJ'Dvdk awGY&Sdcsuf awGu pdwfa&m*g uko&mrSm
taMumufw&m;tm;vufcjH cif; *smacypfxfref;} jzpfygw,f/ awGudk 2000 jynfhESpf? Mo*kwf toH;k jyKwJh amphetaminelike
odkYr[kwf xkwfvTifhjcif;jyKae Propranolol udk csdefqrDSap v 17 &ufaeYxkwf ]obm0} xdk;aq;udk <uufawG&JU cE¨m
MuwJh OD;aESmufxJ&Sd tcsufjy jcif;jzifh taMumufw&m;awG *sme,frSm ]av;a'gufpfcf} eJY ukd,ftwGif; xdk;xnfhay;xm;
oauFwawG&JU aqmif&GufrI udk rSwfom;xm;wJh rSwfÓPf rufpf*g;vfwuúodkvfrS ]cg&if w,f/ tcsKdU <uufawGudkawmh
awGudk [efYwm;Ekdifjcif;jzpf tm;udk avQmhenf;aprSmjzpfNyD; eE´m} wdYk u xkwaf zmfwifjyvm glatiramer acetate odkYr[kwf
w,f/ ]cg[Jvf} [m Propra-
nolol aq;&JU vlom;awGtay:
tmedoifjyif;&Sru I kd 1994 ckEpS f
taMumufw&m;jzpfay:ruI kd aESmif,
h uS f [efw Y m;wJh
twGif;u vufawGYprf;oyfjy enf;wpfenf;uawmh taMumufw&m;udk jzpfay:ap wJh
cJhw,f/ ]umwufcsKdvmrdkif;}
vdYk ac:wJh taMumufw&m; zdp;D OD;aESmuftwGif;u tcsujf y xkwv f yk rf aI wGudk zsuq
f ;D ypfjcif;ygy/J
apwJh a[mfrek ;f awGukd vufc&H
,lEkdifpGrf; rjyKEkdifatmif [efY
wm; ydwfyifwJhaq; jzpfw,f/ taMumufw&m;tay: &ifqikd f cJhMujyefw,f/ y½dkwif; aygif; copolymer-1 (cop-1) xdk;
vlom;awGukd omreftajctae wkdufckdufrI odkYr[kwf xGuf pyfzGJYpnf;rIudk zifhETJapwJh ckcH aq;awG xdk;ay;xm;w,f/
rsKd;rSmxuf aMumufvefYzG,f ajy;rI jyKapwJh cHpm;rIawGudk aq; anisomycin udk rSD0Jxm; aq;xd;k rxm;wJh <uuftyk pf u k kd
aoG;xGufoH,dk Zmwfvrf;awG tayG;owfxm;ay;Ekdifw,fvdkY wJh <uufawG[m aMumufpdwf oyf o yf cG J z ,f x m;w,f /
jyoaecsderf mS yif vlom;awGukd olu ajymMum;cJhw,f/ 2002 jzpfay:rIudk umuG,f[efYwm; aMumufpdwfudk uvday;wJh
taMumufw&m; enf;yg;apwJh ckESpftwGif;u ]ypfxfref;} eJY EkdifaMumif; wifjycJhjcif; jzpf emAfqv J af wG&UJ aqmif&u G rf u
I kd
olYaq;&JU tmedoif ydkrdkjyif;rI olYtkyfpk0ifawG[m propra- w,f/ Amygdala u tcsuf umuG,fay;EkdifwJh T qJvfawG
udk odomxif&mS ;pGm awGY&cdS jhJ cif; nolol aq;wkdufauR;ukoay; jy armfvu D sL;awGukd xkwrf ay; udk cop -1 u EdI;qGay;w,f/
jzpfw,f/ omref yuwd tajc wJh ta&;ay:ukocef;xJu EkdifwJhtwGufaMumifh tJ'Daq; Cop-1 aq;udr k 0DS x
J m;wJh <uuf
taersKd;rSmqdk&ifawmh pdwfvIyf vlem 41 OD;udk Munfh½Iavhvm udk rS0D x
J m;MuwJh <uufawG[m awG[m0uFygvrf;awGukd rSwf
&Sm;zG,f Zmwf0ifcef; rpdkYrydkY cJhMuw,f/ aq;&JU tmedoif twdwfu aMumufvefYzG,f&m rdaeMuNyD; vIyf&Sm;oGm;vmEkdif
avmufomyg0ifwhJ Zmwfvrf; udk pl;prf;cJhMuw,f/ tJ'Dvlem awGukd rrSwrf w d t
hJ jyif aMumuf Muw,f/ aq;rSD0Jjcif; rjyKMu
rsKd;uawmifrS pdwfvIyf&Sm;zG,f trsm;pk[m um;wkdufcHMu& pdwftay: wkHYjyefrItopfawG wJh <uufawGuawmh tJ'<D uuf
tjzpftysuf vH;k 0rygwJh Zmwf vdYk aoG;xGuo f ,
H kd 'Pf&m&ae udv k nf; aqmif&u G Ef idk jf cif; r&Sd awGvdk rpGrf;aqmifEkdifMubl;/
vrf;xuf vlawGudk ydkNyD; pGJNid olawG jzpfMuw,f/ tJ'D vlem Muawmhbl;/ Cop-1 aq;rSD0Jxm;wJh <uuf
apavh&SdMuw,f/ taMumuf awGudk propranolol aq;awG taMumufw&m;udk ukpm; awG[m aMumuf&GHU xdwfvefYrI
w&m;udk ukoay;EkdifwJh Pro- 10 &ufMumwdkuf auR;xm;cJh wJh aemufxyf enf;wpfenf; uif;wJh vu©PmrjyMubJ yHrk eS f
pranolol aq;[m aoG;wkd; w,f/ aq;rSD0JwJh aoG;xGuf uawmh tm½HkaMumpepfawG&JU twkid ;f wnfNidrrf &I adS eMuw,f/
a&m*geJY omrefo½d;k o&DjzpfwhJ oH,dk 'Pf&m& vlemawG[m wkHYjyefrIudk avQmhcsjcif; jzpf tJ'Denf;twkdif; vlom;awG
emrusef;rIawGukd ukowJah q; aq;rSD0Jjcif;r&SdwJh aoG;xGuf w,f/ ]]aeb&mqum aq; udkvnf; prf;oyfavhvmMu
ygyJ/ 'gayr,fh 'Daq;[m oH,dk 'Pf&m& vlemawGxuf odyÜH A[dkXme}}rS tm½HkaMumZD0 vdrrfh ,f/ tJ'v D kd prf;oyfMunfh
taMumufw&m;udk ukoa&; taMumufw&m; avsmhenf;ap ynm&Sif ]*sKdeoefupfyef pfp}f eJY MuzdYk pdik ;f jyif;aeMuNyDjzpfw,f/
twGuf tvGet f rif; tmedoif aMumif; ]cg[Jvf}u awGY&SdcJhyg tzGYJ0ifawG&UJ avhvmawGY&cdS suf aq;aomuf ? aq;xk d ;
jyif;wJah q;jzpfw,fvYkd ]cg[Jv}f w,f/ awGudk ]tar&duef trsKd;om; jcif;jzifh aMumufpw d jf zpfay:ap

34 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


wJh rSwfÓPfawGudk xHkxdkif; jzifh olY&JU oif,lEkdifpGrf;awG tqufrjywf tpm;xdk;ae&m awGukd tBuD;tus,f rD;armif;
atmif ukowJh enf;pepf[m wpfr[ k wk cf si;f jzpfay:rvmEkid f ,l a eMuvd k Y jzpf y gw,f / xkd;jyaeMuwJh owif;rD'D,m
tem*wfrSm awGY BuHK & r,fh bl;qdw k mudk auseyfpmG vufcH (uRefawmfhorD;uawmh a&csKd; awGxJu Ncdrf;ajcmufrIaMumifh
taMumufw&m;awGukd OD;aESmuf vmrdjcif;yJjzpfw,f/ taMumuf cef;xJ jyefvnf0ifa&muf&JcJh taMumufw&m;jzpfay:rvm
u xdef;csKyfay;apEkdifatmif w&m;qdkwm cHpm;rI&JU euf½dIif; w,f/) tJ'g olYyifukdpdwf&JU atmif uRefawmfwdkYawGu ckcH
awmh aqmif&u G af y;Ekid pf rG ;f r&Sd wJhae&mrSm tjrpfwG,faerI ukpm;EkdifrIaMumifhyJ jzpfw,f/ qefYusifMu&r,f/
bl;/ 'Daq;0g;awG&JU tmedoif wpf c k j zpf w ,f / taMumuf rdbawGeJY q&m0efawGu olr uRef awmf wdkY&JU b0
zG H Y N zd K ;wk d ; wuf a prI twk d i f ; w&m;udk OD;aESmufeJY xdef;csKyf &JU aMumufpdwfudk tenf;i,f &Sifoefjcif;udk xdef;csKyfxm;
twmudk *½krxm;bJ taMumuf zd k Y qd k w m cuf c J v S y gw,f / rQom xdef;csKyfay;EkdifMuwm EkdifzdkY BudK;yrf;tm;xkwf&if;
w&m; ukoay;EkdifwJh aq;0g; wpfcgwpf&rH mS awmh taMumuf jzpfw,f/ ukd,fhudk,fudk tckdiftrm &yf
awG t jzpf quf v uf t oH k ; w&m;udk a&SmifvkdY r&Ekdifbl;/ uRefawmfwYdk ½kycf E¨mud,
k f wnfrI jyefvnf &&Sdap&r,f/
awmfcHaeMuapw,f/ 2003 uRef a wmf h o rD ; av;&J U a&yl udk trSefwu,f 'ku©ay;r,fh uRef a wmf w d k Y &J U taumif
ckEpS u f xkwaf 0cJw h hJ ]ukojcif; azmif;awGudk aMumuf&GHU xdwf tEÅ&m,fawGudk umuG,fa&; txnf r J h aMumuf p d w f a wG
tvGef} pmtkyfrSm ]ZD0udk,f vef Y vmrI u uRef a wmf h u d k twGuf taMumufw&m;[m wnf&adS ewJah e&mrSm tppftrSef
usifhw&m;} eJY ywfoufNyD; oifMum;ay;cJw h m wpfc&k w
dS ,f/ y#doaE¨odpdwfjzpfw,fqdkwJh pGrf;tm;owdåawGeJY tpm;xdk;
aMumufpdwftay: atmifyGJ taMumufw&m;udk oif,lavh olY&JU rlvtqifhae&mudk xdef; ae&m,lMu&r,f/
qifEidk af &; enf;vrf;udk wifjy vmvdkY jzpfEkdifyghrvm;qdkwm odr;f ay;jcif;jzifo
h m taMumuf cifarmifaZmf
xm;ygw,f/ ]]aoG;xGufoH,kd ygyJ / bmjzpf v d k Y v J q d k a wmh w&m;udk atmifjrifEkdifayvdrhf Ref: American Mind
'Pf&m&aeMuolawGudk pdwf taMumufw&m; jzpfpOfawGu r,f/ wpfae&m&mu tEÅ&m,f
tm½Hkxdkif;rdIif;apwJh aq;awG
rSD0Japjcif;[m olwkdY&JU omref
um,vIy&f mS ;rI vkyif ef;pOfawG aus;&Gmwkid ;f ud,
k t
hf m;ud, k u
f ;kd pmMunfw
h u
dk rf sm; xlaxmifzYkd
ud k xd c k d u f a pEk d i f y gw,f /
uRefawmfwdkY cHpm;Mu&r,fh 0kdif;0ef;ulnDaqmif&GufpdkY
'ku©qif;&J? aMuuGJrI? w&m;rJh
uif;pGm jyKusifch &H wJh emMunf;
rIawGtjyif pdwful;psmef0ifpm;
rIawGukd uRefawmfwdkY udk,f 2006 ckEpS ?f rwfv (31) &ufaeYtxd Ekid if t H 0ef;wGif
wkdifrSmjzpfap? ywf0ef;usifrSm aus;&Gmud,
k t
hf m;ud, k u
f ;kd pmMunfw h u
dk f (52762) wdu
k f zGiv
hf pS Nf y;D
jzpfap aumif;rGefrQwpGm jzpf
xGef;apa&;twGuf aq;0g; jzpfygonf/
topfawG xkwfvkyfoHk;pGJrSD0J
Mujcif;[m tEÅ&m,fBuD;vSyg
w,f/}} aus;vufaejynfoltrsm; ynmA[kokwwdk;yGm;ap&ef
atmifjrifrI &Sd r&Sdukd rod aus;&Gmukd,fhtm;ukd,fudk;pmMunfhwkdufrsm;twGuf pmtkyfrsm;udk
bJ taMumufw&m;a&m*gpGu J yf
aeolawGudk ukoNyD; ulnDrI jyefMum;a&; ESifh jynfolYqufqHa&;OD;pD;Xme? c½dkif^ NrdKUe,f½Hk;rsm;odkY
ay;Ekid af tmif uReaf wmfBudK;yrf; vª'gef;Ekid Mf uygonf/
cJw
h hJ umv[m tawmfMum&Snf
cJhygw,f/ OD;aESmuftwGif;
aMumuf p d w f jzpf a y:rI u d k
avhvmMunfh&if;eJY uRefawmf jyefMum;a&;0efBuD;Xme
odvmwmwpfc&k w dS ,f/ tJ'gu jyefMum;a&;ESifh jynfolYqufqHa&;OD;pD;Xme
awmh vlemudk oifMum;ay;jcif;
10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 35
uvkef;yGm;&ef {&mr cufcJ
Edw
Yk u
kd of wå0grsm; owå0gawGudk b,fuvkef;
yHkwloGm;ovJ
«1» EsLuvD;,m; ul;ajymif;jcif; «2» qJvfuGJjym;jcif;
aumfyu D ;l zk&Yd mrSm
om;O qJvfxJu EsLuvD;,m; uGJjym; yGm;rsm;vmwJh qJvfwpfckudk
98 &mcdik Ef eI ;f aom udk yHw
k yl mG ;r,fh owå0g&UJ DNA bla-stocyst ac: om;avmif;tBuKd
tBurd af wGrmS eJY tpm;xkd;w,f/ jzpfrvmrcsi;f arG;,lxm;w,f/
atmifjrifrIr&yg/
uvkef;yGm;jcif;tay:
aMumufvefYrIu odyÜHxuf
taMumif;rJh ylyefaMumifhMurI
[pfpwD;&D;,m;tay:
tajcjyKaew,f/ trSef
wu,frSm rsKd;ADZ yHkwlul;
rI[m Xerox rdwåLul;pufeJY
twdtus rwlnDyg/
uvkef;yGm;jcif;u wu,fhudk
cufcJygw,f/ vkyfief;pOfü
tqifhwpfqifhwufwdkif;
atmifjrifrIEIef;xm;u
ododomom usqif;
vmwmudk okawoe
ynm&SifawG &ifqdkifMu&
w,f/ olwkdY&JU BudK;yrf;
tm;xkwfrIrS 2 &mcdkifEIef;
xuf enf;yg;pGmom
ouf&Sd wd&pämef jzpfygw,f/
odk;rav; a':vDu BudK;yrf;
tm;xkwfrI tBudrf 280
NyD;aemufrS &SdvmwmjzpfNyD;
olr[m omrefodk;awG&JU
oufwrf;wpf0ufwnf;
aexdkifoGm;&w,f/ odyÜHynm
wdk;wufrvmjcif;
Island ½kyf&SifxJuvkd
tjzpfrsKd; odyftrsm;BuD;
aMumufaep&mrvdkyg/

24
36 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
vSonfh vkyif ef;
«3» om;avmif; ul;ajymif;jcif; «4» arG;zGm;jcif; uvke;f pGr;f aqmif &nf

zGNYH zKd ; Bu;D xGm;p om;avmif;udk tiSm; t&mtm;vH;k aeom;wusjzpf&if om;Opkaqmif;,ljcif;? EsLuvD;,yfpf
ud, k 0f efaqmifrcd if&UJ om;tdrx
f J uvkef; yHkwlarG;zGm;vmw,f/ ul;ajymif;jcif;rSonf arG;zGm;vmjcif;
ul;ajymif; ydaYk qmifay;w,f/ rdcifrmS txd tvH;k pHak om atmif jrifrEI eI ;f xm;
uk, d 0f efprJG I vu©Pmudk apmifMh uyf
Munfh½I&w,f/

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 25


37
odyÜHqdkwmbmvJ
odyyHÜ nmqdw k m rdr0d ef;usifrmS jzpfay:aewJt
h &mrsm;tay:
od&Sdem;vnfxm;wJh t&myJjzpfw,f/ rD;awmifawG bmaMumifh
aygufuGJ&wmvJ/ j'yfqGJtm;qdkwm bmvJ/ wjcm;N*dK[fawGrSm
ouf&SdawG &Sdovm;/ rdrd&JUOD;aESmuf b,fvkd tvkyfvkyfovJ
pwm pwmawGudk odyÜHynm&yfu 'Dhxuf 'Dhxuf ydkrdk&Sif;vif;pGm
ajzMum;Ekid zf Ykd &SmazGavhvmrI jyKae&w,f/

odyyHÜ nm&Siq
f w
kd m
odyÜHtaMumif;w&m;awG &SmazGpl;prf;vkyfudkifcJholudk opf&u G af wG a<uuscsed f rSm bmaMumifh
odyÜHynm&SifvkdYac:w,f/ t&m0w¬K taMumif;w&m;awGudk teDa&mif ndK&ifh&ifh jzpfoGm;&ovJqdkwm
teD;uyfapmifhMunfhw,f/ ar;cGef;aygif; ajrmufjrm;pGmar;r,f/ usKd;aMumif; t&if;ppfMunfhMu&w,f/
b,fvdk bmaMumifhodzdkY vufawGUprf;oyfrIawG
vkyfMunfh&w,f/

macan vdkYac:wJh 'Dvdk


Muufwla&G;uav;tygt0if
owå0gawG&JUtaMumif;
txl;jyKavhvmolukd
owåaA'ynm&Sif
(zoologist) vdkYac:w,f/
odyÜHynm&SifawG[m olwdkY
&SmazGavhvmwwfuRrf;xm;wJh odyÜHA[kokw
tawGUtBuHKawGudkoHk;NyD; t&m0w¬K ypönf;
topftqef;awGudk zefqif;Muw,f/ Oyrm
tckjrifawGYae&wJh vufudkif cell zkef;av;vdk
rsKd;aygh/

tJ'DMuufwla&G;tay: txl;jyK
avhvmcsuft& odvm&wmu
olY&JUawmufyaewJh taoG;ta&mif
awG[m rdwfvkduf&mrSm qGJaqmifzdkY
qdwk m odvm&w,f/

38 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


38 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
odyyHÜ nmeJY udik ;f cGrJ sm;
odyÜHynm&yfrSm rwluGJjym;wJh ynm&yftrsKd;tpm; (0g)
udkif;cGJaygif;rsm;pGm&Sdw,f/ xkdenf;wl tJ'Dwpfckcsif;tay: txl;jyKwJh
odyÜHynm&SifawGvnf; rsm;pGm&Sdaew,f/ tckazmfjyxm;wmuawmh
tJ'Dtrsm;BuD;xJu wcsKdUyJ jzpfw,f/

ZD0aA'ynm&Sif (biologists) ½ku©aA'ynm&Sif (botanists) "mwkaA'ynm&Sif (chemists)


awGu ouf&SdawGtaMumif; awGu tyifawGtaMumif; awGu "mwkypönf;rsm;eJY
avhvmw,f/ avhvmw,f/ ywfoufNyD; avhvmw,f/

enf;ynm
odyÜHynm&SifawG olwkdY&SmazGavhvmxm;wJh
aq;bufqkdif&modyÜH
oduRrf;em;vnfrIawGeJY ypönf;topftqef;awG
ynm&SifawG[m X-ray "mwf
zefwD;Muw,f/ odyÜHynm&yfom rxGef;um;cJh rSef½dkufpufoHk;NyD; cE¨mudk,f
vdkYuawmh 'DaeYvlom;awG tm;xm;ae&wJh twGif;ydkif;udk Munfh½IEkdifMu&
pufypönf;ud&d,mawG? aq;0g;ypönf;awG w,f/ yHkrSmawGY&wmuawmh
jzpfay:vmp&m taMumif;r&Sdbl;/ ajcz0g;wpfc&k UJ X-ray "mwfreS yf ykH J
&SmazGodem;vnfxm;rIudk vufawGYtoHk;cs jzpfw,f/ tJ'DxJu t½dk;
e,fy,frSm toHk;jyKjcif;udk enf;ynm (technol- wnfaqmufyHkudk jrifatmif
ogy) vdkYac:w,f/ Munfh/

vlawGtwGuf tEÅ&m,frsm;wJh 'guawmh robot ac:wJh


vkyfief;cGifawGrSm puf½kyfawGudk puf½kyfyJjzpfw,f/ [dk[dkonfonf
apckdif;EkdifzdkY yHkpHxkwfxm;wJh oGm;vmvIyf&Sm;EkdifNyD;
puf½kyftrsKd;tpm;awGvnf; &Sdw,f/ ½dk;&Sif;vG,fulw,f/ udk,fydkif
qHk;jzwfcsufcswmrsKd; vkyfEkdif
pGrf;&Sdw,f/

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 39


10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 39
odyÜHynm&SifwkdY&JU
vkyfaqmifzG,f&mrsm;
taMumif;w&m;wpfckudk qef;ppfazmfxkwfzdkYtwGuf odyÜH
ynm&SifawG[m vufawGYprf;oyf avhvmrIawGvkyfzdkY vkdw,f/
ouf&SdoufrJh t&m0w¬KawG b,fvdkjyKrlMuw,f qdkwmudk
prf;oyf ppfaq;Munfh Mu&w,f/
yHrk mS awG&U wmuawmh tyifawGeYJ ywfoufNy;D ½d;k ½d;k &Si;f &Si;f prf;oyfraI v;
jyKvyk yf ykH g/
ar;cGe;f rsm;pGmar;
bmvkyf&if bmjzpfrvJod&atmif
odyÜHynm&SifawG[m prf;oyfrIawG
vkyfMunfhMu&w,f/ Oyrmtm;jzifh aw;*Dw[m
tyifawG&JU BuD;xGm;rI jrefqefatmif
taxmuftuljzpfygovm;qdkwJh ar;cGef;udk &G,w
f ?l vH;k wl? a'guw
f l tkypf k (1) ckukd aw;*Dw aemufqHk;rSmawmh
ajzMum;EkdifzdkY vufawGUprf;oyf MunfhzdkYvdkw,f/ tyifawGukd tkypf k oDcsif;oHawG tkypf k (2) &JU Bu;D xGm;rI
(2) pk cGJvkdufw,f/ zGifhay;xm;w,f/ EIef;awGudk EdIif;,SOf
wpfnDwnf; wpf&G,fwnf; tyifawGudk tkyfpk (2) Munfhr,f/
pkcGJNyD; tkyfpkwpfckudk aw;*DwoDcsif;awG
zGifhay;xm;wJh 0ef;usifrSmxm;r,f/
yHkrSefxm;wJhtkyfpkeJY EdIif;,SOfMunfhr,f/

oDt&kd D (0g) ,lqcsuf


odyÜHynm&SifawG[m taMumif;t&mawG b,fvkdjzpfysuf tckawGY&wJh yif*Gif;iSuf
pcef;oGm;w,fqdkwmodzdkY oDtdk&DqdkwJh ,lqcsufwpf&yfudk uav;uawmh 'DoDtdk&D rSef rrSef
t&ifpOf;pm; aumufcsufcsMunfhMuw,f/ Oyrmtm;jzifh prf;oyf okawoejyK&mrSm
0if½dk;pGef;a&cJa'ou yif*Gif; (penguins) awG yg0iftoHk;awmfcH&wJh yif*Gif;
ajymif;a&TUoGm;wJh a'o[m tpma&pmaygrsm;wJh owå0guav;aygh/ olYukd
a'ojzpf&r,fqdkwm[m ,lqcsufwpf&yf *sufuuftusÐ 0wfay;xm;NyD;
tJ'D*sufuufrSm toH
jzpfw,f/ tJ'DoDtkd&D rSefuefw,f?
vTifhpufuav; wyfqifay;
rrSefuefbl;qdkwm oufaojyzdkY vufawGU xm;w,f/ (olYudk rxdckduf
&SmazGpl;prf;rIawG jyKvkyfMu&w,f/ remusif&atmif txl;owdxm;Ny;D
vkyaf qmifxm;wmyg/)
pl;prf;&SmazG okawoejyKvm&wJh
tcsuftvufawGudk rSwfwrf;wifNyD;
aemufxyf tvm;wl jzpf&yfawGudk toHvTifhpufuav;u ydkYvTwfwJh
xyfumwvJvJ rSwfwrf;wifNyD; &v'fcsif; a&'D,dktcsufjyawGudk ajc&mcHNyD;
wkdufqkdifppfaq;MunfhvkdY olwdkYawG b,fuae b,fudk
tBudrfaygif;rsm;pGmrSm tajz[m twlwlyJqkd&if oGm;vm vIy&f mS ;Muw,f qkw
d mudk
oDtdk&DcdkifrmoGm;wJh oabmaygh/ ajc&mcHEkdifwmaygh/

40 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


40 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
'guawmh comet ac: wJh Mu,fwHcGefygyJ/ Mu,fwHcGefawG[m
apmifMh unfah vhvmjcif; tmumoxJrSm jzwfoef;vGifharsmaewJh a&cJeJY zkefrIefYtwdNyD;wJh
Observing qdkwJh toHk;tEIef;[m t&m0w¬KawG jzpfw,f/ Mu,fwHcGefa&GUvsm;&m vrf;aMumif;udk
apmifhMunfhavhvm wkdif;wmjcif;vdkY MunfhNyD; aemufxyf b,fukdoGm;NyD; b,fukda&mufr,fqdkwm
t"dyÜm,f&w,f/ odyÜHynm&Sifwpfa,muf yDozdkY cefYrSef;EkdifMu&w,f/
'gawGr&Sdrjzpf vkdtyfw,f/

taMumif;t&m (0g) t&m0w¬Kwpfckudk apmifhMunfhavhvm


wkdif;wmwGufcsufzdkYtwGuf taxmuftuljyK ud&d,mawGudk oHk;Mu&w,f/
Oyrmtm;jzifh astronomer ac:wJh eu©wfwm&mawG taMumif;avhvmwJh
ynm&SifawG[m N*dK[fawG? Mu,fawGeJY pMu0VmtpktzGJYawG&JU
taetxm;udk avhvmwkdif;wmzdkY ta0;MunfhrSefajymif;BuD;awGeJY
avhvmrSom olwdkYjrifcsifwmawGudk jrifcGifh&r,f r[kwfvm;/

ta0;MunfhrSefajymif; (telescope) awG[m ta0;rSmwnf&SdaewJh t&m0w¬KawGudk


teD;em;qGJ,lMunfh½Ionfhtvm; pGrf;aqmifay;Muygw,f/ tck yHkrSmawGY&wJh {&mr
taqmufttHkBuD;xJ wyfqifxm;wJh ta0;Munfh rSefajymif;tBuD;pm;BuD; oHk;NyD;
nbufaumif;uifjyifu N*dK[fwm&mawGudk avhvmwkdif;wmMu&w,f/

ud,k yf ikd pf rf;oyfrv


I yk Mf unfrh ,f
tdrfoHk;qm;udk a&xJxnfhazsmfwJhtcg olYay:rSm
aygavmay:aewJh t&m0w¬KawGtay: b,fvx dk ;l jcm;rI
&SdovJqdkwm prf;Munfhygvm;/ vkdtyfwmawGuawmh
wpf0ufjznfhxm;wJh a&zefcGufESpfvHk;? MunfOESpfvHk;?
vufzuf&nfazsmfZGef; (10) ZGef;pm tdrfoHk;qm;awGyJ
jzpfw,f/
1/ a&wpf0ufjznfhxm;wJh
zefcGufwpfckxJ tdrfoHk;qm; xnfhNyD;
rjrifEidk af wmhwhJ txd arTay;yg/

2/ zefcGufESpfckpvHk;rSm MuufO
wpfv;kH pD xnfvh u
kd yf g/ MuufO
ESpfvHk;pvHk; a&ay:rSm aygavmay:
ygovm;? jzpf&yfjzpfpOf wlnD rI
&Sdygovm;qdkwm avhvm Munfhyg/
t&m0w¬KawG a&ay:rSm
aygavmay:&wJh taMumif;&if;udk
odzdkYaemuftcef;awGrSm &Sif;jyoGm;r,f/

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 41


10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 41
uREyfk w
f Ykd rDw
S if;wnf&&dS m
pMu0VmBu;D
pMu0Vmqdkwm tmumo[if;vif;jyifxJu tpktzGJYawGudk
odrf;usKH;ac:a0:wmyg/ rdrdaexkdif&m urÇmBuD;tygt0if tjcm;aom
N*dK[ftpktzGJYawG? Mu,ftpktzGJYawG[m tmumo[if;vif;jyifxJrSm
pkzYJG wnf&dS vGiahf rsmaeMuwmjzpfw,f/ pMu0VmBuD;taMumif; ,cko&d dS
em;vnfxm;onfxuf? ydkrdkod&Sdonfxuf od&Sdatmif
odyyHÜ nm&Siaf wGu &SmazG pl;prf;aeMuw,f/
tckawGU&wmuawmh aerdom;pkxJu
Mumoyaw;N*dK[f (Jupiter) &JU "mwfyHkjzpfw,f/
urÇmhtcsif;xuf (11) q ydkBuD;w,f/

Mu,fwm&meJY N*Kd [u f rÇmrsm; ckepfpOfMu,f


pMu0VmBuD;xJrSm Mu,fta&twGufaygif;[m tdk&D&ifhMu,fpk
oef;,axmifaygif;rsm;pGm yg0ifpkzGJUxm;w,f/
t&rf;a0;vHvGef;wmaMumifh olwdkYudk ao;ao;rTm;rTm;av;awGvdYk
xifp&mtaMumif;&Sdw,f/ wu,fwrf;usawmh Mu,fawG[m aumif;uifrSm Mu,fawG pkpnf;pkzGJY&mu jzpfay:vmwJh
tvGefw&mBuD;rm;wJh rD;avmifaewJh "mwfaiGUvHk;BuD;awGjzpfw,f/ tqif;oP²mefawGudk eu©wf &moDcGif (constella-
tJ'DMu,fawGudk ausmufom;acsmfawGeJY twdNyD;wJh N*dK[fawGu tion) vdYk ac:a0:Muw,f/ yHrk mS eu©w&f moDciG f
puf0kdif;yHkpH vSnfhywf oGm;vmaeMuwmawGvnf; &Sdw,f/ Mu,fpkESpfckudk jrifMu&rSmjzpfw,f/

Mu,fpkBuD;
tmumoxJrSm Mu,feJY N*dK[furÇmawG ta&twGufrsm;pGm
pkzGJUaewJh tpktzGJYBuD;udk Mu,fpkBuD; (galaxies) vdkY ac:w,f/
tck rdrdwdkYaexdkifwJh urÇmN*dK[f&,f? olY&JU teD;qHk;
tdrfeD;em;csif; Mu,fwpfckjzpfwJh ae (SUN) wdkY[m Milky
Way ac:wJh Mu,ftpktzGJUBuD;rSm yg0ifMuw,f/

pMu0VmBuD;eJY EIdif;pmMunfh&if
ao;i,fwJhtpdwf tydkif;wpfckqdkayr,fh
Milky Way Mu,fpkBuD;[m tvGef w&mrS
BuD;rm;vSwJh tpktzGUJ BuD;yg/ urÇmay:rSm&SdwJh tckawGU&wmuawmh Milky Way ac:wJh
tjrefqHk;av,mOf&JU tjrefEIef;eJY EkdY&nfqrf;vrf;aMumif; Mu,fpkBuD;yJ/
jzwfoef;&ifawmif ESpfoef;aygif; eu©wå½lyaA' ynm&SifawG cefYrSef;csuft&
uka#uk#mMumatmif Mu,fta&twGuf bDvD,rf 200 avmuf
jzwfoef;armif;ESif&vdrfhr,f/ yg0ifpkzGJUaer,fvdkY qdkw,f/

42 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


42 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
uREyfk w
f \Ykd aerdom;pk
tckawGUaeus aerif; (SUN) [mvnf; Mu,ftrsKd;tpm;xJrSm
yg0ifygw,f/ olYudk A[dkjyKNyD; urÇmtygt0if N*dK[f (9) vHk;[m
0dkif;0ef;vSnfhywfaeMuw,f/ aetygt0if tJ'D0dkif;ywfaewJh N*dK[f 9 vHk;udk
aerdom;pk (solor system) vdkY ac:w,f/

Mumoyaw;N*dK[f

paeN*Kd [f (Saturn)
eufyuRef; ,la&;eyf
aomMumN*dK[f
yvlwkd t*FgN*Kd [f (venus)

urÇm Ak'¨[l;N*dK[f

urÇmajreJv
Y
urÇmBuD;[m aerS A[dkjyKa&wGuf&if wwd,ajrmuf urÇmN*dK[fudk ausmufom;twdNyD;wJh vqdkwJh
teD;qHk;N*dK[fwpfck jzpfw,f/ t&HN*dK[fwpfckuvnf; vSnfhywfaew,f/
avhvmawGU&Sdcsuft&uawmh vlawG? wd&pämefawG? aerdom;pkxJu wjcm;N*dK[fawGrSmvnf;
tyifawGpwJh ouf&SdawG aygufzGm;&mN*dK[fqdkvdkY t&HN*dK[fvawG &SdMuwmygyJ/ ydkawmif
'DteD;tem;rSm urÇmN*dK[fomvQif xD;wnf; rsm;ao;w,f/ Oyrm Saturn qdkwJh paeN*dK[frSm
wnf&Sdaewmudk awGU&w,f/ t&HN*dK[fvaygif; 30 avmuf&Sdw,f/

tckawGY&wJhyHkuawmh tmumo aumif;uifxJuae


urÇmN*dK[fBuD;udk jyefjrifae&yHk jzpfw,f/
tjyma&mifoef;aewJh ae&mawG[m
yifv,fork'´&mawG jzpfw,f/
jrm;eJYjyxm;wmawmh t&HN*dK[fvu
urÇmN*Kd [u
f kd 0dkif;ywfwv
hJ rf;aMumif;yJ jzpfw,f/

tmumoxJa&mufwJh vlom;awGudk Astronauts vdkYac:w,f/


vurÇmtay: vlom;awG qif;oufa&muf&dS rI[m (6) Burd w f idk w
f idk f
&Sw
d ,f/ 'D"mwfyrkH mS vay:a&muf vlom;wpfO;D yHu
k dk azmfjyxm;w,f/
10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 43
10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 43
urÇmausmf
wDxiG zf efw;D &SiBf u;D rsm;

a&mbwfqrG q
f efEiS h[m;
f bwfbKdGi,
f m
ZD0enf;ynmudk arG;zGm;ay;olrsm;

t&JpeG &Yf if;ES;D jrK§ yEf o


HS El iS hf odyyÜH nm&Sijf zpfol
olwEYkd pS Of ;D onf aq;0g;rsm;xkwv f yk o
f nfh enf;vrf;udk
ajymif;vJypfcMhJ uonf?

19^6 ckESpfwGif a7mbwfqGrfqefESifh aq;0g;xkwfvkyfr= vkyfief;udk xm07


[m;bwfbGdKif,mwdk\ESpfOD;onf qefz7ef ZD
0 ½k y w
f pf c \
k 'D t if a tud k ajymif;vJapawmhrnf jzpfonf? ›if;wkd\
pPudk7Sd csmcsDvftrnf7Sd t7ufqdkifwGif tj c m; ypö n ;
f wpf c \
k pDrHudef;. t"du A[kdcsufwGif wnf7Sdae
twlwuG bD,m aomufoHk;7if;jzifh c½drk q kd rk ;f tzGUJ tpnf;wGif onhft7mrSm aygif;pnf;jzpfay:vmonfh
ZD0enf;ynmvkyfief;-uD;udk pwifzefwD;cJh-u ayg i ;
f pyf x nf o
h i
G ;
f jc if ;tay: 'Dtifatudk 7SmazGawG\7SdcJhr=jzpfonf?
onf? touf 29 ESpfom 7Sdao;onfh taj c cH o nf h aq;0g ; xdkpdwful;onf 19^0 jynfhvGefESpfrsm;
qGrfqefonf 7nfrSef;csuf -uD;rm;onfh xk w v f yk r
f e
I nf ;ynmopf u k d tapmydkif; uwnf;u ay:aygufaecJhjcif;
t7JpGef\ 7if;ESD;jr|KyfESHol wpfOD;jzpfjyD; pD
; yG m ;jz pf aqmif & u
G &
f ef jzpfjyD; od_Hynm7Sifrsm;pGmwdk\onf
ZD0&kyfwpfck. 'Dtifat (DNA) udk tjcm; pdwftm;xufoefaeol ›if;enf;ynmudk pD;yGm;jzpfxkwfvkyf7ef
yPnf;wpfck. c&dkrdkqkrf; tzGJ\tpnf;wGif jz pf o nf / tjyif;txef -udK;yrf;aecJh-uonf?
aygif;pyfxnfhoGif;jcif;ay: tajccHonfh okd\aomfvnf; bGdKif,mrSm 'Dtifatudk
aq;0g;xkwfvkyfr= enf;ynmopfudk oD;jcm;cGJxkwfypfjyD; tjcm;ZD0&kyfwpfckrS
pD;yGm;jzpfaqmif7Guf7ef pdwftm;xufoefaeol jzpfonf? 'Dtifat tpdwftydkif;rsm;ESifh aygif;pnf;ay;Edkifonfh
touf 40 7SdjyDjzpfonfh bGdKif,monf qefz7efpPudk7Sd enf;vrf;udk yxrqHk;awG\7SdcJhol jzpfonf? 'Dtifatqdkonf
u,fvDzdk;eD;,m;wUodkvfrS ZD0"mwkaA'ESifh ZD0&lyaA' rSm y&dkwif;rsm; xkwfvkyfay;7ef qJvfrsm;u toHk;jyKonfh
ygarmQwpfOD;jzpfjyD; txufygenf;vrf;udk yxrqHk; armfvDusL; zGJ\pnf;r=jzpfonf? bGdKif,monf pwif;zdk\'f
yl;wGJazmfxkwfcJholvnf; jzpfonf? wpfae\wGif qGrfqefonf wUodkvfrS ygarmQwpfOD;jzpfol pwifavudk[ifESifh
bGdKif,mxH zkef;jzifhqufoG,f csdef;qdkvdkufjyD; bGdKif,m. yl;aygif;vkyfaqmifcJhjyD; aygif;pnf; jzpfay:vmonfh
vufawG\prf;oyfcef;odk\ vma7mufum vkyfief; tpDtpOf 'Dtifat tpdwftydkif;rsm;udk tDudkvdkif bufwD;7D;,m;wGif
-urf;udk a7;qGJ7ef txufyg t7ufqdkifodk\ ESpfOD;om; xnfhoGif;Edkifaprnfh enf;vrf;udk pwifawG\7SdcJhonf?
oGm;a7mufcJh-uonf? ›if;wdk\ESpfOD;onf rsm;r-umrDwGif trSefwu,fwGif xdkt+kZD0yPnf;rsm;onf
44 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
puf&Hki,fav;rsm;ozG,f jzpfvm-ujyD; 'Dtifat topfrS tvm;tvm7Sdolrsm;tm; ZD0enf;ynm. tusdK;
pum;0Suf xnhfoGif;ay;vdkufonfh aq;0g;y&dkwif;rsm;udk aus;Zl;rsm;udk 7Sif;vif;wifjycJhjyD; bGdKif,murl
xkwfvkyfay;-uonf? xdkwDxGifzefwD;r=udk pD;yGm;a7; od_Hynm7Sifrsm;. xdkenf;ynmqdkif7m aqmif7Gufcsufrsm;udk
vkyfief;toGif ajymif;vJ7eftwGuf bGdKif,mESifh qGrfqefwdk\ rsufjcnfrjywf apmifh-unhfcJhonf? Genentech uk$+D.
onf Genentech Inc. trnfjzifh uk$+Dwpfckudk wnf ukefoG,fr=v~dK\0Sufcsufrsm;udk xkwfazmfrdEdkifonfh
axmifcJh-uonf? 1982 ckESpfwGif xdkuk$+DESifh ›if;. tM7m,f7Sdapumrl tvGefxufjrufol rsdK;qufopfrsm;tm;
aps;uGuf7SmazGa7; rdwfzuf tzGJ\tpnf; jzpfonfh Eli Lilly ›if;wkd\. okawoe awG\7Sdcsufrsm;udk xkwfa0cGifhjyK7ef
& Co. wdk\onf yxrqHk;rsdK;ADZt7 zefwD;xm;onfhaq;0g; qGrfqefudk pnf;&Hk;odrf;oGif;cJholrSm bGdKif,mjzpfonf?
jzpfaom vlom;toHk;jyK tifqlviftwGuf tpm;taomuf qGrfqefonf Genentech . OU}7mxl;rS tem;,ljyD;
ESifh aq;0g;qdkif7m tm+mydkiftzGJ\. cGifhjyKcsufudk 77SdcJh-u oHk;ESpft-um 1999 ckESpfwGif touf 52 ESpft7G,fY
onf? rsm;r-umrDwGif tjcm;ZD0enf;ynmqdkif7m uk$+Drsm; OD;aESmufuifqmjzifh uG,fvGefcJhonf? bGdKif,mrSmrl 1991
tv~dKtv~dK ay:aygufvmcJh-ujyD; aygif;pnf;jzpfay:vmonfh ckESpfwGif uk$+D. 'kwd,OU}7mxl;rS tem;,lcJhaomfvnf;
'Dtifatudk toHk;jyKvsuf aoG;tm;enf;jcif;rSonf ,ae\tcsdeftxd 'g&dkufwmtzGJ\0iftjzpf aqmif7Gufvsuf
uifqmtxdjzpfaom a7m*gtrsdK;rsdK;twGuf aq;0g;rsm;udk 7Sdonf? ,cktcgwGif ZD0enf;ynmuk$+Drsm;onf
xkwfvkyfvmcJh-uonf? tar7duefjynfaxmifpk wpfEdkifiHwnf;Yyif 1400
qGrfqefESifh bGdKif,mwdk\ESpfOD;udk wpfom;wnf; aygif;pnf; ausmf7SdaejyDjzpfjyD; ESpfpOf0ifaiG a':vm 39.2 bDvD,Hudk
ay;xm;onfht7mrSm od_Hynmtay: cspfjrwfEdk;pdwfyif 7SmazGay;vsuf7Sdonf? ›if;wkd\. wDxGifzefwD;r=u
jzpfonf? yifq,faA;eD;,m;jynfe,f/ 'g7DjrdK\wGif -uD;jyif; wpfuBmvHk;tay: oufa7mufrnfh twdkif;twmudk ›if;a7m
cJhonfh bGdKif,monf tm;upm;0goemygoljzpfjyD; ›if;. qGrfqefyg rcef\rSef;EdkifcJh-ua-umif; bGdKif,mu ajymqdkonf?
txufwef;ausmif;rS abmvHk;ESifh bwfpuufabmenf;jyESifh “ol u`efawmhf&Hk;cef;xJudk 0ifvmuwnf;u u`efawmhfb0
od_Hbmomjyq7mvnf;jzpfolu ol\udk xdkavmutwGif;odk\ wpfckvHk; ajymif;vJoGm;awmhwmygyJ” [k bGdKif,mu
qGJoGif;cJhjcif;jzpfonf? bGdKif,monf pdef\Aif;qifh ajymonf? odk\aomf trSefwu,f ajymif;vJoGm;onfrSm
aumvdyfwGif bGJ\-udKausmif;om;b0jzifh ynmoif-um;aepOf bGdKif,mwpfOD;omrubJ a0'em7Sif oef;aygif;rsm;pGmESifh
'Dtifatonf ESpfyifvdrf -udK;wpfacsmif;jzpfa-umif; ›if;wkd\. rdom;pkrsm;yg jzpfygawmhonf?
195^ ckESpfwGif *sdrf;pf0yfqifESifh z7efppfc7pfwdk\. yxrqHk; atmifjrifxeG ;f
xkwfazmfcJhr=u ›if;tm; zrf;pm;EdkifcJhonf? “ol\7J\ zGJ\pnf;r=
wpfckvHk;[m odyfudkvSyjyD; rsdK;ADZta-umif;udk a7a7 0ufNcHrsm;twGuf aq;wpfvuf
vnfvnf 7Sif;jyEdkifcJhw,f” [k ,cktcg tjidrf;pm;b0jzifh
“Tyrell Inc.” u 0ufNcHrsm;udk aysmufuif;ap&ef 'Zeno' [k
qef'D,m*dkteD;Y aexdkifvsuf7Sdonfh bGdKif,mu ajymonf?
trnf ay;xm;onfh aq;wpfvufjzifh aps;uGufodkY
“'gu u`efawmhfudk wpfoufwma7G;cs,f7r,fh tvkyftudkif
0ifa&mufvmonf/ acwfrD aq;? odyÜHESifh tDvufx&Gef
vrf;a-umif;ay: wifay;cJhwmyJ” [k ›if;u qdkonf?
enf;ynmrsm;udk aygif;pyfí 'ClearPoint' [laom enf;ynm
e,l;a,mufjynfe,f b7Gwfuvif;wGif arG;zGm;cJhonfh
udk toHk;jyKxm;onf[kqdkonf/ ¤if;onf tylavmifjcif;
qGrfqefonf rufqmcsL;quf enf;ynmwUodkvfY
r&dSapbJ oufqdkif&m ydk;rTm;rsm;udk
"mwkaA'ESifh pDrHcef\cGJr= bmom7yfrsm;udk avhvmqnf;yl;cJh
90 &mcdkifEIef; ukefpifatmif
onf? ›if;onf Citycorp Venture Capital Inc. wGif
aqmif&Gufay;Edkifonf/ ¤if;
t7JpGef\7if;ESD;jr|KyfESHolwpfOD;tjzpf ›if;. tvkyftudkifudk
onf aq;0g;wpfck jzpfaomf
pwifcJhonf? xdk\aemufwGif Kleiner & Perkins uk$+Dodk\
vnf; tvSukefwpfrsKd;
ajymif;a7F\cJhjyD; xdkuk$+Du aemufydkif;wGif ›if;wkd\.
taeESifh 0,f,loHk;pGJEdkif
Genentech vkyfief;twGuf rwnf7if;ESD;aiG a':vm
ygonf/ tao;pdwf
wpfodef;udk xnfh0ifcJhonf?
tcsuftvufrsm;udk
od_Hynm7SifjzpfolESifh pD;yGm;a7;vkyfief;7Sifjzpfolwdk\onf
pHkprf;&ef www.
wpfOD;ESifhwpfOD; vdkufzufnDpGm/ tay;t,lwnfhpGm
myzeno.com odYk
vkyfudkifaqmif7GufcJh-uonf? tr=aqmift7m7SdcsKyf
qufoG,fEdkifygonf/
wm0ef,lxm;onfh qGrfqefonf 7if;ESD;jr|KyfESH7ef
10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 45
ordkif;xJu aeU&ufrsm;
6th MAY aA'ynm&Sif Victor Grignard
udk arG;zGm;cJyh gonf/ olonf
cJholjzpfNyD; ]]ouf&dSuvyfpnf;
rsm;rS xkwfvTifhonfh a&'D,dk
Edb
k ,fvq f &k iS w
f pfO;D vnf;jzpf vd I i f ; rsm;ud k wG u f c suf j cif ;
tjzpftysurf sm; tqdyk g arQmfpifBuD;onf oHEiS hf í 1935 ckESpfwGif uG,fvGefcJh rsm;wGif aqmif&u G af y;Edik o f nfh
1889 ckEpS f jyifopfEikd if H yJ&pfNrdKU owåK wefcsed f 7ç300 jzifh wnf ygonf/ oHvdkuf"mwf pufuGif;twGif;
wGif Eiffel Tower arQmpf ifBuD; aqmufxm;NyD; 1930 jynfhESpf 1916 ckEpS f tar&duefvlrsKd; ajymif;vJEIef;}} udk rdwfquf
udk w&m;0if zGifhvSpfcJhonf/ rsm;rwdik rf D urÇmay:wGif tjrifh ½lyaA'ynm&Sif Robert H. azmfxkwfcJholvnf; jzpfonf/
¤if;onf urÇmh ukefpnfjyyGJ qH k ; taqmuf t OD j zpf c J h N yD ; Dicke udk arG;zGm;cJyh gonf/ ol olonf Edb k ,fvq f &k iS f wpfO;D
usif;ycsdefvnf; jzpfygonf/ jyifopfEdkifiH\ xif&Sm;aom onf ta&;Bu;D aom vkyif ef;rsm; vnf; jzpfygonf/
trSwftom;vnf; jzpfonf/ jzpfonfh atomic physics, aoqHk;jcif;
1954 ckEpS f jAdwed Ef ikd if o
H m; tm; astrophysics, cosmology 1859 ckEpS f *smrefvlrsKd; pl;prf;
upm;orm;wpfO;D jzpfol Roger gravity wdkYESifh ywfoufí &SmazGolESifh obm0avhvmrI
Bannister onf wpfrdkif c&D; azmfxkwfvkyfudkifcJholjzpfNyD; ynm&S i f Alexander von
udk av;rdepfjzifh ajy;EdkifcJhyg 1997 ckEpS wf iG u
f ,
G v
f eG cf o
hJ nf/ Humboldt uG,fvGefcJhonf/
onf/ olonf tqdkyg pHcsdef 1929 ckEpS f tar&duefvlrsKd; olonf awmiftar&duESifh
udk yxrqHk; wifEdkifcJholvnf; "mwkaA'ynm&Sif Paul Lau- tar&duwdkuf tv,fydkif; a'
jzpfonf/ terbur udk arG;zGm;cJhonf/ ol orsm;odkY oGm;a&mufcJhNyD; odyÜH
arG;zGm;jcif; onf 'magnetic resonance qdik &f m jrifuiG ;f rsm;udk avhvm
1871 ckEpS f jyifopfvlrsKd; "mwk imaging (MRI) udk azmfxw k f cJNh yD; pmwrf;rsm;pGm jyKpkco hJ nf/

7th MAY wpfpif;onf yifv,f0gtwGi;f


odkY xkd;usysufpD;cJh&m vlaygif;
zGm;cJhygonf/
1909 ckEpS f tar&duefvlrsKd;
tjzpftysurf sm; &Sm;aom ukrP Ü D jzpfcyhJ gonf/ 112 OD; aoqHk;cJh&ygonf/ wDxGifol Edwin H. Land
1895 ckEpS f ½k&Sm;vlrsKd; odyÜH 'Sony' [laom trnfonf arG;zGm;jcif; udk arG;zGm;cJyh gonf/ olonf
ynm&Sif Alexander Stepano vufwifbmom 'sonus' jzpf 1700 jynfEh pS f 'wfcsEf ikd if zH mG ; aq; ydvk m½du
k u
f ifr&mudk wDxiG cf o hJ l
-vich Popov onf Russian í ]toH} udk qdkvdkonf/ xdk ynm&Sif wpfOD;jzpfol Gerard jzpfí ]]ta&mifwYkd\oDt&kd }D } udk
Physical and Chemical tcsed t
f cgrsm;u *syefEikd if w
H iG f vam Swieten uG,fvGefcJhyg azmfxkwfcJholvnf;jzpfonf/
Society odkY ol wDxGifxm; acwfqefaom vli,frsm;udk onf/ olonf ½kua© A'O,smOf? olonf 1991 ckEpS w f iG f uG,v f eG f
onfh urÇmh yxrqHk; a&'D,dk vnf; 'sonny' [k ac:Muyg "mwkaA' "mwfcGJcef;rsm;ESifh cJyh gonf/
toHzrf;pufudk o½kyfjyocJhyg onf/ aq;bufqikd &f m nTeMf um;csuf 1939ckEpS f uae'gEdik if zH mG ; "mwk
onf / ¤if ; onf pd e f Y yD w m 1998 ckEpS f Mercedes-Benz rsm;udk jyKvkyfcJhygonf/ olYudk aA' ynm&Sif Sidney Altman
bwfcsf NrdKUü jzpfí tqdkyg aeY ukrÜPDonf Chrysler um; 1772 ckEpS w f iG f arG;zGm;cJo h nf/
&ufukd Day of Radio [k owf vkyfief;udk a':vm bDvD,H 1861 ckEpS f tdE´d,EkdifiHom; pm
rSwfcJhygonf/ 40 jzifh 0,f,lvdkufygonf/ a&;q&m Rabindranath Ta-
1946 ckEpS f Tokyo Telecom- ¤if;onf 'Daimler Chrysler' gore uG,fvGefcJhygonf/ ol
munications Engineering um;ukrP Ü D wpfct k jzpf ordik ;f onf uAsmq&m? 0w¬Ka&;q&m?
Corp. udk wdu
k sKNd rdKUwGif zGUJ pnf; wGif tBuD;qH;k aom pufrI vkyf aw;a&;ynm&Si?f tawG; tac:
wnfaxmifcJhygonf/ ¤if;udk ief; jzpfcJhygonf/ ,cktcg orm;ponf tEkynm e,fy,f
Masaru Ibuka qdkolu ol\ 'Mercedes-Benz' um;rsm; wGif pG,fpHk uRrf;usifol jzpfNyD;
tazmfjzpfol Akio Morita ESihf jzifh emrnf ausmfMum;aom tdE´d,\ tEkynm Mu,fwpf
twl wnfaxmifcJhjcif;jzpfí ukrÜPDvnf; jzpfonf/ yGithf jzpf xif&mS ;cJo
h l jzpfonf/
xdpk Ofu 0efxrf; 20 om &dcS yhJ g 2002 ckEpS f China Southern olonf tm&Swdkuf\ yxr
onf/ ,cktcg Sony Corpo Airlines avaMumif;vdkif;rS qHk;aom Edkb,fvfqk&Sifvnf;
-ration [laomtrnfjzifh xif MD-82 c&D;onfwif av,mOf jzpfí olYukd 1941 ckEpS w f iG f arG;

46 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


xdkYtjyif ol\ yx0DESifh ½ku©
aA'qdkif&m tcsuftvufrsm; 8st MAY
onf 'biogeography' [lí
ay:aygufap&ef tajccHrsm; tjzpftysurf sm; twGif; 'Pf&m&olrsm;udk ul
vnf;jzpfcJhonf/ olYudk 1769 1541 ckEpS f pydefEdkifiHom; e,f nDvdkpdwf 0ifcJhum 'Interna-
ckESpfwGif arG;zGm;cJhygonf/ ajropf &SmazGol Hernando tional Committee of the
de Soto onf Mississippi Red Cross (ICRC) tzG J U
1963 ckEpS f [efa*&DE, G zf mG ; ½ly
aA' ynm&Sif Theodore von jrpfodkY a&mufcJhonf/ ¤if;udk tpnf;udk wnfaxmifcJhonf/
Karman uG,v f eG cf ohJ nf/ ol 'Rio de Espiritu Santo' [k ¤if;onf urÇmwpf0ef;wGif
onf tif*sife, D mwpfO;D vnf; trnf ay;cJhygonf/ olonf MuufajceD (Red Cross) tzGJU
jzpfí aeronautics ESifh aero- yem;rm;? eDum&m*Gm? [Ge'f ;l &yf tpnf; jzpfvmcJhygonf/ ol
dynamics qdi k &f m vkyif ef;rsm; ponf a'orsm;odYkvnf; a&muf onf Edb k ,fvq f &k iS v
f nf; jzpf
udk azmfxw k af qmif&u G cf o hJ nf/ cJhol jzpfí a&TwGif;? aiGwGif; í 1910 ckESpfwGif uG,fvGefcJh
¤if;tcsufrsm;onf super- rsm;udk &SmazGazmfxkwfcJhonf/ ygonf/
sonic ESifh hypersonic qdkif&m 1886 ckEpS f aq;0g; azmfpyfol 1902 ckEpS f jyifopfvlrsKd; tPk Urville uG,v f eG cf o hJ nf/ ol
avaMumif ; ysH o ef ; rI r sm; tar&duefEdkifiHom; Dr. John ZD 0 aA' ynm&S i f Andre onf a&wyft&m&dw S pfO;D vnf;
Styth Pemberton onf umAGef Michael Lwoff udk arG;zGm;cJh jzpfí urÇmwpf0ef; &GufvTifh
twGuf tajccHrsm; jzpfcJhyg
onf/ olYudk 1881 ckESpfwGif "mwfaiGU xnfhoGif;xm;aom onf/ olonf Adkif;&yfpf tcsKdU oGm;vmcJu h m wd&pämefEiS hf tyif
arG;zGm;cJhonf/ azsmf&nfwpfrsKd;udk wDxGifcJhyg \ jzpfpOfudk &SmazG awGU&dScJhol rsm;udk pkaqmif; o,faqmifcJh
onf/ ¤if;udk 'Coca-Cola' [k jzpfNyD; Edkb,fvfqk&Sifvnf; onf/ olonf awmif0if½;kd pGe;f
udk arG;zGm;cJyh gonf/ olonf trnf ay;cJhonf/ rlvu ¤if; wpfO;D vnf;jzpfonf/ olonf a'orsm;txdyg a&muf&dScJhol
tRNA armfvDusL;udk a&'D,dk azsmf&nfudk uzdef;"mwf yg0if 1994 ckESpfwGif uG,fvGefcJhyg jzpfonf/ olYukd 1790 jynfEh pS f
"mwkenf;jzifh oefYpifaponfh aom aq;0g;azsmf&nftjzpf onf/ wGif arG;zGm;cJhygonf/
enf;udk a&SUajy; azmfxkwfcJhol xkwfvkyfcJhjcif;jzpfí tqdkyg 1947 ckEpS f tar&duefvrl sK;d ZD0 1950 jynfhESpf b&mZD;vlrsKd;
jzpfí Edkb,fvfqk&Sif wpfOD; trnfudk ol\ pm&if;udkifjzpf aA'ynm&Sif H. Robert Hor- aq;ynm&Sif Vital Brazil uG,f
vnf;jzpfonf/ ol Frank Robinson u ay; vitz udk arG;zGm;cJoh nf/ olonf vGecf ohJ nf/ olonf ZD0 aq;
aoqHk;jcif; cJhjcif; jzpfygonf// neurobiology udk azmfxkwfcJh odyEHÜ iS hf ud,
k cf t
H m;qdik &f m aq;
1941 ckEpS f paumhcsv f rl sK;d rEkó 1902 ckEpS f jyifopfEikd if &H Sd Pelee oljzpfNyD; qkwHqdyfESifh *kPfjyK ynm&Sifvnf;jzpfí a>rqdyfudk
aA' ynm&Sif Sir James Geo- rD;awmif aygufucJG o hJ nf/ ¤if; csD;jr§ifhjcif; rsm;pGmudk &&dScJhol umuG , f E d k i f o nf h aq;ud k
rge Frazer uG,v f eG cf yhJ gonf/ aMumifh pdefYyD;&D;NrdKUonf vHk;0 jzpfonf/ olonf Edkb,fvf azmfpyfcJhol jzpfonf/ olonf
olonf a&S;acwf bmoma&; ysupf ;D cJu
h m vlaygif; 3 aomif; qk&SifwpfOD;vnf;jzpfygonf/ yifhul? uif;ajcrsm;? uif;NrD;
ESihf '@m&Dqikd &f m tjzpftysuf ausmf aoauscJh&ygonf/ NrdKU aoqHk;jcif; aumuf ponfh ydk;rTm;rsm;\
rsm;udk acwfrDenf;rsm;jzifh ol NrdKUom; tenf;i,fom 1788 ckEpS f tDwvDEikd if zH mG ; aq; tqdy&f efrS umuG,o f nfh aq;
azmfxkwf avhvmcJhol jzpfNyD; vGwfajrmufcJhygonf/ ynm&SiEf iS hf obm0 avhvmol rsm;udk azmfpyfcJhol jzpfonf/
arG;zGm;jcif; Giovanni Antonio Scopoli
olYukd 1854 ckEpS w f iG f arG;zGm;cJh olYukd 1865 ckEpS w f iG f arG;zGm;cJh
1828 ckEpS f qGpZf mvefEikd if o H m; uG,v f eG cf o
hJ nf/ olonf tJhvf
ygonf/ ygonf/
pD;yGm;a&;vkyif ef;&Siw f pfO;D jzpf awmifwef;wpfavQmufwGif
1998 ckEpS f awmiftmz&duEdik if H 1960 jynfhESpf NAd w d o Qvl r sKd ;
ol Jean Henri Dunant udk tyifEiS hf yd;k aumifrsm;udk tcsdef
om; ½lyaA' ynm&Sif Allan ocsmF ynm&Sif J.H.C. White-
arG;zGm;cJhonf/ olonf c&D; ,lavhvm pkaqmif;cJNh yD; pmtkyf
McLeod Cormack uG,v f eG cf hJ head uG,v f eG cf yhJ gonf/ ol
vSnfhvnfpOftwGif; ppfyGJrsm; rsm;pGmudk a&;om; xkwfa0cJh
onf/ olonf uGefysLwmoHk; onf ][dkrdkwdkzD oDtdk&D} udk azmf
ESifh BuHKawGUcJhum ¤if; tawGU onf/ olYudk 1723 ckESpfwGif
(CAT) sacn udk wDxi G &f mwGif xkwfcJholjzpfí 'Topology'
tBuHKrsm;udk 'A memory of arG;zGm;cJhygonf/
yg0ifco hJ jl zpfí Edb
k ,fvq f &k iS f *sme,fudk xkwfa0cJhonf/ olY
Solferino' [k pmtkyf a&;om; 1842 ckEpS f jyifopfvlrsKd; pl;prf;
vnf;jzpfonf/ olYudk 1924 udk 1904 ckESpfwGif arG;zGm;
xkwfa0cJhonf/ olonf ppfyGJ &SmazGol Jules Dumont d'
ckESpfwGif arG;zGm;cJhygonf/ cJhygonf/
10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 47
9nd MAY 10rd MAY
tjzpftysurf sm; Triton onf urÇmudk ywfí
1908 ckEpS f ]]tarrsm;aeY}} udk armif;ESifjcif; c&D;pOf NyD;qHk;cJh
yxrqHk;tBudrftjzpf usif;y onf/ ¤if;onf xGufcGmcsdefrS
jyKvyk cf o
hJ nf/ ¤if;udk tar&duef pí pkpkaygif;&uf 60 ESifh 21
jynfaxmifpk taemuf Am*sD;eD; em&D MumjrifhcJhonf/
,m;jynfe,f ]*&yfzfwef} NrdKU&dS 1908 ckEpS f jzpf½;kd jzpfpOf r[kwf
Andrew’s Methodist bk&m; bJ wdkufcwfcJhaom rkefwdkif;
ausmif;wGif usif;ycJhjcif;jzpfí aMumifh {0&ufawmifxyd f teD;
tjzpftysurf sm; vkyfcJhol jzpfí tyfcsKyfpufESifh ESppf Of arv\ 'kw, d ywfwiG f 0ef;usif t&yfrsm;wGif awmif
1889 ckEpS f tar&duefEikd if o H m; pufbD;rsm;udkvnf; xkwfvkyf usa&mufonfh we*FaEGaeYwiG f wuform; 8 OD;udk aoaus
avaMumif;ESifh ppfzuft&m&dS cJyh gonf/ olonf 1895 ckEpS f jzpfonf/ urÇmwpf0ef; EdkifiH apcJhonf/ ¤if;wdkYwGif tawGU
rsm; jzpfMuaom Richard E. wGif uG,fvGefcJhonf/ rsm;wGifvnf; tarrsm;aeYudk tBuHK &dSMuaom awmifwuf
Byrd ESifh Floyd Bennett 1882 ckEpS f tar&duef vlrsKd; usif;yMuaomfvnf; ¤if; aeY tzGJUacgif;aqmifrsm; jzpfMu
wdkYonf ajrmuf0if½dk;pGef;udk oabFmwnfaqmufoyl nm&Sif rsm;onf uGJjym;Muygonf/ onfh Rob Hall ESifh Scott
ausmjf zwfEikd cf ahJ Mumif; aMunm Henry J. Kaiser udk arG;zGm;cJh 1960 jynfhEpS f EsL;uvD;,m; Fischer wdYkvnf; yg0ifco hJ nf/
cJhygonf/ ¤if;rS rMumrDumv onf/ olonf oabFmwnf pGr;f tifo;kH a&ikyo f abFm USS ¤if;onf awmifwufc&D;pOf
rsm;wGif ol\ aeYpOfrSwfwrf; aqmufjcif;wGif acwfreD nf;rsm;
udk ppfaq;Munh&f mwGif tcsuf
tvufrsm;t& ra&mufEdkifcJh
jzifh aqmif&GufcJhNyD; tjcm;
aqmufvkyfa&; vkyfief;rsm;udk 11th MAY
aMumif; od&ygonf/ odYk&mwGif vnf; jyKvkyfcJhonf/ olonf
aemufydkif; ESpfrsm;wGif olwdkY 1967 ckESpfwGif uG,fvGefcJhyg tjzpftysurf sm; cJ&h m vlaygif; 114 OD; aoqH;k cJh
onf awmifESifhajrmuf 0if½dk; onf/ 1928 ckEpS f yxrqH;k temavmhcsf &ygonf/ xdYk twl 1970 jynfh
pGef;a'orsm;odkY a&mufcJhum aoqHk;jcif; trsKd;tpm; wDAD xkwfvTifhrI ESpw f iG f wdu
k cf wfco hJ nfh 'Lub-
odyÜHqdkif&m tcsuftvufrsm; 1931 ckEpS f *smrefEdkifiHzGm; ½ly vkyif ef;udk WGY-TV ukrP Ü rD S bock Tornado' rkew f ikd ;f aMumifh
udk pkaqmif;EdkifcJhygonf/ aA'ynm&Sif Albert Abraham pwifcJhygonf/ ¤if;onf ESpf ¤if; jynfe,f&dS vyfabmufcf
1956 ckEpS f urÇmay:wGif &Spfck Michelson uG,v f eG cf o
hJ nf/ ouf t&SnfqHk;aom a&'D,dk NrdKUwGif vl 26 OD; aoqHk;cJh&yg
ajrmuf tjrifhqHk;awmif jzpf olonf ]]tvif;a&mif\ oGm; xkwfvTifhonfh vkyfief;wpfck onf/
onfh 'Manaslu' awmifudk EIef;}} udk wdkif;wmEdkifcJholjzpfí jzpfí tar&duefjynfaxmifpk 1960 jynfEh pS f yxrqHk;aom
yxrqHk;tBudrftjzpf wuf Edb
k ,fvq f &k iS v f nf; jzpfonf/ e,l;a,mufjynfe,fwiG f wnf y#doaE¨wm;aq;udk aps;uGuf
a&mufcJhMuygonf/ ¤if;onf olYudk 1852 ckESpfwGif arG;zGm;cJh &dSygonf/ wGif xkwv f yk f a&mif;cscJo h nf/
eDaygEdkifiHwGif wnf&dSí tjrifh ygonf/ 1934 ckEpS f jyif;xefaom zkef ¤if ; ud k oH k ; pG J o l r sm;rS v nf ;
ay 26ç758 (8ç156 rDwm) jzpf 1950 jynfEh pS f pydefEG,fzGm; odyÜH rkewf ikd ;f wpfco
k nf tar&duef aumif;pGm vufccH MhJ uygonf/
ygonf/ ¤if;awmifwef;udk ESifh ocsFm ynm&Sif Esteban EdkifiH ajrmufydkif; a'orsm;wGif 1997 ckEpS f IBM ukrP Ü \ D Deep
*syefEdkifiH awmifwuftzGJUrS Terradas i Illa uG,fvGefcJh 2 &ufMum jyif;xefpGm wdkuf Blue [k trnfay;xm;onfh
wufa&mufcJhjcif; jzpfonf/ onf/ olonf ocsFmynm&yf cwfcJhonf/ ¤if;onf ajrjyifrS ppfwk&if upm;Edkifonfh qlyg
arG;zGm;jcif; wGif us,fjyefYpGm avhvmcJhol ajrqDvTmrsm;udk wdkufpm; ukef uGefysLwmonf vlom;jzpfol
1837 ckEpS f *smrefvlrsKd; tif*sif jzpfNyD; pydeEf ikd if \
H w,fvzD ek ;f cef;apcJhygonf/ ppfwk&if csefyD,H Garry Kas-
eD , mES i f h puf r I v k y f i ef ; &S i f ESihf &xm;vrf;qdik &f m tBuHay; 1953 ckEpS f tar&duefEikd if H wuf parov ESifh ,SOfNydKifupm;cJh&m
wpfOD;jzpfol Adam Opel udk t&m&dS wpfOD;vnf; jzpfonf/ qufjynfe,f&dS 0gudkNrdKUwGif aemufqHk;yGJpOfwGif tEdkif&cJhyg
arG;zGm;cJo
h nf/ olonf ]tdyk ,f} olYukd 1769 ckEpS w f iG f arG;zGm;cJh 'Waco Tornado' [k trnf onf/ ¤if;onf uGeyf sLwmpuf
trsKd;tpm; um;rsm;udk xkwf ygonf/ ay;xm;onfh rkew f ikd ;f wdu
k cf wf u vlom;jzpfoludk yxrqHk;
48 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
1841 ckEpS f tar&duefvlrsKd; pm a[vDMu,fwHcGefvnf; tyg
ay xkwaf 0ol James Gordon t0if jzpfonf/ olYudk 1397
Bennett Jr. udk arG;zGm;cJo h nf/ ckESpfwGif arG;zGm;cJhygonf/
olonf tm;upm;zufwGif 1566 ckESpf *smrefvlrsKd; ½ku©
vnf; 0goemygoljzpfí 0gwm aA'ynm&Sif Leonhart Fuchs
ydkvdkuvyf? &GufavStoif; uG,v f eG cf o
hJ nf/ olonf aq;
rsm;? um;armif; NydKifyGJrsm;ESifh 0g;xkwv f yk Ef ikd o
f nfh tyifrsm;
rdk;ysHabmvHk;NydKifyGJrsm;udk OD;pD; udk pkaqmif; okawoejyKcJhNyD;
usif;ycJholjzpfonf/ olonf *smreDEdkifiH\ yxrqHk;aom
1918 ckESpfwGif uG,fvGefcJhyg ½kua© A'O,smOfukd wnfaxmif
onf/ cJholvnf; jzpfygonf/ olYudk
rsm;wGif aoaysmufrI trsm; ynm&Sif Augustin Jean Fresnel aoqHk;jcif; 1501 ckEpS w f iG f arG;zGm;cJo
h nf/
qHk; jzpf&yfvnf;jzpfcJhygonf/ udk arG;zGm;cJhygonf/ olonf 1482 ckEpS f tDwvDvrl sK;d eu©wå 1850 jynfEh pS f jyifopfvlrsKd; ½ly
1997 ckEpS f tD&efEdkifiH ta&SU 'wave optics' oDtdk&Dudk azmf aA'ESifh ocsFmynm&Sif Paolo aA'ESifh "mwkaA' ynm&Sif
ajrmuf a'orsm;wGif ajrivsif xkwcf o
hJ jl zpfNyD; tvif;\ jyKrl dal Pozzo Toscanelli uG,f Joseph Louis Gay-Lussac
vIycf wfrI jzpfymG ;cJ&h m vlaygif; wwfyHkrsm;udk pmawGUESifh vuf vGecf o hJ nf/ olonf Mu,fwcH eG f uG,v f eG cf o
hJ nf/ olonf "mwf
2400 rQ aoqHk;cJh&ygonf/ awGUyg avhvm azmfxkwfcJhol rsm;udk avhvmcJhNyD; ¤if;wdkY\ aiGUrsm;\ "mwfjyKru I kd azmfxw
k f
arG;zGm;jcif; jzpfonf/ olonf 1827 ckESpf N*dK[fywfvrf;aMumif;rsm;udk chJol jzpfí olYudk 1778 ckESpf
1788 ckEpS f jyifopfvrl sK;d ½lyaA' wGif uG,fvGefcJhygonf/ wGucf sucf yhJ gonf/ ¤if;wdYkwiG f wGif arG;zGm;cJhygonf/

atmifjrifcJhonfh jzpf&yfvnf; 21 &uf u MopBwD;,m;EdkifiH &&dScJhol jzpfygonf/ olonf aA' ynm&Sif Jean Baptiste
jzpfcJhygonf/ AD,ifemNrdKUajrmufbuf&Sd awm 2002 ckEpS wf iG f uG,v f eG cf o
hJ nf/
Boussingault uG , f v G e f c J h
1998 ckEpS f tdE, d´ Edik if H ]&m*sypf f tkyf wpfcktwGif; jr§yfEHSxm;&m 1946 ckEpS f tar&duefvrl sK;d ½lyonf/ olonf rdkif;vkyfief;ESifh
oef} oJuEÅm&wGif yxrqHk; rS jyefvnfw;l azmf&&dcS yhJ gonf/ aA' ynm&Sif Robert Jarvik ywfoufonfh "mwfypön;f rsm;?
tBudrftjzpf ajratmuf EsL; arG;zGm;jcif; udk arG;zGm;cJhygonf/ olonf pdkufysKd;a&;qdkif&m "mwkypönf;
uvD;,m; prf;oyfazmufcGJrI 1881 ckEpS f [efa*&D,efvlrsKd; wDxGifol wpfOD;vnf; jzpfí rsm;? tpm;taomuf trsKd;rsKd;
udk jyKvkyfcJhygonf/ ½lyaA'ynm&Sif Theodore vlvkyf ESvHk;wkudk wDxGifol wGif Edu
k x f ½d*k siyf g0ifrI ponf
2003 ckEpS f a&Tyef;xdrfynm&Sif von Karman udk arG;zGm;cJh vnf; jzpfonf/ taMumif;t&mrsm;udk a&;om;
Benvenuto Cellini \ onf/ olonf tif*sifeD,m aoqHk;jcif; ol jzpfonf/ olYukd 1802 ckEpS f
'Saliera (salt cellar)' ac: ½kyf wpfOD;vnf;jzpfí 'aeronau- 1871 ckEpS f NAdwdoQvlrsKd; ocsFmwGif arG;zGm;cJhygonf/
wkonf AD,ifemNrdKU&dS jywdu k rf S tics, aerodynamics' e,fy,f ESifh eu©wåaA' ynm&Sif John 1891 ckESpf jyifopfvlrsKd; ½ly
cd;k ,ljcif; cHc&hJ ygonf/ tqdyk g rsm;wGif wuf<upGm yg0if vkyf Herschel uG,v f eG cf hJ ygonf/
aA' ynm&Sif A. E. Becque-
½kyw f uk kd 2006 ckEpS f Zefe0g&Dv aqmifcJhNyD; 'supersonic' ESifh olonf ]*sLvD,H jyu©'ed }f pepf rel uG,v f eG cf o
hJ nf/ olYukd 1820
'hypersonic' avaMumif ; udktoHk;jyKí eu©wåaA'enf; jynfhESpfwGif arG;zGm;cJhygonf/
pD;qif;rIudk avhvm azmfxkwf rsm;udk wGucf sufco hJ jl zpfonf/
1981 ckEpS f aemfa0;vlrsKd; "mwk
cJholjzpfonf/ olonf 1963 olonf "mwfyHkvkyfief;oHk; aA' ynm&Sif Odd Hassel
ckESpfwGif uG,fvGefcJhygonf/ "mwk a q;&nf r sm;ud k v nf ; uG,fvGefcJhy gonf/ olonf
1930 jynfEh pS f 'wfcsfvlrsKd; uGef &SmazGazmfpyfco hJ jl zpfNyD; 'photo-
"mwfjyKajymif;vJomG ;aom j'yf
ysLwm odyÜH ynm&Sif Edsger graphy, negative, positive, aygif;rsm;\ wnfaqmufyHkudk
Dijkstra udk arG;zGm;cJo
h nf/ ol hyposulphite' ponf pum; &SmazGazmfxw k cf ohJ jl zpfonf/ ol
onf y½dk*&rfbmompum; vHk;rsm;udk tpOD; toHk;jyKcJhol onf Edkb,fvfqk&Sif wpfOD;
rsm;\ ae&m owfrw S cf surf sm; vnf; jzpfonf/ olYudk 1792 vnf;jzpfí olYukd 1897 ckESpf
udk tajccH wnfaqmufEikd cf í hJ ckESpfwGif arG;zGm;cJhygonf/ wGif arG;zGm;cJhygonf/
'A.M. Turing Award' qkudk 1887 ckEpS f jyifopfvlrsKd; "mwk

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 49


12th MAY a&ylprf;rSm a&pdrfMu&atmif
“SPA” [laom pum;vHk;onf obm0twdkif;xGuf&dSaom a&yl
tjzpftysurf sm; zdk;eD;,m;jynfe,f ]qrfbmem odkYr[kwf a&ylprf;a&udk qdkvdkonf/ ¤if;udk aomufoHk;jcif;
1364 ckEpS f 'Jagiellonian Uni- 'DEdk}t&yf&dS tvGef rwfapmuf odkYr[kwf a&pdrfjcif;?a&csKd;jcif;jzifh a&m*ga0'emrsm;udk aysmufuif;
versity' (University of aom vrf;c&D;wGif vrf;acsmf aponf[q k ykd gonf/use;f rma&;twGuf aumif;rGeaf omukx;kH wpf&yf
Krakow) udk Krakow NrdKUwGif uscJhygonf/ vnf; jzpfonf/ a&S;ESpfaygif;rsm;pGmuwnf;u vlom;wdkY toHk;jyK
wnfaxmifzGifhvSpfcJhygonf/ arG;zGm;jcif; aecJhonfh aq;ukxHk;vnf; jzpfonf/ bk&if? rSL;BuD;rwfEG,f? olaX;
¤if;onf ydkvefEdkifiHwGif a&S; 1803 ckEpS f *smrefvlrsKd; "mwk ol<u,fwdkYonf tqdkyg a&ylprf;rsm;odkY wul;wu oGm;a&mufum
tusqHk; wuúodkvfvnf; jzpf aA'ynm&Sif Justus von Lie- a&csKd;Muonf/ ,ckacwftcgrsm;wGif [dkw,fBuD;rsm;ü aq;zuf0if
onf/ tqdyk g wuúov kd of nf big udk arG;zGm;cJhygonf/ ol opfoD;? opfzk? EG,fyifrsm;udkaygif;cHum 'sauna' ac: a&pdrf? a&csKd;
ydkvefbk&ifrif;quf\ trnf onf pdkufysKd;a&;ESifh ZD0"mwk jcif;rsm;udk jyKvkyfEdkifonf/ tcsKdU[dkw,frsm;wGif a&ylprf;rsm;rS
jzpfí rdzk&m;jzpfolu olr\ enf;ynmrsm;udk azmfxkwfay; a&udk oG,f,lívnf;aumif;? o,f,lívnf;aumif;
eef;0wf&wemrsm;udk vSL'gef; cJholjzpfí tyifrsm;twGuf vdk a&ylprf;ozG,f jyifqifum a&pdrf? a&csKd;EdkifMuonf/ odkYaomf
um wnfaqmufcjhJ cif;jzpfonf/ tyfaom Edkufx½dk*sifudk &SmazG pm;&dwfpu BuD;jrifhygvdrfhrnf/ tqdkdyg a&ylprf;a& csKd;Edkifaom
a&S;tcgrsm;uyif ausmif;om; awGU&dcS o hJ jl zpfNyD;'father of fer- [kdw,frsm; pm&if;udk oD;jcm;
OD;a&\ 40 &mcdkifEIef;onf tilizer industry' [k ac:wGif azmfjyxm;wwfonf/
Edik if &H yfjcm; wdik ;f jynfrsm;rS vm owfrw S cf MhJ uygonf/ olonf rnfodkYyifjzpfap acwfpm;
a&muf oifMum;Mujcif;jzpf\/ 1873 ckEpS w f iG u
f ,G vf eG cf o hJ nf/ vmOD;rnfh usef;rma&;twGuf
1965 ckEpS f qdAk ,D ufEikd if rH S vTwf 1880 jynfhEpS f tar&duefvlrsKd; ukxHk;wpf&yf jzpfvmygOD;rnf/
wifco hJ nfh vlem-5 tmumo odyyHÜ nm&SiEf iS hf 0if½;kd pGe;f a'o
pl ; prf ; ,mOf o nf vay:od k Y rsm;odkY oGm;a&muf avhvm pl; wGif uG,v f eG fcJhygonf/ wGif eu©waå A' ynm&yftwGuf
ysufuscJyh gonf/ ¤if;onf vl prf; &SmazGcJhol Lincoln El- 1895 ckEpS f uae'D,ef Edik if o H m; bmomcGJudk wnfaxmifcJhol
vdkufygoGm;jcif; r&dSonfh tm lsworth udk arG;zGm;cJo h nf/ ol "mwkaA' ynm&Sif William jzpfí olYudk 1692 ckESpfwGif
umo vqif;,mOf wpfpif; onf ajrmuf0if½;kd pGe;f \ yx0D Giauque udk arG;zGm;cJy h gonf/ arG;zGm;cJhygonf/
vnf; jzpfonf/ qdik &f m a'oodYk a&mufco hJ l jzpf olonf Edkb,fvfqk&Sifvnf; 1871 ckEpS f jyifopfvlrsKd; ½ly
1989 ckEpS f tar&duefEdkifiH í tjcm;vma&mufavhvmol jzpfí 1982 ckEpS w f iG f uG,v f eG f aA'ynm&Sif Anselme Payen
awmifypdzdwfvrf;rS ukew f if rsm;ud k v nf ; OD ; aqmif c J h o l cJhonf/ uG,v f eG cf o
hJ nf/ olonf pufrI
rD;&xm;wpfpif;onf umvD jzpfonf/ olonf 1951 ckEpS f 1910 ckESpf NAd w d o Qvl r sKd ; vkyfief;rsm;qdkif&m "mwkaA'
"mwkaA' ynm&Sif Dorothy enf;vrf;rsm;udk azmfxkwfcJhol
Crowfoot Hodgkin udk arG; jzpfí tyifqv J rf sm;\ tajccH
zGm;cJo
h nf/ olronf 'protein wnfaqmufyHkESifh qJvfvl;vdkY
crystallography' udk azmfxw k f udk &SmazG awGU&dScJholvnf; jzpf
wnfaqmufco hJ jl zpfNyD; 'X-ray onf. olYudk 1795 ckESpfwGif
crystallography' enf;ynm arG;zGm;cJhygonf/
\ a&SUaqmif wpfO;D vnf; jzpf 1889 ckEpS f t*FvdyfvlrsKd; acsm
onf/ olronf Edkb,fvf uvuf pD;yGm;a&;vkyfief;&Sif
qk&Sifvnf;jzpfNyD; 1994 ckEpS f John Cadbury uG,fvGefcJh
wGif uG,v f eG fcJhygonf/ onf/ olonf ti,fpm; acsm
aoqHk;jcif; uvuf xkwfvkyfoltjzpfrS
1748 ckESpf t*F v d y f vl r sKd ; urÇmh tBuD;qHk; acsmuvuf
eu©wåaA' ynm&Sif Thomas xkwv f yk of l b0odYk a&mufcohJ l
Lowndes uG,v f eG cf o
hJ nf/ ol jzpfonf/ olYudk 1801 ckESpf
onf uif;b&pfcsfwuúodkvf wGif arG;zGm;cJhygonf/
50 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006
tem*wfEikd if aH wmf\ Oya'jyKrI toGio
f P²mefEiS hf tESpo
f m& tydik ;f (13)
EkdifiHwpfEkdifiH\ umuG,fa&;? vHkNcHKa&;? w&m;Oya'pdk;rkd;a&;? tkyfcsKyf ajymif;vJvmwJh acwfeJYavsmfnDNyD; jrefrmEkdifiH&JU yuwdtajctaeeJY ukdufnD
a&;? pD;yGm;a&;? vlrIa&; ponfh u@rsm;udk wpfEkdifiHvHk;twkdif;twmjzifh zGHUNzdK; r,fh enf;vrf;awGudk csrSwfusifhokH;oGm;oifhw,f r[kwfvm;/
wdk;wufatmif aqmif&Guf&mwGif tokH;p&dwfrsm; vdktyfrnfjzpfygonf/ vkd pkd;jrausmf - rsufarSmufacwfEkdifiHawmfb@maiG t& tokH; pm&if;eJYpyfvsOf;
tyfonfh tokH;p&dwfrsm;&&Sdap&eftwGuf EkdifiHwpfEkdifiHonf b@maiG &SmazG NyD; aqmif&GufaeykHawGudkyg wpfqufwnf;&Sif;jyay;ygvm; bBuD;/
jcif;? &&Sdaomb@maiGudk oifhwifhrQwpGm cGJa0okH;pGJjcif;rsm; jyKvkyf&ygonf/ bBuD;pkd; - ,aeYumv&JUEkdifiHawmfb@maiG t& tokH;pm&if;awGudk Munfh&if
xkdokdYaqmif&GufEkdif&eftwGuf EkdfifiHtoD;oD;onf tcGefawmf aumufcH jynfe,feJYwkdif;trsm;pk[m rdrdwkdYaumufcH&&SdwJh tcGefawmfaiGawGxuf okH;pGJ
a&;? b@maiGokH;pGJa&;wdkYESifh pyfvsOf;NyD; rdrdEkdifiH\pD;yGm;a&;? vlrIa&;? ,Of ukefuswJh tokH;p&dwfawGu ydkNyD;rsm;aewmudk tMurf;zsif; avhvm awGU&Sd&
aus;rI "avhxHk;xrf; ponfwkdYESifh vkdufavsmnDaxG&Sdrnfh enf;vrf; toG,f w,f/ tJ'Dvdk&aiGxuf okH;aiGykdaewJh jynfe,fESifhwkdif;awGtwGuf vdkaiGawG
oG,fudk usifhokH;avh&SdMuygonf/ udk EkdifiHawmfb@maiGu jznfhqnf;ay;vsuf&Sdw,f/ wpfenf;tm;jzifh
jrefrmEkdifiHonf a&S;jrefrmbk&ifrsm; tkyfcsKyfpOfuyif tcGefawmfrsm;udk wpfEkdifiHvHk;twkdif;twmeJY aumufcH&&SdwJh tcGefawmfaiGawGudk twwfEkdif
aumufcHcJhygonf/ jrefrmEkdifiHudk ukdvkdeDe,fcsJUwdkY usL;ausmfodrf;ydkuf tkyfcsKyfcJh qHk; rQrQwwokH;pGJcGifh&atmif aqmif&Gufay;aewm awGU&ygw,f/
pOfuvnf; ¤if;wkdYtvkdus Oya'rsm;? trdefYrsm; jy|mef;xkwfjyefNyD; jynfolvlxk pkd;jrausmf - [kwfuJhygbBuD;/ tJ'DvkdtajctaeawGtay: rlwnfokH;oyf
xHrS tcGefawmfrsm;aumufcHcJhonfhtjyif ¤if;wdkYtwGuf tusKd;pD;yGm; jzpfxGef; csrSwfxm;wJh tem*wfEkdifiHawmf&JU EkdifiHawmfb@maiG t& tokH;pm&if;eJY ywf
aprnfh Oya'rsm;jy|mef;NyD; jrefrmEkdifiH\ o,HZmwypönf;rsm;udk xkwf,l okH;pGJ oufNyD; b,fvkdpDrHvkyfudkifaqmif&GufoGm;r,fqkdwm &Sif;jyay;ygOD; bBuD;/
tjrwfxkwfoGm;aMumif; awGU&Sd Ekdifygonf/ bBuD;pdk; - tem*wfEkdifiHawmfrSm jynfaxmifpke,fajrtokH;p&dwfawG tyg
vGwfvyfa&;&NyD;aemufydkif; jrefrmEkdifiHwGif usifhokH;cJhaom 1947 ckESpf t0ifjzpfwJh jynfaxmifpk&JU t&tokH;cefYrSef;ajcaiGpm&if;eJY wkdif;a'oBuD;
zGJUpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'ü jynfe,frsm;u aumufcHcGifh&Sdonfh tcGefawmf okdYr[kwf jynfe,fawGtwGuf jynfaxmifpkb@m&efykHaiGrS oifhawmfovdk
rsm;pm&if;udk azmfjyxm;NyD; jynfe,ft& tokH;pm&if;t& ydkaiG vdkaiGrsm; jznfhqnf;ay;jcif;? txl;udpöwpf&yftaeeJY axmufyHhjcif;? acs;aiGrsm; cGifhjyK
twGuf jynfaxmifpktpdk;&ESifh nd§EIdif; aqmif&GufcJhaMumif; awGU&ygonf/ jcif; tygt0if jynfaxmifpk&JU b@maiGt&tokH;qkdif&m Oya'Murf;? 'grS
1974 ckESpf zGJUpnf;ykHtajccHOya' usifhokH;onfhtcgwGif jynfaxmifpkwpfckvHk; r[kwf aemufxyfb@maiG cGJa0okH;pJGa&;Oya'Murf;udk jynfaxmifpkvTwf
twGuf wpfpkwpfpnf;wnf; &efykHaiGxm;&SdNyD; jynfe,fESifhwkdif;rsm;\ tokH; awmfokdY jyKpkaxmufcHwifjyEkdifzkdYtwGuf b@ma&;aumfr&Sifukd atmufyg
p&dwfrsm;udk A[kdu oifhwifhavsmufywfpGm cGJa0ay;cJhaMumif; awGU&Sd&ygonf/ yk*¾KdvfawGeJY zGJUpnf;&r,fvdkY tao; pdwf tajccH&r,fhrl csrSwfxm;ygw,f/ (1)
tem*wfEkdifiHawmfü b@ma&;qkdif&mudpö&yfrsm; usifhokH;aqmif&Guf&m EkdifiHawmfor®w (Ouú|)/ (2) 'kwd,or®wrsm; ('kwd,Ouú|rsm;)/ (3) jynf
wGif vkyfxHk;vkyfenf;pepfwus 'Drkdua&pDtESpfom& jynfh0pGmjzifh wkdif;&if; axmifpka&SUaecsKyf (tzGJU0if)/ (4) jynfaxmifpk pm&if;ppfcsKyf (tzGJU0if)/ (5)
om; jynfolwpf&yfvHk;\tusKd;udk azmfaqmifoGm;Ekdifa&;twGuf trsKd;om; wkdif;a'oBuD; 0efBuD;csKyfrsm;ESifh jynfe,f0efBuD;csKyfrsm; (tzGJU0ifrsm;)/ (6)
nDvmcHu tao;pdwftajccH&rnfhrlrsm; n§dEIdif; csrSwfxm;NyD; jzpf&m tus,f &efukefNrdKU awmfaumifpDOuú| (tzGJU0if)/ (7) jynfaxmifpkb@ma&;0efBuD;
w0ifh od&SdEkdifa&;twGuf ar;jref;aqG;aEG; wifjyvkdufygw,f/ (twGif;a&;rÈ;)/
pkd;jrausmf - EkdifiHawmfzGJUpnf;ykHtajccHOya'a&;qGJ&mrSm yg0ifr,fh b@ma&; pkd;jrausmf - tJ'Daumfr&Sifu aqmif&Guf&r,hf tjcm;udpö&yfawG&Sd&ifvJ od
aumfr&SifzGJYpnf;jcif; tygt0if b@ma&;qkdif&mudpö&yfawGeJY pyfvsOf;NyD; &Sif; yg&apbBuD;/
jyay;ygOD; bBuD;/ bBuD;pkd; - b@ma&;aumfr&Sif[m jynfaxmifpk&JU b@maiGt& tokH; qkdif&m
bBuD;pkd; - b@ma&;aumfr&Sif zGJUpnf;jcif;? tcGefawmfaumufcHjcif;? b@m Oya'Murf;? 'grSr[kwf aemufxyfb@maiGcGJa0okH;pGJa&; Oya'Murf;udk jynf
aiG cGJa0okH;pGJjcif;wdkYeJY pyfvsOf;NyD; nDvmcHwm0ef&Sdyk*¾dKvfawGa&m trsKd;om; axmifpkvTwfawmfokdY axmufcH wifjyoGm;&r,fhtjyif b@ma&;qkdif&m
nDvmcHukd,fpm;vS,fawGyg EkdifiHtawmfrsm;rsm;&JU zGJUpnf;ykHtajccHOya'awG aqmif&GufoifhwJh udpö&yfawGudkvJ tBuHjyKay;oGm;&rSm jzpfw,f/ tvm;wlyJ
udk avhvmcJhMuw,f/ bBuD;wkdY jrefrmEdkifiHtygt0if wcsKdUEkdifiHawG&JU zGJYpnf;yHk ckdifrmwJhb@ma&;pepf jzpfay:apa&;twGuf jynfaxmifpkvTwfawmfu
tajccHOya'awGrSm jynfe,ftpkd;&awGudk owfrSwfwJh tcGefawG aumufcH Oya'jy|mef;NyD; wm0efay;tyfwJh udpö&yfawGudkvJ taumiftxnfazmfoGm;
cGifhjyKNyD; vkdaiGudkA[kdtpkd;&u axmufyHhay;aMumif; awGY&Sd&w,f/ tJ'Dvkd A[kd &vdrfhr,f/
tpkd;&u jynfe,ftpkd;&awGudk &efykHaiG cGJa0csxm;jcif;? axmufyHhjcif;? acs;iSm; pdk;jrausmf - 1947 ckESpf zGJUpnf;tkyfcsKyfykHtajccHOya' usifhokH;wkef;uvJ vTwf
jcif; udpö&yfawG aqmif&GufEkdifzkdYtwGuf tao;pdwf avhvmpdppf axmufcH awmfawGu b@ma&;aumfrwDawG zGJUpnf;NyD; aqmif&GufcJhMuw,fvdkY ckeu
ay;zdkY b@ma&;aumfr&SifawG zGJYpnf; aqmif&GufMuw,fvdkYvJ jy|mef;xm;wm BuD;BuD;&Sif;jyoGm;ygw,f/ tJ'geJY qufpyfNyD; aqG;aEG;ay;ygOD; cifAsm/
awGU &w,f/ BuD;BuD;jr - 1947 ckESpf zGJUpnf;tkyfcsKyfykH tajccHOya'yk'fr (96) &JU jy|mef;csuf
BuD;BuD;jr - 1947ckESpf zGJUpnf;tkyfcsKyfykHtajccHOya' usifhokH;wkef;uvJ vTwf eJYtnD vTwfawmfawGu b@ma&;aumfrwDawG zGJUpnf;NyD; aqmif&GufcJhw,f
awmfawGu b@ma&;aumfrwDawG zGJUpnf;NyD;aqmif&GufcJhMuwmygyJ/ qkdayr,fh tJ'Dwkef;u b@ma&;aumfrwDzGJUpnf;rI[m tck b@ma&;
bBuD;pkd; - trsKd;om;nDvmcHu csrSwfxm;wJhtajccH&r,fhrlawGt& tem*wf aumfr&SifzGJUpnf;ovdk tajccHOya'rSm wpfygwnf; jy|mef;NyD; zGJUpnf;xm;wm
EkdifiHawmfrSm jynfaxmifpktpkd;&? wkdif;a'oBuD;tpkd;&awGeJY jynfe,f tpkd;& rsKd; r[kwfbl;uGJU/ 'g[m jzpfay:vmr,fh zGJUpnf;yHktajccHOya'opfu b@ma&;
awG&SdvmrSm jzpfw,f/ tJ'Djynfaxmifpktpdk;&? wkdif;a'oBuD; tpkd;&awGeJY qkdif&m tcGifhtmPmcGJa0tyfESif;rItydkif;rSm ydkNyD; tESpfom& jynhf0aeaMumif;
jynfe,ftpkd;&awGudk b@ma&;qkdif&m tcGifhtmPmcGJa0&mrSm wkd;wuf ay:vGif xif&Sm;apwJh tcsufwpfcsufygyJ/

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 51


bBuD;pdk; - tJ'Dvkd b@ma&;aumfr&Sif zGJUpnf;aqmif&Guf½Hkwifrubl;/jynf atmif jynfaxmifpk&JU b@maiGt&tokH;qkdfif&m Oya'Murf;rSmyg&SdwJh tokH;
axmifpk0efBuD;XmeawG&JU t&tokH;cefYrSef;ajcaiGpm&if;eJY jynfaxmifpktqifh p&dwftcsKdUeJY pyfvsOf;NyD; jynfaxmifpkvTwfawmfu aqG;aEG;ydkifcGifh&Sdonf/
tzGJUtpnf;awG&JU t&tokH;cefUrSef;ajc aiGpm&if;udk EkdifiHawmf or®wu okdYaomf jiif;y,fjcif;? avQmhícGifhjyKjcif; rjyK&qkdNyD; tao;pdwf tajccH&r,fhrl
wm0efay;tyfwJh 'kwd,or®wwpfOD;u OD;aqmifpdppfNyD; t&tokH; aiGpm&if; csrSwfxm;wm&Sdw,f/ tJ'DtokH;p&dwfawGuawmh (1) EkdifiHawmfzGJUpnf;ykH
vsmxm;csufudk b@ma&;aumfr&SifokdY wifjyoGm;&r,fvdkYvJ tao;pdwf tajccHOya't& zGJUpnf;xm;aom jynfaxmifpktqifh tzGJUtpnf;rsm;\
tajccH&r,fhrl owfrSwfay;xm;ygao;w,f/ tBuD;tuJrsm;ESifh tzGJUtpnf;0ifrsm;\ vpm? p&dwfESifh ,if;tzJGYtpnf;rsm;\
pkd;jrausmf - wkdif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,f t& tokH; aiGpm&if;ukdaum tokH;p&dwfrsm;? (2) jynfaxmifpku ay;qyf&ef wm0ef&Sdaoma<u;NrDrsm;? ,if;
bBu;D / a<u;NrDrsm;ESifh qufET,faom tjcm; ukefus p&dwfrsm;? jynfaxmifpku acs;,l
bBuD;pkd; - wkdif;a'oBuD; okdYr[kwf jynfe,f t&tokH; aiGpm&if;awGudkvJ aiGrsm;ESifh qufET,faom tjcm; ukefus p&dwfrsm;? (3) w&m;½Hk;okdYr[kwf cHk½Hk;
EkdifiHawmfor®wu wm0efay;tyfwJh usef'kwd,or®wwpfOD;u OD;aqmif wpfckck\ pD&ifcsuf? trdefY? 'Drdkua&pD t& ay;aqmif&ef&&Sdaom tokH;p&dwf
pdppfNyD; t&tokH;aiGpm&if; vsmxm;csufudk b@ma&;aumfr&SifokdY wifjyoGm; rsm;? (4) wnfqJ Oya'wpf&yf&yft& jzpfap? tjynfjynfqkdif&m pmcsKyfwpfckck
&rSmyJjzpfw,f/ t&jzpfap uscH&rnfhtjcm;tokH;p&dwfrsm;wkdYyJjzpfw,f/
BuD;BuD;jr - jynfaxmifpk&JU t&toHk; cefYrSef;ajcaiGpm&if;ukda&m? wkdif;a'o pdk;jrausmf - tJ'D tokH;p&dwfawGrSty useftokH;p&dwfawGtwGuf jynfaxmif
BuD; okdYr[kwf jynfe,f t&tokH; aiGpm&if;awGudka&m 'kwd,or®w wpfOD;pD pkvTwfawmfrSm jynfolwpf&yfvHk;tusKd;twGuf taustvnf aqG;aEG;NyD;
u OD;aqmifNyD; pdppfay;oGm;rSmjzpfwmrdkY ydkNyD;wdusrSefuefrI &SdvmrSmjzpfovkd trsm; qE´eJYtnD oabmwltwnfjyKEkdifw,f? jiif;y,fEkdifw,f/ avQmhNyD;
ydkrkdtusKd;oufa&mufwJh t&tokH;aiGpm&if;vsmxm;csufawG jzpfvmrSm cGifhjyKEkdifw,fqkdwJh t"dyÜm,fyJayghaemf/
aocsmygw,f/ BuD;BuD;jr - rSefwmayghuG,f/ zGJUpnf;ykHtajccHOya'rSmEkdifiHtusKd;twGuf a&S;½I
pkd;jrausmf - tJ'Dvkd'kwd,or®wESpfOD; oD;jcm;pD OD;aqmifpdppfwJh t& tokH; aiG NyD; jy|mef;xm;wJh owfrSwfcsufawGt& rvGJraoGaqmif&Guf&r,fh udpö&yf
pm&if;awGukd b@ma&;aaumfr&Siu f kd wifjyvmwJt
h cg b,fvdk quf vkyo f mG ; awGudk wdwdususvdkufemaqmif&GufMu&rSm jzpfovdk 'Drdkua&pDoabmt&
rSmvJ bBu;D / ydkNyD;aumif;rGefoifhjrwfatmif n§dEIdif;aqG;aEG;aqmif&GufcGifhawGudkvJ ,SOfwGJ
bBuD;pdk; - b@ma&;aumfr&Sif[m jynfaxmifpk&JU t&tokH; cefYrSef;ajc aiG azmfaqmifay;xm;wmawG &Sd&rSmjzpfw,f/
pm&if;eJY wkdif;a'oBuD;okdYr[kwf jynfe,frsm;tm; jynfaxmifpk b@m &efyHkaiG bBuD;pdk; - 'gwifruao;bl;uGJY/ jynfaxmifpkvTwfawmf[m oufqkdif&m
rS b@maiGrsm;udk oifhwifhavsmufywfpGm jznhfqnf;ay;jcif;? txl;udpö b@ma&;ESpftwGuf jy|mef;xm;wJh jynfaxmifpk&JUb@maiG t& tokH; qkdif&m
wpf&yftaejzifh axmufyHhjcif;? vdktyfrnfhacs;aiGrsm; xkwfacs;jcif;wdkYyg0ifwJh Oya'yg vsmxm;aom &aiGawGeJY cGifhjyKxm;aom okH;aiGawGtjyif aemufxyf
jynfaxmifpk&JUb@maiG t& tokH;qkdif&m Oya'Murf;ukd jynfaxmifpkvTwf &aiGawG vsmxm;zdkYeJY okH;aiGawGcGifhjyKzkdY vdktyfwJhtcg aemufxyfb@maiG
awmfokdY wifjyEkdifa&;twGuf EkdifiHawmf or®wxHudk axmufcHwifjyoGm;&vdrfh cJGa0 okH;pGJa&; Oya'udkvJ txufu &Sif;jycJhwJh enf;vrf;twkdif;yJ jy|mef;
r,f/ xl;jcm;rIwpfckuawmh b@ma&;aumfr&Sif[m vkdtyf&if b@ma&; aqmif&GufoGm;&rSmjzpfw,f/
uRrf;usifolawGqDu tMuHÓPf&,lEkdifwmyJ jzpfw,f/ pd;k jrausmf - 'gqkd&if wkdfif;a'oBuD; okdYr[kwf jynfe,ft&tokH;aiG pm&if;awGeJY
pdk;jrausmf - tJ'Db@ma&;aumfr&SifzGJUpnf;rIudkMunfh&if wkdif;a'oBuD; 0efBuD; ywfoufNyD; b,fvkdvkyfrSmvJ bBuD;/ &Sif;jyay;ygOD;/
csKyfawG? jynfe,f0efBuD;csKyfawG udk,fwkdfifukd,fusyg0ifaqmif&Guf cGifh&wmrdkY bBuD;pdk; - jynfaxmifpk&JU b@maiGt&tokH;pm&if;eJYywfoufNyD; aqmif
rdrdwkdYwkdif;a'oMuD;awG? rdrdwkdYjynfe,fawG&JU b@ma&; vdktyfcsufawGudk xd &GufovdkrsKd; aqmif&Guf&rSmygyJuG,f/ wkdfif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,f
xda&mufa&muf wifjycGifh &&SdEkdifrSmyJaemf/ tvdkuf jynfaxmifpkb@maiG&efykHaiGrS&&SdwJh b@maiGawG yg0ifwJh wdkif;
BuD;BuD;jr - 'gayghuG,f/ b@ma&;aumfr&Sif[m jynfaxmifpkwpfckvHk;twGuf a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,ft&toHk;cefYrSef;ajc aiGpm&if;udk oufqkdif&m
omru wkdif;a'oBuD;tvdkuf? jynfe,ftvdkuf zGUHNzKd;wdk;wufatmif aqmif 0efBuD;csKyfu pdppfaxmufcHwifjy&r,f/ tJ'D axmufcHwifjycsuftay: ouf
&Guf&r,fhvkyfief;eJY pyfvsOf;wJh b@ma&;vdktyfcsufawGudk aqG;aEG; nd§EIdif; qkdif&mwdkif;a'oBuD; odkYr[kwf jynf e,fvTwfawmfu vdktyfovkd aqG;aEG;NyD;
jcif;? tultnDay;jcif;tm;jzihf oufqkdif&m e,fajra'oawG&JU zGHYNzdK;wkdf;wufrI trsm;qE´eJYtnD oabmwl twnfjyKEkdifw,f? jiif;y,fEkdifw,f? avQmhNyD;
udk rQwpGmjzpfay:atmif wpfqufwpfpyfwnf; aqmif&Gufay;oGm;EkdifrSm jzpf cGifhjyKEkdfifw,f/ 'gayr,fh rvGJraoGcGifhjyK&r,fh tokH;p&dwfawGeJYywfoufvdkY
w,f/ 'gawG[m 'Drdkua&pD&JU tESpfom&udk azmfaqmifay;xm;½kHrubJ tcGifh awmh wkdif;a'oBuD;vTwfawmf okdYr[kwf jynfe,fvTwfawmfrSm aqG;aEG;Ekdif
tvrf;awG rQrQww&&Sdatmif azmfaqmifay;xm;wmawGygyJ/ aomfvnf; jiif;y,fjcif;? avQmhícGifhjyKjcif; rjyK&bl;vdkY tao;pdwftajccH&
pkd;jrausmf - rSefygw,f cifAsm/ b@ma&;aumfr&Sifu axmufcHwifjywJh jynf r,fhrl csrSwfxm;w,f/
axmifpk&JU b@maiG t&tokH; qkdfif&m Oya'Murf;udk &&SdvmwJhtcgrSm EkdifiH pk;d jrausmf - rvGJraoG vufcHtwnfjyK&r,fhtokH;p&dwfawGu bmawGrsm;vJ
awmf or®wu b,fvdkaqmif&GufoGm;r,fqkdwmudk &Sif;jyay;ygOD; bBuD;/ bBu;D /
bBuD;pkd; - jynfaxmifpktpkd;&tzGJUudk,fpm; EkdifiHawmf or®wujzpfap? 'grS bBuD;pkd; - tJ'DtokH;p&dwfawGuawmh - (1) EkdifiHawmfzGJUpnf;yHktajccH Oya'
r[kwf&if EkdifiHawmfor®wu wm0efay;tyfxm;wJh yk*¾Kdvfujzpfap tJ'D Oya' t& zGJUpnf;xm;aom wkdif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,ftqifh tzGJUtpnf;rsm;
Murf;udk jynfaxmifpkvTwfawmfokdY wifjyoGm;&rSm jzpfw,f/ \ tBuD;tuJrsm;ESifhtzGJYtpnf;0ifrsm;\ vpm? p&dwfESifh ,if;tzGJUtpnf;rsm;
pdk;jrausmf - 'gqkd jynfaxmifpkvTwfawmfu tJ'DOya'Murf;eJY pyfvsOf;NyD; \ tokH;p&dwfrsm;/ (2) EkdifiHawmfzGJUpnf;ykHtajccHOyayt& zGJUpnf;xm;aom
oabmwltwnfjyKjcif;? jiif;y,fjcif;? avQmhícGifhjyKjcif;awGudk trsm;qE´eJY udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh& pD&ifpkOD;pD;tzGJUtBuD;tuJrsm;ESifh tzGJUtpnf;0ifrsm;\
tnD vkyfaqmifEkdifwmayghaemf bBuD;/ vpm? p&dwfESifh ,if;tzGJUtpnf;rsm;\ tokH;p&dwf rsm;/ (3) wkdfif;a'oBuD;
bBuD;pkd; - armifausmfajymwmrSefygw,f/ 'gayr,fh EdkifiHawmf&JU ,EÅ&m; acsm okdYr[kwf jynfe,fuay;qyf&ef wm0ef&Sdaom a<u;NrDrsm;? ,if;a<u;NrDrsm;ESifh
arGUpGm pOfqufrjywfvnfywfEkdifa&;twGuf tcuftcJeJY MuefYMumrIawG r&Sd qufET,faom ukefusp&dwfrsm;? wkdif;a'oBuD; okdYr[kwf jynfe,fu acs;,laiG

52 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


rsm;ESifh qufET,faom ukefusp&dwfrsm;/ (4) w&m;½Hk; okdYr[kwf cHk½Hk;wpfckck\ a&;qkdif&m tzGJUtpnf;rsm;\ xnfh0ifaiGrsm;? (18) ydkif&Sifray:aom oGif;xm;
pD&ifcsuf? trdefY? 'Du&Dt& ay; aqmif&ef&Sdaom toHk;p&dwfrsm;/ (5) wdkif;a'o aiGrsm;ESifh ypönf;rsm;? (19) &wemodkuf (Treasure Trove)wkdY yJjzpfw,f/
BuD;vTwfawmf okdYr[kwf jynfe,fvTwfawmfu jy|mef;onfh Oya'wpf&yf&yf pdk;jrausmf - wdkif;a'oBuD; okdYr[kwf jynfe,fawGudk aumufcHcGifhjyKxm;wJh
t& uscH&rnfh tjcm; tokH;p&dwfrsm;qkdwmawGyJ jzpfw,f/ tcGeftctrsKd;tpm;awGu trsm;BuD;yJaemf BuD;BuD;/
pd;k jrausmf - &Sif;ygNyD bBuD;/ pnf;urf;jynfh0wJh 'Drdkua&pDpepfudk usifhokH;&mrSm BuD;BuD;jr - [kwfw,fuGJU/ 1947 ckESpf zGJYpnf;tkyfcsKyfykH tajccHOya'u cGifhjyK
r&Sdrjzpfaom tajccHvkdtyfcsuf (3) &yfjzpfwJh EkdifiHawmfwnfNidrfa&;eJY &yf&Gm xm;wmxuf ydkNyD; rsm;aewmawGU&w,f/ 'g[m wkdif;a'oBuD; odkYr[kwf jynf
at;csrf;om,ma&;? EkdifiHawmfeJYjynfolwdkY&JU pD;yGm;a&;b0 zGHYNzdK;wkd;wufa&;? e,fawGtwGufb@m&efykHaiGydkrkd&&Sdatmifazmfaqmifay;xm;wmyJjzpfw,f/
EkdifiHawmf&JU vlYpGrf;tm;t&if;tjrpf zGHYNzdK;wkd;wufa&;wkdYukd azmfaqmif&mrSm pkd;jrausmf - &Sif;ygNyD cifAsm/ tJ'DvkdaumufcH&&SdwJh tcGeftcawGyg0ifwJh wdkif;
txl;vdktyfwJhtajccHtaqmufttHk (Infrastructure) awGudk vuf&Sd a'oBuD;odkYr[kwfjynfe,fb@m&efykHaiGudk e,fajra'otvdkuf zGYHNzdK;wkd;
t&Sdeft[keftwdkif; qufvuf wnfaqmufoGm;EkdifrSom EkdifiHawmf[m pOf wufa&;twGuf Oya'eJUtnD oHk;pGJoGm;Mu&rSmayghaemf/
qufrjywf zGYHNzdK;wdk;wufaerSm jzpfygw,f/ tJ'Dvdk jynfaxmifpkwpfckvHk; zGHYNzKd; bBuD;pkd; - 'gwifb,fuyghOD;rvJuG,f/ wdkfif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,fawG
wkd;wufatmif aqmif&Gufay;zkdYtwGuf aiGukefaMu;us trsm;tjym;&SdvmrSmrdkY zGHYNzdK;wkd;wufatmif ESpfpOfaqmif&Guf&mrSm rdrdwkdYaumufcH&&dSxm;wJh tcGef
vHkavmufwJhb@maiG&&SdzkdY vkdtyfrSmyJaemf bBuD;/ awmfaiGeJY rvHkavmufbl;qkd&if jynfaxmifpkb@m&efykHaiGu jznfhqnf;ay;
bBuD;pdk; - rSefygw,f/ jrefrmEkdifiH&JU vuf&SdtajctaeudkMunfh&if orkdif;wpf oGm;rSmjzpfw,f/ 'geJYrS rvHkavmufao;bl;qkd&if EkdifiHawmf&JU b@ma&; tajc
avQmuf b,fwkef;urQr&zl;ao;wJh trsKd;om; jyefvnf pnf;vHk;nDnTwfa&; taeudk pdppfNyD; cGifhjyKEkdifpGrf;&SdwJh axmufyHhaiGawGudk txl;udpöwpf&yftaeeJY
&&SdaewmawGU&rSm jzpfw,f/ wdkif;&if;om; pnf;vHk;nDnTwfrI t"GefY&SnfappGm axmufyHhoGm;OD;r,f/ 'ghtjyif wdkif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,fawGu rdrdwdkY
wnfwHhckdifNrJa&;udk taxmuftuljzpfapr,fh tcGefawmf aumufcHa&;? e,fajra'otwGif; a'oEÅ&vkyfief;awGudk taumiftxnfazmfzkdY &efykHaiG
b@maiGokH;pGJa&;wdkYukd pepfwusaqmif&GufoGm;zkdY vdktyfygw,f/ 'gaMumifhrdkY vdkae&ifvJ jynfaxmifpkeJY nd§EIdif;NyD; acs;,lEkdifOD;rSm jzpfw,f/
b@ma&;qkdif&m tcGifhtmPmawGudk jynfaxmifpkeJY wkdfif;a'oBuD; odkYr[kwf pdk;jrausmf - tJ'Dvkd wkdif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,fawG zGHUNzdK;wdk;wufatmif
jynfe,fawGtMum; oifhwifhrQwpGm cGJa0okH;pGJa&;eJYpyfvsOf;vdkY nd§EIdif; wdkifyif aqmif&GufEkdifzkdY &efyHkaiGawGxm;&SdNyD; ESpfpOftokH;p&dwfawG owfrSwfay;zkdY
aqG;aEG;NyD; ]wkdif;a'oBuD; okdYr[kwf jynfe,frsm;u Oya'ESifhtnD aumufcH vkdtyfovdk jynfaxmifpktaeeJYvJ jynfaxmifpk wpf0ef;vHk; zGHYNzdK; wkd;wuf
íwdkif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,f b@m&efyHkaiGokdY ay;oGif;&rnfhtcGeftc atmif pDrHudef;BuD;awG? vkyfief;BuD;awG azmfaqmifa&;twGuf jynfaxmifpk
rsm;rSm atmufygtwkdif;jzpfonf}vdkY tao;pdwf tajccHr,fhrl csrSwfcJhMu b@m&efyHkaiGuae tokH;p&dwfrsm; uscHay;EkdifzdkYvJ vdktyf rSmyJaemf/
w,f/ tJ'D tcGeftcawGuawmh - (1) ajr,mcGef? (2) ,pfrsKd;cGef? (3) wdkif; bBuD;pkd; - 'gaMumifhrdkY trsKd;om;nDvmcHu ]jynfaxmifpkonf wkdfif;a'oBuD;
a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,fu pDrHcefYcGJcGifh &Sdonfh qnfrsm;? wmwrHrsm;udk odkYr[kwf jynfe,frsm;u aumufcHcGifh&Sdaom tcGeftcrsm;rSty tjcm;tcGef
t&if;cHonfh a&cGef? wmwrHcGefESifh xkdqnfrsm;? wmwrHrsm;\ a&tm;jzifh xkwf tcrsm;udk Oya'eJYtnD aumufcHí jynfaxmifpk b@m&efyHkaiGokdY ay;oGif;&
vkyf&&Sdonfh vQyfppf"mwftm; okH;pGJc/ (4) wkdfif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,fu rnf/ jynfaxmifpkonf jynfaxmifpkb@m&efykHaiGudk Oya'eJYtnD okH;pJGydkifcGifh
pDrHcefYcGJ cGifh&Sdonfhvrf;rsm;? wHwm;rsm; jzwfoef;c? (5) ig;vkyfief;tay:wGif &Sdonf}vdkY tao;pdwftajccH&r,fhrl csrSwfay;xm;wmyJ jzpfw,f/
pnf;MuyfaumufcHonfh b@mawmfaMu;rsm; - (uu) a&csKdig;vkyfief;tay: pd;k jrausmf - jynfaxmifpke,fajrtwGuf tcGeftcaumufcHykHuaum bBuD;/
wGif pnf;MuyfaumufcHonfh b@m awmfaMu; (Royalty)? (cc) owfrSwf bBuD;pdk; - wkdif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,fawGaumufcHzdkY owfrSwfxm;wJh
xm;aom tuGmta0;twGif; yifv,fig;zrf;vkyfief;tay:wGif pnf;Muyf &aiGrsm;eJY tcGeftctrsKd;tpm;awGudk jynfaxmifpke,fajrawGrSm aumufcHzkdY
aumufcHonfh b@mawmfaMu; (Royalty) ? (6) wdkfif;a'oBuD; okdYr[kwf &Sd&if jynfaxmifpku Oya'eJYtnD aumufcHNyD; jynfaxmifpk b@m&efykHaiGudk
jynfe,f ukef;vrf;? a&vrf;okH; ,mOfrsm;qkdif&m Oya't& pnf;Muyfaom ay;oGif;oGm;&rSmjzpfw,f/
tcGef? (7) wdkif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,frsm;u a&mif;&aiGESifh iSm;&rf;crsm;? pdk;jrausmf - aus;Zl;ygyJ cifAsm/ tckvdk EkdifiHawmfzGJUpnf;yHk tajccHOya' a&;qGJ
,if;ypönf;rsm;rS &&Sdaom tusKd;tjrwfrsm;? (8) wdkif;a'oBuD; odkYr[kwf &mrSm yg0ifr,fh Oya'jyKa&;qkdif&m tmPmcGJa0rItydkif;twGuf tao;pdwf
jynfe,frsm;u 0efaqmifrIvkyfief;rsm;twGuf owfrSwfaumufcHonfh tajccH&r,hfrltm;vHk;udk aqG;aEG;NyD;csdefrSm tem*wfEkdifiHawmf&JU Oya'jyKrI
tcaMu;aiGrsm;? tcGeftcrsm;ESifh tjcm; &aiGrsm;? (9) wdkif;a'oBuD; w&m; toGifoP²mefuvJ pepfwus? tESpfom&uvJ tjynfht0&SdaeaMumif;udk
vTwfawmfodkYr[kwf jynfe,f w&m;vTwfawmf tygt0if wkdif;a'oBuD; ay:vGif xif&Sm;pGm ½IjrifykHazmfEkdifygNyD/
odkYr[kwf jynfe,ftwGif;&Sd w&m;½Hk;rsm;u csrSwfonfh'PfaiGrsm;? 0efaqmifrI bBuD;pdk; - 'gaygh armifausmf/ tem*wfEkdifiHawmf&JU Oya'jyKa&;tydkif;rSm EkdifiH
twGuf aumufcHonhf tcGeftcrsm;ESifh tjcm; &aiGrsm;? (10) wdkif;a'oBuD; awmfeJY wkdif;&if;om;tm;vHk;twGuf tESpfom&awG jynfhpHkaewm awGU&rSmjzpf
odkYr[kwf jynfe,f b@m&efykHaiGrsm; xkwfacs;ojzifh&&Sdaom twdk;rsm;? (11) ovkd tem*wfEkdifiHawmfeJY EkdifiHawmf&JUtkyfcsKyfa&;tydkif;rSmvJ wdkif;&if;om;
wdkif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,f\ &if;ESD; jr§kKyfESHrIjzifh &&Sdonfh tusKd;tjrwf tm;vHk;twGuf b,fvkdtESpfom&awG? tusKd;aus;Zl;awGeJY jynfhpkHaew,f
rsm;? (12) wdkif;a'oBuD; okdYr[kwf jynfe,ftwGif; &Sd opfawmrsm;rS atmufyg qkdwmudk aemuftywfrSm qufNyD; aqG;aEG; ykHazmfMunfhMuwmaygh/
ypönf;rsm; xkwf,lonfhtwGuf aumufcHonfh tcGeftcrsm;- (uu) uRef; BuD;BuD;jr - tJ'DaeYus&if armifausmfwkdYwl0&D;twGuf BuD;BuD;u a&aEG;Murf;?
ESifh owfrSwfaom opfrmrsm;rSty usefopfrsm; tay:wGif aumufcHonfh vufzufokyfwifrubJ rdwfaqGwpfa,muf vufaqmifay;xm;wJh qwf
tcGef? (cc) xif;? rD;aoG;? Budrf? 0g;? iSufodkuf? &Sm;ap;? oeyfcg;? xif;½SL;qD? om;ajcmufzkwfyg pDpOfr,fuGJU/
opfarT;? ysm;xGuf ypönf;rsm;tay: aumufcHonfhtcGef? (13) rSwfyHkwifaMu;? pdk;jrausmf - tawmfyJ BuD;BuD;a&/ qwfom;ajcmufrpm;&wm MumNyDqkdawmh
(14) yGJcGef? (15) qm;cGef? (16) jynfaxmifpkb@m &efykH aiGrS&&Sdonfh vmr,fhtywfus&if uRefawmf apmapmvmcJhyghr,f/
b@maiGrsm;? (17) wdkif;a'oBuD; odkYr[kwf jynfe,ftwGif;&Sd pnfyifom,m
pdk;jrausmf

10 ar 2006 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 53


123456789012345678901234
123456789012345678901234
123456789012345678901234
123456789012345678901234

uGefysLwmacwfa&mufonftxd jzwfoef;cJh&aom
wDxiG rf I orkid ;f aMumif;rsm; (5)

1950 jynfEh pS f refcsufpwmwuúodkvfwGif ae&mvdktyfcsuft& 7 ay_


*syefvlrsKd; [D'dk,mrmulcsD OD;aqmifaomtzGJYwpfzGJYonf 19 ay tus,ft0ef;yrmP&Sdaom SSEM (Small-Scale
*syefEkdifiHtwGuf tBuD;qHk; tDvufx&Gefepf uGefysLwmjzpfonfh Electronic Machine) BuD;tm; jzKwfcsvkdufMu&onf/
TAC (Tokyo Automatic Calculator) BuD;wpfvHk;udk wnf LEO (Lyons Electronic Office) wGif T-Raymond
aqmuf&ef pwifBudK;pm;cJhonf/ Thompson ESifh John Simmons wdkY OD;aqmifaom tzGJUwpfzGJUrS
National Bureau of Standards wGif vufawGY vkyaf qmif yxrqH;k aom business computer wpfv;kH udk wnfaqmufNyD;pD;
&eftwGuf SEAC (Standards Eastern Automatic Computer) cJhonf/
BuD; wpfvHk;udk vTJtyfay;cJhonf/ refcsupf wmwuúov kd w
f iG f yxrqH;k commerical compu-
National Physical Laboratory rS Pilot ACE udk vkyu f ikd f ter udk"First Ferranti MARK I [laom trnfay;xm;í wnf
aqmif&GufrIrsm; pwifcJhonf/ aqmufNyD;pD;oGm;um toHk;jyKaeNyD jzpfonf/
SWAC (Standards Western Automatic computer ) tar&duefEidk if H oef;aumifpm&if;AsL½dkwGif
udk toHk;jyKaeMuNyD jzpfonf/ ¤if;jzifh SEAC udk tm;jznfhvkduf UNIVAC uGefysLwmBuD;udk wyfqifvnfywf
aomtcg ¤if;onf urÇmay:wGif aemufq;kH ay:tjzpf todtrSwf Ekdif&ef aqmif&GufvkdufEkdifonf/ ¤if;onf
jyKcJh&onfh uGefysLwmBuD; jzpfvm&onf/ yxrqHk;a&mif;cs&aom uGefysLwmBuD;wpfvHk;[k
Zl;&pf&Sd (Federal Polytechnical Institute CETH) rS owfrSwfcJhMu&onf/
konrad Zuse qdkolu tqifhjrifh Z 4 udk wyfqifay;cJhonf/ IAS (Institute for Advanced Study) pufBuD;onf
Z4 onf vkyfief;aqmif&GufrIrsm;udk xkud of ifah om taetxm;wpfcjk zifh tvkyv f yk af eEkid Nf yD jzpfonf/
tqufrjywf aqmif&GufEkdifrnfhtjyif [dkuf'½dk*sifAHk; wnfaqmufrI'DZdkif;udk integral calculations
xGufvmrnfh tcsuftvufrsm;udkvnf; ESifhtwl yxrqHk; prf;oyftoHk;cscJhonf/
zwf½IEkdifrnfh ud&d,mBuD; jzpfvmonf/
Alan Turing onf Interogator pufBuD;udk toH;k csjcif;jzifh 1952 ckEpS f
vlom;ESihf uGeyf sLwmtMum; tjyeftvSef ar;cGe;f ajzMum;rIwYdk ukd Ferrite magnetic cores rsm;udk toHk;csxm;í Howard
xnfhoGif;,lonf/ ¤if;\ oDtdk&Dt& uGefysLwmonf vlom; Aiken \pufudk tjrefEeI ;f jr§iw hf if,v l u
dk u
f m Harvard-MARK
wkYd \ ar;jref;csufukd uGeyf sLwm zwf½EI idk o
f rQESihf oufaojyay; IV tjzpf [m;bwfwuúodkvfwGif pwiftoHk;jyKEkdifcJhonf/
aprnf[k rSw, f El idk o
f nf/ ¤if;udt
k rsm;u Turing Test [kvnf; uGefysLwmrsm;wGif toHk;jyKEkdif&eftwGuf magnetic drum
odxm;Muonf/ xdktcsdeftxd rnfonfhuGefysLwmrQ tqkdyg memories rsm;udk tawmftoifh ,HMk unf pdwcf s&aomtqifjh zifh
tqdkjyKcsufukd rpGrf;aqmifEkdifao;ay/ jyKvkyfum Andrew Donald Booth ESifh ¤if;\ zcifwkdYu
a&mif;csMuonf/
1951 ckEpS f IAS (Institute for Advanced Study) \ pufrsm;jzpf
vufiif;jzpfay:vmaom tajctaeESifhjyóemrsm;udk ajz aom MANIAC version ESihf ORDVAC versio n rsm; vkyif ef;
&Sif;ay;Ekdifrnfh Whirlwind pufBuD;udk tar&duefa&wyfpcef; aqmif&GufEkdifaomtqifhodkY a&mufoGm;Muonf/
\ Research and Invention XmewGif toHk;jyKvsuf&Sdae\/ UNIVAC udk toHk;csum or®wa&G;aumufyGJwGif
bkdpwGefwGif Wang Laboratories Inc. ukrÜPDudk w½kwf Dwight D.Eisenhower rS 7 &mcdi k Ef eI ;f tom
EkdifiHrS An Wang qdkolu wnfaxmifvkdufonf/ aemifwGif jzifh tEkdif&Ekdifrnf[k cefYrSef;wGufcsufay;
tqkdyg ukrÜPDonf uGefysLwmxkwfvkyfjcif;wGif t"duusaom &mwGif rSefuefrI&SdaMumif; awGYMu&onf/
ukrÜPDwpfck jzpfvmonf/ Manchster Electronic Computer MARK II

54 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006


tjzpf od&Sdem;vnfcJhaom Ferranti MARK I udk awmf&Gefwdk udk aemufqHk;tBudrfjyKjyifrItjzpf aqmif&Guf
ENIAC
wuúodkvfwGif wyfqifNyD;pD;cJhonf/ Muonf/ 'DwGufcsufrIu ydkí pGrf;aqmif&nf&Sdvmonf/
IBM World Headquarters rS yxrqHk;aom IBM 701
xGuvf monf/ tqdyk g uGeyf sLwmpufonf 256 40 bit yrmP&Sd 1956 ckEpS f
memory udk toHk;csxm;um wpfpuúefYtwGif; tBudrfaygif; Transistor rsm;udk atmifjrifpmG wDxi G Ef idk cf o
hJ jzifh Bell Labs
2ç200 cefY ajr§mufay;Ekdifonfhpuf jzpfonf/ rS John Bardeen Walter Brattain ESifh William Shockley wdkY
Moore ausmif;rS aemufq;kH wGif EDVAC version pufBuD; oHk;OD;om; yl;wGJEkdb,fvfqk (½lyaA') tjzpf csD;jr§ifhjcif; cHMu&
wnfaqmufNyD;pD;Ekid cf o
hJ nf/ tqdyk g pufonf 1-MHz (Mega- onf/
hertz) wGif clock speed wpfck&Sdonf/ UNIVAC twGuf wDxi G Ef idk rf EI iS t
hf wl LARC (Liver more
Atomic Research Computer ukrP Ü o D nf IBM udk ydik yf ikd Ef idk Ef idk f
1953 ckEpS f ,SOfNydKifvmonf/ LARC onf decimal-only memory sto-
vuf&Sd vacuum tube memories rsm;xuf t&G,ftpm; rage t,ltqtay: tajccHxm;onfh uGey f sLwmpufrsm; zefw;D
ydkao;um ydkí jrefqefrI&Sdaom magnetic memory wpfrsKd;udk &ef BudK;pm;rItwGuf wGef;tm;&vmonf/
MIT wGif wnfaqmufNyD;pD;cJhMuonf/ yxrqHk; hard disk drive ygonfh uGefysLwmtrsKd;tpm;
odyyHÜ nm&Sit
f odik ;f t0ef;twGuf toH;k csaprnfh 701 jzpfvm tjzpf 305 RAMAC udk IBM rS wifydkY jzefYcsda&mif;cscJhonf/
&onf/ tvHk;a&aygif; 19 vHk; a&mif;csNyD;pD;oGm;onf/ refcsufpwmwuúodkvfrS ATLAS uGefysLwmpDrHudef;udk
pwif taumiftxnfazmf aqmif&u G , f Ml uonf/ vkyif ef;rsm;pGm
1954 ckEpS f udk wpfNydKifeuf aqmif&GufEkdifrnfh plyguGefysLwm wpfcktwGuf
toHk;usaom workhorse computer wpfrsKd;tjzpf IBM 'DZdkif;jyKvkyfEkdifa&; pDrHudef;[k qdk&rnf/
rS 650 trsKd;tpm;udk aps;uGufa&mufonftxd xkwfvkyfcJhMu
onf/ xkdukrÜPDrS ¤if;udk &SpfESpfumvtwGif; tvHk;a& 1800 1957 ckEpS f
ausmfausmf xkwfvkyfay;cJhonf/ Kenneth Olsen qdkolonf Digital Equipment Corp.
yxrqH;k aom version jzpfonf/ FORTRAN (FORmula udk wnfaxmifvkdufonf/ ¤if;onfaemifwGif
TRANslator) ukd IBM rS jzefYcsday;vku d o
f nf/ odYk aomf vkyif ef;IBM uJhodkY t"du network computer
wGif FORTRAN jzifh pwif toHk;jyKEkdifMuonf/ Influential xkwfvkyfol jzpfvm&onf/
FORTRAN II jzifh tqifjh rifh yuwd programming language Allen Newell, H.A Simon ESihf
ukd pwifEkdif&ef tajctaeay;vmonf/ ¤if;udk John Backus J.C .Shaw wdYk onf GPS (General
ESihf tzGUJ u zefw;D ay;cJo
h nf/ English Electric ukrP Ü rD S DEUCE Problem Solve) y½d* k &rfukd
trnfjzifh flight simulation package wpfct k jzpf wnfaqmuf a&;om;cJhMuonf/ xdky½dk*&rfonf jyóem ykpämaygif;pHkudk
NyD;pD;oGm;onf/ tvsiftjref ajz&Sif; aqmif&Gufay;onfh y½dk*&rfjzpfonf/
Texas Instrument ukrP Ü rD S ½lyaA'ynm&Sif Gordon Teal John Mc Carthy onf LISP programming language
onf tvGef wefzdk;BuD;onf germanium tpm; xdkufoifh udk zefwD; a&;om;jyefonf/ ¤if;onf A[kokwrsm;udk ½dk;½dk;
oavmufom wefz;kd BuD;onhf silicon jzifh transistor rsm; jyKvkyf &Sif;&Sif; toHk;cs,lum t&m&mudk wGufqEkdifrnfh enf;vrf;
&ef enf;vrf;wpfck awGYoGm;cJhonf/ jzpfojzifh Artificial Intelligence u@twGuf rsm;pGm taxmuf
tuljyKay;Ekdifonf/
1955 ckEpS f yxrqHk;xGufay:aom transistor oHk; uGefysLwmwpfrsKd;
Artificial intelligence [laom tjzpf Philco rS TRANSAC -S -2000 udk xkwfvkyfvmonf/
a0g[m&udk 'wfarmuf aumvdyfrS John ½k&Sm;EkdifiHrS yxrqHk; artificial satellite udk sputnik [k
Mc Carthy qdkolu pwifoHk;pGJcJhonf/ trnfay;um vTwfwifEkdifcJhonf/
Bell Labs rS yxrqHk; transister oHk; uGefysLwmudk rdwf qufvufazmfjyay;ygO;D rnf/
qufay;vkdufonf/ Transistors rsm;onf vuf&Sd toHk;jyKae oef;xufatmif
Muaom vacuum tubs rsm;xuf ydkíao;i,fum ydkíjrefqef Ref: Smart Computing
aom EIe;f xm;udk &Ekid af ponft
h jyif tylxu G Ef eI ;f avsmhyg;ojzifh
uGefysLwmrsm;wGif ydkrdktusKd;&SdapEkdifcJhonf/
10 ar 2005 > odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f 55
odaumif;p&m tar;tajz

pGefYypfpuúLrsm;udk puúL jyefvnfjyKvkyfwJhtcg e*dkrlvu


puúLobm0awGxuf t&nftaoG;usoGm;&w,f/
wpfcg tJ'v
D dk jyefvyk x
f m;wJh puúLudk aemufwpfBurd f
jyefvyk w hJ cg ydNk y;D qd;k vm jyefw,f/ puúLjyefvkyfEkdifwJh
f t
tBudrf a& b,favmuf&SdEkdifygovJ/
puú L qd k w m opf o m;p jyefvkyfwJhtcgjzpfap virgin t&nftaoG;nHhzsif;oGm;&wJh 'gaMumifh puúLxkyfukd0,f&if
awGukd aysmzh wftjzpf zefw;D NyD; fibres awGudk xyfxnfhay;zdkY yHkpHESpfrsKd; awGYEkdifw,f/ yxr puúLxkyfrSm *&rf b,favmuf
&vmwJh opfom;rQifpav;awG vdkygw,f/ wcsKdUpuúLrsKd;awG wpfrsKd;uawmh q,fvv l m zkid f av;w,f q d k w J h tcsuf e J Y
eJY jyKvkyfxm;wmjzpfw,f/ 6 usawmh virgin fibres tpm; bmpav;awG&JU awmifhawmifh t&nftaoG;udk azmfnTef;ajym
Budrfavmuf jyefNyD;toHk;csEkdif txl; "mwktul ypönf;awG av; aeay;Ekdiftm; avsmhoGm; qdkxm;wwfMuwmyg/
ygw,f/ tcsKdUuawmh 0g;eJY xnf, h wl mawGvnf;&Syd gw,f/ wmyg/ tJ ' D t cg puú L [m w&m;0if recycle vkyfol
vkyfwJhtwGuf 0g;rQifpav; tJ'vD kd rxnfbh J puúLjyef zdodyfcH&rI ydkrsm;vmNyD; awmifh wkdif;u puúLudk jyefvkyfwJh
awGaygh? zkdifbmpav;awGvdkY vkyfwJhtcg ododomomBuD; awmif h r mrmBuD ; jzpf v map tcgwkdif; virgin pulp awGudk
ajymr,fqdk&ifvnf; ajymvdkY& t&nftaoG; obm0usoGm; w,f/ cHEkdiftm; ydkusoGm;wJh xnfNh yD;vkyaf vh&ydS gw,f/ 'Dvdk
ygw,f/ zkdifbmt&nftaoG; wwfw,f/ 'gaMumifh jyefvkyf oabmygvmw,f / 'k w d , puúLrsKd;awGudk National As-
awGu wpfcgvkyfwkdif; wpfcg xm;wJ h puú L csif ; twl w l wpfrsKd;uawmh toHk;jyKpOfu sociation of Paper Mer-
t&nftaoG;usw,f/ yGef;yJh t&nftaoG; uGm[wmawG ½dkuful;a&;om;wmawGaMumifh chants tzG J U tpnf ; u
NyD; trQifpav;awG wdkoGm;wJh vnf; awGYEkdifygvdrhfr,f/ pGef;xif;xm;wJh rif awG u oufao trSwfwHqdyfawG jyK
oabmjzpfygw,f/ 'gaMumifh tMurf ; zsif ; ajym&&if tjzLom; ta&mif avsmhoGm; vkyfay;wwfw,f/ aemufNyD;
wmygyJ/ rlv puúLobm0&JU 75 &mckdif
tJ'DvdkyHkpHESpfrsKd;eJY nHhzsif; EIe;f obm0&Sad Mumif; axmufcH
rIbufudk wpfBudrf? recycled ay;xm;wwfw,f/
vkyfwkdif; wpfBudrf ul;ajymif; puúLjyefxkwfvkyfwJhol
oGm;avh&dSw,f/ trsm;pkuawmh pGefYypfpuúL
wu,f w rf ; ajym&r,f aygif;pHkudk yHkpH trsKd;tpm;
qkd&if recycle jyefvkyfvdkY&wJh tvkduf cGJxkwf,lNyD;rS yHkpH
ta&twGufqdkwm yxrqHk; wlcsif; jyefvkyfavh &Sdygw,f/
topf p uf p uf p uú L b0u aemufNyD; jyefvkyfwJh puúLawG
t&nftaoG;ay: rlwnfaerSm udk rsm;aomtm;jzifh xkyfydk;
yg/ rl v yxr puú L t&nf vkyfief;rSm toHk;jyKzdkYtwGufyJ
taoG;qdkwmudkvnf; tav; xkwfvkyfwwfMuwmyg/
csdefeJY pum;ajymavh&Sdw,f/ Ref: Last Word

56 odyEHÜ iS ehf nf;ynm*sme,f > 10 ar 2006

Potrebbero piacerti anche